Orzel Bialy S.A.

Audit Report / Information • Apr 5, 2017

SPRAWOZDANIE FINANSOWE ORZEŁ BIAŁY S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2016

sporządzone wg Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonych do stosowania w UE

4 kwietnia 2017 roku

Orzeł Biały S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku (w tysiącach PLN)

		Rachunek zysków i strat 4
		Sprawozdanie z całkowitych dochodów 5
		Sprawozdanie z sytuacji finansowej 6
		Sprawozdanie z przepływów pieniężnych7
		Zestawienie zmian w kapitale własnym8
		Zasady (polityki) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające 9
1.		Informacje ogólne 9
2.		Identyfikacja skonsolidowanego sprawozdania finansowego 9
3.		Skład Zarządu Spółki 9
4.		Zatwierdzenie sprawozdania finansowego 9
5.		Inwestycje Spółki 10
6.		Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach 11
	6.1.	Profesjonalny osąd 11
	6.2.	Niepewność szacunków 11
7.		Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego 12
	7.1.	Oświadczenie o zgodności 12
	7.2.	Waluta funkcjonalna i waluta sprawozdania finansowego 12
8.		Zmiany stosowanych zasad rachunkowości 13
9.		Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie 13
		10. Zmiana szacunków 15
		11. Istotne zasady rachunkowości 15
	11.1.	Wycena do wartości godziwej 15
	11.2.	Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej 16
	11.3.	Rzeczowe aktywa trwałe 17
	11.4.	Aktywa przeznaczone do sprzedaży18
	11.5.	Nieruchomości inwestycyjne18
	11.6.	Wartości niematerialne 18
	11.7.	Leasing 19
	11.8.	Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych20
	11.9.	Koszty finansowania zewnętrznego 20
		11.10. Udziały i akcje w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach.21
		11.11. Aktywa finansowe21
		11.12. Utrata wartości aktywów finansowych 22
		11.13. Wbudowane instrumenty pochodne 23
		11.14. Pochodne instrumenty finansowe i zabezpieczenia24
		11.15. Zapasy 24
		11.16. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 25
		11.17. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych25
		11.18. Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne25
		11.19. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 25
		11.20. Rezerwy 26
		11.21. Odprawy emerytalne i nagrody jubileuszowe26
		11.22. Rezerwy na rekultywacje26

Orzeł Biały S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku (w tysiącach PLN)

30.1.	Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe 54
30.2.	Pozostałe zobowiązania niefinansowe 54
30.3.	Rozliczenia międzyokresowe 55
	31. Przyczyny występowania różnic pomiędzy zmianami wynikającymi ze sprawozdania z sytuacji finansowej niektórych pozycji oraz zmianami wynikającymi ze sprawozdania z przepływów pieniężnych 55
	32. Zobowiązania warunkowe i zabezpieczenia. 56
32.1.	Zobowiązania warunkowe56
32.2.	Zabezpieczenia 56
32.3.	Sprawy sądowe 57
32.4.	Rozliczenia podatkowe 57
	33. Informacje o podmiotach powiązanych 57
33.1.	Wynagrodzenie kadry kierowniczej Spółki 58
	34. Informacje o wynagrodzeniu biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych59
	35. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym59
35.1.	Ryzyko stopy procentowej 60
35.2.	Ryzyko walutowe 60
35.3.	Ryzyko cen towarów 61
35.4.	Analiza wrażliwości 61
35.5.	Ryzyko kredytowe63
35.6.	Ryzyko związane z płynnością63
	36. Instrumenty finansowe 64
36.1.	Wartości godziwe poszczególnych klas instrumentów finansowych 64
36.2.	Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat w podziale na kategorie instrumentów finansowych 65
36.3.	Ryzyko stopy procentowej 67
36.4.	Zabezpieczenia 68
	37. Zarządzanie kapitałem69
	38. Struktura zatrudnienia 69
	39. Zdarzenia następujące po dniu bilansowym 69

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku

		okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku	okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2015 roku
	Nota
Działalność kontynuowana
Przychody ze sprzedaży towarów i produktów	13.1.-13.3.	532 592	505 269
Koszt własny sprzedaży	13.4.-13.5.	(491 518)	(479 687)
Zysk/(strata) brutto ze sprzedaży		41 074	25 582
Koszty sprzedaży	13.4	(10 200)	(9 565)
Koszty ogólnego zarządu	13.4	(18 356)	(17 613)
Zysk/(strata) netto ze sprzedaży		12 518	(1 596)
Pozostałe przychody	13.6.	1 521	13 642
Pozostałe koszty Aktualizacja wartości inwestycji w jednostkach zależnych,	13.7.	( 3 061)	(2 901)
współzależnych i stowarzyszonych	13.8	(15 006)	-
Przychody finansowe	13.9.	381	1 331
Koszty finansowe	13.10.	(2 748)	(2 824)
Zysk/(strata) brutto		(6 395)	7 652
Podatek dochodowy	14	(4 515)	(1 679)
Zysk/(strata) netto z działalności kontynuowanej		(10 910)	5 973
Działalność zaniechana		-	-
Zysk/(strata) za rok obrotowy z działalności zaniechanej		-	-
Zysk/(strata) netto za rok obrotowy		( 10 910)	5 973
Zysk/(strata) na jedną akcję:	16
– podstawowy z zysku za rok obrotowy		(0,66)	0,36
– podstawowy z zysku z działalności kontynuowanej za rok obrotowy		(0,66)	0,36
– rozwodniony z zysku za rok obrotowy		(0,66)	0,36
– rozwodniony z zysku z działalności kontynuowanej za rok obrotowy		(0,66)	0,36

SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku

		okres 12 miesięcy zakończony dnia	okres 12 miesięcy zakończony dnia
		31 grudnia 2016 roku	31 grudnia 2015 roku
	Nota
Zysk/(strata) netto za rok obrotowy		(10 910)	5 973
Inne całkowite dochody
Pozycje podlegające przeklasyfikowaniu do zysku/ (straty) w kolejnych okresach sprawozdawczych:
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych		( 4912)	( 6 752)
Podatek dochodowy dotyczący innych całkowitych dochodów	14.3	970	1 279
Pozycje podlegające przeklasyfikowaniu do zysku/ (straty)		(3 942)	(5 473)
w kolejnych okresach sprawozdawczych
Pozycje nie podlegające przeklasyfikowaniu do zysku/ (straty) w kolejnych okresach sprawozdawczych:
Przeszacowanie gruntów i budynków		(6)	(64)
Zyski/straty aktuarialne	23.1	11	(146)
Podatek dochodowy dotyczący innych całkowitych dochodów	14.3	(1)	40
Pozycje nie podlegające przeklasyfikowaniu do zysku/ (straty) w kolejnych okresach sprawozdawczych		4	(170)
Inne całkowite dochody netto		(3 938)	(5 643)
CAŁKOWITY DOCHÓD ZA OKRES		(14 848)	330

SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ

na dzień 31 grudnia 2016 roku

AKTYWA Aktywa trwałe 162 583 181 468 Rzeczowe aktywa trwałe 18 128 572 132 025 20 Nieruchomości inwestycyjne 3 489 3 494 Wartości niematerialne 21 1 024 1 256 22 Pozostałe aktywa 26 047 39 794 Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 14 3 451 4899 Aktywa obrotowe 227 873 170 504 24 Zapasy 156 449 82 725 25 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe 57 373 72 387 należności 22 Udzielone pożyczki - 2 621 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 26 14 051 12 771 Aktywa przeznaczone do sprzedaży 47 47 SUMA AKTYWÓW 390 503 352 019 PASYWA Kapitał własny 229 459 248 617 Kapitał podstawowy 27 7 160 7 160 27 Pozostałe kapitały rezerwowe 238 569 219 906 Zyski zatrzymane/ niepokryte straty 27 (16 270) 21 551 Zobowiązania długoterminowe 32 205 41 036 Rezerwy 29 12 219 11 609 28 Kredyty bankowe i pożyczki 8 261 17 072 Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe 30 11 725 12 355 Zobowiązania krótkoterminowe 128 839 62 366 29 Rezerwy 3 065 3 361 Kredyty bankowe i pożyczki 28 56 143 19 458 30 Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe 68 705 39 547 Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego 30 926 - Zobowiązania razem 161 044 103 402 SUMA PASYWÓW 390 503 352 019	Nota	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015

SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku

		okres 12 miesięcy	okres 12 miesięcy
	Nota	zakończony dnia	zakończony dnia
		31 grudnia 2016 roku	31 grudnia 2015 roku
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk/(strata) brutto		(6 395)	7 652
Korekty o pozycje:		(9 652)	21 615
Amortyzacja		8 203	7 810
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych		83	11
Koszty i przychody z tytułu odsetek		2 095	1 991
Zysk/strata z tytułu działalności inwestycyjnej		14 835	(10 887)
Zmiana stanu rezerw		314	975
Zmiana stanu zapasów		( 73 723)	23 164
Zmiana stanu należności i pozostałych aktywów niefinansowych		15 014	4 471
Zmiana stanu zobowiązań i rozliczeń międzyokresowych biernych	31	25 145	( 6 019)
Inne korekty		( 1 618)	99
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej		(16 047)	29 267
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej Wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych		177	171
Wpływy ze sprzedaży aktywów finansowych		12	449
Wpływy z tytułu odsetek		53	241
Spłaty udzielonych pożyczek		2 469	6 150
Wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych		( 4 901)	(6 997)
Wydatki netto na nabycie aktywów finansowych	22	( 4 000)	( 1 000)
Udzielone pożyczki		( 2 000)	( 9 339)
Inne		8	( 11)
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej		( 8 182)	( 10 336)
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Wpływy z kredytów i pożyczek	28	74 620	38 810
Spłata kredytów i pożyczek	28	( 46 746)	( 60 642)
Zapłacone odsetki		( 1 656)	( 1 653)
Inne	31	( 709)	(974)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej		25 509	(24 459)
Zwiększenie/(zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych i
ich ekwiwalentów		1 280	(5 528)
Różnice kursowe netto		-	-
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu		12 771	18 299
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu	26	14 051	12 771

Orzeł Biały S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku
(w tysiącach PLN)

ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM

za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku

	Nota	Kapitał podstawowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Zyski zatrzymane/ niepokryte straty	Kapitał własny ogółem
Na dzień 1 stycznia 2016 roku		7 160	219 906	21 551	248 617
Zysk/(strata) netto za rok obrotowy	16	-	-	(10 910)	(10 910)
Inne całkowite dochody netto za okres		-	(3 938)	-	(3 938)
Całkowity dochód za okres		-	(3 938)	(10 910)	(14 848)
Podział wyniku za poprzedni rok obrotowy	27.2	-	21 551	(21 551)	-
Rozliczenie połączenia jednostek	22	-	1 050	(5 360)	(4 310)
Na dzień 31 grudnia 2016 roku		7 160	238 569	( 16 270)	229 459

Na dzień 1 stycznia 2015 roku		7 160	225 228	321	232 709
Zysk/(strata) netto za rok obrotowy		-	-	5 973	5 973
Inne całkowite dochody netto za okres		-	(5 643)	-	(5 643)
Całkowity dochód za okres		-	(5 643)	5 973	330
Podział wyniku za poprzedni rok obrotowy	27.2	-	321	(321)	-
Rozliczenie połączenia jednostek		-	-	15 578	15 578
Na dzień 31 grudnia 2015 roku		7 160	219 906	21 551	248 617

Zasady (polityki) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 9 do 69 stanowią jego integralną część.

ZASADY (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE NOTY OBJAŚNIAJĄCE

1. Informacje ogólne

Sprawozdanie finansowe Orzeł Biały S.A. obejmuje rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku oraz zawiera dane porównawcze za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2015roku.

Orzeł Biały S.A. ("Spółka") jest spółką akcyjną z siedzibą w Piekarach Śląskich, której akcje znajdują się w publicznym obrocie.

Spółka jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000099792 Spółce nadano numer statystyczny REGON 270647152.

Czas trwania Spółki jest nieoznaczony

Podstawowym przedmiotem działania Spółki jest Odzysk surowców z materiałów segregowanych PKD 38.32.Z

2. Identyfikacja skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Spółka sporządziła skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony 31 grudnia 2016 roku, które zostało zatwierdzone do publikacji w dniu 4 kwietnia 2017 roku.

3. Skład Zarządu Spółki

Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego Zarząd Spółki pracował w składzie:

Michael Rohde Pedersen – Prezes Zarządu

W okresie sprawozdawczym oraz od dnia bilansowego do dnia publikacji niniejszego sprawozdania finansowego nie miały miejsca zmiany w składzie Zarządu Spółki.

4. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd w dniu 4 kwietnia 2017 roku.

5. Inwestycje Spółki

Spółka posiada inwestycje w następujących jednostkach zależnych, współzależnych i stowarzyszonych:

Jednostka	Siedziba	Podstawowy przedmiot	Procentowy udział Spółki w kapitale
		działalności	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Pumech Sp. z o.o.	Bytom	Produkcja konstrukcji stalowych Usługi serwisowe i remontowe	98%	98%
Ekobat Orzeł Biały Sp. z o.o.**	Bytom	Recykling tworzyw sztucznych	-	100%
Orzeł Surowce Sp. z o.o.	Bytom	Skup i sprzedaż złomu zużytych akumulatorów	100%	100%
IP Lead Sp. z o.o.	Wrocław	Zarządzanie spółką	100%	100%
Helidor Sp. z o.o.	Wrocław	Promocja i zarządzanie markami oraz znakami towarowymi Grupy	100%	100%
Eko-Kompozyty Sp. z o.o.*	Bytom	Wdrażanie innowacyjnych technologii recyklingowych	-	100%
PPT EkoPark Sp. z o.o.	Piekary Śląskie	Restrukturyzacja lokalnego przemysłu Pozyskiwanie inwestorów	37,5%	37,5%

Na dzień 31 grudnia 2016 roku oraz na dzień 31 grudnia 2015 roku udział w ogólnej liczbie głosów posiadany przez Spółkę w podmiotach zależnych, współzależnych i stowarzyszonych jest równy udziałowi Spółki w kapitałach tych jednostek. Szczegóły dotyczące zmian w inwestycjach Spółki przedstawia nota 23.1.

*W dniu 24.03.2016 r. Zarząd Ekobat Orzeł Biały sp. z o.o. podpisał plan połączenia ze spółką Eko-Kompozyty sp. z o.o. Następnie w dniu 13.05.2016 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Ekobat Orzeł Biały sp. z o.o. wyraziło zgodę na połączenie z Eko-Kompozyty sp. z o.o. poprzez przeniesienie całego majątku Spółki Przejmowanej (Eko-Kompozyty sp. z o.o.), na spółkę przejmującą (Ekobat Orzeł Biały sp. z o.o.) za udziały, jakie spółka przejmująca wyda jedynemu wspólnikowi Spółki Przejmowanej, tj. spółce Orzeł Biały (łączenie się przez przejęcie). W dniu 30.06.2016 r. Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach wydał postanowienie, którym wpisał informację o połączeniu do Krajowego Rejestru Przedsiębiorców oraz zmienił ilość udziałów jedynego wspólnika - Orzeł Biały S.A. - z 100 udziałów o łącznej wartości 50 tys. zł na 2.950 udziałów o łącznej wartości 1.295 tys. zł, podwyższył kapitał zakładowy spółki z kwoty 50 tys. zł na 1.295 tys. zł. Zgodnie z art. 494 § 1 ksh z tym samym dniem Ekobat Orzeł Biały sp. z o.o. wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki Eko-Kompozyty sp. z o.o.

**W dniu 26.09.2016r. Rada Nadzorcza "Orzeł Biały" S.A. na wniosek Zarządu Spółki podjęła uchwałę, w której wyraziła akceptację kierunku działań Spółki, w zakresie planowanych zmian w strukturze Grupy Kapitałowej Orzeł Biały poprzez inkorporację do Spółki istotnych dla jej działalności obszarów (z wyłączeniem obszarów z zakresu struktury zakupowej), wykonywanych przez jej spółki zależne w ramach struktury Grupy Kapitałowej Spółki. Tą samą uchwałą Rada Nadzorcza "Orzeł Biały" S.A. wyraziła akceptację planowanych działań Zarządu w zakresie inkorporacji do Spółki jej spółki zależnej Ekobat "Orzeł Biały" sp. o.o. W dniu 24.10.2016r. nastąpiło podpisanie planu połączenia spółek "Orzeł Biały" S.A. oraz Ekobat "Orzeł Biały" sp. z o.o.

W dniu 30.12.2016r. w związku z przeprowadzoną procedurą na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, doszło do wpisu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego połączenia Orzeł Biały S.A. ze spółką Ekobat "Orzeł Biały" sp. z o.o.

W związku z powyższym zgodnie z art. 493 § 1 ksh spółka Ekobat "Orzeł Biały" Sp. z o.o. została rozwiązana bez przeprowadzenie likwidacji i wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego

6. Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach

6.1. Profesjonalny osąd

W procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości wobec zagadnień podanych poniżej, największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa.

Waluta funkcjonalna

MSSF nakłada na jednostki obowiązek oceny waluty funkcjonalnej. MSR 21 określa, iż waluta funkcjonalna to waluta podstawowego środowiska gospodarczego, w którym działa jednostka. W związku z tym Zarząd Spółki dokonał oceny waluty funkcjonalnej. Przy ustalaniu waluty funkcjonalnej Zarząd Spółki przeanalizował walutę, która wywiera główny wpływ na ceny sprzedaży towarów i usług oraz na koszty operacyjne (robocizny i materiałów oraz na pozostałe koszty związane z dostarczaniem towarów lub świadczeniem usług) Spółki. Ponad 55% przychodów Spółki dotyczy sprzedaży w EUR, 41% w PLN natomiast 4% w USD. Spółka posiada znaczące salda należności handlowych w walucie. Jednocześnie koszty operacyjne (w tym koszty zużycia materiałów, wynagrodzeń, usług obcych, podatków) ponoszone są w polskich złotych. Również zaciągnięte przez Spółkę kredyty i pożyczki wyrażone są w polskich złotych.

W ocenie Zarządu walutą funkcjonalną Spółki jest polski złoty.

Klasyfikacja umów leasingowych

Spółka dokonuje klasyfikacji leasingu jako operacyjnego lub finansowego w oparciu o ocenę, w jakim zakresie ryzyko i pożytki z tytułu posiadania przedmiotu leasingu przypadają w udziale leasingodawcy, a w jakim leasingobiorcy. Ocena ta opiera się na treści ekonomicznej każdej transakcji.

6.2. Niepewność szacunków

Poniżej omówiono podstawowe założenia dotyczące przyszłości i inne kluczowe źródła niepewności występujące na dzień bilansowy, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań w następnym roku finansowym.

Utrata wartości aktywów

Spółka na podstawie MSR 36.9 nie przeprowadziła testów na utratę wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych, gdyż nie wystąpiły jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, iż mogła wystąpić utrata wartości aktywów trwałych. Natomiast przeprowadzono testy dla należności, zapasów i udziałów w jednostkach zależnych oraz dokonano odpisów aktualizujących należności, zapasy i udziały. Szczegóły dotyczące utworzonego odpisu na udziały w jednostkach zależnych i stowarzyszonych zostały przedstawione w nocie 23.1.

Odpisy aktualizujące wartość należności, zapasów i aktywów finansowych

Odpisu z tytułu utraty wartości należności dokonuje się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że jednostka nie będzie w stanie otrzymać wszystkich należnych kwot z uwzględnieniem stopnia ryzyka, jakie wiąże się z daną należnością.

Odpisu z tytułu utraty wartości zapasów dokonuje się jeśli w wyniku porównania wartości historycznych z wartościami aktualnymi na dzień bilansowy (cena sprzedaży możliwa do uzyskania) jednostka stwierdza, że posiadane zapasy utraciły swoją wartość. Zarząd dokonując szacunków wartości netto możliwej do uzyskania opiera się na najbardziej wiarygodnych dowodach, dostępnych w czasie ich sporządzania, co do przewidywanej kwoty, możliwej do zrealizowania z tytułu sprzedaży zapasów.

Odpisu z tytułu utraty wartości aktywów finansowych dokonuje na koniec każdego okresu sprawozdawczego. Jednostka ocenia czy istnieją obiektywne dowody utraty wartości składnika aktywów finansowych mające miejsce po początkowym ujęciu tego składnika aktywów.

Wycena rezerw z tytułu świadczeń pracowniczych

Rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych zostały oszacowane przez niezależnego aktuariusza za pomocą metod aktuarialnych. Przyjęte w tym celu założenia zostały przestawione w nocie 24.1.

Wycena pozostałych rezerw tj. na koszty premii dla pracowników, koszty urlopów oraz pozostałe koszty opiera się na szacunkach Zarządu.

Rezerwa na rekultywację

Spółka tworzy rezerwę na likwidację składowisk odpadów poprzemysłowych powstających w wyniku procesu technologicznego ze względu na obowiązek prawny wynikający ze stosownych ustaw. Podstawą szacowania rezerwy są opracowania i analizy techniczno- ekonomiczne sporządzone przez Spółkę. Na koniec każdego okresu Spółka dokonuje aktualizacji wartości rezerwy.

Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego

Spółka rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie to stałoby się nieuzasadnione.

Wartość godziwa instrumentów finansowych

Wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek ustala się wykorzystując odpowiednie techniki wyceny. Przy wyborze odpowiednich metod i założeń Spółka kieruje się profesjonalnym osądem.

Stawki amortyzacyjne

Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego oraz wartości niematerialnych. Spółka corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków.

7. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

Niniejsze jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w oparciu o zasadę kosztu historycznego, z wyjątkiem nieruchomości inwestycyjnych, wyceny pochodnych instrumentów finansowych i wydzielenia aktywów przeznaczonych do sprzedaży, gdy ich wartość jest niższa od wartości bilansowej. Należności i zobowiązania początkowo ujmowane są w wartości godziwej.

Wartość bilansowa ujętych zabezpieczanych aktywów i zobowiązań jest korygowana o zmiany wartości godziwej, które można przypisać ryzyku, przed którym te aktywa i zobowiązania są zabezpieczane.

Niniejsze sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych ("PLN"), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach PLN.

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Spółkę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Spółkę.

7.1. Oświadczenie o zgodności

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej ("MSSF") zatwierdzonymi przez UE ("MSSF UE"). Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Spółkę działalność, w zakresie stosowanych przez Spółkę zasad rachunkowości, MSSF mające zastosowanie do tego sprawozdania nie różnią się od MSSF UE.

MSSF UE obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości ("RMSR") oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej ("KIMSF").

7.2. Waluta funkcjonalna i waluta sprawozdania finansowego

Walutą funkcjonalną Spółki i walutą sprawozdawczą niniejszego sprawozdania finansowego jest PLN.

8. Zmiany stosowanych zasad rachunkowości

Zasady (polityki) rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu sprawozdania finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2015 roku, z wyjątkiem zastosowania następujących zmian do standardów oraz nowych interpretacji obowiązujących dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2016 roku:

Zmiany do MSR 19 Programy określonych świadczeń: Składki pracownicze (opublikowano dnia 21 listopada 2013 roku) – mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 lipca 2014 roku lub później, w UE mające zastosowanie najpóźniej dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 lutego 2015 roku lub później.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.

Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2010-2012 (opublikowano dnia 12 grudnia 2013 roku) – niektóre ze zmian mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 lipca 2014 roku lub później, a niektóre prospektywnie dla transakcji mających miejsce dnia 1 lipca 2014 roku lub później, w UE mające zastosowanie najpóźniej dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 lutego 2015 roku lub później.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.

Zmiany do MSSF 11 Rozliczenie nabycia udziału we wspólnej działalności (opublikowano dnia 6 maja 2014 roku) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.,

Zmiany do MSR 16 oraz MSR 38 Wyjaśnienie dopuszczalnych metod amortyzacji (opublikowano dnia 12 maja 2014 roku) – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.

• Zmiany do MSR 16 i MSR 41 Rolnictwo: rośliny produkcyjne (opublikowano dnia 30 czerwca 2014 roku) – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później. Standard nie dotyczy działalności Spółki.
• Zmiany do MSR 27 Metoda praw własności w jednostkowym sprawozdaniu finansowym (opublikowano dnia 12 sierpnia 2014 roku) – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.

• Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2012-2014 (opublikowano dnia 25 września 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później. Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.
• Zmiany do MSR 1 Ujawnienia (opublikowano dnia 18 grudnia 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Spółki.

9. Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie

Następujące standardy i interpretacje zostały wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości lub Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej, a nie weszły jeszcze w życie:

MSSF 9 "Instrumenty finansowe" MSSF 9 zastępuje MSR 39. Standard obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 r. lub po tej dacie. Spółka zastosuje MSSF 9 od 1 stycznia 2018 r.

MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 r. lub po tej dacie. W ocenie Spółki wpływ zastosowania standardu nie będzie istotny.

Spółka zastosuje MSSF 15 od 1 stycznia 2018 r.

Objaśnienia do MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" Objaśnienia do MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" zostały opublikowane 12 kwietnia 2016 r. i mają zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzanych po 1 stycznia 2018 r.

Spółka zastosuje Objaśnienia do MSSF 15 od 1 stycznia 2018 r.

Zmiany do MSSF 10 i MSR 28 dot. sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostkami stowarzyszonymi lub wspólnymi przedsięwzięciami Spółka zastosuje zmianę od dnia obowiązywania przepisów zgodnie z ustaleniami Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości.

MSSF 16: "Leasing" MSSF 16 "Leasing" został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 13 stycznia 2016 r. i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 r. lub po tej dacie. W ocenie Spółki zastosowanie niniejszego standardu będzie skutkowało rozpoznaniem aktywów i zobowiązań wynikających z zawartych umów najmu i dzierżawy. Wpływ zastosowania zmiany nie powinien być istotny.

Spółka zastosuje MSSF 16 po jego zatwierdzeniu przez Unię Europejską.

• Zmiany do MSR 12 dotyczące ujęcia aktywa z tytułu podatku odroczonego od niezrealizowanych strat. Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2017 r. lub po tej dacie. Spółka zastosuje powyższe zmiany od 1 stycznia 2017 r.
• Zmiany do MSR 7: Inicjatywa dotycząca ujawniania informacji Zmiana do MSR 7 obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2017 r. lub po tej dacie. Jednostki będą zobowiązane ujawnić uzgodnienie zmian w zobowiązaniach wynikających z działalności finansowej. Spółka zastosuje powyższe zmiany od 1 stycznia 2017 r.
• Zmiany do MSSF 2: Klasyfikacja i wycena transakcji opartych na akcjach Zmiana do MSSF 2 obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2018 r. lub po tej dacie. Spółka zastosuje powyższe zmiany od 1 stycznia 2018 r.
• Zmiany do MSSF 4: Zastosowanie MSSF 9 "Instrumenty finansowe" wraz z MSSF 4 "Umowy ubezpieczeniowe"

Spółka zastosuje powyższe zmiany od 1 stycznia 2018 r.

Roczne zmiany do MSSF 2014 – 2016 Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości opublikowała w grudniu 2016 r. "Roczne zmiany MSSF 2014-2016", które zmieniają 3 standardy: MSSF 12 "Ujawnienia udziałów w innych jednostkach", MSSF 1 "Zastosowanie MSSF po raz pierwszy" oraz MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych".

Spółka zastosuje powyższe zmiany od 1 stycznia 2017 r. (dotyczy zmian do MSSF 12)/ od 1 stycznia 2018 r. (dotyczy zmian do MSSF 1 oraz MSR 28).

• Zmiany do MSR 40: reklasyfikacja nieruchomości inwestycyjnych Zmiany do MSR 40 precyzują wymogi związane z przeklasyfikowaniem do nieruchomości inwestycyjnych oraz z nieruchomości inwestycyjnych. Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2018 r. lub po tej dacie. Spółka zastosuje powyższe zmiany od 1 stycznia 2018 r.
• KIMSF 22: Transakcje w walutach obcych oraz płatności zaliczkowe KIMSF 22 wyjaśnia zasady rachunkowości dotyczące transakcji, w ramach których jednostka otrzymuje lub przekazuje zaliczki w walucie obcej. Wytyczne obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2018 r. lub po tej dacie.

Spółka zastosuje powyższe zmiany od 1 stycznia 2018 r.

Spółka nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego innego standardu, interpretacji lub zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie w świetle przepisów Unii Europejskiej.

Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji Spółka nie zakończyła jeszcze prac nad oceną wpływu wprowadzenia powyższych standardów oraz interpretacji na stosowane przez Spółkę zasady (politykę) rachunkowości w odniesieniu do działalności Spółki lub jej wyników finansowych. Prace zostaną ukończone w 2017r.

10. Zmiana szacunków

Stawki amortyzacyjne

Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego oraz wartości niematerialnych.

Spółka w grudniu 2016r dokonała weryfikacji przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego. Przeprowadzona weryfikacja wykazała, iż wystąpiły przesłanki do zmiany dotychczasowych stawek amortyzacyjnych. Zmiany będą miały zastosowanie od 2017 r.

11. Istotne zasady rachunkowości

11.1. Wycena do wartości godziwej

Spółka wycenia instrumenty finansowe takie jak instrumenty dostępne do sprzedaży oraz instrumenty pochodne oraz aktywa niefinansowe takie jak nieruchomości inwestycyjne w wartości godziwej na każdy dzień bilansowy.

Wartość godziwa jest rozumiana jako cena, która byłaby otrzymana ze sprzedaży składnika aktywów, bądź zapłacona w celu przeniesienia zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach zbycia składnika aktywów między uczestnikami rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych. Wycena wartości godziwej opiera się na założeniu, że transakcja sprzedaży składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania odbywa się albo:

• na głównym rynku dla danego składnika aktywów bądź zobowiązania,
• w przypadku braku głównego rynku, na najkorzystniejszym rynku dla danego składnika aktywów lub zobowiązania.

Zarówno główny jak i najbardziej korzystny rynek muszą być dostępne dla Spółki.

Wartość godziwa składnika aktywów lub zobowiązania jest mierzona przy założeniu, że uczestnicy rynku przy ustalaniu ceny składnika aktywów lub zobowiązania działają w swoim najlepszym interesie gospodarczym.

Wycena wartości godziwej składnika aktywów niefinansowych uwzględnia zdolność uczestnika rynku do wytworzenia korzyści ekonomicznych poprzez jak największe i najlepsze wykorzystanie składnika aktywów lub jego zbycie innemu uczestnikowi rynku, który zapewniłby jak największe i jak najlepsze wykorzystanie tego składnika aktywów.

Spółka stosuje techniki wyceny, które są odpowiednie do okoliczności i w przypadku których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej, przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych.

Wszystkie aktywa oraz zobowiązania, które są wyceniane do wartości godziwej lub ich wartość godziwa jest ujawniana w sprawozdaniu finansowym są klasyfikowane w hierarchii wartości godziwej w sposób opisany poniżej na podstawie najniższego poziomu danych wejściowych który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej traktowanej jako całość:

• Poziom 1 Notowane (nieskorygowane) ceny rynkowe na aktywnym rynku dla identycznych aktywów lub zobowiązań,
• Poziom 2 Techniki wyceny dla których najniższy poziom danych wejściowych, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej jako całości jest bezpośrednio bądź pośrednio obserwowalny,
• Poziom 3 Techniki wyceny dla których najniższy poziom danych wejściowych, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej jako całości jest nieobserwowalny.

Na każdą datę bilansową, w przypadku aktywów i zobowiązań występujących na poszczególne daty bilansowe w sprawozdaniu finansowym Spółka ocenia, czy miały miejsce transfery między poziomami hierarchii poprzez ponowną ocenę klasyfikacji do poszczególnych poziomów, kierując istotnością danych wejściowych z najniższego poziomu, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej traktowanej jako całość).

Zastosowanie MSSF 13 nie miało wpływu na sytuację finansową, wyniki działalności, ani też na zakres informacji prezentowanych w sprawozdaniu finansowym Spółki.

Podsumowanie istotnych zasad rachunkowości dotyczących wyceny do wartości godziwej.

Zarząd określa zasady i procedury dotyczące zarówno systematycznego wyceniania do wartości godziwej np. nieruchomości inwestycyjnych oraz nienotowanych aktywów finansowych jak i wycen jednorazowych np. w przypadku aktywów przeznaczonych do sprzedaży w działalności zaniechanej.

Niezależni rzeczoznawcy w sytuacji planów związanych ze sprzedażą aktywów są angażowani do przeprowadzenia wyceny znaczących aktywów takich jak nieruchomości.

11.2. Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej

Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym Spółka prowadzi działalność tj. w walucie funkcjonalnej. Sprawozdania finansowe prezentowane są w złotych polskich (PLN), który stanowi walutę funkcjonalna i walutę prezentacji Spółki.

Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się na dzień ich zawarcia odpowiednio po kursie:

• faktycznie zastosowanym w przypadku sprzedaży lub kupna walut,
• średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego ten dzień w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie faktycznego kursu,
• w przypadku pozostałych operacji po kursie średnim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na dzień zawarcia transakcji, chyba, że w zgłoszeniu celnym lub w innym wiążącym jednostkę dokumencie ustalony został inny kurs. Kursem obowiązującym na dzień zawarcia transakcji jest średni kurs NBP ogłoszony w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym zawarcie transakcji.

Na dzień bilansowy wycenione zostały wyrażone w walutach obcych:

• składniki aktywów po kursie średnim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień,
• składniki pasywów po kursie średnim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień.

Różnice kursowe, dotyczące pozostałych aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień wyceny oraz przy zapłacie należności i zobowiązań w walutach obcych, ujmuje się bezpośrednio w rachunku zysków i strat.

Następujące kursy zostały przyjęte dla potrzeb wyceny bilansowej:

	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
USD	4,1793	3,9011
EUR	4,4240	4,2615

11.3. Rzeczowe aktywa trwałe

Za rzeczowe aktywa trwałe uznaje się środki trwałe:

• które są utrzymywane przez jednostkę w celu wykorzystywania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług, w celu oddania do używania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub w celach administracyjnych
• którym towarzyszy oczekiwanie, iż będą wykorzystywane przez czas dłuższy niż jeden okres,
• w stosunku, do których istnieje prawdopodobieństwo, iż jednostka uzyska w przyszłości korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem majątkowym, oraz których wartość można określić w sposób wiarygodny.

Do rzeczowych aktywów trwałych zaliczane są m.in.: nieruchomości, tj. grunty własne, budynki, obiekty inżynierii wodnej i lądowej, maszyny, urządzenia, specjalistyczne części zamienne, środki transportu i inne ruchome środki trwałe, ulepszenia w obcych środkach trwałych, środki trwałe w budowie.

Na dzień początkowego ujęcia rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia/koszcie wytworzenia.

Cenę nabycia/koszt wytworzenia powiększają koszty finansowania zewnętrznego zaciągniętego na sfinansowanie nabycia lub wytworzenie środka trwałego, uwzględnia się również wynik na sprzedaży wyrobów w ramach próbnej produkcji (MSR 16 pkt. 17.e).

Na dzień przejścia na Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej Spółka zastosowała wycenę rzeczowych aktywów trwałych w wartości godziwej i stosuje tę wartość godziwą jako zakładany koszt ustalony na dzień przejścia, zgodnie z paragrafem 16 MSSF 1.

Na dzień bilansowy rzeczowe aktywa trwałe wyceniane są w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonych o skumulowane odpisy amortyzacyjne i wszelkie odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

Odpisy amortyzacyjne środków trwałych dokonywane są metodą liniową przez przewidywany okres użytkowania w Spółce danego środka trwałego.

Przyjęto okresy użytkowania środków trwałych w następujących przedziałach:

Budynki oraz obiekty inżynierii wodnej i lądowej: 2-55 lat,

Maszyny i urządzenia: 1-35 lat,

Środki transportu: 2-10 lat,

Inne – 2-18 lat.

Okres użytkowania ustalany jest indywidualnie dla poszczególnych składników środków trwałych.

Powyższe okresy użytkowania dotyczą nowych i używanych środków trwałych. Jeżeli do użytkowania jest wprowadzony używany środek trwały, wówczas stawki amortyzacji ustalane są indywidualnie, odpowiednio do przewidywanego okresu użytkowania danego środka trwałego. Indywidualny okres użytkowania stosowany jest również dla amortyzacji specjalistycznych maszyn i urządzeń. Podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych jest wartość początkowa.

W użytkowanych w Spółce środkach trwałych nie stwierdzono istotnych części składowych środków trwałych (komponentów), których okres użytkowania znacząco różni się od okresu użytkowania całego środka trwałego.

Za rzeczowe aktywa trwałe uznaje się specjalistyczne części zamienne o istotnej wartości początkowej i okresie użytkowania powyżej 1 roku. Pozostałe części zamienne wykazuje się, jako zapasy i ujmuje w rachunku zysków i strat w momencie ich wykorzystania.

Amortyzację rozpoczyna się, gdy środek trwały jest dostępny do użytkowania. Amortyzacji zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: gdy środek trwały zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży (lub zawarty w grupie do zbycia, która jest zaklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży) zgodnie z MSSF 5 "Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana" lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej. Metoda amortyzacji, stawka amortyzacyjna oraz wartość końcowa podlegają weryfikacji na każdy dzień bilansowy. Wszelkie wynikające z przeprowadzonej weryfikacji zmiany ujmuje się jak zmianę szacunków.

Środek trwały usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty lub, gdy nie oczekuje się wpływu dalszych korzyści ekonomicznych z jego użytkowania lub zbycia. Zyski lub straty na usunięciu pozycji rzeczowych aktywów trwałych ustala się, jako różnicę pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeżeli występują) i wartością bilansową tych środków trwałych i ujmuje w rachunku zysków i strat.

Odpisów z tytułu utraty wartości dokonuje się do poziomu wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa danego środka trwałego (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego on należy) jest wyższa od jego oszacowanej wartości odzyskiwalnej. Test na utratę wartości przeprowadza się i ujmuje ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie "Utrata wartości".

11.4. Aktywa przeznaczone do sprzedaży

Aktywa trwałe i ich grupy do sprzedaży uznaje się za przeznaczone do sprzedaży, w sytuacji gdy ich wartość bilansowa zostanie odzyskana raczej w wyniku transakcji sprzedaży niż w wyniku ich dalszego użytkowania. Ten warunek może być spełniony tylko, kiedy wystąpienie transakcji sprzedaży jest wysoce prawdopodobne, a składnik aktywów jest dostępny do natychmiastowej sprzedaży w swoim obecnym stanie. Klasyfikacja składnika aktywów jako przeznaczonego do sprzedaży zakłada zamiar kierownictwa Spółki do dokonania transakcji sprzedaży w ciągu roku od momentu dokonania klasyfikacji.

Aktywa zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży zgodnie z MSSF 5 wykazywane są w odrębnej pozycji i wyceniane w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości bilansowej w zależności, która z nich jest niższa.

11.5. Nieruchomości inwestycyjne

Za nieruchomości inwestycyjne uznaje się nieruchomości (grunty, budynki), które Spółka traktuje jako źródło przychodów z czynszów lub utrzymuje w posiadaniu ze względu na przyrost ich wartości, względnie obie te korzyści.

Przeniesienia aktywów do nieruchomości inwestycyjnych dokonuje się tylko wówczas, gdy następuje zmiana sposobu ich użytkowania potwierdzona przez zakończenie użytkowania składnika aktywów przez Spółkę

Początkowe ujęcie nieruchomości inwestycyjnych następuje wg ceny nabycia.

Po początkowym ujęciu, nieruchomości inwestycyjne są wykazywane według wartości godziwej. Zyski lub straty wynikające ze zmian wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych są ujmowane w zysku lub stracie w tym okresie, w którym powstały, z uwzględnieniem powiązanego wpływu na podatek odroczony.

Nieruchomości inwestycyjne usuwane są z bilansu w przypadku ich zbycia lub w przypadku stałego wycofania danej nieruchomości inwestycyjnej z użytkowania, gdy nie są spodziewane żadne przyszłe korzyści z jej sprzedaży. Wszelkie zyski i straty wynikające z usunięcia nieruchomości inwestycyjnej z bilansu ujmowane są w rachunku zysków i strat w okresie, w którym dokonano usunięcia.

W przypadku przeniesienia nieruchomości inwestycyjnej do aktywów wykorzystywanych przez właściciela, domniemany koszt takiego składnika aktywów, który zostanie przyjęty do celów jego ujęcia w innej kategorii jest równy wartości godziwej nieruchomości ustalonej na dzień zmiany jej sposobu użytkowania.

11.6. Wartości niematerialne

Za wartości niematerialne uznaje się możliwe do zidentyfikowania niepieniężne składniki aktywów, nie posiadające postaci fizycznej. W szczególności do wartości niematerialnych zalicza się nabyte oprogramowanie komputerowe, nabyte prawa majątkowe, autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych.

Na dzień początkowego ujęcia wartości niematerialne wycenia się w cenie nabycia. Cena nabycia wartości niematerialnych nabytych w transakcji połączenia jednostek gospodarczych jest równa ich wartości godziwej na dzień połączenia.

Na dzień bilansowy wartości niematerialne wycenia się w cenie nabycia pomniejszonej o skumulowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych i kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości.

Odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych dokonuje się metodą liniową przez okres przewidywanego użytkowania

Spółka nie posiada wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania.

Amortyzację rozpoczyna się, gdy składnik wartości niematerialnych jest dostępny do użytkowania. Amortyzacji wartości niematerialnych zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: gdy składnik wartości niematerialnych zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży (lub zawarty w grupie do zbycia, która jest zaklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży) zgodnie z MSSF 5 "Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana" lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej.

Dla posiadanych przez Spółkę składników wartości niematerialnych przyjęto, iż wartość końcowa jest równa zero.

Metoda amortyzacji oraz stawka amortyzacyjna podlegają weryfikacji na każdy dzień bilansowy. Wszelkie zmiany wynikające z przeprowadzonej weryfikacji ujmuje się jako zmianę szacunków.

Wszelkie koszty finansowania zewnętrznego poniesione na dostosowywany składnik wartości niematerialnych ujmuje się w cenie nabycia.

Wartości niematerialne testuje się na utratę wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie "Utrata wartości".

Składnik wartości niematerialnych usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty lub, gdy nie oczekuje się dalszych korzyści ekonomicznych z jego użytkowania lub zbycia. Zyski lub straty na usunięciu składnika wartości niematerialnych ustala się jako różnicę pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeżeli występują) wartością bilansową tych wartości niematerialnych oraz ujmuje w rachunku zysków i strat.

Koszty prac badawczych i rozwojowych

Koszty prac badawczych są ujmowane w zysku lub stracie w momencie poniesienia. Nakłady poniesione na prace rozwojowe wykonane w ramach danego przedsięwzięcia są przenoszone na kolejny okres, jeżeli można uznać, że zostaną one w przyszłości odzyskane. Po początkowym ujęciu nakładów na prace rozwojowe, stosuje się model kosztu historycznego wymagający, aby składniki aktywów były ujmowane według cen nabycia/ kosztów wytworzenia pomniejszonych o umorzenie i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Skapitalizowane nakłady są amortyzowane przez przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzedaży z danego przedsięwzięcia.

11.7. Leasing

Spółka jako leasingobiorca

Jeżeli warunki wynikające z umowy leasingowej spełniają kryteria – każde z osobna lub łącznie – określone w MSR nr 17, umowę taką klasyfikuje się jako leasing finansowy.

Wartość początkowa przedmiotu leasingu finansowego ustalana jest jako niższa z dwóch wartości:

• wartości rynkowej przedmiotu leasingu wynikającej na ogół z umowy,
• wartości bieżącej opłat leasingowych z uwzględnieniem opłaty wstępnej i gwarantowanej opłaty końcowej
• ustalonej za pomocą stopy procentowej leasingu lub krańcowej stopy procentowej, jednak w przypadku braku istotnych różnic wg wartości rynkowej wynikającej z umowy.

Wartość początkową przedmiotu leasingu zwiększają poniesione bezpośrednie koszty takie jak: koszty zawarcia umowy, montaż, fundamenty i inne koszty przystosowania tego przedmiotu do korzystania.

Przedmiot umowy leasingu wykazywany jest w księgach rachunkowych jako składnik aktywów trwałych podlegających amortyzacji, a drugostronnie jako zobowiązanie wobec leasingodawcy.

Zobowiązanie to jest powiększane o część odsetkową.

Opłaty leasingowe netto rozdzielane są na część kapitałową i część odsetkową. Jeśli podział ten jest dokonany przez leasingodawcę i wynika z załącznika do umowy, przyjmuje się dane z umowy.

Część odsetkowa stanowi koszt finansowy, część kapitałowa stanowiąca wartość przedmiotu leasingu, wpływa na zmniejszenie salda zobowiązania.

Jeśli umowa leasingu zapewnia przeniesienie własności przedmiotu leasingu, to przyjmuje się okres ekonomicznego użytkowania tego przedmiotu na zasadach ogólnych i dokonuje odpisów amortyzacyjnych jak dla własnych aktywów. Przy braku pewności, że Spółka uzyska tytuł własności na koniec okresu leasingu, przedmiot umowy leasingu amortyzuje się w okresie wynikającym z umowy leasingowej.

11.8. Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych

Na każdy dzień bilansowy Spółka ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników niefinansowych aktywów trwałych. W razie stwierdzenia, że przesłanki takie zachodzą, lub w razie konieczności przeprowadzenia corocznego testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości, Spółka dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik aktywów należy.

Wartość odzyskiwalna składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia do sprzedaży tego składnika aktywów lub odpowiednio ośrodka wypracowującego środki pieniężne, lub jego wartości użytkowej, zależnie od tego, która z nich jest wyższa. Wartość odzyskiwalną ustala się dla poszczególnych aktywów, chyba że dany składnik aktywów nie generuje samodzielnie wpływów pieniężnych, które są w większości niezależne generowanych przez inne aktywa lub grupy aktywów. Jeśli wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa niż jego wartość odzyskiwalna, ma miejsce utrata wartości i dokonuje się wówczas odpisu do ustalonej wartości odzyskiwalnej. Przy szacowaniu wartości użytkowej prognozowane przepływy pieniężne są dyskontowane do ich wartości bieżącej przy zastosowaniu stopy dyskontowej przed uwzględnieniem skutków opodatkowania odzwierciedlającej bieżące rynkowe oszacowanie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko typowe dla danego składnika aktywów. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości składników majątkowych używanych w działalności kontynuowanej ujmuje się w tych kategoriach kosztów, które odpowiadają funkcji składnika aktywów, w przypadku którego stwierdzono utratę wartości.

Na każdy dzień bilansowy Spółka ocenia, czy występują przesłanki wskazujące na to, że odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który był ujęty w okresach poprzednich w odniesieniu do danego składnika aktywów jest zbędny, lub czy powinien zostać zmniejszony. Jeżeli takie przesłanki występują, Spółka szacuje wartość odzyskiwalną tego składnika aktywów. Poprzednio ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości ulega odwróceniu wtedy i tylko wtedy, gdy od momentu ujęcia ostatniego odpisu aktualizującego nastąpiła zmiana wartości szacunkowych stosowanych do ustalenia wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów. W takim przypadku, podwyższa się wartość bilansową składnika aktywów do wysokości jego wartości odzyskiwalnej. Podwyższona kwota nie może przekroczyć wartości bilansowej składnika aktywów, jaka zostałaby ustalona (po uwzględnieniu umorzenia), gdyby w ubiegłych latach nie ujęto odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości w odniesieniu do tego składnika aktywów. Odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości składnika aktywów ujmuje się niezwłocznie jako przychód. Po odwróceniu odpisu aktualizującego, w kolejnych okresach odpis amortyzacyjny dotyczący danego składnika jest korygowany w sposób, który pozwala w ciągu pozostałego okresu użytkowania tego składnika aktywów dokonywać systematycznego odpisania jego zweryfikowanej wartości bilansowej pomniejszonej o wartość końcową.

11.9. Koszty finansowania zewnętrznego

Koszty finansowania zewnętrznego są kapitalizowane jako część kosztu wytworzenia środków trwałych, nieruchomości inwestycyjnych, wartości niematerialnych . Na koszty finansowania zewnętrznego składają się odsetki wyliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej oraz obciążenia finansowe z tytułu umów leasingu finansowego.

11.10. Udziały i akcje w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach

Udziały i akcje w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach wykazywane są według kosztu historycznego po uwzględnieniu odpisów z tytułu utraty wartości.

Transakcje wniesienia aportem składników aktywów ujmowane są:

• w przypadku istnienia treści ekonomicznej transakcji według wartości godziwej przedmiotu aportu. Różnica pomiędzy wartością godziwą przedmiotu aportu a wartością księgową składników aktywów wchodzących w skład aportu podlega odniesieniu do zysku lub straty;
• w przypadku braku istnienia treści ekonomicznej według wartości księgowej usuwanych z bilansu składników aktywów nie prowadząc do wpływu na zysk lub stratę.

11.11. Aktywa finansowe

Aktywa finansowe dzielone są na następujące kategorie:

• Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności,
• Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy,
• Pożyczki i należności,
• Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży.

Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności są to notowane na aktywnym rynku aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, o określonych lub możliwych do określenia płatnościach oraz ustalonym terminie wymagalności, które Spółka zamierza i ma możliwość utrzymać w posiadaniu do tego czasu, inne niż:

• wyznaczone przy początkowym ujęciu jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy,
• wyznaczone jako dostępne do sprzedaży,
• spełniające definicję pożyczek i należności.

Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wyceniane są według zamortyzowanego kosztu przy użyciu metody efektywnej stopy procentowej. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności kwalifikowane są jako aktywa długoterminowe, jeżeli ich zapadalność przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Składnikiem aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy jest składnik spełniający jeden z poniższych warunków:

• a) jest klasyfikowany jako przeznaczony do obrotu. Składniki aktywów finansowych kwalifikuje się jako przeznaczone do obrotu, jeśli są:
• nabyte głównie w celu sprzedaży w krótkim terminie,
• częścią portfela określonych instrumentów finansowych zarządzanych łącznie i co do których istnieje prawdopodobieństwo uzyskania zysku w krótkim terminie,
• instrumentami pochodnymi, z wyłączeniem instrumentów pochodnych będących elementem rachunkowości zabezpieczeń oraz umów gwarancji finansowych,
• b) został zgodnie z MSR 39 wyznaczony do tej kategorii w momencie początkowego ujęcia.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy są wyceniane w wartości godziwej uwzględniając ich wartość rynkową na dzień bilansowy bez uwzględnienia kosztów transakcji sprzedaży. Zmiany wartości tych instrumentów finansowych ujmowane są w rachunku zysków i strat jako przychody (korzystne zmiany netto wartości godziwej) lub koszty (niekorzystne zmiany netto wartości godziwej) finansowe. Jeżeli kontrakt zawiera jeden lub więcej wbudowanych instrumentów pochodnych, cały kontrakt może zostać zakwalifikowany do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Nie dotyczy to przypadków, gdy wbudowany instrument pochodny nie wpływa istotnie na przepływy pieniężne z kontraktu lub jest rzeczą oczywistą bez przeprowadzania lub po pobieżnej analizie, że gdyby podobny hybrydowy instrument byłby najpierw rozważany, to oddzielenie wbudowanego instrumentu pochodnego byłoby zabronione. Aktywa finansowe mogą być przy pierwotnym ujęciu wyznaczone do kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeżeli poniższe kryteria są spełnione: (i) taka kwalifikacja eliminuje lub znacząco obniża niespójność w zakresie ujmowania lub wyceny (niedopasowanie księgowe); lub (ii) aktywa są częścią grupy aktywów finansowych, które są zarządzane i oceniane w oparciu o wartość godziwą, zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem; lub (iii) aktywa finansowe zawierają wbudowane instrumenty pochodne, które powinny być oddzielnie ujmowane. Na dzień 31 grudnia 2015 roku żadne aktywa finansowe nie zostały wyznaczone do kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy (na dzień 31 grudnia 2014 roku: 0).

Pożyczki i należności to niezaliczane do instrumentów pochodnych aktywa finansowe o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, nienotowane na aktywnym rynku. Zalicza się je do aktywów obrotowych, o ile termin ich wymagalności nie przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego. Pożyczki udzielone i należności o terminie wymagalności przekraczającym 12 miesięcy od dnia bilansowego zalicza się do aktywów trwałych.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży są to aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, które zostały zaklasyfikowane jako dostępne do sprzedaży lub nienależące do żadnej z wcześniej wymienionych trzech kategorii aktywów. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży są ujmowane według wartości godziwej, powiększonej o koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych. W przypadku braku notowań giełdowych na aktywnym rynku i braku możliwości wiarygodnego określenia ich wartości godziwej metodami alternatywnymi, aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wyceniane są w cenie nabycia skorygowanej o odpis z tytułu utraty wartości. Dodatnią i ujemną różnicę pomiędzy wartością godziwą aktywów dostępnych do sprzedaży (jeśli istnieje cena rynkowa ustalona na aktywnym rynku regulowanym albo których wartość godziwa może być ustalona w inny wiarygodny sposób) a ich ceną nabycia, po pomniejszeniu o podatek odroczony ujmuje się w innych całkowitych dochodach. Spadek wartości aktywów dostępnych do sprzedaży spowodowany utratą wartości ujmuje się jako koszt finansowy.

Nabycie i sprzedaż aktywów finansowych rozpoznawane są na dzień dokonania transakcji. W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej, powiększonej, w przypadku składnika aktywów niekwalifikowanego jako wyceniany w wartości godziwej przez wynik finansowy, o koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia.

Składnik aktywów finansowych zostaje usunięty z bilansu, gdy Spółka traci kontrolę nad prawami umownymi składającymi się na dany instrument finansowy; zazwyczaj ma to miejsce w przypadku sprzedaży instrumentu lub gdy wszystkie przepływy środków pieniężnych przypisane danemu instrumentowi przechodzą na niezależną stronę trzecią.

W sytuacji, gdy Spółka:

• posiada ważny tytuł prawny do dokonania kompensaty ujętych kwot oraz
• zamierza rozliczyć się w kwocie netto albo jednocześnie zrealizować składnik aktywów i wykonać zobowiązanie

składnik aktywów finansowych i zobowiązanie finansowe kompensuje się i wykazuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w kwocie netto.

Porozumienie ramowe opisane w MSR 32.50 nie stanowi podstawy do kompensaty, jeżeli nie zostaną spełnione obydwa kryteria opisane powyżej.

11.12. Utrata wartości aktywów finansowych

Na każdy dzień bilansowy Spółka ocenia, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych.

11.12.1 Aktywa ujmowane według zamortyzowanego kosztu

Jeżeli istnieją obiektywne przesłanki na to, że została poniesiona strata z tytułu utraty wartości pożyczek udzielonych i należności wycenianych według zamortyzowanego kosztu, to kwota odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości równa się różnicy pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów finansowych a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych (z wyłączeniem przyszłych strat z tytułu nieściągnięcia należności, które nie zostały jeszcze poniesione), zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej (tj. ustalonej przy początkowym ujęciu) efektywnej stopy procentowej. Wartość bilansową składnika aktywów obniża się poprzez zastosowanie rachunku odpisów aktualizujących. Kwotę straty ujmuje się w zysku lub stracie.

Spółka ocenia najpierw, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości poszczególnych aktywów finansowych, które indywidualnie są znaczące, a także przesłanki utraty wartości aktywów finansowych, które indywidualnie nie są znaczące. Jeżeli z przeprowadzonej analizy wynika, że nie istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości indywidualnie ocenianego składnika aktywów finansowych, niezależnie od tego, czy jest on znaczący, czy też nie, to Spółka włącza ten składnik do grupy aktywów finansowych o podobnej charakterystyce ryzyka kredytowego i łącznie ocenia pod kątem utraty wartości. Aktywa, które indywidualnie są oceniane pod kątem utraty wartości i dla których ujęto odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości lub uznano, że dotychczasowy odpis nie ulegnie zmianie, nie są brane pod uwagę przy łącznej ocenie grupy aktywów pod kątem utraty wartości.

Jeżeli w następnym okresie odpis z tytułu utraty wartości zmniejszył się, a zmniejszenie to można w obiektywny sposób powiązać ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu, to uprzednio ujęty odpis odwraca się. Późniejsze odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości ujmuje się w zysku lub stracie w zakresie, w jakim na dzień odwrócenia wartość bilansowa składnika aktywów nie przewyższa jego zamortyzowanego kosztu.

11.12.2 Aktywa finansowe wykazywane według kosztu

Jeżeli występują obiektywne przesłanki, że nastąpiła utrata wartości nienotowanego instrumentu kapitałowego, który nie jest wykazywany według wartości godziwej, gdyż jego wartości godziwej nie można wiarygodnie ustalić, albo instrumentu pochodnego, który jest powiązany i musi zostać rozliczony poprzez dostawę takiego nienotowanego instrumentu kapitałowego, to kwotę odpisu z tytułu utraty wartości ustala się jako różnicę pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów finansowych oraz wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy zastosowaniu bieżącej rynkowej stopy zwrotu dla podobnych aktywów finansowych.

11.12.3 Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Jeżeli występują obiektywne przesłanki, że nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych dostępnego do sprzedaży, to kwota stanowiąca różnicę pomiędzy ceną nabycia tego składnika aktywów (pomniejszona o wszelkie spłaty kapitału i amortyzację) i jego bieżącą wartością godziwą, pomniejszoną o wszelkie odpisy z tytułu utraty wartości tego składnika uprzednio ujęte w zysku lub stracie, zostaje wyksięgowana z kapitału własnego i przekwalifikowana do zysku lub straty. Nie można ujmować w zysku lub stracie odwrócenia odpisu z tytułu utraty wartości instrumentów kapitałowych kwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży. Jeżeli w następnym okresie wartość godziwa instrumentu dłużnego dostępnego do sprzedaży wzrośnie, a wzrost ten może być obiektywnie łączony ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu z tytułu utraty wartości w zysku lub stracie, to kwotę odwracanego odpisu ujmuje się w zysku lub stracie.

11.13. Wbudowane instrumenty pochodne

Wbudowane instrumenty pochodne są oddzielane od umów i traktowane jak instrumenty pochodne, jeżeli wszystkie z następujących warunków są spełnione:

• charakter ekonomiczny i ryzyko wbudowanego instrumentu nie są ściśle związane z ekonomicznym charakterem i ryzykiem umowy, w którą dany instrument jest wbudowany;
• samodzielny instrument z identycznymi warunkami realizacji jak instrument wbudowany spełniałby definicję instrumentu pochodnego;
• instrument hybrydowy (złożony) nie jest wykazywany w wartości godziwej, a zmiany jego wartości godziwej nie są ujmowane w zysku lub stracie.

Wbudowane instrumenty pochodne są wykazywane w podobny sposób jak samodzielne instrumenty pochodne, które nie są uznane za instrumenty zabezpieczające.

Zakres, w którym zgodnie z MSR 39 cechy ekonomiczne i ryzyko właściwe dla wbudowanego instrumentu pochodnego w walucie obcej są ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi i ryzykiem właściwym dla umowy zasadniczej (głównego kontraktu) obejmuje również sytuacje gdy waluta umowy zasadniczej jest walutą zwyczajową dla kontraktów zakupu lub sprzedaży pozycji niefinansowych na rynku dla danej transakcji.

Oceny, czy dany wbudowany instrument pochodny podlega wydzieleniu Spółka dokonuje na moment jego początkowego ujęcia.

11.14. Pochodne instrumenty finansowe i zabezpieczenia

Spółka stosuje politykę zabezpieczenia przyszłych przepływów pieniężnych.

Zabezpieczenie polega na proporcjonalnym kompensowaniu miedzy sobą wyników uzyskiwanych na skutek zmian wartości godziwej lub zmian przepływów środków pieniężnych wynikających z instrumentu zabezpieczającego i pozycji zabezpieczanej.

W kontekście ogólnej strategii zarządzania ryzykiem Spółka stosuje rachunkowość zabezpieczeń w odniesieniu do tych pozycji bilansu, które są narażone na ryzyko niekorzystnych zmian notowań na Londyńskiej Giełdzie Metali (London Metal Exchange –LME) oraz zmian kursów walut.

Głównym celem zawierania kontraktów zabezpieczających (transakcji opcyjnych, forward, futures) jest zabezpieczenie przyszłych przepływów pieniężnych przed ryzykiem kursowym wynikającym z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.

Instrumenty pochodne wykazywane są w bilansie jako inne aktywa finansowe lub zobowiązania krótkoterminowe i wyceniane są w wartości godziwej.

Wycena kontraktów jest oparta o notowania cen ołowiu na LME i kursie USD oraz EUR ogłaszanym przez NBP.

Zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych, które spełnia w ciągu okresu obrotowego warunki rachunkowości zabezpieczeń jest rozliczane w następujący sposób:

• Część zysku lub straty uzyskanej w wyniku aktualizacji wyceny instrumentu zabezpieczającego do wartości godziwej, którą uznano za skuteczne zabezpieczenie ujmuje się bezpośrednio w pozycji "Kapitał z aktualizacji wyceny"
• Instrumenty pochodne zabezpieczające przepływy pieniężne wycenia się w wartości godziwej, jaka mogłaby zostać uzyskana gdyby transakcja na dzień bilansowy została całkowicie rozliczona z tym, że wartość transakcji prezentowana jest w bilansie per saldo. Część efektywna zabezpieczenia odnoszona jest na kapitał z aktualizacji wyceny.

Zyski i straty wynikające ze zmian wartości godziwej instrumentu pochodnego powstałe w wyniku jego rozliczenia odnoszone są jako przychody w rachunku zysków i strat w okresie, w którym powstały.

11.15. Zapasy

Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia/ kosztu wytworzenia i możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto.

Cena nabycia lub koszt wytworzenia każdego składnika zapasów uwzględnia wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzania zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu – zarówno w odniesieniu do bieżącego, jak i poprzedniego roku – i są ustalane w następujący sposób:

• Materiały w cenie nabycia ustalonej metodą "pierwsze weszło-pierwsze wyszło",
• Produkty gotowe i produkty w toku koszt bezpośrednich materiałów i robocizny oraz odpowiedni narzut pośrednich kosztów produkcji ustalony przy założeniu normalnego wykorzystania mocy produkcyjnych, z wyłączeniem kosztów finansowania zewnętrznego,
• Towary w cenie nabycia ustalonej metodą "pierwsze weszło-pierwsze wyszło".

Ceną sprzedaży netto możliwą do uzyskania jest szacowana cena sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o koszty wykończenia i szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

11.16. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności

Należności i zobowiązania początkowo ujmowane są w wartości godziwej. Wartość księgowa tych należności odpowiada w przybliżeniu wartości określającej wysokość zamortyzowanego kosztu, przy wykorzystaniu efektywnej stopy procentowej., z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości.

Odpisu z tytułu utraty wartości należności dokonuje się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że jednostka nie będzie w stanie otrzymać wszystkich należnych kwot z uwzględnieniem stopnia ryzyka, jakie wiąże się z daną należnością. Odpis na należności z tytułu dostaw i usług tworzy się w ciężar pozostałych kosztów w rachunku zysków i strat. Odpis na udzielone pożyczki tworzy się w ciężar kosztów finansowych.

Wszelkie przekazane zaliczki, jak: na poczet przyszłych dostaw towarów i usług, na środki trwałe w budowie, na objęcie udziałów i akcji, nabycie wartości niematerialnych i inne ujmuje się w pozostałych należnościach.

Zasady wyceny innych należności stanowiących aktywa finansowe zostały przedstawione w punkcie "Aktywa finansowe".

Należności nie stanowiące aktywów finansowych ujmuje się początkowo w wartości nominalnej wycenia na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości.

Z punktu widzenia terminu wymagalności należności kwalifikowane są jako długoterminowe lub krótkoterminowe. Należności o terminie wymagalności powyżej 12 miesięcy od dnia bilansowego kwalifikuje się do aktywów długoterminowych.

11.17. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych, depozyty bankowe płatne na żądanie, inne krótkoterminowe inwestycje o okresie zapadalności nie przekraczającym trzech miesięcy.

Środki pieniężne wycenia się w wartości nominalnej, natomiast depozyty bankowe wraz z naliczonymi odsetkami.

11.18. Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne

W momencie początkowego ujęcia, wszystkie kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne są ujmowane według wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki.

Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, pożyczki i papiery dłużne są wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej.

Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki oraz dyskonta lub premie uzyskane w związku z zobowiązaniem.

Przychody i koszty są ujmowane w zysku lub stracie z chwilą usunięcia zobowiązania z bilansu, a także w wyniku rozliczenia metodą efektywnej stopy procentowej.

11.19. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania

Zobowiązania stanowią obecny, wynikający ze zdarzeń przeszłych obowiązek Spółki, którego wypełnienie według oczekiwań, spowoduje wypływ z jednostki środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne.

Do zobowiązań Spółka zalicza:

• zobowiązania z tytułu dostaw i usług,
• zobowiązania z tytułu ceł, podatków, ubezpieczeń i innych tytułów publicznoprawnych,
• zobowiązania z tytułu wynagrodzeń,
• pozostałe zobowiązania

Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu dostaw i usług ujmuje się w bilansie w wartości nominalnej. Wartość księgowa tych zobowiązań odpowiada w przybliżeniu wartości określającej wysokość zamortyzowanego kosztu, przy wykorzystaniu efektywnej stopy procentowej. Zobowiązań krótkoterminowych nie dyskontuje się.

Zobowiązania wobec Banku z tytułu factoringu prezentowane są w bilansie jako zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek i wycenia się je w kwocie wymaganej zapłaty. Odsetki i prowizje naliczane i pobierane są w momencie przekazania faktury do factoringu i obciążają bieżący wynik Spółki.

Zobowiązania niezliczone do zobowiązań finansowych wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty.

Zobowiązania z terminem płatności powyżej 12 miesięcy prezentowane są w części długoterminowej.

11.20. Rezerwy

Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Spółce ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Jeżeli Spółka spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, na przykład na mocy umowy ubezpieczenia, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wtedy, gdy jest rzeczą praktycznie pewną, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Koszty dotyczące danej rezerwy są wykazane w rachunku zysków i strat po pomniejszeniu o wszelkie zwroty.

W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane jako koszty finansowe.

11.21. Odprawy emerytalne i nagrody jubileuszowe

Zgodnie z zakładowymi systemami wynagradzania pracownicy Spółki mają prawo do nagród jubileuszowych oraz odpraw emerytalnych. Nagrody jubileuszowe są wypłacane pracownikom po przepracowaniu określonej liczby lat. Odprawy emerytalne są wypłacane jednorazowo, w momencie przejścia na emeryturę. Wysokość odpraw emerytalnych i nagród jubileuszowych zależy od stażu pracy oraz średniego wynagrodzenia pracownika. Spółka tworzy rezerwę na przyszłe zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych i nagród jubileuszowych w celu przyporządkowania kosztów do okresów, których dotyczą. Według MSR 19 nagrody jubileuszowe są innymi długoterminowymi świadczeniami pracowniczymi, natomiast odprawy emerytalne są programami określonych świadczeń po okresie zatrudnienia. Wartość bieżąca tych zobowiązań na każdy dzień bilansowy jest obliczona przez niezależnego aktuariusza. Naliczone zobowiązania są równe zdyskontowanym płatnościom, które w przyszłości zostaną dokonane, z uwzględnieniem rotacji zatrudnienia i dotyczą okresu do dnia bilansowego. Informacje demograficzne oraz informacje o rotacji zatrudnienia oparte są o dane historyczne. Zyski i straty z obliczeń aktuarialnych są rozpoznawane w zysku lub stracie.

Ponowna wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych dotyczących programów określonych świadczeń obejmująca zyski i straty aktuarialne ujmowana jest w innych całkowitych dochodach i nie podlega późniejszej reklasyfikacji do zysku lub straty.

11.22. Rezerwy na rekultywacje

Rezerwa na rekultywację

Spółka tworzy rezerwę na likwidację składowisk odpadów poprzemysłowych powstających w wyniku procesu technologicznego ze względu na obowiązek prawny wynikający ze stosownych ustaw. Podstawą szacowania rezerwy są opracowania i analizy techniczno- ekonomiczne sporządzone przez Spółkę. Na koniec każdego okresu Spółka dokonuje aktualizacji wartości rezerwy.

Zyski i straty wynikające z aktualizacji powyższych rezerw rozpoznawane są w pozostałych przychodach lub kosztach.

11.23. Przychody

Przychody są ujmowane w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że Spółka uzyska korzyści ekonomiczne związane z daną transakcją oraz gdy kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób. Przychody są rozpoznawane w wartości godziwej zapłaty otrzymanej lub należnej, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług (VAT) i oraz rabaty. Przy ujmowaniu przychodów obowiązują również kryteria przedstawione poniżej.

11.23.1 Sprzedaż produktów, towarów i materiałów

Przychody są ujmowane, jeżeli znaczące ryzyko i korzyści wynikające z prawa własności do towarów i produktów zostały przekazane nabywcy oraz gdy kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób.

11.23.2 Świadczenie usług

Przychody ze sprzedaży usług ujmuje się wtedy, gdy kwotę przychodów można wycenić w sposób wiarygodny, istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka gospodarcza uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji, stopień realizacji transakcji na dzień bilansowy może być określony w wiarygodny sposób, koszty poniesione w związku z transakcją oraz koszty zakończenia transakcji mogą być wycenione w wiarygodny sposób.

11.23.3 Odsetki

Przychody z tytułu odsetek są ujmowane sukcesywnie w miarę ich naliczania (z uwzględnieniem metody efektywnej stopy procentowej, stanowiącej stopę dyskontującą przyszłe wpływy pieniężne przez szacowany okres życia instrumentów finansowych) w stosunku do wartości bilansowej netto danego składnika aktywów finansowych.

11.23.4Dywidendy

Dywidendy są ujmowane w momencie ustalenia praw akcjonariuszy lub udziałowców do ich otrzymania.

11.23.5 Przychody z tytułu wynajmu (leasingu operacyjnego)

Przychody z tytułu wynajmu nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są metodą liniową przez okres wynajmu w stosunku do otwartych umów.

11.23.6Dotacje rządowe

Jeżeli istnieje uzasadniona pewność, że dotacja zostanie uzyskana oraz spełnione zostaną wszystkie związane z nią warunki, wówczas dotacje rządowe są ujmowane według ich wartości godziwej.

Jeżeli dotacja dotyczy danej pozycji kosztowej, wówczas jest ona ujmowana jako przychód w sposób współmierny do kosztów, które dotacja ta ma w zamierzeniu pokrywać. Jeżeli dotacja dotyczy składnika aktywów, wówczas jej wartość godziwa jest ujmowana na koncie przychodów przyszłych okresów, a następnie stopniowo, drogą równych odpisów rocznych, ujmowana w zysku lub stracie przez szacowany okres użytkowania związanego z nią składnika aktywów.

11.24. Koszty

Koszty sprzedanych produktów i usług ujmowane są współmiernie do przychodów ze sprzedaży i obejmują wartość sprzedanych produktów (usług) i innych składników wycenionych po koszcie wytworzenia lub w cenie nabycia.

Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu.

Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu postaci i miejsca, w jakich znajduje się w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych.

Za normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uważa się przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowanych remontów.

Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się kosztów:

• będących konsekwencją niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i strat produkcyjnych,
• ogólnego zarządu,
• kosztów sprzedaży produktów.

11.25. Podatki

11.25.1 Podatek bieżący

Zobowiązania i należności z tytułu bieżącego podatku za okres bieżący i okresy poprzednie wycenia się w wysokości kwot przewidywanej zapłaty na rzecz organów podatkowych (podlegających zwrotowi od organów podatkowych) z zastosowaniem stawek podatkowych i przepisów podatkowych, które prawnie lub faktycznie już obowiązywały na dzień bilansowy.

11.25.2 Podatek odroczony

Na potrzeby sprawozdawczości finansowej, podatek odroczony jest obliczany metodą zobowiązań bilansowych w stosunku do różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym.

Rezerwa na podatek odroczony ujmowana jest w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych

• z wyjątkiem sytuacji, gdy rezerwa na podatek odroczony powstaje w wyniku początkowego ujęcia wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek i w chwili jej zawierania nie mającej wpływu ani na zysk lub stratę brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową oraz
• w przypadku dodatnich różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych i udziałów we wspólnych przedsięwzięciach – z wyjątkiem sytuacji, gdy terminy odwracania się różnic przejściowych podlegają kontroli inwestora i gdy prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną odwróceniu.

Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych, jak również niewykorzystanych ulg podatkowych i niewykorzystanych strat podatkowych przeniesionych na następne lata, w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać ww. różnice i straty

• z wyjątkiem sytuacji, gdy aktywa z tytułu odroczonego podatku dotyczące ujemnych różnic przejściowych powstają w wyniku początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek i w chwili jej zawierania nie mają wpływu ani na zysk lub stratę brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową oraz
• w przypadku ujemnych różnic przejściowych z tytułu inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych oraz udziałów we wspólnych przedsięwzięciach, składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku jest ujmowany w bilansie jedynie w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, iż w dającej się przewidzieć przyszłości ww. różnice przejściowe ulegną odwróceniu i osiągnięty zostanie dochód do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych.

Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku jest weryfikowana na każdy dzień bilansowy i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Nieujęty składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlega ponownej ocenie na każdy dzień bilansowy i jest ujmowany do wysokości odzwierciedlającej prawdopodobieństwo osiągnięcia w przyszłości dochodów do opodatkowania, które pozwolą na odzyskanie tego składnika aktywów.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) obowiązujące na dzień bilansowy lub takie, których obowiązywanie w przyszłości jest pewne na dzień bilansowy.

Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujmowanych poza zyskiem lub stratą jest ujmowany poza zyskiem lub stratą: w innych całkowitych dochodach dotyczący pozycji ujętych w innych całkowitych dochodach lub bezpośrednio w kapitale własnym dotyczący pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym.

Spółka kompensuje ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy i tylko wtedy, gdy posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzenia kompensat należności ze zobowiązaniami z tytułu bieżącego podatku i odroczony podatek dochodowy ma związek z tym samym podatnikiem i tym samym organem podatkowym.

11.25.3 Podatek od towarów i usług

Przychody, koszty, aktywa i zobowiązania są ujmowane po pomniejszeniu o wartość podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

gdy podatek od towarów i usług zapłacony przy zakupie aktywów lub usług nie jest możliwy do odzyskania od organów podatkowych; wtedy jest on ujmowany odpowiednio jako część ceny nabycia składnika aktywów lub jako część pozycji kosztowej oraz

należności i zobowiązań, które są wykazywane z uwzględnieniem kwoty podatku od towarów i usług. Kwota netto podatku od towarów i usług możliwa do odzyskania lub należna do zapłaty na rzecz organów podatkowych jest ujęta w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako część należności lub zobowiązań .

11.26. Zysk netto na akcję

Zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczony poprzez podzielenie zysku netto za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym.

11.27. Połączenia jednostek

Połączenie jednostek gospodarczych pozostających pod wspólną kontrolą Problematykę przejęć i połączeń jednostek gospodarczych zasadniczo reguluje standard MSSF 3 "Połączenia jednostek gospodarczych". Jednakże standard ten wyłącza ze swojego zakresu transakcje pomiędzy jednostkami pozostającymi pod wspólną kontrolą. Sytuacja, w której dana transakcja lub zjawisko gos podarcze wymagające ujęcia w sprawozdaniu przygotowanym zgodnie z MSSF nie są uregulowane zapisami poszczególnych standardów, została uregulowana zapisami MSR 8 punkt 10-12.

Dla rozliczenia połączenia jednostek znajdujących się pod wspólną kontrolą Spółka zdecydowała się stosować metodę opartą na wartościach historycznych. Metoda oparta na wartościach historycznych, w wariancie zastosowanym przez Spółkę, polega na sumowaniu wartości pozycji pochodzących ze sprawozdań z sytuacji finansowej, a także przychodów i kosztów oraz zysków i strat łączących się podmiotów od dnia połączenia.

12. Segmenty operacyjne

Spółka działa w jednym głównym segmencie sprawozdawczym obejmującym produkcję oraz sprzedaż ołowiu i stopów ołowiu. Segment ten stanowi strategiczny przedmiot działalności, pozostała działalność nie jest znacząca. Jeden segment identyfikuje się w codziennej ewidencji i raportach wewnętrznych.

Z uwagi na te uwarunkowania Spółka nie objęła obowiązkiem sprawozdawczym odrębnych segmentów działalności

13. Przychody i koszty

13.1. Przychody ze sprzedaży produktów i usług

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
- sprzedaż produktów	539 540	479 118
w tym: do jednostek powiązanych	-	-
- sprzedaż usług	8 391	9 953
w tym: do jednostek powiązanych	684	1 081
- rozliczenie transakcji zabezpieczających	(17 116)	11 743
	530 815	500 814

13.2. Przychody netto ze sprzedaży produktów (struktura terytorialna)

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
a) kraj	368 829	302 544
w tym: do jednostek powiązanych	684	1 081
- sprzedaż produktów	363 216	295 612
w tym: do jednostek powiązanych	-	-
- sprzedaż usług	5 613	6 932
w tym: do jednostek powiązanych	684	1 081
b) eksport	179 102	186 527
w tym: do jednostek powiązanych	-	-
- sprzedaż produktów	176 324	183 506
w tym: do jednostek powiązanych	-	-
- sprzedaż usług	2 778	3 021
w tym: do jednostek powiązanych	-	-
c) rozliczenie transakcji zabezpieczających	(17 116)	11 743
	530 815	500 814

Najwięksi Odbiorcy przekraczający 10 % przychodów ze sprzedaży Spółki za 2016 r.:

• Johnson Controls Recycling GmbH - udział w sprzedaży 29%

• EXIDE Technologies S.A- udział w sprzedaży 23%

• ENERSYS Holding Europe GmbH- udział w sprzedaży 25,2%

• AUTOPART S.A.- udział w sprzedaży 11,8%

Najwięksi Odbiorcy przekraczający 10% przychodów ze sprzedaży Spółki nie są powiązani z Emitentem oraz z żadną ze Spółek Grupy Kapitałowej Orzeł Biały S.A.

13.3. Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
- sprzedaż towarów	1 380	4 249
- sprzedaż materiałów	397	206
	1 777	4 455

13.4. Koszty według rodzajów

	Rok zakończony	Rok zakończony
	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Amortyzacja	8 203	7 810
Zużycie materiałów i energii	469 865	432 759
Usługi obce	32 801	42 762
Podatki i opłaty	2 518	2 353
Koszty świadczeń pracowniczych	27 522	24 113
Pozostałe koszty rodzajowe	1 326	1 416
Koszty według rodzajów ogółem, w tym:	542 235	511 213
Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży	489 801	475 348
Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży	10 200	9 565
Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu	18 356	17 613
Zmiana stanu produktów	23 878	8 687

13.5. Koszty sprzedanych towarów i materiałów

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Wartość sprzedanych towarów	1 301	4 137
Wartość sprzedanych materiałów	416	202
	1 717	4 339

13.6. Pozostałe przychody

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Dotacje	548	708
Rozwiązanie rezerw na pozostałe zobowiązania	96	60
Odwrócenie odpisu aktualizującego wartość należności	130	1 768
Odzyskane należności, odszkodowania i bonusy	168	-
Złom z likwidacji	262	-
Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych	177	10 700
Inne	140	406
	1 521	13 642

13.7. Pozostałe koszty

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Utworzenie odpisu na należności	7	146
Utworzenie rezerwy inne zobowiązania	75	150
Koszty likwidacji i sprzedaży środków trwałych	531	566
Koszty utrzymania terenów i budynków niedzierżawionych	640	485
Koszty utrzymania terenów i budynków w Bytomiu	1 741	1 137
Korekta wyceny nieruchomości inwestycyjnych	-	251
Inne	67	166
	3 061	2 901

13.8. Aktualizacja wartości inwestycji w jednostki zależne, współzależne i stowarzyszone

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Utworzenie odpisu na udziały w jednostce zależnej (Orzeł Surowce) Utworzenie odpisu na udziały w jednostce stowarzyszonej	(14 052) (954)	- -
	15 006	-

13.9. Przychody finansowe

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Przychody z tytułu odsetek bankowych	16	103
Przychody z tytułu odsetek od pożyczek	37	138
Pozostałe odsetki	25	1
Aktualizacja wartości inwestycji	-	245
Dodatnie różnice kursowe	293	844
Inne	10	-
	381	1 331

13.10. Koszty finansowe

	Rok zakończony	Rok zakończony
	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Odsetki od kredytów bankowych	902	1 011
Odsetki od pożyczek	804	1 060
Odsetki od innych zobowiązań	2	12
Odsetki od faktoringu	301	31
Koszty finansowe z tytułu umów leasingu	53	20
Prowizje bankowe	575	602
Odsetki z wyceny aktuarialnej	111	88
	2748	2 824

14. Podatek dochodowy

14.1. Obciążenie podatkowe

Główne składniki obciążenia podatkowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku i 31 grudnia 2015 roku przedstawiają się następująco:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat Bieżący podatek dochodowy	(4 515)	(1 679)
Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego	(1 373)	-
Odroczony podatek dochodowy
Powstanie i odwrócenie różnic przejściowych	(3 142)	(1 679)
Obciążenie podatkowe wykazane w innych całkowitych dochodach Odroczony podatek dochodowy	969	1 319
Powstanie i odwrócenie różnic przejściowych	969	1319
Łącznie obciążenie podatkowe wykazane w całkowitych dochodach	(3 546)	(360)

14.2. Uzgodnienie efektywnej stawki podatkowej

Uzgodnienie podatku dochodowego od zysku(straty) brutto przed opodatkowaniem według ustawowej stawki podatkowej, z podatkiem dochodowym liczonym według efektywnej stawki podatkowej Spółki za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku i 31 grudnia 2015 roku przedstawia się następująco:

	%	Rok zakończony 31 grudnia 2016	%	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zysk (strata) brutto		(6 396)		7 652
Podatek według ustawowej stawki podatkowej obowiązującej w Polsce, wynoszącej 19% (2015 19%)	19%	(1 215)	19%	1454
Zmiana szacunku aktywa na podatek odroczony z tytułu strat podatkowych		1 287		-
Wpływ pozostałych przychodów zwolnionych i kosztów niepodatkowych		4443		3 133
Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat	(71%)	4 515	(21%)	(1 679)

14.3. Odroczony podatek dochodowy

Odroczony podatek dochodowy wynika z następujących pozycji:

	Sprawozdanie z sytuacji finansowej		Sprawozdanie z całkowitych dochodów za rok zakończony
	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego
Rzeczowe aktywa trwałe	3 085	2422	663	846
kontrakty terminowe	-	-	-	(1 217)
Prawo wieczystego użytkowania gruntów	496	497	(1)	(12)
Różnice kursowe z wyceny bilansowej	1	-	1	(107)
Nieruchomości inwestycyjne	353	399	(46)	7
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego	3 935	3 318	617	(483)
Aktywa z tytułu podatku odroczonego
Rzeczowe aktywa trwałe	-	-	-	-
Należności handlowe	334	319	15	(310)
Rezerwy	3 032	2 985	47	(1022)
Świadczenia pracownicze	109	126	(17)	37
Różnice kursowe z wyceny bilansowej	-	16	(16)	16
Strata podatkowa Naliczone odsetki i prowizje	1 358	3 542	(2 184)	(268)
Zapasy	176 853	106 532	70 321	106 532
kontrakty terminowe	1 524	591	933	66
połączenie Ekobat	-	-	(725)	-
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	7 386	8 217	(1 556)	(843)
Obciążenie z tytułu odroczonego podatku dochodowego, w tym:			(2 173)	(360)
- obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat/ zysku/(stracie)			(3 142)	(1 679)
- obciążenie podatkowe wykazane w innych całkowitych dochodach			969	1 319
Aktywa netto z tytułu podatku odroczonego	3 451	4 899
W tym podlegające rozliczeniu do 12 miesięcy	2172	4 105
W tym podlegające rozliczeniu po 12 miesiącach	1279	793

15. Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS

Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z późniejszymi zmianami stanowi, że Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych tworzą pracodawcy zatrudniający powyżej 20 pracowników na pełne etaty. Spółka tworzy taki fundusz i dokonuje okresowych odpisów w wysokości 50% przeciętnego wynagrodzenia zgodnie z Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy. Celem Funduszu jest finansowanie działalności socjalnej.

Spółka skompensowała aktywa Funduszu ze swoimi zobowiązaniami wobec Funduszu ponieważ aktywa te nie spełniają definicji aktywów Spółki. W związku z powyższym, saldo netto na dzień 31 grudnia 2016 roku wynosi - 27 tysięcy PLN (na dzień 31 grudnia 2015 roku odpowiednio -21 tysięcy PLN).

Tabele poniżej przedstawiają analitykę aktywów, zobowiązań oraz kosztów Funduszu.

	Na dzień 31 grudnia 2016	Na dzień 31 grudnia 2015
Środki pieniężne	4	37
Zobowiązania z tytułu Funduszu	31	58
Saldo po skompensowaniu	(27)	(21)
	Na dzień 31 grudnia 2016	Na dzień 31 grudnia 2015
Odpisy na Fundusz w okresie obrotowym	347	317

16. Zysk przypadający na jedną akcję

Zysk podstawowy przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za okres przypadającego na zwykłych akcjonariuszy Spółki przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu.

Zysk rozwodniony przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za okres przypadającego na zwykłych akcjonariuszy przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu skorygowaną o średnią ważoną akcji zwykłych, które zostałyby wyemitowane na konwersji wszystkich rozwadniających potencjalnych instrumentów kapitałowych w akcje zwykłe

Poniżej przedstawione zostały dane dotyczące zysku oraz akcji, które posłużyły do wyliczenia podstawowego i rozwodnionego zysku na jedną akcję:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zysk/strata netto z działalności kontynuowanej Strata na działalności zaniechanej	(10 910) –	5 973 –
Zysk/strata netto	(10 910)	5 973
Zysk/strata netto przypadający na zwykłych akcjonariuszy, zastosowany do obliczenia rozwodnionego zysku na jedną akcję	(10 910)	5 973
	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Średnia ważona liczba wyemitowanych akcji zwykłych zastosowana do obliczenia podstawowego zysku na jedną akcję Wpływ rozwodnienia: Opcje na akcje Umarzalne akcje uprzywilejowane	16 650 649 – – –	16 650 649 – – –
Skorygowana średnia ważona liczba akcji zwykłych zastosowana do obliczenia rozwodnionego zysku na jedną akcję	16 650 649	16 650 649

W okresie między dniem bilansowym a dniem sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie wystąpiły żadne transakcje dotyczące akcji zwykłych lub potencjalnych akcji zwykłych.

17. Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty

W okresie sprawozdawczym Spółka nie wypłacała i nie deklarowała wypłaty dywidendy.

18. Rzeczowe aktywa trwałe

Rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku	Grunty i budynki	Maszyny i urządzenia	Środki trwałe w budowie	Ogółem
Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2016 roku	93 460	114 092	10 849	218 401
Nabycia	-	-	4 958	4 958
Przejęcie z EKOBATU	-	155	8	163
Sprzedaż	(64)	(532)	-	(596)
Likwidacja	(181)	(2920)	-	(3 101)
Transfer ze środków trwałych w budowie*	10 899	3 852	(14 871)	(120)*
Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2016 roku	104 114	114 647	944	219 705
Umorzenie i odpisy aktualizujące na dzień 1 stycznia 2016 roku	30 915	55 461	-	86 376
Odpis amortyzacyjny za okres	2 534	5 318	-	7 852
Przejęcie z EKOBATU	-	73	-	73
Sprzedaż	(64)	(526)	-	(590)
Likwidacja	(173)	(2 405)	-	(2 578)
Umorzenie i odpisy aktualizujące na dzień 31 grudnia 2016 roku	33 212	57 921	-	91 133
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2016 roku	62 545	58 631	10 849	132 025
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2016 roku	70 902	56 726	944	128 572

* transfer ze środków trwałych w budowie do wartości niematerialnych.

Rok zakończony dnia 31 grudnia 2015 roku	Grunty i budynki	Maszyny i urządzenia	Środki trwałe w budowie	Ogółem
Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2015 roku	93 841	109 201	305	203 347
Nabycia	-	-	18 157	18 157
Sprzedaż	(204)	(169)	-	(373)
Likwidacja	( 605)	(1 925)	-	(2 530)
Transfer ze środków trwałych w budowie	628	6 985	(7 613)	-
Transfer do nieruchomości inwestycyjnych*	(200)*	-	-	(200)
Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2015 roku	93 460	114 092	10 849	218 401
Umorzenie i odpisy aktualizujące na dzień 1 stycznia 2015 roku	29 069	52 250	-	81 319
Odpis amortyzacyjny za okres	2 558	4 895	-	7 453
Sprzedaż	(18)	(82)	-	( 100)
Likwidacja	( 580)	( 1 602)	-	( 2 182)
Transfer do nieruchomości inwestycyjnych	(114)	-	-	(114)
Umorzenie i odpisy aktualizujące na dzień 31 grudnia 2015 roku	30 915	55 461	-	86 376
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2015 roku	64 772	56 951	305	122 028
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2015 roku	62 545	58 631	10 849	132 025

* Szczegóły dotyczące transferu gruntu do nieruchomości inwestycyjnych zostały przedstawione w nocie 21.

Wartość bilansowa maszyn i urządzeń użytkowanych na dzień 31 grudnia 2016 roku na mocy umów leasingu finansowego oraz umów dzierżawy z opcją zakupu wynosi 2 110 tys. PLN (na dzień 31 grudnia 2015 roku: 2 378 tysiące PLN).

Na aktywach użytkowanych na mocy umów leasingowych oraz umów dzierżawy z opcją zakupu został ustanowiony zastaw pod zabezpieczenie związanych z nimi zobowiązań z tytułu leasingu finansowego oraz umów dzierżawy z opcją zakupu.

Grunty i budynki o wartości bilansowej 27 683 tys. PLN (w 2015 roku: 25 292 tys. PLN) objęte są hipoteką ustanowioną w celu zabezpieczenia kredytów bankowych Spółki (nota 29).

Maszyny i urządzenia o wartości bilansowej 49 280 tys. PLN (w 2015 roku: 51 738 tys. PLN) objęte są przewłaszczeniem ustanowionym

w celu zabezpieczenia kredytów bankowych Spółki (nota 29).

19. Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego i umów dzierżawy z opcją zakupu

Na dzień 31 grudnia 2016 roku oraz na dzień 31 grudnia 2015 roku przyszłe minimalne opłaty leasingowe z tytułu tych umów oraz wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych netto przedstawiają się następująco:

	31 grudnia 2016 Wartość	31 grudnia 2015 Wartość
	opłat wg harmonogramów	opłat wg harmonogramów
W okresie 1 roku	597	644
W okresie od 1 do 5 lat	1 074	1 628
Powyżej 5 lat	-	-
Opłaty leasingowe ogółem	1 671	2 272
Minus koszty finansowe	(64)	(107)
	1 607	2 165
Wartość bieżąca opłat leasingowych, w tym:
Krótkoterminowe	564	598
Długoterminowe	1 043	1 567

W roku zakończonym 31 grudnia 2016 roku warunkowe opłaty leasingowe ujęte jako koszt danego okresu obrotowego wyniosły 46 tys. PLN (w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2015 roku: 18 tys. PLN).

20. Nieruchomości inwestycyjne

	2016	2015
Bilans otwarcia na dzień 1 stycznia Zmiany stanu:	3 494	3 548
- zyski/ straty z tytułu wyceny wartości godziwej - przekwalifikowanie ze środków trwałych	- -	(251) 46
- transfery z aktywów przeznaczonych do sprzedaży - pozostałe (sprzedaż)	- (5)	151 -
Bilans zamknięcia na dzień 31 grudnia	3 489	3 494

W roku zakończonym 31 grudnia 2016 roku przychody z wynajmu nieruchomości inwestycyjnych wyniosły 34 tys. PLN (w roku zakończonym 31 grudnia 2015 roku: 50 tys. PLN).

20.1. Wycena wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych

Wartość godziwa nieruchomości inwestycyjnych Spółki na dzień 31 grudnia 2014 roku została ustalona na podstawie wyceny przeprowadzonej na ten dzień przez firmę Grupa Konsultingowa DEFIN Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – niezależnych rzeczoznawców niepowiązanych ze Spółką. Firma Grupa Konsultingowa DEFIN Sp. z o. o . jest członkiem Instytutu Rzeczoznawców i posiada kwalifikacje odpowiednie do przeprowadzania wycen nieruchomości, a także aktualne doświadczenie w takich wycenach dokonywanych w lokalizacjach, w których znajdują się aktywa Spółki.

Na dzień 31 grudnia 2015 r. Spółka na podstawie własnych szacunków obniżyła wartość posiadanych budynków inwestycyjnych o kwotę 251 tys. PLN i w związku z tym nastąpiło przesunięcie z poziomu 2 do poziomu 3 hierarchii wyceny do wartości godziwej.

Wartość rynkową prawa użytkowania wieczystego gruntu oszacowano w podejściu porównawczym, korygowania ceny średniej.

Wartość odtworzeniową budynków i budowli oszacowano na podstawie zamortyzowanego kosztu odtworzenia. W tym celu wykorzystano podejście kosztowe, metodę kosztów odtworzenia/zastąpienia, technikę wskaźnikową.

Hierarchię wyceny do wartości godziwej przedstawia poniższa tabela:

Budynki Grunty	31 grudnia 2015	Poziom 1 -	Poziom 2 -	Poziom 3 2496 801
	31 grudnia 2016	Poziom	Poziom	Poziom
		1	2	3
Budynki		-	-	2488
Grunty				1001

W trakcie roku obrotowego nie wystąpiły przeniesienia pomiędzy poziomami.

21. Wartości niematerialne

Rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku	Koszty prac rozwojowych1	Patenty i licencje2	Ogółem
Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2016 roku Nabycia Likwidacja	2 994 - -	661 119 1	3 655 119 1
Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2016 roku	2 994	779	3 773
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 1 stycznia 2016 roku	1 822	577	2 399
Odpis amortyzacyjny za okres Likwidacja	299 -	52 1	351 1
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 31 grudnia 2016 roku	2 121	628	2 749
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2016 roku	1 172	84	1 256
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2016 roku	873	151	1 024

Rok zakończony dnia 31 grudnia 2015 roku	Koszty prac rozwojowych1	Patenty i licencje2	Ogółem
Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2015 roku Likwidacja	2 994 -	704 43	3 698 43
Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2015 roku	2 994	661	3 655
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 1 stycznia 2015 roku	1 523	563	2 086
Odpis amortyzacyjny za okres Likwidacja	299 -	57 43	356 43
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 31 grudnia 2015 roku	1 822	577	2 399
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2015 roku	1 471	141	1 612
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2015 roku	1 172	84	1 256

¹Wytworzone we własnym zakresie

² Nabyte

22. Pozostałe aktywa

22.1. Aktywa finansowe

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Pożyczki udzielone	-	5 116
- w tym dla jednostek powiązanych	-	5 116
Wartość brutto udziałów	44 007	41 317
- w jednostkach zależnych	40 099	37 409
- w jednostkach stowarzyszonych i pozostałych	3 908	3 908
Odpis aktualizujący wartość udziałów	17 960	4 018
- w jednostkach zależnych	14 052	1 064
- w jednostkach stowarzyszonych i pozostałych	3 908	2 954
Razem	26 047	42 415
- krótkoterminowe	-	2 621
- długoterminowe	26 047	39 794

Zmiana wartości brutto udziałów wynika z:

• podniesienia kapitału w spółce Orzeł Surowce sp. z o.o. w kwocie 4 000 tys. PLN,

W dniu 4.10.2016r. odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Orzeł Surowce sp. z o.o. z siedzibą w Bytomiu. Uchwałą numer 1 postanowiono podwyższyć kapitał zakładowy Spółki bez zmiany umowy spółki z kwoty 9.100 tys. zł do kwoty 9.300 tys. zł poprzez ustanowienie 400 nowych udziałów o wartości nominalnej 500,- zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej 200 tys. zł. Wszystkie nowoutworzone udziały zostały pokryte wkładem pieniężnym w łącznej wysokości 4.000 tys. zł. Wartość wkładu pieniężnego przewyższająca wartość nominalną obejmowanych udziałów, tj. kwota nadwyżki w wysokości 3.800 tys. zł została przekazana na kapitał zapasowy zgodnie z art. 154 § 3 w zw. z art. 261 Kodeksu spółek handlowych. W wyniku podwyższenia "Orzeł Biały" S.A. objął 400 udziałów i posiada obecnie łącznie 18.600 udziałów w kapitale zakładowym Spółki. W dniu 26.11.2016r. sąd rejestrowy dokonał rejestracji podwyższenia kapitału zakładowego.

• zmniejszenie w kwocie 50 tys. na skutek połączenia ze spółką Ekobat.

W dniu 30.12.2016r. w związku z przeprowadzoną procedurą na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, doszło do wpisu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego połączenia Orzeł Biały S.A. ze spółką Ekobat "Orzeł Biały" sp. z o.o.

W związku z powyższym zgodnie z art. 493 § 1 ksh spółka Ekobat "Orzeł Biały" Sp. z o.o. została rozwiązana bez przeprowadzenie likwidacji i wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego

Przeprowadzone na dzień bilansowy testy na utratę wartości wykazały konieczność utworzenia odpisów aktualizujących wartość udziałów w spółkach:

• Orzeł Surowce w kwocie 14 052 tys. PLN. Analiza przyszłych przepływów finansowych i zdolności do generowania zysku ograniczona funkcją jaką pełni ten podmiot w Grupie kapitałowej oraz ujemna wartość kapitałów własnych przesądziły o wynikach testu na utratę wartości.
• PPT Ekopark w kwocie 954 tys. PLN Głównym udziałowcem podmiotu jest miasto Piekary Śląskie, działalność podmiotu nie jest nastawiona na zysk, co za tym idzie Emitent nie będzie w przyszłości czerpał korzyści z funkcjonowania PPT Ekopark co przesądziło o konieczności dokonania odpisu.

23. Świadczenia pracownicze

23.1. Świadczenia emerytalne

Jednostka wypłaca pracownikom przechodzącym na emerytury kwoty odpraw emerytalnych w wysokości określonej przez Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy w wysokości dwunastokrotności najniższego wynagrodzenia. W związku z tym Spółka na podstawie wyceny dokonanej przez profesjonalną firmę aktuarialną tworzy rezerwę na wartość bieżącą zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych i rentowych. Kwotę tej rezerwy oraz uzgodnienie przedstawiające zmiany stanu w ciągu okresu obrotowego przedstawiono w poniższej tabeli:

	Rok zakończony	Rok zakończony
	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Bilans otwarcia na dzień 1 stycznia	1 186	1 141
Koszty wypłaconych świadczeń	(111)	(210)
Koszty bieżącego zatrudnienia	257	81
Koszty odsetek	31	28
Zyski/straty aktuarialne	(58)	146
Bilans zamknięcia na dzień 31 grudnia	1 305	1 186
- krótkoterminowe	1 174	143
- długoterminowe	131	1 043

Główne założenia przyjęte przez aktuariusza na dzień bilansowy do wyliczenia kwoty zobowiązania są następujące:

	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Stopa dyskontowa (%)	3,50%	3,00%
Przewidywany wskaźnik inflacji (%)	2,50%	2,50%
Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń (%)	3,50%	3,50%

Wskaźnik rotacji pracowników (%)

wiek pracownika	do 30	31 – 40	41 – 50	51 – 60	61+ lat
prawdopodobieństwo rezygnacji	5.0%	4.0%	3.0%	2.0%	1.0%

Wzrost lub spadek o 1% przyjętych wskaźników nie wpłynie istotnie na sprawozdanie z sytuacji finansowej oraz całkowite dochody Spółki.

24. Zapasy

	Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 31 grudnia 2015
Materiały i surowce (według ceny nabycia)	83 353	32 539
Produkcja w toku (według kosztu wytworzenia)	47 636	29 516
Produkty gotowe	28 306	22 346
Towary	1 645	1 123
Odpis aktualizujący wartość zapasów	(4 491)	(2 800)
Zapasy ogółem, według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia (kosztu wytworzenia) oraz wartości netto możliwej do uzyskania	156 449	82 725

W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2016 roku Spółka dokonała spisania wartości zapasów do wartości netto możliwej do odzyskania w kwocie 1 691 tys. PLN (w 2015 roku: 2 800 tys. PLN). Wartość odpisu na zapasy zwiększyła koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów.

Zapasy do wartości 55 000 tys. PLN (w 2015 roku: 59 400 tys. PLN) są przedmiotem zastawu rejestrowego na rzecz banku z tytułu zabezpieczenia kredytu w rachunku bieżącym oraz limitu na transakcje pochodne.

25. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności

	Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 31 grudnia 2015
Należności z tytułu dostaw i usług	4 483	7 550
	45 584	57 291
Należności budżetowe*	6 427	7029
Pozostałe należności	702	254
Należności z tytułu dostaw i usług od podmiotów powiązanych	177	263
Należności ogółem (netto)	57 373	72 387
Odpis aktualizujący należności	989	910
Należności brutto	58 362	73 297

Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi przedstawione są w nocie 34.

*w tym kwota 5 737 tys. PLN dotyczy zwrotu podatku VAT. (w 2015 roku: 6 462 tys. PLN). Należności z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają 2 -75 dniowy termin płatności.

Spółka posiada odpowiednią politykę w zakresie dokonywania sprzedaży tylko zweryfikowanym klientom. Dzięki temu, zdaniem kierownictwa, nie istnieje dodatkowe ryzyko kredytowe, ponad poziom określony odpisem aktualizującym nieściągalne należności właściwym dla należności handlowych Spółki.

Na 31 grudnia 2016 roku należności z tytułu dostaw i usług w kwocie 989 tysięcy PLN (2015: 910 tysięcy PLN,) zostały uznane za wątpliwe i w związku z tym objęte odpisem. Zmiany odpisu aktualizującego należności były następujące:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Odpis aktualizujący na dzień 1 stycznia	910	2 533
Zwiększenie	209	146
w tym z tytułu połączenia z Ekobat	202
Wykorzystanie		-
Odpisanie niewykorzystanych kwot (rozwiązanie odpisu)	130	1 769
Odpis aktualizujący na dzień 31 grudnia	989	910

Poniżej przedstawiono analizę należności z tytułu dostaw i usług, które na dzień 31 grudnia 2016 roku i 31 grudnia 2015 roku były przeterminowane, ale nie uznano ich za nieściągalne i nie objęto odpisem.

		Nie przetermi		Przeterminowane , lecz ściągalne
	Razem	nowane	< 30 dni	30 – 90 dni	90 – 180 dni	>180 dni
31 grudnia 2016 31 grudnia 2015	50 244 65 104	47 657 64 697	2 529 362	34 43	17 2	7 -

26. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania jednodniowych lokat bankowych. Lokaty krótkoterminowe są dokonywane na różne okresy, od jednego dnia do jednego miesiąca, w zależności od aktualnego zapotrzebowania Spółki na środki pieniężne i są oprocentowane według ustalonych dla nich stóp procentowych. Wartość godziwa środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na dzień 31 grudnia 2016 roku wynosi 14 051 tysięcy PLN (31 grudnia 2015 roku: 12 771 tysięcy PLN).

Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych składało się z następujących pozycji:

Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 31 grudnia 2015
9 354	451
	12 320
14 051	12 771
	4 697

27. Kapitał podstawowy i pozostałe kapitały rezerwowe

27.1. Kapitał podstawowy

Na dzień 31 grudnia 2016 r.

Seria/ emisja	Rodzaj akcji	Liczba akcji	Wartość serii/ emisji wg wartości nominalnej	Sposób pokrycia kapitału	Data rejestracji	Prawo do dywidendy (od daty)
A	zwykłe/ na okaziciela	14 759 929	6 347	Przekształcenie przeds. państwowego	12.12.1991	12.12.1991
B	zwykłe/ na okaziciela	1 800 000	774	Gotówka	12.11.2007	12.11.2007
E	zwykłe/ na okaziciela	56 700	24	Gotówka	13.12.2011	13.12.2011
F	zwykłe/ na okaziciela	34 020	15	Gotówka	14.02.2014	14.02.2014
Kapitał zakładowy, razem		16 650 649	7 160

27.1.1 Wartość nominalna akcji

Wszystkie wyemitowane akcje posiadają wartość nominalną wynoszącą 0,43 PLN i zostały w pełni opłacone.

27.1.2 Prawa akcjonariuszy

Akcje serii A, B, E i F uprzywilejowane są co do głosu w ten sposób, że na jedną akcję przypada jeden głos. Akcje wszystkich serii są jednakowo uprzywilejowane co do dywidendy oraz zwrotu z kapitału.

27.1.3 Akcjonariusze o znaczącym udziale

			Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 31 grudnia 2015
Lp. Nazwa akcjonariusza		Liczba akcji	% udział w kapitale/ głosach	Liczba akcji	% udział w kapitale/ głosach
1	NEF Battery Holdings S.a.r.l.	10 082 388	60,55%	10 082 388	60,55%
2	OFE PZU "Złota Jesień"	1 864 850	11,20%	1 864 850	11,20%
3	Nationale Nederlanden OFE S.A.	-	-	1 004 347	6,03%
4	Quercus TFI S.A.	836 052	5,02%	-	-
5	Akcjonariat rozproszony (pon. 5 %)	3 867 359	23,23%	3 699 064	22,22%
	Ogółem	16 650 649	100,00%	16 650 649	100,00%

27.2. Pozostałe kapitały rezerwowe

Stan na dzień	Stan na dzień 31 grudnia 2015
	168 149
	47 796
1 212	1 212
1 872	1 872
241 630	219 029
1 678	1 678
2 611	2 617
(2 940)	( 3 046)
(5 080)	( 62)
( 135)	( 146)
805	( 164)
(3 061)	877
238 569	219 906
	31 grudnia 2016 190 750 47 796

W pozycji pozostałych kapitałów rezerwowych Spółka prezentuje wartość nieodpłatnie otrzymanych praw wieczystego użytkowania gruntów. Kwoty te nie podlegają podziałowi to znaczy nie mogą zostać wypłacone w formie dywidendy.

27.3. Zyski zatrzymane/ niepokryte straty

	Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 31 grudnia 2015
Zysk (strata) z lat ubiegłych*	(5 360)	15 578
Zysk (strata) netto	(10 910)	5 973
Zysk/strata z lat ubiegłych i roku bieżącego, razem	(16 270)	21 551

* Zarząd proponuje by stratę za rok 2016 w kwocie 10 910 tys. PLN oraz niepodzieloną stratę z lat ubiegłych (powstałą na skutek połączenia z Ekobat) w kwocie 5 360 tys. PLN pokryć z kapitału zapasowego.

28. Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki

W okresie sprawozdawczym Spółka spłaciła zgodnie z harmonogramem zobowiązania wynikające z kredytu inwestycyjnego w ING w kwocie 1 376 tys. PLN oraz z pożyczki NFOŚ w kwocie 6 746 tys. PLN.

Spółka na początek okresu sprawozdawczego wykazywała zadłużenie w rachunku bieżącym ING w kwocie 86 tys. PLN oraz na koniec okresu sprawozdawczego zadłużenie w rachunku bieżącym ING na kwotę 12 759 tys. PLN.

Kredyt krótkoterminowe długoterminowe razem Zabezpieczenia mBANK S.A. kredyt odnawialny 11/107/15/Z/LI 15 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa 15 029* - 15 029 weksel in blanco, hipoteka umowna, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej nieruchomości mBANK S.A. kredyt w rach. bieżącym 11/074/11/Z/VV 15 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR O/N+marża rynkowa - - weksel in blanco, zastaw rejestrowy na rzeczach ruchomych w postaci zapasów materiałów, półfabrykatów, wyrobów gotowych i towarów, hipoteka umowna, cesja wierzytelności z tytułu umowy factoringu, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej zapasów oraz nieruchomości ING Bank Śląski SA kredyt w rach. bieżącym 883/2013/00000242/00 24 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa 12 759 - 12 759 cesja wierzytelności z tytułu umowy faktoringu, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, zastaw rejestrowy na maszynach i urządzeniach, budowlach technologicznych, hipoteka umowna do kwoty 68 100 tys. PLN ING Bank Śląski SA kredyt w rach. bieżącym walutowy 883/2013/00000242/00 1 000 tys. EUR oprocentowany EURIBOR 1M+marża rynkowa - - cesja wierzytelności z tytułu umowy faktoringu, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, zastaw rejestrowy na maszynach i urządzeniach, budowlach technologicznych, hipoteka umowna do kwoty 68 100 tys. PLN ING Bank Śląski SA Umowa wieloproduktowa 883/2013/00000242/00 aneks nr 8 13 768 tys. PLN 2 065 8 261 10326 cesja wierzytelności z tytułu umowy faktoringu, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, zastaw rejestrowy na maszynach i urządzeniach, budowlach technologicznych, hipoteka umowna do kwoty 68 100 tys. PLN

ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU KREDYTÓW I POŻYCZEK NA DZIEŃ 31.12.2016 r

Orzeł Biały S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku Zasady (polityki) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające (w tysiącach PLN)

	29 853	8 261	38 114
1M+marża rynkowa
oprocentowany WIBOR

*W tym naliczone prowizje 30 tys. PLN

Pożyczki otrzymane	krótko terminowe	długo terminowe	razem	Zabezpieczenia
NFOŚiGW 151/2012/W/n12/OZ UP/P 26 985 tys. PLN	6 746	-	6 746	weksel własny in blanco
HELIDOR Sp. z o.o. 198/2013 9 936 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	10 603*	-	10 603
HELIDOR Sp. z o.o. 7 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	7 006**	-	7 006
HELIDOR Sp. z o.o. 2 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	1 934***	-	1 934
	26 289	-	26 289

* w tym naliczone odsetki 787 tys. PLN

**w tym naliczone odsetki 6 tys. PLN

***w tym naliczone odsetki 134 tys. PLN

	ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU KREDYTÓW I POŻYCZEK NA DZIEŃ 31.12.2015 r
--	-----------------------------------------------------------------	--	--

Kredyt	krótko terminowe	długo terminowe	razem	Zabezpieczenia
mBANK S.A. kredyt odnawialny 11/107/15/Z/LI 15 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	46*	-	46*	weksel in blanco, hipoteka umowna, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej nieruchomości
mBANK S.A. kredyt obrotowy 11/087/15/Z/OB. 25 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	76*	-	76*	weksel in blanco, cesja wierzytelności z tytułu umowy faktoringu
mBANK S.A. kredyt w rach. bieżącym 11/074/11/Z/VV 15 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR O/N+marża rynkowa	-	-	-	weksel in blanco, zastaw rejestrowy na rzeczach ruchomych w postaci zapasów materiałów, półfabrykatów, wyrobów gotowych i towarów, hipoteka umowna, cesja wierzytelności z tytułu umowy factoringu, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej zapasów oraz nieruchomości
ING Bank Śląski SA kredyt w rach. bieżącym 883/2013/00000242/00 24 000 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	86	-	86	cesja wierzytelności z tytułu umowy faktoringu, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, zastaw rejestrowy na maszynach i urządzeniach, budowlach technologicznych, hipoteka umowna do kwoty 68 100 tys. PLN
ING Bank Śląski SA Umowa wieloproduktowa 883/2013/00000242/00 aneks nr 4 13 768 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	2 065	10 326	12 391	cesja wierzytelności z tytułu umowy faktoringu, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, zastaw rejestrowy na maszynach i urządzeniach, budowlach technologicznych, hipoteka umowna do kwoty 68 100 tys. PLN
	2 273	10 326	12 599

*W tym naliczone prowizje

Pożyczki otrzymane	krótko terminowe	długo terminowe	razem	Zabezpieczenia
NFOŚiGW 151/2012/W/n12/OZ UP/P 26 985 tys. PLN	6 746	6 746	13 492	weksel własny in blanco
EKO-KOMPOZYTY Sp. z o.o. 16/2013 1 232 tys. PLN oprocentowanie WIBOR 1M+marża rynkowa	193*	-	193
HELIDOR Sp. z o.o. 198/2013 9 936 tys. PLN oprocentowany WIBOR 1M+marża rynkowa	10 246**	-	10 246
	17 185	6 746	23 931

*W tym naliczone odsetki 12 tys. PLN

** w tym naliczone odsetki 427 tys. PLN

29. Rezerwy

29.1. Stan rezerw

	Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 31 grudnia 2015
Rezerwy długoterminowe	12 219	11 609
- na świadczenia emerytalne i podobne	4 032	3 422
- pozostałe	8 187	8 187
Rezerwy krótkoterminowe	3 065	3 361
- na świadczenia emerytalne i podobne	2 790	3 111
- pozostałe	275	250
Rezerwy, razem	15 284	14 970

29.2. Zmiany stanu rezerw

ZMIANA STANU DŁUGOTERMINOWEJ REZERWY NA ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I PODOBNE (WG TYTUŁÓW)

Utworzenie Rozwiązanie Wykorzystanie okresu 1.01.2016	koniec okresu 31.12.2016
1 043 452 - - - odprawy emerytalne i pośmiertne	1 495
2 379 158 - - - nagrody jubileuszowe	2 537
Ogółem 3 422 610 - -	4 032

ZMIANA STANU POZOSTAŁYCH REZERW DŁUGOTERMINOWYCH (WG TYTUŁÓW)

	stan na początek okresu 1.01.2016	Utworzenie	Rozwiązanie	Wykorzystanie	stan na koniec okresu 31.12.2016
- rekultywacja składowisk istniejących	5 752	-	-	-	5 752
- koszty monitoringu składowisk odpadów	660	-	-	-	660
- koszty rekultywacji Bytom	1 775	-	-	-	1 775
Ogółem	8 187	-	-	-	8 187

ZMIANA STANU KRÓTKOTERMINOWEJ REZERWY NA ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I PODOBNE (WG TYTUŁÓW)

	stan na początek okresu 1.01.2016	Utworzenie	Rozwiązanie	Wykorzystanie	stan na koniec okresu 31.12.2016
- odprawy emerytalne i pośmiertne	143	182	59	11	255
- nagrody jubileuszowe	290	328	-	361	257
- premie	2 678	1 150	-	1 700	2 128
- pozostałe	-	150	-	-	150
Ogółem	3 111	1 900	59	2 072	2 790

ZMIANA STANU POZOSTAŁYCH REZERW KRÓTKOTERMINOWYCH (WG TYTUŁÓW) w tys.

	stan na początek okresu 1.01.2016	Utworzenie	Rozwiązanie	Wykorzystanie	stan na koniec okresu 31.12.2016
- rezerwa na audyty	101	115	66	100	50
- rezerwa na inne zobowiązania	150	165	-	90	225
Ogółem	251	280	66	190	275

Opis istotnych tytułów rezerw

Rezerwa na rekultywację

Spółka na mocy Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz.U. 2007 nr 75 poz. 493) oraz Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz.U. z 2013 nr 21 z późn. zm.) o odpadach zobligowana jest do rekultywacji użytkowanych terenów przemysłowych, w tym w szczególności składowisk odpadów poprzemysłowych powstających w wyniku procesu technologicznego.

Wartość rezerwy jest weryfikowana na każdy dzień bilansowy na podstawie bieżących oszacowań kosztowych. Wartość rezerwy nie jest dyskontowana.

Bazą do szacowania kosztów rezerwy są wymagania Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2013 r w sprawie składowisk odpadów, w których podany jest m.in. sposób postępowania przy rekultywacji składowisk.

Przyjęta przez Orzeł Biały rezerwa na rekultywację zakładowych składowiska obejmuje koszty wykonania:

• warstwy ekranującej,

• izolacji syntetyczna (folia polietylenowa),

• warstwy drenażowej,

• wierzchniej warstwy ziemnej.

Wyliczone koszty rekultywacji składowiska uwzględniają wykonanie w/w warstw uszczelniających powierzchnię składowiska.

Koszty prowadzenia monitoringu wyliczono dla okresu 30 lat – okres liczony od zakończenia rekultywacji.

Rezerwa na świadczenia emerytalne

Główne założenia aktuarialne przedstawiono w nocie 24.

30. Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe

30.1. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe

	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	54 185	29 425
Wobec jednostek powiązanych	26 582	14 140
Wobec jednostek pozostałych	27 603	15 285
Zobowiązania finansowe	9 691	3 108
Kontrakty terminowe	8 020	3 108
Zobowiązania z tytułu leasingu	1 671	2 272
Razem	63 876	36 148
- krótkoterminowe	62 802	35 504
- długoterminowe	1 074	644

Zasady i warunki płatności powyższych zobowiązań finansowych:

Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi przedstawione są w nocie 34.

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług są nieoprocentowane i zazwyczaj rozliczane w terminach 14-dniowych.

Zobowiązania z tytułu kontraktów terminowych są nieoprocentowane.

Zobowiązania z tytułu leasingu są oprocentowane i rozliczane w terminach zgodnie z umowami leasingu.

30.2. Pozostałe zobowiązania niefinansowe

	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń	2 565	1 593
społecznych i innych
Podatek dochodowy od osób prawnych	926	-
Podatek dochodowy od osób fizycznych	354	365
Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń społecznych	1 275	1 224
Pozostałe	10	4
Inne zobowiązania niefinansowe	2 693	3 053
Zobowiązania wobec pracowników z tytułu wynagrodzeń	1 067	947
Opłaty za korzystanie ze środowiska	705	630
Zobowiązania dot. zakupu środków trwałych	569	1 080
Niewykorzystanych urlopów	540	430
Należne odprawy I wynagrodzenia dla byłych Członków Zarządu	-	167
Inne zobowiązania	352	396
Razem	5 798	5 243
- krótkoterminowe	5 798	5 243
- długoterminowe	-	-

30.3. Rozliczenia międzyokresowe

	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Rozliczenia międzyokresowe kosztów z tytułu:	1 032	143
Opłaty licencyjne z tytułu użytkowania znaku towarowego	1 032	-
Inne	-	143
Rozliczenia międzyokresowe przychodów z tytułu:	10 650	11 711
Dotacji	10 575	11 118
- POiG*	10 109	10 478
- inne	466	640
Zaliczki, zadatki	75	593
Razem	11 682	11 854
- krótkoterminowe	1 032	143
- długoterminowe	10 650	11 711

* dotacja dot. programu Inwestycyjnego w ramach, którego zrealizowany został projekt Budowa Ośrodka Badawczo-Rozwojowego współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POiG), 2007 -2013.

Wartość godziwa dotacji została ujęta na koncie przychodów przyszłych okresów i jest na bieżąco rozliczana współmiernie do kosztów amortyzacji oddanych do użytkowania związanych z nią składników aktywów.

31. Przyczyny występowania różnic pomiędzy zmianami wynikającymi ze sprawozdania z sytuacji finansowej niektórych pozycji oraz zmianami wynikającymi ze sprawozdania z przepływów pieniężnych

Przyczyny występowania różnic pomiędzy zmianami niektórych pozycji wynikającymi ze sprawozdania z sytuacji finansowej oraz zmianami wynikającymi ze sprawozdania z przepływów pieniężnych przedstawiają poniższe tabele:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zmiana stanu zobowiązań (z wyjątkiem pożyczek i
kredytów) i rozliczeń międzyokresowych biernych wynikająca ze sprawozdania z sytuacji finansowej	29 455	(6 747)
Wycena kontraktów terminowych	(4912)	(347)
Pozaoperacyjne*	544	270
Leasing	600	973
Odsetki memoriałowe		540
Dotacje rozliczane z amortyzacją	(542)	(708)
Zmiana stanu zobowiązań (z wyjątkiem pożyczek i kredytów) i rozliczeń międzyokresowych biernych wynikająca ze sprawozdania z przepływów pieniężnych	25 145	(6 019)

* Pozycja obejmuje głównie zmianę stanu zobowiązań inwestycyjnych.

W przepływach z działalności inwestycyjnej w pozycji wydatki netto na nabycie aktywów finansowych Spółka zaprezentowała wpłacone środki tytułem podwyższenia kapitału w "Orzeł Surowce" Sp. z o.o. w kwocie 4 mln zł

32. Zobowiązania warunkowe i zabezpieczenia.

32.1. Zobowiązania warunkowe

Gwarancje udzielone spółce - stan na 31.12.2016

Udzielający	Opis	Termin zakończenia	Kwota
ING Bank Śląski S.A.	Linia gwarancyjna w ramach Linii wielocelowej	31.07.2017	688 tys. PLN
ING Bank Śląski S.A.	Linia gwarancyjna w ramach Linii wielocelowej	31.08.2018	2 580 tys. PLN

Ponadto w ramach umowy wieloproduktowej zawartej z ING Bankiem Śląskim SA uzyskał w dniu 19.07.2016r. Spółka uzyskała kolejną gwarancje bankową na rzecz Głównego Inspektora Ochrony Środowiska tytułem zabezpieczenia kosztów utylizacji odpadów pochodzących z importu, w wysokości 2 580 tys. PLN z terminem jej obowiązywania od 01.08.2016r. do 31.08.2018r.

32.2. Zabezpieczenia

Weksle wydane przez Orzeł Biały S.A. - stan na 31.12.2016

	ilość
NFOŚ WARSZAWA	1	in blanco do kwoty pożyczki 26 985 tys. PLN wraz z odsetkami
ING Commercial Finance S.A.	2	2 weksle in blanco na zabezpieczenie zobowiązań z tyt. Zawartej Umowy faktoringu nr 150/2015 wraz z należnymi odsetkami
mFaktoring S.A	1	in blanco na zabezpieczenie zobowiązań z tyt. Zawartej Umowy faktoringu nr 53/2015 wraz z należnymi odsetkami
mBANK S.A	1	in blanco na zabezpieczenie umowy o limit nr 11/073/11/L/UR / kwota limitu 15 000 tys. PLN/ (FX)
mBANK S.A	1	in blanco na zabezpieczenie kredytu w rachunku bieżącym 11/074/11/Z/VV / 15 000 tys. PLN/
mBANK S.A	1	in blanco na zabezpieczenie spłaty kredytu odnawialnego 11/107/15/Z/LI / kredyt na surowce 15 000 tys. PLN/
Ministerstwo Gospodarki	1	in blanco do kwoty udzielonego dofinansowania tj. 14 387 tys. PLN oraz ewentualne odsetki od zaległości

W okresie sprawozdawczym mBank zwrócił weksel stanowiący zabezpieczenie dla zakończonej i zwróconej w dniu 8.12.2015r. gwarancji bankowej.

32.3. Sprawy sądowe

W okresie sprawozdawczym oraz do dnia publikacji niniejszego sprawozdania według wiedzy Spółki nie miały miejsca istotne postępowania toczące się przed Sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub administracji publicznej, w zakresie:

• postępowania dotyczącego zobowiązań albo wierzytelności jednostki, których wartość stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych Spółki

• dwu lub więcej postępowań dotyczących zobowiązań oraz wierzytelności, których łączna wartość stanowi odpowiednio co najmniej 10% kapitałów własnych Spółki.

32.4. Rozliczenia podatkowe

Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności podlegające regulacjom (na przykład sprawy celne czy dewizowe) mogą być przedmiotem kontroli organów administracyjnych, które uprawnione są do nakładania wysokich kar i sankcji. Brak odniesienia do utrwalonych regulacji prawnych w Polsce powoduje występowanie w obowiązujących przepisach niejasności i niespójności. Często występujące różnice w opiniach, co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych zarówno wewnątrz organów państwowych, jak i pomiędzy organami państwowymi i przedsiębiorstwami, powodują powstawanie obszarów niepewności i konfliktów. Zjawiska te powodują, że ryzyko podatkowe w Polsce jest znacząco wyższe niż istniejące zwykle w krajach o bardziej rozwiniętym systemie podatkowym.

Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku, w którym nastąpiła zapłata podatku. W wyniku przeprowadzanych kontroli dotychczasowe rozliczenia podatkowe Spółki mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe.

Na dzień bilansowy nie toczyły się żadne postępowania ani kontrole podatkowe w stosunku do Spółki.

33. Informacje o podmiotach powiązanych

Następująca tabela przedstawia łączne kwoty transakcji zawartych z podmiotami powiązanymi za bieżący i poprzedni rok obrotowy:

	Należności	Zobowiązania	Sprzedaż	Zakupy
		Spółki zależne
PUMECH	24	301	308	3 404
CP BOLKO
ORZEŁ SUROWCE	100	19 342	182	204 882
SPEEDMAR	52	16	218	188
CRA			6	168
IP LEAD	1		2
HELIDOR		27 498	6	8 200

Zestawienie transakcji z podmiotami powiązanymi za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016

	Należności	Zobowiązania	Sprzedaż	Zakupy
Spółki zależne
PUMECH	-	321	276	5 267
CP BOLKO	-	-	-	-
EKOBAT	213	359	437	5 969
MED.-ORZEŁ	-	-	2	23
EKOKOMPOZYTY	-	-	15	-
ORZEŁ SUROWCE	45	6 244	223	156 811
SPEEDMAR	4	-	222	136
CRA	-	-	12	-
IP LEAD	-	-	4	-
IP LEAD sp.k	-	-	5	-
HELIDOR	-	7 207	9	7 207
		Spółki stowarzyszone i inne

EKOKPARK - - 12 2

Zestawienie transakcji z podmiotami powiązanymi za okres od 01.01.2015 do 31.12.2015

33.1. Wynagrodzenie kadry kierowniczej Spółki

33.1.1 Wynagrodzenie wypłacone lub należne członkom Zarządu oraz członkom Rady Nadzorczej Spółki

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zarząd
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (wynagrodzenia i narzuty)	2 291	2 361
Świadczenia po okresie zatrudnienia	-	229
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy	167	603
Świadczenia pracownicze w formie akcji	-	-
Rada Nadzorcza
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (wynagrodzenia i narzuty)	257	259
Razem	2 715	3 452

34. Informacje o wynagrodzeniu biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych

Poniższa tabela przedstawia wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych wypłacone lub należne za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku i dnia 31 grudnia 2015 roku w podziale na rodzaje usług:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Podmiot	Pricewaterhouse	Ernst & Young Audyt
	Coopers Sp. z o.o.	Polska sp. z o.o. sp.k
	(PwC)	(EY)
Rodzaj usługi:
Obowiązkowe badanie rocznego sprawozdania finansowego	115	120
Usługi doradztwa podatkowego	146	–
Pozostałe usługi	7	–
Razem:	268	120

35. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym

Podstawowe czynniki ryzyka rynkowego, które są istotne z punktu widzenia spółki i mogą wpłynąć na jej wynik finansowy to:

• ryzyko zmian notowań ołowiu na LME
• ryzyko walutowe,
• ryzyko stóp procentowych,
• ryzyko płynności

Zarząd weryfikuje i uzgadnia zasady zarządzania każdym z rodzajów tych ryzyk – zasady te zostały omówione w skrócie poniżej.

Do podstawowych celów zarządzani ryzykiem finansowym Spółki należy:

• eliminowane ujemnych skutków negatywnych zmian notowań ołowiu i kursu USD/PLN
• zapewnienie płynności finansowej.

Poza instrumentami pochodnymi, do głównych instrumentów finansowych, z których korzysta Spółka, należą kredyty bankowe, umowy leasingu finansowego i dzierżawy z opcją zakupu, środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe. Głównym celem tych instrumentów finansowych jest pozyskanie środków finansowych na działalność Spółki. Spółka posiada też inne instrumenty finansowe, takie jak należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług, które powstają bezpośrednio w toku prowadzonej przez nią działalności.

Spółka zawiera również transakcje z udziałem instrumentów pochodnych oraz walutowe kontrakty terminowe typu forward. Celem tych transakcji jest zarządzanie ryzykiem stopy procentowej oraz ryzykiem walutowym powstającym w toku działalności Spółki oraz wynikających z używanych przez nią źródeł finansowania.

Zasadą stosowaną przez Spółkę obecnie i przez cały okres objęty sprawozdaniem jest nieprowadzenie obrotu instrumentami finansowymi w celach spekulacyjnych.

Główne rodzaje ryzyka wynikającego z instrumentów finansowych Spółki obejmują ryzyko stopy procentowej, ryzyko związane z płynnością, ryzyko walutowe oraz ryzyko kredytowe. Zarząd weryfikuje i uzgadnia zasady zarządzania każdym z tych rodzajów ryzyka – zasady te zostały w skrócie omówione poniżej. Spółka monitoruje również ryzyko cen rynkowych dotyczące wszystkich posiadanych przez nią instrumentów finansowych. Zasady rachunkowości Spółki dotyczące instrumentów pochodnych zostały omówione w nocie 11.14

35.1. Ryzyko stopy procentowej

Spółka posiada nadwyżkę środków finansowych lub korzysta z finansowania zewnętrznego poprzez kredyty bankowe. Oprocentowanie lokat i kredytów bankowych uzależnione jest od stóp procentowych na rynku międzybankowym takich jak WIBOR i LIBOR. W związku z powyższym Spółka narażona jest na ryzyko zmiany stóp procentowych, co może wpłynąć na zmniejszenie rentowności lokat finansowych lub też zwiększenie kosztów zaciąganych kredytów.

Analiza ryzyka stopy procentowej

31 grudnia 2016 roku

Aktywa i zobowiązania finansowe narażone na ryzyko	w tysiącach	%	Wpływ zmiany stopy % na rachunek wyników
	PLN		+ 1%	- 1%
Kredyty otrzymane	38 084	WIBOR 1M + marża	(381)	381
Pożyczki udzielone	-	WIBOR 1M + marża	-	-
Pożyczki otrzymane	18 616	WIBOR 1M + marża	(186)	186
Lokaty	4 697	wg tabeli banku	47	(47)
Środki pieniężne	9 355	0%	-	-

31 grudnia 2015 roku

Aktywa i zobowiązania finansowe narażone na ryzyko	w tysiącach %		Wpływ zmiany stopy % na rachunek wyników
	PLN		+ 1%	- 1%
Kredyty otrzymane	12 477	WIBOR 1M + marża	(125)	125
Pożyczki udzielone	5 116	WIBOR 1M + marża	51	(51)
Pożyczki otrzymane	9 999	WIBOR 1M + marża	(100)	100
Lokaty	12 321	wg tabeli banku	123	(123)
Środki pieniężne	451	0%	-	-

35.2. Ryzyko walutowe

Spółka narażona jest na ryzyko walutowe z tytułu zawieranych transakcji. Ryzyko takie powstaje w wyniku dokonywania przez jednostkę operacyjną sprzedaży lub zakupów w walutach innych niż jej waluta wyceny. Około 97 % zawartych przez Spółkę transakcji sprzedaży jest kalkulowana w oparciu o notowania LME wyrażone w walucie innej niż waluta sprawozdawcza jednostki operacyjnej dokonującej sprzedaży.

Spółka stara się negocjować warunki zabezpieczających instrumentów pochodnych w taki sposób, by odpowiadały one warunkom zabezpieczanej pozycji i zapewniały dzięki temu maksymalną skuteczność zabezpieczenia.

W związku z ryzykiem notowań ołowiu na LME i faktem, że ołów na LME wyceniany jest w USD, spółka jest w podobny sposób narażona na ryzyko niekorzystnych zmian kursu USD/PLN. Spółka stosuje politykę zabezpieczenia się przed tym ryzykiem na zasadach opisanych powyżej. Głównym celem jest zabezpieczenie przepływów pieniężnych związanych z przyszłą ceną sprzedaży zapasu. W 2013r. Spółka rozpoczęła zabezpieczanie kursów EUR związanych z odroczonymi terminami płatności za faktury dla odbiorców ołowiu płacących w tej walucie. Zabezpieczenie to odbywa się za pomocą zwykłych forwardów na okres zbieżny z okresem płatności za te faktury.

Wpływ na poszczególne pozycje bilansu zawartych i otwartych pozycji (bez uwzględnienia skutków w podatku odroczonym) przedstawia poniższa tabela:

Pozycja sprawozdania	Stan na 31.12.2016	Stan na 31.12.2015
Otwarte pozycje:
kapitał z aktualizacji wyceny	( 5 080)	( 62)
zobowiązania finansowe	5 080	62
Wynik na zrealizowanych transakcjach ujęty w
przychodach ze sprzedaży	(962)	(7 181)

Na dzień bilansowy Spółka posiadała otwarte transakcje zabezpieczające (transakcje opcyjnie i transakcje forward) o najdalszym terminie zapadalności 04.04.2017 wycenione na kwotę – 5 080 tys. PLN

35.3. Ryzyko cen towarów

Ryzyko zmian notowań ołowiu na LME

Spółka, ze względu na charakter swojej działalności, całość swojej sprzedaży opiera na notowaniach ołowiu na LME. Również ceny zakupu surowców pośrednio lub bezpośrednio wyznaczane są w oparciu o te notowania. Ze względu na wielkość zapasów surowców, produkcji w toku oraz wyrobów gotowych w Spółce (stosunkowo duży cykl obrotu zapasami) istnieje realne ryzyko negatywnych zmian notowań ołowiu na LME występujące między datą zakupu surowca i datą sprzedaży ołowiu z niego wytworzonego. W celu ograniczenia tego ryzyka Spółka w końcu roku 2006 przyjęła i w 2016 roku zaktualizowała "Strategię i procedury zabezpieczenia się od ryzyka zmian notowań na LME w Orzeł Biały S.A.".

Zgodnie z tą strategią Spółka stosuje metodę zabezpieczania przepływów pieniężnych związanych z przyszłą ceną sprzedaży zapasu. Podstawowym instrumentem zabezpieczającym są transakcje typu futures. Wpływ na poszczególne pozycje bilansu zawartych i otwartych pozycji (bez uwzględnienia skutków w podatku odroczonym) przedstawia poniższa tabela:

Pozycja sprawozdania	Stan na 31.12.2016	Stan na 31.12.2015
Otwarte pozycje:
kapitał z aktualizacji wyceny	( 2 940)	( 3 046)
zobowiązania finansowe	2 940	3 046
Wynik na zrealizowanych transakcjach ujęty w
przychodach ze sprzedaży	(16 155)	18 924

Na dzień bilansowy Spółka posiadała otwarte transakcje typu futures o najdalszym terminie zapadalności 04.04.2017r. wyceniane na kwotę -696 tys. USD oraz -6 tys. EUR, a po przeliczeniu na PLN wartość -2 940 tys. PLN.

35.4. Analiza wrażliwości

Poniżej przedstawiono analizę wrażliwości dla każdego istotnego rodzaju ryzyka rynkowego, na które Spółka jest narażona na dzień bilansowy, pokazując, jaki wpływ na wynik finansowy netto i kapitał własny miałyby potencjalne możliwe zmiany poszczególnych czynników ryzyka według klas aktywów i zobowiązań finansowych. Wykazany wpływ nie uwzględnia wpływu podatków. Za potencjalne możliwe zmiany cen i kursów zostały przyjęte zmiany cen i kursów o +/- 10% w stosunku do kursów wykorzystywanych do wyceny instrumentów finansowych do wartości godziwej na dzień bilansowy.

Orzeł Biały S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku Zasady (polityki) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające (w tysiącach PLN)

kurs dolara na dzień 31 grudnia 2016r. = 4,1793 Aktywa i zobowiązania finansowe Wartość bilansowa Wartość narażona na ryzyko w tysiącach PLN Ryzyko walutowe USD / PLN 4,5972 3,7614 +10% -10% RZIS Kapitał RZIS Kapitał Należności z tytułu dostaw i usług 50 244 - - - - - Środki pieniężne 14 051 2 280 228 - ( 228) - Zobowiązania ( 54 185) ( 2 741) ( 274) - 274 - RAZEM (461) ( 46) - 46 -

kurs euro na dzień 31 grudnia 2016r. = 4,4240 Aktywa i zobowiązania finansowe Wartość bilansowa Wartość narażona na ryzyko w tysiącach PLN Ryzyko walutowe EUR / PLN 4,8664 3,9816 +10% -10% RZIS Kapitał RZIS Kapitał Należności z tytułu dostaw i usług 50 244 32 317 3 232 - ( 3 232) - Środki pieniężne 14 051 6 740 674 - ( 674) - Zobowiązania ( 54 185) ( 10 990) ( 1 099) - 1 099 -

kurs dolara na dzień 31 grudnia 2015r. = 3,9011

			Ryzyko walutowe
Aktywa i zobowiązania finansowe		Wartość		USD / PLN
	Wartość bilansowa	narażona na ryzyko w	4,2912		3,5110
		tysiącach PLN	+10%		-10%
			RZIS	Kapitał	RZIS	Kapitał
Należności z tytułu dostaw i usług	65 104	1 166	117	-	(117)	-
Środki pieniężne	12 771	374	37	-	( 37)	-
Zobowiązania	( 30 989)	( 5 766)	( 577)	-	577	-
RAZEM		4 226	( 423)	-	423	-

RAZEM 28 067 2 807 - ( 2 807) -

kurs euro na dzień 31 grudnia 2015r. = 4,2615
				Ryzyko walutowe
	Wartość		EUR / PLN
Aktywa i zobowiązania finansowe	Wartość bilansowa	narażona na ryzyko w	4,6877		3,8354
		tysiącach PLN	+10%		-10%
			RZIS	Kapitał	RZIS	Kapitał
Należności z tytułu dostaw i usług	65 104	27 983	2 798	-	( 2 798)	-
Środki pieniężne	12 771	13	1	-	( 1 )	-
Zobowiązania	( 30 989)	( 1 057)	( 105)	-	105	-
RAZEM		26 939	2 694	-	( 2 694)	-

35.5. Ryzyko kredytowe

Spółka zawiera transakcje wyłącznie z renomowanymi firmami o dobrej zdolności kredytowej. Wszyscy klienci, którzy pragną korzystać z kredytów kupieckich, poddawani są procedurom wstępnej weryfikacji. Ponadto, dzięki bieżącemu monitorowaniu stanów należności, ustalaniu limitów kredytowych oraz ubezpieczaniu należności narażenie Spółki na ryzyko nieściągalnych należności jest nieznaczne. Koncentracja ryzyka kredytowego w Spółce związana jest z terminami płatności przyznawanymi kluczowym odbiorcom, których obroty przekraczają 10% przychodów Spółki (informacja w nocie 14.2). Pomimo koncentracji ryzyka, ze względu na wieloletnie doświadczenia we współpracy z klientami, jak również stosowane zabezpieczenia występuje niski stopień ryzyka kredytowego.

Spółka alokuje okresowo wolne środki pieniężne zgodnie z wymogami zachowania płynności finansowej i ograniczonego ryzyka oraz w celu ochrony kapitału i maksymalizacji przychodów odsetkowych. Wszystkie podmioty, którym Spółka powierza środki pieniężne działają w sektorze finansowym. Są to wyłącznie banki zarejestrowane w Polsce bądź działające w Polsce w formie oddziałów banków zagranicznych, należące do europejskich instytucji finansowych posiadających rating na poziomie najwyższym, średniowysokim i średnim, a także dysponujące odpowiednim kapitałem własnym oraz silną i ustabilizowaną pozycją rynkową. Spółka na bieżąco monitoruje ryzyko kredytowe z tego tytułu poprzez bieżącą weryfikację kondycji finansowej.

W odniesieniu do innych aktywów finansowych Spółki, takich jak środki pieniężne i ich ekwiwalenty, aktywa finansowe dostępne do sprzedaży oraz niektóre instrumenty pochodne, ryzyko kredytowe Spółki powstaje w wyniku niemożności dokonania zapłaty przez drugą stronę umowy, a maksymalna ekspozycja na to ryzyko równa jest wartości bilansowej tych instrumentów.

35.6. Ryzyko związane z płynnością

Spółka monitoruje ryzyko braku funduszy przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności. Narzędzie to uwzględnia terminy wymagalności/ zapadalności zarówno inwestycji jak i aktywów finansowych (np. konta należności, pozostałych aktywów finansowych) oraz prognozowane przepływy pieniężne z działalności operacyjnej.

Celem Spółki jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania, takich jak kredyty w rachunku bieżącym, kredyty bankowe, faktoring, umowy leasingu finansowego.

Tabela poniżej przedstawia zobowiązania finansowe Spółki na dzień 31 grudnia 2016 roku oraz na dzień 31 grudnia 2015 roku według daty zapadalności na podstawie umownych niezdyskontowanych płatności.

31 grudnia 2016 roku	Ogółem	Kwota wymagalna w terminie do 180 dni i na żądanie	Kwota wymagalna w terminie 181 do 1 roku	Kwota wymagalna w terminie 1- 2 lat	Kwota wymagalna w terminie powyżej 2 lat
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek	64 404	51 737	4 406	2 065	6196
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	54 185	54 185	-	-	-
Pochodne instrumenty finansowe	8 020	8 020	-	-	-
Inne zobowiązania finansowe	3090	1 733	283	460	614

Orzeł Biały S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku Zasady (polityki) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające (w tysiącach PLN)

31 grudnia 2015 roku	Ogółem	Kwota wymagalna w terminie do 180 dni i na żądanie	Kwota wymagalna w terminie 181 do 1 roku	Kwota wymagalna w terminie 1- 2 lat	Kwota wymagalna w terminie powyżej 2 lat
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek	36 530	15 052	4 406	8 811	8 261
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	29 425	29 425	-	-	-
Pochodne instrumenty finansowe	3 108	3 108	-	-	-
Inne zobowiązania finansowe	3 465	2 917	160	263	125

36. Instrumenty finansowe

36.1. Wartości godziwe poszczególnych klas instrumentów finansowych

Wartości godziwych wszystkich instrumentów finansowych Spółki są zbliżone do wartości bilansowych.

W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2016 roku, ani też w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2015 roku, nie miały miejsca przesunięcia między poziomem 1 a poziomem 2 hierarchii wartości godziwej, ani też żaden z instrumentów nie został przesunięty z/ do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej.

36.2. Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat w podziale na kategorie instrumentów finansowych

Rok zakończony dnia 31 grudnia 2016	Kategoria zgodnie z MSR 39	Przychody/ (koszty) z tytułu odsetek	Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych	Rozwiązanie/ (utworzenie) odpisów aktualizujących	Zyski/(straty) z tytułu wyceny	Pozostałe	Razem
Aktywa finansowe
Pozostałe aktywa finansowe
(krótkoterminowe)	PiN	62	-	-	-	9	71
Należności z tytułu dostaw i usług oraz
pozostałe należności	PiN	-	741	-	-	-	741
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	WwWGp WF	16	(525)	-	-	-	( 509)
Zobowiązania finansowe
Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki,		1 706	-	-	-	421	2 127
w tym:	PZFwgZK
- długoterminowe oprocentowane wg		288	-	-	-	-	288
zmiennej stopy procentowej	PZFwgZK
- długoterminowe oprocentowane wg stałej		-	-	-	-	-	-
stopy procentowej	PZFwgZK
- kredyt w rachunku bieżącym	PZFwgZK	397	-	-	-	421	818
- pozostałe - krótkoterminowe	PZFwgZK	1 021	-	-	-	-	1 021
Pozostałe zobowiązania (długoterminowe),		53	-	-	-	-	53
w tym:	PZFwgZK
- Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego i umów dzierżawy z opcją zakupu		53	-	-	-	-	53
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe	PZFwgZK	414	(77)	-	-	154	491
Razem		( 2 095)	293	-	-	( 566)	(2 368)

Orzeł Biały S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku Zasady (polityki) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające (w tysiącach PLN)

Rok zakończony dnia 31 grudnia 2015	Kategoria zgodnie z MSR 39	Przychody/ (koszty) z tytułu odsetek	Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych	Rozwiązanie/ (utworzenie) odpisów aktualizujących	Zyski/(straty) z tytułu wyceny	Pozostałe	Razem
Aktywa finansowe
Pozostałe aktywa finansowe (długoterminowe)	DDS	-	-	245	-	-	245
Pozostałe aktywa finansowe		139	-	-	-	-	139
(krótkoterminowe)
Należności z tytułu dostaw i usług oraz		-	554	1 622	-	-	2 176
pozostałe należności	PiN
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	WwWGpWF	103	(111)	-	-	-	(8)
Zobowiązania finansowe
Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki,			-	-	-
w tym:	PZFwgZK	2 071				300	2 371
- długoterminowe oprocentowane wg			-	-	-
zmiennej stopy procentowej	PZFwgZK	233				300	533
- długoterminowe oprocentowane wg stałej		619	-	-	-	-	619
stopy procentowej	PZFwgZK
- kredyt w rachunku bieżącym	PZFwgZK	770	-	-	-	-	770
- pozostałe - krótkoterminowe	PZFwgZK	449	-	-	-	-	449
Pozostałe zobowiązania (długoterminowe),		59	(401)	-	-	302	(40)
w tym:	PZFwgZK
- Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego		18	-	-	-	-	18
i umów dzierżawy z opcją zakupu
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe	PZFwgZK	41	(401)	-	-	302	(58)
Razem		(1 888)	844	1 867	-	(602)	221

36.3. Ryzyko stopy procentowej

W poniższej tabeli przedstawiona została wartość bilansowa instrumentów finansowych Spółki narażonych na ryzyko stopy procentowej, w podziale na poszczególne kategorie wiekowe.

Oprocentowanie zmienne

31 grudnia 2016 roku	Ogółem	Kwota wymagalna w terminie do 180 dni i na żądanie	Kwota wymagalna w terminie 181 do 1 roku	Kwota wymagalna w terminie 1- 2 lat	Kwota wymagalna w terminie powyżej 2 lat
Zobowiązania z tytułu kredytów	57 658	48 364	1 033	2 065	6 196
Inne zobowiązania finansowe	1 671	314	283	460	614
31 grudnia 2015 roku	Ogółem	Kwota wymagalna w terminie do 180 dni i na żądanie	Kwota wymagalna w terminie 181 do 1 roku	Kwota wymagalna w terminie 1- 2 lat	Kwota wymagalna w terminie powyżej 2 lat
Zobowiązania z tytułu kredytów	23 038	11 679	1 033	2 065	8 261
Inne zobowiązania finansowe	2 272	322	322	587	1 041

Oprocentowanie stałe

31 grudnia 2016 roku	Ogółem	Kwota wymagalna w terminie do 180 dni i na żądanie	Kwota wymagalna w terminie 181 do 1 roku	Kwota wymagalna w terminie 1- 2 lat	Kwota wymagalna w terminie powyżej 2 lat
Zobowiązania z tytułu pożyczek Inne zobowiązania finansowe	6 746 -	3 373 -	3 373 -	- -	- -
31 grudnia 2015 roku	Ogółem	Kwota wymagalna w terminie do 180 dni i na żądanie	Kwota wymagalna w terminie 181 do 1 roku	Kwota wymagalna w terminie 1- 2 lat	Kwota wymagalna w terminie powyżej 2 lat
Zobowiązania z tytułu kredytów Inne zobowiązania finansowe	13 492 -	3 373 -	3 373 -	6 746 -	- -

Oprocentowanie instrumentów finansowych o zmiennym oprocentowaniu jest aktualizowane w okresach poniżej jednego roku. Odsetki od instrumentów finansowych o stałym oprocentowaniu są stałe przez cały okres do upływu terminu zapadalności/ wymagalności tych instrumentów. Pozostałe instrumenty finansowe Spółki, które nie zostały ujęte w powyższych tabelach, nie są oprocentowane i w związku z tym nie podlegają ryzyku stopy procentowej.

36.4. Zabezpieczenia

Spółka stosuje uregulowania rachunkowości zabezpieczeń w ramach ryzyka walutowego oraz ryzyka cen ołowiu. Na dzień bilansowy Spółka rozpoznała w kapitałach własnych stratę w kwocie 5 080 tys. PLN (w 2015 roku: 62 tys. PLN) z tytułu wyceny zabezpieczających transakcji walutowych oraz stratę w wysokości 2 940 tys. PLN (w 2015 roku: 3 046 tys. PLN) z tytułu wyceny transakcji zabezpieczających przepływy pieniężne z tytułu zakupu i sprzedaży ołowiu.

Efektywność transakcji zabezpieczających jest na bieżąco mierzona i nie występują zabezpieczenia nieefektywne, których wynik powinien być rozpoznany w rachunku wyników.

36.4.1 Zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych

Na dzień bilansowy Spółka posiadała otwarte transakcje zabezpieczające (transakcje opcyjne i transakcje forward) o najdalszym terminie zapadalności 04.04.2017 r. wycenione na kwotę -5 080 tys. PLN.

Na dzień bilansowy Spółka posiadała otwarte transakcje typu futures o najdalszym terminie zapadalności 04.04.2017r. wyceniane na kwotę -696 tys. USD oraz -6 tys. EUR, a po przeliczeniu na PLN wartość -2 940 tys. PLN.

	Instrument	Waluta	wartość nominalna w walucie (w tys.)	wartość nominalna (w tys. PLN)	Wycena (w tys. PLN)
Futures towary		USD	27 026	112 950	(2 910)
Futures towary		EUR	705	3 120	(30)
Forward syntetyczny (transakcje opcyjne)		USD	26 530	104 814	(5 208)
Forward syntetyczny (transakcje opcyjne)		EUR	700	3 087	(6)
Forward		EUR	6 292	27 900	+135

Wartość godziwa zgodnie z poziomem 2 hierarchii wartości godziwej dla potrzeb ujawnień powyższych kontraktów kształtowała się następująco:

	31 grudnia 2016			31 grudnia 2015
	Aktywa	Zobowiązania	Aktywa	Zobowiązania
Kontrakty walutowe typu opcje	-	-	-	-
Wartość godziwa	-	8 155	-	3 243
Kontrakty walutowe typu forward	-	-	-	-
Wartość godziwa	135	-	135	-

W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2016 roku, ani też w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2015 roku, nie miały miejsca przesunięcia między poziomem 1 a poziomem 2 hierarchii wartości godziwej, ani też żaden z instrumentów nie został przesunięty z/ do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej.

36.4.2 Zabezpieczenie wartości godziwej

Nie wystąpiły.

37. Zarządzanie kapitałem

Głównym celem zarządzania kapitałem Spółki jest utrzymanie dobrego ratingu kredytowego i bezpiecznych wskaźników kapitałowych, które wspierałyby działalność operacyjną Spółki i zwiększały wartość dla jej akcjonariuszy.

Spółka zarządza strukturą kapitałową i w wyniku zmian warunków ekonomicznych wprowadza do niej zmiany. W celu utrzymania lub skorygowania struktury kapitałowej, Spółka może zmienić wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy, zwrócić kapitał akcjonariuszom lub wyemitować nowe akcje. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2016 roku i 31 grudnia 2015 roku nie wprowadzono żadnych zmian do celów, zasad i procesów obowiązujących w tym obszarze.

Spółka monitoruje stan kapitałów stosując wskaźnik zadłużenia kapitałów własnych, który jest liczony jako stosunek zobowiązań ogółem do sumy kapitałów. Do zobowiązań Spółka wlicza oprocentowane kredyty i pożyczki, zobowiązania z tytułu dostaw i usług i inne zobowiązania (bez rezerw i rozliczeń międzyokresowych). Kapitał obejmuje kapitał własny należny akcjonariuszom Spółki.

		j.m.	2016 r.	2015 r.
	zobowiązania ogółem
Wskaźnik zadłużenia kap. wł.	kapitały własne	wsk.	0,58	0,31

38. Struktura zatrudnienia

Przeciętne zatrudnienie w Spółce w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2016 roku oraz 31 grudnia 2015 roku kształtowało się następująco:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Kadra menadżerska	22	23
Kierownicy liniowi ( mistrzowie, st. mistrzowie)	28	20
Pracownicy administracyjni	36	26
Pracownicy fizyczni	151	147
Razem	238	216

39. Zdarzenia następujące po dniu bilansowym

Po okresie sprawozdawczym w dniu 31.01.2017r. nastąpiło podpisanie planu połączenia spółek "Orzeł Biały" S.A. oraz Helidor sp. z o.o. W dniu 31.03.2017r. w związku z przeprowadzoną procedurą na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, doszło do wpisu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego połączenia Emitenta ze spółką Helidor sp. z o.o.