ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.

Sındırgı / BALIKES1R

(Su Enerji Çaygören Hidroelektrik Santrali)

GAYR1MENKUL DEĞERLEME RAPORU

Rapor No: 2023 / 1114

1Ç1NDEK1LER

1.	RAPOR ÖZET1 4
2.	RAPOR B1LG1LER1 5
3.	_1RKET B1LG1LER1 6
4.	MÜ_TER1 B1LG1LER1 6
5.	DEERLEME RAPORUNUN TEBL11N 1. MADDES1N1N 2. FIKRASI KAPSAMINDA
	HAZIRLANIP HAZIRLANMADII HAKKINDA AÇIKLAMA 7
6.	MÜ_TER1 TALEPLER1N1N KAPSAMI VE VARSA GET1R1LEN SINIRLAMALAR 7
7.	DEERLEME 1_LEM1N1 SINIRLAYAN VE OLUMSUZ YÖNDE ETK1LEYEN FAKTÖRLER 7
8.	DEER TANIMI VE GEÇERL1L1K KO_ULLARI 8
9.	UYGUNLUK BEYANI VE KISITLAYICI KO_ULLAR 9
10.	TA_INMAZIN TAPU KAYITLARI 10
10.1.	TAPU KAYITLARI 10
10.2.	TAPU TAKY1DATI 10
11.	BELED1YE 1NCELEMELER1 10
11.1.	1MAR DURUMU 10
11.2.	1MAR DOSYASI 1NCELEMES1 10
11.3.	ENCÜMEN KARARLARI, MAHKEME KARARLARI, PLAN 1PTALLER1 V.B. KONULAR 10
11.4.	YAPI DENET1M F1RMASI 10
11.5.	SON ÜÇ YIL 1Ç1NDEK1 HUKUK1 DURUMDAN KAYNAKLANAN DE1_1M 10
12.	TES1S1N ÇEVRE VE KONUMU 11
12.1.	KONUM VE ÇEVRE B1LG1LER1 11
12.2.	BÖLGE ANAL1Z1 12
12.3.	DÜNYA EKONOM1S1NE GENEL BAKI_ 19
12.4.	TÜRK1YE'N1N MAKROEKONOM1K GÖRÜNÜMÜ 20
12.5.	MEVCUT EKONOMIK KO_ULLARIN, GAYRIMENKUL PIYASASININ ANALIZI, MEVCUT 23
	TRENDLER VE DAYANAK VERILER 24
13.	DÜNYA'DA VE TÜRK1YE'DE ENERJ1 SEKTÖRÜ 26
13.1.	DÜNYADA VE TÜRK1YE'DE ENERJ1 TALEB1 26
13.2.	TÜRK1YE'DE ELEKTR1K TÜKET1M1 36
13.3.	ENERJ1 SANTRALLER1N1N ÜLKEM1ZDEK1 DAILIMI 40
14.	H1DROELEKTR1K ENERJ1 SANTRALLER1 HAKKINDA KISA B1LG1 43
14.1.	TÜRK1YEDE ELEKTR1K ÜRET1M1 VE H1DROELEKTR1K ENERJ1S1N1N ÜRET1MDEK1 PAYI: 43
14.2.	H1DROELEKTR1K SANTRALLER HAKKINDA KISA B1LG1: 48
	14.2.1. HIDROELEKTRIK SANTRALLERIN ANA BÖLÜMLERI: 49
14.3.	TÜRK1YEDE YER ALAN H1DROELEKTR1K SANTRALLER1 50

15.	YASAL 1Z1NLER VE TES1S1N PROJE KARAKTER1ST1KLER1 52
16.	AÇIKLAMALAR 53
17.	EN VER1ML1 KULLANIM ANAL1Z1 60
18.	TES1S1N FAYDALI ÖMRÜ HAKKINDA GÖRÜ_ 60
19.	DEERLEND1RME 60
20.	DEERLEME YAKLA_IMLARI 61
20.1.	PAZAR YAKLA_IMI 61
20.2.	MAL1YET YAKLA_IMI 62
20.3.	GEL1R YAKLA_IMI 63
21.	F1YATLANDIRMA 64
21.1.	GEL1R1ND1RGEME YAKLA_IMI 65
22.	ANAL1Z SONUÇLARININ DEERLEND1RMES1 69
22.1.	FARKLI DEERLEME METOTLARININ VE ANAL1Z SONUÇLARININ UYUMLA_TIRILMASI VE
	BU AMAÇLA 1ZLENEN YÖNTEM1N VE NEDENLER1N1N AÇIKLAMASI 69
22.2.	K1RA DEER1 ANAL1Z1 VE KULLANILAN VER1LER 69
22.3.	GAYR1MENKUL VE BUNA BALI HAKLARIN HUKUK1 DURUMUNUN ANAL1Z1 69
22.4.	GAYR1MENKUL ÜZER1NDEK1 TAKY1DAT VE 1POTEKLER 1LE 1LG1L1 GÖRÜ_ 69
22.5.	DEERLEME KONUSU GAYR1MENKULÜN, ÜZER1NDE 1POTEK VEYA GAYR1MENKULÜN
	DEER1N1 DORUDAN ETK1LEYECEK N1TEL1KTE HERHANG1 B1R TAKY1DAT BULUNMASI
	DURUMLARI HAR1Ç, DEVRED1LEB1LMES1 KONUSUNDA B1R SINIRLAMAYA TAB1 OLUP
	OLMADII HAKKINDA B1LG1 69
22.6.	BO_ ARAZ1 VE GEL1_T1R1LM1_ PROJE DEER1 ANAL1Z1 VE KULLANILAN VER1 VE
	VARSAYIMLAR 1LE ULA_ILAN SONUÇLAR 69
22.7.	MÜ_TEREK VEYA BÖLÜNMÜ_ KISIMLARIN DEERLEME ANAL1Z1 69
22.8.	HASILAT PAYLA_IMI VEYA KAT KAR_ILII YÖNTEM1 1LE YAPILACAK PROJELERDE, EMSAL
	PAY ORANLARI 70
22.9.	ASGAR1 B1LG1LERDEN RAPORDA VER1LMEYENLER1N N1Ç1N YER ALMADIKLARININ
	GEREKÇELER1 70
22.10.	YASAL GEREKLER1N YER1NE GET1R1L1P GET1R1LMED11 VE MEVZUAT UYARINCA
	ALINMASI GEREKEN 1Z1N VE BELGELER1N TAM VE EKS1KS1Z OLARAK MEVCUT OLUP
	OLMADII HAKKINDA GÖRÜ_ 70
22.11.	DEERLEME KONUSU ARSA VEYA ARAZ1 1SE, ALIMINDAN 1T1BAREN BE_ YIL GEÇMES1NE
	RAMEN ÜZER1NDE PROJE GEL1_T1RMES1NE YÖNEL1K HERHANG1 B1R TASARRUFTA
	BULUNUP BULUNULMADIINA DA1R B1LG1 70
23.	SONUÇ 71

1.RAPOR ÖZET1

DEERLEMEY1 TALEP EDEN	ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.
DEERLEMES1 YAPILAN GAYR1MENKULÜN ADRES1	Çaygören Köyü, Dedeöldü Mevkii, Su Enerji Çayören Hidroelektrik Santrali Sındırgı / BALIKES1R
DAYANAK SÖZLE_ME	22 Aralık 2023 tarih ve 889 - 2023/098 no ile
DEERLEME TAR1H1	31 Aralık 2023
RAPOR TAR1H1	05 Ocak 2024
DEERLENEN TA_INMAZIN TÜRÜ	Hidroelektrik Santrali
DEERLENEN MÜLK1YET HAKLARI	1`letme orman arazileri ve akarsu yataı üzerinde yer almakta olup 05.09.2003 tarihli 49 yıl sureli üretim lisansı bulunmaktadır.
TAPU B1LG1LER1 ÖZET1	1`letme Orman Arazisi ve akarsu yataı üzerinde konumlanmaktadır.
1MAR DURUMU ÖZET1	Tesisin üzerinde bulunduu araziler orman alanı olup arazi mülkiyeti rapora konu edilmemi`tir. (Bkz. 1mar Durumu)
RAPORUN KONUSU	Bu rapor, yukarıda adresi belirtilen tesisin pazar deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmı`tır.
RAPORUN TÜRÜ	Konu deerleme raporu, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında <deerleme raporlarındaBulunması Gereken Asgari Hususları= içerecek `ekilde<br/>hazırlanmı`tır.

GAYR1MENKUL 1Ç1N TAKD1R OLUNAN TOPLAM DEER (KDV HAR1Ç)
BALIKES1R 1L1, SINDIRGI 1LÇES1NDE YER ALAN SU ENERJ1 203.550.000,-TL H1DROELEKTR1K SANTRAL TES1S1N1N DEER1 RAPORU HAZIRLAYANLAR
Sorumlu De erleme Uzmanı		Sorumlu De erleme Uzmanı
M. KIVANÇ KILVAN (SPK Lisans Belge No: 400114)		Engin AKDEN1Z (SPK Lisans Belge No: 403030)

2. RAPOR B1LG1LER1

DEERLEMEY1 TALEP EDEN	ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.
DEERLEMES1 YAPILAN GAYR1MENKULÜN ADRES1	Çaygören Köyü, Dedeöldü Mevkii, Su Enerji Çayören Hidroelektrik Santrali Sındırgı / BALIKES1R
MÜ_TER1 NO	889
RAPOR NO	2023/1114
DEERLEME TAR1H1	31 Aralık 2023
RAPOR TAR1H1	05 Ocak 2024
RAPORUN KONUSU	Bu rapor, yukarıda adresi belirtilen tesisin pazar deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmı`tır.
RAPORU HAZIRLAYANLAR	M. Kıvanç KILVAN - Sorumlu Deerleme Uzmanı Lisans No: 400114 Engin AKDEN1Z- Sorumlu Deerleme Uzmanı Lisans No: 403030
RAPORA KONU GAYR1MENKUL 1Ç1N _1RKET1M1Z TARAFINDAN YAPILAN SON ÜÇ DEERLEMEYE 1L1_K1N B1LG1LER	A`aıdaki tabloda sunulmu`tur.

RAPOR TARİHİ	05.02.2020	06.01.2022	06.01.2023
RAPOR NUMARASI	2021/079	2021/1798	2022/1374
RAPORU HAZIRLAYANLAR	M. Kıvanç KILVAN (400114) Engin AKDENİZ (403030	M. Kıvanç KILVAN (400114) Engin AKDENİZ (403030	M. Kıvanç KILVAN (400114) Engin AKDENİZ (403030)
TAKDİR OLUNAN DEĞER (TL) (KDV HARİÇ)	37.650.000	75.950.000	138.640.000

3. _1RKET B1LG1LER1

_1RKET ADI	Lotus Gayrimenkul Deerleme ve Danı`manlık A._.
_1RKET MERKEZ1	1stanbul
_1RKET ADRES1	Gömeç Sokak, No: 37 Akgün 1` Merkezi Kat 3/8- 34718 Acıbadem – Kadıköy / 1STANBUL
TELEFON	(0216) 545 48 66 / (0216) 545 48 67 (0216) 545 95 29 / (0216) 545 88 91 (0216) 545 28 37
FAKS	(0216) 339 02 81
EPOSTA	[email protected]
WEB	www.lotusgd.com
KURULU_ (TESC1L) TAR1H1	10 Ocak 2005
SERMAYE P1YASASI KURUL KAYDINA ALINI_ TAR1H VE KARAR NO	07 Nisan 2005 – 14/462
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUL KAYDINA ALINI_ TAR1H VE KARAR NO	12 Mart 2009 - 3073
T1CARET S1C1L NO	542757/490339
KURULU_ SERMAYES1	75.000,-YTL
_1MD1K1 SERMAYES1	1.000.000,-TL

4. MÜ_TER1 B1LG1LER1

_1RKET ADI	Enda Enerji Holding A._.
_1RKET MERKEZ1	1zmir
_1RKET ADRES1	_ehit Nevres Bulvarı, No:10, Deren Plaza, Kat:, Konak / 1zmir
TELEFON	(232) 463 98 11
KURULU_ (TESC1L) TAR1H1	06.01.2010
ÖDENM1_ SERMAYES1	300.000.000,-TL
FAAL1YET KONUSU	Elektrik Enerjisi Üretim ve Satı`ı.

5. DEERLEME RAPORUNUN TEBL11N 1. MADDES1N1N 2. FIKRASI KAPSAMINDA HAZIRLANIP HAZIRLANMADII HAKKINDA AÇIKLAMA

Bu rapor, aaıda belirtilen tebli ve düzenlemelere göre hazırlanmı olup, Sermaye Piyasalarında Faaliyette bulunacak Gayrimenkul Deerleme Kurulu`ları Hakkında Tebliin (III-62.3) 1. Maddesinin 2. Fıkrası kapsamındadır.

Sermaye Piyasası Kurulu9nun III-62.3 sayılı <Sermaye Piyasalarında Faaliyette bulunacak Gayrimenkul Deerleme Kurulu`ları Hakkında Tebli= ekinde yer alan <Deerleme Raporlarında Bulunması Gereken Asgari Hususular=
Sermaye Piyasası Kurulu9nun III-62.1 sayılı <Sermaye Piyasasında Deerleme Standartları Hakkında Tebli=
Sermaye Piyasası Kurul Karar Organı9nın 22.06.2017 tarih ve 25/856 sayılı kararı ile uygun görülen Uluslar Arası Deerleme Standartları (2017)

6. MÜ_TER1 TALEPLER1N1N KAPSAMI VE VARSA GET1R1LEN SINIRLAMALAR

Bu rapor ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.9nin talebiyle yukarıda adresi belirtilen ve irket portföyünde yer alan gayrimenkullerin Türk Lirası cinsinden pazar deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmıtır. Müteri tarafından getirilmi herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır.

7. DEERLEME 1_LEM1N1 SINIRLAYAN VE OLUMSUZ YÖNDE ETK1LEYEN FAKTÖRLER

Herhangi bir sınırlayıcı ve olumsuz faktör bulunmamaktadır.

8. DEER TANIMI VE GEÇERL1L1K KO_ULLARI

Bu rapor, müterinin talebi üzerine adresi belirtilen gayrimenkullerin pazar deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmıtır.

Pazar de eri:

Bir mülkün, istekli alıcı ve istekli satıcı arasında, tarafların herhangi bir ilikiden etkilenmeyeceiartlar altında, hiçbir zorlama olmadan, basiretli ve konu hakkında yeterli bilgi sahibi kiiler olarak, uygun bir pazarlama sonrasında deerleme tarihinde gerçekletirecekleri alım satım ileminde el deitirmesi gerektii takdir edilen tahmini tutardır.

Bu deerleme çalımasında aaıdaki hususların geçerlilii varsayılmaktadır.

Analiz edilen gayrimenkullerin türü ile ilgili olarak mevcut bir pazarın varlıı peinen kabul edilmitir.
Alıcı ve satıcı makul ve mantıklı hareket etmektedirler.
Taraflar gayrimenkuller ile ilgili her konuda tam bilgi sahibidirler ve kendilerine azami faydayı salayacak `ekilde hareket etmektedirler.
Gayrimenkullerin satıı için makul bir süre tanınmıtır.
Ödeme nakit veya benzeri araçlarla pe`in olarak yapılmaktadır.
Gayrimenkullerin alım satım ilemi sırasında gerekebilecek finansman, piyasa faiz oranları üzerinden gerçekletirilmektedir.

9. UYGUNLUK BEYANI ve KISITLAYICI KO_ULLAR

Bilgi ve inançlarımız dorultusunda a`aıdaki hususları teyit ederiz.

a. Raporda yer alan görüve sonuçlar, sadece belirtilen varsayımlar ve koullarla sınırlıdır. Tümü kiisel, tarafsız ve önyargısız olarak yapılmı çalı`maların sonucudur.
b. _irketimizin deerleme konusunu oluturan tesis ve mülklere ilikin güncel veya gelecee dönük hiçbir ilgisi yoktur. Bu iin içindeki taraflara karı herhangi bir çıkarı ya da önyargısı bulunmamaktadır.
c. Verdiimiz hizmet, herhangi bir tarafın amacı lehine sonuçlanacak bir yöne veya önceden saptanmıolan bir deere; özel koul olarak belirlenen bir sonuca ulamaya ya da sonraki bir olayın olumasına balı deildir.
d. _irketimiz deerlemeyi ahlâki kural ve performans standartlarına göre gerçekletirmitir.
e. _irketimiz, ekspertiz raporu tarihinden sonra gayrimenkulde meydana gelebilecek fiziksel deiikliklerin ve ekonomide yaanabilecek olumlu ya da olumsuz gelimelerin raporda belirtilen fikir ve sonuçları etkilemesinden ötürü sorumluluk taımaz.
f. Mülkün takdir edilen deerde deiiklie yol açabilecek zemin altı (radyoaktivite, kirlilik, depremsellik vb.) veya yapısal sorunları içermedii varsayılmıtır. Bu hususlar, zeminde ve binada yapılacak aletsel gözlemlemeler ve statik hesaplamaların yanı sıra uygulama projelerindeki incelemeler sonucu açıklık kazanabilecek olup uzmanlıımız dıındadır. Bu tür mühendislik ve etüt gerektiren koullar veya bunların tespiti için hiçbir sorumluluk alınmaz.

10. TA_INMAZIN TAPU KAYITLARI

10.1. Tapu kayıtları

Rapor konusu tesis orman izinleri alınmıaraziler ve akarsu yataı üzerinde konumludur. Bu araziler üzerinde kurulmu hidoelektrik enerji santrali ve bu tesise ilikin iletme hakkı deerlemeye konu edilmi`tir. Bu sebeple herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

10.2. Tapu Takyidatı

Herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

11. BELED1YE 1NCELEMELER1

11.1. 1mar Durumu

Tesisin üzerinde konumlu olduu araziler orman alanı olup bu alanlar için i`galiye bedeli ödenmektedir.

11.2. 1mar Dosyası 1ncelemesi

Tesis bünyesindeki yapılar yapı ruhsatından muaf olduundan herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

11.3. Encümen Kararları, Mahkeme Kararları, Plan 1ptalleri v.b. konular

Herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

11.4. Yapı Denetim Firması

Yapılar ruhsata tabi olmayıp yapı denetimle ilgili herhangi bir durumu bulunmamaktadır.

11.5. Son Üç Yıl 1çindeki Hukuki Durumdan Kaynaklanan De i`im

11.5.1.Tapu Müdürlü ü Bilgileri

11.5.1.1. Son Üç Yıl 1çersisinde Gerçekle`en Alım Satım Bilgileri

Son üç yıl içerisinde gerçekleen herhangi bir alım-satım ilemi bulunmamaktadır. Tesis 2006 yılı Temmuz ayında faaliyete alınmı`tır.

11.5.2. Belediye Bilgileri

11.5.2.1. 1mar Planında Meydana Gelen De i`iklikler, Kamula`tırma 1`lemleri v.b. 1`lemler

Tesisin üzerinde konumlu olduu alanın tamamı orman arazisidir. EPDK tarafından Elektrik Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat uyarınca 05.09.2003 tarihli ve EÜ/205-3/348 sayılı kurul kararı ile iletmeciirkete üretim lisansı verilmi`tir.

11.5.3. Gayrimenkulün Enerji Verimlilik Sertifikası Hakkında Bilgi

Ta`ınmazın enerji verimlilik sertifikası bulunmamaktadır.

11.5.4. Ruhsat AlınmıYapılarda Yapılan De iikliklerin 3194 Sayılı 1mar Kanunu'nun 21. Maddesi Kapsamında Yeniden Ruhsat Alınmasını Gerektirir De i`iklikler Olup Olmadı ı Hakkında Bilgi

Tesis bünyesindeki yapılar yapı ruhsatından muaf olduundan herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

12. TES1S1N ÇEVRE VE KONUMU

12.1. Konum ve Çevre Bilgileri

Deerlemeye konu tesis, Balıkesir 1li, Sındırgı 1lçesi, Çaygören Mahallesi9nde yer alan Su Enerji Çaygören Hidroelektrik Santralidir.

Tesis Sındırgı ilçe merkezine 8 km. uzaklıkta Simav Çayı üzerinde yer almaktadır. Baraj inaatına 1966 yılında balanmı, 1971 yılında bitirilmitir.

Çaygören HES9in yakın çevresinde ormanlık alanlar ve kırsal yerle`imler bulunmaktadır.

Santral Tesisi, Sındırgı Kent Merkezi9ne kuuçuu 5 km., Balıkesir9e ise yakla`ık 60 km. mesafededir.

Konum Krokisi/Uydu Foto rafı

12.2. Bölge Analizi

Balıkesir 1li:

Balıkesir ili genelindeki pekçok höyük, maara ve düz yerleim yerlerinde yapılan aratırmalarda bu topraklara M.Ö. 8000-3000 yılları arası yerleildii ortaya çıkmıtır. Havran'a 8 km. mesafedeki 1nboazı maaralarında Paleolitik, Neolitik ve Kalkolitik devirlerinden kalma kalıntılar bulunmutur. Babaköy (Bapınar) kazılarında, Yortan mezarlıında, Ayvalık Dikili yolu üzerindeki Kaymak Tepe'de Bakır Çaı'na ait kalıntılar ve yerleim yerleri bulunmutur. Bu bölgede ilk defa adı geçen ehir Agiros (Achiraus)'dur. Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra bölgede Karesi Beylii kurulmu, bunun ardından Balıkesir Bölgesi Osmanlı 1mparatorluu9nun hakimiyetine geçmi`tir.

I. Dünya Savaı'ndan sonra Yunanlar, 15 Mayıs 1919 tarihinde 1zmir'i igal etmilerdir. Ertesi gün 1zmir'in igali haberi telgraf ile Balıkesir'e de ulamıtır. 17 Mayıs günü Balıkesir ehrindeki Alaca Mescit'te toplantı yapılmasına karar verilmi ve ertesi gün burada Vehbi (Bolak) Bey önderliinde 41 kiiden oluan Balıkesir Redd-i 1lhak Cemiyeti kurulmutur. Yunan orduları, 29 Mayıs 1919 tarihinde Ayvalık taraflarına küçük bir çıkarma yapmılardır. 26-31 Temmuz 1919 ve 16-22 Eylül tarihlerinde I. ve II. Balıkesir Kongreleri düzenlenmive bölgede Kuvay-i Milliye birlikleri kurulmutur. 22 Haziran 1920 tarihinde Yunan orduları Soma-Akhisar cephesine karı taarruza geçmitir. Bu cephenin daılmasının ardından Yunan orduları, 30 Haziran 1920 tarihinde hem Balıkesir ehrini hem de Bigadiç'i ele geçirmilerdir. 6 Eylül 1922 tarihinde Balıkesir igalden kurtulmutur.

1923 yılında bütün sancakların il olmasıyla Karesi ili kurulmutur. 1926 yılında ilin adı Balıkesir olmutur. 15 Kasım 1942 tarihinde Balıkesir ilinde 7 iddetinde deprem olmutur. Bu depremin sonucunda büyük can ve mal kaybı yaanmıtır. 1980 1htilali sonucu 12 Eylül 1980 günü sabah saatlerinde ilde sıkı yönetim balamı, 19 Temmuz 1984 günü saat 17.00'de sona ermitir. 17 Austos 1999 depreminden sonra dönemin Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Ahmet Mete Iıkara, 19 Austos günü Marmara'da yeni bir depremin olabileceini söylemesi üzerine aynı gün Balıkesir valisinin talimatı ile Balıkesir ilinde evler boaltılmıtır.

Yüzölçümü 14.299 km² olan Balıkesir ilinin toprakları 39,20° - 40,30° Kuzey paralelleri ve 26,30° - 28,30° Dou meridyenleri arasında yer alır. Kuzeybatı Anadolu'da bulunan il, douda Bursa ve Kütahya illeri, güneyde Manisa ve 1zmir illeri ve batıda Çanakkale ili ile kom`udur. 1lin kuzey yöndeki en uç noktası güneydekine 175 kilometre, dou yöndeki en uç noktası bastısındakine 210 kilometre uzaklıktadır.

1lin topraklarının büyük bir kısmı Marmara Bölgesi'nde, geri kalan kısmı da Ege Bölgesi'ndedir. Hem Marmara hem de Ege Denizi'ne kıyı bulunmakta olup Türkiye genelinde iki deniz ile kom`u olan 6 ilden biridir. 290,5 km'lik kıyı bandının 115,5 km'si Ege Denizi'de, 175 km'si de Marmara Denizi'ndedir.

1lin Ege Denizi'nde Ayvalık Adaları olarak bilinen 22 adası, Marmara Denizi'nde de Marmara Adaları olarak bilinen adaları vardır. Ovaların ba`lıcaları ise Gönen Ovası, Manyas Ovası, Balıkesir Ovası ve Körfez Ovaları'dır. Önemli gölleri Manyas ve Tabak Gölü'dür. Önemli akarsuları Susurluk Çayı, Gönen Çayı, Koca Çay, Havran Çayı, Simav Çayı, Atnos Çayı, Üzümcü Çayı ve Kille Deresi'dir. 1lin düzlük yerleri olduu kadar dalık kısımları da vardır. 1lin en yüksek noktası 2089 metre ile Dursunbey ilçesinde bulunan Akda tepesidir. Karada, Edincik Daı, Kapıda, Sularya Daı, Keltepe, Çataldaı, Alaçam Daları, Madra Daları, Kaz Daı ve Hodul Daı, ilin önemli dalarıdır.

Ormanlar, ilin topraklarının % 31'ini kaplamaktadır. Bu deer il arazisinin % 45'ine tekabül etmektedir. 1lin arazisinin %32'si kültür arazisi, % 8'i çayır ile mera ve %15'i kullanılmayan arazidir. Genel olarak ormanlarda karaçam, kızılçam, kayın, gürgen, mee, söüt, ılgın, çınar ve zeytin aaçları vardır. Kucenneti Millî Parkı'nda çeitli ku türleri vardır. 1lin iki denize kıyısı bulunduundan balık türlerinde çe`itlilik görülür.

Yazları sıcak ve kurak, kıları ılık ve yaılı geçen Ege kıyılarında hüküm süren Akdeniz iklimi, ilin genelinde de görülmektedir. Batıdan douya, kuzeyden güneye gidildikçe Karasal iklim etkisini arttırır. Bu yüzden iç kesimlerde kı`lar souk geçmektedir. Marmara kıyılarında Karadeniz ikliminin etkisi görülür. Dolayısıyla burası yazları ılıktır.

Balıkesir'de Marmara, Akdeniz ve kara ikliminin, te'siri görüldüünden, ilin bir bölgesindeki bitkiler, dier bölgesinde görülmez. Yüzölçümünün yüzde 30'u (650 bin hektar)ormanlıktır. Ormanlar daha çok Dursunbey,Sındırgı, Edremit, Burhaniye ve Balya bölgesinde zengindir. 1lin % 32'si mer'a ve çayırlıktır. Arazinin % 23'ü ekime müsaittir. % 15'i ise zeytinlik, sebze ve meyve bahçesidir. Ege kıyılarında 300 m yükseklie kadar makilere rastlanır. Edremit bölgesi ise 500 metreye kadar zeytinliklerle kaplıdır. Daha yukarılarda kara ve kızılaaç ormanları vardır.

Balıkesir'de üç iklim bir arada görülür. Ege kıyılarında Akdeniz, kuzeyde Marmara ve iç bölgelerde kara iklimi hüküm sürer. Kıyılarda yaz ve kıarasındaki ısı farkı azdır. 1ç kısımlarda ise bu fark büyüktür. Dalık dou bölgede kılar sert ve yazlar serin geçer. Senelik yaı` miktarı 540-740 mm arasındadır.

Ba`lıca daları; Karada, Madra Daı, Alaçam Daları, Kazdaı, Kapıdaı, Eybek Daı, Çatalda, Ulus Daları, Seydan Daları, Gökseki Dalarıdır. En Yüksek tepeleri ; Alaçam Dalarındaki Akda tepesi (2089 m.) ile Ulus Dalarının Ulus Tepesidir (1769 m.). Akarsuları ; Susurluk Irmaı, Gönen Çayı, Koca Çay ve Havran Çayıdır.

BALIKESIR	Ocak	Subat	Mart	Nisan	Mayıs	Haziran	Temmuz	Ağustos	Eylül	Ekim	Kasım	Aralık	Yillik
		Ölcüm Periyodu (1938 - 2018)
Ortalama Sıcaklık (°C)	4.8	5.9	8.2	12.9	17.8	22.4	24.8	24.6	20.7	15.7	10.5	6.6	14.6
Ortalama En Yüksek Sıcaklık (°C)	8.8	10.5	13.6	19.3	24.5	29.2	31.2	31.2	27.7	22.0	15.9	10.6	20.4
Ortalama En Düsük Sıcaklık (°C)	1.3	1.9	3.3	6.9	11.0	15.0	17.7	17.9	14.1	10.2	6.0	3.1	9.0
Ortalama Güneşlenme Süresi (saat)	2.9	3.9	5.1	6.5	8.7	10.3	11.4	10.4	8.1	6.0	4.1	2.8	80.2
Ortalama Yağıslı Gün Sayısı	14.0	11.9	11.4	9.5	7.5	4.8	1.4	1.4	3.8	7.1	9.1	13.2	95.1
Aylık Toplam Yağış Miktarı Ortalaması (mm)	84.4	69.0	61.3	49.7	41.1	25.3	8.6	5.9	21.8	45.4	75.5	95.2	583.2

Günlük Toplam En Yüksek Yağış Miktarı	Günlük En Hızlı Rüzgar	En Yüksek Kar
16.11.2004 126.8 mm	14.12.1966 103.0 km/sa	14.02.2004 32.0 cm
the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company of the company	--------------------------------------	.

BÖLGELERİMİZİN YAĞIŞ DURUMLARI (01 Ekim 2022-30 Eylül 2023)
	YAĞIŞ 2023 Su Yili (mm)	NORMALI 1991-2020 (mm)	GECEN YIL 2022 Su Yili (mm)		DEĞİŞİM ORANI
BÖLGE					NORMALE GORE(%)	GECEN YILA GORE(%)
Marmara	505.8	670.0	654.5	$-24.5$	AZALMA	$-22.7$	AZALMA
Ege	578.3	604.7	561.1	$-4.4$	AZALMA	3.1	ARTMA
Akdeniz	567.0	665.1	700.9	$-14.8$	AZALMA	$-19.1$	AZALMA
Ic Anadolu	395.0	402.2	381.2	$-1.8$	N. CİVARI	3.6	ARTMA
Karadeniz	741.9	697.0	752.4	6.4	ARTMA	$-1.4$	CİVARI
Doğu Anadolu	522.2	537.3	473.3	$-2.8$	N. CİVARI	10.3	ARTMA
Güneydoğu Anadolu	465.9	533.9	377.5	$-12.7$	AZALMA	23.4	ARTMA

Sıcaklık ve Ya ı` Analizleri

Sındırgı 1lçesi:

Yerleimin tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Sındırgı9nınehir olarak kuruluu 18. yüzyılın sonlarında olmutur. MÖ 6. yüzyılda Persler, Lidya ve bütün Anadolu ile beraber Misya denilen bu çevreyi de 1ran 1mparatorluuna katmılardır. 200 yıl kadar 1ran egemenlii altında kalan bölge [Bergama Krallıı](https://tr.wikipedia.org/wiki/Bergama_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1) ile birlikte Romalıların yönetimine geçmi daha sonra, önce Bizans sonra Selçuklular tarafından ele geçirilerek idare edilmitir. [Karesi Beylii](https://tr.wikipedia.org/wiki/Karesi_Beyli%C4%9Fi)'nden sonra [Osmanlı](https://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanl%C4%B1) egemenlii altına giren bölgeye gelen Çavdarlılar, Avarlılar adlarını taıyan [Türkmen](https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkmen) toplulukları, Sındırgı yöresine yerlemiler ve Çavdarlı airetinden Halil Aa9nın mezarı Karagür'deki mezarlıktadır.

Halil Aanın torunları aralarında anlaamayarak kardelerden _erif 1stanbul9a gitmi, saraya girmi bir zaman sonra Paa unvanını alarak Sındırgı9ya dönmütür. Kocakonak mahallesine yerleerek Sındırgı9nın bulunduu yeri kendisine koruluk ve çiftlik yapmıtır. Daha sonra bu yeri cazip görüp Midilli adasından getirttii Rum ustalara Koca Camii (_erif Paa Camii) ve yanındaki hamamı (Koca Han) yaptırmıtır. Böylece imdiki Sındırgı Koruköy adını alarak 1845 yılında köy haline gelmitir.

1884 yılında Belediye kurulmu, [1913](https://tr.wikipedia.org/wiki/1913) yılında [Bigadiç9](https://tr.wikipedia.org/wiki/Bigadi%C3%A7)ten ayrılarak ilçe olmutur. 29 Haziran 1920 tarihinde Yunan igaline urayan ilçenin halkı, canla bala mücadele ederek Rum birliklerini yıldırmı, sonuçta bir yerde barınamayacaklarını anlayan igalciler birçok yangın çıkardıktan sonra ilçeyi terk etmi`lerdir.

3 Eylül 1922'de igalcilerden kurtulan Sındırgı bu günü resmi kurtulu günü kabul edip, her yıl co`ku ile kutlamaktadır.

Sındırgı, Balıkesir'in güneydousunda yer almakta olup, eski Balıkesir - 1zmir yolu üzerinde Balıkesir Kent Merkezi9ne 63 km. uzaklıktadır. .Kuzeyinde Dursunbey, Bigadiç, Güneyinde Manisa9nın Demirci, Gördes ve Akhisar, Batısında yine Manisa9nın Kırkaaç, Dousunda Kütahya9nın Simav ilçesi ile çevrilmitir. 1lçenin arazisi genellikle dalık ve ormanlarla kaplıdır. Denizden yükseklii 230 m'dir. Ormanlık ve dalık bölgenin eteklerinde özellikle batı kesiminde Simav Çayı çevresinde geni düzlükler uzanmaktadır. Güneyi çamlarla kaplı dalık alan üzerindeki Sındırgı beli 725 m rakımda olup, Balıkesir-Manisa il sınırını kestii noktayı meydana getirir. Douda 1615 m yükseklikte Alaçam daları, Batıda Davullu ve Kazan Dalarının yamaçları, Güneyde Kazan dalarının yamaçları ve yine Güneyde 1.382 m. yüksekliinde Sidan daı bulunmaktadır. Ayrıca kuzey-batı istikametindeki Ulus daı 1769 m yükseklik ile Marmara ve Ege bölgesinin en yüksek daları arasında yer almaktadır. 1lçe arazisinin %519i ormanlık, %249ü tarıma elverili alan, %229lik kısım dalık ve kıraç arazi, %39lük kısmı ise çayır, mera ve sulu tarım arazisinden olumaktadır. Ormanlık alan 71.550 hektardır. 1lçenin balıca akarsuları, Simav Çayı, Ilıcalı ve Cüneyt çaylarıdır. 1lçenin iklimi Karasal 1klim özelliklerini taır. Kılar yaılı ve souk, yazlar kurak ve sıcak geçmektedir.

12.3. Dünya Ekonomisine Genel Bakı`

Küresel Ekonomik büyüme 2018 yılında salam bir görüntü çizmitir. 2018 yılı, nispeten senkronize bir eilim izleyen büyüme trendlerinin bölgesel olarak büyük deiimler izledii bir dönem olmutur. 2017 yılındaki güçlü toparlanmadan sonra toplam gayrisafi yurtiçi hasılattaki büyüme hızının azaldıı ve %3,6 - %3,7 seviyesinde gerçekletii gözlenmitir. Büyüme hızındaki yavalama, OECD ülkelerinde özellikle Avrupa bölgesi ve Japonya9da hissedilmiolup Amerika Birleik devletleri bu trendin dıında kalmıtır. Ancak Amerika9nın yaadıı ekonomik büyümenin pek çok mali tevik ile desteklenmesini de göz ardı etmemek gerekir. Gelimekte olan ekonomilerde ise Hindistan güçlü bir toparlanma yaamı, bu esnada Rusya ve Brezilya da nispeten daha iyi performanslar göstermitir. Çin ekonomisi ise yavalama eilimini kıramamıtır.

2019 yılının Aralık ayında Çin9in Wuhan kentinde ortaya çıkan Covid-19 virüsü 20209nin ikinci ayından itibaren tüm Dünya9ya yayılamaya balamı olup salgının kontrol altına alınması için alınan önlemler ekonomilerin yavalamasına yol açmıtır. Finansal piyasalar salgının olası olumsuz etkilerinden dolayı önemli düüler yaamı olup Bata FED olmak üzere merkez bankalarının parasal genileme sinyalleri vermesi üzerine kısmen toparlanma yaanmı. 2019 yılında %2,9 oranında gerçekleen global ekonomik büyümeyi 2020 yılında %3,3 daralma takip etmitir. Küresel ekonominin 2021 yılında %5,8 oranında büyüme yakaladıı tahmin edilmektedir.

2021 yılı aılamaların hızla yapılmaya çalııldıı seyahat kısıtlamalarının büyük oranda kalktıı ve tüm olumsuz faktörlere ramen ekonominin canlı tutulmaya çalııldıı bir dönem olmutur. 2022 yılı pandemi sonrası toparlanma süreci içerisinde tüm Dünyada enflasyon ile mücadele adımlarının atıldıı, iklim deiiklii etkilerinin gözle görülür biçimde ortaya çıktıı, hane halkının yaam maliyetlerinin çok hızlı arttıı ve genel olarak büyümenin yavaladıı bir dönem olmutur. 2023 yılında gelimi ekonomilerdeki yavalama ve tedarik zinciri sorunları devam etmektedir. Bu süreçte emtia fiyatları ve yeil enerji dönüüm maliyetleri önem taımaktadır. Ayrıca son dönemde ya`anan siyasi ve askeri gerilimler risk algısını artırmaktadır.

12.4. Türkiye'nin Makroekonomik Görünümü

2008 yılındaki küresel ekonomik krizden sonra Türkiye ekonomisi ciddi bir toparlanma sürecine girmiolup 2014, 2015 yıllarında GYSH bir önceki yıla göre % 5,2 ve %6,1 seviyelerinde artmıtır. 2016 yılı, pek çok farklı etkenin de etkisiyle büyüme hızının yavaladıı bir dönem olmu 2017 yılında %7,5, 2018 yılında ise %2,8 lik büyüme oranları yakalanmıtır. 2019 yılında büyüme oranı 0,9, 2020 yılında %1,8, 2021 yılında %11, 2022 yılında ise %5,6 olarak gerçeklemi`tir.

2020 yılında Covid-19 salgınının olumsuz etkisiyle yılın ikinci çeyreinde %9,9 oranında daralma kaydedilmi`tir. 2022 yılı itibariyle GSYH büyüklüüne göre Türkiye, Dünya9nın 23. Büyük ekonomisidir.

2004 yılından itibaren çift haneli seviyelerin altında seyreden enflasyon oranı 2017 yılında % 11,1, 2018 yılında %16,3, 2019 yılında %15,18, 2020 yılında %12,8, 2021 yılında %13,58, 2022 yılında %64,27 oranında gerçeklemitir. 2023 yılı Kasım ayı Tüketici Fiyat Endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %61,98 artmıtır. TÜFE bir önceki aya göre deiim oranı %3,28 dir.

Kaynak: TÜ1K

1sizlik oranları ise son 4 yılda %11-%13 Aralıında seyretmekteydi. 2023 yılı Eylül ayı itibariyle mevsim etkisinden arındırılmı isizlik oranı %9,2 seviyesinde gerçeklemitir. 1stihdam edilenlerin sayısı 2023 3. Çeyreinde, bir önceki döneme göre 124 bin kii artarak 31 milyon 724 bin kii olmutur. Buna göre mevsim etkisinden arındırılmı1stihdam oranı ise %48,4 oldu. Ödemeler dengesi tarafında ise 2018 yılında %75 olan ihracatın ithalatı karılama oranı 2019 yılında %77,2, 2020 yılında ise %86, 2021 yılında %82, 2022 yılında ise %69,9 olarak, 2023 Ocak-Ekim döneminde %69,1 olarak gerçeklemitir.

Kii Baına Dü`en GSYH (USD)

	2000	2010	2015	2016	2017	2013	2019	2020	2021	2022
GSYH ARTISI, Zincirlenmiş Hacim Endeksi , %	6.9	BA	6.1	33	7,5	3,0	0,8	1.9	11, 4	5.5
GSYM, Cari Fiyatlaria, Milyar TL	171	1,168	2.351	2.627	3.134	3.761	4.318	5.048	7.256.	15.012
GSYH, Carl Flyatlaria, Milyar S	273	777.5	857	869	859	797	759.3	717.1	807.9	905.8
NÜFUS, Bin Kişi	64,249	73.142	78.218	79,278	80.313	81,407	82.579	B3.385	B4.147	85,280
KİŞİ BAŞINA GSYH, Cari Fiyatlarla, S	4.249	10.629	11.085	10.954	10.696	9.799	9.208	8,600	9.601	10.659
HRACAT (GTS, F.O.B.), Milyon S.	G.	÷	151	149.2	164.5	177.2	180.8	169.6	225,2	254,2
IHRACAT(GTS)/GSYH,%	٠.	×.	17.4	17.2	19.1	22,2	23,8	23,7	27.9	28.1
ITHALAT (GTS, C.I.F.), Milyon \$	u)	$\sim$	213.6	202.2	238.7	231.2	210.3	219.5	275.4	363.7
ITHALATIGTSI/GSYH, %	$\sim$	×	24.6	23.3	27.8	29	27.7	30.6	33.6	40.2
IHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI (%, GTS).	w.	Col.	70.7	73.8	68.9	76.6	86	77,3	83	69.9
SEYAHAT GELIRLERİ, Milyar \$	76	22.6	27.3	19.1	23	25.9	34.3	33,3	26.6	41,2
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR (GİRİŞ), Milyar 5		9.3	19.3	13.8	11.2	12,5	$9.5^{\circ}$	7.7	13.3	13
CARÍ ISLEMLER DENGESI (Milyar S)	$-9.9$	$-44.6$	$-26.6$	$-26.7$	$-40.0$	$-20.2$	10.8	$-31.9$	$-7.2$	$-48.4$
CARI ISLEMLER DENGESI/GSYH, %	$-3.6$	$-5.7$	$-3.1$	$-3.1$	14.7	$-2,5$	5,4	$-4,4$	0.9	$-5.4$
ÍSGÜCÜNE KATILMA ORANI, %	65	46.5	51.3	52	52.8	53,2	53	49,3	51,4	53.1
ISSIZLIK ORANI, %		11.1	10.3	10.9	10.9	11	13,7	13,2	12	10.5
ISTIHDAM ORANI, %	×	41.3	46	46.3	47.1	47,4	45,7	42,8	45,2	47,5
TÜFE, (On iki aylık ortalamalara göre değişim) (%)	ж.	8.6	7.7.	7.8	11.1	16.3	15,2	12,28	19,6	72.3
TÜFE (%)	21	6.4	8.81	8.53	11,92	20.3	11,84	14.6	36,08	64,27
ÜFE, (On iki aylık ortalamalara göre değişim) (%)	٠.	8.52	5,28	4.3	15,82	27.01	17,56	12,18	43,86	128,47
UFL (%)	×	8.87	5.71	9,94	15.47	33,64	7,36	25,15	79,89	97,72

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlıı Ekonomik Görünüm (Ekim 2023)

Dönemler 1tibariyle Büyüme Oranları

Türkiye ekonomisi, 2023'ün ikinci çeyreinde geçen yılın aynı dönemine göre %3,8 oranında büyümüştür. 2003-2022 döneminde Türkiye Ekonomisinde yıllık ortalama %5,4 oranında büyüme kaydedilmiştir.

Kaynak: TÜ1K

				Bazı Ülke-Ülke Gruplarına İlişkin Büyüme Tahminleri (%)
	Dünya	Avro Bölgesi	ABD	Brezilya	Rusya	Hindistan	Çin	Japonya
2022	3,5	3,3	2,1	2,9	$-2,1$	7,2	3,0	1,0
2023	3,0	0,7	2.1	3.1	2.2	6,3	5,0	2,0
2024	2,9	$5 - 56$ 1,2	1,5	1,5	1,1	6,3	4,2	1,0
2022	3,3	3,4	2.1	3,0	$-2,0$	7,2	3,0	1,0
2023	3,0	$_{0,6}$	2,2	3,2	0,8	6,3	5,1	1,8
2024	2,7	1,1	1,3	1,7	0,9	6,0	4,6	1,0
2022	3,1	3,5	$2,!1$	2,9	$-2,1$	7,2	3,0	1,0
2023	$2.5*$	$0.5*$	$2.1*$	1,2	$1.6*$	6,3	$5,0*$	0,8
2024	$2.1*$	$0.7*$	$0.9*$	1,4	$1,3*$	6,4	$4,5*$	0,7
	Yıl.

2022-2023 Büyüme Tahminleri:

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlıı Ekonomik Görünüm (Ekim 2023)

Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekle`meleri

2023 yılı 3. çeyreinde merkezi yönetim bütçe gelirleri 441,3 milyar TL olarak gerçekleşirken, bütçe giderleri 570,5 milyar TL olmuş ve bütçe açıı 129,2 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

Do rudan Yabancı Yatırımlar (Milyar USD)

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlıı Ekonomik Görünüm (Ekim 2023)

12.5. Mevcut Ekonomik Ko`ulların, Gayrimenkul Piyasasının Analizi, Mevcut

Trendler ve Dayanak Veriler

Ülkemizde özellikle 2001 yılında yaanan ekonomik krizle balayan dönem, yaanan dier krizlere paralel olarak tüm sektörlerde olduu gibi gayrimenkul piyasasında da önemli ölçüde bir daralmayla sonuçlanmıtır. 2001-2003 döneminde gayrimenkul fiyatlarında eskiye oranla ciddi düüler yaanmı, alım satım ilemleri yok denecek kadar azalmıtır.

Sonraki yıllarda kaydedilen olumlu gelimelerle, gayrimenkul sektörü canlanmaya balamı; gayrimenkul ve inaat sektöründe büyüme kaydedilmitir. Ayrıca 2004-2005 yıllarında oluan arz ve talep dengesindeki tutarsızlık, yüksek talep ve kısıtlı arz, fiyatları hızla yukarı çekmitir. Bu dengesiz büyüme ve artıların sonucunda 2006 yılının sonuna doru gayrimenkul piyasası sıkıntılı bir sürece girmi`tir.

2007 yılında Türkiye için iç siyasetin aır bastıı ve seçim ortamının ekonomiyi ve gayrimenkul sektörünü durgunlatırdıı gözlenmitir. 2008 yılı ilk yarısında iç siyasette yaanan sıkıntılar, dünya piyasasındaki daralma, Amerikan Mortgage piyasasındaki olumsuz gelimeler devam etmitir. 2008 yılında ise dünya ekonomi piyasaları çok ciddi çalkantılar geçirmitir. Yıkılmaz diye düünülen birçok finansal kurum devrilmi ve global dengeler deimitir.

Daha önce Türkiye9ye oldukça talepkar davranan birçok yabancı gayrimenkul yatırım fonu ve yatırım kuruluu, faaliyetlerini bekletme aamasında tutmaktadır. Global krizin etkilerinin devam ettii dönemde reel sektör ve ülkemiz olumsuz etkilenmi`tir.

Öte yandan 2009 yılı gayrimenkul açısından dünyada ve Türkiye9de parlak bir yıl olmamıtır. 1çinde bulunduumuz yıllar gayrimenkul projeleri açısından finansmanda seçici olunan yıllardır. Finans kurumları son dönemde yava yavagayrimenkul finansmanı açısından kaynaklarını kullandırmak için aratırmalara balamılardır.

2010 içerisinde ise siyasi ve ekonomik verilerin inaat sektörü lehine gelimesiyle gayrimenkul yatırımlarında daha çok nakit parası olan yerli yatırımcıların gayrimenkul portföyü edinmeye çalıtıı bir yıl olmu ve az da olsa daha esnek bir yıl yaanmıtır. Geçmidönem bize gayrimenkul sektöründe her dönemde ihtiyaca yönelik gayrimenkul ürünleri <eriilebilir fiyatlı= olduu sürece satılabilmekte mesajını vermektedir. Bütün verilere bakıldıında 2010 yılındaki olumlu gelimeler 2011 ilâ 2016 yıllarında da devam etmitir.

2017 yılından itibaren, beeri ve jeopolitik etkenlerin etkisi, döviz kurlarında yaanan dalgalanmalar ve finansman imkânlarının daralmasına ek olarak artan enerji ve igücü maliyetleri gelitiricilerin ödeme zorluu yaamasına neden olmutur.

Ülkemizdeki ekonomik dinamikleri önemli ölçüde etkileyen ve çok sayıda yan sektöre destek

olan inaat sektöründe yaanan bu zorluklar gayrimenkullerin fiyatlamalarında optimizasyona ve üretilen toplam ünite sayısı ile proje gelitirme hızında düüe yol açmıtır. Banka faiz oranlarının yükselmesi ve yatırımcıların farklı enstrümanlara yönelmesi de yatırım amaçlı gayrimenkul alımlarını azaltmı`tır.

Kaynak: TÜİK (2023 verileri yapı izin istatistikleri için 3. Çeyrek verisi olup maliyet endeksi ve konut satış adedi Ekim Ayı itibariyle olan verilerdir)

2018 yılında düük bir performans çizen inaat sektörü 2019 yılını son çeyrei itibariyle toparlanma sürecine girmitir. Bu hareketlenme 2020 yılının ilk 2 aylık döneminde de devam etmitir. Ancak 2019 yılının Aralık ayında Çin9de ortaya çıkan Covid-19 salgınının 2020 yılı Mart ayında ülkemizde yayılmaya balamasıyla ekonomi olumsuz etkilenmi ve gayrimenkul sektörü bu durgunluktan payını almıtır. Karantina süreci sonrası TCMB ve BDDK tarafından açıklanan kararlar ve destekler sektöre olumlu yansımı, konut kredisi faizlerindeki düü ve kampanyalar Temmuz ve Austos aylarında konut satılarını rekor seviyelere ulatırmıtır. Pandemi sonrası süreçte Ticari hareketliliin salanması amacıyla piyasaya aktarılan ucuz likidite döviz kurlarında ve fiyatlar genel seviyesinde büyük artılara yol açmı, sonrasında Merkez Bankası parasal sıkılama politikası uygulamaya balarken parasal sıkılama kararları sonrasında bankaların likidite kaynakları kısılmı, bu da faiz oranlarında yükselie yol açmıtır. 2022 yılında artan enflasyon eilimleri pek çok ülke ekonomisini zorlamaya balayınca daha sıkı para ve maliye politikaları uygulanmaya balamıtır. 2021 ve 2022 yıllarında ülkemizdeki konut satıları yıl bazında birbirine yakın seviyelerde olsa da 2022 yılında ipotekli satılarda bir önceki yıla göre %4,8 lik azalımeydana gelmitir. 1potekli satılardaki azalma konut kredi faizlerinde ve konut fiyatlarındaki artıın etkisiyle meydana gelmitir. 2023 yılında inaat maliyetlerinin arttıı ve risk itahının azaldıı bir süreç yaanmakta olup yeni inaat sayısı azalmı bu da konut arzında düüe yol açmıtır. Son dönemde Merkez Bankası politika faizlerinin kademeli olarak artırıldıı, Dünya genelinde yaanan tedarik sıkıntıları, hammadde temininde yaanan zorluklar ve Rusya-Ukrayna savaı gibi jeopolitik gerilimler ve resesyon beklentilerine ramen ekonominin canlı tutulmaya çalı`ıldıı bir dönem içerisinden geçmekteyiz.

Enflasyonun yüksek süregelmesi hem maliyetler hem de tüketici davranıları üzerinde etki yaratmaktadır. Kredi ve fon bulma maliyetlerinin de yukarı çıkıyor olması ekonomik aktivite de yavalamayı getirmektedir. Parasal sıkılatırma sürecinin devam edecei beklentisi de ekonomide soumaya iaret etmektedir. 2023 yılının ilk dokuz aylık döneminde konut satılarında geçen yılın aynı dönemine göre %14,9 oranında bir düüyaanmıtır. Önceki dönemde talebin güçlü olması, kredi imkânlarının bulunması ve enflasyonun etkilerinden korunmak amaçlı olarak gayrimenkul fiyatlarında yaanan artıeiliminin ekonominin de soumasıyla yavaladıı görülmektedir.

13. DÜNYA'DA VE TÜRK1YE'DE ENERJ1 SEKTÖRÜ

13.1. Dünyada ve Türkiye'de enerji talebi

Enerji ve enerji kaynaklarına sahip olma ihtiyacı, Sanayi Devrimi itibariyle uluslararası güç dengesini belirleyen en önemli parametrelerden biri haline gelmive bu dönem itibariyle devletlerarası ilikilerdeki etkisini artırarak devam ettirmitir. Enerji kaynaklarına sahip olmanın bu kadar önemli olmasının sebebi, enerjinin aynı zamanda ülkelerin kalkınması, refahı ve gelimesi için olmazsa olmaz unsurların baında gelmesinden kaynaklanmaktadır. Ekonomik kalkınma, refah ve gelime için artık insan hayatının ayrılmaz parçası haline gelen makine, tesis ve fabrikaların çalıabilmesi ve insan hayatına katkı sunabilmesi için sürekli olarak enerjiye ihtiyaç vardır. Dünya üzerindeki enerji tüketimi, nüfus artıı, ehirleme, sanayileme ve teknolojinin yaygınlamasına paralel olarak gün geçtikçe artmaktadır. Sınırlı olan enerji kaynakları ise, enerji talebi ile ters orantılı olarak, dünya üzerinde sürekli azalmaktadır. Bununla beraber, ülkelerin nüfus artıı, iktisadi büyüme ve yüksek hayat standartlarını yakalama çabalarındaki farklılıklar, devletlerarası enerji ihtiyaç oranlarının da birbirinden farklı olmasını beraberinde getirmektedir. Bu nedenle, gelimi, gelimekte olan ve az gelimi ülkelerin enerji taleplerinde farklılıklar gözlemlenmektedir.

Yıllık Enerji Talepleri Göstergeleri

Yılda yaklaık % 2 oranında artı gösteren küresel enerji ihtiyacı, gelimekte olan ülkeler arasında olan Türkiye9de, dünya ortalama enerji ihtiyacının yaklaık 3 - 4 katı seviyesinde, % 6 ile % 8 seviyesinde seyretmektedir. Bu rakamlar, kalkınma ve büyüme

için Türkiye9nin dier ülkelere göre daha agresif enerji politikaları takip etmesini ve kalkınmanın sürdürülebilirlii için kısa, orta ve uzun vadeli enerji yatırımlarının gerçekletirilmesini gerekli kılmaktadır. Bu kapsamda, enerjinin sürekli, güvenli ve asgari maliyetle temini ve üretimi; en verimli ve çevre konusundaki duyarlılıkları dikkate alacakekilde tüketimi büyük önem ta`ımaktadır.

Bununla beraber, üretilen enerjinin daıtımı ve kullanılmasında da altyapı ve bilinçlendirme çalımalarının yapılması dier gereklilikler arasında öne çıkmaktadır. Günümüzde enerji kaynakları, kaynaın yenilenebilir olup olmamasına göre sınıflandırılmaktadır. Genel olarak, yenilenemeyen enerji kaynakları ifadesiyle, kömür, petrol, doalgaz ve nükleer enerji; yenilenebilen enerji kaynakları ifadesiyle ise, güne, rüzgâr, dalga enerjisi, biyoenerji ve jeotermal enerji gibi kaynaklar ifade edilmektedir.

Küresel enerji tüketimi 2019 yılında %1,3 artmıtır. Büyümenin lokomotifi yenilenebilir enerji kaynakları ve doalgaz olmutur. Petrol, Afrika, Avrupa ve Amerika9da en çok kullanılan yakıt olurken Baımsız Devletler Topluluu, Orta Asya9da doalgaz çok tercih edilmektedir. Asya-Pasifikte kömürün kullanımının fazla olduu görülmektedir. 2019 da kömürün kullanımının Kuzey Amerika ve Avrupa9da tarihsel düük seviyelere indii görülmütür. <Covid Yılı= olarak nitelenen 2020 yılında küresel enerji talebi % 4,5 düzeyinde, enerji kaynaklı küresel karbon salınımı ise % 6,3 düzeyinde dümütür. Küresel enerji tüketimindeki bu düü, 2. Dünya Savaından beri en büyük düüolmutur. Enerji Talebi ve emisyon 2021 yılında pandemi öncesi seviyelere geri dönerek 2020 yılında yaanan pandemiden kaynaklanan azalmayı telafi etmitir. 2021 yılında birincil enerji talebi %5,8 artarak 2019 seviyesini %1,3 amıtır. 2022 yılının _ubat ayında balayan Rusya-Ukrayna savaının küresel enerji sistemi üzerinde önemli etklileri görülmekte olup bu süreçte enerji güvenlii önemli bir faktör olarak öne çıkmıtır. Savaın etkileri ekonomik büyümeyi zayıflatmıolup enerji kaynaklarının tercihi konusunda deiikliklere yol açmı`tır.

Dünya üzerinde enerji tüketiminin kaynaklara göre daılımına bakıldıında, tüketimin 39te 29sinden fazlasının kömür, petrol, doalgaz gibi fosil kaynaklardan elde edildii görülmektedir. Türkiye9de de birincil enerji tüketiminin hemen hemen tamamı, dünya üzerinde olduu gibi fosil kaynaklardan karılanmaktadır. Enerji sektöründe fosil kaynaklara olan bu baımlılık, yeterli miktarda petrol ve doalgaz rezervi bulunmayan Türkiye için baka bir baımlılıa, yani enerji talebinde dıa baımlılıa sebep olmaktadır. *2023* yılı Ocak-Ekim Döne*minde toplam enerji ithalatı 5,4* milyar dolar olarak gerçeklemitir. Buna göre Tü*rkiye'nin toplam ithalatının %18,3'ünü* enerji ithalatı oluturmaktadır.

Bölgesel Tüketimler (2022)

Kaynak: U.S. Energy Information Administration (2023); Energy Institute - Statistical Review of World Energy (2023)

2023 Yılı Kasım Ayı Elektrik Piyasası Genel Görünümü

Konu Başlığı	Birim	2022 Kasım Dönemi	2023 Kasım Dönemi	2022 Ocak- Kasım Dönemi	2023 Ocak Kasım Dönemi
Lisanslı Üretim	MWh	23.964.960	24.845.998	286.617.795	283.096.621
Lisanslı Kurulu Güç	MW	94.990	95.821	-	-
Lisanssız Kurulu Güç	MW	8.545	10.331	-	-
İhtiyaç Fazlası Satın
Alınan Lisanssız Üretim	MWh	672.981	640.360	11.719.479	12.047.530
Miktarı
Brüt Lisanssız Üretim	MWh	733.282	808.625	12.082.287	14.049.146
Miktarı
YEKDEM Üretim	MWh	5.703.275	5.358.172	78.591.309	66.645.384
YEKDEM Ödeme Tutarı	TL		10.337.927.080 15.455.546.255	121.802.527.544	152.997.871.737
Fiili Tüketim	MWh	25.197.859	25.928.255	300.303.238	300.750.438
Faturalanan Tüketim	MWh	19.107.637	20.164.369	233.355.601	233.861.825
Tüketici Sayısı	Adet	48.415.458	49.695.889	-	-
İthalat	MWh	741.278	435.644	5.713.848	5.512.425
İhracat	MWh	241.662	162.012	3.451.245	1.907.754
En Yüksek Ani Puant	MW	42.953,86	47.381,07	52.286,26	55.118,91
En Düşük Ani Puant	MW	25.318,61	25.055,48	19.450,99	19.261,88
Ortalama YEKDEM	TL/MWh	1.812,63	2.884,48	1.549,82	2.295,70
fiyatı
YEKDEM Ek Maliyeti	TL/MWh	-525,66	204,67	-289,33	13,03
Ağırlıklı Ortalama PTF	TL/MWh	3.573,75	2.114,25	2.408,90	2.249,99
Aritmetik Ortalama SMF	TL/MWh	3.513,95	2.000,66	2.426,45	2.196,72

			TOPLAM KURULU GÜÇ* (MW)				TOPLAM ÜRETİM* (MWh)
KAYNAK TÜRÜ	2022 KASIM	ORAN (%)	2023 KASIM	ORAN (%)	2022 OCAK KASIM	ORAN (%)	2023 OCAK KASIM	ORAN (%)
HİDROLİK	31.562,99	30,49	31.596,50	29,77	63.515.597,11	21,26	57.043.990,55	19,20
RÜZGÂR	11.358,48	10,97	11.697,30	11,02	32.284.475,02	10,81	31.000.137,82	10,43
GÜNEŞ	9.319,03	9,00	11.283,43	10,63	14.587.594,36	4,88	17.652.051,90	5,94
BİYOKÜTLE	1.834,63	1,77	2.063,59	1,94	8.398.970,57	2,81	8.835.141,01	2,97
JEOTERMAL	1.686,34	1,63	1.691,34	1,59	10.106.741,79	3,38	9.966.205,66	3,35
YENİLENEBİLİR	55.761,46	53,86	58.332,17	54,95	128.893.378,85	43,15	124.497.526,95	41,90
DOĞAL GAZ	25.692,59	24,82	25.738,92	24,25	67.218.344,87	22,50	64.177.511,70	21,60
İTHAL KÖMÜR	10.373,80	10,02	10.373,80	9,77	56.306.905,34	18,85	65.755.419,84	22,13
LİNYİT	10.193,96	9,85	10.193,96	9,60	41.187.752,99	13,79	37.325.276,93	12,56
TAŞ KÖMÜRÜ	840,77	0,81	840,77	0,79	3.296.196,10	1,10	3.311.672,40	1,11
ASFALTİT	405,00	0,39	405,00	0,38	1.446.906,82	0,48	1.443.560,73	0,49
FUEL OİL	260,13	0,25	260,13	0,25	340.183,06	0,11	634.324,55	0,21
NAFTA	4,74	0,00	4,74	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
LNG	1,95	0,00	1,95	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
MOTORİN	1,04	0,00	1,04	0,00	10.413,44	0,00	473,77	0,00
TERMİK	47.773,97	46,14	47.820,31	45,05	169.806.702,62	56,85	172.648.239,92	58,10
TOPLAM	103.535,43	100,00	106.152,47	100,00	298.700.081,47 100,00		297.145.766,87	100,00

2022 Kasım-2023 Kasım Elektrik Kurulu Gücü ve Üretim Miktarı

Kaynak: EPDK

Yıllar 1tibariyle Lisanslı Kurulu Gücün Kaynak Bazında Geli`imi

Kaynak: EPDK

KAYNAK TÜRÜ	TOPLAM KURULU GÜÇ (MW)	ORAN (%)	TOPLAM ÜRETİM (MWh)	ORAN (%)
HİDROLİK	31.571,48	30,41	67.194.934,69	20,71
RÜZGÂR	11.396,17	10,98	35.140.858,14	10,83
GÜNEŞ	9.425,44	9,08	15.435.661,31	4,76
JEOTERMAL	1.691,34	1,63	10.918.764,88	3,36
BİYOKÜTLE	1.921,31	1,85	9.080.038,21	2,80
YENİLENEBİLİR	56.005,73	53,95	137.770.257,22	42,45
DOĞAL GAZ	25.732,79	24,79	70.827.228,33	21,83
LİNYİT	10.191,52	9,82	44.745.695,96	13,79
İTHAL KÖMÜR	10.373,80	9,99	63.259.657,34	19,49
TAŞ KÖMÜRÜ	840,77	0,81	3.242.363,27	1,00
ASFALTİT	405,00	0,39	1.568.085,50	0,48
FUEL OİL	251,93	0,24	718.653,16	0,22
NAFTA	4,74	0,00	0,00	0,00
LNG	1,95	0,00	0,00	0,00
MOTORİN	1,04	0,00	2.385.741,41	0,74
TERMİK	47.803,53	46,05	186.747.424,97	57,55
TOPLAM	103.809,26	100,00	324.517.682,20	100,00

Kasım 2023 Sonu 1tibariyle Lisanslı Elektrik Kurulu Gücünün Kaynak Bazında

Da ılımı

Kaynak: EPDK

2020-2029 Yılları Elektrik Enerjisi Talep Tahminleri

Kaynak: TE1A_

Türkiye9nin birincil enerji tüketiminin geliimi incelendiinde, son 30 yılda hidrolik ve kömür enerjisinin tüketiminde yatay bir seyir gerçekletii; petrole baımlılıın kısmen düürülebildii; odun ve çöpün enerji kaynaı olarak tüketiminin ciddi seviyelerde azaldıı; doalgaza baımlılıın son 20 yıl içinde hızla arttıı ve rüzgâr-güne enerjisi ile ilgili ise son yıllarda mesafe kat edilmeye balandıı görülmektedir. Bununla beraber, son 30 yıllık zaman dilimi içinde, Türkiye9nin dıa baımlı olan enerji kurgusunda pek fazla deiiklik bulunmadıı tespit edilmektedir. Bu baımlılıı azaltmak için, yerli kaynakların azami ölçüde kullanılmasına; yeni enerji sahalarının tespit edilmesine; temin edilen enerjinin verimliekilde kullanılmasını salayan teknolojilerin kullanılmasının tevik edilmesine; dünya üzerinde tespit edilen yeni enerji kaynaklarının yakından takip edilmesine ve ülke potansiyelinin aratırılmasına öncelik verilmeye balanmıtır. Bu balamda, Türkiye9nin en büyük ekonomik sorunlarından olan cari açıın, büyük ölçüde enerji ithalatından kaynaklanması, enerjide dıa baımlı olan Türkiye9yi alternatif çözüm arayılarına itmive itmeye devam etmektedir. Bu amaçla takip edilmekte olan yöntemlerden bir dieri de Türkiye9nin jeopolitik konumunun faydaya dönütürülmesidir. Hazar Havzası ve Ortadou Enerji Bölgesine, son yıllarda önemli miktarda doalgaz rezervlerinin tespit edildii Akdeniz Havzası9nın ekleniyor olması, Türkiye9nin jeopolitik konumundan kaynaklanan enerji koridoru rolünü pekitirmektedir. Bu konumu Türkiye9ye hem kendi enerji arz güvenliini salayacak tedarikçi çeitlendirmesini salamakta, hem de uluslararası öneme sahip bir enerji koridoru haline getirmektedir. Saladıı lojistik hizmeti ve bu sayede eritii kaynak çeitlilii sayesinde, Türkiye9nin jeopolitik konumunun Türkiye9nin ödemekte olduu yüksek enerji faturasını daha a`aı çekmesi beklenmektedir. Bakü-Tiflis Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı, Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı, Nabucco Doalgaz Boru Hattı, Türkiye-Yunanistan-1talya Doalgaz Boru Hattı, Samsun-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı, Trans Anadolu Doalgaz Boru Hattı gibi stratejik projeler, yukarıda belirtilen amaca hizmet etmekte olan projelerdir.

Türkiye'nin enerji ithalatı

13.2. Türkiye'de Elektrik Tüketimi

2023 yılında Türkiye'nin yıllık brüt elektrik tüketimi 330,3 olarak hesaplanmı`tır.

Tüketimdeki en büyük artı%18,4 ile 1976 yılında gerçekleirken, 2009 yılında ise %2 düü ile en büyük düü yaanmıtır. 1971 yılından günümüze elektrik tüketimi sadece 2001 ve 2009 yıllarında önceki yıla göre dümütür. 1971'den 2015'e ortalama alındıında tüketimin her yıl %8,0 arttıı, 2006-2015 yıllarını kapsayan son 10 yıl dikkate alındıında ise tüketimin her yıl % 5,1 arttıı görülmektedir. Son 10 yıl, her yıl için önceki 5 yılın ortalama elektrik tüketimi hesaplandıında da tüketimin her yıl ortalama yüzde 5,78 arttıı görülmektedir. Tüketim 2016 yılında %6, 2017 yılında %7,7, 2018 yılında %2,3 artmı; 2019 yılında bir önceki yıla göre %0,9 oranında azalmı, 2020 yılında bir önceki yıla göre %0,18 oranında artmı, 2021 yılında bir önceki yıla göre %8,13 oranında artmı, 2022 yılında ise bir önceki yıla göre %1,25 oranında azalmı, 2023 yılında ise bir önceki yıla göre %0,2 oranında azalmıtır.

Dönem	Serbest Tüketici Hakkını Kullanan Tüketicilerin Tüketim Miktarı	Serbest Tüketici Hakkını Kullanmayan Tüketicilerin Tüketim Miktarı	Profil Abone Grubu
12.2023	6.149.8182	13.550.5158	AYDINLATMA
12.2023	2.590.0842	873.713.1245	MESKEN
12.2023	3.968.435.6160	244.425.9108	SANAYI
12.2023	5.791.9025	104.113.6225	TARIMSAL SULAMA
12.2023	2.251.563.3330	1.917.926.2808	TICARETHANE
12.2023	5.582.627,2186	53.247,0255	Veri yok

Aralık 2023 Dönemi Serbest Tüketici Elektrik Tüketimi

	TÜRKİYE BRÜT ELEKTRİK ÜRETİMİNİN BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARINA GÖRE AYLIK DAĞILIMI

	MONTHLY DISTRIBUTION OF TURKEY'S GROSS ELECTRICITY GENERATION BY PRIMARY ENERGY RESOURCES

						2023
	Birim (Unit): GWh
	OCAK	SUBAT	MART	NISAN	MAYIS	HAZİRAN	TEMMUZ	AČUSTOS	EVLÜL.	EKİM	KASIM	ARALIK	TOPLAM

Taskömürü + İthal Kömür+Asfaltit	JANUARY	FEBRUARY	MARCH	APRIL	MAY	JUNE	JULY	AUGUST	SEPTEMBER	OCTOBER	NOVEMBER	DECEMBER	TOTAL
Hard Coal + Imported Coal	7.429.0	5.990.6	6.171.7	4.118.7	4.691.0	5.652.7	7.494.5	7.612.6	7.186.8	7.049.1	7.113.9	6.851.3	77.362,0
Linyit
Lignite	3.958.1	3.274.3	3.303.0	2,774.2	3.073.6	3.349.9	3.647.6	3.497.0	3.400.3	3.589.4	3.458.0	3.604.4	40.929,6
Sivi Yakıtlar
Liquid Fuels	51.6	25,3	42.2	62.9	66,3	65.5	68.9	64.9	65.4	58.2	63.5	70.0	704,8
Doğal Gaz +Lng
Naturl Gas +Lng	7.251.8	7.375.1	5.520.6	3.797.1	4.919.3	2.643.2	6.817.2	9.588.0	6.905.2	5.733,4	4.768.5	4.454.4	69.773,8
Yenilenebilir + Atık
Renew and Wastes	851.9	709.7	847.0	842.8	845,465	827,114	818,498	834.2	814.6	817,3	831.4	903.8	9.943,9
TERMİK
THERMAL HİDROLİK	19.542.4	17.375.0	15.884,4	11.595.8	13.595,7	12.538.5	18.846,7	21.596,7	18.372.3	17.247.4	16.235.2	15.883.8	198.714,0
HYDRO	2.949.5	2.408,6	5.343.2	7.415.4	7.501.5	7.533.6	6.510.2	5.433.0	3.893,4	3.853.7	4.189.3	6.808.5	63.839,8
JEOTERMAL + RÜZGAR+GÜNES
GEOTHERMAL + WIND +SOLAR	4.630.1	4.892,8	5.294.5	4.937.2	5.135.9	5.146.9	6.235,9	6.160.5	6.130.5	4.811.1	5.312,5	5.059,7	63.747,8
BRÜT ÜRETİM
GROSS GENERATION	27.122.0	24.676.5	26.522.1	23.948.4	26.233.1	25.219.0	31.592.9	33.190.2	28.396.3	25.912.3	25,737.0	27.752.0	326.301,6
DIS ALIM
IMPORTS	903.2	569.1	559.9	374.9	365.1	332.4	461.3	495.0	462.1	553,8	435.6	580.0	6.092,4
DIS SATIM
EXPORTS	240.2	222.1	164.0	172.5	120.4	149.2	188.9	166.7	164.5	157.3	162.0	178.5	2.086,2
BRÜT TALEP
GROSS DEMAND	27.785.0	25.023,5	26.918.0	24.150.8	26,477,7	25.402.2	31.865.3	33.518.5	28.693.9	26.308.8	26.010.6	28.153.5	330.307,8

	ÖNCEKİ YILA GÖRE KARSILASTIRMALI AYLIK TÜRKİYE BRÜT ELEKTRİK ÜRETİMİ MONTHLY ELECTRICITY GENERATION OF TURKEY COMPARED WITH PREVIOUS YEAR
							Birim (Unit): GWh
		2022			2023
AYLAR	EÜAS	ÜRETİM SRK.+ ISLETME HAKKI DEVIR	TOPLAM	EÜAS	ÜRETİM SRK.+ ISLETME HAKKI DEVIR	TOPLAM	ARTIS ₉₆
MONTS	EDAS	PRODUCTION COMP. + AUTOPRODUCERS + TOOR	TOTAL	EUAS	PRODUCTION COMP. + AUTOPRODUCERS + TOOR	TOTAL	INCREASE%
OCAK JANUARY	3.869,1	24.878,0	28.747,1	3.010,8	24.111.2	27.122,0	$-5,7$
SUBAT FEBRUARY	3.053.9	22.852,5	25.906.5	2.916,4	21.760,0	24.676,5	$-4,7$
MART MARCH	4.600.4	24.224,3	28.824,7	2.799.0	23.723,2	26.522,1	$-8,0$
NISAN APRIL	3.299.2	22.871,0	26.170.2	2.721.7	21.226,7	23.948,4	$-8,5$
MAYIS MAY	3.988,6	21.678,1	25.666,8	3.008,4	23.224,7	26.233,1	2,2
HAZIRAN JUNE TEMMUZ	4.172,9	23.276,7	27.449,6	3.242,9	21.976,1	25.219,0	$-8,1$
JULY AGUSTOS	4.313.0	24.789,9	29.102,9	4.686.5	26.906,4	31.592,9	8,6
AUGUST EYLÜL	5.643,0	26.218.3	31.861.3	5.260.5	27.929,6	33.190.2	4,2
SEPTEMBER EKIM	4.489.2	23.002,8	27.492,0	4.131.3	24.265,0	28.396.3	3,3
OCTOBER KASIM	3.169,2	22.273,7	25.442,8	3.664,4	22.247,9	25.912,3	1,8
NOVEMBER ARALIK	2.986.3	21.918.0	24.904.3	3.622,5	22.114,5	25.737,0	3,3
DECEMBER	3.386.4	23.424,8	26.811.2	4.920.2	22.831.8	27.752.0	3,5
TOPLAM TOTAL	46.971.3		281.408,1 328.379,3	43.984,6	282.317,0	326.301,6	$-0,6$

Kaynak:TE1A_

2021 Yılı Elektrik Tüketiminin Sektörlere Dağılımı
Sektör	Elektrik Tüketimi (kWh)	Oran $(%)$
Sanayi	111.572.993.760	33,9
Kayıp-Kaçak	76.600.098.110	23,2
Ticarethane	61.360.984.470	18,6
Konut	61.337.914.720	18,6
Tarimsal Sulama	13.359.192.730	4,1
Aydınlatma	5.402.816.210	1,6
TOPLAM	329.634.000.000	100

2022 Yılı Elektrik Tüketiminin Sektörlere Dağılımı
Sektör	Elektrik Tüketimi (kWh)	Oran $(%)$
Sanayi	108.369.170.940	33,1
Kayıp-Kaçak	73.599.549.010	22,5
Ticarethane	64.550.205.010	19,7
Konut	61.868.288.030	18,9
Tarimsal Sulama	13.332.526.090	4,1
Aydınlatma	5.501.260.920	1,7
TOPLAM	327.221.000.000	100

(%)

Kasım 2023 Dönemi Faturalanan Elektrik Tüketiminin Da ıtım Bölgesi Bazında Da ılımı (MWh)

	2022 Kasım		2023 Kasım
Tüketici Türü	Miktar	Pay(%)	Miktar	Pay(%)	De i`im (%)
Aydınlatma	558.019,33	2,92%	534.956,65	2,65%	-4,13%
Kamu ve Özel Hizmetler Sektörü ile Dier	4.725.685,81	24,73%	5.062.364,74	25,11%	7,12%
Mesken	4.642.877,95	24,30%	4.952.214,30	24,56%	6,66%
Sanayi	8.748.081,85	45,78%	9.042.537,01	44,84%	3,37%
Tarımsal Faaliyetler	432.971,70	2,27%	572.295,87	2,84%	32,18%
	Genel Toplam 19.107.636,64	100,00%	20.164.368,58 100,00%		5,53%

Kasım 2023 Dönemi Faturalanan Elektrik Tüketiminin Tüketici Türü Bazında Da ılımı (MWh)

Kaynak: EPDK

13.3. Enerji Santrallerinin Ülkemizdeki Da ılımı

Türkiye'de bulunan lisanslı santrallerin kurulu gücü 100.667 MW'dır. Kurulu güç olarak en yüksek kapasiteli 1zmir, en düük kapasiteli il ise Kilis9tir. Rüzgar santralleri Ege kıyıları ile Akdeniz'in dousu, hidroelektrik santraller Fırat-Dicle havzası ile Çoruh havzası, yerli kömür santralleri kömür madeni bulunan bölgelerde, ithal kömür santralleri kıyıehirlerinde, doalgaz santralleri yüksek elektrik tüketimi olan bölgelerde, ülkemizde yeni yeni kurulmaya balayan güne elektrii santralleri ise Türkiye'nin güney bölgelerinde younlamıtır.

Aaıdaki tabloda Kasım 2023 yılı itibariyleehirlerimizdeki lisanslı santrallerin toplam kurulu güçleri ve tüketimi karılama oranları verilmitir.

İLLER	KURULU GÜÇ (MW)	ORAN (%) İLLER		KURULU GÜÇ (MW)	ORAN (%)
İzmir	5.199,83	5,43	Sinop	612,56	0,64
Adana	5.138,71	5,36	Erzurum	571,97	0,60
Çanakkale	4.652,60	4,86	Bolu	537,99	0,56
Kahramanmaraş	4.410,92	4,60	Ordu	501,73	0,52
İstanbul	3.522,79	3,68	Muş	462,66	0,48
Zonguldak	3.377,11	3,52	Gaziantep	444,26	0,46
Şanlıurfa	3.309,72	3,45	Afyonkarahisar	434,07	0,45
Samsun	3.254,54	3,40	Şırnak	425,92	0,44
Balıkesir	3.061,26	3,19	Çorum	402,43	0,42
Bursa	2.969,73	3,10	Yalova	395,33	0,41
Manisa	2.963,62	3,09	Rize	366,57	0,38
Hatay	2.887,01	3,01	Kırşehir	334,90	0,35
Sakarya	2.825,46	2,95	Erzincan	324,40	0,34
Elazığ	2.467,13	2,57	Amasya	314,66	0,33
Ankara	2.422,70	2,53	Isparta	290,65	0,30
Muğla	2.315,61	2,42	Niğde	277,70	0,29
Diyarbakır	2.260,86	2,36	Adıyaman	258,64	0,27
Kocaeli	2.143,70	2,24	Kars	251,66	0,26
Artvin	2.071,30	2,16	Ardahan	235,90	0,25
Kırıkkale	2.018,52	2,11	Bilecik	205,18	0,21
Kırklareli	1.900,01	1,98	Karabük	185,97	0,19
Antalya	1.835,13	1,92	Edirne	181,01	0,19
Denizli	1.747,89	1,82	Van	160,42	0,17
Konya	1.609,30	1,68	Uşak	158,35	0,17
Aydın	1.587,68	1,66	Kastamonu	140,94	0,15
Tekirdağ	1.516,75	1,58	Burdur	131,72	0,14
Mardin	1.423,09	1,49	Düzce	126,16	0,13
Bingöl	1.371,47	1,43	Malatya	117,74	0,12
Kütahya	1.067,82	1,11	Tunceli	106,95	0,11
Osmaniye	1.060,89	1,11	Bitlis	103,05	0,11
Mersin	1.033,05	1,08	Nevşehir	89,13	0,09
Sivas	1.017,80	1,06	Yozgat	69,43	0,07

Giresun	907,28	0,95	Hakkari	67,91	0,07
Siirt	793,91	0,83	Çankırı	65,92	0,07
Kayseri	706,17	0,74	Batman	63,24	0,07
Gümüşhane	697,53	0,73	Ağrı	46,51	0,05
Tokat	686,53	0,72	Aksaray	40,30	0,04
Karaman	679,19	0,71	Bayburt	37,68	0,04
Eskişehir	656,26	0,68	Bartın	34,33	0,04
Trabzon	650,75	0,68	Iğdır	23,79	0,02
			Genel Toplam	95.821,32	100,00

2023 Yılı Kasım Ayı 1tibariyle Lisanslı Elektrik Kurulu Gücünün Kaynak Bazında Da ılımı (Türkiye)

Bölgelere göre kurulu güç, elektrik üretim kapasitesi ve Üretim – Tüketim Oranları aaıda verilmitir.

Bölge	Kurulu Güc	Yıllık Üretim Tahmini	Üretim/Tüketim Oranı
1 Karadeniz Bölgesi	13.990 MW	46.851 GWh	209 %
2 Doğu Anadolu Bölgesi	5.532 MW	16.634 GWh	130 %
3 Ege Bölgesi	14.171 MW	55.472 GWh	125 %
4 Akdeniz Bölgesi	15.981 MW	50.342 GWh	112 %
5 Güneydoğu Anadolu Bölgesi	8.753 MW	28.970 GWh	85%
6 Ic Anadolu Bölgesi	8.358 MW	23.694 GWh	64 %
Marmara Bölgesi	21.051 MW	66,006 GWh	61 %

Balıkesir 1li toplam kurulu güç kapasitesi sıralamasına göre ülke genelinde 8. sırada yer almaktadır. Elektrik santrali kurulu gücü 3.184 MW'dır. Toplam 57 adet elektrik enerji santrali bulunan Balıkesir9deki elektrik santralleri yıllık yaklaık 13.347 GW elektrik üretimi yapmaktadır. Aaıdaki Tabloda Balıkesir9de bulunan Elektrik Santrallerinden ba`lıca tesisler yer almaktadır.

İşletmedeki Elektrik Santralleri
Santral Adı	Firma	Güc
Bandırma Doğalgaz Santrali	Enerjisa Elektrik	936 MW
Bandırma 2 Doğalgaz Santrali	Enerjisa Elektrik	607 MW
Balıkesir Rüzgar Santrali	Enerjisa Elektrik	143 MW
Samlı Rüzgar Santrali	Fernas Enerji	127 MW
Tatlıpınar RES	Ağaoğlu Enerji	108 MW
Şah Rüzgar Santrali	Galata Wind Enerji	105 MW
Bandırma Kurşunlu RES	Borusan EnBW Enerji	87 MW
Edincik Rüzgar Santrali	Edincik Enerji	77 MW
Susurluk Rüzgar Santrali	Eksim Enerji	73 MW
Poyraz Rüzgar Santrali	Polat Enerji	67 MW
Bandirma RES	Bilgin Enerji	50 MW
Kavaklı Rüzgar Santrali	Erciyas Holding	50 MW
Pazarköy RES	Tekno Rüzgar	44 MW
Poyrazgölü Rüzgar Santrali	Demirer Enerji	42 MW
Şapdağı RES	Türkerler Holding	41 MW
Bandirma 3 RES	Bursa Temiz Enerji	41 MW
Albayrak Balıkesir Kojenerasyon Santrali	Albayrak Turizm	40 MW
Özkovuncu Madencilik Balıkesir GES	Özkoyuncu Madencilik	40 MW
Umurlar Rüzgar Santrali	Vildirim Grup	36 MW
Kapıdağ Rüzgar Santrali	Fernas Enerji	35 MW
Cunda Adası Alibey RES	Balıkesir Rüzgar Enerjisinden Elektrik Ürt.	30 MW
Mutlular Biyokütle Santrali	Mutlular Enerji	30 MW
Poyraz RES	MÖN İnsaat Enerji Grubu	30 MW
Balıkesir Keltepe RES	Demirer Enerji	30 MW

Kaynaklarına göre Balıkesir Enerji Santralleri Tipleri

Yapım Aşamasındaki Santraller
Santral Adı	Firma	Güc
Yeni Karanfil Güneş Enerjisi Santrali	Yeni Karanfil Enerji	8.00 MW
Damla Rüzgar Enerji Santrali		5.00 MW
TV Solar, Maes, Logic ve Asse GES		2.00 MW
Fit Enerji Bandırma RES	Fit Enerji	1,60 MW
Kahramanlar 3 RES	Ferudun Kahraman	1.00 MW
Göbel RES	Foton Günes Enerji Sistemleri	0,85 MW
Gülres RES	Gülcemal Tekstil	0.75 MW

Balıkesir'de yapım a`amasındaki santraller

14. H1DROELEKTR1K ENERJ1 SANTRALLER1 HAKKINDA KISA B1LG1

14.1. Türkiyede Elektrik Üretimi ve Hidroelektrik Enerjisinin Üretimdeki payı:

Türkiye Elektrik Üretimi üretimdeki paylarına göre sırasıyla doalgaz, hidroelektrik, takömürü ve linyit, ithal kömür, rüzgar, motorin ve fuel-oil gibi sıvı yakıtlar jeotermal, biyogaz ve güne enerjisi ile yapılmaktadır. Kaynaklara ve Kurumlara yıllık/aylık/günlük elektrik üretimi aaıdaki grafiklerde verilmitir.

Yıl	Toplam	Kömür	Sıvı yakıtlar	Do al gaz	Hidrolik	Yenilenebilir Enerji ve Atıklar (1)
Year	Total	Coal	Liquid fuels	Natural Gas		Hydro Renewable Energy and wastes(1)
	(GWh)			(%)
2001	122 725	31,3	8,4	40,4	19,6	0,3
2002	129 400	24,8	8,3	40,6	26,0	0,3
2003	140 581	22,9	6,6	45,2	25,1	0,2
2004	150 698	22,8	5,0	41,3	30,6	0,3
2005	161 956	26,6	3,4	45,3	24,4	0,3
2006	176 300	26,4	2,4	45,8	25,1	0,3
2007	191 558	27,9	3,4	49,6	18,7	0,4
2008	198 418	29,1	3,8	49,7	16,8	0,6
2009	194 813	28,6	2,5	49,3	18,5	1,2
2010	211 208	26,1	1,0	46,5	24,5	1,9
2011	229 395	28,8	0,4	45,4	22,8	2,6
2012	239 497	28,4	0,7	43,6	24,2	3,1
2013	240 154	26,6	0,7	43,8	24,7	4,2
2014	251 963	30,2	0,9	47,9	16,1	4,9
2015	261 783	29,1	0,9	37,9	25,6	6,5
2016	274 408	33,7	0,7	32,5	24,5	8,6
2017	297 278	32,8	0,4	37,2	19,6	10,0
2018	304 802	37,2	0,1	30,3	19,7	12,7
2019	303 898	37,1	0,1	18,9	29,2	14,7
2020	306 703	34,5	0,1	23,1	25,5	16,8
2021	334 723	30,9	0,1	33,2	16,7	19,1

Enerji kaynaklarına göre elektrik enerjisi üretimi ve payları Electricity generation and shares by energy resources

Kaynak: TE1A_, Türkiye Elektrik Üretim - 1letim 1statistikleri

Source: TETC, Electricity Generation - Transmission Statistics of Turkey

(1) Jeotermal, rüzgar, katı biyokütle, güne`, biogaz ve atık kaynaklarını içerir.

(1) Renewable energy and waste includes geothermal, solar,wind, solid biomass, biogas and waste.

Tablodaki rakamlar, yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.

Figures in table may not add up to totals due to rounding.

Kaynak: TÜ1K

Yıl Year	Toplam kurulu güç Total power installed	Brüt Üretim Gross generation	Net tüketim Net consumption
	(MW)	(GWh)
2001	28 332,4	122 724,7	97 070,0
2002	31 845,8	129 399,5	102 948,0
2003	35 587,0	140 580,5	111 766,0
2004	36 824,0	150 698,3	121 141,9
2005	38 843,5	161 956,2	130 262,9
2006	40 564,8	176 299,8	143 070,5
2007	40 835,7	191 558,1	155 135,2
2008	41 817,2	198 418,0	161 947,6
2009	44 761,2	194 812,9	156 894,1
2010	49 524,1	211 207,7	172 050,6
2011	52 911,1	229 395,1	186 099,6
2012	57 059,4	239 496,8	194 923,4
2013	64 007,5	240 154,0	198 045,2
2014	69 519,8	251 962,8	207 375,1
2015	73 146,7	261 783,3	217 312,3
2016	78 497,4	274 407,7	231 203,7
2017	85 200,0	297 277,5	249 022,6
2018	88 550,8	304 801,9	258 232,2
2019	91 267,0	303 897,6	257 273,1
2020	95 890,6	306 703,1	262 702,1
2021	99 819,6	334 723,1	286 691,5

Elektrik santrallerinin toplam kurulu gücü, brüt üretimi, net elektrik tüketimi Power installed of power plants, gross generation and net consumption of electricity

Kaynak: TE1A_ Türkiye Elektrik Üretim - 1letim istatistikleri.

Source: TETC Electricity Generation - Transmission Statistics of Turkey.

Türkiye Kurulu Güç ve Üretiminin Yıllar 1tibariyle Geli`imi

31.12.2023 Gerçek Zamanlı Üretim

Kaynak: TÜ1K, EP1A_

KAYNAK TÜRÜ	DEVREYE G1REN KURULU GÜÇ(MW)	DEVREDEN ÇIKAN KURULU GÜÇ(MW)	NET DE1_1M (MW)
RÜZGAR	53,950	-	53,950
B1YOKÜTLE	13,625	-	13,625
GÜNE_	12,501	-	12,501
Toplam	80,076	-	80,076

2023 Yılı Kasım Döneminde Devreye Giren ve Çıkan Lisanslı Kurulu Güç

Kasım 2023 1tibariyle Elektrik Tüketiminin Gün Bazında Da ılımı

Kaynak: EPDK

İLLER	ÜRETİM (MWh)	ORAN (%)	İLLER	ÜRETİM (MWh)	ORAN (%)
ADANA	2.269.671,01	9,13	İZMİR	888.646,03	3,58
ADIYAMAN	30.960,80	0,12	KAHRAMANMARAŞ	434.566,71	1,75
AFYONKARAHİSAR	143.407,55	0,58	KARABÜK	54.324,50	0,22
AĞRI	12.098,88	0,05	KARAMAN	124.596,19	0,50
AKSARAY	7.106,64	0,03	KARS	38.754,23	0,16
AMASYA	72.327,21	0,29	KASTAMONU	8.798,65	0,04
ANKARA	703.446,50	2,83	KAYSERİ	170.385,26	0,69
ANTALYA	278.615,57	1,12	KIRIKKALE	531.929,78	2,14
ARDAHAN	15.048,61	0,06	KIRKLARELİ	541.858,62	2,18
ARTVİN	399.655,56	1,61	KIRŞEHİR	65.921,61	0,27
AYDIN	655.499,39	2,64	KOCAELİ	364.274,81	1,47
BALIKESİR	973.090,64	3,92	KONYA	266.948,65	1,07
BARTIN	10.697,51	0,04	KÜTAHYA	521.041,10	2,10
BATMAN	12.150,19	0,05	MALATYA	31.074,05	0,13
BAYBURT	8.005,39	0,03	MANİSA	1.039.583,75	4,18
BİLECİK	50.703,35	0,20	MARDİN	143.785,17	0,58
BİNGÖL	190.313,22	0,77	MERSİN	207.134,02	0,83
BİTLİS	21.524,30	0,09	MUĞLA	839.936,47	3,38
BOLU	253.952,28	1,02	MUŞ	81.642,51	0,33
BURDUR	17.751,93	0,07	NEVŞEHİR	11.104,23	0,04
BURSA	821.030,99	3,30	NİĞDE	30.539,92	0,12
ÇANAKKALE	2.476.430,27	9,97	ORDU	57.606,36	0,23
ÇANKIRI	24.176,94	0,10	OSMANİYE	124.028,65	0,50
ÇORUM	13.057,77	0,05	RİZE	77.646,62	0,31
DENİZLİ	530.538,19	2,14	SAKARYA	116.435,85	0,47
DİYARBAKIR	528.894,48	2,13	SAMSUN	733.628,98	2,95
DÜZCE	27.689,71	0,11	SİİRT	88.125,42	0,35
EDİRNE	67.662,40	0,27	SİNOP	31.758,98	0,13
ELAZIĞ	498.210,14	2,01	SİVAS	349.002,34	1,40
ERZİNCAN	74.572,83	0,30	ŞANLIURFA	405.727,22	1,63
ERZURUM	49.994,52	0,20	ŞIRNAK	140.714,76	0,57
ESKİŞEHİR	81.393,74	0,33	TEKİRDAĞ	126.592,49	0,51
GAZİANTEP	46.357,83	0,19	TOKAT	214.299,51	0,86
GİRESUN	82.285,82	0,33	TRABZON	77.708,78	0,31
GÜMÜŞHANE	65.121,56	0,26	TUNCELİ	26.031,30	0,10
HAKKARİ	6.434,80	0,03	UŞAK	37.850,01	0,15
HATAY	1.213.302,93	4,88	VAN	18.552,74	0,07
IĞDIR	3.646,86	0,01	YALOVA	158.335,08	0,64
ISPARTA	32.543,27	0,13	YOZGAT	9.522,06	0,04
İSTANBUL	867.711,19	3,49	ZONGULDAK	2.018.501,80	8,12
			Genel Toplam	24.845.997,80	100,00

Kasım 2023 Döneminde Lisanslı Elektrik Üretiminin 1l Bazında Da ılımı

14.2. Hidroelektrik Santraller Hakkında Kısa Bilgi:

Hidroelektrik santraller (HES) su gücünün kullanılmasıyla elektrik enerjisinin üretildii santrallerdir.

Hidroelektrik santralleri prensip olarak suyun potansiyel enerjisinin kullanılarak elektrik üretilmesi esasına dayanır. Barajlarda depolanan su yüksekten akıtılarak türbine çarptırılır ve türbin dönmeye balar. Suyun potansiyel enerjisi türbinde mekanik enerjiye dönümü`tür. Mekanik enerji yardımıyla generatör mili döndürülür ve generatörden gerilim üretilir.

Hidroelektrik santraller su düüsüne göre ve sudan yararlanmaekline göre sınıflandırılırlar.

Hidroelektrik santraller su dü`üsüne göre Alçak Basınçlı, Orta Basınçlı ve Yüksek Basınçlı santraller olarak sınıflandırılırlar.

Suyun türbine olan yükseklii (H) 1m (metre) ile 10m arasında ise bu santral alçak basınçlı santraldir. Basıncın dü`ük olmasından dolayı debi fazladır. Alçak basınçlı santrallerde genellikle kaplan ve francis tipi türbinler kullanılır.

Suyun türbine olan yükseklii 10m-100m arasında ise bu santrala orta basınçlı santral denir. Orta basınçlı santrallerde genellikle francis tipi türbin kullanılırken yüksekliin 20m9den dü`ük olduu santrallerde kaplan tipi türbin kullanılır.

Suyun türbine olan yükseklii 100m9den fazlaysa bu santral yüksek basınçlı santraldir. Yüksek basınçlı santrallerde 100m≤H≤300m olması durumunda francis tipi türbin, yüksekliin 300m9den fazla olması durumunda ise pelton tipi türbin kullanılır.

Hidroelektrik santraller sudan yararlanma `ekline göre Akarsu, Barajlı, Hazneli Pompalı santraller olmak üzere 3 gruba ayrılır.

Akarsu santralleri alçak basınçlı santrallerdir. Akarsunun yataının dei`tirilmesiyle daha çok debi elde edilir ve türbin döner. Bu santrallere nehir tipi santraller de denir.

Barajlı su santralleri suyun barajda toplanması esasına dayanır. Yüksek basınçlı santrallerdir. Bir baraj gölünde biriken su kontrollü bir `ekilde belirli yükseklikten akıtılarak türbine çarptırılır ve türbin döner.

Hazneli pompalı su santrallerinde yukarıdaki haznede biriken su aaı düürülerek türbin döndürülürken, türbine çarpan su alt tarafta yapılan bir haznede biriktilrilir ve biriken bu su bir pompayla tekrar yukarıya pompalanır. Bu santral tipinin eması aaıdaki `ekilde görülmektedir.

Hidroelektrik Enerji Üretimi

14.2.1. Hidroelektrik Santrallerin Ana Bölümleri:

Su Tutma Yapısı: Rezervuarlı santrallarda baraj, kanal tipi santrallerde tünel ya da açık kanal, nehir tipi santrallerde ise regülatör şeklinde olabilir.
Su Alma Yapısı: 1letim hattına suyun giriş yaptıı yapıdır. Izgaralar, kapak ve kapak açma-kapama mekanizmalarından oluşur. Rezervuarlı santrallarda su girişi, yüzen cisimlerin borulara girmemesi için baraj gövdesinin orta kotlarında yapılırlar.
1letim Kanalı: Hidroelektrik tesisin işletmede öngörülen debideki suyu iletmesinde kullanılır. Trapez, duvarlı, kapalı duvarlı, tünel, veya dorudan cebri borularla iletilebillir. Kanal sonu yükleme odasına balanır. Kanal boyunca sanat yapıları mevcuttur.
Cebri (Basınçlı) Borular: 1letim hattı ile santral arasında , ölçüleri debi ve düşü ye göre hesaplanan kalın etli büyük çaplı çelik ya da CTP (Cam elyaf Takviyeli Plastik) borulardır. Santralın jeolojik yapısına göre gömülü oldukları gibi, görünür olanlarıda vardır. Türbin çarkını çeviren suyun geçişine olanak salar. 1letim hattı bulunan HES lerde genellikle 1letim Hattı ile Cebri boru arasında regülatörün yaptıı su dengelemesi gibi görev alan Yükleme Havuzu yapısı bulunur. 1letim hattından gelen ve burada bulunan su iletim hattında oluşabilecek su seviyesi düşüklüü durumunda cebri boruda basınç eksiklii oluşmasını engellemek amacıyla dengeleme işlevini yerine getirir.
Salyangoz: Cebri boru sonuna monte edilen, salyangoz biçimindeki basınçlı su haznesi, suyun çarka çevresel olarak ve her bir noktadan eşit debide girmesini salar. Çevresel olarak sabit kanatçıkları suya yön verir, açılıp-kapanabilir kanatçıkları ise çarka verilen suyun debisini ayarlar. Çou santralda, cebri boru ile salyangoz birleşme noktasında kelebek ya da küresel tabir edilen, hidrolik basınç ile çalışan, cebri boru çapına uygun vanalar bulunur. Bazı santrallarda bu vana tesis edilmeyebilir.
Türbin: Türbin çarkı, türbin şaftı, türbin kapaı, hız regülatör sistemi, basınçlı ya sistemi, türbin yataı, soutma sistemi, kumanda panosu ve yardımcı teçhizattan oluşur. Türbin şaftı, suyun kanatlarına çarparak döndürdüü türbin çarkı ile generatör rotoru arasında akuple olup generatör rotorunun dönmesini salar.
Jeneratör: Generatör rotoru, statoru, yataı, ikaz(uyartım), soutma sistemi, koruma sistemi, kumanda ve işletim sistemi, doru akım sistemi, kesici ve ayırıcılar ile yardımcı organlardan oluşur. Rotor, çok güçlü tesis edilmiş yatak üzerinde sabit hızla döner. Dönüş sayısı, frekans ve kutup sayısı ile doru orantılıdır. Devir sayısı, frekans ve kutup sayıısı arasındaki balantı aşaıdaki gibidir; d/d=f*60/(kutup sayısı)*2 Enerji stator sargılarından alınır.
Transformatörler: Gerilimi yükseltme ya da alçaltma işlevini üstlenmişlerdir. Tek fazlı, üç fazlı olabilirler. Her üniteye bir transformatör olabilecei gibi birden fazla üniteye bir transformatör de olabilir. Ana gövde, soutma sistemi, yangın sistemi, koruma sistemi bölümlerinden oluşur.
_alt Alanı: Transformatörlerden çıkan yüksek gerilim enerjinin iletim hatlarına balantı noktasıdır. Kesiciler, ayırıcılar, topraklama sistemi, koruma sistemi, basınç sistemi, ölçü sistemi, iletim hatları üzerinden haberleşme sistemi kısımları vardır.
Di er Teçhizat: Ana teçhizatlardan ayrı olarak; alternatif akım acil enerji (dizel generatör) sistemleri, sızıntı toplama havuzları, besleme pompaları, drenaj boşaltma pompaları, haberleşme sistemleri, kompresörve tanklar gibi basıçlı hava sistemleri, yangın koruma ve söndürme sistemleri, bakım, onarım ve küçük imalat atölyeleri, montaj demontaj sahaları, vinçler, krenler gibi taşıma, kaldırma sistemleri, arıtma sistemleri, ilk yardım bölümü, batardo kapakları, laboratuarlar vb. bölümlerdir.

14.3. Türkiyede Yer Alan Hidroelektrik Santralleri

Ülkemizde 708 adet aktif hidroelektrik santrali bulunmaktadır. Bu santrallerin toplam kurulu gücü 31.555 MWe dır. Hidroelektrik santrallerin yıllık elektrik üretimi ise yaklaık 79.603 GW dır. Bu santrallerin ürettikleri elektrik enerjisi, yıllık toplam tüketimin yaklaık %329sine tekabül etmektedir. Kurulu güç büyüklüüne göre ülkemizdeki ilk 30 HES aaıdaki tabloda verilmitir.

		Ülkemizde Kurulu Güç Büyüklü ü'ne göre 1lk 30 Hidroelektrik Santral

s.	Santral Adı	İl	Firma	Kurulu Güç
1)	Atatürk Barajı ve HES	Şanlıurfa	EÜAS	2.405 MW
2)	Karakaya Barajı ve HES	Diyarbakır	EÜAS	1.800 MW
3).	Keban Barajı ve HES	Elazığ	EÜAS	1.330 MW
4)	Ilısu Barajı ve HES	Mardin	EÜAS	1.209 MW
5).	Altınkaya Barajı ve HES	Samsun	EÜAS	703 MW
6)	Birecik Barajı ve HES	Sanlıurfa	EÜAS	672 MW
7).	Deriner Barajı ve HES	Artvin	EÜAS	670 MW
8)	Yukarı Kaleköy Barajı ve HES	Bingöl	Cengiz Enerji	627 MW
9)	Beyhan Barajı ve HES	Elazığ	Cengiz Enerji	582 MW
10)	Oymapınar Barajı ve HES	Antalya	Cengiz Enerji	540 MW
11)	Boyabat Barajı ve HES	Sinop	Boyabat Elektrik	513 MW
12)	Berke Barajı ve HES	Osmaniye	EÜAS	510 MW
13)	Aşağı Kaleköy Barajı ve HES	Bingöl	Cengiz Enerji	500 MW
14)	Hasan Uğurlu Barajı ve HES	Samsun	EÜAS	500 MW
15)	Çetin Barajı ve HES	Siirt	Limak Enerji	420 MW
16)	Artvin Barajı ve HES	Artvin	Doğuş Enerji	332 MW
17)	Yedigöze Sanibey Barajı	Adana	Sanko Enerji	311 MW
18)	Ermenek Barajı ve HES	Karaman	EÜAS	302 MW
19)	Borçka Barajı ve HES	Artvin	EÜAS	301 MW
20)	Sır Barajı ve HES	Kahramanmaras EÜAS		284 MW
21)	Alpaslan 2 Barajı ve HES	Mus	Enerjisa Elektrik	280 MW
22)	Gökçekaya Barajı ve HES	Eskişehir	EÜAS	278 MW
23)	Göktaş Barajı ve HES	Adana	Aydem Enerji	276 MW
24)	Alkumru Barajı ve HES	Siirt	Limak Enerji	276 MW
25)	Arkun Barajı ve HES	Erzurum	Enerjisa Elektrik	245 MW
26)	Akköy 2 Barajı ve HES	Gümüshane	Kolin Enerji	230 MW
27)	Obruk Barajı ve HES	Corum	EÜAS	211 MW
28)	Kandil Barajı ve HES		Kahramanmaraş Enerjisa Elektrik	208 MW
29)	Batman Barajı ve HES	Diyarbakır	EÜAS	198 MW
30)	Kavşak Bendi ve HES	Adana	Enerjisa Elektrik	191 MW

15. YASAL 1Z1NLER VE TES1S1N PROJE KARAKTER1ST1KLER1

ÜRET1M L1SANSI	: 05.09.2003 tarih – EÜ/205-3/348 nolu (*)
TOPLAM KURULU GÜÇ	: 4,603 MWm
YILLIK ÜRET1M
KAPAS1TES1	: 20,7 GWh/yıl
SU TUTMA YAPISI	: Baraj (DS1 Çaygören Barajı)
BARAJ T1P1	: Toprak Gövde Dolgulu (DS1 Çaygören Barajı)
1LET1M YAPISI	: Kuvvet Tüneli
TOPLAM CEBR1 BORU
UZUNLUU/ÇAPI	: 220,40 m. /1.800 mm.
_ALT SAHASI T1P1	: Kapalı tip/31,5 kV
ENERJ1 NAK1L HATTI	: 1 adet hat / 34,5 kV
TRAFO MERKEZ1	: Sındırgı Daıtım Merkezi
TÜRB1N T1P1	: Yatay Franchis
ÜN1TE SAYISI	: 2 (1 x 1,617 MW + 1 x 2,986 MW)
TRAFO SAYISI	: 2 Adet Ünite Trafosu, 1 Adet 1ç 1htiyaç Trafosu
TRAFO NOM1NAL
GÜCÜ –GER1L1M1	: Ünite A: 1900 kVA, Ünite B: 3600 kVA
AC1L DURUM
JENERATÖRÜ	: Mevcut (46 kVA)
SU DEPOSU	: Mevcut
YANGIN TES1SATI	: Yangın söndürme sistemleri mevcut
SATI_
KAB1L1YET1	: <satılabilirlik= özelliine sahiptir.</satılabilirlik=

(*) EPDK tarafından verilmiş olup 49 yıl sürelidir.

16. AÇIKLAMALAR

Genel 1`letme bilgileri

Çaygören HES projesi Sındırgı 1lçesi, Çaygören Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.
Tesis 2006 yılının Haziran ayında üretime balamıtır.
Çaygören HES, toplamda 4,603 MW kurulu gücünde 2 adet yatay frachis tipi türbin ve 3 fazlı senkron generatörlerden olu`maktadır.
Sındırgı Daıtım Merkezi9ne oradan da Bigadiç Trafo Merkezi9ne 34,5 kV geriliminde aktarım yapılmaktadır.
Su kullanım hakkı anla`ması lisans tarihi sonuna kadar geçerlidir.
2 üniteden olu`an santralde her bir türbin kapasiteleri 1.917 kW 2.986 kW ve debisi 4 m³ /sn – 7,5 m³ /sn dir.
Yıllık üretim kapasitesi 20.665.198 kWh dır.

Santral Binası Yerle`im Planı

Türbin (Ünite A)
Üretici	Via Tech Bouvier
Tipi	Yatay Franchis
Nominal Gücü	1.617 kW
Düşü (Max-Min)	45 m. -22 m.
Debisi	4 m3 /sn
Hızı	750 d/d
Türbin (Ünite B)
Üretici	Via Tech Bouvier
Tipi	Yatay Franchis
Nominal Gücü	2.986 kW
Düşü (Max-Min)	45 m. -22 m.
Debisi	7,5 m3 /sn
Hızı	600 d/d
Jeneratör (Ünite A)
Üretici	Leroy Somer
Faz Sayısı	3 ∽/50Hz
Nominal Gücü	1.558 kW (1.640 kVA)
Nominal Gerilimi	6300 V
Nominal Akım	150,3 A
Uyartım Tipi	Döner Diotlu
Uyartım Gerilimi	59 V
Uyartım Akımı	5,1 A
Yıldız Noktası Direnci	365 Ω
Jeneratör (Ünite B)
Üretici	Leroy Somer
Faz Sayısı	3 ∽/50Hz
Nominal Gücü	2.939,3 kW (3.094 kVA)
Nominal Gerilimi	6300 V
Nominal Akım	283,5 A
Uyartım Tipi	Döner Diotlu
Uyartım Gerilimi	59 V
Uyartım Akımı	5,75 A
Yıldız Noktası Direnci	366 Ω

Türbinler/Jeneratörler Karakteristikleri:

Çaygören Barajı:

Santral, baraj tipinde su alma yapısına sahiptir.
Devlet Su 1lerine ait olan Çaygören barajı toprak dolgu olarak ina edilmi` olup 7 adet radyal kapaa sahiptir.
Maksimum iletme kotu 270 m., minimum iletme kotu ise 242 m. dir.
Barajın kret uzunluu 658 m., geni`lii ise 10 m. dir.

		Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
		CAYGOREN BARAJI
Adı	CAYGOREN
Yeri	Balikesir
Akarsu	Simav
Amaç.	Sulama+Taşkın Koruma
İnşaatın Başlama-Bitiş Yılı	1965 - 1968
Govde Dolgu Tipi	Toprak
Gövde Hacmi	$3412$ dam ³
Yükseklik (Talvegden)	$52 \quad m$
Normal Su Kotunda Göl Hacmi	$130$ hm ³
Normal Su Kotunda Göl Alanı	$7 \text{ km}^2$
Sulama Alanı	17208 ha
Gue	MW
Yillik Üretim	GWh

Çaygören Barajı Karakteristikleri:

Su alma A zı ve 1letim Tüneli :

Baraj Gövdesi sol sahili 20 metre açıında bulunan su alma azı yapısı ile birlikte kuvvet tüneli ba`lamakta ve tünel içi acil kelebek vanaya kadar devam etmektedir.

Su Alma Ağzı Karakteristikleri:
	Baraj Gövdesi Sol Sahil 20 m.
Yeri	açıkta
Tipi	Kafes Tipi
Yükseklik	3,5 m.
Açıklık	4,4 m.
Sayısı	1 adet

Cebri Boru:

Cebri Boru 270 m. uzunluunda ve 1800 mm. çapında olup tamamına yakını tünel içerisindedir.

Cebri Boru Karakteristikleri
Tipi	Çelik Kaynaklı Boru
İç Çapı	1800 mm.
	Ünite A: 16,8 m.
Branşman Boy	Ünite B: 20,19 m.
	Ünite A: 1200 mm.
Branşman Çap	Ünite B: 1400 mm.

Santral Binası ve Tesis:

Santral binasında, kontrol odası, türbin holü, montaj holü, iç ihtiyaç trafosu, atölye, kapalı `alt, depolar, toplantı odası, soyunma odası, mutfak ve WC ler bulunmaktadır.
Bodrum + ara kat + zemin kattan oluan santral binası, yerinde lazermetre ile yapılan ölçümlere göre yaklaık brüt 450 m² kullanım alanlıdır. Yapının bodrum katında türbin holü bulunmaktadır bu bölümde türbin - jeneratör üniteleri (2 ünite), yalama üniteleri, yalama sotucuları, ya seperatörü, yardımcı üniteler ve panolar, ara katta atölye, depo ve iç ihtiyaç trafosu, zemin katta montaj holü, mutfak, WC ler, toplantı odası, soyunma odası ve kontrol odası ve kapalı `alt bulunmaktadır.
Kontrol odasında santral i`letmesi ve kontrolü için kullanılan iki adet scada bilgisayarı ve kontrol panoları bulunmaktadır.
Santral binası içerisinde gezer vinç bulunmaktadır.
Tesis bünyesinde malzeme deposu ve atık deposu bulunmaktadır.
46 kVA gücünde acil durum dizel jeneratörü bulunmaktadır.
Açık alanlar kilitli ta` ile kaplı haldedir.

Kapalı _alt ve Trafolar:

Kapalı tip alt sahasıdır. Çıkı gerilimi 34,5 kV dır.
Ürerilen elektrik Sındırgı Daıtım Merkezi9ne oradan da Bigadiç Trafo Merkezi9ne iletilmektedir.
2 adet step-up (yükseltici) trafo bulunmakta olup teknik özellikleri aaıda verilmitir.

Yükseltici Trafolar
Ünite A
Tipi	YT 1900/36
Gücü	1900 kVA
Gerilimi	6,3/34,5 kV
Bağlantı Grubu	YNd 11
Soğutma Şekli	ONAN
	Ünite B
Tipi	YT 3600/36
Gücü	3600 kVA
Gerilimi	6,3/34,5 kV
Bağlantı Grubu	YNd 12
Soğutma Şekli	ONAN

Transformatörler (Trafo) ve Şalt Merkezi Karakteristikleri

Şalt Sahası
Tip	Kapalı Tip
Gerilimi	34,5 kV
Hat Fider Hücresi	1 Adet
TEDAŞ Ölçü Hücresi	2 Adet
Bara Ölçü Hücresi	1 Adet
İç İhtiyaç Trafosu Çıkış
Hücresi	1 Adet
Hücre Tipi	SM6-36

İç İhtiyaç Trafosu
Gücü	100 kVA
Gerilimi	34,5 kV / 0,4 kV
Bağlantı Grubu	Dyn 11
Soğutma Şekli	ONAN

17. EN VER1ML1 KULLANIM ANAL1Z1

<Bir mülkün fiziki olarak mümkün, finansal olarak gerçekletirilebilir olan, yasalarca izin verilen ve deerlemesi yapılan mülkü en yüksek deerine ulatıran en olası kullanımdır=. (UDS Madde 6.3)

<Yasalarca izin verilmeyen ve fiziki açıdan mümkün olmayan kullanım yüksek verimlilie sahip en iyi kullanım olarak kabul edilemez. Hem yasal olarak izin verilen hem de fiziki olarak mümkün olan bir kullanım, o kullanımın mantıklı olarak niçin mümkün olduunun deerleme uzmanı tarafından açıklanmasını gerektirebilir. Analizler, bir veya birkaç kullanım olası olduu belirlediinde, finansal fizibilite bakımından test edilirler. Dier testlerle birlikte en yüksek deerle sonuçlanan kullanım en verimli ve en iyi kullanımdır. (UDS madde 6.4)

Tesisin mevcut kullanım fonksiyonunun devam etmesinin en uygun kullanım ekli olduu düünülmektedir.

18. TES1S1N FAYDALI ÖMRÜ HAKKINDA GÖRÜ_

Bilindii üzere hidroelektrik santral maliyetlerinin çok büyük kısmını inai yatırımlar oluturmaktadır. Bu yatırımların kullanım ömürlerinin en az lisans süresi kadar olacaı (gerek teknik açıdan, gerekse dünyada ve ülkemizde 50 yıl ve ötesinde çalıabilen hidroelektrik santrallerin mevcut olması nedeniyle) kabul edilmitir. Yanı sıra HES tesislerinde kullanılan ana makina ekipmanlar (türbinler, generatörler, trafolar, soutma sistemi, AG ve OG sistemleri, alt sahası, cebri boru gibi) için de durum aynıdır. Normalartlar altında gerekli bakım onarım faaliyetleri düzenli olarak yerine getirildii sürece türbinlerin, alt ekipmanlarının ve dier ana sistemlerin santral lisans süresi boyunca kullanılabilir olacaı, bakım-onarım maliyetlerinde ciddi artılar olmayacaı kanaatindeyiz.

19. DEERLEND1RME

Tesisin deerine etki eden özet faktörler:

Olumlu etkenler:

Enerji talebinin hızla artması,
Devlet (TE1A_) tarafından belirlenen alım fiyatları üzerinden alım garantisi bulunması,
Yasal izinlerin alınmı` olması,
Onaylanmıprosedürlerle, mevzuatlara uygun iletme ve bakımın gerektii `ekilde yapılması,
Yaı` alan bir bölgede yer alması,
Birim maliyete kıyasla enerji sat` fiyatının yüksek olması,
Yenilenebilir enerji üretim santrali olması,
Son dönemdeki yaı` miktarının geçtiimiz yıllara oranla yüksek olması.

Olumsuz etkenler:

Üretimin yüksek olduu bahar aylarında enerji talebinin ve fiyatın dü`ük olması,
Üretimin dü`ük olduu yaz aylarında enerji talebinin ve fiyatın yüksek olması,
Yaımiktarlarındaki dönemsel deiikliklerin üretime yansıması,
Ülkemizde nükleer santrallerin ileriki dönemde faaliyete geçmesi ile enerji arzının artmasına paralel olarak enerji fiyatlarının dü`mesi ihtimalinin bulunması.

20. DEERLEME YAKLA_IMLARI

Deerleme yaklaımlarının uygun ve deerlenen varlıklarının içerii ile ilikili olmasına dikkat edilmesi gerekir. Aaıda tanımlanan ve açıklanan üç yaklaım deerlemede kullanılan temel yaklaımlardır. Bunların tümü, fiyat dengesi, fayda beklentisi veya ikame ekonomi ilkelerine dayanmaktadır. Temel deerleme yaklaımları Pazar Yaklaımı, Gelir Yaklaımı ve **Maliyet Yaklaı**mıdır. Bu temel deerleme yaklaımlarının her biri farklı, ayrıntılı uygulama yöntemlerini içerir.

Bir varlıa ilikin deerleme yaklaımlarının ve yöntemlerinin seçiminde amaç belirli durumlara en uygun yöntemin bulunmasıdır. Bir yöntemin her duruma uygun olması söz konusu deildir. Seçim sürecinde asgari olarak a`aıdakiler dikkate alınır:

(a) deerleme görevinin ko`ulları ve amacı ile belirlenen uygun deer esas(lar)ı ve varsayılan kullanım(lar)ı,

(b) olası deerleme yaklaımlarının ve yöntemlerinin güçlü ve zayıf yönleri, (c) her bir yöntemin varlıın nitelii ve ilgili pazardaki katılımcılar tarafından kullanılan yaklaımlar ve yöntemler bakımından uygunluu,

(d) yöntem(ler)in uygulanması için gereken güvenilir bilginin mevcudiyeti.

20.1. Pazar Yakla`ımı

Pazar yaklaımı varlıın, fiyat bilgisi elde edilebilir olan aynı veya karılatırılabilir (benzer) varlıklarla karılatırılması suretiyle gösterge niteliindeki deerin belirlendii yaklaımı ifade eder.

Aaıda yer verilen durumlarda, pazar yaklaımının uygulanması ve bu yakla`ıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmektedir:

(a) deerleme konusu varlıın deer esasına uygun bir bedelle son dönemde satılmı` olması,

(b) deerleme konusu varlıın veya buna önemli ölçüde benzerlik taıyan varlıkların aktif olarak ilem görmesi, ve/veya

Yukarıda yer verilen durumlarda pazar yaklaımının uygulanması ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmekle birlikte, söz konusu kriterlerin karılanamadıı aaıdaki ilave durumlarda, pazar yaklaımı uygulanabilir ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilebilir. Pazar yaklaımının aaıdaki durumlarda uygulanması halinde, deerlemeyi gerçekletirenin dier yaklaımların uygulanıp uygulanamayacaını ve pazar yaklaımı ile belirlenen gösterge niteliindeki deeri pekitirmek amacıyla aırlıklandırılıp aırlıklıklandırılamayacaı dikkate alması gerekli görülmektedir:

(a) deerleme konusu varlıa veya buna önemli ölçüde benzer varlıklara ilikin ilemlerin, pazardaki oynaklık ve hareketlilik dikkate almak adına, yeteri kadar güncel olmaması,

(b) deerleme konusu varlıın veya buna önemli ölçüde benzerlik taıyan varlıkların aktif olmamakla birlikte ilem görmesi,

deerleme konusu varlıkla önemli ve/veya anlamlı farklılıklarının, dolayısıyla da sübjektif düzeltmeler gerektirme potansiyelinin bulunması,

(d) güncel ilemlere yönelik bilgilerin güvenilir olmaması (örnein, kulaktan dolma, eksik bilgiye dayalı, sinerji alıcılı, muvazaalı, zorunlu satı içeren i`lemler vb.),

(e) varlıın deerini etkileyen önemli unsurun varlıın yeniden üretim maliyeti veya gelir yaratma kabiliyetinden ziyade pazarda i`lem görebilecei fiyat olması.

Birçok varlıın benzer olmayan unsurlardan oluan yapısı, pazarda birbirinin aynı veya benzeyen varlıkları içeren ilemlere ilikin bir kanıtın genelde bulunamayacaı anlamına gelir. Pazar yaklaımının kullanılmadıı durumlarda dahi, dier yakla`ımların uygulanmasında pazara dayalı girdilerin azami kullanımı gerekli görülmektedir (örnein, etkin getiriler ve getiri oranları gibi pazara dayalı deerleme ölçütleri).

Karılatırılabilir pazar bilgisinin varlıın tıpatıp veya önemli ölçüde benzeriyle ilikili olmaması halinde, deerlemeyi gerçekletirenin karılatırılabilir varlıklar ile deerleme konusu varlık arasında niteliksel ve niceliksel benzerliklerin ve farklılıkların karılatırmalı bir analizini yapması gerekir. Bu karılatırmalı analize dayalı düzeltme yapılmasına genelde ihtiyaç duyulacaktır. Bu düzeltmelerin makul olması ve deerlemeyi gerçekletirenlerin düzeltmelerin gerekçeleri ile nasıl sayısallatırıldıklarına raporlarında yer vermeleri gerekir.

Pazar yaklaımında genellikle her biri farklı çarpanlara sahip karıla`tırılabilir varlıklardan elde edilen pazar çarpanları kullanılır. Belirlenen aralıktan uygun çarpanın seçimi niteliksel ve niceliksel faktörlerin dikkate alındıı bir deerlendirmenin yapılmasını gerektirir.

20.2. Maliyet Yakla`ımı

Maliyet yaklaımı, bir alıcının, gereksiz külfet douran zaman, elverisizlik, risk gibi etkenler söz konusu olmadıkça, belli bir varlık için, ister satın alma, isterse yapım yoluyla edinilmiolsun, kendisine eit faydaya sahip baka bir varlıı elde etme maliyetinden daha fazla ödeme yapmayacaı ekonomik ilkesinin uygulanmasıyla gösterge niteliindeki deerin belirlendii yaklaımdır. Bu yaklaımda, bir varlıın cari ikame maliyetinin veya yeniden üretim maliyetinin hesaplanması ve fiziksel bozulma ve dier biçimlerde gerçekleen tüm yıpranma paylarının dü`ülmesi suretiyle gösterge niteliindeki deer belirlenmektedir.

Aaıda yer verilen durumlarda, maliyet yaklaımının uygulanması ve bu yakla`ıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmektedir:

(a) katılımcıların deerleme konusu varlıkla önemli ölçüde aynı faydaya sahip bir varlıı yasal kısıtlamalar olmaksızın yeniden oluturabilmesi ve varlıın, katılımcıların deerleme konusu varlıı bir an evvel kullanabilmeleri için önemli bir prim ödemeye razı olmak durumunda kalmayacakları kadar, kısa bir sürede yeniden oluturulabilmesi,

(b) varlıın dorudan gelir yaratmaması ve varlıın kendine özgü niteliinin gelir yaklaımını veya pazar yaklaımını olanaksız kılması, ve/veya

Yukarıda yer verilen durumlarda maliyet yaklaımının uygulanması ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmekle birlikte, söz konusu kriterlerin karılanamadıı aaıdaki ilave durumlarda, maliyet yaklaımı uygulanabilir ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilebilir. Maliyet yaklaımının aaıdaki durumlarda uygulanması halinde, deerlemeyi gerçekletirenin dier yaklaımların uygulanıp uygulanamayacaını ve maliyet yaklaımı ile belirlenen gösterge niteliindeki deeri pekitirmek amacıyla aırlıklandırılıp aırlıklandırılamayacaını dikkate alması gerekli görülmektedir:

(a) katılımcıların aynı faydaya sahip bir varlıı yeniden oluturmayı düündükleri, ancak varlıın yeniden olu`turulmasının önünde potansiyel yasal engellerin veya önemli ve/veya anlamlı bir zaman ihtiyacının bulunması,

(b) maliyet yaklaımının dier yaklaımlara bir çapraz kontrol aracı olarak kullanılması (örnein, maliyet yaklaımının, deerlemesi iletmenin süreklilii varsayımıyla yapılan bir i`letmenin tasfiye esasında daha deerli olup olmadıının teyit edilmesi amacıyla kullanılması), ve/veya

Kısmen tamamlanmıbir varlıın deeri genellikle, varlıın oluturulmasında geçen süreye kadar katlanılan maliyetleri (ve bu maliyetlerin deere katkı yapıp yapmadıını) ve katılımcıların, varlıın, tamamlandıındaki deerinden varlıı tamamlamak için gereken maliyetler ile kâr ve riske göre yapılan uygun düzeltmeler dikkate alındıktan sonraki deerine ili`kin beklentilerini yansıtacaktır.

20.3. Gelir Yakla`ımı

Gelir yaklaımı, gösterge niteliindeki deerin, gelecekteki nakit akılarının tek bir cari deere dönütürülmesi ile belirlenmesini salar. Gelir yaklaımında varlıın deeri, varlık tarafından yaratılan gelirlerin, nakit akı`larının veya maliyet tasarruflarının bugünkü deerine dayanılarak tespit edilir.

Aaıda yer verilen durumlarda, gelir yaklaımının uygulanması ve bu yakla`ıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmektedir:

(a) varlıın gelir yaratma kabiliyetinin katılımcının gözüyle deeri etkileyen çok önemli bir unsur olması,

(b) deerleme konusu varlıkla ilgili gelecekteki gelirin miktarı ve zamanlamasına ili`kin makul tahminler mevcut olmakla birlikte, ilgili pazar emsallerinin varsa bile az sayıda olması.

Yukarıda yer verilen durumlarda gelir yaklaımının uygulanması ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmekle birlikte, söz konusu kriterlerin karılanamadıı aaıdaki ilave durumlarda, gelir yaklaımı uygulanabilir ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilebilir. Gelir yaklaımının aaıdaki durumlarda uygulanması halinde, deerlemeyi gerçekletirenin dier yaklaımların uygulanıp uygulanamayacaını ve gelir yaklaımı ile belirlenen gösterge niteliindeki deeri pekitirmek amacıyla aırlıklandırılıp aırlıklandırılamayacaını dikkate alması gerekli görülmektedir:

(a) deerleme konusu varlıın gelir yaratma kabiliyetinin katılımcının gözüyle deeri etkileyen birçok faktörden yalnızca biri olması,

(b) deerleme konusu varlıkla ilgili gelecekteki gelirin miktarı ve zamanlamasına ili`kin önemli belirsizliklerin bulunması,

(c) deerleme konusu varlıkla ilgili bilgiye eriimsizliin bulunması (örnein, kontrol gücü bulunmayan bir pay sahibi geçmi tarihli finansal tablolara ulaabilir, ancak tahminlere/bütçelere ulaamaz), ve/veya

(d) deerleme konusu varlıın gelir yaratmaya henüz balamaması, ancak balamasının planlanmı` olması.

Gelir yaklaımının temelini, yatırımcıların yatırımlarından getiri elde etmeyi beklemeleri ve bu getirinin yatırıma ilikin algılanan risk seviyesini yansıtmasının gerekli görülmesi te`kil eder.

Genel olarak yatırımcıların sadece sistematik risk (<pazar riski= veya <çe`itlendirmeyle giderilemeyen risk= olarak da bilinir) için ek getiri elde etmeleri beklenir.

21. F1YATLANDIRMA

Tesisin satı(pazar) deerinin tespiti, kullanımı mümkün olan yöntemlerle saptanmı olup deerleme prosesi aaıda ayrıntılı olarak verilmitir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nun 01.02.2017 tarih Seri III-62.1 sayılı <Sermaye Piyasasında Değerleme Standartları Hakkında Tebliğ= doğrultusunda Sermaye Piyasası Kurulu Karar Organı'nın 22.06.2017 tarih ve 25/856 sayılı kararı ile Uluslar Arası Değerleme Standartları 2017 UDS 105 Değerleme Yaklaşımları ve Yöntemleri 10.4. maddesinde; <Değerleme çalışmasında yer alan bilgiler ve şartlar dikkate alındığında, özellikle tek bir yöntemin doğruluğuna ve güvenirliğine yüksek seviyede itimat duyulduğu hallerde, değerlemeyi gerçekleştirenlerin bir varlığın değerlemesi için birden fazla değerleme yöntemi kullanılması gerekmez= yazmaktadır.

Tek bir yöntem ile güvenilir bir karar verilebilmesi için yeterli bulgu bulunduundan tesisin Pazar deerinin tespitinde <Gelir 1ndirgeme Yaklaımı= kullanılmıtır.

21.1. Gelir1ndirgeme Yakla`ımı

Bu yaklaımda, *Dorudan 1ndirgeme (Direkt Kapitalizasyon) ve Gelir 1ndirgeme (en önemli örnei 1ndirgenmi Nakit Akımları analizidir)* olarak adlandırılan iki yöntem kullanılmaktadır. Rapor konusu tesisin deer tesbitinde kira bedelinin ve kapitalizasyon oranının tesbit edilememesi sebebiyle ve sürekli gelir üreten bir iletme olması dikkate alınarak 1ndirgenmi Nakit Akımları yöntemi kullanılmı`tır.

Bu çalımaya konu deerleme, bir taınmazın mevcut durumu itibariyle olan kıymetinin tespitinden çok kendi sektörel tablosu içinde uygun bir lokasyona, ülkemizde zorlukla elde edilebilen önemli bir iletme hakkına ve makul ticari büyüklüklere sahip olan bir HES tesisinin optimize deerini ifade etmektedir. Deer tespitine ilikin projeksiyonun verileri (kapasite, üretim miktarları, maliyetler ve satı` bedelleri gibi) firmandan ve sektörden temin edilen verilerdir.

Bu yöntem, taınmaz deerinin gayrimenkulün gelecek yıllarda üretecei serbest nakit akımlarının bugünkü deerlerinin toplamına eit olacaı esasına dayalı olup santralin 49 yıllık iletme hakkının rapor tarihi itibariyle kalan yaklaık 29 yıllık kısmının projeksiyonunu kapsar biçimde uygulanmı`tır.

Projeksiyonlardan elde edilen nakit akımları, ekonominin, sektörün ve taınmazın taıdıı risk seviyesine uygun bir iskonto oranı ile bugüne indirgenmekte ve tesisin bugünkü deeri hesaplanmaktadır. Bu deer taınmazın, mevcut piyasa koullarından baımsız olarak finansal yöntemlerle hesaplanan (olması gereken) deeridir.

Varsayımlar:

Reel 1skonto Oranı :

Reel iskonto oranı, sektörün özellikleri ve mevcut piyasa koşulları ile uzun süreli işletme hakkı bulunmasının yanı sıra Ülkemizin her geçen gün artan enerji ihtiyacı/talep fazlası ile % 7 – 8,5 mertebesindeki orta-uzun vadeli Eurobond faizleri dikkate alınarak % 10,31 olarak belirlenmiştir.

Yıllık Üretim Miktarları:

Tesisin fizibilite deerlerine göre yıllık ortalama toplam enerji üretimi 20,665 GW olup geçmiş dönemdeki fiili üretim miktarları ile firmanın gelecek dönemlere ilişkin tahminlerinden hareketle 2024 yılı ve sonrası için yıllık ortalama üretimin 15 GW mertebesinde olacaı varsayılmıştır.

Satış Gelirleri:

2024 yılı ve sonrasındaki KWh başına satış tutarlarının sayfa 68'deki tabloda sunulan fiyatlarla realize olacaı kabul edilmiştir.

Üretim Maliyetleri ve Yıllık Amortisman Tutarları :

Tesisin üretim maliyetlerinin, geçmiş yıllardaki fiili üretim maliyetleri ile gelecek yıllar için firma yetkilileri tarafından tahmin edilen verilerden hareketle 2024 yılı ve sonrası için yıllık 350.000 USD mertebesinde olacaı varsayılmıştır. Bu bedellere yıllık bakım-onarım masrafları da dahildir. Bilindii üzere hidroelektrik santral maliyetlerinin çok büyük kısmını inşai yatırımlar oluşturmaktadır. Bu yatırımların kullanım ömürlerinin en az lisans süresi kadar olacaı (gerek teknik açıdan, gerekse dünyada ve ülkemizde 50 yıl ve ötesinde çalışabilen hidroelektrik santrallerin mevcut olması nedeniyle) kabul edilmiştir. Yanı sıra HES tesislerinde kullanılan ana makina ekipmanlar için de durum aynıdır. Her nekadar türbinler ve ana ekipmanlar için 25 yıl mertebesinde teorik bir kullanım ömrü öngörülmekle birlikte normal şartlar altında gerekli bakım onarım faaliyetleri düzenli olarak yerine getirildii sürece türbinlerin, şalt ekipmanlarının santral lisans süresi boyunca kullanılabilir olduu yaşanmış örneklerle sabittir. Bu sebeple 25. Yıl ve sonrası için ayrıca bir yatırım maliyeti ve bakım onarım artışı öngörülmemiştir. Sabit kıymetler için belirlenen amortisman miktarları sayfa 68'deki tabloda sunulmuştur.

Nakit Ödenen Vergiler:

Etkin vergi oranı 2024 yılı ve sonrası için % 25 (yirmibeş) kabul edilmiştir.

Özet olarak:

Yukarıdaki varsayımlar altında, bugünden sonraki nakit giriş çıkışları ile (sayfa 68'de sunulan indirgenmiş nakit akımları tablosundan da görülecei üzere) tesisin deeri ~ 203.550.000 TL olarak bulunmuştur.

Bu deerin, ekonomideki gelişmelere balı olarak satışların gerçekleşme oranlarındaki ve birim fiyatlardaki deişimlere, yanı sıra üretim miktarlarına göre artabilecei ya da azalabilecei tabiidir.

SU H1DROELEKTR1K SANTRAL1
(USD)
Varsayımlar
Kurulu Güç (MW)	5
Fizibiliteye Göre Yıllık Ortalama Elektrik Üretim Miktarı (GWh)	21
2023 Yılı ve Sonrası Tahmini Gider	350.000
		2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032	2033	2034	2035
Elektrik Satış Fiyatı (KWh/USD)		0,0803	0,0933	0,0901	0,0897	0,0859	0,0824	0,0779	0,0770	0,0785	0,0794	0,0792	0,0798
Ortalama Yıllık Üretim Miktarı (GWh)		15	15	15	15	15	15	15	15	15	15	15	15
31/12/2023 USD/TL	29,4382
Reel 1skonto Oranı	10,31%
Reel 1skonto Oranı		10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%
1 / 1skonto Faktörü		1,05	1,16	1,28	1,41	1,56	1,72	1,89	2,09	2,30	2,54	2,80	3,09
Etkin Vergi Oranı							25%
Toplam Satış Geliri		1.204.368	1.399.291	1.351.538	1.345.659	1.288.150	1.236.578	1.169.144	1.155.314	1.178.247	1.191.513	1.187.964	1.197.693
Toplam Elektrik Üretim Maliyeti		350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000
1şletme Nakit Akımı		854.368	1.049.291	1.001.538	995.659	938.150	886.578	819.144	805.314	828.247	841.513	837.964	847.693
Amortisman		153.432	166.520	166.520	166.520	165.658	157.304	154.321	150.506	150.506	150.466	150.358	149.973
Serbest Nakit Akımı		679.134	828.598	792.783	788.374	745.027	704.259	652.938	641.612	658.812	668.751	666.062	673.263
Serbest Nakit Akımının Bugünkü Deeri		646.619	715.191	620.322	559.217	479.077	410.535	345.045	307.370	286.111	263.283	237.716	217.828
31/12/2023 1tibarı 1le Toplam Deer		6.914.534
31/12/2023 1tibarı 1le Toplam Deer (TL)		203.550.000

2036	2037	2038	2039	2040	2041	2042	2043	2044
0,0806	0,0813	0,0818	0,0824	0,0832	0,0846	0,0851	0,0873	0,0873
15	15	15	15	15	15	15	15	15

10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%
3,41	3,76	4,15	4,58	5,05	5,57	6,14	6,78	7,47


1.208.425	1.219.476	1.227.663	1.236.307	1.247.666	1.269.378	1.276.769	1.308.815	1.308.815

350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000
858.425	869.476	877.663	886.307	897.666	919.378	926.769	958.815	958.815

149.628	149.628	149.628	149.628	149.158	149.158	149.158	149.158	149.158

681.225	689.514	695.654	702.137	710.539	726.823	732.367	756.401	756.401
199.804	183.334	167.678	153.423	140.748	130.517	119.221	111.625	101.192

2045	2046	2047	2048	2049	2050	2051	2052
0,0873	0,0873	0,0873	0,0873	0,0873	0,0873	0,0873	0,0873
15	15	15	15	15	15	15	15

10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%	10,31%
8,25	9,10	10,03	11,07	12,21	13,47	14,86	16,39


1.308.815	1.308.815	1.308.815	1.308.815	1.308.815	1.308.815	1.308.815	872.543
350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	350.000	233.333

958.815	958.815	958.815	958.815	958.815	958.815	958.815	639.210
146.271	146.271	146.271	146.271	146.271	146.271	146.271	146.271

755.679	755.679	755.679	755.679	755.679	755.679	755.679	515.975
91.647	83.081	75.316	68.277	61.895	56.110	50.866	31.485

22. ANAL1Z SONUÇLARININ DEERLEND1RMES1

22.1. Farklı De erleme Metotlarının ve Analiz Sonuçlarının Uyumla`tırılması ve Bu Amaçla 1zlenen Yöntemin ve Nedenlerinin Açıklaması

Tek bir yöntem ile güvenilir bir karar verilebilmesi için yeterli bulgu bulunduundan tesisin pazar deerinin tespitinde <Gelir 1ndirgeme Yaklaımı Yöntemi= kullanılmıtır. Buna göre tesisin deeri için 203.550.000,-TL kıymet takdir edilmi`tir.

22.2. Kira De eri Analizi Ve Kullanılan Veriler

Tesis için kira deeri analizi yapılmamı`tır.

22.3. Gayrimenkul ve Buna Ba lı Hakların Hukuki Durumunun Analizi

Deerlemeye konu tesisin herhangi bir hukuki sorunu bulunmamaktadır.

22.4. Gayrimenkul Üzerindeki Takyidat ve 1potekler 1le 1lgili Görü`

Ta`ınmaz üzerinde gayrimenkul deerini dorudan ve önemli ölçüde etkileyecek nitelikte

herhangi bir takyidat bulunmamaktadır.

22.5. De erleme Konusu Gayrimenkulün, Üzerinde 1potek veya Gayrimenkulün De erini Do rudan Etkileyecek Nitelikte Herhangi Bir Takyidat Bulunması Durumları Hariç, Devredilebilmesi Konusunda Bir Sınırlamaya Tabi Olup Olmadı ı Hakkında Bilgi

Rapora konu ta`ınmazın devredilmesinde sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde

herhangi bir engel bulunmadıı kanaatindeyiz.

22.6. Bo`Arazi Ve Geli`tirilmi`Proje De eri Analizi Ve Kullanılan Veri Ve Varsayımlar 1le Ula`ılan Sonuçlar

Deerleme, proje geli`tirme niteliinde deildir.

22.7. Mü`terek Veya Bölünmü` Kısımların De erleme Analizi

Taınmazın müterek veya bölünmü` kısmı yoktur.

22.8. Hasılat Payla`ımı Veya Kat Kar`ılı ı Yöntemi 1le Yapılacak Projelerde, Emsal Pay Oranları

Hasılat paylaımı veya kat karılıı yöntemi söz konusu deildir.

22.9. Asgari Bilgilerden Raporda Verilmeyenlerin Niçin Yer Almadıklarının Gerekçeleri

Asgari bilgilerden verilmeyen herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

22.10. Yasal Gereklerin Yerine Getirilip Getirilmedi i Ve Mevzuat Uyarınca Alınması Gereken 1zin Ve Belgelerin Tam Ve Eksiksiz Olarak Mevcut Olup Olmadı ı Hakkında Görü`

Tesisin Hidroelektrik Santral olarak iletilmesi için gerekli yasal izinler alınmı durumda olup ruhsat lisans süresi 05.09.2052 tarihinde sona ermektedir.

22.11. De erleme Konusu Arsa veya Arazi ise, Alımından 1tibaren Be`Yıl Geçmesine Ra men Üzerinde Proje Geli`tirmesine Yönelik Herhangi Bir Tasarrufta Bulunup Bulunulmadı ına Dair Bilgi

Ta`ınmaz arsa veya arazi niteliinde deildir.

23. SONUÇ

Rapor içeriinde özellikleri belirtilen Su Enerji Çaygören Hidroelektrik Santrali Tesisi'nin yerinde yapılan incelemelerinde konumuna, büyüklüüne, elektrik üretim kapasitesine ve i`letme verilerine göre de eri için,

203.550.000,-TL (1kiyüzüçmilyonbeyüzellibin Türk Lirası) kıymet takdir edilmitir.

(203.550.000,-TL ÷ 32,5739 TL/Euro (*) 6.249.000,-Euro) (203.550.000,-TL ÷ 29,4382 TL/USD (*) 6.914.000,-USD)

(*) 31.12.2023 itibariyle TCMB Döviz Alış Kurları; 1,-Euro = 32,5739 TL; 1,-USD = 29,4382 TL'dir. Euro ve USD bazındaki deerler, yalnızca bilgi için verilmiştir.

Tesisin KDV dahil toplam deeri 244.260.000,-TL9dir.

1bu rapor, **ENDA ENERJ1 HOLD1NG A.\_.**9nin talebi üzerine ve *e-imzalı* olarak düzenlenmi

olup kopyaların kullanımları halinde ortaya çıkabilecek sonuçlardan `irketimiz sorumlu deildir.

Bilgilerinize sunulur. 05 Ocak 2024 (Deerleme tarihi: 31 Aralık 2023)

Saygılarımızla, Lotus Gayrimenkul De erleme ve Danı`manlık A._.

Eki:

Uydu Fotorafları
Fotoraflar
Yasal 1zin Belgeleri, Resmi Yazılar
Deerleme Uzmanlıı Lisans Belgeleri
Mesleki Tecrübe Belgeleri

M. Kıvanç KILVAN Sorumlu De erleme Uzmanı (Lisans No: 400114)

2023/1114

Engin AKDEN1Z Sorumlu De erleme Uzmanı (Lisans No: 403030)

Ta`ınmazın Uydu Foto rafı Üzerinden Konumu

Santral Binası (DıResimler Arivimizden Temin Edilmi`tir)

Tesisin 1ç Mekan Görünümleri (Türbin-Jeneratör Ünitesi, Jeneratör Yardımcı Üniteler, _alt Ünitesi v.s.)

Cebri Boru, Can Suyu Çıkışı ve Regülatör Görünümleri

Üretim Lisansı

1`yeri Ruhsatı

	ZIN RAPORU
ILI: BALIKESIR	Orman Bölge Müdörlüğü: BALIKESIR
ACESI : suppose KOYO CAYGGREN	Orman Isletma MOd0rl000 : SIMOTAGY Orman İslohma Bafliği STADTROX
1- Talapie bulunan. ADI, SOYADI ADRES!	13u Zaerdi Seasyi A.S. : 1380.5sk.2/1 Ket:3 D:5 Alsanoak/ENDE
2- Tatebin kohusu	:Elektrik Santrali.E.E.R
3- Talen sahasının amırları, varsa koordinatları	Talep edilen Santrol ve ZEE'ye mit koordinat ları krakiler ekte olup, Santral kourdinatla ri f lirtir,
4- KADASTRO DURUMU
a)Orman kadastrośu	3116 Yepslan@tar.
b)Arazi kadastrosu(Tapulama)
5- Mükiyet anlaşmazlığı olup-olmadığı	. Yektur.
5- Sahanın bukınduğu orman serilerinin adı	Sandarga.
7- Korularda bóime numeralan
8- Baltalıklarda börne numaraları	$36 - 37$
9- Meşçara tipleri	$-02.$
(Ağaç türü gelişme çağı kapalıfık)
10- Eta miktan(Plan yoksa tehimini)
11. Sahadan ağaç kesilip-kesilmeyeceği Kasilosekse, ne şekilde değerlendirileceği ?
12- Taleo edilen saharun
a)Genel alam	(2500Sat)=(3971, Elx15=59574.15/2201)=62074.15
b)Orman sayılan akanı	(2500)+(1825x15 +27375)+ 29875 :3
c)Orman sayılmayan atanı	11199.15 12
13- Almacak bedeller
a)Ağaçlandınma bedeli	4335.00 \tix29.875 ham12950.81 TŁ.
b)Toprak bedeli	π.
c)Arazi tahsis bedeli	1.047.094.30YTL202.5=2637.74 171
d)% 3 Or-Köy fon bedeli	TL 10.05.2005 Certh \$346 saytli
el% 2 Adaclandırma fon bedeli MAJROT	n.s S. added? 35 '19948' bits @ Bards, Wares than 199989 7. ystarin döneminde etn 2-50 at hansplansann statt,
Terrunat miktary
14- Yapılacak tesislerin orman dışında başka verda yapılmasının mümkün ölup olmadığı	2150.00 %%. Tesisia Orsenlık slanda yapılması zaruridir.
15. Talen sahasi için daha önce başka bir Muracastın yaşılıp yapılmadığı	Lopilmomintie
16- Saharun orman kanununun digendaki Ozel kanunlarla(Kültür ve tabiat vartıklarını	instur.

AI Terminal

TACİRLER YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.

9133_rns_2025-01-29_8060289a-16dd-4069-8aee-d276c8b4338f.pdf

ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.

Sındırgı / BALIKES1R

GAYR1MENKUL DEĞERLEME RAPORU

Rapor No: 2023 / 1114

1Ç1NDEK1LER

1.RAPOR ÖZET1

2. RAPOR B1LG1LER1

3. _1RKET B1LG1LER1

4. MÜ_TER1 B1LG1LER1

5. DEERLEME RAPORUNUN TEBL11N 1. MADDES1N1N 2. FIKRASI KAPSAMINDA HAZIRLANIP HAZIRLANMADII HAKKINDA AÇIKLAMA

6. MÜ_TER1 TALEPLER1N1N KAPSAMI VE VARSA GET1R1LEN SINIRLAMALAR

7. DEERLEME 1_LEM1N1 SINIRLAYAN VE OLUMSUZ YÖNDE ETK1LEYEN FAKTÖRLER

8. DEER TANIMI VE GEÇERL1L1K KO_ULLARI

Pazar de eri:

9. UYGUNLUK BEYANI ve KISITLAYICI KO_ULLAR

10. TA_INMAZIN TAPU KAYITLARI

10.1. Tapu kayıtları

10.2. Tapu Takyidatı

11. BELED1YE 1NCELEMELER1

11.1. 1mar Durumu

11.2. 1mar Dosyası 1ncelemesi

11.3. Encümen Kararları, Mahkeme Kararları, Plan 1ptalleri v.b. konular

11.4. Yapı Denetim Firması

11.5. Son Üç Yıl 1çindeki Hukuki Durumdan Kaynaklanan De i`im

11.5.1.Tapu Müdürlü ü Bilgileri

11.5.1.1. Son Üç Yıl 1çersisinde Gerçekle`en Alım Satım Bilgileri

11.5.2. Belediye Bilgileri

11.5.2.1. 1mar Planında Meydana Gelen De iiklikler, Kamulatırma 1lemleri v.b. 1lemler

11.5.3. Gayrimenkulün Enerji Verimlilik Sertifikası Hakkında Bilgi

12. TES1S1N ÇEVRE VE KONUMU

12.1. Konum ve Çevre Bilgileri

12.2. Bölge Analizi

Balıkesir 1li:

Sındırgı 1lçesi:

12.3. Dünya Ekonomisine Genel Bakı`

12.4. Türkiye'nin Makroekonomik Görünümü

Kaynak: TÜ1K

Dönemler 1tibariyle Büyüme Oranları

2022-2023 Büyüme Tahminleri:

Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekle`meleri

Do rudan Yabancı Yatırımlar (Milyar USD)

12.5. Mevcut Ekonomik Ko`ulların, Gayrimenkul Piyasasının Analizi, Mevcut

Trendler ve Dayanak Veriler

13. DÜNYA'DA VE TÜRK1YE'DE ENERJ1 SEKTÖRÜ

Bölgesel Tüketimler (2022)

2023 Yılı Kasım Ayı Elektrik Piyasası Genel Görünümü

2022 Kasım-2023 Kasım Elektrik Kurulu Gücü ve Üretim Miktarı

2020-2029 Yılları Elektrik Enerjisi Talep Tahminleri

13.2. Türkiye'de Elektrik Tüketimi

Aralık 2023 Dönemi Serbest Tüketici Elektrik Tüketimi

13.3. Enerji Santrallerinin Ülkemizdeki Da ılımı

2023 Yılı Kasım Ayı 1tibariyle Lisanslı Elektrik Kurulu Gücünün Kaynak Bazında Da ılımı (Türkiye)

Kaynaklarına göre Balıkesir Enerji Santralleri Tipleri

Balıkesir'de yapım a`amasındaki santraller

14. H1DROELEKTR1K ENERJ1 SANTRALLER1 HAKKINDA KISA B1LG1

14.1. Türkiyede Elektrik Üretimi ve Hidroelektrik Enerjisinin Üretimdeki payı:

2023 Yılı Kasım Döneminde Devreye Giren ve Çıkan Lisanslı Kurulu Güç

Kasım 2023 Döneminde Lisanslı Elektrik Üretiminin 1l Bazında Da ılımı

14.2. Hidroelektrik Santraller Hakkında Kısa Bilgi:

Hidroelektrik Enerji Üretimi

14.2.1. Hidroelektrik Santrallerin Ana Bölümleri:

14.3. Türkiyede Yer Alan Hidroelektrik Santralleri

15. YASAL 1Z1NLER VE TES1S1N PROJE KARAKTER1ST1KLER1

16. AÇIKLAMALAR

Genel 1`letme bilgileri

Santral Binası Yerle`im Planı

Türbinler/Jeneratörler Karakteristikleri:

Çaygören Barajı:

Çaygören Barajı Karakteristikleri:

Su alma A zı ve 1letim Tüneli :

Cebri Boru:

Santral Binası ve Tesis:

Kapalı _alt ve Trafolar:

Transformatörler (Trafo) ve Şalt Merkezi Karakteristikleri

17. EN VER1ML1 KULLANIM ANAL1Z1

18. TES1S1N FAYDALI ÖMRÜ HAKKINDA GÖRÜ_

19. DEERLEND1RME

11.5.2.1. 1mar Planında Meydana Gelen De i`iklikler, Kamula`tırma 1`lemleri v.b. 1`lemler

22.6. Bo`Arazi Ve Geli`tirilmi`Proje De eri Analizi Ve Kullanılan Veri Ve Varsayımlar 1le Ula`ılan Sonuçlar

22.7. Mü`terek Veya Bölünmü` Kısımların De erleme Analizi

22.8. Hasılat Payla`ımı Veya Kat Kar`ılı ı Yöntemi 1le Yapılacak Projelerde, Emsal Pay Oranları

22.11. De erleme Konusu Arsa veya Arazi ise, Alımından 1tibaren Be`Yıl Geçmesine Ra men Üzerinde Proje Geli`tirmesine Yönelik Herhangi Bir Tasarrufta Bulunup Bulunulmadı ına Dair Bilgi