mBank S.A.

Quarterly Report • Oct 26, 2017

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy mBanku S.A. według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku

Spis treści

	Wybrane dane finansowe 4
	Wstęp 6
	Otoczenie gospodarcze w III kwartale 2017 roku 8
	Sytuacja finansowa Grupy mBanku S.A. w III kwartale 2017 roku 12
	Działalność segmentów i linii biznesowych 17
	Skrócony skonsolidowany rachunek zysków i strat 24
	Skrócone skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów 25
	Skrócone skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej 26
	Skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 27
	Skrócone skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych 29
	Jednostkowe dane finansowe mBanku S.A. 30
	Rachunek zysków i strat 30
	Sprawozdanie z całkowitych dochodów 31
	Sprawozdanie z sytuacji finansowej32
	Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym33
	Sprawozdanie z przepływów pieniężnych 35
	Noty objaśniające do skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 36
1.	Informacje o Grupie mBanku S.A36
2.	Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości 37
3.	Ważniejsze oszacowania i oceny dokonane w związku z zastosowaniem zasad rachunkowości 61
4.	Segmenty działalności63
5.	Wynik z tytułu odsetek 69
6.	Wynik z tytułu opłat i prowizji 69
7.	Przychody z tytułu dywidend 70
8.	Wynik na działalności handlowej70
9.	Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone 71
10.	Pozostałe przychody operacyjne 71
11.	Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek 72
12.	Ogólne koszty administracyjne 72
13.	Pozostałe koszty operacyjne73
14.	Zysk na jedną akcję73
15.	Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu 74
16.	Pochodne instrumenty finansowe74
17.	Pochodne instrumenty zabezpieczające 75
18.	Kredyty i pożyczki udzielone klientom 77
19.	Inwestycyjne papiery wartościowe 79
20.	Wartości niematerialne79
21.	Rzeczowe aktywa trwałe79
22.	Zobowiązania wobec klientów80
23.	Rezerwy 80
24.	Aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego 81
25.	Wartość godziwa aktywów i zobowiązań 81
	Wybrane dane objaśniające 89
1.	Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej 89
2.	Jednolitość zasad rachunkowości i metod obliczeniowych stosowanych przy sporządzaniu raportu kwartalnego i ostatniego rocznego sprawozdania finansowego 89
3.	Sezonowość lub cykliczność działalności 89
4.	Rodzaj oraz kwoty pozycji wpływających na aktywa, zobowiązania, kapitał, wynik finansowy netto lub przepływy środków pieniężnych, które są niezwykłe ze względu na ich rodzaj, wielkość lub wywierany wpływ 89
5.	Rodzaj oraz kwoty zmian wartości szacunkowych kwot, które były podawane w poprzednich okresach śródrocznych bieżącego roku obrotowego lub zmiany wartości szacunkowych podawanych w poprzednich latach obrotowych, jeśli wywierają one istotny wpływ na bieżący okres śródroczny 89
6.	Emisje, wykup i spłaty nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych89
7.	Wypłacone (lub zadeklarowane) dywidendy łącznie lub w przeliczeniu na jedną akcję, z podziałem na akcje zwykłe i pozostałe akcje 90

Grupa mBanku S.A. Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów

	Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku	(w tys. zł)
8.	Istotne zdarzenia następujące po zakończeniu III kwartału 2017 roku, które nie zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym 90
9.	Skutek zmian w strukturze jednostki w III kwartale 2017 roku, łącznie z połączeniem jednostek gospodarczych, przejęciem lub sprzedażą jednostek zależnych i inwestycji długoterminowych, restrukturyzacją i zaniechaniem działalności 90
10.	Zmiany zobowiązań warunkowych 90
11.	Odpisanie wartości zapasów do wartości netto możliwej do uzyskania i odwrócenie takich odpisów 90
12.	Dokonywanie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych lub innych aktywów oraz odwracanie odpisów z tego tytułu 90
13.	Dokonywanie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości aktywów finansowych90
14.	Rozwiązanie rezerw na koszty restrukturyzacji 90
15.	Nabycia i zbycia pozycji rzeczowych aktywów trwałych90
16.	Poczynione istotne zobowiązania na rzecz dokonania zakupu rzeczowych aktywów trwałych 90
17.	Informacje o zmianie sposobu (metody) ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych 90
18.	Zmiany w klasyfikacji aktywów finansowych w wyniku zmiany celu lub wykorzystania tych aktywów91
19.	Korekty błędów poprzednich okresów 91
20.	Niespłacenie lub naruszenie umowy pożyczki i niepodjęcie działań naprawczych 91
21.	Stanowisko Zarządu odnośnie możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz wyników za dany rok, w świetle wyników zaprezentowanych w raporcie kwartalnym w stosunku do danych prognozowanych 91
22.	Zarejestrowany kapitał akcyjny 91
23.	Znaczące pakiety akcji 92
24.	Zestawienie zmian w stanie posiadania akcji Banku oraz uprawnień do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące 93
25.	Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej 93
26.	Zobowiązania pozabilansowe96
27.	Transakcje z podmiotami powiązanymi97
28.	Udzielone poręczenia kredytu, pożyczki lub udzielone gwarancje o wartości powyżej 10% kapitałów własnych98
29.	Inne informacje, które zdaniem emitenta są istotne dla oceny jego sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej, wyniku finansowego i ich zmian, oraz informacje, które są istotne dla oceny możliwości realizacji zobowiązań przez emitenta 98
30.	Czynniki, które będą miały wpływ na osiągnięte wyniki w perspektywie kolejnego kwartału 98
31.	Pozostałe informacje 98

Wybrane dane finansowe

Poniższe wybrane dane finansowe stanowią informację uzupełniającą do skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy mBanku S.A. za III kwartał 2017 roku.

		w tys. zł		w tys. EUR
	WYBRANE SKONSOLIDOWANE DANE FINANSOWE	III kwartały 2017 okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	III kwartały 2016 okres od 01.01.2016 do 30.09.2016	III kwartały 2017 okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	III kwartały 2016 okres od 01.01.2016 do 30.09.2016
I.	Przychody z tytułu odsetek	2 995 535	2 869 558	703 739	656 830
	II. Przychody z tytułu opłat i prowizji	1 245 392	1 121 625	292 579	256 735
	III. Wynik na działalności handlowej	221 081	218 002	51 938	49 900
	IV. Wynik na działalności operacyjnej	1 395 629	1 453 569	327 874	332 716
	V. Zysk brutto	1 115 977	1 217 432	262 176	278 665
	VI. Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.	779 892	926 765	183 219	212 133
	VII. Zysk netto przypadający na udziały niekontrolujące	3 554	2 636	835	603
	VIII. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	(5 343 491)	1 683 699	(1 255 343)	385 392
	IX. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	(223 237)	(29 030)	(52 445)	(6 645)
	X. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	(307 088)	3 098 467	(72 144)	709 226
	XI. Przepływy pieniężne netto, razem	(5 873 816)	4 753 136	(1 379 931)	1 087 973
	XII. Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR)	18,44	21,94	4,33	5,02
	XIII. Rozwodniony zysk na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR)	18,43	21,93	4,33	5,02
	XIV. Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda na jedną akcję (w zł/EUR)	-	-	-	-

			w tys. zł		w tys. EUR
	WYBRANE SKONSOLIDOWANE DANE FINANSOWE	Stan na dzień			Stan na dzień
		30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
I.	Aktywa razem	132 478 026	133 743 502	129 780 723	30 743 781	30 231 352	30 097 570
	II. Zobowiązania wobec banku centralnego	2	-	-	0	-	-
	III. Zobowiązania wobec innych banków	8 451 807	8 486 753	11 562 896	1 961 386	1 918 344	2 681 562
	IV. Zobowiązania wobec klientów	90 677 502	91 417 962	85 188 225	21 043 258	20 664 096	19 756 082
	V. Kapitały własne przypadające na akcjonariuszy mBanku S.A.	13 965 261	13 023 756	12 935 287	3 240 877	2 943 887	2 999 835
	VI. Udziały niekontrolujące	2 201	27 405	35 254	511	6 195	8 176
	VII. Kapitał akcyjny	169 245	169 121	169 117	39 276	38 228	39 220
	VIII. Liczba akcji	42 311 255	42 280 127	42 279 255	42 311 255	42 280 127	42 279 255
	IX. Wartość księgowa na jedną akcję (w zł/EUR)	330,06	308,03	305,95	76,60	69,63	70,95
	X. Łączny współczynnik kapitałowy	20,47	20,29	18,61	20,47	20,29	18,61

			w tys. zł	w tys. EUR
	WYBRANE JEDNOSTKOWE DANE FINANSOWE	III kwartały 2017 okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	III kwartały 2016 okres od 01.01.2016 do 30.09.2016	III kwartały 2017 okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	III kwartały 2016 okres od 01.01.2016 do 30.09.2016
I.	Przychody z tytułu odsetek	2 629 204	2 514 981	617 677	575 669
	II. Przychody z tytułu opłat i prowizji	1 047 898	892 983	246 182	204 400
	III. Wynik na działalności handlowej	227 349	221 930	53 411	50 799
	IV. Wynik na działalności operacyjnej	1 376 414	1 311 544	323 360	300 207
	V. Zysk brutto	1 064 573	1 160 337	250 099	265 596
	VI. Zysk netto	777 918	922 184	182 756	211 084
	VII. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	(5 240 418)	1 642 380	(1 231 128)	375 934
	VIII. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	(216 233)	172 481	(50 799)	39 480
	IX. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	(636 245)	2 652 804	(149 473)	607 216
	X. Przepływy pieniężne netto, razem	(6 092 896)	4 467 665	(1 431 400)	1 022 630
	XI. Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR)	18,40	21,83	4,32	5,00
	XII. Rozwodniony zysk na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR)	18,39	21,82	4,32	4,99
	XIII. Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda na jedną akcję (w zł/EUR)	-	-	-	-

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

			w tys. zł			w tys. EUR
	WYBRANE JEDNOSTKOWE DANE FINANSOWE	Stan na dzień			Stan na dzień
		30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
I.	Aktywa razem	126 657 687	128 215 265	124 466 288	29 393 072	28 981 751	28 865 095
	II. Zobowiązania wobec banku centralnego	2	-	-	0	-	-
	III. Zobowiązania wobec innych banków	8 592 747	8 503 014	11 568 125	1 994 093	1 922 019	2 682 775
	IV. Zobowiązania wobec klientów	98 761 881	98 960 320	92 456 191	22 919 376	22 368 969	21 441 603
	V. Kapitał własny	13 963 053	13 023 803	12 931 101	3 240 364	2 943 898	2 998 864
	VI. Kapitał akcyjny	169 245	169 121	169 117	39 276	38 228	39 220
	VII. Liczba akcji	42 311 255	42 280 127	42 279 255	42 311 255	42 280 127	42 279 255
	VIII. Wartość księgowa na jedną akcję (w zł/EUR)	330,01	308,04	305,85	76,58	69,63	70,93
	IX. Łączny współczynnik kapitałowy	24,16	24,07	21,69	24,10	24,07	21,69

Do wyliczenia wybranych danych finansowych w EUR zastosowano następujące kursy:

• dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej kurs NBP z dnia 30 września ²⁰¹⁷ roku 1 EUR = 4,3091 PLN, z dnia 31 grudnia 2016 roku – 1 EUR = 4,4240 PLN oraz z dnia 30 września 2016 roku – 1 EUR = 4,3120 PLN
• dla pozycji rachunku zysków i strat kurs wyliczony jako średnia kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca trzech kwartałów 2017 roku i 2016 roku, odpowiednio: 1 EUR = 4,2566 PLN i 1 EUR = 4,3688 PLN.

Wstęp

W III kwartale 2017 roku Grupa mBanku kontynuowała działania mające na celu utrzymanie wysokich dochodów (głównie z działalności podstawowej), przy jednoczesnym zachowaniu dyscypliny w zakresie kosztów działania. Dochody zwiększyły się w ujęciu kwartalnym dzięki wyższym dochodom podstawowym oraz pozytywnym trendom wzrostowym wyniku na działalności handlowej. Zysk brutto wypracowany przez Grupę mBanku w III kwartale 2017 roku wyniósł 403,8 mln zł i był o 5,6% wyższy w stosunku do wyniku II kwartału. Wzrost dochodów został częściowo zniwelowany wyższymi odpisami netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek. Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku wyniósł 291,4 mln zł.

Głównymi czynnikami determinującymi wynik Grupy w III kwartale 2017 roku były:

• Wyższe dochody na poziomie 1 149,4 mln zł, tj. +6,3% w porównaniu do II kwartału 2017 roku, głównie dzięki wyższemu wynikowi z tytułu odsetek oraz na działalności handlowej.
• Stabilne koszty działalności (łącznie z amortyzacją) w porównaniu do poprzedniego kwartału na poziomie 485,9 mln zł (485,1 mln zł kwartał wcześniej).
• Wzrost odpisów netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek do poziomu 164,4 mln zł. W rezultacie poziom kosztów ryzyka^a w III kwartale 2017 roku wyniósł 78 punktów bazowych w porównaniu do 58 punktów bazowych kwartał wcześniej.
• Podatek od pozycji bilansowych Grupy wzrósł nieznacznie względem II kwartału 2017 roku i wyniósł 95,5 mln zł.
• Kontynuacja wzrostu organicznego i ekspansji biznesowej przejawiająca się w:
• zwiększeniu bazy klientów indywidualnych do 5 259,0 tys. (+25,4 tys. klientó^w w porównaniu do końca czerwca 2017 roku);
• wzroście liczby klientów korporacyjnych do poziomu 21 825 klientów (+325 klientów w porównaniu końca czerwca 2017 roku).

Wartość kredytów i pożyczek netto na koniec września 2017 roku wyniosła 85 532,0 mln zł i była wyższa o 2 154,9 mln zł, tj. 2,6%, w stosunku do końca czerwca 2017 roku (po wyłączeniu transakcji reverse repo /buy sell back oraz wpływu wahań kursów walutowych wartość kredytów i pożyczek wzrosła o 2,8%).

Wartość depozytów klientów w III kwartale wzrosła o 2,9% w stosunku do poprzedniego kwartału i wyniosła 90 677,5 mln zł, przy czym zobowiązania wobec klientów korporacyjnych wzrosły o 6,1% wobec stanu na koniec czerwca 2017 roku, przy stabilnym poziomie zobowiązań wobec klientów indywidualnych (tj. +0,4%).

W wyniku powyższych zmian, wskaźnik kredytów do depozytów^b Grupy mBanku ukształtował się na poziomie 94,3%.

Zmiany w osiągniętych przez Grupę wynikach znalazły odzwierciedlenie w następujących wskaźnikach zwrotu na kapitale:

• ROE brutto na poziomie 12,1%(wobec 11,7% w II kwartale 2017 roku);
• ROE netto na poziomie 8,8% (wobec 8,2% w II kwartale 2017 roku).

Poziom wskaźników kapitałowych Grupy mBanku zmniejszył się w III kwartale 2017 roku w związku ze wzrostem łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko na całym portfelu kredytowym częściowo zniwelowanym wzrostem funduszy własnych (wynikającym z zaliczenia połowy zysku za II kwartał 2017 roku). Łączny współczynnik kapitałowy na koniec września 2017 roku wyniósł 20,5%, a współczynnik kapitału podstawowego Tier I 17,8%.

^a Koszt ryzyka – odpisy z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek/średni stan kredytów i pożyczek udzielonych klientom; średni stan kredytów i pożyczek udzielonych klientom jest liczony na podstawie sald na początku roku i na koniec każdego kwartału.

^b Wskaźnik kredytów do depozytów – kredyty i pożyczki udzielonych klientom/zobowiązania wobec klientów.

Nagrody i wyróżnienia

mBank najlepszym cyfrowym bankiem dla korporacji w Polsce

W lipcu 2017 roku, magazyn finansowy Global Finance ogłosił listę najlepszych korporacyjnych/instytucjonalnych banków cyfrowych w Europie Środkowej i Wschodniej. mBank zwyciężył w kategorii regionalnej – jako najlepszy bank w Polsce. Nagroda ta potwierdziła silną pozycję rynkową Banku i podążanie za najnowszymi trendami w bankowości cyfrowej, mającymi na celu zaspokojenie potrzeb klientów korporacyjnych.

Zwycięzcy zostali wybrani spośród zgłoszonych firm przez światowej klasy sędziów w firmie Infosys, lidera w zakresie doradztwa, technologii i outsourcingu. Następnie redakcja magazynu Global Finance dokonała ostatecznego wyboru najlepszych instytucji.

Zwycięskie banki zostały wybrane na podstawie następujących kryteriów: strategii mającej na celu pozyskiwanie i obsługę klientów cyfrowych, sukcesów w zachęcaniu klientów do korzystania z oferty cyfrowej, wzrostu liczby klientów cyfrowych, szerokiej oferty produktów, mierzalnych dowodów korzyści wynikających z inicjatyw cyfrowych oraz projektowania sieci/witryn mobilnych i ich funkcjonalności.

mBank najlepszym bankiem dla firm

We wrześniu 2017 roku, magazyn Forbes ogłosił wyniki konkursu na najlepszy bank dla firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Drugi raz z rzędu mBank wygrał i został uznany za instytucję finansową, która w najwyższym stopniu zaspokaja potrzeby przedsiębiorców. Bank uzyskał 81,4 punkty na 100 możliwych.

Nota obejmowała maksymalną ocenę wydaną przez redakcję magazynu Forbes i wyniki badania metodą "tajemniczego klienta" przeprowadzoną przez ekspertów Kantar Millward Brown. mBank doceniono za jakość i standard obsługi klienta, zarówno w oddziałach, jak i przez kanały zdalne, oraz ofertę produktową dla przedsiębiorców.

Z kolei Newsweek Polska, który oceniał ofertę dla klientów indywidualnych, wyróżnił bankowość mobilną mBanku. Nowa aplikacja zajęła trzecie miejsce w rankingu "Przyjazny Bank Newsweeka".

Więcej informacji o nagrodach i wyróżnieniach znajduje się na stronie internetowej Banku w sekcji Biuro prasowe:http://media-mbank.pl/ .

Zmiana w Zarządzie mBanku

W dniu 12 września 2017 roku, Przemysław Gdański, Wiceprezes Zarządu ds. Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, złożył rezygnację z pełnionej funkcji z dniem 25 października, bez podania powodów swojej decyzji. Pan Gdański był członkiem Zarządu mBanku S.A. od listopada 2008 roku. W dniu 25 października 2017 roku Rada Nadzorcza mBanku S.A. powołała z dniem 26 października 2017 roku na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku ds. Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej Pana Adama Persa, który do tego dnia zajmował w Banku stanowisko Dyrektora Zarządzającego ds. Rynków

Finansowych.

Otoczenie gospodarcze w III kwartale 2017 roku

Kontynuacja ożywienia gospodarczego

W III kwartale 2017 roku kontynuowane było dynamiczne ożywienie gospodarcze. Wstępne szacunki Banku, oparte o dane o wysokiej częstotliwości, wskazują na przyspieszenie PKB z 3,9% do 4,6% rok do roku – w ostatnich trzech miesiącach wzrosły bowiem dynamiki produkcji przemysłowej, produkcji budowlano-montażowej i sprzedaży detalicznej.

Kontrybucje do wzrostu PKB

W omawianym okresie głównym silnikiem wzrostu gospodarczego była nieodmiennie konsumpcja prywatna, której wzrost szacujemy na około 5% rok do roku. Jej niezmienna siła wynika ze splotu pozytywnych czynników, który utrzymuje się od wielu miesięcy i którego pogorszenia nic w chwili obecnej nie zapowiada. Te czynniki to: rekordowo dobre nastroje konsumentów, solidny wzrost dochodów gospodarstw domowych (w tym wynagrodzeń), bardzo dobra sytuacja na rynku pracy i perspektywa jego dalszego zacieśniania. Jak warto podkreślić, taka dynamika konsumpcji prywatnej jest osiągana przy minimalnym zwiększaniu zadłużenia gospodarstw domowych, jest zatem bardziej trwała i może być kontynuowana również wtedy, gdy gospodarstwa będą wygładzać swoją ścieżkę dochodów poprzez kredyt konsumpcyjny.

W opinii Banku, III kwartał przyniósł długo wyczekiwane odbicie w inwestycjach, których dynamika sięgnęła nawet 5% rok do roku. Za to przyspieszenie odpowiada najprawdopodobniej wzrost inwestycji publicznych, który w poprzednich kwartałach się opóźniał. Dynamika inwestycji prywatnych pozostała zapewne umiarkowana (dotyczy to szczególnie inwestycji największych przedsiębiorstw), ale ożywienie w tej kategorii rozpoczęło się wcześniej, w połowie 2016 roku. Sprzyja mu również od dłuższego czasu wysoki poziom wykorzystania mocy produkcyjnych i konieczność substytucji drożejącej pracy kapitałem (maszynami). Obecny poziom inwestycji publicznych (około 2 punktów procentowych PKB poniżej szczytów z lat 2010-2011) sugeruje ogromną przestrzeń do nadganiania w kolejnych kwartałach, a napływ środków unijnych wydatkowanych w ramach kolejnej perspektywy budżetowej skłania do optymistycznych prognoz wzrostu inwestycji publicznych w kolejnych kwartałach. Według aktualnych przewidywań Banku, dynamika inwestycji sięgnie 10% na początku 2018 roku.

Reasumując, ekspansja gospodarcza będzie w kolejnych kwartałach kontynuowana przy zachowaniu wysokich dynamik wzrostu PKB. PKB wzrośnie, według aktualnych prognoz Banku, o 4,3% rok do roku w 2017 roku i o 4,5% w 2018 roku.

Stabilizacja inflacji poniżej celu. Rada Polityki Pieniężnej (RPP) nie widzi powodów do zmiany stóp procentowych

Ostatnie trzy miesiące były okresem umiarkowanego wzrostu inflacji. Zanotowawszy lokalne minimum w czerwcu (na poziomie 1,5% rok do roku), dynamika cen konsumpcyjnych rosła z miesiąca na miesiąc i osiągnęła 2,2% we wrześniu (najwyższy poziom od grudnia 2012 roku). Za wzrost inflacji w tym okresie odpowiadały przede wszystkim wyższe ceny żywności i paliw, podczas gdy inflacja bazowa oscylowała wokół poziomu 0,8% rok do roku. Ze względu na silne efekty bazowe (przełom 2016 i 2017 roku to czas decyzji OPEC o cięciu produkcji i wzrostów cen ropy w rezultacie oraz zaburzeń pogodowych wpływających na ceny żywności), w kolejnych miesiącach dynamika cen konsumenckich spadnie do około 1,6-1,7%. W perspektywie roku jednak kluczowym czynnikiem wpływającym na inflację jest sytuacja na rynku pracy i rosnąca presja popytowa. Ich splot wywinduje inflację bazową i inflację CPI powyżej 2,5% w II połowie 2018 roku.

Inflacja CPI i stopa referencyjna NBP

Dopóki jednak taki wzrost inflacji jest kwestią przyszłości, jego wpływ na politykę pieniężną pozostanie ograniczony. Potwierdza to niewzruszona podstawa i niezmieniona od wielu miesięcy retoryka Rady Polityki Pieniężnej. W opinii RPP inflacja nie przekroczy celu aż do 2019 roku, stąd deklaracje utrzymywania stóp procentowych na obecnym poziomie do końca 2018 roku. Ze względu na siłę rynku pracy i jej przełożenie na wynagrodzenia i ceny, których to czynników w opinii Banku RPP nie docenia, rozpoczęcie cyklu podwyżek stóp procentowych nastąpi wcześniej, bo w II połowie 2018 roku.

Rynki finansowe – słabszy kwartał dla polskich aktywów

III kwartał 2017 roku można określić jako mieszany z punktu widzenia krajowych aktywów finansowych: złoty osłabił się w stosunku do euro o 1,8% i umocnił o 2,5% w odniesieniu do dolara; główne indeksy giełdowe warszawskiego parkietu zyskiwały w tym okresie (wzrost WIG20 o 6,7%); rentowności obligacji skarbowych wzrosły wprawdzie między końcem II i III kwartału, ale w międzyczasie (w drugiej dekadzie września) zaobserwowano ich bardzo silne spadki (rentowność 2-letnich obligacji spadła do 1,67%, a 10 letnich do 3,15%).

Kursy walutowe

Polskie rynki znajdowały się w tym okresie pod wpływem wielu czynników, krajowych i zagranicznych. Wśród tych pierwszych należy wymienić przede wszystkim wzrost ryzyka politycznego związany z reformą sądownictwa, niepewność co do kształtu ustawy o restrukturyzacji kredytów frankowych oraz stanowisko RPP, którego skutkiem jest zawężenie różnicy stóp procentowych w stosunku do gospodarek rozwiniętych. Warta wspomnienia w tym miejscu jest również bardzo dobra sytuacja budżetu państwa (nadwyżka utrzymująca się do sierpnia), skutkująca silnym ograniczeniem podaży obligacji i obniżająca krzywą dochodowości istotnie poniżej stawek IRS, zwłaszcza w segmencie 1-3 lat. Do czynników globalnych należy zaliczyć obawy o gospodarkę amerykańską po serii niszczycielskich huraganów, wzrost ryzyka geopolitycznego (napięcia na Półwyspie Koreańskim), oczekiwania łagodniejszej polityki pieniężnej na świecie, a następnie przesunięcie tych oczekiwań w przeciwną stronę dzięki jastrzębiej retoryce Fed.

Rentowność obligacji

Podaż pieniądza i sektor bankowy jako lustro gospodarki

W III kwartale 2017 roku trwało umiarkowane ożywienie na rynku kredytowym, przyspieszyła bowiem dynamika kredytów korporacyjnych i detalicznych (w niektórych kategoriach). W przypadku tych pierwszych można mówić o kontynuacji rozpoczętego na początku roku trendu wzrostowego – po wyłączeniu czynników kursowych dynamika kredytów dla przedsiębiorstw w bankach wynosi obecnie 6,6% rok do roku (dane za sierpień 2017 roku) i należy do najwyższych w okresie 2013-2017. Spośród wszystkich kategorii kredytów korporacyjnych największego pozytywnego wkładu dostarcza niezmiennie kredyt inwestycyjny, którego dynamika przekracza 10% rok do roku, potwierdzając istnienie stabilnego popytu inwestycyjnego ze strony sektora prywatnego. W ostatnich miesiącach doszło również do przyspieszenia w kategorii kredytów bieżących i można spodziewać się, że wzrost kosztów pracy skutkujący ograniczeniem marż części przedsiębiorstw może prowadzić do wzrostu popytu na tę kategorię kredytów.

Kredyty i depozyty przedsiębiorstw

Dynamika kredytów dla gospodarstw domowych była w ostatnich miesiącach stabilna i wynosiła (po wyłączeniu czynników kursowych) 4,2% rok do roku – tym samym, praktycznie nie uległa zmianie przez 2 lata. Obserwowana jest jednak zmiana struktury kredytów dla gospodarstw domowych z uwagi na wolniejszy wzrost kredytów nie będących hipotecznymi i konsumpcyjnymi, przy jednoczesnym umiarkowanym przyspieszeniu akcji kredytowej w segmencie kredytów hipotecznych. Dynamiki tych ostatnich wzrosły w ostatnim czasie (po wyłączeniu efektów kursowych z 2,7-2,8 do 3,5% rok do roku), jednak wysokie stany istniejących kredytów i rosnące tempo spłat sprawiają, że osiągnięcie wysokich dynamik rocznych jest obecnie nieprawdopodobne.

Kredyty i depozyty gospodarstw domowych

Na rosnące tempo wzrostu kredytów nałożył się spadek dynamiki depozytów detalicznych i nieznaczne odbicie w depozytach korporacyjnych – w konsekwencji, wskaźnik L/D w sektorze bankowym praktycznie się ustabilizował w III kwartale. Główną siłą napędową dla depozytów gospodarstw domowych było, obok efektów bazowych związanych z wprowadzeniem programu 500+ w 2016 roku i początkowym powolnym wydatkowaniem, przyspieszenie konsumpcji prywatnej. Nie można również zaniedbywać poszukiwania przez gospodarstwa domowe alternatywnych form oszczędzania – na szczególną uwagę zasługuje tutaj lokowanie oszczędności na rynku mieszkaniowym. W przypadku depozytów korporacyjnych relatywnie skromny wzrost może mieć związek z uszczelnieniem systemu podatkowego i umocnieniem złotego w I połowie roku.

Sytuacja finansowa Grupy mBanku S.A. w III kwartale 2017 roku

Wynik finansowy Grupy mBanku

Zysk brutto wypracowany przez Grupę mBanku w III kwartale 2017 roku wyniósł 403,8 mln zł i był o 5,6% wyższy w stosunku do wyniku II kwartału, głównie dzięki wyższym dochodom. Dochody zwiększyły się w porównaniu do poprzedniego kwartału dzięki pozytywnym trendom w dochodach podstawowych i wyniku na działalności handlowej. Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku wzrósł o 8,1% w porównaniu do poprzedniego kwartału i wyniósł 291,4 mln zł.

mln zł	II kw. 2017	III kw. 2017	Zmiana w mln zł	Zmiana w %
Przychody z tytułu odsetek	990,3	1 022,7	32,4	3,3%
Koszty z tytułu odsetek	-225,5	-225,9	-0,4	0,2%
Wynik z tytułu odsetek	764,8	796,8	32,0	4,2%
Przychody z tytułu opłat i prowizji	415,3	423,0	7,7	1,8%
Koszty z tytułu opłat i prowizji	-162,7	-166,5	-3,8	2,3%
Wynik z tytułu opłat i prowizji	252,6	256,5	3,9	1,5%
Dochody z działalności podstawowej	1 017,4	1 053,3	35,9	3,5%
Przychody z tytułu dywidend	3,0	0,1	-2,8	-95,2%
Wynik na działalności handlowej	61,1	83,1	22,0	36,1%
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	-18,3	-5,8	12,5	-68,4%
Udział w zyskach (stratach) inwestycji we wspólne przedsięwzięcia	0,0	0,0	0,0	-
Pozostałe przychody operacyjne	102,7	47,9	-54,9	-53,4%
Pozostałe koszty operacyjne	-85,0	-29,3	55,7	-65,6%
Dochody łącznie	1 080,9	1 149,4	68,5	6,3%
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	-120,4	-164,4	-44,0	36,6%
Ogólne koszty administracyjne wraz z amortyzacją	-485,1	-485,9	-0,8	0,2%
Podatek od pozycji bilansowych Grupy	-93,0	-95,5	-2,5	2,7%
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności	0,0	0,2	0,2	-
Zysk brutto	382,4	403,8	21,4	5,6%
Podatek dochodowy	-109,2	-112,4	-3,1	2,8%
Zysk netto	273,1	291,4	18,3	6,7%
- przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.	269,7	291,4	21,7	8,1%
- przypadający na udziały niekontrolujące	3,4	0,0	-3,4	-/+
ROA netto	0,8%	0,9%
ROE brutto	11,7%	12,1%
ROE netto	8,2%	8,8%
Wskaźnik Koszty/Dochody	44,9%	42,3%
Marża odsetkowa	2,4%	2,5%
Współczynnik kapitału podstawowego	18,5%	17,8%
Łączny współczynnik kapitałowy	21,2%	20,5%

Dochody z działalności podstawowej – suma wyniku z tytułu odsetek i wyniku z tytułu opłat i prowizji.

Dochody – suma wyniku z tytułu odsetek, wyniku z tytułu opłat i prowizji, przychodów z tytułu dywidend, wyniku na działalności handlowej, wyniku na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone, udziału w zyskach (stratach) inwestycji we wspólne przedsięwzięcia, pozostałych przychodów operacyjnych i pozostałych kosztów operacyjnych.

Ogólne koszty administracyjne z amortyzacją – suma ogólnych kosztów administracyjnych i amortyzacji.

ROA netto - zysk netto przypadający na akcjonariuszy Banku/średni stan aktywów; średni stan aktywów liczony jest na podstawie sald na koniec każdego miesiąca.

ROE brutto - zysk brutto/średni stan kapitału własnego (bez zysku roku bieżącego); średni stan kapitału własnego liczony jest na podstawie sald na koniec każdego miesiąca.

ROE netto - zysk netto przypadający na akcjonariuszy Banku/średni stan kapitału własnego (bez wyniku roku bieżącego); średni stan kapitału własnego liczony jest na podstawie sald na koniec każdego miesiąca.

Wskaźnik Koszty/Dochody – ogólne koszty administracyjne z amortyzacją/dochody (z wyłączeniem podatku od pozycji bilansowych Grupy)

Marża odsetkowa - wynik z tytułu odsetek/średni stan aktywów odsetkowych; aktywa odsetkowe to suma następujących pozycji: kasa, operacje z bankiem centralnym, należności od banków, papiery wartościowe przeznaczone do obrotu, pochodne instrumenty finansowe, kredyty i pożyczki udzielone klientom, inwestycyjne papiery wartościowe. Średni stan aktywów odsetkowych liczony jest na podstawie sald na koniec każdego miesiąca.

Dochody Grupy mBanku

Dochody łącznie Grupy mBanku wyniosły 1 149,4 mln zł (tj. +6,3% w porównaniu do poprzedniego kwartału). Dochody podstawowe, czyli wynik z tytułu odsetek i wynik z tytułu opłat i prowizji, wzrosły w ujęciu kwartalnym (o 3,5%) i wyniosły 1 053,3 mln zł, najwięcej w historii Grupy.

Głównym źródłem dochodów Grupy mBanku w III kwartale był wynik z tytułu odsetek, który zanotował wzrost w ujęciu kwartalnym (o 32,0 mln zł, tj. 4,2%). Przychody z tytułu odsetek wzrosły o 32,4 mln zł, tj. 3,3%, w porównaniu do poprzedniego kwartału i wyniosły 1 022,7 mln zł, głównie za sprawą wyższych przychodów z tytułu kredytów i pożyczek (773,6 mln zł, tj. +35,1 mln zł porównaniu do poprzedniego kwartału). Miało to głównie związek z rosnącym poziomem kredytów dla klientów korporacyjnych, wyższym udziałem kredytów nie-hipotecznych oraz większą liczbą dni w III kwartale w porównaniu do II kwartału. Przychody z tytułu odsetek z inwestycyjnych papierów wartościowych również wzrosły w ujęciu kwartalnym (+4,8 mln zł, czyli 2,8%) dzięki wyższemu wolumenowi i wyższej rentowności obligacji.

Równocześnie koszty z tytułu odsetek pozostały stabilne w porównaniu do poprzedniego kwartału (+0,4 mln zł, tj. 0,2%) i wyniosły 225,9 mln zł. W III kwartale 2017 roku lekko wzrosły koszty z tytułu rozliczeń z klientami o 2,4 mln zł, tj. 2,0%, co wynika z wyższego wolumenu depozytów klientów korporacyjnych. Koszty z tytułu rozliczeń z bankami spadły natomiast o 1,6 mln zł, tj. 9,2% co miało związek ze spadkiem wolumenu kredytów otrzymanych od innym banków w związku z umocnieniem złotego.

Marża odsetkowa netto w Grupie mBanku wzrosła w ujęciu kwartalnym i w III kwartale 2017 roku osiągnęła poziom 2,5% w porównaniu do 2,4% w II kwartale 2017 roku.

Drugą największą pozycję stanowił wynik z tytułu opłat i prowizji, który również zwiększył się w stosunku do poprzedniego kwartału (o 3,9 mln zł, tj. 1,5%) i wyniósł 256,5 mln zł.

Przychody z tytułu opłat i prowizji wzrosły o 7,7 mln zł, tj. 1,8%, w stosunku do poprzedniego kwartału, głównie dzięki wyższym o 7,4 mln zł, czyli o 7,9% przychodom z prowizji za obsługę kart płatniczych, co było związane z większą liczbą transakcji bezgotówkowych związaną z sezonem wakacyjnym (liczba i wartość transakcji bezgotówkowych klientów detalicznych zwiększyły się odpowiednio o 5,1% i 4,7% w porównaniu do poprzedniego kwartału). Opłaty i prowizje z tytułu działalności kredytowej były wyższe o 4,4 mln zł, tj. 5,6% niż w poprzednim kwartale, głównie dzięki wyższej sprzedaży kredytów dla klientów korporacyjnych zanotowanej w III kwartale.

Koszty z tytułu opłat i prowizji w III kwartale 2017 roku wyniosły 166,5 mln zł i były wyższe o 3,8 mln zł, tj. 2,3%, w stosunku do poprzedniego kwartału, co było skutkiem głównie wzrostu kosztów obsługi i ubezpieczenia kart płatniczych (o 6,3 mln zł, tj. 10,5%)

Wynik na działalności handlowej wzrósł o 22,0 mln zł w porównaniu do II kwartału i wyniósł 83,1 mln zł. Poprawa nastąpiła w wyniku z pozycji wymiany, który wzrósł o 29,7 mln zł, tj. 51,3% w porównaniu do poprzedniego kwartału. Wynik na pozostałej działalności handlowej obniżył się o 7,6 mln zł, głównie za sprawą niższej wyceny instrumentów odsetkowych.

Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone ukształtował się na poziomie -5,8 mln zł, co głównie miało związek z rozliczeniem transakcji sprzedaży spółki mLocum.

Pozostałe dochody operacyjne netto (saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych) pozostały stabilne w ujęciu kwartalnym i wyniosły 18,6 mln zł w porównaniu z 17,7 mln zł w II kwartale. Na wysokość pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych w III kwartale wpływ miały głównie rezerwy na przyszłe zobowiązania.

Koszty działalności Grupy mBanku

W III kwartale 2017 roku koszty działalności i amortyzacja w Grupie mBanku wyniosły 485,9 mln zł i były stabilne w porównaniu do poprzedniego kwartału (+0,8 mln zł, tj. 0,2%).

mln zł	II kw. 2017	III kw. 2017	Zmiana w mln zł	Zmiana w %
Koszty pracownicze	-223,9	-227,1	-3,2	1,4%
Koszty rzeczowe, w tym:	-185,3	-180,8	4,5	-2,4%
- koszty logistyki	-90,0	-86,1	4,0	-4,4%
- koszty IT	-42,9	-39,8	3,1	-7,1%
- koszty marketingu	-29,8	-29,0	0,8	-2,6%
- koszty usług konsultingowych	-19,4	-21,7	-2,3	12,0%
- pozostałe koszty rzeczowe	-3,3	-4,2	-1,0	30,0%
Podatki i opłaty	-5,5	-6,4	-0,9	16,8%
Składka i wpłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny	-16,9	-15,5	1,4	-8,4%
Odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych	-1,9	-2,4	-0,5	24,5%
Amortyzacja	-51,6	-53,7	-2,1	4,2%
Koszty działalności Grupy mBanku	-485,1	-485,9	-0,8	0,2%
Wskaźnik Koszty/Dochody	44,9%	42,3%	-	-
Zatrudnienie (w etatach)	6 514	6 450	-64	-1,0%

W III kwartale 2017 roku koszty pracownicze zwiększyły się w ujęciu kwartalnym o 3,2 mln zł, tj. 1,4%, głównie w związku ze wzrostem kosztów wynagrodzeń o 6,4 mln zł, tj. 3,5%, wynikającym z wyższej rezerwy na bonus pracowniczy. Zatrudnienie w Grupie mBanku w omawianym okresie zmniejszyło się o 64 etaty.

Koszty rzeczowe w III kwartale 2017 roku zmniejszyły się o 4,5 mln zł w ujęciu kwartalnym, tj. 2,4%. W omawianym okresie nastąpił spadek kosztów logistyki oraz IT, natomiast wzrosły koszty usług konsultingowych w związku z toczącymi się w banku projektami regulacyjnymi i strategicznymi.

Amortyzacja wzrosła o 4,2% w stosunku do poprzedniego kwartału do poziomu 53,7 mln zł.

Dzięki wyższemu wzrostowi przychodów niż kosztów, efektywność kosztowa mierzona wskaźnikiem kosztów do dochodów poprawiła się - wskaźnik ukształtował się na poziomie 42,3% w III kwartale w porównaniu do 44,9% w II kwartale.

Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek

W III kwartale 2017 roku odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek w Grupie mBanku wyniosły 164,4 mln zł. W porównaniu z poprzednim kwartałem były one wyższe o 44,0 mln zł, tj. 36,6%.

mln zł	II kw. 2017	III kw. 2017	Zmiana w mln zł	Zmiana w %
Bankowość Detaliczna	-79,9	-89,9	-10,0	12,6%
Korporacje i Rynki Finansowe	-40,8	-74,8	-34,0	83,4%
Pozostałe	0,3	0,3	0,0	7,6%
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek razem	-120,4	-164,4	-44,0	36,6%

Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek w segmencie Bankowości Detalicznej były o 10,0 mln zł wyższe w ujęciu kwartalnym i wyniosły 89,9 mln zł. Wynika to głównie ze zmiany struktury portfela kredytów detalicznych, z rosnącym udziałem kredytów niezabezpieczonych.

Wartość odpisów netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek w pionie Korporacji i Rynków Finansowych wyniosła 74,8 mln zł – co oznacza wzrost o 34,0 mln zł kwartał do kwartału, wynikający głównie z utworzenia rezerw na dwie ekspozycje kredytowe z segmentu K2.

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

Suma bilansowa Grupy mBanku na koniec III kwartału 2017 roku wyniosła 132 478,0 mln zł i była wyższa o 2,4% w porównaniu z końcem czerwca 2017 roku.

Aktywa Grupy mBanku

mln zł	30.09.2016	30.06.2017	30.09.2017	Zmiana kwartalna	Zmiana roczna
Kasa, operacje z bankiem centralnym	5 859,5	5 855,4	6 028,5	3,0%	2,9%
Należności od banków	2 920,7	2 259,1	2 403,9	6,4%	-17,7%
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	4 177,2	3 296,6	1 990,4	-39,6%	-52,4%
Pochodne instrumenty finansowe	2 087,4	1 325,1	1 348,8	1,8%	-35,4%
Kredyty i pożyczki netto udzielone klientom	81 009,6	83 377,0	85 532,0	2,6%	5,6%
Inwestycyjne papiery wartościowe	31 257,9	30 469,6	32 448,7	6,5%	3,8%
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży	0,0	170,8	0,0	-	-
Wartości niematerialne	501,9	627,9	636,3	1,3%	26,8%
Rzeczowe aktywa trwałe	710,3	711,9	701,8	-1,4%	-1,2%
Pozostałe aktywa	1 256,2	1 323,9	1 387,7	4,8%	10,5%
Aktywa Grupy mBanku	129 780,7	129 417,5	132 478,0	2,4%	2,1%

Na koniec III kwartału 2017 roku największy udział w strukturze aktywów Grupy mBanku miały kredyty i pożyczki udzielone klientom. Ich udział w sumie aktywów nieznacznie wzrósł do poziomu 64,6% wobec 64,4% na koniec czerwca 2017 roku. Wartość kredytów i pożyczek netto na koniec III kwartału 2017 roku wyniosła 85 532,0 mln zł i była wyższa w stosunku do końca poprzedniego kwartału o 2 154,9 mln zł, tj. 2,6%. Po wyłączeniu transakcji reverse repo/buy sell back oraz wpływu wahań kursów walutowych wartość kredytów i pożyczek wzrosła o 2,8%.

Wartość kredytów brutto udzielonych klientom korporacyjnym wzrosła kwartalnie do 38 287,5 mln zł, czyli o 2 144,5 mln zł, tj. 5,9%, (po wyłączeniu transakcji reverse repo/buy sell back oraz wpływu wahań kursów walutowych wartość kredytów i pożyczek udzielonych klientom korporacyjnym wzrosła o 5,5%). Sprzedaż kredytów korporacyjnych wzrosła o 24,7% i wyniosła 2 877 mln zł.

Wolumen kredytów udzielonych klientom indywidualnym pozostał na prawie niezmienionym poziomie w relacji do końca II kwartału 2017 roku (tj. +191,4 mln zł, tj. 0,4%) i wyniósł 48 949,1 mln zł. Kredyty hipoteczne i mieszkaniowe nieznacznie spadły o 0,9% w porównaniu do poprzedniego kwartału, głównie z powodu słabszej sprzedaży kredytów hipotecznych. W III kwartale 2017 roku Grupa mBanku sprzedała 817,6 mln zł kredytów hipotecznych oraz 1 649,4 mln zł kredytów niehipotecznych. Po wyeliminowaniu wpływu zmian kursowych kredyty udzielone klientom indywidualnym wzrosły o 1,0%.

Wolumen kredytów i pożyczek brutto udzielonych sektorowi budżetowemu w III kwartale 2017 roku zmniejszył się o 45,9 mln zł, tj. 4,2%. Na koniec III kwartału wartość tych kredytów wyniosła 1 035,3 mln zł.

Drugą pod względem wielkości pozycję aktywów na koniec III kwartału 2017 roku stanowiły inwestycyjne papiery wartościowe, których wartość wyniosła 32 448,7 mln zł, tj. 24,5% sumy aktywów, i zwiększyła się w ujęciu kwartalnym o 1 979,1 mln zł, czyli o 6,5%, głównie dzięki wzrostowi portfela dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez bank centralny. Portfel dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez rząd zmniejszył się o 4,1% kwartał do kwartału.

Zobowiązania i kapitały Grupy mBanku

mln zł	30.09.2016	30.06.2017	30.09.2017	Zmiana kwartalna	Zmiana roczna
Zobowiązania wobec innych banków	11 562,9	8 641,3	8 451,8	-2,2%	-26,9%
Pochodne instrumenty finansowe	1 766,6	1 114,5	1 014,0	-9,0%	-42,6%
Zobowiązania wobec klientów	85 188,2	88 155,9	90 677,5	2,9%	6,4%
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	12 192,2	13 011,7	13 685,2	5,2%	12,2%
Zobowiązania podporządkowane	3 851,4	2 232,8	2 204,5	-1,3%	-42,8%
Zobowiązania przeznaczone do sprzedaży	0,0	61,6	0,0	-	-
Pozostałe zobowiązania	2 248,9	2 519,2	2 477,5	-1,7%	10,2%
Zobowiązania razem	116 810,2	115 737,1	118 510,6	2,4%	1,5%
Kapitały razem	12 970,5	13 680,4	13 967,5	2,1%	7,7%
Zobowiązania i kapitały Grupy mBanku	129 780,7	129 417,5	132 478,0	2,4%	2,1%

W III kwartale 2017 roku zobowiązania wobec klientów, stanowiące dominujące źródło finansowania działalności Grupy mBanku, wzrosły w stosunku do ubiegłego kwartału o 2 521,6 mln zł, tj. 2,9%. Udział zobowiązań wobec klientów w zobowiązaniach i kapitałach razem wyniósł 68,4% wobec 68,1% na koniec czerwca 2017 roku.

Zobowiązania wobec klientów korporacyjnych wzrosły o 1 988,0 mln zł, tj. 6,1%, wobec stanu na koniec czerwca 2017 roku i wyniosły 34 725,1 mln zł po III kwartale 2017 roku. Zaobserwowano przypływ środków na depozytach terminowych (o 2 269,2 mln zł, tj. 36,9% kwartał do kwartału), który został częściowo zniwelowany odpływem środków z rachunków bieżących.

Zobowiązania wobec klientów indywidualnych pozostały na niezmienionym poziomie w omawianym okresie (+202,0 mln zł, tj. 0,4%) i wyniosły 54 037,2 mln zł.

Zobowiązania wobec klientów sektora budżetowego wyniosły 1 915,2 mln zł, co oznacza wzrost o 331,6 mln zł, tj. 20,9%.

Druga pod względem wielkości pozycję zobowiązań i kapitałów Grupy mBanku stanowiły zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, które zwiększyły się w ujęciu kwartalnym o 673,5 mln zł, tj. 5,2% i wyniosły 13 685,2 mln zł. Wzrost wynikał głównie z emisji transzy 5-letnich listów zastawnych przez mBank Hipoteczny.

Zobowiązania wobec innych banków wyniosły 8 451,8 mln zł na koniec III kwartału 2017 roku, co stanowi 6,4% zobowiązań i kapitałów razem Grupy mBanku. W porównaniu do poprzedniego kwartału zobowiązania wobec banków nieznacznie spadły o 189,5 mln zł, tj. 2,2%, głównie ze względu na umocnienie złotego.

Udział kapitałów w zobowiązaniach i kapitałach razem Grupy mBanku nieznacznie zmniejszył się względem poprzedniego kwartału i wyniósł 10,5% (wobec 10,6% na koniec czerwca 2017 roku).

Jakość portfela kredytowego Grupy mBanku

Na dzień 30 września 2017 roku należności, które utraciły wartość (NPL) wzrosły w stosunku do końca czerwca 2017 roku. Wartość wskaźnika NPL była wyższa niż na koniec II kwartału i wyniosła 5,2%.

mln zł	30.06.2017	30.09.2017	Zmiana kwartalna
Rezerwy na należności, które utraciły wartość	2 611,4	2 707,5	3,7%
Rezerwy na utratę wartości ekspozycji analizowanych portfelowo	232,9	244,7	5,0%
Rezerwa utworzona na należności od klientów	2 844,3	2 952,2	3,8%
Należności, które utraciły wartość	4 340,9	4 579,7	5,5%
Należności bez rozpoznanej utraty wartości	81 880,5	83 904,5	2,5%
Wskaźnik NPL	5,0%	5,2%
Poziom pokrycia rezerwami należności, które utraciły wartość	65,5%	64,5%

Wskaźnik NPL – zaangażowanie bilansowe brutto należności, które utraciły wartość/kredyty i pożyczki (brutto) udzielone klientom.

Poziom pokrycia rezerwami należności, które utraciły wartość – rezerwy na należności które utraciły wartość/zaangażowanie bilansowe brutto należności, które utraciły wartość.

W stosunku do danych opublikowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy mBanku na dzień 30 czerwca 2017 roku, należności bez rozpoznanej utraty wartości na dzień 30 czerwca 2017 roku uległy zwiększeniu o kwotę 226,9 milionów złotych, a należności z rozpoznaną utratą wartości uległy zmniejszeniu o kwotę 226,9 milionów złotych w związku z korektą zidentyfikowanego błędu matematycznego. Grupa odpowiednio przeliczyła wartość wskaźników NPL oraz poziomu pokrycia rezerwami należności, które utraciły wartość na dzień 30 czerwca 2017 roku w oparciu o skorygowane dane.

Rezerwa utworzona na należności od klientów zwiększyła się w ujęciu kwartalnym (o 107,9 mln zł) i wyniosła 2 952,2 mln zł. Jednocześnie nastąpił wzrost rezerwy na poniesione, ale niezidentyfikowane straty (ang. Incurred But Not Identified – IBNI) z 232,9 mln zł do 244,7 mln zł w omawianym okresie.

Poziom pokrycia rezerwami należności, które utraciły wartość (uwzględniając rezerwy na poniesione, ale niezidentyfikowane straty) spadł w ujęciu kwartalnym z poziomu 65,5% do 64,5%.

Działalność segmentów i linii biznesowych

W III kwartale 2017 roku segment Bankowości Detalicznej miał największy udział w wyniku brutto Grupy mBanku, który wyniósł 64,3% i znacząco wzrósł kwartał do kwartału (54,5% w II kwartale 2017 roku). Udział segmentu Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej wyniósł 28,4% (wobec 35,0% kwartał wcześniej), zaś wynik brutto segmentu Rynków Finansowych 5,4% (wobec 6,6% w II kwartale 2017 roku).

Na wynik segmentu Bankowości Detalicznej wpłynął głównie wzrost dochodów o 4,4% (przy czym dochody podstawowe zwiększyły się o 2,2% kwartał do kwartału) oraz niższe koszty administracyjne. Jednocześnie, nastąpił wzrost odpisów netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek o 10,0 mln zł kwartał do kwartału.

Spadek udziału w wyniku Grupy segmentu Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej wynikał głównie z wyższych odpisów netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek o 33,6 mln zł w porównaniu z wynikiem II kwartału oraz wyższych kosztów administracyjnych związanych z realokacją kosztów Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) w ramach segmentów biznesowych Grupy mBanku. Jednocześnie, dochody z działalności podstawowej wzrosły o 8,2% kwartał do kwartału.

Dochody segmentu Rynków Finansowych wyniosły 53,8 mln zł, co oznacza 33,0% wzrost kwartał do kwartału, głównie za sprawą poprawy wyniku na działalności handlowej. Wzrost dochodów został jednak zniwelowany znaczącym wzrostem kosztów administracyjnych wynikających z realokacji kosztów BFG w ramach segmentów biznesowych Grupy mBanku.

mln zł	II kw. 2017	III kw. 2017	Zmiana w mln zł	Zmiana w %	% udział w zysku brutto
Bankowość Detaliczna	208,5	259,8	51,2	24,6%	64,3%
Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	134,0	114,8	-19,2	-14,3%	28,4%
Rynki Finansowe	25,3	21,8	-3,5	-13,9%	5,4%
Pozostałe	14,5	7,4	-7,1	-49,1%	1,8%
Zysk brutto Grupy mBanku	382,4	403,8	21,4	5,6%	100,0%

Obszar Bankowości Detalicznej

Segment Bankowości Detalicznej mBanku obsługuje 5 259 tys. klientów indywidualnych i mikroprzedsiębiorstw w Polsce, Czechach i Słowacji w oparciu o Internet, bezpośrednią obsługę za pośrednictwem call center, bankowość mobilną i inne nowoczesne rozwiązania technologiczne, a także sieć 322 oddziałów. Bank oferuje szeroki zakres produktów i usług, w tym rachunki bieżące i oszczędnościowe, rachunki dla mikroprzedsiębiorstw, produkty kredytowe, produkty depozytowe, karty płatnicze, produkty inwestycyjne, produkty ubezpieczeniowe, usługi maklerskie oraz leasing dla mikroprzedsiębiorstw.

Najważniejsze osiągnięcia

• Wzrost dochodów z działalności podstawowej do 661,8 mln zł, czyli o 2,2% w porównaniu do II kwartału 2017 roku i o 11,6% rok do roku.
• Wzrost udziału mBanku w rynku kredytów niehipotecznych do 5,4%.
• Stabilny poziom depozytów klientów detalicznych kwartał od kwartału; 6,5% wzrost rok do roku, głównie na rachunkach bieżących; 5,9% udział w rynku depozytów klientów indywidualnych.
• Wzrost odsetka logowań do aplikacji mobilnej do 52,2% na koniec września 2017 roku.
• Udział Biura Maklerskiego w rynku obligacji wyniósł 11,0% (7,3% w II kwartale), a w rynku obrotu opcjami na GPW - 12,5%.
• ^Trzecie miejsce w rankingu "Przyjazny Bank Newsweeka dla nowej aplikacji mobilnej dla klientów indywidualnych.

Kluczowe dane finansowe:

mln zł	III kw. 2016	II kw. 2017	III kw. 2017	Zmiana kwartalna	Zmiana roczna
Wynik z tytułu odsetek	456,4	497,8	515,8	3,6%	13,0%
Wynik z tytułu opłat i prowizji	136,5	149,8	146,0	-2,5%	7,0%
Przychody z tytułu dywidend	0,0	0,0	0,0	-	-
Wynik na działalności handlowej	24,5	27,9	28,7	2,9%	17,2%
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	-0,1	0,0	0,0	-	-
Saldo pozostałych przychodów/kosztów operacyjnych	-9,8	-13,2	0,8	+/-	+/-
Dochody łącznie	607,5	662,2	691,3	4,4%	13,8%
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	-74,4	-79,9	-89,9	12,6%	20,9%
Ogólne koszty administracyjne wraz z amortyzacją	-280,3	-325,2	-292,4	-10,1%	4,3%
Podatek od pozycji bilansowych Grupy	-48,9	-48,6	-49,2	1,3%	0,6%
Zysk brutto Bankowości Detalicznej	203,9	208,5	259,8	24,6%	27,4%

Kluczowe dane biznesowe (tylko Bank i mBank Hipoteczny):

tys.	30.09.2016	30.06.2017	30.09.2017	Zmiana kwartalna	Zmiana roczna
Liczba klientów detalicznych*	4 957,4	5 233,6	5 259,0	0,5%	6,1%
Polska	4 103,3	4 338,4	4 358,9	0,5%	6,2%
Oddziały zagraniczne	854,1	895,2	900,1	0,5%	5,4%
Czechy	600,9	629,2	631,2	0,3%	5,0%
Słowacja	253,3	266,1	268,9	1,1%	6,2%
mln zł
Kredyty klientów detalicznych, w tym:	48 081,9	48 731,1	48 918,4	0,4%	1,7%
Polska	43 893,6	44 455,8	44 463,1	0,0%	1,3%
Kredyty hipoteczne	33 439,7	32 825,7	32 396,5	-1,3%	-3,1%
Kredyty niehipoteczne	10 453,9	11 630,1	12 066,6	3,8%	15,4%
Oddziały zagraniczne	4 188,3	4 275,3	4 455,3	4,2%	6,4%
Czechy	3 229,6	3 391,2	3 571,2	5,3%	10,6%
Słowacja	958,7	884,1	884,1	0,0%	-7,8%
Depozyty klientów detalicznych, w tym:	50 923,2	54 024,6	54 176,9	0,3%	6,4%
Polska	43 635,6	45 523,2	45 391,8	-0,3%	4,0%
Oddziały zagraniczne	7 287,6	8 501,4	8 785,1	3,3%	20,5%
Czechy	5 248,7	6 046,5	6 261,3	3,6%	19,3%
Słowacja	2 038,9	2 454,9	2 523,9	2,8%	23,8%
Fundusze inwestycyjne (z uwzgl. FIZ, Polska)	5 860,4	6 747,0	7 157,3	6,1%	22,1%
tys.
Karty kredytowe	338,2	352,8	358,5	1,6%	6,0%
Polska	307,3	318,9	323,0	1,3%	5,1%
Oddziały zagraniczne	30,9	33,9	35,5	4,8%	14,9%
Karty debetowe	3 365,5	3 566,4	3 664,3	2,7%	8,9%
Polska	2 814,7	3 000,4	3 094,0	3,1%	9,9%
Oddziały zagraniczne	550,7	566,0	570,3	0,8%	3,5%

* Liczba klientów detalicznych w III kwartale 2017 roku została skorygowana w związku z obligatoryjnym zamknięciem nieaktywnych kont oraz wyłączeniem pełnomocników mikrofirm, nieposiadających indywidualnie produktów banku (odpowiednie korekty wprowadzono również dla danych za poprzednie okresy).

Obszar Korporacji i Rynków Finansowych

Segment Korporacje i Rynki Finansowe obsługuje 21 825 klientów korporacyjnych, w tym duże przedsiębiorstwa (K1 – roczne obroty w wysokości powyżej 500 mln zł),

średnie przedsiębiorstwa (K2 - roczne obroty w wysokości 30 – 500 mln zł) i małe przedsiębiorstwa (K3 – roczne obroty w wysokości poniżej 30 mln zł) poprzez sieć 46 wyspecjalizowanych placówek. Oferta produktów i usług Grupy mBanku dla klientów korporacyjnych koncentruje się na bankowości tradycyjnej (rachunki firmowe, przelewy krajowe i zagraniczne, karty płatnicze, usługi gotówkowe i produkty zarządzania płynnością), finansowaniu przedsiębiorstw, instrumentach zabezpieczających, usługach związanych z rynkami instrumentów kapitałowych (ECM), instrumentów dłużnych (DCM) oraz z fuzjami i przejęciami (M&A), a także leasingu i faktoringu. Segment dzieli się na 2 obszary: Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna oraz Rynki Finansowe.

Najważniejsze osiągnięcia

• Wzrost dochodów o 10,5% w porównaniu do II kw. 2017 roku i 13,2% rok do roku.
• Wzrost kredytów korporacyjnych o 6,5% w porównaniu do II kwartału 2017 roku i wzrost udziału mBanku w rynku kredytów dla przedsiębiorstw do 6,6%.
• Wzrost depozytów korporacyjnych o 6,7% w porównaniu do końca II kwartału 2017 roku i wzrost udziału mBanku w rynku depozytów dla przedsiębiorstw do 9,4%.
• mKantor i mPlatforma walutowa w części detalicznej mBanku dostępna 24 godziny 7 dni w tygodniu.
• Wskaźnik NPS (ang. Net Promoter Score) dla klientów korporacyjnych, którzy wskazali mBank jako swój bank główny, na poziomie 42% (średnia rynkowa - 22%), tj. +6 punktów procentowych rok do roku*.

mBank najlepszym bankiem dla firm według magazynu Forbes.

* Źródło: Kantar Millward Brown, sierpień 2017.

Kluczowe dane finansowe:

Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna:

mln zł	III kw. 2016	II kw. 2017	III kw. 2017	Zmiana kwartalna	Zmiana roczna
Wynik z tytułu odsetek	189,4	198,5	213,9	7,8%	12,9%
Wynik z tytułu opłat i prowizji	93,9	99,4	108,3	8,9%	15,3%
Przychody z tytułu dywidend	0,0	0,0	0,0	-	-
Wynik na działalności handlowej	56,1	58,1	63,7	9,7%	13,6%
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	0,0	-7,3	0,0	-	-
Saldo pozostałych przychodów/kosztów operacyjnych	5,7	4,9	4,7	-4,0%	-17,6%
Dochody łącznie	345,2	353,6	390,7	10,5%	13,2%
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	-60,9	-41,4	-75,0	81,3%	23,2%
Ogólne koszty administracyjne wraz z amortyzacją	-184,1	-142,9	-164,3	15,0%	-10,7%
Podatek od pozycji bilansowych Grupy	-33,1	-35,3	-36,6	3,4%	10,4%
Zysk brutto Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej	67,1	134,0	114,8	-14,3%	71,0%

Grupa mBanku S.A.
Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów
Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku	(w tys. zł)

Rynki Finansowe:

	III kw.	II kw.	III kw.	Zmiana	Zmiana
mln zł	2016	2017	2017	kwartalna	roczna
Wynik z tytułu odsetek	71,5	66,3	64,6	-2,6%	-9,6%
Wynik z tytułu opłat i prowizji	-1,6	-2,0	-1,5	-27,0%	-5,8%
Przychody z tytułu dywidend	0,4	0,0	0,0	-	-
Wynik na działalności handlowej	-7,9	-24,5	-8,9	-63,5%	13,1%
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	2,5	1,5	0,4	-74,1%	-83,9%
Saldo pozostałych przychodów/kosztów operacyjnych	-0,4	-0,9	-0,8	-6,7%	97,0%
Dochody łącznie	64,5	40,5	53,8	33,0%	-16,6%
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	-0,3	0,6	0,2	-72,2%	+/-
Ogólne koszty administracyjne wraz z amortyzacją	-27,5	-8,1	-23,8	195,5%	-13,5%
Podatek od pozycji bilansowych Grupy	-7,0	-7,7	-8,4	9,2%	19,1%
Zysk brutto segmentu Rynków Finansowych	29,7	25,3	21,8	-13,9%	-26,6%

Kluczowe dane biznesowe (tylko Bank):

	30.09.2016	30.06.2017	30.09.2017	Zmiana kwartalna	Zmiana roczna
Liczba klientów korporacyjnych	20 695	21 500	21 825	1,5%	5,5%
K1	2 149	2 119	2 126	0,3%	-1,1%
K2	5 987	6 835	6 980	2,1%	16,6%
K3	12 559	12 546	12 719	1,4%	1,3%
mln zł
Kredyty klientów korporacyjnych, w tym:	21 563,1	22 324,9	23 739,4	6,3%	10,1%
K1	5 506,5	5 115,9	5 908,0	15,5%	7,3%
K2	12 926,4	14 124,1	14 667,2	3,8%	13,5%
K3	2 953,9	2 863,7	2 966,5	3,6%	0,4%
Transakcje reverse repo/buy sell back	62,1	93,8	55,6	-40,7%	-10,4%
Pozostałe	114,2	127,4	142,2	11,6%	24,5%
Depozyty klientów korporacyjnych, w tym:	29 842,4	29 833,5	31 748,6	6,4%	6,4%
K1	10 741,7	11 605,4	12 530,0	8,0%	16,6%
K2	11 203,2	12 038,5	12 201,5	1,4%	8,9%
K3	5 474,6	4 768,2	4 826,0	1,2%	-11,8%
Transakcje repo	2 011,4	1 034,6	1 788,5	72,9%	-11,1%
Pozostałe	411,5	386,9	402,5	4,1%	-2,2%

Podsumowanie wyników spółek

W III kwartale 2017 roku łączne wyniki brutto spółek Grupy mBanku wyniosły 27,0 mln zł wobec 79,8 mln zł kwartał wcześniej. Spadek wyniku brutto w ujęciu kwartalnym był efektem realizacji pierwszego etapu transakcji sprzedaży akcji mLocum spółce Archicom (51% udziałów w kapitale zakładowym spółki) oraz niższego wyniku mLeasingu. Ujemny wynik w pozycji "Pozostałe" wynikał z ugody jaką w sierpniu 2017 roku zawarły mBank, Garbary, Tele Tech Investment (TTI) oraz Bank Pekao, w efekcie której, w zamian za zapłatę ustalonej kwoty, Bank Pekao zrzekł się w stosunku do mBanku, Garbar oraz TTI roszczeń wynikających z toczących się postępowań sądowych.

Swoje wyniki w III kwartale poprawiły dwie spółki: mBank Hipoteczny oraz mFaktoring.

Zysk brutto poszczególnych spółek w III kwartale 2017 roku w stosunku do poprzedniego kwartału został przedstawiony w tabeli poniżej.

mln zł	II kw. 2017	III kw. 2017	Zmiana w %
mFinanse (p. Aspiro)	34,7	33,2	-4,3%
mLeasing	17,1	12,7	-25,7%
mBank Hipoteczny	5,9	9,7	64,4%
mFaktoring	3,0	3,8	26,7%
mLocum	21,2	0,0	-
Pozostałe1	-2	-32,5	16,3x
Razem	79,8	27,0	-66,2%

¹ Uwzgl. mFinance France, mCentrum Operacji, BDH Development, Garbary, Tele-Tech Investment i Future Tech.

Otwarta platforma sprzedaży produktów finansowych na rynku pośrednictwa

Oferta obejmuje produkty kredytowe, rachunki, ubezpieczenia, produkty inwestycyjne i oszczędnościowe zarówno dla osób fizycznych, jak i firm

mFinanse odnotowało w III kwartale 2017 roku sezonowy spadek sprzedaży kredytów hipotecznych o 26,7% kwartał do kwartału (302,1 mln w III kwartale w porównaniu do 412,2 mln kwartał wcześniej).

W omawianym okresie wynik zrealizowany w obszarze sprzedaży kredytów samochodowych przeznaczonych dla salonów dealerskich był niższy w ujęciu kwartalnym (71,7 mln zł w III kwartale 2017 roku w porównaniu do 77,7 mln zł kwartał wcześniej). W III kwartale 2017 roku zaobserwowano poprawę wyników sprzedaży w obszarze leasingu samochodowego (9,5 mln zł w III kwartale 2017 w porównaniu do 8,3 mln kwartał wcześniej).

W III kwartale 2017 roku spółka odnotowała zysk brutto w wysokości 33,2 mln zł w porównaniu z 34,7 mln zł kwartał wcześniej. Niższy wynik był efektem spadku sprzedaży kredytów hipotecznych.

Oferta finansowania w formie leasingu, pożyczki oraz usługi z zakresu wynajmu i zarządzania flotą samochodową

IV miejsce na rynku leasingu w Polsce z 7,4% udziałem

Wartość umów zawartych w III kwartale 2017 roku wyniosła 1 192 mln zł w porównaniu do 1 225 mln zł w II kwartale 2017 roku, tj. -2,7% kwartał do kwartału. Spadek ten związany był z czynnikami sezonowymi.

Wartość nowych aktywów ruchomych zakupionych przez spółkę w III kwartale 2017 roku wyniosła 1 075,1 mln zł, z 6,7% udziałem rynkowym. Spółka w III kwartale 2017 roku sfinansowała nieruchomości o wartości 116,9 mln zł, co przedkłada się na 76,0% udział w rynku.

Wynik brutto spółki w III kwartale 2017 roku wyniósł 12,7 mln zł, co oznacza 25,7% spadek kwartał do kwartału, wynikający głównie z wyższych kosztów finansowania oraz kosztów operacyjnych.

Bank hipoteczny z najdłuższą historią emisji listów zastawnych na polskim rynku kapitałowym

Oferta obejmuje finansowanie inwestycji komercyjnych oraz klientów indywidualnych, analizy rynku i usługi doradcze dla inwestorów i podmiotów branży nieruchomości komercyjnych

Wartość wyemitowanych i pozostających w obrocie hipotecznych listów zastawnych – 4,7 mld zł

Podsumowanie działalności emisyjnej mBanku Hipotecznego (mBH) na rynku publicznym w III kwartale 2017 roku przedstawia poniższa tabela.

Wolumen	Waluta	Data emisji	Zapadalność	Tenor (lata)	Kupon
500 mln	PLN	29.09.2017	10.09.2022	5	WIBO3M +0,75%

W dniu 11 października 2017 roku mBH uplasował największą w historii polskiego rynku kapitałowego emisję listów zastawnych w złotych o wartości 1 000 mln zł, 6-letnim terminie zapadalności i oprocentowaniu opartym o stawkę WIBOR 3M + 0,82% w stosunku rocznym.

mBH kontynuował również emisje obligacji niezabezpieczonych. Na koniec III kwartału 2017 roku posiadał wyemitowane 33 serie na łączną kwotę 941,5 mln zł. Oferta mBH obejmuje obligacje zerokuponowe oraz kuponowe denominowane w złotych z terminami wykupu od 2 miesięcy do 1 roku.

Portfel kredytowy brutto mBanku Hipotecznego na koniec III kwartału 2017 roku wyniósł 10,9 mld zł wobec 10,3 mld zł na koniec II kwartału 2017 roku, tj. +6,2%. Wzrost ten wynikał przede wszystkim z przyrostu portfela nowych kredytów hipotecznych dla klientów detalicznych. Pomimo tego, że począwszy od 22 lipca 2017 roku sprzedaż kredytów detalicznych została przeniesiona z mBanku Hipotecznego do mBanku, wartość podpisanych umów w III kwartale wyniosła 488,9 mln zł, a sprzedaż kredytów komercyjnych - 658,4 mln zł.

W III kwartale 2017 roku zysk brutto spółki wyniósł 9,7 mln zł i był o 3,9 mln zł wyższy od wyniku w II kwartale 2017 roku. Wzrost ten wynikał przede wszystkim z wyższego wyniku odsetkowego związanego ze znacznymi przedpłatami w segmencie kredytów korporacyjnych oraz wyższym wynikiem prowizyjnym.

Skrócony skonsolidowany rachunek zysków i strat

	Nota	III kwartał (rok bieżący) okres od 01.07.2017 do 30.09.2017	III kwartały (rok bieżący) okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	III kwartał (rok poprzedni) okres od 01.07.2016 do 30.09.2016	III kwartały (rok poprzedni) okres od 01.01.2016 do 30.09.2016
Przychody z tytułu odsetek	5	1 022 706	2 995 535	977 024	2 869 558
Koszty odsetek	5	(225 944)	(684 987)	(258 312)	(789 985)
Wynik z tytułu odsetek		796 762	2 310 548	718 712	2 079 573
Przychody z tytułu opłat i prowizji	6	422 976	1 245 392	404 432	1 121 625
Koszty z tytułu opłat i prowizji	6	(166 462)	(486 712)	(170 069)	(465 814)
Wynik z tytułu opłat i prowizji		256 514	758 680	234 363	655 811
Przychody z tytułu dywidend	7	142	3 266	442	3 028
Wynik na działalności handlowej, w tym:	8	83 116	221 081	74 402	218 002
Wynik z pozycji wymiany		87 606	221 925	82 162	220 044
Wynik na pozostałej działalności handlowej oraz na rachunkowości zabezpieczeń		(4 490)	(844)	(7 760)	(2 042)
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone, w tym:	9	(5 780)	(22 442)	2 350	250 532
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych		397	(8 523)	2 347	250 971
Wynik na inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone		(6 177)	(13 919)	3	(439)
Udział w zyskach (stratach) inwestycji we wspólne przedsięwzięcia		-	-	(19)	(107)
Pozostałe przychody operacyjne	10	47 889	196 937	46 157	195 325
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	11	(164 422)	(367 742)	(139 452)	(325 715)
Ogólne koszty administracyjne	12	(432 140)	(1 392 243)	(447 196)	(1 301 570)
Amortyzacja		(53 740)	(156 418)	(52 691)	(169 788)
Pozostałe koszty operacyjne	13	(29 261)	(156 038)	(37 660)	(151 522)
Wynik działalności operacyjnej		499 080	1 395 629	399 408	1 453 569
Podatki od pozycji bilansowych Grupy		(95 521)	(279 844)	(89 824)	(236 137)
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności		192	192	-	-
Zysk brutto		403 751	1 115 977	309 584	1 217 432
Podatek dochodowy	24	(112 352)	(332 531)	(78 883)	(288 031)
Zysk netto		291 399	783 446	230 701	929 401
Zysk netto przypadający na:
- akcjonariuszy mBanku S.A.		291 414	779 892	230 479	926 765
- udziały niekontrolujące		(15)	3 554	222	2 636

Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.		291 414	779 892	230 479	926 765
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	14	42 288 178	42 283 023	42 253 034	42 243 662
Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł)	14	6,89	18,44	5,45	21,94
Średnia ważona rozwodniona liczba akcji zwykłych	14	42 313 217	42 308 062	42 277 564	42 268 192
Rozwodniony zysk na jedną akcję zwykłą (w zł)	14	6,89	18,43	5,45	21,93

Skrócone skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów

	III kwartał (rok bieżący) okres od 01.07.2017 do 30.09.2017	III kwartały (rok bieżący) okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	III kwartał (rok poprzedni) okres od 01.07.2016 do 30.09.2016	III kwartały (rok poprzedni) okres od 01.01.2016 do 30.09.2016
Zysk netto	291 399	783 446	230 701	929 401
Pozostałe dochody całkowite netto, w tym:	16 190	153 812	(59 186)	(241 473)
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych (netto)	500	651	(1 363)	(1 170)
Zmiana wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (netto)	20 187	154 544	(56 741)	(239 837)
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych (netto)	(4 497)	(1 389)	(1 082)	(466)
Pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat
Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia (netto)	-	6	-	-
Dochody całkowite netto, razem	307 589	937 258	171 515	687 928
Dochody całkowite netto, razem przypadające na:
- akcjonariuszy mBanku S.A.	307 604	933 704	171 293	685 292
- udziały niekontrolujące	(15)	3 554	222	2 636

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Skrócone skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

AKTYWA	Nota	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Kasa, operacje z bankiem centralnym		6 028 470	9 164 281	5 859 485
Należności od banków		2 403 911	3 082 855	2 920 734
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	15	1 990 360	3 800 634	4 177 242
Pochodne instrumenty finansowe	16	1 348 821	1 808 847	2 087 395
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	18	85 531 969	81 763 277	81 009 630
Różnice z rachunkowości zabezpieczeń dotyczące wartości godziwej pozycji zabezpieczanych		-	-	36
Inwestycyjne papiery wartościowe	19	32 448 706	31 393 352	31 257 850
Inwestycje w jednostki stowarzyszone		28 387	-	-
Inwestycje we wspólne przedsięwzięcia		-	-	7 252
Wartości niematerialne	20	636 272	582 663	501 917
Rzeczowe aktywa trwałe	21	701 845	757 371	710 268
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego		8 770	1 310	1 067
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	24	561 590	540 756	486 712
Inne aktywa		788 925	848 156	761 135
AKTYWA RAZEM		132 478 026	133 743 502	129 780 723
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY
Z o b o w i ą z a n i a
Zobowiązania wobec banku centralnego		2	-	-
Zobowiązania wobec innych banków		8 451 807	8 486 753	11 562 896
Pochodne instrumenty finansowe	16	1 014 022	1 599 266	1 766 557
Zobowiązania wobec klientów	22	90 677 502	91 417 962	85 188 225
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych		13 685 190	12 660 389	12 192 188
Różnice z rachunkowości zabezpieczeń dotyczące wartości godziwej pozycji zabezpieczanych		57 728	116 871	196 287
Pozostałe zobowiązania		2 125 424	2 178 790	1 796 089
Bieżące zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego		120 835	104 999	70 449
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	24	1 380	1 208	910
Rezerwy	23	172 151	182 754	185 201
Zobowiązania podporządkowane		2 204 523	3 943 349	3 851 380
Z o b o w i ą z a n i a r a z e m		118 510 564	120 692 341	116 810 182
K a p i t a ł y
Kapitały własne przypadające na akcjonariuszy mBanku S.A.		13 965 261	13 023 756	12 935 287
Kapitał podstawowy:		3 563 854	3 551 096	3 550 793
- Zarejestrowany kapitał akcyjny		169 245	169 121	169 117
- Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej		3 394 609	3 381 975	3 381 676
Zyski zatrzymane		10 261 914	9 486 979	9 193 161
- Wynik finansowy z lat ubiegłych		9 482 022	8 267 697	8 266 396
- Wynik roku bieżącego		779 892	1 219 282	926 765
Inne pozycje kapitału własnego		139 493	(14 319)	191 333
Udziały niekontrolujące		2 201	27 405	35 254
K a p i t a ł y r a z e m		13 967 462	13 051 161	12 970 541
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM		132 478 026	133 743 502	129 780 723
Łączny współczynnik kapitałowy		20,47	20,29	18,61
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I		17,83	17,32	15,88
Wartość księgowa		13 965 261	13 023 756	12 935 287
Liczba akcji		42 311 255	42 280 127	42 279 255
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł)		330,06	308,03	305,95

Skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 30 września 2017 roku

		Kapitał podstawowy			Zyski zatrzymane					Inne pozycje kapitału własnego
	Zarejestrowany kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej	Pozostały kapitał zapasowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Fundusz ogólnego ryzyka	Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych	Wynik roku bieżącego	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	Zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia	Kapitały przypadające na akcjonariuszy mBanku S.A. razem	Udziały niekontrolujące	Razem
Stan na 1 stycznia 2017 r.	169 121		3 381 975 4 944 689			97 887 1 131 453 3 312 950		- (6 004)	(3 068)	(1 545)	(3 702)	13 023 756		27 405 13 051 161
Dochody całkowite razem		- -	-	-		- -	779 892	651	154 544	(1 389)		6 933 704	3 554	937 258
Dywidendy wypłacone		- -	-	-		- -		-	- -		-	- -	(5 486)	(5 486)
Transfer na fundusz ogólnego ryzyka		- -	-	-	22 300	(22 300)		-	- -		-	- -	-	-
Transfer na kapitał zapasowy		- -	2 782 628	-		- (2 782 628)		-	- -		-	- -	-	-
Emisja akcji	124	-	-	-		- -		-	- -		-	- 124	-	124
Zmiana zakresu konsolidacji i zmiana udziału w konsolidowanej spółce		- -	-	-		- -		-	- -		-	- -	(23 272)	(23 272)
Program opcji pracowniczych		- 12 634	-	(4 957)		- -		-	- -		-	- 7 677	-	7 677
- wartość usług świadczonych przez pracowników	-	-	-	7 677	-	-	-	-	-	-	-	7 677	-	7 677
- rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych	-	12 634	-	(12 634)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Stan na 30 września 2017 r.	169 245		3 394 609 7 727 317		92 930 1 153 753	508 022	779 892	(5 353)	151 476	(2 934)	(3 696)	13 965 261		2 201 13 967 462

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2016 roku

		Kapitał podstawowy Zyski zatrzymane								Inne pozycje kapitału własnego
	Zarejestrowany kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej	Pozostały kapitał zapasowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Fundusz ogólnego ryzyka	Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych	Wynik roku bieżącego	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	Zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia	Kapitały przypadające na akcjonariuszy mBanku S.A. razem	Udziały niekontrolujące	Razem
Stan na 1 stycznia 2016 r.	168 956		3 366 802 4 883 602			103 972 1 095 453 2 190 755		- (6 426)	442 354	859	(3 981)	12 242 346		32 618 12 274 964
Dochody całkowite razem		- -	-	-	-	-	1 219 282		422 (445 422)	(2 404)	279	772 157	2 942	775 099
Dywidendy wypłacone		- -	-	-		- -		-	- -		- -	-	(8 155)	(8 155)
Transfer na fundusz ogólnego ryzyka		- -	-	-	36 000	(36 000)		-	- -		- -	-	-	-
Transfer na kapitał zapasowy		- -	61 087	-		- (61 087)		-	- -		- -	-	-	-
Emisja akcji	165	-	-	-		- -		-	- -		- -	165	-	165
Program opcji pracowniczych		- 15 173	-	(6 085)		- -		-	- -		- -	9 088	-	9 088
- wartość usług świadczonych przez pracowników	-	-	-	9 088	-	-	-	-	-	-	-	9 088	-	9 088
- rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych	-	15 173	-	(15 173)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Stan na 31 grudnia 2016 r.	169 121		3 381 975 4 944 689			97 887 1 131 453 2 093 668 1 219 282		(6 004)	(3 068)	(1 545)	(3 702)	13 023 756		27 405 13 051 161

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 30 września 2016 roku

		Kapitał podstawowy			Zyski zatrzymane					Inne pozycje kapitału własnego
	Zarejestrowany kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej	Pozostały kapitał zapasowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Fundusz ogólnego ryzyka	Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych	Wynik roku bieżącego	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	Zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia	Kapitały przypadające na akcjonariuszy mBanku S.A. razem	Udziały niekontrolujące	Razem
Stan na 1 stycznia 2016 r.	168 956		3 366 802 4 883 602			103 972 1 095 453 2 190 755		- (6 426)	442 354	859		(3 981) 12 242 346		32 618 12 274 964
Dochody całkowite razem		- -	-	-	-	-	926 765		(1 170) (239 837)	(466)	-	685 292	2 636	687 928
Transfer na fundusz ogólnego ryzyka		- -	-	-	36 000	(36 000)		- -	-	-	-	-	-	-
Transfer na kapitał zapasowy		- -	61 087	-		- (61 087)		- -	-	-	-	-	-	-
Emisja akcji	161	-	-	-		- -		- -	-	-	-	161	-	161
Program opcji pracowniczych		- 14 874	-	(7 386)		- -		- -	-	-	-	7 488	-	7 488
- wartość usług świadczonych przez pracowników	-	-	-	7 488	-	-	-	-	-	-	-	7 488	-	7 488
- rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych	-	14 874	-	(14 874)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Stan na 30 września 2016 r.	169 117		3 381 676 4 944 689			96 586 1 131 453 2 093 668	926 765	(7 596)	202 517	393		(3 981) 12 935 287		35 254 12 970 541

Skrócone skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych

	Okres	Okres
	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej	(5 343 491)	1 683 699
Zysk przed opodatkowaniem	1 115 977	1 217 432
Korekty:	(6 459 468)	466 267
Zapłacony podatek dochodowy	(372 611)	(332 947)
Amortyzacja, w tym amortyzacja środków trwałych oddanych w leasing operacyjny	191 933	205 182
(Zyski) straty z tytułu różnic kursowych z działalności finansowej	(845 509)	156 979
(Zyski) straty z działalności inwestycyjnej	2 465	(253 311)
Utrata wartości aktywów finansowych	20 004	8 119
Dywidendy otrzymane	(3 266)	(3 028)
Przychody odsetkowe (rachunek zysków i strat)	(2 995 535)	(2 869 558)
Koszty odsetkowe (rachunek zysków i strat)	684 987	789 985
Odsetki otrzymane	3 211 161	2 821 211
Odsetki zapłacone	(418 608)	(741 586)
Zmiana stanu należności od banków	(277 533)	111 421
Zmiana stanu papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu	64 792	56 778
Zmiana stanu aktywów i zobowiązań z tytułu pochodnych instrumentów finansowych	(62 574)	(69 272)
Zmiana stanu pożyczek i kredytów udzielonych klientom	(3 874 069)	(2 563 784)
Zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych	(1 041 647)	(618 132)
Zmiana stanu pozostałych aktywów	61 224	201 126
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków	508 187	(792 385)
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów	(1 133 273)	3 732 137
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	(123 408)	628 061
Zmiana stanu rezerw	(10 603)	(40 215)
Zmiana stanu innych zobowiązań	(45 585)	39 486
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	(5 343 491)	1 683 699
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej	(223 237)	(29 030)
Wpływy z działalności inwestycyjnej	68 711	226 939
Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych, po odliczeniu zbytych środków	32 863	2 000
pieniężnych
Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	32 582	22 879
Dywidendy otrzymane	3 266	3 028
Inne wpływy inwestycyjne	-	199 032
Wydatki z tytułu działalności inwestycyjnej	291 948	255 969
Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych	12 639	310
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	279 309	255 659
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	(223 237)	(29 030)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej	(307 088)	3 098 467
Wpływy z działalności finansowej	1 821 930	3 878 864
Z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych od banków	-	570 635
Z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych od innych podmiotów	422 466	439 000
Emisja dłużnych papierów wartościowych	1 399 340	2 869 068
Z tytułu emisji akcji zwykłych	124	161
Wydatki z tytułu działalności finansowej	2 129 018	780 397
Spłaty kredytów i pożyczek otrzymanych od banków	-	311 884
Spłaty kredytów i pożyczek otrzymanych od innych podmiotów	12 942	12 844
Wykup dłużnych papierów wartościowych	400 000	350 000
Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych	1 611 840	-
Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego	677	452
Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli	5 486	-
Odsetki zapłacone od kredytów otrzymanych od banków i od pożyczek podporządkowanych	98 073	105 217
Środki pieniężne netto z działalności finansowej	(307 088)	3 098 467
Zmiana stanu środków pieniężnych netto, razem (A+B+C)	(5 873 816)	4 753 136
Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych	37 228	(10 989)
Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego	15 000 049	6 656 382

Rachunek zysków i strat

	Nota	III kwartał (rok bieżący) okres od 01.07.2017	III kwartały (rok bieżący) okres od 01.01.2017	III kwartał (rok poprzedni) okres od 01.07.2016	III kwartały (rok poprzedni) okres od 01.01.2016
		do 30.09.2017	do 30.09.2017	do 30.09.2016	do 30.09.2016
Przychody z tytułu odsetek		897 402	2 629 204	855 001	2 514 981
Koszty odsetek		(196 530)	(597 872)	(229 685)	(706 524)
Wynik z tytułu odsetek		700 872	2 031 332	625 316	1 808 457
Przychody z tytułu opłat i prowizji		361 664	1 047 898	333 232	892 983
Koszty z tytułu opłat i prowizji		(148 942)	(426 947)	(149 151)	(413 475)
Wynik z tytułu opłat i prowizji		212 722	620 951	184 081	479 508
Przychody z tytułu dywidend		142	166 123	442	133 940
Wynik na działalności handlowej, w tym:		83 318	227 349	78 066	221 930
Wynik z pozycji wymiany		86 384	222 805	82 502	218 299
Wynik na pozostałej działalności handlowej oraz na rachunkowości zabezpieczeń		(3 066)	4 544	(4 436)	3 631
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone, w tym:		(1 354)	(10 274)	2 350	250 707
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych		323	(8 597)	2 347	251 146
Wynik na inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone		(1 677)	(1 677)	3	(439)
Pozostałe przychody operacyjne		66 046	86 787	17 091	52 170
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek		(143 309)	(328 010)	(127 561)	(295 508)
Ogólne koszty administracyjne		(378 205)	(1 217 876)	(390 741)	(1 106 934)
Amortyzacja		(47 841)	(139 150)	(47 235)	(151 843)
Pozostałe koszty operacyjne		(20 623)	(60 818)	(26 211)	(80 883)
Wynik działalności operacyjnej		471 768	1 376 414	315 598	1 311 544
Podatki od pozycji bilansowych Banku		(89 042)	(262 145)	(84 809)	(224 674)
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności		4 102	(49 696)	53 468	73 467
Zysk brutto		386 828	1 064 573	284 257	1 160 337
Podatek dochodowy		(98 438)	(286 655)	(60 986)	(238 153)
Zysk netto		288 390	777 918	223 271	922 184
Zysk netto		288 390	777 918	223 271	922 184
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	14	42 288 178	42 283 023	42 253 034	42 243 662
Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł)	14	6,82	18,40	5,28	21,83
Średnia ważona rozwodniona liczba akcji zwykłych	14	42 313 217	42 308 062	42 277 564	42 268 192

Rozwodniony zysk na jedną akcję zwykłą (w zł) 14 6,82 18,39 5,28 21,82

Sprawozdanie z całkowitych dochodów

	III kwartał (rok bieżący) okres od 01.07.2017 do 30.09.2017	III kwartały (rok bieżący) okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	III kwartał (rok poprzedni) okres od 01.07.2016 do 30.09.2016	III kwartały (rok poprzedni) okres od 01.01.2016 do 30.09.2016
Zysk netto	288 390	777 918	223 271	922 184
Pozostałe dochody całkowite netto, w tym:	16 221	153 531	(58 885)	(241 075)
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych (netto)	468	743	(1 254)	(1 170)
Zmiana wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (netto)	19 316	151 177	(56 724)	(239 296)
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych (netto)	(4 497)	(1 389)	(1 082)	(466)
Udział w pozostałych dochodach całkowitych jednostek wycenianych metodą praw własności (netto)	934	3 000	175	(143)
Pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat
Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia (netto)	-	-	-	-
Dochody całkowite netto, razem	304 611	931 449	164 386	681 109

Sprawozdanie z sytuacji finansowej

AKTYWA	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Kasa, operacje z bankiem centralnym	6 021 685	9 158 751	5 819 523
Należności od banków	7 635 501	7 308 769	6 530 792
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	2 041 620	3 837 606	4 281 538
Pochodne instrumenty finansowe	1 354 284	1 818 306	2 087 394
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	74 672 195	72 304 131	72 110 630
Różnice z rachunkowości zabezpieczeń dotyczące wartości godziwej pozycji zabezpieczanych	-	-	36
Inwestycyjne papiery wartościowe	31 368 783	30 467 780	30 568 532
Inwestycje w jednostki zależne	1 998 119	1 782 219	1 762 442
Inwestycje w jednostki stowarzyszone	28 387	-	-
Wartości niematerialne	581 688	540 452	463 718
Rzeczowe aktywa trwałe	435 871	481 695	440 008
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	5 003	1 067	1 067
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	101 158	146 693	107 085
Inne aktywa	413 393	367 796	293 523
AKTYWA RAZEM	126 657 687	128 215 265	124 466 288
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY
Z o b o w i ą z a n i a
Zobowiązania wobec banku centralnego	2	-	-
Zobowiązania wobec innych banków	8 592 747	8 503 014	11 568 125
Pochodne instrumenty finansowe	1 043 062	1 644 250	1 830 202
Zobowiązania wobec klientów	98 761 881	98 960 320	92 456 191
Różnice z rachunkowości zabezpieczeń dotyczące wartości godziwej pozycji zabezpieczanych	38 977	87 566	148 386
Pozostałe zobowiązania	1 766 000	1 792 740	1 448 331
Bieżące zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego	115 301	77 475	47 440
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	83	100	83
Rezerwy	172 058	182 648	185 049
Zobowiązania podporządkowane	2 204 523	3 943 349	3 851 380
Z o b o w i ą z a n i a r a z e m	112 694 634	115 191 462	111 535 187
K a p i t a ł y
Kapitał podstawowy:	3 563 854	3 551 096	3 550 793
- Zarejestrowany kapitał akcyjny	169 245	169 121	169 117
- Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej	3 394 609	3 381 975	3 381 676
Zyski zatrzymane	10 259 851	9 486 890	9 188 441
- Wynik finansowy z lat ubiegłych	9 481 933	8 267 551	8 266 257
- Wynik roku bieżącego	777 918	1 219 339	922 184
Inne pozycje kapitału własnego	139 348	(14 183)	191 867
K a p i t a ł y r a z e m	13 963 053	13 023 803	12 931 101
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM	126 657 687	128 215 265	124 466 288
Łączny współczynnik kapitałowy	24,16	24,07	21,69
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I	21,08	20,59	18,49
Wartość księgowa	13 963 053	13 023 803	12 931 101
Liczba akcji	42 311 255	42 280 127	42 279 255
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł)	330,01	308,04	305,85

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Jednostkowe dane finansowe mBanku S.A.

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 30 września 2017 roku

		Kapitał podstawowy			Zyski zatrzymane					Inne pozycje kapitału własnego
	Zarejestrowany kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej	Pozostały kapitał zapasowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Fundusz ogólnego ryzyka	Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych	Wynik roku bieżącego	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	Zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia	Udział w pozostałych dochodach całkowitych jednostek wycenianych metodą praw własności	Razem
Stan na 1 stycznia 2017 r.	169 121	3 381 975	4 384 011	26 891	1 095 143	3 980 845	-	(5 953)	(2 431)	(1 545)	(3 517)	(737)	13 023 803
Dochody całkowite razem		- -	-	-	-	-	777 918	743	151 177	(1 389)	-	3 000	931 449
Transfer na fundusz ogólnego ryzyka		- -	-	-	20 000	(20 000)	-	-	-	-	-	-	-
Transfer na kapitał zapasowy		- -	2 761 506	-	-	(2 761 506)	-	-	-	-	-	-	-
Emisja akcji	124	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	124
Program opcji pracowniczych		- 12 634	-	(4 957)	-	-	-	-	-	-	-	-	7 677
- wartość usług świadczonych przez pracowników	-	-	-	7 677	-	-	-	-	-	-	-	-	7 677
- rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych	-	12 634	-	(12 634)	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Stan na 30 września 2017 r.	169 245	3 394 609	7 145 517	21 934	1 115 143	1 199 339	777 918	(5 210)	148 746	(2 934)	(3 517)		2 263 13 963 053

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2016 roku

		Kapitał podstawowy			Zyski zatrzymane					Inne pozycje kapitału własnego
	Zarejestrowany kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej	Pozostały kapitał zapasowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Fundusz ogólnego ryzyka	Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych	Wynik roku bieżącego	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	Zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia	Udział w pozostałych dochodach całkowitych jednostek wycenianych metodą praw własności	Razem
Stan na 1 stycznia 2016 r.	168 956	3 366 802	4 384 011	32 976	1 065 143	2 791 517	-	(6 290)	441 758	859	(3 850)		465 12 242 347
Dochody całkowite razem		- -	-		-	- -	1 219 339	337	(444 189)	(2 404)	333	(1 202)	772 214
Transfer na fundusz ogólnego ryzyka		- -	-		- 30 000	(30 000)	-	-		- -	-	-	-
Emisja akcji	165	-	-		-	-	- -	-		- -	-	-	165
Pozostałe zmiany		- -	-		-	- (11)	-	-		- -	-	-	(11)
Program opcji pracowniczych		- 15 173	-	(6 085)		-	- -	-		- -	-	-	9 088
- wartość usług świadczonych przez pracowników	-	-	-	9 088	-	-	-	-	-	-	-	-	9 088
- rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych	-	15 173	-	(15 173)	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Stan na 31 grudnia 2016 r.	169 121	3 381 975	4 384 011	26 891	1 095 143	2 761 506	1 219 339	(5 953)	(2 431)	(1 545)	(3 517)		(737) 13 023 803

Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 30 września 2016 roku

		Kapitał podstawowy			Zyski zatrzymane					Inne pozycje kapitału własnego
	Zarejestrowany kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej	Pozostały kapitał zapasowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Fundusz ogólnego ryzyka	Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych	Wynik roku bieżącego	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	Zabezpieczenia przepływów pieniężnych	Zyski i straty aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia	Udział w pozostałych dochodach całkowitych jednostek wycenianych metodą praw własności	Razem
Stan na 1 stycznia 2016 r.	168 956	3 366 802	4 384 011	32 976	1 065 143	2 791 517		- (6 290)	441 758	859	(3 850)		465 12 242 347
Dochody całkowite razem		- -	-		-	-	- 922 184	(1 170)	(239 296)	(466)	-	(143)	681 109
Transfer na fundusz ogólnego ryzyka		- -	-		- 30 000	(30 000)		- -		-	- -	-	-
Emisja akcji	161	-	-		-	-	-	- -		-	- -	-	161
Pozostałe zmiany		- -	-		-	- (4)		- -		-	- -	-	(4)
Program opcji pracowniczych		- 14 874	-	(7 386)		-	-	- -		-	- -	-	7 488
- wartość usług świadczonych przez pracowników	-	-		7 488		-	-	- -		-	- -	-	7 488
- rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych	-	14 874		(14 874)	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Stan na 30 września 2016 r.	169 117	3 381 676	4 384 011	25 590	1 095 143	2 761 513	922 184	(7 460)	202 462	393	(3 850)		322 12 931 101

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych

	Okres od 01.01.2017 do 30.09.2017	Okres od 01.01.2016 do 30.09.2016
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej	(5 240 418)	1 642 380
Zysk przed opodatkowaniem	1 064 573	1 160 337
Korekty:	(6 304 991)	482 043
Zapłacony podatek dochodowy	(240 735)	(256 196)
Amortyzacja	139 150	151 843
(Zyski) straty z tytułu różnic kursowych z działalności finansowej	(845 509)	156 979
(Zyski) straty z działalności inwestycyjnej	47 514	(328 518)
Utrata wartości aktywów finansowych	12 262	8 119
Dywidendy otrzymane	(166 123)	(133 940)
Przychody odsetkowe (rachunek zysków i strat)	(2 629 204)	(2 514 981)
Koszty odsetkowe (rachunek zysków i strat)	597 872	706 524
Odsetki otrzymane	2 885 243	2 500 139
Odsetki zapłacone	(536 721)	(706 834)
Zmiana stanu należności od banków	(1 581 099)	(710 331)
Zmiana stanu papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu	52 702	(45 972)
Zmiana stanu aktywów i zobowiązań z tytułu pochodnych instrumentów finansowych	(81 710)	(39 771)
Zmiana stanu pożyczek i kredytów udzielonych klientom	(2 432 413)	(744 952)
Zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych	(773 570)	(644 914)
Zmiana stanu pozostałych aktywów	(41 690)	(18 801)
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków	633 288	(1 027 500)
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów	(1 316 481)	4 080 836
Zmiana stanu rezerw	(10 590)	(40 295)
Zmiana stanu innych zobowiązań	(17 177)	90 608
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	(5 240 418)	1 642 380
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej	(216 233)	172 481
Wpływy z działalności inwestycyjnej	199 377	335 109
Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych	32 863	2 000
Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	391	137
Dywidendy otrzymane	166 123	133 940
Inne wpływy inwestycyjne	-	199 032
Wydatki z tytułu działalności inwestycyjnej	415 610	162 628
Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych	224 839	-
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	190 771	162 628
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	(216 233)	172 481
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej	(636 245)	2 652 804
Wpływy z działalności finansowej	1 214 310	3 165 796
Z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych od banków	-	570 635
Z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych od innych podmiotów	422 466	439 000
Z tytułu emisji akcji zwykłych	124	161
Kaucja z tytułu gwarancji emisji euroobligacji	791 720	2 156 000
Wydatki z tytułu działalności finansowej	1 850 555	512 992
Spłaty kredytów i pożyczek od banków	-	287 545
Spłaty kredytów i pożyczek na rzecz innych podmiotów	12 942	12 844
Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych - zwiększenie zaangażowania	122 216	100 360
Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych	1 611 840	-
Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego	5 484	7 026
Odsetki zapłacone od kredytów otrzymanych od banków i od zobowiązań podporządkowanych	98 073	105 217
Środki pieniężne netto z działalności finansowej	(636 245)	2 652 804
Zmiana stanu środków pieniężnych netto, razem (A+B+C)	(6 092 896)	4 467 665
Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych	37 228	(10 989)
Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego	14 987 684	6 892 431
Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego	8 932 016	11 349 107

Noty objaśniające do skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego

1. Informacje o Grupie mBanku S.A.

Grupę Kapitałową mBanku S.A. ("Grupa", "Grupa mBanku") stanowią podmioty, nad którymi mBank S.A. ("Bank", "mBank") sprawuje kontrolę i mające dla Banku charakter:

• strategiczny akcje i udziały w spółkach wspierających poszczególne piony biznesowe mBanku S.A. (pion korporacji i rynków finansowych, bankowości detalicznej oraz pozostałe) o horyzoncie inwestowania nie krótszym niż 3 lata. Utworzenie lub nabycie tych spółek miało na celu rozszerzenie oferty dla klientów Banku;
• inny akcje i udziały spółek nabyte za wierzytelności, powstałe w wyniku ugód i układów z dłużnikami, mające na celu odzyskanie części lub całości należności kredytowych oraz spółek postawionych w stan likwidacji lub upadłości.

Jednostką dominującą Grupy jest mBank S.A. będący spółką akcyjną zarejestrowaną w Polsce, wchodzącą w skład Grupy Commerzbank AG.

Siedziba centrali Banku mieści się w Warszawie przy ul. Senatorskiej 18.

Akcje Banku są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

Na dzień 30 września 2017 roku Grupa Kapitałowa mBanku S.A. objęta skróconym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym składała się z następujących spółek:

mBank S.A.; podmiot dominujący

mBank S.A. został powołany pod nazwą Bank Rozwoju Eksportu SA uchwałą nr 99 Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 1986 roku. Bank został zarejestrowany na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy, XVI Wydział Gospodarczy - Rejestrowy w dniu 23 grudnia 1986 roku w Rejestrze Handlowym pod numerem RHB 14036. IX Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy z dnia 4 marca 1999 roku podjęło uchwałę o zmianie nazwy Banku na BRE Bank SA. Nowa firma Banku została wpisana do rejestru w dniu 23 marca 1999 roku. W dniu 11 lipca 2001 roku Sąd Rejonowy w Warszawie wydał postanowienie o wpisie Banku do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000025237.

W dniu 22 listopada 2013 roku Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego dokonał rejestracji zmian Statutu Banku wynikających z uchwał nr 26 oraz 27 XXVI Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia mBanku S.A., które odbyło się dnia 11 kwietnia 2013 roku. Wraz z rejestracją zmian w Statucie zmianie uległa nazwa Banku z dotychczasowej BRE Bank Spółka Akcyjna na mBank Spółka Akcyjna (w skrócie mBank S.A.).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności Bank posiada numer 6419Z "Pozostałe pośrednictwo pieniężne". Zgodnie z Cedułą Giełdową Bank zaklasyfikowany jest do makrosektora "Finanse", sektor "Banki".

Zgodnie ze Statutem Banku, przedmiotem jego działalności jest świadczenie usług bankowych i konsultacyjno-doradczych w sprawach finansowych oraz prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie określonym w Statucie. Bank prowadzi działalność w zakresie obsługi klientów korporacyjnych, instytucjonalnych i detalicznych (w tym private banking) na terenie całego kraju oraz prowadzi działalność handlową i inwestycyjną, a także działalność maklerską.

Bank świadczy usługi na rzecz osób prawnych i fizycznych, krajowych i zagranicznych, zarówno w złotych jak i w walutach obcych.

Bank może otwierać i posiadać rachunki w bankach polskich i zagranicznych oraz ma prawo posiadania wartości dewizowych i dokonywania obrotu nimi.

W ramach bankowości detalicznej mBanku działalność prowadzą oddziały zagraniczne w Czechach i na Słowacji.

Na dzień 30 września 2017 roku zatrudnienie w mBanku S.A. wynosiło 5 395 etatów, a w Grupie 6 450 etatów (30 września 2016 r.: Bank 5 322 etaty; Grupa 6 497 etatów).

Na dzień 30 września 2017 roku zatrudnienie w mBanku S.A. wynosiło 6 339 osób, a w Grupie 8 440 osób (30 września 2016 r.: Bank 6 264 osoby; Grupa 8 320 osób).

Działalność Grupy realizowana jest w następujących segmentach, szczegółowo opisanych w Nocie 4.

Segment Korporacji i Rynków Finansowych, w tym:

Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna

• mBank Hipoteczny S.A. podmiot zależny (segment korporacyjny działalności spółki)
• mFaktoring S.A. podmiot zależny
• mLeasing Sp. z o.o. podmiot zależny (segment korporacyjny działalności spółki)
• Garbary Sp. z o.o. podmiot zależny
• Tele-Tech Investment Sp. z o.o. podmiot zależny

Rynki Finansowe

• mFinance France S.A. podmiot zależny
• mBank Hipoteczny S.A. podmiot zależny (w zakresie działalności związanej z pozyskiwaniem finansowania)
• mLeasing Sp. z o.o. podmiot zależny (w zakresie działalności związanej z pozyskiwaniem finansowania)

Segment Bankowości Detalicznej (w tym Private Banking)

• mFinanse S.A. (poprzednio Aspiro S.A.) podmiot zależny
• mBank Hipoteczny S.A. podmiot zależny (segment detaliczny działalności spółki)
• mLeasing Sp. z o.o. podmiot zależny (segment detaliczny działalności spółki)

Pozostałe

• mCentrum Operacji Sp. z o.o. podmiot zależny
• BDH Development Sp. z o.o. podmiot zależny
• Future Tech Fundusz Inwestycyjny Zamknięty podmiot zależny

Pozostałe informacje o spółkach Grupy

W dniu 2 czerwca 2017 roku mBank S.A. podpisał przedwstępną warunkową umowę sprzedaży akcji mLocum S.A. na rzecz Archicom S.A. Po spełnieniu warunków zawieszających (uzyskanie zgody Prezesa UOKiK, zawarcie umów poręczenia oraz zastawu rejestrowego pomiędzy mBank S.A. a DKR Investment Sp. z o.o. – większościowym akcjonariuszem Archicom S.A.), w dniu 31 lipca 2017 roku zbyte zostało 14 120 880 akcji stanowiących 51% udziału w kapitale zakładowym mLocum S.A. Zbycie pozostałych 8 026 120 akcji stanowiących 28,99% udziału w kapitale zakładowym mLocum S.A. nastąpi nie później niż 30 czerwca 2020 roku. Od dnia 31 lipca 2017 roku posiadane przez Bank udziały w mLocum prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji "Inwestycje w jednostki stowarzyszone".

Transakcja sprzedaży jest wyrazem koncentracji Grupy mBanku S.A. na jej podstawowej działalności finansowej, a sprzedaż akcji mLocum S.A. do wiodącej firmy z branży pozwoli dodatkowo lepiej wykorzystać jej potencjał i realizować cele biznesowe na ogólnopolskim rynku.

W dniu 22 czerwca 2017 roku został zarejestrowany Future Tech Fundusz Inwestycyjny Zamknięty ("Fundusz"), w którym mBank S.A. objął 400 000 sztuk certyfikatów inwestycyjnych, stanowiących 100% emisji, o łącznej wartości 221 200 tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2017 roku Bank posiadał 100% certyfikatów wyemitowanych przez Fundusz, w związku z tym rozpoczął konsolidację Funduszu począwszy od czerwca 2017 roku. W sierpniu 2017 roku nastąpiło podwyższenie kapitału Funduszu o kwotę 2 216 tys. zł. Na dzień 30 września 2017 roku Bank posiadał 98,04% certyfikatów inwestycyjnych Funduszu, a pozostałe 1,96% stanowiło własność udziałowców mniejszościowych. Organem zarządzającym Funduszem jest Quercus Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

Informacje dotyczące rodzaju prowadzonej przez spółki Grupy działalności znajdują się w Nocie 4 niniejszego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, "Segmenty działalności".

2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości

Najważniejsze zasady rachunkowości zastosowane przy sporządzaniu niniejszego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostały przedstawione poniżej. Zasady te stosowane były we wszystkich prezentowanych okresach w sposób ciągły.

2.1. Podstawa sporządzenia

Skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy mBanku S.A. sporządzono za okres 9 miesięcy zakończony 30 września 2017 roku.

Prezentowane skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy mBanku S.A. za III kwartał 2017 roku spełnia wymogi Międzynarodowego Standardu Rachunkowości (MSR) 34 "Śródroczna sprawozdawczość finansowa" odnoszącego się do śródrocznych raportów finansowych i przyjętego do stosowania przez Unię Europejską.

Skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie obejmuje wszystkich informacji oraz ujawnień wymaganych w rocznym sprawozdaniu finansowym i w związku z tym prezentowane skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe za III kwartał 2017 roku powinno być czytane łącznie ze Skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Grupy mBanku S.A. za 2016 rok sporządzonym zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, przyjętymi do stosowania przez Unię Europejską, zatwierdzonym przez Zarząd Banku w dniu 1 marca 2017 roku. Zasady (polityki) rachunkowości zastosowane do sporządzenia skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończy 31 grudnia 2016 roku, z wyjątkiem zastosowania nowych lub zmienionych standardów oraz interpretacji obowiązujących dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu lub po 1 stycznia 2017 roku opisanych w Nocie 2.30.

Prezentowane w skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy mBanku S.A. dane roczne za 2016 rok były przedmiotem badania biegłego rewidenta, natomiast dane za III kwartał 2016 roku podlegały przeglądowi przez biegłego rewidenta.

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga użycia określonych szacunków księgowych. Wymaga również od Zarządu stosowania własnego osądu przy stosowaniu przyjętych przez Bank zasad rachunkowości. Zagadnienia, w odniesieniu do których wymagana jest większa doza osądu, zagadnienia bardziej złożone lub takie, przy których założenia i szacunki są znaczące z punktu widzenia sprawozdania finansowego, ujawnione są w Nocie 3.

Niniejsze skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez spółki Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Niniejsze skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone przez Zarząd mBanku S.A. w dniu 26 października 2017 roku.

2.2. Konsolidacja

Jednostki zależne:

Jednostki zależne to wszelkie jednostki, niezależnie od charakteru zaangażowania w danej jednostce (w tym jednostki specjalnego przeznaczenia), w odniesieniu do których Grupa sprawuje kontrolę nad jednostką, w której dokonano inwestycji. Kontrola ta ma miejsce wtedy i tylko wtedy, gdy Grupa sprawuje władzę nad jednostką, podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe, lub gdy ma prawo do zmiennych wyników finansowych oraz ma możliwość wywierania wpływu na wysokość tych wyników finansowych poprzez sprawowanie władzy nad tą jednostką. W przypadku, gdy Grupa nie posiada większości praw głosu w jednostce, w której dokonano inwestycji, bierze pod uwagę inne fakty i okoliczności ustalając czy sprawuje władzę nad jednostką, ze szczególnym uwzględnieniem ustaleń umownych pomiędzy Grupą a innymi posiadaczami praw głosu, praw wynikających z innych ustaleń umownych, praw głosu posiadanych przez Grupę oraz potencjalnych praw głosu. Jeżeli fakty i okoliczności wskazują, że nastąpiły zmiany w przypadku co najmniej jednego z trzech elementów kontroli wymienionych powyżej, Grupa ponownie ocenia czy sprawuje kontrolę nad daną jednostką. Grupa zaczyna konsolidować jednostkę zależną, kiedy rozpoczyna sprawowanie kontroli nad tą jednostką i zaprzestaje konsolidacji jednostki zależnej, gdy traci kontrolę nad tą jednostką. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe łączy pozycje aktywów, zobowiązań, kapitału własnego, przychodów i kosztów jednostki dominującej i jednostek zależnych wyłączając wartość bilansową inwestycji jednostki dominującej w każdej z jednostek zależnych oraz tej części kapitału własnego każdej z jednostek zależnych, która odpowiada udziałowi jednostki dominującej. Stąd powstaje wartość firmy. Jeżeli wartość firmy jest ujemna, ujmuje się ją bezpośrednio w rachunku zysków i strat. Zysk lub strata i każdy składnik pozostałych całkowitych dochodów jest przypisywany do właścicieli Grupy oraz do udziałów niekontrolujących nawet wtedy, gdy w rezultacie udziały niekontrolujące przybierają wartość ujemną. Jeżeli Grupa utraci kontrolę nad jednostką zależną, to rozlicza wszelkie kwoty ujęte w pozostałych całkowitych dochodach związane z tą jednostką zależną na takich zasadach, jakie byłyby wymagane w przypadku, gdy Grupa bezpośrednio zbyła odnośne aktywa lub zobowiązania. W związku z tym, jeżeli zysk lub strata poprzednio ujęte w pozostałych całkowitych dochodach zostałyby przeklasyfikowane do wyniku w momencie zbycia odnośnych aktywów lub zobowiązań, to Grupa dokonuje przeklasyfikowania zysku lub straty z kapitału własnego do wyniku (jako korektę wynikającą z przeklasyfikowania) w momencie utraty kontroli nad jednostką zależną. Jeżeli nadwyżkę z przeszacowania poprzednio ujętą w pozostałych całkowitych dochodach przeniesiono by bezpośrednio do zysków zatrzymanych w momencie zbycia odnośnych aktywów, to Grupa przenosi tę nadwyżkę z przeszacowania bezpośrednio do zysków zatrzymanych w momencie utraty kontroli nad jednostką zależną.

Udziały nie dające kontroli to kapitał własny jednostki zależnej, którego nie można przyporządkować, bezpośrednio lub pośrednio, do jednostki dominującej. Grupa prezentuje udziały nie dające kontroli w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej w ramach kapitału własnego, oddzielnie od kapitału własnego właścicieli jednostki dominującej. Zmiany udziału jednostki dominującej w jednostce zależnej, które nie skutkują utratą kontroli nad jednostką zależną, są ujmowane jako transakcje kapitałowe (tj. jako transakcje z właścicielami działającymi w ramach uprawnień właścicieli). W takich przypadkach w celu odzwierciedlenia zmian we względnych udziałach w jednostce zależnej Grupa dokonuje korekty wartości bilansowej udziałów kontrolujących oraz udziałów niekontrolujących. Wszelkie różnice pomiędzy kwotą korekty udziałów niekontrolujących a wartością godziwą kwoty zapłaconej lub otrzymanej odnoszone są na kapitał własny i przypisywane do właścicieli jednostki dominującej.

W przypadku gdy jednostka przejmująca dokonała okazyjnego nabycia, które jest połączeniem przedsięwzięć, w wyniku którego powstaje zysk, na dzień przejęcia jednostka przejmująca ujmuje powstały zysk w wyniku. Przed ujęciem zysku z tytułu okazyjnego nabycia jednostka przejmująca ponownie ocenia, czy poprawnie zidentyfikowała wszystkie nabyte aktywa i wszystkie przejęte zobowiązania i ujmuje wszelkie dodatkowe aktywa i zobowiązania, które zidentyfikowała w wyniku tego przeglądu. Jednostka przejmująca dokonuje następnie przeglądu procedur stosowanych do określenia wartości, których ujęcie na dzień przejęcia jest wymagane, aby zapewnić, że wycena odzwierciedla wszystkie informacje dostępne na dzień przejęcia.

Transakcje, rozrachunki i niezrealizowane zyski na transakcjach pomiędzy spółkami Grupy zostały w całości eliminowane. Niezrealizowane straty również podlegają eliminacji, chyba że transakcja dostarcza dowodów na utratę wartości przekazanego składnika aktywów. Zasady rachunkowości stosowane przez jednostki zależne zostały zmienione, tam gdzie było to konieczne, dla zapewnienia zgodności z zasadami rachunkowości stosowanymi przez Grupę.

Połączenia jednostek gospodarczych dotyczące jednostek znajdujących się pod wspólną kontrolą rozlicza się metodą poprzednika polegającą na tym, że aktywa i zobowiązania przejmowanych przedsięwzięć nie są wyceniane do wartości godziwej lecz jednostka przejmująca włącza je do swojego sprawozdania finansowego według wartości nabytych przedsięwzięć, wynikających ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego jednostki wyższego szczebla, która sporządza skonsolidowane sprawozdania finansowe, pod której wspólną kontrolą transakcja ma miejsce.

Konsolidacją nie objęto spółek, których rozmiary działalności nie są istotne w stosunku do rozmiarów działalności Grupy.

	30.09.2017		31.12.2016		30.09.2016
Nazwa spółki	Udział w liczbie głosów (bezpośrednio i pośrednio)	Metoda konsolidacji	Udział w liczbie głosów (bezpośrednio i pośrednio)	Metoda konsolidacji	Udział w liczbie głosów (bezpośrednio i pośrednio)	Metoda konsolidacji
mFinanse S.A. (poprzednio Aspiro S.A.)	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
BDH Development Sp. z o.o.	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
Garbary Sp. z o.o.	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
mBank Hipoteczny S.A.	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
mCentrum Operacji Sp. z o.o.	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
mFaktoring S.A.	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
mLeasing Sp. z o.o.	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
Tele-Tech Investment Sp. z o.o.	100%	pełna	100%	pełna	100%	pełna
Future Tech Fundusz Inwestycyjny Zamknięty	98,04%	pełna	-	-	-	-
mFinance France S.A.	99,998%	pełna	99,998%	pełna	99,998%	pełna
mLocum S.A.	28,99%	-	79,99%	pełna	79,99%	pełna

Skróconym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Bank obejmuje następujące spółki:

Spółka mLocum S.A. była konsolidowana do dnia 31 lipca 2017 roku, to jest do dnia sprzedaży 51% akcji spółki, co zostało opisane w Nocie 1. Od tego dnia spółka wykazywana jest w ramach pozycji "Inwestycje w jednostki stowarzyszone".

Począwszy od czerwca 2017 roku Grupa rozpoczęła konsolidację Funduszu Future Tech Fundusz Inwestycyjny Zamknięty. Informacje dotyczące Funduszu zostały umieszczone w Nocie 1.

Spółki Dom Maklerski mBanku S.A. oraz mWealth Management S.A. były konsolidowane do dnia ich podziału, który nastąpił w dniu 20 maja 2016 roku. Szczegółowe zasady podziału tych spółek zostały opisane w Nocie 1 Skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy mBanku S.A. za 2016 rok, przekazanego do publicznej wiadomości w dniu 1 marca 2017 roku.

2.3. Jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia

Jednostki stowarzyszone to wszelkie jednostki, na które Grupa wywiera znaczący wpływ, lecz których nie kontroluje lub współkontroluje, co zwykle towarzyszy posiadaniu od 20% do 50% ogólnej liczby głosów w organach stanowiących. Znaczący wpływ jest to zdolność do uczestniczenia w podejmowaniu decyzji dotyczących polityki finansowej i operacyjnej jednostki, w której dokonano inwestycji, nie polegająca jednak na sprawowaniu kontroli lub współkontroli nad polityką tej jednostki.

Wspólne przedsięwzięcie jest wspólnym ustaleniem umownym, w którym strony sprawujące nad nim współkontrolę mają prawa do aktywów netto ustalenia umownego. Współkontrola jest to umownie określony podział kontroli nad ustaleniem umownym, który występuje tylko wtedy, gdy decyzje dotyczące istotnych działań wymagają jednomyślnej zgody stron sprawujących kontrolę.

Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach rozlicza się metodą praw własności. Zgodnie z metodą praw własności w momencie początkowego ujęcia inwestycja w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu jest ujmowana w cenie nabycia. Wartość bilansowa inwestycji jest powiększana lub pomniejszana w celu ujęcia udziału inwestora w wyniku jednostki, w której dokonano inwestycji, osiągniętego przez nią po dacie nabycia. Wartość firmy stanowi część wartości bilansowej inwestycji w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu i nie jest ani amortyzowana, ani nie podlega testowi pod kątem utraty wartości.

Po początkowym zastosowaniu metody praw własności, Grupa szacuje czy konieczne jest ujęcie dodatkowej straty z tytułu utraty wartości w odniesieniu do jej inwestycji netto w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu. Na każdy dzień bilansowy Grupa szacuje czy nastąpiły obiektywne dowody utrat wartości inwestycji w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu. Jeżeli nastąpiły dowody utraty wartości, Grupa kalkuluje utratę wartości porównując wartość odzyskiwaną inwestycji z jej wartością bilansową.

Udział Grupy w wyniku finansowym jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć od dnia nabycia ujmuje się w rachunku zysków i strat, zaś jej udział w kapitałach od dnia nabycia – w pozostałych całkowitych dochodach. Wartość bilansową inwestycji koryguje się o łączne zmiany udziału w aktywach netto. Gdy udział Grupy w stratach jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia staje się równy lub większy od udziału Grupy w tej jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu, obejmującego ewentualne inne niż zabezpieczone należności, Grupa zaprzestaje ujmować dalsze straty, chyba że wzięła na siebie obowiązki lub dokonała płatności w imieniu danej jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia.

Niezrealizowane zyski na transakcjach pomiędzy Grupą, a jej jednostkami stowarzyszonymi i wspólnymi przedsięwzięciami eliminuje się proporcjonalnie do udziału Grupy w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach. Niezrealizowane straty również są eliminowane, chyba że transakcja dostarcza dowodów na wystąpienie utraty wartości przekazywanego składnika aktywów. Zasady rachunkowości stosowane przez jednostki stowarzyszone oraz wspólne przedsięwzięcia zostały, tam gdzie było to konieczne, zmienione dla zapewnienia zgodności z zasadami rachunkowości stosowanymi przez Grupę.

Grupa przestaje stosować metodę praw własności od momentu, w którym jej inwestycja przestaje być jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem. Jeżeli zatrzymane udziały w byłej jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu stanowią składnik aktywów finansowych, Grupa wycenia zatrzymane udziały w wartości godziwej. Wszelkie różnice pomiędzy wartością bilansową inwestycji w dniu zaprzestania stosowania metody praw własności a wartością godziwą wszelkich zatrzymanych udziałów i wszelkich wpływów ze zbycia części udziałów, Grupa ujmuje w rachunku zysków i strat.

2.4. Przychody i koszty z tytułu odsetek

W rachunku zysków i strat ujmowane są wszystkie przychody odsetkowe dotyczące instrumentów finansowych wycenianych w koszcie zamortyzowanym przy wykorzystaniu metody efektywnej stopy procentowej oraz przychody odsetkowe od aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu i dostępnych do sprzedaży.

Metoda efektywnej stopy procentowej jest metodą obliczania zamortyzowanej wartości początkowej aktywów lub zobowiązań finansowych oraz alokacji przychodów lub kosztów z tytułu odsetek do właściwego okresu. Efektywna stopa procentowa to stopa, dla której zdyskontowane przyszłe płatności lub wpływy pieniężne w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego są równe bieżącej wartości bilansowej netto danego aktywa lub zobowiązania finansowego. Obliczając efektywną stopę procentową, Grupa szacuje przepływy pieniężne uwzględniając wszystkie warunki umowne danego instrumentu finansowego, nie biorąc jednak pod uwagę możliwych przyszłych strat z tytułu niespłaconych kredytów. Kalkulacja ta uwzględnia wszystkie opłaty zapłacone lub otrzymane między stronami umowy, które są integralną częścią efektywnej stopy procentowej, oraz koszty transakcji i wszystkie inne premie lub dyskonta.

W momencie dokonania odpisu z tytułu utraty wartości aktywa finansowego lub grupy podobnych aktywów finansowych, przychody z tytułu odsetek naliczane są od wartości netto aktywa finansowego i wykazywane są według stopy procentowej, według której zdyskontowane zostały przyszłe przepływy pieniężne dla celów wyceny utraty wartości.

Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje otrzymane lub należne z tytułu kredytów, lokat międzybankowych oraz inwestycyjnych papierów wartościowych ujęte w kalkulacji efektywnej stopy procentowej.

Przychody z tytułu odsetek, w tym odsetek od kredytów, ujmowane są w rachunku zysków i strat oraz drugostronnie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako składnik należności od banków lub pozostałych klientów.

W kalkulacji efektywnej stopy procentowej uwzględniane są przepływy pieniężne wynikające tylko z takich wbudowanych instrumentów pochodnych, które są ściśle powiązane z umową zasadniczą.

Przychody i koszty dotyczące elementu odsetkowego wyniku na instrumentach pochodnych stopy procentowej oraz wynikające z bieżącego naliczania punktów swapowych walutowych instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych do księgi bankowej wykazywane są w wyniku odsetkowym w pozycji Przychody/koszty odsetkowe na instrumentach pochodnych zaklasyfikowanych do księgi bankowej. Do portfela bankowego zalicza się transakcje, które nie są dokonywane w celach handlowych tj. nie mające na celu uzyskania korzyści finansowych w krótkim okresie czasu (do 6 miesięcy) oraz takie, które nie stanowią zabezpieczenia ryzyka wynikającego z operacji zaliczonych do portfela handlowego.

Przychody i koszty odsetkowe dotyczące elementu odsetkowego wyceny z tytułu instrumentów pochodnych zawartych jako instrumenty zabezpieczające w ramach rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej prezentowane są w wyniku odsetkowym w pozycji Przychody/koszty odsetkowe na instrumentach pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej.

Przychody odsetkowe dotyczące elementu odsetkowego wyceny z tytułu instrumentów pochodnych zawartych jako instrumenty zabezpieczające w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych prezentowane są w wyniku odsetkowym w pozycji Przychody odsetkowe na instrumentach pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

2.5. Przychody z tytułu opłat i prowizji

Przychody z tytułu opłat i prowizji ujmuje się według zasady memoriału, z chwilą wykonania usługi. Opłaty za uruchomienie kredytu dotyczące kredytów, które prawdopodobnie zostaną wykorzystane, są odraczane (wraz z odnośnymi kosztami bezpośrednimi) i uwzględniane w kalkulacji efektywnej stopy procentowej kredytu. Opłaty z tytułu udostępnienia kredytów konsorcjalnych wykazuje się jako przychód w momencie zakończenia procesu organizacji konsorcjum, jeżeli Grupa nie zachowała dla siebie żadnej części ryzyka kredytowego lub zachowała część ryzyka o poziomie zbliżonym jak inni uczestnicy. Prowizje i opłaty z tytułu negocjowania lub uczestnictwa w negocjowaniu transakcji na rzecz osoby trzeciej, takiej jak nabycie akcji/udziałów lub innych papierów wartościowych bądź nabycie lub zbycie przedsiębiorstwa, ujmuje się z chwilą zrealizowania odnośnej transakcji. Opłaty z tytułu zarządzania portfelem i inne opłaty za usługi zarządzania, doradztwa i inne są ujmowane na podstawie umów o świadczenie usług, zazwyczaj proporcjonalnie do upływu czasu. Tę samą zasadę stosuje się przy usługach zarządzania majątkiem klientów, planowania finansowego i powiernictwa, które świadczy się nieprzerwanie przez dłuższy okres.

Prowizje i opłaty pobierane przez Grupę z tytułu wydania, odnowienia i zmiany limitu kart kredytowych i płatniczych, udzielonych gwarancji oraz z tytułu otwarcia, przedłużenia i podwyższenia akredytyw rozliczane są metodą liniową.

Prowizje i opłaty pobierane przez Grupę z tytułu operacji gotówkowych, prowadzenia rachunków klientów, realizacji przekazów oraz z tytułu działalności maklerskiej rozpoznawane są w rachunku zysków i strat jednorazowo.

Dodatkowo przychody z tytułu opłat i prowizji obejmują przychody z tytułu opłaty pobieranej od produktów ubezpieczeniowych sprzedawanych poprzez platformę internetową za rozłożenie składki na raty. Opłata za rozłożenie składki na raty jest rozliczana w czasie zgodnie z okresem trwania polisy.

Do wyniku z tytułu opłat i prowizji Grupa zalicza także wynagrodzenie uzyskane z tytułu oferowania produktów ubezpieczeniowych podmiotów trzecich. W przypadku sprzedaży produktów ubezpieczeniowych, które nie są powiązane z produktami kredytowymi, przychody te są rozpoznawane jednorazowo lub, w przeważającej większości przypadków, rozliczane na bazie miesięcznej.

2.6. Przychody i koszty z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami

Grupa traktuje sprzedawane produkty ubezpieczeniowe jako powiązane z kredytami w szczególności, gdy produkt ubezpieczeniowy jest oferowany klientowi wyłącznie z kredytem, tj. nie ma możliwości zakupu w Grupie produktu ubezpieczeniowego identycznego co do formy prawnej, warunków i treści ekonomicznej bez zakupu kredytu.

Przychody z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami ujmuje się częściowo w przychodach odsetkowych, a częściowo w przychodach prowizyjnych w oparciu o analizę relatywnej wartości godziwej każdego z tych produktów.

Wynagrodzenie zaliczane do przychodów odsetkowych rozliczane jest w czasie w ramach kalkulacji efektywnej stopy procentowej dla powiązanego kredytu. Wynagrodzenie ujmowane w przychodach z tytułu prowizji ujmowane jest częściowo jednorazowo, a częściowo jest liniowo rozkładane w czasie na podstawie analizy stopnia zaawansowania usługi.

Koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą produktu ubezpieczeniowego są rozliczane w analogiczny sposób do rozliczania przychodów, z zachowaniem zasady współmierności przychodów i kosztów. Część kosztów jest traktowana jako element korygujący wyliczenie przychodów odsetkowych przy użyciu efektywnej stopy procentowej, a pozostała część tych kosztów rozpoznawana jest jednorazowo lub jest rozliczana czasie w ramach kosztów prowizyjnych.

Grupa dokonuje również szacunku wynagrodzenia, które będzie w przyszłości zwracane z tytułu wcześniejszego zakończenia umowy ubezpieczeniowej i odpowiednio pomniejsza rozpoznawane przychody odsetkowe lub prowizyjne.

W związku z wejściem w życie Rekomendacji U dotyczącej dobrych praktyk w zakresie bancassurance, począwszy od 31 marca 2015 roku Bank nie otrzymuje wynagrodzenia z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych, które byłyby traktowane jako produkty powiązane z kredytami.

2.7. Sprawozdawczość dotycząca segmentów

Segment operacyjny jest częścią składową Grupy, która angażuje się w działalność gospodarczą, w związku z którą może uzyskiwać przychody i ponosić koszty (w tym przychody i koszty związane z transakcjami z innymi częściami składowymi Grupy), oraz której wyniki działalności są regularnie przeglądane przez główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji operacyjnych w Grupie oraz wykorzystujący te wyniki przy podejmowaniu decyzji o zasobach alokowanych do segmentu i przy ocenie wyników działalności segmentu, jak również w przypadku której są dostępne oddzielne informacje finansowe.

Sprawozdawczość segmentów działalności jest przedstawiana na tej samej podstawie, co zastosowana do celów sprawozdawczości wewnętrznej (kierownictwa). Kierownictwo oznacza funkcję, która polega na alokacji zasobów do segmentów działalności i przeprowadzaniu oceny ich wyników. Grupa przyjęła, iż rolę "kierownictwa" zgodnie z definicją MSSF 8 pełni Zarząd Banku.

Zgodnie z MSSF 8 Grupa wyodrębniła następujące segmenty operacyjne: "Korporacje i Rynki Finansowe", w skład którego wchodzą podsegmenty Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna oraz Rynki Finansowe, "Bankowość Detaliczna" (w tym private banking) oraz "Pozostałe".

2.8. Aktywa finansowe

Grupa klasyfikuje swoje aktywa finansowe do następujących kategorii: aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, pożyczki i należności, aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności oraz aktywa finansowe dostępne do sprzedaży. O klasyfikacji aktywów finansowych decyduje kierownictwo w momencie ich początkowego ujęcia.

Standaryzowane transakcje zakupu i sprzedaży aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, utrzymywanych do terminu zapadalności i dostępnych do sprzedaży ujmuje się na dzień rozliczenia transakcji - dzień, w którym Grupa dostarcza lub otrzymuje dany składnik aktywów. Zmiany w wartości godziwej pomiędzy datą zawarcia transakcji a datą jej rozliczenia w przypadku aktywów wycenianych w wartości godziwej ujmuje się w rachunku zysków i strat lub w innych pozycjach kapitału własnego. Kredyty wykazywane są w momencie wypłaty gotówki na rzecz kredytobiorcy. Pochodne instrumenty finansowe są ujmowane począwszy od dnia zawarcia transakcji.

Składnik aktywów finansowych zostaje usunięty z bilansu, gdy Grupa traci kontrolę nad prawami umownymi składającymi się na dany instrument finansowy; zazwyczaj ma to miejsce w przypadku sprzedaży instrumentu lub gdy wszystkie przepływy środków pieniężnych przypisane danemu instrumentowi przechodzą na niezależną stronę trzecią.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Kategoria ta obejmuje dwie podkategorie: aktywa finansowe przeznaczone do obrotu oraz aktywa finansowe wyznaczone w momencie ich początkowego ujęcia jako aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Składnik aktywów finansowych zalicza się do tej kategorii, jeżeli nabyty został przede wszystkim w celu sprzedaży w krótkim terminie lub jeżeli został zaliczony do tej kategorii przez spółki Grupy. Instrumenty pochodne również zalicza się do "przeznaczonych do obrotu", o ile nie zostały przeznaczone na zabezpieczenia zgodnie z definicją MSR 39.

Rozchód dłużnych i kapitałowych papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu następuje według średniej ważonej metody rozchodu.

Grupa klasyfikuje aktywa finansowe/zobowiązania finansowe jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy jeśli spełniony został którykolwiek z poniższych warunków:

• aktywa/zobowiązania kwalifikowane są jako przeznaczone do obrotu, tj.: są nabyte lub zaciągnięte głównie w celu sprzedaży lub odkupienia w bliskim terminie, są częścią portfela określonych instrumentów finansowych, którymi zarządza się łącznie, i dla których istnieje potwierdzenie aktualnego, faktycznego wzoru generowania krótkoterminowych zysków lub są instrumentami pochodnymi (z wyjątkiem instrumentów pochodnych wyznaczonych i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi oraz umów gwarancji finansowych),
• przy początkowym ujęciu aktywa/zobowiązania zostały zgodnie z MSR 39 wyznaczone przez jednostkę jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Jeśli umowa zawiera jeden lub więcej wbudowanych instrumentów pochodnych, Grupa wyznacza całą hybrydową (łączną) umowę jako składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wyceniany według wartości godziwej przez wynik finansowy, o ile:

• wbudowany instrument pochodny nie zmienia znacząco przepływów pieniężnych, które byłyby wymagane umową, lub
• jest rzeczą oczywistą bez przeprowadzania lub po pobieżnej analizie, że gdyby podobny hybrydowy instrument byłby najpierw rozważany, to oddzielenie wbudowanego instrumentu pochodnego (wbudowanych instrumentów pochodnych) byłoby zabronione, jak na przykład opcja przedpłaty wbudowana w pożyczkę pozwalająca jej posiadaczowi na spłatę pożyczki za kwotę zbliżoną do jej zamortyzowanego kosztu.

Grupa dokonuje również klasyfikacji do aktywów finansowych/zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, gdy klasyfikacja taka prowadzi do uzyskania bardziej przydatnych informacji, gdyż:

• eliminuje lub znacząco zmniejsza niespójność w zakresie wyceny lub ujmowania (określaną czasami jako "niedopasowanie księgowe"), która w przeciwnym razie powstałaby z powodu innego sposobu wyceny aktywów lub zobowiązań bądź innego ujęcia związanych z nimi zysków i strat, lub
• grupa aktywów finansowych, zobowiązań finansowych lub obu tych kategorii jest zarządzana, a jej wyniki oceniane w oparciu o wartość godziwą, zgodnie z udokumentowanymi zasadami zarządzania ryzykiem lub strategią inwestycyjną, natomiast informacje na temat grupy są na tej podstawie przekazywane wewnątrz jednostki kluczowym członkom kierownictwa.

W momencie początkowego ujęcia aktywa i zobowiązania finansowe zaklasyfikowane do tej kategorii wyceniane są w wartości godziwej.

Przychody/koszty z tytułu odsetek od aktywów finansowych/zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej (Nota 2.4), za wyjątkiem instrumentów pochodnych, których sposób ujęcia jest opisany w Nocie 2.14, ujmuje się w wyniku z tytułu odsetek. Wycena i wynik ze sprzedaży aktywów finansowych/zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej ujęte są w wyniku na działalności handlowej.

W prezentowanych w niniejszym sprawozdaniu okresach sprawozdawczych, Grupa nie wyznaczyła żadnych instrumentów finansowych w momencie ich początkowego ujęcia jako aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Pożyczki i należności

Pożyczki i należności to niezaliczane do instrumentów pochodnych aktywa finansowe o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, nienotowane na aktywnym rynku. Powstają wówczas, gdy Grupa wydaje środki pieniężne, towary lub usługi bezpośrednio dłużnikowi, nie mając zamiaru wprowadzać swojej należności do obrotu. Pożyczki i należności są wprowadzane do ksiąg w dniu zawarcia transakcji.

Aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności

Inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności (UDTZ) to niezaliczane do instrumentów pochodnych aktywa finansowe o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach i ustalonym terminie zapadalności, które Grupa zamierza i jest w stanie utrzymać do terminu zapadalności, notowane na aktywnym rynku.

W przypadku sprzedaży przez Grupę przed terminem zapadalności części aktywów utrzymywanych do terminu zapadalności, której nie można uznać za nieistotną, następuje tzw. "zarażenie portfela UDTZ", a tym samym wszystkie aktywa z tej kategorii są przekwalifikowane do kategorii dostępnych do sprzedaży.

W prezentowanych w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu okresach sprawozdawczych, w Grupie nie było aktywów utrzymywanych do terminu zapadalności.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to inwestycje, które Grupa zamierza utrzymywać przez czas nieokreślony. Mogą one zostać sprzedane, np. w celu poprawy płynności, w reakcji na zmiany stóp procentowych, kursów wymiany walut lub cen instrumentów kapitałowych.

Przychody/koszty z tytułu odsetek od aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży ujmuje się w wyniku z tytułu odsetek. Wynik ze sprzedaży aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży ujmuje się w wyniku na inwestycyjnych papierach wartościowych.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży i aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat są na koniec okresu sprawozdawczego wyceniane według wartości godziwej. Pożyczki i należności oraz inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności wykazywane są według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu), z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej. Zyski i straty wynikające ze zmian wartości godziwej aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy są wykazywane w rachunku zysków i strat w okresie, w którym powstały.

Zyski i straty z tytułu zmiany wartości godziwej aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży są odnoszone bezpośrednio na pozostałe całkowite dochody do czasu usunięcia danego składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej lub wystąpienia utraty wartości – wówczas łączna kwota zysków lub strat ujmowanych dotychczas w pozostałych całkowitych dochodach wykazywana jest w rachunku zysków i strat. Jednakże odsetki naliczane według efektywnej stopy procentowej ujmowane są w rachunku zysków i strat. Dywidendy z tytułu instrumentów kapitałowych dostępnych do sprzedaży są wykazywane w rachunku zysków i strat w momencie ustanowienia prawa jednostki do otrzymania płatności.

Wartość godziwa inwestycji notowanych na aktywnym rynku wynika z ich bieżącej wartości rynkowej. Jeżeli rynek na dany składnik aktywów finansowych nie jest aktywny, Grupa ustala wartość godziwą stosując techniki wyceny. Obejmują one wykorzystanie niedawno przeprowadzonych transakcji na normalnych zasadach rynkowych, odwołanie się do innych instrumentów, analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych oraz modele wyceny opcji oraz inne metody wyceny powszechnie stosowane przez uczestników rynku.

Jeżeli poprzez zastosowanie technik wyceny nie można uzyskać wiarygodnej wartości godziwej inwestycji w nienotowane na aktywnym rynku instrumenty kapitałowe, wycenia się je po koszcie nabycia.

2.9. Kompensowanie instrumentów finansowych

Aktywa i zobowiązania finansowe kompensuje się i wykazuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w kwocie netto, jeżeli występuje możliwe do wyegzekwowania na drodze prawnej prawo do skompensowania ujętych kwot oraz zamiar rozliczenia ich w kwocie netto lub jednoczesnej realizacji danego składnika aktywów i uregulowania zobowiązania. Powyższe warunki uznaje się za niespełnione, a dokonanie kompensaty za niewłaściwe, gdy: różne instrumenty finansowe łączy się tak, aby naśladowały cechy pojedynczego instrumentu, aktywa i zobowiązania finansowe wynikają z instrumentów finansowych obciążonych takim samym ryzykiem ale dotyczą różnych kontrahentów, aktywa finansowe lub inne aktywa stanowią zabezpieczenie zobowiązań finansowych bez prawa regresu, aktywa finansowe są wnoszone przez dłużnika na rachunek powierniczy w celu wywiązania się ze zobowiązania ale nie zostały jeszcze przyjęte przez wierzyciela jako spłata zobowiązania lub gdy oczekuje się, że obowiązki powstałe na skutek zdarzeń powodujących straty zostaną rozliczone przez stronę trzecią na podstawie roszczenia zgłoszonego z tytułu umowy ubezpieczeniowej.

Grupa mBanku S.A. Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

2.10. Utrata wartości aktywów finansowych

Aktywa wykazywane według zamortyzowanego kosztu

Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Grupa ocenia, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości danego składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. O utracie wartości składnika lub grupy aktywów finansowych i stratach poniesionych z tego tytułu mowa jest wyłącznie wtedy, gdy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości na skutek wydarzenia lub wydarzeń, które nastąpiły po pierwotnym ujęciu danego składnika aktywów ("zdarzenie powodujące stratę"), oraz gdy to zdarzenie (lub zdarzenia) ma wpływ na możliwe do wiarygodnego oszacowania przyszłe przepływy pieniężne dotyczące tego aktywa lub grupy aktywów finansowych. Przesłanki niewykonania zobowiązania klienta wobec Grupy podzielono na twarde przesłanki utraty wartości, których zajście jest jednoznaczne z koniecznością klasyfikacji klienta do kategorii default oraz miękkie przesłanki utraty wartości gdzie zajście danego zdarzenia może, ale nie musi, świadczyć o konieczności klasyfikacji klienta do kategorii default.

Grupa dokonuje pomiaru utraty wartości dla ekspozycji kredytowych zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości 39. Proces identyfikacji klientów z utratą wartości i kalkulacji odpisów opisano poniżej.

Przesłanki utraty wartości - należności korporacyjne

Przesłanki utraty wartości podzielono na twarde, których wystąpienie determinuje klasyfikację klienta do kategorii default oraz miękkie, gdy dane zdarzenie może, ale nie musi spowodować przeklasyfikowania klienta do kategorii default. Analityk kredytowy dokonuje dodatkowej oceny, czy wydarzenie miało istotny negatywny wpływ na zdolność dłużnika do wywiązywania się w pełni ze swoich zobowiązań kredytowych. Celem wprowadzenia miękkich przesłanek utraty wartości jest zasygnalizowanie sytuacji, które mogą skutkować istotnym zwiększeniem ryzyka kredytowego dłużnika, prowadzącym do niemożności wywiązania się dłużnika w pełni ze swoich zobowiązań kredytowych wobec Banku.

Lista twardych przesłanek utraty wartości:

1. Okres przeterminowania którejkolwiek ekspozycji o charakterze zobowiązania kredytowego dłużnika przekracza 90 dni (dla banków - 14 dni) oraz kwota przeterminowania przekracza 3 000 zł.

2. Zbycie przez Bank ekspozycji ze znaczną stratą ekonomiczną związaną z obniżeniem wiarygodności kredytowej dłużnika.

3. Dokonanie przez Bank wymuszonej restrukturyzacji ekspozycji, czego następstwem jest zmiana harmonogramu obsługi kredytu/transakcji z uwagi na brak możliwości wywiązania się przez dłużnika z umowy kredytowej/transakcji według jej pierwotnych założeń, prowadząca do:

a) umorzenia części zobowiązania lub

b) odroczenia istotnej części spłaty kwoty głównej, odsetek lub (jeżeli dotyczy) prowizji, pod warunkiem, że brak zgody na restrukturyzację skutkowałby opóźnieniem dłużnika w płatności powyżej 90 dni kalendarzowych dotyczącym istotnej części zobowiązania.

1. Złożenie przez Bank, podmiot dominujący wobec Banku lub podmiot zależny od Banku wniosku o postawienie dłużnika w stan upadłości lub podobnego wniosku w odniesieniu do zobowiązań kredytowych dłużnika wobec Banku, podmiotu dominującego wobec Banku lub podmiotu zależnego Banku.

2. Postawienie dłużnika w stan upadłości lub uzyskanie przez niego podobnej ochrony prawnej, powodującej uniknięcie lub opóźnienie spłaty zobowiązań kredytowych wobec Banku, podmiotu dominującego wobec Banku lub podmiotu zależnego Banku.

3. Wypowiedzenie przez Bank umowy w części lub całości i wszczęcie procedur restrukturyzacyjnych /windykacyjnych.

4. Oszustwo (wyłudzenie) ze strony klienta.

Lista miękkich przesłanek utraty wartości jest przygotowana oddzielnie dla każdego z następujących typów podmiotów:

a) rządów i banków centralnych,

• b) banków,
• c) korporacji, w tym kredytowania specjalistycznego,
• d) jednostek samorządu terytorialnego,

e) ubezpieczycieli,

f) funduszy PTE, TFI.

Określenie oddzielnych miękkich przesłanek utraty wartości dla poszczególnych typów podmiotów ma na celu odzwierciedlenie specyfiki działalności poszczególnych podmiotów w procesie identyfikacji przypadków niewykonania zobowiązania.

W celu weryfikacji utraty wartości ekspozycji dokonywana jest identyfikacja ekspozycji kredytowych z przesłanką utraty wartości. Następnie przeprowadzane jest porównanie wartości bilansowej brutto ekspozycji kredytowej z wartością oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych, zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej, które pozwala stwierdzić czy nastąpiła utrata wartości. W przypadku gdy zdyskontowana wartość przyszłych przepływów pieniężnych jest większa od wartości bilansowej brutto, nie stwierdza się utraty wartości i nie dokonuje się odpisu.

W przypadku sytuacji specyficznych, dla których przyszłe przepływy są jednoznacznie uwarunkowane zdarzeniami jednostkowymi (zgodnie z metryką dyskretną), Bank szacuje prawdopodobieństwo takich zdarzeń jako podstawę do wyliczenia kwoty należnych rezerw.

Przesłanki utraty wartości – należności detaliczne

W przypadku Banku w Polsce przesłanki utraty wartości rozpoznawane są na poziomie klienta, tj. z uwzględnieniem wszystkich jego zobowiązań wobec Banku. W oddziałach Banku w Czechach i na Słowacji stosuje się podejście transakcyjne, w którym każda ekspozycja kredytowa klienta analizowana jest niezależnie od innych.

Najczęściej występującą przesłanką utraty wartości jest opóźnienie w spłacie, które wyznaczane jest w różny sposób w zależności od wyżej wymienionego podejścia. W oddziale polskim przesłanka utraty wartości ma miejsce, gdy kwota wymagalna wszystkich ekspozycji klienta, przeterminowanych powyżej 30 dni, przekracza 500 PLN, a największe opóźnienie w spłacie jest większe niż 90 dni.

W oddziałach Banku w Czechach i na Słowacji przesłankę utraty wartości stanowi zaległość przekraczająca odpowiednio 3 000 CZK lub 120 EUR, opóźniona powyżej 90 dni.

Dodatkowo we wszystkich oddziałach przesłankę utraty wartości stanowią poniższe zdarzenia:

• a. restrukturyzacja danego zobowiązania kredytowego,
• b. upadłość dłużnika,
• c. uznanie przez Bank danej transakcji jako wyłudzenie,
• d. sprzedaż wierzytelności kredytowej ze znaczną stratą ekonomiczną,
• e. stwierdzenie przez Bank nieściągalności zobowiązania,
• f. wypłata przez towarzystwo ubezpieczeniowe świadczenia z tytułu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (NWW).

Wyznaczanie odpisów aktualizujących oraz rezerw – należności korporacyjne

Narzędziem do wyliczania odpisów aktualizujących dla zaangażowań z utratą wartości udzielonych klientom korporacyjnym oraz bankom jest intranetowa aplikacja IMPAIRMENT-Korpo. Proces identyfikacji klientów z utratą wartości i kalkulacji odpisów aktualizacyjnych przebiega następująco:

a) identyfikacja w podejściu indywidualnym przesłanek utraty wartości (ang. loss events), a w przypadku wystąpienia przesłanki – klasyfikacja klienta do kategorii default,

b) oszacowanie przyszłych przepływów pieniężnych zarówno z zabezpieczeń, jak i z bieżącej działalności klienta,

c) kalkulacja utraty wartości uwzględniająca bieżącą wartość szacowanych przyszłych odzysków zdyskontowanych efektywną stopą procentową,

d) ewidencja księgowa odpisów aktualizujących oraz rezerw.

W przypadku klientów z rozpoznaną przesłanką utraty wartości przeprowadzane jest porównanie wartości bilansowej brutto ekspozycji kredytowej z wartością oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych, zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej. W przypadku, gdy zdyskontowana wartość przyszłych przepływów pieniężnych jest niższa od wartości bilansowej brutto, uznaje się, że wystąpiła utrata wartości. Skutkuje to koniecznością dokonania odpisu aktualizującego bilansową ekspozycję kredytową i/lub zawiązaniem rezerwy na pozabilansową część ekspozycji kredytowej.

W przypadku ekspozycji dla których zdyskontowana wartość przyszłych przepływów pieniężnych jest wyższa od wartości bilansowej brutto nie stwierdza się utraty wartości i klasyfikuje się ekspozycję do portfela IBNR (Incurred But Not Reported loss), zaistniałych lecz niezaraportowanych strat. Rezerwa portfelowa IBNR dla tego portfela tworzona jest w ujęciu grupowym w wysokości 5% wartości bilansowej brutto.

Wyznaczanie rezerwy IBNR dla portfela bez rozpoznanych przesłanek utraty wartości należności korporacyjne

Wielkość tworzonego odpisu/rezerwy odpowiada szacowanej wartości poniesionej straty i jest założona na poziomie oczekiwanego zaangażowania w momencie wystąpienia utraty wartości z uwzględnieniem przewidywanej wartości straty księgowej (w ujęciu procentowym) oraz prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia utraty wartości ekspozycji.

Prawdopodobieństwo ujawnienia się straty jest modelowane przy pomocy regresji logistycznej opartej na wskaźnikach finansowych i danych jakościowych na temat finansowanego podmiotu. Model jest kalibrowany na wewnętrznych danych Banku obejmujących kilkuletni okres obserwacji portfela korporacyjnego. W oparciu o istniejący w Banku okres monitoringowy oszacowano, że średni okres, jaki upływa między zaistnieniem negatywnego zdarzenia ekonomicznego a możliwością jego rejestracji przez Bank, wynosi 6–8 miesięcy (w zależności od wielkości firmy) – jest to tzw. okres identyfikacji straty (ang. LIP: Loss Identification Period). Zatem w obliczeniach przyjęto dla parametru PD horyzont obserwacji równy 6-8 miesięcy, a jego wartość uzyskiwana jest w wyniku przeskalowania oryginalnej wartości 12 miesięcznego PD-ratingu pochodzącego z modelu ratingowego dla korporacji. Wielkość poniesionej straty jest założona na poziomie oczekiwanego zaangażowania w przypadku zaistnienia stanu default (EAD) pomnożonego przez PD oraz LGD.

Charakterystyka korporacyjnego systemu ratingowego jako modelu wrażliwego na zmiany cyklu koniunkturalnego (ang. Point-in-Time), jak też uwzględnienie w modelu finansowych danych śródrocznych oraz wskaźników ostrzegawczych, w ocenie Zarządu Banku zapewnia adekwatną reakcję wyliczonych kwot rezerw portfelowych na zmieniające się warunki rynkowe.

Wyznaczania odpisów aktualizujących oraz rezerw – należności detaliczne

W obszarze detalicznym odpisy aktualizacyjne oraz rezerwy wyznaczane są portfelowo dla ekspozycji zarówno ze stwierdzoną jak i bez stwierdzonej utraty wartości. Do celów pomiaru utraty wartości stosuje się dwa sposoby wyznaczania parametrów ryzyka kredytowego. W przypadku rynku polskiego wykorzystywane są parametry analogiczne do pochodzących z metodyki AIRB (zaawansowanej metody ratingów wewnętrznych kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego), po niezbędnej eliminacji różnic pomiędzy podejściem wynikającym z AIRB i MSR 39. W przypadku rynku czeskiego i słowackiego parametry ryzyka szacowane są w oparciu o macierze migracji.

Do szacowania prawdopodobieństwa wystąpienia utraty wartości wykorzystywany jest 12-miesięczny okres identyfikacji straty (LIP) wyznaczony w oparciu o bieżące dane wewnętrzne dotyczące bankowych procesów i możliwości detekcji zaistniałych strat.

Aktywa wyceniane w wartości godziwej dostępne do sprzedaży

Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Grupa ocenia, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości danego składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. W przypadku instrumentów kapitałowych klasyfikowanych jako aktywa dostępne do sprzedaży, przy ocenie, czy nastąpiła utrata wartości, brany jest pod uwagę m.in. znaczny lub długotrwały spadek wartości godziwej papieru wartościowego poniżej jego ceny nabycia, wynikający ze zwiększenia ryzyka kredytowego. Jeżeli istnieją tego rodzaju przesłanki dotyczące aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, łączna strata – ustalona jako różnica pomiędzy kosztem nabycia a bieżącą wartością godziwą - zostaje wyksięgowana z kapitału własnego i ujęta w rachunku zysków i strat. Tak wyliczona strata powinna zostać pomniejszona o utratę wartości danego składnika aktywów uprzednio wykazywaną w rachunku zysków i strat. Odpisy z tytułu utraty wartości instrumentów kapitałowych ujęte w rachunku zysków i strat nie są odwracane przez rachunek zysków i strat, lecz przez kapitał własny. Jeżeli w późniejszym okresie wartość godziwa instrumentu dłużnego klasyfikowanego jako dostępny do sprzedaży wzrośnie, a wzrost ten będzie można obiektywnie powiązać ze zdarzeniem, które nastąpiło po ujęciu utraty wartości w rachunku zysków i strat, wówczas odpis z tytułu utraty wartości jest odwracany w rachunku zysków i strat.

Umowy renegocjowane

Grupa traktuje renegocjacje warunków umownych pożyczek i kredytów jako przesłankę utraty wartości, chyba że renegocjacja warunków umownych nie była wymuszona sytuacją dłużnika, a przeprowadzona była na normalnych zasadach biznesowych. Następnie Grupa ocenia, czy utrata wartości takich pożyczek i kredytów powinna zostać rozpoznana na bazie indywidualnej czy grupowej.

2.11. Umowy gwarancji finansowych

Umową gwarancji finansowych jest umowa zobowiązująca wystawcę do dokonania określonych płatności rekompensujących posiadaczowi stratę, jaką poniesie z powodu nie dokonania przez określonego dłużnika płatności w przypadającym terminie zgodnie z pierwotnymi lub zmienionymi warunkami instrumentu dłużnego.

W momencie początkowego ujęcia umowę gwarancji finansowej wycenia się w wartości godziwej. Po początkowym ujęciu, wystawca takiej umowy wycenia ją według wartości wyższej z:

• wartości ustalonej zgodnie z MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe" oraz
• wartości początkowej pomniejszonej, w odpowiednich przypadkach, o skumulowane odpisy amortyzacyjne ujęte zgodnie z MSR 18 "Przychody".

2.12. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych

Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych obejmują pozycje zapadalne w ciągu trzech miesięcy od dnia nabycia, w tym: kasę i środki w banku centralnym o nieograniczonych możliwościach dysponowania, bony skarbowe oraz inne kwalifikujące się bony, kredyty i pożyczki udzielone innym bankom, należności od innych banków oraz zakupione z intencją sprzedaży w krótkim terminie papiery wartościowe Skarbu Państwa. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.

2.13. Umowy sprzedaży i odkupu

Transakcje repo i reverse repo określane są jako operacje sprzedaży lub kupna papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu lub odsprzedaży w umownym terminie i określonej umownej cenie i są ujmowane na dzień przekazania środków.

Papiery wartościowe sprzedawane przy jednoczesnym zawarciu powiązanej umowy odkupu (ang. repos/sell buy back) są reklasyfikowane w sprawozdaniu finansowym jako aktywa, na których ustanowiono zabezpieczenie, jeżeli jednostka przejmująca ma wynikające z umowy lub zwyczaju prawo do sprzedaży lub ponownego zastawienia zabezpieczenia. Zobowiązanie wobec kontrahenta ujmuje się w zobowiązaniach wobec innych banków, depozytach innych banków, innych depozytach lub zobowiązaniach wobec klientów z tytułu depozytów, w zależności od jego charakteru. Zakupione papiery wartościowe z przyrzeczeniem odsprzedaży (ang. reverse repos/buy sell back) ujmuje się jako kredyty i pożyczki udzielone innym bankom lub klientom, w zależności od ich charakteru.

Przy zawieraniu transakcji repo i reverse repo Grupa mBanku S.A. sprzedaje lub nabywa papiery wartościowe z udzielonym przyrzeczeniem odkupu lub odsprzedaży w umownym terminie i po określonej umownej cenie. Transakcje te są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako aktywa finansowe przeznaczone do obrotu lub inwestycyjne aktywa finansowe oraz zobowiązania w przypadku dokonania transakcji "sell buy back" i jako należności w przypadku transakcji typu "buy sell back".

Pożyczonych przez Grupę w transakcjach "buy sell back" papierów wartościowych nie ujmuje się w sprawozdaniu finansowym, chyba że zostały sprzedane osobom trzecim. W takim wypadku, transakcje sprzedaży ujmuje się w sprawozdaniu finansowym a przychody ze sprzedaży uwzględnia się w wyniku na działalności handlowej, a obowiązek zwrotu pożyczonych papierów ujmuje się według wartości godziwej jako zobowiązania wobec klientów. Nie rozpoznaje się jako aktywów finansowych papierów wartościowych pożyczonych w transakcjach "buy sell back" oraz ponownie wypożyczonych w transakcjach "sell buy back".

W wyniku zawierania transakcji "sell buy back" na papierach posiadanych przez Grupę, dokonuje się przeniesienia aktywów finansowych w taki sposób, że nie kwalifikują się one do wyłączenia, ponieważ Grupa zachowuje zasadniczo wszystkie ryzyka i korzyści związane z posiadaniem aktywów finansowych.

2.14. Pochodne instrumenty finansowe i rachunkowość zabezpieczeń

Pochodne instrumenty finansowe wykazywane są w wartości godziwej począwszy od dnia zawarcia transakcji. Wartość godziwą ustala się w oparciu o notowania instrumentów na aktywnych rynkach, w tym w oparciu o ceny niedawno zawartych transakcji, oraz w oparciu o techniki wyceny, w tym modele bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych oraz modele wyceny opcji, w zależności od tego, który ze sposobów jest w danym przypadku właściwy. Wszystkie instrumenty pochodne o dodatniej wartości godziwej wykazuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako aktywa, a o wartości ujemnej – jako zobowiązania.

Najlepszym wskaźnikiem wartości godziwej instrumentu pochodnego w momencie jego początkowego ujęcia jest cena zawarcia transakcji (czyli wartość godziwa zapłaconej lub otrzymanej zapłaty). Jeżeli wartość godziwa tego instrumentu może być określona poprzez porównanie z innymi aktualnymi transakcjami rynkowymi dotyczącymi tego samego instrumentu (nie poddanego modyfikacji) lub na podstawie technik wyceny opartych wyłącznie na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych, wówczas Grupa wykazuje zyski lub straty pierwszego dnia zgodnie z zasadami opisanymi w Nocie 2.15.

Wbudowane instrumenty pochodne traktuje się jako odrębne instrumenty pochodne, jeżeli ryzyka z nimi związane oraz ich charakterystyka nie są ściśle powiązane z ryzykami i charakterystyką zasadniczego kontraktu oraz kontrakt zasadniczy nie jest wyceniany w wartości godziwej przez wynik finansowy. Tego rodzaju wbudowane instrumenty pochodne wycenia się według wartości godziwej, a zmiany wartości godziwej wykazuje się w rachunku zysków i strat.

Zgodnie z zapisami MSR 39 OS 30: (i), opcja wcześniejszej spłaty nie musi być wydzielana z instrumentu dłużnego i wyceniana na potrzeby skonsolidowanego sprawozdania finansowego, ponieważ wartość wykonania opcji wcześniejszej spłaty jest w przybliżeniu równa wartości zamortyzowanego kosztu instrumentu dłużnego na każdy dzień rozliczania. W przypadku, gdyby wartość opcji wcześniejszej spłaty nie była ściśle związana z instrumentem dłużnym, byłaby ona wyceniona oraz ujawniona w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy; (ii), cena wykonania opcji przedpłaty daje pożyczkodawcy zwrot w kwocie w przybliżeniu równej wartości bieżącej utraconych odsetek za pozostały do końca okres zasadniczej umowy. Utracone odsetki są rezultatem pomnożenia kwoty nominału objętej przedpłatą, przez różnicę stóp procentowych. Różnica stóp procentowych jest to nadwyżka efektywnej stopy procentowej umowy zasadniczej nad efektywną stopą procentową, którą jednostka uzyskałaby na dzień przedpłaty, gdyby dokonała reinwestycji kwoty nominału objętej przedpłatą w ramach podobnej umowy obejmującej okres pozostały do końca umowy zasadniczej.

Ocena tego, czy opcja kupna lub sprzedaży jest ściśle powiązana z zasadniczym instrumentem dłużnym, dokonywana jest przed wydzieleniem składnika kapitałowego z zasadniczego instrumentu dłużnego zgodnie z MSR 32.

Sposób ujmowania zmian wartości godziwej zależy od tego, czy dany instrument pochodny jest wyznaczony jako instrument zabezpieczający, a jeżeli tak, to także od rodzaju zabezpieczanej pozycji. Grupa wyznacza niektóre instrumenty pochodne albo jako (1) zabezpieczenie wartości godziwej ujętego składnika aktywów lub zobowiązań albo wiążącej umowy (zabezpieczenie wartości godziwej), albo (2) zabezpieczenie przyszłych wysoce prawdopodobnych przepływów pieniężnych z tytułu ujętego składnika aktywów lub zobowiązania, lub prognozowanej transakcji (zabezpieczenie przepływów pieniężnych). W odniesieniu do instrumentów pochodnych zabezpieczających pozycje Grupy stosuje się rachunkowość zabezpieczeń pod warunkiem spełnienia określonych w MSR 39 kryteriów tzn.:

• ^w momencie ustanowienia zabezpieczenia formalnie wyznaczono i udokumentowano powiązanie zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem przez jednostkę oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Dokumentacja zawiera identyfikację instrumentu zabezpieczającego, zabezpieczanej pozycji lub transakcji, charakter zabezpieczanego ryzyka, a także sposób, w jaki jednostka będzie oceniała efektywność instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zagrożenia zmianami wartości godziwej pozycji zabezpieczanej lub przepływów pieniężnych związanych z zabezpieczanym ryzykiem;
• ^oczekuje się, że zabezpieczenie będzie wysoce efektywne w kompensowaniu zmian wartości godziwej lub przepływów pieniężnych wynikających z zabezpieczanego ryzyka, zgodnie z udokumentowaną pierwotnie strategią zarządzania ryzykiem, dotyczącą tego konkretnego powiązania zabezpieczającego;
• ^w przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych, planowana transakcja będąca przedmiotem zabezpieczenia musi być wysoce prawdopodobna oraz musi podlegać zagrożeniu zmianami przepływów pieniężnych, które w rezultacie mogą wpływać na rachunek zysków i strat;
• ^efektywność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, tj. wartość godziwa lub przepływy pieniężne związane z pozycją zabezpieczaną wynikające z zabezpieczanego ryzyka oraz wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego mogą być wiarygodnie wycenione;
• ^zabezpieczenie jest na bieżąco oceniane i stwierdza się jego wysoką efektywność we wszystkich okresach sprawozdawczych, na które zabezpieczenie zostało ustanowione.

Grupa dokumentuje cele zarządzania ryzykiem i strategię zawierania transakcji zabezpieczających oraz w momencie zawarcia transakcji, relację między instrumentem zabezpieczającym a zabezpieczaną pozycją. Grupa dokumentuje również własną ocenę efektywności transakcji zabezpieczających przed zmianami wartości godziwej lub przepływów pieniężnych, mierzoną zarówno prospektywnie jak i retrospektywnie od momentu ustalenia oraz przez cały okres trwania relacji instrumentu zabezpieczającego z zabezpieczaną pozycją.

Ze względu na podział instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych do księgi bankowej oraz zaklasyfikowanych do księgi handlowej, Grupa stosuje odmienne podejście do prezentowania przychodów/kosztów odsetkowych dla każdej z tych grup instrumentów pochodnych, które zostało opisane w Nocie 2.4 Przychody i koszty z tytułu odsetek. Pozostały wynik z wyceny do wartości godziwej instrumentów ujmuje się w wyniku na działalności handlowej.

Zabezpieczenie wartości godziwej

Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych i kwalifikujących się jako zabezpieczenia wartości godziwej ujmuje się w rachunku zysków i strat wraz z odpowiadającymi im zmianami wartości godziwej zabezpieczanego składnika aktywów lub zobowiązania odnoszącego się do ryzyka, przed którym Grupa się zabezpiecza.

W przypadku, gdy zabezpieczenie przestało spełniać kryteria stosowania rachunkowości zabezpieczeń, korektę wartości bilansowej instrumentu zabezpieczanego, wycenianego według efektywnej stopy procentowej, rozlicza się w czasie w rachunku zysków i strat w okresie pozostałym do terminu wymagalności/zapadalności. Korekta wartości bilansowej zabezpieczanego kapitałowego papieru wartościowego jest wykazywana w pozostałych całkowitych dochodach do czasu zbycia tego papieru wartościowego.

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Efektywną część zmian wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych i kwalifikujących się jako zabezpieczenia przepływów pieniężnych ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach. Zysk lub stratę dotyczącą części nieefektywnej wykazuje się w rachunku zysków i strat bieżącego okresu.

Kwoty ujęte w pozostałych całkowitych dochodach przenosi się do rachunku zysków i strat oraz zalicza do przychodów lub kosztów tych samych okresów, w których zabezpieczana pozycja wpłynie na rachunek zysków i strat (np. w momencie zawarcia prognozowanej transakcji sprzedaży, która jest przedmiotem zabezpieczenia).

W przypadku, gdy instrument zabezpieczający wygasł albo został sprzedany, lub gdy zabezpieczenie przestało spełniać kryteria rachunkowości zabezpieczeń, wszelkie łączne zyski lub straty wykazywane w tym momencie w pozostałych całkowitych dochodach pozostają w pozostałych całkowitych dochodach, do momentu ujęcia w rachunku zysków i strat prognozowanej transakcji. Jeżeli zawarcie prognozowanej transakcji nie jest już uznawane za prawdopodobne, łączne zyski lub straty wykazane w pozostałych całkowitych dochodach są niezwłocznie przenoszone do rachunku zysków i strat.

Instrumenty pochodne nie spełniające kryteriów rachunkowości zabezpieczeń

Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych nie spełniających kryteriów rachunkowości zabezpieczeń wykazywane są w rachunku zysków i strat bieżącego okresu.

Grupa posiada w portfelu następujące instrumenty pochodne:

Instrumenty na ryzyko rynkowe:

• Kontrakty futures na obligacje, na indeks
• Opcje na papiery wartościowe i indeksy giełdowe
• Opcje na kontrakty futures
• Transakcje terminowe na papiery wartościowe
• Swapy towarowe

Instrumenty na ryzyko stopy procentowej:

• Forward Rate Agreement (FRA)
• Interest Rate Swap (IRS), Overnight Index Swap (OIS)
• Opcje na stopę procentową

Instrumenty na ryzyko kursu walutowego:

• Walutowe transakcje terminowe, fx swap, fx forward
• Cross Currency Interest Rate Swap (CIRS)
• Opcje walutowe.

2.15. Zyski i straty w momencie początkowego ujęcia

Najlepszym dowodem wartości godziwej instrumentu finansowego przy początkowym ujęciu jest cena transakcji (tj. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty), chyba że wartość godziwa tego instrumentu jest udowodniona poprzez porównanie z innymi możliwymi do obserwacji bieżącymi transakcjami rynkowymi dla tego samego instrumentu (tj. bez modyfikacji lub przepakowania) lub oparta jest na technice wyceny, której zmienne obejmują wyłącznie dane pochodzące z możliwych do obserwacji rynków.

W przypadku transakcji, których wartość początkowa uzyskana z modelu wyceny (uwzględniającego zarówno dane obserwowane na rynku jak i dane nierynkowe) oraz cena transakcyjna różnią się, początkowe ujęcie następuje według ceny transakcyjnej. Grupa zakłada, że cena taka jest najlepszym przybliżeniem wartości godziwej, pomimo faktu, iż wartość otrzymana z modelu wyceny może być różna. Różnica pomiędzy ceną transakcji a wartością uzyskaną z modelu, zwyczajowo nazywana zyskami i stratami z początkowego ujęcia ("day one profit and loss"), jest rozliczana w czasie.

Moment ujęcia odroczonych zysków i strat z początkowego ujęcia jest oceniany indywidualnie. Są one amortyzowane przez okres trwania transakcji, odraczane do momentu, kiedy wartość instrumentu może być ustalona na podstawie obserwowalnych rynkowych danych wejściowych, lub realizowane przez płatności. Instrument finansowy jest od tego momentu wyceniany w wartości godziwej, skorygowanej o zyski i straty z początkowego ujęcia. Dalsze zmiany wartości godziwej są niezwłocznie ujmowane w rachunku zysków i strat bez odwracania odroczonych zysków i strat z początkowego ujęcia.

2.16. Kredyty i pożyczki otrzymane oraz depozyty przyjęte

Kredyty i pożyczki otrzymane oraz depozyty przyjęte ujmuje się początkowo według wartości godziwej, pomniejszonej o poniesione koszty transakcyjne. Po początkowym ujęciu, kredyty i pożyczki oraz depozyty przyjęte wykazuje się według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej). Wszelkie różnice pomiędzy otrzymaną kwotą (pomniejszoną o koszty transakcyjne) a wartością wykupu ujmuje się w rachunku zysków i strat przez okres obowiązywania odnośnych umów metodą efektywnej stopy procentowej.

2.17. Wartości niematerialne

Przy początkowym ujęciu Grupa wycenia wartości niematerialne w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Po początkowym ujęciu wartości niematerialne wykazane są według ceny nabycia skorygowanej o koszty ulepszenia (przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji lub modernizacji) oraz naliczone umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości. Umorzenie naliczane jest metodą liniową przy uwzględnieniu oczekiwanych okresów ekonomicznej użyteczności wartości niematerialnych.

Wartość firmy

Wartość firmy z tytułu przejęcia jednostki jest początkowo ujmowana według ceny nabycia stanowiącej kwotę nadwyżki sumy przekazanej zapłaty, kwoty wszelkich niekontrolujących udziałów w jednostce przejmowanej oraz w przypadku połączenia jednostek realizowanego etapami wartości godziwej na dzień przejęcia udziału w kapitale jednostki przejmowanej, należącego poprzednio do jednostki przejmującej nad kwotą netto ustaloną na dzień przejęcia wartości możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań.

Wartość firmy z przejęcia jednostek zależnych ujmuje się w ramach wartości niematerialnych. Wartość firmy nie jest amortyzowana, lecz jest testowana corocznie pod kątem utraty wartości oraz gdy istnieją przesłanki na to wskazujące i wykazywana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według kosztu pomniejszonego o skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Grupa ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego została przypisana wartość firmy. W razie stwierdzenia, że przesłanki takie występują, Grupa szacuje wartość odzyskiwaną tego składnika aktywów. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w odniesieniu do wartości firmy nie podlega odwróceniu.

Zyski i straty ze zbycia działalności uwzględniają wartość bilansową wartości firmy dotyczącą sprzedanej działalności. W celu przeprowadzenia testu pod kątem możliwej utraty wartości wartość firmy jest alokowana do ośrodków wypracowujących środki pieniężne. Alokację robi się na dzień nabycia dla takich ośrodków bądź grup ośrodków wypracowujących środki pieniężne, które według oczekiwań będą czerpać korzyści z połączenia, dzięki któremu ta wartość firmy powstała, nie większych niż segmenty operacyjne zgodnie z MSSF 8 bez względu na to, czy zostały do nich przypisane także inne składniki aktywów lub zobowiązania jednostki przejmowanej.

Oprogramowanie komputerowe

Zakupione licencje na oprogramowanie komputerowe aktywuje się w wysokości kosztów poniesionych na zakup i przygotowanie do używania konkretnego oprogramowania komputerowego. Aktywowane koszty odpisuje się przez szacowany okres użytkowania oprogramowania (2-11 lat). Wydatki związane utrzymaniem programów komputerowych spisywane są w koszty z chwilą poniesienia. Wydatki bezpośrednio związane z wytworzeniem dających się zidentyfikować i unikatowych programów komputerowych kontrolowanych przez Grupę, które prawdopodobnie wygenerują korzyści gospodarcze przekraczające te koszty i będą uzyskiwane przez więcej niż jeden rok, ujmuje się jako wartości niematerialne. Koszty bezpośrednie obejmują koszty osobowe bezpośrednio przypisane do oprogramowania.

Aktywowane koszty związane z tworzeniem oprogramowania amortyzowane są przez szacowany okres użytkowania (2-11 lat).

Oprogramowanie komputerowe bezpośrednio związane z funkcjonowaniem określonego sprzętu informatycznego jest wykazywane w pozycji "Rzeczowe aktywa trwałe".

Koszty zakończonych prac rozwojowych

Grupa identyfikuje koszty zakończonych prac rozwojowych jako wartości niematerialne w związku z uzyskaniem przyszłych korzyści ekonomicznych oraz spełnieniem warunków określonych w MSR 38, tj. Grupa ma możliwość i zamiar ukończenia oraz użytkowania wytwarzanego składnika, posiada stosowne środki techniczne i finansowe służące ukończeniu prac i użytkowaniu wytwarzanego składnika oraz może wiarygodnie ustalić wysokość nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować wytworzonemu składnikowi wartości niematerialnych.

Ekonomiczny okres użyteczności "Kosztów zakończonych prac rozwojowych" jest określony i nie przekracza 3 lat. Stawki amortyzacyjne są dostosowane do okresu ekonomicznej użyteczności. Grupa wykazuje osobno te koszty, które wynikają z prac rozwojowych we własnym zakresie i z transakcji połączenia jednostek gospodarczych.

Na nakłady na prace rozwojowe składają się wszystkie nakłady, które można bezpośrednio przyporządkować czynnościom rozwojowym.

Wartości niematerialne są badane pod kątem utraty wartości zawsze, gdy występują zdarzenia lub zmiany okoliczności wskazujące, że wartość bilansowa może być niemożliwa do odzyskania.

2.18. Rzeczowe aktywa trwałe

Rzeczowe aktywa trwałe wykazuje się według kosztu historycznego pomniejszonego o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Koszt historyczny uwzględnia wydatki bezpośrednio związane z nabyciem danych aktywów.

Późniejsze nakłady uwzględnia się w wartości bilansowej danego środka trwałego lub ujmuje jako odrębny środek trwały (tam, gdzie jest to właściwe) tylko wówczas, gdy jest prawdopodobne, że z tytułu tej pozycji nastąpi wpływ korzyści ekonomicznych do Grupy, zaś koszt danej pozycji można wiarygodnie zmierzyć. Wszelkie pozostałe wydatki na naprawę i konserwację odnoszone są do rachunku zysków i strat w okresie obrotowym, w którym je poniesiono.

Grunty nie podlegają amortyzacji. Amortyzację innych środków trwałych nalicza się metodą liniową w celu rozłożenia ich wartości początkowej, pomniejszonej o wartość końcową, przez okresy ich użytkowania, które dla poszczególnych grup środków trwałych wynoszą:

- Urządzenia techniczne i maszyny	2-10 lat,
- Środki transportu	5 lat,
- Sprzęt informatyczny	2-5 lat,
- Inwestycje w obce środki trwałe	10-40 lat nie dłużej niż okres najmu/ dzierżawy/ leasingu,
- Sprzęt biurowy, meble	5-10 lat.

Grunty i budynki obejmują głównie oddziały i biura. Weryfikacji wartości końcowej i okresów użytkowania środków trwałych oraz metod amortyzacji dokonuje się na koniec każdego okresu sprawozdawczego i w razie potrzeby dokonuje się ich korekty prospektywnie.

Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Grupa ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości środków trwałych. W razie stwierdzenia, że przesłanki takie występują, Grupa szacuje wartość odzyskiwaną tych środków trwałych. Amortyzowane środki trwałe są badane pod kątem utraty wartości zawsze, gdy występują zdarzenia lub zmiany okoliczności wskazujące, że wartość bilansowa może być niemożliwa do odzyskania. Wartość bilansowa środka trwałego jest obniżana do poziomu wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa przewyższa szacunkową wartość odzyskiwalną. Wartość odzyskiwalna jest wyższą z dwóch wartości: wartości godziwej środka trwałego pomniejszonej o koszty jego sprzedaży i wartości użytkowej. klasyfikuje się jako przychodu. - Budynki i budowle 25-40 lat,

Jeżeli oszacowanie wartości odzyskiwalnej pojedynczego składnika aktywów nie jest możliwe, Grupa ustala wartość odzyskiwalną ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego należy dany składnik aktywów (ośrodek wypracowujący środki pieniężne danego składnika aktywów).

Wartość bilansowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych zostaje usunięta z bilansu w momencie zbycia lub wówczas, gdy nie przewiduje się osiągnięcia przyszłych korzyści ekonomicznych z jego użytkowania i następującego po nim zbycia. Zyski i straty wynikające z faktu usunięcia pozycji rzeczowych aktywów trwałych z bilansu ujmuje się w rachunku zysków i strat w momencie usunięcia z bilansu. Zysków nie Zyski i straty z tytułu zbycia środków trwałych ustala się drogą porównania wpływów ze sprzedaży z ich wartością bilansową i ujmuje w rachunku zysków i strat.

2.19. Zapasy

Zapasy wyceniane są według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia bądź kosztu wytworzenia lub ceny sprzedaży netto. Do kosztu wytworzenia zapasów zalicza się koszty bezpośrednie produkcji, odnośną część ponoszonych w procesie wytwarzania stałych pośrednich kosztów produkcji oraz koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu danego składnika. Cena sprzedaży netto to oszacowana cena sprzedaży w normalnym toku działalności, pomniejszona o odnośne zmienne koszty sprzedaży. Kwotę wszelkich odpisów wartości zapasów do poziomu wartości netto możliwej do uzyskania oraz wszelkie straty w zapasach ujmuje się jako koszt okresu, w którym odpis lub strata miały miejsce zaliczając do kosztu pozostałych kosztów operacyjnych. Odwrócenie odpisu wartości zapasów, wynikające ze zwiększenia ich wartości netto możliwej do uzyskania zostaje ujęte jako zmniejszenie kwoty zapasów ujętych jako koszt okresu, w którym odwrócenie odpisu wartości miało miejsce. Wartość rozchodu pozycji zapasów wycenia się w drodze szczegółowej identyfikacji poszczególnych cen nabycia lub kosztów wytworzenia składników, które dotyczą realizacji konkretnych wydzielonych przedsięwzięć. W szczególności do zapasów zalicza się grunty oraz prawa wieczystego użytkowania gruntów przeznaczone do zagospodarowania w ramach realizowanych inwestycji budownictwa. Obejmują one także środki trwałe przeznaczone do leasingu oraz środki trwałe przejęte z wypowiedzianych umów leasingu.

2.20. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana

Do aktywów trwałych do zbycia klasyfikowane są aktywa trwałe w przypadku, jeśli ich wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, a nie poprzez ich dalsze wykorzystanie. Sytuacja taka ma miejsce, gdy pojedynczy składnik aktywów (lub grupa) jest dostępny do natychmiastowej sprzedaży w jego bieżącym stanie z uwzględnieniem jedynie normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego typu aktywów oraz jego sprzedaż jest wysoce prawdopodobna, tzn. zdecydowano o wypełnieniu planu sprzedaży danego składnika aktywów, rozpoczęto aktywny program znalezienia nabywcy i zakończenia planu zbycia. Ponadto taki składnik aktywów jest oferowany do sprzedaży po cenie, która jest racjonalna w odniesieniu do jego bieżącej wartości godziwej i oczekuje się, że sprzedaż zostanie ujęta jako sprzedaż zakończona w czasie jednego roku od dnia zaklasyfikowania składnika aktywów do tej kategorii.

Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży ujmuje się w kwocie niższej z dwóch: wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia tych aktywów. Dla aktywów zaklasyfikowanych do tej kategorii nie nalicza się amortyzacji.

W przypadku, gdy kryteria klasyfikacji do grupy aktywów trwałych do zbycia nie są spełnione Grupa zaprzestaje ich ujmowania w tej kategorii i dokonuje reklasyfikacji do odpowiedniej kategorii aktywów. W takim przypadku Grupa wycenia składnik aktywów, który nie jest dłużej klasyfikowany jako przeznaczony do zbycia (lub nie wchodzi już w skład grupy przeznaczonej do zbycia) w kwocie niższej z dwóch:

• jego wartości bilansowej z dnia poprzedzającego klasyfikację składnika aktywów (lub grupy do zbycia) jako przeznaczony do sprzedaży, skorygowanej o amortyzację lub aktualizację wyceny, która zostałaby ujęta, gdyby składnik aktywów (lub grupa do zbycia) nie został zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży;
• jego wartości odzyskiwalnej z dnia podjęcia decyzji o braku jego sprzedaży.

Działalność zaniechana to element przedsięwzięcia Grupy, który został zbyty lub jest zakwalifikowany jako przeznaczony do sprzedaży, jak również stanowi odrębną, ważną dziedzinę działalności jednostki lub jej geograficzny obszar działalności, albo jest jednostką zależną nabytą wyłącznie z zamiarem jej odsprzedaży.

Klasyfikacja do działalności zaniechanej następuje w momencie zbycia lub w momencie, gdy działalność spełnia kryteria działalności przeznaczonej do sprzedaży, jeśli ten moment nastąpił wcześniej. Grupa do zbycia, która ma zostać wycofana z użytkowania, również może się kwalifikować jako działalność zaniechana.

2.21. Odroczony podatek dochodowy

Grupa tworzy rezerwę na przejściową różnicę z tytułu podatku dochodowego spowodowaną różnicą między wartością bilansową danego składnika aktywów lub zobowiązań wykazywaną w sprawozdaniu finansowym a jego wartością podatkową. Dodatnią różnicę netto wykazuje się w pasywach jako "Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego". Ujemną różnicę netto ujmuje się w pozycji "Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego". Zmianę stanu rezerwy na odroczony podatek dochodowy oraz aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w stosunku do poprzedniego okresu obrotowego zalicza się do pozycji "Podatek dochodowy". Do wyliczenia podatku odroczonego stosuje się metodę bilansową.

Zobowiązania lub aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są w pełnej wysokości, metodą bilansową, w związku z istnieniem różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową. Zobowiązania lub aktywa z tego tytułu ustala się przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących prawnie lub faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego, i które to stawki zgodnie z oczekiwaniami będą obowiązywać w momencie realizacji aktywów lub regulowania zobowiązań z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Główne różnice przejściowe powstają z tytułu odpisów tworzonych na utratę wartości kredytów i udzielonych gwarancji spłaty kredytów, amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych, leasingu finansowego podatkowo traktowanego jako operacyjny, aktualizacji wyceny niektórych aktywów i zobowiązań finansowych, w tym kontraktów na instrumenty pochodne oraz transakcje terminowe, rezerw na świadczenia emerytalne i inne świadczenia po okresie zatrudnienia, a także strat podatkowych przysługujących do odliczenia.

Grupa weryfikuje wartość bilansową składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego na koniec każdego okresu sprawozdawczego. Grupa obniża wartość bilansową składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w zakresie, w jakim nie jest prawdopodobne osiągnięcie zysku do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Takie obniżki koryguje się w górę w zakresie, w jakim uzyskanie wystarczającego zysku do opodatkowania staje się prawdopodobne.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego są ujmowane w księgach w wysokości możliwej do zrealizowania. Jeżeli prognozowana kwota dochodu ustalonego dla celów podatkowych nie pozwala na realizację aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w całości lub w części, aktywa te są tworzone w odpowiedniej wysokości. Powyższa zasada dotyczy także ujmowanych w aktywie odroczonym kwot strat podatkowych.

Aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego Grupa wykazuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej po skompensowaniu na poziomie każdej ze spółek podlegającej konsolidacji. Aktywa i rezerwy można kompensować, jeżeli Grupa ma tytuł uprawniający do ich jednoczesnego uwzględniania przy obliczaniu kwoty zobowiązania podatkowego.

W przypadku Banku, aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlegają kompensowaniu na poziomie każdego z krajów, w którym Bank prowadzi działalność i rozlicza się z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

Grupa ujawnia oddzielnie kwotę ujemnych różnic przejściowych (głównie z tytułu nierozliczonych strat podatkowych lub niewykorzystanych ulg podatkowych), w związku z którymi nie ujęto w sprawozdaniu z sytuacji finansowej aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, a także kwotę różnic przejściowych związanych z inwestycjami w jednostkach zależnych i stowarzyszonych, na które nie utworzono rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Grupa ujmuje w kalkulacji podatku odroczonego zobowiązania lub aktywa z tytułu różnic przejściowych powstających w związku z inwestycjami w jednostki zależne i stowarzyszone, chyba że na podstawie posiadanych dowodów realizacja różnic przejściowych jest kontrolowana przez Grupę i prawdopodobne jest, że w możliwej do przewidzenia przyszłości różnice te nie ulegną odwróceniu.

Odroczony podatek dochodowy z tytułu aktualizacji wartości inwestycji dostępnych do sprzedaży i aktualizacji transakcji zabezpieczeń przepływów pieniężnych ujmuje się, tak jak aktualizację wyceny, bezpośrednio w innych pozycjach kapitału własnego, a następnie przenosi do rachunku zysków i strat w momencie, gdy dana inwestycja lub pozycja zabezpieczana wpływa na rachunek zysków i strat.

2.22. Aktywa przejęte za długi

Aktywa przejęte za długi to finansowe i niefinansowe aktywa przejęte przez Grupę w celu rozliczenia przeterminowanych należności kredytowych. Aktywa te wycenia się w momencie początkowego ujęcia w kwocie odpowiadającej ich wartości godziwej i klasyfikuje jako rzeczowe aktywa trwałe, aktywa finansowe lub inne aktywa w zależności od rodzaju aktywów i intencji Grupy odnośnie sposobu realizacji korzyści z tych aktywów. W przypadku, gdy wartość godziwa przejętych aktywów jest wyższa od kwoty długu, różnica stanowi zobowiązanie wobec kredytobiorcy.

W późniejszym okresie aktywa przejęte za długi są ujmowane i wyceniane zgodnie z polityką przewidzianą dla aktywów danej kategorii.

2.23. Rozliczenia międzyokresowe i przychody przyszłych okresów

Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów ujmuje się, jeśli wydatki dotyczą miesięcy następujących po miesiącu, w którym je poniesiono. Czynne rozliczenia międzyokresowe ujmowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji "Inne aktywa".

Do biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów zalicza się koszty z tytułu świadczeń wykonywanych na rzecz Grupy, lecz jeszcze nie stanowiących jej zobowiązań. Przychody przyszłych okresów stanowią między innymi otrzymane kwoty przyszłych świadczeń. Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów oraz przychody przyszłych okresów prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji "Pozostałe zobowiązania".

Do przychodów przyszłych okresów zalicza się prowizje reasekuracyjne i koasekuracyjne z tytułu wystawionych umów ubezpieczeniowych objętych umowami reasekuracji oraz koasekuracji, podlegające rozliczeniu w czasie, w części przypadającej na przyszłe okresy sprawozdawcze.

Koszty akwizycji w części przypadającej na następne okresy sprawozdawcze podlegają rozliczeniu w czasie proporcjonalnie do długości trwania umów ubezpieczenia, których dotyczą.

2.24. Leasing

Umowa leasingowa zaliczana jest do leasingu finansowego, jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo wszystkich ryzyk i pożytków wynikających z tytułu posiadania przedmiotu leasingu. Ostateczne przeniesienie tytułu prawnego może, lecz nie musi nastąpić. Umowa leasingowa zaliczana jest do leasingu operacyjnego, jeżeli nie następuje przeniesienie zasadniczo wszystkich ryzyk i pożytków z tytułu posiadania przedmiotu leasingu.

Grupa dokonuje ustalenia czy umowa jest umową leasingu bądź umową, która zawiera leasing, w oparciu o istotę umowy i o ocenę czy wywiązanie się z umowy jest uzależnione od korzystania z określonego składnika aktywów oraz czy umowa przenosi prawo do użytkowania składnika aktywów.

Grupa mBanku S.A. jako leasingodawca

Dla aktywów używanych na podstawie umowy leasingu finansowego wartość równą inwestycji leasingowej netto ujmuje się jako należności w pozycji "kredyty i pożyczki udzielone klientom". Różnicę pomiędzy kwotą należności brutto a wartością bieżącą należności ujmuje się jako niezrealizowane przychody finansowe.

Przychody z tytułu leasingu ujmuje się w następujący sposób:

Odsetki z tytułu leasingu finansowego

Przychody z tytułu leasingu finansowego ujmowane są według zasady memoriałowej, w oparciu o stałą stopę zwrotu skalkulowaną na podstawie wszystkich przepływów pieniężnych związanych z realizacją danej umowy leasingu, zdyskontowanych według stopy procentowej leasingu.

Przychody netto z tytułu leasingu operacyjnego

Przychody z tytułu leasingu operacyjnego oraz koszty amortyzacji środków trwałych oddanych przez Grupę w leasing operacyjny, poniesione w celu uzyskania tych przychodów, ujmuje się w wartości netto jako pozostałe przychody operacyjne w rachunku zysków i strat.

Przychody z tytułu leasingu operacyjnego ujmuje się jako przychód metodą liniową przez okres leasingu, chyba że zastosowanie innej systematycznej metody lepiej odzwierciedla sposób rozłożenia w czasie zmniejszania się korzyści czerpanych z oddanego w leasing składnika aktywów.

Grupa mBanku S.A. jako leasingobiorca

Większość dotychczasowych umów leasingowych Grupy to umowy leasingu operacyjnego. Całość opłat leasingowych dokonywanych w ramach leasingu operacyjnego jest rozliczana w ciężar kosztów metodą liniową w okresie trwania umowy leasingowej.

2.25. Rezerwy

Rezerwy na zobowiązania warunkowe o charakterze niewykorzystanych gwarancji i akredytyw (własnych), jak również na niewykorzystane, nieodwołalne, bezwarunkowo przyznane limity kredytowe, są wyceniane zgodnie z MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe".

Rezerwy zgodnie z MSR 37 są tworzone wówczas, gdy na Grupie ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków oraz gdy można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku.

W odniesieniu do działalności ubezpieczeniowej występują rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, które obejmują rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia oraz rezerwy składek.

Rezerwa na niewypłacone odszkodowania i świadczenia tworzona jest w wysokości odpowiadającej ustalonej lub przewidywanej ostatecznej wartości przyszłych wypłat odszkodowań i świadczeń związanych ze zdarzeniami, które zaszły przed datą okresu sprawozdawczego wraz z kosztami likwidacji z nimi związanymi.

Rezerwa na niewypłacone odszkodowania i świadczenia, które zostały zgłoszone ubezpieczycielowi i dla których posiadane informacje nie pozwalają na ocenę wysokości odszkodowań i świadczeń ustalana jest metodą ryczałtową.

Rezerwa składek tworzona jest indywidualnie dla każdej umowy ubezpieczenia, jako składka przypisana przypadającą na następne okresy sprawozdawcze, proporcjonalnie do okresu, na jaki składka została przypisana na bazie dziennej, przy czym w przypadku umów ubezpieczenia, których ryzyko nie jest rozłożone równomiernie w okresie trwania ubezpieczenia, rezerwa tworzona jest proporcjonalnie do przewidywanego ryzyka w następnych okresach sprawozdawczych.

W każdym dniu sprawozdawczym Grupa wykonuje test adekwatności rezerw technicznoubezpieczeniowych, którego celem jest upewnienie się czy rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe pomniejszone o odroczone koszty akwizycji są wystarczalne. Test adekwatności przeprowadzany jest przy wykorzystaniu aktualnych oszacowań przyszłych przepływów środków pieniężnych wynikających z umów ubezpieczenia, w tym kosztów likwidacji szkód oraz kosztów obsługi polis.

Jeżeli ocena wykaże, że wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych jest niewystarczalna w stosunku do oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych, wówczas cała różnica jest bezzwłocznie ujmowana w skonsolidowanym rachunku zysków i strat poprzez utratę wartości odroczonych kosztów akwizycji lub/i utworzenie dodatkowych rezerw.

2.26. Świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia i inne świadczenia pracownicze

Świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia

Grupa tworzy rezerwy na przyszłe zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia ustalone w oparciu o oszacowania tego typu zobowiązań, na podstawie modelu aktuarialnego. Grupa stosuje zasadę ujmowania zysków i strat aktuarialnych z wyceny świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia dotyczących zmian w założeniach aktuarialnych w pozostałych całkowitych dochodach, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat. Natomiast koszty zatrudnienia oraz odsetki netto od zobowiązania z tytułu określonych świadczeń Grupa ujmuje odpowiednio w "Ogólnych kosztach administracyjnych" i w pozostałych kosztach z tytułu odsetek.

Świadczenia oparte na akcjach rozliczane w instrumentach kapitałowych

Grupa prowadzi programy wynagrodzeń opartych na i regulowanych akcjami własnymi oraz opartych na akcjach jednostki dominującej najwyższego szczebla i rozliczanych w środkach pieniężnych. Świadczenia oparte na akcjach rozliczane w instrumentach kapitałowych są rozliczane zgodnie z MSSF 2 "Płatności związane z akcjami". Wartość godziwa świadczonej przez pracowników pracy, w zamian za przyznanie opcji i akcji, powiększa koszty danego okresu odpowiednio w korespondencji z kapitałami własnymi. Łączną kwotę, jaką należy rozliczyć w koszty przez okres nabywania uprawnień przez pracowników do realizacji opcji i akcji, ustala się w oparciu o wartość godziwą przyznanych opcji i akcji. Nie występują warunki rynkowe nabywania uprawnień, które byłyby uwzględnione przy szacowaniu na dzień wyceny wartości godziwej opcji na akcje oraz akcji. Warunki nabycia uprawnień inne niż warunki rynkowe nie są uwzględniane przy szacowaniu wartości godziwej opcji na akcje i akcji, lecz są uwzględniane przez korektę liczby instrumentów kapitałowych. Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Bank koryguje szacunek co do poziomu liczby opcji i akcji, co do których oczekuje się, że będą możliwe do wykorzystania. Zgodnie z MSSF 2, w trakcie trwania programów nie jest konieczne ujmowanie zmiany wartości godziwej płatności opartej na akcjach.

Świadczenia oparte na akcjach rozliczane w środkach pieniężnych

W przypadku transakcji opartych na akcjach jednostki dominującej najwyższego szczebla rozliczanych w środkach pieniężnych, wartość godziwa świadczonej przez pracowników pracy, w zamian za przyznanie praw do opcji i akcji/praw do udziału we wzroście akcji, powiększa koszty danego okresu odpowiednio w korespondencji z zobowiązaniami. Do czasu, gdy zobowiązanie wynikające z transakcji opartych na akcjach rozliczanych w środkach pieniężnych zostanie uregulowane, Bank na każdy dzień sprawozdawczy, a także na dzień rozliczenia wycenia zobowiązanie w wartości godziwej, a ewentualne zmiany wartości ujmuje w zysku lub stracie danego okresu.

Inne świadczenia pracownicze

W mBanku Hipotecznym od września 2012 roku funkcjonuje program motywacyjny, oparty na akcjach fantomowych tego banku, który traktowany jest jako program motywacyjny zgodnie z MSR 19.

2.27. Kapitał

Kapitały stanowią kapitały i fundusze własne przypadające na akcjonariuszy Banku i kapitały przypadające na udziały niekontrolujące, tworzone zgodnie z określonymi przepisami prawa, tj. właściwymi ustawami, statutem lub umową Spółek Grupy.

Zarejestrowany kapitał akcyjny

Zarejestrowany kapitał akcyjny wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do rejestru sądowego.

Akcje własne

W przypadku nabycia akcji Banku przez Bank, zapłacona kwota pomniejsza kapitał własny jako akcje własne do momentu ich anulowania. W przypadku sprzedaży lub powtórnego przydziału tych akcji, otrzymana zapłata wykazywana jest w kapitale własnym.

Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej

Kapitał ten tworzony jest z premii emisyjnej uzyskanej z emisji akcji, pomniejszonej o poniesione bezpośrednie koszty z nią związane.

Koszty bezpośrednio związane z emisją nowych akcji, emisją opcji, pomniejszają ujęte w kapitale własnym wpływy z emisji.

Ponadto kapitał zapasowy uwzględnia rozliczenia z tytułu programów motywacyjnych opartych na akcjach Banku.

Zyski zatrzymane

Zyski zatrzymane obejmują:

• pozostały kapitał zapasowy,
• pozostałe kapitały rezerwowe,
• fundusz ogólnego ryzyka,
• niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych,
• wynik roku bieżącego.

Pozostały kapitał zapasowy, pozostały kapitał rezerwowy i fundusz ogólnego ryzyka tworzone są z odpisów z zysku i są przeznaczone na cele określone w statucie lub innych przepisach prawa.

Ponadto w pozostałym kapitale rezerwowym ujmuje się wycenę programów motywacyjnych opartych na akcjach Banku.

Dywidendy za dany rok, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie, ale nie zostały wypłacone na koniec okresu sprawozdawczego, ujawnia się w pozycji zobowiązania z tytułu dywidendy w ramach "pozostałych zobowiązań".

Inne pozycje kapitałów

Inne pozycje kapitałów tworzone są w wyniku:

• wyceny instrumentów finansowych zakwalifikowanych do kategorii "dostępne do sprzedaży",
• różnic kursowych z przeliczenia jednostek zagranicznych,
• zysków i strat aktuarialnych dotyczących świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia,
• wyceny instrumentów pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych w odniesieniu do efektywnej części zabezpieczenia.

2.28. Wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych

Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Pozycje zawarte w sprawozdaniach finansowych poszczególnych jednostek Grupy, w tym oddziałów zagranicznych Banku, wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym dana jednostka prowadzi działalność ("waluta funkcjonalna"). Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych, które są walutą prezentacji Grupy i walutą funkcjonalną Banku.

Transakcje i salda

Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji. Zyski i straty kursowe z tytułu rozliczenia tych transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Różnice kursowe z tytułu pozycji pieniężnych, takich jak aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, wykazuje się w ramach zysków i strat z tytułu zmian wartości godziwej. Różnice kursowe z tytułu takich pozycji pieniężnych jak instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane do aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, uwzględnia się w pozostałych całkowitych dochodach.

Na koniec każdego okresu sprawozdawczego pozycje niepieniężne wyceniane według kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia zawarcia transakcji, natomiast pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursów wymiany, które obowiązywały w dniu, na który wartość godziwa została wyceniona.

W przypadku, gdy zysk lub strata z tytułu pozycji niepieniężnych jest ujęta w pozostałych całkowitych dochodach, każdy element tego zysku lub straty dotyczący różnic kursowych ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach. I odwrotnie, jeżeli zysk lub strata z tytułu pozycji niepieniężnych jest ujęta w wyniku, każdy element tego zysku lub straty dotyczący różnic kursowych ujmuje się w wyniku.

Zmiana wartości godziwej pieniężnych aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży obejmuje różnice kursowe wynikające z wyceny według zamortyzowanego kosztu, które ujmowane są w rachunku zysków i strat.

Pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej oddziałów zagranicznych przeliczane są na walutę prezentacji z waluty funkcjonalnej z zastosowaniem kursu średniego na koniec okresu sprawozdawczego. Pozycje rachunku zysków i strat tych jednostek przelicza się na walutę prezentacji z zastosowaniem kursów średnich z końca poszczególnych miesięcy okresu sprawozdawczego. Powstałe w ten sposób różnice kursowe ujmowane są w pozostałych całkowitych dochodach.

Spółki wchodzące w skład Grupy

Wyniki i sytuację finansową wszystkich jednostek Grupy, z których żadna nie prowadzi działalności wwarunkach hiperinflacji, których waluty funkcjonalne różnią się od waluty prezentacji, przelicza się na walutę prezentacji w następujący sposób:

• aktywa i zobowiązania w każdym prezentowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej przelicza się według kursu średniego NBP obowiązującego na koniec tego okresu sprawozdawczego,
• przychody i koszty w każdym rachunku zysków i strat przelicza się według kursu stanowiącego średnią arytmetyczną średnich kursów NBP na ostatni dzień każdego z 9 miesięcy prezentowanych okresów obrachunkowych,
• wszystkie wynikające stąd różnice kursowe ujmuje się jako odrębny składnik pozostałych całkowitych dochodów.

Przy konsolidacji, różnice kursowe z tytułu przeliczenia inwestycji netto w jednostkach działających za granicą ujmuje się pozostałych całkowitych dochodach. Przy sprzedaży jednostki prowadzącej działalność za granicą, takie różnice kursowe ujmuje się w rachunku zysków i strat jako część zysku lub straty ze sprzedaży.

Działalność leasingowa

Do rachunku zysków i strat zalicza się ujemne bądź dodatnie różnice kursowe z tytułu wyceny zobowiązań kredytowych finansujących zakup przedmiotów w leasingu operacyjnym. W umowach leasingu operacyjnego w sprawozdaniu z sytuacji finansowej środki trwałe będące przedmiotem tych umów wykazuje się na moment rozpoczęcia umowy w przeliczeniu na złote, zaś kredyty w walucie obcej, z których je sfinansowano, podlegają wycenie kursowej.

W przypadku umów leasingu finansowego różnice kursowe z wyceny należności leasingowych, jak i zobowiązań w walucie obcej, na koniec okresu sprawozdawczego odnosi się na rachunek zysków i strat.

2.29. Działalność powiernicza

mBank S.A. prowadzi działalność powierniczą w zakresie krajowych i zagranicznych papierów wartościowych oraz obsługi funduszy inwestycyjnych i emerytalnych.

Aktywa te nie zostały wykazane w niniejszym sprawozdaniu finansowym, ponieważ nie należą do Grupy.

Pozostałe spółki Grupy Kapitałowej nie prowadzą działalności powierniczej.

2.30. Nowe standardy, interpretacje i poprawki do opublikowanych standardów

Niniejsze sprawozdanie finansowe uwzględnia wymogi wszystkich zatwierdzonych przez Unię Europejską Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz związanych z nimi interpretacji, które zostały wydane i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2017 roku.

Niniejsze sprawozdanie finansowe nie uwzględnia wymienionych poniżej standardów i interpretacji, które oczekują na zatwierdzenie przez Unię Europejską bądź zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale weszły lub wejdą w życie dopiero po dniu bilansowym.

W odniesieniu do standardów i interpretacji, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale weszły lub wejdą w życie dopiero po dniu bilansowym, Grupa nie skorzystała z możliwości ich wcześniejszego zastosowania.

Opublikowane Standardy i Interpretacje, które zostały wydane, ale jeszcze nie obowiązują i nie zostały wcześniej zastosowane

Standardy i interpretacje zatwierdzone przez Unię Europejską:

MSSF 9, Instrumenty finansowe, opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 24 lipca 2014 roku, zatwierdzony przez Unię Europejską 22 listopada 2016 roku, stanowi ostateczną wersję standardu zastępującą wcześniejsze publikowane wersje MSSF 9 i kończy projekt Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości zastąpienia MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena. Nowy standard odnosi się do klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, metodologii utraty wartości oraz rachunkowości zabezpieczeń. MSSF 9 nie obejmuje rachunkowości zabezpieczeń portfela aktywów lub zobowiązań finansowych, co stanowi osobny projekt Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Grupa w stosunku do portfelowego zabezpieczenia aktywów lub zobowiązań finansowych nadal jest zobowiązana stosować zapisy MSR 39 w tym zakresie. Nowy standard obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

MSSF 9 wprowadza nowy model utraty wartości aktywów finansowych oparty na koncepcji "straty oczekiwanej", zmiany w zakresie zasad klasyfikacji i wyceny instrumentów finansowych (w szczególności aktywów finansowych) jak również nowe podejście do rachunkowości zabezpieczeń.

Grupa w czerwcu 2015 roku uruchomiła projekt wdrożenia MSSF 9, angażujący aktywnie jednostki organizacyjne Banku i spółek Grupy odpowiedzialne za obszar rachunkowości i sprawozdawczości finansowej oraz zarządzenia ryzykiem, jak również departamenty biznesowe, informatyczne oraz departament organizacji.

Grupa jest na etapie implementacji niezbędnych rozwiązań dla poszczególnych wymogów w oparciu o wyniki przeprowadzonej analizy luki oraz zdefiniowane założenia metodologiczne. Grupa planuje zakończenie prac projektowych w grudniu 2017 roku.

Na dzień 30 września 2017 roku całościowy wpływ wdrożenia wymogów MSSF 9 na sytuację finansową oraz fundusze własne Grupy nie jest możliwy do wiarygodnego oszacowania. W opinii Grupy, ujawnienie danych ilościowych nieodzwierciedlających potencjalnego wpływu wszystkich aspektów MSSF 9 na sytuację finansową oraz fundusze własne Grupy mogłoby mieć negatywny wpływ na wartość informacyjną sprawozdania finansowego dla jego odbiorców. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę obecne przepisy prawne, zmiany w wymaganiach dotyczących klasyfikacji i wyceny oraz tworzenia rezerw z tytułu utraty wartości będą miały umiarkowanie negatywny wpływ na poziom funduszy własnych Grupy. Jednakże efekty zmian będą możliwe do oszacowania w sposób ostateczny i wiarygodny dopiero w późniejszym terminie.

Informację jakościową, w tym analizę głównych zmian wynikających z zastosowania standardu na prezentację i wycenę instrumentów finansowych w sprawozdaniu finansowym przedstawiono w Nocie 2.33 Skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy mBanku za 2016 rok, przekazanego do publicznej wiadomości w dniu 1 marca 2017 roku.

MSSF 15, Przychody z tytułu umów z klientami, został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 28 maja 2014 roku, zatwierdzony przez Unię Europejską 22 września 2016 roku i obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

Zmiany do MSSF 15 zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 11 września 2015 roku, zatwierdzone przez Unię Europejską 22 września 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

MSSF 15 wprowadza nowe zasady ujmowania przychodów. Główną zasadą jest, że jednostka rozpoznaje przychód w taki sposób, aby wskazać transfer towarów lub usług na rzecz klienta w takiej kwocie, która odzwierciedla wysokość wynagrodzenia, którego spółka spodziewa się w zamian za te towary lub usługi. Zgodnie z nowym MSSF 15 przychód powstaje w momencie, gdy kontrola nad towarami lub usługami przechodzi w ręce klienta. W zależności od spełnienia określonych warunków przychody są albo rozkładane w czasie w sposób odzwierciedlający wykonanie umowy przez jednostkę, albo ujmowane jednorazowo w momencie przeniesienia kontroli nad towarami lub usługami na klienta.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Standardy i interpretacje, które nie są jeszcze zatwierdzone przez Unię Europejską:

Zmiany do MSR 12, Ujęcie podatku odroczonego z tytułu niezrealizowanych strat, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 19 stycznia 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2017 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Zmiany do MSR 7, Inicjatywa dotycząca ujawnień, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 29 stycznia 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2017 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Roczne poprawki do MSSF 2014-2016, zmieniające 3 standardy (MSSF 1, MSSF 12, MSR 28), zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 8 grudnia 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2017 roku lub z dniem 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionych standardów nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.

Zmiany do MSSF 15, Wyjaśnienia do MSSF 15 Przychody z tytułu umów z klientami, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 12 kwietnia 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

Zmiany do MSSF 15 precyzują wytyczne dotyczące identyfikacji obowiązków spełnienia świadczeń, rachunkowości licencji dotyczących własności intelektualnej oraz oceny "mocodawca czy agent" w kontekście prezentowania przychodów w kwotach brutto czy netto. Dodano również praktyczne rozwiązania ułatwiające wdrożenie nowego standardu.

Grupa uważa, że zastosowanie standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

MSSF 16, Leasing, został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 13 stycznia 2016 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie.

MSSF 16 wprowadza nowe zasady ujmowania leasingu. Główną zmianą jest wyeliminowanie klasyfikacji leasingu na leasing operacyjny i leasing finansowy, a zamiast tego wprowadzenie jednego modelu księgowego leasingu. Stosując jeden model leasingobiorca jest zobowiązany rozpoznać aktywa będące przedmiotem leasingu w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz odpowiadające im zobowiązania, za wyjątkiem krótkoterminowych umów leasingowych do 12 miesięcy oraz umów leasingowych dotyczących małych składników aktywów. Leasingobiorca jest również zobowiązany rozpoznać koszty amortyzacji aktywa będącego przedmiotem leasingu oddzielnie od kosztów odsetek z tytułu zobowiązania leasingowego w rachunku zysków i strat.

Aktualne ujęcie księgowe przez leasingodawcę pozostanie w znacznej mierze niezmienione przez MSSF 16. Oznacza to, że leasingodawca kontynuuje klasyfikacje leasingów jako leasing operacyjny lub leasing finansowy oraz ich ujęcie księgowe jako dwa oddzielne typy leasingu.

Grupa uważa, że zastosowanie nowego standardu będzie miało wpływ na ujmowanie, prezentację, wycenę oraz ujawnienia aktywów będących przedmiotem leasingu operacyjnego oraz odpowiadających im zobowiązań w sprawozdaniu finansowym Grupy jako leasingobiorcy. Bank uważa, że zastosowanie nowego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na ujmowanie dotychczasowego leasingu finansowego w sprawozdaniu finansowym Banku.

Zmiany do MSSF 2, Klasyfikacja i wycena transakcji płatności na bazie akcji, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 20 czerwca 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Zmiany do MSSF 4, Zastosowanie MSSF 9 Instrumenty Finansowe wraz z MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 12 września 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Zmiany do MSR 40, Przeniesienie nieruchomości inwestycyjnych, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 8 grudnia 2016 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Interpretacja KIMSF 22, Transakcje w walucie obcej i zaliczki, została opublikowana przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 8 grudnia 2016 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie interpretacji nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Interpretacja KIMSF 23, Ujęcie niepewności w podatku dochodowym, została opublikowana przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 7 czerwca 2017 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie interpretacji nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Zmiany do MSSF 9, Przedpłaty instrumentu ze zwrotem dla klienta, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 12 października 2017 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

Zmiany do MSR 28, Długoterminowe odsetki w spółkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 12 października 2017 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania

MSSF 17, Kontrakty ubezpieczeniowe, został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 18 maja 2017 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zastosowanie nowego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.

2.31. Dane porównawcze

Dane sporządzone według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku i na dzień 30 września 2016 roku są porównywalne z danymi bieżącego okresu obrotowego i w związku z tym nie wymagały przekształceń.

3. Ważniejsze oszacowania i oceny dokonane w związku z zastosowaniem zasad rachunkowości

Grupa dokonuje oszacowań i przyjmuje założenia, które mają wpływ na wartości aktywów i zobowiązań wykazywanych w następnym okresie. Szacunki i założenia, które podlegają ciągłej ocenie, oparte są o doświadczenia historyczne i inne czynniki, w tym oczekiwania co do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się uzasadnione.

Utrata wartości kredytów i pożyczek

Grupa przeprowadza przegląd swojego portfela kredytowego pod kątem utraty wartości przynajmniej raz na kwartał. Aby ustalić, czy należy wykazać utratę wartości w rachunku zysków i strat, Grupa ocenia czy istnieją jakiekolwiek dane wskazujące na możliwe do zmierzenia zmniejszenie szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych dotyczących portfela kredytowego. Metodologia i założenia, na podstawie których określa się szacunkowe kwoty przepływów pieniężnych i okresy, w których one nastąpią, są poddawane regularnym przeglądom. Gdyby wartość bieżąca szacowanych przepływów pieniężnych dla portfela kredytów i pożyczek z rozpoznaną utratą wartości uległa zmianie o +/- 10% to szacowana wielkość utraty wartości kredytów i pożyczek na dzień 30 września 2017 roku uległaby odpowiednio zmniejszeniu o 46,0 mln zł, lub zwiększeniu o 50,2 mln zł. Szacunek ten został przeprowadzony dla portfela kredytów i pożyczek, w przypadku których utrata wartości rozpoznawana jest w oparciu o indywidualną analizę przyszłych przepływów pieniężnych z tytułu spłat i odzysków zabezpieczeń. Zasady wyznaczania odpisów aktualizujących oraz rezerw z tytułu utraty wartości ekspozycji kredytowych zostały opisane w Nocie 2.10.

Wartość godziwa instrumentów pochodnych i innych instrumentów finansowych

Wartość godziwą instrumentów finansowych nie notowanych na aktywnych rynkach ustala się stosując techniki wyceny. Wszystkie modele są zatwierdzane przed użyciem, a także kalibrowane w celu zapewnienia, że otrzymane wyniki odzwierciedlają faktyczne dane i porównywalne ceny rynkowe. W miarę możliwości w modelach wykorzystywane są wyłącznie dane możliwe do zaobserwowania, pochodzące z aktywnego rynku. Metody ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych zostały opisane w Nocie 3.16 Skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy mBanku S.A. za 2016 rok, przekazanego do publicznej wiadomości w dniu 1 marca 2017 roku. Gdyby stopy procentowe używane do wyceny uległy zmianie o +/- 1 punkt bazowy to wartość godziwa instrumentów finansowych na dzień 30 września 2017 roku uległaby odpowiednio zmniejszeniu lub zwiększeniu o 9,6 mln zł.

Utrata wartości aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży

Grupa dokonuje przeglądu swoich dłużnych papierów wartościowych zaklasyfikowanych jako aktywa finansowe dostępne do sprzedaży na każdy dzień sprawozdawczy w celu oszacowania czy nastąpiła utrata wartości. Wymaga to podobnego oszacowania jak w odniesieniu do indywidualnej oceny kredytów i należności. Grupa księguje również odpisy aktualizujące wartość inwestycji kapitałowych dostępnych do sprzedaży w przypadku, gdy nastąpił istotny lub długotrwały spadek wartości godziwej poniżej ich kosztu nabycia. Ustalanie co oznacza "istotny" lub "długotrwały" spadek wartości wymaga profesjonalnego osądu. Dokonując tego oszacowania Grupa ocenia między innymi historyczne ruchy cen akcji oraz czas trwania i zakres, w jakim wartość godziwa inwestycji jest niższa od jej kosztu nabycia.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikający ze straty podatkowej ujmuje się w zakresie, w którym jest prawdopodobne, że będzie zrealizowany przyszły zysk do opodatkowania, od którego można odpisać straty podatkowe. Oszacowanie jest wymagane do określenia kwoty aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, które może być rozpoznane w oparciu o prawdopodobny moment wystąpienia i poziom przyszłych zysków do opodatkowania.

Przychody i koszty dotyczące sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami

Przychody z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami ujmuje się częściowo w przychodach odsetkowych, a częściowo w przychodach prowizyjnych w oparciu o analizę relatywnej wartości godziwej każdego z tych produktów.

Wynagrodzenie ujmowane w przychodach z tytułu prowizji ujmowane jest częściowo jednorazowo, a częściowo jest liniowo rozkładane w czasie na podstawie analizy stopnia zaawansowania usługi.

Grupa uwzględnia obecnie jako przychód rozpoznawany jednorazowo mniej niż 10% przychodów z działalności bancassurance związanych z kredytami gotówkowymi i samochodowymi oraz od 0% do około 25% przychodów z działalności bancassurance związanych z kredytami hipotecznymi. Pozostała część przychodów rozpoznawana jest w czasie przez okres ekonomicznego życia odpowiednich kredytów. Koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą produktów ubezpieczeniowych rozliczane są w analogiczny sposób.

Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia

Koszty świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia są określone przy użyciu metody wyceny aktuarialnej. Wycena aktuarialna wymaga dokonywania założeń dotyczących stóp dyskontowych, przyszłego wzrostu płac, wskaźnika śmiertelności i innych czynników. Ze względu na długoterminowy charakter tych zobowiązań takie szacunki są obarczone dużym stopniem niepewności.

Klasyfikacja leasingu

Grupa dokonuje osądu klasyfikując umowy leasingowe jako leasing finansowy bądź leasing operacyjny na podstawie analizy treści ekonomicznej transakcji opartej na profesjonalnym osądzie, czy zasadniczo wszystkie ryzyka i pożytki wynikające z tytułu posiadania przedmiotu leasingu zostały przeniesione, czy też nie.

4. Segmenty działalności

Zgodnie z wymogiem MSSF 8 "podejścia zarządczego", informacje o segmentach są przedstawiane na tej samej podstawie, co zastosowana do celów sprawozdawczości wewnętrznej dostarczanej Zarządowi Banku (główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji operacyjnych), którego zadaniem jest alokacja zasobów do segmentów działalności i przeprowadzanie oceny ich wyników.

Segmenty wyodrębnione zostały z punktu widzenia określonych grup klientów oraz produktów według jednorodnych cech transakcji. Ten sposób podziału obszarów biznesu jest spójny ze sposobem zarządzania sprzedażą i oferowania klientowi kompleksowej oferty produktowej obejmującej zarówno tradycyjne produkty bankowe jak również bardziej złożone produkty o charakterze inwestycyjnym. Powiązanie sposobu prezentowania wyników z modelem zarządzania biznesem zapewnia koncentrację działań Banku na kreowaniu wartości dodanej w relacjach z klientami Banku oraz spółek Grupy i jest podstawowym podziałem służącym do sterowania i postrzegania biznesu przez Grupę.

Działalność Grupy jest realizowana w ramach różnych segmentów biznesowych, które oferują określone produkty i usługi adresowane do konkretnych grup klientów i segmentów rynku. Grupa obecnie prowadzi swoją działalność w ramach następujących segmentów:

• Segment Bankowości Detalicznej, który dzieli swoich klientów na klientów mBanku i klientów Private Banking, oferuje pełną gamę produktów i usług Banku oraz wyspecjalizowanych produktów kilku podmiotów zależnych zaliczanych do Segmentu Bankowości Detalicznej. Najistotniejszymi produktami w tym segmencie są rachunki bieżące i oszczędnościowe (w tym rachunki w walutach obcych), lokaty terminowe, produkty kredytowe (detaliczne kredyty hipoteczne oraz kredyty pozahipoteczne, takie jak kredyty na zakup samochodów, kredyty gotówkowe, kredyty w rachunku bieżącym, karty kredytowe i inne produkty kredytowe), karty debetowe, produkty ubezpieczeniowe, usługi maklerskie, doradztwo inwestycyjne, usługi zarządzania aktywami oraz usługi leasingowe oferowane zarówno klientom indywidualnym jak i mikroprzedsiębiorstwom. Wyniki Segmentu Bankowości Detalicznej obejmują wyniki oddziałów zagranicznych mBanku w Czechach i na Słowacji. Bankowość Detaliczna obejmuje wynik spółki mFinanse S.A. (poprzednio Aspiro S.A.) oraz wyniki segmentów detalicznych spółek mLeasing Sp. z o.o. oraz mBank Hipoteczny S.A. Ponadto segment ten obejmuje wyniki spółki mWealth Management S.A. oraz segmentu detalicznego spółki Dom Maklerski mBanku S.A. do dnia podziału tych spółek.
• Segment Korporacji i Rynków Finansowych podzielony na dwa podsegmenty:
• Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna, podsegment skupiający się na małych, średnich i dużych przedsiębiorstwach oraz podmiotach sektora finansów publicznych. Główne produkty oferowane tym klientom to produkty i usługi bankowości transakcyjnej, w tym rachunki bieżące, wielofunkcyjna bankowość internetowa, dostosowane do indywidualnych potrzeb usługi zarządzania płynnością finansową (ang. cash management) i operacje finansowania transakcji handlowych (ang. trade finance), lokaty terminowe, transakcje walutowe, kompleksowa oferta finansowania krótkoterminowego i kredytów inwestycyjnych, kredyty transgraniczne, produkty project finance, finansowanie strukturalne i finansowanie typu mezzanine, produkty bankowości inwestycyjnej, w tym opcje walutowe, kontrakty forward, instrumenty pochodne na stopę procentową, swapy i opcje towarowe, strukturyzowane produkty depozytowe z wbudowanymi opcjami (oprocentowanie strukturyzowanych produktów depozytowych uzależnione jest bezpośrednio od wyniku na określonych instrumentach finansowych, takich jak opcje walutowe, opcje na stopę procentową i opcje na akcje), organizowanie emisji akcji (IPO, SPO) oraz instrumentów dłużnych dla klientów korporacyjnych, obligacje i bony skarbowe, zadłużenie pozarządowe, transakcje buy sell back i sell buy back oraz transakcje repo, jak również usługi leasingowe, faktoringowe i maklerskie. Podsegment Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej obejmuje wyniki spółek: mFaktoring S.A., Garbary Sp. z o.o, Tele-Tech Investment Sp. z o.o. oraz wyniki segmentów korporacyjnych spółek mLeasing Sp. z o.o. oraz mBank Hipoteczny S.A. Ponadto podsegment ten obejmuje wyniki segmentu korporacyjnego spółki Dom Maklerski mBanku S.A. do dnia podziału spółki.
• Rynki Finansowe, podsegment, który obejmuje głównie działalność w zakresie operacji skarbowych (ang. treasury), rynków finansowych, zarządzania płynnością, ryzykiem stóp procentowych i walutowym Banku oraz jego portfelem handlowym i inwestycyjnym, a także organizowanie rynku dla instrumentów pieniężnych i pochodnych denominowanych w PLN. Bank prowadzi współpracę

z wieloma bankami-korespondentami, a także nawiązuje relacje z innymi bankami oferując produkty takie jak konta bieżące, zadłużenie w rachunku bieżącym, kredyty udzielane samodzielnie i w ramach konsorcjum oraz kredyty ubezpieczane przez KUKE, mające na celu wspieranie polskiego eksportu. W ramach tego podsegmentu są wykazywane wyniki spółki mFinance France S.A. oraz wyniki segmentów spółek mLeasing Sp. z o.o. i mBank Hipoteczny S.A. w zakresie działalności związanej z pozyskiwaniem finansowania.

Działalność niesklasyfikowana w ramach Segmentu Bankowości Detalicznej oraz Segmentu Korporacji i Rynków Finansowych została wykazana w pozycji "Pozostałe". Segment ten obejmuje również wyniki spółek mCentrum Operacji Sp. z o.o., BDH Development Sp. z o.o., Future Tech Fundusz Inwestycyjny Zamknięty oraz wyniki spółki mLocum S.A. do dnia sprzedaży większościowego pakietu akcji spółki (patrz Nota 1).

Poniżej przedstawiono zasady przyjęte przy dokonywaniu podziału działalności Grupy na segmenty.

Transakcje pomiędzy segmentami działalności odbywają się na normalnych, komercyjnych warunkach.

Zaangażowania w spółki Grupy przydzielane do poszczególnych segmentów powodują transfer kosztów finansowania kapitału. Rozliczenia zaalokowanego kapitału oparte są o średni ważony koszt kapitału Grupy i wykazywane w przychodach operacyjnych.

Wewnętrzny transfer funduszy pomiędzy jednostkami Banku oparty jest o stawki transferowe bazujące na stopach rynkowych. Stawki transferowe są określane według tych samych zasad dla wszystkich jednostek organizacyjnych Banku, a ich zróżnicowanie wynika jedynie ze struktury walutowej i terminowej aktywów i zobowiązań. Rozliczenia wewnętrzne z tytułu wewnętrznej wyceny transferu funduszy są uwzględnione w wynikach każdego segmentu.

Aktywa i zobowiązania segmentu obejmują aktywa i zobowiązania operacyjne, stanowiące większą część sprawozdania z sytuacji finansowej, nie obejmują natomiast pozycji takich jak podatki lub pożyczki.

Wydzielenia aktywów i zobowiązań segmentu oraz przychodów i kosztów dokonano na podstawie wewnętrznych informacji przygotowywanych w Banku dla potrzeb zarządczych. Poszczególnym obszarom biznesu zostały przypisane aktywa i pasywa poszczególnych segmentów klientów i związane z tymi aktywami i zobowiązaniami przychody i koszty. Wynik segmentu uwzględnia wszystkie możliwe do alokacji pozycje przychodów i kosztów.

Działalność poszczególnych spółek Grupy została (uwzględniając korekty konsolidacyjne) w całości przypisana do odpowiednich segmentów.

Podstawowym podziałem jest podział na linie biznesowe. Dodatkowo działalność Grupy prezentowana jest w podziale geograficznym na Polskę i zagranicę ze względu na miejsce powstawania przychodów i kosztów. Segment zagraniczny obejmuje działalność oddziałów zagranicznych mBanku w Czechach i na Słowacji oraz działalność spółki zagranicznej mFinance France S.A. Działalność spółki mFinance France S.A., po wyeliminowaniu przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań związanych z emisją obligacji w ramach programu EMTN, zaprezentowana jest w segmencie Zagranica. Koszt programu EMTN oraz aktywa i zobowiązania z nim związane zaprezentowane są w segmencie Polska.

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Sprawozdawczość według segmentów działalności Grupy mBanku S.A.

za okres od 1 stycznia do 30 września 2017 roku

(w tys. zł)

		Korporacje i Rynki Finansowe	Bankowość detaliczna (w			Uzgodnienie sprawozdania z sytuacji
	Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Rynki Finansowe	tym private banking)	Pozostałe	Razem Grupa	finansowej/ rachunku zysków i strat
Wynik z tytułu odsetek	605 637	211 987	1 486 921	6 003	2 310 548	2 310 548
- sprzedaż klientom zewnętrznym	657 093	448 255	1 201 923	3 277	2 310 548
- sprzedaż innym segmentom	(51 456)	(236 268)	284 998	2 726	-
Wynik z tytułu opłat i prowizji	308 343	(5 086)	444 951	10 472	758 680	758 680
Przychody z tytułu dywidend	-	11	-	3 255	3 266	3 266
Wynik na działalności handlowej	182 336	(43 417)	83 144	(982)	221 081	221 081
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	(6 982)	3 210	-	(18 670)	(22 442)	(22 442)
Pozostałe przychody operacyjne	45 816	792	33 427	116 902	196 937	196 937
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	(122 789)	2 216	(248 365)	1 196	(367 742)	(367 742)
Ogólne koszty administracyjne	(466 163)	(91 827)	(813 429)	(20 824)	(1 392 243)	(1 392 243)
Amortyzacja	(52 648)	(6 983)	(94 329)	(2 458)	(156 418)	(156 418)
Pozostałe koszty operacyjne	(30 201)	(3 205)	(49 072)	(73 560)	(156 038)	(156 038)
Wynik działalności operacyjnej	463 349	67 698	843 248	21 334	1 395 629	1 395 629
Podatki od pozycji bilansowych Grupy	(105 141)	(22 818)	(147 507)	(4 378)	(279 844)	(279 844)
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności	-	-	-	192	192	192
Wynik segmentu (brutto)	358 208	44 880	695 741	17 148	1 115 977	1 115 977
Podatek dochodowy					(332 531)	(332 531)
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.					779 892	779 892
Zysk netto przypadający na udziały niekontrolujące					3 554	3 554
Aktywa segmentu	37 603 106	41 909 935	51 562 819	1 402 166	132 478 026	132 478 026
Zobowiązania segmentu	30 496 550	31 669 625	56 015 731	328 658	118 510 564	118 510 564
Pozostałe pozycje segmentu
Nakłady na środki trwałe i wartości niematerialne	106 694	5 535	111 392	1 058	224 679

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Sprawozdawczość według segmentów działalności Grupy mBanku S.A.

za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2016 roku

(w tys. zł)

		Korporacje i Rynki Finansowe	Bankowość detaliczna (w	Pozostałe	Razem Grupa	Uzgodnienie sprawozdania z sytuacji
	Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Rynki Finansowe	tym private banking)			finansowej/ rachunku zysków i strat
Wynik z tytułu odsetek	750 522	314 536	1 762 440	5 345	2 832 843	2 832 843
- sprzedaż klientom zewnętrznym	753 889	702 398	1 373 712	2 844	2 832 843
- sprzedaż innym segmentom	(3 367)	(387 862)	388 728	2 501	-
Wynik z tytułu opłat i prowizji	378 797	(4 560)	517 665	14 543	906 445	906 445
Przychody z tytułu dywidend	-	410	5	2 912	3 327	3 327
Wynik na działalności handlowej	243 641	(103 253)	100 272	3 971	244 631	244 631
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	20 973	17 280	230 455	(7 427)	261 281	261 281
Udział w zyskach (stratach) inwestycji we wspólne przedsięwzięcia	-	-	-	(107)	(107)	(107)
Pozostałe przychody operacyjne	56 348	83	41 074	146 244	243 749	243 749
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	(76 548)	(1 653)	(284 922)	(2 271)	(365 394)	(365 394)
Ogólne koszty administracyjne	(641 582)	(94 940)	(973 052)	(30 069)	(1 739 643)	(1 739 643)
Amortyzacja	(75 442)	(9 480)	(135 573)	(3 146)	(223 641)	(223 641)
Pozostałe koszty operacyjne	(38 015)	(774)	(55 913)	(102 113)	(196 815)	(196 815)
Wynik działalności operacyjnej	618 694	117 649	1 202 451	27 882	1 966 676	1 966 676
Podatki od pozycji bilansowych Grupy	(120 113)	(26 788)	(178 539)	(3 499)	(328 939)	(328 939)
Wynik segmentu (brutto)	498 581	90 861	1 023 912	24 383	1 637 737	1 637 737
Podatek dochodowy					(415 513)	(415 513)
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.					1 219 282	1 219 282
Zysk netto przypadający na udziały niekontrolujące					2 942	2 942
Aktywa segmentu	34 384 935	46 111 056	51 914 792	1 332 719	133 743 502	133 743 502
Zobowiązania segmentu	32 083 584	32 622 759	55 026 967	959 031	120 692 341	120 692 341
Pozostałe pozycje segmentu
Nakłady na środki trwałe i wartości niematerialne	205 793	14 575	164 157	826	385 351

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Sprawozdawczość według segmentów działalności Grupy mBanku S.A.

za okres od 1 stycznia do 30 września 2016 roku

(w tys. zł)

		Korporacje i Rynki Finansowe	Bankowość detaliczna (w			Uzgodnienie sprawozdania z sytuacji
	Bankowość Korporacyjna i Inwestycyjna	Rynki Finansowe	tym private banking)	Pozostałe	Razem Grupa	finansowej/ rachunku zysków i strat
Wynik z tytułu odsetek	552 636	227 919	1 294 919	4 099	2 079 573	2 079 573
- sprzedaż klientom zewnętrznym	543 876	529 100	1 004 059	2 538	2 079 573
- sprzedaż innym segmentom	8 760	(301 181)	290 860	1 561	-
Wynik z tytułu opłat i prowizji	271 845	(3 257)	375 271	11 952	655 811	655 811
Przychody z tytułu dywidend	-	410	5	2 613	3 028	3 028
Wynik na działalności handlowej	182 017	(44 399)	75 036	5 348	218 002	218 002
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	20 973	6 839	230 394	(7 674)	250 532	250 532
Udział w zyskach (stratach) inwestycji we wspólne przedsięwzięcia	-	-	-	(107)	(107)	(107)
Pozostałe przychody operacyjne	43 920	38	31 935	119 432	195 325	195 325
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	(108 124)	14	(214 733)	(2 872)	(325 715)	(325 715)
Ogólne koszty administracyjne	(481 034)	(71 144)	(724 240)	(25 152)	(1 301 570)	(1 301 570)
Amortyzacja	(55 852)	(6 820)	(104 812)	(2 304)	(169 788)	(169 788)
Pozostałe koszty operacyjne	(29 585)	(96)	(38 843)	(82 998)	(151 522)	(151 522)
Wynik działalności operacyjnej	396 796	109 504	924 932	22 337	1 453 569	1 453 569
Podatki od pozycji bilansowych Grupy	(87 150)	(18 749)	(128 291)	(1 947)	(236 137)	(236 137)
Wynik segmentu (brutto)	309 646	90 755	796 641	20 390	1 217 432	1 217 432
Podatek dochodowy					(288 031)	(288 031)
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.					926 765	926 765
Zysk netto przypadający na udziały niekontrolujące					2 636	2 636
Aktywa segmentu	34 601 920	43 826 701	50 243 889	1 108 213	129 780 723	129 780 723
Zobowiązania segmentu	28 150 055	35 811 743	52 145 087	703 297	116 810 182	116 810 182
Pozostałe pozycje segmentu
Nakłady na środki trwałe i wartości niematerialne	116 018	4 851	62 456	642	183 967

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Sprawozdawczość według segmentów geograficznych Grupy		od 1 stycznia do 30 września 2017			od 1 stycznia do 31 grudnia 2016			od 1 stycznia do 30 września 2016
mBanku S.A. za okres	Polska	Zagranica	Razem	Polska	Zagranica	Razem	Polska	Zagranica	Razem
Wynik z tytułu odsetek	2 196 713	113 835	2 310 548	2 688 897	143 946	2 832 843	1 973 654	105 919	2 079 573
Wynik z tytułu opłat i prowizji	751 829	6 851	758 680	897 425	9 020	906 445	650 412	5 399	655 811
Przychody z tytułu dywidend	3 266	-	3 266	3 327	-	3 327	3 028	-	3 028
Wynik na działalności handlowej	215 792	5 289	221 081	238 867	5 764	244 631	214 167	3 835	218 002
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	(22 442)	-	(22 442)	216 977	44 304	261 281	206 298	44 234	250 532
Udział w zyskach (stratach) inwestycji we wspólne przedsięwzięcia	-	-	-	(107)	-	(107)	(107)	-	(107)
Pozostałe przychody operacyjne	194 568	2 369	196 937	235 153	8 596	243 749	188 653	6 672	195 325
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	(361 797)	(5 945)	(367 742)	(359 198)	(6 196)	(365 394)	(321 779)	(3 936)	(325 715)
Ogólne koszty administracyjne	(1 294 790)	(97 453)	(1 392 243)	(1 618 554)	(121 089)	(1 739 643)	(1 211 722)	(89 848)	(1 301 570)
Amortyzacja	(153 268)	(3 150)	(156 418)	(219 558)	(4 083)	(223 641)	(166 901)	(2 887)	(169 788)
Pozostałe koszty operacyjne	(154 172)	(1 866)	(156 038)	(193 995)	(2 820)	(196 815)	(150 295)	(1 227)	(151 522)
Wynik działalności operacyjnej	1 375 699	19 930	1 395 629	1 889 234	77 442	1 966 676	1 385 408	68 161	1 453 569
Podatki od pozycji bilansowych Grupy	(262 793)	(17 051)	(279 844)	(308 055)	(20 884)	(328 939)	(221 197)	(14 940)	(236 137)
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności	192	-	192	-	-	-	-	-	-
Wynik segmentu (brutto)	1 113 098	2 879	1 115 977	1 581 179	56 558	1 637 737	1 164 211	53 221	1 217 432
Podatek dochodowy			(332 531)			(415 513)			(288 031)
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.			779 892			1 219 282			926 765
Zysk netto przypadający na udziały niekontrolujące			3 554			2 942			2 636
Aktywa segmentu, w tym:	126 547 914	5 930 112	132 478 026	128 304 364	5 439 138	133 743 502	124 979 637	4 801 086	129 780 723
- aktywa trwałe	1 327 419	10 698	1 338 117	1 327 824	12 210	1 340 034	1 202 525	9 660	1 212 185
- aktywa z tytułu podatku odroczonego	559 039	2 551	561 590	538 184	2 572	540 756	484 075	2 637	486 712
Zobowiązania segmentu	109 648 459	8 862 105	118 510 564	112 706 515	7 985 826	120 692 341	109 477 288	7 332 894	116 810 182

5. Wynik z tytułu odsetek

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Przychody z tytułu odsetek
Kredyty i pożyczki z uwzględnieniem odwrócenia dyskonta dotyczącego odpisu z tytułu utraty wartości	2 219 068	2 035 118
Inwestycyjne papiery wartościowe	515 935	533 931
Środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe	43 896	40 562
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	53 665	51 668
Przychody odsetkowe na instrumentach pochodnych zaklasyfikowanych do księgi bankowej	99 866	149 909
Przychody odsetkowe na instrumentach pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej	49 036	43 590
Przychody odsetkowe na instrumentach pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych	10 780	11 893
Pozostałe	3 289	2 887
Przychody z tytułu odsetek, razem	2 995 535	2 869 558
Koszty odsetek
Z tytułu rozliczeń z bankami	(45 876)	(58 185)
Z tytułu rozliczeń z klientami	(371 213)	(495 688)
Z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	(203 170)	(177 196)
Z tytułu zobowiązań podporządkowanych	(52 144)	(50 950)
Pozostałe	(12 584)	(7 966)
Koszty odsetek, razem	(684 987)	(789 985)

Przychody z tytułu odsetek związane z aktywami finansowymi, które utraciły wartość, wyniosły 76 601 tys. zł (za okres zakończony 30 września 2016 r.: 76 948 tys. zł).

6. Wynik z tytułu opłat i prowizji

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Przychody z tytułu opłat i prowizji
Prowizje za obsługę kart płatniczych	282 620	262 788
Opłaty i prowizje z tytułu działalności kredytowej	242 709	222 896
Prowizje za pośrednictwo w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych zewnętrznych podmiotów finansowych	140 565	120 141
Prowizje z tytułu działalności maklerskiej i za organizację emisji	104 315	93 537
Prowizje za prowadzenie rachunków	137 978	126 146
Prowizje za realizację przelewów	87 692	81 723
Prowizje z tytułu udzielonych gwarancji oraz operacji dokumentowych	52 040	43 252
Prowizje za pośrednictwo w sprzedaży innych produktów zewnętrznych podmiotów finansowych	105 720	83 291
Prowizje z działalności powierniczej	19 846	18 901
Opłaty związane z zarządzaniem portfelem oraz pozostałe opłaty związane z zarządzaniem	10 971	9 833
Prowizje z tytułu obsługi gotówkowej	39 957	37 349
Pozostałe	20 979	21 768
Przychody z tytułu opłat i prowizji, razem	1 245 392	1 121 625

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Koszty z tytułu opłat i prowizji
Koszty obsługi i ubezpieczenia kart płatniczych	(179 812)	(170 874)
Koszty prowizji płacone na rzecz podmiotów zewnętrznych za sprzedaż produktów Banku	(96 510)	(90 821)
Koszty prowizji za pośrednictwo w sprzedaży produktów ubezpieczeniowych zewnętrznych podmiotów finansowych	(1 831)	(1 667)
Uiszczone opłaty maklerskie	(21 699)	(37 326)
Koszty z tytułu obsługi gotówkowej	(36 669)	(33 566)
Koszty opłat na rzecz NBP i KIR	(8 530)	(7 529)
Uiszczone pozostałe opłaty	(141 661)	(124 031)
Koszty z tytułu opłat i prowizji, razem	(486 712)	(465 814)

7. Przychody z tytułu dywidend

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	11	415
Papiery wartościowe dostępne do sprzedaży	3 255	2 613
Przychody z tytułu dywidend, razem	3 266	3 028

8. Wynik na działalności handlowej

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Wynik z pozycji wymiany	221 925	220 044
Różnice kursowe netto z przeliczenia	69 628	225 468
Zyski z transakcji minus straty	152 297	(5 424)
Wynik na pozostałej działalności handlowej oraz na rachunkowości zabezpieczeń	(844)	(2 042)
Instrumenty odsetkowe	4 871	2 661
Instrumenty kapitałowe	16	(367)
Instrumenty na ryzyko rynkowe	4 977	3 100
Rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej, w tym:	(4 012)	5 716
- Wynik z wyceny pozycji zabezpieczanych	59 143	(96 284)
- Wynik z wyceny instrumentów zabezpieczających wartość godziwą	(63 155)	102 000
Nieefektywna część rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych	(6 696)	(13 152)
Wynik na działalności handlowej, razem	221 081	218 002

Wynik z pozycji wymiany obejmuje zyski i straty z transakcji spot i kontraktów terminowych, opcji, kontraktów typu futures i przeliczonych aktywów i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych. Wynik z operacji instrumentami odsetkowymi obejmuje wynik z tytułu obrotu instrumentami rynku pieniężnego, wynik z kontraktów swap dla stóp procentowych, opcji i innych instrumentów pochodnych. Wynik z operacji instrumentami kapitałowymi obejmuje wycenę oraz wynik z tytułu globalnego obrotu kapitałowymi papierami wartościowymi. Wynik z operacji instrumentami na ryzyko rynkowe obejmuje wynik z kontraktów futures na obligacje, na indeks, opcji na papiery wartościowe, indeksy giełdowe i kontrakty futures, wynik z transakcji terminowych na papiery wartościowe oraz wynik z kontraktów futures towarowy i swap towarowy.

Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej oraz rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych. Szczegółowe informacje dotyczące stosowanych przez Grupę zabezpieczeń zostały zawarte w Nocie 17 "Pochodne instrumenty zabezpieczające".

9. Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Sprzedaż / wykup przez emitenta aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	3 739	258 648
Wynik związany ze sprzedażą jednostek zależnych i stowarzyszonych	(6 177)	3
Utrata wartości kapitałowych papierów wartościowych dostępnych do sprzedaży	(4 751)	(7 677)
Utrata wartości dłużnych papierów wartościowych dostępnych do sprzedaży	(7 511)	-
Utrata wartości inwestycji w jednostkach zależnych	(7 742)	(442)
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone, razem	(22 442)	250 532

W 2017 roku wynik związany ze sprzedażą jednostek zależnych i stowarzyszonych dotyczy sprzedaży akcji mLocum S.A. na rzecz Archicom S.A. W pozycji utrata wartości inwestycji w jednostkach zależnych Grupa ujęła odpis aktualizujący wartość akcji mLocum S.A. w związku z tą transakcją. Transakcja sprzedaży została opisana w Nocie 1.

W 2017 roku i w 2016 roku utrata wartości kapitałowych papierów wartościowych dostępnych do sprzedaży dotyczy spółki Polski Standard Płatności Sp. z o.o.

W 2017 roku utrata wartości dłużnych papierów wartościowych dotyczy obligacji wyemitowanych przez spółkę Sygnity S.A.

W 2016 roku utrata wartości inwestycji w jednostkach zależnych dotyczy spółki Call Center Poland S.A., której 100% akcji Grupa zbyła w I kwartale 2016 roku.

10. Pozostałe przychody operacyjne

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Przychody z tytułu sprzedaży lub likwidacji środków trwałych, wartości niematerialnych, aktywów do zbycia oraz zapasów	125 407	121 929
Przychody ze sprzedaży usług	15 313	19 664
Przychody netto z tytułu leasingu operacyjnego	4 009	6 739
Przychody z tytułu rozwiązania rezerw na przyszłe zobowiązania	25 676	1 656
Przychody z tytułu odzyskanych należności przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych	1 264	2 090
Otrzymane odszkodowania, kary i grzywny	373	174
Pozostałe	24 895	43 073
Pozostałe przychody operacyjne, razem	196 937	195 325

Przychody z tytułu sprzedaży lub likwidacji środków trwałych, wartości niematerialnych, aktywów do zbycia oraz zapasów obejmują głównie przychody spółki mLocum S.A. uzyskane z działalności deweloperskiej do dnia sprzedaży większościowego pakietu akcji spółki (patrz Nota 1).

Przychody ze sprzedaży usług dotyczą usług niebankowych.

Na kwotę przychodów netto z tytułu leasingu operacyjnego składają się przychody z tytułu leasingu operacyjnego oraz towarzyszące im koszty amortyzacji środków trwałych oddanych przez Grupę w leasing operacyjny, poniesione w celu uzyskania tych przychodów.

Poniżej przedstawiono przychody netto z tytułu leasingu operacyjnego za trzy kwartały 2017 roku i za trzy kwartały 2016 roku.

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Przychody netto z tytułu leasingu operacyjnego, w tym:
- Przychody z tytułu leasingu operacyjnego	39 524	42 133
- Koszty amortyzacji środków trwałych oddanych w leasing operacyjny	(35 515)	(35 394)
Przychody netto z tytułu leasingu operacyjnego razem	4 009	6 739

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

11. Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Odpisy netto na należności od banków	(68)	456
Odpisy netto na kredyty i pożyczki udzielone klientom	(336 138)	(320 988)
Odpisy netto na zobowiązania warunkowe wobec klientów	(31 536)	(5 183)
Odpisy netto z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek	(367 742)	(325 715)

12. Ogólne koszty administracyjne

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Koszty pracownicze	(674 251)	(656 282)
Koszty rzeczowe, w tym:	(530 338)	(502 944)
- koszty logistyki	(265 067)	(253 687)
- koszty IT	(121 080)	(106 983)
- koszty marketingu	(81 791)	(92 190)
- koszty usług konsultingowych	(52 297)	(41 263)
- pozostałe koszty rzeczowe	(10 103)	(8 821)
Podatki i opłaty	(17 077)	(24 320)
Składka i wpłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny	(164 551)	(112 517)
Odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych	(6 026)	(5 507)
Ogólne koszty administracyjne, razem	(1 392 243)	(1 301 570)

Poniżej przedstawiono koszty pracownicze poniesione w okresie trzech kwartałów 2017 roku i w okresie trzech kwartałów 2016 roku.

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Koszty wynagrodzeń	(549 560)	(538 404)
Koszty ubezpieczeń społecznych	(91 395)	(87 394)
Koszty świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia	(50)	-
Wynagrodzenie dotyczące płatności w formie akcji, w tym:	(8 429)	(8 704)
- płatności w formie akcji rozliczane w opcjach na akcje mBanku S.A.	(7 677)	(7 488)
- płatności w formie akcji rozliczane w środkach pieniężnych	(752)	(1 216)
Pozostałe świadczenia na rzecz pracowników	(24 817)	(21 780)
Koszty pracownicze, razem	(674 251)	(656 282)

13. Pozostałe koszty operacyjne

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Koszty z tytułu sprzedaży lub likwidacji środków trwałych, wartości niematerialnych, aktywów do zbycia oraz zapasów	(90 422)	(90 675)
Odpisy z tytułu rezerw na przyszłe zobowiązania	(23 908)	(14 077)
Przekazane darowizny	(2 560)	(2 564)
Zapłacone odszkodowania, kary i grzywny	(1 341)	(598)
Koszty z tytułu utworzonych rezerw na pozostałe należności (poza kredytowymi)	(1 124)	(2 422)
Koszty sprzedaży usług	(1 061)	(1 270)
Koszty z tytułu spisanych należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych	(4)	(113)
Utrata wartości aktywów niefinansowych	-	(788)
Koszty tworzenia odpisów z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych	-	(1 000)
Pozostałe koszty operacyjne	(35 618)	(38 015)
Pozostałe koszty operacyjne, razem	(156 038)	(151 522)

Koszty z tytułu sprzedaży lub likwidacji środków trwałych, wartości niematerialnych, aktywów do zbycia oraz zapasów obejmują głównie koszty spółki mLocum S.A. związane z działalnością deweloperską, do dnia sprzedaży większościowego pakietu akcji spółki (patrz Nota 1).

Koszty sprzedaży usług dotyczą usług niebankowych.

14. Zysk na jedną akcję

Zysk na jedną akcję za 9 miesięcy - dane skonsolidowane Grupy mBanku S.A.

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Podstawowy:
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A.	779 892	926 765
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	42 283 023	42 243 662
Podstawowy zysk netto na akcję (wyrażony w złotych na jedną akcję)	18,44	21,94
Rozwodniony:
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy mBanku S.A., zastosowany przy ustalaniu rozwodnionego zysku na akcję	779 892	926 765
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	42 283 023	42 243 662
Korekty na:
- opcje na akcje	25 039	24 530
Ważona średnia liczba akcji zwykłych dla potrzeb rozwodnionego zysku na akcję	42 308 062	42 268 192
Rozwodniony zysk netto na akcję (wyrażony w złotych na jedną akcję)	18,43	21,93

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Zysk na jedną akcję za 9 miesięcy - dane jednostkowe mBanku S.A.

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Podstawowy:
Zysk netto	777 918	922 184
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	42 283 023	42 243 662
Podstawowy zysk netto na akcję (wyrażony w złotych na jedną akcję)	18,40	21,83
Rozwodniony:
Zysk netto zastosowany przy ustalaniu rozwodnionego zysku na akcję	777 918	922 184
Średnia ważona liczba akcji zwykłych	42 283 023	42 243 662
Korekty na:
- opcje na akcje	25 039	24 530
Ważona średnia liczba akcji zwykłych dla potrzeb rozwodnionego zysku na akcję	42 308 062	42 268 192
Rozwodniony zysk netto na akcję (wyrażony w złotych na jedną akcję)	18,39	21,82

15. Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu

	30.09.2017			31.12.2016			30.09.2016
	Papiery wartościowe, na których nie ustanowiono zabezpieczeń	Papiery wartościowe, na których ustanowiono zabezpieczenia	Razem papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	Papiery wartościowe, na których nie ustanowiono zabezpieczeń	Papiery wartościowe, na których ustanowiono zabezpieczenia	Razem papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	Papiery wartościowe, na których nie ustanowiono zabezpieczeń	Papiery wartościowe, na których ustanowiono zabezpieczenia	Razem papiery wartościowe przeznaczone do obrotu
Dłużne papiery wartościowe	405 953	1 581 571	1 987 524	3 042 194	754 263	3 796 457	2 861 967	1 303 381	4 165 348
Emitowane przez rząd	178 174	1 581 571	1 759 745	2 748 766	754 263	3 503 029	2 552 087	1 303 381	3 855 468
- obligacje rządowe	178 174	1 581 571	1 759 745	2 748 766	754 263	3 503 029	2 552 087	1 303 381	3 855 468
Pozostałe dłużne papiery wartościowe	227 779	-	227 779	293 428	-	293 428	309 880	-	309 880
- obligacje banków	58 912	-	58 912	109 904	-	109 904	167 976	-	167 976
- certyfikaty depozytowe	15 120	-	15 120	16 146	-	16 146	20 607	-	20 607
- obligacje korporacyjne	153 747	-	153 747	167 378	-	167 378	121 297	-	121 297
Kapitałowe papiery wartościowe	2 836	-	2 836	4 177	-	4 177	11 894	-	11 894
- notowane	2 681	-	2 681	4 022	-	4 022	9 357	-	9 357
- nie notowane	155	-	155	155	-	155	2 537	-	2 537
Dłużne i kapitałowe papiery wartościowe razem	408 789	1 581 571	1 990 360	3 046 371	754 263	3 800 634	2 873 861	1 303 381	4 177 242

16. Pochodne instrumenty finansowe

	30.09.2017			31.12.2016	30.09.2016
	aktywa	zobowiązania	aktywa	zobowiązania	aktywa	zobowiązania
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu zaklasyfikowane do księgi bankowej	226 790	94 397	118 395	160 894	192 871	82 323
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu zaklasyfikowane do księgi handlowej	1 035 793	999 364	1 639 881	1 607 660	1 709 210	1 807 768
Pochodne instrumenty finansowe zabezpieczające wartość godziwą	174 515	44 283	196 634	26 026	282 525	4 116
Pochodne instrumenty finansowe zabezpieczające przepływy pieniężne	21 162	6 697	30 926	1 786	23 569	378
Efekt kompensowania	(109 439)	(130 719)	(176 989)	(197 100)	(120 780)	(128 028)
Razem pochodne instrumenty finansowe aktywa/zobowiązania	1 348 821	1 014 022	1 808 847	1 599 266	2 087 395	1 766 557

Grupa posiada następujące rodzaje instrumentów pochodnych:

Walutowe transakcje terminowe to zobowiązania do kupna walut obcych i lokalnych, obejmujące nie zrealizowane transakcje spot. Kontrakty typu futures dla walut i stóp procentowych to zobowiązania w formie umowy do otrzymania lub zapłacenia określonej wartości netto, zależnie od zmian kursów wymiany walut lub stóp procentowych, bądź do kupna lub sprzedaży waluty obcej lub instrumentu finansowego w ustalonym terminie w przyszłości po ustalonej cenie, określonej na zorganizowanym rynku finansowym. Z uwagi na fakt, że kontrakty futures są zabezpieczone środkami pieniężnymi lub papierami wartościowymi wycenianymi według wartości godziwej, zaś zmiany wartości nominalnej tych kontraktów rozliczane są codziennie w odniesieniu do notowań giełdowych, ryzyko kredytowe jest nieznaczne. Kontrakty FRA to kontrakty analogiczne do futures, tyle że negocjowane indywidualnie i wymagające gotówkowego rozliczenia w określonym terminie w przyszłości różnicy pomiędzy określoną w umowie stopą procentową a aktualną stopą rynkową, na bazie teoretycznej kwoty kapitału.

Grupa mBanku S.A. Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Walutowe i procentowe kontrakty swap to zobowiązania do zamiany jednego strumienia przepływów pieniężnych na inny. Rezultatem takiej transakcji jest zamiana walut lub stóp procentowych (na przykład, oprocentowania stałego na zmienne) lub połączenia wszystkich tych czynników (na przykład, międzywalutowe kontrakty swap stóp procentowych). Z wyjątkiem określonych walutowych kontraktów swap, nie następuje w przypadku tych transakcji zamiana kapitału. Ryzyko kredytowe Banku stanowi potencjalny koszt zastąpienia kontraktów swap, jeżeli strony nie wywiążą się ze swoich zobowiązań. Ryzyko to jest monitorowane na bieżąco przez odniesienie do aktualnej wartości godziwej, proporcji wartości nominalnej kontraktów oraz płynności rynkowej. W celu kontrolowania poziomu podejmowanego ryzyka kredytowego Grupa ocenia strony umowy przy pomocy tych samych metod, które stosuje się w działalności kredytowej.

Opcje walutowe i procentowe to umowy, na mocy których sprzedający przyznaje kupującemu prawo, ale nie obowiązek, nabycia (opcja kupna) lub sprzedaży (opcja sprzedaży) w ustalonym dniu, do ustalonego dnia lub też w ustalonym okresie – konkretnej ilości waluty obcej lub instrumentu finansowego po z góry ustalonej cenie. W zamian za powzięcie ryzyka walutowego lub ryzyka zmiany stóp procentowych, sprzedający otrzymuje od kupującego premię. Opcje mogą być opcjami znajdującymi się w obrocie giełdowym lub negocjowanymi pomiędzy Grupą a klientem (w transakcji pozagiełdowej). Grupa jest narażona na ryzyko kredytowe z tytułu zakupionych opcji tylko i wyłącznie do wysokości ich wartości bilansowej, którą stanowi ich wartość godziwa.

Transakcje na ryzyko rynkowe obejmują kontrakty futures i opcje na towary oraz opcje na akcje i indeksy giełdowe.

Nominalne wartości niektórych rodzajów instrumentów finansowych stanowią podstawę do ich porównania z instrumentami ujmowanymi w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, ale niekoniecznie wskazują, jaka będzie wartość przyszłych przepływów pieniężnych, bądź jaka jest bieżąca wartość godziwa instrumentów. Z tego względu nie pokazują, jaki jest stopień narażenia Grupy na ryzyko kredytowe lub ryzyko zmiany cen. Instrumenty pochodne mogą mieć wycenę dodatnią (aktywa) lub ujemną (zobowiązania) w zależności od wahań rynkowych stóp procentowych lub kursów wymiany walut. Łączna wartość godziwa pochodnych instrumentów finansowych może podlegać znacznym wahaniom.

17. Pochodne instrumenty zabezpieczające

Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej:

• euroobligacji wyemitowanych przez mFinance France, podmiot zależny od mBanku. Instrumentem zabezpieczającym jest Interest Rate Swap zamieniający stałą stopę procentową na zmienną;
• listów zastawnych wyemitowanych przez mBank Hipoteczny, podmiot zależny od mBanku. Instrumentem zabezpieczającym jest Interest Rate Swap zamieniający stałą stopę procentową na zmienną;
• kredytu otrzymanego przez mBank z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Instrumentem zabezpieczającym jest Interest Rate Swap zamieniający stałą stopę procentową na zmienną.

We wszystkich powyżej opisanych przypadkach ryzyko zmiany stóp procentowych jest jedynym rodzajem ryzyka zabezpieczanym w ramach stosowanej przez Grupę rachunkowości zabezpieczeń. Wynik z wyceny pozycji zabezpieczanych oraz instrumentów zabezpieczających zaprezentowany jest w pozycji "Wynik na pozostałej działalności handlowej oraz na rachunkowości zabezpieczeń" w Nocie 8.

Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych części portfela kredytów na zmienną stopę procentową, indeksowaną do stopy rynkowej, udzielonych przez Bank. Instrumentem zabezpieczającym jest Interest Rate Swap zamieniający stopę zmienną na stałą. Zabezpieczanym ryzykiem w ramach stosowanej przez Grupę rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych jest ryzyko stopy procentowej. Nieefektywna część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym zaprezentowana jest w pozycji "Wynik na pozostałej działalności handlowej oraz na rachunkowości zabezpieczeń" w Nocie 8. Część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym, która stanowi efektywne zabezpieczenie, zaprezentowana jest w Sprawozdaniu z całkowitych dochodów w pozycji "Zabezpieczenia przepływów pieniężnych (netto)".

Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wyniki, to okres od października 2017 roku do września 2022 roku.

Wartość godziwa równa wartości księgowej instrumentów pochodnych zabezpieczających zarówno wartość godziwą jak i przepływy pieniężne została zaprezentowana w Nocie 16 "Pochodne instrumenty finansowe".

Łączny wynik na rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej ujęty w rachunku zysków i strat

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Przychody odsetkowe na instrumentach pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej (Nota 5)	49 036	43 590
Wynik z wyceny pozycji zabezpieczanych (Nota 8)	59 143	(96 284)
Wynik z wyceny instrumentów zabezpieczających wartość godziwą (Nota 8)	(63 155)	102 000
Łączny wynik na rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej ujęty w rachunku zysków i strat	45 024	49 306

W poniższej nocie zaprezentowano pozostałe całkowite dochody z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych na dzień 30 września 2017 roku i na dzień 30 września 2016 roku.

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Pozostałe dochody całkowite brutto z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych na początek okresu	(1 907)	1 061
- niezrealizowane zyski/straty ujęte w pozostałych dochodach całkowitych brutto w okresie sprawozdawczym	(1 715)	(575)
Skumulowane pozostałe dochody całkowite brutto na koniec okresu sprawozdawczego	(3 622)	486
Podatek odroczony z tytułu skumulowanych pozostałych dochodów całkowitych na koniec okresu sprawozdawczego	688	(93)
Skumulowane pozostałe dochody całkowite netto na koniec okresu sprawozdawczego	(2 934)	393
Wpływ w okresie sprawozdawczym na pozostałe dochody całkowite (brutto)	(1 715)	(575)
Podatek odroczony z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych	326	109
Wpływ w okresie sprawozdawczym na pozostałe dochody całkowite (netto)	(1 389)	(466)

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Zyski/straty odniesione na dochody całkowite brutto w okresie sprawozdawczym, w tym:
- niezrealizowane zyski/straty ujęte w pozostałych dochodach całkowitych brutto	(1 715)	(575)
- kwota ujęta w okresie sprawozdawczym w przychodach z tytułu odsetek w rachunku zysków i strat	10 780	11 893
- nieefektywna część zabezpieczenia ujęta w rachunku zysków i strat w wyniku na pozostałej działalności handlowej	(6 696)	(13 152)
Wpływ w okresie sprawozdawczym na dochody całkowite brutto	2 369	(1 834)

Łączny wynik na rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych ujęty w rachunku zysków i strat

za okres	od 01.01.2017 do 30.09.2017	od 01.01.2016 do 30.09.2016
Przychody odsetkowe na instrumentach pochodnych w ramach rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych (Nota 5)	10 780	11 893
Nieefektywna część rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych (Nota 8)	(6 696)	(13 152)
Łączny wynik na rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych ujęty w rachunku zysków i strat	4 084	(1 259)

18. Kredyty i pożyczki udzielone klientom

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Kredyty i pożyczki udzielone klientom indywidualnym:	48 949 143	48 949 829	48 119 192
- należności bieżące	7 244 258	6 458 369	6 505 968
- kredyty terminowe, w tym:	41 704 885	42 491 460	41 613 224
- kredyty hipoteczne i mieszkaniowe	33 693 342	35 369 113	34 624 536
Kredyty i pożyczki udzielone klientom korporacyjnym:	38 287 508	34 174 289	34 528 046
- należności bieżące	5 750 421	4 125 405	4 735 447
- kredyty terminowe:	30 451 837	28 267 897	28 005 900
- udzielone dużym klientom	5 327 095	5 037 182	5 172 154
- udzielone średnim i małym klientom	25 124 742	23 230 715	22 833 746
- transakcje reverse repo / buy sell back	55 649	56 676	62 129
- pozostałe	2 029 601	1 724 311	1 724 570
Kredyty i pożyczki udzielone sektorowi budżetowemu	1 035 255	1 228 230	1 310 185
Inne należności	212 273	228 424	241 433
Kredyty i pożyczki (brutto) udzielone klientom	88 484 179	84 580 772	84 198 856
Rezerwa utworzona na należności od klientów (wielkość ujemna)	(2 952 210)	(2 817 495)	(3 189 226)
Kredyty i pożyczki (netto) udzielone klientom	85 531 969	81 763 277	81 009 630
Krótkoterminowe (do 1 roku)	27 829 313	26 909 693	27 182 340
Długoterminowe (powyżej 1 roku)	57 702 656	54 853 584	53 827 290

W pozycji kredyty i pożyczki udzielone klientom indywidualnym Grupa prezentuje również kredyty udzielone mikroprzedsiębiorstwom obsługiwanym przez Bankowość Detaliczną mBanku S.A.

Wartość kredytów udzielonych mikroprzedsiębiorstwom w prezentowanych okresach sprawozdawczych wynosi: 30 września 2017 roku – 5 771 911 tys. zł, 31 grudnia 2016 roku – 5 340 274 tys. zł, 30 września 2016 roku – 5 342 173 tys. zł.

W poniższej nocie zaprezentowano strukturę walutową kredytów hipotecznych i mieszkaniowych udzielonych klientom indywidualnym.

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Kredyty hipoteczne i mieszkaniowe udzielone klientom indywidualnym (w tys. zł), w tym:	33 693 342	35 369 113	34 624 536
- PLN	10 770 562	9 500 619	9 178 329
- CHF	16 129 299	18 725 950	18 413 068
- EUR	3 518 873	3 915 620	3 888 470
- CZK	2 975 764	2 850 232	2 783 383
- USD	266 446	336 694	316 866
- pozostałe waluty	32 398	39 998	44 420
Kredyty hipoteczne i mieszkaniowe udzielone klientom indywidualnym, w oryginalnych walutach (główne waluty, w tysiącach jednostek)

- PLN	10 770 562	9 500 619	9 178 329
- CHF	4 287 541	4 548 114	4 626 167
- EUR	816 615	885 086	899 913
- CZK	17 980 447	17 411 313	17 439 743
- USD	72 961	80 562	82 179

Rezerwy na utratę wartości kredytów i pożyczek

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Poniesione, ale nie zidentyfikowane straty
Zaangażowanie bilansowe brutto	83 904 487	80 043 614	79 249 902
Rezerwy na utratę wartości ekspozycji analizowanych portfelowo	(244 678)	(226 430)	(242 536)
Zaangażowanie bilansowe netto	83 659 809	79 817 184	79 007 366
Należności, które utraciły wartość
Zaangażowanie bilansowe brutto	4 579 692	4 537 158	4 948 954
Rezerwy na należności, które utraciły wartość	(2 707 532)	(2 591 065)	(2 946 690)
Zaangażowanie bilansowe netto	1 872 160	1 946 093	2 002 264

W stosunku do danych opublikowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy mBanku na dzień 30 czerwca 2017, należności bez rozpoznanej utraty wartości na dzień 30 czerwca 2017 roku uległy zwiększeniu o kwotę 226,9 milionów złotych, a należności z rozpoznaną utratą wartości uległy zmniejszeniu o kwotę 226,9 milionów złotych w związku z korektą zidentyfikowanego błędu matematycznego. Grupa odpowiednio przeliczyła wartość wskaźników NPL oraz poziomu pokrycia rezerwami należności, które utraciły wartość na dzień 30 czerwca 2017 roku w oparciu o skorygowane dane.

Poniższa tabela prezentuje strukturę koncentracji zaangażowania bilansowego Grupy mBanku S.A. w poszczególne branże zgodnie z wprowadzonym od stycznia 2017 roku nowym podziałem branżowym, zbudowanym na podstawie koncepcji łańcucha wartości, gdzie w ramach jednej branży skupione są podmioty wykonujące działalność związaną z danym rynkiem (dostawcy, producenci, sprzedawcy). Dane na dzień 31 grudnia 2016 roku i na dzień 30 września 2016 roku zostały odpowiednio zmienione i zaprezentowane w nowym podziale zgodnie z obowiązującą w Grupie klasyfikacją.

Lp	Branże	Zadłużenie kapitałowe (w tys.zł)	%	Zadłużenie kapitałowe (w tys.zł)	%	Zadłużenie kapitałowe (w tys.zł)	%
		30.09.2017		31.12.2016		30.09.2016
	1. Osoby fizyczne	48 949 143	55,32	48 949 829	57,87	48 119 192	57,15
	2. Obsługa rynku nieruchomości	5 993 797	6,77	6 082 294	7,19	5 883 817	6,99
	3. Budownictwo	4 038 898	4,56	3 814 574	4,51	3 759 613	4,47
	4. Branża spożywcza	2 455 633	2,78	2 323 053	2,75	2 403 157	2,85
	5. Transport i logistyka	2 250 714	2,54	2 074 745	2,45	2 161 827	2,57
	6. Metale	1 995 538	2,26	1 941 590	2,30	1 985 140	2,36
	7. Motoryzacja	1 931 025	2,18	1 516 123	1,79	1 507 984	1,79
	8. Materiały budowlane	1 721 550	1,95	1 178 707	1,39	1 358 802	1,61
	9. Chemia i tworzywa	1 596 971	1,80	1 276 245	1,51	1 275 612	1,52
	10. Drewno, meble i wyroby papiernicze	1 497 490	1,69	1 212 920	1,43	1 302 996	1,55
	11. Leasing i wynajem ruchomości	1 295 914	1,46	1 213 395	1,43	1 273 566	1,51
	12. Handel hurtowy	1 189 951	1,34	976 637	1,15	975 121	1,16
	13. Działalność profesjonalna	1 147 889	1,30	688 975	0,81	843 431	1,00
	14. Paliwa	1 100 534	1,24	1 002 124	1,19	1 031 208	1,22
	15. Handel detaliczny	1 017 782	1,15	894 650	1,06	1 015 738	1,21
	16. Energetyka i ciepłownictwo	1 009 360	1,14	1 294 717	1,53	1 216 737	1,45
	17. Branża finansowa	779 417	0,88	249 696	0,30	226 124	0,27
	18. Informacja i komunikacja	776 674	0,88	785 461	0,93	563 068	0,67
	19. Administracja publiczna	760 608	0,86	909 234	1,08	979 973	1,16
	20. Hotele i restauracje	678 032	0,77	728 771	0,86	709 655	0,84
	21. Usługi	575 190	0,65	471 301	0,56	416 698	0,49
	22. Tkaniny i odzież	549 189	0,62	492 531	0,58	482 531	0,57
	23. Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo	531 364	0,60	391 489	0,46	430 037	0,51
	24. Pozostała działalność produkcyjna	466 031	0,53	441 558	0,52	470 569	0,56
	25. Informatyka	461 975	0,52	205 974	0,24	210 785	0,25
	26. Usługi komunalne	452 009	0,51	412 509	0,49	411 659	0,49
	27. Media	450 786	0,51	460 466	0,54	471 772	0,56
	28. Opieka zdrowotna	442 288	0,50	385 791	0,46	371 191	0,44
	29. Kultura, sport i rozrywka	329 948	0,37	326 472	0,39	341 760	0,41
	30. AGD	297 782	0,34	183 302	0,22	225 155	0,27
	31. Farmacja	277 508	0,31	255 425	0,30	259 250	0,31
	32. Elektronika	174 409	0,20	229 589	0,27	205 770	0,24
	33. Edukacja i ośrodki badawczo-rozwojowe	114 240	0,13	136 654	0,16	126 934	0,15
	34. Górnictwo	81 478	0,09	69 282	0,08	102 226	0,12

Łączne zaangażowanie Grupy na dzień 30 września 2017 roku w wyżej wymienione branże (poza osobami fizycznymi) wynosi 43,43% portfela kredytowego (31 grudnia 2016 r. – 40,93%, 30 września 2016 r. – 41,57%).

19. Inwestycyjne papiery wartościowe

		30.09.2017 31.12.2016			30.09.2016
	Inwestycyjne papiery wartościowe, na których nie ustanowiono zabezpieczeń	Inwestycyjne papiery wartościowe, na których ustanowiono zabezpieczenia	Razem inwestycyjne papiery wartościowe	Inwestycyjne papiery wartościowe, na których nie ustanowiono zabezpieczeń	Inwestycyjne papiery wartościowe, na których ustanowiono zabezpieczenia	Razem inwestycyjne papiery wartościowe	Inwestycyjne papiery wartościowe, na których nie ustanowiono zabezpieczeń	Inwestycyjne papiery wartościowe, na których ustanowiono zabezpieczenia	Razem inwestycyjne papiery wartościowe
Dłużne papiery wartościowe	25 896 355		6 478 441 32 374 796	24 652 766		6 674 486 31 327 252	24 758 788		6 433 590 31 192 378
Emitowane przez rząd	20 880 868	6 478 441	27 359 309	21 576 835	6 674 486	28 251 321	22 393 459		6 433 590 28 827 049
- obligacje rządowe	20 880 868	6 478 441	27 359 309	21 576 835	6 674 486	28 251 321	21 774 834		6 433 590 28 208 424
- bony skarbowe	-	-	-	-	-	-	618 625	-	618 625
Emitowane przez bank centralny	3 192 630	-	3 192 630	1 816 077	-	1 816 077	1 169 779	-	1 169 779
Pozostałe dłużne papiery wartościowe	1 822 857	-	1 822 857	1 259 854	-	1 259 854	1 195 550	-	1 195 550
- obligacje banków	130 878	-	130 878	140 880	-	140 880	147 818	-	147 818
- certyfikaty depozytowe	221 352	-	221 352	50 466	-	50 466	50 218	-	50 218
- obligacje korporacyjne	1 434 669	-	1 434 669	1 031 538	-	1 031 538	958 423	-	958 423
- obligacje komunalne	35 958	-	35 958	36 970	-	36 970	39 091	-	39 091
Kapitałowe papiery wartościowe	73 910	-	73 910	66 100	-	66 100	65 472	-	65 472
Notowane	729	-	729	-	-	-	-		-
Nie notowane	73 181	-	73 181	66 100	-	66 100	65 472		65 472
Dłużne i kapitałowe papiery wartościowe razem	25 970 265		6 478 441 32 448 706	24 718 866		6 674 486 31 393 352	24 824 260		6 433 590 31 257 850
Krótkoterminowe (do 1 roku)	10 771 191	572 466	11 343 657	4 684 730	58 224	4 742 954	6 002 878	80 560	6 083 438
Długoterminowe (powyżej 1 roku)	15 199 074	5 905 975	21 105 049	20 034 136	6 616 262	26 650 398	18 821 382		6 353 030 25 174 412

Powyższa nota obejmuje obligacje rządowe i bony skarbowe pod zastaw Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG), obligacje rządowe będące przedmiotem zastawu w transakcjach sell buy back, obligacje rządowe stanowiące zabezpieczenie kredytu otrzymanego z Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz obligacje rządowe stanowiące zabezpieczenie depozytu złożonego przez klienta.

Na dzień 30 września 2017 roku wartość godziwa obligacji korporacyjnych obejmuje rezerwę z tytułu utraty wartości obligacji wyemitowanych przez spółkę Sygnity S.A., w wysokości 7 511 tys. zł (Nota 9).

Zaprezentowana powyżej wartość kapitałowych papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej obejmuje utworzone rezerwy z tytułu utraty wartości w wysokości 23 886 tys. zł (31 grudnia 2016 r. – 19 135 tys. zł, 30 września 2016 r. – 19 135 tys. zł).

Na dzień 30 września 2017 roku kapitałowe papiery wartościowe obejmują wartość godziwą akcji uprzywilejowanych Visa Inc. w kwocie 45 238 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2016 r. – 38 392 tys. zł; na dzień 30 września 2016 r. – 37 545 tys. zł).

20. Wartości niematerialne

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Wartość firmy	3 532	3 532	3 532
Patenty, licencje i podobne wartości, w tym:	373 846	347 524	347 333
- oprogramowanie komputerowe	265 733	268 308	267 081
Inne wartości niematerialne	3 414	4 082	4 347
Wartości niematerialne w toku wytwarzania	255 480	227 525	146 705
Wartości niematerialne, razem	636 272	582 663	501 917

21. Rzeczowe aktywa trwałe

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Środki trwałe, w tym:	661 295	682 812	668 893
- grunty	1 039	1 335	1 335
- budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	179 706	186 928	187 133
- urządzenia	176 845	174 152	163 876
- środki transportu	229 384	239 399	237 483
- pozostałe środki trwałe	74 321	80 998	79 066
Środki trwałe w budowie	40 550	74 559	41 375
Rzeczowe aktywa trwałe, razem	701 845	757 371	710 268

22. Zobowiązania wobec klientów

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Klienci indywidualni:	54 037 180	53 494 909	50 734 937
Środki na rachunkach bieżących	41 878 277	38 051 354	35 432 973
Depozyty terminowe	12 076 967	15 380 844	15 237 274
Inne zobowiązania (z tytułu)	81 936	62 711	64 690
- zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych	37 683	31 098	34 588
- pozostałe	44 253	31 613	30 102
Klienci korporacyjni:	34 725 104	37 383 484	33 828 952
Środki na rachunkach bieżących	19 362 566	22 065 224	17 241 776
Depozyty terminowe	8 426 194	8 911 873	9 900 428
Kredyty i pożyczki otrzymane	4 503 882	4 201 768	4 094 316
Transakcje repo	1 788 504	1 600 487	2 011 418
Inne zobowiązania (z tytułu)	643 958	604 132	581 014
- zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych	453 212	392 425	429 259
- pozostałe	190 746	211 707	151 755
Klienci sektora budżetowego:	1 915 218	539 569	624 336
Środki na rachunkach bieżących	514 662	466 078	401 258
Depozyty terminowe	1 394 637	65 507	222 525
Inne zobowiązania (z tytułu)	5 919	7 984	553
- zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych	-	3	-
- pozostałe	5 919	7 981	553
Zobowiązania wobec klientów, razem	90 677 502	91 417 962	85 188 225
Krótkoterminowe (do 1 roku)	84 795 785	85 191 150	79 197 210
Długoterminowe (powyżej 1 roku)	5 881 717	6 226 812	5 991 015

W pozycji zobowiązania wobec klientów indywidualnych Grupa prezentuje również zobowiązania wobec mikroprzedsiębiorstw obsługiwanych przez Bankowość Detaliczną mBanku S.A.

Wartość zobowiązań z tytułu środków na rachunkach bieżących i depozytów terminowych przyjętych od mikroprzedsiębiorstw w prezentowanych okresach sprawozdawczych wynosi odpowiednio: 30 września 2017 r. – 5 219 962 tys. zł, 31 grudnia 2016 r. – 4 920 454 tys. zł, 30 września 2016 r. – 4 298 289 tys. zł.

23. Rezerwy

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Na pozabilansowe udzielone zobowiązania warunkowe*	74 660	43 435	50 827
Na sprawy sporne	87 066	113 192	107 393
Pozostałe	10 425	26 127	26 981
Rezerwy, razem	172 151	182 754	185 201

* kwoty obejmują wycenę gwarancji finansowych

Zmiana stanu rezerw

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Stan na początek okresu (wg tytułów)	182 754	225 416	225 416
Na pozabilansowe udzielone zobowiązania warunkowe	43 435	45 606	45 606
Na sprawy sporne	113 192	99 582	99 582
Pozostałe	26 127	80 228	80 228
Zmiana w okresie (z tytułu)	(10 603)	(42 662)	(40 215)
- odpis w koszty	133 391	137 911	97 769
- rozwiązanie rezerw	(103 333)	(119 387)	(79 452)
- spisanie w ciężar utworzonej rezerwy	(6 620)	(61 488)	(58 554)
- wykorzystanie	(31 047)	-	-
- przeniesienie do innych pozycji bilansu	(2 587)	-	-
- różnice kursowe	(407)	302	22
Stan na koniec okresu (wg tytułów)	172 151	182 754	185 201
Na pozabilansowe udzielone zobowiązania warunkowe	74 660	43 435	50 827
Na sprawy sporne	87 066	113 192	107 393
Pozostałe	10 425	26 127	26 981

24. Aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Stan na początek okresu	859 609	778 252	778 252
- Zmiany przez rachunek zysków i strat	81 791	65 208	111 873
- Zmiany przez pozostałe dochody całkowite	(16 386)	16 120	16
- Pozostałe zmiany	1 110	29	-
Stan na koniec okresu	926 124	859 609	890 141
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Stan na początek okresu	(320 061)	(413 145)	(413 145)
- Zmiany przez rachunek zysków i strat	(23 742)	4 687	(46 380)
- Zmiany przez pozostałe dochody całkowite	(22 111)	88 393	55 150
- Pozostałe zmiany	-	4	36
Stan na koniec okresu	(365 914)	(320 061)	(404 339)
Podatek dochodowy	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016

Podatek dochodowy bieżący	(390 580)	(485 408)	(353 524)
Podatek dochodowy odroczony ujęty w rachunku zysków i strat	58 049	69 895	65 493
Obciążenie podatkowe ujęte w rachunku zysków i strat	(332 531)	(415 513)	(288 031)
Podatek dochodowy ujęty przez pozostałe dochody całkowite	(49 454)	102 708	50 047
Podatek dochodowy razem	(381 985)	(312 805)	(237 984)

25. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań

Wartość godziwa jest rozumiana jako cena, która byłaby otrzymana ze sprzedaży składnika aktywów, bądź zapłacona w celu przeniesienia zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny. Wycena wartości godziwej opiera się na założeniu, że transakcja sprzedaży składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania odbywa się:

• na głównym rynku dla danego składnika aktywów bądź zobowiązania,
• w przypadku braku głównego rynku, na najkorzystniejszym rynku dla danego składnika aktywów lub zobowiązania.

Zarówno główny jak i najbardziej korzystny rynek muszą być dostępne dla Grupy.

Zgodnie z praktykami rynkowymi Grupa wycenia instrumenty finansowe, w których utrzymuje otwarte pozycje, stosując ceny rynkowe (wycena do rynku) lub uznane w praktyce rynkowej modele wyceny (wycena z modelu) zasilane cenami lub parametrami rynkowymi, a w nielicznych przypadkach parametrami estymowanymi wewnętrznie przez Grupę. Wszystkie istotne otwarte pozycje w instrumentach pochodnych (walutowych i stopy procentowej) są wyceniane modelami rynkowymi, które są zasilane cenami lub parametrami obserwowalnymi przez rynek. Papiery komercyjne emitentów krajowych są wyceniane głównie z modelu (dyskontowanie przepływów finansowych), który oprócz rynkowej krzywej stóp procentowych używa spreadów kredytowych wyznaczonych wewnętrznie.

Grupa przyjęła założenie, że wartość godziwa zobowiązań finansowych krótkoterminowych (poniżej 1 roku) jest równa ich wartości bilansowej.

Ponadto Grupa przyjęła założenie, że szacunkowa wartość godziwa aktywów finansowych oraz zobowiązań finansowych powyżej 1 roku opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych przy zastosowaniu odpowiednich stóp procentowych.

W tabeli poniżej przedstawiono podsumowanie wartości bilansowych i godziwych dla każdej grupy aktywów i zobowiązań finansowych, które nie zostały wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy według ich wartości godziwej.

		30.09.2017		31.12.2016	30.09.2016
					Wartość księgowa Wartość godziwa Wartość księgowa Wartość godziwa Wartość księgowa Wartość godziwa
Aktywa finansowe
Należności od banków	2 403 911	2 402 387	3 082 855	3 079 257	2 920 734	2 918 496
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	85 531 969	86 704 015	81 763 277	82 917 783	81 009 630	81 898 357
Klienci indywidualni	47 350 146	48 451 442	47 434 490	48 649 710	46 449 291	47 554 826
należności bieżące	6 612 323	6 661 470	5 843 990	5 885 276	5 788 602	5 818 953
kredyty terminowe w tym:	40 737 823	41 789 972	41 590 500	42 764 434	40 660 689	41 735 873
- kredyty hipoteczne i mieszkaniowe	33 178 984	33 980 731	34 853 185	35 827 969	34 090 998	34 975 346
Klienci korporacyjni	36 934 931	37 003 368	32 872 882	32 812 343	33 009 610	32 797 799
należności bieżące	5 522 420	5 497 641	3 934 915	3 905 205	4 528 878	4 498 077
kredyty terminowe	29 356 416	29 449 263	27 210 974	27 179 853	26 746 107	26 565 030
- udzielone dużym klientom	5 313 628	5 309 881	5 008 394	4 975 669	5 000 104	4 945 353
- udzielone średnim i małym klientom	24 042 788	24 139 382	22 202 580	22 204 184	21 746 003	21 619 677
transakcje reverse repo /buy sell back	55 649	55 649	56 676	56 676	62 129	62 129
pozostałe	2 000 446	2 000 815	1 670 317	1 670 609	1 672 496	1 672 563
Klienci budżetowi	1 034 619	1 036 932	1 227 481	1 227 306	1 309 298	1 304 301
Inne należności	212 273	212 273	228 424	228 424	241 431	241 431
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania wobec innych banków Zobowiązania wobec klientów	8 451 807 90 677 502	8 496 919 90 698 084	8 486 753 91 417 962	8 509 677 91 535 698	11 562 896 85 188 225	11 575 737 85 249 253
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	13 685 190	14 100 173	12 660 389	12 909 157	12 192 188	12 431 738
Zobowiązania podporządkowane					3 851 380	3 750 029
2 204 523 2 146 434 3 943 349 3 853 900 Poniżej zaprezentowane są główne założenia i metody wykorzystane przez Grupę podczas szacowania wartości godziwej instrumentów finansowych: Należności od banków oraz kredyty i pożyczki udzielone klientom. Wartość godziwa należności od banków oraz kredytów i pożyczek udzielonych klientom została wyliczona jako wartość bieżąca przyszłych przepływów pieniężnych przy zastosowaniu bieżących stóp procentowych uwzględniając wysokość spreadu kredytowego oraz urealnione terminy spłaty wynikające z umów kredytowych. Poziom spreadu kredytowego został wyznaczony w oparciu notowania rynkowe mediany spreadów kredytowych dla systemu ratingowego Moody's. Przypisanie spreadu kredytowego do danej ekspozycji kredytowej nastąpiło w wyniku zmapowania systemu ratingowego Moody's z wewnętrznym systemem ratingowym Grupy. W celu odzwierciedlenia faktu, że większość ekspozycji Grupy jest zabezpieczona podczas gdy mediana kwotowań rynkowych jest skoncentrowana wokół emisji niezabezpieczonych, Grupa dokonała korekty z tego tytułu. Wycena nie uwzględnia ryzyka skutków potencjalnych propozycji rozwiązań systemowych dotyczących portfela kredytów hipotecznych w CHF.
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży. Notowane instrumenty finansowe Grupy dostępne do sprzedaży są wyceniane według wartości godziwej. Wartość godziwa dłużnych papierów wartościowych nienotowanych na aktywnym rynku ustalana jest przy zastosowaniu bieżących stóp procentowych z uwzględnieniem spreadu kredytowego dla odpowiedniego emitenta.
Zobowiązania finansowe. Instrumenty finansowe po stronie zobowiązań to:
 Kredyty zaciągnięte
 Depozyty
 Emisje dłużnych papierów wartościowych

• Kredyty zaciągnięte
• Depozyty

Zobowiązania podporządkowane

Wartość godziwa dla powyższych zobowiązań finansowych powyżej 1 roku opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych przy zastosowaniu czynnika dyskontującego. Dla zaciągniętych kredytów od Commerzbanku w CHF Grupa zastosowała krzywą opartą o kwotowania CDS dla Commerzbanku dla ekspozycji w EUR oraz kwotowania wyemitowanych obligacji w ramach programu EMTN w EUR i CHF. Dla kredytów otrzymanych z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w EUR zastosowano krzywą rentowności EBI. W odniesieniu do emisji własnych w ramach programu EMTN zastosowano cenę rynkową z odpowiednich serwisów finansowych.

W przypadku depozytów Grupa zastosowała krzywą zbudowaną w oparciu o kwotowania stóp rynku międzybankowego, a także kontraktów FRA i kontraktów IRS dla odpowiednich walut i terminów zapadalności. W przypadku wyceny zobowiązań podporządkowanych Grupa zastosowała krzywe oparte na stawkach swapowych cross currency z uwzględnieniem pierwotnego spreadu na zobowiązaniach podporządkowanych oraz ich terminu zapadalności.

Z kolei dla listów zastawnych i obligacji emitowanych przez mBank Hipoteczny do wyceny na potrzeby ujawnień wykorzystano krzywe kontraktów swap oraz prognozowany poziom spreadu emisyjnego dla odpowiednich emisji.

Grupa przyjęła, że wartość godziwa dla powyższych instrumentów poniżej 1 roku jest równa ich wartości bilansowej.

W tabeli poniżej przedstawiono hierarchię wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych, które zostały wykazane w skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy według wartości godziwej.

		Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
30.09.2017	w tym:	Ceny kwotowane na aktywnych rynkach	Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych	Inne techniki wyceny
POWTARZALNE POMIARY WARTOŚCI GODZIWEJ
AKTYWA FINANSOWE
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu, w tym:	1 990 360	1 765 509	155	224 696
Dłużne papiery wartościowe:	1 987 524	1 762 828	-	224 696
- obligacje rządowe	1 759 745	1 759 745	-	-
- certyfikaty depozytowe	15 120	-	-	15 120
- obligacje bankowe	58 912	-	-	58 912
- obligacje korporacyjne	153 747	3 083	-	150 664
Kapitałowe papiery wartościowe	2 836	2 681	155	-
- notowane	2 681	2 681	-	-
- nie notowane	155	-	155	-
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:	1 348 821	-	1 348 821	-
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu:	1 173 157	-	1 173 157	-
- instrumenty odsetkowe	698 817	-	698 817	-
- instrumenty walutowe	431 758	-	431 758	-
- instrumenty na ryzyko rynkowe	42 582	-	42 582	-
Pochodne instrumenty zabezpieczające:	175 664	-	175 664	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie wartości godziwej	174 381	-	174 381	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych	1 283	-	1 283	-
Inwestycyjne papiery wartościowe	32 448 706	28 100 873	3 192 630	1 155 203
Dłużne papiery wartościowe:	32 374 796	28 099 207	3 192 630	1 082 959
- obligacje rządowe	27 359 309	27 359 309	-	-
- bony pieniężne	3 192 630	-	3 192 630	-
- certyfikaty depozytowe	221 352	-	-	221 352
- listy zastawne	-	-	-	-
- obligacje bankowe	130 878	-	-	130 878
- obligacje korporacyjne	1 434 669	739 898	-	694 771
- obligacje komunalne	35 958	-	-	35 958
Kapitałowe papiery wartościowe	73 910	1 666	-	72 244
- notowane	729	729	-	-
- nie notowane	73 181	937	-	72 244
AKTYWA FINANSOWE, RAZEM	35 787 887	29 866 382	4 541 606	1 379 899

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

			Poziom 1		Poziom 2	Poziom 3
30.09.2017	w tym:		Ceny kwotowane na aktywnych rynkach	Techniki wyceny obserwowalnych danych rynkowych	oparte na	Inne techniki wyceny
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:	1 014 022		-	1 014 022		-
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu:	992 808		-		992 808	-
- instrumenty odsetkowe	686 738		-		686 738	-
- instrumenty walutowe	275 111		-		275 111	-
- instrumenty na ryzyko rynkowe	30 959		-		30 959	-
Pochodne instrumenty zabezpieczające:	21 214		-		21 214	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie wartości godziwej	41 093		-		41 093	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych	(19 879)		-		(19 879)	-
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE RAZEM	1 014 022		-	1 014 022		-
POWTARZALNE POMIARY WARTOŚCI GODZIWEJ OGÓŁEM
AKTYWA FINANSOWE	35 787 887		29 866 382	4 541 606		1 379 899
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE	1 014 022		-	1 014 022		-
Aktywa finansowe wycenione do wartości godziwej na poziomie 3 - zmiana stanu w okresie od 1 stycznia do 30 września 2017 roku	Dłużne papiery przeznaczone do obrotu			Dłużne inwestycyjne papiery wartościowe		Kapitałowe inwestycyjne papiery wartościowe
Bilans otwarcia		290 544		901 885		65 261
Łączne zyski lub straty za okres		1 755		4 660		2 070
Ujęte w rachunku zysków i strat:		1 755		(7 511)		(4 751)
- Wynik na działalności handlowej		1 755		-		-
- Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone		-		(7 511)		(4 751)
Ujęte w pozostałych całkowitych dochodach:		-		12 171		6 821
- Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży		-		12 171		6 821
Nabycie		599 458		637 409		9 510
Wykupy		(47 709)		(30 342)		-
Sprzedaże		(2 766 142)		(936 166)		(4 500)
Emisje		2 146 790		505 513		-
Transfery z poziomu 3		-		-		(97)
Bilans zamknięcia		224 696		1 082 959		72 244

Transfery pomiędzy poziomami w okresie od 1 stycznia do 30 września 2017 roku	Transfer do poziomu 1	Transfer z poziomu 1	Transfer do poziomu 2	Transfer z poziomu 2
Inwestycyjne papiery wartościowe	97	-	-	-
Kapitałowe	97

W okresie trzech kwartałów 2017 roku miało miejsce jedno przeniesienie z poziomu 3 do poziomu 1 hierarchii wartości godziwej i dotyczyło spółki, której akcje dopuszczono do publicznego obrotu.

W odniesieniu do instrumentów finansowych wycenianych w sposób powtarzalny do wartości godziwej, sklasyfikowanych na poziomie 1 i 2 hierarchii wartości godziwej, ewentualne przypadki, w których mogłoby nastąpić przeniesienie pomiędzy tymi poziomami są monitorowane przez Departament Ryzyka Rynków Finansowych na podstawie wewnętrznych zasad. W przypadku jeśli wystąpi brak ceny rynkowej, służącej do wyceny bezpośredniej, przez okres ponad 5 dni roboczych następuje zmiana sposobu wyceny tego instrumentu, czyli przejście z wyceny bezpośredniej na wycenę z modelu, o ile dostępna jest zatwierdzona metoda wyceny z modelu dla tego instrumentu. Powrót do metody wyceny bezpośredniej następuje po okresie co najmniej 10 dni roboczych, w których cena rynkowa była dostępna w sposób ciągły. W przypadku braku ceny rynkowej dla skarbowych papierów dłużnych powyższe terminy wynoszą odpowiednio 2 i 5 dni roboczych.

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

		Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
31.12.2016	w tym:	Ceny kwotowane na aktywnych rynkach	Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych	Inne techniki wyceny
POWTARZALNE POMIARY WARTOŚCI GODZIWEJ
AKTYWA FINANSOWE
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu, w tym:	3 800 634	3 509 935	155	290 544
Dłużne papiery wartościowe:	3 796 457	3 505 913	-	290 544
- obligacje rządowe	3 503 029	3 503 029	-	-
- certyfikaty depozytowe	16 146	-	-	16 146
- obligacje bankowe	109 904	-	-	109 904
- obligacje korporacyjne	167 378	2 884	-	164 494
Kapitałowe papiery wartościowe	4 177	4 022	155	-
- notowane	4 022	4 022	-	-
- nie notowane	155	-	155	-
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:	1 808 847	-	1 808 847	-
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu:	1 584 027	-	1 584 027	-
- instrumenty odsetkowe	1 173 304	-	1 173 304	-
- instrumenty walutowe	369 381	-	369 381	-
- instrumenty na ryzyko rynkowe	41 342	-	41 342	-
Pochodne instrumenty zabezpieczające:	224 820	-	224 820	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie wartości godziwej	196 634	-	196 634	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych	28 186	-	28 186	-
Inwestycyjne papiery wartościowe	31 393 352	28 610 129	1 816 077	967 146
Dłużne papiery wartościowe:	31 327 252	28 609 290	1 816 077	901 885
- obligacje rządowe	28 251 321	28 251 321	-	-
- bony pieniężne	1 816 077	-	1 816 077	-
- certyfikaty depozytowe	50 466	-	-	50 466
- obligacje bankowe	140 880	-	-	140 880
- obligacje korporacyjne	1 031 538	357 969	-	673 569
- obligacje komunalne	36 970	-	-	36 970
Kapitałowe papiery wartościowe	66 100	839	-	65 261
- nie notowane	66 100	839	-	65 261
AKTYWA FINANSOWE, RAZEM	37 002 833	32 120 064	3 625 079	1 257 690

		Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
31.12.2016	w tym:	Ceny kwotowane na aktywnych rynkach	Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych	Inne techniki wyceny
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:	1 599 266	-	1 599 266	-
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu:	1 580 737	-	1 580 737	-
- instrumenty odsetkowe	1 195 992	-	1 195 992	-
- instrumenty walutowe	353 784	-	353 784	-
- instrumenty na ryzyko rynkowe	30 961	-	30 961	-
Pochodne instrumenty zabezpieczające:	18 529	-	18 529	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie wartości godziwej	19 485	-	19 485	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych	(956)	-	(956)	-
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE RAZEM	1 599 266	-	1 599 266	-
POWTARZALNE POMIARY WARTOŚCI GODZIWEJ OGÓŁEM
AKTYWA FINANSOWE	37 002 833	32 120 064	3 625 079	1 257 690
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE	1 599 266	-	1 599 266	-

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Aktywa finansowe wycenione do wartości godziwej na poziomie 3 - zmiana stanu w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2016 roku	Dłużne papiery przeznaczone do obrotu	Pochodne instrumenty finansowe	Dłużne inwestycyjne papiery wartościowe	Kapitałowe inwestycyjne papiery wartościowe
Bilans otwarcia	371 229	420	816 614	198 624
Łączne zyski lub straty za okres	556	(420)	(12 531)	83 301
Ujęte w rachunku zysków i strat:	556	(420)	-	250 147
- Wynik na działalności handlowej	556	(420)	-	7 959
- Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych oraz inwestycjach w jednostki zależne i stowarzyszone	-	-	-	242 188
Ujęte w pozostałych całkowitych dochodach:	-	-	(12 531)	(166 846)
- Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	-	-	(12 531)	(166 846)
Nabycie	1 719 767	-	616 264	5 238
Wykupy	(365 693)	-	-	-
Sprzedaże	(4 567 069)	-	(1 110 093)	(221 902)
Emisje	3 130 780	-	552 540	-
Transfery do poziomu 3	974	-	39 091	-
Bilans zamknięcia	290 544	-	901 885	65 261

Transfery pomiędzy poziomami w 2016 roku			Transfer do poziomu 1 Transfer z poziomu 1 Transfer do poziomu 2 Transfer z poziomu 2
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu	-	(974)	-	-
Dłużne	-	(974)	-	-
Inwestycyjne papiery wartościowe	-	(39 091)	-	-
Dłużne	-	(39 091)	-	-

W 2016 roku miały miejsce dwa przeniesienia z poziomu 1 do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej. Jedno przeniesienie było efektem braku ceny rynkowej obligacji komunalnych, a drugie wynikało z niskiej płynności obligacji bankowych.

		Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
30.09.2016	w tym:	Ceny kwotowane na aktywnych rynkach	Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych	Inne techniki wyceny
POWTARZALNE POMIARY WARTOŚCI GODZIWEJ
AKTYWA FINANSOWE
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu, w tym:	4 177 242	3 868 881	2 537	305 824
Dłużne papiery wartościowe:	4 165 348	3 859 524	-	305 824
- obligacje rządowe	3 855 468	3 855 468	-	-
- certyfikaty depozytowe	20 607	-	-	20 607
- obligacje bankowe	167 976	1 093	-	166 883
- obligacje korporacyjne	121 297	2 963	-	118 334
- obligacje komunalne	-	-	-	-
Kapitałowe papiery wartościowe	11 894	9 357	2 537	-
- notowane	9 357	9 357	-	-
- nie notowane	2 537	-	2 537	-
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:	2 087 395	-	2 087 395	-
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu:	1 782 920	-	1 782 920	-
- instrumenty odsetkowe	1 437 153	-	1 437 153	-
- instrumenty walutowe	320 849	-	320 849	-
- instrumenty na ryzyko rynkowe	24 918	-	24 918	-
Pochodne instrumenty zabezpieczające:	304 475	-	304 475	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie wartości godziwej	282 525	-	282 525	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych	21 950	-	21 950	-
Inwestycyjne papiery wartościowe	31 257 850	29 191 760	1 170 089	896 001
Dłużne papiery wartościowe:	31 192 378	29 190 976	1 169 779	831 623
- obligacje rządowe	28 208 424	28 208 424	-	-
- bony skarbowe	618 625	618 625	-	-
- bony pieniężne	1 169 779	-	1 169 779	-
- certyfikaty depozytowe	50 218	-	-	50 218
- obligacje bankowe	147 818	-	-	147 818
- obligacje korporacyjne	958 423	363 927	-	594 496
- obligacje komunalne	39 091	-	-	39 091
Kapitałowe papiery wartościowe	65 472	784	310	64 378
- nie notowane	65 472	784	310	64 378
AKTYWA FINANSOWE, RAZEM	37 522 487	33 060 641	3 260 021	1 201 825

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

30.09.2016	w tym:	Poziom 1 Ceny kwotowane na aktywnych	Poziom 2 Techniki wyceny oparte na	Poziom 3 Inne techniki wyceny
		rynkach	obserwowalnych danych rynkowych
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:	1 766 557	-	1 763 902	2 655
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu:	1 763 680	-	1 761 025	2 655
- instrumenty odsetkowe	1 430 619	-	1 430 619	-
- instrumenty walutowe	316 975	-	316 975	-
- instrumenty na ryzyko rynkowe	16 086	-	13 431	2 655
Pochodne instrumenty zabezpieczające:	2 877	-	2 877	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie wartości godziwej	2 499	-	2 499	-
- instrumenty pochodne wyznaczone jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych	378	-	378	-
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE RAZEM	1 766 557	-	1 763 902	2 655
POWTARZALNE POMIARY WARTOŚCI GODZIWEJ OGÓŁEM
AKTYWA FINANSOWE	37 522 487	33 060 641	3 260 021	1 201 825
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE	1 766 557	-	1 763 902	2 655

Dłużne papiery przeznaczone do obrotu	Pochodne instrumenty finansowe	Dłużne inwestycyjne papiery wartościowe	Kapitałowe inwestycyjne papiery wartościowe
			198 624
			82 378
			251 091
(477)	(420)	-	8 906
-	-	-	242 185
-	-	(12 293)	(168 713)
-	-	(12 293)	(168 713)
			5 278
			-
			(221 902)
			-
			-
			64 378
		371 229 (477) (477) 1 128 414 (74 534) (3 017 714) 1 898 906 - 305 824	420 816 614 (420) (12 293) (420) - - 376 216 - - - (687 145) - 299 140 - 39 091 - 831 623

Transfery pomiędzy poziomami w okresie od 1 stycznia do 30 września 2016 roku			Transfer do poziomu 1 Transfer z poziomu 1 Transfer do poziomu 2 Transfer z poziomu 2
Inwestycyjne papiery wartościowe	-	(39 091)	-	-
Dłużne	-	(39 091)	-	-

W okresie trzech kwartałów 2016 roku miało miejsce jedno przeniesienie z poziomu 1 do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej i było efektem braku ceny rynkowej obligacji komunalnych (niska płynność).

Na podstawie stosowanych przez Grupę metod ustalania wartości godziwej, aktywa i zobowiązania finansowe klasyfikuje się do następujących kategorii:

• Poziom 1: ceny kwotowane na aktywnych rynkach dla tego samego instrumentu (bez modyfikacji);
• Poziom 2: ceny kwotowane na aktywnych rynkach dla podobnych instrumentów lub inne metody wyceny, dla których wszystkie istotne dane wejściowe bazują na obserwowalnych danych rynkowych;
• Poziom 3: metody wyceny, dla których przynajmniej jedna istotna dana wejściowa nie bazuje na obserwowalnych danych rynkowych.

Poziom 1

Na dzień 30 września 2017 roku na poziomie 1 hierarchii wartości Grupa wykazała wartość godziwą obligacji rządowych przeznaczonych do obrotu w kwocie 1 759 745 tys. zł (patrz Nota 15) oraz wartość godziwą inwestycyjnych obligacji rządowych i bonów skarbowych w kwocie 27 359 309 tys. zł (patrz Nota 19) (31 grudnia 2016 r. odpowiednio: 3 503 029 tys. zł i 28 251 321 tys. zł; 30 września 2016 r. odpowiednio: 3 855 468 tys. zł i 28 827 049 tys. zł). Poziom 1 obejmuje wartość godziwą obligacji korporacyjnych w kwocie 742 981 tys. zł (31 grudnia 2016 r. – 360 853 tys. zł, 30 września 2016 r.– 366 890 tys. zł). Na dzień 30 września 2016 roku poziom 1 obejmował również wartość obligacji emitowanych przez banki w kwocie 1 093 tys. zł.

Ponadto na dzień 30 września 2017 roku poziom 1 obejmuje wartość akcji imiennych uprzywilejowanych Giełdy Papierów Wartościowych w kwocie 937 tys. zł (31 grudnia 2016 r.: 839 tys. zł, 30 września 2016

r.: 784 tys. zł) oraz wartość akcji spółek giełdowych w kwocie 3 410 tys. zł, (31 grudnia 2016 r.: 4 022 tys. zł, 30 września 2016 r.: 9 357 tys. zł).

Instrumenty te zostały sklasyfikowane do poziomu 1, ponieważ ich wycena polega na bezpośrednim wykorzystaniu rynkowych bieżących cen tych instrumentów pochodzących z aktywnych i płynnych rynków finansowych.

Poziom 2

Poziom 2 hierarchii obejmuje głównie wartość godziwą bonów pieniężnych emitowanych przez NBP w kwocie 3 192 630 tys. zł (31 grudnia 2016 r.: 1 816 077 tys. zł, 30 września 2016 r.: 1 169 779 tys. zł), których wycena oparta jest na modelu NPV (dyskontowania przyszłych przepływów finansowych), który zasilany jest krzywymi stóp procentowych wyznaczonymi w drodze transformacji kwotowań pochodzących bezpośrednio z aktywnych i płynnych rynków finansowych.

Ponadto do poziomu 2 Grupa zalicza wycenę pochodnych instrumentów finansowych, do wyceny których stosowane są modele, zgodne ze standardami i praktykami rynkowymi w tym zakresie, które są zasilane parametrami pochodzącymi bezpośrednio z rynków (np. kursami wymiany walut, zmiennościami implikowanymi opcji walutowych, wartościami indeksów i akcji giełdowych) lub parametrami będącymi transformacjami kwotowań pochodzących bezpośrednio z aktywnych i płynnych rynków finansowych (np. krzywe stóp procentowych).

Na dzień 30 września 2017 roku, 31 grudnia 2016 roku i 30 września 2016 roku poziom 2 obejmuje również wartość opcji na indeks WIG20. Do wyceny opcji giełdowych na indeks WIG20 stosowany jest model wewnętrzny banku (bazujący na modelu zmienności implikowanej) zasilany parametrami rynkowymi.

Poziom 3

Na poziomie 3 hierarchii wykazana jest wartość godziwa dłużnych komercyjnych papierów wartościowych emitowanych przez krajowe banki i przedsiębiorstwa (obligacje i certyfikaty depozytowe) w kwocie 1 271 697 tys. zł (31 grudnia 2016 r.: 1 155 459 tys. zł, 30 września 2016 r.: 1 098 356 tys. zł).

Poziom 3 obejmuje również wartość godziwą obligacji emitowanych przez jednostki budżetu terenowego w kwocie 35 958 tys. zł (31 grudnia 2016 r.: 36 970 tys. zł, 30 września 2016 r. – 39 091 tys. zł).

Powyższe instrumenty dłużne zostały zaklasyfikowane do poziomu 3, ponieważ do ich wyceny, oprócz parametrów będącymi transformacjami kwotowań pochodzących bezpośrednio z aktywnych i płynnych rynków finansowych (krzywe stóp procentowych), wykorzystuje się również tzw. spread kredytowy, który jest szacowany przez Bank przy użyciu wewnętrznego modelu ryzyka kredytowego i odzwierciedla ryzyko kredytowe emitenta papieru. Model ten wykorzystuje parametry (np. stopy zwrotu z zabezpieczeń, migracje ratingów, zmienności stóp defaultowości), które nie są obserwowane na aktywnych rynkach i w związku z tym zostały wyznaczone na podstawie analiz statystycznych.

Ponadto poziom 3 obejmuje również wartość godziwą kapitałowych papierów wartościowych w kwocie 72 244 tys. zł (31 grudnia 2016 r.: 65 261 tys. zł, 30 września 2016 r.: 64 378 tys. zł). Na dzień 30 września 2017 roku kwota ta obejmuje wartość uprzywilejowanych akcji Visa Inc. w wysokości 45 238 tys. zł (31 grudnia 2016 r.: 38 392 tys. zł; 30 września 2016 r.: 37 545 tys. zł). Pozostałe kapitałowe papiery wartościowe wykazane w poziomie 3 wyceniane są metodą mnożników rynkowych. Wycena metodą mnożników rynkowych polega na określeniu wartości kapitałów własnych wycenianej spółki poprzez zastosowanie relacji wartości rynkowych kapitałów własnych lub wartości całości zaangażowanych kapitałów (wartości spółki) porównywalnych spółek do wybranych wielkości ekonomiczno-finansowych.

Wybrane dane objaśniające

1. Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej

Prezentowany skrócony skonsolidowany raport za III kwartał 2017 roku spełnia wymogi Międzynarodowego Standardu Rachunkowości (MSR) 34 "Śródroczna sprawozdawczość finansowa" odnoszącego się do śródrocznych raportów finansowych.

Ponadto wybrane dane objaśniające zawierają dodatkowe informacje zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 roku w sprawie raportów bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. 2009 Nr 33 poz. 259 z późniejszymi zmianami).

2. Jednolitość zasad rachunkowości i metod obliczeniowych stosowanych przy sporządzaniu raportu kwartalnego i ostatniego rocznego sprawozdania finansowego

Szczegółowy opis zasad rachunkowości Grupy przedstawiono w Nocie 2 i 3 niniejszego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Zasady rachunkowości przyjęte przez Grupę zastosowano w sposób ciągły w odniesieniu do wszystkich okresów prezentowanych w sprawozdaniu finansowym.

3. Sezonowość lub cykliczność działalności

W działalności Grupy nie występują istotne zjawiska podlegające wahaniom sezonowym lub mające charakter cykliczny.

4. Rodzaj oraz kwoty pozycji wpływających na aktywa, zobowiązania, kapitał, wynik finansowy netto lub przepływy środków pieniężnych, które są niezwykłe ze względu na ich rodzaj, wielkość lub wywierany wpływ

Koszty składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji za 2017 rok

Zgodnie z Ustawą z dnia 10 czerwca 2016 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (BFG), systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz w związku z pismem BFG z dnia 19 stycznia 2017 roku, skierowanym do Związku Banków Polskich, w I kwartale 2017 roku Grupa wykazała w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w pełnej wysokości roczne koszty związane ze składką za 2017 rok na fundusz przymusowej restrukturyzacji w kwocie 116 823 tys. zł, natomiast mBank S.A. wykazał w jednostkowym rachunku zysków i strat analogiczne koszty w kwocie 113 223 tys. zł.

Ustawa o podatku od niektórych instytucji finansowych

W dniu 15 stycznia 2016 roku Sejm RP przyjął "Ustawę o podatku od niektórych instytucji finansowych". Ustawa weszła w życie w dniu 1 lutego 2016 roku.

Ustawa reguluje opodatkowanie aktywów niektórych instytucji finansowych. W przypadku banków, podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów księgi głównej, zgodnie ze standardami rachunkowości stosowanymi przez banki – ponad kwotę 4 mld zł, pomniejszona o wartość funduszy własnych i skarbowych papierów wartościowych. Stawka wprowadzonego ustawą podatku wynosi 0,0366% podstawy opodatkowania miesięcznie. Koszt z tytułu podatku od niektórych instytucji finansowych ujęty w wyniku finansowym i kapitałach Banku i Grupy za okres dziewięciu miesięcy 2017 roku wyniósł odpowiednio: 258 661 tys. zł i 276 360 tys. zł.

5. Rodzaj oraz kwoty zmian wartości szacunkowych kwot, które były podawane w poprzednich okresach śródrocznych bieżącego roku obrotowego lub zmiany wartości szacunkowych podawanych w poprzednich latach obrotowych, jeśli wywierają one istotny wpływ na bieżący okres śródroczny

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

6. Emisje, wykup i spłaty nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych

W III kwartale 2017 roku mBank Hipoteczny S.A. wyemitował listy zastawne w kwocie 900 000 tys. zł oraz obligacje w kwocie 690 500 tys. zł. W tym samym okresie spółka dokonała wykupu listów zastawnych w kwocie 400 000 tys. zł.

7. Wypłacone (lub zadeklarowane) dywidendy łącznie lub w przeliczeniu na jedną akcję, z podziałem na akcje zwykłe i pozostałe akcje

W dniu 30 marca 2017 roku XXX Zwyczajne Walne Zgromadzenie mBanku S.A. podjęło uchwałę dotyczącą podziału zysku za 2016 rok, która nie przewiduje wypłaty dywidendy za rok 2016.

8. Istotne zdarzenia następujące po zakończeniu III kwartału 2017 roku, które nie zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym

Powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

9. Skutek zmian w strukturze jednostki w III kwartale 2017 roku, łącznie z połączeniem jednostek gospodarczych, przejęciem lub sprzedażą jednostek zależnych i inwestycji długoterminowych, restrukturyzacją i zaniechaniem działalności

W dniu 2 czerwca 2017 roku mBank S.A. podpisał przedwstępną warunkową umowę sprzedaży akcji mLocum S.A. na rzecz Archicom S.A. Zgodnie z umową w dniu 31 lipca 2017 roku mBank S.A. sprzedał 14 120 880 akcji stanowiących 51% udziału w kapitale zakładowym mLocum S.A. Zbycie pozostałych 8 026 120 akcji stanowiących 28,99% udziału w kapitale zakładowym mLocum S.A. nastąpi nie później niż 30 czerwca 2020 roku. Szczegółowe informacje dotyczące tej transakcji zostały zamieszczone w Nocie 1 niniejszego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

10. Zmiany zobowiązań warunkowych

W III kwartale 2017 roku nie miały miejsca zmiany zobowiązań pozabilansowych o charakterze kredytowym tj. gwarancji, akredytyw oraz kwot niewykorzystanych kredytów, które nie wynikałyby z bieżącej działalności operacyjnej Grupy. Nie wystąpił też pojedynczy przypadek udzielenia gwarancji bądź innego zobowiązania warunkowego o znaczącej dla Grupy wartości.

11. Odpisanie wartości zapasów do wartości netto możliwej do uzyskania i odwrócenie takich odpisów

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

12. Dokonywanie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych lub innych aktywów oraz odwracanie odpisów z tego tytułu

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

13. Dokonywanie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości aktywów finansowych

Dane dotyczące odpisów z tytułu utraty wartości aktywów finansowych prezentowane są w Nocie 9 oraz w Nocie 11 niniejszego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

14. Rozwiązanie rezerw na koszty restrukturyzacji

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

15. Nabycia i zbycia pozycji rzeczowych aktywów trwałych

W III kwartale 2017 roku nie miały miejsca istotne transakcje nabycia bądź zbycia rzeczowych aktywów trwałych, poza transakcjami typowymi dla prowadzonej przez spółki Grupy działalności leasingowej i deweloperskiej.

16. Poczynione istotne zobowiązania na rzecz dokonania zakupu rzeczowych aktywów trwałych

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

17. Informacje o zmianie sposobu (metody) ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

18. Zmiany w klasyfikacji aktywów finansowych w wyniku zmiany celu lub wykorzystania tych aktywów

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

19. Korekty błędów poprzednich okresów

W III kwartale 2017 Grupa dokonała korekty danych na dzień 30 czerwca 2017 roku dotyczących podziału kredytów i pożyczek udzielonych klientom na należności bez rozpoznanej utraty wartości oraz należności z rozpoznaną utratą wartości w związku ze zidentyfikowanym błędem matematycznym. W stosunku do danych opublikowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy mBanku na dzień 30 czerwca 2017 roku należności bez rozpoznanej utraty wartości na dzień 30 czerwca 2017 roku uległy zwiększeniu o kwotę 226,9 milionów złotych, a należności z rozpoznaną utratą wartości uległy zmniejszeniu o kwotę 226,9 milionów złotych. Informacje na ten temat przedstawiono we wstępie do niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w części opisującej jakość portfela kredytowego Grupy mBanku. Korekta nie miała wpływu na wyniki finansowe i aktywa netto Banku i Grupy mBanku prezentowane w bieżącym okresie sprawozdawczym oraz w poprzednich okresach sprawozdawczych.

20. Niespłacenie lub naruszenie umowy pożyczki i niepodjęcie działań naprawczych

W III kwartale 2017 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Grupie.

21. Stanowisko Zarządu odnośnie możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz wyników za dany rok, w świetle wyników zaprezentowanych w raporcie kwartalnym w stosunku do danych prognozowanych

mBank S.A. nie podawał do publicznej wiadomości prognozy wyników finansowych za 2017 rok.

22. Zarejestrowany kapitał akcyjny

Łączna liczba akcji zwykłych na dzień 30 września 2017 roku wyniosła 42 311 255 sztuk (31 grudnia 2016 r.: 42 280 127 sztuk, 30 września 2016 r.: 42 279 255 sztuk) o wartości nominalnej 4 zł na akcję. Wszystkie wyemitowane akcje są w pełni opłacone.

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

ZAREJESTROWANY KAPITAŁ AKCYJNY (STRUKTURA) NA DZIEŃ 30 WRZEŚNIA 2017 ROKU
Rodzaj akcji	Rodzaj uprzywilejowania akcji	Rodzaj ograniczenia praw do akcji	Liczba akcji	Wartość serii / emisji wg wartości nominalnej (w zł)	Sposób pokrycia kapitału	Rok rejestracji
zwykłe na okaziciela*	-	-	9 988 000	39 952 000	w całości opłacone gotówką	1986
imienne zwykłe*	-	-	12 000	48 000	w całości opłacone gotówką	1986
zwykłe na okaziciela	-	-	2 500 000	10 000 000	w całości opłacone gotówką	1994
zwykłe na okaziciela	-	-	2 000 000	8 000 000	w całości opłacone gotówką	1995
zwykłe na okaziciela	-	-	4 500 000	18 000 000	w całości opłacone gotówką	1997
zwykłe na okaziciela	-	-	3 800 000	15 200 000	w całości opłacone gotówką	1998
zwykłe na okaziciela	-	-	170 500	682 000	w całości opłacone gotówką	2000
zwykłe na okaziciela	-	-	5 742 625	22 970 500	w całości opłacone gotówką	2004
zwykłe na okaziciela	-	-	270 847	1 083 388	w całości opłacone gotówką	2005
zwykłe na okaziciela	-	-	532 063	2 128 252	w całości opłacone gotówką	2006
zwykłe na okaziciela	-	-	144 633	578 532	w całości opłacone gotówką	2007
zwykłe na okaziciela	-	-	30 214	120 856	w całości opłacone gotówką	2008
zwykłe na okaziciela	-	-	12 395 792	49 583 168	w całości opłacone gotówką	2010
zwykłe na okaziciela	-	-	16 072	64 288	w całości opłacone gotówką	2011
zwykłe na okaziciela	-	-	36 230	144 920	w całości opłacone gotówką	2012
zwykłe na okaziciela	-	-	35 037	140 148	w całości opłacone gotówką	2013
zwykłe na okaziciela	-	-	36 044	144 176	w całości opłacone gotówką	2014
zwykłe na okaziciela	-	-	28 867	115 468	w całości opłacone gotówką	2015
zwykłe na okaziciela	-	-	41 203	164 812	w całości opłacone gotówką	2016

* Stan akcji na dzień bilansowy

Liczba akcji, razem 42 311 255

Wartość nominalna jednej akcji (w zł) 4

Zarejestrowany kapitał akcyjny, razem 169 245 020

W związku z rejestracją w dniu 22 czerwca 2017 roku przez KDPW 5 549 akcji mBanku S.A. kapitał zakładowy mBanku S.A. wzrósł z dniem 22 czerwca 2017 roku o kwotę 22 196 zł. Akcje zostały wyemitowane w ramach warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego Banku w drodze emisji akcji z wyłączeniem prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy, w celu umożliwienia objęcia akcji mBanku S.A. osobom biorącym udział w programach motywacyjnych.

zwykłe na okaziciela - - 31 128 124 512 w całości opłacone gotówką 2017

W związku z rejestracją w dniu 22 września 2017 roku przez KDPW 25 579 akcji mBanku S.A. kapitał zakładowy mBanku S.A. wzrósł z dniem 22 września 2017 roku o kwotę 102 316 zł. Akcje zostały wyemitowane w ramach warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego Banku w drodze emisji akcji z wyłączeniem prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy, w celu umożliwienia objęcia akcji mBanku S.A. osobom biorącym udział w programach motywacyjnych.

Ponadto, w związku z rejestracją w dniu 20 października 2017 roku przez KDPW 867 akcji mBanku S.A. kapitał zakładowy mBanku S.A. wzrósł z dniem 20 października 2017 roku o kwotę 3 468 zł. Akcje zostały wyemitowane w ramach warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego Banku w drodze emisji akcji z wyłączeniem prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy, w celu umożliwienia objęcia akcji mBanku S.A. osobom biorącym udział w programach motywacyjnych. Na dzień publikacji niniejszego skróconego sprawozdania finansowego kapitał zakładowy mBanku S.A. wynosił 169 248 488 zł i dzielił się na 42 312 122 akcje.

W dniu 30 marca 2017 roku XXX Zwyczajne Walne Zgromadzenie mBanku S.A. podjęło uchwałę w sprawie zmiany Statutu mBanku S.A. i upoważnienia Zarządu mBanku S.A. do podwyższenia kapitału zakładowego mBanku S.A., za zgodą Rady Nadzorczej mBanku S.A., o kwotę nie wyższą niż 60 000 000 złotych poprzez emisję akcji na okaziciela wraz z możliwością wyłączenia prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy mBanku S.A. w całości lub części.

23. Znaczące pakiety akcji

W III kwartale 2017 roku nie było zmian w strukturze własności znaczących pakietów akcji Banku.

Akcjonariuszem posiadającym powyżej 5% kapitału zakładowego i ogółu głosów na walnym zgromadzeniu jest Commerzbank AG, który na dzień 30 września 2017 roku posiadał 69,37% kapitału zakładowego i głosów na walnym zgromadzeniu mBanku S.A.

W dniu 20 marca 2015 roku Bank otrzymał od ING Otwarty Fundusz Emerytalny (obecnie Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny) (Fundusz) zawiadomienie o zwiększeniu stanu posiadania akcji mBanku S.A. powyżej 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu mBanku S.A.

Przed nabyciem akcji Fundusz posiadał 2 110 309 akcji mBanku S.A., co stanowiło 4,99% kapitału zakładowego mBanku S.A. i uprawniało do 2 110 309 głosów na Walnym Zgromadzeniu mBanku S.A. W dniu 18 marca 2015 roku na rachunku Funduszu znajdowało się 2 130 699 akcji mBanku S.A., co stanowiło 5,05% kapitału zakładowego mBanku S.A. Akcje te uprawniały do 2 130 699 głosów na Walnym Zgromadzeniu mBanku S.A., co stanowiło 5,05% ogólnej liczby głosów.

24. Zestawienie zmian w stanie posiadania akcji Banku oraz uprawnień do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące

	Liczba uprawnień do akcji posiadanych na dzień przekazania raportu za I półrocze 2017 r.	Liczba uprawnień do akcji nabytych od dnia przekazania raportu za I półrocze 2017 r. do dnia przekazania raportu za III kwartał 2017 r.	Liczba uprawnień do akcji zrealizowanych od dnia przekazania raportu za I półrocze 2017 r. do dnia przekazania raportu za III kwartał 2017 r.	Liczba uprawnień do akcji posiadanych na dzień przekazania raportu za III kwartał 2017 r.
Zarząd Banku
1. Cezary Stypułkowski	-	2 677	2 677	-
2. Lidia Jabłonowska-Luba	-	1 475	1 475	-
3. Frank Bock	-	-	-	-
4. Andreas Böger	-	-	-	-
5. Krzysztof Dąbrowski	-	447	447	-
6. Cezary Kocik	-	1 551	1 551	-
7. Adam Pers	-	527	527	-
	Liczba akcji posiadanych na dzień przekazania raportu za I półrocze 2017 r.	Liczba akcji nabytych od dnia przekazania raportu za I półrocze 2017 r. do dnia przekazania raportu za III kwartał 2017 r.	Liczba akcji zbytych od dnia przekazania raportu za I półrocze 2017 r. do dnia przekazania raportu za III kwartał 2017 r.	Liczba akcji posiadanych na dzień przekazania raportu za III kwartał 2017 r.
Zarząd Banku
1. Cezary Stypułkowski	13 598	2 677	-	16 275
2. Lidia Jabłonowska-Luba	-	1 475	-	1 475
3. Frank Bock	-	-	-	-
4. Andreas Böger	-	-	-	-
5. Krzysztof Dąbrowski	670	447	-	1 117
6. Cezary Kocik	727	1 551	-	2 278
7. Adam Pers	-	527	527	-
Na dzień przekazania raportu za I półrocze 2017 roku Pan Przemysław Gdański, Członek Zarządu Banku, który przestał pełnić funkcje z dniem 25 października 2017 roku (patrz punkt 29 Wybranych danych objaśniających), posiadał 2 000 akcji Banku. Na dzień przekazania raportu za I półrocze 2017 roku i na dzień przekazania raportu za III kwartał 2017 roku Członkowie Zarządu Banku nie posiadali i nie posiadają uprawnień do akcji Banku. Na dzień przekazania raportu za I półrocze 2017 roku i na dzień przekazania raportu za III kwartał 2017
roku Członek Rady Nadzorczej mBanku S.A., Pan Jörg Hessenmüller, posiadał odpowiednio 4 903 i 6 118 akcje Banku.
Pozostali Członkowie Rady Nadzorczej mBanku S.A. na dzień przekazania raportu za I półrocze 2017 roku i na dzień przekazania raportu za III kwartał 2017 roku nie posiadali akcji Banku ani uprawnień do akcji Banku.
25. Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej
Na dzień 30 września 2017 roku Bank nie prowadził postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczących zobowiązań emitenta lub jednostki od niego zależnej, których wartość stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych emitenta. Ponadto łączna wysokość roszczeń we wszystkich toczących się na dzień 30 września 2017 roku postępowaniach przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej dotyczących zobowiązań emitenta lub jednostki od niego zależnej również nie przekroczyła 10% kapitałów własnych emitenta. Bank monitoruje status wszystkich spraw sądowych wniesionych przeciwko Bankowi oraz poziom wymaganych
rezerw.

25. Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej

Informacje na temat największych postępowań dotyczących zobowiązań warunkowych emitenta

1. Sprawa z powództwa Pekao SA (wcześniej Banku BPH SA) przeciwko Garbary Sp. z o.o. ("Garbary")

Powództwo zostało wniesione w dniu 17 lutego 2005 roku przez BPH. Wartość przedmiotu sporu określona została na kwotę 42 854 tys. zł. Przedmiotem sporu jest uznanie za bezskuteczne czynności związanych z zawiązaniem spółki Garbary oraz wniesieniem do niej aportu. Spór koncentruje się na określeniu wartości użytkowania wieczystego gruntu wraz z posadowionymi na nim budynkami, które zostały wniesione przez ZM Pozmeat SA jako aport do spółki Garbary na pokrycie udziałów w kapitale zakładowym o wartości 100 000 tys. zł. W dniu 6 czerwca 2006 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział IX Gospodarczy wydał wyrok oddalający w całości powództwo powoda. Od wyroku Sądu Okręgowego powód wniósł apelację. Sąd Apelacyjny w dniu 6 lutego 2007 roku oddalił apelację powoda. Powód wniósł od wyroku Sądu Apelacyjnego skargę kasacyjną. Sąd Najwyższy w dniu 2 października 2007 roku uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Apelacyjny w dniu 4 marca 2008 roku uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania. W dniu 16 września 2010 roku Sąd Okręgowy w całości oddalił powództwo. W dniu 19 października 2010 roku BPH złożył apelację od przedmiotowego wyroku. W dniu 24 lutego 2011 roku Sąd Apelacyjny wydał postanowienie o uchyleniu wyroku i umorzeniu postępowania z udziałem Banku Pekao SA (przystąpił do postępowania jako następca prawny BPH SA) z uwagi na brak legitymacji procesowej po stronie tego banku. Sprawa została zwrócona do sądu pierwszej instancji, w której była kontynuowana z udziałem Pekao SA (wcześniej BPH SA) w charakterze powoda. Bank Pekao SA (wcześniej BPH SA) wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego na wyżej wymienione postanowienie. W dniu 25 kwietnia 2012 roku Sąd Najwyższy uchylił wyżej wymienione postanowienie Sądu Apelacyjnego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W dniu 9 kwietnia 2014 roku Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu Okręgowego i uznał za bezskuteczne w stosunku do Banku Pekao S.A. czynności związane z zawiązaniem spółki Garbary oraz wniesieniem do niej aportu. Bank wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego od wyżej wymienionego wyroku. W dniu 5 sierpnia 2015 roku Sąd Najwyższy wydał postanowienie o nieprzyjęciu skargi do rozpoznania.

W zakresie powyższej sprawy mBank, Garbary, Tele-Tech Investment Sp. z o.o. ("TTI") oraz Bank Pekao SA zawarły w sierpniu 2017 roku ugodę, w efekcie której, w zamian za zapłatę ustalonej przez strony ugody kwoty, Bank Pekao SA zrzekł się w stosunku do mBanku, Garbar oraz TTI roszczeń z niej wynikających. Ugoda ta objęła również swym zakresem sprawę z powództwa Banku Pekao SA przeciwko Bankowi oraz TTI, opisaną poniżej w punkcie 25.2.

1. Sprawa z powództwa Banku Pekao SA (wcześniej BPH SA) przeciwko Bankowi oraz Tele-Tech Investment Sp. z o.o. ("TTI")

Powództwo zostało wniesione w dniu 17 listopada 2007 roku przez BPH o zapłatę odszkodowania w kwocie 34 880 tys. zł z odsetkami ustawowymi od dnia 20 listopada 2004 roku do dnia zapłaty, z tytułu rzekomych czynów niedozwolonych polegających na tym, iż w sytuacji grożącej ZM Pozmeat SA niewypłacalności doszło do wyzbycia się przez ten podmiot na rzecz TTI istotnego składnika majątku w postaci wszystkich udziałów w kapitale zakładowym Garbary Sp. z o.o. (poprzednio Milenium Center Sp. z o.o.).

Bank złożył odpowiedź na pozew, w którym wniósł o oddalenie pozwu z powodu braku podstaw prawnych do jego uwzględnienia. Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2009 roku Sąd zawiesił postępowanie do czasu zakończenia postępowania upadłościowego spółki Pozmeat. W dniu 26 stycznia 2011 roku Sąd wydał postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania z uwagi na zakończenie postępowania upadłościowego. W dniu 5 czerwca 2012 roku Sąd ponownie zawiesił postępowanie do czasu prawomocnego zakończenia sprawy z powództwa Pekao SA (wcześniej BPH SA) przeciwko Garbary Sp. z o.o. W listopadzie 2015 roku zostało wydane postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania.

W zakresie powyższej sprawy mBank, Garbary, TTI oraz Bank Pekao SA zawarły w sierpniu 2017 roku ugodę, w efekcie której, w zamian za zapłatę ustalonej przez strony ugody kwoty, Bank Pekao SA zrzekł się w stosunku do mBanku, Garbar oraz TTI roszczeń z niej wynikających oraz cofnął powództwo (postępowanie zostało prawomocnie umorzone). Ugoda ta objęła również swym zakresem sprawę z powództwa Banku Pekao SA przeciwko Garbarom, opisaną powyżej w punkcie 25.1.

3. Roszczenia klientów Interbrok

Od dnia 14 sierpnia 2008 roku do Banku zwróciło się 170 podmiotów, które były w przeszłości klientami spółki Interbrok Investment E. Dróżdż i Spółka Spółka jawna (dalej zwana Interbrok), i za pośrednictwem Sądu Rejonowego w Warszawie zawezwały Bank do próby ugodowej na łączną kwotę 385 520 tys. zł. Do Banku wpłynęło 9 pozwów o odszkodowania. Osiem z dziewięciu pozwów zostało złożonych przez byłych klientów Interbrok na łączną kwotę 800 tys. zł, z zastrzeżeniem iż roszczenia mogą ulec rozszerzeniu do łącznej kwoty 5 950 tys. zł. Powodowie zarzucili Bankowi pomocnictwo w sprzecznym z prawem działaniu Interbrok, które wyrządziło Powodom szkodę. W siedmiu z wymienionych spraw powództwa przeciwko Bankowi zostały oddalone i sprawy zostały prawomocnie zakończone. W ósmej sprawie powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia i Sąd Okręgowy umorzył postępowanie. W dziewiątej sprawie wartość przedmiotu sporu wynosi 275 423 tys. zł wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu. Suma ta według żądania pozwu ma obejmować nabyte przez Powoda w drodze cesji wierzytelności przysługujące poszkodowanym w stosunku do Interbrok z tytułu pomniejszenia (wskutek upadłości Interbrok) wierzytelności o zwrot wpłaconych przez poszkodowanych depozytów przeznaczonych na inwestowanie na rynku forex. Powód odpowiedzialność Banku opiera na pomocnictwie Banku do czynu niedozwolonego Interbrok, polegającego na prowadzeniu działalności maklerskiej bez zezwolenia. Aktualnie postępowanie w sprawie znajduje się na etapie postępowania przed sądem pierwszej instancji.

Bank wnosi o oddalenie powództwa w całości nie zgadzając się z zawartymi w pozwie zarzutami. Analiza prawna wskazuje, iż brak jest istotnych przesłanek, które pozwalałyby na przyjęcie odpowiedzialności Banku w przedmiotowej sprawie.

1. Pozew zbiorowy przeciwko mBankowi S.A. dotyczący klauzuli zmiany oprocentowania

W dniu 4 lutego 2011 roku doręczono Bankowi pozew zbiorowy wniesiony do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 20 grudnia 2010 roku przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów jako reprezentanta grupy 835 osób fizycznych - klientów bankowości detalicznej Banku. W pozwie zażądano ustalenia odpowiedzialności Banku za nienależyte wykonywanie umów o kredyty hipoteczne. W szczególności zarzucono, iż Bank niewłaściwe stosował postanowienia umów dotyczących zmiany oprocentowania, a mianowicie, że Bank nie obniżał oprocentowania kredytu, mimo iż zdaniem powoda był do tego zobowiązany. Bank nie zgadza się z powyższymi zarzutami. W dniu 18 lutego 2011 roku została złożona odpowiedź na pozew, w której Bank wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W dniu 6 maja 2011 roku Sąd Okręgowy w Łodzi postanowił oddalić wniosek mBanku S.A. o odrzucenie pozwu oraz postanowił rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym. Na to postanowienie mBank S.A. w dniu 13 czerwca 2011 roku złożył zażalenie do Sądu Apelacyjnego w Łodzi. W dniu 28 września 2011 roku Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie mBanku S.A. Sprawa obecnie toczy się w trybie właściwym dla postępowania grupowego. W marcu 2012 roku zakończył się etap przystępowania nowych członków do postępowania grupowego. Na dzień 17 października 2012 roku skład grupy uprawomocnił się w liczbie 1247 członków. Sąd Okręgowy w Łodzi nie ustanowił również kaucji na rzecz mBanku S.A., o którą Bank wnosił. Bank w tej kwestii złożył zażalenie na to postanowienie. W dniu 29 listopada 2012 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił zażalenie Banku dotyczące ustanowienia kaucji. Postanowienie jest prawomocne i Powód nie ma obowiązku wnoszenia kaucji. W styczniu 2013 roku została wysłana ostateczna odpowiedź na pozew, a w dniu 15 lutego 2013 roku Powód odniósł się w piśmie procesowym do odpowiedzi na pozew. Postanowieniem z dnia 18 lutego 2013 roku Sąd Okręgowy w Łodzi postanowił skierować strony do mediacji. Pismem z dnia 26 lutego 2013 roku Miejski Rzecznik Konsumentów złożył sprzeciw wobec skierowania sprawy do mediacji. W dniu 22 czerwca 2013 roku odbyła się rozprawa, a w dniu 3 lipca 2013 roku Sąd ogłosił wyrok, w którym uwzględnił w całości powództwo uznając, iż Bank nienależycie wykonywał umowę przez co konsumenci ponieśli szkodę. W dniu 9 września 2013 roku Bank od powyższego wyroku wniósł apelację. Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2014 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił apelację mBanku S.A. podtrzymując w zasadzie stanowisko Sądu Okręgowego wyrażone w zaskarżonym wyroku. Po otrzymaniu pisemnego uzasadnienia wyroku mBank S.A. złożył skargę kasacyjną. Skarga kasacyjna została wniesiona do Sądu Najwyższego przez mBank S.A. 3 października 2014 roku. Postanowieniem z dnia 7 października 2014 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi wstrzymał skuteczność wyroku Sądu Okręgowego do czasu rozpoznania skargi kasacyjnej mBanku S.A. W dniu 18 lutego 2015 roku Sąd Najwyższy przyjął do rozpoznania Skargę kasacyjną złożoną przez mBank S.A. W dniu 14 maja 2015 roku Sąd Najwyższy wydał wyrok, w którym uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Łodzi. Postanowieniem z dnia 24 września 2015 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi dopuścił dowód z opinii biegłego w celu weryfikacji poprawności wykonywania przez mBank S.A. zmian oprocentowania kredytów hipotecznych objętych pozwem zbiorowym w okresie od 1 stycznia 2009 roku do 28 lutego 2010 roku.

mBank S.A. otrzymał opinię biegłego w kwietniu 2016 roku. Obydwie strony złożyły pisma procesowe w których ustosunkowały się do wydanej opinii. Pismem z dnia 22 czerwca 2016 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi zobowiązał biegłego do złożenia uzupełniającej opinii, dotyczącej uwag wniesionych przez strony. Opinia uzupełniająca została wydana we wrześniu 2016 roku. Biegły podtrzymał wszystkie argumenty i stanowisko prezentowane w pierwotnej opinii.

W dniu 24 lutego 2017 roku odbyła się rozprawa, na której Sąd dopuścił dowód z ustnej uzupełniającej opinii biegłego, a uwagi na fakt, iż nie rozwiała ona wątpliwości Sądu, postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2017 roku Sąd Apelacyjny dopuścił dowód z kolejnej pisemnej uzupełniającej opinii biegłego. Opinia uzupełniająca została sporządzona przez biegłego i przestawiona stronom w celu zgłoszenia uwag. W dniu 29 września 2017 roku Bank złożył obszerne pismo z uwagami do opinii. Obecnie oczekujemy na wyznaczenie terminu rozprawy przed Sądem Apelacyjnym w Łodzi.

5. Pozew zbiorowy przeciwko mBankowi S.A. dotyczący klauzul waloryzacyjnych

Dnia 4 kwietnia 2016 roku Miejski Rzecznik Konsumentów reprezentujący grupę 390 osób – klientów bankowości detalicznej, którzy zawarli umowy kredytów hipotecznych waloryzowane kursem CHF, złożył przeciwko mBankowi S.A. pozew zbiorowy w Sądzie Okręgowym w Łodzi. W kolejnych pismach procesowych powód rozszerzył listę osób, które przystąpiły do pozwu zbiorowego.

Pozew zawiera alternatywne roszczenia dotyczące orzeczenia częściowej nieważności umów kredytowych, tj. pod względem postanowień dotyczących waloryzacji, lub orzeczenia, że umowy te są nieważne w całości, lub orzeczenia, że postanowienia umowy dotyczące waloryzacji są nieważne ze względu na fakt, że dopuszczają waloryzację kredytu powyżej 20% i poniżej 20% według kursu CHF z tabeli kursów walut mBanku S.A. obowiązującej w dniu zawarcia każdej z tych umów kredytowych.

Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2016 roku Sąd Okręgowy w Łodzi dopuścił sprawę do rozpoznania w postępowaniu grupowym. Na przedmiotowe postanowienie mBank S.A. złożył zażalenie, jednak Sąd Apelacyjny w Łodzi w dniu 15 marca 2017 roku zażalenie oddalił.

Postanowieniem z dnia 9 maja 2017 roku Sąd Okręgowy w Łodzi zarządził ogłoszenie o wszczęciu postępowaniu grupowego i wyznaczył termin 3 miesięcy od daty publikacji ogłoszenia na przystępowanie do grupy osób, których roszczenia mogą być objęte przedmiotowym powództwem. W wyznaczonym terminie do grupy przystąpiły 352 osoby. Skład grupy liczy obecnie 1 717 osób.

Na dzień 30 września 2017 roku Bank nie prowadził postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej dotyczących wierzytelności emitenta lub jednostki od niego zależnej, których wartość stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych emitenta. Natomiast łączna wysokość roszczeń we wszystkich toczących się na dzień 30 września 2017 roku postępowaniach przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej dotyczących wierzytelności emitenta również nie przekroczyła 10% kapitałów własnych emitenta.

Informacje o przeprowadzonych kontrolach podatkowych

W dniach od 13 czerwca 2016 do 13 września 2016 roku w spółce mFinance France trwała kontrola podatkowa prowadzona przez francuskie władze skarbowe w zakresie prawidłowości rozliczeń podatkowych (w tym CIT i VAT) za okres od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2015 roku. Kontrola nie wykazała istotnych nieprawidłowości.

W dniach od 29 stycznia 2016 roku do 30 maja 2017 roku w spółce mLeasing przeprowadzono postępowanie kontrolne Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie w zakresie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług za II kwartał 2014 roku, oraz ustalenia czy dany podmiot jest instytucją obowiązaną w świetle ustawy z dnia 16 listopada 2000 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu , oraz w przypadku uzyskania przez kontrolowanego statusu instytucji obowiązanej w zakresie wywiązywania się z obowiązków wyżej wymienionej ustawy. Kontrola nie wykazała istotnych nieprawidłowości.

Organy podatkowe mogą przeprowadzać kontrole i weryfikować zapisy operacji gospodarczych ujętych w księgach rachunkowych w ciągu 5 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym złożono deklaracje podatkowe, dokonać ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego i nałożyć związane z tym kary. W opinii Zarządu nie istnieją okoliczności wskazujące na możliwość powstania istotnych zobowiązań podatkowych w tym zakresie.

26. Zobowiązania pozabilansowe

Zobowiązania pozabilansowe na dzień 30 września 2017 roku, 31 grudnia 2016 roku i 30 września 2016 roku.

30.09.2017 31.12.2016 30.09.2016 1. Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane: 34 520 904 31 292 889 28 772 967 Zobowiązania udzielone 31 605 087 28 681 726 26 849 458 - finansowe 24 542 463 22 799 950 21 557 354 - gwarancje i inne produkty finansowe 6 849 624 5 881 446 5 279 274 - pozostałe zobowiązania 213 000 330 12 830 Zobowiązania otrzymane 2 915 817 2 611 163 1 923 509 - finansowe 224 637 24 579 59 200 - gwarancyjne 2 691 180 2 586 584 1 864 309 2. Pochodne instrumenty finansowe (wartość nominalna kontraktów) 426 738 647 429 230 340 453 083 535 Instrumenty pochodne na stopę procentową 332 467 909 334 491 101 341 168 916 Walutowe instrumenty pochodne 86 212 302 88 280 960 100 889 884 Instrumenty pochodne na ryzyko rynkowe 8 058 436 6 458 279 11 024 735 Pozycje pozabilansowe razem 461 259 551 460 523 229 481 856 502

Dane skonsolidowane Grupy mBanku S.A.

Dane jednostkowe mBanku S.A.

	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
1. Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane:	41 394 752	37 656 294	34 697 953
Zobowiązania udzielone	38 478 935	35 069 332	32 835 215
- finansowe	23 414 034	21 695 678	20 203 006
- gwarancje i inne produkty finansowe	14 851 901	13 373 654	12 619 709
- pozostałe zobowiązania	213 000	-	12 500
Zobowiązania otrzymane	2 915 817	2 586 962	1 862 738
- finansowe	224 637	779	-
- gwarancyjne	2 691 180	2 586 183	1 862 738
2. Pochodne instrumenty finansowe (wartość nominalna kontraktów)	428 054 170	431 926 772	455 879 733
Instrumenty pochodne na stopę procentową	332 629 413	335 475 955	342 452 204
Walutowe instrumenty pochodne	87 366 321	89 992 538	102 402 794
Instrumenty pochodne na ryzyko rynkowe	8 058 436	6 458 279	11 024 735
Pozycje pozabilansowe razem	469 448 922	469 583 066	490 577 686

27. Transakcje z podmiotami powiązanymi

mBank S.A. jest jednostką dominującą Grupy mBanku S.A., a Commerzbank AG jest jednostką dominującą najwyższego szczebla i jednocześnie bezpośrednią jednostką dominującą wobec mBanku S.A.

Wszystkie transakcje pomiędzy Bankiem a podmiotami powiązanymi były transakcjami typowymi i rutynowymi, zawartymi na warunkach nie odbiegających od warunków rynkowych, a ich charakter i warunki wynikały z bieżącej działalności operacyjnej, prowadzonej przez Bank. Transakcje z podmiotami powiązanymi przeprowadzone w ramach zwykłej działalności operacyjnej obejmują kredyty, depozyty oraz transakcje w walutach obcych.

Wartości transakcji, tj.: salda należności i zobowiązań oraz związane z nimi koszty i przychody według stanu na dzień 30 września 2017 roku, 31 grudnia 2016 roku i 30 września 2016 roku przedstawia poniższe zestawienie.

(w tys. zł)	Commerzbank AG			Pozostałe spółki Grupy Commerzbank AG (w tym spółki zależne od mBanku nieobjęte konsolidacją pełną)
Stan na koniec okresu	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2016
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Aktywa	572 699	701 675	968 623	25 709	1 783	9 436
Zobowiązania	7 968 508	10 282 116	12 801 253	924 360	919 574	897 368
Rachunek zysków i strat
Przychody z tytułu odsetek	85 054	125 233	96 284	1 126	789	659
Koszty z tytułu odsetek	(97 599)	(145 705)	(109 511)	(4 170)	(5 797)	(4 379)
Przychody z tytułu prowizji	849	-	-	145	27	15
Koszty z tytułu prowizji	(5)	-	-	-	-	-
Pozostałe przychody operacyjne	13	18	16	2 577	67	50
Ogólne koszty administracyjne, amortyzacja i pozostałe koszty operacyjne	(9 095)	(9 503)	(7 928)	(7)	(28)	(1)
Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane
Zobowiązania udzielone	1 636 442	1 295 444	1 286 980	384 052	14 448	11 113
Zobowiązania otrzymane	1 607 714	1 442 052	843 600	9 157	12 422	12 154

Łączny koszt wynagrodzeń Członków Rady Nadzorczej Banku, Członków Zarządu Banku oraz pozostałych członków kluczowego personelu kierowniczego Banku pełniących funkcje od 1 stycznia do 30 września 2017 roku rozpoznany w rachunku zysków i strat Grupy w tym okresie wyniósł: 24 594 997 zł (w okresie od 1 stycznia do 30 września 2016 roku: 23 411 084 zł).

W odniesieniu do Członków Zarządu Banku oraz pozostałych członków kluczowego personelu kierowniczego koszt wynagrodzeń obejmuje również koszt wynagrodzeń regulowanych w formie akcji i opcji na akcje.

28. Udzielone poręczenia kredytu, pożyczki lub udzielone gwarancje o wartości powyżej 10% kapitałów własnych

Na dzień 30 września 2017 roku zaangażowanie Banku z tytułu udzielonych gwarancji przekraczające 10% funduszy własnych dotyczyło gwarancji płatności wszystkich kwot, jakie mają być płatne z tytułu papierów dłużnych wyemitowanych przez mFinance France SA (mFF), spółkę zależną od mBanku S.A.

W dniu 25 września 2013 roku spółka mFF dokonała emisji transzy euroobligacji o wartości nominalnej 200 000 tys. CHF o terminie wykupu w dniu 8 października 2018 roku. W związku z emisją, w dniu 25 września 2013 roku Bank udzielił gwarancji na okres trwania Programu, tj. do dnia 8 października 2018 roku.

W dniu 22 listopada 2013 roku spółka mFF dokonała emisji kolejnej transzy euroobligacji o wartości nominalnej 500 000 tys. CZK o terminie wykupu w dniu 6 grudnia 2018 roku. W związku z emisją, w dniu 22 listopada 2013 roku Bank udzielił gwarancji na okres trwania Programu, tj. do dnia 6 grudnia 2018 roku.

W dniu 24 marca 2014 roku spółka mFF dokonała emisji kolejnej transzy euroobligacji o wartości nominalnej 500 000 tys. EUR o terminie wykupu w dniu 1 kwietnia 2019 roku. W związku z emisją, w dniu 24 marca 2014 roku Bank udzielił gwarancji na okres trwania Programu, tj. do dnia 1 kwietnia 2019 roku.

W dniu 20 listopada 2014 roku spółka mFF dokonała emisji kolejnej transzy euroobligacji o wartości nominalnej 500 000 tys. EUR o terminie wykupu w dniu 26 listopada 2021 roku. W związku z emisją, w dniu 20 listopada 2014 roku Bank udzielił gwarancji na okres trwania Programu, tj. do dnia 26 listopada 2021 roku.

W dniu 21 września 2016 roku spółka mFF dokonała emisji kolejnej transzy euroobligacji o wartości nominalnej 500 000 tys. EUR o terminie wykupu w dniu 26 września 2020 roku. W związku z emisją, w dniu 21 września 2016 roku Bank udzielił gwarancji na okres trwania Programu, tj. do dnia 26 września 2020 roku.

W dniu 14 marca 2017 roku spółka mFF dokonała emisji kolejnej transzy euroobligacji o wartości nominalnej 200 000 tys. CHF o terminie wykupu w dniu 28 marca 2023 roku. W związku z emisją, w dniu 14 marca 2017 roku Bank udzielił gwarancji na okres trwania Programu, tj. do dnia 28 marca 2023 roku.

29. Inne informacje, które zdaniem emitenta są istotne dla oceny jego sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej, wyniku finansowego i ich zmian, oraz informacje, które są istotne dla oceny możliwości realizacji zobowiązań przez emitenta

Zmiany w Zarządzie mBanku S.A.

W dniu 12 września 2017 roku Wiceprezes Zarządu mBanku S.A. ds. Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, Pan Przemysław Gdański, złożył rezygnację z pełnionych w Banku funkcji. Rezygnacja nastąpiła z dniem 25 października 2017 roku. W dniu 25 października 2017 roku Rada Nadzorcza mBanku S.A. powołała z dniem 26 października 2017 roku na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku ds. Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej Pana Adama Persa, który do tego dnia zajmował w Banku stanowisko Dyrektora Zarządzającego ds. Rynków Finansowych.

30. Czynniki, które będą miały wpływ na osiągnięte wyniki w perspektywie kolejnego kwartału

Poza bieżącą działalnością operacyjną Banku i spółek Grupy, w IV kwartale 2017 roku nie przewiduje się wystąpienia innych zdarzeń, które mogłyby istotnie wypłynąć na wynik tego okresu.

31. Pozostałe informacje

Propozycje dotyczące restrukturyzacji hipotecznych kredytów walutowych

W ostatnim czasie prowadzone są dyskusje dotyczące propozycji restrukturyzacji kredytów hipotecznych udzielonych w walutach obcych klientom indywidualnym, w tym rozwiązań przedstawionych przez Kancelarię Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Na posiedzeniu rozpoczynającym się w dniu 19 października 2016 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej rozpoczął prace nad trzema projektami ustaw regulujących w różny sposób powyższą kwestię: przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektem ustawy o zasadach zwrotu niektórych należności wynikających z umów kredytu i pożyczki oraz poselskimi projektami ustawy o restrukturyzacji kredytów denominowanych lub indeksowanych do waluty innej niż waluta polska oraz o wprowadzeniu zakazu udzielania takich kredytów i ustawy o szczególnych zasadach restrukturyzacji walutowych kredytów mieszkaniowych w związku ze zmianą kursu walut obcych do waluty polskiej. Ponadto 13 października 2017 roku Sejm rozpoczął prace nad przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektem ustawy o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania ostateczny kształt przedstawionych rozwiązań nie jest znany. W związku z tym Bank nie jest w stanie na chwilę obecną wiarygodnie oszacować prawdopodobieństwa wdrożenia powyższych rozwiązań jak również potencjalnego wpływu docelowych rozwiązań na sprawozdania finansowe Banku i Grupy mBanku.

Wymagany poziom współczynników kapitałowych Grupy mBanku S.A.

W dniu 4 października 2016 roku KNF zidentyfikowała mBank S.A. jako inną instytucję o znaczeniu systemowym oraz nałożyła, na zasadzie indywidualnej i skonsolidowanej, bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym w wysokości równoważnej 0,5% łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko, obliczonej zgodnie z art. 92 ust. 3 Rozporządzenia CRR. Do dnia publikacji niniejszego sprawozdania finansowego Bank nie otrzymał aktualizacji decyzji administracyjnej w sprawie wymiaru bufora innej instytucji o znaczeniu systemowym.

W dniu 20 października 2016 roku Bank otrzymał decyzję KNF dotyczącą utrzymywania przez mBank S.A. na poziomie jednostkowym funduszy własnych na pokrycie dodatkowego wymogu kapitałowego w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych, w wysokości 3,81 p.p. ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego, o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. c Rozporządzenia CRR, który powinien składać się co najmniej w 75% z kapitału Tier I (co odpowiada wymogowi kapitałowemu na poziomie 2,86 p.p. ponad wartość współczynnika kapitału Tier I, o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. b Rozporządzenia CRR) oraz co najmniej w 56% z kapitału podstawowego Tier I (co odpowiada wymogowi kapitałowemu na poziomie 2,13 p.p. ponad wartość współczynnika kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. a Rozporządzenia CRR). Do dnia publikacji niniejszego sprawozdania finansowego Bank nie otrzymał aktualizacji decyzji administracyjnej w sprawie wymiaru dodatkowego wymogu kapitałowego na ryzyka wynikające z walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych.

W dniu 15 grudnia 2016 roku Bank otrzymał decyzję KNF dotyczącą utrzymywania przez mBank S.A. na poziomie skonsolidowanym funduszy własnych na pokrycie dodatkowego wymogu kapitałowego w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych, w wysokości 3,25 p.p. ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego. Jednocześnie dla współczynnika kapitału Tier I oraz współczynnika kapitału podstawowego Tier I dodatkowy wymóg kapitałowy wynosi odpowiednio 2,44 p.p. oraz 1,82 p.p. W decyzji tej KNF poinformowała również, że rekomendowane przez KNF wymagane współczynniki kapitałowe dla mBanku S.A. na poziomie indywidualnym wynosiły 13,61% dla współczynnika kapitału Tier I oraz 17,56% dla łącznego współczynnika kapitałowego. Natomiast na poziomie skonsolidowanym rekomendowane wymagane współczynniki kapitałowe wynosiły 13,19% dla współczynnika kapitału Tier I oraz 17,00% dla łącznego współczynnika kapitałowego. Do dnia publikacji niniejszego sprawozdania finansowego Bank nie otrzymał aktualizacji decyzji administracyjnej w sprawie wymiaru dodatkowego wymogu kapitałowego na ryzyka wynikające z walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych.

Biorąc pod uwagę powyższe, ustalone bufory kapitałowe, w tym ustalony przez Bank oraz Grupę począwszy od końca 2016 roku bufor antycykliczny liczony jako średnia ważona wskaźników bufora antycyklicznego mających zastosowanie w jurysdykcjach, w których znajdują się odnośne ekspozycje kredytowe Grupy, wymagany poziom współczynników kapitałowych wynosił na dzień 30 września 2017 roku:

• Łączny jednostkowy współczynnik kapitałowy 17,58%
• Jednostkowy współczynnik kapitału Tier I 13,63%
• Łączny skonsolidowany współczynnik kapitałowy 17,02%
• Skonsolidowany współczynnik kapitału Tier I 13,21%.

Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego mBank S.A. spełnia wymogi KNF w zakresie wymaganych współczynników kapitałowych, zarówno w ujęciu jednostkowym jak i skonsolidowanym.

Rekomendacja Komitetu Stabilności Finansowej (KSF) dotycząca restrukturyzacji portfela kredytów mieszkaniowych w walutach obcych

W dniu 13 stycznia 2017 roku KSF przyjął uchwałę w sprawie rekomendacji dotyczącej restrukturyzacji portfela kredytów mieszkaniowych w walutach obcych. Uchwała ta zawiera szereg rekomendacji, z których najważniejsze to:

• podniesienie przez Ministra Finansów w drodze dedykowanego rozporządzenia wartości parametru LGD dla ekspozycji zabezpieczonych hipotecznie na nieruchomości mieszkalnej, których zakup finansowany był kredytem w walucie obcej (narzędzie to będzie dotyczyło banków stosujących do kalkulacji wymogów kapitałowych metodę ratingów wewnętrznych, w tym mBanku S.A.);

• podniesienie przez KNF dodatkowych wymogów kapitałowych na pokrycie ryzyka wynikającego z portfela walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych w wyniku uwzględnienia kolejnych czynników ryzyka przy wyznaczaniu wysokości tego wymogu: ryzyka operacyjnego, ryzyka rynkowego oraz ryzyka zbiorowego niewykonywania zobowiązań;

• nałożenie przez Ministra Finansów bufora ryzyka systemowego w wysokości 3% z zastosowaniem do wszystkich ekspozycji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• podniesienie do poziomu 150% wagi ryzyka stosowanej przez banki do kalkulacji wymogów kapitałowych przy zastosowaniu metody standardowej dla walutowych ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach poprzez dedykowane rozporządzenie Ministra Finansów;

• wprowadzenie zmian w zasadach funkcjonowania Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, które miałyby prowadzić do większego wykorzystania środków funduszu na wsparcie kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej.

Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego część rekomendacji KSF została zrealizowana:

• KNF w ramach Metodyki BION na 2017 rok poszerzył stosowane w ramach II filara dodatkowe wymogi kapitałowe, adresujące ryzyko portfela walutowych kredytów mieszkaniowych, o kolejne nieuwzględniane do tej pory komponenty związane z ryzykiem operacyjnym, rynkowym i ryzykiem zbiorowego niewykonywania zobowiązań,

• Minister Finansów podpisał w dniu 1 września 2017 roku Rozporządzenie w sprawie bufora ryzyka systemowego, które wejdzie w życie i zacznie obowiązywać banki z dniem 1 stycznia 2018 roku,

• Minister Finansów podpisał w dniu 25 maja 2017 roku Rozporządzenie w sprawie wyższej wagi ryzyka dla ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach, które wejdzie w życie i zacznie obowiązywać banki po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia rozporządzenia, tj. od grudnia 2017 roku.

Ponadto 13 października 2017 roku Sejm rozpoczął prace nad przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektem ustawy o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Bank nie jest w stanie na chwilę obecną oszacować potencjalnego wpływu wymienionych wyżej rozwiązań na współczynniki kapitałowe oraz sprawozdania finansowe mBanku S.A. i Grupy mBanku S.A. w związku z toczącymi się jeszcze pracami w zakresie realizacji wspomnianych rekomendacji KSF.

Indywidualne zalecenie Komisji Nadzoru Finansowego dotyczące dywidendy za rok 2016

W dniu 13 marca 2017 roku mBank S.A. otrzymał pismo KNF dotyczące indywidualnego zalecenia zwiększenia funduszy własnych poprzez zatrzymanie przez Bank całości zysku wypracowanego w okresie od 1 stycznia 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku. W dniu 30 marca 2017 roku XXX Zwyczajne Walne Zgromadzenie mBanku S.A. podjęło uchwałę, zgodnie z którą zysk netto Banku za 2016 rok w kwocie 1 219 339 249,57 złotych zostanie przeznaczony w kwocie 20 000 000,00 zł na fundusz ogólnego ryzyka mBanku S.A., a pozostałą część zysku w kwocie 1 199 339 249,57 zł pozostawia się niepodzieloną.

Grupa mBanku S.A. Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za III kwartał 2017 roku (w tys. zł)

Podpisy Członków Zarządu mBanku S.A.

Data	Imię i nazwisko	Stanowisko	Podpis
26.10.2017	Cezary Stypułkowski	Prezes Zarządu
26.10.2017	Lidia Jabłonowska-Luba	Wiceprezes Zarządu ds. Zarządzania Ryzykiem
26.10.2017	Frank Bock	Wiceprezes Zarządu ds. Rynków Finansowych
26.10.2017	Andreas Böger	Wiceprezes Zarządu ds. Finansów
26.10.2017	Krzysztof Dąbrowski	Wiceprezes Zarządu ds. Operacji i Informatyki
26.10.2017	Cezary Kocik	Wiceprezes Zarządu ds. Bankowości Detalicznej
26.10.2017	Adam Pers	Wiceprezes Zarządu ds. Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej