ML System S.A.

Quarterly Report • Nov 15, 2017

ES-SYSTEM

Załącznik nr 1

Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe

do

skonsolidowanego raportu kwartalnego

QSr Za III kwartał 2017 roku

sporządzone według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej

Kraków, dnia 15 listopada 2017 roku

1.		Wprowadzenie 4
	1.1	SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE 4
	1.1.1	Informacje ogólne o Emitencie: 4
	1.1.2	Podstawowe informacje o jednostkach zależnych 5
	1.1.3	Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego 7
	1.1.4	Wybrane dane finansowe przeliczone na euro 8
	1.2	OPIS WAŻNIEJSZYCH STOSOWANYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI 10
	1.2.1	Zasady konsolidacji 10
	1.2.2	Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych 10
	1.2.3	Rzeczowe aktywa trwałe 10
	1.2.4	Nieruchomości inwestycyjne 12
	1.2.5	Leasing 12
	1.2.6	Aktywa finansowe 12
	1.2.7	Zapasy 12
	1.2.8	Należności i rozliczenia międzyokresowe 13
	1.2.9	Kapitał własny 13
	1.2.10	Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe 13
	1.2.11	Rezerwy 14
	1.2.12	Utrata wartości 14
	1.2.13	Przychody 15
	1.2.14	Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności 15
	1.2.15	Polityka Zarządzania Ryzykiem 15
	1.2.16	Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach 16
2.		Informacje finansowe sporządzone zgodnie z MSR i MSSF18
	2.1	SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ 18
	2.2	SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 19
	2.3	SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ORAZ POZOSTAŁYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW 19
	2.4	SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 20
	2.5	SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM 21
	2.6	NOTY UZUPEŁNIAJĄCE 23
	2.6.1	Nota 1 Środki trwałe 23
	2.6.2	Nota 2 Należności i rozliczenia międzyokresowe 25
	2.6.3	Nota 3 Kapitał własny 27
	2.6.4	Nota 4 Rezerwy 29
	2.6.5	Nota 5 Kredyty i pożyczki 30
	2.6.6	Nota 6 Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe 30
	2.6.7	Nota 7 Niepewność kontynuacji działalności 30
	2.6.8	Nota 8 Transakcje z podmiotami powiązanymi 30
	2.6.9	Nota 9 Informacje dotyczące segmentów działalności 31
	2.6.10	Nota 10 Należności i zobowiązania warunkowe 34
3.		Skrócone śródroczne jednostkowe sprawozdanie finansowe35
	3.1	JEDNOSTKOWE SKRÓCONE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ 35
	3.2	JEDNOSTKOWY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 36
	3.3	JEDNOSTKOWY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ORAZ POZOSTAŁYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW 36
	3.4	JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 37
	3.5	JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM 38
	3.6	NOTY UZUPEŁNIAJĄCE 40
	3.6.1	Nota 1 Środki trwałe 40
	3.6.2	Nota 2 Długoterminowe aktywa finansowe 41
	3.6.3	Nota 3 Należności i rozliczenia międzyokresowe 41
	3.6.4	Nota 4 Kapitał własny 44
	3.6.5	Nota 5 Rezerwy 46
	3.6.6	Nota 6 Kredyty i pożyczki 46
	3.6.7	Nota 7 Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe 47
	3.6.8	Nota 8 Niepewność kontynuacji działalności 47

3.6.9	Nota 9 Transakcje z podmiotami powiązanymi 47
3.6.10	Nota 10 Informacje dotyczące segmentów działalności 48
3.6.11	Nota 11 Należności i zobowiązania warunkowe 51
3.6.12	Nota 12 Znaczące zdarzenia po dniu bilansowym 51
3.6.13	Nota 13 Informacje o wysokości niespłaconych zaliczek, kredytów, pożyczek, gwarancji, poręczeń osobom
	Kluczowej Kadry Zarządzającej 51
3.6.14	Polityka dywidend 51
3.6.15	Postępowania sądowe i arbitrażowe 51
3.6.16	Znaczące zmiany w sytuacji finansowej, ekonomicznej Spółki 51
3.6.17	Zatwierdzenie do publikacji 52

1. Wprowadzenie

1.1 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe

1.1.1 Informacje ogólne o Emitencie:

Nazwa i siedziba: ES-SYSTEM SPÓŁKA AKCYJNA

Adres siedziby 30-701 Kraków, ul. Przemysłowa 2

Główny telefon +48 12 656-36-33

Numer telefaksu +48 12 656-36-49 Adres poczty elektronicznej essystem@essystem.pl Strona internetowa www.essystem.pl

Wskazanie sądu rejestrowego i numeru rejestru: Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000113760

Przedmiot działalności:

Podstawowy zakres działalności Grupy Kapitałowej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) odpowiada symbolom 4690 Z (do 31.12.2009 r 51.90 Z) Pozostała sprzedaż hurtowa oraz 2740 Z (do 31.12.2009 r 31.50 Z) Produkcja sprzętu i lamp elektrycznych

Czas trwania Emitenta oraz spółek z Grupy Kapitałowej ES-SYSTEM: Nieoznaczony

Skład osobowy Zarządu Emitenta do dnia 6 września 2017 r.:

Prezes Zarządu	- Rafał Gawrylak
Wiceprezes Zarządu	- Mirosław Butryn
Wiceprezes Zarządu	- Waldemar Pilch

Skład osobowy Zarządu Emitenta od dnia 6 września 2017 r.:

Prezes Zarządu	- Rafał Gawrylak
Wiceprezes Zarządu	- Waldemar Pilch

Skład osobowy Rady Nadzorczej Emitenta:

- Bożena Ciupińska
- Bogusław Pilszczek
- Radosław Wojciechowski
- Arkadiusz Chojnacki
- Jacek Wysocki
- Leszek Ciupiński
- Paweł Jaguś

1.1.1.1 Informacje o Grupie kapitałowej

Na dzień 30.09.2017 r., jednostka dominująca objęła konsolidacją następujące jednostki zależne:

ES-SYSTEM Wilkasy Spółka z o.o. ES-SYSTEM NT Spółka z o.o.

ES-SYSTEM Lighting UK Ltd.

Na dzień 31.12.2016 r., jednostka dominująca objęła konsolidacją następujące jednostki zależne:

ES-SYSTEM Wilkasy Spółka z o.o. ES-SYSTEM NT Spółka z o.o.

Na dzień 30.09.2016 r. jednostka dominująca objęła konsolidacją następujące jednostki zależne:

ES-SYSTEM Wilkasy Spółka z o.o. ES-SYSTEM Scandinavia AB ES-SYSTEM NT Spółka z o.o.

Spółka ES-SYSTEM Scandinavia AB, pozostawała pod kontrolą ES-SYSTEM S.A. do dnia 26 grudnia 2016 roku z uwagi na własność 75% udziałów spółki.

Na skutek sprzedaży udziałów w dniu 26 grudnia 2016 roku, spółka na dzień 30 września 2017 roku pozostaje powiązana wyłącznie osobowo poprzez współwłaściciela spółki pana Christofera Ericsona, którego wiążą relacje rodzinne ze znaczącym akcjonariuszem Emitenta panem Bogusławem Pilszczkiem.

Spółka nie podlega konsolidacji z uwagi na brak sprawowania nad nią kontroli.

ES-SYSTEM RE Spółka z o.o. nie posiada powiązań kapitałowych z Grupą ES-SYSTEM.

Spółka powiązana osobowo poprzez współwłaścicielki ES-SYSTEM RE Spółka z o.o. oraz znaczących akcjonariuszy Emitenta: panią Bożenę Ciupińską oraz panią Martę Pilszczek.

Spółka nie podlega konsolidacji z uwagi na brak sprawowania nad nią kontroli.

Informacje dotyczące pozostałych spółek powiązanych zgodnie z MSSF 24, nad którymi Emitent nie sprawuje kontroli tj. Bowen Investments S.a.r.l., Augusta Investment Sp. z o.o., Hedland Sp. z o.o. zawarto w Nocie nr 3.

1.1.1.2 Zmiany w składzie Grupy Kapitałowej

W dniu 11 kwietnia 2017 r., w Companies House (The Registrar of Companies for England and Wales) została zarejestrowana nowoutworzona spółka zależna ES-SYSTEM Lighting UK Ltd. Wartość kapitału założycielskiego należącego w 100% do Emitenta wynosi 50 000 GBP.

W dniu 21 września 2017 roku, w XI Wydziale Gospodarczym Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, została zarejestrowana nowoutworzona spółka zależna ES-SYSTEM Projekty Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wartość kapitału zakładowego należącego w 100% do Emitenta wynosi 300 000 złotych i została opłacona w całości 15 września 2017 roku.

Spółka nie podlega konsolidacji z uwagi na brak istotności.

1.1.2 Podstawowe informacje o jednostkach zależnych

Nazwa jednostki (ze wskazaniem formy prawnej) Siedziba	ES-SYSTEM Wilkasy Spółka z o.o.
	Wilkasy, ul. Olsztyńska 2 Spółka wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego
Sąd rejestrowy	przez Sąd Rejonowy w Olsztynie VIII Wydział Gospodarczy, pod numerem 0000015579
Przedmiot działalności	Produkcja opraw oświetleniowych
Charakter dominacji	Spółka zależna
Zastosowana metoda konsolidacji	Metoda pełna
Data objęcia kontroli	27.09.1999 r.
Procent posiadanego kapitału zakładowego	100%
Udział w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu	100%
Nazwa jednostki	ES-SYSTEM NT Spółka z o.o.
(ze wskazaniem formy prawnej)

Siedziba Kraków, ul. Przemysłowa 2

Sąd rejestrowy Przedmiot działalności Charakter dominacji Zastosowana metoda konsolidacji Data objęcia kontroli Procent posiadanego kapitału zakładowego	Spółka wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Krakowie XI Wydział Gospodarczy, pod numerem 000333960 Produkcja sprzętu oświetleniowego i elektroniki Spółka zależna Metoda pełna 03.07.2009 r. 100%
Udział w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu	100%
Nazwa jednostki (ze wskazaniem formy prawnej)	ES-SYSTEM Scandinavia AB
Siedziba Sąd rejestrowy Przedmiot działalności Charakter dominacji*	Sztokholm 11164, Klarabergsviadukten 92, Szwecja Spółka założona zgodnie z prawem Szwecji w dniu 02.07.2000 r. w Torso Sprzedaż sprzętu oświetleniowego Spółka zależna
Zastosowana metoda konsolidacji Data objęcia kontroli	Metoda pełna 02.07.2000 r.
Procent posiadanego kapitału zakładowego*	75% (do 16.12.2007 100%)
Udział w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu*	75% (do 16.12.2007 100%)
ES SYSTEM Scandinavia AB.	*W dniu 26 grudnia 2016 roku na podstawie umowy sprzedaży udziałów, Emitent utracił kontrolę nad Spółką
Nazwa jednostki (ze wskazaniem formy prawnej)	ES-SYSTEM Lighting UK Ltd
Siedziba	Harrow, 46 Station Road Harrow North, Wielka Brytania

Charakter dominacji Spółka zależna Zastosowana metoda konsolidacji Metoda pełna Data objęcia kontroli 11.04.2017 r. Procent posiadanego kapitału zakładowego 100%

Nazwa jednostki (ze wskazaniem formy prawnej) ES-SYSTEM Projekty Sp. z o.o. Siedziba Kraków, ul. Przemysłowa 2

Sąd rejestrowy

Przedmiot działalności Sprzedaż w zakresie specjalistycznego projektowania Charakter dominacji Spółka zależna Zastosowana metoda konsolidacji Metoda pełna Data objęcia kontroli 11.09.2017 r. Procent posiadanego kapitału zakładowego 100%

Sąd rejestrowy Companies House, The Registrar of Companies for England and Wales C.N.10719674 Przedmiot działalności Sprzedaż sprzętu oświetleniowego

Spółka wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Krakowie XI Wydział Gospodarczy, pod numerem 0000695931

Udział w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu 100%

1.1.3 Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Skonsolidowane śródroczne sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ES-SYSTEM za okres od 01.01. do 30.09.2017 roku zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej w tym również zgodnie z MSR nr 34 "Śródroczna sprawozdawczość finansowa" oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń wykonawczych Komisji Europejskiej.

Standardy wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i zmiany do standardów, które nie zostały jeszcze zatwierdzone przez Unię Europejską lub nie weszły jeszcze w życie:

• MSSF 9 Instrumenty finansowe został opublikowany przez RMSR w dniu 24 lipca 2014 roku, obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie. MSSF 9 wprowadza podejście do klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych odzwierciedlające model biznesowy, w którym są zarządzane oraz charakterystykę przepływów pieniężnych. W ramach MSSF 9 został wprowadzony nowy model oceny utraty wartości, który będzie wymagał bardziej terminowego ujmowania oczekiwanych strat kredytowych. Nowy model spowoduje także wprowadzenie jednolitych zasad podejścia do oceny utraty wartości stosowanych do wszystkich instrumentów finansowych. Ponadto, MSSF 9 wprowadza ulepszony model rachunkowości zabezpieczeń. Zmiany te mają na celu dostosowanie zasad ujmowania w sprawozdaniach finansowych kwestii z zakresu zarządzania ryzykiem, umożliwiając podmiotom lepsze odzwierciedlenie podejmowanych działań w ich sprawozdaniach finansowych.
• MSSF 15 Przychody z umów z klientami obowiązujący dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie. Standard ten określa w jaki sposób i kiedy ujmuje się przychody, jak i wymaga dostarczenia bardziej szczegółowych ujawnień. Standard zastępuje MSR 18 Przychody, MSR 11 Umowy o usługę budowlaną oraz wiele interpretacji związanych z ujmowaniem przychodów.
• MSSF 16 Umowy leasingu opublikowane przez RMSR w dniu 13 stycznia 2016 roku, obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie.
• MSSF 17 Umowy ubezpieczenia opublikowane przez RMSR w dniu 18 maja 2017 roku, obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie.
• Zmiany do MSR 7 Inicjatywa w odniesieniu do ujawnień zostały opublikowane w dniu 29 stycznia 2016 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2017 roku lub po tej dacie.
• Zmiany do MSR 12 Rozpoznanie aktywa na odroczony podatek dochodowy od niezrealizowanej straty zostały opublikowane w dniu 19 stycznia 2016 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2017 roku lub po tej dacie.
• Zmiany do MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne zostały opublikowane w dniu 8 grudnia 2016 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku.
• Zmiany do MSSF 2 Płatności w formie akcji własnych zostały opublikowane w dniu 20 czerwca 2016 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie.
• Zmiany do MSSF 4 Zastosowanie MSSF 9 Instrumenty finansowe wraz z MSSF 4, Umowy ubezpieczeniowe zostały opublikowane w dniu 12 września 2016 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku .
• Zmiany do MSSF 9 Cechy przedpłaty z ujemnym wynagrodzeniem (zmiany do MSSF 9)" w celu rozwiania obaw dotyczących sposobu, w jaki MSSF 9 "Instrumenty finansowe" klasyfikuje poszczególne podlegające spłacie aktywa finansowe - zostały opublikowane w dniu 12 października 2017 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie.

• Zmiany do MSSF 28 Długoterminowe udziały w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach w celu wyjaśnienia, że jednostka stosuje MSSF 9 "Instrumenty finansowe" do długoterminowych udziałów w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu które stanowią część inwestycji netto w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu, ale w przypadku których metoda praw własności nie jest stosowana- zostały opublikowane w dniu 12 października 2017 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie.

• Interpretacje 22 KIMSF Transakcje w walutach obcych i zaliczki zostały opublikowane w dniu 8 grudnia 2016 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku.

• Interpretacje 23 KIMSF Niepewność w zakresie metod naprawy podatku dochodowego zostały opublikowane w dniu 7 czerwca 2017 roku, obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku.
• Zmiany do różnych standardów, roczne poprawki do MSSF (cykl 2014-2016) zostały opublikowane przez RMSR w dniu 8 grudnia2016 roku.

Grupa Kapitałowa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie.

Zarząd analizuje potencjalny wpływ zmian do standardów na sprawozdanie finansowe Grupy.

Wstępnie szacuje się, iż zmiany nie powinny mieć istotnego wpływu na przyszłe sprawozdania finansowe Grupy za wyjątkiem wprowadzenia nowego MSSF 16 Leasingi, ze względu na fakt, że Grupa jest stroną długoterminowych umów, klasyfikowanych obecnie jako leasing operacyjny, a które zgodnie z nowym standardem będą skutkowały rozpoznaniem w sprawozdaniu z sytuacji finansowej nowego składnika aktywów "prawa do użytkowania przedmiotu leasingu" oraz odpowiadającego mu w pasywach zobowiązania. W konsekwencji zmieni się również struktura wykazywanych kosztów.

Sporządzając niniejsze sprawozdanie finansowe, w stosunku do okresów poprzednich Grupa nie zmieniła dobrowolnie stosowanych uprzednio zasad rachunkowości.

Prezentowane skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone za okres od 1 stycznia do 30 września 2017 roku z podaniem danych porównywalnych za okres od 1 stycznia do 30 września 2016 roku oraz na dzień 31. 12.2016 r.

Rokiem obrotowym jednostki dominującej i jednostek zależnych jest rok kalendarzowy.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zaprezentowane przy założeniu kontynuacji działalności Grupy Kapitałowej w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie istnieją żadne okoliczności wskazujące na zagrożenia kontynuacji działalności gospodarczej.

Dane zawarte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wykazane zostały w tysiącach złotych, chyba że w konkretnych sytuacjach podane zostały z większą dokładnością. Walutą funkcjonalną, jak i sprawozdawczą jest złoty polski (PLN).

1.1.4 Wybrane dane finansowe przeliczone na euro

Przyjęto średnie kursy wymiany złotego w stosunku do euro w okresach objętych sprawozdaniem finansowym w celu uzyskania porównywalnych danych finansowych - kursy ustalane przez Narodowy Bank Polski.

Ogłoszone przez Narodowy Bank Polski średnie kursy wymiany złotego w stosunku do euro wyniosły w okresach objętych skonsolidowanymi informacjami finansowymi:

Rok obrotowy	Średni kurs w okresie od 1 do 30 września *	Minimalny kurs w okresie od 1 do 30 września	Maksymalny kurs w okresie od 1 do 30 września	Kurs na ostatni dzień okresu**
2016	4,3688	4,2684	4,4405	4,4240
2017	4,2566	4,1737	4,3308	4,3091

*) średnia kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie

**) za rok 2017 kurs na dzień 30 września 2017 r., za rok 2016 kurs na dzień 31.12.2016 r.

Podstawowe pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej, sprawozdania z rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych prezentowanych skonsolidowanych informacji finansowych, przeliczone na euro.

Poszczególne pozycje aktywów i pasywów sprawozdania z sytuacji finansowej przeliczono według kursów ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski dla euro, obowiązujących na ostatni dzień okresu:

Kurs na dzień 31 grudnia 2016 roku wynosił: 1 EURO = 4,4240 PLN

Kurs na dzień 30 września 2017 roku wynosił: 1 EURO = 4,3091 PLN

Poszczególne pozycje sprawozdania z dochodów całkowitych oraz sprawozdania z przepływów środków pieniężnych przeliczono według kursów stanowiących średnią arytmetyczną średnich kursów ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski dla euro obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie sprawozdawczym.

Kurs średni na koniec trzeciego kwartału 2016 roku obliczony, jako średnia arytmetyczna kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca wynosi: 1 EURO = 4,3688 PLN

Kurs średni na koniec trzeciego kwartału 2017 roku obliczony, jako średnia arytmetyczna kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca wynosi: 1 EURO = 4,2566 PLN

Wybrane dane finansowe

	w tys. PLN		w tys. EUR
Skonsolidowane wybrane dane finansowe	Za okres od	Za okres od	Za okres od	Za okres od
	01.01.2017 -	01.01.2016 -	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017***	30.09.2016***	30.09.2017***	30.09.2016***
Rachunek zysków i strat*
Przychody netto ze sprzedaży	135 984	127 726	31 947	29 236
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	4 595	951	1 080	218
Zysk (strata) przed opodatkowaniem	4 563	1 081	1 072	247
Zysk (strata) netto okresu	4 780	1 288	1 123	295
Zysk (strata) netto przypadający akcjonariuszom
podmiotu dominującego	4 780	1 479	1 123	339
Zysk (strata) na akcję (PLN/EUR)	0,11	0,03	0,03	0,01
Rozwodniony zysk (strata) na akcję (PLN/EUR)	0,11	0,03	0,03	0,01
Rachunek przepływów pieniężnych*
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	6 328	9 633	1 487	2 205
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	-2 299	-2 435	-540	-557
Środki pieniężne netto z działalności finansowej	-329	-10 956	-77	-2 508
Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich
ekwiwalentów	3 700	-3 758	869	-860
Bilans**
Aktywa	181 336	180 110	42 082	40 712
Zobowiązania długoterminowe	7 951	8 495	1 845	1 920
Zobowiązania krótkoterminowe	27 429	30 441	6 365	6 881
Kapitał własny	145 956	141 174	33 872	31 911
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki
dominującej	145 956	141 174	33 872	31 911

*) średnia kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie

**) za rok 2017 kurs na dzień 30.09.2017 r., za rok 2016 kurs na dzień 31.12.2016 r.

***)- dla pozycji aktywów i pasywów za rok 2017 dane źródłowe w PLN i EUR podano na dzień 30.09.2017 r., a za rok 2016 na dzień 31.12.2016 r.

- dla pozycji rachunku zysków i strat oraz przepływów pieniężnych za rok 2017 dane źródłowe w PLN i EUR podano na dzień 30.09.2017 r., a za rok 2016 na dzień 30.09.2016 r.

	w tys. PLN		w tys. EUR
	Za okres od	Za okres od	Za okres od	Za okres od
Jednostkowe wybrane dane finansowe	01.01.2017 -	01.01.2016 -	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017***	30.09.2016***	30.09.2017***	30.09.2016***
Rachunek zysków i strat*
Przychody netto ze sprzedaży	135 867	126 033	31 919	28 848
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	188	-881	44	-202
Zysk (strata) przed opodatkowaniem	142	2 096	33	480
Zysk (strata) netto okresu	147	2 132	35	488
Zysk (strata) netto przypadający akcjonariuszom
podmiotu dominującego	147	2 132	35	488
Zysk (strata) na akcję (PLN/EUR)	0,00	0,05	0,00	0,01
Rozwodniony zysk (strata) na akcję (PLN/EUR)	0,00	0,05	0,00	0,01
Rachunek przepływów pieniężnych*
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	5 034	7 361	1 183	1 685
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	-1 315	2 576	-309	590
Środki pieniężne netto z działalności finansowej	-329	-10 956	-77	-2 508
Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich
ekwiwalentów	3 390	-1 019	796	-233
Bilans**

Aktywa	166 897	167 839	38 731	37 938
Zobowiązania długoterminowe	1 744	1 929	405	436
Zobowiązania krótkoterminowe	38 309	39 213	8 890	8 864
Kapitał własny	126 844	126 697	29 436	28 639
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki
dominującej	126 844	126 697	29 436	28 639

*) średnia kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie

**) za rok 2017 kurs na dzień 30.09.2017 r., za rok 2016 kurs na dzień 31.12.2016 r.

***)- dla pozycji aktywów i pasywów za rok 2017 dane źródłowe w PLN i EUR podano na dzień 30.09.2017 r., a za rok 2016 na dzień 31.12.2016 r.

- dla pozycji rachunku zysków i strat oraz przepływów pieniężnych za rok 2017 dane źródłowe w PLN i EUR podano na dzień 30.09.2017 r., a za rok 2016 na dzień 30.09.2016 r.

1.2 Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzone zostało zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzone zostało zgodnie z zasadą kosztu historycznego, za wyjątkiem aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży.

1.2.1 Zasady konsolidacji

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie finansowe Emitenta oraz sprawozdania finansowe jego jednostek zależnych.

Sprawozdania finansowe jednostek zależnych sporządzane są za ten sam okres sprawozdawczy, co sprawozdanie Emitenta, przy wykorzystaniu spójnych zasad rachunkowości.

Za jednostki zależne w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy ES-SYSTEM uznaje się te jednostki, w odniesieniu do których Grupa ma zdolność kierowania ich polityką finansową i operacyjną w celu uzyskania korzyści z ich działalności. Wiąże się to z posiadaniem większości ogólnej liczby głosów w organach stanowiących tych jednostek. Przy dokonywaniu oceny czy Grupa kontroluje daną jednostkę uwzględnia się istnienie oraz wpływ potencjalnych praw głosu, które w danej chwili można zrealizować lub zamienić.

Zaprzestaje się konsolidacji jednostek zależnych z dniem ustania kontroli.

Emitent, kwalifikując jednostki do konsolidacji, kieruje się kryterium istotności ich danych finansowych.

1.2.2 Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych

a) Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Pozycje zawarte w sprawozdaniach finansowych poszczególnych jednostek Grupy wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym dana jednostka prowadzi działalność, tj. w walucie funkcjonalnej. Walutę funkcjonalną i walutę prezentacji jednostki dominującej stanowi polski złoty. Skonsolidowane informacje finansowe prezentowane są w tysiącach złotych.

b) Transakcje i salda

Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na moment początkowego ujęcia na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji.

Na każdy dzień bilansowy:

• wyrażone w walucie obcej pozycje pieniężne przelicza się przy zastosowaniu kursu zamknięcia, tj. średniego NBP;
• pozycje niepieniężne wyceniane według kosztu historycznego w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia transakcji, oraz
• pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia ustalenia wartości godziwej.

Zyski i straty z tytułu różnic kursowych powstałe w wyniku rozliczenia transakcji w walucie obcej oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat.

1.2.3 Rzeczowe aktywa trwałe

Za rzeczowe aktywa trwałe uznaje się środki trwałe:

• które są utrzymywane przez jednostkę w celu wykorzystywania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług, w celu oddania do używania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub w celach administracyjnych
• którym towarzyszy oczekiwanie, iż będą wykorzystywane przez czas dłuższy niż jeden okres
• w stosunku do których istnieje prawdopodobieństwo, iż jednostka uzyska w przyszłości korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem majątkowym, oraz
• których wartość można określić w sposób wiarygodny.

Do rzeczowych aktywów trwałych zaliczane są m.in.:

• nieruchomości tj. grunty własne, budynki, obiekty inżynierii wodnej i lądowej
• maszyny, urządzenia, środki transportu i inne ruchome środki trwałe
• ulepszenia w obcych środkach trwałych
• środki trwałe w budowie

Za rzeczowe aktywa trwałe uznaje się specjalistyczne części zamienne oraz sprzęt serwisujący o istotnej wartości początkowej i okresie użytkowania powyżej 1 roku. Pozostałe części zamienne oraz wyposażenie związane z serwisem wykazuje się jako zapasy i ujmuje w rachunku zysków i strat w momencie ich wykorzystania

Na dzień początkowego ujęcia rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia/koszcie wytworzenia. Cena nabycia rzeczowych aktywów trwałych nabytych w transakcji połączenia jednostek gospodarczych jest równa ich wartości godziwej na dzień połączenia. Cenę nabycia/koszt wytworzenia powiększają koszty finansowania zewnętrznego zaciągniętego na sfinansowanie nabycia lub wytworzenie środka trwałego.

Na dzień bilansowy rzeczowe aktywa trwałe wyceniane są w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonych o skumulowane odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości.

Odpisy amortyzacyjne środków trwałych dokonywane są metodą liniową przez przewidywany okres użytkowania danego środka trwałego.

Przyjęto okresy użytkowania środków trwałych w następujących przedziałach:

• Budynki oraz obiekty inżynierii wodnej i lądowej: 10-51 lat
• Maszyny i urządzenia: 1,5-39 lat
• Środki transportu: 5-19 lat
• Inne okres użytkowania ustalany jest indywidualnie dla poszczególnych składników środków trwałych

Powyższe okresy użytkowania dotyczą nowych środków trwałych. Jeżeli do użytkowania jest wprowadzony używany środek trwały, wówczas stawki amortyzacji ustalane są indywidualnie, odpowiednio do przewidywanego okresu użytkowania danego środka trwałego. Indywidualny okres użytkowania stosowany jest również dla amortyzacji specjalistycznych maszyn i urządzeń.

Podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych jest wartość początkowa.

W użytkowanych w Grupie Kapitałowej środkach trwałych występują części składowe (części zamienne i sprzęt serwisujący) środków trwałych (komponentów), których okres użytkowania różni się od okresu użytkowania całego środka trwałego.

Amortyzację rozpoczyna się, gdy środek trwały jest dostępny do użytkowania. Amortyzacji zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: gdy środek trwały zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży (lub zawarty w grupie do zbycia, która jest zaklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży) zgodnie z MSSF 5 "Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana" lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej.

Metoda amortyzacji, stawka amortyzacyjna oraz wartość końcowa podlegają weryfikacji na każdy dzień bilansowy. Wszelkie wynikające z przeprowadzonej weryfikacji zmiany ujmuje się jak zmianę szacunków.

Odpisów z tytułu utraty wartości dokonuje się do poziomu wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa danego środka trwałego (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego on należy) jest wyższa od jego oszacowanej wartości odzyskiwalnej. Test na utratę wartości przeprowadza się i ujmuje ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie "Utrata wartości".

Środek trwały usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty lub gdy nie oczekuje się wpływu dalszych korzyści ekonomicznych z jego użytkowania lub zbycia. Zyski lub straty na usunięciu pozycji rzeczowych aktywów trwałych ustala się jako różnicę pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeżeli występują) i wartością bilansową tych środków trwałych i ujmuje w rachunku zysków i strat.

1.2.4 Nieruchomości inwestycyjne

Za nieruchomości inwestycyjne uznaje się:

• nieruchomości stanowiące inwestycje trwałe, które Spółka traktuje jako źródło przychodów z przyrostu ich wartości lub czynszów, względnie obie te korzyści razem

Wycena początkowa:

a) z zakupu - według cen nabycia lub koszt wytworzenia

Wycena na dzień bilansowy:

b) nieruchomości inwestycyjne - według cen nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o skumulowane odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) oraz odpisy z tytułu utraty wartości

Nieruchomość inwestycyjna zostaje usunięta z bilansu w momencie jej zbycia lub w przypadku trwałego wycofania z użytkowania, jeżeli nie oczekuje się uzyskania w przyszłości żadnych korzyści wynikających z jej zbycia.

1.2.5 Leasing

Umowa leasingu, w ramach której znacząca część ryzyka i pożytków z tytułu własności pozostaje udziałem leasingodawcy (finansującego), stanowi leasing operacyjny.

Leasing klasyfikowany jest jako leasing finansowy, gdy warunki umowy przenoszą całe potencjalne korzyści oraz ryzyko wynikające z użytkowania przedmiotu leasingu na leasingobiorcę.

Opłaty leasingowe uiszczane w ramach leasingu operacyjnego rozliczane są w koszty metodą liniową przez okres leasingu.

Opłaty z tytułu leasingu finansowego rozliczane są w czasie metodą zamortyzowanego kosztu.

Aktywa użytkowane na podstawie umowy leasingu finansowego traktowane są jak aktywa Grupy i wyceniane w wartości godziwej w momencie ich nabycia, nie wyższej jednak niż wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych. Powstające z tego tytułu zobowiązanie wobec leasingodawcy jest prezentowane w bilansie w pozycji pozostałych zobowiązań finansowych w wysokości sumy niespłaconego kapitału.

1.2.6 Aktywa finansowe

W bilansie skonsolidowanym aktywa finansowe obejmują:

udziały w jednostkach pozostałych

Udziały w jednostkach pozostałych zalicza się do aktywów trwałych, o ile Grupa Kapitałowa nie zamierza zbyć ich w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Udziały w jednostkach pozostałych wycenia się po początkowym ujęciu w wartości godziwej. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie wartości godziwej tych aktywów, wówczas ich wyceny dokonuje się w cenie nabycia.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to nie zakwalifikowane do pożyczek udzielonych i należności własnych aktywa finansowe.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wycenia się nie później niż na koniec okresu sprawozdawczego według wartości godziwej.

Aktywa finansowe testuje się na utratę wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie "Utrata wartości".

1.2.7 Zapasy

Do zapasów Grupa Kapitałowa zalicza:

• materiały
• półprodukty i produkcję w toku
• wyroby gotowe
• towary

Przychód składników zapasów wyceniany jest według następujących zasad:

• materiały i towary według cen zakupu
• wyroby gotowe, półprodukty i produkcja w toku według kosztu wytworzenia

Przyjęto zasadę ustalania wartości rozchodu zapasów metodą "pierwsze przyszło - pierwsze wyszło".

Na dzień bilansowy zapasy wyceniane są według przyjętych wyżej zasad, jednakże na poziomie nie wyższym od wartości netto możliwej do uzyskania. Wartość netto możliwa do uzyskania to szacowana cena sprzedaży dokonywanej w normalnym toku działalności, pomniejszona o szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

Wycena do cen sprzedaży dotyczy wyrobów gotowych, towarów i materiałów przeznaczonych do sprzedaży. W sytuacji gdy materiały przeznaczone są do produkcji, wyceny do cen sprzedaży dokonuje się tylko wtedy gdy cena sprzedaży produktu finalnego nie pokrywa kosztów produkcji.

Bilansowa wycena produktów gotowych i produkcji w toku odbywa się na poziomie rzeczywistego kosztu wytworzenia z zachowaniem zasad ostrożnej wyceny.

Produkcję w toku w zakresie świadczonych usług budowlano-montażowych wycenia się wg wydanych materiałów oraz według wartości pozostałych kosztów (usług, delegacji) oraz poniesionych nakładów na podstawie dokumentów źródłowych. Z uwagi na brak możliwości wiarygodnego oszacowania stopnia zaawansowania robót, Grupa nie stosuje zasad wyceny przewidzianych dla kontraktów długoterminowych.

1.2.8 Należności i rozliczenia międzyokresowe

Należności z tytułu dostaw i usług ujmuje się początkowo według wartości godziwej. Po początkowym ujęciu należności te wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty, z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości.

Odpisu z tytułu utraty wartości należności dokonuje się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że jednostka nie będzie w stanie otrzymać wszystkich należnych kwot z uwzględnieniem stopnia ryzyka, jakie wiąże się z daną należnością. Odpis tworzy się w ciężar kosztów w rachunku zysków i strat.

Wszelkie przekazane zaliczki takie jak: na poczet przyszłych dostaw towarów i usług, na środki trwałe w budowie, na objęcie udziałów i akcji, na nabycie wartości niematerialnych i inne ujmuje się w pozostałych należnościach.

Zasady wyceny innych należności stanowiących aktywa finansowe zostały przedstawione w punkcie "Aktywa finansowe".

Należności nie stanowiące aktywów finansowych ujmuje się początkowo w wartości nominalnej i wycenia na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości.

Z punktu widzenia terminu wymagalności należności kwalifikowane są jako długoterminowe lub krótkoterminowe. Rozliczenia międzyokresowe są najczęściej rozliczeniami związanymi z poniesionymi kosztami dotyczącymi okresów przyszłych.

1.2.9 Kapitał własny

Kapitał własny Grupy Kapitałowej stanowią:

• a) kapitał akcyjny jednostki dominującej
• b) pozostałe kapitały, na które składają się kapitały rezerwowe i zapasowe na kapitał rezerwowy odnosi się skutki wyceny rezerw na przyszłe świadczenia pracownicze, które podlegają wycenie zgodnie z MSR19. Zgodnie z tym standardem wycenie podlegają otrzymane zyski i straty aktuarialne, które zwiększają lub zmniejszają wartość kapitału rezerwowego
• c) zyski zatrzymane, na które składają się:
• niepodzielony zysk lub niepokryta strata z lat ubiegłych (skumulowane zyski/ straty z lat ubiegłych)
• wynik finansowy bieżącego okresu obrotowego

Instrumenty kapitałowe wyemitowane przez jednostkę dominującą ujmowane są w wartości uzyskanych wpływów pomniejszonych o bezpośrednie koszty emisji.

1.2.10 Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe

Zobowiązania stanowią obecny, wynikający ze zdarzeń przeszłych obowiązek jednostek Grupy Kapitałowej, którego wypełnienie, według oczekiwań, spowoduje wypływ z jednostki środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. Zobowiązania ujmuje się w kwocie wymagającej zapłaty to znaczy z uwzględnieniem niezapłaconych na dzień bilansowy odsetek.

Do zobowiązań Grupa Kapitałowa zalicza:

• zobowiązania z tytułu dostaw i usług
• zobowiązania z tytułu ceł, podatków, ubezpieczeń i innych tytułów publicznoprawnych
• zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
• pozostałe zobowiązania

1.2.11 Rezerwy

Rezerwy tworzone są w przypadku, kiedy na spółkach Grupy Kapitałowej ciąży istniejący obowiązek prawny lub zwyczajowo oczekiwany, wynikający ze zdarzeń przeszłych i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne oraz można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku. Rezerwy wycenia się w wysokości stanowiącej najbardziej właściwy szacunek nakładów niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku na dzień bilansowy. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza oraz ryzyka związanego z danym zobowiązaniem.

Zgodnie z wymogami MSR1 "Prezentacja sprawozdań finansowych" rezerwy w sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentowane są odpowiednio jako krótko- i długoterminowe.

Rezerwy tworzy się w szczególności w odniesieniu do następujących tytułów:

• świadczenia pracownicze i podobne (w tym: odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe, niewykorzystane urlopy, premie)
• udzielone gwarancje i poręczenia
• niezafakturowane koszty

Rezerwy na zobowiązania z tytułu przysługujących odbiorcom umownych rabatów potransakcyjnych odnosi się bezpośrednio na wynik ze sprzedaży.

Spółki Grupy Kapitałowej prowadzą programy świadczeń emerytalnych oraz innych długoterminowych świadczeń pracowniczych. Programy określonych świadczeń to program wypłat odpraw emerytalno-rentowych. Inne długoterminowe świadczenia pracownicze obejmują nagrody jubileuszowe.

W ramach programów świadczeń pracownicy nabywają uprawnienia do następujących świadczeń:

Odprawy emerytalno-rentowe:

przysługują pracownikom spełniającym warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, których stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Na przyszłe wypłaty odpraw emerytalno-rentowych tworzy się rezerwę w ciężar kosztów operacyjnych. Wysokość rezerwy aktualizowana jest na dzień bilansowy.

Nagrody jubileuszowe:

przysługują pracownikom za długoletnią pracę. Zasady wypłat nagród jubileuszowych określają odpowiednie regulacje dotyczące zakładowych systemów wynagradzania jednostek zależnych. Na przyszłe wypłaty nagród jubileuszowych tworzy się rezerwę. Wysokość rezerwy podlega aktualizacji na dzień bilansowy. Rezerwy tworzy się w ciężar kosztów operacyjnych.

Zobowiązanie bilansowe z tytułu programów określonych świadczeń oraz innych długoterminowych świadczeń pracowniczych równe jest wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń na dzień bilansowy z uwzględnieniem zysków i strat aktuarialnych oraz kosztów przeszłego zatrudnienia. Wysokość zobowiązań z tytułu określonych świadczeń wyliczają corocznie niezależni aktuariusze metodą prognozowanych świadczeń jednostkowych. Rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe i niewykorzystane urlopy uaktualniane są raz w roku na koniec roku obrotowego.

1.2.12 Utrata wartości

Na każdy dzień bilansowy spółki Grupy Kapitałowej dokonują przeglądu wartości bilansowej składników majątku w celu stwierdzenia, czy nie występują przesłanki wskazujące na możliwość utraty ich wartości. W przypadku, gdy stwierdzono istnienie takich przesłanek, szacowana jest wartość odzyskiwalna danego składnika aktywów w celu ustalenia potencjalnego odpisu z tego tytułu. Wartość odzyskiwalna ustalona jest jako kwota wyższa z dwóch wartości, a mianowicie: wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości użytkowej, która odpowiada wartości bieżącej szacunku przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy użyciu stopy dyskonta uwzględniającej aktualną rynkową wartość pieniądza w czasie oraz ryzyko specyficzne, jeśli występuje, dla danego aktywa.

Jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa od wartości bilansowej netto składnika aktywów, wartość bilansowa jest pomniejszona do wartości odzyskiwalnej. Strata z tego tytułu jest ujmowana jako koszt w okresie, w którym nastąpiła utrata wartości.

W sytuacji odwrócenia utraty wartości, wartość netto składnika aktywów zwiększana jest do nowej oszacowanej wartości odzyskiwalnej, nie wyższej jednak od wartości netto tego składnika aktywów, jaka byłaby ustalona, gdyby utrata wartości nie została rozpoznana w poprzednich okresach. Odwrócenie utraty wartości ujmowane jest jako korekta kosztów okresu, w którym ustały przesłanki powodujące utratę wartości.

1.2.13 Przychody

Przychody ze sprzedaży ujmuje się w wartości godziwej zapłaty otrzymanej lub należnej, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług, rabaty i opusty. Przychody ujmuje się w następujący sposób:

• a) Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych, towarów i materiałów ujmuje się wtedy, gdy:
• jednostka przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do towarów, wyrobów gotowych i materiałów

jednostka przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami, wyrobami gotowymi i materiałami w stopniu, w jakim funkcję taką realizuje się wobec zapasów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli

• kwotę przychodów można wycenić wiarygodnie
• istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji

koszty poniesione oraz te, które zostaną poniesione przez jednostkę w związku z transakcją, można wycenić w sposób wiarygodny

• b) Przychody ze sprzedaży usług ujmuje się wtedy, gdy:
• kwotę przychodów można wycenić w sposób wiarygodny
• istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka gospodarcza uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji
• stopień realizacji transakcji na dzień bilansowy może być określony w wiarygodny sposób
• koszty poniesione w związku z transakcją oraz koszty zakończenia transakcji mogą być wycenione w wiarygodny sposób
• c) Przychody z tytułu odsetek Przychody z tytułu odsetek ujmuje się według zasady memoriałowej metodą efektywnej stopy procentowej.

1.2.14 Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności

Działalność Grupy Kapitałowej grupuje się według kryterium branżowego, tj. dającego się wyodrębnić obszaru działalności Spółki, w ramach którego następuje dostarczanie produktów lub świadczenie usług, który podlega ryzyku i charakteryzuje się poziomem zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych różnym od tych, które są właściwe dla innych segmentów branżowych.

Działalność Grupy Kapitałowej grupuje się według jednolitego kryterium branżowego odpowiadającego produkcji i sprzedaży sprzętu oświetleniowego i lamp elektrycznych.

Szczegółowe informacje na temat sprzedaży zawarto w nocie "Segmenty operacyjne".

Działalność Grupy Kapitałowej koncentruje się głównie na obszarze Unii Europejskiej i krajów stowarzyszonych. Na koniec trzeciego kwartału 2017 roku eksport poza Euroregion stanowił około 5% udziału w sprzedaży.

Grupa Kapitałowa prowadzi analizę sprzedaży z podziałem na główne kontynenty. Na podstawie dostępnych analiz, wyodrębnienie aktywów oraz przepływów operacyjnych, inwestycyjnych i finansowych, związanych z poszczególnymi obszarami sprzedaży, nie jest możliwe. Szczegółowe informacje na temat sprzedaży zawarto w nocie "Informacje dotyczące obszarów geograficznych".

1.2.15 Polityka Zarządzania Ryzykiem

Zarządzanie ryzykiem zawiera procesy identyfikacji, pomiaru i określania sposobu postępowania z nim, obejmując następujące jego rodzaje:

• ryzyko rynkowe (zmian cen towarów, kursów walutowych oraz stóp procentowych)
• ryzyko płynności
• ryzyko kredytowe wraz z ryzykiem inwestycyjnym
• ryzyko operacyjne

Odpowiednia polityka, struktura organizacyjna i procedury wspierają proces, u podstaw którego leżą działania związane z zarządzaniem ryzykiem.

Podstawowym ryzykiem, na które narażona jest Grupa Kapitałowa jest ryzyko rynkowe. Obejmuje ono:

• ryzyko zmian cen towarów
• ryzyko zmian kursów walutowych

ryzyko zmian stóp procentowych

1.2.15.1 Ryzyko zmian cen towarów

Produkcja Grupy Kapitałowej jest uzależniona od cen surowców i komponentów pochodzących z kraju jak i z importu. Podstawowa grupa surowców i materiałów to blachy stalowe, aluminium i tworzywa sztuczne. Ich ceny kształtowane są tendencjami na rynkach światowych i mają wpływ na poziomy kosztów produkcji w całej branży. Generalnie w ostatnich latach obserwuje się powolne wzrosty cen tych surowców. Podstawowe komponenty to podzespoły elektroniczne, których dynamiczny rozwój i konkurencja powodują systematyczny trend spadkowy ich cen.

W efekcie można ocenić, że wpływ cen surowców i materiałów oraz komponentów na koszty produkcji grupy jest istotny, ale w ostatnich latach nie następowały gwałtowne ich zmiany, a te które następowały dotyczyły całego rynku i w efekcie przekładały się na zmiany cen produktów rynkowych w niewielkim stopniu.

1.2.15.2 Ryzyko zmian kursów walutowych

Grupa Kapitałowa w odniesieniu do części obrotu realizowanego na rynkach międzynarodowych jest narażona na ryzyko zmian kursów walutowych. Ryzyko takie powstaje w wyniku dokonywania przez jednostkę operacyjną sprzedaży lub zakupów w walutach innych niż jej waluta funkcjonalna. Grupa Kapitałowa wykorzystuje częściowo na potrzeby zabezpieczenia przepływów pieniężnych zawierane w celach handlowych transakcje walutowe.

1.2.15.3 Ryzyko zmian stóp procentowych

Na dzień sporządzenia sprawozdania żadna ze spółek Grupy Kapitałowej nie jest stroną umów kredytowych. Ryzyko zmiany stóp procentowych dotyczy wyłącznie środków pieniężnych umieszczonych na lokatach bankowych. Rozmiar ryzyka ma charakter marginalny.

Ryzyko płynności

Ze względu na sprzyjające zaciąganiu nowych kredytów warunki rynkowe oraz wysoką ocenę zdolności kredytowej Grupy Kapitałowej nie istnieje zagrożenie utraty dostępu do źródeł finansowania. Z zarządzaniem ryzykiem płynności związane jest też opisane poniżej ryzyko kredytowe.

1.2.15.4 Ryzyko kredytowe / inwestycyjne

Grupa Kapitałowa stosuje zasadę dokonywania transakcji wyłącznie z kontrahentami o sprawdzonej wiarygodności kredytowej, w razie potrzeby uzyskując stosowne zabezpieczenie, jako narzędzie redukcji ryzyka strat finansowych z tytułu niedotrzymania warunków umowy. Grupa zawiera transakcje z jednostkami o wysokim ratingu. Informacji o ratingu dostarczają wyspecjalizowane niezależne agencje oraz informacje finansowe dostępne publicznie. Grupa dokonuje również oceny na podstawie własnych analiz danych dotyczących transakcji ze stałymi klientami. Narażenie Grupy na ryzyko wiarygodności kredytowej kontrahentów podlega stałemu monitorowaniu. Kontrole ryzyka kredytowego umożliwiają limity weryfikowane i zatwierdzane przez upoważnionych członków Zarządu.

Na należności z tytułu dostaw i usług składają się kwoty należne od dużej liczby klientów, rozłożone między różne branże i obszary geograficzne.

W konsekwencji Grupa Kapitałowa nie jest narażona na znaczące ryzyko kredytowe.

1.2.16 Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach

Oszacowania i osądy księgowe są poddawane systematycznej weryfikacji. Szacunki i oceny przyjęte na potrzeby sporządzenia sprawozdania finansowego są oparte na doświadczeniu wynikającym z danych historycznych oraz analizie i przewidywaniach przyszłych zdarzeń, które zgodnie z najlepszą wiedzą Zarządu jednostki dominującej, w danej sytuacji wydają się uzasadnione.

1.2.16.1 Okresy ekonomicznej użyteczności dla rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych

Grupa Kapitałowa określa szacunkowe okresy ekonomicznej użyteczności oraz stawki amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych. Szacunki te opierają się na prognozowanych okresach wykorzystania poszczególnych grup aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych. Przyjęte okresy ekonomicznej użyteczności mogą ulegać znacznym zmianom w wyniku pojawiających się na rynku nowych rozwiązań technologicznych, planów Zarządu jednostki dominującej lub intensywności eksploatacji.

1.2.16.2 Wyliczenie odpisu aktualizującego wartość należności handlowych

Szczegółowe informacje o kryteriach dokonywania odpisów aktualizujących wartość należności handlowych oraz informacje o dokonanych odpisach aktualizujących wartość należności handlowych zawarto w Nocie nr 2.

1.2.16.3 Wyliczenie odpisu aktualizującego wartość zapasów

Grupa Kapitałowa dokonuje odpisów aktualizacyjnych zapasów opierając się na ocenie obiektywnych parametrów dotyczących ich właściwości fizycznych oraz na prognozach dotyczących wykorzystania poszczególnych grup aktywów obrotowych w procesach produkcyjnych i handlowych zgodnie z najlepszą wiedzą Zarządu jednostki dominującej. Ocena użyteczności może ulegać znacznym zmianom pod wpływem trendów rynkowych oraz nowych rozwiązań technologicznych.

1.2.16.4 Szacunki w zakresie rezerw na zobowiązania

Grupa kapitałowa dokonuje szacowania rezerw na zobowiązania na podstawie zawartych umów, dotychczasowych doświadczeń oraz innych czynników, w tym przewidywań odnośnie do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się zasadne.

Jakkolwiek przyjęte założenia i szacunki opierają się na najlepszej wiedzy na temat bieżących działań i zdarzeń, rzeczywiste wyniki mogą się różnić od przewidywanych. Szacunki i związane z nimi założenia podlegają bieżącej weryfikacji.

2. Informacje finansowe sporządzone zgodnie z MSR i MSSF

2.1 Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

	Nota	30.09.2017	31.12.2016
A. Aktywa trwałe (długoterminowe)		72 083	73 138
1. Rzeczowe aktywa trwałe	1	65 563	67 288
2. Prawo użytkowania wieczystego gruntów		15	18
3. Nieruchomości inwestycyjne		3 284	3 232
4. Inne wartości niematerialne		486	432
5. Długoterminowe aktywa finansowe		301	1
6. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		2 434	2 167
B. Aktywa obrotowe (krótkoterminowe)		109 253	106 972
1. Zapasy		40 363	35 089
2. Krótkoterminowe należności i rozliczenia międzyokresowe	2	45 173	53 176
3. Należności z tytułu podatku dochodowego		1 436	126
4. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty		22 281	18 581
Aktywa razem		181 336	180 110

	Nota	30.09.2017	31.12.2016
A. Kapitał własny razem		145 956	141 174
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki
dominującej		145 956	141 174
1. Kapitał podstawowy	3	14 145	14 145
2. Kapitały rezerwowe i zapasowe		120 215	114 018
3. Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny		(43)	(45)
4. Zyski zatrzymane		11 639	13 056
B. Zobowiązania długoterminowe		7 951	8 495
1. Rezerwy	4	2 202	2 182
2. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		4 145	4 512
3. Pozostałe długoterminowe zobowiązania finansowe		960	1 162
4. Długoterminowe zobowiązania i rozliczenia	6	644	639
międzyokresowe
C. Zobowiązania krótkoterminowe		27 429	30 441
1. Rezerwy	4	4 388	4 797
2. Pozostałe krótkoterminowe zobowiązania finansowe		303	398
3. Krótkoterminowe zobowiązania i rozliczenia	6	22 737	25 180
międzyokresowe
4. Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego		1	66
Pasywa razem		181 336	180 110

2.2 Skonsolidowany rachunek zysków i strat

		01.01.2017 -	01.01.2016 -
Działalność kontynuowana	Nota	30.09.2017	30.09.2016
A. Przychody ze sprzedaży produktów, towarów	9	135 984	127 726
i materiałów
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów	9	84 635	80 255
C. Zysk/strata brutto ze sprzedaży (A-B)		51 349	47 471
D. Koszty sprzedaży		31 269	29 566
E. Koszty ogólnego zarządu		15 724	15 212
F. Pozostałe przychody		1 497	687
G. Pozostałe koszty		1 258	2 429
H. Zysk/strata z działalności operacyjnej (C-D-E+F-G)		4 595	951
I. Przychody finansowe		139	269
J. Koszty finansowe		171	139
K. Zysk/strata brutto (H+I-J)		4 563	1 081
L. Podatek dochodowy		(217)	(207)
M. Zysk/strata netto z działalności kontynuowanej (K-L)		4 780	1 288
N. Zysk/strata za rok obrotowy na działalności zaniechanej
O. Zysk/strata netto za rok obrotowy (M+N)		4 780	1 288
Przypadający na:
Akcjonariuszy jednostki dominującej		4 780	1 479
Udziały niedające kontroli		-	(191)

2.3 Skonsolidowany rachunek zysków i strat oraz pozostałych całkowitych dochodów

	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017	30.09.2016
Zysk/strata netto za okres	4 780	1 288
Inne całkowite dochody/straty:	-	-
Pozycje, które nie zostaną przeniesione do rachunku zysków i strat	-	-
Pozycje, które mogą być przeniesione do rachunku zysków i strat	2	1
Zyski/straty aktuarialne	-	-
Zyski i straty z wyceny jednostek działających za granicą	2	1
Podatek dochodowy związany z pozycjami prezentowanymi	-	-
w pozostałych dochodach całkowitych
Całkowite dochody ogółem za okres	4 782	1 289
Przypadające na:
Akcjonariuszy jednostki dominującej	4 782	1 480
Udziały niedające kontroli	-	(191)
Podstawowy zysk netto/strata z działalności kontynuowanej
na jedną akcję zwykłą	0,11	0,03
Rozwodniony zysk netto/strata z działalności kontynuowanej
na jedną akcję zwykłą	0,11	0,03

2.4	Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych

	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017	30.09.2016
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk/strata netto akcjonariuszy Jednostki Dominującej	4 780	1 479
Korekty o pozycje:	1 548	8 154
Udziały niekontrolujące	-	(191)
Amortyzacja środków trwałych i nieruchomości inwestycyjnych	6 531	6 039
Amortyzacja wartości niematerialnych	215	301
Koszty i przychody z tytułu odsetek	31	-
Zysk/strata z tytułu działalności inwestycyjnej	(46)	21
Zmiana stanu rezerw	(756)	(205)
Zmiana stanu zapasów	(5 274)	(2 571)
Zmiana stanu należności i rozliczeń międzyokresowych czynnych	7 736	7 700
Zmiana stanu zobowiązań i rozliczeń międzyokresowych biernych	(5 092)	(1 299)
Zapłacony podatek dochodowy	(1 792)	(1 869)
Inne korekty	(5)	228
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej	6 328	9 633
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych	46	207
Wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości	(2 045)	(2 642)
niematerialnych
Wydatni na nabycie jednostek zależnych	(300)	-
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności inwestycyjnej	(2 299)	(2 435)
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Spłata rat leasingowych	(298)	(225)
Zapłacone odsetki	(31)	(15)
Wypłata dywidendy	-	(10 716)
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności finansowej	(329)	(10 956)
Zwiększenie/zmniejszenie stanu środków pieniężnych i ekwiwalentów
środków pieniężnych	3 700	(3 758)
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych	3 700	(3 758)
Środki pieniężne, ekwiwalenty środków pieniężnych na początek okresu	18 581	20 592
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych dotyczące wyceny środków
pieniężnych, ekwiwalentów środków pieniężnych
Zmiana stanu z tytułu różnic kursowych
Środki pieniężne, ekwiwalenty środków pieniężnych na koniec okresu	22 281	16 834

2.5 Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Akcje własne	Kapitały rezerwowe i zapasowe	Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny	Zysk/strata z lat ubiegłych i roku bieżącego	Razem	Udziały niedające kontroli	Kapitał własny ogółem
Saldo na dzień 01.01.2017	14 145	33 876	-	80 142	(45)	13 056	141 174	-	141 174
Korekta błędu lat poprzednich Saldo na dzień 01.01.2017 po korektach (po przekształceniu)	- 14 145	- 33 876	- -	- 80 142	- (45)	- 13 056	- 141 174	- -	- 141 174
Dochody całkowite razem	-	-	-	-	2	4 780	4 782	-	4 782
Zyski/straty aktuarialne Różnice kursowe z wyceny jednostek działających za granicą (korekta z przeklasyfikowania)	-	-	-	-	2	-	2	-	2
Zysk strata za okres	-	-	-	-	-	4 780	4 780	-	4 780
Pozostałe zmiany w kapitale własnym	-	-	-	6 197	-	(6 197)	-	-	-
Emisja kapitału akcyjnego Uchwała o podziale zysku/pokryciu	-	-	-	6 197	-	(6 197)	-	-	-
straty-zwiększenie/zmniejszenie kapitału zapasowego	-	-	-
Uchwała o podziale zysku - dywidendy Korekta udziałów niedających kontroli - zbycie jednostki	-	-	-
Saldo na dzień 30.09.2017	14 145	33 876	-	86 339	(43)	11 639	145 956	-	146 956

Przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej

	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Akcje własne	Kapitały rezerwowe i zapasowe	Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny	Zysk/strata z lat ubiegłych i roku bieżącego	Razem	Udziały niedające kontroli	Kapitał własny ogółem
Saldo na dzień 01.01.2016	14 145	-	-	114 116	(74)	20 384	148 571	196	148 767
Korekta błędu lat poprzednich	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Saldo na dzień 01.01.2016 po korektach (po przekształceniu)	14 145	-	-	114 116	(74)	20 384	148 571	196	148 767
Dochody całkowite razem	-	-	-	-	1	1 478	1 479	(191)	1 288
Zyski/straty aktuarialne					-		-		-
Różnice kursowe z wyceny jednostek działających za granicą	-	-	-	-	1	-	1	-	1
Zysk/strata za okres	-	-	-	-	-	1 478	1 478	(191)	1 287
Pozostałe zmiany w kapitale własnym	-	-	-	(98)	-	(10 618)	(10 716)	-	(10 716)
Emisja kapitału akcyjnego	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Uchwała o podziale zysku/pokryciu straty-zwiększenie/zmniejszenie kapitału zapasowego	-	-	-	715	-	(715)	-	-	-
Uchwała o podziale zysku - dywidendy	-	-	-	(813)	-	(9 903)	(10 716)	-	(10 716)
Saldo na dzień 30.09.2016	14 145	-	-	114 018	(73)	11 244	139 334	5	139 339

Przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej

2.6 Noty uzupełniające

2.6.1 Nota 1 Środki trwałe

2.6.1.1 Nota 1.1 Środki trwałe (wg grup rodzajowych)

Za okres 01.01.2017 do 30.09.2017	Budynki i budowle	Środki transportu	Maszyny, Urządzenia	Pozostałe	Razem
Wartość brutto na początek okresu	62 414	9 347	56 556	17 814	146 131
Zwiększenia	62	289	3 934	456	4 741
-nabycie	62	289	3 934	449	4 734
-wytworzone we własnym zakresie	-	-	-	7	7
-przemieszczenia wewnętrzne	-	-	-	-	-
-inne	-	-	-	-	-
Zmniejszenia	-	298	115	-	413
-zbycie	-	298	12	-	310
-likwidacja majątku	-	-	56	-	56
-przemieszczenia wewnętrzne	-	-	-	-	-
-inne zmniejszenia	-	-	47	-	47
Wartość brutto na koniec okresu	62 476	9 338	60 375	18 270	150 459
Wartość umorzenia na początek okresu	22 125	5 532	35 446	15 629	78 732
Zwiększenia	1 481	964	3 439	583	6 467
Różnice kursowe z przeliczenia	-	-	-	-	-
Inne zwiększenia	-	-	-	-	-
Zmniejszenia	-	298	115	-	413
-różnice kursowe z przeliczenia	-	-	-	-	-
-przemieszczenia wewnętrzne	-				-
-inne zmniejszenia	-	-	-	-	-
Wartość umorzenia na koniec okresu	23 606	6 198	38 770	16 212	84 786
Odpis aktualizujący z tyt. utraty wartości na początek okresu	97	-	12	1	110
Ujęcie w okresie odpisu aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	-	-	-
Odwrócenie/wykorzystanie w okresie odpisu aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	-	-	-
Wartość uwzględniająca umorzenie i odpis z tytułu utraty wartości na koniec okresu	23 703	6 198	38 782	16 213	84 896
Korekta z tytułu różnic kursowych	-	-	-	-	-
Wartość netto na koniec okresu	38 773	3 140	21 593	2 057	65 563

Za okres 01.01.2016 do 31.12.2016	Budynki i budowle	Środki transportu	Maszyny, Urządzenia	Pozostałe	Razem
Wartość brutto na początek okresu	62 162	8 148	55 097	17 396	142 803
Zwiększenia	252	1 932	3 446	432	6 062
-nabycie	252	1 894	3 446	432	6 024
-wytworzone we własnym zakresie	-	-	-	-	-
-przemieszczenia wewnętrzne	-	-	-	-	-
-różnice kursowe z przeliczenia	-	38	-	-	38
Zmniejszenia	-	733	1 987	14	2 734
-zbycie	-	733	1 590	-	2 323

-likwidacja majątku	-	-	187	14	201
-przemieszczenia wewnętrzne	-	-	1	-	1
-różnice kursowe z przeliczenia	-	-	209	-	209
Wartość brutto na koniec okresu	62 414	9 347	56 556	17 814	146 131
Wartość umorzenia na początek	19 934	5 236	32 131	14 752	72 053
okresu
Zwiększenia	2 191	1 000	3 909	891	7 991
-różnice kursowe z przeliczenia	-	-	4	-	4
-inne	-	-	345	-	345
Zmniejszenia	-	704	943	14	1 661
-różnice kursowe z przeliczenia	-	-	-	-	-
-przemieszczenia wewnętrzne	-				-
-inne	-	-	-	-	-
Wartość umorzenia na koniec okresu	22 125	5 532	35 446	15 629	78 732
Odpis aktualizujący z tyt. utraty wartości na początek okresu	97	-	358	1	456
Ujęcie w okresie odpisu aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	251	-	251
Odwrócenie w okresie odpisu aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	596	-	596
Wartość uwzględniająca umorzenie
i odpis z tytułu utraty wartości na	22 222	5 532	35 459	15 630	78 843
koniec okresu
Korekta z tytułu różnic kursowych	-	-	-	-	-
Wartość netto na koniec okresu	40 192	3 815	21 097	2 184	67 288

Na dzień 30 września 2017 roku ustanowiono następujące zabezpieczenia na rzeczowych aktywach trwałych:

Zobowiązania wobec Starostwa Powiatowego w Giżycku, z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności - zobowiązanie zabezpieczono hipoteką przymusową do kwoty:

• 220 632,75 zł na nieruchomości gruntowej KW OL1G/00018537/7
• 234 142,70 zł na nieruchomości gruntowej KW OL1G/0008430/4
• 400 872,45 zł na nieruchomości gruntowej KW OL1G/00018608/6

Spółka zależna ES-SYSTEM Wilkasy Spółka z o.o. do dnia 31 marca każdego roku obrotowego począwszy od 2013 roku do 2031 roku, uiszczać będzie raty z tytułu spłaty zobowiązania wobec Starostwa Powiatowego w Giżycku, z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności, na wskazany przez Starostwo Powiatowe w Giżycku rachunek bankowy.

Każda rata stanowi kwotę:

• 11 612,25 zł, z tytułu spłaty zobowiązania zabezpieczonego na nieruchomości gruntowej KW OL1G/00018537/7
• 12 323,30 zł, z tytułu spłaty zobowiązania zabezpieczonego na nieruchomości gruntowej KW OL1G/0008430/4
• 21 098,55 zł, z tytułu spłaty zobowiązania zabezpieczonego na nieruchomości gruntowej KW OL1G/00018608/6

Łączna kwota rat przypadających do spłaty w każdym roku obrotowym począwszy od 2013 roku do 2031 roku wynosi 45 034,10 zł.

Na dzień 30 września 2017 roku zobowiązanie wobec Starostwa Powiatowego w Giżycku stanowi kwotę 636 523,08 zł.

W wartości bilansowej środków trwałych na dzień 30 września 2017 roku uwzględniono kwotę 1 243 219,58 zł, odpowiadającą środkom trwałym w budowie.

2.6.2 Nota 2 Należności i rozliczenia międzyokresowe

2.6.2.1 Nota 2.1 Należności i rozliczenia międzyokresowe

	30.09.2017	31.12.2016
Należności z tytułu dostaw i usług:	43 152	52 307
- część długoterminowa	607	427
- część krótkoterminowa	42 545	51 880
Należności od jednostek powiązanych:	956	1 214
- część długoterminowa	-	-
- część krótkoterminowa	956	1 214
Przedpłaty:	2 650	1 739
- część długoterminowa	-	-
- część krótkoterminowa	2 650	1 739
Pozostałe należności:	2 197	2 847
- część długoterminowa	-	-
- część krótkoterminowa	2 197	2 847
Rozliczenia międzyokresowe czynne:	1 598	711
- część długoterminowa (bez aktywa z tyt. podatku dochodowego)
- część krótkoterminowa	1 598	711
Razem wartość brutto	50 553	58 818
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości na początek okresu (-)	(5 642)	(3 131)
Ujęcie w okresie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości (-)	(63)	(3 105)
Odwrócenie w okresie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości	283	585
Wykorzystanie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości	42	9
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości na koniec okresu	(5 380)	(5 642)
Razem wartość netto	45 173	53 176

Odpisami aktualizującymi objęte są należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub upadłości, kwestionujących należności, a także w innych wypadkach, gdy ocena sytuacji gospodarczej i finansowej podmiotu wskazuje, że spłata należności w najbliższym czasie nie jest prawdopodobna.

Odpisu z tytułu utraty wartości należności dokonuje się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że jednostka nie będzie w stanie otrzymać wszystkich należnych kwot z uwzględnieniem stopnia ryzyka, jakie wiąże się z daną należnością. Należności zagrożone i dochodzone na drodze sądowej obejmowane są 100% odpisem aktualizującym.

Nie występuje istotne ryzyko uzależnienia od odbiorców.

Na podstawie umowy cesji globalnej należności z 21 września 2006 roku w związku z zawartą umową o współpracę nr 07/120/06/Z/PX wraz z aneksami, Emitent zabezpieczył limit kredytowy w wysokości 3 700 000 zł na produkty mBank S.A. Kwota zabezpieczenia wynosi 8 000 000 zł.

Na kwotę przedpłat na dzień 30 września 2017 roku składają się zaliczki na zakup towarów i materiałów w kwocie 432 493,60 zł oraz zaliczki na cele inwestycyjne w kwocie 2 217 614,76 zł.

W związku z rozpoznanym ryzykiem utraty należności kwotę 749 588,34 zł objęto odpisem aktualizującym.

Pozostałe należności krótkoterminowe to głównie rozrachunki o charakterze publicznoprawnym, które na dzień 30 września 2017 roku wynoszą 330 126,83 zł, a na 31 grudnia 2016 roku wynoszą 768 623,18 zł oraz należności na kwotę 1 630 682,68 zł z tytułu kar umownych i należności o charakterze odszkodowawczym od firmy Skobud.

Należności od firmy Skobud zostały objęte 100% odpisem aktualizującym.

Rozliczenia międzyokresowe kosztów na dzień 30 września 2017 roku obejmują głównie: koszty ubezpieczeń majątkowych w kwocie 109 104,51 zł, koszty uruchomienia produkcji u kooperantów 330 671,76 zł, podatek od nieruchomości w kwocie 259 269,28 zł, koszty odpisu na ZFŚS w kwocie 172 397,99 zł, koszty licencji w kwocie 90 672,89 zł, oraz pozostałe koszty w kwocie 636 296,55 zł.

Rozliczenia międzyokresowe kosztów na dzień 31 grudnia 2016 roku obejmują: koszty ubezpieczeń majątkowych w kwocie 211 716,40 zł, koszty uruchomienia produkcji u kooperantów 317 731,16 zł oraz pozostałe koszty w kwocie 181 640,10 zł.

Nota 2.2 Analiza wiekowa należności przeterminowanych, nieobjętych odpisem z tytułu utraty wartości

	30.09.2017	31.12.2016
do 30 dni	4 412	2 950
od 30 do 60 dni	379	457
od 60 do 90 dni	218	509
od 90 do 180 dni	412	79
powyżej 180 dni	14	314
Razem należności przeterminowane	5 435	4 309

Powyżej przedstawione salda należności z tytułu dostaw i usług stanowią należności przeterminowane, na które nie utworzono odpisu aktualizującego, ponieważ w ocenie Grupy Kapitałowej nie nastąpiła zmiana jakości tego zadłużenia, w związku z czym nadal uznaje się je za ściągalne.

2.6.3 Nota 3 Kapitał własny

Na dzień 30 września 2017 roku kapitał podstawowy Emitenta wynosił 14 145 000,21 złotych i dzielił się na akcje następujących serii:

Na 30.09.2017	Rodzaj akcji	Rodzaj	Liczba akcji	Wartość nominalna	Wartość serii/emisji wg	Sposób pokrycia	Data	Prawo do dywidendy
		uprzywilejowania		jednej akcji w zł	wartości nominalnej w zł	kapitału	rejestracji	(od daty)
seria A	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	100 000		33 000,00	gotówka	18.03.1999	Począwszy od wypłat
seria B	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	7 439 280		2 454 962,40	aport	28.06.1999	z zysku jaki będzie
seria C	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	4 220 720		1 392 837,60	gotówka	28.06.1999	przeznaczony
Seria D	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	240 000		79 200,00	gotówka	28.06.1999	do podziału za rok obrotowy 1999
Seria E	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	24 363 637	0,33	8 040 000,21	gotówka	10.01.2007	Począwszy od wypłat
Seria G	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	6 500 000		2 145 000,00	gotówka	04.04.2007	z zysku jaki będzie przeznaczony do podziału za rok obrotowy 2006
Liczba akcji razem			42 863 637		14 145 000,21

Ograniczenia co do dysponowania kapitałem Spółki wynikają z uregulowań zawartych w Kodeksie Spółek Handlowych.

Na dzień przekazania raportu za III kwartał 2017 roku akcjonariuszami posiadającymi powyżej 5% akcji są:

Akcjonariusze	Liczba głosów na WZA	Liczba akcji	Udział w kapitale zakładowym oraz ogólnej liczbie głosów na WZA	Zmiana w stosunku do stanu z dnia 18.05.2017 r. czyli przekazania raportu za I kwartał 2017 r.	Zmiana w stosunku do stanu z dnia 22.08.2017 r. czyli przekazania raportu za I półrocze 2017 r.
Bożena Ciupińska - pośrednio				Brak zmian	Brak zmian
poprzez Augusta Investment Sp.	12 125 355	12 125 355	28,29%
z o.o.
Bogusław Pilszczek - pośrednio				Brak zmian	Brak zmian
poprzez Bowen Investments	8 587 265	8 587 265	20,04%
S.a.r.l.
Marta Pilszczek	3 538 090	3 538 090	8,25%	Brak zmian	Brak zmian
Jacek Wysocki - pośrednio poprzez Hedland Sp. z o.o.	4 966 902	4 966 902	11,59%	Brak zmian	Brak zmian
AVIVA OFE	4 282 000	4 282 000	9,99%	Brak zmian	Brak zmian
QUERCUS TFI S.A.	2 159 738	2 159 738	5,04%	Brak zmian	Brak zmian

Na dzień 31 grudnia 2016 roku kapitał podstawowy Emitenta wynosił 14 145 000,21 złotych i dzielił się na akcje następujących serii:

		Rodzaj		Wartość nominalna	Wartość serii/emisji wg	Sposób pokrycia	Data	Prawo do dywidendy
Na 31.12.2016	Rodzaj akcji	uprzywilejowania	Liczba akcji	jednej akcji w zł	wartości nominalnej w zł	kapitału	rejestracji	(od daty)
seria A	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	100 000		33 000,00	gotówka	18.03.1999	Począwszy od wypłat
seria B	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	7 439 280		2 454 962,40	aport	28.06.1999	z zysku jaki będzie
seria C	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	4 220 720		1 392 837,60	gotówka	28.06.1999	przeznaczony
Seria D	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	240 000		79 200,00	gotówka	28.06.1999	do podziału za rok obrotowy 1999
Seria E	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	24 363 637	0,33	8 040 000,21	gotówka	10.01.2007	Począwszy od wypłat
Seria G	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	6 500 000		2 145 000,00	gotówka	04.04.2007	z zysku jaki będzie przeznaczony do podziału za rok obrotowy 2006
Liczba akcji razem			42 863 637		14 145 000,21

Ograniczenia co do dysponowania kapitałem Spółki wynikają z uregulowań zawartych w Kodeksie Spółek Handlowych.

Na dzień 31.12.2016 r i na dzień przekazania raportu rocznego tj. 16 marca 2017 roku akcjonariuszami posiadającymi powyżej 5% akcji byli:

Akcjonariusze	Liczba głosów na WZA	Liczba akcji	Udział w kapitale zakładowym oraz ogólnej liczbie głosów na WZA	Zmiana w stosunku do stanu z dnia 09.11.2016 r. czyli przekazania raportu za III kwartał 2016 r.
Bożena Ciupińska - pośrednio poprzez Augusta Investment Sp. z o.o.	12 125 355	12 125 355	28,29%	Brak zmian
Bogusław Pilszczek - pośrednio poprzez Bowen Investments S.a.r.l.	8 587 265	8 587 265	20,04%	Brak zmian
Marta Pilszczek	3 538 090	3 538 090	8,25%	Brak zmian
Jacek Wysocki - pośrednio poprzez Hedland Sp. z o.o.	4 966 902	4 966 902	11,59%	Brak zmian
AVIVA OFE	4 282 000	4 282 000	9,99%	Brak zmian
QUERCUS TFI S.A.	2 159 738	2 159 738	5,04%	Brak zmian

2.6.4 Nota 4 Rezerwy

01.01.2017 - 30.09.2017	Rezerwy na świadczenia pracownicze i podobne	Pozostałe rezerwy	Razem
Wartość na początek okresu, w tym:	4 505	2 474	6 979
-krótkoterminowe na początek okresu	2 379	2 418	4 797
-długoterminowe na początek okresu	2 126	56	2 182
Zwiększenia	85	-	85
-utworzone w okresie i zwiększenie istniejących	85	-	85
Zmniejszenia	23	451	474
-wykorzystane w ciągu roku	23	451	474
-rozwiązane, ale niewykorzystane	-	-	-
Wartość na koniec okresu w tym:	4 567	2 023	6 590
-krótkoterminowe na koniec okresu	2 441	1 947	4 388
-długoterminowe na koniec okresu	2 126	76	2 202

01.01.2016 - 31.12.2016	Rezerwy na świadczenia pracownicze i podobne	Pozostałe rezerwy	Razem
Wartość na początek okresu, w tym:	5 481	1 523	7 004
-krótkoterminowe na początek okresu	2 711	1 487	4 198
-długoterminowe na początek okresu	2 770	36	2 806
Zwiększenia	507	1 412	1 919
-utworzone w okresie i zwiększenie istniejących	507	1 412	1 919
Zmniejszenia	1 483	461	1 944
-wykorzystane w ciągu roku	872	461	1 333
-rozwiązane, ale niewykorzystane	611	-	611
Wartość na koniec okresu w tym:	4 505	2 474	6 979
-krótkoterminowe na koniec okresu	2 379	2 418	4 797
-długoterminowe na koniec okresu	2 126	56	2 182

Zasadniczą pozycję rezerw stanowią rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe, które zostały ustalone metodami aktuarialnymi przez firmę Prospecto Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.

Rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe oraz nagrody jubileuszowe wykazują stan na dzień 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku odpowiednio 3 089 979,60 zł i 3 089 979,60 zł. Ponadto Grupa Kapitałowa utworzyła rezerwy na niewykorzystane urlopy, których stan na 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku kształtuje się na poziomie odpowiednio 1 193 206,53 zł i 1 188 839,40 zł, na premie kwartalne dla pracowników, których stan na koniec września 2017 roku i grudnia 2016 roku wynosi odpowiednio 283 490,26 zł i 226 101,60 zł.

Pozostałe rezerwy dotyczą pozycji niezafakturowanych usług, których wartość na dzień 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku wynosi odpowiednio 865 094,28 zł i 835 423,27 zł, prowizji od gwarancji bankowych na kwotę 110 972,00 zł i 93 904,00 zł, kosztów napraw gwarancyjnych w kwocie 249 383,00 zł na koniec września 2017 roku i 482 000 zł na koniec grudnia 2016 roku oraz rezerw na korekty sprzedaży, których stan na 30.09.2017 r. i 31.12.2016 r. wynosi odpowiednio 797 846,41 zł i 1 062 958,79 zł.

2.6.5 Nota 5 Kredyty i pożyczki

Na dzień 30 września 2017 roku oraz na dzień 31 grudnia 2016 roku w Grupie nie występowały zobowiązania z tytułu kredytów.

Emitent posiada umowę nr 07/120/06/Z/PX o współpracy z mBank S.A., w ramach której posiada limit kredytowy na korzystanie z produktów banku do kwoty 3 700 000 zł. Zabezpieczenie umowy o współpracę stanowi cesja globalna należności z dnia 21 września 2006 roku do kwoty 8 000 000 zł oraz weksel własny in blanco.

Umowa o współpracy zgodnie z aneksem nr 17 z dnia 27 marca 2017 roku obowiązuje do dnia 15 grudnia 2017 roku, a ostateczny termin ważności gwarancji został utrzymany do dnia 27 września 2020 roku.

2.6.6 Nota 6 Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe

	30.09.2017	31.12.2016
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług od jednostek
pozostałych:	17 042	17 598
- część długoterminowa	3	16
- część krótkoterminowa	17 039	17 582
Przedpłaty:	209	1 319
- część długoterminowa	-	-
- część krótkoterminowa	209	1 319
Pozostałe zobowiązania:	6 130	6 902
- część długoterminowa	644	639
- część krótkoterminowa	5 486	6 263
Razem	23 381	25 819

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj termin płatności mieszczący się w okresie od 3 do 120 dni.

Zobowiązania o charakterze publiczno-prawnym wynoszą na 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku odpowiednio: 3 834 370,90 zł i 4 754 141,01 zł.

Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń wynoszą na 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku odpowiednio: 1 123 907,67 zł i 1 108 501,59 zł.

Zobowiązania z tytułu dostaw inwestycyjnych wynoszą na 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku odpowiednio: 236 689,03 zł i 140 842,06 zł.

Ponadto na kwotę pozostałych zobowiązań na dzień 30 września 2017 roku składają się głównie zobowiązania wobec Starostwa Powiatowego w Giżycku z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności w kwocie 636 523,08 zł.

2.6.7 Nota 7 Niepewność kontynuacji działalności

Nie występuje niepewność co do kontynuowania działalności.

2.6.8 Nota 8 Transakcje z podmiotami powiązanymi

2.6.8.1 Nota 8.1 Kwoty transakcji zawartych z podmiotami powiązanymi

	Sprzedaż na rzecz podmiotów powiązanych			Zakupy od podmiotów powiązanych	Wynagrodzenia
Podmiot powiązany	01.01.2017 -	01.01.2016 -	01.01.2017 -	01.01.2016 -	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017	30.09.2016	30.09.2017	30.09.2016	30.09.2017	30.09.2016
Jednostki z udziałem kluczowych członków kadry zarządzającej	1	1	1 062	1 062	-	-
Znaczący Akcjonariusze	-	-	-	-	-	-
Członkowie Zarządu i RN	-	-	-	-	3 157	3 234
Inne powiazania	1 094	1 070	1	62
Razem	1 095	1 071	1 063	1 124	3 157	3 234

W związku z utratą kontroli nad Spółką ES-SYSTEM Scandinavia AB, która nastąpiła w dniu 26 grudnia 2016 roku, w celu zapewnienia porównywalności danych, w okresie porównawczym ujawniono wartości transakcji sprzedaży i zakupu ze spółką ES-SYSTEM Scandinavia AB, które na skutek konsolidacji danych w roku ubiegłym podlegały eliminacji.

Transakcje handlowe zawierane z podmiotami powiązanymi w zakresie kupna i sprzedaży wyrobów i usług zawierane są na zasadach rynkowych z uwzględnieniem rabatów i upustów stanowiących element polityki stosowanej wobec odbiorców hurtowych.

Przedstawione wynagrodzenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej Emitenta posiadają wyłącznie charakter świadczeń krótkoterminowych.

2.6.9 Nota 9 Informacje dotyczące segmentów działalności

2.6.9.1 Nota 9.1 Segmenty operacyjne

Spółka wyodrębnia podział na dwa segmenty sprzedaży:

• sprzedaż do odbiorców hurtowych
• sprzedaż do odbiorców inwestycyjnych

Analiza dotycząca działalności w segmentach ogranicza się wyłącznie do ustalenia wartości zysku/straty brutto na sprzedaży. Zasady pomiaru przychodów kosztów są zbieżne z zasadami przyjętymi do sporządzenia sprawozdania finansowego.

W 2017 roku Emitent przyjął nowe kryteria podziału asortymentowego oraz wyodrębnił dwa nowe segmenty w strukturze sprzedaży tj. produkty awaryjne oraz związane ze sterowaniem. W opinii Emitenta nowa prezentacja lepiej odzwierciedla kategorie sprzedaży produktów i towarów. Dane porównawcze zostały odpowiednio przekształcone. Powyższa zmiana nie miała wpływu na uprzednio prezentowane kwoty zysku z działalności operacyjnej, zysku netto ani kapitału własnego Spółki i Grupy Kapitałowej.

Podsumowanie wprowadzonych zmian do skonsolidowanych danych porównawczych Grupy Kapitałowej zaprezentowano w tabeli poniżej:

	Za okres 01.01.2016 - 30.09.2016 (dane przekształcone)	Zmiana prezentacji	Za okres 01.01.2016 - 30.09.2016 (dane zaraportowane)
Produkty
Architektoniczne	46 098	(11 540)	57 638
Przemysłowe	30 937	5 655	25 282
Zewnętrzne	17 173	1 773	15 400
Awaryjne	11 045	11 045
Sterowanie	468	468
Akcesoria różne	4 185	(7 401)	11 586
Razem	109 906		109 906
Towary
Architektoniczne	6 471	(1 755)	8 226
Przemysłowe	4 684	854	3 830
Zewnętrzne	2 592	264	2 328
Awaryjne	1 655	1 655
Sterowanie	65	65
Akcesoria różne	629	(1 083)	1 712
Razem	16 096	-	16 096

Za okres od 01.01.2017 do 30.09.2017 r

	Segment I (sprzedaż hurtowa)	Segment II (sprzedaż do klientów inwestycyjnych)	Pozostałe	Razem	Działalność zaniechana	Działalność ogółem
	35 760	100 224	-	135 984	-	135 984
Przychody od klientów zewnętrznych	35 760	100 224	-	135 984	-	135 984
Przychody z tytułu transakcji między segmentami	-	-	-	-	-	-
Przychody z tytułu odsetek	-	-	-	-	-	-
Koszty z tytułu odsetek	-	-	-	-	-	-
Amortyzacja	-	-	-	-	-	-
Inne istotne pozycje przychodów i kosztów, w tym:	22 748	61 887	-	84 635	-	84 635
- koszt własny sprzedaży towarów i usług	22 748	61 887	-	84 635	-	84 635
Pozostałe istotne pozycje niepieniężne (inne niż amortyzacja), w tym:	-	-	-	-	-	-
Zysk brutto segmentu sprawozdawczego	13 012	38 337	-	51 349	-	51 349

Działalność kontynuowana

Za okres od 01.01.2016 do 30.09.2016

Działalność kontynuowana

	Segment I (sprzedaż hurtowa)	Segment II (sprzedaż do klientów inwestycyjnych)	Pozostałe	Razem	Działalność zaniechana	Działalność ogółem
Przychody od klientów zewnętrznych	41 240	86 486	-	127 726	-	127 726
Przychody z tytułu transakcji między segmentami	-	-	-	-	-	-
Przychody z tytułu odsetek	-	-	-	-	-	-
Koszty z tytułu odsetek	-	-	-	-	-	-
Amortyzacja	-	-	-	-	-	-
Inne istotne pozycje przychodów i kosztów, w tym:	26 439	53 816	-	80 255	-	80 255
- koszt własny sprzedaży towarów i usług	26 439	53 816	-	80 255	-	80 255
Pozostałe istotne pozycje niepieniężne (inne niż amortyzacja), w tym:	-	-	-	-	-	-
Zysk brutto segmentu sprawozdawczego	14 801	32 670	-	47 471	-	47 471

2.6.9.2 Nota 9.2 Produkty i usługi

	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017	30.09.2016
Produkty
Architektoniczne	47 898	46 098
Przemysłowe	29 438	30 937
Zewnętrzne	17 332	17 173
Awaryjne	10 362	11 045
Sterowanie	816	468
Akcesoria różne	3 131	4 185
Razem	108 977	109 906
Towary
Architektoniczne	9 358	6 471
Przemysłowe	6 662	4 684
Zewnętrzne	3 888	2 592
Awaryjne	2 254	1 655
Sterowanie	141	65
Akcesoria różne	699	629
Razem	23 002	16 096
Usługi
Budowlano
montażowe	2 735	782
Projektowe	277	15
Transportowe	650	458
Obsługa reklamacji	84	64
Pozostałe	259	571
Razem	4 005	1 890

2.6.9.3 Nota 9.3 Informacje dotyczące obszarów geograficznych

Spółka prowadzi analizę sprzedaży z podziałem na główne kontynenty. Wyodrębnienie aktywów związanych z poszczególnymi obszarami na podstawie dostępnych analiz nie jest możliwe.

Przychody

	01.01.2017 - 30.09.2017	01.01.2016 - 30.09.2016
Polska	104 913	101 292
Obszar Unii Europejskiej	19 317	16 708
Pozostałe kraje Europy	4 393	3 691
Ameryka Północna	218	251
Ameryka Południowa	148	85
Afryka	175	95
Azja i Bliski Wschód Australia i Oceania	6 767	5 522
oraz Daleki Wschód	53	82
Razem	135 984	127 726

2.6.9.4 Nota 9.4 Informacje dotyczące głównych klientów

W Spółce zjawisko koncentracji sprzedaży nie występuje, obroty z żadnym z kluczowych kontrahentów nie przekroczyły 10% wartości sprzedaży ogółem.

2.6.10 Nota 10 Należności i zobowiązania warunkowe

	30.09.2017	31.12.2016
1. Należności warunkowe
1.1. Na rzecz jednostek powiązanych (z tytułu)
- otrzymanych gwarancji i poręczeń
1.2. Na rzecz pozostałych jednostek (z tytułu)	-	443
- otrzymanych gwarancji i poręczeń	-	443
Należności warunkowe razem	-	443
2. Zobowiązania warunkowe
2.1. Na rzecz jednostek powiązanych (z tytułu)
- udzielonych gwarancji i poręczeń
2.2. Na rzecz pozostałych jednostek (z tytułu)	2 954	2 906
- udzielonych gwarancji i poręczeń	2 954	2 906
Zobowiązania warunkowe razem	2 954	2 906

3. Skrócone śródroczne jednostkowe sprawozdanie finansowe

3.1 Jednostkowe skrócone sprawozdanie z sytuacji finansowej

	Nota	30.09.2017	31.12.2016
A. Aktywa trwałe (długoterminowe)		92 368	92 739
1. Rzeczowe aktywa trwałe	1	9 779	10 654
2. Prawo wieczystego użytkowania gruntu		120	123
3. Inne wartości niematerialne		263	299
4. Długoterminowe aktywa finansowe	2	81 158	80 618
5. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		1 048	1 045
B. Aktywa obrotowe (krótkoterminowe)		74 529	75 100
1. Zapasy		16 123	12 992
2. Krótkoterminowe należności i rozliczenia
międzyokresowe	3	42 939	51 282
3. Należności z tytułu podatku dochodowego		1 376	125
4. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty		14 091	10 701
C. Aktywa klasyfikowane, jako przeznaczone do zbycia		-	-
Aktywa razem		166 897	167 839

	Nota	30.09.2017	31.12.2016
A. Kapitał własny		126 844	126 697
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki
dominującej
1. Kapitał podstawowy	4	14 145	14 145
2. Kapitały rezerwowe i zapasowe		112 382	108 605
3. Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny		170	170
4. Zyski zatrzymane		147	3 777
B. Zobowiązania długoterminowe		1 744	1 929
1. Rezerwy	5	709	689
2. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		75	78
3. Długoterminowe zobowiązania finansowe		960	1 162
C. Zobowiązania krótkoterminowe		38 309	39 213
1. Rezerwy	5	2 942	3 291
2. Krótkoterminowe zobowiązania i rozliczenia
międzyokresowe	7	35 064	35 524
3. Krótkoterminowe pozostałe zobowiązania finansowe		303	398
4. Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego		-	-
D. Zobowiązania związane bezpośrednio z aktywami
trwałymi, klasyfikowanymi, jako przeznaczone do zbycia		-	-
Pasywa razem		166 897	167 839

3.2 Jednostkowy rachunek zysków i strat

Działalność kontynuowana		01.01.2017 -	01.01.2016 -
	Nota	30.09.2017	30.09.2016
A. Przychody ze sprzedaży produktów, towarów
i materiałów	10	135 867	126 033
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów	10	95 943	88 678
C. Zysk/strata brutto ze sprzedaży (A-B)		39 924	37 355
D. Koszty sprzedaży		30 763	28 350
E. Koszty ogólnego zarządu		9 445	8 765
F. Pozostałe przychody		1 200	676
G. Pozostałe koszty		728	1 797
H. Zysk/strata z działalności operacyjnej (C-D-E+F-G)		188	(881)
I. Przychody finansowe		102	2 994
J. Koszty finansowe		148	17
K. Zysk/strata brutto (H+I-J)		142	2 096
L. Podatek dochodowy		(5)	(36)
M. Zysk/strata netto z działalności kontynuowanej (K-L)		147	2 132
N. Zysk/strata za rok obrotowy na działalności zaniechanej
O. Zysk/strata netto za rok obrotowy (M+N)		147	2 132
Przypadające na:		-	-
Akcjonariuszy jednostki dominującej		147	2 132
Udziały niedające kontroli		-	-

3.3 Jednostkowy rachunek zysków i strat oraz pozostałych całkowitych dochodów

	01.01.2017 - 30.09.2017	01.01.2016 - 30.09.2016
Zysk/strata netto za okres	147	2 132
Inne całkowite dochody/straty:	-	-
Pozycje, które nie zostaną przeniesione do rachunku zysków i strat	-	-
Pozycje, które mogą być przeniesione do rachunku zysków i strat	-	-
Zyski/straty aktuarialne	-	-
Różnice kursowe z wyceny jednostek działających za granicą	-	-
Podatek dochodowy związany z pozycjami prezentowanymi w pozostałych dochodach całkowitych	-	-
Całkowite dochody ogółem za okres	147	2 132
Przypadające na:
Akcjonariuszy jednostki dominującej	147	2 132
Udziały niedające kontroli	-	-
Podstawowy zysk netto/strata z działalności kontynuowanej
na jedną akcję zwykłą	0,00	0,05
Rozwodniony zysk netto/strata z działalności kontynuowanej
na jedną akcję zwykłą	0,00	0,05

3.4 Jednostkowe sprawozdanie z przepływów pieniężnych

	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017	30.09.2016
Zysk netto	147	2 132
Korekty o pozycje:	4 887	5 229
Amortyzacja środków trwałych	1 609	1 362
Amortyzacja wartości niematerialnych	165	235
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych
Koszty i przychody z tytułu odsetek	31	15
Zysk/strata z tytułu działalności inwestycyjnej	(40)	(2 874)
Zmiana stanu rezerw	(333)	247
Zmiana stanu zapasów	(3 131)	(4 300)
Zmiana stanu należności i rozliczeń międzyokresowych czynnych	8 340	6 485
Zmiana stanu zobowiązań i rozliczeń międzyokresowych biernych	(495)	5 718
Zapłacony podatek dochodowy	(1 252)	(1 863)
Inne korekty	(7)	204
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej	5 034	7 361
Wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych	40	99
Wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości	(815)	(321
niematerialnych
Dywidendy otrzymane	-	2 798
Udzielone pożyczki
Wpływy/Wydatki na nabycie udziałów	(540)	-
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności inwestycyjnej	(1 315)	2 576
Spłata zobowiązań leasingowych	(298)	(225)
Zapłacone odsetki	(31)	(15)
Wpływy z emisji akcji		-
Wypłacone dywidendy	-	(10 716)
Przepływy środków pieniężnych netto z działalności finansowej	(329)	(10 956)
Zwiększenie/zmniejszenie stanu środków pieniężnych i ekwiwalentów
środków pieniężnych	3 390	(1 019)
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych	3 390	(1 019)
Środki pieniężne, ekwiwalenty środków pieniężnych na początek okresu	10 701	10 844
Zmiana stanu z tytułu różnic kursowych	-	-
Środki pieniężne, ekwiwalenty środków pieniężnych na koniec okresu	14 091	9 825

3.5 Jednostkowe sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

	Przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej
	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Akcje własne	Kapitały rezerwowe i zapasowe	Zyski/straty aktuarialne	Zysk/strata z lat ubiegłych i roku bieżącego	Razem	Kapitał własny ogółem
Saldo na dzień 01.01.2017	14 145	33 876	-	74 729	170	3 777	126 697	126 697
Korekta błędu z lat poprzednich	-	-	-	-	-	-	-	-
Saldo na dzień 01.01.2017 po korektach (po przekształceniu)	14 145	33 876	-	74 729	170	3 777	126 697	126 697
Dochody całkowite razem	-	-	-	-	-	147	147	147
Zysk/strata za rok obrotowy	-	-	-	-	-	147	147	147
Zyski/straty aktuarialne	-	-	-	-	-	-	-	-
Pozostałe zmiany w kapitale własnym	-	-	-	3 777	-	(3 777)	-	-
Emisja kapitału akcyjnego	-	-	-	-	-	-	-	-
Podział zysku - zwiększenie kapitału zapasowego.	-	-	-	3 777	-	(3 777)	-	-
Podział zysku - dywidenda	-	-	-	-	-	-	-	-
Saldo na dzień 30.09.2017	14 145	33 876	-	78 506	170	147	126 844	126 844

					Przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej
	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Akcje własne	Kapitały rezerwowe i zapasowe	Zyski/straty aktuarialne	Zysk/strata z lat ubiegłych i roku bieżącego	Razem	Kapitał własny ogółem
Saldo na dzień 01.01.2016	14 145	33 876	-	75 542	32	9 902	133 497	133 497
Korekta błędu z lat poprzednich	-	-	-	-	-	-	-	-
Saldo na dzień 01.01.2016 po korektach (po przekształceniu)	14 145	33 876	-	75 542	32	9 902	133 497	133 497
Dochody całkowite razem	-	-	-	-	-	2 132	2 132	2 132
Zysk/strata za rok obrotowy	-	-	-	-	-	2 132	2 132	2 132
Zyski/straty aktuarialne	-	-	-	-	-	-	-	-
Pozostałe zmiany w kapitale własnym	-	-	-	(813)	-	(9 902)	(10 715)	(10 715)
Emisja kapitału akcyjnego	-	-	-	-	-	-	-	-
Podział zysku - zwiększenie kapitału zapasowego.	-	-	-	-	-	-	-	-
Podział zysku - dywidenda	-	-	-	(813)	-	(9 902)	(10 715)	(10 715)
Saldo na dzień 30.09.2016	14 145	33 876	-	74 729	32	2 132	124 914	124 914

3.6 Noty uzupełniające

3.6.1 Nota 1 Środki trwałe

Za okres 01.01.2017 do 30.09.2017	Budynki	Środki	Maszyny,	Pozostałe	Razem
	i budowle	transportu	Urządzenia
Wartość brutto na początek okresu	8 839	7 400	4 772	1 927	22 938
Zwiększenia	13	243	299	174	729
-nabycie	13	243	299	167	722
-Inne	-	-	-	7	7
-przekwalifikowanie	-	-	-	-	-
Zmniejszenia	-	258	59	-	317
-zbycie	-	258	12	-	270
-inne	-	-	47	-	47
-przekwalifikowanie	-	-	-	-	350
Wartość brutto na koniec okresu	8 852	7 385	5 012	2 101	23 350
Wartość umorzenia na początek
okresu	2 308	4 254	4 077	1 645	12 284
Zwiększenia	397	795	308	104	1 604
Zmniejszenia	-	258	59	-	317
Wartość umorzenia na koniec okresu	2 705	4 791	4 326	1 749	13 571
Odpis aktualizujący z tyt. utraty
wartości na początek okresu	-	-	-	-	-
Ujęcie w okresie odpisu
aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	-	-	-
Odwrócenie w okresie odpisu
aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	-	-	-
Wartość uwzględniająca umorzenie
i odpis z tytułu utraty wartości	2 705	4 791	4 326	1 749	13 571
na koniec okresu
Korekta z tytułu różnic kursowych	-	-	-	-	-
Wartość netto na koniec okresu	6 147	2 594	686	352	9 779

Za okres 01.01.2016 do 31.12.2016	Budynki	Środki	Maszyny,	Pozostałe	Razem
	i budowle	transportu	Urządzenia
Wartość brutto na początek okresu	8 839	6 302	4 687	1 862	21 690
Zwiększenia	-	1 797	214	67	2 078
-nabycie	-	1 759	214	67	2 040
-Inne	-	38	-	-	38
-przekwalifikowanie	-	-	-	-	-
Zmniejszenia	-	699	129	2	830
-zbycie	-	699	2	-	701
-inne	-	-	-	2	2
-przekwalifikowanie	-	-	127	-	127
Wartość brutto na koniec okresu	8 839	7 400	4 772	1 927	22 938
Wartość umorzenia na początek
okresu	1 778	4 126	3 798	1 518	11 220

Zwiększenia	530	804	408	129	1 871
Zmniejszenia	-	676	129	2	807
Wartość umorzenia na koniec okresu	2 308	4 254	4 077	1 645	12 284
Odpis aktualizujący z tyt. utraty
wartości na początek okresu	-	-	-	-	-
Ujęcie w okresie odpisu
aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	-	-	-
Odwrócenie w okresie odpisu
aktualizującego z tyt. utraty wartości	-	-	-	-	-
Wartość uwzględniająca umorzenie
i odpis z tytułu utraty wartości	2 308	4 254	4 077	1 645	12 284
na koniec okresu
Korekta z tytułu różnic kursowych	-	-	-	-	-
Wartość netto na koniec okresu	6 531	3 146	695	282	10 654

Spółka nie posiada zobowiązań w stosunku do Skarbu Państwa z tytułu przeniesienia prawa własności nieruchomości.

W wartości bilansowej środków trwałych na dzień 30.09.2017 r i 31.12.2016 r uwzględniono odpowiednio kwotę 100 718,86 zł i 782,53 zł odpowiadającą środkom trwałym w toku budowy. Informacje na temat wysokości zobowiązań inwestycyjnych zawarto w Nocie nr 7.

3.6.2 Nota 2 Długoterminowe aktywa finansowe

	30.09.2017	31.12.2016
ES-SYSTEM Wilkasy Sp. z o.o.	56 568	56 568
ES-SYSTEM NT Sp. z o.o.	24 050	24 050
ES-SYSTEM Projekty Sp. z o.o.	300	-
ES-SYSTEM Lighting UK Ltd	240	-
Razem	81 158	80 618

Na aktywa finansowe Spółki składają się udziały w spółkach zależnych.

W dniu 11 kwietnia 2017 roku, w Companies House (The Registrar of Companies for England and Wales) została zarejestrowana nowoutworzona spółka zależna ES-SYSTEM Lighting UK Ltd. Wartość kapitału założycielskiego należącego w 100% do Emitenta wynosi 50 000 GBP i została opłacona w dniu 21 czerwca 2017 roku. Spółka podlega konsolidacji metodą pełną.

W dniu 21 września 2017 roku, w XI Wydziale Gospodarczym Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, została zarejestrowana nowoutworzona spółka zależna ES-SYSTEM Projekty Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wartość kapitału zakładowego należącego w 100% do Emitenta wynosi 300 000 złotych i została opłacona w całości 15 września 2017 roku.

Spółka nie podlega konsolidacji z uwagi na nieistotną skalę działalności w okresie sprawozdawczym.

3.6.3 Nota 3 Należności i rozliczenia międzyokresowe

3.6.3.1 Nota 3.1 Należności i rozliczenia międzyokresowe

	30.09.2017	31.12.2016
Należności z tytułu dostaw i usług:	43 040	52 187
- część długoterminowa	607	427
- część krótkoterminowa	42 433	51 760

Należności od jednostek zależnych:	121	85
- część długoterminowa
- część krótkoterminowa	121	85
Należności od jednostek powiązanych:	956	1 043
- część długoterminowa
- część krótkoterminowa	956	1 043
Przedpłaty:	380	193
- część długoterminowa
- część krótkoterminowa	380	193
Pozostałe należności:	245	289
- część długoterminowa
- część krótkoterminowa	245	289
Rozliczenia międzyokresowe czynne:	784	293
- część długoterminowa (bez aktywa z tyt. podatku dochodowego)
- część krótkoterminowa	784	293
Razem wartość brutto	45 526	54 090
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości na początek okresu (-)	(2 808)	(1 410)
Ujęcie w okresie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości (-)	(62)	(1 647)
Odwrócenie w okresie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości	283	249
Wykorzystanie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości	-	-
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości na koniec okresu	(2 587)	(2 808)
Razem wartość netto	42 939	51 282

Należności z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj termin płatności mieszczący się w okresie od 14 do 90 dni.

Przed przyjęciem nowego klienta Spółka stosuje system oceny zdolności kredytowej klienta i na tej podstawie wyznacza mu limity kredytowe. Limity kredytowe klientów podlegają systematycznej weryfikacji.

Odpisami aktualizującymi objęte są należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub upadłości, kwestionujących należności, a także w innych wypadkach, gdy ocena sytuacji gospodarczej i finansowej podmiotu wskazuje, że spłata należności w najbliższym czasie nie jest prawdopodobna.

Odpisu z tytułu utraty wartości należności dokonuje się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że jednostka nie będzie w stanie otrzymać wszystkich należnych kwot z uwzględnieniem stopnia ryzyka, jakie wiąże się z daną należnością. Należności zagrożone obejmowane są 100% odpisem aktualizującym.

Na podstawie umowy cesji globalnej należności z dnia 21.09.2006 r., w związku z zawartą umową o współpracę nr 07/120/06/Z/PX wraz z aneksami, Spółka zabezpieczyła limit kredytowy na produkty mBank S.A. do wysokości 8 000 000 zł.

Pozostałe należności krótkoterminowe to głównie rozrachunki o charakterze publicznoprawnym, które na dzień 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku wynoszą odpowiednio 149 853,31 zł i 240 798,92 zł.

Rozliczenia międzyokresowe kosztów na dzień 30.09.2017 r. obejmują koszty ubezpieczeń majątkowych w kwocie 76 474,03 zł, podatek od nieruchomości 12 291,28 zł, koszty licencji 53 103,05 zł, koszty odpisów na ZFŚS 34 500,00 zł oraz pozostałe koszty przyszłych okresów w kwocie 607 537,38 zł.

Rozliczenia międzyokresowe kosztów na dzień 31.12.2016 r. obejmują: koszty ubezpieczeń majątkowych w kwocie 178 739,87 zł oraz pozostałe koszty w kwocie 114 120,61 zł.

Nie występuje istotne ryzyko uzależnienia od odbiorców.

3.6.3.2 Nota 3.2 Analiza wiekowa należności przeterminowanych, nieobjętych odpisem z tytułu utraty wartości

	30.09.2017	31.12.2016
do 30 dni	4 451	2 778
od 30 do 60 dni	379	457
od 60 do 90 dni	219	509
od 90 do 180 dni	411	79
powyżej 180 dni	14	314
Razem należności przeterminowane	5 474	4 137

Powyżej przedstawione salda należności z tytułu dostaw i usług stanowią należności przeterminowane, na które nie utworzono odpisu aktualizującego, ponieważ w ocenie Spółki nie nastąpiła zmiana jakości tego zadłużenia, w związku z czym nadal uznaje się je za ściągalne.

3.6.4 Nota 4 Kapitał własny

Na dzień 30 września 2017 roku kapitał podstawowy Spółki wynosił 14 145 000,21 złotych i dzielił się na akcje następujących serii:

		Rodzaj	Wartość nominalna		Wartość serii/emisji wg	Sposób pokrycia	Data	Prawo do dywidendy
Na 30.09.2017	Rodzaj akcji	uprzywilejowania	Liczba akcji	jednej akcji w zł	wartości nominalnej w zł	kapitału	rejestracji	(od daty)
seria A	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	100 000		33 000,00	gotówka	18.03.1999	Począwszy od wypłat
seria B	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	7 439 280		2 454 962,40	aport	28.06.1999	z zysku, jaki będzie
seria C	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	4 220 720		1 392 837,60	gotówka	28.06.1999	przeznaczony do
Seria D	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	240 000		79 200,00	gotówka	28.06.1999	podziału za rok obrotowy 1999
Seria E	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	24 363 637	0,33	8 040 000,21	gotówka	10.01.2007	Począwszy od wypłat
Seria G	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	6 500 000		2 145 000,00	gotówka	04.04.2007	z zysku, jaki będzie przeznaczony do podziału za rok obrotowy 2006
Liczba akcji razem			42 863 637		14 145 000,21

Ograniczenia co do dysponowania kapitałem Spółki wynikają z uregulowań zawartych w Kodeksie Spółek Handlowych.

Na dzień przekazania raportu za III kwartał 2017 roku akcjonariuszami posiadającymi powyżej 5% akcji są:

Akcjonariusze	Liczba głosów na WZA	Liczba akcji	Udział w kapitale zakładowym oraz ogólnej liczbie głosów na WZA	Zmiana w stosunku do stanu z dnia 18.05.2017 r. czyli przekazania raportu za I kwartał 2017 r.	Zmiana w stosunku do stanu z dnia 22.08.2017 r. czyli przekazania raportu za I półrocze 2017 r.
Bożena Ciupińska - pośrednio				Brak zmian	Brak zmian
poprzez Augusta Investment Sp.	12 125 355	12 125 355	28,29%
z o.o.
Bogusław Pilszczek - pośrednio				Brak zmian	Brak zmian
poprzez Bowen Investments	8 587 265	8 587 265	20,04%
S.a.r.l.
Marta Pilszczek	3 538 090	3 538 090	8,25%	Brak zmian	Brak zmian
Jacek Wysocki - pośrednio poprzez Hedland Sp. z o.o.	4 966 902	4 966 902	11,59%	Brak zmian	Brak zmian
AVIVA OFE	4 282 000	4 282 000	9,99%	Brak zmian	Brak zmian
QUERCUS TFI S.A.	2 159 738	2 159 738	5,04%	Brak zmian	Brak zmian

Na dzień 31 grudnia 2016 roku kapitał podstawowy Spółki wynosił 14 145 000,21 złotych i dzielił się na akcje następujących serii:

		Rodzaj		Wartość nominalna	Wartość serii/emisji wg	Sposób pokrycia	Data	Prawo do dywidendy
Na 31.12.2016	Rodzaj akcji	uprzywilejowania	Liczba akcji	jednej akcji w zł	wartości nominalnej w zł	kapitału	rejestracji	(od daty)
seria A	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	100 000		33 000,00	gotówka	18.03.1999	Począwszy od wypłat
seria B	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	7 439 280		2 454 962,40	aport	28.06.1999	z zysku, jaki będzie
seria C	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	4 220 720		1 392 837,60	gotówka	28.06.1999	przeznaczony do
Seria D	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	240 000		79 200,00	gotówka	28.06.1999	podziału za rok obrotowy 1999
Seria E	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	24 363 637	0,33	8 040 000,21	gotówka	10.01.2007	Począwszy od wypłat
Seria G	Na okaziciela	Nieuprzywilejowane	6 500 000		2 145 000,00	gotówka	04.04.2007	z zysku, jaki będzie przeznaczony do podziału za rok obrotowy 2006
Liczba akcji razem			42 863 637		14 145 000,21

Ograniczenia co do dysponowania kapitałem Spółki wynikają z uregulowań zawartych w Kodeksie Spółek Handlowych.

Na dzień 31 grudnia 2016 r. i na dzień przekazania raportu rocznego akcjonariuszami posiadającymi powyżej 5% akcji byli:

Akcjonariusze	Liczba głosów na WZA	Liczba akcji	Udział w kapitale zakładowym oraz ogólnej liczbie głosów na WZA	Zmiana w stosunku do stanu z dnia 09.11.2016 r. czyli przekazania raportu za III kwartał 2016 r.
Bożena Ciupińska - pośrednio	12 125 355	12 125 355	28,29%	Brak zmian
poprzez Augusta Investment Sp. z
o.o.
Bogusław Pilszczek - pośrednio	8 587 265	8 587 265	20,04%	Brak zmian
poprzez Bowen Investments S.a.r.l.
Marta Pilszczek	3 538 090	3 538 090	8,25%	Brak zmian
Jacek Wysocki - pośrednio poprzez	4 966 902	4 966 902	11,59%	Brak zmian
Hedland Sp. z o.o.
AVIVA OFE	4 282 000	4 282 000	9,99%	Brak zmian
QUERCUS TFI S.A.	2 159 738	2 159 738	5,04%	Brak zmian

3.6.5 Nota 5 Rezerwy

01.01.2017 - 30.09.2017	Rezerwy na świadczenia	Pozostałe
	pracownicze i podobne	rezerwy	Razem
Wartość na początek okresu, w tym:	1 731	2 249	3 980
-krótkoterminowe na początek okresu	1 098	2 193	3 291
-długoterminowe na początek okresu	633	56	689
Zwiększenia	58	-	58
-utworzone w okresie i zwiększenie istniejących	58	-	58
-nabyte w ramach połączeń jednostek
gospodarczych
Zmniejszenia	-	387	387
-wykorzystane w ciągu roku	-	387	387
-rozwiązane, ale niewykorzystane	-	-	-
Wartość na koniec okresu w tym:	1 789	1 862	3 651
-krótkoterminowe na koniec okresu	1 156	1 786	2 942
-długoterminowe na koniec okresu	633	76	709

01.01.2016 - 31.12.2016	Rezerwy na świadczenia	Pozostałe
	pracownicze i podobne	rezerwy	Razem
Wartość na początek okresu, w tym:	2 064	1 226	3 290
-krótkoterminowe na początek okresu	1 323	1 190	2 513
-długoterminowe na początek okresu	741	36	777
Zwiększenia	222	1 346	1 568
-utworzone w okresie i zwiększenie istniejących	222	1 346	1 568
-nabyte w ramach połączeń jednostek
gospodarczych
Zmniejszenia	555	323	878
-wykorzystane w ciągu roku	555	323	878
-rozwiązane, ale niewykorzystane	-	-	-
Wartość na koniec okresu w tym:	1 731	2 249	3 980
-krótkoterminowe na koniec okresu	1 098	2 193	3 291
-długoterminowe na koniec okresu	633	56	689

Zasadniczą pozycję rezerw stanowią rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe, które zostały ustalone metodami aktuarialnymi przez firmę Prospecto Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie

Rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe są szacowane raz w roku, na koniec każdego roku obrotowego.

Rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe wykazują stan na 30.09.2017 roku i 31.12 2016 roku w kwocie 725 239,96 zł. Ponadto Spółka utworzyła rezerwy na niewykorzystane urlopy, których stan na 30.09.2017 roku i na 31.12.2016 roku wynosił odpowiednio 780 359 zł oraz na premie kwartalne dla pracowników, których stan na 30.09.2017 roku oraz 31.12.2016 roku wynosił odpowiednio 283 490,26 zł i 226 101,60 zł.

Pozostałe rezerwy dotyczą głównie pozycji niezafakturowanych usług, których stan na 30.09.2017 roku i na 31.12.2016 roku wynosi odpowiednio: 703 605,77 zł i 704 171,66 zł oraz przewidywanych kosztów napraw gwarancyjnych, których stan na dzień 30.09.2017 roku i 31.12.2016 roku wynosi odpowiednio 249 383,00 zł i 482 000 zł oraz korekt sprzedaży na kwotę 797 846,41 zł i 1 062 958,79 zł.

3.6.6 Nota 6 Kredyty i pożyczki

3.6.6.1 Nota 6.1 Kredyty i pożyczki krótkoterminowe

Na dzień 30.09.2017 r. oraz na dzień 31.12.2016 r. w Spółce nie występowały zobowiązania z tytułu kredytów.

Spółka posiada umowę nr 07/120/06/Z/PX o współpracy z mBank S.A., w ramach której posiada limit kredytowy na korzystanie z produktów banku do kwoty 3 700 000 zł. Zabezpieczenie umowy o współpracę stanowi cesja globalna należności z dnia 21 września 2006 roku do kwoty 8 000 000 zł oraz weksel własny in blanco.

Umowa o współpracy zgodnie z aneksem nr 17 z dnia 27 marca 2017 roku obowiązuje do dnia 15 grudnia 2017 roku, a ostateczny termin ważności gwarancji został utrzymany do dnia 27 września 2020 roku.

3.6.7 Nota 7 Zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe

	30.09.2017	31.12.2016
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług:	5 777	5 421
- część długoterminowa	3	16
- część krótkoterminowa	5 774	5 405
Zobowiązania wobec jednostek zależnych:	27 792	26 091
- część długoterminowa	-	-
- część krótkoterminowa	27 792	26 091
Przedpłaty:	209	1 319
- część długoterminowa	-	-
- część krótkoterminowa	209	1 319
Pozostałe zobowiązania:	1 286	2 693
- część długoterminowa	-	-
- część krótkoterminowa	1 286	2 693
Razem	35 064	35 524

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj termin płatności mieszczący się w okresie od 3 do 90 dni.

Zobowiązania o charakterze publiczno-prawnym na dzień 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku wynoszą odpowiednio 1 158 618,65 zł i 2 504 052,39 zł.

Zobowiązania z tytułu dostaw inwestycyjnych wynoszą na dzień 30 września 2017 roku i 31 grudnia 2016 roku odpowiednio: 103 511,96 zł i 72 551,13 zł.

3.6.8 Nota 8 Niepewność kontynuacji działalności

Nie występuje niepewność, co do kontynuowania działalności.

3.6.9 Nota 9 Transakcje z podmiotami powiązanymi

3.6.9.1 Nota 9.1 Kwoty transakcji zawartych z podmiotami powiązanymi

W związku z utratą kontroli nad Spółką ES-SYSTEM Scandinavia AB, która nastąpiła w dniu 26 grudnia 2016 r, w celu zapewnienia porównywalności danych, wartości transakcji ze spółką ES-SYSTEM Scandinavia AB, za okres pierwszego półrocza 2016 roku, ujawniono w pozycjach tabeli przewidzianych dla jednostek powiązanych, a nie zależnych.

	podmiotów powiązanych	Sprzedaż na rzecz	Zakupy od podmiotów powiązanych		Wynagrodzenia
Podmiot powiązany	01.01.2017 -	01.01.2016 -	01.01.2017 -	01.01.2016 -	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017	30.09.2016	30.09.2017	30.09.2016	30.09.2017	30.09.2016
Jednostki z udziałem
kluczowych członków	1	1	1 062	1 062	-	-
kadry zarządzającej
Znaczący akcjonariusze	-	-	-	-	-	-
Członkowie Zarządu
i RN	-	-	-	-	3 056	3 133
Inne powiązania	1 094	1 070	1	62
Jednostki zależne	375	364	77 896	78 652
Razem	1 470	1 435	78 959	79 776	3 056	3 133

Transakcje handlowe zawierane z podmiotami powiązanymi w zakresie kupna i sprzedaży wyrobów i usług zawierane są na zasadach rynkowych z uwzględnieniem rabatów i upustów stanowiących element polityki stosowanej wobec odbiorców hurtowych.

Przedstawione wynagrodzenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej posiadają wyłącznie charakter świadczeń krótkoterminowych.

3.6.9.2 Nota 9.2 Kwoty rozrachunków z podmiotami powiązanymi

Podmiot powiązany	Należności od podmiotów powiązanych		Zobowiązania do podmiotów powiązanych
	30.09.2017	31.12.2016	30.09.2017	31.12.2016
Jednostki z udziałem kluczowych członków kadry zarządzającej	-	-	-	-
Pozostałe jednostki	90	133
Jednostki zależne	121	85	27 792	26 091
Razem	211	218	27 792	26 091

3.6.10 Nota 10 Informacje dotyczące segmentów działalności

3.6.10.1 Nota 10.1 Segmenty operacyjne

Spółka wyodrębnia podział na dwa segmenty sprzedaży:

• sprzedaż do odbiorców hurtowych

• sprzedaż do odbiorców inwestycyjnych

Analiza dotycząca działalności w segmentach ogranicza się wyłącznie do ustalenia wartości zysku/straty brutto na sprzedaży. Zasady pomiaru przychodów kosztów są zbieżne z zasadami przyjętymi do sporządzenia sprawozdania finansowego.

W 2017 roku Emitent przyjął nowe kryteria podziału asortymentowego oraz wyodrębnił dwa nowe segmenty w strukturze sprzedaży tj. produkty awaryjne oraz związane ze sterowaniem. W opinii Emitenta nowa prezentacja lepiej odzwierciedla kategorie sprzedaży produktów i towarów. Dane porównawcze zostały odpowiednio przekształcone. Powyższa zmiana nie miała wpływu na uprzednio prezentowane kwoty zysku z działalności operacyjnej, zysku netto ani kapitału własnego Spółki i Grupy Kapitałowej.

Podsumowanie wprowadzonych zmian do danych porównawczych Emitenta zaprezentowano w tabeli poniżej:

	Za okres 01.01.2016 - 30.09.2016 (dane przekształcone)	Zmiana prezentacji	Za okres 01.01.2016 - 30.09.2016 (dane zaraportowane)
Produkty
Architektoniczne	3 374	40	3 334
Przemysłowe	15	18	(3)
Zewnętrzne	65	32	33
Awaryjne	120	120
Sterowanie	38	38
Akcesoria różne	34	(248)	282
Razem	3 646		3 646
Towary
Architektoniczne	48 453	(13 135)	61 588
Przemysłowe	35 072	6 393	28 679
Zewnętrzne	19 404	1 975	17 429
Awaryjne	12 391	12 391
Sterowanie	488	488
Akcesoria różne	4 707	(8 112)	12 819
Razem	120 515		120 515

Za okres od 01.01.2017 do 30.09.2017 r.

	Segment I (sprzedaż hurtowa)	Segment II (sprzedaż do klientów inwestycyjnych)	Pozostałe	Razem	Działalność zaniechana	Działalność ogółem
Przychody od klientów zewnętrznych	35 729	100 138	-	135 867		135 867
Przychody z tytułu
transakcji między segmentami				-		-
Przychody z tytułu odsetek				-		-
Koszty z tytułu odsetek				-		-
Amortyzacja				-		-
Inne istotne pozycje
przychodów i kosztów,	25 787	70 156	-	95 943		95 943
w tym:
- koszt własny sprzedaży	25 787	70 156	-	95 943		95 943
towarów i usług
Pozostałe istotne pozycje
niepieniężne (inne niż				-		-
amortyzacja), w tym:
Zysk brutto segmentu sprawozdawczego	9 942	29 982	-	39 924		39 924

Działalność kontynuowana

Za okres od 01.01.2016 do 30.09.2016 r.

Działalność kontynuowana

	Segment I (sprzedaż hurtowa)	Segment II (sprzedaż do klientów inwestycyjnych)	Pozostałe	Razem	Działalność zaniechana	Działalność ogółem
Przychody od klientów zewnętrznych	40 694	85 339	-	126 033		126 033
Przychody z tytułu
transakcji między segmentami				-		-
Przychody z tytułu odsetek				-		-
Koszty z tytułu odsetek				-		-
Amortyzacja				-		-
Inne istotne pozycje
przychodów i kosztów,	29 214	59 464	-	88 678		88 678
w tym:
- koszt własny sprzedaży	29 214	59 464	-	88 678		88 678
towarów i usług

Pozostałe istotne pozycje
niepieniężne (inne niż				-	-
amortyzacja), w tym:
Zysk brutto segmentu
sprawozdawczego	11 480	25 875	-	37 355	37 355

3.6.10.2 Nota 10.2 Produkty i usługi

	01.01.2017 -	01.01.2016 -
	30.09.2017	30.09.2016
Produkty
Architektoniczne	6 590	3 374
Przemysłowe	30	15
Zewnętrzne	168	65
Awaryjne	413	120
Sterowanie	192	38
Akcesoria różne	45	34
Razem	7 438	3 646
Towary
Architektoniczne	50 579	48 453
Przemysłowe	36 012	35 072
Zewnętrzne	21 018	19 404
Awaryjne	12 183	12 391
Sterowanie	764	488
Akcesoria różne	3 779	4 707
Razem	124 335	120 515
Usługi
Budowlano-montażowe	2 796	478
Projektowe	283	87
Transportowe	665	553
Obsługa reklamacji	86	89
Pozostałe	264	665
Razem	4 094	1 872

3.6.10.3 Nota 10.3 Informacje dotyczące obszarów geograficznych

Spółka prowadzi analizę sprzedaży z podziałem na główne kontynenty. Wyodrębnienie aktywów związanych z poszczególnymi obszarami na podstawie dostępnych analiz nie jest możliwe.

	01.01.2017 - 30.09.2017	01.01.2016 - 30.09.2016
Polska	104 796	101 151
Obszar Unii Europejskiej	19 317	16 902
Pozostałe kraje Europy	4 393	3 312
Ameryka Północna	218	266
Ameryka Południowa	148	210

Razem	135 867	126 033
Wschód	53	83
Australia i Oceania oraz Daleki
Azja i Bliski Wschód	6 767	4 062
Afryka	175	47

3.6.10.4 Nota 10.4 Informacje dotyczące głównych klientów

W Spółce zjawisko koncentracji sprzedaży nie występuje, obroty z żadnym z kluczowych kontrahentów nie przekroczyły 10% wartości sprzedaży ogółem.

3.6.11 Nota 11 Należności i zobowiązania warunkowe

	30.09.2017	31.12.2016
2. Zobowiązania warunkowe
2.1. Na rzecz jednostek powiązanych (z tytułu)
- udzielonych gwarancji i poręczeń
2.2. Na rzecz pozostałych jednostek (z tytułu)	2 660	2 906
- udzielonych gwarancji i poręczeń	2 660	2 906
Zobowiązania warunkowe razem	2 660	2 906

3.6.12 Nota 12 Znaczące zdarzenia po dniu bilansowym

Po dacie bilansu nie wystąpiły istotne zdarzenia mające wpływ na sytuację finansową i majątkową Spółki.

3.6.13 Nota 13 Informacje o wysokości niespłaconych zaliczek, kredytów, pożyczek, gwarancji, poręczeń osobom Kluczowej Kadry Zarządzającej

Na dzień 30 września 2017 roku Grupa Kapitałowa nie posiadała wierzytelności względem osób kluczowej kadry zarządzającej z tytułu niespłaconych zaliczek, kredytów, pożyczek, gwarancji i poręczeń.

3.6.14 Polityka dywidend

Spółka nie dokonywała wypłaty dywidendy z zysku netto wygenerowanego w roku 2016.

Realizację polityki wypłaty dywidendy z zysków osiąganych przez Emitenta w latach następnych, Zarząd ES-SYSTEM S.A. będzie warunkował zaspokojeniem zapotrzebowania Spółki na środki finansowe wynikające z realizacji programu inwestycyjnego ES-SYSTEM.

3.6.15 Postępowania sądowe i arbitrażowe

Zgodnie z najlepszą posiadaną wiedzą, zarówno w przypadku Emitenta jak i innych spółek Grupy Kapitałowej w okresie ostatnich 9 miesięcy nie toczyły się żadne postępowania przed organami administracji publicznej (rządowej i samorządowej) oraz postępowania arbitrażowe, dotyczące zobowiązań lub wierzytelności, których wartość stanowiłaby 10% kapitałów własnych Spółki i które miałyby istotny wpływ na sytuację finansową lub rentowność Grupy Kapitałowej.

30 czerwca 2016 roku do spółki zależnej ES-SYSTEM NT Spółka z o.o. wpłynęło zawiadomienie o wszczęciu przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za naruszeni obowiązku stosowania się do ograniczeń w poborze energii elektrycznej w sierpniu 2015 roku.

W dniu 27 czerwca 2017 roku po przeprowadzeniu postepowania administracyjnego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki za działanie naruszające w/w obowiązek wydał decyzję określającą wysokość kary pieniężnej w kwocie 1 251,00 zł.

Spółka zależna ES-SYSTEM NT Spółka z o.o. złożyła odwołanie od przedmiotowej decyzji.

Ponadto ES-SYSTEM S.A. nie jest stroną żadnego postępowania administracyjnego lub arbitrażowego.

3.6.16 Znaczące zmiany w sytuacji finansowej, ekonomicznej Spółki

W ocenie Grupy Kapitałowej po dniu 30 września 2017 roku nie zaszły znaczące zmiany w sytuacji finansowej lub pozycji handlowej.

3.6.17 Zatwierdzenie do publikacji

Sprawozdanie finansowe za okres 9 miesięcy zakończonych 30 września 2017 roku (wraz z danymi porównawczymi) zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Emitenta w dniu 15 listopada 2017 roku.

Data: 15 listopada 2017 roku Podpisy Członków Zarządu

Waldemar Pilch Rafał Gawrylak Wiceprezes Zarządu Prezes Zarządu

Data: 15 listopada 2017 roku Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie finansowe na dzień 30 września 2017 roku

Teresa Wierzbicka Główny Księgowy