Ferrum S.A.

Annual Report • Mar 21, 2016

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. ROCZNE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES 12 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2015r.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Spis treści:

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ 4
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 5
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW 6
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM 7
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 8
INFORMACJE DODATKOWE O PRZYJĘTYCH ZASADACH RACHUNKOWOŚCI ORAZ INNE INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE 9
1. Informacje ogólne 9
2. Skład Zarządu "FERRUM" S.A. oraz Rady Nadzorczej "FERRUM" S.A. 10
3. Podstawa sporządzenia 10
4.Metody wyceny aktywów i pasywów sprawozdania z sytuacji finansowej, przychodów i kosztów 11
5. Opublikowane interpretacje zatwierdzone prze UE i zastosowane przez Grupę 18
6. Opublikowane standardy i interpretacje, które jeszcze nie obowiązują i nie zostały wcześniej zastosowane przez Grupę 19
7. Korekty dotyczące sprawozdań lat poprzednich oraz zmiany prezentacji 22
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ 23
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 24
8. Zarządzanie ryzykiem 24
9. Zarządzanie ryzykiem kapitałowym 26
DODATKOWE INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE 27
Nota 1 / Wartości niematerialne / 27
Nota 2a / Rzeczowe aktywa trwałe / 28
Nota 2b / Rzeczowe aktywa trwałe / 29
Nota 3 / Instrumenty finansowe / 30
Nota 4 / Nieruchomość inwestycyjna / 31
Nota 5 / Zapasy / 31
Nota 6 / Należności handlowe oraz pozostałe należności / 32
Nota 7 / Środki pieniężne i ich ekwiwalenty / 33
Nota 8 / Kapitał podstawowy oraz akcje własne / 33

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Nota 9 / Rezerwy na zobowiązania/ 35
Nota 9a / Rezerwy na świadczenia pracownicze / 35
Nota 10 / Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania / 37
Nota 11 / Pochodne instrumenty finansowe / 38
Nota 12 / Kredyty i pożyczki / 39
Nota 13 / Przychody ze sprzedaży / 41
Nota 13 a / Przychody ze sprzedaży – struktura geograficzna / 42
Nota 14 / Koszty według rodzaju / 42
Nota 15 / Pozostałe przychody operacyjne / 42
Nota 16 / Pozostałe koszty operacyjne / 43
Nota 17 /Przychody i koszty finansowe / 43
Nota 18 /Odroczony podatek dochodowy / 43
Nota 19 /Podatek dochodowy/ 44
Nota 20 /Zysk/strata na jedną akcję/ 45
Nota 21 /Nota objaśniająca do rachunku przepływów pieniężnych/ 46
Nota 22 /Aktywa i zobowiązania warunkowe/ 46
Nota 23 /Informacje o znaczących zdarzeniach jakie wystąpiły po dniu kończącym okres sprawozdawczy nie uwzględnionych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz rachunku zysków i strat/ 46
Nota 24 / Transakcje z jednostkami powiązanymi / 47
Nota 25 /Dane dotyczące wynagrodzenia i pożyczki dla członków Zarządu i Rady Nadzorczej/ 48
Nota 26 / Informacja o umowach zawartych z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych / 49
Nota 27 / Zatwierdzenie sprawozdania finansowego/ 49
Nota 28 / Działalność zaniechana/ 49
Nota 29 / Informacje dotyczące segmentów działalności/ 49

	Nota	Stan na 31.12.2015 r.	Stan na 31.12.2014 r. (przekształcone)	Stan na $01.01.2014$ r. (przekształcone)
AKTYWA
I. Aktywa trwałe		171769	178421	185 696
1. Aktywa niematerialne	1	5636	6677	7642
2. Rzeczowe aktywa trwałe	2ab	104 436	108 366	113 543
3. Nieruchomości inwestycyjne	3	57944	57944	57 671
4. Inwestycje w jednostki stowarzyszone
5. Inne należności długoterminowe	5	3753	5434	6840
II. Aktywa obrotowe		90 949	148874	124732
1. Zapasy	$\overline{4}$	40 460	51833	53 453
2. Należności z tytułu dostaw i usług	5	31 147	89 145	65 117
3. Pozostałe należności	5	13571	3798	3792
4. Pochodne instrumenty finansowe	10
5. Srodki pieniężne i ich ekwiwalenty	6	5771	4098	2370
Aktywa razem		262718	327 295	310428
PASYWA
I. Kapitał własny	$\overline{7}$	47993	97731	100 192
1. Kapitał akcyjny		75839	75839	75839
2. Akcje własne		$-12899$	$-12899$	$-12899$
3. Kapitał z nadwyżki ceny emisyjnej powyżej wartości nominalnej		65 051	65 051	65 051
4. Pozostały kapitał zapasowy		9 1 4 9	9149
5. Kapitał rezerwowy		19851	19851	9 1 4 9
6. Kapitał z aktualizacji wyceny		2548	2548	19851 2548
7. Pozostały kapitał		$-80$
8.Zyski zatrzymane oraz niepokryte straty		$-111466$	$-61808$	$-59347$
II. Zobowiązania długoterminowe		99 297	23 3 8 1	27604
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego	18	4 1 0 4	12637	12545
2. Długoterminowe rezerwy na świadczenia
pracownicze	8	3 1 5 8	3539	2994
3. Kredyty i pożyczki	11	46 643	÷	4467
4. Inne zobowiązania długoterminowe	9	1737	2309	2575
5. Zobowiązania finansowe długoterminowe	9	43 655	4896	5023
III. Zobowiązania krótkoterminowe		115428	206 183	182 632
1. Krótkoterminowe rezerwy na świadczenia	8	1320	1 1 3 0	951
pracownicze
2. Krótkoterminowe rezerwy na zobowiązania		187	98	1457
3. Kredyty i pożyczki	11	23 035	80 367	90 299
4. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 5. Pozostałe zobowiązania	9 9	53 350	103 334	73 031
6. Pochodne instrumenty finansowe	10	19 168	12 683	6342
7. Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku		300	218
dochodowego	9			127
8. Zobowiązania finansowe krótkoterminowe	9	18068	8353	10425
Pasywa razem		262718	327 295	310428

		Kwota za okres	Kwota za okres
	Nota	od 01.01 do 31.12.2015r.	od 01.01 do 31.12.2014r. (przekształcone)
Działalność kontynuowana
I. Przychody ze sprzedaży	14	311374	439 987
1. Przychody ze sprzedaży produktów	14	250825	265 925
2. Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów	14	60549	174 062
II. Koszt własny sprzedaży	15	288722	410 001
1. Koszt własny sprzedanych produktów	15	229 624	239 367
2. Wartość sprzedanych towarów i materiałów	15	59098	170 634
III. Zysk brutto ze sprzedaży		22652	29 986
IV. Pozostałe przychody operacyjne	16	840	4971
V. Koszty sprzedaży	15	6030	6323
VI. Koszty ogólnego zarządu	15	20762	18634
VII. Pozostałe koszty operacyjne	17	48 670	5966
VIII. Zysk (strata) z działalności operacyjnej		$-51970$	4034
IX. Przychody finansowe	18	1833	1360
X. Koszty finansowe	18	7973	7756
XI. Zysk (strata) przed opodatkowaniem		$-58110$	$-2362$
XII. Podatek dochodowy	20	$-8452$	$-813$
- podatek bieżący
- podatek odroczony	20	$-8452$	$-813$
XIII. Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej		$-49658$	$-1549$
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	21	23 156 866	23 156 866
Zysk(strata) na jedną akcję zwykłą Podstawowy/rozwodniony (w PLN) Zysk(strata) netto z działalności kontynuowanej przypadające:	21	$-2,14$	$-0,07$
Właścicielom podmiotu dominującego		$-49658$	$-1549$
Udziałowcom niekontrolującym

		Kwota za okres	Kwota za okres
		od 01.01 do 31.12.2015 r.	od 01.01 do 31.12, 2014 r. (przekształcone)
$\mathbf{I}$	Zysk (strata) netto	$-49658$	$-1549$
$\mathbf{I}$	Inne całkowite dochody podlegające przekwalifikowaniu w wynik finansowy	۳	۰
Ш	Inne całkowite dochody nie podlegające
	przekwalifikowaniu w wynik finansowy	$-80$	۳
$\mathbf{1}$	Inne całkowite dochody przed opodatkowaniem - Przeszacowanie zobowiązań z tyt. świadczeń pracowniczych	$-99$	۰
$\overline{2}$	Podatek dochodowy od składników innych całkowitych
	dochodów ogółem	$-19$
3	Razem inne całkowite dochody po opodatkowaniu	$-80$	٠
IV	Całkowite dochody po opodatkowaniu ogółem	$-49738$	$-1549$
	Całkowite dochody ogółem przypadające: Właścicielom podmiotu dominującego Udziałowcom niekontrolującym	$-49738$	$-1549$

	Kapitał akcyjny	Akcje własne	Kapitał z nadwyżki cenv emisyjnej powyżej wartości nominalnej	Kapitał z aktualizacji wyceny	Pozostały kapitał zapasowy	Kapitał rezerwowy	Pozostały kapitał	Zyski zatrzymane	Kapitał własny razem
Stan na 31 grudnia 2013 r.	75839	$-12899$	65051	3462	9149	19851	×	$-59198$	101255
Korekta lat poprzednich				$-914$				$-149$	$-1063$
Stan na 31 grudnia 2013 r. (przekształcone)	75839	$-12899$	65051	2548	9149	19851	٠	$-59347$	100 192
Za okres 01.01.-31.12.2014 r.
Stan na 1 stycznia 2014 r.	75839	$-12899$	65 051	2548	9 1 4 9	19851	٠	$-59347$	100 192
Korekty konsolidacyjne								$-912$	$-912$
Zysk/strata netto za rok 2014 r.								$-1549$	$-1549$
Razem całkowite dochody za 2014 r.	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$-1549$	$-1549$
Stan na 31 grudnia 2014 r.	75839	$-12899$	65051	2548	9 1 4 9	19851	¥	$-61808$	97731
Za okres 01.01, 31.12.2015 r.
Stan na 1 stycznia 2015 r. (zatwierdzone)	75839	$-12899$	65 051	3462	9 1 4 9	19851	×	$-63336$	97 117
Korekta lat poprzednich				$-914$				1528	614
Stan na 1 stycznia 2015r. (przekształcone)	75839	$-12899$	65 051	2548	9 1 4 9	19851	٠	$-61808$	97731
Zysk/strata netto za rok 2015r.								$-49658$	$-49658$
Przeszacowanie zobowiązań z tyt. świadczeń pracowniczych Podatek dochodowy odroczony z tyt.							$-99$	Ξ	$-99$
przeszacowania świadcz. pracow.							19	٠	19
Razem całkowite dochody za 2015 r.	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$\bf{0}$	$-80$	$-49658$	$-49738$
Stan na 31 grudnia 2015 r.	75839	$-12899$	65051	2548	9149	19851	$-80$	$-111466$	47993

	Kwota za okres od 01.01	Kwota za okres od 01.01 do 31.12.2014 r.
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej	do 31.12.2015r.	(przekształcone)
I. Zysk (strata) brutto	$-58110$	$-2362$
II. Korekty razem	79777
1. Amortyzacja	12008	22913 11065
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych	$-2$	5
3. Odsetki i udziały w zyskach	4610	4792
4. (Zysk) strata z działalności inwestycyjnej	$-36$	$-60$
5. Zmiana stanu rezerw	$-102$	$-636$
6. Zmiana stanu zapasów	11373	1621
7. Zmiana stanu należności	50 083	$-22744$
8. Zmiana stanu zobowiązań z wyjątkiem pożyczek i kredytów	1761	29710
9. Podatek dochodowy zapłacony
10. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych		19
11. Rozliczenie instrumentów pochodnych	82	218
12. Inne korekty		$-1077$
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II) -
metoda pośrednia	21 6 6 7	20551
B. Przepływy środków pieniężnych działalności inwestycyjnej
I. Wpływy	1934	2449
1. Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	417	471
2. Wpływ aktywów finansowych z tyt. spłaconych pożyczek z pozostałych jednostek	1517
3. Inne wpływy inwestycyjne - rozliczenie zakupu środków trwałych		1978
II. Wydatki	2587	6538
1. Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	2587	6538
2. Wydatki na aktywa finansowe, w tym
- w jednostkach powiązanych
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)	$-653$	$-4089$
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy	25 503	22978
1. Sprzedaż akcji własnych 2. Kredyty i pożyczki
	25 503	22978
II. Wydatki	44846	37707
1. Spłaty kredytów i pożyczek	36 298	30 108
2. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego	3938	2807
3. Odsetki	4610	4792
4. Nabycie udziałów (akcji) własnych 5. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
	$-19343$	$-14729$
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)	1671	1733
E. Zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:	1673	1728
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych	$\overline{2}$	$-5$
F. Środki pieniężne na początek okresu	4098	2370
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D)	5771	4098

INFORMACJE DODATKOWE O PRZYJĘTYCH ZASADACH RACHUNKOWOŚCI ORAZ INNE INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE

1. Informacje ogólne

Podstawowe informacje o podmiocie sporządzającym skonsolidowane sprawozdanie finansowe: "FERRUM" S.A. jest spółką akcyjną notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych w Polsce.

''FERRUM" Spółka Akcyjna (do 24.01.2005r. "Huta Ferrum" S.A)

ul. Porcelanowa, nr 11, kod 40-246, poczta Katowice, jest zarejestrowana w Sądzie Rejonowym w Katowicach Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000063239,

• PKD: 2420Z Produkcja rur stalowych,

• sektor wg klasyfikacji GPW w Warszawie: przemysł metalowy,

Spółka została utworzona w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Huta "Ferrum" w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa w oparciu o art.7 ustawy o Narodowych Funduszach Inwestycyjnych, w dniu 8 marca 1995r. na czas nieokreślony.

''FERRUM" S.A. jest jednostką dominującą. W skład grupy kapitałowej wchodzą następujące spółki:

• ''FERRUM" S.A. - jednostka dominująca,

• ZKS Ferrum S.A. jednostka zależna bezpośrednio kontrolowana przez jednostkę dominującą,

• Ferrum Marketing Sp. z o.o. jednostka zależna bezpośrednio kontrolowana przez jednostkę dominującą

Jednostka dominująca posiada 100% akcji/udziałów w jednostkach zależnych.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe według stanu na 31 grudnia 2015 roku obejmuje okres od 01 stycznia do 31 grudnia 2015 roku oraz dane porównywalne według stanu na 31 grudnia 2014 roku oraz za okres od 01 stycznia do 31 grudnia 2014 roku.

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Grupę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień 31 grudnia 2015 roku w Jednostce dominującej skumulowana strata netto za bieżący rok oraz straty z lat ubiegłych przekraczają sumę kapitałów zapasowego i rezerwowego oraz jedną trzecią kapitału zakładowego, co zgodne z art. 397 Kodeksu spółek handlowych powoduje konieczność zwołania walnego zgromadzenia przez zarząd celem podjęcia uchwały, co do dalszego istnienia Spółki. Zdaniem Zarządu, pomimo spełnienia art. 397 Kodeksu spółek handlowych, nie istnieje znaczące ryzyko zagrożenia kontynuowania działalności.

Celem Zarządu jest poprawa wyników Grupy oraz przygotowanie jej struktur do oczekiwanego, w okresie 2016-2020 dynamicznego wzrostu zamówień na wyroby i usługi oferowane przez Grupę. Głównym założeniem strategii jest stabilizacja sytuacji Grupy, uporządkowanie jej struktury wewnętrznej oraz odpowiednie przygotowanie finansowe i operacyjne. Działania Zarządu skupiają się na jak najlepszym przygotowaniu Grupy do spodziewanych ogromnych projektów infrastrukturalnych w branży gazowniczej i ciepłowniczej. Podejmowane decyzje pozwolą Grupie generować znacząco wyższe przychody oraz zyski na wszystkich poziomach operacyjnych.

W ramach restrukturyzacji zadłużenia Jednostka dominująca podpisała w grudniu 2015 z instytucjami finansującymi ostateczne warunki spłaty wymagalnych zobowiązań, zmieniając tym samym charakter zadłużenia w dużej części na długoterminowy. Spłata wierzytelności została wydłużona do 31 grudnia 2020 roku.

W celu zapewnienia ciągłości dostaw materiałów wsadowych Zarząd jednostki dominującej podpisał również Umowy Ramowe o współpracy handlowej z ArcelorMittal oraz WĘGLOKOKS S.A.

Biorąc pod uwagę powyższe Zarząd Spółki postanowił sporządzić sprawozdanie finansowe przyjmując zasadę kontynuacji działalności w dającej się przewidzieć przyszłości w niezmniejszonym istotnie zakresie. Sprawozdanie finansowe nie uwzględnia korekt wyceny aktywów i zobowiązań, które byłyby konieczne, gdyby Grupa nie była w stanie kontynuować działalności.

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

2. Skład Zarządu "FERRUM" S.A. oraz Rady Nadzorczej "FERRUM" S.A.

Skład Zarządu "FERRUM" S.A. w 2015 roku był następujący :

• Konrad Miterski Prezes Zarządu - Jacek Podwiński - Wiceprezes Zarządu – pełnił funkcję do 17.12.2015 r.
• Włodzimierz Kasztalski Członek Zarządu
• Krzysztof Kasprzycki Wiceprezes Zarządu pełnił funkcję od 01.12.2015 r.

Skład Rady Nadzorczej "FERRUM" S.A. w 2015 roku był następujący :

- Bogusław Leśnodorski	-	Przewodniczący Rady Nadzorczej,
- Lech Skrzypczyk	-	Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej,
- Piotr Chała	-	Sekretarz Rady Nadzorczej,
- Surojit Ghosh	-	Członek Rady Nadzorczej – pełnił funkcję do 21.12.2015 r.;
- Sławomir Bajor	-	Członek Rady Nadzorczej,
- Martyna Goncerz-Dachowska	-	Członek Rady Nadzorczej,
- Hubert Pietrzak	-	Członek Rady Nadzorczej,
- Marek Makowski	-	Członek Rady Nadzorczej – pełnił funkcję od 21.12.2015 r.

W dniu 8 lutego 2016 roku rezygnację z pełnienia funkcji Sekretarza Rady Nadzorczej Spółki złożył Pan Piotr Chała oraz z Członka Rady Nadzorczej Pan Hubert Pietrzak.

W dniu 9 lutego 2016 roku Pan Lech Skrzypczyk złożył rezygnację z pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej Ferrum S.A..

W dniu 9 lutego 2016 roku powołano do składu Rady Nadzorczej Spółki Panów Tomasza Ślęzaka, Tomasza Plaskura i Marcina Mosza.

3. Podstawa sporządzenia

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej "FERRUM"S.A. zostało sporządzone według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) oraz związanych z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, w kształcie zatwierdzonym przez Unię Europejską (UE) .

Sprawozdanie finansowe sporządzone zostało zgodnie z zasadą kosztu historycznego za wyjątkiem nieruchomości inwestycyjnej i instrumentów pochodnych, które są wycenione w wartości godziwej na koniec każdego okresu sprawozdawczego zgodnie z określoną poniżej polityką rachunkowości.

Sprawozdanie finansowe przedstawia rzetelnie sytuację finansową jednostki, efektywność finansową i przepływy pieniężne.

Za wartość godziwą uznaje się cenę, którą można uzyskać przy sprzedaży składnika aktywów lub zapłacona w celu przeniesienia zobowiązania w zwyczajowej transakcji w głównym (lub najkorzystniejszym) rynku w dniu wyceny i na obecnych warunkach rynkowych, niezależnie od tego, czy cena jest bezpośrednio obserwowalna czy oszacowana przy użyciu innej techniki wyceny. W wycenie do wartości godziwej składnika aktywów lub zobowiązania, jednostka bierze pod uwagę właściwości danego składnika aktywów lub zobowiązań, jeżeli uczestnicy rynku podejmują te cechy pod uwagę przy wycenie aktywów lub zobowiązań na dzień wyceny. Wartość godziwą dla celów wyceny i / lub ujawniania informacji w sprawozdaniu finansowym jednostki ustala się na w/w podstawie, z wyjątkiem transakcji płatności w formie akcji, które są objęte zakresem MSSF 2, transakcji leasingowych, które są objęte zakresem MSR 17 jak i wycen, które mają pewne podobieństwa do wartości godziwej, ale nie są wartościami godziwymi takie jak cena sprzedaży netto zgodnie z MSR 2 czy wartość użytkowa zgodnie z MSR 36.

Ponadto, dla celów sprawozdawczości finansowej, wyceny w wartości godziwej są skategoryzowane według trzech poziomów w zależności od stopnia, w jakim dane wsadowe do pomiarów wartości godziwej są obserwowalne i od znaczenia danych wsadowych do wyceny w wartości godziwej jako całości. Poziomy te kształtują się w następujący sposób:

• Poziom 1: danymi wsadowymi są ceny notowane (nieskorygowane) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów lub zobowiązań, do których jednostka ma dostęp w dniu wyceny.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

• Poziom 2: danymi wsadowymi są dane inne niż ceny notowane zaliczane do Poziomu 1, które są obserwowalne dla składnika aktywów lub zobowiązań, bezpośrednio lub pośrednio.

• Poziom 3: danym wsadowymi są nieobserwowalne dane do wyceny składnika aktywów lub zobowiązań.

Sporządzenie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego wymaga od Zarządu jednostki dominującej osądów, szacunków i założeń, które mają wpływ na przyjęte zasady rachunkowości oraz prezentowane wartości aktywów, pasywów, przychodów oraz kosztów. Szacunki oraz związane z nimi założenia opierają się na doświadczeniu historycznym oraz innych czynnikach uznawanych za racjonalne w danych okolicznościach i stanowią podstawę do określenia wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, które nie wynikają bezpośrednio z innych źródeł. Faktyczne wartości mogą się różnić od wartości szacunkowych.

Szacunki i związane z nimi założenia podlegają bieżącej weryfikacji. Zmiana szacunków księgowych jest ujmowana w okresie, w którym dokonano zmiany lub w okresach bieżącym i przyszłych, jeżeli dokonana zmiana szacunku dotyczy zarówno okresu bieżącego jak i okresów przyszłych.

Osądy oraz szacunki dokonywane przez Zarząd jednostki dominującej, które mają istotny wpływ na sprawozdanie finansowe, zostały przedstawione w notach informacjach objaśniających.

Przy sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego dokonano szacunków księgowych i założeń w szczególności przy określeniu kosztów amortyzacji środków trwałych i aktywów niematerialnych, wyceny zapasów, wyceny należności oraz nieruchomości inwestycyjnych, określenia wartości rezerw oraz wyceny aktywów i rezerwy z tyt. podatku odroczonego. Przyjęte założenia i szacunki księgowe mogą ulec zmianie w przyszłości, co może mieć istotny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy w przyszłych okresach.

Przyjęte założenia zostały opisane w punkcie 4 sprawozdania.

4.Metody wyceny aktywów i pasywów sprawozdania z sytuacji finansowej, przychodów i kosztów

Konsolidacja

Jednostki zależne to wszelkie jednostki w odniesieniu, do których Grupa ma prawo sprawowania kontroli.

Definicja kontroli zgodnie z MSSF 10 obejmuje trzy elementy: 1. władze nad podmiotem inwestycji(jednostką zależną),

1. ekspozycję lub prawo do zmiennych zwrotów wypracowanych w wyniku zaangażowania w dany podmiot inwestycji,

2. zdolność do sprawowania władzy inwestora w celu wpłynięcia na wysokość zwrotów wypracowanych przez podmiot inwestycji.

Wymienione elementy powinny być spełnione łącznie.

Jednostki zależne podlegają pełnej konsolidacji od dnia przejęcia nad nimi kontroli przez Grupę. Przestaje się je konsolidować z dniem ustania kontroli.

Eliminowane są przychody i koszty, rozrachunki i niezrealizowane zyski na transakcjach pomiędzy spółkami Grupy. Eliminacji podlegają również niezrealizowane straty. Zasady rachunkowości stosowane przez jednostki zależne zostały dostosowane do zasad rachunkowości stosowanych przez Grupę.

Transakcje i salda w walutach obcych

Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji lub wyceny, jeżeli pozycje podlegają przeszacowaniu. Zyski i straty kursowe z tytułu rozliczenia tych transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Zyski i straty na różnicach kursowych dotyczące działalności operacyjnej prezentowane są w rachunku zysków i strat w pozycji przychody/koszty operacyjne, natomiast dotyczące działalności finansowej w pozycji przychody/koszty finansowe.

Pozycje zawarte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym dana jednostka prowadzi działalność ("waluta funkcjonalna"). Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych, które są walutą funkcjonalną jednostki dominującej i jednostek zależnych jak również walutą prezentacji Grupy.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Poszczególne pozycje aktywów i pasywów oraz rachunku zysków i strat przelicza się na EURO z uwzględnieniem następujących kursów:

1) kursu obowiązującego na ostatni dzień każdego okresu

• 31.12.2014r. - kurs ogłoszony przez NBP - tabela 252/A/NBP/2014 z dnia 31.12.2014 tj 4,2623 zł

• 31.12.2015r. - kurs ogłoszony przez NBP - tabela 254/A/NBP/2015 z dnia 31.12.2015 tj. 4,2615 zł

2) kursu średniego w każdym okresie, obliczonego jako średnia arytmetyczna kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie:

2014r. – 4,1892 zł 2015r. – 4,1848 zł

Do przeliczenia poszczególnych pozycji bilansu przyjęto kurs obowiązujący na ostatni dzień każdego okresu, czyli na dzień 31.12.2014 roku - 1 EUR = 4,2623 PLN, na 31.12.2015 roku - 1 EUR = 4,2615 PLN.

Do przeliczenia poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat przyjęto kurs średni w okresie (średnią arytmetyczną kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca), czyli za 12 miesięcy 2014 r. - 1EUR=4,1892 PLN, a za 12 miesięcy 2015 r. - 1EUR=4,1848 PLN.

Do przeliczenia poszczególnych pozycji rachunku przepływu środków pieniężnych przyjęto kurs średni w okresie (średnią arytmetyczną kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca), czyli za 12 miesięcy 2014 r. - 1EUR= 4,1892 PLN, a za 12 miesięcy 2015 r. - 1EUR=4,1848 PLN.

Wartości niematerialne

Wartości niematerialne ujmuje się początkowo w księgach według cen ich nabycia lub poniesionych na nie kosztów wytworzenia.

Stosowane roczne stawki amortyzacyjne dla wartości niematerialnych są następujące:

-prawo wieczystego użytkowania gruntu – 99 lat ,

-koszty prac rozwojowych w ciągu – 10 lat,

-licencje, prawa autorskie i oprogramowanie komputerowe w ciągu - 2 lat,

-pozostałych wartości niematerialnych w ciągu - 5 lat

W sprawozdaniu z sytuacji finansowej wartości niematerialne wykazywane są w wartości netto, to znaczy w wartości początkowej pomniejszonej o dokonane odpisy amortyzacyjne.

Nakłady na nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntu są prezentowane w pozycji wartości niematerialne w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i są pomniejszane o dokonane odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości.

Prawo wieczystego użytkowania gruntów otrzymane na mocy decyzji administracyjnej jest ujmowane wyłącznie w pozycjach pozabilansowych w wartości wynikających z wyceny będącej podstawą do naliczenia opłat za wieczyste użytkowanie i nie podlega amortyzacji.

Za wyjątkiem kosztów prac rozwojowych wszystkie wartości niematerialne wytworzone przez Grupę nie podlegają aktywowaniu i ujmowane są w zysku i stracie okresu, w którym dotyczące ich koszty zostały poniesione. Wartość niematerialną powstałą w wyniku prac rozwojowych ujmuje się wtedy i tylko wtedy, gdy Grupa posiada dokumentację potwierdzającą:

• · możliwość, z technicznego punktu widzenia, ukończenia składnika wartości niematerialnych tak, aby nadawał się do użytkowania lub sprzedaży,
• · zamiar ukończenia składnika wartości niematerialnych oraz jego użytkowania lub sprzedaży,
• · zdolność do użytkowania lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych,
• · sposób, w jaki składnik wartości niematerialnych będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne,
• · dostępność stosownych środków technicznych, finansowych i innych, które mają służyć ukończeniu prac rozwojowych oraz użytkowaniu lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych,
• · możliwość wiarygodnego ustalenia nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować temu składnikowi wartości niematerialnych.

Aby ocenić, czy składnik wartości niematerialnych wytworzony przez Grupę spełnia kryteria dotyczące ujmowania, dzieli się proces powstawania aktywów na:

· etap prac badawczych; oraz

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

· etap prac rozwojowych.

Nie ujmuje się żadnego składnika wartości niematerialnych, powstałego w wyniku prac badawczych z uwagi na fakt, iż Grupa nie jest w stanie udowodnić istnienia składnika wartości niematerialnych, który będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne. Nakłady poniesione na prace badawcze ujmuje się w kosztach w momencie ich poniesienia.

Koszty prac rozwojowych są sumą nakładów poniesionych od dnia, w którym po raz pierwszy dany składnik wartości niematerialnych spełni ww. kryteria dotyczące ujmowania pozycji. Koszty te obejmują wszystkie nakłady, które mogą być bezpośrednio przyporządkowane czynnościom tworzenia, produkcji i przystosowania składnika aktywów do użytkowania w sposób zamierzony przez Zarząd.

Rzeczowe aktywa trwałe

Rzeczowe aktywa trwałe ujmowane są w cenie nabycia lub w koszcie wytworzenia. Na moment początkowego ujęcia środków trwałych ujmowane są przewidywane koszty ich demontażu, usunięcia i przywrócenia do stanu pierwotnego miejsca, w którym dany składnik aktywów się znajduje i których obowiązek poniesienia powstaje w chwili instalacji składnika aktywów lub jego używania. Koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu składnika aktywów, aktywuje się jako część ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów.

Specjalistyczne znaczące części zamienne, których wykorzystania oczekuje się przez czas dłuższy niż jeden rok ujmuje się jako rzeczowe aktywa trwałe. Podobnie ujmuje się te części zamienne oraz wyposażenie związane z serwisem, które mogą być wykorzystywane jedynie dla poszczególnych pozycji rzeczowych aktywów trwałych. Pozostałe części zamienne oraz wyposażenie związane z serwisem wykazuje się jako zapasy i ujmuje w wyniku w momencie ich wykorzystywania.

Amortyzację rozpoczyna się, gdy środek trwały jest dostępny do użytkowania. Amortyzację zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: środek trwały zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej na skutek likwidacji, sprzedaży, bądź wycofania z użytkowania.

Na dzień gdy środek trwały jest dostępny do użytkowania ustalane są okres lub stawka i metoda jego amortyzacji oraz wartość końcowa.

Aktywa amortyzowane są poddawane przeglądom pod kątem utraty wartości, jeżeli zdarzenia lub zmiany okoliczności wskazują, że wartość bilansowa może być niemożliwa do odzyskania. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości wykazuje się w wysokości, o którą wartość bilansowa składnika aktywów przewyższa wartość odzyskiwalną. Wartość odzyskiwalna stanowi wyższą z dwóch wartości: wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia do sprzedaży i wartości użytkowej. Dla potrzeb oceny utraty wartości aktywa grupuje się na najniższym poziomie, dla którego występują możliwe do zidentyfikowania przepływy pieniężne (ośrodki wypracowujące środki pieniężne).

Niefinansowe aktywa, w odniesieniu do których uprzednio stwierdzono utratę wartości, ocenia się na każdy dzień bilansowy pod kątem występowania przesłanek wskazujących na możliwość odwrócenia dokonanego odpisu.

W sprawozdaniu z sytuacji finansowej, środki trwałe wykazane są w wartości netto, to znaczy w wartości początkowej pomniejszonej

o dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

Wartość końcową oraz okres użytkowania składnika aktywów weryfikuje się co najmniej na koniec każdego roku finansowego.

Przykładowe okresy użytkowania są następujące:

--budynki	25 – 40 lat
-----------	-------------

• -obiekty inżynierii lądowej 10 20 lat
• -urządzenia techniczne i maszyny 3 50 lat
• -środki transportu 3 16 lat

-komputery i instalacje komputerowe 3 lata

Zarządy Spółek dokonuje weryfikacji okresów ekonomicznej użyteczności aktywów trwałych podlegających amortyzacji. Na dzień bilansowy okresy użyteczności aktywów przyjęte przez Grupę dla celów amortyzacji odzwierciedlają oczekiwany okres przynoszenia korzyści ekonomicznych przez aktywa w przyszłości.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Nieruchomości inwestycyjne

Nieruchomość inwestycyjna to nieruchomość (grunt, budynek lub część budynku albo oba te elementy), które Grupa traktuje jako źródło przychodów z czynszów lub utrzymuje w posiadaniu ze względu na spodziewany przyrost ich wartości, względnie obie te korzyści, przy czym nieruchomość taka nie jest:

• wykorzystywana w produkcji, dostawach towarów, świadczeniu usług lub czynnościach administracyjnych ani też

• przeznaczona do sprzedaży w ramach zwykłej działalności.

Do wyceny nieruchomości inwestycyjnej Grupa stosuje model wartości godziwej. Oznacza to, że wartość godziwa nieruchomości to cena, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji między uczestnikami rynku przeprowadzonej na zwykłych warunkach na dzień wyceny.

Szacunek wartości godziwej przeprowadza się na koniec roku, chyba , że w trakcie okresu zaistnieją zdarzenia lub okoliczności wskazujące na możliwość istotnej zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnej.

Zysk lub strata wynikająca ze zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnej wpływa na zysk lub stratę netto w okresie, w którym nastąpiła zmiana .

Zapasy

Zapasy wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub też według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego która z kwot jest niższa.

Na cenę nabycia lub koszt wytworzenia zapasów składają się wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzenia zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Produkty gotowe oraz produkcję w toku wycenia się według rzeczywistego kosztu wytworzenia, na który składają się koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnione części kosztów pośrednich związanych z wytworzeniem danych produktów i produkcji w toku.

Rozchód wyrobów gotowych dokonuje się według cen przeciętnych tj. w wysokości średniej ważonej rzeczywistego kosztu wytworzenia stanu produktów na początek okresu sprawozdawczego i ich przychodów z produkcji w ciągu tego okresu.

W sprawozdaniu z sytuacji finansowej zapasy są wykazywane w wartości netto, to jest po pomniejszeniu o utworzone na nie odpisy aktualizujące.

Cena nabycia lub koszt wytworzenia zapasów mogą nie być możliwe do odzyskania, jeżeli zapasy zostały uszkodzone, utraciły całkowicie lub częściowo swoją przydatność lub jeśli spadły ceny sprzedaży. Brak możliwości odzyskania ceny nabycia lub kosztu wytworzenia zapasów może także wynikać ze wzrostu szacowanych kosztów przygotowania sprzedaży lub szacowanych kosztów niezbędnych do doprowadzenia sprzedaży do skutku. W takiej sytuacji Grupa dokonuje odpisów aktualizujących na poziomie wartości netto możliwej do uzyskania.

Ponadto Grupa przyjmuje odpis aktualizujący w wysokości 50% dla zapasów zalegających od 1 do 2 lat oraz 75% dla zalegających powyżej 2 lat.

Instrumenty finansowe

1) Aktywa finansowe

Pożyczki i należności handlowe

Pożyczki i należności handlowe ujmuje się początkowo w wartości godziwej, a następnie wycenia się je według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu), z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej, pomniejszając je przy tym o odpis z tytułu utraty wartości.

Grupa tworzy odpisy z tytułu utraty wartości należności handlowych, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że nie będzie wstanie otrzymać wszystkich należnych kwot wynikających z pierwotnych warunków należności. Przesłankami wskazującymi, że należności handlowe utraciły wartość są np. poważne problemy finansowe dłużnika, prawdopodobieństwo, że dłużnik ogłosi bankructwo lub będzie podmiotem finansowej reorganizacji oraz istotne opóźnienia w spłatach.

Ocena pod kątem utraty wartości należności następuje w drodze przeglądu sald poszczególnych kontrahentów, bądź też grupy kontrahentów w przypadku, gdy pojedyncze salda kontrahentów nie są istotne, a grupa kontrahentów charakteryzuje się podobnym ryzykiem kredytowym.

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Odpisy aktualizujące wartość należności handlowych zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych, natomiast odpisy dotyczące pożyczek do pozostałych kosztów finansowych.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Kategoria ta obejmuje aktywa finansowe przeznaczone do obrotu. Składnik aktywów finansowych zalicza się do tej kategorii, jeżeli nabyty został przede wszystkim w celu sprzedaży w krótkim terminie. Kategoria te obejmuje również instrumenty pochodne, o ile nie są przedmiotem rachunkowości zabezpieczeń. Aktywa z tej kategorii zalicza się do aktywów obrotowych lub trwałych w zależności od przewidywanego okresu rozliczenia instrumentu.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy są początkowo ujmowane w wartości godziwej, natomiast koszty transakcyjne stanowią koszt okresu.

Wycena na dzień bilansowy ujmowana jest w rachunku zysków i strat.

Powyższe zasady rachunkowości dotyczą także zobowiązań finansowych wyrażonych w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to niestanowiące instrumentów pochodnych instrumenty finansowe przeznaczone do tej kategorii albo niezaliczone do żadnej z pozostałych. Zalicza się je do aktywów trwałych, o ile Zarząd nie zamierza ich zbyć w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Zyski lub straty wynikające ze składnika aktywów finansowych zaliczonego do dostępnych do sprzedaży ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach, z wyjątkiem odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości różnic kursowych, do momentu wyłączenia składnika aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, kiedy skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w pozostałych całkowitych dochodach ujmuje się w wyniku finansowym.

Środki pieniężne

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują środki pieniężne w kasie, depozyty bankowe płatne na żądanie, inne krótkoterminowe inwestycje o wysokim stopniu płynności o pierwotnym terminie wymagalności do trzech miesięcy. Kredyty w rachunku bieżącym są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako składnik krótkoterminowych kredytów i pożyczek w ramach zobowiązań krótkoterminowych.

2) Zobowiązania finansowe

Zobowiązania handlowe

Zobowiązania handlowe w początkowym ujęciu wykazuje się w wartości godziwej, zaś w okresie późniejszym wykazuje się je według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu), stosując metodę efektywnej stopy procentowej.

Kredyty i pożyczki

Kredyty i pożyczki ujmuje się początkowo w wartości godziwej, pomniejszonej o poniesione koszty transakcyjne. Kredyty i pożyczki są następnie wykazywane według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu). Wszelkie różnice pomiędzy otrzymaną kwotą (pomniejszoną o koszty transakcyjne), a wartością wykupu ujmuje się metodą efektywnej stopy procentowej w zysku lub stracie przez okres obwiązywania odnośnych umów.

Opłaty zapłacone z tytułu udostępnienia kredytu ujmuje się jako koszty transakcyjne kredytu w takim zakresie, w jakim jest prawdopodobne, że kredyt zostanie wykorzystany w całości lub w części. W tym przypadku opłaty odracza się do czasu wykorzystania kredytu. W takim zakresie, w jakim brak jest dowodów na prawdopodobieństwo wykorzystania całości lub części kredytu, opłata jest kapitalizowana jako zaliczka na poczet usług w zakresie płynności i amortyzowana w okresie kredytowania, do którego się odnosi.

Zobowiązania długoterminowe

Zobowiązania długoterminowe w początkowym ujęciu wykazuje się w wartości godziwej, pomniejszonej o poniesione koszty transakcyjne, zaś w okresie późniejszym wykazuje się je według zamortyzowanego kosztu, stosując metodę efektywnej stopy procentowej.

Leasing

Umowa leasingowa zaliczana jest do leasingu finansowego, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków z tytułu posiadania przedmiotu leasingu.

Umowy leasingu inne niż leasing finansowy klasyfikowane są jako leasing operacyjny.

To, czy dana umowa leasingowa jest leasingiem finansowym, czy też leasingiem operacyjnym zależy od treści ekonomicznej transakcji, a nie od formy umowy.

Rozpoczęcie okresu leasingu jest to data, od której leasingobiorcy przysługuje prawo do korzystania z przedmiotu leasingu. Jest to data początkowego ujmowania leasingu (tj. ujęcia aktywów, zobowiązań, przychodów lub kosztów z tytułu leasingu).

Przy obliczaniu wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych, stopą dyskontową jest stopa procentowa leasingu, jeżeli możliwe jest jej ustalenie. W przeciwnym razie stosuje się krańcową stopę procentową leasingobiorcy. Wszelkie początkowe koszty bezpośrednie leasingobiorcy zwiększają kwotę wykazywaną jako składnik aktywów.

Minimalne opłaty leasingowe zostają rozdzielone pomiędzy koszty finansowe i zmniejszenie niespłaconego salda zobowiązania. Koszty finansowe są rozliczane na poszczególne okresy objęte okresem leasingu, aby uzyskać stałą okresową stopę procentową w stosunku do niespłaconego salda zobowiązania. Warunkowe opłaty leasingowe są księgowane jako koszty w okresach, w których je poniesiono.

Leasing finansowy powoduje naliczanie amortyzacji aktywów podlegających amortyzacji, a także kosztów finansowych w każdym z okresów obrotowych.

Opłaty leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego są ujmowane jako koszty metodą liniową przez okres leasingu chyba, że zastosowanie innej systematycznej metody lepiej odzwierciedla sposób rozłożenia w czasie korzyści czerpanych przez Grupę.

Aktywa i rezerwy na odroczony podatek dochodowy od osób prawnych

Podatek dochodowy za okres sprawozdawczy obejmuje podatek bieżący i odroczony. Podatek ujmuje się w zysku lub stracie.

Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego danego roku obrotowego i wykazywane jako zobowiązanie w kwocie, w jakiej zostanie zapłacone.

Dochód do opodatkowania (strata podatkowa) to dochód (strata) za dany okres, ustalony zgodnie z zasadami ustanowionymi przez władze podatkowe, na podstawie których podatek dochodowy podlega zapłacie (zwrotowi).

Obciążenie podatkowe (przychód podatkowy) jest to łączna kwota bieżącego i odroczonego podatku, uwzględniona przy ustalaniu zysku lub straty za dany okres.

Zobowiązanie z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikającego z różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową ujmowane jest w pełnej wysokości, metodą bilansową.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się, jeżeli jest prawdopodobne, że w przyszłości osiągnięty zostanie dochód do opodatkowania, który umożliwi wykorzystanie różnic przejściowych oraz strat podatkowych.

Jeżeli jednak odroczony podatek dochodowy powstał z tytułu początkowego ujęcia składnika aktywów lub zobowiązania w ramach transakcji innej niż połączenie jednostek gospodarczych, która nie wpływa ani na wynik finansowy, ani na dochód podatkowy (stratę podatkową), nie wykazuje się go.

Prawdopodobieństowo rozliczenia składnika aktywów z tytułu podatku odroczonego z przyszłymi zyskami podatkowymi opiera się na zatwierdzonych budżetach Spółki. Jeżeli prognozowane wyniki finansowe wskazują, że Spółka osiągnie dochód do opodatkowania, aktywa na podatek odroczony ujmowane są w pełnej wysokości.

Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu obowiązujących prawnie lub faktycznie na dzień bilansowy stawek podatkowych, które zgodnie z oczekiwaniami będą obowiązywać w momencie realizacji odnośnych aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub uregulowania zobowiązania z tego tytułu.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlegają kompensacie, jeżeli występuje możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do dokonania kompensaty aktywów z tytułu bieżącego podatku dochodowego z zobowiązaniami z tytułu bieżącego podatku dochodowego oraz jeżeli aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczą podatków naliczonych przez te same władze podatkowe od jednostki podlegającej opodatkowaniu lub różnych jednostek podlegających opodatkowaniu w przypadku, gdy istnieje zamiar rozliczenia sald w kwotach netto.

Kapitały

Akcje zwykłe zalicza się do kapitału własnego. Koszty poniesione bezpośrednio w związku z emisją nowych akcji lub opcji wykazuje się w kapitale własnym jako pomniejszenie, po opodatkowaniu wpływów z emisji. Nabycie akcji własnych.

Jeśli Grupa nabywa własne instrumenty kapitałowe, to instrumenty te (nabyte akcje własne) odejmuje się od kapitału własnego. Nabycie, sprzedaż, emisja lub umorzenie własnych instrumentów kapitałowych przez jednostkę nie powoduje ujęcia w wyniku finansowym jednostki żadnych zysków lub strat. Takie akcje własne mogą być nabyte i zatrzymane przez jednostkę dominującą lub inną jednostkę będącą członkiem Grupy. Kwoty zapłacone lub otrzymane ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym.

Kapitał zapasowy tworzy się z odpisu zysku netto oraz jest efektem przejścia na MSSF. Ponadto Grupa tworzy kapitał z nadwyżki ceny emisyjnej powyżej wartości nominalnej oraz kapitał pozostały, który powstał w wyniku ujęcia zysków/strat aktuarialnych dot. rezerw emerytalno-rentowych poprzez inne całkowite dochody. Zwiększenia i zmniejszenia kapitału zapasowego następują wyłącznie na podstawie uchwał Walnego Zgromadzenia.

Kwotę nabytych akcji zatrzymanych przez Grupę ujawnia się jako odrębną pozycję w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz w Zestawieniu Zmian w Kapitale Własnym. W celu zabezpieczenia skupu akcji został utworzony kapitał rezerwowy.

Rezerwy na zobowiązania

Rezerwy tworzy się na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, które w przyszłości mogą spowodować wypływ aktywów generujących korzyści ekonomiczne oraz których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować. Stan utworzonych rezerw jest weryfikowana na dzień bilansowy i korygowany w celu odzwierciedlenia bieżącego, najbardziej właściwego szacunku.

Rezerwy na świadczenia pracownicze

Rezerwy na świadczenia pracownicze są specyficznym rodzajem rezerw na przyszłe świadczenia pracownicze takie jak nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne.

Świadczenia pracownicze to wszystkie formy świadczeń oferowanych w zamian za pracę.

W spółce tworzy się rezerwy na:

• odprawy emerytalne,

• nagrody jubileuszowe,

• niewykorzystane urlopy.

Grupa ujmuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej rezerwy z tytułu wypłaty powyższych świadczeń w wysokości bieżącej zobowiązania na dzień bilansowy, z uwzględnieniem korekt z tytułu zysków lub strat aktuarialnych oraz kosztów przeszłego zatrudnienia. Wysokość zobowiązania z tytułu powyższych świadczeń wyliczana jest przez niezależną firmę doradztwa aktuarialnego metodą prognozowanych świadczeń jednostkowych.

Zyski i straty aktuarialne powiększają lub zmniejszają koszty w zysku lub stracie w okresie, w którym powstały z wyjątkiem zysków i strat aktuarialnych od świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia (odprawy emerytalne), które ujmowane są w innych całkowitych dochodach.

Rezerwy na świadczenia pracownicze aktualizowane są na koniec każdego kwartału.

Dotacje

Dotacje od państwa ujmuje się według wartości godziwej, gdy występuje wystarczająca pewność ich otrzymania oraz dotrzymania przez Grupę wszystkich związanych z dotacjami warunków.

Dotacje państwowe do zakupu rzeczowych aktywów trwałych ujmuje się w zobowiązaniach długoterminowych jako przychody przyszłych przychodów z tytułu dotacji państwowych i odnosi się je do przychodów w rachunku zysków i strat metodą liniową, w czasie odpowiadającym przewidywanym okresom użytkowania odnośnych aktywów.

Przychody

Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych i usług

Grupa produkuje i sprzedaje rury oraz profile. Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych wykazuje się w wartości godziwej otrzymanej lub należnej zapłaty z tytułu dostawy rur, profili stalowych oraz innych produktów Grupy. Przychody ze sprzedaży usług odzwierciedlają wartość godziwą otrzymanej lub należnej zapłaty z tytułu wykonywania izolacji i dodatkowych powłok do oferowanych produktów. Przychody ze sprzedaży konstrukcji spawanych ujmuje się na podstawie stopnia zaawansowania realizacji transakcji na dzień bilansowy.

Przychody prezentowane są po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług, zwroty, rabaty i upusty. Grupa ujmuje przychody, kiedy:

• kwotę przychodów można wiarygodnie zmierzyć oraz

• gdy prawdopodobne jest, że jednostka uzyska w przyszłości korzyści ekonomiczne,

• gdy spełnione zostały konkretne opisane niżej kryteria dla każdego rodzaju działalności,

• gdy miało miejsce przeniesienie znaczących ryzyk i korzyści.

Grupa opiera swoje szacunki na wynikach historycznych, uwzględniając rodzaj klienta, rodzaj transakcji oraz szczegóły konkretnych umów.

Grupa świadczy usługi w zakresie spawania konstrukcji metalowych. Usługi te ujmowane są zgodnie ze stopniem zaawansowania.

Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów

Przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów ujmuje się w momencie przeniesienia na nabywcę znaczącego ryzyka i korzyści wynikających z praw własności do produktów, towarów i materiałów zgodnie z warunkami dostaw zawartymi w umowach sprzedaży. Przychody ze sprzedaży wykazuje się na podstawie cen określonych w umowach sprzedaży, po pomniejszeniu o szacowane rabaty i inne zmniejszenia sprzedaży.

Przychody z tytułu odsetek

Przychody z tytułu odsetek ujmuje się proporcjonalnie do upływu czasu metodą efektywnej stopy procentowej. Gdy należność traci na wartości, jednostka obniża jej wartość bilansową do poziomu wartości odzyskiwalnej, równej oszacowanym przyszłym przepływom pieniężnym zdyskontowanym według pierwotnej stopy procentowej instrumentu, a następnie stopniowo rozlicza się kwotę dyskonta w korespondencji z przychodami z tytułu odsetek. Przychody z tytułu odsetek od udzielonych pożyczek, które utraciły wartość, ujmuje się według pierwotnej stopy procentowej.

Przychody z tytułu dywidend

Przychody z tytułu dywidend ujmuje się w momencie nabycia prawa do otrzymania płatności.

Zysk lub strata netto na akcję

Zysk lub strata netto na akcję dla każdego okresu jest obliczany poprzez podzielenie zysku lub straty netto za dany okres przez średnio ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym. Rozwodniony zysk lub strata na jedną akcję jest obliczany poprzez podzielenie zysku lub straty netto za dany okres przez średnio ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym skorygowaną o średnio ważoną ilość dodatkowych akcji zwykłych.

5. Opublikowane interpretacje zatwierdzone prze UE i zastosowane przez Grupę

Następujące standardy, zmiany w standardach lub interpretacje przyjęte przez Unię Europejską zostały zastosowane przez Grupę przy sporządzeniu sprawozdań finansowych za rok 2015 :

Zmiany do różnych standardów "Poprawki do MSSF (cykl 2011-2013)" – dokonane zmiany w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do MSSF (MSSF 1, MSSF 3, MSSF 13 oraz MSR 40) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa – zatwierdzone w UE w dniu 18 grudnia 2014 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2015 lub po tej dacie), opublikowane w dniu 12 grudnia 2013 roku. Dokonano zmian do różnych standardów i interpretacji w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do Standardów (MSSF 1, MSSF 3,

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

MSSF 13 oraz MSR 40) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa. Wprowadzone zmiany doprecyzowały wymagane ujęcie księgowe w sytuacjach, w których poprzednio dopuszczana była dowolność interpretacji. Najważniejsze z nich to nowe lub zmienione wymogi dotyczące: (i) znaczenia obowiązujących MSSF w MSSF 1; (ii) zakresu zwolnień dotyczących wspólnych przedsięwzięć; (iii) zakresu paragrafu 52 MSSF 13 (zwolnienie portfela) oraz (iv) doprecyzowania relacji między MSSF 3 a MSR 40 dotyczącej klasyfikacji nieruchomości jako inwestycyjnych lub użytkowanych we własnym zakresie.

Interpretacja KIMSF 21 "Opłaty" - zatwierdzona w UE w dniu 13 czerwca 2014 roku (obowiązująca w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 17 czerwca 2014 roku lub po tej dacie); opublikowana przez RMSR w dniu 20 maja 2013 roku. KIMSF 21 to interpretacja MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe". MSR 37 określa kryteria rozpoznawania zobowiązania, jednym z których jest wymóg posiadania obecnego obowiązku wynikający z przeszłych zdarzeń (tzw. zdarzenie obligujące). Interpretacja wyjaśnia, że zdarzeniem skutkującym powstanie zobowiązania do uiszczenia opłaty jest działalność podlegająca opłacie określona w odpowiednich przepisach prawnych.

Zmiany do MSR 7 "Sprawozdanie z przepływów pieniężnych" – Inicjatywa w odniesieniu do ujawnień zostały wydane przez RMSR w dniu 29 stycznia 2016 roku. Zmiany doprecyzowujące MSR 7 mają na celu poprawę informacji przekazywanych na rzecz użytkowników sprawozdań finansowych o działalności finansowej jednostki. Zmiany wymagają, aby jednostka wystosowała ujawnienia umożliwiające użytkownikom sprawozdań finansowych ocenę zmian zobowiązań wynikających z działalności finansowej, w tym zarówno zmian wynikających z przepływów pieniężnych jak i niepieniężnych.

Zastosowanie powyższych standardów i interpretacji nie ma wpływu na sprawozdanie skonsolidowane Grupy.

6. Opublikowane standardy i interpretacje, które jeszcze nie obowiązują i nie zostały wcześniej zastosowane przez Grupę

Zatwierdzając niniejsze sprawozdanie finansowe Grupa nie zastosowała następujących standardów, zmian standardów i interpretacji, które zostały opublikowane przez RMSR i zatwierdzone do stosowania w UE, ale które nie weszły jeszcze w życie:

Zmiany do różnych standardów "Poprawki do MSSF (cykl 2010-2012)" – dokonane zmiany w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do MSSF (MSSF 2, MSSF 3, MSSF 8, MSSF 13, MSR 16, MSR 24 oraz MSR 38) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa – zatwierdzone w UE w dniu 17 grudnia 2014 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 lutego 2015 lub po tej dacie), opublikowane w dniu 12 grudnia 2013 roku. Dokonano zmian do różnych standardów i interpretacji w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do Standardów (MSSF 2, MSSF 3, MSSF 8, MSSF 13, MSR 16, MSR 24 oraz MSR 38) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa. Wprowadzone zmiany doprecyzowały wymagane ujęcie księgowe w sytuacjach, w których poprzednio dopuszczana była dowolność interpretacji. Najważniejsze z nich to nowe lub zmienione wymogi dotyczące: (i) definicji "warunku nabycia uprawnień"; (ii) rozliczania zapłaty warunkowej w połączeniu przedsięwzięć; (iii) agregacji segmentów operacyjnych i uzgodnienia sumy aktywów segmentów sprawozdawczych do aktywów jednostki; (iv) wyceny krótkoterminowych należności i zobowiązań; (v) proporcjonalnego przekształcenia skumulowanego umorzenia w modelu przeszacowania oraz (vi) definicji kluczowych członków kierownictwa.

Zmiany do MSR 19 "Świadczenia pracownicze" – Programy określonych świadczeń: składki pracownicze zatwierdzone w UE w dniu 17 grudnia 2014 roku (obowiązujący w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 lutego 2015 roku lub po tej dacie), zostały opublikowane przez RMSR w dniu 21 listopada 2013 roku. Pomniejsze zmiany dotyczą zakresu zastosowania standardu do składek od pracowników lub osób trzecich płaconych na rzecz programów określonych świadczeń. Celem zmian jest uproszczenie rozliczania składek, które są niezależne od liczby przepracowanych lat pracy (np. składek pracowniczych obliczanych jako stały procent wynagrodzenia).

Zmiany do MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" oraz MSR 41 "Rolnictwo" – Rolnictwo: uprawy roślinne – zatwierdzone w UE w dniu 23 listopada 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie), zostały opublikowane przez RMSR w dniu 30 czerwca 2014 roku. Zmiany włączają uprawy roślinne, które są wykorzystywane wyłącznie w celu wzrostu

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

produktów, w zakres MSR 16 i w związku z tym rozliczane one są w taki sam sposób jak rzeczowe aktywa trwałe.

Zmiany do MSSF 11 "Wspólne ustalenia umowne" – Rozliczanie nabycia udziałów we wspólnych operacjach – zatwierdzone w UE w dniu 24 listopada 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie), opublikowane przez RMSR w dniu 6 maja 2014 roku. Zmiany dostarczają nowe wskazówki w zakresie sposobu rozliczania nabycia udziałów we wspólnych operacjach mającego formę przedsięwzięcia.

Zmiany do MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" oraz MSR 38 "Aktywa niematerialne" – Wyjaśnienia na temat akceptowalnych metod amortyzacyjnych – zatwierdzone w UE w dniu 2 grudnia 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie), zostały opublikowane przez RMSR w dniu 12 maja 2014 roku. Zmiany precyzują, że stosowanie metod opartych na przychodach do obliczania amortyzacji środka trwałego nie jest właściwe, ponieważ przychody uzyskane z działalności, która obejmuje wykorzystanie aktywów na ogół odzwierciedla czynniki inne niż konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów. Zmiany precyzują również, że przyjęcie przychodu jako podstawy pomiaru zużycia korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów niematerialnych jest co do zasady uważane za nieodpowiedne. Dopuszczalne są jednak odstępstwa od tej zasady w ściśle określonych okolicznościach.

Zmiany do różnych standardów "Poprawki do MSSF (cykl 2012-2014)" – dokonane zmiany w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do MSSF (MSSF 5, MSSF 7, MSR 19 oraz MSR 34) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa – zatwierdzone w UE w dniu 15 grudnia 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 lub po tej dacie); opublikowane w dniu 25 września 2014 roku. Dokonano zmian do różnych standardów i interpretacji w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do Standardów (MSSF 5, MSSF 7, MSR 19 oraz MSR 34) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa. Wprowadzone zmiany doprecyzowały wymagane ujęcie księgowe w sytuacjach, w których poprzednio dopuszczana była dowolność interpretacji. Poprawki zawierają nowe lub zmienione wymogi dotyczące: (i) zmiany w metodach zbycia; (ii) kontraktów usługowych; (iii) zastosowania poprawek do MSSF 7 w skróconych śródrocznych sprawozdaniach finansowych; (iv) Stopa dyskonta: emisje na rynkach regionalnych; (v) ujawniania informacji "w innym miejscu śródrocznego raportu finansowego".

Zmiany do MSR 1 "Prezentacja sprawozdań finansowych" – Inicjatywa w odniesieniu do ujawnień – zatwierdzone w UE w dniu 18 grudnia 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie), opublikowane w dniu 18 grudnia 2014 roku. Zmiany do MSR 1 mają na celu zachęcanie jednostek do zastosowania profesjonalnego osądu w celu określenia, jakie informacje podlegają ujawnieniu w sprawozdaniu finansowym jednostki. Na przykład, zmiany określają jasno, że istotność ma zastosowanie do całości sprawozdania finansowego oraz że włączanie nieistotnych informacji może zmniejszyć przydatność ujawnień w sprawozdaniu finansowym. Ponadto zmiany wyjaśniają, że jednostki powinny korzystać z profesjonalnego osądu w celu ustalenia, gdzie i w jakiej kolejności zaprezentować ujawnienia w sprawozdaniu finansowym.

Zmiany do MSR 27 "Jednostkowe sprawozdania finansowe" – Metoda praw własności w jednostkowych sprawozdaniach finansowych – zatwierdzone w UE w dniu 18 grudnia 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie), opublikowane przez RMSR w dniu 12 sierpnia 2014 roku. Zmiany mają na celu przywrócenie metody praw własności jako dodatkowej opcji rozliczania inwestycji w jednostkach zależnych, wspólnych przedsięwzięciach i jednostkach stowarzyszonych w jednostkowych sprawozdaniach finansowych jednostek.

Standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone do stosowania w UE

MSSF w kształcie zatwierdzonym przez UE nie różnią się obecnie w znaczący sposób od regulacji przyjętych przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR), z wyjątkiem poniższych standardów, zmian do standardów i interpretacji, które według stanu na dzień publikacji sprawozdania finansowego nie zostały jeszcze przyjęte do stosowania w UE (poniższe daty wejścia w życie odnoszą się do standardów w wersji pełnej):

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

MSSF 9 "Instrumenty finansowe", opublikowany w dniu 24 lipca 2014 roku jest standardem zastępującym MSR 39 "Instrumenty finansowe – ujmowanie i wycena". MSSF 9 określa wymogi w zakresie ujmowani i wyceny, utraty wartości, zaprzestania ujmowania oraz rachunkowości zabezpieczeń.

Klasyfikacja i wycena - MSSF 9 wprowadza nowe podejście do klasyfikacji aktywów finansowych, która uzależniona jest od charakterystyki przepływów pieniężnych oraz modelu biznesowego związanymi z danymi aktywami. Takie jednolite podejście oparte na zasadach zastępuje istniejące wymagania oparte na regułach zgodnie z MSR 39. Nowy model skutkuje również ujednoliceniem modelu utraty wartości w stosunku do wszystkich instrumentów finansowych.

Utrata wartości - MSSF 9 wprowadza nowy model utraty wartości ustalanej w oparciu o oczekiwane straty, który wymaga bieżącego uznawania oczekiwanych strat kredytowych. W szczególności, nowy standard wymaga, aby jednostki ujmowały oczekiwane strat kredytowe w momencie kiedy instrumenty finansowe są ujmowane po raz pierwszy oraz ujmowały wszelkie oczekiwane straty z całego okresu życia instrumentów w szybszy niż dotychczas sposób.

Rachunkowość zabezpieczeń - MSSF 9 wprowadza zreformowany model rachunkowości zabezpieczeń, z rozszerzonymi wymaganiami ujawnień o działalności zarządzania ryzykiem. Nowy model stanowi znaczącą zmianę rachunkowości zabezpieczeń, która ma na celu dostosowanie zasad rachunkowości do praktycznej działalności zarządzania ryzykiem.

Własne ryzyko kredytowe - MSSF 9 usuwa zmienność wyniku finansowego, powodowaną przez zmiany ryzyka kredytowego zobowiązań wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej. Ta zmiana oznacza, że zyski na zobowiązaniach spowodowane pogorszeniem własnego ryzyka kredytowego jednostki nie są ujmowane w rachunku zysków i strat.

MSSF 14 "Odroczone salda z regulowanej działalności", został opublikowany przez RMSR w dniu 30 stycznia 2014 roku. Standard ten ma na celu umożliwienie podmiotom stosującym MSSF po raz pierwszy, a które obecnie ujmują odroczone salda z działalności regulacyjnej zgodnie z ich poprzednimi ogólnie przyjętymi zasad rachunkowości, kontynuację ujmowania tych sald po przejściu na MSSF.

MSSF 15 "Przychody z umów z klientami", został opublikowany przez RMSR w dniu 28 maja 2014 roku. Standard ten określa, w jaki sposób i kiedy ujmuje się przychody, jak i wymaga dostarczenia bardziej szczegółowych ujawnień. Standard zastępuje MSR 18 "Przychody", MSR 11 "Umowy o usługę budowlaną" oraz wiele interpretacji związanych z ujmowaniem przychodów. Standard ma zastosowanie do prawie wszystkich umów z klientami (główne wyjątki dotyczą umów leasingowych, instrumentów finansowych oraz umów ubezpieczeniowych). Fundamentalną zasadą nowego standardu jest ujmowanie przychodów w taki sposób, aby odzwierciedlić transfer towarów lub usług na rzecz klientów oraz w takiej kwocie, które odzwierciedla wysokość wynagrodzenia (tj. płatność), do którego spółka spodziewa się uzyskać prawo w zamian za towary lub usługi. Standard dostarcza również wytyczne ujmowania transakcji, które nie były szczegółowo regulowane przez dotychczasowe standardy (np. przychody z usług czy modyfikacje umów) jak i dostarcza obszerniejsze wyjaśnienia na temat ujmowania umów wieloelementowych.

MSSF 16 "Leasing" został wydany przez RMSR w dniu 13 stycznia 2016 roku. Zgodnie z MSSF 16 leasingobiorca ujmuje prawo do użytkowania składnika aktywów oraz zobowiązanie z tytułu leasingu. Prawo do użytkowania składnika aktywów jest traktowane podobnie jak inne aktywa niefinansowe i odpowiednio amortyzowane. Zobowiązania z tytułu leasingu wycenia się początkowo w wartości bieżącej opłat leasingowych płatnych w okresie leasingu, zdyskontowanej o stopę zawartą w leasingu, jeżeli jej ustalenie nie jest trudne. Jeżeli nie można łatwo określić tej stopy, leasingobiorca stosuje krańcową stopę procentową. W odniesieniu do klasyfikacji leasingu u leasingodawców, przeprowadza się ją tak samo jak zgodnie z MSR 17 – tj. jako leasing operacyjny lub finansowy. U leasingodawcy leasing jest klasyfikowany jako leasing finansowy, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków z tytułu posiadania odnośnych aktywów. W przeciwnym przypadku leasing jest klasyfikowany jako leasing operacyjny. W leasingu finansowym leasingodawca rozpoznaje przychody finansowe przez okres leasingu, w oparciu o stałą okresową stopę zwrotu na inwestycji netto. Leasingodawca ujmuje płatności leasingu operacyjnego w przychody liniowo lub w inny systematyczny sposób, jeśli lepiej odzwierciedla wzór otrzymywania korzyści z wykorzystania odnośnych aktywów.

Zmiany do MSSF 10 "Skonsolidowane sprawozdania finansowe" oraz MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach" – Sprzedaż lub wniesienie aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem, opublikowane w dniu 11 września 2014 roku. Zmiany mają na celu usunięcie sprzeczności między wymogami MSR 28 a MSSF 10 oraz wyjaśniają, że ujęcie zysku lub straty w transakcjach z udziałem jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia zależy od tego czy sprzedane lub wniesione aktywa stanowią przedsięwzięcie.

Zmiany do MSSF 10 "Skonsolidowane sprawozdania finansowe", MSSF 12 "Ujawnienia na temat udziałów w innych jednostkach" oraz MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach" – Jednostki inwestycyjne: zastosowanie zwolnienia z konsolidacji, opublikowane w dniu 18 grudnia 2014 roku. Pomniejsze zmiany do MSSF 10, MSSF 12 oraz MSR 28 wprowadzają wyjaśnienia w odniesieniu do rozliczania jednostek inwestycyjnych. Zmiany dostarczają także, w szczególnych okolicznościach, pewne zwolnienia w tym aspekcie.

Zmiany do MSR 12 "Podatek dochodowy" – Ujmowanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od niezrealizowanych strat zostały wydane przez RMSR w dniu 19 stycznia 2016 roku. Zmiany do MSR 12 wyjaśniają sposób wykazywania aktywów z tytułu odroczonego podatku w związku z instrumentami dłużnymi wycenianymi w wartości godziwej.

Według szacunków jednostki, w/w standardy, interpretacje i zmiany do standardów nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez jednostkę na dzień bilansowy.

Jednocześnie nadal poza regulacjami przyjętymi przez UE pozostaje rachunkowość zabezpieczeń portfela aktywów i zobowiązań finansowych, których zasady nie zostały zatwierdzone do stosowania w UE.

Według szacunków jednostki, zastosowanie rachunkowości zabezpieczeń portfela aktywów lub zobowiązań finansowych według MSR 39 "Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena" nie miałoby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby przyjęte do stosowania na dzień bilansowy.

Oszacowanie wpływu zmian w/w standardów i interpretacji MSSF na przyszłe skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy jest przedmiotem aktualnie prowadzonej analizy, których rezultat nie jest jeszcze znany.

7. Korekty dotyczące sprawozdań lat poprzednich oraz zmiany prezentacji

Grupa dokonała następujących reklasyfikacji oraz zmian prezentacyjnych w sprawozdaniach finansowych za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2015r.

Prezentacja faktoringu:

• w sprawozdaniu z sytuacji finansowej dokonano zmiany prezentacji faktoringu bez regresu, w którym faktor przejmuje ryzyka niewypłacalności kontrahenta, co spowodowało w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2014 roku zmniejszenie w pozycji należności z tytułu dostaw na kwotę 3 944 tysięcy złotych oraz zmniejszenie innych zobowiązań finansowych również o kwotę 3 944 tysięcy złotych oraz analogicznie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 01 stycznia za 2014 zmniejszenie należności z tytułu dostaw i usług na kwotę 4 404 tysięcy złotych i zmniejszenie innych zobowiązań finansowych.

Zmiana ta wpłynęła również na prezentację w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych za rok 2014 roku czego skutkiem było zmniejszenie zmiany stanu zobowiązań oraz zwiększenie zmiany stanu należności o kwotę 459 tysięcy złotych;

• w sprawozdaniu z sytuacji finansowej dokonano zmiany prezentacji zobowiązań i należności publicznoprawnych, co spowodowało w sprawozdaniu na dzień 31 stycznia 2014 roku zmniejszenie w pozycji pozostałe należności oraz pozostałe zobowiązania na kwotę 1063 tysięcy złotych oraz analogicznie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 01 stycznia 2014 roku zmniejszenie pozostałych należności i zobowiązań o kwotę 1 306 tysięcy złotych;

• w Grupie została wydzielona z nieruchomości inwestycyjnej część używana na własne potrzeby i ujęta jako środki trwałe;

• w sprawozdaniu z sytuacji finansowej zmieniono prezentację należności z tytułu kaucji, która spowodowała zmniejszenie należności handlowych a zwiększenie pozostałych należności w podziale na część długo- i krótkoterminową.

Na 31 grudnia 2015 roku Grupa zastosowała zmiany:

• zmiany do MSR 19 – świadczenia pracownicze i ujęła zyski i straty aktuarialne od świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia (odpraw emerytalnych) w innych całkowitych dochodach w kwocie 99 tysięcy złotych oraz efekt podatkowy w wysokości 19 tysięcy złotych, a także ujęła koszt odsetek netto w kosztach finansowych w kwocie 45 tysięcy zł. Ze względu na nieistotną wartość korekty nie dokonywano zmiany

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

prezentacji danych porównawczych za 2014 rok. W poprzednich okresach zmiany rezerw aktuarialnych ujmowane były w całości w kosztach zarządu.

Grupa dokonała korekty sprawozdań z lat poprzednich w związku z ujęciem aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego na kwotę 1 228 tys. zł w odniesieniu do zobowiązań nieuregulowanych przez Spółkę zgodnie z art. 15b podatku dochodowego od osób prawnych oraz korektę rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego od różnicy pomiędzy amortyzacją podatkową a bilansową w wysokości 489 tys. zł. Zestawienie wpływu korekt na skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej oraz skonsolidowany rachunek zysków i strat:

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ

	Stan na 31.12.2014 r. Przed korektą	Korekta	Stan na 31.12.2014 r. po korekcie	Stan na 01.01.2014 r. Przed korektą	Korekta	Stan na 01.01.2014 r. po korekcie
AKTYWA
I. Aktywa trwałe	178 797	(376)	178 421	185 655	41	185 696
1. Aktywa niematerialne 2. Rzeczowe aktywa trwałe 3. Nieruchomości inwestycyjne 4. Należności długoterminowe	6 678 108 342 59 143 4 634	24 (1 199) 800	6 677 108 366 57 944 5 434	7 642 113 521 58 828 5 664	22 (1 157) 1 176	7 642 113 543 57 671 6 840
II. Aktywa obrotowe	154 681	(5 807)	148 874	131 618	(6 886)	124 732
1. Zapasy 2. Należności z tytułu dostaw i usług 3. Pozostałe należności 5. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	51 833 95 028 3 722 4 098	(5 883) 76	51 833 89 145 3 798 4 098	53 454 70 966 4 828 2 370	(5 850) (1 036)	53 453 65 117 3 792 2 370
Aktywa razem	333 478	(6 183)	327 295	317 273	(6 845)	310 428
PASYWA
I. Kapitał własny	97 117	614	97 731	101 255	(1 063)	100 192
1. Kapitał akcyjny 2. Akcje własne	75 839 -12 899		75 839 -12 899	75 839 -12 899		75 839 -12 899
3. Kapitał z nadwyżki ceny emisyjnej powyżej wartości nominalnej	65 051		65 051	65 051		65 051
4. Pozostały kapitał zapasowy 5. Kapitał rezerwowy 6. Kapitał z aktualizacji wyceny 7. Niepodzielony wynik finansowy 8. Zyski zatrzymane	9 149 19 851 3 462 -60 070 -3 266	(914) (189) 1 717	9 149 19 851 2 548 -60 259 -1 549	9 149 19 851 3 462 -5 286 -53 912	(914) (149)	9 149 19 851 2 548 -5 435 -53 912
II. Zobowiązania długoterminowe	25 171	(1 790)	23 381	27 676	(72)	27 604
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	14 427	(1 790)	12 637	12 617	(72)	12 545
2. Długoterminowe rezerwy na świadczenia pracownicze	3 539		3 539	2 994		2 994
3. Kredyty i pożyczki 4. Zobowiązania długoterminowe 5. Zobowiązania finansowe długoterminowe	- 7 205 0	(4 896) 4 896	- 2 309 4 896	4 467 7 598 0	(5 023) 5 023	4 467 2 575 5 023
III. Zobowiązania krótkoterminowe	211 190	(5 007)	206 183	188 342	(5 710)	182 632
1. Krótkoterminowe rezerwy na świadczenia pracownicze 2. Krótkoterminowe rezerwy na zobowiązania 3. Kredyty i pożyczki	1 130 98 80 367		1 130 98 80 367	952 1 457 90 299		951 1 457 90 299
4. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 5. Pozostałe zobowiązania	103 334 26 043	(13 360)	103 334 12 683	73 031 22 476	(16 135)	73 031 6 342
6. Pochodne instrumenty finansowe krótkoterminowe 7. Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku	218		218	-		-
dochodowego 8. Zobowiązania finansowe krótkoterminowe	- 0	8 353	- 8 353	127 0	10 425	127 10 425
Pasywa razem	333 478	(6 183)	327 295	317 273	(6 845)	310 428

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

	Kwota za okres	Korekta	Kwota za okres
	od 01.01 do 31.12.2014r. Przed korektą		od 01.01 do 31.12.2014r. Po korekcie
Działalność kontynuowana
I. Przychody ze sprzedaży	439 987		439 987
1. Przychody ze sprzedaży produktów	265 925		265 925
2. Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów	174 062		174 062
II. Koszt własny sprzedaży	410 001		410 001
1. Koszt własny sprzedanych produktów	239 367		239 367
2. Wartość sprzedanych towarów i materiałów	170 634		170 634
III. Zysk brutto ze sprzedaży	29 986		29 986
IV. Pozostałe przychody operacyjne	4 971		4 971
V. Koszty sprzedaży	6 323		6 323
VI. Koszty ogólnego zarządu	18 634		18 634
VII. Pozostałe koszty operacyjne	5 966		5 966
VIII. Zysk (strata) z działalności operacyjnej	4 034		4 034
IX. Przychody finansowe	1 360		1 360
X. Koszty finansowe	7 756		7 756
XI. Zysk (strata) przed opodatkowaniem	-2 362		-2 362
XII. Podatek dochodowy	904	(1 717)	- 813
- podatek bieżący	-	-	-
- podatek odroczony	904	(1 717)	- 813
XIII. Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej	-3 266		-1 549
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	23 156 866		23 156 866
Zysk(strata) na jedną akcję zwykłą	-0,14		-0,07

8. Zarządzanie ryzykiem

Działalność prowadzona przez Grupę naraża ją na wiele różnych rodzajów ryzyka finansowego: ryzyko rynkowe, ryzyko zmiany przepływów pieniężnych w wyniku zmian stóp procentowych, ryzyko kredytowe oraz ryzyko utraty płynności. Ogólny program Grupy dotyczący zarządzania ryzykiem skupia się przede wszystkim na zapewnieniu odpowiedniej płynności umożliwiającej realizację postawionych przez Grupę zadań inwestycyjnych.

a) Ryzyko zmiany kursów walut

Grupa prowadzi działalność handlową na rynkach zagranicznych i narażona jest na ryzyko zmiany kursów walut, w szczególności kursu EURO. Ryzyko zmiany kursu walut wynika z przyszłych transakcji handlowych i ujętych aktywów i zobowiązań. W Grupie występuje częściowo zjawisko naturalnego hedgingu wynikające z faktu realizacji zarówno zakupu jak i sprzedaży w EUR, jednak ze względu na występujące różnice w terminach rozliczenia transakcji zakupu i sprzedaży powstaje otwarta pozycja walutowa, którą Grupa zabezpiecza poprzez transakcje typu forward.

Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń.

Analiza wrażliwości na ryzyko zmiany kursów podstawowych walut

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Wartość ekspozycji w walucie na 31.12 2015		Kurs waluty na	Wpływ zmiany kursu waluty na wynik netto o:
		31.12.2015 r.	-1%	1%
	Należności handlowe i pozostałe
EUR	7 251	4,2615	-309	309
	Zobowiązania handlowe i pozostałe
EUR	13 451	4,2615	573	-573
		Kurs waluty na
	Wartość ekspozycji w walucie na 31.12. 2014	31.12.2014 r.	-1%	Wpływ zmiany kursu waluty o: 1%
	Należności handlowe i pozostałe
EUR	14 247 Zobowiązania handlowe i pozostałe	4,2623	-607	607

Podmiot dominujący w Grupie przyjął do stosowania opracowaną politykę i procedurę zarządzania ryzykiem walutowym.

Dokumenty określają cel, zadania i metodologię w obszarze zarządzania ryzykiem walutowym w Grupie. W opracowanej polityce zostały określone dozwolone sposoby i narzędzia zabezpieczenia walutowego oraz procedury zmierzające do minimalizacji i zabezpieczenia otwartych ekspozycji walutowych. Za zarzadzanie ryzykiem walutowym w Grupie i przestrzeganie polityki w tym zakresie odpowiedzialny jest Zarząd.

b) Ryzyko zmiany przepływów pieniężnych w wyniku zmian stóp procentowych

Grupa jest narażona na ryzyko stopy procentowej związku z częściowym finansowaniem swojej działalności kredytami bankowymi. Kredyty oprocentowane są wg zmiennej stopy procentowej. Biorąc jednak pod uwagę tendencje rynkowe i stabilny poziom stóp procentowych w ostatnim okresie można stwierdzić, iż ryzyko zmiany stóp procentowych nie jest w obecnej sytuacji istotne.

		Wpływ na wynik finansowy:
	Wahania stopy	31.12.2015	31.12.2014
Wzrost stopy procentowej	1%	-697	-804
Spadek stopy procentowej	-1%	697	804

c) Ryzyko kredytowe

Ryzyko kredytowe powstaje w przypadku środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, depozytów w bankach i instytucjach finansowych, a także zaangażowań kredytowych w odniesieniu do klientów Grupy. W przypadku banków i instytucji finansowych akceptuje się jednostki o wysokiej wiarygodności.

Grupa nie posiada ratingów banków i instytucji finansowych.

Grupa korzysta z usług faktoringu z regresem i bez regresu. Na dzień 31 grudnia 2014 r. usługa dotyczyła należności o wartości nominalnej w kwocie 5 549 tys. zł, na dzień 31 grudnia 2015 wartość nominalna należności wynosiła 8 312 tys. zł.

Grupa zawiera transakcje handlowe z firmami o potwierdzonej zdolności kredytowej. Wszyscy klienci, którzy pragną korzystać z kredytów kupieckich, poddawani są procedurom wstępnej weryfikacji. Większość należności wynikających ze sprzedaży realizowanej przez Grupę jest ubezpieczona przez Towarzystwo Ubezpieczeń Euler Hermes S.A.. Umowa aktualnie obowiązuje do 30 września 2016 roku.

Niezależnie od tego Grupa na bieżąco monitoruje stan należności celem ograniczenia ryzyka ich nieściągalności.

W 2015 roku odbiorcami, których udział przekroczył 10% wartości przychodów ze sprzedaży netto były Spółki HW Pietrzak S.A. przychody 50,6 mln zł oraz spółki z Grupy LOGSTOR przychody 38,8 mln zł.

Maksymalne ryzyko kredytowe równa się wartości bilansowej poszczególnych aktywów finansowych.

d) Ryzyko płynności

Celem Grupy jest utrzymane równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania, takich jak kredyty w rachunku bieżącym, kredyty bankowe, umowy leasingu finansowego oraz faktoringu. W ocenie Zarządu ryzyko utraty płynności finansowej, rozumianej jako zdolność do regulowania zobowiązań w wyznaczonych terminach aktualnie jest minimalne.

Poniższa tabela zawiera analizę zobowiązań finansowych Grupy w odpowiednich przedziałach wiekowych, na podstawie pozostałego okresu do upływu umownego terminu zapadalności na dzień bilansowy. Kwoty przedstawione w tabeli zawierają odsetki do zapłaty w przyszłych okresach. Saldo przypadające do spłaty w terminie 12 miesięcy są wykazywane w wartościach bilansowych, ponieważ wpływ dyskonta jest nieistotny pod względem wartości.

Stan na 31 grudnia 2015	Do jednego miesiąca	Od 1 do 3 miesięcy	Od 3 do 12 miesięcy	Od roku do 2 lat	Od 2 do 5 lat	Ponad 5 lat
Kredyty i pożyczki	203	971	21 861	23 910	22 733	-
Odsetki od kredytów i pożyczek	199	394	2 059	3 037	3 245	-
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe	24 617	42 241	5 364	-	-	-
Inne zobowiązania finansowe	8 312	1 498	5 729	5 369	33 639	-
Odsetki od zobowiązań finansowych	-	-	-	-	1 000	-
Zobowiązania z tyt. leasingu finansowego	258	510	2 257	3 223	1 671	-
Przeznaczone do obrotu i rozliczane w
kwotach netto finansowe instrumenty	300
pochodne
Stan na 31 grudnia 2014
Kredyty i pożyczki	136	1 249	75 182	3 800
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe	22 196	90 253	615	-	-	-
Inne zobowiązania finansowe	6 451	-	-
Zobowiązania z tyt. leasingu	229	455	1 959	2 590	2 442	-
finansowego
Przeznaczone do obrotu i rozliczane w
kwotach netto finansowe instrumenty	218
pochodne

9. Zarządzanie ryzykiem kapitałowym

Celem Grupy w zarządzaniu ryzykiem kapitałowym jest ochrona zdolności Grupy do kontynuowania działalności, a także utrzymanie optymalnej struktury kapitału. Grupa monitoruje kapitał za pomocą wskaźnika zadłużenia. Wskaźnik ten oblicza się jako stosunek zadłużenia netto do łącznej wartości kapitału. Zadłużenie netto oblicza się jako sumę kredytów i pożyczek pomniejszoną o środki pieniężne i ich ekwiwalenty. Łączną wartość kapitału oblicza się jako kapitał własny wykazany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wraz z zadłużeniem netto.

Wskaźniki zadłużenia przedstawiają się następująco:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Kredyty ogółem	69 678	80 367
minus: środki pieniężne i ich ekwiwalenty	-5 771	-4 098
Zadłużenie netto	63 907	76 269
Kapitał własny razem	47 993	97 731
Kapitał ogółem	111 900	174 000
Wskaźnik zadłużenia	57%	44%

DODATKOWE INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE

Nota 1 / Wartości niematerialne /

Wartości niematerialne	Prawo wieczystego użytkowania gruntu	Koszty prac rozwojowych w realizacji	Koszty zakończonych prac rozwojowych	Inne wartości niematerialne oprogramowanie	Razem wartości niematerialne
Wartość brutto na
01 stycznia 2014 roku	764	-	9 792	1 098	11 654
Zwiększenia	-	-	-	32	32
Zmniejszenia	-	-	-	-	-
Wartość brutto na
31 grudnia 2014 roku	764	-	9 792	1 130	11 686
Wartość umorzenia na
01 stycznia 2014 roku	410	-	2 948	654	4 012
Zwiększenia	36	-	646	315	996
Zmniejszenia	-	-	-	-	-
Wartość umorzenia na
31 grudnia 2014 roku	446	-	3 593	969	5 008
Wartość netto na
31 grudnia 2014 roku	318	-	6 198	161	6 677
Wartość brutto na
01 stycznia 2015 roku	764	-	9 792	1 130	11 686
Zwiększenia	-	-	-	35	35
Zmniejszenia	-	-	-	-	-
Wartość brutto na
31 grudnia 2015 roku	764	-	9 792	1 165	11 721
Wartość umorzenia na
01 stycznia 2015 roku	446	-	3 593	969	5 008
Zwiększenia	35	-	884	158	1 077
Zmniejszenia		-	-	-	-
Wartość umorzenia na
31 grudnia 2015 roku	481	-	4 477	1 127	6 085
Wartość netto na
31 grudnia 2015 roku	283	-	5 315	38	5 636

Amortyzację wartości niematerialnych ujęto w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w następujących pozycjach:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów	884	645
Koszty sprzedaży	-	-
Koszty administracyjne	193	351
Razem	1 077	996

Grupa posiada grunty użytkowane wieczyście o powierzchni 371 927 m² .

Przyszłe płatności z tytułu opłat wieczystego użytkowania gruntu

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Do roku	769	623
Od roku do 5 lat	3 077	3 077
Powyżej 5 lat	53 926	54 696
Nota 2a / Rzeczowe aktywa trwałe / Rzeczowe aktywa trwałe	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
- budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	25 233	25 893
- urządzenia techniczne i maszyny	72 878	76 106
- środki transportu	1 821	2 358
- inne środki trwałe	738	1 104
- środki trwałe w budowie	3 766	2 905
Rzeczowe aktywa trwałe, razem	104 436	108 366

Grupa nie dokonała odpisów aktualizujących wartość środków trwałych z uwagi na brak przesłanek.

Majątek Grupy stanowi zabezpieczenie kredytów. Szczegółowa informacja o rodzajach zabezpieczeń została ujawniona w (Nota 12) oraz (Nota 23).

Amortyzację środków trwałych ujęto w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w następujących pozycjach:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów	9 515	9 096
Koszty sprzedaży	-	-
Koszty administracyjne	1 476	973
Razem	10 991	10 069

Nota 2b / Rzeczowe aktywa trwałe /

	Budynki,lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	Urządzenia techniczne i maszyny	Środki transportu	Inne środki trwałe	Środki trwałe w budowie	Środki trwałe razem
1. WARTOŚĆ POCZĄTKOWA
Na dzień 1 stycznia 2014	44 183	188 624	2 714	5 502	5 384	246 407
a) zwiększenia (z tytułu)	15	3 538	1 753	623	3 184	9 113
- nakłady na oddane środki trwałe do
użytkowania	15	3 020	750	623	-	4 408
-leasing	-	518	1 003	-	-	1 521
- inne /przekształcenia	-	-	-	-	-	0
- na środki trwałe w budowie	-	-	-	-	3 184	3 184
b) zmniejszenia (z tytułu)	0	629	378	415	5 451	6 873
- likwidacja	-	629	378	291	200	1 498
-inne-przemieszczenie wewnętrzne	-	-	-	124	5 251	5 375
Na dzień 31 grudnia 2014	44 198	191 533	4 089	5 710	3 117	248 647
2. UMORZENIE
Na dzień 1 stycznia 2014	16 403	108 514	1 682	4 892	1 373	132 864
Zmiany w roku	1 902	6 914	49	-73	-1 373	7 419
- amortyzacja za okres	1 902	7 563	387	217	-	10 069
- umorzenie - likwidacja, sprzedaż	-	-649	-338	-290	-	-1 277
- odpis aktualizujący	-	-	-	-	-1 373	-1 373
Na dzień 31 grudnia 2014	18 305	115 428	1 731	4 819	0	140 283
3. WARTOŚĆ NETTO
Na dzień 31 grudnia 2014	25 893	76 105	2 358	891	3 117	108 364
1. WARTOŚĆ POCZĄTKOWA
Na dzień 1 stycznia 2015	44 198	191 533	4 089	5 710	3 117	248 647
a) zwiększenia (z tytułu)	1 396	4 983	232	128	3 392	10 131
- nakłady na oddane środki trwałe do użytkowania	1 248	691	403	18	3 165	5 525
-leasing	-	4 048	79	-	79	4 206
-inne	148	244	-250	110	148	400
- na środki trwałe w budowie	0	-	-	-	-	0
b) zmniejszenia (z tytułu)	495	445	361	29	2 743	4 073
- likwidacja, sprzedaż	495	445	361	29	-	1 330
-inne-przemieszczenie wewnętrzne	-	-	-	-	2 743	2 743
Na dzień 31 grudnia 2015	45 099	196 071	3 960	5 809	3 766	254 705
2. UMORZENIE
Na dzień 1 stycznia 2015	18 305	115 428	1 731	4 819	0	140 283
Zmiany w roku	1 561	7 765	408	252	0	9 986
- amortyzacja za okres	1 898	8 183	629	281	-	10 991
- umorzenie - likwidacja, sprzedaż	-337	-418	-221	-29	-	-1 005
- odpis aktualizujący	-	-	-	-	-	0
Na dzień 31 grudnia 2015	19 866	123 193	2 139	5 071	0	150 269
3. WARTOŚĆ NETTO
Na dzień 31 grudnia 2015	25 233	72 878	1 821	738	3 766	104 436

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięęcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Nota 3 / Instrumenty finansowe /

	Pożyczki i należności	finansowy	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik	Ogółem
31 grudnia 2014
Aktywa według sprawozdania z sytuacji
Finansowej
Pochodne instrumenty finansowe	-		-	-
Należności handlowe oraz pozostałe
należności	96 550		-	96 550
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	4 098		-	4 098
Ogółem	100 648		-	100 648
	Zobowiązania wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		Zobowiązania handlowe i inne zobowiązania finansowe	Ogółem
31 grudnia 2014 Zobowiązania według sprawozdania z sytuacji finansowej Pochodne instrumenty finansowe		218		- 218
Zobowiązania handlowe i inne
zobowiązania		-	117 115	117 115
Kredyty i pożyczki		-	80 367	80 367
Ogółem		218	197 482	197 700
	Pożyczki i należności	finansowy	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik	Ogółem
31 grudnia 2015
Aktywa według sprawozdania z sytuacji Finansowej Pochodne instrumenty finansowe Należności handlowe oraz pozostałe	-		-	-
należności	33 890		-	33 890
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	5 771		-	5 771
Ogółem	39 661		-	39 661
	Zobowiązania wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		Zobowiązania handlowe i inne zobowiązania finansowe	Ogółem
31 grudnia 2015 Zobowiązania według sprawozdania z sytuacji finansowej
Pochodne instrumenty finansowe		300	-	300
Zobowiązania handlowe i inne zobowiązania		-	116 243	116 243
Kredyty i pożyczki		-	69 678	69 678
Ogółem
		300	185 921	186 221

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Grupie nie są znane zewnętrzne ratingi klientów.

Nie było przeterminowanych pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, które nie są jednocześnie objęte odpisem na utratę wartości.

Nota 4 / Nieruchomość inwestycyjna /

Nieruchomość inwestycyjna	31.12.2015r	31.12.2014r.
Stan na początek okresu	57 944	57 671
- nieruchomość inwestycyjna	57 944	57 671
Zwiększenia :	-	-
- przekwalifikowanie środków trwałych do nieruchomości	-	-
- wzrost wartości nieruchomości inwestycyjnej	-	273
Zmniejszenia	-	-
- zbycie nieruchomości	-	-
Stan na koniec okresu	57 944	57 944

Nieruchomości inwestycyjne w Grupie są wyceniane według modelu wartości godziwej, a jej wartość wynika z ekspertyzy wydanej przez niezależnego rzeczoznawcę, który na podstawie przeprowadzonej analizy rynku nieruchomości, analizy stanu prawnego oraz stanu techniczno-użytkowego ustalił jej wartość na dzień 31 grudnia 2015 na poziomie 57 944 tys. zł. Założenia przyjęte do wyceny nieruchomości na dzień 31 grudnia 2014 są aktualne również na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania tj. 31 grudnia 2015 roku . Wartość rynkowa nieruchomości została wyceniona w oparciu o dane wejściowe inne niż pochodzące z aktywnego rynku, a które są obserwowalne takie jak:

• analizę rynku nieruchomości;

• wyniki badań zachowań uczestników rynku obrotu nieruchomościami;

• wywiad przeprowadzony w jednostkach zajmujących się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami.

( poziom III hierarchii ustalania wartości godziwej zgodnie z MSSF 13). Między poziomami w hierarchii wartości godziwej Grupa w roku 2015 poniosła koszty z tytułu opłaty PWUG dotyczące wydzielonej nieruchomości na poziomie 149 tys. zł oraz opłaciła podatek od nieruchomości w kwocie 124 tys. zł.

nie było żadnych przeniesień.

Grupa utrzymuje nieruchomość ( w postaci prawa użytkowania wieczystego)w celu wzrostu wartości.

Nota 5 / Zapasy /

Zapasy	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Materiały	16 662	18 613
Odpisy z tytułu aktualizacji wartości materiałów	-2 349	-1 916
Półprodukty i produkty w toku	7 011	14 202
Odpis aktualizujący produkcję w toku	-2 031	-724
Produkty gotowe	26 620	23 788
Odpis z tytułu aktualizacji wartości produktów gotowych	-5 512	-2 220
Towary	255	284
Odpisy z tytułu aktualizacji wartości towarów	-196	-194
Zapasy netto razem	40 460	51 833

Zaktualizowano odpis dla materiałów i towarów nierotujących.

Zaktualizowano odpis dla zapasów wyrobów gotowych, których koszt wytworzenia przekracza wartość netto możliwą do uzyskania.

Utworzono odpis aktualizujący wartość produkcji w toku z uwagi na spadek cen sprzedaży na rynku.

Wartość zapasów ujęta jako koszt bieżącego okresu wyniosła 158 226 tys. zł.

W Grupie na 31.12.2015 rok zapasy o wartości 25 mln zł stanowią zabezpieczenie wynikające z zawartej umowy kredytowej z Bankiem Millenium S.A. oraz 4 mln zł z umowy zastawczej z CZH S.A.. Na zapasach o wartości 5 mln zł został ustanowiony zastaw rejestrowy stanowiący zabezpieczenie kredytu w Śląskim Banku Spółdzielczym "SILESIA".

	Okres od 1.01.2015 r. do 31.12.2015 r.	Okres od 1.01.2014 r. do 31.12.2014 r.
Stan na początek okresu 1 stycznia	5 054	9 430
Utworzenie odpisu	6 497	885
Odwrócenie odpisu	1 463	5 261
Stan na koniec okresu 31 grudnia	10 088	5 054

Zmiany stanu odpisu aktualizującego zapasów przedstawia poniższa tabela

W związku ze sprzedażą zapasów wyrobów gotowych Grupa dokonała odwrócenia stosownego odpisu aktualizującego.

Nota 6 / Należności handlowe oraz pozostałe należności /

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Należności handlowe brutto	77 634	98 155
Udzielone pożyczki	5 730	6 907
Kaucje wpłacone	-	-
Minus: odpis aktualizujący wartości należności	-49 474	-8 512
Należności finansowe netto	33 890	96 550
Należności z tyt. podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń	41	201
Pozostałe należności	10 676	1 796
Zaliczki wpłacone	4 006	-
Minus: odpisy aktualizujące wartość należności	-142	-170
Należności niefinansowe netto	14 581	1 827
Ogółem	48 471	98 377
Minus: część długoterminowa	3 753	5 434
Należności handlowe oraz pozostałe należności część krótkoterminowa	44 718	92 943
- w tym od jednostek powiązanych	144	52 298

Utworzenie odpisu z tytułu utraty wartości należności handlowych zostało ujęte w pozostałych kosztach operacyjnych skonsolidowanego rachunku zysków i strat (nota 16) a utworzenie odpisu dotyczącego niespłaconej pożyczki w kosztach finansowych (nota 17) oraz zostało opisane w (nocie 24).

Struktura wiekowa przeterminowanych należności handlowych wykazujących utratę wartości:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Do 1 miesiąca	54	99
Od 1 do 3 miesięcy	206	-
Od 3 do 6 miesięcy	932	-
Od 6 do 12 miesięcy	41 565	126
Powyżej 12 miesięcy	3 862	6 846
Ogółem	46 619	7 071

Na należności z tytułu pożyczek w roku 2014 utworzono odpis aktualizujący w wysokości 1 298 tys. zł, który zaktualizowano w 2015 do kwoty 2 529 tys. zł ze względu na istotne opóźnienia w spłatach. Pozostałe kategorie należności handlowych nie zawierają pozycji o obniżonej wartości.

Zmiana stanu odpisu aktualizującego należności handlowych i pozostałych przedstawia poniższa tabela:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Stan na początek okresu 1 stycznia	8 682	9 742
Utworzenie odpisu*	45 858	3 906
Należności spisane w trakcie roku, jako nieściągalne	4 726	4 120

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Zapłata należności i odsetek	198	846
Stan na koniec okresu 31 grudnia	49 616	8 682

*Na wysokość utworzonych odpisów znacząco wpłynął odpis aktualizujący w kwocie 43 848 tys. zł na należność przysługującą od HW Pietrzak Holding S.A. , o czym Spółka poinformowała w Raporcie bieżącym nr 34/2016.

Wartości bilansowe należności handlowych Grupy są wyrażone w następujących walutach:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
W walucie polskiej (złoty polski)	6 544	28 419
W walutach obcych ( wg walut po przeliczeniu na zł)	24 603	60 726
- w walucie EURO	5 773	14 247
Ogółem	31 147	89 145

Nota 7 / Środki pieniężne i ich ekwiwalenty /

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Środki pieniężne w banku i kasie	5 771	4 098
Środki pieniężne razem	5 771	4 098

Nota 8 / Kapitał podstawowy oraz akcje własne /

Struktura kapitału podstawowego jednostki dominującej

Seria/emisja	Rodzaj akcji	Liczba akcji	Wartość serii/emisji wg wartości nominalnej	Data rejestracji
A	Zwykłe	4 314 000	13 330	01-06-1995
B	Zwykłe	3 000 000	9 270	28-04-1997
C	Zwykłe	3 074 433	9 500	19-09-2003
D	Zwykłe	1 883 193	5 819	20-05-2005
E	Zwykłe	12 271 626	37 920	14-01-2008
Kapitał podstawowy razem		24 543 252	75 839

Wartość nominalna jednej akcji wynosi 3,09 zł.

Wszystkie akcje wyemitowane przez Jednostkę dominującą zostały w pełni opłacone.

Z Zgodnie z Uchwałą nr 2/2010 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia "FERRUM" S.A. z dnia 25 listopada 2010r. oraz Uchwałą Zarządu nr 278/VI/11 Spółka 7 września 2011r. rozpoczęła skup akcji własnych. Po uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Nadzorczej, Zarząd postanowił zakończyć skup akcji własnych w dniu 29 marca 2012 r.

Na dzień 31 grudnia 2015 roku w ramach rozpoczętego programu skupu nabyto 1 386 386 akcji za kwotę 12 899 tys. zł .

Na akcjach własnych został ustanowiony zastaw rejestrowy na rzecz WĘGLOKOKSU S.A. o czym Ferrum S.A. poinformowała w Raporcie bieżącym nr: 24/2016.

		% udział w kapitale	Ilość głosów na	% udział w ogólnej liczbie
Akcjonariusz	Ilość akcji	zakładowym	WZ	głosów na WZ
HW Pietrzak Holding sp. z o.o.	11 675 842	47,57%	11 675 842	47,57%
Pan Sławomir Bajor wraz z "B.S.K.
Return S.A. wraz z podmiotami
powiązanymi *	6 980 128	28,44%	6 980 128	28,44%
Akcje własne	1 386 386	5,65%	1 386 386	5,65%
Pozostali	4 500 896	18,34%	4 500 896	18,34%
Razem	24 543 252	100,00%	24 543 252	100,00%

Struktura akcjonariatu jednostki dominującej na dzień 31.12.2014r.

W tabeli zaprezentowano pośrednie udziały:

* Podmioty powiązane z Panem Bajorem posiadają łącznie 6 709 285 akcji "FERRUM" S.A., stanowiących 27,34% udziału w kapitale zakładowym ''FERRUM" S.A., uprawniających do 6 709 285 głosów na Walnym Zgromadzeniu, co stanowi 27,34% ogólnej liczby głosów w "FERRUM" S.A. Podmiotami posiadającymi przy tym samodzielnie powyżej 5% w ogólnej liczbie głosów Ferrum S.A. są BSK Return S.A. oraz Anguilla Investment Sp. z o.o., które posiadają bezpośrednio odpowiednio 3 984 021 akcji FERRUM S.A., co stanowi 16,23% kapitału zakładowego oraz 2 275 052 akcji FERRUM S.A., co stanowi 9,27% kapitału zakładowego.

Struktura akcjonariatu jednostki dominującej na dzień 31.12.2015r.

		% udział w kapitale	Ilość głosów na	% udział w ogólnej liczbie
Akcjonariusz	Ilość akcji	zakładowym	WZ	głosów na WZ
Pan Sławomir Bajor wraz z "B.S.K.
Return S.A. oraz z podmiotami	6 979 732	28,44%	6 979 732	28,44%
powiązanymi*
ArcelorMittal Poland S.A.	3 121 877	12,72%	3 121 877	12,72%
ArcelorMittal Flat Carbone Europe S.A.	2 177 123	8,87%	2 177 123	8,87%
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.	5 147 730	20,97%	5 147 730	20,97%
HW Pietrzak Holding S.A.	1 229 112	5,01%	1 229 112	5,01%
Akcje własne	1 386 386	5,65%	1 386 386	5,65%
Pozostali	4 501 292	18,34%	4 501 292	18,34%
Razem	24 543 252	100,00%	24 543 252	100,00%

W tabeli zaprezentowano pośrednie udziały:

*Podmioty powiązane z Panem Bajorem posiadają łącznie 6 979 732 akcji "FERRUM" S.A., stanowiących 28,44% udziału w kapitale zakładowym ''FERRUM" S.A., uprawniających do 6 979 732 głosów na Walnym Zgromadzeniu, co stanowi 28,44% ogólnej liczby głosów w "FERRUM" S.A. Podmiotami posiadającymi przy tym samodzielnie powyżej 5% w ogólnej liczbie głosów Ferrum S.A. są PKO BP S.A., ArcelorMittal Poland S.A. oraz ArcelorMittal Flat Carbone Europe S.A. które posiadają bezpośrednio odpowiednio 5 147 730 akcji FERRUM S.A., co stanowi 20,97% kapitału zakładowego oraz 3 121 877 akcji FERRUM S.A., co stanowi 12,72% kapitału zakładowego oraz 2 177 123 akcji Ferrum S.A. co stanowi 8,87% kapitału zakładowego.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Nota 9 / Rezerwy na zobowiązania/

	Rezerwa na kary umowne	Rezerwa na sądowe nakazy zapłaty		Pozostałe rezerwy	Razem
Stan na 31 grudnia 2014 roku	-		-	98	98
W tym:
Krótkoterminowe	-		-	98	98
Ujęcie w sprawozdaniu z całkowitych
dochodów
- Utworzenie dodatkowych rezerw	-		-	1 435	1 435
Rozwiązanie rezerw
W tym:
- w części wykorzystanej	-		-	-1 346	-1 346
- części niewykorzystanej	-		-	-	-
Stan na 31 grudnia 2015 roku	-		-	187	187
W tym:
Krótkoterminowe	-		-	187	187

Nota 9a / Rezerwy na świadczenia pracownicze /

Ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej

rezerwy
z tytułu:	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Długoterminowe
Rezerwy na nagrody jubileuszowe	2 548	2 912
Rezerwy na odprawy emerytalne	610	627
Razem	3 158	3 539
Krótkoterminowe
Rezerwy na nagrody jubileuszowe	548	481
Rezerwy na odprawy emerytalne	67	27
Pozostałe rezerwy	705	622
Razem	1 320	1 130

Wysokość zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych na 31.12.2015r. została wyliczona przez niezależną firmę doradztwa aktuarialnego.

Główne zastosowane założenia aktuarialne:

1) Na wyliczenie rezerwy istotne znaczenie wywarła wysokość stopy dyskontowej, która odzwierciedla zmianę wartości pieniądza w czasie. W założeniach przyjęto stopę dyskontową opartą na aktualnej rentowności obligacji skarbowych. W celu ustalenia dyskonta dla okres, który znajduje się pomiędzy znanymi terminami wykupu obligacji skarbowych (od 2 do 10 lat) zastosowano prognozę opartą na funkcji liniowej, natomiast dla okresów krótszych niż 2 lata lub dłuższych niż 10 lat oszacowano stopę dyskontową poprzez ekstrapolację bieżącego oprocentowania obligacji skarbowych wzdłuż krzywej rentowności opartej na funkcji logarytmicznej.

Stopa dyskontowa przyjęta do kalkulacji rezerw na 31.12.2015 r. wynosi 2,8%.

• 2) Do wyliczenia rezerw na nagrody jubileuszowe oraz odprawy emerytalne przyjęto wskaźnik wzrostu podstawy na poziomie 5,96 % dla Ferrum S.A. oraz 3,49% dla spółki ZKS Ferrum S.A., który został wyliczony na podstawie danych publikowanych corocznie przez Komisję Trójstronną dotyczących wysokości minimalnego wynagrodzenia.
• 3) Przyjęto średnią wartość współczynnika rotacji obliczoną na podstawie danych z okresu 2011-2015 na poziomie 13,74% dla spółki Ferrum S.A. oraz dla ZKS Ferrum S.A. 30%. Współczynnik rotacji obliczany jest jako iloraz osób, które w danym roku odeszły z pracy i średniorocznego zatrudnienia.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Opis dodatkowych ujawnień MSR

Koszty bieżącego zatrudnienia, tj. wzrost wartości bieżącej zobowiązań z tytułu określonych świadczeń wynikających z pracy wykonywanej przez pracowników w okresie bieżącym;

Koszty odsetkowe od zobowiązania z tytułu określonych świadczeń to zmian wartości zobowiązania początkowego w trakcie okresu spowodowana upływem czasu;

Zyski i straty aktuarialne to wszelkie zmiany wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń, wynikające z:

• skutków zmian założeń aktuarialnych,

• korekt założeń aktuarialnych ex post (skutków różnic pomiędzy poprzednimi założeniami aktuarialnymi a tym, co faktycznie nastąpiło) oraz z tytułu różnic między rzeczywistym a poprzednio przyjętym wzrostem wynagrodzeń i inne zmiany wartości przyszłego zatrudnienia;

Koszty przyszłego zatrudnienia, tj. zmiana wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń za pracę wykonywaną przez pracowników w ubiegłych okresach, pojawiająca się w okresie bieżącym w wyniku zmiany programu lub ograniczenia programu oraz wszelkie zyski i straty z tytułu rozliczenia.

Wyceną aktuarialną oparto o następujące podstawowe założenia:

dla Ferrum S.A.
Wycenę aktuarialną oparto o następujące podstawowe założenia:	na dzień: 2015-12-31	na dzień: 2014-12-31
Średni zakładany roczny wzrost podstaw kalkulacji rezerwy na
odprawy emerytalno-rentowe (w nawiasie zakładany wzrost dla	5,96% (0,00%)	5,42% (0,00%)
pierwszego roku)
Średni zakładany roczny wzrost podstaw kalkulacji rezerwy na
odprawy nagrody jubileuszowe (w nawiasie zakładany wzrost dla	5,96% (0,00%)	5,42% (5,42%)
pierwszego roku)
Współczynnik rotacji (zwolnień) pracowników	13, 74%	12, 86%
średnioważony okres dyskontowania wszystkich wypłat	18 lat 3 miesiące	17 lat 8 miesięcy
stopa dyskontowa dla średnioważonego okresu dyskontowania	2, 72%	3, 36%

dla ZKS Ferrum S.A. Wycenę aktuarialną oparto o następujące podstawowe założenia: na dzień: 2015-12-31 na dzień: 2014-12-31 Średni zakładany roczny wzrost podstaw kalkulacji rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe 3, 49% 3, 46% Współczynnik rotacji (zwolnień) pracowników 30, 00% 28, 74% średnioważony okres dyskontowania wszystkich wypłat 26 lat 6 miesięcy 25 lat 11 miesięcy stopa dyskontowa dla średnioważonego okresu dyskontowania 2, 84% 3, 57%

Zmiany wartości bieżącej zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych i nagród jubileuszowych w okresie bieżącym kształtowały się następująco:

Uzgodnienie bilansu otwarcia z bilansem zamknięcia dla zobowiązań	01-01-2015 - 31-12-2015
netto z tytułu odpraw emerytalnych i nagród jubileuszowych
Wartość bieżąca zobowiązania z tytułu świadczeń po okresie	4 669
zatrudnienia
Koszt bieżącego zatrudnienia	828
Koszty odsetkowe	79
Ponowna wycena zobowiązania z tytułu świadczeń po okresie	96
zatrudnienia (A+B)
A. Zyski i straty aktuarialne z tytułu zmiany załozeń aktuarialnych	-334
na skutek zmidn założeń demograficznych (rotacja pracowników)	-251
na skutek zmian załozeń finansowych (stopa dyskontowa, planowany	-83
wzrost wynagrodzeń)
B. Zyski i straty aktuarialne ex post z tytułu różnic między	430
rzeczywistym a poprzednio przyjętym wzrostem wynagrodzeń oraz
inne zmiany wartości przeszłego zatrudnienia
Świadczenia wypłacone i korekta wartości początkowej zobowiązania	-1 194
spowodowana odejściem pracownika
Wartość bieżąca zobowiązania z tytułu określonych świadczeń na	4 478
koniec roku

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Analiza wrażliwości

Analiza wrażliwości dla każdego istotnego założenia aktuarialnego na koniec okresu sprawozdawczego, pokazująca, jaki wpływ na
zobowiązanie z tytułu określonych świadczeń miałyby zmiany w odpowiednich założeniach aktuarialnych.
	Procentowa zmiana	Wartość rezerwy po	Kwotowa zmiana	Procentowa
Założenie aktuarialne	wskaźnika	korekcie	rezerwy	zmiana rezerwy
Stopa dyskontowa	+1 ,00%	4 265	-212	-4,74%
Stopa dyskontowa	-1 ,00%	4 715	237	5,30%
Rotacja pracowników	+1 ,00%	4 225	-253	-5,65%
Rotacja pracowników	-1 ,00%	4 760	282	6,30%
Wskaźnik wzrostu wynagrodzeń	+1 ,00%	4 709	231	5,17%
Wskaźnik wzrostu wynagrodzeń	-1 ,00%	4 338	-140	-3,13%

Średnia liczba pracowników

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Liczba pracowników	461	451

Nota 10 / Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania /

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Zobowiązania handlowe, w tym:	53 350	103 334
- wobec jednostek powiązanych	803	52 340
Zobowiązania wobec banku z tyt. factoringu	8 312	6 451
Zobowiązania z tyt. leasingu finansowego	7 002	6 799
Zobowiązania z tyt. nabytych wierzytelności*	46 235	-
Zobowiązania pozostałe	1 344	531
Zobowiązania finansowe razem	116 243	117 115
Zobowiązania niefinansowe, w tym:	19 735	14 460
Przychody przyszłych okresów	2 207	5 261
Pozostałe zobowiązania, w tym:	17 528	9 199
- zobowiązania z tyt. wynagrodzeń	1 543	1 483
- zobowiązania z tyt. podatków, ceł i innych świadczeń	11 073	7 368
- zobowiązania z tyt. otrzymanych zaliczek	4 256	-
- zobowiązania pozostałe	656	348
Razem zobowiązania handlowe i pozostałe Zobowiązania	135 978	131 575
W tym część:
Długoterminowa	45 392 90 586	7 205 124 370
Krótkoterminowa

* W dniu 23 lipca 2015 Ferrum S.A. opublikowała Raport bieżący nr 50/2015, którym poinformowała o zawarciu porozumienia w sprawie wierzytelności mFaktoring wobec FERRUM, na mocy którego Spółka uznała wierzytelność posiadaną przez mFaktoring względem FERRUM S.A. w wysokości 49 ,9 mln zł. Wierzytelność w wysokości wskazanej wynika z transakcji handlowych z tytułu dostaw wyrobów stalowych zawieranych pomiędzy Spółką a HW Pietrzak. Wierzytelność HW Pietrzak została nabyta przez mFaktoring w ramach umowy faktoringu łączącej HW Pietrzak i mFaktoring.

W dniu 23 grudnia 2015 roku Ferrum S.A. podpisała pakiet powiązanych ze sobą dokumentów określających nowy model restrukturyzacji zadłużenia.

Na mocy podpisanych ugód spłata wierzytelności z mFaktoringiem w wysokości 43,5 mln zł oraz 0,65 mln EUR została wydłużona do 31 grudnia 2020 roku.

Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Do roku	2 458	2 145
Od roku do 5 lat	4 544	4 654
Powyżej 5 roku	-	-
Razem	7 002	6 799

Uzgodnienie minimalnych opłat leasingowych

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Zobowiązania z tyt. leasingu finansowego	7 002	6 799
Przyszłe zobowiązania z tyt. odsetek	917	876
Minimalne płatności leasingowe	7 919	7 675

Grupa jako leasingobiorca na 31.12.2015 r. posiada umowy leasingowe o charakterze finansowym. Umowy dotyczą głównie środków transportu oraz urządzeń technicznych i zawierane są głównie na okres 3 lat. Wartość netto środków trwałych w leasingu na dzień 31.12.2014 wynosi 9 831 tys. zł, w tym: środki transportu 744 tys. zł oraz inne środki trwałe 9 087 tys. zł.

Wartość netto środków trwałych w leasingu na dzień 31.12.2015 wynosi 12 542 tys. zł, w tym: środki transportu 583 tys. zł oraz inne środki trwałe 11 959 tys. zł.

Dotacje

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Dotacje - dofinansowanie prac rozwojowych	2 207	2 575
Dotacja- dofinansowanie kompetencji personelu	-	-
Razem	2 207	2 575

Grupa w latach 2007 i 2008 otrzymała w kwocie 2 135 tys. zł dotację do aktywów na realizację opracowania i wdrożenia technologii wytwarzania wielkogabarytowych kształtowników zimno giętych na podstawie Umowy o dofinansowanie wykonanie projektu celowego nr 6 ZR9 2006C/06782 z dnia 1.12.2006 r. zawartej z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Dotacja rozliczana jest na przychody proporcjonalnie do stopnia amortyzowania wartości niematerialnych sfinansowanych tą dotacją . Na dzień 31.12.2015 r. nierozliczona kwota dotacji prezentowana jest w rozliczeniach międzyokresowych przychodów, w tym:

• długoterminowych 1 737 tys. zł

• krótkoterminowych 470 tys. zł

W latach 2010-2012 roku Grupa otrzymała dotację w kwocie 1 938 tys. zł na realizację epoksydowania powierzchni wewnętrznej rur spawanych i kształtowników zimno giętych zgrzewanych prądami wielkiej częstotliwości na podstawie Umowy o dofinansowanie wykonanie projektu celowego nr 6 ZR7 2009C/07343 z dnia 27.10.2010 r. zawartej z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Nota 11 / Pochodne instrumenty finansowe /

Walutowe kontrakty terminowe typu forward

		31.12.2015 r.			31.12.2014 r.
	Aktywa		Zobowiązania	Aktywa	Zobowiązania
Ogółem		-	300	-	218
Krótkoterminowe		-	300	-	218
Długoterminowe		-	-	-	-

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Grupa wycenia instrumenty pochodne w wartości godziwej przez wynik finansowy z zastosowaniem technik wyceny opartych na danych rynkowych (Level 2 zgodnie z MSSF).

Nota 12 / Kredyty i pożyczki /

	Kredyty i pożyczki	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Długoterminowe
Kredyty bankowe		46 643	-
		46 643	-
Krótkoterminowe
Kredyty bankowe/pożyczki		10 531	39 781
Kredyt w rachunku bieżącym		12 504	40 586
		23 035	80 367
Razem kredyty i pożyczki		69 678	80 367

Wartość godziwa kredytów nie różni się istotnie od ich wartości bilansowej, ponieważ wpływ dyskonta nie jest znaczący.

Wartość zobowiązań wobec mFaktoring została opisana w ( nota 10).

Struktura walutowa kredytów zawartych przez Grupę:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Złoty polski	69 678	80 367
Ogółem	69 678	80 367

Grupa dysponuje następującymi niewykorzystanymi liniami kredytowymi:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
O zmiennym oprocentowaniu: - wygasające w ciągu jednego roku	14 467	12 053

Limity wygasające w ciągu jednego roku to limity przyznawane na okres jednego roku.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Zobowiązania z tytułu kredytów wraz z zabezpieczeniami

		Kwota
Nazwa jednostki, siedziba	wg	kredytu/pożyczki stan na	Termin spłaty	Warunki oprocentowania	Zabezpieczenia
	umowy	31.12.2015
ING Bank Śląski S.A. Katowice	25 000	2 209	30.12.2016	1 M WIBOR+marża	Zastaw rejestrowy na środkach trwałych do kwoty 41,67 mln ustanowiony na Linii do produkcji rur zgrzewanych, Linii produkcyjnej do izolacji rur 3LPEN, na Systemie transportu śrutowania i malowania rur; Zastaw rejestrowy do kwoty 41,67 mln ustanowiony na Akcjach ZKS FERRUM S.A. , hipoteka do kwoty 42 mln ustanowiona przez Spółkę na nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr KA1K/00054156/3 oraz hipoteka łączna do kwoty 30 mln ustanowiona dla nieruchomości dla której jest prowadzona księga KA1K/00049887/8,KA1K/00065740/4,KA1K/00076874/4,KA1 K/00106112/3,KA1K/00132210/1 oraz KA1K/00131534/1, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, cesja wierzytelności, oświadzcenie Spółki o poddaniu się egzekucji co do zapłaty wierzytelności w Banku
ING Bank Śląski S.A. Katowice	25 000	23 836	31.12.2020	1M WIBOR+marża	Zastaw rejestrowy na środkach trwałych do kwoty 41,67 mln ustanowiony na Linii do produkcji rur zgrzewanych, Linii produkcyjnej do izolacji rur 3LPEN, na Systemie transportu śrutowania i malowania rur; Zastaw rejestrowy do kwoty 41,67 mln ustanowiony na Akcjach ZKS FERRUM S.A. , hipoteka do kwoty 42 mln ustanowiona przez Spółkę na nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr KA1K/00054156/3 oraz hipoteka łączna do kwoty 30 mln ustanowiona dla nieruchomości dla której jest prowadzona księga KA1K/00049887/8,KA1K/00065740/4,KA1K/00076874/4,KA1 K/00106112/3,KA1K/00132210/1 oraz KA1K/00131534/1, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, cesja wierzytelności, oświadzcenie Spółki o poddaniu się egzekucji co do zapłaty wierzytelności w Banku
Bank Millennium S.A.	15 000	14 998	31.12.2020	1 M WIBOR+marża	Przewłaszczenie zapasów o wartości 25 mln, hipoteka do kwoty 49 mln ustanowiona przez Spółkę na nieruchomości dla której jest prowadzona księga wieczysta nr KA1K/00038142/4 oraz na nieruchomości dla której jest prowadzona księga wieczysta nr KA1K/00065740/4,KA1K/00054156/3,KA1K/00049887/8, KA1K/00076874/2,KA1K/000106112/3,KA1K/000131534/1,K A1K/00132210/1 oraz wpis na 1 miejscu KA1K/00074274/2 , zastaw rejestrowy do kwoty 49 mln na środkach trwałych ustanowiony na Linii do produkcji ciągłej rur spawanych spiralnie, Linii produkcujnej do izolacji rur 3LPE, na Systemie transportu śrutowania i malowania rur, Zastaw rejestrowy do kwoty 49 mln ustanowiony na Akcjach ZKS FERRUM S.A., Przelew praw z polis ubezpieczeniowych dla któeych jest prowadzona księga Nr KA1K/00038142/4,KA1K/00074274/2, Oświadzczenie Spólki o poddaniu się egzekucji co do zapłaty Wierzytelności Banku.
Bank Millennium S.A.	45 000	15 669	31.12.2020	1 M WIBOR+marża	Przewłaszczenie zapasów o wartości 25 mln, hipoteka do kwoty 49 mln ustanowiona przez Spółkę na nieruchomości dla której jest prowadzona księga wieczysta nr KA1K/00038142/4 oraz na nieruchomości dla której jest prowadzona księga wieczysta nr KA1K/00065740/4,KA1K/00054156/3,KA1K/00049887/8, KA1K/00076874/2,KA1K/000106112/3,KA1K/000131534/1,K A1K/00132210/1 oraz wpis na 1 miejscu KA1K/00074274/2 , zastaw rejestrowy do kwoty 49 mln na środkach trwałych ustanowiony na Linii do produkcji ciągłej rur spawanych spiralnie, Linii produkcujnej do izolacji rur 3LPE, na Systemie transportu śrutowania i malowania rur, Zastaw rejestrowy do kwoty 49 mln ustanowiony na Akcjach ZKS FERRUM S.A., Przelew praw z polis ubezpieczeniowych dla któeych jest prowadzona księga Nr KA1K/00038142/4,KA1K/00074274/2, Oświadzczenie Spólki o poddaniu się egzekucji co do zapłaty Wierzytelności Banku.
Śląski Bank Spółdzielczy "SILESIA"	6 899	4 870	31.12.2017	3 M WIBOR+marża	Hipoteka do kwoty 18 mln zł na prawie wieczystego użytkowania nieruchomości obejmującej działkę grunt nr 20/39 objętej kw nr KA1K/00129388/5, cesja wierzytelności z polisy ubezp., sądowy zastaw rejestrowy na zapasach o wartości 5 mln zł wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej, weksel własny in blanco
mBank	5 400	3 379	05.01.2017	1 M WIBOR+marża	Hipoteka umowna na nieruchomości objętej kw nr KA1K/00057434/7, cesja wierzytelności z polisy ubezp., nieruchomości od ognia i innych żywiołów, poręczenie FERRUM SA
Raiffeisen	6 000	4 717	21.12.2016	1 M WIBOR+marża	Hipoteka łączna do kwoty 15 mln na nieruchomości objętej kw nr KA1K/00052098/4 oraz kw nr KA1K/00112960/7 wraz z cesją z umowy ubezpieczenia w/w nieruchomości; cesja wierzytelności przysługujących kredytobiorcy z tytułu finansowanych kontraktów
Razem		69 678

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

W dniu 23 grudnia 2015 roku Ferrum S.A. podpisała pakiet powiązanych ze sobą dokumentów określających nowy model restrukturyzacji zadłużenia.

Na w/w pakiet dokumentów składają się odrębne, ale analogiczne co do modelu ugody z Finansującymi dotyczące wydłużenia terminu ostatecznej spłaty do 31 grudnia 2020 r. harmonogramu spłaty przez Spółkę wymagalnych i objętych ugodami wierzytelności wobec Finansujących z tytułu umów kredytowych zawartych z tymi instytucjami w latach poprzednich w kwotach jak poniżej:

• względem Banku ING w wysokości 26 045 tys. zł w tym z tytułu kredytu w rachunku bieżącym w wysokości 23 836 tys. zł oraz z tytułu kredytu terminowego w wysokości 2 209 tys. zł;

• względem Banku Millenium w wysokości 30 667 tys. zł w tym z tytułu kredytu rewolwingowego w wysokości 15 669 tys. zł oraz z tytułu kredytu w rachunku bieżącym 14 998 tys. zł

Na mocy Ugód Spółka potwierdziła, iż wierzytelności Finansujących są wymagalne, intencją stron nie jest zmiana tego wymagalnego charakteru, a jedynie rozłożenie spłaty tych wierzytelności na raty.

Na mocy Ugód spłata wymagalnych wierzytelności następować będzie w ratach o zmiennej wysokości, przy czym należność główna spłacana będzie w okresach kwartalnych począwszy od września 2016 r.

Ugody weszły w życie 15 stycznia 2016 roku po spełnieniu szeregu warunków o charakterze gospodarczym, administracyjnym, korporacyjnym oraz formalno-prawnym, takich w szczególności jak: dostarczenie Finansującym dokumentacji potwierdzającej ich wzajemne respektowanie wierzytelności wobec FERRUM, wymaganych prawem zgód organów korporacyjnych Emitenta zatwierdzających warunki Ugód, stosownych oświadczeń, przedłożenie oraz akceptacja przez Finansujących warunków nawiązywanej przez Emitenta ze stronami trzecimi współpracy handlowej. Informacja o powyższych zdarzeniach została zamieszczona w ( Nota 23).

Przychody ze sprzedaży	31.12.2015r.	31.12.2014 r.
Przychody ze sprzedaży produktów – rur,	192 571	220 100
Przychody ze sprzedaży konstrukcji spawanych	55 715	42 578
Przychody z pozostałej działalności	2 539	3 247
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów	60 549	174 062
Razem przychody ze sprzedaży	311 374	439 987

Nota 13 / Przychody ze sprzedaży /

Sprzedaż produktów Grupy wyraźnie wzrasta w miesiącach od marca do października, osiągając w tym okresie najwyższy poziom, a maleje od listopada do lutego. Przyczyny sezonowości sprzedaży należy upatrywać w cyklu działalności odbiorców, którzy reprezentują segmenty rynku takie jak: budownictwo, ciepłownictwo, gazownictwo, wodno-kanalizacyjne. W przypadku gazownictwa oraz budownictwa wszelkie inwestycje, które wiążą się z instalacją rur są prowadzone w okresie od marca do października.

Dostawy rur dla ciepłownictwa realizowane są w okresie od marca do września, co spowodowane jest przerwą w okresie grzewczym i możliwością przeprowadzenia nowych inwestycji.

Nota 13 a / Przychody ze sprzedaży – struktura geograficzna /

Przychody ze sprzedaży	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Przychody ze sprzedaży krajowej	212 816	344 477
Przychody ze sprzedaży eksportowej i dostaw
Wewnątrzwspólnotowych, w tym:	98 558	95 510
- Niemcy	46 512	18 326
- Węgry	-	23 204
- Austria	11 509	8 962
- Finlandia	-	9 060
- Francja	4 310	-
- USA	5 479	-
Razem przychody ze sprzedaży	311 374	439 987

Nota 14 / Koszty według rodzaju /

Koszty według rodzaju	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Amortyzacja	12 028	11 065
Zużycie materiałów i energii	175 961	198 839
Usługi obce	24 234	15 576
Podatki i opłaty	6 511	6 733
Wynagrodzenia	27 782	25 268
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia	6 040	5 145
Pozostałe koszty rodzajowe	980	1 673
Koszty według rodzaju, razem	253 536	264 299
Zmiana stanu zapasów, produktów i rozliczeń międzyokresowych	-3 394	-780
Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki	514	755
Koszty sprzedaży	6 030	6 323
Koszty ogólnego zarządu	20 762	18 634
Koszt własny sprzedanych produktów	229 624	239 367
Wartość sprzedanych towarów i materiałów	59 098	170 634
Koszt własny sprzedaży	288 722	410 001

Nota 15 / Pozostałe przychody operacyjne /

Pozostałe przychody operacyjne	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych	36	61
Rozliczenie dotacji na prace rozwojowe	368	267
Odszkodowania, reklamacje	130	326
Przychody z tyt. zapłaty not obciążeniowych	21	21
Odwrócenie odpisów aktualizujących należności	32	918
Odwrócenie odpisów aktualizujących na materiały	-	105
Aktualizacja nieruchomości inwestycyjnej	-	315
Przychody z tyt. rozwiązanych rezerw	-	1 400
Odwrócenie odpisów aktualizującego środki trwałe	-	1 373
Inne przychody operacyjne	253	185
Pozostałe przychody operacyjne, razem	840	4 971

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Nota 16 / Pozostałe koszty operacyjne /

Pozostałe koszty operacyjne	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Odpisy aktualizujące wartość należności handlowych	41 891	2 491
Odszkodowania, kary	125	1 119
Koszty z tytułu zabezpieczeń	19	184
Wynik na różnicach kursowych	393	263
Odpis aktualizujący zapasy produktów gotowych	4 572	266
Odpis aktualizujący produkcję w toku	1 308	-
Koszty nietrafionej budowy środków trwałych	-	755
Odpis aktualizujący materiały	113	619
Inne koszty operacyjne	249	269
Pozostałe koszty operacyjne, razem	48 670	5 966

Nota 17 /Przychody i koszty finansowe /

Przychody finansowe	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Wynik na różnicach kursowych	-	-
Przychody z tytułu odsetek od kontrahentów	876	74
Przychody z tyt. odsetek od pożyczki	488	428
Rozliczenie odpisów dot. odsetek	227	70
Umorzenie odsetek od zobowiązań	55	781
Pozostałe przychody	187	7
Przychody finansowe razem	1 833	1 360
Koszty finansowe
Wynik na różnicach kursowych	82	-
Odsetki, prowizje od kredytów bankowych	4 238	4 488
Odsetki od zobowiązań naliczane memoriałowo	639	331
Opłaty z tytułu factoringu	-	307
Odpis na niespłaconą pożyczkę i odsetki	1 042	1 260
Odsetki wobec kontrahentów	1 511	996
Opłaty leasingowe	372	304
Inne koszty finansowe	89	70
Koszty finansowe razem	7 973	7 756

Nota 18 /Odroczony podatek dochodowy /

Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego kompensuje się ze sobą, jeżeli Grupa posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do skompensowania bieżących aktywów i zobowiązań podatkowych i jeżeli odroczony podatek dochodowy podlega tym samym organom podatkowym. Grupa w sprawozdaniu finansowym wykazuje następujące kwoty:

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	17 797	8 460
Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego	21 901	21 097
Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego –netto	4 104	12 637

Zmiany stanu aktywów i zobowiązań z tytułu odroczonego podatku dochodowego w trakcie roku przedstawiają się w sposób następujący

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych	Wycena instrumentów pochodnych i rozrachunków	Wycena aktywów obrotowych	Strata podatkowa do rozliczenia	Pozostałe Zobowiąza nia zgodnie z art. 15bCIT	Razem
Na dzień 1 stycznia 2014	856	56	2 218	4 872	503	8 505
a) zwiększenia	169	-	561	-	4	734
b) zmniejszenia	18	56	1 066	689	178	2 007
Na dzień 31 grudnia 2014	1 007	-	1 713	4 183	329	7 232
Korekta lat poprzednich					1 228	1 228
Na dzień 1 stycznia 2015 (dane przekształcone)	1 007	-	1 713	4 183	1 557	8 460
a) zwiększenia	89	-	3 296	-	12 180	15 565
b) zmniejszenia	113		993	3 886	1 236	6 228
Na dzień 31 grudnia 2015	983	-	4 016	297	12 501	17 797

Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego	Rezerwa na różnicę pomiędzy amortyzacją podatkową a bilansową	Rezerwa na wycenioną nieruchomość inwestycyjną	Pozostałe wycena aktywów obrotowych	Razem
Na dzień 1 stycznia 2014	10 599	10 441	82	21 122
a) zwiększenia	828	59	296	1 183
b) zmniejszenia	580	-	66	646
Na dzień 31 grudnia 2014	10 847	10 500	312	21 659
Korekta lat poprzednich	-562			-562
Na dzień 1 stycznia 2015 (dane przekształcone)	10 285	10 500	312	21 097
a) zwiększenia	418	-	1 996	2 414
b) zmniejszenia	741	228	641	1 610
Na dzień 31 grudnia 2015	9 962	10 272	1 667	21 901

Nota 19 /Podatek dochodowy/

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Podatek bieżący	-	-
Podatek odroczony	-8 452	-813
	-8 452	-813

Władze podatkowe mogą przeprowadzić kontrolę ksiąg rachunkowych i rozliczeń podatkowych w ciągu 5 lat od zakończenia roku, w którym złożono deklaracje podatkowe i obciążyć Grupę dodatkowym wymiarem podatku wraz z karami i odsetkami.

W opinii Zarządu nie istnieją okoliczności wskazujące na możliwości powstania istotnych zobowiązań z tego tytułu.

Podatek dochodowy – uzgodnienie efektywnej stawki podatku

	Okres zakończony 31/12/2015	Okres zakończony 31/12/2014
	PLN	PLN
Zysk przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej	(58 110)	(2 362)
Koszt podatku dochodowego wg stawki 19% (2014: 19%)	(11 041)	(449)
Efekt podatkowy przychodów niebędących przychodami według przepisów podatkowych(2 869)		(1 406)
Efekt podatkowy kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów (NKUP) według przepisów podatkowych	6 497	1 245
Efekt na koncesjach (ulgi na koszty badań i rozwoju lub podobne)	-	-
Efekt podatku zaksigowanego w innych całkowitych dochodach	19	-
Efekt podatkowy strat podatkowych poniesionych w okresie	(1 058)	(203)
Pozostałe		-
	(8 452)	(813)

Stawka podatkowa zastosowana w powyższym uzgodnieniu na lata 2015 i 2014 wynosi 19% i wynika z przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

Grupa w związku z ujęciem zysków i strat aktuarialnych od świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia w innych całkowitych dochodach w kwocie 99 tysięcy złotych ujęła również efekt podatkowy z wykazanej transakcji w wysokości 19 tysięcy złotych.

Władze podatkowe mogą przeprowadzić kontrolę ksiąg rachunkowych i rozliczeń podatkowych w ciągu 5 lat od zakończenia roku, w którym złożono deklaracje podatkowe i obciążyć Grupę dodatkowym wymiarem podatku wraz z karami i odsetkami.

W opinii Zarządu nie istnieją okoliczności wskazujące na możliwości powstania istotnych zobowiązań z tego tytułu.

Na koniec 2015 roku nie utworzono aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego na kwotę 2 867 tys. zł w odniesieniu do straty podatkowej w kwocie 15 091 tys. zł, która podlega do rozliczenia do 2017 roku.

Nota 20 /Zysk/strata na jedną akcję/

Podstawowy zysk/strata na akcję

Podstawowy zysk/strata na jedną akcję wylicza się jako iloraz zysku/straty przypadającego/ej na akcjonariuszy jednostki dominującej oraz średniej ważonej liczby akcji zwykłych w ciągu roku.

	31.12.2015 r.	31.12.2014r.
Zysk/strata	-49 658	-1 549
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	23 156 866	23 156 866
Podstawowy zysk na jedną akcję	-2,14	-0,07

Rozwodniony zysk na akcję

Rozwodniony zysk na akcję wylicza się, korygując średnią ważoną liczbę akcji zwykłych w taki sposób, jak gdyby nastąpiła zmiana na potencjalne akcje zwykłe powodując rozwodnienie. Grupa nie posiada instrumentów powodujących rozwodnienie potencjalnych akcji zwykłych, w związku z powyższym rozwodniony zysk na akcję jest równy wskaźnikowi podstawowemu zysk na akcję.

	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Środki pieniężne w kasie	26	63
Środki pieniężne na rachunku bankowym	5 745	4 035
Razem środki pieniężne	5 771	4 098
Odsetki i udziały w zyskach	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Odsetki zapłacone od kredytów	4 238	4 488
Odsetki od leasingu	372	304
Razem	4 610	4 792
Zmiana stanu zapasów	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Stan zapasów na początek roku	51 833	53 454
Stan zapasów na koniec roku (-)	- 40 460	-51 833
Razem	11 373	1 621
Zmiana stanu zobowiązań	31.12.2015 r.	31.12.2014 r.
Bilansowa zmiana stanu zobowiązań	-9 036	19 628
Korekty bilansowej zmiany z tyt:
Zaciągnięte kredyty, pożyczki	-25 503	-22 978
Spłata kredytów, pożyczek	36 298	30 107
Zobowiązania z tyt. środków trwałych	84	3 171
Zobowiązania z tyt. instrumentów pochodnych	-82	-218
Zmiana stanu zobowiązań wykazana w przepływach pieniężnych	1 761	29 710

Nota 21 /Nota objaśniająca do rachunku przepływów pieniężnych/

Nota 22 /Aktywa i zobowiązania warunkowe/

Grupa Ferrum S.A według stanu na 31.12.2015r. posiada zobowiązania warunkowe na kwotę 1 396 tys. zł i 1 416 tys. EUR wobec Alior Bank S.A., Raiffeisen Bank Polska S.A. oraz Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji WARTA S.A. i Sopockiego Towarzystwa Ubezpieczeń ERGO HESTIA S.A. z tytułu otrzymanych gwarancji dla odbiorców na właściwe usunięcie wad i usterek dobrego wykonania oraz zwrotu zaliczki.

Nota 23 /Informacje o znaczących zdarzeniach jakie wystąpiły po dniu kończącym okres sprawozdawczy nie uwzględnionych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz rachunku zysków i strat/

W Grupie po dacie zamknięcia bilansu nie miały miejsca zdarzenia gospodarcze, które powinny być ujęte w sprawozdaniu, a nie zostały ujęte.

W dniu 16 stycznia 2016 roku opublikowano Raport nr 6/2016, w którym Spółka informuje, iż w dniu 15 stycznia 2016 r. otrzymała od Banków potwierdzenie wejścia Ugód w życie.

W Raportach bieżących Nr 11, 17, 18, 19, 22 oraz 29/2016 Spółka poinformowała o ustanowieniu zastawów rejestrowych, hipotek oraz zmian treści hipotek w związku z ugodami zawartymi z instytucjami finansującymi.

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

W dniu 27 stycznia 2016 roku w Raporcie 14/2016 oraz w dniu 10 lutego 2016 roku w Raporcie 28/2016 Ferrum S.A. poinformowała o ustanowieniu zastawu rejestrowego na aktywach o znacznej wartości na rzecz WĘGLOKOKSU S.A. oraz o wejściu w życie umowy ramowej zawartej z WĘGLOKOKS S.A. Ze względu na charakter zdarzeń Grupa nie dokonała ich oszacowania

Nota 24 / Transakcje z jednostkami powiązanymi /

DANE ZA ROK 2014

a) Saldo rozrachunków

Nazwa spółki	Należności	Zobowiązania
BSK RETURN S.A. (znaczący inwestor)	81	4
HW PIETRZAK HOLDING S.A. (znaczący inwestor)	52 217	52 336
Odpis aktualizujący	-	-
Razem	52 298	52 340

b) Przychody z wzajemnych transakcji

	Produkty	Towary	Pozostałe
Nazwa spółki	i usługi	i materiały	przychody
BSK RETURN S.A. (znaczący inwestor)	1 869	4 326	-
HW PIETRZAK HOLDIG SP. Z O.O. (znaczący inwestor)	1 785	132 004	93
Razem	3 654	136 330	93

c) Koszty wzajemnych transakcji

	Produkty	Towary	Pozostałe
Nazwa spółki	i usługi	i materiały	koszty
BSK RETURN S.A. ( znaczący inwestor)	1	-	1
HW PIETRZAK HOLDING S.A. (znaczący inwestor)	632	177 680	369
Razem	633	177 680	370

DANE ZA ROK 2015

a) Saldo rozrachunków

Nazwa spółki	Należności	Zobowiązania
BSK RETURN S.A. (znaczący inwestor)	144	743
HW PIETRZAK HOLDING S.A. *	43 848	60
Odpis aktualizujący	43 848	-
Razem	144	803

* Na należność przysługującą od HW Pietrzak Holding S.A. został utworzony odpis aktualizujący w kwocie 43 848 tys. zł, o czym Spółka poinformowała w Raporcie bieżącym nr 34/2016 Na dzień 31 grudnia 2015 roku Grupa FERRUM wykazuje saldo zobowiązań wobec kontrahenta ARCELORMITTAL FLAT CARBON EUROPE w wysokości 565 tys. zł.

b) Przychody z wzajemnych transakcji

	Produkty	Towary	Pozostałe
Nazwa spółki	i usługi	i materiały	przychody
BSK RETURN S.A. (znaczący inwestor)	44	3 230	251
HW PIETRZAK HOLDING S.A.	697	50 641	847
Razem	741	53 871	1 098

c) Koszty wzajemnych transakcji

Nazwa spółki	Produkty i usługi	Towary i materiały	Pozostałe koszty
BSK RETURN S.A. ( znaczący inwestor)	203	3 154	4
HW PIETRZAK HOLDING S.A.	204	53 911	-
Razem	407	57 065	4

W roku 2015 wystąpiły transakcje z podmiotami powiązanymi w tym z BSK Return S.A., HW Pietrzak Holding S.A., były to jednak transakcje o charakterze rynkowym, których charakter i warunki wynikają z bieżącej działalności operacyjnej.

Na dzień 31 grudnia 2015 roku Grupa korzystała z porad Kancelarii "Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy" spółka komandytowa reprezentowaną przez Pana Bogusława Leśnodorskiego, który w Spółce pełni funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej. Wartość zakupionych usług w roku 2015 wyniosła 203 tysięcy złotych.

Nota 25 /Dane dotyczące wynagrodzenia i pożyczki dla członków Zarządu i Rady Nadzorczej/

Wynagrodzenie Zarządu Spółki za 2014r. wyniosło 1 383,8 tysięcy złotych, w tym:

• Konrad Miterski Prezes Zarządu wynagrodzenie w kwocie 693,6 tys. zł

• Jacek Podwiński Wiceprezes Zarządu wynagrodzenie w kwocie 402,6 tys. zł

• Włodzimierz Kasztalski - Członek Zarządu wynagrodzenie w kwocie 287,6 tys. zł

Wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej za 2014r. wyniosło 389,5 tysiące złotych, w tym:

- Bogusław Leśnodorski	- wynagrodzenie w kwocie 67,6 tys. zł;
- Piotr Chała	- wynagrodzenie w kwocie 53,1 tys. zł;
- Hubert Pietrzak	- wynagrodzenie w kwocie 21,9 tys. zł (od 30.07.2014r.);
- Sławomir Bajor	- wynagrodzenie w kwocie 46,5 tys. zł (od 13.02.2014r.);
- Lech Skrzypczyk	- wynagrodzenie w kwocie 53,1 tys. zł ;
	- Martyna Goncerz-Dachowska - wynagrodzenie w kwocie 57,0 tys. zł (od 13.02.2014r.);
- Surojit Ghosh	- wynagrodzenie w kwocie 53,1 tys. zł;
- Sławomir Pietrzak	- wynagrodzenie w kwocie 22,1 tys. zł (do 27.05.2014r.);
- Marcin Kropka	- wynagrodzenie w kwocie 6,8 tys. zł (do 13.02.2014r.);
- Bartłomiej Markowicz	- wynagrodzenie w kwocie 8,3 tys. zł (do 13.02.2014r.);
	Wynagrodzenie brutto Zarządu Spółki za 2015r. wyniosło 1474,1 tysięcy złotych, w tym:

• Konrad Miterski Prezes Zarządu wynagrodzenie w kwocie 696,9 tys. zł
• Jacek Podwiński * Wiceprezes Zarządu wynagrodzenie w kwocie 469,5 tys. zł
• Włodzimierz Kasztalski Członek Zarządu wynagrodzenie w kwocie 289,7 tys. zł
• Krzysztof Kasprzyski ** Wiceprezes Zarządu wynagrodzenie w kwocie 18,0 tys. zł
• * w Zarządzie do dnia 17.12.2015 r.
• ** w Zarządzie od dnia 01.12.2015 r.

Wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej za 2015 r. wyniosło 391,6 tysiące złotych, w tym:

- Bogusław Leśnodorski	- wynagrodzenie w kwocie 70,1 tys. zł;
- Piotr Chała	- wynagrodzenie w kwocie 55,1 tys. zł;
- Hubert Pietrzak	- wynagrodzenie w kwocie 55,1 tys. zł;
- Sławomir Bajor	- wynagrodzenie w kwocie 55,1 tys. zł;
- Lech Skrzypczyk	- wynagrodzenie w kwocie 55,1 tys. zł;
	- Martyna Goncerz-Dachowska - wynagrodzenie w kwocie 67,1 tys. zł;
- Surojit Ghosh	- wynagrodzenie w kwocie 32,4 tys. zł(do 21.12.2015r.);
- Marek Makowski	- wynagrodzenie w kwocie 1,6 tys. zł (od 21.12.2015r.);

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Prezes Zarządu Spółki Dominującej pełnił funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej spółki zależnej ZKS FERRUM S.A.. Za pełnioną funkcję otrzymał wynagrodzenie w roku 2015 w wysokości 60,8 tys. zł oraz w roku 2014 wynagrodzenie w wysokości 57,9 tys. zł.

Pan Piotr Chała pełniący funkcję Sekretarza w Spółce Dominującej pełnił również funkcję Członka Rady Nadzorczej ZKS FERRUM S.A.. Za pełniącą funkcję otrzymał wynagrodzenie w roku 2015 w wysokości 50,1 tys. zł,

Nota 26 / Informacja o umowach zawartych z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych /

W dniu 15 czerwca 2015 roku Grupa podpisała z Deloitte Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w Warszawie umowy o przeprowadzenie przeglądu i badania sprawozdań finansowych jednostkowych i skonsolidowanych za okres od 1 stycznia 2015 do 30 czerwca 2015 oraz od 1 stycznia 2015 do 31 grudnia 2015. Łączna wartość wynagrodzenia za usługi określone ww. umową wyniesie 87 tysiące złotych.

Nota 27 / Zatwierdzenie sprawozdania finansowego/

Zarząd "FERRUM" S.A. oświadcza, że z dniem 18 marca 2016 r. zatwierdza niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r.

Nota 28 / Działalność zaniechana/

W okresie sprawozdawczym nie wystąpiła działalność zaniechana.

Nota 29 / Informacje dotyczące segmentów działalności/

Zarząd analizuje segmenty poprzez pryzmat poszczególnych jednostek na podstawie sprawozdawczości finansowej. Wyróżnione zostały 3 segmenty:

• segment rur – produkty oferowane przez "FERRUM" S.A.

• segment konstrukcji stalowych – produkty oferowane przez ZKS Ferrum S.A.

• pozostałe segmenty

Segmenty sprawozdawcze zostały zanalizowane na poziomie zysku brutto ze sprzedaży.

Informacja dotycząca klientów generujących znaczące przychody została opisana w punkcie 8c sprawozdania.

Segmenty branżowe Grupy 31.12.2014	Segment rur	Segment konstrukcji spawanych	Pozostałe segmenty	Wartość skonsolidowana
Sprzedaż ogółem, w tym:	393 826	46 161	-	439 987
- sprzedaż na zewnątrz grupy	393 826	46 161	-	439 987
Zysk z działalności operacyjnej	-5 061	9 095	-	- 4 034
Wynik przed opodatkowaniem	-9 598	7 236	-	-2 362
Amortyzacja	9 553	1 512	-	11 065
Aktywa segmentu Zobowiązania segmentu	266 853 206 016	60 270 23 512	172 36	327 295 229 564

Grupa Kapitałowa "FERRUM" S.A. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2015 roku (w tysiącach złotych, o ile nie zaznaczono inaczej)

Segmenty branżowe Grupy 31.12.2015	Segment rur	Segment konstrukcji spawanych	Pozostałe segmenty	Wartość skonsolidowana
Sprzedaż ogółem, w tym:	253 009	58 365	-	311 374
- sprzedaż na zewnątrz grupy - sprzedaż wewnątrz grupy	253 009	58 365	-	311 374 -
Zysk z działalności operacyjnej	-58 711	6 741	-	-51 970
Wynik przed opodatkowaniem	-64 327	6 217	-	-58 110
Amortyzacja	9 831	2 197	-	12 028
Aktywa segmentu	201 387	61 134	197	262 718
Zobowiązania segmentu	184 671	30 030	24	214 725

Data	Imię i Nazwisko	Stanowisko/Funkcja	Podpis
2016-03-18	Konrad Miterski	Prezes Zarządu Dyrektor Zarządzający
2016-03-18	Krzysztof Kasprzycki	Wiceprezes Zarządu, Dyrektor Zakładu
2016-03-18	Włodzimierz Kasztalski	Wiceprezes Zarządu Dyrektor ds. Handlu

Data	Imie i Nazwisko	Stanowisko/Funkcja	Podpis
2016-03-18	Barbara Sterkowicz	Prokurent Główny Księgowy	Bhou!