Environmental & Social Information • Aug 13, 2025
Environmental & Social Information
Open in ViewerOpens in native device viewer

Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu 2024



A�ag1daki hususlardan sorumluyuz:
• Surdurulebilirlik Bilgileri'nin hata veya hile kaynakh onemli yanh�hklar ic;:erip ic;:ermedigi hakkmda sm1rh bir guvence elde etmek ic;:in denetimi planlamak ve yurutmek,
• Eide ettigimiz kanitlara ve uygulad1g1m1z prosedurlere dayanarak bag1ms1z bir sonuca ula�mak ve
• Grup yonetimine ula�tlg1m1z sonucu bildirmek .
Yonetim tarafmdan hazirlanan Surdurulebitirlik Bilgileri hakkmda bag1ms1z bir sonuc;: bildirmekle sorumlu oldugumuzdan dolay1 bag1ms1zhg1m121 tehlikeye atabilecegi ic;:in Surdurulebilirlik Bilgileri'nin hazirlanmasma dahil olmam1za izin verilmemektedir.
Yapt1g1m1z smirh guvence denetimi, KGK tarafmdan yay1mlanan Guvence Denetimi Standard, 3000 "Tarihi Finansal Bilgilerin Bag1ms1z Denetimi veya Sm1rh Bag1ms1z Denetimi D1�1ndaki Diger Guvence Denetimleri" ve Guvence Denetimi Standard1 3410 "Sera Gaz1 Beyanlanna ili�kin Guvence Denetimleri"ne uygun olarak yurutulmu�tur. Bu guvence standartlan kapsammdaki sorumluluklanm1z, raporumuzun Bag1ms1z Denetrinin Silrdilriilebilirlik Bilgileri'nin Sm,rh Gilvence Denetimine ili�kin Sorumlu/uklan bolumunde aynntlh bir �ekilde ac;:1klanm1�t1r.
S1nirh guvence denetimi s1rasmda elde ettigimiz kanitlann, sonucumuzun olu�turulmas1 ic;:in yeterli ve uygun bir dayanak olu�turduguna inaniyoruz.
KGK tarafmdan yay1mlanan ve durustluk, tarafs1zhk, mesleki yeterlik ve ozen, sir saklama ve meslege uygun davrani� temel ilkeleri uzerine bina edilmi� olan Bag1ms1z Denetc;:iler ic;:in Etik Kurallar'daki (Bag1ms1zhk Standartlan Dahil) (Etik Kurallar) bag1ms1zhk hukumlerine ve diger etik hukumlere uygun davranm1� bulunmaktay1z.
KPMG, Kalite Yonetim Standard, 1 ("KYS 1") Finansal Tab/olann Bag1ms1z Denetim veya Sm,r/1 Bag1ms1z Denetimleri ile Diger Gilvence Denetimleri veya ilgili Hizmetleri Yilrilten Bag1ms1z Denetim Sirketleri irin Kalite Yonetimi hukumlerini uygulamak ve bu dogrultuda etik hukumler, mesleki standartlar ve gec;:erli mevzuat hukumlerine uygunluk konusunda yaz1h politika ve prosedurler de dahil kapsamh bir kalite yonetim sistemi surdurmekle sorumludur.
Surdurulebilirlik Bilgileri'nde onemli yanh�hklann ortaya c;:1kma olas1hg1nm yuksek oldugunu belirledigimiz alanlan ele almak ic;:in c;:ah�malanm1z1 planlamam1z ve yerine getirmemiz gerekmektedir. Uygulad1g1m1z prosedurler mesleki muhakememize dayanir. Surdurulebilirlik Bilgileri'ne ili�kin smirh guvence denetimini yuruturken:

• Grup'un anahtar konumdaki k1demli personeli ile raporlama donemine ait Surdurulebilirlik Bilgileri'nin elde edilmesi i<;:in uygulamada olan sure<;:leri anlamak i<;:in goru�meler yap1lm1�;
• Surdurulebilirlik ile ilgili bilgileri degerlendirmek ve incelemek i<;:in Grup'un i<;: dokumantasyonu kullanilm1�t1r.
• Surdurulebilirlik ile ilgili bilgilerin a<;:1klanmasmm ve sunumunun degerlendirilmesi ger<;:ekle�tirilmi�tir.
• Sorgulamalar yoluyla, Surdurulebilirlik Bilgileri'nin hamlanmas1yla ilgili Grup'un kontrol c;:evresi ve bilgi sistemleri konusunda kanaat edinilmi�tir. Ancak, belirli kontrol faaliyetlerinin tasanm, degerlendirilmemi�, bunlann uygulanmas,yla ilgili kanrt elde edilmemi� ve i�leyi� etkinlikleri test edilmemi�tir.
• Surdurulebilirlik Bilgileri'nin dogrulugu, orneklem bazmda Grup'un destekleyici dokumantasyonu ile kar�1la�tJrarak test edilmi�tir.
• Grup'un tahmin geli�tirme yontemlerinin uygun olup olmad1g1 ve tutarh bir �ekilde uygulanrp uygulanmad1g1 degerlendirilmi�tir. Ancak prosedurlerimiz, tahminlerin dayand1g1 verilerin test edilmesini veya Grup'un tahminlerini degerlendirmek ic;:in kendi tahminlerimizin geli�tirilmesini ic;:ermemektedir.
• Sera gazlanna yonelik say1salla�tJrma yontemleri ve raporlama politikalannm sec;:imi degerlendirilmi�tir.
s,nrrh guvence denetiminde uygulanan prosedurler nitelik ve zamanlama ac;:,smdan makul guvence denetimine gore farkltltk gosterir ve bu prosedurlerin kapsam1 da daha dardir. Sonuc;: olarak, s1nrrlt guvence denetiminde elde edilen guvence seviyesi, makul guvence denetimi yurutulmu� olsaydt elde edilecek olan guvence seviyesine gore onemli olc;:ude du�uktur.

Mustafa Safak Erdur, SMMM Sorumlu Denetc;:i 13 Agustos 2025 istanbul, Turkiye
| GİRİŞ | |
|---|---|
| Şirket Hakkında | 1 |
| Sunuş ve Rapor Hakkında | 3 |
| YÖNETİŞİM | 3 |
| İklim Değişikliği Konuları ile İlgili Organizasyon Yapısı | 3 |
| İklim Değişikliğine İlişkin Beceri ve Yetkinlikler | 4 |
| İklim Değişikliği Risk ve Fırsatlarının Değerlendirilmesi | 4 |
| Yönetişim Süreçlerinde Yönetimin Görevi | 5 |
| Kontrol Süreçleri ve Prosedürler | 5 |
| İKLİMLE İLGİLİ RİSK VE FIRSATLAR | 6 |
| İş Stratejisi ve Karar Alma | 17 |
| İklim Değişikliği Kaynaklı Risk ve Fırsatların Finansal Planlama Üzerindeki Etkileri | 17 |
| İKLİM DİRENÇLİLİĞİ | 21 |
| RİSK YÖNETİMİ | 31 |
| İklim Risk ve Fırsatlarının Tanımlanması | 31 |
| İklim Risk ve Fırsatlarının Analizi | 31 |
| METRİKLER | 36 |
| Sera Gazı Emisyonları | 36 |
| Sera Gazı Emisyonları Ölçüm Yaklaşımı | 36 |
| Sektörel Metrikler | 37 |
| EKLER | 39 |
| İklim Risk ve Fırsatlarına İlişkin Muhakemeler ve Ölçüm Belirsizlikleri | 39 |
Türkiye'nin iletişim altyapısını yerli imkânlarla oluşturmak üzere 1967 yılında PTT ile Northern Electric arasında imzalanan ortaklık anlaşmasıyla kurulan Netaş Telekomünikasyon A.Ş. (Netaş), 58 yıldır bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki çözüm ve hizmetleriyle telekom ve bilişim teknolojileri sektöründe faaliyet göstermektedir.
Netaş, müşterilerinin dijital dönüşümlerinde teknoloji danışmanı ve sistem entegratörü olarak, servis sağlayıcılara ve kurumlara yeni nesil kablolu, kablosuz, kurumsal ve optik ağ teknolojileri de dahil olmak üzere uçtan uca katma değerli bilişim çözümleri (geniş bant, siber güvenlik, IoT vb. gibi), iş uygulamaları ve katma değerli servisler sunmaktadır.
Yurtiçinde başta Aselsan Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Türk Telekomünikasyon A.Ş., Vodafone İletişim Hizmetleri A.Ş., TT Mobil İletişim Hizmetleri A.Ş., Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş., servis sağlayıcılar, bankalar ile kamu ve özel kuruluşlar için ağ ve iletişim çözümleri ile modern iletişim altyapıları Netaş tarafından kurulmaktadır.
1993 yılından bu yana hisseleri Borsa İstanbul'da (BIST) işlem görmekte olan ve Temmuz 2017'den bu yana ZTE Cooperatief U.A.'nın (ZTE) iştiraki olan Şirket, faaliyetlerini "bilgi teknolojileri, iletişim teknolojileri ve mobil teknolojiler" olmak üzere üç ana iş kolunda yürütüyor.
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ - SİSTEM ENTEGRATÖRÜ İŞ KOLU: Sistem entegratörü kimliğiyle, satış ve çözüm ekipleriyle kurumsal sektördeki finans, telekom operatörleri ve alternatif operatörlere hizmet veren Netaş, 120'yi aşkın teknoloji üreticisiyle birlikte müşterilerinin bilişim altyapısı ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Bulut bilişim, yapay zekâ, büyük veri analitiği ve siber güvenlik gibi alanlarda yenilikçi çözümler sunan Netaş, kurumların dijital dönüşüm yolculuklarında stratejik bir ortak olarak yer alıyor.
İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ - TELEKOM ALTYAPI ÇÖZÜMLERİ İŞ KOLU: Üretici kimliği ile telekom operatörlerinin teknoloji altyapısına yönelik çözümler üreten Netaş, ZTE'nin telekomünikasyon çözümlerini Türkiye ve uluslararası pazarlardaki müşterilerine sunuyor. Yeni nesil baz istasyonlarıyla Türkiye'nin 5G altyapısını güçlendiren Netaş, yerli üretim yetkinliğiyle operatörlere en ileri çözümleri sunuyor. Bu alanda üretilen başlıca çözümler: Yeni Nesil Yerli Baz İstasyonları, Mikrodalga İletişim Ürünleri, Rectifier Üniteleri, Akıllı Lityum İyon Aküler, Doğru Akım Güç Kaynakları, Netaş Bulut Sunucu.
MOBİL TEKNOLOJİLER: Netaş, 5G deneyimine uçtan uca hazırlık yaparak 2024 yılından bu yana Nubia akıllı telefonlarını Türkiye pazarına sunuyor. Nubia cep telefonları, yeni açılan e-ticaret sitesi zteshop.com.tr aracılığıyla da kullanıcılarla buluşuyor.
Grup'un %100 oranındaki bağlı ortaklığı olan Netaş Bilişim Teknolojileri Anonim Şirketi ("Netaş Bilişim"), müşterilerine sektörel çözüm, sistem entegrasyonu, dış kaynak kullanımı, servis ve bakım hizmetleri, ağ çözümleri ve danışmanlık hizmetleri sunmaktadır. 1989 yılında kurulmuş olan Netaş Bilişim, çeşitli kuruluşlarla stratejik iş ortaklıkları ile Kazakistan, Azerbaycan, Cezayir'de katma değerli çözüm sunmaktadır.
Danışmanlık, stratejik dış kaynak kullanımı, donanım, teknik servis ve destek hizmetleri vermek amacıyla Nisan 2006'da kurulan BDH Bilişim Destek Hizmetleri San. Tic. A.Ş. ("BDH") ise, bilgi teknolojileri alanında hizmet çözümleri sunmaktadır.
Şirket 25 Haziran 2012 tarihinde Kazakistan'ın Almaata kentinde sermayesinin tamamı Şirket'e ait olmak üzere 161.800 Tenge (yaklaşık 1.100 ABD Doları karşılığı) kuruluş sermayesi ile "Sınırlı Sorumlu Ortaklık" olarak Netas Telecom Limited Liability Partnership isimli şirketi kurmuştur.
Malta'da sermayesinin tamamı Şirket'e ait olmak üzere 1.200 AVRO kuruluş sermayesi tahsisi yoluyla Netaş Telecommunications Malta Ltd. kurularak tescil işlemleri 4 Kasım 2014 tarihinde tamamlanmıştır.
12 Haziran 2018 tarihi itibarıyla Azerbaycan'da Grup'a ait irtibat bürosu açılmıştır.
Şirket ve Mohamed Karim Faraoun'ın ortaklığında, Cezayir'de 23.800.000 Cezayir dinarı sermayeli Netas Telecommunications Algerie Sarl LLC şirketinin kuruluş tescil işlemleri 31 Mart 2019 tarihi itibarıyla gerçekleştirilmiştir. Şirket'in %49'una sahip olduğu bu şirketin yönetim kontrolü yapılan anlaşma gereği Netaş Telekomünikasyon A.Ş.'ye aittir ve bu sebeple Netas Telecommunications Algerie Sarl LLC tam konsolidasyon yöntemiyle muhasebeleştirilmektedir.
30 Haziran 2025 itibariyle şirketin ortaklık yapısı aşağıdaki şekildedir.
| Pay Sahibi | Sermayedeki Payı (TL) | Sermayedeki Payı (%) |
|---|---|---|
| ZTE Cooperatief UA | 31.168.351,34 | 48,05% |
| Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) | 9.729.720,00 | 15,00% |
| Diğer (Halka Açık) | 23.966.728,66 | 36,95% |
| Toplam Ödenmiş Sermaye | 64.864.800,00 | 100,00% |
Netaş Telekomünikasyon A.Ş.'nin bağlı ortaklıklarını ve faaliyet bölgelerini gösteren tablo aşağıda yer almaktadır.
| Bağlı Ortaklıklar | Grup'un Sermayedeki Pay Oranı ve Oy Kullanma Hakkı Oranı |
Faaliyet Yeri | Faaliyet Alanı |
|---|---|---|---|
| Netaş Bilişim Teknolojileri A.Ş. | %100 | Türkiye | Proje kurulum danışmanlığı ve ağ çözümleri |
| BDH Bilişim Destek Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. |
%100 | Türkiye | Teknik destek ve bakım onarım hizmetleri |
| Netaş Telecom Limited Liability Partnership | %100 | Kazakistan Cumhuriyeti |
Proje kurulum danışmanlığı, tasarım ve teknik destek hizmetleri |
| Netaş Telecommunications Malta Ltd | %100 | Malta | Telekom ekipmanları tedariği |
| Netas Telecommunications Algeria Sarl LLC (*) | %49 | Cezayir | Elektrikli ekipmanların kurulum ve imalatı |
(*) Netaş'ın %49'una sahip olduğu şirketin yönetim kontrolü yapılan anlaşma gereği Netaş'a aittir ve bu sebeple Netas Telecommunications Algerie Sarl LLC tam konsolidasyon yöntemiyle muhasebeleştirilmektedir.
Aşağıdaki rapor, Netaş Telekomünikasyon A.Ş. ve bağlı ortaklıklarını içeren konsolide bir rapordur.
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı'na istinaden, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 88 inci maddesi ile 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu, 26 ncı, 27 nci ve Geçici 1 inci maddeleri kapsamdaki kurum, kuruluş ve işletmelerin sürdürülebilirlik raporlarının hazırlanmasında Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları esas alınacaktır.
Bu karara istinaden NETAŞ TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.'nin 31.12.2024 itibariyle sona eren döneme ait TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu, TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler ve TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar standartlarına göre hazırlanmıştır. Şirket, 29 Aralık 2023 tarihli ve 32414 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı Geçici madde 3 uyarınca ilk iki yıl geçerli olan Kapsam 3 sera gazı emisyonlarını açıklamama muafiyetinden yararlanmıştır. Bu nedenle, ilişikteki TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu Şirket'in TSRS 'ye göre hazırlanan ilk TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu olduğu için Kapsam 3 sera gazı emisyonlarını açıklanmamıştır.
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı Geçici Madde 1'e istinaden 2024 yılı TSRS Uyumlu Sürdürlebilirlik Raporu'nda karşılaştırmalı bilgi sunulmamıştır.
TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler paragraf E5'e istinaden NETAŞ TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.'nin 2024 yılı TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu'nda yalnızca iklimle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin bilgiler açıklanmaktadır.
Özündeki teknoloji yetkinliğini ve birikimini etkin ve uzun soluklu sürdürülebilir değer yaratmak için kullanan Netaş, tüm paydaşlarına ve topluma fayda sağlama hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. Bilgi ve telekomünikasyon sektörünün ulusal ve uluslararası düzeyde önde gelen oyuncuları arasında yer alan Netaş, dijitalleşmenin sürdürülebilirlik için bir kaldıraç olduğunu düşünmekte olup, sosyal fayda sağlayan süreçlerin gelişime katkı sağlamaktadır.
İklimle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin sorumluluklar, Şirket bünyesindeki görev tanımları, yetki dağılımları ve ilgili politika çerçeveleri doğrultusunda yapılandırılmıştır. Çevresel sorumluluklar, yönetim kurulu düzeyinde denetlenmekte olup, görev tanımları ve bireysel rol tanımları açıkça belirlenmiştir.
Şirket içinde yer alan çevre uzmanlarından oluşan Çevre Kurulu, çevre yönetim sisteminin gözden geçirilmesi, yasal mevzuata ilişkin yıllık beyanların yapılması, süreçlere dair onay/lisans/izinlerin takibi gibi sorumlulukları üstlenmektedir. Bu sorumluluklar ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi çerçevesinde yürütülmekte olup, ÇSG departmanı iklimle ilgili risk ve fırsatları belirleyerek planlama yapar ve CEO'ya düzenli olarak raporlama gerçekleştirir.
Çevre Kurulu, iklimle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin gelişmeleri yıl içinde yapılan toplantılarla CEO'ya aktarmakta; çevresel konularla ilişkili önemli hususlar ortaya çıktığında ise bu konular İcra Kurulu kanalıyla Yönetim Kurulu'nun gündemine taşınmaktadır. Yönetim Kurulu, gerekli durumlarda aksiyon alınmasını sağlamaktadır.
İcra Kurulu, iklimle ilgili risk ve fırsatları stratejik planlama ve karar alma süreçlerine entegre eder. Şirketin uzun vadeli çıkarlarını tehdit edebilecek iklimsel ve diğer sürdürülebilirlik risklerinin etkin biçimde
yönetilmesinden sorumlu olan İcra Kurulu, iklim değişikliğiyle ilgili stratejik hedefleri onaylamakta ve ulusal/uluslararası standartlara uyumu gözeterek önleyici tedbirlerin alınmasını sağlamaktadır.
Yönetim, iklimle ilgili risk ve fırsatların gözetimini desteklemek amacıyla; kontroller ve prosedürler (Marka Politikaları>ÇSG Politikası) oluşturmakta, bu süreçleri ilgili yasal mevzuata uygun şekilde yürütmekte ve sosyal paydaşlara düzenli bilgilendirme sağlayarak süreci etkin bir şekilde işletmektedir. Bu uygulamalar, NETAŞ Çevre Sağlık ve Güvenlik Politikası ile NETAŞ/NETAŞ Bilişim Teknolojileri Çevre Yönetim Sistemi El Kitabı'nda tanımlı esaslar doğrultusunda hayata geçirilmektedir. (TSRS 2, paragraf 6.a.(i))
İklimle ilgili risk ve fırsatlara karşılık vermek üzere tasarlanmış stratejileri denetlemek için Netaş Çevre Kurulu'nda iklimle ilgili uzmanlığı bulunan üyeler bulunmaktadır.
Bu uzmanlıkların devamı için ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve ISO 45001 Kalite Yönetim Sistemi eğitimleri alınmıştır. Ek olarak ÇSG departmanı dahilinde 2024 yılında ISO 14064-1 eğitimleri alınmıştır. İklimle ilgili risk ve fırsatların yönetimine yönelik yetkinliklerin sürdürülmesi amacıyla, İcra Kurulu, Şirket bünyesindeki çevre uzmanlarından oluşan ÇSG departmanı ile düzenli iletişim halinde olup, sektördeki en iyi uygulamalar ve standartlar (örneğin CDP, TSRS, Refinitiv) hakkında periyodik olarak bilgilendirilmektedir. Söz konusu çevre kuruluna ÇSG Departman Müdürü, Çevre Koordinatörü olarak liderlik etmektedir. (TSRS 2, paragraf 6.a.(ii))
İklim değişikliği ile ilgili hususların İcra Kurulu'na taşınması amacıyla, Çevre Kurulu tarafından CEO'ya yıl içerisinde ve gerektiği durumlarda bilgi aktarımı yapılmaktadır. İklimle ilgili risk ve fırsatları da içeren çevresel konular kapsamında önemli gelişmeler ortaya çıktığında, bu gelişmeler İcra Kurulu aracılığıyla Yönetim Kurulu'nun gündemine alınmakta ve gerekli aksiyonların belirlenmesine katkı sağlanmaktadır.
Söz konusu hususların aktarımı QBR (Quarterly Business Review)'larda yapılan sunumlar ile gerçekleştirilmektedir. . QBR toplantıları 3-6 aylık aralıklarla, CEO'ya genel ilerlemeye ilişkin raporlama yapılan toplantılardır. (TSRS 2, paragraf 6.a.(iii))
Yönetim Kurulu, iklimle ilgili risk ve fırsatları kurumsal strateji ve karar alma süreçlerine entegre etmektedir. Bu kapsamda aşağıdaki yönetişim mekanizmaları aktif olarak işletilmektedir:
Bu uygulamalar sayesinde Yönetim Kurulu, iklimle ilgili meseleleri sadece çevresel bir konu olarak değil, aynı zamanda kurumsal sürdürülebilirlik ve stratejik bütünlük açısından kritik bir unsur olarak ele almaktadır.
İlaveten, iç denetim ekibi mevcut yönetim sistemleri dahilinde denetimlerini düzenli periyotlarla gerçekleştirmektedir.
Söz konusu risk ve fırsatlara ilişkin bir ödünleşim raporlama yılında yaşanmamıştır ancak ortaya çıktıkları durumda değerlendirilmektedir. Örneğin, 2020 yılında yaşanan koronavirüs pandemisi sebebiyle başlayan hibrit çalışma planı neticesinde çalışma alanı ofis binasında bir katın kapatılması suretiyle azaltılmıştır. Bu durum 2020, 2021, 2022 ve 2023 yılları boyunca devam etmiş olup, Netaş Telekomünikasyon A.Ş.'nin enerji tüketim yoğunluğunun azalmasına sebebiyet vermiştir. (TSRS 2, paragraf 6.a.(iv))
Çevresel konulara dair ücretlendirme politikası bulunmamakla birlikte, önümüzdeki iki yıl içinde uygulanması planlanmamaktadır.
İklimle ilgili risk ve fırsatların yönetimi kapsamında NETAŞ üst yönetimi, ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi ile entegre çalışan kontrol ve prosedür yapılarını kurmuş ve bu süreçlerin uygulanmasını ÇSG departmanı üzerinden yürütmektedir. ÇSG departmanı koordinasyonunda işletilen sistem kapsamında, çevresel performansın iyileştirilmesi, uygunluk yükümlülüklerinin karşılanması ve sürdürülebilirlik kriterlerinin tüm süreçlere entegre edilmesi sağlanmaktadır. Yönetim, süreçlerin işleyişini düzenli olarak izlemekte, iç denetimler ve yönetimin gözden geçirme toplantıları aracılığıyla etkinliğini değerlendirmektedir.
İklimle ilgili yönetişim süreçleri, NETAŞ Çevre Kurulu yapısı içinde kurumsallaştırılmıştır. Kurulun başkanlığını ÇSG Müdürü yürütmekte olup, kurul üyeleri üst yönetim tarafından atanmakta ve görev süreleri en az beş yıl olacak şekilde belirlenmektedir. Kurul, üçer aylık dönemlerde toplanmakta; çevresel risk ve fırsatların değerlendirilmesi, mevzuat takibi, performans izleme ve raporlama faaliyetlerini yürütmektedir. Kurul kararları, öncelikli olarak uygulamaya alınmak üzere ilgili yöneticilere raporlanmakta ve takip edilmektedir. (TSRS 2, paragraf 6.b.(i))
ISO 14001 çevre yönetim sistemi çerçevesinde prosedürler uygulanmakta ve bu prosedürler ÇSG departmanı tarafından şirket geneline entegre edilmektedir. Söz konusu prosedürler iklim değişikliğini de kapsamaktadır.
NETAŞ, iklimle ilgili risk ve fırsatları kontrol etmek üzere Çevre Yönetim Sistemi içinde tanımlı prosedür ve iş talimatları geliştirmiştir. Bu prosedürler; atık yönetimi, hava emisyonları, acil durum planları, iç denetim süreçleri gibi başlıklarda, tüm operasyonel alanlara entegre bir biçimde uygulanmaktadır. Kontrol mekanizmaları, yalnızca ÇSG birimiyle sınırlı kalmamakta; kalite, insan kaynakları, bilgi güvenliği, tedarik ve finans gibi destekleyici iş fonksiyonlarıyla ortak çalışılarak yürütülmektedir. Performans göstergeleri, ÇSG veri tabanında izlenmekte ve üst yönetime raporlanmaktadır. Bu yapı, sürekli iyileştirme ilkesiyle desteklenmekte olup, çalışan farkındalığı ve süreç sahipliği bilinciyle iç denetimlerde de etkinlik sağlamaktadır. (TSRS 2, paragraf 6.b.(ii))
Netaş, operasyonlarını ve finansal yapısını makul düzeyde etkileyebilecek iklimle bağlantılı risk ve fırsatları kısa, orta ve uzun vadeli zaman ufuklarında değerlendirmektedir. Gelecekte Grup'un finansal sürdürülebilirliğini etkileyebileceği öngörülen iklim riskleri, "fiziksel" ve "geçiş" riskleri olarak iki ana kategoride sınıflandırılmakta ve ayrı ayrı analiz edilmektedir. Bu kapsamda, Netaş'ın iş modeli üzerinde etkili olabilecek 3 adet geçiş riski (politik, yasal, piyasa, teknoloji ve itibar boyutlarında) ve 3 adet fiziksel risk tanımlanmış olup, bunlara ilişkin detaylı değerlendirmelere aşağıda yer verilmiştir. Buna ek olarak, Grup'un değer zinciri ve ürün portföyü üzerinden stratejik katkı sağlaması beklenen 3 ana iklim fırsatı da bu bölümde açıklanmaktadır.
İklim değişikliğiyle ilgili risklerin belirlenmesi ve açıklanmasına yönelik olarak, TSRS 1 Standardı'nın 54 ila 58. paragrafları çerçevesinde rehberlik kaynakları değerlendirilmiş ve aşağıdaki kaynaklara başvurulmuştur (TSRS 1, paragraf 75.b):
| Zaman Dilimi | Vade Tanımı | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Kısa Vade | Netaş Telekomünikasyon A.Ş., iklim risk ve fırsatlarının değerlendirilmesinde | |||||
| kısa vadeyi 0 ila 5 yıl arası olarak tanımlar. Bu tanım, işletmenin mevcut | ||||||
| operasyonel planlama döngüleri, sermaye yatırımı kararları, tedarik zinciri | ||||||
| süreçleri ve ürün yaşam döngüsü gibi unsurlarla doğrudan ilişkilidir. Aynı | ||||||
| zamanda, 2030 yılı iklim değişikliğiyle mücadelede bilimsel ve politik açıdan | ||||||
| kritik bir eşik olarak kabul edilmektedir. Bu döneme kadar sera gazı | ||||||
| emisyonlarının önemli ölçüde azaltılması gerektiği yönündeki küresel beklenti, | ||||||
| düzenleyici baskıların, piyasa dönüşümlerinin ve müşteri taleplerinin kısa vadede | ||||||
| daha belirgin hale gelmesine yol açmaktadır. Bu nedenle, geçiş risklerine — | ||||||
| örneğin düzenleyici değişiklikler, karbon fiyatlaması, teknoloji yatırımları ve | ||||||
| finansal erişim koşulları gibi— karşı oluşabilecek etkilerin değerlendirilmesinde | ||||||
| kısa vade analizi stratejik önem taşımaktadır. | ||||||
| Orta Vade | Netaş Telekomünikasyon A.Ş., iklim risk ve fırsatlarının değerlendirilmesinde | |||||
| orta vadeyi 5 ila 25 yıl arası olarak tanımlar. Bu zaman dilimi, iklim | ||||||
| değişikliğine bağlı geçiş risklerinin ve bazı fiziksel etkilerin daha belirgin ve | ||||||
| öngörülebilir hale geldiği bir dönemdir. Aynı zamanda teknolojik dönüşüm | ||||||
| döngülerinin, altyapı yatırımlarının ve düzenleyici çerçevenin evrimleştiği; | ||||||
| müşteri beklentilerinin değiştiği ve iklimle bağlantılı piyasa dinamiklerinin daha | ||||||
| görünür olduğu bir zaman aralığıdır. Bu nedenle, orta vadeli değerlendirmeler |
Zaman ufuklarına ilişkin detaylı tanımlamalar aşağıdaki tabloda verilmiştir. (TSRS 2, paragraf 10.d)
| Grup'un stratejik yönelimi, risk yönetimi ve sermaye tahsisi kararları açısından kritik bir rol oynar. Ayrıca bu dönem, kısa vadeli operasyonel reflekslerle uzun vadeli net sıfır hedefleri arasında köprü kurarak stratejik uyumun ve kurumsal dayanıklılığın şekillendirilmesinde temel teşkil eder. |
|
|---|---|
| Uzun Vade | Netaş Telekomünikasyon A.Ş., iklim risk ve fırsatlarının değerlendirilmesi hususunda uzun vadeyi 25 yıl ve üzeri olarak tanımlar. Bu tanımlama, kuruluşun iklim değişikliği çerçevesinde alabileceği olası stratejik hamleler ve iş modeline etki edebilecek teknolojik dönüşüm, düzenleyici değişiklikler ve piyasa beklentileri gibi faktörlerin etkisinin genellikle uzun zaman dilimlerinde ortaya çıkacağı öngörüsüne dayanmaktadır. Ayrıca, 2050 Net Sıfır hedefi gibi küresel iklim taahhütlerinin zaman ufkuyla da uyumlu olacak şekilde yapılandırılmıştır ve senaryo analizlerinde kullanılan düşük karbonlu dönüşüm senaryolarının zaman ölçeğiyle de uyumludur. |
Yapılan vade tanımları ve TSRS 2'nin Sektör Bazlı Uygulanmasına İlişkin Rehber'de tanımlanan sektör bazlı açıklama konularına istinaden Netaş'ın iklim değişikliğine ilişkin fırsatları belirlenmiş olup, aşağıdaki tablolarda detaylandırılmıştır. Risk ve fırsatların belirlenmesinde yapılan muhakemeler ve ölçüm belirsizliklerine ise eklerden erişilebilir.
| Risk No |
Tanım | Zaman Dilimi |
İş Modeli ve Değer Zinciri Üzerindeki |
Tanım | Yön | Lokasyon | Riskin Etki Alanı |
Mevcut Finansal Etkiler |
Öngörülen Finansal Etkiler |
Riskin Belirlenmesinde Kullanılan İklim |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| FR 1 | Netaş doğrudan üretim yapmasa da, su stresi yüksek bölgelerdeki tedarikçilere ve su yoğun taşeron işlemlere bağımlıdır. Bu durum, iklim değişikliğiyle birlikte üretim kesintisi, maliyet artışı ve tedarik riski doğurabilir. |
Kısa/Orta / Uzun |
Etkiler Mevcut Etki: Raporlama yılında iş modeli ve değer zinciri üzerinde bir etki yaşanmamıştır. Öngörülen Etki: Su kıtlığı, tedarikte aksamalara ve maliyet artışına yol açabilir; bu da proje gecikmeleri ve müşteri memnuniyetsizliği riski doğurabilir. Bu risk Netaş'ın doğrudan üretim operasyonları üzerinde etkisini göstermiyor olsa da, donanım bileşeni krizlerinin (örneğin çip arzı) bir başka tetikleyici unsuru haline gelebilir. |
Tedarik | Aşağı Yönlü |
Türkiye | Bu risk, doğrudan müşteri memnuni yeti, tedarik sürekliliğ i ve ürün maliyet yapısı üzerinde etkili olabilir. |
Grup'un doğrudan su kullanımı düşük seviyede olduğundan finansal durum, finansal performans ve nakit akış üzerinde raporlama yılı içinde doğrudan bir etki gözlemlenme miştir. Tedarik zinciri tarafında ise bu riskten doğan finansal bir etkiye rastlanmamışt ır. |
Kısa vadede, finansal durum üzerinde önemli bir değişiklik beklenmemekte dir. Ancak taşeron firmaların su kaynaklarına erişimde yaşayabileceği sıkıntılar maliyetleri artırabilir ve bu durum brüt marjlarda sınırlı bir baskı oluşturabilir. Su maliyetlerinden kaynaklanan gider artışlarının ise nakit akışına sınırlı yansımaları olabilir. Orta vadede ise donanım bileşenlerinde yaşanabilecek üretim gecikmeleri stok yönetimini etkileyebilir ve dönem varlık kaleminde dalgalanmalara |
Senaryosu IPCC Sixth Assessment Report: SSP1-2.6 & SS5-8.5 |
| Ayrıca, proje teslimat zamanlamaların daki olası sapmalar satış ve nakit akışında dönemsel düzensizliklere neden olabilir. Uzun vadede ise iklim kaynaklı tedarik aksamaları riskine karşı yeni tedarikçi çeşitlendirme yatırımları gerekebilir. Fiyat artışları ve regülasyonlar nedeniyle taşeron maliyetlerinin artması, kârlılık üzerinde baskı yaratma potansiyeli taşımaktadır. Ancak net satış projeleri bazlı taş modelde yürütüldüğü için müşteri özel proje teslimatları yapısı ve piyasa koşulları bu baskıyı sınırlı seviyede tutabilir. Tedarikte ve su yönetiminde yaşanabilecek aksamalara yönelik yatırımların söz konusu olduğu durumlarda ise nakit akışında zaman zaman dalgalanmalar yaşanabilir. FR 2 Artan sel ve Orta / Mevcut Etki: Müşteri Yukarı Türkiye Risk, Mevcut Kısa vadede, IPCC Sixth su baskını Uzun Raporlama yılında Yönlü Netaş'ın durumda, finansal durum Assessment Report: riski, Netaş'ın iş modeli ve değer saha ilgili riskin üzerinde SSP1-2.6 & SS5-8.5 saha zinciri üzerinde hizmeti finansal doğrudan operasyonları, bir etki verdiği durum negatif bir etki lojistik ve yaşanmamıştır. tüm üzerinde öngörülmemekt personel bölgelerd doğrudan edir. Ancak, erişimini Öngörülen Etki: e varlık veya müşteri tehdit Ulaşım ve geçerlidir yükümlülükle hizmetlerinde etmekte; kurulum ; ancak rde bir yaşanabilecek hizmet gecikmeleri, özellikle değişikliğe aksamalara sürekliliği ve hizmet İstanbul yol açmadığı bağlı olarak müşteri taahhütlerinde Kurtköy görülmektedir finansal memnuniyeti sapma ve ve . Finansal performansta üzerinde operasyonel Orhanlı performansı küçük düşüşler |
yol açabilir. | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| olumsuz etki güven kaybına yol yerleşkel etkileyen meydana |
| yaratma | açabilir. Altyapı | eri, | herhangi bir | gelebilir ve | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| potansiyeli | ve acil müdahale | Ankara | durum söz | lojistik ile | ||
| taşımaktadır. | hazırlıklarındaki | ofisi ve | konusu | operasyon | ||
| SSP5-8.5 | eksikler riski | saha | değildir ve | maliyetlerindeki | ||
| senaryosuna | artırabilir. | noktaları, | nakit akışı | artışlar finansal | ||
| göre faaliyet | İzmir | üzerinde de | performansı | |||
| bölgelerinde | operasyo | herhangi bir | hafif şekilde | |||
| ani ve yoğun | n alanları | etki | etkileyebilir. | |||
| yağışların | iklim | oluşmamıştır. | Grup'un | |||
| artması | kaynaklı | satışlarının | ||||
| beklenmekted | yoğun | maliyeti | ||||
| ir. | yağış | detayları için | ||||
| tehdidine | 2024 konsolide | |||||
| daha açık | finansal raporu | |||||
| konumda | Dipnot 21 | |||||
| yer | incelenebilir. | |||||
| almaktadı | Nakit akışı | |||||
| r. Bu | tarafında ise | |||||
| risk, | müşteri | |||||
| özellikle | ödemelerinde | |||||
| altyapı | gecikme veya | |||||
| kuruluml | ek maliyetler | |||||
| arı, dış | nedeniyle kısa | |||||
| ortam | vadede hafif | |||||
| saha | dalgalanmalar | |||||
| ekipleri, | görülebilir, | |||||
| teknik | ancak genel | |||||
| lojistik | olarak | |||||
| ve | yönetilebilir | |||||
| müşteri | seviyede olması | |||||
| yerinde | beklenmektedir. | |||||
| servis | Orta vadede, | |||||
| süreçlerin | aşırı hava | |||||
| de | olaylarının | |||||
| yoğunlaş | sıklaşması | |||||
| maktadır. | nedeniyle | |||||
| Hizmet | altyapı ve | |||||
| kesintisi, | operasyonel | |||||
| maliyet | varlıklarda | |||||
| artışı ve | oluşabilecek | |||||
| müşteri | hasar riskleri | |||||
| memnuni | artarak ilave | |||||
| yetinde | maliyetlere yol | |||||
| düşüş | açabilir. Bu | |||||
| gibi | durum proje | |||||
| sonuçlara | teslim | |||||
| yol | sürelerinin | |||||
| açabilir. | uzaması ve | |||||
| müşteri | ||||||
| memnuniyetinin | ||||||
| olumsuz | ||||||
| etkilenmesi gibi | ||||||
| yollarla finansal | ||||||
| performansı | ||||||
| etkileyebilir. | ||||||
| Nakit akışında | ||||||
| ise proje | ||||||
| teslimlerindeki | ||||||
| gecikmeler ve | ||||||
| ek maliyetler | ||||||
| dalgalanmalara | ||||||
| sebep olabilir; | ||||||
| ancak | ||||||
| sözleşmelerdeki | ||||||
| esneklikler bu | ||||||
| riski azaltabilir. | ||||||
| Uzun vadede ise | ||||||
| sürekli iklim | ||||||
| risklerinin | ||||||
| projelerin |
| planlama ve | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| yürütme | |||||
| maliyetlerini | |||||
| artırabileceği, | |||||
| fakat proje bazlı | |||||
| yapıların | |||||
| esnekliği ile | |||||
| varlık riskinin | |||||
| minimize | |||||
| edilebileceği | |||||
| öngörülmektedi | |||||
| r. Artan altyapı | |||||
| ve saha erişim | |||||
| yatırımları | |||||
| sonucunda | |||||
| operasyonel | |||||
| maliyetlerde | |||||
| yükseliş | |||||
| beklenebilir. Bu | |||||
| durum müşteri | |||||
| memnuniyetini | |||||
| ve | |||||
| sürdürülebilirlik | |||||
| taahhütlerini | |||||
| destekleyerek | |||||
| uzun vadede | |||||
| sabit müşteri | |||||
| kazanımı | |||||
| sağlasa da, bazı | |||||
| dönemlerde | |||||
| yaşanabilecek | |||||
| hava olayları ve | |||||
| geniş planlama | |||||
| maliyetleri | |||||
| nedeniyle | |||||
| operasyonel | |||||
| performansta | |||||
| dalgalanma | |||||
| riski taşır. Nakit | |||||
| akışında ise | |||||
| azalma riski | |||||
| bulunmakla | |||||
| birlikte, proje | |||||
| bazlı | |||||
| sözleşmelerin | |||||
| esnek yapısı | |||||
| sayesinde bu | |||||
| yüklerin sınırlı | |||||
| kalması ve | |||||
| finansal | |||||
| esnekliğin | |||||
| korunması | |||||
| beklenir. | |||||
| Risk No |
Tanım | Zaman Dilimi |
İş Modeli ve Değer Zinciri Üzerindeki Etkiler |
Tanım | Yön | Lokasyon | Riskin Etki Alanı |
Mevcut Finansal Etkiler |
Öngörülen Finansal Etkiler |
Riskin Belirlenmesinde Kullanılan İklim Senaryosu |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| GR 1 | Avrupa Yeşil | Uzun | Mevcut Etki: | Müşteri | Yukarı | Türkiye | Risk, | Mevcut | Kısa ve orta | International |
| Mutabakatı ve | Raporlama | ve | Yönlü | öncelikli | raporlama | vade özelinde | Energy Agency: | |||
| döngüsel | yılında, şirketin | Tedarik | ve Aşağı | olarak sivil | yılında | yapılan | NZE & STEPS | |||
| ekonomi | finansal | Yönlü | ürün segmenti | finansal | incelemeler | Senaryoları | ||||
| stratejileri, | göstergeleri | ve buna bağlı | durum, | sonucunda | ||||||
| çevreye | üzerinde herhangi | üretim, ürün | finansal | finansal durum, | ||||||
| zararlı | bir önemli etki | geliştirme ve | performans | finansal | ||||||
| kimyasallar | görülmemiştir. | geri dönüşüm | ve nakit | performans ve |
| içeren | süreçlerinde | akışı | nakit akışı | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ürünlere sıkı | Öngörülen Etki: | yoğunlaşmakt | üzerinde bir | üzerinde bir | ||
| düzenlemeler | ZTE ürünleri, | adır. | etkiye | etkiye | ||
| getirmektedir. | WEEE Direktifi | Türkiye'de | rastlanmam | rastlanmamıştır. | ||
| AB'nin | kapsamında | WEEE | ıştır. | |||
| REACH | elektrikli ve | Direktifi | Uzun vadede | |||
| Tüzüğü ve | elektronik atık | kapsamında | ise, REACH ve | |||
| WEEE | olarak | olan ürünler, | WEEE gibi | |||
| Direktifi gibi | sınıflandırılması | özellikle | çevresel | |||
| düzenlemeleri | nedeniyle, ürün | Avrupa'ya | düzenlemelere | |||
| , ürünlerin | tasarımı, geri | ihracat | uyumsuzluk, | |||
| kimyasal | kazanım ve içerik | yapılan ürün | Grup açısından | |||
| içeriği ve atık | beyanı | gruplarında | uzun vadede | |||
| yönetimi | süreçlerinde ciddi | yoğunluk | gelir kaybı, | |||
| açısından | uyum | göstermekte | maliyet artışı, | |||
| şirketler | gereksinimleri | olup, bu risk | stok değer | |||
| üzerinde etkili | doğmaktadır. | doğrudan | düşüklüğü ve | |||
| olurken, sivil | REACH Tüzüğü | gelir akışını | sözleşmesel | |||
| ürünler bu | kapsamında, | ve ihracat | yükümlülükler | |||
| kapsamdayke | belirli | hacmini | gibi finansal | |||
| n askeri | kimyasalların | etkileyebilece | riskler | |||
| ürünler hariç | kısıtlanması veya | k niteliktedir. | doğurabilir. | |||
| tutulmaktadır. | yasaklanması, | Askeri | Uyumsuz | |||
| Ancak askeri | ürün bileşiminde | ürünler bu | ürünlerin | |||
| ürünlerde | değişiklik ve | kapsam | satılamaması | |||
| benzer | üretim | dışında kalsa | satışları | |||
| kimyasallar | proseslerinde | da, çevresel | düşürürken, | |||
| kullanıldığı | dönüşüm | etki nedeniyle | uyumu | |||
| için dolaylı | zorunluluğu | itibar riski | sağlamak için | |||
| çevresel ve | yaratabilir. Askeri | doğurmakta | gereken | |||
| itibar riskleri | ürünler bu | ve kurumsal | hammadde | |||
| oluşabilir. | düzenlemelere | sürdürülebilirl | değişimi ve | |||
| Netaş henüz | tabi olmasa da, | ik | imha işlemleri | |||
| ürünlerini | benzer çevresel | hedefleriyle | maliyetleri | |||
| askeri ve sivil | etkiler taşıdıkları | çelişebilmekt | artırabilir, bu da | |||
| olarak | için kamuoyu | edir. | brüt kârı | |||
| sistematik | algısı ve kurumsal | Yurtdışından | olumsuz | |||
| biçimde | itibarı zedeleyici | temin edilen | etkileyebilir. | |||
| ayırmamış | sonuçlar | ve Türkiye'de | Ayrıca, müşteri | |||
| olup, bu | doğurabilir. | monte edilen | sözleşmelerinin | |||
| ayrımın | Yurtdışından | ürünlerdeki | iptali ve | |||
| yapılması ve | tedarik edilip | kimyasal | potansiyel | |||
| hasılat | Türkiye'de monte | içerik beyanı | cezalar | |||
| üzerindeki | edilen ürünlerdeki | eksikliği ise, | nedeniyle | |||
| etkilerinin | beyan | denetim | karşılık | |||
| analiz | zorunluluğuna | süreçlerinde | ayrılması | |||
| edilmesi | tabi kimyasal | uyumsuzluk | gerekebilir. Bu | |||
| gerekmektedir | içeriklerin | riski | durum, net | |||
| . Ayrıca, | bilinmemesi, | yaratmaktadır | kârda azalmaya | |||
| yurtdışından | gelecekte | . Ar-Ge, ürün | ve bilanço | |||
| tedarik edilip | regülasyon uyumu | yönetimi, | kalitesinde | |||
| Türkiye'de | açısından | tedarik zinciri | bozulmaya yol | |||
| montajlanan | belirsizlik ve risk | ve mevzuat | açabilir. Uyum | |||
| ürünlerde | oluşturabilir. | uyumu | süreci etkin | |||
| beyan | Ürünlerin | birimleri, bu | şekilde | |||
| edilmesi | askeri/ZTE bazda | riskin | yönetilmezse, | |||
| gereken | ayrıştırılması ve | yönetiminde | Grup'un itibar | |||
| kimyasalların | buna ilişkin | temel | kaybı ve pazar | |||
| oranı net | hasılat oranlarının | sorumluluğa | erişimi riski de | |||
| olarak | belirlenmesi, | sahiptir. | artar. | |||
| bilinmemekte | finansal etki | |||||
| dir. 2025 yılı | analizinin | |||||
| itibarıyla bu | yapılabilmesi | |||||
| risk | açısından kritik | |||||
| kapsamında | öneme sahiptir. | |||||
| analiz ve | ||||||
| sınıflandırma | ||||||
| çalışmaları | ||||||
| sürmektedir. | ||||||
| GR 2 | Netaş, ISO | Uzun | Mevcut etki: | Tedarik | Aşağı | Türkiye ve | Bu risk, | Mevcut | Kısa ve orta | International |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 14001 Çevre | 2024 raporlama | Yönlü | Uluslararası | Netaş'ın | raporlama | vade özelinde | Energy Agency: | |||
| Yönetim | döneminde, | Pazarlar | değer zinciri | yılında, | yapılan | NZE & STEPS | ||||
| Sistemi | çevresel | boyunca | EPEAT | incelemeler | Senaryoları | |||||
| kapsamında | etiketleme | stratejik | sertifikasyo | sonucunda | ||||||
| operasyonel | sistemlerine | fonksiyonlar | n | finansal durum, | ||||||
| çevre | yönelik ürün | üzerinde çok | eksikliğinin | finansal | ||||||
| risklerini uzun | uyumunun | yönlü etkiler | finansal | performans ve | ||||||
| süredir etkin | olmaması, | doğurma | durum, | nakit akışı | ||||||
| şekilde | Grup'un finansal | potansiyeline | performans | üzerinde bir | ||||||
| yönetmektedir | performansı | sahiptir. | veya nakit | etkiye | ||||||
| . Ancak pazar | üzerinde doğrudan | Özellikle | akışı | rastlanmamıştır. | ||||||
| dinamiklerini | ve ölçülebilir bir | ürün tasarımı, | üzerinde | |||||||
| n değişimiyle | etki | Ar-Ge, | doğrudan | Uzun vadede, | ||||||
| birlikte, ürün | yaratmamıştır. | pazarlama, | bir etkisi | uluslararası | ||||||
| bazlı çevresel | Ancak, özellikle | ihracat ve | bulunmama | pazarlarda | ||||||
| performans | kamu ihaleleri ve | tedarik zinciri | ktadır. | çevresel | ||||||
| kriterleri | büyük ölçekli | yönetimi, | Raporlama | etiketleme | ||||||
| yatırımcılar, | kurumsal | çevresel | döneminde | gerekliliklerinin | ||||||
| kamu | alımlarda çevresel | kriterlere | bu eksiklik | artmasıyla | ||||||
| kurumları ve | kriterlerin giderek | uyumun ön | kaynaklı | uyum | ||||||
| müşteriler için | ön plana | planda olduğu | herhangi | sağlamayan | ||||||
| giderek daha | çıkmasıyla | yeni pazar | bir varlık | ürün gruplarının | ||||||
| kritik hale | birlikte, Grup'un | düzenine | ya da | değer kaybetme | ||||||
| gelmiştir. | rekabet gücünü | uyum | yükümlülük | riski oluşabilir; | ||||||
| Özellikle | sınırlayabilecek | sağlamak | değişimi, | ancak Netaş'ın | ||||||
| EPEAT gibi | yapısal | açısından kilit | gelir kaybı | proje bazlı satış | ||||||
| çevresel | göstergeler | alanlardır. | veya | yapısı ve | ||||||
| etiketleme | gözlemlenmiştir. | performans | müşteri | |||||||
| sistemleri, | Bu durum, | Kamu | etkisi tespit | taahhütlerini | ||||||
| kamu alımları | stratejik ürün | ihalelerinde | edilmemişti | yerine getirme | ||||||
| ve büyük | planlamasında | ve | r; ayrıca | yaklaşımı bu | ||||||
| kurumsal | çevresel | sürdürülebilir | nakit akışı | etkinin sınırlı | ||||||
| tedariklerde | sertifikasyonun | tedarik zinciri | üzerinde de | kalmasını | ||||||
| tercih edilme | önemini artıran | uygulamaları | ölçülebilir | sağlayabilir. | ||||||
| kriteri haline | öncü bir sinyal | nı | bir etkiye | Kurumsal | ||||||
| gelmiştir. | olarak | benimseyen | rastlanmam | müşteri talepleri | ||||||
| Netaş'ın | değerlendirilmiştir | kurumsal | ıştır. | ve kamu alım | ||||||
| mevcut ürün | müşteriler | kriterlerinin | ||||||||
| portföyünde | nezdinde | çevresel | ||||||||
| henüz bu | Öngörülen Etki: | çevresel | performans | |||||||
| sistemlerle | Küresel tedarik | etiketlere | doğrulamalarına | |||||||
| uyumlu bir | zincirleri ve kamu | sahip | yönelmesi | |||||||
| kayıt | politikalarında | olmayan | durumunda ise, | |||||||
| bulunmamakt | artan çevresel | ürünlerin | regülasyonlara | |||||||
| a, bu da ürün | duyarlılık, alım | tercih dışı | uyum eksikliği | |||||||
| odaklı | kriterlerini | kalma riski | rekabet gücünü | |||||||
| sürdürülebilirl | değiştirirken, | bulunmaktadı | ve itibarı | |||||||
| ik stratejisini | EPEAT gibi çevre | r. Bu durum, | olumsuz | |||||||
| güçlendirme | etiketli ürünlerin | çevresel | etkileyebilir. | |||||||
| ihtiyacını | tercih edilme, | performans | Çevresel | |||||||
| göstermektedi | karbon yoğun | kriterlerinin | sertifikasyon | |||||||
| r. TSRS S2 | ürünlerin ise | yalnızca | süreçlerinin | |||||||
| raporlamasıyl | dışlanma veya ek | teknik değil, | yürütülmesi, | |||||||
| a birlikte | vergilere tabi | aynı zamanda | ürün tasarımının | |||||||
| yalnızca | olma olasılığını | ticari bir | güncellenmesi | |||||||
| operasyonel | artırmaktadır. | gereklilik | ve | |||||||
| riskler değil, | Netaş, bu | haline | belgelendirme | |||||||
| ürün | sertifikasyon | geldiğini | maliyetleri, | |||||||
| düzeyindeki | eksikliğini | göstermektedi | uzun vadede | |||||||
| sürdürülebilirl | gidererek hem iç | r. | sermaye | |||||||
| ik kriterleri de | pazarda hem de | yatırımı veya | ||||||||
| bütüncül | yüksek çevre | Ürün yaşam | operasyonel | |||||||
| olarak ele | standartlarına | döngüsü | harcamalarda | |||||||
| alınmakta; bu | sahip ihracat | yönetimi | artışa yol | |||||||
| yaklaşım | pazarlarında | kapsamında, | açabilir. | |||||||
| Netaş'ın pazar | rekabet avantajı | geri | ||||||||
| uyumu, | sağlayabilir. | dönüştürülebi | ||||||||
| müşteri | Kurumsal | lir malzeme | ||||||||
| güveni ve | müşterilerin | kullanımı ve |
| iklim geçiş risklerine karşı proaktif duruşunu ortaya koymaktadır. |
yaygınlaşan yeşil tedarik politikaları, Ar-Ge ve ürün yönetimi süreçlerinde çevresel kriterlerin entegrasyonunu hızlandırmakta, çevreci tüketici segmentlerine erişimi kolaylaştırmaktadı r. Ürün bazlı çevresel şeffaflığın artırılması ise yalnızca mevzuat uyumu değil, aynı zamanda yatırımcı güveni ve ESG performansı açısından stratejik önem taşımaktadır. |
karbon ayak izinin sistematik olarak ölçülebilmesi, Grup'un çevresel sürdürülebilirl ik taahhüdünü somutlaştırma k için fırsat sunmaktadır. |
||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| GR 3 | Netaş'ın ürün portföyünde, satışı gerçekleştirile n donanımların enerji verimliliği sertifikalarına (örneğin Energy Star, ErP, EcoDesign) uygun olup olmadığına dair sistematik bir izleme ya da belge kontrol süreci bulunmamakt adır. Özellikle nihai ürünler, çeşitli tedarikçilerde n sağlanan bileşenlerin montajı yoluyla oluşturulmakt a ve müşteriye ulaştırılmakta dır. Bu durum, Grup'un kendi ürünleri üzerinden dolaylı karbon emisyonlarını azaltma potansiyelini doğrudan izleyememesi anlamına gelmektedir. |
Uzun | Mevcut Etki: Raporlama yılı itibarıyla, ürün portföyünde enerji verimliliği etiketleme sistemine yönelik doğrudan bir izleme yapılmadığı için, bu eksikliğin finansal performansa doğrudan etkisi ölçülememiştir. Öngörülen Etki: Enerji verimliliği düşük ürünlerin, tüketici nezdinde çevre dostu algısıyla çelişmesi, marka güvenilirliğini ve müşteri sadakatini zayıflatabilir.Karb on düzenlemeleri (örneğin AB CBAM) kapsamında, ürünlerin yaşam döngüsü bazlı karbon ayak izinin belgeyle desteklenememesi ihracat faaliyetlerini sınırlayabilir. Enerji verimli ürün taleplerinin artmasıyla birlikte, bu alandaki tasarım eksiklikleri pazar payı kaybına yol açabilir. Öte |
Tedarik | Aşağı Yönlü |
Türkiye ve Uluslararası Pazarlar |
Bu risk, ürün geliştirme ve tasarım süreçlerinden başlayarak, tedarikçi seçiminden montaj ve nihai ürün teslimatına kadar uzanan tüm değer zinciri üzerinde etkili olmaktadır. Enerji verimliliği kriterlerine sahip olmayan ürünlerin, özellikle Avrupa Birliği, Kuzey Amerika ve çevre standartlarını n yüksek olduğu bölgelerde rekabet avantajını kaybetme riski vardır. Bu alanlarda karbon düzenlemeleri ve tüketici duyarlılığı oldukça belirgindir. Ayrıca, iç pazarda yeşil kamu |
Mevcut raporlama yılında finansal durum, finansal performans ve nakit akışı üzerinde bir etkiye rastlanmam ıştır. |
Kısa ve orta vade özelinde yapılan incelemeler sonucunda finansal durum, finansal performans ve nakit akışı üzerinde bir etkiye rastlanmamıştır. Uzun vadede, uluslararası pazarlarda enerji sertifikasyon gerekliliklerinin artmasıyla uyum sağlamayan ürün gruplarının değer kaybetme veya yeniden değerlendirilme riski oluşabilir. Ancak Netaş'ın proje bazlı satış modeli ve müşteri taahhütlerini eksiksiz yerine getirme yaklaşımı, bu etkilerin sınırlı kalmasını sağlayabilir. Kurumsal müşteri talepleri ve kamu alım kriterlerinin çevresel performans doğrulamalarına |
International Energy Agency: NZE & STEPS Senaryoları |
| Aynı | yandan, enerji | alımlarında | yönelmesi |
|---|---|---|---|
| zamanda, | verimli ürün | tercih edilme | halinde, |
| ürün bazlı | tasarımlarının | ihtimalinin | regülasyonlara |
| enerji | geliştirilmesi ve | düşmesi ve | uyumsuzluk |
| verimliliğinin | sertifikalandırılma | yatırımcıların | rekabet gücünü |
| iyileştirilmesi | sı, yeni müşteri | ESG | ve itibarı |
| ne yönelik | segmentlerine | değerlendirm | olumsuz |
| bütünsel bir | erişim sağlayabilir | elerinde | etkileyebilir. |
| tasarım | ve ESG temelli | Grup'un | Ayrıca, çevresel |
| stratejisinin | yatırımcı ilgisini | performansını | sertifikasyon |
| eksikliği, hem | artırabilir. | negatif | süreçlerinin |
| regülasyonlar | değerlendirm | yürütülmesi, | |
| a uyumda | esi, bu riskin | ürün | |
| hem de marka | etkilerini | tasarımlarının | |
| algısında | artıran | güncellenmesi | |
| zafiyet | faktörlerdir. | ve | |
| yaratabilecek | Öte yandan, | belgelendirme | |
| bir risk olarak | bu riskin | maliyetleri uzun | |
| değerlendiril | tanımlanması, | vadede sermaye | |
| mektedir. Öte | Netaş'ın | yatırımları veya | |
| yandan, enerji | enerji | operasyonel | |
| tasarrufu | verimliliğine | harcamalarda | |
| sağlayan | odaklı ürün | artışa neden | |
| tasarım | inovasyonu | olabilir. | |
| projeleri | stratejisine | ||
| başlatılmış | geçiş yapması | ||
| olup, bu | açısından | ||
| alanda | aynı zamanda | ||
| iyileştirici | bir fırsat alanı | ||
| adımlar | oluşturmaktad | ||
| atılmaktadır. | ır. | ||
| Bu kapsamda, | |||
| enerji | |||
| verimliliği | |||
| düşük ürünler, | |||
| yalnızca | |||
| kullanıcıların | |||
| karbon ayak | |||
| izini | |||
| artırmakla | |||
| kalmayıp; | |||
| aynı zamanda | |||
| karbon sınır | |||
| düzenlemeleri | |||
| , yeşil kamu | |||
| alımları ve | |||
| ESG | |||
| hassasiyeti | |||
| yüksek | |||
| müşteri | |||
| segmentlerind | |||
| e rekabet | |||
| dezavantajı | |||
| oluşturabilir. |
| Fırsat No |
Tanım | Zaman Dilimi |
İş Modeli ve Değer Zinciri Üzerindeki |
Tanım | Yön | Lokasyon | Riskin Etki Alanı | Mevcut Finansal Etkiler |
Öngörülen Finansal Etkiler |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Etkiler | |||||||||
| F1 | İklim | Kısa/Orta/Uz | Mevcut Etki: Netaş | Müşteri | Yukarı | Türkiye | Bu fırsat, Netaş'ın | Mevcut durumda, | Kısa vadede, ESG |
| değişikliğiyl | un | halihazırda ISO | Yönlü | marka yönetimi, | Grup'un CDP ve | skoru yüksek | |||
| e | 14001 belgesine | yatırımcı ilişkileri, | ISO 14001 gibi | firmalara yönelik | |||||
| mücadelede | sahip olup, | ihracat pazarlama ve | çevresel | yatırım ilgisinin | |||||
| hızlanan | sürdürülebilirlik | kurumsal itibar | girişimlere | artması dış kaynaklı | |||||
| düzenleyici | raporlaması ve | stratejileri üzerinde | katılımı ve | sermaye çekme | |||||
| gereklilikler | çevresel projelerde | etkilidir. Aynı | uyumlu imajı, | potansiyeli | |||||
| ve piyasa | görünürlük | zamanda, iklim | doğrudan finansal | yaratırken, çevreci | |||||
| beklentileri, | sağlamaktadır | stratejisi | tablolarda | tedarikçi tercih eden |
| çevresel | (örneğin CDP | kapsamında atılacak | ölçülebilir bir | kurumsal müşteriler | |
|---|---|---|---|---|---|
| performansı | katılımı, Netaş Şifa | her adımın çevresel | varlık artışı | sayesinde satış | |
| güçlü | Ormanı). | görünürlük yaratma | yaratmasa da | hacmi artabilir. | |
| şirketler için | ve piyasa değeri | firma değerini ve | Gönüllü raporlama | ||
| belirgin bir | Öngörülen | artırma potansiyeli | yatırımcı algısını | ve çevresel | |
| rekabet | Etki:İklim odaklı | bulunmaktadır. | olumlu | görünürlük | |
| avantajı | yatırımların | Grup'un uluslararası | etkilemektedir. Bu | sayesinde yeşil | |
| yaratmaktadı | artmasıyla, karbon | platformlarda şeffaf | süreçler aynı | finansman ve nakit | |
| r. Netaş, bu | emisyonlarını | performans | zamanda rekabet | girişi imkânları | |
| avantajı | azaltan, enerji | sergilemesi, fırsatın | avantajı | doğabilir. Orta | |
| yakalamayı | verimli ürün ve | değerini maksimize | sağlayarak | vadede ise | |
| hedefleyerek | hizmetler sunan | eder. | performansı | sürdürülebilirlik | |
| , çevreye | firmalara yönelik | desteklemektedir. | projelerinden | ||
| duyarlı | kamu teşvikleri ve | Nakit akışı | sağlanabilecek | ||
| kurum | fonlar | tarafında herhangi | teşvik ve hibeler | ||
| imajını | artmaktadır.Çevresel | bir çıkış baskısı | bilanço gücünü | ||
| sistematik | duyarlılığı yüksek | yaratmaksızın, | desteklerken, kamu | ||
| biçimde | firmalar, kamu | orta vadede | alımları ve | ||
| güçlendirme | alımlarında ve | sermaye erişimi | ihalelerde ESG | ||
| yi; TSRS S2 | uluslararası | açısından pozitif | uyumu rekabet | ||
| kapsamındak | ihalelerde daha fazla | bir imaj etkisi | avantajı sağlayarak | ||
| i yönetişim, | tercih edilmektedir. | oluşturmaktadır. | gelir tablosuna katkı | ||
| strateji, risk | Yatırımcılar, ESG | sunabilir. Ayrıca | |||
| yönetimi ve | skoru yüksek | sürdürülebilir tahvil | |||
| metrik– | firmaları daha düşük | olanaklarıyla fon | |||
| hedefler | riskli görerek | maliyetlerinde | |||
| bileşenlerine | yatırım iştahını | azalma sağlanabilir. | |||
| uyum | artırmaktadır. | Uzun vadede çevreci | |||
| sağlayarak | Kurumsal | kuruluş imajı | |||
| iklimle ilgili | müşterilerin | değerlemeyi olumlu | |||
| risk ve | tedarikçi | etkileyerek | |||
| fırsatları | seçimlerinde karbon | özsermaye | |||
| doğru | nötr ve çevreci | kârlılığını artırabilir. | |||
| yönetmeyi, | firmaları | İklim dostu teknoloji | |||
| karbon | önceliklendirmesi, | yatırımları ise gelir | |||
| emisyonların | pazarda konum | kalemlerinde | |||
| ı azaltmaya | avantajı yaratabilir. | çeşitlilik yaratır. | |||
| yönelik geçiş | Netaş'ın | ||||
| planları ve | sürdürülebilirlik ve | ||||
| bilim temelli | ESG kriterlerine | ||||
| hedefler | uyumlu | ||||
| belirlemeyi, | konumlanması, uzun | ||||
| Scope 1–2–3 | vadeli proje | ||||
| emisyonların | kazanımları ve | ||||
| ı düzenli | yüksek tutarlı nakit | ||||
| ölçüp | girişlerini | ||||
| doğrulamayı | desteklerken, | ||||
| ve çevresel | operasyonel | ||||
| şeffaflığı | verimlilik ve | ||||
| artırmayı | tasarruflu çözümler | ||||
| amaçlamakta | sayesinde nakit | ||||
| dır. Bu | akışını güçlendirme | ||||
| yaklaşım, | potansiyeline | ||||
| düzenleyici | sahiptir. | ||||
| uyumun | |||||
| ötesine | |||||
| geçerek; | |||||
| tedarik | |||||
| zinciri | |||||
| tercihlerinde | |||||
| öne çıkma, | |||||
| finansmana | |||||
| erişimi | |||||
| iyileştirme | |||||
| ve yenilikçi | |||||
| düşük | |||||
| karbon | |||||
| çözümlerle | |||||
| yeni pazarlar | |||||
| yaratma gibi |
| somut ticari kazanımlar sağlarken, ulusal ve uluslararası düzeyde iş ortakları, yatırımcılar ve müşteriler nezdinde markayı güçlendiren stratejik bir fırsat oluşturmakta dır. |
|||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| F2 | Enerji Verimlilik, iklim değişikliğiyl e mücadelede temel bir kaldıraç olup regülasyon uyumu, operasyonel verimlilik ve itibar açısından stratejik önem taşır. Netaş, bu avantajı yakalamayı hedefleyerek yerli donanım ve dijitalleşme yetkinlikleri yle enerji verimli ürünler geliştirmekte ; doğru akım güç sistemleri, mikrodalga iletim çözümleri ve yerli bulut sunucusu gibi çözümlerle enerji tüketimini ve karbon ayak izini azaltırken operasyonel maliyetleri düşürmekted ir. Şirket, UN Global Compact ve CDP platformların da ilerlemesini |
Kısa/Orta/Uz un |
Mevcut Etki: Netaş, faaliyet yılı boyunca enerji verimliliği yüksek ürünlerin geliştirilmesi adına çeşitli adımlar atmıştır. Yerli üretim bulut sunucusu, doğru akım güç sistemleri ve mikrodalga iletim çözümleri, enerji tüketimini optimize eden altyapılar olarak ürün portföyünde yer almıştır. Veri merkezleri ve ağ altyapılarında enerji verimliliği odaklı iyileştirmeler başlatılmıştır. Ancak bu uygulamaların finansal göstergelere doğrudan ve kapsamlı etkisi henüz raporlanmamıştır. Öngörülen Etki: Enerji verimli ürünlerin yaygınlaştırılması, karbon yoğunluğunu azaltarak Grup'un karbon düzenlemelerine uyum kabiliyetini artıracaktır (ör. Türkiye ETS, kamu alım kriterleri). Kurumsal müşteriler ve kamu kuruluşları, enerji verimliliğini bir öncelik olarak belirlediğinden, ürünlerin bu alandaki performansı pazara erişimi doğrudan etkileyecektir. |
Müşteri | Yukarı Yönlü Ve Aşağı Yönlü |
Türkiye ve Uluslararası Pazarlar |
Bu fırsat, Netaş'ın ürün geliştirme, BT altyapısı, tedarik zinciri yönetimi, pazarlama, müşteri ilişkileri ve yatırımcı iletişimi fonksiyonlarını doğrudan etkilemektedir. Veri merkezleri ve ağ altyapıları, enerji verimliliği odaklı modernizasyon faaliyetlerinin merkezinde yer almaktadır. Ürün tasarımı ve mühendislik ekipleri, verimli bileşenler ve düşük tüketimli donanım geliştirme yönünde dönüşmektedir. Pazarlama ve iş geliştirme birimleri, enerji verimliliği odaklı çözümleri vurgulayarak kamu ve özel sektördeki çevreci alım kriterlerine daha uygun hale gelmektedir. İhracat ve yatırımcı ilişkileri birimleri, düşük karbonlu ürünlerin sunduğu avantajları, ESG odaklı fonlar ve yeşil kamu alımları çerçevesinde stratejik olarak değerlendirmektedir. |
Mevcut durumda, finansal tablolarda henüz doğrudan bir varlık veya yükümlülük oluşmamıştır. Ürün ve hizmetlerde sınırlı da olsa rekabet avantajı sağlama potansiyeli bulunmakta, ancak bu katkı finansal tablolara ölçülebilir düzeyde yansımamaktadır. Nakit akışı üzerinde ise herhangi bir çıkış baskısı yaratmaksızın, orta vadede pozitif sermaye akışı potansiyeli taşıyan olumlu bir imaj etkisi oluşmaktadır. |
Kısa vadede enerji verimli projelere yönelim, donanım yatırımlarıyla birlikte varlık büyümesini desteklerken, operasyonel verimlilik ve ürün farklılaştırması marjları artırabilir. Artan nakit çıkışları ise teşvik ve fonlarla dengelenebilir. Orta vadede yenilenebilir kaynak kullanımına dayalı düşük karbon ayak izli projeler yeni varlıklar yaratabilir; ESG uyumlu ürünlerle müşteri büyümesi hasılata olumlu yansıyabilir ve enerji tasarruflu projeler net pozitif nakit akışı sağlayabilir. Uzun vadede düşük karbonlu teknolojilerle yeni yatırımlar gündeme gelebilir, ESG uyumlu ürün çeşitliliği kârlılığı artırabilir ve düşen enerji maliyetleriyle daha stabil bir nakit akışı beklenir. |
| şeffaf | Enerji tüketimi | |||
|---|---|---|---|---|
| biçimde | düşük çözümler | |||
| raporlamakta | sayesinde veri | |||
| ; 2025 | merkezi | |||
| itibarıyla | operasyonlarında | |||
| yenilenebilir | maliyet avantajı | |||
| enerji | sağlanacak, bu | |||
| kullanımıyla | durum rekabet | |||
| Kapsam 2 | gücünü ve | |||
| emisyonların | operasyonel kârlılığı | |||
| ı azaltmayı | olumlu | |||
| hedeflemekt | etkileyecektir. | |||
| edir. Kamu, | ||||
| sağlık ve | Ürün yaşam | |||
| savunma | döngüsü boyunca | |||
| sektörlerine | enerji | |||
| sunduğu | performansının | |||
| enerji | izlenmesi, | |||
| verimli | sürdürülebilirlik | |||
| dijital | raporlamasında | |||
| çözümler | şeffaflığı artıracak | |||
| TSRS S2'nin | ve ESG yatırımcısı | |||
| metrik ve | nezdinde kurumsal | |||
| hedefler | itibarı | |||
| boyutuyla | güçlendirecektir. | |||
| uyumlu | ||||
| şekilde | ||||
| kurumsal | ||||
| sürdürülebili | ||||
| rlik | ||||
| hedeflerine | ||||
| katkı sağlar. | ||||
| Artan enerji | ||||
| maliyetleri, | ||||
| karbon | ||||
| fiyatlaması | ||||
| ve yeşil | ||||
| tedarik | ||||
| talepleri ise | ||||
| enerji | ||||
| verimli | ||||
| ürünleri | ||||
| önceliklendir | ||||
| irken, | ||||
| Netaş'ın | ||||
| rekabet | ||||
| avantajını | ||||
| artırmasına | ||||
| ve yeni | ||||
| müşteri | ||||
| segmentlerin | ||||
| e erişmesine | ||||
| imkân tanır. | ||||
TSRS 2 raporlaması kapsamında belirlenmiş olan ve işbu raporun 'İklimle İlgili Riskler ve Fırsatlar' başlığında belirtilmiş olan riskler, yine bu raporun 'Risk ve Fırsat Yönetişimi' başlığı altında detaylandırılan analizlere tabii tutulmuştur. Söz konusu analizler neticesinde yapılan değerlendirmeler aracılığıyla ilgili risk finansal planlama üzerindeki etkileri aşağıdaki tabloda açıklanmaktadır. (TSRS 2, paragraf 16.b&c&d)
| Risk/Fırsat No | Defter Değerlerinde Önemli Düzeltme Potansiyeli Taşıyan İklim Riskleri/Fırsatları |
İklim Stratejisiyle Uyumlu Yatırım, Elden Çıkarma ve Finansman Planları |
Risk/Fırsat'ı yönetme stratejisi göze alındığında, finansal performans ve nakit akışında |
|---|---|---|---|
| GR 1 | Riskin finansal tablolar üzerinde bulunan alanların defter değerlerinde herhangi bir dönemde etkisi beklenmemektedir. |
Kısa, orta ve uzun vadeler için mevcut bir yatırım ve elden çıkarma planı bulunmamaktadır. Riskin etkin bir şekilde yönetilebilmesi adına askeri ve sivil taraftaki ürünlerin verileri ayrıca toplanacaktır. Benzer şekilde, bu risk için bir kısa, orta ve uzun vadeler dahilinde finansman kaynakları da bulunmamaktadır. |
beklenen değişimler Netaş'ın faaliyet gösterdiği sektör gereği Hasılat üzerinde olumsuz bir etki beklenmemektedir. Ancak Satışların Maliyeti kaleminde, kimyasal uyumluluk sağlanması için daha pahalı hammaddelerin kullanılması veya mevcut stokların imhası gibi durumlar maliyetleri artırabilir; müşteri sözleşmelerine yeni regülasyon gereği eklenebilecek ilave maddeler ise maliyet artışlarının sınırlı şekilde yansıtılmasını güvence altına alabilir. Buna rağmen brüt kâr marjında anlamlı bir değişim beklenmemektedir. Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler tarafında ise savunma sektöründeki regülasyon değişimleri nedeniyle oluşabilecek test ve onay maliyetleri gibi net faaliyet dışı unsurlar bertaraf maliyeti olarak ortaya çıkabilir. Finansal Durum tablosunda yer alan stok kaleminde ise proje bazlı çalışan bir şirket olması nedeniyle müşteri siparişlerine yönelik üretim yapıldığından önemli bir stok riski beklenmemektedir. Ancak sektör regülasyonlarına uyum sürecinin başarısız olması durumunda sınırlı bir stok riski gündeme gelebilir. Müşteri Sözleşmelerinden Doğan Yükümlülükler tarafında ise müşteri sözleşmelerinin regülasyon değişikliğiyle uyumlu hale getirilmesi, ek yükümlülük oluşturmadan sürecin tamamlanmasını sağlayacaktır. Nakit Akış Tablosu açısından ise stok değer düşüklüğü beklenmemekte, proje bazlı üretim yapısı gereği önemli bir stok düzeltmesi öngörülmemektedir. Ticari Alacaklar kaleminde ise savunma sektöründe regülasyon uyumsuzluğu durumunda proje iptali veya teslimatların ertelenmesi nedeniyle vadelerde uzama riski oluşabilir. Ancak tahsilatlar avanslar aracılığıyla |
| güvence altına alındığı için bu riskler sınırlı kalabilir. |
|||
| GR 2 | Mevcut durumda çevresel etiketleme eksikliği nedeniyle, finansal tablolarda yer alan varlık veya yükümlülüklerin defter değerlerinde bir sonraki raporlama döneminde |
Kısa vadede ilgili riskin önemli bir yatırım veya elden çıkarma planı oluşturması beklenmemekte, dolayısıyla finansman ihtiyacı öngörülmemektedir. Orta vadede ise pazar dinamiklerindeki değişime |
Kısa vadede finansal performans veya nakit akışında bir değişim beklenmemektedir. Orta vadede çevresel sertifikasyon eksikliği, rekabet gücü üzerinde sınırlı bir baskı oluşturabilir. Uzun vadede |
| önemli bir düzeltme yapılması öngörülmemektedir. |
bağlı olarak çevresel sertifikasyon gerektiren ürün grupları için yatırım planları gündeme gelebilir; bu kapsamda özkaynaklar öncelikli finansman kaynağı olarak değerlendirilecektir. Uzun vadede sertifikasyon süreçlerine yönelik ürün tasarımı, Ar-Ge ve belgelendirme yatırımları ile yeni yatırımlar planlanabilir; ancak elden çıkarma öngörülmemektedir. Bu yatırımların finansmanı için ise ihtiyaç doğması halinde teşvik programları, sürdürülebilir finansman kaynakları veya yeşil kredi alternatifleri değerlendirilebilir. |
ise satış hacminde düşüş ve kârlılıkta daralma riski bulunmakta, ancak Netaş'ın müşteri ihtiyaçlarına uygun proje yapısı bu etkiyi sınırlayabilir. Yine de regülasyon süreçlerinde yaşanabilecek olası uzamalar, projelerin nakit dönüş sürelerini sınırlı düzeyde etkileyebilir. |
|
|---|---|---|---|
| GR 3 | Mevcut durumda enerji sertifikasyon eksikliği nedeniyle, finansal tablolarda yer alan varlık veya yükümlülüklerin defter değerlerinde bir sonraki raporlama döneminde önemli bir düzeltme yapılması öngörülmemektedir. |
Kısa vadede ilgili riskin sınırlı etkisi nedeniyle yatırım veya elden çıkarma planı bulunmamakta ve finansman ihtiyacı öngörülmemektedir. Orta vadede ise pazar dinamikleri ve müşteri taleplerine bağlı olarak yeni sertifikasyon gerektiren ürün grupları için yatırım planları gündeme gelebilir; bu durumda özkaynaklar öncelikli finansman kaynağı olacaktır. Uzun vadede sertifikasyon süreçlerine yönelik ürün tasarımı, Ar Ge ve belgelendirme yatırımları planlanabilir, elden çıkarma öngörülmemektedir. Bu yatırımlar için ise ihtiyaç doğması halinde teşvik programları, sürdürülebilir finansman kaynakları veya yeşil kredi alternatifleri değerlendirilebilir. |
Kısa vadede finansal performans veya nakit akışında bir değişim beklenmemektedir. Orta vadede enerji sertifikasyonu eksikliğinin rekabet gücü üzerinde sınırlı bir baskı oluşturması olasıdır. Uzun vadede ise satış hacminde düşüş ve kârlılıkta daralma riski bulunmakla birlikte, Netaş'ın müşteri ihtiyaçlarına uygun özelleştirilmiş proje yapısı bu riski sınırlayabilir. Ancak regülasyon geçiş süreçlerinde projelerde yaşanabilecek olası uzamalar, nakit dönüş sürelerini sınırlı düzeyde etkileyebilir. |
| FR 1 | Mevcut durumda, bu riskin etkisiyle defter değerlerinde önemli bir düzeltme ihtiyacı doğmamıştır. |
Kısa vadede proje bazlı tedarikte esneklik ön planda tutulmakta; spot tedarikçilerden alınan hammaddeler ve bileşenlerde oluşabilecek risklere karşı alternatif havuzlar oluşturularak hızlı tepki verilmesi hedeflenmektedir. Bu süreçte finansman yapısında önemli bir değişiklik planlanmayıp, mevcut kaynaklar ve sürdürülebilirlik fonları ile yönetim sağlanacaktır. Orta vadede, tedarik zincirinde stresin yüksek olduğu bölgelerdeki riskler değerlendirilerek alternatif ve düşük riskli bölgelerden tedarik stratejileri geliştirilmesi planlanmaktadır. Bu doğrultuda gerekli durumlarda kurumsal sürdürülebilirlik fonları ve müşteri özel üretim modelleri kullanılarak oluşan maliyetlerin yönetimi için ilave finansman kaynakları değerlendirilebilir. Uzun vadede ise iklim dayanıklılığı yüksek tedarikçi ilişkilerinin kurulması ve ESG uyumlu tedarikçi ağlarının geliştirilmesi hedeflenmektedir. Yerli ve bölgesel tedarik alternatiflerinin artırılması, sürdürülebilirlik ve tedarik sürekliliğine katkı sağlayacaktır. Bu yatırımlar için uzun vadeli yeşil krediler, ESG fonları ve çevresel destek programları gibi kaynaklar aktif şekilde kullanılacak ve proje |
Kısa vadede tedarik zincirinde önemli bir risk veya aksama beklenmediğinden, finansal performans ve nakit akışında belirgin bir değişiklik öngörülmemektedir; proje bazlı esnek fiyatlama mekanizması mevcut yapıyı desteklemeye devam etmektedir. Orta vadede ise tedarikçi çeşitlendirmesi ve izleme yatırımları nedeniyle operasyonel maliyetlerde hafif artışlar olabilir, ancak proje bazlı yapı ve teklif mekanizması bu etkilerin kârlılığa yansımasını sınırlayacaktır. Uzun vadede ESG uyumlu tedarikçilerin seçimi ve sürdürülebilir performans artışıyla operasyonel maliyet artışları ve teslim süresi oynaklıklarının etkisi dengelenecek; müşterilere yansıtılacak fiyatlama sayesinde kârlılık korunacaktır. |
| tekliflerine yansıtılarak finansal | |||
|---|---|---|---|
| sürdürülebilirlik sağlanacaktır. | |||
| FR 2 | Mevcut bilgiler ışığında, finansal | Kısa vadede iklim değişikliğine bağlı | Mücbir sebep hükümleri ve proje |
| tablolarda önümüzdeki dönemde | aşırı hava olaylarının saha | bazlı çalışma modeli | |
| önemli bir düzeltme gerekliliği | operasyonları üzerindeki etkileri | kapsamında, kısa vadede | |
| öngörülmemektedir. | dikkate alındığında, büyük ölçekli | finansal performans ve nakit | |
| yatırım veya elden çıkarma planı | akışında kayda değer | ||
| öngörülmemektedir. Proje bazlı | olumsuzluklar | ||
| faaliyet modeli ve mevcut finansal | beklenmemektedir. Riskin | ||
| yapının sağladığı esneklik sayesinde | gerçekleşmesi halinde | ||
| kısa vadede ek finansman ihtiyacı | yaşanabilecek operasyonel | ||
| beklenmemekte, mevcut nakit | gecikmelerin finansal etkileri | ||
| kaynakları ve kısa vadeli risk | sınırlı kalacaktır. | ||
| yönetimi ön planda tutulmaktadır. | |||
| Orta vadede artan iklim risklerine | Orta vadede, iklim risklerinin | ||
| karşı operasyonel dayanıklılığı | etkilerinin artmasıyla birlikte | ||
| artırmaya yönelik iyileştirme | finansal performans ve nakit | ||
| yatırımları planlanabilir; ancak proje bazlı model nedeniyle büyük sabit |
akışında dalgalanmalar meydana gelebilir. Ancak, sözleşmelerde |
||
| yatırımlar yerine daha esnek | yer alan mücbir sebep maddeleri | ||
| stratejiler tercih edilmektedir. Bu | ve esnek proje yönetim yapısı, | ||
| kapsamda, mevcut operasyonel nakit | finansal risklerin sınırlanmasında | ||
| akışı ve finansman kaynakları | önemli rol oynayacaktır. | ||
| öncelikli olarak kullanılacak, | |||
| gerekirse kısa ve orta vadeli kredi | Uzun vadede, iklim değişikliğine | ||
| olanaklarıyla ilave kaynak | bağlı fiziksel risklerin kalıcı hale | ||
| sağlanacaktır. | gelmesi durumunda, müşteri | ||
| Uzun vadede iklimsel risklerin | memnuniyeti ve hizmet | ||
| devam eden artışı ve potansiyel | sürekliliği üzerinde olumsuz | ||
| yoğunlaşması dikkate alınarak | etkiler oluşabilir. Bu durum | ||
| dayanıklılığı artırmaya yönelik | finansal performans ve nakit | ||
| altyapı yatırımları gündeme gelebilir. | akışında sürdürülebilir zorluklara | ||
| Bu yatırımların büyüklüğüne bağlı | yol açabilir. Buna karşın, şirketin | ||
| olarak dış finansman kaynaklarına | risk yönetimi stratejileri ve | ||
| veya sermaye artırımı gibi uzun | sözleşmesel korumaları, finansal | ||
| vadeli finansman modellerine | etkilerin minimize edilmesine | ||
| başvurulması planlanabilir. Ancak | yönelik temel unsurlar olacaktır. | ||
| proje bazlı yapı sayesinde ihtiyaç | |||
| duyulan esneklik korunarak, | |||
| finansman yapısı düzenli olarak | |||
| gözden geçirilecektir. Elden çıkarma | |||
| düşünülmemekte, riskleri minimize | |||
| edecek uzun vadeli yatırımlar | |||
| stratejik öncelik olmaya devam | |||
| etmektedir. | |||
| F1 | Bu fırsata ilişkin somut bir varlık | Kısa vadede mevcut çevresel yönetim | Kısa vadede yatırımcı |
| veya yükümlülüğün defter değerinde | sistemlerinin sürdürülmesi | ilişkilerinde güven artışı ve | |
| bir değişiklik öngörülmemektedir. | planlanmakta ve finansman ihtiyacı | fonlama fırsatları öne çıkarken, | |
| iç kaynaklar ile faaliyet gelirleriyle | orta vadede pazarda satış artışı | ||
| karşılanmaktadır. Orta vadede ESG | ve rekabet avantajı sağlanması | ||
| raporlamasını destekleyen dijital araçlara yatırım yapılması |
beklenmektedir. Uzun vadede ise marka değeri ile sürdürülebilir |
||
| öngörülürken, kamu teşvikleri ve | kârlılıkta artış öngörülmektedir. | ||
| fonları finansman kaynağı olarak | |||
| değerlendirilecektir. Uzun vadede ise | |||
| çevresel sürdürülebilirlik fırsatlarını | |||
| yönetmek amacıyla sürdürülebilir | |||
| tedarik zinciri, enerji verimli altyapı | |||
| ve ESG uyumlu dijital raporlama | |||
| yatırımları planlanmakta; karşılık | |||
| olarak verimsiz varlık ve süreçler | |||
| elden çıkarılarak operasyonel | |||
| verimlilik artırılabilir. Bu | |||
| yatırımların finansmanı için AB | |||
| sürdürülebilirlik fonları, yeşil tahvil | |||
| ve ESG odaklı özel yatırım fonları | |||
| gibi kaynaklardan yararlanılması | |||
| hedeflenmektedir. |
| F2 | Bu fırsata ilişkin somut bir varlık veya yükümlülüğün defter değerinde bir değişiklik öngörülmemektedir. |
Kısa vadede, enerji verimliliği odaklı projelerde mevcut müşteri taleplerine yanıt verecek yatırımlar yapılabilir ve operasyonel bütçe ile mevcut iç kaynaklardan proje finansmanı sağlanabilir; ayrıca teşvik ve hibeler (örneğin TÜBİTAK, KOSGEB) gündeme alınabilir. Orta vadede proje bazlı büyüme öngörüleri doğrultusunda enerji verimli teknolojilere yatırım yapılırken, bu yatırımların finansmanında enerji verimliliği destekli fonlar hedeflenmektedir. Uzun vadede ise enerji verimliliğini artırmaya yönelik Ar-Ge yatırımları ve yeni teknoloji tabanlı projeler ile yeni müşteri segmentlerine ulaşılması planlanmakta; bu yatırımlar sürdürülebilirlik performansı yüksek şirketlere sağlanan uluslararası yeşil tahvil ve karbon sertifikası gelirleri gibi alternatif finansman kaynaklarıyla desteklenebilir. |
Kısa vadede bazı enerji verimliliği yatırımları nedeniyle nakit çıkışları artsa da, bu harcamaların hizmet sürekliliği ve müşteri memnuniyeti üzerindeki olumlu etkisi kısa vadeli gelirlerde istikrar sağlayacaktır. Orta vadede enerji maliyetlerinin azalması işletme kârlılığını artırırken, aynı zamanda enerji verimli ürün ve çözümlere artan talep yeni proje kazanımları ve nakit girişleri yaratacaktır. Uzun vadede ise düşük karbonlu ürün portföyü ve sürdürülebilir teknoloji kârlılığı sayesinde hem yeni müşteri segmentlerine ulaşılması hem de yatırımın getirdiği operasyonel verimlilikle birlikte pozitif nakit akışı ve kârlılık artışı beklenmektedir. |
|---|---|---|---|
| ---- | ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------- | -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- | ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
Netaş, iklimle ilgili risk ve fırsatların değerlendirilmesine yönelik bir iklim senaryosu analizi gerçekleştirmiştir. Bu analiz kapsamında, senaryolarda öngörülen değişimlerin Grup'un faaliyetleri üzerindeki potansiyel etkileri değerlendirilmektedir. Analiz sürecinde; Netaş'ın faaliyet gösterdiği ülkelerdeki iklim politikaları, küresel ve yerel düzeydeki makroekonomik trendler, ulusal ve bölgesel değişkenler (örneğin demografik yapı, yerel hava olayları, arazi kullanımı, altyapı durumu ve doğal kaynakların mevcudiyeti), Grup'un enerji kullanımı ve enerji kaynağı çeşitliliği, teknolojik gelişmeler ile analiz kapsamındaki raporlama dönemi temel varsayımlar olarak dikkate alınmıştır. (TSRS-2, paragraf 22.b (ii, iii))
Değerlendirme, geleceğe yönelik zaman ufuklarını dikkate almakta olup, orta vadeli ve uzun vadeli dönemler sırasıyla 2030 ve 2050 yılları olarak tanımlanmıştır. Bu kilometre taşları, iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası düzeyde kabul görmüş temel hedef yıllarıdır.
Netaş, sahip olduğu senaryolar arasında, iklim değişikliğiyle ilgili en güncel uluslararası anlaşmalarla (örneğin Paris Anlaşması) uyumlu hâle getirilmiş bir senaryo kullanarak, geçiş ve fiziksel risklerin olası etkilerini değerlendirmiştir. Bu yaklaşım, hem senaryoların küresel hedeflerle tutarlılığını sağlamış hem de farklı iklim sonuçlarının işletme üzerindeki etkilerinin anlaşılmasına olanak tanımıştır.
Bu unsurların her biri, farklı senaryolar altında farklı şekillerde değişebileceğinden, Netaş senaryoları analiz ederken bu değişkenlerin dinamik etkilerini gözetmiş; belirsizlikleri yönetebilmek adına çoklu senaryo yaklaşımını benimsemiştir. Bu yaklaşım, işletmenin iklimle bağlantılı finansal etkileri daha iyi anlamasını ve uzun vadeli karar alma süreçlerini iklim risklerine ve fırsatlarına duyarlı hâle getirmesini sağlamaktadır.
Böylece Netaş, iklim senaryosu analizleri yoluyla iklim dirençliliğini kurumsal strateji ve planlamaya entegre etmektedir. İklim dirençliliği, bir işletmenin farklı iklim senaryoları altında faaliyetlerini sürdürebilme kapasitesidir. Netaş'ın gerçekleştirdiği bu analizler, Grup'un iş sürekliliğini ve dayanıklılığını artırmayı, aynı zamanda iklim değişikliği risklerinin etkilerini en aza indirmeyi hedeflemektedir.
Senaryo analizleri Grup'un tüm faaliyet ve lokasyonları göz önünde bulundurularak yapılmıştır. Kullanılan senaryolara ilişkin detaylar aşağıdaki tabloda paylaşılmıştır. ((TSRS-2, paragraf 22.b (i))
| Senaryo | Tanım | Sıcaklık rotası | Risk türü (Fiziksel/Geçiş) | Kaynak |
|---|---|---|---|---|
| Net Zero Emissions | Küresel enerji sektörünün | 1.5°C (<2°C) | Geçiş | International Energy |
| 2050 yılına kadar net sıfır | Agency | |||
| CO2 emisyonuna ulaşması | ||||
| için uzun vadeli küresel | ||||
| ısınmayı 1.5°C ile | ||||
| sınırlamayı ve sınırlı bir aşım | ||||
| (yüzde 50 olasılıkla) | ||||
| sağlamayı hedeflemektedir. | ||||
| Özellikle 2030 yılına kadar | ||||
| modern enerji hizmetlerine evrensel erişim sağlanması |
||||
| ve hava kalitesinde büyük | ||||
| iyileştirmeler yapılması gibi | ||||
| temel enerjiyle ilgili | ||||
| Birleşmiş Milletler | ||||
| Sürdürülebilir Kalkınma | ||||
| Hedeflerini de | ||||
| karşılamaktadır. | ||||
| STEPS | Dünya çapındaki ülkelerdeki | ~ 4°C | Geçiş | International Energy |
| en son politika | Agency | |||
| düzenlemelerine dayalı | ||||
| olarak enerji sektörünün | ||||
| mevcut yönelimi hakkında | ||||
| bir fikir verir. Halihazırda | ||||
| uygulanmakta olan ya da | ||||
| duyurulmuş olan enerji, iklim ve ilgili sanayi |
||||
| politikalarını dikkate alır. Bu | ||||
| politikaların hedeflerinin | ||||
| otomatik olarak | ||||
| gerçekleştirilmesi | ||||
| beklenmez; uygulanmaları | ||||
| için yeterli düzenlemeler ile | ||||
| desteklendiği ölçüde | ||||
| senaryoya dahil edilirler. Her | ||||
| yıl birçok ülke yeni | ||||
| politikalar ekler ve bazıları | ||||
| mevcut olanlardan vazgeçer. | ||||
| STEPS'in yıllık yinelemesi, | ||||
| bu değişiklikleri göz önünde | ||||
| bulundurur. 2100 yılında | ||||
| %50 olasılıkla 2.4°C'lik bir sıcaklık artışı ile ilişkilidir. |
||||
| Orderly scenarios | Düzenli senaryolarda, iklim | 1.5°C (<2°C) | Geçiş | Network for Greening the |
| politikalarının erken bir | Financial System | |||
| aşamada devreye girmesi ve | ||||
| giderek daha sıkı hale | ||||
| gelmesi varsayılmaktadır. | ||||
| Hem fiziksel hem de geçiş | ||||
| riskleri nispeten düşük | ||||
| seviyededir. | ||||
| Hot house world | Düzensiz senaryolar, iklim | ~ 4°C | Geçiş | Network for Greening the |
| scenarios | politikalarının gecikmesi | Financial System | ||
| veya ülkeler ve sektörler | ||||
| arasında farklılıklar | ||||
| göstermesi nedeniyle daha | ||||
| yüksek geçiş risklerini keşfeder. Dahası yüksek |
||||
| seragazı senaryoları, küresel | ||||
| ısınmayı durdurmak için | ||||
| iklim politikalarının yetersiz | ||||
| olduğunu varsayar. | ||||
| SSP1-2.6 | SSP1-2.6, sürdürülebilir | 1.5°C (<2°C) | Fiziksel | IPCC Sixth Assessment |
| kalkınma öncelikli bir dünya | Report | |||
| varsayımı altında, 2100 | ||||
| yılına kadar radyatif |
| zorlamanın 2.6 W/m² seviyesinde sınırlandığı, küresel ısınmanın 1.5–2°C ile sınırlı kaldığı düşük emisyonlu bir iklim senaryosudur. Bu senaryo, Paris Anlaşması hedefleriyle |
|||
|---|---|---|---|
| büyük ölçüde uyumlu kabul edilir ve hızlı karbon azaltımı, yenilenebilir enerji dönüşümü, teknolojik yenilik ve küresel iş birliği gibi |
|||
| unsurları içerir. | |||
| SSP5-8.5 | SSP5-8.5, fosil yakıt kullanımının yoğun şekilde devam ettiği, teknolojik gelişmelerin esas olarak ekonomik büyümeye ve enerji talebinin karşılanmasına odaklandığı bir dünyayı varsayar. Bu senaryoda 2100 yılına kadar radyatif zorlama 8.5 W/m² seviyelerine ulaşır ve küresel sıcaklık artışı 4°C veya daha fazla olabilir. SSP5-8.5, "en yüksek emisyon senaryosu" olarak kabul edilir ve iklim değişikliği etkilerinin en şiddetli düzeyde yaşandığı referans bir senaryo olarak |
~ 4°C | IPCC Sixth Assessment Report |
| kullanılır. |
Senaryo analizlerine ilişkin detaylar aşağıdaki tablolarda paylaşılmıştır.
| İtici Güç | Sıcaklık Rotası | |||
|---|---|---|---|---|
| 1,5°C (<2°C) | > 4°C | |||
| Enerji | 1,5°C Senaryoları: Sıcaklık artışını sınırlamak için net | 4°C Senaryoları: IEA İklim Taahhütleri Keşif | International | |
| Politikaları | sıfır olma taahhüdü (Net Zero Pledges) veren gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin sayısı artmakta, temiz enerji geçişi hızlandırılmaktadır. |
Aracı (Climate Pledges Explorer) mevcut NDC'lerin uzun vadeli iklim hedeflerine ulaşmak için gereken seviyenin altında kaldığını belirtmiştir. Güncellenmiş NDC'lerin 2025'te açıklanması beklenmektedir. |
Energy Agency | |
| Nitel Metrik: State of Energy Policy raporuna göre, Eylül 2024 itibarıyla Avrupa Birliği ve 98 ülke karbon veya iklim nötrlüğü sağlama kararlılıklarını taahhüt etmiştir ve her ne kadar bir politika veya kanun tarafından desteklenmese de enerjiyle ilgili küresel CO2 emisyonlarının yaklaşık %87'si bu taahhütlerle kapsanmıştır. |
Nitel Metrikler: 2023'ten itibaren, enerji sektöründeki CO2 emisyonlarının beşte birini temsil eden 35 ülke yeni enerji düzenlemelerini hayata geçirdi. Enerji düzenlemelerindeki en etkili güncellemeler arasında, yolcu arabaları ve kamyonlar için en son yakıt verimliliği ve emisyon standartları ile ABD'deki fosil yakıtla çalışan elektrik santrallerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarına yönelik yeni düzenlemeler yer almaktadır. |
| Nicel Metrik: 2023 yılında yeni taahhüt verenler; - İsviçre 2050 iklim nötrlüğü hedefini yasayla (İklim ve Yenilik Yasası) bağlayıcı hale getirmiş; - Etiyopya ve Gürcistan Uzun Vadeli Düşük Emisyon Geliştirme Stratejileri (LT-LEDS) ile 2050 yılına kadar net sıfıra ulaşma hedefi vermiş; - Gana, Enerji Geçişi ve Yatırım Planı'nı güncelleyerek 2060 yılına kadar karbon nötrlüğe ulaşma hedefini artırış; - Uganda, IEA tarafından desteklenen bir Enerji Geçiş Planı açıklayarak 2065 yılına kadar enerji sektörü net sıfır CO2 emisyonuna ulaşacağına dair bir hedef belirlemiştir. Bölgesel olarak, Net sıfır taahhüdünün kapsamındaki artış en çok Avrupa'da dikkat çekiyor. Öyle ki; Türkiye net sıfır taahhüdü kapsamında 2053 iklim nötrlüğü hedefinin kapsayıcılığını bölgesel emisyon payını %95'e çıkardı. |
Nicel Metrik: Mevcut Ulusal Katkı Beyanları (NDC) hedefi, enerji sektöründeki CO2 emisyonlarını 2030 yılına kadar 32 Gt'ye düşürmeyi öngörmektedir. Mevcut Ulusal Katkı Beyanları'nın etkisiyle 2022 seviyesinden 2030 yılına kadar %9,6'lık bir düşüş yaşanacağı öngörülmektedir. Tarihsel değişim oranına bakıldığında 2010 – 2022 aralığında yıllık ortalama 297.6 Mt artış gözlenmiştir. 2030 yılında gözlenmesi hedeflenen azalım için 2022 seviyesinden yıllık 447.2 Mt azalım gerçekleştirilmesi gerekmektedir. |
|
|---|---|---|
| NZE Senaryoları: Temiz enerji yatırımları göz korkutucu olsa da sağlam politika ve düzenlemeler, özel sektör katılımı ile desteklendiğinde, temiz enerji yatırımlarının miktarını ve kalitesini artıracaktır. |
Mevcut Ticari Politikalar: Yerli üretimi güçlendirmek ve küresel tedarik zincirlerini çeşitlendirmek için temiz enerji teknolojilerine odaklanan yeni ticaret önlemleri yürürlüğe girmiştir. |
UN Climate Action |
| Nitel Metrik: Temiz enerji politikaları ile desteklenen yatırımların faydaları iklim değişikliğini hafifletmenin ötesindedir. Fosil yakıtlı tesislere kıyasla genellikle daha düşük işletme maliyetlerine sahiptir ve finansal olarak volatiliteleri yüksek yakıt maliyetlerine maruz kalmazlar. Bu, özellikle yakıt ithalatına yüksek derecede bağımlı ekonomiler için büyük uzun vadeli enerji ve ekonomik güvenlik kazançları sağlayabilir. |
Nitel Metrik: Genelde Asya-Pasifik ülkelerinde (Çin, Hindistan, Malezya ve Filipinler) uygulan Tarife indirimleri, Arjantin ve Mısır'da da hayata geçmiştir. İsviçre, temiz enerji teknolojileriyle ilgili sanayi ürünleri üzerindeki ithalat tarifelerini kaldıran tek gelişmiş ekonomidir. Ticaret önlemleri, tüketici fiyatlarını düşürmeyi, iş - sanayi ilişkisini güçlendirmeyi ve ticareti kolaylaştırmayı amaçlar. |
|
| Nicel Metrik: Bulunmamaktadır. |
Nicel Metrik: Mevcut eylem planlarına göre 2019'a kıyasla 2030'da küresel sera gazı emisyonlarında %2,6'lık bir azalma öngörülüyor. Ancak, 2030 yılına kadar küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlamak için, 2019 seviyelerine göre sera gazı emisyonlarında %43'lük bir azalma gerekiyor. |
| İtici Güç | Husus | Sıcaklık Rotası | Kaynak | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 1,5°C (<2°C) | > 4°C | ||||
| Ekonomik Trendler |
Ekonomik Büyüme |
SSP 1 | SSP 5 | ||
| SSP 1 senaryosunda, 2020 yılı (2017 PPP USD kuruna göre) 124 bin billion olan, dünya geneli GDP (PPP): 2030 yılında; ortalama %40.43 artarak 174 bin billion 2050 yılında; ortalama %146.72 artarak 306 bin billion 2100 yılında; ortalama %423.72 artarak 650 bin billion seviyelerine gelmektedir. |
SSP 5 senaryosunda, 2020 yılı (2017 PPP, USD kuruna göre) 124 bin billion olan, dünya geneli GDP (PPP): 2030 yılında; %40.82 artarak 174,907 billion 2050 yılında; %184.78 artarak 353,713 billion 2100 yılında; %749.19 artarak 1,054,732 billion seviyelerine gelmektedir. |
IIASA SSP Database | |||
| Nitel Metrik: Gelir artış hızı yüksektir. Teknolojik değişim hızlıdır ve uluslararası iş birliği seviyeleri yüksektir. Nüfus küçük, emisyon seviyeleri ise düşük düzeydedir. |
Nitel Metrik: Ekonomik kalkınmaya odaklanma yüksek, fosil yakıt bağımlılığı yoğundur. Eğitim seviyesi yüksek, nüfus küçük ve iyi eğitimlidir. Emisyon seviyeleri yüksek, mitigasyon zorlukları ağır, adaptasyon zorlukları ise düşüktür. |
OECD ENV-Growth 2023 Model |
| NZE/APS/STEPS | |||
|---|---|---|---|
| Temel varsayım: Küresel ekonominin her üç senaryoda da 2050'ye kadar her yıl ortalama %2,7 oranında büyüyeceği varsayılmaktadır. (2023 PPP, USD kuruna göre) Nicel Metrik: 2011 ile 2023 yılları arasında Bileşik Ortalama Yıllık Büyüme Oranı (CAAGR) %3.0 iken, 2023-35 yılları arasında CAAGR %3.1, 2035-55 yılları arasında CAAGR %2.5 olarak projekte edilmiş ve 2023-2050 yılları arası Bileşik Ortalama Yıllık Büyüme Oranı (CAAGR) %2.7 değerinde bulunmuştur. Total Growth (TG) hesaplandığında 2023-50 yılları arası TG = 1.02727 bulunmuş ve total %105.3 artış gözlemlenmiştir. |
WEO 2024, Table 2.2 | ||
| Risklerin | NGFS Net Zero 2050 | NGFS Current Policies | |
| Ekonomik Karşılığı |
Fiziksel ve geçiş risklerinin GDP üzerinde düşüş etkileri (2017 PPP, USD kuruna göre); Yakın vadede (2030): - %6 Orta vadede (2050): - %8.49 civarlarında görülmektedir. |
Fiziksel risklerin GDP üzerinde düşüş etkileri (2017 PPP, USD kuruna göre); Yakın vadede (2030): - %5.29 Orta vadede (2050): - %14.76 civarlarında görülmektedir. |
IIASA NGFS Phase 5 Scenario Explorer |
| Nitel Metrik: Fiziksel ve geçiş risklerine göre karakterize edilmiş bu senaryoda; Politika amacı küresel ısınmayı 1.4 C değerlerinde tutmaktır, Politika reaksiyonları anında ve sorunsuz gerçekleşmekte, Teknoloji hızlı gelişmekte, Karbondioksit azalımları orta ve yüksek kullanımda ve Orta düzeyde Bölgesel politika çeşitliliği bulunmaktadır. |
Nitel Metrik: Fiziksel risklere göre karakterize edilmiş bu senaryoda; Politika amacı küresel ısınmayı 3 C ve üstünde kabul etmektir, Politika reaksiyonları bulunmamkta ve varolan politikalar sabit kalmaktadır bu nedenle bir geçiş riski bulunmamakta, Teknoloji yavaş gelişmekte, Karbondioksit azalımları düşük kullanımda ve Düşük düzeyde Bölgesel politika çeşitliliği bulunmaktadır. |
Yukarıda verilen link içerisinden, aşağıda verilen seçimler yapılarak data'ya ulaşılabilmektedir. Selected Model: NiGEM NGFS v1.24.2[REMIND-MAgPIE 3.3-4.8] Selected Scenarios: Net Zero 2050 & Current policies Regions: World (NiGEM NGFS v1.24.2) Data Selection/Timeseries Variable: Gross Domestic Product (GDP) (combined) & Gross Domestic Product (GDP) (physical) Current Policies senaryosu için (physical) GDP, Net Zera 2050 için ise (combined) GDP takip edilmiştir. |
|
| Kabon Fiyatlandırma |
Karbon Maliyetleri | ||
| Nicel Metrik: Net Zero senaryosuna göre Birim ton karbon fiyatı 2030, 2035, 2040 ve 2050 yıllarında sırasıyla; - Net Sıfır taahhüdü bulunan gelişmekte olan piyasa ve ekonomilerde ise 90, 125, 160 ve 200 USD iken - Net Sıfır taahhüdü olan gelişmiş ekonomilerde 140, 180, 205 ve 250 USD olarak öngörülür. |
Nicel Metrik: STEPS senaryosuna (mevcut polikitalara) göre birim ton karbon fiyatı Avrupa Birliğinde 2030, 2035, 2040 VE 2050 yıllarında sırasıyla 140, 145, 149 ve 158 USD projeksiyonu mevcuttur. |
IEA WEO, 2024 (Table B.2) |
| Husus | Sıcaklık Rotası | Kaynak | ||
|---|---|---|---|---|
| 1,5°C (<2°C) | > 4°C | |||
| Demografi | SSPs | |||
| SSP 1 senaryosunda, 2020 yılı 7.8 milyar olan dünya nüfusu, 2020'ye göre: 2030 yılında; ortalama %7.79 artarak 8.4 milyar 2050 yılında; ortalama %17.06 artarak 9.1 milyar 2100 yılında; ortalama %2.23 artarak 7.9 milyar seviyelerine gelmektedir. |
SSP 5 senaryosunda, 2020 yılı 7.8 milyar olan dünya nüfusu, 2020'ye göre: 2030 yılında; ortalama %7.78 artarak 8.4 milyar 2050 yılında; ortalama %17.05 artarak 9.1 milyar 2100 yılında; ortalama %2.58 artarak 8.0 milyar seviyelerine gelmektedir. |
SSP Nüfus | ||
| Nitel Metrik: Yüksek eğitim düzeyi, düşük ölüm ve doğurganlık oranları ile nispeten küçük bir nüfus yapısını tanımlar. İnsan refahının öncelikli olduğu bu gelecekte, göç oranları dengeli bir şekilde orta düzeydedir. |
Nitel Metrik:Düşük doğurganlık ve ölüm oranları, yüksek eğitim düzeyi ve küresel ölçekte yüksek göç seviyelerini içerir. Nüfus, büyük ölçüde kentleşmeye ve büyük şehirlerin büyümesine yönelir. |
Wittgenstein Centre Human Capital Data Explorer |
||
| Kentselleşme | SSPs | |||
| SSP 1 senaryosunda, 2020 yılında % 56.03 olan kentlerde yaşayan nüfus yüzdesi: 2030 yılında; %63.73 2050 yılında; %76.58 2100 yılında; %92.48 seviyelerine gelmektedir. |
SSP 5 senaryosunda, 2020 yılında % 56.03 olan kentlerde yaşayan nüfus yüzdesi: 2030 yılında; %63.81 2050 yılında; %76.76 2100 yılında; %92.65 seviyelerine gelmektedir. |
IIASA SSP Database | ||
| Nitel Metrik: Hızlı kentleşme ve yüksek gelir artışı ile birlikte, çevre dostu kentleşme politikaları ön plandadır. Kompakt kentsel formlar, kaynak kullanım verimliliğini artırarak sürdürülebilir kalkınmayı destekler. |
Nitel Metrik:Hızlı kentleşme, büyük mühendislik projeleri ve teknolojik gelişmelerle desteklenir. Artan ekonomik refah ve kentlerin çekiciliği, şehirleşme oranını önemli ölçüde artırır. |
| SICAKLIK ROTASI | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| İtici Güç | 1,5°C (<2°C) | > 4°C | Kaynaklar | |||
| SSP1 - 2.6 | NZE 2050 | SSP5 - 8.5 | STEPS | |||
| ANTROPOJENİK FAALİYETLERE BAĞLI OLARAK DÜNYA'NIN YÜZEY SICAKLIĞI ARTIŞ GÖSTERMEKTEDİR. |
||||||
| ÇEVRE | Sıcaklık artışı | Nitel Metrik: Tüm fiziksel sıcaklık artış senaryolarında edinilen bilgiler ışığında, en azından yüzyılın ortasına kadar sıcaklıkların artmaya devam edeceğini söylemek mümkündür. 21. yüzyıl boyunca, CO2 ve diğer sera gazı emisyonlarında önümüzdeki on yıllarda kayda değer azalmalar gözlenmediği takdirde, küresel ısınma 1,5°C ve 2°C eşiğini aşacaktır. Nicel Metrik: 21. yüzyıl boyunca 1850–1900'a kıyasla 2°C'lik küresel ısınma seviyesinin aşılması |
#N/A | Nitel Metrik: Tüm fiziksel sıcaklık artış senaryolarında edinilen bilgiler ışığında, en azından yüzyılın ortasına kadar sıcaklıkların artmaya devam edeceğini söylemek mümkündür. 21. yüzyıl boyunca, CO2 ve diğer sera gazı emisyonlarında önümüzdeki on yıllarda kayda değer azalmalar gözlenmediği takdirde, küresel ısınma 1,5°C ve 2°C eşiğini aşacaktır. Nicel Metrik: 21. yüzyıl boyunca 1850–1900'a kıyasla 2°C'lik küresel |
#N/A | IPCC. (2021). Climate Change 2021, The Physical Science Basis. IPCC. (n.d.). WG-I Interactive atlas: Regional information. |
| olası olmayan bir | ısınma seviyesinin | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| durumdur(1). | aşılacaktır (1). | |||||
| İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE BAĞLI OLARAK KÜRESEL VE BÖLGESEL YAĞIŞ REJİMLERİNDE | ||||||
| DEĞİŞİKLİKLER MEYDANA GELECEKTİR. | ||||||
| Nitel Metrik: Dünyanın | Nitel Metrik: Dünyanın | |||||
| yüzey sıcaklığındaki artışa | yüzey sıcaklığındaki artışa | |||||
| bağlı olarak yüzey sularının | bağlı olarak yüzey | |||||
| yoğunlaşması artacağı için | sularının yoğunlaşması | |||||
| near-term, mid-term ve long-term'de; Ekvator |
artacağı için neat-term, mid-term ve long-term'de; |
|||||
| çevresi, Pasifik okyanusu | Ekvator çevresi, Pasifik | |||||
| ve çevresi ve Güney Doğu | okyanusu ve çevresi ve | |||||
| Asya dolayında yağış | Güney Doğu Asya | |||||
| miktarının artışa geçmesi | dolayrında yağış | |||||
| beklenmektedir. Baz yıl | miktarının artışa geçmesi | IPCC. (n.d.). WG-I | ||||
| 1850-1900 olarak | beklenmektedir. | Interactive atlas: | ||||
| alınmıştır. | Regional information. | |||||
| Nicel Metrik: SSP5- | ||||||
| Nicel Metrik: SSP1-2.6 | 8.5senaryosuna göre yakın, | Adler, R.F.; Gu, G. | ||||
| Yağış | senaryosuna göre yakın, | orta ve uzun vadelerde | Global Precipitation for | |||
| miktarındaki | orta ve uzun vadelerde | #N/A | küresel toplam yıllık yağış | #N/A | the Year 2023 and How | |
| sapmalar | küresel toplam yıllık yağış | miktarındaki artış | It Relates to Longer | |||
| miktarındaki artış aşağıdaki | aşağıdaki tablosa | Term | ||||
| tabloda gösterilmiştir. | gösterilmiştir. | Variations and Trends. | ||||
| Atmosphere | ||||||
| 2024, 15, 535. | ||||||
| https://doi.org/ 10.3390/atmos1505053 |
||||||
| 5 | ||||||
| GEÇTİĞİMİZ SON 10 YILDA KÜRESEL ENERJİ TALEBİ YILLIK BAZDA ORTALAMA OLARAK %1,4 ARTMISTIR. ANCAK, | ||||||
| ENERJİ | TEKNOLOJİK EKİPMANLARIN VE PROSESLERİN İYİLEŞTİRİLEREK ENERJİ KULLANIM VERİMLİLİĞİNİN ARTTIRILMASI, | |||||
| ENERJİ TALEBİNİ KARŞILAMADA ENERJİ YOĞUN SEÇENEKLERDEN UZAKLAŞILMASI VE YENİLENEBİLİR TRENDLERE | ||||||
| YÖNELİNİLMESİ GELECEKTE NİHAİ TÜKETİM MİKTARINI DÜŞÜRECEKTİR. |
| Nitel Metrik: Daha | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| verimli süreçler | |||||
| veya ekipmanlar | |||||
| aracılığıyla | |||||
| sağlanacak enerji | |||||
| kullanımının teknik | |||||
| Nitel Metrik: 2023 | |||||
| verimliliğindeki | ile 2035 yılları | ||||
| iyileşmeler, küresel | arasında yıllık | ||||
| enerji sisteminin | nüfus artışının | ||||
| uzun süredir devam | 2013-2023 yılları | ||||
| eden bir özelliğidir | arasındaki | ||||
| ve verimlilik | ortalama seviyenin | ||||
| artışlarını teşvik | |||||
| eden politikalar, | yaklaşık %85'i | ||||
| minimum enerji | kadar olacağı | ||||
| performansı | öngörülmekte. Bu | ||||
| standartları veya | artış öngörüsüne | ||||
| diğer düzenleme | rağmen | ||||
| türleri gibi | aydınlatma, | ||||
| faktörlerden büyük | soğutma ve | ||||
| mobilite gibi temel | |||||
| ölçüde etkilenir. Bu | enerji hizmetlerine | ||||
| sebeplerle NZE | olan talebin, en | ||||
| senaryolarında | azından geçmişteki | ||||
| teknik verimlilik | hızla aynı oranda | ||||
| iyileşmelerinin | artmaya devam | ||||
| tahmin edilen | etmesi bekleniyor. | ||||
| hızında daha | |||||
| belirgin bir artış | Nicel Metrik: | ||||
| söz konusudur. | |||||
| NZE senaryosunda, | Küresel nihai | ||||
| yıllık enerji | enerji tüketimi şu | ||||
| yoğunluğu | anda 445 exajül | ||||
| iyileştirmeleri 2035 | (EJ) | ||||
| Nihai enerji | yılına kadar iki | seviyesindedir. | IEA. (2024). World | ||
| tüketimi | #N/A | katından fazla artar: | #N/A | STEPS | Energy Outlook 2024 |
| bu, hem | senaryosunda, bu | ||||
| elektrifikasyonun | 2050 yılına kadar | ||||
| istikrarlı bir | |||||
| hızlanmasını hem | şekilde 530 EJ'nin | ||||
| de geleneksel | üzerine | ||||
| biyokütle | çıkmaktadır. | ||||
| kullanımının daha | STEPS | ||||
| hızlı bir şekilde | senaryosuna göre | ||||
| sona ermesini | nihai enerji | ||||
| yansıtır; bu | tüketimi oranı | ||||
| kullanım, | 2023 ile 2035 | ||||
| çoğunlukla elektrik | yılları arasında | ||||
| ve sıvılaştırılmış | yıllık ortalama | ||||
| petrol gazı (LPG) | %0,5'e düşerek | ||||
| gibi daha verimli | geçmişten üç kat | ||||
| kaynaklarla yer | daha yavaş bir artış | ||||
| değiştirilir. | göstermektedir, | ||||
| Nicel Metrik: | ancak bunun | ||||
| Küresel nihai enerji | sebebi yavaş bir | ||||
| tüketimi şu anda | ekonomik büyüme | ||||
| 445 exajül (EJ) | değildir; küresel | ||||
| seviyesindedir. | GSYİH | ||||
| NZE | büyümesinin, son | ||||
| senaryolarında ise | on yıla benzer | ||||
| toplam nihai | olarak 2023-2035 | ||||
| tüketim azalmaya | arasında yıllık | ||||
| ortalama %3 | |||||
| başlar. 2035 yılına | olması bekleniyor. | ||||
| kadar talebin | |||||
| mevcut | |||||
| seviyelerden %15 | |||||
| daha düşük olacağı | |||||
| tahmin | |||||
| edilmektedir (3). |
| PARİS ANLAŞMASI İLE UYUMLU BİR SENARYODA FOSİL YAKITLARIN TOPLAM ENERJİ TÜKETİMİNDEKİ PAYININ NEREDEYSE SIFIRA İNMESİ BEKLENİRKEN, 4°C VE ÜZERİ BİR SICAKLIK ARTIŞI ÇERÇEVESİNDE MODELLENEN STEPS |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| SENARYOSUNDA FOSİL YAKITLARIN ÖNEMİNİ KORUMASI BEKLENMEKTEDİR. | |||||
| Enerji karışımı (%) |
#N/A | Nitel Metrik: Yenilenebilir enerji kaynaklarının oranı zamanla büyük ölçüde artarken fosil yakıtların (kömür, petrol, doğal gaz) oranlarının hızla azaldığı görülmektedir. Nükleer enerji ise daha mütevazı bir artış göstermektedir. Enerji dönüşümünün 2050'ye kadar NZE hedefleri doğrultusunda fosil yakıtların neredeyse tamamen yerini yenilenebilir ve nükleer enerjiye bırakacağı tahmin edilmektedir. Nicel Metrik Aşağıda yer alan "ENERJİ KARIŞIMLARI NİCEL METRİKLER TABLOLAR" başlığındaki tablo ve grafikten takip edilebilir. |
#N/A | Nitel Metrik: STEPS senaryosunda fosil yakıtların tüketimi zamanla yavaşça azalmaktadır, ancak yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yavaş bir artış göstermektedir. Bu senaryoda, 2050 yılında bile fosil yakıtlar toplam enerji karışımında önemli bir paya sahip olmaya devam ediyor. Nükleer enerji ise mütevazı bir artış gösteriyor ancak toplam karışımdaki payı yenilenebilir enerjiye kıyasla düşük kalıyor. Nicel Metrik Aşağıda yer alan "ENERJİ KARIŞIMLARI NİCEL METRİKLER TABLOLAR" başlığındaki tablo ve grafikten takip edilebilir. |
IEA. (2024). World Energy Outlook 2024 |
| TEMEL VARSAYIM 3: TEMİZ ENERJİYE GEÇİŞİN HIZLANMASI, TEMİZ ENERJİ FİYATLARININ DÜŞMESİ VE ENERJİ | |||||
| GÜVENLİĞİNDEKİ BELİRSİZLİKLERİN AZALMASINA BAĞLIDIR. | Nitel Metrik: | ||||
| Temiz enerji talebi (elektrifikasyon ) |
#N/A | Elektrik talebi, mevcut kullanımların, özellikle soğutmanın ve elektrikli mobilite ile veri merkezleri gibi yeni kullanım alanlarının etkisiyle, genel enerji talebinden çok daha hızlı büyümektedir. Yenilenebilir enerjiler, elektrik üretimindeki genişlemeye öncülük etmekte ve talepteki artışların tamamını karşılayacak hızda büyümektedir. Hatta daha hızlı büyüme için bir potansiyel de bulunmaktadır. |
#N/A | Nitel Metrik: STEPS senaryolarına göre temiz enerjinin, 2023 ile 2035 yılları arasında toplam enerji talebindeki artışın neredeyse tamamını karşılayacağı öngörülmektedir. Nicel Metrik: STEPS senaryolarına göre günümüzde elektriğin nihai tüketimdeki payı %20 seviyelerinde iken 2035 yılında %26'ya ulaşması öngörülmektedir. |
IEA. (2024). World Energy Outlook 2024 |
| Nicel Metrik: NZE senaryosu, 2024 yılında %20 olan elektriğin nihai tüketimdeki payının 2035 yılında %36'ya ulaşacağını öngörmektedir. Ayrıca bu senaryoya göre 2050 yılında küresel enerji talebinin %90'ı temiz enerjiden karşılanacak. Günümüzde güneş enerjisi üretim kapasitesi yaklaşık 1100 GW/yıl civarındadır ki bu durum, 2023 yılına kıyasla neredeyse üç kat daha fazla kurulum |
|||
|---|---|---|---|
| yapılmasını mümkün kılmaktadır. |
Netaş, farklı iklim senaryoları altında gerçekleştirdiği analizler doğrultusunda, iklim değişikliğinin strateji ve iş modeli üzerindeki etkilerini değerlendirmiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda, enerji verimliliği, düşük karbonlu üretim, dijital dönüşüm ve sürdürülebilir tedarik zinciri gibi alanlarda stratejik yönelimlerini yeniden şekillendirmiştir.
Analiz sürecinde dikkate alınan önemli belirsizlikler arasında; iklim politikalarının gelişme hızı, teknolojik dönüşüm maliyetleri, enerji fiyatlarındaki oynaklık ve küresel ekonomik büyüme oranları öne çıkmaktadır. Bu faktörler, Grup'un uzun vadeli karar alma süreçlerinde çoklu senaryo yaklaşımı benimsemesini gerekli kılmıştır. Senaryo analizinde belirlenen etkilere nasıl karşılık verilmesi gerektiğine ilişkin stratejiler çalışılmaya başlanmıştır. (TSRS-2, paragraf 22.a (i, ii))
Netaş, kısa, orta ve uzun vadede iklim değişikliğine uyum sağlama kapasitesini artırmaya devam etmektedir. Bu kapsamda:
Risk Yönetimi, Netaş bünyesindeki yöneticiler ve çalışanlar tarafından oluşturulan, kurum genelinde stratejik hedeflerle uyumlu şekilde uygulanan bir süreçtir. Bu süreç, kurumu etkileyebilecek potansiyel olayların belirlenmesini ve bu risklerin, kurumun risk alma eğilimi ve fırsatları değerlendirme isteği çerçevesinde yönetilmesini amaçlar.
Grup, iştirak ve bağlı ortaklıkları da dâhil olmak üzere, iklim değişikliğinden kaynaklanan risk ve fırsatları belirleyip değerlendirme sürecine tabi tutmaktadır. Önemlilik eşiği olarak kullanılan tutarın belirlenmesinde hasılatın %0.1'i baz alınmıştır. "Risklerin ve fırsatların ortaya çıkma olasılıkları" tablosunda da belirtildiği üzere, bu tutarının altındaki riskler Grup için "çok hafif" olarak değerlendirilmektedir.
Netaş'ta her departman sorumluluğu bulunan süreçler kapsamındaki risk ve fırsatları belirlemekte, gözden geçirmekte ve takip etmektedir. Bu doğrultuda kuruluş dahilindeki tüm risk ve fırsatlar, Risk Yönetim Süreci Prosedürü'nde belirtilen hususlar çerçevesinde çalışılmaktadır. İklim değişikliği risk ve fırsatları ise Risk Yönetim Süreci Prosedürü kılavuz alınarak, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi kapsamında ÇSG Departmanı tarafından çalışılmaktadır. (TSRS 2, paragraf 25.a(i))
Risk analizi yapılırken, iç ve dış unsurlar tespit edilerek mevcut durum analizi yapılmaktadır. İç unsurlar, Netaş'ın genel amaçlarını, bu amaçları gerçekleştirmek için benimsenen stratejileri, temel performans ölçütleri ve kaynakları ortaya konur, şirketin iç kaynaklarının (insan kaynakları, sistemler, süreçler, sermaye yapısı) yetkinliği tespit edilir. Dış unsurların tespiti ise, Netaş'ın çevresiyle ilişkisinin tanımlanması, firmanın güçlü ve zayıf yönlerinin, fırsatların ve tehditlerin tanımlanmasını (SWOT analizleri) kapsar. (TSRS 2, paragraf 25.a(i))
Buna ek olarak, iklimle ilgili risk ve fırsatlar belirlenirken, bu raporun "İklim Dirençliliği" başlığı altında ele alınan küresel iklim senaryoları dikkate alınmıştır. Senaryolara ilişkin detaylı teknik analizlere ilgili bölümden erişilebilir. Söz konusu senaryolar, iklim değişikliğine bağlı olayların Netaş'ın iş modeli üzerindeki olası etkileri temel alınarak, iklim değişikliğiyle ilgili en güncel uluslararası anlaşmalar doğrultusunda oluşturulan projeksiyonlara dayanmaktadır. Netaş'ın iş modelinde veya bu senaryolarda bir değişiklik olması durumunda, senaryo analizleri gözden geçirilerek yeniden değerlendirme yapılmaktadır. (TSRS 2, paragraf 25.a(ii))
Bu aşama, ÇSG, Finans, İdari İşler ve Tesisler Teknik Yönetimi Departmanları tarafından belirlenen her bir iklim risk ve fırsatının olasılık ve etki değerleri ile birlikte risk/fırsat değerinin hesaplanmasını içerir. Sürdürülebilirlik, iklim değişikliği gibi çevresel riskler, ISO 14001 kapsamında Çevre Sağlık ve Güvenlik, Finans ve İdari İşler gibi bölümler tarafından genel risk yönetimi sürecine dahil edilmiştir. İlgili analizde kullanılan sayısal değerler aşağıdaki tablolarda açıklanmıştır. (TSRS 2, paragraf 25.a(iii) & 25.c)
| OLASILIK | ORTAYA ÇIKMA OLASILIĞI İÇİN DERECELENDİRME BASAMAKLARI |
|---|---|
| ÇOK KÜÇÜK (1) | Olay 5 ila 10 yılda birden daha uzun aralıklarla meydana gelir. İstisnai durumlarda oluşan, genellikle beklenmeyen olaylardandır. Kurumsal deneyimlerde ya hiç yaşanmamış ya da çok seyrek görülmüştür. |
| KÜÇÜK (2) | Olayın her 3 ila 5 yılda bir meydana gelmesi beklenir veya gözlemlenmiştir. Nadir, ancak kurumsal tarihçede en az bir kez yaşanmış olabilir. Kontrollü durumlarda tetiklenebilir; ancak sürekli gündemde değildir. |
| ORTA (3) | uyarı gerektirir. | Olay her 1 ila 3 yıl arasında düzenli aralıklarla meydana gelebilir. Kurumun operasyonel veya çevresel hafızasında yer etmiş olaylardandır. Gerçekleşme olasılığı yüksektir; izleme ve erken |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Olayın yılda bir meydana gelme ihtimali vardır. | ||||||
| YÜKSEK (4) | Olayın gerçekleşmesi olağan ve beklenebilir olması kabul edilir. | |||||
| Sistematik biçimde gözlenmiş veya son 12 ay içinde yaşanmış bir durumdur. | ||||||
| ÇOK YÜKSEK (5) | Olayın en az bir yıldan az süre içinde kesin meydana gelme ihtimali vardır. | |||||
| Risklerin ve Fırsatların Ortaya Çıkma Olasılıkları Şiddet Tanımı (Quantative) |
Şiddet Tanımı (Qualitative) | Şiddet Tanımı (Qualitative) | ||||
| Fırsat | ||||||
| Finansal performans | Ciro etkisi | ≥ %3 → ≥ 120 M TL → ≥ 4 M USD | Etki geri döndürülemez niteliktedir veya geri dönüşü aşırı Şirketin tamamında veya değer zincirinin büyük bir kısmında |
|||
| ≥ %25 → ≥ 65 M TL → ≥ 2,2 M USD | Etki ulusal/uluslararası regülasyon veya kamu otoritesi | Stratejik seviyede dönüşüm sağlar; gelir | ||||
| 5 | Nakit Akış | Nakit akış etkisi | Kurumsal itibar, paydaş güveni ya da lisanslı faaliyet hakkı ciddi | modeli, pazar payı, rekabet gücü gibi temel performans göstergelerinde kalıcı, |
||
| Şiddet Puanı | Finansal durum | Özkaynak etkisi | ≥ 40 M TL zarar → ≥ 1,3 M USD (kriƟk sermaye kaybı) | Etkilenen paydaş gruplarının yaşam kalitesi, güvenliği veya Uzun vadeli kriz yönetimi ve yeniden yapılanma ihtiyacı doğar. |
ölçülebilir ve sektörel üstünlük yaratır. | |
| %1,5–3 → 60–120 M TL → 2–4 M USD | Etki geri döndürülemez niteliktedir veya geri dönüşü yüksek maliyetlidir. |
|||||
| Finansal performans | Ciro etkisi | Şirketin tamamında veya değer zincirinin büyük bir kısmında sistemik aksama yaratma ihtimali yüksektir. |
||||
| Nakit Akış | %15–25 → 40–65 M TL → 1,3–2,2 M USD | Etki ulusal/uluslararası regülasyon veya kamu otoritesi müdahalesi gerektirecek düzeydedir. |
Stratejik seviyede dönüşüm sağlar; gelir modeli, pazar payı, rekabet gücü gibi |
| Şiddet Derecesi | Şiddet Puanı | Şiddet Tanımı (Quantative) | Şiddet Tanımı (Qualitative) | Şiddet Tanımı (Qualitative) | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Fırsat | ||||||
| Finansal performans | ≥ %3 → ≥ 120 M TL → ≥ 4 M USD | Etki geri döndürülemez niteliktedir veya geri dönüşü aşırı | Stratejik seviyede dönüşüm sağlar; gelir modeli, pazar payı, rekabet gücü gibi |
|||
| Ciro etkisi | Şirketin tamamında veya değer zincirinin büyük bir kısmında | |||||
| Çok Ciddi | 5 | Nakit Akış | ≥ %25 → ≥ 65 M TL → ≥ 2,2 M USD | Etki ulusal/uluslararası regülasyon veya kamu otoritesi | ||
| Nakit akış etkisi | Kurumsal itibar, paydaş güveni ya da lisanslı faaliyet hakkı ciddi | temel performans göstergelerinde kalıcı, | ||||
| ≥ 40 M TL zarar → ≥ 1,3 M USD (kriƟk sermaye kaybı) | Etkilenen paydaş gruplarının yaşam kalitesi, güvenliği veya | ölçülebilir ve sektörel üstünlük yaratır. | ||||
| Finansal durum | ||||||
| Finansal performans | %1,5–3 → 60–120 M TL → 2–4 M USD | Etki geri döndürülemez niteliktedir veya geri dönüşü yüksek maliyetlidir. |
Stratejik seviyede dönüşüm sağlar; gelir modeli, pazar payı, rekabet gücü gibi temel performans göstergelerinde kalıcı, ölçülebilir ve sektörel üstünlük yaratır. |
|||
| Ciddi | Ciro etkisi | Şirketin tamamında veya değer zincirinin büyük bir kısmında sistemik aksama yaratma ihtimali yüksektir. |
||||
| %15–25 → 40–65 M TL → 1,3–2,2 M USD | Etki ulusal/uluslararası regülasyon veya kamu otoritesi müdahalesi gerektirecek düzeydedir. |
|||||
| 4 | Nakit Akış | Nakit akış etkisi | Kurumsal itibar, paydaş güveni ya da lisanslı faaliyet hakkı tehdit altındadır. |
|||
| 25–40 M TL zarar → 0,8–1,3 M USD (yüksek risk seviyesi) | Etkilenen paydaş gruplarının yaşam kalitesi, güvenliği veya temel hakları etkilenir. |
|||||
| Finansal durum | Özkaynak etkisi | Uzun vadeli kriz yönetimi ve yeniden yapılanma ihtiyacı doğabilir. |
||||
| %0,75–1,5 → 30–60 M TL → 1–2 M USD | Etki önemli ölçüde ve ölçülebilir düzeydedir, ancak geri dönüş teknik olarak mümkündür. |
|||||
| Finansal performans | Ciro etkisi | Kurumsal faaliyetlerde bölgesel veya fonksiyonel düzeyde önemli kesinti veya zarar oluşturur. |
||||
| orta | 3 | %7,5–15 → 20–40 M TL → 0,7–1,3 M USD | Yönetim müdahalesi gerektirir; operasyonel planlarda değişiklik ihtiyacı doğurur. |
Ana faaliyet alanında güçlü rekabet avantajı sağlar; yeni gelir kanalı, satış hacminde artış veya yüksek marj etkisi yaratabilir. |
||
| Nakit Akış | Nakit akış etkisi | İlgili paydaş gruplarında güven kaybı veya uzun vadeli sosyal/çevresel etki riski mevcuttur. |
||||
| Finansal durum | 10–25 M TL zarar → 0,33–0,8 M USD (orta risk) | Şirket içinde öncelikli düzeyde raporlama ve izleme gerektiren bir durumdur. |
||||
| Özkaynak etkisi | Geri kazanım süreci karmaşık, çok paydaşlı ve maliyetlidir. | |||||
| Finansal performans | %0,2–0,75 → 8–30 M TL → 0,27–1 M USD | Etki sınırlı bir alanda ve belirli bir zaman dilimiyle sınırlıdır. | Bölgesel/kısıtlı ölçekte fayda sağlar; operasyonel iyileşme, ürün farkındalığı veya pazar penetrasyonu gibi katkılar sunar. |
|||
| Ciro etkisi | Operasyonel veya sosyal etkiler gözlemlenir, ancak temel faaliyetleri tehdit etmez. |
|||||
| Hafif | 2 | Nakit Akış | %3–7,5 → 8–20 M TL → 0,27–0,67 M USD | Müdahale mümkündür ve genellikle yerel düzeyde teknik/operasyonel çözümlerle yönetilebilir. |
||
| Nakit akış etkisi | Etkilenen paydaş gruplarında geçici rahatsızlık veya memnuniyetsizlik oluşabilir. |
|||||
| Finansal durum | 3–10 M TL zarar → 0,1–0,33 M USD (düşük risk) | İtibar ve finansal sonuçları marjinal düzeyde kalır. | ||||
| Özkaynak etkisi | Etkinin büyümesi hâlinde daha üst seviye risk kategorisine geçme potansiyeli taşır. |
|||||
| Finansal performans | < %0,2 → 0–8 M TL → 0–0,27 M USD | Etki önemsizdir veya ölçülemeyecek kadar küçüktür. | ||||
| Ciro etkisi | Faaliyetleri, kaynakları veya paydaşları kayda değer biçimde etkilemez. |
|||||
| Çok Hafif | 1 | Nakit Akış | < %3 → 0–8 M TL → 0–0,27 M USD | Mevcut sistemler, kontrol mekanizmaları veya rutin uygulamalarla doğrudan yönetilebilir. |
Sadece sınırlı birimlerde/operasyonlarda fark yaratır; kısa süreli veya dolaylı olumlu etki yaratabilir. |
|
| Nakit akış etkisi | Paydaşların farkındalığı ya hiç oluşmaz ya da nötr/pozitif yöndedir. |
|||||
| Finansal durum | 0–3 M TL zarar → 0–0,1 M USD (izleme/kontrollü) | Etki süresi kısadır ve genellikle otomatik olarak sona erer. | ||||
| Özkaynak etkisi | Kurumsal öncelik veya aksiyon gerektirmez, yalnızca izleme yeterlidir. |
| Etki Değeri | Derecelendirme |
|---|---|
| Çok hafif (1) | Fırsatın süreç üzerinde küçük bir etkisi vardır. |
| Hafif (2) | Fırsatın etkisi küçük olmasına rağmen fırsatın somut bir yararı olabilir. |
| Orta (3) | Fırsat süreçte önemli yararlar oluşturabilir. |
| Ciddi (4) | Fırsat süreçte büyük ölçüde yarar oluşturabilir. |
| Çok ciddi (5) | Fırsat süreçte çok büyük ve etkin bir şekilde yarar oluşturabilir. |
Risk/fırsat değeri, olasılık ve etki değerlerinin çarpımı ile hesaplanmaktadır. Bu hesap sonrasında çıkan risk/fırsat değeri aşağıdaki olasılık-etki matrisi çerçevesinde değerlendirilerek, gerekli aksiyonlar alınmaktadır.
| ETKİ | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 1 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| OLASILIK | 2 | 2 | 4 | ნ | 8 | 10 |
| 3 | ന | 6 | ு | 12 | 15 | |
| র্ব | ব | 8 | 12 | 16 | 20 | |
| S | 5 | 10 | 15 | 20 | 25 |
Etki Değeri ile Olasılık değeri matris çarpımı değeri alınır. Bu değerler varlıklar ile riskli alan belirlenir. Risk değeri matrisinde belirtilen 1-3 arasındaki değerleri önemsiz risk,
4-9 arası değerleri kabul edilebilir (katlanılabilir) risk, 10-12 arası değerleri orta düzeydeki risk, 15-16 değerleri önemli risk ve 20-25 arası değeri katlanılamaz risk olarak alınır.
Kabul edilebilir risk değeri 9'dur (9 dahil). 9 değerinden düşük riskler için de gerekli görüldüğünde aksiyon planlanır. Ancak bu değerden düşük risklerin yönetim tarafından kabul edildiği öngörülmüştür ve bu kural risk analizi çalışmasında uygulanmıştır. 9 değerinden büyük olan riskler değerlendirilerek aksiyon planları oluşturulacaktır.
Ayrıca şirket için kritik öneme sahip stratejik riskler yılda minimum bir kez düzenlenen toplantılarda İcra Kurulu tarafından ele alınmaktadır. Toplantılarda, tespit edilen riskler için alınacak aksiyonlar ve potansiyel riskler konusunda değerlendirmeler yapılmaktadır.
Riskin Erken Saptanması Komitesi, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yapar. Yönetim Kuruluna her iki ayda bir vereceği raporda durumu değerlendirir, varsa tehlikelere işaret eder, çareleri gösterir.
| SONUÇ | EYLEM |
|---|---|
| Katlanılamaz Riskler (20-25) |
Belirlenen risk kabul edilebilir bir seviyeye düşürülünceye kadar iş başlatılmamalı eğer devam eden bir faaliyet varsa derhal durdurulmalıdır. Gerçekleştirilen faaliyetlere rağmen riski düşürmek mümkün olmuyorsa, faaliyet engellenmelidir. |
| Önemli Riskler (15-16) |
Belirlenen risk azaltılıncaya kadar iş başlatılmamalı eğer devam eden bir faaliyet varsa durdurulmalıdır. Risk işin devam etmesi ile ilgiliyse acil önlem alınmalı ve bu önlemler sonucunda faaliyetin devamına karar verilmelidir. |
| Orta Düzeydeki Riskler (10-12) |
Belirlenen riskleri düşürmek için faaliyetler başlatılmalıdır. Risk azaltma önlemleri zaman alabilir. |
| Kabuledilebilir (Katlanılabilir) Riskler (4-9) |
Belirlenen riskleri ortadan kaldırmak için ilave kontrol proseslerine ihtiyaç olmayabilir. Ancak mevcut kontroller sürdürülmeli ve bu kontrollerin sürdürüldüğü denetlenmelidir. |
| Önemsiz Riskler (1-3) |
Belirlenen riskleri ortadan kaldırmak için kontrol prosesleri planlamaya ve gerçekleştirilecek faaliyetlerin kayıtlarını saklamaya gerek olmayabilir. |
Prosedür dahilinde Netaş'ın iklim değişikliği kaynaklı riskleri değerlendirilmiş olup, söz konusu risklere ilişkin ısı haritaları aşağıdaki gibidir.



Kabul edilebilir fırsat seviyesi ise aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
Etki Değeri ile Olasılık değeri matris çarpımı değeri alınır. Bu değerler varlıklar ile fırsatlı alan belirlenir. Fırsat değeri matrisinde belirtilen 1-9 arasındaki değerler fırsatı yok say,
10-16 arası değerler fırsatı izle, 20-25 arası değerler fırsatı hayata geçir olarak alınır. Kabul edilebilir fırsat değeri 9'dur (9 dahil).
Fırsat değeri = Olasılık * Etki değerlerinin çarpılması sonrasında oluşur.
| FIRSAT EYLEM MATRİSİ | |
|---|---|
| SONUÇ | EYLEM |
| 20-25 | FIRSATI HAYATA GEÇİR |
| 10-16 | FIRSATI İZLE |
| 1-9 | FIRSATI YOK SAY |
İklim risk ve fırsatları, Netaş'ın maruz kaldığı diğer risk ve fırsatlara nazaran finansal durum, finansal performans ve nakit akış tablolarında daha yüksek önemlilik arz etmediklerinden, diğer risk türlerine göre önceliklendirilmemektedir. (TSRS 2, paragraf 25.a(iv))
Netaş, operasyonlarının iklim değişikliğine katkıda bulunabileceğinin farkındadır. Bu nedenle, TSRS 2 sektörler arası metrik kategorileri ve sektöre özgü rehberle uyumlu iklimle ilgili metrikleri işbu raporda açıklamıştır. Sera gazı emisyonlarına ilişkin göstergeler, yüksek kaliteli izleme ve raporlama sağlamak amacıyla uluslararası kabul görmüş standartlara göre ölçülmektedir. Hesaplamalar GHG Protokol standartlarına göre yapılmaktadır. Standart değişimi durumunda hesaplama prosedürü güncellenmektedir. (TSRS 2, paragraf 29.a(ii))
Sera gazı emisyonları, Netaş'ın finansal konsolidasyon yaklaşımıyla tutarlı biçimde, finansal kontrol esasına göre hesaplanmıştır. Bu çerçevede, Şirket'in tamamına sahip olduğu ve finansal tablolarında %100 oranında konsolide edilen bağlı ortaklıkları sera gazı envanterine dâhil edilmiştir. Envanter kapsamına giren bu şirketler; Netaş Telekomünikasyon A.Ş., BDH Bilişim Teknolojileri, Netaş Bilişim Teknolojileri, Netaş Telecom, Netaş Telecommunications Malta ve Netaş Telecom Algeria'dır. Bu yaklaşım, Netaş'ın operasyonel kontrolü altındaki tüm faaliyetlerin sera gazı hesaplamalarına dâhil edilmesini ve raporlamanın bütüncül bir bakış açısıyla yürütülmesini sağlamaktadır. (TSRS 2, paragraf 29.a(iv))
2024 raporlama yılı için yapılan hesaplamalar sonucunda Kapsam-1 ve Kapsam-2 (lokasyona dayalı) emisyonları aşağıdaki gibi ölçülmüştür. (TSRS 2, paragraf 29.a(i))
| Kapsam | Brüt Sera Gazı Emisyonları (tCO2e) |
|---|---|
| Kapsam-1 | 1.354 |
| Kapsam-2 (lokasyona dayalı) | 2.072 |
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun almış olduğu Kurul Kararına göre, Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) Uygulama Kapsamı çerçevesinde; Geçici Madde 1 uyarınca karşılaştırmalı bilgilere ve Geçici Madde 3 uyarınca Kapsam 3 sera gazı emisyonlarına 2024 yılı TSRS Raporu'nda yer verilmemiştir.
Kapsam 1
Bu emisyonlar, Netaş Telekomünikasyon A.Ş.'nin sahip olduğu veya kontrol ettiği kaynaklardan (örneğin sabit ve hareketli yanma sistemleri ile soğutucu gaz sızıntıları) kaynaklanan emisyonlardır.
Kapsam 1 emisyonlarının hesaplamasında;
Bu emisyonlar, Netaş Telekomünikasyon A.Ş.'nin dışarıdan temin ettiği elektrik ve ısı enerjisinin tüketimi sonucu ortaya çıkan emisyonları içermektedir.
Kapsam 2 emisyonları lokasyona dayalı yöntemle hesaplanmıştır; ancak sözleşmeye dayalı araçlar (örneğin yeşil enerji sertifikaları, PPA anlaşmaları) kullanılmadığı için bu kapsama ilişkin ayrı bir beyan bulunmamaktadır. (TSRS 2, paragraf 29.a(v))
İlgili risk ve fırsatların finansal tablolara nicel etkisi hesaplanamadığından, söz konusu risklere karşı kırılgan varlıkların veya işletme faaliyetlerinin miktarı ve yüzdesi ile bu fırsatlarla uyumlu hâle getirilen varlıkların veya işletme faaliyetlerinin miktarı ve yüzdesi de belirlenememiştir. Benzer şekilde, iklimle ilgili risk ve fırsatlara yönelik dağıtılan sermaye harcaması, finansman veya yatırım tutarı da hesaplanamamıştır. Ancak söz konusu çalışmalar halen başlangıç aşamasında olup bu etkilerle bağlantılı niceliksel (metrik) hedeflerin tanımlanması için kurumsal politika ve veri yönetimi süreçlerinin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Grup, önümüzdeki dönemlerde emisyon azaltım stratejilerini daha sistematik bir çerçevede ele almayı, enerji verimliliği ve emisyon azaltımına yönelik aksiyonları belirlemeyi planlamaktadır.
Ortaklık dahilindeki karar verme süreçlerinde bir iç karbon fiyatı uygulanmamakta olup, yönetişim bölümünde de açıklandığı üzere iklim değişikliğine ilişkin hususlar ücretlendirme politikalarına yansıtılmamaktadır. (TSRS 2, paragraf 29.f &29.g)
| Metrik | Ölçü Birimi |
Grup Şirketi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Netaş Telekom |
Netaş Bilişim |
BDH Bilişim |
Netas Telecom Kazakistan |
Netas Telecom Malta |
Netas Telecom Cezayir |
||
| Kullanım ömrü sona eren ürünlerin ve geri kazanılan e-atığın ağırlığı; geri dönüştürülmüş yüzde |
Metrik ton (t) |
11,33 | |||||
| Tüketilen toplam enerji | Gigajoule (GJ) |
14.349,74 | 6.784,8 1 |
13.902,93 | 16,63 | 37,83 | 16,63 |
| Tüketilen şebeke elektriği yüzdesi |
Yüzde (%) | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% |
| Çekilen toplam su | Bin metreküp (m³) |
0,97 | 1,53 | 3,84 | - | - | - |
| Tüketilen toplam su |
Bin metreküp (m³) |
0,92 | 1,45 | 3,65 | - | - | - |
| Yüksek veya Aşırı Yüksek Temel Su Stresi olan bölgelerde her birinin yüzdesi |
Yüzde (%) | 100% | 100% | 100% | - | - | - |
| Veri merkezi ihtiyaçları | - | Veri merkezlerinin su tüketimi | - | - | - |
|---|---|---|---|---|---|
| için çevresel hususların | bulunmamaktadır, soğutma ihtiyacı | ||||
| stratejik planlamaya | klimalar ile karşılanmaktadır. | ||||
| entegrasyonunu | 2017 yılında tesis değişikliği yapılmış | ||||
| olup, bu değişiklik esnasında enerji | |||||
| verimliliği çalışmaları yürütülmüştür. | |||||
| Bu doğrultuda, veri merkezlerinin | |||||
| enerji tüketimi düzenli ölçülmektedir. | |||||
| Benzer doğrultuda veri merkezlerinin | |||||
| soğutucu gaz envanteri takip edilip | |||||
| düzenli dolumlar yapılmaktadır. Veri | |||||
| merkezlerinde tüketilen enerji ve | |||||
| soğutucu gaz kaynaklı emisyonlar | |||||
| Kapsam-1 ve Kapsam-2 emisyonlarına | |||||
| dahil edilmektedir. | |||||
| Operasyonların kesintiye | - | Grup iş sürekliliği tanımını TS ISO 22301:2019 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi | |||
| uğramasıyla | standardına uygun olarak hazırlamaktadır. Bu bağlamda Grup'un iş sürekliliğine ilişkin | ||||
| ilgili iş sürekliliği | etki analizleri ve risk değerlendirmesi Bilgi Güvenliği ve İş | ||||
| risklerinin tanımı | Sürekliliği Risk Değerlendirme Metodolojisi Prosedürü 'ne uygun olarak birebirde | ||||
| hazırlanır. | |||||
| Çıktılar Yönetimin Gözden Geçirmesi toplantılarında ve iç denetimlerde gözden geçirilir. |
| Grup Şirketi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Faaliyet Metriği |
Ölçü Birimi | Netaş Telekom | Netaş Bilişim | BDH Bilişim | Netas Telecom Kazakistan |
Netas Telecom Malta |
Netas Telecom Cezayir |
|
| Ürün | Askeri Ürünler: 674 adet | - | - | - | ||||
| kategorisine göre üretilen birim sayısı |
Yerli Sunucular : 966 adet | - | - | - | ||||
| Sayı | Sivil Haberleşme Destek Ürünleri: 1153 adet | - | - | - | ||||
| Güç Kaynağı: 2162 adet | ||||||||
| Üretim tesisi alanı |
Metrekare (m2 ) |
- | 2,801 - | - | - | - | ||
| Sahip olunan tesislerden üretim yüzdesi |
Yüzde (%) | - | 32% - | - | - | - | ||
| Çalışan Sayısı | Sayı | 407 | 106 | 836 | 5 | 0 | 4 |
Cari dönemde karbon kredisi bulunmamakla birlikte, herhangi bir net sera gazı emisyonu hedefine ulaşmak için sera gazı emisyonlarını denkleştirmek üzere, planlanan karbon kredisi kullanımı da bulunmamaktadır. Yıllık bazda hedefler ve metrikler değerlendirilmekte olup, değerlendirmeler neticesinde hedef çalışmalarının başlatılması planlanmaktadır. Söz konusu çalışmalar halen başlangıç aşamasında olup bu etkilerle bağlantılı niceliksel (metrik) hedeflerin tanımlanması için kurumsal politika ve veri yönetimi süreçlerinin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Netaş, önümüzdeki dönemlerde emisyon azaltım stratejilerini daha sistematik bir çerçevede ele almayı, enerji verimliliği önlemleri başta olmak üzere emisyon azaltımına yönelik aksiyonları belirlemeyi ve bu doğrultuda hedef ve metrikleri tanımlayarak izleme süreçlerini kurumsallaştırmayı planlamaktadır.
| Riskin belirlenmesinde yapılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf Bu analiz, IPCC SSP5-8.5 senaryosunda belirtilen fiziksel iklim 75.a) değişikliği göstergeleriyle desteklenmiştir. Senaryoya göre, yüzey sıcaklıklarının yükselmesiyle birlikte atmosferdeki nem oranının artacağı ve bunun sonucunda su döngüsünün yeniden şekilleneceği öngörülmektedir. Özellikle Ekvator çevresi, Pasifik Okyanusu ve Güneydoğu Asya gibi bölgelerde yağış rejimlerinin değişmesi, bazı bölgelerde yoğunlaşması, diğerlerinde ise kuraklık koşullarının ağırlaşması beklenmektedir. Bu durum, su kaynaklarına erişimin istikrarsızlaşması ve üretim tesislerinin iklim kaynaklı su kesintilerine daha sık maruz kalması sonucunu doğurabilir. Netaş'ın yurt dışı tedarikçilerinden sağladığı yüksek teknolojili bileşenlerin üretildiği bölgeler bu tür iklim koşullarından etkilenebileceği gibi, Türkiye'de dış kaynakla yürütülen askeri ürün işlemleri de su temini baskısı altına girebilir. Bu bağlamda: Üretim aksamaları ve tedarik gecikmeleri proje teslim takvimlerinde sapmalara ve müşteri ilişkilerinde olumsuz yansımaya neden olabilir. Suya erişim üzerindeki regülasyonlar ve çevresel denetimlerin artması, taşeron maliyetlerini artırarak dolaylı mali yük oluşturabilir. Bu gelişmeler ışığında, Netaş; değer zinciri üzerinde su ayak izi farkındalığını artırmayı, tedarikçi yönetiminde iklim değişikliğine karşı dayanıklılığı ölçülebilir kılmayı ve iklim kaynaklı kırılganlıkları azaltıcı yönetişim modelleri geliştirmeyi stratejik öncelik olarak muhakeme etmiştir. Bu muhakeme, Netaş'ın sürdürülebilirlik performansını sadece kendi operasyonları üzerinden değil, karmaşık tedarik ilişkileri bağlamında da izlediğini ve iklim değişikliğinin etkilerini bilimsel senaryolar temelinde yönetmeye odaklandığını ortaya koymaktadır. Finansal açıklamalara dahil edilmiş olan önemli bilgilerin İklim değişikliği kaynaklı risklerin finansal tablolar üzerindeki belirlenmesinde kullanılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf etkilerinin belirlenmesinde, hem doğrudan operasyonların sınırlı 75.c) su tüketimi hem de değer zincirinde yer alan tedarikçilerin su stresi altındaki üretim süreçleri göz önünde bulundurulmuştur. Bu çerçevede, finansal açıklamalara dahil edilecek bilgilerin seçiminde aşağıdaki muhakemeler yapılmıştır: Riskin şirketin doğrudan finansal durumunu etkileyip etkilemediği değerlendirilmiş, mevcut durumda sadece dolaylı etkiler bulunduğu görülmüştür. Ancak önemli etki potansiyeli taşıyan dış tedarikçi ve taşeron bağımlılığı dikkate alınarak, finansal olmayan göstergelerle birlikte nitel açıklamalara yer verilmesinin karar alma sürecini destekleyeceği öngörülmüştür. TSRS S2'nin 15, 16, 19 ve 21. maddelerine uygun olarak, riskin etkilerinin çoğunlukla ölçülememesi ile birlikte ölçüm belirsizliği düzeyinin çok yüksek olması sebebiyle açıklamaların nitel düzeyde sunulması tercih edilmiştir. Belirlenen risk tutarının yüksek düzeyde belirsizlik içerip İlgili risk dolaylı operasyonel etkiler üzerinden şekillendiğinden içermediği (TSRS 1, paragraf 78.a) ve üçüncü taraflara ait üretim süreçleriyle ilişkili olduğundan, |
Risk/Fırsat No | FR 1 |
|---|---|---|
| tutarın ölçümünde yüksek düzeyde belirsizlik bulunmaktadır. |
| Ölçüm belirsizliğinin kaynakları (TSRS 1, paragraf 78.b.(i)) | - Tedarikçilerin su kullanım verilerinin sınırlı veya ulaşılabilir |
|---|---|
| olmaması, | |
| - Farklı coğrafi bölgelerdeki su stresi düzeylerinin değişkenliği, | |
| - Taşeron süreçlerde çevresel regülasyonların maliyet etkilerinin | |
| şeffaf şekilde raporlanmaması, | |
| - Müşteri tarafındaki proje teslim takvimi aksama ihtimallerinin | |
| doğrudan ölçülememesi. | |
| Riskin tutarını ölçerken kullanılan muhakemeler, tahminler ve | - Yurt dışı tedarikçilerden sağlanan bileşenlerde su kıtlığı |
| varsayımlar (TSRS 1, paragraf 78.b.(ii)) | nedeniyle üretim kesintisi riski öngörülmüştür. |
| - Taşeron süreçlerde çevresel regülasyonlara bağlı su | |
| maliyetlerinin artış eğiliminde olacağı varsayılmıştır. | |
| - Bu etkilerin doğrudan değil, dolaylı finansal yükler (maliyet | |
| artışı, proje gecikmesi, müşteri memnuniyetsizliği) üzerinden oluşacağı muhakeme edilmiştir. Bununla beraber Netaş proje bazlı |
|
| satış yapan ve müşteriye özgü ürünler tasarlayan bir şirket olduğu | |
| için artan maliyetlerin buna paralel tekliflendirileceği göz önüne | |
| alındığında karlılığa etkisinin sınırlı kalacağı ön görülmektedir. | |
| Risk/Fırsat No | FR 2 |
| Riskin belirlenmesinde yapılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf | IPCC SSP5-8.5 senaryosu, küresel sıcaklık artışının atmosferik |
| 75.a) | nemi artıracağı ve bunun sonucunda Ekvator çevresi ile birlikte |
| Akdeniz Havzası gibi bölgelerde ani ve yoğun yağışların | |
| sıklığının artacağını ortaya koymaktadır. Türkiye'de de Marmara, | |
| İç Anadolu ve Ege bölgelerinde kısa sürede yüksek miktarda | |
| yağışa bağlı su baskınları, kent altyapılarını ve saha erişimini | |
| zorlayacak düzeyde risk oluşturmaktadır. | |
| Bu bağlamda, Netaş'ın İstanbul-Kurtköy ve Orhanlı yerleşkeleri | |
| ile Ankara ve İzmir gibi teknik operasyon yürütülen noktalarda, | |
| şiddetli yağışlar karşısında saha ekiplerinin sevkiyatı, teknik | |
| donanım taşınması ve müşteri yerinde servis hizmetlerinde kesinti | |
| yaşanması olasılığı artmaktadır. Bu risk, kısa vadede doğrudan | |
| finansal bir zarar oluşturmamış olsa da, müşteri ilişkileri, hizmet | |
| taahhütlerinin karşılanması ve operasyonel itibar üzerinde dolaylı | |
| etkiler yaratabilir. | |
| Şirket bu nedenle, yağış bazlı erken uyarı sistemleri, saha | |
| operasyonları için alternatif erişim protokolleri ve acil müdahale | |
| planları oluşturmayı stratejik öncelik olarak değerlendirmiştir. | |
| Aynı zamanda iklimle ilgili altyapı risklerinin, teknik hizmet | |
| sözleşmelerinde dikkate alınması gerektiği muhakeme edilmiştir. | |
| Finansal açıklamalara dahil edilmiş olan önemli bilgilerin | Finansal açıklamalara dahil edilecek bilgiler, riskin Netaş'ın |
| belirlenmesinde kullanılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf | operasyonel güvenilirliği, müşteri memnuniyeti ve hizmet |
| 75.c) | sözleşmelerine etkileri dikkate alınarak seçilmiştir. |
| Doğrudan bir mali zarar oluşmamakla birlikte; hizmet | |
| aksaklıkları, sevkiyat gecikmeleri ve kurumsal müşteri | |
| memnuniyetsizliği gibi dolaylı etkiler, finansal performans | |
| göstergeleri üzerinde kısmi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, | |
| açıklamalarda sadece doğrudan hasar değil, aynı zamanda hizmet | |
| kalitesi ve operasyonel süreklilik gibi finansal sonuçları | |
| etkileyebilecek faktörler de dikkate alınarak muhakeme | |
| yapılmıştır. | |
| Belirlenen risk tutarının yüksek düzeyde belirsizlik içerip | Riskin potansiyel finansal etkileri yüksek düzeyde ölçüm |
| içermediği (TSRS 1, paragraf 78.a) | belirsizliği içermektedir. |
| Ölçüm belirsizliğinin kaynakları (TSRS 1, paragraf 78.b.(i)) | İklim değişikliğinin etkilerinin tahminindeki belirsizlikler, saha operasyonlarının durumu, mücbir sebep kapsamındaki uygulama |
| farkları ve müşteri davranışlarındaki değişkenlikler ölçüm | |
| belirsizliği kaynaklarıdır. | |
| Riskin tutarını ölçerken kullanılan muhakemeler, tahminler ve | Mücbir sebep maddelerinin sözleşmelerde etkin uygulanacağı ve |
| varsayımlar (TSRS 1, paragraf 78.b.(ii)) | şirketin proje bazlı iş modeli sayesinde doğrudan finansal |
| kayıpların minimize edileceği varsayılmıştır. Operasyonel | |
| aksaklıkların dolaylı etkileri ve müşteri memnuniyetindeki azalma | |
| ise maliyet kalemi olarak değerlendirilmiştir. |
| Risk/Fırsat No | GR 1 |
|---|---|
| Riskin belirlenmesinde yapılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf 75.a) |
Netaş'ın iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında tanımladığı geçiş risklerinden biri, zararlı kimyasal içeren ürünlere yönelik regülasyon baskılarıdır. Bu riskin değerlendirilmesinde TSRS S2'nin 54–58. paragrafları doğrultusunda aşağıdaki rehberlik kaynaklarına ve iş modeline özel faktörlere dayanılmıştır: |
| REACH Tüzüğü (Regulation (EC) No 1907/2006), Avrupa Birliği'nde kimyasal maddelerin kayıt, değerlendirme, izne tabi olma ve kısıtlamalarını düzenler. Netaş'ın donanım ürünlerinde, özellikle boya ve kaplama süreçlerinde kullanılan kimyasallar bu kapsamda değerlendirme altındadır. Bu tüzük, özellikle sivil ürünlerde daha yüksek düzeyde uyum zorunluluğu doğurmaktadır. |
|
| WEEE Direktifi (Directive 2012/19/EU), elektrikli ve elektronik ürünlerin atık yönetimini düzenler. Netaş'ın sivil segmentteki ürünleri, bu direktife tabi olup geri kazanım ve kimyasal içerik beyanı yükümlülüğü altındadır. |
|
| IEC 62474 Standardı, beyan edilmesi gereken maddeleri listeleyerek, uluslararası uyum açısından önemli bir teknik referans oluşturmaktadır. Ancak, yurtdışından tedarik edilip Türkiye'de montajı yapılan ürünlerin bu listeye göre içerik bilgileri eksik olup, bu durum uyum riskini artırmaktadır. |
|
| Bu analiz kapsamında yapılan temel muhakemeler şunlardır: | |
| İklimle ilgili geçiş risklerinin, sadece doğrudan karbon emisyonları ile değil; ürün bileşimi ve kimyasal içerikler üzerinden de finansal etkiler doğurabileceği öngörülmüştür. |
|
| Ürün portföyünün askeri ve sivil olarak sınıflandırılmaması, hasılat bazlı finansal etki analizinin yapılamamasına yol açmakta; bu da riskin kantitatif değerlendirmesini zorlaştırmaktadır. |
|
| Askeri ürünler doğrudan bu regülasyonlara tabi olmasa da, aynı kimyasal maddeleri içermeleri nedeniyle itibar riskleri kapsamında değerlendirilmiştir. |
|
| Netaş, bu kapsamda ürün bazlı sınıflandırma ve içerik takibini sağlayacak teknik ve operasyonel sistemler geliştirmeyi stratejik bir gereklilik olarak görmektedir. |
|
| Bu muhakeme, Netaş'ın geçiş risklerine yönelik iklim stratejisini yalnızca doğrudan karbon etkilerine değil, aynı zamanda ürün regülasyonları, içerik şeffaflığı ve tedarik zinciri uyumu gibi bütünsel başlıklara da genişletmesi gerektiğini göstermektedir. Şirketin önümüzdeki dönemde, bu riskin finansal etkilerini azaltmak amacıyla ürünlerini askeri/sivil olarak sınıflandırması, kimyasal içerik takibini etkinleştirmesi ve ihracat pazarlarındaki regülasyonlara daha sıkı uyum sağlaması beklenmektedir. |
|
| Finansal açıklamalara dahil edilmiş olan önemli bilgilerin belirlenmesinde kullanılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf 75.c) |
Avrupa Yeşil Mutabakatı, REACH Tüzüğü ve WEEE Direktifi gibi çevresel düzenlemeler kapsamında, ürünlerde kullanılan kimyasalların yasal uyumu konusunda Netaş, askeri ve sivil ürün grupları arasında ayrım yapma zorunluluğunu değerlendirmektedir. Mevcut durumda, ürün portföyünün bu düzenlemelere tabiiyet durumu net olmadığından, riskin boyutu ve etkileri yönetim muhakemesine dayalı varsayımlar ile analiz edilmektedir. |
| İlgili kimyasalların hangi ürün gruplarında kullanıldığına dair sınırlı veri bulunması nedeniyle, finansal tablolarda tanınacak |
| karşılıklar, stok değer düşüklüğü ve müşteri sözleşmelerine ilişkin yükümlülüklerin tahmininde önemli ölçüde öngörü ve belirsizlik bulunmaktadır. Ayrıca, yurtdışından temin edilen ancak Türkiye'de montajlanan ürünlerin kimyasal içeriğine dair sınırlı görünürlük de değerleme sürecinde ek muhakeme gerektirmektedir. |
|
|---|---|
| Belirlenen risk tutarının yüksek düzeyde belirsizlik içerip içermediği (TSRS 1, paragraf 78.a) |
Söz konusu riskin belirlenen tutarı yüksek düzeyde ölçüm belirsizliği içermektedir. |
| Ölçüm belirsizliğinin kaynakları (TSRS 1, paragraf 78.b.(i)) | Değer Zinciri Verilerinin Erişilebilirliği ve Kalitesi: |
| 1. Yurtdışından temin edilip Türkiye'de montajlanan ürünlerin kimyasal içeriği hakkında tedarikçi tarafından şeffaf ve doğrulanabilir bilgi sağlanamamaktadır. |
|
| 2. Ürün portföyü henüz askeri/sivil olarak sistematik biçimde sınıflandırılmamıştır. Bu nedenle hangi ürünlerin hangi düzenlemeye tabi olduğu belirsizdir. |
|
| 3. IEC 62474 standardına göre beyan gerektiren kimyasal içeriğe sahip ürünlerin oranı bilinmemektedir. |
|
| Gelecekteki Olayların Çıktısına Bağımlılık: | |
| 1. REACH/WEEE kapsamında yapılacak resmi denetimler ve olası uyumsuzluk tespitleri henüz gerçekleşmemiştir. Dolayısıyla stok değer düşüklüğü ya da cezai yaptırım ihtimali varsayımsaldır. |
|
| 2. Askeri ürünlerin düzenlemeye tabi olup olmayacağına ilişkin AB düzenleyici yaklaşımı henüz netlik kazanmamıştır. |
|
| Ölçüm Tekniğine İlişkin Belirsizlikler: | |
| 1. Ölçüm tekniğinin belirlenebilmesi için, ürünlerin kimyasal içeriği hakkında doğru bilgiler sağlandıktan sonra sistemsel bir yapıda takip edilmesi için gerekli geliştirme ve uyarlamalar tamamlanmalıdır. Uzun vadede uyumsuz ürünlerin finansal etkisini belirleyebilecek yapıya geçtikten sonra doğruya en yakın verilerin sağlanabileceği öngörülmektedir. |
|
| Finansal Etki Tahminlerinde Belirsizlik: | |
| 1. Hasılat üzerindeki potansiyel etkiler (sipariş kaybı, ürün güncelleme maliyeti) müşterilerin gelecekteki davranışlarına bağlıdır. |
|
| 2. Müşteri sözleşmelerinden doğabilecek ceza veya iptaller, uyumsuzluk tespit edilmediği sürece sadece olasılık bazlıdır. |
|
| Riskin tutarını ölçerken kullanılan muhakemeler, tahminler ve varsayımlar (TSRS 1, paragraf 78.b.(ii)) |
1. Vade tanımlarına yönelik gelecekteki finansal etkilerin belirlenmesine ilişkin tahminler, 2024 yılına ait veriler kullanılarak hazırlanmıştır. |
| 2. Regülasyonlara karşı gerekli önlemlerin alınmadığı noktada finansal riskin artarak devam edeceği varsayılırken, gerekli önlemlerin alındığı senaryoda regülasyonların finansal etkisinin azalacağı varsayımında bulunulmuştur. |
|
| Risk/Fırsat No | GR 2 |
| Riskin belirlenmesinde yapılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf 75.a) |
Netaş, ürün portföyündeki çevresel etiketleme eksikliğini yalnızca teknik bir uyumsuzluk olarak değil; aynı zamanda şirketin pazar erişimi, kamu alımlarına katılımı ve uzun vadeli müşteri ilişkileri üzerinde belirleyici etkisi olan stratejik bir unsur olarak değerlendirmektedir. |
| Bu kapsamda, EPEAT ve benzeri çevre odaklı sertifikasyon sistemlerinin ürün geliştirme süreçlerine entegre edilmesi, şirketin ihracat kapasitesini artırma, çevre bilincine sahip kurumsal müşterilerle iş birliğini derinleştirme ve sürdürülebilirlik odaklı yatırımcı tabanını genişletme açısından önemli bir kaldıraç olarak konumlandırılmıştır. |
|
|---|---|
| Mevcut ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, operasyonel düzeyde çevresel etkilerin etkin yönetimini sağlamaktadır. Ancak, TSRS S2 raporlama süreciyle birlikte, ürün düzeyinde ölçülebilir çevresel performansın eksikliği yeni bir değerlendirme alanı olarak ele alınmış ve bu durum şirketin sürdürülebilirlik stratejisinde ürün performansı merkezli yeni bir faza geçişine işaret etmiştir. |
|
| Avrupa Birliği gibi regülasyon öncüsü pazarlarda çevresel ürün etiketlerinin önemi giderek artarken, kamu tedarik programlarında ve özel sektör sözleşmelerinde bu kriterlerin aranması; çevresel sertifikasyona sahip olmayan ürünlerin tercih dışı kalma riskini beraberinde getirmektedir. Bu durum, sadece pazar payı kaybı değil; aynı zamanda fiyatlama gücü, rekabet avantajı ve marka algısı üzerinde de etkili olabilecek bir dönüşüm sinyali olarak okunmaktadır. |
|
| Bu çerçevede, ürün bazlı çevresel performansın ölçülmesi, doğrulanması ve şeffaf biçimde raporlanması şirketin sürdürülebilir büyüme vizyonu kapsamında stratejik bir öncelik olarak belirlenmiştir. |
|
| Bu muhakeme, Netaş'ın sürdürülebilirlik stratejisini operasyonel uyumla sınırlı tutmayarak, ürün düzeyinde çevresel değer yaratan, yatırımcı beklentilerini karşılayan ve küresel tedarik zincirlerinde tercih edilen bir teknoloji ortağına dönüşme vizyonunu desteklemektedir. TSRS S2 raporlama süreci, bu riskin aynı zamanda çevresel rekabet gücü ve yatırımcı güveni açısından önemli bir fırsat alanı olduğunu ortaya koymuştur. |
|
| Finansal açıklamalara dahil edilmiş olan önemli bilgilerin belirlenmesinde kullanılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf 75.c) |
EPEAT'a tabi olunmadığından ve müşterilerin talepleriyle proje bazlı satışlar yapıldığı için müşteri sözleşmelerine uygun konfigürasyonlar sağlanması sebebiyle EPEAT'a ilişkin finansal raporlama açısından önemli bir etki değerlendirmesi yapılmamıştır. |
| Belirlenen risk tutarının yüksek düzeyde belirsizlik içerip içermediği (TSRS 1, paragraf 78.a) |
Söz konusu riskin belirlenen tutarı yüksek düzeyde ölçüm belirsizliği içermektedir. |
| Ölçüm belirsizliğinin kaynakları (TSRS 1, paragraf 78.b.(i)) | Ürün bazlı veri bulunmaması sebebiyle ölçüm yapılamamıştır. |
| Riskin tutarını ölçerken kullanılan muhakemeler, tahminler ve varsayımlar (TSRS 1, paragraf 78.b.(ii)) |
Ölçüm yapılamadığı için muhakemede bulunulmamıştır. |
| Risk/Fırsat No | GR 3 |
| Riskin belirlenmesinde yapılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf 75.a) |
Enerji verimliliğine dair ürün bazlı etiketleme yapılmaması, yalnızca operasyonel izleme eksikliği değil; iklimle ilgili geçiş baskıları karşısında ürün portföyünün kırılganlığını artıran yapısal bir zayıflık olarak değerlendirilmiştir. |
| IEA'nın Net Zero Emissions by 2050 (NZE2050) senaryosunda yer alan düşük karbonlu ürün pazarının büyüme beklentisi, Netaş için yalnızca bir risk değil, stratejik bir dönüşüm fırsatı olarak muhakeme edilmiştir. Enerji verimli ürün tasarımları, şirketin ESG uyumunu güçlendirirken, yeni müşteri segmentlerine açılmasını mümkün kılacaktır. |
|
| Mevcut durumda, ürünlerde enerji tasarrufu sağlayan bazı çözümler uygulanmakta olsa da, bunların sistematik bir belgeye |
| ya da standarda bağlanmaması, dış denetimlerde ve sürdürülebilirlik raporlamasında şeffaflık sorunlarına yol açabilir. |
|
|---|---|
| Gelecekte enerji verimliliği düşük ürünlerin karbon sınır düzenlemelerine (örneğin Avrupa Birliği'nin CBAM mekanizması gibi) tabi tutulması durumunda, ürün başına karbon maliyetlerinin artabileceği ve bu durumun fiyatlama, rekabet gücü ve ihracat potansiyeli üzerinde baskı oluşturabileceği öngörülmüştür. |
|
| Tüm bu değerlendirmeler sonucunda, ürün yaşam döngüsünü dikkate alan enerji verimliliği stratejilerinin belirlenmesi, sertifikasyon sistemlerinin devreye alınması ve ilgili sürdürülebilirlik verilerinin izlenmesi, şirketin uzun vadeli değer yaratma kapasitesinin temel bir bileşeni olarak muhakeme edilmiştir. |
|
| Bu muhakeme, Netaş'ın iklimle ilgili geçiş risklerine yaklaşımının yalnızca regülasyon uyumuna dayalı değil; aynı zamanda geleceğin pazar dinamiklerine hazırlıklı, dönüşüm odaklı ve fırsatları önceden tanımlayarak harekete geçen bir vizyonla yönetildiğini ortaya koymaktadır. |
|
| Finansal açıklamalara dahil edilmiş olan önemli bilgilerin belirlenmesinde kullanılan muhakemeler (TSRS 1, paragraf 75.c) |
Sertifikalandırma sürecine tabi olunmadığından ve müşterilerin talepleriyle proje bazlı satışlar yapıldığı için müşteri sözleşmelerine uygun konfigürasyonlar sağlanması sebebiyle enerji sertifikasyon sürecine ilişkin finansal raporlama açısından önemli bir etki değerlendirmesi yapılmamıştır. |
| Belirlenen risk tutarının yüksek düzeyde belirsizlik içerip içermediği (TSRS 1, paragraf 78.a) |
Söz konusu riskin belirlenen tutarı yüksek düzeyde ölçüm belirsizliği içermektedir. |
| Ölçüm belirsizliğinin kaynakları (TSRS 1, paragraf 78.b.(i)) | Ürün bazlı veri bulunmaması sebebiyle ölçüm yapılamamıştır. |
| Riskin tutarını ölçerken kullanılan muhakemeler, tahminler ve varsayımlar (TSRS 1, paragraf 78.b.(ii)) |
Ölçüm yapılamadığı için muhakemede bulunulmamıştır. |
Have a question? We'll get back to you promptly.