Przedsiębiorstwo Hydrauliki Siłowej Hydrotor S.A.

Annual Report • Apr 28, 2017

Skonsolidowane sprawozdanie Grupy Kapitałowej "Hydrotor" S.A. za 2016 r.

wg Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej

kwiecień 2017 r.

I.	Skonsolidowane Sprawozdanie z Całkowitych Dochodów4
II.	Skonsolidowane Sprawozdanie z Sytuacji Finansowej 5
III.	Skonsolidowane Sprawozdanie z Przepływów Pieniężnych 6
IV. V.	Skonsolidowane Sprawozdanie ze zmian w Kapitale Własnym 7 Noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego8
1.	Informacje ogólne8
2.	Platforma zastosowanych międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej 12
2.1	Oświadczenie o zgodności12
2.2	Podstawa sporządzania sprawozdań finansowych12
2.3	Nowe standardy i interpretacje 12
2.4	Zastosowanie założeń, szacunków i osądów w rachunkowości15
2.5	Wcześniejsze zastosowanie standardów i interpretacji16
2.6	Dobrowolna zmiana zasad rachunkowości 16
3.	Stosowane zasady rachunkowości 16
3.1	Dane ogólne16
3.2	Zasady rachunkowości16
3.3	Podstawa konsolidacji 16
3.4	Inwestycje w podmioty stowarzyszone17
3.5	Aktywa przeznaczone do zbycia17
3.6	Wartość firmy17
3.7	Przychody ze sprzedaży17
3.8	Leasing 17
3.9	Waluty obce18
3.10	Koszty odsetek18
3.11	Dotacje18
3.12	Zysk na działalności gospodarczej19
3.13	Podatki19
3.14	Rzeczowe aktywa trwałe 19
3.15	Nieruchomości inwestycyjne 20
3.16	Wartości niematerialne – koszty prac rozwojowych20
3.17	Patenty i znaki towarowe20
3.18	Utrata wartości20
3.19	Zapasy 21
3.20	Instrumenty finansowe21
3.21	Należności z tytułu dostaw i usług21
3.22	Inwestycje w papiery wartościowe 21
3.23	Zobowiązania finansowe oraz instrumenty kapitałowe 22
3.24	Kredyty bankowe22
3.25	Zobowiązania z tytułu dostaw i usług22
3.26	Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń22
3.27	Rezerwy22
4.	Przychody ze sprzedaży23
5.	Segmenty działalności – branżowe i geograficzne 23
		Strona 2 z 54

6.	Koszty rodzajowe i wynik na działalności operacyjnej 26
7.	Koszty zatrudnienia 26
8.	Przychody – koszty finansowe 27
9.	Podatek dochodowy27
10.	Dywidendy 28
11.	Zysk przypadający na 1 akcję 29
12.	Pozostałe wartości niematerialne30
13.	Rzeczowe aktywa trwałe 31
14.	Nieruchomości inwestycyjne 32
15.	Jednostki zależne 32
16.	Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży 33
17.	Wartość firmy33
18.	Zapasy 33
19.	Środki trwałe dostępne do sprzedaży34
20.	Należności z tytułu dostaw oraz pozostałe należności34
21.	Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 35
22.	Rozliczenia międzyokresowe 36
23.	Kredyty i pożyczki37
24.	Obligacje zamienne na akcje 39
25.	Finansowe instrumenty pochodne39
26.	Podatek odroczony 40
27.	Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 42
28.	Zobowiązania handlowe i inne 42
29.	Pozostałe zobowiązania finansowe43
30.	Rezerwy43
31.	Kapitał podstawowy 44
32.	Kapitał zapasowy45
33.	Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny46
34.	Kapitały rezerwowe 46
35.	Kapitały mniejszości46
36.	Zyski zatrzymane47
37.	Wartość księgowa przypadająca na 1 akcję 47
38.	Instrumenty finansowe47
39.	Noty objaśniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych48
40.	Ryzyka49
41.	Analiza wrażliwości50
42.	Aktywa i Pasywa warunkowe51
43.	Programy świadczeń pracowniczych 52
44.	Zdarzenia po dacie bilansu 52
45.	Transakcje z podmiotami powiązanymi 52
46.	Umowa o badanie sprawozdań finansowych 54
47.	Zatwierdzenie sprawozdania finansowego 54

I. Skonsolidowane Sprawozdanie z Całkowitych Dochodów

	Nota	Rok 2016 okres	Rok 2015 okres
		od 2016-01-01	od 2015-01-01
		do 2016-12-31	do 2015-12-31
Działalność kontynuowana
Przychody ze sprzedaży	4; 5	88 813	89 978
Przychody ze sprzedaży produktów		84 382	84 664
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów		4 431	5 314
Koszt własny sprzedaży	4; 5	(69 271)	(69 787)
Zysk (strata) brutto na sprzedaży		19 542	20 191
Koszty sprzedaży	4; 5	(2 120)	(2 056)
Koszty ogólnego zarządu	4; 5	(11 312)	(11 582)
Pozostałe przychody operacyjne	6	3 867	3 907
Pozostałe koszty operacyjne	6	(792)	(607)
Zysk (strata) na działalności operacyjnej		9 185	9 853

Przychody finansowe 8 97 63 Koszty finansowe 8 (353) (204) Zysk (strata) przed opodatkowaniem 8 929 9 712

Podatek dochodowy 9

Za okres od 1 stycznia 2016 do 31 grudnia 2016 r.

Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej		7 191	7 991
Działalność zaniechana
Strata netto z działalności zaniechanej
Zysk (strata) netto	11	7 191	7 991
Pozostałe całkowite dochody netto
Składniki, które nie zostaną przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat:
Skutki przeszacowania aktywów trwałych
Inne [opisać]
Składniki, które mogą zostać przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat:
Skutki przeszacowania aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży
Inne [opisać]
Pozostałe całkowite dochody netto razem
SUMA CAŁKOWITYCH DOCHODÓW	11	7 191	7 991
Całkowity dochód ogółem przypadający:
Akcjonariuszom podmiotu dominującego	11	7 179	7 995
Akcjonariuszom mniejszościowym	11	12	(4)
Zysk (strata) na jedną akcję zwykłą (w zł)	11	3,00	3,33

(1 738) (1 721)

II. Skonsolidowane Sprawozdanie z Sytuacji Finansowej

			stan na	stan na	stan na
		Nota	2016-12-31	2015-12-31	2014-12-31
	AKTYWA		koniec roku 2016	koniec roku 2015	koniec roku 2014
	Rzeczowe aktywa trwałe	13	55 863	58 378	56 245
	Koszty zakończonych prac rozwojowych	12	3 540	4 249	1 552
	Pozostałe wartości niematerialne	12	38	60	88
	Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	16	2	2	19
	Nieruchomości inwestycyjne	14	649	643	2 605
	Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe	22	1 978	96	1 655
	Aktywa z tytułu podatku odroczonego
	Razem aktywa trwałe		62 070	63 428	62 164
	Zapasy Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	18 20	34 009 13 138	32 020 11 606	30 080 11 901
	Aktywa z tytułu bieżącego podatku dochodowego	9	69	29	218
	Rozliczenia międzyokresowe	22	877	2 030	1 412
	Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	21	5 454	7 633	5 120
	Aktywa trwałe klasyfikowane jako przeznaczone do zbycia	19	7 641	2 843	36
	Razem aktywa obrotowe		61 188	56 161	48 767
	Razem aktywa		123 258	119 589	110 931
	PASYWA
Aktywa trwałe Aktywa obrotowe Kapitały własne Zobowiązania Zobowiązania	Kapitał akcyjny	31	4 797	4 797	4 797
	Kapitał zapasowy	32	60 330	57 056	53 110
	Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny	33	10 322	10 377	10 527
	Kapitały rezerwowe	34	3 039	3 039	3 039
	Zyski zatrzymane	36	7 398	8 223	8 841
	Kapitały przypadające akcjonariuszom podmiotu
długoterminowe krótkoterminowe	dominującego		85 886	83 492	80 314
	Udziały akcjonariuszy mniejszościowych		201	201	197
	Razem kapitały własne		86 087	83 693	80 511
	Rezerwa na podatek odroczony		3 482	3 211	2 819
	Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych		822	814	834
	Kredyty długoterminowe	23	2 681	4 954	5 593
	Inne zobowiązania finansowe	27; 29	1 417	428
	Rezerwy długoterminowe		15	35	35
	Dotacje		12 715	13 990	10 488
	Razem zobowiązanie długoterminowe		21 132	23 432	19 769
	Zobowiązania z tyt. dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	28	9 397	6 188	6 092
	Podatek dochodowy	9	281	424	200
	Kredyty krótkoterminowe	23	2 911	2 816	2 247
	Pozostałe zobowiązania finansowe	27; 29	286	38
	Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych	43	1 468	1 343	1 148
	Dotacje	22	1 696	1 655	964
	Razem zobowiązania krótkoterminowe		16 039	12 464	10 651
	Pasywa razem		123 258	119 589	110 931
	Wartość księgowa na 1 akcję w zł (PLN)		35,81	34,81	33,49

sporządzone na dzień 31 grudnia 2016 r.

III. Skonsolidowane Sprawozdanie z Przepływów Pieniężnych

	Rachunek przepływu środków pieniężnych (metoda pośrednia) w tys. zł	Noty	Rok 2016 okres od 2016-01-01 do 2016-12-31	Rok 2015 okres od 2015-01-01 do 2015-12-31
A.	PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ		7 986	16 924
-	Zysk (strata) netto		7 191	7 991
-	Koszt podatku dochodowego ujęty w rachunku zysków i strat		1 738	1 721
-	Zapłacony podatek dochodowy		(1 467)	(724)
-	Koszty finansowe ujęte w rachunku zysków i strat		5	2
-	Przychody z inwestycji ujęte w rachunku zysków i strat		(79)	(29)
-	Zysk ze sprzedaży lub zbycia składników rzeczowych aktywów trwałych		(31)	(84)
-	Amortyzacja aktywów trwałych		6 124	5 536
-	Aktualizacji wyceny nieruchomości inwestycyjnych			(579)
-	(Dodatnie) / ujemne różnice kursowe netto		226	(15)
-	(Zwiększenie) / zmniejszenie salda należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności		(1 344)	113
-	(Zwiększenie) / zmniejszenie stanu zapasów		(1 989)	(1 950)
-	(Zwiększenie) / zmniejszenie pozostałych aktywów		(219)	(98)
-	Zmniejszenie salda zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań		(1 077)	1 564
-	Zwiększenie / (zmniejszenie) rezerw		125	122
-	Zwiększenie przychodów przyszłych okresów		(1 286)	3 257
-	Zapłacone odsetki		69	97
B.	PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ		(3 028)	(9 461)
-	Wpływy z tytułu zbycia składników rzeczowych aktywów trwałych		77	163
-	Wpływy ze sprzedaży aktywów finansowych			14
-	Otrzymane odsetki		88	33
-	Płatności za rzeczowe aktywa trwałe		(3 186)	(7 986)
-	Zapłacone koszty rozwoju			(1 647)
-	Płatności za nieruchomości inwestycyjne		(6)	(37)
-	Płatności za wartości niematerialne		(1)	(1)
C.	PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ		(6 963)	(4 968)
-	Dywidendy wypłacone na rzecz:		(4 797)	(4 797)
	- akcjonariuszy jednostki dominującej		(4 797)	(4 797)
-	Wpływy z kredytów, pożyczek			2 062
-	Spłata kredytów, pożyczek		(2 089)	(2 131)
-	Zapłata odsetek od pożyczek		(77)	(102)
D.	Przepływy pieniężne netto, razem (A.+/-B.+/-C.)		(2 005)	2 495
E.	Bilansowa zmiana środków pieniężnych, w tym:		(2 179)	2 516
	- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych		(174)	21
F.	Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek roku obrotowego		7 633	5 117
G.	Środki pieniężne na koniec okresu		5 454	7 633
	- o ograniczonej możliwości dysponowania

za okres od 1 stycznia 2016 do 31 grudnia 2016 r.

IV. Skonsolidowane Sprawozdanie ze zmian w Kapitale Własnym

	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji	Kapitał rezerwowy z przeszacowania rzeczowych aktywów trwałych	Kapitał rezerwowy na zabezpieczenia	Zyski zatrzymane	Wynik lat ubiegłych przeniesiony na kapitał zapasowy	Zyski zatrzymane przypadające udziałowcom nie dającym kontroli	Razem
stan na dzień 01-01-2016	4 797	13 350	10 377	3 039	8 223	43 706	201	83 693
zysk netto za rok obrotowy					7 191			7 191
Pozostałe całkowite dochody za rok obrotowy (netto)
Całkowite dochody razem					7 191			7 191
wypłata dywidendy					(4 797)			(4 797)
podział wyniku					(3 077)	3 077
inne tytuły
- zbycie środków trwałych			(55)		54	1
- pokrycie straty					84	(84)
- korekty konsolidacyjne					(280)	280
stan na dzień 31-12-2016	4 797	13 350	10 322	3 039	7 398	46 980	201	86 087
stan na dzień 01-01-2015	4 797	13 350	10 527	3 039	8 841	39 760	197	80 511
zysk netto za rok obrotowy					7 991			7 991
Pozostałe całkowite dochody za rok obrotowy (netto)
Całkowite dochody razem					7 991			7 991
wypłata dywidendy					(4 797)			(4 797)
podział wyniku					(2 133)	2 133
inne tytuły
- przeniesienie kapitałów
- zbycie środków trwałych			(150)		147	3
- udziały mniejszości					(4)		4
- korekty błędów					(12)			(12)
- korekty konsolidacyjne					(1 810)	1 810
stan na dzień 31-12-2015	4 797	13 350	10 377	3 039	8 223	43 706	201	83 693

za okres od 1 stycznia 2016 do 31 grudnia 2016 r.

Strona 7 z 54

V. Noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego

1. Informacje ogólne

1.1. Informacje o jednostce dominującej

1.1.1. Nazwa i siedziba

Przedsiębiorstwo Hydrauliki Siłowej "Hydrotor" S.A. z siedzibą w Tucholi ul. Chojnicka 72.

Spółka utworzona na podstawie aktu notarialnego z dnia 13-12-1991 r. w Kancelarii Notarialnej nr 77 w Świeciu nad Wisłą (Rep. A Nr 6529/1991 r.).

1.1.2. Rejestracja

Spółka zarejestrowana jest pod numerem KRS 0000119782, prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

1.1.3. Podstawowy przedmiot działalności

Przedmiotem działalności "Hydrotor" S.A. jest działalność produkcyjno-usługowa i handlowa w zakresie obrotu gospodarczego na terenie kraju i za granicą, przy specjalizacji w zakresie hydrauliki siłowej.

Podstawowy segment działalności to produkcja, regeneracja i projektowanie elementów hydrauliki siłowej, mających zastosowanie w rolnictwie oraz przemyśle: maszynowym, budowlanym, wydobywczym, energetycznym, samochodowym i innych.

Rodzaj działalności według PKD – 2830Z produkcja maszyn dla rolnictwa i leśnictwa

Branża wg klasyfikacji GPW w Warszawie – przemysł elektromaszynowy

1.1.4. Czas trwania

Czas trwania działalności PHS "Hydrotor" S.A. jest nieokreślony.

1.2. Zarząd i Rada Nadzorcza

1.2.1. Zarząd

W okresie od dnia 01.01.2016 r. do dnia 31.12.2016 r. Zarząd Spółki działał w składzie:

Wacław Kropiński – Prezes Zarządu

Wiesław Wruck – Dyrektor ds. Marketingu, Sprzedaży i Rozwoju Członek Zarządu.

1.2.2. Rada Nadzorcza

W okresie od 01.01.2016 r. do 31-12-2016 r. Rada Nadzorcza pracowała w składzie:

• 1. Mariusz Lewicki Przewodniczący,
• 1. Czesław Główczewski Za-ca Przewodniczącego,
• 1. Janusz Deja sekretarz, 4. Ryszard Bodziachowski członek,
• 1. Jakub Leonkiewicz członek 6. Mieczysław Zwoliński członek.

1.3. Struktura akcjonariatu

Według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku struktura akcjonariatu jednostki dominującej była następująca:

Podmiot	Siedziba	Ilość akcji	Ilość głosów	% posiadanego kapitału	% posiadanych praw głosów
Ryszard Bodziachowski z osobą bliską	Warszawa	384 087	384 047	16,01	10,79
Mariusz Lewicki z osobą bliską	Toruń	250 743	250 743	10,46	7,05
Wacław Kropiński	Tuchola	88 405	422 025	3,69	11,86
PKO TFI SA	Warszawa	362 224	362 224	15,10	10,18
AVIVA PTE AVIVA BZ WBK SA		185 400	185 400	7,73	5,21
pozostali akcjonariusze		1 127 441	1 954 661	47,01	54,92
Razem		2 398 300	3 559 100	100,00	100,00

Uwaga: dane wg informacji posiadanych przez Spółkę na 31.12.2016 r.

1.4. Waluta funkcjonalna i waluta sprawozdawcza

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w polskich złotych (PLN). Polski złoty jest walutą funkcjonalną i sprawozdawczą Grupy Kapitałowej. Dane w sprawozdaniach finansowych zostały wykazane w tysiącach złotych, chyba że w konkretnych sytuacjach zostały podane z większą dokładnością.

1.5. Okres sprawozdawczy

Rokiem obrotowym Spółki Dominującej oraz spółek wchodzących w skład grupy jest rok kalendarzowy.

Prezentowane sprawozdanie finansowe obejmuje okres od 01.01.2016 r. – 31.12.2016 r. oraz porównywalne dane finansowe od 01.01.2015 r. – 31.12.2015 r.

1.6. Udziały w jednostkach zależnych

PHS "Hydrotor" S.A. w 2016 r. posiadała udziały w 4 jednostkach tworząc Grupę Kapitałową

"Hydrotor" S.A. w Tucholi

Agromet ZEHS	WPH	Hydrotorbis	WZM Wizamor
Lubań S.A.	Sp. z o.o.	Sp. z o.o.	Sp. z o.o.
W Lubaniu	we Wrocławiu	w Tucholi	w Więcborku
Akcje	Udziały	Udziały	Udziały
99,99%	100,00%	100,00%	94,73%

Żadna ze spółek wchodząca w skład grupy kapitałowej nie posiada znaczących udziałów w kapitałach innych podmiotów wchodzących w skład grupy kapitałowej.

Od dnia 25 września 2013 roku ze składu Grupy kapitałowej tworzonej przez PHS "Hydrotor" SA wyodrębniono "Defka" Spółka z o.o. w likwidacji z siedzibą w Dzierżoniowie (Hydrotor SA posiadał 57,05 % udziału w kapitale i 67,21% w prawach głosu). "Defka" zakończyła proces likwidacji i w dniu 25 września 2013 roku złożyła wniosek do sądu rejestrowego o jej wykreślenie.

Wykreślenie Spółki "Defka" zgodnie z postanowieniem sądu nastąpiło 30 grudnia 2015 r.

PHS "Hydrotor" SA jest jednostką sprawującą kontrolę nad wymienionymi jednostkami Grupy Kapitałowej i ma obowiązek sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej zgodnie z art. 55 do 63 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (D. U. z 2013 roku , poz. 330 z późniejszymi zmianami) zwanej dalej "ustawą o rachunkowości".

1.6.1. Agromet ZEHS Lubań S.A.

• a) siedziba: Lubań
• b) Przedmiot działalności: Produkcja siłowników hydraulicznych
• c) Sąd Rejonowy: Sąd Rejonowy dla Wrocławia Fabrycznej, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego; Spółka wpisana do rejestru przedsiębiorców pod numerem KRS: 0000342909, dnia 18.12.2009 r.
• d) Zastosowana metoda konsolidacji: pełna
• e) Data objęcia kontroli / data od której wywierany jest znaczny wpływ: 01.03.1998 r.
• f) Udział w kapitale/liczbie głosów jednostki zależnej: 99,99%/ 99,99%.

1.6.2. WPH Sp. z o.o. we Wrocławiu

• a) siedziba: Wrocław
• b) Przedmiot działalności: Produkcja elementów hydrauliki siłowej
• c) Sąd Rejonowy: Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego; Spółka wpisana do rejestru przedsiębiorców pod numerem KRS: 0000082498, dnia 17.01.2002 r.
• d) Zastosowana metoda konsolidacji: pełna
• e) Data objęcia kontroli / data od której wywierany jest znaczny wpływ: 15.06.2005 r.
• f) Udział w kapitale/liczbie głosów jednostki zależnej: 100%/ 100%.

1.6.3. Hydraulika Siłowa Hydrotorbis Sp. z o.o. w Tucholi

• a) siedziba: Tuchola
• b) Przedmiot działalności: Produkcja elementów hydrauliki siłowej
• c) Sąd Rejonowy: Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego; Spółka wpisana do rejestru przedsiębiorców pod numerem KRS: 0000226059, dnia 11.01.2005 r.
• d) Zastosowana metoda konsolidacji: pełna
• e) Data objęcia kontroli / data od której wywierany jest znaczny wpływ: 08.11.2004 r.
• f) Udział w kapitale/liczbie głosów jednostki zależnej: 100%/ 100%.

1.6.4. WZM "Wizamor" Sp. z o.o. w Więcborku

• a) siedziba: Więcbork
• b) Przedmiot działalności: produkcja wysokociśnieniowych elementów złącznych, amortyzatorów i przewodów giętkich
• c) Sąd Rejonowy: Sąd Rejonowy w Bydgoszczy XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, Spółka wpisana do rejestru przedsiębiorców pod numerem KRS: 0000156565, dnia 28.03.2003 r
• d) Zastosowana metoda konsolidacji: pełna
• e) Data objęcia kontroli / data od której wywierany jest znaczny wpływ: 22.06.2010 r.
• f) Udział w kapitale/liczbie głosów jednostki zależnej: 94,73%/ 94,73%.

1.7. Kurs EUR użyty do prezentacji wybranych danych

Do prezentacji wybranych danych przyjęto kursy

• a) podstawowe pozycje aktywów i pasywów Sprawozdania z sytuacji finansowej przeliczono wg średniego kursu EUR ogłoszonego przez NBP obowiązującego na dzień 31.12.2016 r., oraz na 31.12.2015 r.,
• b) podstawowe pozycje Sprawozdania z całkowitych dochodów przeliczono wg średniej arytmetycznej średnich kursów EUR ogłoszonych przez NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego zakończonego miesiąca za 2016 r. oraz 2015 r.,
• c) podstawowe pozycje Sprawozdania z przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej oraz środki pieniężne na koniec okresu przeliczono wg średniego kursu EUR ogłoszonego przez NBP obowiązującego na dzień 31.12.2016 r. oraz na dzień 31.12.2015 r.,

d) środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego przeliczono według średniego kursu EUR obowiązującego na dzień 31.12.2015 r., oraz na początek okresu porównywalnego według średniego kursu EUR obowiązującego na dzień 31.12.2014 r.

Przyjęte kursy prezentowały się następująco (w zł):

Okres - data	Średni kurs w okresie	Minimalny kurs w okresie	Maksymalny kurs w okresie	Kurs na ostatni dzień okresu
31.12.2016 r.	4,3757	4,2355	4,5035	4,4240
31.12.2015 r.	4,1848	3,9822	4,3580	4,2615
31.12.2014 r.	4,1893	4,0998	4,3138	4,2623

1.8. Wybrane dane finansowe

Podstawowe pozycje bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych ze sprawozdania finansowego i porównywalnych danych finansowych przeliczone na EUR przedstawiają się następująco:

Pozycja sprawozdań finansowych	Rok 2016		Rok 2015
	tys. PLN	tys. EURO	tys. PLN	tys. EURO
Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej AKTYWA
Aktywa trwałe	62 070	14 030	63 428	14 884
Aktywa obrotowe	61 188	13 831	56 161	13 179
Aktywa razem	123 258	27 861	119 589	28 063
Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej PASYWA
Kapitał własny	86 087	19 459	83 693	19 639
Kapitał zakładowy	4 797	1 084	4 797	1 126
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	37 171	8 402	35 896	8 423
Zobowiązania długoterminowe	21 132	4 777	23 432	5 499
Zobowiązania krótkoterminowe	16 039	3 625	12 464	2 925
Pasywa razem	123 258	27 861	119 589	28 063
Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów
Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów	88 813	20 297	89 978	21 501
Zysk brutto na sprzedaży	19 542	4 466	20 191	4 825
Zysk na sprzedaży	6 110	1 396	6 553	1 566
Zysk z działalności operacyjnej	9 185	2 099	9 853	2 354
Zysk brutto	8 929	2 041	9 712	2 321
Zysk netto	7 191	1 643	7 991	1 910
Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	7 986	1 805	16 924	3 971
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	(3 028)	(684)	(9 461)	(2 220)
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	(6 963)	(1 574)	(4 968)	(1 166)
Przepływy pieniężne netto razem	(2 005)	(453)	2 495	585
Środki pieniężne na początek okresu	7 633	1 791	5 117	1 201
Środki pieniężne na koniec okresu	5 454	1 233	7 633	1 791

1.9. Dalsza kontynuacja działalności Grupy Kapitałowej

W świetle posiadanych przez Zarząd informacji nie występuje niepewność co do możliwości kontynuowania działalności Grupy Kapitałowej. Kontynuacja działalności Grupy Kapitałowej nie jest zagrożona.

2. Platforma zastosowanych międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej

2.1 Oświadczenie o zgodności

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej ("MSSF") zatwierdzonymi przez Unię Europejską, opublikowanymi i obowiązującymi na dzień 31 grudnia 2016 roku.

Biorąc pod uwagę toczący się w Unii Europejskiej proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Grupę działalność, w zakresie stosowanych przez Grupę zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez Unię Europejską dla roku 2016, z wyjątkiem zasad, które zostały zmienione lub wprowadzone w wyniku zastosowania nowych regulacji MSSF dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2016 roku lub później.

2.2 Podstawa sporządzania sprawozdań finansowych

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe ("skonsolidowane sprawozdanie finansowe", "sprawozdanie finansowe") zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej ("MSSF") zatwierdzonymi przez Unię Europejską, opublikowanymi i obowiązującymi na dzień 31 grudnia 2016 roku. Biorąc pod uwagę toczący się w Unii Europejskiej proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Grupę działalność, w zakresie stosowanych przez Grupę zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez Unię Europejską dla roku 2016, z wyjątkiem zasad, które zostały zmienione lub wprowadzone w wyniku zastosowania nowych regulacji MSSF dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2016 roku lub później. W szczególności sprawozdanie finansowe zostało sporządzone z uwzględnieniem zmian do standardu MSR 1 "Prezentacja sprawozdań finansowych" w zakresie ujawnień. Grupa dokonała modyfikacji zakresu i formatu ujawnień, które dotyczyły:

• kwestii istotności nieistotne ujawnienia nie zostały zaprezentowane nawet jeśli stanowiły część wymogu danego standardu,
• agregacji bądź dezagregacji wybranych pozycji w celu zwiększenia przejrzystości i użyteczności,
• zasad (polityk) rachunkowości zaprezentowane zostały te zasady, które mają istotny wpływ na prezentację efektów działalności i sytuację Grupy.

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez spółki Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez spółki Grupy.

2.3 Nowe standardy i interpretacje

Nowe standardy, zmiany w obowiązujących standardach oraz interpretacje, które zostały przyjęte przez Unię Europejską ("UE"):

• Zmiany do MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" i MSR 41 "Rolnictwo": Rośliny produkcyjne wydane 30 czerwca 2014 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 11 "Wspólne ustalenia umowne: Rozliczenie nabycia udziału we wspólnej działalności" wydane 6 maja 2014 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub później),
• Zmiany do MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" i MSR 38 "Aktywa niematerialne": Wyjaśnienie dopuszczalnych metod amortyzacji; wydane 12 maja 2014 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub później),

• Zmiany wynikające z przeglądu MSSF cykl 2012 2014 wydane 25 września 2014 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub później),

• Zmiany do MSR 1 "Prezentacja sprawozdań finansowych": Ujawnienia wydane 18 grudnia 2014 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub później),

• Zmiany do MSR 27 "Jednostkowe sprawozdania finansowe: Metoda praw własności w jednostkowym sprawozdaniu finansowym" wydane 12 sierpnia 2014 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 10 "Skonsolidowane sprawozdania finansowe", MSSF 12 "Ujawnianie informacji na temat udziałów w innych jednostkach" i MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach": Jednostki inwestycyjne: zastosowanie wyjątku od konsolidacji; opublikowane 18 grudnia 2014 roku (mają zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku),
• MSSF 15 "Przychody z tytułu umów z klientami" wydany 28 maja 2014 roku, obejmujący zmiany do MSSF 15 "Data wejścia w życie MSSF 15" opublikowane 11 września 2015 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),
• MSSF 9 "Instrumenty finansowe" wydany 24 lipca 2014 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później).

Nowe standardy, zmiany w obowiązujących standardach oraz interpretacje, które nie zostały przyjęte przez Unię Europejską:

• MSSF 14 "Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe" opublikowany 30 stycznia 2014 roku, zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej proces zatwierdzania standardu w wersji wstępnej nie zostanie zainicjowany przed ukazaniem się standardu w wersji ostatecznej (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub później),
• MSSF 16 "Leasing" opublikowany 13 stycznia 2016 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 10 "Skonsolidowane sprawozdania finansowe" i MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach": Transakcje sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem opublikowane 11 września 2014 roku (prace prowadzące do zatwierdzenia niniejszych zmian zostały przez UE odłożone bezterminowo, termin wejścia w życie został odroczony przez RMSR na czas nieokreślony),
• Zmiany do MSR 12: Ujmowanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikających z nierozliczonych strat podatkowych opublikowane 19 stycznia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 roku lub później),
• Zmiany do MSR 7: Inicjatywa w zakresie ujawniania informacji opublikowane 29 stycznia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 roku lub później),
• Wyjaśnienia do MSSF 15 "Przychody z tytułu umów z klientami" opublikowane 12 kwietnia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 2: Klasyfikacja oraz wycena transakcji płatności opartych na akcjach opublikowane 20 czerwca 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 4: zastosowanie MSSF 9 "Instrumenty finansowe" z MSSF 4 "Umowy ubezpieczenia" opublikowane 12 września 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),
• Zmiany wynikające z przeglądu MSSF cykl 2014 2016 wydane 8 grudnia 2016 roku (zmiany do MSSF 12 oraz MSSF 1 mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2017 roku lub później, natomiast Zmiany do MSR 28 mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku lub później),
• KIMSF Interpretacja 22: Transakcje w walutach obcych oraz zaliczki opublikowana 8 grudnia 2016 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),
• Zmiany do MSR 40: Przeniesienie nieruchomości inwestycyjnej opublikowane 8 grudnia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później).

Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego z przyjętych przez UE standardów, interpretacji lub zmian, które na dzień 31 grudnia 2016 roku nie miały zastosowania.

Strona 13 z 54 Analiza Zarządu i wstępna ocena wpływu nowych lub zmienionych standardów na stosowane przez Grupę zasady (polityki) rachunkowości oraz przyszłe sprawozdania finansowe obejmowała w szczególności wpływ nowych

standardów MSSF 9, 15 oraz 16,których zastosowanie może wywołać zmiany w rachunkowości i sprawozdawczości Grupy w latach 2017- 2019.

MSSF 9 "Instrumenty finansowe"

Nowy standard MSSF 9 usuwa obecnie występujące w MSR 39 kategorie instrumentów finansowych i klasyfikuje instrumenty jako wyceniane w wartości godziwej (przez wynik finansowy bądź przez pozostałe dochody całkowite) lub jako wyceniane według zamortyzowanego kosztu.

Standard ten wprowadza nowe podejście do szacowania utraty wartości, które bazuje na wyznaczaniu oczekiwanych strat, ponadto zawiera nowe wytyczne dotyczące rachunkowości zabezpieczeń, mające na celu uproszczenie bieżących rozwiązań oraz lepsze odzwierciedlenie zasad zarządzania ryzykiem.

Po dokonaniu wstępnej oceny aktywów finansowych pod kątem ich klasyfikacji zgodnie z wymogami MSSF 9 Grupa oceniła, iż większość aktywów ujmowanych obecnie jako pożyczki i należności (w tym należności z tytułu dostaw i usług oraz środki pieniężne) będzie nadal wyceniana według zamortyzowanego kosztu. Grupa analizuje także zasadność wyodrębnienia innego modelu biznesowego w odniesieniu do należności podlegających umowom faktoringu, co może skutkować koniecznością wyceny tych należności do wartości godziwej przez wynik finansowy, jednak zmiana ta nie powinna mieć istotnego wpływu na wycenę tego portfela w momencie pierwszego zastosowania MSSF 9, czyli w okresie rozpoczynającym się 1 stycznia 2018 roku.

W zakresie utraty wartości, konieczność rozpoznania strat oczekiwanych spowoduje jednorazowy wpływ na zyski zatrzymane na moment pierwszego zastosowania standardu MSSF 9, ze względu na fakt, iż Grupa rozpoznaje obecnie jedynie straty poniesione, głównie na bazie analizy indywidualnej. Zarząd rozważa zastosowanie uproszczeń i rozwiązań praktycznych dopuszczonych przez MSSF 9 w tym zakresie.

Jeżeli chodzi o rachunkowość zabezpieczeń, aktualne relacje zabezpieczające mogą być, w ocenie Zarządu, kontynuowane w momencie wdrożenia nowego standardu, niemniej jednak zmianie będzie musiała ulec dokumentacja rachunkowości zabezpieczeń i wymogi związane z testowaniem efektywności.

Po ukończeniu analizy ryzyk i korzyści związanych z przyjęciem rozwiązań dotyczących rachunkowości zabezpieczeń wprowadzonych przez MSSF 9 Zarząd dokona wyboru co do terminu zaadaptowania wymaganych rozwiązań.

Z uwagi na trwające prace nad wdrożeniem MSSF 9 i związany z tym brak możliwości wiarygodnego oszacowania pełnego efektu zmian, Grupa nie ujawnia ilościowego wpływu standardu na przyszłe wyniki finansowe.

MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" oraz Objaśnienia do MSSF 15

Standard MSSF 15 "Przychody z tytułu umów z klientami", który zastępuje standardy MSR 18 i MSR 11, a także powiązane z nimi interpretacje, ustanawia i systematyzuje zasady ujęcia przychodów z kontraktów z klientami. Standard wprowadza między innymi jeden, pięciostopniowy model ujmowania przychodów, który będzie miał zastosowanie do wszystkich umów z klientami i będzie oparty o identyfikację odrębnych obowiązków świadczenia oraz alokację przychodów z transakcji do poszczególnych obowiązków świadczenia. Standard doprecyzowuje również zasady szacowania wynagrodzenia zmiennego, ustalania kiedy umowa zawiera czynnik finansowania oraz rozróżnia ujęcie obowiązków wykonania świadczenia wynikające z umowy jako spełnianych w czasie lub w określonym momencie.

Objaśnienia do MSSF 15 dostarczają dodatkowych informacji i wyjaśnień dotyczących głównych założeń przyjętych w MSSF 15. Oprócz dodatkowych objaśnień, wprowadzono także zwolnienia i uproszczenia dla jednostek stosujących nowy standard po raz pierwszy.

Grupa rozpoczęła analizy związane z oceną wpływu MSSF 15, natomiast nie podjęła jeszcze decyzji na temat metody wdrożenia (w pełni retrospektywna lub retrospektywna zmodyfikowana).

Zidentyfikowane transakcje i zdarzenia gospodarcze, które w pewnym stopniu mogą być dotknięte zmianami w zakresie ich ujmowania w związku z nowymi regulacjami, będą podlegać dalszej analizie pod kątem ewentualnych różnic w ujmowaniu przychodów. Kolejny etap weryfikacji wpływu MSSF 15 obejmie między innymi:

• identyfikację odrębnych obowiązków świadczenia (np. wieloelementowe umowy partnerstwa, mowy na świadczenie usług w zakresie transportu i logistyki),
• szacowanie wynagrodzenia zmiennego (np. rabaty uzależnione od wolumenu sprzedaży, premie posprzedażne w umowach na dostawę paliw i olejów),
• wyodrębnienie elementów leasingu z umów usługowych, rozliczenie transakcji jako sprzedaż lub wymiana aktywów niepieniężnych w sytuacji nierównowagi w podziale surowca wydobytego ze złóż produkcyjnych.

Na podstawie wstępnej analizy oraz ograniczonej skali transakcji, w stosunku do których mogą wystąpić ewentualne różnice w zakresie ujmowania przychodów wg nowych regulacji, Grupa ocenia, że wdrożenie MSSF 15 nie powinno mieć istotnego wpływu na wysokość przychodów w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w momencie jego pierwszego zastosowania, to jest w okresie rozpoczynającym się 1 stycznia 2018 roku. Grupa jest w trakcie prac nad wdrożeniem MSSF 15 i w związku z tym na dzień 31 grudnia 2016 roku nie dysponuje jeszcze wiarygodnym szacunkiem wpływu jego wdrożenia na wyniki finansowe.

MSSF 16 "Leasing"

Nowy standard MSSF 16 "Leasing" ustanawia zasady ujęcia, wyceny, prezentacji oraz ujawnień dotyczących umów leasingu. Standard ten zniesie klasyfikację leasingu operacyjnego i leasingu finansowego, obowiązującą zgodnie z MSR 17 i wprowadzi jeden model dla ujęcia księgowego leasingu przez leasingobiorcę.

Na dzień 31 grudnia 2016 roku Zarząd ocenia, iż znacząca ilość umów leasingu (operacyjnego oraz finansowego), a także umów najmu, dzierżawy i użyczenia, których stroną są spółki Grupy, może zostać zakwalifikowana do umów leasingu w rozumieniu MSSF 16.

Umowy te dotyczą aktywów obu segmentów sprawozdawczych Grupy obejmują pozostałe maszyny i urządzenia produkcyjne.

Grupa dokonała wstępnej, ogólnej analizy umów spełniających kryteria leasingu wg definicji zawartej w MSSF 16 i spodziewa się istotnego zwiększenia wartości aktywów oraz zobowiązań z tytułu leasingu w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej po zastosowaniu nowych regulacji, to jest po 1 stycznia 2019 roku. W szczególności dotyczy to środków transportu w segmencie produkcji i handlu.

Aby wstępnie ocenić potencjalny wpływ nowych regulacji księgowych dotyczących umów leasingu na Grupę należy zapoznać się z wartościami minimalnych przyszłych opłat z tytułu leasingu operacyjnego, które zostały przedstawione Wartość minimalnych zdyskontowanych przyszłych opłat stanowi przybliżony szacunek, o ile zwiększyłyby się zobowiązania gdyby standard został zastosowany na dzień 31 grudnia 2016 roku. Należy mieć jednak na uwadze, że ujęte aktywa i zobowiązania będą odmiennie rozliczane niż to wynika z dotychczas obowiązujących zasad rozliczenia leasingu operacyjnego wg MSR 17. Obecnie opłaty z tytułu leasingu rozliczane są w znacznej mierze liniowo, natomiast w wyniku zmian spowodowanych przyjęciem MSSF 16 oczekuje się, że o ile aktywa z tytułu najmu prezentowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej będą również rozliczane liniowo, to zobowiązania będą rozliczane efektywną stopą procentową, co spowoduje zwiększenie obciążeń w początkowych okresach po zawarciu lub modyfikacji umowy najmu i zmniejszanie się ich wraz z postępem czasu.

Grupa nie dokonała jeszcze szczegółowej symulacji zmian do ujęcia w sprawozdaniu finansowym w pierwszym okresie sprawozdawczym stosowania MSSF 16 czyli po 1 stycznia 2019 roku i planuje przeprowadzenie stosownych analiz oraz kalkulacji w latach 2017-2018.

2.4 Zastosowanie założeń, szacunków i osądów w rachunkowości

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga przyjęcia pewnych założeń oraz dokonania szacunków i osądów, które wpływają na wielkości wykazane w sprawozdaniu finansowym.

Założenia i szacunki są oparte na najlepszej wiedzy kierownictwa na temat bieżących i przyszłych zdarzeń oraz działań, jednak rzeczywiste wyniki mogą się różnić od przewidywanych.

Szacunki i związane z nimi założenia podlegają bieżącej weryfikacji. Zmiana szacunków księgowych jest rozpoznawana w okresie, w którym zostały one zmienione, jeśli dotyczy to wyłącznie tego okresu, lub w okresie bieżącym i przyszłym, jeśli zmiany dotyczą zarówno okresu bieżącego jak i przyszłego. Przyjęte istotne założenia przy dokonywaniu szacunków przedstawione zostały w odpowiednich notach do sprawozdania.

Przyjmując założenia, dokonując szacunków i osądów zarząd Spółki (Zarząd) może kierować się własnym doświadczeniem i wiedzą, a także opiniami, analizami i rekomendacjami niezależnych ekspertów.

Ważne założenia i szacunki

Świadczenia pracownicze

Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych zostały oszacowane za pomocą metod aktuarialnych.

Amortyzacja

Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego oraz aktywów niematerialnych. Grupa corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ich ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków.

Wartość godziwa instrumentów finansowych

Wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek wycenia się wykorzystując odpowiednie techniki wyceny. Przy doborze odpowiednich metod i założeń do wyceny Spółka kieruje się profesjonalnym osądem.

Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego

Grupa rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty dochód podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie to stałoby się nieuzasadnione. Grupa weryfikuje przyjęte szacunki dotyczące prawdopodobieństwa odzyskania aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w oparciu o zmiany czynników branych pod uwagę przy ich dokonywaniu, nowe informacje oraz doświadczenia z przeszłości.

Utrata wartości ośrodków wypracowujących środki pieniężne oraz pojedynczych składników rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych

Każdorazowo na dzień kończący okres sprawozdawczy, zgodnie z postanowieniami standardu MSR 36 "Utrata wartości aktywów", przeprowadza się analizę pod kątem przesłanek, które mogłyby wskazywać na ewentualną utratę wartości ośrodków wypracowujących środki pieniężne oraz pojedynczych składników aktywów. Przesłanki mogą pochodzić z zewnątrz i dotyczyć na przykład zmiennych rynkowych (w tym: zmiany cen, notowań kursów walut, notowań giełdowych, stóp procentowych, innych zmiennych związanych z bieżącymi Grupie, związanych na przykład z decyzjami o zmianie, zaniechaniu, ograniczaniu, czy rozwoju działalności, a także zmianie technologii, działaniach efektywnościowych i inwestycyjnych. Stwierdzenie utraty wartości wymaga oszacowania wartości odzyskiwalnej składników aktywów lub ośrodków wypracowujących środki pieniężne. Do istotnych założeń uwzględnianych przy szacunkach tej wartości należą takie zmienne jak: stopy dyskontowe, stopy wzrostu, wskaźniki cenowe.

Przeprowadzona analiza przepływów pieniężnych dla poszczególnych ośrodków wypracowujących środki pieniężne nie wykazała przesłanek, które w opinii Zarządu wymagałyby dokonania testów na utratę wartości aktywów Spółki, w wyniku których konieczne byłoby dokonanie korekt.

2.5 Wcześniejsze zastosowanie standardów i interpretacji

Sporządzając niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zarząd Grupy podjął decyzję, iż żaden ze Standardów nie będzie wcześniej stosowany.

2.6 Dobrowolna zmiana zasad rachunkowości

Sporządzając niniejsze sprawozdanie finansowe, w stosunku do okresów poprzednich Grupa nie zmieniła dobrowolnie żadnych stosowanych uprzednio zasad rachunkowości.

3. Stosowane zasady rachunkowości

3.1 Dane ogólne

Spółką dominującą Grupy Kapitałowej jest Przedsiębiorstwo Hydrauliki Siłowej "Hydrotor" S.A.

Podstawowym przedmiotem działalności Grupy Kapitałowej jest produkcja i sprzedaż elementów hydrauliki siłowej.

3.2 Zasady rachunkowości

Jednostki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej w 2016 r., stosowały międzynarodowe standardy rachunkowości.

Sprawozdanie finansowe Grupy zostało dostosowane i sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF).

Sprawozdanie finansowe jest sporządzone zgodnie z koncepcją kosztu historycznego, za wyjątkiem aktualizacji wyceny niektórych aktywów trwałych i instrumentów finansowych.

Najważniejsze zasady rachunkowości stosowane przez Grupę przedstawione zostały poniżej.

3.3 Podstawa konsolidacji

Skonsolidowane sprawozdania finansowe zawierają sprawozdanie finansowe jednostki dominującej oraz sprawozdania jednostek kontrolowanych przez jednostkę dominującą sporządzone na dzień 31 grudnia każdego roku.

Kontrola występuje wówczas, gdy Spółka dominująca ma możliwość wpływania na politykę finansową i operacyjną podległej jednostki w celu osiągnięcia korzyści z jej działalności.

Wszystkie salda i transakcje pomiędzy jednostkami Grupy, w tym przychody i koszty oraz zyski i straty wynikające z transakcji w ramach Grupy zostały w całości wyeliminowane (patrz nota 45).

Jednostki zależne podlegają konsolidacji w okresie od dnia ich nabycia, będącego dniem objęcia nad nimi kontroli przez jednostkę dominującą wchodzącą w skład Grupy, a przestają podlegać konsolidacji od dnia ustania kontroli.

Udziały mniejszości obejmują nie należące do Grupy udziały w Spółkach z o.o.:

• "Agromet" S.A. Lubań
• WZM "Wizamor" Więcbork

W przypadkach gdy jest to konieczne, w sprawozdaniach finansowych jednostek zależnych bądź stowarzyszonych dokonuje się korekt mających na celu ujednolicenie zasad rachunkowości stosowanych przez jednostkę z zasadami stosowanymi przez podmiot dominujący.

3.4 Inwestycje w podmioty stowarzyszone

Podmiotem stowarzyszonym jest podmiot, na którym Spółka dominująca wywiera znaczący wpływ, lecz nie sprawuje kontroli, uczestnicząc w ustalaniu zarówno polityki finansowej jak i operacyjnej podmiotu stowarzyszonego.

3.5 Aktywa przeznaczone do zbycia

Aktywa trwałe (i grupy aktywów netto przeznaczonych do zbycia) zaklasyfikowane jako przeznaczone do zbycia wyceniane są po niższej z dwóch wartości: wartości bilansowej lub wartości godziwej pomniejszonych o koszty związane ze sprzedażą.

Aktywa trwałe i grupy aktywów netto klasyfikowane są jako przeznaczone do zbycia, jeżeli ich wartość bilansowa będzie odzyskana raczej w wyniku transakcji sprzedaży niż w wyniku ich dalszego ciągłego użytkowania. Warunek ten uznaje się za spełniony wyłącznie wówczas, gdy wystąpienie transakcji sprzedaży jest bardzo prawdopodobne, a składnik aktywów (lub grupa aktywów netto przeznaczonych do zbycia) jest dostępny w swoim obecnym stanie do natychmiastowej sprzedaży. Klasyfikacja składnika aktywów jako przeznaczonego do zbycia zakłada zamiar kierownictwa spółki do zakończenia transakcji sprzedaży w ciągu roku od momentu zmiany klasyfikacji.

3.6 Wartość firmy

Wartość firmy powstająca przy konsolidacji wynika z wystąpienia na dzień nabycia nadwyżki kosztu nabycia jednostki nad wartością godziwą identyfikowalnych składników aktywów i pasywów jednostki zależnej, stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia na dzień nabycia.

Wartość firmy jest wykazywana jako składnik aktywów i przynajmniej raz w roku podlega analizie pod kątem utraty wartości. Ewentualna utrata wartości rozpoznawana jest od razu w rachunku zysków i strat i nie podlega odwróceniu w kolejnych okresach.

Przy sprzedaży jednostki zależnej, stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia, odpowiednia część wartości firmy uwzględniana jest przy wyliczaniu zysku bądź straty na sprzedaży.

Wartość firmy powstała przed datą zmiany zasad na MSSF ujęta została w księgach zgodnie z wartością rozpoznaną według wcześniej stosowanych zasad rachunkowości i podlegała testowi na utratę wartości na dzień przejścia na MSSF.

3.7 Przychody ze sprzedaży

Przychody ze sprzedaży ujmowane są w wartości godziwej zapłat otrzymanych lub należnych i reprezentują należności za produkowane wyroby, towary i usługi dostarczone w ramach normalnej działalności gospodarczej, po pomniejszeniu o rabaty, VAT i inne podatki związane ze sprzedażą (podatek akcyzowy).

Sprzedaż towarów ujmowana jest w momencie dostarczenia towarów i przekazania prawa własności.

Przychody z tytułu odsetek ujmowane są narastająco, w odniesieniu do głównej kwoty należnej, zgodnie z metodą efektywnej stopy procentowej.

Przychody z tytułu dywidend są ujmowane w momencie, kiedy zostaje ustanowione prawo akcjonariuszy do otrzymania płatności.

3.8 Leasing

Umowa leasingowa jest to umowa, na mocy której w zamian za opłatę lub serię opłat, leasingodawca przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania danego składnika aktywów przez uzgodniony okres.

Leasing finansowy jest to umowa leasingowa, na mocy której następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z tytułu posiadania aktywów. Ostateczne przeniesienie tytułu prawnego może, lecz nie musi nastąpić.

Leasing operacyjny jest to umowa leasingowa różna od umowy leasingu finansowego.

Rzeczowy majątek trwały użytkowany na podstawie umowy leasingu wycenia się zgodnie z regulacjami MSR 17 "Leasing". Podstawowym elementem wyceny jest odpowiednie zaklasyfikowanie umowy leasingu jako leasing finansowy lub leasing operacyjny.

a) Leasing finansowy

Na dzień rozpoczęcia okresu leasingu, Grupa jako leasingobiorca ujmuje leasing finansowy w bilansie jako aktywa i zobowiązania w kwotach równych wartości godziwej przedmiotu leasingu ustalonej na dzień rozpoczęcia leasingu lub w kwotach równych wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych ustalonej na dzień rozpoczęcia leasingu, jeżeli jest ona niższa od wartości godziwej. Przy obliczaniu wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych, stopą dyskontową jest stopa procentowa leasingu, jeżeli możliwe jest jej ustalenie. W przeciwnym razie stosuje się krańcową stopę procentową leasingobiorcy. Wszelkie początkowe koszty bezpośrednie Grupy zwiększają kwotę wykazywaną jako składnik aktywów.

Minimalne opłaty leasingowe rozdziela się pomiędzy koszty finansowe i zmniejszenie niespłaconego salda zobowiązania. Koszty finansowe rozlicza się w taki sposób na poszczególne okresy objęte okresem leasingu, aby uzyskać stałą okresową stopę procentową w stosunku do niespłaconego salda zobowiązania. Warunkowe opłaty leasingowe ujmuje się jako koszty w okresach, w których je poniesiono. Leasing finansowy powoduje naliczanie amortyzacji aktywów podlegających amortyzacji, a także kosztów finansowych w każdym z okresów obrotowych. Zasady amortyzacji aktywów podlegających amortyzacji będących przedmiotem leasingu są spójne z zasadami stosowanymi przy amortyzacji własnych aktywów jednostki podlegających amortyzacji, zaś amortyzację oblicza się zgodnie z MSR 16 i MSR 38. Przy braku wystarczającej pewności, że leasingobiorca uzyska tytuł własności przed końcem okresu leasingu, dany składnik aktywów umarza się przez krótszy z dwóch okresów tj. okres leasingu lub okres użytkowania.

Zobowiązania z tytułu opłat leasingowych płatnych w okresie powyżej roku , pomniejszone o część odsetkową, prezentowane są w zobowiązaniach długoterminowych, natomiast zobowiązania z tytułu opłat leasingowych pomniejszone o część odsetkową płatnych w okresie do roku, prezentowane są w zobowiązaniach krótkoterminowych. Część odsetkowa ujmowana jest w rachunku zysków i strat w okresie trwania leasingu w kosztach finansowych. Aby określić, czy nastąpiła utrata wartości przedmiotu leasingu, jednostki Grupy stosują MSR 36 Utrata wartości aktywów.

b) Leasing operacyjny

Opłaty leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego ujmuje się jako koszty metodą liniową przez okres leasingu chyba, że zastosowanie innej systematycznej metody lepiej odzwierciedla sposób rozłożenia w czasie korzyści czerpanych przez Grupę.

3.9 Waluty obce

Transakcje przeprowadzane w walucie innej niż polski złoty (zł) są księgowane po kursie waluty obowiązującym na dzień transakcji. Na dzień bilansowy, aktywa i pasywa pieniężne denominowane w walutach obcych są przeliczane według średniego kursu NBP obowiązującego na ten dzień. Aktywa i pasywa niepieniężne wyceniane w wartości godziwej i denominowane w walutach obcych wycenia się według średniego kursu obowiązującego w dniu ustalenia wartości godziwej. Zyski i straty wynikłe z przeliczenia walut są odnoszone bezpośrednio w rachunek zysków i strat, za wyjątkiem przypadków, gdy powstały one wskutek wyceny aktywów i pasywów niepieniężnych, w przypadku których zmiany wartości godziwej odnosi się bezpośrednio na kapitał.

Różnice kursowe w grupie przeliczane są według kursu NBP.

3.10 Koszty odsetek

Koszty finansowania zewnętrznego bezpośrednio związanego z nabyciem lub wytworzeniem składników majątku wymagających dłuższego okresu czasu, aby mogły być zdatne do użytkowania lub odsprzedaży, są doliczane do kosztów wytworzenia takich środków trwałych, aż do momentu oddania tych środków trwałych do użytkowania. Przychody z inwestycji uzyskane w wyniku krótkoterminowego inwestowania pozyskanych środków a związane z powstawaniem środków trwałych pomniejszają wartość skapitalizowanych kosztów finansowania zewnętrznego.

Wszelkie pozostałe koszty finansowania zewnętrznego są odnoszone bezpośrednio w rachunek zysków i strat w okresie, w którym zostały poniesione.

3.11 Dotacje

Dotacje udzielane na zakupy inwestycyjne związane z realizacją określonych celów (np.: zatrudnienie osób niepełnosprawnych, aktywizacja obszarów zagrożonych bezrobociem itp.) ujmowane są jako przychód w poszczególnych okresach, aby zapewnić ich współmierność z odpowiadającymi kosztami.

Dotacje państwowe do aktywów trwałych są prezentowane w bilansie jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i odpisywane w rachunek zysków i strat przez przewidywany okres użytkowania tych aktywów.

3.12 Zysk na działalności gospodarczej

Zysk na działalności operacyjnej kalkulowany jest po uwzględnieniu kosztów restrukturyzacji i udziału w zyskach jednostek stowarzyszonych, ale przed uwzględnieniem kosztów i przychodów finansowych.

3.13 Podatki

Na obowiązkowe obciążenia wyniku składają się: podatek bieżący (CIT) oraz podatek odroczony.

Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego (podstawy opodatkowania) danego roku obrotowego. Zysk (strata) podatkowa różni się od księgowego zysku (straty) netto w związku z wyłączeniem przychodów podlegających opodatkowaniu i kosztów stanowiących koszty uzyskania przychodów w latach następnych oraz pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie będą podlegały opodatkowaniu. Obciążenia podatkowe są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku obrotowym.

Podatek odroczony jest wyliczany metodą bilansową jako podatek podlegający zapłaceniu lub zwrotowi w przyszłości na różnicach pomiędzy wartościami bilansowymi aktywów i pasywów a odpowiadającymi im wartościami podatkowymi wykorzystywanymi do wyliczenia podstawy opodatkowania.

Rezerwa na podatek odroczony jest tworzona od wszystkich dodatnich różnic przejściowych podlegających opodatkowaniu, natomiast składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego jest rozpoznawany do wysokości w jakiej jest prawdopodobne, że będzie można pomniejszyć przyszłe zyski podatkowe o rozpoznane ujemne różnice przejściowe. Pozycja aktywów lub zobowiązanie podatkowe nie powstaje, jeśli różnica przejściowa powstaje z tytułu wartości firmy lub z tytułu pierwotnego ujęcia innego składnika aktywów lub zobowiązania w transakcji, która nie ma wpływu ani na wynik podatkowy ani na wynik księgowy.

Rezerwa z tytułu podatku odroczonego jest rozpoznawana od przejściowych różnic podatkowych powstałych w wyniku inwestycji w podmioty zależne i stowarzyszone oraz wspólne przedsięwzięcia, chyba że Grupa jest zdolna kontrolować moment odwrócenia różnicy przejściowej i jest prawdopodobne, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnica przejściowa się nie odwróci.

Wartość składnika aktywów z tytułu podatku odroczonego podlega analizie na każdy dzień bilansowy, a w przypadku gdy spodziewane przyszłe zyski podatkowe nie będą wystarczające dla realizacji składnika aktywów lub jego części następuje jego odpis.

Podatek odroczony jest wyliczany przy użyciu stawek podatkowych, które będą obowiązywać w momencie, gdy pozycja aktywów zostanie zrealizowana lub zobowiązanie stanie się wymagalne. Podatek odroczony jest ujmowany w rachunku zysków i strat, poza przypadkiem gdy dotyczy on pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym. W tym ostatnim wypadku podatek odroczony jest również rozliczany bezpośrednio w kapitały własne.

3.14 Rzeczowe aktywa trwałe

Rzeczowe aktywa trwałe początkowo ujmowane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. Cenę nabycia zwiększają wszystkie koszty związane bezpośrednio z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do użytkowania. Koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, ujmowane są w sprawozdaniu z całkowitych dochodów w momencie ich poniesienia.

Po początkowym ujęciu rzeczowe aktywa trwałe na dzień bilansowy wykazywane są według modelu wartości przeszacowanej równej kwocie uzyskanej z wyceny składnika aktywów do jego wartości godziwej, dokonanej przez rzeczoznawcę lub prze pion techniczny w oparciu o założenia rynkowe (na określony dzień dokonania tej wyceny), pomniejszonej w kolejnych okresach o odpisy amortyzacyjne oraz utratę wartości. Wyceny przeprowadzane są z częstotliwością zapewniającą brak istotnych rozbieżności pomiędzy wartością księgową a wartością godziwą na dzień bilansowy.

Zwiększenie wartości wynikające z przeszacowania ujmowane jest w pozycji kapitału rezerwowego z aktualizacji wyceny, za wyjątkiem sytuacji, gdy podwyższenie wartości odwraca wcześniejszy odpis rozpoznany w rachunku zysków i strat (w takim przypadku podniesienie wartości ujmowane jest również w rachunku zysków i strat ale do wysokości wcześniejszego odpisu). Obniżenie wartości wynikające z przeszacowania gruntów, budynków i budowli ujmowane jest jako koszt okresu w wysokości przewyższającej kwotę wcześniejszej wyceny tego składnika aktywów ujętą w pozycji kapitału rezerwowego z aktualizacji wyceny.

Amortyzacja przeszacowanych budynków i budowli ujmowana jest w rachunku zysków i strat. W momencie sprzedaży lub zakończenia użytkowania przeszacowanych budynków i budowli, nierozliczona kwota przeszacowania dotycząca tych aktywów przenoszona jest bezpośrednio z kapitału rezerwowego z aktualizacji wyceny do zysków zatrzymanych.

Środki trwałe w budowie powstające dla celów produkcyjnych, wynajmu lub administracyjnych jak również dla celów jeszcze nie określonych, prezentowane są w bilansie wg kosztu wytworzenia pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości.

Koszt wytworzenia zwiększany jest o opłaty oraz dla określonych aktywów o koszty finansowania zewnętrznego skapitalizowane zgodnie z zasadami określonymi w zasadach rachunkowości Grupy. Amortyzacja dotycząca tych

środków trwałych rozpoczyna się w momencie rozpoczęcia ich użytkowania, zgodnie z zasadami dotyczącymi własnych aktywów trwałych.

Maszyny, urządzenia, środki transportu oraz pozostałe środki trwałe prezentowane są w bilansie w wartości kosztu historycznego pomniejszonego o dokonane skumulowane umorzenie oraz odpisy z tytułu utraty wartości.

Amortyzację wylicza się dla wszystkich środków trwałych, z pominięciem gruntów oraz środków trwałych w budowie, przez oszacowany okres ekonomicznej przydatności tych środków, używając metod mieszanych, przy zastosowaniu następujących rocznych stawek amortyzacji:

	budynki i budowle	2,5 % - 4 ,0 %
	urządzenia techniczne i maszyny	5,0 % - 33,0 %
	środki transportu	12,5 % - 33,0 %
	pozostałe środki trwałe	10,0 % - 25,0 %

Aktywa utrzymywane na podstawie umowy leasingu finansowego są amortyzowane przez okres ich ekonomicznej użyteczności, odpowiednio jak aktywa własne, nie dłużej jednak niż okres trwania leasingu.

Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży / likwidacji lub zaprzestania użytkowania środków trwałych są określane jako różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży a wartością netto tych środków trwałych i są ujmowane w rachunku zysków i strat.

3.15 Nieruchomości inwestycyjne

Nieruchomości inwestycyjne początkowo wycenia się według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia z uwzględnieniem kosztów przeprowadzenia transakcji. Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjne są wyceniane według wartości przeszacowanej.

3.16 Wartości niematerialne – koszty prac rozwojowych

Wartości niematerialne są rozpoznawane, jeżeli jest prawdopodobne, że w przyszłości spowodują wpływ korzyści ekonomicznych, które mogą być bezpośrednio powiązane z tymi aktywami.

Początkowe ujęcie wartości niematerialnych następuje według cen nabycia. Na kolejne dni bilansowe wartość początkowa wartości niematerialnych pomniejszana jest o skumulowane odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.

Odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych dokonuje się metodą liniową w oparciu o przyjęte w Spółkach Grupy Kapitałowej plany amortyzacji.

Głównymi składnikami wartości niematerialnych w Grupie są oprogramowanie komputerowe oraz koszty zakończonych prac rozwojowych.

Koszty prac rozwojowych są kapitalizowane wyłącznie w sytuacji, gdy:

• realizowany jest ściśle określony projekt (np. oprogramowanie lub nowe procedury);
• prawdopodobne jest, że składnik aktywów przyniesie przyszłe korzyści ekonomiczne;
• koszty związane z projektem mogą być wiarygodnie oszacowane.

Koszty prac rozwojowych są amortyzowane metodą liniową przez przewidywany okres ich ekonomicznej przydatności.

W przypadku, gdy niemożliwe jest wyodrębnienie wytworzonego we własnym zakresie składnika aktywów, koszty prac rozwojowych są ujmowane w rachunku zysków i strat w okresie, w którym zostały poniesione.

3.17 Patenty i znaki towarowe

Patenty i znaki towarowe ujmowane są w bilansie w cenie nabycia pomniejszonej o dokonane umorzenie przy użyciu metody liniowej przez okres ich ekonomicznej użyteczności.

3.18 Utrata wartości

Na każdy dzień bilansowy Grupa dokonuje przeglądu wartości netto składników majątku trwałego w celu stwierdzenia, czy nie występują przesłanki wskazujące na możliwość utraty ich wartości.

W przypadku, gdy stwierdzono istnienie takich przesłanek, szacowana jest wartość odzyskiwalna danego składnika aktywów, w celu ustalenia potencjalnego odpisu z tego tytułu. W sytuacji, gdy składnik aktywów nie generuje przepływów pieniężnych, które są w znacznym stopniu niezależnymi od przepływów generowanych przez inne aktywa, analizę przeprowadza się dla grupy aktywów generujących przepływy pieniężne, do której należy dany składnik aktywów.

W przypadku wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania, test na utratę wartości przeprowadzany jest corocznie, oraz dodatkowo, gdy występują przesłanki wskazujące na możliwość wystąpienia utraty wartości.

Wartość odzyskiwalna ustalana jest jako kwota wyższa z dwóch wartości: wartość godziwa pomniejszona o koszty sprzedaży lub wartość użytkowa. Ta ostatnia wartość odpowiada wartości bieżącej szacunku przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy użyciu stopy dyskonta uwzględniającej aktualną rynkową wartość pieniądza w czasie oraz ryzyko specyficzne dla danego aktywa.

Jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa od wartości księgowej netto składnika aktywów (lub grupy aktywów), wartość księgowa jest pomniejszana do wartości odzyskiwalnej. Strata z tytułu utraty wartości jest ujmowana jako koszt w okresie, w którym wystąpiła, za wyjątkiem sytuacji gdy składnik aktywów ujmowany był w wartości przeszacowanej (wówczas utrata wartości traktowana jest jako obniżenie wcześniejszego przeszacowania).

W momencie gdy utrata wartości ulega następnie odwróceniu, wartość netto składnika aktywów (lub grupy aktywów) zwiększana jest do nowej oszacowanej wartości odzyskiwalnej, nie wyższej jednak od wartości netto tego składnika aktywów jaka byłaby ustalona, gdyby utrata wartości nie została rozpoznana w poprzednich latach. Odwrócenie utraty wartości ujmowane jest przychodach, o ile składnik aktywów nie podlegał wcześniej przeszacowaniu – w takim przypadku, odwrócenie utraty wartości odnoszone jest na kapitał z aktualizacji wyceny.

3.19 Zapasy

Zapasy są wykazywane według ceny nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych, niż cena sprzedaży netto. Na koszty wytworzenia składają się koszty materiałów bezpośrednich oraz w stosownych przypadkach koszty wynagrodzeń bezpośrednich oraz uzasadniona część kosztów pośrednich. Zapasy materiałów i towarów są wyceniane przy wykorzystaniu metody średniej ważonej.

Cena sprzedaży netto odpowiada oszacowanej cenie sprzedaży pomniejszonej o wszelkie koszty konieczne do zakończenia produkcji oraz koszty doprowadzenia zapasów do sprzedaży lub znalezienia nabywcy (tj. koszty sprzedaży, marketingu itp.).

3.20 Instrumenty finansowe

Jako instrument finansowy Grupa kwalifikuje każdą umowę, która skutkuje jednocześnie powstaniem składnika aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron, pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze.

Grupa klasyfikuje instrumenty finansowe z podziałem na:

• 1. Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, które obejmują:
• a) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu,
• b) aktywa finansowe desygnowane do wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy:
• desygnowane dobrowolną decyzją Grupy w momencie początkowego ujęcia,
• desygnowane w związku z tym, że zawierają elementy wbudowane, które należałyby wyodrębnić, ale których wartości nie można ustalić wiarygodnie.
• 1. Inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, z ustalonymi lub możliwymi do określenia płatnościami oraz o ustalonym terminie wymagalności, względem których Grupa ma stanowczy zamiar i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do upływu terminu wymagalności.
• 1. Pożyczki i należności aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, z ustalonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są kwotowane na aktywnym rynku.
• 1. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, które zostały wyznaczone jako dostępne do sprzedaży lub niebędące (a) pożyczkami i należnościami, (b) inwestycjami utrzymywanymi do upływu terminu wymagalności, ani (c) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy.
• 1. Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy:
• a) zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu,
• b) zobowiązania finansowe
• desygnowane dobrowolną decyzją Grupy w momencie początkowego ujęcia,
• desygnowane w związku z tym, że zawierają elementy wbudowane, które należałyby wyodrębnić, ale których wartości nie można ustalić wiarygodnie.
• 1. Pozostałe zobowiązania (zobowiązania wyceniane w zamortyzowanym koszcie).

3.21 Należności z tytułu dostaw i usług

Należności z tytułu dostaw i usług nie są instrumentem generującym odsetki i wyceniane są w księgach w wartości nominalnej skorygowanej o odpowiednie odpisy aktualizujące wartość należności wątpliwych.

3.22 Inwestycje w papiery wartościowe

W przypadku gdy konwencja rynkowa przewiduje dostawę papieru wartościowego po upływie ściśle sprecyzowanego okresu czasu po dacie transakcji, inwestycje w papiery wartościowe są ujmowane w księgach i wyłączane z ksiąg w dniu zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży Inwestycje w papiery wartościowe wyceniane są początkowo według ceny zakupu skorygowanej o koszty transakcji.

Inwestycje w papiery wartościowe klasyfikowane są jako przeznaczone do obrotu lub dostępne do sprzedaży i wyceniane są na dzień bilansowy według wartości godziwej. W przypadku gdy papiery wartościowe zaklasyfikowane zostały jako przeznaczone do obrotu, zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej ujmowane są w rachunku zysków i strat za dany okres. W przypadku aktywów dostępnych do sprzedaży, zyski i straty wynikające ze zmiany ich wartości godziwej ujmowane są bezpośrednio w kapitałach aż do momentu sprzedaży składnika aktywów lub rozpoznania utraty wartości. Wówczas skumulowane zyski lub straty rozpoznane poprzednio w kapitałach przenoszone są do rachunku zysków i strat za dany okres.

3.23 Zobowiązania finansowe oraz instrumenty kapitałowe

Zobowiązania finansowe oraz instrumenty kapitałowe są klasyfikowane w zależności od ich treści ekonomicznej wynikającej z zawartych umów. Instrument kapitałowy to umowa dająca prawo do udziału w aktywach Grupy pomniejszonych o wszystkie zobowiązania.

3.24 Kredyty bankowe

Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne (w tym również kredyty w rachunku bieżącym) księgowane są w wartości uzyskanych wpływów pomniejszonych o koszty bezpośrednie pozyskania środków. Koszty finansowe, łącznie z prowizjami płatnymi w momencie spłaty lub umorzenia oraz kosztami bezpośrednimi zaciągnięcia kredytów, ujmowane są w rachunku zysków i strat przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej i zwiększają wartość księgową instrumentu z uwzględnieniem spłat dokonanych w bieżącym okresie. Wycena może odbywać się także w wartości wymagającej zapłaty, jeśli efekty dyskonta nie są znaczące.

3.25 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług nie są instrumentem odsetkowym i wykazywane są w bilansie w wartości nominalnej.

3.26 Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń

W związku z prowadzoną działalnością Grupa jest narażona na ryzyka finansowe związane ze zmianami kursów walutowych oraz stóp procentowych. W celu zabezpieczenia przed tym ryzykami, Grupa może wykorzystywać walutowe kontrakty terminowe typu forward oraz kontrakty zamiany oprocentowania typu interest rate swap.

Grupa nie wykorzystuje instrumentów pochodnych dla celów spekulacyjnych.

Wycena na dzień bilansowy dokonywana jest z uwzględnieniem kursu waluty.

3.27 Rezerwy

Rezerwy są to zobowiązania, których kwota lub termin zapłaty są niepewne. Rezerwy są tworzone gdy:

• a) na Grupie ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych,
• b) prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne oraz
• c) można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku.

Stan rezerw powinien być weryfikowany na każdy dzień bilansowy i korygowany w celu odzwierciedlenia bieżącego, najbardziej właściwego szacunku. Jeśli przestało być prawdopodobne, że wystąpienie wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne będzie niezbędne do wypełnienia obowiązku (zobowiązania), wówczas należy rozwiązać rezerwę.

Rezerwa powinna być wykorzystana tylko na nakłady o takim przeznaczeniu, na jakie była pierwotnie utworzona.

Grupa Hydrotor S.A. tworzy rezerwy na:

• świadczenia pracownicze (rezerwa: na świadczenia emerytalne, nagrody jubileuszowe, niewykorzystane urlopy),
• inne zdarzenia związane z działalnością gospodarczą

4. Przychody ze sprzedaży

Przychody ze sprzedaży Grupy prezentują się następująco:

Przychody ze sprzedaży i inne z działalności kontynuowanej	Okres zakończony 31/12/2016	Okres zakończony 31/12/2015
Sprzedaż produktów	84 382	84 664
Sprzedaż towarów i materiałów	4 431	5 314
Suma	88 813	89 978
Pozostałe przychody operacyjne	3 871	3 907
Przychody finansowe	97	63
[Suma stanowi wszystkie przychody zdefiniowane przez MSR 18]	92 781	93 948

Sezonowość

5. Segmenty działalności – branżowe i geograficzne

5.1 Segmenty branżowe

Grupa prezentuje segmenty oparte o gamy produktów.

Dla celów zarządczych, jednostkę podzielono na następujące segmenty:

• Wyroby hydrauliczne pompy, rozdzielacze, zawory, pozostałe wyroby hydrauliczne
• Pozostałe wyroby
• Usługi regeneracyjne
• Usługi obróbki wielkogabarytowej
• Pozostałe usługi
• Towary i materiały

Segmenty te są podstawą sporządzania przez Grupę raportowania odnośnie głównych segmentów branżowych.

	Wyroby hydrauliczne			Pozostałe	Usługi	Usługi obróbki	Pozostałe	Towary i
Przychody i wyniki segmentów 2016 r.	pompy	rozdzielacze; zawory	cylindry	pozostałe	wyroby	regeneracyjne	wielkogabarytow ej	usługi	materiały	Razem
Przychody: sprzedaż produktów, towarów i materiałów	17 441	8 762	40 121	486	11 456	2 719	2 748	649	4 431	88 813
Koszt sprzedanych produktów towarów i materiałów	(13 511)	(6 657)	(30 100)	(396)	(9 079)	(2 386)	(2 956)	(435)	(3 751)	(69 271)
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży	3 930	2 105	10 021	90	2 377	333	(208)	214	680	19 542
Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu	(445) (2 377)	(225) (1 198)	(1 015) (5 415)	(13) (68)	(293) (1 566)	(49) (259)	(49) (262)	(11) (61)	(20) (106)	(2 120) (11 312)
Zysk (strata) ze sprzedaży	1 108	682	3 591	9	518	25	(519)	142	554	6 110
Wynik na pozostałej działalności operacyjnej Wynik na działalności finansowej							682			3 075 (256)
Zysk (strata) brutto na działalności gospodarczej										8 929
Podatek dochodowy										(1 738)
Zysk strata netto na działalności kontynuowanej										7 191
Zysk (strata) netto z działalności zaniechanej
ZYSK (STRATA) NETTO										7 191

	Wyroby hydrauliczne			Pozostałe	Usługi	Usługi obróbki	Pozostałe	Towary i
Przychody i wyniki segmentów 2015 r.	pompy	rozdzielacze; zawory	cylindry	pozostałe	wyroby	regeneracyjne	wielkogabarytowej		usługi	materiały	Razem
Przychody: sprzedaż produktów, towarów i materiałów	19 027	10 309	37 921	507	10 735	2 801	2 420	944	5 314	89 978
Koszt sprzedanych produktów towarów i materiałów	(14 252)	(7 950)	(27 930)	(420)	(8 822)	(2 356)	(3 031)	(484)	(4 542)	(69 787)
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży	4 775	2 359	9 991	87	1 913	445	(611)	460	772	20 191
Koszty sprzedaży	(469)	(254)	(926)	(13)	(266)	(48)	(42)	(16)	(22)	(2 056)
Koszty ogólnego zarządu	(2 642)	(1 430)	(5 217)	(73)	(1 499)	(271)	(234)	(91)	(125)	(11 582)
Zysk (strata) ze sprzedaży	1 664	675	3 848	1	148	126	(887)	353	625	6 553
Wynik na pozostałej działalności operacyjnej							642			3 300
Wynik na działalności finansowej										(141)
Zysk (strata) brutto na działalności gospodarczej										9 712
Podatek dochodowy										(1 721)
Zysk strata netto na działalności kontynuowanej										7 991
Zysk (strata) netto z działalności zaniechanej
ZYSK (STRATA) NETTO										7 991

Strona 24 z 54

5.2 Segmenty geograficzne

Grupa prowadzi działalność na terenie Polski a także dokonuje sprzedaży swoich wyrobów do krajów Unii Europejskiej jak i innych krajów spoza niej.

W tabeli poniżej zaprezentowano informacje dotyczące rynków zbytu Grupy z podziałem na Polskę – rynek krajowy oraz na rynki zagraniczne – do wszystkich pozostałych krajów, niezależnie od kraju pochodzenia sprzedawanych produktów lub usług:

Przychody ze sprzedaży	Rok 2016		Rok 2015
struktura terytorialna	Polska	Zagranica	Polska	Zagranica
Przychody: sprzedaż produktów, towarów i materiałów	48 575	40 238	50 001	39 977
Koszt sprzedanych produktów towarów i materiałów	(36 954)	(32 317)	(37 539)	(32 248)
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży	11 621	7 921	12 462	7 729
Koszty sprzedaży	(1 160)	(960)	(1 144)	(912)
Koszty ogólnego zarządu	(6 192)	(5 120)	(6 445)	(5 137)
Zysk (strata) ze sprzedaży	4 269	1 841	4 873	1 680

Sprzedaż poza granice kraju realizowana była głównie do krajów Unii Europejskiej. W 2016, 2015 oraz w 2014 roku największymi odbiorcami były kraje:

Przychody z eksportu	Rok 2016	Rok 2015	Rok 2014
Niemcy	25 438	25 435	23 411
Francja	1 388	2 226	1 880
Czechy	424	1 068	756
Włochy	3 502	4 036	522
Holandia	5 331	3 910	3 398
Słowacja	35	230	283
Szwecja	127	93
Węgry	8	31
Wielka Brytania	60	38
pozostałe kraje wspólnoty	219	75	833
Szwajcaria	54		4 934
Stany Zjednoczone	3 221	2 121	1 329
Irak	201	135	336
Egipt	147	151	241
Rosja		111	1
Ukraina	36	119
Pozostałe kraje	47	198	7
Razem	40 238	39 977	37 931

6. Koszty rodzajowe i wynik na działalności operacyjnej

Zysk na działalności operacyjnej osiągnięty został po uwzględnieniu następujących kosztów/ (przychodów):

Przychody – koszty rodzajowe	Okres zakończony 31/12/2016	Okres zakończony 31/12/2015
Przychody: sprzedaż produktów, towarów i materiałów	88 813	89 978
Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych	35	38
Dotacje, dofinansowania	2 536	2 303
Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych		579
rozwiązane rezerwy		159
Pozostałe przychody operacyjne	1 300	828
Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby	234	408
Zmiana stanu produktów	2 109	3 037
Amortyzacja środków trwałych	(6 116)	(5 528)
Zużycie materiałów i energii	(34 546)	(36 214)
Usługi obce	(4 745)	(5 201)
podatki i opłaty	(1 150)	(1 124)
Koszty pracownicze (zob. nota nr 7)	(34 099)	(33 729)
Pozostałe koszty rodzajowe	(518)	(579)
Wartość sprzedanych towarów i materiałów	(3 872)	(4 689)
Pozostałe koszty operacyjne	(796)	(413)
Zysk na działalności operacyjnej	9 185	9 853

Pozostałe przychody operacyjne	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Przychody ze sprzedaży majątku	50	163
Dotacje subwencje dopłaty	2 536	2 303
Uzysk z kasacji	3	10
Rozwiązanie odpisów aktualizujących	131	236
Zyski z wyceny nieruchomości inwestycyjnych		579
Usługi obce	9	15
Media (energia, telefony, woda itp)	22
czynsze	710	486
Pozostałe	427	228
	3 888	4 020

7. Koszty zatrudnienia

W tabeli poniżej przedstawiono informację o przeciętnym zatrudnieniu (z uwzględnieniem zarządu):

Koszty zatrudnienia	Rok 2016 Liczba pracowników	Rok 2015 Liczba pracowników
Pracownicy na stanowiskach robotniczych	572	601
Pracownicy umysłowi	184	194
Pracownicy na urlopach wychowawczych	1	1
	757	796

Grupa poniosła następujące koszty zatrudnienia:	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Wynagrodzenia	(28 012)	(27 685)
Składki na ubezpieczenie społeczne	(5 262)	(5 178)
Inne świadczenia pracownicze	(825)	(866)
	(34 099)	(33 729)

8. Przychody – koszty finansowe

Przychody finansowe	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Odsetki uzyskane	92	44
zbycie udziałów		10
Różnice kursowe	298	472
Pozostałe	2	2
	392	528
Zyski z tytułu obrotu instrumentami pochodnymi	33	22
Przeniesione z kapitałów zyski z wyceny do wartości godziwej kontraktów swap na stopy procentowe
Razem przychody finansowe	425	550
Koszty finansowe	okres zakończony	okres zakończony
	31/12/2016	31/12/2015
Koszty odsetek – kredyty i pożyczki	(84)	(101)
Koszty odsetek pozostałe		(3)
Koszty sprzedaży wierzytelności		(29)
Aktualizacja inwestycji finansowych	(1)
Różnice kursowe	(521)	(534)
Pozostałe koszty finansowe	(5)	(19)
Razem koszty finansowania zewnętrznego	(611)	(686)
Minus: kwoty aktywowane w wartości początkowej aktywów trwałych
Strata z tytułu obrotu instrumentami pochodnymi Przeniesione z kapitałów zyski z wyceny do wartości godziwej kontraktów swap na stopy procentowe	(70)	(5)

9. Podatek dochodowy

Część bieżąca podatku dochodowego ustalona została według stawki równej 19% (2015: 19%) dla podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Struktura podatku dochodowego	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Podatek bieżący	1 466	1 330
Podatek odroczony	272	391
Razem	1 738	1 721

Podatek dochodowy	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Podatek bieżący:
Podatek dochodowy od osób prawnych – obciążenie bieżące	1 466	1 330
Podatek odroczony (nota 24):	272	391
w tym: związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych	272	391
Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat	1 738	1 721
Podatek dochodowy zapłacony	1 255	922
Aktywa z tyt. bieżącego podatku dochodowego	69	29
Pasywa z tyt. bieżącego podatku dochodowego	280	424

Efektywna stawka podatkowa	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Przychody ogółem	92 781	93 948
Koszty ogółem	(83 852)	(84 236)
Zysk przed opodatkowaniem	8 929	9 712
Przychody nie będące przychodami do opodatkowania	(1 889)	(2 211)
Koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów	871	367
Dochód do opodatkowania	7 911	7 868
odliczenia od dochodu	(195)	(879)
Dochód podatkowy	7 716	6 989
Podatek dochodowy wg stawki 19%	1 466	1 328
Podatek dochodowy dotyczący okresów poprzednich
Podatek dochodowy razem	1 466	1 328
Efektywna stawka podatkowa %	16,4	13,7

Efekt podatkowy kosztów i przychodów	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Zysk przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej	8 929	9 712
Koszt podatku dochodowego wg stawki 19%	1 697	1 845
Efekt podatkowy przychodów niebędących przychodami według przepisów podatkowych	(359)	(420)
Efekt podatkowy kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów (NKUP) według przepisów podatkowych	165	70
Efekt na odliczeniach (ulgi na koszty badań i rozwoju lub podobne)	(37)	(167)
Koszt podatku dochodowego ujęty w wynik z działalności kontynuowanej	1 466	1 328

10. Dywidendy

DYWIDENDA - wypłacona	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Kwoty wypłacone w trakcie roku właścicielom spółki: dywidenda za zakończony poprzedni rok obrotowy wypłacona dywidenda w PLN za akcję 0,00	4 797 4 797 2,00	4 797 4 797 2,00
Dywidenda zaliczkowa za bieżący rok obrotowy Dywidenda zaliczkowa w PLN za akcję 0,00
	4 797	4 797
Proponowana/ostateczna dywidenda za zakończony rok obrotowy w PLN za akcję		2,00

Zarządu nie przedstawił propozycji odnośnie wypłaty dywidendy dla akcjonariuszy jednostki dominującej za zakończony 2016 r.

11. Zysk przypadający na 1 akcję

Działalność kontynuowana i zaniechana

Wyliczenie zysku na jedną akcję i rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję zostało oparte na następujących informacjach:

Zyski	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Zysk netto danego okresu dla celów wyliczenia zysku na jedną akcję podlegający podziałowi między akcjonariuszy	7 191	7 991
Zyski (straty) udziałowców mniejszościowych	12	(4)
Zysk wykazany dla potrzeb wyliczenia wartości zysku rozwodnionego przypadającego na jedną akcję	7 179	7 995

Liczba wyemitowanych akcji	okres zakończony 31/12/2016	Okres zakończony 31/12/2015
Średnia ważona liczba akcji wykazana dla potrzeb wyliczenia wartości zysku zwykłego na jedną akcję	2 398 300	2 398 300
Efekt rozwodnienia potencjalnej liczby akcji zwykłych:
Opcje na akcje	-	-
Obligacje zamienne na akcje	-	-
Średnia ważona liczba akcji zwykłych wykazana dla potrzeb wyliczenia wartości zysku rozwodnionego na jedną akcję	2 398 300	2 398 300

Działalność kontynuowana	okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015
Zysk netto okresu podlegający podziałowi między akcjonariuszy	7 179	7 995
Wyłączenie straty na działalności zaniechanej
Zysk netto z działalności kontynuowanej dla celów wyliczenia zysku na jedną akcję, po wyłączeniu wyniku na działalności zaniechanej	7 179	7 995
Efekt rozwodnienia liczby akcji zwykłych:
Zysk z działalności kontynuowanej wykazany dla potrzeb wyliczenia wartości zysku rozwodnionego przypadającego na jedną akcję, po wyłączeniu wyniku na działalności zaniechanej	7 179	7 995
Zysk z działalności kontynuowanej na jedną akcję zwykłą (zł, 0,00)	2,99	3,33

Mianownik użyty w formułach jest taki sam jak dla celów wyliczenia zysku na jedną akcję i rozwodnionego zysku na jedną akcję dla działalności kontynuowanej i zaniechanej.

Wszystkie akcje wyemitowane przez jednostkę dominującą (emitenta) mają jednakowe prawo do dywidendy.

12. Pozostałe wartości niematerialne

		Koszty prac rozwojowych	Inne wartości niematerialne	Razem
	stan na dzień 01-01-2015	2 517	998	3 515
	Zwiększenia Zmniejszenia	3 033	2	3 035
	stan na dzień 31-12-2015	5 550	1 000	6 550
WARTOŚĆ BRUTTO	Zwiększenia Zmniejszenia		4	4
	stan na dzień 31-12-2016	5 550	1 004	6 554
	stan na dzień 01-01-2015	(965)	(910)	(1 875)
	Amortyzacja za rok 2015 Zmniejszenia	(336)	(30)	(366)
UMORZENIE	stan na dzień 31-12-2015	(1 301)	(940)	(2 241)
	Amortyzacja za rok 2016 Zwiększenia	(709)	(27)	(736)
	Zmniejszenia		1
	stan na dzień 31-12-2016	(2 010)	(966)	(2 977)
WARTOŚĆ	stan na dzień 01-01-2015	1 552	88	1 640
NETTO
	stan na dzień 31-12-2015	4 249	60	4 309
	stan na dzień 31-12-2016	3 540	38	3 577

Okres amortyzacji kosztów prac rozwojowych poniesionych przez Grupę wynosi do 8 lat.

Patenty i znaki towarowe amortyzowane są przez ich przewidywany okres użytkowania, który wynosi średnio 5 lat. Licencje na programy komputerowe amortyzowane są przez ich przewidywany okres użytkowania, który wynosi 3 do 5 lat.

13. Rzeczowe aktywa trwałe

	Środki trwałe w tys. zł brutto	Grunty (w tym prawo wieczystego użytkowania)	Budynki i budowle	Maszyny, urządzenia techniczne	Środki transportu	Inne środki trwałe	Inwestycje w środki trwałe	Środki trwałe razem
	stan na dzień 01-01-2015	3 977	18 935	57 228	1 029	5 662	1 103	87 934
O	Zwiększenia	241	819	7 172	102	152		8 486
RUTT	Zmniejszenia			(707)	(22)	(11)		(740)
	Przekazanie do użytkowania						(1 094)	(1 094)
WAŁE B	stan na dzień 31-12-2015	4 218	19 754	63 693	1 109	5 803	9	94 586
	Zwiększenia		302	1 776	79	245	5 324	7 726
KI TR	Zmniejszenia			(459)	(70)	(1)		(530)
ROD	Aktualizacja - przeznaczenie do zbycia	(1 585)	(4 337)	(74)		(33)		(6 029)
Ś	Przekazanie do użytkowania
	stan na dzień 31-12-2016	2 633	15 719	64 936	1 118	6 014	5 333	95 753
	stan na dzień 01-01-2015		(4 388)	(24 991)	(564)	(1 746)		(31 689)
ATA	Amortyzacja za rok		(554)	(4 090)	(95)	(432)		(5 171)
	Zmniejszenia z tytułu likwidacji lub sprzedaży			619	22	11		652
ORZENIE I UTR OŚCI	stan na dzień 31-12-2015		(4 942)	(28 462)	(637)	(2 167)		(36 208)
WART	Amortyzacja za 2015 r.		(587)	(4 246)	(108)	(447)		(5 388)
	Zmniejszenia z tytułu przeznaczenia do sprzedaży		1 186	24		11		1 221
M	Zmniejszenia z tytułu likwidacji lub sprzedaży			436	48	1		485
U	stan na dzień 31-12-2016		(4 343)	(32 248)	(697)	(2 602)		(39 890)
OŚĆ O	na dzień 01-01-2015	3 977	14 547	32 237	465	3 916	1 103	56 245
NETT	na dzień 31-12-2015	4 218	14 812	35 231	472	3 636	9	58 378
WART	na dzień 31-12-2016	2 633	11 376	32 688	421	3 412	5 333	55 863

Rzeczowe aktywa trwałe	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Wartość brutto	95 852	94 585	87 934
Umorzenie	(39 989)	(36 207)	(31 689)
	55 863	58 378	56 245
Środki trwałe - Grunty własne (w tym: prawo użytkowania wieczystego) - Budynki i budowle - Urządzenia techniczne i maszyny - Środki transportu - Inne środki trwałe Inwestycje w środki trwałe Rzeczowe aktywa trwałe	2 633 11 376 32 688 421 3 412 5 333 55 863	4 218 14 812 35 231 472 3 636 9 58 378	3 977 14 547 32 237 465 3 916 1 103 56 245
Środki trwałe – struktura bilansowa	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Środki trwałe własne	55 863	58 378	56 245
Używane na podstawie umów, w tym leasingu	1 241

Na dzień bilansowy majątek trwały o wartości 20.102 tys. zł (2015: 20.422 tys. zł) stanowił zabezpieczenie kredytów i pożyczek, umów leasingowych oraz zobowiązań budżetowych.

Środki trwałe bilansowe razem 57 104 58 378 56 245

14. Nieruchomości inwestycyjne

Nieruchomości inwestycyjne	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
a) grunty (w tym PWUG)	2 097	2 097	1 579
b) budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	1 032	1 026	1 026
Nieruchomości inwestycyjne razem	3 129	3 123	2 605
w tym : zaklasyfikowane jako przeznaczone do zbycia	2 806	2 806

Nieruchomości inwestycyjne dotyczą:

• nieruchomości pozostałe odkupione przez Hydrotor S.A. od "Defka" Sp. z o.o. w likwidacji w Dzierżoniowie obejmująca grunty oraz budynki i budowle – nieruchomość w znacznej części przeznaczona do sprzedaży
• nieruchomości posiadanej przez Spółki WZM "Wizamor" w Więcborku obejmująca grunty oraz budynki i budowle.

Na dzień 31 grudnia 2016 r. dokonano wyceny nieruchomości inwestycyjnych posiadanych przez Spółki wchodzące do Grupy Kapitałowej.

15. Jednostki zależne

Na dzień bilansowy jednostkami zależnymi tworzącymi Grupę Kapitałową są:

Nazwa Spółki zależnej	Miejsce siedziby spółki	Procent posiadanych akcji/ udziałów	Procent posiadanych głosów	Metoda konsolidacji
"Hydraulika Siłowa Hydrotorbis" Sp. z o.o.	Tuchola	100,00%	100,00%	pełna
"AGROMET" ZEHS S.A.	Lubań	99,99%	99,99%	pełna
"Wytwórnia Pomp Hydraulicznych" Sp. z o.o.	Wrocław	100,00%	100,00%	pełna
WZM "Wizamor" Sp. z o.o.	Więcbork	95,47%	95,47%	pełna

W 2016 r. w wszystkie zależne spółki konsolidowane są metodą pełną.

Żadna ze spółek wchodząca w skład grupy kapitałowej nie posiada znaczących udziałów w innych podmiotów wchodzących w skład grupy kapitałowej.

16. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Do pozycji tej Grupa zalicza posiadane przez WZM "Wizamor" Sp. z o.o. w Więcborku udziały Banku Spółdzielczego w Więcborku wartości 2 tys. zł

Grupa ocenia, że wartość posiadanych udziałów została wyceniona według wartości godziwej – wartość łączna i udziałów wynosi według oceny Grupy 2 tys. zł.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
a) stan na początek okresu	2	18	18
- udziały		14	14
- akcje	2	4	4
b) zwiększenia (zmniejszenia) - udziały		(16) (12)
- akcje		(4)
c) stan na koniec okresu	2	2	18
- udziały			14
- akcje	2	2	4

17. Wartość firmy

Na dzień bilansowy wartość firmy nie występuje.

18. Zapasy

ZAPASY	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Materiały	8 329	8 038	8 585
Produkcja w toku	12 166	11 348	10 905
Wyroby gotowe	12 685	11 515	9 742
Towary	829	1 119	848
	34 009	32 020	30 080

2016	Wycena według ceny nabycia/ kosztu wytworzenia	Wycena według wartości netto możliwej do uzyskania	Kwota odpisów aktualizujących wartości zapasów na początek okresu	Kwoty odwrócenia odpisów aktualizujących zapasy ujęte jako pomniejszenie tych odpisów w okresie	Kwoty odpisów aktualizujących wartości zapasów ujętych w okresie jako koszt	Kwota odpisów aktualizujących wartości zapasów na koniec okresu	Wartość zapasów ujętych jako koszt w okresie	Wartość netto w bilansie na koniec okresu	w tym: stanowiących zabezpieczenie zobowiązań
Materiały	8 687	8 329	(337)	15	(36)	(358)	(21)	8 329	2 843
Produkty w toku	12 272	12 166	(124)	11	7	(106)	18	12 166
Wyroby gotowe	13 055	12 685	(361)	13	(22)	(370)	(9)	12 685
Towary	845	829	(19)	3		(16)	3	829
Razem	34 859	34 009	(841)	42	(51)	(850)	(9)	34 009	2 843
2015
Materiały	8 375	8 038	(319)	45	(63)	(337)	(18)	8 038	2 780
Produkty w toku	11 472	11 348	(146)	28	(6)	(124)		11 348
Wyroby gotowe	11 876	11 515	(487)	108	17	(361)		11 515

Razem 32 861 32 020 (967) 185 (59) (841) 32 020 2 780

Towary 1 138 1 119 (15) 3 (7) (19) (4) 1 119

19. Środki trwałe dostępne do sprzedaży

W Spółkach Grupy dokonano przeglądu środków trwałych pod kątem oszacowania ich wartości godziwej jak również przydatności w dalszej działalności.

W wyniku tego przeglądu do środków trwałych przeznaczonych do sprzedaży, zakwalifikowano środki trwałe, które dla Grupy przestały być użyteczne.

Środki trwałe dostępne do sprzedaży	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Stan na początek roku	2 843	36	37
zwiększenia	4 798	2 807
zmniejszenia			(1)
Stan na koniec roku	7 641	2 843	36

Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży składają się z:

• Nieruchomości pozostałe odkupione przez Hydrotor S.A. od "Defka" Sp. z o.o. w likwidacji w Dzierżoniowie obejmująca grunty oraz budynki i budowle – nieruchomość w znacznej części przeznaczona do sprzedaży – wyceniana w kwocie 2.807 tys. zł
• Środków trwałych grunty, budynki i związane z tym urządzenia w związku z podpisaniem umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości Spółki WPH we Wrocławiu..
• Środków trwałych nie przydatnych w działalności spółek Grupy.

20. Należności z tytułu dostaw oraz pozostałe należności

Należności z tytułu dostaw oraz pozostałe należności	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
z tytułu dostaw i usług	12 281	11 078	10 642
z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń	793	515	700
zaliczki na dostawy
zaliczki na środki trwałe	61	7	507
należności dochodzone na drodze sądowej			47
inne należności	3	6	5
Razem należności	13 138	11 606	11 901

należności z tyt. dostaw i usług brutto	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Nieprzeterminowane	7 963	6 612	7 716
- do 3 miesięcy	7 963	6 612	7 679
- powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy			37
Przeterminowane należności z tyt. dostaw i usług brutto	5 943	6 120	4 622
Należności z tytułu dostaw i usług, razem (brutto)	13 906	12 732	12 338
Odpis aktualizacyjny	(1 625)	(1 654)	(1 696)
Należności z tyt. dostaw i usług netto	12 281	11 078	10 642

Wzajemne należności i zobowiązania dotyczące jednostek Grupy Kapitałowej zostały w całości wyeliminowane.

Należności przeterminowane	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Przeterminowane należności z tyt. dostaw i usług brutto	5 943	6 120	4 622
- do 3 miesięcy	3 453	3 950	2 648
- powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy	389	358	159
- powyżej 6 miesięcy do 1 roku	476	200	152
- powyżej 1 roku	1 625	1 612	1 663

Należności - struktura walutowa	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Ogółem w tym:	13 138	11 606	11 901
a) w walucie polskiej	7 197	6 439	7 467
b) w walutach obcych (po przeliczeniu na zł)	5 941	5 167	4 434
- w EURO (po przeliczeniu na zł)	5 340	4 644	4 434
- w USD (po przeliczeniu na zł)	601	523

• w pozostałe waluty (po przeliczeniu na zł)

Średni okres kredytowania odbiorców wynosi 30 dni.

Grupa nie nalicza odsetek karnych w okresie 30 dni od daty wystawienia faktury a po upływie tego okresu naliczane są odsetki, w zależności od oceny jednostek Grupy, w wysokości od 7,0% - w zależności od czasokresu zalegania - od kwoty zadłużenia.

Oszacowana wartość odpisów aktualizujących od należności handlowych uznanych za nieściągalne wynosi 1.625 tys. zł (2015: 1 654 tys. zł).

Kwoty tych odpisów zostały ustalone na podstawie przeszłych doświadczeń Grupy w odniesieniu do tego typu należności.

Zarząd Grupy uważa, że wartość księgowa netto należności jest zbliżona do ich wartości godziwej.

Wycena należności została dokonana w wartości wymagającej zapłaty, ze względu na nieznaczące efekty dyskonta.

21. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Środki pieniężne	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
w kasie	75	60	53
bieżący rachunek bankowy	386	2 653	1 054
lokaty bankowe	2 193	3 711	2 654
w walutach obcych	2 800	1 209	1 356
Razem	5 454	7 633	5 117

w tym o ograniczonej możliwości dysponowania

Środki pieniężne - struktura walutowa	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Ogółem w tym:	5 454	7 633	5 117
a) w walucie polskiej	2 654	6 424	3 705
b) w walutach obcych (wg walut i po przeliczeniu na zł)	2 800	1 209	1 412
- w EURO (po przeliczeniu na zł)	2 800	1 209	1 412

• w USD (po przeliczeniu na zł)

Środki pieniężne w banku, gotówka oraz ich ekwiwalenty składają się ze środków pieniężnych w kasie oraz środków pieniężnych na lokatach bankowych.

22. Rozliczenia międzyokresowe

Rozliczenia międzyokresowe aktywa	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
RMK z tytułu umów na prace badawczo rozwojowe			1 389
RMK z tytułu naliczonego VAT	195	100	69
Koszty projektu inwestycyjnego POIG do roku	96	156	143
Koszty projektu inwestycyjnego POIG powyżej roku	465	96	266
Koszty narzędzi, przyrządów	1751	1651	1050
Koszty ubezpieczeń Odsetki od udzielonych pożyczek, lokat bankowych	102	105	117
RMK pozostałe	246	18	33
Rozliczenia międzyokresowe razem	2 855	2 126	3 067
w tym:
Krótkoterminowe	877	841	255
Długoterminowe	1 978	1 285	2 812

Główną pozycję stanowią koszty narzędzi i przyrządów dotyczące realizacji projektu inwestycyjnego pn. "Opracowanie i wdrożenie innowacyjnych technologii wysokoefektywnych procesów precyzyjnej obróbki oraz technologii pomiarowych wielkogabarytowych elementów maszyn" a także narzędzi i przyrządów rozliczanych w czasie.

Pozostałe rozliczenia międzyokresowe kosztów Grupy kapitałowej dotyczą pozostałych rozliczanych w czasie jak: prenumerata prasy, ubezpieczenia.

Rozliczenia międzyokresowe Pasywa	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Dotacje na zakup aktywów trwałych	14 411	15 645	11 452
- dotacje -projekty inwestycyjne	13 921	15 132	10 902
- dotacje - dofinansowanie zakupu środków trwałych	487	513	544
- pozostałe	3		6
z tego krótkoterminowe	1 696	1 646	964

Główną pozycję stanowią środki otrzymane w związku z realizacją projektów inwestycyjnych przez:

• 1. Spółkę "Hydrotor" S.A. tj.:
• projektu inwestycyjnego pn. "Opracowanie i wdrożenie innowacyjnych technologii wysokoefektywnych procesów precyzyjnej obróbki oraz technologii pomiarowych wielkogabarytowych elementów maszyn" – działanie 1.4 4.1.
• projektu pn. "Opracowanie innowacyjnych pomp zębatych o obniżonym poziomie emisji akustycznej" realizowanego w ramach Programu operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Lata 2007-2013, Priorytet 1. Badania i rozwój nowoczesnych technologii, Działanie 1.4 Wsparcie projektów celowych.
• projektu pn. "Wdrożenie nowej technologii produkcji pomp hydraulicznych w PHS "Hydrotor" S.A., prowadzącej do poszerzenia oferty produktowej firmy" dofinansowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013.
• 1. Spółkę "Agromet" ZEHS Lubań S.A., która od września 2009 r. realizuje podpisaną umowę z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości o dofinansowanie projektu inwestycyjnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka dotyczącego wdrożenia nowej technologii do produkcji siłowników hydraulicznych. Inwestycja jest realizowana na przestrzeni lat 2009 – 2013.

23. Kredyty i pożyczki

Zobowiązania finansowe	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015		Stan na 31/12/2014
Kredyty w rachunku bieżącym	226		231	329
Kredyty inwestycyjny	5 366		7 539	7 511
Inne	462
Zobowiązania finansowe razem	6 054		7 770	7 840
Zobowiązania finansowe z tytułu leasingu (nota	1 241
27) Pozostałe zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe ogółem	7 295		7 770	7 840
Kredyty i pożyczki	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015		Stan na 31/12/2014
Kredyty w rachunku bieżącym	226		231	329
Kredyty bankowe	5 366		7 539	7 511
Pożyczki
	5 592		7 770	7 840
W podziale na terminy płatności:
Płatne na żądanie lub w okresie do 1 roku	2 912		2 816	2 247
Powyżej 12 miesięcy – do 2 lat	2 680		2 585	1 918
W okresie od 3 do 5 lat			2 369	3675
Powyżej 5 lat
Minus: Kwoty wymagalne w ciągu 12 miesięcy (ujęte w zobowiązaniach krótkoterminowych)	2 685		2 816	2 247
Kwoty wymagalne w okresie powyżej 12 miesięcy	2 680		4 954	5 593
Kredyty bankowe oraz pożyczki w walutach
31.12.2016	Razem	tys. zł	tys. EUR	tys. CHF
Kredyty w rachunku bieżącym	226	226
Kredyty i pożyczki bankowe	5 365		1 213
Pożyczki inne
	5 591	226	1 213
31.12.2015	Razem	tys. zł	tys. EUR	tys. CHF
Kredyty w rachunku bieżącym	231	231
Kredyty i pożyczki bankowe	7 539		1 769
Pożyczki inne
	7 770	231	1 769
31.12.2014	Razem	tys. zł	tys. EUR
Kredyty w rachunku bieżącym	329	329
Kredyty i pożyczki bankowe	7 511			1 762
	7 840	329		1 762

kredyty inwestycyjne 31-12-2016	Waluta	Limit	Wykorzystanie	Wykorzystanie po przeliczeniu na PLN
PHS Hydrotor S.A.	EUR	€ 2 225	€ 1 213	5 365
Jednostki zależne	PLN
				5 365
do spłaty w ciągu 1 roku
kredyty inwestycyjne 31-12-2015	Waluta	Limit	Wykorzystanie	Wykorzystanie po przeliczeniu na PLN
PHS Hydrotor S.A.	EUR	€ 2 225	€ 1 769	7 539
Jednostki zależne	PLN
				7 539
do spłaty w ciągu 1 roku				2 585
kredyty inwestycyjne 31-12-2014	Waluta	Limit	Wykorzystanie	Wykorzystanie po przeliczeniu na PLN
PHS Hydrotor S.A.	EUR	3 000	€ 1 762	7 511
Jednostki zależne	PLN
				7 511
do spłaty w ciągu 1 roku				1 918
kredyty w rachunku bieżącym 31-12-2016		Limit	Wykorzystanie	do dyspozycji
PHS Hydrotor S.A.			2 000	2 000
ZEHS Agromet S.A.			4 500	4 500

WZM Wizamor Sp. z o.o. 500 226 274 WPH Sp. z o.o. 300 300

PHS Hydrotor S.A. 2 000 2 000 ZEHS Agromet S.A. 4 500 4 500 WZM Wizamor Sp. z o.o. 500 231 269 WPH Sp. z o.o. 300 300

kredyty w rachunku bieżącym 31-12-2015 Limit Wykorzystanie do dyspozycji

Kredyty inwestycyjne

	7 300	231	7 069
kredyty w rachunku bieżącym 31-12-2014	Limit	Wykorzystanie	do dyspozycji
ZEHS Agromet S.A.	4 500		4 500
WZM Wizamor Sp. z o.o.	500	329	171
WPH Sp. z o.o.	300		300
	5 300	329	4 971

Grupa posiada główne kredyty bankowe:

• 1. Kredyt inwestycyjny walutowy kwota zaciągniętego kredytu wynosiła 3.000 tys. EUR. Kredyt przeznaczono na finansowanie wydatków inwestycyjnych związanych z realizacją projektu inwestycyjnego. Spłata kredytu następować będzie do 2 listopada 2018 r. Oprocentowanie kredytu wynosi EURIBOR 1M + 0,9 p.p. marży. Zabezpieczeniem kredytu jest obecnie zastaw rejestrowy na środkach trwałych o wartości księgowej nie niższej niż 5.000 tys. zł. W 2015 r. umowa ta zastąpiona została nową umową o kredyt inwestycyjny uwzględniająca spłatę wcześniejszych rat jak i zwiększenie z uwagi na dokonywane zakupy inwestycyjne. Łączna kwota kredytu na dzień przyznania wynosiła 2.225 tys. EUR. Termin spłaty jak i oprocentowanie nie uległy zmianie.
• 1. W dniu 16 marca 2015 r. zawarto umowę kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 2.000 tys. zł. Kredyt udostępniony jest do 30 kwietnia 2017 r. Oprocentowanie kredytu wynosi WIBOR 3M + 0,8 p.p. marży.
• 1. Kredyt w rachunku bieżącym w kwocie 4.500 tys. zł udzielony na okres do 13.02.2017 r. oprocentowanie kredytu wynosi WIBOR 1M + 0,8 p. % marży. Zabezpieczeniem kredytu jest: cicha cesja należności, pełnomocnictwo do rachunku bieżącego, weksel in blanco do kwoty 6 750 tys. zł.

7 300 226 7 074

• 1. Kredyt w rachunku bieżącym w kwocie 500 tys. zł udzielony na okres do 24.01.2017 r. oprocentowanie kredytu wynosi WIBOR 1M + 1,8 p. % marży. Zabezpieczeniem kredytu jest hipoteka kaucyjna na nieruchomościach w kwocie 850 tys. zł.
• 1. kredyt w rachunku bieżącym w kwocie 300 tys. zł. Spłata kredytu zgodnie z harmonogramem zakończy się w dniu 12.02.2018 r. oprocentowanie kredytu wynosi WIBOR 1M + 1,4 p. % marży. Zabezpieczeniem kredytu jest hipoteka kaucyjna na nieruchomościach oraz weksel In blanco.

Na dzień 31 grudnia 2016 roku, Grupa miała do dyspozycji niewykorzystany dotychczas kredyt w rachunku bieżącym w wysokości 7.074 tys. zł (2015: 7.069 tys. zł), dla którego wszystkie warunki zostały uprzednio spełnione.

Wycena kredytów została dokonana w wartości wymagającej zapłaty, ze względu na nieznaczące efekty dyskonta.

24. Obligacje zamienne na akcje

Obligacje zamienne na akcje w jednostce dominującej, a także w Grupie Kapitałowej nie występują.

25. Finansowe instrumenty pochodne

Walutowe instrumenty pochodne

W 2016 r. Grupa zawarła 24 kontrakty forward na łączna sumę 1 200 tys. EUR. Kontrakty te stanowią zabezpieczenie części przewidywanych wpływów ze sprzedaży produktów, wyrobów głównie do krajów Unii Europejskiej.

Na dzień bilansowy Grupa posiadała 7 nierozliczonych kontraktów forward zabezpieczających ryzyko kursowe z terminem ich rozliczenia w 2017 r.. Wycena posiadanych transakcji na 31.12.2016 r. przedstawia się jak niżej:

Kontrakty Forward - transakcja TTW, FX	Data zawarcia	Waluta	Nominał	Kurs terminowy na dzień zawarcia kontraktu	Wartość kontraktu	Data rozliczenia	Wycena na 31-12-2016	Zysk/strata
TTW 270760	2016-11-15	EUR	50	4,4285		221,4 2017-02-28	220,6	(0,8)
TTW 270763	2016-11-15	EUR	50	4,4335		221,7 2017-03-31	220,7	(1,0)
TTW 270764	2016-11-15	EUR	50	4,4385		221,9 2017-04-28	220,8	(1,1)
TTW 270765	2016-11-15	EUR	50	4,4430		222,2 2017-05-31	220,9	(1,3)
TTW 270766	2016-11-15	EUR	50	4,4445		222,2 2017-06-30	220,7	(1,5)
TTW 270767	2016-11-15	EUR	50	4,4525		222,6 2017-07-31	220,9	(1,7)
FX 1632001728	2016-11-15	EUR	50	4,4155		220,8 2017-07-31	219,9	(0,9)
			350,00		1 552,8		1 544,5	(8,3)

Kontrakty swap dotyczące stóp procentowych

Grupa nie stosowała dotychczas kontraktów swap dotyczących stóp procentowych w celu zarządzania ryzykiem zmian stóp procentowych w zakresie zobowiązań z tytułu kredytów bankowych.

W I półroczu 2016 r. Spółka dominująca zawarła transakcję IRS zabezpieczającą stopę procentową kredytu inwestycyjnego EURLIBOR na poziomie 0%.

Transakcja IRS	Data zawarcia	Waluta	Nominał	Wartość kontraktu	Data rozliczenia	Wycena na 31-12-2016	Wycena Zysk/strata
IRS 16001	2016-03-09	EUR	1 162		2018-11-30	(20,1)	(20,1)

26. Podatek odroczony

Ruchy w obrębie podatku odroczonego Grupy w podziale na główne tytuły prezentowały się w okresie bieżącym i poprzednim następująco:

Saldo odroczonego podatku dochodowego	Stan na początek okresu	zwiększenia	zmniejszenia	Stan na koniec okresu	Ujęte w rachunku
31-12-2016	01-01-2016			31-12-2016	zysków i strat
Aktywa z tytułu podatku odroczonego (różnice przejściowe):
Rezerwy na świadczenia pracownicze	201	68	(36)	233	32
Zobowiązania pracownicze, ZUS	141	356	(369)	128	(13)
Należności wątpliwe (odpisy aktualizujące)	119	9	(4)	124	5
Pozostałe zobowiązania finansowe (np. różnice kursowe)	132	2	(45)	89	(43)
Inne …………	33	5	(20)	18	(15)
	626	440	(474)	592	(34)
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego (różnice przejściowe):
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Inwestycje rozliczane metodą praw własności
Aktualizacja rzeczowych aktywów trwałych	(1 034)		35	(999)	35
Wartości niematerialne
Amortyzacji (podatkowa > bilansowa)	(2 368)	(258)	3	(2 623)	(255)
Ulgi inwestycyjne	(1)			(1)
Leasing finansowy
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży
Różnice kursowe
Narzędzia i przyrządy	(270)	(22)	4	(288)	(18)
Wycena nieruchomości inwestycyjnych	(162)			(162)
Inne [opis]	(1)			(1)
	(3 836)	(280)	42	(4 074)	(238)
Niewykorzystane straty podatkowe i pozostałe ulgi
Straty podatkowe
Ulgi podatkowe
Pozostałe
Razem aktywa (rezerwy) z tytułu podatku odroczonego	(3 210)	160	(432)	(3 482)	(272)

Saldo odroczonego podatku dochodowego	Stan na początek okresu	zwiększenia	zmniejszenia	Stan na koniec okresu	Ujęte w rachunku
31-12-2015	01-01-2015			31-12-2015	zysków i strat
Aktywa z tytułu podatku odroczonego (różnice przejściowe):
Rezerwy na świadczenia pracownicze	190	13	(2)	201	11
Zobowiązania pracownicze, ZUS	117	362	(338)	141	24
Należności wątpliwe (odpisy aktualizujące)	130	10	(21)	119	(11)
Pozostałe zobowiązania finansowe (np. różnice				132	1
kursowe) Inne …………	131	10	(9)	33	(9)
	42 610	7 402	(16) (386)	626	16
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego (różnice przejściowe):
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Inwestycje rozliczane metodą praw własności
Aktualizacja rzeczowych aktywów trwałych	(1 076)		42	(1 034)	42
Wartości niematerialne
Amortyzacji (podatkowa > bilansowa)	(2 124)	(262)	18	(2 368)	(244)
Ulgi inwestycyjne	(1)			(1)
Leasing finansowy
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży
Różnice kursowe
Narzędzia i przyrządy	(176)	(105)	11	(270)	(94)
Wycena nieruchomości inwestycyjnych	(52)	(110)		(162)	(110)
Inne [opis]		(1)		(1)	(1)
	(3 429)	(478)	71	(3 836)	(407)
Niewykorzystane straty podatkowe i pozostałe ulgi
Straty podatkowe
Ulgi podatkowe
Pozostałe
Razem aktywa (rezerwy) z tytułu podatku odroczonego	(2 819)	(76)	(315)	(3 210)	(391)

27. Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego

Zobowiązania z tytułu leasingu w Grupie na dzień bilansowy występują w Spółce zależnej WZM WIZAMOR.

Wartość bieżąca minimalnych rat leasingowych	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015
Zobowiązania z tytułu leasingu operacyjnego wymagalne w ciągu:
jednego roku	233
dwóch do pięciu lat	1 008
Pomniejszone o przyszłe odsetki:
Wartość bieżąca przyszłych zobowiązań	1 241
Pomniejszona o kwoty wymagalne w ciągu 12 miesięcy (ujęte w zobowiązaniach krótkoterminowych)	233
Zobowiązanie wymagalne w okresie po 12 miesiącach	1 008

28. Zobowiązania handlowe i inne

Na saldo zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań składają się:

• zobowiązania handlowe z tytułu dostaw i usług,
• zaliczki otrzymane na dostawy
• zobowiązania z tyt. podatku VAT i ubezpieczeń społecznych
• pozostałe zobowiązania.

Średni termin płatności zobowiązań handlowych wynosi do 30 dni.

ZOBOWIĄZANIA HANDLOWE I INNE	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	3 771	3 735	3 137
Zaliczki na dostawy	5	29	10
Zobowiązania budżetowe (VAT, ZUS)	1 990	2 008	1 966
Zobowiązania z tyt. zakupu środków trwałych	3 268
Zobowiązania pozostałe	363	416	937
Razem	9 397	6 188	6 050

ZOBOWIĄZANIA W WALUTACH OBCYCH	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Zobowiązania z tyt. dostaw i usług w
tys. EUR	46	113	19
tys. USD	6	5
pozostałe waluty w tys. PLN
Razem w przeliczeniu na PLN w tys. PLN	229	500	81

zobowiązania przeterminowane	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Przeterminowane	301	171	326
- do 3 miesięcy	229	147	304
- powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy	10	1	6
- powyżej 6 miesięcy do 1 roku	6	13	6
- powyżej 1 roku	56	10	10

Zarząd Grupy uważa, że wartość księgowa zobowiązań handlowych jest zbliżona do ich wartości godziwej. Wycena zobowiązań została dokonana w wartości wymagającej zapłaty, ze względu na nieznaczące efekty dyskonta.

29. Pozostałe zobowiązania finansowe

Pozostałe zobowiązania finansowe	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Ogółem w tym:	1 703	466
Opłata z tytułu przekształcenia PUWG we własność
- nieruchomość inwestycyjna Dzierżoniów	217	237
- grunty Agromet Lubań SA	218	229
- Leasing (nota 27)	1 241
- inne	27
z tego krótkoterminowe	286	38

Zobowiązania te dotyczą przekształcenia gruntów z prawa wieczystego użytkowania we własność. Opłaty z tego tytułu zostały rozłożone na 20 lat.

30. Rezerwy

	Rezerwa na przyszłe zobowiązania	Pozostałe	Razem
stan na dzień 01-01-2015	35	-	35
Utworzenie (rozwiązane) rezerwy w ciągu roku
Wykorzystanie rezerwy
Różnice kursowe
stan na dzień 31-12-2015	35	-	35
Rezerwy do 1 roku Rezerwy powyżej 1 roku			35
stan na dzień 01-01-2016	35	-	35
Rozwiązanie rezerwy w ciągu roku	(20)		(20)
Wykorzystanie rezerwy
Koszty (przychody) finansowe
Z tytułu zmiany stopy dyskonta
Różnice kursowe
stan na dzień 31-12-2016	15	-	15
Rezerwy do 1 roku
Rezerwy powyżej 1 roku			15

Rezerwa na przyszłe zobowiązania przedstawia szacunek zarządu odnośnie zobowiązania Grupy z tytułu ewentualnych zobowiązań związanych z podpisanymi wcześniej umowami, czy też sprawami sądowymi.

31. Kapitał podstawowy

Stan na dzień:	KAPITAŁ AKCYJNY wartość nominalna 2,00 zł	Akcje imienne uprzywilejowane	Akcje zwykłe na okaziciela	Razem
31 grudnia 2014	- ilość akcji - wartość nominalna 1 akcji zł - wartość emisji tys. zł	329 290 2,00 659	2 069 010 2,00 4 138	2 398 300 2,00 4 797
31 grudnia 2015	- ilość akcji - wartość nominalna 1 akcji zł - wartość emisji tys. zł	329 290 2,00 659	2 069 010 2,00 4 138	2 398 300 2,00 4 797
	Zmiana 2016 r. – zmiana rodzaju akcji	(39 090)	39 090
31 grudnia 2016	- ilość akcji - wartość nominalna 1 akcji zł - wartość emisji tys. zł	290 200 2,00 580	2 108 100 2,00 4 216	2 398 300 2,00 4 797

W dniu 31 marca 2016 na wniosek akcjonariuszy zgodnie z decyzją KDPW zmianie uległo 39.090 szt. akcji imiennych uprzywilejowanych na akcje na okaziciela

Struktura ogólnej ilości akcji oraz głosów mogących uczestniczyć w WZA kształtuje się następująco:

	Koniec okresu 31/12/2016	udział %	Koniec okresu 31/12/2015	udział %	Koniec okresu 31/12/2014	udział %
Ilość akcji imiennych uprzywilejowanych	290 200	12,1	329 290	13,7	329 290	13,7
Ilość akcji zwykłych	2 108 100	87,9	2 069 010	86,3	2 069 010	86,3
Razem ilość akcji	2 398 300	100,0	2 398 300	100,0	2 398 300	100,0
Ilość głosów z akcji imiennych uprzywilejowanych	1 451 000	40,8	1 646 450	44,3	1 646 450	44,3
Ilość głosów z akcji zwykłych	2 108 100	59,2	2 069 010	55,7	2 069 010	55,7
Ilość głosów na WZA	3 559 100	100,0	3 715 460	100,0	3 715 460	100,0

Według informacji dostępnych w Spółce na dzień sporządzenia raportu. osobami posiadającymi co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na WZA były:

Podmiot	Siedziba	Ilość akcji	Ilość głosów	% posiadanego kapitału	% posiadanych praw głosów
Ryszard Bodziachowski z osobą bliską	Warszawa	386 800	386 800	16,13%	10,87%
Mariusz Lewicki z osobą bliską	Toruń	251 500	251 500	10,49%	7,07%
Wacław Kropiński	Tuchola	88 405	422 025	3,69%	11,86%
PKO TFI SA	Warszawa	362 224	362 224	15,10%	10,18%
Aviva OFE Aviva BZ WBK SA	Warszawa	185 400	185 400	7,73%	5,21%

W okresie od końca roku do dnia sporządzenia raportu stan posiadania akcji zwiększył:

Pan Ryszard Bodziachowski o 2.713 szt. akcji i głosów

Pan Mariusz Lewicki o 757 szt. akcji i głosów (dane te uwzględniono w tabeli poniżej).

Stan posiadania akcji Spółki Hydrotor przez osoby zarządzające i nadzorujące oraz ich zmiany przedstawiają się następująco:

			Stan na dzień	zmiany w okresie		Stan na dzień	Stan na dzień
Zarząd		ilość	01-01-2016	kupno sprzedaż		31-12-2016	28-04-2016
Wacław Kropiński	Prezes	akcji	88 405			88 405	88 405
		głosów	422 025			422 025	422 025
Wiesław Wruck	Członek	akcji				10 207	10 207
	Zarządu	głosów				40 847	40 847

Rada Nadzorcza		ilość	Stan na dzień		zmiany w okresie	Stan na dzień	Stan na dzień
			01-01-2016	kupno	sprzedaż	31-12-2016	28-04-2017
Mariusz Lewicki z osoba bliską	Przewodniczący	akcji	237 800	12 943		250 743	251 500
		głosów	237 800	12 943		250 743	251 500
Czesław Główczewski	Zastępca	akcji	11 220			11 220	11 220
z osoba bliską	Przewodniczącego	głosów	48 100			48 100	48 100
Janusz Deja	Sekretarz	akcji	1 850			1 850	1 850
		głosów	5 850			5 850	5 850
Ryszard Bodziachowski z osoba bliską	Członek	akcji	382 006	2 081		384 087	386 800
		głosów	382 006	2 081		384 087	386 800
Jakub Leonkiewicz	Członek	akcji
		głosów
Mieczysław Zwoliński	Członek	akcji	7 800			7 800	7 800
		głosów	26 500			26 500	26 500

32. Kapitał zapasowy

Zmiany kapitału zapasowego w 2016 r. i okresach porównywalnych przedstawiają się następująco:

Kapitał zapasowy	Rok 2016	Rok 2015	Rok 2014
Stan na dzień 1 stycznia	57 056	53 110	50 919
- w tym ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	13 350	13 350	13 350
zmiany z tytułu podziału wyniku finansowego	3 077	2 133	1 126
z kapitału z aktualizacji wyceny	1	3
reklasyfikacja korekt konsolidacyjnych	280	1 810	1 065
pokrycie straty	(84)
zmiany z innych tytułów
Stan na koniec okresu 31 grudnia	60 330	57 056	53 110

Reklasyfikacja korekt konsolidacyjnych związana jest z rozliczeniem otrzymywanych przez jednostkę dominującą dywidend z wypracowanego wyniku finansowego od jednostek zależnych, a także w związku z obniżeniem kapitału podstawowego w Spółce zależnej WPH Sp. z o.o. we Wrocławiu.

33. Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny

Zmiany kapitału rezerwowego z aktualizacji wyceny w 2016 r. i okresach porównywalnych przedstawiają się następująco:

	Rok 2016	Rok 2015	Rok 2014
Stan na dzień 1 stycznia	10 377	10 527	10 278
Aktualizacja majątku trwałego Odniesienie na kapitał zapasowy		(3)	328
Zmniejszenie z tytułu sprzedaży aktywów dostępnych do sprzedaży	(55)	(147)	(79)
Stan na koniec okresu 31 grudnia	10 322	10 377	10 527

W spółkach Grupy dokonano przeglądu posiadanych środków trwałych w grupie maszyn i urządzeń. W wyniku tego przeglądu zweryfikowano wartość użytkową tych środków.

Środki trwałe, które utraciły wartość użytkową zostały wycenione i zakwalifikowane jako środki trwałe przeznaczone do sprzedaży. Oszacowana wartość tych środków trwałych wynosi 7641 tys. zł ( 2015: 2843 tys. zł.)

34. Kapitały rezerwowe

Zmiany kapitału rezerwowego w 2016 r. i okresach porównywalnych przedstawiają się następująco:

Kapitał rezerwowy	Rok 2016	Rok 2015	Rok 2014
Stan na dzień 1 stycznia	3 039	3 039	3 039
Rozpoznanie elementu kapitałowego
z podziału zysku w latach poprzednich	1 698	1 698	1 698
zysk przeznaczony na wykup akcji w celu umorzenia	1 341	1 341	1 341
Stan na koniec okresu 31 grudnia	3 039	3 039	3 039

35. Kapitały mniejszości

Zmiany kapitałów mniejszości w 2016 r. i okresach porównywalnych przedstawiają się następująco:

	Rok 2016	Rok 2015	Rok 2014
Stan na dzień 1 stycznia	201	197	197
Zmiany
korekty zmian w udziałach		4
wypłacone udziały
Stan na koniec okresu 31 grudnia	201	201	197

Kapitały mniejszości rozliczane przez Grupę dotyczą udziałowców:

• w Spółce z o.o. WZM "Wizamor" w Więcborku, której udziały nabyto w dniu 22 czerwca 2010 r.. Posiadane przez tę Spółkę kapitały podzielono na kapitały przypadające Grupie Kapitałowej "Hydrotor" (94,73%) oraz na kapitały przypadające pozostałym udziałowcom mniejszościowym (5,23%),
• w "Agromet" ZEHS Lubań S.A. w Lubaniu w 2010 r. zbyto niewielką ilość akcji Spółki na rzecz jej pracowników. Łączny udział akcjonariuszy mniejszościowych Spółki wynosi 0,01%.

36. Zyski zatrzymane

Zmiany w zyskach zatrzymanych w 2016 r. i okresach porównywalnych przedstawiają się następująco:

	Rok 2016	Rok 2015	Rok 2014
Stan na dzień 1 stycznia	8 223	8 841	8 709
- korekty błędów podstawowych		(13)
- odpisu na kapitał zapasowy	(3 077)	(2 133)	(1 126)
- płatności dywidend na rzecz właścicieli	(4 797)	(4 797)	(4 797)
- nabycia udziałów w jednostce zależnej
- pokrycie straty z kapitału zapasowego	84
- rozliczenia wyceny środków trwałych	54	148	79
- łączenia kapitałów Spółki w likwidacji
- straty okresów poprzednich - prace badawcze
- korekty konsolidacyjne i inne	(280)	(1 814)	(1 137)
Zysk netto za okres	7 191	7 991	7 113
Stan na koniec okresu	7 398	8 223	8 841

37. Wartość księgowa przypadająca na 1 akcję

	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Kapitał własny	86 087	83 693	80 511
Udziały akcjonariuszy mniejszościowych	(201)	(201)	(197)
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej	85 886	83 492	80 314
Liczba akcji szt.	2 398 300	2 398 300	2 398 300
Wartość księgowa na 1 akcję ogółem w PLN (0,00)	35,90	34,90	33,57
Wartość księgowa na 1 akcję przypadająca akcjonariuszom jednostki dominującej w PLN (0,00)	35,81	34,81	33,49

38. Instrumenty finansowe

38.1 Aktywa finansowe

Klasy instrumentów finansowych	Kategorie instrumentów finansowych
stan na dzień 31-12-2016	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Pożyczki i należności	Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności	Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży		Razem
Akcje udziały nienotowane					2	2
Dostawy i usługi		13 138				13 138
Sprzedaż niefinansowych aktywów trwałych
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty		18 592			2	18 594
Pozostałe
		26 233			2	26 235

Klasy instrumentów finansowych	Kategorie instrumentów finansowych
stan na dzień 31-12-2015	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Pożyczki i należności	Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności	Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	Razem
Akcje udziały nienotowane				2	2
Dostawy i usługi		11 606			11 606
Sprzedaż niefinansowych aktywów trwałych
Instrumenty wbudowane i zabezpieczające		3			3
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty		7 633			7 633
Pozostałe
		19 242		2	19 244

38.2 Pasywa finansowe

Klasy instrumentów finansowych	Kategorie instrumentów finansowych
stan na dzień 31-12-2016	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	Instrumenty finansowe zabezpieczające	Zobowiązania wyłączone z zakresu MSR 39	Razem
Kredyty		5 592			5 592
Leasing finansowy		1 241			1 241
Dostawy i usługi	6 764	2 633			9 397
Instrumenty wbudowane i zabezpieczające			28		28
Pozostałe		434			434
	6 764	9 900	28		16 692

Klasy instrumentów finansowych	Kategorie instrumentów finansowych
stan na dzień 31-12-2015	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	Instrumenty finansowe zabezpieczające	Zobowiązania wyłączone z zakresu MSR 39	Razem
Kredyty	7 770				7 770
Dostawy i usługi	6 188				6 188
Pozostałe	466				466
	14 424				14 424

39. Noty objaśniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty (ujęte w jednej pozycji sprawozdawczej w bilansie Grupy) składają się z gotówki w banku oraz innych wysoce płynnych inwestycji o okresie realizacji do trzech miesięcy.

40. Ryzyka

40.1. Ryzyko związane z celami strategicznymi

Działalność Grupy jest narażona na wpływ wielu nieprzewidywalnych czynników zewnętrznych (przepisy prawa, stosunek podaży i popytu na produkty i usługi, dynamiczny rozwój technologiczny), w związku z czym istnieje ryzyko nieosiągnięcia wszystkich założonych przez Emitenta celów strategicznych na terenie kraju oraz rozwój dotychczasowych kierunków działalności Spółki za granicą.

W związku z powyższym, przychody i zyski osiągane w przyszłości przez Grupę będą zależeć od jej zdolności do skutecznej realizacji opracowanej długoterminowej strategii.

Działania Grupy, które okażą się nietrafne w wyniku złej oceny otoczenia bądź nieumiejętnego dostosowania się do zmiennych warunków tego otoczenia mogą mieć istotny negatywny wpływ na działalność i sytuację finansowo – majątkową oraz na wyniki Grupy.

W celu ograniczenia tego ryzyka Zarząd na bieżąco analizuje czynniki mogące mieć potencjalnie niekorzystny wpływ na działalność i wyniki Grupy, a w razie potrzeby podejmuje niezbędne decyzje i działania.

40.2. Ryzyko związane z konkurencją

Rynek wyrobów i usług hydraulicznych jest rynkiem globalnym.

Bezpośrednimi konkurentami Grupy są firmy z wielu krajów, między innymi przedsiębiorstwa polskie, włoskie, niemieckie, z krajów wywodzących się z rozpadu ZSRR, chińskie.

Europejskie przedsiębiorstwa oferują usługi po cenach zbliżonych do cen oferowanych przez Grupę.

Natomiast podmioty z rynków wschodnich ustalają ceny na niższym poziomie.

Przedsiębiorstwa konkurencyjne mogą w przyszłości wymusić konieczność obniżenia cen a w konsekwencji osiąganych przez Grupę marż i zwiększenia wydatków na podnoszenie jakości usług Spółki, co może przełożyć się na spadek rentowności działalności Grupy.

Grupa nie ma wpływu na działania podejmowane przez przedsiębiorstwa konkurencyjne, ale ogranicza ryzyko związane z konkurencją zwiększając swoją pozycję na rynku dzięki wykwalifikowanej kadrze oraz wysokiej jakości oferowanych i świadczonych usług.

40.3. Ryzyko kursu walutowego

Grupa prowadzi sprzedaż swoich wyrobów i usług poza krajem również do krajach Europy Zachodniej, w związku z czym ponad 40 % rozliczeń w 2016 r., podobnie jak w 2015 r. pomiędzy Emitentem a klientami została zrealizowana w euro (EUR), oraz w nieznacznym stopniu w USD.

Grupa ponosi koszty są głównie w walucie krajowej (PLN).

W związku z powyższym istnieje ryzyko, że w przypadku dużych wahań kursów walut przychody z zawieranych transakcji mogą różnić się od zakładanych przez Grupę.

W przypadku aprecjacji złotego wobec EUR i USD oraz niewielkiej możliwości przeniesienia ciężaru walutowego na odbiorców Grupa jest narażona na spadek przychodów proporcjonalnie do spadku kursu EUR/PLN, a w konsekwencji niższej rentowności Grupy.

Grupa minimalizuje powyższe ryzyko korzystając z zabezpieczenia kursu walut za pomocą instrumentów pochodnych (Kontrakty terminowe forward).

Grupa korzysta z kredytu inwestycyjnego w walucie EUR, odchylenia różnic kursowych związane z wyceną zaciągniętego kredytu odnoszone są do rachunku dochodów, znaczna zmiana kursu – osłabienie złotego może wpłynąć na obniżenie się wyniku finansowego i odwrotnie.

W tym celu Grupa współpracuje z instytucjami finansowymi.

40.4. Ryzyko stopy procentowej

Ze względu na minimalna różnicę wartości długu (zobowiązań) a aktywów przynoszących odsetki profil ryzyka stóp procentowych, nie jest znaczący. Niekorzystne działanie zmian stóp procentowych jest niwelowane ze względu na to, że Grupa posiada środki finansowane na lokatach i jednocześnie zaciągnięte kredyty. W celu ograniczenia tego ryzyka przeprowadzane są analizy trendów historycznych i możliwych do przewidzenia trendów kształtowania się stóp procentowych. W przypadku trendów wzrostowych odnośnie posiadanych pozycji kredytowych Grupa gotowa jest do zawarcia transakcji zabezpieczających to ryzyko. Grupa jest narażona na ryzyko przepływów pieniężnych w ramach ryzyka stopy procentowej.

40.5. Ryzyko Płynności

W celu ograniczenia ryzyka płynności w Grupie na bieżąco monitoruje się rzeczywiste jak i prognozowane przepływy pieniężne. Dzięki śledzeniu terminów zapadalności aktywów i zobowiązań finansowych następuje ich odpowiednie dopasowanie i tym samym odpowiednie utrzymywanie sald środków pieniężnych. Grupa korzysta z profesjonalnych usług renomowanych banków, w których posiada otwarte linie kredytowe. Zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne jest na bieżąco monitorowane. Celem Grupy jest zapewnienie takiego poziomu finansowania, który jest wystarczający z punktu widzenia realizowanej działalności.

40.6. Ryzyko kredytowe

Ryzyko kredytowe dotyczy głownie należności z tytułu sprzedaży z odroczonym terminem płatności. Ryzyko kredytowe jest na bieżąco monitorowane. Analizie podlegają udzielone terminy płatności, kwoty sprzedaży, formy płatności oraz sytuacja finansowa głównych odbiorców. Na bazie tych analiz przyznawane są poszczególnym klientom odpowiednie limity kredytów kupieckich.

Głównymi aktywami finansowymi posiadanymi przez Grupę są: gotówka na rachunkach bankowych i w kasie, należności handlowe i pozostałe oraz inwestycje w papiery wartościowe, z którymi związane jest maksymalne ryzyko kredytowe na jakie narażona jest Grupa w związku z posiadanymi aktywami finansowymi.

Główne ryzyko kredytowe Grupy związane jest przede wszystkim z należnościami handlowymi. Kwoty prezentowane w bilansie są wartościami netto, po pomniejszeniu o odpisy aktualizujące, oszacowane przez kierownictwo Grupy na podstawie przeszłych doświadczeń oraz oceny aktualnej sytuacji ekonomicznej.

Ryzyko kredytowe związane z płynnymi środkami pieniężnymi oraz z instrumentami pochodnymi jest ograniczone w związku z faktem, iż stroną transakcji są banki, posiadające wysoką ocenę jakości kredytowej przygotowaną przez międzynarodowe agencje ratingowe.

W ostatnim roku Grupa nie zaobserwowała negatywnych tendencji, jeśli chodzi o ściągalność należności.

W przypadkach, gdy kontrahenci zalegali z zapłatą ustalane były warunki na podstawie, których dojdzie do spłaty zadłużenia.

Na należności, co do których istniało ryzyko nieodzyskania ich – zostały utworzone odpisy aktualizacyjne.

Koncentracja ryzyka kredytowego w Grupie jest stosunkowo niewielka, w związku z rozłożeniem ekspozycji kredytowej na bardzo dużą liczbę odbiorców.

41. Analiza wrażliwości

Ryzyko kursowe związane ze sprzedażą na rynki zagraniczne.

Grupa prowadzi sprzedaż swoich wyrobów i usług także na eksport, w związku z czym ca 40 % przychodów w 2016 r. pomiędzy Grupą a klientami została zrealizowana w euro (EUR), oraz w nieznacznym stopniu w USD. Wzrost / spadek kursu EUR do średniego kursu z 2016 r. o 0,10 zł za 1 EUR może wpłynąć na zwiększenie lub zmniejszenie przychodów o ca 920 tys. zł przy podobnych obrotach z zagranicą.

Ryzyko kredytowe

Głównymi aktywami finansowymi posiadanymi przez Grupę są: gotówka na rachunkach bankowych i w kasie, należności handlowe i pozostałe.

Główne ryzyko kredytowe Grupy związane jest przede wszystkim z należnościami handlowymi. Kwoty prezentowane w bilansie są wartościami netto, po pomniejszeniu o odpisy aktualizujące, oszacowane przez kierownictwo Grupy na podstawie przeszłych doświadczeń oraz oceny aktualnej sytuacji ekonomicznej.

Ryzyko kredytowe związane z płynnymi środkami pieniężnymi oraz z instrumentami pochodnymi jest ograniczone w związku z faktem, iż stroną transakcji są banki, posiadające wysoką ocenę jakości kredytowej przygotowaną przez międzynarodowe agencje ratingowe.

Koncentracja ryzyka kredytowego w Grupie jest stosunkowo niewielka, w związku z rozłożeniem ekspozycji kredytowej na bardzo dużą liczbę odbiorców.

Zaciągnięte przez Grupę kredyty ze względu na narażenie na ryzyka związane ze zmiana kursów walutowych jak i zmiany stopy % mogą wpłynąć na zwiększenie kosztów finansowych, ich wpływ na wynik na przestrzeni roku obrotowego może być następujący:

• ryzyko kursowe posiadany kredyt inwestycyjny zaciągnięty został w walucie EUR w związku z czym w przypadku wzrostu/spadku kursu EUR przeciętnie o 5 % roczny koszt kredytu może różnić się o kwotę ca 50 tys. PLN.
• ryzyko stopy % zaciągnięte kredyty w Grupie oparte są o stawkę WIBOR w przypadku kredytów w PLN oraz EURIBOR w przypadku kredytów w EUR. Obecne stawki w porównaniu do lat poprzednich są dość niskie, ale w przypadku ich podwyższenia o 1% koszty zaciągniętych kredytów mogą w najbliższym okresie wzrosnąć od 110 do 150 tys. zł, z czego ca 50 tys. zł w stosunku do kredytu w EUR.

42. Aktywa i Pasywa warunkowe

Grupa na dzień bilansowy posiada następujące aktywa i Pasywa warunkowe:

		okres zakończony 31/12/2016	okres zakończony 31/12/2015	okres zakończony 31/12/2014
Kontrakty Forward na sprzedaż waluty	tys. zł	1 554	2 790	432
Poręczenia udzielone	tys. zł	340	401	470
Poręczenia otrzymane	tys. zł	421	401
Weksle	tys. zł	20 657	21 113	20 677
Limit transakcyjny - weksel in blanco	tys. zł	7 630	880
Zastaw rejestrowy, cesja, poddanie się egzekucji	tys. EUR	3 338	3 338	4 470
Zastaw rejestrowy, poddanie się egzekucji	tys. zł	3 000	3 000
Tytuł egzekucyjny na rzecz Banku	tys. zł	6 750	6 750	6 750
Cesja na rzecz banku	tys. zł	1 241		4 500
Hipoteka na nieruchomościach	tys. zł	850	850	850
Hipoteka przymusowa	tys. zł	763	763
Hipoteka kaucyjna	tys. zł	450	450	450
Weksel do umowy leasingu, cesja wierzytelności	tys. zł	1 241
inne	tys. zł			61

Kwota 20. 657 tys. zł (w 2015 r. 21.113 tys. zł) związana jest z zabezpieczeniem ewentualnego zwrotu dotacji udzielonych na realizację projektów inwestycyjnych i promocji :

w Spółce PHS "Hydrotor" S.A. projekty:

• "Opracowanie i wdrożenie innowacyjnych technologii wysokoefektywnych procesów precyzyjnej obróbki oraz technologii pomiarowych wielkogabarytowych elementów maszyn"
• "Opracowanie innowacyjnych pomp zębatych o obniżonym poziomie emisji akustycznej"
• "Wdrożenie nowej technologii produkcji pomp hydraulicznych w PHS "Hydrotor" S.A., prowadzącej do poszerzenia oferty produktowej firmy"

w Spółce "AGROMET" ZEHS S.A. w Lubaniu projekt - "Wdrożenie technologii Merkel Vocomatic do produkcji siłowników hydraulicznych" .

Zastaw rejestrowy związany jest z udzieleniem kredytu inwestycyjnego oraz kredytu w rachunku bieżącym przez Bank BPH S.A. Zastaw związany z udzieleniem kredytu inwestycyjnego dotyczy pięciu głównych maszyn zakupionych w ramach realizacji projektów inwestycyjnych, zakupione maszyny objęte są również cesją z umowy ubezpieczenia.

Zastaw rejestrowy dotyczący kredytu w rachunku bieżącym dotyczy zastawu na zapasach.

Hipoteka na nieruchomościach związana jest z udzieleniem kredytu obrotowego jednostki zależnej WZM "Wizamor" w Więcborku.

Poręczenie w kwocie 421 tys. zł związane są z głównie uzyskanymi dotacjami na refundacje poniesionych kosztów jednostkom zależnym z tytułu zawartych umów o dofinansowanie.

43. Programy świadczeń pracowniczych

Jednostki Grupy Kapitałowej nie uczestniczą w programach świadczeń pracowniczych. W grupie tworzone są rezerwy na świadczenia pracownicze z następujących tytułów:

• odpraw emerytalnych,
• nagród jubileuszowych,
• niewykorzystanych urlopów

Do zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych zaliczono:

Świadczenia pracownicze	Stan na 31/12/2016	Stan na 31/12/2015	Stan na 31/12/2014
Długoterminowe rezerwa na odprawy emerytalne i inne	822	814	834
Krótkoterminowe rezerwa na odprawy emerytalne i inne	402	242	169
Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń	1 066	1 101	979
Fundusze specjalne – fundusze świadczeń socjalnych
	2 290	2 157	1 982

Ostatnia wycena świadczeń pracowniczych oraz wartości bieżącej zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych, przeprowadzona została na dzień 31.12.2016 r. przez Spółki wchodzące w skład Grupy. Wartość bieżąca zobowiązań z tytułu świadczeń, kosztów bieżącego zatrudnienia oraz kosztów przeszłego zatrudnienia ustalone zostały przy użyciu metody prognozowanych uprawnień jednostkowych.

REZEWY NA PRZYSZŁE ŚWIADCZENIA PRACOWNICZE	krótkoterminowe	Długoterminowe	Razem
stan na dzień 01-01-2015	169	834	1 003
- zwiększenia	90	119	209
- zmniejszenia	(17)	(139)	(156)
stan na dzień 31-12-2015	242	814	1 056
- zwiększenia	311	119	430
- zmniejszenia	(151)	(111)	(262)
stan na dzień 31-12-2016	402	822	1 224

W ramach kwoty rozpoznanej w rachunku zysków i strat, kwota 168 tys. zł (2015: (53) tys. zł) ujęta została w koszcie sprzedanych produktów oraz w kosztach ogólnego zarządu. Zyski i straty aktuarialne zostały rozpoznane w rachunku ujętych zysków i strat.

44. Zdarzenia po dacie bilansu

Na dzień opracowania raportu zdarzenia mające wpływ na sporządzone sprawozdanie finansowe nie wystąpiły.

Dodatkowo informujemy, że Rada Nadzorcza w dniu 22.03.2017 r. odwołała podjętą w dniu 19.06.2015 r. decyzję upoważniającą Zarząd do sprzedaży udziałów WZM "WIZAMOR" sp. z o.o. z Więcborka.

45. Transakcje z podmiotami powiązanymi

Transakcje pomiędzy spółką dominującą a jej spółkami zależnymi

Transakcje pomiędzy spółką dominującą a jej spółkami zależnymi, podlegały eliminacji w momencie konsolidacji.

Transakcje pomiędzy Grupą a spółkami stowarzyszonymi nie wystąpiły.

Transakcje pomiędzy spółką dominującą a jej podmiotami zależnymi przedstawiają się następująco:

Transakcje w ramach grupy	"Hydrotor" S.A.	"Agromet" ZEHS S.A. Lubań	"Hydraulika Siłowa Hydrotorbis" Sp. z o.o. Tuchola	"Wizamor" Sp. z o.o. Więcbork	"WPH" Sp. z o.o. Wrocław
Korekty ujęte w Rachunku Zysków i strat
Przychody ze sprzedaży produktów i usług	4 450	2 351	16 136	178	122
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów	14 269	11	204		6
Pozostałe przychody operacyjne	394				79
Odsetki od udzielonych pożyczek
Zakup środków trwałych
Otrzymane (wypłacone) dywidendy	3 034	(2 542)			(492)
Wypłacone dywidendy
Wynik udziałowców mniejszościowych
Przychody ze sprzedaży jednostek powiązanych
Korekty pozycji bilansowych
Hydrotor SA udziały w jednostkach		(17 740)	(1 000)		(4 308)
Hydrotor SA krótkoterminowe aktywa finansowe				(1 350)
Należności handlowe Hydrotor od		(1 100)	(1 383)		(158)
Należności handlowe jednostek zależnych			(247)	(27)	(1)
Otrzymane dywidendy - wynik finansowy	(3 034)
Zobowiązania handlowe wobec jednostek grupy	(12)	(1 362)	(1 384)	(1)	(157)
Korekty sprawozdania z przepływów pieniężnych
Otrzymane dywidendy	(3 034)
Wypłacone dywidendy		(2 542)			(492)

Sprzedaż produktów, materiałów, towarów i usług do podmiotów powiązanych odbywa się na podstawie standardowego cennika.

Jednostka dominująca zaopatruje jednostki Grupy Kapitałowej w materiały do produkcji. W ramach zaopatrzenia pobiera marże w wysokości do 5%.

Zakupy towarów odbywają się w oparciu o ceny rynkowe pomniejszone o rabaty z tytułu zamówionych ilości oraz z tytułu powiązań grupowych.

Rozrachunki na dzień bilansowy nie są zabezpieczone i zostaną uregulowane gotówkowo. Nie udzielono ani nie otrzymano żadnych gwarancji. Nie utworzono żadnych odpisów aktualizujących wartość należności wątpliwych od podmiotów powiązanych.

Wynagrodzenia członków Zarządu i organów nadzoru

Wynagrodzenia członków Zarządu i organów nadzoru Grupy przedstawione zostały poniżej zbiorczo, w podziale na kategorie wymagane przez MSR 24 Podmioty powiązane – ujawnienia.

Łączna wartość wynagrodzeń wypłaconych w 2016 r. osobom zarządzającym i nadzorującym emitenta (wraz z wynagrodzeniem ze stosunku pracy) wyniosła w tys. zł:

Wynagrodzenia i nagrody wypłacone :	Razem	"Hydrotor" S.A.	z tyt. pełnionych funkcji w jednostkach zależnych
Członkowie Zarządu	517	463	54
Wacław Kropiński	390	336	54
Wiesław Wruck	127	127
Członkowie Rady Nadzorczej	391	331	80
Ryszard Bodziachowski	45	25	20
Janusz Deja	103	103
Jakub Leonkiewicz	25	25
Czesław Główczewski	67	67
Mariusz Lewicki	61	41	40
Mieczysław Zwoliński	90	70	20

W Spółce Emitenta wynagrodzenie członka Rady Nadzorczej w "Hydrotor" S.A. z tytułu pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej od lipca 2015 r. zgodnie z uchwałą nr 23/VI/2015 wynosi 2.100 zł miesięcznie.

Transakcje członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej

W Spółce wartość niespłaconych pożyczek udzielonych członkom Zarządu i Rady Nadzorczej na dzień 31.12.2016 r. wynosi 13 tys. zł.

Inne niespłacone zaliczki, kredyty, gwarancje, poręczenia lub inne umowy zobowiązujące do świadczeń na rzecz spółki nie występują.

46. Umowa o badanie sprawozdań finansowych

Jednostki Grupy Kapitałowej Hydrotor posiadają podpisane umowy o badanie sprawozdania finansowego z umowę o badanie sprawozdania finansowego z firmą Kancelaria Audyt Czesław Pniewski; 61-245 Poznań, Osiedle Rusa 132/14.

Przedmiotem umów jest badanie jednostkowych i skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres roku we wszystkich spółkach oraz przegląd śródroczny jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego w Spółce emitenta.

Zgodnie z umową w Spółce emitenta:

• za badanie i przegląd jednostkowego sprawozdania finansowego wynagrodzenie audytora ustalono w wysokości 17.000,00 zł + VAT,
• za badanie i przegląd skonsolidowanego sprawozdania finansowego wynagrodzenie audytora ustalono w wysokości 13.500,00 zł + VAT.

Zgodnie z umowami w Spółkach zależnych za badanie jednostkowych sprawozdań finansowych wynagrodzenie audytora wynosi 25.000,00 zł + VAT.

47. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone przez zarząd jednostki dominującej w dniu 18 kwietnia 2017 roku i zatwierdzone do publikacji.

Tuchola, dn. 18 kwietnia 2017 r.