Quarterly Report • Aug 3, 2021
Quarterly Report
Open in ViewerOpens in native device viewer
Skrócone Sprawozdanie Finansowe mBanku S.A. według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za I półrocze 2021 roku

Poniższe wybrane dane finansowe stanowią informację uzupełniającą do skróconego sprawozdania finansowego mBanku S.A. za I półrocze 2021 roku.
| WYBRANE JEDNOSTKOWE DANE FINANSOWE | w tys. zł | w tys. EUR | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Okres od 01.01.2021 do 30.06.2021 |
Okres od 01.01.2020 do 30.06.2020 - przekształcone |
Okres od 01.01.2021 do 30.06.2021 |
Okres od 01.01.2020 do 30.06.2020 - przekształcone |
||
| I. | Przychody z tytułu odsetek | 1 782 816 | 2 252 110 | 392 069 | 507 084 |
| II. | Przychody z tytułu opłat i prowizji | 1 207 305 | 1 001 940 | 265 505 | 225 596 |
| III. | Wynik na działalności handlowej | 96 195 | 89 497 | 21 155 | 20 151 |
| IV. | Wynik na działalności operacyjnej | 872 850 | 606 214 | 191 953 | 136 495 |
| V. | Zysk brutto | 684 339 | 343 236 | 150 497 | 77 283 |
| VI. | Zysk netto | 398 026 | 174 392 | 87 532 | 39 266 |
| VII. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej | 17 769 314 | 6 757 549 | 3 907 749 | 1 521 525 | |
| VIII. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
(263 290) | (136 663) | (57 902) | (30 771) | |
| IX. | Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej | (1 431 150) | (720 680) | (314 732) | (162 268) |
| X. | Przepływy pieniężne netto, razem | 16 074 874 | 5 900 206 | 3 535 115 | 1 328 486 |
| XI. | Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR) | 9,39 | 4,12 | 2,07 | 0,93 |
| XII. Rozwodniony zysk na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR) | 9,38 | 4,11 | 2,06 | 0,93 | |
| XIII. Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda na jedną akcję (w zł/EUR) |
- | - | - | - |
| WYBRANE JEDNOSTKOWE DANE FINANSOWE | w tys. zł | w tys. EUR | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Stan na dzień | Stan na dzień | ||||
| 30.06.2021 | 31.12.2020 - przekształcone |
30.06.2021 | 31.12.2020 - przekształcone |
||
| I. | Aktywa razem | 190 479 265 | 170 745 007 | 42 133 973 | 36 999 438 |
| II. | Zobowiązania wobec banków | 2 836 108 | 2 624 286 | 627 346 | 568 667 |
| III. | Zobowiązania wobec klientów | 156 517 196 | 137 778 034 | 34 621 571 | 29 855 689 |
| IV. | Kapitał własny | 16 313 991 | 16 467 692 | 3 608 651 | 3 568 452 |
| V. | Kapitał akcyjny | 169 468 | 169 468 | 37 486 | 36 723 |
| VI. | Liczba akcji | 42 367 040 | 42 367 040 | 42 367 040 | 42 367 040 |
| VII. Wartość księgowa na jedną akcję (w zł/EUR) | 385,06 | 388,69 | 85,18 | 84,23 | |
| VIII. Łączny współczynnik kapitałowy | 20,10 | 22,95 | 20,10 | 22,95 |
Do wyliczenia wybranych danych finansowych w EUR zastosowano następujące kursy:
▪ dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej – kurs NBP z dnia 30 czerwca 2021 roku – 1 EUR = 4,5208 PLN oraz kurs z dnia 31 grudnia 2020 roku – 1 EUR = 4,6148 PLN;
▪ dla pozycji rachunku zysków i strat – kurs wyliczony jako średnia kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca pierwszego półrocza 2021 i 2020 roku, odpowiednio: 1 EUR = 4,5472 PLN i 1 EUR = 4,4413 PLN.
| Skrócone Sprawozdanie Finansowe | |
|---|---|
| według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za I półrocze 2021 roku | (w tys. zł) |
| SKRÓCONY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 4 | ||
|---|---|---|
| SKRÓCONE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW 5 | ||
| SKRÓCONE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ 6 | ||
| SKRÓCONE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM 7 | ||
| SKRÓCONE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 8 | ||
| NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO 9 | ||
| 1. | Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości 9 | |
| 2. | Ważniejsze oszacowania i oceny dokonane w związku z zastosowaniem zasad rachunkowości 16 | |
| WYBRANE DANE OBJAŚNIAJĄCE 28 | ||
| 1. | Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej 28 | |
| 2. | Jednolitość zasad rachunkowości i metod obliczeniowych stosowanych przy sporządzaniu raportu półrocznego i ostatniego rocznego sprawozdania finansowego 28 |
|
| 3. | Sezonowość lub cykliczność działalności 28 | |
| 4. | Rodzaj oraz kwoty pozycji wpływających na aktywa, zobowiązania, kapitał, wynik finansowy netto lub przepływy środków pieniężnych, które są niezwykłe ze względu na ich rodzaj, wielkość lub wywierany wpływ .28 |
|
| 5. | Rodzaj oraz kwoty zmian wartości szacunkowych kwot, które były podawane w poprzednich okresach śródrocznych bieżącego roku obrotowego lub zmiany wartości szacunkowych podawanych w poprzednich latach obrotowych, jeśli wywierają one istotny wpływ na bieżący okres śródroczny 28 |
|
| 6. | Emisje, wykup i spłaty nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych28 | |
| 7. | Wypłacone lub zadeklarowane dywidendy łącznie lub w przeliczeniu na jedną akcję, z podziałem na akcje | |
| zwykłe i pozostałe akcje 28 | ||
| 8. | Wyniki przypadające na poszczególne segmenty działalności28 | |
| 9. | Istotne zdarzenia następujące po zakończeniu I półrocza 2021 roku, które nie zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym 28 |
|
| 10. | Skutek zmian w strukturze jednostki w I półroczu 2021 roku, łącznie z połączeniem jednostek gospodarczych, przejęciem lub sprzedażą jednostek zależnych i inwestycji długoterminowych, restrukturyzacją i zaniechaniem działalności 29 |
|
| 11. | Zmiany zobowiązań warunkowych 29 | |
| 12. | Odpisanie wartości zapasów do wartości netto możliwej do uzyskania i odwrócenie takich odpisów 29 | |
| 13. | Dokonywanie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych, wartości | |
| niematerialnych lub innych aktywów oraz odwracanie odpisów z tego tytułu 29 | ||
| 14. | Dokonywanie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości aktywów finansowych29 | |
| 15. | Rozwiązanie rezerw na koszty restrukturyzacji 29 | |
| 16. | Nabycia i zbycia pozycji rzeczowych aktywów trwałych 29 | |
| 17. | Poczynione istotne zobowiązania na rzecz dokonania zakupu rzeczowych aktywów trwałych 29 | |
| 18. | Informacje o zmianie sposobu (metody) ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych 29 | |
| 19. | Zmiany w klasyfikacji aktywów finansowych w wyniku zmiany celu lub wykorzystania tych aktywów29 | |
| 20. | Korekty błędów poprzednich okresów 30 | |
| 21. | Informacje o zmianach sytuacji gospodarczej i warunków prowadzenia działalności, które mają istotny wpływ na wartość godziwą aktywów finansowych i zobowiązań finansowych jednostki niezależnie od tego, czy te aktywa i zobowiązania są ujęte w wartości godziwej czy w skorygowanej cenie nabycia (zamortyzowanym koszcie) 30 |
|
| 22. | Niespłacenie lub naruszenie umowy pożyczki i niepodjęcie działań naprawczych 30 | |
| 23. | Stanowisko Zarządu odnośnie możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz wyników za dany rok w świetle wyników zaprezentowanych w raporcie półrocznym w stosunku do danych prognozowanych 30 |
|
| 24. | Zarejestrowany kapitał akcyjny 30 | |
| 25. | Znaczące pakiety akcji 31 | |
| 26. | Zysk na akcję31 | |
| 27. | Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej 31 |
|
| 28. | Zobowiązania pozabilansowe37 | |
| 29. | Transakcje z podmiotami powiązanymi37 | |
| 30. | Udzielone poręczenia kredytu, pożyczki lub udzielone gwarancje o znaczącej wartości37 | |
| 31. | Wartość godziwa aktywów i zobowiązań 38 | |
| 32. | Inne informacje, które zdaniem emitenta są istotne dla oceny jego sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej, wyniku finansowego i ich zmian oraz informacje, które są istotne dla oceny możliwości realizacji zobowiązań przez emitenta 43 |
|
| 33. | Czynniki, które będą miały wpływ na osiągnięte wyniki w perspektywie kolejnego kwartału 43 | |
| 34. | Pozostałe informacje 43 | |
| 35. | Zdarzenia po dniu bilansowym 44 | |
| PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU MBANKU S.A. 45 |
| Punkt | Okres od 01.04.2021 do 30.06.2021 |
Okres od 01.01.2021 do 30.06.2021 |
Okres od 01.04.2020 do 30.06.2020 |
Okres od 01.01.2020 do 30.06.2020 |
|
|---|---|---|---|---|---|
| Przychody z tytułu odsetek, w tym: | 893 017 | 1 782 816 | 1 067 305 | 2 252 110 | |
| Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej |
779 841 | 1 552 306 | 944 189 | 2 026 509 | |
| Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
113 176 | 230 510 | 123 116 | 225 601 | |
| Koszty odsetek | (57 398) | (112 767) | (172 421) | (400 070) | |
| Wynik z tytułu odsetek | 835 619 | 1 670 049 | 894 884 | 1 852 040 | |
| Przychody z tytułu opłat i prowizji | 601 871 | 1 207 305 | 499 632 | 1 001 940 | |
| Koszty z tytułu opłat i prowizji | (164 273) | (317 632) | (147 688) | (302 909) | |
| Wynik z tytułu opłat i prowizji | 437 598 | 889 673 | 351 944 | 699 031 | |
| Przychody z tytułu dywidend | 28 521 | 28 961 | 4 179 | 30 824 | |
| Wynik na działalności handlowej | 37 605 | 96 195 | 44 387 | 89 497 | |
| Zyski lub straty z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu obowiązkowo wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
4 223 | (7 605) | 16 095 | (42 859) | |
| Zyski lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów oraz zobowiązań finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
(9 687) | 79 236 | 8 040 | 5 336 | |
| Pozostałe przychody operacyjne | 6 236 | 25 890 | 16 942 | 23 044 | |
| Utrata wartości lub odwrócenie utraty wartości z tytułu aktywów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
14 | (203 456) | (365 112) | (292 532) | (622 416) |
| Koszty ryzyka prawnego związanego z kredytami walutowymi |
(248 537) | (314 805) | (188 972) | (201 883) | |
| Ogólne koszty administracyjne | (416 996) | (914 898) | (406 412) | (982 765) | |
| Amortyzacja | (97 779) | (194 670) | (103 204) | (188 327) | |
| Pozostałe koszty operacyjne | (58 704) | (120 064) | (20 049) | (55 308) | |
| Wynik działalności operacyjnej | 314 643 | 872 850 | 325 302 | 606 214 | |
| Podatki od pozycji bilansowych Banku | (139 422) | (270 691) | (130 599) | (254 714) | |
| Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności |
24 843 | 82 180 | 9 824 | (8 264) | |
| Zysk brutto | 200 064 | 684 339 | 204 527 | 343 236 | |
| Podatek dochodowy | (117 123) | (286 313) | (121 719) | (168 844) | |
| Zysk netto | 82 941 | 398 026 | 82 808 | 174 392 | |
| Zysk netto | 82 941 | 398 026 | 82 808 | 174 392 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Średnia ważona liczba akcji zwykłych | 26 | 42 367 040 | 42 367 040 | 42 350 367 | 42 350 367 |
| Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł) | 26 | 1,96 | 9,39 | 1,96 | 4,12 |
| Średnia ważona rozwodniona liczba akcji zwykłych |
26 | 42 429 506 | 42 429 506 | 42 386 009 | 42 386 009 |
| Rozwodniony zysk na jedną akcję zwykłą (w zł) |
26 | 1,95 | 9,38 | 1,95 | 4,11 |
| Okres od 01.04.2021 do 30.06.2021 |
Okres od 01.01.2021 do 30.06.2021 |
Okres od 01.04.2020 do 30.06.2020 |
Okres od 01.01.2020 do 30.06.2020 |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zysk netto | 82 941 | 398 026 | 82 808 | 174 392 | |||
| Pozostałe dochody całkowite netto, w tym: | (235 055) | (555 273) | 121 537 | 431 567 | |||
| Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat | |||||||
| Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych (netto) |
(211) | 356 | 210 | (378) | |||
| Zabezpieczenia przepływów pieniężnych (netto) | (88 321) | (238 551) | 66 348 | 356 755 | |||
| Udział w pozostałych dochodach całkowitych jednostek wycenianych metodą praw własności |
(3 947) | (17 550) | 15 823 | 1 282 | |||
| Zmiana wyceny dłużnych instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody (netto) |
(154 012) | (310 964) | 39 156 | 73 908 | |||
| Pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat | |||||||
| Przeszacowanie nieruchomości inwestycyjnych (netto) | 11 436 | 11 436 | - | - | |||
| Dochody całkowite netto, razem | (152 114) | (157 247) | 204 345 | 605 959 |
| AKTYWA | 30.06.2021 | 31.12.2020 - przekształcone |
01.01.2020 - przekształcone |
|---|---|---|---|
| Kasa, operacje z bankiem centralnym | 16 492 257 | 3 939 298 | 7 861 776 |
| Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu oraz instrumenty pochodne zabezpieczające |
3 037 374 | 2 493 535 | 2 921 749 |
| Aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy, w tym: |
1 475 647 | 1 585 029 | 2 035 189 |
| Kapitałowe papiery wartościowe | 137 372 | 136 480 | 87 597 |
| Dłużne papiery wartościowe | 82 064 | 76 068 | 133 774 |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 1 256 211 | 1 372 481 | 1 813 818 |
| Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
46 307 775 | 47 731 612 | 30 298 647 |
| Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym: | 117 193 431 | 109 527 366 | 100 942 738 |
| Dłużne papiery wartościowe | 15 033 956 | 15 952 501 | 11 234 873 |
| Należności od banków | 14 154 590 | 10 845 844 | 7 337 703 |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 88 004 885 | 82 729 021 | 82 370 162 |
| Zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanych w zabezpieczaniu portfela przed ryzykiem stopy procentowej |
161 103 | - | - |
| Inwestycje w jednostki zależne | 2 282 788 | 2 204 922 | 2 164 112 |
| Aktywa trwałe i grupy do zbycia sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży | - | - | 91 605 |
| Wartości niematerialne | 1 038 079 | 1 013 746 | 823 109 |
| Rzeczowe aktywa trwałe | 1 212 993 | 1 246 496 | 945 606 |
| Nieruchomości inwestycyjne | 127 510 | - | - |
| Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego | 14 600 | 22 826 | 11 878 |
| Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego | 346 723 | 206 924 | 273 257 |
| Inne aktywa | 788 985 | 773 253 | 491 052 |
| AKTYWA RAZEM | 190 479 265 | 170 745 007 | 148 860 718 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY | |||
| ZOBOWIĄZANIA | |||
| Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu oraz instrumenty pochodne | |||
| zabezpieczające | 1 849 734 | 1 414 374 | 987 933 |
| Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym: | 168 078 294 | 149 315 812 | 128 979 983 |
| Zobowiązania wobec banków | 2 836 108 | 2 624 286 | 1 180 782 |
| Zobowiązania wobec klientów | 156 517 196 | 137 778 034 | 121 936 987 |
| Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych | 6 182 766 | 6 335 165 | 3 361 997 |
| Zobowiązania podporządkowane | 2 542 224 | 2 578 327 | 2 500 217 |
| Zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanych w zabezpieczaniu portfela przed ryzykiem stopy procentowej |
33 788 | 59 624 | 136 |
| Rezerwy | 580 852 | 515 211 | 369 612 |
| Bieżące zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego | 90 215 | 225 029 | 150 859 |
| Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego | 87 | 89 | 82 |
| Inne zobowiązania | 3 532 304 | 2 747 176 | 2 257 106 |
| ZOBOWIĄZANIA RAZEM | 174 165 274 | 154 277 315 | 132 745 711 |
| KAPITAŁY | |||
| Kapitał podstawowy: | 3 587 035 | 3 587 035 | 3 579 818 |
| Zarejestrowany kapitał akcyjny | 169 468 | 169 468 | 169 401 |
| Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej | 3 417 567 | 3 417 567 | 3 410 417 |
| Zyski zatrzymane, w tym: | 12 862 178 | 12 460 606 | 12 364 550 |
| - Wynik finansowy z lat ubiegłych | 12 464 152 | 12 367 559 | 12 364 550 |
| - Wynik roku bieżącego | 398 026 | 93 047 | - |
| Inne pozycje kapitału własnego | (135 222) | 420 051 | 170 639 |
| KAPITAŁY RAZEM | 16 313 991 | 16 467 692 | 16 115 007 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM | 190 479 265 | 170 745 007 | 148 860 718 |
| Łączny współczynnik kapitałowy (w %) | 20,10 | 22,95 | 22,84 |
| Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (w %) | 17,32 | 19,59 | 19,42 |
| Wartość księgowa | 16 313 991 | 16 467 692 | 16 115 007 |
| Liczba akcji | 42 367 040 | 42 367 040 | 42 350 367 |
| Wartość księgowa na jedną akcję (w zł) | 385,06 | 388,69 | 380,52 |
Zmiany w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2021 roku
| Kapitał podstawowy Zyski zatrzymane |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Zarejestrowany kapitał akcyjny |
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej |
Wynik finansowy z lat ubiegłych |
Wynik roku bieżącego |
Inne pozycje kapitału własnego |
Razem | |
| Stan na 1 stycznia 2021 roku | 169 468 | 3 417 567 | 12 460 606 | - | 420 051 | 16 467 692 |
| Dochody całkowite razem | - | - | - | 398 026 | (555 273) | (157 247) |
| Program opcji pracowniczych | - | - | 3 546 | - | - | 3 546 |
| wartość usług świadczonych przez pracowników | - | - | 3 546 | - | - | 3 546 |
| rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych | - | - | - | - | - | - |
| Stan na 30 czerwca 2021 roku | 169 468 | 3 417 567 | 12 464 152 | 398 026 | (135 222) | 16 313 991 |
| Kapitał podstawowy | Zyski zatrzymane | Razem | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Zarejestrowany kapitał akcyjny |
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej |
Wynik finansowy z lat ubiegłych |
Wynik roku bieżącego |
Inne pozycje kapitału własnego |
||
| Stan na 1 stycznia 2020 roku | 169 401 | 3 410 417 | 12 364 550 | - | 170 639 | 16 115 007 |
| Dochody całkowite razem | - | - | - | 93 047 | 249 412 | 342 459 |
| Emisja akcji zwykłych | 67 | - | - | - | - | 67 |
| Program opcji pracowniczych | - | 7 150 | 3 009 | - | - | 10 159 |
| wartość usług świadczonych przez pracowników | - | - | 10 159 | - | - | 10 159 |
| rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych | - | 7 150 | (7 150) | - | - | - |
| Stan na 31 grudnia 2020 roku | 169 468 | 3 417 567 | 12 367 559 | 93 047 | 420 051 | 16 467 692 |
| Kapitał podstawowy | Zyski zatrzymane | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Zarejestrowany kapitał akcyjny |
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej |
Wynik finansowy z lat ubiegłych |
Wynik roku bieżącego |
Inne pozycje kapitału własnego |
Razem | |
| Stan na 1 stycznia 2020 roku | 169 401 | 3 410 417 | 12 364 550 | - | 170 639 | 16 115 007 |
| Dochody całkowite razem | - | - | - | 174 392 | 431 567 | 605 959 |
| Program opcji pracowniczych | - | - | 4 246 | - | - | 4 246 |
| wartość usług świadczonych przez pracowników | - | - | 4 246 | - | - | 4 246 |
| rozliczenie zrealizowanych opcji pracowniczych | - | - | - | - | - | - |
| Stan na 30 czerwca 2020 roku | 169 401 | 3 410 417 | 12 368 796 | 174 392 | 602 206 | 16 725 212 |
| Okres od 01.01.2021 do 30.06.2021 |
Okres od 01.01.2020 do 30.06.2020 - przekształcone |
|
|---|---|---|
| Zysk przed opodatkowaniem | 684 339 | 343 236 |
| Korekty: | 17 084 975 | 6 414 313 |
| Zapłacony podatek dochodowy | (453 603) | (187 336) |
| Amortyzacja, w tym amortyzacja środków trwałych oddanych w leasing operacyjny | 198 901 | 192 200 |
| (Zyski) straty z tytułu różnic kursowych z działalności finansowej | (287 499) | 229 825 |
| (Zyski) straty z działalności inwestycyjnej | (82 348) | 4 778 |
| Dywidendy otrzymane | (28 961) | (30 824) |
| Przychody odsetkowe (rachunek zysków i strat) | (1 782 816) | (2 252 110) |
| Koszty odsetkowe (rachunek zysków i strat) | 112 767 | 400 070 |
| Odsetki otrzymane | 1 819 819 | 2 491 619 |
| Odsetki zapłacone | (75 442) | (494 815) |
| Zmiana stanu należności od banków | 197 450 | 18 994 |
| Zmiana stanu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz pochodnych instrumentów zabezpieczających |
(588 037) | (106 068) |
| Zmiana stanu pożyczek i kredytów udzielonych klientom | (7 097 938) | (3 770 766) |
| Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite |
3 017 006 | (13 432 216) |
| Zmiana stanu papierów wartościowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie | 893 791 | (1 316 333) |
| Zmiana stanu papierów wartościowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo przez wynik finansowy |
(6 888) | (10 246) |
| Zmiana stanu pozostałych aktywów | 93 195 | (129 882) |
| Zmiana stanu zobowiązań wobec banków | 222 395 | 966 057 |
| Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów | 19 908 919 | 23 260 125 |
| Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych | (25 725) | 176 166 |
| Zmiana stanu rezerw | 65 641 | 32 718 |
| Zmiana stanu innych zobowiązań | 984 348 | 372 357 |
| A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej | 17 769 314 | 6 757 549 |
| Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych, po odliczeniu zbytych środków pieniężnych | 4 280 | 650 |
| Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych | 290 | 1 814 |
| Dywidendy otrzymane | 28 961 | 30 824 |
| Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych | (17 000) | - |
| Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych | (279 821) | (169 951) |
| B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej | (263 290) | (136 663) |
| Wpływy z emisji dłużnych papierów wartościowych | - | 35 000 |
| Spłaty kredytów i pożyczek otrzymanych od innych podmiotów | (1 358 250) | - |
| Wykup dłużnych papierów wartościowych | - | (178 042) |
| Płatności z tytułu innych zobowiązań finansowych | - | (479 271) |
| Płatności zobowiązań z tytułu leasingu | (44 599) | (54 816) |
| Odsetki zapłacone od kredytów otrzymanych od banków i od pożyczek podporządkowanych | (28 301) | (43 551) |
| C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej | (1 431 150) | (720 680) |
| Zmiana stanu środków pieniężnych netto, razem (A+B+C) | 16 074 874 | 5 900 206 |
| Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych | 8 958 | 22 640 |
| Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego | 4 205 132 | 8 204 230 |
| Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego | 20 288 964 | 14 127 076 |
Skrócone sprawozdanie finansowe mBanku S.A. sporządzono za okres 6 miesięcy zakończony 30 czerwca 2021 roku. Dane porównawcze obejmują okres od 1 stycznia 2020 roku do 30 czerwca 2020 roku dla skróconego rachunku zysków i strat, skróconego sprawozdania z całkowitych dochodów, skróconego sprawozdania z przepływów pieniężnych oraz skróconego sprawozdania ze zmian w kapitale własnym, dodatkowo za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku dla skróconego sprawozdania ze zmian w kapitale własnym, a w przypadku skróconego sprawozdania z sytuacji finansowej dane na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Sprawozdanie finansowe mBanku S.A. sporządzone zostało zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi do stosowania w Unii Europejskiej według zasady kosztu historycznego, za wyjątkiem kontraktów pochodnych, innych aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu, aktywów finansowych niespełniających testu SPPI oraz aktywów i zobowiązań finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, jak również dłużnych i kapitałowych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, nieruchomości inwestycyjnych oraz zobowiązań z tytułu rozliczanych w środkach pieniężnych płatności w formie akcji własnych, które są wyceniane w wartości godziwej. Składniki aktywów trwałych lub grupy do zbycia zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży, wykazywane są w kwocie niższej z dwóch, tj. ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia.
Prezentowane w skróconym sprawozdaniu finansowym mBanku S.A. dane za rok 2020 przed przekształceniem, opisanym dalej w części "Dane porównawcze", były przedmiotem badania biegłego rewidenta.
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga użycia określonych szacunków księgowych. Wymaga również od Zarządu stosowania własnego osądu przy stosowaniu przyjętych przez Bank zasad rachunkowości. Zagadnienia, w odniesieniu do których w istotnym zakresie wymagany jest profesjonalny osąd, zagadnienia bardziej złożone lub takie, przy których założenia i szacunki są znaczące z punktu widzenia sprawozdania finansowego, ujawnione są w Nocie 2.
Sprawozdanie finansowe sporządzane jest zgodnie z zasadą istotności. Pominięcia lub zniekształcenia pozycji sprawozdania finansowego są istotne, jeżeli mogą, pojedynczo lub łącznie, wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników sprawozdania finansowego Banku. Istotność uzależniona jest od wielkości i rodzaju pominięcia lub zniekształcenia pozycji w sprawozdaniu finansowym oraz od kombinacji obu tych czynników. Każdą istotną kategorię podobnych pozycji Bank prezentuje odrębnie. Pozycje odmienne pod względem rodzaju lub funkcji Bank prezentuje odrębnie, chyba że są one nieistotne.
Niniejsze skrócone sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Bank w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Szczegółowe zasady rachunkowości zastosowane przy sporządzaniu niniejszego skróconego sprawozdania finansowego zostały przedstawione w Nocie 2 Sprawozdania finansowego mBanku S.A. za 2020 rok, opublikowanego w dniu 25 lutego 2021 roku, za wyjątkiem wprowadzonej nowej zasady rachunkowości dotyczącej nieruchomości inwestycyjnej oraz zmiany zasad rachunkowości opisanych poniżej.
Nieruchomości inwestycyjne definiuje się jako grunty i budynki utrzymywane w celu uzyskiwania dochodów z najmu lub ze względu na przewidywany wzrost wartości. W momencie początkowego ujęcia nieruchomość inwestycyjną posiadaną na własność wycenia się według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. Przy początkowej wycenie uwzględnia się koszty przeprowadzenia transakcji. W kolejnych wycenach nieruchomości inwestycyjne wyceniane są w wartości godziwej. Bieżące przychody i koszty ujmowane są w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych. Zmiany wyceny wynikające ze zmian wartości godziwej wykazywane są również w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych rachunku zysków i strat okresu. Na dzień przeklasyfikowania nieruchomości zajmowanej przez Bank do nieruchomości inwestycyjnych różnicę między wartością bilansową tej nieruchomości określoną zgodnie z MSR 16 lub MSSF 16, a jej wartością godziwą Bank ujmuje (i) w rachunku zysków lub strat w przypadku zmniejszenia dotychczasowej wartości bilansowej lub odwrócenia uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości tej nieruchomości, lub (ii) w pozostałych całkowitych dochodach, w przypadku zwiększenia dotychczasowej wartości powyżej kwoty odwróconego odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości. Przy późniejszym zbyciu nieruchomości inwestycyjnej kapitał z aktualizacji wyceny zawarty w kapitale własnym przenosi się do zysków zatrzymanych. Przeniesienie z nadwyżki z aktualizacji wyceny do zysków zatrzymanych odbywa się z pominięciem rachunku zysków i strat.
Począwszy od 2021 roku Bank zmienił zasady rachunkowości dotyczące ujęcia wpływu ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych we frankach szwajcarskich. Do końca 2020 roku Bank ujmował rezerwy na sprawy sporne zgodnie z MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe" w odniesieniu zarówno do kredytów aktywnych, jak i kredytów spłaconych. Wobec zmian uwarunkowań takich jak rosnąca liczba spraw sądowych oraz w przeważającej mierze niekorzystne wyroki sądowe stwierdzające nieważność umowy w całości lub określonych jej zapisów, Bank spodziewa się, że nie odzyska wszystkich przepływów umownych związanych z tymi kredytami. W związku z tym w odniesieniu do aktywnych kredytów Bank zaktualizował swoje szacunki przepływów pieniężnych i skorygował wartość bilansową brutto tych kredytów zgodnie z paragrafem B5.4.6 MSSF 9 "Instrumenty finansowe". Ponieważ zmiana oczekiwanych przepływów pieniężnych nie jest związana z ryzykiem kredytowym to nie jest ona ujmowana jako oczekiwane straty kredytowe. Ujęcie wpływu ryzyka prawnego związanego ze spłaconymi kredytami nie uległo zmianie.
Bank zmienił stosowane w tym zakresie zasady rachunkowości zgodnie z MSR 8 w celu zapewnienia użytkownikom sprawozdań finansowych bardziej przydatnych informacji dotyczących wpływu portfela kredytów hipotecznych i kredytów mieszkaniowych we frankach szwajcarskich oraz związanego z tym ryzyka prawnego na sytuację finansową, wynik finansowy i przepływy pieniężne Banku. W opinii Banku takie podejście zapewnia lepsze odzwierciedlenie wartości kredytów indeksowanych do CHF w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Zmienione podejście pozwoli również na większą porównywalność sprawozdań finansowych w całym sektorze finansowym, ponieważ takie podejście księgowe stanowi przeważającą praktykę rynkową w tym zakresie.
Niniejsze sprawozdanie finansowe uwzględnia wymogi wszystkich zatwierdzonych przez Unię Europejską Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz związanych z nimi interpretacji, które zostały wydane i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2021 roku.
Opublikowane Standardy i Interpretacje, które zostały wydane i obowiązują po raz pierwszy w okresie objętym niniejszym sprawozdaniem.
◼ Zmiany do MSSF 4, Przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości ("RMSR") 25 czerwca 2020 roku, zatwierdzone przez Unię Europejską 15 grudnia 2020 roku.
Zmiany do MSSF 4 przedłużają tymczasowe zwolnienie, które pozwala ubezpieczycielowi na odroczenie stosowania MSSF 9 Instrumenty Finansowe aż do okresów rocznych rozpoczynających się od 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie. Wydłużenie terminu zapewnia zgodność między datą wygaśnięcia tymczasowego wyłączenia a datą wejścia w życie MSSF 17, który zastępuje MSSF 4.
Zastosowanie zmian do standardu nie miało istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
▪ Zmiany do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 oraz MSSF 16 Reforma wskaźników stóp procentowych – Faza 2, zostały opublikowane przez RMSR 27 sierpnia 2020 roku, zatwierdzone przez Unię Europejską 13 stycznia 2021 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 oraz MSSF 16 Reforma wskaźników stóp procentowych – Faza 2 dotyczą modyfikacji aktywów finansowych, zobowiązań finansowych i zobowiązań z tytułu leasingu, szczegółowych wymogów dotyczących rachunkowości zabezpieczeń oraz wymogów dotyczących ujawniania informacji mających zastosowanie zgodnie z MSSF 7 towarzyszącym zmianom odnośnie modyfikacji i rachunkowości zabezpieczeń.
W odniesieniu do modyfikacji aktywów finansowych, zobowiązań finansowych i zobowiązań z tytułu leasingu wprowadzono praktyczne rozwiązanie dla modyfikacji wymaganych przez reformę (modyfikacje wymagane jako bezpośrednia konsekwencja reformy IBOR i dokonane na ekonomicznie równoważnych zasadach). Modyfikacje te są rozliczane poprzez aktualizację efektywnej stopy procentowej. Wszystkie inne modyfikacje są rozliczane zgodnie z aktualnymi wymogami MSSF. Podobne praktyczne rozwiązanie jest proponowane dla rachunkowości leasingobiorcy z zastosowaniem MSSF 16.
W odniesieniu do zmian w obszarze rachunkowości zabezpieczeń, rachunkowość zabezpieczeń nie zostaje zaprzestana wyłącznie z powodu reformy IBOR. Powiązania zabezpieczające (i powiązana z nimi dokumentacja) muszą zostać zmienione w celu odzwierciedlenia modyfikacji na pozycji zabezpieczanej, pozycji zabezpieczającej i na zabezpieczanym ryzyku. Zmienione powiązania zabezpieczające powinny spełniać wszystkie kryteria kwalifikujące do stosowania rachunkowości zabezpieczeń, w tym wymogi dotyczące efektywności.
Wymagane są także szczegółowe ujawnienia, aby umożliwić użytkownikom zrozumienie charakteru i zakresu ryzyk wynikających z reformy IBOR, na które jednostka jest narażona, oraz sposobu w jaki jednostka zarządza tym ryzykiem, a także postępów jednostki w przechodzeniu z IBOR na alternatywne stopy referencyjne i jak jednostka zarządza tym przejściem.
MSSF 4 został również zmieniony w celu nałożenia na ubezpieczycieli, którzy stosują tymczasowe zwolnienie z MSSF 9, wymogu stosowania zmian w rachunkowości w zakresie modyfikacji wymaganych bezpośrednio przez reformę IBOR.
Bank przeprowadził analizę wpływu zastosowania zmian do standardów na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania. Szczegółowe informacje dotyczące tej analizy zostały zaprezentowane po raz pierwszy w sprawozdaniu finansowym mBanku za 2020 rok.
Opublikowane Standardy i Interpretacje, które zostały wydane, ale jeszcze nie obowiązują i nie zostały wcześniej zastosowane
◼ Roczne Zmiany do Standardów 2018-2020, zostały opublikowane przez RMSR 14 maja 2020 roku, zatwierdzone przez Unię Europejską 28 czerwca 2021 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie.
Roczne zmiany do Standardów obejmują zmiany do MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Finansowych po raz pierwszy, MSSF 9 Instrumenty Finansowe, Przykładu Ilustrującego do MSSF 16 Leasing oraz do MSR 41 Rolnictwo.
Zmiany do MSSF 1 pozwalają jednostce zależnej, która stosuje paragraf D16(a) MSSF 1, do pomiaru skumulowanych różnic kursowych z wykorzystaniem kwot zaraportowanych przez jednostkę dominującą na podstawie daty przejścia jednostki dominującej na MSSF.
Zmiany do MSSF 9 wyjaśniają jakie opłaty jednostka uwzględnia, gdy stosuje "test 10%" na potrzeby oceny usunięcia z bilansu zobowiązania finansowego. Jednostka uwzględnia tylko opłaty zapłacone lub otrzymane pomiędzy jednostką (pożyczkobiorcą) a pożyczkodawcą, w tym opłaty zapłacone lub otrzymane przez jednostkę lub pożyczkodawcę w imieniu drugiej strony.
Zmiana do MSSF 16 usuwa ilustrację płatności od leasingodawcy dotyczącą ulepszeń w zakresie leasingu, aby rozwiązać wszelkie potencjalne nieporozumienia dotyczące traktowania zachęt związanych z leasingiem.
Zmiana do MSR 41 usuwa wymóg wyłączenia przepływów pieniężnych z tytułu opodatkowania przy wycenie do wartości godziwej aktywa biologicznego przy użyciu techniki podmiotu dominującego. Ma to zapewnić zgodność z wymogami MSSF 13 Ustalanie wartości godziwej.
Bank uważa, że zastosowanie zmian do standardów nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.
◼ Zmiany do MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe: Wpływy przed Planowanym Użyciem, zostały opublikowane przez RMSR 14 maja 2020 roku, zatwierdzone przez Unię Europejską 28 czerwca 2021 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSR 16 zabraniają jednostce odliczania od kosztu wytworzenia rzeczowych aktywów trwałych kwot otrzymanych ze sprzedaży składników wytworzonych w trakcie przygotowywania aktywa do zamierzonego użytkowania. Zamiast tego jednostka rozpoznaje takie przychody ze sprzedaży i powiązane koszty w rachunku zysków i strat.
Bank uważa, że zastosowanie zmian do standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.
◼ Zmiany do MSR 37 Umowy rodzące obciążenia - Koszty Wykonania Umowy, zostały opublikowane przez RMSR 14 maja 2020 roku, zatwierdzone przez Unię Europejską 28 czerwca 2021 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSR 37 precyzują koszty, jakie należy uwzględnić przy szacowaniu kosztu wykonania umowy na potrzeby oszacowania czy umowa jest umową rodzącą obciążenia.
Bank uważa, że zastosowanie zmian do standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.
◼ Zmiany do MSSF 3 Odniesienie do Ram Koncepcyjnych, zostały opublikowane przez RMSR 14 maja 2020 roku, zatwierdzone przez Unię Europejską 28 czerwca 2021 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSSF 3 zastąpiły odniesienia do zasad ramowych poprzez odniesienia do ram koncepcyjnych z 2018 roku. Dodano również wymóg, że w odniesieniu do transakcji i innych zdarzeń objętych zakresem MSR 37 lub KIMSF 21, jednostka przejmująca stosuje MSR 37 lub KIMSF 21 (zamiast ram koncepcyjnych) w celu zidentyfikowania zobowiązań, które zaciągnęła w ramach połączenia jednostek. Ponadto standard dodał wyraźne stwierdzenie, że jednostka przejmująca nie rozpoznaje aktywów warunkowych nabytych w ramach połączenia jednostek.
Bank uważa, że zastosowanie zmian do standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.
Niniejsze sprawozdanie finansowe nie uwzględnia wymienionych poniżej standardów i interpretacji, które oczekują na zatwierdzenie przez Unię Europejską.
◼ Zmiany do MSR 12 Podatek dochodowy – podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań wynikających z pojedynczej transakcji, zostały opublikowane przez RMSR 7 maja 2021 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się 1 kwietnia 2023 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSR 12 wprowadzają wymóg ujęcia w sprawozdaniu finansowym aktywów i zobowiązań z tytułu różnic przejściowych także w przypadku transakcji innych niż połączenia jednostek gospodarczych, które w momencie początkowego ujęcia generują dodatnie i ujemne różnice przejściowe o identycznej wartości.
Bank uważa, że zastosowanie zmiany do standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej początkowego zastosowania.
◼ Zmiana do MSSF 16, Udogodnienia czynszowe związane z COVID-19 po 30 czerwca 2021, została opublikowana przez RMSR 31 marca 2021 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się 1 kwietnia 2021 roku lub po tej dacie.
W zmianie do MSSF 16 Udogodnienia czynszowe związane z COVID-19 po 30 czerwca 2021 roku (zmiana z 2021 roku) Rada rozszerzyła o jeden rok możliwość skorzystania z praktycznego wyjątku, który pozwala leasingobiorcom na nieocenianie czy udogodnienia czynszowe, których wystąpienie jest bezpośrednią konsekwencją pandemii COVID-19 i które spełniają określone warunki stanowią modyfikację leasingu. Zmiana z 2021 roku zaskutkowała praktycznym wyjątkiem w odniesieniu do udogodnień czynszowych, dla których każde zmniejszenie opłat leasingowych ma wpływ tylko na płatności pierwotnie należne w dniu 30 czerwca 2022 roku lub przed tym terminem pod warunkiem, że pozostałe warunki dla zastosowania praktycznego wyjątku są spełnione.
Bank uważa, że zastosowanie zmiany do standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej początkowego zastosowania.
◼ MSSF 17, Kontrakty ubezpieczeniowe, został opublikowany przez RMSR 18 maja 2017 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.
MSSF 17 definiuje nowe podejście do rozpoznawania, wyceny, prezentacji i ujawniania umów ubezpieczeniowych. Głównym celem MSSF 17 jest zagwarantowanie przejrzystości oraz porównywalności sprawozdań finansowych ubezpieczycieli. W tym celu jednostka będzie ujawniała szereg informacji ilościowych i jakościowych umożliwiających użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę wpływu umów ubezpieczeniowych na sytuację finansową, wyniki finansowe oraz przepływy pieniężne jednostki. MSSF 17 wprowadza szereg istotnych zmian w stosunku do dotychczasowych wymogów MSSF 4. Dotyczą one między innymi: poziomów agregacji na jakim wykonywane są obliczenia, metody wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych, rozpoznawania zysku lub straty w czasie, ujmowania reasekuracji, wydzielania komponentu inwestycyjnego, sposobu prezentacji poszczególnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat jednostek sprawozdawczych, w tym oddzielnej prezentacji przychodów z ubezpieczeń, kosztów usług ubezpieczeniowych, a także przychodów lub kosztów finansowych.
Bank uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.
◼ Zmiany do MSSF 17, zostały opublikowane przez RMSR 25 czerwca 2020 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 czerwca 2023 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSSF 17 obejmują dwuletnie odroczenie daty wejścia w życie i ustaloną datę wygaśnięcia tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9 przyznanego ubezpieczycielom spełniającym określone kryteria. Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe nie muszą już stosować MSSF 17 do niektórych kart kredytowych i podobnych umów oraz pożyczek zapewniających ochronę ubezpieczeniową. Wzorzec ujmowania zysków dla umów ubezpieczeniowych zgodnie z MSSF 17 został zmieniony w celu odzwierciedlenia ochrony ubezpieczeniowej i wszelkich świadczonych usług inwestycyjnych. Umowy ubezpieczeniowe muszą być teraz prezentowane w bilansie na poziomie portfela. Zmiany dotyczą również niedopasowań księgowych, które powstają, gdy jednostka zawiera umowę reasekuracyjną rodzącą obciążenia i rozpoznaje straty na kontraktach bazowych w momencie początkowego ujęcia.
Bank uważa, że zastosowanie zmian do standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.
◼ Zmiany do MSR 1, Klasyfikacja zobowiązań na krótko- i długoterminowe, zostały opublikowane przez RMSR 23 stycznia 2020 roku. W dniu 15 lipca 2020 roku RMSR opublikowała zmianę, która zapewnia jednostkom ulgę operacyjną poprzez odroczenie daty wejścia w życie zmian do Standardu o jeden rok na roczne okresy sprawozdawcze rozpoczynające się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSR 1 mają wpływ na wymogi dotyczące prezentacji zobowiązań w sprawozdaniu finansowym. W szczególności wyjaśniają one jedno z kryteriów klasyfikacji zobowiązania jako długoterminowe.
Bank uważa, że zastosowanie zmienionego standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego początkowego zastosowania.
◼ Zmiana do MSR 8, Definicja szacunków księgowych, została opublikowana przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 12 lutego 2021 roku i obowiązuje za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.
W zmianie do MSR 8 Definicja szacunków księgowych, definicja zmiany szacunków księgowych została zastąpiona definicją szacunków księgowych. Zgodnie z nową definicją szacunki księgowe to kwoty pieniężne w sprawozdaniach finansowych, które są objęte niepewnością wyceny. Rada wyjaśniła również nową definicję poprzez dodatkowe wytyczne i przykłady, w jaki sposób zasady rachunkowości i szacunki księgowe są ze sobą powiązane oraz jak zmiana techniki wyceny stanowi zmianę szacunków księgowych. Wprowadzenie definicji szacunków księgowych oraz innych poprawek do MSR 8 miało na celu pomóc jednostkom odróżnić zmiany zasad rachunkowości od zmian w szacunkach księgowych.
Bank uważa, że zastosowanie zmiany do standardu nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.
◼ Zmiany do MSR 1 i Zasad Praktyki MSSF 2 Ujawnianie zasad rachunkowości, zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 12 lutego 2021 roku i obowiązują za okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.
Zmiany do MSR 1 i Zasad Praktyki MSSF 2 mają na celu pomóc osobom sporządzającym sprawozdania finansowe w podjęciu decyzji, które zasady rachunkowości ujawnić w swoich sprawozdaniach finansowych. Zmiany wprowadzają wymóg ujawniania istotnych informacji o polityce rachunkowości zamiast znaczących zasad rachunkowości. Zostały dodane wyjaśnienia i przykłady w jaki sposób jednostka może zidentyfikować istotne informacje dotyczące zasad rachunkowości. Zmiany wyjaśniają, że informacje o polityce rachunkowości mogą być istotne ze względu na swój charakter, nawet jeśli kwoty są nieistotne i jeżeli użytkownicy sprawozdań finansowych potrzebowaliby ich do zrozumienia innych istotnych informacji w sprawozdaniu finansowym.
Bank uważa, że zastosowanie zmian do standardów nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.
◼ Wpływ ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych we frankach szwajcarskich
Począwszy od 2021 roku Bank zmienił zasady rachunkowości dotyczące ujęcia wpływu ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych we frankach szwajcarskich. Do końca 2020 roku Bank ujmował rezerwy na sprawy sporne zgodnie z MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe" w odniesieniu zarówno do kredytów aktywnych, jak i kredytów spłaconych. Wobec zmian uwarunkowań takich jak rosnąca liczba spraw sądowych oraz w przeważającej mierze niekorzystne wyroki sądowe stwierdzające nieważność umowy w całości lub określonych jej zapisów, Bank spodziewa się, że nie odzyska wszystkich przepływów umownych związanych z tymi kredytami. W związku z tym w odniesieniu do aktywnych kredytów Bank zaktualizował swoje szacunki przepływów pieniężnych i skorygował wartość bilansową brutto tych kredytów zgodnie z paragrafem B5.4.6 MSSF 9 "Instrumenty finansowe". Ponieważ zmiana oczekiwanych przepływów pieniężnych nie jest związana z ryzykiem kredytowym to nie jest ona ujmowana jako oczekiwane straty kredytowe. Dane porównawcze na dzień 1 stycznia 2020 roku, 30 czerwca 2020 roku i 31 grudnia 2020 roku oraz za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2020 roku zostały odpowiednio przekształcone. Ujęcie wpływu ryzyka prawnego związanego ze spłaconymi kredytami nie uległo zmianie.
Od końca 2020 roku Bank skorygował klasyfikację niektórych aktywów finansowych do ekwiwalentów środków pieniężnych. Wcześniej w ramach ekwiwalentów środków pieniężnych Bank nieprawidłowo wykazywał przeznaczone do obrotu dłużne papiery wartościowe wyemitowane przez Skarb Państwa o zapadalności na moment nabycia powyżej 3 miesięcy. Od końca 2020 roku Bank zmienił również zasady rachunkowości dotyczące klasyfikacji aktywów finansowych do ekwiwalentów środków pieniężnych i żadne dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu wyemitowane przez Skarb Państwa nie są wykazywane jako ekwiwalenty środków pieniężnych. Zmiana była spowodowana dostosowaniem prezentacji ekwiwalentów środków pieniężnych do przeważającej praktyki rynkowej. Dane porównawcze za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2020 roku zostały odpowiednio przekształcone.
Powyższe zmiany nie miały wpływu na poziomy kapitałów oraz na rachunki zysków i strat Banku w prezentowanych w niniejszym sprawozdaniu finansowym okresach porównawczych. Dane dotyczące współczynników wypłacalności dla okresów porównawczych nie podlegały przekształceniu.
Wpływ wprowadzonych korekt na prezentowane dane porównawcze przedstawiają poniższe zestawienia.
Skrócone Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za I półrocze 2021 roku (w tys. zł)
Przekształcenia w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 1 stycznia 2020 roku
| AKTYWA | 01.01.2020 przed korektą |
korekta | 01.01.2020 po korekcie |
|---|---|---|---|
| Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym: | 101 310 293 | (367 555) | 100 942 738 |
| Dłużne papiery wartościowe | 11 234 873 | - | 11 234 873 |
| Należności od banków | 7 337 703 | - | 7 337 703 |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 82 737 717 | (367 555) | 82 370 162 |
| Pozostałe pozycje aktywów | 47 917 980 | - | 47 917 980 |
| AKTYWA RAZEM | 149 228 273 | (367 555) | 148 860 718 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY | 01.01.2020 przed korektą |
korekta | 01.01.2020 po korekcie |
| Rezerwy | 737 167 | (367 555) | 369 612 |
| Pozostałe pozycje zobowiązań | 132 376 099 | - | 132 376 099 |
| ZOBOWIĄZANIA RAZEM | 133 113 266 | (367 555) | 132 745 711 |
| KAPITAŁY RAZEM | 16 115 007 | - | 16 115 007 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM | 149 228 273 | (367 555) | 148 860 718 |
Przekształcenia w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 30 czerwca 2020 roku
| AKTYWA | 30.06.2020 przed korektą |
korekta | 30.06.2020 po korekcie |
|---|---|---|---|
| Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym: | 107 107 552 | (547 100) | 106 560 452 |
| Dłużne papiery wartościowe | 12 551 206 | - | 12 551 206 |
| Należności od banków | 9 980 205 | - | 9 980 205 |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 84 576 141 | (547 100) | 84 029 041 |
| Pozostałe pozycje aktywów | 67 272 525 | - | 67 272 525 |
| AKTYWA RAZEM | 174 380 077 | (547 100) | 173 832 977 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY | 30.06.2020 przed korektą |
korekta | 30.06.2020 po korekcie |
| Rezerwy | 949 430 | (547 100) | 402 330 |
| Pozostałe pozycje zobowiązań | 156 705 435 | - | 156 705 435 |
| ZOBOWIĄZANIA RAZEM | 157 654 865 | (547 100) | 157 107 765 |
| KAPITAŁY RAZEM | 16 725 212 | - | 16 725 212 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM | 174 380 077 | (547 100) | 173 832 977 |
Przekształcenia w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2020 roku
| AKTYWA | 31.12.2020 przed korektą |
korekta | 31.12.2020 po korekcie |
|---|---|---|---|
| Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym: | 110 792 043 | (1 264 677) | 109 527 366 |
| Dłużne papiery wartościowe | 15 952 501 | - | 15 952 501 |
| Należności od banków | 10 845 844 | - | 10 845 844 |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 83 993 698 | (1 264 677) | 82 729 021 |
| Pozostałe pozycje aktywów | 61 217 641 | - | 61 217 641 |
| AKTYWA RAZEM | 172 009 684 | (1 264 677) | 170 745 007 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY | 31.12.2020 przed korektą |
korekta | 31.12.2020 po korekcie |
| Rezerwy | 1 779 888 | (1 264 677) | 515 211 |
| Pozostałe pozycje zobowiązań | 153 762 104 | - | 153 762 104 |
| ZOBOWIĄZANIA RAZEM | 155 541 992 | (1 264 677) | 154 277 315 |
| KAPITAŁY RAZEM | 16 467 692 | - | 16 467 692 |
| ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM | 172 009 684 | (1 264 677) | 170 745 007 |
| Okres od 01.01.2020 do 30.06.2020 przed korektą |
korekta | Okres od 01.01.2020 do 30.06.2020 po korekcie |
|
|---|---|---|---|
| Zysk przed opodatkowaniem | 343 236 | - | 343 236 |
| Korekty, w tym: | 6 546 892 | (132 579) | 6 414 313 |
| Zmiana stanu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz pochodnych instrumentów zabezpieczających |
26 511 | (132 579) | (106 068) |
| Zmiana stanu pożyczek i kredytów udzielonych klientom | (3 950 311) | 179 545 | (3 770 766) |
| Zmiana stanu rezerw | 212 263 | (179 545) | 32 718 |
| Pozostałe korekty | 10 258 429 | - | 10 258 429 |
| A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej | 6 890 128 | (132 579) | 6 757 549 |
| B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej | (136 663) | - | (136 663) |
| C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej | (720 680) | - | (720 680) |
| Zmiana stanu środków pieniężnych netto, razem (A+B+C) | 6 032 785 | (132 579) | 5 900 206 |
| Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych | 22 640 | - | 22 640 |
| Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego | 9 534 771 | (1 330 541) | 8 204 230 |
| Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego | 15 590 196 | (1 463 120) | 14 127 076 |
Bank dokonuje oszacowań i przyjmuje założenia, które mają wpływ na wartości aktywów i zobowiązań wykazywanych w następnym okresie. Szacunki i założenia, które podlegają ciągłej ocenie, oparte są o doświadczenia historyczne i inne czynniki, w tym oczekiwania co do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się uzasadnione.
Bank uważnie obserwuje wyniki orzeczeń sądowych w postępowaniach sądowych dotyczących kredytów hipotecznych i mieszkaniowych we frankach szwajcarskich, w tym wpływ orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i Sądu Najwyższego oraz analizuje propozycję Przewodniczącego KNF, co zostało szerzej opisane w Punkcie 27 Wybranych danych objaśniających.
Wpływ ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych w CHF jest ujmowany jako zmniejszenie wartości bilansowej brutto kredytów wykazanych zgodnie z MSSF 9 "Instrumenty finansowe" paragraf B5.4.6 w odniesieniu do aktywnych kredytów oraz jako rezerwy na sprawy sporne zgodnie z MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe" w odniesieniu do kredytów spłaconych (zwane dalej łącznie "wpływem ryzyka prawnego"). Począwszy od 2021 roku Bank zmienił zasady rachunkowości dotyczące ujęcia wpływu ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych we frankach szwajcarskich. Do końca 2020 roku Bank ujmował rezerwy na sprawy sporne zgodnie z MSR 37 w odniesieniu zarówno do kredytów aktywnych, jak i kredytów spłaconych. Wobec zmian uwarunkowań takich jak rosnąca liczba spraw sądowych oraz w przeważającej mierze niekorzystne wyroki sądowe stwierdzające nieważność umowy w całości lub określonych jej zapisów Bank spodziewa się, że nie odzyska wszystkich przepływów umownych związanych z tymi kredytami. W związku z tym w odniesieniu do aktywnych kredytów Bank zdecydował że bardziej właściwym sposobem ujęcia omawianego ryzyka prawnego jest aktualizacja szacunków przepływów pieniężnych i skorygował wartość bilansową brutto tych kredytów zgodnie z paragrafem B5.4.6 MSSF 9. Ponieważ zmiana oczekiwanych przepływów pieniężnych nie jest związana z ryzykiem kredytowym to nie jest ona ujmowana jako oczekiwane straty kredytowe. Ujęcie wpływu ryzyka prawnego związanego ze spłaconymi kredytami nie uległo zmianie.
Na dzień 30 czerwca 2021 roku łączny wpływ ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych we frankach szwajcarskich wyniósł 1 688 957 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 1 426 563 tys. zł), z czego 1 468 469 tys. zł pomniejszyło wartość bilansową brutto kredytów poprzez korektę oczekiwanych przepływów pieniężnych z tych aktywów, a 220 488 tys. zł zostało ujęte w pozycji "Rezerwy na sprawy sporne" (31 grudnia 2020 roku: odpowiednio 1 264 677 tys. zł i 161 886 tys. zł). Łączne koszty ryzyka prawnego związanego z kredytami walutowymi ujęte w rachunku zysków i strat w I połowie 2021 roku wyniosły 314 805 tys. zł (I połowa 2020 roku: 201 883 tys. zł).
Metodologia kalkulacji rezerwy stosowana przez Bank jest uzależniona od wielu założeń, które uwzględniają dane historyczne skorygowane o oczekiwania Banku co do przyszłości i wiążą się ze znacznym stopniem eksperckiej oceny. Najważniejszymi założeniami są: oczekiwana populacja kredytobiorców, którzy wniosą pozew przeciwko Bankowi, prawdopodobieństwo przegrania sprawy z prawomocnym wyrokiem, rozkład oczekiwanych wyroków sądowych oraz strata, jaką poniesie Bank w przypadku przegrania sprawy w sądzie.
Wzrost wpływu ryzyka prawnego w I połowie 2021 roku wynikał głównie z (i) większego niż się spodziewano napływu nowych spraw w I połowie 2021 roku oraz (ii) zmiany poziomu straty na ekspozycji kredytowej w przypadku przegrania sprawy przez Bank. W ocenie Banku, z uwagi na niespójność dotychczasowej linii orzeczniczej w sprawach CHF, prawdopodobieństwo przegrania spraw sądowych musi w dużej mierze opierać się na popartej zewnętrzną ekspertyzą prawną ocenie eksperckiej do czasu wyjaśnienia przez polski Sąd Najwyższy i TSUE wszystkich wątpliwości prawnych (w szczególności: czy postanowienia abuzywne mogą być zastąpione innymi postanowieniami, czy zastosowanie będzie miała teoria salda czy teoria dwóch kondykcji, jaki jest termin przedawnienia roszczenia stron oraz czy banki mogą otrzymać wynagrodzenie za korzystanie z udzielonego kapitału).
Populacja kredytobiorców, którzy złożą pozew przeciwko Bankowi została zaprognozowana w okresie całego pozostałego życia portfela w oparciu o historię spraw sądowych Banku w przeszłości i zakłada dalszy napływ nowych spraw. Bank zakłada, że zjawisko napływu pozwów będzie istotne w okresie kolejnych 5 lat. Ponadto Bank zakłada, że zdecydowana większość prognozowanych spraw zostanie wniesiona do końca 2022 roku, a następnie ich liczba spadnie w związku z oczekiwanym uporządkowaniem otoczenia prawnego.
Dla celów wyliczenia wpływu ryzyka prawnego mBank zakłada, że około 22% kredytobiorców walutowych (tj. 18,6 tys. kredytobiorców posiadających zarówno aktywne, jak i spłacone kredyty) złożyło lub złoży pozew przeciwko Bankowi. Bank zauważa, że w pierwszej kolejności z roszczeniami występowali klienci o wyższych kwotach kredytu (22% klientów stanowi 29% całego wolumenu portfela kredytów w CHF, tj. portfela aktywnego i spłaconego), a zatem średnie saldo w populacji pozywających będzie się z czasem zmniejszało. Założenie to, ze względu na znaczną niepewność prawną dotyczącą spraw związanych z CHF, jak również inne czynniki zewnętrzne, które mogą wpływać na preferencje klientów co do składania pozwów, jest wysoce subiektywne i może podlegać korekcie w przyszłości. W porównaniu do założeń na koniec 2020 roku, w II kwartale 2021 roku Bank zwiększył zakładaną liczbę spraw sądowych o 18,9%. Było to spowodowane zwiększeniem prognozy pozwów, które Bank szacuje, że zostaną złożone do Banku w przyszłości oraz większą niż przewidywana liczbą pozwów, która napłynęła do Banku. Gdyby dodatkowy 1% kredytobiorców (zarówno posiadających aktywny kredyt w CHF, jak i kredytobiorców, którzy już spłacili kredyt w CHF) wystąpił z pozwem przeciwko Bankowi, to łączna kwota wpływu ryzyka prawnego wzrosłaby o około 57,8 mln zł (przy pozostałych istotnych założeniach niezmienionych) w porównaniu do kwoty wykazanej na dzień 30 czerwca 2021 roku, z czego 39,6 mln zł pomniejszyłoby wartość bilansową brutto kredytów, a 18,2 mln zł powiększyłoby rezerwę na sprawy sporne.
Prawdopodobieństwo przegranej obliczono między innymi na podstawie historii pozytywnych i negatywnych prawomocnych wyroków dotyczących Banku. Na dzień 30 czerwca 2021 roku mBank otrzymał 229 prawomocnych orzeczeń w sprawach indywidualnych (31 grudnia 2020 roku: 173 prawomocne orzeczenia), z tego 79 rozstrzygnięć było korzystne dla Banku, a 150 rozstrzygnięć było niekorzystne (31 grudnia 2020 roku: 70 rozstrzygnięć korzystnych i 103 niekorzystne).
Jednocześnie na dzień 30 czerwca 2021 roku 367 postępowań przed sądami drugiej instancji pozostało zawieszone z uwagi na zagadnienia prawne skierowane do Sądu Najwyższego i TSUE. Od niekorzystnych dla Banku prawomocnych wyroków Bank wnosi skargi kasacyjne do Sądu Najwyższego. Niekorzystne wyroki zostały wydane w oparciu o te same sytuacje faktyczne, które skutkowały odmiennymi orzeczeniami. Około 54% niekorzystnych wyroków doprowadziło do unieważnienia umowy kredytowej, pozostałe do konwersji umowy na PLN + LIBOR / WIBOR.
Ponieważ w opinii Banku liczba prawomocnych wyroków nie jest statystycznie reprezentatywna (zbyt mało prawomocnych wyroków zostało wydanych przez sądy w sprawach dotyczących mBanku), założenie prawdopodobieństwa przegranej w sądzie uwzględnia również oceny eksperckie Banku poparte zewnętrznymi opiniami prawnymi na temat przyszłych tendencji w zakresie orzecznictwa sądowego oraz oczekiwanych wyroków Sądu Najwyższego i TSUE. Na dzień 30 czerwca 2021 roku Bank przyjmuje prawdopodobieństwo przegrania sprawy w sądzie na poziomie 50%. Poziom ten wynika z własnej oceny wspartej zewnętrzną opinią prawną. Gdyby zakładane prawdopodobieństwo przegranej w sądzie zmieniło się o +/- 1 punkt procentowy, a wszystkie inne istotne założenia pozostałyby niezmienione, łączna kwota wpływu ryzyka prawnego zmieniłaby się o +/- 32,6 mln zł, z czego 29,3 mln zł zmieniłoby wartość bilansową brutto kredytów, a 3,3 mln zł rezerwę na sprawy sporne.
Prognozowany wskaźnik strat obliczono na podstawie prawdopodobieństwa wydania różnych wyroków. Ponieważ obecnie nadal nie ma jednolitej linii orzeczeń wydawanych przez sądy w takich przypadkach, Bank wziął pod uwagę trzy możliwe scenariusze przegranej w postępowaniach sądowych: (i) umowa pozostaje ważna, ale wyeliminowany zostaje mechanizm indeksacji, który przekształca kredyt indeksowany
do CHF w kredyt złotowy oprocentowany według stopy procentowej dla kredytu indeksowanego do CHF, (ii) umowa jest nieważna w całości, gdyż usunięcie klauzuli kursowej byłoby zbyt daleko idącą zmianą (przy założeniu, że klauzula ta określa główny przedmiot umowy), oraz (iii) umowa pozostaje kredytem hipotecznym indeksowanym do CHF, ale klauzula kursowa zostaje zastąpiona średnim kursem NBP. W scenariuszu (ii) Bank bierze pod uwagę dwie wersje unieważnienia, przy założeniu, że strony rozliczają się w formule zbliżonej do rozliczenia na bazie netto. Pierwsza wersja zakłada, że konsument jest zobowiązany do zwrotu wypłaconego kapitału wraz z wynagrodzeniem za korzystanie z niego, a druga zakłada, że konsument jest zobowiązany do zwrotu kapitału bez wynagrodzenia. Każdy z tych scenariuszy jest związany z innym poziomem przewidywanych strat dla Banku. Bank obliczył średni poziom strat ważony prawdopodobieństwem wystąpienia danego scenariusza w przypadku negatywnego ostatecznego i wiążącego wyroku, przy założeniu, że scenariusz nieważności jest najbardziej prawdopodobny. Prawdopodobieństwo wystąpienia tych scenariuszy przyjęte przez Bank opierało się na ocenie Banku skonsultowanej z doradcą prawnym.
W przypadku zmiany zakładanej średniej ważonej straty o +/- 1 punkt procentowy, przy pozostałych istotnych założeniach niezmienionych, łączna kwota wpływu ryzyka prawnego zmieniłaby się o +/- 27,5 mln zł, z czego 24,7 mln zł zmieniłoby wartość bilansową brutto kredytów, a 2,8 mln zł rezerwę na sprawy sporne.
Metodologia zastosowana do obliczenia wpływu ryzyka prawnego oparta jest na parametrach, które są wysoce subiektywne i mają szeroki zakres możliwych wartości. Możliwe jest, że w przyszłości rezerwa będzie musiała zostać istotnie korygowana, szczególnie że ważne parametry wykorzystywane w obliczeniach są współzależne.
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego Bank nie podjął decyzji o zaproponowaniu klientom porozumień według propozycji Przewodniczącego KNF ani nie podjął żadnych kroków w celu uzyskania jakichkolwiek zgód korporacyjnych w tej sprawie. Będzie to przedmiotem dalszej analizy i dyskusji z organami nadzoru. Bank nie uwzględnił propozycji Przewodniczącego KNF w kwocie wpływu ryzyka prawnego związanego z portfelem kredytów indeksowanych.
Więcej informacji na temat postępowań sądowych dotyczących klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych w CHF znajduje się w Punkcie 27 Wybranych danych objaśniających.
Bank przeprowadza przegląd swojego portfela kredytowego pod kątem utraty wartości przynajmniej raz na kwartał. Aby ustalić, czy należy wykazać utratę wartości w rachunku zysków i strat, Bank ocenia czy istnieją jakiekolwiek dane wskazujące na możliwe do zmierzenia zmniejszenie szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych dotyczących portfela kredytowego. Metodologia i założenia, na podstawie których określa się szacunkowe kwoty przepływów pieniężnych i okresy, w których one nastąpią, są poddawane regularnym przeglądom. Gdyby wartość bieżąca szacowanych przepływów pieniężnych (zdyskontowane odzyski z wpłat własnych z kapitału, zdyskontowane odzyski z odsetek, zdyskontowane odzyski z zobowiązań pozabilansowych i zdyskontowane odzyski z zabezpieczeń przypadających na należności bilansowe i pozabilansowe, ważone prawdopodobieństwem realizacji określonych scenariuszy) dla portfela kredytów i pożyczek oraz zobowiązań pozabilansowych z rozpoznaną utratą wartości na dzień 30 czerwca 2021 roku uległa zmianie o +/- 10% to szacowana wielkość oczekiwanej straty kredytowej dla kredytów i pożyczek oraz zobowiązań pozabilansowych uległaby odpowiednio zmniejszeniu o 45,3 mln zł lub zwiększeniu o 48,2 mln zł (na dzień 31 grudnia 2020 roku odpowiednio: 41 mln zł i 43 mln zł). Szacunek ten został przeprowadzony dla portfela kredytów i pożyczek oraz zobowiązań pozabilansowych, w przypadku których utrata wartości rozpoznawana jest w oparciu o indywidualną analizę przyszłych przepływów pieniężnych z tytułu spłat i odzysków zabezpieczeń - Koszyk 3. Zasady wyznaczania odpisów aktualizujących oraz rezerw z tytułu utraty wartości ekspozycji kredytowych zostały opisane w Nocie 3.3.6 Sprawozdania finansowego mBanku S.A. za 2020 rok, opublikowanego w dniu 25 lutego 2021 roku.
Bank planuje wdrożenie w trzecim kwartale 2021 roku nowego dedykowanego modelu dla finansowania specjalistycznego. Bank szacuje, że implementacja modelu zwiększy wysokość oczekiwanej straty kredytowej o 92 mln zł. Wysokość wpływu w znacznej części wynika ze zmiany struktury portfela w związku z pandemią (zwiększenie udziału Stage 2). Bank zdecydował o uwzględnieniu tego efektu w rachunku zysków i strat w pierwszej połowie 2021 roku.
Od 1 stycznia 2021 roku Bank wdrożył definicję niewykonania zobowiązania (default) zgodną z Wytycznymi Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) EBA/GL/2016/07 z 18 stycznia 2017 roku.
Bank utrzymał dotychczasowe stosowanie definicji niewykonania zobowiązania na poziomie klienta, również w odniesieniu do ekspozycji bankowości detalicznej.
Proces dostosowania się do nowych regulacji objął następujące kluczowe obszary:
Nowa definicja niewykonania zobowiązania jest stosowana w sposób spójny, zarówno do celów obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych, jak i na potrzeby szacowania utraty wartości oraz oczekiwanej straty kredytowej. Zgodnie z oczekiwaniami nadzorczymi odgrywa ona także istotną rolę w wewnętrznych procesach zarządzania ryzykiem kredytowym.
W dacie wdrożenia Wytycznych EBA/GL/2016/07 nastąpiło obniżenie udziału ekspozycji NPL w portfelu kredytowym. W ujęciu jednostkowym wskaźnik NPLREG tj. wskaźnik kalkulowany zgodnie z wytycznymi EUNB, zmniejszył się o 0,1 pp. (z 3,62% na dzień 31 grudnia 2020 roku do 3,52% na 1 stycznia 2021 roku).
Zaobserwowany kierunek zmian jest konsekwencją wprowadzenia w obszarze bankowości detalicznej mBanku S.A. dla portfela kredytów zabezpieczonych zapisów par. 95 – 105 Wytycznych EBA/GL/2016/07, dotyczących zasady traktowania wspólnych zobowiązań kredytowych. Pozytywny efekt zastosowania ww. przepisów jest bilansowany negatywnym skutkiem wprowadzenia ciągłego sposobu kalkulacji dni przeterminowania oraz obniżeniem progu kwotowego do 400 zł.
W przypadku portfela bankowości korporacyjnej i inwestycyjnej brak było materialnego wpływu zmian Wytycznych EBA/GL/2016/07 na poziom ekspozycji NPL. Wynika to z faktu, że obszar korporacyjny w ocenie statusu niewykonania zobowiązania charakteryzuje się podejściem eksperckim, które znacznie wcześniej identyfikuje prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania niż przeterminowanie powyżej 90 dni. Zatem zmiany w kalkulacji dni przeterminowania, wprowadzane Wytycznymi, miały niematerialny wpływ na poziom NPL w obszarze korporacyjnym.
Wpływ początkowego wdrożenia wytycznych EBA/GL/2016/07 na koszty z tytułu ryzyka kredytowego ujęty przez Bank w rachunku zysków i strat w okresie I półrocza 2021 roku wyniósł 32,5 mln zł.
Bank szacuje, że w kolejnych okresach sprawozdawczych wprowadzone zmiany nie powinny w materialny sposób wpływać na obciążenie wyniku finansowego.
Bank w związku z kryzysem wywołanym pandemią COVID-19 oferował klientom szereg narzędzi pomocowych mających na celu wsparcie ich w trudnej sytuacji, będącej następstwem wybuchu epidemii. Celem tych narzędzi była pomoc w zachowaniu płynności finansowej klientów poprzez krótkoterminowe zmniejszenie obciążeń finansowych.
Narzędzia stosowane w Banku były zgodne ze stanowiskiem banków w zakresie ujednolicenia zasad oferowania narzędzi pomocowych dla klientów sektora bankowego. Stanowisko to miało charakter moratorium pozaustawowego w rozumieniu wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) w sprawie ustawowych i pozaustawowych moratoriów na spłaty kredytów, które banki stosują w związku z kryzysem wywołanym COVID-19. Zostało one notyfikowane przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego do EUNB.
Moratorium w Polsce objęło instrumenty pomocowe udzielane od 13 marca do 30 września 2020 roku, a następnie – w okresie od 18 stycznia do 31 marca 2021 roku – instrumenty pomocowe dedykowane przedsiębiorstwom z branż szczególnie dotkniętych skutkami pandemii COVID-19.
Moratorium w Czechach objęło instrumenty pomocowe udzielane od 1 kwietnia do 31 października 2020 roku, a na Słowacji od 1 kwietnia 2020 roku do 31 marca 2021 roku. W drugim kwartale roku 2021 nie zostały uruchomione żadne nowe programy pomocowe w Czechach i na Słowacji.
W zakresie działalności obszaru Bankowości Detalicznej w Polsce w styczniu 2021 roku Bank umożliwił ponownie klientom firmowym z branż szczególnie dotkniętych skutkami pandemii, wymienionym w przepisach programu Tarcza Finansowa PFR 2.0, wnioskowanie o odroczenie w spłacie rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych, na wskazany przez nich okres wynoszący maksymalnie 9 miesięcy, uwzględniając liczbę miesięcy wykorzystaną podczas moratorium pozaustawowego w 2020 roku, z jednoczesną możliwością wydłużenia okresu kredytowania o czas trwania moratorium. Rozpatrywanie wniosków spełniających warunki ustalone stanowiskiem sektorowym odbywało się w trybie uproszczonym, tj. bez konieczności badania zdolności klienta do spłaty zobowiązania. Proces rozpatrywania wniosków wspierany był przez mechanizm automatycznej weryfikacji warunków brzegowych (m.in. PKD przedsiębiorcy, brak zaległości w spłacie więcej niż jednej raty, co najmniej 6-miesięczna historia spłat, data zawarcia kredytu przed 13 marca 2020 roku).
Przy udzielaniu karencji kapitałowej suma kapitału pozostającego do spłaty po okresie karencji jest dzielona zgodnie z algorytmem (raty równe lub malejące – zgodnie z umową) na okres pozostający do spłaty. W przypadku wydłużenia okresu kredytowania okres pozostający do spłaty jest dłuższy, co skutkuje tym, że raty po okresie karencji są niższe aniżeli w przypadku karencji kapitałowej bez wydłużenia okresu kredytowania. Przy udzielaniu karencji kapitałowo-odsetkowej dla kapitału mechanizm jest identyczny jak przy karencji kapitałowej, natomiast zawieszane odsetki są rozkładane równomiernie na okres pozostający do spłaty po okresie karencji.
Bank oferuje również klientom w Polsce wsparcie w ramach tzw. tarczy antykryzysowej 4.0, obowiązującej od dnia 23 czerwca 2020 roku, w ramach której klienci, którzy stracili pracę lub inne główne źródło dochodu po 13 marca 2020 roku, mają prawo do zawieszenia na okres do 3 miesięcy spłaty kredytu bez naliczania odsetek w okresie zawieszenia wykonywania umowy. To udogodnienie ma charakter moratorium ustawowego w rozumieniu wytycznych EUNB. Skala wniosków składanych o tą formę pomocy jest nadal nieznaczna. W okresie 1 stycznia - 30 czerwca 2021 roku pomoc przyznano 93 kredytobiorcom. Wartość bilansowa brutto tych kredytów i pożyczek na dzień 30 czerwca 2021 roku wynosiła 17,0 mln zł.
W zakresie działalności obszaru Bankowości Korporacyjnej w dniu 2 grudnia 2020 roku EUNB, w związku z kolejną falą pandemii postanowił reaktywować "Wytyczne dotyczące ustawowych i pozaustawowych moratoriów na spłaty kredytów, stosowanych w obliczu kryzysu spowodowanego przez COVID-19". Na tej podstawie banki i grupy bankowe zrzeszone w Związku Banków Polskich zdecydowały o wznowieniu działania moratorium pozaustawowego i objęcie nim działań pomocowych udzielonych od 18 stycznia do 31 marca 2021 roku. Wznowione moratorium zostało notyfikowane przez EUNB za pośrednictwem UKNF, jego skala jest jednak istotnie mniejsza niż skala pierwszego moratorium. Do końca czerwca 2021 Bank przyznał pomoc 4 klientom. Wartość bilansowa brutto tych kredytów i pożyczek na dzień 30 czerwca 2021 roku wynosiła 156 mln PLN.
Działanie reaktywowanego moratorium było ograniczone wyłącznie do klientów działających w sektorach najbardziej dotkniętych skutkami pandemii COVID-19, tj. w branżach objętych Tarczą Finansową PFR (zgodnie z klasyfikacją PKD) lub prowadzących działalność w zakresie wynajmu powierzchni w obiektach handlowych lub usługowych, w tym parkach handlowych o powierzchni powyżej 2000 m2. Pozostałe kryteria kwalifikujące klienta do objęcia pomocą były zbliżone do zasad obowiązujących w ramach pierwszego moratorium, tj. dotyczyły jedynie kredytów udzielonych przed 13 marca 2020 roku, klient na dzień 31 grudnia 2020 roku nie był zakwalifikowany przez Bank do kategorii default, nie toczyło się wobec niego postępowanie upadłościowe, restrukturyzacyjne, likwidacyjne lub egzekucyjne oraz do 31 marca 2021 roku złożył w Banku wniosek o zmianę warunków finansowania.
Działania pomocowe oferowane przez Bank w zakresie działalności obszaru Bankowości Korporacyjnej polegały na zawieszeniu rat kapitałowych na okres do 9 miesięcy łącznie (tj. z uwzględnieniem wcześniejszego okresu wsparcia przyznanego na podstawie pierwszego moratorium) lub przedłużeniu finansowania produktami odnawialnymi do 9 miesięcy łącznie. W przypadku klientów o obrotach do 50 mln EUR Bank oferował również możliwość zawieszenia rat kapitałowo odsetkowych na okres do 6 miesięcy łącznie.
Kwota zawieszonych rat kapitałowych była dodawana do ostatniej raty, w odniesieniu do rat kapitałowo-odsetkowych kwota zawieszonych kapitałowych części rat była również dodawana do ostatniej raty, natomiast kwota zawieszonych odsetek była dodawana do kolejnych rat odsetkowych płatnych po okresie odroczenia (które odpowiadają liczbie rat odroczonych). W przypadku finansowania nieruchomości komercyjnych w kwocie powyżej 4 mln zł zmiany warunków spłaty były określane indywidualnie. Udzielając wsparcia Bank wymagał utrzymania zabezpieczeń co najmniej na dotychczasowym poziomie oraz ograniczenia dystrybucji środków do właścicieli.
Poniższa tabela przedstawia informację o całkowitej wartości kredytów objętych moratoriami oraz nowym finansowaniu objętym publicznymi programami gwarancyjnymi (BGK) w Polsce w ramach pomocy związanej z COVID-19.
| Liczba klientów w Polsce, którzy skorzystali z pomocy w okresie 13.03.2020 – 30.06.2021 | ||
|---|---|---|
| Moratoria | 52 794 | |
| Gwarancje rządowe BGK | 62 |
| 30.06.2021 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Wartość kredytów w Polsce z pomocą udzieloną w okresie 13.03.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto kontraktów z przyznanymi moratoriami |
w tym: wartość brutto kontraktów z wygasłymi moratoriami |
w tym: wartość brutto kontraktów z aktywnymi moratoriami |
Skumulowana utrata wartości kontraktów z aktywnymi moratoriami |
Wartość netto/ wartość godziwa kontraktów z aktywnymi moratoriami |
| Moratoria | 8 271 944 | 8 262 868 | 9 076 | (805) | 8 271 |
| - Klienci indywidualni | 5 197 169 | 5 193 338 | 3 831 | (692) | 3 139 |
| - Klienci korporacyjni | 3 074 775 | 3 069 530 | 5 245 | (113) | 5 132 |
| Gwarancje rządowe BGK | 708 759 | - | 708 759 | (4 345) | 704 414 |
| - Klienci indywidualni | - | - | - | - | - |
| - Klienci korporacyjni | 708 759 | - | 708 759 | (4 345) | 704 414 |
Kolejne tabele przedstawiają powyższe dane w podziale na pomoc aktywną i pomoc wygasłą na dzień 30 czerwca 2021 roku.
a) pomoc aktywna na dzień 30 czerwca 2021 roku
| Obsługiwane | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Aktywna pomoc w Polsce na datę 30.06.2021, udzielona w okresie 13.03.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto | w tym: ekspozycje restrukturyzowane |
w tym: z odroczonymi ratami kapitałowo odsetkowymi |
w tym: instrumenty o istotnym wzroście ryzyka kredytowego od początkowego ujęcia, ale bez utraty wartości (Koszyk 2) |
Skumulowana utrata wartości |
|
| Moratoria | 6 829 | 4 766 | 6 489 | 6 297 | (118) | |
| - Klienci indywidualni | 1 654 | 126 | 1 654 | 1 561 | (23) | |
| - Klienci korporacyjni | 5 175 | 4 640 | 4 835 | 4 736 | (95) | |
| Gwarancje rządowe BGK | 708 759 | 4 215 | - | 293 687 | (4 345) | |
| - Klienci indywidualni | - | - | - | - | - | |
| - Klienci korporacyjni | 708 759 | 4 215 | - | 293 687 | (4 345) |
| Nieobsługiwane | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Aktywna pomoc w Polsce na datę 30.06.2021, udzielona w okresie 13.03.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto | w tym: ekspozycje restrukturyzowane |
w tym: małe prawdopodobieństwo spłaty, ekspozycja nie przeterminowana albo przeterminowana < = 90 dni |
Skumulowana utrata wartości |
Wartość brutto - wpływy do kategorii Nieobsługiwane |
| Moratoria | 2 247 | 449 | - | (687) | 2 076 |
| - Klienci indywidualni | 2 177 | 441 | - | (669) | 2 014 |
| - Klienci korporacyjni | 70 | 8 | - | (18) | 62 |
| Gwarancje rządowe BGK | - | - | - | - | - |
| - Klienci indywidualni | - | - | - | - | - |
| - Klienci korporacyjni | - | - | - | - | - |
b) pomoc wygasła na dzień 30 czerwca 2021 roku
| Obsługiwane | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wygasła pomoc w Polsce na datę 30.06.2021, udzielona w okresie 13.03.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto | w tym: ekspozycje restrukturyzowane |
w tym: instrumenty o istotnym wzroście ryzyka kredytowego od początkowego ujęcia, ale bez utraty wartości (Koszyk 2) |
Skumulowana utrata wartości |
w tym: instrumenty o istotnym wzroście ryzyka kredytowego od początkowego ujęcia, ale bez utraty wartości (Koszyk 2) |
|
| Moratoria | 8 065 827 | 105 609 | 874 057 | (76 182) | (50 084) | |
| - Klienci indywidualni | 5 050 728 | 49 571 | 422 246 | (41 644) | (27 445) | |
| - Klienci korporacyjni | 3 015 099 | 56 038 | 451 811 | (34 538) | (22 639) | |
| Gwarancje rządowe BGK | - | - | - | - | - | |
| - Klienci indywidualni | - | - | - | - | - | |
| - Klienci korporacyjni | - | - | - | - | - |
| Nieobsługiwane | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wygasła pomoc w Polsce na datę 30.06.2021, udzielona w okresie 13.03.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto | w tym: ekspozycje restrukturyzowane |
w tym: małe prawdopodobieństwo spłaty, ekspozycja nie przeterminowana albo przeterminowana < = 90 dni |
Skumulowana utrata wartości |
Wartość brutto - Wpływy do kategorii Nieobsługiwane |
|
| Moratoria | 197 041 | 10 651 | - | (94 605) | 55 035 | |
| - Klienci indywidualni | 142 610 | 5 870 | - | (69 227) | 45 053 | |
| - Klienci korporacyjni | 54 431 | 4 781 | - | (25 378) | 9 982 | |
| Gwarancje rządowe BGK | - | - | - | - | - | |
| - Klienci indywidualni | - | - | - | - | - | |
| - Klienci korporacyjni | - | - | - | - | - |
Poniższa tabela przedstawia informację o całkowitej wartości kredytów objętych moratoriami oraz o nowym finansowaniu objętym publicznymi programami gwarancyjnymi w Czechach i na Słowacji w ramach pomocy związanej z COVID-19.
| Liczba klientów w Czechach i na Słowacji, którzy skorzystali z pomocy w okresie 01.04.2020 – 30.06.2021 | ||
|---|---|---|
| Moratoria | 6 563 |
Skrócone Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za I półrocze 2021 roku (w tys. zł)
| Wartość kredytów w Czechach i na Słowacji z pomocą udzieloną w okresie 01.04.2020 – 30.06.2021 |
30.06.2021 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wartość brutto kontraktów z przyznanymi moratoriami |
w tym: wartość brutto kontraktów z wygasłymi moratoriami |
w tym: wartość brutto kontraktów z aktywnymi moratoriami |
Skumulowana utrata wartości kontraktów z aktywnymi moratoriami |
Wartość netto/ wartość godziwa kontraktów z aktywnymi moratoriami |
||
| Moratoria | 470 625 | 456 872 | 13 753 | (88) | 13 665 | |
| - Klienci indywidualni | 470 625 | 456 872 | 13 753 | (88) | 13 665 | |
| - Klienci korporacyjni | - | - | - | - | - |
a) pomoc aktywna na dzień 30 czerwca 2021 roku
| Obsługiwane | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Aktywna pomoc w Czechach i na Słowacji na datę 30.06.2021, udzielona w okresie 01.04.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto | w tym: ekspozycje restrukturyzowane |
w tym: z odroczonymi ratami kapitałowo odsetkowymi |
w tym: instrumenty o istotnym wzroście ryzyka kredytowego od początkowego ujęcia, ale bez utraty wartości (Koszyk 2) |
Skumulowana utrata wartości |
| Moratoria | 13 753 | - | 13 753 | 678 | (88) |
| - Klienci indywidualni | 13 753 | - | 13 753 | 678 | (88) |
| - Klienci korporacyjni | - | - | - | - | - |
Na dzień 30 czerwca 2021 roku wszystkie kredyty objęte aktywną pomocą w Czechach i na Słowacji zaliczały się do kategorii kredytów obsługiwanych.
| Obsługiwane | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wygasła pomoc w Czechach i na Słowacji na datę 30.06.2021, udzielona w okresie 01.04.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto | w tym: ekspozycje restrukturyzowane |
w tym: instrumenty o istotnym wzroście ryzyka kredytowego od początkowego ujęcia, ale bez utraty wartości (Koszyk 2) |
Skumulowana utrata wartości |
w tym: instrumenty o istotnym wzroście ryzyka kredytowego od początkowego ujęcia, ale bez utraty wartości (Koszyk 2) |
|
| Moratoria | 448 487 | 51 098 | 25 051 | (2 533) | (1 454) | |
| - Klienci indywidualni | 448 487 | 51 098 | 25 051 | (2 533) | (1 454) | |
| - Klienci korporacyjni | - | - | - | - | - |
| Nieobsługiwane | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wygasła pomoc w Czechach i na Słowacji na datę 30.06.2021, udzielona w okresie 01.04.2020 – 30.06.2021 |
Wartość brutto | w tym: ekspozycje restrukturyzowane |
w tym: małe prawdopodobieństwo spłaty, ekspozycja nie przeterminowana albo przeterminowana < = 90 dni |
Skumulowana utrata wartości |
Wartość brutto - Wpływy do kategorii Nieobsługiwane |
|
| Moratoria | 8 385 | 1 078 | 1 330 | (4 045) | - | |
| - Klienci indywidualni | 8 385 | 1 078 | 1 330 | (4 045) | - | |
| - Klienci korporacyjni | - | - | - | - | - |
W Polsce, w Czechach i na Słowacji, zdecydowana większość kontraktów objętych moratoriami dotyczącymi zawieszenia raty, korzystała z pomocy w postaci zawieszenia raty kapitałowej – było to około 92% łącznej ekspozycji odnotowanej na dzień 30 czerwca 2021 roku. Oznacza to, że klienci nadal mają wymóg regulowania swoich zobowiązań, ale z niższą ratą. Opóźnienie w płatności rat odsetkowych podlega standardowej kalkulacji przeterminowania. Przeterminowanie takiej płatności powyżej 30 dni powoduje klasyfikację do Koszyka 2, a powyżej 90 dni do Koszyka 3.
Dane porównawcze na dzień 31 grudnia 2020 roku zostały przedstawione w Nocie 4 Sprawozdania finansowego mBanku S.A. za 2020 rok, opublikowanego w dniu 25 lutego 2021 roku.
W ocenie sytuacji finansowej klientów korporacyjnych Bank stosuje wyłącznie ocenę indywidualną jako najbardziej właściwą i precyzyjną (nie stosuje podejścia kolektywnego ani sektorowego).
Podczas monitoringu ryzyka klientów i transakcji ocenie podlega wpływ pandemii COVID-19 na sytuację klienta oraz siła tego wpływu (tj. przejściowe turbulencje, długotrwały problem dla modelu biznesowego, itp.), a także plan ograniczenia tego wpływu wdrażany przez klienta. Bank określił listę branż/segmentów branż najbardziej zagrożonych negatywnym wpływem COVID-19. Lista branż zagrożonych jest cyklicznie weryfikowana.
Wpis klienta na Listę Watch (LW – lista klientów pod obserwacją), w tym także klienta, który skorzystał ze wsparcia Banku w związku ze skutkami COVID-19, odbywa się w oparciu o standardowe kryteria zdefiniowane w regulacjach wewnętrznych Banku. Jednocześnie lista kryteriów wpisu na LW została rozszerzona o dodatkową, uznaniową przesłankę związaną z COVID-19. Klient, który złożył w Banku wniosek o działania pomocowe, może zostać wpisany na LW, jeżeli w ocenie decydenta ryzyka problemy wynikające z pandemii mają charakter długotrwały i po ustaniu pandemii klient może nie powrócić do sytuacji finansowej, pozwalającej na regulowanie zobowiązań. Umieszczenie klienta na LW skutkuje klasyfikacją klienta do Koszyka 2.
W zakresie oceny ryzyka klienta detalicznego klienci objęci narzędziami pomocowymi w postaci moratoriów podlegali ocenie scoringowej zgodnie ze standardowym procesem oceny klientów.
Zgodnie z opublikowanym w dniu 25 marca 2020 roku oświadczeniem EUNB w sprawie stosowania ram ostrożnościowych dotyczących niewykonania zobowiązania, forbearance i MSSF9 w świetle środków COVID-19, mówiącym, że stosowanie narzędzi pomocowych COVID-19 w postaci moratoriów spłat spełniających wytyczne zdefiniowane w wytycznych EUNB dotyczących traktowania publicznych i prywatnych moratoriów, nie powoduje automatycznej klasyfikacji ekspozycji do default i forbearance, oraz z oświadczeniem UKNF opublikowanym w ramach Pakietu Impulsów Nadzorczych na rzecz Bezpieczeństwa i Rozwoju, że zastosuje elastyczne podejście do stosowania wytycznych EUNB odnośnie do ekspozycji nieobsługiwanych i restrukturyzowanych, Bank nie klasyfikuje udzielenia stosowanych z uwagi na kryzys COVID-19 instrumentów pomocowych w ramach moratoriów jako działanie forbearance.
W odniesieniu do klientów korporacyjnych bank stosuje podejście bazujące na indywidualnej ocenie pod kątem klasyfikacji ekspozycji klienta jako forborne, zgodnie z obowiązującymi w Banku regulacjami.
Z powodu pogorszenia się sytuacji gospodarczej w kraju, związanego z pandemią COVID-19, Bank podjął dodatkowe działania mające na celu uwzględnienie tej informacji w oczekiwanych stratach z tytułu ryzyka kredytowego. Ze względu na dynamicznie zmieniającą się sytuację oraz niepewność z nią związaną, działania Banku były rozłożone w czasie i w szczególności objęły:
gospodarczej w Polsce. Nie stwierdzono podstaw do zmian prognoz makroekonomicznych w ramach parametrów ryzyka w trzecim i czwartym kwartale 2020 roku, ani w pierwszym półroczu 2021 roku.
◼ działania podjęte w 2020 roku oraz w I półroczu 2021 roku względem klientów objętych moratoriami pozaustawowymi
Z uwagi na niepewność związaną z utrudnioną obserwacją terminowości spłat kredytów objętych moratoriami Bank podjął w trzecim kwartale 2020 roku decyzje o przeklasyfikowaniu części ekspozycji klientów detalicznych objętych tą formą wsparcia, wyselekcjonowanych na podstawie charakterystyki behawioralnej, do Koszyka 2 pomimo braku wystąpienia przesłanki istotnego wzrostu ryzyka kredytowego lub utraty wartości, co skutkowało ujęciem dodatkowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe w łącznej wysokości 53,1 mln zł. Łączna wartość bilansowa brutto przeklasyfikowanego portfela wynosiła na datę 31 grudnia 2020 roku 3 227,57 mln zł.
Zmiana miała wpływ na strukturę udziału koszyków. Zwiększył się udział Koszyka 2 w łącznej ekspozycji portfela kredytowego przy jednoczesnym zmniejszeniu jego pokrycia rezerwami, co jest naturalną konsekwencją alokacji do koszyka ekspozycji o niższym prawdopodobieństwie utraty wartości (niższym PD).
W I półroczu 2021 roku Bank stopniowo rezygnował ze stosowania dodatkowych przesłanek pozwalających na utrzymanie kredytów objętych moratoriami w Koszyku 2. W kolejnych miesiącach zmieniano klasyfikację z Koszyka 2 dla kredytów, które były obsługiwane prawidłowo po okresie moratoriów oraz nie posiadały pozostałych przesłanek wynikających ze stosowanej w Banku logiki transferu. Na dzień 30 czerwca 2021 roku w portfelu nie występowały kredyty, objęte wcześniej moratoriami, których klasyfikacja do Koszyka 2 nie wynikałaby z występowania przesłanek jakościowych lub ilościowych logiki transferu. Zmiana klasyfikacji w I półroczu 2021 roku skutkowała rozwiązaniem odpisów na oczekiwane straty kredytowe w łącznej wysokości 43,2 mln zł. Łączna wartość bilansowa brutto portfela przeklasyfikowanego z tego powodu do Koszyka 1 wynosiła w pierwszym półroczu 2021 roku 2 793 mln zł.
◼ działania podjęte w 2020 roku oraz w I półroczu 2021 roku względem klientów objętych moratoriami ustawowymi
W stosunku do ekspozycji objętych udogodnieniem w postaci moratorium ustawowego, Bank podjął decyzję o ich automatycznym czasowym klasyfikowaniu począwszy od 31 grudnia 2020 roku do Koszyka 3 lub, w uzasadnionych przypadkach, do Koszyka 2. Ostateczne przypisanie ekspozycji do Koszyka 2 było możliwe po przeprowadzeniu dodatkowych analiz uwzględniających czynniki ilościowe i jakościowe takie jak m.in.: fakt występowania w umowie współkredytobiorcy, jakość kredytowa wszystkich ekspozycji klienta, występowanie i wysokość przepływów pieniężnych po dacie złożenia wniosku o moratorium. Zmiana klasyfikacji skutkowała ujęciem dodatkowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 1,7 mln zł w 2020 roku oraz w wysokości 2,0 mln zł w pierwszym półroczu 2021 roku. Łączna wartość bilansowa brutto portfela objętego czasowym przeklasyfikowaniem na datę 30 czerwca 2021 roku wynosiła 14,1 mln zł.
Wszystkie działania podyktowane sytuacją pandemiczną spowodowały łącznie ujęcie w 2020 roku dodatkowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 203,5 mln zł w portfelu wycenianym w zamortyzowanym koszcie. Dodatkowo działania te przełożyły się na wycenę portfela kredytów w wartości godziwej przez wynik finansowy, dla którego Bank ujął dodatkową stratę w kwocie 9,4 mln zł. W pierwszym półroczu 2021 roku nastąpiło łącznie rozwiązanie 37,4 mln zł odpisów z tego tytułu.
| 2020 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Utrata wartości oraz zmiana wartości godziwej kredytów i pożyczek | Klienci indywidualni |
Klienci korporacyjni |
Łącznie | |
| Aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie: | (133 273) | (70 254) | (203 527) | |
| Koszyk 1 | (2 910) | (1 367) | (4 277) | |
| Koszyk 2 | (113 619) | (4 058) | (117 677) | |
| Koszyk 3 | (16 744) | (64 829) | (81 573) | |
| Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy | (9 414) | - | (9 414) |
Skrócone Sprawozdanie Finansowe według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za I półrocze 2021 roku (w tys. zł)
| Okres 01.01.2021 – 30.06.2021 | |||
|---|---|---|---|
| Utrata wartości oraz zmiana wartości godziwej kredytów i pożyczek | Klienci indywidualni |
Klienci korporacyjni |
Łącznie |
| Aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie: | 40 964 | (3 607) | 37 357 |
| Koszyk 1 | - | - | - |
| Koszyk 2 | 43 180 | - | 43 180 |
| Koszyk 3 | (2 216) | (3 607) | (5 823) |
| Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy | - | - | - |
Na dzień 30 czerwca 2021 roku Bank nie stosował korekt zarządczych (overlays).
W I półroczu 2021 roku Bank nie zmienił prognozy przyszłych warunków makroekonomicznych, wobec czego czynnik ten nie wpłynął na zmianę szacunku oczekiwanych strat kredytowych.
Bank będzie kontynuował analizę wpływu COVID-19 oraz państwowych programów pomocowych na wynik z tytułu kosztu ryzyka kredytowego w kolejnych kwartałach.
Poza działaniami związanymi z aktualizacją modeli ryzyka kredytowego wymienionymi powyżej Bank nie wprowadzał innych, dedykowanych zmian w modelach stosowanych na potrzeby kalkulacji oczekiwanych strat z tytułu ryzyka kredytowego. W związku z:
Bank przeprowadził poniższe działania w ramach procesu zarządzania modelami:
Wyrokiem z dnia 11 września 2019 roku w sprawie dotyczącej kredytu konsumenckiego spłaconego w całości przedterminowo TSUE orzekł, że "prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta". Interpretacja zawarta w wyroku stanowi odpowiedź na pytanie prejudycjalne w sprawie z udziałem kilku banków, w tym mBanku.
Stanowisko TSUE dotyczy kredytów konsumenckich, których banki udzieliły od dnia 18 grudnia 2011 roku, na kwotę nie większą niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska oraz kredytów hipotecznych udzielonych od dnia 22 lipca 2017 roku bez ograniczenia kwoty kredytu, które są spłacone w całości lub w części.
Na dzień 30 czerwca 2021 roku rezerwa wykazana w ramach innych rezerw, dotycząca kosztów na potencjalne zwroty prowizji z tytułu wcześniejszych spłat kredytów dokonanych przed dniem wydania wyroku przez TSUE, wynosiła 8,5 mln zł (13,8 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 roku).
Całkowity negatywny wpływ przedterminowych spłat kredytów detalicznych na zysk brutto Banku w I półroczu 2021 roku wyniósł 43,6 mln zł (I półrocze 2020 roku: 29,1 mln zł).
Powyższe szacunki obciążone są istotną niepewnością w zakresie liczby klientów, którzy zwrócą się do Banku o zwrot prowizji dotyczących wcześniejszych spłat dokonanych przed wyrokiem TSUE, jak i oczekiwanej stopy przedpłat kredytów w przyszłości.
Wartość godziwą instrumentów finansowych nie notowanych na aktywnych rynkach ustala się stosując techniki wyceny. Wszystkie modele są zatwierdzane przed użyciem, a także kalibrowane w celu zapewnienia, że otrzymane wyniki odzwierciedlają faktyczne dane i porównywalne ceny rynkowe. W miarę możliwości w modelach wykorzystywane są wyłącznie dane możliwe do zaobserwowania, pochodzące z aktywnego rynku. Metody ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych zostały opisane w Nocie 2.5 Sprawozdania finansowego mBanku S.A. za 2020 rok, opublikowanego w dniu 25 lutego 2021 roku.
Składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikający ze straty podatkowej ujmuje się w zakresie, w którym jest prawdopodobne, że będzie zrealizowany przyszły zysk do opodatkowania, od którego można odpisać straty podatkowe. Oszacowanie jest wymagane do określenia kwoty aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, które może być rozpoznane w oparciu o prawdopodobny moment wystąpienia i poziom przyszłych zysków do opodatkowania.
Podatek dochodowy w śródrocznych sprawozdaniach finansowych jest ustalany zgodnie z MSR 34. Obciążenie podatkowe w okresie śródrocznym jest naliczane przy użyciu stawki podatkowej, która miałaby zastosowanie do oczekiwanego zysku brutto za cały rok, tj. przy zastosowaniu szacunkowej średniej rocznej efektywnej stawki podatku dochodowego stosowanej do dochodu przed opodatkowaniem w okresie śródrocznym.
Obliczenie średniej rocznej efektywnej stawki podatku dochodowego wymaga użycia prognozy dochodu przed opodatkowaniem za cały rok obrotowy oraz różnic trwałych dotyczących wartości bilansowych i podatkowych aktywów i zobowiązań. Prognozowana roczna efektywna stopa podatkowa zastosowana do naliczenia obciążenia podatku dochodowego w okresie pierwszego półrocza 2021 roku wyniosła 41,8% (49,2% w okresie pierwszego półrocza 2020 roku).
Przychody z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami ujmuje się częściowo w przychodach odsetkowych, a częściowo w przychodach prowizyjnych w oparciu o analizę relatywnej wartości godziwej każdego z tych produktów.
Wynagrodzenie ujmowane w przychodach z tytułu prowizji ujmowane jest częściowo jednorazowo, a częściowo jest liniowo rozkładane w czasie na podstawie analizy stopnia zaawansowania usługi.
Bank uwzględnia obecnie jako przychód rozpoznawany jednorazowo mniej niż 8% przychodów z działalności bancassurance związanych z kredytami gotówkowymi i samochodowymi oraz od 0% do około 20% przychodów z działalności bancassurance związanych z kredytami hipotecznymi. Pozostała część przychodów rozpoznawana jest w czasie przez okres ekonomicznego życia odpowiednich kredytów. Koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą produktów ubezpieczeniowych rozliczane są w analogiczny sposób.
Koszty świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia są określone przy użyciu metody wyceny aktuarialnej. Wycena aktuarialna wymaga dokonywania założeń dotyczących stóp dyskontowych, przyszłego wzrostu płac, wskaźnika śmiertelności i innych czynników. Ze względu na długoterminowy charakter tych zobowiązań takie szacunki są obarczone dużym stopniem niepewności.
Osądy dotyczące leasingu, gdzie Bank jest leasingobiorcą, w obszarach takich jak ustalenie okresu obowiązywania umów, ustalenie stopy procentowej stosowanej do dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych, ustalenie stawki amortyzacji praw do użytkowania zostały przedstawione w Nocie 2.20 Sprawozdania finansowego mBanku S.A. za 2020 rok, opublikowanego w dniu 25 lutego 2021 roku.
Prezentowane skrócone sprawozdanie finansowe za I półrocze 2021 roku spełnia wymogi Międzynarodowego Standardu Rachunkowości (MSR) 34 "Śródroczna sprawozdawczość finansowa" odnoszącego się do śródrocznych raportów finansowych.
Ponadto wybrane dane objaśniające zawierają dodatkowe informacje zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. z 2018 r. poz. 757).
Opis zasad rachunkowości przedstawiono w Nocie 1 i 2 niniejszego skróconego sprawozdania finansowego. Zasady rachunkowości przyjęte przez Bank zastosowano w sposób ciągły w odniesieniu do wszystkich okresów prezentowanych w sprawozdaniu finansowym za wyjątkiem zmian zasad rachunkowości, które zostały przedstawione w Nocie 1 w punkcie "Dane porównawcze".
W działalności Banku nie występują istotne zjawiska podlegające wahaniom sezonowym lub mające charakter cykliczny.
W I półroczu 2021 roku na działalność Banku istotnie wpłynęła pandemia COVID-19, w tym poprzez wpływ na poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe oraz wycenę portfela kredytów w wartości godziwej przez wynik finansowy. W wynikach finansowych za I półrocze 2021 roku zostały uwzględnione również dodatkowe koszty ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych w CHF w kwocie 314,8 mln zł. Szczegółowe informacje w tym zakresie przedstawiono w Nocie 2 "Ważniejsze oszacowania i oceny dokonane w związku z zastosowaniem zasad rachunkowości".
W wynikach finansowych za I półrocze 2021 roku zostały uwzględnione dodatkowe koszty ryzyka prawnego związanego z indywidualnymi sprawami sądowymi dotyczącymi klauzul indeksacyjnych w kredytach hipotecznych i mieszkaniowych w CHF w kwocie 314,8 mln zł. Wzrost wpływu ryzyka prawnego w I połowie 2021 roku wynikał głównie z większego niż się spodziewano napływu nowych spraw w I połowie 2021 roku oraz zmiany poziomu straty na ekspozycji kredytowej w przypadku przegrania sprawy przez Bank. Szczegółowe informacje w tym zakresie przedstawiono w Nocie 2 "Ważniejsze oszacowania i oceny dokonane w związku z zastosowaniem zasad rachunkowości".
W I półroczu 2021 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku.
W dniu 24 marca 2021 roku XXXIV Zwyczajne Walne Zgromadzenie mBanku S.A. podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku netto za rok 2020. Uzyskany w 2020 roku zysk netto mBanku S.A. w kwocie 93 047 tys. zł pozostawiono niepodzielonym.
Wyniki przypadające na poszczególne segmenty działalności Banku zostały przedstawione w Nocie 4 do skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za I półrocze 2021 roku.
Powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku.
W dniu 8 kwietnia 2021 roku została powołana spółka mTowarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna (mTFI S.A.). Bank objął tego dnia 100% akcji mTFI S.A., które stanowią 100% głosów na walnym zgromadzeniu mTFI S.A.
W dniu 22 kwietnia 2021 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki zależnej mFinance France S.A. podjęło decyzję o zakończeniu likwidacji spółki z dniem 22 kwietnia 2021 roku i tym samym o złożeniu wniosku o wykreślenie spółki z francuskiego rejestru przedsiębiorstw.
W I półroczu 2021 roku nie miały miejsca zmiany zobowiązań pozabilansowych o charakterze kredytowym, tj. gwarancji, akredytyw oraz kwot niewykorzystanych kredytów, które nie wynikałyby z bieżącej działalności operacyjnej Banku. Nie wystąpił też pojedynczy przypadek udzielenia gwarancji bądź innego zobowiązania warunkowego o znaczącej dla Banku wartości.
W I półroczu 2021 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku.
W I półroczu 2021 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku.
| za okres | od 01.01.2021 do 30.06.2021 |
od 01.01.2020 do 30.06.2020 |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Utrata wartości lub odwrócenie utraty wartości z tytułu aktywów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, w tym: |
||||||
| Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie | (367 445) | (583 935) | ||||
| - dłużne papiery wartościowe | 16 | (8) | ||||
| - kredyty i pożyczki | (367 461) | (583 927) | ||||
| Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody | 2 866 | (6 329) | ||||
| - dłużne papiery wartościowe | 1 850 | 485 | ||||
| - kredyty i pożyczki | 1 016 | (6 814) | ||||
| Udzielone zobowiązania warunkowe i gwarancje | (533) | (32 152) | ||||
| Razem odpisy z tytułu utraty wartości aktywów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
(365 112) | (622 416) |
W I półroczu 2021 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku.
W I półroczu 2021 roku nie miały miejsca istotne transakcje nabycia bądź zbycia rzeczowych aktywów trwałych.
W I półroczu 2021 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku.
W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zmiany w sposobie (metodach) ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych.
W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zmiany w klasyfikacji aktywów finansowych w wyniku zmiany celu lub wykorzystania tych aktywów.
W I półroczu 2021 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku. Korekty danych porównawczych zostały opisane w Nocie 1 w punkcie "Dane porównawcze".
Na wartość godziwą aktywów i zobowiązań finansowych miały wpływ związane z pandemią COVID-19 działania podjęte w Polsce i na świecie. Od początku 2021 roku w Polsce obowiązywały restrykcje epidemiczne nałożone jeszcze w 2020 roku. Były one następnie stopniowo luzowane. Jednak wzrost nowych przypadków zakażeń oraz rozprzestrzenianie się brytyjskiego wariantu wirusa spowodował wprowadzenie kolejnych restrykcji epidemicznych począwszy od marca 2021 roku. Wraz z przejściem szczytu zakażeń w ramach trzeciej fali pandemii w Polsce rozpoczął się proces stopniowego znoszenia restrykcji i większość obostrzeń epidemicznych została zniesiona do końca pierwszego półrocza.
Więcej informacji o wpływie COVID-19 na wycenę kredytów przedstawiono w Nocie 2 "Ważniejsze oszacowania i oceny dokonane w związku z zastosowaniem zasad rachunkowości".
W I półroczu 2021 roku powyższe zdarzenia nie wystąpiły w Banku.
Bank nie podawał do publicznej wiadomości prognozy wyników finansowych za 2021 rok.
Łączna liczba akcji zwykłych na dzień 30 czerwca 2021 roku wyniosła 42 367 040 sztuk (31 grudnia 2020 roku: 42 367 040 sztuk) o wartości nominalnej 4 zł na akcję. Wszystkie wyemitowane akcje są w pełni opłacone.
| ZAREJESTROWANY KAPITAŁ AKCYJNY (STRUKTURA) NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2021 ROKU | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rodzaj akcji | Rodzaj uprzywilejowania akcji |
Rodzaj ograniczenia praw do akcji |
Liczba akcji | Wartość serii / emisji wg wartości nominalnej (w zł) |
Sposób pokrycia kapitału | Rok rejestracji |
|||
| zwykłe na okaziciela* | - | - | 9 989 000 | 39 956 000 | w całości opłacone gotówką | 1986 | |||
| imienne zwykłe* | - | - | 11 000 | 44 000 | w całości opłacone gotówką | 1986 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 2 500 000 | 10 000 000 | w całości opłacone gotówką | 1994 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 2 000 000 | 8 000 000 | w całości opłacone gotówką | 1995 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 4 500 000 | 18 000 000 | w całości opłacone gotówką | 1997 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 3 800 000 | 15 200 000 | w całości opłacone gotówką | 1998 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 170 500 | 682 000 | w całości opłacone gotówką | 2000 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 5 742 625 | 22 970 500 | w całości opłacone gotówką | 2004 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 270 847 | 1 083 388 | w całości opłacone gotówką | 2005 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 532 063 | 2 128 252 | w całości opłacone gotówką | 2006 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 144 633 | 578 532 | w całości opłacone gotówką | 2007 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 30 214 | 120 856 | w całości opłacone gotówką | 2008 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 12 395 792 | 49 583 168 | w całości opłacone gotówką | 2010 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 16 072 | 64 288 | w całości opłacone gotówką | 2011 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 36 230 | 144 920 | w całości opłacone gotówką | 2012 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 35 037 | 140 148 | w całości opłacone gotówką | 2013 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 36 044 | 144 176 | w całości opłacone gotówką | 2014 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 28 867 | 115 468 | w całości opłacone gotówką | 2015 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 41 203 | 164 812 | w całości opłacone gotówką | 2016 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 31 995 | 127 980 | w całości opłacone gotówką | 2017 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 24 860 | 99 440 | w całości opłacone gotówką | 2018 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 13 385 | 53 540 | w całości opłacone gotówką | 2019 | |||
| zwykłe na okaziciela | - | - | 16 673 | 66 692 | w całości opłacone gotówką | 2020 | |||
| Liczba akcji, razem | 42 367 040 | ||||||||
| Zarejestrowany kapitał akcyjny, razem | 169 468 160 | ||||||||
| Wartość nominalna jednej akcji (w zł) | 4 |
* Stan akcji na dzień bilansowy
Akcjonariuszem posiadającym powyżej 5% kapitału zakładowego i ogółu głosów na walnym zgromadzeniu jest Commerzbank AG, który na dzień 30 czerwca 2021 roku posiadał 69,28% kapitału zakładowego i głosów na walnym zgromadzeniu mBanku S.A.
Akcjonariuszem posiadającym powyżej 5% kapitału zakładowego i ogółu głosów na walnym zgromadzeniu są również fundusze zarządzane przez Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A., które zgodnie z informacją otrzymaną przez Bank w dniu 8 grudnia 2020 roku, posiadały łącznie 2 178 642 akcji mBanku S.A., co stanowiło 5,14% kapitału zakładowego mBanku S.A. i uprawniało do 2 178 642 głosów na walnym zgromadzeniu mBanku S.A.
W I półroczu 2021 roku nie wystąpiły zmiany w strukturze własności znaczących pakietów akcji Banku.
| za okres | od 01.01.2021 do 30.06.2021 |
od 01.01.2020 do 30.06.2020 |
|---|---|---|
| Podstawowy: | ||
| Zysk netto | 398 026 | 174 392 |
| Średnia ważona liczba akcji zwykłych | 42 367 040 | 42 350 367 |
| Podstawowy zysk netto na akcję (wyrażony w złotych na jedną akcję) | 9,39 | 4,12 |
| Rozwodniony: | ||
| Zysk netto zastosowany przy ustalaniu rozwodnionego zysku na akcję | 398 026 | 174 392 |
| Średnia ważona liczba akcji zwykłych | 42 367 040 | 42 350 367 |
| Korekty na: | ||
| - opcje na akcje | 62 466 | 35 642 |
| Ważona średnia liczba akcji zwykłych dla potrzeb rozwodnionego zysku na akcję | 42 429 506 | 42 386 009 |
| Rozwodniony zysk netto na akcję (wyrażony w złotych na jedną akcję) | 9,38 | 4,11 |
Bank monitoruje status wszystkich spraw sądowych wniesionych przeciwko niemu, w tym stan orzecznictwa sądowego w sprawach dotyczących kredytów w walucie obcej pod kątem kształtowania się i ewentualnych zmian linii orzeczniczych, jak również poziom wymaganych rezerw na sprawy sporne.
Bank tworzy rezerwy na sprawy sporne prowadzone przeciwko niemu, które w wyniku przeprowadzonej oceny ryzyka wiążą się z prawdopodobnym wypływem środków z tytułu wypełnienia zobowiązania oraz gdy można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego zobowiązania. Wysokość rezerw ustala się biorąc pod uwagę między innymi kwoty wypływu środków wyliczone na podstawie scenariuszy potencjalnych rozstrzygnięć spraw spornych oraz ich prawdopodobieństwo oszacowane przez Bank na podstawie dotychczasowego orzecznictwa sądów w podobnych sprawach oraz doświadczeń Banku.
Wartość rezerw na sprawy sporne na dzień 30 czerwca 2021 roku wynosiła 260 609 tys. zł (200 426 tys. zł na dzień 31 grudnia 2020 roku). Ewentualny wypływ środków z tytułu wypełnienia zobowiązania następuje w momencie prawomocnego rozstrzygnięcia spraw przez sądy, co pozostaje poza kontrolą Banku.
Od 2008 roku do Banku wpłynęło 9 pozwów o odszkodowania w związku działalnością spółki Interbrok Investment E. Dróżdż i Spółka Spółka jawna (dalej zwana Interbrok). Osiem z dziewięciu pozwów zostało złożonych przez byłych klientów Interbrok na łączną kwotę 800 tys. zł, z zastrzeżeniem, iż roszczenia mogą ulec rozszerzeniu do łącznej kwoty 5 950 tys. zł. Powodowie zarzucili Bankowi pomocnictwo w sprzecznym z prawem działaniu Interbrok, które wyrządziło Powodom szkodę. W siedmiu z wymienionych spraw powództwa przeciwko Bankowi zostały oddalone i sprawy zostały prawomocnie zakończone. W ósmej sprawie powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia i Sąd Okręgowy umorzył postępowanie. W dziewiątej sprawie wartość przedmiotu sporu wynosi 276 499 tys. zł wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu. Suma ta według żądania pozwu ma obejmować nabyte przez Powoda w drodze cesji wierzytelności przysługujące poszkodowanym w stosunku do Interbrok z tytułu pomniejszenia (wskutek upadłości Interbrok) wierzytelności o zwrot wpłaconych przez poszkodowanych depozytów przeznaczonych na inwestowanie na rynku forex. Powód odpowiedzialność Banku opiera między innymi na pomocnictwie Banku do czynu niedozwolonego Interbrok, polegającego na prowadzeniu działalności maklerskiej bez zezwolenia. W dniu 7 listopada 2017 roku Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo w całości. Powód wniósł apelację. Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2021 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił apelację Powoda. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie są prawomocne. Powód może jeszcze wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.
W dniu 17 maja 2018 roku do mBanku S.A. wpłynął pozew firmy LPP S.A. z siedzibą w Gdańsku w sprawie roszczenia odszkodowawczego w kwocie 96 307 tys. zł z tytułu opłaty interchange. Firma LPP S.A. wnosi o zasądzenie kwoty odszkodowania solidarnie od mBanku S.A. i od innego banku krajowego.
Powód zarzuca obydwu pozwanym bankom oraz innym bankom działającym w Polsce udział w bezprawnym porozumieniu naruszającym przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, tj. w porozumieniu ograniczającym konkurencję na rynku usług acquiringowych związanych z regulowaniem zobowiązań klientów wobec Powoda z tytułu płatności za nabywane przez nich towary za pomocą kart płatniczych na terytorium Polski.
W dniu 16 sierpnia 2018 roku mBank S.A. złożył odpowiedź na pozew i wniósł o oddalenie powództwa. Sąd uwzględnił wnioski Pozwanych o wezwanie szesnastu banków do udziału w sprawie oraz zarządził doręczenie bankom pism z wnioskiem o wezwanie. Dwa banki przystąpiły do sprawy w charakterze interwenientów ubocznych.
W dniu 7 lutego 2020 roku do mBanku S.A. wpłynął pozew firmy Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. (Orlen S.A.) z siedzibą w Płocku w sprawie roszczenia odszkodowawczego w kwocie 635 681 tys. zł z tytułu opłaty interchange. Firma Orlen S.A. wnosi o zasądzenie kwoty odszkodowania solidarnie od mBanku S.A. i od innego banku krajowego oraz od Master Card Europe i VISA Europe Management Services.
Powód zarzuca obydwu pozwanym bankom oraz innym bankom działającym w Polsce udział w bezprawnym porozumieniu naruszającym przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, tj. w porozumieniu ograniczającym konkurencję na rynku usług acquiringowych związanych z regulowaniem zobowiązań klientów wobec Powoda z tytułu płatności za nabywane przez nich towary i usługi za pomocą kart płatniczych na terytorium Polski. W dniu 28 maja 2020 roku mBank S.A. złożył odpowiedź na pozew i wniósł o oddalenie powództwa. Sąd uwzględnił wnioski Pozwanych o wezwanie szesnastu banków do udziału w sprawie oraz zarządził doręczenie bankom pism z wnioskiem o wezwanie. Dwa banki przystąpiły do sprawy w charakterze interwenientów ubocznych.
W dniu 4 lutego 2011 roku doręczono Bankowi pozew zbiorowy wniesiony do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 20 grudnia 2010 roku przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów jako reprezentanta grupy 835 osób fizycznych - klientów bankowości detalicznej Banku. W pozwie zażądano ustalenia odpowiedzialności Banku za nienależyte wykonywanie umów o kredyty hipoteczne. W szczególności zarzucono, iż Bank niewłaściwie stosował postanowienia umów dotyczących zmiany oprocentowania, a mianowicie, że Bank nie obniżał oprocentowania kredytu, mimo iż zdaniem Powoda był do tego zobowiązany. Bank nie zgadza się z powyższymi zarzutami. mBank złożył odpowiedź na pozew, w której wniósł o oddalenie powództwa w całości.
Na dzień 17 października 2012 roku skład grupy uprawomocnił się w liczbie 1 247 członków. W dniu 3 lipca 2013 roku Sąd ogłosił wyrok, w którym uwzględnił w całości powództwo uznając, iż Bank nienależycie wykonywał umowę przez co konsumenci ponieśli szkodę. Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2014 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił apelację mBanku S.A. podtrzymując w zasadzie stanowisko Sądu Okręgowego wyrażone w zaskarżonym wyroku. W dniu 14 maja 2015 roku na skutek skargi kasacyjnej mBanku Sąd Najwyższy wydał wyrok, w którym uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Łodzi. Postanowieniem z dnia 24 września 2015 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi dopuścił dowód z opinii biegłego w celu weryfikacji poprawności wykonywania przez mBank S.A. zmian oprocentowania kredytów hipotecznych objętych pozwem zbiorowym w okresie od 1 stycznia 2009 roku do 28 lutego 2010 roku. Na rozprawie w dniu 15 lipca 2020 roku mBank S.A. cofnął apelację z dnia 9 września 2013 roku, co skutkowało umorzeniem postępowania w drugiej instancji i uprawomocnieniem się wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 3 lipca 2013 roku. Wyrok z dnia 3 lipca 2013 roku nie kwestionuje ważności zawartych umów kredytowych. Uprawomocnienie się tego wyroku powoduje:
Wartość przedmiotu sporu w ramach tego pozwu zbiorowego wyniosła 5,2 mln zł. Sprawa jest prawomocnie zakończona. Obecnie Bank wykonał większość przelewów na rzecz konsumentów występujących w tym postępowaniu oraz dostosował oprocentowanie wszystkich umów kredytowych objętych postępowaniem do wyroku.
Dnia 4 kwietnia 2016 roku Miejski Rzecznik Konsumentów reprezentujący grupę 390 osób – klientów bankowości detalicznej, którzy zawarli umowy kredytów hipotecznych waloryzowane kursem CHF, złożył przeciwko mBankowi S.A. pozew zbiorowy w Sądzie Okręgowym w Łodzi.
Pozew zawiera alternatywne roszczenia dotyczące orzeczenia częściowej nieważności umów kredytowych, tj. pod względem postanowień dotyczących waloryzacji, lub orzeczenia, że umowy te są nieważne w całości, lub orzeczenia, że postanowienia umowy dotyczące waloryzacji są nieważne ze względu na fakt, że dopuszczają waloryzację kredytu powyżej 20% i poniżej 20% według kursu CHF z tabeli kursów walut mBanku S.A. obowiązującej w dniu zawarcia każdej z tych umów kredytowych.
Postanowieniem z dnia 13 marca 2018 roku Sąd ustalił skład grupy na 1 731 osób. W dniu 19 października 2018 roku Sąd wydał wyrok, w którym oddalił wszystkie roszczenia Powoda. W ustnym uzasadnieniu Sąd podniósł, że Powód nie wykazał, że przysługuje mu interes prawny w wytaczaniu przedmiotowego powództwa a także odniósł się do kwestii ważności umów kredytowych waloryzowanych kursem CHF podkreślając, że zarówno same umowy, jak i klauzula waloryzacyjna są zgodne zarówno z obowiązującymi przepisami jak i z zasadami współżycia społecznego. W dniu 11 stycznia 2019 roku do Banku została doręczona apelacja Powoda, na którą Bank złożył odpowiedź. W dniu 27 lutego 2020 roku odbyła się rozprawa w Sądzie Apelacyjnym w Łodzi. W dniu 9 marca 2020 roku zapadł wyrok w sprawie, w którym Sąd Apelacyjny zwrócił sprawę do ponownego rozpoznania Sądu Okręgowego. W dniu 9 czerwca 2020 roku Sąd Apelacyjny wydał na wniosek Powoda postanowienie, którym udzielił zabezpieczenia jego roszczeń poprzez zawieszenie obowiązku spłaty rat kapitałowo – odsetkowych oraz zakazanie Bankowi składania oświadczeń wzywających do zapłaty i wypowiadających umowę kredytową. Postępowanie przed sądem pierwszej instancji zostało zawieszone do czasu podjęcia uchwały przez pełny skład Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.
Na dzień 30 czerwca 2021 roku wartość przedmiotu sporu w ramach tego pozwu zbiorowego wyniosła 377 mln zł.
Poza pozwem zbiorowym toczą się również indywidualne sprawy sądowe przeciwko Bankowi wytoczone przez klientów w związku z umowami kredytowymi w CHF. Na dzień 30 czerwca 2021 roku toczyło się 10 568 indywidualnych postępowań sądowych (31 grudnia 2020 roku: 7 508 postępowań) wszczętych przeciwko Bankowi przez jego klientów w związku z umowami kredytowymi w CHF, o łącznej wartości roszczeń wynoszącej 2 424,2 mln zł (31 grudnia 2020 roku: 1 454,2 mln zł).
W ramach pozwów indywidualnych 10 072 postępowań (31 grudnia 2020 roku: 6 870 postępowań) o łącznej wartości roszczeń wynoszącej 2 413,9 mln zł (31 grudnia 2020 roku: 1 442,2 mln zł) dotyczyło klauzul waloryzacyjnych i zawierało roszczenia dotyczące orzeczenia częściowej bezskuteczności lub częściowej nieważności umów kredytowych, tj. pod względem postanowień dotyczących waloryzacji, lub orzeczenia, że umowy te są nieważne w całości.
Wartość bilansowa kredytów hipotecznych i mieszkaniowych udzielonych klientom indywidualnym w CHF na dzień 30 czerwca 2021 roku wyniosła 11,0 mld zł (tj. 2,7 mld CHF), w porównaniu do 12,3 mld zł (tj. 2,9 mld CHF) na koniec 2020 roku. Ponadto wartość portfela pożyczek udzielonych w CHF, które zostały już całkowicie spłacone na dzień 30 czerwca 2021 roku wyniosła 7,0 mld zł (31 grudnia 2020 roku: 6,8 mld zł).
Podejście Grupy do kalkulacji wpływu ryzyka prawnego związanego z klauzulami waloryzacyjnymi w umowach kredytów w CHF zostało opisane w Nocie 2 "Ważniejsze oszacowania i oceny dokonane w związku z zastosowaniem zasad rachunkowości".
W dniu 3 października 2019 roku Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) wydał orzeczenie w trybie prejudycjalnym w sprawie kredytu indeksowanego we frankach szwajcarskich udzielonego przez jeden z krajowych banków. Celem pytań prejudycjalnych było ustalenie między innymi, czy można zastosować obowiązujący zwyczaj w sytuacji, gdy w prawie krajowym nie ma przepisu, który mógłby zastąpić klauzulę dotyczącą kursu walutowego uznaną za abuzywną. Zgodnie z orzeczeniem TSUE, kwestię abuzywności będą rozstrzygać polskie sądy. TSUE nie odniósł się do tej kwestii. TSUE nie zdecydował też ostatecznie w sprawie konsekwencji uznania klauzuli dotyczącej kursu walutowego za abuzywną przez sąd krajowy, wskazując jednak, że możliwość dalszego wykonywania umowy kredytu w PLN oprocentowanego stawką LIBOR wydaje się wątpliwa. W przypadku uznania klauzuli kursowej za abuzywną krajowy sąd ma zdecydować, czy umowa może być nadal wykonywana, czy też należy stwierdzić nieważność umowy, biorąc pod uwagę wolę klienta, jak i skutki nieważności dla klienta. TSUE zgodził się na stosowanie normy dyspozytywnej (w ocenie Banku art. 358 polskiego kodeksu cywilnego odnoszący się do średniego kursu NBP może być uznany za normę dyspozytywną), jeśli uznanie umowy za nieważną miałoby niekorzystny skutek dla klienta. Nie zgodził się natomiast na stosowanie przepisów o charakterze ogólnym, odwołujących się do zwyczaju czy zasad słuszności.
W październiku 2020 roku w dwóch indywidualnych sprawach toczących się przeciwko mBankowi zostały skierowane pytania prejudycjalne do TSUE. Pytanie prejudycjalne w pierwszej sprawie ma na celu określenie momentu rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia w przypadku roszczeń konsumentów z tytułu nienależnego świadczenia. Pytanie prejudycjalne w drugiej sprawie zmierza do ustalenia, czy w przypadku uznania klauzuli walutowej za abuzywną możliwe jest zastosowanie w jej miejsce przepisu kodeksu cywilnego odwołującego się do średniego kursu NBP. Bank spodziewa się decyzji w obu tych sprawach na przełomie 2021 i 2022 roku.
W dniu 29 kwietnia 2021 roku Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok w sprawie C-19/20. Zgodnie z tym wyrokiem, jeżeli nieuczciwy (abuzywny) charakter postanowienia umownego prowadzi do unieważnienia umowy, Sąd nie powinien stwierdzić nieważności umowy dopóki nie poinformuje konsumenta w sposób obiektywny i wyczerpujący o skutkach prawnych, jakie może spowodować unieważnienie takiej umowy (niezależnie od tego, czy konsument jest reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika) oraz dopóki nie umożliwi konsumentowi wyrażenia swobodnej i świadomej zgody na kwestionowane postanowienie i dalsze trwanie umowy.
W dniu 29 stycznia 2021 roku został złożony do Sądu Najwyższego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wniosek o podjęcie uchwały. Pełna Izba Cywilna Sądu Najwyższego rozstrzygnie, czy postanowienia abuzywne mogą zostać zastąpione przepisami prawa cywilnego lub zwyczajem, czy możliwe jest utrzymanie kredytu indeksowanego/denominowanego jako kredytu złotowego z oprocentowaniem opartym na stawce LIBOR, czy w przypadku nieważności kredytu w CHF zastosowanie znajdzie teoria salda czy teoria dwóch kondykcji, od jakiego momentu rozpoczyna się bieg przedawnienia w przypadku roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu oraz czy banki i konsumenci mogą otrzymać wynagrodzenie za korzystanie z ich środków przez drugą stronę.
W tej sprawie odbyło się jedno posiedzenie, podczas którego Sąd Najwyższy zdecydował o wystąpieniu do Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Finansowego, Rzecznika Praw Dziecka, NBP i KNF o zajęcie stanowiska. Stanowiska tych organów zostały złożone.
Kolejne posiedzenie zostało wyznaczone na dzień 2 września 2021 roku.
W dniu 16 lutego 2021 roku w sprawie o sygn. akt III CZP 11/20 zapadła uchwała, w której SN opowiedział się za teorią dwóch kondycji w razie uznania umowy kredytowej za nieważną. Jednocześnie SN wskazał w pisemnym uzasadnieniu, że zagrożeniom związanym z niewypłacalnością jednego z obustronnie wzbogaconych zapobiega w znacznej mierze prawo zatrzymania otrzymanego świadczenia, dopóki druga strona nie zaofiaruje zwrotu otrzymanego świadczenia albo nie zabezpieczy roszczenia o zwrot.
W dniu 7 maja 2021 roku (III CZP 6/21) została wydana uchwała 7 Sędziów SN, o mocy zasady prawnej, w której przesądzono, że:
w wykonaniu tej umowy (art. 410 § 1 w związku z art. 405 Kodeksu Cywilnego). Kredytodawca może żądać zwrotu świadczenia od chwili, w której umowa kredytu stała się trwale bezskuteczna.
W pisemnym uzasadnieniu SN potwierdził swoje wcześniejsze stanowiska co do stosowania teorii dwóch kondykcji oraz kwestii liczenia biegu terminu przedawnienia roszczeń kredytodawcy w przypadku niemożliwości utrzymania umowy w mocy po wyeliminowaniu z niej postanowień abuzywnych. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że ze względu na przyznaną konsumentowi możliwość podjęcia wiążącej decyzji co do sanowania niedozwolonej klauzuli i co do zaakceptowania konsekwencji całkowitej nieważności umowy, należy uznać, iż co do zasady termin przedawnienia tych roszczeń może rozpocząć bieg dopiero po podjęciu przez konsumenta wiążącej decyzji w tym względzie. Dopiero wtedy zdaniem SN można uznać, że brak podstawy prawnej świadczenia stał się definitywny (podobnie jak w przypadku condictio causa finita), a strony mogły zażądać skutecznie zwrotu nienależnego świadczenia. Oznacza to w szczególności, że konsument nie może zakładać, iż roszczenie banku uległo przedawnieniu w terminie liczonym tak, jakby wezwanie do zwrotu udostępnionego kredytu było możliwe już w dniu jego udostępnienia. Uzasadniając uchwałę, SN potwierdził ponadto, że w celu uniknięciu zagrożeń związanych z niewypłacalnością kredytobiorcy, kredytodawca może skorzystać z przewidzianego w art. 497 w zw. z art. 496 Kodeksu Cywilnego prawa zatrzymania, chroniąc w ten sposób swoje roszczenie o zwrot wykorzystanego kapitału, gdyż obowiązek jego zwrotu jest - w relacji do obowiązku oddania środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy - czymś więcej niż zobowiązaniem do świadczenia wzajemnego.
W dniu 6 lipca 2021 roku Izba Cywilna Sądu Najwyższego odmówiła podjęcia uchwały dotyczącej kredytów indeksowanych we frankach szwajcarskich. Sąd Najwyższy wskazał, że kwestia, czy należy stosować teorię salda, czy teorię dwóch kondykcji, została już rozstrzygnięta w orzecznictwie Sądu Najwyższego (m.in. uchwała 7 sędziów z dnia 7 maja 2021 roku (III CZP 6/21), a wcześniej w uchwale z dnia 16 lutego 2021 roku (III CZP 11/20).
Bank będzie analizował treść uchwały pełnej Izby SN oraz uzasadnienie do uchwały III CZP 6/21 po ich opublikowaniu, w szczególności ich przewidywany wpływ na dalsze orzecznictwo oraz wartość parametrów stosowanych do ustalenia kwot wpływu ryzyka prawnego związanego z kredytami hipotecznymi i mieszkaniowymi indeksowanymi do CHF.
Ogólne założenia propozycji Przewodniczącego KNF dotyczącej przewalutowania kredytów walutowych na PLN zostały ogłoszone w grudniu 2020 roku. Propozycja zakłada, że kredyt indeksowany / denominowany do waluty obcej (CHF / EUR / USD) zostałby zmieniony tak, jakby od początku był kredytem w PLN oprocentowanym stawką WIBOR 3M powiększoną o marżę stosowaną historycznie dla tego typu kredytów.
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego mBank nie podjął decyzji o zaproponowaniu klientom porozumień według propozycji Przewodniczącego KNF, ani nie podjął żadnych kroków w celu uzyskania jakichkolwiek zgód korporacyjnych w tej sprawie. Będzie to przedmiotem dalszej analizy i dyskusji z organami nadzoru. Bank nie uwzględnił propozycji Przewodniczącego KNF w kwocie wpływu ryzyka prawnego związanego z portfelem kredytów indeksowanych do waluty obcej.
Szczegółowe informacje dotyczące szacowanego, potencjalnego wpływu realizacji powyższego planu konwersji na sprawozdanie finansowe mBanku zostały opublikowane w Sprawozdaniu finansowym mBanku S.A. za 2020 rok, opublikowanym w dniu 25 lutego 2021 roku.
W dniu 11 maja 2021 roku w mBank S.A. została wszczęta przez Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego w Opolu kontrola celno-skarbowa w zakresie prawidłowości i rzetelności wywiązywania się z obowiązków płatnika w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu wypłat należności wymienionych w Art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych za rok 2018 i 2019. Kontrola jest w toku.
Organy podatkowe mogą przeprowadzać kontrole i weryfikować zapisy operacji gospodarczych ujętych w księgach rachunkowych w ciągu 5 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym złożono deklaracje podatkowe, dokonać ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego i nałożyć związane z tym kary. W opinii Zarządu nie istnieją okoliczności wskazujące na prawdopodobieństwo powstania istotnych zobowiązań podatkowych w tym zakresie.
W okresie od października do grudnia 2018 roku pracownicy UKNF przeprowadzili w Banku kontrolę w celu sprawdzenia czy działalność mBanku S.A. w zakresie wykonywania obowiązków depozytariusza jest zgodna z prawem oraz umową o wykonywaniu funkcji depozytariusza, a w szczególności z ustawą z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1355, z późniejszymi zmianami).
Szczegółowe ustalenia kontroli zostały przedstawione w protokole przekazanym Bankowi w dniu 11 lutego 2019 roku. W dniu 25 lutego 2019 roku Bank przekazał UKNF zastrzeżenia do protokołu oraz dodatkowe wyjaśnienia w kwestiach podlegających kontroli.
W dniu 1 kwietnia 2019 roku Bank otrzymał odpowiedź UKNF na zastrzeżenia do protokołu kontroli oraz zalecenia UKNF w zakresie dostosowania działalności jako depozytariusz funduszy inwestycyjnych do przepisów prawa. Wszystkie zastrzeżenia Banku zostały odrzucone przez regulatora.
W dniu 25 kwietnia 2019 roku Bank przekazał UKNF deklarację działań w ramach realizacji zaleceń pokontrolnych. Urząd pismem z dnia 4 września 2019 roku wniósł zastrzeżenia do realizacji wybranych zaleceń. W dniu 11 października 2019 roku Bank przekazał UKNF odpowiedź na zastrzeżenia, w której doprecyzował opis podejmowanych działań, jak również przedstawił nowe rozwiązania zmierzające do realizacji zaleceń. W dniu 5 grudnia 2019 roku UKNF przekazał Bankowi odpowiedź na pismo zawierające akceptację części działań Banku mających na celu realizację zaleceń pokontrolnych oraz doprecyzowanie innych oczekiwań, które są realizowane. W dniu 14 maja 2020 roku Bank formalnie potwierdził realizację wszystkich zaleceń KNF.
W dniu 27 lutego 2020 roku Bank otrzymał postanowienie UKNF z dnia 25 lutego 2020 roku o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia na Bank kary administracyjnej na podstawie przepisów Ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. W dniu 23 kwietnia 2021 roku Bank otrzymał decyzję KNF z dnia 16 kwietnia 2021 roku dotyczącą tego postępowania, nakładającą na Bank karę pieniężną w łącznej wysokości 4 300 tys. zł. Na powyższą karę Bank utworzył rezerwę w wysokości 4 300 tys. zł. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skróconego sprawozdania finansowego decyzja ta nie jest ostateczna i nie jest prawomocna.
Zobowiązania pozabilansowe na dzień 30 czerwca 2021 roku i 31 grudnia 2020 roku.
| 30.06.2021 | 31.12.2020 | |
|---|---|---|
| 1. Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane: | 46 885 679 | 45 752 511 |
| Zobowiązania udzielone | 39 061 080 | 39 136 295 |
| - finansowe | 29 374 970 | 31 040 531 |
| - gwarancje i inne produkty finansowe | 7 926 789 | 8 072 975 |
| - pozostałe zobowiązania | 1 759 321 | 22 789 |
| Zobowiązania otrzymane | 7 824 599 | 6 616 216 |
| - finansowe | 909 658 | 459 429 |
| - gwarancyjne | 6 914 941 | 6 156 787 |
| 2. Pochodne instrumenty finansowe (wartość nominalna kontraktów) | 751 779 872 | 658 022 093 |
| Instrumenty pochodne na stopę procentową | 625 925 971 | 527 305 492 |
| Walutowe instrumenty pochodne | 118 483 664 | 126 387 303 |
| Instrumenty pochodne na ryzyko rynkowe | 7 370 237 | 4 329 298 |
| Pozycje pozabilansowe razem | 798 665 551 | 703 774 604 |
mBank S.A. jest jednostką dominującą Grupy mBanku S.A., a Commerzbank AG jest jednostką dominującą najwyższego szczebla i jednocześnie bezpośrednią jednostką dominującą wobec mBanku S.A.
Wszystkie transakcje pomiędzy Bankiem a podmiotami powiązanymi były transakcjami typowymi i rutynowymi, zawartymi na warunkach nie odbiegających od warunków rynkowych, a ich charakter i warunki wynikały z bieżącej działalności operacyjnej, prowadzonej przez Bank. Transakcje z podmiotami powiązanymi przeprowadzone w ramach zwykłej działalności operacyjnej obejmują kredyty, depozyty oraz transakcje w walutach obcych.
Wartości transakcji, tj.: salda należności i zobowiązań na dzień 30 czerwca 2021 roku i 31 grudnia 2020 roku oraz związane z nimi koszty i przychody za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2021 roku i za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2020 roku, przedstawia poniższe zestawienie.
| Spółki zależne mBanku | Commerzbank AG | Pozostałe spółki Grupy Commerzbank AG |
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stan na koniec okresu | 30.06.2021 31.12.2020 30.06.2020 30.06.2021 31.12.2020 30.06.2020 30.06.2021 31.12.2020 30.06.2020 | ||||||||
| Sprawozdanie z sytuacji finansowej | |||||||||
| Aktywa | 19 838 074 | 17 964 178 | 2 189 862 | 773 702 | 9 877 | 2 806 | |||
| Zobowiązania | 486 189 | 801 682 | 2 526 616 | 2 590 735 | 64 451 | 69 810 | |||
| Rachunek zysków i strat | |||||||||
| Przychody z tytułu odsetek | 82 723 | 145 923 | 10 952 | 16 827 | 79 | 256 | |||
| Koszty z tytułu odsetek | (172) | (44 624) | (10 342) | (13 146) | (12) | (185) | |||
| Przychody z tytułu prowizji | 10 525 | 8 208 | 2 674 | 2 817 | 230 | 49 | |||
| Koszty z tytułu prowizji | (103 629) | (85 688) | - | - | - | - | |||
| Pozostałe przychody operacyjne | 3 864 | 2 213 | 972 | 739 | - | - | |||
| Ogólne koszty administracyjne, amortyzacja i pozostałe koszty operacyjne |
(1 890) | (4 822) | (2 677) | (5 181) | - | - | |||
| Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane | |||||||||
| Zobowiązania udzielone | 2 197 101 | 2 791 357 | 1 933 083 | 1 721 547 | 3 531 | 7 409 |
Łączny koszt wynagrodzeń Członków Rady Nadzorczej Banku, Członków Zarządu Banku oraz pozostałych członków kluczowego personelu kierowniczego Banku pełniących funkcje od 1 stycznia do 30 czerwca 2021 roku rozpoznany w rachunku zysków i strat Banku w tym okresie wyniósł: 11 731 tys. zł (w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2020 roku: 16 696 tys. zł). W odniesieniu do Członków Zarządu Banku oraz pozostałych członków kluczowego personelu kierowniczego koszt wynagrodzeń obejmuje również koszt wynagrodzeń regulowanych w formie akcji i opcji na akcje.
Zobowiązania otrzymane - - 1 836 017 1 911 651 - -
W okresie sześciu miesięcy zakończonym 30 czerwca 2021 roku Bank nie zawarł znaczących umów dotyczących udzielenia gwarancji spłaty kredytu lub pożyczki oraz udzielenia poręczeń spłaty kredytu lub pożyczki.
Wartość godziwa jest rozumiana jako cena, która byłaby otrzymana ze sprzedaży składnika aktywów, bądź zapłacona w celu przeniesienia zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny. Wycena wartości godziwej opiera się na założeniu, że transakcja sprzedaży składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania odbywa się:
Zgodnie z MSSF 9 w celach księgowych Bank wycenia aktywa i zobowiązania finansowe według zamortyzowanego kosztu lub w wartości godziwej. Ponadto dla pozycji wycenianych księgowo według zamortyzowanego kosztu przeprowadzana jest na potrzeby ujawnień w sprawozdaniach finansowych, zgodnie z wymaganiami MSSF 7.
Podejście do księgowej wyceny aktywów kredytowych w wartości godziwej, zgodnie z wymaganiami MSSF 9, zostało opisane w Nocie 3.3.7 Sprawozdania finansowego mBanku za 2020 rok, opublikowanego w dniu 25 lutego 2021 roku.
Zgodnie z praktykami rynkowymi Bank wycenia instrumenty finansowe, w których utrzymuje otwarte pozycje, stosując ceny rynkowe (wycena do rynku) lub uznane w praktyce rynkowej modele wyceny (wycena z modelu) zasilane cenami lub parametrami rynkowymi, a w nielicznych przypadkach parametrami estymowanymi wewnętrznie przez Bank. Wszystkie istotne otwarte pozycje w instrumentach pochodnych są wyceniane modelami rynkowymi, które są zasilane cenami lub parametrami obserwowalnymi przez rynek. Papiery komercyjne emitentów krajowych są wyceniane głównie z modelu (dyskontowanie przepływów finansowych), który oprócz rynkowej krzywej stóp procentowych używa spreadów kredytowych wyznaczonych wewnętrznie.
Dla potrzeb ujawnień Bank przyjął założenie, że wartość godziwa krótkoterminowych zobowiązań finansowych (poniżej 1 roku) jest równa ich wartości księgowej. W przypadku zobowiązań finansowych powyżej 1 roku wartość godziwa szacowana jest na podstawie zdyskontowanych przepływów pieniężnych przy zastosowaniu odpowiednich stóp procentowych.
W poniższej tabeli przedstawiono zestawienie wartości księgowych oraz wartości godziwych dla każdej grupy aktywów i zobowiązań finansowych, które nie zostały wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku w wartości godziwej.
| 30.06.2021 | 31.12.2020 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wartość księgowa | Wartość godziwa | Wartość księgowa | Wartość godziwa | |||||
| Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie | ||||||||
| Dłużne papiery wartościowe | 15 033 956 | 15 113 890 | 15 952 501 | 16 445 401 | ||||
| Należności od banków | 14 154 590 | 14 147 697 | 10 845 844 | 10 839 089 | ||||
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym: | 88 004 885 | 87 953 044 | 82 729 021 | 83 256 569 | ||||
| Klienci indywidualni | 43 794 963 | 45 152 605 | 42 329 891 | 43 853 720 | ||||
| Należności bieżące | 7 185 362 | 7 395 814 | 6 807 188 | 6 948 252 | ||||
| Kredyty terminowe | 36 241 134 | 37 388 324 | 35 231 733 | 36 614 498 | ||||
| Inne należności | 368 467 | 368 467 | 290 970 | 290 970 | ||||
| Klienci korporacyjni | 44 070 271 | 42 661 967 | 40 255 292 | 39 258 906 | ||||
| Należności bieżące | 5 741 433 | 5 570 559 | 4 335 675 | 4 219 578 | ||||
| Kredyty terminowe | 36 480 162 | 35 242 732 | 35 522 354 | 34 642 065 | ||||
| Transakcje reverse repo lub buy/sell back | 1 557 695 | 1 557 695 | 103 832 | 103 832 | ||||
| Pozostałe należności kredytowe | 264 817 | 264 817 | 277 050 | 277 050 | ||||
| Inne należności | 26 164 | 26 164 | 16 381 | 16 381 | ||||
| Klienci budżetowi | 139 651 | 138 472 | 143 838 | 143 943 | ||||
| Zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie | ||||||||
| Zobowiązania wobec banków | 2 836 108 | 2 836 108 | 2 624 286 | 2 624 286 | ||||
| Zobowiązania wobec klientów | 156 517 196 | 156 528 326 | 137 778 034 | 137 805 488 | ||||
| Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
6 182 766 | 6 247 456 | 6 335 165 | 6 405 592 | ||||
| Zobowiązania podporządkowane | 2 542 224 | 2 511 674 | 2 578 327 | 2 552 098 |
Poniżej zaprezentowane są główne założenia i metody wykorzystane przez Bank podczas szacowania wartości godziwej instrumentów finansowych:
Wartość godziwa należności od banków oraz kredytów i pożyczek udzielonych klientom została wyliczona jako wartość szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych (z uwzględnieniem efektu przedpłat) przy zastosowaniu bieżących stóp procentowych, uwzględniając wysokość spreadu kredytowego, kosztu płynności oraz kosztu kapitału. Poziom spreadu kredytowego został wyznaczony w oparciu o notowania rynkowe mediany spreadów kredytowych dla systemu ratingowego Moody's. Przypisanie spreadu kredytowego do danej ekspozycji kredytowej nastąpiło poprzez zmapowanie systemu ratingowego Moody's z wewnętrznym systemem ratingowym Banku. W celu odzwierciedlenia faktu, że duża część ekspozycji Banku jest zabezpieczona, podczas gdy mediana kwotowań rynkowych jest skoncentrowana wokół emisji niezabezpieczonych, Bank dokonał korekty z tego tytułu.
Instrumenty finansowe po stronie zobowiązań stanowią:
Wartość godziwa dla powyższych zobowiązań finansowych powyżej 1 roku opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych przy zastosowaniu czynnika dyskontującego z uwzględnieniem oszacowania spreadu odzwierciedlającego spread kredytowy mBanku i marżę płynności. Dla kredytów otrzymanych z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w EUR i CHF zastosowano krzywą rentowności EBI. W odniesieniu do emisji własnych w ramach programu EMTN zastosowano cenę rynkową z odpowiednich serwisów finansowych.
W przypadku depozytów Bank zastosował krzywą zbudowaną w oparciu o kwotowania stóp rynku międzybankowego, a także kontraktów FRA i kontraktów IRS dla odpowiednich walut i terminów zapadalności. W przypadku wyceny zobowiązań podporządkowanych Bank zastosował krzywe oparte na stawkach swapowych cross currency z uwzględnieniem pierwotnego spreadu na zobowiązaniach podporządkowanych oraz ich terminu zapadalności.
Bank przyjął, że wartość godziwa dla powyższych instrumentów o wymagalności poniżej 1 roku jest równa ich wartości księgowej.
Na podstawie stosowanych przez Bank metod ustalania wartości godziwej, aktywa i zobowiązania finansowe klasyfikuje się do następujących kategorii:
W tabeli poniżej przedstawiono hierarchię wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych, które zostały wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku według wartości godziwej.
| Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 | |||
|---|---|---|---|---|---|
| 30.06.2021 | w tym: | Ceny kwotowane na aktywnych rynkach |
Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych |
Inne techniki wyceny |
|
| Powtarzalne pomiary wartości godziwej | |||||
| Aktywa finansowe | |||||
| Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu oraz instrumenty pochodne zabezpieczające |
3 037 374 | 949 596 | 1 617 101 | 470 677 | |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 44 587 | - | - | 44 587 | |
| Dłużne papiery wartościowe | 1 375 686 | 949 596 | - | 426 090 | |
| Pochodne instrumenty finansowe, w tym: | 1 617 101 | - | 1 617 101 | - | |
| Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu | 1 671 175 | - | 1 671 175 | - | |
| Pochodne instrumenty zabezpieczające | 537 206 | - | 537 206 | - | |
| Efekt kompensowania | (591 280) | - | (591 280) | - | |
| Aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy |
1 475 647 | 1 000 | - | 1 474 647 | |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 1 256 211 | - | - | 1 256 211 | |
| Dłużne papiery wartościowe | 82 064 | - | - | 82 064 | |
| Kapitałowe papiery wartościowe | 137 372 | 1 000 | - | 136 372 | |
| Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
46 307 775 | 29 659 192 | 679 979 | 15 968 604 | |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 14 516 677 | - | - | 14 516 677 | |
| Dłużne papiery wartościowe | 31 791 098 | 29 659 192 | 679 979 | 1 451 927 | |
| Aktywa finansowe, razem | 50 820 796 | 30 609 788 | 2 297 080 | 17 913 928 | |
| Zobowiązania finansowe | |||||
| Pochodne instrumenty finansowe, w tym: | 1 327 158 | - | 1 327 158 | - | |
| Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu | 1 483 040 | - | 1 483 040 | - | |
| Pochodne instrumenty zabezpieczające | 220 466 | - | 220 466 | - | |
| Efekt kompensowania | (376 348) | - | (376 348) | - | |
| Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych |
522 576 | 522 576 | - | - | |
| Zobowiązania finansowe, razem | 1 849 734 | 522 576 | 1 327 158 | - |
| Aktywa i zobowiązania finansowe wycenione w wartości godziwej na poziomie 3 zmiana stanu w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2021 roku |
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu |
Dłużne papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy |
Kapitałowe papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy |
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
|---|---|---|---|---|
| Bilans otwarcia | 333 151 | 76 068 | 135 520 | 1 509 952 |
| Łączne zyski lub straty za okres | 4 536 | 5 996 | - | (14 677) |
| Ujęte w rachunku zysków i strat: | 4 536 | 5 996 | - | - |
| Wynik na działalności handlowej | 4 536 | 832 | - | - |
| Zyski lub straty z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu obowiązkowo wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
- | 5 164 | - | - |
| Ujęte w pozostałych całkowitych dochodach: | - | - | - | (14 677) |
| Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
- | - | - | (14 677) |
| Nabycie | 1 519 093 | - | 852 | 633 452 |
| Wykupy | (52 608) | - | - | (370 605) |
| Sprzedaże | (5 146 810) | - | - | (1 090 556) |
| Emisje | 3 768 728 | - | - | 784 361 |
| Bilans zamknięcia | 426 090 | 82 064 | 136 372 | 1 451 927 |
Skrócone Sprawozdanie Finansowe
według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za I półrocze 2021 roku (w tys. zł)
| Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 Inne techniki wyceny |
|||
|---|---|---|---|---|---|
| 31.12.2020 | w tym: | Ceny kwotowane na aktywnych rynkach |
Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych |
||
| Powtarzalne pomiary wartości godziwej | |||||
| Aktywa finansowe | |||||
| Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu oraz instrumenty pochodne zabezpieczające |
2 493 535 | 366 517 | 1 605 965 | 521 053 | |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 187 902 | - | - | 187 902 | |
| Dłużne papiery wartościowe | 699 668 | 366 517 | - | 333 151 | |
| Pochodne instrumenty finansowe, w tym: | 1 605 965 | - | 1 605 965 | - | |
| Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu | 1 817 678 | - | 1 817 678 | - | |
| Pochodne instrumenty zabezpieczające | 820 483 | - | 820 483 | - | |
| Efekt kompensowania | (1 032 196) | - | (1 032 196) | - | |
| Aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy |
1 585 029 | 960 | - | 1 584 069 | |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 1 372 481 | - | - | 1 372 481 | |
| Dłużne papiery wartościowe | 76 068 | - | - | 76 068 | |
| Kapitałowe papiery wartościowe | 136 480 | 960 | - | 135 520 | |
| Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
47 731 612 | 33 556 650 | 149 997 | 14 024 965 | |
| Kredyty i pożyczki udzielone klientom | 12 515 013 | - | - | 12 515 013 | |
| Dłużne papiery wartościowe | 35 216 599 | 33 556 650 | 149 997 | 1 509 952 | |
| Aktywa finansowe, razem | 51 810 176 | 33 924 127 | 1 755 962 | 16 130 087 | |
| Zobowiązania finansowe | |||||
| Pochodne instrumenty finansowe, w tym: | 1 414 374 | - | 1 414 374 | - | |
| Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu | 1 678 160 | - | 1 678 160 | - | |
| Pochodne instrumenty zabezpieczające | 7 706 | - | 7 706 | - | |
| Efekt kompensowania | (271 492) | - | (271 492) | - | |
| Zobowiązania finansowe, razem | 1 414 374 | - | 1 414 374 | - |
| Aktywa i zobowiązania finansowe wycenione w wartości godziwej na poziomie 3 zmiana stanu w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku |
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu |
Dłużne papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy |
Kapitałowe papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy |
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
|---|---|---|---|---|
| Bilans otwarcia | 460 191 | 133 774 | 86 772 | 1 488 819 |
| Łączne zyski lub straty za okres | 21 089 | 12 632 | 48 748 | 20 625 |
| Ujęte w rachunku zysków i strat: | 21 089 | 12 632 | 48 748 | - |
| Wynik na działalności handlowej | 21 089 | 1 922 | 91 | - |
| Zyski lub straty z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu obowiązkowo wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
- | 10 710 | 48 657 | - |
| Ujęte w pozostałych całkowitych dochodach: | - | - | - | 20 625 |
| Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
- | - | - | 20 625 |
| Nabycie | 2 075 197 | - | - | 1 243 442 |
| Wykupy | (233 837) | - | - | (433 937) |
| Sprzedaże | (9 729 999) | - | - | (5 090 143) |
| Emisje | 7 740 510 | - | - | 4 281 146 |
| Rozliczenia | - | (70 338) | - | - |
| Bilans zamknięcia | 333 151 | 76 068 | 135 520 | 1 509 952 |
W okresie pierwszego półrocza 2021 roku i w okresie pierwszego półrocza 2020 roku nie odnotowano przeniesień instrumentów finansowych pomiędzy poszczególnymi poziomami hierarchii wartości godziwej.
W odniesieniu do instrumentów finansowych wycenianych w sposób powtarzalny w wartości godziwej, sklasyfikowanych na poziomie 1 i 2 hierarchii wartości godziwej, ewentualne przypadki, w których mogłoby nastąpić przeniesienie pomiędzy tymi poziomami są monitorowane przez Bank na podstawie wewnętrznych zasad. W przypadku jeśli wystąpi brak ceny rynkowej, służącej do wyceny bezpośredniej, przez okres ponad 5 dni roboczych następuje zmiana sposobu wyceny tego instrumentu, czyli przejście z wyceny bezpośredniej na wycenę z modelu, o ile dostępna jest zatwierdzona metoda wyceny z modelu dla tego instrumentu. Powrót do metody wyceny bezpośredniej następuje po okresie co najmniej 10 dni roboczych, w których cena rynkowa była dostępna w sposób ciągły. W przypadku braku ceny rynkowej dla skarbowych papierów dłużnych powyższe terminy wynoszą odpowiednio 2 i 5 dni roboczych.
Na dzień 30 czerwca 2021 roku na poziomie 1 hierarchii wartości Bank wykazał wartość godziwą obligacji rządowych przeznaczonych do obrotu w kwocie 949 596 tys. zł oraz wartość godziwą obligacji rządowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody w kwocie 28 257 459 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: odpowiednio 366 517 tys. zł i 32 375 426 tys. zł). Poziom 1 obejmuje również wartość godziwą obligacji korporacyjnych w kwocie 1 401 733 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 1 181 224 tys. zł).
Ponadto na dzień 30 czerwca 2021 roku poziom 1 obejmuje wartość akcji imiennych uprzywilejowanych Giełdy Papierów Wartościowych w kwocie 1 000 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 960 tys. zł).
Na dzień 30 czerwca 2021 roku poziom 1 obejmuje również zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych, notowanych na aktywnych rynkach, w kwocie 522 576 tys. zł.
Instrumenty te zostały sklasyfikowane do poziomu 1, ponieważ ich wycena polega na bezpośrednim wykorzystaniu rynkowych bieżących cen tych instrumentów pochodzących z aktywnych i płynnych rynków finansowych.
Poziom 2 hierarchii obejmuje głównie wartość godziwą bonów pieniężnych emitowanych przez NBP w kwocie 679 979 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 149 997 tys. zł), których wycena oparta jest na modelu NPV (dyskontowania przyszłych przepływów finansowych), który zasilany jest krzywymi stóp procentowych wyznaczonymi w drodze transformacji kwotowań pochodzących bezpośrednio z aktywnych i płynnych rynków finansowych.
Ponadto do poziomu 2 Bank zalicza wycenę pochodnych instrumentów finansowych, do wyceny których stosowane są modele, zgodne ze standardami i praktykami rynkowymi w tym zakresie, które są zasilane parametrami pochodzącymi bezpośrednio z rynków (np. kursami wymiany walut, zmiennościami implikowanymi opcji walutowych, wartościami indeksów i akcji giełdowych) lub parametrami będącymi transformacjami kwotowań pochodzących bezpośrednio z aktywnych i płynnych rynków finansowych (np. krzywe stóp procentowych).
Na poziomie 3 hierarchii wykazana jest wartość godziwa dłużnych komercyjnych papierów wartościowych emitowanych przez krajowe banki i przedsiębiorstwa (obligacje i certyfikaty depozytowe) w kwocie 1 923 714 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 1 882 836 tys. zł), obejmującej między innymi wartość godziwą instrumentu dłużnego wycenionego w wartości godziwej przez wynik finansowy, reprezentującego prawa do akcji uprzywilejowanych Visa Inc.
Poziom 3 obejmuje również wartość godziwą obligacji emitowanych przez jednostki budżetu terenowego w kwocie 36 367 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 36 335 tys. zł).
Wycena z modelu dla tych pozycji zakłada wycenę w oparciu o rynkową krzywą stóp procentowych skorygowaną o poziom spreadu kredytowego. Parametr spreadu kredytowego odzwierciedla ryzyko kredytowe emitenta papieru wartościowego i jest wyznaczany zgodnie z modelem wewnętrznym Banku. Model ten wykorzystuje parametry ryzyka kredytowego (np. PD, LGD) oraz informacje pozyskane z rynku (w tym spready implikowane z transakcji). Parametry PD i LGD nie są obserwowane na aktywnych rynkach i w związku z tym zostały wyznaczone na podstawie analiz statystycznych. Oba modele – wyceny instrumentów dłużnych oraz model spreadu kredytowego zostały zbudowane wewnętrznie w jednostkach ryzyka, zostały zaakceptowane przez Komitet Ryzyka Modeli i podlegają okresowemu monitoringowi oraz walidacji przeprowadzanej przez jednostkę niezależną od jednostek odpowiedzialnych za budowę i utrzymanie modelu.
Poziom 3 na dzień 30 czerwca 2021 roku obejmuje wartość kredytów i pożyczek udzielonych klientom w kwocie 15 817 475 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 14 075 396 tys. zł). Zasady wyznaczania wartości godziwej kredytów i pożyczek udzielonych klientom zostały opisane w Nocie 3.3.7. Sprawozdania finansowego mBanku za 2020 rok, opublikowanego w dniu 25 lutego 2021 roku.
Ponadto poziom 3 obejmuje wartość godziwą kapitałowych papierów wartościowych w kwocie 136 372 tys. zł (31 grudnia 2020 roku: 135 520 tys. zł). Kapitałowe papiery wartościowe wykazane w poziomie 3 wyceniane są metodą mnożników rynkowych. Wycena metodą mnożników rynkowych polega na określeniu wartości kapitałów własnych wycenianej spółki poprzez zastosowanie relacji wartości rynkowych kapitałów własnych lub wartości całości zaangażowanych kapitałów (wartości spółki) porównywalnych spółek do wybranych wielkości ekonomiczno-finansowych.
Zmiany w składzie Rady Nadzorczej mBanku S.A.
W dniu 15 marca 2021 roku wpłynęła rezygnacja Pani Sabine Schmittroth ze skutkiem od dnia 25 marca 2021 roku z członkostwa w Radzie Nadzorczej Banku.
Uchwałą Rady Nadzorczej mBanku S.A. z dnia 24 marca 2021 roku na stanowisko członka Rady Nadzorczej Banku z dniem 25 marca 2021 roku, na okres do czasu zakończenia obecnej kadencji Rady Nadzorczej, został powołany Pan Fred Arno Walter.
Od dnia 25 marca 2021 roku skład Rady Nadzorczej mBanku S.A. przedstawia się następująco:
W I półroczu 2021 roku na działalność Banku, w tym poprzez wpływ na poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe oraz na wynik odsetkowy, istotnie wpłynęła pandemia COVID-19 oraz działania w obszarze gospodarki podjęte w celu zapobiegania jej skutkom. Bank spodziewa się dalszego wpływu pandemii oraz działań z nią związanych, podjętych w Polsce i na świecie, na wyniki kolejnego kwartału 2021 roku.
Na III kwartał 2021 roku zaplanowane jest podjęcie przez Sąd Najwyższy uchwały w sprawie kredytów walutowych, którą szerzej opisano w Punkcie 27 Wybranych danych objaśniających "Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej". Bank przewiduje, że rozstrzygnięcia dokonane przez Sąd Najwyższy mogą mieć istotny wpływ na dalsze orzecznictwo sądów powszechnych oraz na wartość parametrów stosowanych przez Bank do ustalenia wpływu ryzyka prawnego związanego z kredytami hipotecznymi i mieszkaniowymi indeksowanymi do CHF.
Minimalny wymagany poziom współczynników kapitałowych na koniec czerwca 2021 roku wyniósł:
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego mBank S.A. oraz Grupa mBanku S.A. spełniają wymogi KNF w zakresie wymaganych współczynników kapitałowych, zarówno w ujęciu jednostkowym jak i skonsolidowanym.
W dniu 16 marca 2021 roku agencja ratingowa Fitch Ratings umieściła ratingi mBanku na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym (Rating Watch Negative).
Ponadto agencja obniżyła rating wsparcia (Support Rating-SR) dla mBanku z poziomu '3' do '5' i określiła minimalną ocenę wsparcia 'No Floor'. Po wycofaniu w dniu 4 marca 2021 roku ratingów Fitch dla spółki dominującej mBanku - Commerzbanku AG, agencja przypisała rating wsparcia dla mBanku na podstawie wsparcia dostępnego ze strony państwa polskiego.
W dniu 15 lipca 2021 roku mBank S.A. podpisał warunkową umowę sprzedaży udziałów w spółce zależnej Tele-Tech Investment Sp. z o.o. oraz obligacji wyemitowanych przez tę spółkę. Po spełnieniu warunków zawieszających, w dniu 19 lipca 2021 roku Bank sprzedał 100% udziałów w tej spółce oraz wszystkie posiadane przez Bank obligacje wyemitowane przez tę spółkę.
| Data | Imię i nazwisko | Stanowisko | Podpis |
|---|---|---|---|
| 02.08.2021 | Cezary Stypułkowski | Prezes Zarządu | (podpisano elektronicznie) |
| 02.08.2021 | Andreas Böger | Wiceprezes Zarządu ds. Finansów | (podpisano elektronicznie) |
| 02.08.2021 | Krzysztof Dąbrowski | Wiceprezes Zarządu ds. Operacji i Informatyki |
(podpisano elektronicznie) |
| 02.08.2021 | Cezary Kocik | Wiceprezes Zarządu ds. Bankowości Detalicznej |
(podpisano elektronicznie) |
| 02.08.2021 | Marek Lusztyn | Wiceprezes Zarządu ds. Zarządzania Ryzykiem |
(podpisano elektronicznie) |
| 02.08.2021 | Adam Pers | Wiceprezes Zarządu ds. Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej |
(podpisano elektronicznie) |
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.