Energa S.A.

Quarterly Report • Nov 8, 2017

Gdańsk Data publikacji: 8 listopada 2017 roku

1.		PODSUMOWANIE III KWARTAŁU 2017 ROKU3
2.		ISTOTNE INFORMACJE O GRUPIE 6
	2.1.	Istotne zdarzenia okresu sprawozdawczego i po dniu bilansowym 6
	2.2.	Działalność Grupy ENERGA 10
	2.3.	Ważniejsze zmiany w strukturze i organizacji Grupy 12
	2.4.	Realizacja programu inwestycyjnego 14
	2.5.	Informacje o istotnych umowach 15
	2.6.	Zarządzanie ryzykiem 15
	2.7.	Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub
		organem administracji publicznej 16
3.		ANALIZA SYTUACJI FINANSOWO-MAJĄTKOWEJ27
	3.1.	Zasady sporządzania Skróconego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 27
	3.2.	Omówienie wielkości ekonomiczno-finansowych ujawnionych w Skróconym skonsolidowanym
		sprawozdaniu finansowym 27
	3.3.	Charakterystyka struktury aktywów i pasywów skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji
		finansowej 33
	3.4.	Opis istotnych pozycji pozabilansowych 34
	3.5.	Kluczowe dane operacyjne Grupy ENERGA 34
	3.6.	Wyniki finansowe według obszarów działalności 37
	3.7.	Prognozy wyników finansowych 45
	3.8.	Oceny ratingowe 45
	3.9.	Dywidenda 46
		3.10. Czynniki wpływu na wyniki Grupy ENERGA w perspektywie co najmniej jednego kwartału 46
4.		OTOCZENIE 48
	4.1.	Sytuacja makroekonomiczna 48
	4.2.	Rynek energii elektrycznej w Polsce 49
	4.3.	Otoczenie regulacyjne 55
5.		AKCJE I AKCJONARIAT58
	5.1.	Struktura akcjonariatu Spółki ENERGA 58
	5.2	Notowania akcji Spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 59
	5.3	Rekomendacje dla akcji Spółki 61
	5.4	Zestawienie stanu akcji w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących 61
		SPIS RYSUNKÓW 63
		SPIS TABEL 63
		SŁOWNIK SKRÓTÓW I POJĘĆ 64

1. PODSUMOWANIE III KWARTAŁU 2017 ROKU

Jedna z wiodących grup energetycznych oraz niezawodny dostawca energii i usług dla 1/4 kraju, z 25-procentowym udziałem produkcji z OZE w produkcji własnej.

5,4 TWh wolumen dostarczonej energii

1,1 TWh produkcja energii elektrycznej brutto

Kapitalizacja rynkowa: 5,5 mld zł*

9 października 2017 roku - dzień wypłaty dywidendy w wysokości 0,19 zł na akcję.

* Według kursu akcji na zamknięciu sesji w dniu 29 września 2017 roku.

W III kwartale 2017 roku Grupa ENERGA zrealizowała inwestycje na poziomie 266 mln zł, z czego prawie 240 mln zł w Segmencie Dystrybucji.

W wyniku przeprowadzonych inwestycji w II kwartale br. przyłączono blisko 13 tys. nowych klientów, wybudowano i zmodernizowano 831 km linii wysokiego, średniego oraz niskiego napięcia i przyłączono do sieci 6 MW nowych źródeł OZE.

2. ISTOTNE INFORMACJE O GRUPIE

2.1. Istotne zdarzenia okresu sprawozdawczego i po dniu bilansowym

Wszczęcie przez Grupę ENERGA postępowań sądowych i arbitrażowych dotyczących umów ramowych sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia

11 września 2017 roku zarząd ENERGA-OBRÓT SA ("Spółka zależna") podjął uchwały o wszczęciu postępowań sądowych i arbitrażowych, których przedmiotem ma być ustalenie nieistnienia stosunków prawnych, jakie miały powstać wskutek zawarcia przez Spółkę zależną z wytwórcami energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii dwudziestu dwóch ramowych umów sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia ("Umowy").

Zarząd Spółki zależnej, której jedynym akcjonariuszem jest Emitent, podjął decyzję o zaprzestaniu realizacji Umów i o wszczęciu postępowań sądowych i arbitrażowych (wytoczeniu powództw) przeciwko kontrahentom, tj. podmiotom wytwarzającym energię elektryczną i sprzedającym Spółce zależnej prawa majątkowe, oraz bankom - cesjonariuszom. Przedmiotem ww. postępowań będzie ustalenie nieistnienia stosunków prawnych, które miały powstać wskutek zawarcia Umów. Zarząd Spółki zależnej stanął na stanowisku, że Umowy są nieważne z uwagi na okoliczność, że zobowiązywały one do zawierania umów sprzedaży praw majątkowych z pominięciem trybu przetargowego określonego przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm.), przez co istnieje wysokie prawdopodobieństwo nieważności Umów. W ocenie zarządu Spółki zależnej zaprzestanie realizacji Umów jest konsekwencją ich nieważności, jako zobowiązujących do dokonania czynności z naruszeniem prawa (trybu przetargowego).

Według obecnego stanu wiedzy Emitent szacuje pozytywny wpływ zaprzestania wykonywania Umów na ok. 110 mln zł w 2018 roku. Z kolei wskutek wejścia w życie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2017 r., poz. 1593) oraz w związku z podjęciem działań opisanych powyżej, pozytywny wpływ na Emitenta w pozostałym okresie obowiązywania Umów jest szacowany na ok. 2,1 mld zł. Powyższe wyliczenia opierają się na założeniu wolumenu sprzedaży detalicznej na poziomie roku 2016 (19 TWh) oraz poziomu jednostkowej opłaty zastępczej w całym okresie obowiązywania Umów w wysokości 43 zł/MWh i nie stanowią prognozy przyszłych wyników Grupy (raport bieżący nr 37/2017).

Podpisanie z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym umów finansowania hybrydowego

W dniu 4 września 2017 r. pomiędzy Spółką a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym ("EBI") zostały podpisane następujące umowy:

• a. umowa projektowa, określająca szczegółowe wymogi dotyczące finansowanego zadania inwestycyjnego,
• b. umowa subskrypcyjna ("Umowa Subskrypcyjna"), stanowiąca podstawę do przeprowadzenia emisji obligacji hybrydowych o wartości 250 mln EUR ("Obligacje").

Celem pozyskania finansowania jest realizacja programu inwestycyjnego w segmencie Dystrybucja obejmującego modernizację oraz rozbudowę aktywów dystrybucyjnych Grupy ENERGA w latach 2017- 2019. Wynikiem planowanych inwestycji jest zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej przy jednoczesnym ograniczeniu strat sieci i poprawie jakości obsługi. Szacowane nakłady kwalifikowane w tym okresie to około 814 mln EUR.

Emitowane Obligacje to podporządkowane, niezabezpieczone, kuponowe papiery wartościowe na okaziciela, które zostały objęte przez EBI w ramach operacji Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, uruchomionego przez EBI wspólnie z Komisją Europejską w celu realizacji tzw. planu Junckera. Emisja Obligacji miała miejsce w dniu 12 września 2017 roku.

Zgodnie z Umową Subskrypcyjną Obligacje zostały wyemitowane w dwóch transzach o łącznej wartości nominalnej wynoszącej:

• a. 125 mln EUR, o terminie wykupu 16 lat, ze zdefiniowanym pierwszym okresem finansowania na 6 lat od daty emisji,
• b. 125 mln EUR, o terminie wykupu 20 lat, ze zdefiniowanym pierwszym okresem finansowania na 10 lat od daty emisji.

Obligacje są oprocentowane według stałej stopy procentowej szacowanej według formuły określonej w warunkach emisji.

Zgodnie z charakterystyką finansowania hybrydowego w pierwszym okresie finansowania nie będzie możliwy wcześniejszy wykup Obligacji przez Spółkę oraz nie będzie możliwa wcześniejsza sprzedaż Obligacji przez EBI na rzecz osób trzecich (w obu przypadkach z zastrzeżeniem wyjątków określonych w Umowie). W tym samym okresie Spółka może, według własnego uznania, wybrać odroczenie całości lub części płatności Odsetek (raport bieżący nr 36/2017). 1 września 2017 roku agencja ratingowa Fitch Ratings nadała wstępny rating dla emisji obligacji na poziomie BB+, który potwierdziła 13 września 2017 roku.

Szacunek wpływu zmian ustawy o OZE na wyniki segmentu Sprzedaż

W związku ze zmianami w ustawie o OZE, w dniu 16 sierpnia 2017 roku Spółka opublikowała szacunki potencjalnego, pozytywnego wpływu ograniczenia kosztów i przychodów z urynkowienia poziomu opłaty zastępczej, a także pełnienia roli sprzedawcy zobowiązanego na poziomie 150 mln zł w 2018 roku. Zakres ten obejmuje zarówno ograniczenia kosztów i przychodów z pełnienia roli sprzedawcy zobowiązanego, jak i urynkowienie poziomu opłaty zastępczej w części kontraktów długoterminowych na zakup zielonych certyfikatów. Powyższe wyliczenia nie stanowią prognozy przyszłych wyników Grupy ENERGA i opierają się na założeniu wolumenu sprzedaży detalicznej na poziomie roku 2016 (19 TWh) oraz poziomu jednostkowej opłaty zastępczej w roku 2018 w wysokości 43 zł/MWh (raport bieżący nr 34/2017).

Wypłata dywidendy z zysku za 2016 rok

W dniu 26 czerwca 2016 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie ENERGA SA podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku netto za rok obrotowy obejmujący okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 31 grudnia 2016 roku w wysokości 783 542 643,96 zł, przeznaczając na:

• 1) wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy 78 672 751,66 zł, tj. 0,19 zł na akcję (10% zysku),
• 2) kapitał zapasowy 704 869 892,30 zł (90% zysku).

Dzień dywidendy został ustalony uchwałą na dzień 25 września 2017 roku, a termin wypłaty dywidendy na dzień 9 października 2017 roku (raporty bieżące nr 22/2017, 23/2017 i 28/2017).

Odstąpienie od udziału w procesie nabycia aktywów EDF w Polsce

Zarząd Spółki w dniu 11 maja 2017 roku podjął uchwałę o rezygnacji z udziału ENERGA SA w transakcji nabycia polskich aktywów należących do EDF International SAS oraz EDF Investment II B.V. Decyzja była poparta pogłębionymi analizami przeprowadzonymi w Grupie, które wspierają ukierunkowanie inwestycji i przejęć Grupy ENERGA na projekty w większym stopniu tworzące synergię z jej aktualną bazą aktywów i obszarem kompetencyjnym, a także umożliwiające istotniejsze wzmocnienie bilansu Grupy oraz efektywności zarządzania aktywami. Tego typu inwestycje będą traktowane priorytetowo.

Wcześniej, w dniu 27 stycznia 2017 roku, Spółka wraz Partnerami Biznesowymi podpisała porozumienie z EDF dotyczące prowadzenia negocjacji w sprawie zakupu aktywów EDF w Polsce oraz badania due diligence w tym zakresie.

Transakcja miała obejmować:

• nabycie wszystkich akcji EDF w EDF Polska S.A., która jest właścicielem w szczególności 4 elektrociepłowni tj. Kraków, Gdańsk, Gdynia i Toruń oraz sieci dystrybucji ciepła w Toruniu, Elektrowni Rybnik oraz
• nabycie wszystkich akcji EDF w ZEC "Kogeneracja" S.A., która jest właścicielem 4 elektrociepłowni tj. Wrocław, Zielona Góra, Czechnica i Zawidawie oraz sieci dystrybucji ciepła w Zielonej Górze, Siechnicach i Zawidawiu.

Partnerzy Biznesowi uzgodnili, że złożenie ewentualnej oferty wiążącej nastąpi po zakończeniu badania due diligence, które będzie podstawą do podjęcia dalszych decyzji dotyczących transakcji (raport bieżący nr 8/2017).

Następnie, Zarząd Spółki poinformował, że 15 marca 2017 roku Spółka wraz Partnerami Biznesowymi dokonała zmian w dotychczasowej strukturze Transakcji polegających na:

• odstąpieniu PGNiG Termika S.A. od Transakcji,
• przejęciu dotychczas deklarowanego udziału PGNiG Termika S.A. w Transakcji przez PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., co skutkowało zwiększeniem udziału PGE w Transakcji do 60%,
• pozostawieniu udziałów ENEA S.A. oraz ENERGA SA w Transakcji na niezmienionym poziomie 20% dla każdej ze spółek.

Zawarcie umowy inwestycyjnej ws. dokapitalizowania Polskiej Grupy Górniczej

W dniu 29 marca 2017 roku Zarząd Spółki ENERGA SA podjął kierunkową decyzję o dokapitalizowaniu Polskiej Grupy Górniczej Sp. z o.o. ("PGG") kwotą 100 mln zł przez spółkę zależną ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o.(raport bieżący nr 18/2017).

W dniu 31 marca 2017 roku Spółka zależna ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. zawarła nową Umowę Inwestycyjną która zmieniała i uzupełniała warunki realizacji inwestycji finansowej w Polską Grupę Górniczą Sp. z o.o. (raport bieżący nr 19/2017) określone w pierwszej umowie inwestycyjnej zawartej w dniu 28 kwietnia 2016 roku (raport bieżący nr 17/2016).

Stronami Umowy Inwestycyjnej były ENERGA Kogeneracja, Enea S.A., PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A., PGNiG TERMIKA S.A., Węglokoks S.A., Towarzystwo Finansowe Silesia sp. z o.o., Fundusz Inwestycji Polskich Przedsiębiorstw Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych oraz PGG.

Transakcja zakładała dokapitalizowanie PGG przez Inwestorów (z wyłączeniem spółki Węglokoks S.A. i Funduszu Inwestycji Polskich Przedsiębiorstw) na łączną kwotę 1 mld zł. W ramach inwestycji w PGG spółka ENERGA Kogeneracja zobowiązała się do objęcia nowych udziałów o łącznej wartości nominalnej 100 mln zł w zamian za wkład pieniężny w kwocie 100 mln zł, w trzech transzach:

• 1. w ramach pierwszej transzy w kwietniu 2017 roku spółka objęła udziały PGG w zamian za wkład pieniężny w kwocie 50 mln zł,
• 1. w ramach drugiej transzy w czerwcu 2017 roku spółka objęła udziały PGG w zamian za wkład pieniężny w kwocie 20 mln zł,
• 1. w ramach trzeciej transzy w I kwartale 2018 roku spółka obejmie udziały PGG w zamian za wkład pieniężny w kwocie 30 mln zł.

Po ostatnim dokapitalizowaniu spółka będzie dysponowała 15,32% udziałem w kapitale zakładowym PGG.

Celem inwestycji było pozyskanie przez PGG środków na sfinansowanie nabycia przedsiębiorstwa Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. oraz wydatków związanych z planowanymi nakładami inwestycyjnymi PGG.

Umowa reguluje także zasady funkcjonowania PGG i powoływania członków Rady Nadzorczej, zgodnie z którymi każdy z Inwestorów oraz Skarb Państwa będzie uprawniony do powołania jednego członka w maksymalnie ośmioosobowej Radzie Nadzorczej (raport bieżący nr 19/2017).

Na dzień sporządzenia niniejszego Sprawozdania udział ENERGA Kogeneracja w kapitale zakładowym PGG wynosił 15,76%.

Zamknięcie subskrypcji euroobligacji przez spółkę ENERGA Finance AB (publ)

W dniu 1 marca 2017 roku Zarząd ENERGA SA poinformował o zamknięciu księgi popytu dotyczącej euroobligacji w ramach zaktualizowanego Programu Emisji Euroobligacji ("Program EMTN"). Informacja o ogłoszeniu zamiaru przeprowadzenia publicznej subskrypcji euroobligacji przez spółkę ENERGA Finance AB (publ), została przekazana 20 lutego 2017 r (raport bieżący nr 14/2017).

Emisja została przeprowadzona przez ENERGA Finance AB (publ) z siedzibą w Sztokholmie, spółkę w 100% zależną od ENERGA SA, która będzie gwarantem emisji. W procesie budowania księgi popytu ustalono następujące parametry:

• 1. Kwota emisji: 300,000,000 (słownie: trzysta milionów),
• 1. Waluta emisji: EUR,
• 1. Zapadalność: 10 lat,
• 1. Okresy odsetkowe: roczne,
• 1. Rentowność: 2,250%
• 1. Kupon: 2,125%,
• 1. Cena emisyjna: 98,892%.

Warunkiem sfinalizowania transakcji było podpisanie m.in. umowy subskrypcji. Ostateczne rozliczenie transakcji nastąpiło w dniu 7 marca 2017 roku. W/w obligacje notowane są na giełdzie w Luksemburgu.

Pozyskane środki przeznaczone zostaną na cele ogólnokorporacyjne. W tym kontekście będą wsparciem dla realizacji Strategii Grupy ENERGA 2016-2025, w której ponad 60% nakładów kierowanych jest na rozwój i modernizację sieci dystrybucyjnych, a także będą służyły poprawie bezpieczeństwa finansowego Grupy (raport bieżący nr 16/2017).

Zaangażowanie kapitałowe w Polimex Mostostal S.A.

W dniu 18 stycznia 2017 roku w nawiązaniu do zawartego listu intencyjnego dotyczącego potencjalnej inwestycji w Polimex-Mostostal S.A. Zarząd Spółki poinformował o zawarciu następujących umów:

• 1. Umowy Inwestycyjnej z Inwestorami i Polimex-Mostostal S.A., na podstawie której, z zastrzeżeniem warunków zawieszających wskazanych w tej umowie (opisanych szczegółowo w raporcie bieżącym nr 5/2017), Inwestorzy zobowiązali się dokonać inwestycji w Polimex, tj. objęcie przez Inwestorów łącznie 150 000 000 akcji zwykłych na okaziciela serii T o wartości nominalnej 2 zł każda, po cenie emisyjnej wynoszącej 2 zł za jedną akcję, emitowanych przez Polimex w ramach podwyższenia kapitału zakładowego Polimex o kwotę do 300 000 000 zł. Na podstawie Umowy Inwestycyjnej Spółka zobowiązała się do objęcia 37 500 000 akcji nowej emisji za łączną cenę emisyjną wynoszącą 75 000 000 zł.
• 1. Umowy pomiędzy Inwestorami, określającą zasady współpracy oraz wzajemne prawa i obowiązki Inwestorów przy realizacji inwestycji przeprowadzanej na podstawie Umowy Inwestycyjnej.
• 1. Umowy pomiędzy Inwestorami a SPV o zobowiązującą strony tej umowy, pod warunkiem ziszczenia się warunków zawieszających, do przeprowadzenia transakcji dotyczącej zbycia przez SPV Operator łącznie 6 000 001 akcji Polimex na rzecz Inwestorów, w ramach której Spółka zobowiązała się do nabycia 1 500 000 akcji Polimex.
• 1. Umowy pomiędzy Inwestorami, a TFS, na mocy której TFS przyznał na rzecz Inwestorów, za wynagrodzeniem, opcję nabycia akcji Polimex od TFS, w przypadku wykonania przez TFS prawa konwersji obligacji zamiennych wyemitowanych przez Polimex, oraz zobowiązał się względem Inwestorów, że nie dokona konwersji posiadanych obligacji zamiennych serii A wyemitowanych przez Polimex, bez uprzedniego pisemnego żądania Inwestorów.

W dniu 18 stycznia 2017 roku, po rozpatrzeniu wniosku, Prezes UOKiK wydał zgodę na dokonanie koncentracji polegającej na przejęciu przez Inwestorów wspólnej kontroli nad Polimex (raport bieżący nr 5/2017).

W dniu 20 stycznia 2017 roku, w związku ze ziszczeniem się warunków zawieszających zastrzeżonych w umowie inwestycyjnej zawartej w dniu 18 stycznia 2017 roku, Spółka przyjęła złożoną przez zarząd Polimex Mostostal S.A ofertę objęcia w trybie subskrypcji prywatnej 37 500 000 akcji zwykłych na okaziciela serii T o wartości nominalnej 2 zł każda emitowanych przez Polimex po cenie emisyjnej wynoszącej 2 zł za jedną akcję i za łączną cenę emisyjną 75 000 000 zł. W tym samym dniu Spółka nabyła 1 500 000 akcji Polimex od SPV Operator (raport bieżący nr 6/2017).

Zmiany i skład osobowy organów ENERGA SA

Zmiany w organach Spółki zostały szczegółowo opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy ENERGA za I półrocze 2017 roku.

W okresie od dnia 2 marca 2017 roku do dnia sporządzenia niniejszej informacji Zarząd ENERGA SA, funkcjonuje w następującym składzie:

• 1. Pan Daniel Obajtek Prezes Zarządu,
• 1. Pani Alicja Barbara Klimiuk Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych,
• 1. Pan Jacek Kościelniak Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych,
• 1. Pan Grzegorz Ksepko Wiceprezes Zarządu ds. Korporacyjnych.

Od dnia 22 sierpnia 2017 roku, w którym na posiedzeniu Rada Nadzorcza dokonała wyboru Pana Zbigniewa Wtulicha na Wiceprzewodniczącego, a Pani Agnieszki Terlikowskiej-Kulesza na Sekretarza Rady Nadzorczej, do dnia sporządzenia niniejszej Informacji Rada ENERGA SA funkcjonuje w następującym składzie:

• 1. Pani Paula Ziemiecka-Księżak Przewodniczący Rady Nadzorczej,
• 1. Pani Agnieszka Terlikowska-Kulesza Sekretarz Rady Nadzorczej,
• 1. Pan Andrzej Powałowski Członek Rady Nadzorczej,
• 1. Pan Marek Szczepaniec Członek Rady Nadzorczej,
• 1. Pan Maciej Żółtkiewicz Członek Rady Nadzorczej.
• 1. Pan Zbigniew Wtulich Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,

2.2. Działalność Grupy ENERGA

Podstawowa działalność Grupy Kapitałowej ENERGA obejmuje dystrybucję, wytwarzanie oraz obrót energią elektryczną i cieplną, a koncentruje się w następujących kluczowych segmentach działalności:

Segment Dystrybucja - podstawowy dla rentowności operacyjnej Grupy segment działalności polegającej na dystrybucji energii elektrycznej, która jest w Polsce działalnością regulowaną, prowadzoną w oparciu o taryfy zatwierdzane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Grupa ENERGA pozostaje naturalnym monopolistą na terenie północnej i środkowej Polski, gdzie znajdują się jej aktywa dystrybucyjne, za pomocą, których dostarcza energię elektryczną do ponad 3,0 mln klientów,

z czego 2,8 mln stanowią klienci z umowami kompleksowymi, a około 205 tys. to klienci TPA. Sieć dystrybucyjna składa się z linii energetycznych o łącznej długości około 185 tys. km i obejmuje swoim zasięgiem obszar blisko 75 tys. km², co stanowiło ok. 24% powierzchni kraju. Funkcję Lidera Segmentu pełni spółka ENERGA-OPERATOR SA.

Segment Wytwarzanie - działa w oparciu o cztery linie biznesowe: Elektrownia w Ostrołęce, Woda, Wiatr i Pozostałe (w tym kogeneracja – CHP oraz fotowoltaika). Całkowita zainstalowana moc wytwórcza w elektrowniach Grupy wynosiła na koniec III kwartału br. ok. 1,3 GW. W III kwartale 2017 roku Grupa wytworzyła brutto 1,1 TWh energii elektrycznej. Zainstalowana w elektrowniach Grupy moc jest oparta o zróżnicowane źródła energii, takie jak: węgiel kamienny, woda, wiatr, biomasa i energia słoneczna. W III kwartale 2017 roku 75% wytworzonej przez Grupę energii elektrycznej brutto pochodziło z węgla kamiennego, 16% z wody, 8% z wiatru i 1% z biomasy. Liderem Segmentu jest spółka ENERGA Wytwarzanie SA.

Wiodącą pozycję pod względem udziału energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych w energii wytworzonej ogółem Grupa ENERGA zawdzięcza głównie produkcji energii w hydroelektrowniach. Zielona energia powstaje w 45 elektrowniach wodnych, 5 farmach wiatrowych, w instalacji spalającej biomasę (ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o.) i w dwóch farmach fotowoltaicznych. Na koniec III kwartału br. w Grupie zainstalowanych było 0,5 GW w odnawialnych źródłach energii, z których Grupa wyprodukowała 264 GWh energii elektrycznej brutto.

Segment Sprzedaż, którego liderem jest ENERGA-OBRÓT SA, prowadzi sprzedaż energii elektrycznej, gazu i dodatkowych usług zarówno, jako odrębnych produktów oraz w ramach pakietów do wszystkich segmentów klientów - od przemysłu poprzez duży, średni i mały biznes, a na gospodarstwach domowych kończąc. Według stanu na koniec III kwartału 2017 roku Grupa ENERGA obsługiwała 3,0 mln odbiorców, z czego 2,7 mln stanowili klienci taryfy G, a na pozostałą część składali się Klienci grup taryfowych: C, B i A, w porządku malejącym.

Obsługa klienta

Spółka ENERGA-OBRÓT konsekwentnie dąży do wyznaczania rynkowych trendów w zakresie rozwiązań dla klientów, reaguje na działania konkurencji, ale przede wszystkim obserwuje zmieniające się potrzeby i upodobania klientów i tak dopasowuje swoją ofertę, kanały kontaktu i formy obsługi by stale podnosić poziom satysfakcji i zaufania klienta do Grupy ENERGA. W konsekwencji powyższych czynników Spółka opracowała "Plan wdrożenia Modelu Biznesowego Integratora" będący odpowiedzią na powołany w Grupie ENERGA Program Strategiczny pn. "Wdrożenie nowego modelu biznesowego zorientowanego na klientów i rozwój nowych obszarów działalności". Opracowany model, w którym ENERGA-OBRÓT SA pełni funkcję Integratora produktów i usług zbudowanych wokół energetycznego DNA Grupy, stawia klienta w centrum uwagi i skupia się na zarządzaniu długotrwałymi relacjami, w oparciu o spójną ofertę oraz pełne doradztwo merytoryczne. Model zakłada również wykorzystanie narzędzi do zarządzania relacjami z klientem.

Spółka stale rozwija elektroniczne kanały obsługi klienta oraz sprzedaży. Według stanu na koniec sierpnia 2017 roku przy wykorzystaniu elektronicznego kanału zawarto 3 500 umów z klientami.

Po wdrożeniu transakcyjnego środowiska eCommerce i modernizacji witryny internetowej www.energa.pl uruchomiony został projekt pn. "System sprzedaży i obsługi klientów ENERGA-OBRÓT SA przez Internet" tworzony w środowisku omnichannel. Wdrożony projekt przyniesie klientom wiele korzyści i udogodnień.

W III kwartale 2017 kontynuowano optymalizację procesów obsługowych, w celu zmniejszenia liczby reklamacji, skrócenia czasu ich rozpatrywania oraz identyfikacji czynności, które powinny być finalizowane przy pierwszym kontakcie klienta z firmą. Usprawniano również kanały komunikacji oraz optymalizowano dostępne rozwiązania techniczne.

Dzięki analizie potrzeb klientów, ich oczekiwań oraz sugestii usprawnień, Grupa ENERGA stale optymalizuje kanały i metody obsługi klienta. Efektem takich działań jest m.in. powołanie w sierpniu 2017 roku funkcji Rzecznika klienta.

2.3. Ważniejsze zmiany w strukturze i organizacji Grupy

W następstwie podpisania umowy inwestycyjnej dotyczącej realizacji projektu budowy nowego bloku energetycznego w Ostrołęce (raport bieżący nr 49/2016) w dniu 11 stycznia 2017 roku Prezes UOKiK wydał bezwarunkową zgodę na dokonanie koncentracji, w związku z czym 1 lutego 2017 roku ENERGA SA oraz ENEA S.A. podpisały umowę nabycia akcji przez ENEA S.A. Na mocy powyższych umów ENERGA SA i ENEA S.A. objęły wspólną kontrolę nad spółką Elektrownia Ostrołęka SA, z siedzibą w Ostrołęce, której celem działalności jest budowa i eksploatacja nowego bloku węglowego. Obie strony będą posiadały po 50% akcji Elektrowni Ostrołęka SA oraz taką samą liczbę głosów na Walnym Zgromadzeniu. W skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej będzie wchodziła taka sama liczba przedstawicieli obu inwestorów. Decyzje dotyczące istotnych działań będą wymagały jednomyślnej zgody obu akcjonariuszy, którzy mają prawo do aktywów netto Elektrowni Ostrołęka SA. Biorąc powyższe pod uwagę inwestycja została zaklasyfikowana jako wspólne przedsięwzięcie i jest ujmowana metodą praw własności.

W dniu 11 maja 2017 roku nastąpiła rejestracja w KRS podwyższenia kapitału zakładowego spółki ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. o 38 326 000 zł, tj. do 400 989 000 zł. ENERGA SA posiada 64,59% udziału w kapitale zakładowym spółki.

W dniu 13 kwietnia 2017 roku Walne Zgromadzenie spółki Elektrownia Ostrołęka SA podjęło uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego o 19 000 000 zł – nowe akcje zostały objęte po połowie, tj. po 9 500 000 zł, przez ENERGA SA i ENEA SA i pokryte wkładem pieniężnym. 30 maja 2017 roku podwyższenie zostało zarejestrowane w KRS.

W dniu 3 lipca 2017 roku podjęta została uchwała Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki EOB PGK2 Sp. z o.o. w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego o 290 000 zł, tj. do 300 000 zł. Nowe udziały objęła ENERGA SA (jedyny wspólnik), pokrywając je wkładem pieniężnym. W tym samym dniu podjęta została również uchwała o zmianie firmy spółki – na Centrum Badawczo – Rozwojowe im. M. Faradaya Sp. z o.o. Trwa rejestracja zmian w KRS.

W dniu 28 sierpnia 2017 roku Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki ENSA PGK3 Sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego o 1 490 000,00 zł, tj. do kwoty 1 500 000,00 zł. Nowo utworzone udziały w liczbie 2 980 zostały objęte przez jedynego wspólnika tj. spółkę ENERGA SA w zamian za wniesienie wkładu pieniężnego. Jednocześnie na tym Zgromadzeniu uchwalono zmianę firmy spółki na ENERGA Ochrona Sp. z o.o. Zmiany zarejestrowano w KRS w dniu 27 października 2017 roku.

Również 28 sierpnia 2017 r. odbyło się Zgromadzenie, na którym została podjęta uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki ENERGA Finance AB (publ) – z kwoty 20 000 000 euro do kwoty 24 200 000 euro, poprzez utworzenie 4 200 000 nowych udziałów o wartości nominalnej 1 euro, które zostały objęte przez ENERGA SA i pokryte przez nią wkładem własnym. Podwyższenie kapitału tej spółki zostało dokonane 19 września 2017 roku.

31 sierpnia 2017 roku ENERGA SA zawarto dwa porozumienia ze spółkami zależnymi:

• 1) jedno z ENERGA-OBRÓT SA dotyczące przeniesienia własności udziałów w spółce ENERGA Oświetlenie Sp. z o.o. w zamian za wykup obligacji wyemitowanych przez ENERGA-OBRÓT SA,
• 2) drugie z ENERGA-OPERATOR SA dotyczące przeniesienia własności udziałów w spółce ENERGA-OPERATOR Logistyka Sp. z o.o. w zamian za wykup obligacji wyemitowanych przez ENERGA-OPERATOR SA.

Wykup i przeniesienie własności udziałów spółek ENERGA Oświetlenie Sp. z o.o. i ENERGA-OPERATOR Logistyka Sp. z o.o. na rzecz ENERGA SA nastąpiło odpowiednio w dniu 6 i 14 września 2017 roku.

13 września 2017 roku została podjęta uchwała Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki ENSA PGK1 Sp. z o.o. w sprawie połączenia spółki ENSA PGK1 Sp. z o.o. (przejmująca) ze spółką ENERGA Invest SA (przejmowana) - w trybie art.492 §1 pkt 1 KSH - poprzez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą o wartości 67 700 000 zł w zamian za 94 692 udziały o łącznej wartości nominalnej 47 346 000 zł. Wpisu połączenia do KRS dokonano 12 października 2017 r. Z dniem połączenia zmieniona została firma spółki ENSA PGK1 Sp. z o.o. na ENERGA Invest Sp. z o.o. Kapitał zakładowy ENERGA Invest Sp. z o.o., po połączeniu, wynosi 47 356 000 zł.

Zatrudnienie w Grupie ENERGA

Łączne zatrudnienie w Grupie ENERGA na dzień 30 września 2017 roku wyniosło 8 836 pracowników, podczas gdy na dzień 31 grudnia 2016 roku kształtowało się na poziomie 8 741 pracowników.

Główną przyczyną wzrostu zatrudnienia w trzech pierwszych kwartałach b.r. jest przede wszystkim podjęcie działań mających na celu przeciwdziałanie tzw. luce kompetencyjnej w obszarze kadry inżynieryjno-technicznej, zatrudnienie pracowników w związku z realizacją prac remontowych i modernizacyjnych w ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA oraz pracowników do obszaru rozliczeń i obsługi klienta, z uwagi na trwające prace w zakresie stabilizacji systemu obsługi sprzedaży, a także realizacja polityki sukcesywnego zwiększania wykonywania usług dotychczas zlecanych na zewnątrz siłami spółek należących do Grupy ENERGA.

Zwolnienia grupowe

W III kw. 2017 roku w Spółkach Grupy nie przeprowadzano zwolnień grupowych, w rozumieniu Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Spory zbiorowe

W spółkach Grupy ENERGA na koniec III kw. 2017 roku działalność związkową prowadziło 30 organizacji związkowych. Do związków zawodowych na dzień 30 września 2017 roku należało ok. 5 tys. pracowników Grupy.

W związku ze złożonymi wobec dwudziestu sześciu pracodawców Grupy ENERGA, w tym ENERGA SA, żądaniami sporowymi z dnia 12 lipca 2017 roku dotyczącymi:

• 1. Podniesienia od dnia 01.07.2017 roku wynagrodzenia zasadniczego wszystkim pracownikom o kwotę 600,00 zł brutto z wyrównaniem od 01.01.2017r.
• 1. Potwierdzenia dalszego obowiązywania dotychczasowych praw pracowniczych i związkowych, których źródłem w rozumieniu art. 9 k.p. jest tracąca moc w dniu 1 sierpnia 2017 r. umowa społeczna, stanowiąca załącznik do przedmiotowego żądania. Spełnieni żądania powinno nastąpić poprzez przedłużenie obowiązywania wyżej wymienionej umowy na kolejny, 10 letni okres począwszy od 1-go sierpnia 2017 r. albo podpisanie porozumienia zbiorowego, dającego pracownikom i reprezentującym ich organizacjom związkowym prawa na nie gorszym poziomie niż prawa wynikające z umowy społecznej, o której mowa powyżej na wyżej wskazany okres.

zgłoszonymi przez organizacje związkowe:

• 1. MZZP KE ENERGA SA Oddział Energetyka Kaliska w Kaliszu,
• 1. MZZP GK ENERGA w Elblągu,
• 1. MZZP GK ENERGA w Toruniu,
• 1. MZZP GK ENERGA w Koszalinie,
• 1. MZZP GK ENERGA w Olsztynie,
• 1. ZZIT MOZ GK ENERGA Oddział Gdańsk,
• 1. MOZ ZZIT przy Grupie ENERGA w Elblągu,
• 1. MZZP Energetyki Płockiej.

u ww. pracodawców zawisł spór zbiorowy.

W związku z faktem, iż strona związkowa będąca stroną sporu zawiązała Wspólną Reprezentację Związkową spór uzyskał charakter sporu wielozakładowego. Na skutek wystąpienia ze Wspólnej Reprezentacji Związkowej ZZIT MOZ GK ENERGA Oddział Gdańsk i odstąpienia tej organizacji od żądań sporowych, spór zbiorowy zakończył się u trzech pracodawców, w tym w ENERGA SA. Obecnie spór znajduję się na etapie rokowań.

W dniu 8 września 2017 r. do Zarządu ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA na podstawie art. 1 i 7 Ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych wpłynęły żądania dotyczące:

• 1. Wypłaty jednorazowo 1000 zł netto dla każdego pracownika EEO SA.
• 1. Podpisania porozumienia zbiorowego zgodnie z wystąpieniem z dnia 22 sierpnia 2017 r.

W związku z nieuwzględnieniem żądań strony związkowej u pracodawcy zawisł spór zbiorowy. Spór znajduje się obecnie na etapie rokowań.

2.4. Realizacja programu inwestycyjnego

W trzech kwartałach 2017 roku Grupa ENERGA zrealizowała inwestycje na poziomie blisko 794 mln zł, z czego 674 mln zł w Segmencie Dystrybucji, gdzie prace obejmowały rozbudowę sieci w celu przyłączania nowych odbiorców i wytwórców, a także modernizacje, których zadaniem jest poprawa niezawodności dostaw energii elektrycznej. Poniesiono także nakłady na innowacyjne technologie i rozwiązania sieciowe. W Segmencie Wytwarzanie nakłady inwestycyjne były głównie związane z modernizacjami realizowanymi w Elektrowni Ostrołęka B (m.in. remont kapitalny bloku).

Opis projektu	Lokalizacja	Nakłady inwestycyjne (mln zł)	Etap realizacji
Rozbudowa sieci w związku z przyłączaniem nowych odbiorców.	Obszary dystrybucji	277,7	W stałej realizacji
Modernizacja sieci dystrybucyjnej w celu poprawy niezawodności dostaw.	Obszary dystrybucji	278,4	W stałej realizacji
Pozostałe nakłady inwestycyjne	Obszary dystrybucji oraz Spółki Segmentu Dystrybucja	118,1	W stałej realizacji
Remonty kapitalne Elektrowni Ostrołęka B	Ostrołęka	26,0	W trakcie realizacji
Pozostałe inwestycje na terenie elektrowni Ostrołęka B	Ostrołęka	10,0	W trakcie realizacji
Nakłady inwestycyjne na majątek oświetleniowy	Obszar działania spółki ENERGA Oświetlenie	15,1	W stałej realizacji
Pozostałe spółki, projekty i korekty	-	68,3	-
SUMA	Grupa ENERGA	793,6

Tabela 1: Kluczowe obszary inwestycji za 9 miesięcy 2017 roku

2.5. Informacje o istotnych umowach

Umowy znaczące

W III kwartale 2017 roku nie zostały zawarte umowy znaczące.

Umowy dotyczące kredytów i pożyczek oraz program emisji obligacji krajowych

Szczegóły dotyczące umów kredytów i pożyczek oraz programu emisji obligacji krajowych opisane zostały między innymi w nocie nr 16 Instrumenty finansowe skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Udzielone poręczenia i gwarancje

Na dzień 30 września 2017 roku poręczenia udzielone przez ENERGA SA za zobowiązania spółek Grupy wyniosły łącznie 5 423 mln zł i obejmują:

• poręczenie za zobowiązania ENERGA Finance AB (publ) z tyt. emisji euroobligacji w kwocie 5 386 mln zł,
• poręczenia za zobowiązania spółek Grupy ENERGA wynikające z gwarancji bankowych udzielonych przez bank PKO BP SA w ramach limitów gwarancyjnych dedykowanych spółkom Grupy ENERGA w łącznej kwocie 18 mln zł,
• poręczenia za zobowiązania spółek Grupy ENERGA wobec Narodowego oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w łącznej kwocie 19 mln zł.

Informacje o istotnych transakcjach z podmiotami powiązanymi na innych warunkach niż rynkowe

Wszystkie transakcje w ramach Grupy ENERGA są dokonywane w oparciu o ceny rynkowe dostarczanych towarów, produktów lub usług oparte o koszt ich wytworzenia.

Informacje dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi zostały zamieszczone w nocie 18 skróconego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego na dzień i za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2017 roku.

2.6. Zarządzanie ryzykiem

Klasyfikacja ryzyk w Grupie ENERGA składa się z czterech obszarów:

• strategiczny, obejmujący ryzyka związane z realizacją celów strategicznych, w tym planowaniem i realizacją inwestycji czy nadzorem korporacyjnym,
• prawno-regulacyjny, obejmujący ryzyka dotyczące zgodności z obowiązującymi przepisami i regulacjami,
• operacyjny, obejmujący ryzyka związane z realizacją celów operacyjnych, w tym dotyczące infrastruktury, realizowanych procesów czy zasobów,
• finansowy, obejmujący ryzyka związane z zarządzaniem finansami.

Szczegółowy opis ryzyk dotyczących działalności Spółki przedstawiony został w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy ENERGA za I półrocze 2017. roku W ocenie Zarządu przedstawione w w/w dokumencie ryzyka pozostają aktualne.

2.7. Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej

Na dzień 30 września 2017 roku Grupa ENERGA była stroną 10 520 postępowań sądowych. Jako powód Grupa występowała w 8 583 sprawach, których łączna wartość przedmiotu sporu wyniosła około 314 mln zł. Jako pozwany Grupa występowała w 1 629 sprawach o łącznej wartość przedmiotu sporu około 409,5 mln zł.

Na dzień 30 września 2017 roku łączna kwota roszczeń o posadowienie urządzeń elektroenergetycznych na cudzych nieruchomościach bez tytułu prawnego zasądzonych prawomocnym wyrokiem wyniosła około 17,4 mln zł w około 3 506 sprawach. Spraw sądowych w toku było 2 125, zaś wartość przedmiotu sporu w toku to 203,5 mln zł.

Na podstawie dostępnych danych dotyczących wartości obecnie prowadzonych postępowań, przyjmujemy, że wartość realnie przypadającą do wypłaty w wyniku rozstrzygnięcia powyższych sporów może sięgać 74,7 mln zł, z zastrzeżeniem zmiany w przypadku wytoczenia przeciwko ENERGA-OPERATOR SA nowych postępowań dotyczących urządzeń elektroenergetycznych posadowionych na innych gruntach bez tytułu prawnego.

Powyższe dane nie obejmują również spraw dotyczących prowadzenia w imieniu i na rzecz ENERGA-OBRÓT SA windykacji sądowo-egzekucyjnej, w celu dochodzenia przez spółkę należności od swoich klientów oraz spraw upadłościowych, za wyjątkiem sprawy z powództwa ENERGA-OBRÓT SA przeciwko ERGO ENERGY Sp. z o.o. na kwotę ok. 13 mln zł. Łączna wartość spraw prowadzonych w powyższym zakresie, na dzień 30 września 2017 roku, wynosi około 184 mln zł, w tym:

Rodzaj należności	Saldo na dzień 30.09.2017
sądowe, egzekucja	103 mln zł
upadłości	69 mln zł
pozabilingowe	6,6 mln zł
pozabilingowe - upadłości	5,4 mln zł
Razem	184 mln zł

Żadne z ww. postępowań dotyczących zobowiązań lub wierzytelności Emitenta lub jednostki od niego zależnej nie przekroczyło wartości co najmniej 10% kapitałów własnych Emitenta, jak też nie doszło do nałożenia kary pieniężnej, grzywny, innych środków odpowiedzialności materialnej w wysokości odpowiadającej co najmniej 5 % skonsolidowanego zysku EBITDA za ostatni rok obrotowy.

Poniżej przedstawiono kontynuację postępowań o największej wartości przedmiotu sporu pozostających w toku w III kwartale 2017 roku. Poprzednie raporty okresowe Spółki i jej Prospekt Emisyjny zawierają informacje o krokach prawnych podjętych we wcześniejszych okresach.

Tabela 2: Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego
lub organem administracji publicznej

Określenie stron	Przedmiot sporu	Opis sprawy
Boryszewo Wind Invest Sp. z o.o. (powód)	Częściowe wypowiedzenie przez ENERGA-OBRÓT SA umowy zakupu energii	26 października 2015 roku ENERGA-OBRÓT SA złożyła odpowiedź na skargę kasacyjną, w której wniosła o odmówienie przyjęcia skargi do rozpoznania albo ewentualnie o oddalenie skargi w całości i zasądzenie od

ENERGA-OBRÓT SA (pozwany)	elektrycznej i praw majątkowych do świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE.	powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania. Sąd Najwyższy przyjął skargę kasacyjną powoda do rozpoznania. 16 września 2016 r. odbyło się posiedzenie Sądu Najwyższego o ustalenie bezskuteczności częściowego wypowiedzenia umów długoterminowych. Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku i przekazał sprawę do ponownego rozstrzygnięcia przez ten sąd. W dniu 28 marca 2017 roku został wydany wyrok, w którym Sąd: 1) oddalił apelację, 2) zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty postępowania kasacyjnego i apelacyjnego w kwocie 100 000,00 zł i koszty zastępstwa procesowego w kwocie 10 800,00 zł. Doręczono odpis wyroku wraz z uzasadnieniem. W dniu 28 lipca 2017 roku ENERGA-OBRÓT SA wniosła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku. W dniu 18 października 2017 roku skarga kasacyjna została wysłana przez sąd od /do pełnomocnika powoda.
T- Matic Systems S.A., Arcus S.A.(pozwany) ENERGA-OPERATOR SA (powód)	Pozew o zapłatę kar umownych wynikających z umów na dostawę oraz uruchomienie infrastruktury licznikowej (dotyczy I etapu AMI).	7 kwietnia 2015 r. złożono pozew (wartość przedmiotu sporu 23,2 mln zł). 10 czerwca 2015 r. pozwani złożyli odpowiedź na pozew domagając się oddalenia powództwa w całości podnosząc, że pozwani nie ponoszą winy w opóźnieniach, zaś część opóźnień zostało zawinionych przez ENERGA-OPERATOR SA, działanie siły wyższej, brak szkody po stronie ENERGA-OPERATOR SA oraz rażące wygórowanie kar umownych. Pismem z 30 września 2015 r. ENERGA OPERATOR SA złożyła replikę do odpowiedzi na pozew szczegółowo odnosząc się do wszystkich zarzutów i zgłaszając nowe dowody. 18 grudnia 2015 r. pozwani złożyli duplikę, zawierającą zbliżoną argumentację do przedstawionej w odpowiedzi na pozew, jednak rozszerzoną o zarzut nieważności umów z uwagi na ich nieprecyzyjność oraz nierówność kontraktową stron. 13 stycznia 2016 r. odbyła się rozprawa, na której Sąd zobowiązał ENERGA OPERATOR SA do złożenia odpowiedzi na duplikę pozwanych w terminie 45 dni. 25 lutego 2016 r. zostało wysłane pismo procesowe powoda. W pierwszym półroczu 2016 r. odbył się szereg rozpraw z przesłuchania świadków. Na rozprawie 23 listopada 2016 roku Sąd zgodnie z wnioskiem stron wydał Postanowienie o odroczeniu rozprawy z uwagi na trwające negocjacje. 8 lutego 2017 r. odbyła się rozprawa, w wyniku której Strony nie doszły do porozumienia. Na kolejnych rozprawach przesłuchani zostali świadkowie – wyznaczone zostały nowe terminy przesłuchań świadków na dzień 20 października oraz 8 listopada 2017 r. Sąd kontaktował się z pełnomocnikami w celu ustalenia w dniu 20 października 2017 r. dalszego kalendarza rozpraw.
T- Matic Systems S.A., Arcus S.A.(powód) ENERGA-OPERATOR SA (pozwany)	Pozew wzajemny: • o zapłatę kar umownych • o stwierdzenie nieważności umowy (dotyczy II etapu AMI)	8 lutego 2016 roku na adres ENERGA-OPERATOR SA doręczono pozew wniesiony przez T-Matic Systems SA i ARCUS SA. Sprawa toczy się przed Sądem Okręgowym w Gdańsku pod sygn. akt IX GC 893/15. Pełnomocnik pozwanego wniósł pismo o przedłużenie terminu sądowego do ustosunkowania się do repliki. W związku z faktem, iż termin do ustosunkowania się upływał 1 lipca 2016 r., a Sąd jeszcze nie wydał decyzji o przedłużeniu terminu, pozwany wysłał 1 sierpnia 2016 r. pismo procesowe ustosunkowujące się do kwestii prawnych, a 1 września 2016 r. - ustosunkowujące się do

		kwestii technicznych. 7 listopada 2016 r. został złożony pozew wzajemny przeciwko Arcus, T-matic o zapłatę kwoty 157,1 mln zł tytułem zapłaty kar umownych w wysokości 156,1zł oraz kwoty 1 mln zł tytułem obniżenia wysokości wynagrodzenia, zgodnie z wezwaniem do zapłaty z 9 listopada 2015 r. Sąd w dniu 30 stycznia 2017 r. wydał postanowienie o podjęciu zawieszonego wcześniej na wniosek stron postępowania. 13 czerwca 2017 r. sąd postanowił umorzyć postępowanie zażaleniowe dotyczące oddalenia wniosku Powoda o zabezpieczenie roszczenia w postaci zakazu korzystania z gwarancji ubezpieczeniowej, w związku z wnioskiem o cofnięcie zażalenia. Akta będą przekazane do Sądu Okręgowego w Gdańsku. Wyznaczony został termin rozprawy na 5 grudnia 2017 r.
T-Matic Systems S.A. Arcus S.A. (powód) ENERGA-OPERATOR SA (pozwany)	O zapłatę zabezpieczenia roszczenia w postaci gwarancji ubezpieczeniowej STU Hestia	W związku z nienależytym wykonaniem umowy przez Konsorcjum ENERGA-OPERATOR SA skierował posiadaną gwarancję ubezpieczeniową do realizacji. 3 marca 2017 r. Hestia wypłaciła ENERGA-OPERATOR SA kwotę gwarancji w wysokości 9,6 mln zł. W związku z postanowieniem Sądu o udzieleniu zabezpieczenia EOP zwróciło kwotę gwarancji STU Hestia z zastrzeżeniem zwrotu. 5 maja 2017 r. EOP złożył zażalenie na ww. postanowienie. Arcus SA i T-Matic SA wystąpiły do STU Hestia z wnioskiem o wydanie nowej gwarancji zapłaty, a gwarancja taka została doręczona EOP 12 maja 2017 r. 22 czerwca 2017 r. wpłynął do ENERGA-OPERATOR SA pozew w postępowaniu nakazowym o zapłatę zabezpieczenia roszczenia w postaci gwarancji ubezpieczeniowej STU Hestia. 26 czerwca 2017 r. wpłynęła odpowiedź Konsorcjum na zażalenie. Postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2017 r. sprawa została połączona do wspólnego rozpoznania ze sprawą o sygn. akt IX GC 893/15, natomiast wniosek o zawieszenie niniejszego postępowania został oddalony. Postanowieniem z 26 września 2017 r. Sąd Apelacyjny, rozpoznający zażalenie ENERGA OPERATOR SA na postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia prawomocnie oddalił zażalenie (sygn. akt. I Acz 733/17).
ENERGA-OPERATOR SA (powód); PKN ORLEN SA (pozwany)	Pozew o zapłatę	19 kwietnia 2016 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie ogłosił wyrok w sprawie powództwa ENERGA-OPERATOR SA, Oddział w Płocku przeciwko PKN Orlen S.A. Sąd oddalił częściowo apelację pozwanego i tym samym prawomocny stał się wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 27 października 2014 r., sygn. akt XVI GC 782/11, zasądzający na rzecz powoda kwotę 16,1 mln zł z odsetkami od 30 czerwca 2004 r. Wyrok jest prawomocny, a od orzeczenia Sądu Apelacyjnego stronom przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego. ENERGA-OPERATOR SA wystąpił o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem, który doręczono pełnomocnikowi Powoda w dniu 1 sierpnia 2016 r. 29 września 2016 r. ENERGA-OPERATOR SA złożyła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 19 kwietnia 2016 r. do Sądu Najwyższego. 24 października 2016 r. pełnomocnikowi ENERGA-OPERATOR SA doręczono skargę kasacyjną PKN ORLEN wniesioną od powyższego wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Na skargę tę ENERGA OPERATOR SA udzieliła odpowiedzi pismem procesowym, przesyłając je w tym samym dniu do Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Nowy termin rozprawy wyznaczono na dzień 20 lipca 2017 r. Sąd Najwyższy oddalił skargę pozwanego PKN Orlen, natomiast uwzględnił skargę EOP SA, uchylając zaskarżone

ENERGA-OPERATOR SA (strona); PREZES URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI (organ)	Kara pieniężna nałożona przez organ	orzeczenie Sądu Apelacyjnego i przekazując mu sprawę do ponownego rozpoznania. 1 sierpnia 2017 r. wpłynął wyrok z uzasadnieniem. Nowy termin rozprawy został wyznaczony na dzień 15 listopada 2017 r. ENERGA-OPERATOR SA otrzymała decyzję z dnia 21 grudnia 2016 r., w której Prezes URE nałożył na ENERGA-OPERATOR SA karę pieniężną w wysokości 11 mln zł za wprowadzenie w błąd Prezesa URE. Spółka odwołała się od ww. decyzji i wniosła o jej uchylenie w całości, ewentualnie na wypadek jej nieuchylenia w całości o zmianę decyzji poprzez odstąpienie od wymierzenia kary lub jej obniżenie do 50 tys. zł. Prezes URE wniósł odpowiedź na odwołanie wnosząc m.in. o jego oddalenie. Do 30 września 2017 r. i na dzień sporządzenia niniejszej Informacji sąd prowadzący postępowanie nie podjął dalszych czynności w sprawie.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – UOKiK (organ) przeciwko ENERGA-OBRÓT SA (strona)	Postępowanie przeciwko ENERGA-OBRÓT SA w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w przypadku sprzedaży oferty "Gwarancja stałej ceny" (GSC)	9 marca 2016 roku zostało wszczęte postępowanie z urzędu przez UOKiK w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. UOKiK wskazał 7 zarzutów dotyczących niewypełniania obowiązków informacyjnych, wprowadzania w błąd co do tożsamości i okoliczności zawarcia umowy, niewydawania egzemplarza umowy, załączników lub potwierdzenia zawarcia umowy, wprowadzania w błąd co do terminu na odstąpienie od umowy, aktywacji umowy pomimo braków formalnych, żądania zapłaty za sprzedaną energię wbrew przepisom prawa, informowania o rażąco wygórowanej karze umownej za rozwiązanie umowy przed terminem obowiązywania oferty.
		11 kwietnia 2016 roku ENERGA-OBRÓT SA złożyła wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej, w trybie art. 28 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zakończenia naruszania zbiorowych interesów konsumentów lub usunięcia skutków naruszeń, wraz z prośbą o wyznaczenie terminu spotkania. W okresie kwiecień-październik spółka odbyła kilka spotkań z UOKiK w celu przedstawienia argumentacji i ustalenia kierunków zobowiązań, jakie spółka miałaby podjąć, by spełnić wymagania UOKiK dla zminimalizowania wymiaru kary.
		W 2016 roku termin postępowania trzykrotnie uległ wydłużeniu. W 2017 roku spółka odbyła kolejne spotkania z UOKiK, na których omawiano kierunek zobowiązań i przedstawiono argumenty. Aktualnie postępowanie wydłużone jest do 1 grudnia 2017 r.
ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. (powód) - Mostostal Warszawa S.A. (pozwany)	Pozew o zapłatę z tytułu obniżenia ceny kontraktowej	22 czerwca 2017 r. ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. (EKO) wniosła do Sądu Okręgowego w Gdańsku pozew przeciwko Mostostal Warszawa S.A. o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 106,4 mln zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Przedmiotem pozwu jest obniżenie ceny kontraktowej przysługującej EKO z tytułu wykonania kontraktu nr EKO/86/2011 o kwotę 90.286.722,15 zł (podstawa prawna art. 637 § 2 kc w zw. z art. 656 § 1 kc) . W dniu 15 września 2017 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku wydał postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia dowodu w postaci opinii biegłego (instytutu). Skierowane przez Sąd zapytania o możliwość sporządzenia stosownej opinii spotkały się z odmową instytutów. Pozwany otrzymał przedłużenie terminu do sporządzenia odpowiedzi na pozew do 15 grudnia 2017 r.

Boryszewo Wind Invest Sp. z o.o. (powód) ENERGA-OBRÓT SA (pozwany)	Pozew o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonywania przez ENERGA-OBRÓT SA części umowy zakupu praw majątkowych do świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE.	W dniu 25 sierpnia 2017 r. Boryszewo Wind Invest wniosła przeciwko ENERGA-OBRÓT SA do Sądu Okręgowego w Gdańsku pozew o zapłatę kwoty 31,9 mln zł wraz z odsetkami z tytułu odszkodowania za niewykonanie w części Ramowej Umowy Sprzedaży Praw Majątkowych wynikających ze Świadectw Pochodzenia Nr W/HH/210/2010/1, które polegało na złożeniu oświadczenia o częściowym rozwiązaniu umowy oraz odmowie nabywania praw majątkowych ze świadectw pochodzenia. Na kwotę roszczenia składają się "straty" poniesione przez powoda w związku z koniecznością sprzedaży praw majątkowych na TGE wraz z odsetkami ustawowymi (25,7 zł) oraz kwota dodatkowych kosztów w związku z obsługą zadłużenia z umowy kredytowej (6,2 mln zł). Nadano sygnaturę: IX GC 701/17. W dniu 30 października br. ENERGA-OBRÓT SA złożyła
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - "RELAX WIND PARK I" sp. z o.o. (pozwany 1), Bank of China Luxembourg SA Spółka Akcyjna działająca poprzez Oddział w Polsce (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	odpowiedź na powyższy pozew. W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 801/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - "MEGAWATT BALTICA" SA (pozwany 1), Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Arbitrażowego przy KIG w Warszawie. Nadano sygnaturę: SA 128/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - ZAJĄCZKOWO WINDFARM sp. z o.o. (pozwany)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Gdańsku, IX Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: IX GC 737/17.

ze świadectw pochodzenia

(CPA)

ENERGA-OBRÓT SA (powód) - EOLICA KISIELICE sp. z o.o. (pozwany 1), RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Gdańsku, IX Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: IX GC 739/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - PGE ENERGIA ODNAWIALNA S.A., (pozwany)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XX Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XX GC 839/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - C&C WIND sp. z o.o. (pozwany 1), Bank Ochrony Środowiska S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Arbitrażowego przy KIG w Warszawie. Nadano sygnaturę: SA 127/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - BORYSZEWO WIND INVEST Sp. Z O.O. (pozwany 1), MBANK S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 799/17.

ENERGA-OBRÓT SA (powód) - JEŻYCZKI WIND INVEST sp. z o.o. (pozwany 1), MBANK S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 805/17
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - WIND INVEST sp. z o.o., (pozwany 1), MBANK S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 798/17
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - STARY JAROSŁAW WIND INVEST sp. z o.o. (pozwany 1), MBANK S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 802/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - LIVINGSTONE sp. z o.o. (pozwany 1), DNB BANK POLSKA SPÓŁKA AKCYJNA (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XXVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XXVI GC 713/17.

ENERGA-OBRÓT SA (powód) - PGE ENERGIA ODNAWIALNA S.A. (pozwany)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, Xx Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XX GC 842/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - KRUPY WIND INVEST sp. z o.o. (pozwany 1), MBANK S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 803/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - PGE ENERGIA NATURY sp. z o.o. (pozwany)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XX Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XX GC 841/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - "WINDVEST - POLAND" sp. z o.o. (pozwany 1), RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XXVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XXVI GC 711/17.

ENERGA-OBRÓT SA (powód) - NIDZICA sp. z o.o. (pozwany 1), BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 800/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - "SAGITTARIUS SOLUTIONS" sp. z o.o. (pozwany 1), RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XVI GC 804/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - "EW CZYŻEWO" sp. z o.o. (pozwany 1), BANK BGŻ BNP PARIBAS S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Gdańsku, IX Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: IX GC 736/17.
ENERGA-OBRÓT SA (powód) - ELEKTROWNIA WIATROWA EOL sp. z o.o. (pozwany 1), BANK ZACHODNI WBK S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT SA wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie, XXVI Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: XXVI GC 712/17.

ELEKTROWNIE WIATROWE sp. z o.o. (pozwany 1), BANK BGŻ BNP PARIBAS S.A. (pozwany 2)	S.A. umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	Nadano sygnaturę: IX GC 735/17.
ENERGA-OBRÓT S.A. (powód) - " EW KOŹMIN" sp. z o.o. (pozwany 1), BANK BGŻ BNP PARIBAS S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT S.A. umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT S.A. wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Gdańsku, IX Wydziału Gospodarczego. Nadano sygnaturę: IX GC 738/17.
ENERGA-OBRÓT S.A. (powód) - "WIATROWA BALTICA" sp. z o.o. (pozwany 1), Raiffeisen Bank Polska S.A. (pozwany 2)	Powództwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez ENERGA-OBRÓT S.A. umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA)	W dniu 11 września 2017 r. ENERGA-OBRÓT S.A. wniosła pozew do Sądu Arbitrażowego przy KIG w Warszawie. Nadano sygnaturę: SA 129/17.

3. ANALIZA SYTUACJI FINANSOWO-MAJĄTKOWEJ

3.1. Zasady sporządzania Skróconego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Skrócone śródroczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ENERGA SA na dzień i za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2017 roku zostało sporządzone:

• zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości 34 "Śródroczna sprawozdawczość finansowa", zaakceptowanym przez Unię Europejską,
• w zgodzie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz instrumentów pochodnych zabezpieczających,
• w milionach złotych ("mln zł"),
• przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Grupę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności Grupy ENERGA.

Zasady (polityka) rachunkowości zastosowane do sporządzenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostały przedstawione w nocie 7 skróconego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej ENERGA SA na dzień i za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2017 roku.

3.2. Omówienie wielkości ekonomiczno-finansowych ujawnionych w Skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym

w mln zł	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody ze sprzedaży	7 373	7 717	344	5%
Koszt własny sprzedaży	(6 387)	(6 434)	(47)	-1%
Zysk brutto ze sprzedaży	986	1 283	297	30%
Pozostałe przychody operacyjne	81	144	63	78%
Koszty sprzedaży	(243)	(256)	(13)	-5%
Koszty ogólnego zarządu	(240)	(238)	2	1%
Pozostałe koszty operacyjne	(200)	(107)	93	47%
Zysk z działalności operacyjnej	384	826	442	> 100%
Wynik na działalności finansowej	(175)	(149)	26	15%
Udział w zysku/(stracie) jednostek wykazywanych metodą praw własności	(60)	17	77	> 100%
Zysk lub strata brutto	149	694	545	> 100%
Podatek dochodowy	(75)	(135)	(60)	-80%
Zysk lub strata netto za okres	74	559	485	> 100%
EBITDA	1 529	1 643	114	7%

Tabela 3: Skonsolidowane sprawozdanie z zysków lub strat

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody ze sprzedaży	2 436	2 520	84	3%
Koszt własny sprzedaży	(1 957)	(2 183)	(226)	-12%
Zysk brutto ze sprzedaży	479	337	(142)	-30%
Pozostałe przychody operacyjne	28	48	20	71%
Koszty sprzedaży	(81)	(84)	(3)	-4%
Koszty ogólnego zarządu	(76)	(76)	-	-
Pozostałe koszty operacyjne	(37)	(54)	(17)	-46%
Zysk lub strata z działalności operacyjnej	313	171	(142)	-45%
Wynik na działalności finansowej	(51)	(85)	(34)	-67%
Udział w zysku/(stracie) jednostek wykazywanych metodą praw własności	(19)	9	28	> 100%
Zysk lub strata brutto	243	95	(148)	-61%
Podatek dochodowy	(53)	(24)	29	55%
Zysk lub strata netto za okres	190	71	(119)	-63%
EBITDA	439	500	61	14%

Rysunek 1: EBITDA bridge w podziale na segmenty (w mln zł)

W III kwartale 2017 roku przychody Grupy ze sprzedaży wyniosły 2 520 mln zł i były wyższe w stosunku do III kwartału 2016 roku o 3%, tj. 84 mln zł. Wyższe o 7% przychody w Segmencie Dystrybucja były przede wszystkim wynikiem wyższej o 4% r/r średniej stawki sprzedaży usług dystrybucyjnych wynikającej m.in. z korzystniejszej struktury sprzedaży. Z kolei w Segmencie Wytwarzanie wzrost był spowodowany w szczególności wzrostem przychodów ze sprzedaży: energii elektrycznej, praw majątkowych, regulacyjnych usług systemowych. Odwrotną tendencję odnotował natomiast Segment Sprzedaż, gdzie głównym czynnikiem spadku przychodów były niższe przychody ze sprzedaży energii elektrycznej na rynku hurtowym.

EBITDA Grupy w III kwartale br. wyniosła 500 mln zł i wzrosła o 14% w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku. Spadek poziomu EBITDA Segmentu Sprzedaż został skompensowany wzrostem EBITDA w Segmentach Wytwarzanie i Dystrybucja.

Największy udział w EBITDA Grupy w III kwartale 2017 roku miał Segment Dystrybucja (82%), natomiast udział Segmentu Wytwarzanie i Segmentu Sprzedaż wyniosły odpowiednio 18% i 3%. Najwyższy wzrost EBITDA zanotował Segment Wytwarzanie (o 63 mln zł do poziomu 90 mln zł), głównie w efekcie wskazywanego powyżej wzrostu przychodów ze sprzedaży, który został częściowo skompensowany wyższym kosztem zakupu paliw. W przypadku Segmentu Dystrybucja wzrost EBITDA o 21 mln zł r/r wynikał z niższego poziomu kosztów OPEX oraz korzystniejszej r/r marży na sprzedaży usług dystrybucyjnych. Natomiast spadek EBITDA w Segmencie Sprzedaż spowodowany był pogorszeniem rentowności na sprzedaży energii elektrycznej.

Zysk z działalności operacyjnej w III kwartale br. w stosunku do III kwartału ub. r. spadł o 142 mln zł. Największy wpływ na zmianę poziomu EBIT r/r, obok powyżej opisanych czynników operacyjnych, miała decyzja o rozpoznaniu w Segmencie Wytwarzania odpisów aktualizujących wartość istniejących i projektowanych farm wiatrowych na łączną kwotę 74,7 mln zł oraz wartość firmy (goodwill) w wysokości 10,9 mln zł. Łączny wpływ w/w odpisów na skonsolidowane sprawozdanie finansowe za III kwartał 2017 roku Grupy ENERGA wynosi 85,5 mln zł (dane o charakterze szacunkowym zostały opublikowane raportem bieżącym nr 40/2017). W analogicznym kwartale roku poprzedniego miało natomiast miejsce rozwiązanie odpisu aktualizującego wartość środków trwałych w budowie w wysokości 110 mln zł w spółce Elektrownia Ostrołęka SA.

Wynik netto Grupy w III kwartale 2017 roku był dodatni i wyniósł 71 mln zł, co stanowiło spadek o 119 mln zł wobec III kwartału 2016 roku.

Poniżej przedstawiony został wpływ zdarzeń o nietypowym charakterze obciążającym wynik EBITDA.

Tabela 4: Poziom EBITDA skorygowany o wpływ istotnych zdarzeń jednorazowych*

EBITDA (mln PLN)
9 miesięcy 2017
EBITDA	1 643
Skorygowana EBITDA	1 604
w tym:
Zysk z okazyjnego nabycia	(50)
9 miesięcy 2016
EBITDA	1 529
Skorygowana EBITDA	1 508
EBITDA (mln PLN)
III kwartał 2017
EBITDA	500
Skorygowana EBITDA	503
III kwartał 2016
EBITDA	439
Skorygowana EBITDA	426

*W tabeli przedstawiono zdarzenia jednorazowe określone na podstawie kryterium istotności, za które przyjęto 25 mln zł.

Tabela 5: Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

w mln zł	Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 30 września 2017	Zmiana	Zmiana (%)
AKTYWA
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe	13 053	12 875	(178)	-1%
Aktywa niematerialne	383	364	(19)	-5%
Wartość firmy	26	15	(11)	-42%
Inwestycje w jednostki stowarzyszone i we wspólne przedsięwzięcia wyceniane metodą praw własności	390	771	381	98%
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	396	345	(51)	-13%
Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe	166	134	(32)	-19%
Pozostałe aktywa długoterminowe	101	104	3	3%
	14 515	14 608	93	1%
Aktywa obrotowe
Zapasy	472	252	(220)	-47%
Należności z tytułu podatku dochodowego	111	40	(71)	-64%
Należności z tytułu dostaw i usług	1 947	1 691	(256)	-13%
Inwestycje w portfel aktywów finansowych	2	-	(2)	-100%
Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe	15	205	190	> 100%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	1 471	3 437	1 966	> 100%
Pozostałe aktywa krótkoterminowe	198	268	70	35%
	4 216	5 893	1 677	40%
SUMA AKTYWÓW	18 731	20 501	1 770	9%
PASYWA
Kapitał własny
Kapitał podstawowy	4 522	4 522	-	-
Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej	4	1	(3)	-75%
Kapitał rezerwowy	1 018	1 018	-	-
Kapitał zapasowy	728	1 433	705	97%
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających	41	(2)	(43)	< -100%
Zyski zatrzymane	2 464	2 222	(242)	-10%
Kapitał własny przypadający właścicielom jednostki dominującej	8 777	9 194	417	5%

Udziały niekontrolujące	40	47	7	18%
	8 817	9 241	424	5%
Zobowiązania długoterminowe
Kredyty i pożyczki	3 086	2 813	(273)	-9%
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	2 639	4 706	2 067	78%
Rezerwy długoterminowe	578	573	(5)	-1%
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	593	588	(5)	-1%
Rozliczenia międzyokresowe i dotacje długoterminowe	515	504	(11)	-2%
Pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe	6	24	18	> 100%
	7 417	9 208	1 791	24%
Zobowiązania krótkoterminowe
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	811	663	(148)	-18%
Bieżąca część kredytów i pożyczek	334	347	13	4%
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	78	74	(4)	-5%
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego	3	3	-	-
Rozliczenia międzyokresowe i dotacje	170	143	(27)	-16%
Rezerwy krótkoterminowe	711	376	(335)	-47%
Pozostałe zobowiązania finansowe	157	166	9	6%
Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe	233	280	47	20%
	2 497	2 052	(445)	-18%
Zobowiązania razem	9 914	11 260	1 346	14%
SUMA PASYWÓW	18 731	20 501	1 770	9%

Na dzień 30 września 2017 roku suma bilansowa Grupy ENERGA wyniosła 20 501 mln zł i była wyższa w stosunku do 31 grudnia 2016 roku o 1 770 mln zł.

W ramach aktywów trwałych najistotniejsza zmiana dotyczyła pozycji inwestycje w jednostki stowarzyszone i we wspólne przedsięwzięcia wyceniane metodą praw własności, co związane było z zaangażowaniem Grupy ENERGA w Polską Grupę Górniczą Sp. z o.o., Polimex Mostostal S.A. oraz zmianą klasyfikacji inwestycji w spółkę Elektrownia Ostrołęka S.A., w związku ze zbyciem 50% pakietu akcji tej spółki, która na koniec 2016 roku była ujmowana jako spółka zależna. Ostatnie zdarzenie wpłynęło m.in. na poziom wartości rzeczowych aktywów trwałych. Wśród aktywów obrotowych najistotniejsze zmiany dotyczyły środków pieniężnych (przyczyny zmiany zostały opisane w dalszej części dotyczącej przepływów pieniężnych) oraz należności z tytułu dostaw i usług (spadek o 256 mln zł, wynikający głównie ze spadku należności w Segmencie Sprzedaż, co związane było m.in. z poprawą efektywności w obszarze zarządzania należnościami w ENERGA-OBRÓT SA).

Po stronie pasywów znacząca zmiana dotyczyła salda pozycji zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych (wzrost zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych związany był głównie z emisją w I kwartale 2017 roku euroobligacji przez spółkę ENERGA Finance AB (publ) w wysokości 300 mln EUR oraz emisją w III kwartale 2017 roku obligacji hybrydowych przez spółkę ENERGA SA w łącznej kwocie 250 mln EUR) oraz pozycji rezerw (spadek poziomu rezerw krótkoterminowych o 335 mln zł wynikał przede wszystkim z dokonania umorzenia świadectw pochodzenia, co spowodowało jednocześnie spadek poziomu zapasu praw majątkowych).

Kapitał własny Grupy ENERGA na dzień 30 września 2017 roku wyniósł 9 241 mln zł i finansował Grupę w 45,1%. W związku z podziałem wyniku ENERGA SA za rok 2016 kapitał zapasowy wzrósł o 705 mln zł.

w mln zł	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	1 051	1 483	432	41%
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	(1 177)	(1 157)	20	2%
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	(1 139)	1 646	2 785	> 100%
Zwiększenie / (Zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych	(1 265)	1 972	3 237	> 100%
Stan środków pieniężnych na koniec okresu sprawozdawczego	393	3 436	3 043	> 100%

Tabela 6: Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych

Stan środków pieniężnych Grupy na 30 września 2017 roku wyniósł 3 436 mln zł i był wyższy o 3 043 mln zł w stosunku do stanu środków pieniężnych przed rokiem.

Łączne przepływy netto środków pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej Grupy w okresie 9 miesięcy 2017 roku były dodatnie i wyniosły 1 972 mln zł, wobec ujemnych przepływów w kwocie 1 265 mln zł w analogicznym okresie roku ubiegłego.

Wartość przepływów z działalności operacyjnej w porównaniu do roku ubiegłego wzrosła o 432 mln zł. Wzrost przepływów z działalności operacyjnej w odniesieniu do okresu trzech kwartałów 2016 roku był spowodowany przede wszystkim zmianami w kapitale pracującym.

W omawianym okresie odnotowano spadek poziomu należności z tytułu dostaw i usług, oraz wzrost poziomu rozliczeń międzyokresowych kosztów z tytułu podatku od nieruchomości, w związku z czym nastąpił również wzrost zobowiązań z tego tytułu, który został skompensowany spadkiem zobowiązań

z tytułu dostaw i usług. Odnotowano również spadek poziomu zapasów świadectw pochodzenia energii, a także spadek stanu rezerwy z tytułu obowiązku umorzenia świadectw. Dodatkowo odnotowano wpływy z tytułu zwrotu nadpłaty podatku dochodowego za rok 2016.

Wypływy netto z działalności inwestycyjnej w trzech kwartałach 2017 roku zmniejszyły się o 20 mln zł (tj. o 2%). W omawianym okresie 2017 roku odnotowano niższe wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych, niższą kwotę inwestycji w jednostki stowarzyszone i we wspólne przedsięwzięcia wyceniane metodą praw własności oraz niższe wpływy ze sprzedaży jednostek uczestnictwa w funduszu ENERGA Trading. Efekt ten został częściowo skompensowany przez wydatki na inwestycje w lokaty i depozyty w kwocie 127 mln zł.

W omawianym okresie przepływy z działalności finansowej były dodatnie i wyniosły 1 646 mln zł, czyli o 2 785 mln zł więcej niż w analogicznym okresie 2016 roku. Wzrost ten spowodowany był głównie emisją euroobligacji w wysokości 300 mln EUR oraz emisją obligacji hybrydowych w kwocie 250 mln EUR.

3.3. Charakterystyka struktury aktywów i pasywów skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej

Rysunek 3: Struktura aktywów i pasywów

Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania długoterminowe

Kapitał własny ogółem

Tabela 7: Wskaźniki finansowe Grupy ENERGA

Wskaźnik	Definicja	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017
Rentowność
marża EBITDA	wynik na działalności operacyjnej + amortyzacja + odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych / przychody ze sprzedaży	20,7%	21,3%
rentowność kapitałów własnych (ROE)	zysk netto za okres*/ kapitał własny na koniec okresu	2,4%	6,8%
rentowność sprzedaży (ROS)	zysk netto za okres / przychody ze sprzedaży	1,0%	7,2%
rentowność majątku (ROA)	zysk netto za okres*/ aktywa ogółem na koniec okresu	1,2%	3,1%

* zysk netto za ostatnie 12 miesięcy

Wskaźnik	Definicja	Stan na dzień 31 grudnia 2016	Stan na dzień 30 września 2017
Płynność
wskaźnik płynności bieżącej	aktywa obrotowe/zobowiązania krótkoterminowe	1,7	2,9
Zadłużenie
zobowiązania finansowe (mln zł)	suma zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek oraz z tytułu dłużnych papierów wartościowych, zarówno długo- i krótkoterminowych	6 137	7 940
zobowiązania finansowe netto (mln zł)	zobowiązania finansowe - środki pieniężne i ich ekwiwalenty	4 666	4 503
wskaźnik długu netto/EBITDA	zobowiązania finansowe netto/EBITDA*	2,3	2,1
* EBITDA za ostatnie 12 miesięcy

Znaczący wzrost wyniku netto w pierwszych dziewięciu miesiącach 2017 roku, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, wpłynął na dynamiczny wzrost wskaźnika rentowności sprzedaży. Analogiczny trend dotyczy również wskaźników rentowności opartych o uroczniony wynik netto tj. rentowność kapitałów i aktywów. Niższa dynamika wzrostu wskaźnika rentowności aktywów związana była ze wzrostem poziomu środków pieniężnych oraz wzrostem zaangażowania Grupy w jednostki stowarzyszone oraz we wspólne przedsięwzięcia. Z kolei marża EBITDA utrzymuje się na zbliżonym poziomie.

Wzrost poziomu środków pieniężnych, związany z uruchomieniem finansowania w I oraz III kwartale 2017 roku, przy niemal równoległym wzroście poziomu zadłużenia oraz utrzymującym się na podobnym poziomie wynikiem EBITDA za ostatnie 12 miesięcy wpłynął na utrzymanie wskaźnika dług netto/EBITDA na zbliżonym poziomie. Dodatkowo znaczący wzrost poziomu środków pieniężnych wpłynął na ukształtowanie się poziomu wskaźnika bieżącej płynności.

3.4. Opis istotnych pozycji pozabilansowych

Informacje w tym zakresie znajdują w pkt. Udzielone poręczenia i gwarancje niniejszej Informacji oraz w Skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym - nota 19: Aktywa i zobowiązania warunkowe.

3.5. Kluczowe dane operacyjne Grupy ENERGA

Dystrybucja energii elektrycznej wg grup taryfowych (sprzedaż zafakturowana) w GWh	III kw. 2016*	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016*	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Grupa taryfowa A (WN)	992	918	(74)	-7%	3 168	2 620	(548)	-17%
Grupa taryfowa B (SN)	2 012	2 120	108	5%	5 896	6 248	351	6%
Grupa taryfowa C (nN)	1 022	1 136	114	11%	3 150	3 484	334	11%
Grupa taryfowa G (nN)	1 238	1 272	34	3%	4 071	4 114	43	1%
Dystrybucja energii razem	5 265	5 446	182	3%	16 285	16 465	180	1%

Tabela 8: Dystrybucja energii elektrycznej wg grup taryfowych

*w przypadku danych za rok 2016 (dotyczy taryf C i G) dane o sprzedaży zafakturowanej zostały pomniejszone o wolumen zafakturowany w tym roku, w części która dotyczyła roku 2015 (a która nie została zafakturowana w roku 2015 ze względu na przesunięcie fakturowania związane z migracją danych do nowych systemów bilingowych).

W III kwartale 2017 roku wolumen wzrósł o 182 GWh w stosunku do analogicznego okresu 2016 roku, przy średniej stawce sprzedaży usług dystrybucyjnych wyższej o 4% r/r. Znaczący spadek wolumenu wystąpił w grupie taryfowej A, gdzie utracono istotnego klienta, który w pełni przeszedł na własne źródło zasilania i sieć PSE, natomiast wzrost wolumenu usługi dystrybucyjnej nastąpił przede wszystkim w grupie B i C. Wzrost ten spowodowany był zarówno wzrostem liczby odbiorców, jak i zwiększeniem średniego poziomu zużycia energii elektrycznej przypadającego na jednego odbiorcę.

		SAIDI		SAIFI
	Nieplanowane z katastrofalnymi	Planowane	Razem		Nieplanowane z Planowane katastrofalnymi		Razem
	Liczba minut na odbiorcę we wskazanym okresie			Zakłócenia na odbiorcę we wskazanym okresie
III kw. 2016	43,5	13,9	57,4		0,7	0,1	0,8
III kw. 2017	159,8	11,9		171,7	1,0	0,1	1,1
Zmiana	116,2	(2,0)		114,3	0,3	(0,0)	0,3
Zmiana (%)	> 100%	-14%		> 100%	42%	-17%	36%
9 m-cy 2016	117,9	35,1		153,1	1,8	0,2	2,0
9 m-cy 2017	214,1	31,3		245,4	2,0	0,2	2,2
Zmiana	96,2	(3,8)		92,3	0,2	(0,0)	0,2
Zmiana (%)	82%	-11%		60%	12%	-13%	9%

Tabela 9: Wielkości wskaźników SAIDI i SAIFI

Spółka ENERGA-OPERATOR SA w III kwartale 2017 roku osiągnęła wskaźniki SAIDI i SAIFI na poziomie odpowiednio 171,7 min./odb. i 1,1 przerwy/odb. Wzrost wskaźników SAIDI i SAIFI w III kwartale 2017 roku w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego wynika z wystąpienia w sierpniu 2017 roku ekstremalnie niekorzystnych warunków pogodowych (silne wiatry, wyładowania atmosferyczne), które prowadziły do awarii masowych.

Tabela 10: Produkcja energii elektrycznej brutto w Grupie ENERGA

Produkcja energii elektrycznej brutto (GWh)	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Elektrownie - węgiel kamienny	686	779	94	14%	1 785	1 992	207	12%
Elektrownie - współspalanie biomasy	10	-	(10)	-100%	10	-	(10)	-100%
Elektrociepłownie - węgiel kamienny	13	12	(0)	-2%	71	77	5	8%
Elektrociepłownie - biomasa	7	14	7	92%	28	37	10	35%
Elektrownie - woda	125	164	39	31%	556	689	133	24%
Elektrownia szczytowo-pompowa	4	3	(1)	-23%	21	13	(8)	-38%
Elektrownie - wiatr	67	84	17	26%	238	308	70	29%
Elektrownie - fotowoltaika	2	2	(0)	-8%	5	4	(0)	-10%
Produkcja energii razem	913	1 059	146	16%	2 714	3 120	407	15%
w tym z OZE	211	264	53	25%	836	1 039	202	24%

Aktywa wytwórcze w Grupie ENERGA w III kwartale 2017 roku wyprodukowały znacząco 16% więcej energii elektrycznej w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Wzrost produkcji dotyczył m.in. elektrowni w Ostrołęce, elektrociepłowni Grupy oraz posiadanych źródeł wodnych i wiatrowych

(jedynie elektrownia pompowo-szczytowa w Żydowie oraz farmy fotowoltaiczne odnotowały niższą produkcję).

Wzrost produkcji w elektrowni w Ostrołęce (o 84 GWh) był spowodowany m.in. większą produkcją energii w wymuszeniu na rzecz Operatora Systemu Przesyłowego w Polsce oraz wyższą dyspozycyjnością bloków. Jednocześnie, brak produkcji z biomasy w elektrowni w Ostrołęce był wynikiem braku opłacalności dla współspalania przy obecnych cenach praw majątkowych na rynku.

Wyższa produkcja energii w źródłach wodnych (o 38 GWh) to efekt lepszych warunków hydrologicznych, natomiast wyższa produkcja z wiatru (o 17 GWh) spowodowana była lepszymi warunkami pogodowymi (większa wietrzność).

Produkcja energii w elektrociepłowniach Grupy to pochodna wyższej produkcji ciepła, która była pochodną niższych temperatur (większe zapotrzebowanie na ciepło przez odbiorców lokalnych Grupy).

Równocześnie, od początku 2016 roku, liczba praw majątkowych uzyskanych z produkcji energii odnawialnej nie jest tożsama z wolumenem produkcji OZE, ponieważ nowa Ustawa o OZE ograniczyła wsparcie dla zamortyzowanych źródeł wodnych o mocy powyżej 5 MW. Efektem jest wyłączenie elektrowni przepływowej we Włocławku z systemu wsparcia.

	Tabela 11: Produkcja ciepła

Produkcja ciepła brutto w TJ	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o.	229	261	33	14%	1 544	1 633	89	6%
ENERGA Elektrownie Ostrołęka S.A.	189	187	(2)	-1%	977	1 029	52	5%
Ciepło Kaliskie Sp. z o.o.	10	10	0	4%	208	197	(11)	-5%
Produkcja ciepła brutto razem	428	459	31	7%	2 729	2 859	130	5%

W III kwartale 2017 roku produkcja ciepła była na wyższym poziomie niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wielkość produkcji wynikała z zapotrzebowania na ciepło na rynkach lokalnych Grupy (miasta Ostrołęka, Elbląg, Kalisz).

Tabela 12: Wolumen i koszt* zużycia kluczowych paliw

Zużycie paliw*	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Węgiel kamienny
Ilość (tys. ton)	321	362	41	13%	887	969	81	9%
Koszt (mln zł)	70	87	17	25%	199	233	34	17%
Biomasa
Ilość (tys. ton)	12	14	2	16%	29	38	9	33%
Koszt (mln zł)	4	5	1	16%	11	13	3	26%
Zużycie paliw razem (mln zł)	74	92	18	24%	209	247	37	18%

* łącznie z kosztem transportu

W III kwartale 2017 roku wytwórcy Grupy zużyli więcej (o 41 tys. ton) węgla kamiennego oraz więcej (o 2 tys. ton) biomasy w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Wzrost ten był pochodną wzrostu produkcji energii z węgla i biomasy. Dodatkowym czynnikiem kosztowym był także wyższy koszt jednostkowy zużycia węgla przez Segment.

Tabela 13: Sprzedaż energii elektrycznej przez Segment Sprzedaż

Sprzedaż energii elektrycznej przez Segment Sprzedaży w GWh	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Sprzedaż energii detaliczna	4 878	5 092	214	4%	14 366	15 233	867	6%
Sprzedaż energii na rynku hurtowym, w tym:	1 123	422	(701)	-62%	3 079	1 985	(1 095)	-36%
Sprzedaż energii na rynek bilansujący	94	72	(22)	-24%	282	443	160	57%
Sprzedaż energii na pokrycie strat sieciowych do ENERGA-OPERATOR SA	369	-	(369)	-100%	1 122	-	(1 122)	-100%
Pozostała sprzedaż hurtowa	660	350	(309)	-47%	1 675	1 542	(133)	-8%
Sprzedaż energii razem	6 001	5 515	(487)	-8%	17 446	17 218	(228)	-1%

W III kwartale 2017 roku łączny wolumen sprzedanej energii elektrycznej przez Segment uległ zmniejszeniu o 8% (tj. o 487 GWh) w porównaniu do III kwartału 2016 roku, co jest efektem spadku wolumenu sprzedaży na rynku hurtowym aż o 62% (tj. o 701 GWh), podczas gdy wolumen sprzedaży detalicznej wzrósł o 4% (tj. o 214 GWh) w stosunku do roku ubiegłego.

W ramach sprzedaży detalicznej w III kwartale 2017 roku nastąpił wzrost wolumenu sprzedaży na rynku polskim (wzrost do klientów biznesowych oraz do gospodarstw domowych), podczas gdy na rynku słowackim nastąpił spadek wolumenu (jest to związane z podjęciem decyzji o wygaszaniu aktywności na rynku detalicznym w tym kraju). Wzrost wolumenu sprzedaży detalicznej to efekt wyższego przeciętnego stanu liczby klientów (pozyskanie nowych odbiorców biznesowych i w grupie gospodarstw domowych) oraz wzrostu średniego zużycia energii elektrycznej przez klientów, co jest zgodne z trendem rynkowym (w III kwartale 2017 roku zużycie energii elektrycznej w Polsce wzrosło o 2,6% r/r). W ujęciu wolumenowym sprzedaż gospodarstwom domowym (taryfa G) w III kwartale 2017 roku stanowiła 25% sprzedaży do odbiorców końcowych Segmentu (analogiczny poziom jak w III kwartale 2016 roku).

W analizowanym okresie nastąpił spadek sprzedaży energii na rynku hurtowym (aż o 62%). Jest to efekt braku realizacji kontraktu na sprzedaż energii elektrycznej na pokrycie strat sieciowych do ENERGA-OPERATOR SA – w wyniku przeprowadzonego postępowania został wyłoniony inny sprzedawca energii elektrycznej na 2017 rok. Ponadto, lepsze dopasowanie kontraktacji terminowej do wolumenu sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych skutkowało mniejszym wolumenem wyprzedaży nadmiarowej energii (pozostała sprzedaż hurtowa).

3.6. Wyniki finansowe według obszarów działalności

Tabela 14: Wyniki EBITDA Grupy ENERGA w podziale na Segmenty

EBITDA w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)
DYSTRYBUCJA	390	411	21	5%
WYTWARZANIE	27	90	63	> 100%
SPRZEDAŻ	36	13	(23)	-64%
POZOSTAŁE oraz wyłączenia i korekty konsolidacyjne	(14)	(14)	-	0%
EBITDA Razem	439	500	61	14%

EBITDA w mln zł	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
DYSTRYBUCJA	1 310	1 341	31	2%
WYTWARZANIE	195	267	72	37%
SPRZEDAŻ	63	24	(39)	-62%
POZOSTAŁE oraz wyłączenia i korekty konsolidacyjne	(39)	11	50	> 100%
EBITDA Razem	1 529	1 643	114	7%

Segment Dystrybucja

Rysunek 4: Wyniki Segmentu Dystrybucja Grupy ENERGA (mln zł)

Tabela 15: Wyniki Segmentu Dystrybucja

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	983	1 049	66	7%
EBITDA	390	411	21	5%
amortyzacja	185	191	6	3%
odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych	-	-	-	-
EBIT	205	220	15	7%
Wynik netto	137	151	14	10%
CAPEX	294	240	(54)	-18%

w mln zł	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	3 077	3 268	191	6%
EBITDA	1 310	1 341	31	2%
amortyzacja	546	573	27	5%
odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych	-	-	-	-
EBIT	764	768	4	1%
Wynik netto	552	542	(10)	-2%
CAPEX	875	674	(201)	-23%

Rysunek 5: EBITDA bridge Segmentu Dystrybucja (w mln zł)

Segment Dystrybucja wypracował w III kwartale 2017 roku 82% EBITDA Grupy ENERGA (89% w okresie porównywalnym).

Przychody ze sprzedaży Segmentu Dystrybucja w III kwartale br. były wyższe niż w analogicznym okresie roku ubiegłego o 7%. Na wzrost poziomu przychodów wpłynęła przede wszystkim wyższa o 4% r/r średnia stawka sprzedaży usług dystrybucyjnych (przede wszystkim efekt korzystniejszej struktury sprzedaży). W III kwartale 2017 roku przychody z tytułu opłat przyłączeniowych utrzymały się na zbliżonym poziomie, jak w analogicznym kwartale 2016 roku.

EBITDA była wyższa niż w roku poprzednim i wyniosła 411 mln zł (wzrost o około 5%), a EBIT wyniósł 220 mln zł (wzrost o 7% r/r, tj. 15 mln zł). Istotny wpływ na ukształtowanie się wyniku operacyjnego miała wyższa o 17 mln zł marża na dystrybucji (ze stratami sieciowymi). Na tak pozytywny wynik na działalności dystrybucyjnej wpływ miała przede wszystkim korzystna struktura sprzedaży (wzrost wolumenu w wyżej marżowych grupach taryfowych B i C, a spadek w nisko marżowej grupie A). Pozytywny wpływ miał także niższy poziom kosztów OPEX (głównie odpisy aktualizujące należności; z powodu sierpniowych nawałnic, w III kwartale prace skupione były bardziej na usuwaniu awarii masowych niż na pracach związanych z eksploatacją sieci).

Zysk netto w III kwartale 2017 roku był wyższy niż w tym samym kwartale roku poprzedniego o 14 mln zł.

Segment Wytwarzanie

Rysunek 6: Wyniki Segmentu Wytwarzanie Grupy ENERGA (mln zł)

III kw. 2016 III kw. 2017

Tabela 16: Wyniki Segmentu Wytwarzanie Grupy ENERGA

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	246	277	31	13%
EBITDA	27	90	63	> 100%
amortyzacja	43	41	(2)	-5%
odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych	(110)	86	196	> 100%
EBIT	95	(37)	(132)	< -100%
Wynik netto	174	(42)	(216)	< -100%
CAPEX	43	15	(28)	-65%

w mln zł	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	788	808	20	3%
EBITDA	195	267	72	37%
amortyzacja	133	123	(10)	-8%
odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych	441	86	(355)	-80%
EBIT	(379)	58	437	> 100%
Wynik netto	(275)	4	279	> 100%
CAPEX	184	61	(123)	-67%

Poniższa tabela prezentuje podział EBITDA Segmentu Wytwarzanie na poszczególne linie biznesowe. Zestawienie zawiera dane jednostkowe z uwzględnieniem eliminacji transakcji wzajemnych pomiędzy liniami biznesowymi oraz korekt konsolidacyjnych.

Prezentowane dane za III kwartał 2016 mogą odbiegać od prezentowanych danych historycznych ze względu na doprecyzowanie metodologii podziału wyników Segmentu pomiędzy poszczególne linie biznesowe.

Tabela 17: EBITDA Segmentu Wytwarzanie w podziale na linie biznesowe

EBITDA w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Woda	11	22	11	> 100%	67	84	17	25%
Wiatr	(5)	6	11	> 100%	11	21	10	85%
Elektrownia w Ostrołęce	23	55	32	> 100%	82	128	47	57%
Pozostałe i korekty	(2)	7	9	> 100%	35	34	(1)	-3%
Razem Wytwarzanie	27	90	63	> 100%	195	267	72	37%

Rysunek 7: EBITDA bridge Segmentu Wytwarzanie (w mln zł)

* uwzględnia trading energii elektrycznej netto (przychód minus koszt)

Udział Segmentu Wytwarzanie w łącznym poziomie EBITDA Grupy wyniósł 18% w III kwartale br. (6% w analogicznym okresie roku ubiegłego). Wzrost EBITDA wyniósł 63 mln zł i w głównej mierze wynikał ze wzrostu przychodów ze sprzedaży: energii elektrycznej, praw majątkowych, regulacyjnych usług systemowych. Powyższy wzrost przychodów został częściowo skompensowany wyższym kosztem zakupu paliw.

Wzrost przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej to wypadkowa dwóch czynników. Po pierwsze, we wszystkich głównych liniach biznesowych nastąpił r/r wzrost produkcji energii elektrycznej tj. w elektrowni w Ostrołęce (o 12%), elektrociepłowniach Grupy (o 33%) oraz posiadanych źródłach wodnych (o 30%) i wiatrowych (o 26%). Po drugie, na powyższe wzrosty wpłynął wzrost cen sprzedaży energii elektrycznej w linii biznesowej Elektrownia w Ostrołęce.

Wzrost przychodów ze sprzedaży zielonych praw majątkowych był spowodowany opóźnieniem w sprzedaży zapasu zielonych praw majątkowych przez Segment w roku 2016, które z uwagi na spadające ceny, skutkował dodatkowym obciążeniem wyniku na poziomie EBITDA w roku 2016 (efekt niskiej bazy).

Dodatkowo, Segment odnotował wzrost przychodów ze sprzedaży Regulacyjnych Usług Systemowych, głównie Operacyjnej Rezerwy Mocy w elektrowni w Ostrołęce, która była spowodowana wzrostem zgłoszonej mocy do Operatora (większa dyspozycyjność bloków oraz niższa sprzedaż w fizycznie zawartych kontraktach na energię) oraz wyższych cen rynkowych tej usługi.

Powyższe wzrosty przychodów zostały częściowo skompensowane wzrostem kosztów zużycia kluczowych paliw do produkcji, co było pochodną wzrostu produkcji energii z węgla i biomasy. Dodatkowym czynnikiem był także wyższy koszt jednostkowy zużycia węgla przez Segment.

Oprócz wyżej prezentowanych czynników kształtujących wyniki brutto r/r Segmentu Wytwarzanie należy pokreślić kilka zdarzeń.

W III kwartale ubiegłego roku nastąpiła sprzedaż projektu budowy Ostrołęki C przez Segment Wytwarzanie do ENERGA SA (114 mln zł). Działanie z perspektywy Grupy było neutralne (korekta w Segmencie Pozostałe oraz wyłączenia i korekty konsolidacyjne). Drugim zdarzeniem było rozwiązanie odpisu aktualizującego wartość środków trwałych w budowie (110 mln zł), który był związany z zamrożeniem w 2012 r. projektu budowy elektrowni Ostrołęka C (przesłanką do rozwiązania odpisu był postęp prac zmierzających do budowy nowego bloku węglowego w Ostrołęce, w tym podpisanie z Polską Grupą Górniczą sp. z o.o. Ogólnych Warunków Współpracy określających zasady dostaw węgla do elektrowni w Ostrołęce).

W październiku br. w wyniku przeprowadzonych testów na utratę wartości podjęta została decyzja o rozpoznaniu w Segmencie Wytwarzania odpisów aktualizujących wartość istniejących farm wiatrowych na łączną kwotę 70,6 mln zł i projektowanych farm wiatrowych na wartość 4,1 mln zł oraz wartość firmy (goodwill) w wysokości 10,9 mln zł.

Nakłady inwestycyjne Segmentu w III kwartale 2017 roku były niższe o 28 mln zł i głównie były związane z pracami modernizacyjnymi.

Woda

Tabela 18: Wyniki linii biznesowej Woda

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	29	38	9	30%	127	144	17	14%
EBITDA	11	22	11	> 100%	67	84	17	25%
EBIT	2	14	11	> 100%	43	59	17	39%
CAPEX	1	2	1	65%	4	6	1	31%

Wiatr

Tabela 19: Wyniki linii biznesowej Wiatr

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	5	19	14	> 100%	41	59	18	45%
EBITDA	(5)	6	11	> 100%	11	21	10	85%
EBIT	(13)	(73)	(60)	< - 100%	(282)	(75)	207	73%
CAPEX	-	-	-	0%	0	0	0	> 100%

Elektrownia w Ostrołęce

Tabela 20: Wyniki linii biznesowej Elektrownia w Ostrołęce

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	184	190	6	3%	500	481	(19)	-4%
EBITDA	23	55	32	> 100%	82	128	47	57%
EBIT	5	39	33	> 100%	30	81	51	> 100%
CAPEX	34	1	(32)	-96%	144	36	(108)	-75%

Pozostałe i korekty

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	27	29	3	10%	120	124	4	3%
EBITDA	(2)	7	9	> 100%	35	34	(1)	-3%
EBIT	100	(16)	(116)	< -100%	(170)	(7)	163	96%
CAPEX	9	13	4	47%	36	19	(17)	-47%

Tabela 21: Wyniki linii biznesowej Pozostałe i korekty

Segment Sprzedaż

Rysunek 8: Wyniki Segmentu Sprzedaż Grupy ENERGA (mln zł)

III kw. 2016 III kw. 2017

Tabela 22: Wyniki Segmentu Sprzedaż Grupy ENERGA

w mln zł	III kw. 2016	III kw. 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	1 353	1 242	(111)	-8%
EBITDA	36	13	(23)	-64%
amortyzacja	9	10	1	11%
odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych	-	-	-	0%
EBIT	27	3	(24)	-89%
Wynik netto	20	3	(17)	-85%
CAPEX	63	10	(53)	-84%

w mln zł	9 m-cy 2016	9 m-cy 2017	Zmiana	Zmiana (%)
Przychody	4 018	3 859	(159)	-4%
EBITDA	63	24	(39)	-62%
amortyzacja	27	32	5	19%

odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych	-	-	-	0%
EBIT	36	(8)	(44)	< -100%
Wynik netto	28	(7)	(35)	< -100%
CAPEX	76	31	(45)	-59%

Rysunek 9: EBITDA bridge Segmentu Sprzedaż (w mln zł)

W III kwartale 2017 roku wynik EBITDA Segmentu Sprzedaż ukształtował się na poziomie 13 mln zł, co stanowi 3% EBITDA Grupy ENERGA. W III kwartale 2016 roku wynik EBITDA Segmentu wynosił 36 mln zł (8% udział w EBITDA Grupy).

Przychody Segmentu Sprzedaż w III kwartale 2017 roku wyniosły 1 242 mln zł, co oznacza, że były niższe o 8% (tj. o 111 mln zł) w porównaniu do III kwartału 2016 roku. Najistotniejszą pozycją przychodową Segmentu pozostają niezmiennie przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, które w III kwartale 2017 roku były niższe o 7% w ujęciu r/r (tj. o 93 mln zł). Za taki stan rzeczy odpowiadają przychody ze sprzedaży energii elektrycznej na rynku hurtowym, które były niższe o 111 mln zł (o 63%) w ujęciu r/r, na co złożyły się: niższy o 62% wolumen i niższa o 1% średnia cena sprzedaży. Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej na rynku detalicznym w III kwartale 2017 roku były z kolei wyższe o 18 mln zł (o 2%) w porównaniu do III kwartału 2016 roku – to wypadkowa wyższego o 4% wolumenu i niższej o 3% średniej ceny sprzedaży. Niższe przychody ze sprzedaży gazu w analizowanym okresie (o 17 mln zł w ujęciu r/r/) przyczyniły się także do spadku przychodów Segmentu.

Marża na sprzedaży energii elektrycznej - kluczowy element budujący wynik Segmentu – spadła o 22 mln zł w ujęciu r/r. Jest to efekt uzyskania niższej marży jednostkowej: średnia cena sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych (dynamika -3% r/r) spadła bardziej niż średni jednostkowy koszt zmienny składający się z kosztu zakupu energii elektrycznej, praw majątkowych i akcyzy (dynamika -1% r/r) przy mniej korzystnej strukturze sprzedaży wg grup taryfowych. Poniżej scharakteryzowano determinanty kształtowania marży na sprzedaży energii elektrycznej:

• a. Wolumen sprzedaży detalicznej wzrost wolumenu o 4% wpłynął pozytywnie na zmianę marży w ujęciu r/r.
• b. Struktura wolumenu sprzedaży wg grup taryfowych (miks) zmiana miksu produktowego wpłynęła niekorzystnie (aczkolwiek w niewielkiej skali) na zmianę marży z uwagi na zwiększenie się udziału klientów z grup taryfowych o niższej marży jednostkowej.
• c. Cena sprzedaży do odbiorców końcowych ceny podążają za zmianą kosztu zmiennego oraz są determinowane przez konkurencję na rynku. Spadek średniej ceny sprzedaży w ujęciu r/r jest pochodną spadku cen energii oraz zielonych certyfikatów na rynku, a także obniżeniem przez URE taryfy G na 2017 rok o ponad 4%.
• d. Koszt zakupu energii elektrycznej (w zł/MWh) spadek średniego kosztu r/r to efekt niższych kosztów pełnienia funkcji Sprzedawcy Zobowiązanego (dawnej Sprzedawcy z Urzędu) przez

ENERGA-OBRÓT SA oraz działalności w ramach optymalizacji portfela. Ceny kontraktacyjne były na porównywalnym poziomie jak w 3 kwartale ubiegłego roku.

e. Koszt umorzenia praw majątkowych (w zł/MWh) – średni jednostkowy koszt w III kwartale 2017 roku ukształtował się na poziomie wyższym niż w III kwartale 2016 roku. Kluczowy wpływ na zmianę tego czynnika wywiera koszt umorzenia zielonych certyfikatów, który wzrósł pomimo spadku cen zielonych certyfikatów na rynku (o 13% w ujęciu r/r). Na taki stan rzeczy wpływ wywarła przede wszystkim mniej korzystna struktura zakupu zielonych certyfikatów w analizowanym okresie w porównaniu do III kwartału ubiegłego roku (w bieżącym kwartale zakupiono więcej certyfikatów z długoterminowych kontraktów po dużo wyższych niż rynkowe cenach przy mniejszym wolumenie zakupu certyfikatów z rynku).

Negatywny wpływ na poziom EBITDA Segmentu wywarła działalność związana z obrotem gazem. Marża na sprzedaży tego paliwa zmniejszyła się w ujęciu r/r o 2 mln zł. Jest to efekt spadku wolumenu sprzedaży oraz niższych marż jednostkowych. W porównaniu z ubiegłymi latami, rentowność na tym rynku uległa pogorszeniu na skutek większej aktywności głównego sprzedawcy gazu w Polsce, tj. PGNiG oraz wprowadzenia mniej korzystnych zasad handlu na rynku hurtowym gazu (konieczność ponoszenia opłat za magazynowanie paliwa w przypadku importu).

We wrześniu br. ENERGA-OBRÓT SA podjęła decyzję o uznaniu długoterminowych umów na zakup zielonych certyfikatów za nieważne z uwagi na tryb ich zawarcia (bez przeprowadzenia przetargu), w tym umów generujących ogromne straty dla Segmentu (rozliczenia oparte o opłatę zastępczą, a nie ceny rynkowe). Decyzja ta pozostaje bez istotnego wpływu na wyniki Segmentu w 2017 roku z uwagi na dokonanie umorzenia zdecydowanej większości certyfikatów za bieżący rok. Pozytywnego wpływu na wyniki należy oczekiwać w kolejnych latach, jednakże jego wystąpienie oraz skala uzależnione będą od rozstrzygnięć sądowych. W 2017 roku należy spodziewać się jedynie pozytywnego wpływu na przepływy pieniężne Segmentu z racji zaprzestania zakupów certyfikatów w ramach długoterminowych umów.

3.7. Prognozy wyników finansowych

Zarząd ENERGA SA nie publikował prognoz dla jednostkowych i skonsolidowanych wyników finansowych za rok obrotowy 2017.

3.8. Oceny ratingowe

W dniu 28 listopada 2016 roku agencja Fitch Ratings potwierdziła utrzymanie długoterminowych ratingów Spółki na dotychczasowym poziomie BBB: długoterminowy rating Spółki w walucie krajowej i obcej oraz rating podporządkowanego niezabezpieczonego długu Spółki w walucie krajowej i obcej. Perspektywa ocen ratingowych została utrzymana jako stabilna (raport bieżący nr 43/2016).

9 lutego 2017 roku agencja ratingowa Moody's Investors Service potwierdziła przyznane Spółce ratingi na poziomie Baa1: długoterminowy rating spółki w walucie krajowej oraz rating podporządkowanego niezabezpieczonego długu w walucie krajowej udzielony Programowi EMTN spółki zależnej ENERGA Finance AB (publ) o łącznej wartości 1 mld euro, gwarantowanemu przez Spółkę ENERGA. Perspektywa ocen ratingowych została utrzymana jako stabilna (raport bieżący nr 11/2017).

W dniu 13 września 2017 roku agencja Fitch Ratings nadała rating na poziomie 'BB+' emisji obligacji hybrydowych, opisanych w rozdziale 2.1.Istotne zdarzenia okresu sprawozdawczego i po dniu bilansowym niniejszej Informacji. Zgodnie z metodologią Fitch (Non-Financial Corporates Hybrids Treatment and Notching Criteria) przedmiotowe obligacje na potrzeby kalkulacji wskaźników dźwigni finansowej kwalifikują się jako kapitał własny w wysokości 50 proc. finansowania.

Tabela 23: Obowiązujące oceny ratingowe Spółki ENERGA

	Moody's	Fitch
Rating długoterminowy spółki	Baa1	BBB
Perspektywa ratingu	Stabilna	Stabilna
Data nadania ratingu	23 grudnia 2011	19 stycznia 2012
Data ostatniej zmiany ratingu	-	12 października 2012
Data ostatniego potwierdzenia ratingu	9 lutego 2017	28 listopada 2016

3.9. Dywidenda

W dniu 26 czerwca 2017 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie ENERGA SA podjęło uchwałę o podziale zysku za rok 2016, z czego na wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy Spółki przeznaczono kwotę 79 mln zł, co daje 0,19 zł na jedną akcję. Do dnia sporządzenia niniejszej Informacji wypłacono całą zadeklarowaną kwotę.

3.10. Czynniki wpływu na wyniki Grupy ENERGA w perspektywie co najmniej jednego kwartału

Zdaniem Zarządu Spółki ENERGA SA, czynniki, o których mowa poniżej, będą oddziaływać na wyniki i na działalność Spółki oraz Grupy ENERGA w perspektywie co najmniej kolejnego kwartału.

Rysunek 10: Czynniki wpływu na wyniki Grupy ENERGA w perspektywie kolejnego kwartału

Zmiana struktury dystrybuowanej energii wobec struktury uzgodnionej w taryfie	Ponoszenie wydatków na sieć w związku z wymogami regulacji jakościowej w Segmencie Dystrybucja	Nowelizacja Ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii w zakresie zmiany podstawy podatku od nieruchomości
Konsekwencje wynikające z decyzji o uznaniu długoterminowych kontraktów na zakup "zielonych" certyfikatów za nieważne	Rosnąca konkurencja na rynku sprzedawców energii elektrycznej	Wpływ funkcji Sprzedawcy Zobowiązanego i bilansowania źródeł OZE
Kształtowanie się cen energii na rynku SPOT i bilansującym	Poziom pracy w wymuszeniu w ENERGA Elektrownie Ostrołęka	Ostateczne rozliczenie nabycia akcji Polimex-Mostostal S.A.
Faktycznie zrealizowana stawka i wolumen operacyjnej rezerwy mocy	Udział w wyniku netto PGG i Polimex-Mostostal oraz wycena opcji na zakup akcji Polimex Mostostal	Warunki pogodowe i hydrometeorologiczne

4. OTOCZENIE

4.1. Sytuacja makroekonomiczna

Podstawowym rynkiem działalności spółek wchodzących w skład Grupy ENERGA jest rynek krajowy, stąd wahania koniunktury, wyrażane za pomocą tempa zmian PKB, inflacji czy też stopy bezrobocia przekładają się na ceny energii elektrycznej, ciepła i gazu oraz kształtowanie popytu na produkty dostarczane klientom.

Wyższy od spodziewanego wzrost PKB Polski w II kwartale br. oraz dobre wyniki fiskalne skłoniły wiele instytucji finansowych do podniesienia prognoz wzrostu polskiej gospodarki na kolejne lata. Dla przykładu agencja Fitch Ratings prognozuje przyspieszenie wzrostu gospodarczego Polski do 4% w 2017 roku i 3,2% w latach 2018-19. Główne ryzyko dla prognoz agencja upatruje w możliwym słabszym od założeń popycie zewnętrznym oraz niepewności polityki gospodarczej, która może również wpłynąć na perspektywy inwestycyjne Polski.

Napływające dane makroekonomiczne za III kwartał br. są jednak optymistyczne i potwierdzają dobrą koniunkturę w polskiej gospodarce. Tempo wzrostu produkcji sprzedanej przemysłu w III kwartale wyniosło 6,3%, zaś w samym wrześniu wzrost był na poziomie 4,3% porównując do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wzrost produkcji w III kwartale br. odnotowano w większości sekcji, w tym w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (+8,8% r/r), a spadek w górnictwie i wydobywaniu (-12,1% r/r). Dobre nastroje w przemyśle potwierdza również indeks PMI, który we wrześniu wzrósł do poziomu najwyższego od 5 miesięcy, tj. do 53,7 pkt. Głównym czynnikiem znaczącej poprawy warunków gospodarczych w przemyśle był najszybszy od lutego 2015 r. wzrost liczby nowych zamówień, który spowodował przyspieszenie wzrostu produkcji.

Motorem polskiej gospodarki pozostaje popyt krajowy, a w szczególności spożycie indywidualne, które jak wskazują analitycy Banku Zachodniego WBK, powinno utrzymać dynamikę blisko 5% w III kw. br. i kolejnych okresach. W solidnym tempie rośnie sprzedaż detaliczna (w III kwartale wzrost o 7,9% r/r), przekładająca się na popyt konsumpcyjny. Niezmienne wsparcie w tym zakresie stanowią również rosnące dochody rozporządzalne gospodarstw domowych, a także optymistyczne nastroje.

Trzeci kwartał br. przyniósł również ożywienie w zakresie inwestycji infrastrukturalnych, na skutek większej absorbcji środków unijnych. W okresie styczeń-wrzesień br. produkcja budowlano-montażowa była o 13% wyższa niż przed rokiem. W skali całego sektora przedsiębiorstw występowała bariera w kwestii podejmowania inwestycji, z uwagi na trudności w pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników.

Rysunek 111: Roczna dynamika PKB, popytu krajowego, spożycia indywidualnego oraz nakładów inwestycyjnych

Źródło: Dane GUS oraz prognozy Banku Zachodniego WBK (październik 2017)

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w okresie styczeń-wrzesień br. zwiększyło się o 4,4% w stosunku do notowanego przed rokiem, zaś przeciętne miesięczne wynagrodzenie (brutto) wzrosło o 5,3% r/r wynosząc we wrześniu 4 473,06 zł. Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec września wyniosła 6,8%, co oznacza, iż była niższa niż przed miesiącem i przed rokiem (odpowiednio o 0,2 pkt % i o 1,5 pkt %).

Według analityków, silny popyt konsumpcyjny, a także spodziewana odbudowa inwestycji będą wspierały zwyżkę importu, co przy stabilnym wzroście eksportu będzie zwiększało deficyt towarowy. Dodatkowo, brak równowagi na rynku pracy wywołany spadkiem stopy bezrobocia i wzrostem presji płacowej może przełożyć się na wzrost cen.

Wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu we wrześniu 2017 roku wzrósł o 3,1% w odniesieniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wyższe niż przed rokiem były ceny we wszystkich sekcjach, w tym największy wzrost notowano w górnictwie i wydobywaniu (o 19,5%). W przypadku obszaru wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę wzrost cen był na poziomie 0,5%.

Według szybkiego szacunku Głównego Urzędu Statystycznego, wskaźnik inflacji (CPI) wzrósł we wrześniu do 2,2% r/r. Nasilenie presji cenowej to efekt rosnących cen żywności oraz ropy naftowej. W opinii Rady Polityki Pieniężnej inflacja w kolejnych kwartałach pozostanie umiarkowana, do czego przyczyniać się będzie umiarkowana dynamika cen w otoczeniu polskiej gospodarki, przy stopniowym wzroście wewnętrznej presji inflacyjnej, związanej z poprawą krajowej koniunktury, stąd na październikowym posiedzeniu Rada pozostawiła stopy procentowe bez zmian.

4.2. Rynek energii elektrycznej w Polsce

Kształtowanie się otoczenia rynkowego ma istotne znaczenie dla osiąganych przez Grupę wyników finansowych. W tym świetle zwraca się uwagę zwłaszcza na produkcję i zużycie energii elektrycznej, wymianę międzysystemową Polski, ceny energii elektrycznej w Polsce i wybranych krajach sąsiednich, ceny praw majątkowych, opłatę za operacyjną rezerwę mocy oraz koszty uprawnień do emisji.

Krajowa produkcja i zużycie energii elektrycznej

Produkcja energii elektrycznej w Polsce według danych publikowanych przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne ("PSE") po trzech kwartałach 2017 roku wyniosła 122,6 TWh i była wyższa o 4,3 TWh, tj. 3,7% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego (118,3 TWh). W poszczególnych miesiącach badanego okresu wielkość produkcji była na wyższym poziomie w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego.

Rysunek 12: Produkcja energii elektrycznej w Polsce po trzech kwartałach 2017 roku (TWh)

Krajowe zużycie energii elektrycznej w Polsce po trzech kwartałach 2017 roku wyniosło 124,1 TWh i było wyższe o 2,9 TWh tj. 2,4% w stosunku do tego samego okresu roku poprzedniego (121,2 TWh).

Rysunek 13: Zużycie energii elektrycznej w Polsce po trzech kwartałach 2017 roku (TWh)

Wymiana międzysystemowa Polski

Zmiana kierunku przepływów energii elektrycznej pomiędzy Polską a Litwą poprzez interkonektor LitPol Link oraz wzrost przepływów z Ukrainy odpowiadają głównie za nadwyżkę importu netto energii elektrycznej w 9 miesiącach 2017 r. na poziomie 1,47 TWh wobec importu netto w wysokości 2,52 TWh w analogicznym okresie roku ubiegłego.

Ceny energii w wybranych krajach sąsiadujących z Polską

W celu porównania cen energii w Polsce względem notowań w wybranych krajach sąsiadujących, jako produktem referencyjnym, posłużono się cenami na rynku SPOT. Średni poziom cen w Polsce po trzech kwartałach 2017 roku był znacznie wyższy niż w krajach sąsiadujących. Bardzo wysokie ubytki systemowe oraz wysokie zapotrzebowanie na moc doprowadziły do wzrostu cen na rynku polskim, co było głównie widoczne w III kwartale 2017 r. Największe odchylenia cen były w stosunku do rynku Skandynawskiego (+25,7%, tj. 31,81 zł/MWh), a mniejsze w porównaniu do cen na rynku Niemieckim (+5,3%, tj. 7,83 zł/MWh).

Rysunek 15: Ceny energii na rynku SPOT w Polsce i wybranych krajach sąsiadujących po trzech kwartałach 2017 roku

Rynek Dnia Następnego (RDN) energii elektrycznej w Polsce

Średni poziom indeksu IRDN24 wyniósł po trzech kwartałach 2017 r. 155,42 zł/MWh i był tylko o 2,95 zł/MWh niższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego (158,37 zł/MWh). Rekordowe poziomy ubytków systemowych oraz krajowego zapotrzebowania na moc zostały w pełni zrównoważone historycznie wysoką generacją wiatrową, co w konsekwencji wpłynęło na nieznaczny spadek cen w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego.

Rysunek 16: Indeks IRDN 24 po trzech kwartałach 2017 roku (PLN/MWh)

Źródło: TGE

Rynek terminowy energii elektrycznej w Polsce

W pierwszej połowie I kwartału 2017 r. rynek terminowy energii elektrycznej znajdował się w trendzie spadkowym, wyznaczając swoje minimum w dniu 17 lutego na poziomie 158,37 zł/MWh. Od tego momentu na rynku BASE 2018 nastąpiła skuteczna próba zmiany trendu, wynosząc kurs w dniu 14 września do poziomu 168,01 zł/MWh.

Rysunek 17: Cena kontraktu terminowego pasmo z dostawą na 2018 rok po trzech kwartałach 2017 roku

Źródło: TGE

Rynek uprawnień do emisji

Głosowanie pod koniec lutego nad kolejnym etapem EU ETS po 2020 r. wybiło ceny EUA na początku marca do poziomu niemal 6 EUR/t. Brak jednak jednoznacznych postępów w rozmowach, spadki notowań skorelowanych produktów energetycznych – ropy i węgla oraz zwiększenie wolumenu aukcyjnego w bieżącym roku o 86 mln sztuk EUA (Polska ponownie podpisała umowę na sprzedaż uprawnień do emisji z platformą aukcyjną giełdy EEX, która przeprowadziła aukcje w imieniu Polski) - doprowadziły notowania w dniu 11 maja br. do poziomu 4,41 EUR/t. Przyspieszenie prac nad reformą EU ETS oraz wzrosty notowań ropy i węgla, doprowadziły do zdecydowanych wzrostów kursu powyżej poziomu 7,0 EUR/t, kończąc trzeci kwartał na poziomie 7,11 EUR/t.

Rysunek 18: Ceny uprawnień EUA po trzech kwartałach 2017 roku

Rynek praw majątkowych

W tabeli poniżej zostały przedstawione ceny indeksów na prawa majątkowe notowane na Towarowej Giełdzie Energii.

Indeks (rodzaj świadectwa)	Wartość Indeksu		Procent Obowiązku	Opłata zastępcza (zł)
	3 kwartały 2016 (zł/MWh) z indeksem 2016	3 kwartały 2017 (zł/MWh) z indeksem 2017	(%)
OZEX_A (zielone)	84,87	34,17	15,4*	300,00*
KGMX (żółte)	119,64	120,65	7,0*	120,00*
KECX (czerwone)	10,72	10,32	23,2*	10,00*

Tabela 24: Średnie poziomy indeksów praw majątkowych notowanych na Towarowej Giełdzie Energii

* wartość opłaty zastępczej i obowiązku umorzenia na 2017 r.

Z perspektywy posiadanej struktury wytwórczej Grupy (tj. duży udział produkcji z OZE) najistotniejsze są notowania zielonych praw majątkowych. W III kwartale 2017 roku ceny PM OZE w transakcjach sesyjnych powstrzymały systematyczne zniżki, kończąc trzeci kwartał na poziomie 41,27 zł/MWh.

Rynek Bilansujący

W przeważającym okresie trzech kwartałów 2017 roku ceny na rynku bilansującym były zbliżone do cen na rynku dnia następnego. Widocznym odstępstwem od tej tezy był 1 września br., kiedy to średnia cena dobowa na rynku bilansującym wyniosła 425,72 zł/MWh. Średni poziom cen w badanym okresie na rynku bilansującym wyniósł 161,92 zł/MWh, wobec 162,29 zł/MWh w analogicznym okresie roku ubiegłego.

Rysunek 19: Zestawienie cen na rynku bilansującym i rynku SPOT (giełda) po trzech kwartałach 2017 roku

Źródło: TGE, PSE

Operacyjna rezerwa mocy

W 2017 roku kontynuowana jest usługa operacyjnej rezerwy mocy (ORM). Cena referencyjna została podniesiona do 41,79 zł/MWh. Po trzech kwartałach 2017 roku średni poziom opłaty za ORM wyniósł 37,12 zł/MWh i był wyższy o 5,40 zł w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego (31,72 zł/MWh).

Rysunek 20: Zestawienie cen oraz zdolności wytwórczych stanowiących operacyjną rezerwę mocy po

Źródło: PSE

4.3. Otoczenie regulacyjne

Procesy legislacyjne zakończone w III kwartale 2017 r.

Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. 2017 poz. 1593). Inicjatywa poselska

Nowelizacja ustawy wprowadziła zmiany w zakresie sposobu kalkulacji stawki jednostkowej Ozj, wpływającej na wycenę praw majątkowych PM OZE. Nowe regulacje pozytywnie wpłyną na rynek ww. instrumentów i w dłuższej perspektywie mogą przyczynić się do likwidacji tzw. nadpodaży zielonych certyfikatów na polskim rynku.

Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo Wodne (Dz. U. 2017 poz. 1566). Inicjatywa rządowa.

Nowa regulacja zastępuje obowiązującą ustawę z dnia 18 lipca 2011 r. – Prawo wodne, która reguluje gospodarowanie wodami, w tym kształtowanie i ochronę zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi, sprawy własności wód oraz gruntów pokrytych wodami, a także zasady gospodarowania tymi składnikami w odniesieniu do majątku Skarbu Państwa. W ramach wdrażanych zmian zaimplementowano do systemu krajowych regulacji postanowienia i wymagania wynikające z tzw. Ramowej Dyrektywy Wodnej.

Ustawa powołuje również do życia nową jednostkę - państwową osobę prawną Wody Polskie, której zadaniem będzie przejrzyste finansowanie inwestycji w gospodarce wodnej jak również sprawne pozyskiwanie środków finansowych na te inwestycje, w tym środków pozabudżetowych oraz uregulowanie kwestii administrowania wodami, w tym władztwo nad przypisanymi jednostkom administracyjnym wodami sprawowane w imieniu Skarbu Państwa.

Procesy legislacyjne prowadzone w III kwartale 2017 r.

	Tabela 25: Zestawienie aktów prawnych mających istotny wpływ na Grupę

Akt prawny	Cel zmian prawnych		Szanse		Zagrożenia /Zagadnienia
Rządowy projekt ustawy o rynku mocy Nr z RCL, UD178 Druk Sejmowy nr 1722	Zagwarantowanie wsparcia realizacji inwestycji stabilizujących i zapewniających bezpieczeństwo Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Zapewnienie możliwości realizacji, na zasadach	(1) (2)	Efekt zachęty do budowy nowych i modernizowania istniejących instalacji wytwórczych. Modernizacja i budowa nowych źródeł wytwórczych energii	(1) (2)	Brak realizacji postulatów Grupy ENERGA w kontekście budowy nowej elektrowni konwencjonalnej 1000MW w Ostrołęce. Długi proces pre
	konkurencji rynkowej, nowej elektrowni Ostrołęka C		elektrycznej w celu stabilizacji KSE i wykorzystania polskich zasobów surowców energetycznych.	(3)	notyfikacji projektu skutkujący brakiem notyfikacji projektu ustawy do KE Powolne tempo procesu
					legislacyjnego.
Pakiet regulacji UE na rzecz czystej energii	Utrzymanie konkurencyjności UE w erze transformacji rynków energetycznych	(1)	Opór kilku krajów UE wobec niskiej normy emisji tj. 550g CO2/kWh.	(1)	Potencjalne ograniczenie od 1 stycznia 2025 r.
dla wszystkich Europejczyków (Clean Energy for All Europeans legislative	w kierunku czystej energii, tzw. Pakiet Zimowy. Plany redukcji subsydiów dla węgla oraz zwiększania celu efektywności energetycznej do poziomu 30%	(2)	Odmienne stanowiska Państw Członkowskich dot. kształtu polityki klimatyczno – energetycznej UE;		wsparcia mechanizmami rynku mocy wszystkich instalacji, które emitują ponad 550 g CO2/kWh;

proposals) tzw. winter package. COM/2016/0860 final	oraz zmniejszenia emisji CO2 o 40% przed 2030 r. Nowe regulacje wymagają zatwierdzenia przez Radę Unii Europejskiej oraz Parlament Europejski. Pakiet Zimowy zawiera również rozwiązania wspierające rozwój zdecentralizowanego wytwarzania energii elektrycznej oraz jej magazynowania w celu rozwoju tzw. energetyki obywatelskiej. Kluczową zmianą dla rynków energetycznych w UE jest zniesienie tzw. "priority dispatch", oznaczającego pierwszeństwo OZE w dostępie do sieci przed źródłami konwencjonalnymi. Zmiana wejdzie w życie po 2020 roku.	(3)	Możliwość negocjacji przepisów dedykowanych dla polskiego sektora elektroenergetycznego.	(2) (3)	Wprowadzenie restrykcyjnych mechanizmów które wpłyną na kształt systemów wsparcia OZE i CHP; Możliwość zmiany założeń pakietu regulacji podczas dalszych etapów prac legislacyjnych.
Rządowy Projekt ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych Nr RCL, UC 89	Projektowana ustawa będzie transponować do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych (dalej dyrektywa 2014/94/UE). Dyrektywa ta nakłada na państwa członkowskie obowiązek rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych. Państwa powinny zapewnić rozwój punktów ładowania pojazdów elektrycznych, punktów tankowania gazu ziemnego w postaci CNG lub LNG, punktów bunkrowania statków LNG. Dyrektywa nakłada też na państwa członkowskie obowiązek wprowadzenia określonych w dyrektywie 2014/94/UE specyfikacji technicznych, ujednoliconych zasad dla ładowania pojazdów elektrycznych, zasad informowania konsumentów.	(1) (2) (3) (4)	Możliwość, dynamicznego rozwoju biznesu elektromobilności (transport indywidualny, zbiorowy, infrastruktura dostępowa) w którym Grupa ENERGA ma znaczne doświadczenia – Enspirion Sp. z o.o. Budowa bazowej infrastruktury ładowania aut elektrycznych; Wzrost ilości aut elektrycznych spowoduje wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną; Możliwość rozwoju nowych produktów przez agregatorów popytu oraz operatorów infrastruktury ładowania.	(1) (2) (3) (4) (5)	Konkurencja z podmiotami posiadającymi zaplecze na wysokim poziomie technologicznym i kapitałowym; Konieczność doprecyzowania systemu wsparcia rozwoju bazowej infrastruktury ładowania aut elektrycznych; Uwzględnienie specyfiki przedsiębiorstw energetycznych (OSD i Sprzedawców Zobowiązanych) w modelu funkcjonowania infrastruktury ładowania aut elektrycznych; Ryzyko braku realizacji harmonogramu i założeń Programu dot. rozwoju elektromobilności w Polsce; Powolne tempo procesu legislacyjnego.
Rządowy projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw Nr RCL, UC 27	Modyfikacja aukcyjnego systemu wsparcia OZE zgodnie z oczekiwaniami Komisji Europejskiej. Wdrożenie technicznych poprawek i usprawnień do systemu aukcyjnego. Zmiana zasad lokalizowania i opodatkowania farm elektrowni wiatrowych		(1) Doprecyzowanie zasad dot. kumulacji pomocy publicznej ograniczy ryzyko inwestorów OZE; (2) Nowe zasady przeprowadzania aukcji OZE poprawią ich konkurencyjność; (3) Złagodzenie wymagań prawnych umożliwi w pewnym stopni rozwój energetyki wiatrowej; (4) Doprecyzowanie zagadnień związanych z opodatkowaniem elektrowni wiatrowych przez JST.	(1) (2) (3)	Pogłębienie wątpliwości interpretacyjnych, w zakresie możliwości realizowania inwestycji w elektrownie wiatrowe; Brak rozstrzygnięć w zakresie kwestii opodatkowania farm wiatrowych podatkiem od nieruchomości; Powolne tempo procesu legislacyjnego.

5. AKCJE I AKCJONARIAT

5.1. Struktura akcjonariatu Spółki ENERGA

Tabela 26: Akcje Emitenta według serii i rodzajów

Seria	Rodzaj akcji	Akcje	(%)	Głosy	(%)
AA	zwykłe na okaziciela	269 139 114	65,00	269 139 114	48,15
BB	imienne uprzywilejowane*	144 928 000	35,00	289 856 000	51,85
Razem		414 067 114	100,00	558 995 114	100,00

* Jedna akcja uprzywilejowana daje prawo do 2 głosów na Walnym Zgromadzeniu. Właścicielem tych akcji jest Skarb Państwa.

Tabela 27: Struktura akcjonariatu ENERGA SA według stanu na dzień 30 września 2017 roku

Nazwa akcjonariusza	Struktura akcjonariatu Spółki
	Akcje	(%)	Głosy	(%)
Skarb Państwa*	213 326 317	51,52	358 254 317	64,09
Pozostali	200 740 797	48,48	200 740 797	35,91
Razem	414 067 114	100,00	558 995 114	100,00

* Skarb Państwa posiada 144 928 000 akcji imiennych serii BB, uprzywilejowanych co do prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu, przy czym jedna akcja uprzywilejowana daje prawo do 2 głosów na Walnym Zgromadzeniu.

Rysunek 21: Struktura akcjonariatu i głosów na Walnym Zgromadzeniu Spółki ENERGA wg stanu na dzień 30 września 2017 roku i na dzień sporządzenia niniejszej Informacji

Skarb Państwa Pozostali

5.2 Notowania akcji Spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie

Dane	Wartość
Cena emisyjna	17,00 zł
Liczba akcji	414 067 114 szt.
Kurs na koniec okresu	13,40 zł
Kapitalizacja na koniec okresu	5,5 mld zł
Minimum na zamknięciu sesji w okresie 9 m-cy	8,89 zł
Maximum na zamknięciu sesji w okresie 9 m-cy	14,38 zł
Minimum w okresie 9 m-cy	8,75 zł
Maximum w okresie 9 m-cy	14,50 zł
Średnia wartość obrotu	15,2 mln zł
Średni wolumen obrotu	1,37 mln szt.
Średnia liczba transakcji	2,25 tys. szt.

Tabela 28: Dane dotyczące akcji ENERGA SA na dzień 30 września 2017 roku

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z www.infostrefa.com

Rysunek 22: Wykres kursu akcji ENERGA SA w okresie od debiutu (tj. 11 grudnia 2013 roku) do 30 września 2017

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z infostrefa.com

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z infostrefa.com

5.3 Rekomendacje dla akcji Spółki

Zestawienie wydanych rekomendacji znajduje się na stronie Relacji Inwestorskich Spółki.

5.4 Zestawienie stanu akcji w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących

Na dzień 30 września 2017 roku i na dzień sporządzenia niniejszej Informacji żaden z Członków Rady Nadzorczej ENERGA SA oraz żaden z Członków Zarządu ENERGA SA nie posiadał akcji Spółki, uprawnień do akcji Spółki ani też akcji/ udziałów w jednostkach powiązanych ze Spółką.

Gdańsk, 7 listopada 2017 roku

Podpisy Członków Zarządu ENERGA SA

Daniel Obajtek

Prezes Zarządu ENERGA SA

Jacek Kościelniak

Wiceprezes Zarządu ENERGA SA ds. Finansowych

Grzegorz Ksepko

Wiceprezes Zarządu ENERGA SA ds. Korporacyjnych

Alicja Barbara Klimiuk

Wiceprezes Zarządu ENERGA SA ds. Operacyjnych

Sylwia Kobyłkiewicz

Dyrektor Departamentu Finansów

SPIS RYSUNKÓW

Rysunek 1: EBITDA bridge w podziale na segmenty (w mln zł) 28
Rysunek 2: Przepływy pieniężne Grupy w okresie 9 m-cy 2017 i 2016 roku 32
Rysunek 3: Struktura aktywów i pasywów 33
Rysunek 4: Wyniki Segmentu Dystrybucja Grupy ENERGA (mln zł) 38
Rysunek 5: EBITDA bridge Segmentu Dystrybucja (w mln zł) 39
Rysunek 6: Wyniki Segmentu Wytwarzanie Grupy ENERGA (mln zł) 39
Rysunek 7: EBITDA bridge Segmentu Wytwarzanie (w mln zł) 41
Rysunek 8: Wyniki Segmentu Sprzedaż Grupy ENERGA (mln zł) 43
Rysunek 9: EBITDA bridge Segmentu Sprzedaż (w mln zł) 44
Rysunek 10: Czynniki wpływu na wyniki Grupy ENERGA w perspektywie kolejnego kwartału 46
Rysunek 11: Roczna dynamika PKB, popytu krajowego, spożycia indywidualnego oraz nakładów inwestycyjnych 48
Rysunek 12: Produkcja energii elektrycznej w Polsce po trzech kwartałach 2017 roku (TWh) 49
Rysunek 13: Zużycie energii elektrycznej w Polsce po trzech kwartałach 2017 roku (TWh) 50
Rysunek 14: Miesięczne wolumeny wymiany międzysystemowej w Polsce po trzech kwartałach 2017 roku (TWh) 50
Rysunek 15: Ceny energii na rynku SPOT w Polsce i wybranych krajach sąsiadujących po trzech kwartałach 2017 roku 51
Rysunek 16: Indeks IRDN 24 po trzech kwartałach 2017 roku (PLN/MWh) 51
Rysunek 17: Cena kontraktu terminowego pasmo z dostawą na 2018 rok po trzech kwartałach 2017 roku 52
Rysunek 18: Ceny uprawnień EUA po trzech kwartałach 2017 roku 53
Rysunek 19: Zestawienie cen na rynku bilansującym i rynku SPOT (giełda) po trzech kwartałach 2017 roku 54
Rysunek 20: Zestawienie cen oraz zdolności wytwórczych stanowiących operacyjną rezerwę mocy po trzech kwartałach 2017 roku 54
Rysunek 21: Struktura akcjonariatu i głosów na Walnym Zgromadzeniu Spółki ENERGA wg stanu na dzień 30 września 2017 roku i na dzień
sporządzenia niniejszej Informacji 58
Rysunek 22: Wykres kursu akcji ENERGA SA w okresie od debiutu (tj. 11 grudnia 2013 roku) do 30 września 2017 60
Rysunek 23: Zmiana kursu akcji ENERGA SA w porównaniu do zmian indeksów WIG, WIG20 i WIG-ENERGIA 60

SPIS TABEL

Tabela 1: Kluczowe obszary inwestycji za 9 miesięcy 2017 roku 14
Tabela 2: Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej 16
Tabela 3: Skonsolidowane sprawozdanie z zysków lub strat 27
Tabela 4: Poziom EBITDA skorygowany o wpływ istotnych zdarzeń jednorazowych* 29
Tabela 5: Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej 30
Tabela 6: Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych 32
Tabela 7: Wskaźniki finansowe Grupy ENERGA 33
Tabela 8: Dystrybucja energii elektrycznej wg grup taryfowych 34
Tabela 9: Wielkości wskaźników SAIDI i SAIFI 35
Tabela 10: Produkcja energii elektrycznej brutto w Grupie ENERGA 35
Tabela 11: Produkcja ciepła 36
Tabela 12: Wolumen i koszt* zużycia kluczowych paliw 36
Tabela 13: Sprzedaż energii elektrycznej przez Segment Sprzedaż 37
Tabela 14: Wyniki EBITDA Grupy ENERGA w podziale na Segmenty 37
Tabela 15: Wyniki Segmentu Dystrybucja 38
Tabela 16: Wyniki Segmentu Wytwarzanie Grupy ENERGA 40
Tabela 17: EBITDA Segmentu Wytwarzanie w podziale na linie biznesowe 40
Tabela 18: Wyniki linii biznesowej Woda 42
Tabela 19: Wyniki linii biznesowej Wiatr 42
Tabela 20: Wyniki linii biznesowej Elektrownia w Ostrołęce 42
Tabela 21: Wyniki linii biznesowej Pozostałe i korekty 43
Tabela 22: Wyniki Segmentu Sprzedaż Grupy ENERGA 43
Tabela 23: Obowiązujące oceny ratingowe Spółki ENERGA 46
Tabela 24: Średnie poziomy indeksów praw majątkowych notowanych na Towarowej Giełdzie Energii 53
Tabela 25: Zestawienie aktów prawnych mających istotny wpływ na Grupę 55
Tabela 26: Akcje Emitenta według serii i rodzajów 58
Tabela 27: Struktura akcjonariatu Spółki ENERGA według stanu na dzień 30 września 2017 roku 58
Tabela 28: Dane dotyczące akcji Spółki ENERGA na dzień 30 września 2017 roku 59

SŁOWNIK SKRÓTÓW I POJĘĆ

Biomasa	Stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, przemysłu przetwarzającego ich produkty, a także części pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji, a w szczególności surowce rolnicze
CAPEX (ang. Capital Expenditures)	Nakłady inwestycyjne
CIRS, CCIRS (ang. Currency Interest Rate Swap, Cross-Currency Interest Rate Swap)	Transakcje wymiany walutowo-procentowej, w której dochodzić będzie do płatności opartych o zmienne stopy procentowe, przez ustalony okres z ustaloną częstotliwością w dwóch różnych walutach (CIRS) lub większej liczbie walut (CCIRS)
CO2	Dwutlenek węgla
EBI (ang. European Investment Bank)	Europejski Bank Inwestycyjny
EBITDA (ang. Earnings before interest, taxes, depreciation and amortization)	ENERGA SA definiuje EBITDA jako zysk/strata z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację oraz odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych. W związku ze zmianą definicji EBITDA począwszy od roku 2016, EBITDA dla okresów porównywalnych (2013- 2015) została rekalkulowana wg nowej definicji.
EBIT (ang. Earnings before interest and taxes)	Zysk operacyjny
ENERGA SA, Spółka ENERGA	Spółka dominująca w ramach Grupy Kapitałowej ENERGA
EMTN (ang. Euro Medium Term Notes)	Program emisji euroobligacji średnioterminowych EMTN
EUA (ang. European Union Allowance)	Uprawnienia do emisji
EUR	Euro, waluta stosowana w krajach należących do strefy euro Unii Europejskiej
GPW	Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
Grupa Kapitałowa ENERGA, Grupa ENERGA, Grupa, ENERGA	Grupa kapitałowa zajmująca się dystrybucją obrotem i wytwarzaniem energii elektrycznej i cieplnej. Prowadzi również działalność związaną z oświetleniem ulicznym, projektowaniem, zaopatrzeniem materiałowym, wykonawstwem sieciowym i transportem specjalistycznym oraz usługami hotelowymi i informatycznymi
Grupa taryfowa	Grupa odbiorców pobierających energię elektryczną lub ciepło lub korzystających z usług związanych z zaopatrzeniem w energię elektryczną lub ciepło, dla których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek opłat i warunków ich stosowania
GUS	Główny Urząd Statystyczny
GW	Gigawat, jednostka mocy w układzie SI, 1 GW = 109 W
GWe	Gigawat mocy elektrycznej
GWh	Gigawatogodzina
IRM	Mechanizm interwencyjnej rezerwy mocy
IRS (ang. Interest Rate Swap)	Umowa wymiany płatności odsetkowych pomiędzy dwiema stronami, na podstawie której strony wypłacają sobie wzajemnie odsetki od umownego nominału kontraktu, naliczane według odmiennej stopy procentowej.
Kogeneracja, CHP	Proces technologiczny równoczesnego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej lub mechanicznej w trakcie tego samego procesu technologicznego
KRS	Krajowy Rejestr Sądowy
kWh	Kilowatogodzina, jednostka energii elektrycznej wytworzonej lub zużytej przez urządzenie o mocy 1 kW w ciągu 1 godziny; 1 kWh = 3 600 000 J = 3,6 MJ
MW	Jednostka mocy w układzie SI, 1 MW = 106 W
MWe	Megawat mocy elektrycznej
MWh	Megawatogodzina
NBI	Nordycki Bank Inwestycyjny
Odnawialne źródła energii, OZE	Źródła wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych
ORM	Operacyjna rezerwy mocy
OSD, Operator Systemu Dystrybucyjnego	Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym albo systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi
OSP, Operator systemu przesyłowego	Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie przesyłowym gazowym albo systemie przesyłowym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania

	tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi
OZEX_A	Cena średnia ważona wolumenem ze wszystkich transakcji kontraktem PMOZE_A na sesji giełdowej
PKB	Produkt Krajowy Brutto
PLN	Polski złoty, waluta krajowa
PMI	Wskaźnik aktywności gospodarczej przemysłu, wyliczany przez firmę Markit we współpracy z bankiem HSBC
PMOZE_A	Prawa majątkowe do świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE, której określony w świadectwie pochodzenia okres produkcji rozpoczął się od 1 marca 2009 roku
Prawa majątkowe	Zbywalne i stanowiące towar giełdowy prawa wynikające ze świadectw pochodzenia dla energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii i w kogeneracji
PSE	Polskie Sieci Elektroenergetyczne Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000197596; spółka wyznaczona decyzją Prezesa URE Nr DPE-47-58(5)/4988/2007/BT z dnia 24 grudnia 2007 roku na Operatora Systemu Przesyłowego elektroenergetycznego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej na okres od dnia 1 stycznia 2008 roku do dnia 1 lipca 2014 roku
r/r	Rok do roku
SAIDI (ang. System Average Interruption Duration Index)	Systemowy wskaźnik średniego (przeciętnego) rocznego czasu trwania przerw
SAIFI (ang. System Average Interruption Frequency Index)	Systemowy wskaźnik średniej liczby (częstości) trwania przerw na osobę
SFIO	Specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte
SPOT	Rynek dnia następnego (RDN) - rynek energii działający w przedziale czasu "dnia następnego" (DN) zapewniający dostawy energii w dniu D
Świadectwo pochodzenia z kogeneracji	Dokument wydawany przez Prezesa URE zgodnie z art. 9I Prawa Energetycznego, potwierdzający wytworzenie energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji wytwarzanej w: (i) jednostce kogeneracji opalanej paliwami gazowymi lub o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła poniżej 1 MW (tzw. żółty certyfikat), (ii) jednostce kogeneracji opalanej metanem uwalnianym i ujmowanym przy dołowych robotach górniczych w czynnych, likwidowanych lub zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego lub gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy (tzw. fioletowy certyfikat), albo (iii) w innej jednostce kogeneracji (tzw. czerwony certyfikat)
Świadectwo pochodzenia ze źródeł odnawialnych, zielony certyfikat	Dokument wydawany przez Prezesa URE zgodnie z art. 9e Prawa Energetycznego, potwierdzający wytworzenie energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii (tzw. zielony certyfikat)
Taryfa G	Grupa taryfowa dla odbiorców indywidualnych - gospodarstw domowych
Towarowa Giełda Energii, TGE	Towarowa Giełda Energii S.A., giełda towarowa na której przedmiotem obrotu są towary giełdowe dopuszczone do obrotu na giełdzie, tj. energia elektryczna, paliwa ciekłe lub gazowe, gaz wydobywczy, limity wielkości emisji zanieczyszczeń oraz prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny energii elektrycznej, paliw ciekłych lub gazowych i wielkości emisji zanieczyszczeń
TWh	Terawatogodzina, jednostka wielokrotna jednostki energii elektrycznej w układzie SI. 1 TWh to 109 kWh
URE	Urząd Regulacji Energetyki
WACC (ang. weighted average cost of capital)	Średni ważony koszt kapitału
WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate)	Międzybankowa stopa procentowa
WRA	Wartość Regulacyjna Aktywów
Współspalanie	Wytwarzanie energii elektrycznej lub ciepła w oparciu o proces wspólnego, jednoczesnego, przeprowadzanego w jednym urządzeniu spalania biomasy lub biogazu z innymi paliwami; część energii wyprodukowanej w powyższy sposób może być uznana za energię wytworzoną w odnawialnym źródle energii