ZUE S.A.

2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2594005FYDF78I9HEL86 2020-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2021-12-31 ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2021-12-31 ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 ifrs-full:RetainedEarningsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 ifrs-full:RetainedEarningsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2021-12-31 ifrs-full:RetainedEarningsMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-12-31 ifrs-full:TreasurySharesMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:TreasurySharesMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 ifrs-full:TreasurySharesMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-12-31 ifrs-full:TreasurySharesMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2021-12-31 ifrs-full:TreasurySharesMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 ifrs-full:TreasurySharesMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-12-31 ifrs-full:SharePremiumMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:SharePremiumMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 ifrs-full:SharePremiumMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-12-31 ifrs-full:SharePremiumMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 ifrs-full:SharePremiumMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2021-12-31 ifrs-full:SharePremiumMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-12-31 ifrs-full:IssuedCapitalMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2020-12-31 ifrs-full:IssuedCapitalMember 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 ifrs-full:IssuedCapitalMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-12-31 ifrs-full:IssuedCapitalMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 ifrs-full:IssuedCapitalMember 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2021-12-31 ifrs-full:IssuedCapitalMember iso4217:PLN xbrli:shares xbrli:shares 2594005FYDF78I9HEL86 2021-12-31 2594005FYDF78I9HEL86 2020-12-31 2594005FYDF78I9HEL86 2020-01-01 2020-12-31 iso4217:PLN 2594005FYDF78I9HEL86 2021-01-01 2021-12-31 Grupa Kapitałowa ZUE skonsolidowane sprawozdanie FINANSOWE za rok zakończony 31 grudnia 2021 sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej w kształcie zatwierdzonym przez Unię Europejską Kraków, 1 marca 2022 Spis treści Wybrane dane finansowe Grupy Kapitałowej ZUE Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitałach własnych Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych Dodatkowe informacje i objaśnienia do skonsolidowanego sprawozdania finansowego na dzień 31 grudnia 2021 roku 1. Informacje ogólne 1.1. Władze Jednostki Dominującej 1.2. Akcjonariusze Jednostki Dominującej 1.3. Skład Grupy Kapitałowej 1.4. Jednostki podlegające konsolidacji 1.5. Opis zmian w strukturze Grupy w 2021 roku wraz ze wskazaniem ich skutków 1.6. Przedmiot działalności Grupy Kapitałowej ZUE 1.7. Waluta funkcjonalna i waluta sprawozdawcza 2. Noty objaśniające do sprawozdania z całkowitych dochodów 2.1. Przychody 2.2. Koszty działalności operacyjnej 2.3. Pozostałe przychody operacyjne 2.4. Pozostałe koszty operacyjne 2.5. Przychody finansowe 2.6. Koszty finansowe 2.7. Podatek dochodowy 2.8. Składniki pozostałych całkowitych dochodów 2.9. Segmenty operacyjne 3. Kontrakty, Kaucje, Rezerwy, Zaliczki, Rozliczenia międzyokresowe bierne 3.1. Kontrakty budowlane 3.2. Kaucje z tytułu umów o budowę 3.3. Rezerwy 3.4. Odpisy 3.5. Zaliczki 3.6. Rozliczenia międzyokresowe bierne 4. Należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe 4.1. Należności z tytułu dostaw i usług i pozostałe należności 4.2. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 5. Kapitał własny 5.1. Kapitał akcyjny 5.2. Zysk (strata) przypadający na jedną akcję 5.3. Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej 5.4. Akcje własne 5.5. Zysk zatrzymany 6. Zadłużenie i zarządzanie kapitałem i płynnością 6.1. Kredyty bankowe i pożyczki 6.2. Leasing 6.3. Zarządzanie kapitałem 6.4. Zarządzanie ryzykiem finansowym 6.5. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 7. Pozostałe noty do sprawozdania finansowego 7.1. Rzeczowe aktywa trwałe 7.2. Nieruchomości inwestycyjne 7.3. Wartości niematerialne 7.4. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 7.5. Aktywa przeznaczone do sprzedaży 7.6. Wartość firmy 7.7. Inwestycje w jednostkach podporządkowanych 7.8. Pozostałe aktywa finansowe 7.9. Pozostałe aktywa 7.10. Pożyczki udzielone 7.11. Zapasy 7.12. Pozostałe zobowiązania finansowe 7.13. Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych 7.14. Instrumenty finansowe 7.15. Transakcje z jednostkami powiązanymi 7.16. Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej według stanu na dzień sporządzenia niniejszego raportu 7.17. Rozliczenia podatkowe 7.18. Wynagrodzenia członków naczelnego kierownictwa 7.19. Zobowiązania na rzecz dokonania zakupu rzeczowych aktywów trwałych 7.20. Aktywa i zobowiązania warunkowe 7.21. Działalność zaniechana 7.22. Zmiany szacunkowe 7.23. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy ZUE 7.24. Wpływ sytuacji w Ukrainie na działalność Grupy ZUE 8. Pozostałe noty objaśniające 8.1. Platforma zastosowanych Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 8.2. Istotne zasady rachunkowości 8.3. Podstawy szacowania niepewności 9. Zdarzenia po dniu bilansowym 10. Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego 11. Podpisy Stosowane skróty i oznaczenia: ZUE, Spółka, Emitent, Jednostka Dominująca ZUE S.A. z siedzibą w Krakowie, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000135388, akta rejestrowe prowadzone przez Sąd Rejonowy dla Krakowa–Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy 5 757 520,75 PLN, wpłacony w całości. Podmiot dominujący Grupy Kapitałowej ZUE. BPK Poznań Biuro Projektów Komunikacyjnych w Poznaniu Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000332405, akta rejestrowe prowadzone przez Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy, kapitał zakładowy 5 866 600 PLN, wpłacony w całości. Podmiot zależny od ZUE. Railway gft Railway gft Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000532311, akta rejestrowe prowadzone przez Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy 300 000 PLN, wpłacony w całości. Podmiot zależny od ZUE. RTI Railway Technology International Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000397032, akta rejestrowe prowadzone przez Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy 280 000 PLN, wpłacony w całości. Podmiot zależny od ZUE. RTI Germany Railway Technology International Germany GmbH w likwidacji z siedzibą w Görlitz, Niemcy, zarejestrowana w niemieckim rejestrze przedsiębiorców (niem. Handelsregister B, HRB) prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Dreźnie (niem. Amtsgericht Dresden) pod numerem HRB 36690. Kapitał zakładowy 25 000 EUR, wpłacony w całości. Wykreślnie spółki nastąpiło w dniu 14 lipca 2021 roku. Podmiot zależny od Railway Technology International Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie. Grupa ZUE, Grupa, Grupa Kapitałowa Grupa Kapitałowa ZUE, w skład której na dzień bilansowy wchodzą: ZUE, BPK Poznań, Railway gft, RTI. PLN, zł Złoty polski EUR Euro ksh Ustawa Kodeks Spółek Handlowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1526) Dane o wysokości kapitałów zakładowych są podane według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku. Wybrane dane finansowe Grupy Kapitałowej ZUE Podstawowe pozycje skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej przeliczone na euro: 31-12-2021 31-12-2021 31-12-2020 31-12-2020 tys. PLN tys. EUR tys. PLN tys. EUR Aktywa trwałe 175 512 38 160 168 539 36 521 Aktywa obrotowe 398 655 86 675 353 094 76 513 Aktywa przeznaczone do sprzedaży 3 340 726 3 340 724 Aktywa razem 577 507 125 561 524 973 113 758 Kapitał własny 166 403 36 179 154 649 33 512 Zobowiązania długoterminowe 57 034 12 400 51 910 11 249 Zobowiązania krótkoterminowe 353 704 76 902 318 048 68 918 Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 366 80 366 79 Pasywa razem 577 507 125 561 524 973 113 758 Podstawowe pozycje skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów przeliczone na euro: 2021 2021 2020 2020 tys. PLN tys. EUR tys. PLN tys. EUR Przychody ze sprzedaży 851 450 186 008 901 358 201 457 Koszt własny sprzedaży 816 414 178 354 870 040 194 457 Zysk (strata) brutto ze sprzedaży 35 036 7 654 31 318 7 000 Zysk (strata) z działalności operacyjnej 14 164 3 094 10 620 2 374 Zysk (strata) brutto 15 364 3 356 10 011 2 237 Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej 11 821 2 582 4 265 953 Suma całkowitych dochodów 11 754 2 568 4 208 941 Podstawowe pozycje skonsolidowanego sprawozdania przepływów pieniężnych przeliczone na euro: 2021 2021 2020 2020 tys. PLN tys. EUR tys. PLN tys. EUR Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej 109 826 23 993 16 314 3 646 Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej -3 995 -873 -6 051 -1 352 Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej -20 597 -4 500 -17 160 -3 835 Przepływy środków pieniężnych netto, razem 85 234 18 620 -6 897 -1 541 Środki pieniężne na początek okresu 23 487 5 089 30 378 7 133 Środki pieniężne na koniec okresu 108 736 23 641 23 487 5 089 Zasady przyjęte do przeliczania wybranych danych finansowych na euro: Pozycje sprawozdawcze Przyjęty kurs walutowy 31-12-2021 31-12-2020 31-12-2019 Pozycje aktywów i pasywów Średni kurs obowiązujący na dzień bilansowy 4,5994 4,6148 nie dotyczy Pozycje rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych Średnia arytmetyczna średnich kursów NBP ustalonych na ostatni dzień każdego zakończonego miesiąca okresu 4,5775 4,4742 nie dotyczy Pozycja „Środki pieniężne na początek okresu” oraz „Środki pieniężne na koniec okresu” w rachunku przepływów pieniężnych Średni kurs obowiązujący na dzień bilansowy 4,5994 4,6148 4,2585 Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów Działalność kontynuowana Nota nr 2021 2020 Przychody ze sprzedaży 2.1. 851 450 901 358 Koszt własny sprzedaży 2.2. 816 414 870 040 Zysk (strata) brutto na sprzedaży 35 036 31 318 Koszty zarządu 2.2. 25 123 23 405 Pozostałe przychody operacyjne 2.3. 5 686 4 624 Pozostałe koszty operacyjne 2.4. 1 435 1 917 Zysk (strata) na działalności operacyjnej 14 164 10 620 Przychody finansowe 2.5. 2 505 1 383 Koszty finansowe 2.6. 1 305 1 992 Zysk (strata) przed opodatkowaniem 15 364 10 011 Podatek dochodowy 2.7. 3 543 5 746 Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej 11 821 4 265 Zysk (strata) netto 11 821 4 265 Pozostałe całkowite dochody netto Składniki, które nie zostaną przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat: -67 -57 Zyski (straty) aktuarialne dotyczące programów określonych świadczeń 2.8. -67 -57 Pozostałe całkowite dochody netto razem -67 -57 Suma całkowitych dochodów 11 754 4 208 Liczba akcji 23 030 083 23 030 083 Skonsolidowany zysk netto przypisany: Akcjonariuszom Jednostki Dominującej 11 765 4 260 Udziałom niekontrolującym 56 5 Zysk (strata) netto przypadająca na akcję akcjonariuszom Jednostki Dominującej (w złotych) (podstawowy i rozwodniony) 5.2. 0,51 0,19 Suma całkowitych dochodów przypisana: Akcjonariuszom Jednostki Dominującej 11 698 4 203 Udziałom niedającym kontroli 56 5 Całkowity dochód ogółem na akcję (w złotych) 0,51 0,18 Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej AKTYWA Nota nr 31-12-2021 31-12-2020 dane przekształcone Aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe 7.1. 64 718 63 601 Nieruchomości inwestycyjne 7.2. 6 145 6 497 Wartości niematerialne 7.3. 2 716 2 073 Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 7.4. 41 510 41 900 Wartość firmy 7.6. 31 172 31 172 Inwestycje w jednostkach podporządkowanych 7.7. 0 0 Kaucje z tytułu umów o budowę 3.2. 7 431 8 515 Aktywa z tytułu podatku odroczonego 2.7. 21 778 14 557 Pozostałe aktywa finansowe 7.8. 42 0 Pozostałe aktywa 7.9. 0 224 Aktywa trwałe razem 175 512 168 539 Aktywa obrotowe Zapasy 7.11. 37 822 25 306 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 4.1. 137 057 149 222 Wycena długoterminowych kontraktów budowlanych 3.1. 107 149 146 929 Kaucje z tytułu umów o budowę 3.2. 3 713 4 371 Zaliczki 3,5. 3 425 3 123 Bieżące aktywa podatkowe 2.7. 32 0 Pożyczki udzielone 7.10. 0 10 Pozostałe aktywa finansowe 7.8. 105 0 Pozostałe aktywa 7.9. 616 646 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 6.5. 108 736 23 487 Aktywa obrotowe 398 655 353 094 Aktywa przeznaczone do sprzedaży 7.5. 3 340 3 340 Aktywa obrotowe razem 401 995 356 434 Aktywa razem 577 507 524 973 PASYWA Nota nr 31-12-2021 31-12-2020 dane przekształcone Kapitał własny Kapitał podstawowy 5.1. 5 758 5 758 Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej 5.3. 93 837 93 837 Akcje własne 5.4. -2 690 -2 690 Zyski zatrzymane 5.5. 69 287 57 589 Razem kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 166 192 154 494 Kapitał własny przypisany udziałom niedającym kontroli 211 155 Razem kapitał własny 166 403 154 649 Zobowiązania długoterminowe Długoterminowe pożyczki i kredyty bankowe 6.1. 0 4 443 Długoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 6.2. 14 248 12 020 Kaucje z tytułu umów o budowę 3.2. 24 068 18 821 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych 7.13. 1 864 1 411 Rezerwa na podatek odroczony 2.7. 284 129 Rezerwy długoterminowe 3.3. 16 570 15 086 Zobowiązania długoterminowe razem 57 034 51 910 Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 4.2. 134 916 135 073 Rozliczenia międzyokresowe bierne 3.6. 70 258 65 617 Wycena długoterminowych kontraktów budowlanych 3.1. 49 539 3 659 Kaucje z tytułu umów o budowę 3.2. 17 760 19 393 Zaliczki 3.5. 6 737 28 841 Krótkoterminowe pożyczki i kredyty bankowe 6.1. 7 964 13 108 Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 6.2. 6 289 9 130 Pozostałe zobowiązania finansowe 7.12. 36 36 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych 7.13. 42 057 33 313 Bieżące zobowiązania podatkowe 2.7. 1 098 5 Rezerwy krótkoterminowe 3.3. 17 050 9 873 Zobowiązania krótkoterminowe razem 353 704 318 048 Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 366 366 Zobowiązania razem 411 104 370 324 Pasywa razem 577 507 524 973 Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitałach własnych Kapitał podstawowy Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej Akcje własne Zyski zatrzymane Razem kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał własny przypadający udziałom niedającym kontroli Razem kapitał własny Stan na 1 stycznia 2021 roku 5 758 93 837 -2 690 57 589 154 494 155 154 649 Zmiana udziału w jednostkach zależnych 0 0 0 0 0 0 0 Wypłata dywidendy 0 0 0 0 0 0 0 Emisja akcji 0 0 0 0 0 0 0 Koszty emisji akcji 0 0 0 0 0 0 0 Wykup akcji 0 0 0 0 0 0 0 Zysk (strata) 0 0 0 11 765 11 765 56 11 821 Pozostałe całkowite dochody netto 0 0 0 -67 -67 0 -67 Inne 0 0 0 0 0 0 0 Stan na 31 grudnia 2021 roku 5 758 93 837 -2 690 69 287 166 192 211 166 403 Kapitał podstawowy Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej Akcje własne Zyski zatrzymane Razem kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał własny przypadający udziałom niedającym kontroli Razem kapitał własny Stan na 1 stycznia 2020 roku 5 758 93 837 -2 690 53 386 150 291 150 150 441 Zmiana udziału w jednostkach zależnych 0 0 0 0 0 0 0 Wypłata dywidendy 0 0 0 0 0 0 0 Emisja akcji 0 0 0 0 0 0 0 Koszty emisji akcji 0 0 0 0 0 0 0 Wykup akcji 0 0 0 0 0 0 0 Zysk (strata) 0 0 0 4 260 4 260 5 4 265 Pozostałe całkowite dochody netto 0 0 0 -57 -57 0 -57 Inne 0 0 0 0 0 0 0 Stan na 31 grudnia 2020 roku 5 758 93 837 -2 690 57 589 154 494 155 154 649 Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych 2021 2020 PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ Zysk / (strata) przed opodatkowaniem 15 364 10 011 Korekty o: Amortyzację 12 893 13 306 Zyski / (straty) z tytułu różnic kursowych -15 -6 Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 999 1 585 Zysk / (strata) ze zbycia inwestycji -524 -1 530 Wynik operacyjny przed zmianami w kapitale obrotowym 28 717 23 366 Zmiana stanu należności oraz kaucji z tytułu umów o budowę 13 960 36 542 Zmiana stanu zapasów -12 516 5 047 Zmiana stanu rezerw oraz zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych 17 750 -346 Zmiana stanu zobowiązań oraz kaucji z tytułu umów o budowę 3 372 -24 557 Zmiana stanu wyceny kontraktów budowlanych 85 660 -35 961 Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych biernych 4 641 4 195 Zmiana stanu zaliczek -22 406 7 550 Zmiana stanu pozostałych aktywów 30 480 Inne korekty 94 0 Zapłacony / (zwrócony) podatek dochodowy -9 476 -2 ŚRODKI PIENIĘŻNE NETTO Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ 109 826 16 314 PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ Wpływy ze sprzedaży wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 1 969 1 394 Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych -6 037 -7 370 Pożyczki udzielone 0 -90 Spłata pożyczek udzielonych 49 0 Odsetki otrzymane 24 15 ŚRODKI PIENIĘŻNE NETTO Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ -3 995 -6 051 PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ Kredyty i pożyczki otrzymane 4 109 20 303 Spłaty kredytów i pożyczek -12 990 -23 592 Płatności zobowiązań z tytułu leasingu -10 563 -12 352 Odsetki zapłacone z tytułu leasingu -780 -726 Pozostałe odsetki zapłacone -373 -793 PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ -20 597 -17 160 PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO RAZEM 85 234 -6 897 Różnice kursowe netto 15 6 ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY NA POCZĄTEK OKRESU 23 487 30 378 ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY NA KONIEC OKRESU, w tym: 108 736 23 487 - o ograniczonej możliwości dysponowania 15 159 3 759 ‎ Dodatkowe informacje i objaśnienia do skonsolidowanego sprawozdania finansowego na dzień ‎ 31 grudnia 2021 roku 1. Informacje ogólne Informacje podsumowujące o Grupie Kapitałowej ZUE Nazwa jednostki sprawozdawczej lub inne dane identyfikacyjne Grupa Kapitałowa ZUE Wyjaśnienie zmian w nazwie jednostki sprawozdawczej lub innych danych identyfikacyjnych, które to zmiany nastąpiły od zakończenia poprzedniego okresu sprawozdawczego 0 Siedziba jednostki 30-048 Kraków, ul. Kazimierza Czapińskiego 3 Forma prawna jednostki Spółka Akcyjna Państwo rejestracji Polska Adres zarejestrowanego biura jednostki 30-048 Kraków, ul. Kazimierza Czapińskiego 3 Podstawowe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej Grupa w 2021 roku realizowała usługi na terytorium Polski. Dodatkowo Grupa osiągnęła przychody ze sprzedaży materiałów za granicę do Rosji i Niemiec. Opis charakteru oraz podstawowego zakresu działalności jednostki Grupa prowadzi działalność budowlaną w ramach segmentów infrastruktury miejskiej oraz kolejowej, działalność projektową w zakresie miejskich i kolejowych układów komunikacyjnych oraz działalność handlową materiałów i akcesoriów niezbędnych do budowy torowisk. Nazwa jednostki dominującej ZUE Spółka Akcyjna Nazwa jednostki dominującej najwyższego szczebla grupy ZUE Spółka Akcyjna 1.1. Władze Jednostki Dominującej W ciągu okresu sprawozdawczego i do dnia sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego skład Zarządu ZUE nie uległ zmianie. Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, skład organów zarządczych i nadzorujących ZUE jest następujący: Zarząd: Wiesław Nowak Prezes Zarządu Anna Mroczek Wiceprezes Zarządu Jerzy Czeremuga Wiceprezes Zarządu Maciej Nowak Wiceprezes Zarządu Marcin Wiśniewski Wiceprezes Zarządu Rada Nadzorcza: Mariusz Szubra Przewodniczący Rady Nadzorczej Barbara Nowak Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Agnieszka Klimas Członek Rady Nadzorczej Piotr Korzeniowski Członek Rady Nadzorczej Bogusław Lipiński Członek Rady Nadzorczej Komitet Audytu: Mariusz Szubra Barbara Nowak Przewodniczący Komitetu Audytu Członek Komitetu Audytu Piotr Korzeniowski Członek Komitetu Audytu Na dzień 31 grudnia 2021 roku w skład Rady Nadzorczej wchodził Michał Lis. W dniu 12 stycznia 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ZUE podjęło uchwały w sprawie odwołania z Rady Nadzorczej ZUE Michała Lis oraz powołania do Rady Nadzorczej Agnieszki Klimas. Kryteria niezależności o których mowa w Ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (t. j. Dz. U. z 2020 poz. 1415) spełniają Agnieszka Klimas, Mariusz Szubra oraz Piotr Korzeniowski. 1.2. Akcjonariusze Jednostki Dominującej Zgodnie z posiadanymi informacjami akcjonariat Jednostki Dominującej według stanu na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania przedstawiał się następująco: Akcjonariusz Liczba akcji/głosów na dzień 1 marca 2022 roku % udział w kapitale zakładowym/ogólnej liczbie głosów Liczba akcji/głosów zgodnie z poprzednim raportem okresowym(1) % udział w kapitale zakładowym/ogólnej liczbie głosów Wiesław Nowak 14 400 320 62,53% 14 400 320 62,53% METLIFE OFE 1 460 000(2) 6,34% 1 460 000 6,34% PKO Bankowy OFE 1 780 786(3) 7,73% 1 780 786 7,73% Pozostali 5 388 977(4) 23,40% 5 388 977 23,40% Razem 23 030 083 100 23 030 083 100 (1) Dzień publikacji ostatniego raportu okresowego (skonsolidowany raport Grupy ZUE za III kwartały 2021): 17 listopada 2021 roku. (2) Stan posiadania na podstawie informacji udostępnionej przez KDPW na potrzeby Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ZUE zwołanego na dzień 22 czerwca 2021 roku, która zgodnie z najlepszą wiedzą Spółki pozostaje aktualna na dzień publikacji niniejszego sprawozdania. (3) Stan posiadania na podstawie informacji udostępnionej przez KDPW na potrzeby Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ZUE zwołanego na dzień 22 czerwca 2021 roku, która zgodnie z najlepszą wiedzą Spółki pozostaje aktualna na dzień publikacji niniejszego sprawozdania. (4) Zawiera 264 652 akcje ZUE odkupione przez Spółkę w ramach odkupu akcji własnych. 1.3. Skład Grupy Kapitałowej Na dzień bilansowy Grupa Kapitałowa ZUE składała się z: Jednostki Dominującej ZUE S.A., Biura Projektów Komunikacyjnych w Poznaniu Sp. z o.o., Railway Technology International Sp. z o.o., Railway gft Polska Sp. z o.o. Jednostką Dominującą w Grupie Kapitałowej ZUE jest ZUE Spółka Akcyjna z siedzibą w Krakowie, przy ul. Kazimierza Czapińskiego 3. Spółka została utworzona w dniu 20 maja 2002 roku. Siedzibą jednostki jest Kraków, Polska. Aktualnie Spółka jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w Sądzie Rejonowym dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000135388. ZUE poza działalnością budowlaną pełni rolę Jednostki Dominującej, koordynującej funkcjonowanie spółek zależnych oraz podejmującej działania zmierzające do optymalizacji kosztów operacyjnych Grupy Kapitałowej, między innymi poprzez koordynację: polityki inwestycyjnej, kredytowej, zarządzania zasobami ludzkimi i finansami, prowadzenia procesów zaopatrzenia materiałowego. Ponadto, rolą ZUE jest kreowanie jednolitej polityki handlowej i marketingowej Grupy Kapitałowej oraz promowanie potencjału Grupy ZUE wśród odbiorców. Struktura Grupy Kapitałowej na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego wygląda następująco: Spółka zależna – Biuro Projektów Komunikacyjnych w Poznaniu Sp. z o.o. została utworzona w dniu 15 czerwca 2009 roku. Siedzibą jednostki jest Poznań. Aktualnie spółka jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000332405. Spółka zależna – Railway gft Polska Sp. z o.o. została utworzona w dniu 21 października 2014 roku. Siedzibą jednostki jest Kraków. Aktualnie spółka jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w Sądzie Rejonowym dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000532311. Spółka zależna – Railway Technology International Sp. z o.o. została utworzona w dniu 20 lipca 2011 roku. Siedzibą jednostki jest Kraków. Aktualnie spółka jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000397032. Czas trwania działalności poszczególnych jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej na dzień sporządzenia sprawozdania jest nieograniczony. Sprawozdania finansowe wszystkich jednostek podporządkowanych sporządzone zostały za ten sam okres sprawozdawczy, co sprawozdanie Jednostki Dominującej, przy zastosowaniu spójnych zasad rachunkowości. Rokiem obrotowym dla Jednostki Dominującej oraz spółek wchodzących w skład Grupy jest rok kalendarzowy. 1.4. Jednostki podlegające konsolidacji Na dzień 31 grudnia 2021 roku konsolidacji podlegały następujące jednostki: Nazwa jednostki Siedziba Udziały na dzień ‎ 31 grudnia 2021 roku Udziały na dzień ‎ 31 grudnia 2020 roku Metoda konsolidacji ZUE S.A. Kraków Podmiot dominujący Podmiot dominujący Biuro Projektów Komunikacyjnych ‎ w Poznaniu Sp. z o.o. Poznań 100% 100% Pełna Railway gft Polska Sp. z o.o. Kraków 85% 85% Pełna ZUE jest uprawniona do kierowania polityką finansową i operacyjną BPK Poznań i Railway gft w związku z faktem, iż na dzień 31 grudnia 2021 roku była posiadaczem odpowiednio 100% i 85% udziałów w tych spółkach. Na dzień 31 grudnia 2021 roku ZUE było w posiadaniu 100% udziałów spółki Railway Technology International Sp. z o.o. Ze względu na nieistotny wpływ danych finansowych jednostki zależnej Railway Technology International Sp. z o.o. na sytuację majątkową i finansową Grupy spółka ta nie podlega konsolidacji. 1.5. Opis zmian w strukturze Grupy w 2021 roku wraz ze wskazaniem ich skutków Od początku 2021 roku do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania nie było istotnych zmian w strukturze Grupy ZUE, z wyjątkiem poniżej opisanych. W dniu 12 lipca 2021 roku odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników RTI, które podjęło uchwałę w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego RTI z kwoty 260 tys. PLN do kwoty 280 tys. PLN w drodze ustanowienia nowych 400 udziałów o wartości nominalnej 50 PLN każdy. Wszystkie nowe udziały o łącznej wartości 20 tys. PLN zostały objęte przez dotychczasowego wspólnika, czyli ZUE. W dniu 14 lipca 2021 roku w sądzie rejonowym w Dreźnie został dokonany wpis o zakończeniu procesu likwidacji i wykreśleniu spółki RTI Germany z rejestru, tym samym od tego dnia spółka ta nie widnieje w strukturach Grupy. 1.6. Przedmiot działalności Grupy Kapitałowej ZUE Aktualnie Grupa wyodrębnia trzy zagregowane segmenty sprawozdawcze w ramach oferowanych usług:  działalność budowlana, prowadzona przez ZUE,  działalność projektowa prowadzona przez BPK Poznań,  działalność handlową Railway gft. Segment działalności budowlanej obejmuje:  infrastrukturę miejską w zakresie:  budowy i modernizacji: torowisk tramwajowych, sieci trakcyjnej tramwajowej i trolejbusowej, podstacji trakcyjnych, oświetlenia ulicznego, linii kablowych, sygnalizacji ulicznych, układów drogowych, obiektów kubaturowych i teletechniki;  konserwacji i bieżącego utrzymania infrastruktury tramwajowej i oświetlenia ulicznego;  infrastrukturę kolejową w zakresie:  budowy i modernizacji: torowych układów kolejowych, trakcji kolejowej, urządzeń SRK i teletechniki, podstacji trakcyjnych, linii energetycznych, obiektów stacyjnych i obiektów inżynierskich. Grupa ZUE w 2021 roku koncentrowała się na świadczeniu usług budowlanych w ramach segmentów infrastruktury miejskiej oraz kolejowej. Grupa w oparciu o własne kompetencje i środki może realizować budowy obiektów inżynieryjnych jak również prace z zakresu robót żelbetowych takich jak np. wiadukty, mosty, przepusty, mury oporowe czy ekrany akustyczne. Działalność projektowa w zakresie miejskich i kolejowych układów komunikacyjnych jest uzupełnieniem działalności budowlanej w wymienionym powyżej zakresie. W ramach działalności handlowej Grupa oferuje materiały i akcesoria niezbędne do budowy torowisk w tym:  szyny: kolejowe, tramwajowe, podsuwnicowe, profile specjalne, szyny pośrednie i wąskotorowe;  podkłady: stalowe, strunobetonowe, drewniane;  rozjazdy i części do rozjazdów;  akcesoria do budowy torów tramwajowych i kolejowych;  kruszywa;  technologie specjalne: nawierzchnie bezpodsypkowe RHEDA 2000®, systemy tramwajowe RHEDA CITY C, RHEDA CITY GREEN, podkłady stalowe „Ypsylon”. Dane finansowe segmentów operacyjnych zostały zaprezentowane w nocie nr 2.9. 1.7. Waluta funkcjonalna i waluta sprawozdawcza Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w polskich złotych (PLN). Polski złoty jest walutą funkcjonalną i sprawozdawczą Grupy. Dane w sprawozdaniu finansowym zostały wykazane w tysiącach złotych, chyba że w konkretnych sytuacjach zostały podane z większą dokładnością. 2. Noty objaśniające do sprawozdania z całkowitych dochodów 2.1. Przychody ‎ 2021 2020 Przychody z tytułu umów o budowę 764 112 835 543 Przychody ze świadczenia usług 11 067 15 065 Przychody ze sprzedaży towarów, materiałów i surowców 76 271 50 750 Razem 851 450 901 358 W pozycji przychody z tytułu umów o budowę Grupa ujmuje przychody z działalności budowlanej i projektowej. Przychody te realizowane są na podstawie umów, rozliczanych w oparciu o zużyty czas i nakłady. Usługi realizowane w ramach umów o budowę przekazywane są bezpośrednio klientowi w miarę wykonania prac. Grupa w 2021 roku realizowała usługi na terytorium Polski. Dodatkowo Grupa osiągnęła przychody ze sprzedaży materiałów za granicę do Rosji i Niemiec w łącznej kwocie 594 tys. PLN. Koncentracja przychodów przekraczających 10% ogółu przychodów ze sprzedaży 2021 2020 Kontrahent A 627 404 644 477 Znaczącym odbiorcą Grupy w 2021 roku była spółka PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., której udział w sprzedaży wyniósł około 74% łącznych przychodów ze sprzedaży Grupy w 2021 roku. 2.2. Koszty działalności operacyjnej 2021 2020 Zmiana stanu produktów -454 346 Amortyzacja 12 893 13 306 Zużycie materiałów i energii, w tym: 165 983 180 082 - zużycie materiałów 158 260 173 534 - zużycie energii 7 723 6 548 Usługi obce 449 362 514 636 Koszty świadczeń pracowniczych 129 384 119 719 Podatki i opłaty 1 816 1 759 Pozostałe koszty 19 379 18 546 Wartość sprzedanych towarów i materiałów 63 174 45 051 Razem 841 537 893 445 2021 2020 Koszt własny sprzedaży 816 414 870 040 Koszty zarządu 25 123 23 405 Razem 841 537 893 445 Amortyzacja 2021 2020 Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych 9 006 8 399 Amortyzacja praw do użytkowania aktywów 3 219 4 434 Amortyzacja wartości niematerialnych 289 93 Amortyzacja inwestycji w nieruchomości 379 380 Razem 12 893 13 306 2.3. Pozostałe przychody operacyjne 2021 2020 Zyski ze zbycia aktywów: 646 514 Zysk ze sprzedaży majątku trwałego 646 514 Pozostałe przychody operacyjne: 5 040 4 110 Odszkodowania, kary 3 581 130 Rozwiązanie odpisów aktualizujących należności 604 989 Rozwiązanie ZFŚS 0 1 174 Zwrot kosztów postepowań sądowych 102 126 Wykonawstwo zastępcze 415 181 Rozwiązanie odpisów na zapasy 190 6 Rozwiązanie odpisów na nieruchomość inwestycyjną 0 1 000 Dotacje 0 380 Pozostałe 148 124 Razem 5 686 4 624 W pozycji „Odszkodowania, kary” ujęto kwotę 2,9 mln PLN, którą ZUE obciążyła podwykonawcę tytułem odszkodowania za niewykonanie i nienależyte wykonanie umowy oraz za uchybienie terminów w zakresie realizacji prac. 2.4. Pozostałe koszty operacyjne 2021 2020 Straty ze zbycia aktywów 0 0 Strata ze sprzedaży majątku trwałego 0 0 Pozostałe koszty operacyjne: 1 435 1 917 Darowizny 34 6 Odszkodowania, kary 58 0 Utworzenie odpisów aktualizujących należności 334 1 062 Koszty postępowań spornych 512 603 Wykonawstwo zastępcze 415 181 Pozostałe 82 65 Razem 1 435 1 917 2.5. Przychody finansowe 2021 2020 Przychody odsetkowe: 242 467 Odsetki od lokat bankowych 87 127 Odsetki od pożyczek 5 0 Odsetki od należności 150 340 Pozostałe przychody finansowe 2 263 916 Zysk na różnicach kursowych 10 0 Dyskonto pozycji długoterminowych 2 201 895 Pozostałe 52 21 Razem 2 505 1 383 2.6. Koszty finansowe 2021 2020 Koszty odsetkowe 1 209 1 581 Odsetki od kredytów 162 289 Odsetki od pożyczek 215 508 Odsetki od leasingów 782 726 Odsetki od zobowiązań handlowych i pozostałych 50 58 Pozostałe koszty finansowe 96 411 Strata na różnicach kursowych 45 156 Dyskonto pozycji długoterminowych 0 158 Koszty prowizji finansowych 0 42 Pozostałe 51 55 Razem 1 305 1 992 2.7. Podatek dochodowy Podatek dochodowy ujęty w sprawozdaniu z całkowitych dochodów 2021 2020 Podatek dochodowy bieżący 10 569 7 Podatek odroczony -7 026 5 739 Obciążenie (uznanie) wyniku finansowego 3 543 5 746 Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych. Zastosowanie tych przepisów różnicuje zysk (stratę) podatkową od księgowego zysku (straty) netto, w związku z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu i kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów oraz pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie będą podlegały opodatkowaniu. Obciążenia podatkowe są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku obrotowym. W zakresie podatku dochodowego Grupa Kapitałowa podlega przepisom ogólnym w tym zakresie. Grupa nie tworzy podatkowej grupy kapitałowej, jak również nie prowadzi działalności w Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Rok podatkowy i bilansowy pokrywają się z rokiem kalendarzowym. Podatek dochodowy bieżący 2021 2020 Zysk (strata) brutto 15 364 10 011 Różnica pomiędzy zyskiem (stratą) brutto a podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym : 39 033 -12 931 - różnice pomiędzy zyskiem brutto a dochodem do opodatkowania wynikające z kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania według przepisów podatkowych i przychodów nie będących przychodami według przepisów podatkowych oraz dodatkowych przychodów i kosztów podatkowych 82 051 -12 061 - inne różnice (m.in. strata z lat ubiegłych) -43 018 -870 Dochód/Strata 54 397 -2 920 Podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym 55 627 37 Podatek dochodowy według obowiązującej stawki 19% 10 569 7 Podatek dochodowy bieżący 10 569 7 Podatek dochodowy według efektywnej stopy procentowej 2021 2020 Zysk (strata) brutto 15 364 10 011 Podatek dochodowy według stawki 19% 2 918 1 902 Efekt podatkowego ujęcia: 7 374 -2 491 -Wykorzystania strat podatkowych z lat ubiegłych 8 173 165 -Kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania według przepisów podatkowych 9 301 4 911 -Przychodów nie będących przychodami według przepisów podatkowych -15 579 7 321 -Kosztów podatkowych nie będących kosztem bilansowym 9 508 1 599 -Przychodów podatkowych nie będących przychodem bilansowym 175 1 683 Aktualizacja wartości aktywów z tytułu podatku odroczonego (strata br.) 277 596 Podatek odroczony -7 026 5 739 Podatek dochodowy wg efektywnej stopy podatkowej 3 543 5 746 efektywna stopa podatkowa 23% 57% Bieżące aktywa i zobowiązania podatkowe 31-12-2021 31-12-2020 Bieżące aktywa podatkowe Należny zwrot podatku 32 0 Bieżące zobowiązania podatkowe Podatek do zapłaty 1 098 5 Saldo podatku odroczonego 2021 2020 Stan podatku odroczonego na początek okresu 14 428 20 154 Różnice przejściowe dotyczące składników aktywów z tytułu podatku odroczonego: 52 431 43 328 Rezerwy na koszty i rozliczenia międzyokresowe bierne 25 372 21 613 Dyskonto należności 182 132 Zobowiązania z tytułu leasingu operacyjnego 3 050 2 155 Odpisy aktualizujące 946 1 036 Gwarancje, ubezpieczenia rozliczane w czasie 2 651 2 114 Produkcja w toku podatkowa 10 562 15 319 Wycena kontraktów długoterminowych 9 413 695 Pozostałe 255 264 Różnice przejściowe dotyczące składników rezerwy z tytułu podatku odroczonego: 35 079 41 072 Wycena kontraktów długoterminowych 20 358 27 917 Różnica pomiędzy wartością bilansową i podatkową rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych 13 546 12 444 Dyskonto zobowiązań 1 175 705 Pozostałe 0 6 Niewykorzystane straty podatkowe i pozostałe ulgi do rozliczenia w przyszłych okresach: 4 142 12 172 Straty podatkowe 4 142 12 172 Razem różnice przejściowe dotyczące składników aktywów z tytułu podatku odroczonego: 56 573 55 500 Razem różnice przejściowe dotyczące składników rezerwy z tytułu podatku odroczonego: 35 079 41 072 Saldo podatku odroczonego na koniec okresu 21 494 14 428 Zmiana stanu podatku odroczonego, w tym: 7 066 -5 726 - odniesiony w dochód 7 026 -5 739 - odniesiony na kapitał własny 40 13 Podatek odroczony ujęty w kapitale wynika z wyliczenia podatku od zysków/strat aktuarialnych zaprezentowanych w pozostałych całkowitych dochodach. 2.8. Składniki pozostałych całkowitych dochodów Składniki pozostałych całkowitych dochodów przedstawiają się następująco: 2021 2020 Zyski (straty) aktuarialne dotyczące programów określonych świadczeń -107 -70 Podatek odroczony 40 13 Kwota ujęta w pozostałych całkowitych dochodach -67 -57 2.9. Segmenty operacyjne Podstawowy podział sprawozdawczości Grupy ZUE oparty jest na segmentach branżowych. W celu przedstawienia informacji w sposób pozwalający na właściwą ocenę rodzaju i skutków finansowych działań gospodarczych prowadzonych przez Grupę, zgodnie z wymaganiami MSSF 8, Zarząd ZUE wydzielił trzy zagregowane segmenty sprawozdawcze w ramach oferowanych usług: ● działalność budowlana, ● działalność projektowa, ● działalność handlowa. Segmenty te spełniają łącznie poniższe zasady: ● dokonanie agregacji nie podważa podstawowych zasad i celu MSSF 8, ● segmenty wykazują podobną charakterystykę ekonomiczną, ● segmenty są podobne pod względem: charakteru produktów i usług, procesu produkcyjnego, klasy i typu odbiorców, metody dystrybucji produktów i usług. Działalność budowlana, prowadzona przez ZUE, obejmuje budowę i kompleksową modernizację miejskich układów komunikacyjnych, budowę i kompleksową modernizację linii kolejowych, usługi w zakresie sieci energetycznych oraz energoelektroniki, obiektów inżynieryjnych. Segment działalności projektowej w zakresie miejskich i kolejowych układów komunikacyjnych jest uzupełnieniem działalności budowlanej. Do tego segmentu Grupa zalicza kontrakty realizowane przez spółkę BPK Poznań. Segment działalności handlowej w zakresie materiałów stosowanych przy budowie i remontach torowisk jest również uzupełnieniem działalności budowlanej. Do tego segmentu Grupa zalicza działalność prowadzoną przez spółkę Railway gft. Zasady rachunkowości zastosowane w segmentach są takie same jak zasady zaprezentowane w opisie znaczących zasad rachunkowości. Grupa rozlicza sprzedaż i transfery między segmentami w oparciu o bieżące ceny rynkowe, podobnie jak przy transakcjach ze stronami trzecimi. Wyniki segmentów sprawozdawczych za 2021 rok przedstawiają się następująco: Działalność budowlana Działalność handlowa Działalność projektowa Wyłączenia Razem Grupa Przychody ze sprzedaży 781 383 73 126 9 602 -12 661 851 450 w tym: Przychody od klientów zewnętrznych 780 715 63 291 6 946 498 851 450 Sprzedaż między segmentami 668 9 835 2 656 -13 159 0 w tym: Przychody z tytułu umów o budowę 756 660 0 9 602 -2 150 764 112 Przychody ze świadczenia usług 11 680 63 0 -676 11 067 Przychody ze sprzedaży towarów, materiałów i surowców 13 043 73 063 0 -9 835 76 271 Zysk brutto ze sprzedaży 29 912 3 947 1 509 -332 35 036 Przychody / koszty finansowe 1 727 -519 -24 16 1 200 Odsetki otrzymane 106 0 0 -82 24 Odsetki zapłacone -990 -223 -21 81 -1 153 Zysk przed opodatkowaniem 15 437 704 -555 -222 15 364 Podatek dochodowy 3 296 133 157 -43 3 543 Zysk netto 12 141 571 -712 -179 11 821 Amortyzacja 12 660 34 158 41 12 893 Rzeczowe aktywa trwałe 64 623 18 77 0 64 718 Aktywa trwałe 175 213 162 423 -286 175 512 Aktywa razem 552 172 22 608 11 775 -9 048 577 507 Zobowiązania razem 386 502 21 099 12 040 -8 537 411 104 Grupa 2021 roku realizowała prace na terytorium Polski. Dodatkowo Grupa osiągnęła przychody ze sprzedaży materiałów za granicę do Rosji i Niemiec w kwocie 594 tys. PLN. Wyniki segmentów sprawozdawczych za 2020 rok przedstawiają się następująco: Działalność budowlana Działalność handlowa Działalność projektowa Wyłączenia Razem Grupa Przychody ze sprzedaży 849 649 52 395 11 082 -11 768 901 358 w tym: Przychody od klientów zewnętrznych 845 183 46 694 9 055 426 901 358 Sprzedaż między segmentami 4 466 5 701 2 027 -12 194 0 w tym: Przychody z tytułu umów o budowę 829 982 0 11 082 -5 521 835 543 Przychody ze świadczenia usług 15 412 199 0 -546 15 065 Przychody ze sprzedaży towarów, materiałów i surowców 4 255 52 196 0 -5 701 50 750 Zysk brutto ze sprzedaży 28 023 2 492 1 081 -278 31 318 Przychody / koszty finansowe 253 -640 -251 29 -609 Odsetki otrzymane 34 0 0 -19 15 Odsetki zapłacone -1 273 -230 -35 19 -1 519 Zysk przed opodatkowaniem 10 035 2 158 -184 10 011 Podatek dochodowy 5 673 23 84 -34 5 746 Zysk netto 4 362 -21 74 -150 4 265 Amortyzacja 13 137 7 184 -22 13 306 Rzeczowe aktywa trwałe 63 380 29 150 42 63 601 Aktywa trwałe 167 782 470 646 -359 168 539 Aktywa razem 503 270 12 637 14 750 -5 684 524 973 Zobowiązania razem 349 674 11 698 14 303 -5 351 370 324 Grupa w 2020 roku realizowała prace na terytorium Polski. Dodatkowo Grupa osiągnęła przychody ze sprzedaży materiałów za granicę do Rosji i Niemiec w kwocie 494 tys. PLN. 3. Kontrakty, Kaucje, Rezerwy, Zaliczki, Rozliczenia międzyokresowe bierne 3.1. Kontrakty budowlane 31-12-2021 31-12-2020 Aktywa (wybrane dane bilansowe) 152 077 185 048 - Wycena długoterminowych kontraktów budowlanych 107 149 146 929 - Zaliczki przekazane na poczet realizowanych kontraktów 3 425 3 123 - Kaucje z tytułu umów o budowę zatrzymane przez odbiorców 11 144 12 886 - Zapasy 30 359 22 110 Pasywa (wybrane dane bilansowe) 200 329 159 805 - Wycena długoterminowych kontraktów budowlanych 49 539 3 659 - Rezerwy na koszty kontraktów 68 636 64 169 - Zaliczki otrzymane na poczet realizowanych kontraktów 6 737 28 841 - Kaucje z tytułu umów o budowę zatrzymane dostawcom 41 828 38 214 - Rezerwy na naprawy gwarancyjne 19 059 16 850 - Rezerwy na przewidywane straty na kontraktach 14 530 8 072 3.2. Kaucje z tytułu umów o budowę 31-12-2021 31-12-2020 Zatrzymane przez odbiorców – do zwrotu po upływie 12 miesięcy 7 431 8 515 Zatrzymane przez odbiorców – do zwrotu w ciągu 12 miesięcy 3 713 4 371 Ogółem kaucje z tytułu umów o budowę zatrzymane przez odbiorców 11 144 12 886 Zatrzymane dostawcom – do zwrotu po upływie 12 miesięcy 24 068 18 821 Zatrzymane dostawcom – do zwrotu w ciągu 12 miesięcy 17 760 19 393 Ogółem kaucje z tytułu umów o budowę zatrzymane dostawcom 41 828 38 214 Realizowane przez Grupę umowy o roboty budowlane i umowy o dzieło przewidują obowiązek ustanowienia zabezpieczeń należytego i terminowego wykonania przedmiotu umowy oraz usunięcia wad i usterek w postaci kaucji bądź gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej. Przy okresach ważności gwarancji bankowych powyżej 37 miesięcy banki ustanawiają dodatkowe zabezpieczenie w postaci kaucji pieniężnej. Dyskonto kaucji długoterminowych 31-12-2021 31-12-2020 Dyskonto kaucji długoterminowych z tytułu umów o budowę zatrzymanych przez odbiorców 953 683 Dyskonto kaucji długoterminowych z tytułu umów o budowę zatrzymanych dostawcom 3 229 1 983 2021 2020 Przychody finansowe z dyskonta kaucji 976 671 Podatek odroczony 185 127 Wpływ netto na sprawozdanie z całkowitych dochodów 791 544 Struktura wiekowa przeterminowanych należnych kaucji z tytułu umów o budowę (wartości nominalne przed dyskontowaniem) 31-12-2021 31-12-2020 Kaucje z tytułu umów o budowę przeterminowane, niespłacone w okresie: – do 1 miesiąca 0 0 – powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy 0 0 – powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy 0 0 – powyżej 6 miesięcy do 1 roku 0 0 – powyżej 1 roku 11 11 Razem kaucje z tytułu umów o budowę przeterminowane (brutto) 11 11 Odpisy aktualizujące -11 -11 Razem kaucje z tytułu umów o budowę przeterminowane (netto) 0 0 Informacja o stopie dyskontowej Efektywna stopa procentowa w 2021 roku zastosowana do dyskontowania kaucji gwarancyjnych wynosiła 3% (w 2020 roku 2,1%). 3.3. ‎ Rezerwy Rezerwy (z tytułu) 01-01-2021 Utworzenie Wykorzy-stanie Rozwiązanie Przekwalifi-kowanie 31-12-2021 Pozycja bilansu Rezerwy długoterminowe: 16 497 3 229 19 45 -1 228 18 434 Rezerwy na świadczenia pracownicze 1 411 498 0 45 0 1 864 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych (długoterminowe) Rezerwy na naprawy gwarancyjne 15 086 2 731 19 0 -1 228 16 570 Rezerwy długoterminowe Pozostałe rezerwy 0 0 0 0 0 0 Rezerwy długoterminowe Rezerwy krótkoterminowe: 32 586 40 367 19 503 6 187 1 228 48 491 Rezerwy na świadczenia pracownicze 22 713 28 958 19 215 1 015 0 31 441 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych (krótkoterminowe) Rezerwy na naprawy gwarancyjne 1 764 100 271 332 1 228 2 489 Rezerwy krótkoterminowe Rezerwa na stratę na kontraktach 8 072 11 298 0 4 840 0 14 530 Rezerwy krótkoterminowe Pozostałe rezerwy 37 11 17 0 0 31 Rezerwy krótkoterminowe Razem rezerwy: 49 083 43 596 19 522 6 232 0 66 925 Rezerwa na naprawy gwarancyjne tworzona jest dla kontraktów budowlanych, dla których Grupa udzieliła gwarancji, w zależności od wartości przychodów. Wysokość rezerw może podlegać zmniejszeniu lub zwiększeniu, na podstawie prowadzonych przeglądów wykonanych robót budowlanych w kolejnych latach gwarancji. Rozwiązanie rezerw na przewidywane straty na kontraktach wynika ze wzrostu zaawansowania prac na kontraktach. Wypadkową wzrostu zaawansowania prac są ponoszone koszty. Przy wzroście zaawansowania prac na projektach ze stratą, rezerwa na stratę jest sukcesywnie rozwiązywana. Dane porównawcze: Rezerwy (z tytułu) 01-01-2020 Utworzenie Wykorzy-stanie Rozwiązanie Przekwalifi-kowanie 31-12-2020 Pozycja bilansu Rezerwy długoterminowe: 14 541 4 200 272 877 -1 095 16 497 Rezerwy na świadczenia pracownicze 2 092 196 0 877 0 1 411 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych (długoterminowe) Rezerwy na naprawy gwarancyjne 12 449 4 004 272 0 -1 095 15 086 Rezerwy długoterminowe Pozostałe rezerwy 0 0 0 0 0 0 Rezerwy długoterminowe Rezerwy krótkoterminowe: 35 539 29 519 17 390 16 177 1 095 32 586 Rezerwy na świadczenia pracownicze 19 597 22 425 17 275 2 034 0 22 713 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych (krótkoterminowe) Rezerwy na naprawy gwarancyjne 1 742 55 103 1 025 1 095 1 764 Rezerwy krótkoterminowe Rezerwa na stratę na kontraktach 14 193 6 997 0 13 118 0 8 072 Rezerwy krótkoterminowe Pozostałe rezerwy 7 42 12 0 0 37 Rezerwy krótkoterminowe Razem rezerwy: 50 080 33 719 17 662 17 054 0 49 083 3.4. Odpisy Zmiany stanu odpisów Odpisy (z tytułu) 01-01-2021 Utworzenie Wykorzystanie Rozwiązanie 31-12-2021 Odpisy: 26 075 8 663 4 809 16 29 913 Odpisy na rzeczowe aktywa trwałe 0 0 0 0 0 Odpisy na aktywa z tytułu prawa do użytkowania 0 0 0 0 0 Odpisy na nieruchomości inwestycyjne 770 0 0 0 770 Odpisy na zapasy 191 0 190 0 1 Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług w związku ze wzrostem ryzyka kredytowego 24 914 8 360 4 619 13 28 642 Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług - początkowy na oczekiwane straty kredytowe 189 300 0 0 489 Odpisy na kaucje 11 3 0 3 11 Razem odpisy: 26 075 8 663 4 809 16 29 913 Na kwotę 29 mln PLN odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług składają się:  wystawiane przez Spółkę noty obciążeniowe za kary, odszkodowania i wykonawstwo zastępcze w wysokości 27 mln. Kwota ta ma charakter jedynie prezentacyjny ponieważ noty te w momencie ich wystawienia nie stanowią przychodu Spółki. Największymi pozycjami są noty wystawiane w latach ubiegłych w kwocie 21 mln PLN,  sprawy sądowe i egzekucyjne w kwocie 1 mln z lat ubiegłych,  należności wątpliwe w kwocie 1 mln (w tym 0,9 mln z lat ubiegłych). Zmiany odpisu z tytułu utraty wartości należności Zmiana odpisów aktualizujących należności z tytułu dostaw i usług, które wpłynęły na wynik finansowy to rozwiązanie odpisów w kwocie 604 tys. PLN oraz utworzenie odpisów w kwocie 334 tys. PLN. Pozostała kwota zmiany ma charakter jedynie prezentacyjny i wynika między innymi z wystawianych przez Grupę not obciążeniowych za kary i odszkodowania, które w momencie ich wystawienia nie stanowią przychodu Grupy. Dane porównawcze: Odpisy (z tytułu) 01-01-2020 Utworzenie Wykorzystanie Rozwiązanie 31-12-2020 Odpisy: 21 056 7 672 1 436 1 217 26 075 Odpisy na rzeczowe aktywa trwałe 0 0 0 0 0 Odpisy na aktywa z tytułu prawa do użytkowania 0 0 0 0 0 Odpisy na nieruchomości inwestycyjne 1 770 0 0 1 000 770 Odpisy na zapasy 197 0 6 0 191 Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług w związku ze wzrostem ryzyka kredytowego 18 889 7 672 1 430 217 24 914 Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług - początkowy na oczekiwane straty kredytowe 189 0 0 0 189 Odpisy na kaucje 11 0 0 0 11 Razem odpisy: 21 056 7 672 1 436 1 217 26 075 3.5. Zaliczki 31-12-2021 31-12-2020 Zaliczki przekazane na poczet realizowanych kontraktów 3 425 3 123 Pozostałe zaliczki 47 47 Odpisy na zaliczki -47 -47 Razem zaliczki należne 3 425 3 123 31-12-2021 31-12-2020 Zaliczki otrzymane na poczet realizowanych kontraktów 6 737 28 841 Razem zaliczki naliczone 6 737 28 841 3.6. Rozliczenia międzyokresowe bierne 31-12-2021 31-12-2020 Rezerwy na koszty kontraktów 68 636 64 169 Pozostałe rozliczenia międzyokresowe bierne 1 622 1 448 Razem 70 258 65 617 4. Należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe 4.1. Należności z tytułu dostaw i usług i pozostałe należności 31-12-2021 31-12-2020 Należności z tytułu dostaw i usług 161 414 170 035 Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług w związku ze wzrostem ryzyka kredytowego -28 642 -24 914 Odpis aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług - początkowy na oczekiwane straty kredytowe -489 -189 Należności budżetowe inne niż podatek dochodowy od osób prawnych 632 0 Inne należności 4 142 4 290 Razem należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 137 057 149 222 W pozycji inne należności znajduje się ustanowione zabezpieczenie pod umowę o finansowanie w wysokości 4 000 tys. PLN. Analiza wiekowa należności z tytułu dostaw i usług 31-12-2021 31-12-2020 Należności nieprzeterminowane 129 800 143 371 Należności przeterminowane, ale nieobarczone utratą wartości 2 978 1 750 1-30 dni 2 142 1 086 31-60 dni 12 211 61-90 dni 1 43 91-180 dni 3 156 181-360 dni 321 253 powyżej 360 dni 499 1 Należności przeterminowane, na które zostały utworzone odpisy aktualizujące 28 636 24 914 1-30 dni 231 41 31-60 dni 1 1 052 61-90 dni 49 1 151 91-180 dni 165 1 801 181-360 dni 4 038 3 697 powyżej 360 dni 24 152 17 172 Razem należności z tytułu dostaw i usług (brutto) 161 414 170 035 Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług -28 642 -24 914 Razem należności z tytułu dostaw i usług (netto) 132 772 145 121 Koncentracja należności z tytułu dostaw i usług (brutto) przekraczających 10% ogółu należności 31-12-2021 31-12-2020 Kontrahent A 101 121 109 457 Koncentracja ryzyka kredytowego jest ograniczona ze względu na dużą wiarygodność płatniczą kontrahenta wymienionego powyżej, która oceniana jest m.in. poprzez analizę jego sytuacji finansowej, jak również fakt spełnienia przez tego kontrahenta dodatkowych wymogów dotyczących rozliczania środków unijnych. Grupa realizuje kontrakty budowlane dla Kontrahenta A od wielu lat. Współwłaścicielem Kontrahenta A jest Skarb Państwa co dodatkowo podwyższa jego wiarygodność płatniczą. Wobec tego Zarząd ZUE uważa, że nie ma potrzeby tworzenia dodatkowych rezerw. 4.2. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 31-12-2021 31-12-2020 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 117 208 131 382 Zobowiązania budżetowe inne niż podatek dochodowy od osób prawnych 17 466 3 475 Inne zobowiązania 242 216 Razem zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 134 916 135 073 Analiza wiekowa zobowiązań z tytułu dostaw i usług 31-12-2021 31-12-2020 Zobowiązania nieprzeterminowane 116 375 127 412 Zobowiązania przeterminowane 833 3 970 1-30 dni 646 3 183 31-60 dni 40 185 61-90 dni 0 39 91-180 dni 1 0 181-360 dni 0 193 powyżej 360 dni 146 370 Razem zobowiązania z tytułu dostaw i usług 117 208 131 382 5. ‎ Kapitał własny 5.1. Kapitał akcyjny Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość zarejestrowanego kapitału akcyjnego i wykazanego w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wyniosła 5 757 520,75 PLN. Skład kapitału akcyjnego na dzień 1 marca 2022 roku (dane w PLN) Seria/emisja Rodzaj akcji Liczba akcji Wartość serii/emisji wg wartości nominalnej Sposób pokrycia kapitału Data rejestracji (Prawo do dywidendy od daty rejestracji) seria A zwykłe na okaziciela 16 000 000 4 000 000,00 Aport 12 lipca 2002 seria B zwykłe na okaziciela 6 000 000 1 500 000,00 Pokryte w całości wkładem pieniężnym w drodze emisji 19 października 2010 seria C na okaziciela - "Akcje Połączeniowe" 1 030 083 257 520,75 Pokryte w całości wkładem pieniężnym w drodze emisji 20 grudnia 2013 Razem 23 030 083 5 757 520,75 Akcje serii A, B oraz C nie są uprzywilejowane oraz nie mają ograniczonych praw do akcji. Na dzień 31 grudnia 2021 roku skład kapitału akcyjnego przedstawiał się tak samo jak na dzień 1 marca 2022 roku. 5.2. Zysk (strata) przypadający na jedną akcję (dane w PLN) 2021 2020 Podstawowy zysk (strata) przypadający na jedną akcję 0,51 0,19 Zysk (strata) rozwodniony przypadający na jedną akcję 0,51 0,19 Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję Zysk i średnia ważona liczba akcji zwykłych wykorzystana do obliczenia zysku podstawowego przypadającego na jedną akcję: (dane w PLN) 2021 2020 Zysk (strata) na jedną akcję za rok obrotowy 0,51 0,19 Zysk (strata) wykorzystany do obliczenia podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję ogółem 11 763 413,67 4 260 864,18 Średnia ważona liczba akcji zwykłych wykorzystana do obliczenia zysku (straty) przypadającego na jedną akcję 23 030 083 23 030 083 Podstawowy zysk na jedną akcję jest ilorazem zysku netto za prezentowany okres i średniej ważonej liczby akcji z prezentowanego okresu. Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję Nie występują instrumenty rozwadniające. 5.3. Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej 2021 2020 Stan na początek roku obrotowego 93 837 93 837 Emisja akcji 0 0 Koszty emisji akcji 0 0 Stan na koniec roku obrotowego 93 837 93 837 W drodze emisji akcji, w dniu 1 października 2010 roku ZUE pozyskała środki w wysokości 88,5 mln PLN. Koszty emisji akcji serii B w 2010 roku wyniosły 3,1 mln PLN. W roku 2012, podobnie jak w roku 2011, Spółka nie przeprowadziła nowej emisji akcji. W roku 2013 Spółka przeprowadziła nową emisję akcji serii C. W drodze emisji akcji, w dniu 6 grudnia 2013 roku ZUE wygenerowała agio w wysokości 9 mln PLN. Koszty emisji akcji serii C w 2013 roku wyniosły 0,5 mln PLN. W latach 2014 - 2021 Spółka nie prowadziła emisji akcji. 5.4. Akcje własne Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania Spółka posiada 264 652 akcji własnych w wartości nabycia 2 690 tys. PLN. Spółka nabyła akcje w ramach realizowanego w 2015 roku odkupu akcji od pracowników połączonej z ZUE S.A. spółki Przedsiębiorstwo Robót Komunikacyjnych w Krakowie S.A. Odkup realizowany był na podstawie Uchwały nr 4 NWZ Spółki z dnia 8 grudnia 2014 roku w przedmiocie upoważnienia Zarządu ZUE S.A. do wykupu akcji własnych. Wykup akcji własnych został szczegółowo opisany w Sprawozdaniu Skonsolidowanym za rok zakończony 31 grudnia 2015 roku w nocie nr 25. 5.5. Zysk zatrzymany 2021 2020 Stan na początek roku obrotowego 57 589 53 386 Podział zysku netto 4 260 3 753 Kapitał zapasowy 4 260 3 753 Kapitał rezerwowy 0 0 Pokrycie straty z lat ubiegłych 0 0 Zysk (strata) roku bieżącego 11 765 4 260 Pozostałe całkowite dochody netto -67 -57 Wypłata dywidendy za rok poprzedni 0 0 Stan na koniec roku obrotowego 69 287 57 589 Zyski zatrzymane z lat poprzednich obejmują w całości zyski zatrzymane w spółkach decyzją jej akcjonariuszy oraz skutki implementacji MSSF. Spółki tworzą kapitał rezerwowy zgodnie ze statutem. Na kapitał rezerwowy może być przekazany zysk spółki przeznaczony do podziału w następnych okresach, bądź na pokrycie szczególnych strat lub innych wydatków. Kapitał zapasowy Spółki spełnia wymogi art. 396 ksh. Zgodnie z wymogami Kodeksu Spółek Handlowych na pokrycie straty należy utworzyć kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego. 6. Zadłużenie i zarządzanie kapitałem i płynnością 6.1. Kredyty bankowe i pożyczki 31-12-2021 31-12-2020 Długoterminowe 0 4 443 Kredyty bankowe 0 0 Pożyczki otrzymane 0 4 443 Krótkoterminowe 7 964 13 108 Kredyty bankowe 3 250 3 950 Pożyczki otrzymane 4 714 9 158 Razem 7 964 17 551 Podsumowanie umów kredytowych i pożyczek Stan na 31 grudnia 2021 roku Lp. Bank Opis Kwota kredytu/pożyczki/ limitu wg umowy na dzień ‎ 31-12-2021 Wartość dostępnych kredytów i pożyczek na dzień ‎ 31-12-2021 Wykorzystanie ‎ na dzień ‎ 31-12-2021 Warunki oprocentowania Przewidywany termin spłaty 1 mBank S.A. Kredyt w rachunku bieżącym 10 000 10 000 0 WIBOR ON + marża banku lipiec 2022 2 mBank S.A. (i) Umowa Ramowa 25 000 100 WIBOR 1M + marża banku maj 2022 w tym: sublimit na gwarancje 25 000 24 900 100 kredyt obrotowy nieodnawialny 25 000 24 900 0 3 Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Umowa pożyczki 20 000 0 4 443 WIBOR 1M + marża banku czerwiec 2022 4 BNP Paribas Bank Polska SA Umowa wielocelowej linii kredytowej premium 65 000 0 WIBOR 1M + marża banku lipiec 2022 w tym: sublimit na gwarancje 65 000 65 000 0 Kredyt w rachunku bieżącym 4 000 4 000 0 5 mBank S.A. Kredyt obrotowy 3 250 0 3 250 WIBOR 1M + marża Banku maj 2022 6 Magdalena Nowak (ii) Umowa pożyczki 271 0 271 WIBOR 3M + marża nieokreślony Razem wartość dostępnych kredytów i pożyczek w Grupie 38 900 Razem zadłużenie z tytułu kredytów i pożyczek w Grupie 7 964 Razem wykorzystanie na gwarancje w Grupie 100 (i) Możliwość wykorzystania przez ZUE kwoty przyznanego w banku limitu zarówno na gwarancje bankowe jak i na kredyt obrotowy. (ii) Zmiana nazwiska. Zabezpieczenia i zobowiązania z tytułu zawartych umów kredytowych i pożyczek: 1. Kredyt w rachunku bieżącym – zabezpieczenie w postaci: a) Zastaw finansowy na środkach pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych klienta prowadzonych przez Bank, b) Zastaw rejestrowy na środkach trwałych – maszynach i urządzeniach stanowiących własność Spółki, c) Oświadczenie o poddaniu się egzekucji, d) Cesja praw z polisy ubezpieczeniowej. 2. Umowa Ramowa - zabezpieczenie w postaci: a) Hipoteka umowna łączna do kwoty 35 420 tys. PLN na nieruchomości gruntowej położonej w Krakowie, b) Przejęcie kwoty na zabezpieczenie na rzecz Banku z rachunku Kredytobiorcy, ustanawiane każdorazowo dla gwarancji z terminem ważności powyżej 36 miesięcy, c) Zastaw finansowy na środkach pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych klienta prowadzonych przez Bank, d) Zastaw rejestrowy na środkach trwałych – maszynach i urządzeniach stanowiących własność Spółki, e) Oświadczenia o poddaniu się egzekucji, f) Cesja praw z polisy ubezpieczeniowej. 3. Umowa pożyczki - zabezpieczenie w postaci: a) Hipoteka umowna łączna do kwoty 30 000 tys. PLN na nieruchomości położonej w Kościelisku, b) Zastaw rejestrowy na środkach trwałych – maszynach i urządzeniach stanowiących własność Spółki, c) Cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, d) Potwierdzona cesja wierzytelności z kontraktów, e) Weksel własny wraz z deklaracją wekslową, f) Oświadczenie o poddaniu się egzekucji. 4. Umowa wielocelowej linii kredytowej premium – zabezpieczenie w postaci: a) Weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową, b) Cesja wierzytelności z kontraktu, c) Gwarancja spłaty kredytu udzielona przez BGK w ramach portfelowej linii gwarancyjnej PLG FGP, w wysokości 80% udzielonego Kredytu, tj. w kwocie nie wyższej niż 52 mln PLN. 5. Kredyt obrotowy – zabezpieczenie w postaci: a) Poręczenia ZUE, b) Zastaw rejestrowy na zapasach, c) Weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową, d) Oświadczenia o poddaniu się egzekucji, e) Cesji praw z polisy ubezpieczeniowej, f) Zastaw finansowy na środkach pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych spółki prowadzonych przez Bank. W okresie objętym niniejszym sprawozdaniem w zakresie poszczególnych umów kredytowych Grupy nastąpiły następujące zmiany: ● mBank – Kredyt obrotowy (poz. 5) - w dniu 26 stycznia 2021 roku spółka zależna zawarła aneks do Umowy o kredyt obrotowy, który to wydłużył termin spłaty do 31 maja 2021 roku oraz ustalił nowy harmonogram spłaty. ● mBank – Umowa Ramowa (poz. 2) – w dniu 3 marca 2021 roku Spółka dokonała, przed ostatecznym terminem wynikającym z harmonogramu, całkowitej spłaty kredytu udzielonego w dniu 10 czerwca 2020 roku. ● BNP Paribas – Umowa wielocelowej linii kredytowej premium (poz. 4) - w dniu 22 marca 2021 roku do Spółki wpłynął obustronnie podpisany aneks do Umowy wielocelowej linii kredytowej premium zawarty z BNP Paribas S.A. Aneks zwiększył przyznany Spółce limit do kwoty 65 mln PLN oraz dostosował ustanowione zabezpieczenie do aktualnego poziomu limitu. Okres kredytowania pozostał bez zmiany. ● mBank – Umowa Ramowa (poz. 2) - w dniu 31 maja 2021 roku Spółka podpisała aneks wydłużający termin zapadalności o rok. ● mBank – Kredyt obrotowy (poz. 5) – w dniu 31 maja 2021 roku spółka zależna podpisała aneks wydłużający termin spłaty kredytu o rok oraz został ustalony nowy harmonogram spłat. ● mBank – Kredyt w rachunku bieżącym (poz. 1) – w dniu 6 lipca 2021 roku Spółka podpisała aneks wydłużający termin spłaty o rok. Dane porównawcze: Lp. Bank Opis Kwota kredytu/pożyczki/ limitu wg umowy na dzień ‎ 31-12-2020 Wartość dostępnych kredytów i pożyczek na dzień ‎ 31-12-2020 Wykorzystanie ‎ na dzień ‎ 31-12-2020 Warunki oprocentowania Przewidywany termin spłaty 1 mBank S.A. Kredyt w rachunku bieżącym 10 000 10 000 0 WIBOR ON + marża banku lipiec 2021 2 mBank S.A. (i) Umowa Ramowa 25 000 0 WIBOR 1M + marża banku maj 2021 w tym: sublimit na gwarancje 21 600 21 600 0 kredyt obrotowy nieodnawialny 3 400 3 400 0 3 Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Umowa pożyczki 20 000 0 13 333 WIBOR 1M + marża banku czerwiec 2022 4 BNP Paribas Bank Polska SA Umowa wielocelowej linii kredytowej premium 30 000 WIBOR 1M + marża banku lipiec 2022 w tym: sublimit na gwarancje 30 000 3 907 26 093 Kredyt w rachunku bieżącym 3 907 3 907 0 5 mBank S.A. Kredyt obrotowy 3 950 0 3 950 WIBOR 1M + marża banku styczeń 2021 6 Magdalena Nowak (ii) Umowa pożyczki 268 0 268 WIBOR 3M + marża nieokreślony Razem wartość dostępnych kredytów i pożyczek w Grupie 17 307 Razem zadłużenie z tytułu kredytów i pożyczek w Grupie 17 551 Razem wykorzystanie na gwarancje w Grupie 26 093 (i) Możliwość wykorzystania przez ZUE kwoty przyznanego w banku limitu zarówno na gwarancje bankowe jak i na kredyt obrotowy. (ii) Zmiana nazwiska. 6.2. Leasing Zobowiązania z tytułu leasingu 31-12-2021 31-12-2020 Długoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 14 248 12 020 Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 6 289 9 130 Leasing powiązany z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 366 366 Razem 20 903 21 516 W okresie sprawozdawczym Grupa zawarła umowy leasingowe na łączną kwotę 9 979 tys. PLN oraz wykupiła przedmioty leasingu o łącznej wartości netto 7 147 tys. PLN. Minimalne opłaty leasingowe Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych 31-12-2021 31-12-2020 31-12-2021 31-12-2020 Nie dłużej niż 1 rok 6 986 9 679 6 289 9 130 Od 1 roku do 5 lat 12 418 8 621 7 638 7 139 Powyżej 5 lat 23 019 19 215 6 976 5 247 Minus przyszłe obciążenia finansowe -21 520 -15 999 0 0 Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych 20 903 21 516 20 903 21 516 Ogólne warunki leasingu Przedmiotem umów leasingu zawieranych przez Grupę są głównie środki transportu. Umowy leasingu dotyczące urządzeń produkcyjnych oraz środków transportu zawarto na okres od trzech do sześciu lat. Na zakończenie umowy Spółka ma możliwość wykupienia urządzeń po wartości wykupu. Zobowiązania Grupy w ramach leasingu finansowego są zabezpieczone tytułem własności leasingodawcy na składnikach majątku objętych leasingiem oraz wekslem własnym in blanco. Prawo wieczystego użytkowania gruntu użytkowane są na podstawie decyzji administracyjnych i poza nieruchomością inwestycyjną w Kościelisku, gdzie okres trwania leasingu trwa 39 lat, pozostałe umowy zawarte są na 89 lat. Krótkoterminowe i niskowartościowe umowy leasingu Stosując MSSF 16 Grupa skorzystała z następujących praktycznych rozwiązań dopuszczonych przez standard: 1. Nie ujmowanie tych umów leasingu operacyjnego, których okres leasingu kończy się przed upływem 12 miesięcy - traktowanie ich jako leasingi krótkoterminowe. 2. Nie ujmowanie leasingów, dla których bazowy składnik aktywów ma niską wartość, tj. 20 tys. PLN. Koszty związane z umowami krótkoterminowymi i niskowartościowymi w 2021 roku wyniosły 4 401 tys. PLN, natomiast w 2020 roku było to 4 587 tys. PLN. Dane dotyczące leasingu Grupa prezentuje w następujących notach: Nr Nota 2021 2020 2.2. Amortyzacja 3 219 4 434 2.6. Koszty finansowe - odsetki od leasingu 782 726 Nr Nota 31-12-2021 31-12-2020 6.2. Leasing - Zobowiązania z tytułu leasingu 20 537 21 150 6.2. Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 366 366 7.4. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 41 510 41 900 6.3. Zarządzanie kapitałem Grupa dokonuje przeglądu struktury kapitałowej każdorazowo na potrzeby finansowania dużych kontraktów/zamówień. W ramach przeglądu analizowane są środki własne potrzebne na realizację działalności bieżącej, harmonogram finansowania kontraktu/zamówień, a także koszt kapitału oraz rodzaje ryzyka związanego z każdą klasą kapitału. 31-12-2021 31-12-2020 Długoterminowe i krótkoterminowe pożyczki i kredyty bankowe 7 964 17 551 Długoterminowe i krótkoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 20 537 21 150 Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 366 366 Długoterminowe i krótkoterminowe pozostałe zobowiązania finansowe 36 36 Razem zobowiązania finansowe 28 903 39 103 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 108 736 23 487 Zadłużenie netto -79 833 15 616 Kapitał własny 166 403 154 649 Stosunek zadłużenia netto do kapitału własnego -47,98% 10,10% Ujemny wskaźnik zadłużenia netto wynika z faktu, iż suma zobowiązań finansowych wskazanych powyżej na koniec 2021 roku była niższa niż wartość środków pieniężnych w Grupie. Do finansowania działalności bieżącej Grupa wykorzystuje środki własne, jak również kredyty, pożyczki i leasingi. Informacja dotycząca zaprezentowanych w niniejszym raporcie wskaźników finansowych jest cyklicznie monitorowana oraz prezentowana w ramach kolejnych raportów okresowych. Definicje alternatywnych pomiarów wyników wynikają z układu poszczególnych wierszy odpowiednich tabel i w ocenie Emitenta nie wymagają dodatkowego definiowania. Zmiany zobowiązań wynikające z działalności finansowej Przepływy niepieniężne Tytuły 01-01-2021 Przepływy pieniężne (zmiana) Zmiana z tytułu uzyskania/utraty kontroli Zmiana z tytułu różnic kursowych Zmiana wynikająca z zawarcia nowych umów leasingu Przekwali-fikowanie 31-12-2021 Długoterminowe kredyty i pożyczki 4 443 -4 443 0 0 0 0 0 Długoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 12 020 0 0 0 6 546 -4 318 14 248 Długoterminowe pozostałe zobowiązania finansowe 0 0 0 0 0 0 0 Krótkoterminowe kredyty i pożyczki 13 108 -5 144 0 0 0 0 7 964 Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 9 130 -10 563 0 0 3 404 4 318 6 289 Zobowiązania z tytułu leasingu związane z aktywami ze sprzedaży 366 0 0 0 0 0 366 Krótkoterminowe pozostałe zobowiązania finansowe 36 0 0 0 0 0 36 Łącznie zobowiązania z tytułu finansowania 39 103 -20 150 0 0 9 950 0 28 903 6.4. Zarządzanie ryzykiem finansowym Do głównych instrumentów finansowych, z których korzysta Grupa należą: ● leasingi, ● kredyty, ● pożyczka na finansowanie bieżącej działalności, ● należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności i zobowiązania, a także środki pieniężne i depozyty krótkoterminowe, które powstają w toku bieżącej działalności Grupy. Grupa w toku prowadzonej działalności narażona jest na różne rodzaje ryzyka finansowego: ryzyko walutowe, ryzyko stóp procentowych, ryzyko cenowe, ryzyko kredytowe oraz ryzyko utraty płynności. Zarząd weryfikuje i ustala zasady zarządzania każdym z wyżej wymienionych ryzyk. Ryzyko walutowe W ramach podstawowej działalności operacyjnej Grupa dokonuje również rozliczeń w walutach obcych (przede wszystkim w euro). Zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym odbywa się głównie poprzez mechanizm zabezpieczenia naturalnego, polegającego na zawieraniu umów z kontrahentami w sposób przenoszący na nich ten rodzaj ryzyka. W przypadkach, gdy nie jest to możliwe, ekspozycja walutowa (gdy jest istotna) jest zabezpieczana na rynku finansowym poprzez wykorzystanie walutowych kontraktów terminowych. Ryzyko walutowe – wrażliwość na zmiany W celu przeprowadzenia analizy wrażliwości na zmiany kursów walut, na podstawie historycznych zmian wartości oraz na podstawie wiedzy i doświadczenia Grupy w zakresie rynków finansowych, zmiany kursów walut, które są „realnie możliwe”, oszacowane zostały na poziomie –5% / +5% dla kursu EUR/PLN na dzień 31 grudnia 2021 roku. Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego danego okresu na racjonalnie możliwe zmiany kursów walut przy założeniu niezmiennych innych czynników (wpływ na wynik roku oraz aktywa netto jest identyczny). Wrażliwość na zmiany na dzień 31 grudnia 2021 Waluta Wartość nominalna na dzień bilansowy Deprecjacja złotówki Aprecjacja pozostałych walut +5% -5% Środki pieniężne EUR 275 14 -14 USD 158 8 -8 HRK 1 0 0 BGN 2 0 0 Zobowiązania handlowe i pozostałe EUR 3 431 -172 172 Należności handlowe i pozostałe EUR 171 9 -9 Wpływ brutto na wynik okresu oraz aktywa netto -141 141 Podatek odroczony 27 -27 Razem -114 114 Na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa nie posiadała zabezpieczających walutowych kontraktów terminowych. Ryzyko stóp procentowych Ryzyko stóp procentowych występuje głównie w związku z korzystaniem przez Grupę z usług leasingu i wielocelowych linii kredytowych oraz pożyczki na finansowanie bieżącej działalności. Powyższe instrumenty finansowe oparte są o zmienne stopy procentowe i narażają Grupę na ryzyko zmiany przepływów pieniężnych. Działalność zabezpieczająca podlega regularnej ocenie w celu dostosowania do bieżącej sytuacji stóp procentowych i określonej gotowości poniesienia ryzyka. Ryzyko stóp procentowych – wrażliwość na zmiany W celu przeprowadzenia analizy wrażliwości na zmiany stóp procentowych, na podstawie historycznych zmian wartości oraz na podstawie wiedzy i doświadczenia Grupy w zakresie rynków finansowych, zmiany stóp procentowych, które są „racjonalnie możliwe” oszacowane zostały na dzień 31 grudnia 2021 roku na poziomie –1 / +1 punktów procentowych. Jednocześnie założono równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych na potrzeby kalkulacji wrażliwości na zmiany stóp procentowych. Poniżej podano wpływ na wynik finansowy danego okresu i aktywa netto według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku. Wartość na dzień bilansowy 31-12-2021 +100 pb -100 pb Długoterminowe kaucje z tytułu umów o budowę (dyskonto): – ujęte w aktywach (wartość bieżąca) 7 431 -282 299 – ujęte w zobowiązaniach (wartość bieżąca) 24 068 943 -1 006 Środki pieniężne na rachunkach bankowych 108 736 1 087 -1 087 Kredyty bankowe i pożyczki 7 964 -80 80 Zobowiązania z tytułu leasingu 20 537 -205 205 Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 366 -4 4 Wpływ brutto na wynik okresu oraz aktywa netto 1 460 -1 506 Podatek odroczony -277 286 Razem 1 181 -1 220 Ryzyko cenowe Grupa narażona jest na ryzyko cenowe związane ze wzrostem cen najczęściej kupowanych materiałów i surowców, takich jak: beton, kruszywa, elementy ze stali (m.in. słupy dla sieci trakcyjnej tramwajowej, kolejowej i energetyki, słupy oświetleniowe, szyny, rozjazdy kolejowe) oraz elementy z miedzi i aluminium (m.in. kable energetyczne, liny, drut jezdny) jak również –z racji posiadania dużego parku maszynowego – paliwa płynne (olej napędowy, benzyna). W wyniku zmian cen materiałów oraz kosztów pracy mogą ulec zmianie ceny usług świadczonych na rzecz Grupy przez firmy podwykonawcze. Ceny w umowach zawartych z inwestorami są stałe przez cały okres realizacji kontraktu (najczęściej od 6 do 36 miesięcy), z kolei umowy z podwykonawcami mogą być zawierane w terminach późniejszych, w miarę postępu poszczególnych prac. Grupa ogranicza ryzyko wzrostu cen poprzez zawieranie umów ramowych na dostawę kluczowych materiałów. Ryzyko kredytowe Grupa współpracuje, zarówno w ramach transakcji pieniężnych, jak i kapitałowych z instytucjami finansowymi o wysokiej wiarygodności dążąc do ograniczania koncentracji ryzyka kredytowego. Aktywami finansowymi Grupy, które są narażone na podwyższone ryzyko kredytowe, są należności z tytułu dostaw i usług (z wyłączeniem należności od zamawiających (inwestorów) w ramach inwestycji realizowanych zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych). W Grupie funkcjonują procedury oceny i weryfikacji ryzyka kredytowego związanego z kontraktami zarówno na etapie ofertowym, oraz w trakcie realizacji. Każdy kontrahent, przed podpisaniem umowy, jest oceniany pod kątem możliwości wywiązania się ze zobowiązań finansowych. W przypadku negatywnej oceny zdolności płatniczych kontrahenta, przystąpienie do kontraktu jest uzależnione co najmniej od ustanowienia adekwatnych zabezpieczeń finansowych lub majątkowych. Ponadto, dąży się, aby w umowach z inwestorami zawierane były klauzule przewidujące prawo do wstrzymania realizacji robót, jeżeli występuje opóźnienie w regulowaniu należności za wykonane usługi. W miarę możliwości tworzy się również zapisy umowne warunkujące dokonywanie płatności podwykonawcom od wpływu środków pieniężnych od inwestora. Specyfika działalności budowlanej prowadzonej przez Grupę ZUE polega na konieczności zaangażowania znaczącego kapitału obrotowego na potrzeby realizowanych kontraktów ze względu na relatywnie wysoką ich wartość oraz długi czas ich realizacji. W związku z tym w przypadku nieterminowego wywiązywania się odbiorców ze zobowiązań wobec Grupy Kapitałowej istnieje bezpośrednie przełożenie na osiągane przez Grupę wyniki finansowe. Ryzyko utraty płynności W celu ograniczania ryzyka utraty płynności, Grupa utrzymuje odpowiednią ilość środków pieniężnych zawiera umowy o wielocelowe linie kredytowe, które służą jako dodatkowe zabezpieczenie płynności. Do finansowania zakupów inwestycyjnych Grupa wykorzystuje środki własne, kredyty lub długoterminowe umowy leasingu finansowego zapewniając odpowiednią trwałość struktury finansowania dla tego rodzaju aktywów. Zarządzanie płynnością wspomagane jest obowiązującym systemem raportowania prognoz przepływów pieniężnych. Struktura zapadalności zobowiązań finansowych przedstawiona została w Nocie 7.14 Instrumenty Finansowe. 6.5. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 31-12-2021 31-12-2020 Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych 108 736 23 487 Lokaty do 3 miesięcy 0 0 Razem 108 736 23 487 Środki pieniężne nie uwzględniają środków pieniężnych na rachunkach powierniczych przypadających na współkonsorcjantów. Zdaniem Grupy te środki pieniężne nie spełniają definicji aktywa i nie są prezentowane w bilansie. Na dzień 31 grudnia 2021 roku środki pieniężne na rachunkach powierniczych prowadzonych przez ZUE wynosiły 6 318 tys. PLN, w tym przypadające na ZUE w kwocie 3 663 tys. PLN, natomiast na dzień 31 grudnia 2020 na rachunkach powierniczych nie znajdowały się środki. 7. Pozostałe noty do sprawozdania finansowego 7.1. Rzeczowe aktywa trwałe Wartość brutto Grunty własne Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Środki trwałe razem Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 23 237 48 607 59 951 2 425 134 220 324 0 134 544 Zwiększenie stanu 0 0 1 964 1 920 84 3 968 3 088 98 7 154 Reklasyfikacja - prawo do użytkowania 0 0 1 767 8 585 0 10 352 -735 0 9 617 Przekazanie na środki trwałe 0 0 0 0 0 0 1 990 33 2 023 Zbycie/Likwidacja 0 0 4 066 3 255 23 7 344 122 0 7 466 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 23 237 48 272 67 201 2 486 141 196 565 65 141 826 Umorzenie Grunty własne Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Środki trwałe razem Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 8 968 27 354 32 725 1 896 70 943 0 0 70 943 Eliminacja wskutek zbycia składników majątku 0 0 3 408 2 613 25 6 046 0 0 6 046 Reklasyfikacja -prawo do użytkowania - koszt amortyzacji 0 0 442 2 763 0 3 205 0 0 3 205 Koszty amortyzacji 0 613 2 706 5 545 142 9 006 0 0 9 006 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 9 581 27 094 38 420 2 013 77 108 0 0 77 108 Wartość bilansowa netto Grunty własne Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Środki trwałe razem Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 14 269 21 253 27 226 529 63 277 324 0 63 601 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 13 656 21 178 28 781 473 64 088 565 65 64 718 dotyczy wykupu z leasingu i leasingu zwrotnego Grupa nie dokonywała odpisów aktualizacyjnych z tytułu utraty wartości w okresie sprawozdawczym. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość zobowiązań netto zaciągniętych w celu nabycia rzeczowych aktywów trwałych wynosiła 239 tys. PLN. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość bilansowa brutto, w pełni zamortyzowanych, rzeczowych aktywów trwałych, a będących nadal w używaniu wyniosła 17 388 tys. PLN. Aktywa stanowiące zabezpieczenie Zabezpieczenia umów bankowych dotyczące rzeczowych aktywach trwałych zostały opisane w nocie 7.20. Dane porównawcze: Wartość brutto Grunty własne Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Środki trwałe razem Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2020 roku 0 26 311 37 335 55 709 2 331 121 686 377 27 122 090 Zwiększenie stanu 0 56 1 581 4 260 230 6 127 1 199 46 7 372 Korekta prezentacyjna 0 2 268 179 46 0 2 493 0 0 2 493 Reklasyfikacja - prawo do użytkowania 0 0 10 457 4 827 0 15 284 0 0 15 284 Przekazanie na środki trwałe 0 0 0 0 0 0 1 252 73 1 325 Zbycie/Likwidacja 0 189 945 4 891 136 6 161 0 0 6 161 Przeklasyfikowanie do aktywów przeznaczonych do sprzedaży 0 -5 209 0 0 0 -5 209 0 0 -5 209 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 23 237 48 607 59 951 2 425 134 220 324 0 134 544 Umorzenie Grunty własne Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Środki trwałe razem Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2020 roku 0 9 594 23 563 30 492 1 916 65 565 0 0 65 565 Eliminacja wskutek zbycia składników majątku 0 178 880 4 796 136 5 990 0 0 5 990 Reklasyfikacja -prawo do użytkowania - koszt amortyzacji 0 0 1 847 671 0 2 518 0 0 2 518 Koszty amortyzacji 0 722 2 768 4 815 94 8 399 0 0 8 399 Korekta prezentacyjna 0 871 56 1 543 22 2 492 0 0 2 492 Przeklasyfikowanie do aktywów przeznaczonych do sprzedaży 0 -2 041 0 0 0 -2 041 0 0 -2 041 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 8 968 27 354 32 725 1 896 70 943 0 0 70 943 Wartość bilansowa netto Grunty własne Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Środki trwałe razem Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2020 roku 0 16 717 13 772 25 217 415 56 121 377 27 56 525 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 14 269 21 253 27 226 529 63 277 324 0 63 601 dotyczy wykupu z leasingu i leasingu zwrotnego 7.2. Nieruchomości inwestycyjne Wartość brutto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe RAZEM Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 126 6 713 4 124 0 0 0 10 963 0 0 10 963 Zwiększenie stanu 0 0 0 0 0 0 0 27 0 27 Korekta prezentacyjna 0 -1 000 914 0 0 0 -86 22 0 -64 Zbycie/Likwidacja 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Stan na 31 grudnia 2021 roku 126 5 713 5 038 0 0 0 10 877 49 0 10 926 Umorzenie Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe RAZEM Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 2 078 2 388 0 0 0 4 466 0 0 4 466 Eliminacja wskutek zbycia składników majątku 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Korekta prezentacyjna 0 0 -64 0 0 0 -64 0 0 -64 Koszty amortyzacji 0 212 167 0 0 0 379 0 0 379 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 2 290 2 491 0 0 0 4 781 0 0 4 781 Wartość bilansowa netto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe RAZEM Środki trwałe w budowie Zaliczki na środki trwałe w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 126 4 635 1 736 0 0 0 6 497 0 0 6 497 Stan na 31 grudnia 2021 roku 126 3 423 2 547 0 0 0 6 096 49 0 6 145 Na dzień 31 grudnia 2021 roku nieruchomości inwestycyjne obejmowały nieruchomość położoną w Kościelisku. W skład nieruchomości inwestycyjnej wchodzą budynki wraz z gruntem oraz PWUG. Nieruchomość inwestycyjna Grupy stanowi jej własność i jest w użytkowaniu wieczystym. W okresie sprawozdawczym Grupa nie dokonywała odpisów aktualizacyjnych z tytułu utraty wartości. Łączna wartość odpisów aktualizacyjnych z tytułu utraty wartości na nieruchomość inwestycyjną wynosi 770 tys. PLN. Nieruchomość inwestycyjna została wyceniona wg modelu ceny nabycia, pomniejszonej o odpisy aktualizujące. Grupa w 2021 i 2020 roku nie osiągała przychodów z wynajmu nieruchomości inwestycyjnych. Koszty operacyjne dotyczące nieruchomości inwestycyjnej wynosiły 502 tys. PLN (456 tys. PLN w 2020 roku). Aktywa stanowiące zabezpieczenie Zabezpieczenia umów bankowych dotyczące nieruchomości inwestycyjnych opisane w nocie 7.20. Dane porównawcze: Wartość brutto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe RAZEM Stan na 1 stycznia 2020 roku 126 5 243 4 594 0 0 0 9 963 Zwiększenie stanu 0 0 0 0 0 0 0 Korekta prezentacyjna 0 470 -470 0 0 0 0 Utrata wartości 0 1 000 0 0 0 0 1 000 Zbycie/Likwidacja 0 0 0 0 0 0 0 Stan na 31 grudnia 2020 roku 126 6 713 4 124 0 0 0 10 963 Umorzenie Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe RAZEM Stan na 1 stycznia 2020 roku 0 1 743 2 343 0 0 0 4 086 Eliminacja wskutek zbycia składników majątku 0 0 0 0 0 0 0 Korekta prezentacyjna 0 -183 183 0 0 0 0 Koszty amortyzacji 0 152 228 0 0 0 380 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 2 078 2 388 0 0 0 4 466 Wartość bilansowa netto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe RAZEM Stan na 1 stycznia 2020 roku 126 3 500 2 251 0 0 0 5 877 Stan na 31 grudnia 2020 roku 126 4 635 1 736 0 0 0 6 497 7.3. Wartości niematerialne Struktura wartości niematerialnych 31-12-2021 31-12-2020 Nabyte koncesje, patenty, licencje i podobne wartości, w tym: 2 716 2 073 - oprogramowanie komputerowe 2 716 2 073 Tabela ruchu wartości niematerialnych Wartości niematerialne - oprogramowanie 31-12-2021 31-12-2020 Wartość brutto Stan na początek roku 6 096 5 778 Zwiększenie stanu 932 647 Zbycie/Likwidacja 92 329 Stan na koniec okresu 6 936 6 096 Umorzenie i utrata wartości Stan na początek roku 4 023 4 257 Koszty amortyzacji 289 93 Zbycie/Likwidacja 92 327 Stan na koniec okresu 4 220 4 023 Wartość bilansowa netto Stan na początek roku 2 073 1 521 Stan na koniec okresu 2 716 2 073 W 2021 i 2020 roku Grupa nie dokonywała odpisów aktualizacyjnych z tytułu trwałej utraty wartości. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość bilansowa brutto, w pełni zamortyzowanych, wartości niematerialnych, a będących nadal w używaniu wyniosła 4 363 tys. PLN. 7.4. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania Wartość brutto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe PDU razem PDU w budowie Zaliczki na PDU w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 13 164 0 5 824 31 002 0 49 990 0 0 49 990 Zawarcie nowych umów 0 0 0 1 486 5 861 0 7 347 0 0 7 347 Zmiany wynikające z modyfikacji umów 0 1 767 0 0 130 0 1 897 0 0 1 897 Reklasyfikacja - prawo do użytkowania 0 0 0 -1 767 -8 585 0 -10 352 735 0 -9 617 Przekazanie na PDU 0 0 0 0 735 0 735 -735 0 0 Zmiany wynikające ze zmiany zakresu umowy - skrócenie umowy 0 0 0 0 -20 0 -20 0 0 -20 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 14 931 0 5 543 29 123 0 49 597 0 0 49 597 Umorzenie Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe PDU razem PDU w budowie Zaliczki na PDU w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 1 445 0 1 211 5 434 0 8 090 0 0 8 090 Koszty amortyzacji 0 176 0 620 2 423 0 3 219 0 0 3 219 Reklasyfikacja -prawo do użytkowania - koszty amortyzacji 0 0 0 -442 -2 763 0 -3 205 0 0 -3 205 Eliminacja wskutek zmiany zakresu umowy - skrócenie umowy 0 0 0 0 -17 0 -17 0 0 -17 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 1 621 0 1 389 5 077 0 8 087 0 0 8 087 Wartość bilansowa netto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe PDU razem PDU w budowie Zaliczki na PDU w budowie RAZEM Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 11 719 0 4 613 25 568 0 41 900 0 0 41 900 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 13 310 0 4 154 24 046 0 41 510 0 0 41 510 dotyczy wykupu z leasingu i leasingu zwrotnego Aktywa stanowiące zabezpieczenie Zobowiązania Grupy wynikające z leasingu (ujęte w nocie 6.2.) zostały zabezpieczone tytułem własności leasingodawcy do aktywów wynajmowanych w ramach leasingu (środki transportu, maszyny i urządzenia). Dane porównawcze: Wartość brutto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe PDU razem Stan na 1 stycznia 2020 roku 1 239 13 844 1 157 15 592 33 857 0 65 689 Zawarcie nowych umów 522 0 186 730 2 305 0 3 743 Zmiany wynikające z modyfikacji umów 0 0 0 -41 -263 0 -304 Reklasyfikacja - prawo do użytkowania 0 0 0 -10 457 -4 827 0 -15 284 Zmiany wynikające ze zmiany zakresu umowy - skrócenie umowy -1 761 0 -1 343 0 -70 0 -3 174 Korekta prezentacyjna 0 233 0 0 0 0 233 Przeklasyfikowanie do aktywów przeznaczonych do sprzedaży 0 -913 0 0 0 0 -913 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 13 164 0 5 824 31 002 0 49 990 Umorzenie Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe PDU razem Stan na 1 stycznia 2020 roku 535 1 128 618 2 282 4 034 0 8 597 Koszty amortyzacji 518 176 550 810 2 380 0 4 434 Reklasyfikacja -prawo do użytkowania - koszty amortyzacji 0 0 0 -1 847 -671 0 -2 518 Eliminacja wskutek zmiany zakresu umowy - skrócenie umowy 1 053 0 1 168 34 309 0 2 564 Korekta prezentacyjna 0 233 0 0 0 0 233 Przeklasyfikowanie do aktywów przeznaczonych do sprzedaży 0 -92 0 0 0 0 -92 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 1 445 0 1 211 5 434 0 8 090 Wartość bilansowa netto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe PDU razem Stan na 1 stycznia 2020 roku 704 12 716 539 13 310 29 823 0 57 092 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 11 719 0 4 613 25 568 0 41 900 dotyczy wykupu z leasingu i leasingu zwrotnego 7.5. Aktywa przeznaczone do sprzedaży Wartość brutto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntu Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Razem Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 913 3 850 0 0 0 4 763 Zwiększenie stanu 0 0 0 0 0 0 0 Likwidacje 0 0 0 0 0 0 0 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 913 3 850 0 0 0 4 763 Umorzenie Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntu Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Razem Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 92 1 331 0 0 0 1 423 Eliminacja wskutek zbycia składników majątku 0 0 0 0 0 0 0 Koszty amortyzacji 0 0 0 0 0 0 0 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 92 1 331 0 0 0 1 423 Wartość bilansowa netto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntu Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Razem Stan na 1 stycznia 2021 roku 0 821 2 519 0 0 0 3 340 Stan na 31 grudnia 2021 roku 0 821 2 519 0 0 0 3 340 Na dzień 31 grudnia 2021 roku i 31 grudnia 2020 roku aktywa przeznaczone do sprzedaży obejmowały nieruchomość położoną w Poznaniu Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość zobowiązań leasingowych na aktywa przeznaczone do sprzedaży wynosiła 366 tys. PLN. Wobec planowanego zbycia nieruchomości położonej w Poznaniu Grupa podejmuje czynności zmierzające do realizacji transakcji na poziomie nie niższym niż wartość bilansowa aktywów. Wydłużenie okresu potrzebnego na sfinalizowanie transakcji sprzedaży jest spowodowane przez zdarzenia lub okoliczności znajdujące się poza kontrolą jednostki (trwają czynności porządkujące stan prawny nieruchomości). Nadal Grupa zdecydowana jest na dokonanie transakcji sprzedaży. Dane porównawcze: Wartość brutto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntu Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Razem Stan na 1 stycznia 2020 roku 0 0 0 0 0 0 0 Likwidacje 0 0 1 359 0 0 0 1 359 Przekwalifikowanie z rzeczowych aktywów trwałych 0 0 5 209 0 0 0 5 209 Przekwalifikowanie z Aktywów z tytułu prawa do użytkowania 0 913 0 0 0 0 913 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 913 3 850 0 0 0 4 763 Umorzenie Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntu Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Razem Stan na 1 stycznia 2020 roku 0 0 0 0 0 0 0 Eliminacja wskutek zbycia składników majątku 0 0 710 0 0 0 710 Przekwalifikowanie z rzeczowych aktywów trwałych 0 0 2 041 0 0 0 2 041 Przekwalifikowanie z Aktywów z tytułu prawa do użytkowania 0 92 0 0 0 0 92 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 92 1 331 0 0 0 1 423 Wartość bilansowa netto Grunty własne Prawo wieczystego użytkowania gruntu Budynki Urządzenia Środki transportu Pozostałe Razem Stan na 1 stycznia 2020 roku 0 0 0 0 0 0 0 Stan na 31 grudnia 2020 roku 0 821 2 519 0 0 0 3 340 7.6. Wartość firmy Wartość firmy Przedsiębiorstwa Robót Komunikacyjnych w Krakowie S.A (PRK) powstała na skutek zakupu 85% akcji PRK i objęcia kontroli w 2010 roku. Rozliczenie nabycia Spółki PRK zostało przeprowadzone w oparciu o dane ze sprawozdania jednostkowego PRK na dzień 31 grudnia 2009 i została po raz pierwszy ujęta w Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej w 2010 roku. Wartość firmy PRK w całości przypisana jest do segmentu działalności budowlanej. Wartość firmy BPK Poznań powstała na skutek zakupu 830 udziałów BPK Poznań i objęcia kontroli w 2012 roku. Rozliczenie nabycia Spółki BPK Poznań zostało przeprowadzone w oparciu o dane ze sprawozdania jednostkowego BPK Poznań na dzień 31 marca 2012 i została po raz pierwszy ujęta w Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej w 2012 roku. Wartość firmy BPK Poznań w całości przypisana jest do segmentu działalności projektowej. Według kosztu 31-12-2021 31-12-2020 Wartość firmy PRK 31 172 31 172 Wartość firmy BPK Poznań 1 474 1 474 Odpisy aktualizacyjne z tytułu utraty wartości (BPK Poznań) -1 474 -1 474 Stan na koniec okresu sprawozdawczego 31 172 31 172 Roczny test utraty wartości Test przeprowadzono w oparciu o model przepływów pieniężnych (FCFF) w pięcioletnim horyzoncie czasowym. Zgodnie z przyjętymi w Grupie zasadami wartość odzyskiwalną ośrodka wypracowującego środki pieniężne na potrzeby szacunku przyjęto wg wartości użytkowej. Wartość odzyskiwalną ustalono metodą bieżącej wartości przyszłych (zdyskontowanych) przepływów pieniężnych. Stopa średnio ważonego kosztu kapitału uwzględniająca prognozowaną strukturę i koszt finansowania oraz ryzyka rynkowe przyjęto na poziomie 11,6%. Biorąc pod uwagę między innymi uwarunkowania zewnętrzne, mające wpływ na długotrwałe utrzymywanie się kapitalizacji Spółki na poziomie poniżej wartości bilansowej, na dzień 31 grudnia 2021 Grupa przeprowadziła testy na utratę wartości aktywów Spółki. Wynik przeprowadzonych na dzień 31 grudnia 2021 roku zgodnie z MSR 36 Utrata wartości aktywów, testów na utratę wartości wskazał brak ryzyka utraty bilansowej wartości aktywów Spółki. Wrażliwość na zmiany założeń W przypadku oszacowania wartości użytkowej ośrodka wypracowującego środki pieniężne, kierownictwo jest przekonane, iż żadna racjonalnie możliwa zmiana jakiegokolwiek kluczowego założenia wyceny nie spowoduje, że wartość bilansowa tego ośrodka znacząco przekroczy jego wartość odzyskiwalną. 7.7. ‎Inwestycje w jednostkach podporządkowanych Na dzień bilansowy ZUE posiada 100% udziałów w Railway Technology International Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, która obecnie nie prowadzi działalności operacyjnej. Nazwa jednostki Podstawowa działalność Miejsce rejestracji i prowadzenia działalności Udziały % Wartość wg kosztu historycznego 31-12-2021 31-12-2020 31-12-2021 31-12-2020 Railway Technology International Sp. z o.o. Działalność holdingowa Kraków 100% 100% 231 211 Razem inwestycje w jednostkach podporządkowanych 231 211 Odpis na udziały RTI (narastająco) 231 211 Razem inwestycje w jednostkach podporządkowanych ‎ z uwzględnieniem odpisów 0 0 7.8. Pozostałe aktywa finansowe Bieżące Trwałe 31-12-2021 31-12-2020 31-12-2021 31-12-2020 Dłużne instrumenty finansowe 0 0 0 0 Inne 105 0 42 0 Razem 105 0 42 0 7.9. Pozostałe aktywa Bieżące Trwałe 31-12-2021 31-12-2020 31-12-2021 31-12-2020 Rozliczenia międzyokresowe czynne 554 613 0 224 Inne należności 62 33 0 0 Razem 616 646 0 224 Na wartość krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych czynnych składają się głównie pozycje ubezpieczeń majątkowych oraz gwarancji usunięcia wad i usterek rozliczanych w czasie. 7.10. Pożyczki udzielone 31-12-2021 31-12-2020 Pożyczki udzielone podmiotom powiązanym 0 165 Pożyczki udzielone innym podmiotom 285 285 Odpisy z tytułu utraty wartości -285 -440 Razem 0 10 7.11. Zapasy 31-12-2021 31-12-2020 Towary, materiały i surowce 37 056 24 893 Produkcja w toku 766 205 Wyroby gotowe 0 208 Razem 37 822 25 306 Na dzień 31 grudnia 2021 oraz 31 grudnia 2020 roku zabezpieczenia zobowiązań na zapasach wyniosły 4 000 tys. PLN. W okresie sprawozdawczym wykorzystano odpisy na zapasy w kwocie 190 tys. PLN, nie utworzono nowych. Tym samym na dzień 31 grudnia 2021 roku łączna wartość odpisów wyniosła 1 tys. PLN, natomiast na 31 grudnia 2020 roku 190 tys. PLN. 7.12. Pozostałe zobowiązania finansowe 2 021,00 31-12-2020 Zobowiązania z tytułu dywidend 36 36 Razem 36 36 7.13. Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych Ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych: 31-12-2021 31-12-2020 Odprawy emerytalno – rentowe oraz pośmiertne w tym: 2 116 1 499 – wartość bieżąca zobowiązania na dzień bilansowy 2 116 1 499 – zyski / (straty) aktuarialne nieujęte na dzień bilansowy 0 0 – koszty przeszłego zatrudnienia nieujęte na dzień bilansowy 0 0 Zobowiązania wobec pracowników 0 0 Pozostałe świadczenia pracownicze 41 805 33 225 – rezerwa na niewykorzystane urlopy 7 919 7 249 – rezerwa na premie 23 270 15 376 – wynagrodzenia 5 349 5 371 – świadczenia ZUS, inne 5 267 5 229 Zobowiązania z tytułu świadczeń emerytalnych i podobnych ogółem 43 921 34 724 w tym: – część długoterminowa 1 864 1 411 – część krótkoterminowa 42 057 33 313 Odprawy emerytalno–rentowe wypłacane są pracownikom w przypadku odejścia na rentę lub emeryturę. Należna kwota odprawy jest iloczynem podstawy wymiaru odprawy z dnia nabycia uprawnienia do wypłaty i odpowiedniego współczynnika, rosnącego wraz ze stażem pracy danego pracownika. W przypadku śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy, jego rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna. Wysokość odprawy uzależniona jest od stażu pracy. Główne założenia aktuarialne przyjęte do wyliczenia zobowiązań z tytułu odpraw emerytalno-rentowych oraz pośmiertnych: 31-12-2021 31-12-2020 Stopa dyskonta 3,41% 1,59% Przewidywany przyszły wzrost wynagrodzeń 3,50% 2,50% Oprawy emerytalno-rentowe oraz pośmiertne 2021 2020 Wartość bieżąca zobowiązania na początek okresu 1 499 1 352 Koszty odsetek 32 22 Koszty bieżącego zatrudnienia 196 162 Koszty przeszłego zatrudnienia 440 0 Wypłacone świadczenia -153 -110 (Zyski) / straty aktuarialne 102 73 Wartość bieżąca zobowiązania na koniec okresu 2 116 1 499 Obciążenia w sprawozdaniu z całkowitych dochodów z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych przedstawiają się następująco: 2021 2020 Koszty bieżącego zatrudnienia 196 162 Koszty odsetek 32 22 (Zyski) / straty aktuarialne do ujęcia w okresie 102 73 Koszty przeszłego zatrudnienia 440 0 Koszty ujęte w sprawozdaniu z całkowitych dochodów 770 257 Kwota ujęta w zysku lub stracie 663 187 Kwota ujęta w pozostałych całkowitych dochodach (bez podatku odroczonego) 107 70 2021 2020 Zyski (straty) aktuarialne dotyczące programów określonych świadczeń -107 -70 Podatek odroczony 40 13 Kwota ujęta w pozostałych całkowitych dochodach -67 -57 Grupa ujmuje zyski i straty aktuarialne w sprawozdaniu z całkowitych dochodów. Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe oraz pośmiertne tworzone są na podstawie wyceny aktuarialnej sporządzanej przez niezależną firmę doradztwa aktuarialnego. Analiza wrażliwości rezerwy Poniżej przedstawiono analizę wrażliwości rezerw na świadczenia pracownicze wg stanu na 31 grudnia 2021 roku, na kluczowe parametry modelu aktuarialnego. Pierwszy wiersz tabeli pokazuje wyjściowe rezerwy. Pozostałe wiersze przedstawiają, jak zmiana danego parametru modelu aktuarialnego wpływa na kwoty rezerw. PARAMETR / ŚWIADCZENIE odprawa emerytalna odprawa rentowa odprawa pośmiertna razem wyjściowe kwoty rezerw 1 502 99 515 2 116 współczynnik rotacji -1,0% 1 556 104 546 2 206 współczynnik rotacji +1,0% 1 454 95 489 2 038 prawdopodobieństwo przejścia na rentę -0,5 1 509 82 518 2 109 prawdopodobieństwo przejścia na rentę +0,5 1 496 116 513 2 125 techniczna stopa dyskontowa -1,00% 1 573 102 540 2 215 techniczna stopa dyskontowa +1,00% 1 437 96 493 2 026 wzrosty podstaw 0 0 0 0 wynagrodzenie w Firmie -1,0% 1 376 93 471 1 940 wynagrodzenie w Firmie +1,0% 1 649 106 566 2 321 7.14. ‎Instrumenty finansowe Poniżej przedstawiono wartości bilansowe wszystkich instrumentów finansowych Grupy, w podziale na poszczególne klasy i kategorie aktywów i zobowiązań. Stan na 31 grudnia 2021 roku Klasy instrumentów finansowych Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu Kaucje z tytułu umów o budowę (przed dyskontem) 12 108 0 0 0 45 057 Należności z tytułu dostaw i usług 161 414 0 0 0 0 Pozostałe zobowiązania finansowe 0 0 0 0 36 Pożyczki udzielone 285 0 0 0 0 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 0 108 736 0 0 0 Pożyczki i kredyty bankowe 0 0 0 0 7 964 Zobowiązania z tytułu leasingu 0 0 0 0 20 537 Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 0 0 0 0 366 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 0 0 0 0 117 208 Razem 173 807 108 736 0 0 191 168 W okresie objętym niniejszym sprawozdaniem finansowym Grupa nie dokonała zmian w klasyfikacji instrumentów finansowych oraz nie miały miejsca przesunięcia między poszczególnymi poziomami hierarchii wartości godziwej. Stan na 31 grudnia 2020 roku Klasy instrumentów finansowych Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu Kaucje z tytułu umów o budowę (przed dyskontem) 13 569 0 0 0 40 197 Należności z tytułu dostaw i usług 170 035 0 0 0 0 Pozostałe zobowiązania finansowe 0 0 0 0 36 Pożyczki udzielone 450 0 0 0 0 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 0 23 487 0 0 0 Pożyczki i kredyty bankowe 0 0 0 0 17 551 Zobowiązania z tytułu leasingu 0 0 0 0 21 150 Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 0 0 0 0 366 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 0 0 0 0 131 382 Razem 184 054 23 487 0 0 210 682 W okresie porównawczym Grupa nie dokonała zmian w klasyfikacji instrumentów finansowych oraz nie miały miejsca przesunięcia między poszczególnymi poziomami hierarchii wartości godziwej. Analiza wymagalności zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz wycenianych według zamortyzowanego kosztu (przed dyskontem) Struktura wiekowa 31-12-2021 31-12-2020 – poniżej 1 roku 149 477 172 679 – od 1 do 3 lat 17 624 18 146 – od 3 do 5 lat 3 391 2 560 – powyżej 5 lat 20 676 17 297 Razem 191 168 210 682 Instrumenty pochodne W 2021 i 2020 roku Grupa nie zawierała transakcji na instrumentach pochodnych. 7.15. ‎Transakcje z jednostkami powiązanymi W roku obrotowym wystąpiły następujące transakcje handlowe i finansowe pomiędzy stronami powiązanymi: Należności Zobowiązania 31-12-2021 31-12-2020 31-12-2021 31-12-2020 RTI 0 0 0 0 RTI Germany 0 0 0 0 Wiesław Nowak 0 0 0 0 Ogółem 0 0 0 0 Przychody Zakupy 2021 2020 2021 2020 RTI 3 3 0 0 RTI Germany 0 0 0 0 Wiesław Nowak 5 0 0 0 Ogółem 8 3 0 0 Pożyczki udzielone Przychody finansowe z tytułu odsetek od pożyczek 31-12-2021 31-12-2020 2021 2020 RTI 0 10 0 0 RTI Germany 0 155 5 0 Wiesław Nowak 0 0 0 0 Ogółem 0 165 5 0 W okresie sprawozdawczym ZUE oraz jednostki zależne nie zawierały transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe. W okresie sprawozdawczym ZUE dokonywała transakcji sprzedaży do RTI w zakresie wynajmu pomieszczeń na podstawie umowy najmu lokalu użytkowego zawartej w dniu 31 grudnia 2015 roku. W okresie sprawozdawczym, pomiędzy ZUE a RTI Germany zostało zrealizowane porozumienie wraz z aneksem dotyczące częściowego umorzenia pożyczek w kwocie 25 tys. EUR oraz wydłużenia terminu spłaty do 20 grudnia 2021 roku dla pozostałej kwoty. W dniu 3 sierpnia 2021 roku pożyczka została spłacona i rozliczona w całości. Na mocy aktu notarialnego z dnia 12 lipca 2021 roku ZUE objęła 400 nowoutworzonych udziałów RTI o łącznej wartości nominalnej 20 tys. PLN. Udziały zostały pokryte wkładem pieniężnym. W dniu 3 sierpnia 2021 roku pożyczka pomiędzy ZUE a RTI z dnia 22 lipca 2020 roku została spłacona w całości. Wynagrodzenie członków naczelnego kierownictwa 2021 2020 Zarząd 4 767 4 420 Prokurent 785 603 Rada Nadzorcza 267 267 Razem 5 819 5 290 W pozycji Rada Nadzorcza prezentowane są wyłącznie wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej. W 2020 roku Spółka w nocie prezentowała dodatkowo wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę członków Rady Nadzorczej. W celu poprawy czytelności sprawozdania finansowego skorygowano kwotę w nocie za 2020 rok o wynagrodzenie z umowy o pracę. 7.16. Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej według stanu na dzień sporządzenia niniejszego raportu Toczące się postępowania sądowe są związane z działalnością operacyjną spółek. Poniżej wskazuje się istotne postępowania toczące się przed sądem lub innym organem, dotyczące zobowiązań oraz wierzytelności Grupy. Istotnymi, toczącymi się postępowaniami sądowymi w grupie zobowiązań są: Brak obecnie tego rodzaju spraw. Największymi, toczącymi się postępowaniami sądowymi w grupie wierzytelności są: Sprawa sądowa dotycząca zadania „Modernizacja linii kolejowej nr 8, budowa łącznicy lotniska Okęcie”: W dniu 29 września 2016 roku Powód (PORR Polska Infrastructure, tj. dawny BILFINGER INFRASTRUCTURE S.A., ZUE, Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PEBEKA S.A., Przedsiębiorstwo Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie Sp. z o.o., Kolejowe Zakłady Automatyki Katowice S.A.) złożył przeciwko Pozwanemu (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.) pozew o zapłatę kwoty 11,5 mln PLN, z czego na rzecz ZUE kwoty 2,9 mln PLN wraz z odsetkami liczonymi ustawowymi, tytułem zapłaty za wykonane na rzecz Pozwanego roboty dodatkowe oraz koszty poniesione w przedłużonym czasie na ukończenie zadania. Pozew dotyczy umowy z dnia 27 października 2009 roku zawartej pomiędzy Powodem (jako Wykonawcą) a Pozwanym (jako Zamawiającym) na wykonanie robót budowlanych modernizacji linii kolejowej Nr 8. Etap I: odc. Warszawa Zachodnia – Warszawa Okęcie i budowy łącznicy Warszawa Służewiec – Lotnisko Okęcie. Faza 3 roboty budowlane na łącznicy, w ramach projektu nr POIiŚ 7.1-18: „Modernizacja linii kolejowej nr 8, budowa łącznicy lotniska Okęcie”. W sprawie została przygotowana opinia przez biegłego, która w istotnym stopniu uznaje zasadność roszczeń powoda. Ponadto została wydana także opinia uzupełniająca, która praktycznie w całości podtrzymywała pierwotną treść opinii. Po wniesieniu dalszych zastrzeżeń przez Strony, Sąd nakazał przygotowanie drugiej opinii uzupełniającej. Do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego termin kolejnej rozprawy nie został wyznaczony. Sprawa sądowa dotycząca zadania: „Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej Kraków – Medyka – granica państwa na odcinku Biadoliny – Tarnów w km 61,300 – 80,200 w ramach Projektu „Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, etap III” W dniu 30 grudnia 2016 roku konsorcjum w składzie: 1) OHL ŹS, a.s. (Lider); 2) Swietelsky Baugesellschaft m.b.H; 3) ZUE (dalej: Konsorcjum, Wykonawca), złożyło przeciwko PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą w Warszawie (Zamawiający) pozew obejmujący roszczenia wynikające z realizacji kontraktu budowlanego pn. Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej Kraków – Medyka – granica państwa na odcinku Biadoliny – Tarnów w km 61,300 – 80,200 w ramach Projektu „Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, etap III (Kontrakt). Wartość przedmiotu sporu wynosi 39,3 mln PLN (dalej: Kwota). Na ww. kwotę składają się: 1) kwota 1,2 mln PLN odpowiadająca kosztom związanym z koniecznością przedłużenia ważności zabezpieczenia wykonania kontraktu i ubezpieczenia zapewnionego przez Wykonawcę; 2) kwota 38,1 mln PLN odpowiadająca kosztom stałym związanym z kontynuowaniem robót w przedłużonym czasie względem pierwotnie uzgodnionego terminu realizacji prac objętych kontraktem. Łączny udział Spółki w ww. kwocie wynosi ok. 15,7 mln PLN. W dniu 11 marca 2019 roku ogłoszony został wyrok częściowy (rozstrzygający niektóre z żądań pozwu), na mocy którego Sąd zasądził od PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. na rzecz ZUE kwotę 347 tys. PLN wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz oddalił powództwo w części żądania zapłaty na rzecz ZUE kwoty 283 tys. PLN wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2016 roku. Strony wniosły apelacje od powyższego wyroku – w zakresie roszczeń ZUE – Strona Powodowa zaskarżyła oddalenie powództwa w kwocie 283 tys. PLN wraz z ustawowymi odsetkami, a Strona Pozwana zasądzenie kwoty 347 tys. PLN wraz z ustawowymi odsetkami. W dniu 13 lutego 2020 roku odbyła się rozprawa apelacyjna‎ w odniesieniu do wyroku częściowego. Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w dniu 27 lutego 2020 roku apelacje zostały oddalone, a wyrok częściowy stał się prawomocny. Obecnie po rozprawie z dnia 8 kwietnia 2021 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego. Nie ma natomiast wyznaczonego kolejnego terminu rozprawy. Sprawa sądowa dotycząca roszczenia kontraktowego W dniu 28 kwietnia 2020 roku został złożony w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozew wobec PKP PLK S.A. dotyczący żądania podwyższenia/wypłaty wynagrodzenia związanego z realizacją kontraktu pn. „Prace na linii kolejowej nr 1 na odcinku Częstochowa – Zawiercie” – kwota żądania wynosi ok. 34,8 mln PLN. Sprawa pozostaje w toku, Strony wymieniają się pismami procesowymi, w tym Pozwany PKP PLK S.A. – reprezentowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, złożył odpowiedź na pozew wnosząc o jego oddalenie, a Powódka w swoim piśmie podtrzymała powództwo w całości. Postępowanie jest w toku po przesłuchaniu świadków i stron. Wyznaczono stronom termin do złożenia na piśmie szczegółowych tez dowodowych celem dopuszczenia dowodu z opinii biegłego, jak i zaproponowania kandydata na biegłego. Pozostałe sprawy sądowe dotyczące umownych roszczeń waloryzacyjnych w zakresie kontraktów kolejowych Mając na uwadze wcześniejsze deklaracje odnośnie składania roszczeń kontraktowych na zadaniach kolejowych w celu zmiany należnego wykonawcy wynagrodzenia na tych kontraktach w sytuacji wystąpienia niezależnych od wykonawcy ryzyk, Emitent wskazuje, iż wraz z konsorcjantami złożył w grudniu 2021 roku cztery pozwy na łączną kwotę – w zakresie części przypadającej dla ZUE S.A. – w wysokości ok. 19 mln PLN. Pozwy dotyczą zadań: ● Wykonania prac projektowych i robót budowlanych dla projektu pn. „Prace na Linii Obwodowej w Warszawie (odc. Warszawa Gołąbki/Warszawa Zachodnia – Warszawa Gdańska)”, ● „Prace na linii kolejowej E20 na odcinku Warszawa-Poznań – pozostałe roboty, odcinek Sochaczew-Swarzędz”, ● „Opracowanie projektu budowlanego i wykonawczego oraz realizację robót LOT B w formule „Projektuj i Buduj” w ramach projektu POliŚ 7.1-19.1.a „Modernizacja linii kolejowej nr 8, odcinek Warszawa Okęcie – Radom (LOT A,B,F) – Faza II”, ● „Prace na liniach kolejowych nr 140, 148, 157, 159, 173, 689, 691 na Odcinku Chybie – Żory – Rybnik – Nędza/Turze. 7.17. Rozliczenia podatkowe Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności podlegające regulacjom mogą być przedmiotem kontroli organów administracyjnych, które uprawnione są do nakładania wysokich kar i sankcji. Brak odniesienia do utrwalonych regulacji prawnych w Polsce powoduje występowanie w obowiązujących przepisach niejasności i niespójności. Często występujące różnice w opiniach, co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych zarówno wewnątrz organów państwowych, jak i pomiędzy organami państwowymi i przedsiębiorstwami, powodują powstawanie obszarów niepewności i konfliktów. Zjawiska te powodują, że ryzyko podatkowe w Polsce jest znacząco wyższe niż istniejące zwykle w krajach o bardziej rozwiniętym systemie podatkowym. Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku, w którym nastąpiła zapłata podatku. W wyniku przeprowadzanych kontroli dotychczasowe rozliczenia podatkowe Grupy mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe. Grupa na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku nie rozpoznała istotnych i policzalnych ryzyk podatkowych. W dniu 7 lutego 2022 roku w Spółce rozpoczęła się kontrola celno-skarbowa w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych za 2018 rok. 7.18. Wynagrodzenia członków naczelnego kierownictwa Wynagrodzenia Członków Zarządu i pozostałych członków naczelnego kierownictwa w roku obrotowym przedstawiały się następująco: Okres Wynagrodzenie Okres Wynagrodzenie Zarząd Wiesław Nowak 01.2021-12.2021 1 540 01.2020-12.2020 1 490 Anna Mroczek 01.2021-12.2021 823 01.2020-12.2020 813 Jerzy Czeremuga 01.2021-12.2021 739 01.2020-12.2020 707 Maciej Nowak 01.2021-12.2021 815 01.2020-12.2020 720 Marcin Wiśniewski 01.2021-12.2021 850 01.2020-12.2020 690 Prokurenci Magdalena Nowak 01.2021-12.2021 785 01.2020-12.2020 603 Rada Nadzorcza Mariusz Szuba 01.2021-12.2021 67 01.2020-12.2020 67 Barbara Nowak 01.2021-12.2021 50 01.2020-12.2020 50 Bogusław Lipiński 01.2021-12.2021 50 01.2020-12.2020 50 Piotr Korzeniowski 01.2021-12.2021 50 01.2020-12.2020 50 Michał Lis 01.2021-12.2021 50 01.2020-12.2020 50 Razem 5 819 5 290 zmiana nazwiska Wynagrodzenia Członków Zarządu ustala Rada Nadzorcza, natomiast płace kadry kierowniczej najwyższego szczebla określa Prezes Zarządu będący jednocześnie głównym akcjonariuszem Spółki, w zależności od wyników uzyskanych przez poszczególne osoby oraz od trendów rynkowych. Na dzień bilansowy w ZUE S.A. nie występują zobowiązania wynikające z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób zarządzających i nadzorujących. 7.19. Zobowiązania na rzecz dokonania zakupu rzeczowych aktywów trwałych Na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień 31 grudnia 2020 roku nie było istotnych umów zawartych w związku z realizacją nakładów inwestycyjnych w rzeczowe aktywa trwałe. 7.20. Aktywa i zobowiązania warunkowe Aktywa warunkowe 31-12-2021 31-12-2020 gwarancje 89 133 99 913 poręczenia 0 60 weksle 747 822 Razem 89 880 100 795 Aktywa warunkowe z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń obejmują wystawione przez banki i towarzystwa ubezpieczeniowe na rzecz spółek Grupy gwarancje, które stanowią zabezpieczenie roszczeń spółek Grupy w stosunku do tych podmiotów z tytułu podwykonawstwa usług budowlanych oraz na zabezpieczenie zwrotu udzielonych zaliczek. Grupa otrzymała także weksle od podwykonawców, które stanowią zabezpieczenie roszczeń ZUE w stosunku do tych podmiotów z tytułu podwykonawstwa usług budowlanych oraz na zabezpieczenie zwrotu udzielonych zaliczek. Zobowiązania warunkowe 31-12-2021 31-12-2020 gwarancje 514 540 547 326 poręczenia 14 291 15 056 weksle 301 346 333 682 hipoteki 81 529 81 529 zastawy 159 872 171 161 Razem 1 071 578 1 148 754 Zobowiązania warunkowe z tytułu gwarancji na rzecz innych jednostek to przede wszystkim gwarancje wadialne, należytego wykonania i usunięcia wad i usterek, zwrotu zaliczki, wystawione przez towarzystwa ubezpieczeniowe i banki na rzecz kontrahentów Grupy na zabezpieczenie ich roszczeń w stosunku do Grupy, głównie z tytułu umów budowlanych oraz handlowych. Towarzystwom Ubezpieczeniowym i Bankom przysługuje roszczenie zwrotne z tego tytułu wobec Grupy. Zobowiązania warunkowe z tytułu poręczeń stanowią zabezpieczenie kredytów i gwarancji, które ZUE jako Jednostka Dominująca w Grupie poręczyła za spółki z Grupy na rzecz Banków i Towarzystw Ubezpieczeniowych. Wystawione weksle własne stanowią zabezpieczenie spłaty zobowiązań wobec Banków, leasingodawców oraz wobec strategicznych klientów. Hipoteki stanowią dodatkowe zabezpieczenie umowy kredytowej zawartej z mBank S.A., umowy ubezpieczeniowej zawartej z PZU S.A., umowy pożyczki zawartej z ARP. Zastawy Rejestrowe ustanowione zostały w celu zabezpieczenia umów podpisanych z Bankami: BNP Paribas Bank Polska S.A., PEKAO S.A., mBank S.A., CaixaBank S.A. oraz zabezpieczenie pożyczki z ARP. Przedmiotami zastawów rejestrowych są m.in. wagony, palownica, pociąg sieciowy, lokomotywa, profilarka. Poza zastawami rejestrowymi ustanowiono także zastaw finansowy na środkach pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych Kredytobiorcy na zabezpieczenie umów zawartych przez Grupę z mBank S.A. 7.21. Działalność zaniechana W okresie sprawozdawczym 2021 roku oraz w okresie porównywalnym nie wystąpiła działalność zaniechana w rozumieniu MSSF 5. 7.22. Zmiany szacunkowe W okresie sprawozdawczym wystąpiły zmiany w wielkościach szacunkowych w obszarach: 1/ rozliczanie kontraktów budowlanych metodą szacowanego stopnia zaawansowania usługi - na zmianę miała wpływ przeprowadzona rewizja budżetów na realizowanych kontraktach budowlanych, 2/ okres użytkowania ekonomicznego aktywów trwałych - na zmianę miała wpływ coroczna weryfikacja okresów użytkowania ekonomicznego. Wielkości szacunkowe dotyczą m. in.: Utraty wartości wartości firmy (nota nr 7.6.) Okresów użytkowania ekonomicznego aktywów trwałych (punkty 8.2.11., nota 8.2.13. i nota 8.2.17.) Odpisów z tytułu utraty wartości należności (nota nr 3.4.) Rezerw (nota nr 3.3.) Wycen długoterminowych kontraktów budowlanych (nota nr 3.1.) Odroczonego podatku dochodowego (nota nr 2.7.) Aktywów oraz zobowiązań warunkowych (nota nr 7.20.) Niepewność związana z rozliczeniami podatkowymi (nota 7.17.) 7.23. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy ZUE Działania podjęte przez Grupę ZUE Emitent podjął działania prewencyjne mające na celu ograniczenie wśród pracowników i współpracowników ryzyka zakażeniem COVID-19 obejmujące m.in. stworzenie pracownikom tam gdzie jest to możliwe warunków do pracy zdalnej, wdrożenie wytycznych dla pracowników i pracowników podwykonawców dotyczących higieny i środków ostrożności, wyposażenie pracowników w środki ochronne (maski, środki do dezynfekcji itp.), ograniczenie spotkań biznesowych, szeroką politykę informacyjną nt. działań mających na celu ograniczenie ryzyka zainfekowania, jak również ścieżki działania w wypadku zainfekowania, ograniczenie kontaktu z pracownikami, którzy przebywali na obszarach o podwyższonym ryzyku zarażenia. Grupa na bieżąco reaguje na sytuację epidemiczną w kraju, w związku z wprowadzaniem przez rząd obostrzeń w szczególności w dniach 10 października 2020 roku i 20 marca 2021 roku, przy uwzględnieniu opublikowanych rekomendacji w tym zakresie. W okresie nasilenia pandemii w 2021 roku Grupa m.in. stworzyła warunki do poszerzenia zakresu możliwości pracy zdalnej oraz pracę w trybie rotacyjnym odizolowanych grup pracowników w przypadkach, gdy praca zdalna nie jest możliwa. Zostały również wdrożone dodatkowe środki w zakresie informacyjnym, monitorowania zdrowia pracowników i środków ochronnych. Sytuacja jest stale analizowana. Celem działań podejmowanych przez Grupę jak zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom i osobom współpracującym oraz zachowanie ciągłości działalności operacyjnej. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność i sytuację finansową w 2021 roku Ogłoszenie stanu epidemii w Polsce, a tym samym wprowadzenie ograniczeń związanych z sytuacją epidemiczną ma wpływ na organizację pracy zarówno na realizowanych kontraktach budowlanych jak i pozostałych obszarach działalności. Na kontraktach kontakty bezpośrednie z przedstawicielami inwestorów oraz innych podmiotów zaangażowanych w budowy zostały ograniczone do niezbędnego minimum przy zachowaniu należytej ostrożności. Większość kontaktów, ustaleń i odbiorów odbywa się w sposób zdalny. Sposób organizacji pracy jest nastawiony na bezpieczeństwo epidemiczne osób zaangażowanych w realizację kontraktów budowlanych. Na dzień bilansowy oraz na chwilę obecną poza ograniczeniami, które wynikają z ogólnokrajowych ograniczeń epidemicznych występowały również absencje pracowników lub innych osób zaangażowanych w procesy budowlane z powodu izolacji i przebywania na kwarantannach w wyniku zachorowań na COVID-19. W wyniku podjętych przez ZUE działań, biorąc też pod uwagę nieznaczną ilość absencji w stosunku do całej działalności ZUE, powyższe czynniki dotychczas nie przekładały się na zakłócenia w procesach budowlanych i łańcuchach dostaw, mające istotny wpływ na wyniki finansowe Grupy. Emitent zwraca przy tym uwagę, iż w jego opinii, wyżej wymienione czynniki mają charakter powszechny i występują w większości podmiotów branżowych. Spółka BPK Poznań zanotowała w 2021 roku mniejsze przychody oraz obniżenie rentowności. Przyczyniło się do tego m.in. wystąpienie niezależnych od spółki przeszkód kontraktowych m.in. opóźnienia procedur administracyjnych w wyniku obostrzeń związanych z pandemią wydłużające realizacje kontraktów, licznie zgłaszane przez zamawiających potrzeby wykonania prac dodatkowych generujące koszty, których rozliczenia finansowe przedłużają się. W ocenie Zarządu ZUE nie zaistniały przesłanki utraty wartości ani okoliczności powodujące konieczność rozpoznania dodatkowych rezerw związanych ze stanem pandemii. Niezmieniony istotnie zakres działalności operacyjnej, jak również przewidywania dotyczące dalszej realizacji zawartych umów operacyjnych pozwala na przygotowanie projekcji potwierdzających wartość odzyskiwaną kluczowych aktywów Grupy. Możliwy wpływ pandemii COVID-19 na działalność i sytuację finansową Na dzień sporządzenia raportu nie jest możliwe oszacowanie wpływu pandemii na sytuację i wyniki Grupy w przyszłości. Ograniczenia i zmienione życie gospodarcze nadal trwa i na obecną chwilę nie jest możliwe oszacowanie, kiedy wróci całkowicie do stanu sprzed pandemii. Grupa nie korzystała i na chwilę obecną nie przewiduje korzystania z rządowych programów osłonowych w tym zakresie. Identyfikuje się poniższe czynniki, które mogą mieć wpływ na rynki, na których działa Emitent i działalność ZUE w perspektywie kolejnych kwartałów. Czynniki mogące się przełożyć w sposób negatywny: ● zaburzenia w łańcuchach dostaw mogą się przyczynić do ograniczenia podaży niektórych materiałów budowlanych, ● osłabienie kursu PLN względem EUR i USD może przełożyć się na wzrost cen niektórych importowanych materiałów budowlanych, ● osłabienie finansów ośrodków miejskich wynikające z wprowadzonych ograniczeń w związku z pandemią może przełożyć się na czasowe wstrzymanie ogłaszania przetargów na nowe inwestycje infrastrukturalne w miastach, ● możliwość wystąpienia problemów z płynnością niektórych przedsiębiorstw branżowych (np. podwykonawców), ● możliwość wydłużenia niektórych realizowanych kontraktów budowlanych w związku z przejściowymi opóźnieniami w wydawaniu niektórych pozwoleń i zgód administracyjnych, ● utrudnienia związane z absencją i czasowym wyłączeniem pracowników Grupy, podwykonawców i konsorcjantów, ● możliwe zawieszenie prac budowlanych na kontraktach. Czynniki mogące się przełożyć w sposób pozytywny: ● decyzje rządowe dotyczące kontynuacji krajowych programów modernizacyjnych infrastrukturę komunikacyjną, ● uproszczenie procedur dotyczących m.in. odbiorów prac i obiegu dokumentów na kontraktach kolejowych oraz przyspieszenie płatności za wykonane prace. Wpływ pandemii COVID-19 na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka i przeciwdziałania korupcji: Pandemia COVID-19 ma w Grupie wpływ głównie na obszar pracowniczy i społeczny. W 2021 roku zostały ograniczone bezpośrednie kontakty międzyludzkie, w pewnym zakresie praca była wykonywana zdalnie. Tryb zdalny został również wykorzystany w rekrutacji, jak również w znacznym stopniu przy szkoleniach pracowniczych. Ograniczone bezpośrednie kontakty przełożyły się na mniejszą mobilność pracowników, a tym samym na mniejsze emisje gazów do atmosfery. Również w znacznie większym stopniu był wykorzystywany elektroniczny obieg dokumentów, co przełożyło się m.in. na mniejsze zużycie papieru. Pandemia nie miała wpływu na pozostałe obszary tj. poszanowania praw człowieka i przeciwdziałania korupcji. 7.24. Wpływ sytuacji w Ukrainie na działalność Grupy ZUE Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania konflikt zbrojny na terenie Ukrainy nie ma bezpośredniego istotnego wpływu na działalność operacyjną Grupy ZUE i jej wyniki finansowe. Sytuacja polityczno-gospodarcza w Ukrainie jest na bieżąco monitorowana przez Grupę pod kątem faktycznego i potencjalnego wpływu zaistniałej sytuacji na działalność Grupy ZUE. Identyfikuje się poniższe czynniki, które mogą mieć wpływ na rynki, na których działa Emitent i działalność Grupy w perspektywie kolejnych kwartałów: a) osłabienie kursu złotego (podobnie jak innych walut w regionie), co może się przełożyć na wzrost kosztów importowanych produktów i materiałów, b) zaburzenia w łańcuchach dostaw importowanych produktów i materiałów, c) wzrost kosztów paliw, gazu ziemnego oraz energii elektrycznej, d) utrudniony dostęp do paliw, e) zwiększenie ryzyka finansowego krajów z regionu konfliktu co może się przełożyć na trudniejszy dostęp do finansowania i większe koszty, f) możliwa migracja pracowników ukraińskich z Polski do Ukrainy (w celu ochrony rodzin, mienia i na wezwanie władz), g) możliwe trudności z drożnością szlaków komunikacyjnych, w związku z wyłączeniami odcinków na transporty wojskowe i humanitarne. 8. Pozostałe noty objaśniające 8.1. Platforma zastosowanych Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 8.1.1. Oświadczenie o zgodności Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ZUE obejmujące rok zakończony 31 grudnia 2021 roku oraz dane porównywalne za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku, zostały sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej w kształcie zatwierdzonym przez Unię Europejską (UE). 8.1.2. Standardy i interpretacje zastosowane po raz pierwszy w okresie sprawozdawczym Następujące zmiany do istniejących standardów wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) oraz zatwierdzone do stosowanie w UE wchodzą w życie po raz pierwszy w 2021 roku: ● Zmiany do MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” – odroczenie zastosowania MSSF 9 „Instrumenty finansowe” (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie), ● Zmiany do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7 oraz MSSF 16: reforma wskaźnika referencyjnego stóp procentowych (IBOR) (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Zmiany do MSSF 16 „Leasing”: Ulgi w czynszach związane z Covid-19 po 30 czerwca 2021, opublikowano dnia 31 marca 2021 roku (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 kwietnia 2021 roku lub po tej dacie). Zdaniem Grupy zmiany do standardów oraz interpretacje wskazane powyżej nie mają istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy. 8.1.3. Standardy i Interpretacje opublikowane i zatwierdzone przez UE, ale jeszcze nie weszły w życie Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego wystąpiły standardy i interpretacje, które zostały opublikowane i zatwierdzone do stosowania w UE, ale które nie weszły jeszcze w życie: ● Zmiany do MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe” – przychody z produktów wyprodukowanych w okresie przygotowywania rzeczowych aktywów trwałych do rozpoczęcia funkcjonowania (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Zmiany do MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” – wyjaśnienia nt. kosztów ujmowanych w analizie, czy umowa jest kontraktem rodzącym obciążenia (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Zmiany do MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć” – aktualizacja referencji do Założeń Koncepcyjnych (mające zastosowanie do transakcji połączeń, które będą miały miejsce w okresach sprawozdawczych, rozpoczynających się po 1 stycznia 2022 roku, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Roczny program poprawek 2018-2020 - poprawki zawierają wyjaśnienia oraz doprecyzowują wytyczne standardów w zakresie ujmowania oraz wyceny: MSSF 1 „Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy”, MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 41 „Rolnictwo” oraz do przykładów ilustrujących do MSSF 16 „Leasing” (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” oraz zmiany do MSSF 17 (obowiązujący w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania). 8.1.4. Standardy i Interpretacje przyjęte przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone przez UE Następujące zmiany do istniejących standardów lub nowe standardy wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) które nie zostały jeszcze zatwierdzone przez UE: ● Zmiany do MSR 1: „Prezentacja sprawozdań finansowych: Podział zobowiązań na krótkoterminowe i długoterminowe” (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” oraz wytyczne Rady MSSF w zakresie ujawnień dotyczących polityk rachunkowości w praktyce - wymóg ujawniania istotnych informacji dotyczących zasad rachunkowości (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Zmiany do MSR 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” – definicja wartości szacunkowych (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Zmiany do MSR 12 „Podatek dochodowy” – podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań wynikających z pojedynczej transakcji (mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania), ● Zmiany do MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe – pierwsze zastosowanie MSSF 17 i MSSF 9 – informacje porównawcze (mające zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających sie dnia 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania). ● MSSF 14 „Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe” (mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie), decyzją UE nie zostanie zatwierdzony, ● Zmiany do MSSF 10 i MSR 28 „Transakcje sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostka stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem” (termin wejścia w życie został odroczony przez RMSR na czas nieokreślony). 8.1.5. Zmiany stosowanych zasad rachunkowości W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zmiany stosowanych zasad rachunkowości. 8.2. Istotne zasady rachunkowości 8.2.1. Kontynuacja działalności Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez spółki Grupy w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym. Najistotniejszym czynnikiem mającym wpływ na kontynuację działalności Grupy Kapitałowej ZUE jest sytuacja finansowa Jednostki Dominującej. Kluczowymi czynnikami mającymi wpływ na kontynuację działalności Grupy Kapitałowej ZUE są m.in: płynność, odpowiedni portfel zleceń, sytuacja rynkowa. Analizując sytuację finansową Grupy należy zwrócić uwagę na następujące elementy: w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2021 roku Grupa rozpoznała 851,5 mln PLN przychodów ze sprzedaży i 35 mln PLN zysku brutto ze sprzedaży. Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa prezentuje 402 mln PLN aktywów obrotowych razem, w tym 137 mln PLN należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności i ok. 108,7 mln PLN środków pieniężnych. Grupa ZUE na dzień bilansowy posiada portfel zamówień o wartości ok. 1 500 mln PLN. Grupa jest w trakcie pozyskiwania nowych kontraktów. Z uwagi na powyższe, Zarząd Jednostki Dominującej nie stwierdza na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego istotnych zagrożeń w zakresie możliwości kontynuacji działalności w dającej się przewidzieć przyszłości, nie wystąpiły przesłanki ekonomiczne ani nie zostały podjęte decyzje strategiczne i tym samym oświadcza, że niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Grupę w dającej się przewidzieć w przyszłości. 8.2.2. Porównywalność danych finansowych Nie dokonano zmian prezentacyjnych danych finansowych w okresach porównywalnych, z wyjątkiem poniżej opisanych. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupa zaprezentowała w pasywach odrębną pozycję bilansową „Zobowiązania z tytułu leasingu związane z aktywami ze sprzedaży”, poprzednio ujęte w zobowiązaniach z tytułu leasingu. Poniżej przedstawiono wpływ zmian na jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej: Przekształcone Zatwierdzone Stan na Stan na Wpływ zmian 31-12-2020 31-12-2020 AKTYWA Aktywa trwałe Aktywa trwałe razem 168 539 168 539 0 Aktywa obrotowe Aktywa obrotowe 353 094 353 094 0 Aktywa przeznaczone do sprzedaży 3 340 3 340 0 Aktywa obrotowe razem 356 434 356 434 0 Aktywa razem 524 973 524 973 0 PASYWA Kapitał własny Razem kapitał własny 154 649 154 649 0 Zobowiązania długoterminowe Długoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu 12 020 12 386 -366 Zobowiązania długoterminowe razem 51 910 52 276 -366 Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe razem 318 048 318 048 0 Zobowiązania z tytułu leasingu powiązane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży 366 0 366 Zobowiązania razem 370 324 370 324 0 Pasywa razem 524 973 524 973 0 8.2.3. Podstawa sporządzenia Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z koncepcją kosztu historycznego, za wyjątkiem niektórych aktywów trwałych i instrumentów finansowych, które są wyceniane w wartościach przeszacowanych albo wartości godziwej zgodnie z określoną poniżej polityką rachunkowości. Zasady (polityki) rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku. Najważniejsze zasady rachunkowości stosowane przez Grupę przedstawione zostały poniżej. 8.2.4. Zasady konsolidacji Inwestycje w jednostki zależne Przez jednostki zależne rozumie się jednostki kontrolowane przez jednostkę dominującą (co obejmuje także jednostki specjalnego przeznaczenia). Uznaje się, że kontrola występuje wówczas, gdy jednostka dominująca ma możliwość wpływania na politykę finansową i operacyjną podległej jednostki w celu osiągnięcia korzyści z jej działalności. Wyniki finansowe jednostek zależnych nabytych lub sprzedanych w ciągu roku ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym od/do momentu ich efektywnego nabycia lub zbycia. W stosownych przypadkach w sprawozdaniach finansowych jednostek zależnych dokonuje się korekt mających na celu ujednolicenie zasad rachunkowości stosowanych przez daną jednostkę z zasadami stosowanymi przez pozostałe jednostki Grupy. Wszelkie transakcje, salda, przychody i koszty zachodzące między podmiotami powiązanymi objętymi konsolidacją podlegają pełnej eliminacji konsolidacyjnej. Udziały niesprawujące kontroli prezentowane są odrębnie od kapitału własnego Grupy. Udziały niesprawujące kontroli mogą być początkowo wyceniane albo w wartości godziwej albo w proporcji do udziału w wartości godziwej nabywanych aktywów netto. Wybór jednej z w/w metod jest dostępny dla każdego połączenia jednostek gospodarczych. W okresach kolejnych wartość udziałów niesprawujących kontroli obejmuje wartość rozpoznana początkowo skorygowaną o zmiany wartości kapitału jednostki w proporcji do posiadanych udziałów. Całkowity dochód jest alokowany do udziałów niesprawujących kontroli nawet wtedy gdy powoduje postanie ujemnej wartości tych udziałów. Zmiany w udziale w jednostce zależnej nie powodujące utraty kontroli ujmowane są jako transakcje kapitałowe. Wartości księgowe udziału Grupy jak i udziałów niesprawujących kontroli są odpowiednio modyfikowane w celu odzwierciedlenia zmian w strukturze udziału. Różnica pomiędzy wartością o jaką modyfikowana jest wartość udziałów mniejszości oraz wartością godziwą płatności otrzymanej lub przekazanej ujmowana jest bezpośrednio w kapitale własnym Grupy. W sytuacji utraty kontroli nad jednostka zależną, zysk lub strata na zbyciu jest ustalana jako różnica pomiędzy: (i) łączną wartością godziwą otrzymanej zapłaty i wartości godziwej udziałów jednostek pozostających w Grupie oraz (ii) wartością księgową aktywów (łącznie z wartością firmy), zobowiązań i udziałów niesprawujących kontroli. Kwoty ujęte w stosunku do zbywanej jednostki, w innych składnikach całkowitego dochodu podlegają reklasyfikacji do rachunku zysków i strat. Wartość godziwa udziałów w jednostce pozostających w Grupie po zbyciu, uznawana jest za początkową wartość godziwą dla celów późniejszego ich ujmowania zgodnie z MSSF 9, lub początkowy koszt udziałów w jednostkach stowarzyszonych lub wspólnych przedsięwzięciach. Inwestycje w jednostki stowarzyszone Jednostką stowarzyszoną jest jednostka, na którą Jednostka Dominująca wywiera znaczący wpływ, nie będąca jednostką zależną ani udziałem we wspólnym przedsięwzięciu Jednostki Dominującej. Znaczący wpływ oznacza zdolność uczestniczenia w ustalaniu polityki finansowej i operacyjnej jednostki stowarzyszonej, bez samodzielnego czy wspólnego sprawowania nad nią kontroli. Wyniki finansowe, aktywa i zobowiązania jednostek stowarzyszonych ujmuje się w sprawozdaniu finansowym metodą praw własności, za wyjątkiem sytuacji kiedy inwestycja zakwalifikowana jest jako przeznaczona do sprzedaży, kiedy to ujmowana jest zgodnie z MSSF5 „Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana”. Zgodnie z metodą praw własności inwestycje w jednostkę stowarzyszoną wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej po koszcie historycznym, ze stosowną korektą o zaistniałe po dacie przejęcia zmiany udziału Grupy w aktywach netto jednostki stowarzyszonej minus wszelkie utraty wartości poszczególnych inwestycji. Straty jednostek stowarzyszonych przekraczające wartość udziału Grupy w tych jednostkach (w tym wszelkie udziały długoterminowe, które w zasadzie stanowią część inwestycji netto Grupy w jednostkę stowarzyszoną) ujmuje się wyłącznie jeśli Grupa zaciągnęła wiążące zobowiązania prawne lub zwyczajowe lub dokonała płatności w imieniu jednostki stowarzyszonej. Nadwyżkę ceny nabycia nad wartością godziwą dających się zidentyfikować aktywów netto jednostki stowarzyszonej na dzień nabycia ujmuje się jako wartość firmy. Wartość firmy włączona jest do wartości bilansowej inwestycji, a utratę jej wartości wycenia się w ramach całej wartości inwestycji. Jakąkolwiek nadwyżkę udziały Grupy w wartości godziwej netto dających się zidentyfikować aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych nad kosztem przejęcia po dokonaniu przeszacowania ujmuje się niezwłocznie w rachunku zysków i strat. Zyski i straty wynikające z transakcji pomiędzy Grupą a jednostką stowarzyszoną podlegają wyłączeniom konsolidacyjnym do wartości udziału Grupy w odpowiedniej jednostce stowarzyszonej. Utrata kontroli W momencie utraty kontroli, Grupa zaprzestaje ujmować aktywa i zobowiązania jednostki zależnej, udziały niekontrolujące i pozostałe składniki kapitałów związane z jednostką zależną. Ewentualna nadwyżka lub niedobór powstałe w wyniku utraty kontroli ujmowane są w zysku lub stracie bieżącego okresu. Jeśli Grupa zatrzymuje jakiekolwiek udziały w dotychczasowej jednostce zależnej, są one wyceniane w wartości godziwej na dzień utraty kontroli. Po początkowym ujęciu traktowane są jako inwestycje wyceniane metodą praw własności lub jako aktywa finansowe dostępne do sprzedaży, w zależności od poziomu utrzymanych przez Grupę wpływów na działalność tej jednostki. Transakcje z udziałowcami mniejszościowymi nieskutkujące zmianami kontroli Transakcje z udziałowcami mniejszościowymi nieskutkujące zmianami kontroli są księgowane w korespondencji z kapitałem. Wartość firmy Wartość firmy powstająca przy przejęciu wynika z wystąpienia na dzień przejęcia nadwyżki sumy przekazanej płatności, wartości udziałów niesprawujących kontroli i wartości godziwej uprzednio posiadanych udziałów w jednostce nabywanej nad udziałem Grupy w wartości godziwej netto dających się zidentyfikować aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych jednostki ujmowanych na dzień przejęcia. W przypadku wystąpienia wartości ujemnej, Grupa dokonuje ponownego przeglądu ustalenia wartości godziwych poszczególnych składników nabywanych aktywów netto. Jeżeli w wyniku przeglądu nadal wartość jest ujemna ujmuje się ją niezwłocznie w wyniku finansowym. Wartość firmy ujmuje się początkowo jako składnik aktywów po koszcie, a następnie wycenia według kosztu pomniejszonego o skumulowaną stratę z tytułu utraty wartości. Dla celów testowania utraty wartości wartość firmy alokuje się na poszczególne ośrodki Grupy generujące przepływy pieniężne, które powinny odnieść korzyści z synergii będących efektem połączenia. Jednostki generujące przepływy pieniężne, do których alokuje się wartość firmy, testuje się pod względem utraty wartości raz w roku lub częściej, jeśli można wiarygodnie przypuszczać, że utrata wartości wystąpiła. Jeśli wartość odzyskiwalna ośrodka generującego przepływy pieniężne jest mniejsza od jej wartości bilansowej, stratę z tytułu utraty wartości alokuje się najpierw w celu redukcji kwoty bilansowej wartości firmy alokowanej do tego ośrodka, a następnie do pozostałych aktywów tego ośrodka proporcjonalnie do wartości bilansowej poszczególnych składników aktywów tej jednostki. Strata z tytułu utraty wartości ujęta dla wartości firmy nie podlega odwróceniu w następnym okresie. W chwili zbycia jednostki zależnej lub podlegającej wspólnej kontroli przypadającą na nią część wartości firmy uwzględnia się przy obliczaniu zysku/straty z tytułu zbycia. 8.2.5. Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności Podstawowy podział sprawozdawczości Grupy ZUE oparty jest na segmentach branżowych. W celu przedstawienia informacji w sposób pozwalający na właściwą ocenę rodzaju i skutków finansowych działań gospodarczych prowadzonych przez Grupę, zgodnie z wymaganiami MSSF 8, Zarząd ZUE wydzielił trzy zagregowane segmenty sprawozdawcze w ramach oferowanych usług: ● działalność budowlana, ● działalność projektowa, ● działalność handlowa Organizacja i zarządzanie Grupy odbywa się w obszarze wymienionych powyżej segmentów. Grupa stosuje jednolitą politykę rachunkowości dla wszystkich obszarów działalności w ramach wydzielonych segmentów. 8.2.6. Ujęcie przychodów z tytułu umów o budowę na kontraktach długoterminowych Ujęcie przychodu zgodnie z MSSF 15 przedstawia transakcję przeniesienia towarów lub usług na klienta (Zamawiającego) w kwocie odzwierciedlającej wartość wynagrodzenia, którego podmiot spodziewa się w zamian za towary lub usługi. Przychody Grupy to: - przychody z tytułu umów o budowę, - przychody ze świadczenia usług, - przychody ze sprzedaży towarów, materiałów i surowców. Grupa rozpoznaje przychody z działalności budowlanej i projektowej jako przychody z tytułu umów o budowę. Przychody z umów budowlanych Standard MSSF 15 wprowadził pięcioetapowy model ujmowania przychodów: 1. Identyfikacja umowy 2. Identyfikacja zobowiązań do wykonania 3. Ustalenie ceny transakcyjnej 4. Przypisanie ceny transakcyjnej 5. Ujęcie przychodu Grupa rozpoznaje przychody z tytułu wykonania niezakończonej usługi budowlanej zgodnie z pięcioetapowym modelem i stosuje metodę opartą na nakładach zgodnie z metodą retrospektywną zmodyfikowaną. Uznaje się, że w przypadku świadczenia przez Grupę usług budowlanych zasadniczo powstaje jedno zobowiązanie do wykonania świadczenia. Tym samym kwestia przypisania ceny transakcyjnej do zobowiązania do wykonania świadczenia nie wymaga szacowania. Metoda oparte na nakładach W metodzie opartej na nakładach, pomiar stopnia spełnienia zobowiązania dokonywany jest na podstawie nakładów (kosztów) poniesionych przez Grupę w stosunku do całkowitych oczekiwanych nakładów (kosztów). Metoda zysku zerowego W przypadku, gdy Grupa nie jest w stanie dokonać racjonalnego pomiaru wyników spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia, ale oczekuje, że odzyska koszty poniesione podczas spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia, Grupa stosuje metodę zysku zerowego i ujmuje przychody wyłącznie do wysokości kosztów poniesionych do momentu, w którym można dokonać racjonalnego pomiaru wyników spełniania zobowiązania do wykonania świadczenia. Ujmowanie przewidywanych strat W przypadku przewidywań, że umowa rodzi obciążenie tj. łączne koszty związane z realizacją kontraktu przekroczą łączne przychody, zgodnie z MSR 37, Grupa tworzy Rezerwę na stratę. Praktyczne zastosowanie metod pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania Wybór metody opartej na nakładach został dokonany w oparciu o specyfikę działalności Grupy. Poszczególne etapy wyceny kontraktów są następujące: a) ustalenie zmiany statusu kontraktów - kontrakty rozpoczęte, kontrakty zakończone, b) ustalenie korekt przychodu planowanego, c) aktualizacja dwa razy do roku budżetu przychodów, d) aktualizacja dwa razy do roku budżetu kosztów, e) ustalenie wartości zafakturowanych przychodów, f) ustalenie wartości poniesionych kosztów bezpośrednich i pośrednich związanych z realizacją budowy, g) przypisanie wartości poniesionych kosztów ogólnych (kosztów ogólnych jednostki i kosztów ogólnobudowlanych) budowy, h) przeliczenie zaawansowania kontraktu i rozpoznanie przychodów według metody opartej na nakładach, i) ustalenie wyceny Należności i Zobowiązań wynikających z niedofakturowania lub przefakturowania z tytułu realizowanych kontraktów. W metodzie opartej na nakładach procentowy stopień zaawansowania ustalany jest jako stosunek kosztów poniesionych do szacowanych (budżetowanych) kosztów niezbędnych do zrealizowania umowy. Budżety kontraktów tworzone są dla każdej umowy budowlanej. Budżety aktualizowane są dwa razy w roku w oparciu o zamknięcie miesiąca kwietnia i października. Budżety kontraktów stanowią podstawę do oceny stanu zaawansowania realizacji umowy, poprzez ustalenie proporcji kosztów umowy poniesionych z tytułu prac wykonanych do danego momentu w stosunku do szacunkowych łącznych kosztów umowy. Kontrakty, których umowy są podpisane, ale ich budżety nie są zatwierdzone, wyceniane są metodą zysku zerowego. 8.2.7. Waluty obce Transakcje przeprowadzane w walucie innej niż waluta funkcjonalna wykazuje się po kursie waluty obowiązującym na dzień poprzedzający dokonanie transakcji. Na dzień bilansowy aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych są przeliczane według kursu obowiązującego na ten dzień, publikowanego przez Narodowy Bank Polski. Aktywa i zobowiązania wyceniane w wartości godziwej i denominowane w walutach obcych wycenia się po kursie obowiązującym w dniu ustalenia wartości godziwej. Pozycje niepieniężne wyceniane są według kosztu historycznego. Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w pozycji przychodów (kosztów) finansowych lub w przypadkach określonych zasadami (polityką) rachunkowości, kapitalizowane w wartości aktywów. 8.2.8. Koszty finansowania zewnętrznego Koszty finansowania zewnętrznego bezpośrednio związanego z nabyciem lub wytworzeniem składników majątku wymagających dłuższego czasu w celu doprowadzenia ich do użytkowania, zalicza się do kosztów wytworzenia takich aktywów aż do momentu, w którym aktywa te są zasadniczo gotowe do zamierzonego użytkowania lub sprzedaży. Koszty finansowania zewnętrznego, obejmują różnice kursowe powstające w związku z pożyczkamii kredytami w walucie obcej, w stopniu w jakim są uznawane za korektę kosztów odsetek. Wszelkie pozostałe koszty finansowania zewnętrznego, z zastrzeżeniem punktu 8.2.6. dotyczącego kontraktów budowlanych, są odnoszone bezpośrednio w rachunek zysków i strat w okresie, w którym zostały poniesione. Koszty finansowania zewnętrznego dotyczące kontraktów budowlanych obciążają bezpośrednio koszty działalności operacyjnej Grupy. Powyższe zasady kapitalizacji nie są stosowane do aktywów wycenianych w wartości godziwej. 8.2.9. Koszty świadczeń pracowniczych Koszty świadczeń pracowniczych obejmują: świadczenia krótkoterminowe oraz świadczenia po okresie zatrudnienia. Koszty wynagrodzeń obejmują wynagrodzenia płatne zgodnie z warunkami zawartych umów o pracę z poszczególnymi pracownikami. Koszt wynagrodzeń obejmuje także wypłatę premii i nagród motywacyjnych przyznawanych na podstawie zakładowych regulaminów. Koszty ubezpieczeń społecznych finansowanych przez pracodawcę obejmują świadczenia z tytułu ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, wypadkowego, składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Pracy. Koszty świadczeń emerytalnych obejmują odprawy emerytalne i rentowe wypłacone pracownikom zgodnie z przepisami prawa pracy. Grupa, zgodnie z kodeksem pracy, wypłaca odprawy emerytalne, w związku z czym tworzy rezerwę na wartość bieżącą zobowiązań z tytułu wyżej wymienionych świadczeń. Wypłaty z tego tytułu odpisywane są w koszty rachunku zysków i strat w sposób umożliwiający rozłożenie kosztów tych świadczeń na cały okres zatrudnienia pracowników w Grupie. Wysokość rezerwy jest ustalana przez niezależnego aktuariusza metodą wyceny prognozowanych świadczeń jednostkowych. W przypadku śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy, jego rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna. Wysokość odprawy uzależniona jest od stażu pracy. W skład rezerw na świadczenia pracownicze wchodzą również rezerwy na urlopy, premie. Spółki Grupy, zgodnie z przepisami prawa, mogą tworzyć Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). Odpisy na powyższy fundusz obciążają koszty działalności spółki i powodują konieczność zablokowania środków funduszy na wydzielonym rachunku bankowym. W sprawozdaniu finansowym aktywa i zobowiązania funduszu wykazywane są w wartości netto. Pozostałe świadczenia na rzecz pracowników przyznawane są na podstawie przepisów prawa pracy oraz postanowień zakładowych regulaminów. Grupa ponosi również koszty szkolenia BHP pracowników oraz koszty prywatnej opieki medycznej. Grupa przyjęła politykę ujmowania zysków i strat aktuarialnych w okresie, w którym one powstały. Zyski i straty aktuarialne są rozpoznawane w sprawozdaniu z całkowitych dochodów. 8.2.10. Podatek dochodowy (w tym podatek odroczony) Podatek dochodowy jednostki obejmuje podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek bieżący Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego (podstawy opodatkowania) danego roku obrotowego. Zysk (strata) podatkowa różni się od księgowego zysku (straty) netto w związku z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu i kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów oraz pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie będą podlegały opodatkowaniu. Obciążenia podatkowe są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku obrotowym. Podatek odroczony Podatek odroczony jest wyliczany metodą bilansową, jako podatek podlegający zapłaceniu lub zwrotowi w przyszłości w oparciu o różnice pomiędzy wartościami bilansowymi aktywów i pasywów a odpowiadającymi im wartościami podatkowymi wykorzystywanymi do wyliczenia podstawy opodatkowania. Rezerwa na podatek odroczony jest tworzona od wszystkich dodatnich różnic przejściowych podlegających opodatkowaniu, natomiast składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego jest rozpoznawany do wysokości w jakiej jest prawdopodobne, że będzie można pomniejszyć przyszłe zyski podatkowe o rozpoznane ujemne różnice przejściowe oraz straty podatkowe bądź ulgi podatkowe, jakie spółka może wykorzystać. Pozycja aktywów lub rezerwy na podatek odroczony nie powstaje, jeśli różnica przejściowa powstaje z tytułu pierwotnego ujęcia wartości firmy lub z tytułu pierwotnego ujęcia innego składnika aktywów lub zobowiązania w transakcji, która nie ma wpływu ani na wynik podatkowy ani na wynik księgowy. Wartość składników aktywów z tytułu podatku odroczonego podlega analizie na każdy dzień bilansowy, a w przypadku, gdy spodziewane przyszłe zyski podatkowe nie będą wystarczające dla realizacji składnika aktywów lub jego części, następuje jego odpis. Podatek odroczony jest wyliczany przy użyciu stawek podatkowych, które będą obowiązywać w momencie, gdy pozycja aktywów zostanie zrealizowana lub zobowiązanie stanie się wymagalne. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej podatek dochodowy wykazywany jest po dokonaniu kompensaty w zakresie, w jakim wynika ze zobowiązania, jakie płatne jest do tego samego urzędu podatkowego. Podatek bieżący i odroczony za bieżący okres obrachunkowy Podatek bieżący i odroczony wykazuje się w kosztach lub przychodach w rachunku zysków i strat, z wyjątkiem przypadku, gdy dotyczy on pozycji uznających lub obciążających bezpośrednio kapitał własny (wówczas podatek jest odnoszony bezpośrednio w kapitał własny). 8.2.11. Rzeczowe aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe obejmują środki trwałe i nakłady na środki trwałe w budowie, które jednostka zamierza wykorzystywać w swojej działalności oraz na potrzeby administracyjne w okresie dłuższym niż 1 rok, które w przyszłości spowodują wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki. Nakłady na środki trwałe obejmują poniesione nakłady inwestycyjne jak również poniesione wydatki na przyszłe dostawy maszyn, urządzeń i usług związanych z wytworzeniem środków trwałych (przekazane zaliczki). Środki trwałe obejmują także istotne specjalistyczne części zamienne, które funkcjonują jako element środka trwałego. Środki trwałe oraz środki trwałe w budowie ujmowane są pierwotnie w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, z uwzględnieniem kosztów finansowania, pomniejszonych o odpisy z tytułu utraty wartości. Amortyzacja środków trwałych odbywa się według stawek odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. Szacunki okresu użytkowania rewidowane są corocznie. Dla celów amortyzacji środków trwałych stosowana jest metoda amortyzacji liniowej. Okresy użytkowania dla poszczególnych składników środków trwałych są następujące: Wyszczególnienie Okres użytkowania Budynki i budowle od 10 lat do 50 lat Urządzenia techniczne i maszyny od 3 lat do 30 lat Środki transportu od 5 lat do 30 lat Pozostałe środki trwałe od 4 lat do 15 lat Grunty własne nie podlegają amortyzacji. Grupa stosując zasadę istotności, niskocenne środki trwałe odnosi jednorazowo w rachunek zysków i strat w okresie, w którym został poniesiony wydatek. Istotność analizowana jest pod kątem skumulowanej wartości środków niskocennych. Środki trwałe oraz środki trwałe w budowie poddawane są testowi na utratę wartości, jeśli istnieją przesłanki wskazujące na występowanie utraty wartości nie rzadziej niż na każdy dzień bilansowy. Zasady właściwe ustalaniu utraty wartości przedstawiono w Nocie 8.2.14. Skutki utraty wartości środków trwałych oraz środków trwałych w budowie odnoszone są w pozostałe koszty operacyjne. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży / likwidacji lub zaprzestania użytkowania pozycji rzeczowych aktywów trwałych określa się jako różnicę między przychodami ze sprzedaży a wartością bilansową tych pozycji i ujmuje się je w rachunku zysków i strat. Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji, jest amortyzowana osobno. 8.2.12. Nieruchomości inwestycyjne Początkowo nieruchomości inwestycyjne są ujmowane w księgach według ceny nabycia z uwzględnieniem kosztów transakcji. Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjne, z wyjątkiem gruntów, podlegają liniowej amortyzacji oraz są korygowane o odpisy z tytułu utraty wartości. Nieruchomości inwestycyjne wycenia się początkowo po koszcie uwzględniając koszty transakcji. Po ujęciu początkowym nieruchomości te wycenia się w wartości godziwej. Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są w rachunku zysków i strat w okresie, w którym powstały. Nieruchomości spełniające kryteria zakwalifikowania ich jako przeznaczone do sprzedaży, lub ujęte w grupie do zbycia wycenia się zgodnie z zasadami zawartymi w Nocie 8.2.15. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży / likwidacji lub zaprzestania użytkowania nieruchomości określa się jako różnicę między przychodami ze sprzedaży a wartością bilansową tych pozycji i ujmuje się je w rachunku zysków i strat. 8.2.13. Wartości niematerialne Wartości niematerialne obejmują aktywa Grupy, które nie posiadają postaci fizycznej, są identyfikowalne oraz które można wiarygodnie wycenić i które w przyszłości spowodują wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki. Wartości niematerialne ujmowane są pierwotnie w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Amortyzacja wartości niematerialnych odbywa się według stawek odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. Szacunki okresu użytkowania weryfikowane są corocznie. Grupa nie posiada wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania. Dla celów amortyzacji wartości niematerialnych o określonym okresie użytkowania stosowana jest metoda amortyzacji liniowej. Okresy użytkowania dla poszczególnych składników wartości niematerialnych są następujące: Wyszczególnienie Okres użytkowania Licencje na oprogramowanie od 2 lat do 10 lat Nabyte prawa wieczystego użytkowania od 25 lat do 99 lat Wartości niematerialne poddawane są testowi na utratę wartości, jeśli istnieją przesłanki wskazujące na występowanie utraty wartości, przy czym dla wartości niematerialnych w okresie ich realizacji ewentualna utrata wartości określana jest na każdy dzień bilansowy. Zasady właściwe ustalaniu utraty wartości przedstawiono w Nocie 8.2.14. Skutki utraty wartości, wartości niematerialnych jak również ich amortyzacji odnoszone są w pozostałe koszty operacyjne. Grupa stosując zasadę istotności, niskocenne wartości niematerialne odnosi jednorazowo w rachunek zysków i strat w okresie, w którym został poniesiony wydatek. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży / likwidacji lub zaprzestania użytkowania pozycji wartości niematerialnych określa się jako różnicę między przychodami ze sprzedaży a wartością bilansową tych pozycji i ujmuje się je w rachunku zysków i strat. Na dzień bilansowy wartości niematerialne wyceniane są według kosztu po pomniejszeniu o dokonane odpisy amortyzacyjne oraz ewentualne odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. 8.2.14. Utrata wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych oprócz wartości firmy Na każdy dzień bilansowy Grupa dokonuje przeglądu wartości bilansowych posiadanego majątku trwałego i wartości niematerialnych w celu stwierdzenia, czy nie występują przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. Jeżeli stwierdzono istnienie takich przesłanek, szacowana jest wartość odzyskiwalna danego składnika aktywów, w celu ustalenia potencjalnego odpisu z tego tytułu. W sytuacji, gdy składnik aktywów nie generuje przepływów pieniężnych, które są w znacznym stopniu niezależne od przepływów generowanych przez inne aktywa, analizę przeprowadza się dla grupy aktywów Grupy generujących przepływy pieniężne, do której należy dany składnik aktywów. Jeśli możliwe jest wskazanie wiarygodnej i jednolitej podstawy alokacji, składniki majątku trwałego Grupy alokowane są do poszczególnych jednostek generujących przepływy pieniężne lub do najmniejszych grup jednostek generujących takie przepływy, dla których można wyznaczyć wiarygodne i jednolite podstawy alokacji. Wartość odzyskiwalna ustalana jest, jako wyższa spośród dwóch wartości: wartość godziwa pomniejszona o koszty sprzedaży lub wartość użytkowa. Ta ostatnia wartość odpowiada wartości bieżącej szacunku przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy użyciu stopy dyskonta przed opodatkowaniem uwzględniającej aktualną rynkową wartość pieniądza w czasie oraz ryzyko specyficzne dla danego składnika aktywów. Jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa od wartości bilansowej składnika aktywów (lub jednostki generującej przepływy pieniężne), wartość bilansową tego składnika lub jednostki pomniejsza się do wartości odzyskiwalnej. Stratę z tytułu utraty wartości ujmuje się niezwłocznie jako koszt okresu, w którym wystąpiła, za wyjątkiem sytuacji gdy składnik aktywów wykazywany był w wartości przeszacowanej (wówczas utrata wartości traktowana jest jako obniżenie wcześniejszego przeszacowania). Jeśli strata z tytułu utraty wartości ulega następnie odwróceniu, wartość netto składnika aktywów (lub jednostki generującej przepływy pieniężne) zwiększana jest do nowej oszacowanej wartości odzyskiwalnej, nie przekraczającej jednak wartości bilansowej tego składnika aktywów jaka byłaby ustalona, gdyby w poprzednich latach nie ujęto straty z tytułu utraty wartości składnika aktywów / jednostki generującej przepływy pieniężne. Odwrócenie straty z tytułu utraty wartości ujmuje się niezwłocznie w rachunku zysków i strat, o ile składnik aktywów nie podlegał wcześniej przeszacowaniu – w takim przypadku, odwrócenie straty z tytułu utraty wartości traktuje się jak zwiększenie z aktualizacji wyceny. 8.2.15. Aktywa trwałe przeznaczone do zbycia Aktywa trwałe przeznaczone do zbycia są to aktywa spełniające jednocześnie następujące kryteria: ● kierownictwo odpowiedniego poziomu złożyło deklarację sprzedaży, ● aktywa są dostępne do natychmiastowej sprzedaży w obecnym stanie, ● zainicjowano aktywne poszukiwanie potencjalnego nabywcy, ● transakcja sprzedaży jest wysoce prawdopodobna i można ją będzie rozliczyć w ciągu 12 miesięcy od podjęcia decyzji o zbyciu, ● cena sprzedaży jest racjonalna w stosunku do bieżącej wartości godziwej, ● prawdopodobieństwo wprowadzenia istotnych zmian do planu zbycia tych aktywów jest niewielkie. Zmiana klasyfikacji zostaje odzwierciedlona w tym okresie sprawozdawczym, w którym kryteria kwalifikacji zostały spełnione. W przypadku spełnienia kryteriów uznawania aktywów trwałych jako przeznaczone do sprzedaży po zakończeniu okresu sprawozdawczego, nie dokonuje się zmiany klasyfikacji składnika aktywów według stanu na koniec roku sprawozdawczego poprzedzającego zdarzenie. Z chwilą przeznaczenia danego składnika aktywów do sprzedaży następuje zaprzestanie naliczania amortyzacji. Aktywa przeznaczone do sprzedaży (z wyłączeniem m.in. aktywów finansowych oraz nieruchomości inwestycyjnych) wycenia się według niższej z dwóch wartości: wartości księgowej lub wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży. W przypadku wzrostu w okresie późniejszym wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży ujmowany jest przychód, jednak w wysokości nie wyższej niż wcześniej ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości. 8.2.16. Długoterminowe aktywa finansowe, w tym inwestycje w jednostkach powiązanych Długoterminowe aktywa finansowe są wyceniane według kosztu historycznego pomniejszonego o ewentualną utratę wartości. Wartość bilansowa takich aktywów jest każdorazowo poddawana przeglądowi w celu stwierdzenia czy nie przekracza ona wartości przyszłych korzyści ekonomicznych. W przypadku, gdy wartość bilansowa przekracza wartość przewidywanych korzyści ekonomicznych, obniża się ją do wysokości ceny sprzedaży netto. Odpisy z tytułu utraty wartości takich aktywów ujmowane są w kosztach finansowych. Wzrost wartości danej inwestycji bezpośrednio wiążący się z uprzednim obniżeniem jej wartości, zaliczonym do kosztów finansowych, ujmuje się do wysokości tych kosztów jako przychody finansowe. 8.2.17. Leasing MSSF 16 określa jednolity model rachunkowości leasingobiorcy poprzez eliminację rozróżnienia pomiędzy leasingiem operacyjnym, a finansowym i wymaga, aby leasingobiorca ujmował aktywa z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązania wynikające z każdej umowy leasingu, z wyjątkiem umów krótkoterminowych ( do 12 miesięcy) oraz umów leasingu gdzie bazowy składnik aktywów ma niską wartość. Leasingobiorca jest również zobowiązany rozpoznać koszty amortyzacji składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania przedmiotu leasingu oraz koszty odsetek z tytułu zobowiązania leasingowego w rachunku zysków i strat (zgodnie z MSR 17 wydatki związane z wykorzystaniem aktywów będących przedmiotem leasingu ujęte były w ogólnych kosztach administracyjnych). Aktywa z tytułu prawa do użytkowania podlegają liniowej amortyzacji, natomiast zobowiązania z tytułu umów leasingowych podlegają wycenie metodą zamortyzowanego kosztu. Zmiana definicji leasingu dotyczyła głównie pojęcia kontroli. MSSF 16 określa, czy umowa zawiera leasing na podstawie tego, czy klient ma prawo kontrolować użytkowanie zidentyfikowanego składnika aktywów przez pewien okres. Grupa stosuje definicję leasingu i związane z nią wytyczne określone w MSSF 16 dla wszystkich umów leasingu bez względu na to, czy jest leasingodawcą, czy leasingobiorcą w umowie leasingu. Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania podlegają przez Grupę początkowej wycenie według kosztu, który obejmuje: -kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu, - wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe, - wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez Grupę, - szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem bazowego składnia aktywów, przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował lub przeprowadzeniem renowacji bazowego składnika aktywów do stanu wymaganego przez warunki leasingu. Jeżeli leasingobiorca stosuje model wartości godziwej, model ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, określony w MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne w odniesieniu do swoich nieruchomości inwestycyjnych, musi on stosować również ten sam model wyceny również w odniesieniu do aktywów z tytułu prawa do użytkowania (w tym przypadku gruntów), które spełniają definicję nieruchomości inwestycyjnej zawartej w MSR 40 Po początkowym ujęciu Grupa wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania pomniejszając jego wartość początkową o odpisy amortyzacyjne (umorzenie metodą liniową) i odpis z tytułu utraty wartości oraz koryguje z tytułu aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu. Zobowiązania z tytułu leasingu Grupa wycenia w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe dyskontuje się z zastosowaniem stopy procentowej leasingu, jeżeli stopę tę można z łatwością ustalić. W przeciwnym razie Grupa stosuje krańcową stopę procentową leasingobiorcy. Stopa ta definiowana jest jako stopa procentowa, jaką leasingobiorca musiałby zapłacić, aby na podobny okres i przy podobnych zabezpieczeniach pożyczyć środki niezbędne do zakupu składnika aktywów o podobnej wartości co składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania w podobnym środowisku gospodarczym. W dacie rozpoczęcia opłaty leasingowe zawarte w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu obejmują następujące opłaty za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów podczas okresu leasingu, które pozostają do zapłaty w tej dacie: a) stałe opłaty leasingowe (w tym zasadniczo stałe opłaty leasingowe) pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe, b) zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia, c) kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej, d) cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz e) kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu. Po dacie rozpoczęcia leasingobiorca wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu poprzez: a) zwiększenie wartości bilansowej w celu odzwierciedlenia odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu, b) zmniejszenie wartości bilansowej w celu uwzględnienia zapłaconych opłat leasingowych oraz c) zaktualizowanie wyceny wartości bilansowej w celu uwzględnienia wszelkiej ponownej oceny lub zmiany leasingu, o której mowa poniżej, lub w celu uwzględnienia zaktualizowanych zasadniczo stałych opłat leasingowych. Po początkowym ujęciu Grupa wycenia zobowiązania z tytułu leasingu w zamortyzowanym koszcie. Aktualizację wyceny zobowiązania z tytułu leasingu Grupa ujmuje jako korektę składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania. W przypadku gdy w wyniku aktualizacji wyceny wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania została zmniejszona do zera i ma miejsce dalsze zmniejszenie wyceny zobowiązania z tytułu leasingu, pozostałą kwotę aktualizacji wyceny Grupa ujmuje jako zysk lub stratę. Wartość krańcowej stopy pożyczkowej dla umów leasingowych Grupa aktualizuje w okresach rocznych. Grupa stosuje te same stopy dyskontowe do portfela umów leasingu samochodów oraz najmu .Przyjmuje odrębną stopę dyskontową dla praw wieczystego użytkowania gruntów . Opłaty leasingowe w odniesieniu do umów leasingu krótkoterminowego i niskocennego Grupa ujmuje jako koszt metodą liniową w trakcie okresu leasingu. Amortyzacja środków trwałych w leasingu odbywa się według stawek odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. Szacunki okresu użytkowania rewidowane są corocznie. Dla celów amortyzacji środków trwałych w leasingu stosowana jest metoda amortyzacji liniowej. Okresy użytkowania dla poszczególnych składników środków trwałych są następujące: Wyszczególnienie Okres użytkowania Grunty i budynki od 1 roku do 5 lat Urządzenia techniczne i maszyny od 10 lat do 25 lat Środki transportu od 1 roku do 25 lat Prawo wieczystego użytkowania gruntu od 30 lat do 89 lat Dane dotyczące leasingu Grupa prezentuje w nocie nr 6.2. Leasing. Dla praw wieczystego użytkowania gruntów, które spełniają definicję nieruchomości inwestycyjnej, stosowane są wymogi w zakresie ujawniania informacji zawarte w MSR 40. 8.2.18. Zapasy Zapasy są aktywami, przeznaczonymi do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej, będące w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzedaż oraz mające postać materiałów zużywanych w procesie produkcyjnym lub w trakcie świadczenia usług. Zapasy obejmują materiały, towary, produkty gotowe oraz produkcję w toku. Materiały i towary wycenia się pierwotnie w cenach nabycia. Na dzień bilansowy wycena materiałów i towarów odbywa się z zachowaniem zasad ostrożnej wyceny, tzn. kategorie te wyceniane są według ceny nabycia lub ceny sprzedaży możliwej do uzyskania w zależności od tego, która z nich jest niższa. Produkty w toku wycenia się pierwotnie na poziomie rzeczywistego kosztu wytworzenia. Na dzień bilansowy wycena produktów gotowych i produkcji w toku odbywa się z zachowaniem zasad ostrożnej wyceny. Zapasy towarów, materiałów i produktów gotowych obejmowane są odpisem aktualizującym według indywidualnej oceny Grupy. Rozchód zapasów odbywa się według zasad szczegółowej identyfikacji i odnoszony jest w koszt własny sprzedaży. Odpisy aktualizujące dotyczące zapasów, wynikające z ostrożnej wyceny oraz odpisy aktualizujące dla pozycji zalegających odnoszone są jako koszt okresu, natomiast odwrócenie odpisów aktualizujących ujmowane jest jako zmniejszenie kosztu okresu. 8.2.19. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Należności z tytułu dostaw i usług są ujmowane i wykazywane według kwot pierwotnie zafakturowanych, z uwzględnieniem odpisu na oczekiwane straty kredytowe. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość należności jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie należności w związku z upływem czasu jest ujmowane jako przychody finansowe. Grupa dokonuje podziału należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych na następujące grupy: a) Należności z tytułu dostaw i usług, b) Należności budżetowe inne niż podatek dochodowy od osób prawnych, c) Inne należności. Do grupy Innych należności zaliczane są m.in.: zaliczki na: wynagrodzenia, zakupy, pozostałe(noclegi), rozliczenie: delegacji(zbiorcze),ryczałtów samochodowych, kart kredytowych, niedoborów i szkód, niedobory ściągane od pracownika, rozliczenie nadwyżek, pozostałe rozrachunki z dostawcami-wadium, uzgodnienie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Grupa tworzy odpisy aktualizujące w oparciu o oczekiwane straty kredytowe mogące się pojawić na przestrzeni całego życia danego instrumentu w kwocie równej 12 miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym. Natomiast jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z instrumentem znacząco wzrosło, to Grupa wycenia odpis w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia. 8.2.20. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych Środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe wykazane w bilansie obejmują środki pieniężne w banku i kasie oraz lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności nieprzekraczającym trzech miesięcy. 8.2.21. Zobowiązania z tytułu dostawi i usług oraz pozostałe zobowiązania Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania wykazywane są w kwocie wymagającej zapłaty. Grupa dokonuje podziału zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych na następujące grupy: a) Zobowiązania z tytułu dostaw i usług, b) Zobowiązania budżetowe inne niż podatek dochodowy od osób prawnych, c) Inne zobowiązania. Do grupy Innych zobowiązań zaliczane są m.in.: składki ubezpieczeniowe pracownika na życie, zajęcia sądowe, bilety PKP, składki na organizacje, składki na związki zawodowe, składki na Pracowniczą Kasę Zapomogowo-Pożyczkową, karnety sportowo-rekreacyjne, opieka medyczna (potrącenia pracownicze), opieka medyczna dla firmy, składki na pracownicze plany kapitałowe, pozostałe. Pozostałe zobowiązania niefinansowe obejmują w szczególności zobowiązania wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku od towarów i usług. Pozostałe zobowiązania niefinansowe ujmowane są w kwocie wymagającej zapłaty. 8.2.22. Rozliczenia międzyokresowe bierne W pozycji Rozliczenia międzyokresowe bierne mieszczą się rezerwy na koszty kontraktów. W toku realizacji kontraktów budowlanych grupa zawiera umowy podwykonawcze z okresowym terminem odbioru prac od podwykonawcy. Możliwa jest zatem sytuacja, iż na dzień bilansowy zostały wykonane prace o istotnej wartości które nie zostały jeszcze zafakturowane na Grupa. W takich sytuacjach Grupa ujmuje rozliczenie międzyokresowe bierne z tytułu prac niezafakturowanych przez podwykonawców. Rezerwy na prace podwykonawców są tworzone w ciężar kosztu własnego kontraktu. W Grupie rezerwy tworzy się w podziale na poszczególne kontrakty. W przypadku wykorzystania rozwiązuje się ją pomniejszając koszt własny sprzedaży. 8.2.23. Zaliczki Grupa wyróżnia następujące rodzaje zaliczek: Zaliczki przekazane/otrzymane na poczet realizowanych kontraktów oraz Pozostałe zaliczki. Grupa prezentuje zaliczki przekazane kontrahentom w pozycji Zaliczki, za wyjątkiem: Zaliczek na poczet zakupu rzeczowych aktywów trwałych, nieruchomości inwestycyjnych, wartości niematerialnych, które są prezentowane zgodnie z charakterem aktywów, do jakich się odnoszą. W pozycji Zaliczki przekazane na poczet realizowanych kontraktów prezentowane są kwoty przekazane podwykonawcom w celu terminowej realizacji kontraktów budowlanych. Natomiast w pozycji Zaliczki otrzymane na poczet realizowanych kontraktów prezentowane jest zobowiązanie z tytułu umowy i dla których płatność jest zaliczkowa oraz w związku z otrzymanym z góry wynagrodzeniem z tytułu prac budowlanych za świadczenia niewykonane jeszcze przez Grupę. Zaliczki na realizowane kontrakty są rozliczane w trakcie realizacji kontraktu w ramach normalnego cyklu operacyjnego Grupy. 8.2.24. Aktywa finansowe Klasyfikacja i wycena Właściwa klasyfikacja aktywów finansowych jest uzależniona od modelu biznesowego jednostki w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz charakterystyki wynikających z umowy przepływów pieniężnych dla składnika aktywów finansowych. Składnik aktywów finansowych wycenia się w zamortyzowanym koszcie, jeśli spełnione są oba poniższe warunki: a) składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy, b) warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłata kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty. Składnik aktywów finansowych wyceniany jest w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki: a) składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych, oraz b) warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty. Składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba że jest wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Grupa zalicza do kategorii aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie: - Należności z tytułu dostaw i usług, - Kaucje z tytułu dostaw i usług, - Pożyczki udzielone. Grupa zalicza do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy: - Środki pieniężne i ich ekwiwalenty. Zgodnie z MSSF 9 w momencie początkowego ujęcia instrumenty finansowe wycenia się wg wartości godziwej. Wartość godziwą instrumentu finansowego w momencie początkowego ujęcia stanowi zwykle cena transakcyjna (tj. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty). Biorąc pod uwagę zróżnicowanie instrumentów finansowych wynikające z klasyfikacji, w przypadku aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych nie zaliczanych do kategorii instrumentów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wartość początkowa uwzględnia koszty transakcyjne, które bezpośrednio można przypisać do nabycia lub emisji tych aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych. Należności z tytułu dostaw i usług objętych zakresem MSSF 15, które nie zawierają istotnego składnika finansowania (czyli wyceny długoterminowych kontraktów budowlanych) ujmowane są początkowo według ich ceny transakcyjnej. Utrata wartości MSSF 9 wprowadza nowy model w zakresie ustalania odpisów aktualizujących – model oczekiwanych strat kredytowych. Model ten bazuje na kalkulacji strat oczekiwanych w odróżnieniu od aktualnie stosowanego modelu wynikającego z MSR 39, który opierał się na koncepcji strat poniesionych. Oczekiwane straty kredytowe są to straty kredytowe ważone prawdopodobieństwem wystąpienia niewykonania zobowiązania. Grupa tworzy odpisy aktualizujące w oparciu o oczekiwane straty kredytowe mogące się pojawić na przestrzeni całego życia danego instrumentu w kwocie równej 12 miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym. Natomiast jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z instrumentem znacząco wzrosło, to Grupa wycenia odpis w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia. Najistotniejszą pozycją aktywów finansowych w sprawozdaniu finansowym Grupy, która podlega zasadom kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych są należności z tytułu dostaw i usług. Grupa zastosowała uproszczony model wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości dla należności z tytułu dostaw i usług w oparciu o dane historyczne dotyczące strat kredytowych, skorygowane w stosownych przypadkach o wpływ informacji dotyczący przyszłości. W przypadku należności z tytułu dostaw i usług objętych zakresem MSSF 15 (czyli wyceny długoterminowych kontraktów budowlanych) Grupa wycenia odpis w wysokości oczekiwanych strat kredytowych dla całego oczekiwanego okresu życia danego składnika aktywów finansowych. Rachunkowość zabezpieczeń Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń. 8.2.25. Zobowiązania finansowe oraz instrumenty kapitałowe wyemitowane przez Grupę Instrumenty dłużne i kapitałowe klasyfikuje się jako zobowiązania finansowe lub jako kapitał własny, w zależności od treści ustaleń umownych. Grupa klasyfikuje wszystkie zobowiązania finansowe do jednej z poniższych kategorii: a) Zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, lub b) Zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie. Do kategorii zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy zalicza się zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu lub zdefiniowane jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy. Zobowiązanie finansowe klasyfikuje się jako przeznaczone do obrotu, jeżeli:  zostało podjęte przede wszystkim w celu odkupu w krótkim terminie,  stanowi część określonego portfela instrumentów finansowych, którymi Grupa zarządza łącznie zgodnie z bieżącym i faktycznym wzorcem generowania krótkoterminowych zysków, lub  jest instrumentem pochodnym niesklasyfikowanym i niedziałającym jako zabezpieczenie. Zobowiązanie finansowe inne niż przeznaczone do zbycia może zostać sklasyfikowane jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy w chwili początkowego ujęcia, jeżeli:  taka klasyfikacja eliminuje lub znacząco redukuje niespójność wyceny lub ujęcia, jaka wystąpiłaby w innych warunkach; lub  składnik aktywów finansowych należy do aktywów lub zobowiązań finansowych, lub do obu tych grup objętych zarządzaniem, a jego wyniki wyceniane są w wartości godziwej zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem lub inwestycjami, w ramach której informacje o grupowaniu aktywów są przekazywane wewnętrznie; lub  stanowi część kontraktu zawierającego jeden lub więcej wbudowanych instrumentów pochodnych, a MSSF 9 dopuszcza klasyfikację całego kontraktu (składnika aktywów lub zobowiązań) do pozycji wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. W zobowiązaniach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy ujmowane są Pochodne instrumenty finansowe. Grupa zalicza do kategorii zobowiązań finansowych wycenianych wg zamortyzowanego: - Kaucje z tytułu umów o budowę, - Kredyty, pożyczki i inne zewnętrzne źródła finansowania - Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe. 8.2.26. Rezerwy Rezerwy tworzone są w przypadku, kiedy na Grupie ciąży istniejący obowiązek, prawny lub zwyczajowo oczekiwany, wynikający ze zdarzeń przeszłych i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne oraz można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego zobowiązania, przy czym kwoty tego zobowiązania lub termin jego wymagalności nie są pewne. Ujmowana kwota rezerwy odzwierciedla możliwie najdokładniejszy szacunek kwoty wymaganej do rozliczenia bieżącego zobowiązania na dzień bilansowy, z uwzględnieniem ryzyka i niepewności związanej z tym zobowiązaniem. W przypadku wyceny rezerwy metodą szacunkowych przepływów pieniężnych koniecznych do rozliczenia bieżącego zobowiązania, jej wartość bilansowa odpowiada wartości bieżącej tych przepływów. Jeśli zachodzi prawdopodobieństwo, że część lub całość korzyści ekonomicznych wymaganych do rozliczenia rezerwy będzie można odzyskać od strony trzeciej, należność tę ujmuje się jako składnik aktywów, jeśli prawdopodobieństwo odzyskania tej kwoty jest odpowiednio wysokie i da się ją wiarygodnie wycenić. Rezerwy są tworzone w ciężar kosztu własnego sprzedaży, w ciężar kosztów zarządu lub pozostałe koszty operacyjne w zależności jakiej jednostki organizacyjnej (wchodzącej w skład Grupy) rezerwa dotyczy oraz w zależności od tytułu rezerwy. Odpowiednio w przypadku wykorzystania rozwiązuje się ją pomniejszając koszt własny sprzedaży, koszt zarządu lub pozostałe koszty operacyjne. Rezerwę wykorzystuje się tylko na nakłady o takim przeznaczeniu, na jakie była pierwotnie utworzona. 8.3. ‎ Podstawy szacowania niepewności Sporządzenie informacji finansowych zgodnie z MSSF wymaga od Zarządu osądów, szacunków i założeń, które mają wpływ na przyjęte zasady oraz prezentowane wartości aktywów, pasywów, przychodów oraz kosztów. Szacunki oraz związane z nimi założenia opierają się na doświadczeniu historycznym oraz innych czynnikach, które są uznawane za racjonalne w danych okolicznościach, a ich wyniki dają podstawę osądu, co do wartości bilansowej aktywów i zobowiązań, która nie wynika bezpośrednio z innych źródeł. Faktyczna wartość może różnić się od wartości szacowanej. Szacunki i związane z nimi założenia podlegają bieżącej weryfikacji. Zmiana szacunków księgowych jest ujęta w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku lub w okresie bieżącym i okresach przyszłych, jeżeli dokonana zmiana szacunku dotyczy zarówno okresu bieżącego, jak i okresów przyszłych. Wielkości szacunkowe dotyczą m. in.: 1. Utraty wartości wartości firmy 2. Okresów użytkowania ekonomicznego aktywów trwałych 3. Odpisów z tytułu utraty wartości należności 4. Rezerw 5. Wycen długoterminowych kontraktów budowlanych 6. Odroczonego podatku dochodowego 7. Aktywów oraz zobowiązań warunkowych 8. Niepewność związana z rozliczeniami podatkowymi Poniżej przedstawiono podstawowe założenia dotyczące przyszłości oraz inne podstawy szacunku niepewności na dzień bilansowy, mające znaczący wpływ na ryzyko istotnych korekt wartości bilansowej aktywów i zobowiązań w następnym roku obrotowym. 8.3.1. Utrata wartości wartości firmy Stwierdzenie, czy wartość firmy uległa obniżeniu, wymaga oszacowania wartości użytkowej wszystkich jednostek generujących przepływy pieniężne, do których wartość firmy została przypisana. Chcąc obliczyć wartość użytkową, Zarząd musi oszacować przyszłe przepływy pieniężne przypadające na daną jednostkę i ustalić właściwą stopę dyskonta, konieczną do obliczenia wartości bieżącej tych przepływów. 8.3.2. Okresy użytkowania ekonomicznego aktywów trwałych Jak opisano w punkcie 8.2.11 i 8.2.13, Grupa weryfikuje przewidywane okresy użytkowania ekonomicznego składników pozycji rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych na koniec każdego rocznego okresu sprawozdawczego. Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego oraz aktywów niematerialnych. Grupa corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów użyteczności na podstawie bieżących szacunków. 8.3.3. Odpisy z tytułu utraty wartości należności Grupa tworzy odpisy aktualizujące w oparciu o oczekiwane straty kredytowe mogące się pojawić na przestrzeni całego życia danego instrumentu w kwocie równej 12 miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym. Natomiast jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z instrumentem znacząco wzrosło, to Grupa wycenia odpis w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia. Najistotniejszą pozycją aktywów finansowych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy, która podlega zasadom kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych są należności z tytułu dostaw i usług. Grupa zastosowała uproszczony model wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości dla należności z tytułu dostaw i usług w oparciu o dane historyczne dotyczące strat kredytowych, skorygowane w stosownych przypadkach o wpływ informacji dotyczący przyszłości. 8.3.4. Rezerwy Rezerwy na sprawy sporne Pracownicy oraz Zarząd Spółki dokonują szczegółowej analizy ilości i charakteru prowadzonych spraw spornych oraz potencjalnych ryzyk związanych z nimi. Na tej podstawie podejmują decyzje o konieczności ujęcia skutków tych postępowań w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy oraz wysokości rezerw na sprawy sporne oraz potencjalnych ryzyk związanych z nimi. Rezerwy na świadczenia pracownicze W skład rezerw na świadczenia pracownicze wchodzą rezerwy na urlopy, premie i rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe oraz pośmiertne. Rezerwy na naprawy gwarancyjne Rezerwy na naprawy gwarancyjne są tworzone w ciężar kosztu własnego kontraktu na podstawie stopnia zaawansowania kosztów bezpośrednich. W Grupie rezerwy na naprawy gwarancyjne tworzy się w podziale na poszczególne kontrakty. Utrzymywane są do dnia wygaśnięcia prawa do realizacji gwarancji lub roszczeń naprawczych przy uwzględnieniu prawdopodobieństwa ich wystąpienia. W przypadku niewykorzystania utworzonej wartości rezerwy (po okresie obowiązywania) rozwiązuje się ją pomniejszając koszt własny sprzedaży. W zależności od terminu, do kiedy są utrzymywane, w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentuje się jako rezerwy długoterminowe lub rezerwy krótkoterminowe. Rezerwa na stratę na kontraktach Rezerwa na stratę na kontraktach jest tworzona jeżeli budżetowane koszty przekraczają łączne przychody z tytułu umowy. Przewidywaną stratę ujmuje się bezzwłocznie jako koszt. Tworzenie rezerwy na straty ma na celu doprowadzanie na bazie skumulowanej wyniku w księgach do wartości budżetowanej straty. Rezerwy na przewidywane straty są tworzone w ciężar kosztu własnego kontraktu. W przypadku niewykorzystania utworzonej wartości rezerwy (po zakończeniu kontraktu) rozwiązuje się ją pomniejszając koszt własny sprzedaży. W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentuje się jako rezerwy krótkoterminowe. 8.3.5. Rozliczanie kontraktów budowlanych metodą szacowanego stopnia zaawansowania usługi Grupa rozpoznaje przychody z tytułu wykonania niezakończonej usługi budowlanej zgodnie z metodą stopnia zaawansowania usługi. Dla każdej umowy budowlanej tworzone są budżety kontraktów. Budżety aktualizowane są dwa razy w roku w oparciu o zamknięcie miesiąca kwietnia i października. Budżety kontraktów stanowią podstawę do oceny stanu zaawansowania realizacji umowy, poprzez ustalenie proporcji kosztów umowy poniesionych z tytułu prac wykonanych do danego momentu w stosunku do szacunkowych łącznych kosztów umowy. Kontrakty, których umowy są podpisane, ale ich budżety nie są zatwierdzone, wyceniane są metoda zysku zerowego. Zmienione szacunki przewidywanych przychodów i kosztów stosuje się do określenia wysokości przychodów i kosztów ujętych w rachunku zysków i strat w okresie sprawozdawczym, w którym nastąpiły zmiany oraz w okresach następnych. 8.3.6. Aktywa z tytułu podatku odroczonego W oparciu o projekcje finansowe na lata następne Zarząd Spółki podejmuje decyzję o naliczeniu aktywa z tytułu podatku odroczonego. 8.3.7. Aktywa warunkowe i zobowiązania warunkowe Aktywów warunkowych nie ujmuje się w sprawozdaniu finansowym, ponieważ może to prowadzić do ujęcia przychodu, który nigdy nie zostanie osiągnięty. Jeśli jednak osiągnięcie przychodu jest praktycznie pewne, wówczas odnośny składnik aktywów nie jest warunkowy, a więc właściwe jest jego ujęcie w sprawozdaniu finansowym. Aktywa warunkowe ocenia się na bieżąco, aby upewnić się, czy zaistniały bieg wydarzeń jest odpowiednio odzwierciedlony w sprawozdaniu finansowym. Jeśli zaistnienie wpływu korzyści ekonomicznych stało się praktycznie pewne, składnik aktywów i odnośny przychód ujmuje się w sprawozdaniu finansowym dotyczącym okresu, w którym nastąpiła zmiana. Grupa nie ujmuje w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej zobowiązań warunkowych. Grupa ujawnia informację o istnieniu zobowiązania warunkowego w informacji dodatkowej chyba, że możliwość nastąpienia wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne jest znikoma. 8.3.8. Niepewność związana z rozliczeniami podatkowymi Regulacje dotyczące podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych oraz obciążeń związanych z ubezpieczeniami społecznymi podlegają częstym zmianom. Te częste zmiany powodują brak odpowiednich punktów odniesienia, niespójne interpretacje oraz nieliczne ustanowione precedensy, które mogłyby mieć zastosowanie. Obowiązujące przepisy zawierają również niejasności, które powodują różnice w opiniach, co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych, zarówno pomiędzy organami państwowymi jak i organami państwowymi i przedsiębiorstwami. Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności (na przykład kwestie celne czy dewizowe) mogą być przedmiotem kontroli organów, które uprawnione są do nakładania wysokich kar i grzywien, a wszelkie dodatkowe zobowiązania podatkowe, wynikające z kontroli, muszą zostać zapłacone wraz z wysokimi odsetkami. Te warunki powodują, że ryzyko podatkowe w Polsce jest większe niż w krajach o bardziej dojrzałym systemie podatkowym. W konsekwencji, kwoty prezentowane i ujawniane w sprawozdaniach finansowych mogą się zmienić w przyszłości w wyniku ostatecznej decyzji organu kontroli podatkowej. Z dniem 15 lipca 2016 roku do Ordynacji Podatkowej zostały wprowadzone zmiany w celu uwzględnienia postanowień Ogólnej Klauzuli Zapobiegającej Nadużyciom (GAAR). GAAR ma zapobiegać powstawaniu i wykorzystywaniu sztucznych struktur prawnych tworzonych w celu uniknięcia zapłaty podatku w Polsce. GAAR definiuje unikanie opodatkowania, jako czynność dokonaną przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisy ustawy podatkowej. Zgodnie z GAAR taka czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny. Wszelkie występowanie (i) nieuzasadnionego dzielenia operacji, (ii) angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego, (iii) elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących oraz (iv) inne działania o podobnym działaniu do wcześniej wspomnianych, mogą być potraktowane jako przesłanka istnienia sztucznych czynności podlegających przepisom GAAR. Nowe regulacje będą wymagać znacznie większego osądu przy ocenie skutków podatkowych poszczególnych transakcji. Klauzulę GAAR należy stosować w odniesieniu do transakcji dokonanych po jej wejściu w życie oraz do transakcji, które zostały przeprowadzone przed wejściem w życie klauzuli GAAR, ale dla których po dacie wejścia klauzuli w życie korzyści były lub są nadal osiągane. Wdrożenie powyższych przepisów umożliwi polskim organom kontroli podatkowej kwestionowanie realizowanych przez podatników prawnych ustaleń i porozumień, takich jak restrukturyzacja i reorganizacja grupy. Grupa ujmuje i wycenia aktywa lub zobowiązania z tytułu bieżącego i odroczonego podatku dochodowego przy zastosowaniu wymogów MSR 12 Podatek dochodowy w oparciu o zysk (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, nierozliczone straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe, uwzględniając ocenę niepewności związanych z rozliczeniami podatkowymi. 9. Zdarzenia po dniu bilansowym 31 stycznia 2022 roku Spółka opublikowała wstępne wyniki finansowe za 2021 rok. (Raport bieżący 5/2022) 3 lutego 2022 roku Spółka zawarła z Bankiem Polska Kasa Opieki S.A. z siedzibą w Warszawie aneks do umowy o wielocelowy limit kredytowy o charakterze odnawialnym. Na podstawie aneksu zwiększono limit linii z kwoty 50 mln PLN do kwoty 75 mln PLN. (Raport bieżący 6/2022) 16 lutego 2022 roku Spółka poinformowała, iż w związku z otrzymaniem przez ZUE obustronnie podpisanych dwóch umów z PKP Polskie Linie Kolejowe S. A. (PKP PLK) na prace dodatkowe do umowy, o której podpisaniu Spółka informowała w raporcie bieżącym nr 5/2018, łączna wartość netto umów zawartych między PKP PLK a ZUE w okresie od dnia 3 grudnia 2021 roku wyniosła ok. 60,4 mln PLN. (Raport bieżący 7/2022) 10. Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone przez Zarząd w dniu 1 marca 2022 roku. 11. Podpisy Sprawozdanie sporządziła: Ewa Bosak Główny Księgowy Podpisy osób zarządzających: Wiesław Nowak Prezes Zarządu Anna Mroczek Wiceprezes Zarządu Jerzy Czeremuga Wiceprezes Zarządu Maciej Nowak Wiceprezes Zarządu Marcin Wiśniewski Wiceprezes Zarządu Kraków, dnia 1 marca 2022 roku

AI Terminal

More from ZUE S.A.

Talk to a Data Expert