AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

Umicore

Annual Report Mar 23, 2018

4018_10-k_2018-03-23_e9a1b159-35cb-4679-8a2d-569aa94e2d4b.pdf

Annual Report

Open in Viewer

Opens in native device viewer

Onze strategie waarmaken Jaarverslag 2017

INHOUD

Over dit verslag

Ons jaarverslag 2017 bestaat uit de volgende documenten, alle beschikbaar als downloadbare pdf's:

JAAROVERZICHT 2017

Het verslag vertelt het verhaal van Umicore dit jaar. Het legt uit wie we zijn en wat we doen, schetst de context waarin we actief zijn, inclusief de risico's en opportuniteiten, en belicht onze strategie en de vooruitgang die we gemaakt hebben om onze doelen te bereiken.

BESTUUR EN VERKLARINGEN 2017

Het verslag beschrijft de invulling die Umicore geeft aan deugdelijk bestuur. Het bevat ook onze financiële resultaten voor het voorbije jaar evenals gedetailleerde milieu- en sociale gegevens over de groep.

Het jaarverslag werd extern nagekeken en is opgesteld in overeenstemming met de GRI-Standards richtlijnen: 'Core'. Onze volledige GRI Index vindt u op de pagina's 217 tot en met 220.

ONLINEVERSLAG

Bezoek ons reporting centre (in het Engels) via onderstaande link om het volledige onlineverslag, de casestudies en het glossarium te bekijken.

VISIT ANNUALREPORT.UMICORE.COM

Foto op de voorpagina: Medewerker aan het werk in onze Automotive Catalysts plant in Tokoname, Japan, 2017

Binnenkant achterzijde: Employer branding advertentie

Jaaroverzicht 2017

Onze strategie waarmaken 1
Horizon 2020 vooruitgang 2
Overzicht van de CEO en de Voorzitter 4
Umicore in een oogopslag 8
Wereldwijde trends 11
Bedrijfsmodel 14
Prestaties 18
Risicobeheer en interne controle 37
Voornaamste risico's en opportuniteiten 39
Raad van bestuur 45
Directiecomité 49
Kerncijfers 51

Als materiaaltechnologie- en recyclinggroep ontwikkelen wij producten en processen die essentieel zijn om cruciale maatschappelijke uitdagingen aan te pakken zoals de nood aan schonere mobiliteit en de toenemende grondstoffenschaarste. Ons streven om een leider in duurzaamheid te zijn, beperkt zich niet tot het verminderen van de impact van onze activiteiten. Wij willen een positieve impact hebben op de maatschappij in haar geheel.

In 2017 hebben wij aanzienlijke vooruitgang geboekt op weg naar de ambitieuze doelstellingen die we onszelf hebben opgelegd met onze Horizon 2020-strategie. Wij hebben de groei-investeringen in materialen voor herlaadbare batterijen versneld, de activiteitenportefeuille vereenvoudigd en vooruitgang geboekt in milieuprestaties en duurzame bevoorrading. Intussen realiseerden we ook recordresultaten.

In de toekomst zal Umicore haar groei-investeringen en inspanningen voor onderzoek & ontwikkeling blijven opdrijven om haar marktposities te versterken en de inkomsten- en winstgroei te bevorderen.

1

Horizon 2020 vooruitgang

VORIG JAAR HEBBEN WE ONZE NIEUWE STRATEGIE VOOR DUURZAAM SUCCES UITEENGEZET. DIT GEEFT EEN MOMENTOPNAME VAN WAAROM HET BELANGRIJK IS EN VAN ONZE VOORTGANG IN HET JAAR

Umicore Jaarverslag 2017

2

3

Umicore Jaarverslag 2017

Overzicht van de CEO en de Voorzitter OVERZICHT VAN DE CEO EN DE VOORZITTER

MARC GRYNBERG EN THOMAS LEYSEN BLIKKEN TERUG OP 2017 EN BEOORDELEN DE VOORUITZICHTEN VAN UMICORE

MARC GRYNBERG CEO & THOMAS LEYSEN VOORZITTER

Umicore heeft in 2017 een recordprestatie neergezet dankzij de sterke groei in Energy & Surface Technologies. De recurrente EBIT groeide met 17% naar € 410 miljoen (of met 24% naar € 398 miljoen met uitsluiting van de stopgezette activiteiten). Het rendement op ingezet kapitaal steeg van 14,6% in 2016 naar 15,1% in 2017 en bereikte het niveau van waardecreatie dat we ons als doelstelling op lange termijn hadden gesteld.

Wij toetsen onze vooruitgang aan het strategisch plan Horizon 2020, dat we in 2015 lanceerden om Umicore tot een duidelijke leider in schone mobiliteitsmaterialen en recycling te maken, de bedrijfsopbrengsten te verdubbelen, de bijdragen van de drie business groups met elkaar in evenwicht te brengen en ons leiderschap in duurzaamheid in een groter concurrentievoordeel om te zetten. De vooruitgang naar deze doelstellingen is zo groot dat wij verwachten ons Horizon 2020-streefdoel van een verdubbeling van de recurrente EBIT naar € 500 miljoen al in 2018 te realiseren, nadat we in 2017 de bijdragen van Recycling, Catalysis en Energy & Surface Technology in evenwicht hebben gebracht. De bijdrage per business group toont een evenwichtige inbreng in het totale resultaat. De inkomsten voor Energy & Surface Technologies zijn met 46% gestegen, als resultaat van een sterke volumegroei en een snelle inzet van nieuwe productiecapaciteit in Rechargeable Battery Materials en – minder uitgesproken – een volumegroei in Cobalt & Specialty Materials. De inkomsten en recurrente EBIT voor Catalysis zijn met resp. 8% en 9% gestegen. Ze weerspiegelen daarmee de toegenomen verkoop van heavy-duty dieselkatalysatoren, de positieve weerslag van de volledige consolidatie van Ordeg en de hogere volumes in de kleinere business unit Precious Metals Chemistry. De inkomsten en de recurrente EBIT voor Recycling waren op jaarbasis iets hoger, met de positieve impact van grotere verwerkte volumes en gunstigere metaalprijzen, deels geneutraliseerd door minder gunstige commerciële voorwaarden in de tweede helft van het jaar. De rentabiliteit van Recycling blijft zeer sterk en zal verder ondersteund worden door de geleidelijke inzet van extra capaciteit in Hoboken.

FINANCIËLE INDICATOREN

INKOMSTEN

€ 2.916mio

RECURRENTE EBIT

€ 410mio

O&O UITGAVEN 6 van inkomsten %

INVESTERINGEN

€ 365mio

De niet-recurrente kosten hadden een negatieve impact van € 46 miljoen op de EBIT, voornamelijk als gevolg van de afstoting of sluiting van geselecteerde activiteiten en sites.

Wij bleven veel investeren in onze strategische groeidomeinen, met in 2017 investeringen van € 365 miljoen, voornamelijk in de verdere expansie van de fabriekscapaciteit voor kathodematerialen in China en Korea. Deze organische investeringen werden aangevuld met geselecteerde overnames die de klantenbasis en de productportfolio zullen verruimen: Umicore heeft de resterende 50% overgenomen van Ordeg in Korea, evenals de katalysatoractiviteit Metathesis van Materia, Eurotungstène in Frankrijk en de activiteit heavy-duty diesel- en stationaire katalysatoren van Haldor Topsoe.

2017 was een beslissend jaar voor een betere focus van onze activiteitenportfolio. Met de verkoop van onze business unit Building Products aan Fedrus International in september werd een bladzijde van de lange geschiedenis van Umicore omgeslagen. Op het eind van het jaar voltooiden wij ook de verkoop van de activiteit Large Area Coatings aan First Rare Materials. Na deze afstoting zullen wij de productiesite in Providence, Rhode Island, sluiten en de resterende activiteiten van de voormalige business unit Thin Film Products in Electro Optic Materials integreren. Op 1 december werd een overeenkomst bereikt over de verkoop van de Europese activiteiten van Technical Materials aan Saxonia Edelmetalle en eind januari 2018 werd deze transactie afgerond. Wij hebben de activiteiten van Technical Materials in Noord-Amerika en Brazilië geïntegreerd met de unit Jewellery & Industrial Metals, in afwachting van het onderzoek van toekomstige strategische opties.

OVERZICHT VAN DE CEO EN DE VOORZITTER

De activiteiten in China werden begin 2017 stopgezet. De nieuwe eigendom van de afgestoten activiteiten zullen ze beter voor de toekomst positioneren, terwijl onze organisatorische vereenvoudiging de focus van Umicore op ambitieuze groei-initiatieven in schone mobiliteitsmaterialen en recycling zal versterken. Andere interne vereenvoudigingen omvatten de transfer van de businessline Battery Recycling naar Cobalt & Specialty Materials en de fusie van Platinum Engineered Materials met Jewellery & Industrial Metals. Met deze initiatieven hebben wij de in begin 2015 aangekondigde herschikking van de portfolio voltooid en is het aantal business units gedaald van vijftien naar negen en het aantal productiesites van 64 naar 51.

Onze kasstromen en kapitaalstructuur bleven in 2017 sterk, hoewel de uitgaven voor overnames slechts gedeeltelijk werden gecompenseerd door de opbrengsten uit afstotingen. De raad van bestuur zal op de Jaarlijkse Algemene Vergadering in april 2018 een bruto jaarlijks dividend van € 0,70 per aandeel ter goedkeuring aan de aandeelhouders voorleggen.

Onze strategie Horizon 2020 omvat een aanhoudend streven naar duurzaamheidsdoelstellingen zoals nul ongevallen op de werkplek en een aantoonbare duurzaamheid van de bevoorrading, want wij willen dat duurzaamheid een onweerlegbaar concurrentievoordeel voor Umicore wordt. In 2017 was de vooruitgang naar deze doelstellingen gevarieerd.

Onze veiligheidsprestaties in 2017 toonden te weinig verbeteringen in ons streven naar ongevalvrije werkplaatsen. Met uitsluiting van de business unit Building Products, die in september werd afgestoten, bedroeg het totale aantal

NIET-FINANCIËLE INDICATOREN

ECO-EFFICIËNTIE

21 verbetering voor energieverbruik % vs benchmark 2015, aangepast voor de intensiteit

VEILIGHEID

51 ongevallen in 2017 tegenover 59 in 2016

BETROKKENHEID VAN DE MEDEWERKERS

5,03 vrijwillige vertrekkers in 2017 %

ongevallen met werkverlet 51 (vergeleken met 54 in 2016), met een frequentiegraad van 3,01 (3,37 in 2016) en een ernstgraad van 0,09 (0,58 in 2016). Wij zullen ons in 2018 blijven inspannen om deze resultaten te verbeteren, door middel van nieuwe bewustmakingscampagnes en specifieke programma's voor de verandering van de mentaliteit en de creatie van een sterkere veiligheidscultuur. De niveaus van de blootstelling aan beroepsziekten zijn gedaald, met in 2017 de opvallendste verbeteringen bij Rechargeable Battery Materials.

Wij meten onze eco-efficiëntie ten opzichte van de doelstelling van Horizon 2020, om de prestatie van 2015 te evenaren of te verbeteren, met een aanpassing van de waarden aan de activiteitsniveaus. Alle belangrijke indicatoren tonen een beduidende vooruitgang in 2017. De metaalemissies naar water lagen 69% onder de waarden van 2015, vergeleken met een verbetering van slechts 1% in 2016, nadat onze nieuwe biologische waterzuiveringsinstallatie in Hoboken volledig operationeel werd, met een verbeterd beheerssysteem om overstroming te voorkomen. De metaalemissies naar lucht lagen 41% onder de waarden van 2015, tegenover een daling van 30% in 2016; dit was vooral te danken aan bijkomende inspanningen om de uitstoot van loodstof in Hoboken te verlagen (pagina 29). In termen van de energie-efficiëntie daalde ons energieverbruik met 21% tegenover 2015 (vergeleken met een verbetering met 7% in 2016).

In 2017 omvatten onze inspanningen om van Umicore een aantrekkelijke werkplek te maken een aantal diversiteitsinitiatieven: het project 'Focus on Women', dat op pagina 32 wordt besproken, de benoeming van niet-Europeanen in hogere managementfuncties

OVERZICHT VAN DE CEO EN DE VOORZITTER

en in de raad van bestuur. Aangezien een beduidend deel van de expansie van Umicore in Azië plaatsvindt, waar de arbeidsmarkt zowel veranderlijk als competitief is, ontwikkelen wij nieuwe initiatieven voor de ondersteuning van de rekrutering en het behoud van talent, met inbegrip van een nieuw wereldwijd programma voor Employer Branding dat in 2017 werd gestart.

De klanten in de auto- en de elektronicasector vragen meer en meer dat wij de duurzaamheid van onze bevoorrading aantonen. Wij hebben onze ervaring in de due diligence van de toeleveringsketen van kobalt en goud gebruikt om ons verantwoordelijk te bevoorraden met metalen van de platinagroep en met grondstoffen voor gebruik in kathodematerialen. De klanten hebben dit goed ontvangen, en samen met ons unieke vermogen om producten op het einde van hun levenscyclus in gesloten kring te recyclen, toont het hoe wij duurzaamheid in een groter concurrentievoordeel transformeren. Wij zijn ook begonnen met analyses van de levenscyclus van diverse producten en diensten, zoals de fabricage van kathodematerialen, de recyclage van batterijen en de diensten van Precious Metals Refining, in lijn met de duurzaamheidsdoelstellingen van Horizon 2020.

Wij zien duidelijke signalen dat de drie megatrends die wij als business drivers voor Umicore hebben geïdentificeerd voortdurend aan belang winnen. De opvallendste trend is de groeiende aanvaarding van elektrische voertuigen die, gecombineerd met de succesvolle kwalificatie van onze materialen voor verscheidene van deze nieuwe voertuigmodellen, een versnelde uitbreiding van de productiecapaciteit voor kathodematerialen noodzakelijk maakt. In deze context heeft Umicore in het begin van 2018 een

6

"Umicore zette in 2017 een recordprestatie neer, bereikte reeds het niveau van waardecreatie dat als doelstelling op lange termijn werd gesteld en realiseerde een meer evenwichtige verdeling in haar activiteitenportfolio."

OVERZICHT VAN DE CEO EN DE VOORZITTER

marktbenadering van Umicore en ons vermogen om snel en effectief nieuwe productieactiviteiten in te zetten.

Het formaat in twee delen van ons jaarverslag 2016 was een nieuwe stap in ons rapporteringsverhaal, een bevestiging van onze inzet voor een volledig geïntegreerde rapportering. In de editie 2017 behouden we dezelfde heldere structuur, met inbegrip van het volledige overzicht van ons bedrijfsmodel, onze waardecreatie en onze waardeketen, en met nog meer duidelijkheid over de wezenlijke elementen die onze werking stimuleren. Wij hebben ernaar gestreefd het laatste Global Reporting Initiative te volgen en de teksten toegankelijker te maken door middel van indexering en iconografie. Wij hopen dat u dit verslag duidelijk en informatief zult vinden.

Tot slot willen wij onze grote dankbaarheid uitdrukken voor de bijdrage van al onze belanghebbenden aan ons succes in 2017. Wij beschouwen de zeer geslaagde aandelenemissie in het begin van 2018, die bijna € 900 miljoen heeft opgeleverd, als een duidelijke blijk van het vertrouwen van onze investeerders in de strategie en positionering van Umicore. Wij kijken uit naar nieuwe successen in 2018 en zijn ervan overtuigd dat Umicore uitstekend geplaatst is om het succes van al zijn belanghebbenden te verzekeren, zowel klanten als leveranciers, werknemers, zakenpartners en aandeelhouders.

MARC GRYNBERG CEO & THOMAS LEYSEN VOORZITTER

metaalinhoud kunnen recupereren als grondstof voor verdere ontwikkelingen in de batterijensector. Onze geopolitieke omgeving blijft even volatiel als verleden jaar en wij zullen in deze onvoorspelbare

omgeving naar meer coherentie blijven streven door op onze strategische doelstellingen te focussen en soepel te blijven in de aanpassing van de

nieuw investeringsprogramma van € 660 miljoen gelanceerd dat onze positie in de voorhoede van deze sector zal versterken. De noodzaak van een schonere mobiliteit blijft een aandachtspunt en wij zien nog altijd een toenemende behoefte aan katalysatoren voor de emissiebeperking in toepassingen waarin volledig elektrische oplossingen nog geen optie zijn, zoals lichte personenauto's met benzinemotor of heavy-duty dieseltoepassingen. De groei in katalysatoren voor emissiebeperking zal worden versterkt door de nakende invoering van strengere uitstootnormen in verscheidene regio's, waaronder Europa, China en India. De grondstoffenschaarste blijft een probleem, vooral voor metalen die van vitaal belang zijn voor schone mobiliteit en communicatietechnologieën. Ook hier behoudt Umicore een technologische voorsprong in een domein dat ons hoogste rendement op ingezet kapitaal genereert. Wij hebben al een industriële pilootinstallatie voor de recyclage van batterijen van elektrische voertuigen en zullen ervoor zorgen dat in het midden van de jaren 2020, wanneer de huidige generatie elektrische voertuigen het einde van haar bruikbaarheidsduur bereikt, meer grootschalige recyclage-installaties bedrijfsklaar zullen zijn. In afwachting daarvan zal het recyclagevolume in grote mate afhangen van een efficiënte inzameling van kleinere batterijen van huishoudtoestellen, met inbegrip van mobiele telefoons, zodat wij hun

UMICORE IN EEN OOGOPSLAG Zorgen voor een duurzamere wereld

WIJ ZIJN EEN WERELDWIJDE GROEP GESPECIALISEERD IN MATERIAALTECHNOLOGIE EN RECYCLAGE. ONZE ACTIVITEITEN HELPEN DE LUCHTKWALITEIT TE VERBETEREN, MAKEN ELEKTRISCH TRANSPORT MOGELIJK EN PAKKEN DE GRONDSTOFFENSCHAARSTE AAN

Umicore Jaarverslag 2017

8

UMICORE IN EEN OOGOPSLAG Drie complementaire business groups

ONZE DRIE BUSINESS GROUPS RICHTEN ZICH OP SPECIFIEKE KLANTENBEHOEFTEN. ZE VULLEN ELKAAR AAN EN DELEN KENNIS EN EXPERTISE

BUSINESS
GROUP
VOORNAAMSTE
AFZETMARKTEN
VOORNAAMSTE
EINDTOEPASSINGEN
VOORNAAMSTE VERWEZENLIJKINGEN KERNCIJFERS
CATALYSIS
Umicore ontwikkelt autokatalysatoren voor benzine- en
dieselpersonenwagens en voor zware dieseltoepassingen
zoals vrachtwagens en offroad voertuigen. De business
group biedt ook katalysatoren voor industriële
emissiecontrole en produceert verbindingen op basis
Automobielindustrie,
chemie, constructie,
transport,
farmaceutica,
energieopwekking
Emissiecontrole industrie voor
personenwagens en zware
voertuigen, katalysatoren voor
life science en chemicaliën,
farmaceutische ingrediënten
voor kankerbestrijding
– Winstgroei 9%
– Volledige eigenaar van Ordeg Co. Ltd (Korea)
– Overname van de katalyseactiviteit voor
zware diesel- en stationaire toepassingen van
Haldor Topsoe
– Overeenkomst voor de overname van Materia's
INKOMSTEN

1.253mio
RECURRENTE EBIT

166mio
van edele metalen en katalysatoren voor gebruik in de
farmaceutica en de fijnchemicaliënindustrie.
katalyseactiviteiten MEDEWERKERS
2.952
ENERGY & SURFACE TECHNOLOGIES
De producten van Umicore zijn aanwezig in toepassingen
gebruikt bij de productie en opslag van schone energie en
in diverse toepassingen voor oppervlaktetechnologieën
die eindproducten specifieke eigenschappen en functies
verlenen. Alle onze activiteiten bieden onze klanten een
gesloten-kringloopservice.
Elektronica,
automobielindustrie,
herlaadbare
batterijen,
ruimtevaart
Draagbare elektronica,
elektrische voertuigen,
zonnepanelen, halfgeleiders,
machinebouw- en
boorwerktuigen, banden,
vezeloptica, LED, flatscreens
– Winstgroei van 72%
– Verdere uitbreiding van onze productie van
batterijmaterialen voor € 300 miljoen in China
en Korea
– Verkoop van de activiteit voor grote
oppervlaktebehandeling van Thin Film Products
en integratie van de overblijvende activiteit in
Electro-Optic Materials
INKOMSTEN

894mio
RECURRENTE EBIT

141mio
MEDEWERKERS
2.716
RECYCLING
Umicore verwerkt complexe afvalstromen die edele en
andere speciale metalen bevatten. We kunnen ongeveer
20 van deze metalen herwinnen uit een breed gamma
toevoermaterialen, gaande van industriële residuen tot
materialen op het einde van hun levensduur. Andere
activiteiten omvatten de productie van materialen op
basis van edele metalen die essentieel zijn voor zeer
uiteenlopende toepassingen zoals de productie van
hoogtechnologisch glas, elektriciteit en elektronica.
Mijnbouw en
raffinage van
non-ferrometalen,
automobielindustrie,
elektronica, energie,
chemie, optica en
schermen, edele
metalen
Juweelindustrie,
hoogkwaliteitsglas,
beleggingsstaven,
stroomverdeling, verwarmings-,
verluchtings- en koelinstallaties,
productie van salpeterzuur
– ROCE van 26%
– Opdrijven van de bijkomende capaciteit in
Hoboken (België)
– Precious Metals Refining verwerkte hogere
volumes in vergelijking met 2016
– Voortgezette certificering als conflictvrije smelter
voor alle goudsmeltinstallaties van Umicore
– Lopende verkoop van Technical Materials in Europa
INKOMSTEN

650mio
RECURRENTE
EBIT

128mio
MEDEWERKERS
3.092

9

UMICORE IN EEN OOGOPSLAG Onze groepsstructuur

UMICORE HEEFT MEER FOCUS GEBRACHT IN HAAR ACTIVITEITENPORTFOLIO. ONZE DRIE BUSINESSGROEPEN ZIJN NU SAMENGESTELD UIT NEGEN BUSINESS UNITS

AUTOMOTIVE CATALYSTS

Een wereldleider in emissiebeperkende katalysatoren voor personenwagens en zware voertuigen voor alle brandstoftypen. Nu ook inclusief dieselkatalysatoren voor zware offroad toepassingen en stationaire katalysatoren voor de emissiecontrole van industriële installaties.

PRECIOUS METALS CHEMISTRY

Ontwikkelaar en producent van metaalgebaseerde katalysatoren voor chemie, levenswetenschappen en farmaceutische toepassingen.

COBALT & SPECIALTY MATERIALS

Producent van kobalt- en nikkel-specialty chemicaliën voor een breed gamma aan toepassingen, waaronder banden, pigmenten, katalysatoren en oppervlaktebehandeling. Nu ook verantwoordelijk voor gepatenteerde recyclingtechnologie voor Li-ion oplaadbare batterijen.

RECHARGEABLE BATTERY MATERIALS

Een toonaangevende leverancier van kathodemateriaal voor lithium-ion oplaadbare batterijen die worden gebruikt in draagbare elektronica en elektrische voertuigen.

ELECTROPLATING

Leverancier van edelmetaalelektrolyten en -processen voor technische, functionele en decoratieve toepassingen.

ELECTRO-OPTIC MATERIALS

Leverancier van producten voor thermische beeldvorming en wafers voor zonnecellen in de ruimte en LED's met hoge helderheid en chemicaliën voor glasvezel. Nu ook producent van verdampingsmateriaal en sputterobjecten voor de optica- en micro-elektronica-industrie.

PRECIOUS METALS REFINING

De meest geavanceerde activiteit ter wereld voor het recyclen van edele metalen, die 17 edele en andere waardevolle metalen uit complexe afvalstromen kan terugwinnen.

PRECIOUS METALS MANAGEMENT

Diensten voor hedging, leasing, inkoop en verkoop van edelmetalen aan interne en externe klanten.

JEWELRY & INDUSTRIAL METALS

Leverancier van edele metalen voor producten voor de juwelen- en industriële sector en specialist in de productie van metalen componenten uit de platinagroep voor de speciale glas- en chemische industrie, met recyclingoplossingen.

WERELDWIJDE TRENDS Werk maken van de grote uitdagingen

ONS BEDRIJFSMODEL EN ONZE HORIZON 2020 STRATEGIE WILLEN EEN VERSCHIL MAKEN IN DE DRINGENDSTE PROBLEMEN VAN ONZE WERELD

SCHONE LUCHT

Hoewel de regelgeving in de voorbije 30 jaar de luchtvervuiling heeft doen afnemen, blijft een slechte luchtkwaliteit een belangrijk probleem voor de volksgezondheid en zijn er nog altijd veel mogelijkheden om de uitstoot verder terug te dringen.

WAT IS DE MOGELIJKE IMPACT?

Verbrandingsmotoren produceren giftige stoffen zoals stikstofoxide (NOx ), koolwaterstoffen en fijnstof, zodat het wegtransport een belangrijke bron van luchtvervuiling is. Volgens een in 2016 door de Wereldbank gepubliceerde gegevensanalyse is luchtvervuiling wereldwijd het vierde dodelijkste risico voor de gezondheid. Ze veroorzaakt één op de tien vroegtijdige sterfgevallen. Onderzoek van UNICEF uit 2016 geeft aan dat ongeveer 300 miljoen kinderen in zones wonen waar de lucht giftig is – met waarden die minstens zes keer hoger liggen dan de internationale limieten.

HOE DRAAGT UMICORE HAAR STEENTJE BIJ?

Wij zijn een van 's werelds toonaangevende producenten van katalysatoren en katalytische filters voor uitstootverminderende systemen voor lichte en zware weg- en terreinvoertuigen. Onze katalysatoren en roetfilters filteren de vervuilende uitstoot van fossiele brandstoffen tot onschadelijke gassen en vangen het fijnstof op, zodat onze klanten aan de huidige en toekomstige milieunormen kunnen voldoen. Onze producten hebben al de uitstoot in de lucht van honderden miljoenen ton schadelijke vervuilende stoffen voorkomen. In 2017 hebben we een nieuwe productievestiging voor uitstootkatalysatoren geopend in Rayong (Thailand), als ondersteuning van de hub voor de Zuidoost-Aziatische auto-industrie. Om beter tegemoet te komen aan de globale behoeften van onze Koreaanse klanten voor autokatalysatoren, hebben we Ordeg Co. Ltd., onze Zuid-Koreaanse joint venture voor autokatalysatoren, volledig overgenomen. We hebben ook de katalytische oplossingen voor zware weg- en terreinvoertuigen uitgebreid door de DeNOx-technologie van Haldor Topsoe te integreren.

WAT GEBEURDE ER IN 2017?

De trend naar strengere wetten en doelstellingen voor de uitstoot van voertuigen heeft zich wereldwijd doorgezet. In Europa gaan steden voorop in de strijd voor schone lucht. Zij steunen op de Euro 6-norm 2015, die het toegestane NOx -niveau voor dieselvoertuigen begrenst.

De automatisering en elektrificatie van het transport domineerden het openbare debat over het dichten van de wereldwijde uitstootkloof. Nieuwe maatregelen voor de uitstoot van voertuigen zetten de industrie aan tot innovatie in het ontwerp van emissiecontrolesystemen zoals katalysatoren en katalytische filters.

DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELSTELLINGEN VAN DE VN (SDG)

Umicore werkt aan de toenemende vraag naar schone mobiliteit en schone lucht en spant zich in voor een efficiënt gebruik van grondstoffen en voor veerkracht en duurzaamheid in de bevoorradingsketen van de sector.

WERELDWIJDE TRENDS Werk maken van de grote uitdagingen

ELEKTRIFICATIE VAN VOERTUIGEN

De transportsector is verantwoordelijk voor ruim 14% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteit. Een geëlektrificeerde mobiliteit zal een sleutelrol spelen in de beperking van de uitstoot van zowel CO2 als NOx , de verbetering van de luchtkwaliteit en de vermindering van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.

WAT IS DE MOGELIJKE IMPACT?

De transportsector en vooral het wegtransport zijn wereldwijd de snelst groeiende bron van broeikasgassen. Geëlektrificeerd transport is essentieel om de wereldwijde ambitie van minder uitstoot en een schonere lucht waar te maken, dankzij de combinatie van energiezuinige systemen en hernieuwbare energiebronnen in een schoon, stil en krachtig transport.

HOE DRAAGT UMICORE HAAR STEENTJE BIJ?

Umicore is een van de belangrijkste producenten van kathodematerialen voor lithiumionbatterijen ter wereld. Kathodematerialen zijn cruciaal voor het vermogen en de energiedichtheid van herlaadbare batterijen en dus ook voor de maximale actieradius van elektrische voertuigen. Onze NMC-kathodematerialen (nikkelmangaan-kobalt) zijn een referentie in de industrie. Om aan de groeiende marktvraag te voldoen, kondigden we al een investeringsprogramma van € 300 miljoen tussen 2017 en 2019 aan voor de verhoging van onze productie van NMC-kathodematerialen voor herlaadbare lithiumionbatterijen. Dit programma omvat nieuwe investeringen in Cheonan (Zuid-Korea) en Jiangmen (China). Samen met de in 2016 aangekondigde investering van € 160 miljoen zal dit tegen 2020 de totale capaciteit van 2015 meer dan verzesvoudigen.

WAT GEBEURDE ER IN 2017?

Het aantal elektrische voertuigen (EV's) bleef in 2017 toenemen, met meer dan twee miljoen EV's op de weg. Dit aantal zal de volgende jaren naar verwachting exponentieel toenemen.

Diverse landen en regio's hebben ambitieuze doelstellingen opgesteld voor de beperking van de uitstoot van voertuigen. In Europa eist de EU-wetgeving tegen 2021 een gemiddelde uitstoot van 95 gram CO2 per kilometer voor alle nieuwe auto's. In het kader van de Europese Strategie voor Emissieluwe Mobiliteit 2016 heeft de Europese Commissie in het vierde kwartaal van 2017 haar tweede schone mobiliteitspakket vrijgegeven, met een wetsvoorstel met nieuwe doelstellingen voor een algemeen EU-gemiddelde voor de CO2-uitstoot van nieuwe personenwagens en bestelwagens vanaf 2025 en 2030. Het pakket omvat een prestigieus initiatief ter ondersteuning van de Europese ontwikkeling en innovatie van batterijen. Wereldwijd zien we meer en meer stimulansen voor elektrische voertuigen. In 2017 kondigde China – de wereldleider in verkoop van elektrische wagens en autobussen – de afbouw aan van de productie van voertuigen met fossiele brandstoffen, te beginnen met een productie van minstens 10% "nieuweenergievoertuigen" in 2019 en daarna jaarlijks hogere doelstellingen.

DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELSTELLINGEN VAN DE VN (SDG)

Umicore werkt aan de optimalisering van het grondstoffengebruik, de beperking van de verontreiniging en oplossingen voor een schonere en meer veerkrachtige toekomst.

WERELDWIJDE TRENDS Werk maken van de grote uitdagingen

GRONDSTOFFENSCHAARSTE

Trends zoals de aanhoudende bevolkingsgroei, de verstedelijking en de toenemende welvaart blijven de vraag naar grondstoffen bevorderen. De vraag is dan ook: hoe zullen we aan de toekomstige behoeften voldoen?

WAT IS DE MOGELIJKE IMPACT?

De vraag naar speciale en edelmetalen wordt ook aangewakkerd door de beperking van de milieueffecten van de samenleving door middel van de ontwikkeling van technologieën zoals herlaadbare batterijen. Enerzijds heeft de ontginning van metalen uit primaire bronnen aanzienlijke milieueffecten, zoals een hoge CO2-voetafdruk per ton gewonnen metaal. Gemakkelijk te ontginnen ertsafzettingen worden schaarser, ertslagen minder rijk. Anderzijds kunnen vele voor nieuwe, milieuvriendelijke technologieën vereiste speciale metalen enkel worden geproduceerd als nevenproduct van andere metalen.

HOE DRAAGT UMICORE HAAR STEENTJE BIJ?

Onze fabriek in Hoboken is 's werelds grootste en meest complexe recyclagecentrum voor edelmetalen. Ze verwerkt ruim 200 soorten grondstoffen en recupereert meer dan 20 verschillende metalen. Deze grondstoffen variëren van reststoffen uit de mijnbouw en de industrie tot materialen die het einde van hun levensduur hebben bereikt, zoals elektronicaschroot en versleten herlaadbare batterijen. De verwerking van complexe grondstoffen uit deze bovengrondse bronnen wordt steeds belangrijker. Umicore verhoogt daarom haar capaciteit om aan de toenemende vraag te voldoen. In het kader van dit kringloopbedrijfsmodel recycleren de meeste van onze business units ook industriële reststoffen van onze klanten. De recyclingactiviteiten van Umicore stuwen niet alleen een ecologisch en ethisch verantwoorde toelevering maar ook de bevoorradingszekerheid.

WAT GEBEURDE ER IN 2017?

Eco-innovatie en circulaire economie stonden in 2017 hoog op de agenda, terwijl de SDG's van de VN wereldwijd de referentienorm werden voor politieke en industriële strategieën. De Europese Commissie mobiliseerde stakeholders in de circulaire economie en leverde opties voor de verbeterde wetgevende interface voor chemicaliën, producten en afval, naast een toezichthoudend kader voor de circulaire economie. Daarnaast engageerde de G7 zich tot een alliantie voor efficiënt grondstoffengebruik. De missie van de B20, ter ondersteuning van de G20 businesscommunity, werd gelanceerd met een efficiënt grondstoffengebruik als concrete prioritaire actie.

DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELSTELLINGEN VAN DE VN (SDG)

Umicore is vastbesloten om duurzame groei te bevorderen en op te komen voor haar circulaire bedrijfsmodel.

BEDRIJFSMODEL Concurrentievoordeel creëren

WIJ GELOVEN DAT HET KRINGLOOPGEBRUIK VAN NATUURLIJKE RIJKDOMMEN ESSENTIEEL IS VOOR DUURZAME GROEI. ONS BEDRIJFSMODEL ZET ZICH AF TEGEN EEN LINEAIRE ʻTAKE, MAKE, WASTE'-ECONOMIE

WAT WE NODIG HEBBEN

WAT WE DOEN & HOE WE DAT DOEN

We hebben kritische hulpmiddelen en relaties nodig om effectief en duurzaam zaken te kunnen doen::

  • Metaalhoudende grondstoffen
  • Energie en hulpmaterialen
  • Vaardigheden en expertise
  • Investeringen en financiering

LEES MEER OVER HULPMIDDELEN & RELATIES OP PAGINA 15

We produceren en recycleren metaalgerelateerde materialen. Ons kringloopmodel betekent dat we de waardevolle metalen uit industriële residuen en materialen aan het einde van hun levensduur halen om ze opnieuw te gebruiken.

We combineren onze metallurgische, scheikundige en materiaalkundige vaardigheden met een diepgaand begrip voor de behoeften van onze klanten. De Umicore Way beschrijft onze waarden, ons engagement voor de principes van duurzame ontwikkeling en de manier waarop we onze bedrijfsdoelen willen realiseren. We streven naar een sterke focus en vereenvoudiging van onze manier van werken. Dat helpt ons bij de realisatie van onze ambities.

DE BIJDRAGE DIE WE LEVEREN

LEES MEER OVER ONZE PRODUCTEN & DIENSTEN OP PAGINA 16

Umicore Jaarverslag 2017

BEDRIJFSMODEL Beheer van resources en relaties

TAL VAN FACTOREN – VAN AANVOER VAN GRONDSTOFFEN TOT HET BEHOUD VAN TALENT – KUNNEN ONS VERMOGEN OM ZAKEN TE DOEN BEÏNVLOEDEN. WIJ BEHEREN DEZE RESOURCES EN RELATIES OP EEN VERANTWOORDELIJKE EN ETHISCHE MANIER

METAALHOUDENDE GRONDSTOFFEN

Onze activiteiten zijn gericht op producten en diensten die edele en speciale metalen bevatten. Ons bedrijfsmodel met gesloten kringloop heeft ervoor gezorgd dat een groot deel van onze metalen afkomstig is van gerecycleerde bronnen – zowel van productieafval en residuen van onze klanten en andere industrieën, als van materialen aan het einde van hun levensduur.

Metalen zijn uniek: ze kunnen oneindig vaak gerecycleerd worden zonder iets van hun chemische of fysische eigenschappen te verliezen. Dit is een uitstekend ingrediënt voor duurzame productie van materialen en is een van de fundamenten van ons business model.

In het algemeen kunnen we 28 metalen terugwinnen uit deze gesloten-kringloopactiviteiten waarvan 20 alleen al in de Recycling business group. De rest van onze aanvoer van metalen halen we uit primaire bronnen, waarvoor Umicore een mix van aankoopovereenkomsten op lange en kortere termijn heeft.

We kopen materialen van duurzame en ethische bronnen volgens ons Charter voor duurzame aankopen en/of raamovereenkomsten voor specifieke metalen.

ENERGIE EN HULPMATERIALEN

Inputmateriaal zoals brandstoffen en chemicaliën zijn essentieel voor Umicore's activiteiten en worden aangekocht volgens het kader van ons Charter voor duurzame aankopen. In de meeste landen waar we actief zijn en gezien de specifieke aard van veel van onze activiteiten is er maar een beperkte keuze aan energiebronnen. Daarom is onze prioriteit het optimaliseren van de efficiëntie van energie en hulpmaterialen.

VAARDIGHEDEN EN EXPERTISE

Umicore is actief op 51 productiesites en in verschillende kantoren en onderzoekscentra in 30 landen. Om succesvol te zijn, moet Umicore talent aantrekken in functies gaande van productieoperatoren en -ingenieurs tot onderzoekswetenschappers, commerciële en administratieve medewerkers. Onze collega's dragen via hun expertise en inzet immers bij aan Umicore. Metallurgie, chemie, techniek en materiaalkunde zijn van kritisch belang in onze voornaamste groeigebieden, namelijk recyclage en materialen voor een schone mobiliteit. We verwachten dat onze groei vooral in Azië zal plaatsvinden, wat zal leiden tot een grotere focus op het aantrekken van talent in deze regio.

INVESTERINGEN EN FINANCIERINGEN

Investeren in Umicore betekent investeren in de productie van materialen voor een beter leven – onze missie – en de ondersteuning van haar strategie. Umicore heeft bewezen dat ze strategische groeiinitiatieven financiert uit de kapitaalstroom uit eigen activiteiten. De schuldenlast wordt laag gehouden, omdat we het equivalent van een voor investeringen aantrekkelijke kredietwaardigheid willen behouden.

"Onze prioriteit is het optimaliseren van de efficiëntie van energie en hulpmaterialen."

BEDRIJFSMODEL Toonaangevende oplossingen bieden

WE WENDEN ONZE KENNIS IN METALLURGIE, CHEMIE EN MATERIAALKUNDE AAN OM PRODUCTEN EN DIENSTEN AAN TE BIEDEN DIE HET LEVEN VAN MENSEN VERBETEREN

UMICORE'S ACTIVITEITEN

Onze activiteiten worden uitgevoerd in 51 productiesites gaande van grootschalige recyclagefabrieken tot gespecialiseerde scheikundige en materiaalproductiefaciliteiten.

We hebben 2 types van recyclageactiviteiten: onze recyclage van edele metalen in Hoboken, België, die gebouwd is om de meest complexe materialen te recycleren en te raffineren en een breed gamma aan metalen te herwinnen. Onze andere recyclageactiviteiten, in nauwe samenwerking met klanten, zijn bedoeld om één of twee metalen uit productieresiduen te halen.

De faciliteiten van Umicore die gespecialiseerde materialen produceren, zijn vaak dicht bij onze klanten gelegen. Om onze nauwe samenwerking met de klant te ondersteunen en om aan hun zeer specifieke productvereisten te voldoen.

Umicore streeft naar uitmuntende ecologische en maatschappelijke prestaties in al haar activiteiten. Zo willen we bijvoorbeeld de impact van metaalemissies tot een minimum beperken en een betere materiaal- en energie-efficiëntie tot stand brengen. We streven er ook naar om een veilige en gezonde werkomgeving te creëren. Operationele uitmuntendheid is belangrijk voor onze bedrijfscontinuïteit en het helpt om Umicore competitiever te maken.

DE TECHNOLOGIE VAN UMICORE

Technologie is de kern van ons succes. Van productieen procestechnologie tot een grondige kennis van metallurgie en materiaalkunde. We ontwikkelen een aanzienlijk deel van onze technologie via Umicore onderzoek & ontwikkeling (O&O). We investeren elk jaar 6% van onze omzet in O&O. Umicore ontwikkelt ook technologie in samenwerking met industriële of academische partners en, waar van toepassing, beschermen we onze intellectuele eigendom met patenten.

DUURZAME PRODUCTEN EN DIENSTEN

Onze materialen worden door onze klanten, meestal industriële bedrijven die producten maken voor eindconsumenten of industrieel gebruik. Door nauw samen te werken met deze klanten ontwikkelen we op maat gemaakte materialen of processen die gezondheid en veiligheid, recycleerbaarheid, kostenefficiëntie, afvalbeperking en energieefficiëntie in acht te nemen, zowel in onze eigen faciliteiten, als in de waardeketen. We willen anticiperen op groeiende trends – bijvoorbeeld de vervanging van potentieel gevaarlijke materialen in producten – om onze klanten meerwaarde te bieden.

"Umicore streeft naar uitmuntende ecologische en maatschappelijke prestaties in al haar activiteiten."

BEDRIJFSMODEL Gemeenschappelijke waarde creëren

VIA ONS GESLOTEN-KRINGLOOPBEDRIJFSMODEL CREËREN WE WAARDE VOOR AL ONZE BELANGHEBBENDEN – ECONOMISCH, MAATSCHAPPELIJK EN ECOLOGISCH

LEVENSKWALITEIT VERBETEREN VIA ONZE PRODUCTEN & DIENSTEN

Onze ambitie bestaat erin materialen voor een beter leven ("materials for a better life") te vervaardigen. Onze voornaamste bijdragen zitten op het gebied van recyclage en materialen voor een schone mobiliteit. Onze recyclagediensten pakken het groeiende probleem van grondstoffenschaarste aan en reduceren afval en de uitstoot van CO2. Onze autokatalysatoren helpen luchtverontreiniging van interne verbrandingsmotoren te beperken, terwijl onze herlaadbare-batterijmaterialen elektrisch vervoer mogelijk maken. We treffen producten van Umicore aan in een reeks andere toepassingen die het dagelijkse leven comfortabeler maken en die vaak een bijdrage leveren aan een schoner milieu. Umicore producten kunnen gevonden worden in tal van toepassingen die het dagelijks leven comfortabeler maken, en vaak bijdragen aan een schonere omgeving. Umicore materialen zitten bijvoorbeeld in televisieschermen, in het moederbord van computers, in de lichtschakelaars van huizen en in glasvezeloptica en satellieten die voor uw verbinding zorgen.

KWALITATIEVE TEWERKSTELLING

Umicore biedt kwalitatief hoogwaardige werkgelegenheid aan een 9.769 collega's in 30 landen – functies gaande van wetenschappelijke onderzoekers tot productie-ingenieurs en van waardeketenexperts tot administratieve medewerkers. We bieden onze werknemers competitieve lonen, opleidingen, groeimogelijkheden en een langdurig vooruitzicht op werk. Elk van onze sites wil als een aantrekkelijke werkgever worden beschouwd in zijn eigen specifieke context. Umicore ondersteunt het principe van collectieve onderhandelingen en heeft een wereldwijde kaderovereenkomst over duurzame ontwikkeling ondertekend met de IndustriALL Global Union.

AANDEELHOUDERSRENDEMENT

Umicore streeft naar een superieure groei en rendement voor haar aandeelhouders. Ons doel – over de economische cyclus heen – is een rendement op geïnvesteerd kapitaal te genereren van meer dan 15%. Eén van onze Horizon 2020-ambities is de verdubbeling van de operationele winst van het bedrijf, voornamelijk door groei in recyclage en materialen voor een schone mobiliteit. Terwijl de voornaamste focus van Umicore op organische groei ligt, worden overnames ook overwogen voorzover ze in onze strategie passen en een meerwaarde kunnen betekenen voor aandeelhouders. Ons dividendbeleid bestaat erin een stabiel of geleidelijk stijgend dividend uit te keren. We staan erom bekend om overtollig kasgeld terug te betalen aan aandeelhouders in de vorm van de inkoop van eigen aandelen.

BIJDRAGE AAN DE MAATSCHAPPIJ

Onze activiteiten, producten en diensten helpen tal van maatschappelijke en ecologische uitdagingen aan te gaan, zoals gedefinieerd door de Sustainable Development Goals (duurzame ontwikkelingsdoelstellingen, SDG) van de Verenigde Naties. We dragen bij tot verschillende SDG's, namelijk: Duurzame steden en gemeenschappen, Verantwoorde consumptie en productie, Betaalbare en duurzame energie, Eerlijk werk en economische groei, Goede gezondheid en welzijn, Gendergelijkheid. Meer informatie over deze overkoepelende bijdrage vindt u op de pagina's 11 tot en met 13. Onze aanpak wat betreft de betrokkenheid van onze belanghebbenden komt dan weer gedetailleerd aan bod op de pagina's 54 tot en met 59.

Economische prestaties

LEIDERSCHAP VERSTERKEN

DE WINST VERDUBBELEN

HET PORTFOLIO WEER IN EVENWICHT BRENGEN

– Duurzame en ethische bevoorrading – Technologie en substitutie

VOORNAAMSTE RISICO'S & OPPORTUNITEITEN

– Regelgevende en wettelijke context

  • Markt
  • Metaalprijs

2020-DOELSTELLING

  • Onze sterke positie en uniek aanbod in schone mobiliteitsmaterialen en recyclageprocessen bevestigen
  • Minstens verdubbeling van de recurrente EBIT vergeleken met 2014 en exclusief de stopgezette activiteiten
  • Zorgen voor een meer evenwichtige verdeling van de inkomsten tussen de drie businesssegmenten

De toekomst van de elektrische voertuigen CASESTUDIE

De batterijtechnologie zal moeten evolueren om meer te doen met minder: een hogere vermogensdichtheid en een grotere autonomie met minder gewicht en materiaal. Umicore verkent iteratieve verbeteringen van de NMC-technologie en het gebruik van anodes van composietmateriaal met hoge densiteit.

WE STREVEN ERNAAR ONS LEIDERSCHAP IN SCHONE MOBILITEIT EN RECYCLAGE TE VERSTERKEN. DE RESULTATEN VAN 2017 LIGGEN RUIM VOOR OP SCHEMA TEN OPZICHTE VAN ONZE HORIZON 2020-DOELSTELLINGEN

Inkomsten

€ 2,9 miljard (+9%) € 2,8 miljard (+16%)* Recurrente EBITDA € 599 miljoen (+14%) € 587 miljoen (+18%)* Recurrente EBIT € 410 miljoen (+17%) € 398 miljoen (+24%)* ROCE 15,1% (tegenover 14,6% in 2016) Recurrente nettowinst (aandeel Groep) € 267 miljoen (+15%) Recurrente winst per aandeel € 1,22 (+14%) Nettoschuld € 840 miljoen (€ 690 miljoen lange termijn private schuld) Investeringen € 365 miljoen * zonder stopgezette activiteiten

OVERZICHT

Umicore zette in 2017 een sterke groei neer met een stijging van de inkomsten uit voortgezette activiteiten van 16% en een toename van de recurrente EBIT van 24% ten opzichte van 2016. Inclusief stopgezette activiteiten stegen de inkomsten met 9% en de recurrente EBIT met 17%. Dit is voornamelijk dankzij de uitzonderlijke groei in Energy & Surface Technologies en de geleidelijke opvoering van de nieuwe productiecapaciteit voor kathodematerialen. De business groups Catalysis en Recycling droegen eveneens bij tot de globale groei van de inkomsten en winst. De gemiddelde winstmarge op het geïnvesteerde kapitaal ("return on capital employed of ROCE") ligt nu boven ons streefdoel van 15%, wat bevestigt dat de groei niet ten koste van de marges is.

INKOMSTEN

De herschikking van de portefeuille, aangekondigd in 2015, werd voltooid: Umicore verkocht de Building Products activiteit, de activiteit voor grote oppervlaktebehandeling van Thin Film Products en de Europese activiteiten van Technical Materials. Tegelijkertijd rondde Umicore enkele gerichte overnames af die onze positionering in Catalysis en Energy & Surface Technologies versterken. Het betreft de overname van Haldor Topsoe's uitstootkatalysatorenactiviteit voor zware dieselen stationaire toepassingen, de overname van de metathesekatalysatorenactiviteit van Materia, de acquisitie van Eurotungstene en de volledige verwerving van het resterende belang in de Koreaanse autokatalysatorenproducent Ordeg. Deze portefeuilleherschikking vereenvoudigt de organisatie en verscherpt de focus op de strategische groeiprioriteiten in schone mobiliteit en recyclage.

Dankzij onze wereldwijde aanwezigheid en unieke vaardigheden is Umicore goed geplaatst om te profiteren van globale megatrends die aan sterkte winnen: strengere emissiewetgeving, elektrificatie van voertuigen en grondstoffenschaarste.

RECURRENTE EBIT

PRESTATIES VAN DE GROEP CATALYSIS

De inkomsten en recurrente EBIT in Catalysis stegen met respectievelijk 8% en 9% dankzij hogere verkopen van katalysatoren voor zware dieselvoertuigen en de positieve impact van de volledige consolidatie van Ordeg in Automotive Catalysts, evenals hogere volumes in de kleinere Precious Metals Chemistry business unit.

De inkomsten van Automotive Catalysts stegen op jaarbasis voornamelijk dankzij de volledige consolidatie van Ordeg in Zuid-Korea vanaf het tweede kwartaal en de sterke vraag uit Europa en China voor katalysatoren voor zware dieselvoertuigen. De overname van de uitstootkatalysatorenactiviteit voor zware diesel- en stationaire toepassingen van Haldor Topsoe werd afgerond in december 2017.

De wereldwijde autoproductie steeg met 2% in 2017, waarbij een daling van de autoproductie in Noord-Amerika werd gecompenseerd door sterke groei in Europa en China en de herstellende automarkt in Japan en Zuid-Amerika. De evolutie van de verkoopvolumes van Umicore lag onder de marktgroei, voornamelijk door een verminderde vraag van de Koreaanse autoproducenten die af te rekenen hadden met zwakke autoverkopen in China en door een ongunstige platform- en klantenmix in Noord-Amerika.

In Europa werden de inkomsten van Umicore beïnvloed door de minder gunstige mix met een kleiner aandeel aan geproduceerde dieselwagens. De vraag naar Umicore's benzinekatalysatoren bleef sterk, in het bijzonder voor de efficiëntere motoren met directe injectie waar Umicore goed vertegenwoordigd is.

In Noord-Amerika daalden de inkomsten van Umicore iets meer dan de markt. Dit was te wijten aan een vertraagde platformintroductie in combinatie met een minder gunstige klantenmix waarbij Umicore relatief minder vertegenwoordigd is bij de Aziatische automerken die in opmars zijn in deze regio. Er was een duidelijk herstel van de Zuid-Amerikaanse markt en de inkomsten van Umicore stegen in lijn met de markt.

In China stegen de inkomsten van Umicore ruim boven de markt dankzij een sterke positionering bij zowel internationale als lokale merken en ondanks de terugval in de vraag naar Koreaanse wagens in deze regio. Umicore's inkomsten bleven zowel wereldwijd als lokaal – door het sterke herstel van de Japanse automarkt – toenemen bij Japanse autofabrikanten. In Zuid-Korea stonden Umicore's inkomsten onder druk in een stagnerende markt, terwijl Umicore's inkomsten in India en Thailand sterker stegen dan de markt.

Door de marktexpansie en de introductie van complexere katalysatorsystemen ter voorbereiding op de nakende emissienormen China VI en Bharat Stage 6, zal de vraag in China en India aanzienlijk toenemen. Tegen deze achtergrond heeft Umicore beslist om haar productiecapaciteit voor katalysatoren in China aanzienlijk uit te breiden en de capaciteit in India te verdubbelen. De nieuwe capaciteit zal eind 2019 beschikbaar zijn.

De inkomsten van Precious Metals Chemistry stegen beduidend op jaarbasis als gevolg van hogere volumes over de diverse productgroepen heen. De overname van Materia's intellectuele eigendomsrechten en bedrijfsactiviteiten inzake metathesekatalysatoren, voltooid in januari 2018, zal de business unit in staat stellen om haar aanbod aan homogene katalysatoren te vergroten en haar klantenbasis uit te breiden.

ENERGY & SURFACE TECHNOLOGIES

De inkomsten van Energy & Surface Technologies stegen met 46% en de recurrente EBIT met 72% dankzij een sterke prestatie van alle activiteiten. De volumegroei in Rechargeable Battery Materials was echter de voornaamste drijfveer, waarbij het snel opvoeren van de nieuwe productiecapaciteit bijdroeg tot de volumegroei tijdens de tweede helft van het jaar en de eerste schaaleffecten met zich mee bracht.

De inkomsten en volumes van Rechargeable Battery Materials stegen aanzienlijk op jaarbasis, gedreven door een sterke vraag naar Umicore's kathodematerialen gebruikt in lithium-ion batterijen over de voornaamste toepassingen heen (transport, draagbare elektronica en energieopslag). De snelle opschaling van de bijkomende productiecapaciteit in China en Zuid-Korea droeg bij tot deze sterke jaarop-jaar groei en zorgde voor een versnelling in de tweede jaarhelft.

De voornaamste drijvende kracht achter de aanhoudend sterke vraag naar Umicore's gepatenteerde Cellcore® NMC-kathodematerialen (nikkel-mangaan-kobalt) was de toegenomen vraag naar elektrische en hybride wagens. Zo steeg de verkoop van volledig elektrische en plug-in hybride wagens met 65% tot ongeveer 1,3 miljoen wagens in 2017.

De wereldwijde vraag naar lithium-ion herlaadbare batterijen gebruikt in elektrische en hybride wagens zal aan een snel tempo blijven toenemen naarmate de autoproducenten hun strategie inzake voertuigelektrificatie verder uitrollen. De verdere verstrenging van de emissienormen, in het bijzonder in China en Europa, zet de autoproducenten ertoe aan om meer elektrische en hybride modellen met een groter rijbereik op de markt te brengen. Hierbij heeft NMC als kathodemateriaalchemie de voorkeur voor batterijen gebruikt in plug-in hybride en volledig elektrische wagens en de vraag naar deze materiaalchemie neemt dan ook snel toe. Umicore profiteert disproportioneel van deze trend dankzij haar competitief aanbod dat een ruim gamma aan hoge kwaliteit NMC-producten voor transporttoepassingen omvat, haar uniek vermogen om op te schalen en haar vroege kwalificaties bij een groot aantal batterij –en autoproducenten.

Umicore breidt haar productiecapaciteit uit om aan deze krachtige vraag tegemoet te komen en slaagde erin om iets meer capaciteit toe te voegen dan oorspronkelijk voorzien binnen het huidige € 460 miljoen investeringsprogramma. De snelle opstart van de nieuwe productielijnen leverde vanaf de tweede jaarhelft van 2017 al een positieve bijdrage en in 2018 zal deze impact nog meer zichtbaar zijn.

De inkomsten van Cobalt & Specialty Materials lagen beduidend hoger in vergelijking met het voorgaande jaar dankzij volumegroei en gunstige marktvoorwaarden in alle activiteiten en in het bijzonder in de raffinage-, recyclage- en distributieactiviteiten. De vraag naar nikkelchemicaliën, precursoren voor batterijtoepassingen en metaalcarboxylaten was eveneens sterk. De inkomsten voor werktuigmaterialen lagen ook hoger en weerspiegelden gedeeltelijk de succesvolle integratie van de recent verworven activiteiten in Frankrijk.

De bouwwerkzaamheden voor de renovatie en uitbreiding van de kobalt- en nikkelraffinaderij in Olen, België, zijn volop aan de gang en zullen naar verwachting opgeleverd worden in de tweede helft van 2018.

De inkomsten van Electroplating stegen aanzienlijk op jaarbasis gedreven door volumegroei in alle activiteiten. De verkopen van edelmetaalelektrolyten en geplatineerde onderdelen voor elektrokatalytische toepassingen profiteerden van de sterke vraag uit de draagbare elektronica en elektrochemische sectoren.

De inkomsten van Electro-Optics Materials bleven stabiel in vergelijking met het voorgaande jaar. Hogere inkomsten voor afgewerkte infrarood optische producten en substraten werden tenietgedaan door een lagere bijdrage van de raffinage- en recyclageactiviteit. De inkomsten voor germaniumtetrachloride bleven stabiel.

De inkomsten van Thin Film Products stegen op jaarbasis als gevolg van een hogere vraag naar zowel grote-oppervlaktebehandeling als micro-elektronica en optica. Op 20 oktober 2017 kondigde Umicore de verkoop aan van haar activiteit voor grote oppervlaktebehandeling aan

haar joint-venturepartner First Rare Materials Co., Ltd., moedermaatschappij van de Vital Groep. De activiteit Optics & Electronics werd vanaf januari 2018 geïntegreerd in de business unit Electro-Optic Materials.

RECYCLING

De inkomsten en recurrente EBIT voor Recycling stegen op jaarbasis respectievelijk met 1% en 2%.

De inkomsten van Precious Metals Refining bleven stabiel. Volumegroei en een gunstigere context voor metaalprijzen werden geneutraliseerd door iets minder goede commerciële voorwaarden in de tweede helft van het jaar.

Het opdrijven van de bijkomende capaciteit in Hoboken tijdens het jaar resulteerde in een verhoogde doorstroom en hogere verwerkte volumes in vergelijking met het voorgaande jaar. De periodieke onderhoudsstilstand van de smelter in het vierde kwartaal werd tot een goed einde gebracht en de werkzaamheden werden nadien vlot opgestart.

Terwijl de beschikbaarheid van industriële bijproducten en materialen op het einde van hun levensduur de capaciteitsuitbreiding ondersteunde, werden de commerciële voorwaarden negatief beïnvloed door toenemende concurrentie in sommige segmenten.

Umicore kondigde begin 2017 een reeks projecten aan om de milieuprestaties van de fabriek in Hoboken nog meer te verbeteren. In dat verband ligt de renovatie van de loodraffinaderij, die het risico op emissies verder zal verminderen, goed op schema.

De inkomsten voor Jewellery & Industrial Metals werden beïnvloed door een lagere vraag in de verschillende productactiviteiten en voornamelijk voor zilveren beleggingsmunten. De productieactiviteiten van Schöne Edelmetaal in Nederland werden in november 2017 stopgezet. Het bedrijf zal zich voortaan uitsluitend richten op de verkoop en distributie van edelmetalen.

De inkomsten van Platinum Engineered Materials stegen licht dankzij een hogere vraag naar Umicore's platinagaaskatalysatoren in een stabiele markt. De bouw van de fabriek in China om klanten in de displaymarkt te bedienen, is op schema voor oplevering in de tweede helft van 2018. In lijn met Umicore's streven naar meer organisatorische eenvoud, en de operationele en commerciële synergiën in aanmerking genomen, werd deze business unit vanaf januari 2018 geïntegreerd in Jewellery & Industrials Metals.

De inkomsten voor Technical Materials bleven in lijn met het voorgaande jaar met stabiele inkomsten voor zowel soldeer- als contact- en powertechnologiematerialen. De marges stegen aanzienlijk door de impact van kostenbeperkende maatregelen en een gunstigere productmix. De verkoop van de Europese Technical Materials activiteiten aan Saxonia Edelmetalle GmbH werd afgerond op 31 januari 2018. Umicore onderzoekt strategische opties voor haar Technical Materials activiteiten in andere regio's. Deze resterende activiteiten werden vanaf januari 2018 eveneens geïntegreerd in de Jewellery & Industrial Metals business unit.

In Precious Metals Management was de bijdrage van de tradingactiviteit hoger op jaarbasis als gevolg van verbeterde tradingsvoorwaarden. De vraag naar de fysieke levering van metalen was gemengd: de vraag van investeerders naar goudstaven nam af terwijl het aantal bestellingen van industriële metalen toenam.

RECURRENTE EBIT PER BUSINESS GROUP

CORPORATE

De stijging van de corporate kosten omvat ondermeer éénmalige projectkosten voor overnames en afsplitsingen.

De inkomsten voor Element Six Abrasives lagen aanzienlijk hoger in vergelijking met het voorgaande jaar en weerspiegelden in de eerste plaats verbeterde marktomstandigheden en een groter marktaandeel voor olie- en gasboorproducten en precisiegereedschappen gebruikt in auto- en ruimtevaarttoepassingen. De impact van eerder genomen kostenbesparende maatregelen en efficiëntieverbeteringen had een bijkomend positief effect op de winst.

STOPGEZETTE ACTIVITEITEN

Umicore rondde op 29 september 2017 de verkoop van Building Products aan Fedrus International af. De activiteiten droegen 9 maanden bij in 2017.

NIET-RECURRENTE ELEMENTEN

De niet-recurrente elementen hadden een negatieve impact van € 46 miljoen op de EBIT. Herstructureringskosten bedroegen € 20 miljoen en hadden voornamelijk betrekking op de verkoop van Thin Film Products' activiteit voor grote oppervlaktebehandeling en de sluiting van de vestiging in Providence, alsook op de stopzetting van de productieactiviteiten van Schöne Edelmetaal in de Jewellery & Industrial Metals business unit. De overige elementen omvatten een kapitaalverlies van € 13 miljoen op de verkoop van Building Products (in lijn met IFRS 5 werden er geen afschrijvingskosten genomen op de activa sinds de tweede jaarhelft van 2015), een bijzondere waardevermindering van € 7 miljoen op de participatie van Umicore in Nyrstar en milieuvoorzieningen van € 7 miljoen verbonden aan de sanering van historische vervuiling. De impact van de niet-recurrente kosten op het nettoresultaat (aandeel van de Groep) bedroeg € 42 miljoen.

FINANCIËLE RESULTATEN EN BELASTINGEN

Netto recurrente financiële kosten bedroegen € 42 miljoen, een stijging in vergelijking met het voorgaande jaar. Een hogere netto financiële schuld, de opname van lange termijn private schuld en een hoger bedrag aan financiering in de lokale munt zorgden voor een stijging van de netto interestkosten.

De recurrente belastingen voor de periode bedroegen € 87 miljoen wat overeenkomt met een recurrente effectieve belastingsvoet van 25,7% (in vergelijking met 25,0% het voorgaande jaar).

KASSTROMEN

De kasstroom uit bedrijfsactiviteiten bedroeg € 218 miljoen. Deze omvat een stijging van het werkkapitaal van € 284 miljoen door de groei van de activiteiten, in het bijzonder in de Energy & Surface Technologies business group.

De investeringen bedroegen € 365 miljoen, waarvan het overgrote deel betrekking had op Umicore's groeiprojecten in schone mobiliteit en recyclage. De Energy & Surface Technologies business group nam meer dan 60% van dit bedrag voor haar rekening, in het bijzonder door het lopende investeringsprogramma om de productiecapaciteit van kathodematerialen op te drijven.

INVESTERINGEN PER BUSINESS GROUP

Overnames waren goed voor een kasuitstroom van € 212 miljoen en omvatten het verwerven van de overige 50% van Ordeg en de overname van Haldor Topsoe's uitstootkatalysatorenactiviteit voor zware diesel- en stationaire toepassingen in de Automotive Catalysts business unit, alsook de overname van Eurotungstene in de Cobalt & Specialty Materials business unit. Deze kasuitstroom werd slechts gedeeltelijk gecompenseerd door opbrengsten uit desinvesteringen.

FINANCIËLE SCHULD

Op 31 december 2017 bedroeg de netto financiële schuld € 840 miljoen, een stijging ten opzichte van € 296 miljoen aan het begin van het jaar, gedreven door Umicore's investeringen en uitgaven aan werkkapitaal, evenals de overnames in Automotive Catalysts en Cobalt & Specialty Materials. Dit bedrag omvat ook € 690 miljoen langetermijn private schuldplaatsingen in Europa en de Verenigde Staten. De ratio nettoschuld tot recurrente EBITDA bedroeg 93,8%.

Het vermogen van de Groep bedroeg € 1.803 miljoen, resulterend in een netto schuldgraad (nettoschuld / nettoschuld + eigen vermogen) van 31,1%.

ONDERZOEK, ONTWIKKELING EN INNOVATIE Umicore hecht een groot belang aan innovatie om onze concurrentievoorsprong te behouden. De uitgaven voor O&O in de volledig geconsolideerde ondernemingen, inclusief stopgezette activiteiten, bedroegen € 175 miljoen, wat neerkomt op een stijging ten opzichte van € 156 miljoen in 2016. De stijging op jaarbasis weerspiegelt hogere O&O uitgaven in Catalysis en Energy & Surface Technologies. De uitgaven voor O&O bedroegen 6,0% van de inkomsten en de gekapitaliseerde ontwikkelingskosten vertegenwoordigden€ 15 miljoen van het totale bedrag.

In totaal werden 48 nieuwe patentfamilies geregistreerd in de loop van 2017, tegenover 50 in 2017. De meeste ervan hebben betrekking op autokatalysatoren en herlaadbare-batterijmaterialen.

Umicore heeft haar O&O-programma's geprioriteerd om de ambities van Horizon 2020 maximaal te ondersteunen, met focus op de ontwikkeling van innovatieve materialen en processen. 80% van O&Oinvesteringen worden besteed aan projecten inzake schone mobiliteit en recyclage.

HET UMICORE AANDEEL

De koers van het Umicore-aandeel lag op het einde van het jaar 46% hoger dan op het einde van 2016 (€ 39,46 t.o.v. € 27,08). Hiertegenover staat een stijging van 11% van de Euronext 100 Index (index van de 100 grootste op de Euronext-beurzen genoteerde bedrijven) en een daling van 10% van de Bel20 Index (indexdie de 20 grootste Belgische bedrijven omvat). Deze prestatie leverde Umicore de award op van best presterend aandeel in de Bel20 index. Het afgelopen jaar behielden we onze plaats in de FTSE4Good Sustainability Index en een aantal andere op duurzaamheid gerichte fondsen.

Eind 2017 hadden vier investeringsmaatschappijen meer Umicore-aandelen in handen dan de aangiftedrempel van 3%. Op het einde van het jaar hadden deze bedrijven gezamenlijk 25,88% aangegeven. Umicore verwierf 828.730 eigen aandelen in 2017. Tijdens het jaar werden 1.597.551 aandelen gebruikt in het kader van uitgeoefende aandelenopties. Op 31 december 2017 had Umicore 4.505.567 aandelen in eigen bezit, of 2,01% van de uitstaande aandelen van de Groep.

DIVIDEND

Gezien de sterke prestatie in 2017 en de veelbelovende perspectieven zal de raad van bestuur op de jaarlijkse algemene vergadering van 26 april 2018 een bruto jaarlijks dividend van € 0,70 per aandeel voorstellen. Dit vertegenwoordigt een uitkeringsratio van 57% gebaseerd op een recurrente winst per aandeel van € 1,22 en een opbrengst van 2% gebaseerd op de gemiddelde aandelenkoers van 2017.Gezien het interim-dividend van € 0,325 per aandeel dat op 29 augustus 2017 werd uitbetaald en onder voorbehoud van de goedkeuring door de aandeelhouders, zal op 3 mei 2018 een bruto bedrag van € 0,375 per aandeel betaald worden.

BRUTODIVIDEND

Waardeketen en maatschappij

DUURZAME BEVOORRADING

DUURZAME PRODUCTEN EN DIENSTEN

VOORNAAMSTE RISICO'S SDG & OPPORTUNITEITEN

– Regelgevende en wettelijke context – Duurzame en ethische bevoorrading – Technologie en substitutie – Markt

2020-DOELSTELLING

  • Onze bevoorrading veiligstellen en ons geslotenkringloopaanbod promoten
  • Producten ontwikkelen die duurzame waarde creëren voor onze klanten of de maatschappij

CASESTUDIE

Vlotte integratie van de DeNOxtechnologie van Haldor Topsoe

Onze overname van de katalysatoractiviteit voor zware diesel- en stationaire toepassingen van het Deense Haldor Topsoe heeft het leiderschap van Umicore in producten voor schone mobiliteit en schone lucht verder versterkt. De overname- en integratieprocessen hebben bewezen dat de organisaties buitengewoon goed bij elkaar passen. Beide bedrijven worden immers door technologie gedreven en leggen een sterke nadruk op duurzaamheid en operationele uitmuntendheid.

Waardeketen en maatschappij PRESTATIES

WE STREVEN ERNAAR ONZE DUURZAAMHEIDSAANPAK IN DE WAARDEKETEN OPTIMAAL TE BENUTTEN, ZOWEL STROOMOPWAARTS BIJ ONZE LEVERANCIERS ALS STROOMAFWAARTS BIJ ONZE KLANTEN

De doelstellingen van Horizon 2020 weerspiegelen een proactieve visie op onze aanwezigheid in de algemene waardeketen. Ze dekken onze aanwezigheid en impact stroomopwaarts, in de interactie met onze leveranciers of bijvoorbeeld in onze eigen operaties, maar ook stroomafwaarts via de impact van onze producten en diensten.

Aan de ene kant ('upstream') benadrukken we nu nog meer het beheer van onze eisen omtrent de aanvoer van essentiële grondstoffen. We trachten ervoor te zorgen dat Umicores inspanningen voor een ethisch verantwoorde bevoorrading het bedrijf een concurrentievoordeel zullen opleveren. Aan de andere kant ('downstream') hebben we een sterke portfolio van producten en diensten die onze klanten en de maatschappij specifieke duurzaamheidsvoordelen bieden.

DUURZAME AANVOER

Onze activiteiten kunnen slechts draaien als we over grondstoffen, transport, energie en andere goederen en diensten beschikken. Wij hebben wereldwijd in totaal meer dan 10.000 leveranciers aan wie we in 2017 ruim € 10,32 miljard hebben betaald (inclusief de metaalinhoud van grondstoffen). Wereldwijd zorgen de Purchasing & Transportation-teams van Umicore voor energie en andere goederen en diensten (wat we indirecte inkoop noemen; dit vertegenwoordigt 10% van onze uitgaven). De metaalhoudende grondstoffen worden rechtstreeks aangekocht door de business units (directe inkoop, goed voor 90% van onze uitgaven). In het kader van de Horizon 2020-doelstelling betreffende duurzame aanvoer focussen we op grondstoffen, aangezien deze het grootste deel van de uitgaven en risico's vormen.

Voldoende volumes aan grondstoffen veiligstellen is een cruciale factor voor onze activiteiten en ons dienstenaanbod en om onze Horizon 2020-groeidoelstellingen te realiseren. De risico's en opportuniteiten verschillen sterk van de ene tot de andere business unit. Daarom hanteren we een gedecentraliseerde aanpak voor risico- en opportuniteitenbeheer. We zijn vastbesloten om op ethische en duurzame wijze een concurrentievoordeel veilig te stellen in onze grondstoffenbenadering.

Umicore blijft ervoor zorgen dat haar activiteiten als 'conflictvrij' worden gecertificeerd door diverse certificatieprogramma's zoals het "Conflict-Free Smelter" initiatief van de London Bullion Market Association (LBMA) en het Chain of Custodyprogramma van de Responsible Jewelry Council (RJC).

Duurzame bevoorrading is cruciaal voor de Horizon 2020-ambities van Umicore om duurzaamheid te doen uitgroeien tot een concurrentievoordeel. Na de publicatie van haar Sustainable Procurement Framework for Cobalt (kader voor duurzame kobaltbevoorrading) in 2016, heeft Umicore in 2017 haar due diligence-praktijk voor haar kobaltbevoorradingsketen verder geoptimaliseerd, en dit conform de aanbevelingen voor verbeteringen uit de audit van 2016. Een significante verbetering was Umicores volledige afstemming op de due diligencerichtlijn van de OESO voor verantwoordelijke bevoorradingsketens voor mineralen uit conflicten hoogrisicogebieden. Umicore is uniek door haar jaarlijkse rapportering over haar due diligenceactiviteiten. Dit weerspiegelt bovendien een hoog niveau van proactieve transparantie.

Ook dit jaar realiseerde Umicore due diligenceactiviteiten voor al haar aangekochte kobaltmaterialen voor herlaadbare batterijen, werktuigen, katalysatoren en diverse andere toepassingen. Tot de geïdentificeerde risico's behoorden omkoperij evenals gezondheids- en veiligheidskwesties, twee topics met hoge prioriteit voor Umicore. Waar nodig werd extra informatie opgevraagd bij de leveranciers. De meeste dossiers konden in de loop van het jaar gesloten worden; enkele cases blijven echter nog geopend voor nadere beoordeling.

Waardeketen en maatschappij PRESTATIES

Umicore erkent dat voor de aanpak van enkele van de ernstigste risico's samenwerking over de hele bevoorradingsketen vereist is, zowel met eigen leveranciers als met leveranciers van onze klanten. Daarom engageert Umicore zich samen met branchegenoten, leveranciers en klanten tot diverse initiatieven en projecten, zoals onze belofte tot ontwikkeling van het Cobalt Industry Risk Assessment Framework binnen het Cobalt Institute, en onze bijdrage tot de oprichting van de Global Battery Alliance binnen het World Economic Forum.

PwC Bedrijfsrevisoren bcvba/PwC Reviseurs d'Entreprises sccrl hebben hun "limited assurance" rapport afgeleverd over Umicores Compliance Report voor de activiteiten die Umicore ondernomen heeft in 2017. In dit Compliance Report toont Umicore aan op welke manier het voldoet aan de voorwaarden van het Sustainable Procurement Framework voor Cobalt. Het Compliance Repport voor het rapporteringsjaar 2017 vindt u hier.

Meer details over de conflictvrije status van onze activiteiten vindt u in het hoofdstuk met verklaringen, op pagina'204-205. De Umicore-beleidslijn "Verantwoordelijke wereldwijde toelevering van mineralen uit conflict- en hoogrisicogebieden" vindt u hier.

Ook in 2017 bleef EcoVadis voor Umicore indirecte inkoopstromen (d.w.z. leveranciers van energie en andere goederen en diensten) evalueren. Het Purchasing & Transportation Team ontwikkelde een 'quick scan' op basis van criteria zoals omvang, geografische ligging en type van geleverde producten of diensten, en paste deze tool systematisch toe om nieuwe leveranciers te evalueren. Dankzij deze tool kan bepaald worden of een EcoVadis-evaluatie nodig is.

DUURZAME PRODUCTEN EN DIENSTEN

De doelstelling van Umicore Horizon 2020 is het concurrentievoordeel nog te versterken door ontwikkeling van producten met specifieke duurzaamheidsvoordelen. Dit is nauw verbonden met onze economische doelstelling om een onbetwiste leider te zijn in schone mobiliteit en recyclage.

Onze focus op het gebied van duurzame producten en diensten ligt vooral op de activiteiten die oplossingen bieden voor de megatrends van schone mobiliteit en grondstoffenschaarste. We hebben een indicator ontwikkeld om onze focus op schone mobiliteit en recyclage te benadrukken. In 2017 bedroegen de inkomsten van onze activiteiten die producten en diensten afleveren die rechtstreeks aan een van beide megatrends gekoppeld zijn, 64,6% van de totale inkomsten van de Groep (tegenover 62% in 2016). Deze stijging is het resultaat van verhoogde activiteit in zowel recyclage als schone mobiliteit. Op weg naar de Horizon 2020-doelstellingen en met nog meer focus op onze business, verwachten we dat dit percentage zal blijven stijgen. Merk overigens op dat veel van de materialen en diensten die de overige 35,4% van onze inkomsten uitmaken, beantwoorden aan specifieke maatschappelijke behoeften zoals verbeterde connectiviteit (materialen voor hoogwaardig glas, displays) of verminderd energieverbruik (materialen voor energie-efficiënte verlichting zoals leds).

Lees meer over onze inspanningen op dit vlak, waaronder onze aanpak voor naleving van de internationale regels (bijv. REACH), op pagina's 202 tot 209.

Eco-efficiëntie

VOORNAAMSTE RISICO'S & OPPORTUNITEITEN

– Regelgevende en wettelijke context – Technologie en substitutie

2020-DOELSTELLING

– Waarde verhogen door efficiënt gebruik van metalen, energie en andere stoffen

SDGs

Het milieu als katalysator voor verbetering CASESTUDIE

Wij evalueren de processen en de werking in Hoboken systematisch, maar schrokken van de toegenomen lood in bloed waarden bij een klein aantal kinderen toen we het dak van onze loodraffinaderij vernieuwden. We hebben de volledige fabriek onmiddellijk gemobiliseerd om verbeteringsmogelijkheden te identificeren. De concentratie van lood in fijn stof (PM10) zijn weer tot een aanvaardbaar niveau gedaald. Met ons researchdepartement en externe consultants werken we hard aan bijkomende verbeteringen.

VISIT ANNUALREPORT.UMICORE.COM

Eco-efficiëntie PRESTATIES

WIJ WILLEN DE DUURZAAMHEIDSPRESTATIES VAN ONZE EIGEN ACTIVITEITEN OPTIMALISEREN, MET FOCUS OP ENERGIE-EFFICIËNTIE

In het kader van onze Horizon 2020-doelstellingen blijven wij initiatieven lanceren die op eco-efficiëntie gericht zijn, en dit in business units en vestigingen waar ze een overtuigende waarde en een concurrentievoordeel kunnen creëren, bijvoorbeeld via lagere kosten of een versterkte acceptatie van onze operationele activiteiten.

ENERGIE-EFFICIËNTIE

We spelen al een hoofdrol in de overgang naar een koolstofarme maatschappij, bijv. via onze materialen voor herlaadbare batterijen voor geëlektrificeerd transport; ook in onze eigen activiteiten focussen we op nog meer energie-efficiëntie.

Met het oog op Horizon 2020 leggen we meer nadruk op de vestigingen die het meest bijdragen tot het totale energieverbruik van Umicore. Op alle sites worden de monitoring en rapportering van het energieverbruik voortgezet. De sites met groter verbruik worden extra aangemoedigd om energieefficiënte projecten te ontwikkelen; ze worden ook verplicht om hierover te rapporteren.

In 2017 waren 23 sites verantwoordelijk voor 95% van het energieverbruik van de Groep. In de loop van het jaar werden op deze sites 38 energie-efficiëntieprocessen geïmplementeerd. Tegen het einde van het jaar had Umicore het energieverbruik met 21% verminderd in vergelijking met het benchmarkjaar 2015, met correctie voor de productie-intensiteit. Dit resultaat is de combinatie van verbeterde productiviteit en implementering van energie-efficiëntieprojecten. De totale CO2euitstoot verminderde in absolute cijfers met 4% in vergelijking met 2016: een combinatie van een significante toename van de activiteitsniveaus op sommige sites en de desinvestering van andere sites. Meer informatie vindt u op pagina's 182 tot 185.

GENORMALISEERD ENERGIEVERBRUIK

(1) Baseline 2015 tegenover 2016 was 6.664 TJ, dus een vermindering met 6% in 2016 tegenover 2015.

Verscheidene Umicore-vestigingen hebben de ISO 50001 energie-efficiëntiestandaard geïmplementeerd, terwijl de twee grootste sites in België al sinds 2004 deel uitmaken van het energieefficiëntieconvenant met de Vlaamse regering.

METAALEMISSIES

In het kader van onze aanpak van milieubeheer houden we sinds vele jaren toezicht op de impact van metaalemissies op het milieu (water en lucht) en nemen we initiatieven om deze impact te verminderen. Elk metaal dat we uitstoten, heeft een zeer verschillend potentieel toxiciteitsniveau voor het milieu en de volksgezondheid. Daarom focussen we op de vermindering van de impact van onze emissies.

We hanteren een specifieke methodologie om het milieueffect van metalen in de lucht en in het water vast te stellen. Voor emissies in de lucht vonden we inspiratie bij de grenswaarden voor de werkplaats zoals bepaald door de American Conference of Governmental Industrial Hygienists (ACGIH) om de impactfactoren te berekenen in hun relatie tot de volksgezondheid. Voor emissies in water steunen de impactfactoren op de PNEC's (predicted no-effect concentrations) die onder andere in de Europese REACH-richtlijn worden gebruikt.

Onze doelstelling voor 2020 is de impact van metaalemissies te verminderen, rekening houdend met groeiende productievolumes. De rapportering focust op de sites die bijdragen tot 95% van de emissies, uitgedrukt in impact en rekening houdend met hun activiteitsniveau. Op alle sites wordt de monitoring voortgezet. Meer dan 95% van de impact van metaalemissies in water en lucht is het resultaat van de productieactiviteiten op minder dan 10 sites. Dit geeft duidelijk aan dat de meeste van onze sites geen significante metaalemissie-impact hebben.

METAALEMISSIES IN HET WATER

In vergelijking met 2015, en na correctie voor activiteitsniveaus, is de impact van emissies in water met 69% afgenomen. Dit is in ruime mate te danken aan de toegenomen efficiëntie van de voorziening voor afvalwaterverwerking op onze site in Hoboken.

REDUCTIERESULTAAT METAALUITSTOOT NAAR WATER

(1) Baseline 2015 tegenover 2016 was 343.649, of een vermindering met 1% in 2016 in vergelijking met 2015.

METAALEMISSIES IN DE LUCHT

Wat de impact van metaalemissies in de lucht aangaat, en rekening houdend met de activiteitsniveaus, hebben we in 2017 een vermindering met 41% gerealiseerd in vergelijking met 2015, ondanks een verhoogd volume, en dit vooral dankzij verbeterde filter- en procesefficiëntie met een focus op metalen met hoge impact.

REDUCTIERESULTAAT METAALUITSTOOT NAAR LUCHT

(2) Baseline 2015 tegenover 2016 was 123.831, of een vermindering met 30% in 2016 in vergelijking met 2015.

Aantrekkelijke werkplek

VAN DE MEDEWERKERS

VOORNAAMSTE RISICO'S & OPPORTUNITEITEN

– Talenten aantrekken en behouden

2020-DOELSTELLING

  • Nul ongevallen
  • Blootstelling van werknemers aan specifieke metalen verminderen
  • De betrokkenheid van de medewerkers nog verbeteren met specifieke focus op het aantrekken en behou-den van talentbeheer, diversiteit en inzetbaarheid

Meer genderdiversiteit in het senior management CASESTUDIE

'Focus on Women' is een bottom-up initiatief van zes vrouwelijke managers. Samen met onze Coaching Circles – coaching, opleiding, mentoring en netwerking voor vrouwelijk leiderschap – streeft het naar een beter besef van de onze enorme pool van vrouwelijk talent en wil het vrouwelijke collega's inspireren. Genderdiversiteit is in alle opzichten positief voor Umicore.

Umicore Jaarverslag 2017

HET LANGETERMIJNSUCCES VAN UMICORE STAAT OF VALT MET HAAR AMBITIE OM VEILIGE, GEZONDE EN AANTREKKELIJKE WERKPLAATSEN TE HEBBEN

NUL ONGEVALLEN

In het kader van de sociale en milieudoelstellingen van haar Horizon 2020-strategie wil Umicore een aangename werkplek aanbieden, wat geldt voor al haar business units. De prioriteit blijft het streven naar nul ongevallen en naar een beroepsmatige metaalblootstelling die de streefwaarden nooit overschrijdt.

Wat onze veiligheidsprestaties aangaat, werden in 2017 in totaal 51 ongevallen met werkverlet geregistreerd, tegenover 59 in 2016. Dit resulteerde in een frequentiegraad van 3,01 (ten opzichte van 3,34 in 2016) en een ernstgraad van 0,09 (ten opzichte van 0,56 in 2016 en 0,12 in 2015). Deze resultaten zijn weliswaar verre van bevredigend. Niettemin slaagde, net als in 2016, 84% van onze sites erin het hele jaar te werken zonder ongeval met werkverlet. Ondanks de lichte afname van het aantal ongevallen is Umicore van oordeel dat de veiligheidsprestaties niet echt verbeterd zijn. Om dit aan te pakken, werden significante verbeteringsvoorstellen doorgevoerd: het delen van beste praktijken van sites die prima presteren en het aanstellen van een 'change agent' positie met als doel de veiligheidscultuur in het Belgische Hoboken te verbeteren.

In 2017 werd het Groepsproject procesveiligheid afgerond. Procesveiligheid maakt nu deel uit van het structurele EHS-groepsmanagement. Nieuwe initiatieven in deze context zijn de volledige integratie van procesveiligheid in het EHS compliance auditprogramma en de ontwikkeling van een specifieke driedaagse HAZOP-leadertraining. In Brazilië en België zijn de eerste trainingssessies al gegeven. Verder werden op Groepsniveau 'leading' en 'lagging' indicatoren voor procesveiligheid gedefinieerd met het oog op latere rapportering.

ONGEVALLEN MET WERKVERLET

BLOOTSTELLING AAN BEROEPSZIEKTEN

Umicore levert continu inspanningen om werkgerelateerde aandoeningen te elimineren en het welzijn op het werk te bevorderen. De belangrijkste gezondheidsrisico's op het werk hebben te maken met blootstelling aan gevaarlijke stoffen en fysische risico's (vooral geluid).

Umicore speelt een voortrekkersrol in de industrie door zichzelf vrijwillig wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen voor potentieel gevaarlijke blootstelling op te leggen, strenger dan de wettelijke vereisten, voor zover deze bestaan. Alle medewerkers die op het werk mogelijk worden blootgesteld aan een van de beoogde metalen (arseen, cadmium, kobalt, indium, nikkel, lood en platinazouten) of andere metalen, worden gevolgd via het bedrijfsgezondheidsprogramma. Horizon 2020 streeft voor de beroepsmatige blootstelling naar een vermindering tot nul van het aantal individuele meetwaarden die op een blootstelling van een medewerker boven de interne streefwaarden wijzen. Hoewel deze te hoge meetwaarden niet noodzakelijk op risico's voor de betrokkene wijzen, zijn ze belangrijke indicatoren voor recente of langdurige blootstelling. Ze worden dan ook gebruikt als basis voor verdere verbeteringen op specifieke sites.

In 2017 werden in totaal 5.389 biologische stalen afgenomen bij werknemers met beroepsmatige blootstelling aan een van de voorgenoemde metalen (met uitzondering van platinazouten). 145 metingen toonden een overschrijding van de interne streefwaarde: de totale overschrijdingsgraad daalde dus naar 2,7% in 2017 tegenover 3,2% in 2016. Alle werknemers met beroepsmatige blootstelling worden regelmatig door een bedrijfsarts gevolgd.

33

BLOOTSTELLINGSGRAAD 'ALLE BIOMARKERS GEAGGREGEERD'

BETROKKENHEID VAN DE MEDEWERKERS

Het opzet van Horizon 2020 houdt rekening met de evolutie van Umicore, de arbeidsmarkt en de verwachtingen van de samenleving. Onze doelstellingen zijn gericht op talentbeheer, diversiteit en inzetbaarheid, de drie aspecten met de grootste impact op het bereiken van de streefdoelen van Horizon 2020.

TALENTBEHEER

Talentbeheer impliceert het aantrekken en het behouden van de juiste mensen op alle niveaus van de organisatie en in een brede waaier van functies. Dat kan variëren van machineoperatoren tot laboratoriumanalisten en van kantoorpersoneel tot productie-ingenieurs. Voor Umicore zijn de belangrijkste drijfveren gekoppeld aan de groeiambities van Horizon 2020 in de sectoren en geografische gebieden waar wij actief zijn.

Talent aantrekken en behouden is een uitdaging in Azië, de regio waar Umicore in de komende jaren veel van haar groei hoopt te realiseren. De Aziatische arbeidsmarkten zijn veranderlijker en competitiever, met een hoger personeelsverloop.

In de loop van 2017 rekruteerde Umicore ongeveer 10% van haar totale personeel. Wij schatten dat iets minder dan de helft van deze aanwervingen het gevolg was van onze groei, terwijl iets meer dan de helft de gepensioneerde of vrijwillige vertrekkende werknemers moest vervangen.

Net als in de vorige jaren stellen we aanzienlijke regionale verschillen vast, met het hoogste personeelsverloop in Azië-Pacific (10,94%). Dit geldt niet alleen voor Umicore en houdt verband met een bijzonder competitieve en veranderlijke regionale arbeidsmarkt. In de twee voorbije jaren is het percentage vrijwillige vertrekkers toegenomen. Deze trend is iets meer uitgesproken in onze nieuwere vestigingen, een bewijs van de uitdaging om in groeigebieden de juiste mensen aan te trekken en te behouden. Merk overigens op dat de gemiddelde anciënniteit bij Umicore 13 jaar bedraagt.

VRIJWILLIGE VERTREKKERS – RATIO

Het is cruciaal dat Umicore leiders van hoog niveau kan aantrekken, ontwikkelen en behouden, door aantrekkelijke, uitdagende leiderschapsrollen aan te bieden, ondersteund door gepaste ontwikkelingsmogelijkheden.

Umicore voert om de twee jaar een Talent Review van haar managers uit. In 2017 ondergingen ruim 1.700 werknemers een assessment van hun prestaties en groeipotentieel. Elke manager kreeg feedback, om een dialoog over talentontwikkeling te ontwikkelen en toegang te geven tot andere opdrachten en mobiliteitskansen. Het resultaat van deze talentbeoordeling wordt gebruikt als input voor leiderschaps- en ontwikkelingsprogramma's die op het juiste ogenblik via interne kanalen nieuwe senior managers zullen leveren.

34

  • Het Junior Management Programme (JUMP) wordt aangeboden aan een selecte groep van junior managers. Het volgt een 'twin-coaching' model: twee deelnemers uit verschillende regio's en businessunits maar van dezelfde functiefamilie worden samengebracht om het internationale denken te ontwikkelen, beste praktijken over te nemen en andere businessunits te leren kennen.
  • Leading for Excellence (L4E) wordt aangeboden aan een geselecteerde groep van managers in de regio Azië/Pacific, om de prestaties in de regio te bevorderen door samenwerking en engagement tussen sites te stimuleren en de leiderschapsvaardigheden aan te scherpen.
  • Entrepreneurs for Tomorrow (E4T) wordt aangeboden aan een geselecteerde groep van middle tot senior managers, om een bedrijfscultuur met uiterst competente managers te ontwikkelen en de functieoverschrijdende integratie binnen Umicore te bevorderen.
  • Het Strategic Leadership Programme wordt in samenwerking met INSEAD aangeboden aan een geselecteerde groep van senior managers. De deelnemers verkennen de economische 'macroomgeving', werken in Azië en maken kennis met de uitdagingen van het scheppen van een agile

strategie en een uitgelijnde organisatie en het ontwikkelen van hun persoonlijke leiderschapsstijl.

Daarnaast biedt Umicore haar managers een over alle regio's uitgelijnd opleidingscurriculum aan. Andere initiatieven om de loopbaanontwikkeling bij Umicore te bevorderen:

  • Het trainingsprogramma Coaching Circles voor vrouwelijke managers in België, met een combinatie van mentoring, coaching, training en networking. Dit door het platform Focus on Women ontwikkelde programma ondersteunt het diversiteits- en inclusiebeleid van Umicore. Het maakt de vrouwelijke medewerkers bewuster van hun capaciteiten en stimuleert hen om hun loopbaan actief in eigen handen te nemen. In 2017 namen 20 managers deel aan het programma. In 2018 wordt het herhaald en uitgebreid naar Duitsland.
  • Een interne online tool die alle vacatures toegankelijk maakt voor de huidige werknemers en dus de mogelijkheden voor interne mobiliteit vergroot. In 2017, het eerste volledige gebruiksjaar, werd meer dan de helft van alle ingevulde vacatures behandeld via onze globale rekruteringstool.

Bij Umicore overstijgt de opleiding de klassieke modules van het klassikale type, met e-learning en praktische opleiding. In 2017 bedroeg het gemiddelde aantal opleidingsuren per werknemer 45,33 uur. Dit is een stijging tegenover 2016 en een terugkeer naar het gemiddelde van de vorige jaren. Deze stijging is gedeeltelijk toe te schrijven aan grotere opleidingsinspanningen op de groeisites, die meer 'onboarding' inspanningen moeten leveren voor hun nieuwe personeel.

Uit de gegevens blijkt dat managers minder uren opleiding krijgen (38,54 uur) dan andere medewerkers (46,44 uur). Dit weerspiegelt de forse inspanningen inzake praktische training voor nieuw aangeworven operators.

DIVERSITEIT

Umicore tracht zo veel mogelijk voordeel te halen uit de diversiteit van onder meer gender, cultuur en etniciteit. Umicore is ervan overtuigd dat meer diverse managementteams bevorderlijk zijn voor de kwaliteit van de besluitvorming.

Umicore ontwikkelde in 2017 een groepsbeleid voor diversiteit. Dit beleid ondersteunt een inclusieve werkcultuur die gelijke kansen biedt en het engagement van alle werknemers vergroot, ongeacht hun diverse achtergrond. Diversiteit omvat gender, godsdienst, ras, nationale of etnische

afkomst, culturele achtergrond, sociale groep, handicap, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, leeftijd en politieke overtuiging.

Umicore streeft vooral naar een bredere culturele vertegenwoordiging in haar managementteams. Momenteel wordt 18,05% van de 130 hoogste managementfuncties bij Umicore ingevuld door niet-Europeanen. Aangezien 51% van onze inkomsten buiten Europa wordt gegenereerd – een percentage dat de komende jaren wellicht nog zal stijgen – hebben we besloten actie te ondernemen voor een betere vertegenwoordiging van niet-Europeanen in ons senior management. Een beter evenwicht op dit vlak zal ons in staat stellen zakelijke beslissingen te nemen die beter afgestemd zijn op de markten die wij bedienen. Hoewel we geen specifiek streefdoel hebben vastgelegd, zullen we jaarlijks verslag uitbrengen over de evolutie van deze maatstaf.

Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in het senior management van Umicore. Hoewel dit gedeeltelijk kan worden toegeschreven aan het feit dat de chemische sector minder vrouwen aantrekt (het totale personeelsbestand van Umicore telt slechts 21,92% vrouwen) spreekt het voor zich dat er meer moet worden gedaan om de loopbaanperspectieven voor talentrijke vrouwen bij Umicore te verbeteren. Eén indicator geeft aan dat we goed op weg zijn. Het percentage vrouwelijke managers blijft groeien, van 18,65% in 2010 naar 22,37% in 2017. Het percentage vrouwen in managementfuncties in 'business operations' steeg van 14,27% in 2016 naar 15,55% in 2017. Dit zijn de functies die de meeste kandidaten voor alle senior leiderschapsposities opleveren. In 2017 vertegenwoordigden vrouwen 6,77% van het senior management. Wij willen de verhouding vrouwen in senior managementfuncties tegen 2020 naar 15% verhogen.

INZETBAARHEID

Wij trachten onze werknemers tijdens heel hun loopbaan kansen aan te bieden om te leren en zich te ontwikkelen, terwijl we de overdracht van vaardigheden en kennis binnen Umicore bevorderen.

Een cruciaal aspect van de inzetbaarheid is de aanpak van de maatschappelijke trend dat mensen langer werken voor ze met pensioen gaan, vooral in Europa. Umicore wil verzekeren dat mensen die tot een eind in de zestig aan het werk blijven gepast, motiverend en lonend werk krijgen en hun vaardigheden en kennis kunnen overdragen aan jongere collega's. Dat gebeurt door middel van opleidingen, het op peil houden van de mentale flexibiliteit om nieuwe taken uit te voeren, de aanpak van het evenwicht tussen werk en privéleven en het leveren van ondersteuning in de overgang naar het pensioen.

ANDERE RELEVANTE ONTWIKKELINGEN

In 2017 werden de vestigingen van Umicore in België en in het Duitse Pforzheim als 'Top Employer' bekroond. We behielden ook onze "Beruf und Familie"-certificering in Hanau en Rheinfelden (Duitsland).

Umicore organiseerde ook sitebezoeken in het kader van het Global Framework Agreement on Sustainable Development tussen Umicore en de IndustriALL Global Union. Deze overeenkomst dekt de domeinen mensenrechten, arbeidsvoorwaarden en milieu.

RISICOBEHEER EN INTERNE CONTROLE Effectief risicobeheer

WE ZOEKEN EEN GEZOND EVENWICHT TUSSEN HET BEHEREN VAN RISICO'S EN HET AANGRIJPEN VAN OPPORTUNITEITEN OM ONZE STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN TE BEREIKEN

Het doel van ons risicobeheersysteem is de onderneming in staat te stellen risico's op een proactieve en dynamische manier te herkennen; en risico's zoveel mogelijk te beheren of tot een aanvaardbaar niveau te herleiden.

Het uitvoeren van een risicoscan om alle betekenisvolle (financiële en niet-financiële) risico's op te sporen

Elk risico in detail beschrijven op een "uncertainty sheet" ("fiche van onzekerheden"), met vermelding van de potentiële impact, de waarschijnlijkheid, de status van beheer- of beperkingsmaatregel, en de verantwoordelijkheid

Elke business unit rapporteert aan het lid van het directiecomité dat verantwoordelijk is voor die business unit

BUSINESS UNITS LID VAN HET DIRECTIECOMITÉ DIRECTIECOMITÉ RAAD VAN BESTUUR

Identificeren, evalueren en risico's verkleinen

De zakelijke opportuniteiten met succes te benutten

De impact van de marktvoorwaarden, de positionering van de concurrentie, de technologische ontwikkelingen of de veranderingen in de regelgeving op de uitvoering van de business strategie te evalueren

Mogelijke bedrijfsrisico's te beheren en te beperken

Het evalueren van het risicoprofiel van de onderneming in de context van de ondernemingsstrategie en van externe factoren

Het verzekeren dat er een adequaat risicobeheer en interne controleprocessen bestaan

HET AUDITCOMITÉ (IN NAAM VAN DE RAAD VAN BESTUUR)

Het evalueren op periodieke tijdstippen van de interne controle- en risicobeheersystemen van de onderneming en doorlopend onderzoeken uitvoeren met betrekking tot specifieke aspecten daarvan.

EXTERNE AUDIT

Onafhankelijke garantie

RISICOBEHEER EN INTERNE CONTROLE Effectief risicobeheer

Elke business unit opereert in een omgeving die specifieke groeiverwachtingen en verschillende gradaties van markt- en technologische onzekerheid met zich meebrengt die een impact kunnen hebben op onze strategische doelstellingen. In die zin ligt de eerste verantwoordelijkheid voor het herkennen van risico's en opportuniteiten bij de business units zelf.

Evenzo is elke business unit verantwoordelijk voor de inperking van zijn eigen risico's. Risicobeperkende maatregelen worden systematisch gerapporteerd in functie van de respectieve strategische doelstellingen en vastgestelde risico's en opportuniteiten. Verder hebben specifieke corporate afdelingen van de onderneming tot taak bepaalde risico's te beheren en te beperken onder toezicht van het directiecomité. Deze risico's hebben betrekking op domeinen op groepsniveau, die de bevoegdheid van de individuele business units overstijgen. Het gaat hier om milieurisico's, financiële en andere risico's.

ONS INTERNE CONTROLESYSTEEM

Doorheen Umicore bestaan er interne controlemechanismen die het management een redelijke zekerheid moeten bieden dat we in staat zullen zijn om onze doelstellingen te halen. Deze mechanismen hebben betrekking op:

– Effectiviteit en efficiëntie van de activiteiten – Betrouwbaarheid van de financiële processen en rapportering

  • Naleving van wetten en reglementeringen; en
  • Beperking van fouten en frauderisico's

Umicore heeft voor het risicobeheer op het niveau van de onderneming het COSO-kader aangenomen en de diverse controle-elementen in haar organisatie en processen aangepast. 'The Umicore Way' en de Gedragscode vormen de hoekstenen van de interne-controleomgeving; samen met het concept van management op basis van doelstellingen en een duidelijke definiëring van rollen en verantwoordelijkheden bepalen ze het werkkader voor de onderneming.

De business units hebben specifieke internecontrolemechanismen met betrekking tot hun activiteitenniveau ontwikkeld. Daarnaast krijgen ze ondersteuning van gedeelde operationele functies en corporate diensten, die advies verstrekken en controles uitvoeren voor activiteiten die de hele organisatie aangaan. Deze liggen aan de basis van specifieke richtlijnen, procedures en charters inzake aspecten zoals bevoorradingsbeheer, human resources, informatiesystemen, milieu, gezondheid en veiligheid, juridische zaken, corporate security, en onderzoek en ontwikkeling.

Umicore hanteert een systeem van Minimale Interne Controlevereisten (MICR), specifiek bedoeld om de financiële risico's te beperken en de betrouwbaarheid van de financiële rapportering te verhogen. Het MICRkader van Umicore omvat de verplichting voor alle entiteiten van de Groep om een eenvormige reeks van interne controles in 12 processen uit te voeren. In het kader van de interne controle wordt bijzondere aandacht besteed aan de scheiding van functies en de duidelijke definiëring van rollen en verantwoordelijkheden. De naleving van de MICR wordt gecontroleerd aan de hand van zelfevaluaties, die door het senior management afgetekend moeten worden. Het resultaat wordt gerapporteerd aan het directiecomité en het auditcomité.

Van de 12 controlecycli werden 3 cycli (order to cash, schatkist en vaste activa) in 2017 beoordeeld door de 92 controle-entiteiten die momenteel in scope zijn. De risicobeoordeling en de acties ondernomen door het lokale management met het oog op de beperking van mogelijke zwaktes in de interne controle die tijdens vorige beoordelingen aan het licht waren gekomen, worden continu opgevolgd. De Internal Audit afdeling beoordeelt de nalevingsevaluaties tijdens haar missies.

VOORNAAMSTE RISICO'S EN OPPORTUNITEITEN Identificeren van voornaamste onzekerheden voor onze activiteit

WIJ BEGRIJPEN DAT VOORNAME RISICO'S VOOR ONZE ACTIVIEIT, EVENEENS EEN UNIEKE OPPORTUNITEIT KUNNEN BETEKENEN VOOR ONS OM TOEGEVOEGDE WAARDE EN GROEI TE CREËREN

REGELGEVENDE EN WETTELIJKE CONTEXT

STRATEGISCHE FOCUSGEBIEDEN ECONOMISCHE PRESTATIES WAARDEKETEN EN MAATSCHAPPIJ ECO-EFFICIËNTIE

POTENTIËLE IMPACT

Umicore heeft af te rekenen met de evolutie van de regelgevende context in de landen of regio's waar de onderneming actief is. De activiteiten van Umicore kunnen baat hebben bij bepaalde trends in de regelgeving, meer bepaald wat betreft strengere emissienormen voor voertuigen, koolstofarme mobiliteit en verplichte recyclage van producten op het einde van hun levenscyclus.

Sommige regelgevingen, zoals wetten m.b.t. milieu of producten, kunnen operationele uitdagingen, hogere kosten en een mogelijk ongelijke concurrentieomgeving inhouden.

Het actief beheer en de sanering van de risico's die voortvloeien uit de historische activiteiten van Umicore, vormen een integraal deel van de "Umicore Way".

De groei in technologiegedreven activiteiten vergroot het belang van de intellectuele eigendomsrechten en de bescherming ervan.

CONTEXTWIJZIGINGEN

Wereldwijde wijzigingen in de bestaande product-gerelateerde wetgeving evenals de invoering van nieuwe wetgeving hebben een potentiële impact op de activiteiten van Umicore. Hoewel de Europese REACH-reglementering nog steeds de meest relevante regelgeving is voor Umicore, wint de Zuid-Koreaanse REACHreglementering aan belang. Meer informatie vindt u op pagina's 207.

De trend naar strengere emissiewetgeving en -normen blijft onverminderd, terwijl nieuwe maatregelen met betrekking tot voertuigemissies de industrie dwingen om te innoveren inzake emissiecontrole design, met inbegrip van katalysatoren en filters.

Voor juridische risico's verwijzen we naar het deel over onzekere factoren en eventualiteiten (cf. pagina 168 voor toelichting F36). Dit heeft voornamelijk betrekking op rechtszaken tegen Umicore op het gebied van kathodematerialen voor herlaadbare batterijen.

DOOR UMICORE GENOMEN MAATREGELEN

Umicore beheert haar historische milieuvervuiling en voorziet hiervoor passende financiële provisies, die tweemaal per jaar worden beoordeeld;

Met het oog op een continue naleving van de milieuwetgeving op al haar sites, werkt Umicore met een beproefd EHS compliance auditprogramma en worden alle wijzigingen in de wettelijke voorwaarden waaraan haar activiteiten onderworpen zijn, op permanente wijze opgevolgd;

Umicore blijft een actieve rol spelen in het informeren van de Europese wetgevers over diverse technologieën voor emissiecontrole voor zowel diesel- als benzinevoertuigen, om deze wetgevers te helpen gedocumenteerde beslissingen te nemen aangaande toekomstige emissie- en testnormen;

Umicore heeft in 2017 stappen ondernomen ter beveiliging van haar vermogen om te kunnen voldoen aan de toenemende vraag naar kathodematerialen voor herlaadbare batterijen, gebruikt in elektrisch aangedreven vervoermiddelen. Dit omvat voortgezette investeringen in de productiecapaciteit van kathodematerialen in China en Zuid-Korea;

In 2017 werden, bij wijze van regelmatige actualisering, 14 REACHdossiers geüpdatet, onder meer om de hoeveelheidsklasse te verhogen, ECHA-vragen te beantwoorden en nieuwe informatie toe te voegen over samenstelling, gebruik of Chemische Veiligheidsverslagen. In voorbereiding op de derde fase van de EU REACH-regelgeving werden 115 nieuwe registraties ingediend.

Voor wat betreft de octrooikwestie die BASF en Argonne National Laboratory hadden ingesteld in de VS, kwam het tot een zakelijke uitkomst, tot tevredenheid van alle partijen.

EVOLUTIE RISICOPROFIEL

1

Stijging

EVOLUTIE OPPORTUNITEITENPROFIEL

Identificeren van voornaamste onzekerheden voor onze activiteit

2

DUURZAME EN ETHISCHE BEVOORRADING

STRATEGISCHE FOCUSGEBIEDEN ECONOMISCHE PRESTATIES WAARDEKETEN EN MAATSCHAPPIJ

POTENTIËLE IMPACT

Umicore heeft bepaalde metalen en metaalhoudende grondstoffen nodig om haar producten te fabriceren en om haar recyclageactiviteiten te voeden. Sommige van deze grondstoffen zijn relatief schaars. Hiervoor zijn zeer specifieke bevoorradingsstrategieën noodzakelijk. Voor succesrijke voortzetting en groei van onze activiteiten is het belangrijk de gepaste voorraden van deze grondstoffen te verwerven.

Sommige metalen zijn bovendien afkomstig uit gebieden die met sociale uitdagingen kampen. Handel in edele metalen en mineralen kunnen tevens aangewend worden om gewapende conflicten mee te financieren, schendingen van de mensenrechten, dwangarbeid en kinderarbeid te verplichten, en corruptie en witwaspraktijken te ondersteunen. Het is voor Umicore belangrijk dat om zich te vergewissen dat de aanschaf van deze "conflictmineralen" in lijn is met de waarden van Umicore, en tevens een voordeel opleveren voor haar klanten.

Gezien de grondstoffenschaarste wordt het alsmaar belangrijker complexe grondstoffen te verwerken uit bovengrondse bronnen zoals industriële reststoffen en materialen op het einde van hun levensduur. Onze fabriek in Hoboken is 's werelds grootste en meest complexe recyclagecentrum voor edelmetalen. Ze verwerkt ruim 200 soorten grondstoffen en recupereert meer dan 20 verschillende metalen.

EVOLUTIE RISICOPROFIEL

Stijging

EVOLUTIE OPPORTUNITEITENPROFIEL

CONTEXTWIJZIGINGEN

De EU-wetgeving tegen conflictmineralen (Conflict Minerals Regulation) die in 2017 werd goedgekeurd, treedt op 1 januari 2021 volledig in werking. Deze wet beoogt ethisch verantwoorde bevoorrading van tin, tantalum, tungsten (wolfraam) en goud, die soms in conflictgebieden of onder ontoelaatbare omstandigheden worden ontgonnen, teneinde tegemoet te komen aan de internationale bevoorradingsstandaarden van de OESO in haar 'Due Diligence Guidance for Responsible Supply Chains from Conflict-Affected and High-Risk Areas'. Deze nieuwe EU-wet is ook in overeenstemming met de voorwaarden van de VS-wetgeving Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Act van 2010 die dezelfde vier mineralen dekt.

DOOR UMICORE GENOMEN MAATREGELEN

Umicore heeft beleidsverklaringen ("policies") en maatregelen geïmplementeerd met betrekking tot mensenrechten, het recht voor werknemers om zich te organiseren en collectieve arbeidsovereenkomsten af te sluiten, gelijke kansen en niet-discriminatie, verbod op kinderarbeid en dwangarbeid, in overeenstemming met de standaarden van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Deze verbintenissen worden ondersteund door een Globale Kaderovereenkomst op Duurzame Ontwikkeling met IndustriALL Global Union.

Naast de bestaande beleidsverklaringen en charters van Umicore, zoals onze Gedragscode, ons Mensenrechtenbeleid en ons Charter voor duurzame aankopen voert Umicore ook een specifiek beleid voor "Responsible global supply chain of minerals from conflict-affected and high-risk areas" ('verantwoorde wereldwijde bevoorradingsketen van mineralen uit conflict- en hoogrisicogebieden').

Het Sustainable Procurement Framework for Cobalt dat Umicore's wereldwijde kobaltaankopen regelt, werd in 2017 aangepast om volledig conform te zijn met de OESO-richtlijn 'Due Diligence Guidance for Responsible Supply Chains from Conflict-Affected and High-Risk Areas' (verantwoorde bevoorradingsketens voor mineralen uit conflict- en hoogrisicogebieden).

Umicore breidt haar capaciteit uit om te kunnen voldoen aan de toenemende vraag naar recyclage. De recyclingactiviteit van Umicore zorgt niet alleen voor een ecologisch en ethisch verantwoorde toelevering, maar ook voor meer bevoorradingszekerheid.

Umicore-klanten vragen steeds meer een waarborg en de nodige documentatie om de conflictvrije status van onze producten te garanderen. De interne werkgroep "Metals & Minerals" van Umicore – met daarin aankoop- en grondstoffenexperts – stroomlijnt en optimaliseert de vereiste inspanningen voor deze toenemende klantvraag via het delen van best practices.

Identificeren van voornaamste onzekerheden voor onze activiteit

3

TECHNOLOGIE EN SUBSTITUTIE

STRATEGISCHE FOCUSGEBIEDEN ECONOMISCHE PRESTATIES WAARDEKETEN EN MAATSCHAPPIJ ECO-EFFICIËNTIE

POTENTIËLE IMPACT

Umicore is een in materiaaltechnologie gespecialiseerde groep met een sterke focus op de ontwikkeling van innovatieve materialen en processen. De keuze en ontwikkeling van deze technologieën vormt op zich zowel de grootste opportuniteit als het grootste risico voor Umicore.

De realisatie van een optimale verhouding kosten-prestaties voor materialen is een prioriteit voor Umicore en haar klanten. Indien de klanten deze ideale verhouding niet kunnen bereiken met de producten van Umicore, bestaat er een reëel risico dat ze op zoek gaan naar andere materialen voor hun producten. Dit risico bestaat vooral in sectoren die edelmetaalhoudende materialen produceren (in het bijzonder de sectoren die historisch gezien een volatiele prijszetting hebben).

CONTEXTWIJZIGINGEN

De trends voor de materialen voor herlaadbare autobatterijen onderstrepen dat NMCmaterialen met verhoogde nikkelinhoud de voorkeurstechnologie zijn van de klanten van de huidige en toekomstige elektrisch aangedreven voertuigplatformen.

Op het vlak van de emissienormen voor voertuigen heeft het debat over de reglementering de noodzaak versterkt van een brede waaier van beschikbare technologieën voor benzineen dieseltoepassingen.

DOOR UMICORE GENOMEN MAATREGELEN

Elk jaar identificeert het Directiecomité innovatieprojecten (de 'Top 10') die essentieel zijn om de groeiambities van Horizon 2020 (en daarna) waar te maken en de ontwikkeling van producten en processen te dekken. In de loop van het jaar wordt een selectie van deze projecten onder de loep genomen tijdens specifieke technologische evaluaties of in het kader van strategische bedrijfsevaluaties.

De investeringen van de voorbije jaren in O&O hebben grote successen opgeleverd en ruimte geschapen om de positionering van O&O te wijzigen. Umicore heeft in 2017 selectief geïnvesteerd in voor de kernactiviteiten relevante nieuwe domeinen. De totale uitgaven kwamen overeen met 6% van de inkomsten.

Umicore neemt patenten op disruptieve technologieën. In 2017 heeft Umicore 48 nieuwe patentfamilies geregistreerd.

Voor meer informatie over hoe Umicore het beheer van haar innovatie- en technologieportefeuille aanpakt, zie pagina's 66-67.

EVOLUTIE RISICOPROFIEL

Geen verandering

EVOLUTIE OPPORTUNITEITENPROFIEL

Identificeren van voornaamste onzekerheden voor onze activiteit

4 MARKT

STRATEGISCHE FOCUSGEBIEDEN ECONOMISCHE PRESTATIES WAARDEKETEN EN MAATSCHAPPIJ

POTENTIËLE IMPACT

De belangrijkste eindmarkten van Umicore zijn de autosector (met producten voor schone mobiliteit) en non-ferro mijnbouw en raffinage (recyclingactiviteiten). Umicore is gevoelig voor elke belangrijke groei of globale daling van de activiteitsniveaus in deze sectoren.

De activiteitsniveaus in andere economische domeinen, zoals consumentenelektronica, zijn voor Umicore eveneens relevant, net als de activiteitsniveaus in specifieke sectoren of van specifieke klanten aan wie Umicore recyclingdiensten in gesloten kringloop levert.

Op langere termijn kunnen verstoringen van de markt, zoals nieuwe consumptiemodellen, het landschap van de markten die Umicore bedient beduidend wijzigen en zowel risico's als nieuwe opportuniteiten scheppen.

CONTEXTWIJZIGINGEN

De globale economische verwachtingen bleven in 2017 stabiel. De marktprognoses blijven op een gunstige economie wijzen, met de verwachting dat de globale groei door de Aziatische markten en vooral door China zal worden aangedreven.

EVOLUTIE RISICOPROFIEL

Wijziging van de perimeter (zie Contextwijzigingen)

OPPORTUNITEITENPROFIEL

EVOLUTIE

Stijging

De autosector heeft goed gepresteerd, met in verscheidene regio's een grotere vraag en een opmerkelijke versnelling van de vraag naar elektrische voertuigen.

Op alle grote markten is een strengere wetgeving op de uitstoot van voertuigen in voege getreden of voor de komende jaren aangekondigd.

Het risicoprofiel van Umicore toont een toenemende blootstelling aan de autosector en, geografisch beschouwd, aan Azië. In beide gevallen als gevolg van de snel groeiende verkoop van kathodematerialen voor gebruik in elektrische voertuigen. Na de afstoting van de Building Products is Umicore niet langer wezenlijk aan de bouwsector blootgesteld.

De vroege positionering van Umicore op de markt van de kathodematerialen voor herlaadbare batterijen en haar kwalificatie voor verscheidene autoplatformen, betekenen dat Umicore baat zou moeten hebben bij de versnellende vraag naar elektrische voertuigen. Deze trend kan worden versterkt door de dalende verkoop van personenwagens met dieselmotor.

DOOR UMICORE GENOMEN MAATREGELEN

De toenemende aanwezigheid van Umicore in snel groeiende marktsegmenten die door globale megatrends worden aangedreven, heeft ertoe geleid dat onze economische prestaties in 2017 opnieuw ver boven die van de economie in haar geheel en de meeste van onze concurrenten lagen.

Het Directiecomité heeft de potentieel disruptieve markten technologietrends in de autosector onderzocht en zijn bevindingen met de Raad van Bestuur besproken.

Identificeren van voornaamste onzekerheden voor onze activiteit

5 METAALPRIJS

STRATEGISCHE FOCUSGEBIEDEN ECONOMISCHE PRESTATIES

POTENTIËLE IMPACT

De inkomsten van Umicore zijn onderhevig aan risico's met betrekking tot de prijzen van de metalen die we verwerken of recycleren. Het structurele metaalprijsrisico heeft vooral te maken met de impact van metaalprijzen op het surplus aan teruggewonnen metalen uit materialen die voor recyclage worden aangeleverd. Het betreft platina, palladium, rhodium, goud en zilver, naast een brede waaier van basis- en speciale metalen. Voor sommige metalen die genoteerd zijn op termijnmarkten, schermt Umicore een deel van haar rechtstreekse blootstelling af door een deel van de termijnprijsrisico's in te dekken.

Voor meer informatie over het structurele risico, het transactierisico en het voorraadrisico met betrekking tot de metaalprijzen verwijzen we naar pagina's 113-114.

CONTEXTWIJZIGINGEN

Prijzen voor edelmetalen zijn versterkt in 2017. Prijzen voor goud, palladium en rhodium stegen aanzienlijk, terwijl prijzen voor zilver en platina af te rekenen hadden met een volatiele omgeving waarin winsten soms volledig werden weggeveegd door daaropvolgende verliezen, met een lichte toename over de volledige jaarcyclus.

EVOLUTIE RISICOPROFIEL

Geen verandering

EVOLUTIE OPPORTUNITEITENPROFIEL

DOOR UMICORE GENOMEN MAATREGELEN

Umicore heeft in de loop van 2017 termijncontracten afgesloten ter indekking van een deel van haar structurele prijsblootstelling voor bepaalde edel- en basismetalen in 2018 en 2019. Op die manier werd de voorspelbaarheid van inkomsten verhoogd.

Identificeren van voornaamste onzekerheden voor onze activiteit

6

TALENTEN AANTREKKEN EN BEHOUDEN

STRATEGISCHE FOCUSGEBIEDEN AANTREKKELIJKE WERKPLEK

POTENTIËLE IMPACT

Het aantrekken en het behouden van bekwame mensen zijn belangrijke factoren om Umicore in staat te stellen haar strategische ambities waar te maken en de expertise, kennis en capaciteiten van de onderneming verder uit te breiden. Als we dat niet zouden kunnen, zou dat onze capaciteit om onze doelstellingen te bereiken ondermijnen.

Horizon 2020 is gebaseerd op een onevenredige groei voor Umicore in Azië, een regio die zich kenmerkt door een zeer competitieve en veranderlijke arbeidsmarkt. De uitdaging voor Umicore bestaat erin om op een voldoende schaal en met een gepaste snelheid voldoende talent in de regio aan te trekken en te behouden.

diverse achtergrond. CONTEXTWIJZIGINGEN

Onze versnelde expansie heeft in combinatie met competitieve arbeidsmarkten nog grotere rekruteringsbehoeften geschapen.

DOOR UMICORE GENOMEN MAATREGELEN

Om onze rekruteringspool te versterken, hebben wij een globaal werkgeversmerk ontwikkeld met een bijzondere focus op de uitdagende arbeidsmarkten in Europa en Azië. Deze merkvorming ondersteunt onze specifieke rekruteringsinitiatieven.

In 2017 heeft Umicore een groepsbeleid voor diversiteit ontwikkeld om een inclusieve werkcultuur te ondersteunen die gelijke kansen biedt en leidt tot een hoog niveau van engagement bij alle werknemers, ongeacht hun

EVOLUTIE RISICOPROFIEL

Stijging

EVOLUTIE OPPORTUNITEITENPROFIEL

Umicore Jaarverslag 2017

Staand van links naar rechts: Eric Meurice, Marc Grynberg, Rudi Thomaes, Françoise Chombar en Colin Hall toonaangevend Belgisch CSR netwerk Zittend van links naar rechts: Mark Garrett, Liat Ben-Zur, Thomas Leysen, Ines Kolmsee en Gérard Lamarche

THOMAS LEYSEN

57 | Belgische nationaliteit

  • Voorzitter, niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 19 november 2008 (bestuurder sinds 10 mei 2000)
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2018
  • Voorzitter benoemings- en remuneratiecomité (19 november 2008)

ERVARING

Thomas Leysen is Voorzitter van Umicore sinds november 2008. Daarvóór was hij Gedelegeerd Bestuurder van Umicore sinds 2000. Hij is Voorzitter van de Raad van Bestuur van KBC Group, een bank- en verzekeringsgroep, sinds oktober 2011.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

  • Voorzitter van de Raad van Bestuur van KBC Group, België
  • Voorzitter van Mediahuis, een Belgische mediagroep
  • Voorzitter van de Koning
  • Boudewijnstichting, België
  • Voorzitter van The Shift, het

MARC GRYNBERG

52 | Belgische nationaliteit

  • Chief Executive Officer, uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 19 november 2008
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2018
  • Chief Executive Officer (19 november 2008)

ERVARING

Marc Grynberg werd benoemd tot Chief Executive Officer van Umicore in november 2008, Nadat hij aan het hoofd stond van Umicore's Automotive Catalysts business unit van 2006 tot 2008 en de Chief Financial Officer (CFO) van Umicore was van 2000 tot 2006. Hij kwam bij Umicore in 1996 als Group Controller. Voorafgaand aan zijn toetreding tot Umicore, werkte Marc bij DuPont de Nemours in Brussel en Genève. Hij heeft een diploma van handelsingenieur aan de Universiteit van Brussel (Ecole de Commerce Solvay).

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

– Niet-uitvoerend bestuurder van Nexans SA, Frankrijk

INES KOLMSEE

47 | Duitse nationaliteit

  • Onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 26 april 2011
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2017
  • Auditcomité: Voorzitter (28 april 2015 lid sinds 26 april 2011)

ERVARING

Ines Kolmsee is Chief Executive Officer van Services & Solutions bij Aperam sinds oktober 2017. Voordien was ze CEO van 2004 tot 2014 SKW Stahl-Metallurgie Group, een specialty chemicals bedrijf dat wereldwijd actief is. Ines was COO en CTO bij EWE AG, een groot Duits nutsbedrijf, en CFO bij Arques Industries AG. Ines heeft een masterdiploma in Proces- en Energy Engineering van de Technische Universiteit van Berlijn en Ecole nationale supérieure des Mines de Saint-Etienne, evenals een Master of Business Administration van de INSEAD Business School.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

– Lid van de Raad van Bestuur van Suez Environnement SA, Frankrijk

RUDI THOMAES

65 | Belgische nationaliteit

  • Onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 24 april 2012
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2018
  • Lid Auditcomité (30 april 2013)
  • Lid Benoemings- en remuneratiecomité (24 april 2012)

ERVARING

Rudi Thomaes was Gedelegeerd Bestuurder van de Belgische werkgeversorganisatie VBO en lid van de regentenraad van de Nationale Bank van België (2004-2012). Daarvoor was hij actief als Afgevaardigd Bestuurder en Voorzitter van het directiecomité van Alcatel Bell NV. Hij heeft een masterdiploma in de Rechten van de Universiteit Antwerpen.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

  • Ere-voorzitter van de International Chamber of Commerce, Belgische afdeling – Voorzitter van Restore NV, België
  • Voorzitter van Armonea NV, België

ERIC MEURICE

60 | Franse nationaliteit

  • Onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 28 april 2015
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2018

ERVARING

Eric Meurice was voorheen President en Chief Executive Officer van het Nederlandse ASML Holding, een grote leverancier van geavanceerde technologiesystemen voor de halfgeleiderindustrie. Hij was voordien als EVP verantwoordelijk voor de TV Divisie van Thomson Multimedia en bekleedde senior posities in verschillende technologiegroepen zoals Intel, ITT en Dell Computers. Hij bezit masterdiploma's in economie en werktuigbouwkunde van respectievelijk de Sorbonne en Ecole Centrale de Paris en een Master of Business Administration van Stanford University's Graduate School of Business.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

  • Niet-uitvoerend bestuurder van NXP Semiconductors, Nederland
  • Niet-uitvoerend bestuurder van IPG Photonics, VS

MARK GARRETT

54 | Australisch/Zwitserse nationaliteit

  • Onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 28 april 2015
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2018
  • Lid Auditcomité (28 april 2015)
  • Lid Benoemings- en remuneratiecomité (29 juli 2017)

ERVARING

Mark Garrett is sinds 2007 CEO en Voorzitter van het Directiecomité van Borealis AG, in Oostenrijk, een toonaangevende leverancier van innovatieve oplossingen op het vlak van polyolefinen, basischemicaliën en kunstmest. Voordat hij bij Borealis werkte, heeft hij een uitgebreide loopbaan in de chemische industrie opgebouwd en gewerkt met bedrijven zoals Ciba-Geigy en DuPont. Marc studeerde af in economie en Applied Information Systems aan de Universiteit van Melbourne en aan het Koninklijk Technologisch Instituut van Melbourne.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

  • CEO en Voorzitter van het Directiecomité van Borealis AG, Oostenrijk
  • Lid van de Raad van Bestuur van Abu Dhabi Polymers Company Ltd., Verenigde Arabische Emiraten
  • Lid van de Raad van Bestuur NOVA Chemicals, Canada
  • Lid van de Raad van Bestuur Axalta Coating Systems, VS

FRANÇOISE CHOMBAR

55 | Belgische nationaliteit

  • Onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 26 april 2016
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2019

ERVARING

Françoise Chombar is medeoprichtster, Chief Executive Officer en bestuurder van Melexis, een fabrikant van geïntegreerde halfgeleider sensoren-, besturingsen communicatiesystemen voor automobieltoepassingen. Voordien werkte ze als planningsverantwoordelijke bij Elmos GmbH en als operations manager en bestuurder bij verschillende bedrijven van de Elex-groep. Françoise was gedurende 17 jaar mentor van het Belgische vrouwennetwerk Sofia. Ze pleit voor meer STEM en genderevenwicht. Ze behaalde een masterdiploma vertaler-tolk Nederlands, Engels en Spaans en is ereambassadrice voor de opleiding Toegepaste Taalkunde aan de Universiteit Gent.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

  • CEO en bestuurder Melexis, België
  • Voorzitter STEM-adviesorgaan voor de Vlaamse Overheid, België

LIAT BEN-ZUR

41 | Amerikaanse nationaliteit

  • Onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 25 april 2017
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2020

ERVARING

Liat Ben-Zur is Senior Vice President en Digital Technology Leader bij Royal Philips, waar zij verantwoordelijk is voor het aansturen van de connectiviteit en digitale strategie. Voordat ze in 2014 bij Philips kwam, werkte ze in verschillende leidinggevende posities bij Qualcomm, een Amerikaans bedrijf voor draadloze telecommunicatie, en was ze mede-oprichter en voorzitster van de AllSeen Alliance, een consortium voor een open source, gemeenschappelijke taal voor het Internet of Things. Liat heeft een bachelorgraad in elektrotechniek van de University of California Davis en een Master of Business Administration van de Anderson School of Management.

COLIN HALL

  • 47 | Amerikaanse nationaliteit
  • Niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 26 april 2016
  • Einde mandaat: gewone algemene
  • vergadering van 2019
  • Lid Auditcomité (29 juli 2017)

ERVARING

Colin Hall is sinds 2016 Head of Investments bij Groupe Bruxelles Lambert (GBL). Hij bouwde een uitgebreide carrière op, startend in de zakenbank Morgan Stanley, vervolgens in New York en Londen bij de Rhône Group, een private equityfonds en later was hij mede-oprichter van een hedgefonds gesponsord door Tiger Management. In 2012 werd hij CEO van Sienna Capital, een 100% dochteronderneming van GBL die alternatieve beleggingen beheert (private equity, krediet- en specifieke thematische fondsen). Colin heeft een bachelordiploma van Amherst College en een Master of Business Administration van de Graduate School of Business van Stanford University.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

  • Bestuurder en lid Auditcomité van Imerys, Frankrijk
  • Voorzitter van de Raad van Toezicht van Kartesia Management, Luxemburg
  • Bestuurder van Ergon Capital Partners, België
  • Bestuurder van Parques Reunidos, Spanje

GÉRARD LAMARCHE

56 | Belgische nationaliteit

  • Niet-uitvoerend bestuurder
  • Eerste benoeming: 25 april 2017
  • Einde mandaat: gewone algemene vergadering van 2020

ERVARING

Gérard Lamarche is sinds 2012 co-Chief Executive Officer van de Groep Brussel Lambert (GBL) en houdt toezicht op de transformatie van de investeringsstrategie en -portfolio. Hij bouwde een uitgebreide carrière op, beginnend bij Deloitte Haskins & Sells in België, vervolgens bij de Société Générale de Belgique als investeringsmanager, controller en adviseur van de afdeling strategie en planning, en bij Suez, als secretaris van het uitvoerend comité, vervolgens SVP verantwoordelijk voor planning, controle en boekhouding en CFO. Gérard behaalde een diploma economische wetenschappen aan de universiteit van Louvain-la-Neuve en een Master of Business Administration aan de INSEAD Business School.

HUIDIGE EXTERNE BENOEMINGEN

  • Niet-uitvoerend bestuurder van LafargeHolcim, Frankrijk
  • Niet-uitvoerend bestuurder van Total, Frankrijk

– Niet-uitvoerend bestuurder van SGS, Frankrijk – General Managing Director van NALCO, VS

KAREL VINCK

Belgische nationaliteit

Ere-voorzitter

DIRECTIECOMITÉ

Van links naar rechts: Pascal Reymondet, Géraldine Nolens, Marc Grynberg, Marc Van Sande, Stephan Csoma, Filip Platteeuw en Denis Goffaux

MARC GRYNBERG

52

GEDELEGEERD BESTUURDER

Marc Grynberg werd tot Chief Executive Officer van Umicore benoemd in november 2008, nadat hij aan het hoofd stond van de business unit Automotive Catalysts van 2006 tot 2008 en hij van 2000 tot 2006 CFO van de Umicore Group was. Hij vervoegde Umicore in 1996 als Group Controller. Voorafgaand aan zijn loopbaan bij Umicore werkte hij bij DuPont de Nemours in Brussel en Genève. Marc bezit een diploma handelsingenieur van de Universiteit van Brussel (Ecole de Commerce Solvay).

Hij is als CEO tevens verantwoordelijk voor Human Resources, Information Systems en Group Communications.

FILIP PLATTEEUW

45

CHIEF FINANCIAL OFFICER

Filip Platteeuw werd in november 2012 benoemd tot Chief Financial Officer (CFO), nadat hij van 2010 tot 2012 Vice-President van Corporate Development was. Hij vervoegde Umicore in 2004 en speelde een belangrijke rol in de afsplitsing van Cumerio in 2005. Daarna leidde hij het projectteam dat instond voor de oprichting van Nyrstar en haar succesvolle beursgang in 2007. Filip heeft bij KBC Bank grondige ervaring verworven in investment banking, corporate banking en equity research. Filip heeft een masterdiploma toegepaste economische wetenschappen van de Universiteit Gent en een masterdiploma Financial Management van de Vlerick Management School. Hij is als CFO tevens verantwoordelijk voor Corporate Development en Procurement & Transportation.

DIRECTIECOMITÉ

50

DENIS GOFFAUX

50

CHIEF TECHNOLOGY OFFICER

Denis Goffaux werd tot CTO benoemd in juli 2010, nadat hij aan het hoofd stond van de business line Recheargeable Battery Materials, die hij met succes uitbouwde tot een wereldleider in kathodematerialen voor gebruik in herlaadbare lithium-ionbatterijen. In zijn hoedanigheid als Country Manager Japan heeft Denis Goffaux een stevige basis gelegd voor Umicore om haar economische aanwezigheid en commerciële activiteiten in Japan te doen groeien. Denis vervoegde Umicore Research in 1995. Hij woonde en werkte in België, Chili, China en Zuid-Korea. Hij studeerde af als burgerlijk ingenieur mijnbouwkunde aan de Universiteit van Luik.

Hij is tevens verantwoordelijk voor de Precious Metals Refining business (een onderdeel van Recycling) en Japan.

PASCAL REYMONDET

58

EXECUTIVE VICE-PRESIDENT CATALYSIS

Pascal Reymondet is benoemd tot Executive Vice-President Catalysis in november 2012, nadat hij EVP van Performance Materials was van 2010 tot 2012 en EVP van Zinc Specialties van 2007 tot 2010. Hij vervoegde het Directiecomité van Umicore in 2003 als hoofd van de Precious Metals Products activiteit. Voorafgaand aan zijn loopbaan bij Umicore oefende Pascal verschillende managementfuncties uit binnen de Degussa groep. Hij bezit een Master of Science diploma van de Stanford University en een ingenieursdiploma van de Ecole Centrale te Parijs.

Hij is verantwoordelijk voor de business group Catalysis en voor Duitsland, Noord Amerika en India.

MARC VAN SANDE 65

EXECUTIVE VICE-PRESIDENT ENERGY & SURFACE TECHNOLOGIES

Marc Van Sande werd benoemd tot Executive Vice-President Energy & Surface Technologies in juni 2010, nadat hij CTO was van 2005 tot 2010 en EVP Advanced Materials van 1999 tot 2005. Marc vervoegde Umicore in 1980 en bekleedde diverse functies in de research-, marketing- en productiediensten. Hij behaalde een diploma van doctor in de fysica aan de Universiteit Antwerpen en een Master of Business Administration van de Antwerp Management School.

Hij is verantwoordelijk voor de business group Energy & Surface Technologies en voor China.

STEPHAN CSOMA

53

EXECUTIVE VICE-PRESIDENT RECYCLING

Stephan Csoma is benoemd tot Executive Vice-President Recycling in 2015, nadat hij EVP was van het voormalige Performance Materials van 2012 tot 2015, SVP Government Affairs van 2009 tot 2012 en SVP Umicore South America van 2005 tot 2009. Stephan vervoegde Umicore in 1992 en startte in het midden van de jaren 1990 de eerste activiteiten van Umicore in China op en ging verder als het hoofd van de business unit Zinc Chemicals Hij beschikt over een diploma economie van de Université Catholique de Louvain (UCL) en een diploma Chinees/Mandarijns van de Fudan University in Shanghai.

Hij is verantwoordelijk voor de Recycling business group, Government Affairs, Umicore Marketing Services en Zuid-Amerika.

GÉRALDINE NOLENS

46

EXECUTIVE VICE-PRESIDENT

Géraldine Nolens is benoemd tot Chief Counsel voor de Groep in 2009 en vervoegde het Directiecomité in 2015. Ze begon haar loopbaan bij het internationale advocatenkantoor Cleary Gottlieb Steen & Hamilton en trad in 2001 in dienst bij GDF Suez (nu Engie), waar ze Electrabels Chief Legal Officer voor Zuid-Europa, Frankrijk en de nieuwe Europese markten werd. Tijdens haar loopbaan werkte en woonde ze in de VS, Duitsland, Italië en België. Ze studeerde rechten in België en Duitsland en behaalde daarna haar Master of Laws aan de universiteit van Chicago.

Ze is Chief Counsel en is verantwoordelijk voor Environment Health & Safety, Corporate Security en Internal Audit.

Kerncijfers

(in miljoen euro tenzij anders vermeld) 2013 2014 2015 2016 2017
ECONOMISCH
Omzet* 9.819,3 8.828,5 10.441,9 11.085,9 12.277,2
Inkomsten (metaal niet inbegrepen) 2.363,4 2.366,5 2.629,0 2.667,5 2.915,6
Recurrente EBIT 304,0 273,7 330,3 350,7 410,3
Rendement op aangewend kapitaal (ROCE) (in %) 13,6 12,2 13,7 14,6 15,1
Onderzoek- & Ontwikkelingskosten 140,6 143,3 144,5 155,9 175,2
Investeringen 279,6 202,4 240,3 287,3 365,3
Recurrente winst per aandeel (in euro) 0,98 0,89 1,13 1,07 1,22
Brutodividend (in €/aandeel) 0,50 0,50 0,60 0,65 0,70
SOCIAAL EN MILIEU
Inkomsten gekoppeld aan schone mobiliteit en recyclage 62 65
Totaal donaties (in duizend euro) 1.612,80 1.409,35 1.219,38 1.289,68 1.299,34
CO2e-emissies (Scope 1+2) – marktgebaseerde methode (in ton) 690.767 664.568 710.143 662.059 633.704
CO2e-emissies (Scope 1+2) – locatiegebaseerde methode (in ton) 735.065 663.307
Energieverbruik (in terajoule) 7.557 7.304 7.742 6.737 6.532
Personeelsbestand (geconsolideerde ondernemingen) 10.190 10.368 10.429 9.921 9.769
Ongevallen met werkverlet 35 37 47 59 51
Frequentiegraad 2,08 2,16 2,66 3,34 3,01
Ernstgraad 0,10 0,94 0,12 0,56 0,09
Blootstellingsgraad 'alle biomarkers geaggregeerd' (in %) 2,6 1,8 2,3 3,2 2,7
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer 45,18 45,59 45,06 41,49 45,33
Vrijwillige vertrekkers – ratio 3,33 3,42 3,35 4,10 5,03

* inclusief de eliminatie van transacties tussen voortgezette en stopgezette activiteiten

ALS ONZE BAANBREKENDE AANPAK VAN ONS EEN LEIDER IN DUURZAAMHEID KAN MAKEN

Voor inlichtingen en aanvullende informatie, gelieve contact op te nemen met

Umicore

Broekstraat 31 B-1000 Brussel België

Telefoon: +32 2 227 71 11 www.umicore.com/en/contact

Bestuur en verklaringen Jaarverslag 2017

BESTUUR EN VERKLARINGEN Inhoud

53

Bestuur en verklaringen

Relaties met belanghebbenden 54
Materialiteit 61
Managementaanpak 65
Verslag deugdelijk bestuur 71
Remuneratieverslag 79
Economische toelichtingen 89
Financiële toelichtingen 95
Milieuverklaringen 178
Sociale verklaringen 189
Verklaringen over de waardeketen 202
Betrouwbaarheidsverklaringen 210
Index van de GRI-inhoud 217
Referenties en voornaamste linken 221
Over dit verslag 222

RELATIES MET BELANGHEBBENDEN Relaties met belanghebbenden

Umicore is een beursgenoteerde onderneming. In die hoedanigheid onderhouden we relaties met een aantal partijen die belang hebben bij de manier waarop we zaken doen. De relatie die we met die belanghebbenden opbouwen, heeft een rechtstreekse impact op ons succes.

De relaties met belanghebbenden zijn bij Umicore gebaseerd op een lokale benadering, waarbij alle sites hun respectieve belanghebbenden moeten identificeren en geschikte manieren dienen te ontwikkelen om hen bij hun activiteiten te betrekken. In vele gevallen, zoals in de dialoog met klanten en leveranciers, worden de relaties met belanghebbenden op de eerste plaats door de business units zelf beheerd, in overeenstemming met de gedecentraliseerde wijze van ons unit management. Het Directiecomité ontvangt op verschillende manieren feedback van de belanghebbenden, gaande van directe feedback door bezoeken aan klanten, leveranciers, werknemers en investeerders tot informatie die wordt aangeleverd door de business units, afdelingen of vertegenwoordigers van de werknemers tijdens hun gebruikelijke briefings aan het senior management. Andere vormen van feedback omvatten bijvoorbeeld de resultaten van de periodieke werknemersenquête.

De Horizon 2020-strategie geeft een sterke focus weer op wat van essentieel belang is voor Umicore in de komende jaar. De ontwikkeling van de strategie bracht een specifieke aanpak van belanghebbenden met zich mee, beschreven in het proces van de materialiteitsanalyse in het volgende hoofdstuk.

Umicore is een actief lid van verscheidene sectorverenigingen, waar we met beleidsmakers in contact komen om bij te dragen aan een beter begrip van sectorgerelateerde kwesties. Die verenigingen zijn bovendien belangrijke platformen om mee te werken aan bredere acties voor duurzame ontwikkeling op sectorniveau. Op een minder formeel niveau wordt dikwijls een beroep gedaan op de leden van ons senior management of ze zijn zelf kandidaat om deel te nemen aan publieke vergaderingen waar onze stategie of duurzaamheidsaanpak worden besproken. Dergelijke evenementen bieden de mogelijkheid om met een reeks groepen in contact te komen, inclusief leidende figuren uit de zakenwereld, academici en de burgerlijke samenleving.

Hieronder beschrijven we de belangrijkste belangengroepen van Umicore. Ze werden zeer algemeen geclassificeerd aan de hand van algemene categorieën van belanghebbenden die voor de meeste industriële organisaties gelden. De beschrijving geeft ook meer inzicht in de aard van de transacties tussen deze belanghebbenden en Umicore en de manier waarop de dialoog verloopt.

LEVERANCIERS

Umicore beschikt over drie business groups in vijf continenten. Die business groups hebben niet alleen grondstoffen nodig voor de aanmaak van hun producten maar ook energie, transport en een aantal andere diensten. Wereldwijd werkt Umicore met meer dan 10.000 leveranciers. Die leveranciers plukken de vruchten van onze aanwezigheid als klant; in 2017 betaalde Umicore de leveranciers € 10,3 miljard (inclusief de metaalinhoud van grondstoffen).

Umicore staat permanent in contact met haar leveranciers, om technische specificaties te bepalen, en ook om wederzijds aanvaardbare voorwaarden te bespreken voor een langdurige samenwerking, zoals snelle en ononderbroken levering van materialen en diensten en tijdige betaling. De business units zijn verantwoordelijk voor de aankoop van grondstoffen, het departement Purchasing & Transportation staat in voor het transport, energie en andere bevoorradingsnoden van de Groep.

Onze benadering is beschreven in ons Charter voor duurzame aankopen. Dit charter is aangevuld met specifieke benaderingen of frameworks voor een aantal kritische grondstoffen. Onze Horizon 2020-strategie bevat een doelstelling voor duurzame bevoorrading, dat voortbouwt op de ervaring die is opgedaan bij onze vorige doelstelling voor duurzame aankopen. Meer informatie over de behaalde resultaten van die doelstelling vindt u op pagina's 27-28.

Onze ambitie bestaat erin materialen voor een beter leven ('materials for a better life') te vervaardigen. Onze materialen worden teruggevonden in een ruim gamma toepassingen die het dagelijkse leven comfortabeler maken en een bijdrage leveren aan een schoner milieu.

Umicore heeft een internationale klantenbasis: 51% van de inkomsten van 2017 werd buiten Europa gegenereerd.

De business units zijn verantwoordelijk voor de ondersteuning van hun klanten om de gevaren en risico's van producten die ofwel al op de markt zijn of nog in ontwikkeling zijn, beter te kunnen begrijpen. De interactie met de klanten is een continu proces dat door de business units wordt beheerd. Alle business units beschikken over een terugkoppelingsproces om de tevredenheid van de klanten over hun producten en diensten geregeld te controleren. In de meer technologisch geavanceerde activiteiten is de relatie met de klant vaak sterk geïntegreerd. Het ontwikkelen van geavanceerde producten vergt vaak jaren van onderzoek en ontwikkeling in directe samenwerking met deze klanten.

WERKNEMERS

Umicore stelt wereldwijd 9.769 mensen tewerk. We investeren aanzienlijke middelen in onze status als aantrekkelijke werkgever in alle regio's waar we actief zijn. In 2017 betaalde Umicore in totaal € 602 miljoen lonen en andere personeelsvoordelen uit aan de werknemers van de volledig geconsolideerde ondernemingen. De sociale lasten bedroegen in totaal € 99 miljoen.

Umicore wil haar werknemers niet alleen competitieve loon- en arbeidsvoorwaarden maar ook de noodzakelijke professionele opleiding aanbieden. Van de werknemers wordt verwacht dat ze de principes en de beleidslijnen van The Umicore Way en de Gedragscode van Umicore naleven. Er wordt veel belang gehecht aan een open dialoog met onze medewerkers en we organiseren in het kader daarvan elke drie jaar een personeelsenquête.

Waar vereist, respecteert Umicore het principe van de collectieve onderhandeling. Hoewel dit een gangbare praktijk is in Europa, zijn mechanismen voor collectieve onderhandelingen en vakbonden in andere locaties minder gebruikelijk of zijn ze onderworpen aan lokale wettelijke beperkingen. Umicore ondertekende een duurzaam ontwikkelingsakkoord met de internationale vakbond IndustriALL over de wereldwijde toepassing van haar beleid op het vlak van mensenrechten, gelijke kansen, arbeidsvoorwaarden, ethisch gedrag en bescherming van het milieu. Dit akkoord laat vakbonden toe constructief deel te nemen aan het nastreven van die doelstellingen. Een gemeenschappelijk controlecomité, dat uit beide partijen bestaat, ziet toe op de implementatie van het duurzaam ontwikkelingsakkoord.

Het intranet van de Groep en nieuwsbrieven van Umicore en haar business units, zijn bijkomende communicatiekanalen op bedrijfsniveau. Umicore gebruikt een 'learning management platform' voor de hele Groep genaamd 'My Campus'. Dit platform omvat ook een sociaal samenwerkingsinstrument dat het delen van kennis binnen de onderneming bevordert.

56

AANDEELHOUDERS EN INVESTEERDERS

Umicore streeft ernaar tijdig nauwkeurige bedrijfsinformatie ter beschikking te stellen aan haar verschillende aandeelhouders en investeerders. Deze communicatie-inspanningen omvatten wereldwijde roadshows, bedrijfsbezoeken, conferenties, beurzen voor beleggers, webcasts en conference calls door het management en het investor relations team.

Umicore heeft een brede basis van internationale aandeelhouders, waarvan op het einde van 2017 de meeste zich situeerden in Europa en Noord-Amerika. De meest recente informatie over Umicore's aandeelhouders vindt u op onze website. In 2017 publiceerden 22 beurshuizen rapporten over Umicore.

In de loop van 2017 ging Umicore ook over tot private plaatsingen van kredieten bij schuldeisers in Europa en Noord-Amerika. Hiernaast beschikt Umicore ook over kredietlijnen bij talrijke banken in België en het buitenland. De relaties met de banken worden vooral beheerd door het departement Financiën, hoewel elke juridische entiteit van Umicore zakelijke relaties onderhoudt met de lokale financiële wereld.

MAATSCHAPPIJ

Via tewerkstelling draagt Umicore bij tot de welvaart in de regio's waar ze actief is. Hoewel het creëren van welvaart een duidelijk voordeel is, is ook de manier waarop dit gebeurt erg belangrijk. Uiteindelijk kan Umicore haar activiteiten maar blijven ontplooien als de samenleving dit toelaat. Om deze toestemming te behouden, tracht Umicore zoveel mogelijk te werken op een manier die de duurzame ontwikkeling bevordert. Dat gaat verder dan zich houden aan de wettelijke grenzen die aan elk bedrijf worden opgelegd. We bepalen onze eigen normen voor de hele Groep, die vaak veel verder gaan dan de wettelijke vereisten in de domeinen waar we actief zijn. Naast die inzet voor duurzame operationele praktijken streeft Umicore er ook naar materialen te ontwikkelen die de levenskwaliteit verhogen en, voornamelijk bijdragen aan het aankaarten van bepaalde kritische leefmilieu- en sociale veranderingen.

Contact met de gemeenschappen waar Umicore haar activiteiten ontplooit, is de meest directe manier waarop de onderneming met de samenleving kan interageren. Een open en transparante dialoog met die gemeenschappen maakt integraal deel uit van de verbintenis van Umicore tegenover haar belanghebbenden. Bepaalde maatschappelijke groeperingen (zoals niet-gouvernementele organisaties) vragen ook geregeld inspraak in onze operaties en de manier waarop wij zaken doen. Umicore waardeert deze belangstelling en tracht op een open en constructieve manier met die groepen in dialoog te treden.

Umicore schenkt op site- en groepsniveau vrijwillige bijdragen aan een aantal goede doelen, in lijn met het interne beleid en de interne richtlijnen. We beheren betrokkenheidsinspanningen die op groepsniveau geleverd worden via een Groep Donatiecomité, dat bevoegd is voor de contacten met de maatschappelijke groeperingen en het bepalen van de dimensie van de samenwerkingsverbanden op groepsniveau. Meer informatie over deze initiatieven in 2017 vindt u op pagina's 208-209.

57

GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN EN JOINT VENTURES

Umicore investeert in verschillende economische activiteiten waarin ze geen volledige managementcontrole heeft. Geassocieerde ondernemingen zijn ondernemingen waarin Umicore een belangrijke invloed heeft op het financiële en operationele beleid maar waarover ze geen controle heeft. Meestal bezit Umicore 20% tot 50% van de stemrechten, terwijl bij joint ventures het eigendom en de controle meestal volgens een 50:50 regeling zijn verdeeld. Het bundelen van krachten is een manier om technologische ontwikkelingen te versnellen of toegang te krijgen tot specifieke markten. Van de 4 geassocieerde ondernemingen en joint ventures hebben we de effectieve controle van het management in de helft van de gevallen. Door een vertegenwoordiging in de Raad van Bestuur van geassocieerde ondernemingen of joint ventures kunnen we het management controleren en richting geven of de ontwikkeling van de activiteiten opvolgen. Hoewel we niet haar eigen beleidskeuzes en procedures aan geassocieerde ondernemingen (of joint ventures waar ze niet over de meerderheid van de stemrechten beschikt) kunnen opleggen, wordt wel duidelijk gecommuniceerd dat we verwachten dat de activiteiten worden gevoerd in overeenstemming met The Umicore Way.

Umicore is zeer strikt in het beschermen van eender welke intellectuele eigendom die ze deelt met geassocieerde ondernemingen of joint-venturepartners. Een volledige lijst van geassocieerde ondernemingen en joint-venturebedrijven vindt u op pagina's 117-118.

OVERHEIDSSECTOR EN AUTORITEITEN

Umicore betaalde in totaal € 95 miljoen belastingen als resultaat van haar activiteiten in 2017. Umicore en onze werknemers betaalden in totaal € 99 miljoen aan sociale bijdragen. Umicore gaat geregeld samenwerkingen aan met openbare instellingen zoals universiteiten om bepaalde onderzoeksprojecten te bevorderen. Af en toe worden er samenwerkingen aangegaan met en onderzoekstoelagen verkregen van publieke organisaties. In totaal werden in 2017 ongeveer € 5,6 miljoen toelagen toegekend, hoofdzakelijk voor geplande O&O-projecten. Het beleid van Umicore sluit schenkingen aan politieke partijen en organisaties uit.

In 2017 bleef Umicore inspanningen leveren om beleidsmaking te begeleiden en contacten met publieke overheden wereldwijd te bevorderen. Die inspanningen worden gecoördineerd via het departement Government Affairs en zijn hoofdzakelijk gericht op Europa, Noord-Amerika en op China. Umicore wil het profiel van en het inzicht in onze technologieën verhogen en deelnemen aan besprekingen over materiaalgerelateerde thema's. In Europa omvat dit drie centrale onderwerpen: het efficiënt gebruik van grondstoffen via beleid over afval en grondstoffen alsook via aandacht voor de ontwikkelingen in de circulaire economie in de EU; geavanceerde materialen als een sleuteltechnologie die koolstofarme technologieën mogelijk maken; materiaaltechnologieën voor de zuivering van uitlaatgassen van auto's en vrachtwagens met brandstofmotoren. De initiatieven van Umicore hebben ook betrekking op de toegang tot Europese en nationale overheidsfinanciering en innovatienetwerken, vooral voor programma's die baanbrekende technologieën met een gunstig milieueffect ondersteunen.

Umicore-experts worden geregeld uitgenodigd als lid van werkgroepen en panels geïnitieerd door Europese of nationale autoriteiten. Zo maken we onder andere deel uit van het 'European Innovation Partnership (EIP) on Raw Materials', het B20-G20, de 'High Level Group (HLG) on Key Enabling Technologies (KET)', de stuurgroep van Energy Materials Industrial Research Initiative (EMIRI) en het ERA-MIN netwerk voor de industriële verwerking van grondstoffen voor de Europese industrieën, om er maar enkele te noemen. Bovendien is Umicore deel van 'Knowledge and Innovation Community on Raw Materials', een consortium van meer dan 100 partners dat de toegang tot, de beschikbaarheid en het efficiënt gebruik van grondstoffen in Europa aanpakt.

Als er bepaalde problemen ontstaan die Umicore aanbelangen, delen we ons standpunt meestal mee via de sectorverenigingen waarvan we deel uitmaken. De onderneming is zich bewust van de gevoeligheden verbonden aan het innemen van standpunten over zaken die van openbaar belang zijn. Met dit in het achterhoofd hebben we richtlijnen voor heel de Groep aangenomen die verduidelijken hoe dit dient te gebeuren op een verantwoorde manier (beschikbaar op de website). Hieronder worden de belangrijkste organisaties weergegeven waarin Umicore momenteel vertegenwoordigd is (zowel op het niveau van de Groep als van de business units):

CORPORATE

  • A3M (L'Alliance des Minerais, Minéraux et Métaux)
  • Agoria (Belgische multisectorfederatie van de technologische industrie)
  • Bebat
  • Belgian Indian Chamber of Commerce and Industry (BICC&I)
  • Belgian industrial Research and Development (BiR&D)
  • Belgium-Japan Association & Chamber of Commerce (BJA)
  • Eurometaux (European Non-Ferrous Metals Association)
  • European Industrial Research Management Association (EIRMA)
  • European Round Table of Industrialists (ERT)
  • ETION
  • Federation of Belgian Industrial Energy Consumers (FEBELIEC)
  • Flemish Aerospace Group (FLAG)
  • Flemish Network of Enterprises (Voka)
  • Flanders-China Chamber of Commerce
  • Metalle pro Klima (a WirtschaftsVereinigung Metalle initiative)
  • TransAtlantic Business Council
  • Vlamnse Technische Kring (VTK)
  • World Economic Forum

CATALYSIS

  • Associacao dos Fabricantes de Equipamentos para Controle de Emissoes Veiculares da América do Sul (AFEEVAS)
  • Association for Emissions Control by Catalyst (AECC)
  • Catalyst Manufacturers Association, Japan (CMAJ)
  • Committee of Vehicle Emission Control in China (CVEC)
  • Emission Controls Manufacturers Association, India (ECMA)
  • European Precious Metals Association (EPMF)
  • German Automotive Industry Association (VDA)
  • German Chemical Federation (VCI)
  • International Platinum Group Metals Association (IPA)
  • Manufacturers of Emission Controls Association (MECA)
  • Verband der Automobilindustrie (VDA)
  • Verband der Chemischen Industrie e.V. (VCI)

59

ENERGY & SURFACE TECHNOLOGIES

– Cobalt Development Institute

  • Cobalt REACH consortium
  • Deutsche Gesellschaft für Galvano- und Oberflaechentechnik (DGO)
  • Energy Materials Industrial Research Initiative (EMIRI)
  • European Association for Battery, Hybrid and Fuel Cell Electric Vehicles (AVERE)
  • Nickel Institute
  • Nickel REACH consortium

RECYCLING

  • European Battery Recycling Association (EBRA)
  • European Electronics Recyclers Association (EERA)
  • European Precious Metals Federation
  • Fachvereinigung Edelmetalle (German Precious Metals Association)
  • International Platinum Group Metals Association
  • International Precious Metals Institute
  • Minor Metals Trade Association
  • Responsible Jewellery Council (RJC)
  • The European Association of Advanced Rechargeable Batteries (RECHARGE)
  • The International Platinum Group Metals Association (IPA)
  • The London Bullion Market Association (LBMA)
  • The London Platinum and Palladium Market (LPPM)
  • Vereniging Nederlandse Metallurgische Industrie (VNMI)

60

VERDELING VAN DE ECONOMISCHE MEERWAARDE

Het grootste deel van het totale inkomen van Umicore voor het metaalgedeelte van grondstoffen (deze kost wordt meestal doorgerekend aan de klant). Na aftrek van andere grondstofkosten, energiekosten en afschrijvingen bedroeg de economische meerwaarde voor verdere verdeling € 1.043 miljoen.

Het grootste deel (€ 701 miljoen) werd verdeeld onder de werknemers. Het grootste deel van werknemersvoordelen wasin de vorm van lonen. De rest omvatte nationale sociale zekerheidsbijdragen, pensioenen en andere voordelen.

Netto-interesten aan crediteuren bedroegen € 20 miljoen en de belastingen aan de overheden en autoriteiten waar we actief zijn, bedroegen in het total € 95 miljoen. De winst die aan de minderheidsaandeelhouders werd uitgekeerd, bedroeg € 14 miljoen.

Onder voorbehoud van goedkeuring door de aandeelhouders op de algemene aandeelhoudersvergadering in april 2018 zal een brutodividend van € 0,70 per aandeel voor het jaar 2017 uitbetaald worden. Dit zal leiden tot een totale voorlopige uitbetaling van € 154 miljoen (gebaseerd op het aantal uitstaande aandelen aan het einde van 2017). Een deel van dit bedrag werd al uitbetaald in augustus 2017 onder de vorm van een interimdividend en het resterende bedrag zal in 2018 worden uitbetaald. Dit is conform het beleid van Umicore om een stabiel of geleidelijk groeiend dividend te betalen.

Umicore besteedde ongeveer € 1,2 miljoen aan donaties voor goede doelen.

BEDRIJFSOPBRENGSTEN

(INCLUSIEF BIJDRAGE VAN GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN) ECONOMISCHE MEERWAARDE

MATERIALITEIT Materialiteit

Umicore plant de best mogelijke toekomst door een gezonde en concurrentiële positie te handhaven en rekening te houden met de globale economische, sociale en ecologische megatrends. Onze strategie Vision 2015 steunde op bestaande competenties, marktposities en onze lange expertise in metallurgie, materiaalwetenschap, applicatieknowhow en recycling. Ze combineerde al die troeven met ons kringloop-bedrijfsmodel, om ons een sterk groeipotentieel te geven in schone lucht, schone energie, de elektrificatie van voertuigen en de aanpak van grondstoffenschaarste.

De doelstellingen van onze Vision 2015 bestreken de volgende ambities en uitdagende prestatiedoelstellingen:

ECONOMISCHE
PRESTATIES
AANTREKKELIJKE
WERKPLEK
ECO-EFFICIËNTIE RELATIES MET
BELANGHEBBENDEN
Nul ongevallen met werkverlet Vermindering van onze
CO2-uitstoot met 20%
Implementatie van ons
nieuwe charter
Inkomstengroei met meer dan 10% Een voorkeurswerkgever worden (tegenover industriële scope 2006) voor duurzame aankopen
15-20% gemiddeld kapitaalrendement
op lange termijn
Beperking van de concentraties
van specifieke metalen (Cd, Pb, Co,
Ni, As, Pt) in het lichaam van onze
werknemers
Vermindering van de metaalemissies
in water en lucht met 20%
(tegenover industriële scope 2009)
De voornaamste belanghebbenden
identificeren en ons engageren
De individuele ontwikkeling van de
werknemers jaarlijks evalueren en
bespreken
Investeren in tools om de levenscyclus
en de effecten van onze producten te
begrijpen en te meten
in de lokale gemeenschappen
op al onze vestigingen

Horizon 2020, dat in 2015 werd gelanceerd, staat voor continuïteit in de strategische opties van Umicore van het voorbije decennium en bepaalt onze toekomstige economische, ecologische, waardeketen en sociale uitdagingen. De definitie van de ecologische, waardeketen en sociale doelstellingen van de strategie Horizon 2020 impliceerde een materialiteitsbeoordeling voor de identificatie van domeinen met het potentieel om duurzaamheid om te zetten in een groter concurrentievoordeel, namelijk:

62

1. VALIDATIE VAN DE GLOBALE MEGATRENDS EN BEOORDELING VAN DE VERWEZENLIJKINGEN EN TEKORTKOMINGEN VAN VISION 2015 A. VALIDATIE VAN DE GLOBALE MEGATRENDS

In 2014-15 onderzocht het Directiecomité gedetailleerd de vier megatrends die de groeiambities van Umicore ondersteunen. Drie van de vier megatrends bleken aan belang te winnen: de grondstoffenschaarste, de behoefte aan schone lucht en de elektrificatie van voertuigen (zie pagina's 11-13 voor meer informatie over deze megatrends). In de fotovoltaïsche sector, de vierde megatrend, was het landschap beduidend veranderd en leidde een combinatie van economische en technologische keuzes tot een minder gunstige markt voor de hoogkwalitatieve oplossingen van Umicore. Op basis van deze resultaten besliste het Directiecomité de groeiambities van Horizon 2020 toe te spitsen op activiteiten rond schone lucht (autokatalysatoren), de elektrificatie van voertuigen (materialen voor herlaadbare batterijen) en een efficiënt grondstoffengebruik, waarbij we erop toezien dat edel- en speciale metalen in ons kringloop-bedrijfsmodel worden gerecycleerd. Deze activiteiten zijn essentieel voor onze ambitie om de winst van Umicore tegen 2020 te verdubbelen.

B. BEOORDELING VAN VERWEZENLIJKINGEN EN TEKORTKOMINGEN VAN VISION 2015

Op het vlak van de duurzaamheidsprestaties kon Vision 2015 positieve resultaten voorleggen. In het domein van het milieu realiseerden we aanzienlijke verbeteringen van de CO2-uitstoot en de metaalemissies in water en lucht, beter dan de doelstellingen voor deze drie aspecten.

We boekten ook vooruitgang in de personeelsontwikkeling en de relaties met belanghebbenden. Tegen 2015 kreeg de grote meerderheid van onze werknemers een jaarlijkse evaluatie en een ontwikkelingsplan. De blootstellingsniveaus van onze werknemers aan diverse metalen werden nog verder teruggedrongen. Onze volgende personeelsenquête is gepland voor 2018.

Wat de duurzame bevoorrading betreft, hebben we voortgebouwd op onze reputatie als pionier in dit domein, met de invoering van ons Charter voor Duurzame Aankopen en de certificering van het conflictvrije karakter van onze activiteiten.

Alleen op het vlak van de veiligheid was de prestatie niet bevredigend. We hadden ons ertoe geëngageerd om tegen 2015 een ongevalvrije onderneming te worden. Hoewel onze veiligheidsprestaties verbeterd zijn, hebben we deze doelstelling niet gehaald.

De uitdaging voor Horizon 2020 is de geboekte vooruitgang te handhaven, te blijven focussen op aspecten zoals de veiligheid, waar we onze doelstellingen niet konden waarmaken, en doelstellingen te formuleren waarmee Umicore haar concurrentiepositie verbetert. Namelijk:

SDE VERWEZENLIJKINGEN HANDHAVEN in koolstof- en metaalemissies, voorkeurswerkgever en relaties met belanghebbenden. Hoewel we voor deze thema's geen nieuwe doelstellingen vastleggen, blijven we de impact en prestaties meten en rapporteren voor zover dat uit een materieel oogpunt relevant is.

DE VERBETERING van de veiligheid en de blootstelling op het werk. We blijven streven naar nul ongevallen en nul overschrijdingen.

DE CONCURRENTIEVOORSPRONG VEILIGSTELLEN door middel van een duurzame bevoorrading. Dankzij de implementatie van het Charter voor Duurzame Aankopen heeft Umicore een reputatie van ethische bevoorrading ontwikkeld. Deze aanpak ligt in lijn met de waarden en ethiek van Umicore maar heeft een kostprijs die de klanten slechts geleidelijk aan aanvaarden. Met Horizon 2020 wil Umicore de duurzame bevoorrading als hefboom gebruiken om een concurrentievoordeel te scheppen.

2. IDENTIFICATIE EN SELECTIE VAN RELEVANTE THEMA'S VOOR HORIZON 2020

A. MATERIALITEITSONDERZOEK

Met de activiteiten rond schone lucht, de elektrificatie van voertuigen en recycling als belangrijkste hefbomen voor de groei van Umicore, hebben we andere onderwerpen gezocht die van materieel belang zijn voor onze business units en onze voornaamste groepen van belanghebbenden (zie pagina's 54-57).

Naast de eerste op de lessen uit Vision 2015 gebaseerde lijst van materiële thema's werden andere potentiële ontwerpen geïdentificeerd, dankzij de directe feedback van de belanghebbenden, met inbegrip van de bevindingen van de jaarlijkse interne risicobeoordeling, de resultaten van de People Survey 2014 bij alle werknemers, de gegevens uit de implementatie van de APStool (Assessment of Product and services Sustainability) van Umicore tussen 2012 en 2015, en rechtstreekse vragen van klanten aan Umicore of haar business units.

Op bedrijfsniveau hebben we vervolgens relevante thema's bij bedrijven uit onze peergroep en bij klanten gescreend, evenals potentieel relevante thema's die door internationale bedrijfsgroepen, onderzoeksgroepen en media worden besproken.

B. OPSTELLEN EN TESTEN VAN EEN MATRIX

Alle thema's die tijdens dit relevantieonderzoek naar voren kwamen, werden gebruikt om een ontwerp van een materialiteitsmatrix op te stellen. Een projectteam beoordeelde de relevantie van deze onderwerpen voor Umicore en besprak ze met de teams van EHS en HR corporate. De voorlopige matrix met ongeveer 65 onderwerpen werd voor verdere verfijning voorgelegd aan de managementteams van de business units.

Op basis van de feedback werd een herziene versie van de relevantiematrix voor de Umicore Group samengesteld met thema's uit het hoogste kwartiel. Deze 25 thema's vormden de basis van de materialiteitstest. Ze werden gemakshalve in vijf referentiecategorieën verdeeld: Bevoorrading, Producten, Operationele uitmuntendheid, Personeelszaken, Gezondheid en veiligheid.

De lijst van relevante onderwerpen werd vervolgens getest met een online enquête die naar 48 belanghebbenden werd gestuurd. Deze belanghebbenden – investeerders, klanten en werknemers – rangschikten de thema's.

3. DEFINITIE VAN DOELSTELLINGEN EN REIKWIJDTE VAN HET RAPPORT

Op basis van de resultaten van de twee eerste fasen hebben we de reikwijdte van de doelstellingen voor Horizon 2020 bepaald. We hebben onze doelstellingen in vier hoofdthema's ondergebracht. Drie thema's van Vision 2015 bleven behouden: Economische prestaties, Eco-efficiëntie en Aantrekkelijke werkplek. Het vroegere hoofdthema Relaties met belanghebbenden werd daarentegen vervangen door Waardeketen en Maatschappij. Zo beklemtonen we onze ambitie van een meer holistische kijk op de aanwezigheid van Umicore in, en haar impact op de algemene waardeketen. Dit is de belangrijkste focus van Umicore tot 2020.

In de aanloop naar de definitie van de doelstellingen met betrekking tot milieu, waardeketen en op sociaal vlak van Horizon 2020 werd met het management van elke businessunit een gestructureerde dialoog gevoerd om na te gaan welke sociale en milieuthema's een groter concurrentievoordeel kunnen opleveren. Om de uitlijning met de externe verwachtingen te verzekeren, hielden we ook een online enquête bij de belanghebbenden. In februari 2016 werden de doelstellingen door het Directiecomité besproken en goedgekeurd.

We identificeerden ook enkele thema's die Umicore en haar belanghebbenden met het oog op het management belangrijk vinden en die deel moeten blijven uitmaken van het rapport, ook al behoren ze niet tot een specifieke doelstelling van Horizon 2020. De CO2-uitstoot is daar een voorbeeld van. In onze evaluatie van Vision 2015 stelden we vast dat het absolute niveau van onze CO2-uitstoot volledig afhankelijk is van de energiemix van de landen waar we actief zijn. Dit maakt het onmogelijk een specifieke doelstelling inzake CO2-uitstootvermindering na te streven. We kiezen daarom liever voor het nastreven van energie-, operationele en materiaalefficiëntie. Veel belanghebbenden verwachten van Umicore echter een rapportering over de CO2-uitstoot; daarom blijven deze gegevens deel uitmaken van het verslag.

De doelstellingen van Horizon 2020 zijn als volgt:

Andere thema's die in de beoordeling van de materialiteit door minstens één groep van belanghebbenden relevant werden genoemd maar die geen specifieke doelstelling van Horizon 2020 vormen (bijv. CO2-uitstoot of metaalemissies), worden besproken in het hoofdstuk 'Verklaringen' van het rapport.

4. VALIDATIE DOOR HET DIRECTIECOMITÉ

De matrix en zijn vertaling in specifieke milieu-, waardeketen- en sociale doelstellingen werden in februari 2016 goedgekeurd door het Directiecomité. De economische doelstellingen en de groeiambities werden al in 2015 gevalideerd. Wij geloven dan ook dat de doelstellingen van Horizon 2020 en de informatie die we in dit document rapporteren de externe vereisten en onze eigen interne behoeften evenwichtig weerspiegelen en een adequate beoordeling van onze prestaties mogelijk maken.

5. UPDATES 2017

Na de evaluatie van 2017 bevestigde de Raad van Bestuur dat Operationele uitmuntendheid, Bevoorrading, Producten, Personeelszaken en Gezondheid en Veiligheid de materiële thema's van Umicore 's blijven. Wij blijven onze doelstellingen van Horizon 2020 en de bijbehorende materialiteit nastreven bij het bepalen van de inhoud en de informatie in dit verslag.

MANAGEMENTAANPAK Managementaanpak

ALGEMENE MANAGEMENTAANPAK

De Umicore Way is de hoeksteen van alles wat wij bij Umicore doen. Wij geloven dat materialen een cruciaal element zijn voor de bevordering van de vooruitgang van de mensheid, dat ze centraal staan in het leven van vandaag en de toekomstige welvaartschepping zullen blijven bevorderen. Wij geloven dat metaalgerelateerde materialen een vitale rol kunnen spelen, aangezien ze efficiënt en tot in het oneindige kunnen worden gerecycleerd en dus aan de basis van duurzame producten en diensten liggen. Wij willen dat Umicore een leider is in de levering en de creatie van op materialen gebaseerde oplossingen, om bij te dragen aan fundamentele verbeteringen van de levenskwaliteit. De overkoepelende principes van onze missie "Materialen voor een beter leven" zijn:

DOELSTELLINGEN EN PRESTATIES 2016-2020

The Umicore Way beschrijft onze waarden, de manier waarop wij onze strategische doelstellingen willen bereiken en onze algemene inzet voor de principes van duurzame ontwikkeling. De economische groeiambities van onze strategie Horizon 2020 zijn gekoppeld aan de megatrends van grondstoffenschaarste, schone lucht en elektrische voertuigen. Onze sociale en milieudoelstellingen zijn in drie thema's ondergebracht: Aantrekkelijke werkplek, Eco-efficiëntie en Waardeketen en maatschappij. Deze doelstellingen weerspiegelen onze operationele uitmuntendheid en de aspecten van onze producten en diensten die wij verder kunnen verbeteren om duurzaamheid in een groter concurrentievoordeel te transformeren.

De ondersteunende componenten van onze strategie Horizon 2020 (zie Materialiteit, pagina 64) die in dit hoofdstuk worden beschreven, zoals beleid, verantwoordelijkheden en evaluatie, verzekeren een nauwlettend toezicht op onze economische, ecologische en sociale prestaties.

BELEID

The Umicore Way wordt aangevuld met gedetailleerde bedrijfscodes, zoals:

  • de Gedragscode, een volledig kader voor ethische zakelijke praktijken;
  • het Corporate Governance Charter, dat onze managementfilosofie en governanceprincipes uiteenzet;
  • het Charter voor duurzame aankopen, dat onze inzet beschrijft om de bevoorradingsketen uit te lijnen op onze eigen waarden en praktijken; en
  • een groot aantal interne beleidsregels ter ondersteuning van onze visie en waarden, zoals Veiligheid, Mensenrechten en Arbeidsomstandigheden, Opleiding en Ontwikkeling, Donaties en Sponsoring.

VERANTWOORDELIJKHEDEN

De eindverantwoordelijkheid voor alle aspecten van de werking van Umicore ligt bij het Directiecomité. De brede duurzaamheidsaanpak wordt gestuurd door een interdepartementaal team met vertegenwoordigers van Milieu, Gezondheid en veiligheid (EHS), Personeelszaken (HR), Financiën en Aankoop en transport. Dit team moet ervoor zorgen dat de duurzaamheidsdoelstellingen worden ontwikkeld en goedgekeurd, terwijl het business units begeleidt in hun inspanningen om eraan bij te dragen. Op business groep niveau vallen de economische / financiële, ecologische en sociale prestaties onder de verantwoordelijkheid van de Executive Vice President van de entiteit. Op het niveau van de business units is het hoofd van de business unit verantwoordelijk voor deze aspecten. Op het niveau van de sites is de sitemanager verantwoordelijk voor de economische, sociale en ecologische prestaties van de site.

TOEZICHT, EVALUATIE EN CONTINUE VERBETERING

Corporate EHS en Corporate HR hebben gedetailleerde technische begeleidingsnota's opgesteld voor de business units en de sites, om een gezamenlijk begrip van de concepten, definities, rollen en verantwoordelijkheden te verzekeren. Elk jaar worden regelmatig workshops en vergaderingen georganiseerd op verschillende niveaus van de organisatie om best practices uit te wisselen.

De vooruitgang naar onze doelstellingen wordt jaarlijks gemeten met een aantal KPI's die worden gerapporteerd via een gegevensbeheersysteem van de groep. De gegevens worden verzameld en gerapporteerd op het relevante entiteitsniveau: site, business unit of business groep. Voor de werking van Umicore relevante en belangrijke sociale en ecologische prestatie-indicatoren worden eveneens gemeten en gerapporteerd. Corporate EHS, Corporate HR en Corporate Finance voegen de prestaties van de business units samen op groepsniveau om de algemene vooruitgang van Umicore naar de doelstellingen van Horizon 2020 te beoordelen.

De verificatie ter plekke van de sociale en ecologische prestaties en van de vooruitgang naar de doelstellingen gebeurt intern. Daarnaast gebruikt Umicore een assurance provider om haar sociale en ecologische data te controleren. Deze controle wordt sinds 2011 door PricewaterhouseCoopers (PwC) verzorgd. PwC evalueert de volledigheid en betrouwbaarheid van de gerapporteerde gegevens, evenals de robuustheid van het geassocieerde gegevensbeheersysteem. Waar nodig worden de prestatie-indicatoren en rapporteringsprocessen herzien en bijgewerkt na elke assurance cycle, als onderdeel van een proces van continue verbetering.

MANAGEMENTAANPAK VAN DE ECONOMISCHE EN FINANCIËLE PRESTATIES

DOELSTELLINGEN EN PRESTATIES 2016-2020

Vertrekkend van de geldigheidsanalyse van de voor de strategie Vision 2015 van Umicore relevante megatrends, hebben wij specifieke groeidomeinen geïdentificeerd waarin Umicore kan bijdragen aan de oplossing van bepaalde maatschappelijke en milieuproblemen. Deze groeidomeinen vormen de basis van de strategie Horizon 2020 en zullen Umicore naar verwachting in staat stellen haar recurrente EBIT tussen 2014 en 2020 te verdubbelen.

OPERATIONELE OPBRENGSTEN

Umicore wil economische waarde genereren via haar bestaande activiteiten en eventuele overnames of organische groeiinitiatieven in lijn met onze strategie Horizon 2020. Dit impliceert het genereren van een rendement op ingezet kapitaal (recurrente bedrijfswinst vóór belastingen / gemiddeld ingezet kapitaal voor de periode) groter dan de algemene kapitaalkosten vóór belastingen. Deze kapitaalkosten kunnen van tijd tot tijd variëren volgens ons risicoprofiel en de toestand van de obligatie- en aandelenmarkten in de wereld. Onze strategie Horizon 2020 mikt op een rendement op ingezet kapitaal (ROCE) van meer dan 15%.

Investeringen worden geval tot geval beoordeeld: overnames worden verwacht winstgevend te zijn in een vroege fase van hun integratie en kort daarna de waarde te verhogen. Gelijkaardige criteria bestaan voor organische investeringen, hoewel het nastreven van groei op langere termijn altijd een langere visie op de verwachte opbrengsten vereist.

In termen van de operationele prestaties ligt de nadruk op het ROCE. We werken met edele en andere zeldzame metalen en hebben bijgevolg een relatief hoge werkkapitaalintensiteit. Daarom wordt het management gestimuleerd om de prestaties te optimaliseren, uit het oogpunt van zowel de winst als de minimalisering van het ingezette kapitaal.

MANAGEMENTAANPAK

AANDEELHOUDERSRENDEMENT

Umicore streeft naar waardeschepping voor haar aandeelhouders. We bereiken dit door een krachtige strategie te ontwikkelen, en hebben een solide staat van dienst in de realisatie van onze strategische doelstellingen. Wij willen onze bestaande activiteiten doen groeien, terwijl we dankzij innovatieve technologieën sterke leidersposities behouden of vestigen (zie verder). Het aandeelhoudersrendement hangt af van de koers van het Umicore-aandeel en wordt gesteund door de uitbetaling van dividenden. Umicore keert een stabiel of geleidelijk stijgend dividend uit. We kunnen de aandeelhouders ook van tijd tot tijd op andere manieren geld uitkeren, bijvoorbeeld door de inkoop of vernietiging van eigen aandelen.

FINANCIËLE STERKTE

Umicore wil haar business veiligstellen door middel van een gezond financieel management en een sterke balans. We hebben geen vast doel voor onze schuldenlast, maar willen altijd een "investment grade"-status behouden. We streven ook naar een gezond evenwicht tussen korte- en langere termijnschuld en tussen schuld aan vaste en variabele rentevoeten. Dankzij deze benadering, gekoppeld aan een sterke kasstroomgeneratie, kunnen we het overgrote deel van onze groei-initiatieven zelf financieren.

ONDERZOEK EN ONTWIKKELING

Als materiaaltechnologiegroep hangen het toekomstige succes en de duurzaamheid van ons bedrijf af van ons vermogen om innovatieve producten en diensten te ontwikkelen en met succes op de markt te brengen. Wij investeren voortdurend in onderzoek en ontwikkeling (R&D) en besteden gemiddeld elk jaar 5% tot 7% van de inkomsten aan R&D.

MARKTAANWEZIGHEID

In het kader van onze Horizon 2020-strategie wil Umicore marktleidersposities behouden in recyclage en materialen voor schone mobiliteit. De aard van onze activiteit, namelijk producten voor uiterst specifieke toepassingen, betekent dat onze aanwezigheid in een land of regio geen significant onderdeel vormt van de economie van dat land of die regio. Onze activiteit is wereldwijd van aard, met 51 productiesites in 22 landen.

BELEID

Onze aanpak van het financieel en economisch management vloeit voort uit onze visie, waarden en organisatorische principes, zoals The Umicore Way ze beschrijft. Specifieke interne beleidslijnen werden ontwikkeld voor de benadering door het bedrijf van specifieke financiële en economische aspecten, zoals: Dividend, Financiering en Investering, Verrekenprijzen, Kredietbeheer, Hedging, Investeringsuitgave en Fusies en Overnames.

VERANTWOORDELIJKHEID

De Chief Executive Officer is verantwoordelijk voor de algemene economische en financiële prestaties van Umicore, terwijl elke Executive Vice President verantwoordelijk is voor de financiële prestaties van zijn/haar business groep. De Chief Technology Officer en zijn/haar organisatie houden toezicht op de technologieportfolio van de groep en de algemene R&D-activiteiten. Op het niveau van de business units is het hoofd van de business unit verantwoordelijk voor de operationele en financiële prestaties van de business unit. De Chief Financial Officer houdt algemeen toezicht op de financiële en economische prestaties van Umicore en wordt ondersteund door een Corporate Finance-team met specifieke expertisecentra voor aspecten zoals belastingen, liquiditeitsbeheer, boekhouding en controle en de interne controleomgeving. Op het niveau van de business units zijn de financiële controleurs verantwoordelijk voor het beheer van de financiële en rapporteringsaspecten van de business unit.

68

MANAGEMENTAANPAK WAT BETREFT MILIEUBEHEER

DOELSTELLINGEN EN PRESTATIES 2016-2020

In The Umicore Way verbindt Umicore zich tot de doorlopende verbetering van haar milieuprestaties. Als materiaaltechnologiebedrijf hebben wij de energie-efficiëntie en de vermindering van de metaalemissies als kerndoelen van onze strategie Horizon 2020 gekozen. Deze doelstellingen vertegenwoordigen de belangrijkste milieuaspecten van ons bedrijf en ook de aspecten die het belangrijkst zijn voor onze verschillende belanghebbenden (zie Materialiteit, pagina 64). De prestatiebeoordeling van de energie-efficiëntie wordt gerapporteerd in het hoofdstuk Eco-efficiëntie op pagina's 30-31.

Hoewel de milieudoelstellingen van Umicore tot 2020 focussen op energie-efficiëntie en de vermindering van de metaalemissies, vinden we het even belangrijk om de prestaties van onze organisatie met betrekking tot andere milieuaspecten doorlopend te volgen, te controleren en te rapporteren. We doen dat met de meetinstrumenten die we al in onze Algemene Managementaanpak hebben beschreven. Aan de hand van deze indicatoren kunnen we nagaan hoe goed we voortbouwen op de verwezenlijkingen van Vision 2015 op het gebied van milieuprestaties. Deze onderliggende prestatie-indicatoren worden gedetailleerd beschreven in de Milieuverklaringen en omvatten:

De volgende specifieke managementaanpak geldt voor zowel de materiële onderwerpen als de onderliggende prestatie-indicatoren.

BELEID

Onze aanpak van het milieubeheer vloeit voort uit de visie, waarden en organisatorische principes van The Umicore Way. Een interne EHS-begeleidingsnota voor de Groep detailleert de benadering van de meting en rapportering voor elke relevante milieu-indicator. In de periode 2011-2015 werd in de gehele Groep een specifiek intern beleid inzake energie-efficiëntie geïmplementeerd, dat op de sites en in de business units een sterk bewustzijn en een grote inzet gecreëerd heeft voor het streven naar een continue verbetering van de energie-efficiëntie. Daarnaast heeft Umicore alle initiatieven van de business units voor een versterking van het recyclagepotentieel aangemoedigd. Op wereldwijde schaal beperkt de recyclage van metalen de milieu-impact van de verwerving en transformatie van metalen in producten.

VERANTWOORDELIJKHEID

Het Directiecomité is verantwoordelijk voor de milieuprestaties en de aansprakelijkheid voor de impact van Umicore. In het Directiecomité is de Chief Counsel Executive Vice President voor Milieu, Gezondheid en Veiligheid, Bedrijfsbeveiliging en Interne Audit verantwoordelijk voor de milieuaspecten, met ondersteuning van de Senior Vice President Milieu, Gezondheid en Veiligheid. De Executive Vice Presidents staan in voor de algemene milieuprestaties van hun business groep. Op het niveau van de business units is het hoofd van de business unit verantwoordelijk voor de algemene milieuprestaties. De algemeen directeur van elke site heeft een soortgelijke verantwoordelijkheid op het niveau van de site.

GRENS

De energie-efficiëntie en de onderliggende prestatie-indicatoren helpen om onze milieu-impact te verlagen, bijvoorbeeld dankzij een verwachte beperking van onze koolstofvoetafdruk en van de metaalemissies in de lucht en het water.

69

MANAGEMENTAANPAK WAT BETREFT SOCIALE PRESTATIES

DOELSTELLINGEN EN PRESTATIES 2016-2020

Zoals uiteengezet in The Umicore Way, streven we ernaar een aantrekkelijke werkgever te zijn voor zowel huidige als potentiële werknemers en willen we handelen en werken volgens de verwachtingen van de maatschappij. In de context van onze strategie Horizon 2020 hebben we drie sociale doelstellingen bepaald: het aantal ongevallen met werkverlet tot nul herleiden, de blootstelling aan bepaalde metalen op het werk verder beperken en onze diversiteit, het aantrekken en behouden van talent en de inzetbaarheid vergroten. We hebben ook doelstellingen die betrekking hebben op onze bredere sociale impact. Ze zijn te vinden in onze Managementaanpak wat betreft waardeketen en maatschappij, pagina 70.

Deze doelstellingen werden in de materialiteitsanalyse door zowel interne als externe belanghebbenden als materiële onderwerpen gedefinieerd. Talentbeheer is cruciaal om de gewenste groei van ons bedrijf te realiseren. Het aantrekken, ontwikkelen en behouden van talent op competitieve arbeidsmarkten ondersteunt de business units in hun groeiplannen. Bovendien zijn wij ervan overtuigd dat de vergroting van de diversiteit van ons personeelsbestand niet alleen in lijn ligt met de verwachtingen van de maatschappij, maar ook zal bijdragen aan onze kansen op succes. In de context van een verouderende bevolking en de noodzaak van langere loopbanen, voeren wij ook programma's in om de inzetbaarheid van onze werknemers te verhogen. De prestatiebeoordeling van deze materiële onderwerpen, waaronder nul ongevallen en de beperking van de blootstelling op het werk, komt aan bod in de sectie Aantrekkelijke werkplek op pagina's 33-34.

Hoewel de sociale doelstellingen van Umicore tot 2020 bijzondere aandacht krijgen, vinden wij het even belangrijk om de sociale prestaties van onze organisatie in andere domeinen te volgen, te controleren en te rapporteren. We doen dat met de meetinstrumenten die we al in onze Algemene managementaanpak hebben beschreven. Deze onderliggende prestatie-indicatoren worden uiteengezet in de sectie Sociale verklaringen en omvatten:

  • Toezicht op de demografie van het personeelsbestand, pagina's 191-194
  • Toezicht op mensenrechten, naleving en risico's, pagina 196
  • Toezicht op de gezondheidsaspecten van de werknemers, naast de blootstelling aan metalen, pagina's 197-199.
  • Toezicht op de veiligheid van de onderaannemers, pagina's 199-201

De volgende specifieke managementaanpak geldt voor zowel de materiële onderwerpen als de onderliggende prestatie-indicatoren.

BELEID

Onze aanpak van de sociale aspecten vloeit voort uit de visie, waarden en organisatorische principes van The Umicore Way. Een interne begeleidingsnota over de sociale rapportering voor de Groep vormt een uitgebreide leidraad voor de meting en rapportering van de sociale prestaties. We hebben specifieke interne beleidslijnen ontwikkeld om bepaalde elementen van onze benadering van het sociaal bestuur te kaderen, waaronder Veiligheid, Mensenrechten, Arbeidsomstandigheden en Opleiding en ontwikkeling. Daarnaast heeft Umicore een Global Framework Agreement on Sustainable Development gesloten met internationale vakbonden.

VERANTWOORDELIJKHEID

De verantwoordelijkheid voor de sociale prestaties en impact van Umicore ligt bij het Directiecomité. In het Directiecomité is de CEO verantwoordelijk voor het toezicht op de HR-zaken van Umicore en wordt hij ondersteund door de Senior Vice President Personeelszaken. De Executive Vice Presidents staan in voor de sociale aspecten van hun segment. Op het niveau van de business units is het hoofd van de business unit verantwoordelijk voor de algemene sociale prestaties. De algemeen directeur van elke site heeft een soortgelijke verantwoordelijkheid op het niveau van de site. Er bestaat een regionale HR-organisatie die de sociale aspecten op regionaal en nationaal niveau beheert en de businessunits een structurele ondersteuning biedt voor alle aspecten van het HR-management.

GRENS

De sociale prestaties en de onderliggende prestatie-indicatoren hebben een directe impact op het personeel van Umicore (meer engagement en welzijn op alle niveaus en de juiste vaardigheden aantrekken en behouden).

MANAGEMENTAANPAK

70

MANAGEMENTAANPAK WAT BETREFT WAARDEKETEN EN MAATSCHAPPIJ DOELSTELLINGEN EN PRESTATIES 2016-2020

De relatie tussen leveranciers en klanten is een essentieel element voor de totstandkoming van financiële en economische waarde en speelt een sleutelrol in de promotie van sociale en ecologische best practices. The Umicore Way behandelt ook de relaties met onze verschillende belanghebbenden.

De doelstellingen voor de waardeketen en maatschappij dekken de aanwezigheid van Umicore en onze impact upstream bij de leveranciers en downstream met de bijdrage van onze producten en diensten aan een beter leven. De prestatiebeoordeling van deze materiële onderwerpen komt aan bod in het hoofdstuk Waardeketen en maatschappij op pagina's 27-28.

Hoewel de doelstellingen van Umicore voor de waardeketen en de maatschappij een bijzondere aandacht krijgen tot 2020, vinden we het even belangrijk om de relatie van onze organisatie met alle andere belanghebbenden voortdurend te volgen, te controleren en te rapporteren. Informatie over onze groepen van belanghebbenden is opgenomen in de sectie Relaties met belanghebbenden, pagina's 54 tot 57. Daarnaast rapporteren we over de volgende onderwerpen in de sectie Waardeketen van dit verslag:

De volgende specifieke managementaanpak geldt voor zowel de materiële onderwerpen als de onderliggende prestatie-indicatoren.

BELEID

Onze benadering van de betrokkenheid van belanghebbenden vloeit voort uit de visie, waarden en organisatorische principes van The Umicore Way. We hebben specifieke charters/beleidslijnen ontwikkeld om specifieke elementen van onze benadering van de betrokkenheid van de belanghebbenden te kaderen, zoals het Charter voor Duurzame Aankopen, het Beleid inzake Conflictmineralen, het Beleid inzake Mensenrechten en Arbeidsomstandigheden en het Beleid inzake Externe Communicatie.

VERANTWOORDELIJKHEID

Onze aanwezigheid en impact, zowel upstream als downstream, is gebaseerd op een bedrijfsspecifieke aanpak waarbij alle business units hun respectievelijke leveranciers, klanten en belanghebbenden moeten identificeren en banden met hen moet ontwikkelen. Daarnaast komt een team met leden uit verschillende afdelingen, waaronder Corporate EHS, Corporate HR, Groepscommunicatie, Corporate Finance en Aankoop en transport regelmatig samen om de algemene verwachtingen van de belanghebbenden in kaart te brengen en, wanneer nodig, een dialoog te voeren met interne of externe belanghebbenden.

GRENS

Het thema waardeketen en maatschappij focust op de potentiële impact op de maatschappij van onze activiteiten, producten en diensten. In de rapportering worden alle entiteiten in aanmerking genomen. Hoewel we in de eerste plaats focussen op onze activiteiten die rechtstreeks verband houden met schone mobiliteit en recyclage, worden andere op leveranciers, klanten of de maatschappij gerichte initiatieven gevolgd en gepast gerapporteerd, hetzij via communicatie zoals dit jaarverslag, hetzij via andere specifieke communicatiekanalen.

VERSLAG DEUGDELIJK BESTUUR Inhoud

VERSLAG DEUGDELIJK BESTUUR

G1 Context deugdelijk bestuur 72
G2 Vennootschapsstructuur 72
G3 Aandeelhouders 73
G4 Raad van Bestuur 74
G5 Directiecomité 76
G6 Relevante informatie in geval van een overnamebod 76
G7 Belangenconflicten (artikel 523 – 524ter Wetboek
van vennootschappen)
77
G8 Commissaris 78
G9 Gedragscode 78
G10 Marktmisbruik en handel met voorkennis 78
G11 Naleving van de Belgische Corporate Governance Code 2009 78
REMUNERATIEVERSLAG
G12 Vergoeding van de raad van bestuur 79
G13 Vergoeding CEO en de leden van Directiecomité 82
G14 Bezit van aandelen en aandelenopties en transacties in 2017 86
G15 Wijzigingen aan de vergoeding sinds eind 2017 88

VERSLAG DEUGDELIJK BESTUUR Verslag deugdelijk bestuur

G1 CONTEXT DEUGDELIJK BESTUUR

Umicore heeft de Belgische Corporate Governance Code 2009 aangenomen als haar referentiecode.

De Engelstalige, Nederlandstalige en Franstalige versie van deze Code kunnen geraadpleegd worden op de website van de Commissie Corporate Governance.

Het Corporate Governance Charter geeft een gedetailleerde beschrijving van de bestuursstructuur van de Vennootschap en de beleidslijnen en procedures van de Umicore groep. Het Charter is beschikbaar op de website van Umicore of kan op verzoek verkregen worden bij het Group Communications departement van Umicore.

Umicore heeft haar beleidsverklaring, waarden en organisatorische basisfilosofie uiteengezet in een document met de titel "The Umicore Way". Dit document licht toe hoe Umicore haar relaties met haar klanten, aandeelhouders, werknemers en de samenleving ziet. Het wordt verder aangevuld door gedetailleerde interne codes en beleidslijnen, waarvan de Gedragscode (zie G9) de belangrijkste is.

Wat de organisatiefilosofie betreft, opteert Umicore voor een decentralisatie en een ruime autonomie voor alle business units. De business units zijn op hun beurt dan weer verantwoordelijk voor hun eigen bijdrage tot de waardencreatie voor de groep en voor het vasthouden aan de strategische oriëntaties, de beleidslijnen, de normen en de duurzaamheidbenadering van de groep.

In deze context heerst bij Umicore de overtuiging dat een goede corporate governance structuur een noodzakelijke voorwaarde is voor haar succes op lange termijn. Dit veronderstelt een doelmatig besluitvormingsproces dat steunt op een duidelijke toewijzing van verantwoordelijkheden. Hierdoor wordt een optimaal evenwicht betracht tussen een cultuur van ondernemerschap op het niveau van de business units enerzijds en doeltreffende sturing- en toezichtprocessen anderzijds. Het Corporate Governance Charter gaat dieper in op de verantwoordelijkheden van de aandeelhouders, de raad van bestuur, de CEO en het directiecomité, alsook de specifieke rol van het auditcomité en het benoemings- en remuneratiecomité. Dit overzicht bevat informatie over onderwerpen van deugdelijk bestuur die hoofdzakelijk betrekking hebben op het boekjaar 2017.

G2 VENNOOTSCHAPSSTRUCTUUR

De raad van bestuur is het hoogste beslissingsorgaan van Umicore, behalve voor die materies die op grond van het Wetboek van vennootschappen of de statuten van Umicore voorbehouden zijn aan de algemene vergadering van aandeelhouders. De raad van bestuur wordt bijgestaan door een auditcomité en een benoemings- en remuneratiecomité. Het dagelijks bestuur van Umicore is toevertrouwd aan de CEO, die tevens voorzitter is van het directiecomité. Het directiecomité is verantwoordelijk voor de uitwerking van de algemene strategie van Umicore en de voorlegging ervan aan de raad van bestuur voor bespreking en goedkeuring. Het is eveneens verantwoordelijk voor de implementatie van die strategie en voor het verzekeren van een effectief toezicht op de business units en corporate functies. Het directiecomité staat ook in voor het screenen van de verschillende risico's en opportuniteiten waarmee Umicore op korte, middellange en lange termijn geconfronteerd kan worden (zie hoofdstuk Risicobeheer) en zorgt voor de aanwezigheid van systemen om die te beheren. Het directiecomité is collegiaal verantwoordelijk voor het bepalen en toepassen van de strategie voor duurzame ontwikkeling van Umicore.

Umicore is georganiseerd in business groups die op hun beurt bestaan uit business units met gemeenschappelijke kenmerken inzake producten, technologieën en afzetmarkten. Sommige business units zijn verder onderverdeeld in marktgerichte business lines. Als ondersteunende structuur op het niveau van de groep beschikt Umicore over regionale bestuursplatformen in China, Zuid-Amerika, Japan en Noord-Amerika. De hoofdzetel van Umicore is gevestigd in België. Die zetel biedt een aantal algemene en ondersteunende functies op het gebied van financiën, human resources, interne audit, juridische en fiscale zaken, externe relaties en relaties met de beleggers.

73

G3 AANDEELHOUDERS

3.1 AANDELEN IN OMLOOP – KAPITAALSTRUCTUUR

Op 31 december 2017 waren er 224.000.000 Umicore-aandelen in omloop, vergeleken met 112.000.000 op 31 december 2016. Deze stijging is het gevolg van de door de buitengewone algemene vergadering op 7 september 2017 goedgekeurde aandelensplitsing, waarbij elk bestaand aandeel in twee nieuwe aandelen werd gesplitst per 16 oktober 2017. Alle hieronder vermelde aandelenaantallen zijn berekend op basis van de situatie na de aandelensplitsing.

De identiteit van de aandeelhouders die per 31 december 2017 een belang van 3% of meer hadden aangegeven, kan u vinden in de rubriek 'beknopte jaarrekening van de moederonderneming' (pg. 174).

Eveneens op 31 december 2017 bezat Umicore 4.505.567 eigen aandelen, hetzij 2,01% van het kapitaal. Informatie over de door de aandeelhouders aan Umicore verleende machtiging om eigen aandelen in te kopen, alsook de stand van zaken inzake deze inkopen kan u vinden in het Corporate Governance Charter en op de website van Umicore.

Tijdens het jaar werden 1.507.676 eigen aandelen gebruikt in de context van de uitoefening van aandelenopties voor het personeel en werden 71.912 aandelen gebruikt voor toekenningen van aandelen, waarvan 10.312 aan de leden van de raad van bestuur, 54.800 aan de leden van het Directiecomité en 6.800 in het kader van de partiële omzetting in aandelen van de bonus van de CEO.

3.2 DIVIDENDBELEID EN UITKERING

Umicore streeft naar de uitbetaling van een stabiel of geleidelijk stijgend dividend. Er is geen vaste uitkeringsverhouding. Het dividend wordt door de raad van bestuur voorgesteld op de gewone algemene vergadering (of jaarvergadering) van aandeelhouders. Er zal geen dividend worden uitbetaald als dit de financiële stabiliteit van Umicore in gevaar zou brengen.

In 2017 heeft Umicore een brutodividend uitgekeerd van € 1,30 (€ 0,65 op basis van de situatie na de aandelensplitsing) per aandeel voor het boekjaar 2016. Dit is een verhoging met € 0,10 (of € 0,05 op basis van de situatie na de aandelensplitsing) in vergelijking tot het brutodividend dat in 2016 was uitgekeerd voor het boekjaar 2015.

In juli 2017 heeft de raad van bestuur, in overeenstemming met het dividendbeleid van Umicore, beslist tot de uitkering van een interimdividend ter waarde van 50% van het totale dividend dat voor het vorige boekjaar werd uitbetaald. Bijgevolg werd op 29 augustus 2017 een bruto interimdividend betaald van € 0,65 (€ 0,325 op basis van de situatie na de aandelensplitsing) per aandeel.

3.3 ALGEMENE VERGADERINGEN VAN AANDEELHOUDERS IN 2017

De jaarvergadering vond plaats op 25 april 2017. Op deze vergadering werden de klassieke besluiten goedgekeurd betreffende de jaarrekening, de bestemming van het resultaat alsook de kwijtingen voor de bestuurders en de commissaris voor hun respectieve mandaten in 2016. Op dezelfde algemene vergadering werden mevrouw Liat Ben-Zur en de heer Gérard Lamarche respectievelijk tot onafhankelijk bestuurder en tot bestuurder benoemd, beiden voor een termijn van drie jaar. Verder werd het mandaat van mevrouw Ines Kolmsee as onafhankelijk bestuurder voor drie jaar hernieuwd. De jaarvergadering keurde ook de vergoeding van de raad van bestuur voor 2017 goed. De gedetailleerde vergoeding die in 2017 aan de bestuurders werd betaald, kan geraadpleegd worden in het remuneratieverslag.

Eveneens op 25 april 2017 heeft een buitengewone algemene vergadering de machtiging hernieuwd aan de Vennootschap en haar rechtstreekse dochtervennootschappen om binnen de grens van 10% van het maatschappelijk kapitaal, Umicore aandelen te verwerven tegen een prijs per aandeel tussen € 2,00 en € 37,50 (aangepaste bedragen op basis van de situatie na de aandelensplitsing). Deze machtiging geldt tot en met 31 mei 2017.

Tenslotte werden op 7 september 2017 een bijzondere en een buitengewone algemene vergadering gehouden, waarbij twee clausules van controlewijziging werden goedgekeurd, evenals de splitsing van de bestaande aandelen in twee nieuwe aandelen per 16 oktober 2017, evenals de opheffing van een tijdelijke statutaire bepaling inzake fracties van aandelen en een wijziging van de datum van de jaarvergadering.

G4 RAAD VAN BESTUUR

4.1 SAMENSTELLING

De raad van bestuur, waarvan de leden worden benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders met een eenvoudige meerderheid van stemmen zonder aanwezigheidsvereiste moet uit minstens zes leden bestaan. De bestuurders mogen niet langer dan vier jaar zetelen. In de praktijk worden ze verkozen voor een hernieuwbare periode van drie jaar.

Bestuurders kunnen op elk moment worden ontslagen door de algemene vergadering, die beslist met een eenvoudige meerderheid van stemmen. Er is geen aanwezigheidsquorum voor het ontslag van bestuurders. De statuten bieden de raad van bestuur de mogelijkheid om bestuurders te coöpteren wanneer een plaats vrijkomt. De eerstvolgende algemene vergadering moet dan beslissen over de definitieve benoeming van de gecoöpteerde bestuurder. De nieuwe bestuurder vervolledigt de termijn van zijn of haar voorganger.

Op 31 december 2017 bestond de raad van bestuur uit tien leden: negen niet-uitvoerende bestuurders en één uitvoerend bestuurder.

Op dezelfde datum telde de raad van bestuur zes onafhankelijke bestuurders zoals bedoeld in artikel 526ter van het Wetboek van vennootschappen en bepaling 2.3 van de Belgische Corporate Governance Code 2009.

Drie van de tien leden van de raad van bestuur die in functie waren op 31 december 2017, zijn vrouwen. Umicore haalt dus het minimum vertegenwoordigingsniveau van één derde, zoals opgelegd door het Wetboek van vennootschappen, dat op 1 januari 2017 in werking is getreden.

De raad van bestuur verenigt een grote diversiteit aan competenties, vormingen en ervaringen, die samen bijdragen tot een efficiënte werking van de raad.

In de raad van bestuur, die tien leden telt, zetelen drie vrouwen en zijn zes nationaliteiten vertegenwoordigd. De geschetste diversiteit komt ook tot uiting op het vlak van de opleidingen/diploma's van de leden van de raad waaronder de volgende: ingenieur, rechten, economie, financiën en toegepaste taalkunde. De gecumuleerde sectoriële ervaringen van de leden van de raad dekken ook een brede waaier waaronder de volgende sectoren: auto-industrie, elektronica, chemie, metaal, energie, financiën en edelstenen. De raad van bestuur telt leden met ervaring in de privé sector evenals leden die vertrouwd zijn met de publieke sector; verder zijn er ook leden die ervaring hebben in de regio's waar Umicore actief is. De raad van bestuur als geheel bezit een flinke dosis ervaring voor het voeren van industriële activiteiten; hij telt negen CEO's van wie er vijf nog steeds in functie zijn. De raad van bestuur biedt tenslotte ook een collectieve ervaring op gebieden die rechtstreeks verband houden met de niet-financiële doelstellingen van Horizon 2020, zoals gezondheid en veiligheid, het aantrekken en behouden van talenten en verduurzaming van de bevoorradingsketen.

De samenstelling van de raad van bestuur onderging de volgende wijzigingen in 2017:

  • Mevrouw Liat Ben-Zur werd op de jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders van 25 april 2017 benoemd tot onafhankelijk bestuurder voor een periode van drie jaar;
  • De heer Gérard Lamarche werd op dezelfde jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders benoemd tot bestuurder, eveneens voor een termijn van drie jaar;
  • Het mandaat van de heer Jonathan Oppenheimer als bestuurder verstreek op 25 april 2017;
  • Het mandaat van mevrouw Barbara Kux als onafhankelijk bestuurder verstreek op 25 april 2017;
  • De heer Ian Gallienne nam ontslag als bestuurder per 25 april 2017.

4.2 VERGADERINGEN EN ONDERWERPEN

De raad van bestuur heeft zeven gewone vergaderingen gehouden in 2017, waarvan twee via conference call. De raad van bestuur nam ook één keer beslissingen bij eenparig schriftelijk besluit.

Onder meer de volgende onderwerpen werden door de raad van bestuur behandeld in 2017

  • financiële prestaties van de Umicore groep;
  • goedkeuring van de jaarlijkse en de halfjaarlijkse financiële rekeningen;
  • vaststelling van de statutaire en geconsolideerde jaarrekeningen, en goedkeuring van de statutaire en geconsolideerde jaarverslagen;

75

  • goedkeuring van de agenda en de bijeenroeping van een gewone, bijzondere en buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders;
  • investerings- en desinvesteringsprojecten;
  • financieringsmandaten;
  • EHS review, inclusief duurzame ontwikkeling;
  • verslagen van het audit comité;
  • strategische opportuniteiten en operationele uitdagingen;
  • business reviews en marktupdates;
  • M&A-projecten;
  • jaarlijks evaluatieproces van de CEO en de andere leden van het directiecomité;
  • opvolgingsplanning op het niveau van de raad van bestuur en het directiecomité;
  • opvolging van bepaalde geschillen;
  • uitkering van een interimdividend.

De raad van bestuur bezocht ook de Automotive Catalyst site van Onsan (Zuid-Korea) en de Rechargeable Battery Materials fabriek in Cheonan (Zuid-Korea).

4.3 EVALUATIE VAN DE RAAD VAN BESTUUR EN ZIJN COMITÉS

De voorzitter organiseert regelmatig evaluatieonderzoeken in verband met het functioneren van de raad van bestuur en zijn comités.

Het volgende evaluatieproces zal plaatsvinden tijdens het eerste semester van 2018, aan de hand van een evaluatieformulieren en/of discussiegesprekken op het niveau van de raad van bestuur.

4.4 AUDITCOMITÉ

De samenstelling van het auditcomité en de kwalificaties van zijn leden voldoen integraal aan de vereisten van artikel 526bis van het Wetboek van vennootschappen en aan de Belgische Corporate Governance Code 2009.

Het auditcomité bestaat uit drie niet-uitvoerende bestuurders, van wie er twee onafhankelijk zijn. Het wordt voorgezeten door mevrouw Ines Kolmsee.

De samenstelling van het auditcomité onderging één wijziging in 2017: de heer Mark Garrett werd door de heer Colin Hall vervangen per 29 juli 2017.

Alle leden van het auditcomité hebben een ruime ervaring op het gebied van boekhouding en audit, zoals uit hun curriculum blijkt.

Het comité hield vier vergaderingen in 2017. Naast de financiële rekeningen van 2016 en deze van het eerste halfjaar 2017, besprak het Comité de volgende onderwerpen: risk management, interne controle, IT strategie en niet-audit diensten van de commissaris van de Vennootschap. Het interne auditplan voor 2018 werd goedgekeurd. Tenslotte besprak het auditcomité eveneens het voorgestelde auditplan voor 2017-2019 in het licht van de hernieuwing van het mandaat van de commissaris.

4.5 BENOEMINGS- EN REMUNERATIECOMITÉ

Het benoemings- en remuneratiecomité bestaat uit drie niet-uitvoerende bestuurders, van wie er twee onafhankelijk zijn. Het comité wordt voorgezeten door de voorzitter van de raad van bestuur.

De samenstelling van het benoemings- en remuneratiecomité onderging één wijziging in 2017: mevrouw Barbara Kux werd vervangen door de heer Mark Garrett per 25 april 2017.

Het benoemings- en remuneratiecomité heeft twee keer vergaderd in 2017. Tijdens dezelfde periode besprak het comité het remuneratiebeleid voor de leden van de raad van bestuur, de leden van de comités van de raad van bestuur en die van het directiecomité, evenals de regels van de aandelen- en optieplannen die in 2017 werden aangeboden. Het comité besprak ook de opvolgingsplanning op het niveau van de raad van bestuur en het directiecomité.

G5 DIRECTIECOMITÉ

5.1 SAMENSTELLING

Het directiecomité beantwoordt aan de definitie van artikel 524bis van het Wetboek van vennootschappen.

Het directiecomité is samengesteld uit minstens vier leden. Het wordt voorgezeten door de CEO, die benoemd is door de raad van bestuur. De leden van het directiecomité worden door de raad van bestuur benoemd op voorstel van de CEO en op aanbeveling van het benoemings- en remuneratiecomité.

De samenstelling van het directiecomité bleef ongewijzigd in 2017.

OP 31 DECEMBER 2017 BESTOND HET DIRECTIECOMITÉ UIT ZEVEN LEDEN, INCLUSIEF DE CEO. 5.2 EVALUATIE

De prestaties van de leden van het directiecomité worden jaarlijks individueel beoordeeld door de CEO en besproken met het benoemings- en remuneratiecomité. De resultaten worden voorgelegd aan de raad van bestuur, die deze verder bespreekt.

De raad van bestuur komt tevens jaarlijks in een niet-uitvoerende sessie (d.w.z. zonder de CEO) samen om de prestaties van de CEO te bespreken en te beoordelen.

Deze evaluaties vonden plaats op 9 februari 2017.

G6 RELEVANTE INFORMATIE IN GEVAL VAN EEN OVERNAMEBOD

6.1 BEPERKINGEN VAN OVERDRACHT VAN EFFECTEN

De statuten van Umicore leggen geen beperkingen op voor de overdracht van aandelen of andere effecten.

Er zijn de Vennootschap tevens geen beperkingen bekend die door de wet worden opgelegd, behalve in het kader van de wetgeving inzake marktmisbruik en van de lock-up verplichtingen die het Wetboek van vennootschappen oplegt met betrekking tot sommige toekenningen van aandelen.

De opties op Umicore-aandelen die aan de CEO, de leden van het directiecomité en aangewezen Umicore-werknemers werden toegekend in uitvoering van verschillende Umicore-incentiveringprogramma's mogen niet onder levenden worden overgedragen.

6.2 HOUDERS VAN EFFECTEN MET BIJZONDERE ZEGGENSCHAPSRECHTEN

Er zijn geen houders van effecten met bijzondere zeggenschapsrechten.

6.3 BEPERKING VAN HET STEMRECHT

De statuten van Umicore leggen geen beperkingen op betreffende de uitoefening van stemrecht door de aandeelhouders, op voorwaarde dat de betrokken aandeelhouders tot de algemene vergadering werden toegelaten en hun rechten niet werden geschorst. De toelatingsvoorwaarden met betrekking tot de algemene vergaderingen worden beschreven in artikel 17 van de statuten. Luidens artikel 7 van de statuten worden de rechten verbonden aan aandelen die eigendom zijn van verschillende aandeelhouders geschorst tot er één persoon als eigenaar werd aangeduid tegenover de Vennootschap.

Voor zover de raad van bestuur bekend, waren geen van de aan Umicore aandelen verbonden stemrechten wettelijk geschorst op 31 december 2017, behalve deze met betrekking tot de 4.505.567 aandelen die op deze datum eigendom waren van de Vennootschap zelf (Artikel 622 §1 van het Wetboek van vennootschappen).

6.4 AANDELENPLANNEN VOOR WERKNEMERS WAARBIJ DE CONTROLERECHTEN NIET RECHTSTREEKS DOOR DE WERKNEMERS WORDEN UITGEOEFEND

Umicore heeft geen dergelijke aandelenplannen uitgegeven.

6.5 AANDEELHOUDERSOVEREENKOMSTEN

Voor zover de raad van bestuur bekend, zijn er geen aandeelhoudersovereenkomsten die kunnen leiden tot beperkingen van de overdracht van effecten en/of de uitoefening van stemrechten.

6.6 STATUTENWIJZIGINGEN

Behalve voor kapitaalverhogingen waartoe door de raad van bestuur worden beslist binnen de grenzen van het toegestaan kapitaal, is alleen een buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders bevoegd om de statuten van de Vennootschap te wijzigen. Een algemene vergadering mag alleen beslissen over statutenwijzigingen (zoals kapitaalverhogingen of -verminderingen, fusies, splitsingen en ontbindingen) wanneer minstens 50% van het geplaatste kapitaal vertegenwoordigd is. Als dit quorum niet

bereikt is, moet een nieuwe buitengewone algemene vergadering worden bijeengeroepen, die zal beraadslagen ongeacht het vertegenwoordigde deel van het geplaatste kapitaal. In principe worden statutenwijzigingen enkel aangenomen als ze 75% van de stemmen hebben verkregen. Het Wetboek van vennootschappen voorziet strengere meerderheidsvereisten in specifieke gevallen, zoals de wijziging van het doel of de vorm van de vennootschap.

De statuten van de Vennootschap werden éénmaal gewijzigd in 2017, naar aanleiding van de buitengewone algemene vergadering de dato 7 september 2017, waarbij een aandelensplitsing, de opheffing van tijdelijke bepalingen inzake fracties van aandelen en een wijziging van de datum van de jaarvergadering werden goedgekeurd.

6.7 TOEGESTAAN KAPITAAL – INKOOP VAN EIGEN AANDELEN

Het kapitaal van de Vennootschap kan worden verhoogd op basis een beslissing van de raad van bestuur, binnen de grenzen van het zogenoemde toegestaan kapitaal. Hiervoor moet uitdrukkelijk toestemming worden verleend door een buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders; deze machtiging is beperkt in tijd en omvang. Zij is ook onderworpen aan specifieke beperkingen op het vlak van rechtvaardiging en doeleinden. De buitengewone algemene vergadering van 26 april 2016 (besluiten gepubliceerd op 13 mei 2016) heeft aan de raad van bestuur machtiging verleend om het kapitaal van de Vennootschap in één of meer keren te verhogen met een maximumbedrag van € 50.000.000. Op 31 december 2017 was er nog geen gebruik gemaakt van deze machtiging. De huidige machtiging zal op 12 mei 2021 vervallen.

De buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders van 25 april 2017 heeft de raad van bestuur gemachtigd om eigen aandelen van de Vennootschap in te kopen op een gereglementeerde markt binnen een grens van 10% van het geplaatste kapitaal, aan een prijs per aandeel van € 2,00 tot € 37,50 (aangepaste bedragen naar aanleiding van de op 7 september 2017 goedgekeurde aandelensplitsing) tot en met 31 mei 2021. Deze machtiging werd ook aan de rechtstreekse dochterondernemingen van de Vennootschap verleend. In 2017 heeft de Vennootschap 828.730 eigen aandelen ingekocht in uitvoering van deze machtiging.

6.8 OVEREENKOMSTEN TUSSEN DE VENNOOTSCHAP EN HAAR BESTUURDERS OF WERKNEMERS DIE IN EEN VERGOEDING VOORZIEN WANNEER, NAAR AANLEIDING VAN EEN OPENBAAR OVERNAMEBOD, DEZE LAATSTEN ONTSLAG NEMEN OF ZONDER GELDIGE REDEN WORDEN ONTSLAGEN, DAN WEL WANNEER HUN TEWERKSTELLING WORDT BEËINDIGD

Alle senior vice-presidents van de Umicore groep hebben recht op een compensatie ten bedrage van 36 maanden basisloon in geval van ontslag binnen de twaalf maanden na een overname van de Vennootschap. Voor de leden van het directiecomité verwijzen wij naar het remuneratieverslag (pg. 79-88).

G7 BELANGENCONFLICTEN (ARTIKEL 523 – 524TER WETBOEK VAN VENNOOTSCHAPPEN)

Op 9 februari 2017, voorafgaand aan de bespreking of het nemen van eender welke beslissing in dat verband, heeft Marc Grynberg verklaard dat hij een rechtstreeks tegenstrijdig belang van vermogensrechtelijke aard had bij de uitvoering van de beslissingen van de raad van bestuur in verband met zijn evaluatie en zijn bezoldiging (inclusief de toekenning van aandelen en opties). In overeenstemming met artikel 523 van het Wetboek van vennootschappen nam Marc Grynberg niet deel aan de beraadslaging door de raad van bestuur en nam hij evenmin deel aan de stemming.

Voormelde beslissingen hadden (zullen) de volgende vermogensrechtelijke gevolgen (hebben):

A) BEZOLDIGING IN GELD:

De CEO ontving een vaste bezoldiging van € 680.000 in 2017. Eveneens in 2017 ontving hij een bruto variabele cash vergoeding van € 210.000 als niet-uitgesteld deel van zijn variabele cash vergoeding voor het referentiejaar 2016.

Verder ontving hij in 2017 een bruto bedrag van € 90.450 als eerste helft van de uitgestelde variabele cash vergoeding voor het referentiejaar 2015 op basis van (1) het toepasselijke rentabiliteitscriterium van de Umicore groep over twee jaar, met name de gemiddelde winstmarge op het geïnvesteerde kapitaal ("return on capital employed" of ROCE) voor de referentiejaren 2015 en 2016 (d.w.z. 14,2% aanleiding gevend tot een uitbetaling van 67%) en (2) de mate waarin de door de raad van bestuur vastgelegde prestatiedoelstellingen voor dezelfde referentiejaren 2015 en 2016 zijn bereikt (geen aanpassing op basis van de mate waarin de prestatiedoelstellingen op groepsniveau zijn bereikt). Eveneens in 2017 ontving hij een bruto bedrag van € 81.000 als tweede helft van de uitgestelde betaling van zijn variabele cash vergoeding voor het referentiejaar 2014 op basis van (1) de gemiddelde ROCE van de Umicore groep over drie jaren voor de referentiejaren 2014, 2015 en 2016 (d.w.z. 13,5% aanleiding gevend tot een uitbetaling van 60%) en (2) de mate waarin de door de raad van bestuur vastgelegde prestatiedoelstellingen voor dezelfde referentiejaren 2014, 2015 en 2016 werden bereikt (geen aanpassing op basis van de mate waarin de prestatiedoelstellingen op groepsniveau zijn bereikt).

In 2018 zal hij de eerste helft van zijn uitgestelde variabele cash vergoeding ontvangen voor referentiejaar 2016 op basis van (1) de gemiddelde ROCE van de Umicore groep over de referentiejaren 2016 en 2017 en (2) de gemiddelde EBIT-groei van Umicore over dezelfde referentiejaren 2016 en 2017. Eveneens in 2018 zal hij de tweede helft van de uitgestelde betaling van zijn jaarlijkse variabele cash vergoeding ontvangen voor het referentiejaar 2015, op basis van (1) de gemiddelde ROCE van de Umicore groep over de referentiejaren 2015, 2016 en 2017 en (2) de gemiddelde EBIT-groei van Umicore over dezelfde referentiejaren 2015, 2016 en 2017n. De uitgestelde betalingen op basis van de ROCE en de EBIT zullen toegepast worden voor alle uitbetalingen te rekenen vanaf 2018.

De ROCE-waarden zijn vastgelegd tussen minimum 7,5% (= uitbetaling van 0%) en maximum 17,5% (= uitbetaling van 100% bij het bereiken van de doelstellingen). Indien het bereikte ROCE-percentage zich tussen de bovenvermelde niveaus bevindt, wordt het uitbetalingspercentage evenredig aangepast. De impact van de EBIT-groei wordt berekend door het gemiddelde percentage van de EBIT-groei over de referentiejaren te vermenigvuldigen met twee.

B) TOEKENNING VAN AANDELEN EN AANDELENOPTIES:

De vermogensrechtelijke gevolgen hiervan voor Umicore behelzen: ofwel, 1) zolang Umicore beslist de aandelen die ze momenteel in portefeuille heeft, te behouden: de financierings- en opportuniteitskosten met betrekking tot het aanhouden van deze aandelen tot de levering van de aandelen, respectievelijk de uitoefening van de opties, ofwel, 2) indien Umicore op een latere datum beslist om deze aandelen te verkopen: het verschil op datum van uitoefening van de opties, tussen de uitoefenprijs van de opties en de marktwaarde van de aandelen die Umicore op die dag zou moeten aankopen.

In 2017 vonden er geen specifieke transacties of contractuele verbintenissen plaats tussen een lid van de raad van bestuur of het directiecomité enerzijds en Umicore of één van haar verbonden ondernemingen anderzijds.

G8 COMMISSARIS

De jaarlijkse algemene vergadering van 25 april 2017 heeft het mandaat als commissaris van PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren/Réviseurs d'Entreprises BCVBA/ SCCRL hernieuwd voor een periode van drie jaar. De commissaris wordt vertegenwoordigd door de heer Kurt Cappoen.

Ingevolge de nieuwe toepasselijke wetgeving inzake audit diensten kan het mandaat van de huidige commissaris, die oorspronkelijk in 1993 was benoemd, nog slechts éénmaal hernieuwd worden, d.i. in 2020 (deze laatste op voorwaarde dat die vóór 17 juni 2020 plaatsvindt).

De criteria van onafhankelijkheid die Umicore hanteert voor haar commissaris zijn weergegeven in een document dat kan worden aangevraagd bij Umicore.

G9 GEDRAGSCODE

Umicore hanteert een Gedragscode voor al haar medewerkers, vertegenwoordigers en bestuurders. Deze Gedragscode is fundamenteel voor de creatie en het behoud van een vertrouwens- en professionele relatie met haar voornaamste stakeholders, namelijk haar personeelsleden, haar handelspartners, haar aandeelhouders, de overheid en het publiek.

De belangrijkste doelstelling van de Gedragscode van Umicore is ervoor te zorgen dat alle personen die optreden in naam van Umicore op een ethische manier handelen, in overeenstemming met de wetten en reglementen, en met de normen die Umicore vastlegt op basis van haar huidige en toekomstige beleidslijnen, richtlijnen en regels. De Gedragscode bevat een afzonderlijk hoofdstuk over klachten en uitingen van bezorgdheid van de kant van de werknemers, alsook over de bescherming van klokkenluiders.

De Gedragscode is gepubliceerd als Bijlage 4 van het Corporate Governance Charter van Umicore.

G10 MARKTMISBRUIK EN HANDEL MET VOORKENNIS

Het door Umicore gevoerde beleid inzake marktmisbruik met inbegrip van handel met voorkennis is uiteengezet in de Umicore Dealing Code, die kan geraadpleegd worden onder Bijlage 5 van het Corporate Governance Charter van Umicore.

G11 NALEVING VAN DE BELGISCHE CORPORATE GOVERNANCE CODE 2009

De systemen en procedures voor deugdelijk bestuur van Umicore stemmen overeen met de Belgische Corporate Governance Code 2009.

G12 VERGOEDING VAN DE RAAD VAN BESTUUR

REMUNERATIEBELEID VOOR DE RAAD VAN BESTUUR

In principe moet de vergoeding voor de niet-uitvoerende leden van de raad van bestuur voldoende hoog zijn om personen met het door de raad van bestuur gedefinieerde profiel aan te trekken, te behouden en te motiveren. Het remuneratieniveau moet rekening houden met de verantwoordelijkheden en de betrokkenheid van de leden van de raad van bestuur, evenals de gangbare internationale marktvoorwaarden. De raad van bestuur bepaalt het remuneratiebeleid voor de niet-uitvoerende bestuurders op basis van de aanbevelingen van het benoemings- en remuneratiecomité inzake remuneratievorm en -structuur. Het benoemingsen remuneratiecomité formuleert zijn voorstellen op basis van een onderzoek van de geldende marktomstandigheden voor beursgenoteerde ondernemingen die in de BEL20-index zijn opgenomen en voor andere Europese ondernemingen van gelijkaardige omvang in de chemie-, metaal- en materialensectoren. De resultaten van het onderzoek worden op het benoemings- en remuneratiecomité besproken, terwijl de raad van bestuur de aan de jaarvergadering voor te stellen vergoeding voor niet-uitvoerende bestuurders en leden van de comités vastlegt.

VERGOEDING NIET-UITVOERENDE BESTUURDERS

Met het oog op de vaststelling van passende vergoedingsniveaus voor haar niet-uitvoerende bestuurders heeft Umicore eind 2016 een onderzoek uitgevoerd naar de bestuurdersvergoedingen van Umicore in vergelijking met deze van beursgenoteerde ondernemingen van de BEL20 evenals van andere Europese ondernemingen van vergelijkbare omvang in de sectoren chemie, metaal en materialen. De resultaten van dit onderzoek werden op 20 januari 2017 besproken door het benoemings- en remuneratiecomité.

Op basis van de vergelijking van alle vergoedingscomponenten aan de leden van de raad van bestuur besluit het benoemings- en remuneratiecomité dat de jaarlijkse vaste vergoeding aangepast moet worden. Het benoemings- en remuneratiecomité stelt voor aan de raad van bestuur om de jaarlijkse vaste vergoeding te verhogen met € 7.000, de vaste vergoeding van de voorzitter van de raad van bestuur blijft onveranderd.

Op 9 februari 2017 heeft de raad van bestuur deze aanbeveling gevolgd en de algemene vergadering heeft de vergoeding voor de niet-uitvoerende bestuurders op 25 april 2017 goedgekeurd.

In 2017 was de vergoeding van de niet-uitvoerende bestuurders als volgt:

  • Voorzitter: vaste jaarlijkse vergoeding: € 40.000 + € 5.000 per bijgewoonde vergadering + 2.000 Umicore-aandelen (na de splitsing van elk aandeel in 2 nieuwe aandelen op 16 oktober 2017).
  • Bestuurder: vaste jaarlijkse vergoeding: € 27.000 + € 2.500 per bijgewoonde vergadering + € 1.000 per bijgewoonde vergadering voor bestuurders met woonplaats in het buitenland + 1.000 Umicore-aandelen (na de splitsing van elk aandeel in 2 nieuwe aandelen op 16 oktober 2017).

De vergoeding van de leden van de comités was als volgt in 2017:

AUDITCOMITÉ

  • Voorzitter: vaste jaarlijkse vergoeding: € 10.000 + € 5.000 per bijgewoonde vergadering.
  • Lid: vaste jaarlijkse vergoeding: € 5.000 + € 3.000 per bijgewoonde vergadering.

BENOEMINGS- EN REMUNERATIECOMITÉ

  • Voorzitter: € 5.000 per bijgewoonde vergadering.
  • Lid: € 3.000 per bijgewoonde vergadering.

OVERZICHT VERGOEDING RAAD VAN BESTUUR IN 2017

(IN EURO) BIJGEWOONDE
VERGADERINGEN
Thomas Leysen (Voorzitter) Raad van bestuur
(niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 40.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 5.000 7/7
Waarde van de 2.000 toegewezen aandelen 62.540
Benoemings- en bezoldingscomité
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 5.000 2/2
Totale bezoldiging 147.540
Voordeel alle aard bedrijfswagen 2.767
Marc Grynberg Raad van bestuur
(uitvoerend bestuurder) "Geen bezoldiging als bestuurder 7/7
(zie verder bezoldiging CEO in 2017)"
Liat Ben-Zur Raad van bestuur
(onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 18.567
Benoemd door de GAV van 25 april 2017 Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 4/4
Waarde van de 688 toegewezen aandelen 21.514
Totale bezoldiging 54.081
Françoise Chombar Raad van bestuur
(onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 27.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 2.500 7/7
Waarde van de 1.000 toegewezen aandelen 31.270
Totale bezoldiging 75.770
Ian Gallienne Raad van bestuur
(niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 8.433
Eind mandaat: 25 april 2017 Vergoeding per bijgewoonde vergadering 2.500 2/3
Waarde van de 312 toegewezen aandelen en geretrocedeerd aan GBL 9.756
Totale bezoldiging 23.189
Mark Garrett Raad van bestuur
(onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 27.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 6/7
Waarde van de 1.000 toegewezen aandelen 31.270
Auditcomité
Vaste jaarlijkse vergoeding 5.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.000 3/3
Benoemings- en bezoldingscomité
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.000 1/1
Totale bezoldiging 96.270
Colin Hall Raad van bestuur
(niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 27.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 7/7
Waarde van de 1.000 toegewezen aandelen en geretrocedeerd aan GBL 31.270
Auditcomité
Vaste jaarlijkse vergoeding 5.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.000 1/1
Totale bezoldiging 90.770
(IN EURO) BIJGEWOONDE
VERGADERINGEN
Ines Kolmsee Raad van bestuur
(onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 27.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 7/7
Waarde van de 1.000 toegewezen aandelen 31.270
Auditcomité
Vaste jaarlijkse vergoeding 10.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 5.000 4/4
Totale bezoldiging 112.770
Barbara Kux Raad van bestuur
(onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 8.433
Eind mandaat: 25 april 2017 Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 3/3
Waarde van de 312 toegewezen aandelen 9.756
Benoemings- en bezoldingscomité
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.000 1/1
Totale bezoldiging 31.689
Gérard Lamarche Raad van bestuur
(niet-uitvoerend bestuurder)
Benoemd door de GAV van 25 april 2017
Vaste jaarlijkse vergoeding 18.567
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 4/4
Waarde van de 688 toegewezen aandelen en geretrocedeerd aan GBL 21.514
Totale bezoldiging 54.081
Eric Meurice Raad van bestuur
(onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 27.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 7/7
Waarde van de 1.000 toegewezen aandelen 31.270
Totale bezoldiging 82.770
Jonathan Oppenheimer Raad van bestuur
(niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 8.433
Eind mandaat: 25 april 2017 Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.500 1/3
Waarde van de 312 toegewezen aandelen 9.756
Totale bezoldiging 21.689
Rudi Thomaes Raad van bestuur
(onafhankelijk, niet-uitvoerend bestuurder) Vaste jaarlijkse vergoeding 27.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 2.500 6/7
Waarde van de 1.000 toegewezen aandelen 31.270
Auditcomité
Vaste jaarlijkse vergoeding 5.000
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.000 4/4
Benoemings- en bezoldingscomité
Vergoeding per bijgewoonde vergadering 3.000 2/2
Totale bezoldiging 96.270

81

G13 VERGOEDING CEO EN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ REMUNERATIEBELEID VOOR DE CEO EN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ

Het benoemings- en remuneratiecomité legt de principes vast van het vergoedingsbeleid voor de CEO en de leden van het directiecomité en legt deze ter goedkeuring voor aan de raad van bestuur. Het comité streeft naar een vaste vergoeding in overeenstemming met het verantwoordelijkheidsniveau en de gangbare marktpraktijken, evenals naar een aantrekkelijke variabele vergoeding als beloning voor de financiële en duurzaamheidsprestaties van de onderneming.

Het vergoedings- en voordelenpakket voor de CEO en de leden van het directiecomité omvat de volgende componenten: een vaste vergoeding, een variabele vergoeding, aandelen gebaseerde incentives (toekenning van aandelen en aandelenoptieplannen) onderworpen aan een lock-up periode van drie jaar, pensioenplannen en andere voordelen.

De opname van Umicore-aandelen en aandelenopties als deel van de vergoeding van de CEO en de leden van het directiecomité illustreert de wil van de Vennootschap om aandeelhouderswaarde te creëren. Aandelen worden jaarlijks toegekend aan de CEO en de leden van het directiecomité voor het voorbije jaar en zijn onderworpen aan een lock-up periode van drie jaar. Aangezien aandelenopties door de Belgische wetgeving onherroepelijk belastbaar zijn op het moment dat ze worden toegekend, zijn deze verworven op het moment dat ze toegekend worden en zijn ze bijgevolg niet gekoppeld aan prestatiecriteria op individueel of ondernemingsvlak. Bijgevolg kunnen de aandelen gebaseerde incentives niet beschouwd worden als een variabele vergoeding zoals bedoeld in de Belgische Corporate Governance wet van 6 april 2010 en zijn ze verworven vanaf hun toekenning.

De vergoeding van de CEO en de leden van het directiecomité wordt jaarlijks geëvalueerd door het benoemings- en remuneratiecomité. Ieder jaar wordt een onderzoek uitgevoerd naar de competitiviteit van de remuneratiepakketten. Umicore vergelijkt de totale vergoeding van de CEO en de leden van het directiecomité met deze van de BEL20-bedrijven en vergelijkbare Europese ondernemingen.

In overeenstemming met de Belgische Corporate Governance wet van 6 april 2010 wordt de betaling van de helft van de jaarlijkse variabele vergoeding gespreid uitbetaald en is deze onderworpen aan meerjarendoelstellingen of -criteria.

SYNTHETISCHE SAMENVATTING VAN DE VERGOEDING VAN DE CEO EN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ TIJDSVERLOOP VOOR CASH CONVERSIE

Huidig jaar Vast Jaarlijkse herziening op basis van marktpraktijken BEL 20 en vergelijkbare Europese ondernemingen
15 maanden Niet-uitgesteld variabel 50% Vast discretionair op basis van individuele objectieven
27 maanden Uitgesteld variabel 25% Op basis van Groep ROCE en Groep recurrente EBIT over een periode van 2 jaren (j, j-1)
39 maanden Uitgesteld variabel 25% Op basis van Groep ROCE en Groep recurrente EBIT over een periode van 3 jaren (j, j-1, j-2)
3 jaren Aandelen Toekenning als erkenning voor bewezen diensten tijdens het referentiejaar – niet gelieerd aan individuele
of ondernemingsprestatiecriteria – onderworpen aan een lock-up van 3 jaar
3 tot 7 jaren Aandelenopties Voorafgaande toekenning voor het referentiejaar – niet gelieerd aan individuele of
ondernemingsprestatiecriteria – onderworpen aan een lock-up van 3 jaar

De hierboven vermelde vergoedingscomponenten zijn gedefinieerd en geëvalueerd door het benoemings- en remuneratiecomité en zijn onderworpen aan de goedkeuring van de raad van bestuur. Deze tabel is van toepassing tot en met referentiejaar 2016. De wijzigingen geldig vanaf referentiejaar 2017 werden beschreven in rubriek G15 – "Uitgestelde variabele vergoeding voor de CEO & de leden van het directiecomité".

83

VERGOEDING CEO

VASTE VERGOEDING

De vaste vergoeding van de CEO wordt jaarlijks geëvalueerd door het benoemings- en remuneratiecomité.

VARIABEL CASHVERGOEDINGSSCHEMA EN EVALUATIECRITERIA

De potentiële jaarlijkse variabele cashvergoeding van de CEO bedraagt € 540.000, waarvan de helft met niet-uitgestelde uitbetaling op basis van de jaarlijkse individuele prestaties, inclusief de jaarlijkse algemene financiële prestaties van de groep, het bereiken van strategische en duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de groep en de waarden van de groep. Financiële criteria omvatten ROCE, recurrente EBIT en EBITDA waarbij budget en jaarlijkse evolutie als referentie worden gebruikt. Strategische en duurzame ontwikkelingsdoelstellingen zijn verbonden met Horizon 2020 en omvatten economische prestaties, waardeketen en samenleving, eco-efficiëntie en het streven naar een bedrijf waar het goed is om te werken.

Op voorstel van het benoemings- en remuneratiecomité, heeft de raad van bestuur van 9 februari 2017 een nieuw concept goedgekeurd betreffende de uitgestelde variabele verloning vanaf uitbetalingen in 2018. Het nieuwe concept heeft als doel de kwaliteit van de resultaten te verlonen (criterium groep ROCE) en te zorgen voor een stimulans om groei te creëren (Groep recurrente EBIT groei criterium).

Er werd vastgelegd dat het huidig criterium Groep ROCE voor de uitgestelde variabele verloning wordt behouden en dat een opwaartse aanpassing of een extra aanvullende variabele verloning bepaald zal worden op basis van het criterium Groep recurrente EBIT groei.

De andere helft van de variabele vergoeding – met uitgestelde betaling – is gebaseerd op het rentabiliteitscriterium van de Umicore groep, nl. het rendement op aangewend kapitaal (ROCE), dat in het jaarverslag wordt gepubliceerd. De uitgestelde betaling wordt geëvalueerd over een tijdsperiode van enkele jaren. De betaling van de eerste helft vindt plaats na een periode van twee jaar op basis van de gemiddelde ROCE over twee jaar. De andere helft wordt uitbetaald na een periode van drie jaar met als referentie de gemiddelde ROCE over die drie jaar. De ROCE-maatstaf situeert zich tussen 7,5% (= uitbetaling van 0%) en een maximum van 17,5% (= uitbetaling van 100%). Indien het bereikte ROCE-percentage zich tussen de minimum maatstaf en het maximum doelstelling bevindt, wordt het uitbetalingspercentage evenredig aangepast.

De extra variabele vergoeding, gebaseerd op het doel van de uitgestelde variabele verloning nl. € 270.000 voor de CEO (doel van € 135.000 na een periode van twee jaar en een doel van € 135.000 na een periode van drie jaar), zal vastgelegd worden door toevoeging aan het doel van een percentage dat gelijk is aan het dubbele van het gemiddelde percentage Groep recurrente EBIT groei over de laatste 2 jaar, respectievelijk 3 jaar. Een minimum van gemiddeld 2% groep recurrente EBIT groei wordt toegepast. Er is bijgevolg geen aanpassing indien recurrente EBIT groei lager is dan 2%.

Bij een relevante structurele wijziging behoudt het benoemings- en remuneratiecomité zich het recht voor om de variabele vergoeding op passende wijze te evalueren en te wijzigen.

Aan het begin van elk referentiejaar worden de individuele doelstellingen van de CEO besproken tijdens een vergadering van het benoemings- en remuneratiecomité. Ze worden tijdens een vergadering van de raad van bestuur voorgelegd door de voorzitter en vervolgens besproken en goedgekeurd door de raad van bestuur.

De jaarprestaties van de CEO worden beoordeeld door het benoemings- en remuneratiecomité. Tijdens een vergadering waarop de CEO niet aanwezig is, licht de voorzitter de resultaten van deze beoordeling toe aan de raad van bestuur, die ze vervolgens bespreekt.

De CEO kan naar eigen goeddunken de variabele cashvergoeding geheel of gedeeltelijk in Umicore-aandelen laten converteren. Er zijn geen bepalingen die de Vennootschap toelaten om enige aan de CEO uitbetaalde variabele vergoeding terug te vorderen.

AANDELEN GEBASEERDE INCENTIVES (TOEKENNING VAN AANDELEN EN AANDELENOPTIES)

De raad van bestuur kent op discretionaire wijze Umicore-aandelen toe aan de CEO als erkenning voor de diensten die in het voorbije jaar werden verleend. Het aantal aandelen dat aan de CEO werd toegekend voor diensten verleend in 2017 bedroeg 10.400 (na de splitsing van elk aandeel in 2 nieuwe aandelen op 16 oktober 2017). De toegekende aandelen zijn onderworpen aan een lock-up periode van drie jaar doch zonder vervalbepalingen.

Er worden aandelenopties aan de CEO toegekend in het kader van het jaarlijkse Umicore Incentive Stock Option Plan, dat door de raad van bestuur wordt goedgekeurd. Het aantal aan de CEO toegekende aandelenopties bedraagt in 2017 150.000 (na de splitsing van elk aandeel in 2 nieuwe aandelen op 16 oktober 2017). Er is geen verwervingsperiode ("vesting period") en de opties zijn onderworpen

84

aan een lock-up van drie jaar. Aandelenopties stellen de begunstigde in staat om een specifiek aantal Umicore-aandelen te verwerven voor een vaste prijs (uitoefenprijs) binnen een welbepaalde termijn.

PENSIOEN- EN ANDERE VOORDELEN

De pensioenvoordelen omvatten zowel vaste bijdrageplannen als de kosten van een toegezegde pensioenregeling. De andere voordelen bestaan uit representatiekosten, voordelen van alle aard (bedrijfswagen) en verzekeringsvoordelen.

VERGOEDING LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ

VASTE VERGOEDING

De vaste vergoeding van de leden van het directiecomité wordt jaarlijks geëvalueerd door het benoemings- en remuneratiecomité. De vaste vergoeding kan voor elk lid van het directiecomité verschillend zijn en is afhankelijk van bepaalde criteria zoals ervaring en verantwoordelijkheden.

VARIABEL CASHVERGOEDINGSSCHEMA EN EVALUATIECRITERIA

Umicore heeft een variabel cashvergoedingsschema aangenomen dat tot doel heeft alle leden van het directiecomité te belonen in overeenstemming met hun jaarlijkse individuele prestatie en de globale prestatie van de Umicore groep. Alle leden van het Directiecomité komen in aanmerking voor dezelfde potentiële jaarlijkse variabele cashvergoeding die € 300.000 bedraagt, waarvan de helft op niet-uitgestelde basis wordt uitbetaald op basis van de individuele prestaties (aansluiting bij de waarden van de groep, evenals milieu- en maatschappelijke prestaties).

Op voorstel van het benoemings- en remuneratiecomité, heeft de raad van bestuur van 9 februari 2017 een nieuw concept goedgekeurd betreffende de uitgestelde variabele verloning vanaf uitbetalingen in 2018. Het nieuwe concept heeft als doel de kwaliteit van de resultaten te verlonen (criterium groep ROCE) en te zorgen voor een stimulans om groei te creëren (criterium groep recurrente EBIT groei).

Er werd vastgelegd dat het huidig criterium Groep ROCE voor de uitgestelde variabele verloning wordt behouden en dat een opwaartse aanpassing of een extra aanvullende variabele verloning bepaald zal worden op basis van het criterium Groep recurrente EBIT groei. De uitgestelde variabele verloning inclusief het aanvullend variabel, wordt collectief beoordeeld voor de leden van het directiecomité.

De andere helft – met uitgestelde betaling – is gebaseerd op het ROCE-rentabiliteitscriterium van de Umicore groep, nl. het rendement op aangewend kapitaal (ROCE), dat in het jaarverslag wordt gepubliceerd. De uitgestelde betaling wordt geëvalueerd over een tijdsperiode van enkele jaren, waarbij de betaling van de eerste helft plaatsvindt na een periode van twee jaar op basis van de gemiddelde ROCE over twee jaar. De andere helft wordt uitbetaald na een periode van drie jaar met als referentie de gemiddelde ROCE over drie jaar. De ROCE-maatstaf situeert zich tussen 7,5% (= uitbetaling van 0%) en een maximum van 17,5% (= uitbetaling van 100%). Indien het bereikte ROCE-percentage zich tussen de bovenvermelde minimummaatstaf en maximumdoelstelling bevindt, wordt het uitbetalingspercentage evenredig aangepast.

De extra variabele vergoeding, gebaseerd op het doel van de uitgestelde variabele verloning nl. voor de leden van het directiecomité € 150.000 (doel van € 75.000 na een periode van twee jaar en een doel van € 75.000 na een periode van drie jaar), zal vastgelegd worden door toevoeging aan het doel van een percentage dat gelijk is aan het dubbele van het gemiddelde percentage aan Groep recurrente EBIT groei over de laatste 2 jaar, respectievelijk 3 jaar. Een minimum van gemiddeld 2% groep recurrente EBIT groei wordt toegepast. Er is bijgevolg geen aanpassingen indien recurrente EBIT groei lager is dan 2%.

Bij een relevante structurele wijziging behoudt het benoemings- en remuneratiecomité zich het recht voor om de variabele vergoeding op passende wijze te evalueren en te wijzigen.

Aan het begin van elk referentiejaar bepaalt de CEO de jaarlijkse individuele doelstellingen voor elk lid van het directiecomité op basis van zijn/haar verantwoordelijkheidsdomein. De jaarlijkse individuele doelstellingen zijn specifiek, meetbaar, overeengekomen, realistisch en tijdsgebonden, en houden rekening met de financiële prestatie, de bereikte vooruitgang van de strategische en duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de groep en de waarden van de groep. Financiële criteria omvatten ROCE, recurrente EBIT en EBITDA waarbij budget en jaarlijkse evolutie als referentie worden gebruikt. Strategische en duurzame ontwikkelingsdoelstellingen zijn verbonden met Horizon 2020 en omvatten economische prestaties, waardeketen en samenleving, eco-efficiëntie en het streven naar een bedrijf waar het goed is om te werken.

De jaarlijkse prestatie van ieder lid van het directiecomité wordt eerst geëvalueerd door de CEO. De resultaten van de evaluaties en de voorstellen van individuele variabele cashvergoeding worden door de CEO aan het benoemings- en remuneratiecomité voorgelegd en daarna door de raad van bestuur goedgekeurd.

Er zijn geen bepalingen die de Vennootschap toelaten om enige aan de leden van het directiecomité uitbetaalde variabele vergoeding terug te vorderen.

AANDELEN GEBASEERDE INCENTIVES (TOEKENNING VAN AANDELEN EN AANDELENOPTIES)

De raad van bestuur kent op discretionaire wijze Umicore-aandelen toe aan de leden van het directiecomité als erkenning voor de diensten die in het voorbije jaar werden verleend. Het aantal aandelen dat aan ieder lid van het directiecomité werd toegekend voor diensten verleend in 2017 bedraagt 7.400 (na de splitsing van elk aandeel in 2 nieuwe aandelen op 16 oktober 2017). De toegekende aandelen zijn onderworpen aan een lock-up periode van drie jaar, doch niet aan vervalbepalingen.

Aan de leden van het directiecomité worden aandelenopties toegekend in het kader van het jaarlijkse Umicore Incentive Stock Option Plan, dat door de raad van bestuur wordt goedgekeurd. Het aantal opties dat aan ieder lid van het directiecomité wordt toegekend bedraagt in 2017 35.000 (na de splitsing van elk aandeel in 2 nieuwe aandelen op 16 oktober 2017). Er is geen verwervingsperiode ("vesting period") en de opties zijn onderworpen aan een lock-up periode van drie jaar. Aandelenopties stellen de begunstigde in staat om een specifiek aantal Umicore-aandelen te verwerven voor een vaste prijs (uitoefenprijs) binnen een specifieke periode.

PENSIOEN EN ANDERE VOORDELEN

De pensioenvoordelen omvatten zowel vaste bijdrageplannen als de kosten van een toegezegde pensioenregeling. De andere voordelen bestaan uit representatiekosten, voordelen van alle aard (bedrijfswagen) en verzekeringsvoordelen.

TOTALE VERGOEDING VAN DE CEO EN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ VOOR 2017

In de tabel hieronder worden alle componenten van de vergoeding van de CEO en de leden van het directiecomité voor het referentiejaar in detail weergegeven:

(IN €) GEDELEGEERD
BESTUURDER
LEDEN VAN HET
DIRECTIECOMITÉ
(GLOBAAL)
Statuut Zelfstandige
Tijdsverloop voor cash conversie
Huidig jaar Vaste vergoeding 680.000 2.435.000
15 maanden Niet-uitgesteld variabel 50% (referentiejaar 2017) 220.000 790.000
27 maanden Uitgesteld variabel 25% (referentiejaar 2016) 130.950 436.500
39 maanden Uitgesteld variabel 25% (referentiejaar 2015) 133.650 408.375
3 jaren Aandelen 425.360 1.815.960
3 tot 7 jaren Aandelenopties 583.500 816.900
Pensioen Vast bijdrageplan 47.600 139.919
Toegezegde pensioenregelingen (kost) 123.808 595.018
Andere voordelen Representatievergoeding, voordeel in natura bedrijfswagen,
verzekeringvoordelen
46.223 141.735
Totaal 2.391.091 7.579.407

86

G14 BEZIT VAN AANDELEN EN AANDELENOPTIES EN TRANSACTIES IN 2017 BEZIT VAN AANDELENOPTIES EN TRANSACTIES VAN HET DIRECTIECOMITÉ IN 2017*

AANTAL OPTIES
OP 31/12/2016
AANTAL
TOEGEKENDE
OPTIES
IN 2017
AANTAL
UITGEOEFENDE
OPTIES IN 2017
GEMIDDELDE
UITOEFENPRIJS
(IN EURO)
JAAR VAN
TOEKENNING VAN DE
UITGEOEFENDE OPTIES
AANTAL
VERBEURDE
OPTIES
AANTAL OPTIES
OP 31/12/2017**
Marc Grynberg 930.000 150.000 330.000 18,410 2011 / 2012 0 750.000
Stephan Csoma 105.000 35.000 0 - - 0 140.000
Denis Goffaux 140.000 35.000 35.000 18,187 2013 0 140.000
Géraldine Nolens 71.000 35.000 12.000 18,187 2013 0 94.000
Filip Platteeuw 105.000 35.000 12.000 16,143 2014 0 128.000
Pascal Reymondet 105.000 35.000 35.000 16,143 2014 0 105.000
Marc Van Sande 140.000 35.000 70.000 17,165 2013 / 2014 0 105.000

* Het aantal opties en de uitoefenprijs houden rekening met de aandelen splitsing op 16 oktober 2017

** Deze opties kunnen worden uitgeoefend aan een uitoefenprijs tussen € 19,035 en € 25,500 (waarde na de splitsing van de aandelen op 16 oktober 2017)

Meer informatie over uitgeoefende opties en andere aandelentransacties van leden van het directiecomité en de raad van bestuur vindt u op www.fsma.be.

BEZIT VAN AANDELEN OP HET NIVEAU VAN HET DIRECTIECOMITÉ IN 2017

AANTAL AANDELEN
AANGEHOUDEN OP
31/12/2016
AANTAL AANDELEN
AANGEHOUDEN OP
31/12/2017
Marc Grynberg 630.400 767.600
Stephan Csoma 21.800 29.200
Denis Goffaux 37.800 42.200
Géraldine Nolens 4.700 12.100
Filip Platteeuw 22.800 30.200
Pascal Reymondet 50.300 57.700
Marc Van Sande 38.800 46.200
Totaal 806.600 985.200

BEZIT VAN AANDELEN OP HET NIVEAU VAN DE RAAD VAN BESTUUR IN 2017

AANTAL AANDELEN
AANGEHOUDEN OP
31/12/2016
AANTAL AANDELEN
AANGEHOUDEN OP
31/12/2017
Thomas Leysen 909.840 883.960
Liat Ben-Zur - 688
Françoise Chombar 6.684 1.684
Mark Garrett 1.666 2.666
Colin Hall - -
Ines Kolmsee 4.610 5.610
Gérard Lamarche - 3.000
Eric Meurice 1.666 2.666
Rudi Thomaes 5.410 4.400
Totaal 929.876 904.674

87

CONTRACTUELE RELATIES

CONTRACT TUSSEN UMICORE EN MARC GRYNBERG, CEO

Rekening houdend met de anciënniteit van Marc Grynberg in de Umicore groep heeft de raad van bestuur in 2008 het volgende beslist:

  • In geval van beëindiging van de overeenkomst door Umicore zal aan Marc Grynberg een totale vertrekvergoeding van 18 maanden basissalaris worden uitbetaald.
  • Aan de CEO zal ten titel van minimumschadevergoeding een totale vertrekvergoeding van drie jaar van zijn jaarlijks basissalaris worden uitgekeerd indien hij binnen een periode van 12 maanden na een wijziging van controle als gevolg van een overnamebod wordt ontheven van zijn functie als CEO (niet cumulatief met de vorige bepaling).
  • De raad van bestuur beslist discretionair of de variabele cashvergoeding deel uitmaakt van een eventuele definitieve vertrekvergoeding.

OVEREENKOMSTEN TUSSEN UMICORE EN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ

Als gevolg van een beslissing van de raad van bestuur in 2007 heeft een lid van het directiecomité, dat uit zijn functie wordt ontheven binnen twaalf maanden na een wijziging van controle over de Vennootschap, recht op een totale vergoeding ter waarde van 36 maanden van zijn basissalaris. Dit geldt enkel voor Pascal Reymondet en Marc Van Sande, die lid waren van het directiecomité op datum van deze beslissing.

INDIVIDUELE REGELINGEN IN GEVAL VAN BEËINDIGING VAN DE OVEREENKOMST DOOR UMICORE

Denis Goffaux is op 1 juli 2010 tot Chief Technology Officer benoemd. Rekening houdend met zijn anciënniteit binnen de Umicore groep heeft hij in geval van beëindiging van zijn overeenkomst recht op een totale vergoeding van achttien maanden basissalaris. Deze regeling werd door het benoemings- en remuneratiecomité aanbevolen in overeenstemming met de Belgische Corporate Governance wet van 6 april 2010; zij werd op 1 juni 2010 door de raad van bestuur goedgekeurd.

Stephan Csoma en Filip Platteeuw zijn op 1 november 2012 benoemd tot lid van het directiecomité. Rekening houdend met hun anciënniteit binnen de Umicore groep hebben zij, in geval van beëindiging van hun overeenkomst, recht op een totale vergoeding van 18 maanden basissalaris. Het benoemings- en remuneratiecomité heeft deze regeling aanbevolen in overeenstemming met de Belgische Corporate Governance wet van 6 april 2010 en deze regeling werd op 18 september 2012 door het benoemings- en remuneratiecomité goedgekeurd onder voorbehoud van bezwaren van de raad van bestuur, die niet werden geformuleerd.

Géraldine Nolens is op 1 juli 2015 tot lid van het directiecomité benoemd. Rekening houdend met haar anciënniteit binnen de Umicore groep heeft zij, in geval van beëindiging van haar overeenkomst, recht op een totale vergoeding van achttien maanden basissalaris. Deze regeling werd door het benoemings- en remuneratiecomité aanbevolen in overeenstemming met de Belgische Corporate Governance wet van 6 april 2010; zij is op 28 april 2015 door de raad van bestuur goedgekeurd.

Voor alle voormelde leden van het directiecomité geldt dat de raad van bestuur beslist of de variabele cashvergoeding deel uitmaakt van een eventuele finale vergoeding.

De overeenkomst van Marc Van Sande werd ondertekend vóór de inwerkingtreding van de Belgische Corporate Governance wet van 6 april 2010. Zijn beëindigingsvergoeding is gebaseerd op zijn leeftijd, zijn anciënniteit binnen de Umicore groep en het geheel van zijn salaris en voordelen.

De arbeidsovereenkomst van Pascal Reymondet dateert van 1 maart 1989 en is onderworpen aan het Duitse recht. Er is geen contractuele regeling in geval van beëindiging van de overeenkomst en bijgevolg zal de Duitse wetgeving van toepassing zijn.

G15 WIJZIGINGEN AAN DE VERGOEDING SINDS EIND 2017

VERGOEDING VAN DE NIET-UITVOERENDE BESTUURDERS

Na een evaluatie van de globale vergoeding en elke afzonderlijke vergoedingscomponent van de leden van de raad van bestuur kwam het benoemings- en remuneratiecomité tot de conclusie dat de vaste vergoeding van de voorzitter niet marktconform is in vergelijking met andere Europese ondernemingen en aangepast dient te worden. Het benoemings- en remuneratiecomité heeft aan de raad van bestuur voorgesteld om de vaste vergoeding van de voorzitter te verhogen met € 20.000 tot een vaste vergoeding van € 60.000.

De raad van bestuur is op 8 februari 2018 ingegaan op deze aanbeveling en heeft beslist om de voorgestelde verhoging ter goedkeuring voor te leggen aan de algemene vergadering van aandeelhouders.

VERGOEDING VAN DE CEO

Op 7 februari 2018 heeft het benoemings- en remuneratiecomité de vergoeding van de CEO geëvalueerd op basis van een vergelijkend onderzoek van gelijkaardige Europese ondernemingen en de BEL20-ondernemingen.

Op voorstel van het benoemings- en remuneratiecomité heeft de raad van bestuur op 8 februari 2018 beslist om de vaste vergoeding van de CEO te verhogen met € 20.000 om deze op € 700.000 te brengen vanaf 1 januari 2018.

VERGOEDING VAN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ

Op 7 februari 2018 heeft het benoemings- en remuneratiecomité de vergoeding van de leden van het directiecomité geëvalueerd. Op voorstel van het benoemings- en remuneratiecomité heeft de raad van bestuur op 8 februari 2018 beslist om de vaste jaarlijkse vergoeding van 4 leden van het directiecomité licht te verhogen en sterker te verhogen voor 2 leden, waardoor de totale verhoging gelijk is aan 5,5% van de salarismassa.

UITGESTELDE VARIABELE VERGOEDING VAN DE CEO EN DE LEDEN VAN HET DIRECTIECOMITÉ

Het benoemings- en remuneratiecomité heeft de modaliteiten voor de uitgestelde variabele vergoeding aan de CEO en de leden van het directiecomité herbekeken. Op voorstel van het benoemings- en remuneratiecomité heeft de raad van bestuur van 8 februari 2018 beslist om vanaf referentiejaar 2017 een minimum uitstel van 3 jaar toe te passen. Daarom zal er één uitgestelde variabele vergoeding zijn gebaseerd op een periode van 3 jaar in plaats van de vorige praktijk waarbij 50% betaald werd na 2 jaar en 50% na 3 jaar.

De raad van bestuur besliste ook om de extra variabele verloning gebaseerd op gemiddelde recurrente EBIT groei te behouden. Met ingang van referentiejaar 2017 zal evenwel een drempel van minimum 10% gemiddelde recurrente EBIT groei in plaats van 2% toegepast worden. Er zal daardoor geen extra uitgestelde variabele verloning zijn indien de gemiddelde recurrente EBIT groei over 3 jaar lager is dan 10%.

ECONOMISCHE TOELICHTINGEN Economische toelichtingen

GROEP

KERNCIJFERS
(in miljoen euro tenzij anders vermeld) TOELICHTING 2013 2014 2015 2016 2017
Omzet* 9.819,3 8.828,5 10.441,9 11.085,9 12.277,2
Inkomsten (metaal niet inbegrepen) 2.363,4 2.366,5 2.629,0 2.667,5 2.915,6
Recurrente EBITDA F9 462,6 442,2 504,7 526,8 599,3
Recurrente EBIT F9 304,0 273,7 330,3 350,7 410,3
waarvan geassocieerde ondernemingen F9 11,8 28,3 14,3 18,3 29,6
Niet-recurrente EBIT F9 (43,4) (21,6) (74,9) (110,2) (46,2)
IAS 39 effect op EBIT F9 (0,5) (2,7) (2,7) (9,0) (20,7)
Totale EBIT F9 260,0 249,3 252,7 231,6 343,3
Recurrente operationele marge (in %) 12,4 10,4 12,0 12,5 13,1
Rendement op aangewend kapitaal (ROCE) (in %) F31 13,6 12,2 13,7 14,6 15,1
Recurrente belastingsgraad (in %) F13 21,3 21,8 21,4 25,1 25,7
Recurrent nettoresultaat, aandeel van de Groep F9 218,0 193,1 246,0 232,9 266,8
Resultaat van afgesplitste activiteiten, aandeel van de Groep 0,0 14,4 16,4 (50,3) (2,9)
Nettoresultaat, aandeel van de Groep F9 179,0 170,6 169,2 130,7 211,9
Onderzoek- & Ontwikkelingskosten F9 140,6 143,3 144,5 155,9 175,2
Investeringen F34 279,6 202,4 240,3 287,3 365,3
Netto toename/afname van de kasstromen vóór financieringsoperaties F34 185,9 139,9 119,0 141,9 (381,0)
Totaal der activa van de bedrijfsactiviteiten, einde periode 3.512,3 3.851,4 4.030,1 4.145,7 5.115,7
Eigen vermogen van de Groep, einde periode 1.677,1 1.704,6 1.731,6 1.789,6 1.803,0
Geconsolideerde netto financiële schuld uit bedrijfsactiviteiten,
einde periode
F24 215,0 298,3 321,3 296,3 839,9
Schuldratio uit bedrijfsactiviteiten, einde periode (in %) F24 11,1 14,6 15,3 13,8 31,1
Gemiddelde nettoschuld / recurrente EBITDA (in %) 44,2 51,9 61,8 57,6 93,8
Aangewend kapitaal, einde periode F31 2.233,6 2.335,3 2.414,5 2.397,4 3.003,5
Aangewend kapitaal, gemiddelde F31 2.241,3 2.240,1 2.402,2 2.398,7 2.710,0

* inclusief de eliminatie van transacties tussen voortgezette en stopgezette activiteiten

GEGEVENS PER AANDEEL

(in euro / aandeel) TOELICHTING 2013 2014 2015 2016 2017
Winst per aandeel
Recurrente winst per aandeel F39 0,98 0,89 1,13 1,07 1,22
Winst per aandeel, basisberekening F39 0,80 0,79 0,78 0,60 0,97
Winst per aandeel, na verwateringseffect F39 0,80 0,79 0,78 0,60 0,96
Brutodividend 0,50 0,50 0,60 0,65 0,70
Netto toename/afname van de kasstromen vóór F34 0,84 0,65 0,55 0,65 (1,74)
financieringsoperaties, basisberekening
Totaal der activa van de bedrijfsactiviteiten, einde periode 16,00 17,82 18,65 18,96 23,31
Eigen vermogen van de Groep, einde periode 7,64 7,89 8,01 8,18 8,21
Koers van het aandeel
Hoogste 21,06 19,11 22,78 29,36 39,88
Laagste 15,77 15,21 15,91 16,19 24,28
Gemiddelde 17,86 17,16 19,56 23,89 31,45
Slot 16,98 16,66 19,34 27,08 39,46

Alle indicatoren van de Groep omvatten de stopgezette activiteiten, tenzij anders vermeld. Zinc Chemicals droeg in 2016, 6 maanden bij en Building Products droeg tot eind september 2017 bij aan de indicatoren van de stopgezette activiteiten, tenzij anders vermeld.

Op 16 oktober 2017 werd elk Umicore aandeel opgesplitst in 2 nieuwe aandelen. Als gevolg hiervan wordt het kapitaal van Umicore vanaf die datum vertegenwoordigd door 224.000.000 volgestorte aandelen zonder nominale waarde die elk 1/224.000.000 van het kapitaal vertegenwoordigen. Alle gegevens zijn dienovereenkomstig bijgewerkt.

AANTAL AANDELEN

TOELICHTING 2013 2014 2015 2016 2017
Totaal aantal uitgegeven aandelen, einde periode F39 240.000.000 224.000.000 224.000.000 224.000.000 224.000.000
waarvan uitstaande aandelen F39 219.542.678 216.171.456 216.144.932 218.653.700 219.494.433
waarvan aandelen in eigen bezit F39 20.457.322 7.828.544 7.855.068 5.346.300 4.505.567
Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen, basisrekening F39 222.514.518 216.124.170 216.890.256 217.775.656 219.079.587
Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen, na verwateringseffect F39 223.466.330 216.903.694 217.854.490 219.370.320 221.148.890

INKOMSTEN (METAAL NIET INBEGREPEN) RECURRENTE EBITDA RECURRENTE EBIT

RECURRENTE WINST PER AANDEEL BRUTODIVIDEND AANDELENKOERS

RENDEMENT OP AANGEWEND KAPITAAL (ROCE)

SCHULDRATIO & GEMIDDELDE NETTOSCHULD/RECURRENTE EBITDA RECURRENTE BELASTINGSGRAAD

Schuldratio uit bedrijfsactiviteiten, einde periode Gemiddelde nettoschuld / recurrente EBITDA

100 50 0 200 150 250 300 350 450 400 410,3 350,7 330,3 273,7 304,0

2013 2014 2015 2016 2017

O&O-UITGAVEN INVESTERINGEN NETTO FINANCIËLE SCHULD

90

91

CATALYSIS

(in miljoen euro tenzij anders vermeld) 2013 2014 2015 2016 2017
Totale omzet 2.020,2 2.181,3 2.749,3 2.779,1 3.090,6
Totale inkomsten (metaal niet inbegrepen) 866,9 917,1 1.093,7 1.163,4 1.253,1
Recurrente EBITDA 112,8 124,9 172,3 203,4 224,4
Recurrente EBIT 73,3 82,6 124,2 152,5 165,5
waarvan geassocieerde ondernemingen 2,5 7,0 8,8 9,2 0,4
Totale EBIT 73,7 79,9 115,9 125,6 161,2
Recurrente operationele marge (in %) 8,2 8,2 10,6 12,3 13,2
Onderzoek- & Ontwikkelingskosten 82,0 83,2 91,1 102,0 119,8
Investeringen 84,4 59,8 78,7 46,5 45,0
Aangewend kapitaal, einde periode 809,5 851,4 968,2 911,2 1.149,6
Aangewend kapitaal, gemiddelde 804,6 811,4 929,6 917,7 1.014,3
Rendement op aangewend kapitaal (ROCE) (in %) 9,1 10,2 13,4 16,6 16,3
Personeelsbestand, einde periode (volledig geconsolideerde ondernemingen) 2.173 2.290 2.443 2.464 2.952
Personeelsbestand, einde periode (geassocieerde ondernemingen) 167 167 168 177

INKOMSTEN (METAAL NIET INBEGREPEN) RECURRENTE EBITDA RECURRENTE EBIT

RENDEMENT OP AANGEWEND KAPITAAL (ROCE)

ENERGY & SURFACE TECHNOLOGIES

(in miljoen euro tenzij anders vermeld) 2013 2014 2015 2016 2017
Totale omzet 1.132,3 1.191,6 1.475,1 1.469,0 2.392,4
Totale inkomsten (metaal niet inbegrepen) 460,1 487,7 586,9 610,2 893,6
Recurrente EBITDA 72,1 90,4 112,6 131,6 197,7
Recurrente EBIT 40,0 54,1 70,2 81,7 140,7
waarvan geassocieerde ondernemingen 2,7 4,7 (3,5) 1,0 10,5
Totale EBIT 36,6 53,4 37,3 74,2 109,7
Recurrente operationele marge (in %) 8,1 10,1 12,6 13,2 14,6
Onderzoek- & Ontwikkelingskosten 18,6 19,9 20,3 20,2 30,4
Investeringen 65,6 46,6 42,5 144,3 225,5
Aangewend kapitaal, einde periode 502,8 618,6 633,4 752,0 1.205,8
Aangewend kapitaal, gemiddelde 512,5 535,8 640,0 695,3 977,9
Rendement op aangewend kapitaal (ROCE) (in %) 7,8 10,1 11,0 11,7 14,4
Personeelsbestand, einde periode (volledig geconsolideerde ondernemingen) 2.061 2.181 2.258 2.357 2.716
Personeelsbestand, einde periode (geassocieerde ondernemingen) 1.056 930 936 847 917

INKOMSTEN (METAAL NIET INBEGREPEN) RECURRENTE EBITDA RECURRENTE EBIT

0

2013 2014 2015 2016 2017

240

RENDEMENT OP AANGEWEND KAPITAAL (ROCE)

RECYCLING

(in miljoen euro tenzij anders vermeld) 2013 2014 2015 2016 2017
Totale omzet 6.603,4 5.326,2 6.252,1 6.886,4 7.326,7
Totale inkomsten (metaal niet inbegrepen) 756,7 678,4 662,9 641,2 650,3
Recurrente EBITDA 278,3 208,7 204,3 187,2 188,9
Recurrente EBIT 220,5 148,6 141,5 124,9 127,9
Totale EBIT 220,5 141,2 132,5 115,5 121,3
Recurrente operationele marge (in %) 29,2 21,9 21,3 19,5 19,7
Onderzoek- & Ontwikkelingskosten 23,7 24,3 21,2 23,0 18,6
Investeringen 93,7 63,8 83,0 72,3 79,5
Aangewend kapitaal, einde periode 520,5 411,7 465,9 498,1 474,5
Aangewend kapitaal, gemiddelde 496,1 472,6 460,2 474,5 494,9
Rendement op aangewend kapitaal (ROCE) (in %) 44,4 31,4 30,7 26,3 25,8
Personeelsbestand, einde periode (volledig geconsolideerde ondernemingen) 3.304 3.302 3.211 3.170 3.092

INKOMSTEN (METAAL NIET INBEGREPEN) RECURRENTE EBITDA RECURRENTE EBIT

RENDEMENT OP AANGEWEND KAPITAAL (ROCE)

23,0 21,2 24,3 23,7 15 20 25 30

0 10

2013 2014 2015 2016 2017

18,6

O&O-UITGAVEN INVESTERINGEN

93

STOPGEZETTE ACTIVITEITEN

(in miljoen euro tenzij anders vermeld) 2013 2014 2015 2016 2017
Totale omzet 647,4 709,0 744,7 652,6 330,4
Totale inkomsten (metaal niet inbegrepen) 285,4 288,1 291,8 258,1 125,1
Recurrente EBITDA 28,3 36,9 39,6 30,7 12,4
Recurrente EBIT 9,8 19,1 31,0 30,6 12,4
waarvan geassocieerde ondernemingen 0,4 1,3 0,7 0,9 0,9
Totale EBIT (6,8) 19,7 19,6 (34,2) 1,6
Recurrente operationele marge (in %) 3,3 6,2 10,4 11,5 9,2
Onderzoek- & Ontwikkelingskosten 3,0 3,4 3,0 3,1 1,6
Investeringen 21,5 21,3 27,5 14,5 3,3
Aangewend kapitaal, einde periode 231,2 264,2 199,3 99,2 0,0
Aangewend kapitaal, gemiddelde 244,4 251,2 207,6 153,1 71,0
Rendement op aangewend kapitaal (ROCE) (in %) 4,0 7,6 14,9 20,0 17,5
Personeelsbestand, einde periode (volledig geconsolideerde ondernemingen) 1.545 1.505 1.517 946
Personeelsbestand, einde periode (geassocieerde ondernemingen) 502 501 508 420

INKOMSTEN (METAAL NIET INBEGREPEN) RECURRENTE EBITDA RECURRENTE EBIT

RENDEMENT OP AANGEWEND KAPITAAL (ROCE)

FINANCIËLE TOELICHTINGEN Inhoud

95

Geconsolideerde jaarrekening 96
Geconsolideerde resultatenrekening 96
Geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en 97
niet-gerealiseerde resultaten
Geconsolideerde balans 98
Geconsolideerde staat van mutaties in het eigen vermogen 99
Geconsolideerde kasstromentabel 100
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening 101
F1 Voorstellingsbasis 101
F2 Waarderingsregels 101
F3 Beheer van financiële risico's 112
F4 Belangrijke boekhoudkundige inschattingen en beoordelingen 115
F5 Groepsondernemingen 117
F6 Waardering vreemde deviezen 119
F7 Segmentinformatie 120
F8 Bedrijfsacquisities 125
F9 Bedrijfsresultaat 127
F10 Bezoldigingen en aanverwante voordelen 129
F11 Netto financiële kost 130
F12 Opbrengsten van andere financiële activa 130
F13 Belastingen 131
F14 Immateriële vaste activa (uitgezonderd goodwill) 132
F15 Goodwill 133
F16 Materiële vaste activa 134
F17 Deelnemingen opgenomen volgens
de vermogensmutatiemethode
135
F18 Financiële activa beschikbaar voor verkoop en leningen 136
F19 Voorraden 137
F20 Handels- en overige vorderingen 137
F21 Uitgestelde belastingactiva en -passiva 138
F22 Kas en kasequivalenten 140
F23 Valuta omrekeningsverschillen en andere reserves 141
F24 Financiële schulden 142
F25 Handels- en overige schulden 144
F26 Liquiditeit van de financiële schulden 145
F27 Voorzieningen voor personeelsvoordelen 147
F28 Aandelenoptieplannen toegekend door de onderneming 154
F29 Voorzieningen leefmilieu 155
F30 Voorzieningen voor overige risico's en kosten 156
F31 Aangewend kapitaal 157
F32 Financiële instrumenten per categorie 158
F33 Reële waarde van financiële instrumenten 162
F34 Toelichting bij de kasstromentabel 165
F35 Rechten en verplichtingen 167
F36 Voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen 168
F37 Verbonden partijen 168
F38 Gebeurtenissen na balansdatum 169
F39 Winst per aandeel 169
F40 IFRS-ontwikkelingen 170
F41 Audit vergoeding 171
F42 Stopgezette activiteiten 171

Beknopte jaarrekening van de moederonderneming 174

Verklaring over verantwoordelijkheid van het management 177

FINANCIËLE TOELICHTINGEN Geconsolideerde jaarrekening

GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING

Duizend euro TOELICHTING 2016 2017
Omzet F9 10.443.541 11.947.264
Andere bedrijfsopbrengsten F9 59.813 71.965
Bedrijfsopbrengsten 10.503.354 12.019.229
Verbruikte handelsgoederen, grond- en hulpstoffen F9 (9.040.437) (10.324.428)
Bezoldigingen en personeelsvoordelen F10 (636.071) (700.706)
Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen F9 (192.278) (203.703)
Andere bedrijfskosten F9 (379.664) (470.015)
Bedrijfskosten (10.248.451) (11.698.853)
Opbrengsten / verliezen van andere financiële activa F12 (5.937) (8.286)
BEDRIJFSRESULTAAT 248.966 312.090
Financiële baten F11 4.829 4.354
Andere financiële lasten F11 (19.962) (34.813)
Wisselkoersverliezen en -winsten F11 (2.535) (6.864)
Aandeel in het resultaat van de ondernemingen F17 16.786 29.555
Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening 248.084 304.322
Belastingen op het resultaat F13 (56.420) (75.178)
Resultaat uit voortgezette bedrijfsactiviteiten 191.663 229.143
Resultaat uit stopgezette bedrijfsactiviteiten (*) F42 (50.303) (2.893)
RESULTAAT VAN DE PERIODE 141.360 226.251
waarvan minderheidsbelangen 10.636 14.308
waarvan aandeel van de Groep 130.724 211.943
Euro
Winst per aandeel uit bedrijfsactiviteiten, basisberekening F39 0,83 0,98
Totale winst per aandeel, basisberekening F39 0,60 0,97
Winst per aandeel na verwatering uit bedrijfsactiviteiten F39 0,83 0,97
Totale winst per aandeel na verwatering F39 0,60 0,96
Dividend per aandeel 0,65 0,70

(*) Toerekenbaar aan aandeelhouders van deze bedrijven

GECONSOLIDEERD OVERZICHT VAN GEREALISEERDE EN NIET-GEREALISEERDE RESULTATEN

Duizend euro TOELICHTING 2016 2017
Resultaat uit voortgezette bedrijfsactiviteiten 191.663 229.143
Elementen die niet naar de resultatenrekening geherclassificeerd kunnen worden
Wijzigingen als gevolg van de herwaardering van penioenrverplichten (27.638) 6.464
Bewegingen in latente belastingen rechtstreeks opgenomen in componenten
van niet-gerealiseerde resultaten
6.018 (4.167)
Elementen die naderhand naar de resultatenrekening geherclassificeerd kunnen worden
Bewegingen in financiële vaste activareserves, beschibaar voor verkoop 111 3.738
Bewegingen in kasstroomafdekkingsreserves 35.991 15.278
Bewegingen in latente belastingen rechtstreeks opgenomen in componenten
van niet-gerealiseerde resultaten
(10.483) (2.286)
Bewegingen in herwerkingen van omrekeningsverschillen 30.226 (83.661)
Niet-gerealiseerde resultaten uit voortgezette bedrijfsactiviteiten F23 34.225 (64.635)
Gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten uit stopgezette bedrijfsactiviteiten (55.378) (3.421)
Gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten voor de periode 170.510 161.087
waarvan aandeel van de Groep 158.249 148.903
waarvan minderheidsbelangen 12.261 12.184

De impact van de latente belastingen op het geconsolideerde overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten heeft te maken met de indekkings- reserves met betrekking tot de kasstromen voor een bedrag van € (2,3) miljoen en met de personeelsvoordelenreserves ten bedrage van € (4,2) miljoen.

De begeleidende toelichtingen op de pagina's 101 tot 176 maken integraal deel uit van deze geconsolideerde financiële rekeningen.

97

GECONSOLIDEERDE BALANS

Duizend euro TOELICHTING 31/12/2016 31/12/2017
Vaste activa 1.727.409 1.945.675
Immateriële vaste activa F14, F15 305.340 328.808
Materiële vaste activa F16 1.070.403 1.301.411
Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode F17 195.332 153.008
Financiële activa beschikbaar voor verkoop F18 26.414 22.331
Leningen F18 1.201 11.285
Handels- en overige vorderingen F20 11.114 14.146
Uitgestelde belastingactiva F21 117.605 114.686
Vlottende activa 2.164.857 3.169.985
Leningen F18 14.787 1.750
Voorraden F19 1.188.822 1.628.423
Handels- en overige vorderingen F20 844.271 1.335.661
Terug te vorderen belastingen 32.517 36.036
Kas en kasequivalenten F22 84.460 168.115
Activa uit stopgezette activiteiten F42 253.484
TOTAAL DER ACTIVA 4.145.751 5.115.661
Eigen vermogen 1.848.045 1.862.637
Eigen vermogen van de groep 1.829.014 1.803.034
Kapitaal en uitgifttepremies 502.862 502.862
Overgedragen resultaten en reserves 1.559.969 1.584.442
Omrekeningsverschillen en overige reserves F23 (144.200) (202.517)
Eigen aandelen (89.616) (81.754)
Minderheidsbelangen 58.446 59.603
Elementen van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten
van de stopgezette activiteiten
(39.417)
Schulden op meer dan één jaar 491.290 1.168.752
Voorzieningen voor personeelsvoordelen F27 337.907 342.813
Financiële schulden F24 24.394 694.104
Handels- en overige schulden F25 41.656 40.442
Latente belastingpassiva F21 6.924 3.540
Voorzieningen F29, F30 80.409 87.853
Schulden op ten hoogste één jaar 1.661.512 2.084.272
Financiële schulden F24 400.786 313.868
Handels- en overige schulden F25 1.161.371 1.639.817
Te betalen belastingen 57.666 62.830
Voorzieningen F29, F30 41.690 67.759
Passiva uit stopgezette activiteiten F42 144.908
TOTAAL DER PASSIVA 4.145.751 5.115.661
Duizend euro KAPITAAL&
UITGIFTE
PREMIES
RESERVES OMREKENING
VERSCHILLEN
& OVERIGE
RESERVES
EIGEN
AANDELEN
MINDERHEIDS
BELANGEN
TOTAAL
VOORT
GEZETTE
BEDRIJFS
ACTIVITEITEN
RESULTATEN
ELEMENTEN UIT
STOPGEZETTE
ACTIVITEITEN
TOTAAL
EIGEN
VERMOGEN
Balans bij het begin van 2016 502.862 1.501.290 (175.518) (129.913) 52.577 1.751.299 33.671 1.784.970
Resultaat van de periode 181.203 10.460 191.663 (50.303) 141.360
Componenten van niet-gerealiseerde
resultaten
32.513 1.712 34.225 (5.075) 29.150
Gerealiseerde en niet-gerealiseerde
resultaten van de periode
181.203 32.513 12.172 225.888 (55.378) 170.510
Bewegingen in reserves voor op aandelen
gebaseerde vergoedingen
3.820 3.820 3.820
Dividenden (141.769) (4.747) (146.515) (146.515)
Overboekingen 6.839 (9.094) 2.255
Wijzigingen eigen aandelen 38.041 38.041 38.041
Wijzigingen in consolidatiekring 12.405 4.079 (1.557) 14.927 (17.708) (2.781)
Balans op het einde van 2016 502.862 1.559.969 (144.200) (89.616) 58.446 1.887.460 (39.416) 1.848.045
Resultaat van de periode 214.836 14.308 229.144 (2.893) 226.251
Componenten van niet-gerealiseerde
resultaten
(62.511) (2.124) (64.635) (528) (65.163)
Gerealiseerde en niet-gerealiseerde
resultaten van de periode
214.836 (62.511) 12.184 164.509 (3.421) 161.088
Bewegingen in reserves voor op aandelen
gebaseerde vergoedingen
6.418 6.418 6.418
Dividenden (147.796) (5.640) (153.436) (153.436)
Overboekingen 4.512 (6.402) 1.890
Wijzigingen eigen aandelen 5.972 5.972 5.972
Wijzigingen in consolidatiekring (47.079) 4.178 (5.386) (48.287) 42.837 (5.450)
Balans op het einde van 2017 502.862 1.584.442 (202.517) (81.754) 59.603 1.862.637 1.862.637

GECONSOLIDEERDE STAAT VAN MUTATIES IN HET EIGEN VERMOGEN

De wettelijke reserve van € 50,0 miljoen, die inbegrepen is in de overgedragen winst, is niet beschikbaar voor uitkering. Op 16 oktober 2017 werd elk Umicore aandeel gesplitst in twee nieuwe aandelen. Het aandelenkapitaal van de Groep op 31 december 2017 bestond uit 224.000.000 aandelen zonder nominale waarde.

GECONSOLIDEERDE KASSTROMENTABEL

Duizend euro TOELICHTING 2016 2017
Resultaat uit voortgezette bedrijfsactiviteiten 191.664 229.144
Aanpassing voor resultaat van de ondernemingen opgenomen volgens
de vermogensmutatiemethode
(16.786) (29.554)
Aanpassing voor niet-kastransacties F34 188.912 190.714
Aanpassing voor elementen die afzonderlijk vermeld of geklasseerd moeten worden onder
de investerings- of financieringskasstromen
F34 66.731 98.274
Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal F34 13.253 (275.509)
Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten 443.778 213.070
Ontvangen dividenden 8.517 15.333
Belastingen betaald in de loop van het boekjaar (65.301) (74.449)
Ontvangen subsidies (2.270) (642)
NETTO OPERATIONELE KASSTROMEN F34 384.723 153.313
Verwerving van materiële vaste activa F16 (207.017) (351.056)
Verwerving van immateriële vaste activa F14 (80.764) (25.621)
Verwerving van nieuwe dochterondernemingen, na aftrek van hun liquide middelen F8 (211.508)
Verwerving van financiële vaste activa F18 (8.554) (119)
Nieuwe toegekende leningen F18 (13.000) (9.889)
Subtotaal van de verwervingen (309.336) (598.194)
Afstand van materiële vaste activa 4.337 5.414
Afstand van immateriële vaste activa 778 1.438
Afstand van dochterondernemingen en geassocieerde ondernemingen, na aftrek van hun 138.604 74.189
liquide middelen
Afstand van financiële vaste activa 5.491 443
Aflossing van leningen F18 750 20.033
Interne transferten F34 (49.261)
Subtotaal van de overdrachten 100.698 101.516
TOENAME / AFNAME VAN DE INVESTERINGSTHESAURIE F34 (208.638) (496.678)
Kapitaalwijziging minderheden 416
Verkoop (aankoop) van eigen aandelen 38.041 5.972
Ontvangen interesten 3.258 4.027
Betaalde interesten (9.667) (18.398)
Nieuwe leningen en aflossingen 6.490 562.072
Dividenden uitgekeerd aan Umicore-aandeelhouders (138.266) (150.682)
Dividenden uitgekeerd aan de minderheidsaandeelhouders (4.747) (5.640)
TOENAME / AFNAME VAN DE FINANCIERINGSTHESAURIE F34 (104.891) 397.768
Invloed van de wisselkoers 1.401 13.997
TOENAME / AFNAME VAN DE KAS- EN KASEQUIVALENTEN 72.596 68.400
Nettokas en kas equivalenten bij het begin van het boekjaar uit F22 66.167 71.275
voortgezette bedrijfsactiviteiten
Impact van finale financiering voor stopgezette activiteiten (67.488) 16.223
Netto kas en kasequivalenten op het einde van het boekjaar uit F22 71.275 155.898
voortgezette bedrijfsactiviteiten
Kas uit stopgezette activiteiten 45.325
waarvan kas en kasequivalenten 129.785 168.115
waarvan krediet op bankrekeningen (13.185) (12.217)

FINANCIËLE TOELICHTINGEN Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening

De geconsolideerde jaarrekening voor de periode eindigend op 31 december 2017 en het jaarverslag, opgesteld in overeenstemming met artikel 119 van het Belgisch Wetboek van Vennootschappen en opgenomen op de pagina's 1-51 en 89-177, werd voor publicatie goedgekeurd door de Raad Van Bestuur van 16 maart 2018. De jaarrekening werd voorbereid overeenkomstig de wettelijke en reglementaire bepalingen voor het opmaken van geconsolideerde jaarrekeningen van Belgische bedrijven. Ze bevat de rekeningen van de onderneming, van haar dochterondernemingen en van haar belangen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode.

F1 VOORSTELLINGSBASIS

De Groep presenteert de geconsolideerde jaarrekening volgens alle Internationale Financiële Rapporteringstandaarden (IFRS) zoals voorgeschreven door de Europese Unie (EU).

De geconsolideerde financiële staten worden uitgedrukt in duizenden euro, afgerond op het dichtste duizendtal, en werden opgemaakt op basis van het principe van de historische kost, met uitzondering van de onderdelen gewaardeerd aan reële waarde.

F2 WAARDERINGSREGELS 2.1 CONSOLIDATIE EN SEGMENTERINGPRINCIPES

2.1.1 DOCHTERMAATSCHAPPIJEN

Dochtermaatschappijen zijn alle entiteiten (inclusief gestructureerde entiteiten) waarover de Groep controle heeft. De Groep controleert een entiteit wanneer deze blootgesteld is aan, of de rechten heeft op, het variabel rendement ten gevolge van zijn betrokkenheid in de entiteit, alsook de mogelijkheid heeft om dit rendement te beïnvloeden met zijn macht over de entiteit. Dochterondernemingen worden integraal geconsolideerd vanaf de datum waarop de controle overgedragen wordt aan de Groep en worden niet langer geconsolideerd vanaf de datum waarop deze controle ophoudt te bestaan.

Toelichting F5 geeft een overzicht van de betekenisvolle dochterondernemingen van de Groep op balansdatum.

De Group past de overnamemethode toe voor het boeken van bedrijfsacquisities. De overgedragen vergoeding voor de overname van een dochteronderneming is de reële waarde van de overgedragen activa, de verplichtingen opgelopen door de vroegere eigenaars van het overgenomen bedrijf en de aandelenbelangen uitgegeven door de Groep. De overgedragen vergoeding bestaat uit de reële waarde van elk actief of passief op grond van een voorwaardelijke vergoedingsregeling. Identificeerbare activa, verplichtingen en voorwaardelijke verplichtingen in een bedrijfsacquisitie worden initieel gewaardeerd tegen hun reële waarde op de overnamedatum. De Groep erkent enig minderheidsbelang in de overgenomen partij op een overname per overname basis, ofwel tegen reële waarde ofwel tegen proportioneel aandeel in de minderheidsbelangen van de erkende bedragen van de identificeerbare netto-activa van de overgenomen partij. De aan de overname gerelateerde kosten worden ten laste genomen wanneer ze opgelopen worden.

Indien de bedrijfsacquisitie in fasen plaatsvindt, wordt de boekwaarde op overnamedatum van het voorheen aangehouden aandelenbelang van de overnemende partij in de overgenomen partij geherwaardeerd tegen reële waarde op de overnamedatum. Eventuele winsten of verliezen die voortvloeien uit dergelijke nieuwe meting worden in de resultatenrekening opgenomen.

Elke voorwaardelijke vergoeding die door de Groep wordt overgedragen, dient opgenomen te worden tegen de reële waarde op de overnamedatum. Latere wijzigingen in de reële waarde van de voorwaardelijke vergoeding die als actief of passief wordt geacht, wordt opgenomen als een wijziging in de overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten. Een voorwaardelijke vergoeding die wordt geclassificeerd als eigen vermogen wordt niet geherwaardeerd, en de daaropvolgende afwikkeling wordt geboekt in het eigen vermogen.

Alle intragroepsverrichtingen, intragroepssaldi en niet-gerealiseerde winsten op intragroepsverrichtingen worden geëlimineerd. Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd. Indien noodzakelijk werden de waarderingsregels van de dochterondernemingen aangepast om de samenhang te garanderen met de principes aangenomen door de Groep.

IFRS 5 (vaste activa aangehouden voor verkoop en stopgezette bedrijfsactiviteiten) specifieert de behandeling van de transacties binnen de groep voor de eliminatie van de onderlinge balansen tussen voortgezette en stopgezette activiteiten niet. Umicore heeft voor de keuze geopteerd waarbij de transacties binnen de groep niet geëlimineerd worden in de resultatenrekening tussen de voorgezette en stopgezette activiteiten. Voor de presentatie van de balans is dit anders, IFRS 10 (geconsolideerde jaarrekening) overtreft IFRS 5 en vereist dat alle balansen tussen entiteiten binnen de groep geëlimineerd worden inclusief deze tussen voorgezette en stopgezette bedrijfsactiviteiten.

102

2.1.2 WIJZIGINGEN IN EIGENDOMSBELANGEN IN DOCHTERONDERNEMINGEN, ZONDER CONTROLEWIJZIGING

Transacties met minderheidsbelangen die niet leiden tot verlies van controle, worden geboekt als transacties binnen het eigen vermogen – dat wil zeggen, zoals transacties met eigenaars in hun hoedanigheid van eigenaars. Het verschil tussen de reële waarde van de betaalde vergoeding en het verkregen aandeel van de boekwaarde van de netto -activa van de dochteronderneming wordt opgenomen in het eigen vermogen. Winsten of verliezen op verkopen aan minderheidsbelangen worden ook opgenomen in het eigen vermogen.

2.1.3 VERKOOP VAN DOCHTERONDERNEMINGEN

Wanneer de Groep niet langer de controle heeft, wordt een eventueel resterend belang in de entiteit geherwaardeerd aan de reële waarde op de datum waarop de controle verloren is, met de verandering in de boekwaarde opgenomen in de resultatenrekening. De reële waarde is de initiële boekwaarde met het oog op een toekomstige opname van het behouden belang als een geassocieerde deelneming, joint venture of financieel actief. Daarnaast worden alle eerder opgenomen bedragen in overige gerealiseerde en nietgerealiseerde resultaten uit hoofde van die entiteit geboekt alsof de Groep direct de betrokken activa of passiva had verkocht. Dit kan betekenen dat de bedragen die voorheen in overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten opgenomen waren, worden overgeboekt naar de resultatenrekening.

2.1.4 GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN

In een geassocieerde onderneming heeft de Groep een betekenisvolle invloed, maar geen controle, In het algemeen gaat dit samen met het bezit van 20 tot 50% van de stemgerechtigde aandelen. Investeringen in geassocieerde ondernemingen worden in de consolidatie opgenomen volgens de vermogens- mutatiemethode. Volgens de vermogensmutatiemethode wordt de investering aanvankelijk opgenomen tegen kostprijs, en de boekwaarde verhoogd of verlaagd om het aandeel in het resultaat van de geassocieerde onderneming na de datum van de overname te herkennen. De investering van de Groep in geassocieerde ondernemingen bevat de goodwill vastgesteld bij aankoop. Als het belang in een geassocieerde deelneming wordt verminderd, maar een betekenisvolle invloed wordt behouden, wordt slechts een evenredig deel van de voorheen opgenomen bedragen in overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten overgeboekt naar de resultatenrekening, waar toepasbaar. Het aandeel van de Groep in de post-acquisitie resultaten wordt opgenomen in de resultatenrekening, en haar aandeel in de post-acquisitie bewegingen in overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten worden in overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten opgenomen met een overeenkomstige aanpassing van de boekwaarde van de investering. Wanneer het aandeel van de Groep in de verliezen van een deelneming gelijk is aan haar belang in de deelneming of deze overschrijdt, inbegrepen ongedekte vorderingen, moet de Groep geen verdere verliezen opnemen, tenzij deze wettelijke of feitelijke verplichtingen aangegaan heeft of betaald heeft namens de geassocieerde deelneming. De groep bepaalt op elke balansdatum of er objectieve aanwijzingen zijn dat de investering in de geassocieerde onderneming een bijzondere waardevermindering ondergaat. Als dit het geval is, berekent de Groep het bedrag van de bijzondere waardevermindering als het verschil tussen de realiseerbare waarde van de geassocieerde deelneming en de boekwaarde ervan en erkent het bedrag grenzend aan ' aandeel in de winst / (verlies) van geassocieerde deelnemingen in de resultatenrekening.

Winsten en verliezen die voortvloeien uit upstream en downstream transacties tussen de Groep en haar geassocieerde onderneming worden opgenomen in de jaarrekening van de Groep enkel voor het gedeelte van de belangen van niet-verwante investeerders in de geassocieerde onderneming. Niet-gerealiseerde verliezen worden geëlimineerd tenzij de transactie aanwijst op een bijzondere waardevermindering van het overgedragen actief. Waarderingsregels van geassocieerde deelnemingen zijn waar nodig gewijzigd om consistentie met de waarderingsregels van de Groep te verzekeren. Verwateringswinsten en -verliezen die voortvloeien uit investeringen in geassocieerde ondernemingen worden opgenomen in de resultatenrekening.

2.1.5 GEZAMENLIJKE OVEREENKOMSTEN

De groep past IFRS 11 voor alle gezamenlijke overeenkomsten. Onder IFRS 11 worden investeringen in gezamenlijke overeenkomsten geclassificeerd als gezamenlijke operaties of joint ventures, afhankelijk van de contractuele rechten en plichten van elke belegger. De Groep heeft het karakter van zijn gezamenlijke overeenkomsten beoordeeld en bepaalt dat het joint ventures zijn. Joint ventures worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode. Onder de vermogensmutatiemethode, zijn belangen in joint ventures initieel opgenomen tegen kostprijs en daarna aangepast om het aandeel van de Groep in de post-acquisitie winsten of verliezen en mutaties in overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten te herkennen.

Wanneer het aandeel van de Groep in de verliezen van een joint venture gelijk is aan haar belangen in de joint venture of deze overschrijdt (dit houdt lange termijn belangen in die in wezen deel uit maken van de netto-investering van de Groep in de joint ventures), herkent de Groep geen verdere verliezen, tenzij zij verplichtingen is aangegaan of betaald heeft namens de joint ventures. Niet-gerealiseerde winsten op transacties tussen de Groep en haar joint ventures worden geëlimineerd ten belope van het belang

103

van de Groep in de joint ventures. Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, tenzij de transactie aanwijst op een bijzondere waardevermindering van het overgedragen actief. Waarderingsregels van joint ventures zijn waar nodig gewijzigd om consistentie met de waarderingsregels van de Groep te verzekeren.

2.1.6 SEGMENTRAPPORTERING

Toelichting F7 toont de segmentinformatie van de Groep, in lijn met IFRS 8. Umicore is georganiseerd in business units. Onder IFRS 8 zijn de operationele segmenten van Umicore ingedeeld naar hun groeidomeinen op gebied van Catalysis, Energy & Surface Technologies en Recycling.

Catalysis ontwikkelt autokatalysatoren voor benzine- en dieselpersonenwagens en voor zware dieseltoepassingen zoals vrachtwagens en offroad voertuigen. De business group biedt ook katalysatoren voor industriële emissiecontrole en produceert verbindingen op basis van edele metalen en katalysatoren voor gebruik in de farmaceutica en de fijnchemicaliënindustrie. Het Energy & Surface Technologies segment focust op producten die aanwezig zijn in toepassingen gebruikt bij de productie en opslag van schone energie en in diverse toepassingen voor oppervlaktetechnologieën die eindproducten specifieke eigenschappen en functies verlenen. Alle onze activiteiten bieden onze klanten een gesloten kringloopservice. Het Recycling segment verwerkt complexe afvalstromen die edele en andere speciale metalen bevatten. We kunnen ongeveer 20 van deze metalen herwinnen uit een breed gamma toevoermaterialen, gaande van industriële residuen tot materialen op het einde van hun levensduur. Andere activiteiten omvatten de productie van materialen op basis van edele metalen die essentieel zijn voor zeer uiteenlopende toepassingen zoals de productie van hoogtechnologisch glas, elektriciteit en elektronica. Corporate omvat corporate activiteiten, gedeelde operationele functies en onderzoek, ontwikkeling en innovatie van de Groep. Het minderheidsbelang van Umicore in Element Six Abrasives en Ieqsa wordt ook opgenomen in Corporate.

De wijze waarop de operationele segmenten worden gerapporteerd is consistent met de interne rapportering aan de raad van bestuur en aan het directiecomité. Het directiecomité evalueert de prestatie van de operationele segmenten hoofdzakelijk op basis van het resultaat voor interesten en belastingen (EBIT), het aangewend kapitaal en het rendement op aangewend kapitaal (ROCE).

De resultaten van het segment, de activa en passiva bevatten elementen die direct aan het segment kunnen toegewezen worden, of er op een redelijke wijze aan toegewezen kunnen worden.

De prijszetting van verkopen tussen de segmenten is gebaseerd op marktconforme transferprijzen. Indien onvoldoende marktreferenties beschikbaar zijn wordt een 'kost-plus' mechanisme toegepast. De verbonden ondernemingen worden toegevoegd aan die segmenten waarmee hun activiteit het beste overeenstemt.

2.2 INFLATIEBOEKHOUDING

Op balansdatum was er binnen de Umicore Groep geen enkele dochteronderneming die haar financiële verslaggeving opstelde in de valuta van een economie met hyperinflatie.

2.3 OMREKENING VAN VREEMDE VALUTA

Functionele munt: de posten in de financiële staten van elke entiteit van de Groep worden gewaardeerd in de munt die het best aansluit bij de economische realiteit en de gebeurtenissen en omstandigheden waarbinnen deze entiteit werkt. De geconsolideerde financiële staten worden opgesteld in Euro (EUR), de functionele munt van de moederonderneming. Voor de consolidatie van de Groep en al haar dochterondernemingen worden de jaarrekeningen van de individuele ondernemingen als volgt omgerekend:

  • activa en passiva aan de koers op het einde van de periode, zoals die gepubliceerd wordt door de Europese Centrale Bank;
  • de resultatenrekening aan de gemiddelde wisselkoers van de periode;
  • het eigen vermogen aan de historische wisselkoers.

Wisselkoersverschillen die ontstaan bij de omrekening van de netto-investering in buitenlandse dochterondernemingen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen tegen de wisselkoers op het einde van de periode, worden geboekt als deel van het eigen vermogen onder 'Omrekeningsverschillen'.

Wanneer een buitenlandse activiteit gedeeltelijk buiten gebruik wordt gesteld of verkocht, worden wisselkoersverschillen die geboekt werden in het eigen vermogen, erkend in de resultatenrekening.

Goodwill en alle aanpassingen van de boekwaarden van activa en verplichtingen aan de reële waarde, die voortvloeien uit de overname van een buitenlandse entiteit, worden verwerkt als activa en verplichtingen van de buitenlandse entiteit en worden bijgevolg omgerekend op basis van de slotkoers.

2.4 TRANSACTIES IN VREEMDE VALUTA

Transacties in vreemde valuta worden geboekt in de functionele munt van elke entiteit tegen de wisselkoersen die van kracht zijn op de datum van de afsluiting van de transacties. De datum van de afsluiting van de transactie is de datum waarop de transactie voor erkenning in aanmerking komt. Voor praktische redenen kan een wisselkoers worden gebruikt die kort aansluit bij de koers op de datum van de afsluiting van de transacties, bijvoorbeeld de gemiddelde koers van de week of de maand waarin de transacties voorkomen.

Vervolgens worden bij de jaarafsluiting alle monetaire activa en passiva gebaseerd op deze transacties in vreemde valuta, omgerekend tegen de slotkoers op het einde van de periode.

Winsten en verliezen die voortvloeien uit transacties in vreemde valuta en uit de omrekening van monetaire activa en passiva in vreemde valuta, worden in de resultatenrekening opgenomen als een financieel resultaat.

Om zich tegen bepaalde valutarisico's in te dekken heeft de onderneming een aantal termijncontracten afgesloten (zie verder punt 2.21, Financiële instrumenten).

2.5 MATERIËLE VASTE ACTIVA

Materiële vaste activa worden geboekt tegen historische kost verminderd met gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De kostprijs omvat alle directe kosten en het toewijsbare gedeelte van de indirecte kosten die nodig waren om de activa bedrijfsklaar te maken.

Financieringskosten die direct toewijsbaar zijn aan investeringen worden geactiveerd samen met de kost van de activa, in overeenstemming met IAS 23. Financieringskosten die niet direct toewijsbaar zijn aan een investering worden ten laste genomen van het resultaat in de periode waarin ze ontstaan.

De lineaire afschrijvingsmethode wordt toegepast over de geschatte economische levensduur van de activa. De economische levensduur is de periode tijdens dewelke men verwacht de activa te gebruiken in de onderneming.

Herstellings- en onderhoudskosten worden ten laste genomen in de periode waarin ze werden uitgevoerd, indien ze niet bijdragen tot een verhoging van het toekomstige economische rendement van de activa. Zoniet worden ze beschouwd als een afzonderlijke component van de materiële vaste activa.

Componenten van de materiële vaste activa zijn elementen die op regelmatige basis worden vervangen. Zij worden beschouwd als afzonderlijke activa, omdat hun economische levensduur verschilt van de materiële vaste activa waartoe zij behoren. De materiële vaste activa van Umicore, vaak complexe en gespecialiseerde industriële activa, hebben over het algemeen geen individuele restwaarde buiten de specifieke omgeving van de operaties. Daarom wordt geen restwaarde in beschouwing genomen bij het bepalen van de afschrijfbare waarde.

Als standaardleidraad is de geschatte economische levensduur van de respectievelijke materiële activa als volgt gedefinieerd:

Voor belangrijke nieuw aangekochte of gebouwde investeringen wordt de economische levensduur expliciet ingeschat op het moment van de investeringsaanvraag waarbij deze kan afwijken van bovenstaande standaarden.

Het management bepaalt de geschatte levensduur en gerelateerde afschrijvingen voor de materiële vaste activa. Ze gebruikt hiervoor standaardschattingen gebaseerd op een combinatie van fysieke duurzaamheid en ingeschatte industriële of productlevencycli. De geschatte levensduur kan in grote mate wijzigen ten gevolge van technische vernieuwingen, marktontwikkelingen en/of handelingen gesteld door de concurrentie. Het management zal ofwel de afschrijvingslast verhogen wanneer de levensduur korter is dan voordien werd ingeschat, ofwel zal zij technisch onbruikbare of niet-strategische activa, die verwijderd of verkocht zijn, volledig of gedeeltelijk afschrijven.

Gebruiksrechten van terreinen maken deel uit van de materiële vaste activa en worden standaard afgeschreven over de contractuele periode.

JAAR Terreinen Niet afschrijfbaar Gebouwen Industriële gebouwen 20 Aanpassingen aan gebouwen 10 Andere gebouwen, zoals kantoren en laboratoria 40 Onroerend goed 40 Installaties, machines en uitrustingen: 10 Ovens 7 Kleinere uitrustingen 5 Meubilair en materieel: Rollend materieel 5 Mobiel materieel voor intern transport 7 Informaticamaterieel 3–5 Meubilair en kantoormaterieel 5–10

2.6 IMMATERIËLE VASTE ACTIVA

2.6.1 KAPITAALTRANSACTIEKOSTEN

Uitgaven voor oprichting en kapitaalverhoging worden afgetrokken van het kapitaal.

2.6.2 GOODWILL

Goodwill is het positieve verschil tussen de overnameprijs van een dochteronderneming, geassocieerde onderneming of joint venture en het aandeel van de Groep in de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva van de overgenomen entiteit op de datum van de overname. Goodwill wordt geboekt aan kost verminderd met de gecumuleerde bijzondere waardeverminderingen.

Goodwill van geassocieerde ondernemingen en joint ventures wordt in de balans opgenomen onder 'Deelnemingen opgenomen volgens de vermogens- mutatiemethode', samen met de investering zelf.

Om de noodzaak tot een bijzondere waardevermindering te kunnen beoordelen, wordt de goodwill toegewezen aan een kasstroom genererende eenheid. Op elke balansdatum wordt voor deze kasstroom genererende eenheden een analyse uitgevoerd om te bepalen of de boekwaarde van de goodwill volledig recupereerbaar is. Als de boekwaarde van de goodwill niet volledig recupereerbaar is, wordt de nodige waardevermindering opgenomen in de resultatenrekening. Deze waardeverminderingen worden nooit teruggenomen.

Het overschot van het aandeel van de Groep in de reële waarde van de verworven identificeerbare netto-activa op het ogenblik van de overname tegenover de betaalde overnameprijs, wordt onmiddellijk in het resultaat opgenomen.

2.6.3 ONDERZOEK EN ONTWIKKELING

Onderzoekskosten met betrekking tot het verwerven van nieuwe wetenschappelijke of technologische kennis en inzichten, worden ten laste van het resultaat genomen in de periode waarin ze werden gemaakt.

Ontwikkelingskosten worden gedefinieerd als kosten voor het ontwerpen van nieuwe of aanzienlijk verbeterde producten en processen voorafgaand aan de commerciële productie of het gebruik. Ze worden geactiveerd als, onder andere, aan de volgende voorwaarden voldaan is:

  • de immateriële activa zullen aanleiding geven tot toekomstige economische voordelen, of met andere woorden, het marktpotentieel is duidelijk aangetoond;
  • de kosten met betrekking tot het proces of product kunnen duidelijk geïdentificeerd en betrouwbaar gewaardeerd worden.

Indien het moeilijk is om een duidelijk onderscheid te maken tussen onderzoeks- of ontwikkelingskosten, worden de kosten beschouwd als onderzoekskosten. Als ontwikkelingskosten geactiveerd worden, worden ze lineair afgeschreven over de periode van het verwachte voordeel, standaard op vijf jaar.

2.6.4 CO2-EMISSIERECHTEN

In het kader van het Kyoto-protocol werd er een derde emissieperiode geopend, voor de periode 2013-2020. De Vlaamse overheid heeft in dat kader emissierechten toegekend aan de Vlaamse sites van een aantal bedrijven, waaronder Umicore. Ieder jaar, op het einde van februari, wordt één vijfde van deze emissierechten overgedragen aan een officieel register. De overdracht van de emissierechten aan dit register leidt tot de activering in de immateriële activa, conform de richtlijnen van de Belgische Commissie voor boekhoudkundige normen.

Winsten die voortvloeien uit het erkennen van emissierechten aan reële waarde worden uitgesteld tot de certificaten gebruikt worden. Emissierechten in eigendom zijn onderhevig aan een test op bijzondere waardeverminderingen maar worden niet afgeschreven. Als op een bepaalde afsluitingsdatum de marktwaarde lager is dan de boekwaarde wordt een waardevermindering geboekt. Op elke afsluitingsdatum maakt de Groep een schatting van het reële gebruik van de emissierechten voor de periode en erkent een voorziening voor de rechten die moet gestort worden aan de overheid. De last verbonden aan de bijzondere waardevermindering of de erkenning van deze provisies wordt volledig gecompenseerd in de resultatenrekening door het vrijmaken van de uitgestelde ontvangsten. Umicore beschikt over de noodzakelijke emissierechten om een normale werking van haar installaties toe te laten.

2.6.5 ANDERE IMMATERIËLE ACTIVA

Alle volgende categorieën worden geboekt tegen historische kost, verminderd met gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen:

  • concessies, octrooien en licenties worden afgeschreven over de periode van hun juridische bescherming; met een minimum van 5% (standaard op vijf jaar basis).
  • Klanten portfolio's worden standaard afgeschreven over een periode van vijf jaar.
  • ERP systemen worden standaard afgeschreven over een periode van tien jaar;
  • Kleinere software pakketten worden standaard afgeschreven over een periode van vijf jaar.

Ingeval van een earn out component, wordt een nieuwe berekening voorzien, wat leidt tot een aanpassing in de waarde van het actief en wordt de depreciatie ook aangepast.

Umicore heeft momenteel geen immateriële activa met een onbeperkte gebruiksperiode.

2.7 LEASE

2.7.1 FINANCIËLE LEASING

Leasing waarbij de onderneming vrijwel alle voordelen en risico's verbonden aan de eigendom van de betrokken activa overneemt, wordt beschouwd als financiële leasing. Financiële leasingcontracten worden in de balans opgenomen aan de reële waarde op het moment van het aangaan van de leasingovereenkomst of, indien deze lager is, tegen de geschatte geactualiseerde waarde van de minimale leasingbetalingen, min gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.

Elke aflossing wordt deels beschouwd als terugbetaling van de leasingschuld, deels als interestbetaling in een verhouding die maakt dat er over de volledige looptijd een constante interestlast ontstaat in vergelijking met het openstaand kapitaal. De overeenkomstige huurschulden, exclusief de financiële lasten, worden geboekt in de rubriek 'Overige langetermijnschulden'. Het interestgedeelte wordt over de termijn van de leasingperiode in de resultatenrekening opgenomen. Activa die het voorwerp uitmaken van financiële leasing worden afgeschreven over de kortste termijn van hetzij de verwachte economische levensduur van deze activa, hetzij de duur van het leasingcontract.

2.7.2 OPERATIONELE LEASING

Leasingovereenkomsten waarbij vrijwel alle wezenlijke voordelen en risico's verbonden aan de eigendom van de activa bij de verhuurder berusten, worden als operationele leasing beschouwd. Operationele leasingbetalingen of ontvangsten worden respectievelijk als een bedrijfskost of -opbrengst geboekt in de resultatenrekening op basis van de lineaire methode.

De Groep gaat over tot de leasing van metalen van en aan derden voor een specifieke termijn waarvoor de Groep vergoedingen ontvangt of betaalt. Metaalleasecontracten worden voornamelijk afgesloten voor periodes van minder dan één jaar. De leasing van metalen van en aan derden wordt gerapporteerd onder 'Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen'.

107

2.8 FINANCIËLE ACTIVA BESCHIKBAAR VOOR VERKOOP, LENINGEN EN LANGETERMIJNVORDERINGEN

Alle bewegingen in financiële activa beschikbaar voor verkoop, leningen en langetermijnvorderingen worden geboekt op de verhandelingsdatum.

Financiële activa beschikbaar voor verkoop worden gewaardeerd aan reële waarde. Ongerealiseerde winsten en verliezen uit veranderingen in de reële waarde van dergelijke activa worden opgenomen in het eigen vermogen als financiële vaste activareserves. Wanneer de activa verkocht worden of wanneer er een bijzondere waardevermindering op deze activa dient opgenomen te worden, worden de in het eigen vermogen gecumuleerde aanpassingen voor de reële waarde opgenomen in de resultatenrekening als winst of verlies.

Financiële activa worden afgeboekt wanneer de rechten op kasstromen van investeringen tot een einde gekomen zijn of wanneer ze getransfereerd zijn en de Groep vrijwel alle voordelen en risico's verbonden aan de eigendom hiervan getransfereerd heeft.

Leningen en vorderingen worden opgenomen aan afgeschreven kostprijs na aftrek van bijzondere waardeverminderingen.

Alle waardeverminderingen worden geboekt op een aparte rekening en worden gecompenseerd met de bruto waarde van het ogenblik er geen enkele kans meer bestaat om de activa te recupereren.

Eigen aandelen worden afgetrokken van het kapitaal.

2.9 VOORRADEN

Voorraden worden geboekt tegen kostprijs of, indien die lager is, de netto realiseerbare waarde. De kostprijs omvat directe aankoopof productiekosten en een toewijsbaar deel van de algemene kosten.

Voorraden worden opgesplitst in:

    1. Basisproducten met metaaldekking
    1. Basisproducten zonder metaaldekking
    1. Verbruiksgoederen
    1. Betaalde voorschotten
    1. Bestellingen in uitvoering

Basisproducten met metaaldekking zijn metaalhoudende producten waarbij Umicore blootgesteld is aan metaalprijsschommelingen en waarvoor Umicore een actief en structureel risicobeheer toepast teneinde de mogelijke negatieve effecten op de financiële prestatie van de Groep tot een minimum te beperken. De metaalinhoud wordt gegroepeerd in categorieën die hun specifieke aard en operationele toepassing weerspiegelen, zoals metaalvoorraden die permanent in gebruik zijn of metaalvoorraden die beschikbaar zijn voor commercieel gebruik. Afhankelijk van de metaalvoorraadcategorie, worden gepaste indekkingsmechanismen toegepast. Deze voorraden worden gewaardeerd met de methode van het gewogen gemiddelde, toegepast per voorraadcategorie.

Basisproducten zonder metaaldekking en verbruiksgoederen worden gewaardeerd volgens de methode van het gewogen gemiddelde.

Waardeverminderingen op voorraden worden geboekt in geval van lage voorraadrotatie en wanneer de nettoboekwaarde de marktwaarde overschrijdt, zijnde de geschatte verkoopprijs verminderd met de geschatte kosten voor afwerking en de geschatte kost noodzakelijk voor het afsluiten van een verkoop. Waardeverminderingen worden afzonderlijk vermeld.

Betaalde voorschotten zijn voorafbetalingen op contracten met leveranciers, waarbij de fysieke levering van het onderliggende goed nog niet heeft plaatsgevonden. Zij worden geboekt tegen nominale waarde.

Bestellingen in uitvoering worden gewaardeerd volgens de methode van de 'winstname volgende vordering van de werken'.

2.10 HANDELS- EN OVERIGE VORDERINGEN

Handelsvorderingen worden gewaardeerd aan afgeschreven kostprijs, d.i. aan de netto huidige waarde van de handelsvordering. Tenzij de impact van actualisatie materieel is, worden vorderingen aan nominale waarde geboekt en afgeschreven indien oninbaar. Alle afschrijven worden op aparte rekeningen gevolgd, en deze worden pas met de boekwaarde gecompenseerd als er geen kans meer is op recuperatie van de vordering.

Handelsvorderingen voor dewelke de risico's en de opbrengsten grotendeels getransfereerd werden, worden van de balans afgeboekt. Reële waardewinsten uit afgeleide financiële instrumenten zijn opgenomen onder handels- en overige vorderingen.

2.11 KAS EN KASEQUIVALENTEN

Kasmiddelen omvatten de beschikbare geldmiddelen in contanten en uitstaande bedragen bij banken. Kasequivalenten zijn uiterst liquide kortetermijnbeleggingen die op elk ogenblik kunnen worden omgezet in geldmiddelen waarvan het bedrag gekend is, een looptijd hebben van maximum drie maanden en niet onderhevig zijn aan een materieel risico op waardeschommelingen.

Deze elementen worden in de balans opgenomen tegen nominale waarde of afgeschreven kostprijs. Krediet op bankrekeningen bij de banken worden in de balans opgenomen als financiële schulden op korte termijn.

2.12 BIJZONDERE WAARDEVERMINDERING VAN ACTIVA

Materiële vaste activa en andere vaste activa, met inbegrip van immateriële activa en financiële activa niet aangehouden voor handelsdoeleinden, worden geëvalueerd op de noodzaak tot boeking van bijzondere waardeverminderingen indien bepaalde gebeurtenissen of veranderde omstandigheden erop wijzen dat de boekwaarde mogelijkerwijs niet kan gerecupereerd worden. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, moet de recupereerbare waarde van de activa geschat worden.

De recupereerbare waarde is de nettoverkoopprijs van de activa of, wanneer deze hoger is, de gebruikswaarde van de activa. Om de recupereerbare waarde van individuele activa te kunnen schatten, bepaalt de onderneming vaak de recupereerbare waarde van de kasstroom genererende eenheid waartoe de activa behoren.

Als de boekwaarde van de activa de recupereerbare waarde overschrijdt, dan wordt onmiddellijk een bijzondere waardevermindering als kost geboekt.

Bijzondere waardeverminderingen worden teruggenomen indien de reden voor de bijzondere waardeverminderingen geboekt voor activa of voor een kasstroom genererende eenheid, niet langer bestaat of verminderd is. Een bijzondere waardevermindering wordt maximaal teruggenomen voor zover de boekwaarde van de activa niet groter wordt dan de theoretische nettoboekwaarde na afschrijving, bepaald alsof er in de voorgaande jaren geen bijzondere waardevermindering zou zijn opgenomen.

2.13 KAPITAAL EN OVERGEDRAGEN RESULTATEN

A. Inkoop van eigen aandelen

Wanneer de onderneming een deel van haar eigen aandelen inkoopt, wordt de betaalde prijs, inclusief de toewijsbare nettotransactiekosten na belasting, afgetrokken van het eigen vermogen en opgenomen als 'Eigen aandelen'. Er wordt geen winst of verlies geboekt in de resultatenrekening bij aankoop, verkoop, uitgifte of vernietiging. Indien deze aandelen vervolgens verkocht of heruitgegeven worden, wordt elk ontvangen bedrag als eigen vermogen opgenomen.

  • B. Bijkomende kosten die onmiddellijk toewijsbaar zijn aan de uitgifte van nieuwe aandelen worden in het eigen vermogen opgenomen en in mindering gebracht van het ontvangen bedrag, na aftrek van belastingen.
  • C. Dividenden van de moederonderneming uitkeerbaar aan de gewone uitstaande aandelen worden opgenomen als verplichting nadat ze goedgekeurd zijn door de aandeelhouders.

2.14 MINDERHEIDSBELANGEN

Minderheidsbelangen omvatten het deel, toebehorend aan de minderheidsaandeelhouders, van de reële waarde van identificeerbare activa en passiva die geboekt worden bij de overname van een dochteronderneming, samen met het overeenkomstige deel van de gerealiseerde winsten en verliezen voor de daaropvolgende periodes.

In de resultatenrekening wordt het minderheidsaandeel in het verlies of de winst van de Groep apart van het geconsolideerd resultaat van de Groep getoond.

2.15 VOORZIENINGEN

Voorzieningen worden aangelegd in de balans indien:

  • er een huidige (wettelijke of feitelijke) verplichting bestaat ten gevolge van een gebeurtenis uit het verleden;
  • het waarschijnlijk is dat er kasuitgaven vereist zijn om de verplichting af te wikkelen;
  • er een betrouwbare schatting van het bedrag van deze uitgave kan gemaakt worden.

Een feitelijke verplichting is een verplichting die ontstaat uit de handelingen van een onderneming, waarbij deze door een consistent gedrag of door bepaalde gepubliceerde beleidsregels te kennen geeft dat zij bepaalde verantwoordelijkheden aanvaardt, en de onderneming als gevolg daarvan een terecht verwachtingspatroon gecreëerd heeft dat zij die verantwoordelijkheden daadwerkelijk zal opnemen.

109

Het bedrag opgenomen als voorziening is de best mogelijke schatting op het einde van de rapporteringsperiode van de uitgaven die vereist zijn om aan de bestaande verplichting te voldoen, rekening houdend met de waarschijnlijkheid van het mogelijke resultaat van de gebeurtenis. Indien de tijdswaarde van het geld belangrijk is, wordt als voorziening de huidige waarde genomen van de verwachte toekomstige vereiste uitgaven om aan de verplichting te voldoen. Het resultaat van de jaarlijkse verdiscontering van de voorzieningen, als ze verricht wordt, wordt opgenomen in de financiële resultaten.

De belangrijkste types van voorzieningen zijn de volgende:

  1. Voorzieningen voor personeelsvoordelen (zie 2.16, Personeelsvoordelen)

2. Voorzieningen voor milieuverplichtingen

Milieuvoorzieningen zijn gebaseerd op wettelijke en feitelijke verplichtingen ten gevolge van gebeurtenissen uit het verleden, in overeenstemming met het milieubeleid van de onderneming en de geldende wettelijke verplichtingen. Het volledige bedrag van de geschatte verplichting wordt onmiddellijk opgenomen op het ogenblik dat de verplichting plaats vindt. Wanneer de verplichting productiegerelateerd is, wordt de verplichting stapsgewijs opgenomen volgens het normaal gebruik/productieniveau.

3. Overige voorzieningen

Deze omvatten voorzieningen voor geschillen, verlieslatende contracten, garanties, risico's op financiële deelnemingen en herstructureringen. Een voorziening voor herstructurering wordt opgenomen als de onderneming een gedetailleerd en formeel herstructureringsplan heeft goedgekeurd en als de herstructurering al gestart of publiek aangekondigd is voor het einde van de rapporteringsperiode. Elke herstructureringsvoorziening omvat enkel de directe uitgaven die voortvloeien uit de herstructurering, welke duidelijk afgebakend zijn en die geen verband houden met de lopende activiteiten van de onderneming.

2.16 PERSONEELSVOORDELEN

2.16.1 PERSONEELSVOORDELEN OP KORTE TERMIJN

Ze omvatten lonen, salarissen en sociale zekerheidsbijdragen, vakantiegeld, doorbetaling van loon bij ziekte, bonussen en verloningen in natura. Deze worden als kost geboekt in de betreffende periode. Alle kaderleden van de onderneming komen in aanmerking voor bonussen op basis van individuele prestaties en financiële doelstellingen. Het bedrag van de bonus wordt ten laste genomen, op basis van een raming op het einde van de rapporteringsperiode.

2.16.2 VERGOEDING NA UITDIENSTTREDING (PENSIOENEN, MEDISCHE ZORGVERLENING)

De onderneming heeft verschillende pensioenprogramma's en programma's voor medische zorgverlening in overeenstemming met de voorwaarden en de praktijken in de landen waar ze actief is. De programma's worden in principe via betalingen aan verzekeringsmaatschappijen of apart beheerde fondsen gefinancierd.

2.16.2.1 'TE BEREIKEN DOEL'-PLANNEN

De onderneming neemt alle wettelijke en feitelijke verplichtingen in de boeken op, zowel op basis van de formele bepalingen van de 'te bereiken doel'- plannen als van de eerder informele gewoonten van de onderneming.

Het bedrag dat opgenomen wordt in de balans is gebaseerd op actuariële berekeningen (op basis van de 'projected unit credit method') en vertegenwoordigt de huidige waarde van de toekomstige uitkeringsverplichtingen. De voorzieningen worden verminderd met de reële waarde van de eventuele activa van het pensioenplan.

De pensioenkosten van verleden diensttijd worden onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening sinds IAS 19 (herzien).

De herberekeningen als gevolg van wijzigingen in de geschatte actuariële parameters worden opgenomen in het geconsolideerde overzicht van de gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten als reserves voor personeelsvoordelen na uitdiensttreding.

2.16.2.2 PLANNEN MET 'VASTE BIJDRAGE'

De onderneming betaalt vaste bijdragen aan openbare of privéverzekeringsplannen. De betalingen worden ten laste genomen op het moment dat ze verschuldigd zijn en zijn als dusdanig opgenomen in de personeelskosten.

2.16.3 ANDERE PERSONEELSVOORDELEN OP LANGE TERMIJN (ANCIËNNITEITSPREMIES)

Deze vergoedingen worden geboekt ten belope van hun verwachte kostprijs over de tewerkstellingsperiode, op basis van een boekhoudmethode, vergelijkbaar met die van de 'te bereiken doel'-plannen. Deze verplichtingen worden over het algemeen jaarlijks gewaardeerd door onafhankelijke erkende actuarissen. Alle herberekeningen als gevolg van een wijziging in de actuariële assumpties worden onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening.

110

2.16.4 LOOPBAANBEËINDIGINGSVOORDELEN (BRUGPENSIOENPLANNEN, ANDERE GELIJKAARDIGE VERPLICHTINGEN)

Deze vergoedingen zijn verschuldigd als gevolg van de beslissing van de onderneming om het dienstverband van een werknemer te beëindigen vóór de normale pensioendatum of van de beslissing van een werknemer om in ruil voor deze vergoeding vrijwillig ontslag te nemen. Als ze redelijkerwijs voorspelbaar zijn, overeenkomstig de voorwaarden en praktijken in de landen waar de onderneming actief is, worden ook potentieel toekomstige verplichtingen opgenomen.

Deze vergoedingen worden geboekt ten belope van hun verwachte kostprijs over de tewerkstellingsperiode, op basis van een boekhoudmethode, vergelijkbaar met die van de 'te bereiken doel'-plannen. Deze verplichtingen worden over het algemeen jaarlijks gewaardeerd door onafhankelijke erkende actuarissen. Alle herberekeningen als gevolg van een wijziging in de actuariële assumpties worden onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening.

2.16.5 VERGOEDINGEN IN AANDELEN EN AANVERWANTE VOORDELEN (OP AANDELEN GEBASEERDE VERGOEDINGEN IFRS 2)

Dankzij verschillende aandelenoptie- of aandelenprogramma's kunnen zowel de werknemers als het senior management van de onderneming aandelen van Umicore aankopen of verwerven. De optie- of aandelenuitoefenprijs is gelijk aan de marktprijs van de (onderliggende) aandelen op de datum van de toekenning. Als de opties uitgeoefend worden, worden aandelen komende van de bestaande voorraad eigen aandelen ter beschikking gesteld van de begunstigden. In beide gevallen wordt het kapitaal verhoogd met het bedrag van de ontvangen uitoefenprijs. Voor de aandelenprogramma's, worden aandelen uit de voorraad eigen aandelen ter beschikking gesteld aan de begunstigden.

De opties en de aandelen worden standaard verworven op de datum van de toekenning en hun reële waarde wordt opgenomen als een uitgave voor personeelsvoordelen met als tegenpost het eigen vermogen onder de vorm van reserves van de op aandelen gebaseerde vergoedingen. Voor de opties wordt de kost die moet geboekt worden, berekend door een actuaris die daarvoor een waarderingsmodel gebruikt dat rekening houdt met de karakteristieken van de aandelenopties, de volatiliteit van het onderliggende aandeel en het veronderstelde uitoefenpatroon.

Zolang de verleende opties niet zijn uitgeoefend wordt hun waarde gerapporteerd onder de geconsolideerde staat van mutaties in het eigen vermogen van de Groep als 'reserves voor op aandelen gebaseerde vergoedingen'. De waarde van de uitgeoefende opties gedurende de periode wordt getransfereerd naar 'overgedragen resultaten'.

2.16.6 PRESENTATIE

De personeelsvoordelen worden geboekt als bedrijfsresultaat in de resultatenrekening, met uitzondering van interest en verdisconteringsresultaten die opgenomen worden in de financiële resultaten.

2.17 FINANCIËLE SCHULDEN

Alle bewegingen in financiële schulden worden geboekt op de verhandelingsdatum.

Voor leningen worden de initieel ontvangen bedragen geboekt, verminderd met transactiekosten. Daarna worden ze gewaardeerd tegen nettowaarde na afschrijving, op basis van de effectieve interestmethode. De nettowaarde na afschrijving wordt berekend rekening houdend met alle uitgiftekosten en elke korting of premie op het moment van uitgifte. Alle verschillen tussen het geleende bedrag en de terugbetalingswaarde worden opgenomen in de resultatenrekening bij terugbetaling.

2.18 HANDELS- EN OVERIGE SCHULDEN

Handelsschulden worden geboekt aan kost na afschrijving, met andere woorden aan de netto actuele waarde van het te betalen bedrag. Tenzij de impact van verdiscontering materieel is, wordt de nominale waarde genomen.

Reële waardeverliezen uit afgeleide financiële instrumenten zijn opgenomen onder handels- en overige schulden.

2.19 BELASTINGEN OP HET RESULTAAT

De belastingen op het resultaat van het boekjaar betreffen de effectieve belastingen alsook de latente belastingen. Deze belastingen worden berekend in overeenstemming met de belastingwetgeving die van toepassing is in elk land waar de onderneming actief is.

De effectieve belastingen omvatten deze die verschuldigd zijn op het belastbaar inkomen van het jaar, op basis van de belastingpercentages die gelden op het einde van de rapporteringsperiode, evenals elke herziening van de belastingen die verschuldigd (of terugbetaalbaar) zijn voor voorgaande jaren.

De verschuldigde belastingen worden bepaald op basis van de belastingwetten en –reglementeringen in elk van de vele jurisdicties in dewelke de Groep opereert. De genomen winstbelastingstandpunten worden door de Groep beschouwd als verdedigbaar en hebben

de bedoeling eventuele betwistingen van belastingautoriteiten te doorstaan. Desalniettemin is het aanvaard dat sommige van de standpunten onzeker kunnen zijn, terwijl ze ook het gevolg zijn van interpretaties van complexe belastingwetten. Daarnaast kunnen sommige entiteiten binnen de groep betrokken zijn belastingaudits die nog betrekking hebben op vorige jaren en enige tijd vergen om af te finaliseren. De Groep bepaalt de belastingstatus individueel en op regelmatige basis. Mocht de belastingschuld toch afwijken van de initieel geschatte bedragen, dan wordt het verschil gedragen in de rekeningen van het jaar waarin het vastgesteld wordt.

Latente belastingen worden berekend volgens de 'liability method', op tijdelijke verschillen die bestaan tussen enerzijds de fi, op waarde van de activa en passiva en anderzijds hun boekwaarde in de jaarrekening. Deze belastingen worden gewaardeerd op basis van de belastingpercentages die van kracht zijn op het einde van de rapporteringsperiode of toekomstige belastingpercentages indien formeel aangekondigd door de autoriteiten in het land waar de onderneming actief is.

Latente belastingactiva worden enkel geboekt als het waarschijnlijk is dat er voldoende toekomstige belastbare winst zal zijn waarmee de tijdelijke verschillen kunnen worden verrekend.

Latente belastingactiva en -passiva worden gecompenseerd en netto voorgesteld enkel en alleen als ze betrekking hebben op belastingen geheven door dezelfde belastinginstantie op dezelfde belastbare entiteit.

2.20 BOEKING VAN OPBRENGSTEN

2.20.1 VERKOOP VAN GOEDEREN EN VERLENING VAN DIENSTEN

De opbrengsten uit de verkoop van goederen uit de verwerkingsactiviteiten worden opgenomen wanneer de belangrijkste voordelen en risico's inzake eigendom ten laste vallen van de koper en er niet langer onzekerheid bestaat over de ontvangst van de overeengekomen vergoeding en de daaraan verbonden transactiekosten of de mogelijke teruggave van de goederen.

Opbrengsten uit raffinage-activiteiten en de levering van diensten worden opgenomen in verhouding tot het niveau van de afwerking van de transactie, als dit op een betrouwbare manier kan gewaardeerd worden.

2.20.2 OVERHEIDSSUBSIDIES

Overheidssubsidies worden aanvankelijk geboekt in de balans als over te dragen opbrengsten indien er een redelijke garantie is dat de subsidies ontvangen zullen worden en dat de onderneming zal voldoen aan de voorwaarden die eraan verbonden zijn. Subsidies worden vervolgens in de resultatenrekening opgenomen in dezelfde periode als, en proportioneel aan, de te compenseren kosten.

2.21 FINANCIËLE INSTRUMENTEN

De onderneming gebruikt afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen om de blootstelling aan negatieve schommelingen van wisselkoersen, metaalprijzen, rentevoeten en andere marktrisico's te beperken. De onderneming gebruikt voornamelijk spot- en termijncontracten voor de indekking van het metaal- en valutarisico en swapcontracten om het renterisico in te dekken. De transacties uitgevoerd op de termijnmarkt zijn niet van speculatieve aard.

2.21.1 TRANSACTIONELE RISICO'S – REËLE-WAARDE INDEKKING

Afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen worden gebruikt om de reële waarde van de onderliggende ingedekte elementen (activa, passiva en vaste overeenkomsten) te beschermen. Deze worden oorspronkelijk aan reële waarde geboekt op de verhandelingsdatum.

Alle afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen worden gewaardeerd op het einde van de rapporteringsperiode aan de reële waarde, volgens het marktwaardevergelijkingsmechanisme ('mark-to-market'). Alle winsten en verliezen worden onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening – als een bedrijfsresultaat – indien gerelateerd aan metaal en als een financieel resultaat in alle andere gevallen.

Ingedekte elementen (vooral fysische vaste overeenkomsten en commerciële voorraad) worden ook gewaardeerd aan reële waarde wanneer 'hedge accounting' kan gedocumenteerd worden in overeenstemming met de IAS 39-criteria.

In de afwezigheid van het verkrijgen van 'hedge accounting' bij de creatie in overeenstemming met de IAS 39-criteria, worden de ingedekte elementen aan kost opgenomen en vervolgens onderworpen aan de waarderingsregels die van toepassing zijn voor gelijkaardige niet-ingedekte elementen, o.a. de waardering aan de laagste van kostprijs en marktwaarde (IAS 2) voor wat de voorraden betreft, of het boeken van voorzieningen voor verlieslatende contracten (IAS 37) voor de fysieke vaste overeenkomsten (zie hoofdstuk 2.22 IAS 39-impact).

112

Wanneer er een consistente praktijk bestaat bij een dochteronderneming of een kasstroomgenererende eenheid van de Groep om het onderliggende item geleverd te krijgen om het terug te verkopen op korte termijn met als doel een winst te realiseren op basis van de kortetermijnschommelingen in de prijs of de handelsmarges, dan worden in die gevallen de voorraden gewaardeerd aan reële waarde via de resultatenrekening en worden de verbonden fysieke en/of handelsgoederen engagementen geklasseerd als afgeleide financiële instrumenten eveneens met een waardering aan reële waarde via de resultatenrekening.

2.21.2 STRUCTURELE RISICO'S – KASSTROOMINDEKKING

Afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen die gebruikt worden voor de indekking van toekomstige kasstromen, worden toegewezen als indekkingen te behandelen onder 'cash flow hedge accounting'. Wijzigingen in de reële waarde van de indekkingsinstrumenten die voldoen als effectieve kasstroomindekkingen, worden opgenomen in het eigen vermogen van de Groep. Dit gebeurt onder de vorm van kasstroom-indekkingsreserves totdat de onderliggende voorziene of vastgelegde transacties zich voordoen (d.i. een invloed hebben op de resultatenrekening). Op dat moment worden de opgenomen winsten en verliezen van de indekkingsinstrumenten getransfereerd van eigen vermogen naar de resultatenrekening.

Als de ingedekte transacties niet meer waarschijnlijk zijn of wanneer de dekkingsoperaties geen voorwerp meer hebben, dan worden de hieraan verbonden hedginginstrumenten onmiddellijk stopgezet en worden alle winsten of verliezen, initieel opgenomen in het eigen vermogen onmiddellijk in de resultatenrekening opgenomen.

In afwezigheid van het verkrijgen van 'hedge accounting' bij de creatie in overeenstemming met de IAS 39-criteria, worden de wijzigingen in reële waarde van de hedgingelementen in de resultatenrekening opgenomen in plaats van in het eigen vermogen en dit voordat de onderliggende voorziene of vastgelegde transacties zich voordoen (zie ook paragraaf 2.22 IAS 39-impact).

2.21.3 IN UITVOERENDE CONTRACTEN BESLOTEN DERIVATEN

Uitvoerende contracten ('basiscontract') bevatten soms besloten derivaten. Besloten derivaten veroorzaken dat sommige of alle kasstromen die anders kunnen verwacht worden van het basiscontract, worden gewijzigd in functie van een specifieke rentevoet, de prijs van een financieel instrument, de prijs van een handelsgoed, een wisselkoersprijs of andere variabelen. Als het vaststaat dat dergelijk besloten derivaat niet dicht verbonden is met het basiscontract, dan wordt het afgezonderd van het basiscontract onder de regels van IAS 39 (reële waarde via resultatenrekening). Het basiscontract wordt geboekt volgens de regels van de uitvoerende contracten, wat wil zeggen dat dergelijk contract niet wordt erkend in de balans of de resultatenrekening voor de contractuele levering plaatsvindt (zie ook hoofdstuk 2.22 IAS 39-impact).

2.22 NIET-RECURRENTE RESULTATEN EN IMPACT VAN IAS 39 OPGENOMEN IN HET RESULTAAT

Bevat niet-recurrente elementen voornamelijk met betrekking tot herstructureringsmaatregelen, bijzondere waardeverminderingen van activa en andere kosten en opbrengsten resulterend uit feiten of transacties die duidelijk verschillen van de courante activiteiten van de onderneming.

De IAS 39-impact heeft betrekking op de tijdsverschillen (zonder invloed op de kasstromen) in het boeken van inkomsten als gevolg van het niet toepassen of het niet kunnen bekomen van IAS 39 'hedge accounting' op:

  • a) transactionele indekking, wat met zich meebrengt dat de ingedekte elementen niet langer aan reële waarde gewaardeerd kunnen worden maar gewaardeerd moeten worden volgens waarderingsregels toepasbaar voor vergelijkbare, niet ingedekte elementen, zoals waardering aan de laagste van kostprijs of marktwaarde (IAS 2) voor voorraden of voorzieningen voor verlieslatende contracten (IAS 37) voor de commerciële fysieke engagementen;
  • b) structurele indekking, wat impliceert dat de reële waarde van de betrokken hedginginstrumenten in de resultatenrekening wordt opgenomen in plaats van het eigen vermogen, en dit voordat de onderliggende voorziene of vastgelegde transacties zich voordoen;
  • c) in uitvoerende contracten besloten derivaten, wat impliceert dat de reële waarde op de besloten derivaten moet toegepast worden en in de resultatenrekening opgenomen, in tegenstelling tot de uitvoerende component waar geen reële waardemeting is toegelaten.

F3 BEHEER VAN FINANCIËLE RISICO'S

Alle activiteiten van de Groep zijn blootgesteld aan verschillende risico's, waaronder metaalprijsschommelingen, de wisselkoersen, bepaalde markt- gedefinieerde commerciële voorwaarden, en rentevoeten alsook krediet- en liquiditeitsrisico's. Het globale risicobeheer van de Groep tracht de negatieve invloed op de financiële resultaten van de Groep tot een minimum te beperken, door deze risico's in te dekken met financiële en verzekeringsinstrumenten.

113

3.1 WISSELKOERSRISICO

Het wisselkoersrisico waaraan Umicore blootgesteld is, kan opgesplitst worden in drie types: structurele, transactionele en omrekeningsrisico's.

3.1.1 STRUCTUREEL RISICO

De inkomsten van Umicore zijn gedeeltelijk in Amerikaanse dollar (USD) uitgedrukt, alhoewel vele activiteiten zich buiten de Amerikaanse dollar-zone bevinden (voornamelijk in Europa en Azië).

Elke wijziging in de Amerikaanse dollar-wisselkoers versus Euro (EUR) of andere deviezen die niet aan de Amerikaanse dollar gekoppeld zijn, heeft daardoor een invloed op de resultaten van de onderneming.

Een groot deel van deze blootstelling aan de wisselkoers vloeit voort uit de in Amerikaanse dollar uitgedrukte metaalprijzen, gelinkt aan de recyclage en raffinage activiteiten. Een ander groot deel van deze blootstelling vloeit voort uit niet metaal gerelateerde inkomsten uitgedrukt in Amerikaanse dollar, zoals aangerekende raffinage- en verwerkingskosten en productpremies. In mindere mate bestaat naast de blootstelling aan de Amerikaanse dollar ten opzichte van de Euro ook een structurele en stijgende gevoeligheid van zowel de Euro als de Amerikaanse dollar tegenover enkele andere deviezen zoals de Braziliaanse real (BRL), Zuid-Koreaanse won (KRW), Chinese yuan (CNY) en Zuid-Afrikaanse rand (ZAR).

Structurele wisselkoersindekking

Het indekkingsbeleid van Umicore laat toe om zich tegen haar structurele wisselkoersblootstelling op termijn in te dekken, zij het in combinatie met de indekking tegen de structurele metaalprijsblootstelling of geïsoleerd, doorgaans wanneer een wisselkoers of een in Euro uitgedrukte metaalprijs boven het historische gemiddelde ligt en zich op een niveau bevindt waarbij aantrekkelijke marges verzekerd kunnen worden.

Op het einde van 2017, was Umicore in het bezit van enkele structurele wisselkoersindekkingen die gerelateerd zijn met nietmetaalprijsgerelateerde wisselkoerssensitivieit voor o.a. de volgende contracten: EUR/USD, USD/KRW, EUR/ZAR, USD/ZAR, USD/CAD, EUR/CNY en USD/CNY.

3.1.2 TRANSACTIONEEL RISICO

Het bedrijf is ook onderhevig aan transactionele risico's met betrekking tot deviezen, namelijk het risico dat wisselkoersen schommelen tussen het moment waarop de prijs met de klant of leverancier wordt bepaald en het moment waarop de transactie afgewikkeld wordt. Umicore dekt zich systematisch in tegen dergelijke transactionele risico's, voornamelijk via termijncontracten.

3.1.3 OMREKENINGSRISICO

Umicore is een internationaal bedrijf met vestigingen die niet in Euro (EUR) rapporteren. Wanneer dergelijke resultaten geconsolideerd worden in de rekeningen van de Groep, is het omgerekende bedrag blootgesteld aan waardeschommelingen van zulke lokale valuta's ten opzichte van de Euro. Het betreft voornamelijk Amerikaanse dollar (USD), Braziliaanse real (BRL), Zuid-Koreaanse won (KRW), Chinese yuan (CNY) en Zuid-Afrikaanse rand (ZAR). Hoewel Umicore zich niet systematisch indekt tegen dit soort risico, kunnen wel indekkingen op ad hoc basis afgesloten worden.

3.2 METAALPRIJSRISICO

Het metaalprijsrisico van Umicore kan opgedeeld worden in 3 categorieën: structureel risico, transactioneel risico en risico op metaalvoorraden.

3.2.1 STRUCTUREEL RISICO

Umicore is blootgesteld aan structurele metaalprijsrisico's. Die risico's vloeien voornamelijk voort uit de metaalprijzen die inwerken op de metaalbonussen die gehaald worden op de voor verwerking geleverde materialen of andere inkomstenelementen die afhangen van de metaalprijzen. Het beleid van Umicore laat toe om dergelijke blootstelling aan metaalprijzen op termijn in te dekken doorgaans wanneer de forward-metaalprijzen uitgedrukt in de functionele wisselkoers van de desbetreffende activiteit boven hun historisch gemiddelde liggen en zich op een niveau bevinden waarbij aantrekkelijke marges verzekerd kunnen worden. In welke mate het metaalprijsrisico op termijn ingedekt kan worden hangt af van de liquiditeit van de desbetreffende markten en de beschikbaarheid van de nodige indekkingsinstrumenten.

In het segment Recycling, recycleert de Groep voornamelijk platina, palladium, rhodium, goud en zilver en andere basis- en speciale metalen. In dit segment is de gevoeligheid op de korte termijn van inkomsten en operationele resultaten aan metaalkoersen belangrijk. Gezien de variabiliteit in het soort aangevoerde materialen in de loop der jaren, blijft het moeilijk om een specifieke sensitiviteit uit te drukken voor één welbepaald metaal. In het algemeen geldt dat hogere prijzen in een stijging van de inkomsten

114

in het Recycling segment resulteren. Umicore bezit ook een metaalprijssensitiviteit in de andere segmenten Catalysis, Energy & Surface Technologies die vooral gelinkt is aan de metaal gerelateerde inkomsten en afhankelijk van de gebruikte metalen in de desbetreffende segmenten. Over het algemeen draagt een hogere metaalprijs bij tot voordelen op korte termijn voor de winstgevendheid van elke activiteit. Echter, andere commerciële voorwaarden die grotendeels onafhankelijk zijn van de metaalprijs, zoals productpremies, zijn evenzeer significant en onafhankelijk bepalend voor de opbrengsten en de resultaten.

Structurele metaalprijsindekking

Umicore dekt een deel van haar toekomstige blootstelling aan forward metaalkoersen in, en dit voor sommige metalen die genoteerd zijn op termijnmark- ten en voor zover toekomstige op de metaalprijs gebaseerde inkomsten uit gekende en gedocumenteerde commerciële overeenkomsten kunnen aangetoond worden. Op het einde van 2017 hadden zulke uitstaande indekkingen betrekking tot een aantal edele metalen (meer bepaald goud, zilver en palladium) en basis metalen (meer bepaald nikkel, koper en lood).

3.2.2 TRANSACTIONEEL RISICO

De Groep wordt geconfronteerd met transactionele risico's op aangekochte en verkochte metalen.

De meerderheid van de transacties in metalen gebruiken wereldwijde marktreferenties zoals deze van de London Metal Exchange. Als de onderliggende metaalprijs constant zou blijven, dan zou de prijs die Umicore betaalt voor het metaal in de grondstoffen terug aan de klant worden doorgerekend als een deel van de verkoopprijs. Gezien de tijd die nodig is voor de conversie van aangekochte grondstoffen tot eindproducten en de verkoop ervan, zal de volatiliteit in de metaalkoers die als referentie dient, verschillen doen ontstaan tussen de aankoopprijs van de metalen en de verkoopprijs. Er is dus een transactioneel risico ingevolge elke prijswijziging tussen het moment waarop grondstoffen worden aangekocht (meer specifiek, wanneer de aankoopprijs wordt gefixeerd) en het moment waarop producten worden verkocht (meer bepaald, wanneer de verkoopprijs wordt gefixeerd).

Het beleid van de Groep bestaat er in om dit transactioneel risico zo veel mogelijk in te dekken, voornamelijk met termijnoperaties.

3.2.3 RISICO OP METAALVOORRADEN

De Groep is blootgesteld aan metaalkoersrisico's op de permanente metaalvoorraden. Het risico heeft te maken met de kans dat metaalkoersen dalen tot onder de boekwaarde van deze voorraden. Umicore dekt zich niet in tegen dit risico.

3.3 RENTERISICO

De blootstelling van de Groep aan de rentevoetschommelingen houdt verband met de verplichtingen in het kader van de financiële schulden van de Groep. Eind december 2017 bedroeg de netto financiële schuld van de Groep € 1.008 miljoen, waarvan € 710 miljoen met een vaste rentevoet. De 5-jarige rentevoetswap die in januari 2013 was aangegaan voor een bedrag van € 150 miljoen zal verlopen in januari 2018.

3.4 KREDIETRISICO

Kredietrisico en concentratie van kredietrisico

Kredietrisico is het risico op wanbetalingen door eender welke tegenpartij, met betrekking tot de verkoop van goederen of metaalleasingoperaties. Om de kredietblootstelling te beheren, heeft Umicore een kredietbeleid opgesteld met aanvragen voor kredietlimieten, goedkeuringsprocedures, ononderbroken toezicht van de kredietblootstelling en aanmaningsprocedures in het geval van uitstel.

Het kredietrisico ten gevolge van verkopen is tot een bepaalde grens ingedekt via kredietverzekeringen, accreditieven of andere gelijkaardige betalingswijzen. Umicore heeft 2 kredietverzekeringscontracten aangegaan met verschillende verzekeraars. Eén daarvan is wereldwijd van toepassing en beschermt de verzekerde activiteiten tegen insolventie, politieke en commerciële risico's met een individualiseerbare franchise van 5% per factuur en voorziet een maximale schadeloosstelling per regio of land. De tweede polis dekt een meer selectieve groep van handelsvorderingen en voorziet een jaarlijkse franchise van € 5 miljoen en een maximale jaarlijkse schadeloosstelling van € 70 miljoen.

Umicore heeft bepaald dat in een aantal gevallen waar de kredietverzekeringskosten onevenredig zijn met het risico dat verzekerd moet worden, geen dergelijke wereldwijde kredietverzekeringsindekking gezocht wordt. Voor deze bedrijven, gekarakteriseerd door een significante klantenconcentratie of door een specifieke en nauwe band met de klanten, kunnen specifieke verzekeringscontracten afgesloten worden voor een bepaalde tijdspanne.

Er valt op te merken dat enkele omvangrijke transacties, zoals de verkoop van edele metalen door de business group Recycling, een beperkt kredietrisico hebben, aangezien het een gangbare praktijk is om te betalen vóór levering.

Met betrekking tot het risico tegenover financiële instellingen zoals banken en brokers, past Umicore ook interne kredietlijnen toe. Er worden specifieke limieten gesteld, per financieel instrument, die de diverse risico's moeten indekken die verbonden zijn aan het handelen met deze tegenpartijen.

3.5 LIQUIDITEITSRISICO

Liquiditeitsrisico wordt behandeld door een voldoende mate van gediversifieerde financieringsbronnen aan te houden. Deze bevatten vastgelegde en niet vastgelegde bilaterale bankfaciliteiten op korte termijn, twee gesyndiceerde bankfaciliteiten op middellange termijn, twee lange termijn private placements en een 'commercial paper'- programma (deze laatste met een bovengrens van € 600 miljoen).

3.6 BELASTINGRISICO

De belastinglast opgenomen in de financiële rapportering is gebaseerd op de door de Groep naar best vermogen berekende belastingschuld. De definitieve belastingschuld komt evenwel slechts vast te staan nadat er belastingcontroles hebben plaatsgevonden. Tot op dat moment hangt er een zekere graad van onzekerheid over de uiteindelijke belastingschuld van deze periode. Het Groepsbeleid is er op gericht om belastingaangiftes binnen de wettelijke termijnen in te dienen en om belastingadministraties tegemoet te komen door te verzekeren dat de belastingposities van de Groep getrouw en actueel zijn en dat alle verschillen in interpretatie van de belastingwetgeving en -regelgeving zo snel mogelijk besproken en opgelost worden. Rekening houdend met de omvang en het internationale karakter van de Groepsactiviteiten en zoals het geval is voor andere internationale bedrijven, vormen BTW, andere omzetbelastingen en intra-groepverrekenprijzen een inherent belastingrisico voor de Groep. Wijzigingen in de belastingwetgeving of in de toepassing ervan inzake verrekenprijzen, BTW, buitenlandse dividenden, O&O-belastingkredieten en belastingverminderingen kunnen mogelijkerwijze de werkelijke belastingvoet verhogen en de netto resultaten van de Groep ongunstig beïnvloeden. Op basis van de bovenstaande belastingrisico's heeft het management een gedetailleerde analyse uitgevoerd van onzekere belastingposities wat heeft geleid tot het erkennen van provisies.

3.7 KAPITAALRISICO

In het beheer van haar middelen zal de Groep de continuïteit van de bedrijfsvoering bewaren, de rentabiliteit voor de aandeelhouders en de belangen van de andere belanghebbenden onderhouden en een optimale kapitaalstructuur hanteren om zo de kapitaalkost te verminderen.

Om de kapitaalstructuur te handhaven of aan te passen, kan de Groep bijvoorbeeld de dividenden uitbetaald aan de aandeelhouders aanpassen, kapitaal uitkeren aan de aandeelhouders, eigen aandelen inkopen of nieuwe aandelen uitgeven.

De Groep controleert haar kapitaalstructuur door onder meer de 'hefboomratio' en de ratio van de netto financiële schuld ten opzichte van de recurrente bedrijfskasstroom te hanteren. De hefboomratio ratio wordt berekend door de netto financiële schuld te delen door de som van de netto financiële schuld en het totaal eigen vermogen van de Groep. De netto financiële schuld wordt berekend als de som van de financiële schulden op lange termijn en de financiële schulden op korte termijn, verminderd met de kas en kasequivalenten en leningen toegekend in een niet-operationele context. De cijfers voor de gepresenteerde periodes worden gedetailleerd in de toelichting F24 Financiële schulden.

In normale bedrijfsomstandigheden zal de Groep streven naar een kapitaalstructuur die overeenstemt met een voor investeringen aantrekkelijke kredietwaardigheidsscore ('investment grade'). De Groep kan overwegen om de hiermee overeenstemmende schuldgraad tijdelijk te overschrijden in het kader van een bijzonder gebeurtenis, zoals een belangrijke acquisitie.

3.8 STRATEGISCHE EN OPERATIONELE RISICO'S

Umicore is blootgesteld aan diverse strategische en operationele risico's, die niet noodzakelijk een financieel karakter hebben, maar die niettemin de financiële prestatie van de Groep kunnen schaden. Het betreft bevoorradingsrisico's, technologische risico's, en het risico van productsubstitutie bij klanten. We verwijzen naar de pagina's 37 tot 44 over risicobeheer voor een beschrijving van deze risico's en een overzicht van de wijze waarop Umicore deze risico's benadert.

Umicore verwacht geen materiële directe financiële impact van de Brexit.

F4 BELANGRIJKE BOEKHOUDKUNDIGE INSCHATTINGEN EN BEOORDELINGEN

De gebruikte schattingen en beoordelingen bij de opstelling en de toepassing van de financiële verslagen van de geconsolideerde Groep worden voortdurend geëvalueerd en zijn gebaseerd op ervaringshistorieken en andere elementen. Toekomstige gebeurtenissen die een financiële impact kunnen hebben op de entiteit en voor zover die onder de gegeven omstandigheden aannemelijk lijken

116

zijn hierin inbegrepen. De geschatte resultaten die hieruit voortvloeien zijn per definitie dan ook maar zelden identiek aan de actuele resultaten.

Hypotheses en inschattingen worden onder andere gemaakt bij:

  • de beoordeling van de noodzaak tot bijzondere waardeverminderingen op vaste activa en een raming hiervan;
  • de waardering van voorzieningen voor personeelsvoordelen;
  • het boeken en berekenen van voorzieningen voor belastings-, milieu-, garantie- en geschilrisico's alsook voor teruggezonden producten en herstructureringen;
  • het bepalen van waardeverminderingen op voorraden;
  • het beoordelen in welke mate uitgestelde belastingactiva gebruikt zullen worden;
  • de economische levensduur van materiële vaste activa; en immateriële vaste activa met uitsluiting van de goodwill.

Hieronder worden de inschattingen en beoordelingen vermeld die een betekenisvolle kans hebben om tijdens het volgende boekjaar een materiele aanpassing in de waarde van de activa en passiva te veroorzaken.

4.1 WAARDEVERMINDERING VAN DE GOODWILL

De recupereerbare waarde van de kasstroom genererende activiteiten werd bepaald als de hoogste van de reële waarde van de activa verminderd met de realisatiekosten of hun gebruikswaarde in overeenstemming met de waarderingsregels. Deze berekeningen, waardeverminderingstesten, vereisen het gebruik van schattingen en hypotheses zoals verdisconteringvoeten, wisselkoersen, prijzen van eenheidsproducten, toekomstige kapitaalbehoeften en de verwachte operationele prestatie. De interne schatting van de toekomstige bedrijfsprestaties is gebaseerd op de analyse van een combinatie van factoren, zoals de verwachte marktgroei, geschat marktaandeel, competitieve omgeving, prijsniveau en evolutie van de kosten. Zulke analyses combineren zowel intern gegenereerde schattingen als gegevens van externe bronnen. Op 31 december 2017 beliep de waarde van de goodwill voor de geconsolideerde groep € 142,7 miljoen tegen € 132,6 miljoen in 2016.

4.2 VERPLICHTINGEN TOT SANERING

Provisies worden aangelegd voor de verwachte kost van de toekomstige sanering van de industriële sites en hun omgeving, voor zover een wettelijke of feitelijke verplichting bestaat in overeenstemming met paragraaf 2.15 van de waarderingsregels. Deze provisies bevatten een schatting van de toekomstige kost verbonden aan herwinning, sluiting van vestigingen, de sluiting van stortplaatsen, bewaking, afbraakkosten, decontaminatie, waterzuivering en permanente opslag van historische residuen. De schatting van deze toekomstige kosten werden verdisconteerd naar hun huidige waarde. De berekening van deze geschatte provisies vereist dat veronderstellingen worden gemaakt over de toepassing van de milieuwetgeving, van de datum waarop vestigingen worden gesloten, van de beschikbare technologie, en de studiekosten. Een wijziging in een van de gebruikte veronderstellingen kan een materiële impact hebben op de effectieve waarde van de provisies voor sanering. Op 31 december 2017 was de waarde van de provisies voor sanering € 66,1 miljoen tegen € 58,9 miljoen in 2016.

4.3 VERPLICHTINGEN VAN EEN 'TE BEREIKEN DOEL'-PLAN

Activa of passiva, in verband met pensioenplannen met een 'te bereiken doel', worden in de balans opgenomen in overeenstemming met paragraaf 2.16 van de waarderingsregels. De huidige waarde van een verplichting in functie van een plan met een 'te bereiken doel' is afhankelijk van een aantal factoren die bepaald worden op een actuariële basis. De geconsolideerde groep bepaalt de toepasselijke verdisconteringvoet die op het einde van ieder jaar moet gebruikt worden. De verplichtingen van de geconsolideerde groep in verband met vergoedingen aan het personeel worden meer uitvoerig behandeld in toelichting F27. Op 31 december 2017 was een provisie als gevolg van verplichtingen aan het personeel opgenomen van € 342,8 miljoen tegenover € 337,9 miljoen in 2016.

4.4 RECUPEREERBAARHEID VAN UITGESTELDE BELASTINGACTIVA

Uitgestelde belastingactiva voor tijdelijke verschillen, ongebruikte fiscale verliezen en reële waardereserves worden maar opgenomen indien er toekomstige belastbare winsten (gebaseerd op de het operationeel plan van de Groep) beschikbaar zullen zijn om deze tijdelijke verschillen en verliezen te recupereren. Het effectieve belastingresultaat in toekomstige periodes kan verschillen van de veronderstelling gemaakt op het ogenblik van de opname van de uitgestelde belastingen.

Andere veronderstellingen en schattingen worden besproken in de respectievelijke toelichtingsnota's waar deze veronderstellingen en schattingen werden gebruikt voor de waardering van de respectievelijke elementen.

F5 GROEPSONDERNEMINGEN

Hierna volgt een lijst van de belangrijkste operationele ondernemingen die in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen zijn:

% DEELNEMING IN
2016
% DEELNEMING IN
2017
Voortgezette activiteiten
Argentinië Umicore Argentina S.A. 100,00 100,00
Australië Umicore Marketing Services Australia Pty Ltd. 100,00 100,00
Umicore Australia Ltd. 100,00 100,00
Oostenrijk Oegussa GmbH 91,29 91,29
België Todini (BE 0834.075.185) 100,00 100,00
Umicore Financial Services (BE 0428.179.081) 100,00 100,00
Umicore Marketing Services Belgium (BE 0402.964.625) 100,00 100,00
Umicore Specialty Materials Brugge (BE 0405.150.984) 100,00 100,00
Umicore Long Term Finance (BE 0404.867.211) 100,00 100,00
Brazilië Coimpa Industrial Ltda 100,00 100,00
Umicore Brasil Ltda 100,00 100,00
Clarex 100,00 100,00
Umicore Shokubai Brasil Industrial Ltda 60,00 60,00
Canada Umicore Canada Inc. 100,00 100,00
Umicore Autocat Canada Corp. 100,00 100,00
Umicore Precious Metals Canada Inc. 100,00 100,00
China Umicore Marketing Services (Shanghai) Co., Ltd. 100,00 100,00
Umicore Marketing Services (Hong Kong) Ltd. 100,00 100,00
Umicore Autocat (China) Co. Ltd. 100,00 100,00
Umicore Technical Materials (Suzhou) Co., Ltd. 100,00 100,00
Jiangmen Umicore Changxin New Materials Co., Ltd. 70,00 70,00
Umicore Jubo Thin Film Products (Beijing) Co., Ltd. 100,00 100,00
Umicore Shokubai (China) Co Ltd 60,00 60,00
Frankrijk Umicore France S.A.S. 100,00 100,00
Umicore IR Glass S.A.S. 100,00 100,00
Umicore Autocat France S.A.S. 100,00 100,00
Umicore Specialty Powders France 0,00 100,00
Duitsland Umicore AG & Co. KG (*) 100,00 100,00
Umicore Metalle & Oberflächen GmbH 100,00 100,00
Allgemeine Gold- und Silberscheideanstalt AG 91,21 91,21
Umicore Galvanotechnik GmbH 91,21 91,21
Umicore Technical Materials AG & Co. KG (*) 0,00 100,00
Todini GmbH 100,00 100,00
Umicore Shokubai Germany GmbH 60,00 60,00
Italië Italbras S.p.A. 100,00 100,00
Todini and Co. S.P.A. 100,00 100,00
Indië Umicore Autocat India Pvt LTD 100,00 100,00
Umicore India Private Limited 100,00 100,00
Japan Umicore Japan KK 100,00 100,00
Umicore Shokubai Japan Co Ltd 60,00 60,00
Zuid-Korea Umicore Korea Ltd. 100,00 100,00
Umicore Marketing Services Korea Co., Ltd. 100,00 100,00
Umicore Materials Korea Ltd 100,00 100,00
Ordeg Co.,Ltd. 50,00 100,00
% DEELNEMING IN
2016
% DEELNEMING IN
2017
Liechtenstein Umicore Thin Film Products AG 100,00 100,00
Luxemburg Umicore International 100,00 100,00
Umicore Autocat Luxembourg 100,00 100,00
Nederland Schöne Edelmetaal BV 91,21 91,21
Filippijnen Umicore Specialty Chemicals Subic Inc. 78,20 78,20
Portugal Umicore Marketing Services Lusitana Metais Lda 100,00 100,00
Zuid-Afrika Umicore Marketing Services Africa (Pty) Ltd. 100,00 100,00
Umicore Catalyst South Africa (Pty) Ltd. 65,00 65,00
Spanje Todini Quimica Ibérica, S.L. 100,00 100,00
Zweden Umicore Autocat Sweden AB 100,00 100,00
Zwitserland Allgemeine Suisse SA 91,21 91,21
Taiwan Umicore Thin Fim Products Taiwan Co Ltd 100,00 100,00
Thailand Umicore Precious Metals Thailand Ltd. 91,21 91,21
Umicore Autocat (Thailand) Co., Ltd. 100,00 100,00
Verenigd Koninkrijk Umicore Coating Services Ltd. 100,00 100,00
Umicore Marketing Services UK Ltd 100,00 100,00
VS Umicore USA Inc. 100,00 100,00
Umicore Autocat USA Inc. 100,00 100,00
Umicore Precious Metals NJ LLC 100,00 100,00
Umicore Precious Metal Chemistry USA LLC 100,00 100,00
Umicore Precious Metals USA Inc. 100,00 100,00
Umicore Optical Materials USA Inc. 100,00 100,00
Umicore Shokubai USA Inc 60,00 60,00
Palm Commodities International 100,00 100,00
Umicore Technical Materials North America Inc. 100,00 100,00
Umicore Thin Film Products USA Inc. 100,00 100,00
Umicore Specialty Materials Recycling, LLC. 100,00 100,00

(*) Als gevolg van de integratie van Umicore AG & Co. KG en Umicore Technical Materials AG & Co KG in de geconsolideerde jaarrekening van Umicore en de toelichting van de jaarrekening volgens § 325 HGB (Duitse handelswetgeving) is Umicore AG & Co. KG en Umicore Technical Materials AG & Co KG volgens artikel 264b van de Duitse handelswetgeving vrijgesteld van de opstelling van geconsolideerde jaarrekeningen.

F6 WAARDERING VREEMDE DEVIEZEN

Met betrekking tot de belangrijkste gangbare deviezen gebruikt door de geconsolideerde entiteiten en participaties van de Groep zijn de gebruikte koersen voor de omzetting naar de munt waarin de Groep haar financieel verslag opstelt (euro) de hiernavolgende. Alle dochterondernemingen, geassocieerde ondernemingen en joint ventures hebben als functionele waarderingsmunt de munt van het land waarin zij actief zijn, uitgezonderd voor Element Six Abrasives (Ierland) die de Amerikaanse dollar gebruikt.

SLOTKOERS GEMIDDELDE KOERS
2016 2017 2016 2017
Amerikaanse dollar USD 1,054 1,199 1,107 1,130
Britse pond GBP 0,856 0,887 0,819 0,877
Canadese dollar CAD 1,419 1,504 1,466 1,465
Zwitserse frank CHF 1,074 1,170 1,090 1,112
Japanse yen JPY 123,400 135,010 120,197 126,711
Braziliaanse real BRL 3,435 3,967 3,863 3,606
Zuid-Afrikaanse rand ZAR 14,457 14,805 16,264 15,049
Chinese yuan CNY 7,320 7,804 7,352 7,629
Thailandese Baht THB 37,726 39,121 39,043 38,296
Zuid-Koreaanse won (100) KRW 12,694 12,796 12,842 12,767

119

F7 SEGMENTINFORMATIE

INFORMATIE PER BUSINESS GROUP 2016

Duizend euro TOELICHTING CATALYSIS ENERGY &
SURFACE
TECHNOLOGIES
RECYCLING CORPORATE
& NIET
TOEGEWEZEN
ELIMINATIES TOTAAL
VOORTGEZETTE
ACTIVITEITEN
STOPGEZETTE
ACTIVITEITEN
TOTAAL
Totale omzet 2.779.124 1.468.979 6.886.386 31.750 (722.698) 10.443.541 652.638 11.096.179
Externe omzet 2.770.120 1.414.685 6.226.986 31.750 10.443.541 652.638 11.096.179
Omzet tussen segmenten 9.004 54.294 659.400 (722.698)
Totale inkomsten 1.163.395 610.193 641.230 (5.450) 2.409.368 258.133 2.667.501
(zonder metaal)
Externe inkomsten 1.162.284 609.912 637.172 2.409.368 258.133 2.667.501
Inkomsten tussen segmenten 1.111 281 4.058 (5.450)
Bedrijfsresultaat F9 116.453 73.238 115.482 (56.208) 248.965 (35.448) 213.517
Recurrent bedrijfsresultaat 143.321 80.692 124.888 (46.145) 302.757 29.675 332.432
Niet-recurrent bedrijfsresultaat (26.665) (914) (10.458) (9.989) (48.025) (61.400) (109.425)
IAS 39-effect op bedrijfsresultaat (204) (6.540) 1.051 (75) (5.766) (3.723) (9.490)
Ondernemingen F9 9.098 1.003 6.685 16.786 1.254 18.040
opgenomen volgens de
vermogensmutatiemethode
Recurrent 9.153 1.003 7.230 17.386 929 18.315
Niet-recurrent 664 (1.781) (1.117) 325 (792)
IAS 39-effect (718) 1.235 517 517
EBIT F9 125.551 74.241 115.482 (49.523) 265.751 (34.194) 231.557
Recurrente EBIT 152.474 81.695 124.888 (38.914) 320.143 30.604 350.747
Niet-recurrente EBIT (26.001) (914) (10.458) (11.769) (49.142) (61.075) (110.217)
IAS 39-effect op EBIT (922) (6.540) 1.051 1.161 (5.249) (3.723) (8.973)
Afschrijvingen F9 50.953 49.937 62.358 12.693 175.942 82 176.024
Recurrente afschrijvingen 50.953 49.937 62.358 12.693 175.942 82 176.024
EBITDA F9 176.504 124.178 177.840 (36.829) 441.693 (34.112) 407.581
Recurrente EBITDA 203.427 131.632 187.246 (26.221) 496.084 30.687 526.771
Geconsolideerd totaal der activa 1.479.625 1.359.785 1.084.014 536.482 (567.640) 3.892.267 253.484 4.145.751
Segmentactiva 1.405.138 1.332.872 1.084.014 443.365 (567.640) 3.697.749 237.503 3.935.252
Investeringen in geassocieerde
ondernemingen
74.487 26.913 93.117 194.518 15.981 210.499
Geconsolideerd totaal 568.805 579.162 592.253 980.225 (567.640) 2.152.805 144.908 2.297.711
der passiva
Aangewend kapitaal op 31/12
van voorgaand jaar
F31 968.200 633.382 465.879 147.715 2.215.176 199.325 2.414.501
Aangewend kapitaal op 30/06 F31 895.612 697.913 466.916 173.899 2.234.340 157.023 2.391.362
Aangewend kapitaal op 31/12 F31 911.191 752.037 498.139 136.968 2.298.336 99.074 2.397.409
Gemiddeld aangewend kapitaal
in eerste semester
F31 931.906 665.648 466.398 160.807 2.224.758 178.174 2.402.931
Gemiddeld aangewend kapitaal
in tweede semester
F31 903.401 724.975 482.527 155.434 2.266.338 128.048 2.394.386
Gemiddeld aangewend
kapitaal in het jaar
F31 917.653 695.311 474.463 158.120 2.245.548 153.111 2.398.659
ROCE F31 16,62% 11,75% 26,32% (24,61%) 0,00% 14,26% 19,99% 14,62%
Investeringen F34 46.528 144.319 72.271 9.714 272.833 14.505 287.338
Totaal O&O F9 101.958 20.183 23.023 7.626 152.790 3.070 155.859
O&O opgenomen in bedrijfskosten F9 88.584 18.329 23.023 7.626 137.561 3.070 140.631
O&O gekapitaliseerd in
immateriële vaste activa
F34 13.374 1.854 15.228 15.228

INFORMATIE PER BUSINESS GROUP 2017

Duizend euro TOELICHTING CATALYSIS ENERGY &
SURFACE
TECHNOLOGIES
RECYCLING CORPORATE
& NIET
TOEGEWEZEN
ELIMINATIES TOTAAL
VOORTGEZETTE
ACTIVITEITEN
STOPGEZETTE
ACTIVITEITEN
TOTAAL
Totale omzet 3.090.560 2.392.360 7.326.724 43.910 (906.290) 11.947.264 330.356 12.277.620
Externe omzet 3.068.320 2.333.680 6.501.354 43.910 11.947.264 330.356 12.277.620
Omzet tussen segmenten 22.240 58.680 825.370 (906.290)
Totale inkomsten
(zonder metaal)
1.253.100 893.603 650.300 (6.420) 2.790.583 125.100 2.915.683
Externe inkomsten 1.251.820 893.250 645.510 2.790.580 125.100 2.915.680
Inkomsten tussen segmenten 1.280 350 4.790 (6.420)
Bedrijfsresultaat F9 160.346 99.231 121.298 (68.784) 312.091 783 312.874
Recurrent bedrijfsresultaat 165.132 130.217 127.899 (54.151) 369.098 11.537 380.634
Niet-recurrent bedrijfsresultaat 10 (14.804) (2.718) (14.927) (32.440) (13.042) (45.482)
IAS 39-effect op bedrijfsresultaat (4.796) (16.182) (3.883) 294 (24.567) 2.289 (22.278)
Ondernemingen
opgenomen volgens de
F9 893 10.481 18.181 29.555 859 30.413
vermogensmutatiemethode
Recurrent 383 10.481 17.896 28.761 859 29.619
Niet-recurrent (376) (392) (768) (768)
IAS 39-effect 885 676 1.562 1.562
EBIT F9 161.239 109.713 121.298 (50.604) 341.646 1.642 343.287
Recurrente EBIT 165.515 140.699 127.899 (36.255) 397.858 12.395 410.254
Niet-recurrente EBIT (366) (14.804) (2.718) (15.319) (33.208) (13.042) (46.250)
IAS 39-effect op EBIT (3.911) (16.182) (3.883) 970 (23.005) 2.289 (20.717)
Afschrijvingen F9 58.884 57.617 61.835 12.157 190.494 31 190.524
Recurrente afschrijvingen 58.884 57.042 60.955 12.157 189.038 31 189.069
EBITDA F9 220.122 167.330 183.134 (38.447) 532.139 1.672 533.811
Recurrente EBITDA 224.399 197.741 188.855 (24.098) 586.897 12.426 599.323
Geconsolideerd totaal der activa 1.878.919 2.661.962 1.074.621 603.519 (1.103.360) 5.115.661 5.115.661
Segmentactiva 1.878.919 2.626.474 1.074.621 485.999 (1.103.360) 4.962.653 4.962.653
Investeringen in geassocieerde
ondernemingen
0 35.488 117.520 153.008 153.008
Geconsolideerd totaal 772.775 1.442.307 618.204 1.523.095 (1.103.360) 3.253.021 3.253.021
der passiva
Aangewend kapitaal op 31/12
van voorgaand jaar
F31 911.191 752.037 498.139 136.968 2.298.336 99.074 2.397.409
Aangewend kapitaal op 30/06 F31 998.299 976.951 503.565 148.061 2.626.877 92.497 2.719.374
Aangewend kapitaal op 31/12 F31 1.149.585 1.205.844 474.522 173.593 3.003.545 3.003.545
Gemiddeld aangewend kapitaal
in eerste semester
F31 954.745 864.494 500.852 142.515 2.462.606 95.786 2.558.392
Gemiddeld aangewend kapitaal
in tweede semester
F31 1.073.942 1.091.397 489.044 160.827 2.815.211 46.249 2.861.459
Gemiddeld aangewend
kapitaal in het jaar
F31 1.014.344 977.946 494.948 151.671 2.638.908 71.017 2.709.926
ROCE F31 16,32% 14,39% 25,84% (23,90%) 0,00% 15,08% 17,45% 15,14%
Investeringen F34 45.038 225.529 79.526 11.852 361.944 3.305 365.250
Totaal O&O F9 119.824 30.351 18.618 4.766 173.558 1.599 175.157
O&O opgenomen in bedrijfskosten F9 107.764 27.485 18.618 4.766 158.632 1.599 160.232
O&O gekapitaliseerd in
immateriële vaste activa
F34 12.060 2.865 14.926 14.926

INFORMATIE PER GEOGRAFISCH GEBIED 2016

Duizend euro TOELICHTING EUROPA WAARVAN
BELGÏE
AZÎE
OCEANIË
NOORD
AMERIKA
ZUID
AMERIKA
AFRIKA TOTAAL
Totale omzet 6.758.722 121.963 1.898.223 1.326.192 289.144 171.259 10.443.541
Vlottende activa 924.063 473.540 439.236 152.323 41.361 8.801 1.581.765
Investeringen F34 179.497 146.974 65.081 18.448 7.467 2.340 272.834

INFORMATIE PER GEOGRAFISCH GEBIED 2017

Duizend euro TOELICHTING EUROPA WAARVAN
BELGÏE
AZÎE
OCEANIË
NOORD
AMERIKA
ZUID
AMERIKA
AFRIKA TOTAAL
Totale omzet 6.926.079 130.937 3.093.227 1.437.303 346.073 144.581 11.947.264
Vlottende activa 1.014.335 499.561 591.072 133.497 49.114 8.325 1.796.344
Investeringen F34 142.691 111.839 198.951 13.673 4.597 2.032 361.944

INKOMSTEN (METAAL NIET INBEGREPEN) PER BUSINESS GROUP

RECURRENTE EBITDA PER BUSINESS GROUP

RECURRENTE EBIT PER BUSINESS GROUP

AANGEWEND KAPITAAL, GEMIDDELDE PER BUSINESS GROUP

INVESTERINGEN PER BUSINESS GROUP

ONDERZOEK- & ONTWIKKELINGSKOSTEN PER BUSINESS GROUP

De segmentinformatie wordt voorgesteld volgens de industriële activiteiten waarin de Groep actief is zoals hieronder beschreven.

4%4%

72%

De resultaten, activa en passiva van de segmenten omvatten elementen die direct toewijsbaar zijn alsook elementen die redelijkerwijs aan een segment kunnen worden toegewezen.

De prijszetting van verkopen tussen segmenten is gebaseerd op een transferprijs volgens het 'arm's length'-principe. Bij gebrek aan relevante marktprijsreferenties worden 'cost plus'- mechanismen gebruikt. Intragroep transacties worden mee opgenomen in omzet en opbrengsten van elk segment. Deze hebben vooral te maken met recyclagediensten en -verkopen van geraffineerd metaal aan andere groepssegmenten en zijn van belang om de prestaties van de betrokken segmenten correct in te schatten. Omdat deze transacties niet als externe verrichtingen kunnen beschouwd worden, worden ze op Groepsniveau geëlimineerd, om zodoende een netto cijfer weer te geven.

Geen van de segmenten van de Groep heeft een externe klant die meer dan 10% van de opbrengsten van de groep vertegenwoordigt.

BUSINESS GROUPS

De Groep is georganiseerd in de volgende segmenten voor rapportering:

CATALYSIS

Het segment bestaat uit de business units Automotive Catalysts en Precious Metals Chemistry. Catalysis ontwikkelt autokatalysatoren voor benzine- en dieselpersonenwagens en voor zware dieseltoepassingen zoals vrachtwagens en offroad voertuigen. De business group biedt ook katalysatoren voor industriële emissiecontrole en produceert verbindingen op basis van edele metalen en katalysatoren voor gebruik in de farmaceutica en de fijnchemicaliënindustrie.

ENERGY & SURFACE TECHNOLOGIES

Het segment bestaat uit de business units Cobalt & Specialty Materials, Electro-Optic Materials, Electroplating, Rechargeable Battery Materials en Thin Film Products. Het Energy & Surface Technologies segment focust op producten die aanwezig zijn in toepassingen gebruikt bij de productie en opslag van schone energie en in diverse toepassingen voor oppervlaktetechnologieën die eindproducten specifieke eigenschappen en functies verlenen. Alle onze activiteiten bieden onze klanten een gesloten kringloopservice. Dit segment omvat eveneens de geassocieerde ondernemingen Ganzhou Yi Hao Umicore Industries en Jiangmen Chancsun Umicore Industry.

RECYCLING

Het segment bestaat uit de business units Precious Metals Refining, Jewellery & Industrial Metals, Precious Metals Management, Technical Materials en Platinum Engineerd Materials. Het Recycling segment verwerkt complexe afvalstromen die edele en andere speciale metalen bevatten. We kunnen ongeveer 20 van deze metalen herwinnen uit een breed gamma toevoermaterialen, gaande van industriële residuen tot materialen op het einde van hun levensduur. Andere activiteiten omvatten de productie van materialen op basis van edele metalen die essentieel zijn voor zeer uiteenlopende toepassingen zoals de productie van hoogtechnologisch glas, elektriciteit en elektronica.

CORPORATE

Corporate omvat de corporate activiteiten, gedeelde operationele diensten en de gecentraliseerde activiteiten in onderzoek en ontwikkeling en in de innovatie activiteiten. Het belang van de Groep in Element Six Abrasives is hier ook inbegrepen. Umicore's aandeel in Ieqsa was tot juni 2017 gerapporteerd onder de niet-voortgezette activiteiten, maar werd vanaf 1 juli 2017 overgebracht haar het corporate segment.

De units Building Products en Zinc Chemicals worden als stopgezette activiteiten gerapporteerd tot hun effectieve verkoop. Zinc Chemicals is effectief verkocht op het einde van oktober 2016 en Building Products op het einde van september 2017. De stopgezette activiteiten omvatten bijgevolg in 2016 nog 10 maanden bijdrage van Zinc Chemicals naast de gerealiseerde meerwaarde op de verkoop. In 2017 omvatten de stopgezette activiteiten nog 9 maanden bijdrage van Building Products naast de gerealiseerde minderwaarde op de verkoop.

In de geografische segmentinformatie worden voor de vaste activa de langetermijninvesteringen, de langetermijnleningen, de langetermijnvorderingen, uitgestelde belastingactiva en de activa voor personeelsvoordelen niet opgenomen, conform IFRS 8. De prestaties van de segmenten wordt geëvalueerd door het hoogste operationele beslissingsorgaan waarbij de evaluatie voornamelijk gebeurt op basis van de recurrente EBIT/operationeel resultaat. Zoals afgeleid kan worden uit bovenstaande tabel, wordt het verschil tussen het recurrente operationeel resultaat en de totale operationeel resultaat in de resultatenrekening verklaard door het nietrecurrente operationeel resultaat en de IFRS 39-effecten waarvoor de definities worden weergeven in de toelichting.

Geassocieerde ondernemingen zijn toegewezen aan de segmenten waarbij zij vanuit een marktperspectief het nauwst aansluiten.

125

F8 BEDRIJFSACQUISITIES

Duizend euro TOELICHTING REËLE WAARDE 2017
Immateriële vaste activa 35.907
Materiële vaste activa 89.196
Andere vaste activa 11.736
Vaste activa 136.839
Voorraden 130.586
Handels- en overige vorderingen 114.292
Terug te vorderen belastingen 1.437
Kas en kasequivalenten 8.594
Vlottende activa 254.909
Omrekeningverschillen (9.022)
Voorzieningen voor personeelsvoordelen 2.460
Handels- en overige schulden op meer dan één jaart 1.341
Uitgestelde belastingpassiva (852)
Voorzieningen voor leefmilieu 2.471
Voorzieningen voor overige risico's en kosten 13.468
Verplichtingen op meer dan één jaar 18.891
Financiële schulden 43.172
Te betalen belastingen 1.367
Handels- en overige schulden 54.589
Voorzieningen voor leefmilieu op ten hoogste één jaar 392
Verplichtingen op ten hoogste één jaar 99.519
Netto verworven activa 282.360
Goodwill F15 14.535
Badwill (10.900)
Minderwaarde op financiële deelnemingen 1.132
Boekwaarde van de financiële deelnemingen (67.023)
Aandeel van de Groep in aankoopprijs (220.103)
Netto verworven kas en kasequivalenten 8.594
Netto bestede kasmiddelen voor dochterondernemingen (211.509)

126

In maart 2017 kondigde Umicore de gefinaliseerde overname aan van het gezamenlijke 50% aandeelhouderschap van Samkwang Glass Ind. Co., Ltd. en OCI Company Ltd. in de Zuid-Koreaanse Automotive Catalysis joint-venture, Ordeg Co. Ltd. Umicore – dat voorheen 50% van de aandelen bezat – heeft nu de volledige 100% van de aandelen van Ordeg in bezit om beter tegemoet te kunnen komen aan de noden van de catalyse klanten. Ordeg is volledig geconsolideerd vanaf 1 april 2017 en is deel van het segment Catalysis. De netto boekwaarde van Ordeg in de openingsbalans was € 137,6 miljoen, de aankoopprijs voor de bijkomende 50% was € 82,4 miljoen en de minderwaarde op de bestaande aandelen bedraagt € 1,1 miljoen, na het in rekening brengen van een controle premie. Al deze elementen in overweging genomen is een goodwill van € 10,7 miljoen herkend. Sinds de volledige consolidatie in de groepsresultaten bedraagt het gezamenlijke resultaat (groepsaandeel) van de overname een winst van € 5,5 miljoen.

Op het einde van maart 2017, verwierf Umicore 100% van Eurotungstene, een onderneming van de Eramet Group gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en verkopen van metaalpoeders gebruikt in diamant gereedschap en harde metaal toepassingen. De overname van Eurotungstene, die geïntegreerd is in Cobalt & Speciality Materials, laat toe dat Umicore de product portfolio beter kan aanpassen aan de noden van de klant. Eurotungstene is volledig geconsolideerd vanaf 1 april 2017 en is deel van het segment Energy and Surface Technologies. De netto boekwaarde van Eurotungstene in de openingsbalans was € 15,6 miljoen en de aankoopprijs was € 4,7 miljoen. Al deze elementen in overwegen genomen is een badwill van € 10,9 miljoen herkend in het operationeel inkomen. Het geaggregeerde resultaat van de periode van Eurotungstene sinds de volledige consolidatie in de groepsresultaten bedraagt een winst van € 10,7 miljoen, inclusief de badwill.

In juni 2017 kondigde Umicore aan dat het een overeenkomst bereikt had de zware diesel- en stationaire activiteiten van Haldor Topsoe over te nemen. Haldor Topsoe is een toonaangevende producent van hoogperformante katalysatoren voor een waaier van industrieën. De autokatalysatoren worden gebruikt in emissiesystemen voor zware dieselmotoren voor zowel weggebruik als nietweggebruik en voldoen aan de strengste emissienormen, waaronder Euro VI. De stationaire activiteit biedt katalytische oplossingen om NOx -emissies van industriële bronnen te behandelen zoals gasgestookte energiecentrales evenals van maritieme toepassingen. Beide activiteiten stellen momenteel ongeveer 280 mensen te werk, bedienen klanten van productiefaciliteiten in Frederikssund (Denemarken), Houston (Texas), Tianjin (China) en Joinville (Brazilië), en hebben O&O-faciliteiten in Lyngby (Denemarken). Op eind november 2017 werd de transactie gefinaliseerd en een voorlopige openingsbalans werd opgesteld op 1 december, maar is mogelijk nog onderhevig aan aanpassingen van een aantal herwerkingen over de komende 11 maanden. Haldor Topsoe entiteiten zijn deel van het segment Catalysis en worden volledig geconsolideerd vanaf 1 december. De totale aankoopprijs was € 133,0 miljoen en de net activa bedroegen € 129,2 miljoen, wat resulteerde in een goodwill van € 3,8 miljoen. Op basis van de voorlopige openingsbalans is geen goodwill herekend voor de Automotive Catalysis activiteiten, terwijl een kleine goodwill in rekening is gebracht voor de stationaire activiteiten. Gezien de materialiteit en het feit dat de deal pas afgesloten werd eind december werd in de december afsluiting, geen resultaat opgenomen.

F9 BEDRIJFSRESULTAAT

Duizend euro 2016 2017
Verkopen 10.340.446 11.822.362
Diensten 103.095 124.902
Omzet (1) 10.443.541 11.947.264
Andere bedrijfsopbrengsten (2) 59.813 71.965
BEDRIJFSOPBRENGSTEN UIT VOORTGEZETTE ACTIVITEITEN 10.503.354 12.019.229
Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen (3) (9.040.437) (10.324.429)
Bezoldigingen en personeelsvoordelen (636.071) (700.706)
Afschrijvingen op vaste activa (175.944) (190.494)
Waardeverinderingen op vaste activa (21.111) (3.417)
Voorraden en voorziening voor dubieuze debiteuren 4.777 (9.792)
Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen (4) (192.278) (203.703)
Diensten en uitbestede raffinage en productiekosten (343.433) (404.818)
Royalties, licenties, consultancy en commissies (28.321) (36.330)
Andere bedrijfskosten 2.421 (3.354)
Toevoegingen / Afname aan voorzieningen (38.914) (41.544)
Besteding van voorzieningen 29.311 19.992
Minwaarden bij de realisatie van activa (728) (3.961)
Andere bedrijfskosten (5) (379.664) (470.015)
BEDRIJFSKOSTEN UIT VOORTGEZETTE ACTIVITEITEN (10.248.450) (11.698.854)
Bedrijfsopbrengsten uit stopgezette activiteiten 661.311 334.291
Bedrijfskosten uit stopgezette activiteiten (697.994) (319.358)

(1) Diensten omvatten voornamelijk inkomsten uit maaklooncontracten.

(2) Andere bedrijfsopbrengsten van de voortgezette activiteiten bevatten voornamelijk de herfacturatie van kosten aan derden (€ 27,7 miljoen), badwill met betrekking tot een nieuwe overname (€ 10,9 miljoen), operationele subsidies (€ 8,5 miljoen), royalty's en licentievergoedingen € 9,7 miljoen, inkomsten die voortkomen uit emissierechten (€ 2,1 miljoen) en inkomsten wegens uitkeringen in verzekeringsdossiers (€ 1,6 miljoen).

(3) Verbruikte grondstoffen en hulpstoffen omvatten water, gas en elektriciteit voor € 83,3 miljoen in 2017 (€ 84,3 miljoen in 2016) wat betreft de voortgezette activiteiten.

(4) De in het resultaat opgenomen afwaarderingen van de vaste activa werden naar het niet-recurrente resultaat getransfereerd. Deze zijn hoofdzakelijk het gevolg van aanpassingen van de productie in verschillende business units.

(5) Belastingen, andere dan inkomensbelastingen die zijn inbegrepen in de andere bedrijfskosten, bedragen € 19,7 miljoen in 2017 (€ 9,9 miljoen in 2016) wat betreft de voortgezette activiteiten.

O&O-UITGAVEN

Duizend euro TOELICHTING 2016 2017
O&O opgenomen in 'andere bedrijfskosten' 137.561 158.632
O&O gekapitaliseerd in immateriële vase activa F14 15.228 14.926
Totale O&O-uitgaven uit voortgezette activiteiten 152.790 173.558
Totale O&O-uitgaven uit stopgezette activiteiten 3.070 1.599

De totale uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling van de voortgezette activiteiten bedroegen € 173,6 miljoen in de volledig geconsolideerde filialen (€ 175,2 miljoen inclusief de stopgezette activiteiten). Het deel van de rechtstreeks in overige operationele kosten opgenomen O&O-inspanningen beloopt € 158,6 miljoen voor de voortgezette activiteiten (€ 160,2 miljoen inclusief de stopgezette activiteiten).

2016 2017
Duizend euro TOELICHTING TOTAAL RECURRENT NIET
RECURRENT
IAS 39
IMPACT
TOTAAL RECURRENT NIET
RECURRENT
IAS 39
IMPACT
Omzet 11.096.179 11.096.179 12.277.619 12.277.312 307
Andere bedrijfsopbrengsten 68.485 67.087 2.522 (1.124) 75.900 60.262 16.655 (1.017)
Bedrijfsopbrengsten 11.164.664 11.163.265 2.522 (1.124) 12.353.519 12.337.574 16.962 (1.017)
Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen (9.492.911) (9.475.883) (108) (16.920) (10.550.782) (10.543.983) (8.735) 1.936
Bezoldigingen en personeelsvoordelen (741.105) (741.064) (41) (754.832) (751.169) (3.663)
Afschrijvingen en bijzondere
waardeverminderingen
(183.181) (185.105) (2.836) 4.759 (203.651) (195.624) (6.294) (1.733)
waarvan afschrijvingen (176.024) (176.024) (190.524) (189.069) (1.455)
Andere bedrijfskosten (529.247) (428.849) (104.197) 3.799 (508.946) (467.419) (20.063) (21.464)
Bedrijfskosten (10.946.445) (10.830.901) (107.182) (8.362) (12.018.211) (11.958.195) (38.755) (21.261)
Opbrengsten van andere financiële activa (4.698) 68 (4.766) (22.435) 1.254 (23.689)
Bedrijfsresultaat 213.521 332.433 (109.425) (9.487) 312.873 380.634 (45.482) (22.278)
Nettobijdrage van de ondernemingen opgenomen
volgens de vermogensmutatiemethode
18.040 18.315 (792) 517 30.413 29.619 (768) 1.562
EBIT 231.557 350.747 (110.217) (8.973) 343.287 410.254 (46.250) (20.717)
EBITDA 407.581 526.771 (110.217) (8.973) 533.811 599.323 (44.795) (20.717)
Financiële kost F11 (20.700) (31.868) 11.169 (38.344) (41.865) 3.519
Belastingen op het resultaat F13 (69.501) (75.279) 5.654 123 (78.690) (87.185) 4.525 3.971
Nettoresultaat 141.360 243.601 (104.563) 2.323 226.253 281.202 (41.725) (13.227)
waarvan minderheidsbelangen 10.636 10.746 (155) 46 14.308 14.431 119 (243)
waarvan aandeel van de Groep 130.724 232.855 (104.408) 2.277 211.943 266.771 (41.844) (12.984)

NIET-RECURRENTE ELEMENTEN EN IAS 39-IMPACT OPGENOMEN IN HET RESULTAAT, STOPGEZETTE ACTIVITEITEN INBEGREPEN

De niet-recurrente zaken hadden een negatieve impact van € 46,3 miljoen op de EBIT. De herstructureringskosten bedroegen € 20 miljoen die hoofdzakelijk gerelateerd zijn aan de verkoop van Thin Film Products' activiteit grote oppervlaktebehandeling en het sluiten van de productie site in Providence naast het stopzetten van de productie activiteiten bij Schöne Edelmetaal in de business unit Jewellery & Industrial metals. Andere items waren € 13 miljoen minderwaarde op de verkoop van Building Products (rekening houdend met het feit dat er geen afschrijvingen meer gebeurd zjin sinds de tweede helft van 2015 in lijn met IFRS 5), een afboeking van Umicore's aandelen in Nyrstar van € 7 miljoen en milieuprovisie lasten van € 7 miljoen. De impact van niet-recurrente kosten op het netto resultaat (groep aandeel) bedroeg € 41,7 miljoen.

De IAS 39 boekhoudregels hadden een negatief effect van € 20,7 miljoen op de EBIT en een positief effect van € 13,2 miljoen op het netto resultaat (groep aandeel). De impact betreft timing verschillen opgelegd door IFRS die vooral gaan over transactionele en structurele metaal en wisselkoers indekkingen. De IAS 39 aanpassingen hebben van nature geen directe cash invloed.

129

F10 BEZOLDIGINGEN EN AANVERWANTE VOORDELEN

Duizend euro 2016 2017
Bezoldigingen en directe personeelsvoordelen (476.813) (515.680)
Overige personeelskosten (25.727) (30.801)
Tijdelijk personeel (10.059) (13.132)
Op aandelen gebaseerde vergoedingen (3.548) (6.129)
Bezoldigingen (516.147) (565.742)
Werknemersbijdragen (95.338) (99.131)
Bijdragen aan 'te bereiken doel' -plannen (11.204) (12.042)
Bijdragen tot pensioenplannen met een vaste bijdrage (15.307) (18.699)
Vrijwillige bijdragen van de werkgever – andere (3.194) (2.553)
Pensioenen rechtstreeks uitgekeerd aan begunstigden (3.503) (4.342)
Voorzieningen voor personeelsvoordelen (- toevoegingen / + bestedingen en terugnemingen) 8.622 1.803
Pensioenen en andere personeelsvorrdelen (24.586) (35.833)
BEZOLDIGINGEN EN AANVERWANTE VOORDELEN, UIT VOORTGEZETTE ACTIVITEITEN (636.071) (700.706)
Bezoldigingen en aanverwante voordelen, uit stopgezette activiteiten (105.034) (54.126)

GEMIDDELD PERSONEELSBESTAND IN DE INTEGRAAL GECONSOLIDEERDE DOCHTERONDERNEMINGEN

2016 2017
Kaderleden 1.899 1.819
Niet-kaderleden 8.276 8.026
Totaal 10.175 9.845
waarvan stopgezette activiteiten 901
Totaal van voortgezette activiteiten 9.274 9.845

OP AANDELEN GEBASEERDE VERGOEDINGEN

Duizend euro TOELICHTING 2016 2017
Aantal toegekende aandelenopties F28 1.217.750 1.170.000
Waarderingsmodel Present Economic Value
Veronderstelde volatiliteit (% pa) 25,00 25,00
Risicovrije interestvoet (% pa) (0,002) (0,004)
Verhoging dividend (% pa) 0,10 0,10
Vertrekkans voor het verwerven van recht op uitoefening (%pa) NA NA
Vertrekkans na het verwerven van recht op uitoefening (% pa) 10,00 10,00
Minimale winstdrempel (% pa) 30,00 30,00
Populatiedeel dat uitoefent bij het overschrijden van de minimale winstdrempel 100,00 100,00
Reële waarde per toegekend instrument op toekenningsdatum (€) 2,34 3,87
Totale reële waarde van de toegekende opties 2.843 4.529
47.400 aandelen aan 25,50 € 1.209
7.400 aandelen aan 25,74 € 190
10.312 aandelen aan 31,27 € 322
6.800 aandelen aan 24,73 € 168
7.400 aandelen aan 17,21 € 127
59.250 aandelen aan 16,63 € 985
10.368 aandelen aan 22,43 € 233
Totaal reële waarde van de toegekende aandelen 1.345 1.890
Storno vorige jaar's provisie (368)
OP AANDELEN GEBASEERDE VERGOEDINGEN 3.821 6.418
Op aandelen gebaseerde vergoedingen voor stopgezette activiteiten (273) (289)
Totaal van op aandelen gebaseerde vergoedingen voor voortgezette activiteiten 3.548 6.129

130

De Groep heeft gedurende het lopende jaar een last van € 6,1 miljoen op aandelen gebaseerde vergoedingen erkend voor de voortgezette activiteiten.

Het deel van deze onkosten met betrekking tot aandelenoptieplannen is berekend door een externe actuaris, die gebruik maakt van het 'Present Economic Value'-model dat rekening houdt met alle kenmerkende elementen van het aandelenoptieplan en de volatiliteit van het onderliggende aandeel. De volatiliteit is berekend op basis van de historische volatiliteit van de aandeelhoudersvergoeding gespreid over verschillende gemiddelde periodes en verschillende voorwaarden. Er zijn geen andere marktomstandigheden meegenomen in de basis voor de berekening van de reële marktwaarde.

Het deel vrije aandelen in de kost wordt gewaardeerd aan de marktprijs van de aandelen op de dag van de toekenning. In 2017 werden aandelen aan het topmanagement toegekend, wat resulteerde in een last van € 1,6 miljoen voor de voortgezette activiteiten.

De kortingen die de autoriteiten aan Umicore België toekennen op de bijdragen voor sociale zekerheid, die betrekking hebben op premies voor ploegwerk, overuren en O&O, worden opgenomen in de globale kost van sociale zekerheidsbijdragen onder deze toelichting.

F11 NETTO FINANCIËLE KOST

Duizend euro 2016 2017
Interestbaten 3.581 4.057
Interestlasten (9.937) (23.540)
Actualisatie van voorzieningen (5.964) (9.585)
Wisselkoersverliezen en -winsten (2.535) (6.864)
Andere financiële baten 1.248 298
Andere financiële lasten (4.062) (1.687)
Totaal uit voortgezette activiteiten (17.668) (37.323)
Totaal uit stopgezette activiteiten (3.031) (1.023)

De netto-interestlasten in 2017 bedroegen € 19,5 miljoen, in lijn met de toename van de schuldgraad.

De actualisatie van voorzieningen op meer dan één jaar heeft voornamelijk betrekking op personeelsvoordelen en de voorzieningen voor andere risico's en lasten. De omvang van dit bedrag wordt beïnvloed door de huidige waarde van de verplichtingen. De verdisconteringvoet, de uitbetaling en de toevoeging van nieuwe verplichtingen op meer dan één jaar beïnvloeden op hun beurt deze huidige waarde. De meeste van die actualisatieresultaten in 2017 werden geboekt in België, Duitsland en Brazilië.

Wisselkoersresultaten omvatten de gerealiseerde wisselkoersresultaten en de niet-gerealiseerde omrekeningsverschillen op monetaire activa en passiva ten opzichte van de slotkoers van het boekjaar. Deze omvatten ook de reële waardewinsten en -verliezen van overige financiële instrumenten (zie toelichting F33).

Andere financiële kosten betreffen toegestane betalingskortingen, bankkosten en andere financiële bijdragen.

F12 OPBRENGSTEN VAN ANDERE FINANCIËLE ACTIVA

Duizend euro 2016 2017
Meerwaarden en minwaarden op de verkoop van financiële participaties (4.204) (1.301)
Ontvangen dividenden 45 1.380
Interesten van financiële activa 10 (3)
Bijzondere waardeverminderingen op financiële participaties (1.788) (8.361)
Totaal uit voortgezette activiteiten (5.937) (8.286)
Totaal uit stopgezette activiteiten 1.240 (14.149)

De resultaten van de bijzondere waardeverminderingen op financiële activa hebben vooral betrekking op het belang in Nyrstar en op het gerealiseerde kapitaalverlies op het voorheen aangehouden 50% aandeel in Ordeg.

De minderwaarden op de verkoop van financiële participaties zijn gelinkt aan de verkoop van Umicore Vital Thin Film Technologies in China.

F13 BELASTINGEN

Duizend euro 2016 2017
INKOMSTENBELASTING
OPGENOMEN IN DE RESULTATENREKENING
Belastingen op het resultaat (71.046) (76.714)
Uitgestelde belastingkost (opbrengst) 14.626 1.535
Totale belastingen uit voortgezette activiteiten (56.420) (75.178)
Totale belastingen uit stopgezette activiteiten (13.081) (3.512)
VERBAND TUSSEN DE BELASTINGSKOST (OPBRENGST) EN HET BOEKHOUDKUNDIG RESULTAAT
Bedrijfsresultaat 248.966 312.090
Netto financiële kosten (17.668) (37.323)
Resultaat voor belasting van volledige geconsolideerde participaties 231.298 274.767
Gewogen gemiddelde theoretische belastingsvoet (%) (30,38) (27,47)
Belastingen berekend aan de gewogen gemiddelde theoretische belastingsvoet uit voortgezette activiteiten (70.264) (75.470)
Aanpassingen :
Verworpen uitgaven (8.941) (7.277)
Vrijgestelde inkomsten 1.918 7.711
Dividenden van geconsolideerde en geassocieerde ondernemingen (5.679) (3.071)
Winsten en verliezen belast tegen verlaagd tarief 20 4
Fiscale aftrekbare stimuli 7.943 10.210
Belastingen berekend op andere basis (1.076) (2.846)
Aanwending van voordien niet geboekte fiscale verliezen 15.812 9.009
Waardevermindering van fiscale uitgestelde activa (1.404) (533)
Verandering in toepasbare aanslagvoet 1.776 (14.360)
Fiscale vrijstellingen 2.310 4.654
Andere belastingkredieten (met uitzondering van de kredieten m.b.t. onderzoek & ontwikkeling) 278 62
Niet imputeerbare buitenlandse voorheffingen (4.008) (4.807)
Correcties met betrekking tot voorgaand boekjaar 399 2.617
Diverse 4.496 (1.082)
Belastingskost voor het jaar aan het werkelijke belastingstarief (56.420) (75.179)

De theoretische gewogen gemiddelde aanslagvoet van de Groep is geëvolueerd van 30,38% in 2016 naar 27,47% in 2017 voor de voortgezette activiteiten.

De invloed van de niet-recurrente uitgestelde belastingen en van de uitgestelde belastingen op de IAS 39-impact buiten beschouwing gelaten, bedroeg het effectieve recurrente belastingtarief voor 2017 25,8% voor de voortgezette activiteiten (25,7% inclusief de stopgezette activiteiten). Dit is een stijging vergeleken met de 23,3% in 2016 (25,0% inclusief de stopgezette activiteiten) wat onder andere de wijzigingen in de geografische spreiding weerspiegelt.

F14 IMMATERIËLE VASTE ACTIVA (UITGEZONDERD GOODWILL)

Duizend euro GEACTIVEERDE
ONTWIKKELIN
GSKOSTEN
CONCESSIES,
OCTROOIEN,
LICENTIES, ENZ.
SOFTWARE CO2 EMISSIE
RECHTEN
ANDERE
IMMATERIELE
VASTE ACTIVA
TOTAAL
Begin van het vorige boekjaar
Brutowaarde 88.705 18.395 129.538 9.702 35.090 281.429
Gecumuleerde afschrijvingen (48.073) (11.600) (91.819) (21) (9.986) (161.499)
Nettoboekwaarde begin van het vorige boekjaar 40.632 6.795 37.720 9.680 25.104 119.930
Toevoegingen 15.228 59.867 1.418 4.251 80.764
Verkopen (88) (702) (790)
Afschrijvingen (opgenomen in 'Afschrijvingen en bijzondere
waardeverminderingen')
(12.330) (5.343) (9.311) (3.596) (30.580)
Geboekte bijzondere waardeverminderingen (opgenomen
in 'Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen')
(1.430) (706) (2.136)
Emissierechten (100) (100)
Omrekeningsverschillen 373 (229) 357 0 149 650
Andere wijzigingen 2.149 2.087 5.143 (4.369) 5.010
Per einde van het vorige boekjaar 44.621 63.177 34.534 8.879 21.539 172.749
Brutowaarde 106.741 80.073 134.489 8.879 31.505 361.685
Gecumuleerde afschrijvingen (62.120) (16.896) (99.955) (9.967) (188.938)
Nettoboekwaarde begin van het boekjaar 44.621 63.177 34.534 8.879 21.538 172.748
Aankoop door bedrijfsacquisities 35.513 394 35.907
Toevoegingen 14.926 4.578 1.069 231 4.817 25.621
Verkopen (247) (1.695) (266) (2.207)
Afschrijvingen (opgenomen in 'Afschrijvingen en bijzondere
waardeverminderingen')
(11.811) (10.955) (9.513) (3.701) (35.981)
Geboekte bijzondere waardeverminderingen (opgenomen
in 'Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen')
(1.644) (522) (2.166)
Emissierechten (33) (33)
Omrekeningsverschillen (959) (320) (652) (0) (822) (2.755)
Andere wijzigingen (2.246) (7.275) 4.688 (180) (5.013)
Per einde van het boekjaar 42.886 84.718 29.751 7.382 21.386 186.122
Brutowaarde 117.039 113.120 136.625 7.382 34.466 408.632
Gecumuleerde afschrijvingen (74.152) (28.402) (106.874) (13.081) (222.509)
Nettoboekwaarde uit voortgezette activiteiten 42.887 84.718 29.751 7.382 21.385 186.122

De lijn 'Toevoegingen' bevat voor het grootste deel geactiveerde kosten voor de ontwikkeling van nieuwe informaticasystemen en geactiveerde interne ontwikkelingskosten. € 16,2 miljoen is gerealiseerd door eigen productie. Hiervan zijn € 14,1 miljoen ontwikkelingskosten.

De bedrijfsacquisities zijn vooral gelinkt aan de verwerving van Haldor Topsoe.

De lijn 'Andere wijzigingen' bevat vooral de overdrachten tussen immateriële activa in aanbouw (geboekt onder overige immateriële activa) en de andere categorieën van immateriële activa en de verkoop van Umicore Vital Thin Film Technologies (China)

Er zijn geen hypotheken of beperkingen op de eigendom van de immateriële vaste activa dan deze vermeld in toelichting F35.

F15 GOODWILL

Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017
Nettoboekwaarde per einde van het vorige boekjaar
Brutowaarde 144.935 150.820
Gecumuleerde afschrijvingen (13.075) (18.228)
Nettoboekwaarde begin van het boekjaar 131.860 132.592
. Aankoop door bedrijfsacquisities 14.535
. Omrekeningsverschillen 732 (4.442)
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar 132.592 142.685
Brutowaarde 150.820 158.536
Gecumuleerde afschrijvingen (18.228) (15.851)
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar uit voortgezetten activiteiten 132.592 142.685
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar uit stopgezetten activiteiten 676

Deze tabel bevat enkel de goodwill gerelateerd aan integraal geconsolideerde ondernemingen. De goodwill met betrekking tot ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode wordt besproken in toelichting F17.

De wijziging van de periode houdt verband met wisselkoersverschillen en de verwerving van de resterende 50% van Ordeg en de Haldor Topsoe entiteiten (toelichting F8).

De goodwill werd als volgt aan de segmenten toegewezen:

Duizend euro CATALYSIS ENERGY & SURFACE
TECHNOLOGIES
RECYCLING STOPGEZETTE
ACTIVITEITEN
TOTAAL
31/12/2016 37.202 77.050 18.340 676 133.268
31/12/2017 51.658 72.745 18.282 142.685

Jaarlijks wordt door het management geverifieerd of de goodwill aan enige waardevermindering is blootgesteld, in overeenstemming met de waarderingsregels in toelichting F2. De recupereerbare waarde van de kasstroomgenererende entiteiten waaraan goodwill werd toegekend, werd bepaald met een berekening van de waarde-in-gebruik gebaseerd op een 'discounted cash-flow'-model en vertrekkende van de operationele plannen van de Groep die vijf jaar vooruit kijken. Voor macro-economische parameters zoals deviezen- en metaalkoersen worden in deze test de op dat ogenblik geldende marktvoorwaarden gehanteerd. De prijzen die gebruikt worden zijn normaal gezien de gemiddelden van op internationale beurzen gedurende het laatste kwartaal van het jaar.

Het in 2017 opgestelde model was gebaseerd op gemiddelde aanslagvoet van 28,5% (in 2016 werd een aanslagvoet van 27,5% tot 28,5% gebruikt) voor de inkomstenbelasting en een gemiddelde gewogen kapitaalkost na belastingen van 8,5% (zoals in 2016). De terminale waarde in het discounted cash-flow model is gebaseerd op een perpetuele groei van gemiddeld 2% (zoals in 2016). De inflatiepercentages zijn gebaseerd op de indicaties van nationale en internationale instellingen, zoals de NBB en de ECB.

F16 MATERIËLE VASTE ACTIVA

Duizend euro TERREINEN EN
GEBOUWEN
INSTALLATIES,
MACHINES EN
UITRUSTING
MEUBILAIR
EN ROLLEND
MATERIEEL
OVERIGE
MATERIËLE
VASTE ACTIVA
VASTE ACTIVA IN
AANBOUW EN
VOORAFBETALINGEN
TOTAAL
Begin van het vorige boekjaar
Brutowaarde 740.014 1.529.768 192.541 16.481 157.079 2.635.882
Gecumuleerde afschrijvingen (394.724) (1.065.576) (138.531) (14.459) (1.613.291)
Nettoboekwaarde begin van het vorige boekjaar 345.290 464.192 54.009 2.021 157.079 1.022.591
Toevoegingen 16.192 33.766 9.126 361 147.572 207.017
Verkopen (54) (1.005) (424) (1) (2.653) (4.137)
Afschrijvingen (opgenomen in "Afschrijvingen en
bijzondere waardeverminderingen")
(29.133) (98.874) (16.789) (203) (144.999)
Nettowaardeverminderingen (opgenomen in
"Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen")
(5.196) (11.867) (1.657) (4) (18.724)
Omrekeningsverschillen 3.636 6.279 1.107 (14) 611 11.618
Andere wijzigingen 25.598 106.610 9.947 (108) (145.009) (2.962)
Per einde van het vorige boekjaar 356.333 499.100 55.320 2.052 157.600 1.070.404
Brutowaarde 780.351 1.660.666 202.829 15.727 157.599 2.817.172
Gecumuleerde afschrijvingen (424.018) (1.161.566) (147.510) (13.676) (1.746.770)
Nettoboekwaarde begin van het boekjaar 356.333 499.100 55.319 2.052 157.599 1.070.403
Aankoop door bedrijfsacquisities 57.981 29.214 711 64 1.226 89.196
Toevoegingen 5.747 25.715 9.234 650 309.710 351.056
Verkopen (2.182) (4.881) (677) (3) (201) (7.944)
Afschrijvingen (opgenomen in "Afschrijvingen en
bijzondere waardeverminderingen")
(29.892) (108.446) (15.880) (161) (154.379)
Nettowaardeverminderingen (opgenomen in
"Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen")
(26) (1.427) (327) (1.779)
Omrekeningsverschillen (9.715) (14.941) (1.538) (119) (4.477) (30.790)
Andere wijzigingen 29.002 111.585 9.521 (1.475) (162.984) (14.351)
Per einde van het boekjaar 407.247 535.919 56.363 1.007 300.874 1.301.411
waarvan leasing 3.421 28 2 3.451
Brutowaarde 859.433 1.817.170 212.731 15.305 300.874 3.205.515
Gecumuleerde afschrijvingen (452.186) (1.281.251) (156.368) (14.298) (1.904.103)
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar uit
voortgezette activiteiten
407.247 535.919 56.363 1.007 300.874 1.301.411
Brutowaarde 4.056 101 30 4.187
Gecumuleerde afschrijvingen (635) (73) (27) (736)
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar uit
voorgezette activiteiten
3.421 28 2 3.451

De niet-onderhoudsgerelateerde toevoegingen aan de materiële vaste activa zijn vooral gelinkt aan de groei in clean mobility en recyclage. Het Energy & Surface Technologies segment was verantwoordelijk voor 60% van de kapitaaluitgaven, wat een reflectie is van de blijvende investeringsprogramma's voor de uitbreiding van de productiecapaciteit van kathodematerialen.

De bedrijfsacquisities zijn vooral gelinkt aan de verwerving van Ordeg, Eurotungstene en Haldor Topsoe.

De lijn 'Andere wijzigingen' bevat voornamelijk de overdrachten van materiële vaste activa in aanbouw naar de andere categorieën van materiële vaste activa en de verkoop van Umicore Vital Thin Film Technologies (China).

Er rusten geen noemenswaardige hypotheken of beperkingen op de eigendomsrechten op de materiële vaste activa, uitgezonderd diegene vermeld in toelichting F35.

F17 DEELNEMINGEN OPGENOMEN VOLGENS DE VERMOGENSMUTATIEMETHODE

De deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode bestaan uit de volgende dochterondernemingen of joint ventures:

LAND FUNCTIONELE
WAARDERINGSMUNT
DEELNEMINGS
PERCENTAGE
DEELNEMINGS
PERCENTAGE
2016 2017
Voortgezette activiteiten
GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN
IEQSA (1) Peru PEN 40,00 40,00
Ganzhou Yi Hao Umicore Industries China CNY 40,00 40,00
Element Six Abrasives Verenigd Koninkrijk USD 40,22 40,22
Jiangmen Chancsun Umicore Industry Co.,LTD China CNY 40,00 40,00
JOINT VENTURES
Ordeg (2) Zuid-Korea KRW 50,00 100,00

(1) Vanaf 1 juli 2017 wordt Ieqsa gerapporteerd in het corporate segment als voortgezette activiteit. Ieqsa werd gerapporteerd als stopgezette activiteit in 2016. (2) In maart 2017 kondigde Umicore de gefinaliseerde overname aan van het gezamenlijke 50% aandeelhouderschap van Samkwang Glass Ind. Co., Ltd. en OCI

Company Ltd. in de Zuid-Koreaanse Automotive Catalysis joint-venture, Ordeg Co. Ltd. Umicore – dat voorheen 50% van de aandelen bezat – heeft nu de volledige 100% van de aandelen van Ordeg in bezit vanaf 1 april 2017.

In 2016 werd het aandeel in Rezinal (in stopgezette activiteiten) verkocht aan de joint venture partner.

Hieronder zijn enkel de cijfers getoond voor de voortgezette activiteiten.

De elementen in de niet-gerealiseerde resultaten voor investeringen via de eigen vermogen methode hebben hoofdzakelijk betrekking tot de reserves voor werknemersvoordelen en voor vertalingsreserves.

Investeringen in geassocieerde ondernemingen worden weergegeven gebruik makend van de vermogensmutatiemethode en vertegenwoordigen ongeveer 3% van het geconsolideerde balanstotaal. Umicore heeft geen individuele materiële investeringen in geassocieerde ondernemingen. Rekening houdend met de doelstellingen van de vereisten uit IFRS 12, is Element Six Abrasives de belangrijkste geassocieerde onderneming in dewelke Umicore 40,22% van de aandelen heeft. Element Six is een synthetische diamant supermaterialengroep, die onderdeel uitmaakt van de 'De Beers' groep. De groep werkt wereldwijd met productiefaciliteiten in China, Ierland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten van Amerika en Zuid-Afrika. Element Six is een winstgevende groep die positieve kastromen genereert en een stabiel recurrent dividend oplevert voor Umicore. De functionele munt van de groep is de USD. Umicore is vertegenwoordigd in de raad van bestuur en in het Auditcomité van Element Six Abrasives waardoor haar belang in de geassocieerde onderneming beschermd kan worden. Buiten haar aandeel in het kapitaal heeft Umicore geen verdere verplichtingen, garanties of engagementen die voorspruiten uit het aandeelhouderschap in deze geassocieerde onderneming. Niet recurrente resultaten en materiële voorwaardelijke vorderingen met betrekking tot Element Six Abrasives, voor zover die bestaan, staan apart vermeld in de betrekkelijke relevante hoofdstukken van het jaarverslag van Umicore.

Duizend euro NETTOBOEKWAARDE GOODWILL TOTAAL
Begin van het boekjaar 153.526 41.806 195.332
Perimeterwijzigingen (77.634) (77.634)
Resultaat van het boekjaar 29.555 29.555
Dividenden (12.331) (12.331)
Bewegingen in overige reserves 1.323 1.323
Omrekeningsverschillen 640 (713) (74)
Andere wijzigingen 12.116 4.722 16.838
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten 107.194 45.814 153.008

Het deel van Umicore in de totale balans en resultatenrekening van de geassocieerde ondernemingen en joint-ventures zou het volgende geweest zijn:

Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017
Activa 305.420 239.481
Schulden 135.092 113.883
Omzet 328.082 325.655
Nettoresultaat 16.786 29.555

In de bovenstaande tabel zijn er geen activa of passiva meer gelinkt aan joint-ventures aangezien Umicore nu 100% bezit van Ordeg in 2017.

F18 FINANCIËLE ACTIVA BESCHIKBAAR VOOR VERKOOP EN LENINGEN

Duizend euro FINANCIËLE ACTIVA
BESCHIKBAAR VOOR
VERKOOP
LENINGEN
TOEGEKEND OP
LANGE TERMIJN
FINANCIELE VASTE ACTIVA
Begin van het vorige bookjaar 29.236 1.534
Toename 8.554 80
Afname (9.709)
Geboekte waardeverminderingen (opgenomen in 'Opbrengsten van andere financiële activa') (1.949)
Terugneming van bijzondere waardeverminderingen (opgenomen in 'Opbrengsten van andere
financiële activa')
161
Omrekeningsverschillen 24 (36)
Reële waarde opgenomen in het eigen vermogen 111
Andere wijzigingen (14) (377)
Per einde van het vorige boekjaar 26.414 1.201
Aankoop door bedrijfsacquisities 3 432
Perimeterwijzigingen 340
Toename 119 9.785
Afname (570) (93)
Geboekte waardeverminderingen (opgenomen in 'Opbrengsten van andere financiële activa') (7.229)
Omrekeningsverschillen (18) (373)
Reële waarde opgenomen in het eigen vermogen 3.738
Andere wijzigingen (122) (8)
Per einde van het boekjaar 22.331 11.285
FINANCIELE VLOTTENDE ACTIVA
Per einde van het vorig boekjaar 14.787
Afname (13.000)
Omrekeningsverschillen (37)
Per einde van het boekjaar 1.750

De bewegingen van de financiële activa die voor verkoop beschikbaar zijn, hebben voornamelijk betrekking op de Nyrstar aandelen en.

De bewegingen in de uitgegeven leningen hebben betrekking op een terugbetaling van leningen in de context van de verkoop van de Zinc Chemicals activiteiten en een nieuwe lening toegestaan in de context van de verkoop van Umicore Vital Thin Film Technologies in China en een converteerbare lening in Luxemburg.

F19 VOORRADEN

Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017
ANALYSE VAN DE VOORRADEN
Basisproducten met metaalindekking, brutowaarde 1.018.679 1.401.385
Basisproducten zonder metaaldindekking, brutowaarde 162.865 216.769
Verbruiksgoederen, brutowaarde 61.291 63.263
Waardeverminderingen (66.976) (70.289)
Betaalde voorschotten 5.680 15.024
Bestellingen in uitvoering 7.282 2.272
Totaal voorraden 1.188.822 1.628.423
Totaal uit stopgezette activiteiten 92.531

De waarde van de voorraden is toegenomen met € 439,6 miljoen vergeleken met december 2016. Deze stijging is vooral veroorzaakt door toegenomen activiteit en hogere metaalprijzen. Het terugdraaien van afboekingen op permanente metaal voorraden had een impact van € 1,2 miljoen voor de voortgezette activiteiten.

De uitgaven inbegrepen in de grondstoffen en verbruiksgoederen bedragen € 406,2 miljoen, voor de IAS 39 aanpassingen en voor de voortgezette activiteiten.

Indien men zou rekening houden met de metaal- en deviezenkoersen op het ogenblik van de afsluiting, zou de waarde van de metalen in de inventaris ongeveer € 1.050 miljoen hoger geweest zijn dan de huidige boekwaarde. Echter, deze voorraden kan niet gerealiseerd worden, omdat ze vastzitten in productie- en commerciële cycli.

Er rusten geen noemenswaardige hypotheken of beperkingen op de eigendom van de voorraden.

F20 HANDELS- EN OVERIGE VORDERINGEN

Duizend euro TOELICHTING 31/12/2016 31/12/2017
OP MEER DAN ÉÉN JAAR
Garanties en deposito's 9.532 12.068
Overige vorderingen op meer dan 1 jaar 1.158 1.048
Personeelsvoordelen 424 1.029
Totaal uit voortgezette activiteiten 11.114 14.145
Totaal uit stopgezette activiteiten 6.188
OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR
Handelsvorderingen (bruto) 706.656 1.075.389
Handelsvorderingen (waardeverminderingen) (9.279) (7.509)
Overige vorderingen (bruto) 78.778 145.519
Overige vorderingen (waardeverminderingen) (6.893) (4.513)
Te ontvangen interesten 244 273
Reële waarde van te vorderen financiële instrumenten voor kasstroomafdekking F33 21.347 46.628
Reële waarde van te vorderen andere financiële instrumenten F33 15.959 11.169
Overlopende rekeningen 37.458 68.705
Totaal uit voortgezette activiteiten 844.271 1.335.660
Totaal uit stopgezette activiteiten 23.931

Handelsvorderingen op ten hoogste één jaar zijn gestegen met € 491,4 miljoen. De stijging is in grote mate te wijten aan hogere activiteit doorheen het jaar en hogere metaalprijzen en bedrijfsacquisities zoals te zien in nota F8.

VERVALLEN TUSSEN
Duizend euro TOTAAL NIET
VERVALLEN
0-30 DAGEN 30-60 DAGEN 60-90 DAGEN > 90 DAGEN
UITSTAANDE BALANS VAN HET VORIGE BOEKJAAR
Handelsvorderingen (uitgezonderd dubieuze debiteuren en
gesecuritiseerde vorderingen) – bruto
685.937 554.124 96.564 23.543 4.552 7.152
Overige vorderingen (bruto) 78.778 77.745 (137) 304 (517) 1.382
UITSTAANDE BALANS VAN HET BOEKJAAR
Handelsvorderingen (uitgezonderd dubieuze debiteuren en
gesecuritiseerde vorderingen) – bruto
1.053.414 818.341 177.391 47.036 4.680 5.967
Overige vorderingen (bruto) 145.519 139.350 1.785 (105) 237 4.251

KREDIETRISICO–HANDELSVORDERINGEN

Duizend euro HANDELSVORDERINGEN
(BRUTO)
OVERIGE
VORDERINGEN
(BRUTO)
TOTAAL
BEGIN VAN HET VORIGE BOEKJAAR (8.570) (5.253) (13.818)
Perimeterwijzigingen (724) (724)
Waardeverminderingen erkend in resultaat (152) (1.633) (1.785)
Terugneming waardevermindering 104 1 105
Afboeken waardevermindering met de brutowaarde 928 928
Andere wijzigingen 2 (0) 2
Omrekeningsverschillen (866) (10) (876)
Per einde van het vorige boekjaar (9.279) (6.894) (16.169)
BEGIN VAN HET BOEKJAAR (9.279) (6.894) (16.169)
Waardeverminderingen erkend in resultaat (5.140) (608) (5.748)
Terugneming waardevermindering 5.951 2.981 8.932
Afboeken waardevermindering met de brutowaarde 242 242
Andere wijzigingen 290 286
Omrekeningsverschillen 427 7 433
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten (7.509) (4.514) (12.023)

In principe gebruikt Umicore kredietverzekering om het kredietrisico betreffende de handelsvorderingen te beperken. Twee kredietpolissen zijn afgesloten met twee verschillende verzekeraars. Op eind 2017 op groepsniveau zijn € 566 miljoen handelsvorderingen voor de voortgezette activiteiten gedekt door een polis waarbij de schadeloosstelling in geval van niet-betaling opliep tot 95% met een maximale limiet per regio of land. De andere polis dekte € 188 miljoen handelsvorderingen met een wereldwijde jaarlijkse aftrek van € 5 miljoen en een jaarlijkse maximale limiet van € 70 miljoen.

Ten slotte functioneren sommige van onze bedrijven zonder kredietverzekering, maar worden in plaats daarvan interne kredietlimieten ingesteld gebaseerd op financiële informatie en kennis van de activiteiten. Deze kredietlimieten worden onderzocht en goedgekeurd door het management.

F21 UITGESTELDE BELASTINGACTIVA EN -PASSIVA

Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017
Belastingactiva en -passiva
Belastingvorderingen van het jaar 32.517 36.036
Uitgestelde belastingactiva 117.605 114.686
Belastingschulden van het jaar (57.666) (62.830)
Uitgestelde belastingpassiva (6.924) (3.540)
Netto uitgestelde belastingschulden uit stopgezette activiteiten 3.648
ACTIVA SCHULDEN NETTO
Duizend euro 2016 2017 2016 2017 2016 2017
Per einde van het vorige boekjaar 104.057 117.605 (6.235) (6.924) 97.822 110.681
Uitgestelde belastingen geboekt in de resultatenrekening 1.546 371 13.080 1.164 14.626 1.535
Uitgestelde belastingen geboekt in het eigen vermogen (9.116) (10.009) 4.585 3.173 (4.531) (6.836)
Aankoop door bedrijfsacquisities 7.821 852 8.673
Perimeterwijzigingen (162) 28 (75) (237) 28
Omrekeningsverschillen 3.208 (3.147) (152) 158 3.056 (2.989)
Overboekingen 18.202 1.965 (18.127) (1.964) 75 1
Andere wijzigingen (130) 52 (130) 52
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten 117.605 114.686 (6.924) (3.540) 110.681 111.146
Totaal uit stopgezette activiteiten 3.812 (164) 3.648
UITGESTELDE BELASTINGEN VOOR ELK TYPE VAN TIJDELIJKE VERSCHILLEN
Immateriële vaste activa 9.241 8.857 (17.618) (16.139) (8.377) (7.282)
Goodwill van volledige geconsolideerde participaties 184 (565) (394) (565) (210)
Materiële vaste activa 4.929 8.032 (22.110) (19.386) (17.181) (11.354)
Handels- en overige vorderingen op meer dan één jaar 46 365 (33) (129) 13 236
Voorraden 29.692 36.452 (17.120) (18.999) 12.572 17.453
Handels- en overige vorderingen op ten hoogste één jaar 5.590 10.932 (9.107) (15.549) (3.517) (4.617)
Eigen vermogen 290 (508) (3.557) (218) (3.557)
Financiële schulden op lange termijn en overige schulden 12.090 9.435 (736) (1.364) 11.354 8.071
Voorzieningen voor personeelsvoordelen op lange termijn 67.894 68.226 (1.444) (1.582) 66.450 66.644
Voorzieningen voor leefmilieu op lange termijn 17.873 13.299 (531) (535) 17.342 12.764
Voorzieningen voor overige risico's en kosten op lange termijn 4.816 3.836 (420) (3.242) 4.396 594
Financiële schulden op korte termijn 2.714 37 2.714 37
Voorzieningen voor leefmilieu op korte termijn 1.878 3.073 1.878 3.073
Voorzieningen voor overige risico's en kosten op korte termijn 5.798 8.340 (8) (8) 5.790 8.332
Handels- en overige schulden 15.419 23.709 (2.232) (8.769) 13.187 14.940
Totale uitgestelde belastingen voor tijdelijke verschillen 178.270 194.777 (72.433) (89.653) 105.837 105.124
Over te dragen verliezen 77.156 53.464 77.156 53.464
Investeringsaftrek 2.152 1.541 2.152 1.541
Over te dragen notionele interesten 8.549 719 8.549 719
Overige 5.207 5.959 5.207 5.959
Niet-geboekte uitgestelde belastingen (88.220) (55.662) (88.220) (55.662)
Totaal belastingactiva/-passiva 183.114 200.798 (72.433) (89.653) 110.681 111.146
Compensatie van activa en passiva binnen dezelfde juridische entiteit (65.509) (86.112) 65.509 86.112
Nettobedrag 117.605 114.686 (6.924) (3.540) 110.681 111.146
2016 2017 2016 2017
Duizend euro BASIS BASIS BELASTING BELASTING
Bedrag aan aftrekbare tijdelijke verschillen, fiscale verliezen en belastingkredieten waarvoor
geen belastingsactiva werden geboekt
Vervaldatum zonder tijdslimiet 302.275 191.477 88.220 55.662

De bewegingen van de tijdelijke verschillen zijn geboekt in de resultatenrekening uitgezonderd deze komende van bewegingen die direct geboekt zijn in 'componenten van niet gerealiseerd resultaten'.

De grote bewegingen in uitgestelde belastingen direct geboekt in 'componenten van niet gerealiseerd resultaten' zijn uitgestelde belastingen die het gevolg zijn van tijdelijke verschillen in de lijnen 'Handels – en overige vorderingen' (negatieve impact van € 4,4 miljoen), 'Handels – en overige schulden'(positieve impact ten belope van € 2,4 miljoen) en 'Voorzieningen voor personeelsvoordelen' (negatieve impact van € 4,8 miljoen).

Uitgestelde belastingactiva worden enkel geboekt in de mate dat het gebruik ervan waarschijnlijk is, m.a.w. indien belastbare inkomsten verwacht worden in toekomstige perioden. De Groep gaat uit van een gebruik van uitgestelde belastingactiva over een periode van 5 tot 10 jaar. De werkelijke belastingresultaten in toekomstige perioden kunnen afwijken van de gemaakte schattingen op het moment dat de uitgestelde belastingen werden geboekt.

Niet geboekte uitgestelde belastingen op de activa voor een bedrag van € 55,7 miljoen komen voornamelijk voort uit fiscale verliezen (€ 50,2 miljoen), investeringsaftrek (€ 1,8 miljoen), tijdelijke verschillen op materiële vaste activa (€ 2,0 miljoen).

In overeenstemming met IAS 12, werden geen uitgestelde belastingpassiva op belastingvrije reserves van de Belgische vennootschappen geboekt, die potentieel € 37,5 miljoen zouden kunnen bedragen, gezien het management verwacht dat deze belastingpassiva niet zullen worden gerealiseerd in de nabije toekomst.

F22 KAS EN KASEQUIVALENTEN

Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017
KAS EN KASEQUIVALENTEN
Beleggingen op korte termijn bij banken 10.521 16.948
Beleggingen op korte termijn (andere) 25 41
Financiële instellingen, liquide middelen en andere kasequivalenten 73.914 151.126
Totaal kas en kasequivalenten 84.460 168.115
Krediet op bankrekeningen 13.185 12.218
Nettokas en -kasequivalenten zoals in de kasstromentabel uit voortgezette activiteiten 71.275 155.897
Totaal uit stopgezette activiteiten 45.326

Alle kas en kasequivalenten zijn volledig beschikbaar voor de Groep.

Een voorzichtig management van het liquiditeitsrisico veronderstelt het aanhouden van voldoende liquide middelen en verhandelbare effecten, het beschikbaar zijn van financiering door een deugdelijk bedrag aan contractueel vastgelegde kredietlijnen en de mogelijkheid om marktposities te sluiten. Door het dynamische karakter van de onderliggende transacties, behoudt de Groep de flexibiliteit van de financiering door het beschikbaar houden van vastgelegde kredietlijnen.

Een overschot aan liquiditeiten wordt belegd voor zeer korte termijn en dit gespreid over een beperkt aantal kredietwaardige bankrelaties.

F23 VALUTA OMREKENINGSVERSCHILLEN EN ANDERE RESERVES

Hieronder volgt de detail van het aandeel van de Groep in de valuta omrekeningsverschillen en andere reserves:

Duizend euro FINANCIËLE
VASTE
ACTIVA
RESERVES
KASSTROOM
INDEKKINGS
RESERVES
LATENTE
BELASTINGEN
RECHTSTREEKS
OPGENOMEN
IN HET EIGEN
VERMOGEN
PERSONEELS
VOORDELEN NA
UITDIENSTTREDING,
VOORTKOME
NDE UIT
VERANDERIN
GEN IN ACTUARIËLE
PARAMETERS
RESERVES VOOR
OP AANDELEN
GEBASEERDE
VERGOEDINGEN
OMREKENINGS
VERSCHILLEN
TOTAAL
Begin van het vorige boekjaar (21.873) 63.330 (208.473) 28.690 (37.191) (175.517)
Resultaat rechtstreeks opgenomen in het
eigen vermogen
111 23.582 (438) (26.246) 3.820 829
Winst/verlies rechtstreeks afgeboekt uit het
eigen vermogen
12.624 (4.174) 8.450
Transfer van/naar overgedragen resultaten (9.094) (9.094)
Perimeterwijzigingen 108 (746) 3.777 (166) 1.106 4.079
Omrekeningsverschillen (214) 63 (1.051) 28.255 27.054
Per einde van het vorige boekjaar 111 14.227 58.035 (231.993) 23.250 (7.830) (144.199)
Begin van het vorige boekjaar 111 14.227 58.035 (231.993) 23.250 (7.830) (144.199)
Resultaat rechtstreeks opgenomen in het
eigen vermogen
3.738 22.666 (9.308) 2.369 6.418 25.884
Winst/verlies rechtstreeks afgeboekt uit het
eigen vermogen
(7.167) 2.749 14 (4.404)
Transfer van/naar overgedragen resultaten (6.402) (6.402)
Perimeterwijzigingen (3.711) 5.769 166 1.954 4.178
Omrekeningsverschillen (221) 97 3.918 (81.366) (77.572)
Per einde van het boekjaar 3.849 29.505 47.862 (219.923) 23.433 (87.242) (202.517)

Winsten en verliezen opgenomen in de componenten van niet-gerealiseerde resultaten op financiële activa beschikbaar voor verkoop hebben betrekking op de reële waardeaanpassing van de Nyrstar aandelen (zie toelichting F18, Financiële activa beschikbaar voor verkoop en leningen).

De nettowinsten opgenomen in de componenten van niet-gerealiseerde resultaten betreffende kasstroomindekkingen (€ 22,7 miljoen) zijn de veranderingen in reële waarde van nieuwe of bij de opening bestaande kasstroomindekkingsinstrumenten, maar die nog niet vervallen zijn op jaareinde. De nettowinsten afgeboekt uit het eigen vermogen (€ 7,2 miljoen) zijn de reële waarde van de kasstroomindekkingsinstrumenten die bestonden bij de opening en die vervielen tijdens het jaar. Een winst van € 9,8 miljoen werd herkend in de resultatenrekening bij het vervallen van kasstroomindekkingenscontracten.

Nieuwe netto herberekeningen op basis van gewijzigde actuariële assumpties op de 'te bereiken doel'-plannen na uitdiensttreding werden weergegeven in de componenten van niet-gerealiseerde resultaten voor € 2,4 miljoen.

De toekenning van het optieplan van 2017 heeft geleid tot een toename van de reserve voor op aandelen gebaseerde vergoedingen van € 6,4 miljoen, inclusief stopgezette activiteiten (zie toelichting F10, Bezoldigingen en aanverwante voordelen). € 6,4 miljoen werden getransfereerd naar het overgedragen resultaat als gevolg van de uitoefening van aandelen opties en gratis aandelen plannen.

De wijziging in omrekeningsverschillen is vooral te wijten aan de depreciatie van de USD, Zuid-Koreaanse won (KRW), Braziliaanse real (BRL) en Chinese yuan (CNY) tegenover de Euro (EUR).

F24 FINANCIËLE SCHULDEN

BANKLENINGEN OVERIGE
Duizend euro OP LANGE
TERMIJN
LANGETERMIJN
LENINGEN
TOTAAL
OP MEER DAN ÉÉN JAAR
Begin van het vorige boekjaar 70.013 1.286 71.296
Toename 3.330 3.330
Afname (50.013) (193) (50.205)
Overboekingen (27) (27)
Per einde van het vorige boekjaar 20.000 4.396 24.394
Toename 690.000 (0) 690.000
Afname 0 (286) (285)
Overboekingen (20.000) (4) (20.004)
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten 690.000 4.106 694.104
OP MEER DAN ÉÉN JAAR DIE BINNEN HET JAAR VERVALLEN
Per einde van het vorige boekjaar 144 144
Toename/afname 20.000 3 20.003
Per einde van het boekjaar 20.000 147 20.147
Duizend euro BANKLENINGEN
OP KORTE
TERMIJN
KREDIET OP
BANKREKENINGEN
KORTE
TERMIJN
LENING:
COMMERCIAL
PAPER
OVERIGE
LENINGEN
TOTAAL
OP TEN HOOGSTE EEN JAAR
Per einde van het vorige boekjaar 117.205 13.185 268.607 1.646 400.643
Toename / afname (inclusief omrekeningsverschillen) 87.799 (967) (192.109) (1.646) (106.923)
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten 205.004 12.218 76.498 293.720

De netto financiële schuld op 31 december 2017 bedroeg € 839,9 miljoen, een stijging ten opzichte van € 296,3 miljoen bij de start van het jaar. De stijging wordt gedreven door de kapitaaluitgaven en netto werkkapitaaluitgaven en de verwervingen in Automotive Catalysts en Cobalt and Specialty Materials. De leningen bij de bank bestaan vooral uit:

  • Twee langetermijn private schuld plaatsingen met een totale waarden van € 690,0 miljoen (reële waarde € 686 miljoen).
  • Een langetermijnbanklening van € 20,0 miljoen met vervaldag in 2018. De reële waarde bedroeg € 20,0 miljoen op 31 december 2017 op basis van de DCF methode.
  • Kortetermijnleningen van € 205,0 miljoen. De vervaldagen van deze bankleningen zijn erg kort en worden beslist in functie van de behoeftes van het thesaurie-departement en marktcondities, als onderdeel van hun dagelijks beheer van de thesaurie-operaties.
  • Krediet op bankrekeningen ten belope van € 12,2 miljoen voornamelijk wegens gebruik van zeer kortlopende kredietfaciliteiten.
  • Commercieel papier korte termijn ten belope van € 76,5 miljoen.

Op 31 december 2017 waren er geen uitstaande voorschotten onder de € 300 miljoen kredietfaciliteit met een Syndicaat van Banken met vervaldag in oktober 2021 en geen uitstaande voorschotten onder de kredietfaciliteit met een Syndicaat van Banken vervallend in september 2018.

De voorgemelde kredietfaciliteiten met een Syndicaat van Banken en de twee langetermijn private schuldplaatsingen verplichten de Groep om te voldoen aan standaard financiële verdragen. Umicore heeft geen verdrag overtreden, niet in 2017 noch in vorige jaren.

De langetermijnleningen bevatten enkel schulden in Euro. De netto verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen (net gearing ratio) op het einde van 2017 bedroeg 31,1% (13,8% in 2016) en is helemaal binnen de vooropgestelde limieten van de kapitaalstructuur van de Groep.

Duizend euro EURO TOTAAL
Uitsplitsing van de schulden per munteenheid (inclusief die die vervallen binnen het jaar)
Bankleningen 710.000 710.000
Overige leningen 4.252 4.252
Financiële schulden op lange termijn (inclusief die die vervallen binnen het jaar) 714.252 714.252
Duizend euro 2016 2017
Financiële schulden op meer dan één jaar 24.394 694.104
Financiële schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen 144 20.147
Financiële schulden op ten hoogste één jaar 400.643 293.720
Kas en kasequivalenten (84.460) (168.115)
Netto financiële schulden 340.720 839.857
Totaal uit stopgezette activiteiten (44.468) (0)
Totaal Netto financiële schulden inclusief stopgezette activiteiten 296.252 839.857

BRUTO UITSTAANDE SCHULD

Miljoen euro 2016 2017
Netto financiële schuld 296,3 839,9
Eigen Vermogen 1.848,0 1.862,6
Totaal 2.144,3 2.702,5
Hefboomratio (%) 13,8 31,1

F25 HANDELS- EN OVERIGE SCHULDEN

Duizend euro TOELICHTING 31/12/2016 31/12/2017
OP MEER DAN ÉÉN JAAR
Handelsschulden 25.132 26.205
Overige schulden 3.988 3.681
Kapitaalsubsidies en overlopende rekeningen van kapitaalsubsidies 12.536 10.555
Totaal uit voortgezette activiteiten 41.656 40.442
Totaal uit stopgezette activiteiten 182
OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR
Handelsschulden 843.498 1.209.684
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen in uitvoering 21.023 31.947
Belastingen andere dan belastingen op het resultaat 26.696 27.742
Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 95.780 122.250
Overige schulden 17.635 44.244
Verschuldigde dividenden 11.687 11.696
Te betalen interesten 584 5.355
Reële waarde van verschuldigde financiële instrumenten voor kasstroomindekking F33 7.118 17.122
Reële waarde van verschuldigde andere financiële instrumenten F33 11.725 12.035
Overlopende rekeningen 125.625 157.740
Totaal uit voortgezette activiteiten 1.161.371 1.639.815
Totaal uit stopgezette activiteiten 103.478

De handelsschulden zijn gestegen met € 478,4 miljoen, vooral wegens gestegen volumes en hogere metaalprijzen. De toename is ook te wijten aan nieuwe bedrijfsacquisities.

De belastingschulden (andere dan inkomstbelastingen) betreffen vooral BTW schulden.

145

F26 LIQUIDITEIT VAN DE FINANCIËLE SCHULDEN

VAN HET VORIGE BOEKJAAR

CONTRACTUELE VERVALDAG
3 MAAND
Duizend euro
FINANCIËLE SCHULDEN
< 1 MAAND 1 – 3 MAAND
90.491
63.940 – 1 JAAR
246.356
1 – 5 JAAR
21.655
> 5 JAAR
2.740
TOTAAL
425.180
Op ten hoogste één jaar 90.491 63.940 246.356 400.786
Bankleningen op korte termijn 69.113 13.977 34.115 117.205
Krediet op bankrekeningen 3.282 9.903 13.185
Kortetermijnlening: commercial paper 16.445 49.932 202.230 268.607
Overige leningen 1.639 6 1.646
Overige leningen op meer dan één jaar die binnen hetjaar vervallen 12 24 108 144
Op meer dan één jaar 21.655 2.740 24.394
Bankleningen op meer dan één jaar 20.000 20.000
Overige leningen op meer dan één jaar 1.655 2.740 4.394
HANDELS- EN OVERIGE SCHULDEN 727.819 319.091 110.201 9.737 36.181 1.203.029
Op ten hoogste één jaar 727.819 319.091 110.201 4.262 1.161.373
Handelsschulden 571.534 246.804 25.159 843.498
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen in uitvoering 1.462 7.069 12.491 21.023
Belastingen andere dan belastingen op het resultaat 24.163 2.077 456 26.696
Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 21.704 29.675 44.401 95.780
Overige schulden 9.611 1.829 6.196 17.635
Verschuldigde dividenden 11.687 11.687
Te betalen interesten (91) 672 3 584
Reële waarde schulden financiële instrumentenkasstroomafdekking 316 651 2.627 3.525 7.118
Reële waarde schulden andere financiële instrumenten 1.529 6.157 3.303 737 11.725
Overlopende rekeningen 85.904 24.156 15.565 125.625
Op meer dan één jaar 5.475 36.181 41.656
Handelsschulden 25.132 25.132
Overige schulden 89 3.899 3.988
Kapitaalsubsidies en overlopende rekeningensubsidies 5.386 7.151 12.536

VAN HET BOEKJAAR

CONTRACTUELE VERVALDAG
Duizend euro < 1 MAAND 1 – 3 MAAND 3 MAAND
– 1 JAAR
1 – 5 JAAR > 5 JAAR TOTAAL
FINANCIËLE SCHULDEN 116.741 64.273 132.853 694.104 1.007.972
Op ten hoogste één jaar 116.741 64.273 132.853 313.868
Bankleningen op korte termijn 115.545 64.249 25.210 205.004
Krediet op bankrekeningen 1.184 11.034 12.218
Kortetermijnlening: commercial paper 76.498 76.498
Overige leningen 20.000 20.000
Overige leningen op meer dan één jaar die binnen hetjaar vervallen 12 25 111 147
Op meer dan één jaar 694.104 694.104
Bankleningen op meer dan één jaar 690.000 690.000
Overige leningen op meer dan één jaar 4.104 4.104
HANDELS- EN OVERIGE SCHULDEN 1.078.419 393.214 162.297 12.405 33.921 1.680.256
Op ten hoogste één jaar 1.078.419 393.214 162.297 5.884 1.639.814
Handelsschulden 848.563 309.995 51.128 1.209.684
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen in uitvoering 10.889 7.866 13.192 31.947
Belastingen andere dan belastingen op het resultaat 20.343 6.805 593 27.742
Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 36.308 35.221 50.721 122.250
Overige schulden 16.591 7.297 20.356 44.244
Verschuldigde dividenden 11.696 11.696
Te betalen interesten 4.255 1.087 14 5.355
Reële waarde schulden financiële instrumentenkasstroomafdekking 641 2.353 8.244 5.884 17.122
Reële waarde schulden andere financiële instrumenten 3.156 7.439 1.440 12.035
Overlopende rekeningen 125.978 15.151 16.610 157.740
Op meer dan één jaar 6.521 33.921 40.442
Handelsschulden 1.311 24.894 26.205
Overige schulden 3.681 3.681
Kapitaalsubsidies en overlopende rekeningensubsidies 5.210 5.345 10.555

147

F27 VOORZIENINGEN VOOR PERSONEELSVOORDELEN

De Groep heeft diverse wettelijke en feitelijke verplichtingen aangaande plannen met een 'te bereiken doel', voornamelijk met betrekking tot de Belgische en Duitse activiteiten.

Duizend euro VERGOEDINGEN
NA UITDIENST
TREDING –
PENSIOENEN EN
AANVERWANTE
VERGOEDINGEN
NA UITDIENST
TREDING –
OVERIGE
VERGOEDINGEN
LOOPBAAN
BEËINDIGING –
BRUGPENSIOENEN
EN AANVERWANTE
ANDERE
LANGETERMIJN
PERSONEELS
VERGOEDINGEN
TOTAAL
Per einde van het vorige boekjaar 289.147 4.074 29.127 15.559 337.907
Aankoop door bedrijfsacquisities 2.254 206 2.460
Toename (inbegrepen in 'Bezoldigingen en personeelsvoordelen') 26.683 275 6.652 1.245 34.855
Terugnemingen (inbegrepen in 'Bezoldigingen en
personeelsvoordelen')
(18) (1) (73) (92)
Bestedingen (inbegrepen in 'Bezoldigingen en personeelsvoordelen') (27.284) (82) (8.877) (592) (36.835)
Impact interestvoet en actualisering (inbegrepen in
"Financiële kosten")
5.429 19 152 251 5.852
Omrekeningsverschillen (333) (77) (63) (13) (486)
Overboekingen 823 3 (816) 351 363
Opgenomen in niet-gerealiseerde resultaten (840) (372) (1.212)
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten 295.861 3.840 26.177 16.934 342.812
BEWEGINGEN
Duizend euro 31/12/2016 2017 31/12/2017
België 57.599 (3.961) 53.638
Duitsland 259.166 7.385 266.551
Subtotaal 316.765 3.424 320.189
Overige entiteiten 19.119 3.504 22.623
Totaal uit voortgezette activiteiten 335.884 6.928 342.812
Uit stopgezette activiteiten 36.896 (36.896)

Bovenstaande tabel geeft de waarden van en de bewegingen op de voorzieningen voor personeelsvoordelen van de dochterondernemingen, die onder de integrale consolidatiemethode opgenomen zijn, weer. Er is een verschil tussen de bedragen op de lijn 'opgenomen in eigen vermogen' en de bedragen weergegeven in toelichting F23, daar deze bijlage eveneens de waarden van de geassocieerde ondernemingen en de joint ventures, opgenomen in de consolidatie volgens de vermogensmutatiemethode, bevat.

De hierna volgende toelichtingen onder IAS 19 werden overgenomen uit de verslagen opgemaakt door externe actuarissen.

Umicore's 'te bereiken doel'-pensioenplannen voor de 2 belangrijkste landen zijn als volgt:

BELGIË Karakteristieken van de 'te bereiken doel'-plannen

Umicore-bedrijven in België hanteren 'te bereiken doel'-plannen die pensioenvoordelen geven welke afhankelijk zijn van het salaris en leeftijd of anciënniteit. Deze pensioenplannen vertegenwoordigen verplichtingen verbonden aan het 'te bereiken doel'-plan van € 223,6 miljoen en activa van € 170,0 miljoen. Ze voorzien in een forfaitaire betaling op pensionering en voordelen in geval van overlijden of onbekwaamheid voorafgaand aan het pensioen.

Financiering

De plannen worden extern gefinancierd door ofwel verzekeringsmaatschappijen of onafhankelijke instellingen die pensioenplannen beheren ("IORP"). Voor de IORP worden de noodzakelijke deugdelijk bestuursprocessen inzake risicobeheer toegepast. Eén van de risicomaatregelen is om regelmatig een 'Continuiteitstest' uit te voeren waarbij de gevolgen van het strategische investeringsbeleid geanalyseerd worden inzake risico- en rendementprofielen en solvabiliteitsmaatregelen. Een verklaring van investeringsprincipes en de financieringspolitiek worden hieruit afgeleid. Het is de bedoeling om een goed gediversifieerde toewijzing van activa te verkrijgen om zo het risico te beheersen.

Reële waarde van planactiva

De reële waarden van aandelen- en schuldinstrumenten worden op basis van de beurskoersen op actieve markten bepaald (Niveau 1 reële waarde classificatie). De plannen houden geen directe positie in van Umicore-aandelen of -obligaties, evenmin bezitten ze eigendommen gebruikt door een entiteit van Umicore. De beleggingen zijn goed gediversifieerd zodat het falen van enige belegging geen materiële invloed zou hebben op het globale niveau van activa.

DUITSLAND Karakteristieken van de 'te bereiken doel'-plannen

De personeelsvoordelen na uitdiensttreding zijn voornamelijk niet-gefinancierde pensioenplannen van het type 'te bereiken doel', die voordelen verschaffen in geval van pensioen, onbekwaamheid en overlijden. Alle plannen zijn gebaseerd op het uiteindelijke of gemiddelde uiteindelijke salaris, behalve het uitgesteld compensatieplan. De voordelen van het uitgesteld compensatieplan zijn gebaseerd op de jaarlijkse omgezette salaris en zorgt voor een gegarandeerde interestvoet van 3,0% p.a. (6,0% p.a. voor salarisomzettingen voor 2014). De gezamenlijke pensioenplannen vertegenwoordigen verplichtingen aangaande de 'te bereiken doel'- plannen van € 273,3 miljoen en activa van € 6,8 miljoen.

Financiering

Zoals hierboven vermeld, zijn de personeelsvoordelen na uitdiensttreding voornamelijk niet-gefinancierde plannen. Een minderheid wordt gefinancierd door gewaarborgde herverzekeringscontracten.

Reële waarde van planactiva

Alle planactiva houden verband met gewaarborgde verzekeringscontracten en hebben geen beurskoers.

– De volatiliteit van de activa: de plankosten worden aan de hand van een verdisconteringsvoet berekend, die refereert naar rendementen van bedrijfsobligaties. Indien de planactiva onder dit rendement presteren, zal dit een tekort creëren.

– Wijzigingen in het rendement van obligaties: een verminderingen in het rendement van bedrijfsobligaties zal de planverplichtingen doen stijgen, hoewel dit gedeeltelijk gecompenseerd zal worden door een stijging van de waarde van de obligaties van het plan.

De belangrijkste risico's met betrekking tot de 'te bereiken doel'-plannen zijn:

  • Salarisrisico: het merendeel van de verplichtingen aangaande de 'te bereiken doel'-plannen worden berekend met referentie aan de toekomstige salarissen van de planleden. Hoger dan verwachte salarisverhogingen van planleden zullen dus leiden tot hogere verplichtingen.
  • Risico van levensduur: alle pensioenplannen, met uitzondering van het uitgestelde compensatieplan vanaf 2014, voorziet lijfrenten die het risico van de levensduur met zich meebrengen, dwz het risico van een verlenging van de betalingsperiode door de verlenging van de levensduur. Het bedrijf hanteert cijfers van de levensverwachtingen die afhangen van het geboortejaar om dit risico in de pensioenverplichtingen te omvatten.
  • Risico van uitgaande kasstroom: bij overlijden voor pensionering en door de te verschaffen voordelen bij werkonbekwaamheid is er een risico van uitgaande kasstroom voorafgaand aan de pensionering.
  • Wetgevingsrisico: indien de wet inzake de pensioenvoordelen wijzigt, kan dit leiden tot een wijziging in de verplichtingen.
  • Er zijn bijkomende risico's in Duitsland:
  • Het risico bestaat dat de aanpassingen van de pensioenen die betaald worden door 'Pensionskasse Degussa' niet volledig wordt gedragen door de 'Pensionskasse'. Dit kan leiden tot een bijkomende niet-gefinancierde pensioenverplichting vanwege de gegarandeerde intrestvoet van 3,5%. Aangezien het niet mogelijk is om de volledige IAS 19 berekeningsmethode toe te passen, wordt het plan opgevat als een 'vast bijdrage' plan. Het risico werd beoordeeld en de verwachte bijkomende verplichting tot en met 2022 is inbegrepen in de pensioenverplichting.
  • Het vorige uitgesteld compensatieplan voorziet een gegarandeerde interestvoet van 6,0% p.a. Dit doet het risico voor pensioenkosten stijgen bovenop het herleide salaris. Het plan werd op 31 december 2013 afgesloten en door een nieuw plan vervangen zonder aanzienlijk risico in dat opzicht.

Volgend risico's gelinkt aan België:

– Onder de Belgische wetgeving die van toepassing is op de 2e pijler van de pensioenplannen (de zogenaamde 'Wet Vandenbroucke'), moeten alle Belgische plannen met 'vaste bijdrage' onder IFRS beschouwd worden als 'te bereiken doel'-plannen. De wet Vandenbroucke verklaart dat in het kader van plannen met 'vaste bijdrage', de werkgever een minimum rendement van 3,75% moet garanderen op de bijdrage van de werknemers en 3,25% op de bijdrage van de werknemer. Echter, kort voor het einde van 2015 werd een Belgische wetswijziging van kracht die een daling van het gegarandeerde minimum van 3,25% voorziet. Het nieuwe minimum hangt af van de Belgische 10 jaars-OLO obligaties, maar wel binnen een bereik van 1,75%-3,25%. Momenteel bedraagt het 1,75% is van toepassing voor de jaren na 2015 voor toekomstige bijdragen en ook op de gecumuleerde reeds gemaakte bijdragen op 31 december 2015 als de financieringsorganisatie geen garanties geeft over het resultaat op de bijdragen tot de pensioenleeftijd. Als de financieringsorganisatie die wel garandeert, zijn de tarieven van 3,25%/3,75% nog steeds van toepassing.

Vanwege dit minimum rendement is de werkgever blootgesteld aan een financieel risico. Verdere bijdragen kunnen nodig zijn mochten de activa ontoereikend blijken om de minimum voordelen uit te betalen. De groep heeft plannen die gefinancierd worden door verzekeringscontracten als door IORP. De 'te bereiken doel' verplichtingen hierboven zijn samengevoegd met de andere 'te bereiken doel' plannen.

De 'Project Unit Credit' (PUC) methodologie is gebruikt. De totale 'te bereiken doel' verplichtingen met betrekking tot deze plannen liepen op tot € 94,3 miljoen op het einde van december 2017 en activa ten belope van € 90,2 miljoen.

Duizend euro 2016 2017
WIJZIGING IN DE VERPLICHTINGEN VOOR PERSONEELSVOORDELEN
Verplichting bij het begin van het boekjaar 469.027 521.153
Kosten van diensten geleverd in het jaar 25.382 29.236
Interestkosten 9.950 9.612
Bijdragen van de planparticipanten 781 843
Actuariële verliezen en winsten – wijzigingen in de demografische veronderstellingen 5.427 (2.233)
Actuariële verliezen en winsten – wijzigingen in de financiële veronderstellingen 23.600 2.964
Actuariële verliezen en winsten – ervaringsaanpassingen 14.861 4.611
Uitbetaalde voordelen (21.084) (22.994)
Betaalde onkosten (1.582) (2.080)
Combinaties (6.060) 13.277
Omrekeningsverschillen 851 (2.368)
Verplichting per einde van het boekjaar 521.153 552.021
Duizend euro 2016 2017
VERANDERINGEN IN DE PLANACTIVA
Reële waarde van de planactiva bij begin van het boekjaar 156.670 183.246
Verwacht rendement op de planactiva 2.863 3.403
Herwaarderingen verliezen en winsten 16.036 5.286
Bijdragen van de werkgever 28.982 32.265
Bijdragen van de planparticipanten 781 843
Uitkeringen van het plan/bedrijf (21.084) (22.994)
Betaalde onkosten (1.615) (2.145)
Nettotransfers in/uit (met inbegrip van het effect van eventuele bedrijfsacquisities/verkopen) 241 11.836
Omrekeningsverschillen 372 (1.966)
Reële waarde van de planactiva per einde van het boekjaar 183.246 209.774

De pensioenplannen in België, Korea, Liechtenstein, Duitsland en Japan zijn geheel of gedeeltelijk gefinancierd met planactiva die betrekking hebben op een aanzienlijk deel van toegezegde pensioenrechten. Alle andere plannen zijn gedeeltelijk en nietgefinancierde plannen.

Duizend euro 2016 2017
BEDRAGEN OPGENOMEN IN DE BALANS
Verplichtingen aangaande toegezegde pensioenrechten 521.153 552.021
Reële waarde van de planactiva van de fondsen 183.246 209.774
Tekort/overschot van gefinancierde plannen 337.907 342.247
Effecten van het activaplafond / verlieslatende verplichtingen
Netto passiva/activa 337.907 342.247
COMPONENTEN VAN DE PENSIOENKOST
Bedragen geboekt in de resultatenrekening van de periode
Kosten van diensttijd van het jaar 25.382 29.236
Interestkost 9.950 9.612
Interestbaten van planactiva (2.863) (3.403)
Herwaarderingen van Andere langetermijnvoordelen 1.319 1.176
Administratieve kosten en belastingen 33 36
Totale pensioenkost opgenomen in de winst/verlies rekening 33.821 36.657
Totaal uit stopgezette activiteiten 2.662 2.662
Bedragen opgenomen in niet-gerealiseerde resultaten
Gecumuleerde actuariële verliezen en winsten bij het begin van het boekjaar 169.220 195.689
Actuariële verliezen en winsten van het boekjaar 26.706 (1.212)
Minderheidsbelangen (319) 151
Genomen in resultatenrekening (81)
Omrekeningsverschillen 82 (233)
Totaal opgenomen in niet-gerealiseerde resultaten door geconsolideerde ondernemingen 195.689 194.314
Actuariële verliezen en winsten van geassocieerde ondernemingen en joint ventures 30.551 25.606
Totaal opgenomen in niet-gerealiseerde resultaten 226.241 219.921
Totaal uit stopgezette activiteiten 10.395
Herwaarderingen (geboekt in de componenten van niet-gerealiseerde resultaten)
Effect van wijzigingen in de demografische veronderstellingen 5.364 (2.147)
Effect van wijzigingen in de financiële veronderstellingen 23.337 2.758
Effect van ervaringsaanpassingen 13.782 3.465
Rendement op de planactiva (exclusief interestbaten) (15.950) (5.167)
Totaal herwaarderingen in de componenten van niet-gerealiseerde resultaten 26.533 (1.091)
Totaal uit stopgezette activiteiten 1.527 830

De interestkost, het rendement op de planactiva en de impact door verdiscontering van de andere 'na dienstuittreding voordelenplannen' worden geboekt onder de financiële resultaten in de resultatenrekening (zie toelichting F11). Alle andere elementen van de jaarlijkse kost worden geboekt onder het bedrijfsresultaat onder de rubriek 'bezoldigingen en personeelsvoordelen'.

Herberekeningen van het jaar opgenomen in het eigen vermogen hebben hun oorsprong in een verandering van de verdisconteringvoet op de pensioenplannen en verschillen tussen het verwachte en actuele rendement op de planactiva.

2016 2017
VOORNAAMSTE ACTUARIËLE VERONDERSTELLINGEN
Gewogen gemiddelde veronderstellingen ter bepaling van de verplichtingen per einde van het jaar
Actualisatievoet (%) 1,73 1,73
Percentage van salarisverhogingen (%) 2,76 2,81
Percentage van de inflatie (%) 1,78 1,79
Percentage van pensioenverhogingen (%) 1,48 1,38
Gewogen gemiddele veronderstellingen ter bepaling van de nettokost
Actualisatievoet (%) 2,12 1,66
Verwachte toename van salarissen (%) 2,94 2,76
Percentage van de inflatie (%) 2,00 1,78
Percentage van pensioenverhogingen (%) 1,61 1,48
2017
Duizend euro REËLE
WAARDE
VAN ALLE
PLANACTIVA
REËLE WAARDE VAN
PLANACTIVA MET
BEURSKOERS
Planactiva
Kas en kasequivalenten 11.151 11.145
aandeleninstrumenten 36.466 36.455
Schuldinstrumenten 78.025 77.899
Onroerend goed 8.048 8.042
Activa aangehouden door verzekeringsmaatschappijen 69.471 58.784
Overige 6.613 1.279
Totaal planactiva 209.774 193.604

De veronderstellingen worden aanbevolen door de lokale actuarissen in lijn met IAS 19 herzien. De standaardreferentie voor de Eurozone is de iBOXX AA Index opbrengst en gelijkaardige indexen worden gebruikt voor de andere regio's. De tabellen voor de levensverwachting zijn specifiek voor elk land.

Andere planactiva zijn grotendeels geïnvesteerd in verzekeringscontracten en banktermijndeposito's. De veronderstelling inzake de verwachte langetermijnrendementsvoet op de activa is gedocumenteerd voor elk individueel plan zoals aanbevolen door de lokale actuarissen.

2017
SENSITIVITEIT SENSITIVITEIT
Duizend euro +0,25% -0,25%
Sensitiviteit van veronderstellingen van tendenspercentage op actualisatievoet
Huidige waarde van de verplichting 523.131 561.550
Gewogen gemiddelde periode van toegezegde pensioenrechten 13,70 14,67
Sensitiviteit van veronderstellingen van tendenspercentage op inflatiepercentage
Huidige waarde van de verplichting 544.248 520.134
Sensitiviteit van veronderstellingen van tendenspercentage op verhogingspercentage
Huidige waarde van de verplichting 548.387 535.583

153

Duizend euro 2016 2017
AANSLUITING BALANS
Balans verplichtingen (activa) bij het begin van het boekjaar 312.357 337.907
Opgenomen pensioenkosten in W&V van het boekjaar 33.821 36.657
Bedragen rechtstreeks opgenomen in het eigen vermogen van het boekjaar 26.533 (1.091)
Werkgeversbijdragen via fondsen gestort in het boekjaar (17.075) (20.712)
Werkgeversbijdragen onmiddellijk gestort in het boekjaar (11.907) (11.553)
Bedragen geboekt voor combinaties (6.301) 1.441
Omrekeningsverschillen 479 (402)
Balans verplichtingen/activa op het jaareinde 337.907 342.247

OP 31 DECEMBER

2013 2014 2015 2016 2017
440.757 527.028 469.027 521.153 552.021
172.954 195.326 156.670 183.246 209.774
267.803 331.702 312.357 337.907 342.247
(31.125) (10.444) (3.320) (16.036) (5.286)
5.274 (4.543) 5.399 14.861 4.611
Duizend euro 2017
VERWACHTE KASSTROMEN VOOR VOLGENDE JAREN
Verwachte bijdragen van de werkgever 30.317
Verwachte totaal pensioenrechtenbetalingen
Jaar 1 22.164
Jaar 2 17.564
Jaar 3 22.596
Jaar 4 28.160
Jaar 5 26.130
De volgende 5 jaren 134.424

PLAN VERVALDATUM UITOEFENING UITOEFENPRIJS (EURO)
(DE UITOEFENSPRIJS KAN HOGER
ZIJN IN BEPAALDE LANDEN)
AANTAL OPTIES DAT
NOG UITGEOEFEND
MOET WORDEN
ISOP 2008 14/04/2018 alle werkdagen van Euronext Brussels 16,29 30.000
16,36
30.000
ISOP 2011 13/02/2018 alle werkdagen van Euronext Brussels 19,04 37.500
19,62 32.000
19,27
69.500
ISOP 2012 12/02/2019 alle werkdagen van Euronext Brussels 17,66 118.324
18,84 45.500
18,00 22.000
185.824
ISOP 2013 12/02/2020 alle werkdagen van Euronext Brussels 18,19 402.750
19,34 60.000
462.750
ISOP 2014 10/02/2021 alle werkdagen van Euronext Brussels 16,14 788.625
15,80 61.250
16,49 15.000
864.875
ISOP 2015 09/02/2022 alle werkdagen van Euronext Brussels 17,29 1.111.000
18,90 54.000
19,50 52.500
1.217.500
ISOP 2016 04/02/2023 alle werkdagen van Euronext Brussels 16,63 1.217.750
1.217.750
ISOP 2017 13/02/2024 alle werkdagen van Euronext Brussels 25,50 1.122.250
27,04 47.750
1.170.000
Totaal 5.218.199

Op 16 oktober 2017 werd elk Umicore aandeel gesplitst in twee nieuwe aandelen. De tabellen van nota F28 werden gewijzigd om deze wijziging te reflecteren.

ISOP verwijst naar 'Incentive Stock Option Plan' (wereldwijd plan voor kaders).

Aandelenopties, waarvan typisch de rechten werden verworven op de datum van toekenning, worden verwacht om vereffend te worden met bestaande aandelen. Opties die niet uitgeoefend werden voor de vervaldatum vervallen automatisch.

154

2016
AANTAL OPTIES GEWOGEN
GEMIDDELDE
UITOEFENSPRIJS AANTAL OPTIES
GEWOGEN
GEMIDDELDE
UITOEFENSPRIJS
UITSTAANDE AANDELENOPTIES GEDURENDE HET JAAR
Uitstaande begin van het boekjaar 6.817.750 16,83 5.645.750 16,84
Toegekend tijdens boekjaar 1.217.750 16,63 1.170.000 25,56
Uitgeoefend tijdens het boekjaar 2.377.750 16,00 1.597.551 17,39
Vervallen tijdens het boekjaar 12.000
Uitstaande einde boekjaar 5.645.750 17,16 5.218.199 18,98
Uitoefenbaar einde boekjaar 5.645.750 17,16 5.218.199 18,98

De nog niet vervallen opties op het einde van het boekjaar, hebben een gemiddelde gewogen looptijd tot maart 2022.

De details betreffende de berekening van de nettoboekwaarde van de toegekende opties zijn voorzien onder nota F10 betreffende bezoldigingen en aanverwante voordelen.

F29 VOORZIENINGEN LEEFMILIEU

Duizend euro VOORZIENINGEN VOOR
BODEMSANERING EN
LANDSCHAPSHERSTEL
OVERIGE
VOORZIENINGEN
VOOR LEEFMILIEU
TOTAAL
Per einde van het vorige boekjaar 58.854 2.328 61.182
Aankoop door bedrijfsacquisities 2.471 392 2.862
Toename 8.792 2.490 11.281
Terugnemingen (380) (174) (554)
Bestedingen (begrepen in 'Andere bedrijfskosten') (3.448) (1.927) (5.374)
Actualisering (begrepen in 'Netto financiële kosten') 1.480 1.480
Omrekeningsverschillen (1.682) (2) (1.684)
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten 66.086 3.107 69.193
waarvan : – op meer dan één jaar 54.584 1.000 55.584
– op ten hoogste één jaar 11.502 2.108 13.610

Voorzieningen voor leefmilieu, volgens wettelijke en feitelijke verplichtingen zijn opgenomen en bepaald met als referentie een schatting van de waarschijnlijkheid van de toekomstige kasuitstromen evenals historische gegevens gebaseerd op feiten en omstandigheden gekend op het einde van het boek- jaar. De effectieve verplichting kan verschillen van de opgenomen bedragen.

De voorzieningen namen toe met € 8,0 miljoen, waarbij bijkomende voorzieningen en bedrijfsacquisities (Ordeg en Eurotungsene) hoger zijn dan de gebruiken en terugnemingen van bestaande voorzieningen.

De toename van de voorzieningen voor bodem- en watersanering komt hoofdzakelijk door nieuwe voorzieningen genomen in België, de VS en Frankrijk. Het merendeel van het provisie gebruik in 2015 heeft betrekking tot de realisatie van de site remediatie programma's in Brazilië, in de VS en in België.

Gedurende 2017 vonden geen belangrijke bewegingen plaats op de voorzieningen die werden aangelegd voor het historische radioactief afvalmateriaal in Olen, België. De onderhandelingen met alle bevoegde instanties om een duurzame en aanvaardbare opslagoplossing te vinden duren voort, zij het op een langzaam tempo.

De beweging in de 'overige milieuvoorzieningen' hebben vooral betrekking op aanpassing van CO2 emissierechten in België.

Het management verwacht dat de belangrijkste kasuitgaven met betrekking tot deze projecten voor niet-recurrente elementen zullen gebeuren binnen de vijf jaar.

F30 VOORZIENINGEN VOOR OVERIGE RISICO'S EN KOSTEN

Duizend euro VOORZIENINGEN
VOOR
HERSTRUCTURERING
EN REORGANISATIE
OVERIGE
VOORZIENINGEN
TOTAL
Per einde van het vorige boekjaar 30.868 30.049 60.913
Aankoop door bedrijfsacquisities 1.500 11.968 13.468
Toename 9.843 23.680 33.523
Terugnemingen (666) (3.459) (4.125)
Bestedingen (begrepen in 'Andere bedrijfskosten') (3.406) (9.582) (12.988)
Omrekeningsverschillen (261) (1.509) (1.770)
Overboekingen (826) 471 (356)
Financiële lasten (2.249) (2.249)
Per einde van het boekjaar uit voortgezette activiteiten 37.051 49.369 86.416
waarvan : – op meer dan één jaar 12.522 19.748 32.270
– op ten hoogste één jaar 17.957 36.193 54.150

Voorzieningen voor reorganisaties en herstructureringen, voor risico's met betrekking tot belastingen, garanties en geschillen, voor verlieslatende contracten en productterugnames, zijn opgenomen en bepaald met als referentie een schatting van de waarschijnlijkheid van de toekomstige kasuitstromen, alsook historische gegevens gebaseerd op feiten en omstandigheden die gekend zijn op het einde van het boekjaar. De effectieve verplichting kan verschillen van de opgenomen bedragen.

Voorzieningen zijn in het totaal met € 25,5 miljoen toegenomen. De bedrijfsacquisities zijn vooral gelinkt aan Ordeg (Korea) en Eurotungstene (Frankrijk).

De bijkomende voorzieningen voor reorganisaties en herstructureringen werden aangelegd in Duitsland, China en VS. De nieuwe herstructureringsprovisies zijn vooral gerelateerd aan de sluiting van de productiesite van Thin Film Products in de VS (Providence). De aanwending van de herstructureringsprovisies had vooral plaats in Duistland en China terwijl er ook bepaalde terugnames waren van bestaande provisies in Duitsland.

De toename van de andere voorzieningen voor overige risico's en kosten betreffen voornamelijk de netto stijging voor verlieslatende contracten met betrekking tot het IAS 39 effect voor € 20,8 miljoen. Het eindsaldo van deze voorzieningen bedroeg € 27,2 miljoen voor de voortgezette activiteiten.

De toename van de andere voorzieningen voor overige risico's en kosten betreffen voornamelijk geschillen in België, Korea en Duitsland. Er kan geen schatting gemaakt worden wanneer de kasuitstroom voor de voorziening voor overige risico's en kosten op meer dan één jaar zal plaatsvinden.

F31 AANGEWEND KAPITAAL

Duizend euro TOELICHTING 31/12/2016 30/06/2017 31/12/2017
Immateriële vaste activa F14, F15 305.340 294.253 328.808
Materiële vaste activa F16 1.070.403 1.159.574 1.301.411
Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode F17 195.332 126.780 153.008
Financiële activa beschikbaar voor verkoop – op meer dan één jaar F18 26.414 18.927 22.331
Voorraden F19 1.188.822 1.329.157 1.628.423
Handels- en overige vorderingen op meer dan één jaar (zonder personeelsvoordelen) F20 10.690 10.577 13.118
Bijgestelde handels- en overige vorderingen op ten hoogste één jaar 821.361 1.105.210 1.282.173
Terug te vorderen belastingen 32.517 35.161 36.036
Activa opgenomen in het aangewend kapitaal 3.650.879 4.079.638 4.765.307
Handels- en overige schulden op meer dan één jaar F25 41.656 39.630 40.442
Bijgestelde handels- en overige schulden op ten hoogste één jaar 1.154.261 1.316.499 1.622.720
Omrekeningsverschillen F23 (7.830) (76.123) (87.244)
Voorzieningen op meer dan een jaar F29, F30 80.410 82.613 87.853
Voorzieningen op then hoogste een jaar F29, F30 41.690 51.334 67.759
Te betalen belastingen 57.666 62.649 62.830
Passiva opgenomen in het aangewend kapitaal 1.367.853 1.476.601 1.794.359
Aangewend kapitaal 2.283.026 2.603.037 2.970.948
IAS 39 en eliminaties 15.309 23.839 32.596
Aangewend kapitaal uit stopgezette activiteiten 99.074 92.497
Aangewend kapitaal zoals gepubliceerd 2.397.409 2.719.373 3.003.544
Gemiddeld aangewend kapitaal, in semester voor afsluitingsdatum 2.394.387 2.861.459
Gemiddeld aangewend kapitaal, in jaar 2.398.660 2.709.925
Recurrente EBIT F9 350.747 410.254
ROCE 14,62% 15,14%

Handelsvorderingen en -schulden opgenomen in 'Aangewend Kapitaal' omvatten niet de 'margin calls' noch de geboekte winsten of verliezen op de aanpassing naar reële marktwaarde op de strategische indekkingsinstrumenten.

Het gemiddeld aangewend kapitaal voor het halve jaar wordt berekend door het gemiddelde te nemen van het aangewend kapitaal op het einde van de periode en het aangewend kapitaal van de vorige periode. Het gemiddeld aangewend kapitaal voor het hele jaar wordt berekend door het gemiddelde te nemen van het gemiddeld aangewend kapitaal van beide halfjaren.

158

F32 FINANCIËLE INSTRUMENTEN PER CATEGORIE

PER EINDE VAN HET VORIGE BOEKJAAR BOEKWAARDE

Op meer dan één jaar

Duizend euro NIVEAU REËLE
WAARDE
AANGEHOUDEN
VOOR VERKOOP
ZONDER
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
CASH FLOW
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
LENINGEN,
HANDELS
VORDERINGEN
EN SCHULDEN
BESCHIKBAAR
VOOR VERKOOP
ACTIVA
Financiële activa beschikbaar voor verkoop 26.414 26.414
Financiële activa beschikbaar voor verkoop – Aandelen 1 26.414 26.414
Leningen toegekend 15.988 15.988
Leningen toegekend 15.988 15.988
Handels- en overige vorderingen 855.385 15.959 21.347 818.079
Op meer dan één jaar
Garanties en deposito's 9.532 9.532
Overige vorderingen op meer dan één jaar 1.158 1.158
Personeelsvoordelen 424 424
Op ten hoogste één jaar
Handelsvorderingen (bruto) 706.656 706.656
Handelsvorderingen (waardeverminderingen) (9.279) (9.279)
Overige vorderingen (bruto) 78.778 78.778
Overige vorderingen (waardeverminderingen) (6.893) (6.893)
Te ontvangen interesten 2 244 244
Reële waarde vordering financiële instrumenten
kasstroomindekking
2 21.347 21.347
Reële waarde vordering andere financiële instrumenten 15.959 15.959
Overlopende rekeningen 37.458 37.458
Kas en kasequivalenten 84.460 84.460
Beleggingen op korte termijn bij banken 10.521 10.521
Beleggingen op korte termijn (andere) 25 25
Financiële instellingen, liquide middelen en andere kasequivalenten 73.914 73.914
TOTAAL FINANCIËLE INSTRUMENTEN (ACTIVA) 982.247 15.959 21.347 918.527 26.414
PASSIVA
Financiële schulden 426.282 425.182
Op meer dan één jaar
Bankleningen 21.100 20.000
Overige leningen 4.396 4.396
Op ten hoogste één jaar
Bankleningen 117.205 117.205
Krediet op bankrekeningen 13.185 13.185
Commercial paper 268.607 268.607
Overige leningen 1.790 1.790

Handels- en overige schulden 1.203.027 11.725 7.118 1.184.184 –

Handelsschulden 25.132 – – 25.132 – Overige schulden 3.988 – – 3.988 – Kapitaalsubsidies en overlopende rekeningen subsidies 12.536 – – 12.536 –

PER EINDE VAN HET VORIGE BOEKJAAR BOEKWAARDE
Duizend euro NIVEAU REËLE
WAARDE
AANGEHOUDEN
VOOR VERKOOP
ZONDER
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
CASH FLOW
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
LENINGEN,
HANDELS
VORDERINGEN
EN SCHULDEN
BESCHIKBAAR
VOOR VERKOOP
Op ten hoogste één jaar
Handelsschulden 843.498 843.498
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen in uitvoering 21.023 21.023
Belastingen andere dan belastingen op het resultaat 26.696 26.696
Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 95.780 95.780
Overige schulden 17.635 17.635
Verschuldigde dividenden 11.687 11.687
Te betalen interesten 584 584
Reële waarde schulden financiële instrumenten
kasstroomindekking
2 7.118 7.118
Reële waarde schulden andere financiële instrumenten 2 11.725 11.725
Overlopende rekeningen 125.625 125.625
TOTAAL FINANCIËLE INSTRUMENTEN (PASSIVA) 1.629.309 11.725 7.118 1.609.366

PER EINDE VAN HET BOEKJAAR BOEKWAARDE

Duizend euro NIVEAU REËLE
WAARDE
AANGEHOUDEN
VOOR VERKOOP
ZONDER
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
CASH FLOW
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
LENINGEN,
HANDELS
VORDERINGEN
EN SCHULDEN
BESCHIKBAAR
VOOR VERKOOP
ACTIVA
Financiële activa beschikbaar voor verkoop 22.331 22.331
Financiële activa beschikbaar voor verkoop – Aandelen 1 22.331 22.331
Leningen toegekend 13.035 13.035
Leningen toegekend 13.035 13.035
Handels- en overige vorderingen 1.349.805 11.169 46.628 1.292.009
Op meer dan één jaar
Garanties en deposito's 12.068 12.068
Overige vorderingen op meer dan één jaar 1.048 1.048
Personeelsvoordelen 1.029 1.029
Op ten hoogste één jaar
Handelsvorderingen (bruto) 1.075.389 1.075.389
Handelsvorderingen (waardeverminderingen) (7.509) (7.509)
Overige vorderingen (bruto) 145.519 145.519
Overige vorderingen (waardeverminderingen) (4.513) (4.513)
Te ontvangen interesten 2 273 273
Reële waarde vordering financiële instrumenten
kasstroomindekking
2 46.628 46.628
Reële waarde vordering andere financiële instrumenten 11.169 11.169
Overlopende rekeningen 68.705 68.705
Kas en kasequivalenten 168.115 168.115
Beleggingen op korte termijn bij banken 16.948 16.948
Beleggingen op korte termijn (andere) 41 41

Umicore Jaarverslag 2017

PER EINDE VAN HET BOEKJAAR BOEKWAARDE
Duizend euro NIVEAU REËLE
WAARDE
AANGEHOUDEN
VOOR VERKOOP
ZONDER
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
CASH FLOW
INDEKKINGS
BOEKHOUDING
LENINGEN,
HANDELS
VORDERINGEN
EN SCHULDEN
BESCHIKBAAR
VOOR VERKOOP
Financiële instellingen, liquide middelen en andere
kasequivalenten
151.126 151.126
TOTAAL FINANCIËLE INSTRUMENTEN (ACTIVA) 1.553.286 11.169 46.628 1.473.159 22.331
TOTAAL FINANCIËLE INSTRUMENTEN (ACTIVA) 1.553.286 11.169 46.628 1.473.159 22.331
PASSIVA
Financiële schulden 1.004.013 1.007.974
Op meer dan één jaar
Bankleningen 686.000 690.000
Overige leningen 4.106 4.106
Op ten hoogste één jaar
Bankleningen 225.044 225.004
Krediet op bankrekeningen 12.218 12.218
Commercial paper 76.498 76.498
Overige leningen 148 148
Handels- en overige schulden 1.680.256 12.035 17.122 1.651.099
Op meer dan één jaar
Handelsschulden 26.205 26.205
Overige schulden 3.681 3.681
Kapitaalsubsidies en overlopende rekeningen subsidies 10.555 10.555
Op ten hoogste één jaar
Handelsschulden 1.209.684 1.209.684
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen in uitvoering 31.947 31.947
Belastingen andere dan belastingen op het resultaat 27.742 27.742
Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 122.250 122.250
Overige schulden 44.244 44.244
Verschuldigde dividenden 11.696 11.696
Te betalen interesten 5.355 5.355
Reële waarde schulden financiële instrumenten
kasstroomindekking
2 17.122 17.122
Reële waarde schulden andere financiële instrumenten 2 12.035 12.035
Overlopende rekeningen 157.740 157.740
TOTAAL FINANCIËLE INSTRUMENTEN (PASSIVA) 2.684.269 12.035 17.122 2.659.073

De leningen en schulden zijn uitgegeven aan een marktrentevoet welke geen grote verschillen met zich meebrengt vergeleken met de effectieve marktrentevoet. Alle categorieën van financiële instrumenten van Umicore worden aan hun reële waarde weergeven behalve de langlopende bank- en andere leningen. De boekwaarde van deze verschilt van de reële marktwaarde (zie toelichting F24).

De reële waarde van de financiële instrumenten die verhandeld worden in actieve markten is gebaseerd op de koers in de desbetreffende markt op het einde van het boekjaar.

De reële waarde van de financiële instrumenten die niet vrij verhandeld worden in een actieve markt wordt bepaald door middel van valorisatietechnieken. De meest gebruikte techniek is de geactualiseerde kasstromen analyse waarbij de heersende marktomstandigheden op het einde van het boekjaar gebruikt worden.

161

De reële waarde van rentevoetswap, in bijzonder, wordt berekend door de huidige waarde te nemen van de geschatte toekomstige kasstromen. De reële waarde van forward wisselkoers-,metaal- energiecontracten wordt bepaald door de genoteerde wissel-, metaalen energiekoersen op het einde van het boekjaar te nemen.

De reële waarde van de vrij verhandelde financiële vaste activa welke door de groep gehouden worden, is de genoteerde marktwaarde op het einde van het boekjaar. De reële waarde van de passiva wordt geschat door de toekomstige contractuele kasstromen te verdisconteren aan de huidige marktrentevoet. De genomen markrentevoet is deze rentevoet die beschikbaar is voor de groep voor gelijkaardige financiële instrumenten.

Door van de nominale waarde van de handelsvordering en schulden de desbetreffende waardevermindering af te trekken, wordt hun reële waarde benaderd.

32.1 REËLE WAARDE HIËRARCHIE

De Groep heeft de wijzigingen in IFRS 7 betreffende de waardering van financiële instrumenten in de balans aan werkelijke waarde, aangenomen vanaf januari 2009. De wijzigingen hebben tot gevolg dat de aanpassing naar reële waarde gerapporteerd worden volgens volgende hiërarchie:

Niveau 1: Waardering gebaseerd op beurskoersen op actieve markten voor identieke activa of passiva.

Niveau 2: Waardering gebaseerd op waarneembare gegevens andere dan beurskoersen.

Niveau 3: Waardering gebaseerd op niet-waarneembare gegevens.

Binnen de Groep zijn de financiële activa gewaardeerd volgens niveau 1. Alle afgeleide producten voor metaal, energie en wisselkoersen zijn gewaardeerd volgens niveau 2.

32.2 SENSITIVITEITSANALYSE BETREFFENDE FINANCIËLE INSTRUMENTEN

Umicore is blootgesteld aan fluctuaties van grondstofprijzen, wisselkoersen en rentevoeten.

32.2.1 GRONDSTOFPRIJZEN

De reële waarde van de financiële instrumenten met betrekking tot de indekking van de kasstromen (verkoopcontracten) zou € 7,1 miljoen lager/hoger zijn als de metaalprijzen met 10% zouden stijgen/dalen.

De reële waarde van de financiële instrumenten met betrekking tot de indekking van de kasstromen (aankoopcontracten) zou € 3,3 miljoen hoger/lager zijn als de energieprijzen met 10% zouden stijgen/dalen. De reële waarde van de financiële instrumenten met betrekking tot de indekking van de kasstromen (aankoopcontracten) zou € 11,8 miljoen hoger/lager zijn als de metaalprijzen met 10% zouden stijgen/dalen.

De reële marktwaarde van andere financiële verkoopinstrumenten zou € 14,8 miljoen lager/hoger zijn en deze van andere financiële aankoopinstrumenten zou 13,5 miljoen hoger/lager zijn indien de metaalprijzen met 10% zouden stijgen/dalen.

32.2.2 WISSELKOERSEN

De reële waarde van de forward wisselkoerscontracten met betrekking tot de indekking van de kasstromen zou € 5,3 miljoen hoger zijn als de euro 10% apprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar. (USD) en zou € 6,5 miljoen lager zijn als de euro 10% deprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar.

De reële waarde van de forward wisselkoerscontracten met betrekking tot de indekking van de kasstromen zou € 0,9 miljoen lager zijn als de euro 10% apprecieert ten opzichte van de Zuid-Afrikaanse rand (ZAR) en zou € 1,1 miljoen hoger zijn als de euro 10% deprecieert ten opzichte van de Zuid-Afrikaanse rand (ZAR).

De reële waarde van de forward wisselkoerscontracten met betrekking tot de indekking van de kasstromen zou € 11,2 miljoen lager zijn als de USD 10% apprecieert ten opzichte van de Zuid-Koreaanse won (KRW) en zou € 12,9 miljoen hoger zijn als de Amerikaanse dollar 10% deprecieert ten opzichte van de Zuid-Koreaanse won (KRW).

De reële waarde van de verkochte forward wisselkoerscontracten met betrekking tot andere financiële instrumenten zou € 44,7 miljoen hoger zijn als de euro 10% zou apprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar en zou € 54,6 miljoen lager zijn als de euro 10% deprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar.

De reële waarde van de gekochte forward wisselkoerscontracten met betrekking tot andere financiële instrumenten zou € 19,2 miljoen lager zijn indien de euro 10% apprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar en zou € 23,5 miljoen hoger zijn als de euro 10% deprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar.

De reële waarde van de netto-balansonderdelen die zijn blootgesteld aan de Amerikaanse dollar zou € 36,2 miljoen lager zijn indien de euro 10% apprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar en zou € 44,3 miljoen hoger zijn als de euro 10% deprecieert ten opzichte van de Amerikaanse dollar.

F33 REËLE WAARDE VAN FINANCIËLE INSTRUMENTEN

Umicore dekt zijn structureel en transactiegebonden goederen- (metaal en energie), valuta- en rentevoetrisico's in door gebruik te maken van metaalinstrumenten (voornamelijk deze genoteerd op de London Metal Exchange), valuta-instrumenten en rentevoetswaps met erkende makelaars en banken.

33.1 FINANCIËLE INSTRUMENTEN GERELATEERD AAN KASSTROOMINDEKKING

NOMINAAL OF CONTRACTUEEL
BEDRAG
REËLE WAARDE
Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017 31/12/2016 31/12/2017
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht 78.820 59.314 4.558 (10.571)
Termijnovereenkomsten: goederen aangekocht (52.408) (135.996) 9.051 21.027
Termijnovereenkomsten: deviezen verkocht 352.559 431.038 3.169 21.013
Termijnovereenkomsten: deviezen aangekocht (103.090) (1.337)
Forward rentevoet swapscontracten (2.550) (625)
Totaal reële waarde-impact (integraal geconsolideerde dochterondernemingen) 14.228 29.505
Erkend in handels- en overige vorderingen 21.347 46.628
Erkend in handels- en overige schulden (7.119) (17.122)
Totaal 14.228 29.505

De principes en de documentatie over de ingedekte risico's als ook de timing gerelateerd aan de kasstroomindekkingsactiviteiten van de Groep zijn vermeld in toelichting F3, Beheer van financiële risico's .

De reële waarden van de effectieve indekkingsinstrumenten worden in eerste instantie erkend in de reële waardereserves opgenomen onder het eigen vermogen. Nadat de onderliggende of aangegane transacties zich voordoen, worden ze afgeboekt uit het eigen vermogen (zie toelichting F23).

De termijnovereenkomsten voor verkochte goederen werden opgezet voor de indekking van oa volgende goederen: goud, zilver, palladium, nikkel, lood en koper. De termijnovereenkomsten voor aangekochte goederen werden opgezet voor de indekking van prijsrisico's op elektriciteit, gas en stookolie.

De termijnovereenkomsten voor verkochte deviezen werden opgezet voor de indekking van de Amerikaanse dollar (USD) ten opzichte van de Euro (EUR), Zuid-Koreaanse won (KRW), Braziliaanse real (BRL), Canadese dollar (CAD) en Zuid-Afrikaanse rand (ZAR) en de Euro (EUR) ten opzichte van de Zuid-Afrikaanse rand (ZAR).

De condities voor alle termijncontracten zijn gangbare marktcondities.

In die omstandigheden waar documentatie voor hedge accounting zoals gedefinieerd onder IAS 39 niet beschikbaar is, worden financiële instrumenten, gebruikt voor het indekken van structurele risico's van metalen en deviezen, gewaardeerd alsof ze worden aangehouden ter verhandeling. Zulke instrumenten worden echter weldegelijk gebruikt om toekomstige waarschijnlijke kasstromen te dekken en zijn dus niet speculatief van aard.

De kasstroomindekking van Umicore is op geen enkele manier ineffectief geweest in 2016, noch in 2017.

33.2 ANDERE FINANCIËLE INSTRUMENTEN

NOMINAAL OF CONTRACTUEEL
BEDRAG
REËLE WAARDE
Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017 31/12/2016 31/12/2017
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht 174.163 140.686 4.451 (7.030)
Termijnovereenkomsten: goederen aangekocht (147.073) (131.626) (1.414) 3.714
Termijnovereenkomsten: deviezen verkocht 697.010 629.862 (5.109) 6.364
Termijnovereenkomsten: deviezen aangekocht (274.284) (254.281) 6.304 (3.915)
Totaal reële waarde-impact (integraal geconsolideerde dochterondernemingen) 4.233 (867)
Erkend in handels- en overige vorderingen 15.959 11.169
Erkend in handels- en overige schulden (11.725) (12.035)
Totaal 4.233 (867)

De principes en de documentatie over de transactiegebonden indekkingen door de Groep zijn beschreven in toelichting F3, Beheer van financiële risico's. Bij gebrek aan documentatie voor hedge accounting voor deze indekkingsactiviteit zoals gedefinieerd onder IAS 39, worden financiële instrumenten, gebruikt voor het indekken van transactierisico's van metalen en deviezen, gewaardeerd alsof ze worden aangehouden ter verhandeling. Zulke instrumenten worden echter wel degelijk gebruikt om bestaande transacties en vaste engagementen te dekken en zijn dus niet speculatief van aard.

De reële waarden zijn rechtstreeks onderkend in de resultatenrekening onder 'Andere bedrijfsopbrengsten' voor de basismaterialen gerelateerde instrumenten en onder 'Netto financiële kosten' voor de valuta-gerelateerde instrumenten.

PER EINDE VAN HET VORIGE BOEKJAAR

CONTRACTUELE VERVALDAG
3 MAAND -1
Duizend euro < 1 MAAND 1 – 3 MAAND JAAR 1 – 5 JAAR TOTAAL
ACTIVA INSTRUMENTEN (REËLE WAARDE)
Risico verbonden aan metaalprijzen
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht (CFH) 39 751 2.215 1.553 4.558
Termijnovereenkomsten: goederen aankoop (CFH) 272 544 2.450 5.785 9.051
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht (overige) 664 4.592 1.198 6.454
Termijnovereenkomsten: goederen aangekocht (overige) 946 (150) 617 155 1.567
Risico verbonden aan deviezen
Termijncontracten: deviezen verkocht (CFH) 321 887 3.992 2.537 7.737
Termijncontracten: deviezen verkocht (overige) 1.304 69 115 1.488
Termijncontracten: deviezen aangekocht (overige) 1.361 2.031 3.042 15 6.449
PASSIVA INSTRUMENTEN (REËLE WAARDE)
Renterisico
Rentevoetswaps (2.550) (2.550)
Risico verbonden aan metaalprijzen
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht (overige) (1.244) (775) 17 (2.002)
Termijnovereenkomsten: goederen aangekocht (overige) (770) (1.835) (270) (106) (2.981)
Risico verbonden aan deviezen
Termijncontracten: deviezen verkocht (CFH) (316) (651) (2.627) (974) (4.569)
Termijncontracten: deviezen verkocht (overige) 631 (3.546) (3.051) (630) (6.597)
Termijncontracten: deviezen aangekocht (overige) (146) 1 (145)

PER EINDE VAN HET BOEKJAAR

CONTRACTUELE VERVALDAG
3 MAAND -1
Duizend euro < 1 MAAND 1 – 3 MAAND JAAR 1 – 5 JAAR TOTAAL
ACTIVA INSTRUMENTEN (REËLE WAARDE)
Risico verbonden aan metaalprijzen
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht (CFH) 98 295 393
Termijnovereenkomsten: goederen aankoop (CFH) 534 1.073 7.313 12.107 21.027
Termijnovereenkomsten: goederen aangekocht (overige) 578 2.751 401 3.730
Risico verbonden aan deviezen
Termijncontracten: deviezen verkocht (CFH) 1.807 3.630 19.181 590 25.208
Termijncontracten: deviezen verkocht (overige) 4.890 1.506 1.019 7.415
Termijncontracten: deviezen aangekocht (overige) 23 0 23
PASSIVA INSTRUMENTEN (REËLE WAARDE)
Renterisico
Rentevoetswaps (626) (626)
Risico verbonden aan metaalprijzen
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht (CFH) (359) (1.839) (6.028) (2.738) (10.964)
Termijnovereenkomsten: goederen verkocht (overige) (1.883) (4.386) (761) (7.030)
Termijnovereenkomsten: goederen aangekocht (overige) (88) 71 (16)
Risico verbonden aan deviezen
Termijncontracten: deviezen verkocht (CFH) (276) (508) (2.079) (1.332) (4.195)
Termijncontracten: deviezen aankoop (CFH) (6) (6) (137) (1.187) (1.337)
Termijncontracten: deviezen verkocht (overige) (362) (678) (11) (1.051)
Termijncontracten: deviezen aangekocht (overige) (823) (2.446) (669) (3.939)

165

F34 TOELICHTING BIJ DE KASSTROMENTABEL

34.1 DEFINITIES

De kasstromentabel bestaat uit de kasstromen afkomstig van respectievelijk de bedrijfs-, de investerings- en de financieringsactiviteiten van de betreffende periode.

Voor de opmaak van de bedrijfskasstromen werd de indirecte methode toegepast. Het nettoresultaat werd aangepast voor:

  • de impact van operaties die geen kasuitgaven inhouden zoals voorzieningen, waardeverminderingen, waardering aan marktwaarde, enz., evenals de wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal;
  • elementen van de opbrengsten en kosten verbonden aan de investerings- en de financieringskasstromen.
Duizend euro 2016 2017
Aanpassing voor niet-kastransacties
Afschrijvingen 175.944 190.494
Aanpassing IAS 39 (5.403) 21.048
Negatief Goodwill opgenomen in de resultatenrekening (10.900)
(Terugneming van) Bijzondere waardeverminderingen 22.899 11.779
Waardering aan marktwaarde van de voorraden en engagementen (20.435) (37.465)
Koersverschillen op leningen langetermijnleningen 1.297 (3.602)
Voorraden en voorzieningen voor dubieuze debiteuren (880) 8.488
Afschrijving van kapitaalsubsidies (726) (671)
Op aandelen gebaseerde vergoedingen 3.548 6.129
Wijziging in voorzieningen 12.669 5.417
Totaal 188.912 190.714
AANPASSING VOOR ELEMENTEN DIE AFZONDERLIJK VERMELD OF GEKLASSEERD MOETEN WORDEN ONDER
DE INVESTERINGS- OF FINANCIERINGSKASSTROMEN
Belastingen van de periode 56.420 74.670
Interestkosten (-opbrengsten) 6.356 19.483
(Meerwaarde) Minwaarde op overdracht van vaste activa 3.999 5.504
Opbrengsten uit dividenden (45) (1.380)
Totaal 66.731 98.274
WIJZIGINGEN IN DE BEHOEFTE AAN BEDRIJFSKAPITAAL
Voorraden (135.153) (439.601)
Handels- en overige vorderingen (7.244) (497.337)
Handels- en overige schulden 85.783 482.394
Zoals in de geconsolideerde balans (56.614) (454.544)
Transacties zonder impact op kasstromen (*) 59.724 47.791
Elders gepubliceerde transacties (**) (7.228) (4.489)
Impact van bedrijsfacquisities 195.485
Omrekeningsverschillen 17.370 (59.754)
Zoals in de geconsolideerde kasstromentabel 13.253 (275.509)

(*) De transacties zonder impact op kasstromen komen in de meeste gevallen van de waardering aan marktwaarde van voorraden en engagementen, van strategische en transactionele hedging resultaten en waardeverminderingen van voorraden en dubieuze debiteuren.

(**) De transacties die elders gepubliceerd worden zijn het gevolg van gewijzigde te ontvangen en nog te betalen interesten, dividenden en belastingen.

Duizend euro NETTO KAS EN
-KASEQUIVALENTEN
LENINGEN (ZONDER
KREDIET OP
BANKREKENINGEN)
NETTO FINANCIËLE
SCHULDEN
Per einde van het vorige boekjaar 71.275 411.996 340.721
Kassstromen van de periode 68.399 583.758 515.359
Impact van finale financiering voor stopgezette activiteiten 16.223 (16.223)
Per einde van het boekjaar 155.897 995.754 839.857
Per einde van het boekjaar, inclusief de stopgezette activiteiten 155.897 995.754 839.857

34.2 TOENAME VAN DE KASSTROMEN UIT BEDRIJFSACTIVITEIT

De kasstromen uit bedrijfsactiviteiten na belastingen bedroegen € 153,3 miljoen. De bedrijfskapitaalbehoeften stegen met € 275,5 miljoen in lijn met de stijging van de volumes en metaalprijzen.

34.3 TOENAME VAN DE KASSTROMEN UIT INVESTERINGSACTIVITEIT

De netto-kasstromen gebruikt in investeringsactiviteiten voor voorgezette activiteiten stegen met € 288,0 miljoen in 2017. De investeringen voor de voorgezette activiteiten bedroegen € 361,9 miljoen als de gekapitaliseerde O&O-kosten uitgesloten zijn, zoals in de Umicore-definitie over investeringen (zie Glossarium). Het gros van de kapitaaluitgaven is gelinkt aan Umicore's groei investeringen in schone mobiliteit en recyclage. Het segment Energy & Surface Technologies stond in voor 60% van de investeringen, voornamelijk voor de uitbreiding van de productiecapaciteit in kathodemateriaal.

De acquisities waren goed voor € 211,5 miljoen en bevatten de verwerving van 50% van Ordeg en van de stationaire emissiecontrole en zware diesel katalyse activiteiten van Haldor Topsoe in Automotive Catalyst en de verwerving van Eurotungstene in Cobalt and Specialty Materials (zie nota F8). De cash out werd gedeeltelijk teruggedraaid door de verkoop van Building Products (voor € 67,7 miljoen zoals in nota F42) en Umicore Vital Thin Film Product Technologies (voor € 6,5 miljoen, net van cash).

In 2016, de lijn 'interne transfer' van de net cashflow gegenereerd door investeringsactiviteiten reflecteert het feit dat de financiering die door Umicore was toegestaan aan de business unit Zinc Chemicals niet langer verloopt nadat de de-investering was afgerond. De financiering was terugbetaald als deel van betalingen.

34.4 AFNAME VAN DE KASSTROMEN UIT FINANCIERINGSACTIVITEIT

De kasstroom gebruikt in financieringsactiviteiten is vooral te wijten aan de nettostijging van de schuldgraad (€ 562,1 miljoen), het gebruik van eigen aandelen om opties uit te oefenen (€ 6,0 miljoen), de betaling van dividenden (€ 156,3 miljoen) en de betaling van intresten (€ 14,4 miljoen).

Duizend euro 2016 2017
Verwerving van materiële vaste activa 207.297 351.249
Verwerving van immateriële vaste activa 80.764 25.621
Verwerving van vaste activa 288.061 376.870
O&O-investeringen 15.228 14.926
Investering uit voortgezette activiteiten 272.833 361.944
Verwerving van vaste activa uit stopgezette activiteiten 14.505 3.305
Investeringen, inclusief de stopgezette activiteiten 287.338 365.250

F35 RECHTEN EN VERPLICHTINGEN

Duizend euro 2016 2017
Door derden gestelde zekerheden voor rekening van de Groep 61.099 57.329
Door de Groep gestelde zekerheden voor rekening van derden 4.178 937
Ontvangen zekerheden 84.728 109.735
Door derden in hun naam gehouden goederen en waarden maar op risico van de Groep 366.623 383.582
Verplichtingen tot aankoop en verkoop van vaste activa 4.815 3.754
Commerciële engagementen voor aangekochte te ontvangen basismaterialen 425.066 574.203
Commerciële engagementen voor verkochte te leveren basismaterialen 749.699 1.082.347
Goederen en waarden van derden gehouden door de Groep 1.794.320 1.902.691
Diverse rechten en verbintenissen 2.532 2.522
Totaal 3.493.060 4.117.100

35.1 DOOR DERDEN GESTELDE ZEKERHEDEN VOOR REKENING VAN DE GROEP

Deze zijn gewaarborgde en niet-gewaarborgde zekerheden gegeven door derden aan de schuldeisers van de Groep ter garantie van de aflossing van de actuele en toekomstige schulden en verplichtingen van de Groep.

35.2 DOOR DE GROEP GESTELDE ZEKERHEDEN VOOR REKENING VAN DERDEN

Deze zijn zekerheden of onomkeerbare verbintenissen gegeven door de Groep ten voordele van derden ter garantie van de voldoende aflossing van schulden en bestaande of toekomstige verplichtingen door derden jegens hun schuldeisers.

Er zijn geen engagementen tot leningen aan derde partijen.

35.3 ONTVANGEN ZEKERHEDEN

Dit zijn ontvangen panden en zekerheden die het toereikend voldoen van schulden en bestaande of potentiële engagementen van derden tegenover de onderneming en haar dochterondernemingen garanderen, met uitzondering van kasgaranties en obligaties.

De ontvangen zekerheden hebben betrekking tot crediteurenzekerheden gedekt door financiële instellingen. Deze zekerheden zijn opgemaakt voor het indek- ken van de goede uitwerking van werken door de crediteuren. Sommige delen van de ontvangen zekerheden hebben ook betrekking tot klantenzekerheden voornamelijk ontvangen van de moedermaatschappij in naam van één van de filialen. Een klein deel ervan van dit bedrag heeft betrekking op huurgaranties.

Deze garanties zijn opgenomen aan normale marktvoorwaarden en de reële waarde van deze items zijn gelijkwaardig aan de nettoboekwaarde. Geen enkele van deze zekerheden zijn in onderpand gegeven.

35.4 DOOR DERDEN IN HUN NAAM GEHOUDEN GOEDEREN EN WAARDEN MAAR OP RISICO VAN DE GROEP

Deze vertegenwoordigen goederen en waarden opgenomen in de balans van de Groep voor dewelke de onderneming en haar dochterondernemingen de risico's dragen en de opbrengst behouden, maar deze goederen en waarden bevinden zich niet in de panden van de onderneming en haar dochterondernemingen. Het betreft vooral geleasde voorraden aan derden, consignatievoorraden of over voorraden onder maakloonovereenkomsten bij derden.

35.5 COMMERCIËLE ENGAGEMENTEN

Dit zijn engagementen gemaakt om metalen te leveren aan klanten of aangeleverd te krijgen van leveranciers tegen vastgestelde prijzen.

35.6 GOEDEREN EN WAARDEN VAN DERDEN GEHOUDEN DOOR DE GROEP

Dit zijn goederen en waarden die tijdelijk door de onderneming en haar dochterondernemingen bijgehouden worden, maar die de onderneming niet bezit. Het betreft voornamelijk geleasede voorraden, consignatievoorraden of voorraden onder maakloonovereenkomsten met derden.

De Groep leaset metaal (goud en zilver in het bijzonder) van en aan banken of andere derde partijen voor specifieke, meestal korte periodes. De Groep betaalt of ontvangt hiervoor leasevergoedingen. Op 31 december 2017 was het nettosaldo van deze leaseschuld € 715 miljoen tegenover € 675 miljoen op het einde van 2016. De toename is vooral te wijten aan hogere volumes en metaalprijzen.

F36 VOORWAARDELIJKE VORDERINGEN EN VERPLICHTINGEN

De Groep is onderhevig aan een aantal claims en wettelijke verplichtingen die samenhangen met de normale gang van zakendoen. het management gelooft niet dat zulke claims een materiële negatieve impact zullen hebben op de financiële toestand van Umicore.

F37 VERBONDEN PARTIJEN

Duizend euro 2016 2017
TRANSACTIES MET JOINT VENTURES EN GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN
Bedrijfsopbrengsten 108.523 208.385
Bedrijfskosten (91.187) (223.437)
Financiële opbrengsten 81 213
Financiële kosten (1)
Ontvangen dividenden (8.723) (12.331)
Duizend euro 2016 2017
OPENSTAANDE POSTEN MET JOINT VENTURES EN GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN
Handels- en overige vorderingen op ten hoogste één jaar 25.480 43.090
Handels- en overige schulden op ten hoogste één jaar 35.152 67.394
Te ontvangen leningen op ten hoogste één jaar 2.450 1.538

De transacties met de minderheidsbelangen en joint ventures van de Groep zijn hoofdzakelijk commerciële transacties, verkopen een aankopen van goederen en diensten.

Er zijn geen transacties met entiteiten die eigendom zijn van de kerndirectie.

Duizend euro 2016 2017
RAAD VAN BESTUUR
Bezoldigingen en directe personeelsvoordelen 685.606 910.256
Vast gedeelte 227.322 289.433
Variabel gedeelte (op basis van het aantal bijgewoonde vergaderingen) 218.000 275.000
Waarden van de toegekende aandelen 232.606 322.456
Voordeel in natura bedrijfswagen voorzitter 2.971 2.767
Contributie tot de Zwitzerse sociale zekerheid 4.404 20.600

Geen enkel variabel vergoedingselement (uitgezonderd de aanwezigheidsvergoeding) is voorzien in het bestuurdersstatuut. Geen enkele lening of waarborg werd door de onderneming aan de leden van de raad van bestuur toegekend.

Duizend euro 2016 2017
DIRECTIECOMITÉ
Vergoedingen en andere voordelen 7.557.111 9.466.215
Kortetermijnpersoneelsvoordelen 3.352.140 4.312.306
Personeelsvoordelen na uitdiensttreding 1.299.414 1.202.590
Andere langetermijnvoordelen 968.760 983.562
Aandelengebaseerde betalingen 1.936.797 2.967.757

De gegevens hierboven bieden een boekhoudkundig zicht op de vergoeding van de raad van bestuur en het directiecomité en verschillen enigszins van de informatie vervat in het remuneratieverslag onder het corporate governance hoofdstuk.

In de hierboven weergegeven tabellen worden de werkgeversbijdragen op het vlak van de sociale zekerheid, indien toepasselijk, weergegeven en opgenomen onder de kortetermijnpersoneelsvoordelen. Deze zijn niet vermeld in het remuneratieverslag.

In verband met de op aandelengebaseerde incentives vertegenwoordigen de cijfers met betrekking tot de toekenning van aandelen, zoals opgenomen in de op aandelengebaseerde betalingen, de waarde van de aandelen toegekend in 2017 voor diensten gepresteerd in 2016. Het remuneratieverslag vermeldt de waarde van de aandelen toegekend in 2018 voor diensten gepresteerd in het besproken jaar, d.w.z. 2017.

De cijfers met betrekking tot het niet-uitgestelde deel van cashvergoedingen, gerelateerd aan de individuele prestaties van 2017 zijn opgenomen in de kortetermijnpersoneelsvoordelen, vertegenwoordigen het niveau van de voorzieningen op het einde van het boekjaar. Het remuneratieverslag vermeldt de werkelijk betaalde bedragen.

De voorzieningen geboekt voor het uitgestelde deel van variabele cashvergoeding met als referentiejaar 2017, zijn opgenomen in de andere langetermijnvoordelen. De in 2019 en 2020 te betalen bedragen zullen afhankelijk zijn van prestaties gemeten over een langere termijn en de juiste bedragen zullen opgenomen worden in het remuneratieverslag van de betrokken jaren.

F38 GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM

Umicore kondigde na de raad van bestuur van 8 februari 2018 aan dat ze aan de algemene vergadering van aandeelhouders de uitkering van een bruto dividend van € 0,7 per aandeel zal voorstellen. Hiervan werd reeds € 0,325 per aandeel uitbetaald als interim dividend in september 2017.

Op datum van 8 februari 2018 heeft Umicore 22.400.000 nieuwe aandelen geplaatst bij institutionele en andere investeerders via een accelerated bookbuild onder vrijstelling voor private plaatsingen. De nieuwe aandelen vertegenwoordigen 10% van het bestaande aantal aandelen vóór de transactie (224.000.000). De nieuwe aandelen werden vanaf 12 februari 2018 toegelaten tot de verhandeling op Euronext Brussel. Bijgevolg bedragen het totaal aantal aandelen en stemrechten (en dus ook de noemer) 246.400.000 vanaf dezelfde dag. De opbrengsten (€ 892 miljoen) zullen gebruikt worden voor Umicore's investeringen in groei en zal Umicore meer flexibiliteit geven voor toekomstige overnames. De nieuwe aandelen hebben recht op een dividendbetaling van € 0,375, wat overeenkomt met de balans van het bruto jaarlijkse dividend voor 2017, onderworpen aan de goedkeuring van de aandeelhouders van het volledige jaardividend van € 0,7 per aandeel.

Umicore heeft eind november 2017 aangekondigd dat het overeengekomen is om zijn Europese Technical Materials afdeling te verkopen aan Saxonia Edelmetalle GmbH, een gevestigd Duits raffinadeur en fabrikant van chemische edelmetaalverbindingen, halffabrikaten en contactdelen. De overeenkomst betreft de activiteiten van Technical Materials in Duitsland en Italië, die contactmaterialen en soldeerlegeringen vervaardigen voor technische toepassingen. Deze activiteiten genereerden in 2016 een gezamenlijke omzet van € 163 miljoen. De transactie werd afgerond eind januari 2018.

Umicore heeft op december 2017 bekendgemaakt dat het een overeenkomst heeft bereikt voor de overname van Materia's intellectuele eigendomsrechten en bedrijfsactiviteiten inzake metathesekatalysatoren voor een bedrag van 27 miljoen USD. Materia is een toonaangevend Amerikaans producent van metathesekatalysatoren en thermohardende harsen. Op het vlak van metathese is het bedrijf technologisch marktleider in homogene katalysatoren dankzij een unieke gepatenteerde technologie ontwikkeld door onder andere Prof. Robert H. Grubbs, Nobelprijs laureaat in Scheikunde in 2005, en haar brede portefeuille specifieke metathesekatalysatoren. De transactie is afhankelijk van opschortende voorwaarden en was gefinaliseerd in de loop van januari 2018.

F39 WINST PER AANDEEL

Euro 2016 2017
Zonder afgesplitste activiteiten
Afgekondigde winst per aandeel – basisberekening 0,83 0,98
Afgekondigde winst per aandeel – na verwateringseffect 0,825 0,97
Met afgesplitste activiteiten
Afgekondigde winst per aandeel – basisberekening 0,60 0,97
Afgekondigde winst per aandeel – na verwateringseffect 0,595 0,96
Recurrente winst per aandeel 1.07 1,22

169

170

De hiernavolgende resultaten worden als teller gebruikt voor de berekening van de winst per aandeel voor zowel de basisberekening als de berekening na verwatering:

CIJFERS IN DE TELLER

Duizend euro TOELICHTING 2016 2017
Geconsolideerd nettoresultaat, aandeel van de Groep F9
Zonder afgesplitste activiteiten 181.203 214.836
Met afgesplitste activiteiten 130.724 211.943
Recurrent geconsolideerd nettoresultaat, aandeel van de Groep F9 232.855 266.771

De hiernavolgende aandelenaantallen worden gebruikt als noemer voor de berekening van de winst per aandeel voor zowel de basisberekening als de berekening na verwatering:

CIJFERS IN DE NOEMER

2016 2017
Aantal uitstaande aandelen per 31 december 224.000.000 224.000.000
waarvan aandelen in eigen bezit 5.346.300 4.505.567
waarvan uitstaande aandelen 218.653.700 219.494.433
Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen 217.775.656 219.079.587
Potentiële verwatering door de aandelenoptieplannen 1.594.664 2.069.303
Aangepast gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen 219.370.320 221.148.890

Het totaal aantal uitstaande aandelen is exclusief de eigen aandelen, die aangehouden worden voor bestaande aandelenoptieplannen of beschikbaar zijn voor verkoop. De noemer voor de berekening van de verwaterde winst per aandeel houdt rekening met een wijziging in de aandelenopties.

Op 16 oktober 2017 werd elk Umicore aandeel gesplitst in twee nieuwe aandelen. Als een resultaat op eind december wordt het kapitaal van Umicore nu voorgesteld door 224.000.000 volledig betaalde aandelen zonder nominale waarde.

In 2017 zijn geen nieuwe aandelen uitgegeven als gevolg van de uitoefening van aandelenoptieplannen met daaraan verbonden inschrijvingsrechten. Tijdens het jaar heeft Umicore 1.597.551 eigen aandelen gebruikt voor de uitoefening van aandelenopties en 71.912 voor de toegekende aandelen. Gedurende 2017 heeft Umicore 828.730 eigen aandelen ingekocht. Per 31 december 2017 bezat Umicore 4.505.567 eigen aandelen, wat overeenstemt met 2,01% van de totale uitgegeven aandelen op dat moment.

F40 IFRS- ONTWIKKELINGEN

De volgende nieuwe standaarden en wijzigingen aan standaarden werden gepubliceerd, maar zijn nog niet voor het eerst verplicht van toepassing voor het boekjaar startend op 1 januari 2017 en zijn goedgekeurd door de EU:

– IFRS 9 'Financiële instrumenten', ingangsdatum: 1 januari 2018. De standaard behandelt de classificatie, waardering en het niet langer in de balans opnemen van financiële activa en verplichtingen en algemene hedge accounting.

Gebaseerd op de resultaten van een gedetailleerde analyse in het tweede semester van 2017 is de kans groot dan de 'IAS39 correctie' aanzienlijk zal beperkt worden doordat IFRS9 meer flexibiliteit toelaat. De exacte impact per activiteit wordt momenteel onderzocht. Voor de fysieke afspaken en voorraden zullen provisies voorzien worden voor elke niet-gebalanceerde positie en onzekerheden. De analyse van de verwachte aanpassingen door een voorzien kredietverliesmodel loopt.

– IFRS 15 'Opbrengsten uit contracten aangegaan met klanten'. De standaard zal resulteren in een betere financiële verslaggeving van opbrengsten en een betere globale vergelijkbaarheid van de opbrengsten die gerapporteerd worden in de jaarrekening. Entiteiten die IFRS toepassen zijn verplicht deze standaard toe te passen met ingangsdatum op of na 1 januari 2018.

De opbrengstenstromen en oorzaken voor opbrengsterkenning werden geanalyseerd voor alle business units in 2017 om te verzekeren dat we gealigneerd zijn met het 5-stappen model onder IFRS15. Gebaseerd op de gedetailleerde analyse kan er besloten worden dat er geen materiële verschillen zijn tussen de huidige opbrengstenerkenning en die onder IFRS 15.

171

De volgende nieuwe standaarden en wijzigingen aan standaarden werden gepubliceerd, maar zijn nog niet voor het eerst verplicht van toepassing voor het boekjaar startend op 1 januari 2017 en zijn nog niet goedgekeurd door de EU:

  • IFRS 16 'Leasing'. Deze standaard vervangt de huidige richtlijnen uit IAS 17 en heeft grote gevolgen voor de boekhoudkundige behandeling van leasing, in het bijzonder voor de leasenemers. Onder IAS 17 waren leasingnemers vereist om een onderscheid te maken tussen financiële leasing (op balans) en operationele leasing (buiten balans). IFRS 16 vereist echter dat de leasingnemers een leasingschuld opnemen op basis van de verwachte toekomstige betalingen en een "gebruiksrechtactief" creëert voor praktisch alle leasing contracten. Voor leasinggevers blijft de boekhoudkundige behandeling nagenoeg dezelfde. Desalniettemin heeft de IASB de richtlijn betreffende de definitie van een lease veranderd (naast ook de richtlijn voor de combinatie of splitsing van contracten), wat betekent dat ook de leasingevers gevolgen hebben door de nieuwe standaard. Onder IFRS 16 is een contract deels of volledig een lease contract als de overdracht van het beschikkingsrecht voor een specifiek actief en voor een bepaalde periode voorzien is, in ruil voor een bepaalde last. Er werd een project opgestart in 2017 waarin de voorbereidende fase, het verzamelen van alle contracten en nodige info voor IFRS16 werd opgestart. Gedurende 2018 zal het management in nauwe samenwerking met de lokale verantwoordelijken, de impact verder evalueren. IFRS 16 bevat een uitzonderingsregel voor leases met betrekking tot mineralen, olie, gas en gelijkaardige niet-vernieuwbare grondstoffen. Bijgevolg vallen Umicore's metaal leases niet onder de leasing standaarden IAS 17 en IFRS 16. Umicore heeft geen andere significante leasingcontracten en derhalve is de impact van de toepassing van IFRS verwacht beperkt te zijn.
  • IFRIC 23, onzekerheid over belastingbehandelingen (effectief 1 januari 2019). De interpretatie verduidelijkt de boekhoudkundige behandeling van onzekerheden in belastingen. De interpretatie wordt toegepast op de bepaling van belastingwinst (verlies), belastingbasis, niet gebruikt belastingverliezen, niet gebruikte belastingwinsten, wanneer er onduidelijkheid is over de behandeling onder IAS 12. Umicore analyseert de belastingonzekerheden in de groep en de mogelijke impact.

Voor alle andere nieuwe interpretaties en standaarden die nog niet verplicht zijn vanaf 1 januari 2017, heeft het management geen indicaties dat dit een materiële impact zal hebben op de financiële rapportering van de Groep.

F41 AUDIT VERGOEDING

De globale auditvergoeding voor de statutaire auditor en zijn filialen bedroeg € 4,0 miljoen, inclusief een bedrag van € 1,8 miljoen voor de statutaire auditmissies (€ 0,5 miljoen voor de audit van de moedermaatschappij) en € 2,2 miljoen voor de niet-statutaire auditdiensten. Deze omvatten auditgerelateerde en andere certifiëringsdiensten (€ 0,4 miljoen) en andere niet-auditgerelateerde diensten (€ 1,8 miljoen).

F42 STOPGEZETTE ACTIVITEITEN

Binnen het kader van Umicore's herziening van de activiteitenportefeuille werd een proces opgestart in 2015 om de Zinc Chemicals en Building Products business units voor te bereiden op een toekomst buiten de Umicore Groep. Het management onderzocht of aan bepaalde criteria werd voldaan om beide activiteiten als stopgezette bedrijfsactiviteiten weer te geven. Op basis van deze analyse is besloten om beide business units te presenteren als stopgezette bedrijfsactiviteiten vanaf 30 juni 2015.

Als gevolg hiervan worden de stopgezette bedrijfsactiviteiten weergegeven in een post op de balans en word deze hieronder verder toegelicht. Dit gebeurt in overeenstemming met IFRS 5 en met eliminatie van balansposities tussen de voortgezette en stopgezette bedrijfsactiviteiten. Vanaf 30 juni 2015 werden geen afschrijvingen meer gerapporteerd voor de niet-voortgezette activiteiten. Er werden geen aanpassingen gemaakt waarbij de netto boekwaarde van de stopgezette activiteiten vergeleken worden met de werkelijke waarde minus de verkoopkosten.

In juni 2016 heeft Umicore aangekondigd dat het een overeenkomst bereikt had met OpenGate Capital (een US gebaseerde private equity investeerder) over de verkoop van Zinc Chemicals. De transactie is vervolledigd op eind oktober 2016. Alle resultaten van Zinc Chemicals vóór eind oktober zijn getoond onder de niet-voortgezette activiteiten.

In mei 2017 kondigde Umicore aan dat het exclusieve onderhandelingen aanging met Fedrus International voor de verkoop van Building Products. De transactie werd afgerond eind september 2017. Alle resultaatrekeningen van Building Products voor eind september werden getoond onder stopgezette activiteiten.

Vanaf 1 juli 2017 werden de activiteiten van Ieqsa overgebracht naar de voortgezette activiteiten in het corporate segment.

ACTIVA EN PASSIVA UIT STOPGEZETTE ACTIVITEITEN

Duizend euro 31/12/2016 31/12/2017
Vaste activa 90.344
Materiële vaste activa 62.137
Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 15.981
Handels- en overige vorderingen 12.226
Vlottende activa 163.140
Voorraden 92.531
Handels- en overige vorderingen 23.931
Kas en kasequivalenten 45.326
Overige vlottende activa 1.352
TOTAAL DER ACTIVA 253.484
Verplichtingen op meer dan één jaar 39.768
Voorzieningen voor personeelsvoordelen 36.896
Financiële schulden 487
Handels- en overige schulden 2.385
Verplichtingen op ten hoogste één jaar 105.140
Financiële schulden 371
Handels- en overige schulden 103.478
Overige schulden op ten hoogste één jaar 1.291
TOTAAL DER PASSIVA 144.908

De analyse van de resultaten van de stopgezette bedrijfsactiviteiten en de kasstromen worden hieronder weergegeven. Deze bevatten een aanpassing van de voorgaande perioden in overeenstemming met IFRS 5:

VERKORTE RESULTATENREKENING VAN DE STOPGEZETTE ACTIVITEITEN

Duizend euro 2016 2017
Bedrijfsopbrengsten 661.311 334.291
Bedrijfskosten (696.754) (333.507)
Bedrijfsresultaat (35.445) 783
Netto financiële kosten (3.031) (1.023)
Aandeel in het resultaat van de ondernemingen opgenomen volgens de 1.254 859
vermogensmutatiemethode
Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening voor belasting (37.222) 619
Belastingen op het resultaat (13.081) (3.512)
Resultaat van de periode (50.303) (2.893)
Winst per aandeel uit stopgezette activiteiten (0,23) (0,01)
Winst per aandeel na verwatering uit stopgezette activiteiten (0,23) (0,01)

Umicore Jaarverslag 2017

VERKORTE KASSTROMENTABEL VAN DE STOPGEZETTE ACTIVITEITEN

Duizend euro 2016 2017
Kasstromen voortkomend uit bedrijfsactiviteiten (63.363) 6.800
Kasstromen voortkomend uit investeringsactiviteiten 28.909 (42.710)
Kasstromen voortkomend uit financieringsactiviteiten (22.579) 7.031
Invloed van de wisselkoers op de aangehouden liquide middelen (3.002) (224)
Nettokas en – kasequivalenten uit stopgezette bedrijfsactiviteiten (60.034) (29.103)
Nettokas en – kasequivalenten bij het begin van het boekjaar uit stopgezette bedrijfsactiviteiten 37.872 45.326
Impact van finale financiering voor stopgezette activiteiten 67.488 (16.223)
Nettokas en – kasequivalenten op het einde van het boekjaar uit stopgezette bedrijfsactiviteiten 45.326

In overeenstemming met de boekhoudnormen heeft de group ervoor gekozen om te bepalen of de maatregelen zullen voortgezet worden in de toekomst en als resultaat, worden de transacties binnen de groep tussen de voortgezette en stopgezette activiteiten niet geëlimineerd voor zover dat de maatregelen zullen blijven duren in de toekomst en de bedragen zullen externe opbrengsten/kosten worden in toekomstige perioden.

De commerciële transacties tussen voortgezette en stopgezette activiteiten bedragen € 5,2 miljoen in de operationele uitgaven van de stopgezette activiteiten en € 0,8 miljoen in het operationeel inkomen van de stopgezette activiteiten (inachtname van 9 maanden van resultaat van stopgezette activiteiten).

De balans van Building Products op eind september op dewelke de berekening van de meerwaarde bij verkoop gebaseerd is, ziet er als volgt uit:

AKTIVA EN PASSIVA VAN VERKOCHTE STOPGEZETTE BEDRIJFSACTIVITEITEN

Duizend euro 30/09/2017
Vaste activa 76.856
Vlottende activa 229.311
TOTAAL DER ACTIVA 306.166
Eigen vermogen 81.934
Overgedragen resultaten en reserves 87.609
Elementen die naar de eigen vermogen geherclassificeerd worden (5.796)
Elementen die naar de resultatenrekening geherclassificeerd worden 120
Verplichtingen op meer dan één jaar 47.833
Verplichtingen op ten hoogste één jaar 176.400
TOTAAL DER PASSIVA 224.234
Verkoop prijs 67.666
Gerealiseerde meerwaarde (14.148)

De overeenstemming tussen het betaalde bedrag en de kasstroom van de investeringsactiviteiten van de voortgezette activiteiten is toegelicht in Nota 34.

173

FINANCIËLE TOELICHTINGEN Beknopte jaarrekening van de moederonderneming

De jaarrekening van Umicore wordt hierna volgens een beknopt schema voorgesteld.

Overeenkomstig het Wetboek van Vennootschappen zullen de jaarrekening van Umicore evenals het jaarverslag en het verslag van de commissaris bij de Nationale Bank van België neergelegd worden.

Deze verslagen kunnen op aanvraag verkregen worden bij:

UMICORE Broekstraat 31 B-1000 Brussel (België)

In zijn verslag heeft de commissaris geen voorbehoud gemaakt betreffende de jaarrekening van Umicore.

De wettelijke reserve van € 50,0 miljoen die inbegrepen is in de overgedragen winst is niet beschikbaar voor uitkering.

Duizend euro 31/12/2015 31/12/2016 31/12/2017
BEKNOPTE BALANS PER 31 DECEMBER
1. ACTIVA
Vaste activa 3.835.808 3.847.718 4.117.701
II. Immateriële vaste activa 88.287 117.183 110.018
III. Materiële vaste activa 353.974 365.507 398.464
IV. Financiële vaste activa 3.393.547 3.365.028 3.609.219
Vlottende activa 684.601 752.880 950.746
V. Vorderingen op meer dan één jaar 373 373 373
VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering 343.868 351.864 339.484
VII. Vorderingen op ten hoogste een jaar 163.725 216.042 381.570
VIII. Geldbeleggingen 162.043 164.809 200.213
IX. Liquide middelen 951 1.901 780
X. Overlopende rekeningen 13.641 17.891 28.326
Totaal activa 4.520.409 4.600.598 5.068.447

2. PASSIVA

Eigen vermogen 1.214.164 1.222.013 1.211.092
I. Kapitaal 500.000 500.000 500.000
II. Uitgiftepremies 6.610 6.610 6.610
III. Herwaarderingsmeerwaarden 91 91 91
IV. Reserves 330.067 289.770 281.908
V. Overgedragen resultaat 236.627 270.367 264.754
Vbis. Resultaat van de periode 135.456 148.537 149.816
VI. Kapitaalsubsidies 5.313 6.638 7.913
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
VII.A. Voorzieningen voor risico's en kosten 109.685 111.775 117.426
Schulden 3.196.560 3.266.810 3.739.929
VIII. Schulden op meer dan één jaar 1.572.000 1.981.249 1.693.125
IX. Schulden op ten hoogste één jaar 1.563.686 1.193.761 1.973.509
X. Overlopende rekeningen 60.873 91.800 73.295
Totaal passiva 4.520.409 4.600.598 5.068.447
Duizend euro 31/12/2015 31/12/2016 31/12/2017
RESULTATENREKENING
I. Bedrijfsopbrengsten 2.961.093 2.415.676 2.960.635
II. Bedrijfskosten (2.888.281) (2.412.640) (2.900.861)
III. Bedrijfsresultaat 72.812 3.036 59.774
IV. Financiële opbrengsten 182.294 258.002 161.063
V. Financiële kosten (106.570) (113.178) (69.747)
VI. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening 148.536 147.860 151.090
X. Belastingen op het resultaat (13.080) 677 (1.274)
XI. Resultaat van het boekjaar 135.456 148.537 149.816
XIII. Te bestemmen resultaat v/h Boekjaar 135.456 148.537 149.816
Duizend euro 2015 2016 2017
RESULTAATVERWERKING
A. Resultaatverwerking 511.065 520.620 568.719
1. Te bestemmen winst (te verwerken verlies) van het boekjaar 135.456 148.537 149.816
2. Overgedragen winst/verlies (-) 375.609 372.083 418.903
C. Toevoeging aan het eigen vermogen (8.482) 40.296 7.862
3. Aan de reserve voor eigen aandelen (8.482) 40.296 7.862
D. Over te dragen resultaat (1) 372.083 418.903 414.569
2.Over te dragen winst/verlies (-) 372.083 418.903 414.569
F. Uit te keren winst (1) (130.500) (142.013) (162.012)
1. Vergoeding van het kapitaal
gewone aandelen (130.500) (142.013) (162.012)

(1) Het totaal bedrag van deze twee rubrieken zal worden aangepast om rekening te houden met het aantal eigen aandelen aangehouden door Umicore op de datum van de algemene vergadering van aandeelhouders van 26 april 2018. Het brutodividend van € 0,70 per aandeel blijft ongewijzigd.

(DUIZEND EURO) AANTAL
AANDELEN
STAAT VAN HET KAPITAAL
A. Maatschappelijk kapitaal
1. Geplaatst kapitaal
Per einde van het vorig boekjaar 500.000 224.000.000
Per einde van het boekjaar 500.000 224.000.000
2. Samenstelling van het kapitaal
2.1. Soorten aandelen
Gewone aandelen 500.000 224.000.000
2.2. Aandelen op naam of aan toonder
Op naam 41.908.468
Aan toonder 182.091.532
E. Toegelaten maar niet geplaatst kapitaal 50.000
AANTAL
% KAPITAAL AANDELEN BEKENDMAKING
G. AANDEELHOUDERSTRUCTUUR (1)
Family Trust Desmarais, Albert Frère and Groupe Bruxelles Lambert S.A. 15,00 33.605.672 24/09/2015
BlackRock Investment Management 4,86 10.876.681 14/08/2017
APG Asset management 3,00 6.728.778 24/10/2016
Vanguard International Growth Fund 3,02 6.775.231 06/12/2017
Overige aandeelhouders 72,10 161.508.071 31/12/2017
Eigen aandelen in het bezit van Umicore 2,01 4.505.567 31/12/2017
100,00 224.000.000
waarvan free float 100,00 224.000.000

(1) Op 31 december 2017, zijn 5.218.199 opties op aandelen uitstaande. In deze opties zijn er 5.218.199 met recht tot aankoop op bestaande aandelen weerhouden door Umicore.

FINANCIËLE TOELICHTINGEN Verklaring over verantwoordelijkheid van het management

Hierbij verklaren wij – voor zover ons bekend – dat de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2017 opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals aanvaard binnen de Europese Unie, en de in België van toepassing zijnde wettelijke voorschriften, een getrouw beeld geeft van het vermogen, van de financiële toestand en van de resultaten van de Groep en de in de consolidatie opgenomen ondernemingen, en dat het jaarverslag een getrouw beeld geeft van de ontwikkeling en de resultaten van het bedrijf en van de positie van de vennootschap en de in de consolidatie opgenomen ondernemingen, alsmede een beschrijving geeft van de voornaamste risico's en onzekerheden waarmee zij geconfronteerd worden.

16 maart 2018,

Marc Grynberg Chief Executive Officer

MILIEUVERKLARINGEN Inhoud

MILIEUVERKLARINGEN

Kerncijfers milieu 179
Toelichtingen bij de kerncijfers milieu 179
E1 Scope van de milieuverklaringen 179
E2 Emissies naar water en lucht 180
E3 Broeikasgassen 182
E4 Energie 183
E5 Watergebruik 185
E6 Afval 186
E7 Historische vervuiling 187
E8 Naleving van de regelgeving en beheersysteem 188

MILIEUVERKLARINGEN Milieuverklaringen

179

KERNCIJFERS MILIEU*

EENHEID TOELICHTING 2013 2014 2015 2016 2017
Metaaluitstoot naar water (volume) kg E2 5.560 5.639 4.459 3.738 1.437
Metaaluitstoot naar water (impact eenheid) E2 313.883 543.332 328.013 339.001 125.688
Metaaluitstoot naar lucht (volume) kg E2 12.522 13.309 14.544 1.761 1.829
Metaaluitstoot naar lucht (impact eenheid) E2 130.169 128.465 135.660 86.098 84.463
SOx-emissies ton E2 686 1.189 1.197 892 661
NOx-emissies ton E2 386 425 452 365 320
CO2e-emissies (Scope 1+2) – marktgebaseerde methode** ton E3 690.767 664.568 710.143 662.059 633.704
CO2e-emissies (Scope 1+2) – locatiegebaseerde methode** ton E3 735.065 663.307
Energieverbruik terajoule E4 7.557 7.304 7.742 6.737 6.532
Watergebruik duizend m3 E5 4.343 4.645 4.904 4.851 4.755
Totale afvalproductie ton E7 68.575 76.810 72.663 77.625 72.804
Gevaarlijk afval ton E7 45.668 54.824 51.525 59.437 55.432
waarvan gerecycleerd % E7 16,9 7,5 7,8 3,8 4,3
Ongevaarlijk afval ton E7 22.906 21.986 21.138 18.188 17.373
waarvan gerecycleerd % E7 60,2 60,4 56,3 57,8 58,2
Normoverschrijding % E9 0,8 0,9 0,8 0,9 0,1
Milieuklachten aantal E9 25 31 25 19 34
ISO 14001 gecertificeerde sites % E9 97 97 92 88 92

* De gegevens van 2015 en de jaren daarvoor omvatten de afgestoten business unit Zinc Chemicals; de gegevens vanaf 2016 doen dat niet. De gegevens van 2016 en de jaren daarvoor omvatten de afgestoten business unit Building Products; de gegevens van 2017 doen dat niet.

** De gegevens over de CO2e-uitstoot van 2015 en de jaren daarvoor zijn een samenvoeging van marktgebaseerde en locatiegebaseerde scope 2-emissies. Een directe vergelijking tussen de gegevens van 2016/2017 is niet mogelijk. Indien dergelijke vergelijking toch zou worden gemaakt, zou de meest zinvolle benadering erin bestaan de marktgebaseerde 2016/2017-cijfers te gebruiken (zie sectie E3 voor details).

TOELICHTINGEN BIJ DE KERNCIJFERS MILIEU

E1 SCOPE VAN DE MILIEUVERKLARINGEN

De kerncijfers voor het milieu omvatten gegevens van geconsolideerde productiesites waarover Umicore operationele zeggenschap heeft. Als gevolg van de voltooiing van de afstoting van de business unit Building Products (gestaakte activiteiten) en de sluiting van vier andere sites in 2017 wordt – in vergelijking met 2016 – niet meer gerapporteerd over: Auby, Bray-et-Lû, Viviez (Frankrijk), Bratislava (Slowakije), Gatterstädt (Duitsland), Lyss-Wiler (Zwitserland), Vilvoorde (België) (allemaal Building Products), Port Elizabeth ('Young Park' site van Automotive Catalysts, Zuid-Afrika), Qingyuan (China, Thin Film Products), Shanghai (China, Cobalt & Specialty Materials) en Suzhou (China, Technical Materials). Eén site werd toegevoegd aan de scope van de rapportering: Rayong (Thailand, Automotive Catalysts). Dit brengt het totale aantal geconsolideerde productiesites die milieugegevens rapporteren op 49, in vergelijking met 59 in 2016.

Binnen de scope van het rapportagekader van Umicore rapporteren de meeste sites hun milieuprestaties aan het eind van het derde kwartaal, samen met een prognose voor het vierde kwartaal. In januari controleren de sites hun voorspelde waarden op belangrijke afwijkingen. Indien nodig worden ze gecorrigeerd. De zes sites met de grootste milieu-impact zijn voor 2017: Hanau (Duitsland; Catalysis, Recycling), Olen (België; Energy & Surface Technologies, Group R&D), Hoboken (België; Recycling), Jiangmen (China; Energy & Surface Technologies), Cheonan UMK en Cheonan UMAK (allebei in Korea; Energy & Surface Technologies). Zij rapporteren hun cijfers voor het volledige jaar. Uit een gevoeligheidsanalyse van de gegevens van 2017 over het energieverbruik blijkt dat de potentiële afwijking van de milieuprestaties van de Groep minder dan 2% zou bedragen in het geval van een fout van 20% in de prognosegegevens.

Merk op dat sommige gegevens die in het jaarverslag 2016 werden gepubliceerd, in het jaarverslag 2017 werden herberekend als gevolg van verbeterde analyse- en rapportagemethoden. Tenzij anders vermeld, omvatten de milieu-KPI's (key performance indicators) voor 2015 en de jaren daarvoor de business unit Zinc Chemicals, die in de loop van 2016 werd afgestoten en bijgevolg niet meer meespeelt in de KPI's voor 2016 en 2017. Op dezelfde manier omvatten de milieu-KPI's voor 2016 en de jaren daarvoor de

business unit Building Products die in de loop van 2017 werd afgestoten en derhalve niet meer meespeelt in de KPI's voor 2017, tenzij anders vermeld.

Meer details over de managementaanpak van Umicore zijn beschikbaar in de overeenkomstige sectie op pagina 68.

E2 EMISSIES NAAR WATER EN LUCHT

Met de verwezenlijkingen van Vision 2015, namelijk de beperking van de milieu-impact van onze metaalemissies in water en lucht met respectievelijk 26% en 37%, heeft Umicore een grote stap gezet in de richting van een duurzame werking. Wij beschouwen de emissieniveaus die in 2015 werden bereikt als ons toekomstige referentiekader voor een duurzame werking, die ook het beheer van de emissies naar water en lucht omvat.

Horizon 2020 wil voortbouwen op de verwezenlijkingen van Vision 2015 door de impact van metaalemissies te beperken, rekening houdend met de groeiende productievolumes. In de praktijk betekent dit dat we de impact van metaalemissies naar water en lucht minstens willen handhaven op het niveau dat we met Vision 2015 hebben bereikt.

Metaalemissies naar water worden gedefinieerd als de totale hoeveelheid metalen – uitgedrukt in kg/jaar – die na de behandeling van afvalwater in het oppervlaktewater komen. Indien sites gebruikmaken van een extern waterzuiveringsstation, wordt de efficiëntie van deze zuivering in aanmerking genomen, voor zover de site ze kent.

Metaalemissies naar lucht – uitgedrukt in kg/jaar – worden gedefinieerd als de totale hoeveelheid metalen die als vaste fractie door alle puntbronnen in de lucht worden uitgestoten. Voor kwik en arsenicum worden ook bijkomende damp- en rookfracties meegerekend.

Voor elk metaal dat naar water en lucht wordt uitgestoten, wordt een impactfactor toegepast voor de berekening van hun verschillende toxiciteits- en ecotoxiciteitsniveaus wanneer ze in het milieu terechtkomen. Hoe hoger de impactfactor, hoe hoger de toxiciteit voor de ontvangende watermassa (voor wateremissies) of voor de menselijke gezondheid (voor luchtemissies).

De impactfactoren voor wateremissies steunen op voor de REACH-richtlijn gegenereerde wetenschappelijke gegevens (PNEC's of 'predicted no effect concentrations'). Er werd een impactfactor 1 toegekend aan de antimoon-PNEC van 113 μg/l. De impactfactoren voor emissies naar lucht zijn gebaseerd op de grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling of OEL ('occupational exposure limits) (referentie: American Conference of Industrial and Governmental Hygienists, 2011). Er werd een impactfactor 1 toegekend aan de zink(oxide) OEL van 2 mg/m³. Vervolgens werd op basis van deze referentiewaarden een impactfactor berekend voor alle relevante metalen. De metaalimpact op lucht en water wordt uitgedrukt in 'impacteenheden/jaar'.

We hebben de sites geïdentificeerd die minstens 95% hebben bijgedragen in termen van belasting (voor SOx en NOx ) of impacteenheden (voor metaalemissies naar water en lucht) van de totale cijfers van de Groep voor 2015 (exclusief de afgestoten business unit Zinc Chemicals). Voor emissies naar water en lucht werden de gegevens voor 2017 enkel verzameld bij de geïdentificeerde essentiële sites (minder dan tien). Aan alle andere sites werd gevraagd om alleen gegevens in te dienen bij aanzienlijke stijgingen tegenover de baseline 2015 voor de site.

Het doel om het niveau van 2015 van de metaalemissies naar water en lucht te verbeteren, wordt gemeten door de emissies van het huidige rapportagejaar (2017) te vergelijken met die van het referentiejaar 2015, met hetzelfde activiteitsniveau als in 2015 op de belangrijke sites.

Om de verandering in metaalemissies naar water en lucht tegenover referentiejaar 2015 te berekenen, werd een baseline vastgelegd voor elke site in de scope. De baseline werd opgesteld door het feitelijke activiteitsniveau van het huidige rapportagejaar (2017) te vermenigvuldigen met de emissie-intensiteit van 2015 (zie het onderstaande voorbeeld). De baseline 2015 wordt vervolgens berekend door alle baselines op siteniveau op te tellen voor de sites die binnen de scope vallen. Voorbeelden van activiteitsparameters van sites zijn: geproduceerd aantal ton per jaar, machine-uren per jaar, ton toevoermateriaal voor recyclageprocessen per jaar.

Voorbeeld

In 2015 produceerde site A 20 t product X en stootte ze 5 kg metaal Y (impactfactor van Y = 8 impacteenheden/kg) uit in de lucht. De metaalemissie-intensiteit bedroeg dus 2 impacteenheden/ton product X. In 2017 produceerde site A 22 t product X en stootte ze 5 kg metaal Y uit, met als resultaat een metaalemissie-intensiteit van 1,8 impacteenheden/ton product X.

De in 2017 gerapporteerde baseline 2015 is dan: activiteitsniveau van 2017 (22 t) x emissie-intensiteit 2015 (2 impacteenheden / t) = 44 impacteenheden.

181

De gemeten 5 kg – gelijk aan 40 impacteenheden – die in 2017 werd uitgestoten, vertegenwoordigt dus een vermindering van 10% ten opzichte van wat de uitstoot zou zijn geweest in de operationele omstandigheden van 2015.

De baseline 2015 wordt jaarlijks herberekend (2016, 2017 en de volgende jaren). Hij wordt gedefinieerd als de metaalemissies die te verwachten waren met de activiteitsvolumes van het rapportagejaar (2017), maar met de metaalemissie-intensiteit van het referentiejaar 2015. De prestatie voor elk jaar wordt uitgedrukt als een percentage in vergelijking met de berekende baseline 2015 voor de Groep, die voor elk jaar van toepassing is.

De berekening van de metaalemissies naar water en lucht dekt de volledig geconsolideerde operaties en activiteiten van de Groep gedurende het rapportagejaar (2016, 2017 en de volgende jaren) die ook deel uitmaakten van de Groep in 2015. Prestaties worden alleen gerapporteerd voor het geheel van de belangrijke sites voor elke KPI.

SOx - en NOx -emissies worden in absolute cijfers uitgedrukt in ton/jaar.

GEGEVENS VAN DE GROEP – SCOPE METAALEMISSIES NAAR LUCHT EN WATER

EENHEID UITGANGSWAARDE 2015 2016 2017
Metaaluitstoot naar water impact eenheid 409.691 339.001 125.688
Metaaluitstoot naar lucht impact eenheid 144.049 86.098 84.463

59

(1) Baseline 2015 tegenover 2016 was 343.649, of een vermindering met 1% in 2016 in vergelijking met 2015.

(2) Baseline 2015 tegenover 2016 was 123.831, of een vermindering met 30% in 2016 in vergelijking met 2015.

METAALEMISSIES NAAR WATER

De uitstoot van metalen naar water in 2017 met toepassing van de gedefinieerde scope resulteerde in 125.688 impacteenheden. De uitstoot van metalen naar water in 2015 met toepassing van de gedefinieerde scope bedroeg 308.753 impacteenheden. Om de vooruitgang in ons engagement te beoordelen: het metaalemissieniveau van 2015, genormaliseerd voor de activiteit in 2017, zou 409.691 impacteenheden bedragen. In 2017 hebben we dus in termen van impact een vermindering met 69% van de metaalemissies naar water gerealiseerd binnen de vastgelegde scope.

Deze evolutie is vooral toe te schrijven aan onze vestiging in Hoboken (België, Recycling). De toegenomen efficiëntie van de afvalwaterzuiveringsinstallatie op deze site, dankzij investeringen in verbeteringsprojecten in de voorbije jaren, is lonend; ook enkele efficiëntieverbeteringen en schaaleffecten na een nieuwe capaciteitsverhoging van de precursorproductie op onze nieuwe site in Cheonan (Korea, Energy & Surface Technologies) hebben bijgedragen tot de afname van de emissie-intensiteit in termen van de impact van metaalemissies in water.

METAALEMISSIES NAAR LUCHT

De uitstoot van metalen naar lucht in 2017 met toepassing van de gedefinieerde scope bedroeg 84.463 impacteenheden. In 2015 bedroeg de uitstoot van metalen naar lucht met toepassing van de gedefinieerde scope nog 117.918 impacteenheden. Om de vooruitgang in ons engagement te beoordelen: het metaalemissieniveau van 2015, genormaliseerd voor de activiteit in 2017, zou

144.049 impacteenheden bedragen. In 2017 hebben we in termen van impact dus een vermindering met 41% van de metaalemissies naar lucht gerealiseerd binnen de vastgelegde scope.

De reducties worden in verschillende mate waargenomen op bijna alle sites van de scope en kunnen grotendeels worden toegeschreven aan extra inspanningen voor de verbetering van de efficiëntie van de luchtfilters en aan verbeteringen van de algemene procesefficiëntie.

LOODEMISSIES IN HOBOKEN (BELGIË, RECYCLING)

In 2015 hebben infrastructuurwerken aan het dak van de loodraffinaderij een verhoogde neerslag van lood in de naburige woonwijk Moretusburg veroorzaakt. De resultaten van de biologische controle toonden dan ook een groter aantal kinderen met een hogere loodconcentratie in het bloed dan de aanbevolen referentie van 5 microgram/dl bloed (Center for Disease Control and Prevention, VS). Deze biologische controle wordt twee keer per jaar uitgevoerd door de provinciale overheden.

De site heeft er alles aan gedaan om verbeteringsacties te identificeren om de neerslagwaarden weer te verlagen.

De geïmplementeerde projecten kregen voorrang op andere investeringen die al gepland waren. Tegen het eind van 2016 daalde het glijdend jaargemiddelde voor de loodemissies weer naar aanvaardbare niveaus. Hoewel de gemiddelde loodconcentraties bij kinderen in de buurt gedaald zijn, zullen verdere maatregelen en follow-up vereist zijn om het aantal kinderen bij wie de loodconcentratie in het bloed hoger is dan de referentiewaarde, verder te verminderen. Bij de volgende biologische controle, in de herfst van 2017, had 32% van de kinderen loodwaarden boven de referentiewaarde van 5 µg/dl. In de herfst van 2016 was dat nog 37%.

Umicore blijft nauw samenwerken met de autoriteiten om specifieke hygiënische voorzorgsmaatregelen in te voeren, zoals het schoonmaken van de huizen van de kinderen met de hoogste loodconcentratie in hun bloed.

OVERIGE EMISSIES

EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017
SOx-emissies ton 686 1.189 1.197 892 661
NOx-emissies ton 386 425 452 365 320

De SOx -emissies voor de Groep daalden van 892 t in 2016 (zonder de afgestoten business unit Building Products) naar 661 t in 2017: dat is een vermindering met 26%.

De NOx -emissies daalden van 349 t in 2016 (zonder de afgestoten business unit Building Products) naar 320 t in 2017: een vermindering met 8%.

E3 BROEIKASGASSEN

De invoering in 2011 van ons beleid voor energie-efficiëntie en koolstofvoetafdruk heeft een reductie met 26% opgeleverd van de met CO2 gelijkgestelde emissies binnen de in Vision 2015 gedefinieerde scope, samen met een permanente aandacht voor en bewustzijn van de energie-efficiëntie op de sites en in de beheersprocessen van de business units.

Met Horizon 2020 focust Umicore op de verbetering van de energie-efficiëntie. De inspanningen om de energie-efficiëntie te verhogen, zullen naar verwachting bijdragen tot een verdere reductie van onze koolstofvoetafdruk.

Umicore rapporteert haar absolute CO2e-emissies binnen de in E1 omschreven scope. De absolute met CO2 gelijkgestelde emissievolumes (CO2e) worden berekend aan de hand van de definitie- en rapportagemethodologie van het Greenhouse Gas Protocol voor scope 1 en 2 (WBCSD en WRI 2004, en het amendement voor scope 2 van 2015). Scope 2 omvat voor Umicore niet alleen de aangekochte elektriciteit, maar ook stoom en perslucht die bij derden (bv. industrieparken) worden aangekocht. CO2e omvat de broeikasgassen CO2, CH4 en N2 O voor scope 1, naast belangrijke procesemissies. Andere broeikasgassen zijn niet relevant voor de activiteiten van Umicore. De scope 2-emissies houden enkel rekening met CO2.

De berekening van scope 2-emissies voor elke site gebeurt op twee manieren: eerst aan de hand van marktgebaseerde CO2 emissiefactoren en vervolgens aan de hand van locatiegebaseerde CO2-emissiefactoren. Met de marktgebaseerde emissiefactoren kunnen de CO2-emissies berekend worden op basis van de specifieke contracten van sites met hun energieleveranciers, met inachtneming van de relevante energiemix voor deze contracten (inclusief groenestroomrechten, indien van toepassing). De locatiegebaseerde CO2-emissiefactoren laten toe de CO2-emissies te berekenen op basis van de resterende energiemix in een land/ regio (waar deze gegevens beschikbaar zijn), dus met uitdrukkelijke uitsluiting van de groenestroomrechten die verkocht worden door

de energieproducenten in speciale leveringscontracten. De totale CO2-emissies voor de Groep worden vervolgens voorgesteld als twee aparte waarden, op basis van dit onderscheid, en de cijfers worden afgekort als: CO2e marktgebaseerd en CO2e locatiegebaseerd.

De WBCSD Chemical Sector Working Group on GHG Measurement and Reporting heeft bijkomende richtlijnen opgesteld om de tekortkomingen in de GHG-rapportering op te lossen. Umicore past deze richtlijnen al toe sinds de rapportering voor 2012. De publicatie van de richtlijnen voor de sector is te vinden op hun website.

GEGEVENS VOOR DE GROEP

EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017
CO2e-emissies (Scope 1+2) – marktgebaseerde methode ton 690.767 664.568 710.143 662.059 633.704
CO2e-emissies (Scope 1+2) – locatiegebaseerde methode ton 735.065 663.307

De totale CO2e-marktgebaseerde emissie in 2017 bedroeg 633.704 t. De totale locatiegebaseerde CO2e-emissie bedroeg 663.307 t. Het verschil tussen deze twee cijfers, 29.603 t, is toe te schrijven aan specifieke energiecontracten met een gunstige energiemix die onze sites hebben, wat resulteert in een lagere koolstofvoetafdruk dan die van de resterende energiemix voor het land/de regio waarin de site gelegen is.

De totale CO2e marktgebaseerde emissie in 2016 bedroeg 662.059 t (646.454 t met abstractie van de afgestoten business unit Building Products, die in dat jaar 2% van de marktgebaseerde emissies van de Groep leverde). De totale CO2e locatiegebaseerde emissie in 2016 bedroeg 735.065 t (720.160 t met abstractie van de afgestoten business unit Building Products, die in dat jaar 2% van de locatiegebaseerde emissies van de Groep leverde).

De vergelijking van 2017 met 2016 voor de marktgebaseerde emissies (zonder de afgestoten business unit Building Products) toont relatief stabiele emissies (2% lager op jaarbasis). Dit heeft te maken met een combinatie van factoren en is vooral toe te schrijven aan enerzijds hogere activiteitsniveaus op diverse sites van de business units Rechargeable Battery Materials en Cobalt & Specialty Materials, en anderzijds de sluiting van individuele sites (zie sectie E1) evenals emissieverminderingen en gunstige CO2-emissiefactoren voor aangekochte energie in Hoboken (België, Recycling). Wanneer de afgestoten business unit Building Products wordt meegerekend in de cijfers van 2016, is er een vermindering met 4% op jaarbasis.

GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS

ENERGY &
SURFACE
EENHEID CATALYSIS
TECHNOLOGIES
RECYCLING UMICORE GROUP
CO2e-emissies (Scope 1+2) – marktgebaseerde methode ton 108.401 229.368
295.493
633.704
CO2e-emissies (Scope 1+2) – locatiegebaseerde methode ton 119.627 235.588
307.629
663.307

E4 ENERGIE

Umicore verbindt zich met Horizon 2020 tot een nog efficiënter energiegebruik in haar activiteiten. In de praktijk betekent dit dat we de energie-efficiëntie die we in het kader van Vision 2015 hebben bereikt, nog willen verhogen.

De WBCSD Chemical Sector Working Group on GHG Measurement and Reporting heeft bijkomende richtlijnen opgesteld om de tekortkomingen in de GHG- en energierapportering op te lossen. Umicore past deze richtlijnen al toe sinds de rapportering voor 2012. De publicatie van de richtlijnen voor de sector kan op de website van de WBCSD geraadpleegd worden.

In het kader van Horizon 2020 wordt meer nadruk gelegd op de sites die het meest bijdragen tot het totale energieverbruik van Umicore. Voor deze sites werden bepaalde parameters, zoals de activiteitsindicatoren, grondig herzien en indien nodig bijgewerkt. De monitoring en rapportage van het energieverbruik zal op alle sites worden voortgezet. De sites met een grotere bijdrage worden extra aangemoedigd en verplicht om over hun energie-efficiëntieprojecten te rapporteren.

Uit een analyse van de bijdragen van de sites aan het energieverbruik op Groepsniveau bleek dat 23 sites meer dan 95% bijdroegen aan het totaal van 2017.

GEGEVENS VOOR DE GROEP – IN HET KADER VAN DE DOELSTELLING VOOR ENERGIE-EFFICIËNTIE

Het doel om het energie-efficiëntieniveau van 2015 te verbeteren, wordt gemeten door het energieverbruik van het huidige rapportagejaar (2017) te vergelijken met dat van het referentiejaar 2015, met dezelfde activiteitsscope als voor 2015.

Om de wijziging in het energieverbruik ten opzichte van het referentiejaar 2015 te berekenen, werd een baseline opgesteld voor elke site die binnen de scope valt. De baseline wordt opgesteld door het feitelijke activiteitsniveau van het huidige rapportagejaar (2017) te vermenigvuldigen met de energie-intensiteit van 2015 (zie het voorbeeld hieronder). De baseline 2015 wordt vervolgens berekend door alle baselines op siteniveau op te tellen voor de sites die binnen de scope vallen. Voorbeelden van activiteitsparameters van sites zijn: geproduceerd aantal ton per jaar, machine-uren per jaar, ton toevoermateriaal voor recyclageprocessen per jaar.

Voorbeeld

In 2015 produceerde site A 200 t product X en verbruikte ze 80.000 GJ. Dit betekent een energie-intensiteit van 400 GJ/t voor product X. In 2017 produceerde site A 220 t product X en verbruikte ze 80.000 GJ, met als resultaat een energie-intensiteit van 364 GJ/ton voor product X.

De 2015 baseline, overgedragen naar 2017 is dan: activiteitsniveau van 2017 (220 t) x energie-intensiteit 2015 (400 GJ / t) = 88.000 GJ.

De gemeten 80.000 GJ die in 2017 werd verbruikt, vertegenwoordigt een verbetering met 10% ten opzichte van het theoretische verbruik in de operationele omstandigheden van 2015.

De baseline 2015 wordt jaarlijks herberekend (2016 en de volgende jaren). Hij wordt gedefinieerd als het energieverbruik dat we hadden mogen verwachten met de activiteitsvolumes van het rapportagejaar (2017), maar met de energie-intensiteit van het referentiejaar 2015. De prestatie voor elk jaar wordt uitgedrukt als een percentage in vergelijking met de berekende baseline 2015 voor de Groep, die voor elk jaar van toepassing is.

De berekening van deze KPI dekt volledig de geconsolideerde operaties en activiteiten van de Groep gedurende het rapportagejaar (2016, 2017 en de volgende jaren) die ook deel uitmaakten van de Groep in 2015. Merk op dat de sites van de vroegere business units Zinc Chemicals en Building Products, en de sites die in 2016 en 2017 aan de rapportage werden toegevoegd, nl. Nowa Ruda (Polen) en Rayong (Thailand) (beide Catalysis), hierdoor niet zijn opgenomen in het rapporteerbereik voor deze KPI. De gegevens van het energieverbruik omvatten ook onze corporate headquarters in Brussel (België).

DOELSTELLING VOOR DE ENERGIE-EFFICIËNTIE

EENHEID UITGANGSWAARDE 2015 2016 2017
Energieverbruik terajoule 7.720 6.241 6.082

GENORMALISEERD ENERGIEVERBRUIK

(1) Baseline 2015 tegenover 2016 was 6.664 TJ, dus een vermindering met 6% in 2016 tegenover 2015.

Het energieverbruik voor 2017 bedroeg, volgens de gedefinieerde scope, 6.082 TJ. Het energieverbruik in 2015 bedroeg, volgens de gedefinieerde scope, 5.557 TJ. Om onze vooruitgang op ons engagement te kunnen beoordelen: het energieverbruik van 2015, genormaliseerd voor de activiteit van 2017, zou 7.720 TJ bedragen. Dit betekent dat we bij gelijkwaardige productieniveaus 21% minder energie zouden hebben verbruikt. Anders gezegd: onze energie-efficiëntie is in 2017 met 21% verbeterd tegenover het referentiejaar 2015.

Deze verbetering is vooral te danken aan schaalvergrotingen verbonden aan de continue capaciteitsverhoging op onze Rechargeable Battery Materials-sites. Andere verbeteringen en consolidaties op andere sites hebben eveneens bijgedragen tot de globale afname van de energie-intensiteit.

Aansluitend op de vorige duurzaamheidsdoelstellingen zijn er sinds 2006 energie-efficiëntieprojecten ingevoerd op de belangrijkste sites. In 2017 waren 23 sites verantwoordelijk voor meer dan 95% van het energieverbruik van de Groep. In 2017 werden op deze sites 38 energie-efficiëntieprojecten geïmplementeerd, die aanzienlijke energiebesparingen hebben opgeleverd.

ABSOLUUT ENERGIEVERBRUIK

Het totale energieverbruik is van 6.323 TJ in 2016 (exclusief de afgestoten business unit Building Products) gestegen tot 6.532 TJ in 2017: een stijging met 3% op één jaar.

In 2017 bedroeg het indirecte energieverbruik uit primaire energiebronnen (aangekochte elektriciteit, stoom en perslucht) voor de productiesites en de kantoorgebouwen 2.632 TJ. Het directe energieverbruik uit primaire energiebronnen (stookolie, diesel, aardgas, LPG, steenkool en cokes) bedroeg 3.900 TJ.

ABSOLUUT ENERGIEVERBRUIK

GEGEVENS VOOR BUSINESS GROUPS

ENERGY &
SURFACE
EENHEID CATALYSIS TECHNOLOGIES RECYCLING UMICORE GROUP
Energieverbruik terajoule 980 2.646 2.897 6.532

E5 WATERGEBRUIK GEGEVENS VOOR DE GROEP

WATERGEBRUIK

Watergebruik wordt gedefinieerd als het totale volume water, uitgedrukt in duizend m³/jaar, afkomstig van leidingwater, grondwaterputten, oppervlakte- en regenwater. Grondwaterextractie voor saneringsdoeleinden en koelwater dat opnieuw afvloeit naar de oorspronkelijke watermassa, worden niet meegerekend.

Het totale watergebruik van de Groep is lichtjes toegenomen, van 4.435 duizend m³ in 2016 (exclusief de verkochte business unit Building Products) naar 4.755 duizend m³ in 2017. De toename in watergebruik is vooral te wijten aan intensere stofonderdrukking op de site van Hoboken (België, Recycling).

186

MILIEUVERKLARINGEN

GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS

ENERGY &
SURFACE
EENHEID CATALYSIS TECHNOLOGIES RECYCLING UMICORE GROUP
Watergebruik duizend m3 622 2.235 1.898 4.755

E6 AFVAL GEGEVENS VOOR DE GROEP

GEVAARLIJK AFVAL

Niet gerecycleerd Gerecycleerd

Afval wordt gedefinieerd als het totale volume gegenereerd afval, uitgedrukt in ton/jaar.

De afvalrecyclagegraad is de verhouding tussen de hoeveelheid afval die door derden wordt gerecupereerd (inclusief afval dat als energie voor verbranding gerecupereerd wordt) en de totale hoeveelheid afval.

Het onderscheid tussen gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval wordt gemaakt op basis van de lokale regelgeving voor de regio waar de rapporterende entiteit is gevestigd.

In 2017 werd in totaal 72.804 ton afval gegenereerd in vergelijking met 74.546 ton in 2016 (zonder de afgestoten business unit Building Products), een daling met 2%.

Het totale volume gevaarlijk afval liep terug van 57.441 ton in 2016 (zonder de afgestoten business unit Building Products) naar 55.432 ton in 2017: een daling met 3%. Het recyclagepercentage van gevaarlijk afval bleef op een gelijkaardig niveau van 4% in 2017. Dit was 3% in 2016 (zonder de afgestoten business unit Building Products).

Het totale volume niet-gevaarlijk afval steeg van 17.105 ton in 2016 (zonder de afgestoten business unit Building Products) naar 17.373 ton in 2017: een toename met 2%.

GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS

ENERGY &
SURFACE
EENHEID CATALYSIS TECHNOLOGIES RECYCLING UMICORE GROUP
Totale afvalproductie ton 5.469 27.363 39.973 72.804
Gevaarlijk afval ton 3.655 18.460 33.316 55.432
waarvan gerecycleerd % 7,30 4,67 3,72 4,27
Ongevaarlijk afval ton 1.813 8.903 6.657 17.373
waarvan gerecycleerd % 47,23 33,11 94,70 58,18

E7 HISTORISCHE VERVUILING

Actief beheer en sanering van risico's die het gevolg zijn van activiteiten in het verleden is een integraal onderdeel van de Umicore Way. In de voorbije 15 jaar heeft het proactieve programma van Umicore voor de evaluatie en, waar nodig, sanering van bodem- en grondwatervervuiling een aanzienlijke vooruitgang geboekt. In dit hoofdstuk bespreken we de belangrijkste lopende programma's en de vooruitgang die in 2017 werd geboekt.

BELGIË

Context: Op 23 april 2004 ondertekende Umicore een convenant met de Openbare Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) en de minister van Leefmilieu van het Vlaams Gewest. Umicore verbond zich ertoe om in de volgende 15 jaar EUR 62 miljoen te besteden aan sanering van de historische vervuiling in vier vestigingen waarvan er twee (Balen en Overpelt) nu eigendom zijn van Nyrstar, een activiteit die door Umicore in 2007 werd afgestoten.

Activiteiten in 2017: In Hoboken werd met de bevoegde autoriteiten een overeenkomst bereikt om de opslagfaciliteit op de site uit te breiden, zodat de saneringswerken (afgraving) op de site kunnen worden hervat. Een alternatief concept voor de grondwatersanering werd besproken en goedgekeurd door de autoriteiten. De praktische implementatie van het saneringssysteem is gepland voor 2019.

In Olen werd het programma voor grondwatersanering op de site, dat in 2007 werd gestart, ook in 2017 voortgezet. In 2017 werden verontreinigde grond en begraven afval verder afgegraven op plaatsen waar infrastructuurwerkzaamheden nodig waren, zoals voor de bouw van de nieuwe kantine.

In 2014 hebben Umicore en de bevoegde overheden een overeenkomst gesloten om de periode voor de uitvoering van de noodzakelijke risicobeperkingsmaatregelen in de perimeter van 9 km met 5 jaar te verlengen. De overeenkomst bevat ook een belangrijke clausule waarmee Umicore en de overheid de sanering zullen aanpakken van de site in Bocholt, een voormalige arseenfabriek die in het begin van de jaren 1970 werd gesloten en ontmanteld. De werken zullen starten in 2018.

FRANKRIJK

In Viviez is Umicore klaar met het grootschalige saneringsprogramma dat in 2011 werd gestart. De postsaneringsverplichtingen werden overgedragen aan een derde partij. In 2017 is Umicore samen met andere partners toegetreden tot een vrijwillig programma om de bodemvervuiling aan te pakken die werd vastgesteld in de privétuinen rond de site van Viviez. In 2017 werden vooral gegevens verzameld; gepaste maatregelen zullen worden gedefinieerd.

De voormalige mijnconcessie Saint-Félix de Pallières in het zuiden van Frankrijk werd in 2004 volledig in overeenstemming met de geldende wetgeving veilig gemaakt en weer overgedragen aan de Franse autoriteiten. In de voorbije jaren hebben bepaalde belangengroepen de aandacht gevestigd op de potentiële gevolgen voor de gezondheid van de vroegere mijnbouwactiviteiten. Hoewel de autoriteiten, inclusief het Ministerie van Leefmilieu, hebben erkend dat de mijnconcessie conform de geldende wetgeving werd teruggegeven aan de Franse staat, heeft Umicore zich vrijwillig ertoe verbonden om de autoriteiten te helpen bij de aanpak van de bezorgdheden van de plaatselijke bevolking.

VS

Op een voormalige mijnsite in Colorado werd de sanering van het drainagewater voortgezet. Umicore bouwt momenteel een nieuwe zuiveringsinstallatie voor afvalwater om de metaalconcentraties in de waterlozing verder te verminderen en zo het geproduceerde volume vast afval te beperken.

Na de sluiting van de Maxton-fabriek in North Carolina werd bodem- en grondwatervervuiling vastgesteld. Umicore startte samen met de overheid een vrijwillig saneringsprogramma om het probleem tegen 2033 volledig van de baan te krijgen. In 2017 werd een aanzienlijk deel van de bodemverontreiniging aangepakt door de metalen te stabiliseren om te beletten dat ze in het grondwater lekken.

BRAZILIË

Tijdens de milieurisicobeoordeling na de overname in 2003, werd op de site van Guarulhos in Brazilië grondwatervervuiling gedetecteerd. Deze historische vervuiling dateert van voor de aankoop van de activiteit door Umicore. Umicore trof onmiddellijk maatregelen om de uitbreiding van deze vervuiling naar de naburige zones te stoppen, door een hydraulische barrière te installeren die sinds 2011 volledig operationeel is. Ter plaatse werden gerichte pompsystemen in werking gesteld om de sanering te versnellen. Umicore blijft onderzoek doen naar meer rendabele saneringssysteem, zoals in-situ behandelingen.

E8 NALEVING VAN DE REGELGEVING EN BEHEERSYSTEEM GEGEVENS VOOR DE GROEP

NORMOVERSCHRIJDING

Het normoverschrijdingsniveau is de verhouding tussen het totale aantal overschrijdingen en het totale aantal uitgevoerde metingen. Een overschrijding is een monitoringresultaat dat een in een vergunning, richtlijn of een andere wettelijke norm vastgelegde drempelwaarde overschrijdt.

Het totale aantal metingen is het totale aantal metingen van de milieu-impact zoals vereist door de uitbatingsvergunning, de milieuvergunning of een vergelijkbare norm in de regio waar de rapporterende entiteit actief is. Het totale aantal is het aantal metingen, vermenigvuldigd met het aantal parameters per meting.

In 2017 werden ongeveer 55.000 milieumetingen uitgevoerd op alle industriële sites van Umicore, tegenover ongeveer 43.000 het jaar voordien (met uitsluiting van de afgestoten business unit Building Products).

Het aantal metingen dat niet aan de wettelijke vereisten of de vergunningen voldeed, is zeer klein, nl. 0,1 % voor de Groep, tegenover 0,9% in 2016. De vermindering op jaarbasis heeft vooral te maken met de afbouw van een site waar in 2016 en de vorige jaren een hogere ratio van normoverschrijdingen werd gerapporteerd.

Van de 49 geconsolideerde industriële sites hebben 45 een ISO 14001-gecertificeerd milieubeheersysteem geïmplementeerd. De resterende vier sites zijn overnames die pas tussen 2015 en 2017 in de rapportering van Umicore werden opgenomen. Deze vier sites plannen de implementatie van een milieubeheersysteem tegen 2018/2019. Met uitzondering van de nieuwste van de twee sites van Cheonan (Zuid-Korea, Energy & Surface Technologies) zijn de vijf andere belangrijke sites met significante milieu-impact al sinds vele jaren gecertificeerd volgens het ISO 14001-milieubeheersysteem. De nieuwste van de twee sites van Cheonan, die mee in de rapportering van Umicore werd opgenomen in 2015, heeft de implementatie van een gecertificeerd milieubeheersysteem ingeschreven in de planning voor 2018.

In 2017 ontving Umicore in totaal 34 milieuklachten. De meeste hadden te maken met lawaai- en geurhinder. Eenentwintig klachten worden nog onderzocht.

SOCIALE VERKLARINGEN Inhoud

SOCIALE VERKLARINGEN

Sociale kerncijfers
Toelichting bij de sociale kerncijfers 190
S1 Reikwijdte van de sociale verklaringen 190
S2 Personeelsbestand 191
S3 Betrokkenheid van de medewerkers 194
S4 Werknemersrelaties 196
S5 Gedragscode 196
S6 Gezondheid op het werk 197
S7 Veiligheid op het werk 199
S8 Procesveiligheid 201

SOCIALE VERKLARINGEN Sociale verklaringen

SOCIALE KERNCIJFERS

EENHEID TOELICHTING 2013 2014 2015 2016 2017
Personeelsbestand (geconsolideerde ondernemingen) aantal S2 10.190 10.368 10.429 9.921 9.769
Tijdelijke contracten % personeelsbestand S2 3,42 3,62 3,91 3,45 3,86
Vrouwelijke werknemers % personeelsbestand S2 21,53 21,68 21,72 21,60 21,92
Vrouwelijke managers % personeelsbestand S2 20,52 21,25 22,18 22,11 22,37
Vrouwen bij het senior management % personeelsbestand S2 8,70 8,33 9,49 9,09 6,77
Vrouwelijke managers in operationele functies % S2 14,27 15,55
Niet-EU-burgers bij het senior management % S2 16,67 18,05
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer uren/werknemer S3 45,18 45,59 45,06 41,49 45,33
Werknemers die een jaarlijkse evaluatie hebben % personeelsbestand S3 95,65 95,82 95,97 96,03 98,29
Vrijwillige vertrekkers % personeelsbestand S3 3,33 3,42 3,35 4,10 5,03
Werknemers vertegenwoordigd door een vakbond
of gedekt door een collectieve arbeidsovereenkomst
% personeelsbestand S4 71,33 71,44 71,11 69,41 65,41
Blootstellingsgraad 'alle biomarkers geaggregeerd' (1) % S6 2,6 1,8 2,3 3,2 2,7
Aantal werkgerelateerde aandoeningen aantal S6 14 21 12 12 11
Mensen met platina overgevoeligheid aantal S6 4 4 0 1 1
Dodelijke ongevallen aantal S7 0 2 0 1 0
Ongevallen met werkverlet aantal S7 35 37 47 59 51
Ongevallen met werkverlet contractors aantal S7 22 11 9 15 22
Frequentiegraad ongevallen met werkverlet ongevallen/miljoen
gewerkte uren
S7 2,08 2,16 2,66 3,34 3,01
Ernstgraad ongevallen met werkverlet verloren dagen/duizend
gewerkte uren
S7 0,10 0,94 0,12 0,56 0,09

(1) Verhouding tussen het aantal monitoringresultaten die de streefwaarden van Umicore voor relevante gevaarlijke stoffen overschrijden, en het totale aantal monitoringresultaten.

TOELICHTINGEN BIJ DE SOCIALE KERNCIJFERS S1 REIKWIJDTE VAN DE SOCIALE VERKLARINGEN

In totaal zijn 92 geconsolideerde sites opgenomen in de HR-gerelateerde toelichtingen bij de sociale rapportage (S2 tot S5).

Dit zijn er 10 minder dan in 2016, vooral wegens afstotingen. De belangrijkste impact is toe te schrijven aan de afstoting van de businessunit Building Products en de overnames in Catalysis.

De sites rapporteren gegevens over het volledige jaar voor de sociale indicatoren. De voorgestelde indicatoren steunen op de gegevens van volledig geconsolideerde bedrijven, tenzij anders vermeld.

De personeelsgerelateerde indicatoren omvatten de gegevens voor de vestigingen die van Haldor Topsoe werden overgenomen. Bij de andere indicatoren worden deze vestigingen echter niet meegerekend, omdat ze pas vanaf december deel uitmaakten van Umicore. Personeels- en andere indicatoren voor de afgestoten sites van Building Products en voor de sites van Thin Film Products in China worden niet meegerekend.

De cijfers uit het verleden (2016 en vroeger) werden niet aangepast.

S2 PERSONEELSBESTAND

GEGEVENS VOOR DE GROEP EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017 Personeelsbestand (geconsolideerde ondernemingen) aantal 10.190 10.368 10.429 9.921 9.769 Personeelsbestand (geassocieerde ondernemingen) aantal 3.867 3.706 3.301 3.196 3.360 Mannelijke werknemers aantal 7.996 8.120 8.164 7.778 7.628 Vrouwelijke werknemers aantal 2.194 2.248 2.265 2.143 2.141 Voltijdsequivalent aantal – – – 9.716 9.574 Werknemers < 30 jaar aantal – – – 1.620 1.697 Werknemers tussen 30 en 50 jaar aantal – – – 5.605 5.504 Werknemers > 55 jaar aantal – – – 2.696 2.568 Tijdelijke contracten % personeelsbestand 3,42 3,62 3,91 3,45 3,86 Vrouwelijke werknemers % personeelsbestand 21,53 21,68 21,72 21,60 21,92 Vrouwelijke managers % personeelsbestand 20,52 21,25 22,18 22,11 22,37 Vrouwen bij het senior management % personeelsbestand 8,70 8,33 9,49 9,09 6,77 Vrouwelijke managers in operationele functies % – – – 14,27 15,55 Niet-EU-burgers bij het senior management % – – – 16,67 18,05

Personeelsbestand: Het aantal personeelsleden op de loonlijst van Umicore voor de volledig geconsolideerde bedrijven op het eind van de periode.

Dit aantal omvat deeltijdse en tijdelijke werknemers maar geen werknemers met een 'slapend' contract, langdurig zieke werknemers en werknemers in onderaanneming.

Tijdelijke overeenkomst: Umicore-medewerkers met een tijdelijke overeenkomst die deel uitmaken van het personeel van volledig geconsolideerde bedrijven.

Voltijds equivalent: Het VTE van een werknemer wordt berekend door het feitelijke werkstelsel, de uren en shifts te delen door het werkstelsel, de uren en shifts van een voltijdse werknemer op het eind van de periode in volledig geconsolideerde bedrijven.

Dit geldt voor al wie per uur of per maand wordt betaald, managers en stagiairs op de loonlijst van Umicore op het eind van het gerapporteerde halfjaar, met inbegrip van deeltijdse en tijdelijke werknemers, maar zonder de werknemers met een 'slapend' contract (loopbaanonderbreking, zwangerschapsverlof, ouderschapsverlof enz.), langdurig zieke werknemers (landspecifieke duur van de langdurige afwezigheid) en vervroegd gepensioneerden.

PERSONEELSBESTAND

Volledig geconsolideerde ondernemingen Geassocieerde ondernemingen

PERSONEELSBESTAND –

LEEFTIJDSOPDELING VERTEGENWOORDIGING VROUW

Alle werknemers Alle kaderleden

Hoger kader

In 'business operations'-managementfuncties

TOTAAL AANTAL PERSONEELSLEDEN

Het totaal aantal personeelsleden steeg met 12 medewerkers naar in totaal 13.129. Voor de volledig geconsolideerde bedrijven daalde het aantal personeelsleden met 152 mensen naar 9.769, vooral door de afstoting van Building Products. Terwijl de afstoting van Building Products op zich tot een grotere daling van het aantal personeelsleden zou hebben geleid, kenden de business groups Catalysis en Energy & Surface Technologies een groei, zodat de totale afname beperkt bleef.

Bij de geassocieerde bedrijven was er een stijging met 164 werknemers, gedragen door organische groei in Element Six Abrasives.

Het aantal VTE's komt met 9.574 (geconsolideerd) zeer dicht bij de gerapporteerde headcount van 9.769. Dit weerspiegelt het feit dat de meeste Umicore-werknemers op voltijdse basis werken.

TIJDELIJKE OVEREENKOMSTEN

Het percentage tijdelijke overeenkomsten in de volledig geconsolideerde bedrijven steeg licht naar 3,86% in 2017.

GENDERSPREIDING

Het percentage vrouwen in de werknemerspopulatie van de volledig geconsolideerde ondernemingen bedroeg 21,92%. In de voorbije zes jaar bleef dit cijfer nagenoeg stabiel tussen 21% en 22%. Vrouwen zijn meer vertegenwoordigd in de administratieve en commerciële functies dan in de industriële operaties.

GENDERSPREIDING – SENIOR MANAGERS

Hoewel het totale percentage vrouwelijke werknemers vrijwel stabiel is gebleven (zie hoger), toont het percentage vrouwelijke managers een geleidelijke stijging van 18,65% in 2010 naar 22,37% in 2017. Het percentage vrouwen in het senior management is in de voorbije twee jaar gedaald naar 6,77%. Het is onze ambitie om tegen 2020 te evolueren naar 15% vrouwen in senior managementfuncties.

VROUWEN IN MANAGEMENTFUNCTIES BIJ 'BUSINESS OPERATIONS'

Om de loopbaanontwikkeling te kunnen opvolgen, hebben we het concept managementfuncties in 'business operations' gedefinieerd. Dit verwijst naar functies in de domeinen operations, sales en algemeen management. Binnen het topmanagement zijn deze functies goed voor 55% van de groep, tegenover 45% voor de ondersteunende functies.

Sinds 2016 monitoren we nauwkeurig het percentage vrouwen in deze 'business operations' functies, omdat deze functies het pad lijken te effenen naar hogere functies. In 2017 steeg het percentage vrouwen in 'business operations' functies op managementniveau naar 15,55% tegenover 14,27% in 2016.

NIET-EUROPESE VERTEGENWOORDIGING IN SENIOR-MANAGEMENTFUNCTIES

Sinds 2016 monitoren we ook het percentage niet-Europese vertegenwoordiging in senior-managementfuncties, als een diversiteitsindicator. In 2017 steeg dit percentage naar 18,05% tegen 16,67% in 2016.

REGIONALE GEGEVENS

EENHEID EUROPA NOORD
AMERIKA
ZUID
AMERIKA
AZIË/OCEANIË AFRIKA UMICORE
GROUP
Personeelsbestand
(geconsolideerde ondernemingen)
aantal 5.782 858 685 2.182 262 9.769
Personeelsbestand
(geassocieerde ondernemingen)
aantal 1.098 17 446 1.027 772 3.360
Mannelijke werknemers aantal 4.561 672 506 1.729 160 7.628
Vrouwelijke werknemers aantal 1.221 186 179 453 102 2.141
Voltijdsequivalent aantal 5.603,61 853,81 684,50 2.180,00 251,64 9.573,56
Tijdelijke contracten % personeelsbestand 5,07 0,58 0,88 3,30 0,38 3,86

GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS

EENHEID CATALYSIS ENERGY &
SURFACE
TECHNOLOGIES
RECYCLING CORPORATE UMICORE GROUP
Personeelsbestand
(geconsolideerde ondernemingen)
aantal 2.952 2.716 3.092 1.009 9.769
Personeelsbestand
(geassocieerde ondernemingen)
aantal 0 917 0 2.443 3.360
Mannelijke werknemers aantal 2.359 2.118 2.557 594 7.628
Vrouwelijke werknemers aantal 593 598 535 415 2.141
Voltijdsequivalent aantal 2.924,67 2.709,88 3.061,37 877,64 9.573,56
Tijdelijke contracten % personeelsbestand 4,51 4,34 2,94 3,47 3,86

GLOBAAL OVERZICHT VAN DE SITES EN DE WERKNEMERS

O&O TECHNISCHE
INDUSTRIËLE SITES CENTRA ANDERE SITES AANTAL WERKNEMERS
Europa 1
Oostenrijk 3 1 1 137
België 1 1 2.898
Denemarken 3 2 101
Frankrijk 5 (1) 2 1 (1) 244
Duitsland (1) 1.985 (366)
Ierland 1 2 (541)
Italië 1 1 80
Liechtenstein 1 83
Luxemburg 1 11
Nederland 1 1 47
Polen 1 94
Portugal 1 5
Rusland 1 7
Spanje 1 1 (1) 4
Zweden 1 39 (8)
Zwitserland 1 (1) 3 (1) 3
Verenigd Koninkrijk 1 (1) 3 (1) 44 (183)
Azië/Oceanië
Australië 1 9
China 5 (3) 1 5 (1) 906 (1.014)
India 1 1 71
Japan 2 3 2 (1) 174 (9)
Filippijnen 1 79
Zuid-Korea 3 2 2 744
Taiwan 2 21
Thailand 2 1 178
Verenigde Arabische Emiraten (1) (4)
Noord-Amerika
Canada 3 226
Mexico 1 5
Verenigde Staten 9 2 3 (1) 627 (17)

194

O&O TECHNISCHE
CENTRA ANDERE SITES AANTAL WERKNEMERS
59
1 626
(446)
1
262 (772)
14 (1) 35 (7)
9.769 (3.360)

De cijfers tussen haakjes betekenen 'waarvan geassocieerde en joint-ventureondernemingen'. Sites die zowel over productie-installaties als over kantoren beschikken (bv. Hanau, Duitsland) worden enkel als productiesite geclassificeerd. Enkele van onze productiesites en R & D | technische centra bevinden zich op dezelfde site maar worden apart geteld.

S3 BETROKKENHEID VAN DE MEDEWERKERS GEGEVENS VOOR DE GROEP

EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017
Werknemers die een jaarlijkse evaluatie hebben % personeelsbestand 95,65 95,82 95,97 96,03 98,39
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer uren/werknemer 45,18 45,59 45,06 41,49 45,33
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer – mannen uren/werknemer 45,82 48,09 45,32 42,38 46,53
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer – vrouwen uren/werknemer 42,26 39,76 47,39 38,28 41,01
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer – kaderpersoneel uren/werknemer 41,41 37,18 34,24 41,03 38,54
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer – andere
werknemerscategorieën
uren/werknemer 44,82 46,29 46,09 41,52 46,44
Vrijwillige vertrekkers – ratio % personeelsbestand 3,33 3,42 3,35 4,10 5,03
Vrijwillige vertrekkers – mannen aantal 253 273 280 309 404
Vrijwillige vertrekkers – vrouwen aantal 89 80 69 97 70

Opleidingsuren: Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer voor alle soorten opleidingen (formeel, training op de werkvloer, e-learning, enz.) waarvoor het bedrijf ondersteuning biedt en die relevant zijn voor de businessunit of het bedrijf. Het totale aantal opleidingsuren wordt gedeeld door het totale aantal werknemers van de volledig geconsolideerde bedrijven.

Vrijwillig vertrek: Aantal werknemers dat het bedrijf uit vrije wil verlaat (exclusief pensionering en afloop van een overeenkomst van bepaalde duur). Dit cijfer heeft betrekking op de werknemers van de volledig geconsolideerde bedrijven.

GEMIDDELD AANTAL OPLEIDINGSUREN

GEMIDDELD AANTAL OPLEIDINGSUREN PER WERKNEMERSCATEGORIE

GEMIDDELD AANTAL OPLEIDINGSUREN PER WERKNEMER – MAN/VROUW

195

VRIJWILLIGE VERTREKKERS – RATIO VRIJWILLIGE VERTREKKERS – RATIO

REGIONALE GEGEVENS

NOORD UMICORE
EENHEID EUROPA AMERIKA ZUID-AMERIKA AZIË/OCEANIË AFRIKA GROUP
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer uren/werknemer 39,02 39,15 72,57 58,55 29,87 45,33
Werknemers die een jaarlijkse evaluatie hebben % personeelsbestand 98,68 96,59 98,82 97,64 98,85 98,29
Vrijwillige vertrekkers – ratio % personeelsbestand 2,96 7,44 3,09 10,94 2,30 5,03

GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS

ENERGY &
SURFACE
UMICORE
EENHEID CATALYSIS TECHNOLOGIES RECYCLING CORPORATE GROUP
Gemiddeld aantal opleidingsuren per werknemer uren/werknemer 45,22 49,06 43,63 41,02 45,33
Werknemers die een jaarlijkse evaluatie hebben % personeelsbestand 96,69 97,92 99,48 99,90 98,29
Vrijwillige vertrekkers – ratio % personeelsbestand 5,13 8,48 2,85 2,41 5,03

OPLEIDINGSUREN

In 2017 bedroeg het gemiddelde aantal opleidingsuren per werknemer 45.33 uur. Dit is een stijging tegenover 2016. We sluiten opnieuw aan bij het gemiddelde aantal van de vorige jaren.

Deze stijging is gedeeltelijk toe te schrijven aan grotere opleidingsinspanningen op de groeisites, die meer 'onboarding'-inspanningen moeten leveren voor hun pas gerekruteerd personeel.

Uit de gegevens blijkt dat de managers minder uren opleiding krijgen (38,54 uur) dan andere medewerkers (46,44 uur). Dit weerspiegelt de forse inspanningen voor on-the-job training van nieuw aangeworven operators.

JAARLIJKSE EVALUATIE

In 2017 hebben bijna alle werknemers (98,39%) van volledig geconsolideerde bedrijven minstens één keer per jaar een evaluatiegesprek om hun ontwikkeling te bespreken.

VRIJWILLIGE VERTREKKERS

In de vorige vijf jaar schommelde het percentage medewerkers dat het bedrijf vrijwillig verliet tussen 3,2 en 3,8%. In de voorbije twee jaar is dit percentage gestegen naar 5,03% in 2017. Net als in de vorige jaren zien we aanzienlijke regionale verschillen, waarbij Azië-Pacific het hoogste personeelsverloop rapporteert (10,94%) tegenover Afrika (2,30%) en Europa (2,96%). Het hoge personeelsverloop in Azië-Pacific is niet louter een Umicore-gegeven en kan worden verklaard door de zeer competitieve en veranderlijke arbeidsmarkt in bepaalde groeilanden.

VRIJWILLIGE VERTREKKERS – GENDER

14,77% van de werknemers die het bedrijf vrijwillig verlieten, waren vrouwen. Dat is minder dan de 21,92% vrouwen in het personeelsbestand van de volledige geconsolideerde bedrijven.

Umicore Jaarverslag 2017

S4 WERKNEMERSRELATIES

GEGEVENS VOOR DE GROEP

EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017
Werknemers vertegenwoordigd door een vakbond of % personeelsbestand 71,33 71,44 71,11 69,41 65,41
gedekt door een collectieve arbeidsovereenkomst

WERKNEMERS VERTEGENWOORDIGD DOOR EEN VAKBOND OF GEDEKT DOOR EEN COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST

REGIONALE GEGEVENS

NOORD UMICORE
EENHEID EUROPA AMERIKA ZUID-AMERIKA AZIË/OCEANIË AFRIKA GROUP
Werknemers vertegenwoordigd door een vakbond of % 84,23 8,39 92,99 31,44 47,71 65,41
gedekt door een collectieve arbeidsovereenkomst personeelsbestand
GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS
EENHEID CATALYSIS ENERGY &
SURFACE
TECHNOLOGIES
RECYCLING CORPORATE UMICORE
GROUP
Werknemers vertegenwoordigd door een vakbond of gedekt door
een collectieve arbeidsovereenkomst
%
personeelsbestand
49,80 52,84 87,74 76,51 65,41

VAKBONDEN EN COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST

In totaal is 65,41% van de Umicore-werknemers lid van een vakbondsorganisatie en/of wordt over hun loonniveau onderhandeld via een collectieve overeenkomst. Regionaal zijn er grote verschillen in de vakbondsvertegenwoordiging. Ze is het grootst in Zuid-Amerika en Europa en het kleinst in Noord-Amerika en Azië-Pacific. De afname in 2017 heeft vooral te maken met de afstoting van Building Products.

AKKOORD VOOR DUURZAME ONTWIKKELING

In 2007 ondertekende Umicore een Akkoord voor Duurzame Ontwikkeling met de Internationale vakbond IndustriALL. Dit werd in 2015 opnieuw vernieuwd voor een periode van vier jaar. In dit akkoord verbindt Umicore zich tot een aantal principes, zoals het verbod op kinder- en dwangarbeid en de erkenning van het recht van haar werknemers om zich te organiseren en om deel te nemen aan de collectieve onderhandelingen.

Alle sites worden jaarlijks intern doorgelicht. Uit deze doorlichting bleek dat geen enkele site van Umicore een specifiek risico toonde om een inbreuk te plegen op één van de principes van dit akkoord.

S5 GEDRAGSCODE

In 2011 organiseerde Umicore voor het eerst een systematische interne rapportage voor het geheel van de Groep over problemen in verband met de gedragscode. In 2017 werden in totaal 14 gevallen gerapporteerd waarbij in totaal 15 werknemers betrokken waren. De genomen maatregelen varieerden van een waarschuwingsbrief tot ontslag.

S6 GEZONDHEID OP HET WERK

Alle geconsolideerde industriële sites waarover Umicore operationele controle heeft, maken deel uit van de rapporteringsscope over gezondheid op het werk.Ten opzichte van 2016 wordt niet meer gerapporteerd over gegevens van 11 sites: Auby, Bray-et-Lû, Viviez (Frankrijk, Building Products), Vilvoorde (België, Building Products), Lyss-Wiler (Zwitserland, Building Products), Gatterstädt, (Duitsland, Building Products), Bratislava (Slovakije, Building Products), Qingyuan (China, Thin Film Products), Suzhou TM (China, Technical Materials), Port-Elisabeth Young Park (Zuid-Afrika, Automotive Catalysts). Eén site werd toegevoegd aan de scope van de rapportering: Rayong (Thailand, Automotive Catalysts). Dit brengt het totale aantal rapporterende sites op 49.

De informatie in deze toelichting heeft uitsluitend betrekking op Umicore-werknemers. Ze bevat geen gegevens over de gezondheid op het werk bij de onderaannemers. Meer informatie over het beleid van Umicore inzake gezondheid op het werk vindt u in de overeenkomstige sectie op pagina 69.

GEGEVENS VOOR DE GROEP

EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017
Blootstellingsgraad 'alle biomarkers geaggregeerd' (1) % 2,6 1,8 2,3 3,2 2,7
Blootstellingsgraad lood (bloed) (2) % 0,9 1,0 0,8 0,5 0,5
Blootstellingsgraad arseen (urine) (2) % 1,6 1,1 1,3 2,0 1,0
Blootstellingsgraad kobalt (urine) (2) % 10,7 7,3 8,7 9,0 6,0
Blootstellingsgraad cadmium (urine) (2) % 1,0 0,6 1,1 1,4 0,7
Blootstellingsgraad nikkel (urine) (2) % 1,1 0,3 1,3 2,0 1,4
Blootstellingsgraad indium (bloed) (2) % 11,3 14,2
Mensen met platina overgevoeligheid aantal 4 4 0 1 1
Mensen met door lawaai veroorzaakt gehoorverlies aantal 3 5 2 4 0
Mensen met contactdermatitis aantal 2 2 3 0 2
Mensen met beroepsmatige astma door andere producten aantal 0 0 1 0 0
Mensen met musculoskeletale aandoeningen aantal 5 14 7 7 8

(1) Verhouding tussen het aantal monitoringresultaten die de streefwaarden van Umicore voor relevante gevaarlijke stoffen overschrijden, en het totale aantal monitoringresultaten.

(2) De blootstellingsratio voor een specifiek metaal wordt gedefinieerd als de verhouding tussen het aantal medewerkers bij wie het resultaat van de biologische monitoring hoger ligt dan de streefwaarde, en het totale aantal blootgestelde werknemers. De streefwaarden van Umicore steunen op recente, 'peer review' wetenschappelijke gegevens die geregeld worden geherëvalueerd indien nieuwe data beschikbaar zijn.

Umicore heeft zich tot doel gesteld om tegen 2020 de biomarkers voor blootstelling aan de hierna vermelde metalen niet te overschrijden. De volgende drempelwaarden werden gedefinieerd:

  • Cadmium: 2 microgram per gram creatinine in urine.
  • Lood: 30 microgram per 100 ml bloed.
  • Kobalt: 15 microgram per gram creatinine.
  • Indium: 1 microgram per liter plasma.
  • Arseen en nikkel: 30 microgram per gram creatinine.
  • Platinazouten: geen nieuwe gevallen van overgevoeligheid voor platinazout.

Het aantal beroepsziekten is het aantal werknemers met een tijdens deze rapportagecyclus voor het eerst gediagnosticeerde beroepsziekte of met werkgerelateerde symptomen.

In 2017 werden in totaal 5.389 biologische stalen afgenomen bij werknemers die op het werk worden blootgesteld aan een van de hogergenoemde metalen (behalve platinazouten). Het resultaat van 145 metingen lag boven de interne drempelwaarde. Dit brengt de totale overschrijdingsgraad op 2,7% (tegenover 3,2% in 2016). Alle op het werk aan metalen blootgestelde werknemers, worden regelmatig opgevolgd door een bedrijfsarts.

198

LOOD

Beroepsgebonden blootstelling aan lood is een potentieel gezondheidsrisico, vooral in de business group Recycling. In totaal werd bij 7 van de 1.294 blootgestelde werknemers een hogere waarde dan de drempelwaarde van 30μg/100 ml gemeten. Dit brengt de overschrijdingsgraad voor de blootstelling aan lood op 0,5%, net zoals in 2016.

De meeste overschrijdingen werden genoteerd in de loodraffinaderij van Hoboken (België, Recycling). Naast een strikt beleid voor ademhalingsbescherming wordt extra ventilatie geïnstalleerd om de blootstelling op de werkvloer verder te beperken. Alle werknemers volgen een gedetailleerd medisch toezichtsprogramma.

ARSEEN

Blootstelling aan arseen is mogelijk in de business groups Energy & Surface Technologies en Recycling. In 2017 had 1% van de 862 aan arseen blootgestelde werknemers te hoge urinewaarden. In 2016 was dat nog 2,0%.

Alle werknemers met beroepsmatige blootstelling aan arseen worden onderworpen aan een medisch toezichtsprogramma om hun gezondheidstoestand van nabij te volgen.

KOBALT

In totaal zijn 1.008 medewerkers op het werk blootgesteld aan kobalt, voornamelijk in de business group Energy & Surface Technologies. Bij 60 werknemers (6%) werd de drempelwaarde overschreden. Dit is een daling tegenover de 9% van 2016. In de businessunit Rechargeable Battery Materials steeg het aantal blootgestelde werknemers met meer dan 25%. Toch noteerden we in deze businessunit een aanzienlijke daling van het aantal overschrijdingen, namelijk van 49 in 2016 naar 20 in 2017.

De sites in Cheonan (Korea, Energy & Surface Technologies) hebben in het voorbije jaar veel geïnvesteerd in verbeterde ventilatiesystemen en een verbeterde compliance met programma's voor ademhalingsbescherming en maatregelen voor orde en netheid. Anderzijds steeg het aantal overschrijdingen in de businessunit Cobalt & Specialty Materials van 28 in 2016 naar 40 in 2017. Dit was hoofdzakelijk te wijten aan een toegenomen blootstelling in de sites van Olen (België, Energy & Surface Technologies) en Fort Saskatchewan (Canada, Energy & Surface Technologies). Om de blootstelling weer te doen dalen heeft de businessunit een actieplan ontwikkeld dat ondermeer technische maatregelen en verbeterde orde en netheid inhoudtalsook actiepunten tot verbeterd individueel gedragvan werknemers.

De business units Cobalt & Specialty Material en Rechargeable Battery Materials hebben Umicore's gezondheidsrichtlijn voor werknemers blootgesteld aan kobalt geïmplementeerd. Deze richtlijn specifieert zowel het medisch toezicht als de biologische monitoring.

CADMIUM

Beroepsgebonden blootstelling aan cadmium vormt een potentieel gezondheidsrisico in de business groups Energy & Surface Technologies en Recycling. Cadmium in de urine is een uitstekende biomarker voor de totale blootstelling gedurende de ganse loopbaan. In 2017 waren in totaal 454 werknemers op het werk blootgesteld aan cadmium.

Bij slechts 3 medewerkers werd een hogere urinair cadmiumgehalte gemeten dan de streefwaarde. In 2016 waren er dat nog 7. Dit betekent een overschrijdingsgraad van 0,7% (tegen 1,4% in 2016).

NIKKEL

In de business groups Energy & Surface Technologies en Recycling worden werknemers blootgesteld aan nikkel. In 2017 ging het in totaal om 1.447 werknemers. In 2017 werd bij 20 van de blootgestelde werknemers de streefwaarde overschreden, wat resulteerde in een overschrijdingsgraad van 1,4% tegenover 2% in 2016.

Voor de sites in Jiangmen (China, Energy & Surface Technologies) en Cheonan (Korea, Energy & Surface Technoliogies) werd eendaling van de overschrijdingen van de streefwaarden voor nikkel vastgesteld. Deze dalingen zijn vergelijkbaar met de kobaltblootstelling (cf. hierboven).

De site in Wickliffe (VS, Energy & Surface Technologies) noteerde 14 overschrijdingen. Deze site organiseerde pas voor het eerst een biologische monitoring campagne. De resultaten hielpen de site om zijn stofbeheerprogramma verder te verfijnen met verbeteringen aan ventilatiesystemen en programma's rond het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen.

Alle aan nikkel blootgestelde werknemers volgen een gedetailleerd medisch toezichtsprogramma.

199

INDIUM

Recente 'peer review' literatuur toont duidelijk aan dat beroepsmatige blootstelling aan indium en indiumtinoxide gevolgen kan hebben voor de gezondheid, vooral ter hoogte van het ademhalingsstelsel. Umicore heeft bijgedragen aan deze verbeterde wetenschappelijke kennis door haar samenwerking met het NIOSH (VS – National Institute of Occupational Safety and Health) dat van 2012 tot 2016 een evaluatie deed van de gezondheidsrisico's in de site in Providence (VS, Energy & Surface Technologies). Op basis van deze wetenschappelijke data heeft Umicore een streefwaarde voor indium gedefinieerd van 1 microgram per liter plasma. Indium in plasma is een biomarker voor de totale blootstelling gedurende de ganse loopbaan.

In 2017 waren 324 werknemers beroepsmatig blootgesteld aan indium; 14,2% van hen registreerde een overschrijding voor indium in plasma. Al deze resultaten werden vastgesteld op de site in Providence (VS, Energy & Surface Technologies). In de voorbije jaren heeft de NIOSH-evaluatie bevestigd dat op deze site een significante vermindering van de blootstelling op de werkvloer werd gerealiseerd; ook hier werden grondige medische toezichtsprogramma's ingevoerd. Eind 2017 werden de activiteiten op deze site stopgezet.

PLATINAZOUTEN

In de business groups Catalysis en Recycling worden werknemers blootgesteld aan platinazouten.

In 2017 noteerden we 1 werknemer die een overgevoeligheid aan platinazout ontwikkelde op de site van Port Elisabeth (Zuid-Afrika, Catalysis). Alle werknemers blootgesteld aan platinazouten worden opgevolgd volgens een gezondheidsprogramma gebaseerd op een gezondheidsrichtlijn van Umicore. Deze werknemers worden ook regelmatig getest op overgevoeligheid voor platinazouten.

ANDERE BEROEPSGERELATEERDE AANDOENINGEN

In 2017 ontwikkelden 2 werknmers een beroepsgerelateerde contactdermatitis; daarnaast ontwikkelden 8 werknemers een spier- en gewrichtsaandoening als gevolg van hun beroepsactiviteit. Alle betrokkenen worden gevolgd door een arbeidsgeneesheer.

In 2017 hebben de medische afdelingen van de Belgische Umicore vestigingen in samenwerking met de HR-organisatie een programma ontwikkeld en geïmplementeerd Rond burn-out sensibilisatie. Umicore werd de voorbije jaren geconfronteerd met diverse burn-outgevallen die langdurige ziekteperiodes als gevolg hadden, met impact op zowel het individu als de organisatie. Het actieplan bestaat uit primaire preventie van burn-out, in combinatie met de vroegtijdige herkenning van symptomen en ondersteuning voor medewerkers die uitvallen ten gevolge van een burn-out. Tot de concrete acties behoren bewustmakingscampagnes via folders, workshops en informatiesessies en training voor supervisors. Vergelijkbare programma's werden geïmplementeerd in Umicorevestigingen in andere landen, zoals Duitsland.

S7 VEILIGHEID OP HET WERK

Voor 2017 zijn in totaal 91 geconsolideerde sites opgenomen in de veiligheidsrapportering, waarvan 54 industriële sites. In dit aantal zijn dus ook commerciële kantoren opgenomen. De sites van de gedesinvesteerde businessunit Building Products zijn niet in de rapportering opgenomen.

Meer informatie over het veiligheidsbeleid van Umicore vindt u in de overeenkomstige sectie op pagina 66.

Deze toelichting heeft uitsluitend betrekking op de werknemers van Umicore. Veiligheidsgegevens bij onderaannemers worden afzonderlijk gerapporteerd. Umicore streeft naar nul ongevallen met werkverlet tegen 2020.

GEGEVENS VOOR DE GROEP

EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017
Dodelijke ongevallen aantal 0 2 0 1 0
Dodelijke ongevallen onderaannemers aantal 0 0 0 0 0
Ongevallen met werkverlet aantal 35 37 47 59 51
Ongevallen met werkverlet onderaannemers aantal 22 11 9 15 22
Frequentiegraad 2,08 2,16 2,66 3,34 3,01
Aantal verloren kalenderdagen aantal 1.726 16.122 2.134 9.848 1.590
Ernstgraad 0,10 0,94 0,12 0,56 0,09
Registreerbare ongevallen zonder werkverlet aantal 146 112 148 127 138
Frequentiegraad RI 8,67 6,53 8,38 6,78 8,15
Verhouding aantal sites zonder LTA/ totaal aantal rapporterende sites % 79 84 84 84 84
OHSAS 18001 gercertifieerde sites % 32,8 40,0 36,6 41,7 51,0

Werknemer van Umicore: iemand die deel uitmaakt van het totale personeelsbestand van Umicore. Een werknemer van Umicore kan een voltijdse, deeltijdse of tijdelijke werknemer zijn.

Onderaannemer: iemand die geen deel uitmaakt van het totale personeelsbestand van Umicore en die diensten verleent aan Umicore op één van haar sites volgens contractuele voorwaarden.

Dodelijk ongeval: een werkgerelateerd ongeval met dodelijke afloop.

Ongeval met werkverlet (LTA = lost time accident): een werkgerelateerd ongeval waarbij de werknemer niet kan werken gedurende meer dan één ploegendienst.

Registreerbaar letsel (RI = recordable injury): een werkgerelateerd letsel dat leidt tot meer dan één eerstehulpbehandeling of tot een aangepast werkprogramma, met uitzondering van ongevallen met werkverlet.

Frequentiegraad: aantal ongevallen met werkverlet per miljoen gewerkte uren.

Ernstgraad: aantal verloren kalenderdagen als gevolg van een ongeval met werkverlet per duizend gewerkte uren. Ongevallen op de weg van en naar het werk zijn niet opgenomen in de veiligheidsgegevens.

REGIONALE GEGEVENS

EENHEID EUROPA NOORD
AMERIKA
ZUID
AMERIKA
AZIË/OCEANIË AFRIKA UMICORE
GROUP
Ongevallen met werkverlet aantal 43 3 0 5 0 51
GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS
ENERGY &
SURFACE UMICORE
EENHEID CATALYSIS TECHNOLOGIES RECYCLING CORPORATE GROUP
Dodelijke ongevallen aantal 0 0 0 0 0
Ongevallen met werkverlet aantal 4 12 34 1 51
Verloren kalenderdagen aantal 106 320 1.157 7 1.590

In 2017 werden in totaal 51 ongevallen met werkverlet (LTA's) genoteerd, tegenover 59 in 2016. Dit resulteerde in een frequentiegraad van 3,01 (tegenover 3,34 in 2016) en een ernstgraad van 0,09. Het aantal registreerbare letsels (RI's) steeg van 127 in 2016 naar 138 in 2017. De frequentiegraad voor registreerbare letsels bedroeg 8,15 in 2017 (tegenover 6,78 in 2016).

In totaal werden 22 ongevallen met werkverlet geregistreerd voor onderaannemers. In 2016 waren er dat 15.

In 2017 werkte 84% van de rapporterende sites zonder ongeval met werkverlet. Dit is een status quo ten opzichte van 2016. 51% van de sites had het OHSAS 18001-certificaat (arbeidsveiligheid en -gezondheidsbeheersysteem) tegenover 42% in 2016.

43 ongevallen met werkverlet, of 84% van het totale aantal ongevallen met werkverlet, deden zich voor in Europa. Hiervan vonden er 30 plaats op Belgische en 10 op Duitse sites. In Noord- en Zuid-Amerika waren er 3 ongevallen; in de regio Azië-Pacific werden 5 ongevallen geregistreerd.

201

In 2017 registreerde de business group Catalysis 4 ongevallen met werkverlet, allemaal in de businessunit Automotive Catalyst. De business unit Automotive Catalysts blijft continu technische verbeteringen doorvoeren en gaat in alle vestigingen verder met SafeStart®-programma voor veilig gedrag. Dit programma focust op zowel gewoontegedrag als onbedoeld (on)veilig gedrag. Alle productiesites van Automotive Catalysts moeten gecertificeerd zijn voor het OHSAS 18001-beheersysteem. Eind 2017 hadden de sites in Port Elizabeth (Zuid-Afrika), Tsukuba en Himeji (Japan) vijf jaar lang gewerkt zonder enig ongeval met werkverlet of registreerbare letsels bij personeel van Umicore en zonder ongevallen met werkverlet bij onderaannemers. Op de site van Rayong (Thailand, met inbegrip van de constructiesite) had zich ruim 3 jaar lang geen enkel ongeval met werkverlet of registreerbare letsels voorgedaan bij werknemers van Umicore en geen enkel ongeval met werkverlet bij onderaannemers op de site.

De business group Energy & Surface Technologies registreerde 12 ongevallen met werkverlet, waarvan 4 in de businessunit Cobalt & Specialty Materials, 4 in de businessunit Rechargeable Battery Materials, 3 in de businessunit Electro-Optical Materials en 1 in de businessunit Electroplating. De stijging van het aantal ongevallen met werkverlet in businessunit Rechargeable Battery Materials valt samen met het grote aantal nieuwe medewerkers op de site in Cheonan (Korea), in het kader van haar expansieprogramma. De businessunit heeft gepaste maatregelen genomen ter versterking van het zelf ontwikkelde 'safety leadership'-programma, dat op gedragsobservatie en risico-interventietechnieken gebaseerd is. De businessunit Cobalt & Specialty Materials zette een vergelijkbaar risicobesef- en competentieprogramma voort in verscheidene van zijn vestigingen. De site in Dundee (VK) werd erkend voor zijn uitmuntende en volgehouden veiligheidsprestatie, met ruim 10 jaar zonder ongevallen met werkverlet of registreerbare letsels bij werknemers van Umicore en geen enkel ongeval met werkverlet bij onderaannemers. Beijing (China) en Tsukuba (Japan) werkten meer dan 5 jaar zonder ongevallen met werkverlet, registreerbare letsels bij werknemers van Umicore of ongevallen met werkverlet bij onderaannemers op de site. De site in Balzers (Liechtenstein) werkte meer dan 3 jaar zonder ongeval met werkverlet of registreerbare letsels bij werknemers van Umicore of ongevallen met werkverlet bij onderaannemers.

De business group Recycling noteerde 34 ongevallen met werkverlet. De businessunit Precious Metal Refining registreerde een ontgoochelende veiligheidsprestatie met 23 ongevallen met werkverlet. Om het tij te keren na deze zwakke veiligheidsprestatie heeft het sitemanagement in 2017 de campagne Safety@ Precious Metals Refining gelanceerd. De belangrijkste pijlers zijn passie voor veiligheid, zorg voor elkaar en teamwork. Het doel is een veiligheidscultuur te ontwikkelen en te onderhouden waar iedereen spontaan zorg draagt voor zijn of haar veiligheid én voor de veiligheid van de collega's. De campagne wordt ondersteund met praktische acties waar alle werknemers aan deelnemen. De businessunit Jewellery & Industrial Materials registreerde 6 ongevallen met werkverlet; bij de businessunit Technical Materials waren het er 4. Eind 2017 was de site van Vicenza (Italië) al meer dan 5 jaar actief zonder enig ongeval met werkverlet of registreerbare letsels bij werknemers van Umicore of een ongeval met werkverlet bij onderaannemers op de site.

Eén ongeval met werkverlet deed zich voor bij de algemene diensten en corporate kantoren met inbegrip van Group Research & Development.

S8 PROCESVEILIGHEID

In 2017 rondde Umicore haar project voor procesveiligheid op Groepsniveau af. Tot de belangrijkste resultaten behoren de goedkeuring en publicatie van alle standaarden en richtlijnen voor procesveiligheid, de ontwikkeling van een op maat gemaakte software voor het uitvoeren van risicoanalyses voor procesveiligheid, en evaluaties van de procesveiligheid in alle kritische vestigingen. Na de afronding van dit project maakt procesveiligheid nu deel uit van de structurele Group EHS management. De belangrijkste doelstellingen hierbij zijn de begeleiding en ondersteuning van de sites bij de implementatie van hun procesveiligheidsbeheer, het waarborgen van de kwaliteit van derisico-evaluaties en het onderhouden van een globaal netwerk voor procesveiligheid.. Nieuwe initiatieven in deze context zijn de volledige integratie van de procesveiligheid in het EHS compliance auditprogramma en de ontwikkeling van een gerichte driedaagse HAZOP-leadertraining. In Brazilië en België werden de eerste trainingssessies al gegeven.

Op Groepsniveau werden leading en lagging indicatoren voor de procesveiligheid gedefinieerd met het oog op de toekomstige rapporting.

VERKLARINGEN OVER DE WAARDEKETEN

V1 Reikwijdte van de verklaringen over de waardeketen 203
V2 Kritieke grondstoffen 203
V3 Conflictmineralen 204
V4 Indirecte inkoop 205
V5 Producten en diensten 206
V6 Donaties 208

VERKLARINGEN OVER DE WAARDEKETEN Verklaringen over de waardeketen

V1 REIKWIJDTE VAN DE VERKLARINGEN OVER DE WAARDEKETEN

Het thema waardeketen en maatschappij is gericht op de potentiële impact op de maatschappij die we als bedrijf hebben via onze activiteiten, producten en diensten. Bij de rapportering worden alle entiteiten van de groep in acht genomen. Hoewel we in de eerste plaats focussen op onze activiteiten die rechtstreeks verband houden met schone mobiliteit en recyclage, worden andere initiatieven naar leveranciers, klanten of de maatschappij in het algemeen opgevolgd en naar behoren gerapporteerd, hetzij via communicatie zoals dit jaarverslag, hetzij via andere specifieke communicatiekanalen.

V2 KRITIEKE GRONDSTOFFEN

Het veiligstellen van voldoende volumes aan grondstoffen is een cruciale factor voor de ononderbroken levensvatbaarheid van ons producten- en dienstenaanbod en om onze Horizon 2020-groeidoelstellingen te kunnen behalen. De risico's en opportuniteiten verschillen sterk van de ene tot de andere business unit. Daarom hanteren we een gedecentraliseerde aanpak voor het risico- en opportuniteitenbeheer. We hebben besloten om te zoeken naar concurrentievoordeel in onze toegang tot kritieke grondstoffen en in ons vermogen om deze grondstoffen op een ethische en duurzame manier veilig te stellen.

REIKWIJDTE

De voorgestelde indicator dekt alle activiteiten die op 31 december 2017 nog deel uitmaakten van Umicore, behalve de Technical Materials-activiteiten. Hiervoor evalueert Umicore momenteel strategische opties.

De rapportering verloopt volgens de business units die worden vermeld in de structuur van de groep op pagina 9.

IDENTIFICATIE VAN DE KRITIEKE GRONDSTOFFEN

In 2016 werd aan elke business unit gevraagd om een driestappenproces te volgen voor de identificatie van de grondstoffen die cruciaal zijn om de Horizon 2020-doelstellingen te bereiken.

Het proces bestond uit de volgende elementen:

  • Definitie van de criteria die van toepassing zijn voor de grondstoffen die eigen zijn aan de activiteit van de business unit;
  • Identificatie van de grondstoffen met een grote waarschijnlijkheid op beperkingen in de bevoorrading, met inachtneming van de geselecteerde criteria;
  • Berekening van de impact van het geïdentificeerde bevoorradingsrisico op de Horizon 2020-doelstellingen.

Eenentwintig bevoorradingscriteria, die diverse aspecten van duurzaamheid dekken, werden aan de business units voorgelegd als input voor de inventarisatie. De criteria kunnen in de volgende thema's worden ondergebracht:

  • EHS (environment, health & safety) of regelgevende aspecten van de grondstof
  • Concentratie op de markt of beperkingen in het land van oorsprong
  • Ethische aspecten en potentiële conflicten met de gedragscode in verband met de grondstof
  • Onbeschikbaarheid door einde levensduur van de mineraalbronnen
  • Fysische beperkingen aan de oorsprong

Aangezien bevoorradingsrisico's en -opportuniteiten veranderlijk zijn, is de identificatie van de kritieke grondstoffen een dynamisch proces. In 2017 hebben 8 van de 9 business units hun inventaris geüpdatet. De optica- en elektronica-activiteiten van het vroegere Thin Film Product werden vanaf januari 2018 geïntegreerd in de business unit Electro-Optic Materials, die beschikt over een proces voor de beoordeling van het kritisch karakter van grondstoffen. Daarom beschouwden we dit als nog niet gedekt.

RISICOBEPERKENDE ACTIES

Voor grondstoffen die als cruciaal werden geïdentificeerd, is het bijzonder belangrijk om acties te definiëren om het risico van bevoorradingsonderbreking te milderen.

Deze risicobeperkende acties kunnen variëren afhankelijk van de grondstoffen en de positie van de business unit op de markt. Actieplannen en specifieke risicobeperkende maatregelen moeten aansluiten op de geïdentificeerde risico's en opportuniteiten en vereisen daarom een geregelde update. De frequentie en het proces van deze herziening variëren van de ene tot de andere business unit, afhankelijk van de specifieke bevoorradingsvoorwaarden.

De aanpak voor de kobaltbevoorrading onderging in 2017 een evolutie. Umicore gebruikt kobalt in materialen voor herlaadbare batterijen, werktuigen, katalysatoren en diverse andere toepassingen.

Het Sustainable Procurement Framework for Cobalt dat Umicores wereldwijde kobaltaankopen dekt, werd in 2017 aangepast om volledig overeen te stemmen met de due diligence-richtlijn van de OESO voor Responsible Supply Chains of Minerals (verantwoorde bevoorradingsketens voor mineralen). Dit is een prim voor de kobaltindustrie. Het belangrijkste effect van deze conformering is dat wij de risico's in onze bevoorradingsketen voortaan vermelden op onze website en in het complianceverslag. Umicore ontving voor het derde opeenvolgende jaar van PwC als onafhankelijke derde de verzekering dat haar kobaltaankopen in 2017 plaatsvinden conform de voorwaarden in het herziene inkoopkader. Ook de Umicore-beleidslijn 'Responsible global supply chain of minerals from conflictaffected and high-risk areas' ('verantwoorde wereldwijde bevoorradingsketen voor mineralen uit conflict- en hoogrisicogebieden', werd herzien om kobalt toe te voegen aan de scope van het document.

Gezien de verhoogde focus op duurzame kobaltbevoorrading in 2017, bleef de aanpak van Umicore gericht op zinvolle risicobeperking in dit verband.

In de context van de ontwikkelingen inzake materialen voor herlaadbare batterijen zocht Umicore naar manieren om haar acties inzake duurzame bevoorrading intern en extern te blijven bevorderen. Er werd een functie van Senior Vice-President gecreëerd die instaat voor de duurzaamheidsaspecten van de waardeketen voor herlaadbare batterijen. Deze functie is ingevuld sinds 1 januari 2018. De focus ligt vooral op kobalt. De inhoud van deze functie omvat o.a. vertegenwoordiging van Umicore bij diverse instellingen op hoog niveau, bijv. als voorzitter van het Cobalt Institute, in het Stuurcomité van de Global Battery Alliance die werd opgericht onder de hoede van het World Economic Forum, en meer in het algemeen als woordvoerder voor duurzaamheid voor onze RBM- en CSM-businesses. De functie omvat voorts ondersteuning van initiatieven die de inzameling en recyclage van kobaltbevattende apparatuur bevorderen en interactie met ngo's omtrent verbetering van de gezondheid en veiligheid voor duurzame kobaltontginning in Afrika.

De interne groep "Metals & Minerals" die Umicore in 2016 heeft opgericht, is intussen een volledig jaar actief. Deze groep van corporate diensten en diverse business units streeft naar het delen van groepspraktijken inzake duurzame bevoorrading. Naast activiteiten omtrent kobalt wordt ook de aanpak voor conflictmineralen en andere opkomende kwesties besproken. Andere topics zijn de identificatie van cruciale grondstoffen en milderende acties.

V3 CONFLICTMINERALEN

Op 1 januari 2021 treedt in de EU de Europese regelgeving voor conflictmineralen in werking. Het bereik van deze wetgeving is vergelijkbaar met de US Dodd Frank Act van 2010. De nieuwe wet beoogt een rem te helpen zetten op de handel in vier mineralen (tin, tantaal, wolfraam en goud) waarmee soms gewapende conflicten worden gefinancierd of waarbij dwangarbeid wordt ingezet voor de ontginning.

Naast bestaande beleidsverklaringen en charters zoals Umicores Gedragscode, Mensenrechtenbeleid en het Charter voor duurzame aankopen voert Umicore ook een specifiek beleid voor een 'Verantwoorde wereldwijde bevoorradingsketen van mineralen uit conflicten hoogrisicogebieden'.

Ook in 2017 heeft Umicore erop toegezien dat haar goudproductieactiviteiten als conflictvrij gecertificeerd konden worden. Umicoreklanten vragen steeds meer naar deze waarborg. Wij leveren deze klanten de nodige documentatie om de conflictvrije status van onze producten te garanderen. De interne werkgroep "Metals & Minerals" van Umicore stroomlijnt en optimaliseert de inspanningen voor deze toenemende klantvraag via het delen van best practices.

Onze Precious Metals Refining-activiteiten in Hoboken en in Guarulhos zijn gecertifieerd als "Conflict-Free Smelter" door de London Bullion Market Association (LBMA). In 2018 zal UPMR Hoboken zich voor het eerst aan een LBMA-audit voor conflictvrij zilver onderwerpen. Voor het jaar 2017 was deze audit nog op vrijwillige basis maar in de toekomst wordt deze verplicht voor zilverraffinaderijen met LBMA-accreditatie.

De activiteiten van Jewelry & Industrial Metals in Pforzheim, Wenen en Bangkok zijn gecertificeerd volgens het Chain of Custody programma van de Responsible Jewelry Council (RJC). De Jewelry & Industrial Metals-vestiging in Pforzheim heeft ook de LBMAaccreditatie voor Good Delivery in de wacht gesleept. Platina staat niet op de lijst van conflictmineralen, maar onze business unit Jewelry & Industrial Metals heeft zich niettemin door de RJC laten auditen voor verantwoorde platinabevoorrading. De vestigingen in Pforzheim en Wenen zijn voorts gecertificeerd voor palladium en rhodium. De RJC- en LBMA-accreditaties (Chain of Custody, resp.

Good Delivery) kwalificeren de geaccrediteerde vestigingen voor een plaats op de lijst van smelters en raffinaderijen die voldoen aan het Responsible Minerals Initiative, het vroegere CFSI (Conflict Free Sourcing Initiative).

Veel klanten gebruiken het Responsible Minerals Initiative voor de stroomlijning van het proces om conflictvrije producten in complexe toeleveringsketens te garanderen. Een typisch voorbeeld is de auto-industrie, waar een structuur werd gecreëerd om te garanderen dat alle individuele elementen van een wagen kunnen worden gecertificeerd als vrij van conflictmineralen van niet-gecertificeerde herkomst. Deze procedure legt geen ban op deze materialen (tin, tantaal, wolfraam en goud), maar is een proces om transparantie te creëren in de toeleveringsketen om ervoor te zorgen dat we conflictvrije mineralen kunnen aanvoeren. Andere industrieën zoals de elektronicasector hanteren dezelfde of gelijkaardige processen.

V4 INDIRECTE INKOOP

Terwijl de metaalhoudende grondstoffen rechtstreeks worden aangekocht door de business units (directe inkoop, zie nota's V2 en V3 voor specifieke acties m.b.t. duurzame bevoorrading), zorgen de Purchasing & Transportation-teams van Umicore over de hele wereld voor de energie en andere goederen en diensten, wat wij indirecte inkoop noemen.

REIKWIJDTE

De voorgestelde indicatoren steunen op gegevens van 2017 voor ons departement Procurement & Transportation, dat de indirecte inkoop voor België en Duitsland dekt. Dit vertegenwoordigt ruwweg 10% van de totale uitgaven.

EVALUATIE VAN DE LEVERANCIERS

De duurzaamheidsprestaties van bepaalde leveranciers worden geëvalueerd door EcoVadis, een welbekend samenwerkingsplatform dat leveranciers een duurzaamheidsscore toekent.

In 2017 werden 52 beoordelingsscores aangeboden aan het team. Het totale aantal ontvangen scores sinds 2011 bedraagt 350. Dit is het aantal unieke leveranciers die sinds 2011 werden beoordeeld: eventuele herbeoordelingen van een leverancier zijn dus niet meegerekend. Dit aantal lijkt sterk op het aantal 349 van 2016. Dit betekent dat alle meest kritieke leveranciers nu beoordeeld zijn.

Sinds 2017 wordt voor nieuwe leveranciers systematisch een 'quick scan' op basis van criteria zoals omvang, geografische ligging en type van geleverde producten of diensten gebruikt. Dankzij deze tool kan bepaald worden of een EcoVadis-evaluatie nodig is.

GEMIDDELDE SCORE VAN LEVERANCIERS PER THEMA

Het aandeel van leveranciers met een score van 45 of hoger, zogenaamde leveranciers "betrokken in CSR", is aanzienlijk gestegen: 77% tegenover 62% in 2016.

Geen van de in 2017 ontvangen scores geven een "hoog risico" aan, terwijl het aantal leveranciers met "gemiddelde opportuniteit" toeneemt. Dit wijst erop dat steeds meer leveranciers zich organiseren om visie en transparantie te creëren voor CSR.

In september 2017 werd de Umicore Groep opnieuw geëvalueerd door EcoVadis: de score 68 bevestigt het erkenningsniveau 'goud'. Met dit resultaat behoort onze onderneming tot de top 5% in de evaluaties van EcoVadis.

LEVERANCIERS' SCORE IN DE ECOVADIS EVALUATIE

GEMIDDELDE SCORE
Leefmilieu 57,8
Arbeidspraktijken 54,3
Zakelijke integriteit 48,2
Bevoorradingsketen 48,2
Totaal 53,3

U vindt meer informatie over de relatie van Umicore met haar leveranciers in het hoofdstuk over de relaties met belanghebbenden op pagina 54 en in het prestatieoverzicht op pagina's 27 en 28.

V5 PRODUCTEN EN DIENSTEN

MATERIAALEFFICIËNTIE

Primaire grondstoffen zijn grondstoffen die een directe relatie hebben met hun eerste levenscyclus, met uitsluiting van stromen van bijproducten.

Secundaire grondstoffen zijn bijproducten van primaire materiaalstromen.

Materialen op het einde van hun levensduur zijn grondstoffen die het einde van hun eerste levenscyclus hebben bereikt en na recyclage aan een tweede, derde … leven zullen beginnen.

Als de oorsprong van de inkomende grondstoffen niet gekend is, worden ze standaard als primaire grondstoffen beschouwd. De ingezamelde gegevens worden uitgedrukt in totaal aantal ton inkomend materiaal.

GEBRUIKTE MATERIALEN UMICORE

In 2017 was 62% van de grondstoffen materiaal met oorsprong op het einde van de levensduur of van secundaire oorsprong, terwijl 38% van primaire oorsprong was. In 2016 ging het om respectievelijk 55% en 45%. De verschuiving naar meer secundaire grondstoffen en materialen op het einde van hun levensduur is vooral te wijten aan de desinvestering van de business unit Building Products en aan het effect van de capaciteitsverhoging in de smelter van Hoboken.

PRODUCTEN EN DIENSTEN DIE BIJDRAGEN TOT SPECIFIEKE DUURZAAMHEIDSASPECTEN

Onze focus op het gebied van duurzame producten en diensten ligt vooral op de activiteiten die oplossingen bieden voor de megatrends van schone mobiliteit en grondstoffenschaarste. Lees voor meer informatie hierover de bespreking van de Waardeketen en maatschappelijke prestaties op pagina's 27 en 28.

We hebben een indicator ontwikkeld die onze focus op schone mobiliteit en recyclage benadrukt. In 2017 bedroegen de inkomsten van onze activiteiten omtrent producten en diensten die rechtstreeks aan een van beide megatrends gekoppeld zijn, 64,6% van de totale inkomsten van de Groep (tegenover 62% in 2016). Deze stijging is het resultaat van verhoogde activiteit in zowel recyclage als schone mobiliteit. Op weg naar de Horizon 2020-doelstellingen en met nog meer focus op onze business, verwachten we dat dit percentage zal blijven stijgen. Merk overigens op dat veel van de materialen en diensten die de overige 35,4% van onze inkomsten uitmaken, beantwoorden aan specifieke maatschappelijke behoeften zoals verbeterde connectiviteit (materialen voor hoogwaardig glas, displays) of verminderd energieverbruik (materialen voor energie-efficiënte verlichting zoals leds).

INKOMSTEN GEKOPPELD AAN SCHONE MOBILITEIT EN RECYCLAGE

De business units blijven in nauwe samenwerking met klanten specifieke oplossingen ontwikkelen voor de duurzaamheidsaspecten van onze producten en hun toepassingen. Typische aldus behandelde thema's zijn de beperking van de risico's die gepaard gaan met het gebruik van producten, de beperking van gevaarlijke eigenschappen van producten of een hogere grondstoffenefficiëntie in de levering of het gebruik van onze producten.

BEHEER VAN PRODUCTWETGEVING

Wereldwijd kunnen wijzigingen aan bestaande productgerelateerde wetgeving, maar ook de invoering van nieuwe wetten een impact hebben op onze business. Hoewel de Europese REACH-verordening nog steeds de belangrijkste is voor Umicore, wint de Koreaanse REACH aan belang. Twee dossiers zullen worden ingediend voor de registratiedeadline van juni 2018.

Umicore waakt nauwgezet over alle interpretatiewijzigingen, evenals begeleidende documenten die een impact kunnen hebben op haar REACH-implementatiestrategie. Umicore is actief betrokken bij werkgroepen van sectorgroeperingen om ervoor te zorgen dat een consistente benadering wordt gehanteerd en dat de wetgevers en ondernemingen de metaalspecifieke aspecten goed begrijpen.

In 2017 werden, in het kader van regelmatige actualisering, 14 REACH-dossiers geüpdatet, onder meer om de hoeveelheidsklasse te verhogen, ECHA-vragen te beantwoorden en informatie toe te voegen over samenstelling, gebruik of het Chemische Veiligheidsverslag. In voorbereiding van de derde fase van de EU REACH-regelgeving werden 115 nieuwe registraties ingediend. Er moeten nog ongeveer 89 andere dossiers worden ingediend tegen 31 mei 2018. In de meeste gevallen worden registratiedossiers opgesteld als onderdeel van de werkzaamheden in de werkgroepconsortia van de sector.

Hoewel de regelgeving in de toekomst kan veranderen, komen slechts enkele stoffen van Umicore voor op de 'kandidaatlijst' voor mogelijke REACH-autorisatie. De opname van een stof in de REACH-kandidaatlijst geldt als een eerste stap om deze stof te onderwerpen aan een strenge en gedetailleerde wetenschappelijke risicobeoordeling. Dit moet de basis zijn voor een beslissing over voortgezet gebruik of vervanging indien er economisch en technisch haalbare alternatieven voor deze stof bestaan.

Umicore heeft haar database met Safety Data Sheets (veiligheidsinformatiefiches) verder uitgebreid. De database telt nu 4.455 producten en omvat Safety Data Sheets in 41 talen voor 110 landen.

V6 DONATIES

REIKWIJDTE

De voorgestelde indicatoren steunen op gegevens voor een volledig jaar van de volledig geconsolideerde bedrijven, met uitzondering van Haldor Topsoe, dat pas in december 2017 werd overgenomen.

De cijfers uit het verleden (2016 en daarvoor) werden niet aangepast.

GEGEVENS VOOR DE GROEP

EENHEID 2013 2014 2015 2016 2017
Geldelijke donaties EUR duizend 1.373,82 1.103,47 1.034,91 1.078,03 1.151,46
Donaties in natura EUR duizend 152,27 200,88 135,11 167,47 60,47
Werknemers vrijgemaakte tijd EUR duizend 86,71 104,99 49,36 44,17 87,40
Totaal donaties EUR duizend 1.612,80 1.409,35 1.219,38 1.289,68 1.299,34

DONATIES

Geldelijke donaties Donaties in natura

Werknemers vrijgemaakte tijd

Van elke business unit wordt verwacht dat die een jaarlijks budget voor donaties en sponsoring toewijst dat volstaat om het engagement ten opzichte van de lokale gemeenschap van elke vestiging waar te maken. Als richtlijn zou dit budget een bedrag moeten zijn dat overeenstemt met 0,33% van de gemiddelde jaarlijkse recurrente geconsolideerde EBIT van de business unit (d.w.z. exclusief geassocieerde bedrijven) van de voorbije drie jaar.

Sinds 2009 worden de donaties onderverdeeld in financiële donaties, donaties in natura en ook tijd van medewerkers. Donaties op Groepsniveau worden gecoördineerd door een comité dat rapporteert aan de CEO.

REGIONALE GEGEVENS

EENHEID EUROPA NOORD
AMERIKA
ZUID-AMERIKA AZIË/
OCEANIË
AFRIKA UMICORE
GROUP
Totaal donaties EUR duizend 1.027,53 133,12 35,07 97,20 6,42 1.299,34
GEGEVENS VOOR DE BUSINESS GROUPS UNIT CATALYSIS ENERGY &
SURFACE
TECHNOLOGIES
RECYCLING CORPORATE UMICORE
GROUP
Totaal donaties EUR duizend 148,73 353,24 302,35 495,03 1.299,34

209

In 2017 schonk Umicore in totaal € 1.289.000 aan donaties. Voor de business units stemt het totale bedrag van € 804.000 overeen met de richtlijn van ongeveer 0,33% van hun gemiddelde jaarlijkse recurrente geconsolideerde EBIT over de voorbije drie jaar. Hiernaast waren er nog bijkomende donaties op het niveau van de Groep, voor een bedrag van € 495.000.

De meeste donaties van de business units gaan naar goede doelen in de omgeving van hun vestigingen, ter ondersteuning van de lokale gemeenschap. Sommige hoofdkantoren van business units ondersteunen echter ook goede doelen op andere continenten. Op Groepsniveau hebben de donaties een wereldwijd bereik. In 2017 gingen de donaties op Groepsniveau vooral naar steun voor twee grote educatieve projecten van UNICEF in Madagaskar en in India, drie projecten die werden gecoördineerd door Ondernemers voor Ondernemers (in Mali, Ecuador en Togo) en naar steun voor duurzame mobiliteitsprojecten voor studenten.

212

INDEX VAN DE GRI-INHOUD Index van de GRI-inhoud

GRI STANDARDS
REFERENTIE
INDICATOR PAGINA IN HET JAARVERSLAG 2017
GRI 102: ALGEMENE INFORMATIE
ORGANISATIEPROFIEL
102-1 Naam van de organisatie Omslag
102-2 Voornaamste activiteiten, merken, producten en diensten 8-10 (Umicore in een oogopslag); 14-17 (Bedrijfsmodel)
102-3 Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie Binnenomslag achterkant; achterkant
102-4 Locatie van de activiteiten 8-10 (Umicore in een oogopslag); 191-194 (Sociale verklaringen:
S2)
102-5 Eigendomsstructuur en de rechtsvorm Binnenomslag achterkant
102-6 Afzetmarkten 8-10 (Umicore in een oogopslag); 22-27 (Economisch overzicht)
102-7 Omvang van de organisatie 8-10 (Umicore in een oogopslag); 191-194 (Sociale
verklaringen: S2); 98 (Economische en financiële toelichtingen:
geconsolideerde balanst)
102-8 Informatie over personeelsbestand en andere werknemers 191-194 (Sociale verklaringen: S2)
102-9 Bevoorradingsketen 26-28 (Waardeketen en maatschappij), 203-206 (Verklaringen
over de waardeketen: V2-V4)
102-10 Significante veranderingen in de organisatie en de
bevoorradingsketen
19-25 (Economisch overzicht), 206-207 (Verklaringen over de
waardeketen: V5)
102-11 Toepassing van het voorzorgsprincipe 37-38 (Risicobeheer en interne controle); 39-44 (Voornaamste
risico's en opportuniteiten)
102-12 Externe initiatieven COSO; OECD Richtlijnen; ILO Human Rights; SRI, FTSE; PACI; GRI;
IIRC
102-13 Lidmaatschappen van verenigingen 54-60 (Relaties met belanghebbenden)
STRATEGIE
102-14 Verklaring van de hoogste beslissingsbevoegde van de organisatie 4-7 (Overzicht van de CEO en de Voorzitter)
102-15 Belangrijke gevolgen, risico's en mogelijkheden 39-44 (Voornaamste risico's en opportuniteiten)
ETHIEK EN INTEGRITEIT
102-16 Waarden, principes, standaarden en gedragsnormen The Umicore Way; Gedragscode; 37-38 (Risicobeheer en interne
controle); 54-60 (Relaties met belanghebbenden); 71 (Verslag
deugdelijk bestuur: G1); 78 (Verslag deugdelijk bestuur:G9); 196
(Sociale verklaringen: S5)
102-17 Mechanismen voor advies en bezorgdheden over ethiek Gedragscode; 196 (Sociale verklaringen: S5)
BESTUUR
102-18 Bestuursstructuur 72-76 (Verslag deugdelijk bestuur: G2, G4, G5); 65-70
(Managementaanpak)
102-19 Delegeren van verantwoordelijkheden 65-70 (Managementaanpak)
102-20 Directie verantwoordelijk voor economische, milieugerelateerde en
maatschappelijke onderwerpen
49-50 (Directiecomité); 65-70 (Managementaanpak)
102-21 Overleg met belanghebbenden over economische,
milieugerelateerde en maatschappelijke onderwerpen
54-60 (Relaties met belanghebbenden); 61-64 (Materialiteit)
102-22 Samenstelling van het hoogste bestuursorgaan en de daaronder
vallende commissies
45-48 (Raad van Bestuur); 72 (Verslag deugdelijk bestuur: G2)
102-23 Voorzitter van het hoogste bestuursorgaan 45-48 (Raad van Bestuur); 72 (Verslag deugdelijk bestuur: G2)
102-24 Wervings- en selectieproces voor het hoogste bestuursorgaan 74-75 (Verslag deugdelijk bestuur: G4)
102-25 Belangenconflicten 77-78 (Verslag deugdelijk bestuur :G7, G9-G11); Deugdelijk
Bestuur Handvest; Gedragscode
102-26 Rol van het hoogste bestuursorgaan bij de ontwikkeling van missie
en waardeverklaringen en strategie
72 (Verslag deugdelijk bestuur: G2)
102-27 Kennis van het hoogste bestuursorgaan 74-75 (Verslag deugdelijk bestuur: G4)
102-28 Evaluatie van de prestaties van het hoogste bestuursorgaan 74-75 (Verslag deugdelijk bestuur: G4)

INDEX VAN DE GRI-INHOUD

GRI STANDARDS
REFERENTIE
INDICATOR PAGINA IN HET JAARVERSLAG 2017
102-29 Identificeren en beheren van de effecten op economisch,
maatschappelijk en milieugebied
37-38 (Risicobeheer en interne controle);
39-44 (Voornaamste risico's en opportuniteiten);
54-60 (Relaties met belanghebbenden); 61-64 (Materialiteit);
65-70 (Managementaanpak)
102-30 Effectiviteit van de risicobeheersprocessen 37-38 (Risicobeheer en interne controle)
102-31 Beoordeling van de economische, milieugerelateerde en
maatschappelijke onderwerpen
37-38 (Risicobeheer en interne controle); 65-70
(Managementaanpak); 74-75 (Verslag deugdelijk bestuur: G4)
102-32 Rol van het hoogste bestuursorgaan in duurzaamheidsrapportering 65-70 (Managementaanpak)
102-33 Communiceren van belangrijke bezorgdheden 54-60 (Relaties met belanghebbenden); 72-73, 78 (Verslag
deugdelijk bestuur: G1, G3, G9, G10, G11); Deugdelijk Bestuur
Handvest; Gedragscode
102-34 Aard en totale aantal belangrijke bezorgdheden niet gerapporteerd
102-35 Renumeratiebeleid 79-88 (Remuneratieverslag); Deugdelijk Bestuur Handvest;
Gedragscode
102-36 Proces voor het bepalen van het remuneratiebeleid 79-88 (Remuneratieverslag); Deugdelijk Bestuur Handvest;
Gedragscode
102-37 Betrokkenheid van belanghebbenden bij het renumeratiebeleid 79-88 (Remuneratieverslag); Deugdelijk Bestuur Handvest;
Gedragscode
102-38 Verhouding van de jaarlijkse totale vergoeding niet gerapporteerd
102-39 Procentuele stijging van de jaarlijkse totale vergoeding niet gerapporteerd
OVERLEG MET BELANGHEBBENDEN
102-40 Lijst van groepen belanghebbenden 54-60 (Relaties met belanghebbenden)
102-41 Collectieve arbeidsovereenkomsten 196 (Sociale verklaringen: S4)
102-42 Identificatie en beheer van de selectie van belanghebbenden 54-60 (Relaties met belanghebbenden)
102-43 Benadering van betrokkenheid van belanghebbenden 54-60 (Relaties met belanghebbenden)
102-44 Belangrijkste onderwerpen en bezorgdheden 54-60 (Relaties met belanghebbenden); 61-64 (Materialiteit)
RAPPORTERING
102-45 Entiteiten opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening 8-10 (Umicore in een oogopslag); 19-36 (Prestaties); 72 (Verslag
deugdelijk bestuur: G2); 117-118, 135-136 (Economische en
financiële toelichtingen: F5, F17)
102-46 Inhouds- en grensbepaling van het verslag 61-64 (Materialiteit); 65-70 (Managementaanpak)
102-47 Overzicht van materiële onderwerpen 61-64 (Materialiteit); 65-70 (Managementaanpak)
102-48 Herformulering van informatie 65-70 (Managementaanpak); 179-180 (Milieuverklaringen:
E1); 190, 197-201 (Sociale verklaringen: S1, S6, S7); 205-206
(Verklaringen over de waardeketen: V4); 222-223 (Over dit
verslag)
102-49 "Veranderingen ten opzichte van vorige
verslagperiodes"
190, 197-201 (Sociale verklaringen: S1, S6, S7); 179-183
(Milieuverklaringen: E1, E2, E3); 203, 205-206, 208-209
(Verklaringen over de waardeketen: V1, V4, V6);
222-223 (Over dit verslag)
102-50 Verslagperiode Omslag; binnenomslag; 222-223 (Over dit verslag)
102-51 Datum van het meest recente verslag Website jaarverslag
102-52 Verslaggevingscyclus Omslag; binnenomslag; website jaarverslag
102-53 Contactpersoon voor vragen over het verslag Binnenomslag achterkant;
Algemeen: [email protected];
Financieel: [email protected];
Sociale: [email protected];
Milieu: [email protected]
102-54 Rapporteringseisen in overeenstemming met GRI Standards Binnenomslag; 222-223 (Over dit verslag)

INDEX VAN DE GRI-INHOUD

GRI STANDARDS
REFERENTIE
INDICATOR PAGINA IN HET JAARVERSLAG 2017
102-55 GRI-inhoudsopgave Deze sectie; 222-223 (Over dit verslag)
102-56 Externe assurance 210-216 (Betrouwbaarheidsverklaringen)
GRI 103 : MANAGEMENTAANPAK
103-1 Uitleg omtrent het onderwerp en zijn afbakening 65-70 (Managementaanpak)
103-2 Beschrijving van de managementaanpak 65-70 (Managementaanpak)
103-3 Evaluatie van de managementaanpak 65-70 (Managementaanpak)
GRI 201: ECONOMISCHE ASPECTEN
201-1 Directe economische waarde gegenereerd en gedistribueerd 51 (Kerncijfers); 8-10 (Umicore in een oogopslag); 54-60
(Relaties met belanghebbenden); 125-128,169-170 (Economische
en financiële toelichtingen: F8, F9, F39)
201-3 Dekking van de verplichtingen in verband met het vastgestelde
uitkeringsplan
147-153 (Economische en financiële toelichtingen: F27)
201-4 Financiële steun van de overheid 54-60 (Relaties met belanghebbenden)
GRI 202: AANWEZIGHEID OP DE MARKT
202-2 Aandeel van het topkader dat afkomstig is uit de lokale
gemeenschap
Gelijkaardig bereik in 191-194 (Sociale verklaringen: S2)
GRI 203: INDIRECTE ECONOMISCHE EFFECTEN
203-1 Investeringen in infrastructuur en diensten die ondersteund worden 51 (Kerncijfers); 54-55 (Relaties met belanghebbenden);
187 (Milieuverklaringen: E7); 208-209 (Verklaringen over de
waardeketen: V6)
GRI 205: ANTI-CORRUPTIE
205-1 Activiteiten die geanalyseerd zijn op corruptierisico's 37-38 (Risicobeheer en interne controle); 54-60 (Relaties met
belanghebbenden); Umicore heeft het Partnering Against
Corruption Initiative ondertekend
205-2 Communicatie en training inzake anticorruptiebeleid en -procedures Alle medewerkers krijgen informele training over de
Gedragscode wanneer ze in dienst komen
GRI 206: CONCURRENTIEBEPERKEND GEDRAG
206-1 Rechtszaken vanwege concurrentiebeperkend gedrag, anti-trust en
monopolistische praktijken
168 (Economische en financiële toelichtingen: F36)
GRI 301: MATERIALEN
301-2 Gebruikte materialen bestaande uit afval 8-10 (Umicore in een oogopslag); 206-207 (Verklaringen over de
waardeketen: V5)
GRI 302: ENERGIE
302-1 Energieverbruik binnen de organisatie 183-185 (Milieuverklaringen: E4)
302-3 Energie intensiteit 183-185 (Milieuverklaringen: E4)
302-4 Reductie van het energieverbruik 183-185 (Milieuverklaringen: E4)
GRI 305: EMISSIES
305-1 Directe emissies van broeikasgassen naar gewicht (scope 1) 182-183 (Milieuverklaringen: E3)
305-2 Indirecte emissies van broeikasgassen naar gewicht (scope 2) 182-183 (Milieuverklaringen: E3)
305-7 NOx, SOx en andere significante luchtemissies 180-182 (Milieuverklaringen: E2)
GRI 308: MILIEUBEOORDELING LEVERANCIERS
308-2 Negatieve impact op het milieu in de bevoorradingsketen inclusief
correctieve acties
26-28 (Waardeketen en maatschappij), 203-206 (Verklaringen
over de waardeketen: V2-V4)
GRI 401: WERKGELEGENHEID
401-1 Nieuwe medewerkers en personeelsverloop 8-10 (Umicore in een oogopslag); 51 (Kerncijfers); 32-36
(Aantrekkelijke werkplek); 191-194 (Sociale verklaringen: S2)

INDEX VAN DE GRI-INHOUD

GRI STANDARDS
REFERENTIE
INDICATOR PAGINA IN HET JAARVERSLAG 2017
GRI 403: GEZONDHEID EN VEILIGHEID
403-1 Medewerkers vertegenwoordigd in formele gezamenlijke
commissies van werkgevers en werknemer
196 (Sociale verklaringen: S4)
403-2 Types en percentages van letsels, beroepsziektes, uitvaldagenen
verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde sterfgevallen
51 (Kerncijfers); 32-36 (Aantrekkelijke werkplek); 197-201
(Sociale verklaringen: S6, S7)
403-4 Afspraken over veiligheids- en gezondheidsonderwerpen vastgelegd in
196 (Sociale verklaringen: S4); Raamakkoord over Duurzaame
formele overeenkomsten met vakbonden
Ontwikkeling
GRI 404: TRAINING EN OPLEIDING
404-1 Gemiddeld aantal uren training per jaar per werknemer 51 (Kerncijfers); 32-36 (Aantrekkelijke werkplek); 194-195 (Sociale
verklaringen: S3)
404-2 Programma's voor competentiemanagement en ondersteunende
overgangsprogramma's
32-36 (Aantrekkelijke werkplek); 194-195 (Sociale verklaringen:
S3)
404-3 Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht over
prestatie- en loopbaanontwikkeling
194-195 (Sociale verklaringen: S3)
GRI 405: DIVERSITEIT & GELIJKE KANSEN
405-1 Samenstelling van bestuurslichamen en
onderverdeling van medewerkers
32-36 (Aantrekkelijke werkplek); 74-75 (Verslag deugdelijk
bestuur: G4); 191-194 (Sociale verklaringen: S2)
GRI 408: KINDERARBEID
408-1 Activiteiten en leveranciers met een aanzienlijk risico voor
kinderarbeid
Dit element werd opgenomen als deel van het objectief
"Duurzame aankoop"; zie 26-28 (Waardeketen en
maatschappij), 203-206 (Verklaringen over de waardeketen:
V2-V4); Zorgen voor een duurzame bevoorrading van kobalt
(online casestudie)
GRI 409: GEDWONGEN OF VERPLICHTE ARBEID
409-1 Activiteiten en leveranciers met een aanzienlijk risico voor
gedwongen of verplichte arbeid
Dit element werd opgenomen als deel van het objectief
"Duurzame aankoop"; zie 26-28 (Waardeketen en maatschappij),
203-206 (Verklaringen over de waardeketen: V2-V4); Zorgen voor
een duurzame bevoorrading van kobalt (online casestudie)
GRI 414: BEOORDELING ARBEIDSPRAKTIJKEN LEVERANCIERS
414-2 Negatieve sociale gevolgen in de bevoorradingsketen en getroffen
maatregelen
26-28 (Waardeketen en maatschappij), 203-206 (Verklaringen
over de waardeketen: V2-V4)
GRI 416: GEZONDHEID EN VEILIGHEID VAN KLANTEN
416-1 Beoordeling van de veiligheids- en gezondheidsimpact van
producten en diensten
206-207 (Verklaringen over de waardeketen: V5)
GRI 417: MARKETING EN ETIKETTERING
417-1 Vereisten voor product- en dienstinformatie en etikettering 206-207 (Verklaringen over de waardeketen: V5)
ANDERE GERAPPORTEERDE ASPECTEN
Criticaliteit van grondstoffen Bijkomend aan de rapportering over GRI 308: Milieubeoordeling
leveranciers and GRI 414: Beoordeling arbeidspraktijken
leveranciers. Zie 26-28 (Waardeketen en maatschappij), 203-206
(Verklaringen over de waardeketen: V2-V4)
Duurzame producten en diensten Bijkomend aan de rapportering over GRI 301: Materialen. Zie 26-
28 (Waardeketen en maatschappij); 206-207 (Verklaringen over
de waardeketen: V5)
Procesveiligheid Bijkomend aan de rapportering aan GRI 403: Gezondheid en
veiligheid. Zie 201 (Sociale verklaringen: S8)
Metaalemissies naar water en lucht Bijkomend aan de rapportering over GRI 305: Emissies. Zie 180-
182 (Milieuverklaringen: E2)

REFERENTIES EN VOORNAAMSTE LINKEN Referenties en voornaamste linken

UMICORE www.umicore.com
ANNUAL REPORT annualreport.umicore.com
ANNUAL REPORT GLOSSARY annualreport.umicore.com/glossary
THE UMICORE WAY www.umicore.com/en/about/values/#materialsforabetterlife
CODE OF CONDUCT www.umicore.com/en/governance/code-of-conduct
HORIZON 2020 www.umicore.com/en/cases/horizon-2020
GLOBAL FRAMEWORK AGREEMENT ON SUSTAINABLE DEVELOPMENT
www.industriall-union.org/sites/default/files/uploads/documents/2015/Belgium/industriall_umicore_gfa_2015.pdf
SUSTAINABLE PROCUREMENT CHARTER www.umicore.com/storage/main/umicore-sustainable-procurement-charter-2017.pdf
RESPONSIBLE GLOBAL SUPPLY CHAIN OF MINERALS FROM CONFLICT-AFFECTED AND HIGH-RISK AREAS
www.umicore.com/storage/main/responsiblesupplychainpolicy.pdf
SUSTAINABLE PROCUREMENT FRAMEWORK FOR COBALT www.umicore.com/storage/main/sustainablecobaltsupplybrochurefinal.pdf
DUE DILIGENCE COMPLIANCE REPORT COBALT PROCUREMENT
www.umicore.com/en/cases/sustainable-procurement-framework-for-cobalt/compliance-report
CORPORATE GOVERNANCE CHARTER www.umicore.com/en/governance/corporate-governance-charter
UMICORE CAREERS www.umicore.com/en/careers
INVESTOR RELATIONS www.umicore.com/en/investors
SHAREHOLDER RIGHTS www.umicore.com/en/governance/shareholder-rights

UMICORE NEWS www.umicore.com/en/investors/news-results/press-releases

ANDERE REFERENTIES EN LINKEN

CORPORATE GOVERNANCE COMMITTEE www.corporategovernancecommittee.be/en

ECOVADIS www.ecovadis.com

FINANCIAL SERVICES AND MARKETS AUTHORITY www.fsma.be/en

OECD DUE DILIGENCE GUIDANCE FOR RESPONSIBLE SUPPLY CHAINS OF MINERALS FROM CONFLICT-AFFECTED AND HIGH-RISK AREAS www.oecd.org/daf/inv/mne/OECD-Due-Diligence-Guidance-Minerals-Edition3.pdf

RESPONSIBLE MINERALS INITIATIVE, FORMERLY CONFLICT-FREE SOURCING INITIATIVE www.responsiblemineralsinitiative.org

WBCSD GUIDANCE FOR ACCOUNTING AND REPORTING CORPORATE GHG EMISSIONS IN THE CHEMICAL SECTOR VALUE CHAIN www.wbcsd.org/contentwbc/download/2831/35596

WORLD ECONOMIC FORUM'S PARTNERING AGAINST CORRUPTION INITIATIVE (PACI) SIGNATORIES web.worldbank.org/archive/website00818/WEB/OTHER/62\_COMPA.HTM

OVER DIT VERSLAG Over dit verslag

Het Jaarverslag 2017 van Umicore bevat een uitgebreid en geïntegreerd overzicht van onze economische, financiële, sociale over de waardeketen en milieuprestaties in 2017.

Dit verslag bestaat uit twee delen: een jaarlijkse beoordeling en verklaringen, ook als twee aparte boekjes beschikbaar. Het deel van de jaarlijkse beoordeling (pagina 1 tot 51) bevat een overzicht van Umicore en zoemt in op de belangrijkste prestaties van 2017, met betrekking tot onze Horizon 2020-strategie. Het deel met de verklaringen (tweede boekje, pagina 52 tot 223) bevat een grondige beschrijving van de materialiteitsbeoordeling en de benadering wat betreft het beheer op economisch, ecologisch, over de waardeketen en sociaal vlak evenals alle economische, financiële, over de waardeketen, sociale, milieu- en governanceverklaringen en de toelichtingen. Alle elementen van het Jaarverslag 2017 kunnen worden geraadpleegd op http://annualreport.umicore.com/.

EEN GEÏNTEGREERDE BENADERING

Eén van de belangrijkste doelstellingen van dit jaarverslag bestaat erin een overzicht te geven van onze geïntegreerde strategische benadering van Umicore die onze economische, sociale, over de waardeketen en milieudoelstellingen combineert. Dit verslag verfijnt de benadering op basis van elementen uit het "International Integrated Reporting Framework" dat door de International Integrated Reporting Council werd ontwikkeld. Dit houdt een meer uitgebreide bekendmaking en bespreking in van de materiële factoren die onze activiteiten beïnvloeden en de risico's en opportuniteiten die gepaard gaan met onze Horizon 2020-strategie.

REIKWIJDTE VAN DE RAPPORTERING

Dit jaarverslag heeft betrekking op onze activiteiten in het boek-/kalenderjaar 2017 en rapporteert over de vooruitgang van onze Horizon 2020-doelstellingen. Het deel van het verslag met de verklaringen bevat alle doelstellingen en een korte beschrijving van de methodologie die voor alle sleutelprestatie-indicatoren werd toegepast. Waar data voorhanden zijn, worden vergelijkende prestatieindicatoren in het document gerapporteerd over een periode van vijf jaar die teruggaat tot 2013.

De economische reikwijdte van dit verslag omvat alle volledig geconsolideerde activiteiten en de financiële bijdragen van alle geassocieerde ondernemingen en joint ventures. De Building Products-activiteiten werden in oktober verkocht en de economische bijdrage van deze activiteit werd voor negen maanden opgenomen in het verslag.

De sociale en milieu-elementen van het verslag zijn beperkt tot alle volledig geconsolideerde entiteiten, behalve de Building Productsactiviteiten. Elke afwijking van die reikwijdte wordt in het overeenkomstige hoofdstuk of in de toelichting in het verslag uitgelegd.

GEGEVENS

De economische en financiële elementen van het verslag worden verzameld via ons financiële beheers- en consolidatieproces. De milieu- en sociale gegevens worden ingezameld via milieu- en sociale datamanagementsystemen en samen met de economische en financiële gegevens geïntegreerd in een centrale rapporteringstool.

CONTROLE

Dit verslag werd onafhankelijk gecontroleerd door PwC Bedrijfsrevisoren/Reviseurs d'Entreprises (PwC). De audit van de financiële informatie door PwC is gebaseerd op de volledige IFRS geconsolideerde financiële rekeningen waarover PwC een goedkeurend oordeel heeft uitgesproken. Deze volledige IFRS geconsolideerde financiële rekeningen en het verslag van de bedrijfsrevisor werden in het verslag opgenomen op pagina 95 tot 177 en 210 to 215. De sociale en milieu-informatie in dit document is samengesteld op basis van de zelfde erkennings- en meetprincipes gebruikt voor de sociale, over de waardeketen en milieuresultaten die u vindt op pagina 178 tot 209 van het volledige Jaarverslag. Het onafhankelijke auditverslag van PwC over de sociale, over de waardeketen en milieuresultaten vindt u op pagina 216 van het Jaarverslag.

Dit verslag werd opgesteld volgens de GRI Standards: Coreoption. Een volledige GRI-index vindt op pagina 217 tot 220. Het GRI (Global Reporting Initiative) is een netwerkgebaseerde organisatie die 's werelds meest gebruikte duurzaamheidsrapporteringskader in het leven riep. De GRI Standards, gelanceerd in oktober 2016, zijn de eerste wereldwijde normen voor duurzaamheidsrapportering. Umicore heeft de corporate rapportering afgestemd op de niet-financiële rapporteringsvereisten uiteengezet in het Belgische Wetboek van Vennootschappen.

PRESENTATIE EN FEEDBACK

Umicore wil haar rapportering verbeteren via een permanent proces van betrokkenheid van en dialoog met haar belanghebbenden. De belangrijkste sociale elementen van het verslag worden aan de internationale vakbonden voorgelegd tijdens het gezamenlijke monitoringcomité in maart en het volledige document wordt aan de aandeelhouders gepresenteerd op de Jaarlijkse Algemene Vergadering eind april.

Umicore verbindt zich er ook toe om in de opeenvolgende rapporteringcycli rekening te houden met alle te verbeteren punten die de bedrijfsrevisor (PwC) aanbeveelt. Algemene feedback van de lezers wordt aangemoedigd door de gedrukte en de online versies van het verslag (zie de pagina hiernaast voor contact details). De feedback werd in acht genomen bij de opstelling van dit verslag.

26 APRIL 2018

Gewone algemene vergadering van aandeelhouders (financieel jaar 2016)

30 APRIL 2018 Datum dat aandeel zonder dividend verhandeld wordt

3 MEI 2018 Datum betaling dividend

30 JULI 2018 Halfjaarresultaten 2018

7 FEBRUARI 2019 Jaarresultaten 2018

FINANCIËLE KALENDER1 BIJKOMENDE INFORMATIE

BEURSNOTERING Euronext Brussels

ALGEMENE INFORMATIE Natalia Agüeros-Macario Telefoon: +32 2 227 71 02 E-mail: [email protected]

FINANCIËLE INFORMATIE

Evelien Goovaerts Telefoon: +32 2 227 78 38 E-mail: [email protected]

SOCIALE INFORMATIE

Mark Dolfyn Telefoon: +32 2 227 73 22 E-mail: [email protected]

LEEFMILIEU INFORMATIE

Bert Swennen Telefoon: +32 2 227 74 45 E-mail: [email protected]

TALEN Dit jaarverslag is eveneens beschikbaar in het Frans en het Engels.

INTERNET

Dit jaarverslag kan gedownload worden op de website http://annualreport.umicore.com

MAATSCHAPPELIJKE ZETEL

Umicore Broekstraat 31 B-1000 Brussel België Telefoon: +32 2 227 71 11 Fax: +32 2 227 79 00 Internet: umicore.com Ondernemingsnummer: 0401574852 BTW-nummer: BE 0401 574 852

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Umicore Group Communications Christopher Smith Telefoon: +32 2 227 72 21 E-mail: [email protected]

CONCEPT & REALISATIE Radley Yeldar – ry.com

FOTOGRAFIE Jean-Michel Byl, Anka Van Raemdonck, Thorkild Jensen, Umicore

FEEDBACK

Laat ons weten wat u van dit verslag vindt. Stuur een e-mail naar [email protected]

1 Deze data kunnen wijzigen. Wijzigingen van de financiële kalender zijn beschikbaar op de Umicore-website.

Voor inlichtingen en aanvullende informatie, gelieve contact op te nemen met

Umicore

Société anonyme – Naamloze vennootschap Broekstraat 31 B-1000 Brussel België

Telefoon: +32 2 227 71 11 www.umicore.com/en/contact

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.