Earnings Release • Oct 29, 2021
Earnings Release
Open in ViewerOpens in native device viewer


| ISIN | Giełda Papierów Wartościowych |
Thomson Reuters | Bloomberg |
|---|---|---|---|
| PLLOTOS00025 | LTS | LTSP.WA | LTS PW |
| OTOCZENIE RYNKOWE | 3 |
|---|---|
| SEGMENT WYDOBYWCZY |
6 |
| SEGMENT PRODUKCJI I HANDLU | 13 |
| SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW20 | |
| SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ 23 |
|
| SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 26 |
|
| INFORMACJE DODATKOWE27 |
2
Dane operacyjne i finansowe za 3 kw. 2021 roku i poprzednie okresy są opublikowane (plik Excel) w internetowym serwisie relacji inwestorskich → inwestor.lotos.pl pod nazwą → databook

Spread Brent/Ural Ropa Brent Gaz ziemny
Wykres 1. Notowania gazu ziemnego (USD/boe), ropy naftowej Brent (USD/bbl) oraz spread Brent/Ural (USD/bbl)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Refinitiv
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw.21 /2 kw. 21 | 3 kw.21/3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Notowania Dated Brent FOB | 73,49 | 68,96 | 42,91 | 6,6% | 71,3% |
| Spread Brent/Ural | 2,24 | 1,98 | -0,19 | 13,1% | - |
| Notowania gazu ziemnego UK NBP5 | 90,76 | 50,41 | 15,21 | 80,0% | 496,7% |
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Refinitiv
1 NBP – National Balancing Point.
2 boe – baryłka ekwiwalentu ropy naftowej.
3 bbl – baryłka ropy naftowej.
4 Crack produktowy liczony jest jako różnica pomiędzy notowaniem danego produktu na baryłkę (notowania na tonę po uwzględnieniu odpowiedniego współczynnika gęstości) a ceną ropy Ural (notowanie Dtd Brent skorygowane o spread Brent/Ural).
5 Notowania gazu ziemnego wg UK NBP (tj. brytyjski National Balancing Point) dla porównywalności zostały przeliczone z USD/MWh na USD/boe przy zastosowaniu przelicznika 1,6282 MWh/boe.

| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw.21 /2 kw. 21 | 3 kw. 21/3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Benzyna motorowa | 14,94 | 12,22 | 4,36 | 22,3% | 242,7% |
| Benzyna surowa | 3,55 | 0,49 | -0,75 | 624,5% | - |
| Olej napędowy (10 ppm) | 9,95 | 8,12 | 4,72 | 22,5% | 110,8% |
| Lekki olej opałowy | 9,00 | 7,90 | 4,07 | 13,9% | 121,1% |
| Paliwo lotnicze | 8,28 | 6,07 | -0,56 | 36,4% | - |
| Ciężki olej opałowy | -9,18 | -8,41 | -5,21 | 9,2% | 76,2% |
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Refinitiv
Tabela 3. Notowania kursu walutowego USD/PLN
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw.21 /2 kw. 21 | 3 kw. 21 /3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Kurs dolara na koniec okresu | 3,99 | 3,80 | 3,87 | 5,0% | 3,1% |
| Średniokwartalny kurs dolara | 3,87 | 3,76 | 3,80 | 2,9% | 1,8% |
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Narodowego Banku Polskiego
Istotne czynniki zewnętrzne wpływające na wyniki finansowe Grupy Kapitałowej LOTOS w 3 kwartale 2021 roku:
Segment produkcji i handlu:
Czynniki ekonomiczne, tj. szybka odbudowa gospodarek i wzrost zapotrzebowania na surowce energetyczne, przy niskim poziomie wypełnienia magazynów po surowej zimie 2020 roku w Azji i Europie wpływały na ograniczoną dostępność gazu ziemnego. Presję podażową w Europie dodatkowo wzmacniało ograniczenie dostaw gazu ziemnego z Rosji.
Z jednej strony wzrost zapotrzebowania na energię, z drugiej ograniczona jej podaż napędzały wzrost notowań wszystkich paliw kopalnych, w szczególności zaś gazu ziemnego – uznawanego za paliwo przejściowe na ścieżce zielonej transformacji ze względu na relatywnie niską emisyjność CO2. Notowania gazu ziemnego osiągnęły we wrześniu 2021 r. historyczne maksima.
Letni sezon huraganów, które spowodowały ograniczenie wydobycia węglowodorów w Zatoce Meksykańskiej oraz konserwatywna w obliczu odbudowy gospodarczej polityka utrzymania cięć wolumenów wydobywczych przez kraje OPEC+ rzutowały na zwyżkę notowań ropy naftowej w 3 kwartale, skutkując zwiększeniem kosztu surowca do przerobu w rafinerii z jednej strony oraz wzrostem cen paliw z drugiej. Pewnym złagodzeniem wpływu wysokich cen ropy naftowej na segment produkcji i handlu był wzrost r/r dyferencjału Ural/Brent (+2,43 USD/bbl).
Lekkie frakcje ropy naftowej stanowiły istotne wsparcie dla marżowości segmentu produkcji i handlu dzięki utrzymującej się wysokiej zyskowności benzyn motorowych w najlepszym pod względem sezonowości kwartale pracy rafinerii.
Solidna odbudowa w 3 kw. r/r cracku na diesla, kluczowego paliwa dla baryłki uzysków Spółki, wraz z poszerzeniem korytarza pomiędzy crackami na olej napędowy a ciężki olej opałowy r/r o 9,2 USD/bbl poprawiły kontrybucję instalacji EFRA do wyników w 3 kw. do poziomu 2,8 USD na każdej przerobionej w rafinerii baryłce ropy naftowej.
Utrzymujące się w 3 kwartale wysokie notowania olejów bazowych, również należących do grupy średnich destylatów ropy naftowej, wspierały wynik segmentu. Notowania olejów bazowych w raportowanym okresie charakteryzowały się znacząco wyższą r/r marżowością w związku z ich ograniczoną dostępnością na rynku i stopniową odbudową ich podaży. Nadal znacząca była opłacalność morskiego eksportu benzyny surowej.
W 3 kw. 2021 roku wyższe wolumeny sprzedaży diesla z racji sezonowości oraz wyjątkowo korzystne warunki sprzedaży benzyn na krajowym rynku w stosunku do parytetu importowego wspierały uzyskiwane premie w hurtowym handlu paliwami.

Jednocześnie w 3 kw. nastąpiła wyraźna poprawa poziomu konsumpcji na krajowym rynku paliw po zeszłorocznych ograniczeniach wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19. Wzrost zapotrzebowania na benzynę po 9 miesiącach r/r osiągnął w Polsce dynamikę +8,5%. O 7,1% r/r wzrósł popyt na olej napędowy. Ożywienie na polskim rynku paliw wynika ze wzmożonej mobilności osób w sezonie wakacyjno-urlopowym oraz z poluzowania w Polsce obostrzeń pandemicznych. Utrudnienia w podróżowaniu za granicę związane ze spadkiem tempa szczepień przeciw COVID-19 w poszczególnych krajach oraz rozprzestrzeniającym się wariantem Delta koronawirusa dodatkowo wpłynęły na wzmożony ruch samochodowy do krajowych destynacji, chętniej z tego względu wybieranych niż podróże zagraniczne.
Portfel produktów ciężkich Spółki w 3 kw. 2021 roku był zdominowany przez asfalty, w związku z utrzymującymi się atrakcyjnymi cenami asfaltów na bardzo chłonnym rynku krajowym i sąsiednich. Stabilną sprzedaż wspierały sprzyjające budowie dróg warunki pogodowe 3 kwartału.
Od początku roku notowania gazu i ropy znajdowały się w trendzie wzrostowym, który w 3 kw. w przypadku gazu był rekordowo silny. W efekcie poziom cen gazu ziemnego wg UK National Balancing Point we wrześniu pobił historyczne maksima, zwyżkując w całym raportowanym kwartale o 80% kw./kw. oraz o 496,7% r/r.
W 3 kw. 2021 roku średnia cena ropy Brent wyniosła 73,49 USD/bbl i była wyższa o 6,6% kw./kw. oraz o 71,3% r/r.
○ kursy walut
Aprecjacja średniokwartalnego kursu dolara względem złotego w ujęciu r/r (+1,8%) miała pozytywny wpływ na wartość cracków produktowych i notowań surowców, a co za tym idzie na wyniki operacyjne obu segmentów sprawozdawczych. Jednocześnie wzrost kursu dolara na koniec okresu kw./kw. wzmocnił zapotrzebowanie na kapitał obrotowy (wzrost wartości zapasów oraz poziomu należności).
○ pandemia COVID-19
Wpływ pandemii COVID-19 na globalny sektor rafineryjny widocznie się zmniejsza. Jednocześnie skala i tempo odbicia gospodarek oraz towarzysząca im dynamiczna odbudowa zapotrzebowania na energię wysuwają się na pierwszy plan czynników oddziałujacych na warunki rynkowe. Rzutuje to na zaburzenie równowagi podażowo-popytowej na globalnym rynku nośników energii pozyskiwanej ze źródeł konwencjonalnych. Wraz ze spadkiem wpływu pandemii na gospodarki i mobilność społeczeństw rosną ceny wszystkich surowców energetycznych na rynkach międzynarodowych.
Zasoby, wydobycie i łączna sprzedaż ropy naftowej i gazu ziemnego
Tabela 4. Zasoby6 ropy i gazu na dzień w milionach boe
| 30.09.2021 | 30.06.2021 | 30.09.2020 | |
|---|---|---|---|
| Norwegia | 23,9 | 24,8 | 26,6 |
| Polska | 44,4 | 45,0 | 46,5 |
| Litwa | 2,3 | 2,4 | 2,5 |
| Razem | 70,7 | 72,2 | 75,6 |
Źródło: Spółka
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw.21 /2 kw.21 | 3 kw.21 /3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Norwegia | 8 882 | 13 143 | 12 438 | -32,4% | -28,6% |
| Polska | 5 769 | 5 718 | 5 750 | 0,9% | 0,3% |
| Litwa | 519 | 513 | 539 | 1,1% | -3,8% |
| Razem | 15 170 | 19 374 | 18 727 | -21,7% | -19,0% |
Źródło: Spółka
6 2P – zasoby pewne oraz prawdopodobne według międzynarodowej klasyfikacji SPE-PRMS
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw. 21 /2 kw. 21 | 3 kw.21 /3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Norwegia | 817 134 | 1 196 004 | 1 144 331 | -31,7% | -28,6% |
| Polska | 530 763 | 520 298 | 528 956 | 2,0% | 0,3% |
| Litwa | 47 736 | 46 696 | 49 608 | 2,2% | -3,8% |
| Razem | 1 395 633 | 1 762 998 | 1 722 895 | -20,8% | -19,0% |
Źródło: Spółka
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw. 21 /2 kw. 21 | 3 kw.21 /3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Norwegia | 920 771 | 1 222 527 | 1 289 395 | -24,7% | -28,6% |
| Polska | 386 802 | 454 261 | 512 129 | -14,9% | -24,5% |
| Litwa | 47 528 | 45 493 | 95 314 | 4,5% | -50,1% |
| Razem | 1 355 101 | 1 722 281 | 1 896 838 | -21,3% | -28,6% |
Źródło: Spółka
Mapa 1. Koncesje spółek Grupy Kapitałowej LOTOS na obszarze RP Stan na dzień 30 września 2021 roku

Źródło: Spółka

W 3 kw. 2021 roku spółka LOTOS Petrobaltic S.A. (tj. LPB) kontynuowała wydobycie ropy naftowej i współwystępującego gazu ziemnego ze złoża B3 na Morzu Bałtyckim na średnim poziomie 2 594 boe/d (+20% r/r, +12% kw./kw.). Zanotowany wzrost wydobycia jest efektem skutecznie przeprowadzonego programu rekonstrukcji odwiertów, który na przestrzeni 2020 roku objął łącznie 8 odwiertów (w tym 2 zatłaczające). Ponadto, wzrost wydobycia jest efektem realizacji wiercenia dodatkowego odwiertu oraz rekonstrukcji odwiertu zagłowiczonego podwodnie.
Zagospodarowanie złoża ropy naftowej na Morzu Bałtyckim
W 3 kw. 2021 roku ze złoża B8 wydobywano ropę naftową i współwystępujący gaz ziemny na średnim poziomie 3 175 boe/d (-11% r/r, -7% kw./kw.). Zanotowany spadek wydobycia jest spowodowany planowaną tygodniową przerwą w produkcji związaną z wymianą boi. Równolegle, spółka kontynuowała prace związane z zakończeniem testów systemu sprężania i przesyłu gazu. W dniu 30 września 2021 roku przekazano do eksploatacji system sprężania i przesyłu gazu (SSG) oraz gazociąg. Uruchomiono przesył gazu do elektrociepłowni Energobaltic Sp. z o.o. we Władysławowie od 1 października br.
Aktualnie podejmowane przez LPB działania związane są ze zmianą konfiguracji systemu zatłaczania wody morskiej.
Kluczowe parametry projektu B8 (udział Grupy Kapitałowej LOTOS):
Pełna zdolność Centrum Produkcyjnego została osiągnięta w 4 kw. 2020 roku, jednak termin zwiększenia wolumenów wydobycia ropy do średniego poziomu 5,0 tys. boe/d w okresie 5 lat będzie uzależniony od pełnej realizacji zakładanych warunków technicznych oraz od sytuacji makroekonomicznej, w szczególności zaś od notowań ropy na globalnych rynkach.
Zagospodarowanie złóż gazu ziemnego na Morzu Bałtyckim
Projekt B4/B6 dotyczy zagospodarowania złóż gazu ziemnego na Morzu Bałtyckim, przy współpracy z partnerem, firmą CalEnergy Resources Poland Sp. z o.o. Projekt został zdefiniowany od strony technicznej i znajduje się obecnie na etapie przygotowania finalnej decyzji inwestycyjnej. Kluczowe realizowane zadania obejmują: monitorowanie rynku gazu oraz rynku dostawców materiałów i usług, postępowania formalno-administracyjne oraz uzgodnienia strategii pozyskania finansowania. Obecnie obserwowana jest bardzo duża dynamika zmian na rynku gazu ziemnego. Podjęcie decyzji inwestycyjnej zakładane jest w warunkach stabilizacji sytuacji rynkowej.
Kluczowe parametry projektu B4/B6 (udział Grupy Kapitałowej LOTOS):
W ramach działalności poszukiwawczej:
Spółka realizuje szereg inicjatyw rozwojowych, które mają na celu zdywersyfikowanie przedmiotu działalności i źródeł przychodów.
Jedną z kluczowych inicjatyw rozwojowych są działania w ramach nowo tworzącego się rynku Morskich Elektrowni Wiatrowych (MEW). Spółka prowadzi rozmowy z Energa OZE w zakresie świadczenia usług serwisowych dla morskiej farmy wiatrowej Baltic Power, która jest kluczowym elementem transformacji Grupy ORLEN i kamieniem milowym rozwoju polskiej energetyki. Ustalono podział zadań, w wyniku którego LPB zajmie się logistyką morską i serwisowaniem infrastruktury podwodnej.

W ramach prac nad możliwością pozyskania "zielonego" wodoru z wody morskiej Spółka rozpoczęła współpracę z jednostkami naukowymi – Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie i Politechniką Gdańską.
Działalność poszukiwawczo-wydobywcza w Norwegii
Mapa 2. Koncesje spółki LOTOS Exploration & Production Norge AS Stan na dzień 30 września 2021 roku

Źródło: Spółka
Na dzień 30 września 2021 roku spółka LOTOS Norge była udziałowcem 30 koncesji na poszukiwanie, rozpoznanie i wydobycie złóż węglowodorów na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. LOTOS podejmuje działania w celu rozwoju portfela koncesji w Norwegii. We wrześniu 2021 roku spółka LOTOS Norge złożyła aplikacje w kolejnej rundzie koncesyjnej APA (ang. Awards in Predefined Areas). Większość z wnioskowanych koncesji zlokalizowanych jest w obszarach obecnej aktywności, m.in.: NOAKA oraz Sleipner. Natomiast jeden z obszarów, zgłoszony wspólnie z PGNiG Norway, znajduje się w części Morza Północnego, gdzie dotychczas spółka nie prowadziła aktywnych poszukiwań i wydobycia węglowodorów.
W 3 kw. 2021 roku spółka LOTOS Norge w ramach konsorcjum wydobywała gaz ziemny i kondensat ze złóż zlokalizowanych w obszarach Heimdal i Sleipner na średnim poziomie 8,9 tys. boe/dzień dla udziału LOTOS (-29% r/r, -32% kw./kw.). Spadek wolumenu wydobycia wynika z zaplanowanego i przeprowadzonego we wrześniu około miesięcznego postoju hubu Sleipner, wraz z podłączonym złożem Utgard dla wykonania prac konserwacyjnych, które odpowiadają za ponad 80% produkcji LOTOS w Norwegii. W przypadku LOTOSU dotyczyło to złóż obszaru Sleipner, w tym podłączonego do hubu złoża Utgard.
Ponadto, spadek wolumenu wynika z niższego niż pierwotnie planowano wydobycia ze złoża Utgard, z uwagi na problemy związane z zawodnieniem otworów produkcyjnych.
Równolegle, spółka LOTOS Norge prowadzi działania związane z zagospodarowaniem nowych złóż w Norwegii. Status projektów na koniec 3 kw. 2021 roku przedstawiono poniżej:
Zagospodarowanie złoża ropy naftowej w Norwegii
W 3 kw.2021 roku Projekt Yme był w końcowej fazie zagospodarowania. Zespół projektowy przygotowywał platformę do rozruchu. Uruchomienie wydobycia ze złoża Yme nastąpiło w dniu 25 października 2021 roku.

Kluczowe parametry projektu Yme (udział Grupy Kapitałowej LOTOS):
Projekt NOAKA dotyczy zagospodarowania odkrytych złóż w obszarze na północ od Heimdal: Frigg Gamma Delta, Langfjellet, Liatårnet, Rind, Fulla oraz Froy, których operatorem jest firma AkerBP, a także złóż Krafla oraz Askja, w których LOTOS nie posiada udziałów, a których operatorem jest firma Equinor. Projekt znajduje się na etapie przygotowania do zagospodarowania. We wrześniu spółka LOTOS Norge podpisała z AkerBP umowę dotyczącą tzw. harmonizacji udziałów na koncesjach w obszarze NOA (North of Alvheim) oraz Fulla. Dokument reguluje wymianę udziałów pomiędzy LOTOS Norge a AkerBP w 8 koncesjach: PL873, PL026B, PL364, PL442, PL442B, PL442C, PL874, PL026. Finalnie, w wyniku przeprowadzonych negocjacji, LOTOS w każdej z nich będzie miał efektywny, jednolity udział na poziomie 12,3%. We wrześniu 2021 roku dokonano także wyboru koncepcji zagospodarowania dla obszaru NOA oraz Fulla w ramach Projektu NOAKA. Harmonogram projektu zakłada przygotowanie planu zagospodarowania złóż do końca 2022 oraz możliwość uruchomienia wydobycia w 2027.
NOAKA jest jednym z kluczowych projektów rozwojowych na Szelfie Norweskim, z łącznym potencjałem ponad 500 mln boe zasobów wydobywalnych (udział 100%). Dla Grupy LOTOS projekt stanowi bazę do długofalowego rozwoju w Norwegii, przy współpracy z kluczowymi operatorami na Szelfie – AkerBP i Equinor.
Projekt dotyczy zagospodarowania złóż Trell i Trine zlokalizowanych w obszarze Heimdal. Operatorem jest firma AkerBP. Po czasowym wstrzymaniu prac z uwagi na pandemię COVID-19 prace zostały wznowione i zakładane jest zagospodarowanie z wykorzystaniem jednostki pływającej do produkcji, przechowywania i załadunku węglowodorów (ang. floating production, storage and offloading, FPSO) w obszarze Alvheim. Projekt znajduje się na etapie przygotowania do zagospodarowania. W 3 kw. 2021 roku spółka finalizowała prace w kierunku podpisania finalnych umów dotyczących harmonizacji udziałów w projekcie oraz wyboru koncepcji zagospodarowania – osiągnięcie bramki decyzyjnej planowane jest w 4 kw. 2021 roku. Efektywny udział LOTOS w projekcie wyniesie 11,9%. Harmonogram projektu zakłada przygotowanie planu zagospodarowania złóż do końca 2022 oraz możliwość uruchomienia wydobycia w 2025 roku. Potencjał zasobowy złóż Trell i Trine szacowany jest na ok. 2,6 mln boe dla udziału LOTOS.

Mapa 3. Koncesje Grupy Kapitałowej AB LOTOS Geonafta Stan na dzień 30 września 2021 roku

W 3 kw. 2021 roku spółki z litewskiej grupy kapitałowej AB LOTOS Geonafta skupiały się na optymalizacji wydobycia z istniejących lądowych złóż ropy naftowej zlokalizowanych w obrębie bloków koncesyjnych: Girkaliai, Genciai, Kretinga, Nausodis, Klaipeda, Gargždai. Wielkość produkcji ze złóż litewskich w 3 kw. 2021 roku kształtowała się na poziomie 519 boe/dzień (-4% r/r, +1% kw./kw.).

| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw.21 /2 kw.21 | 3 kw.21/3 kw.20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Przychody ze sprzedaży | 436,4 | 381,2 | 258,6 | 14,5% | 68,8% |
| Wynik operacyjny EBIT | 194,9 | 370,6 | -62,1 | -47,4% | - |
| Amortyzacja | 60,5 | 62,7 | 67,2 | -3,5% | -10,0% |
| EBITDA | 255,4 | 433,3 | 5,1 | -41,1% | 4907,8% |
| Oczyszczony wynik EBIT7 | 194,9 | 152,0 | 30,5 | 28,2% | 539,0% |
| Oczyszczony wynik EBITDA7 | 255,4 | 214,7 | 97,7 | 19,0% | 161,4% |
Wzrost poziomu przychodów ze sprzedaży segmentu wydobywczego w 3 kw. 2021 roku (+68,8% r/r i +14,5% kw./kw.) jest przede wszystkim efektem wyższych notowań gazu ziemnego (+496,7% r/r i +80,0% kw./kw.) oraz ropy Brent Dtd (+71,3% r/r i +6,6% kw./kw.). Również wzrost średniokwartalnego kursu dolara (+1,8% r/r i +2,9% kw./kw.) przyczynił się do wzrostu poziomu przychodów ze sprzedaży. Spadek ilości sprzedanych węglowodorów (-28,6 % r/r i -21,3% kw./kw.) ograniczył korzystny wpływ wzrostu notowań gazu i ropy na wynik segmentu. Spadek wolumenu wydobycia wynika z zaplanowanego około miesięcznego przestoju dla wykonania prac konserwacyjnych w obszarze Sleipner, który odpowiada za ponad 80% produkcji LOTOS w Norwegii. Ponadto, spadek wolumenu wynika z niższego niż pierwotnie planowano wydobycia ze złoża Utgard, z uwagi na problemy związane z zawodnieniem otworów produkcyjnych.
Oczyszczony z wpływu zdarzeń nietypowych wynik EBITDA segmentu wydobywczego za 3 kw. 2021 roku jest o +19,0% wyższy niż w 2 kw. 2021 roku i o +161,4% wyższy niż w 3 kw. 2020 roku.
7 Wynik operacyjny na poziomie EBIT i EBITDA oczyszczony z efektów zdarzeń jednorazowych:
○ w 2 kw. 2021 roku 218,6 mln PLN (rozwiązanie odpisów aktualizujących: 104,9 mln PLN na B3,+135,1 mln PLN na B8, +17,9 mln PLN na złożach Heimdal, zawiązanie odpisów aktualizujących aktywa -38,9 mln PLN na złożach Utgard, odpisu aktualizującego -0,4 mln PLN w obszarach Młynary i Górowo Iławeckie)
○ w 3 kw. 2020 roku -92,6 mln PLN (-47,9 mln PLN odpis aktualizujący aktywa na złożach YME, -44,7 mln PLN na złożach Utgard)
Tabela 9. Wolumen przerobu ropy naftowej w rafinerii w tysiącach ton
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw. 21 / 2 kw. 21 | 3 kw. 21 / 3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Wolumen przerobu ropy naftowej | 2 698,7 | 2 627,6 | 2 550,0 | 2,7% | 5,8% |
Źródło: Spółka
Grupa LOTOS płynnie optymalizowała przerób ropy naftowej przy pełnym wykorzystaniu projektowych mocy wytwórczych, osiągając poziom 2 698,7 tys. ton (+2,7% kw./kw. i +5,8% r/r).
Skokowy wzrost notowań gazu ziemnego w trakcie 3 kw. 2021 roku spowodował załamanie się opłacalności wykorzystywania go do procesów technologicznych w rafinerii, a tym samym większą w porównaniu do analogicznego okresu presję na wyniki segmentu produkcji i handlu, otwierając przestrzeń do intensywnej optymalizacji pracy zakładu Spółki zarówno po stronie doboru wsadu (dieta ropna) oraz nośników energii, jak i struktury uzysków rafinerii.
W związku ze wzrostem kosztów zasilania rafinerii Spółki gazem ziemnym Spółka rozpoczęła optymalizację nośników energii, wykorzystywanych do procesów przerobu ropy naftowej. W 3 kw. gaz ziemny był w coraz większym stopniu zastępowany lekkimi frakcjami, tj. gazem płynnym, benzyną surową i lekką oraz niskozasiarczonym olejem opałowym.
W trzecim – najlepszym pod względem sezonowości – kwartale w roku Spółka korzystała z wysokiej opłacalności krajowej sprzedaży benzyny, którą wsparło rozrzeszenie się r/r premii uzyskiwanych w hurtowej sprzedaży benzyn na krajowym rynku w stosunku do parytetu importowego.
Krajowy rynek oleju napędowego w 3 kw. charakteryzował się znaczącym wzrostem popytu w związku z sezonem wakacyjnym i wzmożonym ruchem samochodowym, na co Spółka odpowiedziała zwiększając sprzedaż tego produktu o 5,6% (r/r).
W 3 kw. 2021 roku utrzymała się opłacalność morskiego eksportu benzyny surowej, dlatego Spółka, dzięki położeniu rafinerii nad Morzem Bałtyckim, szybko i elastycznie reagowała na zwiększony popyt i okazje rynkowe w eksporcie. W letnich miesiącach 3 kw. okazją rynkową pozostawała wysoka marzowość olejów bazowych, w związku z ich nadal ograniczoną dostępnością na rynku.
W 3 kw. 2021 roku Grupa LOTOS realizowała szereg projektów rozwojowych. Największy z nich dotyczy prac związanych z fazą realizacji projektu wymiany pieców instalacji Clausa. Trwały prace projektowe dla pieców oraz prace dotyczące integracji nowych pieców z instalacją. Celem projektu jest poprawienie efektywności, niezawodności i bezpieczeństwa pracy instalacji spalającej siarkowodór. Termin zakończenia prac przewidywany jest na początek 2023 roku.
Spółka realizowała działania przygotowawcze do projektu Rozbudowy pojemności magazynowych i mocy nalewczych LPG. Trwały prace projektowe dotyczące wielobranżowego projektu budowlanego oraz uzyskania pozwolenia na budowę. Celem projektu jest zwiększenie możliwości ekspedycji produkcji rafineryjnej LPG do wartości ok. 1200 ton/dobę za pomocą nalewu samochodowego lub kolejowego.
We wrześniu 2021 roku Grupa LOTOS przystąpiła do fazy realizacji projektu rozwojowego Hydrokrakingowe Oleje Bazowe (tzw. HBO). Należąca do Grupy Kapitałowej LOTOS spółka LOTOS Oil zawarła 28 września br. umowę z renomowaną włoską firmą KT – Kinetics Technology S.p.A. (KT) na projektowanie techniczne, zakupy i dostawy oraz prace budowlano-montażowe (w formule stała cena i realizacja "pod klucz") dla całego zakresu technicznego Projektu HBO. Celem Projektu HBO jest dalsza poprawa ekonomiki przerobu ropy naftowej poprzez wygenerowanie wyższych marż w wyniku produkcji i sprzedaży nowych, wysokomarżowych produktów. HBO ma produkować rocznie ponad 400 tys. ton baz olejowych grupy II oraz kilkadziesiąt tysięcy ton półproduktów paliwowych. Surowcem nowej instalacji będą destylaty ze zbudowanej w ramach Projektu EFRA instalacji destylacji próżniowej hydrowosku (ang. Hydrowax Vacuum Distillation Unit, HVDU), która umożliwiła rozfrakcjonowanie tego półproduktu na destylaty próżniowe, odpowiednie dla produkcji olejów bazowych. Sercem Projektu HBO będzie instalacja

katalitycznego odparafinowania i uwodornienia, wykorzystująca procesy wodorowe stosowane na instalacjach hydrokrakingowych. Przyjęty harmonogram zakłada przekazanie HBO do eksploatacji w pierwszej połowie 2025 r. Trwa proces budowy koncernu multienergetycznego, którego częścią ma być również Grupa LOTOS. Zgodnie z przedstawioną w maju 2021 roku strukturą nowego podmiotu w Gdańsku zlokalizowane ma być m.in. centrum kompetencyjne związane z produkcją olejów bazowych i środków smarnych. Projekt HBO nie wejdzie w zakres dezinwestycji w ramach realizacji środków zaradczych określonych przez Komisję Europejską w związku ze zgodą na przejęcie przez PKN Orlen kontroli nad Grupą LOTOS.
Budowa terminala na Martwej Wiśle jest projektem w fazie planowania. W 3 kw. 2021 roku trwał proces wyboru potencjalnego kontrahenta dla głównego zakresu prac projektowo-budowlanych.
Z początkiem 2021 roku Spółka wdrożyła do realizacji projekt Pure H2 w zakresie budowy instalacji do oczyszczania wodoru oraz instalacji do jego dystrybucji do bateriowozów (tj. pojazdów do transportu sprężonego wodoru). W 3 kw. trwały prace projektowe (projekt do pozwolenia na budowę, dokumentacja wielobranżowa IFC, specyfikacje techniczne dla urządzeń i aparatów) związane z Instalacją Doczyszczania Wodoru oraz Stacją Sprężania i Dystrybucji Wodoru. Zakończenie realizacji projektu zostało zaplanowane na 4 kw. 2023 roku.
W sierpniu 2021 roku oddany do użytkowania został projekt "Rozbudowa automatycznego systemu optymalizacji komponowania benzyn i olejów napędowych". Celem projektu było odtworzenie pełnej funkcjonalności instalacji komponowania benzyn w rurociągu przy uwzględnieniu nowych warunków technologicznych (wykorzystanie wszystkich strumieni komponentowych w procesie blendowania benzyn) oraz optymalizacja produkcji olejów napędowych na instalacjach technologicznych poprzez aplikację APC dla tych instalacji.
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw. 21 / 2 kw. 21 | 3 kw. 21 / 3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Benzyny | 409,9 | 388,9 | 460,3 | 5,4% | -10,9% |
| Benzyna surowa | 103,2 | 110,7 | 113,7 | -6,8% | -9,3% |
| Oleje napędowe | 1 594,9 | 1 533,1 | 1 454,0 | 4,0% | 9,7% |
| Lekkie oleje opałowe | 45,2 | 41,4 | 31,1 | 9,1% | 45,5% |
| Paliwo lotnicze JET | 85,8 | 74,1 | 24,5 | 15,8% | 249,9% |
| Produkty ciężkie9 | 270,2 | 247,8 | 286,7 | 9,0% | -5,8% |
| Koks naftowy | 80,4 | 85,3 | 64,5 | -5,8% | 24,7% |
| Pozostałe10 | 354,0 | 320,6 | 337,2 | 10,4% | 5,0% |
| Razem | 2 943,5 | 2 802,0 | 2 772,0 | 5,0% | 6,2% |
Tabela 10. Struktura wytworzenia produktów rafineryjnych w tysiącach ton8
Źródło: Spółka
8 Różnica pomiędzy wolumenem przerobionej ropy naftowej i wolumenem produkcji rafinerii wynika z faktu, że oprócz ropy naftowej na instalacje i do komponowania wyrobów gotowych kierowane są strumienie biokomponentów, dodatków uszlachetniających oraz średnich destylatów naftowych, zakupione od zewnętrznych dostawców
9 Ciężki olej opałowy i komponenty asfaltowe
10 M.in. gazy opałowe i techniczne, siarka, oleje bazowe, frakcja ksylenowa, LPG, paliwo bunkrowe, ekstrakty, rafinaty, gacze
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw. 21 / 2 kw. 21 | 3 kw. 21 / 3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Benzyny | 404,7 | 383,3 | 455,2 | 5,6% | -11,1% |
| Benzyna surowa | 103,2 | 110,7 | 113,7 | -6,7% | -9,2% |
| Oleje napędowe | 1 710,9 | 1 504,6 | 1 620,7 | 13,7% | 5,6% |
| Lekkie oleje opałowe | 47,7 | 39,4 | 33,6 | 21,1% | 42,0% |
| Paliwo lotnicze JET | 84,6 | 77,3 | 33,1 | 9,5% | 155,6% |
| Produkty ciężkie10 | 267,2 | 250,3 | 285,1 | 6,7% | -6,3% |
| Pozostałe | 325,7 | 298,6 | 290,9 | 9,1% | 12,0% |
| Razem | 2 944,0 | 2 664,2 | 2 832,3 | 10,5% | 3,9% |
Konsumpcja paliw płynnych (oleju napędowego, benzyny oraz lekkiego oleju opałowego) w Polsce po 9 miesiącach 2021 roku wzrosła o 7,2% r/r. Polski rynek paliw wykazuje tendencję rosnącą od początku roku, widać wyraźną poprawę po zeszłorocznych ograniczeniach wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19. Od marca obserwuje się wzrosty konsumpcji zarówno w grupie benzyn, jak i olejów napędowych. Według danych POPiHN po 9 miesiącach 2021 roku zanotowano wzrosty konsumpcji benzyn (8,5% r/r), oleju napędowego (7,1% r/r), paliwa lotniczego (5,3% r/r) i lekkiego oleju opałowego (0,3% r/r).
Po 9 miesiącach 2021 roku Polska notowała deficyt w bilansie benzyny, oleju napędowego i lekkiego oleju opałowego. Konsumpcja tych produktów przewyższała produkcję polskich rafinerii. Jedynie na rynku paliwa lotniczego zauważalna była nadwyżka, pogłębiona przez restrykcje w realizowaniu połączeń lotniczych, związane z pandemią.
Całkowita sprzedaż benzyny realizowana przez Grupę Kapitałową LOTOS w 3 kw. 2021 roku zmniejszyła się o 11% r/r, przy czym sprzedaż krajowa Spółki spadła o 10%. Po 9 miesiącach 2021 roku udział Grupy Kapitałowej LOTOS w polskim rynku benzyn wynosi 27,5%. Średni crack na benzynie na światowych rynkach wyniósł 14,94 USD/bbl (wzrost o 242,7% r/r).
11 Źródło danych o konsumpcji paliw w Polsce – POPiHN


W 3 kw. 2021 roku Grupa Kapitałowa LOTOS zwiększyła sprzedaż oleju napędowego o 5,6%. Udział Spółki w polskim rynku oleju napędowego spadł i wynosi po 9 miesiącach 2021 roku 33,3%. W 3 kw. 2021 roku średni crack na oleju napędowym na światowych rynkach był r/r wyższy od zeszłorocznego poziomu o 5,23 USD/bbl i wyniósł 9,95 USD/bbl.
Wykres 3. Olej napędowy – średniomiesięczna marża z notowań (crack produktowy) w USD/bbl

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Refinitiv
W raportowanym kwartale Grupa Kapitałowa LOTOS zrealizowała wyższą o 95% r/r sprzedaż ciężkiego oleju opałowego oraz niższą o 6,6% sprzedaż asfaltów. W 3 kw. 2021 roku średni ujemny crack na COO na światowych rynkach był na poziomie -9,18 USD/bbl, ulegając pogorszeniu r/r o 3,97 USD/bbl.

lipiec 2020 – wrzesień 2021

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Refinitiv
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw. 21 /2 kw. 21 | 3 kw. 21 /3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Przychody ze sprzedaży | 8 918,6 | 7 168,2 | 5 245,6 | 24,4% | 70,0% |
| Wynik operacyjny EBIT | 992,8 | 863,4 | 260,6 | 15,0% | 281,0% |
| Amortyzacja | 193,6 | 191,9 | 191,9 | 0,9% | 0,9% |
| EBITDA | 1 186,4 | 1 055,3 | 452,5 | 12,4% | 162,2% |
| EBIT LIFO | 675,5 | 561,0 | 148,3 | 20,4% | 355,5% |
| EBITDA LIFO | 869,1 | 752,9 | 340,2 | 15,4% | 155,5% |
| Oczyszczona EBITDA LIFO12 | 907,3 | 761,9 | 339,9 | 19,1% | 166,9% |
Źródło: Spółka
Wzrost o 70,0% (r/r) przychodów ze sprzedaży segmentu produkcji i handlu to przede wszystkim skutek wyższej średniej ceny sprzedaży netto w segmencie oraz wyższego o 3,9% wolumenu sprzedaży segmentu. W 3 kw. 2021 roku średnia cena sprzedaży netto wyniosła 3.029 PLN/t i wzrosła (r/r) o 1.177 PLN/t, przede wszystkim na skutek wyższych notowań cen produktów naftowych.
Wyższe o 24,4% przychody ze sprzedaży segmentu produkcji i handlu w 3 kw. 2021 roku vs. 2 kw. 2021 roku związane są głównie ze wzrostem o 339 PLN/t średniej ceny sprzedaży netto oraz z wyższym (+10,5%) wolumenem sprzedaży segmentu, wynikającym z pełnego wykorzystania mocy przerobowych rafinerii Spółki po remoncie postojowym w 1 kw. 2021 roku.
Oczyszczony wynik EBITDA LIFO segmentu produkcji i handlu w 3 kw. 2021 roku wyniósł 907,3 mln PLN.
Jednocześnie Spółka informuje, iż:
o wahania poziomu zapasów ropy naftowej oraz różnice pomiędzy wolumenem zakupu i przerobu ropy naftowej w trakcie 3 kwartału 2021 roku spowodowały uwzględnienie w kalkulacji kosztu przerobu wg metodyki LIFO ropy wycenionej przy
12 Wynik EBITDA uwzględniający efekt LIFO na wycenie zapasów i odwrócenie zawiązanego/rozwiązanego odpisu aktualizującego poziom zapasów, oczyszczony o różnice kursowe z działalności operacyjnej w każdym z kwartałów

niższym koszcie jednostkowym niż cena bieżąca – wystąpił tzw. efekt "tanich warstw ropy naftowej" (wycenionych po istotnie niższym koszcie jednostkowym),
| 30.09.2021 | 30.06.2021 | 30.09.2020 | 3 kw.21 - 2 kw. 21 | 3 kw. 21 - 3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Stacje własne CODO | 322 | 323 | 314 | -1 | 8 |
| Stacje partnerskie DOFO | 194 | 192 | 197 | 2 | -3 |
| Razem | 516 | 515 | 511 | 1 | 5 |
Tabela 13. Liczba stacji paliw w sieci LOTOS
Źródło: Spółka
Na koniec 3 kw. 2021 roku Grupa Kapitałowa LOTOS posiadała w swojej sieci 516 stacji paliw, tj. o 5 więcej niż na koniec września 2020 roku.


Źródło: opracowanie własne na podstawie danych POPiHN (Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego)

| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw.21 /2 kw.21 | 3 kw. 21 /3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Wolumen sprzedaży (tys. ton) | 357,5 | 319,0 | 344,3 | 12,1% | 3,8% |
| Przychody ze sprzedaży | 2 174,3 | 1 841,3 | 1 651,6 | 18,1% | 31,6% |
| Wynik operacyjny | 51,5 | 42,4 | 63,0 | 21,3% | -18,3% |
| Amortyzacja | 31,1 | 31,0 | 29,0 | 0,0% | 7,1% |
| EBITDA | 82,5 | 73,5 | 92,0 | 12,3% | -10,3% |
Źródło: Spółka
W 3 kw. 2021 roku obszar detaliczny wygenerował zysk EBITDA na poziomie 82,5 mln PLN. Wzrost tego parametru w porównaniu do poprzedniego kwartału spowodowany był zwiększeniem wolumenu sprzedaży detalicznej benzyny motorowej i oleju napędowego w efekcie liberalizacji ograniczeń w mobilności spowodowanych pandemią COVID-19 i stopniową odbudową popytu na krajowym rynku, a także wzrostem marż detalicznych dla głównych produktów sprzedawanych w tym kanale.
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | 3 kw. 21 /2 kw. 21 | 3 kw. 21 /3 kw. 20 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Przychody ze sprzedaży | 9 200,5 | 7 415,0 | 5 363,7 | 24,1% | 71,5% |
| Wynik operacyjny EBIT | 1 177,3 | 1 241,5 | 194,1 | -5,2% | 506,5% |
| Amortyzacja | 254,1 | 254,6 | 259,1 | -0,2% | -1,9% |
| EBITDA | 1 431,4 | 1 496,1 | 453,2 | -4,3% | 215,8% |
| Efekt LIFO13 | -317,3 | -302,4 | -112,3 | - | - |
| EBIT LIFO | 860,0 | 939,1 | 81,8 | -8,4% | 951,3% |
| Oczyszczony wynik EBIT LIFO | 898,2 | 729,5 | 174,1 | 23,1% | 415,9% |
| Oczyszczony wynik EBITDA LIFO14 | 1 152,3 | 984,1 | 433,2 | 17,1% | 166,0% |
Tabela 15. Wyniki operacyjne Grupy Kapitałowej LOTOS (mln PLN)
Grupa Kapitałowa LOTOS, zgodnie z przyjętymi zasadami wyceny zapasów, stosuje do wyceny rozchodu zapasów metodę średniej ważonej ceny nabycia. Stosowanie takiej metody wyceny zapasów powoduje opóźnienie przenoszenia efektów zmiany cen ropy naftowej w stosunku do cen wyrobów gotowych. W związku z powyższym wzrostowa tendencja cen ropy wpływa pozytywnie, a tendencja spadkowa wpływa negatywnie na osiągane wyniki finansowe.
Wyniki operacyjne uwzględniające powyższą metodę wyceny zapasów zaprezentowano w tabeli w pozycjach EBITDA, wynik operacyjny EBIT. Równocześnie dokonano szacunków wyceny rozchodu wg metody LIFO i zaprezentowano w tabeli: efekt LIFO, EBIT LIFO, oczyszczony EBIT LIFO oraz oczyszczona EBITDA LIFO.
Grupa Kapitałowa LOTOS wykazała w 3 kw. 2021 roku zysk operacyjny w wysokości 1.177,3 mln PLN, na który składały się zysk operacyjny segmentu produkcji i handlu 992,8 mln PLN, zysk operacyjny segmentu wydobywczego 194,9 mln PLN oraz korekty konsolidacyjne w wysokości -10,4 mln PLN. Wynik operacyjny powiększony o amortyzację wg szacunkowej wyceny zapasów metodą LIFO z wyłączeniem różnic kursowych z działalności operacyjnej i innych zdarzeń o nietypowym charakterze (tzw. oczyszczony EBITDA LIFO) wyniósł 1.152,3 mln PLN.
Jednocześnie Spółka informuje, iż:
Źródło: Spółka
13 Efekt LIFO = EBIT LIFO (oszacowany przy zastosowaniu metody wyceny rozchodu zapasów wg Last In First Out, tj. "ostatnie przyszło – pierwsze wyszło") - EBIT
14 Wynik EBITDA wg metody LIFO, uwzględniający zdarzenia jednorazowe opisane przy omawianiu segmentów


Wynik na działalności finansowej w Grupie Kapitałowej LOTOS w 3 kw. 2021 roku wyniósł -70,7 mln PLN. Składa się on głównie z ujemnego salda różnic kursowych na poziomie -48,4 mln PLN, dodatniego efektu wyceny i rozliczenia transakcji zabezpieczających w wysokości 13,4 mln PLN oraz z ujemnego wyniku z tytułu skompensowania odsetek od zadłużenia, przychodów odsetkowych i prowizji na poziomie -35,2 mln PLN.
Efekt wyceny i rozliczenia transakcji zabezpieczających ryzyko rynkowe w 3 kw. 2021 roku w Grupie Kapitałowej LOTOS zawiera głównie dodatni efekt wyceny transakcji zabezpieczających ceny produktów w wysokości 12,5 mln PLN, dodatni efekt rozliczenia i wyceny transakcji zabezpieczających prawo do emisji CO2 w wysokości 30,4 mln PLN oraz nadwyżkę ujemnego rozliczenia i wyceny transakcji zabezpieczających kurs walutowy na poziomie -29,5 mln PLN.
Poniżej Spółka prezentuje proces zarządzania ryzykiem rynkowym, w tym działania w 3 kw. 2021 roku.
Prowadząc działalność podstawową Grupa Kapitałowa LOTOS narażona jest na ryzyko rynkowe realizujące się poprzez:
W ramach ryzyka cen surowców i produktów naftowych w Grupie Kapitałowej LOTOS zidentyfikowano podstawowe czynniki ryzyka: zmienność marży rafineryjnej, zmienność poziomu cen zapasów utrzymywanych ponad stan obowiązkowy, zmienność dyferencjałów wykorzystywanych w kontraktach handlowych (np. Ural vs. Brent), stosowanie niestandardowych formuł cenowych w kontraktach handlowych.
W 3 kw. 2021 roku, działając w ramach przyjętej polityki zarządzania ryzykiem cen surowców i produktów naftowych, zawierano swapy towarowe. Transakcje zostały zawarte w celu zachowania pierwotnego profilu ryzyka cenowego w związku z ofertą sprzedaży komponentów asfaltowych po cenach stałych.
Zarządzanie ryzykiem CO2 w Grupie LOTOS odbywa się w sposób ciągły, od 1 kw. 2021 zgodnie z założeniami nowej Polityki zarządzana ryzykiem cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Polityka wprowadza zasadnicze zmiany w strukturze dotychczas obowiązujących limitów, a także definiuje systematykę portfeli transakcyjnych w ramach której oprócz portfela zabezpieczeń wyróżnić należy portfel tradingu. Transakcje zaklasyfikowane do tego portfela mogą być wykonywane bez bezpośredniego związku z ekspozycją spółki, w ramach zdefiniowanego apetytu na ryzyko w celu wykorzystania wahań cen uprawnień do obniżenia kosztu uczestnictwa w EU ETS.

W okresie sprawozdawczym rozszerzano horyzont zarzadzania ryzykiem cen uprawnień do emisji CO2 do roku 2025, w związku z powyższym Grupa LOTOS zawierała transakcje finansowe EUA Futures w ramach obydwu portfeli zabezpieczając swoją ekspozycję na ryzyko zmiany cen uprawnień do emisji CO2 (Portfel zabezpieczeń) oraz wykorzystując korzystne sytuacje rynkowe (Portfel tradingu).
W ramach prowadzonej działalności Grupa Kapitałowa LOTOS narażona jest na zmiany kursów walutowych z tytułu: handlu surowcami i produktami naftowymi, przepływów inwestycyjnych, przepływów finansowych, w tym lokat i kredytów, wyceny instrumentów pochodnych. Jednostka Dominująca aktywnie zarządza swoją ekspozycją walutową w oparciu o przyjętą politykę i w ramach zdefiniowanych limitów oraz przy wykorzystaniu centralnej miary ryzyka Cash-Flow-at-Risk (CFaR). W 3 kw. 2021 roku, w ramach procesu zarządzania ryzykiem walutowym, mając na celu optymalizację wartości oczekiwanych przepływów pieniężnych, przy uwzględnieniu aktualnej sytuacji rynkowej zawierano transakcje Spot, FX Forward oraz FX Swap.
Grupa posiada ekspozycję na ryzyko zmienności przepływów pieniężnych z tytułu zmian stóp procentowych wynikające z posiadanych aktywów oraz pasywów, dla których przychody oraz koszty odsetkowe są uzależnione od zmiennych stóp procentowych, w szczególności kredytów na refinansowanie i finansowanie zapasów, gdzie wysokość odsetek ustalana jest na podstawie zmiennej stopy LIBOR USD. W celu zabezpieczenia ryzyka zmienności stóp procentowych w Grupie Kapitałowej LOTOS istnieje możliwość wykonywania swapów stóp procentowych.
W związku z przeprowadzaną obecnie reformą wskaźników referencyjnych stóp procentowych IBOR, która będzie skutkować zaprzestaniem publikacji obecnie obowiązujących stawek stóp procentowych (między innymi zaprzestaniem publikacji stawek LIBOR, które planowane jest na koniec roku 2021, a w przypadku LIBOR USD w czerwcu 2023 roku) i zastąpieniem ich innymi wskaźnikami, Jednostka Dominująca aktywnie monitoruje stan zaawansowania wprowadzanej reformy w zakresie dotyczącym Spółki oraz podejmuje wszelkie konieczne decyzję i działania, aby przygotować się do przejścia na nowe wskaźniki stóp procentowych.
Tabela 16. Wyniki EBIT, wynik brutto i wynik netto Grupy Kapitałowej LOTOS (mln PLN)
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | |
|---|---|---|---|
| Wynik operacyjny EBIT | 1 177,3 | 1 241,5 | 194,1 |
| Wynik przed opodatkowaniem | 1 109,2 | 1 412,4 | 242,3 |
| Wynik netto | 810,0 | 1 058,3 | 249,3 |
Źródło: Spółka
Skonsolidowany zysk netto Grupy Kapitałowej LOTOS w 3 kw. 2021 roku wyniósł 810,0 mln PLN.

Tabela 17. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej – aktywa (mln PLN)
| 30.09.2021 | 31.12.2020 | Zmiana nominalna |
Zmiana % |
|
|---|---|---|---|---|
| Razem | 24 723,3 | 21 856,4 | 2 866,9 | 13,1% |
| Aktywa trwałe | 14 157,3 | 13 960,1 | 197,2 | 1,4% |
| Rzeczowe aktywa trwałe segmentu produkcji i handlu | 9 394,0 | 9 466,9 | -72,9 | -0,8% |
| Wartości niematerialne segmentu produkcji i handlu | 153,6 | 161,0 | -7,4 | -4,6% |
| Rzeczowe aktywa trwałe segmentu wydobywczego | 3 227,2 | 2 923,1 | 304,1 | 10,4% |
| Wartości niematerialne segmentu wydobywczego | 387,8 | 313,8 | 74,0 | 23,6% |
| Wspólne przedsięwzięcia wyceniane metodą praw własności | 29,3 | 26,1 | 3,2 | 12,3% |
| Aktywa z tytułu podatku odroczonego | 229,1 | 384,2 | -155,1 | -40,4% |
| Pochodne instrumenty finansowe | 65,5 | 1,2 | 64,3 | 5358,3% |
| Udziały i akcje | 309,8 | 309,8 | 0,0 | 0,0% |
| Udzielone pożyczki | 204,5 | 195,9 | 8,6 | 4,4% |
| Pozostałe aktywa długoterminowe | 156,5 | 178,1 | -21,6 | -12,1% |
| Aktywa obrotowe | 10 566,0 | 7 896,3 | 2 669,7 | 33,8% |
| Zapasy | 4 755,9 | 3 495,7 | 1 260,2 | 36,1% |
| Należności z tytułu dostaw i usług | 3 211,7 | 1 693,9 | 1 517,8 | 89,6% |
| Należności z tytułu podatku dochodowego | 28,0 | 180,9 | -152,9 | -84,5% |
| Pochodne instrumenty finansowe | 61,2 | 65,9 | -4,7 | -7,1% |
| Pozostałe aktywa krótkoterminowe | 799,3 | 314,3 | 485,0 | 154,3% |
| Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 1 709,9 | 2 145,6 | -435,7 | -20,3% |
Źródło: Spółka
Na dzień 30 września 2021 roku suma bilansowa Grupy Kapitałowej LOTOS wyniosła 24.723,3 mln PLN (+2.866,9 mln PLN vs. 31 grudnia 2020 roku).
Główne zmiany w pozycjach aktywów:

| 30.09.2021 | 31.12.2020 | Zmiana nominalna |
Zmiana % |
|
|---|---|---|---|---|
| Razem | 24 723,3 | 21 856,4 | 2 866,9 | 13,1% |
| Kapitał własny | 13 808,0 | 11 573,8 | 2 234,2 | 19,3% |
| Kapitał podstawowy | 184,9 | 184,9 | 0,0 | 0,0% |
| Nadwyżka ceny emisyjnej nad wartością nominalną akcji | 2 228,3 | 2 228,3 | 0,0 | 0,0% |
| Kapitał rezerwowy z wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych | -40,2 | -24,4 | -15,8 | -64,8% |
| Zyski zatrzymane | 11 299,6 | 9 078,0 | 2 221,6 | 24,5% |
| Różnice kursowe z przeliczenia | 135,3 | 106,9 | 28,4 | 26,6% |
| Udziały niekontrolujące | 0,1 | 0,1 | 0,0 | 0,0% |
| Zobowiązania długoterminowe | 3 983,6 | 4 513,9 | -530,3 | -11,7% |
| Kredyty, pożyczki, obligacje oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego | 1 887,7 | 2 717,7 | -830,0 | -30,5% |
| Pochodne instrumenty finansowe | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 50,0% |
| Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego | 373,7 | 144,5 | 229,2 | 158,6% |
| Świadczenia pracownicze | 241,7 | 230,2 | 11,5 | 5,0% |
| Pozostałe zobowiązania i rezerwy | 1 479,0 | 1 420,5 | 58,5 | 4,1% |
| Zobowiązania krótkoterminowe | 6 931,7 | 5 768,7 | 1 163,0 | 20,2% |
| Kredyty, pożyczki, obligacje oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego | 1 400,5 | 1 355,8 | 44,7 | 3,3% |
| Pochodne instrumenty finansowe | 47,4 | 18,5 | 28,9 | 156,2% |
| Zobowiązania z tytułu dostaw i usług | 2 178,4 | 1 636,0 | 542,4 | 33,2% |
| Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego | 400,3 | 134,2 | 266,1 | 198,3% |
| Świadczenia pracownicze | 167,2 | 196,1 | -28,9 | -14,7% |
| Pozostałe zobowiązania i rezerwy | 2 737,9 | 2 428,1 | 309,8 | 12,8% |
Wzrost stanu kapitału własnego Grupy Kapitałowej LOTOS w okresie 9 miesięcy 2021 roku do poziomu 13.808,0 mln PLN (+2.234,2 mln PLN) nastąpił głównie na skutek wzrostu poziomu zysków zatrzymanych o 2.221,6 mln PLN, odniesionych na kapitał rezerwowy ujemnych różnic kursowych z wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt podatkowy w kwocie -15,8 mln PLN oraz wzrost o 28,4 mln PLN różnic kursowych z przeliczenia.
Udział kapitału własnego w sumie pasywów zwiększył się o 2,9 punktów procentowych (vs. 2020 rok) i wyniósł 55,9%.

Główne zmiany w pozycjach zobowiązań (+632,7 mln PLN):
Dług finansowy Grupy Kapitałowej LOTOS na 30 września 2021 roku osiągnął poziom 3.288,2 mln PLN, niższy o 785,3 mln PLN w stosunku do końca grudnia 2020 roku, głównie na skutek spłaty celowych kredytów inwestycyjnych. Dług netto wyniósł 1.578,3 mln PLN wobec 1.927,9 mln PLN na koniec 2020 roku. Wskaźnik relacji długu netto do zysku oczyszczonego EBITDA LIFO na 30 września 2021 roku wyniósł 0,5x – co stanowi spadek o 0,9x w stosunku do 31 grudnia 2020 roku i jest konsekwencją dynamicznego wzrostu wyniku oczyszczonego EBITDA LIFO oraz obniżenia zadłużenia finansowego.
Tabela 19. Przepływy pieniężne (mln PLN)
| 3 kw. 2021 | 2 kw. 2021 | 3 kw. 2020 | |
|---|---|---|---|
| Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej | 495,5 | 1 835,7 | -54,6 |
| Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej | -201,5 | -156,6 | -208,5 |
| Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej | -291,4 | -912,0 | -437,3 |
| Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych | 3,2 | 0,2 | -3,1 |
| Zmiana stanu środków pieniężnych netto | 5,9 | 767,3 | -703,5 |
| Środki pieniężne na początek okresu | 1 704,0 | 936,7 | 2 320,5 |
| Środki pieniężne na koniec okresu | 1 709,9 | 1 704,0 | 1 617,0 |
Źródło: Spółka
Stan środków pieniężnych na 30 września 2021 roku w Grupie Kapitałowej LOTOS (uwzględniający zadłużenie w rachunkach bieżących) wyniósł 1.709,9 mln PLN. Przepływy pieniężne netto zwiększyły stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w 3 kw. 2021 roku o 5,9 mln PLN.
Dodatnie saldo przepływów środków pieniężnych z działalności operacyjnej w 3 kw. 2021 roku wynoszące 495,5 mln PLN związane jest głównie z zyskiem netto za 3 kw. 2021 roku, zredukowanym wzrostem stanu należności z tytułu dostaw i usług, pozostałych aktywów oraz stanu zapasów. Powyższa sytuacja jest konsekwencją wzrostu notowań ropy naftowej oraz produktów naftowych, a także kursu dolara na koniec raportowanego okresu, co przekłada się na dynamiczny wzrost zaangażowania w kapitał obrotowy. Dodatkowo w raportowanym kwartale optymalizacja harmonogramu płatności z tytułu zakupu ropy naftowej jednorazowo obniżyła przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej o ok. 0,5 mld PLN).
Ujemne saldo przepływów środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej w kwocie -201,5 mln PLN dotyczy przede wszystkim wydatków na zakup rzeczowych aktywów trwałych i pozostałych aktywów niematerialnych związanych głównie z segmentem wydobywczym.
Ujemne saldo przepływów środków pieniężnych z działalności finansowej w 3 kw. 2021 roku wynoszące -291,4 mln PLN uwzględnia głównie wydatki z tytułu spłaty kredytów, zapłaconych odsetek i płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego.
W dniu 23 sierpnia 2021 roku do Spółki wpłynęło zawiadomienie dotyczące zwiększenia stanu posiadania akcji Spółki powyżej progu 5% ogólnej liczby głosów przez Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny (jeden z funduszy zarządzanych przez Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A., które zgodnie z raportem bieżącym Spółki nr 17/2021 zwiększyło łączny stan posiadania akcji Grupy LOTOS S.A. w zarządzanych przez siebie funduszach powyżej progu 5% ogólnej liczby głosów w wyniku transakcji zawartych 13 maja 2021 roku), posiadając 9.244.471 akcji, stanowiących 5,00% głosów w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów Spółki.
Według wiedzy Spółki na dzień przekazania niniejszego raportu struktura akcjonariatu Grupy LOTOS S.A. przedstawia się następująco:
Tabela 20. Struktura akcjonariatu Grupy LOTOS S.A. na dzień 29 października 2021 roku, tj. dzień przekazania raportu za 3 kwartał 2021 roku
| Akcjonariusz | Liczba akcji/głosów równoważna wartości nominalnej akcji |
Udział w ogólnej liczbie głosów równoważny udziałowi w kapitale zakładowym |
|---|---|---|
| Skarb Państwa | 98 329 515 | 53,19% |
| Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne* |
9 257 661 | 5,01% |
| Pozostali | 77 286 186 | 41,80% |
| Razem | 184 873 362 | 100% |
* W tym Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny (zgodnie z zawiadomieniem z 23 sierpnia 2021 roku posiadający 9 244 471 akcji Grupy LOTOS S.A., stanowiących 5,00% w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu Grupy LOTOS S.A.).
II. Zestawienie zmian w stanie posiadania akcji Spółki lub uprawnień do nich przez osoby z Zarządu oraz Rady Nadzorczej, zgodnie z posiadanymi przez Spółkę informacjami
Zgodnie z wiedzą Spółki członkowie Zarządu ani członkowie Rady Nadzorczej nie posiadają akcji Spółki ani uprawnień do nich. Stan posiadania nie zmienił się od 12 sierpnia 2021 roku, czyli od dnia publikacji raportu okresowego za 1 półrocze 2021 roku.
III. Informacje o istotnych postępowaniach toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej dotyczących zobowiązań i wierzytelności Spółki lub jej spółki zależnej oraz informacje o istotnych rozliczeniach z tytułu spraw sądowych
Od dnia kończącego poprzedni rok finansowy, tj. 31 grudnia 2020 roku, do dnia publikacji raportu Grupy Kapitałowej LOTOS za 3 kwartał 2021 roku nie wystąpiły znaczące zmiany w zakresie istotnych postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej i innych ryzyk Spółki lub jednostek od niej zależnych. Informacje na temat istotnych postępowań będących nadal w toku przedstawiono w nocie 29.1 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2020. Ponadto Grupa zwraca uwagę na poniższe kwestie.
Rozliczenia podatkowe Spółki są przedmiotem kontroli celno-skarbowych prowadzonych przez organy kontroli skarbowej. Na dzień 30 września 2021 roku Spółka wykazuje rezerwę na ryzyko podatkowe, utworzoną w związku z tymi postępowaniami, w wysokości 90,4 mln PLN (31 grudnia 2020 roku: 87,3 mln PLN).
W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 października 2019 roku w sprawie C-189/18 Glencore w dniu 15 stycznia 2020 roku Spółka złożyła wnioski o wznowienie postępowań, w sprawach, w których wydane zostały decyzje:
a po wznowieniu postępowań o:
W dniu 8 października 2020 roku Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku utrzymał w mocy decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 grudnia 2015 roku oraz z dnia 29 lutego 2016 roku. W dniu 23 listopada 2020 roku Spółka złożyła odwołania od niekorzystnych decyzji Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku. W dniu 23 grudnia 2020 roku Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku wydał decyzje odmawiające uchylenia decyzji z dnia 8 października 2020 roku, na które Spółka złożyła skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. W dniu 15 czerwca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargi Spółki na odmowę uchylenia decyzji ostatecznych w sprawie określenia zobowiązania w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2010 i 2011 roku. W dniu 10 września 2021 roku Spółka złożyła skargi kasacyjne od wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.
Poza informacjami zaprezentowanymi powyżej w okresie 9 miesięcy zakończonym 30 września 2021 roku nie wystąpiły istotne zmiany z tytułu innych spraw sądowych lub innych postępowań.
IV. Informacja o udzielonych przez Grupę LOTOS S.A. lub jednostki od niej zależne poręczeniach kredytu lub pożyczki lub udzieleniu gwarancji łącznie jednemu podmiotowi lub jednostce zależnej od tego podmiotu, jeżeli łączna wartość poręczenia lub gwarancji jest znacząca
Na dzień 30 września 2021 roku obowiązywała wystawiona przez spółkę LOTOS Upstream Sp. z o.o. bezwarunkowa i nieodwołalna gwarancja na rzecz rządu Norweskiego za działania spółki LOTOS Exploration and Production Norge AS (LOTOS Norge) w zakresie poszukiwań i wydobycia na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Spółka LOTOS Upstream Sp. z o.o. w wystawionej gwarancji zobowiązuje się ponieść pełną odpowiedzialność finansową tytułem zabezpieczenia wszelkich zobowiązań mogących powstać w związku z działalnością spółki LOTOS Norge w ramach poszukiwań i wydobycia naturalnych złóż znajdujących się pod dnem morza, w tym składowania i transportu przy pomocy innych środków transportu niż statki na Norweskim Szelfie Kontynentalnym.
Ponadto, na dzień 30 września 2021 roku obowiązuje zabezpieczenie akcyzowe w formie dwóch weksli własnych z terminem obowiązywania od dnia 20 sierpnia 2021 roku do 19 sierpnia 2022 roku na łączną zryczałtowaną kwotę 240 mln PLN złożonych przez Grupę LOTOS S.A. do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku.
V. Informacje o zawarciu przez emitenta lub jednostkę od niego zależną jednej lub wielu transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe
W raportowanym okresie Spółka oraz jednostki od niej zależne nie zawarły żadnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe. Szczegółowe informacje na temat transakcji z podmiotami powiązanymi znajdują się w nocie 25. skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 3 kwartał 2021 roku.

VI. Informacje istotne dla oceny sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej, wyniku finansowego Grupy Kapitałowej LOTOS i ich zmiany oraz informacje, które są istotne dla oceny możliwości realizacji zobowiązań przez Grupę LOTOS S.A.
Podpisanie umowy na realizację Projektu Hydrokrakingowego Bloku Olejowego (HBO)
28 września 2021 roku spółka LOTOS Oil Sp. z o.o., tj. podmiot w 100% zależny od Grupy LOTOS S.A., oraz Kinetics Technology S.p.A. z siedzibą w Rzymie zawarły umowę na projektowanie techniczne, zakupy i dostawy oraz prace budowlanomontażowe, w formule stała cena i realizacja "pod klucz" (ang. Engineering Procurement & Construction – Lump Sum Turnkey; EPC-LSTK) dla całego zakresu technicznego przedsięwzięcia inwestycyjnego pt. Projekt "Hydrokrakingowy Blok Olejowy" – HBO. W zakres Projektu HBO wchodzą między innymi: (i) budowa nowych obiektów – instalacja hydrokrakingu, wykorzystująca procesy odparafinowania katalitycznego i uwodornienia, na licencji udzielonej przez Chevron Lummus Global; parki zbiorników wsadu i produktów instalacji; rurociągi międzyobiektowe; stacja zasilania elektrycznego; (ii) adaptacja i modernizacja obiektów istniejących na terenie rafinerii LOTOS w Gdańsku, powiązanych technologicznie lub technicznie z nowymi obiektami.
Celem biznesowym Projektu HBO jest dalsza poprawa ekonomiki przerobu ropy naftowej poprzez wygenerowanie wyższych marż w wyniku produkcji i sprzedaży nowych, wysokomarżowych produktów (oleje bazowe Grupy II). Rozpoczęcie eksploatacji nowej instalacji hydrokrakingu spowoduje podniesienie ogólnej konkurencyjności Grupy Kapitałowej LOTOS w obszarze produkcji i sprzedaży baz olejowych, stwarzając możliwość wprowadzenia na rynek olejów bazowych Grupy II, w tym – oleju bazowego typu Brightstock.
Realizacja Projektu HBO jest spójna ze strategią Spółki na lata 2017-2022. HBO nie będzie przedmiotem dezinwestycji w ramach realizacji środków zaradczych określonych przez Komisję Europejską w związku ze zgodą wydaną na dokonanie koncentracji, polegającej na połączeniu Polskiego Koncernu Naftowego Orlen S.A. z Grupą LOTOS S.A., o czym Spółka informowała w raporcie bieżącym nr 16/2021.
Wartość umowy EPC-LSTK to około 0,22 mld EUR przy całkowitych nakładach inwestycyjnych dla Projektu HBO szacowanych na około 0,32 mld EUR. W celu finansowania pierwszego etapu prac związanych z Projektem HBO Spółka udzieliła pożyczki LOTOS Oil w wysokości 0,34 mld PLN. Obecnie trwa proces aranżacji pełnego zewnętrznego finansowania dla Projektu HBO.
Przyjęty harmonogram realizacji zakłada przekazanie do eksploatacji wszystkich instalacji i obiektów będących w zakresie technicznym Projektu HBO w pierwszej połowie 2025 roku.
Zarząd Grupy LOTOS S.A. nie publikował prognoz wyników finansowych na 2021 rok.
VIII. Czynniki, które w ocenie Grupy LOTOS S.A. będą miały wpływ na osiągnięte przez Grupę Kapitałową LOTOS wyniki w perspektywie co najmniej kolejnego kwartału.
Rynki ropy i gazu, a także funkcjonowanie spółek z branży rafineryjnej pozostają pod wpływem pandemii COVID-19 oraz podejmowanych środków mających na celu ograniczenie zasięgu i dynamiki zachorowań.
Postępujący program szczepień, a także wprowadzane wsparcia fiskalne w wielu krajach przyczyniają się jednak do stopniowej odbudowy gospodarek i poszczególnych jej sektorów. Według prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) z października 2021 roku15 globalny wzrost PKB, po spadku o 3,1% szacowanym w 2020 roku, ma wynieść 5,9% w 2021 roku oraz 4,9% w 2022 roku, przy czym prognozy te są rozbieżne dla poszczególnych krajów, gdzie dostęp do szczepionek jest głównym czynnikiem podziału ich na dwie grupy: państwa, które mogą liczyć na relatywnie szybką normalizację działalności (prawie wszystkie rozwinięte), a także te, które nadal będą musiały stawić czoła nawracającym infekcjom i rosnącej liczbie zgonów z powodu COVID-19. Jak zaznacza MFW, ożywienie jest jednak niepewne nawet w tych krajach, w których infekcje są obecnie na relatywnie niskich poziomach, dopóki wirus jest wciąż obecny w innych miejscach na świecie i pojawiać się będą jego kolejne mutacje. Uwagę autorów raportu zwraca także wysoka inflacja, jaka pojawiła się w wielu krajach, wynikająca z nierównowagi pomiędzy szybko odbudowującym się po wychodzeniu z pandemii popytem i nienadążającą za nim podażą, w tym głównie na rynku surowców, m.in. ze względu na zaburzenia łańcuchów dostaw. Zgodnie z przewidywaniami MFW dynamika wzrostu PKB
15 World Economic Outlook, październik 2021 r.

w przypadku gospodarek rozwiniętych wyniesie w 2021 roku 5,2% oraz 4,5% w 2022 roku (po spadku o 4,5% w 2020 roku), a w przypadku krajów rozwijających się będzie to odpowiednio 6,4% i 5,1% (po spadku o 2,1% w 2020 roku). Prognoza Międzynarodowego Funduszu Walutowego wzrostu gospodarczego dla Polski to natomiast około 5,1% na 2021 i 2022 rok (po spadku o 2,7% w 2020 roku).
Zgodnie z szacunkami OPEC16, po drastycznym załamaniu popytu na ropę naftową w 2020 roku (spadek globalnej konsumpcji do 90,73 mln bbl/d w porównaniu do 100,03 mln bbl/d rok wcześniej, tj. o 9,3%), rynek ten systematycznie się odbudowuje. W całym 2021 roku konsumpcja wynieść ma już 96,68 mln bbl/d, a w 2022 roku 100,83 mln bbl/d, przekraczając poziomy widywane przed pandemią. Jak wskazuje OPEC w swoim opracowaniu, czynnikiem ryzyka dla odbudowy rynku pozostaje wciąż COVID-19, głównie w związku z pojawieniem się nowego wariantu wirusa – Delta. Wraz ze wzrostem poziomu zaszczepienia społeczeństw oczekiwana jest jednak poprawa zarządzania skutkami pandemii oraz zdecydowany powrót aktywności gospodarczej i mobilności do poziomów sprzed wybuchu pandemii.

Wykres 7. Globalny popyt na ropę naftową (mln bbl/d)*
*Prognoza oznaczona linią przerywaną.
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych OPEC.
Wzrost aktywności gospodarczej i mobilności, wspierane przez przyspieszające wskaźniki szczepień w wielu krajach oraz znoszenie restrykcji w podróżowaniu, spowodowały istotne odbicie cen ropy naftowej i gazu w trakcie bieżącego roku. Dodatkowo efekt ten został spotęgowany przez nierównowagę pomiędzy popytem i podażą, jaka pojawiła się w ostatnich miesiącach na wielu rynkach surowcowych, co szczególnie widoczne było w przypadku gazu ziemnego – w trzecim kwartale 2021 roku średni poziom jego notowań w brytyjskim hubie National Balancing Point (NBP) wyniósł 90,8 USD/boe (w tym w samym wrześniu 119,9 USD/boe) w porównaniu do 50,4 USD/boe kwartał wcześniej oraz 15,2 USD/boe rok wcześniej. Jednocześnie niski poziom wypełnienia magazynów tego surowca w Europie przy równolegle zwiększonym zapotrzebowaniu z Azji sprawia, że wysokie notowania gazu ziemnego mogą utrzymać się przez cały nadchodzący okres zimowy.
Powyższy trend jest pozytywny dla działalności wydobywczej Spółki, choć i w tym przypadku sytuacja pozostaje wysoce niepewna i zależna z jednej strony od tempa odbudowy gospodarek po pandemii, a z drugiej strony od powrotu równowagi na globalnych rynkach. Jednocześnie istotny wzrost cen nośników energii, w tym przede wszystkim gazu ziemnego, powoduje wzrost kosztów zasilania zakładów rafineryjnych, co jest z kolei czynnikiem negatywnym dla działalności produkcyjnej Spółki.
Od początku 2021 roku systematyczna poprawa widoczna jest także w notowaniach kluczowych produktów ropopochodnych oraz realizowanych na nich crackach, w tym przede wszystkim w przypadku benzyny motorowej, dla której cracki znalazły się już
16 OPEC Monthly Oil Market Report (MOMR), wrzesień 2021 r.

na poziomach przedpandemicznych (średnio 14,94 USD/bbl w 3 kwartale 2021 roku). Mniejsze odbicie widoczne jest w przypadku oleju napędowego, dla którego cracki w 3 kwartale 2021 roku wyniosły średnio 9,95 USD/bbl, choć od września proces odbudowy wyraźnie przyspieszył, m.in. za sprawą dynamicznych wzrostów cen gazu i węgla oraz będących tego konsekwencją poszukiwań alternatywnych źródeł energii, co pośrednio przełożyło się na większe zainteresowanie również olejem opałowym i napędowym. Z drugiej strony, według danych IATA17, globalny ruch lotniczy pozostaje wciąż na wyraźnie niższych poziomach niż przed pandemią – w sierpniu 2021 roku ruch pasażerski mierzony wskaźnikiem RPK (ang. Revenue Passenger-Kilometres) był na poziomie 56% niższym niż w analogicznym okresie 2019 roku – co wpływa na obniżoną konsumpcję paliwa lotniczego, pośrednio zaburzając równowagę rynkową dla pozostałych średnich destylatów, w tym głównie oleju napędowego.
Patrząc na konsumpcję paliw na polskim rynku, według danych POPiHN po 9 miesiącach 2021 roku popyt na benzynę zwiększył się o 8,5% r/r, na olej napędowy o 7,1% r/r, a na paliwo lotnicze o 5,3% r/r, co było konsekwencją znoszenia ograniczeń związanych z pandemią COVID-19 i w efekcie większej mobilności oraz aktywności gospodarczej w naszym kraju. Jednocześnie w 3 kwartale 2021 roku na polskim rynku utrzymywały się korzystne warunki sprzedaży benzyn w stosunku do parytetu importowego, co wspierało premie w hurcie, a także opłacalny był morski eksport benzyny surowej. Ponadto na relatywnie wysokim poziomie utrzymywała się marżowość olejów bazowych, choć notowania tej kategorii produktów w ostatnich miesiącach zaczęły się stopniowo normalizować.
Wśród podstawowych czynników mogących w ocenie Spółki mieć wpływ na wyniki w kolejnych kwartałach należy wymienić:
17 International Air Transport Association, www.iata.org.

Na moment publikacji raportu za 3 kw. 2021 roku trudno jest w pełni ocenić konsekwencje kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19, w tym skutki recesji w Polsce i na świecie, a także czas potrzebny do pełnego powrotu gospodarek oraz rynków surowców i produktów rafineryjnych do stanu równowagi.
Zarząd Spółki na bieżąco monitoruje rozwój wydarzeń i dokłada najwyższej staranności, aby zapewnić niezakłócone funkcjonowanie Grupy. Praca rafinerii i wydobycie węglowodorów pozostają niezakłócone, podobnie jak logistyka i dystrybucja produktów. Skuteczne prowadzenie procesów planistycznych, sprzedaży, produkcji oraz logistyki skutkowało dotychczas niedużym odciążeniem instalacji rafineryjnych w obliczu okresowo istotnie obniżonego i zmiennego popytu krajowego na paliwa spowodowanego COVID-19. Wprowadzono szereg procedur mających na celu skuteczną koordynację i zabezpieczenie pracowników i kontrahentów Grupy Kapitałowej w obliczu pandemii. Wdrożone zostały regulacje zachowania ciągłości kluczowych procesów, w tym między innymi systematyczna praca Sztabu Kryzysowego odpowiedzialnego za bieżącą koordynację prac oraz szereg rozwiązań organizacyjno-proceduralnych pozwalających skutecznie i bezpiecznie prowadzić procesy biznesowe z uwzględnieniem istniejących ograniczeń w tym m.in. wdrożenie zdalnej pracy dla możliwie największej liczby pracowników.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki z dnia 14 października 2021 roku
W dniu 14 października 2021 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki, które powzięło uchwały w sprawach m.in.:
Powyższe uchwały stanowią wymagane prawem lub statutem Spółki zgody na czynności niezbędne do kontynuacji procesu połączenia z PKN Orlen w związku z warunkami nałożonymi decyzją Komisji Europejskiej z dnia 14 lipca 2020 r. w przedmiocie zgody na przejęcie kontroli kapitałowej przez PKN Orlen nad Grupą LOTOS. Wyłącznie spełnienie warunków określonych w rzeczonej decyzji umożliwi dalsze prace nad integracją polskiego sektora węglowodorowego. Jednocześnie wskazać należy, że podjęcie powyższych uchwał nie stanowi ostatecznej decyzji Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Grupy LOTOS na zbycie wyżej wymienionych aktywów – do ich zbycia może dojść jedynie w następstwie połączenia PKN Orlen z Grupą LOTOS.
Jednocześnie podjęcie powyższych uchwał umożliwia przeprowadzenie wewnętrznych czynności restrukturyzacyjnych w Grupie Kapitałowej LOTOS, w tym w odniesieniu do jej aktywów rafineryjnych oraz aktywów logistycznych, co jest uzasadnione biznesowo niezależnie od ewentualnego połączenia Spółki z PKN Orlen. W chwili obecnej część instalacji rafinerii jest własnością Grupy LOTOS, a część LOTOS Asfalt sp. z o.o., co wynika jedynie z historycznych zaszłości spowodowanych strukturą finansowania najnowocześniejszej części rafinerii. Na podstawie opracowania renomowanej firmy doradczej integracja całości kompleksu rafineryjnego w jednej spółce może przynieść Grupie LOTOS coroczne oszczędności w rachunku skonsolidowanym w szacunkowej wysokości ok. 10 mln PLN, w szczególności dzięki:
Ponadto uporządkowanie struktury właścicielskiej w obszarze logistyki, która dostarczy korzyści w postaci m.in. eliminacji dublujących się procesów wsparcia oraz nadzoru korporacyjnego, zgodnie z opracowaniem renomowanej firmy doradczej może przynieść dodatkowe coroczne oszczędności szacowane na ok. 1 mln PLN na poziome skonsolidowanym.
Szerzej:
W październiku 2021 roku, zgodnie z zakładanym i komunikowanym wcześniej przez Spółkę harmonogramem, rozpoczęło się wydobycie ropy naftowej ze złoża YME na Morzu Północnym. Operatorem złoża jest Repsol Norge AS, a 20% udziału operacyjnego w projekcie ma spółka LOTOS Exploration and Production Norge AS. Projekt zagospodarowania złoża YME to inwestycja typu brownfield, obejmująca zarówno ponowne wykorzystanie istniejącej infrastruktury, jak i zaprojektowanie oraz budowę nowych obiektów. Potencjał zasobowy tego złoża to ponad 12,5 mln bbl ropy naftowej (dla 20% udziału Grupy Kapitałowej LOTOS), natomiast szacowana średnia wielkość wydobycia w okresie pierwszych pięciu lat od uruchomienia pełnej produkcji to około 5 tys. boe/d.
X. Opis zmian organizacji Grupy Kapitałowej LOTOS oraz wykaz spółek podlegających konsolidacji na dzień 30 września 2021 roku
W dniu 29 września 2021 roku Grupa LOTOS S.A. nabyła udziały w siedmiu spółkach celowych nieprowadzących działalności gospodarczej:
Zmiany w wysokości kapitału zakładowego w spółkach z Grupy Kapitałowej LOTOS S.A.
W dniu 13 lipca 2021 roku w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego zostało zarejestrowane obniżenie kapitału zakładowego spółki LOTOS Lab Sp. z o.o. z poziomu 99 mln PLN do poziomu 1 mln PLN poprzez umorzenie 196.000 udziałów o wartości nominalnej 500 PLN każdy udział, tj. o łącznej wartości 98 mln PLN.
Ponadto w dniu 20 września 2021 roku wspólnicy spółki Baltic Gas Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i wspólnicy sp.k. podjęli uchwały w sprawie wyrażenia zgody na podwyższenie umówionych wkładów komandytariuszy tej spółki, tj.:
Na dzień sporządzenia niniejszego raportu ww. podwyższenie wkładów umówionych komandytariuszy nie została zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.


1) Skarb Państwa – 0,01% 2) Komandytariusz, 3) Komplementariusz
4) CalEnergy Resources Poland Sp. z o.o. - 50% 5) CalEnergy Resources Poland Sp. z o.o. - Komandytariusz
Źródło: Spółka
Ponadto Grupa LOTOS S.A. posiada:
Pełny wykaz spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej LOTOS przedstawiono w skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za 3 kwartał 2021 roku w nocie 2.
8 września 2021 roku spółka LOTOS Exploration and Production Norge (LOTOS Norge) złożyła aplikację w kolejnej rundzie koncesyjnej APA (ang. Awards in Predefined Areas). Większość z wnioskowanych obszarów zlokalizowanych jest w miejscach, w których ta spółka posiada już swoje udziały i prowadzi działalność poszukiwawczo-wydobywczą, m.in.: NOAKA oraz Sleipner. Jeden z obszarów, zgłoszony wspólnie ze spółką PGNiG Upstream Norway, znajduje się natomiast w części Morza Północnego, gdzie dotychczas Grupa Kapitałowa LOTOS nie prowadziła aktywnych poszukiwań i wydobycia węglowodorów. Wyniki obecnej rundy zostaną ogłoszone w styczniu 2022 roku. Ponadto 9 września 2021 roku spółka LOTOS Norge podpisała z firmą AkerBP umowę dotyczącą tzw. harmonizacji udziałów na koncesjach w obszarze NOA (North of Alvheim) oraz Fulla, regulującą wymianę udziałów pomiędzy LOTOS Norge a AkerBP w 8 koncesjach: PL873, PL026B, PL364, PL442, PL442B, PL442C, PL874, PL026. W wyniku przeprowadzonych negocjacji LOTOS Norge w każdej z nich będzie miał efektywny, jednolity udział na poziomie 12,3%. Porozumienie to uprości współpracę oraz rozliczenia pomiędzy partnerami poprzez równość udziałów oraz bardziej zbilansowaną strukturę produkcji w podziale ropa/gaz. W rezultacie nie będzie np. konieczności zawierania komercyjnych umów pomiędzy poszczególnymi aktywami w związku z ich uruchamianiem do produkcji na przestrzeni czasu (co wymuszają istniejące ograniczenia przerobowe na platformie procesowej). Wszystko to przełożyć się ma na wzrost skali projektu z pespektywy Grupy Kapitałowej LOTOS oraz na wyższą wartość nowych prospektów w otaczającym NOAKA obszarze we współpracy z AkerBP. Dokonano także

wyboru koncepcji zagospodarowania dla obszaru NOA i Fulla w ramach Projektu NOAKA. Do końca 2022 roku ma zostać przygotowany plan zagospodarowania złóż, a na rok 2027 zaplanowano uruchomienie produkcji.
We wrześniu 2021 roku Grupa LOTOS w konsorcjum z Instytutem Energetyki oraz Akademią Górniczo-Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie uruchomiła nowy projekt wodorowy – VETNI, którego celem jest skonstruowanie pilotażowej instalacji w oparciu o elektrolizery stałotlenkowe (SOE) zasilane energią elektryczną z odnawialnych źródeł. Urządzenia te umożliwią wysokosprawną produkcję wodoru o wysokiej czystości. W ramach projektu przeprowadzone zostaną prace badawczo-rozwojowe zorientowane na opracowanie, budowę i badania w rzeczywistych warunkach eksploatacyjnych systemu z elektrolizerem zintegrowanym z procesem rafineryjnym, który dostarczać będzie parę procesową do produkcji wodoru. Parametry elektrolizera pozwolą na produkcję około 16 kg wodoru na dobę o czystości 99,999%, co umożliwi zatankowanie kilku samochodów zasilanych wodorem. Łączny budżet projektu VETNI wynosi ponad 9,5 mln PLN, z czego dofinansowanie otrzymane z NCBiR dla konsorcjum wyniesie około 7,8 mln PLN.
XII. Wskazanie czynników i zdarzeń, w tym o nietypowym charakterze, mających istotny wpływ na skrócone sprawozdanie finansowe
Wyniki za 3 kwartał 2021 roku znalazły się pod wpływem tzw. efektu "tanich warstw ropy naftowej", będącego efektem wahań poziomu zapasów ropy naftowej oraz różnic pomiędzy wolumenem zakupu i przerobu ropy naftowej w raportowanym okresie, co spowodowało uwzględnienie w kalkulacji kosztu przerobu wg metodyki LIFO ropy wycenionej przy niższym koszcie jednostkowym niż cena bieżąca. Powyższy efekt jest ograniczeniem przyjętego modelu wyceny zapasów i nie ma wpływu na przepływy gotówkowe z działalności operacyjnej. Spółka szacuje wyżej wymieniony pozytywny efekt dla wyniku wg LIFO na około 0,06 mld PLN, tj. oczyszczony wynik EBITDA LIFO był dzięki niemu wyższy o około 0,06 mld PLN.
W 3 kwartale 2021 roku miał miejsce około miesięczny postój hubu Sleipner wraz z podłączonym złożem Utgard w celu wykonania prac konserwacyjnych, co spowodowało spadek wolumenu wydobycia z tego obszaru, a w konsekwencji obniżenie wyniku segmentu wydobywczego Grupy Kapitałowej LOTOS w tym okresie (łączny spadek wolumenu wydobycia w Norwegii w 3 kwartale 2021 roku wyniósł 28,6% rdr oraz 32,4% kw./kw.).
Opis zmian istotnych pozycji sprawozdawczych oraz czynników wpływających na wyniki finansowe osiągnięte w okresie sprawozdawczym, jak również krótkie podsumowanie wyników segmentów działalności Grupy zawarto w treści Komentarza Zarządu w rozdziale Segment Wydobywczy (str. 6) i Segment Produkcji i Handlu (str. 13).
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.