OTOKAR OTOMOTİV VE SAVUNMA SANAYİ A.Ş.

Audit Report / Information • Feb 27, 2024

1 OCAK - 31 ARALIK 2023 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

Güney Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. Maslak Mah. Eski Büyükdere Cad. Orjin Maslak İş Merkezi No: 27 Daire: 57 34485 Sarıyer İstanbul - Türkiye

Tel: +90 212 315 3000 Fax: +90 212 230 8291 ey.com Ticaret Sicil No : 479920 Mersis No: 0-4350-3032-6000017

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi Anonim Şirketi Genel Kurulu'na,

A) Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi

1) Görüş

Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi Anonim Şirketi ("Şirket") ile bağlı ortaklıklarının ("Grup") 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.

Görüşümüze göre ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (TFRS'lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.

2) Görüşün Dayanağı

Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına (BDS'lere) uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar (Etik Kurallar) ile konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

3) Kilit Denetim Konuları

Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.

Kilit denetim konusu	Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele alındığı
Ticari alacakların geri kazanılabilirliği ve değer düşüklüğü karşılıkları
Ticari alacaklar konsolide finansal durum tablosundaki toplam varlıkların %28'ini oluşturduğu için önemli bir bilanço kalemi olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca, ticari alacakların tahsil edilebilirliği Grup'un, kredi riski ve işletme sermayesi yönetimi için önemli unsurlardan bir tanesidir ve yönetimin önemli yargılarını ve tahminlerini içerir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal durum tablosunda taşınan 9.282.004 bin TL tutarındaki ticari alacaklar üzerinde toplam 229.199 bin TL tutarında değer düşüklüğü karşılığı bulunmaktadır.	Ticari alacaklar için ayrılan karşılık tutarının denetimi ile ilgili aşağıdaki prosedürler uygulanmıştır:
	· Grup'un ticari alacaklarının tahsilat takibine ilişkin sürecin değerlendirilmesi,
	· Alacak yaşlandırma tablolarının analitik olarak incelenmesi ve tahsilat devir hızının önceki yıl ile
	karşılaştırılması, · Ticari alacak bakiyelerinin örneklem yoluyla
	doğrulama mektupları gönderilerek test edilmesi,
Tutarların büyüklüğü ve ticari alacakların tahsil edilebilirlik değerlendirmelerinde gerekli olan muhakeme dolayısıyla, ticari alacakların mevcudiyeti ve tahsil edilebilirliği hususu kilit denetim konusu olarak değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar ile ilgili detaylar konsolide finansal tablolara ilişkin Not 9'de açıklanmıştır.	· Müteakip dönemde yapılan tahsilatların örneklem yoluyla test edilmesi,
	· Alacaklara ilişkin alınan teminatların örneklem yoluyla test edilmesi ve nakde dönüştürülebilme kabiliyetinin değerlendirilmesi,
	· Uygulanan muhasebe politikalarının, Grup'un geçmiş performansına, yerel ve global uygulamalara uygunluğunun değerlendirilmesi,
	· Ticari alacaklar için ayrılan özel karşılıkların uygunluğunun denetimi için alacaklar ile ilgili ihtilaf ve davaların araştırılması ve hukuk müşavirlerinden devam eden alacak takip davalarıyla ile ilgili teyit yazısı alınması,
	· Ticari alacaklara ve ticari alacaklara ilişkin değer düşüklüğüne ilişkin açıklamaların yeterliliğinin ve TFRS'ye uygunluğunun değerlendirilmesi.

Kilit Denetim Konusu	Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele alındığı
Enflasyon muhasebesinin uygulanması
2 numaralı dipnotta açıklandığı üzere, Grup'un fonksiyonel para biriminin (Türk Lirası) 31 Aralık 2023 tarihi itibari ile yüksek enflasyonlu ekonomi para birimi olarak değerlendirilmesi sebebi ile Grup, "TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardını uygulamaya başlamıştır. TMS 29'a uygun olarak, konsolide finansal tablolar ve önceki dönemlere ait finansal bilgiler, Türk Lirası'nın genel satın alma gücündeki değişikliklerin yansıtılması için yeniden düzeltilmiş ve sonuç olarak, raporlama tarihine göre Türk Lirası'nın satın alma gücü cinsinden sunulmuştur. TMS 29'un yönergelerine uygun olarak, Grup, enflasyona duyarlı finansal tabloları hazırlamak için Türkiye tüketici fiyat endekslerini kullanmıştır. Enflasyon düzeltmesi için uygulanan prensipler, 2 numaralı dipnotta açıklanmıştır. TMS 29'nun Grup'un raporlanan sonuçları ve finansal durumu üzerindeki önemli etkisi göz önüne alındığında, yüksek enflasyon muhasebesi bir kilit denetim konusu olarak değerlendirilmiştir.	Uygulanan denetim prosedürleri aşağıda açıklanmıştır; Finansal raporlamadan sorumlu yönetimle görüşüp, TMS 29'un uygulanması sırasında dikkate alınan prensipler, parasal olmayan hesapların belirlenmesi ve tasarlanan TMS 29 modelleri üzerinde yapılan testler hakkında incemeler yapılmıştır, Hesaplamaların tamlığı ve doğruluğunu sağlamak amacıyla kullanılan girişler ve endeksler test edilmiştir, TMS 29 uyarınca yeniden düzenlenen finansal tablo ve ilgili finansal bilgiler kontrol edilmiştir, Enflasyon muhasebesi uygulanmış finansal tablolarda ve ilgili dipnot açıklamalarında verilen bilgilerin TMS 29 açısından yeterliliği değerlendirilmiştir.

Aktifleştirilmiş geliştirme maliyetleri

Grup, otomobil üretiminin verimliliğinin ve kapasitesinin artırımı veya maliyetlerinin azaltılması kapsamında yapmış olduğu geliştirme maliyetlerini aktifleştirmektedir. Dipnot 14'te detayları sunulan aktifleştirilen geliştirme maliyetlerinin 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolardaki payı, ilgili maliyetlerin mahiyetlerinin çeşitliliği ve ilgili maliyetlerin aktifleştirilmesi sürecinde uygulanan yönetim muhakemeleri dolayısıyla denetimimiz için önemlidir.

Denetim prosedürlerimiz, Grup'un uyguladığı politikalarının incelenmesini, projeler ile ilgili beklentilerin değerlendirilmesini ve her proje ile ilgili olarak aktifleştirilen geliştirme maliyetlerinin mahiyetlerinin incelenmesini içerir. Geliştirme safhasındaki projeler için en önemli yönetim değerlendirmelerinden birisi, ilgili projenin ilintili olduğu ürünlerin pazar performansının tahmini üzerinedir. Geliştirme safhasındaki projeler ile ilgili olarak denetim prosedürlerimiz, yönetim değerlendirmelerinin uygunluğunun değerlendirilmesinden, geliştirme çalışmalarının sonuçlarını incelemekten, ilgili tutarların doğruluğunu test etmekten ve Grup'un içsel süreçlerini incelemekten oluşmaktadır. Ayrıca, Grup'un Araştırma, Geliştirme ve Satış departmanlarında bulunan yöneticiler ile görüşmeler yapılmış olup, satışı aktif olarak başlayan ürünlerin satış performansları incelenmiştir ve ilgili projeler için aktifleşmiş olan maliyetlerin geri kazanılabilirliği değerlendirilmiştir. Buna ek olarak, Dipnot 14'te Maddi olmayan duran varlıklar notunda yer alan açıklamaların yeterliliği TFRS kapsamında tarafımızdan değerlendirmiştir.

4) Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumlulukları

Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.

Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

5) Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:

Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu konsolide tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:

• Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak teşkil edecek yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. (Hile; muvazaa, sahtekârlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir.)
• Grup'un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ama duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.
• Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ile yapılan muhasebe tahminlerinin ve ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.
• Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız hâlinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.
• Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dâhil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
• Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, topluluk içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Topluluk denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.

Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.

Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.

Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.

B) Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler

• 1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 398'inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 26 Şubat 2024 tarihinde Şirket'in Yönetim Kurulu'na sunulmuştur.
• 2) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Şirket'in 1 Ocak 31 Aralık 2023 hesap döneminde defter tutma düzeninin, finansal tabloların, kanun ile Şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.
• 3) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.

Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Ferzan Ülgen'dir.

Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited

Ferzan Ülgen, SMMM Sorumlu Denetçi

26 Şubat 2024 İstanbul, Türkiye

1 OCAK - 31 ARALIK 2023 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR

İÇİNDEKİLER	SAYFA
KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI	1-2
KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI	3
KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI	4
KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI	5
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR	6-77

31 ARALIK 2023 VE 2022 TARİHLERİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

	Notlar	(Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2023	(Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2022
Varlıklar
Dönen varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri	5	6.835.775	2.754.110
Finansal yatırımlar	12	-	98.864
Ticari alacaklar	9	8.560.713	6.852.919
İlişkili taraflardan ticari alacaklar	28	3.314.735	2.688.756
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar	9	5.245.978	4.164.163
Diğer alacaklar	10	4.254	1.493
Stoklar	11	7.430.298	7.164.857
Türev araçlar	8	-	4.037
Peşin ödenmiş giderler	18	168.667	208.517
Diğer dönen varlıklar	18	1.092.680	1.194.651
Toplam dönen varlıklar		24.092.387	18.279.448
Duran varlıklar
Ticari alacaklar	9	492.092	1.206.075
Diğer alacaklar	10	8.941	8.662
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar	6	85.357	397.192
Finansal yatırımlar	12	28.687	18.835
Maddi duran varlıklar	13	2.996.901	2.371.806
Kullanım hakkı varlıkları	13	101.710	128.083
Maddi olmayan duran varlıklar	14	3.873.713	3.997.440
Şerefiye	3	45.257	-
Diğer maddi olmayan duran varlıklar Ertelenmiş vergi varlığı	14 25	3.828.456 778.378	3.997.440 33.693
Peşin ödenmiş giderler	18	26.511	119.462
Diğer duran varlıklar	18	-	71.630
Toplam duran varlıklar		8.392.290	8.352.878
Toplam varlıklar		32.484.677	26.632.326

31 ARALIK 2023 VE 2022 TARİHLERİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

	Notlar	(Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2023	(Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2022
Kaynaklar
Kısa vadeli yükümlülükler
Kısa vadeli borçlanmalar	7	12.997.797	8.465.044
Banka kredileri	7	12.939.189	8.413.900
Kiralama işlemlerinden borçlar	7	58.608	51.144
Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları	7	826.601	1.828.009
Banka kredileri	7	748.465	1.828.009
İhraç edilmiş borçlanma araçları	7	78.136	-
Ticari borçlar	9	4.098.863	3.653.383
İlişkili taraflara ticari borçlar	28	556.649	362.896
İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar	9	3.542.214	3.290.487
Türev araçlar	8	25.853	-
Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar	18	410.203	325.310
Diğer borçlar	10	35.296	45.911
Dönem karı vergi yükümlülüğü	25	21.069	-
Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler	18	772.202	943.999
Devlet teşvik ve yardımları	15	4.163	4.747
Kısa vadeli karşılıklar	17	1.652.472	1.212.394
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin		109.137	81.213
kısa vadeli karşılıklar	17
Diğer kısa vadeli karşılıklar	16	1.543.335	1.131.181
Diğer kısa vadeli yükümlülükler	18	63.523	55.175
Toplam kısa vadeli yükümlülükler		20.908.042	16.533.972
Uzun vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli borçlanmalar	7	2.308.095	2.143.058
Banka kredileri	7	716.426	2.063.062
Kiralama işlemlerinden borçlar	7	91.669	79.996
İhraç edilmiş borçlanma araçları	7	1.500.000	-
Devlet teşvik ve yardımları	15	19.963	31.098
Uzun vadeli karşılıklar	17	335.003	517.514
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin
uzun vadeli karşılıklar	17	335.003	517.514
Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler	18	610.431	879.497
Toplam uzun vadeli yükümlülükler		3.273.492	3.571.167
Toplam yükümlülükler		24.181.534	20.105.139
Özkaynaklar
Ödenmiş sermaye	19	120.000	24.000
Sermaye enflasyon düzeltme farkları	19	1.195.090	1.229.245
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler	19	955.136	955.136
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak		(334.420)	(246.329)
birikmiş diğer kapsamlı gelirler (giderler)	19
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm		(334.420)	(246.329)
kazançları (kayıpları)
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak		(790.194)	(686.279)
birikmiş diğer kapsamlı gelirler (giderler)
Yabancı para çevrim farkları		(790.194)	(686.279)
Geçmiş yıllar karları veya zararları	19	5.189.569	3.233.334
Net dönem karı veya zararı	19	1.967.962	2.018.080
Toplam özkaynaklar		8.303.143	6.527.187
Toplam kaynaklar		32.484.677	26.632.326

1 OCAK-31 ARALIK 2023 VE 2022 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

		(Bağımsız denetimden	(Bağımsız denetimden
		geçmiş)	geçmiş)
		1 Ocak -	1 Ocak -
	Notlar	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Hasılat	20	27.238.881	17.818.972
Satışların maliyeti (-)	20	(20.932.034)	(13.772.811)
BRÜT KAR (ZARAR)		6.306.847	4.046.161
Pazarlama giderleri (-)	21	(3.653.742)	(2.485.267)
Genel yönetim giderleri (-)	21	(1.171.033)	(948.626)
Araştırma ve geliştirme giderleri (-)	21	(739.906)	(545.125)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler	23	4.526.033	2.719.485
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-)	23	(2.776.154)	(1.504.940)
ESAS FAALİYET KARI (ZARARI)		2.492.045	1.281.688
Yatırım faaliyetlerinden gelirler		3.323	5.553
Özkaynak yöntemiyle değerlenen
yatırımların karlarından (zararlarından) paylar	6	(3.079)	339.562
FİNANSMAN GELİRİ (GİDERİ) ÖNCESİ FAALİYET KARI (ZARARI)		2.492.289	1.626.803
Finansman gelirleri	24	1.410.259	498.067
Finansman giderleri (-)	25	(5.039.602)	(1.943.508)
Net parasal pozisyon kazançları/ (kayıpları)		2.595.073	1.990.224
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER
VERGİ ÖNCESİ KARI (ZARARI)		1.458.019	2.171.586
Sürdürülen faaliyetler vergi geliri/(gideri)
Dönem vergi geliri/ (gideri) (-)	26	(224.474)	(20.055)
Ertelenmiş vergi geliri/(gideri)	26	734.417	(133.451)
DÖNEM KARI (ZARARI)		1.967.962	2.018.080
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar
Tanımlanmış fayda planları yeniden
ölçüm kazançları/(kayıpları)	17	(117.455)	(307.911)
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm
kazançları/(kayıpları), vergi etkisi	26	29.364	61.582
Kar veya Zararda Yeniden
Sınıflandırılacaklar
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların
yabancı para çevrim farkları kazançları (kayıpları)		74.926	126.261
Yurtdışındaki işletmelerin çevrimine ilişkin yabancı para çevrim
farklarından kazançlar/(kayıplar)		(178.841)	(241.765)
Diğer kapsamlı gelir (gider)		(192.006)	(361.833)
TOPLAM KAPSAMLI GELİR (GİDER)		1.775.956	1.656.247
Pay Başına Kazanç/(Zarar) (Kuruş)	27	16,399	16,817

1 OCAK - 31 ARALIK 2023 VE 2022 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

				Kar veya zararda	Kar veya zararda yeniden
				yeniden	sınıflandırılacak
				sınıflandırılmayacak	birikmiş diğer
				birikmiş diğer kapsamlı	kapsamlı gelirler
				gelirler (giderler)	(giderler)
		Sermaye	Kardan ayrılan	Tanımlanmış fayda
	Ödenmiş	düzeltme	kısıtlanmış	planları yeniden ölçüm	Yabancı para	Geçmiş yıllar	Net dönem
	sermaye	farkları	yedekler	kazançları (kayıpları)	çevrim farkları	karları	karı	Özkaynaklar
1 Ocak 2022– 31 Aralık 2022
Dönem başı bakiyeler	24.000	1.229.245	852.662	-	(570.775)	4.437.806	-	5.972.938
Transferler	-	-	102.474	-	-	(102.474)	-	-
Kar payları	-	-	-	-	-	(1.101.998)	-	(1.101.998)
Toplam kapsamlı gelir	-	-	-	(246.329)	(115.504)	-	2.018.080	1.656.247
Dönem sonu bakiyeler	24.000	1.229.245	955.136	(246.329)	(686.279)	3.233.334	2.018.080	6.527.187
1 Ocak 2023– 31 Aralık 2023 Dönem başı bakiyeler	24.000	1.229.245	955.136	(246.329)	(686.279)	3.233.334	2.018.080	6.527.187
Transferler	-	-	-	-	-	2.018.080	(2.018.080)	-
sSermaye arttırımı	96.000	(34.155)	-	-	-	(61.845)	-	-
Toplam kapsamlı gelir	-	-	-	(88.091)	(103.915)	-	1.967.962	1.775.956
Dönem sonu bakiyeler	120.000	1.195.090	955.136	(334.420)	(790.194)	5.189.569	1.967.962	8.303.143

1 OCAK - 31 ARALIK 2023 VE 2022 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

		(Bağımsız denetimden geçmiş) 1 Ocak -	(Bağımsız denetimden geçmiş) 1 Ocak -
İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI	Notlar	31 Aralık 2023 789.825	31 Aralık 2022 (1.661.435)
Dönem karı (zararı)		1.967.962	2.018.080
Dönem Net Karı (Zararı) Mutabakatı İle İlgili Düzeltmeler		764.367	1.331.297
Amortisman ve İtfa Gideri İle İlgili Düzeltmeler Değer Düşüklüğü (İptali) İle İlgili Düzeltmeler	13, 14	911.419 204.875	689.459 113.343
- Alacaklarda Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler - Stok Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler	9 11	32.515 172.360	66.145 47.198
Karşılıklar İle İlgili Düzeltmeler - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili Düzeltmeler - Garanti Karşılıkları (İptali) ile İlgili Düzeltmeler	17 16	1.299.007 108.638 899.149	1.046.621 189.046 568.349
- Diğer Karşılıklar (İptalleri) ile İlgili Düzeltmeler Faiz (Gelirleri) ve Giderleri İle İlgili Düzeltmeler		291.220 2.676.128	289.226 1.146.476
- Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler - Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler	24 25	(990.620) 3.666.748	(151.731) 1.298.207
Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevrim Farkları İle İlgili Düzeltmeler Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) İle İlgili Düzeltmeler - Finansal Varlıkların Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) ile İlgili Düzeltmeler - Türev Araçların Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) ile İlgili		1.152.477 20.899 (7.404)	653.398 1.921 (2.116)
Düzeltmeler Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Dağıtılmamış Karları ile İlgili Düzeltmeler - İş Ortaklıklarının Dağıtılmamış Karları ile İlgili Düzeltmeler Vergi (Geliri) Gideri İle İlgili Düzeltmeler	6	28.303 3.079 3.079 (509.943)	4.037 (339.562) (339.562) 153.506
Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar) İle İlgili Düzeltmeler - Maddi Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar)		(3.324)	(5.553)
ile İlgili Düzeltmeler Parasal (kazanç)/kayıp		(3.324) (4.990.250)	(5.553) (2.128.312)
İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler		(1.085.243)	(4.575.111)
Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) ile İlgili Düzeltmeler Stoklardaki Azalışlar (Artışlar) İle İlgili Düzeltmeler Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler -Faaliyetlerle İlgili Diğer Varlıklardaki Azalış (Artış) -Faaliyetlerle İlgili Diğer Yükümlülüklerdeki Artış (Azalış)		(1.026.326) (437.801) 445.480 (66.596) 303.362 (369.958)	(2.105.137) (2.693.134) 1.862.310 (1.639.150) (1.194.016) (445.134)
Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları		1.647.086	(1.225.734)
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler Diğer Karşılıklara İlişkin Ödemeler Vergi İadeleri (Ödemeleri) Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları)	17 16	(151.511) (468.264) (203.405) (34.081)	(14.440) (393.190) (20.055) (8.016)
YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI		(139.965)	(1.666.121)
Bağlı Ortaklıkların Kontrolünün Elde Edilmesine Yönelik Alışlara İlişkin Nakit Çıkışları Başka İşletmelerin veya Fonların Paylarının veya Borçlanma Araçlarının Edinimi İçin Yapılan Nakit Çıkışları	3	(2.585) (2.034)	- (16.477)
Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri		4.637	9.506
- Maddi Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları - Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları - Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları	13 14	4.637 (1.300.554) (854.963) (445.591)	9.506 (2.136.544) (600.878) (1.535.666)
Alınan Temettüler Alınan Faiz	6	228.013 932.558	334.995 142.399
FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI		5.934.390	5.366.176
Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri - Kredilerden Nakit Girişleri Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları - Kredi Geri Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları	7 7 7	33.550.171 33.550.171 (24.994.794) (24.994.794) (53.924)	17.302.574 17.302.574 (8.982.404) (8.982.404) (13.021)
Ödenen Temettüler Ödenen Faiz Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları)		- (2.665.927) 98.864	(1.101.998) (1.740.111) (98.864)
YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ)		6.584.250	2.038.620
Yabancı para çevrim farklarının nakit ve benzerleri üzerindeki etkisi		(463.362)	(331.841)
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ PARASAL KAYIP KAZANÇ ETKISI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ)		(2.093.529)	(707.441)
DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ	5	4.027.359 2.744.784	999.338 1.745.446
DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ	5	6.772.143	2.744.784

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 1 - GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU

Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi Anonim Şirketi ("Otokar" ya da "Şirket"), 1963 yılında kurulmuş olup, İstanbul, Türkiye'de kayıtlıdır ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri altında faaliyet göstermektedir.

Grup, otomotiv ve savunma sanayi sektöründe faaliyet göstermekte olup üretiminin ağırlığını arazi araçları, zırhlı araçlar, minibüs, midibüs ve otobüs türü araçlar ile hafif kamyon, kamyonüstü uygulamaları oluşturmaktadır.

Grup'un kayıtlı olduğu adresi aşağıdaki gibidir:

Genel müdürlük: Aydınevler Mahallesi, Saygı Cad. No: 58 34854 Maltepe/İstanbul

Fabrika: Atatürk Cad. No: 6 54580 Arifiye/Sakarya

Grup'un konsolidasyon kapsamında yer alan bağlı ortaklıklarına ait bilgiler aşağıda belirtilmiştir.

Bağlı ortaklıklar	Ülke	Ana faaliyet konusu	Faaliyet konusu
Otokar Europe SAS	Fransa	Satış ve pazarlama	Otomotiv
Otokar Land Systems LLC	Birleşik Arap Emirlikleri	Satış ve pazarlama	Otomotiv ve savunma sanayi
Otokar Europe Filiala Bucuresti S.R.L	Romanya	Satış ve pazarlama	Otomotiv
Otokar Italia S.R.L.	İtalya	Satış ve Pazarlama	Otomotiv
İş ortaklıkları	Ülke	Ana faaliyet konusu	Faaliyet konusu
Al Jasoor Heavy Vehicles Industry	Birleşik Arap Emirlikleri	Satış ve pazarlama	Otomotiv ve
			savunma sanayi

Bundan böyle Otokar, bağlı ortaklıkları ve iş ortaklıkları "Grup" olarak adlandırılacaktır.

Otokar Central Asia Limited Şirketi, yurt dışı satışlarını arttırmak ve ihracat faaliyetlerini takip etmek amacı ile Nur-Sultan, Kazakistan'da bulunan İngiliz Hukuku prensiplerini kabul eden özel statülü bir bölge olan Astana International Financial Center (AIFC)'de 5 Kasım 2019 tarihinde kurulmuştur. Otokar Central Asia Limited Şirketi'nin finansal faaliyetleri henüz başlamadığından konsolide finansal tablolarda "Finansal Yatırımlar" altında izlenmektedir.

Grup'un bünyesinde istihdam edilen dönem sonu ve ortalama personel sayıları aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023		31 Aralık 2022
	Dönem sonu	Ortalama	Dönem sonu	Ortalama
Toplam personel sayısı	3.580	3.069	2.942	2.437

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, yayınlanmak üzere 26 Şubat 2024 tarihinde Otokar Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Söz konusu konsolide finansal tablolar, Genel Kurul tarafından değiştirilebilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 1 - GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU

Otokar, Sermaye Piyasası Kurulu'na ("SPK") kayıtlıdır ve hisseleri 1995 yılından beri Borsa İstanbul A.Ş.'de ("BİST") işlem görmektedir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Otokar'ın BİST'e kayıtlı %27,85 oranında hissesi mevcuttur.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Otokar'ın hisselerini elinde bulunduran hissedarlar ve hisse oranları aşağıdaki gibidir:

	(%)
Koç Holding A.Ş.	44,68
Ünver Holding A.Ş.	24,81
Diğer	30,51

100,00

Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş., Koç Holding A.Ş. tarafından kontrol edilmektedir.

Grup'un ana ortağı Koç Holding A.Ş., Koç Ailesi ve Koç Ailesi tarafından sahip olunan şirketler tarafından kontrol edilmektedir.

Grup hissedarı Ünver Holding A.Ş., Ünver Ailesi tarafından kontrol edilmektedir.

Grup, faaliyetlerinin bir kısmını Koç Holding A.Ş. ve ilişkili şirketleriyle yapmaktadır. Grup'un hem müşterisi hem de tedarikçisi konumunda ilişkili tarafları mevcuttur.

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR

2.1 Konsolide finansal tabloların hazırlanma ilkeleri

Konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartları'na ("TFRS") ve bunlara ilişkin ek ve yorumlara uygun olarak hazırlanmıştır. TFRS, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları'nda ("UFRS") meydana gelen değişikliklere paralellik sağlaması amacıyla tebliğler aracılığıyla güncellenmektedir.

Grup, muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını Türkiye'de geçerli olan ticari mevzuat, mali mevzuat ve Maliye Bakanlığı'nca yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı ("THP") gereklerine göre Türk Lirası ("TL") olarak tutmaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren Bağlı Ortaklıklar kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlamışlardır.

Konsolide finansal tablolar KGK tarafından 04 Ekim 2022 tarihinde yayınlanan "TMS Taksonomi Hakkında Duyuru" ile "Finansal Tablo Örnekleri Kullanım Rehberi"nde belirlenmiş olan formatlara uygun olarak sunulmuştur.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.1 Konsolide finansal tabloların hazırlanma ilkeleri (Devamı)

Şirket ve Türkiye'de kayıtlı olan Bağlı Ortaklıkları muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, SPK tarafından çıkarılan prensiplere ve şartlara, Türk Ticaret Kanunu ("TTK"), vergi mevzuatı ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planı şartlarına uymaktadır. Konsolide finansal tablolar ise, Grup'un kanuni kayıtlarına dayandırılmış ve TL cinsinden ifade edilmiş olup, Grup'un durumunu TFRS'ye uygun sunmak amacıyla TL'nin satın alma gücündeki değişimlerle ilgili olanlar dahil olmak üzere gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.

İşlevsel ve sunum para birimi

Bağlı ortaklıkların ve iş ortaklıklarının finansal tablolardaki her bir kalem, operasyonlarını sürdürdükleri temel ekonomik ortamda geçerli olan para birimi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir ("işlevsel para birimi"). Konsolide finansal tablolar, Şirket'in işlevsel ve sunum para birimi olan TL kullanılarak sunulmuştur.

Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştiraklerin finansal tabloları

Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar ve iş ortaklıkları'nın, Grup muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderleri ise ortalama döviz kurları kullanılarak TL'ye çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynaklar içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir, TFRS'e uygun sunmak amacıyla TL'nin satın alma gücündeki değişimlere göre düzenlenmiştir.

Yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama

TFRS'leri uygulayan işletmeler, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamayla birlikte, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarından itibaren TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına göre enflasyon muhasebesi uygulamaya başlamıştır. TMS 29, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan işletmelerin, konsolide finansal tabloları da dahil olmak üzere, finansal tablolarında uygulanmaktadır.

İlişikteki finansal tablolar, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülen finansal yatırımlar ve yeniden değerlenmiş tutarları ile ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır.

Söz konusu finansal tablolar ile önceki dönemlere ait karşılaştırmalı tüm tutarlar, TMS 29 uyarınca Türk lirasının genel satın alma gücünde meydana gelen değişimlere göre düzeltilmiş ve nihayetinde Türk lirasının 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden ifade edilmiştir.

İşletme TMS 29 uygulamasında, KGK'nın yaptığı yönlendirme uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endekslerine (TÜFE) göre elde edilen düzeltme katsayılarını kullanmıştır. Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden bu yana cari ve geçmiş dönemlere ait TÜFE ile karşılık gelen düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.1 Konsolide finansal tabloların hazırlanma ilkeleri (Devamı)

Yıl sonu	Endeks	Endeks, %	Düzeltme katsayısı
2004	113,86	13,86	16,33041
2005	122,65	7,72	15,16005
2006	134,49	9,65	13,82541
2007	145,77	8,39	12,75557
2008	160,44	10,06	11,58925
2009	170,91	6,53	10,87929
2010	181,85	6,40	10,22480
2011	200,85	10,45	9,25756
2012	213,23	6,16	8,72007
2013	229,01	7,40	8,11921
2014	247,72	8,17	7,50597
2015	269,54	8,81	6,89835
2016	292,54	8,53	6,35599
2017	327,41	11,92	5,67906
2018	393,88	20,30	4,72068
2019	440,50	11,84	4,22107
2020	504,81	14,60	3,68333
2021	686,95	36,08	2,70672
2022	1128,45	64,27	1,64773
2023	1859,38	64,77	1,00000

TMS 29 uyarınca finansal tablolarda gerekli düzeltmeleri yapmak üzere, varlık ve yükümlülükler ilk olarak parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave bir ayrıştırmaya tabi tutulmuştur. Parasal kalemler (bir endekse bağlı olanlar hariç) ile raporlama dönemi sonundaki cari değerleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler halihazırda 31 Aralık 2023 tarihindeki cari ölçüm biriminden ifade edildiklerinden enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştır. 31 Aralık 2023 tarihindeki ölçüm biriminden ifade edilmeyen parasal olmayan kalemler ise ilgili katsayı kullanılarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Parasal olmayan kalemlerin enflasyona göre düzeltilmiş değerinin geri kazanılabilir tutarı ya da net gerçekleşebilir değeri aştığı durumda, ilgili TFRS uygulanarak defter değerinde azaltıma gidilmiştir. Bunun yanı sıra, özkaynak unsurları ile kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki tüm kalemlerde enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.

Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden önce edinilmiş ya da üstlenilmiş parasal olmayan kalemler ile bu tarihten önce işletmeye konmuş ya da oluşmuş özkaynaklar TÜFE'de 1 Ocak 2005 tarihinden 31 Aralık 2023 tarihine kadar meydana gelen değişime göre düzeltmeye tabi tutulmuştur.

TMS 29'un uygulanması, Türk lirasının satın alma gücündeki azalıştan kaynaklı ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun kar veya zarar bölümündeki Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) kaleminde sunulan düzeltmeleri gerekli kılmıştır. Parasal varlık veya yükümlülüklerin değeri endeksteki değişimlere bağlı olmadığı sürece, enflasyon döneminde, parasal yükümlülüklerden daha yüksek tutarda parasal varlık taşıyan işletmelerin satın alma gücü zayıflarken, parasal varlıklardan daha yüksek tutarda parasal yükümlülük taşıyan işletmelerin satın alma gücü artış gösterir. Net parasal pozisyon kazanç ya da kaybı, parasal olmayan kalemlerin, özkaynakların, kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki kalemlerin ve endekse bağlı parasal varlık ve yükümlülüklerin düzeltme farklarından elde edilmiştir.

Ayrıca, TMS 29'un ilk kez uygulandığı raporlama döneminde, Standart hükümleri ilgili ekonomide her zaman yüksek enflasyonun olduğu varsayılarak uygulanmaktadır. Bu nedenle, sonraki raporlama dönemleri için temel teşkil etmesi amacıyla karşılaştırmalı en erken dönemin başlangıcına ait 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosu enflasyona göre düzeltilmiştir. 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosundaki geçmiş yıllar karları/zararları kaleminin enflasyona göre düzeltilmiş tutarı söz konusu tablonun diğer kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesinden sonra olması gereken bilanço denkliğinden elde edilmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.2 Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ve hatalar

Grup, benzer nitelikteki işlemleri, olayları ve durumları tutarlı olarak konsolide finansal tablolara alır, değerler ve sunar. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Grup, muhasebe politikalarını bir önceki yıl ile tutarlı olarak uygulamıştır.

Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında uygulanan tahminlerle tutarlıdır.

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler

Grup'un konsolide finansal durumu, performansı veya nakit akışları üzerindeki işlemlerin ve olayların etkilerinin konsolide finansal tablolarda daha uygun ve güvenilir bir sunumu sonucunu doğuracak nitelikte olması durumunda muhasebe politikalarında değişiklik yapılır. İsteğe bağlı olarak muhasebe politikalarında yapılan değişikliklerin önceki dönemleri etkilemesi durumunda, söz konusu politika hep kullanımdaymış gibi konsolide finansal tablolarda geriye dönük olarak uygulanır. Yeni bir standardın uygulanmasından kaynaklanan muhasebe politikası değişiklikleri, söz konusu standardın şayet varsa geçiş hükümlerine uygun olarak geriye ya da ileriye dönük olarak uygulanır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler geriye dönük olarak uygulanır.

2.3.1 Yeni düzenlenmiş standartlar ve yorumlar

31 Aralık 2023 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS ve TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.

i) 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar

TMS 8 Değişiklikleri – Muhasebe Tahminlerinin Tanımı

Ağustos 2021'de KGK, TMS 8'de "muhasebe tahminleri" için yeni bir tanım getiren değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile muhasebe politikalarındaki değişiklikler ve hataların düzeltilmesi arasındaki ayrıma açıklık getirmektedir. Ayrıca, değiştirilen standart, girdideki bir değişikliğin veya bir ölçüm tekniğindeki değişikliğin muhasebe tahmini üzerindeki etkilerinin, önceki dönem hatalarının düzeltilmesinden kaynaklanmıyorsa, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler olduğuna açıklık getirmektedir. Muhasebe tahminindeki değişikliğin önceki tanımı, muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin yeni bilgilerden veya yeni gelişmelerden kaynaklanabileceğini belirtmekteydi. Bu nedenle, bu tür değişiklikler hataların düzeltilmesi olarak değerlendirilmemektedir. Tanımın bu yönü KGK tarafından korunmuştur. Değişiklikler yürürlük tarihinde veya sonrasında meydana gelen muhasebe tahmini veya muhasebe politikası değişikliklerine uygulanacaktır.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Devamı)

2.3.1 Yeni düzenlenmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)

TMS 1 Değişiklikleri – Muhasebe Politikalarının Açıklanması

Ağustos 2021'de KGK, TMS 1 için işletmelerin muhasebe politikası açıklamalarına önemlilik tahminlerini uygulamalarına yardımcı olmak adına rehberlik ve örnekler sağladığı değişiklikleri yayınlamıştır. TFRS'de "kayda değer" teriminin bir tanımının bulunmaması nedeniyle, KGK, muhasebe politikası bilgilerinin açıklanması bağlamında bu terimi "önemli" terimi ile değiştirmeye karar vermiştir. 'Önemli' TFRS'de tanımlanmış bir terimdir ve KGK'ya göre finansal tablo kullanıcıları tarafından büyük ölçüde anlaşılmaktadır. Muhasebe politikası bilgilerinin önemliliğini değerlendirirken, işletmelerin hem işlemlerin boyutunu, diğer olay veya koşulları hem de bunların niteliğini dikkate alması gerekir. Ayrıca işletmenin muhasebe politikası bilgilerini önemli olarak değerlendirebileceği durumlara örnekler eklenmiştir.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

TMS 12 Değişiklikleri – Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergi

Ağustos 2021'de KGK, TMS 12'de ilk muhasebeleştirme istisnasının kapsamını daraltan ve böylece istisnanın eşit vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farklara neden olan işlemlere uygulanmamasını sağlayan değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, bir yükümlülüğe ilişkin yapılan ödemelerin vergisel açıdan indirilebilir olduğu durumlarda, bu tür indirimlerin, finansal tablolarda muhasebeleştirilen yükümlülükle (ve faiz giderine) ya da ilgili varlık bileşeniyle (ve faiz giderine) vergisel açıdan ilişkilendirilebilir olup olmadığının (geçerli vergi kanunu dikkate alındığında) bir muhakeme meselesi olduğuna açıklık getirmektedir. Bu muhakeme, varlık ve yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara alınmasında herhangi bir geçici farkın olup olmadığının belirlenmesinde önemlidir. Değişiklikler karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında ya da sonrasında gerçekleşen işlemlere uygulanır. Ayrıca, karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında, kiralamalar ile hizmetten çekme, restorasyon ve benzeri yükümlülüklerle ilgili tüm indirilebilir ve vergilendirilebilir geçici farklar için ertelenmiş vergi varlığı (yeterli düzeyde vergiye tabi gelir olması koşuluyla) ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü muhasebeleştirilir.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Devamı)

2.3.1 Yeni düzenlenmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)

TMS 12 Değişiklikleri – Uluslararası Vergi Reformu – İkinci Sütun Modeli Kuralları

Eylül 2023'te KGK, İkinci Sütun gelir vergileriyle ilgili ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin muhasebeleştirilmesi ve açıklanmasına zorunlu bir istisna getiren TMS 12'ye yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından yayımlanan İkinci Sütun Modeli Kurallarının uygulanması amacıyla yürürlüğe girmiş ya da yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi kanunlarından ortaya çıkan gelir verilerine TMS 12'nin uygulanacağını açıklığa kavuşturmuştur. Bu değişiklikler ayrıca bu tür vergi kanunlarından etkilenen işletmeler için belirli açıklama hükümleri getirmektedir. Bu kapsamdaki ertelenmiş vergiler hakkındaki bilgilerin muhasebeleştirilmeyeceğine ve açıklanmayacağına yönelik istisna ile istisnanın uygulanmış olduğuna yönelik açıklama hükmü değişikliğin yayımlanmasıyla birlikte uygulanır. Bununla birlikte, değişikle getirilen belirli açıklama hükümlerinin 31 Aralık 2023 tarihi öncesinde sona eren ara hesap dönemlerinde uygulanması zorunlu değildir.

Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

ii) Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar

Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.

TFRS 10 ve TMS 28 Değişiklikleri: Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları

KGK, özkaynak yöntemi ile ilgili devam eden araştırma projesi çıktılarına bağlı olarak değiştirilmek üzere, Aralık 2017'de TFRS 10 ve TMS 28'de yapılan söz konusu değişikliklerin geçerlilik tarihini süresiz olarak ertelemiştir. Ancak, erken uygulamaya halen izin vermektedir.

Grup söz konusu değişikliklerin etkilerini, bahsi geçen standartlar nihai halini aldıktan sonra değerlendirecektir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Devamı)

2.3.1 Yeni düzenlenmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)

TFRS 17 – Yeni Sigorta Sözleşmeleri Standardı

KGK Şubat 2019'da sigorta sözleşmeleri için muhasebeleştirme ve ölçüm, sunum ve açıklamayı kapsayan kapsamlı yeni bir muhasebe standardı olan TFRS 17'yi yayımlamıştır. TFRS 17 hem sigorta sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerin güncel bilanço değerleri ile ölçümünü hem de karın hizmetlerin sağlandığı dönem boyunca muhasebeleştirmesini sağlayan bir model getirmektedir. KGK tarafından yapılan duyuruyla Standardın zorunlu yürürlük tarihi 1 Ocak 2024 ya da sonrasında başlayan hesap dönemleri olarak ertelenmiştir.

Standart Grup için geçerli değildir ve Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olmayacaktır.

TMS 1 Değişiklikleri- Yükümlülüklerin kısa ve uzun vade olarak sınıflandırılması

Ocak 2021 ve Ocak 2023'te KGK, yükümlülüklerin kısa ve uzun vadeli sınıflandırılmasına yönelik esasları belirlemek üzere TMS 1'de değişiklikler yapmıştır. Ocak 2023'te yapılan değişikliklere göre, işletmenin bir yükümlülüğü ödemeyi erteleme hakkı, raporlama döneminden sonraki bir tarihte kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlıysa, raporlama dönemi sonu itibarıyla söz konusu yükümlülüğü erteleme hakkı bulunmaktadır (raporlama dönemi sonunda ilgili şartlara uygunluk sağlamıyor olsa bile). Kredi sözleşmesinden doğan bir yükümlülük uzun vadeli olarak sınıflandırıldığında ve işletmenin ödemeyi erteleme hakkı 12 ay içinde kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlı olduğunda, Ocak 2023 değişiklikleri işletmelerin çeşitli açıklamalar yapmasını istemektedir. Bu açıklamalar kredi sözleşme şartları ve ilgili yükümlülükler hakkındaki bilgileri içermelidir. Ayrıca, söz konusu değişiklikler, sözleşme şartlarına uyumun raporlama tarihinde ya da sonraki bir tarihte test edilecek olmasına bakılmaksızın, uzun vadeli sınıflama için ödemeyi erteleme hakkının raporlama dönemi sonu itibarıyla bulunması gerektiğini açıklığa kavuşturmuştur. Değişiklilerde, ödemeyi raporlama döneminden sonraki en az on iki ay sonraya erteleme hakkını işletmenin kullanmama ihtimalinin yükümlülüğün sınıflandırılmasını etkilemeyeceği açıkça ifade edilmiştir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Yapılan değişiklikler TMS 8'e göre geriye dönük olarak uygulanır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Ancak değişikliklerden herhangi birini erken uygulayan işletmenin diğer değişikliği de erken uygulaması zorunludur.

Söz konusu değişiklik Grup için geçerli değildir ve finansal durumu veya performansı üzerinde bir etki bulunmamaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Devamı)

2.3.1 Yeni düzenlenmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)

TFRS 16 Değişiklikleri – Satış ve geri kiralama işlemlerinde kira yükümlülükleri

Ocak 2023'te KGK TFRS 16'ya yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, elde kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirilmemesini sağlayacak şekilde, satıcı-kiracı tarafından satış ve geri kiralama işleminden doğan kira yükümlülüklerinin ölçümünde uygulanacak hükümleri belirlemektedir. Bu kapsamda, satıcı-kiracı satış ve geri kiralama işleminin fiilen başladığı tarihten sonra "Kira yükümlülüğünün sonraki ölçümü" başlığı altındaki TFRS 16 hükümlerini uygularken, elde kalan kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirmeyecek şekilde "kira ödemeleri"ni ya da "revize edilmiş kira ödemeleri"ni belirleyecektir. Değişiklikler, geri kiralamadan ortaya çıkan kira yükümlülüklerinin ölçümüne yönelik spesifik bir hüküm içermemektedir. Söz konusu kira yükümlülüğünün ilk ölçümü, TFRS 16'da yer alan kira ödemeleri tanımına dahil edilenlerden farklı ödemelerin kira ödemesi olarak belirlenmesine neden olabilecektir. Satıcı-kiracının TMS 8'e göre güvenilir ve ihtiyaca uygun bilgi sağlayacak muhasebe politikası geliştirmesi ve uygulaması gerekecektir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Satıcı-kiracı değişiklikleri TFRS 16'nın ilk uygulama tarihinden sonra girdiği satış ve geri kiralama işlemlerine TMS 8'e göre geriye dönük uygular.

Söz konusu değişiklik Grup için geçerli değildir ve finansal durumu veya performansı üzerinde bir etki bulunmamaktadır.

TMS 7 ve TFRS 7 Değişiklikleri - Açıklamalar: Tedarikçi Finansmanı Anlaşmaları

KGK tarafından Eylül 2023'te yayımlanan değişiklikler, tedarikçi finansmanı anlaşmalarının işletmenin yükümlülükleri, nakit akışları ve maruz kaldığı likidite riskleri üzerindeki etkilerinin finansal tablo kullanıcıları tarafından anlaşılmasına katkı sağlamak üzere, mevcut hükümlerde iyileştirmeler yapan açıklamalar getirmektedir. Tedarikçi finansmanı anlaşmaları; bir ya da daha fazla finansman sağlayıcısının işletmenin tedarikçisine olan borcunu ödemeyi üstlendiği ve işletmenin de tedarikçiye ödeme yapıldığı gün ya da sonrasında ödemeyi kabul ettiği anlaşmalar olarak tanımlanmıştır. Söz konusu değişiklikler, bu tür anlaşmaların hüküm ve koşulları, raporlama dönemi başı ve sonu itibarıyla bunlardan ortaya çıkan yükümlülüklerle ilgili nicel bilgiler ile bu yükümlülüklerin defter değerinde meydana gelen nakit dışı değişikliklerin niteliği ve etkileri hakkında açıklamalar yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca, TFRS 7'de öngörülen likidite riskine yönelik niceliksel açıklamalar kapsamında, tedarikçi finansmanı anlaşmaları, açıklanması gerekli olabilecek diğer faktörlere örnek olarak gösterilmiştir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde başlayan yıllık raporlama dönemlerinde yürürlüğe girmektedir. Erken uygulamaya izin verilmekte olup bu durumda bu husus açıklanır.

Söz konusu değişiklik Grup için geçerli değildir ve finansal durumu veya performansı üzerinde bir etki bulunmamaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Devamı)

2.3.1 Yeni düzenlenmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)

iii) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış değişiklikler

Aşağıda belirtilen UMS 21'e yönelik değişiklikler UMSK tarafından yayınlanmış ancak henüz KGK tarafından TFRS'ye uyarlanmamıştır/yayınlanmamıştır. Bu sebeple TFRS'nin bir parçasını oluşturmazlar. Grup konsolide finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu değişiklikler TFRS'de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır.

UMS 21 Değişiklikleri – Konvertibl olmama

Ağustos 2023'te UMSK, UMS 21'e yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Değişiklikler bir para biriminin konvertibl olup olmadığının nasıl değerlendirileceği ile para birimi konvertibl olmadığında döviz kurunun ne şekilde tespit edileceğini belirlemektedir. Değişikliğe göre, bir para birimi konvertibl olmadığı için döviz kuru tahmini yapıldığında, ilgili para biriminin konvertibl olmaması durumunun işletmenin performansı, finansal durumu ve nakit akışını nasıl etkilediğini ya da nasıl etkilemesinin beklendiğini finansal tablo kullanıcılarının anlamasını sağlayan bilgiler açıklanır.

Söz konusu değişiklik Grup için geçerli değildir ve finansal durumu veya performansı üzerinde bir etki bulunmamaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Devamı)

2.3.2 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları

Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibarıyla gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar.

Konsolide finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan varsayımlar aşağıdadır:

• a) Ertelenmiş vergi aktifi gelecek yıllarda vergilendirilebilen gelirin oluşmasının muhtemel olduğunun tespiti halinde kayıtlara alınmaktadır. Vergilendirilebilen gelirin oluşmasının muhtemel olduğu durumlarda ertelenmiş vergi aktifi indirilebilir geçici farklar üzerinden hesaplanmaktadır. 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıl için Grup, öngörülebilir gelecekte vergilendirilebilir karının olduğuna dair göstergeleri yeterli bulduğundan ertelenmiş vergi aktifini kayıtlara almıştır.
• b) Grup garanti karşılığını, her bir araç modeli için geçmiş yıllarda gerçekleşen araç başına düşen garanti giderlerini ve araç başına kalan garanti sürelerini göz önünde bulundurarak tespit etmiştir.
• c) Grup yönetimi maddi ve maddi olmayan varlıkların faydalı ekonomik ömürlerinin belirlenmesinde teknik ekibinin tecrübeleri doğrultusunda önemli varsayımlarda bulunmuştur.
• d) Grup yönetimi stok değer düşüklüğünün belirlenmesinde teknik ekibinin tecrübeleri doğrultusunda varsayımlarda bulunmuştur.
• e) Grup, geliştirme faaliyetleri sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıkları yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda almaktadır:
  • Maddi olmayan duran varlığın kullanıma veya satışa hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik olarak mümkün olması,
  • Maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması,
  • Maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması,
  • varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması,
  • Maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve diğer kaynakların olması, ve
  • varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir biçimde ölçülebilir olması.
• f) Ticari alacaklara ilişkin değer düşüklüğünün tespitinde borçluların kredibilitileri, geçmiş ödeme performansları ve yeniden yapılandırma söz konusu olan durumlarda yeniden yapılandırma koşulları dikkate alınmaktadır. Ticari alacakların beklenen kredi zararı ölçülmüş ve önemli bir etkisi olmadığı anlaşılmıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.3 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Devamı)

2.3.2 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları

g) Kıdem tazminatı, iskonto oranları, gelecekteki maaş artışları ve personel devir hızı gibi aktüeryal varsayımlar kullanılarak belirlenmektedir. Tahminler, bu uzun vadeli planlar nedeniyle ortaya çıkan önemli belirsizlikleri içermektedir.

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti

Grup muhasebesi

Konsolide finansal tablolar, aşağıdaki paragrafta yer alan hususlar kapsamında, ana şirket olan Otokar ile bağlı ortaklıklarının finansal tablolarını içermektedir. Konsolidasyon kapsamı içinde yer alan şirketlerin finansal tabloları, konsolide finansal tabloların tarihleri itibarıyla ve yeknesak muhasebe politikaları ve uygulamaları gözetilerek TFRS'ye uygun olarak hazırlanmıştır.

Bağlı ortaklıklar

Bağlı ortaklıklar, yapılandırılmış kuruluşlar da dahil olmak üzere, Grup'un kontrolünün olduğu şirketlerdir. Grup'un kontrolü; bu şirketlerdeki değişken getirilere maruz kalma, bu getirilerde hak sahibi olma ve bunları yönlendirebilme gücü ile sağlanmaktadır. Bağlı ortaklıklar, kontrolün Grup'a geçtiği tarihten itibaren tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilirler. Kontrolün ortadan kalktığı tarih itibarıyla konsolidasyon kapsamından çıkarılırlar.

Bağlı ortaklıklara ait varlıklar, yükümlülükler, özkaynak kalemleri, gelir ve gider hesapları ile nakit akış hareketleri tam konsolidasyon yöntemi ile konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir.

Otokar ve bağlı ortaklıklarının sahip olduğu payların kayıtlı değerleri ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Otokar ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir.

Bağlı ortaklıkların elden çıkartılması

Grup'un bağlı ortaklık üzerinde kontrolünün kaybolması durumunda, Grup'un bağlı ortaklık üzerindeki payları kontrolün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değeri ile ölçülür ve defter değeri ile arasındaki fark kar veya zarar olarak kaydedilir. Gerçeğe uygun değer, müşterek yönetime tabi ortaklık ve finansal varlıklarda sahip olunan payların sonradan muhasebesinin yapılabilmesi amacıyla ilk alım değeridir. Buna ek olarak, bu şirketle ilgili daha önce diğer kapsamlı gelir olarak tanınan tutarlar ilgili varlık ya da yükümlülükler Grup tarafından elden çıkarılmış gibi muhasebeleştirilir. Bu daha önce diğer kapsamlı gelir olarak tanınan tutarların kar ve zarar olarak sınıflandırılması gerektiği anlamına gelebilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Aşağıdaki tabloda 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla bağlı ortaklıklar, sahip olunan paylar ve ortaklık oranları gösterilmiştir:

	2023		2022
Bağlı ortaklıklar	Sahip olunan toplam pay (%)	Etkin ortalık oranı (%)	Sahip olunan toplam pay (%)	Etkin ortalık oranı (%)
Otokar Europe SAS	100,00	100,00	100,00	100,00
Otokar Land Systems LLC	100,00	100,00	100,00	100,00
Otokar Europe Filiala Bucuresti SRL	100,00	100,00	100,00	100,00
Otokar Central Asia Limited	100,00	100,00	100,00	100,00
Otokar Italia S.R.L	100,00	100,00	-	-

İş ortaklıkları

İş Ortaklıkları, Otokar ve bağlı ortaklıklarının bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulmuştur. Otokar bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır.

Özkaynak yöntemine göre, iş ortaklığı yatırımı, başlangıçta elde etme maliyeti ile muhasebeleştirilir. Edinme tarihinden sonra ise, yatırımcının yatırım yapılan işletmenin kâr veya zararındaki payı yatırımın defter değeri artırılarak ya da azaltılarak finansal tablolara yansıtılır. Yatırımcının yatırım yapılan işletmenin kâr veya zararından alacağı pay, yatırımcının kâr veya zararı olarak muhasebeleştirilir. Yatırım yapılan bir işletmeden alınan dağıtımlar (kâr payı vb.) yatırımın defter değerini azaltır. Yatırım yapılan işletmenin defter değerinin, işletmenin diğer kapsamlı kârındaki değişikliklerden yatırımcıya düşen pay oranında düzeltilmesi gerekir. İş Ortaklıkları için özkaynak yöntemi uygulanmasında Otokar'ın doğrudan ve dolaylı oy hakkı nispeti dikkate alınmıştır.

Aşağıdaki tabloda, 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, İş Ortaklıkları'nın oy hakları ve etkin ortaklık oranları gösterilmiştir:

	2023		2022
İş ortaklıkları	Sahip olunan toplam pay (%)	Etkin ortalık oranı (%)	Sahip olunan toplam pay (%)	Etkin ortalık oranı (%)
Al Jasoor Heavy Vehicles Industry LLC (*)	49,00	49,00	49,00	49,00

(*) Grup'un bağlı ortaklığı Otokar Land Sytems LLC'nin %49 sahibi olduğu Al Jasoor Heavy Vehicles Industry LLC şirketi 28 Mayıs 2017 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)'nde otomotiv ve savunma sanayi satışı ve pazarlaması yapmak amacıyla kurulmuştur.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Hasılatın kaydedilmesi

Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı konsolide finansal tablolarına kaydeder. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde (veya geçtikçe) varlık devredilmiş olur.

Grup aşağıda yer alan temel prensipler doğrultusunda hasılatı finansal tablolarına kaydetmektedir:

• (a) Müşteriler ile sözleşmeleri belirlenmesi
• (b) Sözleşmedeki performans yükümlülüklerini belirlenmesi
• (c) Sözleşmedeki işlem fiyatını saptanması
• (d) İşlem fiyatını sözleşmedeki performans yükümlülüklerine bölüştürülmesi
• (e) Her performans yükümlülüğü yerine getirildiğinde hasılatın muhasebeleştirilmesi

Grup aşağıdaki şartların tamamının karşılanması durumunda müşterisi ile yaptığı bir sözleşmeyi hasılat olarak muhasebeleştirir:

• (a) Sözleşmenin tarafları sözleşmeyi (yazılı, sözlü ya da diğer ticari teamüllere uyarınca) onaylamış ve kendi edimlerini ifa etmeyi taahhüt etmektedir,
• (b) Grup her bir tarafın devredeceği mal veya hizmetlerle ilgili hakları tanımlayabilmektedir,
• (c) Grup devredilecek mal veya hizmetlerle ilgili ödeme koşulları tanımlayabilmektedir,
• (d) Sözleşme özü itibarıyla ticari niteliktedir,
• (e) Grup'un müşteriye devredilecek mal veya hizmetler karşılığı bedel tahsil edecek olması muhtemeldir.

Bir bedelin tahsil edilebilirliğinin muhtemel olup olmadığını değerlendirirken işletme, sadece müşterinin bu bedeli vadesinde ödeyebilmesini ve buna ilişkin niyetini dikkate alır.

Hizmet gelirleri hizmetin verildiği dönemde gelir kaydedilir. Bir yıldan uzun süreli bakım onarım sözleşmeleri kapsamındaki hizmet gelirleri, sözleşme dönemlerine eşit olarak yayılarak muhasebeleştirilir ve ileriki dönemlere ait tutarlar konsolide finansal tablolara ertelenmiş gelir olarak yansıtılır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Satışların içerisinde önemli bir finansman maliyeti bulunması durumunda, makul bedel, gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman maliyeti içerisinde yer alan zımni faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Gerçek değerleri ile nominal değerleri arasındaki fark, tahakkuk esasına göre faiz geliri olarak değerlendirilir.

Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir.

Ürün satışlarından kaynaklanan hasılat

Grup, ağırlıklı olarak ürettiği otobüs, minibüs, askeri araçların satışından hasılat elde etmektedir. Hasılat, ürünlerin kontrolü müşteriye devredildiğinde kaydedilir. Ayrıca, ürünler ile birlikte Grup'un müşterilerine verdiği, satılan ürüne ve satış yapılan ülkeye göre süreleri 1-2 yıl arası değişen yasal garanti taahhütleri vardır. Bu yasal garanti taahhütleri kanunlar tarafından zorunlu kılınan, üründen bağımsız olarak bir fiyatı olmayan ve bağımsız olarak satılamayan taahhütler olup ürün satışından ayrı bir ürün veya hizmet olarak değerlendirilmemektedir.

Her bir edim yükümlülüğü için Grup, sözleşme başlangıcında edim yükümlülüğünü zamanla yerine getirip getirmediğini veya edim yükümlülüğünün zamanın belli bir anında yerine getirip getirmediğini belirler. Grup, bakım paketi satışlarında hizmetin kontrolünü zamanla devreder ve dolayısıyla söz konusu satışlarına ilişkin edim yükümlülüklerini zamanla yerine getirir ve bu edim yükümlülüğünün tamamen yerine getirilmesine yönelik ilerlemeyi ölçerek zamanla hasılatı finansal tablolara alır.

Müşterilerden projeler kapsamında alınan avanslar, müşteri sözleşmelerden doğan yükümlülük olarak finansal tablolarda kaydedilmekte ve ilgili edim yükümlülüğü gerçekleştiğinde hasılat olarak kaydedilmektedir.

Uzatılmış garanti satışlarından kaynaklanan hasılat

Grup, ürettiği ürünler için kanunlar tarafından zorunlu kılınan yasal sürelerin bitişinden başlayan dönemler için garanti taahhüdü satışı yapmaktadır. Verilen ek garanti taahhütlerinin fiyatı, satılan ürünlerden ayrı olarak belirlenmekte ve sözleşme içerisinde taahhüt edilen farklı bir hizmet olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle Grup, uzatılmış garanti satışları nedeniyle verilecek hizmeti ayrı biredim yükümlülüğü olarak muhasebeleştirmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

İlişkili taraflar

a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda Grup ile ilişkili sayılır:

Söz konusu kişinin,

• (i) Grup üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,
• (ii) Grup üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,
• (iii) Grup veya Grup'un bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.
• (b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme Grup ile ilişkili sayılır:
  • (i) İşletme ve Grup'un aynı grubun üyesi olması halinde.
  • (ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde.
  • (iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde.
  • (iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde.
  • (v) İşletmenin, Grup'un ya da Grup ile ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde. Grup'un kendisinin böyle bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de Grup ile ilişkilidir.
  • (vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde.
  • (vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde.

Stoklar

Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir.

İlk madde ve malzemeler, ticari mallar - Peşin alım fiyatına göre hesaplanan ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre hesaplanmıştır.

Mamul ve yarı mamuller - Direkt malzeme ve işçilik giderleri ile değişken ve sabit genel üretim giderleri belli oranlarda (normal faaliyet kapasitesi göz önünde tutularak) dahil edilmiş ve ortalama maliyet yöntemine göre hesaplanmıştır.

Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır (Not 10).

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Maddi duran varlıklar

Bütün maddi duran varlıklar başlangıç olarak maliyet değerinden kaydedilmekte ve 31 Aralık 2004 tarihine kadar, uygun düzeltme katsayısı ile çevrilmek suretiyle yeniden düzenlenmiş maliyet değerleri üzerinden taşınmaktadır. Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanı düşüldükten ve eğer var ise değer düşüklüğü karşılığı ayrıldıktan sonraki net değerleri ile gösterilmektedir.

Maddi varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve iadesi mümkün olmayan vergiler ve maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları döneme gider kaydedilmektedir. Yapılan harcamalar ilgili maddi varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir.

Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, bu süreçte kullanılan metodun ve amortisman süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydalar ile paralel olup olmadığına dikkat edilmektedir.

Amortisman, maddi duran varlıkların düzeltilmiş değerleri üzerinden faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir:

Yeraltı ve yerüstü düzenleri	25-30 yıl
Binalar	30 yıl
Makine, tesis ve cihazlar	3-15 yıl
Taşıt araçları	4-9 yıl
Döşeme ve demirbaşlar	5-15 yıl
Özel maliyetler	5 yıl

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebiyle amortisman ayrılmamaktadır.

Maddi duran varlıkların satışı dolayısıyla oluşan kar ve zararlar yatırım faaliyetlerinden gelirler ve giderler kalemleri altında muhasebeleştirilmiştir.

Maddi olmayan duran varlıklar

Maddi olmayan duran varlıklar, iktisap edilmiş hakları, bilgi sistemlerini, yeni ürün geliştirilmesine ilişkin proje maliyetlerini ve bilgisayar yazılımlarını içermektedir. Maddi olmayan varlıklar başlangıç olarak maliyet değerinden kaydedilmekte ve 31 Aralık 2004 tarihine kadar uygun düzeltme katsayısı ile çevrilmek suretiyle yeniden düzenlenmiş maliyet değerleri üzerinden taşınmaktadır.

Maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerinden birikmiş itfa payı ve eğer varsa değer düşüklüğü indirilerek yansıtılır. Maddi olmayan duran varlıklar iktisap edildikleri tarihten sonra 5 yılı geçmeyen bir süre için tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur. Maddi olmayan varlıkların aktifleştirilebilmesi için ilgili varlığın işletmeye gelecekte sağlayacağı ekonomik fayda tespit edilebilir olmalı ve varlığın maliyeti güvenilir bir şekilde ölçülebilmelidir. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerine indirilir.

Araştırma ve geliştirme giderleri

Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde konsolide gelir tablosuna kaydedilir.

Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar:

• Maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması,
• Maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması,
• Maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması,
• varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması,
• Maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka kaynakların olması ve varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması.

Diğer geliştirme giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme gideri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile beklenen ömür olan 5 yıl içerisinde, doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Yatırım, araştırma ve geliştirme teşvikleri

Tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların Grup tarafından yerine getirileceğine ve teşviğin Şirket tarafından elde edilebileceğine dair makul bir güvence oluştuğunda finansal tablolara alınır. Teşvik, bir gider ile ilişkili olması durumunda bu teşvikin karşılayacağı giderler ile eşleşecek şekilde gelirleştirilir. Teşvikin bir varlık ile ilişkili olması durumda ise bu gelir ertelenmiş gelir olarak bilançoya kaydedilir.

Yatırım, araştırma ve geliştirme teşvikleri, Grup'un teşvik talepleri yetkili makamlar tarafından onaylandığı zaman tanımlanır.

Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler

Vergi karşılığı, dönem karı veya zararı hesaplanmasında dikkate alınan cari dönem ve ertelenmiş vergi karşılıklarının tamamıdır.

Dönem vergi gideri, bilanço tarihi itibarıyla Türkiye'de yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır. Türk Vergi mevzuatına göre, kanuni veya iş merkezleri Türkiye'de bulunan kurumlar, kurumlar vergisine tabidir.

Şirket'in faaliyet sonuçlarından doğacak kurumlar vergisi, gelir vergisi ve fonlara ilişkin yükümlülükler için finansal tablolarda tahmini karşılık ayrılmıştır. Cari dönem vergisi, Şirket'in faaliyet sonuçları üzerinden vergisel açıdan kabul edilmeyen giderler ve istisnalar dikkate alınarak hesaplanmaktadır.

Ayrıca, kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere yıl içinde ara dönemlerde beyan edilen matrahlar üzerinden %25 oranında geçici vergi ödenmektedir.

Türk vergi sisteminde mali zararlar takip eden beş yıl içindeki mali karlar ile mahsup edilebilmekte olup, önceki yıllar kazançlarından (geriye dönük) mahsup mümkün değildir.

Ertelenen vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Ertelenen vergi hesaplanmasında yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca bilanço tarihi itibarıyla halihazırda yürürlükte olan vergi oranları kullanılır.

Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Her bilanço döneminde Grup, ertelenmiş vergi varlıklarını gözden geçirmekte ve gelecekte indirilebilir olması ihtimali göz önüne alınarak muhasebeleştirmektedir.

Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri konsolide finansal tablolarda net gösterilmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Kıdem tazminatı karşılığı

Grup, mevcut iş kanunu gereğince, emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen ve en az bir yıl hizmet vermiş personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.

Grup, konsolide finansal tablolardaki kıdem tazminatı karşılığını "Projeksiyon Metodu''nu kullanarak ve Grup'un personel hizmet süresini tamamlama ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllarda kazandığı deneyimlerini baz alarak hesaplamış ve bilanço tarihi itibarıyla iskonto edilmiş değerini kayıtlara almıştır. Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır.

Dövizli işlemler

Yıl içinde gerçekleşen dövizli işlemler, işlem tarihlerinde geçerli olan döviz kurları üzerinden çevrilmiştir. Dövize dayalı parasal varlık ve yükümlülükler, yıl sonunda geçerli olan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ("TCMB") döviz alış kurları üzerinden Türk Lirası'na çevrilmiştir.

Karşılıklar

Karşılıklar bir işletmenin geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü (yasal ya da yapısal) varsa ve bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkması olası ise ve gerçekleşecek yükümlülüğün miktarı güvenilir bir şekilde tahmin edilebiliyorsa kayıtlara alınmaktadır.

Paranın zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında, karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş değeriyle yansıtılır. Karşılıklar her bilanço tarihinde gözden geçirilmekte ve yönetimin en iyi tahminlerini yansıtacak şekilde gerekli düzenlemeler yapılmaktadır.

Koşullu varlıklar ve yükümlülükler

Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar konsolide finansal tablolara alınmamakta ve şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmektedir.

Şarta bağlı yükümlülükler, kaynak aktarımını gerektiren durum yüksek bir olasılık taşımıyor ise konsolide finansal tablolarda yansıtılmayıp dipnotlarda açıklanmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ise konsolide finansal tablolara yansıtılmayıp ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek olduğu takdirde dipnotlarda açıklanır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Sermaye ve temettüler

Adi hisseler, sermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş kardan indirilerek kaydedilir.

Garanti giderleri

Garanti giderleri, şirketlerin üretim ve satışını gerçekleştirdikleri mallar için yaptıkları tamir-bakım masrafları, yetkili servislerin garanti kapsamında müşteriden bedel almaksızın yaptıkları işçilik ve malzeme giderleri, şirketlerce üstlenilen bakım giderleri ile hasılatı cari yıla gelir olarak kaydedilen ürünlere ilişkin müteakip yıllarda söz konusu olabilecek geri dönüş ve tamir seviyelerinin geçmiş verilerden kaynaklanan tahminleri sonucu kaydedilir.

Finansal araçlar

Finansal varlıklar

Grup, finansal varlıklarını şu şekilde sınıflandırmıştır: itfa edilmiş maliyet ve gerçeğe uygun değer değişimi kar zarara yansıtılan. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar.

İtfa edilmiş maiyeti üzerinden muhasebeleştirilen finansal varlıklar

İtfa edilmiş maiyeti üzerinden muhasebeleştirilen finansal varlıklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasaya kota olmayan ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri raporlama tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklarda, 12 aydan uzun ise duran varlıklarda gösterilirler. Grup'un ticari alacakları ve nakit ve nakit benzerleri bu kategoriye sınıflandırılmaktadır.

Gerçeğe uygun değer değişimi kar zarara yansıtılan finansal varlıklar

Gerçeğe uygun değer değişimi kar zarara yansıtılan finansal varlıklar, finansal durum tablosunda "türev araçlar" kalemlerini içermektedir. Türev araçlar, gerçeğe uygun değerin pozitif olması durumunda varlık, negatif olması durumunda ise yükümlülük olarak muhasebeleştirilmektedir.

Nakit ve nakit benzerleri

Nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan ve vadesi üç ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir.

Banka mevduatları, vadeli ve vadesiz mevduatlardan ve bu mevduatların tahakkuk eden faizlerinden oluşmaktadır. Türk Lirası mevduatlar maliyet değerleriyle, döviz tevdiat hesapları ise bilanço tarihinde T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru kullanılmak suretiyle Türk Lirası'na çevrilmiş değerleriyle kayıtlarda gösterilmektedir. Vadeli mevduat hesapları, bilanço tarihi itibarıyla, tahakkuk etmiş faizlerini de içermektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Ticari alacaklar

Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan ticari alacaklar ile ticari alacaklar içine sınıflandırılan senetler ve vadeli çekler, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmektedir.

Grup fatura alacaklarının bir kısmını faktoring işlemine konu etmektedir ve faktoring şirketlerinden temin edilen tutar ise konsolide finansal tablolara finansal yükümlülük olarak yansıtılmıştır.

Alınan çeklerden vadesi bilanço tarihini aşanlar, ticari alacaklar içinde gösterilmiş olup devlet iç borçlanma senetleri için borsalarda veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda oluşan faiz haddi dikkate alınarak reeskonta tabi tutulmuştur.

Grup, konsolide finansal tablolarda yer alan itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen ticari alacakları önemli bir finansman bileşeni içermediği için değer düşüklüğü hesaplamaları için kolaylaştırılmış uygulamayı seçerek karşılık matrisi kullanmaktadır. Bu uygulama ile Grup, beklenen kredi zarar karşılığını ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçmektedir. Beklenen kredi zararlarının hesaplamasında, geçmiş kredi zararı deneyimleri ile birlikte, Grup'un geleceğe yönelik tahminleri de dikkate alınmaktadır.

Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından düşülerek kapsamlı gelir tablosuna gelir olarak kaydedilir.

Ticari borçlar

Ticari borçlar, makul değerleriyle deftere alınır ve müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş tutarlardan muhasebeleştirilir.

Krediler

Kısa ve uzun vadeli banka kredileri, anapara ve bilanço tarihi itibarıyla tahakkuk eden faiz giderlerinin toplanması sonucu oluşan değerleri ile kayıtlarda gösterilmektedir.

Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları düşüldükten sonraki değerleriyle kaydedilir. Banka kredileri, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet değeri üzerinden belirtilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile itfa edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Özellikli varlıkların ediniminin finansmanı dışındaki sebeplerle katlanılan borçlanma maliyetleri gerçekleştiği dönemde gider olarak kaydedilmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Türev araçlar

Türev araçlar ilk olarak kayda alınmalarında elde etme maliyeti ile, kayda alınmalarını izleyen dönemlerde ise gerçeğe uygun değerleri ile değerlenmektedir. Grup'un türev araçlarını ağırlıklı olarak vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ile ilgili işlemler oluşturmaktadır. Söz konusu türev araçlar ekonomik olarak Grup için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, genellikle risk muhasebesi yönünden gerekli koşulları taşımaması nedeniyle konsolide finansal tablolarda alım-satım amaçlı türev araçlar olarak muhasebeleştirilmektedir. Bu tür türev araçların gerçeğe uygun değerindeki değişimlerden kaynaklanan tüm kazanç ve kayıplar, konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.

Finansal varlıklarda değer düşüklüğü

Gerçeğe uygun değer değişimi kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. Kredi ve alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır.

Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir.

Finansal varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ve kayıttan çıkarılması

Grup, finansal varlık veya yükümlülükleri, ilgili finansal araç sözleşmelerine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal varlığın tamamını veya bir kısmını, sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan haklar üzerindeki kontrolünü kaybettiği zaman kayıtlarından çıkartır. Grup finansal yükümlülükleri, ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise kayıtlarından çıkartır.

Bütün normal finansal varlık alım ve satımları işlem tarihinde, yani Grup'un varlığı almayı veya satmayı taahhüt ettiği tarihte kayıtlara yansıtılır. Söz konusu alım ve satımlar genellikle piyasada oluşan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimi içerisinde finansal varlığın teslimini gerektiren alım satımlardır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Yabancı para cinsinden finansal varlık ve borçlar

Bilançoda yer alan yabancı para cinsinden finansal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru kullanılarak Türk Lirası'na çevrilmektedir. Dönem içinde gerçekleşen yabancı paraya bağlı işlemler, işlem tarihindeki fiili kurlar kullanılarak Türk Lirası'na çevrilmektedir. Bu işlemlerden doğan kur farkı gelir ve giderleri kapsamlı gelir tablolusunda muhasebeleşmektedir.

Kiralamalar

Grup - kiracı olarak

Grup, bir sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama niteliği taşıyıp taşımadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda, bu sözleşme kiralama niteliği taşımaktadır ya da bir kiralama işlemi içermektedir. Grup, bir sözleşmenin tanımlanan bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devredip devretmediğini değerlendirirken aşağıdaki koşulları göz önünde bulundurur:

• a) Sözleşmenin tanımlanan varlık içermesi; bir varlık genellikle sözleşmede açık veya zımni bir şekilde belirtilerek tanımlanır.
• b) Varlığın işlevsel bir bölümünün fiziksel olarak ayrı olması veya varlığın kapasitesinin tamamına yakınını temsil etmesi. Tedarikçinin varlığı ikame etme yönünde aslî bir hakka sahip olması ve bundan ekonomik fayda sağlaması durumunda varlık tanımlanmış değildir.
• c) Tanımlanan varlığın kullanımından sağlanacak ekonomik yararların tamamına yakınını elde etme hakkının olması,
• d) Tanımlanan varlığın kullanımını yönetme hakkının olması. Grup, varlığın nasıl ve ne amaçla kullanılacağına ilişkin kararların önceden belirlenmiş olması durumunda varlığın kullanım hakkına sahip olduğunu değerlendirmektedir. Grup varlığın kullanımını yönetme hakkına aşağıdaki durumlarda sahip olmaktadır:
  • i. Grup'un, kullanım süresi boyunca varlığı işletme hakkına sahip olması (veya varlığı kendi belirlediği şekilde işletmeleri için başkalarını yönlendirmesi) ve tedarikçinin bu işletme talimatlarını değiştirme hakkının bulunmaması veya
  • ii. Grup'un, kullanım süresi boyunca varlığın nasıl ve ne amaçla kullanılacağını önceden belirleyecek şekilde varlığı (ya da varlığın belirli özelliklerini) tasarlamış olması.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına bir kullanım hakkı varlığı ve bir kira yükümlülüğü yansıtır.

Kullanım hakkı varlığı

Kullanım hakkı varlığı ilk olarak maliyet yöntemiyle muhasebeleştirilir ve aşağıdakileri içerir:

• a) Kira yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı,
• b) Kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar,
• c) Grup tarafından katlanılan tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetler ve
• d) Dayanak varlığın, kiralamanın hüküm ve koşullarının gerektirdiği duruma getirilmesi için restore edilmesiyle ilgili olarak Grup tarafından katlanılan maliyetler (stok üretimi için katlanılan maliyetler hariç).

Grup maliyet yöntemini uygularken, kullanım hakkı varlığını:

• a) Birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklüğü zararları düşülmüş ve
• b) Kira yükümlülüğünün yeniden ölçümüne göre düzeltilmiş maliyeti üzerinden ölçer.

Grup, kullanım hakkı varlığını amortismana tabi tutarken TMS 16, "Maddi Duran Varlıklar" standardında yer alan amortisman hükümlerini uygular.

Kullanım hakkı varlığının değer düşüklüğüne uğramış olup olmadığını belirlemek ve belirlenen herhangi bir değer düşüklüğü zararını muhasebeleştirmek için TMS 36, "Varlıklarda Değer Düşüklüğü" standardını uygular.

Kira yükümlülüğü

Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, Grup kira yükümlülüğünü o tarihte gerçekleşmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçer. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak; zımnî faiz oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda ise kiracının alternatif borçlanma faiz oranı kullanılarak iskonto edilir. Alternatif borçlanma oranı, Grup şirketlerinin kontrat tarihlerindeki borçlanma oranları dikkate alınarak belirlenmiştir.

Grup'un kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil olan ve kiralamanın fiilen başladığı tarihte gerçekleşmemiş olan kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşur:

• a) Sabit ödemelerden her türlü kiralama teşvik alacaklarının düşülmesiyle elde edilen tutar,
• b) Bir endeks ya da orana bağlı olan, ilk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan kira ödemeleri,
• c) Kiralama süresinin kiracının kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra Grup, kira yükümlülüğünü aşağıdaki şekilde ölçer:

• a) Defter değerini, kira yükümlülüğündeki faizi yansıtacak şekilde artırır,
• b) Defter değerini, yapılmış olan kira ödemelerini yansıtacak şekilde azaltır ve
• c) Defter değerini, varsa yeniden değerlendirmeleri ve yeniden yapılandırmaları yansıtacak şekilde yeniden ölçer. Grup, kira yükümlülüğünün yeniden ölçüm tutarını, kullanım hakkı varlığında düzeltme olarak finansal tablolarına yansıtır.

Uzatma ve erken sonlandırma opsiyonları

Kiralama yükümlülüğü, sözleşmelerdeki uzatma ve erken sonlandırma opsiyonları dikkate alınarak belirlenmektedir. Sözleşmelerde yer alan uzatma ve erken sonlandırma opsiyonlarının büyük kısmı Grup ve kiralayan tarafından müştereken uygulanabilir opsiyonlardan oluşmaktadır. Grup kiralama süresini, söz konusu uzatma ve erken sonlandırma opsiyonları ilgili sözleşmeye göre Grup'un inisiyatifindeyse ve opsiyonların kullanımı makul derecede kesinse kiralama süresine dâhil ederek belirlemektedir. Eğer şartlarda önemli bir değişiklik olursa yapılan değerlendirme yönetim tarafından gözden geçirilmektedir. Cari dönemde yapılan değerlendirmeler sonucunda, uzatma ve erken sonlandırma opsiyonlarının kiralama süresine dahil edilmesi nedeniyle oluşan kiralama yükümlülüğü veya varlık kullanım hakkı bulunmamaktadır.

Değişken kira ödemeleri

Grup'un kiralama sözleşmelerinin bir kısmından kaynaklanan kira ödemeleri değişken kira ödemelerinden oluşmaktadır. TFRS 16 standardı kapsamında yer almayan söz konusu değişken kira ödemeleri, ilgili dönemde gelir tablosuna kira gideri olarak kaydedilmektedir.

Grup - kiralayan olarak

Grup'un kiralayan olarak önemli bir faaliyeti bulunmamaktadır.

Hisse başına kazanç

Hisse başına kar, net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir.

Şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve özsermaye enflasyon düzeltmesi farklarından hisseleri oranında hisse dağıtarak ("Bedelsiz Hisseler") sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse, ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Bilanço tarihinden sonraki olaylar

Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kamuya ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.

Grup, bilanço tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltmekte, bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen olayların olması halinde ise önemli olması durumunda ilgili dönemde açıklamaktadır.

Finansal olmayan varlıklarda değer düşüklüğü

Ertelenmiş vergi aktifi ve finansal varlıklar dışındaki varlıklar, her bir bilanço tarihinde söz konusu varlığın değer kaybına uğradığına dair herhangi bir gösterge olup olmadığının tespiti için değerlendirilir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, değer düşüklüğü tutarını belirleyebilmek için o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Varlığın tek başına geri kazanılabilir tutarının hesaplanmasının mümkün olmadığı durumlarda, o varlığın ait olduğu nakit üreten biriminin geri kazanılabilir tutarı hesaplanır.

Bir varlığın kayıtlı değeri, varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksekse, kayıtlı değer derhal geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer ilgili varlığın net satış fiyatı ya da kullanımdaki değerinin yüksek olanıdır. Net satış fiyatı, varlığın makul değerinden satışı gerçekleştirmek için katlanılacak maliyetlerin düşülmesi suretiyle tespit edilir. Kullanımdaki değer ise ilgili varlığın kullanılmasına devam edilmesi suretiyle gelecekte elde edilecek tahmini nakit akımlarının bilanço tarihi itibarıyla indirgenmiş tutarlarına artık değerlerinin eklenmesi ile tespit edilir.

Varlığın (veya nakit üreten birimin) geri kazanılabilir tutarının defter değerinden daha az olması durumunda varlığın (veya nakit üreten birimin) defter değeri, geri kazanılabilir tutarına indirilir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü kayıpları kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir.

Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali kapsamlı gelir tablosuna kayıt edilir.

Borçlanma maliyetleri

Borçlanma maliyetleri, faiz giderleri, kur farkı giderleri ve borçlanma ile ilgili diğer maliyetleri içermektedir.

Özellikli varlıkla ilişkili borçlanma maliyetleri doğrudan ilgili bulunduğu özellikli varlığın maliyetine dahil edilir. Özellikli bir varlığın amaçlandığı şekilde kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi için gerekli faaliyetlerin tamamen bitirilmesi durumunda, borçlanma maliyetlerinin aktifleştirilmesine son verilir. Özellikli varlıklar, kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklardır.

Bunun dışındaki borçlanma maliyetleri gerçekleştiği dönemde gider olarak kaydedilmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)

Netleştirme

Finansal varlık ve yükümlülükler, netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması ve söz konusu varlık ve yükümlülükleri net bazda tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma niyetinin olması durumunda bilançoda netleştirilerek gösterilmektedir.

2.5 İşletmenin sürekliliği

Grup, konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır.

NOT 3 – İŞLETME BİRLEŞMELERİ

Grup iştiraki olan Otokar Europe SAS, 12 Eylül 2023 tarihine kadar şirketin bayisi olan MAURI Bus System S.R.L. (İtalya ülkesi) şirketinin hisselerinin tamamını satın almıştır. 12 Eylül 2023 tarihinde imzalanan Hisse Devir Sözleşmesi'nin kapanış işlemleri Eylül 2023 tarihi itibarıyla gerçekleştirilmiştir. Hisselerin tamamının satın alımı için ödenen işlem bedeli 2.355 bin Avro' dur. 1.344 bin Avro tutarındaki ilk ödeme devir tarihinde gerçekleşmiştir. 1.011 bin Avro tutarındaki kalan ödeme, 4 yıl içerisinde taksitler halinde ödenecektir.

Bu işlem neticesinde şirketin ünvanı 12 Ekim 2023 itibarıyla "Otokar Italia S.R.L." olarak değiştirilmiş olup, şirketin ünvanı ve yönetim kurulu yapısı değişikliğine ilişkin tescil işlemleri ilgili ülke sicillerinde gerçekleşmiştir.

Satın alım işlemine ilişkin bilanço değerleme çalışmaları devam etmektedir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarda TFRS 3 "İşletme Birleşmeleri Standardı" hükümleri çerçevesi altında provizyonel olarak muhasebeleştirilmiştir. TFRS 3 kapsamında, provizyonel olarak muhasebeleştirilen tutarlarda müteakip dönemde değerleme çalışmaları sonuçlarından dolayı oluşacak olan farklar gelecek dönemin konsolide finansal tablolarında değerlendirilecektir.

Satın alma bedeli, iktisap edilen varlık ve yükümlülüklerin TFRS 3 kapsamında provizyonel olarak kullanılan gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 3 – İŞLETME BİRLEŞMELERİ(devamı)

Satın alma gücü esasına göre	12 Eylül 2023
Nakit ve nakit benzerleri	71.983
Ticari ve diğer alacaklar	123.415
Stoklar	64.287
Diğer dönen varlıklar	21.456
Maddi duran varlıklar	3.274
Maddi olmayan duran varlıklar	208
Ticari ve diğer borçlar	(221.995)
Kısa ve uzun vadeli karşılıklar	(28.530)
Diğer yükümlülükler	(4.787)
Toplam tanımlanabilir net varlıkların değeri (%100)(provizyonel)	29.311
Şerefiye(provizyonel)	45.257
Toplam satın alma bedeli	74.568

Satın alımdan kaynaklanan nakit çıkışının detayı aşağıdaki gibidir:

Toplam satın alma bedeli - nakit	74.568
Nakit ve nakit benzerleri - iktisap edilen	(71.983)
Satın almadan kaynaklanan nakit çıkışı (net)	2.585

NOT 4 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA

Grup bölümlere göre raporlama yapmamakta, tek bir bölümde finansal tablolarını takip etmektedir.

Üst düzey karar alıcı (Üst düzey yöneticiler, yönetim kurulu üyeleri, genel müdür ve genel müdür yardımcılarından oluşmaktadır.) ürünlerini sadece ciro olarak takip etmekte olup (Not 19), satışların maliyeti, faaliyet giderleri, finansman giderleri ve vergi giderleri olarak takip etmemektedir. Bu nedenle bölümlere göre raporlama yapılmamaktadır.

NOT 5 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Bankalar
- Vadeli mevduat	5.917.553	2.340.208
- Vadesiz mevduat	854.487	404.401
Diğer	103	175
Nakit akış tablosundaki nakit ve nakit benzerleri	6.772.143	2.744.784
Faiz gelir tahakkuku	63.632	9.326
	6.835.775	2.754.110

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla toplam tutarı 5.917.553 bin TL olan vadeli mevduat hesaplarının 372.026 bin TL'ye karşılık gelen tutarı yabancı para cinsinden olup, etkin faiz oranı yıllık %0,01 vadesi 1 gündür. Kalan 5.545.527 bin TL'lik tutarın etkin faiz oranı yıllık %44,93 olup vadesi 30 gündür.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 5 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (Devamı)

(31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla toplam tutarı 2.340.208 bin TL olan vadeli mevduat hesaplarının 232.617 bin TL'ye karşılık gelen tutarı yabancı para cinsinden olup, etkin faiz oranı yıllık %0,01, vadesi ortalama 1 gündür. Kalan 2.116.918 bin TL'lik tutarın etkin faiz oranı %24,63 yıllık olup vadesi 24 gündür.)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un 3.063 bin TL (31 Aralık 2022: 115.858 bin TL) tutarında bloke mevduatı bulunmaktadır.

NOT 6 - ÖZKAYNAK YÖNTEMİ İLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla İş Ortaklıkları'nın taşınan değerlerinin ve özkaynak yöntemine konu konsolidasyon oranlarının detayı aşağıdaki gibidir:

	2023		2022
İş ortaklıkları	(%)	Tutar	(%)	Tutar
Al Jasoor	49	85.357	49	397.192
		85.357		397.192

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren ara hesap dönemleri için İş Ortaklıkları'nın dönem içi hareketleri tablosu aşağıdaki gibidir:

	2023	2022
1 Ocak	397.192	493.857
Kar/(zararından) paylar	(3.079)	339.562
Ödenen temettü	(228.013)	(334.995)
Yabancı para çevrim farkları	(80.743)	(101.232)
31 Aralık	85.357	397.192

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihi itibarıyla özkaynak yöntemi ile değerlenen Al Jasoor'a ilişkin finansal bilgiler ekteki gibidir:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Toplam varlıklar	555.448	1.478.372
Toplam yükümlülükler	(381.250)	(667.776)
Net varlıklar	174.198	810.596
İş ortaklığı oranı	%49	%49
Grup'un net varlıklardaki payı	85.357	397.192

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 7 - BORÇLANMALAR

Kısa vadeli borçlanmalar

31 Aralık 2023	Vade Aralığı	Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%)	TL karşılığı
Banka kredileri
Avro krediler	13 Aralık 2024	6,75	2.984.007
Dolar krediler	19 Şubat 2024 –
	1 Kasım 2024	5,58	225.927
TL krediler	5 Ocak 2024 – 17 Aralık 2024	39,47	9.729.255
			12.939.189
Kiralama işlemlerinden borçlar
Avro borçlar	-	2,00	40.364
TL borçlar	-	30,00	18.244
			58.608
Toplam kısa vadeli borçlanmalar			12.997.797
Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları	(*)
		Yıllık ağırlıklı
31 Aralık 2023	Vade aralığı	ortalama etkin faiz oranı (%)	TL karşılığı
Banka Kredileri
	11 Ocak 2024 -
TL krediler	18 Kasım 2024	20,45	748.465
			748.465
İhraç edilmiş borçlanma araçları (**)
İhraç edilmiş tahvillerin kısa vadeli kısmı		40,50	78.136
			78.136
Toplam uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli
kısımları			826.601

(*) Sabit faiz oranlı

^(**) Grup, takas işlemi 3 Mart 2023 tarihinde gerçekleşen 500.000.000 TL tutarında yurt içinde halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılmak üzere 740 gün vadeli, %33 yıllık sabit faiz üzerinden 6 ayda bir kupon ödemeli, 12 Mart 2025 itfa tarihli tahvil ihraç etmiştir.

Grup, takas işlemi 9 Haziran 2023 tarihinde gerçekleşen 500.000.000 TL tutarında yurt içinde halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılmak üzere 752 gün vadeli, %41,5 yıllık sabit faiz üzerinden 6 ayda bir kupon ödemeli, 30 Haziran 2025 itfa tarihli tahvil ihraç etmiştir.

Grup, takas işlemi 17 Ekim 2023 tarihinde gerçekleşen 500.000.000 TL tutarında yurt içinde halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılmak üzere 752 gün vadeli, %47,0 yıllık sabit faiz üzerinden 6 ayda bir kupon ödemeli, 30 Haziran 2025 itfa tarihli tahvil ihraç etmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 7 – BORÇLANMALAR (Devamı)

Uzun vadeli borçlanmalar

31 Aralık 2023		Yıllık ağırlıklı ortalama etkin
	Vade aralığı	faiz oranı (%)	TL karşılığı
Banka Kredileri
	4 Kasım 2024 -
TL krediler	5 Ağustos 2025	14,00	716.426
			716.426
Kiralama işlemlerinden borçlar
Avro borçlar	-	2,00	63.133
TL borçlar	-	30,00	28.536
			91.669
İhraç edilmiş borçlanma araçları (**)
	12 Mart 2025 -
İhraç edilmiş tahvillerin uzun vadeli kısmı	30 Haziran 2025	40,50	1.500.000
			1.500.000
Toplam uzun vadeli finansal borçlar			2.308.095

(*) Sabit faiz oranlı

(**) Grup, takas işlemi 3 Mart 2023 tarihinde gerçekleşen 500.000.000 TL tutarında yurt içinde halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılmak üzere 740 gün vadeli, %33 yıllık sabit faiz üzerinden 6 ayda bir kupon ödemeli, 12 Mart 2025 itfa tarihli tahvil ihraç etmiştir.

Grup, takas işlemi 9 Haziran 2023 tarihinde gerçekleşen 500.000.000 TL tutarında yurt içinde halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılmak üzere 752 gün vadeli, %41,5 yıllık sabit faiz üzerinden 6 ayda bir kupon ödemeli, 30 Haziran 2025 itfa tarihli tahvil ihraç etmiştir.

Grup, takas işlemi 14 Aralık 2023 tarihinde gerçekleşen 500.000.000 TL tutarında yurt içinde halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılmak üzere 752 gün vadeli, %41,5 yıllık sabit faiz üzerinden 6 ayda bir kupon ödemeli, 30 Haziran 2025 itfa tarihli tahvil ihraç etmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 7 – BORÇLANMALAR (Devamı)

Kısa vadeli borçlanmalar

		Yıllık ağırlıklı ortalama etkin
31 Aralık 2022	Vade	faiz oranı (%)	TL karşılığı
Banka kredileri
Avro krediler	9 Haziran 2023	5,95	164.661
TL krediler	5 Ocak 2023 -		8.249.239
	15 Kasım 2023	23,72
			8.413.900
Kiralama işlemlerinden borçlar
Avro borçlar	-	2,00	35.224
TL borçlar	-	30,00	15.920
			51.144
Toplam kısa vadeli borçlanmalar			8.465.044

Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları (*)

31 Aralık 2022	Vade	Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%)	TL karşılığı
Avro krediler	9 Ocak 2023 -	2,94	1.426.317
	15 Eylül 2023
TL krediler	31 Aralık 2023	18,25	401.692
			1.828.009

(*) Sabit faiz oranlı

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 7 – BORÇLANMALAR (Devamı)

Uzun vadeli borçlanmalar (*)

31 Aralık 2022	Yıllık ağırlıklı ortalama etkin
	Vade aralığı	faiz oranı (%)	TL karşılığı
Banka kredileri
TL krediler	11 Ocak 2024 - 5 Ağustos	15,19	2.063.062
			2.063.062
Kiralama işlemlerinden borçlar
Avro borçlar	-	2,00	55.093
TL borçlar	-	30,00	24.903
			79.996
Toplam uzun vadeli borçlanmalar			2.143.058

(*) Sabit faiz oranlı

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un kullanmış olduğu krediler karşılığında vermiş olduğu herhangi bir teminat yoktur (31 Aralık 2022: Yoktur).

Grup'un borçlanmalarından kaynaklanan finansal taahhütleri yoktur.

Borçlanmaların 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllar içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

	2023	2022
1 Ocak	12.436.111	6.437.813
Parasal kazanç/(kayıp)	(6.781.588)	(3.247.754)
Dönem içinde alınan borçlanmalar	33.550.171	17.302.574
Kira sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin
nakit çıkışları	(53.924)	(13.021)
TFRS 16 kapsamında kira yükümlülüklerindeki değişimler	105.891	45.317
Anapara ödemeleri (-)	(24.994.794)	(8.982.404)
Faiz tahakkuklarındaki değişim	1.000.820	441.904
Kur farklarındaki değişim	869.806	451.682

31 Aralık 16.132.493 12.436.111

	31 Aralık 2023			31 Aralık 2022
Banka kredileri	Defter değeri	Gerçeğe uygun değeri	Defter değeri	Gerçeğe uygun değeri
Sabit faizli	14.404.080	15.905.823	11.729.597	12.528.641
Değişken faizli	-	-	575.374	575.374
	14.404.080	15.905.823	12.304.971	13.104.015

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 8 - TÜREV ARAÇLAR

Türev araçlar, Grup'un dövizli satışlarından doğan kur riskine karşılık yaptığı vadeli döviz işlemlerine (vadeli döviz işlemi) ilişkin sözleşmelerden oluşmaktadır.

	Sözleşme tutarı	Cari dönem sözleşme vade aralıkları	Gerçeğe uygun değerler yükümlülükler
31 Aralık 2023		4 Ocak 2024–
Vadeli döviz işlemleri	4.601.633	4 Kasım 2024	(25.853)
Kısa vadeli türev araçlar	4.601.633		(25.853)
Toplam türev araçlar	4.601.633		(25.853)

		Cari dönem sözleşme vade	Gerçeğe uygun değerler
	Sözleşme tutarı	aralıkları	varlıklar
31 Aralık 2022
		5 Ocak 2023 -
Vadeli döviz işlemleri	2.275.924	9 Şubat 2023	4.037
Kısa vadeli türev araçlar	2.275.924		4.037
Toplam türev araçlar	2.275.924		4.037

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 9 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR

Ticari alacaklar

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Ticari alacaklar, net	5.471.537	4.380.189
Alacak senetleri, net	3.640	4.531
	5.475.177	4.384.720
Eksi: Şüpheli ticari alacak karşılığı	(229.199)	(220.557)
Kısa vadeli diğer ticari alacaklar	5.245.978	4.164.163
İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 28)	3.314.735	2.688.756
Kısa vadeli ticari alacaklar	8.560.713	6.852.919
Uzun vadeli ticari alacaklar, net	492.092	1.206.075
Uzun vadeli ticari alacaklar	492.092	1.206.075

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ticari alacakların (senetler hariç) ortalama vadeleri 60-90 gün arasındadır. (31 Aralık 2022: 60-90 gün).

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un alacaklarının ortalama tahsilat süresinin kısa vadeli olması sebebiyle, ticari alacakların gerçeğe uygun değerlerinin defter değerine yakınsamaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 9 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı)

Ticari alacaklar ile ilgili alınan teminatlar

Grup'un alacakları temel olarak midibüs ve otobüs bayilerine yapılan satışlardan ve savunma aracı satışlarından doğmaktadır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup bayilerinden kaynaklanan alacaklardan şüpheli alacaklar için karşılık ayrılması sonrası kalan toplam 696.054 bin TL (31 Aralık 2022: 473.254 bin TL) tutarındaki alacak, toplam 696.054 bin TL (31 Aralık 2022: 473.254 bin TL) tutarındaki teminat ve ipotek ile güvence altına alınmıştır. Grup, geri kalan alacaklarının tahsili ile ilgili olarak konsolide finansal tablo Notu 29'da Kredi Riski bölümünde anlatılan yöntemlerle kredi riskini yönetmektedir.

Vadesi geçen ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacakların yaşlandırma analizi aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2022	Ticari alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş	-
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş	-
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş	-
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş	-
Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş	544
	544

Teminat ile güvence altına alınmış kısmı 544

Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş ticari alacak bakiyeleri için yasal takibat başlatılmıştır.

Şüpheli ticari alacak karşılığının 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllar içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

	2023	2022
1 Ocak	220.557	263.591
Parasal kazanç/(kayıp)	(32.256)	(112.963)
Tahsilatlar	-	(1.829)
Yabancı para çevrim farkları	8.383	5.613
Kur farkı değişimi	32.515	66.145
31 Aralık	229.199	220.557

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 9 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı)

Ticari borçlar

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Ticari borçlar, net	3.542.214	3.290.487
Kısa vadeli diğer ticari borçlar	3.542.214	3.290.487
İlişkili taraflara ticari borçlar (Not 27)	556.649	362.896
Kısa vadeli ticari borçlar	4.098.863	3.653.383

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ticari borçların ortalama vadeleri 45-60 gün arasındadır (31 Aralık 2022: 45-60 gün arasında).

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un borçlarının ortalama tahsilat süresinin kısa vadeli olması sebebiyle, ticari borçların gerçeğe uygun değerlerinin defter değerine yakınsamaktadır.

NOT 10 - DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR

Kısa vadeli diğer alacaklar

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Personelden alacaklar	1.424	59
Verilen depozito ve teminatlar	2.830	1.434
	4.254	1.493
Uzun vadeli diğer alacaklar
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Verilen depozito ve teminatlar	8.941	8.662
	8.941	8.662
Kısa vadeli diğer borçlar
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Diğer çeşitli borçlar	35.296	45.911
	35.296	45.911

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 11 - STOKLAR

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Hammadde	3.933.251	3.508.843
Yarı mamul	164.355	212.551
Mamul	1.523.306	1.778.597
Ticari mallar	890.858	805.229
Yoldaki mallar	1.131.674	953.955
Stok değer düşüklüğü karşılığı (*)	(213.146)	(94.318)
	7.430.298	7.164.857

(*) Stok değer düşüklüğünün 8.675 bin TL'lik kısmı mamullere (31 Aralık 2022: 773 bin TL), 8.041 bin TL'lik kısmı ticari mallara (31 Aralık 2022: 1.106 bin TL), 196.430 bin TL'lik kısmı ise hammaddeye (31 Aralık 2022: 92.439 bin TL) ilişkindir. Stok değer düşüklüğü karşılığı, satılan malın maliyeti hesabında muhasebeleştirilmiştir.

2023 ve 2022 yılları içinde stok değer düşüklüğü karşılığının hareketi aşağıdaki gibi olmuştur:

	2023	2022
1 Ocak	(94.318)	(77.404)
Dönem içinde ayrılan karşılık	(172.360)	(47.198)
Parasal kazanç/(kayıp)	53.532	30.284
31 Aralık itibarıyla	(213.146)	(94.318)

NOT 12 - FİNANSAL YATIRIMLAR

Otokar Central Asia Limited şirketi, yurt dışı satışlarını arttırmak ve ihracat faaliyetlerini takip etmek amacı ile Nur-Sultan, Kazakistan'da bulunan İngiliz Hukuku prensiplerini kabul eden özel statülü bir bölge olan Astana International Financial Center (AIFC)'de 5 Kasım 2019 tarihinde kurulmuştur.

Finansal yatırımlar, Otokar'ın Özel Girişim Sermayesi Yatırım Fonu'na yaptığı 28.687 bin TL tutarındaki yatırımları içermektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 13 - MADDİ DURAN VARLIKLAR VE KULLANIM HAKKI VARLIKLARI

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıl içinde maddi duran varlıklar ve ilgili birikmiş amortismanlarında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

		Yabancı
						31 Aralık
2023	İlaveler	farkları	Çıkışlar			2023
						479.903
154.165	1.628	-	-			155.793
						1.446.022
						32.520 2.015.309
						164.258
						1.205.114
						22.847
						114.212
4.777.610	854.963	11.140	(48.113)			- 5.603.458
(80.308)	(5.154)	-	-	-	-	(85.462)
						(744.939)
						(1.271.591)
						(101.093)
						(388.456)
(12.953)	(2.063)	-	-	-	-	(15.016)
(2.405.804)	(238.422)	(4.245)	46.800	(4.886)	-	(2.606.557)
2.371.806						2.996.901
	1 Ocak 467.662 1.221.897 1.837.672 150.307 850.108 18.559 77.240 (714.404) (1.202.813) (90.360) (304.966)	12.241 28.376 178.325 13.951 289.557 4.288 326.597 (30.936) (104.425) (10.733) (85.111)	para çevrim - - 6.107 - 5.033 - - - (4.182) - (63)	- (842) (42.200) - (5.071) - - 401 41.844 4.555	İktisaplar - (2.015) - (2.871)	Transferler - - - - - 196.591 2.885 - - 4.973 60.514 - - - (289.625) 7.858 - - - -

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (31 Aralık 2022: İpotek bulunmamaktadır).

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 13 - MADDİ DURAN VARLIKLAR VE KULLANIM HAKKI VARLIKLARI (Devamı)

31 Aralık 2022 tarihinde sona eren yıl içinde maddi duran varlıklar ve ilgili birikmiş amortismanlarında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

			Yabancı
	1 Ocak		para çevrim			31 Aralık
	2022	İlaveler	farkları	Çıkışlar	Transferler	2022
Maliyet
Arazi ve arsalar	467.662	-	-	-	-	467.662
Yeraltı ve yerüstü düzenleri	137.318	16.847	-	-	-	154.165
Binalar	988.934	70.237	-	-	162.726	1.221.897
Makine, tesis ve cihazlar	1.682.233	150.217	3.827	(36.661)	38.056	1.837.672
Taşıt araçları	126.237	17.315	-	(3.911)	10.666	150.307
Döşeme ve demirbaşlar	624.587	203.348	2.287	(2.156)	22.042	850.108
Özel maliyetler	13.752	4.807	-	-	-	18.559
Yapılmakta olan yatırımlar	172.623	138.107	-	-	(233.490)	77.240
	4.213.346	600.878	6.114	(42.728)	-	4.777.610
Birikmiş amortisman
Yeraltı ve yerüstü düzenleri	(75.567)	(4.741)	-	-	-	(80.308)
Binalar	(687.555)	(26.849)	-	-	-	(714.404)
Makine, tesis ve cihazlar	(1.152.750)	(83.397)	(2.294)	35.628	-	(1.202.813)
Taşıt araçları	(82.793)	(9.388)	-	1.821	-	(90.360)
Döşeme ve demirbaşlar	(249.604)	(54.876)	(1.813)	1.327	-	(304.966)
Özel maliyetler	(11.910)	(1.043)	-	-	-	(12.953)
	(2.260.179)	(180.294)	(4.107)	38.776	-	(2.405.804)
Net defter değeri	1.953.167					2.371.806

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait, maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile kullanım hakkı varlıklarından oluşan cari dönem amortisman ve itfa payları giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:

	2023	2022
Araştırma geliştirme giderleri	585.208	423.702
Satılan malın maliyeti	148.692	111.276
Kullanım hakkı varlıkları	58.215	60.171
Genel yönetim giderleri	31.883	19.655
Geliştirme sürecinde olan faaliyetler	53.949	47.195
Stoklar üzerindeki amortisman	25.219	19.056
Satış ve pazarlama giderleri	7.528	8.404
Yabancı para çevrim farkları	4.923	4.108
	915.617	693.567

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 13 - MADDİ DURAN VARLIKLAR VE KULLANIM HAKKI VARLIKLARI (Devamı)

Kullanım hakkı varlıkları

2023 yılı içerisinde kullanım hakkı varlıklarına 69.160 bin TL yeni giriş 58.215 bin TL amortisman gideri oluşmuştur.

Kullanım hakkı varlıklarının 31 Aralık 2023 ve 2022 itibarıyla bakiyeleri ve ilgili dönemlerdeki birikmiş amortisman tutarları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 itibarıyla	Binalar	Motorlu araçlar	Döşeme ve demirbaşlar	Toplam
Maliyet	109.606	165.089	4.775	279.470
Birikmiş amortisman	(69.032)	(106.526)	(2.202)	(177.760)
	40.574	58.563	2.573	101.710
31 Aralık 2022 itibarıyla	Binalar	Motorlu araçlar	Döşeme ve demirbaşlar	Toplam
Maliyet Birikmiş amortisman	46.459 (32.526)	179.230 (103.968)	60.266 (21.378)	285.955 (157.872)
	13.933	75.262	38.888	128.083

NOT 14 – DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıl içinde maddi olmayan duran varlıklar ve ilgili itfa paylarında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

	1 Ocak 2023	İlaveler	Yabancı para çevrim farkları	Çıkışlar	İktisaplar	Transferler	31 Aralık 2023
Maliyet Diğer maddi olmayan duran varlıklar	276.254	17.774	-	-	214	1.049	295.291
Geliştirme maliyetleri Geliştirme sürecinde olan	5.680.931	-	-	-	-	718.495	6.399.426
faaliyetler	1.908.309	427.817	-	-	-	(719.544)	1.616.582
	7.865.494	445.591	-	-	214	-	8.311.299
Birikmiş itfa payları
Diğer maddi olmayan duran varlıklar	(191.828)	(29.574)	-	-	(7)	-	(221.409)
Geliştirme maliyetleri	(3.676.226)	(585.208)	-	-	-	-	(4.261.434)
	(3.868.054)	(614.782)	-	-	(7)	-	(4.482.843)
Net defter değeri	3.997.440						3.828.456

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 14 – DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (Devamı)

31 Aralık 2022 tarihinde sona eren yıl içinde maddi olmayan duran varlıklar ve ilgili itfa paylarında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

			Yabancı
	1 Ocak		para çevrim			31 Aralık
	2022	İlaveler	farkları	Çıkışlar	Transferler	2022
Maliyet
Diğer maddi olmayan	duran
varlıklar	226.145	46.053	-	-	4.056	276.254
Geliştirme maliyetleri	4.476.059	-	-	-	1.204.872	5.680.931
Geliştirme sürecinde olan
faaliyetler		1.627.624 1.489.613	-	-	(1.208.928)	1.908.309
		6.329.828 1.535.666	-	-	-	7.865.494
Birikmiş itfa payları
Diğer maddi olmayan duran
varlıklar	(166.536)	(25.292)	-	-	-	(191.828)
Geliştirme maliyetleri	(3.252.524)	(423.702)	-	-	-	(3.676.226)
	(3.419.060)	(448.994)	-	-	-	(3.868.054)
Net defter değeri	2.910.768					3.997.440

NOT 15 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Kısa vadeli	4.163	4.747
Uzun vadeli	19.963	31.098
	24.126	35.845

Devlet teşvik ve yardımları, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu'nun (TÜBİTAK) Grup'un yürüttüğü çeşitli projelerin araştırma ve geliştirme (AR-GE) harcamalarını desteklemek amacıyla vermiş olduğu teşvik gelirlerinin ertelenmesi nedeniyle oluşmuştur. Söz konusu tutar, ilgili AR-GE yatırımının itfası ile eş zamanlı şekilde gelir kaydedilmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 16 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER

Borç karşılıkları- kısa vadeli

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Garanti giderleri karşılığı	691.016	570.081
Toplu iş sözleşme tahakkuk karşılığı	355.991	-
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin
kısa vadeli karşılıklar (Not 16)	109.137	81.213
Alış maliyetleri karşılığı	33.617	305.293
Dava karşılıkları	19.669	6.667
Diğer	443.042	249.140
	1.652.472	1.212.394

Garanti giderleri karşılığı

Grup, satışını gerçekleştirmiş olduğu araçları 2 yıl boyunca garanti kapsamına almaktadır. Buna bağlı olarak, bilanço tarihi itibarıyla garanti kapsamında olan araçlar için gelecek dönemlerde gerçekleşmesi tahmin edilen garanti giderleri için karşılık ayrılmıştır.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren ara hesap dönemleri içindeki garanti giderleri karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:

	2023	2022
1 Ocak	570.081	689.722
Parasal kazanç/(kayıp)	(309.950)	(294.800)
Yıl içerisindeki artış	899.149	568.349
Gerçekleşen ödemeler (-)	(468.264)	(393.190)
31 Aralık itibarıyla	691.016	570.081

Taahhütler ve zorunluluklar

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un teminat, rehin, ipotek ve kefalet (TRİK) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
a. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu
TRİK'lerin toplam tutarı	5.720.693	5.706.548
b. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen
ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı	265.500	165.893
c. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi
amacıyla diğer 3. Kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş
olduğu TRİK'lerin toplam tutarı	-	-
d. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı	-	-
	5.986.193	5.872.441

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 16 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)

TRİK' lerin para birimi cinsinden detayı aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023		31 Aralık 2022
	Orijinal	TL	Orijinal	TL
	para birimi	karşılığı	para birimi	karşılığı
Türk Lirası	1.891.661	1.891.661	2.255.687	2.255.687
Amerikan Doları	59.927	1.764.147	80.184	2.470.458
Avro	58.292	1.898.787	23.469	770.882
Rumen Leyi	52.885	344.347	56.871	375.414
Arap Emirlikleri
Dirhemi	5.200	41.446	-	-
Çek Korunası	34.690	45.805	-	-
		5.986.193		5.872.441

a) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla verilen garantiler aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Banka teminat mektupları	5.986.193	5.872.441
	5.986.193	5.872.441
b) 31 Aralık 2023 ve 2022	tarihleri itibarıyla alınan garantiler aşağıdaki gibidir:
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Banka teminat mektupları	1.847.983	2.269.795
Teminat senetleri	6.423	9.542

1.854.426 2.279.369

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 17 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Kıdem tazminatı karşılığı Kullanılmamış izin karşılığı	335.003 109.137	517.514 81.213
	444.140	598.727

Kıdem tazminatı karşılığı

Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık brüt maaş kadardır ve bu tutar 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 23.489,83 tam TL (31 Aralık 2022: 15.371,40 tam TL) ile sınırlandırılmıştır.

Kıdem tazminatı karşılığı yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir ve herhangi bir fonlama şartı bulunmamaktadır.

Kıdem tazminatı karşılığı çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminiyle hesaplanır.

Temel varsayım, her hizmet yılı için belirlenen tavan yükümlülüğünün enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece, uygulanan iskonto oranı, enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış reel oranı göstermektedir. Kıdem tazminatı tavanı altı ayda bir revize olup, konsolide kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan 35.058,58 (1 Ocak 2022: 19.982,83 TL) olan tavan tutarı göz önüne alınmıştır.

KGK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları, Grup'un kıdem tazminatı karşılığını tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin geliştirilmesini öngörmektedir. Buna göre toplam yükümlülüğün hesaplanmasında aşağıdaki aktüer öngörüler kullanılmıştır:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Net iskonto oranı (%)	2,90	0,55
Emeklilik olasılığının tahmini için personel devir hızı oranı (%)	98,00	97,72
Kıdem tazminatı karşılığının yıl içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
	2023	2022
1 Ocak	517.514	242.053
Parasal kazanç/(kayıp)	(190.479)	(159.961)
Faiz ve cari dönem hizmet gideri	33.898	141.951
Yeniden ölçüm farkları	117.455	307.911
İktisaplar	8.126	-
Ödemeler	(151.511)	(14.440)
31 Aralık itibarıyla	335.003	517.514

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında kullanılan önemli varsayımların duyarlılık analizleri aşağıdaki gibidir:

	Faiz oranı			Enflasyon oranı
Duyarlılık seviyesi	%0,25 artış	%0,25 azalış	%0,25 artış	%0,25 azalış
Kıdem tazminatı yükümlülüğü değişimi	8.409	(8.772)	(9.013)	8.665

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 17 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR (Devamı)

Kullanılmayan izin günleri karşılığı

Kullanılmayan izin günleri karşılığının yıl içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

	2023	2022
1 Ocak	81.213	56.043
Parasal kazanç/(kayıp)	(46.816)	(21.925)
Yıl içerisindeki artış, net (Not 21)	74.740	47.095
31 Aralık itibarıyla	109.137	81.213

NOT 18 - PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER, ERTELENMİŞ GELİRLER, DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER

a) Peşin ödenmiş giderler

Peşin ödenmiş giderler – kısa vadeli	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Peşin ödenmiş giderler	168.667	208.517
	168.667	208.517
Peşin ödenmiş giderler – uzun vadeli	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Verilen avanslar Peşin ödenmiş giderler	21.727 4.784	65.753 53.709
	26.511	119.462
b) Diğer dönen varlıklar
Diğer dönen varlıklar – kısa vadeli	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Katma değer vergisi alacakları Diğer	1.051.123 41.557	1.149.558 45.093
	1.092.680	1.194.651
Diğer duran varlıklar – uzun vadeli	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Katma değer vergisi alacakları	-	71.630
	-	71.630

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 18 - PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER, ERTELENMİŞ GELİRLER, DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)

c) Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler

Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler
kısa vadeli	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Alınan sipariş avansları	448.220	636.565
Ertelenen bakım onarım gelirleri	323.982	298.642
Diğer ertelenmiş gelirler	-	8.792
	772.202	943.999
Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler
uzun vadeli	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Ertelenen bakım onarım gelirleri	610.431	879.497
	610.431	879.497
d) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Personele borçlar	171.102	113.956
Ödenecek sosyal güvenlik kesintisi	139.417	119.549
Ödenecek vergi ve fonlar	99.684	91.805
	410.203	325.310
e) Diğer kısa vadeli yükümlülükler
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Ödenecek vergi ve fonlar	52.232	41.922
Tecil edilen özel tüketim vergisi	6.258	9.058

Diğer 5.033 4.195

63.523 55.175

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 19 - ÖZKAYNAKLAR

Sermaye

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerindeki hissedarları ve sermaye içindeki payları tarihi değerlerle aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023		31 Aralık 2022
	TL	(%)	TL	(%)
Koç Holding A.Ş.	53.614	44,68	10.723	44,68
Ünver Holding A.Ş.	29.775	24,81	5.955	24,81
Diğer	36.611	30,51	7.322	30,51
	120.000	100,00	24.000	100,00
Sermaye düzeltme farkları	1.195.090			1.229.245
	1.315.090		1.253.245

Yönetim Kurulu tarafından 14 Şubat 2023 tarihinde alınan karara istinaden; 16 Mayıs 2023 tarihinde Şirket'in kayıtlı sermaye tavanı 100.000.000 TL olmakla birlikte, SPK'nın Kayıtlı Sermaye Sistemi'ndeki "Her tür iç kaynak ile kar payının sermayeye ilave edilmesi suretiyle ve birleşme, bölünme ve benzeri genel kurul kararı gerektiren işlemler neticesinde, her bir tavan kapsamında bir defaya mahsus olmak üzere kayıtlı sermaye tavanı aşılabilir." hükmüne istinaden, 24.000.000 TL olan çıkarılmış sermayesinin, tamamı iç kaynaklardan karşılanmak suretiyle % 400 oranında artış ile 96.000.000 TL artırılarak 120.000.000 TL'ye çıkarılmıştır. İç kaynaklardan yapılan 96.000.000 TL tutarındaki sermaye artışının, VUK (Vergi Usul Kanunu) kayıtlarına göre hazırlanan mali tablolara göre 4.625.782,96 TL'sinin Yasal Yedekler Enflasyon Düzeltme Farklarından, 11.599.006,86 TL'sinin Olağanüstü Yedekler Enflasyon Düzeltme Farklarından, 43.688.529,92 TL'sinin Olağanüstü Yedeklerden, 36.086.680,26 TL'sinin Özel Fonlardan karşılanmasına, TFRS'ye uygun olarak hazırlanan finansal tablolara göre ise 61.845.000 TL'sinin Sermaye Enflasyon Düzeltme Farklarından, 34.155.000 TL'sinin Olağanüstü Yedekler Geçmiş Yıl Karlarından karşılanmıştır.

Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler. Türk Ticaret Kanunu'na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu'na göre birinci tertip yasal yedekler, Grup'un ödenmiş sermayesinin %20'sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net karın %5'i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5'ini aşan dağıtılan karın %10'udur. Türk Ticaret Kanunu'na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50'sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir. Halka açık şirketler, kar payı dağıtımlarını SPK'nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no'lu Kâr Payı Tebliği'ne göre yaparlar.

Ortaklıklar, kârlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kâr dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında, asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kar dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kar payı öderler. Ayrıca, kar paylarının eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenebilecektir ve konsolide finansal tablolarda yer alan kâr üzerinden nakden kâr payı avansı dağıtabilecektir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 19 – ÖZKAYNAKLAR (Devamı)

TTK'ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kâr dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kâr payı ayrılmadıkça; başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kâr aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kârdan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi, pay sahipleri için belirlenen kâr payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kârdan pay dağıtılamaz.

Yukarıda tarihi bedelleri ile gösterilmiş kalemlerin düzeltilmiş değerleri ve sermaye düzeltme farkları 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023
	Tarihi değerler	Sermaye enflasyon düzeltmesi farkı	Endekslenmiş değer
Sermaye	120.000	1.195.090	1.315.090
Yasal yedekler	183.398	771.738	955.136
	303.398	1.966.828	2.270.226
31 Aralık 2022
	Tarihi	Sermaye enflasyon	Endekslenmiş
	Değerler	düzeltmesi farkı	değer
Sermaye	24.000	1.229.245	1.253.245
Yasal yedekler	183.398	771.738	955.136
	207.398	2.000.983	2.208.381

Şirket'in Vergi Usul Kanunu'na göre tuttuğu kayıtlarında yasal ve olağanüstü yedeklerin tarihi değerleri aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Yasal yedekler	955.136	955.136
Olağanüstü yedekler	5.189.569	3.233.334
	6.144.705	4.188.470

31 Aralık 2023 tarihlerinde sona eren yıllar itibarıyla temettü ödemesi olmamıştır.

31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren yıllar itibarıyla pay başına dağıtılan temettü tutarı 2,786 kuruş'tur (Yönetim Kurulu karar tarihi itibariyle pay başına kazanç 2,083 kuruş).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Şirket'in sermayesinin tümü ödenmiş olup, nominal değeri 0,1 kuruş olan 120.000.000.000 adet hisseden oluşmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 20 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ

Net satışlar

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Yurt içi satışlar	7.447.813	5.110.312
Yurt dışı satışlar	19.915.430	12.823.460
Brüt satışlar	27.363.243	17.933.772
Eksi: iskontolar ve satışlardan iadeler	(124.362)	(114.800)
Net satışlar	27.238.881	17.818.972

2023 ve 2022 yılları içinde Grup'un satışlarının tutarsal olarak ürün grubu bazında dağılımı aşağıdaki gibidir:

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Ticari araçlar	17.079.922	10.236.415
Savunma sanayi araçları	6.251.431	5.237.623
Diğer satışlar (*)	3.907.528	2.344.934
	27.238.881	17.818.972

(*) Yedek parça, servis ve diğer satış gelirlerinden oluşmaktadır.

Satışların maliyeti

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Satılan mamullerin maliyeti	(18.375.108)	(12.327.550)
Satılan ticari malların maliyeti	(2.556.926)	(1.445.261)
	(20.932.034)	(13.772.811)

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 21 - PAZARLAMA GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Pazarlama giderleri	(3.653.742)	(2.485.267)
Genel yönetim giderleri	(1.171.033)	(948.626)
Araştırma ve geliştirme giderleri	(739.906)	(545.125)
	(5.564.681)	(3.979.018)

NOT 22 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER

	1 Ocak -	1 Ocak -
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Hammadde ve tüketim malı kullanımı	(15.668.384)	(11.795.839)
Personel giderleri	(3.303.235)	(2.092.395)
Satılan ticari mal maliyeti	(1.987.575)	(1.068.056)
Satış, teşvik ve prim giderleri	(1.014.300)	(692.862)
Garanti giderleri	(861.394)	(525.255)
Amortisman ve itfa payı	(805.022)	(603.450)
Yönetim giderleri	(674.185)	(602.825)
İşletme giderleri	(649.377)	(582.799)
Nakliye, dağıtım ve depolama giderleri	(572.758)	(341.187)
Mamul, yarı mamul stoklarındaki değişim	(358.873)	924.076
Reklam, tanıtım ve promosyon giderleri	(212.790)	(158.251)
Diğer giderler	(388.822)	(212.986)

(26.496.715) (17.751.829)

2023 ve 2022 yılları için, personel giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Kaydedildiği hesaba göre
Satılan malın maliyeti ve stoklar	(2.086.366)	(1.145.991)
Aktifleştirilen geliştirme harcamaları	(734.067)	(486.126)
Genel yönetim giderleri	(540.816)	(387.328)
Satış ve pazarlama giderleri	(645.089)	(521.608)
Araştırma ve geliştirme giderleri	(30.964)	(37.468)
	(4.037.302)	(2.578.521)

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 22 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER (Devamı)

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Niteliğine göre
Maaş ve ücretler	(2.982.568)	(1.858.307)
Diğer sosyal yardımlar	(547.888)	(273.838)
SSK işveren primleri	(330.055)	(222.906)
Kıdem ve ihbar tazminatı giderleri	(73.395)	(143.488)
İzin karşılığı giderleri	(79.146)	(59.908)
Diğer	(24.250)	(20.074)
	(4.037.302)	(2.578.521)

Bağımsız Denetçi/Bağımsız Denetim Kuruluşundan Alınan Hizmetlere İlişkin Ücretler

Grup'un, KGK'nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırladığı ve hazırlanma esasları 19 Ağustos 2021 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kuruluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine ilişkin açıklaması aşağıdaki gibidir:

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti	2.987	2.544
Diğer güvence hizmetlerinin ücreti	60	-
Bağımsız denetim dışı diğer hizmetlerin ücreti	1.160	964
	4.207	3.508

Yukarıdaki ücretler tüm bağlı ortaklıkların yasal denetim ve ilgili diğer hizmet ücretleri dahil edilerek belirlenmiş olup, yurtdışı bağlı ortaklıkların yabancı para cinsinden olan ücretleri ilgili yılların yıllık ortalama kurları kullanılarak TL ye çevrilmiştir, TFRS'e uygun sunmak amacıyla TL'nin satın alma gücündeki değişimlere göre düzenlenmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 23 - ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER/GİDERLER

	1 Ocak -	1 Ocak -
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Esas faaliyetlerden diğer gelirler
Ticari alacak ve borçlardan kur farkı geliri	3.500.807	1.522.120
Kredili satışlardaki vade farkı geliri	668.233	853.872
Vadeli işlem geliri	198.806	156.771
Teşvik gelirleri	2.686	3.720
Diğer gelirler	155.501	183.002
	4.526.033	2.719.485
	1 Ocak	1 Ocak
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Esas faaliyetlerden diğer giderler
Ticari alacak ve borçlardan kur farkı gideri	(2.498.286)	(1.326.519)
Vadeli işlem gideri	(239.595)	(158.632)
Şüpheli alacak karşılık gideri	(32.515)	(14.021)
Ticari alacaklara ilişkin beklenen kredi zararları	(4.965)	(3.232)
Diğer giderler	(793)	(2.536)
	(2.776.154)	(1.504.940)
NOT 24 - FİNANSMAN GELİRLERİ
	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Banka mevduatı faiz geliri	990.620
Banka mevduatı kur farkı geliri
		151.731
Kredi kur farkı geliri	302.738 116.901	246.577 99.759
	1.410.259	498.067
NOT 25- FİNANSMAN GİDERLERİ
	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Banka kredileri faiz ve komisyon gideri	(3.666.748)	(1.298.207)
Banka kredileri kur farkı gideri	(1.228.900)	(547.872)
Banka mevduatı kur farkı gideri	(118.976)	(84.753)
Diğer	(24.978)	(12.676)

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 26 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Şirket faaliyetleri, Türkiye'de yürürlükte bulunan vergi yönetmelik ve kanunları dahilinde vergilendirilmeye tabidir. Grup'un yurt dışında yer alan bağlı ortaklıkları ilgili ülkelerin vergi yönetmelik ve kanunlarına göre vergilendirmeye tabidir.

15 Nisan 2022 tarih ve 31810 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7394 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 25. Maddesi ile 2023 yılı için geçerli Kurumlar Vergisi oranı %20 olarak belirlenmiş olmasına rağmen, 15 Temmuz 2023 tarih ve 32249 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7456 Sayılı 6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 21. Maddesi ile 2023 yılı için geçerli Kurumlar Vergisi oranı artırılarak %25 olarak belirlenmiştir (31 Aralık 2022: %23).

Kurumlar vergisi, ilgili olduğu yılsonunu takip eden dördüncü ayın son günü akşamına kadar beyan edilip, tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibarıyla oluşan kazançlar üzerinden ilgili yıl için geçerli Kurumlar Vergisi oranında geçici vergi, takvim yılının üçer aylık ilk üç hesap dönemi için hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanununa göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir.

21.12.2021 tarihli 4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nca Türkiye'de mukim anonim şirketler tarafından; Türkiye'de mukim gerçek kişilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara veya bu vergilerden muaf olanlar ile Türkiye'de mukim olmayan gerçek ve tüzel kişilere yapılan temettü ödemelerinde gelir vergisi kesintisi oranı %15'ten %10'a indirilmiştir. Türkiye'de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye'de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri vergi kesintisine tabi değildir. Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda vergi kesintisi yapılmamaktadır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10. maddesinde değişiklik yapılarak 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun'unun 3. Maddesine göre yapılan değişiklikle, araştırma ve geliştirme harcamaları üzerinden hesaplanacak Ar-Ge indirim oranı %40'tan %100'e çıkarılmıştır.

Anılan kanun 1 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Buna göre kurumlar vergisi mükellefleri, yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetleri çerçevesinde işletme bünyesinde 2008 yılından itibaren yaptıkları harcamaların %100'ü kurumlar kazancı tespitinde Ar-Ge indirimi olarak dikkate alınabilmektedir.

Ar-Ge merkezi belgesi bulunan Şirket'in, 2023 yılında yaptığı 867.524 TL (31 Aralık 2022: 837.908 TL) tutarındaki araştırma ve geliştirme harcaması sebebiyle vergi matrahından %100 oranında stopajsız olarak yararlanabileceği Ar-Ge indirimi bulunmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 26 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihli bilançolarda ödenecek vergi tutarları peşin ödenen vergilerle netleştirilerek aşağıdaki gibi gösterilmiştir:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Kurumlar ve gelir vergisi	21.069	15.438
Peşin ödenen vergiler (-)	-	(15.438)
	21.069	-

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait toplam vergi giderinin dağılımı aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Cari dönem kurumlar vergisi Kar veya zarar tablosuna yansıtılan ertelenmiş vergi geliri/gideri	(224.474)	(20.055)
Dönem karına yansıtılan cari dönem vergi gelir/(gideri)	734.417	(133.451)
	509.943	(153.506)

Vergi öncesi dönem karının hesaplanan kurumlar vergisi tutarı ile mutabakatı aşağıda sunulmuştur:

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Vergi karşılığı öncesi dönem karı	1.458.019	2.171.586
Hesaplanan vergi gideri	(364.505)	(488.607)
Kanunen kabul edilmeyen giderler	(188.348)	(59.259)
İndirim ve istisnalar	342.960	309.740
VUK hükümlerine göre maddi duran varlıkların yeniden değerlemesinin etkisi	-	275.704
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karının vergi etkisi	(770)	79.855
Parasal kayıp kazanç ve diğer	720.606	(270.939)
Toplam	509.943	(153.506)

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 26 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)

22 Nisan 2021 tarihli ve 31462 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7316 sayılı "Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" kapsamında; kurumlar vergisi oranı %20 yerine, 2021 yılı için %25, 2022 yılı için %23 olarak uygulanacaktır. 2022 yılı sonrası için ertelenmiş vergi hesaplamasında vergi oranı %20 olarak dikkate alınmıştır. 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, ertelenmiş vergiye konu olan geçici farklar ve etkin vergi oranları kullanılarak hesaplanan net ertelenmiş vergi yükümlülüğünün dağılımı aşağıda özetlenmiştir:

	Kümülatif geçici farklar		Ertelenmiş vergi varlığı/(yükümlülüğü)
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar	(63.721)	(2.487.121)	15.113	(593.183)
Ertelenmiş finansal giderler	(25.536)	(18.076)	(6.384)	(3.615)
Ertelenmiş bakım onarım gelirleri	870.407	1.129.531	203.255	220.186
Garanti giderleri karşılığı	691.016	570.081	172.803	114.016
Diğer karşılıklar	567.957	490.048	141.989	98.010
Kıdem tazminatı yükümlülüğü	328.495	517.514	82.124	103.502
Ertelenmiş finansal gelirler	290.747	469.342	72.687	93.868
Stoklar	212.027	(638.625)	53.007	(127.725)
Yatırım indirimi (*)	-	122.929	-	122.929
Diğer	192.507	23.676	43.784	5.705
Ertelenmiş vergi varlığı, net			778.378	33.693

(*) Grup'un T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne yapmış olduğu Yatırım Teşvik Belgesi müracaatı onaylanmış ve toplam 1.045.390 bin TL tutarında ve 4 yıllık dönemde yapılması öngörülen modernizasyon yatırımı için 512845 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir.

Ertelenen vergi varlığının 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait hareketi aşağıdaki gibidir:

	2023	2022
1 Ocak	33.693	189.091
Kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan ertelenen vergi geliri/gideri:
Parasal kazanç/(kayıp)	(19.096)	(83.529)
Kar veya zarara yansıtılan	734.417	(133.451)
Diğer kapsamlı gelir/gidere yansıtılan	29.364	61.582
31 Aralık itibarıyla	778.378	33.693

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 27 - PAY BAŞINA KAZANÇ

Pay başına kazanç, net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir.

Şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan hisseleri oranında hisse dağıtarak sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kar hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kar hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir.

Hisse başına esas kar, hissedarlara ait net karın çıkarılmış adi hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile hesaplanır.

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Net dönem karı	1.967.962	2.018.080
Çıkarılmış adi hisselerin ağırlıklı ortalama adedi	12.000.000.000	12.000.000.000
Pay başına kazanç (Kuruş)	16,399	16,817

NOT 28 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI

Yıl sonu itibarıyla ilişkili taraflardan alacaklar ve ilişkili taraflara borçlar bakiyeleri ile yıl içerisinde ilişkili taraflarla yapılan işlemlerin özeti aşağıda sunulmuştur:

i) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan alacak ve borçlar:

İlişkili taraflardan alacaklar	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1) (*)	3.018.081	2.345.861
Al Jasoor Heavy Vehicles Industry LLC (3) (**)	277.523	342.775
Diğer (1)	19.131	120
	3.314.735	2.688.756

(*) Yurtdışı satışların bir kısmı Ram Dış Ticaret A.Ş. aracılığı ile ihraç kayıtlı olarak gerçekleştirilmekte olup, bakiye bu işlemlerden doğan ticari alacaklardan oluşmaktadır.

(**) Grup'un İş Ortaklığı olan Al Jasoor Heavy Vehicles Industry LLC' ye yapılan satışlar sebebi ile oluşan ticari alacaklardır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 28 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)

İlişkili taraflara borçlar	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1)	324.730	187.675
Koç Holding A.Ş. (2)	64.972	51.243
Zer Merkezi Hizmetler A.Ş. (1)	59.806	66.784
Koç Digital Çözümler A.Ş. (2)	19.837	183
Setur Servis Turistik A.Ş. (1)	16.789	10.087
Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hiz. A.Ş. (1)	16.614	7.112
Divan Turizm İşletmeleri A.Ş. (1)	9.649	8.725
Otokoç Otomotiv Tic. ve San. A.Ş. (1)	8.490	6.668
Ark İnşaat (1)	5.705	-
Opet Fuchs Madeni Yağ A.Ş. (1)	5.061	5.294
Koçtaş Yapı Marketleri A.Ş. (2)	3.276	367
Akpa Dayanıklı Tük.Paz. A.Ş.(1)	3.098	2.806
Ram Sigorta Aracılık Hizmet A.Ş. (1)	2.781	2.727
Ford Otosan A.Ş.(2)	2.636	4.398
Diğer (1)	13.205	8.827
	556.649	362.896

(1) Grup ana ortağının ilişkili tarafları

(2) Grup hissedarı

(3) İş Ortaklığı

İlişkili taraflardan alınan avanslar	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Al Jasoor Heavy Vehicles Industry LLC (3) (**)	24.405	225.965
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1)	56.747	165.312
	81.152	391.277

(**) Grup'un İş Ortaklığı olan Al Jasoor Heavy Vehicles Industry LLC'ye yapılacak satışlara ilişkin olarak alınan avanstan oluşmaktadır.

ii) İlişkili taraflara yapılan önemli satışlar ve ilişkili taraflardan yapılan önemli alımlar:

Ürün ve hizmet satışları	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1) (*)	6.092.744	5.479.266
Al Jasoor Heavy Vehicles Industry LLC (3)	1.050.025	593.212
Diğer (1)	2.903	2.626
	7.145.672	6.075.104

(*) Ram Dış Ticaret A.Ş.'ye yapılan satışlar ilişkili olmayan üçüncü kişiler için yapılan ihraç kayıtlı satışlardan oluşmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 28 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)

Sabit kıymet alımları	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hiz. A.Ş. (1)	73.001	46.451
Zer Merkezi Hizmetler A.Ş. (1)	8.794	19.600
Koç Digital Çözümler A.Ş. (2)	3.147	-
Diğer (1)	5.682	4.086
	90.624	70.137
	1 Ocak -	1 Ocak -
Stok alımları	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Zer Merkezi Hizmetler A.Ş. (1)	435.558	401.103
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1)	125.281	138.027
Opet Fuchs Madeni Yağ A.Ş. (1)	37.070	28.865
Opet Petrolcülük A.Ş. (1)	35.576	32.618
Akpa Dayanıklı Tük. Paz. A.Ş. (1)	27.174	23.670
Ford Otosan A.Ş. (2)	18.694	23.778
Koçtaş Yapı Marketleri A.Ş.(2)	5.035	395
Bal Kaynak Su İth. İhr. San ve Tic A.Ş. (1)	2.203	5.599
Diğer (1)	6.257	1.379
	692.848	655.434

(1) Grup ana ortağının ilişkili tarafları

(2) Grup hissedarı

(3) İş Ortaklığı

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 28 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)

Hizmet alımları	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1)	321.636	148.973
Setur Servis Turistik A.Ş. (1)	120.150	89.450
Koç Holding A.Ş. (2) (*)	100.635	86.377
Eltek Elektrik Enerji İth. İhr. Top. Tic. A.Ş. (1)	98.892	123.776
Ram Sigorta Aracılık Hiz. A.Ş. (1) (**)	78.619	36.156
Koç Sistem Bilgi ve İlt. Hiz. A.Ş. (1)	72.679	54.688
Ark İnşaat A.Ş. (1)	47.521	-
Otokoç Otomotiv Tic. ve San. A.Ş. (1)	42.466	39.524
Divan Turizm İşletmeleri A.Ş. (1)	20.319	14.273
KoçDigital Çözümler A.Ş. (2)	19.967	400
Token Finansal Teknolojileri A	10.797	-
Ingage Dijital (1)	8.127	9.664
Diğer (1)	28.326	16.787
	970.134	620.068

(*) Ana ortak Koç Holding A.Ş.'nin bünyesindeki şirketlere finans, hukuk, planlama, vergi, üst yönetim gibi konularda sunduğu hizmetlerin karşılığı olarak, personel ve üst yönetim giderleri dahil olmak üzere Koç Holding A.Ş. nezdinde hizmet sunulan şirketlerle ilgili olarak oluşan giderlerin, Transfer Fiyatlaması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında 1 Seri No.lu Genel Tebliğin "11- Grup İçi Hizmetler" düzenlemesi çerçevesinde dağıtımı sonucunda Grup'a fatura edilen hizmet bedelini içermektedir.

^(**) Sigorta acentesi olarak faaliyet gösteren Ram Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. aracılığı ile sigorta şirketleri arasında imzalanan poliçeler kapsamında, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap döneminde ödenen ve tahakkuk eden prim tutarını içermektedir.

Banka mevduat hesapları	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (1)
- Vadeli mevduatlar	589.211	232.617
- Vadesiz mevduatlar	3.160	110.284
	592.371	342.901
Krediler	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (1)	444.920	1.385.150
	444.920	1.385.150
(1) Grup ana ortağının ilişkili tarafları

(2) Grup hissedarı

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 28 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren dönemler itibarıyla ilişkili taraflar ile ilgili esas faaliyetlerden diğer gelir ve giderler:

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Ticari alacak ve borçlardan doğan
kur farkı gelirleri
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1)	657.268	487.436
Diğer (1)	2.119	3.917
	659.387	491.353
	1 Ocak -	1 Ocak -
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Ticari alacak ve borçlardan doğan
kur farkı giderleri
Ram Dış Ticaret A.Ş. (1)	122.540	104.715
Diğer (1)	7.885	6.438
	130.425	111.153

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren dönemler itibarıyla ilişkili taraflar ile ilgili finansman gelir ve giderleri:

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Faiz gelirleri
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (1)	61.980	29.664
	61.980	29.664
	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Faiz giderleri Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (1)	195.758	28.557
	195.758	28.557
	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Kur farkı gelirleri
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (1)	62.055	72.820
	62.055	72.820

(1) Grup ana ortağının ilişkili tarafları

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 28 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)

	1 Ocak - 31 Aralık 2023	1 Ocak - 31 Aralık 2022
Kur farkı giderleri Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (1)	17.156	28.814
	17.156	28.814

(1) Grup ana ortağının ilişkili tarafları

Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar

Grup'un 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yılda üst düzey yöneticilerine sağladığı faydalar toplamı 159.115 bin TL olup tutarın tamamı kısa vadeli faydalardan oluşmaktadır (31 Aralık 2022: Grup'un üst düzey yöneticilerine sağladığı faydalar toplamı 129.881 bin TL'den oluşmaktadır.) Üst düzey yöneticiler, yönetim kurulu üyeleri, genel müdür ve genel müdür yardımcılarından oluşmaktadır.

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ

Grup, faaliyetlerinden dolayı, borç ve sermaye piyasası fiyatlarındaki, döviz kurları ile faiz oranlarındaki değişimlerin etkileri dahil çeşitli finansal risklere maruz kalmaktadır. Bu riskler, piyasa riski (kur riski ve faiz oranı riskini içerir), kredi riski ve likidite riskidir. Grup'un genel risk yönetimi programı, mali piyasaların ön görülemezliğine ve değişkenliğine odaklanmakta olup, Grup'un mali performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlamıştır.

Kredi riski

Finansal araçları elinde bulundurmak, karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Grup yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf (ilişkili taraflar hariç) için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Grup'un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğabilmektedir. Grup, bayilerinden ya da diğer müşterilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak, avansla çalışarak veya satılan araçların mülkiyetini Grup lehine rehin koydurarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Grup tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önünde bulundurulmaktadır. Yurt dışı satışlarının tamamı teyitli akreditif ile gerçekleştirilmektedir. Savunma araçları satışları ise yurtiçi ve yurtdışı hükümetlerin kuruluşlarına ya da onlara aracılık yapan şirketlere yapıldığından dolayı bu satışlar ile ilgili herhangi bir tahsilat riski öngörülmemektedir. Ticari alacaklar, Grup yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum göz önüne alınarak değerlendirilmekte ve uygun miktarda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir (Not 8).

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)

31 Aralık 2023	Ticari alacaklar	Diğer Alacaklar	Bankalardaki mevduat
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) (1)	9.052.805	13.195	6.772.040
- Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış kısmı (2)	1.119.794
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri	8.822.722	13.195	6.772.040
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya
değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri	-	-	-
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter
değeri	-	-	-
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri	442	-	-
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)	229.641	-	-
- Değer düşüklüğü (-) (Not 9)	(229.199)	-	-
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı	442	-	-
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)	-	-	-
- Değer düşüklüğü (-)	-	-	-
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı	-	-	-
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar	-	-	-

31 Aralık 2022	Ticari alacaklar	Diğer Alacaklar	Bankalardaki mevduat
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski
(A+B+C+D+E) (1)	8.058.994	10.155	2.744.609
- Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış kısmı (2)	1.424.439	-	-
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri	8.051.468	10.155	2.744.609
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya
değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri	-	-	-
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net
defter değeri	544	-	-
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri	6.982	-	-
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)	220.557	-	-
- Değer düşüklüğü (-) (Not 9)	(213.575)	-	-
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı	6.982	-	-
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)		-	-
- Değer düşüklüğü (-)	-	-	-
- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı	-	-	-
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar	-	-	-

(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.

(2) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri, ipotekler ve araç rehinlerinden oluşmaktadır.

Likidite riski

İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.

Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, vade tarihlerine göre, indirgenmemiş ticari ve finansal borçlarının vade dağılımları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023

		Sözleşme
		uyarınca nakit çıkışlar				5 yıldan
Sözleşme uyarınca	Defter	toplamı	3 aydan	3-12 ay	1-5 yıl	uzun
vadeler	değeri	(=I+II+III+IV)	kısa (I)	arası (II)	arası (III)	(IV)
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri	14.404.080	19.178.414	6.371.924	8.890.104	3.916.386	-
Ticari borçlar	4.098.863	4.124.399	4.124.399	-	-	-
		Beklenen nakit
	Defter	çıkışlar	3 aydan	3-12	1-5 yıl	5 yıldan
Beklenen vadeler	değeri	toplamı	kısa	ay arası	arası	uzun
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Diğer borçlar	35.296	35.296	35.296	-	-	-
Diğer kısa vadeli
yükümlülükler	63.523	63.523	63.523	-	-	-
		Sözleşme uyarınca/ beklenen nakit
Beklenen (veya sözleşme	Defter	çıkışlar	3 aydan	3-12	1-5 yıl	5 yıldan
uyarınca vadeler)	değeri	toplamı	kısa	ay arası	arası	uzun
Türev finansal

yükümlülükler (net) (25.853) (25.853) (25.853) - - - Türev nakit girişleri 2.287.890 2.287.890 2.287.890 - - -

Türev nakit çıkışları (2.313.743) (2.313.743) (2.313.743) - - -

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)

31 Aralık 2022

		Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar				5 yıldan
Sözleşme uyarınca vadeler	Defter değeri	toplamı (=I+II+III+IV)	3 aydan kısa (I)	3-12 ay arası (II)	1-5 yıl arası (III)	uzun (IV)
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri	12.304.971	13.395.122	2.272.052	9.002.263	2.120.807	-
Ticari borçlar	3.653.383	3.671.457	3.671.457	-	-	-
		Beklenen
Beklenen vadeler	Defter değeri	nakit çıkışlar toplamı	3 aydan kısa	3-12 ay arası	1-5 yıl arası	5 yıldan uzun
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Diğer borçlar	45.911	45.911	45.911	-	-	-
Diğer kısa vadeli
yükümlülükler	55.175	55.175	55.175	-	-	-
Beklenen (veya		Sözleşme uyarınca/ beklenen
sözleşme uyarınca	Defter	nakit çıkışlar	3 aydan	3-12	1-5 yıl	5 yıldan
vadeler)	değeri	toplamı	kısa	ay arası	arası	uzun
Türev finansal
varlıklar (net)	4.037	4.037	4.037	-	-	-
Türev nakit girişleri Türev nakit çıkışları	1.877.072 (1.873.035)	1.877.072 (1.873.035)	1.877.072 (1.873.035)	- -	- -	- -

Piyasa riski

a) Döviz pozisyonu tablosu ve ilgili duyarlılık analizi

Grup'un yabancı şirketlerle ticari faaliyetlerde bulunması sebebiyle döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların Türk Lirası'na çevrilmesinden dolayı kur değişiklerinden doğan döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Söz konusu döviz kuru riski, döviz pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmekte ve sınırlandırılmaktadır. Grup, ileride oluşacak ticari işlemler ve kayda alınan aktif ve pasiflerden ötürü ortaya çıkan kur riskini yönetmek için, döviz sepetini mümkün olduğunca çeşitlendirmeye yönelik bir politika izlemektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)

Grup tarafından tutulan yabancı para varlıkların ve borçların kayıtlı tutarları yabancı para cinslerine göre aşağıdaki gibidir:

	31 Aralık 2023	TL karşılığı işlevsel para birimi)	Amerikan Doları	Avro	İngiliz Sterlini
1.	Ticari alacaklar	7.602.346	122.801	122.408	-
2a.	Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil)	578.097	7.082	11.347	-
2b.	Parasal olmayan finansal varlıklar	-	-	-	-
3.	Diğer	-	-	-	-
4.	Dönen varlıklar (1+2+3)	8.180.443	129.883	133.755	-
5.	Ticari alacaklar	-	-	-	-
6a.	Parasal finansal varlıklar	-	-	-	-
6b.	Parasal olmayan finansal varlıklar	-	-	-	-
7.	Diğer	98	-	3	-
8.	Duran varlıklar (5+6+7)	98		3	-
9.	Toplam varlıklar (4+8)	8.180.541	129.883	133.758	-
10.	Ticari borçlar	(2.177.295)	(42.568)	(28.314)	(50)
11.	Finansal yükümlülükler	(3.209.934)	(7.675)	(91.607)	-
12a.	Parasal olan diğer yükümlülükler	(371.740)	(5.940)	(6.044)	-
12b.	Parasal olmayan diğer yükümlülükler
13.	Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12)	(5.758.969)	(56.183)	(125.965)	(50)
14.	Ticari borçlar	-	-	-	-
15.	Finansal yükümlülükler	-	-	-	-
16a.	Parasal olan diğer yükümlülükler	-	-	-	-
16b.	Parasal olmayan diğer yükümlülükler	-	-	-	-
17.	Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16)
18.	Toplam yükümlülükler (13+17)	(5.758.969)	(56.183)	(125.965)	(50)
	Net Bilanço Pozisyonu (9+18)	2.421.572	73.700	7.790	(50)
19.	Bilanço dışı türev araçların net varlık/(yükümlülük) pozisyonu (19a-19b)	(2.202.820)	(67.000)	(7.075)	-
19a.	Hedge edilen toplam varlık tutarı	-	-	-	-
19b.	Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı	(2.202.820)	(67.000)	(7.075)	-
	Net yabancı para varlık/(yükümlülük) pozisyonu
20.	(9+18+19)	218.752	6.700	718	(50)
	Parasal kalemler net yabancı para
	varlık/(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-
21.	11-12a-14-15-16a)	2.421.474	73.700	7.790	(50)
	Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam
22.	gerçeğe uygun değeri	25.853	6.591	19.262	-
23.	İhracat	20.006.702	230.602	382.958	0
24.	İthalat	8.637.512	73.037	201.816	749

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)

	31 Aralık 2022	TL karşılığı işlevsel para birimi)	Amerikan Doları	Avro	İngiliz Sterlini
1.	Ticari alacaklar	5.746.106	95.051	85.779	-
2a.	Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil)	403.015	6.959	5.742	-
2b.	Parasal olmayan finansal varlıklar	-	-	-	-
3.	Diğer	-	-	-	-
4.	Dönen varlıklar (1+2+3)	6.149.121	102.010	91.521	-
5.	Ticari alacaklar	-	-	-	-
6a.	Parasal finansal varlıklar	-	-	-	-
6b.	Parasal olmayan finansal varlıklar	-	-	-	-
7.	Diğer	99	-	3	-
8.	Duran varlıklar (5+6+7)	99		3	-
9.	Toplam varlıklar (4+8)	6.149.220	102.010	91.524	-
10.	Ticari borçlar	(2.165.576)	(46.511)	(22.279)	(21)
11.	Finansal yükümlülükler	(1.590.978)	-	(48.436)	-
12a.	Parasal olan diğer yükümlülükler	(370.752)	(6.260)	(5.415)	-
12b.	Parasal olmayan diğer yükümlülükler
13.	Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12)	(4.127.306)	(52.771)	(76.130)	(21)
14.	Ticari borçlar	-	-	-	-
15.	Finansal yükümlülükler	-	-	-	-
16a.	Parasal olan diğer yükümlülükler	-	-	-	-
16b.	Parasal olmayan diğer yükümlülükler	-	-	-	-
17.	Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16)
18.	Toplam yükümlülükler (13+17)	(4.127.306)	(52.771)	(76.130)	(21)
	Net Bilanço Pozisyonu (9+18)	2.021.914	49.239	15.394	(21)
	Bilanço dışı türev araçların net varlık/(yükümlülük)
19.	pozisyonu (19a-19b)	(1.873.035)	(48.000)	(12.000)	-
19a.	Hedge edilen toplam varlık tutarı	-	-	-	-
19b.	Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı	(1.873.035)	(48.000)	(12.000)	-
	Net yabancı para varlık/(yükümlülük) pozisyonu
20.	(9+18+19)	148.879	1.239	3.394	(21)
	Parasal kalemler net yabancı para
	varlık/(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-
21.	11-12a-14-15-16a)	2.021.815	49.239	15.391	(21)
	Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam
22.	gerçeğe uygun değeri	(4.037)	(3.105)	655	-
23.	İhracat	7.860.869	194.086	188.864	10
24.	İthalat	4.647.825	73.657	157.562	473

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un vergi öncesi karının diğer değişkenler sabit tutulduğunda, ABD Doları, Avro ve İngiliz Sterlini'ndeki %10 değişiklik karşısındaki duyarlılık analizi aşağıdaki gibidir:

		Vergi öncesi kar Yabancı paranın	Vergi öncesi kar Yabancı paranın
	31 Aralık 2023	değer kazanması	değer kaybetmesi
	ABD Doları'nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
1-	ABD Doları net varlık/yükümlülüğü	19.724	(19.724)
2-	ABD Doları riskinden korunan kısım (-)	-	-
3-	ABD Doları net etki (1+2)	19.724	(19.724)
	Avro'nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
4-	Avro net varlık/yükümlülüğü	2.339	(2.339)
5-	Avro riskinden korunan kısım (-)	-	-
6-	Avro net etki (4+5)	2.339	(2.339)
	İngiliz Sterlini'nin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
7-	İngiliz Sterlini net varlık/yükümlülüğü	(187)	187
8-	İngiliz Sterlini riskinden korunan kısım (-)	-	-
9-	İngiliz Sterlini varlıkları net etki (7+8)	(187)	187
	Toplam (3+6+9+12)	21.876	(21.876)
		Vergi öncesi kar	Vergi öncesi kar
		Yabancı paranın	Yabancı paranın
	31 Aralık 2022 ABD Doları'nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:	değer kazanması	değer kaybetmesi
1- 2-	ABD Doları net varlık/yükümlülüğü ABD Doları riskinden korunan kısım (-)	3.817 -	(3.817) -
3-	ABD Doları net etki (1+2)	3.817	(3.817)
	Avro'nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
4-	Avro net varlık/yükümlülüğü	11.148	(11.148)
5-	Avro riskinden korunan kısım (-)	-	-
6-	Avro net etki (4+5)	11.148	(11.148)
	İngiliz Sterlini'nin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
7-	İngiliz Sterlini net varlık/yükümlülüğü	(78)	78
8-	İngiliz Sterlini riskinden korunan kısım (-)	-	-
9-	İngiliz Sterlini varlıkları net etki (7+8)	(78)	78

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 29 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)

b) Faiz pozisyonu tablosu ve ilgili duyarlılık analizi

Faiz oranı riski

Grup'un faize duyarlı önemli bir varlığı yoktur. Grup'un gelirleri ve faaliyetlerinden nakit akımları, büyük oranda piyasa faiz oranındaki değişimlerden bağımsızdır.

Grup'un faiz oranı riski, kısa dönem borçlanmasından ve vadeli mevduatlarından kaynaklanmaktadır. Grup'un almış olduğu banka kredileri ve vadeli mevduatları sabit faizli olmakla beraber, operasyonların devamı için gelecek dönemlerdeki krediler ve mevduatlar ileride gerçekleşecek faiz oranlarından etkilenmektedir.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un finansal yükümlülükleri sabit faizli banka kredilerinden oluşmaktadır.

Sermaye yönetimi

Sermayeyi yönetirken Grup'un hedefleri, ortaklarına getiri, diğer hissedarlara fayda sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek için Grup'un faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir.

Sektördeki diğer şirketlerle paralel olarak Grup sermaye yönetiminde net finansal borç sermaye çarpanını izlemektedir. Bu çarpan net finansal borcun toplam sermayeye bölünmesiyle bulunur. Net finansal borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam finansal borç tutarından (bilançoda gösterildiği gibi kredileri ve kiralama yükümlülüklerini içerir) düşülmesiyle hesaplanır.

	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Toplam finansal borçlar (Not 7)	16.132.493	12.436.111
Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (Not 5)	(6.835.775)	(2.754.110)
Net finansal borç	9.296.718	9.682.001
Toplam özsermaye	8.303.143	6.527.187
Net finansal borç/özsermaye çarpanı	%112	%148

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 30 - FİNANSAL ARAÇLAR

31 Aralık 2023

Aktif piyasalarda ticareti yapılmayan finansal araçların gerçeğe uygun değeri, değerleme tekniklerinin kullanılması yoluyla belirlenir. Belirleme teknikleri, en az Grup'un özel tahminleri kadar güvenilir ve mevcut olduğu durumlarda gözlenebilir piyasa verilerinin maksimum düzeyde kullanımını sağlar. Eğer bir finansal aracın gerçeğe uygun değeri açısından gereken tüm girdiler gözlenebilir durumdaysa, bu araç seviye 2 kapsamındadır. Gerçeğe uygun değer hesaplamalarının, aşağıdaki hesaplama hiyerarşisinde belirtilen aşamalar baz alınarak açıklanmasını gerektirmektedir:

• Belirli varlıklar ve yükümlülükler için, aktif piyasalardaki kote edilmiş fiyatlar (düzeltme yapılmamış) (Seviye 1).
• Aşama 1 içinde yer alan kote edilmiş fiyatlardan başka, varlık ve yükümlülükler için, ya direk (fiyat olarak) ya da dolaylı (fiyatlardan türetilerek) gözlenebilir girdiler (Seviye 2).
• Gözlenebilir bir piyasa datası baz alınarak belirlenemeyen varlık ve yükümlülükler için girdiler (gözlenemeyen girdiler) (Seviye 3).

Aşağıdaki tablo Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerindeki gerçeğe uygun değeri ile ölçülmüş varlıklarını göstermektedir:

Yükümlülük	Seviye 1	Seviye 2	Seviye 3	Toplam
Türev araçlar	-	25.853	-	25.853
	-	25.853	-	25.853
31 Aralık 2022
Varlıklar	Seviye 1	Seviye 2	Seviye 3	Toplam
Türev araçlar	-	4.037	-	4.037
	-	4.037	-	4.037

Rayiç bedel, bir finansal enstrümanın zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında gönüllü taraflar arasındaki bir cari işlemde el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa, oluşan bir piyasa fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir.

Finansal enstrümanların tahmini rayiç bedelleri, Grup tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme metotları kullanılarak tespit edilmiştir. Rayiç bedel tahmininde ve piyasa verilerinin yorumlanmasında tahminler kullanılır. Buna göre, burada sunulan tahminler, Grup'un bir güncel piyasa işleminde elde edebileceği tutarları göstermeyebilir.

Grup, finansal araçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir.

Finansal varlıklar - Finansal aktiflerin, kısa vadeli olmaları ve kredi kaybının önemsenmeyecek ölçüde olmasından dolayı, rayiç değerlerin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir.

Finansal yükümlülükler - Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin, kısa vadeli olmasından dolayı, rayiç değerlerin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir. Uzun vadeli sabit faizli banka kredilerinin, bilanço tarihi itibarıyla geçerli olan sabit faiz oranı ile değerlendiğinde, rayiç değerinin taşınan değere yakın olduğu görülmüştür. Kısa vadeli kredilerinin ise vadelerinin kısa olması nedeniyle taşınan değerlerinin rayiç değeri yansıttığı varsayılmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL"), 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)

NOT 31 - BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR

Yoktur.

…………………