AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.

Annual / Quarterly Financial Statement Apr 17, 2024

5965_rns_2024-04-17_b012ab7b-22fd-4c5f-9016-dbac56911af0.pdf

Annual / Quarterly Financial Statement

Open in Viewer

Opens in native device viewer

Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları

31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu

17 Nisan 2024

Bu rapor, 8 sayfa sınırlı denetim raporu ve 109 sayfa finansal tablolar ve tamamlayıcı dipnotlarından oluşmaktadır.

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi Genel Kurulu'na

A) Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi

1) Görüş

Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi ve bağlı ortaklıklarının (birlikte "Grup" olarak anılacaktır) 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kar veya zarar ve konsolide diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere konsolide finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.

Görüşümüze göre ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartları'na ("TFRS"lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.

2) Görüşün Dayanağı

Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu ("SPK") tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları'nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları'na ("BDS") uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar ("Etik Kurallar") ile konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

3) Kilit Denetim Konuları

Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.

Hasılatın muhasebeleştirilmesi

Hasılatın muhasebeleştirilmesi ile ilgili muhasebe politikaları ve kullanılan önemli muhasebe tahmin ve varsayımların detayı için Dipnot 2.3 ve Dipnot 2.4'e bakınız.

Kilit denetim konusu Konunun denetimde nasıl ele alındığı
26 no'lu dipnotta detayları belirtildiği
üzere, Grup'un başlıca hasılat elde
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz
aşağıdakileri içermektedir:
ettiği gelir unsurları sabit
telekomünikasyon hizmetleri, mobil
telekomünikasyon hizmetleri, ekipman
- Hasılatın muhasebeleştirilmesine yönelik Grup'un
muhasebe politikasının uygunluğunun değerlendirilmesi;
satış gelirleri ve TV aboneliklerinden
oluşmaktadır.
- Bilgi sistemleri uzmanlarının desteğiyle, bağımsız
denetim çalışmalarımız açısından önemli görülen iş
süreçlerini destekleyen kritik bilgi sistemleri hakkındaki
Konsolide finansal tablolara yansıtılan BT genel kontrollerinin değerlendirilmesi.
hasılat tutarının doğruluğuna ilişkin
olarak; telekomünikasyon şirketlerinin
faturalandırma sistemlerinin karmaşık
olması, işlenen verinin büyüklüğü ve yıl
boyunca çeşitli sistemlerle farklı ürün
-Önemli gelir süreçlerinin incelenerek, faturalama,
tahsilat ve defteri kebir kayıtları arasındaki uçtan uca
veri akışının tamlığı ve doğruluğunun
değerlendirilmesine yönelik prosedürlerin uygulanması.
ve hizmetlerin beraber
faturalandırılarak satılması nedeniyle
-Önemli hasılat kalemlerine ilişkin müşteri faturalarının
örneklem bazında incelenerek yeniden hesaplanması.
doğal bir sektör riski bulunmaktadır.
Hizmet ve ekipman gibi
telekomünikasyon ürünlerinin birlikte
-Şirket tarafından kullanılan gelir güvence sistemi
üzerindeki kritik raporların örneklem bazında
incelenmesi.
verildiği paketlerin farklı gelir
unsurlarının ne zaman
muhasebeleştirileceğinin belirlenmesi
- Faturalandırma sistemleri ile defter-i kebir arasında
gerçekleşen önemli kayıtların test edilmesi;
ve tutarının uygun şekilde ölçülmesi
önemli düzeyde yönetim muhakemesi
gerektirmektedir.
- Olağan faturalandırma süreci dışında kalan ve bu
sebeple yüksek seviyede yönetim muhakemesi taşıyan
sistematik olmayan düzeltmelere yönelik örneklem
seçilerek maddi doğrulama testlerinin uygulanması.
Bilgi teknolojileri ("BT") faturalandırma
sistemleri tarafından hasılatın doğru
dönemde ve tutarda
muhasebeleştirildiğinin kontrolü, bu
- Hasılat kalemlerinin analitik incelenmesi ve korelasyon
çalışmaları
sistemlerin karmaşıklığı ve bu
sistemler tarafından işlenen veri
hacminin büyüklüğü nedeniyle,
hasılatın muhasebeleştirilmesi kilit
denetim konularından biri olarak
belirlenmiştir.

Arsa değerlemeleri detayı için Dipnot 2.3'e ve Dipnot 19'a bakınız.

Kilit denetim konusu Konunun denetimde nasıl ele alındığı
Grup arsalar için TMS 16 uyarınca yeniden
değerleme modelini muhasebe politikası olarak
seçmiştir. Söz konusu maddi duran varlıkların
değerlemesinde kullanılan muhakeme ve
varsayımlar denetimimiz için önem arz
etmektedir ve bu nedenle tarafımızca kilit
Bu alanda uyguladığımız denetim
prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir:
- Tarafımızca, yönetim tarafından atanan
gayrimenkul değerleme uzmanlarının, ehliyetleri,
denetim konusu olarak belirlenmiştir.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide
finansal tablolarda arsaların yeniden
değerlenmiş tutarı 26.602.587bin TL olup,
gerçeğe uygun değer değişiminden dolayı
özkaynaklar altında 5.800.935 bin TL Maddi
Duran Varlık Yeniden Değerleme Değer Artış
Fonu muhasebeleştirilmiştir.
Bu kapsamda arsalar, Sermaye Piyasası
Mevzuatı hükümleri kapsamında lisanslı
gayrimenkul değerleme kuruluşlarından alınan
değerleme raporları doğrultusunda, 31 Aralık
2023 tarihi itibarıyla piyasa koşullarını yansıtan
gerçeğe uygun değer ile yeniden
değerlenmiştir.
-
-
yetkinlikleri ve tarafsızlıkları değerlendirilmiştir.
- Yaptığımız denetimde, arsalara ait değerleme
raporlarında değerleme uzmanlarınca kullanılan
değerleme metotlarının uygunluğu
değerlendirilmiştir.
- Uyguladığımız denetim prosedürleri arasında,
değerleme uzmanlarının değerlemelerinde
kullandıkları varsayımların piyasa verileri ile
değerlendirmesi bulunmaktadır. Bu
değerlendirme için bağlı bulunduğumuz denetim
ağına dâhil değerleme uzmanları çalışmalara
dâhil edilmiştir.
- Ayrıca, finansal tablolarda ve açıklayıcı
dipnotlarda yer alan bilgilerin uygunluğu,
açıklanan bilgilerin finansal tablo okuyucuları için
önemi dikkate alınıp tarafımızca sorgulanmıştır.

Ertelenmiş vergi varlığının değerlemesi

Ertelenmiş vergi varlığının değerlemesi ile ilgili muhasebe politikaları ve kullanılan önemli muhasebe tahminlerinin detayı için Dipnot 2.3, Dipnot 2.4 ve Dipnot 11'e bakınız.

Kilit denetim konusu Konunun denetimde nasıl ele alındığı
Grup, geri kazanılabilir olduğunu
değerlendirdiği indirilebilen geçici farklar ve
Bu alanda uyguladığımız denetim
prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir:
kullanılmayan vergi zararları için ertelenmiş
vergi varlığı hesaplamıştır.
- Yönetim tarafından gerçekleştirilen
varsayımların analiz edilerek gelecekteki
Ertelenmiş vergi varlığının geri kazanılabilirliği,
Grup'un gelecekte, indirilebilir geçici farklarını
ve vergi kayıplarını (süresi dolmadan önce)
kullanabileceği vergilendirilebilir karı üretme
kabiliyetine bağlıdır.
vergilendirilebilir kazanç tahminlerinin
belirlenmesinde kullanılan bu varsayımların ve
muhakemelerin değerlendirilmesi ve
sorgulanması;
Gelecekteki vergilendirilebilir karın ve geçici
farkların gerçekleşmesine ilişkin tutarların ve
zamanlamalarının tahmin edilmesi doğal bir
belirsizlik içerdiğinden, bu konu kilit denetim
konularından biri olarak belirlenmiştir.
- Yönetimin bir önceki yıl tahminleriyle cari yılda
gerçekleşen vergilendirilebilir karı
karşılaştırarak, yönetimin gelecekteki
vergilendirilebilir kar tahminlerinin tarihsel olarak
doğruluğunun göz önünde bulundurulması ve
kilit varsayımların seçiminde yönetimin
taraflılığına ilişkin göstergelerin bulunup
Ertelenmiş vergi varlıklarının
muhasebeleştirilmesi ve geri kazanılabilirliği
önemli ölçüde yönetim muhakemesi gerektirir.
bulunmadığının değerlendirilmesi;
- Geçerli olduğu durumlarda, mevzuatta
yaşanan değişikliklerin etkisinin dikkate
alınması;
- Kullanılabilecek geçmiş yıl mali zararlarının ve
geçerlilik sürelerinin vergi beyannameleri ile
mutabakatı; ve
- Grup'un konsolide finansal tablolarına
yansıtılan ya da yansıtılmayan ertelenmiş vergi
varlıklarının tahmininde kullanılan
muhakemelerin uygulanmasına yönelik
konsolide finansal tablolarda yer alan
açıklamaların, TFRS hükümlerine istinaden
ertelenmiş vergi pozisyonunu uygun bir şekilde
yansıtıp yansıtmadığının değerlendirilmesi.

Türev finansal araçlar ve riskten korunma politikası

Türev finansal araçlar detayı için Dipnot 2.3'e ve Dipnot 15'e bakınız.

Kilit denetim konusu Konunun denetimde nasıl ele alındığı
Çapraz kur işlemleri, forward işlemleri, faiz
takasları, vadeli işlem sözleşmeleri ve diğer
tüm türev finansal araçları finansal durum
tablosunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden
kayda alınmakla beraber, gerçeğe uygun
değerleri sürekli yeniden değerlemeye tabi
tutulmaktadır.
Bu alanda uyguladığımız denetim
prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir:
- İşleme taraf olan kurumlardan yazılı
mutabakat temin edilip ilgili türev işlemin
detaylarının mutabakatla karşılaştırılması;
- Örnek olarak seçilen türev finansal araçların
Ayrıca Şirket çeşitli türev finansal araçları
korunma muhasebesi çerçevesinde kur ve faiz
riskinden korunmak amacıyla kullanmaktadır.
gerçeğe uygun değer kontrollerinin, denetim
ekibimizin bir parçası olan değerleme
uzmanları tarafından gerçekleştirilmesi;
Türev finansal araçların gerçeğe uygun değeri,
değerleme tekniklerinin uygulanması ve
varsayımlar ve tahminlerin kullanılması yoluyla
belirlenir. Türev finansal araçların taşınan
değerinin finansal tablolar açısından önemlilik
arz etmesi ve kullanılan tahminlerdeki
belirsizlik nedeniyle, tarafımızca bir kilit
denetim konusu olarak değerlendirilmektedir.
- Şirket'in değerlemede kullandığı temel girdiler,
piyasa veri sağlayıcılarından alınan fiyatlarla
karşılaştırılmıştır.
- Korunma muhasebesinin uygulanmasında
kullanılan hesaplamaların ve hesaplamalar
sonucuna uygulanan muhasebeleştirmenin
kontrolü.
Enflasyon muhasebesinin uygulanması Konunun denetimde nasıl ele alındığı
2.1 numaralı dipnotta açıklandığı üzere,
(Grup'un) fonksiyonel para biriminin (Türk
Lirası) 31 Aralık 2023 tarihi itibari ile yüksek
enflasyonlu ekonomi para birimi olarak
değerlendirilmesi sebebi ile Grup, "TMS 29
Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal
Raporlama" standardını uygulamaya
başlamıştır.
Uygulanan denetim prosedürleri aşağıda
açıklanmıştır;
-
Finansal raporlamadan sorumlu
yönetimle görüşüp, TMS 29'un
uygulanması sırasında dikkate alınan
prensipler, parasal olmayan hesapların
belirlenmesi ve tasarlanan TMS 29
modelleri üzerinde yapılan testler
TMS 29'a uygun olarak, konsolide finansal
tablolar ve önceki dönemlere ait finansal
bilgiler, Türk Lirası'nın genel satın alma
gücündeki değişikliklerin yansıtılması için
yeniden düzeltilmiş ve sonuç olarak, raporlama
tarihine göre Türk Lirası'nın satın alma gücü
cinsinden sunulmuştur.
hakkında incemeler yapılmıştır,
-
Hesaplamaların tamlığı ve doğruluğunu
sağlamak amacıyla kullanılan girişler ve
endeksler test edilmiştir,
-
TMS 29 uyarınca yeniden düzenlenen
finansal tablo ve ilgili finansal bilgiler
kontrol edilmiştir,
-
Enflasyon muhasebesi uygulanmış
TMS 29'un yönergelerine uygun olarak, Grup,
enflasyona duyarlı finansal tabloları hazırlamak
için Türkiye tüketici fiyat endekslerini
kullanmıştır. Enflasyon düzeltmesi için
uygulanan prensipler, 2.1 numaralı dipnotta
açıklanmıştır.
finansal tablolarda ve ilgili dipnot
açıklamalarında verilen bilgilerin TMS
29 açısından yeterliliği
değerlendirilmiştir.
TMS 29'nun Grup'un raporlanan sonuçları ve
finansal durumu üzerindeki önemli etkisi göz
önüne alındığında, yüksek enflasyon
muhasebesi bir kilit denetim konusu olarak
değerlendirilmiştir.

4) Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumlulukları

Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.

Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

5) Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:

Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu konsolide tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:

  • Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak teşkil edecek yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. (Hile; muvazaa, sahtekârlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir.)
  • Grup'un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ama duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.
  • Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ile yapılan muhasebe tahminlerinin ve ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.
  • Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız hâlinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Şirketin Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.
  • Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dâhil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
  • Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, topluluk içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde

edilmektedir. Topluluk denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.

Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.

Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.

Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.

B) Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler

1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 398 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 17 Nisan 2024 tarihinde Grup'un Yönetim Kurulu'na sunulmuştur.

2) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Grup'un 1 Ocak - 31 Aralık 2023 hesap döneminde defter tutma düzeninin, konsolide finansal tabloların, TTK ile Grup esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.

3) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.

Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Seda Akkuş Tecer'dir.

Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited

Seda Akkuş Tecer, SMMM Sorumlu Denetçi

17 Nisan 2024 İstanbul, Türkiye

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR

İÇİNDEKİLER SAYFA
KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 1-3
KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU 4
KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU 5
KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU 6
KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU 7-8
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR
Dipnot 1 Şirket'in Organizasyonu ve Faaliyet Konusu 9-12
Dipnot 2 Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 12-43
Dipnot 3 Bölümlere Göre Raporlama 43-45
Dipnot 4 Nakit ve Nakit Benzerleri 46
Dipnot 5 Finansal Borçlar 47-50
Dipnot 6 İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar ve Borçlar 50-51
Dipnot 7 Kullanım
Hakkı Varlıkları
52
Dipnot 8 İlişkili Taraflardan Alacaklar ve Borçlar 52-55
Dipnot 9 Diğer Alacaklar ve Borçlar 55-56
Dipnot 10 Stoklar 56
Dipnot 11 Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri 56-58
Dipnot 12 Diğer Varlıklar, Diğer Yükümlülükler ve Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında 58
Borçlar
Dipnot 13 Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler 59
Dipnot 14 Finansal Yatırımlar 60
Dipnot 15 Türev Finansal Araçlar 60-65
Dipnot 16 Şerefiye 66
Dipnot 17 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar 67
Dipnot 18 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 67
Dipnot 19 Maddi Duran Varlıklar 68-70
Dipnot 20 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 71-73
Dipnot 21 Borç Karşılıkları 74-76
Dipnot 22 Sermaye ve Kar Yedekleri ile Geçmiş Yıl Karları 77-80
Dipnot 23 Taahhütler ve Yükümlülükler 81-94
Dipnot 24 Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklamalar 94-95
Dipnot 25 Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar 95
Dipnot 26 Hasılat 95
Dipnot 27 Faaliyet Giderleri 95
Dipnot 28 Niteliklerine Göre Giderler 96
Dipnot 29 Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler / (Giderler) 96
Dipnot 30 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler / (Giderler) 97
Dipnot 31 Finansman Gelirleri / (Giderleri) 97
Dipnot 32 Vergiler 98-99
Dipnot 33 Finansal Risk Yönetimi ve Politikaları 100-109
Dipnot 34 Bağımısz Denetçi/Bağımsız Denetim Kuruluşundan Alınan Hizmetlere İlişkin Ücretler 109

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

Cari Dönem Önceki Dönem
(Bağımsız
denetimden
(Bağımsız
denetimden
geçmiş) geçmiş)
Dipnot 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Varlıklar
Dönen varlıklar 48.237.767 43.941.055
Nakit ve nakit benzerleri
Finansal yatırımlar
4
14
13.591.009
7.828.281
8.444.446
8.042.306
Ticari alacaklar
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar 8 630.502 837.803
- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 6 12.711.339 13.593.326
Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar
- Finans sektörü faaliyetlerinden ilişkili olmayan taraflardan alacaklar 38.429
Diğer alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 9 261.062 259.390
Müşteri sözleşmelerinden doğan varlıklar
- İlişkili olmayan taraflara mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme varlıkları 6 3.561.797 2.298.712
Türev araçlar
- Alım satım amaçlı türev araçlar 15 439.541 385.069
- Riskten korunma amaçlı türev araçlar 15 4.136.773 6.194.221
Stoklar 10 1.323.732 1.396.645
Peşin ödenmiş giderler
- İlişkili olmayan taraflara peşin ödenmiş giderler 13 1.104.417 859.963
Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 175.235 15.798
Diğer dönen varlıklar
- İlişkili olmayan taraflardan diğer dönen varlıklar 12 1.977.016 1.154.742
Ara toplam 47.779.133 43.482.421
Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar 17 458.634 458.634
Duran varlıklar 146.483.111 143.363.008
Finansal yatırımlar
- Diğer finansal yatırımlar 14 174.914 72.119
Ticari alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 6 243.525 306.016
Diğer alacaklar
- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 9 78.528 121.863
Müşteri sözleşmelerinden doğan varlıklar
- Mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme varlıkları 6 21.823 58.987
Türev araçlar
- Alım satım amaçlı türev araçlar 15 147.203
Kullanım hakkı varlıkları 7 5.583.182 5.882.876
Yatırım amaçlı gayrimenkuller 18 102.229 120.115
Maddi duran varlıklar
- Arazi ve arsalar 19 26.602.587 22.884.371
- Binalar 19 2.713.796 3.308.943
- Tesis, makine ve cihazlar
- Diğer maddi duran varlıklar
19
19
41.116.587
5.554.963
44.083.047
5.518.463
Maddi olmayan duran varlıklar
- Şerefiye 16 486.585 486.585
- İmtiyaz sözleşmesinden doğan haklar 20 22.548.849 20.540.580
-İmtiyaz sözleşmesi varlıkları 20 2.739.084 6.364.931
- Lisanslar 20 11.661.139 14.288.353
- Diğer maddi olmayan duran varlıklar 20 17.914.162 17.069.446
Peşin ödenmiş giderler
- İlişkili olmayan taraflara peşin ödenmiş giderler 13 143.866 389.615
Ertelenmiş vergi varlığı 11 8.797.176 1.719.453
Diğer duran varlıklar
- İlişkili olmayan taraflara ilişkin diğer duran varlıklar 116 42
Toplam varlıklar 194.720.878 187.304.063

İlişikteki dipnotlar, bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU

Cari Dönem Önceki Dönem
(Bağımsız (Bağımsız
denetimden denetimden
geçmiş) geçmiş)
Dipnot 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kaynaklar
Kısa vadeli yükümlülükler 56.574.989 43.747.980
Kısa vadeli borçlanmalar
İlişkili taraflardan kısa vadeli borçlanmalar
- Banka kredileri 5,8 2.439.417 2.235.565
İlişkili olmayan taraflardan kısa vadeli borçlanmalar
- Banka kredileri 5 8.155.190 7.841.329
- Kiralama işlemlerinden borçlar 5 135.781 7.260
- İhraç edilmiş borçlanma araçları 5 2.659.932 2.424.919
Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları
İlişkili olmayan taraflardan uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları
- Banka kredileri 5 5.455.952 6.315.922
- Kiralama işlemlerinden borçlar 5 743.316 1.026.239
- İhraç edilmiş borçlanma araçları 5 13.789.120 446.034
Ticari borçlar
- İlişkili taraflara ticari borçlar 8 208.760 319.579
- İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar 6 13.890.288 15.320.861
Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 12 1.527.557 996.100
Diğer borçlar
- İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 9 3.233.375 2.990.004
Türev araçlar
- Alım satım amaçlı türev araçlar 15 117.424 233.198
- Riskten korunma amaçlı türev araçlar 15 21
Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler
- Mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme yükümlülükleri 13 2.112.344 1.924.872
Dönem karı vergi yükümlülüğü 32 17.468 111.261
Kısa vadeli karşılıklar
- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar 21 1.267.909 938.225
- Diğer kısa vadeli karşılıklar 21 336.749 330.256
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
- İlişkili olmayan taraflara diğer kısa vadeli yükümlülükler 12 484.386 286.356
Uzun vadeli yükümlülükler 39.855.675 62.766.690
Uzun vadeli borçlanmalar
İlişkili olmayan taraflardan uzun vadeli borçlanmalar
- Banka kredileri 5 17.459.810 18.787.871
- Kiralama işlemlerinden borçlar 5 1.002.624 1.470.419
- İhraç edilmiş borçlanma araçları 5 14.038.315 28.517.831
Diğer borçlar
- İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 9 95.922 95.774
Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler
- Mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme yükümlülükleri 13 2.964.683 3.309.220
Uzun vadeli karşılıklar
- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 21 4.057.307 4.028.859
- Diğer uzun vadeli karşılıklar 21 10.628 17.510
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 11 226.386 6.539.206
Toplam yükümlülükler 96.430.664 106.514.670

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU

Cari Dönem Önceki Dönem
(Bağımsız (Bağımsız
denetimden denetimden
geçmiş) geçmiş)
Dipnot 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Özkaynaklar 98.290.214 80.789.393
Ana ortaklığa ait özkaynaklar
Ödenmiş sermaye 22 3.500.000 3.500.000
Sermaye düzeltme farkları 22 49.741.173 49.741.173
Geri alınmış paylar (-) (14.593)
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya
giderler
Yeniden değerleme ve ölçüm kazançları / (kayıpları)
- Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları 22 (2.631.604) (1.452.594)
- Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları 22 5.800.935 3.420.279
Kredi riskindeki değişikliğe bağlı olarak finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun
değerindeki değişiklerden kaynaklanan kayıplar 22 27.783 161.542
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya
giderler
Riskten korunma (kayıpları) /kazançları
- Nakit akış riskinden korunma kayıpları 22 3.430.254 3.570.233
- Yurtdışındaki işletmeye ilişkin yatırım riskinden korunma kayıpları 22 (5.576.981) (3.958.535)
Opsiyonların zaman değerindeki değişikliklere ilişkin kayıplar 22 (7.784.036) (9.523.264)
Yabancı para çevrim farkları 22 3.223.235 3.178.063
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 2.920.660 2.718.878
Geçmiş yıl karları 29.231.836 22.524.050
Net dönem karı 16.421.552 6.909.568
Toplam kaynaklar 194.720.878 187.304.063

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU

Cari Dönem Önceki Dönem
(Bağımsız (Bağımsız
denetimden denetimden
geçmiş) geçmiş)
Dipnot 1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Hasılat 3, 26 100.184.658 91.400.927
Satışların maliyeti (-) 28 (78.315.943) (70.387.137)
Brüt kar 21.868.715 21.013.790
Genel yönetim giderleri (-) 27 (13.021.833) (11.305.910)
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 27 (10.383.129) (9.017.485)
Araştırma ve geliştirme giderleri (-) 27 (1.295.092) (967.520)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler 29 3.075.295 1.473.276
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) 29 (5.102.208) (2.555.364)
Esas faaliyet zararı (4.858.252) (1.359.213)
TFRS 9 uyarınca belirlenen değer düşüklüğü kazançları / (zararları) ve değer
düşüklüğü zararlarının iptalleri, net (386.532) (366.013)
Yatırım faaliyetlerinden gelirler 30 4.679.691 5.067.928
Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) 30 (47.457) (136.056)
Finansman gideri öncesi faaliyet karı / (zararı) (612.550) 3.206.646
Finansman gelirleri 31 12.098.239 6.650.909
Finansman giderleri (-) 31 (31.623.866) (25.818.982)
Parasal kayıplar/kazançlar 23.568.411 23.504.920
Vergi öncesi karı 3 3.430.234 7.543.493
Vergi (gideri) / geliri
- Dönem vergi gideri 32 (271.726) (688.293)
- Ertelenmiş vergi (gideri) /geliri 11, 32 13.263.044 54.368
Dönem karı 16.421.552 6.909.568
Ana ortaklık hissedarlarına ait pay başına kazanç (tam Kuruş) 22 4,6919 1,9742
Ana ortaklık hissedarlarına ait sulandırılmış pay başına kazanç (tam Kuruş) 22 4,6919 1,9742

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

Cari Dönem Önceki Dönem
(Bağımsız (Bağımsız
denetimden denetimden
geçmiş) geçmiş)
1 Ocak - 1 Ocak -
Dipnot 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Dönem karı 16.421.552 6.909.568
Diğer kapsamlı gelir / (gider):
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar 1.067.887 1.922.071
Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları 19 3.339.302 3.800.309
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları 21 (1.561.489) (1.809.800)
Kredi riskindeki değişikliğe bağlı olarak finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun
değerindeki değişiklikler (178.345) (57.018)
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak diğer kapsamlı gelire ilişkin vergiler
- Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları, vergi etkisi 382.479 357.206
- Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları, vergi etkisi (958.646) (380.030)
- Kredi riskindeki değişikliğe bağlı olarak finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun
değerindeki değişiklikler, vergi etkisi 44.586 11.404
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacaklar 25.975 1.441.072
Yabancı para çevrim farkları 45.172 (435.563)
Nakit akış riskinden korunmaya ilişkin diğer kapsamlı (gider) / gelir (186.638) 1.497.557
Yurtdışındaki işletmeye ilişkin net yatırım riskinden korunma ile ilgili diğer kapsamlı
gelir / (gider) (2.157.928) (1.033.503)
Opsiyonların zaman değerindeki değişikliklere ilişkin diğer kapsamlı (gider) / gelir 2.318.972 1.881.739
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak diğer kapsamlı gelire ilişkin vergiler
- Nakit akış riskinden korunmaya ilişkin diğer kapsamlı gelir / (gider), vergi etkisi 46.659 (299.511)
- Yurtdışındaki işletmeye ilişkin yatırım riskinden korunma kayıpları, vergi etkisi 539.482 206.700
- Opsiyonların zaman değerindeki değişikliklere ilişkin diğer kapsamlı (gider) /
gelir, vergi etkisi (579.744) (376.347)
Diğer kapsamlı gelir 1.093.862 3.363.143
Toplam kapsamlı gelir 17.515.414 10.272.711

İlişikteki dipnotlar, bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak
birikmiş diğer kapsamlı gelirler ve giderler
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak
birikmiş diğer kapsamlı gelirler ve giderler
Birikmiş karlar /
(zararlar)
Yeniden değerleme ve ölçüm Riskten korunma kazançları /
Ödenmiş Sermaye
düzeltme
Geri
alınmış
Maddi duran
varlık yeniden
değerleme
kazançları / (kayıpları)
Tanımlanmış
fayda planları
yeniden ölçüm
Kredi riskindeki
değişikliğe bağlı
kazançlar /
(kayıpları)
Yurtdışındaki
işletmeye ilişkin
yatırım riskinden
Nakit akış
riskinden
korunma
kazançları /
Opsiyonların
zaman
değerindeki
değişikliklere
ilişkin kazançlar
Yabancı
para
çevrim
Kardan
ayrılan
kısıtlanmış
Geçmiş yıl
karları /
Net dönem Toplam
sermaye farkları paylar (-) artışları kayıpları (kayıplar) korunma kayıpları (kayıpları) / (kayıplar) farkları yedekler (zararları) karı özkaynaklar
1 Ocak 2022 bakiyesi 3.500.000 49.741.173 207.156 (3.131.732) 2.372.187 (11.028.656) 3.613.626 29.745.307 5.638.464 80.657.525
Transferler (16.885.586) 16.885.586
Toplam kapsamlı gelir
Dönem karı



3.420.279
(1.452.594)
(45.614)
(826.803)
1.198.046
1.505.392
(435.563)


6.909.568
6.909.568
10.272.711
6.909.568
Diğer kapsamlı gelir
Kâr payları (Dipnot 22)



3.420.279
(1.452.594)
(45.614)
(826.803)
1.198.046
1.505.392
(435.563)

(10.140.843)


3.363.143
(10.140.843)
31 Aralık 2022 bakiyesi 3.500.000 49.741.173 3.420.279 (1.452.594) 161.542 (3.958.535) 3.570.233 (9.523.264) 3.178.063 2.718.878 22.524.050 6.909.568 80.789.393
1 Ocak 2023 bakiyesi 3.500.000 49.741.173 3.420.279 (1.452.594) 161.542 (3.958.535) 3.570.233 (9.523.264) 3.178.063 2.718.878 22.524.050 6.909.568 80.789.393
Transferler 187.189 6.722.379 (6.909.568)
Toplam kapsamlı gelir 2.380.656 (1.179.010) (133.759) (1.618.446) (139.979) 1.739.228 45.172 16.421.552 17.515.414
Dönem karı 16.421.552 16.421.552
Diğer kapsamlı gelir
Payların geri alım işlemleri nedeniyle
2.380.656 (1.179.010) (133.759) (1.618.446) (139.979) 1.739.228 45.172 1.093.862
meydana gelen artış / (azalış) (14.593) 14.593 (14.593) (14.593)
31 Aralık 2023 bakiyesi 3.500.000 49.741.173 (14.593) 5.800.935 (2.631.604) 27.783 (5.576.981) 3.430.254 (7.784.036) 3.223.235 2.920.660 29.231.836 16.421.552 98.290.214

İlişikteki dipnotlar, bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU

Cari Dönem Geçmiş Dönem
Bağımsız Bağımsız
denetimden denetimden
geçmiş geçmiş
1 Ocak - 1 Ocak -
Dipnot 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Net dönem karı 16.421.552 6.909.568
Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler:
Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler 28 35.477.069 32.668.971
Değer düşüklüğü / (iptali) ile ilgili düzeltmeler
- Alacaklarda değer düşüklüğü ile ilgili düzeltmeler 410.143 387.445
- Stok değer düşüklüğü ile ilgili düzeltmeler (1.831) (2.224)
- Maddi duran varlık değer düşüklüğü ile ilgili düzeltmeler 28 10.915 1.830.223
- Diğer değer düşüklükleri (iptalleri) ile ilgili düzeltmeler (23.612) 17.695
Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler
- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar ile ilgili düzeltmeler 21 3.139.641 2.115.072
- Dava ve / veya ceza karşılıkları ile ilgili düzeltmeler 21 272.250 152.003
Faiz giderleri ve gelirleri ile ilgili düzeltmeler
- Faiz gelirleri ile ilgili düzeltmeler (2.386.444) (997.718)
- Faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler 6.806.815 6.201.087
- Vadeli alışlardan kaynaklanan ertelenmiş finansman gideri 334.134 129.675
Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları ile ilgili düzeltmeler 17.867.810 16.771.845
Gerçeğe uygun değer kayıpları / (kazançları) ile ilgili düzeltmeler
- Türev finansal araçların gerçeğe uygun değer kayıpları / (kazançları) ile ilgili
düzeltmeler 678.397 312.742
- İhraç edilmiş finansal araçların gerçeğe uygun değer kayıpları / (kazançları) ile ilgili
düzeltmeler 271.251 (1.096.111)
- Finansal varlıkların gerçeğe uygun değer kayıpları / (kazançları) ile ilgili düzeltmeler (4.046.053) (2.790.426)
Vergi gideri / (geliri) ile ilgili düzeltmeler 32 (12.991.318) 633.925
Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıplar / (kazançlar) ile ilgili
düzeltmeler
- Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kazançlar ile ilgili
düzeltmeler 30 (496.273) (2.141.446)
İştiraklerin elden çıkarılması sebebi ile oluşan kayıplar / (kazançlar) ile ilgili düzeltmeler (89.908)
Yatırım ya da finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarına neden olan diğer
kalemlere ilişkin düzeltmeler 418.437 382.827
Parasal kayıp / kazanç (24.030.104) (20.903.538)
Nakit dışı kalemlere ilişkin diğer düzeltmeler 24 (800.576) (674.159)
İşletme sermayesindeki değişimlerden önceki faaliyet gelirleri 37.242.295 39.907.456
İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler:
Ticari alacaklardaki (artış) / azalış ile ilgili düzeltmeler
- İlişkili taraflardan ticari alacaklardaki azalış / (artış) 207.301 (691.992)
- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklardaki artış / (azalış) (3.664.795) (445.803)
Stoklardaki (artış) / azalış ile ilgili düzeltmeler 74.744 41.177
Ticari borçlardaki artış / (azalış) ile ilgili düzeltmeler
- İlişkili taraflara ticari borçlardaki artış / (azalış) (110.819) 332.828
- İlişkili olmayan taraflara ticari borçlardaki artış / (azalış) (1.387.521) (5.461.627)
Faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki (artış) / azalış ile ilgili düzeltmeler
- İlişkili olmayan taraflardan faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki (artış) / azalış (745.360) 340.960
Faaliyetler ile ilgili diğer borçlardaki artış / (azalış) ile ilgili düzeltmeler
- İlişkili olmayan taraflara faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış / (azalış) 153.770 (343.283)
Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları:
Alınan faiz 309.694 457.008
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar kapsamında yapılan ödemeler 21 (2.229.860) (1.341.024)
Diğer karşılıklara ilişkin ödemeler 21 (106.411) (200.941)
Vergi ödemeleri (366.718) (1.152.646)
Diğer nakit girişleri / (çıkışları) 24 (202.571) 449.166
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit 29.173.749 31.891.279

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU

Cari Dönem Geçmiş Dönem
Bağımsız Bağımsız
denetimden denetimden
geçmiş geçmiş
1 Ocak - 1 Ocak -
Dipnot 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları:
İştiraklar ve/veya iş ortaklıkları pay alımı veya sermaye artırımı sebebiyle oluşan nakit
çıkışları (125.299) (21.827)
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri
- Maddi duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 629.393 2.619.667
Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları
- Maddi duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları (12.420.675) (12.409.998)
- Maddi olmayan duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları (13.283.108) (11.565.681)
Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının edinimi için yapılan
nakit çıkışları (12.044.915) (11.805.744)
Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının satılması sonucu
elde edilen nakit girişleri 12.219.257 4.036.357
Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (25.025.347) (29.147.226)
Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları:
Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri
- Kredilerden nakit girişleri 32.975.635 18.007.709
- İhraç edilen borçlanma araçlarından nakit girişleri 24 4.447.821 4.172.129
Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları
- Kredi geri ödemelerine ilişkin nakit çıkışları (29.676.789) (15.005.361)
- İhraç edilmiş borçlanma araçları geri ödemelerinden nakit çıkışları (3.545.178) (2.688.329)
Kira sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 24 (2.311.448) (2.554.653)
Türev araçlardan nakit girişleri / (çıkışları), net 24 8.682.017 6.227.084
Ödenen temettüler 22 (10.140.842)
Ödenen faiz (4.804.407) (4.464.885)
Alınan faizler 2.076.750 540.711
İşletmenin kendi paylarını almasından kaynaklanan nakit çıkışları (14.593)
Diğer nakit (çıkışları) / girişleri 24 (1.094.058) (825.641)
Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit 6.735.750 (6.732.078)
YABANCI PARA ÇEVRİM FARKI ÖNCESİ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ
NET ARTIŞ / (AZALIŞ) 10.884.152 (3.988.025)
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ PARASAL KAYIP KAZANÇ ETKİSİ (6.523.404) (7.687.964)
YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 499.338 190.589
DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 5.688.418 17.173.818
DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 4 10.548.504 5.688.418

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

1. ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU

Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi ("Türk Telekom" ya da "Şirket") Türkiye'de tüzel kişiliğe haiz anonim şirket şeklinde kurulmuştur. Şirket'in esası 23 Ekim 1840'ta aslen Bakanlık olarak kurulan Postane-i Amirane'ye (Postahane Departmanı) dayanmaktadır. Türkiye genelinde telefon şebekesi kurma ve işletme izni, 4 Şubat 1924 tarihinde, Posta, Telefon ve Telgraf Genel Müdürlüğü'ne ("PTT") verilmişti. Şirket, önceden her ikisi de PTT tarafından yürütülen telekomünikasyon ve posta hizmetlerinin ayrılması sonucu 24 Nisan 1995'te ayrı bir tüzel kuruluş olarak kurulmuş ve PTT'nin telekomünikasyon hizmetleri ile ilgili tüm personel, varlık ve yükümlülükleri, hisselerinin tamamı Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı'na ("Hazine") ait olan Şirket'e transfer olmuştur.

Şirket'in özelleştirilmesi kapsamında 24 Ağustos 2005 tarihinde Ojer Telekomünikasyon A.Ş. ("OTAŞ") Türk Telekom'un %55 payını almak için Özelleştirme İdaresi Yönetimi'yle Hisse Devir Anlaşması imzalamıştır. Bu çerçevede Şirket'in hisselerinin %55'lik kısmının blok satışıyla ilgili olarak Ortaklık Anlaşması ve Hisse Rehin Sözleşmesi 14 Kasım 2005 tarihinde Hazine ve OTAŞ arasında imzalanmış ve bu tarihten sonra OTAŞ, Şirket'in ana ortağı olmuştur.

Şirket'in 3.500.000 TL nominal değerli sermayesinin %15'ine karşılık gelen ve Hazine'ye ait 525.000 TL nominal değerli sermayesini temsil eden hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığı'nın izni ile 15 Mayıs 2008 tarihinde halka arz olunmuştur. Bu tarihten beri Şirket hisseleri Borsa İstanbul'da TTKOM ismiyle işlem görmektedir.

15 Ağustos 2018 tarihinde, Şirket tarafında yapılan özel durum açıklamasında belirtildiği üzere, OTAŞ'ın Türk Telekom'da bulunan %55 oranındaki paylarının, OTAŞ'a kredi veren bankaların paydaş olacağı bir ortak girişim şirketi ("SPV") aracılığıyla devralınması ile ilgili yürütülmekte olan süreç kapsamında bir kısım kredi veren bankalar tarafından Şirket'e bildirimde bulunulmuştur.

Söz konusu açıklamalarda bahsi geçen SPV, LYY Telekomünikasyon A.Ş. ("LYY") tarafından Türk Ticaret Kanunu'nun 198. maddesi uyarınca, Şirket sermayesinin %55'ini oluşturan A Grubu hisselerinin tamamının 21 Aralık 2018 tarihi itibarıyla LYY'ye devredildiği Şirket'e bildirilmiştir. Bu bildirime istinaden LYY, Türk Ticaret Kanunu'nun 499. maddesi uyarınca Şirket pay defterine yeni hissedar olarak kaydedilmiştir.

Şirket tarafından yapılan 10 Mart 2022 tarihli özel durum açıklamasında LYY Telekomünikasyon A.Ş.'nin (LYY), sahip olduğu %55 Türk Telekomünikasyon A.Ş. (Türk Telekom) hissesinin Türkiye Varlık Fonu'na (TVF) satışına ilişkin taraflar arasında hisse devir sözleşmesi imzalandığı, sonrasında gerekli onayların alınması ve kapanış koşullarının yerine getirilmesi sonucunda 31 Mart 2022 tarihli özel durum açıklamasında payların devir işleminin tamamlandığı, devir sonrasında 31 Mart 2022 tarihi itibarıyla Türkiye Varlık Fonu'nun %61,68 pay sahipliği ile Türk Telekom'un en büyük hissedarı olduğuna ilişkin bildirimde bulunulmuştur.

Söz konusu açıklamalarda belirtilen hisse devir sözleşmesinin imzalanması sonrasında Türk Ticaret Kanunu'nun 198. maddesi uyarınca, Şirket sermayesinin %55'ini oluşturan A Grubu hisselerinin tamamının 31 Aalık 2023 tarihi itibarıyla TVF'ye devredildiği Şirket'e bildirilmiştir. Bu bildirime istinaden TVF, Türk Ticaret Kanunu'nun 499. maddesi uyarınca Şirket pay defterine yeni hissedar olarak kaydedilmiştir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Şirket'i kontrol eden ana ortak Türkiye Varlık Fonu'dur.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

1. ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (DEVAMI)

Şirket ve Türk Telekomünikasyon Kurumu (yeni adıyla Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ("BTK") arasında 14 Kasım 2005 tarihinde imzalanmış bir imtiyaz sözleşmesi ("İmtiyaz Sözleşmesi") bulunmaktadır. Bu İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında Şirket'e 28 Şubat 2001 tarihinden başlamak üzere 25 yıl süre ile her türlü telekomünikasyon hizmetinin sağlanması, gerekli telekomünikasyon tesislerinin kurulması, bu tesislerin diğer lisanslı operatörler tarafından kullanılması ve telekomünikasyon hizmetlerinin pazarlaması ve tedariki hakları sunulmaktadır. İmtiyaz Sözleşmesi 28 Şubat 2026'da sonlanacak olup, İmtiyaz Sözleşmesinin süresinin sona ermesi veya yenilenmemesi halinde, Şirket sistemin işleyişini etkileyen tüm teçhizatı bütün fonksiyonları ile çalışır vaziyette ve bu teçhizatın kurulu bulunduğu, kendi kullanımında olan taşınmazları BTK'ya veya BTK'nın göstereceği kuruluşa bedelsiz olarak devredecektir.

İmtiyaz Sözleşmesi süresinin bitiminde kendiliğinden sona erer. Ancak Şirket, İmtiyaz Sözleşmesinin süresinin dolmasından en az bir yıl önce BTK'ya başvurup İmtiyaz Sözleşmesinin yenilenmesini talep edebilir. Bu talep BTK tarafından, İmtiyaz Sözleşmesinin süresinin bitiminden en geç 180 gün öncesine kadar yeni koşullar da dikkate alınmak suretiyle mevzuat ve BTK düzenlemeleri çerçevesinde değerlendirilerek, Sözleşmenin yenilenmesine karar verilebilir. Şirket, 3 Ocak 2023 tarihinde telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin İmtiyaz Sözleşmesinin uzatılması için BTK'ya başvuru yapmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

1. ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (DEVAMI)

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in bağlı ortaklıkları ve bu bağlı ortaklıklarına ilişkin bilgiler aşağıda sunulmaktadır:

Şirket'in etkin pay
oranı (%)
Kuruluş ve Fonksiyonel 31 Aralık 31 Aralık
Bağlı Ortaklıklar
TTNet Anonim Şirketi ("TTNet")
faaliyet yeri
Türkiye
Faaliyet konuları
İnternet servis sağlayıcı
para birimi
Türk Lirası
2023
100
2022
100
TT Mobil İletişim Hizmetleri A.Ş. ("TT Mobil") Türkiye GSM operatörü Türk Lirası 100 100
Argela Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Sanayi ve
Ticaret Anonim Şirketi ("Argela") Türkiye Telekomünikasyon çözüm sistemleri Türk Lirası 100 100
Innova Bilişim Çözümleri Anonim Şirketi ("Innova")
Assistt Rehberlik ve Müşteri Hizmetleri Anonim Şirketi
Türkiye Telekomünikasyon çözüm sistemleri Türk Lirası 100 100
("AssisTT") Türkiye Çağrı merkezi ve müşteri ilişkileri Türk Lirası 100 100
Sebit Eğitim ve Bilgi Teknolojileri A.Ş . ("Sebit") Türkiye Veri tabanlı eğitim hizmetleri Türk Lirası 100 100
NETSIA Inc. ABD Telekomünikasyon çözüm sistemleri ABD Doları 100 100
Sebit LLC ABD Veri tabanlı eğitim hizmetleri ABD Doları 100 100
TT International Holding B.V. ("TT International") (*) Hollanda Holding şirketi Avro 100 100
Türk Telekom International AT GmbH () (*) Avusturya Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100
Türk Telekom International HU Kft (*) Macaristan Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
S.C. EuroWeb Romania S.A. (*) Romanya Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International BG EOOD (*) Bulgaristan Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Çek
Türk Telekom International CZ sro (*) Cumhuriyeti Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Turk Telekom International SRB d.o.o. (*) Sırbistan Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International Telekomunikacije d.o.o. (*) Slovenya Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International SK sro (*)
TT International Telekomünikasyon Sanayi ve Ticaret
Slovakya Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Limited Şirketi ("TTINT Türkiye") (*) Türkiye Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International UA LLC (*) Ukrayna Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International Italy srl (*) İtalya Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International MK DOOEL (*) Makedonya Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International RU LLC (*) Rusya Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Tasfiye Halindeki Türk Telekomunikasyon Euro Gmbh.
("TT Euro") (*) Almanya Mobil hizmet pazarlama Avro 100
Türk Telekom International d.o.o. (*) Hırvatistan Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı Avro 100 100
Türk Telekom International HK Limited (*) Hong Kong Telekomünikasyon altyapı ve bant genişliği sağlayıcı HK Doları 100 100
Net Ekran TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
TTES Elektrik Tedarik Satış A.Ş. ("TTES") Türkiye Elektrik enerjisi ticareti Türk Lirası 100 100
TT Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri A.Ş Türkiye Mobil finans Türk Lirası 100 100
Net Ekran1 TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran1") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
Net Ekran2 TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran2") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
Net Ekran3 TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran3") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
Net Ekran4 TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran4") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
Net Ekran6 TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran6") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
Net Ekran10 TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran10") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
Net Ekran11 TV ve Medya Hiz. A.Ş. ("Net Ekran11") Türkiye Televizyon ve radyo yayıncılığı Türk Lirası 100 100
TT Satış ve Dağıtım Hizmetleri Anonim Şirketi Türkiye Satış ve dağıtım hizmetleri Türk Lirası 100 100
TT Ventures Proje Geliştirme A.Ş. Türkiye Kurumsal risk sermayesi Türk Lirası 100 100
TT Destek Hizmetleri A.Ş Türkiye Tesis bünyesindeki kombine destek hizmetleri Türk Lirası 100 100
APPYAP Teknoloji ve Bilişim A.Ş. Türkiye Web portalı ve bilgisayar programlama faaliyetleri Türk Lirası 100 100
TTG Finansal Teknolojiler A.Ş. Türkiye Finansal danışmanlık hizmetleri Türk Lirası 100 100
TTG Ventures Marketing Inc. ABD Yazılım programlarının perakende ve toptan ticareti ABD Dolsarı 100 100
Assistt Holland B.V Hollanda Çağrı merkezi faaliyetleri Avro 100 100
TT Finansman A.Ş. Türkiye Tüketici finansman şirketi faaliyetleri Türk Lirası 100 100

(*) Bundan sonra TTINT grup olarak anılacaktır.

(**) Tasfiye süreci 22 Eylül 2023 itibarıyla tamamlanmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

1. ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (DEVAMI)

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un müşterek faaliyetleri ve bu müşterek faaliyetlerine ilişkin bilgiler aşağıda sunulmaktadır:

Şirket'in etkin pay oranı
(%)
Müşterek Faaliyetler Kuruluş ve
faaliyet yeri
Faaliyet konuları Fonksiyonel
para birimi
31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
TT Mobil-Vodafone Evrensel İş Ortaklığı Türkiye Telekomünikasyon altyapı ve bant
genişliği sağlayıcı
Türk Lirası 51 51
Şirket'in etkin pay oranı
(%)
Kuruluş ve Fonksiyonel 31 Aralık 31 Aralık
İştirakler faaliyet yeri Faaliyet konuları para birimi 2023 2022
Telekomünikasyon altyapı ve bant
TT Ventures Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Türkiye genişliği sağlayıcı Türk Lirası 100

Grup, önemli etkisi olan iştirakındaki yatırımını kurulan Girişim Sermayesi Yatırım Fonuna gerçekleştirdiği katılım payı ödemeleri yoluyla dolaylı olarak elinde tutmaktadır. Grup, bu yatırımı TFRS 9 uyarınca gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan olarak ölçmeyi seçmiştir.

Bundan böyle Türk Telekom ve yukarıda belirtilen bağlı ortaklıkları ve müşterek faaliyetleriyle birlikte "Grup" olarak anılacaktır.

Şirket'in ana faaliyet konusu yerel, uluslararası telekomünikasyon hizmetleriyle, çağrı merkezi, müşteri ilişkileri yönetimi, teknoloji ve bilgi yönetimi, internet ürün ve hizmetlerinin sağlanmasıdır.

Şirket'in resmi kayıtlı adresi Turgut Özal Bulvarı, 06103 Aydınlıkevler, Ankara'dır.

Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla toplu iş sözleşmesine bağlı personel sayısı 8.886 (31 Aralık 2022: 9.406) ve toplu iş sözleşmesine bağlı olmayan personel sayısı 28.379'dir (31 Aralık 2022: 28.232). 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla personel sayısı sırasıyla 37.265 ve 37.638'dir.

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR

2.1 Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin temel esaslar

a) Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS") uygunluk beyanı

İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan II-14.1 sayılı "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS"ler) uygun olarak hazırlanmıştır. TFRS'ler; KGK tarafından Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS"), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TMS Yorumları ve TFRS Yorumları adlarıyla yayımlanan Standart ve Yorumları içermektedir.

Konsolide finansal tablolar, KGK tarafından 7 Haziran 2019 tarih ve 30794 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş finansal tablo örnekleri esas alınarak geliştirilen TFRS Taksonomisine uygun olarak sunulmuştur.

Finansal tabloların onaylanması:

Konsolide finansal tablolar Şirket Yönetim Kurulu tarafından 17 Nisan 2024 tarihinde onaylanmıştır. Genel Kurul'un ara dönem özet konsolide finansal tabloları değiştirme hakkı bulunmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.1 Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin temel esaslar (devamı)

b) Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi

TFRS'leri uygulayan işletmeler, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamayla birlikte, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarından itibaren TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına göre enflasyon muhasebesi uygulamaya başlamıştır. TMS 29, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan işletmelerin, konsolide finansal tabloları da dahil olmak üzere, finansal tablolarında uygulanmaktadır.

Söz konusu finansal tablolar ile önceki dönemlere ait karşılaştırmalı tüm tutarlar, TMS 29 uyarınca Türk lirasının genel satın alma gücünde meydana gelen değişimlere göre düzeltilmiş ve nihayetinde Türk lirasının 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden ifade edilmiştir.

İşletme TMS 29 uygulamasında, KGK'nın yaptığı yönlendirme uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endekslerine (TÜFE) göre elde edilen düzeltme katsayılarını kullanmıştır. Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden bu yana cari ve geçmiş dönemlere ait TÜFE ile karşılık gelen düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:

Yıl sonu Endeks Endeks (%) Düzeltme katsayısı
2004 113,86 13,86 16,33041
2005 122,65 7,72 15,16005
2006 134,49 9,65 13,82541
2007 145,77 8,39 12,75557
2008 160,44 10,06 11,58925
2009 170,91 6,53 10,87929
2010 181,85 6,40 10,22480
2011 200,85 10,45 9,25756
2012 213,23 6,16 8,72007
2013 229,01 7,40 8,11921
2014 247,72 8,17 7,50597
2015 269,54 8,81 6,89835
2016 292,54 8,53 6,35599
2017 327,41 11,92 5,67906
2018 393,88 20,30 4,72068
2019 440,50 11,84 4,22107
2020 504,81 14,60 3,68333
2021 686,95 36,08 2,70672
2022 1128,45 64,27 1,64773

TMS 29 uyarınca finansal tablolarda gerekli düzeltmeleri yapmak üzere, varlık ve yükümlülükler ilk olarak parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave bir ayrıştırmaya tabi tutulmuştur. Parasal kalemler (bir endekse bağlı olanlar hariç) ile raporlama dönemi sonundaki cari değerleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler halihazırda 31 Aralık 2023 tarihindeki cari ölçüm biriminden ifade edildiklerinden enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştır. 31 Aralık 2023 tarihindeki ölçüm biriminden ifade edilmeyen parasal olmayan kalemler ise ilgili katsayı kullanılarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.1 Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin temel esaslar (devamı)

b) Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi (devamı)

TMS 29'un uygulanması, Türk lirasının satın alma gücündeki azalıştan kaynaklı ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun kar veya zarar bölümündeki Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) kaleminde sunulan düzeltmeleri gerekli kılmıştır. Parasal varlık veya yükümlülüklerin değeri endeksteki değişimlere bağlı olmadığı sürece, enflasyon döneminde, parasal yükümlülüklerden daha yüksek tutarda parasal varlık taşıyan işletmelerin satın alma gücü zayıflarken, parasal varlıklardan daha yüksek tutarda parasal yükümlülük taşıyan işletmelerin satın alma gücü artış gösterir. Net parasal pozisyon kazanç ya da kaybı, parasal olmayan kalemlerin, özkaynakların, kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki kalemlerin ve endekse bağlı parasal varlık ve yükümlülüklerin düzeltme farklarından elde edilmiştir

Ayrıca, TMS 29'un ilk kez uygulandığı raporlama döneminde, Standart hükümleri ilgili ekonomide her zaman yüksek enflasyonun olduğu varsayılarak uygulanmaktadır. Bu nedenle, sonraki raporlama dönemleri için temel teşkil etmesi amacıyla, 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosu enflasyona göre düzeltilmiştir. 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosundaki geçmiş yıllar karları/zararları kaleminin enflasyona göre düzeltilmiş tutarı söz konusu tablonun diğer kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesinden sonra olması gereken bilanço denkliğinden elde edilmiştir. Diğer taraftan geçerli para birimi yüksek enflasyonlu ekonomiye ait olmayan işletmelerin finansal tabloları enflasyon düzeltmesine tabi olmayıp, TMS 21 uyarında çevrimleri yapılmaktadır. Bununla birlikte karşılaştırmalı finansal tabloların sunum amaçlı endekslenmesinde bu bağlı ortaklıklara ait tutarlar da endekslenmiş ve etkisi yabancı para çevrim farkları kaleminde gösterilmiştir. Çevriminden kaynaklanan kur farkları TMS 21 Kur Değişiminin Etkileri standardı uyarınca diğer kapsamlı gelirde "Yabancı Para Çevrim Farkları" kaleminde muhasebeleştirilmiştir.

c) Ölçüm esasları

Konsolide finansal tablolar, 1 Ocak 2000 tarihine kadar olan alımlar ve TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardı kapsamında varsayılan maliyet yöntemi ile değerlendirilen arsa dışındaki maddi duran varlıklar ve yatırım amaçlı gayrimenkuller, arsalar, türev finansal araçlar ve gerçeğe uygun değer değişimi kar ve zarara yansıtılan ihraç edilmiş borçlanma araçları haricinde tarihsel maliyet yöntemi ile hazırlanmıştır. Varsayılan maliyet yöntemi ile değerlenen arsa dışındaki maddi duran varlıklar ve yatırım amaçlı gayrimenkuller, varsayılan maliyet değeri olarak kabul edilen,1 Ocak 2000 tarihli gerçeğe uygun değerleri üzerinden, maddi duran varlıklarda kayıtlara alınan arsalar, türev finansal araçlar ve gerçeğe uygun değer değişimi kar ve zarara yansıtılan ihraç edilmiş borçlanma araçları ise bilanço tarihi itibarıyla tespit edilen gerçeğe uygun değerleri ile değerlenmektedir. Gerçeğe uygun değer ölçümünde kullanılan yöntemler ayrıca Dipnot 20 ve Dipnot 33'de belirtilmiştir.

d) Geçerli ve raporlama para birimi

Yurtdışında kurulu olan bağlı ortaklıkları haricinde, konsolidasyona dahil edilen şirketlerin fonksiyonel para birimi Türk Lirası'dır ("TL") ve muhasebe kayıtlarını Türkiye'de geçerli olan ticari mevzuat, mali mevzuat ve Maliye Bakanlığı'nca yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı gereklerine göre TL olarak tutmaktadır.

Grup'un bağlı ortaklıklarının ve müşterek faaliyetinin geçerli para birimleri Dipnot 1'de özetlenmiştir.

Konsolide finansal tablolar Grup şirketlerinin yasal kayıtlarına dayandırılmış ve TL cinsinden ifade edilmiş olup, KGK tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları'na göre Grup'un durumunu layıkıyla arz edebilmek için birtakım düzeltme ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.2 Konsolidasyon esasları

İlişikteki konsolide finansal tablolar, Türk Telekom'un, bağlı ortaklıklarının ve müşterek faaliyetinin finansal tablolarını içermektedir. Konsolidasyona dahil olan şirketlerin finansal tabloları konsolide finansal tablolarla aynı tarih itibarıyla hazırlanmıştır.

a) Bağlı ortaklıklar

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolar; Türk Telekom'un ve Dipnot 1'de verilen ve Grup'un finansal ve faaliyet politikaları üzerinde kontrol gücüne sahip olduğu bağlı ortaklıklarının finansal tablolarını içermektedir.

Kontrol, Şirket'in, yatırım yaptığı işletme üzerinde ancak ve ancak şu göstergelerin tümü birden mevcut olduğunda sağlanmaktadır; a) yatırım yaptığı işletme üzerinde güce sahipse, b) yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişen getirilere maruz kalmakta veya bu getirilerde hak sahibi ise, c) elde edeceği getirilerin miktarını etkileyebilmek için yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücünü kullanma imkanına sahip ise. Bağlı ortaklıkların dönem kar/zararları satın alma tarihinden itibaren konsolide kar veya zarar tablosuna dahil edilmişlerdir.

Bağlı ortaklıkların muhasebe prensipleri Grup tarafından kullanılan muhasebe prensiplerinden farklılaştığı durumlarda gerekli düzeltmeler gerçekleştirilmiştir. Konsolide mali tablolar benzer işlem ve olaylara ortak muhasebe prensipleri kullanılarak ve Şirket ile aynı hesap düzeni ile hazırlanmıştır.

b) İşletme birleşmeleri

Grup, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren yeniden düzenlenmiş TFRS 3 "İşletme Birleşmeleri" standardını uygulamıştır. Bu muhasebe politikası değişikliği ileriye dönük olarak uygulanmıştır ve önceki dönemlerde gerçekleştirilen işletme birleşmelerine ilişkin bir değişiklik yapılmamıştır.

İşletme birleşmeleri, kontrolün Grup'a transfer olduğu tarih olan birleşme tarihinde satın alma yöntemi ile muhasebeleştirilmiştir. Bu yöntemde, iktisap maliyeti, alım tarihinde transfer edilen bedelin gerçeğe uygun değeri ve işletmedeki kontrol gücü olmayan payların toplamı olarak ölçülür.

Transfer edilen bedel, Grup tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, Grup tarafından edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve Grup tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanmıştır. İşletme birleşmesi sözleşmesi, gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak maliyetin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu koşullu bedelin birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri, birleşme maliyetine dahil edilmiştir. Satın alma sırasında Grup tarafından katlanılan bütün işlem maliyetleri genel yönetim giderleri hesabında giderleştirilmiştir.

Grup, her bir şirket birleşmesi için edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan payları gerçeğe uygun değer üzerinden mi yoksa edinilen işletmenin net tanımlanabilir varlıklarının muhasebeleştirilen tutarlarındaki orantılı payı üzerinden mi ölçeceğini belirler.

Grup, bir işletme satın aldığında, edindiği finansal varlık ve borçların sınıflandırmalarını ve belirlemeleri birleşme tarihinde var olan sözleşme hükümleri, ekonomik koşullar ve konuya ilişkin diğer tüm koşulları esas alarak yapar. Bu saklı bir türev ürünün ana sözleşmeden ayrılması gerekip gerekmediğinin değerlendirilmesini de kapsar.

Satın alma metodu, satın alma maliyetini satın alınan varlıklar, yükümlülükler ve şarta bağlı yükümlülüklerin satın alınılan gündeki gerçeğe uygun değerlerine dağıtılmasını gerektirmektedir. Söz konusu satın alınan şirketlerin TFRS 3'e göre belirlenmiş varlıkları, yükümlülükleri ve şarta bağlı yükümlülükleri satın alınma günündeki gerçeğe uygun değerlerinden kayıtlara yansıtılmaktadır. Satın alınan şirket, satın alma tarihinden itibaren konsolide kar veya zarar tablosuna dahil edilmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.2 Konsolidasyon esasları (devamı)

b) İşletme birleşmeleri (devamı)

İktisap edilen tanımlanabilir varlıkların, yükümlülüklerin ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin veya birleşme maliyetinin sadece geçici olarak belirlendiği durumlarda, birleşmenin gerçekleştiği dönemin sonunda Grup, söz konusu geçici değerler üzerinden birleşme işlemini muhasebeleştirmiştir. Geçici olarak belirlenmiş birleşme muhasebesinin birleşme tarihini takip eden on iki ay içerisinde tamamlanması ve düzeltme kayıtlarının birleşme tarihinden itibaren yapılması gerekmektedir.

c) Konsolidasyonda düzeltme işlemleri

Konsolidasyona dahil edilen şirketler arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir. İştirakle ana ortaklık ve ana ortaklığın konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkları ve müştereken kontrol edilen ortaklıklar arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan karlar ve zararlar, ana ortaklığın iştirakteki payı oranında netleştirilmiştir. Gerçekleşmemiş zararlar değer düşüklüğüne dair kanıt olmadığı sürece gerçekleşmemiş kazançlarla aynı şekilde silinirler.

d) Yabancı para

i) Yabancı para işlemler

Yabancı para işlemler, ilgili Grup şirketlerinin geçerli para birimlerine işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmişlerdir. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihindeki kurlardan geçerli para birimine çevrilmişlerdir. Parasal kalemlere ilişkin yabancı para çevrim farkı kazancı veya zararı, dönem başındaki geçerli para birimi cinsinden itfa edilmiş tutarın etkin faiz oranı ve ödemelerin etkisi düzeltilmesiyle dönem sonundaki yabancı para birimi cinsinden itfa edilmiş tutarın dönem sonu kurundan çevrilmiş tutarı ile arasındaki farkı ifade eder. Çevrimle oluşan kur farkları, diğer kapsamlı gelirde kayıtlara alınan nakit akış riskinden korunma araçlarından doğan farklar hariç, kar veya zararda kayıtlara alınır.

Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden tarihi maliyetiyle ölçülen parasal olmayan kalemler, işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmişlerdir.

ii) Yabancı operasyonlar

Yabancı operasyonların varlık ve yükümlülükleri, satın alımdan kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri dahil olmak üzere, raporlama tarihindeki döviz kuru ile raporlama para birimine çevrilir. Yabancı operasyonların gelir ve giderleri aylık ortalama döviz kuru ile raporlama para birimine çevrilir.

Yabancı para çevrim farkları diğer kapsamlı gelirler içerisinde kayıtlara alınır ve özkaynaklar altında yabancı para çevrim farklarında sunulur.

Şirket ve bağlı ortaklıkları, TL, Avro, ABD Doları'nı geçerli para birimi olarak kullanmaktadırlar, çünkü bu para birimleri ilgili Şirket ve bağlı ortaklıklarının operasyonlarında önemli ölçüde kullanılmakta veya operasyonları üzerinde önemli etkiye sahip bulunmakta olup, bu şirketlere ilişkin olay ve koşulların ekonomik özünü yansıtmaktadır.

Finansal tablolardaki kalemlerin ölçümü için seçilen geçerli para birimi hariç bütün para birimleri yabancı para olarak ele alınmaktadır. Dolayısıyla, geçerli para birimiyle ölçülmemiş olan işlemler ve bakiyeler, ilgili geçerli para birimleri cinsinden yeniden ifade edilmiştir. Grup, konsolide finansal tablolar ve dipnotların sunumu amacıyla raporlama para birimi olarak TL'yi kullanmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.2 Konsolidasyon esasları (devamı)

d) Yabancı para (devamı)

ii) Yabancı operasyonlar (devamı)

Geçmişte yüksek enflasyonlu kabul edilen bir ekonominin (Türkiye) para birimiyle raporlayan bağlı ortaklıkların finansal tabloları, yüksek enflasyonun sona erdiği tarihe kadar raporlama tarihinde geçerli ölçüm birimi cinsinden yeniden ifade edilmiştir.

Avro / TL ve ABD Doları / TL kurlarındaki senelik değişimler ile yıllık ortalama değişimler aşağıdaki gibidir:

Ortalama kur Dönem sonu alış kuru Dönem sonu satış kuru
31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Avro / TL 25,6852 17,3642 32,5739 19,9349 32,6326 19,9708
ABD Doları / TL 23,7482 16,5512 29,4382 18,6983 29,4913 18,7320

iii) Yurtdışı faaliyetlerindeki net yatırımların riskten korunması

Grup yurtdışındaki işletmede bulunan net yatırımını kredi kullanarak finansal riskten korunma işlemine girmiştir. Parasal kalemler, yurtdışındaki işletmede bulunan net yatırımın finansal riskten korunma işlemi ile ilişkilendirildikleri durumda çevrimlerinden ve ödemelerinden doğan kur farkları diğer kapsamlı gelir altına sınıflanır. Diğer kapsamlı gelir tablosuna alınan bu tutarlar, yurtdışı işletme satılana kadar burada takip edilir ve satış anında birikmiş tutarın tamamı kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilir. Diğer kapsamlı gelir altında takip edilen çevrim farkları ile ilişkili vergi etkileri de yine diğer kapsamlı gelir altına sınıflanır.

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti

a) Finansal araçlar

i. Muhasebeleştirme ve ilk ölçüm

Ticari alacaklar finansal tablolara ilk defa oluştukları zaman alınırlar. Diğer tüm finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler, Grup finansal araca ilişkin sözleşme hükümlerine taraf olduğunda muhasebeleştirilir.

Önemli bir finansman bileşeni içeren ticari alacaklar dışındaki bir finansal varlık veya finansal yükümlülük ilk defa finansal tablolara alınırken gerçeğe uygun değerinden ölçülür ve gerçeğe uygun değer değişimleri kâr veya zarara yansıtılanlar dışındaki kalemlerin edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilir.

ii. Yeniden sınıflandırma ve sonraki muhasebeleştirme

Finansal varlıklar

İlk kayıtlara alınırken finansal varlıklar, itfa edilmiş maliyetinden ölçülen, gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen ("FVOCI") – özkaynak yatırımları ve gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen ("FVTPL") olarak sınıflandırılırlar.

Grup'un finansal varlıkların yönetiminde kullandığı iş modelinin değiştiği durumlar hariç, finansal varlıklar ilk muhasebeleştirilmelerinden sonra yeniden sınıflanmazlar; iş modeli değişikliği durumunda ise, değişikliğin akabinde takip eden raporlama döneminin ilk gününde finansal varlıklar yeniden sınıflanırlar.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

ii. Yeniden sınıflandırma ve sonraki muhasebeleştirme (devamı)

Finansal varlıklar (devamı)

Bir finansal varlık, aşağıda belirtilen koşulların her iki şartı birden sağlaması durumunda ve gerçeğe uygun değer değişimi kar ya da zarara yansıtılan finansal varlık kategorisinde tanımlanmamışsa, itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:

  • i) Finansal varlığın, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması,
  • ii) Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.

Grup, ticari amaçla elde tutulmayan bir özkaynak yatırımının ilk defa finansal tablolara alınmasında, gerçeğe uygun değerindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda, geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulabilir. Bu seçim her bir yatırım için ayrı ayrı yapılır. Grup, Cetel hisselerine %6,84 oranında sahiptir ve gerçeğe uygun değerindeki değişimlerin diğer kapsamlı gelirde sunulmasına karar verilmiştir. Yönetimin, gerçeğe uygun değerin ölçümüne ilişkin yeterli düzeyde yakın zamanlı bilgi sahibi olmaması nedeniyle, gerçeğe uygun değerin ölçümünde maliyet kullanılmıştır.

İtfa edilmiş maliyetinden veya yukarıda açıklandığı şekilde gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen bütün finansal varlıklar gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Bu bütün türev finansal varlıkları (Dipnot 15) ve gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen özkaynak yatırımlarını kapsar.

İlk defa finansal tablolara alınması sırasında bir finansal varlığın geri dönülemez bir şekilde gerçeğe uygun değer değişimi kâr veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak tanımlanması mümkündür. Ancak bunun için bu tanımlamanın, aksi halde ortaya çıkacak muhasebe uyumsuzluğu ortadan kaldırması veya önemli ölçüde azaltması gerekir.

Finansal varlıklar: İş modelinin değerlendirilmesi

Grup, iş modelinin amaçları konusunda değerlendirmelerini finansal varlığın tutulduğu portföy seviyesinde yapar çünkü bu işin nasıl yönetildiğini ve yönetime bilginin hangi yöntemlerle sağlandığını en iyi şekilde yansıtmaktadır. Yönetime sağlanan bilgiler aşağıdakileri içerir:

  • - Portföy için belirlenen politika ve amaçlar ve bu politikaların uygulamada nasıl hayata geçirildiği. Bu politikalar, yönetimin stratejisinin sözleşmeye bağlı faiz geliri kazanmaya odaklanıp odaklanmadığı, belirli bir faiz oranı profilini devam ettirilip ettirilmediği, finansal varlıkların sürelerinin herhangi bir finansal yükümlülüğe veya beklenen nakit çıkışlarına eşleştirilip eşleştirilmediği ya da varlıkların satışı süresince nakit akışlarının gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği gibi analizleri içerir;
  • - Portföy performansının nasıl değerlendirildiği ve Grup yönetimine nasıl raporlandığı;
  • - İş modelinin (iş modeli kapsamında elde tutulan finansal varlıkların) performansını etkileyen riskler ve özellikle bu risklerin yönetim şekli ve
  • - Grup yöneticilerine verilen ilave ödemelerin nasıl belirlendiği (örneğin, ilave ödemelerin yönetilen varlıkların gerçeğe uygun değerine göre mi yoksa tahsil edilen sözleşmeye bağlı nakit akışlarına göre mi belirlendiği); ve
  • - Önceki dönemlerde yapılan satışların sıklığı, değeri, zamanlaması ve nedeni ile gelecekteki satış beklentileri.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

ii. Yeniden sınıflandırma ve sonraki muhasebeleştirme (devamı)

Finansal varlıklar: İş modelinin değerlendirilmesi (devamı)

Üçüncü taraflarla yapılan ve varlıkların finansal tablo dışı bırakılması için gerekli kıstasları taşımayan devir işlemleri satış olarak değerlendirilmez.

Gerçeğe uygun değer esas alınarak yönetilen ve performansları buna göre değerlendirilen finansal varlıklar gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan olarak ölçülür.

Finansal varlıklar: Sözleşmeden kaynaklanan nakit akışlarının "sadece anapara ve faiz ödemeleri" olup olmadığının değerlendirilmesi

Anapara, finansal varlığın ilk defa finansal tablolara alınması sırasındaki gerçeğe uygun değeri olarak tanımlanmaktadır. Faiz, paranın zaman değeri, belirli bir zaman dilimine ilişkin anapara bakiyesine ait kredi riski, diğer temel borç verme risk ve maliyetleri (örneğini likidite riski ve yönetim maliyetleri) ile kâr marjından teşekkül eder.

Sözleşmeden kaynaklanan nakit akışlarının "sadece anapara ve faiz ödemeleri" olup olmadığının değerlendirilmesinde, Grup, ilgili aracın sözleşme şartlarını dikkate alır.

Finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının zamanlamasını veya miktarını, bu tanıma uymasını engelleyebilecek oranda değiştirebilecek bir sözleşme şartı içerip içermediği değerlendirmeye dahil edilir. Bu değerlendirmeler yapılırken Grup aşağıdakileri dikkate alır:

  • Nakit akışlarının zamanlamasını veya tutarını değiştirebilecek şarta bağlı olaylar;
  • Sözleşmeye bağlı kupon oranını değiştirebilecek (değişken oran özelliklerini de içeren) şartlar;
  • Erken ödeme ve uzatma seçenekleri; ve
  • Belirli bir varlık üzerinde Grup'un nakit akışlarına hak iddia etmesini kısıtlayabilecek şartlar (örneğin rücu edilemez özellikler).

Erken ödeme, büyük ölçüde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerinden oluşuyorsa (peşin ödenen tutarlar, sözleşme vadesinden önce sonlandırıldığı için makul bir bedel içerebilir), erken ödeme özelliği "sadece anapara ve faiz ödemeleri" kriteriyle uyumludur. Buna ek olarak, sözleşmeye bağlı nominal değeri üzerinden primli veya iskontolu olarak alınan bir finansal varlık için, büyük ölçüde sözleşmeye bağlı nominal değeri ve tahakkuk eden (ancak ödenmemiş olan) faizi yansıtan (peşin ödenen tutarlar, sözleşme vadesinden önce sonlandırıldığı için makul bir bedel içerebilir) erken ödemelere izin veren ya da gerekli kılan bir sözleşme şartı, erken ödeme özelliğinin gerçeğe uygun değerinin ilk kayıtlara alma sırasında önemsiz olması durumunda, "sadece anapara ve faiz ödemeleri" kriteriyle uyumlu olarak muhasebeleştirilir.

Anapara, beklenen nakit akışlarının bugünkü değeri olduğu için, ticari alacaklar ve diğer alacaklar "sadece anapara ve faiz ödemeleri" testini geçmektedirler. Bu alacaklarla tahsil etmeye dayalı iş modeliyle uyumlu olarak yönetilmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

ii. Yeniden sınıflandırma ve sonraki muhasebeleştirme (devamı)

Finansal varlıklar: Sonraki muhasebeleştirme ve kazanç ve kayıplar

Gerçeğe uygun değer Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen finansal varlıklar
değişimi kar veya zarara türevlerden oluşmaktadır. Bu varlıklar sonraki muhasebeleştirmede gerçeğe uygun
yansıtılarak ölçülen değerlerinden ölçülürler. Net kazanç ve kayıplar, faiz gelirleri de dahil olmak üzere, kar
finansal varlıklar veya zararda muhasebeleştirilir.
İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıklar nakit ve nakit benzerleri, ticari
alacaklar, diğer alacaklar ve diğer varlıklardan oluşmaktadır. Bu varlıkların sonraki
muhasebeleştirmeleri, etkin faiz yöntemiyle itfa edilmiş maliyet üzerinden yapılır. İtfa
İtfa edilmiş edilmiş maliyetler değer düşüklüğü zararlarını içerir. Faiz gelirleri, yabancı para çevirim
maliyetlerinden ölçülen kar ve zararları ve değer düşüklüğü kar veya zararda muhasebeleştirilir. Finansal tablo dışı
finansal varlıklar bırakma sırasında oluşan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen özkaynak
Gerçeğe uygun değer yatırımları Grup'un Cetel'deki %6,84 oranındaki hisse payını içermektedir. Bu varlıkların
değişimi diğer kapsamlı sonraki muhasebeleştirilmeleri gerçeğe uygun değer üzerinden yapılır. Temettüler,
gelire yansıtılarak temettü yatırım maliyetinin bir kısmının geri kazanımını açıkça göstermedikçe, kar veya
ölçülen özkaynak zararda gelir olarak kaydedilir. Diğer net kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelir olarak
yatırımları muhasebeleştirilir ve hiçbir zaman kar veya zararda yeniden sınıflandırılmaz.

Nakit ve nakit benzerleri

Nakit ve nakit benzeri değerler, kasada tutulan nakit, bankalarda tutulan mevduatlar, vadeleri 3 ay veya daha kısa olan diğer likit yatırımları içerir. Nakit akış raporlamasında kullanılan nakit ve nakit benzerleri, tahakkuk eden faiz geliri ve bloke mevduat hariç 3 aydan kısa vadeli nakit ve nakit benzerlerini içermektedir. Grup, nakit ve nakit benzerleri belirli sebeple değer düşüklüğüne uğramadığı durumlarda beklenen kredi zararı modelini kullanarak değer düşüklüğü hesaplaması yapmaktadır. Beklenen kredi zararı hesaplamasında geçmiş kredi zararı deneyimleri ile birlikte Grup'un geleceğe yönelik tahminleri de dikkate alınmaktadır.

Finansal yükümlülükler: Sınıflama, sonraki muhasebeleştirme ve kazanç ve kayıplar

Finansal yükümlülükler itfa edilmiş maliyetlerinde ölçülenler veya gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülenler olarak sınıflanır. Ticari amaçla elde tutulan olarak sınıflandırılan finansal yükümlülükler, türevler ve ilk kayıtlara alınması sırasında bu şekilde tanımlananlar, gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan olarak muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değerlerinden ölçülürler ve net kazanç ve kayıplar, faiz giderleriyle birlikte kar veya zararda muhasebeleştirilir. Grup'un türevler ve ihraç edilmiş borçlanma araçları dışında gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen finansal yükümlülüğü bulunmamaktadır.

Diğer finansal yükümlülüklerin sonraki ölçümü, etkin faiz metodu kullanılarak itfa edilmiş maliyetlerinden yapılır. Faiz gelirleri ve yabancı para çevirim farkı kar ve zararları, kar veya zararda muhasebeleştirilir. Finansal tablo dışı bırakma sırasında oluşan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

ii. Yeniden sınıflandırma ve sonraki muhasebeleştirme (devamı)

Türev olmayan finansal yükümlülükler

Grup borçlanma senetlerini ve sermaye benzeri yükümlülüklerini oluştukları tarih itibarıyla muhasebeleştirmektedir. Bütün diğer finansal yükümlülükler, ilk olarak Grup'un ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf durumuna geldiği işlem tarihinde kayıtlara alınır.

Grup, ihraç edilmiş borçlanma araçları hariç türev olmayan finansal yükümlülüklerini diğer finansal yükümlülükler kategorisine sınıflamaktadır. Bu tür finansal yükümlülükler, ilk olarak, gerçeğe uygun değerleri ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetlerinin çıkarılmasıyla muhasebeleştirilir. İlk kayıtlara alınmalarını takiben finansal yükümlülükler, gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden gösterilmektedir.

Diğer finansal yükümlülükler finansal borçlar, ticari ve diğer borçlardan ve ilişkili taraflara borçlardan oluşmaktadır.

Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan olarak ölçülen ihraç edilmiş borçlanma araçlarının, gerçeğe uygun değerinde meydana gelen değişikliğin söz konusu yükümlülüğün kredi riskinde meydana gelen değişikliklerle ilişkilendirilebilen kısmı, diğer kapsamlı gelirde geriye kalan kısmı ise kar veya zararda muhasebeleştirilir.

Ticari borçlar, üçüncü kişilere tedarikçi sıfatları dolayısıyla oluşan borçlardır. Diğer borçlar, tedarikçi veya müşteri sıfatı taşımayan taraflarla olan işlemlerden kaynaklanan, ticari borçlar dışında kalan ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanmayan borçlardır.

Eğer bir finansal araç Grup'un bir parçası üzerinde nakit çıkışı, herhangi bir varlık çıkışı veya başka bir finansal araç çıkışına sebebiyet veriyorsa, bu finansal araç finansal yükümlülük olarak sınıflandırılır. Finansal araç ancak aşağıdaki koşulları içeriyorsa, bir sermaye aracı olarak tanımlanabilir:

a) Başka bir işletmeye nakit veya bir başka finansal varlık vermeyi öngören bir sözleşmeye dayalı yükümlülük taşımıyorsa veya işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin aleyhinde olacak şekilde karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı yükümlülük taşımıyorsa,

b) Finansal aracın, Grup'un sermaye araçları ile gerçekleşmesi veya gerçekleşecek olması durumunda, Grup'a çeşitli sayıda sermaye devrini gerektiren türev finansal araç tanımına girmeyen ya da Grup'un sabit miktardaki nakit değişimini veya sabit tutarda sermaye aracının değişimini içeren türev finansal araç olması durumunda.

iii. Finansal tablo dışı bırakma

Finansal varlıklar

Grup, finansal varlıklarla ilgili sözleşme uyarınca meydana gelen nakit akışları ile ilgili hakları sona erdiğinde veya ilgili haklarını, bu finansal varlık ile ilgili bütün risk ve getirilerinin sahipliğini bir alım satım işlemiyle devrettiğinde söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır. Grup tarafından devredilen finansal varlıkların yaratılan veya elde tutulan her türlü hak, ayrı bir varlık veya yükümlülük olarak muhasebeleştirilir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

iii. Finansal tablo dışı bırakma (devamı)

Finansal yükümlülükler

Sözleşmeye dayalı yükümlülüklerinin yerine getirildiği, iptal veya feshedildiği durumlarda; Grup, söz konusu finansal yükümlülüğü kayıtlarından çıkarır. Sözleşmeye bağlı hükümler değiştirildiğinde ve yeniden yapılandırılmış yükümlülüğün sözleşmeye bağlı nakit akışlarında önemli bir değişiklik söz konusuysa, Grup, finansal yükümlülüğü kayıtlardan çıkarır ve yeni bir finansal yükümlülük yeniden yapılandırılmış hükümlere göre, gerçeğe uygun değerinden kayıtlara alınır.

Ortadan kalkan finansal yükümlülüğün defter değeri ile bu yükümlülüğe ilişkin olarak ödenen tutar (devredilen her türlü nakit dışı varlık veya üstlenilen her türlü yükümlülük de dâhil) arasındaki fark, kâr veya zarar olarak finansal tablolara alınır.

iv. Netleme

Grup, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece, netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek veya varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapma niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir.

v. Değer düşüklüğü

Finansal araçlar ve sözleşme varlıkları

Grup aşağıda belirtilenler kalemlerin beklenen kredi zararları için zarar karşılığını kayıtlara alır:

  • i) itfa edilen maliyetinden ölçülen finansal varlıklar;
  • ii) sözleşme varlıkları (TFRS 15'de tanımlanan şekliyle).

TFRS 9 kapsamında, zarar karşılıkları aşağıdaki esasların herhangi biri ile ölçülür:

  • Finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi muhtemel tüm temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarıdır; ve
  • Raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde finansal araca ilişkin gerçekleşmesi muhtemel temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarını temsil eden kısmıdır.

Grup, zarar karşılığı 12 aylık beklenen kredi zararlarından ölçülen aşağıdaki kalemler dışında kalanlar için zarar karşılığı ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçülür:

İlk defa finansal tablolara alınmasından bu yana kredi riski önemli ölçüde artmayan banka bakiyeleri.

Grup, banka bakiyelerinin risk derecelendirmelerinin uluslararası tanımıyla "yatırım notu"na eşit olması durumunda bunların düşük kredi riskine sahip olduğunu kabul eder.

Ömür boyu beklenen kredi zararları, bir finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi mümkün temerrüt hallerinin bir sonucudur.

12 aylık beklenen kredi zararları, raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde gerçekleşmesi mümkün temerrüt hallerinden kaynaklanan beklenen kredi zararlarını temsil eden kısımdır.

Beklenen kredi zararlarının ölçüleceği azami süre, Grup'un kredi riskine maruz kaldığı azami sözleşme süresidir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

v. Değer düşüklüğü (devamı)

Beklenen kredi zararlarının ölçümü

Beklenen kredi zararları, kredi zararlarının olasılıklarla ağırlıklandırılmış bir ölçüsüdür. Kredi zararları bütün nakit açıklarının şimdiki değeri olarak ölçülür.

Beklenen kredi zararları finansal varlığın etkin faiz oranı kullanılarak indirgenirler.

Grup, ticari alacaklar, diğer alacaklar, diğer varlıklar ve sözleşme varlıkları için TFRS 9'da tanımlanan beklenen kredi zararlarını hesaplarken basitleştirilmiş yaklaşımı kullanır (TFRS 9 bütün ticari alacaklar için ömür boyu beklenen kredi zararlarının kullanılmasını gerektirmektedir). Grup beklenen kredi zararlarını bireysel, kurumsal, kamu ve toptan müşteriler için ayrı ayrı hesaplar. Beklenen kredi zararları geçmiş yıllara ait kredi zararı deneyimlerin dayanarak hesaplanmıştır.

Her bir grup kendi içinde borçların ödenmemesi durumu gibi benzer kredi riski özelliklerine göre bölümlere ayrılmıştır.

Geçmiş gerçekleşen kredi zararı deneyimi, geçmiş bilgilerin toplandığı dönemdeki ekonomik şartlarla, Grup'un alacakların beklenen ömrü boyunca gerçekleşeceğini düşündüğü ekonomik şartlar arasında farkı yansıtacak şekilde değiştirilir. Alacakların gelecekteki tahsilat performansı tahmin edilirken beklenen kredi zararları hesaplamalarında genel ekonomik şartlar dikkate alınır ve ileriye yönelik bilgiler dahil edilir.

Kredi-değer düşüklüğü bulunan finansal varlıklar

Grup, her raporlama döneminde itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların kredi-değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirir. Bir finansal varlığın gelecekteki tahmini nakit akışlarını olumsuz şekilde etkileyen bir veya daha fazla olay gerçekleştiğinde söz konusu finansal varlık kredideğer düşüklüğüne uğramıştır.

Aşağıdaki olaylara ilişkin gözlemlenebilir veriler finansal varlığın kredi-değer düşüklüğüne uğramış olduğunu gösteren kanıtlardır:

  • İhraççının ya da borçlunun önemli finansal sıkıntı içinde olması;
  • Temerrüt veya vadenin 90 günü geçmesi gibi nedenlerle bir sözleşme ihlalinin meydana gelmesi;
  • Ekonomik veya sözleşmeye bağlı nedenlerle, borçlunun içine düştüğü finansal sıkıntıdan dolayı alacaklının borçluya normal şartlarda düşünmediği bir ayrıcalık tanıması;
  • Borçlunun iflasının veya başka bir finansal yeniden yapılanmaya gireceğinin muhtemel olması; veya
  • Finansal sıkıntılar nedeniyle bu finansal varlığa ilişkin aktif piyasanın ortadan kalkması.

Değer düşüklüğünün finansal tablolarda gösterimi

İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların zarar karşılıkları bu varlıkların brüt değerlerinden düşülür.

Sözleşme varlıkları dahil olmak üzere, ticari ve diğer alacaklara ait değer düşüklüğü zararları konsolide kar veya zarar tablosunda ayrı bir kalem olarak gösterilmiştir. Diğer finansal varlıkların değer düşüklükleri TMS 39'daki gösterimle benzer olarak genel yönetim giderlerinde gösterilmiştir ve önemlilik seviyesi göz önüne alınarak konsolide kar veya zarar tablosunda ayrı bir kalem olarak gösterilmemiştir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

v. Değer düşüklüğü (devamı)

Kayıttan düşme

Finansal varlıktan daha fazla bir nakit akışı geri kazanmaya yönelik makul bir beklenti bulunmaması durumunda, finansal varlığın brüt tutarı kayıtlardan düşülür. Bu durum, genel olarak Grup'un borçlunun kayıttan düşmeye konu tutarları geri ödeyebilecek yeterli nakit akışı yaratan gelir kaynaklarının ya da varlıklarının bulunmadığını belirlemesi durumunda oluşur. Ancak, kayıttan düşülen finansal varlıklar Grup'un vadesi geçen alacakların geri kazanılması için uyguladığı yaptırım aktivitelerine hala konu edilebilir.

Finansal varlıklar, hiçbir geri kazanma beklentisi bulunmaması durumunda kayıtlardan düşülür (borçlunun Grup'la herhangi bir geri ödeme planı yapmaması gibi). Kayıtlardan çıkarılan ticari alacaklar, diğer alacaklar, diğer varlıklar ve sözleşme varlıkları için Grup alacağı geri kazanabilmek amacıyla yaptırım aktivitelerinde bulunmaya devam eder. Geri kazanım tutarları kar veya zararda muhasebeleştirilir.

vi. Türev finansal araçlar

Nakit akış riskinden korunma

Grup, 1 Temmuz 2018 tarihi itibarıyla belirlemiş olduğu risk yönetim stratejisi ve hedefler doğrultusunda TMS 39 standardının yerini alan TFRS 9 Finansal Araçlar standardını uygulama kararı almıştır. Yeni finansal riskten korunma muhasebesi modelinin üst düzey amacı, finansal raporlamanın şirketin riskini nasıl yönettiğini ve bu risklerin riskleri nasıl azalttığını daha doğru yansıtacağını göstermektedir. Özellikle, bir kurumun risk yönetimi stratejisi, finansal riskten korunma mantığı ve finansal riskten korunma işleminin etkisi arasında daha iyi bir bağlantı sağlamayı amaçlamaktadır.

Grup, değişken ve sabit faizli finansal enstrümanlarının nakit akış riskinden korunmak amacıyla katılım opsiyonlu çapraz kur işlemleri gerçekleştirmektedir. Nakit akış riskinden korunma muhasebesinde, riskten korunma aracının gerçeğe uygun değer değişiminin etkin kısmı özkaynaklar altında "kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler" hesabında, etkin olmayan kısmı ise gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir. Riskten korunan kaleme ilişkin nakit akışlarının kar veya zararı etkilediği dönemlerde, ilgili riskten korunma aracının kar/zararı da özkaynaktan çıkartılarak gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Ayrıca yapılandırılmış çapraz kur takasları içerisinde yer alan opsiyonlara zaman değeri değişimi riskten korunma maliyeti olarak diğer kapsamlı gelir altında kaydedilir.

TFRS 9'a göre riskten korunma ilişkisi, yeniden dengeleme dikkate alındıktan sonra gerekli kıstasların artık karşılanmaması durumunda sona erer. Gerekli kıstasların karşılanması durumunda riskten korunma ilişkisinin sonlandırılması kabul edilmez. Riskten korunma hedefinin değişmesi, riskten korunma aracının süresinin dolduğu veya satıldığı, feshedildiği veya kullanıldığı durumlarda, riskten korunma aracı ve riskten korunan kalem arasında ekonomik ilişkinin ortadan kalkması ya da kredi riskinin ekonomik ilişkiden doğan gerçeğe uygun değer değişikliklerini etkilemesi durumunda riskten korunma muhasebesi sona erer.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

a) Finansal araçlar (devamı)

vi. Türev finansal araçlar (devamı)

Nakit akış riskinden korunma (devamı)

Grup, nakit akış değişkenliğinden korunma işlemi için uygulanan korunma muhasebesine son vermesi durumunda nakit akış değişkenliğinden korunma fonunda biriken tutar aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilir:

  • Korunan gelecekteki nakit akışlarının gerçekleşmesinin hala bekleniyor olması durumunda bu tutar, gelecekteki nakit akışları gerçekleşene kadar nakit akış değişkenliğinden korunma fonunda kalır.

-Korunan gelecekteki nakit akışlarının artık gerçekleşmeyeceği bekleniyorsa bu tutar, derhal bir yeniden sınıflandırma düzeltmesi olarak nakit akış değişkenliğinden korunma fonundan kâr veya zarara aktarılarak yeniden sınıflandırılır. Korunan gelecekteki nakit akışlarının gerçekleşme ihtimali artık yüksek olmasa bile bu nakit akışlarının gerçekleşmesi hâlen bekleniyor olabilir.

Yeni etkinlik testi modeli riskten korunma işleminin karmaşıklığına bağlı olarak ileriye dönük olmak şartıyla niteliksel olabilir. TMS 39 standardında yer alan % 80 - %125 etkinlik aralığı, yerini finansal riskten korunma konusu kalem ile finansal riskten korunma aracı arasındaki ekonomik ilişki ve bu ekonomik ilişki üzerindeki kredi riskinin etkisine odaklanan hedef bazlı bir teste bırakmıştır.

b) Maddi duran varlıklar

i) Muhasebeleştirme ve ölçme

Arsa hariç maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri indirgendikten sonraki tutarları üzerinden gösterilmektedirler. Grup, mali tablolarını TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardına göre ilk defa hazırlarken 1 Ocak 2000 tarihinden önce edinilen maddi duran varlıkların, ilk edinim tarihi ve bedellerine dair yeterli bilgi bulunmamasından ötürü, 1 Ocak 2000 tarihi itibarıyla var olan maddi duran varlıklarını varsayılan maliyet yöntemiyle değerlemeyi tercih etmiştir. Binaların 1 Ocak 2000 tarihindeki varsayılan maliyet değerleri, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından lisanslı üç değerleme şirketi tarafından belirlenmiştir. Şebeke ekipmanı ve araçların değerlemesi ise Detecon International GmbH (Deutsche Telecom AG'nin bir bağlı ortaklığı) tarafından yapılmıştır. Varsayılan maliyetlerin baz olarak alındığı maddi duran varlıklar dışında kalan varlıkların ilk edinim maliyetleri ise alım fiyatına, gümrük vergilerinin, iade alınmayacak olan alım vergilerinin ve maddi duran varlıkları kullanılır hale ve kullanım yerine getirene kadar katlanılan, maddi duran varlıklarla direkt ilişkilendirilebilen maliyetler eklenerek bulunmuştur. Varsayılan maliyet yöntemiyle veya ilk edinim maliyeti ile kayda alınan maddi duran varlıklar TMS 29 standardı kapsamında enflasyona göre düzeltmeye tabi tutulmuştur.

Maddi duran varlıklarda kayıtlara alınan arsalar, yeniden değerlenmiş tutarlarıyla gösterilir. Yeniden değerlenmiş tutar, arsalar için yeniden değerleme tarihinde tespit edilen gerçeğe uygun değerden müteakip birikmiş amortisman ve değer düşüklüğü zararının indirilmesi suretiyle bulunan değerdir. Yeniden değerlemeler, yeniden değerleme konusu arsaların gerçeğe uygun değerlerindeki değişimlere bağlı olarak düzenli aralıklarla yapılır. Arsaların yeniden değerlemesinden kaynaklanan defter değerindeki artış, diğer kapsamlı gelir unsurları içerisinde muhasebeleştirilir. Arsaların defter değeri yeniden değerleme sonucunda azalmışsa, bu değer azalışı gider olarak muhasebeleştirilir.

Ancak, bu azalış diğer kapsamlı gelirde yeniden değerleme fazlasındaki her tür alacak bakiyesinin kapsamı ölçüsünde muhasebeleştirilmelidir. Dolayısıyla söz konusu azalış daha önceden yeniden değerleme fazlası başlığı altında özkaynaklarda birikmiş olan tutarı azaltır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

b) Maddi duran varlıklar (devamı)

i) Muhasebeleştirme ve ölçme (devamı)

Maliyet ilgili varlığın iktisabıyla doğrudan ilişkili harcamaları ifade etmektedir. Grup tarafından inşa edilen varlıkların maliyeti, malzeme maliyeti, işçilik ve o varlığı Grup'un kullanımına hazır hale gelmesiyle doğrudan ilişkili maliyetleri içermektedir. İlgili ekipmanın kullanılabilmesiyle ilgili satın alınan yazılım, o ekipmanın parçası olarak aktifleştirilir. Maddi duran varlıkları oluşturan kalemler farklı ekonomik ömürlere sahipler ise maddi duran varlıkların ayrı kalemleri (temel bileşenler) olarak muhasebeleştirilir.

Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasıyla ilgili kazanç veya kayıplar, elden çıkarma tutarı ile varlığın kayıtlı değerinin karşılaştırılması ile belirlenir ve konsolide kapsamlı gelir tablosunda, "yatırım faaliyetlerden gelirler / (giderler)" altında kayıtlara alınır.

ii) Sonradan ortaya çıkan giderler

Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten dolayı oluşan ve araştırma ve bakım onarım maliyetlerini de içeren giderler söz konusu maddi duran varlığın gelecekteki ekonomik faydasını artırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Değişen parçaların kayıtlı değerleri kayıtlardan çıkarılır. Diğer tüm giderler oluştukça, kar veya zararda muhasebeleştirilir.

iii)Amortisman

Maddi duran varlıklar, varlıkların tahmin edilen faydalı ömürlerine göre satın alma tarihi veya kurulma tarihleri esas alınarak eşit tutarlı, doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak tahmini artık değerleri düşüldükten sonra amortismana tabi tutulmakta ve kar veya zarara kaydedilmektedir. Arazi ve arsalar, amortismana tabi değildir.

Maddi duran varlıkların faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir:

Maddi Duran Varlık Faydalı ömür (yıl)
Binalar 21-50 yıl
Harici tesisler 5-21 yıl
İletim cihazları 5-21 yıl
Santral ekipmanları 5-8 yıl
Data ağları 3-10 yıl
Taşıtlar 5 yıl
Döşeme ve demirbaşlar 3-5 yıl
Set üstü kutu ve uydu alıcıları 4 yıl
Diğer maddi duran varlıklar 2-8 yıl

Faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama dönemi sonunda gözden geçirilir ve gerekli durumlarda yeniden belirlenir.

Şirket'e ait maddi duran varlıkların faydalı ömürleri imtiyaz sözleşmesi kapsamının dışında kalanlar hariç, imtiyaz sözleşmesinin süresi ile sınırlandırılmıştır. İmtiyaz Sözleşmesi dikkate alındığında maddi duran varlıkların kalan ömürleri en fazla 2,2 yıldır.

Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen faydalı ömrünün veya söz konusu kiralama süresinin kısa olanı üzerinden Grup'un sahip olduğu maddi duran varlıkları ile benzer şekilde amortismana tabi tutulur.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

c) Maddi olmayan duran varlıklar

i) Şerefiye

Bağlı ortaklık edinimlerinden doğan şerefiye, maddi olmayan duran varlıklar içerisinde gösterilir.

Grup satın alma tarihindeki şerefiyeyi aşağıdaki şekilde ölçmektedir:

  • a) Satın alma bedelinin gerçeğe uygun değeri; artı
  • b) İşletme birleşmelerinde edinilen işletme üzerindeki kontrol gücü olmayan payların kayıtlı değeri; artı
  • c) Eğer işletme birleşmesi birden çok seferde gerçekleştiriliyorsa edinen işletmenin daha önceden elde tuttuğu edinilen işletmedeki özkaynak payının birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri; eksi
  • d) Tanımlanabilir edinilen varlık ve varsayılan yükümlülüklerin muhasebeleştirilen net değeri (genelde gerçeğe uygun değeri).

Eğer yapılan değerlemede negatif bir sonuca ulaşılırsa, pazarlık satın alımı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir. Satın alma bedeli var olan ilişkilerin kurulmasıyla ilgili tutarları içermez. Bu tutarlar genelde kar veya zararda muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesiyle bağlantılı olarak Grup'un katlandığı, borçlanma senetleri veya hisse senedine dayalı menkul kıymetler ihraçlarıyla ilişkili giderler dışındaki işlem maliyetleri tahakkuk ettiğinde giderleştirilir.

Sonraki ölçüm

Şerefiye, maliyet değerinden kalıcı değer kayıpları düşülerek ölçülür.

ii) Diğer maddi olmayan duran varlıklar

Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar ilk olarak maliyet bedelleri üzerinden kayıtlara alınmaktadır. Varlıkların ilk kez kayıtlara alınmalarının ardından, maddi olmayan duran varlıklar maliyetlerinden birikmiş itfa payları ve varsa birikmiş değer kayıpları düşülerek gösterilmektedir. Grup içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar, aktifleştirilebilen geliştirme maliyetleri dışında, gerçekleştikleri dönemde giderleştirilmektedir.

Maddi olmayan duran varlıkların ekonomik ömürleri belirli süreli ya da belirsiz olabilmektedir. Konsolide finansal tablolarda, Grup'un ekonomik ömrü belirsiz olan maddi olmayan duran varlığı bulunmamaktadır. Belirli ömrü olan maddi olmayan duran varlıklar, normal itfa yöntemi kullanılarak ekonomik ömürleri ile imtiyaz sözleşmesi süresinin kısa olanı süresince itfa edilmektedirler. Değer düşüklüğü belirtilerine rastlandığı durumlarda varlıklar değer kaybı için yeniden gözden geçirilmektedir. İtfa süresi ve yöntemi en azından her mali yıl sonunda incelemeye tabi tutulmaktadır.

İtfa süresi ya da metodu, öngörülen ekonomik ömürdeki veya varlıklardan gelecekte elde edilecek faydaların tüketim şablonundaki değişiklikler doğrultusunda değiştirilmekte ve söz konusu değişiklik muhasebe tahminlerinde değişiklik olarak değerlendirilmektedir. Belirli ömrü olan maddi olmayan duran varlıklar için hesaplanan itfa payı giderleri konsolide kar veya zarar tablosuna kaydedilir. Maddi olmayan duran varlıkların itfa süreleri 3 ile 25 yıl arasındadır. Maddi olmayan duran varlıkların geriye kalan ekonomik ömürleri imtiyaz sözleşmesinin kapsamı dışında kalanlar hariç, imtiyaz sözleşmesi ile sınırlandırılmıştır. İmtiyaz Sözleşmesi dikkate alındığında maddi olmayan duran varlıkların kalan ömürleri en fazla 2,2 yıldır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

c) Maddi olmayan duran varlıklar (devamı)

iii) Araştırma ve geliştirme

Araştırma harcamaları gerçekleştiğinde gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Geliştirmeden kaynaklanan harcamalar ise aşağıdaki koşulların varlığı halinde maddi olmayan duran varlık olarak kayda alınmaktadır. Maddi olmayan duran varlığın kullanıma veya satışa hazır hale gelebilmesi için tamamlanmasının teknik olarak mümkün olması, maddi olmayan duran varlığı tamamlama ve bu varlığı kullanma veya satma niyetinin bulunması, maddi olmayan duran varlığın muhtemel gelecek ekonomik faydayı nasıl sağlayacağının belirli olması, geliştirme safhasını tamamlamak için yeterli teknik, mali ve diğer kaynakların mevcut olması ve geliştirme sürecinde maddi olmayan duran varlıkla ilgili yapılan harcamaların güvenilir bir biçimde ölçülebilir olması durumunda maddi olmayan duran varlık kaydedilir.

Geliştirme süresince varlığın değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığının tespiti için dönemsel olarak değer düşüklüğü testi yapılır. Geliştirme maliyetleri, ilk kayda alınışın ardından, maliyetinden, tüm birikmiş itfa ve değer düşüklüğü zararları düşülmüş olarak izlenir. Varlığın itfası geliştirmenin tamamlanması ve varlığın kullanıma hazır hale gelmesiyle başlamaktadır. Varlığın itfası varlıktan beklenen fayda süresinde yapılmaktadır. Kullanıma hazır hale gelmemiş varlıklarda olası değer düşüklüğünü belirlemek için, periyodik olarak değer düşüklüğü testi yapılmaktadır.

iv) TV içerikleri

Lisans anlaşmaları ve bu anlaşmalardan doğan yükümlülükler çerçevesinde elde edilen film, dizi vb. TV içerikleri, bir lisans anlaşması uygulandığı ya da lisans süresinin başladığı andaki sözleşme değerinden kaydedilir. Maliyetler lisans süresine dayanılarak amortismana tabi tutulur. TV içerikleri geleceğe yönelik program değeri taşımıyorsa ve artık kullanılmayacaksa, bu içeriklerin amortismana tabi tutulmayan kısmı silinir.

d) Yatırım amaçlı gayrimenkuller

Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya sermaye kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup, ilk olarak maliyet bedeline alım işlemiyle direkt ilişkili maliyetler eklenerek ölçülmektedir. Defter değeri, maliyete eklenme prensiplerinin oluşması durumunda yatırım amaçlı gayrimenkulün bir parçasının değiştirilmesi için katlanılan maliyeti de kapsamaktadır. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin hizmet sağlamasına ilişkin olarak yapılan günlük harcamalar bu değer içinde yer almamaktadır. Grup, mali tablolarını TMS 29 standardına göre ilk defa hazırlarken, 1 Ocak 2000 tarihi itibarıyla mevcut olan yatırım amaçlı gayrimenkullerine ilişkin sağlıklı alım tarihi bilgileri ve tutarları bulunmaması nedeniyle bu tarihteki yatırım amaçlı gayrimenkullerini, varsayılan maliyet yöntemiyle değerlemiştir. Bu değerler enflasyona göre düzeltmeye tabi tutmuştur.

Gayrimenkullerin kullanım amacı değiştiği takdirde yatırım amaçlı gayrimenkullerle maddi duran varlıklar hesap grupları arasında transfer yapılmaktadır. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin elden çıkarılması durumunda satış gelirleri ile net defter değeri arasındaki fark konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Raporlama döneminde yatırım amaçlı gayrimenkullerin defter değeri en son değerleme tarihinden itibaren endekslenerek kayıtlanır.

SPK tarafından lisanslı bağımsız değerleme şirketleri tarafından yatırım amaçlı gayrimenkullerin 1 Ocak 2000 tarihindeki piyasa değerleri belirlenmiştir. Sonraki ölçümlerinde yatırım amaçlı gayrimenkuller, maliyetlerinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer kayıpları düşülerek gösterilmektedirler.

Arsa dışındaki yatırım amaçlı gayrimenkuller öngörülen ekonomik ömürleri üzerinden normal amortismana tabi tutulmaktadır. Şirket'e ait binalar için bu kapsamda uygulanan amortisman süresi 15 ile 50 yıl arasındadır. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin geriye kalan ekonomik ömürleri imtiyaz anlaşmasının kapsamı dışında kalanlar hariç, imtiyaz sözleşmesi ile sınırlandırılmıştır. İmtiyaz Sözleşmesi dikkate alındığında yatırım amaçlı gayrimenkullerin kalan ömürleri en fazla 2,2 yıldır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

e) Satış amacıyla elde tutulan varlıklar

Grup, maddi duran varlığın defter değerinin sürdürülmekte olan kullanımdan ziyade satış işlemi vasıtası ile geri kazanılacak olması durumunda söz konusu maddi duran varlığı (veya satış amacıyla elde tutulan varlık grubunu) satış amaçlı olarak sınıflandırmaktadır. Bu durumun geçerli olabilmesi için; ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) bu tür varlıkların satışında sıkça rastlanan ve alışılmış koşullar çerçevesinde derhal satılabilecek durumda olması ve satış olasılığının yüksek olması gerekmektedir. Satış olasılığının yüksek olması için; yönetim kademesi tarafından varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına ilişkin bir plan yapılmış ve alıcıların tespiti ile planın tamamlanmasına yönelik aktif bir program başlatılmış olması gerekmektedir. Ayrıca, varlık (veya satış amacıyla elde tutulan varlık grubu) gerçeğe uygun değeriyle uyumlu bir fiyat ile aktif olarak pazarlanıyor olmalıdır. Ayrıca planda önemli değişiklikler yapılması veya planın iptal edilmesi ihtimalinin düşük olduğunu göstermesi gerekmektedir.

Satış amacıyla elde tutulan varlıkların satışının tamamlanmasının Grup'un kontrolünde olmayan sebeplerden dolayı ertelenmesi halinde, Grup aktif satış planının devam etmesi durumunda söz konusu varlıkları satış amacıyla elde tutulan varlık olarak sınıflamaya devam etmektedir.

Grup, satış amacıyla elde tutulan varlıkları, taşınan maliyet değeri veya net gerçekleşebilir değerinden düşük olanı ile değerlemiştir. Grup, satış amacıyla elde tutulan varlık olarak sınıfladığı maddi duran varlıkları amortismana tabi tutmamaktadır ve varlıkların satışından doğan kar veya zarar yatırım faaliyetlerinden gelir/gider hesaplarına kaydedilmektedir.

f) Kiralamalar

Grup, kolaylaştırılmış geriye dönük yaklaşımı kullanarak TFRS 16'yı uygulamış ve bu nedenle karşılaştırmalı bilgiler yeniden düzenlenmemiştir. Dolayısıyla; TMS 17 ve TFRS Yorum 4'e göre sunulmaya devam etmiştir.

g) Stoklar

Stoklar, maliyet değeri ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Stokların maliyetini oluşturan unsurlar alım maliyeti ve ilgili durumlarda stokları mevcut durum ve konumuna getirmek için katlanılan giderleri kapsamaktadır. Maliyet, ağırlıklı ortalama yöntemine göre hesaplanmaktadır. Net gerçekleştirilebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini pazarlama, satış ve dağıtım giderlerinin toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır.

h) Varlıklarda değer düşüklüğü

Finansal olmayan varlıklar

Maddi ve maddi olmayan varlıklar

Grup, her bilanço döneminde maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değer kaybına ilişkin bir gösterge olup olmadığını değerlendirmektedir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, değer düşüklüğü tutarını belirleyebilmek için o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilmektedir. Varlığın tek başına geri kazanılabilir tutarının hesaplanmasının mümkün olmadığı durumlarda, o varlığın ait olduğu nakit üreten biriminin geri kazanılabilir tutarı hesaplanmaktadır.

Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Kullanımdaki değerin tespiti için, geleceğe ait tahmini nakit akımları, paranın zaman değeri ve varlığa özgü riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirilmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

h) Varlıklarda değer düşüklüğü (devamı)

Finansal olmayan varlıklar (devamı)

Maddi ve maddi olmayan varlıklar (devamı)

Varlığın (veya nakit üreten birimin) geri kazanılabilir tutarının, defter değerinden daha az olması durumunda varlığın (veya nakit üreten birimin) defter değeri, geri kazanılabilir tutarına indirilmektedir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü kayıpları kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmektedir.

Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün mali tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmektedir.

Şerefiye

Şerefiye yıllık olarak veya bir değer düşüklüğü oluşabilme olasılığı var ise daha sık olarak değer düşüklüğü açısından gözden geçirilir. Geri kazanılabilir değerin kayıtlarda taşınan değerden az olması durumunda, konsolide kar veya zarar tablosunda değer düşüklüğü oluşur.

Değer düşüklüğünün testi için, satın alınma sırasında ortaya çıkan şerefiye, satın alma sonrasında ortaya çıkacak faydadan yararlanması beklenen nakit yaratan birimler veya gruplar arasında, bu grupların diğer varlıkları veya yükümlülükleri içerip içermediğine bakılmaksızın dağıtılır. Şerefiyenin dağıtıldığı birim ve gruplar, yönetimsel amaçlar için şerefiyenin izlenildiği en küçük birim veya grubu temsil eder.

Değer düşüklüğüne şerefiye ile bağlantısı olan nakit yaratan birimlerin veya grubun geri kazanılabilir değerinin değerlendirilmesiyle karar verilir. Eğer nakit yaratan birimin geri kazanılabilir değeri o birime bağlı tüm nakit yaratan birimlerin tutarından az ise, değer düşüklüğü zararı oluşur. Şerefiyeye ilişkin değer düşüklüğü gelecek dönemlerde ters çevrilmez.

i) Kıdem tazminatı karşılığı

Önceden belirlenmiş katkı paylı emeklilik planları için yapılan ödemeler, katkı payının ilişkilendirildiği dönemde giderleştirilir. Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapılan ödemeler de önceden belirlenmiş katkı paylı emeklilik planları için yapılan ödemeler gibi değerlendirilir ki; Grup'un yükümlülükleri, katkı paylı emeklilik planlarındakine benzerlik gösterir. Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapılan ödemeler zorunludur. Grup'un bu ödemeleri yaptıktan sonra, başka bir ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Katkı payları hizmetin sağlandığı dönemde çalışanlara sağlanan uzun vadeli faydalara ilişkin giderler olarak kayıtlara alınır.

Tanımlanan fayda planları ve diğer çalışanlara sağlanan uzun vadeli faydaları sağlamaktan doğan maliyetler her bilanço tarihinde yapılan aktüeryal değerlendirmelerle, öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak belirlenir. Şirket geçmiş dönem hizmet maliyetini aşağıdaki tarihlerden erken olanında gider olarak muhasebeleştirir:

  • Plandaki değişikliğin veya küçülmenin gerçekleştiği tarih ve

  • İlgili yeniden yapılandırma maliyetlerinin (bakınız TMS 37) veya iş ilişkisinin sona erdirilmesinden dolayı sağlanan faydaların muhasebeleştirildiği tarih.

Bilançodaki çalışanlara sağlanan kıdem tazminatı karşılığı, geçmiş hizmet maliyeti için düzeltmeye tabi tutulmuş tanımlanan fayda planlarının bugünkü değerini göstermektedir. Tanımlanan fayda planları için kaynak gereksinimi yoktur. Aktüeryal kazanç ve kayıplar konsolide diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

j) Karşılıklar

Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması ve yükümlülüğün yerine getirilmesinin ve ekonomik fayda getiren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarlarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebilmesi durumunda konsolide finansal tablolarda bu yükümlülükler için karşılık ayrılır. Karşılıklar, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın Grup yönetimi tarafından yapılan en iyi tahmine göre hesaplanır ve etkisinin önemli olduğu durumlarda bugünkü değerine indirmek için iskonto edilir.

k) Şarta bağlı yükümlülükler

Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve ifası halinde ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkışına veya girişine neden olacak mevcut varlık veya yükümlülük olarak tanımlanmaktadır.

Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin uzak olduğu durumlar hariç, finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Kaynak aktarımını gerektiren durumun muhtemel olması halinde ise şarta bağlı yükümlülükler mali tablolara yansıtılır.

Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale gelmesi halinde, şarta bağlı varlıkla ilgili olarak finansal tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesinleşmesi durumundaysa, söz konusu varlık ve bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte finansal tablolara alınır.

l) İlişkili taraflar

  • a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda Şirket ile ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin,
    • i. Şirket üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,
    • ii. Şirket üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,
  • iii. Şirket veya Şirket'in bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.

b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme Şirket ile ilişkili sayılır:

  • i. İşletme ve Şirket'in aynı grubun üyesi olması halinde,
  • ii. İşletme'nin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde,
  • iii. her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde,
  • iv. işletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde,
  • v. İşletme'nin, Şirket'in ya da Şirket ile ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde (Şirket'in kendisinin böyle bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de Şirket ile ilişkilidir),
  • vi. İşletme'nin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde,
  • vii. (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

m) Hasılat

Hasılat, müşteri sözleşmelerinde belirtilen bedel temel alınarak ölçülür ve üçüncü şahıslar adına tahsil edilen tutarları içermez. Grup, mal ve hizmetlere ait kontrolü müşterilerine devrettiğinde hasılatı muhasebeleştirir.

i) Sabit gelirler

Şebeke erişimi, lokal kullanım, yerel ve uluslararası uzun mesafe erişimleri, altyapı kiralamaları gibi telekomünikasyon hizmetlerinden elde edilen gelirler, hizmet sağlandığı zaman kayıtlara alınır.

Farklı nitelikte olarak değerlendirilen bağlantı ücretleri hasılat olarak muhasebeleştirilir. Müşteriye bir ürün veya hizmet transferi sağlamak yerine, Grup'un kendi şebekesinin bir uzantısı ya da iyileştirilmesi amacıyla yapılan faaliyetler için alınan bağlantı ücretleri, farklı nitelikle olarak değerlendirilmez ve ayrı bir hasılat muhasebeleştirilmez. Diğer ürün veya hizmetlerle birlikte bir paket olarak satılan ve farklı nitelikte olarak değerlendirilen bağlantı ücretleri için hasılat tek başına satış fiyatı temel alınarak ölçülür. Bağlantı ücretlerinin tek başına satış fiyatları beklenen maliyet artı kar marjı yaklaşımıyla tahmin edilmektedir. Farklı nitelikte olarak değerlendirilen bağlantı ücretleri, bağlantı hizmeti verildiği anda gelir olarak kaydedilir. Bağlantı maliyetleri de anında gider olarak kaydedilir.

Vazgeçilemez kullanım hakkı satış gelirleri sözleşme dönemlerine yayılarak muhasebeleştirilmektedir.

ii) Mobil gelirler

GSM telekomünikasyon hizmetlerinden elde edilen gelirler, iletilen ve alınan trafik gelirlerinden, uluslararası dolaşım hizmetlerinden sağlanan gelirlerden, katma değerli hizmetlerden sağlanan gelirlerden ve hizmetin verildiği anda gelir kaydedildiği aylık ücretlerden oluşmaktadır. Peşin ödenen konuşma ücretleri distribütörlere satılan ön ödemeli kart ile nakit olarak tahsil edilmektedir. Söz konusu durumda Grup, aboneler hizmeti kullanıncaya kadar gelir kaydetmemekte ve konsolide finansal tablolara ertelenmiş gelir olarak yansıtmaktadır.

Grup, içerik gelirlerini Grup ile katma değer hizmet sağlayıcıları arasında imzalanan anlaşmalara göre kaydetmektedir. Grup'un ana hizmet sağlayıcısı olmasından dolayı, abonelerden elde edilen gelirler brüt olarak gösterilmekte, içerik sağlayıcılarına ödediği kısım ise faaliyet giderlerine yansıtılmaktadır.

iii) Ekipman satış gelirleri

Telefon cihazı, modem ve diğer şebeke ekipmanlarının satışından elde edilen gelirler, bu ekipmanların kontrolünün müşteriye devredilmesiyle hasılat olarak kayıtlara alınır.

Birlikte bir paket olarak satılan mal ve hizmetler için hasılat, ilgili mal veya hizmetin farklı nitelikte olarak değerlendirilmesi durumunda muhasebeleştirilir – örneğin mal veya hizmet sözleşmedeki diğer taahhütlerinden ayrı olarak tanımlanabilir nitelikteyse ve müşteri mal veya hizmetten tek başına veya kullanımına hazır diğer kaynaklarla birlikte faydalanabiliyorsa. Sözleşme bedeli bir pakette farklı nitelikte olarak değerlendirilen mal ve hizmetlere tek başına satış fiyatları temel alınarak dağıtılır. Tek başına satış fiyatları Grup'un bu mal ve hizmetleri tek başlarına sattığı liste fiyatları baz alınarak belirlenir. Tek başına satışı olmayan mal ve hizmetler için tek başına satış fiyatları beklenen maliyet artı kar marjı yaklaşımıyla tahmin edilmektedir. Bu kapsamda oluşan ekipman gelirleri diğer gelirler hesabı içinde gösterilmektedir. Ürün ve hizmetlerin maliyeti, ilgili hasılat kaydedildiği anda gider olarak kaydedilir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

m) Hasılat (devamı)

iv) TV gelirleri

TV abonelik gelirleri sözleşmelere dayalı abonelere aylık olarak yansıtılır. Hasılat, dönemsel faturalama sürecinin bir parçası olarak hizmet verildiği anda faturalanır ve kayıtlara alınır. Talebe bağlı görüntü hizmeti kapsamında kiralanan film gelirleri, film kiralandığında muhasebeleştirilir. Reklam geliri reklamlar yayınlandığında muhasebeleştirilir.

v) Abone edinim maliyetleri

Abone edinim maliyetleri müşteri edinme ve tutma faaliyetleri sırasında oluşan komisyon ve primleri içermektedir.

Grup bu komisyonları ve primleri, sadece müşteriyle yapılması durumunda katlanacağı, sözleşme yapmamış olsaydı katlanmayacağı maliyetler olması halinde ve geri kazanmayı bekliyorsa, sözleşme yapılması için katlanılan ek maliyetler olarak aktifleştirir. Müşteri edinim maliyetleri abone ömrü boyunca, abone tutma maliyetleri ise yenileme dönemi boyunca amortisman olarak pazarlama, satış ve dağıtım giderlerinde muhasebeleştirilir.

vi) Önemli finansman bileşeni

Eğer bir sözleşme önemli bir finansman bileşeni içeriyorsa; Grup, sözleşmedeki işlem bedelini tahmin etmek için, taahhüt edilen bedelde paranın zaman değerinin etkisine göre düzeltme yapar. Sözleşmenin taraflarınca kararlaştırılan ödemelerin zamanlaması (açıkça ya da zımnen), müşteriye veya Grup'a, mal veya hizmetlerin müşteriye devrinin finansmanı şeklinde önemli bir fayda sağlıyorsa, bu sözleşmede önemli finansman bileşeni bulunmaktadır.

Grup'un vazgeçilmez kullanım hakkı sözleşmeleri önemli finansal bileşeni içermektedir. Bir paketin parçası olarak satılan ve kontrolü sözleşmenin başında müşteriye devredilen ancak tahsilatı sözleşme süresince taksitlerle yapılan ekipmanlar için tutar önemli olmadığı için önemli finansman bileşeni kayıtlara alınmamıştır.

n) Yatırım faaliyetlerinden gelirler ve yatırım faaliyetlerinden giderler

Yatırım faaliyetlerinden gelirler, sabit kıymet, hurda satışları ve kur korumalı mevduat'ın gerçeğe uygun değer kazançlarından elde edilen gelirleri içerir.

Yatırım faaliyetlerinden giderler, sabit kıymet satışlarıyla oluşan giderleri içerir.

o) Finansman gelirleri ve finansman giderleri

Grup'un finansman gelir ve giderleri aşağıdakileri içermektedir:

  • faiz gelirleri;
  • faiz giderleri;
  • işlem maliyetleri;
  • bono kupon ödemeleri;
  • kar veya zararda muhasebeleştirilen finansal riskten korunma araçlarına ait gider ve gelirler;
  • finansal varlık ve yükümlülüklerin üzerinden kur farkı gelir ve giderleri.

Faiz gelir ve giderleri etkin faiz metodu kullanılarak muhasebeleştirilmektedir. Etkin faiz oranı, finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi tahmin edilen gelecekteki nakit ödeme veya tahsilatları

  • finansal varlıkların brüt defter değerine,
  • finansal yükümlülüklerin itfa edilmiş değerine indirgeyen orandır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

o) Finansman gelirleri ve finansman giderleri (devamı)

Faiz gelir ve gideri hesaplanırken etkin faiz oranı, varlığın brüt defter değerine (varlık kredi değer düşüklüğüne uğramadığında) veya yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetine uygulanır. Ancak, ilk ölçümden sonra kredi değer düşüklüğüne uğramış finansal varlıklar için faiz geliri etkin faiz oranının finansal varlığın itfa edilmiş maliyetine uygulanmasıyla hesaplanır. Eğer varlık artık kredi değer düşüklüğüne uğramış olarak değerlendirilmiyorsa, bu durumda faiz gelirinin hesaplanması yine brüt tutar üzerinden yapılır.

Bir varlığın iktisabı, inşaatı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilemeyen borçlanma maliyetleri etkin faiz oranı kullanılarak kar veya zarar içerisinde muhasebeleştirilmiştir.

Ticari işlemlere ilişkin reeskont, faiz gelir/giderleri ve kur farkı gelir/giderleri, esas faaliyetlerden diğer gelir ve giderlerde muhasebeleştirilmektedir.

Önemli finansman bileşenin muhasebeleştirilmesiyle ilgili detaylı bilgi Dipnot 2.4.'de sunulmuştur.

p) Pay başına kazanç

Kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda belirtilen pay başına kazanç, net dönem karının ilgili dönem içerisinde piyasada mevcut bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.

r) Vergiler

Vergi gideri, dönem vergisi ve ertelenmiş vergi toplamından oluşur. Dönem vergisi ve ertelenmiş vergi işletme birleşmeleri veya doğrudan özkaynaklar veya diğer kapsamlı gelir ile ilişkilendirilenler dışında kar veya zararda muhasebeleştirilir.

i) Dönem vergisi

Dönem vergisi, raporlama dönemi sonu itibarıyla yürürlükte olan veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi oranları dikkate alınarak hesaplanan cari yılda vergiye konu kar veya zarar üzerinden beklenen vergi yükümlülüğü veya alacağıdır ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülükleri ile ilgili düzeltme kayıtlarını da içerir. Ödenecek cari vergi tutarları, aynı vergi otoritesine ödenmiş veya ödenecek olması durumunda peşin ödenen vergi tutarlarıyla netleştirilmektedir.

Türkiye'de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıkların konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.

ii) Ertelenmiş vergi

Ertelenen vergi, varlıkların ve yükümlülüklerin mali tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yükümlülük yöntemine göre yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.

Aşağıdaki durumlarda meydana gelen geçici farklar için ertelenmiş vergi muhasebeleştirilmez:

• Bir işletme birleşmesi olmayan, ne muhasebe karını ne de vergiye tabi kar veya zararı etkilemeyen ve eşit tutarlarda vergiye tabi ve indirilebilir geçici farklar ortaya çıkmayan bir işlem sonucu oluşan varlık veya yükümlülüklerin ilk kayıtlara alınmasında ortaya çıkan geçici farklar;

• Öngörülebilir bir gelecekteki tersine dönmesi muhtemel olmayan ve Grup'un geri çevirim zamanını kontrol edebildiği bağlı ortaklık, iştirak ve müştereken kontrol edilen işletmelerdeki yatırımlarıyla ilgili geçici farklar; ve

• Şerefiyenin ilk muhasebeleştirilmesi sırasında oluşan vergilendirilebilir geçici farklar.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

r) Vergiler (devamı)

ii) Ertelenmiş vergi (devamı)

Ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı durumlarda, ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır.

Şirket ve konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıklar ertelenmiş vergi aktif ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle mali tablolarına yansıtmışlardır, ancak konsolide bazda bir netleştirme yapılmamıştır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır.

Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir. Ertelenmiş vergi varlıkları her raporlama tarihinde gözden geçirilir ve ilgili vergi avantajının kullanımının muhtemel olmadığı kısımlar için ertelenmiş vergi varlıkları azaltılır.

iii) Vergi riski

Dönem vergi gideri ile ertelenmiş vergi gideri tutarları belirlenirken, Grup belirsiz vergi pozisyonlarını ve ödenmesi gerekecek ek vergi ve faiz yükümlülüğü olup olmadığını dikkate almaktadır. Grup, vergi kanunu ve geçmiş tecrübelerine dayanarak yaptığı değerlendirmelerde vergi incelemesinden geçmemiş dönemler için vergi karşılıklarının yeterli olduğuna inanmaktadır. Bu değerlendirme gelecekteki olaylarla ile ilgili birçok mesleki kanaat içerebilir ve tahmin ve varsayımlara dayanmaktadır. Şirketin mevcut vergi yükümlülüğünün yeterliliği ile ilgili mesleki kanaatini değiştirecek yeni bilgiler ortaya çıkması durumunda vergi yükümlülüğündeki bu değişim, bu durumun belirlendiği döneme ait vergi giderini etkileyecektir.

s) Bölümlere göre raporlama

Faaliyet bölümü, Grup'un hasılat elde edebildiği ve harcama yapabildiği işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Grup'un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu bir kısmıdır.

t) Gerçeğe uygun değerin belirlenmesi

Grup'un çeşitli muhasebe politikaları ve açıklamaları hem finansal hem de finansal olmayan varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesini gerektirmektedir. Uygulanabilir olması halinde, gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan varsayımlarla ilgili ilave bilgiler varlık veya yükümlülüğe özgü dipnotlarda sunulmuştur.

i) Ticari ve diğer alacaklar

Ticari ve diğer alacakların gerçeğe uygun değerleri gelecekteki nakit akışlarının ölçüm tarihindeki piyasa faiz oranları ile indirgenmesiyle bulunacak değer olarak tahmin edilir. Belirli bir faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar indirgenme etkisinin önemsiz olması durumda orijinal fatura tutarından değerlenirler. Bu gerçeğe uygun değerler ilk muhasebeleştirme sırasında ve açıklama amacıyla her raporlama dönemi sonunda belirlenir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

t) Gerçeğe uygun değerin belirlenmesi (devamı)

ii) Vadeli döviz işlem sözleşmeleri ve vadeli faiz oranı takasları

Vadeli döviz işlem sözleşmelerinin ve vadeli faiz oranı takaslarının gerçeğe uygun değerleri, aracı kotasyonlarına dayalıdır. Bu fiyat tekliflerinin makul olup olmadığı, tahmin edilen nakit akışlarının, her sözleşmenin şart ve vadesine bağlı olarak, ölçüm gününde benzer araçlara uygulanan piyasa faizleri kullanılarak indirgenmesi ile test edilir. Gerçeğe uygun değerler, söz konusu aracın kredi riskini yansıtır ve uygun olan durumlarda Grup'un ve karşı tarafların hesaba katması gereken kredi riski ile ilgili düzeltmeleri içerir.

iii) İhraç edilmiş borçlanma araçları

İhraç edilmiş borçlanma araçlarının gerçeğe uygun değeri, değerleme tarihindeki borsadaki işlem fiyatları kullanılarak ölçülmektedir.

iv) Diğer türev olmayan finansal yükümlülükler

Diğer türev olmayan finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri, ilk muhasebeleştirme sırasında ve açıklama amacıyla her raporlama dönemi sonunda belirlenir. Gerçeğe uygun değer, gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının ölçüm tarihindeki piyasa faiz oranları ile bugünkü değere indirgenmesi ile hesaplanmaktadır.

v) Arsalar

Maddi duran varlıklarda kayıtlara alınan arsalar, yeniden değerlenmiş tutarlarıyla gösterilir. Yeniden değerlenmiş tutar, arsalar için yeniden değerleme tarihinde tespit edilen gerçeğe uygun değerden müteakip birikmiş amortisman ve değer düşüklüğü zararının indirilmesi suretiyle bulunan değerdir.

vi) Finansal varlıklar

Kur korumalı mevduat hesapları, anapara ve faiz veya kâr payı içeren nakit akışlarına sahip bir finansal varlık olmakla birlikte, söz konusu nakit akışları döviz kurundaki değişime bağlı olarak değişebileceğinden aynı zamanda bir türev ürün özelliği de göstermektedir. Dolayısıyla, kur korumalı mevduat hesapları karma sözleşmeler olarak değerlendirilmiş ve TFRS 9'un karma sözleşmelere ilişkin hükümleri doğrultusunda gerçeğe uygun değeri kar veya zararda muhasebeleştirilen finansal varlıklar olarak muhasebeleştirilmiştir. Kur korumalı mevduat hesaplarının gerçeğe uygun değerindeki değişimler Kâr veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosunda "Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler/Giderler" Kaleminde muhasebeleştirilmiştir.

Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS ve TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikaları (devamı)

Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı)

i) 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar

TMS 1 Değişiklikleri - Muhasebe Politikalarının Açıklanması

Ağustos 2021'de KGK, TMS 1 için işletmelerin muhasebe politikası açıklamalarına önemlilik tahminlerini uygulamalarına yardımcı olmak adına rehberlik ve örnekler sağladığı değişiklikleri yayınlamıştır. TFRS'de "kayda değer" teriminin bir tanımının bulunmaması nedeniyle, KGK, muhasebe politikası bilgilerinin açıklanması bağlamında bu terimi "önemli" terimi ile değiştirmeye karar vermiştir. 'Önemli' TFRS'de tanımlanmış bir terimdir ve KGK'ya göre finansal tablo kullanıcıları tarafından büyük ölçüde anlaşılmaktadır. Muhasebe politikası bilgilerinin önemliliğini değerlendirirken, işletmelerin hem işlemlerin boyutunu, diğer olay veya koşulları hem de bunların niteliğini dikkate alması gerekir. Ayrıca işletmenin muhasebe politikası bilgilerini önemli olarak değerlendirebileceği durumlara örnekler eklenmiştir.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

TMS 8 Değişiklikleri - Muhasebe Tahminlerinin Tanımı

Ağustos 2021'de KGK, TMS 8'de "muhasebe tahminleri" için yeni bir tanım getiren değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile muhasebe politikalarındaki değişiklikler ve hataların düzeltilmesi arasındaki ayrıma açıklık getirmektedir. Ayrıca, değiştirilen standart, girdideki bir değişikliğin veya bir ölçüm tekniğindeki değişikliğin muhasebe tahmini üzerindeki etkilerinin, önceki dönem hatalarının düzeltilmesinden kaynaklanmıyorsa, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler olduğuna açıklık getirmektedir. Muhasebe tahminindeki değişikliğin önceki tanımı, muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin yeni bilgilerden veya yeni gelişmelerden kaynaklanabileceğini belirtmekteydi. Bu nedenle, bu tür değişiklikler hataların düzeltilmesi olarak değerlendirilmemektedir. Tanımın bu yönü KGK tarafından korunmuştur. Değişiklikler yürürlük tarihinde veya sonrasında meydana gelen muhasebe tahmini veya muhasebe politikası değişikliklerine uygulanacaktır.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

TMS 12 Değişiklikleri - Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergi

Ağustos 2021'de KGK, TMS 12'de ilk muhasebeleştirme istisnasının kapsamını daraltan ve böylece istisnanın eşit vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farklara neden olan işlemlere uygulanmamasını sağlayan değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, bir yükümlülüğe ilişkin yapılan ödemelerin vergisel açıdan indirilebilir olduğu durumlarda, bu tür indirimlerin, finansal tablolarda muhasebeleştirilen yükümlülükle (ve faiz giderine) ya da ilgili varlık bileşeniyle (ve faiz giderine) vergisel açıdan ilişkilendirilebilir olup olmadığının (geçerli vergi kanunu dikkate alındığında) bir muhakeme meselesi olduğuna açıklık getirmektedir. Bu muhakeme, varlık ve yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara alınmasında herhangi bir geçici farkın olup olmadığının belirlenmesinde önemlidir. Değişiklikler karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında ya da sonrasında gerçekleşen işlemlere uygulanır. Ayrıca, karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında, kiralamalar ile hizmetten çekme, restorasyon ve benzeri yükümlülüklerle ilgili tüm indirilebilir ve vergilendirilebilir geçici farklar için ertelenmiş vergi varlığı (yeterli düzeyde vergiye tabi gelir olması koşuluyla) ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü muhasebeleştirilir.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı)

i) 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar (devamı)

TMS 12 Değişiklikleri - Uluslararası Vergi Reformu - İkinci Sütun Modeli Kuralları

Eylül 2023'te KGK, İkinci Sütun gelir vergileriyle ilgili ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin muhasebeleştirilmesi ve açıklanmasına zorunlu bir istisna getiren TMS 12'ye yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından yayımlanan İkinci Sütun Modeli Kurallarının uygulanması amacıyla yürürlüğe girmiş ya da yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi kanunlarından ortaya çıkan gelir verilerine TMS 12'nin uygulanacağını açıklığa kavuşturmuştur. Bu değişiklikler ayrıca bu tür vergi kanunlarından etkilenen işletmeler için belirli açıklama hükümleri getirmektedir. Bu kapsamdaki ertelenmiş vergiler hakkındaki bilgilerin muhasebeleştirilmeyeceğine ve açıklanmayacağına yönelik istisna ile istisnanın uygulanmış olduğuna yönelik açıklama hükmü değişikliğin yayımlanmasıyla birlikte uygulanır. Bununla birlikte, değişikle getirilen belirli açıklama hükümlerinin 31 Aralık 2023 tarihi öncesinde sona eren ara hesap dönemlerinde uygulanması zorunlu değildir.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

ii) Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar

Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibarıyla yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.

TFRS 10 ve TMS 28 Değişiklikleri - Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları

KGK, özkaynak yöntemi ile ilgili devam eden araştırma projesi çıktılarına bağlı olarak değiştirilmek üzere, Aralık 2017'de TFRS 10 ve TMS 28'de yapılan söz konusu değişikliklerin geçerlilik tarihini süresiz olarak ertelemiştir. Ancak, erken uygulamaya halen izin vermektedir

Grup söz konusu değişikliklerin etkilerini, bahsi geçen standartlar nihai halini aldıktan sonra değerlendirecektir.

TFRS 17 - Yeni Sigorta Sözleşmeleri Standardı

KGK Şubat 2019'da sigorta sözleşmeleri için muhasebeleştirme ve ölçüm, sunum ve açıklamayı kapsayan kapsamlı yeni bir muhasebe standardı olan TFRS 17'yi yayımlamıştır. TFRS 17 hem sigorta sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerin güncel bilanço değerleri ile ölçümünü hem de karın hizmetlerin sağlandığı dönem boyunca muhasebeleştirmesini sağlayan bir model getirmektedir. KGK tarafından yapılan duyuruyla Standardın zorunlu yürürlük tarihi 1 Ocak 2024 ya da sonrasında başlayan hesap dönemleri olarak ertelenmiştir.

Grup için geçerli değildir ve Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olmayacaktır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı)

ii) Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar (devamı)

TMS 1 Değişiklikleri - Yükümlülüklerin kısa ve uzun vade olarak sınıflandırılması

Ocak 2021 ve Ocak 2023'te KGK, yükümlülüklerin kısa ve uzun vadeli sınıflandırılmasına yönelik esasları belirlemek üzere TMS 1'de değişiklikler yapmıştır. Ocak 2023'te yapılan değişikliklere göre, işletmenin bir yükümlülüğü ödemeyi erteleme hakkı, raporlama döneminden sonraki bir tarihte kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlıysa, raporlama dönemi sonu itibarıyla söz konusu yükümlülüğü erteleme hakkı bulunmaktadır (raporlama dönemi sonunda ilgili şartlara uygunluk sağlamıyor olsa bile). Kredi sözleşmesinden doğan bir yükümlülük uzun vadeli olarak sınıflandırıldığında ve işletmenin ödemeyi erteleme hakkı 12 ay içinde kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlı olduğunda, Ocak 2023 değişiklikleri işletmelerin çeşitli açıklamalar yapmasını istemektedir.

Bu açıklamalar kredi sözleşme şartları ve ilgili yükümlülükler hakkındaki bilgileri içermelidir. Ayrıca, söz konusu değişiklikler, sözleşme şartlarına uyumun raporlama tarihinde ya da sonraki bir tarihte test edilecek olmasına bakılmaksızın, uzun vadeli sınıflama için ödemeyi erteleme hakkının raporlama dönemi sonu itibarıyla bulunması gerektiğini açıklığa kavuşturmuştur.

Değişiklilerde, ödemeyi raporlama döneminden sonraki en az on iki ay sonraya erteleme hakkını işletmenin kullanmama ihtimalinin yükümlülüğün sınıflandırılmasını etkilemeyeceği açıkça ifade edilmiştir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Yapılan değişiklikler TMS 8'e göre geriye dönük olarak uygulanır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Ancak değişikliklerden herhangi birini erken uygulayan işletmenin diğer değişikliği de erken uygulaması zorunludur.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir.

TFRS 16 Değişiklikleri - Satış ve geri kiralama işlemlerinde kira yükümlülükleri

Ocak 2023'te KGK TFRS 16'ya yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, elde kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirilmemesini sağlayacak şekilde, satıcı-kiracı tarafından satış ve geri kiralama işleminden doğan kira yükümlülüklerinin ölçümünde uygulanacak hükümleri belirlemektedir. Bu kapsamda, satıcı-kiracı satış ve geri kiralama işleminin fiilen başladığı tarihten sonra "Kira yükümlülüğünün sonraki ölçümü" başlığı altındaki TFRS 16 hükümlerini uygularken, elde kalan kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirmeyecek şekilde "kira ödemeleri"ni ya da "revize edilmiş kira ödemeleri"ni belirleyecektir. Değişiklikler, geri kiralamadan ortaya çıkan kira yükümlülüklerinin ölçümüne yönelik spesifik bir hüküm içermemektedir. Söz konusu kira yükümlülüğünün ilk ölçümü, TFRS 16'da yer alan kira ödemeleri tanımına dahil edilenlerden farklı ödemelerin kira ödemesi olarak belirlenmesine neden olabilecektir. Satıcı-kiracının TMS 8'e göre güvenilir ve ihtiyaca uygun bilgi sağlayacak muhasebe politikası geliştirmesi ve uygulaması gerekecektir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Satıcı-kiracı değişiklikleri TFRS 16'nın ilk uygulama tarihinden sonra girdiği satış ve geri kiralama işlemlerine TMS 8'e göre geriye dönük uygular.

Genel anlamda, Grup finansal tablolar üzerinde önemli bir etki beklememektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı)

ii) Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar (devamı)

TMS 7 ve TFRS 7 Değişiklikleri - Açıklamalar: Tedarikçi Finansmanı Anlaşmaları

KGK tarafından Eylül 2023'te yayımlanan değişiklikler, tedarikçi finansmanı anlaşmalarının işletmenin yükümlülükleri, nakit akışları ve maruz kaldığı likidite riskleri üzerindeki etkilerinin finansal tablo kullanıcıları tarafından anlaşılmasına katkı sağlamak üzere, mevcut hükümlerde iyileştirmeler yapan açıklamalar getirmektedir. Tedarikçi finansmanı anlaşmaları; bir ya da daha fazla finansman sağlayıcısının işletmenin tedarikçisine olan borcunu ödemeyi üstlendiği ve işletmenin de tedarikçiye ödeme yapıldığı gün ya da sonrasında ödemeyi kabul ettiği anlaşmalar olarak tanımlanmıştır. Söz konusu değişiklikler, bu tür anlaşmaların hüküm ve koşulları, raporlama dönemi başı ve sonu itibarıyla bunlardan ortaya çıkan yükümlülüklerle ilgili nicel bilgiler ile bu yükümlülüklerin defter değerinde meydana gelen nakit dışı değişikliklerin niteliği ve etkileri hakkında açıklamalar yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca, TFRS 7'de öngörülen likidite riskine yönelik niceliksel açıklamalar kapsamında, tedarikçi finansmanı anlaşmaları, açıklanması gerekli olabilecek diğer faktörlere örnek olarak gösterilmiştir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde başlayan yıllık raporlama dönemlerinde yürürlüğe girmektedir. Erken uygulamaya izin verilmekte olup bu durumda bu husus açıklanır.

Genel anlamda, Grup finansal tablolar üzerinde önemli bir etki beklememektedir.

iii) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış değişiklikler

Aşağıda belirtilen UMS 21'e yönelik değişiklikler UMSK tarafından yayınlanmış ancak henüz KGK tarafından TFRS'ye uyarlanmamıştır/yayınlanmamıştır. Bu sebeple TFRS'nin bir parçasını oluşturmazlar. Grup konsolide finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu değişiklikler TFRS'de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır.

UMS 21 Değişiklikleri - Konvertibl olmama

Ağustos 2023'te UMSK, UMS 21'e yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Değişiklikler bir para biriminin konvertibl olup olmadığının nasıl değerlendirileceği ile para birimi konvertibl olmadığında döviz kurunun ne şekilde tespit edileceğini belirlemektedir. Değişikliğe göre, bir para birimi konvertibl olmadığı için döviz kuru tahmini yapıldığında, ilgili para biriminin konvertibl olmaması durumunun işletmenin performansı, finansal durumu ve nakit akışını nasıl etkilediğini ya da nasıl etkilemesinin beklendiğini finansal tablo kullanıcılarının anlamasını sağlayan bilgiler açıklanır.

Genel anlamda, Grup finansal tablolar üzerinde önemli bir etki beklememektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.4 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları

Muhasebe politikalarının uygulanması sırasında Grup, finansal tablolar üzerinde önemli etkileri bulunan aşağıda belirtilen muhasebe kararlarını almıştır (tahmin içeren kararlar hariç):

i) Operasyonel Kiralama Sözleşmeleri - Kiralayan Durumunda Şirket: Şirket, PTT ile ortak bina kullanım anlaşması yapmıştır. Grup, yasal mülkiyetine sahip olduğu ve sözleşme dahilinde operasyonel kiralama ile kiraya verdiği gayrimenkullerin tüm risk ve getirilerini elinde bulundurduğunu belirlemiştir.

ii) Kampanyalı satış gelirleri: Grup, tedarikçiler ile ortak kampanyalar düzenlemekte ve bu kampanyalar kapsamında tedarikçinin temin ettiği ekipman ile telekomünikasyon hizmetlerini paketleyerek beraber satabilmektedir. Grup yönetimi aşağıda belirtilen hususların bulunduğu satışları işletmeci değil aracı olarak muhasebeleştirmektedir.

  • Grup'un envanter riski taşımadığı,
  • Müşteriye teslim edilen ekipmanın teknik yeterliği ile ilgili Grup'un herhangi bir sorumluluğu bulunmadığı, satış sonrası yükümlülüğün tedarikçiye ait olduğu,
  • Grup'un ekipman üzerinden herhangi bir tadilat yapmadığı,

  • Ekipman satışlarının cirosu üzerinden belirli bir yüzde alınan veya hiç kar edilmeyen durumlarda.

iii) Ön Ödemeli Hat Satışlarında Aracı - İşletmeci Analizi: TT Mobil, Nisan 2010 tarihinden başlayarak hizmetin sağlanmasında birincil olarak sorumlu olması, kredi ve stok riskini üzerinde taşıması ve fiyatların belirlenmesi üzerinde takdir hakkı olması sebebiyle ön ödemeli kart gelirlerini brüt göstermektedir.

iv) Komisyon gelirleri: Grup, özel satış kanallarındaki distribütörler tarafından satılan cihazların tahsilatına aracılıkta bulunmaktadır. Bu duruma ilişkin müşterilerle yapılan anlaşma hem cihaz bedeli anapara tutarını hem de GSM hizmetlerini kapsamaktadır. Her faydanın açıkça tanımlı ve diğer kalemlerden ayrı belirtildiği GSM faturaları aracılığıyla müşterilerden 24 aya kadar olantaksitlerin tahsilatları yapılmaktadır. Grup'un fiyatlar üzerinde bir kontrolü veya stokla ilgili bir riski bulunmadığından dolayı cihaz satışından gelir kaydedilmemektedir. Ancak cihaz bedeli anapara tutarının tahsilat riski Grup üzerindedir ve distribütörler, tahsil edilen bu tutarı Grup'tan aylık olarak almaktadırlar. GSM gelirinden ayrı olarak Grup, var olan müşteri tabanını ve satış kanallarını kullandırdığından distribütörlerden bir komisyon bedeli alır ve cihazın müşteriye ulaştırıldığı anda bu tutarı, diğer gelirler altında kaydeder.

v) İçerik Gelirleri: TT Mobil, hizmetin sağlanmasında birincil olarak sorumlu olması, kredi riskini üzerinde taşıması ve fiyatların belirlenmesi üzerinde takdir hakkı olması sebebiyle içerik gelirlerini brüt göstermektedir.

vi) Tedarikçi finansmanı kapsamında borçlar: Grup, yatırım harcamaları kapsamında bir kısım tedarikçileri ve çeşitli bankalar ile yaptığı anlaşmalar çerçevesinde tedarikçi finansmanı uygulaması yapmaktadır. Grup, tedarikçinin bu uygulama kapsamında iskontoladığı borçlarını borcun koşullarının tamamı veya bir bölümünde önemli bir değişiklik bulunmaması nedeniyle ticari borç olarak muhasebeleştirmeye devam etmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.4 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları (devamı)

Hesaplama belirsizliklerinin kaynakları

Bilanço tarihinde, gelecek raporlama döneminde varlık ve yükümlülükler üzerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek belirli bir risk taşıyan ve gelecek dönem ile ilgili olan varsayımlar ve hesaplama belirsizliğinin kaynakları aşağıda açıklanmıştır.

Değer düşüklüğüne dair bir gösterge olması durumunda, Grup, maddi duran varlıklarda değer düşüklüğü olup olmadığını geri kazanılabilir tutarı hesaplayarak belirlemektedir. Bu durum, nakit üreten birimin kullanımdaki değerinin hesaplanmasını gerektirmektedir. Kullanımdaki değerin hesaplanması, Grup'un nakit üreten birimin gelecek dönemde elde edilmesi beklenen tahmini nakit akımlarının hesaplamasını ve bu nakit akımların bugünkü değerinin hesaplanmasında kullanılacak uygun iskonto oranının belirlemesini gerektirir (Dipnot 16).

TFRS Yorum 12 'nin uygulanması sırasında Grup tarafından kullanılan tahminler aşağıda özetlenmiştir:

  • Şirket, maddi olmayan duran varlıklara sınıflandırılan ve sonrasında da maddi olmayan duran varlık olarak finansal tablolara yansıtılan şebeke elemanlarına ilişkin öngörülen yatırımların güncellenmiş iş planına göre belirlenen yaklaşık %30'unun İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında zorunlu yenilemeler olduğunu düşünmektedir.

  • Şirket maddi olmayan duran varlık yatırımlarının maliyetini, ilgili şebeke elemanları inşaat maliyetlerinin üzerine piyasada aynı nitelikteki inşaat hizmetlerine uygulanan kar marjını ekleyerek belirlemiştir. Söz konusu kar marjı 31 Aralık 2023 yılı için %13 (31 Aralık 2022: %13) olarak uygulanmıştır. 2023 yılı içerisinde edinilen TFRS Yorum 12 kapsamında değerlendirilen 6.958.851 TL (31 Aralık 2022: 5.859.996 TL) (Dipnot 20) tutarındaki maddi olmayan duran varlıkların üzerinde aktifleştirilen kar marjı 800.576 TL tutarındaki (31 Aralık 2022: 674.159 TL) (Dipnot 3).

  • Ertelenmiş vergi varlıkları, ileriki yıllarda vergilendirilebilir gelirin oluşmasının muhtemel olduğunun tespiti halinde kayıtlara alınmaktadır. Vergilendirilebilir gelirin oluşmasının muhtemel olduğu durumlarda, ertelenmiş vergi varlığı taşınan ve kullanılmayan birikmiş zararlar ile her türlü indirilebilir geçici farklar üzerinden hesaplanmaktadır. Grup, Türk Telekom, Ttnet ve TTINT grubunun yasal kayıtlarında taşınan ve ileride vergilendirilebilir gelirden düşülmesi muhtemel olan taşınan vergi zararı üzerinden ertelenmiş vergi hesaplamaktadır. Grup, her yıl taşınan vergi zararlarını tekrar gözden geçirmekte ve mali tablolarında taşıdığı vergi varlığında önemli bir değişiklik olması durumunda değişikliğe tabi tutmaktadır (Dipnot 11).

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.4 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları (devamı)

Hesaplama belirsizliklerinin kaynakları (devamı)

  • Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değer düşüklüğü testinde kullanılan varsayımlar Dipnot 16'da açıklanmıştır.

Grup, ticari alacaklar, diğer alacaklar, diğer varlıklar ve sözleşme varlıkları için TFRS 9'da tanımlanan beklenen kredi zararlarını hesaplarken basitleştirilmiş yaklaşımı kullanır. TFRS 9 bütün ticari alacaklar için ömür boyu beklenen kredi zararlarının kullanılmasını gerektirmektedir. Grup beklenen kredi zararlarını bireysel, kurumsal, kamu ve toptan müşteriler için ayrı ayrı hesaplar. Beklenen kredi zararları geçmiş yıllara ait kredi zararı deneyimlerin dayanarak hesaplanmıştır. Her bir grup kendi içinde borçların ödenmemesi durumu gibi benzer kredi riski özelliklerine göre bölümlere ayrılmıştır. Geçmiş gerçekleşen kredi zararı deneyimi, geçmiş bilgilerin toplandığı dönemdeki ekonomik şartlarla, Grup'un alacakların beklenen ömrü boyunca gerçekleşeceğini düşündüğü ekonomik şartlar arasında farkı yansıtacak şekilde değiştirilir. Alacakların gelecekteki tahsilat performansı tahmin edilirken beklenen kredi zararları hesaplamalarında genel ekonomik şartlar dikkate alınır ve ileriye yönelik bilgiler dahil edilir.

Şirket'in, şerefiyenin değer düşüklüğünün testi sırasında kullandığı varsayımlar Dipnot 16'da açıklanmıştır. Grup bir varlığın faydalı ömrünü o varlığın tahmini faydasını göz önünde bulundurarak belirler. Bu değerlendirme, Grup'un benzer varlıklarla ilgili deneyimlerine dayanır. Grup, ayrıca piyasadaki değişimler ve gelişmeler sonucu varlıkların teknik veya ticari olarak kullanılamaz hale gelmesi durumunda ilave değer düşüklüğünü göz önünde bulundurmaktadır.

Ayrıca, hukuki işlemlere ilişkin karşılık ayrılması (Dipnot 23) sırasında da yönetim tarafından bazı öngörüler yapılmıştır.

3. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA

Grup'un iki faaliyet alanı bulunmaktadır: sabit hat ve mobil hizmetleri. Sabit hat hizmetleri Türk Telekom, TTNet, Argela, Innova, Sebit, AssisTT, TTES, TT Ventures, TT Destek Hizmetleri ve TTINT Grup tarafından sağlanırken, mobil hizmetlerini TT Mobil yürütmektedir. Yönetim bölüm performansını faaliyet bölümlerinin faiz, vergi ve amortisman öncesi kar ("FAVÖK") katkı üzerinden değerlendirmektedir. FAVÖK tutarına, faaliyet karının üzerine yatırım faaliyetlerinden gelirler ve giderler, amortisman, itfa, değer düşüklüğü karşılık giderleri ilave edilerek ve esas faaliyetlerden diğer gelirler ve giderlerde yer alan cari hesap kur farkı gelir ve gideri, reeskont gelir ve gideri, cari hesap ve diğer esas faaliyet faiz gelir ve giderleri, parasal kayıp ve kazançlar düşülerek ulaşılmaktadır. Şirket yönetimi bölüm performanslarının değerlendirmesinde FAVÖK kullanılmasını aynı sektörde yer alan şirketlerle karşılaştırılabilirliği açısından tercih etmiştir. FAVÖK, TFRS'de tanımlanan bir finansal performans ölçüsü değildir ve diğer şirketler tarafından tanımlanan benzer göstergeler ile karşılaştırılabilir olmayabilir. Şirket yönetimi, Şirket performansını coğrafi bölümlere göre takip etmediği için coğrafi bölümlere göre raporlama verilmemektedir. Bölüm faaliyet sonuçları ve bilanço kalemleri aşağıda özetlenmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

3. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (DEVAMI)

Bölümler arası eliminasyon ve
Sabit Hat Mobil konsolide düzeltmeler Konsolide
1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Hasılat 66.750.216 65.041.043 37.870.790 31.489.553 (4.436.348) (5.129.669) 100.184.658 91.400.927
Uluslararası hasılat 5.137.569 5.300.508 5.137.569 5.300.508
Konsolide gelire sağlanan katkı (*) 62.493.798 60.063.431 37.690.860 31.337.496 100.184.658 91.400.927
FAVÖK 18.880.516 25.577.822 14.696.254 10.935.450 (54.131) (112.073) 33.522.639 36.401.199
Konsolide FAVÖK'e sağlanan katkı (**) 17.053.951 23.428.113 16.468.689 12.973.085 33.522.639 36.401.199
Yatırım harcamaları (***) 17.531.151 16.912.692 8.285.921 7.100.893 (63.087) (26.783) 25.753.985 23.986.802
Değer düşüklüğü zararları, net (302.685) (2.176.395) (92.930) (56.743) (395.615) (2.233.138)
Amortisman ve itfa payları (22.642.282) (19.920.554) (12.834.787) (12.748.417) (35.477.069) (32.668.971)

(*) "Konsolide gelire sağlanan katkı" faaliyet bölümlerinin Grup dışında kalan şirketlere olan satış gelirlerini ifade etmektedir. Grup yönetimi tarafından bölüm faaliyet sonuçları halen faaliyet bölümlerinin bireysel mali tabloları üzerinden değerlendirilmektedir ve bu sebeple bölümlere göre raporlama sunumunda bir değişiklik yapılmamıştır. Ancak, faaliyet bölümlerinin konsolide gelire sağladığı katkı tutarı mali tablo okuyucularına ek bilgi vermek amacıyla sunulmuştur.

(**) "Konsolide FAVÖK'e sağlanan katkı" faaliyet bölümlerinin Grup dışında kalan şirketlerle olan işlemlerinden elde edilen ve grup içi ortak gider yansıtmalarından pay verilerek güncellenen FAVÖK tutarını ifade etmektedir. Grup yönetimi tarafından bölüm faaliyet sonuçları halen faaliyet bölümlerinin bireysel mali tabloları üzerinden değerlendirilmektedir ve bu sebeple bölümlere göre raporlama sunumunda bir değişiklik yapılmamıştır. Ancak, faaliyet bölümlerinin konsolide FAVÖK'e sağladığı katkı tutarı mali tablo okuyucularına ek bilgi vermek amacıyla sunulmuştur.

(***) Yatırım harcamaları tutarı yıl içerisinde edinilen TFRS Yorum 12 kapsamında değerlendirilen maddi olmayan duran varlıklar üzerinde aktifleştirilen 800.576 TL tutarındaki (31 Aralık 2022: 674.159 TL) kar marjını içermemektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

3. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (DEVAMI)

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Sabit hat FAVÖK'e sağlanan katkı 17.053.950 23.428.113
Mobil FAVÖK'e sağlanan katkı 16.468.689 12.973.085
FAVÖK 33.522.639 36.401.198
Esas faaliyetlerden diğer gelirlerde sunulan faiz, yabancı
para çevirim ve reeskont gelirleri 1.420.251 516.247
Esas faaliyetlerden diğer giderlerde sunulan faiz, yabancı
para çevirim ve reeskont giderleri (-) (4.113.509) (2.002.032)
Yatırım faaliyetlerinden gelirlerde sunulan Kur korumalı
mevduat gerçeğe uygun değer kazançları 4.046.053 2.790.426
Finansman gelirleri 12.098.239 6.650.909
Finansman giderleri (-) (31.623.866) (25.818.982)
Amortisman ve itfa payları, değer düşüklüğü (35.487.984) (34.499.193)
Parasal kayıplar/kazançlar 23.568.411 23.504.920
Konsolide vergi öncesi kar 3.430.234 7.543.493
31 Aralık 2023 Sabit Hat Mobil Eliminasyon Toplam
Toplam bölüm varlıkları 139.507.346 68.670.107 (13.456.575) 194.720.878
Toplam bölüm yükümlülükleri (93.491.146) (16.396.093) 13.456.575 (96.430.664)
Şerefiye 359.445 127.140 486.585
Satış amaçlı elde tutulan varlıklar 458.634 458.634
31 Aralık 2022 Sabit Hat Mobil Eliminasyon Toplam
Toplam bölüm varlıkları 138.288.299 55.941.148 (6.925.384) 187.304.063
Toplam bölüm yükümlülükleri (99.861.658) (13.578.396) 6.925.384 (106.514.670)
Şerefiye 359.445 127.140 486.585
Satış amaçlı elde tutulan varlıklar 458.634 458.634

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

4. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Nakit mevcudu 2.688 2.714
Bankadaki nakit –
Vadesiz hesap
1.463.025 1.562.438
Bankadaki nakit –
Vadeli hesap
11.964.814 5.890.293
Likit Fon (*) 160.482 989.001
13.591.009 8.444.446

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un TL ve döviz cinsinden tüm vadeli mevduatları en fazla bir ay vadelidir ve faiz oranları TL hesaplar için %5,50 ve %45 ABD Doları hesaplar için %1 ve %6,09, Avro hesaplar için %1 ve %5 arasındadır (31 Aralık 2022: TL hesaplar için %9 ve %22 arasında, ABD Doları hesaplar için %0,50 ve %5,15 arasında, Avro hesaplar için %1,25 ve %2,50 arasındadır).

(*) Önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan, yüksek likiditeye sahip, kısa vadeli likit fondan oluşmaktadır.

Nakit akış tablosundaki nakit ve nakit benzerlerinin mutabakatı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Nakit ve nakit benzeri varlıklar 13.591.009 8.444.446
Eksi: bloke tutarlar

Tahsilat protokolleri ve ATM tahsilatı
(884.085) (681.514)

Diğer
(2.158.420) (2.074.514)
Serbest Nakit 10.548.504 5.688.418

Grup bloke nakit tutarlarını, nakde kolayca çevrilebilmesi ve değer düşüklüğü riski taşımayan yüksek likiditeye sahip varlıklar olması nedeniyle nakit ve nakit benzerleri altında tutmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla vadesiz mevduatların 884.085 TL tutarındaki kısmı abone tahsilatlarının belirlenen gün sonunda serbest kalması koşuluyla bankalar ile imzalanan protokol kapsamında tutulan bloke tutardan oluşmaktadır. 31 Aralık 2023 itibarıyla diğer bloke tutarların tamamı Grup'un türev araçlarına istinaden bankalarda bloke olarak tuttuğu mevduattan oluşmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un 18 Ekim 2025 tarihine kadar kullanılabilir 78.970 Avro, 29 Mayıs 2026 tarihine kadar kullanılabilir 49.260 Avro, 1 Temmuz 2024 tarihine kadar kullanılabilir 2.540 Avro olmak üzere toplam 130.770 Avro tutarında henüz kullanılmamış banka kredi limitleri bulunmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

5. FİNANSAL BORÇLAR

Banka kredileri

31 Aralık2023 31 Aralık 2022
Ağırlıklı
ortalama
etkin faiz
oranı (%)
Orijinal
tutar
TL
karşılığı
Ağırlıklı
ortalama
etkin faiz
oranı (%)
Orijinal
tutar
TL
karşılığı
Kısa vadeli banka kredileri:
TL cinsinden sabit faizli teminatsız banka kredileri (*)
TL cinsinden değişken faizli banka kredileri
Avro cinsinden değişken faizli banka kredileri
22,24
8,60
8.345.025

48.000
8.345.025

1.563.547
17,07
14,86
7,63
7.690.105
49.432
48.000
7.690.105
49.432
1.576.671
Kısa vadeli banka kredilerinin faiz tahakkukları:
TL cinsinden sabit faizli teminatsız banka kredileri (*)
Avro cinsinden değişken teminatsız faizli banka kredileri
664.076
674
664.076
21.959
727.118
1.022
727.118
33.568
Kısa vadeli banka kredileri 10.594.607 10.076.894
Uzun vadeli banka kredilerinin kısa vadeli kısımları:
ABD Doları cinsinden değişken faizli teminatsız banka
kredileri ()
Avro cinsinden değişken faizli teminatsız banka
kredileri (
*)
6,90
4,50
107.170
65.990
3.154.901
2.149.536
5,57
2,34
120.372
75.793
3.708.628
2.489.582
Uzun vadeli banka kredilerinin faiz tahakkukları:
ABD Doları cinsinden değişken faizli teminatsız banka
kredileri ()
Avro cinsinden değişken faizli teminatsız banka
kredileri (
*)
2.815
2.108
82.857
68.658
3.623
619
111.637
6.075
Uzun vadeli banka kredilerinin kısa vadeli kısmı 5.455.952 6.315.922
Toplam kısa vadeli banka kredileri 16.050.559 16.392.816
Uzun vadeli banka kredileri:
ABD Doları cinsinden değişken faizli teminatsız banka
kredileri ()
Avro cinsinden değişken faizli teminatsız banka
kredileri (
*)
7,00
4,95
232.509
325.879
6.844.644
10.615.166
5,57
2,34
339.452
253.580
10.458.440
8.329.431
Uzun vadeli banka kredileri 17.459.810 18.787.871
Toplam banka kredileri 33.510.369 35.180.687

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 405.893 TL tutarındaki kısmı kredi kartı borçlarından oluşmaktadır (31 Aralık 2022: 205.958 TL).

(**) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, faiz oranı SOFR +%0,54 ve %2,85 aralığındadır (31 Aralık 2022: LIBOR +%0,54 ve %2,85 arasındadır).

(***) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, faiz oranı EURIBOR +%0,25 ve %4,65 aralığındadır (31 Aralık 2022: EURIBOR +%0,25 ve %5,90 arasındadır).

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

5. FİNANSAL BORÇLAR (DEVAMI)

Banka kredileri (devamı)

Finansal borçların TL karşılıklarının kalan vadelerine göre detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
3 aya 3 ay-1 yıl 1-2 yıl 2-5 yıl 5 yıldan 3 aya 3 ay-1 yıl 1-2 yıl 2-5 yıl 5 yıldan
kadar arası arası arası fazla Toplam kadar arası arası arası fazla Toplam
TL cinsinden teminatsız sabit faizli 7.831.508 1.177.593 9.009.101 6.286.935 2.130.288 8.417.223
TL cinsinden değişken faizli 49.432 49.432
ABD Doları cinsinden teminatsız değişken faizli 500.590 2.737.168 1.517.255 4.852.464 474.925 10.082.402 508.064 3.312.201 3.278.887 6.040.359 1.139.194 14.278.705
Avro cinsinden teminatsız değişken faizli 353.344 3.450.356 3.148.028 6.330.661 1.136.477 14.418.866 149.781 3.956.115 2.309.215 5.699.500 320.716 12.435.327
8.685.442 7.365.117 4.665.283 11.183.125 1.611.402 33.510.369 6.944.780 9.448.036 5.588.102 11.739.859 1.459.910 35.180.687

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

5. FİNANSAL BORÇLAR (DEVAMI)

İhraç edilmiş borçlanma araçları

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ağırlıklı
ortalama
etkin faiz
oranı (%)
Orijinal
tutar
TL
karşılığı
Ağırlıklı
ortalama
etkin faiz
oranı (%)
Orijinal
tutar
TL
karşılığı
Kısa vadeli ihraç edilmiş borçlanma araçları:
TL cinsinden sabit faizli ihraç edilmiş borçlanma araçları
32,74 2.100.000 2.100.000 26,71 2.191.727 2.191.727
Faiz tahakkukları:
TL cinsinden sabit faizli ihraç edilmiş borçlanma araçları
559.932 559.932 233.192 233.192
Uzun vadeli ihraç edilmiş borçlanma araçlarının kısa
vadeye düşen kısmı:
ABD Doları cinsinden sabit faizli ihraç edilmiş
borçlanma araçları
4,88 452.373 13.317.060
Uzun vadeli ihraç edilmiş borçlanma araçlarının kısa
vadeye düşen faiz tahakkukları:
ABD Doları cinsinden sabit faizli ihraç edilmiş
borçlanma araçları
16.036 472.060 14.477 446.034
Kısa vadeli ihraç edilmiş borçlanma araçları 16.449.052 2.870.953
Uzun vadeli ihraç edilmiş borçlanma araçları:
ABD Doları cinsinden sabit faizli ihraç edilmiş
borçlanma araçları
6,88 476.874 14.038.315 5,88 925.611 28.517.831
Uzun vadeli ihraç edilmiş borçlanma araçları 14.038.315 28.517.831
Toplam ihraç edilmiş borçlanma araçları 30.487.367 31.388.784

28 Şubat 2019 tarihinde, 500.000 ABD Doları 6 yıl vadeli, %6,875 kupon oranlı tahvil %7 oranında yeniden satış getirisi üzerinden fiyatlandırılarak ihraç edilmiştir. Söz konusu tahvil İrlanda Borsası'na kote edilmiştir. Söz konusu bononun 17.500 ABD Doları tutarındaki kısmı 2022 yılında geri alınmış olup, ilgili tutar etkin faiz oranı kullanılarak itfa edilmiş maliyet değerinden ve toplam bono tutarından netlenerek muhasebeleştirilmiştir.

19 Haziran 2014 tarihinde, 500.000 ABD Doları 10 yıl vadeli, %4,875 kupon oranlı tahvil %4,982 oranında yeniden satış getirisi üzerinden fiyatlandırılarak ihraç edilmiştir. Söz konusu tahvil İrlanda Borsası'na kote edilmiştir. Söz konusu bononun 20.000 ABD Doları tutarındaki kısmı 2019 yılında, 5.000 ABD Doları tutarındaki kısmı 2022 yılında, 17.500 ABD Doları tutarındaki kısmı ise 2023 yılında geri alınmış olup, ilgili tutar gerçeğe uygun değerinden ve toplam bono tutarından netlenerek muhasebeleştirilmiştir.

2-20 Eylül 2022 tarihlerinde, 900.000 TL 180 gün vadeli, %27 yıllık basit faiz getirisi üzerinden fiyatlandırılarak ihraç edilmiştir. Söz konusu tahvillerinin ihracına Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş. aracılık etmiştir.

27 Ekim 2022 tarihinde, 478.550 TL 180 gün vadeli, %27 yıllık basit faiz getirisi üzerinden fiyatlandırılarak ihraç edilmiştir. Söz konusu tahvillerin ihracına Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş. aracılık etmiştir.

31 Ocak 2023 tarihinde, 1.808.505 TL 380 gün vadeli, %32,5 yıllık basit faiz getirisi üzerinden fiyatlandırılarak ihraç edilmiştir. Söz konusu tahvilin ihracına Ak Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş. aracılık etmiştir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

5. FİNANSAL BORÇLAR (DEVAMI)

İhraç edilmiş borçlanma araçları (devamı)

21 Ağustos 2023 tarihinde, 291.500 TL 177 gün vadeli, %32 yıllık basit faiz getirisi üzerinden fiyatlandırılarak ihraç edilmiştir. Söz konusu tahvilin ihracına Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. aracılık etmiştir.

İhraç edilmiş borçlanma araçlarının TL karşılıklarının kalan vadelerine göre detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
3 aya
kadar
3 ay - 1 yıl
arası
1 - 2 yıl
arası
Toplam 3 aya
kadar
3 ay - 1 yıl
arası
1 - 2 yıl
arası
2 - 5 yıl
arası
Toplam
TL cinsinden ihraç edilmiş
borçlanma araçları
2.659.932 2.659.932 1.599.781 825.138 2.424.919
ABD Doları cinsinden ihraç
edilmiş borçlanma araçları
381.696 13.407.424 14.038.315 27.827.435 446.034 13.971.864 14.545.967 28.963.865
3.041.628 13.407.424 14.038.315 30.487.367 2.045.815 825.138 13.971.864 14.545.967 31.388.784

Kiralama işlemlerinden borçlar

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, finansal kiralama borçlanmalarının detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Para Birimi Faiz Türü Faiz Oranı TL Faiz Oranı TL
Kiralama işlemlerinden borçlar TL Sabit %9,0-%41,0 1.590.980 %9,0-%21,5 2.235.465
Kiralama işlemlerinden borçlar Avro Sabit %2,5-%4,5 242.862 %3,3-%4,5 215.243
Kiralama işlemlerinden borçlar ABD Doları Sabit %8,2 45.204 %4,0 48.025
Kiralama işlemlerinden borçlar Diğer Sabit %3,3 2.675 %3,2 5.185
1.881.721 2.503.918

6. İLİŞKİLİ OLMAYAN TARAFLARDAN TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR

Ticari alacaklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli
Ticari alacaklar 15.174.814 19.282.755
Diğer ticari alacaklar (*) 616.547 1.102.946
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (−) (3.080.022) (6.792.375)
Toplam kısa vadeli ticari alacaklar 12.711.339 13.593.326
Uzun vadeli
Ticari alacaklar 243.525 306.016
Toplam uzun vadeli ticari alacaklar 243.525 306.016

(*) Diğer ticari alacaklar ağırlıklı olarak kurumsal proje alacaklarından oluşmaktadır.

Kısa vadeli ticari alacakların ortalama vadesi 60 gündür (31 Aralık 2022: 60 gün).

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

6. İLİŞKİLİ OLMAYAN TARAFLARDAN TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR

Ticari alacaklar (devamı)

Şüpheli alacak karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
1 Ocak tarihi itibarıyla (6.792.375) (10.719.942)
Yıl içinde ayrılan karşılık-net (383.789) (361.588)
Konusu kalmayan karşılık (*) 1.572.057 -
Kur değişim etkisi 8.513 45.127
Enflasyon etkisi 2.515.572 4.244.028
31 Aralık tarihi itibarıyla (3.080.022) (6.792.375)

(*) 7420 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 2. maddesinde yapılan değişiklik kapsamında, Grup şartları sağlayan tüm alacaklarını kayıtlardan silmiştir.

Grup, vadesi geçmiş alacaklarının hukuka intikali için ortalama 90 gün beklemektedir. Geçmiş dönem alacaklarından yaptığı tahsilat performansına dayanarak vadesi geçmiş alacaklarından önemli ölçüde tahsilat gerçekleştirmeyi beklemektedir.

Grup'un teminat altına alınmış alacakları 761.061 TL tutarındadır (31 Aralık 2022: 562.721 TL).

Müşteri sözleşmelerinden doğan varlıklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli
Mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme varlıkları 3.561.797 2.298.712
3.561.797 2.298.712
Uzun vadeli
Mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme varlıkları 21.823 58.987
21.823 58.987

Sözleşme varlıkları, aboneler ile yapılan sözleşmeleri içermektedir. Abone sayısının yüksek olması nedeniyle farklı faturalandırma dönemleri mevcut olduğundan, raporlama tarihleri itibarıyla hizmeti sağlanmış ancak faturalandırılmamış aboneler için gelir tahakkuk ettirilmektedir. Ayrıca sağlanan diğer hizmetlerden faturalandırılmamış kısımlar için de gelir tahakkuk ettirilmektedir.

Raporlama dönemi itibarıyla tahakkuk ettirilen gelirlerden bir yıl sonra faturalandırılacak kısımları uzun vadeli sözleşme varlıkları içinde sunulmuştur.

Ticari borçlar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli
Ticari borçlar 12.543.299 13.934.043
Gider tahakkukları 1.346.989 1.386.818
Toplam kısa vadeli ticari borçlar 13.890.288 15.320.861

Kısa vadeli ticari borçların ortalama vadeleri 30 ile 150 gün arasında değişmektedir (31 Aralık 2022: 30 ile 150 gün). 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 666.033 TL tutarındaki kısa vadeli ticari borç, tedarikçi finansmanı kapsamındaki borçlardan oluşmaktadır (31 Aralık 2022. 454.140 TL).

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

7. KULLANIM HAKKI VARLIKLARI

Kullanım hakkı varlıklarının 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla defter değerleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Saha kirası 4.111.461 3.963.510
Bina 713.703 750.407
Taşıt 517.662 889.668
Diğer 240.356 279.291
Kullanım hakkı varlıkları 5.583.182 5.882.876

Grup, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap döneminde 2.517.011TL tutarında kullanım hakkı varlığını aktifleştirmiştir (31 Aralık 2022: 2.481.919TL).

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemi boyunca, Grup bu kiralamalardan 2.647.816 TL (Saha kirası: 1.182.209, Bina: 556.132 ve Taşıt: 909.475) (31 Aralık 2022: 2.804.292 TL) değerinde amortisman gideri ve 444.842 TL finansman gideri muhasebeleştirmiştir (31 Aralık 2022: 476.252 TL).

8. İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR

Grup içi ilişkili kuruluşlar ile yapılan tüm işlem ve bakiyeler, şirketler arası karlar, gerçekleşmemiş kar ve zararlar konsolidasyon amacıyla kayıtlardan elimine edildiği için bu dipnotta yer verilmemiştir.

Hazine'nin Şirket'in %25'ine ve altın hisseye ve Türkiye Varlık Fonu'nun Şirket'in %61,68'ine sahip olması nedeniyle devlet kontrolü altındaki kurumlar ilişkili kuruluş olarak nitelendirilmektedir. Devlet kontrolü altındaki kurumlar ilişkili taraf olarak tanımlanmış fakat TMS 24'te tanınan istisna kapsamında, genel açıklama yükümlülüklerinden muaf tutulmuştur.

Grup, bu kurumların birçoğuyla emsallerine uygun işlemler gerçekleştirmektedir. Türkiye Varlık Fonu'nun kontrol ettiği veya önemli etkisinin olduğu bankalar ile gerçekleştirilen Kredi ve mevduat gibi bankacılık işlemleri de emsallerine uygun olarak gerçekleştirilmektedir. Diğer işlemler ise kurumlar vergisi, katma değer vergisi, özel iletişim vergisi, hazine payı ve harçlar gibi düzenleyici ücretlerden oluşmaktadır.

31 Mart 2022 tarihindeki hisse devri ile Türkiye Varlık Fonu ("TVF"), Grup'un ana ortaklığı ve kontrol gücünü elinde bulunduran taraf olmuştur. Grup Şirket'in ana ortağı değiştiğinden ilişkili taraflarını yeniden tanımlamıştır ve 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren on iki aylık ara hesap döneminde gerçekleşen işlemleri buna göre değerlendirmiştir.

İlişkili kuruluşlarla yapılan işlemler açıklamaları, 31 Mart 2022 tarihindeki hisse devrine kadar ilişkili taraf olan, hisse devri sonrası ilişkili taraf olmaktan çıkan şirketlerle 31 Mart 2022 tarihine kadar gerçekleşen işlemleri ve 31 Mart 2022'de gerçekleşen hisse devri ile güncellenmiş ilişkili taraflarla 31 Mart 2022'den 32 Aralık 2022'ye kadar gerçekleşmiş olan işlemleri içermektedir.

Grup ile ilişkili taraflar arasındaki 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla bakiyeler aşağıda sunulmuştur:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İlişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar
Diğer 630.502 837.803
630.502 837.803

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

8. İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR (DEVAMI)

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İlişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar
Diğer 208.760 319.579
208.760 319.579
İlişkili taraflarda tutulan mevduatlar 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Vadeli mevduatlar
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. 2.592.078 1.177.096
Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı 1.308.060 1.785.146
Türkiye Halk Bankası A.Ş. 104.420 177.218
Diğer 61.727
Vadesiz mevduatlar
Türkiye Halk Bankası A.Ş. 87.223 137.343
Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı 34.974 100.670
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. 27.171 174.170
Diğer 7.028 19.298
4.222.681 3.570.941
İlişkili taraflardan kullanılan krediler 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı 1.851.723 649.444
Ziraat Katılım Bankası A.Ş. 538.694
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. 49.000 1.554.649
Türkiye Halk Bankası A.Ş. 31.472
2.439.417 2.235.565
İlişkili taraflardan kur korumalı mevduatlar 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı 683.055 421.001
Ziraat Katılım Bankası A.Ş. 508.889
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. 890.755
1.191.944 1.311.756

Distribütör firmalar tarafından satın alınarak taahhütlü kampanyalar kapsamında Grup müşterilerine satılacak cihaz alımlarının finansmanı için ilişkili şirketlere verilen garantörlük tutarı Dipnot 12'de açıklanmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

8. İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR (DEVAMI)

Hissedarlarla işlemler:

TT Mobil, TT Mobil İmtiyaz Sözleşmesi gereği Hazine'ye aylık brüt gelirinin %15'i kadar pay ("Hazine Payı") ödemekle yükümlüdür. Ayrıca, Şirket ve telekomünikasyon sektöründe faaliyet gösteren diğer bağlı ortaklıkları 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'na bir önceki yıllık net gelirlerinin %1'i oranında evrensel hizmet katkı payı ve %0,35 oranında kurum masraflarına katkı payı ödemekle yükümlüdürler. Ek olarak, TT Mobil, 5 Aralık 2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7061 sayılı "Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" kapsamında BTK'ya aylık net satış gelirlerinin %5'i kadar pay (Telsiz ücreti) ödemekle yükümlüdür.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ödenmemiş Hazine Payı, evrensel hizmet katkı payı ve kurum masraflarına katkı payı tutarları diğer kısa vadeli borçlar hesabında takip edilmektedir ve bu giderler satışların maliyeti hesabında giderleştirilmektedir.

1 Ocak - 1 Ocak -
İlişkili taraflarla ilgili faiz gelirleri 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı (*) 369.767 172.437
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (*) 283.558 137.825
Türkiye Halk Bankası A.Ş. (*) 166.901
Diğer 101.300 26.538
921.526 336.800
İlişkili taraflarla ilgili faiz giderleri
Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı (*) 400.275 142.182
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (*) 256.150 165.269
Diğer 124.468 68.283
780.893 375.734
İlişkili taraflarla ilgili diğer gelirler
Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş. (*) 1.433.219 1.123.480
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. (*) 1.147.480 1.225.317
Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş. (*) 885.064 950.940
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (*) 541.557 108.271
THY A.O. (*) 440.799 291.007
Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.
(*)
315.982 278.921
Türkiye Halk Bankası A.Ş. (*) 145.019 101.062
Türkiye Vakıflar Bankası Türk Ananim Ortaklığı (*) 136.573 64.531
Diğer 563.989 323.731
5.609.682 4.467.260

İlişkili kuruluşlarla yapılan işlemler:

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

8. İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR (DEVAMI)

İlişkili kuruluşlarla yapılan işlemler: (devamı)

1 Ocak - 1 Ocak -
İlişkili taraflarla ilgili giderler 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. (*) 1.138.597 1.151.343
Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.
(*)
1.067.421 824.701
PTT A.Ş. (*) 523.562 397.071
Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş.
(*)
189.314 153.363
THY A.O. (*) 140.033 100.541
Kule Hizmet ve İşletmecilik A.Ş. (*) 110.959 88.627
Diğer 226.716 37.546
3.396.602 2.753.192

(*) 1 Nisan 2022 - 31 Aralık 2023 dönemi işlemlerini içermektedir.

Grup sabit ses, kurumsal data, mobile ve internet hizmetleri sağlayarak ilişkili taraflardan gelir elde etmektedir. Grup'un ilişkili taraf giderleri enerji, çağrı sonladırma, faturalama ve gönderi, uydu frekansbaz istasyonu kiralama hizmetlerinden oluşmaktadır.

Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar

Üst düzey yönetimde bulunan yöneticilere sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:

1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Kısa vadeli faydalar 299.617 280.738
Uzun vadeli faydalar 9.865 7.299
309.482 288.037

Üst düzey idari personel, Grup'un Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticilerinden oluşmaktadır.

9. DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR

Diğer kısa vadeli alacaklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Diğer kısa vadeli alacaklar 245.170 240.617
Verilen depozito ve teminatlar 15.892 18.773
Diğer şüpheli alacaklar 64.619 104.712
Şüpheli alacaklar karşılığı (−) (64.619) (104.712)
261.062 259.390

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla diğer kısa vadeli alacaklar içerisindeki 665.643 TL tutarındaki (31 Aralık 2022: 62.544 TL) kısım Evrensel Hizmet Fonu kapsamında yapılan harcamalara istinaden T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'ndan alınacak tutardan oluşmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, yıl içerisinde 20.587 TL (31 Aralık 2022: 48.054 TL) diğer şüpheli alacaklar karşılığı ayrılmış, 18.162 TL (31 Aralık 2022: 28.099 TL) karşılık ters çevrilmiştir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

9. DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR (DEVAMI)

Diğer uzun vadeli alacaklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Verilen depozito ve teminatlar 78.528 121.863
78.528 121.863
Diğer kısa vadeli borçlar
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ödenecek vergi ve borçlar 1.329.295 1.178.712
BTK katılım payı tahakkukları 638.339 552.359
Evrensel Hizmet Fonu tahakkuku (*) 504.173 532.605
Hazine Payı tahakkukları 586.374 506.328
Diğer borçlar (**) 175.194 220.000
3.233.375 2.990.004

(*) 16 Haziran 2005 tarihinde yayımlanan 5369 sayılı Evrensel Hizmet Fonu'na ilişkin yasaya göre, Türk Telekom, TTNet ve AssisTT her yıl Nisan ayının sonuna kadar bir önceki yıllık net gelirlerinden %1'ini Evrensel Hizmet Fonu adı altında T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'na ödemekle yükümlüdür.

(**) Diğer kısa vadeli borçların 63.141 TL'lik kısmı Grup'un taahhütlü kampanyalar kapsamında grup müşterilerine satılan cihaz alımları için garantör olduğu distribütör firmalara ait kredi borçlarından oluşmaktadır.

Diğer uzun vadeli borçlar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Alınan depozito ve teminatlar 95.922 95.774
95.922 95.774

10. STOKLAR

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 1.323.732 TL (31 Aralık 2022: 1.396.645 TL) tutarında stok bulunmaktadır. Söz konusu stokların büyük bölümü modem, bilgisayar, tablet, telsiz telefon, kablo, kablo kutusu, bağlama bloğu gibi sarf malzemeleri ve SIM kartlarından oluşmaktadır.

11. ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Grup, vergiye esas yasal mali tabloları ile Türkiye Muhasebe Standartları'na göre hazırlanmış mali tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüğünü hesaplamaktadır. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile Türkiye Muhasebe Standartları'na göre hazırlanan mali tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmakta olup aşağıda açıklanmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

11. ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (DEVAMI)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin hesaplanmasında kullanılan vergi oranı %25 olarak kullanılmıştır (31 Aralık 2022: %20 ve %23).

Ertelenmiş vergi
Ertelenmiş vergi
varlıkları
yükümlülükleri
Net ertelenmiş vergi
varlıkları / yükümlülükleri
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Taşınan vergi zararlarından kayıtlara alınan /
kayıtlardan çıkartılan ertelenmiş vergi varlığı 5.256.305 2.281.747 5.256.305 2.281.747
Sermaye artırımından doğan ertelenmiş vergi varlığı 661.184 614.048 661.184 614.048
Yatırım indirimi 3.610.190 2.060.681 3.610.190 2.060.681
Uzun vadeli çalışan hakları karşılığı 823.821 687.227 823.821 687.227
Şüpheli alacak karşılığı 125.617 77.410 125.617 77.410
Türev araçlar (1.106.748) (1.286.071) (1.106.748) (1.286.071)
İhraç edilmiş borçlanma araçları 67.417 43.184 67.417 43.184
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar üzerindeki 2.910.251 3.683.749 (5.113.913) (14.134.494) (2.203.662) (10.450.745)
geçici farklar
Arge indirimi 465.089 719.232 465.089 719.232
Diğer 1.363.755 965.594 (492.178) (532.060) 871.577 433.534
Netleme öncesi ertelenmiş vergi
varlığı / (yükümlülüğü) 15.283.629 11.132.872 (6.712.839) (15.952.625) 8.570.790 (4.819.753)
Netleme (6.486.453) (9.413.419) 6.486.453 9.413.419
Net ertelenmiş vergi varlığı / (yükümlülüğü) 8.797.176 1.719.453 (226.386) (6.539.206) 8.570.790 (4.819.753)

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

11. ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (DEVAMI)

Grup, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tablolarda 5.256.305 TL tutarındaki mahsup edilecek zararlar için ertelenen vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2022: 2.281.747 TL). Söz konusu mali zararların son kullanma vadeleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023
2024 3.191
2025 1.897
2026 738.099
2027 916.008
2028 3.588.806
2029 2.824
Süresiz 5.480
5.256.305

Grup'un 31 Aralık 2023 itibarıyla ertelenmiş vergi varlığı ayrılmayan mali zararı yoktur.

12. DİĞER DÖNEN VARLIKLAR, DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDA BORÇLAR

Diğer dönen varlıklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Tahsilatına aracılık edilen hizmetler (*)
İndirilecek Katma Değer Vergisi ("KDV") ve Özel İletişim
1.222.977 379.838
Vergisi ("ÖİV") 690.267 761.595
Verilen avanslar (**) 40.839 9.830
Diğer dönen varlıklar 22.933 3.479
1.977.016 1.154.742

(*) Tahsilatına aracılık edilen hizmet ve mal satışları sebebiyle Grup'un distribütörlerine verdiği avanslardan oluşmaktadır.

(**) Verilen avanslar, ağırlıklı olarak tedarikçilere verilen avanslardan oluşmaktadır.

Diğer kısa vadeli yükümlülükler

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Diğer yükümlülükler 484.386 286.356
484.386 286.356

Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Personele borçlar 921.473 618.294
Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 337.091 201.641
Personel gelir vergisi borçları 268.993 176.165
1.527.557 996.100

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

13. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER

Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Diğer peşin ödenen giderler (*)
Peşin ödenen kira giderleri
1.075.843
28.574
828.103
31.860
1.104.417 859.963

(*) Diğer peşin ödenmiş giderler, dönen varlık alımları için verilen avanslar, peşin ödenen sigorta giderleri, peşin ödenen bakım giderleri, peşin ödenen reklam giderleri ve diğer peşin ödenen giderlerden oluşmaktadır.

Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Diğer peşin ödenen giderler
Peşin ödenen kira giderleri
142.317
1.549
388.346
1.269
143.866 389.615

Kısa vadeli müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme
yükümlülükleri (*)
2.112.344 1.924.872
2.112.344 1.924.872

(*) Kısa vadeli müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler ağırlıklı olarak faturalanmış, ancak henüz kullanılmamış dakikaların TFRS 15'e göre toplam sözleşme bedelinin bütün mal ve hizmetlere tek başına satış fiyatları temel alınarak dağıtılması ile oluşan ertelenmiş aylık sabit ücret gelirlerinden ve TTINT'in vazgeçilemez kullanım hakkı sözleşmelerinin tutarıdır.

Uzun vadeli müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Mal ve hizmet satışlarından doğan sözleşme
yükümlülükleri (*)
2.964.683 3.309.220
2.964.683 3.309.220

(*) Uzun vadeli müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler TTINT'in vazgeçilemez kullanım hakkı sözleşmesine ilişkin tutarlardan oluşmaktadır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla uzun vadeli müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerin %20'sinin 2024 yılında, %80'inin ise sonraki yıllarda hasılat olarak kaydedilmesi beklenmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

14. FİNANSAL YATIRIMLAR

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa
vadeli finansal varlıklar
Kur Korumalı Mevduat (*) 7.828.281 8.042.306
Uzun vadeli finansal varlıklar
Yatırım fonları (**) 71.762
Diğer (***) 103.152 72.119
8.003.195 8.114.425

(*) Kur korumalı mevduat hesapları gerçeğe uygun değeri kar veya zararda muhasebeleştirilen finansal varlıklar olarak muhasebeleştirilmiştir.

Grup, 244.137 ABD Doları ve 20.000 Avro tutarındaki (31 Aralık 2022: 248.200 ABD Doları) döviz mevduat hesabını "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Hesapları"na dönüştürmüştür. Kur Korumalı Mevduat hesaplarının vadesi 90-360 gün arasındadır (31 Aralık 2022: 180-360 gün).

(**) Grup şirketlerinin TT Ventures Girişim Sermayesi Yatırım Fonu yatırımlarından oluşmaktadır. Söz konusu fon, global büyüme potansiyeline sahip inovatif teknoloji girişimlerine yatırım yapmayı ve yatırımcılarına finansal getiri sağlamayı hedeflemektedir.

Grup, önemli etkisi olan iştirakındaki yatırımını kurulan Girişim Sermayesi Yatırım Fonuna gerçekleştirdiği katılım payı ödemeleri yoluyla dolaylı olarak elinde tutmaktadır. Grup, bu yatırımı TFRS 9 uyarınca gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan olarak ölçmeyi seçmiştir.

(***) Diğer içerisinde yer alan 29.126 TL tutarındaki kısım gelişim sermayesi özel sermaye fon yatırımından oluşmaktadır (31 Aralık 2022: Yoktur).

15. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR

Nakit akış riskinden korunma muhasebesi kapsamında olan türev işlemleri

Çapraz kur işlemleri

Riskten korunan kaleme ilişkin nakit akışlarının kar veya zararı etkilediği dönemlerde, ilgili riskten korunma aracının kar/zararı da özkaynaklardan çıkartılarak gelir tablosuna yansıtılmaktadır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap döneminde 512.747 TL, özkaynaklar altında nakit akış riskinden korunma kazançları hesabından, kar veya zarar tablosunda finansman giderleri hesabına aktarılarak tarihsel değerinden yeniden sınıflandırılmıştır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Şirket'in gerçekleştirmiş olduğu katılım opsiyonlu çapraz kur işlemlerinden kaynaklanan 4.136.773 TL tutarındaki rayiç bedel kısa vadeli türev araç varlıklarına sınıflandırılmıştır (31 Aralık 2022: 6.152.044 TL).

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

15. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR

Nakit akış riskinden korunma muhasebesi kapsamında olan türev işlemleri (devamı)

31 Aralık 2023
Nominal
Tutar
itibarıyla
rayiç değer
Şirket (ABD Doları) Alım Tarihi Tadil Tarihi Şartlar (TL)
Türk Telekom 500.000 31 Mart 2016 -
3 Ağustos 2018
21 Ekim 2020 -
18 Şubat 2022
Haziran
2024
tarihinde
ABD
Doları
karşılığında TL ödenmesi
2.522.493
Türk Telekom 37.500 14 Kasım 2018 11 - 21 Haziran
2021
Ekim 2019 - Nisan 2024 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
224.395
Türk Telekom 23.230 25 Ekim 2018 -
18 Temmuz 2019
11 Haziran 2021 Nisan 2019 - Nisan 2025 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
121.029
Türk Telekom 50.000 17 Aralık 2020 Şubat
2025
tarihinde
ABD
Doları
karşılığında TL ödenmesi
306.759
Türk Telekom 27.324 27 Eylül 2019 -
6 Eylül 2021
Mart 2020 - Eylül 2025 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
132.301
Türk Telekom 19.695 13 Kasım 2018 -
19 Temmuz 2019
14 Haziran 2021 Eylül 2019 - Eylül 2025 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
97.044
Türk Telekom 36.364 (*) 27 - 28 Mart
2018
12 Kasım -
2 Aralık 2020
Aralık 2020 - Aralık 2025 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
432.679
Türk Telekom 26.660 (*) 18 Ağustos 2021 Ekim 2021 - Aralık 2025 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
168.849
Türk Telekom 19.340 (*) 13 Ağustos 2021 Ekim 2021 - Aralık 2025 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
110.047
Türk Telekom 4.873 (*) 27 - 28 Haziran
2019
10 Kasım 2021 Eylül 2019 - Eylül 2024 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
21.177

4.136.773

Çapraz kur işlemleri (devamı)

(*) Belirtilen işlemlerin nominal tutarı Avro'dur.

Nominal
Tutar
31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
Şirket (ABD Doları) Alım Tarihi Tadil Tarihi Şartlar değer (TL)
Türk Telekom 500.000 31 Mart 2016 -
3 Ağustos 2018
21 Ekim 2020 -
18 Şubat 2022
Haziran
2024
tarihinde
ABD
Doları
karşılığında TL ödenmesi
2.891.073
Türk Telekom 88.500 14 Kasım 2018 11 - 21 Haziran
2021
Ekim 2019 - Nisan 2024 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
726.919
Türk Telekom 38.710 25 Ekim 2018 -
18 Temmuz 2019
11 Haziran 2021 Nisan 2019 - Nisan 2025 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
268.794
Türk Telekom 50.000 17 Aralık 2020 Şubat
2025
tarihinde
ABD
Doları
karşılığında TL ödenmesi
346.194
Türk Telekom 40.986 27 Eylül 2019 -
6 Eylül 2021
Mart 2020 - Eylül 2025 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
247.370
Türk Telekom 34.690 13 Kasım 2018 -
19 Temmuz 2019
14 Haziran 2021 Eylül 2019 - Eylül 2025 tarihleri arasında
ABD Doları karşılığında TL ödenmesi
236.258
Türk Telekom 54.545 (*) 27 - 28 Mart
2018
12 Kasım -
2 Aralık 2020
Aralık 2020 - Aralık 2025 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
661.240
Türk Telekom 43.172 (*) 16 Ağustos 2021 Eylül 2021 - Mart 2026 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
263.210
Türk Telekom 37.330 (*) 18 Ağustos 2021 Ekim 2021 - Aralık 2025 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
252.401
Türk Telekom 29.009 (*) 13 Ağustos 2021 Ekim 2021 - Aralık 2025 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
176.632
Türk Telekom 12.633 (*) 27 - 28 Haziran
2019
10 Kasım 2021 Eylül 2019 - Eylül 2024 tarihleri arasında
Avro karşılığında TL ödenmesi
81.953
6.152.044

(*) Belirtilen işlemlerin nominal tutarı Avro'dur.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

15. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR (DEVAMI)

Nakit akış riskinden korunma muhasebesi kapsamında olan türev işlemleri (devamı) Bakır türev işlemleri

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Şirket'in gerçekleştirmiş olduğu bakır türev işlemlerinden kaynaklanan 21 TL tutarındaki rayiç bedel kısa vadeli türev araç yükümlülüklerine sınıflandırılmıştır (31 Aralık 2022: 18.947 TL türev araç varlılarına sınıflandırılmıştır).

Şirket Nominal
Tutar
(Ton)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 72 23 Ağustos 2023 Ağustos - Aralık 2023 tarihleri arasında değişken fiyat
ödenmesi ve sabit fiyat alınması
(21)
(21)
Şirket Nominal
Tutar
(Ton)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 300 18 Mart -
5 Nisan 2022
Nisan - Aralık 2022 tarihleri arasında değişken fiyat ödenmesi
ve sabit fiyat alınması
18.947
18.947

Forward işlemleri

31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla Şirket'in gerçekleştirmiş olduğu forward işlemlerinden kaynaklanan 23.230 TL tutarındaki rayiç bedel kısa vadeli türev araç varlıklarına sınıflandırılmıştır.

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 1.769 12 Temmuz -
2 Ağustos 2021
Ocak 2022 - Ocak 2023 tarihleri arasında ABD Doları
karşılığında TL ödenmesi
23.230
23.230

31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla Grup'un gerçekleştirdiği nominal değerleri toplamı 1.769 ABD Doları olan 2 adet elektrik forward işlemi bulunmaktadır. Söz konusu elektrik forward kontratları Ekim 2022 ve Ocak 2023 tarihleri itibarıyla gerçekleşme ihtimali yüksek olan 2022 ve 2023 yılı elektrik alımlarının nakit akışlarından kaynaklanabilecek finansal riskten korunma aracı olarak tayin edilmiş ve nakit akış riskinden korunma muhasebesine konu edilmiştir.

Nakit akış riskinden korunma muhasebesi kapsamında olmayan türev işlemleri

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Şirket'in gerçekleştirmiş olduğu türev işlemlerinden kaynaklanan 439.541 TL tutarındaki rayiç bedel kısa vadeli türev araç varlıklarına, 117.424 TL tutarındaki rayiç bedel kısa vadeli türev araç yükümlülüklerine (31 Aralık 2022: 385.069 TL tutarındaki rayiç bedel kısa vadeli türev araç varlıklarına, 233.198 TL tutarında rayiç bedel kısa vadeli türev araç yükümlülüklerine) sınıflandırılmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

15. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR (DEVAMI)

Nakit akış riskinden korunma muhasebesi kapsamında olmayan türev işlemleri (devamı) Çapraz kur işlemleri

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Şirket'in gerçekleştirmiş olduğu katılım opsiyonlu çapraz kur işlemlerinden kaynaklanan 162.567 TL tutarındaki rayiç bedel kısa vadeli türev araç varlıklarına sınıflandırılmıştır.

Şirket Nominal
Tutar
(Avro)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 29.281 16 Ağustos 2021 Eylül 2021 - Mart 2026 tarihleri arasında Avro karşılığında TL
ödenmesi
162.567
162.567

Faiz takasları

31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla Şirket'in gerçekleştirmiş olduğu faiz takas işlemlerinden kaynaklanan 147.203 TL uzun vadeli türev araç varlıklarına sınıflandırılmıştır.

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 150.000 29 Nisan -
20 Mayıs 2014
Haziran 2016 - Haziran 2021 tarihleri arasında, değişken faizin
%4'ü aşması durumunda, değişken faiz ve %4 arasındaki
farkın ödenmesi ve sabit prim alınması (%0,44-%0,575),
Haziran 2021 - Haziran 2024 tarihleri arasında, değişken faizin
%6'yı aşması durumunda, değişken faiz ve %6 arasındaki
farkın ödenmesi ve sabit prim alınması (%0,39-%0,45)
20.399

20.399

75.821

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 150.000 29 Nisan -
20 Mayıs 2014
Haziran 2016 - Haziran 2024 tarihleri arasında, değişken faiz
ödemesinin devri karşılığında, sabit faiz ödenmesi
63.630
Türk Telekom 150.000 15 - 16 Mayıs 2014 Haziran 2016 - Ağustos 2016 ve Haziran 2024 - Ağustos 2024
tarihleri arasında, değişken faiz ödemesinin devri karşılığında,
sabit faiz ödenmesi
63.174
126.804

Çapraz kur takas işlemleri

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
TTINT Türkiye 16.667 16 Haziran 2016 Aralık 2016 - Haziran 2026 tarihleri arasında ABD Doları
karşılığında Avro ödemesi
33.211
Türk Telekom 27.500 (*) 3 Ekim 2023 Ocak 2024 tarihinde Avro karşılığında ABD Doları ödenmesi 42.610

(*) Belirtilen işlemlerin nominal tutarı Avro'dur.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

15. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR (DEVAMI)

Nakit akış riskinden korunma muhasebesi kapsamında olmayan türev işlemleri (devamı) Çapraz kur takas işlemleri (devamı)

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 10.000 7 Aralık 2023 Ocak 2024 tarihinde ABD Doları karşılığında Avro ödenmesi (7.132)
(7.132)
Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
TTINT Türkiye 23.333 16 Haziran 2016 Aralık 2016 - Haziran 2026 tarihleri arasında ABD Doları
karşılığında Avro ödemesi
84.334

84.334

Vadeli işlem sözleşmeleri

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 196.202 13 Kasım -
19 Aralık 2023
Ocak 2024 tarihinde vadeli kontrat fiyatı ile kontrat kapanış
fiyatı arasındaki farka göre net TL uzlaşısı
22.090
TT Mobil 252.692 16 Kasım -
27 Aralık 2023
Ocak - Şubat 2024 tarihleri arasında vadeli kontrat fiyatı ile
kontrat kapanış fiyatı arasındaki farka göre net TL uzlaşısı
23.033

45.123

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 90.000 15 Kasım -
28 Kasım 2023
Ocak 2024 tarihinde vadeli kontrat fiyatı ile kontrat kapanış
fiyatı arasındaki farka göre net TL uzlaşısı
(20.292)
(20.292)

Şirket Nominal Tutar (ABD Doları) Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022 itibarıyla rayiç değer (TL) TT Mobil 69.692 9 - 21 Aralık 2022 Şubat 2023 tarihinde vadeli kontrat fiyatı ile kontrat kapanış fiyatı arasındaki farka göre net TL uzlaşısı 31.114 Türk Telekom 101.202 5 - 15 Aralık 2022 Şubat 2023 tarihinde vadeli kontrat fiyatı ile kontrat kapanış fiyatı arasındaki farka göre net TL uzlaşısı 41.996

73.110

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
TT Mobil 133.000 11 Kasım -
16 Aralık 2022
Ocak 2023 tarihinde vadeli kontrat fiyatı ile kontrat kapanış
fiyatı arasındaki farka göre net TL uzlaşısı
(10.564)
Türk Telekom 145.000 24 Kasım -
8 Aralık 2022
Ocak 2023 tarihinde vadeli kontrat fiyatı ile kontrat kapanış
fiyatı arasındaki farka göre net TL uzlaşısı
(6.195)
(16.759)

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

15. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR (DEVAMI)

Nakit akış riskinden korunma muhasebesi kapsamında olmayan türev işlemleri (devamı) Forward işlemleri

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
25 Eylül - Ocak - Mart 2024 tarihleri arasında ABD Doları karşılığında
Türk Telekom 137.500 26 Aralık 2023 TL ödenmesi 23.025
Türk Telekom 184.500 (*) 3 Ekim -
22 Aralık 2023
Ocak - Mart 2024 tarihleri arasında Avro karşılığında
TL ödenmesi
132.995
Innova 200 (*) 5 Aralık 2023 Nisan 2024 tarihinde Avro karşılığında TL ödemesi 10
Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2023
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Türk Telekom 314.957 22 Eylül -
27 Aralık 2023
Ocak - Mart 2024 tarihleri arasında ABD Doları karşılığında
TL ödenmesi
(89.815)
Innova 1.250 5 Aralık 2023 Nisan 2024 tarihinde ABD Doları karşılığında TL ödemesi (185)
(90.000)

(*) Belirtilen işlemlerin nominal tutarı Avro'dur.

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Innova 5.000 23 Şubat 2022 Şubat -
Haziran 2023 tarihleri arasında ABD Doları
karşılığında TL ödenmesi
4.202
Türk Telekom 103.894 16 Kasım -
29 Aralık 2022
Ocak - Mart 2023 tarihleri arasında ABD Doları karşılığında
TL ödenmesi
23.432
Türk Telekom 130.000 (*) 7 - 31 Ekim 2022 Ocak 2023 tarihinde Avro karşılığında TL ödenmesi 199.991

227.625

156.030

Şirket Nominal
Tutar
(ABD Doları)
Alım Tarihi Şartlar 31 Aralık 2022
itibarıyla rayiç
değer (TL)
Innova 1.655 23 Şubat 2022 Şubat -
Haziran 2023 tarihleri arasında ABD Doları
karşılığında TL ödenmesi
(4.063)
Türk Telekom 334.593 17 Ekim -
29 Aralık 2022
Ocak - Mart 2023 tarihleri arasında ABD Doları karşılığında
TL ödenmesi
(212.376)
(216.439)

Yurtdışı işletmede bulunan net yatırımın finansal riskinden korunma işlemi

Şirket, yurtdışında faaliyet gösteren ve fonksiyonel para birimi Avro olan bağlı ortaklıklarında bulunan net yatırımın finansal riskinden koruma amaçlı 150.000 Avro tutarında bir kredi almıştır. Bu kredinin bağlı ortaklığın net yatırım tutarıyla ilgili olan kısmından kaynaklanan kur farkı tutarı, özkaynaklar altındaki yurtdışındaki işletmede bulunan net yatırımın finansal riskten korunma fonlarına sınıflanmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

16. ŞEREFİYE

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
TT Mobil Şerefiyesi
Argela Şerefiyesi
Innova Şerefiyesi
344.131
92.044
50.410
344.131
92.044
50.410
486.585 486.585

Grup, şerefiye ve diğer duran varlık grupları için yıllık değer düşüklüğü testini her yıl 31 Aralık itibarıyla yapmaktadır. Grup, tespit edilen bütün nakit yaratan birimler için değer düşüklüğü testi yapmıştır.

TT Mobil nakit yaratan birimi değer düşüklüğü testi

TT Mobil tek bir nakit yaratan birim olarak değerlendirilmiş ve şerefiye ve diğer tüm varlıklar beraber değer düşüklüğü testine tabii tutulmuştur. Geri kazanılabilir tutar yönetim tarafından onaylanmış beş yıllık iş planı baz alınarak hesaplanan kullanım değerinden tespit edilmiştir.

Nakit akımları için kullanılan iskonto oranı %29,2'dir (31 Aralık 2022: %18). 2028 dönemi sonrası için TL nakit akım tahminleri %10,7 nihai büyüme oranı, iş planındaki enflasyon ve ülkenin tahmini büyüme oranı dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. TT Mobil şirket değeri, nakit akımlarının +%1/-%1 AOSM nihai büyüme oranı duyarlılığı ile test edilmiştir (31 Aralık 2022: +%1/-%1). Değer düşüklüğü testi sonucunda, TT Mobil'nın satın alınması sırasında oluşan şerefiye değerinde bir değer düşüklüğünün olmadığı tespit edilmiştir.

Innova ve Argela nakit yaratan birimi değer düşüklüğü testi

Innova ve Argela ayrı nakit yaratan birimler olarak değerlendirilmiş ve bu şirketler için taşınan şerefiye şirketlerin diğer tüm varlıkları ile beraber değer düşüklüğü testine tabii tutulmuştur. Değer düşüklüğü testi Innova ve Argela'nın geri kazanılabilir tutarları yönetim tarafından onaylanmış beş yıllık iş planları baz alınarak hesaplanan kullanım değerleri üzerinden tespit edilmiştir. Nakit akımlarının tahmini değeri 2028 yılına kadar indirgenmiş nakit akımlarından oluşmaktadır. 2028 dönemi sonrası dönem için TL nakit akım tahminleri, Innova ve Argela için sırasıyla %10,7 ve %10,7 nihai büyüme oranı, iş planındaki enflasyon ve ülkenin tahmini büyüme oranı dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Değerlemede kullanılan iskonto oranı Innova için %35 (31 Aralık 2022: %24,7), Argela için %40,3 (31 Aralık 2022: %26), olup, +%1/-%1 duyarlılığında test edilmiştir. AOSM hesaplamasında benzer teknoloji şirketleri, beta katsayısının hesaplaması için gösterge olarak alınmıştır. Değer düşüklüğü testi sonucunda, Innova ve Argela'nın satın alınması sırasında oluşan şerefiye değerinde ve nakit yaratan birim değerinde değer düşüklüğü tespit edilmemiştir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

17. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VARLIKLAR

Satış amaçlı elde tutulan varlıklar taşındıkları defter değeri ile satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin düşük olanıyla değerlenmiştir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un satış amaçlı elde tutulan varlıklarının net defter değeri 458.634 TL'dir (31 Aralık 2022: 458.634 TL).

18. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkul ve ilgili birikmiş amortisman hareketleri aşağıda sunulmuştur:

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Maliyet değeri
1 Ocak açılış bakiyesi 398.445 398.445
31 Aralık itibarıyla 398.445 398.445
Birikmiş amortisman
1 Ocak açılış bakiyesi (278.330) (260.444)
Dönem amortismanı (17.886) (17.886)
31 Aralık itibarıyla (296.216) (278.330)
31 Aralık itibarıyla net defter değeri 102.229 120.115

Yatırım amaçlı gayrimenkuller, çeşitli kuruluşlar tarafından kullanılan bina ve arsalardan oluşmaktadır.

Grup, yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirmektedir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın gerçeğe uygun değerini taşınan değeri ile kıyaslamakta ve tespit edilen değer düşüklüklerini kayıtlara yansıtmaktadır.

Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, Grup'tan bağımsız bir değerleme şirketi tarafından belirlenmiştir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, SPK lisanslı gayrimenkul değerleme şirketleri tarafından değerlenen yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 522.042 TL olarak belirlenmiştir (Dipnot 19).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

19. MADDİ DURAN VARLIKLAR

Grup'un maddi duran varlıklarının 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla sona eren yıllar içerisindeki maliyet ve birikmiş amortisman hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:

Arazi Binalar Şebeke ve
diğer cihazlar
Taşıtlar Döşeme ve
demirbaşlar
Diğer maddi
duran varlıklar
Yapılmakta
olan yatırımlar
Toplam
Maliyet değeri
1 Ocak 2023 açılış bakiyesi 22.884.371 19.872.357 416.757.318 1.353.531 9.095.142 2.192.242 3.724.930 475.879.891
Transferler 11.730 39.632 2.521.703 (1.143) 33.736 (8.145) (3.141.365) (543.852)
Girişler 23.163 341.485 8.197.050 212.526 263.658 (3.674) 3.300.135 12.334.343
Değer Düşüklüğü 343.604 (23.597) 320.007
Yeniden değerleme 3.339.302 3.339.302
Çıkışlar (5.050) (11.902) (812.306) (8.461) (77.155) (3.822) (918.696)
Kur değişimlerinin etkileri 5.467 1.001 2.740 1.272 12.687 9.301 7.213 39.681
31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi 26.602.587 20.242.573 426.666.505 1.557.725 9.328.068 2.185.902 3.867.316 490.450.676
Birikmiş itfa tutarı
1 Ocak 2023 açılış bakiyesi 16.563.414 372.674.271 1.234.281 7.513.287 2.099.814 400.085.067
Transferler
Amortisman gideri 955.133 13.496.758 57.372 516.933 26.100 15.052.296
Çıkışlar (11.691) (789.222) (8.421) (54.714) (3.643) (867.691)
Değer düşüklüğü 20.862 166.820 25 187.707
Kur değişimlerinin etkileri 1.059 1.291 1.084 650 1.280 5.364
31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi 17.528.777 385.549.918 1.284.316 7.976.181 2.123.551 414.462.743
Net Defter Değeri, 31 Aralık 2023 26.602.587 2.713.796 41.116.587 273.409 1.351.887 62.351 3.867.316 75.987.933

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un finansal kiralama yolu ile satın aldığı lisansı bulunmaktadır. (31 Aralık 2022: araç, arazi ve binaları bulunmamaktadır).

Grup'un aktifleşen borçlanma maliyeti yoktur (31 Aralık 2022: Yoktur).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Grup'un sabit kıymetlerinde rehin, ipotek ve kısıtlama yoktur.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

19. MADDİ DURAN VARLIKLAR (DEVAMI)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, SPK lisanslı gayrimenkul değerleme şirketleri tarafından değerlenen arsaların defter değerindeki 3.339.302 TL tutarındaki net artış vergi etkisinden arındırılarak diğer kapsamlı gelir olarak kaydedilmiştir. Değerleme çalışmalarını gerçekleştiren lisanslı şirketler Akademi Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Atak Gayrimenkul Değerleme A.Ş., Bilgi Gayrimenkul Değerleme A.Ş., DE-GA Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Değer Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Düzey Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Ekip Taşınmaz Değerleme A.Ş., Eksen Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Emsal Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Kuzey Kurumsal Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., LAL Gayrimenkul Değerleme ve Müşavirlik A.Ş., Metrik Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık A.Ş., Net Kurumsal Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Prime Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., Vakıf Gayrimenkul Değerleme A.Ş.'dir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

19. MADDİ DURAN VARLIKLAR (DEVAMI)

Arazi Binalar Şebeke ve
diğer
cihazlar
Taşıtlar Döşeme ve
demirbaşlar
Diğer maddi
duran varlıklar
Yapılmakta
olan yatırımlar
Toplam
Maliyet değeri
1 Ocak 2022 açılış bakiyesi 20.907.062 19.512.614 414.758.348 1.315.463 8.416.750 2.186.253 3.349.499 470.445.989
Transferler 4.904 19.425 2.878.990 286.883 4.801 (3.464.637) (269.634)
Girişler 63 392.144 7.792.773 40.415 484.872 6.909 3.924.462 12.641.638
Değer düşüklüğü (1.812.884) (1.812.884)
Yeniden değerleme 3.800.309 3.800.309
Çıkışlar (527) (15.990) (6.336.780) (358) (80.057) (608) (44.906) (6.479.226)
Kur değişimlerinin etkileri (14.556) (35.836) (2.336.013) (1.989) (13.306) (5.113) (39.488) (2.446.301)
31 Aralık 2022 kapanış bakiyesi 22.884.371 19.872.357 416.757.318 1.353.531 9.095.142 2.192.242 3.724.930 475.879.891
Birikmiş itfa tutarı
1 Ocak 2022 açılış bakiyesi 15.760.999 367.634.368 1.196.753 7.168.097 2.087.172 393.847.389
Transferler
Amortisman gideri 861.552 12.578.919 39.219 438.675 22.305 13.940.670
Çıkışlar (14.802) (6.065.390) (92) (79.669) (468) (6.160.421)
Değer düşüklüğü 59 54.998 832 55.889
Kur değişimlerinin etkileri (44.394) (1.528.624) (1.599) (14.648) (9.195) (1.598.460)
31 Aralık 2022 kapanış bakiyesi 16.563.414 372.674.271 1.234.281 7.513.287 2.099.814 400.085.067
Net Defter Değeri, 31 Aralık 2022 22.884.371 3.308.943 44.083.047 119.250 1.581.855 92.428 3.724.930 75.794.824

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

20. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

Lisans Müşteri
İlişkileri
Araştırma ve
geliştirme
Diğer maddi
olmayan duran
varlıklar
Abone edinim
ve tutma
maliyetleri
İmtiyaz hakkı İmtiyaz
varlıkları
Toplam
Maliyet
Açılış bakiyesi, 1 Ocak 2023 41.199.159 14.028.262 4.188.879 71.177.879 24.767.554 50.266.717 6.364.931 211.993.381
Transferler 225 63.457 292.364 3.987.581 (3.799.775) 543.852
Çıkışlar (78.912) (163.212) (30.675) (272.799)
Alımlar (*) 487.587 4.002.654 2.581.413 6.784.923 173.928 14.030.505
Kur değişimlerinin etkileri 2.324 (12.156) 65.443 12.201 67.812
31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi 41.201.708 14.016.106 4.726.454 75.321.886 27.348.967 61.008.546 2.739.084 226.362.751
Birikmiş itfa tutarı
Açılış bakiyesi, 1 Ocak 2023 26.910.806 13.724.020 3.181.932 61.033.268 19.153.908 29.726.137 153.730.071
Transferler
Çıkışlar (19.728) (135.584) (30.377) (185.689)
Dönem itfa gideri 2.627.954 75.374 145.399 3.949.785 2.196.622 8.763.937 17.759.071
Değer düşüklüğü 143.215 143.215
Kur değişimlerinin etkileri 1.809 10.552 39.455 1.033 52.849
31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi 29.540.569 13.809.946 3.347.058 64.991.717 21.350.530 38.459.697 171.499.517
Net Defter Değeri, 31 Aralık 2023 11.661.139 206.160 1.379.396 10.330.169 5.998.437 22.548.849 2.739.084 54.863.234

(*) 6.958.851 TL (31 Aralık 2022: 5.859.996 TL) tutarında maddi olmayan duran varlıklar TFRS Yorum 12 kapsamında değerlendirilen yatırımlardan oluşmaktadır.

Grup'un aktifleşen borçlanma maliyeti yoktur (31 Aralık 2022: Yoktur).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, toplam değer düşüklüğünün satışların maliyeti hesabına giden kısmı 79.405 TL (31 Aralık 2022: 655.006), genel yönetim giderleri hesabına giden kısmı (68.318) TL (31 Aralık 2022: 1.182.471) Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri hesabına giden kısmı (172) TL'dir (31 Aralık 2022: (7.253).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

20. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (DEVAMI)

Lisans Müşteri
İlişkileri
Araştırma ve
geliştirme
Diğer maddi
olmayan duran
varlıklar
Abone edinim
ve tutma
maliyetleri
İmtiyaz
hakkı
İmtiyaz
varlıkları
Toplam
Maliyet
Açılış bakiyesi, 1 Ocak 2022 41.212.106 14.388.746 3.852.646 68.850.651 22.649.260 45.023.273 5.913.356 201.890.038
Transferler 10.316 71.933 187.385 269.634
Çıkışlar (206.032) (164.977) (371.009)
Alımlar (*) 514 514 286.136 3.761.123 2.121.609 5.408.421 451.575 12.029.892
Kur değişimlerinin etkileri (23.777) (360.998) (21.836) (1.415.248) (3.315) (1.825.174)
31 Aralık 2022 kapanış bakiyesi 41.199.159 14.028.262 4.188.879 71.177.879 24.767.554 50.266.717 6.364.931 211.993.381
Birikmiş itfa tutarı
Açılış bakiyesi, 1 Ocak 2022 24.290.927 13.946.476 2.967.322 57.579.577 16.747.123 23.518.304 139.049.729
Transferler
Çıkışlar (159.279) (104.076) (263.355)
Dönem itfa gideri 2.628.873 84.026 222.050 4.251.912 2.407.353 6.311.909 15.906.123
Değer düşüklüğü (38.656) 94 11 (38.551)
Kur değişimlerinin etkileri (8.994) (267.826) (7.440) (639.036) (579) (923.875)
31 Aralık 2022 kapanış bakiyesi 26.910.806 13.724.020 3.181.932 61.033.268 19.153.908 29.726.137 153.730.071
Net Defter Değeri, 31 Aralık 2022 14.288.353 304.242 1.006.947 10.144.611 5.613.646 20.540.580 6.364.931 58.263.310

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

20. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (DEVAMI)

Toplam amortisman ve itfa giderinin 28.827.855 TL tutarındaki kısmı satışların maliyetinde (31 Aralık 2022:25.793.168 TL), 3.054.014 TL tutarındaki kısmı pazarlama, satış ve dağıtım giderlerinde (31 Aralık 2022:3.389.935 TL), 3.382.168 TL tutarındaki kısmı genel yönetim giderlerinde (31 Aralık 2022: 3.263.946TL), 213.032 TL tutarındaki kısmı ise araştırma ve geliştirme giderlerinde (31 Aralık 2022:221.923 TL) muhasebeleştirilmiştir.

Önemli maddi olmayan duran varlıkların satın alım sonrası geriye kalan itfa dönemleri aşağıdaki gibidir:

TT Mobil lisansı 5,4 yıl
TTINT müşteri ilişkileri 1,8 yıl
TTINT diğer 6,8 yıl

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla, maddi olmayan duran varlıkların üzerinde hiçbir rehin, kısıtlama veya ipotek yoktur.

3G Lisans İhalesi

IMT-2000 / UMTS servis yetkilendirme ihalesi 28 Kasım 2008 tarihinde Türkiye'de faaliyet gösteren üç GSM operatörünün katılımıyla düzenlenmiştir.

TT Mobil imtiyaz sözleşmesi 30 Nisan 2009 tarihinde imzalanmıştır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 3G lisansının net defter değeri 1.481.098 TL'dir (31 Aralık 2022: 1.750.406 TL).

GSM 900 İlave Frekans Bandı İhalesi

Boşta bulunan 900 MHz frekans bantlarının tahsis edilmesine yönelik ihale 20 Haziran 2008 tarihinde yapılmıştır ve TT Mobil, yıllık kanal ücreti 128 TL (KDV hariç) asgari ücretli C bandını elde etmiştir.

İhale sonucunda 5,5 ek GSM 900 frekans kanalları TT Mobil'e verilmiştir ve nihayetinde TT Mobil'nın toplam GSM 900 frekans kanal sayısı önceki 6,5 kanal ile birlikte 12'ye ulaşmıştır.

İlave kanalların TT Mobil'nın GSM lisansı süresi sonuna kadar kullanımı için ihale bedeli ödenmiş ve bu kapsamda yenilenen imtiyaz sözleşmesi 25 Şubat 2009 tarihinde imzalanmıştır. 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla GSM 900 bandı lisansının net defter değeri 16.904 TL'dir (31 Aralık 2022: 25.019 TL).

4.5G Lisans İhalesi

Kamuoyunda 4.5G olarak bilinen IMT Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme ihalesi BTK tarafından 26 Ağustos 2015 tarihinde gerçekleştirilmiştir. BTK tarafından yapılan IMT Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme İhalesinde TT Mobil; 800 MHz Frekans bandında 2x10 MHz genişliğindeki frekans paketini 380.000 Avro, 900 MHz Frekans bandında 2x7,6 MHz genişliğindeki frekans paketini 216.819 Avro, 1800 MHz Frekans bandında 2x20 MHz genişliğindeki frekans paketini 310.000 Avro, 2600 MHz Frekans bandında 2x10 MHz genişliğindeki frekans paketini 25.859 Avro, 2600 MHz Frekans bandında 1x15 MHz genişliğindeki frekans paketini 22.000 Avro olmak üzere toplam 954.678 Avro (KDV hariç) bedel ile almaya hak kazanmıştır. IMT Yetkilendirme süresi, 30 Nisan 2029 tarihine kadar olup, operatörler IMT hizmetlerinin sunumuna 1 Nisan 2016 tarihinden itibaren başlanabilecektir ve 900 MHz frekans bandında ve 1.800 MHz frekans bandında hizmet sunumuna 1 Aralık 2015 tarihinden itibaren başlanmıştır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, konsolide finansal tablolarda, 4.5G lisansının net defter değeri 8.575.823 TL (31 Aralık 2022: 10.183.610 TL) tutarındadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

21. BORÇ KARŞILIKLARI

Kısa vadeli borç karşılıkları

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 itibarıyla kısa vadeli borç karşılıkları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Dava, BTK cezası, müşteri iade karşılıkları ()
Kredi taahhütlerinde beklenen kredi zararları karşılığı (
*)
281.464
55.285
219.301
110.955
336.749 330.256

(*) TT Mobil vergi incelemesi, Ticaret Bakanlığı cezası, BTK cezaları ve BTK kararları gereği yapılması gereken iadeler ile diğer dava karşılıklarından oluşmaktadır. Detaylı açıklamalar Dipnot 12'de yapılmıştır.

(**) Grup'un taahhütlü kampanyalar kapsamında Grup müşterilerine satılacak cihaz alımlarının finansmanı için garantör olduğu distribütör firmalara ait kredi borçları için kayıtlara alınan karşılıklardan oluşmaktadır.

Dava, BTK cezası, müşteri iade karşılıklarına ilişkin hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
1 Ocak tarihi itibarıyla 219.301 417.948
Dönem içi ayrılan karşılıklar 311.781 153.091
Ödenen karşılıklar (106.411) (200.941)
Ters çevrilen karşılıklar (39.531) (1.088)
Yabancı para çevirim farkı (976) (4.228)
Enflasyon Etkisi (102.700) (145.481)
31 Aralık itibarıyla yükümlülükler 281.464 219.301

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli
karşılıklar
Personel performans primi karşılıkları 1.267.909 938.225
1.267.909 938.225

Karşılık hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
1 Ocak itibarıyla 938.225 863.824
Dönem içi ayrılan karşılıklar 1.713.266 1.190.030
Ödenen karşılıklar (971.714) (802.357)
Ters çevrilen karşılıklar (56.665) (67.501)
Yabancı para çevirim farkı (5.781) (20.697)
Enflasyon Etkisi (349.422) (225.074)
31 Aralık itibarıyla yükümlülükler 1.267.909 938.225

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

21. BORÇ KARŞILIKLARI (DEVAMI)

Çalışanlara sağlanan kıdem tazminatı harici uzun vadeli karşılıklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli
karşılıklar
Kıdem tazminatı karşılığı
3.354.110 3.480.745
Kullanılmamış izin karşılığı 703.197 548.114
4.057.307 4.028.859

Kıdem tazminatı karşılığı

Türkiye'de mevcut kanunlar çerçevesinde şirketlerin, çalışmaları emeklilik nedeniyle sona eren veya istifa ya da herhangi bir geçerli nedene bağlı olmaksızın işine son verilen personele toplu bir ödeme yapması zorunludur. Kıdem tazminatı yükümlülüğü zorunlu olmamasından ötürü, fonlamaya tabi değildir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı, her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden tam 23.489,83 TL (31 Aralık 2022: tam 25.327,90 TL) tavanına tabidir.

i) Kıdem tazminatı yükümlülüklerinin açılış ve kapanış bakiyelerinin mutabakatı:

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
1 Ocak itibarıyla tanımlanan yükümlülükler 3.480.745 2.893.979
Hizmet maliyeti
(**)
513.515 286.005
Faiz maliyeti 407.593 403.740
Aktüeryal kayıp (*) 1.561.489 1.809.800
Grup tarafından yapılan ödemeler (1.207.488) (483.752)
Transferler (2.130) (10.473)
Yabancı para çevirim farkı (72.995) (16.195)
Enflasyon Etkisi (1.326.619) (1.402.359)
31 Aralık itibarıyla yükümlülükler 3.354.110 3.480.745

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap döneminde oluşan 1.789.557 TL tutarındaki aktüeryal kayıp, diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2022: 1.815.742 TL).

(**) Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 3 Mart 2023 tarihinde 32121 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yapılan düzenleme ile 8 Eylül 1999 tarihi öncesi sigorta girişi olan çalışanlardan prim gün sayısını ve sigortalılık süresini tamamlayanlar herhangi bir yaş sınırı aranmadan emekli olma hakkı elde etmiştir. TMS 19'da tanımlanmış fayda planı olarak tanımlanan kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasının bu kanun kapsamındaki etkisi 153.076 TL olarak hesaplanmış olup kar veya zarar tablosuna dahil edilmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

21. BORÇ KARŞILIKLARI (DEVAMI)

Çalışanlara sağlanan kıdem tazminatı harici uzun vadeli karşılıklar (devamı)

Kıdem tazminatı karşılığı (devamı)

ii) Kar veya zarar tablosundaki toplam giderler:

1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Faiz gideri 407.593 403.740
Cari hizmet maliyeti 513.515 286.005
Konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılan
toplam kıdem tazminatı karşılık gideri
921.108 689.745
iii)
Kullanılan başlıca aktüeryal varsayımlar:
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Faiz oranı %25 %22
Maaşlarda beklenen artış oranı %21,5 %18

İleriki yıllar için Grup'ta kalan çalışanların gönüllü olarak işten ayrılma oranları ortalama olarak %2,53 'dir. (31 Aralık 2022: %1,78)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında aşağıdaki önemli varsayımlarda duyarlılık analizi yapılmıştır:

Faiz Oranı Maaş Artış Oranı İşten Ayrılma Oranı
Duyarlılık seviyesi %0,25 azalış
(%24,75)
%0,25 artış
(%25,25)
%0,25 azalış
(%21,25)
%0,25 artış
(%21,75)
%0,25
azalış
%0,25 artış
Kıdem tazminat
yükümlülüğüne net
etkisi
80.364 (76.045) (78.203) 82.230 (28.112) 26.201

Çalışanlara sağlanan kıdem tazminatı harici uzun vadeli karşılıklar

Kullanılmamış izin karşılığı hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
1 Ocak itibarıyla 548.114 573.375
Yıl içinde ayrılan karşılık, net 564.062 279.241
Ödenen karşılıklar (50.658) (54.916)
Yabancı para çevirim farkı (2.353) (9.450)
Ters çevrilen karşılıklar 34.026
Enflasyon etkisi (355.968) (274.162)
31 Aralık itibarıyla yükümlülükler 703.197 548.114

Diğer uzun vadeli borç karşılıkları

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
TFRS Yorum 12 kapsamında giderleştirilecek yatırım
karşılığı 10.628 17.510
10.628 17.510

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

22. SERMAYE VE KAR YEDEKLERİ İLE GEÇMİŞ YIL KARLARI

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
% TL % TL
Hazine 25 875.000 25 875.000
Türkiye Varlık Fonu ("TVF") (*) 60 2.100.000 5 1.925.000
LYY Telekomünikasyon A.Ş. 55 525.000
Halka açık kısım 15 525.000 15 175.000
3.500.000 3.500.000
Enflasyon düzeltmesi 49.741.173 49.741.173
53.241.173 53.241.173

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in ortakları ve Şirket'teki hisse oranları aşağıda sunulmuştur:

(*) LYY Telekomünikasyon A.Ş.'nin (LYY) sahip olduğu %55 oranındaki hisselerin Türkiye Varlık Fonu (TVF)'na satışına ilişkin taraflar arasında 10 Mart 2022 tarihinde hisse devir sözleşmesi imzalanmıştır. İşlemin tamamlanması ile ilgili gerekli onayların alınması ve kapanış koşullarının yerine getirilmesi sonrasında söz konusu payların devir işlemi 31 Mart 2022 tarihinde tamamlanmıştır.

Şirket'in sermayesinin tümü ödenmiştir. Şirketin sermayesi 3.500.000.000 TL olup, her biri 1 Kr (Bir Kuruş) itibari değerde ve 192.500.000.000 adedi A Grubu; 104.999.999.999 adedi B Grubu; 1 adedi C Grubu ve 52.500.000.000 adedi D Grubu olmak üzere dört gruba ayrılmıştır. D grubu hisseler halka açıktır. LYY, A grubu hisselerinin tamamının; Varlık Fonu, B grubu hisselerin sermayenin yüzde 5'ini temsil eden kısmı ile D grubu hisselerin sermayenin yüzde 1.68'ini temsil eden kısmının; Hazine ise B grubu hisselerin sermayenin yüzde 25'ini temsil eden kısmı ile C grubu hissenin sahibidir.

Hazine, yasa gereği İmtiyazlı Hisse'nin ("Altın Hisse"nin) sahibidir. Bu hisse devredilemez ve ekonomi ve güvenlik ile ilgili olarak milli yararların korunması amacıyla Hazine'ye şu belirli hakları tanır: (a) Şirket ana sözleşmesindeki maddelerde önerilen değişiklikler, (b) Şirket'in yönetim kontrolünde değişiklilere neden olacak nama yazılı hisse devirleri ve (c) nama yazılı hisse devirlerinin pay defterine işlenmesi ister Yönetim Kurulu'nda ister Genel Kurul'da oylansın, Altın Hisse'nin olumlu oyu olmaksızın gerçekleştirilemez. Altın Hisse sahibi Hazine, bu hisseyi temsilen yönetim kurulunda bir üye bulundurmaktadır.

25 Ocak 2019 Tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı'nda Ana Sözleşmenin 8. Maddesinde yapılan değişiklik ile A ve B Grubu Hissedarlar tarafından aday gösterilecek Yönetim Kurulu üye ve bağımsız üye sayıları düzenlenmiştir. Buna göre;

Yönetim Kurulu, Türkiye Varlık Fonu, Hazine ve A Grubu Hissedar tarafından aşağıdaki şekilde aday gösterilecek dokuz (9) üyeden oluşur.

(a) A Grubu Hisse sahibi Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilmek üzere beş (5) kişiyi aday gösterme hakkına sahiptir;

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

22. SERMAYE VE KAR YEDEKLERİ İLE GEÇMİŞ YIL KARLARI (DEVAMI)

(b) Hazine ve Türkiye Varlık Fonu, B Grubu Hisse sahibi sıfatıyla;

-Şirket sermayesinin %30 veya daha fazlasını elinde tuttuğu müddetçe Bağımsız Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilmek üzere Sermaye Piyasası düzenlemelerinde tanımlanan bağımsızlık niteliklerini taşıyan üç (3) kişiyi aday gösterme hakkına sahip olacaktır; veya

-Şirket sermayesinin %15 veya daha fazlasına sahip olması halinde (fakat %30'dan daha az) Bağımsız Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilmek üzere Sermaye Piyasası düzenlemelerinde tanımlanan bağımsızlık niteliklerini taşıyan iki (2) kişiyi aday gösterme hakkına sahip olacaktır ;

-Yukarıdaki bentlerde belirtilen Şirket sermayesinin %30'unun ve %15'inin hesaplanmasında, Hazine'nin ve Türkiye Varlık Fonu'nun B Grubu Hisselerden ve D Grubu Hisselerden elinde tuttuğu hisse miktarları birlikte hesaba katılacaktır.

(c) Hazine ve Türkiye Varlık Fonu Şirket sermayesinin %15 veya daha fazlasını elinde tuttuğu müddetçe (fakat %30'dan daha az), A Grubu Hisse sahibi Sermaye Piyasası düzenlemelerinde tanımlanan bağımsızlık niteliklerini taşıyan bir (1) kişiyi bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olarak ve beş (5) kişiyi Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilmek üzere aday gösterme hakkına sahip olacaktır.

(d) Hazine C Grubu İmtiyazlı Hisse'yi elinde tuttuğu müddetçe Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilmek üzere ayrıca C Grubu İmtiyazlı Hisse için bir (1) aday gösterme hakkına sahip olacaktır.

Yönetim Kurulu başkanı, yönetim kurulu üyeleri arasından A grubu hisse sahiplerinin aday gösterdiği Yönetim Kurulu üyeleri tarafından aday gösterilecek ve Yönetim Kurulu toplantısında hazır bulunanların çoğunluk kararı ile seçilecek ve görevden alınacaktır.

Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yönetim Kurulu Üyeleri arasından B Grubu Hisse sahiplerinin aday gösterdiği Yönetim Kurulu Üyeleri tarafından aday gösterilecektir ve Yönetim Kurulu toplantısında hazır bulunanların çoğunluk kararı ile seçilecek ve görevden alınacaklardır.

Ağırlaştırılmış nisapla alınması gerekli kararlar dışında yönetim kurulu kararları toplantıda hazır bulunan oyların çoğunluğuyla alınır.

Şirket ana sözleşmesinin 30. maddesi uyarınca, Yönetim Kurulu ilgili Yönetim Kurulu toplantısında hazır bulunanların çoğunluğu ile, makul karşılıkları ve yedek akçeleri ayırmak ve aşağıdaki şartlara uymak kaydıyla, her mali yıl için kanunen dağıtılabilecek karın azamisinin dağıtılması için teklifte bulunacaktır.

Eğer aşağıdaki şartlar gerçekleşmezse veya ilgili dağıtım yapıldığında gerçekleşmeyecekse, aşağıdaki paragrafa tabi olmak koşuluyla, Şirket bu şartları ihlal etmeyecek şekilde karının dağıtılabilecek maksimum miktarını dağıtabilir.

Aşağıdaki şartların oluşması halinde ve sermaye piyasası mevzuatına aykırı olmamak kaydıyla net kar dağıtılmayabilir:

(a) Kar dağıtımı ana sözleşmede tanımlanan Grup şirketlerinden herhangi birisi tarafından herhangi bir alacaklıya yapılan taahhütleri ihlal edecekse veya ilgili Yönetim Kurulu toplantısında hazır bulunanların çoğunluğunun kanaatine göre takip eden on iki ay içinde böyle bir ihlalin meydana gelme ihtimali varsa, veya

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

22. SERMAYE VE KAR YEDEKLERİ İLE GEÇMİŞ YIL KARLARI (DEVAMI)

(b) Yönetim Kurulu, ilgili yönetim kurulu toplantısında hazır bulunanların çoğunluğu ile dağıtımın aşağıdaki konularla ilgili olarak ana sözleşmede tanımlanan Grup şirketlerinden herhangi birisinin menfaatlerine önemli ölçüde zarar vereceğine karar verirse; (i) iş planında veya bütçede Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış bir yatırım programının uygulanması veya (ii) ana sözleşmede tanımlanan Grup şirketlerinin ticari beklentileri ve Grup şirketlerinin mali durumunu sağlıklı olarak devam ettirmek ihtiyacı varsa.

Türk Ticaret Kanunu'na göre şirketler kar dağıtımından önce yasal yedek ayırmakla yükümlüdür. Yasal yedekler Türk Ticaret Kanunu'na göre ayrılan birinci ve ikinci tertip yasal yedeklerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedekler, (enflasyona göre endekslenmemiş) ödenmiş sermayenin beşte birini buluncaya kadar, geçmiş dönem ticari karından yıllık %5 oranında ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler, birinci tertip yasal yedek ve temettülerden sonra, tüm nakdi temettü dağıtımları üzerinden yıllık %10 oranında ayrılır.

Temettüler:

Şirket Yönetim Kurulu'nun 31 Mart 2022 tarihinde aldığı karar ile brüt 10.140.843 TL'nin temettü dağıtılması kararlaştırılmış olup, bu karar 2021 faaliyet yılına ilişkin gerçekleştirilen 31 Mart 2022 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda onaylanmıştır. Rapor tarihi itibarıyla söz konusu nakit temettünün (beher hisse için brüt olmak üzere 2,89738 tam Kuruş) tamamı ödenmiştir.

Diğer fonlar

Kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmeyerek doğrudan özkaynaklara aktarılan değer artış/azalışların bilanço tarihleri itibarıyla bakiyeleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Maddi duran varlık yeniden değerleme
artışları
5.800.935 3.420.279
Yabancı para çevirim farkları 3.223.235 3.178.063
Nakit akış riskinden korunma kayıpları 3.430.254 3.570.233
Kredi riskindeki değişikliğe bağlı (kayıplar)
/ kazançlar
27.783 161.542
Yurtdışındaki işletmede bulunan net
yatırımın finansal riskten korunma fonu
(5.576.981) (3.958.535)
Opsiyonların zaman değerindeki
değişikliklere ilişkin kayıplar
(7.784.036) (9.523.264)
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm
kayıpları
(2.631.604) (1.452.594)
Geri Alınmış Paylar (−) (14.593)
(3.525.007) (4.604.276)

Yurtdışındaki işletmeye ilişkin yatırım riskinden korunma fonu

Şirket, yurtdışında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarında bulunan net yatırımın finansal riskinden koruması kapsamında ortaya çıkan kur farklarını özsermaye altındaki finansal riskten korunma fonlarında takip etmektedir (Dipnot 15).

Nakit akış riskinden korunma kayıpları

Grup, faiz oranı değişikliklerinden korunmak amacıyla faiz riski korunma işlemine girmiştir. Bu kapsamda etkin olarak değerlendirilen gerçeğe uygun değer farkları özsermaye altındaki finansal riskten korunma fonunda takip edilmektedir (Dipnot 15).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

22. SERMAYE VE KAR YEDEKLERİ İLE GEÇMİŞ YIL KARLARI (DEVAMI)

Pay başına kazanç/kayıp

Şirket hisselerinin ağırlıklı ortalaması ve birim hisse başına kar hesaplamaları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Yıl boyunca mevcut olan hisselerin ortalama
sayısı
350.000.000.000 350.000.000.000
Şirket hissedarlarına ait net dönem karı/(zararı) 16.421.552 6.909.568
Elde edilen hisse başına kar/(zarar) (tam Kuruş) 4,6919 1,9742

Vergi Usul Kanunu ile 30 Aralık 2023 tarihli ve 32415 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ilgili Tebliğ'e göre Vergi Usul Kanunu uyarınca hazırlanan 31 Aralık 2023 tarihli bilanço enflasyon muhasebesi uygulaması kapsamında Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Genel Endeksleri (ÜFE) kullanılmak suretiyle düzeltilmiştir. İlişikteki finansal tablolar ise TMS 29 uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksleri (TÜFE) kullanılmak suretiyle enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş ve nihayetinde cari ve önceki raporlama dönemine ait tutarlar 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden ifade edilmiştir. Vergi Usul Kanunu ve TMS 29 enflasyon muhasebesi uygulamasında farklı endekslerin kullanılması ve TMS 29 uygulamasında önceki raporlama dönemlerine ait tutarların da düzeltilerek 31 Aralık 2023 satın alma gücüne getirilmesi nedeniyle; "Sermaye Düzeltme Farkları", "Paylara İlişkin Primler (İskontolar)", "Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler" ve "Diğer Yedekler" kalemlerine ilişkin Vergi Usul Kanunu'na göre hazırlanan bilançoda yer alan tutarlar ile TMS/TFRS uyarınca hazırlanan finansal tablolarda yer alan tutarlar arasında farklar oluşmuştur. Söz konusu farklar TMS/TFRS finansal tablolarında "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları" kalemine yansıtılmış olup, bu farklara ayrıntılarıyla aşağıda yer verilmiştir:

31 Aralık 2023
Sermaye Düzeltme
Farkları
Paylara İlişkin
Primler
Yasal Yedekler
TMS/TFRS Finansal Tablolarına Göre 49.741.173 (14.593) 2.920.660
Vergi Usul Kanununa Göre 101.867.993 (13.224) 5.040.686
Fark 52.126.820 1.369 2.120.026

1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapılmamış "Geçmiş Yıllar Karları ve Zararları" tutarı 5.378.818 TL olup, TMS 29 kapsamında enflasyon düzeltmesi sonrası 31 Aralık 2023 satın alma gücüne getirilmiş şekilde 1 Ocak 2022 tarihli Geçmiş Yıllar Karları ve Zararları tutarı 5.638.464 TL'dir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER

Grup tarafından alınan ve verilen diğer teminatlar aşağıda sunulmuştur:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Orijinal para
birimi
TL Orijinal para
birimi
TL
Alınan teminatlar ABD Doları 115.019 3.385.938 102.571 3.160.199
TL 2.216.402 2.216.402 2.692.065 2.692.065
Avro 27.476 895.000 30.151 990.394
Sterlin 3 112 3 111
6.497.452 6.842.769
Verilen teminatlar (*) ABD Doları 197.824 5.823.575 183.789 5.662.504
TL 1.672.785 1.672.785 2.521.403 2.521.403
Avro 72.585 2.364.384 75.331 2.474.407
9.860.744 10.658.314

(*) Söz konusu tutarın 151.500 ABD Doları tutarındaki kısmı (31 Aralık 2022: 151.500 ABD Doları) TT Mobil'in İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında BTK'ya vermiş olduğu garantiden, 12.840 Avro tutarındaki kısmı (31 Aralık 2022: 12.840 Avro) 3G lisansı ihalesi için verilmiş garantiden ve 57.281 Avro tutarındaki kısmı (31 Aralık 2022: 57.281 Avro) 4.5G lisansı ihalesi için verilmiş garantiden oluşmaktadır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un teminat, rehin ve ipotek (TRİ) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:

Şirket tarafından verilen TRİ'ler 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
A.Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ'lerin toplam
tutarı
9.860.744 10.658.314
B.Konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine
vermiş olduğu TRİ'lerin toplam tutarı
1.989.017 2.897.957
C.Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3.
kişilerin borcunun temini amacıyla vermiş olduğu TRİ'lerin
toplam tutarı
724.562 1.770.426
Toplam 12.574.323 15.326.697

Grup, distribütör firmalar tarafından satın alınarak taahhütlü kampanyalar kapsamında Grup müşterilerine satılacak cihaz alımlarının finansmanı için distribütör firmaların kullanacağı kredi 724.562 TL tutarındaki kısmına, Borçlar Kanunu'nun 128/1 maddesi uyarınca garantör olmuştur (31 Aralık 2022: 1.770.426 TL). Bu garantinin 319.931 TL tutarındaki kısmı Vakıf Faktoring A.Ş. verilmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

Diğer taahhütler

Grup'un 31 Aralık 2023 itibarıyla sponsorluk, reklam ve sigorta hizmet alımı ile ilgili toplam 635.884 TL (31 Aralık 2022: 986.116 TL) tutarında taahhüdü bulunmaktadır. Bu taahhütlerle ilgili ödemeler, sözleşmeler uyarınca 2 yıllık döneme yayılmıştır.

Grup'un 31 Aralık 2023 itibarıyla sabit kıymet alımı ile ilgili 327.247 TL, 34.329 ABD Doları, 1.876 Avro karşılığı olmak üzere toplam 1.398.938 TL (31 Aralık 2022: 4.189.302 TL) tutarında satın alım taahhüdü bulunmaktadır.

Türk Telekom İmtiyaz Sözleşmesi

İmtiyaz Sözleşmesi, Şirket ve BTK arasında 14 Kasım 2005 tarihinde Şirket'in özelleştirilmesi ve özelleştirmenin sonucu olarak Şirket'teki kamu hisselerinin %50'nin altına düşmesini takiben imzalanmıştır. İmtiyaz Sözleşmesi aşağıdaki konuları kapsamaktadır:

  • Sözleşme kapsamındaki telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesi,
  • Gerekli telekomünikasyon tesislerinin kurulması ve işletilmesi, diğer işletmecilerin veya kanun uyarınca talepte bulunan diğer kişi ve kurumların kullanımına sunulması,
  • Telekomünikasyon hizmetlerinin pazarlanması ve sunulması.

İmtiyaz Sözleşmesi, sözleşmenin sona ermesi veya yenilenmemesi halinde Şirket'e, sistemin işleyişini etkileyen tüm teçhizatı bütün fonksiyonları ile birlikte çalışır vaziyette ve teçhizatın kurulu bulunduğu, kendi kullanımında olan taşınmazları BTK'ya veya BTK tarafından gösterilecek bir başka kuruluşa bedelsiz olarak devredilmesi yükümlülüğünü getirmektedir.

BTK uyarınca, Şirket'in İmtiyaz Sözleşmesindeki yükümlülüklerini yerine getirmediğinin ve verilen süre içerisinde durumu düzeltmediğinin veya Şirket hakkında yargı mercilerince verilmiş iflas veya konkordato kararı olduğunun tespiti halinde, Şirket'e, BTK'nın yazılı bildiriminden itibaren 90 günden az olmamak üzere yükümlülüklerini yerine getirmek üzere süre verilir. Bu süre içerisinde Şirket yukarıdaki yükümlülüklerine ait düzeltici bir programı BTK'ya sunar, BTK, programı kabul ettiği takdirde verilen programın sonunda anlaşmazlık hususları yeniden incelenir. Programın kabul edilmediği durumda BTK, Şirket'e verilen sürenin sonunda İmtiyaz Sözleşmesi'ni feshedebilir.

İmtiyaz Sözleşmesi, telekomünikasyon hizmetlerinin sağlanması ile ilgili olarak Şirket'e hizmet sunumuna ilişkin birtakım yükümlülükler getirmektedir.

İmtiyaz Sözleşmesi, İmtiyaz Sözleşmesi'nden ve telekomünikasyon şebekesinin kurulması ve işletilmesinden doğan, yürürlükteki yasalar ya da Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafından yapılmış olan anlaşmalar gereği tahakkuk ettirilen tüm ödemelerin Şirket tarafından yapılmasını gerekli kılar. Bu ödemeler özellikle, frekansların kullanımı için ödenen ruhsat ve kullanım ücretlerini içerir. Ayrıca, Şirket'in elde edeceği yıllık net satışlarının %0,35'ini BTK'nın masraflarına katkı payı olarak BTK'ya ödemesi gerekmektedir.

İmtiyaz Sözleşmesi'ne göre, altyapıya ilişkin erişim talepleri teknik imkanlar dahilinde ve ayrım gözetmeden karşılanır. Buna ek olarak, Şirket'in BTK tarafından onaylanan referans erişim ve arabağlantı teklifleri yayınlaması gerekmektedir. İmtiyaz Sözleşmesi Şirket'e ayrıca, evrensel hizmet yükümlülüğü getirmektedir. Şirket, 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunu'nun "Evrensel Hizmetin Gelirleri" başlıklı altıncı maddesi uyarınca, Şirket, net satış hasılatının %1'ini, izleyen yılın Nisan ayı sonuna kadar, evrensel hizmet katkı payı olarak BTK hesabına yatırır ve Kurum takip eden ayın sonuna kadar Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'na bildirir.

Bu meblağ aynı süre içerisinde Bakanlığın merkez saymanlık müdürlüğü hesabına aktarılır ve bütçeye "Evrensel Hizmet Gelirleri" adı altında gelir kaydedilir.

Şirket tarafından uygulanacak tarifeler BTK düzenlemelerinde açıkça belirtilmediği müddetçe BTK'nın onayına tabidir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

Türk Telekom İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Müşteri faturalarının içeriği, ilgili yasa ve yönetmelikler çerçevesinde belirlenir. Her bir hizmet için ayrı ayrı fatura düzenlenebileceği gibi bir aboneye verilen birden fazla hizmet için tek fatura düzenlenebilir. Birden fazla hizmet için tek fatura düzenlenmesi halinde faturada hizmetlerin bedeli ayrı ayrı gösterilir. Abonelere, talep etmeleri durumunda, teknik imkanlar dahilinde ve ücret mukabilinde detaylı fatura gönderilir.

İmtiyaz Sözleşmesi'nin diğer hükümleri iletişimin gizliliğinin sağlanması ve müşteri şikayetlerinin giderilmesi için etkin yöntemler kurulmasına ilişkindir.

TT Mobil GSM ve IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmeleri ve IMT Yetki Belgesi

Şirket'in GSM ve IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmeleri ve IMT Yetki Belgesi uyarınca, Şirket lisans bedellerinin ve kullanım hakkı ücretinin %6'sı oranındaki kesin teminat tutarları nakit ve/veya banka teminat mektubu ile sağlanmaktadır. Herhangi bir zamanda, Şirketin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilirse, BTK teminatları irat olarak kaydetme hakkına sahip olacaktır.

GSM 1800 Sayısal Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi

GSM 1800 Sayısal Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi, TT Mobil ve BTK arasında 12 Ocak 2005 tarihinde, daha önce Aycell ve Aria ile yapılan GSM 1800 imtiyaz sözleşmelerine karşılık gelmek üzere kararlaştırılmış; 20 Haziran 2008'de BTK tarafından yapılan GSM 900 İlave Frekans Bandı ihalesi sonrasında bazı değişiklikler yapılmış, 26 Ağustos 2015 tarihinde BTK tarafından yapılan IMT Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme İhalesi sonrasında sözleşme (TT Mobil İmtiyaz Sözleşmesi) yeniden düzenlenmiştir.

TT Mobil İmtiyaz Sözleşmesi'nin konusu, GSM 1800 standartlarında bir mobil telefon sisteminin kurulması, geliştirilmesi, işletilmesi ve sistemin sözleşme süresi sonunda BTK'ya veya BTK'nın göstereceği kuruluşa çalışır vaziyette devredilmesidir.

TT Mobil İmtiyaz Sözleşmesi ile TT Mobil'e 1800 MHz bandında 75 kanal ve 900 MHz bandında 12 kanal tahsis edilmiştir. TT Mobil İmtiyaz Sözleşmesi'nin süresi 11 Ocak 2001'den itibaren 25 yıldır.

TT Mobil, TT Mobil İmtiyaz Sözleşmesi'nin süresinin bitiminden 24 ve 6 ay önceki tarihler arasında Kurum'a, lisansın yenilenmesi için belgelerle başvurabilir. Kurum yenileme talebini o tarihteki mer'i mevzuat uyarınca değerlendirerek, işletmecinin lisansını yenileyebilir. Sözleşme uzatılmadığı takdirde lisans süresinin bitiminde kendiliğinden sonra erer. Bu durumda TT Mobil, GSM 1800 sistemine ait merkezi işletme birimleri olan Şebeke Yönetim Merkezi (Network Management Center), Gateway santralleri ve merkezi abone işleri sistemi (her türlü teknik donanımı dahil) ile sistemin işleyişi etkileyici tüm teçhizatı ve bu teçhizatın kurulu bulunduğu TT Mobil'in kullanımında olan taşınmazları Kurum'a veya Kurum'un göstereceği kuruluşlara bedelsiz olarak devredecektir.

TT Mobil, işlettiği şebekeleri ve vermekte olduğu hizmetleri teknolojik gelişmelere ve varsa hizmetle ilgili uluslararası anlaşmalara uygun olarak verecek ve yenileyecektir. TT Mobil, Sözleşme kapsamındaki tesisleri sözleşme süresinin sonuna kadar, iyi ve çalışır durumda bulunduracaktır.

Lisans ücreti, TT Mobil tarafından İmtiyaz Sözleşmesinin imzalanması öncesinde ödenmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

GSM 1800 Sayısal Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

TT Mobil, 151.500 ABD Doları tutarında kesin teminat vermiştir. TT Mobil, bu teminata ilave olarak, 20 Haziran 2008'de BTK tarafından yapılan GSM 900 İlave Frekans Bandı ihalesi sonrasında ihale bedelinin %6'sına tekabül eden 8.808 TL miktarında kesin teminat vermiştir. TT Mobil'in sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğinin saptanması halinde Kurum, teminatı irat kaydedecektir.

TT Mobil, BTK'nın onayı ve ilgili Yönetmelik'te yer alan hükümler çerçevesinde sözleşme konusu lisansını devredebilir. Ancak, Türkiye'de GSM 900 veya GSM 1800 lisansı bulunan şirketlere, bu şirketlerin ortaklarına veya bu şirketlerin veya ortaklarının doğrudan veya dolaylı bir biçimde hisse sahibi oldukları ya da başka yollarla kontrolleri altında bulundurdukları şirketlere ve iştiraklerine ve bunların tamamının yöneticileri ile birinci ve ikinci dereceden kan ve sıhri hısımlarına hangi surette olursa olsun devredemez. Böyle bir devir tespit edildiği durumda, kendilerine verilmiş olan GSM 1800 lisansı BTK tarafından iptal edilir.

Hisse devrine mer'i mevzuat hükümleri uygulanacaktır. Kontrol mekanizmasının değişmesi sonucunu doğuracak olan devralmalarda Rekabet Kurumu'nun onayı da alınacaktır.

Hazine'ye ödenecek pay

TT Mobil, süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirdikleri gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi mali yükümlülükler, işletmecinin mobil baz istasyonunun bulunduğu tesisin kurulum ve işletilmesine ilişkin diğer mobil işletmecilerden elde ettiği bedeller ve faturanın şeklinde veya içeriğinde (müşteri bilgileri, işin nevi, miktarı, fiyatı ve tutarı gibi) veya hizmetin ilişkin olduğu dönemin belirlenmesinde yapılan hatalar ya da mükerrer düzenlenen faturalar nedeniyle aynı yıl içinde düzeltmeye konu edilen kayıtlarda yer alan bedeller ile raporlama amacıyla muhasebeleştirdikleri tahakkuk tutarları hariç olmak üzere, aylık brüt satışlarının %15'ini Hazine payı olarak ödeyecektir.

BTK masraflarına katkı payı

TT Mobil, elde edeceği yıllık net satışlarının %0,35'ini Kurum masraflarına katkı payı olarak, elde ettiği yılı takip eden yılın Nisan ayının son iş gününe kadar BTK'ya ödemektedir.

Kapsama alanı

TT Mobil, 11 Ocak 2001'den itibaren 3 yıl içinde Türkiye nüfusunun en az %50'sini ve 11 Ocak 2001'den itibaren 5 yıl içinde Türkiye nüfusunun en az %90'ını kapsama alanı içine (bina dışında 2 Watt'a kadar) alacaktır. Nüfusu 10.000'den az olan yerleşim birimleri hesaplamaya alınmaz. Bu alanlar TT Mobil'in tek başına kapsaması gereken alanlar olup sözleşmede tanımlanan roaming ile sağlanmayacaktır. BTK'nın istemi üzerine yılda en çok iki adet yerleşim yeri TT Mobil tarafından öncelikli olarak kapsama alanı içine alınacaktır.

31 Aralık 2004 tarihi itibarıyla TT Mobil kapsama alanı ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmiştir.

Verilecek hizmetler

TT Mobil, GSM Association tarafından uygulanan GSM MoU çerçevesinde öngörülen hizmetleri, GSM lisans anlaşmasında sayılanlarla (temel GSM hizmetleri, telefon, abonelerin acil yardım çağrıları için ücretsiz hizmet gibi) sınırlı olmamak üzere verecektir.

Hizmet kalitesi

TT Mobil, GSM 1800 uluslararası standartlarında ITU-T'nin (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği – Telekomünikasyon Standartlaştırma Birimi) önerilerinde belirtilen telefon hizmeti ile ilgili kalite standartlarına uyacaktır. Kapsama alanı içindeki alanlarda lisanslı şebeke içi arama blokaj oranı %5'ten, arama başarısızlık oranı ise %2'den fazla olmayacaktır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

GSM 1800 Sayısal Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Tarifeler

TT Mobil, BTK düzenlemelerine aykırı olmamak koşuluyla kendi tarifelerini serbestçe belirleyebilir.

Acil durumlar

TT Mobil, acil durumlarda abone ve kullanıcıların ihtiyaçlarını giderecek gereken önlemleri alacak ve bu durumlara öncelik verecektir. Ancak, sağlık, yangın, afet ve güvenlik gibi olayların gerektirdiği hallerde kamu kurum ve kuruluşlarına öncelik tanıyacaktır. TT Mobil, acil durumlarda Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın istemi üzerine kullanılmak üzere, en az 2 adet mobil baz istasyonu bulunduracaktır.

Yatırım planları

TT Mobil Yönetmelik uyarınca, her yıl 1 Aralık gününe kadar, takip eden takvim yıllarına ilişkin yatırım planını BTK'ya sunacaktır. Bu planlar 3 yıllık olarak hazırlanacak ve dinamik talep tahminleri ile birlikte kurulacak santral, baz istasyonları ve baz kontrol istasyonlarının sayısı ve yerleri ve çalışma süresi, yatırım bedelleri hakkında bilgi içerecektir. Yatırım planının alınmasından itibaren 120 gün içinde BTK, planların Sözleşme'nin 6'ncı maddesine uygunluğunu onaylayacaktır. Sözleşmenin 6'ncı maddesindeki yükümlülüklerin karşılanmasını müteakip yatırım planları bilgilendirme amacıyla BTK'ya sunulacaktır.

Ulusal dolaşım

TT Mobil, ulusal roaming yapabilmek amacıyla, Türkiye'deki diğer lisanslı GSM şebekeleri ile sözleşme yapabilir. Roaming anlaşması ve bununla ilgili ekonomik koşullar, imzadan önce görüşü alınmak üzere BTK'ya sunulacaktır.

İşletmenin askıya alınması

BTK, savaş, genel seferberlik vb. durumlarda, kamu güvenliği ve ulusal savunma için gerekli gördüğü takdirde, sınırlı veya sınırsız bir süreyle TT Mobil'in faaliyetlerinin tamamını veya bir kısmını askıya alabilir ve doğrudan doğruya şebekeyi işletebilir. Bu durumda geçecek süre, lisans süresine eklenir ve bu dönemde elde edilen gelir TT Mobil'e ait olur.

BTK tarafından sözleşmenin feshi

BTK aşağıdaki nedenlerden dolayı lisansı iptal ve lisans sözleşmesini feshedebilir:

TT Mobil hakkında yargı mercilerince verilmiş iflas veya konkordato kararı olması,

TT Mobil'in sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğinin ve verilen süre zarfında durumu düzeltmediğinin saptanması,

TT Mobil'in kendisine tahsis edilen frekanslar veya GSM 1800 sisteminde kullanılması için BTK'nın TT Mobil'e tahsis edeceği diğer frekanslar dışında faaliyet gösterdiğinin belirlenmesi, verilen süre içinde bu faaliyetine son vermemesi,

TT Mobil'in lisans ücretini ödememesi.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

GSM 1800 Sayısal Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

BTK tarafından sözleşmenin feshi (devamı)

Ancak yukarıdaki nedenlerden (iv) bendi hariç olmak üzere, TT Mobil'e, BTK'nın yazılı bildiriminden itibaren 90 günden az olmamak üzere yükümlülüğünü yerine getirme olanağı tanınacaktır. Bu süre zarfında, TT Mobil, sözleşmedeki yükümlülüklerine ait düzeltici bir programı BTK'ya sunar. Eğer bu program BTK tarafından kabul edilirse, verilen programın sonunda anlaşmazlık hususları yeniden incelenir. Programın kabul edilmediği durumda BTK, TT Mobil'e verilen sürenin sonunda sözleşmeyi feshedebilir. Sözleşmenin feshi halinde, TT Mobil, GSM1800 sistemini oluşturan teçhizatın tümünü bedelsiz olarak BTK'ya devredecektir.

Sigorta

TT Mobil, kurduğu ve işlettiği telekomünikasyon tesis ve hizmetleri için lisans süresi boyunca tüm risklere karşı sigorta yaptıracaktır.

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi

TT Mobil, 30 Nisan 2009 tarihinde BTK ile İmtiyaz Sözleşmesi'ni imzalayarak KDV hariç 214.000 Avro değerindeki 3G lisansını almıştır. Lisans süresi, sözleşmenin taraflarca imzalandığı tarihten itibaren 20 yıl olup; 3G hizmetleri, 30 Temmuz 2009 tarihi itibarıyla sunulmaya başlanmıştır. 26 Ağustos 2015 tarihinde BTK tarafından yapılan IMT Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme İhalesi sonrasında sözleşme (TT Mobil İmtiyaz Sözleşmesi) yeniden düzenlenmiştir.

Sözleşmeye göre;

TT Mobil, abone ve kullanıcıların kamu güvenlik kuruluşları ve diğer kamu kurumlarına yönelik 112 ve diğer acil durum hizmetlerine ilişkin çağrılarını ve aranan kurumlar tarafından bu çağrıların başka birime yönlendirilmesi maliyetine katlanmak suretiyle ücretsiz olarak sağlamakla yükümlüdür.

TT Mobil, acil durumlarda Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın istemi üzerine kullanılmak üzere, en az 2 adet IMT-2000/UMTS mobil baz istasyonu bulunduracaktır.

TT Mobil, sözleşmenin imza tarihinden itibaren ilk 5 yıl içinde, TT Mobil hisselerinin mevcut hissedarlar ve hissedarların iştirakleri dışındaki kişi ve kurumlara %10'u aşan her devrinde BTK'nın onayını alacaktır. Kontrol unsurunun el değiştirmesine yol açan her nevi hisse devri BTK onayına tabidir.

TT Mobil, lisans ücretinin %6'sı oranındaki 12.840 Avro tutarındaki banka teminat mektubunu kesin teminat olarak vermiştir. TT Mobil'in sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğinin saptanması halinde BTK, teminatı irat kaydedecektir. İşletmeci, teminatın irat kaydedilmesi durumunda 30 gün içinde yeni kesin teminat verecektir. Söz konusu sürede kesin teminatın getirilmemesi durumunda sözleşme BTK tarafından feshedilebilecektir.

TT Mobil, Yönetmelik uyarınca her yıl 1 Aralık gününe kadar, takip eden takvim yılına ilişkin yatırım planını sözleşmenin imzalanmasını müteakip sözleşme süresince BTK'ya sunacaktır. Bu plan, üç yıllık olarak hazırlanacak ve kurulacak santral, baz istasyonları ve kontrol istasyonlarının sayısını, yerlerini, kapsama alanı bilgilerini, yatırım bedellerini ve bir önceki yatırım planının gerçekleşme oranları ile varsa sapma nedenleri vb. hususlarını içerecektir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

TT Mobil, süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirdiği gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi mali yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirdiği tahakkuk tutarları hariç olmak üzere, aylık brüt satışlarının %15'ini Hazine payı olarak öder.

TT Mobil, elde edeceği yıllık net satışlarının %0,35'ini Kurum masraflarına katkı payı olarak, elde ettiği yılı takip eden yılın Nisan ayının son iş gününe kadar BTK'ya ödemektedir.

Kapsama alanı yükümlülüğü:

TT Mobil, İmtiyaz Sözleşmesinin imzalanmasını takiben;

  • 3 yıl içerisinde büyükşehir belediyeleri sınırları içinde kalan nüfusu,
  • 6 yıl içinde tüm il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan nüfusu,
  • 8 yıl içinde nüfusu 5.000'in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu,
  • 10 yıl içinde nüfusu 1.000'in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu,

kapsama alanı içine alacaktır.

Bu alanlar TT Mobil'in tek başına kapsaması gereken alanlar olup dolaşım (roaming) ile sağlanmayacaktır.

TT Mobil, kapsama alanında BTK düzenlemelerine, ETSI (Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü) standartlarına ve ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği) standart, karar ve tavsiye kararlarına uygun hizmet kalitesini sağlamakla yükümlüdür.

BTK'nın istemi üzerine yılda en fazla iki adet alan (yerleşim yeri) TT Mobil tarafından öncelikli olarak kapsama alanı içine alınacaktır.

Mücbir sebepler dışında kapsama alanı yükümlülüğünün yerine getirilmesinin geciktirilmesi halinde; ilgili Mevzuat çerçevesinde idari para cezası uygulanacaktır. Kapsama yükümlülüğünün yerine getirilmesinin iki yıldan fazla geciktirilmesi halinde sözleşme BTK tarafından feshedilebilecektir.

Elektronik haberleşme şebekesinde kullanılan donanım ve yazılımlara ilişkin yatırımlar:

TT Mobil, her yıl, yer kiralama, kule, direk, boru, konteyner, kanal, enerji nakil hatları vb. altyapı niteliğindeki tesislere yaptığı yatırımlar hariç olmak üzere elektronik haberleşme şebekesine ilişkin yatırımlarının (donanım, yazılım gibi);

a) En az %40'ını Sözleşme'nin imzalanmasından itibaren birinci yıl en az 200, ikinci yıl en az 300, üçüncü ve sonraki yıllar için en az 500 mühendisin çalıştığı, bilgi ve iletişim teknolojileri alanında Ar-Ge projeleri geliştirmek üzere Türkiye'de kurulmuş Ar-Ge Merkezi bulunan tedarikçi şirketlerden veya Sözleşme'nin imzalanmasından itibaren birinci yıl en az 150, ikinci yıl en az 250, üçüncü ve sonraki yıllar için en az 350 mühendisin çalıştığı bu Ar-Ge merkezi ile birlikte birinci yıl en az 50, ikinci yıl en az 100, üçüncü ve sonraki yıllar için en az 150 mühendisin çalıştığı Teknik Destek Merkezi bulunan tedarikçi şirketlerden sağlayacaktır.

Bir tedarikçi şirket, Ar–Ge ve Teknik Destek Merkezleri'ni başka bir tedarikçi şirketle birlikte kuramaz; ancak Türkiye'de yerleşik bir şirket, kurum veya kuruluşla kurabilir. Tedarikçi şirketin bu merkezlerde en az %50 (yüzde elli) ortaklığı bulunmalıdır. Türkiye'de yerleşik söz konusu şirket, kurum veya kuruluşların başka bir tedarikçi şirket ile birlikte kurdukları bilgi ve iletişim teknolojileri alanında faaliyet gösteren Ar–Ge ve Teknik Destek Merkezleri bulunmamalıdır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Elektronik haberleşme şebekesinde kullanılan donanım ve yazılımlara ilişkin yatırımlar: (devamı)

Tedarikçi şirket tarafından çalıştırılacak mühendisler içerisinde mevzuat çerçevesinde kısmi zamanlı çalışacak üniversite öğretim elemanları da yer alabilir. Öğretim elemanları sayısı, yukarıda belirtilen toplam çalışan mühendis sayısının %5'inden fazla olamaz.

TT Mobil, elektronik haberleşme şebekesine ilişkin yatırımlarını tedarikçi şirketlerin yukarıda ifade edilen şartları sağlayıp sağlamadıklarını kontrol ve tespit ederek gerçekleştirmekle yükümlüdür.

b) En az %10'unu da Türkiye'de ürün veya sistem geliştirmek üzere kurulmuş olan KOBİ niteliğindeki tedarikçilerden sağlayacaktır.

TT Mobil'in şebekesinde kullanacağı tüm bağımsız yazılım ve donanım birimleri, birbirleri ile açık arayüzler ile bağlantılı olacaktır.

BTK, bu maddenin uygulanmasına yönelik, gerekli gördüğünde denetim yapabilir veya uygun gördüğü kurum veya kuruluşa denetim yaptırabilir. Denetimin masrafları TT Mobil tarafından karşılanır.

TT Mobil'in, yukarıda yer alan hükümlere aykırı olarak mal ve hizmet tedarik ettiğinin tespit edilmesi durumunda; TT Mobil'e bir önceki takvim yılındaki cirosunun %1'ine kadar para cezası uygulanır.

TT Mobil'in söz konusu yükümlülükleri yerine getirmemesi durumunda, her yıl için ayrı ayrı değerlendirilmek üzere TT Mobil'e, yer kiralama, kule, direk, boru, konteyner, kanal, enerji nakil hatları vb. altyapı niteliğindeki tesislere yaptığı yatırımlar hariç olmak üzere şebekeye ilişkin yatırımlarının (donanım, yazılım gibi) toplam tutarının %40'ı oranında ceza ayrıca tahakkuk ettirilir. Bu hüküm İmtiyaz Sözleşmesi'nin imzalanmasını takiben ilk üç yıl için geçerli olup, yıllık süreler imtiyaz sözleşmesinin imzalanması ile başlar.

Sözleşmenin BTK tarafından feshi:

BTK aşağıdaki sebeplerle sözleşmeyi feshedebilir:

  • TT Mobil hakkında yargı mercilerince verilmiş iflas veya konkordato kararı olması,

  • TT Mobil'in sözleşmedeki yükümlülüklerinden herhangi birini yerine getirmediğinin ve verilen süre içinde durumu düzeltmediğinin saptanması,

  • TT Mobil'in kendisine tahsisli frekanslar dışında faaliyet gösterdiğinin belirlenmesi, verilen süre içerisinde bu faaliyetlerine son vermemesi,

  • TT Mobil'in BTK tarafından belirlenen şartlarda ulusal dolaşım yükümlülüğüne uymaması,

  • TT Mobil'in daha önce imzalamış olduğu diğer imtiyaz sözleşmesinin feshedilmesi.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Sözleşmenin BTK tarafından feshi: (devamı)

Bu hallerde TT Mobil'e, BTK'nın yazılı bildiriminden itibaren 90 günden az olmamak üzere yükümlülüğünü yerine getirme olanağı tanınacaktır. TT Mobil'in, verilen süre içinde yükümlülüklerinin tamamını yerine getirmemesi durumunda sözleşme BTK tarafından feshedilecektir. Sözleşmenin herhangi bir şekilde feshi halinde lisans ücreti dahil TT Mobil tarafından herhangi bir ücret talep edilemez. Sözleşmenin BTK tarafından feshi halinde TT Mobil, sistemi oluşturan ve sistemin işleyişini etkileyen her türlü yazılımı, teçhizatı (kule, direk, boru, konteyner, kanal, enerji nakil hatları, anten vs dahil), bu teçhizatın kurulu bulunduğu TT Mobil'in kullanımında olan her türlü bilgi ve belgeyi BTK ya da BTK'nın göstereceği kuruluşa, her türlü rehin, ipotek, haciz ve benzeri hukuki takyidattan ari, bedelsiz ve bütün fonksiyonları ile çalışır durumda devredecektir.

26 Ağustos 2015 tarihinde BTK tarafından IMT Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme İhalesi gerçekleştirilmiştir.

TT Mobil 27 Ekim 2015 tarihi itibarıyla Sayısı Sınırlandırılmış Kullanım Hakkı Yetki Belgesi ile IMT hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiştir.

Yetki Belgesi'ne göre;

  • TT Mobil, acil yardım çağrı hizmetlerini her halükarda maliyetine de katlanmak suretiyle Kurum düzenlemeleri çerçevesinde ücretsiz olarak sağlamakla ve bu konudaki Kurum düzenlemelerine uymakla yükümlüdür.
  • TT Mobil, Bakanlığın istemi üzerine afet ve acil durum hallerinde IMT hizmetlerinin sunulması amacıyla kullanılmak üzere, en az 2 adet mobil baz istasyonu bulundurmakla yükümlüdür.
  • TT Mobil, yetkilendirilmesinden itibaren ilk beş (5) yıl içinde, şirket hisselerinin mevcut hissedarlar ve hissedarların iştirakleri dışındaki kişi ve kurumlara %10'u aşan her devrinde Kurumun onayını alacaktır. Kontrol unsurunun el değiştirmesine yol açan her devir Kurum onayına tabidir.
  • TT Mobil, kullanım hakkı ücretinin yüzde altı (%6)'sı oranındaki toplam 57.300 Avro cinsinden banka teminat mektubunu kesin teminat olarak vermiştir. TT Mobil'in bu yetkilendirmesinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğinin saptanması halinde, kurum, teminatı irat kaydedecektir. İşletmeci teminatın irat kaydedilmesi durumunda otuz (30) gün içinde yeni kesin teminat verecektir. Söz konusu sürede kesin teminatın getirilmemesi durumunda yetkilendirme BTK tarafından iptal edilebilecektir.
  • TT Mobil, süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirdiği gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi malî yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirdiği tahakkuk tutarları hariç olmak üzere, aylık brüt satışlarının %15 (yüzdeonbeş)'ini hazine payı olarak öder.
  • TT Mobil, Kurum tarafından ilgili mevzuata göre belirlenen oranda ve usule göre idari ücreti Kurum'a öder.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Kapsama alanı yükümlülüğü

TT Mobil, Yetki Belgesi'nin verilmesini takiben,

  • 8 yıl içerisinde ve sonrasında Türkiye nüfusunun en az % 95'ini
  • 8 yıl içerisinde ve sonrasında tüm il ve ilçelerin her birinde nüfusun en az % 90'ını
  • 3 yıl içerisinde otoyollar, hızlı ve yüksek hızlı tren hatları ve 1 (bir) kilometre uzunluğun üzerindeki tüm tünellerin en az %99'unu
  • 6 yıl içerisinde bölünmüş karayollarının en az %95'ini
  • 10 yıl içerisinde konvansiyonel tren hatlarının en az %90'ını

kapsama alanı içine alacaktır. Ayrıca TT Mobil; yetkilendirmeyi müteakip ayrıca; birinci yılın sonundan itibaren ilave otoyol, hızlı ve yüksek hızlı tren hatları ve 1 (bir) kilometre uzunluğun üzerindeki tünellerin hizmete açılmasını müteakip iki (2) yıl içerisinde en az %99'unu, dördüncü yılın sonundan itibaren ilave bölünmüş karayollarının, hizmete açılmasını müteakip iki (2) yıl içerisinde en az %95'ini ve sekizinci yılın sonundan itibaren ilave konvansiyonel tren hatlarının, hizmete açılmasını müteakip iki (2) yıl içerisinde en az %90'ını kapsama alanı içine alacaktır.

TT Mobil'in IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmesi uyarınca kapsadığı alanlar, hizmet kalitesi maddesindeki kriterleri sağladığı takdirde bu yetkilendirme kapsamında da kapsanmış kabul edilir. Ayrıca TT Mobil'in IMT hizmetleri sunmak üzere bu yetkilendirme kapsamında kapsadığı alanlar da, IMT-2000/UMTS hizmetlerine ilişkin kapsama yükümlülüğünün tespitinde kapsanmış olarak kabul edilir.

Kapsama alanı yükümlülüğü, TT Mobil'in tek başına sağlaması gereken bir yükümlülük olup, ulusal dolaşım (roaming) ile sağlanmayacaktır. Bununla birlikte TT Mobil kapsama yükümlülüğü bulunan alanlarda telsiz erişim şebekesi paylaşımı yapabilecektir.

BTK'nın istemi ve bu alanlar için belirleyeceği hizmet kalitesi standartları çerçevesinde, yılda en fazla iki adet yerleşim yeri TT Mobil tarafından öncelikli olarak kapsama alanı içine alınacaktır.

Mücbir sebepler dışında kapsama alanı yükümlülüğünün yerine getirilmesinin geciktirilmesi halinde; İlgili Mevzuat çerçevesinde idari para cezası uygulanır. Kapsama yükümlülüğünün yerine getirilmesinin iki (2) yıldan fazla geciktirilmesi halinde ise yetkilendirme BTK tarafından iptal edilebilecektir.

Hizmet kalitesi yükümlülüğü

TT Mobil, kapsama yükümlülüğü bulunan alanlarda kullanıcı başına %95 olasılıkla asgari 2 Mbit/sn veri indirme hızını sağlayacaktır. Bu yükümlülüğün denetimine ilişkin hususlar BTK tarafından belirlenir.

Bu veri iletim hızları asgari değerler olup, Kurum ETSI standartları, ITU standart, karar ve tavsiye kararları, ülkemizin kalkınma planındaki hedefleri, teknolojik gelişmeler ve kullanıcı ihtiyaçları gibi hususları dikkate alarak TT Mobil'in sağlaması gereken hizmet kalitesi yükümlülüklerini düzenler.

Telsiz erişim şebekesinin paylaşımı

İlgili mevzuat hükümlerine aykırı olmamak şartıyla TT Mobil, IMT hizmetlerinin verilmesi için kurulacak olan telsiz erişim şebekesini IMT hizmetleri sunmak üzere yetkilendirilmiş diğer işletmeciler ile birlikte kurup kullanabilecek, ayrıca telsiz erişim şebekesi içerisindeki bağlantıları gerçekleştirebilmek için gerekli iletim hatlarını bu konuda yetkilendirilmiş işletmecilerden kiralayabilecektir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Telsiz erişim şebekesinin paylaşımı (devamı)

Bu hak, TT Mobil'in yetkilendirme kapsamındaki yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz ve söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi için dayanak teşkil etmez. TT Mobil, paylaşımdan kaynaklanan sorunlar sebebiyle yetkilendirme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmekten kaçınamaz. TT Mobil, paylaşım yapması halinde yetkilendirmesi kapsamında verdiği hizmetin kesintiye uğramaması için gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlüdür.

TT Mobil, yetkilendirmeyi müteakip nüfusu 10.000 (onbin)'in altında olan tüm yerleşim yerlerinde;

  • a) Bu yetkilendirme kapsamında yeni kuracağı anten tesislerini (bina içi anten tesisleri hariç olmak üzere) diğer işletmeciler ile aktif telsiz erişim şebekesi paylaşımına imkan verecek şekilde kurmakla ve paylaşmakla,
  • b) Bu yetkilendirme kapsamında yeni kuracağı anten tesisleri için, yetkilendirmeyi müteakip söz konusu yerleşim yerlerinde diğer işletmeciler tarafından yeni kurulan anten tesisi bulunması halinde bu anten tesisini aktif telsiz erişim şebekesi paylaşımı yaparak kullanmakla,

yükümlüdür. Bu yetkilendirmeyi müteakip IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmeleri kapsamında yeni kurulan anten tesisleri de bu fıkrada getirilen yükümlülük kapsamındadır.

TT Mobil, yetkilendirmeyi müteakip otoyollar, hızlı ve yüksek hızlı tren hatları, bölünmüş karayolları, tüneller ile konvansiyonel tren hatları kapsaması için bu yetkilendirme kapsamında yeni kuracağı anten tesislerinde aktif telsiz erişim şebekesi paylaşımı yapmakla yükümlüdür. Bu yetkilendirmeyi müteakip IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmeleri kapsamında yeni kurulan anten tesisleri de söz konusu yükümlülük kapsamındadır.

Şebekede ve haberleşme hizmetlerinde kullanılan donanım ve yazılımlara ilişkin yatırımlar

TT Mobil her yıl yer kiralama, kule, direk, boru, konteyner, kanal, enerji nakil hatları ve benzeri altyapı niteliğindeki tesislere yaptıkları yatırımlar hariç olmak üzere, şebekeye ve haberleşme hizmetlerine ilişkin yatırımlarının (donanım, yazılım gibi);

En az %40'ını, yetkilendirmeyi müteakip;

İki (2) yıl içinde en az 500 mühendis ve 100 araştırmacının çalıştığı bilgi ve iletişim teknolojileri alanında Ar-Ge projeleri geliştirmek üzere Türkiye'de kurulmuş Ar-Ge Merkezi bulunan, dört (4) yıl içerisinde 500 mühendis ve 250 araştırmacının çalıştığı Ar-Ge Merkezi bulunan tedarikçi şirketlerden sağlamakla veya,

iki (2) yıl içinde en az 350 mühendis ve 100 araştırmacının çalıştığı bilgi ve iletişim teknolojileri alanında Ar-Ge projeleri geliştirmek üzere Türkiye'de kurulmuş Ar-Ge Merkezi ile birlikte ayrıca iki (2) yıl içinde en az 150 mühendisin çalıştığı Teknik Destek Merkezi bulunan, dört (4) yıl içerisinde 350 mühendis ve 250 araştırmacının çalıştığı Ar-Ge Merkezi ile birlikte ayrıca dört (4) yıl içinde en az 150 mühendisin çalıştığı Teknik Destek Merkezi bulunan tedarikçi şirketlerden sağlamakla yükümlüdür.

En az %10'unu da Türkiye'de ürün veya sistem geliştirmek üzere kurulmuş olan KOBİ niteliğindeki tedarikçiler tarafından Türkiye'de üretilen ürünlerden sağlamakla yükümlüdür.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Şebekede ve haberleşme hizmetlerinde kullanılan donanım ve yazılımlara ilişkin yatırımlar (devamı)

TT Mobil'in kendi bünyesinde ayrı bir birim şeklinde örgütlediği veya bütün hisselerine sahip olmak kaydıyla bilgi ve iletişim teknolojileri alanında Ar-Ge projeleri geliştirmek üzere ayrı bir şirket olarak kurduğu Ar-Ge merkezinde araştırmacı statüsünde çalışan personelin; yetkilendirmeyi müteakip iki yıl içerisinde en fazla 60'ı ve dört yıl içerisinde en fazla 150'si de bu fıkranın (a) bendinde yer alan araştırmacı sayılarına ilişkin yükümlülük kapsamında dikkate alınır.

Tedarikçi şirket ve/veya TT Mobil tarafından Ar-Ge merkezlerinde çalıştırılacak araştırmacılar içerisinde mevzuat çerçevesinde Ar-Ge merkezinde kısmi zamanlı çalışan veya üniversitede bulunup tedarikçi şirketin ve/veya TT Mobil'in talep ettiği konularda akademik çalışmalar yürüten üniversite öğretim elemanları da yer alabilir. Öğretim elemanları sayısı, bu fıkranın (a) bendinde belirtilen toplam çalışan araştırmacı sayısının %10'undan fazla olamaz.

Bir tedarikçi şirket, Ar-Ge ve teknik destek merkezlerini diğer tedarikçi şirketler hariç olmak üzere bilgi ve iletişim teknolojileri alanında faaliyet gösteren ve diğer tedarikçi şirketlerle birlikte kurduğu Ar-Ge ve teknik destek merkezleri bulunmayan, Türkiye'de yerleşik bir şirket, kurum veya kuruluşla beraber kurabilir. Tedarikçi şirketlerin söz konusu merkezlerde en az %50 ortaklığı bulunmalıdır.

TT Mobil'in şebekesinde kullanacağı tüm bağımsız yazılım ve donanım birimleri, birbirleri ile açık arayüzler ile bağlantılı olacaktır. TT Mobil şebekeye ilişkin yatırımlarını (donanım, yazılım gibi), tedarikçi şirketlerin ve KOBİ'lerin yukarıda ifade edilen şartları sağlayıp sağlamadıklarını kontrol ve tespit ederek gerçekleştirmekle yükümlüdür.

TT Mobil, her yıl yer kiralama, kule, direk, boru, konteyner, kanal, enerji nakil hatları ve benzeri altyapı niteliğindeki tesislere yaptıkları yatırımlar hariç olmak üzere, şebekeye ilişkin yatırımlarının (baz istasyonu, anahtarlama, yönlendirici gibi ürünlerle sınırlı olmaksızın şebekeye ve haberleşme hizmetlerine ilişkin donanım ve yazılım ürünleri); yetkilendirilmesini müteakip birinci yıl içinde en az %30, ikinci yıl içinde en az %40, üçüncü ve devam eden yıllar içinde en az %45'ini 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında yerli malı olduğu belirlenen ürünlerden sağlamakla yükümlüdür.

Tedarikçi şirketlerin ve KOBİ'lerin TT Mobil'e sağladığı ürünlerin yerli malı olduğu belirlenen kısımları da bu yükümlülük kapsamında dikkate alınır. Bununla birlikte; yerli malı olduğu belirlenen ürünlerin piyasada bulunma durumu, üreticilerin arz kapasitesi ve diğer koşullar nedeniyle bu fıkrada yer alan yükümlülüklerini yerine getiremeyeceğini öngören TT Mobil, gerekçeleri ile birlikte yükümlülük dönemi bitmeden en az altı (6) ay öncesinden Kuruma başvurur. Kurum gerekli görürse söz konusu yükümlülüğü anılan dönem itibarıyla azaltabilir veya kaldırabilir.

Ayrıca bir önceki paragraftaki yükümlülüklere ilaveten TT Mobil; söz konusu fıkrada belirtilen şebekeye ve haberleşme hizmetlerine ilişkin yatırımlarının dörder yıllık süreler için ölçülmek üzere, yetkilendirmeyi müteakip ilk dört yılda ortalama en az %30'unu, ikinci dört yılda ortalama en az %40'ını ve üçüncü dört yılda ortalama en az %45'ini 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında yerli malı olduğu belirlenen ürünlerden olacak şekilde sağlamakla yükümlüdür. Tedarikçi şirketlerin ve KOBİ'lerin TT Mobil'e sağladığı ürünlerin yerli malı olduğu belirlenen kısımları da bu yükümlülük kapsamında dikkate alınır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Şebekede ve haberleşme hizmetlerinde kullanılan donanım ve yazılımlara ilişkin yatırımlar (devamı)

Bununla birlikte, yerli malı olduğu belirlenen ürünlerin piyasada bulunma durumu, üreticilerin arz kapasitesi ve diğer koşullar nedeniyle bu fıkrada yer alan yükümlülüklerini yerine getiremeyeceğini öngören TT Mobil, gerekçeleri ile birlikte yükümlülük dönemi bitmeden en az altı (6) ay öncesinden Kuruma başvurur. Kurum söz konusu yükümlülüğü, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının görüşünü almak kaydıyla, anılan dönem itibarıyla azaltabilir veya kaldırabilir. Bu paragrafta ifade edilen yükümlülük ile bir önceki paragraftaki yükümlülükler birbirinden ayrı olarak değerlendirilir.

Bu madde kapsamındaki yükümlülüklerin karşılanıp karşılanmadığı, TT Mobil'in IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmesinin şebekede kullanılan donanım ve yazılımlara ilişkin yatırımlara dair maddesi kapsamındaki yükümlülükleri ile birlikte değerlendirilir.

Yetkilendirmenin iptali

BTK, aşağıdaki sebeplerle yetkilendirmeyi iptal edebilir.

  • TT Mobil hakkında yargı mercilerince verilmiş iflas veya konkordato kararı olması,
  • TT Mobil'in bu yetkilendirme kapsamındaki yükümlülüklerinden herhangi birini yerine getirmediğinin ve verilen süre içinde durumu düzeltmediğinin saptanması,
  • TT Mobil'in kendisine tahsisli ya da kullanımına izin verilen frekanslar dışında faaliyet gösterdiğinin belirlenmesi, verilen süre içerisinde bu faaliyetine son vermemesi,
  • TT Mobil'in, daha önce imzalamış olduğu imtiyaz sözleşmelerinden birinin feshedilmesi,
  • TT Mobil'in, haberleşmenin gizliliği, milli güvenlik ve kamu düzenine ilişkin madde kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmemesi.

Bu hallerde, TT Mobil'e, BTK'nın yazılı bildiriminden itibaren doksan (90) günden az olmamak üzere yükümlülüğünü yerine getirme olanağı tanınır. TT Mobil'in, verilen süre içerisinde yükümlülüklerinin tamamını yerine getirmemesi durumda yetkilendirmesi BTK tarafından iptal edilecektir. Bu yetkilendirmenin herhangi bir şekilde iptali halinde, kullanım hakkı ücreti dahil TT Mobil tarafından herhangi bir ücret talep edilemez.

Yetkilendirmenin herhangi bir nedenle iptali veya sona ermesi durumunda TT Mobil, sistemi oluşturan ve sistemin işleyişini etkileyen her türlü yazılımı, teçhizatı (kule, direk, boru, konteyner, kanal, enerji nakil hatları, anten vs. dahil), bu teçhizatın kurulu bulunduğu TT Mobil'in kullanımında olan taşınmazları ve bunlarla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi BTK veya BTK'nın göstereceği kuruluşa, her türlü rehin, ipotek, haciz ve benzeri hukuki takyidattan ari, bedelsiz ve bütün fonksiyonları ile çalışır durumda devredecektir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

23. TAAHHÜTLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (devamı)

Grup'un BTK ile arasında olan ihtilaflar

Şirket'in BTK'ya karşı açmış olduğu çeşitli davalar bulunmaktadır. Bu davalar genel olarak sektörel ve tarife düzenlemeleri ve sektördeki diğer operatörlere ilişkin açıklanan düzenlemelere ilişkindir. Sektörel ihtilaflar genellikle BTK'nın arabağlantı, telekomünikasyon hizmetleri ve altyapı ile ilgili aldığı karar ve hükümlere itiraz suretiyle oluşmaktadır. 5 Aralık 2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7061 sayılı "Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 99'uncu maddesi ile 5809 sayılı Kanunun 60'ıncı maddesine eklenen 9'uncu fıkra uyarınca müşteri iadelerine ilişkin kararın tebliğinden itibaren iki yıl içerisinde tüketicilere iade edilememesi halinde evrensel hizmet geliri olarak Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na aktarılacağı düzenlenmiştir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla BTK cezaları ve BTK kararları gereği müşteriye veya Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na yapılması gereken iadeler için toplam 43.627 TL karşılık ayrılmıştır (31 Aralık 2022: 38.870 TL).

Diğer konular

Grup avukatlarının olumsuz bir karar çıkmasını muhtemel gördükleri diğer davalar için konsolide finansal tablolarda 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 237.837 TL tutarında (31 Aralık 2022: 180.431 TL) karşılık ayrılmıştır.

Yönetimin görüşüne göre, kalan diğer çeşitli dava, soruşturma ve incelemelere ilişkin olarak önemli ölçüde ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.

24. NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

Diğer açıklamalar

Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları ile yükümlülüklerdeki hareketlerin mutabakatı

İhraç edilmiş
borçlanma
araçları
Krediler Kiralama
yükümlülükleri
Türev
varlıklar, net
Toplam
1 Ocak 2023 açılış bakiyesi (31.388.784) (35.180.687) (2.503.918) 6.493.296 (62.580.093)
Dönem içi nakit girişleri (4.447.821) (32.975.635) (9.864.547) (47.288.003)
Dönem içi nakit çıkışları 3.545.178 29.676.789 2.311.448 1.182.530 36.715.945
Diğer nakdi olmayan hareketler (14.700.645) (13.541.247) (2.822.834) 358.871 (30.705.855)
Enflasyon Etkisi 16.504.705 18.510.411 1.133.583 (2.629.019) 33.519.680
31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi (30.487.367) (33.510.369) (1.881.721) (4.458.869) (70.338.326)
İhraç edilmiş
borçlanma
Krediler Kiralama
yükümlülükleri
Türev
varlıklar, net
Toplam
1 Ocak 2022 açılış bakiyesi araçları
(35.892.538)
(40.880.589) (3.896.229) 9.669.223 (71.000.133)
Dönem içi nakit girişleri (4.172.129) (18.007.709) (8.403.450) (30.583.288)
Dönem içi nakit çıkışları 2.688.329 15.005.361 2.554.653 2.176.366 22.424.709
Diğer nakdi olmayan hareketler (9.673.226) (10.977.980) (2.727.743) 5.154.582 (18.224.367)
Enflasyon Etkisi 15.660.780 19.680.230 1.565.401 (2.103.425) 34.802.986
31 Aralık 2022 kapanış bakiyesi (31.388.784) (35.180.687) (2.503.918) 6.493.296 (62.580.093)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

24. NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

Diğer açıklamalar (devamı)

Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları ile yükümlülüklerdeki hareketlerin mutabakatı (devamı)

Konsolide nakit akış tablosunda işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit içinde gösterilen 202.571 TL tutarındaki "Diğer nakit çıkışları" bloke nakit tutarlarındaki değişimi göstermektedir. Bloke nakit tutarları Dipnot 4'de gösterilmiştir. Finansman faaliyetlerinden sağlanan nakit içinde gösterilen 1.094.058 TL tutarındaki "Diğer nakit çıkışları" diğer finansman ödemeleri tutarlarındaki değişimi göstermektedir. Dönem net karı mutabakatının altında gösterilen 800.576 TL tutarındaki "Nakit dışı kalemlere ilişkin diğer düzeltmeler" TFRS Yorum 12 tutarlarındaki değişimi göstermektedir (31 Aralık 2022: 674.159 TL).

25. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR

Yoktur.

26. HASILAT

1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Mobil 37.818.126 31.397.236
Geniş bant 28.127.767 27.648.013
Kurumsal Data 6.472.925 5.716.336
Sabit ses 5.146.814 5.938.823
Uluslararası gelirler 5.137.569 5.300.509
Diğer 17.481.457 15.400.010
100.184.658 91.400.927

27. FAALİYET GİDERLERİ

1 Ocak
-
31 Aralık 2023
1 Ocak
-
31 Aralık 2022
Satışların maliyeti (-) (78.315.943) (70.387.137)
Genel yönetim giderleri (-) (13.021.833) (11.305.910)
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) (10.383.129) (9.017.485)
Araştırma ve geliştirme giderleri (-) (1.295.092) (967.520)
(103.015.997) (91.678.052)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

28. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Personel giderleri (22.285.716) (15.241.681)
Vergiler (9.397.882) (7.951.623)
Tamir ve bakım giderleri (5.419.302) (5.331.030)
Elektrik, su ve gaz giderleri (5.117.195) (4.742.713)
Teknoloji şirketi satış maliyeti ve ekipman satış maliyeti (4.636.900) (3.753.008)
Yurtdışı bağlantı giderleri (3.848.166) (3.953.970)
Yurtiçi bağlantı giderleri (2.273.205) (3.040.884)
Diğer giderler (14.549.647) (13.163.949)
Toplam faaliyet giderleri (amortisman ve itfa payları
hariç) (67.528.013) (57.178.858)
Amortisman gideri, itfa payları (35.477.069) (32.668.971)
Değer düşüklüğü karşılığı giderleri (10.915) (1.830.223)
Giderler toplamı (103.015.997) (91.678.052)

29. ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER / (GİDERLER)

1 Ocak
-
31 Aralık 2023
1 Ocak
-
31 Aralık 2022
Kur farkı gelirleri 1.109.189 59.239
Kira gelirleri 358.235 363.336
Resmi kurum vergi iade gelirleri 385.857
Gecikme faiz gelirleri 309.415 457.055
Dava ve tazminat gelirleri 245.887 128.675
Diğer 666.712 464.971
Diğer faaliyetlerden gelirler 3.075.295 1.473.276
Kur farkı giderleri (3.300.920) (1.435.444)
Dava, tazminat ve ceza giderleri (*) (433.418) (238.108)
Kıdem tazminat karşılığı faiz maliyeti (Dipnot 21) (407.593) (403.740)
Reeskont giderleri (334.134) (129.675)
Diğer (626.143) (348.397)
Diğer faaliyetlerden giderler (−) (5.102.208) (2.555.364)

(*) Dava, tazminat ve ceza giderleri ağırlıklı olarak BTK cezaları, müşteri iade karşılıkları, grup dava karşılıkları, 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma hükümlerinden faydalanılan Ticaret Bakanlığı idari para cezası ve vergi tarhiyatlarından oluşmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

30. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER / (GİDERLER)

1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Kur korumalı mevduat gerçeğe uygun değer kazançları 4.046.053 2.790.426
Hurda satış karları 452.846 2.174.885
Sabit kıymet satış karları 90.884 102.617
Diğer 89.908
Yatırım faaliyetlerinden gelirler 4.679.691 5.067.928
Sabit kıymet satış zararları (47.457) (136.056)
Yatırım faaliyetlerinden giderler (−) (47.457) (136.056)

31. FİNANSMAN GELİRLERİ / (GİDERLERİ)

1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Kur farkı ve vadeli piyasa işlem gelirleri
Mevduat faiz geliri
9.968.231
2.077.029
4.994.958
540.663
İhraç edilmiş tahvil, bono ve senetlerin gerçeğe uygun
değer değişim karı
1.096.111
Diğer 52.979 19.177
Finansman gelirleri 12.098.239 6.650.909
Kur farkı ve vadeli işlem
Faiz giderleri
(24.068.215)
(6.806.815)
(19.212.456)
(6.201.087)
İhraç edilmiş tahvil, bono ve senetlerin gerçeğe uygun
değer değişim Zararı
(271.251)
Diğer (477.585) (405.439)
Finansman giderleri (31.623.866) (25.818.982)
Finansman giderleri net (19.525.627) (19.168.073)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

32. VERGİLER

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ödenecek kurumlar vergisi:
Kurumlar vergisi karşılığı 272.923 691.267
Peşin ödenmiş vergi ve fonlar (−) (255.455) (580.006)
Ödenecek vergiler 17.468 111.261
1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Vergi gideri:
Kurumlar vergisi gideri:
Cari kurumlar vergisi gideri (272.923) (691.267)
Önceki
dönem
vergileri
ile
ilgili
olarak
yapılan
1.197 2.974
düzeltmeler
Ertelenmiş vergi geliri (Dipnot 11):
Ertelenmiş vergi geliri 13.263.044 54.368
12.991.318 (633.925)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren yıla ait konsolide finansal tablolarda 525.184 TL (31 Aralık 2022: 480.578 TL gider) tutarında ertelenmiş vergi gideri diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiştir.

Şirket ve Türkiye'de yerleşik bağlı ortaklıkları, Türkiye'de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir.

Türkiye'de, kurumlar vergisi oranı 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla %25'dir. 22 Nisan 2022 tarihli ve 31462 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7316 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 11'inci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'na eklenen geçici 13'üncü madde ile kurumlar vergisi oranı 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %25, 2023 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %23 olarak uygulanacaktır ve sonrasında tekrardan %20 oranı ile vergilendirilmeye devam edilmesi öngörülmektedir. 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemi itibarıyla oluşan kazançlar üzerinden %25 oranında geçici vergi hesaplanmıştır.

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren dönem itibarıyla, vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibarıyla oluşan kazançlar üzerinden %25 oranında geçici vergi hesaplanarak ilk üç çeyrek dönem için ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir.

20 Ocak 2023 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi gündeminde kabul edilen "Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile enflasyon muhasebesi uygulaması 31 Aralık 2023 tarihli bilançodan başlamak üzere ertelenmiştir.

Türkiye'de vergi mevzuatı, Şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden mali tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

32. VERGİLER (DEVAMI)

Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir.

Türkiye'de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye'de mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye'de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %15 gelir vergisine tabidir.

Türkiye'de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye'de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir. Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır.

Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır. Ayrıca, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları gayrimenkullerinin (taşınmazlarının), kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların %25'lik kısmı 31 Aralık 2023 itibarıyla kurumlar vergisinden istisnadır.

İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir.

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Vergi öncesi kar / (zarar) 3.430.234 7.543.493
Hesaplanan vergi (gideri) / geliri (%25) (2022: %23)
Vergi etkisi:
(857.559) (1.735.003)
-
Kanunen kabul edilmeyen giderlerin etkisi
(179.079) (704.457)
-
Bağlı ortaklıkların vergi oranı farklarının etkisi
(6.440) (3.706)
-
Nakit sermaye artışından kaynaklanan ertelenmiş vergi
aktifinin kayıtlara alınması
47.148 (278.801)
-
Bağlı ortaklıkların mali zararlarından kaynaklanan
ertelenmiş vergi etkisi
1.773.361 (704.675)
-
Yatırım indiriminden kaynaklanan ertelenmiş vergi etkisi
1.447.797 190.442
-
Arge indirimi
547.097 329.576
-
Vergi oranı değişikliği etkisi
304.793
-
Kazanç İstisnaları
861.658 711.432
-
Bağlı ortaklıkların ertelenmiş vergiye konu edilmeyen vergi
zararı ve düzeltme kayıtlarının etkisi
52.412 78.731
-
Enflasyon etkisi
9.304.923 1.177.743
Vergi (gideri) / geliri 12.991.318 (633.925)

Vergi gideri ile vergi öncesi karın vergi oranı ile çarpılması sonu çıkan vergi giderinin mutabakatı aşağıda belirtilmiştir:

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI

Grup'un finansal risk politikaları merkezi olarak yönetilmektedir ve Şirket yönetimine bu konuda bir komite destek olmaktadır. Tüm Grup şirketleri, Yönetim Kurulları'nda onaylanan iş planlarındaki nakit ihtiyaçlarını, merkezi yönetimin yönlendirmesi ile kredi kullanımı veya sermaye artırımıyla karşılar. Grup finansman ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun veya kısa vadeli borçlanabilmektedir. Dipnot 4'te belirtilen mevcut kredi limitleri hariç olmak üzere grup stratejik girişimlerinin ve büyüme planlarının finansmanı amacıyla 29 Mart 2024 tarihinde 200.000 avro tutarında uzun vadeli kredi anlaşması imzalamıştır.

Grup'un risk yönetim politikaları, Grup'un karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını gözlemlemek üzere kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Şirket'in faaliyetleri ve piyasa koşullarındaki değişimleri yansıtacak şekilde sürekli gözden geçirilmektedir.

Grup denetim komitesi yönetimi, Grup'un risk yönetimi, politika ve prosedürlerine uygunluğunu açısından denetlemekte ve Grup'un karşılaştığı risklere bağlı olarak risk yönetimi çerçevesinin yerine getirmesi esnasında destek vermektedir. İç denetim bölümü, risk yönetimi politika prosedürlerinin düzenli ve özel olarak değerlendirilmelerini yapar ve sonuçları denetim komitesine raporlar.

Finansal risk faktörleri

Grup'un başlıca finansal enstrümanları türev araçlar, banka kredileri, ihraç edilmiş tahvil, bono ve senetler, nakit, kur korumalı mevduat ve kısa vadeli mevduatlardan oluşmaktadır. Finansal enstrümanların asıl kullanım amacı Grup operasyonları için fon artırımı sağlamak ve faiz oranı riskinden korunmaktır. Grup, operasyonlarından direkt olarak kaynaklanan ticari alacaklar ve borçlar gibi çeşitli diğer finansal varlıklara ve yükümlülüklere sahiptir. Grup'un finansal enstrümanlarından kaynaklanan ana riskleri, likidite riski, yabancı para riski, faiz oranı riski ve kredi riskidir. Yönetim kurulu bu riskleri izlemek ve yönetmek için gerekli prosedürlerden sorumludur.

Kredi riski

Alacaklar
Ticari alacaklar
Diğer alacaklar
Müşteri sözleşmelerinden doğan varlıklar
31 Aralık 2023 İlişkili
taraf
Diğer
taraf
İlişkili
taraf
Diğer
taraf
İlişkili
taraf
Diğer
taraf
Bankalardaki
mevduat
Türev
araçlar
Diğer
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski
(A+B+C+D+E)
−Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı
630.502
12.954.864
761.061

339.590

3.583.620
13.588.322
4.576.314

A.Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri
630.502 2.213.508 339.590 3.583.620 13.588.322 4.576.314
B.Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi
geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal
varlıkların defter değeri
C.Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların
net defter değeri
10.741.356
−Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
D.Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
−Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) 5.764.125 114.093
−Değer düşüklüğü (−) (5.764.125) (114.093)
E.Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Kredi riski (devamı)

Alacaklar
Ticari alacaklar
Diğer alacaklar
Müşteri sözleşmelerinden doğan varlıklar
31 Aralık 2022 İlişkili
taraf
Diğer
taraf
İlişkili
taraf
Diğer
taraf
İlişkili
taraf
Diğer
taraf
Bankalardaki
mevduat
Türev
araçlar
Diğer
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski
(A+B+C+D+E) 837.803 13.899.342 381.253 2.357.699 8.441.734 6.726.493
− Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı 562.721
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış
finansal varlıkların net defter değeri 837.803 6.058.405 381.253 2.357.699 8.441.734 6.726.493
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi
geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal
varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri 7.840.937
−Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
−Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) 6.792.375 49.710
−Değer düşüklüğü (−) (6.792.375) (49.710)
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar

Bir müşterinin ya da karşı tarafın finansal varlıklarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesi sonucu Grup'un alacakları ve finansal varlıklarında oluşabilecek finansal zararlar, kredi riskini oluşturmaktadır.

Bilanço tarihi itibarıyla maruz kalınan kredi riski tutarının belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Şirket'in maruz kaldığı azami kredi riski, finansal varlıkların tümünün bilançoda kayıtlı değerleriyle gösterilmesiyle yansıtılmıştır.

Likidite riski

Likidite riski, Grup'un ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir.

Grup'un amacı ödeme planlarını yakından takip ederek ve nakit projeksiyonlarıyla dönen varlıklar ve cari borçlar arasında denge sağlamaktadır.

Grup'un mevcut ve ileriye yönelik finansman ihtiyaçları uygun fon kaynakları, öncelikli olarak hissedarlardan olmak üzere, bankalar, finans kuruluşları ve tedarikçilerle yapılan kredi sözleşmeleri doğrultusunda sağlanmaktadır. Borçlanma kaynakları, bütçelenen ve gerçekleşen nakit akımlarının devamlı gözlemlenmesi ve finansal varlık ve yükümlülüklerin vade profilleri eşleştirilmesi yöntemleriyle yönetilmektedir.

Aşağıda sunulan tablo Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla finansal yükümlülüklerinin sözleşmeye dayalı iskonto edilmemiş ödemelerin (tahakkuk eden faizler dahil) vadelerine göre durumunu göstermektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Likidite riski (devamı)

Sözleşme
uyarınca nakit
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla çıkışlar toplamı 3 aydan 3-12 ay 1-5 yıl 5 yıldan
sözleşme uyarınca vadeler Defter değeri (I+II+III+IV) kısa (I) arası (II) arası (III) uzun (IV)
Türev olmayan finansal
yükümlülükler
Banka kredileri ve ihraç edilmiş 63.997.736 74.137.488 15.709.857 23.258.117 33.239.719 1.929.795
borçlanma araçları
Kiralama işlemlerinden borçlar 1.881.721 2.383.293 387.923 683.726 1.163.599 148.045
İlişkili olmayan taraflara ticari 13.890.391 14.073.959 14.058.321 15.638
borçlar
Diğer (*) 3.703.493 3.703.493 3.607.581 95.912
Türev finansal yükümlülükler, net 117.445 117.445 117.445
Sözleşme
uyarınca nakit
31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla çıkışlar toplamı 3 aydan 3-12 ay 1-5 yıl 5 yıldan
sözleşme uyarınca vadeler Defter değeri (I+II+III+IV) kısa (I) arası (II) arası (III) uzun (IV)
Türev olmayan finansal
yükümlülükler
Banka kredileri ve ihraç edilmiş
borçlanma araçları 66.569.470 76.783.053 5.990.489 17.464.266 51.750.738 1.577.560
Kiralama işlemlerinden borçlar 2.503.918 3.178.814 485.266 854.773 1.595.483 243.292
İlişkili olmayan taraflara ticari
borçlar 15.320.861 15.617.033 15.616.785 248
Diğer (*) 3.329.130 3.329.130 2.300.853 1.028.277
Türev finansal yükümlülükler, net 233.198 233.198 233.198

(*) Diğer kalemi; diğer borçlar, çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar ve diğer kısa vadeli yükümlülüklerden oluşmaktadır. Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar içerisinde yer alan vergiler ile diğer borçlar içerisinde yer alan avans tutarları dahil edilmemiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Piyasa riski

Döviz pozisyonu tablosu

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Toplam Toplam TL
TL karşılığı ABD Doları Avro Diğer karşılığı (***) ABD Doları Avro Diğer
1. Ticari alacaklar 1.676.314 41.902 11.602 64.881 1.886.124 45.349 13.661 40.195
2a. Parasal finansal varlıklar (Kasa, banka hesapları dahil) 4.729.513 49.305 99.124 49.208 3.729.815 115.226 4.579 29.328
2b. Parasal finansal varlıklar (Kur korumalı mevduat) (*) 7.828.281 8.042.306
2c. Parasal olmayan finansal varlıklar
3. Diğer 316.100 9.623
4. Dönen varlıklar (1+2+3) 14.234.108 91.207 110.726 114.089 13.974.345 160.575 27.863 69.523
5. Ticari alacaklar
6a. Parasal finansal varlıklar
6b. Parasal olmayan finansal varlıklar
7. Diğer 3.566 15 96 3.613 15 96
8. Duran varlıklar (5+6+7) 3.566 15 96 3.613 15 96
9. Toplam varlıklar (4+8) 14.237.674 91.222 110.822 114.089 13.977.958 160.590 27.959 69.523
10. Ticari borçlar 8.440.954 179.822 94.632 64.799 10.098.418 219.923 98.878 74.781
11. Finansal yükümlülükler 20.931.524 579.930 118.086 12.920 8.477.484 140.020 126.251 16.474
12a. Parasal olan diğer yükümlülükler
12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 654.862 22.239 6
13. Kısa vadeli yükümlükler (10+11+12) 30.027.340 781.991 212.724 77.719 18.575.902 359.943 225.129 91.255
14. Ticari borçlar 451 451 445 445
15. Finansal yükümlülükler 31.611.536 709.383 328.548 26.484 47.462.164 1.265.064 257.518 27.120
16a. Parasal olan diğer yükümlülükler
16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler
17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 31.611.987 709.383 328.548 26.935 47.462.609 1.265.064 257.518 27.565
18. Toplam yükümlülükler (13+17) 61.639.327 1.491.374 541.272 104.654 66.038.511 1.625.007 482.647 118.820
19. Bilanço dışı döviz cinsinden türev araçların net varlık /
(yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 59.597.518 1.680.350 311.018 60.855.795 1.670.255 286.040
19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı
19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı (59.597.518) (1.680.350) (311.018) (60.855.795) (1.670.255) (286.040)
20. Riskten korunma aracı olarak tanımlanan krediler (**) 4.886.085 150.000 4.173.548 127.059
21. Net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (9-18+19+20) 17.081.950 280.198 30.568 9.435 12.968.790 205.838 (41.589) (49.297)
22. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük)
pozisyonu (UFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (46.750.357) (1.377.928) (430.540) 9.435 (52.380.266) (1.464.432) (464.407) (49.297)

(*) Grup, yabancı para mevduatlarının 264.137 ABD Doları kısmı ile 180 ve 360 gün vadeli kur korumalı mevduat yapmıştır.

(**) Şirket, yurtdışında faaliyet gösteren ve fonksiyonel para birimi Avro olan bağlı ortaklıklarında bulunan net yatırımın finansal riskinden koruma amaçlı 150.000 Avro tutarındaki kredisini riskten korunma aracı olarak kullanmaktadır. Bu kredinin bağlı ortaklığın net yatırım tutarıyla ilgili olan kısmından kaynaklanan kur farkı tutarı, özkaynaklar altındaki yurtdışındaki işletmede bulunan net yatırımın finansal riskten korunma fonlarına sınıflanmaktadır.

(***) 31 Aralık 2023 satın alma gücü olarak ifade edilmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Piyasa riski (devamı)

Yabancı para riski

Grup'un başlıca yabancı para pozisyonu banka borçlanmalarından ve ticari borçlarından oluşmaktadır. Yabancı para cinsinden borçlanmalar Dipnot 5'te belirtilmiştir.

Aşağıda sunulan tabloda Grup'un vergi öncesi karının ve diğer kapsamlı gelirinin (vergi etkisi hariç), diğer tüm değişkenler sabit tutulduğunda, (parasal varlıklar ve yükümlülüklerdeki değişiklikler nedeniyle) ABD Doları ve Avro kurundaki değişime hassasiyet tablosu sunulmuştur:

31 Aralık 2023 Kar/Zarar Diğer kapsamlı gelir
Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın
değer kazanması değer kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi
ABD Doları'nın TL karşısında %10
değerlenmesi halinde:
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (4.121.793) 4.121.793
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (−) 3.592.715 (3.614.037) 66.676 (68.776)
3- ABD Doları net etki (1+2) (529.078) 507.756 66.676 (68.776)
Avro'nun TL karşısında % 10 değerlenmesi
halinde:
4- Avro net varlık/yükümlülüğü (1.402.144) 1.402.144
5- Avro riskinden korunan kısım (−) 1.143.701 (1.141.586) 34.141 (13.855)
6- Avro net etki (4+5) (258.443) 260.558 34.141 (13.855)
Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10
değerlenmesi halinde:
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 944 (944)
8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısım (−)
9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) 944 (944)
Toplam (3+6+9) (786.577) 767.370 100.817 (82.631)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Piyasa riski (devamı)

Yabancı para riski (devamı)

31 Aralık 2022 Kar/Zarar Diğer kapsamlı gelir
Yabancı paranın
değer kazanması
Yabancı paranın
değer kaybetmesi
Yabancı paranın
değer kazanması
Yabancı paranın
değer kaybetmesi
ABD Doları'nın TL karşısında %10
değerlenmesi halinde:
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (−)
3- ABD Doları net etki (1+2)
(4.511.827)
3.615.229
(896.598)
4.511.827
(3.522.774)
989.053

74.576
74.576

(86.874)
(86.874)
Avro'nun TL karşısında % 10 değerlenmesi
halinde:
4- Avro net varlık/yükümlülüğü
5- Avro riskinden korunan kısım (−)
6- Avro net etki (4+5)
(1.493.529)
1.023.537
(469.992)
1.493.529
(1.023.537)
469.992

20.139
20.139

143.472
143.472
Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10
değerlenmesi halinde:
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü (4.930) 4.930
8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısım (−)
9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8)

(4.930)

4.930


Toplam (3+6+9) (1.371.520) 1.463.975 94.715 56.598

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Faiz oranı riski

Piyasadaki fiyatların değişmesiyle finansal araçların değerlerinde dalgalanmalar oluşabilir. Grup'un faiz oranı riski başlıca banka kredilerine bağlıdır.

Faiz taşıyan finansal borçların faiz oranı değişiklik göstermesine karşın, faiz taşıyan finansal varlıkların sabit faiz oranı bulunmaktadır ve gelecek yıllardaki nakit akışı bu varlıkların büyüklüğü ile değişim göstermemektedir. Grup'un piyasa faiz oranlarının değişmesine karşı olan risk açıklığı, her şeyden önce Grup'un değişken faiz oranlı borç yükümlülüklerine bağlıdır. Grup'un bu konudaki politikası ise faiz maliyetini, sabit ve değişken faizli borçlar kullanarak yönetmektir. Banka kredilerinin faiz oranı riskini bertaraf etmek için Grup, ayrıca faiz takas anlaşmaları yapmıştır (Dipnot 15).

Faiz pozisyonu tablosu aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Sabit faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar (*) 11.964.814 5.890.293
Finansal yükümlülükler (39.496.468) (39.806.006)
(27.531.654) (33.915.713)
Değişken faizli finansal araçlar
Finansal yükümlülükler (24.501.269) (26.763.464)
Riskten korunan kısım etkisi 18.873.282 25.919.019
(5.627.987) (844.445)

(*) Finansal varlıklar bankalardaki toplam vadeli mevduatlardan oluşmaktadır (Dipnot 4).

Değişken faizli finansal araçlar için 31 Aralık 2023 tarihinde faiz %0,25 baz puan yüksek olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 14.513 TL (31 Aralık 2022: 23.124 TL) daha düşük olacaktı, faiz %0,25 baz puan düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 14.579 TL (31 Aralık 2022: 24.091 TL) daha yüksek olacaktı.

Diğer taraftan faizin %0,25 baz puan yüksek olmasının veya %0,25 baz puan düşük olmasının 31 Aralık 2023 itibarıyla özsermaye etkisi yoktur (Faizin %0,25 baz puan yüksek olmasının veya %0,25 baz puan düşük olmasının 31 Aralık 2022 itibarıyla özsermaye etkisi yoktur).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri ile gösterilmesine ilişkin açıklamalar

Aşağıdaki tablo, finansal varlık ve yükümlülüklerin defter değeri ile gerçeğe uygun değerini göstermektedir.

Nakit ve benzeri varlıklar ile ticari ve diğer alacakların gerçeğe uygun değeri kısa vadeli olmalarından dolayı defter değerini ifade etmektedir. Sabit faizli finansal borçların gerçeğe uygun değeri, raporlama tarihi itibarıyla geçerli olan piyasa faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş nakit akımlarının bulunmasıyla hesaplamıştır. Yabancı para değişken faizli finansal borçların gerçeğe uygun değeri ise ilerideki nakit akışlarının tahmin edilen piyasa faiz oranları ile iskonto edilmesiyle hesaplanmıştır.

Defter değeri Gerçeğe uygun değer
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzeri 13.591.009 8.444.446 13.591.009 8.444.446
Ticari ve diğer alacaklar
(ilişkili kuruluşlar dahil) 17.508.576 17.476.097 17.508.576 17.476.097
Finansal yatırımlar 8.003.195 8.114.425 8.003.195 (*) 8.114.425 (*)
Türev finansal varlıklar 4.576.314 6.726.493 4.576.314 6.726.493
Finansal yükümlülükler
Banka kredileri 33.510.369 35.180.687 34.030.622 35.073.778
İhraç edilmiş borçlanma araçları 30.487.367 31.388.784 30.382.627 30.499.514
Ticari borçlar ve diğer yükümlülükler
(ilişkili kuruluşlar dahil) (**) 17.802.707 18.930.701 17.802.707 18.930.701
Türev finansal yükümlülükler 117.445 233.198 117.445 233.198

(*) Grup'un özkaynağa dayalı finansal yatırımlarındaki payı maliyet değerinden taşınmaktadır.

(**) Ticari ve diğer borçlar ile çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar ve diğer kısa vadeli yükümlülüklerden oluşmaktadır. Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar içerisinde yer alan vergiler ve diğer kısa vadeli yükümlülükler içerisinde yer alan alınan avanslar hariç bırakılmıştır.

Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu

Grup, finansal tablolarda gerçeğe uygun değer ile yansıtılan finansal araçların gerçeğe uygun değer ölçümlerini her finansal araç sınıfının girdilerinin kaynağına göre, üç seviyeli hiyerarşi kullanarak, aşağıdaki şekilde sınıflandırmaktadır:

Seviye 1: Belirlenen finansal araçlar için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri

Seviye 2: Dolaylı veya dolaysız gözlemlenebilir girdi içeren diğer değerleme teknikleri

Seviye 3: Gözlemlenebilir piyasa girdilerini içermeyen değerleme teknikleri

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu (devamı)

Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu 31 Aralık 2023 itibarıyla aşağıdaki gibidir:

Gerçeğe uygun değerin belirlenmesi
Değerleme tarihi Toplam Aktif piyasada
oluşan fiyatlar
(Seviye 1)
Önemli
gözlemlenebilen
girdiler (Seviye 2)
Önemli
gözlemlenemeyen
girdiler (Seviye 3)
Gerçeğe uygun değerde ölçülen varlıklar:
Türev finansal varlıklar:
Faiz oranı takas sözleşmeleri 31 Aralık 2023
Çapraz kur işlemleri (*) 31 Aralık 2023 4.531.191 4.531.191
Vadeli döviz sözleşmeleri 31 Aralık 2023 45.123 45.123
Mala dayalı türev araçlar (bakır) 31 Aralık 2023
Kur Korumalı Mevduat 31 Aralık 2023 7.828.281 7.828.281
Likit Fon 31 Aralık 2023 160.483 160.483
Gerçeğe uygun değerde ölçülen yükümlülükler:
İhraç edilmiş borçlanma araçları 31 Aralık 2023 13.334.557 13.334.557
Türev finansal yükümlülükler:
Çapraz kur işlemleri (*) 31 Aralık 2023 97.132 97.132
Vadeli döviz sözleşmeleri 31 Aralık 2023 20.292 20.292
Gerçeğe uygun değerde ölçülmeyen diğer finansal
yükümlülükler:
Banka kredileri 31 Aralık 2023 34.030.622 34.030.622
İhraç edilmiş borçlanma araçları 31 Aralık 2023 17.048.069 17.048.069

(*) Çapraz kur takas, forward ve yabancı para takas sözleşmelerinden oluşmaktadır.

Grup, finansal tablolarda gerçeğe uygun değer ile yansıtılan vadeli döviz sözleşmelerinin gerçeğe uygun değer ölçümlerini dönem sonu vadeli döviz kurlarına dayalı fiyatlama modeli ile belirlerken, çapraz kur işlemlerinin gerçeğe uygun değerini gözlemlenebilir getiri eğrisi kullanılarak hesaplanan indirgenmiş nakit akımlarına dayalı fiyatlama modeli ile belirlemiştir. Türev finansal araçlar ve ihraç edilmiş borçlanma araçlarının gerçeğe uygun değer ölçüm yöntemleri Dipnot 2.3'te açıklanmıştır.

Türev finansal varlık ve yükümlülüklerinin dönem içi hareketlerini gösteren tablo Dipnot 24'te sunulmuştur.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA VE AYNI TARİHTE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)

33. FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI (DEVAMI)

Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu (devamı)

Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu 31 Aralık 2022 itibarıyla aşağıdaki gibidir:

Gerçeğe uygun değerin belirlenmesi
Aktif piyasada
oluşan fiyatlar
Önemli
gözlemlenebilen
Önemli
gözlemlenemeyen
Değerleme tarihi Toplam (Seviye 1) girdiler (Seviye 2) girdiler (Seviye 3)
Gerçeğe uygun değerde ölçülen varlıklar:
Türev finansal varlıklar:
Faiz oranı takas sözleşmeleri 31 Aralık 2022 147.203 147.203
Çapraz kur işlemleri (*) 31 Aralık 2022 6.487.233 6.487.233
Vadeli döviz sözleşmeleri 31 Aralık 2022 73.110 73.110
Mala dayalı türev araçlar (bakır) 31 Aralık 2022 18.947 18.947
Kur Korumalı Mevduat 31 Aralık 2022 8.042.306 8.042.306
Likit Fon 31 Aralık 2022 989.005 989.005
Gerçeğe uygun değerde ölçülen yükümlülükler:
İhraç edilmiş borçlanma araçları 31 Aralık 2022 13.971.864 13.971.864
Türev finansal yükümlülükler:
Çapraz kur işlemleri (*) 31 Aralık 2022 216.439 216.439
Vadeli döviz sözleşmeleri 31 Aralık 2022 16.759 16.759
Gerçeğe uygun değerde ölçülmeyen diğer finansal
yükümlülükler:
Banka kredileri 31 Aralık 2022 35.073.778 35.073.778
İhraç edilmiş borçlanma araçları 31 Aralık 2022 16.527.650 16.527.650

(*) Çapraz kur takas, forward ve yabancı para takas sözleşmelerinden oluşmaktadır.

Sermaye yönetimi politikası

Grup'un sermaye yönetiminin birincil amacı, hisse değerlerini maksimize etmek ve işletmelerini desteklemek adına, güçlü kredi derecesini ve sağlıklı sermaye oranlarının devamlılığını sağlamaktır.

Grup, ekonomik koşulların değişimi ışığında, sermaye yapısını yönetmekte ve düzeltmeler yapmaktadır.

Grup, sermaye yapısını düzenlemek ve korumak için hissedarlara yapılan kar payı ödemelerini düzenleyebilir ya da sermayeyi hissedarlara geri verebilir. 2023 ve 2022 yıllarında herhangi bir hedef, politika ya da süreç değişikliği yapılmamıştır.

34. BAĞIMSIZ DENETÇİ/BAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞUNDAN ALINAN HİZMETLERE İLİŞKİN ÜCRETLER

Grup tarafından bağımsız denetçi/bağımsız denetim kuruluşundan alınan hizmetlere ilişkin ücretler aşağıda sunulmuştur:

1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti 34.063 32.841
Vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücretler 4.065 2.737
Diğer güvence hizmetlerinin ücreti 307 458
Toplam 38.435 36.036

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.