Energa S.A.

Management Reports • Mar 31, 2022

Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku Gdańsk, dnia 30 marca 2022 roku Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 2 Spis treści 1. PODSUMOWANIE .............................................................................................................................................................................................................. 3 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O GRUPIE ENERGA ..................................................................................................................................................... 6 2.1. Charakterystyka działalności Grupy .......................................................................................................................................................................................................... 6 2.2. Struktura Grupy i model zarządzania ........................................................................................................................................................................................................ 7 2.3. Najważniejsze zdarzenia w 2021 roku i po dniu bilansowym ................................................................................................................................................................. 13 2.4. Działalność Badawczo-Rozwojowa i Innowacyjna.................................................................................................................................................................................. 18 2.5. Nakłady inwestycyjne i realizacja kluczowych projektów ........................................................................................................................................................................ 21 2.6. Strategia i kierunki rozwoju Grupy Energa .............................................................................................................................................................................................. 23 2.7. Nagrody i wyróżnienia.............................................................................................................................................................................................................................. 27 2.8. Odpowiedzialność społeczna i wpływ na środowisko naturalne (ESG) wraz z oświadczeniem na temat informacji niefinansowych ................................................ 29 3. OTOCZENIE REGULACYJNO-BIZNESOWE ................................................................................................................................................................. 34 3.1. Sytuacja makroekonomiczna ................................................................................................................................................................................................................... 34 3.2. Rynek energii elektrycznej w Polsce ....................................................................................................................................................................................................... 36 3.3. Otoczenie regulacyjne ............................................................................................................................................................................................................................. 42 3.4. Opis pozycji Grupy na tle innych grup energetycznych .......................................................................................................................................................................... 47 3.5. Czynniki istotne dla rozwoju Grupy Energa ............................................................................................................................................................................................ 48 4. SYTUACJA FINANSOWO-MAJATKOWA GRUPY ENERGA ........................................................................................................................................ 51 4.1. Zasady sporządzenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego .................................................................................................................................. 51 4.2. Omówienie wielkości ekonomiczno-finansowych ujawnionych w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym ................................................................. 51 4.3. Charakterystyka struktury aktywów i pasywów skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej ............................................................................................. 58 4.4. Opis istotnych pozycji pozabilansowych ................................................................................................................................................................................................. 59 4.5. Prognozy wyników finansowych .............................................................................................................................................................................................................. 59 5. DZIAŁALNOŚĆ SEGMENTÓW GRUPY ENERGA ......................................................................................................................................................... 61 5.1. Linia Biznesowa Dystrybucja ................................................................................................................................................................................................................... 61 5.1.1. Działalność biznesowa i operacyjna ........................................................................................................................................................................................................ 61 5.1.2. Wyniki finansowe ..................................................................................................................................................................................................................................... 63 5.2. Linia Biznesowa Wytwarzanie ................................................................................................................................................................................................................. 64 5.2.1. Działalność biznesowa i operacyjna ........................................................................................................................................................................................................ 64 5.2.2. Wyniki finansowe ..................................................................................................................................................................................................................................... 67 5.3. Linia Biznesowa Sprzedaż ....................................................................................................................................................................................................................... 71 5.3.1. Działalność biznesowa i operacyjna ........................................................................................................................................................................................................ 71 5.3.2. Wyniki finansowe ..................................................................................................................................................................................................................................... 74 6. SYTUACJA FINANSOWO-MAJĄTKOWA SPÓŁKI ENERGA ....................................................................................................................................... 78 6.1. Zasady sporządzenia rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego ........................................................................................................................................ 78 6.2. Omówienie wielkości ekonomiczno-finansowych ujawnionych w rocznym jednostkowym sprawozdaniu finansowym ....................................................................... 78 6.3. Charakterystyka struktury aktywów i pasywów jednostkowego sprawozdania z sytuacji finansowej ................................................................................................... 81 6.4. Opis istotnych pozycji pozabilansowych ................................................................................................................................................................................................. 82 7. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM ............................................................................................................................................................................................. 84 7.1. Zintegrowany System Zarządzania Ryzykiem w Grupie Energa............................................................................................................................................................ 84 7.2. Opis istotnych czynników i ryzyk ............................................................................................................................................................................................................. 85 8. AKCJE I AKCJONARIAT ................................................................................................................................................................................................. 94 8.1. Struktura akcjonariatu Spółki Energa ...................................................................................................................................................................................................... 94 8.2. Notowania akcji Spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie ......................................................................................................................................... 95 8.3. Relacje inwestorskie w Spółce Energa ................................................................................................................................................................................................... 96 8.4. Oceny ratingowe ...................................................................................................................................................................................................................................... 96 8.5. Dywidenda................................................................................................................................................................................................................................................ 97 9. POZOSTAŁE INFORMACJE O GRUPIE ......................................................................................................................................................................... 99 9.1. Informacje o istotnych umowach i transakcjach ...................................................................................................................................................................................... 99 9.2. Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej.......................................... 103 9.3. Sytuacja kadrowo-płacowa .................................................................................................................................................................................................................... 112 9.4. Informacja o podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych ..................................................................................................................................... 118 10. OŚWADCZENIE O STOSOWANIU ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO ................................................................................................................. 120 10.1. Stosowanie zasad ładu korporacyjnego ................................................................................................................................................................................................ 120 10.2. Akcjonariusze znaczący ........................................................................................................................................................................................................................ 121 10.3. Posiadacze papierów wartościowych dających specjalne uprawnienia kontrolne i opis tych uprawnień ........................................................................................... 121 10.4. Ograniczenia w odniesieniu do wykonywania prawa głosu .................................................................................................................................................................. 121 10.5. Ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych ............................................................................................................................. 121 10.6. Zasady zmiany Statutu Spółki ............................................................................................................................................................................................................... 121 10.7. Organy Spółki ......................................................................................................................................................................................................................................... 122 10.8. Wysokość wynagrodzeń osób zarządzających i nadzorujących .......................................................................................................................................................... 135 10.9. Polityka różnorodności ........................................................................................................................................................................................................................... 138 10.10. Podstawowe cechy systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych ........................... 138 11. OŚWIADCZENIE I INFORMACJA ZARZĄDU ............................................................................................................................................................... 142 Spis tabel …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………143 Spis rysunków ............................................................................................................................................................................................................................................................ 144 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 3 1. PODSUMOWANIE GRUPA ENERGA W 2021 ROKU Jedna z wiodących grup energetycznych oraz niezawodny dostawca energii i usług dla 1/4 kraju, z 35% udziałem produkcji z OZE w produkcji własnej. Wyniki finansowe Przychody EBITDA Marża EBITDA 13 692 mln zł 2 449 mln zł 17,9% Odnawialne źródła energii Moc zainstalowana Produkcja OZE 540 MWe 1 439 GWh Dane operacyjne Wolumen dostarczonej energii Produkcja ee brutto Sprzedaż detaliczna ee 23,1 TWh 4,1 TWh 18,6 TWh Niezbędnik inwestora Kapitalizacja Cena akcji Rating Fitch Rating Moody’s 3,16 mld zł 7,65 zł BBB- Baa2 * Stan na 30 grudnia 2021 roku Biomasa 15% PV 2% El. przepływowe 38% Wiatr 45% Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 4 Kluczowe zasoby Sieć dystrybucji Moc zainstalowana Liczba klientów Liczba pracowników 193 tys. km 1,39 GWe z czego 39% stanowią OZE Dystrybucja: 3,2 mln Sprzedaż 3,2 mln 8,9 tys. Kluczowe Linie Biznesowe Dystrybucja Wytwarzanie Sprzedaż EBITDA: 2 048 mln zł EBITDA: 112 mln zł EBITDA: 343 mln zł Inwestycje 2 107 mln zł Nowoprzyłączeni klienci Modernizacja linii WN, SN i nN Nowe źródła OZE Z czego Dystrybucja: 1 526 mln zł 70 tys. 2 980 km 1 548 MW Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 5 Elektrownia Wodna Żelkowo Podstawowe informacje o Grupie Energa Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 6 2. PODSTAWOWE INFORMACJE O GRUPIE ENERGA 2.1. Charakterystyka działalności Grupy Rysunek 1: Lokalizacja działalności i główne aktywa Grupy Podstawowa działalność Grupy Kapitałowej Energa obejmuje dystrybucję, wytwarzanie oraz obrót energią elektryczną i cieplną, a koncentruje się w następujących liniach biznesowych: Linia Biznesowa Dystrybucja to podstawowa dla rentowności Grupy Linia Biznesowa zajmująca się dystrybucją energii elektrycznej, która jest w Polsce działalnością regulowaną, prowadzoną w oparciu o taryfy zatwierdzane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Funkcję podmiotu wiodącego Linii pełni spółka Energa Operator SA. Grupa Energa pozostaje naturalnym monopolistą na terenie północnej i środkowej Polski, gdzie znajdują się jej aktywa dystrybucyjne, za pomocą których dostarcza energię elektryczną do 3,2 mln klientów, z czego około 3,1 mln stanowią klienci z umowami kompleksowymi, a 175 tys. to klienci TPA (ang. Third Party Access). Na koniec 2021 roku łączna długość linii energetycznych eksploatowanych przez Grupę wynosiła ponad 193 tys. km i obejmowała swoim zasięgiem obszar blisko 75 tys. km², co stanowiło około 24% powierzchni kraju. Rysunek 2: Liczba odbiorców Energi Operatora SA według stanu na dzień 31 grudnia w latach 2018-2021 (tys.) 3 088 3 135 3 193 3 240 Stan na 31 grudnia 2018 Stan na 31 grudnia 2019 Stan na 31 grudnia 2020 Stan na 31 grudnia 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 7 Linia Biznesowa Wytwarzanie działa w oparciu o cztery Obszary Wytwarzania: Elektrownia w Ostrołęce, Woda, Wiatr i Pozostałe (w tym kogeneracja - CHP). Całkowita zainstalowana moc wytwórcza w elektrowniach Grupy wynosiła na koniec 2021 roku około 1,4 GW. Podmiotem wiodącym tej Linii Biznesowej jest spółka Energa OZE SA. W 2021 roku Grupa wytworzyła 4,1 TWh energii elektrycznej brutto, w oparciu o zróżnicowane źródła energii, takie jak: węgiel kamienny, woda, wiatr, biomasa i fotowoltaika. W całym 2021 roku 64% energii brutto Grupa wytworzyła z węgla kamiennego, 23% z wody, 11% z wiatru, a biomasa stanowiła 2% produkcji. Silną pozycję pod względem udziału energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych w energii wytworzonej ogółem Grupa Energa zawdzięcza głównie produkcji energii w hydroelektrowniach i elektrowniach wiatrowych. Zielona energia powstaje w 46-ciu elektrowniach wodnych, 6-ciu farmach wiatrowych, a także w instalacjach spalających biomasę (m.in. w Spółce ENERGA Kogeneracja) oraz w trzech instalacjach fotowoltaicznych. Na koniec 2021 roku w Grupie zainstalowanych było 0,5 GW w odnawialnych źródłach energii, z których Grupa w ciągu całego 2021 roku wyprodukowała 1,4 TWh energii elektrycznej brutto. Główne paliwo wykorzystywane przez Grupę Energa do produkcji energii elektrycznej i ciepła to węgiel kamienny. Jednostki wytwórcze Grupy zużyły w 2021 roku 1 259 tys. ton węgla kamiennego i 85 tys. ton biomasy (w 2020 roku wolumeny te wynosiły odpowiednio 826 tys. ton oraz 147 tys. ton). Zaopatrzenie Grupy w węgiel kamienny było realizowane głównie przez trzech polskich dostawców, tj. Polską Grupę Górniczą, Lubelski Węgiel „Bogdanka” oraz Jastrzębską Spółkę Węglową. Linia Biznesowa Sprzedaż, której podmiotem wiodącym jest Energa Obrót SA, prowadzi sprzedaż energii elektrycznej, gazu i dodatkowych usług zarówno jako odrębnych produktów, jak i w ramach pakietów, do wszystkich segmentów klientów - od przemysłu poprzez duży, średni i mały biznes, a na gospodarstwach domowych kończąc. Na koniec 2021 roku Grupa Energa obsługiwała około 3,2 mln odbiorców, z czego 2,9 mln stanowili klienci taryfy G, a na pozostałą część składali się klienci grup taryfowych: C, B i A, w porządku malejącym. Rysunek 3: Struktura odbiorców finalnych spółki Energa Obrót według rodzaju klientów 2.2. Struktura Grupy i model zarządzania Na dzień 31 grudnia 2021 roku w skład Grupy Energa, łącznie z Podmiotem Dominującym – spółką Energa SA („Energa”, „Spółka”, „Emitent”) – wchodziło 25 spółek. 90,4% 90,8% 90,9% 90,5% 9,6% 9,2% 9,1% 9,5% 2018 2019 2020 2021 gospodarstwa domowe odbiorcy biznesowi Rysunek 4: Uproszczony schemat struktury organizacyjnej Grupy Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku Energa SA Linia Biznesowa Linia Biznesowa Linia Biznesowa Usługi i pozostałe Wytwarzanie Dystrybucja Sprzedaż ▪ Energa OZE SA ▪ Energa Kogeneracja Sp. z o.o. ▪ Energa Serwis Sp. z o.o. ▪ CCGT Gdańsk Sp. z o.o. ▪ CCGT Grudziądz Sp. z o.o. ▪ Energa MFW 1 Sp. z o.o. ▪ Energa MFW 2 Sp. z o.o. ▪ Energa Elektrownie Ostrołęka SA ▪ Energa Ciepło Kaliskie Sp. z o.o. ▪ Energa Ciepło Ostrołęka Sp. z o.o. ▪ Spółki bezpośrednio zależne od Energi SA ▪ Spółki pośrednio zależne od Energi SA ▪ Energa Operator SA ▪ Energa Operator Wykonawstwo Elektroenergetyczne Sp. z o.o. ▪ Energa Obrót SA ▪ Energa Oświetlenie Sp. z o.o. ▪ Enspirion Sp. z o.o. ▪ Energa Slovakia s.r.o. ▪ Energa Informatyka i Technologiczne Sp. z o.o. ▪ Energa Finance AB ▪ Centrum Badawczo- Rozwojowe im. M. Faradaya Sp. z o.o. ▪ Energa Invest Sp. z o.o. ▪ Energa Logistyka Sp. z o.o. ▪ ECARB Sp. z o.o. ▪ ENERGA Green Development Sp. z o.o. ▪ CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa posiadała udziały we wspólnych przedsięwzięciach - Polska Grupa Górnicza SA („PGG”), Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. (dawniej Elektrownia Ostrołęka SA) oraz w jednostce stowarzyszonej - Polimex-Mostostal S.A. („Polimex”). W przypadku ElectroMobility Poland S.A. zmieniono klasyfikację spółki z jednostki stowarzyszonej ujmowanej metodą praw własności na akcje wycenione w sprawozdaniu finansowym do wartości godziwej przez wynik finansowy. Ważniejsze zmiany w strukturze i organizacji Grupy Utworzenie spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. Spółka została zawiązana 11 stycznia 2021 roku przez Energę SA, która objęła wszystkie udziały w kapitale zakładowym tej spółki. 29 stycznia 2021 roku nastąpiła rejestracja spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym („KRS”). CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. ma realizować projekt budowy elektrowni gazowo-parowej w Ostrołęce. Utworzenie spółki Energa Green Development Sp. z o.o. Spółka została zawiązana w dniu 20 stycznia 2021 roku przez Energę SA, która objęła wszystkie udziały w kapitale zakładowym tej spółki. W dniu 9 lutego 2021 roku nastąpiła rejestracja spółki w KRS. Utworzenie Energa Green Development jest spowodowane potrzebą rozwoju i integracji w Grupie Energa i Grupie Kapitałowej ORLEN projektów z zakresu energetyki odnawialnej - głównie wiatrowych i fotowoltaicznych. Spółka ma skupiać kompetencje wykonawcze w zakresie rozwoju farm. Przeniesienie części majątku Energa Kogeneracja Sp. z o.o. na ECARB Sp. z o.o. W dniu 15 lutego 2021 roku nastąpiło wydzielenie i przeniesienie części majątku spółki Energa Kogeneracja Sp. z o.o., w tym akcji imiennych PGG S.A. na spółkę przejmującą ECARB Sp. z o.o. w zamian za udziały w podwyższonym kapitale zakładowym ECARB Sp. z o.o., które zostały objęte przez wspólników spółki dzielonej: Energa SA oraz Energa OZE SA. Utworzenie spółek Energa MFW 1 Sp. z o.o. i Energa MFW 2 Sp. z o.o. Spółki zostały zawiązane w dniu 26 marca 2021 roku przez Energa OZE SA, która objęła w nich 100% udziałów. Rejestracja spółki Energa MFW 1 Sp. z o.o. w KRS nastąpiła w dniu 1 lipca 2021 roku, a spółki Energa MFW 1 Sp. z o.o. w dniu 17 czerwca 2021 roku. Spółki zostały utworzone w związku z planowaną realizacją inwestycji w morskie farmy wiatrowe. Sprzedaż spółki Energa Ochrona Sp. z o.o. spółce ORLEN Ochrona Sp. z o.o. W dniu 30 czerwca 2021 roku zawarta została umowa sprzedaży 100% udziałów spółki Energa Ochrona Sp. z o.o. na rzecz ORLEN Ochrona Sp. z o.o. ze skutkiem na dzień 31 lipca 2021 roku. Transakcja została zrealizowana w ramach Programu Integracji i Transformacji Biznesowej PKN ORLEN i Grupy Energa. Sprzedaż spółki Energa Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. spółce ORLEN Centrum Usług Korporacyjnych Sp. z o.o. 16 listopada 2021 roku zawarta została warunkowa umowa sprzedaży 100% udziałów spółki Energa Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. na rzecz ORLEN Centrum Usług Korporacyjnych Sp. z o.o. 16 grudnia 2021 roku strony podpisały akt przeniesienia udziałów ze skutkiem na dzień 22 grudnia 2021 roku. Transakcja została zrealizowana w ramach Programu Integracji i Transformacji Biznesowej PKN ORLEN i Grupy Energa. Zmiana udziału w kapitale ElectroMobility Poland S.A. W dniu 2 sierpnia 2021 roku Skarb Państwa podpisał z ElectroMobility Poland S.A. umowę inwestycyjną, która zakładała objęcie przez Skarb Państwa nowych akcji tej spółki o wartości ok. 250 mln zł. Do dnia 30 września 2021 roku łączna wartość dokapitalizowania spółki przez Energę wynosiła 17,5 mln zł (wartość nominalna objętych akcji), natomiast stosownie do wyceny spółki wykonanej na potrzeby zaangażowania Skarbu Państwa wartość kapitałów spółki została obniżona. Tym samym, wartość akcji spółki w księgach Energi została skorygowana do kwoty z wyceny, tj. 13,1 mln zł. W dniu 30 września 2021 roku w KRS zarejestrowano podwyższenie kapitału spółki przez Skarb Państwa kwotą ok. 250 mln zł. W efekcie powyższego udział Energi w kapitale spółki spadł z 25% do ok. 4,3%, i tym samym zmieniono klasyfikację spółki ElectroMobility Poland S.A. z jednostki stowarzyszonej ujmowanej metodą praw własności na akcje wycenione w sprawozdaniu finansowym do wartości godziwej przez wynik finansowy. Model zarządzania Grupą Podstawowym dokumentem Grupy Energa określającym ogólne zasady jej zarządzania jest Umowa o współpracy w Grupie Energa, która została zawarta w dniu 20 grudnia 2017 roku przez 31 spółek Grupy Energa (na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania w związku z Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 10 restrukturyzacją Grupy Energa, w tym przeprowadzaną w związku z integracją i transformacją z Grupą Kapitałową ORLEN, stronami umowy – włączając Energę SA, pozostają 22 podmioty Grupy Energa, z których 4 przystąpiły do Umowy w 2021 roku). Umowa o współpracy w Grupie Energa („Umowa”) jest aktem o charakterze cywilnoprawnym, który: • zapewnia współdziałanie spółek w ramach Grupy Energa i stanowi gwarancję efektywności jej działania, • uwzględnia potrzebę zapewnienia, w wymaganym prawem zakresie, niezależności operatora systemu dystrybucyjnego działającego w ramach Grupy Energa, • stanowi podstawę do rozwijania długoterminowej współpracy wszystkich spółek w Grupie Energa, • uwzględnia niezbędność ustanowienia jednolitej i spójnej polityki funkcjonowania wszystkich spółek w Grupie Energa. Umowa o współpracy w Grupie Energa uwzględniła konieczność określenia obowiązków i uprawnień Energi SA jako Podmiotu Dominującego w Grupie Energa w zakresie ustalania celów, strategii działania, a także kontrolowania i nadzorowania podmiotów zależnych, co stało się fundamentem dla postanowień zawartej Umowy. Umowa umożliwia jednoczesne wprowadzanie w spółkach Grupy Energa regulacji wypracowanych w Enerdze i skonsultowanych ze spółkami Grupy Energa w terminie wynikającym z Umowy, z uwzględnieniem interesu Grupy Energa. Umowa na dzień jej zawarcia zawierała 32 załączniki, którymi były regulacje (procedury/polityki/zasady) określające sposób funkcjonowania Grupy Energa w poszczególnych obszarach działalności, w tym zasady współpracy spółek Grupy Energa ze spółkami Grupy Energa działającymi jako wyspecjalizowane struktury usług wsparcia (SUW). Realizowane w 2021 roku założenia integracji i transformacji Grupy Energa z PKN ORLEN S.A. („PKN ORLEN”) i Grupą Kapitałową ORLEN (GKO), spowodowały konieczność wprowadzenia zmian do treści Umowy, zapewniających: (i) implementację standardów obowiązujących w PKN ORLEN i w GKO oraz (ii) dalsze korzystanie przez spółki Grupy Energa w pierwszej kolejności z SUW, które znalazły się w strukturze kapitałowej Grupy Kapitałowej ORLEN. W 2021 roku łącznie zawartych zostało 15 aneksów do Umowy, które po przeprowadzeniu procesów konsultacji, wprowadzały zmiany, poza treścią samej Umowy, do regulacji już obowiązujących lub wprowadzały nowe regulacje, stanowiące implementację postanowień Standardów i Polityk PKN ORLEN oraz GKO. Na koniec 2021 roku Umowa zawierała 50 obowiązujących regulacji. Energa SA jako spółka dominująca Grupy Energa, którą tworzy wraz ze spółkami od niej zależnymi i współzależnymi działała w sposób zapewniający realizację polityki Grupy Kapitałowej ORLEN, co jest wynikiem nabycia w kwietniu 2020 roku przez PKN ORLEN akcji Energi SA reprezentujących ponad 80% kapitału zakładowego Spółki (PKN ORLEN zwiększył ten udział do 90,92% w listopadzie 2020 roku) i spowodowało, że Energa SA (oraz pośrednio jej spółki zależne) stała się spółką zależną od PKN ORLEN. Postanowienia zawartego w dniu 29 października 2020 roku Porozumienia „holdingowego” („Porozumienie”) określały w 2021 roku zasady współpracy Stron, tj. PKN ORLEN i Energi SA oraz spółek Grupy Energa, w imieniu których Energa złożyła oświadczenie o wyrażeniu zgody na brzmienie Porozumienia i przystąpieniu do niego, w zakresie koordynacji, optymalizacji i częściowej centralizacji działalności. Określone zostały zasady i zakres współpracy w celu: • budowy wartości, • realizacji interesu i celów Grupy, • integracji działalności Grupy, • stworzenia jednolitego modelu decyzyjnego Grupy, • zachowania podziału zadań i odpowiedzialności pomiędzy Stronami, jako spółką dominującą (PKN ORLEN) a spółką zależną (Energa jako spółką dominującą w Grupie Energa), • zapewnienia dostępności i wymiany informacji pomiędzy Stronami. Porozumienie tworzy podstawy służące centralizacji procesów organizacyjnych, planistycznych, analitycznych i służących rozwojowi Grupy Energa i GKO oraz reguły podejmowania decyzji w spółkach Grupy Energa, przez określenie współdziałania w zakresie takich obszarów jak: • Zarządzanie Segmentowe i Nadzór operacyjny, • Wdrażanie polityk i standardów organizacyjnych, • Nadzór korporacyjny (właścicielski), • Sprawozdawczość finansowa. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 11 Współdziałanie wynikające z postanowień Porozumienia realizowane jest na płaszczyźnie operacyjnej, obejmującej w szczególności zakres działania Komitetów PKN ORLEN, konsultowanie „Uchwał grupowych” oraz współdziałanie właściwych obszarów Energi z właściwymi obszarami PKN ORLEN, w tym w zakresie uzgodnień treści regulacji wdrażanych i nowelizowanych w ramach Umowy o współpracy w Grupie Energa, w tym w związku z dostosowaniem do regulacji obowiązujących w GKO. W 2021 roku Porozumienie było dwukrotnie zmieniane przez wprowadzenie postanowień dotyczących kontroli finansowej i kontroli wewnętrznej. Podstawy i zakres funkcjonowania Energi SA, w tym w Grupie Energa jako Podmiotu Dominującego w zakresie nadzoru i koordynacji, określa Regulamin Organizacyjny Przedsiębiorstwa Spółki Energa SA wraz ze strukturą organizacyjną. Dokument reguluje takie obszary jak zasady zarządzania Spółką, strukturę organizacyjną, zakres obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych komórek organizacyjnych Spółki. Poniższy schemat prezentuje strukturę Energi SA do poziomu jednostek organizacyjnych bezpośrednio podległych członkom Zarządu, według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku. Rysunek 5: Schemat organizacyjny Spółki Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku Zarząd Energa SA Departament Finansów Wydział Planowania i Analiz Departament Zarządzania Strategicznego Departament Marketingu Biuro Bezpieczeństwa Departament Zarządzania Korporacyjnego Departament Polityki Personalnej Departament IT Wydział Skarbu Wydział Sprawozdawczości Finansowej i Podatków Wydział Zarządzania Zasobami Ludzkimi Wydział Projektów i Usług IT Wydział Architektury Korporacyjnej IT Wydział Monitorowania IT Wydział Strategii i Polityki Regulacyjnej Wydział Zarządzania Majątkiem Grupy Energa Wydział Inwestycji Kapitałowych Wydział Zarządzania Projektami Wydział Zarządzania Wizerunkiem i Marką Wydział Sponsoringu Wydział Relacji z Klientami Wydział Nadzoru Właścicielskiego Wydział Nadzoru Biznesowego Wydział ESG Wydział Etyki i Procedur Antykorupcyjnych Wydział Biuro w Warszawie Biuro Zarządu Biuro Prawne Biuro Audytu i Kontroli Wewnętrznej Biuro Relacji Inwestorskich Biuro Prasowe Biuro Rozwoju i Innowacji Służba BHP 2.3. Najważniejsze zdarzenia w 2021 roku i po dniu bilansowym 2.3.1. Istotne zdarzenia okresu sprawozdawczego Zawieszenie przez Komisję Nadzoru Finansowego postępowania administracyjnego ws. udzielenia zezwolenia na wycofanie akcji Energa SA z obrotu na rynku regulowanym W styczniu 2021 roku Spółka otrzymała postanowienie Komisji Nadzoru Finansowego („KNF”) z dnia 15 stycznia 2021 roku o zawieszeniu postępowania administracyjnego w sprawie udzielenia zezwolenia na wycofanie 269 139 114 akcji Spółki z obrotu na rynku regulowanym. Podstawą ww. zawieszenia są pozwy, o których Spółka informowała w raportach bieżących nr 80/2020 z 9 grudnia 2020 roku oraz 82/2020 z 16 grudnia 2020 roku. W uzasadnieniu postanowienia KNF podała art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. jako podstawę prawną zawieszenia postępowania oraz wskazała, że rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od wcześniejszego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez sąd. Zmiana postanowień o udzieleniu zabezpieczenia roszczeń o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Energi SA – ustanowienie kaucji W dniu 12 kwietnia 2021 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku, w wyniku zażaleń złożonych przez Spółkę, wydał dwa postanowienia, w których zmienił wcześniejsze dwa postanowienia odpowiednio z dnia 7 grudnia i 10 grudnia 2020 roku (o których Spółka informowała w raportach bieżących nr 80/2020 z 9 grudnia 2020 roku oraz 82/2020 z 16 grudnia 2020 roku) o udzieleniu akcjonariuszom Spółki zabezpieczenia roszczeń o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29 października 2020 roku w sprawie wycofania z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. 269.139.114 akcji Spółki zwykłych na okaziciela serii AA oznaczonych w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. kodem ISIN PLENERG00022 („Uchwała”). Ww. postanowienia z dnia 7 grudnia i 10 grudnia 2020 roku zostały zmienione w ten sposób, że uzależniono ich wykonanie od złożenia przez powodów kaucji w kwocie 1.360.326,23 zł (na każde ww. postanowienie oddzielnie) na zabezpieczenie roszczeń Spółki powstałych w wykonaniu postanowień o zabezpieczeniu. W dniu 5 maja 2021 roku Spółka powzięła informację, że w przypadku postanowienia z dnia 10 grudnia 2020 roku kaucja została przez powodów wpłacona na rachunek Sądu Okręgowego w Gdańsku. Działania dotyczące projektu budowy nowej elektrowni w Ostrołęce W dniu 22 grudnia 2020 roku Energa, PKN ORLEN oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. („PGNiG”) podpisały umowę inwestycyjną dotyczącą kierunkowych zasad współpracy przy budowie bloku energetycznego w technologii zasilania paliwem gazowym w Elektrowni Ostrołęka "C" („Umowa inwestycyjna”), („Projekt Gazowy”). Strony Umowy inwestycyjnej zobowiązały się do współpracy przy realizacji Projektu Gazowego poprzez powołanie nowej spółki, która przejmie od spółki Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. (realizującej projekt budowy Elektrowni Ostrołęka „C” o mocy 1000 MW - „Projekt Węglowy”) wybrane aktywa i pasywa niezbędne dla realizacji Projektu Gazowego. Zgodnie z Umową inwestycyjną Enerdze oraz PKN ORLEN miało przypaść łącznie 51% udziałów w kapitale zakładowym nowo powoływanej spółki („Pula udziałów”), co stanowić miało taki sam procent ogólnej liczby głosów na jej zgromadzeniu wspólników, a PGNiG miała objąć pozostałe 49% udziałów w kapitale zakładowym nowo powoływanej spółki, co stanowić miało taki sam procent ogólnej liczby głosów na jej zgromadzeniu wspólników. Nowa spółka o nazwie CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. została zarejestrowana w KRS 29 stycznia 2021 roku, a jej jedynym udziałowcem stała się Energa SA. W dniu 14 kwietnia 2021 roku Spółka powzięła informację o wydaniu przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zgody na utworzenie przez PKN ORLEN, Energę oraz PGNiG wspólnego przedsiębiorcy, tj. CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrołęce. 18 maja 2021 roku Energa SA zawarła z PKN ORLEN porozumienie określające zasady oraz zakres współpracy przy wykonywaniu Umowy inwestycyjnej. Energa oraz PKN ORLEN uzgodniły, że z przypadającej im Puli udziałów Energa obejmie 50%+1 udział spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o., a PKN ORLEN pozostałe udziały z przypadającej dla obydwu spółek Puli udziałów. W porozumieniu potwierdzono, że w przypadku nieprzystąpienia PGNIG do Projektu Gazowego, PKN Orlen obejmie 49% udziałów w CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. mających przypaść PGNiG. Ponadto zgodnie z porozumieniem w przypadku powstania ryzyka naruszenia przez Energę wymogów umów o finansowanie, PKN ORLEN udzieli Enerdze finansowania, niezbędnego do sfinansowania projektu w kwocie nie wyższej niż 1,55 mld zł. 29 listopada 2021 roku strony Umowy inwestycyjnej podpisały do niej aneks, w którym potwierdziły gotowość kontynuacji współpracy przy budowie elektrowni zasilanej paliwem gazowym w Ostrołęce, dostrzegając jednocześnie potrzebę dostosowania zasad tej współpracy do warunków, w jakich ma być realizowany ten projekt. Strony dążyć będą do uzgodnienia, aby docelowa Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 14 forma zaangażowania PGNiG w realizację ww. projektu przyjęła postać udziału finansowego PGNiG, którego wysokość i sposób wniesienia zostaną określone w odrębnej umowie, a która zostanie zawarta do końca 2022 roku. W dniach 26 lutego, 30 czerwca oraz 29 października 2021 roku aneksowane zostały umowy dwóch pożyczek udzielonych spółce Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. przez Energa SA oraz ENEA S.A. - wydłużono termin spłaty pożyczek udzielonych na podstawie umowy z 17 lipca 2019 roku w wysokości 58 mln zł oraz z umowy 23 grudnia 2019 roku w łącznej wysokości 340 mln zł. Nowy termin spłaty pożyczek został ustalony na dzień 29 kwietnia 2022 roku. 25 czerwca 2021 roku pomiędzy spółką Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. i spółką CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. z jednej strony, a wykonawcą Projektu Węglowego (GE Power sp. z o.o. oraz GE Steam Power Systems S.A.S.) oraz wykonawcą Projektu Gazowego (General Electric Global Services, GmbH razem z GE Power sp. z o.o.) z drugiej strony doszło do podpisania „Dokumentu zmiany kontraktu z dnia 12 lipca 2018 r. na budowę Elektrowni Ostrołęka "C" o mocy 1000 MW", wraz z jednocześnie zawieranymi przez odpowiednio określone strony: - aneksem gazowym wraz z umową serwisową. Przedmiotem aneksu gazowego jest budowa elektrowni gazowo–parowej (CCGT) o mocy 745 MWe netto za szacunkową kwotę ok. 2,5 mld zł, która zlokalizowana będzie w Ostrołęce na terenie pierwotnie wykorzystanym w projekcie budowy bloku węglowego, - porozumieniem dotyczącym rozliczenia realizacji Projektu Węglowego, zgodnie z którym rozliczenie realizacji Projektu Węglowego nastąpić miało do końca 2021 roku, a całkowita kwota jaką Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. będzie zobowiązana zapłacić na rzecz wykonawcy Projektu Węglowego nie przekroczy 1,35 mld zł (netto). 22 grudnia 2021 roku podpisano aneks do tego porozumienia, który przedłuża termin rozliczenia do dnia 25 marca 2022 roku. Na moment publikacji tego Sprawozdania, spółka Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. dokonuje ostatnich uzgodnień i finalizuje rozliczenia z wykonawcą Projektu Węglowego. Ponadto 25 czerwca 2021 roku pomiędzy spółkami CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. i Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. podpisana została umowa sprzedaży przedsiębiorstwa Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. przeznaczonego do realizacji zadań gospodarczych obejmujących budowę bloku energetycznego w technologii zasilania paliwem gazowym zlokalizowanego w Ostrołęce a następnie do eksploatacji tego bloku. Wstępnie oszacowana cena sprzedaży wynosi około 166 mln zł. W dniu 9 lipca 2021 roku zidentyfikowana została możliwość częściowego rozwiązania rezerwy do poziomu 107 mln zł utworzonej pierwotnie w 2020 roku w kwocie 218 mln zł na finansowanie spółki Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. dla celów rozliczenia Projektu Węglowego. W wyniku podpisania 22 grudnia 2021 roku ww. aneksu do porozumienia dotyczącego rozliczenia Projektu Węglowego oraz postępującego procesu rozliczenia z wykonawcą tego projektu, nastąpiło dalsze rozwiązanie ww. rezerwy, do poziomu 46 mln zł. Wpływ powyższych zdarzeń na skonsolidowany wynik netto Grupy Energa oraz jednostkowy wynik netto Energa SA za 2021 roku wyniósł około 172 mln zł. Były to zdarzenia o charakterze niegotówkowym, powiększającym wynik netto bez wpływu na wynik EBITDA. W grudniu 2021 roku odbyła się aukcja główna rynku mocy na 2026 rok, w wyniku której CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. zawarła umowę mocową na okres 17 lat. Przyjęcie Wieloletniego Planu Inwestycji Strategicznych Grupy Energa na lata 2021-2030 W dniu 27 kwietnia 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki przyjęła „Wieloletni Plan Inwestycji Strategicznych Grupy Energa na lata 2021-2030”, a następnie 31 sierpnia 2021 roku zatwierdziła jego aktualizację. Nowa wersja Wieloletniego Planu Inwestycji Strategicznych („WPIS”) została przygotowana w związku z ogłoszoną przez PKN ORLEN, akcjonariusza strategicznego Spółki, „Strategią Grupy Kapitałowej ORLEN do 2030 roku”. Ponadto aktualizacja WPIS wymagana była w celu adaptacji do zachodzących i przewidywanych zmian w otoczeniu rynkowym i regulacyjnym oraz aktualizacji planu do bieżącego harmonogramu realizacji projektów inwestycyjnych. Zgodnie z WPIS łączne nakłady na inwestycje podstawowe i dodatkowe Grupy Energa planowane na lata 2021-2030 wynoszą ok. 31,5 mld zł, z czego ok. 15,2 mld zł w latach 2021-2025. W Linii Biznesowej Dystrybucja w okresie od 2021 do 2030 roku zostanie poniesionych ok. 16,9 mld zł nakładów. Inwestycje będą dotyczyły głównie budowy, przebudowy i rozbudowy sieci dystrybucyjnej w związku z poprawą niezawodności dostaw energii elektrycznej, przyłączeniem źródeł energii elektrycznej oraz rosnącymi przepływami w sieci, jak również budowy lub rozbudowy sieci związanej z przyłączeniem odbiorców. Na Linię Biznesową Wytwarzanie Grupa zamierza przeznaczyć ok. 13,6 mld zł w latach 2021-2030, z czego największa część przypadnie na inwestycje związane z odnawialnymi źródłami energii („OZE”). Do Linii Biznesowej Sprzedaż oraz pozostałych spółek zostały alokowane nakłady w kwocie ok. 1,1 mld zł, które obejmują głównie rozwój narzędzi IT, rozwój nowej oferty produktowej oraz inwestycje w obszarze oświetlenia. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 15 Przyjęcie Strategicznego Planu Rozwoju Grupy Energa na lata 2021-2030 31 maja 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o zatwierdzeniu „Strategicznego Planu Rozwoju Grupy Energa na lata 2021-2030” („SPR”). SPR zastąpił „Strategię Grupy Energa na lata 2016-2025”, wyznaczając ramy działania i rozwoju Grupy Energa w horyzoncie do 2030 roku zgodnie z ogłoszoną przez PKN ORLEN, akcjonariusza strategicznego Spółki, „Strategią Grupy Kapitałowej ORLEN do 2030 roku”. SPR opisuje wkład Grupy Energa do realizacji ww. Strategii Grupy Kapitałowej ORLEN. Ponadto uwzględnia realizację najważniejszych inicjatyw wchodzących w zakres integracji obu grup oraz kluczowe trendy wpływające na kształt i funkcjonowanie krajowego rynku energii. Więcej informacji na ten temat znajduje się w rozdziale 2.6. Strategia i kierunki rozwoju Grupy Energa. Zmiany w składzie Rady Nadzorczej W dniu 5 maja 2021 roku Pan Jarosław Dybowski złożył oświadczenie o rezygnacji z pełnienia funkcji Wiceprzewodniczącego i Członka Rady Nadzorczej Spółki. W dniu 28 maja 2021 roku akcjonariusz większościowy Spółki, PKN ORLEN, złożył oświadczenie o powołaniu z dniem 1 czerwca 2021 roku do Rady Nadzorczej Spółki VI wspólnej kadencji Pani Agaty Justyny Piotrowskiej. 15 listopada 2021 roku Pani Marta Marchewicz złożyła oświadczenie o rezygnacji z dniem 14 listopada 2021 roku z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej Spółki. Zmiany w Zarządzie Energa SA W dniu 16 lipca 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o odwołaniu z dniem 16 lipca 2021 roku ze składu Zarządu Spółki VI Kadencji Pana Jacka Golińskiego, pełniącego funkcję Prezesa Zarządu. Jednocześnie Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powierzeniu z dniem 16 lipca 2021 roku pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu Spółki, Wiceprezes Zarządu ds. Korporacyjnych Pani Iwonie Waksmundzkiej-Olejniczak, do czasu powołania nowego Prezesa Zarządu. W dniu 27 października 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powierzeniu Pani Iwonie Waksmundzkiej-Olejniczak z dniem 27 października 2021 roku funkcji Prezesa Zarządu Spółki VI Kadencji, w miejsce dotychczas sprawowanej funkcji Wiceprezesa Zarządu ds. Korporacyjnych. W dniu 4 listopada 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powołaniu z dniem 15 listopada 2021 roku Pana Janusza Szurskiego w skład Zarządu Spółki VI kadencji, powierzając mu funkcję Wiceprezesa Zarządu ds. Korporacyjnych. Zawarcie porozumienia dotyczącego współpracy w zakresie wydzielenia aktywów węglowych i ich integracji w ramach NABE 23 lipca 2021 roku Spółka, PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. („PGE”), ENEA S.A., TAURON Polska Energia S.A. (łącznie „Spółki energetyczne”) oraz Skarb Państwa (łącznie zwane „Stronami”) zawarły porozumienie dotyczące współpracy w zakresie wydzielenia aktywów węglowych i ich integracji w ramach Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego („Porozumienie”). W dokumencie „Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce. Wydzielenie aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa” („Transformacja”), opracowanym przez Ministerstwo Aktywów Państwowych, który następnie został poddany konsultacjom publicznym, przedstawiona została koncepcja wydzielenia z grup kapitałowych poszczególnych Spółek energetycznych aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych jednostkach węglowych („Aktywa węglowe”). Założenia Transformacji przewidują m.in. integrację Aktywów węglowych w ramach jednego podmiotu, tj. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. - spółki zależnej PGE, która będzie docelowo działała pod firmą Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego („NABE”). Mając powyższe na uwadze, Strony Porozumienia dostrzegają potrzebę koordynacji współpracy w procesie wydzielenia Aktywów węglowych i ich integracji w NABE. W ramach Porozumienia Strony deklarują wzajemną wymianę niezbędnych informacji, w tym dotyczących struktur organizacyjnych, realizowanych procesów i założeń dla kierunku Transformacji, których przekazanie nie narusza przepisów prawa. Porozumienie pozwoli na sprawną i efektywną realizację procesu mającego na celu utworzenie NABE. Porozumienie z PKN ORLEN dotyczące finansowania elektrowni CCGT w Grudziądzu 31 sierpnia 2021 roku Spółka zawarła z PKN ORLEN porozumienie w sprawie finansowania budowy elektrowni gazowo-parowej w Grudziądzu („Projekt”). W przypadku podjęcia decyzji inwestycyjnej dotyczącej Projektu, PKN ORLEN zobowiązał się do Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 16 pokrycia do 100% nakładów inwestycyjnych związanych z realizacją Projektu, ale nie więcej niż 1,8 mld zł, pod warunkiem zawarcia przez spółkę CCGT Grudziądz Sp. z o.o. (spółka celowa realizująca Projekt w 100% zależna od Energi SA) umowy mocowej. Pokrycie wskazanych nakładów inwestycyjnych nastąpi poprzez udzielenie środków pieniężnych Enerdze lub spółce CCGT Grudziądz Sp. z o.o. na kapitał własny lub obcy. Porozumienie określa również zasady nadzoru nad spółką CCGT Grudziądz Sp. z o.o. oraz kierowania Projektem. W grudniu 2021 roku odbyła się aukcja główna rynku mocy na 2026 rok, w wyniku której CCGT Grudziądz Sp. z o.o. zawarła umowę mocową na okres 17 lat. Potwierdzenie ratingu dla Energi SA przez agencję ratingową Moody’s 23 września 2021 roku agencja ratingowa Moody’s wydała opinię kredytową, w której potwierdziła długoterminową ocenę ratingową w walucie krajowej dla Spółki na poziomie "Baa2" z perspektywą stabilną (więcej informacji zostało przedstawionych w rozdziale 8.4. Oceny ratingowe). Zawarcie długoterminowej umowy kredytowej z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym 16 grudnia 2021 roku Spółka wraz ze spółką zależną Energa-Operator SA (razem „Kredytobiorcy”) zawarła z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym umowę długoterminowego kredytu inwestycyjnego („Umowa”). Przedmiotem Umowy jest udzielenie Kredytobiorcom kredytu do kwoty będącej równowartością w PLN kwoty 150 mln EUR. Środki z Kredytu będą wykorzystane na sfinansowanie programu inwestycyjnego spółki Energa-Operator SA na lata 2021-2023, w tym na takie zadania jak przyłączenia nowych odbiorców, modernizację sieci dystrybucyjnej, budowę i modernizację aktywów dystrybucyjnych celem przyłączenia m.in. nowych źródeł OZE oraz elementy inteligentnej sieci. Realizacja ww. programu inwestycyjnego zapewni zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej przy jednoczesnym ograniczeniu strat sieciowych i poprawie jakości obsługi. Zgodnie z Umową, Kredytobiorcy będą mogli wykorzystać pozyskane środki w transzach w ciągu trzech lat od daty podpisania umowy, zaś maksymalny okres spłaty zobowiązań to siedemnaście lat. W zależności od decyzji Spółki, przy każdorazowym wniosku o wypłatę środków dla danej transzy, oprocentowanie będzie oparte o stałą stopę procentową lub zmienną stopę procentową. Kredyt zostanie uruchomiony po spełnieniu standardowych dla tego typu finansowania warunków zawieszających. Pozyskane z Kredytu środki stanowić będą kolejne długoterminowe źródło finansowania Grupy Kapitałowej Energa i wzmocnią jej stabilność finansową. Wyniki aukcji głównej rynku mocy na rok 2026 20 grudnia 2021 roku Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. podały do publicznej wiadomości wstępne wyniki aukcji głównej rynku mocy na rok 2026 (były one zgodne z ostatecznymi wynikami ogłoszonymi przez Prezesa URE 10 stycznia 2022 roku), w tym cenę zamknięcia aukcji mocy, która wynosi 400,39 PLN/kW/rok. Spółki Grupy Energa zawarły następujące umowy mocowe: 1) 981,738 MW dla jednostek istniejących i jednostek redukcji zapotrzebowania (z umową mocową na 1 rok), 2) 1 214,321 MW dla planowanych bloków gazowo-parowych w Ostrołęce (695,951 MW) i Grudziądzu (518,370 MW), których budowa zgodnie z założeniami ma być realizowana odpowiednio przez spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. oraz CCGT Grudziądz Sp. z o.o. (z umową mocową na 17 lat). Łączne przychody Grupy Energa w 2026 roku z tytułu ww. zawartych kontraktów mogą wynieść ok. 879,2 mln zł. W odniesieniu do kontraktów wieloletnich przewidywane przychody w ujęciu rocznym od 2026 roku mogą wynieść ok. 278,6 mln zł (łączne przychody w okresie 17 lat mogą wynieść 4,73 mld zł) dla spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. oraz ok. 207,5 mln zł (łączne przychody w okresie 17 lat mogą wynieść 3,52 mld zł) dla spółki CCGT Grudziądz Sp. z o.o., przy czym cena obowiązku mocowego dla wieloletnich umów mocowych podlegać będzie corocznej waloryzacji średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych. Wydłużenie terminu obowiązywania listu intencyjnego dotyczącego CCGT w Gdańsku 29 grudnia 2021 roku podpisany został pomiędzy Spółką a PKN ORLEN oraz Grupą LOTOS S.A. aneks do listu intencyjnego dotyczącego analizy możliwości oraz ewentualnych warunków zrealizowania wspólnej inwestycji w zakresie budowy elektrowni gazowo-parowej w Gdańsku. Zgodnie z zapisami tego aneksu ww. list intencyjny wiąże jego strony do czasu zawarcia stosownych umów, nie później jednak niż do 31 grudnia 2022 roku. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 17 Pozostałe Dodatkowe informacje przedstawione zostały w Skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w nocie 39 Inne informacje mające istotny wpływ na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej oraz wynik finansowy Grupy. 2.3.2. Istotne zdarzenia po dniu bilansowym Zmiany w Radzie Nadzorczej Energa SA W dniu 20 stycznia 2022 roku akcjonariusz większościowy Spółki, PKN ORLEN, złożył oświadczenie o powołaniu z dniem 1 lutego 2022 roku do Rady Nadzorczej Spółki VI wspólnej kadencji Pana Jarosława Piotra Dybowskiego. W dniu 24 lutego 2022 roku akcjonariusz większościowy Spółki, PKN ORLEN, złożył oświadczenie o powołaniu z dniem 1 marca 2022 roku do Rady Nadzorczej Spółki VI wspólnej kadencji Pani Barbary Hajdas. Pani Barbara Hajdas złożyła oświadczenie o rezygnacji z końcem dnia 27 marca 2022 roku z członkostwa w Radzie Nadzorczej. Utrzymanie ratingu Energi SA przez agencję Fitch Ratings 20 stycznia 2022 roku agencja ratingowa Fitch Ratings („Agencja”, „Fitch”) potwierdziła długoterminowe oceny ratingowe w walucie obcej i krajowej dla Spółki jako emitenta na poziomie „BBB-„ z obecnością na liście obserwacyjnej ze wskazaniem pozytywnym („Rating Watch Positive”), ocenę na poziomie „BBB-„ dla wyemitowanych przez spółkę zależną Energa Finance AB (publ) obligacji, a także ocenę na poziomie „BB” dla wyemitowanych przez Energę SA obligacji hybrydowych (więcej informacji zostało przedstawionych w rozdziale 8.4. Oceny ratingowe). Rozwiązanie umowy mocowej zawartej przez spółkę Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. 31 stycznia 2022 roku Emitent powziął informację od spółki Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o. („Spółka zależna”) o rozwiązaniu przez Spółkę zależną z tym samym dniem umowy realizującej obowiązek mocowy zakontraktowany przez Spółkę zależną w wyniku rozstrzygnięcia aukcji rynku mocy na rok 2023, o czym Emitent informował w raporcie bieżącym nr 53/2018 z dnia 21 grudnia 2018 roku. Zgodnie z postanowieniami art. 47b ust 3 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku o rynku mocy („Ustawa”), umowa mocowa ulega rozwiązaniu z chwilą wskazania operatorowi - spółce Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. - umów mocowych spełniających kryteria określone Ustawie. Spółka zależna wskazała PSE dwie umowy mocowe spełniające kryteria określone w Ustawie zawarte przez spółkę CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. oraz CCGT Grudziądz Sp. z o.o. jako umowy, o których mowa w art. 47b ust. 3 pkt 1) i 2) Ustawy. Skutkiem wskazania ww. umów mocowych jest zwolnienie wniesionego przez Spółkę zależną zabezpieczenia finansowego w wysokości 36,6 mln zł oraz umorzenie kar umownych, gdyby stały się one należne. Na dzień rozwiązania ww. umowy mocowej żadne kary umowne na jej podstawie nie zostały naliczone, a Emitent nie zawiązywał rezerw na ewentualność naliczenia takich kar. Rozwiązanie umowy mocowej jest konsekwencją zmiany źródła zasilania z węglowego na gazowe w projekcie budowy i eksploatacji nowej elektrowni w Ostrołęce. Wydanie polecenia rozpoczęcia prac związanych z budową elektrowni gazowo-parowej (CCGT) w Ostrołęce W dniu 24 marca 2022 roku Energa otrzymała informację od Zarządu spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. o wydaniu przez tę spółkę w tym samym dniu tzw. Polecenia Rozpoczęcia (polecenia rozpoczęcia prac, ang. NTP – notice to proceed) dla generalnego wykonawcy – GE Power Sp. z o.o. z siedzibą Warszawie oraz General Electric Global Services GmbH, z siedzibą w Baden, Szwajcaria (działającej przez oddział w Polsce) – związanego z budową elektrowni gazowo-parowej (CCGT) o mocy 745 MWe netto w Ostrołęce. Sytuacja w Ukrainie i jej wpływ na działalność Grupy Energa W dniu 24 lutego 2022 roku od ataku wojsk rosyjskich rozpoczęła się wojna w Ukrainie. Agresja Rosji doprowadziła do szeregu zdecydowanych działań Państw zachodnich, które przygotowały pakiet sankcji ekonomicznych, zadaniem których jest uderzenie w podstawy rosyjskiej gospodarki i zmuszenie Rosji do zaprzestania agresji. Od początku konfliktu teren Rzeczpospolitej Polskiej stanowi schronienie dla osób uciekających przez wojną. Liczba uchodźców, którzy przybyli na teren naszego kraju przekroczyła 2 mln. Ponadto Prezes Rady Ministrów wprowadził stopień alarmowy CRP na terytorium Polski dotyczący zagrożeń wystąpieniem Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 18 zdarzenia o charakterze terrorystycznym dotyczącym systemów teleinformatycznych wchodzących w skład infrastruktury krytycznej. Sytuacja w Ukrainie będzie niewątpliwie miała istotny wpływ na krajową i międzynarodową gospodarkę. Grupa monitoruje na bieżąco sytuację w Ukrainie pod kątem wpływu na jej działalność, niemniej jednak duża dynamika wydarzeń sprawia, że prognozowanie skutków gospodarczych wojny obarczone jest dużym ryzykiem przyjęcia błędnych założeń. Biorąc pod uwagę dynamikę zmian sytuacji geopolitycznej oraz gospodarczej i brak dostatecznej ilości danych, na ten moment nie jest możliwe oszacowanie skutków finansowych dla Grupy. Dla pełnej oceny wpływu obecnej sytuacji na przyszłe wyniki finansowe Grupy kluczowy jest przebieg dalszych działań militarnych oraz zakres sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś oraz reakcja banków centralnych i innych instytucji finansowych na kryzys. Mając na względzie powyższe, Grupa identyfikuje następujące potencjalne ryzyka rynkowe: • ryzyko osłabienia złotego względem głównych walut, w tym przede wszystkim PLN/EUR. Grupa zabezpiecza ryzyko walutowe dla posiadanych zobowiązań w walutach obcych oraz podejmuje działania w celu zabezpieczenia ryzyka walutowego w odniesieniu do planowanych projektów inwestycyjnych; • ryzyko wzrostu cen surowców energetycznych (węgla i gazu) na skutek ograniczenia ich dostępności w rezultacie embarga nałożonego na Rosję. Na ten moment Grupa nie nabywa paliw od podmiotów pochodzących z Rosji, Białorusi czy Ukrainy. • Grupa bierze pod uwagę, iż bieżąca sytuacja może mieć istotny wpływ na ceny węgla kamiennego. Niemniej jednak, w perspektywie 2022 roku spółki Linii Biznesowej Wytwarzanie w podpisanych kontraktach mają zabezpieczoną stałą cenę sprzedaży węgla pod planowaną produkcję energii elektrycznej i cieplnej. Przy założeniu, że wolumen produkcji energii elektrycznej oraz cieplnej w 2022 roku nie przekroczy planowanego, Grupa nie identyfikuje ryzyka negatywnego wpływu wzrostu cen węgla kamiennego w 2022 roku. Grupa będzie monitorować zachowanie cen tego paliwa w odniesieniu do kolejnych okresów i podejmować właściwe działania. Ponadto, istniejące źródła wytwórcze Grupy w znikomym stopniu wykorzystują paliwo gazowe (obecnie jedynie kotły rezerwowo-szczytowe w Elblągu, której budowa zakończy się w 2022 roku, obciążone będą tym ryzykiem), które stanowi czynnik ryzyka w obecnym konflikcie. Zwraca się jednak uwagę, iż w przypadku przedłużających się działań wojennych może dojść do problemów z zaopatrzeniem Polski w paliwo gazowe w scenariuszu niewystarczającej dywersyfikacji kierunków dostaw. Może to być czynnik wpływający na prowadzone i planowane projekty budowy elektrowni gazowych typu CCGT oraz innych źródeł wykorzystujących to paliwo (silniki parowo-gazowe, które sukcesywnie będą zastępować węglowe źródła ciepłownicze). W związku z tym, w scenariuszu znacznego długofalowego wzrostu cen paliwa gazowego istnieje ryzyko pogorszenia ekonomiki toczących się projektów; • wzrost cen nabywanych materiałów elektroenergetycznych a także innych komponentów. Może się to przełożyć na wyższe koszty bieżących remontów oraz wyższe nakłady na realizowane przedsięwzięcia inwestycyjne w zakresie infrastruktury dystrybucyjnej i wytwórczej; • zapewnienie bezpieczeństwa teleinformatycznego infrastruktury wytwórczej i dystrybucyjnej służącej realizacji celów biznesowych Grupy w związku z podwyższonym ryzykiem wystąpienia ataków na tę infrastrukturę, co rodzić będzie konieczność poniesienia wyższych kosztów ochrony obiektów, zastosowania bardziej zaawansowanych narzędzi, urządzeń, systemów zabezpieczających; • dalszy wzrost inflacji i stóp procentowych. Może to wpłynąć na pogorszenie sytuacji finansowej przedsiębiorstw w Polsce oraz spadek dyscypliny płatniczej klientów. Ponadto, negatywny wpływ tych czynników na rynki finansowe może prowadzić do ograniczenia dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania lub pogorszenia ich warunków. Grupa nie identyfikuje natomiast bezpośredniego wpływu wojny w Ukrainie na wyniki finansowe 2022 roku. Spółki Grupy nie posiadają kontaktów biznesowych z podmiotami gospodarczymi zarejestrowanymi na terytorium Ukrainy, Rosji oraz Białorusi. Jednocześnie Grupa oraz jej pracownicy zaangażowali się w pomoc osobom dotkniętym skutkami działaniami zbrojnymi. Od pierwszych dni konfliktu pomoc udzielana jest w formie wsparcia finansowego, a także w formie darów rzeczowych obejmujących przedmioty najbardziej potrzebne w tym ciężkim okresie. 2.4. Działalność Badawczo-Rozwojowa i Innowacyjna W 2021 roku spółki z Grupy Energa w obszarze Badań, Rozwoju i Innowacji (B+R+I) realizowały 26 projektów, na które wydatkowały około 8 mln zł netto. Opisy wybranych projektów B+R+I podane zostały w punkcie 2.4.1. poniżej. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 19 Ponadto, w ramach działalności B+R+I w sierpniu 2021 roku uruchomiony został we współpracy Grupy Energa i PKN ORLEN program Magazynowania energii w Grupie ORLEN mający na celu identyfikację, organizację warunków i wprowadzenie na rynek energetyczny produktów i usług magazynowania energii. W strukturach Grupy Energa od 2017 roku funkcjonuje Centrum Badawczo-Rozwojowe im. M. Faradaya Sp. z o. o., które w 2021 roku na zlecenie spółki Energa Operator SA realizowało projekty z obszaru dystrybucji (np. Badanie wpływu napięcia sieci SN na moc szczytową i zużycie energii, Analiza wpływu zmiany charakteru sieci SN z napowietrznej na kablową, Analiza strat energii w wybranych transformatorach SN/nn w sieci Energa Operator SA), a także kontynuowało rozpoczęty w 2020 roku projekt Budowy modułowej instalacji odwracalnych ogniw stałotlenkowych wytwarzających wodór (rSOC). 2.4.1. Kluczowe projekty realizowane w 2021 roku przez spółki z Grupy Energa w obszarze Badań, Rozwoju i Innowacji SERENE Celem projektu SERENE jest opracowanie mechanizmów i modeli biznesowych dla nowych usług sieciowych, zwiększających elastyczność sieci dystrybucyjnej średniego i niskiego napięcia, zastosowanie rozwiązań technicznych pozwalających na aktywne zarządzanie siecią niskiego napięcia z wykorzystaniem liczników AMI. W ramach projektu przeprowadzone zostanie badanie w trzech obszarach demonstracyjnych na terenie trzech krajów europejskich: Danii, Holandii i Polski (w gminie Przywidz). Badanie to dotyczyć będzie analizy potencjału wykorzystania rozwiązań z obszaru V2G, DSR na obiektach przemysłowych, mobilnych magazynów energii w sieci niskiego napięcia oraz inteligentnych budynków zeroemisyjnych, do świadczenia usług OSD zwiększających elastyczność pracy sieci. Projekt uzyskał dofinansowanie z programu Komisji Europejskiej Horizon 2020 w grudniu 2020 roku. W 2021 roku przygotowana została kampania informacyjna o działaniach w projekcie, rozpoczęto zbieranie zgód mieszkańców na powierzanie danych osobowych, wymieniono liczniki AMI na obszarach demonstracyjnych, wskazanych w założeniach projektowych, co stanowiło prace przygotowawcze do rozpoczęcia badań. Termin rozpoczęcia prac badawczych planowany jest na maj 2022 roku. Projekt realizowany jest zgodnie z przyjętym harmonogramem, a jego zakończenie zaplanowane zostało na 30 czerwca 2025 roku. rSOC W marcu 2020 roku Centrum Badawczo-Rozwojowe im. M. Faradaya Sp. z o.o. podpisało umowę z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) na dofinansowanie ze środków unijnych projektu rSOC, czyli budowy modułowej instalacji odwracalnych ogniw stałotlenkowych wytwarzających wodór. Celem projektu jest opracowanie i konstrukcja układu wytwarzającego wodór z użyciem pary technicznej – power - to - gas (P2G), opartego na stosie stałotlenkowych ogniw elektrochemicznych (ang. SOC - solid oxide cell) pracujących w trybie elektrolizera, przewidzianego również do pracy w trybie odwracalnym (ang. rSOC - reversible solid oxide cell). Taka instalacja może być kluczowym elementem układów do magazynowania energii, z wykorzystaniem nadmiarowej energii, w szczególności pochodzącej z odnawialnych źródeł energii o niestabilnym charakterze pracy (energia wiatrowa, słoneczna), a ogniwa elektrotechniczne, pracujące w trybie odwracalnym (rSOC) umożliwią poprawę elastyczności pracy konwencjonalnych bloków energetycznych. W roku 2021 w ramach realizacji projektu m.in. zakupione zostały kontenery oraz podzespoły i komponenty niezbędne do budowy stosów, przeprowadzone zostały testy komponentów u podwykonawcy (IEN) oraz przygotowana została do uruchomienia instalacja testowa w Elblągu. Projekt realizowany jest zgodnie z przyjętym harmonogramem, a planowany termin jego zakończenia to 31 grudnia 2022 roku. OneNet Projekt „OneNet” rozpoczął się w listopadzie 2019 roku i jest realizowany przez Energa Operator SA w zakresie testu świadczenia usług elastyczności na rzecz OSD i OSP, z wykorzystaniem platformy cyfrowej, gdzie usługi elastyczności w zakresie bilansowania, zarządzania ograniczeniami i usługi pomocnicze w zakresie regulacji napięcia będą zamawiane i aktywowane w celu świadczenia usług dla OSP i OSD oraz optymalizacji zakresów inwestycji umożliwiających zapewnienie wysokiej jakości dostaw energii elektrycznej i rozwoju generacji rozproszonej. Celem projektu jest opracowanie nowych mechanizmów i modeli biznesowych dla nowych usług sieciowych zwiększających elastyczność sieci przesyłowej i dystrybucyjnej WN, SN i nn, opracowanie nowej platformy w otwartym standardzie umożliwiającej zakup i sprzedaż usług sieciowych dla OSD i OSP przez uczestników rynku, zbudowanie obszaru demonstracyjnego do przeprowadzenia testów (m. in. pozyskanie klientów, integracja i rozbudowa systemów IT) oraz przebadanie potencjału wykorzystania usług sieciowych do poprawy efektywności i elastyczności sieci. W ramach projektu wyznaczono potencjalne obszary do świadczenia usług elastyczności, wykonano prace nad przygotowaniem biznesowych przypadków użycia oraz modelu architektury IT. Projekt Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 20 realizowany jest w europejskim konsorcjum, dofinansowany z programu Horizon 2020, a jego łączne koszty (całe konsorcjum w zakresie kosztów bezpośrednich i pośrednich) wynoszą 28,07 mln EUR. W 2021 roku opracowano i uruchomiono prototyp platformy informatycznej, umożliwiającej zakup i sprzedaż usług sieciowych dla OSD i OSP przez uczestników rynku, opracowany został zestaw zestandaryzowanych usług OSP-OSD-Klient oraz przeprowadzona została na wytypowanych obszarach sieci SN (tj. m. in. Przywidz, Puck, Kalisz) analiza potencjalnych klientów, którzy mają możliwości techniczne do świadczenia usługi elastyczności. Działania te prowadzone były przy współpracy Enspirion Sp. z o.o. i miały na celu włączenie do projektu klientów chętnych do pełnienia funkcji dostawców usług elastyczności w ramach demonstracji. W czwartym kwartale 2021 roku opracowany został wstępny plan wykonywania testów w ramach polskiego demo oraz przetestowano na platformie elastyczności nowe funkcjonalności usług elastyczności w zakresie bilansowania, takie jak rejestracja i prekwalifikacja agregatorów (FSPA) i podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie (BSP). Projekt realizowany jest zgodnie z przyjętym harmonogramem, a jego zakończenie planowane jest na wrzesień 2023 roku. EUniversal Projekt „EUniversal” rozpoczął się w czerwcu 2018 roku i jest realizowany przez spółkę Energa Operator SA w zakresie rozwoju elastyczności sieci i możliwości wykorzystania usług elastyczności na rynku energii. Projekt realizowany jest w europejskim konsorcjum przez 18 europejskich podmiotów związanych z branżą energetyczną i dofinansowany w zakresie badań oraz innowacji z unijnego programu Horizon 2020. Przedmiotowy projekt umożliwi wprowadzenie zmian w poborze lub produkcji energii, także tej wytwarzanej z odnawialnych źródeł, w celu wyeliminowania zagrożeń w pracy infrastruktury energetycznej. W ramach projektu opracowana zostanie m.in. nowa stacja transformatorowa SN/nn (średnie napięcie/niskie napięcie), która będzie monitorowała i sterowała pracą sieci niskich napięć. W 2021 roku w projekcie zrealizowane zostały prace związane z przygotowaniem środowiska IT dla instalacji Systemu AMS, a w grudniu 2021 roku spółka Energa Operator SA podpisała umowę z wykonawcą w przedmiocie wykonania robót budowlanych dla zadania „Przebudowa 3 stacji transformatorowych na nowe innowacyjne inteligentne stacje SN/nN w Oddziałach w Gdańsku, Płocku i Kaliszu oraz na dostawę prototypów inteligentnych stacji transformatorowych FS (Flex Station – stacja inteligentna)”. Projekt realizowany jest zgodnie z przyjętym harmonogramem, a termin jego zakończenia zaplanowano na 31 lipca 2023 roku. Bateryjny magazyn energii Bystra (NEDO) We wrześniu 2021 roku, zgodnie z harmonogramem, spółka Energa OZE SA zakończyła realizację rozpoczętego w maju 2017 roku projektu NEDO, którego celem było zdobycie wiedzy i doświadczenia nt. możliwości wykorzystania technologii magazynowania energii w celu zwiększenia elastyczności pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE). W ramach projektu wybudowany został hybrydowy bateryjny magazyn energii na Farmie Wiatrowej Bystra w pobliżu Gdańska. Budowa magazynu energii była częścią projektu Smart Grid Demonstration Project in Poland, realizowanego przez japońską organizację rządową NEDO. Projekt realizowany był przy współpracy polskich i japońskich podmiotów. Energa OZE SA odpowiadała za wybudowanie infrastruktury niezbędnej dla posadowienia elementów magazynu, integrację magazynu z KSE oraz eksploatację magazynu w okresie demonstracyjnym, a także testowanie wszystkich funkcji pracy magazynu. W 2021 roku magazyn został przyłączony do farmy wiatrowej Bystra oraz został przekazany do eksploatacji. System oceny stanu technicznego i ryzyka awarii linii kablowych SN (SORAL) Energa Operator SA kontynuowała realizację projektu SORAL dotyczącego wdrożenia systemu oceny stanu technicznego i ryzyka awarii linii kablowych SN, opartego o badania diagnostyczne wykonywane w trybie offline, który uzyskał dofinasowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. W ramach projektu przeprowadzone zostały prace badawczo-rozwojowe, w wyniku których opracowany został system oceny ryzyka wystąpienia awarii kabli SN w oparciu o dane techniczne, eksploatacyjne i diagnostyczne. W 2021 roku wykonane zostały prace, w ramach których opracowany został prototyp systemu informatycznego SORAL z zaimplementowanym wskaźnikiem zdrowia linii (Health Index), pozwalając na rzeczywistą ocenę stopnia ryzyka wystąpienia awarii na danym odcinku kablowym. W trakcie prowadzonych prac projektowych przetestowano i zweryfikowano prototyp systemu IT w oparciu o dane sieci kablowej SN z obszaru pilotażowego, obejmującego rejon dystrybucji w Elblągu. Projekt realizowany był zgodnie z przyjętym harmonogramem i zakończył się 15 grudnia 2021 roku. Na podstawie uzyskanych wyników z prac badawczo-rozwojowych podjęto decyzję o powołaniu nowego projektu mającego na celu wdrożenie w Energa Operator SA systemu informatycznego, umożliwiającego ocenę stanu technicznego linii kablowych w oparciu o wykorzystanie wyników pomiarów diagnostycznych dokonywanych w sieci kablowej SN. Rozpoczęcie nowego projektu planowane jest w 2022 roku. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 21 2.5. Nakłady inwestycyjne i realizacja kluczowych projektów W 2021 roku nakłady inwestycyjne w Grupie Energa wyniosły 2 107 mln zł, z czego najwięcej pochłonęły inwestycje w Linii Biznesowej Dystrybucja, tj. 1 526 mln zł. Inwestycje w Linii Biznesowej Dystrybucja obejmowały rozbudowę sieci w celu przyłączania nowych odbiorców i wytwórców, a także modernizacje, których zadaniem jest poprawa niezawodności dostaw energii elektrycznej. Poniesiono także nakłady na innowacyjne technologie i rozwiązania sieciowe, takie jak m.in. projekt przebudowy sieci do standardów Smart Grid. W Linii Biznesowej Wytwarzanie nakłady na inwestycje wyniosły 233mln zł, z czego istotny udział stanowiły zadania związane z rozwojem aktywów ciepłowniczych w Elblągu oraz nowymi mocami w źródłach fotowoltaicznych w Grupie. Natomiast w Linii Biznesowej Sprzedaż najwięcej środków finansowych przeznaczono na prace związane z majątkiem oświetleniowym. Tabela 1: Stan realizacji programu inwestycyjnego w 2021 roku Opis projektu Nakłady inwestycyjne w 2021 roku (mln zł) Linia Biznesowa Dystrybucja 1 526 Modernizacja sieci dystrybucyjnej w celu poprawy niezawodności dostaw 375 Rozbudowa sieci w związku z przyłączaniem nowych odbiorców 634 Rozbudowa sieci w związku z przepływami w sieci WN i przyłączaniem źródeł ee 151 Inteligentne opomiarowanie i inne elementy wdrażania sieci inteligentnych, w tym AMI 158 Pozostałe nakłady inwestycyjne, kolizje i korekty 208 Linia Biznesowa Wytwarzanie 233 Energa OZE Sp. z o.o. | Zakup PV Wielbark 50 Energa Kogeneracja Sp. z o.o. | Kotły KRS 3x38 MWt (Elbląg) 62 Energa Kogeneracja Sp. z o.o. | Modernizacja bloku BB20 (Elbląg) 9 ENERGA OZE S.A | Budowa PV Gryf 34 ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA | Nakłady na elektrownie węglową w Ostrołęce 16 ENERGA OZE SA | Modernizacja obiektów hydro (MEW i Włocławek) 12 Budowa elektrowni gazowej CCGT Gdańsk 7 Pozostałe inwestycje 43 Linia Biznesowa Sprzedaż 64 Nakłady inwestycyjne na majątek oświetleniowy 38 System Obsługi Sprzedaży 1 Pozostałe nakłady inwestycyjne 25 Pozostałe spółki, projekty i korekty 284 Razem 2 107 Program inwestycyjny w obszarze aktywów ciepłowniczych Kluczowym celem programu inwestycyjnego jest dostosowanie jednostek kogeneracyjnych i cieplnych do zaostrzających się wymogów środowiskowych oraz zwiększenie efektywności funkcjonowania spółek z obszaru CHP poprzez generowanie akceptowalnej przez właściciela stopy zwrotu z prowadzonej działalności wyrażonej przez wynik EBITDA. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 22 Maksymalizacja EBITDA zostanie osiągnięta poprzez realizację programu rozwoju ciepłownictwa dla EC Elbląg i EC Kalisz (a także w lokalizacji Ostrołęka w ramach odrębnej inicjatywy), w wyniku którego nastąpi zmiana paliwa z węgla kamiennego na gaz ziemny przy utrzymaniu co najmniej dotychczasowej pozycji na rynkach ciepła w Elblągu i Kaliszu. Na przełomie 2020/2021 roku w Elblągu uruchomiono budowę kotłowni rezerwowo-szczytowej (kotły zostały dostarczone na teren elektrociepłowni, zamontowane w budynku kotłowni. Pod koniec 2021 roku wykonawca projektu złożył wniosek o PnU. Trwa odbiór kolejnych etapów prac budowlanych. Zakończono ruch próbny kotłów, zakontraktowano kotły mobilne dla zabezpieczenia dostaw ciepła na kolejny sezon grzewczy. W lokalizacji Kalisz zawarty został kontrakt na budowę kotłowni rezerwowo-szczytowej oraz stacji uzdatniania wody, wykonawca przystąpił do realizacji prac. Prowadzone jest także postępowanie przetargowe na wybór wykonawcy układu kogeneracyjnego. Uruchomiono także zadanie związane z migracją dwóch kotłów wodnych, węglowych, pod regulacje Dyrektywy MCP, celem zabezpieczenia nieprzerwanych dostaw ciepła w Kaliszu w sezonie grzewczym 2022/2023. W 2021 roku realizowane były także inwestycje rozwojowe i modernizacyjne w obszarze sieci ciepłowniczych. CCGT Grudziądz i CCGT Gdańsk - nowe bloki gazowo-parowe Projekty dotyczą budowy nowych elektrowni gazowo-parowych. Nowoczesna infrastruktura energetyczna umożliwi rozwój niskoemisyjnej bazy wytwórczej oraz świadczenie usługi mocowej i sprzedaż energii elektrycznej. Status prac jest następujący: CCGT Gdańsk - spółka posiada decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla bloku CCGT oraz dla linii 400 kV, która połączy elektrownię CCGT ze stacją systemową NN (najwyższych napięć) Gdańsk „Błonia” (wyprowadzenie mocy). Prowadzone są prace projektowe zmierzające do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę dla przedmiotowej linii 400 kV. 29 grudnia 2021 roku podpisany został pomiędzy Energą, PKN ORLEN oraz Grupą LOTOS SA aneks do listu intencyjnego dot. analizy możliwości oraz ewentualnych warunków zrealizowania wspólnej inwestycji w zakresie budowy elektrowni gazowo-parowej w Gdańsku. Zgodnie z zapisami aneksu ww. list intencyjny wiąże jego strony do czasu zawarcia stosownych umów, nie później jednak niż do 31 grudnia 2022 roku. Strony zawartego listu intencyjnego w dalszym ciągu podtrzymują założenie dotyczące harmonogramu projektu, zakładające zakończenie realizacji bloku CCGT w 2026 roku. Na obecnym etapie prace koncepcyjne osiągnęły etap zaawansowanych uzgodnień. Zgodnie z posiadanymi warunkami przyłączenia do sieci elektroenergetycznej moc wynosić około 450 MW. CCGT Grudziądz - przeprowadzono prace projektowe oraz uzyskano kluczowe decyzje administracyjne dla osiągnięcia gotowości realizacyjnej projektu. W zakresie prac projektowych finalizowany jest obecnie ostatni kluczowy projekt budowlany obejmujący aktualizację dokumentacji linii wyprowadzenia mocy 400kV oraz przebudowy linii 110kV. Uzyskanie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę dla tych zakresów prac przewidywane jest na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2022 roku. Harmonogram projektu przewiduje, że oddanie do eksploatacji bloku CCGT nastąpi w 2025 roku, a rozpoczęcie świadczenia usługi mocowej nastąpi od 1 stycznia 2026 roku. W grudniu 2021 roku w wyniku aukcji głównej rynku mocy CCGT Grudziądz sp. z o.o. uzyskał obowiązek mocowy 518,370 MW, na okres trwania 17 lat. Zgodnie z posiadaną decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach w lokalizacji Grudziądz można zrealizować elektrownię o sumarycznej mocy do 1200 MW, przy czym zakłada się tam realizację jednostki opartej na turbinie gazowej klasy F, co przełoży się na moc elektrowni na poziomie około 550 MW. Smart Grid Projekt Smart Grid, który ma na celu zapewnienie stabilności i elastyczności systemu dystrybucyjnego poprzez wdrożenie rozwiązań inteligentnej sieci energetycznej, jest współfinansowany z UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. W ramach projektu zostanie rozwinięty system sterowania ruchem sieci elektroenergetycznej SCADA o moduł lokalizacji awarii, co spowoduje skrócenie czasu trwania przerw w dostawie energii elektrycznej. Elementem projektu jest także budowa magazynu energii, którego zadaniem będzie stabilizacja pracy systemu dystrybucyjnego w obszarze przyłączenia farmy fotowoltaicznej o mocy 4 MW w Czernikowie. Magazyn wykonany zostanie w technologii baterii litowo-jonowych i będzie dysponował mocą 1 MW oraz pojemnością 2 MWh. Projekt budowy nowej elektrowni w Ostrołęce Działania dotyczące projektu budowy nowej elektrowni w Ostrołęce zostały szczegółowo przedstawione w punkcie 2.3.1. Istotne zdarzenia okresu sprawozdawczego. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 23 Projekt PV Gryf Celem projektu jest budowa farmy fotowoltaicznej o mocy 19,83 MW. Zgodnie z ogłoszonymi 14 grudnia 2020 roku wynikami aukcji OZE spółka Energa OZE wygrała aukcję zwykłą dla instalacji. 30 grudnia 2020 roku spółka wydała NTP. Projekt jest w fazie realizacji. Przewidywany termin oddania do eksploatacji projektu to pierwszy kwartał 2022 roku. Farma powstaje w gminie Przykona, na terenach zrekultywowanych po kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Adamów. Projekt PV Mitra Celem projektu jest przygotowanie, budowa i oddanie do eksploatacji instalacji fotowoltaicznej składającej się z zespołu elektrowni fotowoltaicznych o łącznej mocy zainstalowanej ok. 100 MW, 50 stacji elektroenergetycznych 30/0,8kV, elektroenergetycznego przyłącza WN 110 kV wraz z traktem światłowodowym, stacji GPO 110/30 kV, linii kablowych SN 30 kV i telekomunikacyjnych, uziemienia oraz wewnętrznego układu drogowego wraz z pełną infrastrukturą towarzyszącą. 17 grudnia 2021 roku wydana została decyzja o pozwoleniu na budowę dla inwestycji o mocy zainstalowanej do 65 MW. 5xPV Celem projektu jest budowa pięciu farm fotowoltaicznych (PV Czernikowo+, PV Samolubie 1, PV Samolubie 2, PV Przykona, PV Pierzchały) o mocy do 1MW każda wraz z wyprowadzeniem mocy. Planowany termin zakończenia czterech z pięciu PV to pierwszy kwartał 2022 roku, a dla PV Pierzchały to trzeci kwartał 2022 roku. Rozbudowa nowych mocy zwiększy wskaźnik udziału odnawialnych źródeł w łącznej produkcji energii elektrycznej wszystkich aktywów Grupy Energa. 2.6. Strategia i kierunki rozwoju Grupy Energa 2.6.1. Strategia rozwoju Grupy Energa 31 maja 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o zatwierdzeniu „Strategicznego Planu Rozwoju Grupy Energa na lata 2021-2030” („SPR”). SPR zastąpił „Strategię Grupy ENERGA na lata 2016-2025”, wyznaczając ramy działania i rozwoju Grupy Energa w horyzoncie do 2030 roku zgodnie z ogłoszoną przez PKN ORLEN, akcjonariusza strategicznego Spółki, „Strategią Grupy Kapitałowej ORLEN do 2030 roku”. SPR opisuje wkład Grupy Energa do realizacji ww. Strategii Grupy Kapitałowej ORLEN. Ponadto uwzględnia realizację najważniejszych inicjatyw wchodzących w zakres integracji obu grup oraz kluczowe trendy wpływające na kształt i funkcjonowanie krajowego rynku energii. Główne cele strategiczne Grupy Energa na lata 2021-2030: a) w obszarze dystrybucji: budowa i wdrożenie wieloletniego planu rozwoju sieci WN, SN, nN i podnoszenie jakości obsługi klientów, b) w zakresie wytwarzania: rozwój nowych mocy OZE - fotowoltaicznych, morskich elektrowni wiatrowych, a w przypadku złagodzenia regulacji, również lądowych elektrowni wiatrowych. W obszarze elektrowni systemowych celem strategicznym jest udział w realizacji nowych mocy w instalacjach gazowych oraz modernizacja instalacji kogeneracyjnych, c) w obszarze sprzedaży: przeprowadzenie gruntownego programu cyfryzacji i redukcji kosztów. W ramach SPR Grupa Energa planuje osiągnąć: • ok. 1,1 GWe mocy zainstalowanej w lądowych odnawialnych źródłach energii oraz udział w projektach morskich farm wiatrowych o mocy ok. 1,3 GWe, • udział w realizacji inwestycji w instalacje gazowe (CCGT) o mocy ok. 1,3 GWe, • redukcję emisji CO2/MWh o 33% w porównaniu do 2019 roku, • zwiększenie udziału liczników zdalnego odczytu (AMI) zainstalowanych u klientów do 100% w 2026 roku. Planowane jest, że realizacja ww. celów SPR przełoży się na wzrost skonsolidowanego wyniku EBITDA (zysk operacyjny powiększony o amortyzację oraz odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych) w 2030 roku o ponad 60% w porównaniu do 2020 roku. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 24 2.6.2. Realizacja Strategii Grupy Energa w 2021 roku oraz perspektywy rozwoju na 2022 rok Nadrzędnym celem Spółki jest wzrost wartości przedsiębiorstwa gwarantujący zwrot z zainwestowanego kapitału dla akcjonariuszy. Ponadto Spółka realizuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego Polski. Poprzez duży udział działalności regulowanej w strukturze biznesowej Grupa utrzymuje status przedsiębiorstwa o zrównoważonym profilu ryzyka. Linia Biznesowa Dystrybucja Linia Biznesowa Dystrybucja w Grupie Energa konsekwentnie dąży do objęcia pozycji lidera wśród Operatorów Systemów Dystrybucyjnych („OSD”) poprzez zwiększenie efektywności i niezawodności sieci w połączeniu z najwyższą jakością obsługi klienta. W 2022 roku planowany budżet na realizację inwestycji w Linii Biznesowej Dystrybucja kształtuje się na poziomie wyższym od ubiegłorocznego (+4%). Dodatkowo, wartość planu inwestycyjnego spółki Energa Operator SA od 2022 roku będzie zwiększona o nakłady inwestycyjne na komercyjne przyłączanie podmiotów, zgodnie z Art. 7 Ust 9 Ustawy Prawo Energetyczne, a które będą refinansowane przez podmioty zewnętrzne. Nakłady inwestycyjne Energa Operatora stanowią 99,9% wszystkich wydatków inwestycyjnych Linii Biznesowej Dystrybucja. Kluczowe kierunki inwestowania Energa Operatora w 2022 roku to: • dalsze przyłączanie nowych odbiorców i nowych źródeł oraz związana z tym budowa nowych sieci, • rozbudowa i przebudowa sieci w celu zapewnienia możliwości obsługi zwiększonego zapotrzebowania na moc, w szczególności w zakresie sieci WN, • przebudowa/modernizacja sieci dystrybucyjnej, na wszystkich poziomach napięć, w celu poprawy ciągłości zasilania odbiorców (SAIDI/SAIFI) i dotrzymania wymaganych parametrów jakościowych dostaw energii elektrycznej oraz redukcji strat sieciowych, takie jak: o przebudowa napowietrznych gołych linii SN przebiegających przez tereny leśne i zadrzewione, na linie kablowe i/lub przewody napowietrzne izolowane, o automatyzacja sieci SN, o wymiana niesieciowanych (awaryjnych) kabli SN, o wymiana przewodów linii nN na izolowane wraz z przyłączami, o budowa nowych powiązań linii SN, o wymiana transformatorów WN/SN, • przyłączenie ogólnodostępnych stacji ładowania oraz infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego, • przyłączanie do sieci magazynów energii, • zakup i montaż infrastruktury inteligentnego opomiarowania, których realizacja wynika ze zmian wprowadzonych w Prawie Energetycznym Dz.U. 2021 poz. 1093, zgodnie z artykułem 11t oraz w Ustawie o rynku mocy wprowadzającej wymóg dla wszystkich odbiorców za wyjątkiem odbiorców komunalnych realizacji odczytów danych o zużyciu energii w okresach godzinowych i na tej podstawie dokonywania rozliczeń opłaty mocowej zaczynając od stycznia 2021 roku. Ponadto w Ustawie o odnawialnych źródłach energii, artykuł 4.2a obliguje OSD do odczytów u wszystkich wytwórców i prosumentów w trybie godzinowym energii pobranej i wprowadzonej do sieci. Od 1 kwietnia 2022 roku wprowadzony został obowiązek rozliczania tych klientów na bazie odczytanych profili godzinowych, • dostosowanie sieci spółki Energa Operator SA do wymagań określonych w ROZPORZĄDZENIU KOMISJI (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 r., które ustanowiło Kodeks Sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych – tzw. kodeks NC ER. Celem tych inwestycji jest uzyskanie zdolności pracy wyznaczonych obiektów przez okres 24 godzin, w razie utraty podstawowego źródła zasilania energią i zapewnienie wymaganej funkcjonalności określonej w Planie Odbudowy dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Poza ww. inwestycjami, Energa Operator planuje w 2022 roku kontynuować dalszy rozwój sieci i systemów teleinformatycznych wspierających realizację kluczowych procesów biznesowych w tej spółce oraz prowadzić dalszą rozbudowę i modernizację floty pojazdów, w szczególności w zakresie ciężkiego sprzętu technicznego do realizacji prac na sieci. W 2021 roku kontynuowany był proces optymalizacji i rozwoju sieci TETRA. Prowadzone prace skupiły się na optymalizacji zasięgu sieci wzdłuż ciągów odbudowy oraz w miejscach, gdzie zlokalizowane są kluczowe obiekty elektroenergetyczne objęte wdrożeniem kodeksu sieci NC ER. Wybudowano i uruchomiono stacje bazowe w Białym Borze, Nakli, Nasielsku, Linownie i Turku. Na podstawie analiz pracy sieci dokonano również szeregu optymalizacji dla stacji bazowych oraz kluczowych obiektów dyspozytorskich, które poprawiają efektywność eksploatacji sieci TETRA. Na 2022 rok zaplanowano uruchomienie kolejnych stacji bazowych, które zakończą kluczowe działania optymalizujące pokrycie sygnałem TETRA obszaru działania Energa Operatora, ze szczególnym uwzględnieniem kluczowych obiektów energetycznych objętych wdrożeniem kodeksu NC ER. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 25 Linia Biznesowa Dystrybucja w Grupie Energa od roku 2016 wspiera i realizuje strategię przyjętą przez Unię Europejską polegającą na dekarbonizacji energetyki, zmniejszaniu emisji w sektorze transportu, w szczególności na obszarach miejskich. Głównym działaniem zmierzającym w tym kierunku jest budowa przez Energa Operator SA 279 stacji ładowania pojazdów elektrycznych na obszarze 8 miast: Gdańska, Gdyni, Koszalina, Elbląga, Olsztyna, Płocka, Torunia i Włocławka. W 2021 roku ukończono budowę wszystkich stacji ładowania, z których do końca 2021 roku przekazano 273 stacje ładowania do Operatora Ogólnodostępnych Stacji Ładowania. Pozostałe 6 stacji czeka na przeprowadzenie badań przez UDT. Opisywane urządzenia charakteryzują się dużymi poborami mocy w dość krótkim czasie. Zaobserwowano, że przy większej skali urządzeń oraz użytkowników samochodów elektrycznych, OSD będzie musiał sprostać licznym wyzwaniom przygotowując swoją sieć do rozwijającego się dynamicznie rynku elektromobilności. Sytuacja spotęguje się, gdy standardem ładowania będzie również możliwość oddawania energii do sieci z samochodów elektrycznych (V2G). W 2022 roku wszystkie wybudowane 279 stacje ładowania, zgodnie z zapisami nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, będą musiały zostać sprzedane. W 2022 roku Energa Operator będzie kontynuować wdrażanie Systemu Obsługi Sprzedaży o charakterze bilingu z elementami CRM, w którym jest już obsługiwanych 100% odbiorców przyłączonych do sieci nN. Na ten rok zaplanowane są trzy okna migracyjne obejmujące odbiorców przyłączonych do sieci SN. Rozwijane będą zaplanowane wcześniej funkcjonalności pozwalające na obsługę innych niż standardowe punkty poboru. Dodatkowo wdrażane będą zmiany w systemie pozwalające OSD na dostosowanie się do zmieniających się wymogów legislacyjnych m.in. w zakresie obsługi prosumenta zbiorowego, publikowania danych dla prosumentów w zakresie nowego obowiązku sumarycznego bilansowania danych w godzinach, obsługi spółdzielni energetycznych. Rozwój ten związany jest również z dostosowaniem systemów informatycznych Energa Operatora do Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE), który będzie wdrożony przez OSP. CSIRE będzie miejscem do wymiany danych o punktach poboru, klientach, umowach, danych pomiarowych i danych rozliczeniowych pomiędzy OSD, Sprzedawcami, Wytwórcami, podmiotami odpowiedzialnymi za bilansowanie handlowe w ramach obsługi detalicznego rynku energii w Polsce. Wzrost ilości mikroinstalacji stymulowany był rządowym programem „Mój Prąd 2021”, zapewniającym dofinansowanie generacji prosumenckiej, co przełożyło się na wykładniczy przyrost liczby prosumentów oraz mocy zainstalowanej w mikroinstalacjach, zwłaszcza na obszarach wiejskich i podmiejskich. Kolejna edycja Programu Mój Prąd planowana do uruchomienia w 2022 roku, oprócz mikroinstalacji fotowoltaicznych, zakłada dofinansowywane systemów zarządzania energią, magazynów energii, ciepła i chłodu oraz zakupu i montażu ładowarek do samochodów. W związku z powyższym wyzwaniem dla Energa Operatora w 2022 roku będzie zachowanie bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej na poziomie niskiego napięcia, pomimo zwiększającej się mocy generacji prosumenckiej. W 2022 roku następuje wdrożenie strategicznych zmian rynkowych, takich jak obsługa prosumenta zbiorowego oraz publikowanie danych dla prosumentów po sumarycznym zbilansowaniu w godzinach, obsługa spółdzielni energetycznych, obsługa magazynów energii elektrycznej, przygotowanie planów wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej zgodnie z nowym Rozporządzeniem Rady Ministrów. W dalszym ciągu obserwowany jest duży wzrost zainteresowania budową i przyłączaniem nowych obiektów OZE. Historycznie, według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku, obiektów realizowanych procesem przyłączeniowym (bez mikroinstalacji) do sieci Energa Operatora było 1324 szt. wytwórców o łącznej mocy ponad 4 365 MW. Realizacja zadań związanych z przyłączeniem OZE będzie w dalszym ciągu jednym z głównych wyzwań Energa Operatora w 2022 roku i kolejnych latach. 2022 będzie kolejnym rokiem obowiązywania nowego modelu regulacji jakościowej na lata 2018-2025 wprowadzonego w 2019 roku przez Prezesa URE i opisanego w dokumencie pn. „Regulacja jakościowa w latach 2018-2025 dla Operatorów Systemów Dystrybucyjnych” – wersja 29 maja 2019 roku. Nowa regulacja jakościowa wprowadziła daleko idące zmiany m.in. w zakresie podziału i kalkulacji wskaźników niezawodności zasilania, kalkulacji zwrotu z zaangażowanego kapitału, wysokości kosztów operacyjnych uwzględnianych w taryfie oraz regulacji jakościowej. Prezes URE określił przy tym bardzo ambitne cele poprawy kluczowych wskaźników efektywności, których realizacja (przede wszystkim obszarowych wskaźników regulacyjnych niezawodności zasilania: CTP i CP oraz wskaźników czasu realizacji przyłączenia CRP) będzie miała bezpośredni wpływ na przychód regulowany Energi Operatora w części dotyczącej zwrotu z kapitału – poziom wykonania w 2022 roku znajdzie odzwierciedlenie w taryfie na 2024 rok. 2022 będzie także kolejnym rokiem realizacji działań w ramach dostosowania infrastruktury Energa Operatora, niezbędnej do odbudowy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, do wymogów Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 roku ustanawiającego kodeks sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych. Spółka Energa Operator jest zobligowana do realizacji tych zadań przed końcem 2022 roku. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 26 W 2021 roku zakończono budowę następujących stacji GPZ (110 kV/SN) lub rozdzielni 110 kV: Mątowy, Różyna, Zakrzewo (Oddział w Olsztynie), Glinojeck, Windyki (Oddział w Płocku), Parnowo, Rowy (Oddział w Koszalinie), Fitowo (Oddział w Toruniu), Karsin (Oddział w Gdańsku). Zgodnie z zapisami ustawy Prawo energetyczne (art.16), Prezes URE uznał za uzgodnioną aktualizację Planu Rozwoju Energa Operatora w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata 2020-2025. Informując o niniejszym uzgodnieniu Prezes URE wyznaczył w okresie obowiązywania Planu Rozwoju 2020-2025 wysokość nakładów uzasadnionych do kalkulacji taryfy dystrybucyjnej. Aspiracją Linii Biznesowej Dystrybucja jest bycie liderem wdrażania innowacyjnych rozwiązań i współpraca w tym zakresie z innymi krajami europejskimi. Energa Operator wdraża nowatorskie rozwiązania w takich obszarach jak: inteligentna sieć, inteligentne opomiarowanie, zaawansowane systemy zarządzania majątkiem sieciowym i diagnostyki kabli oraz inteligentne magazynowanie energii i system obsługi sprzedawców i odbiorców. Działania OSD skupiają się również na współpracy z innym OSD w ramach międzynarodowych projektów badawczo-rozwojowych. Projekty te mają na celu opracowanie mechanizmów dla rozwoju i integracji przyszłego rynku energii oraz stworzenie ze strony OSD warunków dla nowych usług na rynku. Obejmują one głównie elastyczność sieci i usługi elastyczności oraz wsparcie klientów w aktywnej roli na rynku energii, a w szczególności budowanie nowych rozwiązań dla wspólnot energetycznych. Ważnym elementem w obszarze badań i rozwoju jest budowanie współpracy z uczelniami wyższymi i instytutami naukowymi. W ramach prowadzonych działań rozwijana jest współpraca z lokalnymi instytucjami badawczymi tj. Politechnika Gdańska, Instytut Energetyki Oddział Gdańsk, Instytut Maszyn Przepływowych PAN. W 2022 roku planowane jest rozpoczęcie budowy nowej hali szkoleniowej na Poligonie szkoleniowym Energa Operatora w Bąkowie. Będzie ona składała się z zadaszonej przestrzeni z liniami napowietrznymi i złączami kablowymi nN oraz z dwóch sal szkoleniowych i zaplecza socjalnego. W zakresie planu inwestycyjnego na 2022 roku została utworzona nowa podgrupa inwestycyjna dotycząca „Dostosowanie sieci nN ze względu na parametry jakościowe związane ze wzrostem udziału prosumentów”. Łącznie zostanie zmodernizowanych 63,29 km linii napowietrznych nN oraz 0,86 km linii kablowych nN. Energa Operator Wykonawstwo Elektroenergetyczne Sp. z o.o. pomimo wielu ograniczeń i obostrzeń związanych z epidemią SARS-CoV2 w latach 2020-2021 prowadziła nieprzerwaną działalność związaną realizacją zakontraktowanych zleceń związanych z budową i modernizacją sieci elektroenergetycznej Energa Operatora. Spółka stanowi rezerwę strategiczną zasobów wykonawczych dla Energa Operatora na wypadek awarii masowych w sieci elektroenergetycznej Energa Operatora, ale również w przypadku wyłączenia części elektromonterów Pogotowia Energetycznego w następstwie wystąpienia zwiększonej liczby izolacji i kwarantanny. Linia Biznesowa Wytwarzanie Spółka Energa OZE SA realizuje kierunki rozwoju spójne z ogłoszoną w 2020 roku Strategią Grupy Kapitałowej ORLEN do 2030 roku, zakładającą m.in. osiągniecie celów klimatycznych oraz Strategicznym Planem Rozwoju Grupy Energa na lata 2021-2030 przyjętym 31 maja 2021 roku. Zadania realizowane w 2022 roku będą głównie dotyczyć działań związanych z wdrożeniem nowych mocy wytwórczych OZE: • Budowa i oddanie do eksploatacji farmy fotowoltaicznej PV Wielbark o łącznej mocy 62 MW, • Budowa i oddanie do eksploatacji farmy fotowoltaicznej PV Gryf o mocy 19,8 MW, • Budowa i oddanie do eksploatacji pięciu projektów PV o mocy ok 4,2 MW, • Eksploatacja nowo wybudowanego, prototypowego hybrydowego magazynu energii na terenie Farmy Wiatrowej Bystra zrealizowanego w ramach międzynarodowej współpracy ze stroną japońską. Wypracowane zostały także dalsze plany dotyczące funkcjonowania magazynu w realiach rynku energetycznego poprzez udział magazynu w Rynku Mocy, co zapewni dodatkowe źródło przychodu z tytułu świadczonych usług. W tym celu niezbędna jest przebudowa GPZ Bystra, która rozpocznie się w 2022 roku, • Energa OZE będzie kontynuować prace związane z projektem Morskich Farm Wiatrowych, w tym przede wszystkim kompetencji serwisu morskich farm wiatrowych oraz projektów badawczo-rozwojowych w tym zakresie. Wspólnie i pod nadzorem z PKN ORLEN złożonych zostało część wniosków o wydanie pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą (PSzW), a w dalszej kolejności składane będą kolejne wnioski, • W ramach prac B+R Energa OZE będzie kontynuować prace na rzecz pływającej instalacji fotowoltaicznej, tj. przygotowań do realizacji farmy o mocy 0,5 MW zlokalizowanej na zbiorniku wodnym przy Elektrowni Wodnej Łapino. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 27 W 2022 roku Linia Biznesowa Wytwarzanie realizować będzie szereg działań operacyjnych jak i organizacyjnych. Ponadto będzie kontynuować działania zapoczątkowane w poprzednich latach – wynikające z projektów zainicjowanych w ramach integracji z PKN ORLEN. Linia Biznesowa Sprzedaż Spółka Energa Obrót SA jest podmiotem wiodącym Linii Biznesowej Sprzedaż, realizującym podstawową działalność związaną z obrotem energią elektryczną oraz obsługą klienta. Energa Obrót prowadzi handel na hurtowym rynku energii elektrycznej oraz sprzedaje energię elektryczną i gaz klientom indywidualnym, biznesowym i instytucjonalnym. Oferuje innowacyjne, proekologiczne technologie i usługi, związane m.in. z efektywnością energetyczną, świadczeniem usługi ładowania samochodów elektrycznych na swoich stacjach czy z montażem fotowoltaiki. Sprzedaje energię elektryczną do 3,2 mln klientów z czego ponad 2,9 mln stanowią klienci taryfy G. Spółka swoją działalność na rynku sprzedaży koncentruje na rozwoju usług i ofert. Energa Obrót przykłada dużą wagę do optymalizacji procesów obsługi klientów, rozwoju kanałów elektronicznych i zapewnienia wysokiej jakości usług. Podmioty przypisane do Linii Biznesowej Sprzedaż prowadzą działalność w następujących obszarach biznesowych: • usługi zarządzania popytem na energię elektryczną - w głównej mierze są to usługi redukcji zapotrzebowania na moc (DSR), na polecenie Operatora Systemu Przesyłowego, • dostarczanie profesjonalnych usług telekomunikacyjnych związanych z siecią dyspozytorskiej łączności krytycznej TETRA, • obsługi w zakresie kompleksowej usługi oświetleniowej oraz usług konserwacji oświetlenia. Zgodnie ze Strategicznym Planem Rozwoju Grupy Energa na lata 2021-2030 do celów Linii Biznesowej Sprzedaż należy przede wszystkim skuteczna cyfryzacja oraz redukcja kosztów działalności podstawowej. 2021 rok charakteryzował się bezprecedensową skalą wzrostów cen nie tylko uprawnień do emisji, ale także wszystkich surowców energetycznych, tj. gazu, węgla oraz ropy. Przełożyło się to na rekordowe poziomy notowań energii elektrycznej na europejskich rynkach energetycznych, także na rynku polskim. W pierwszej połowie 2021 roku ceny energii elektrycznej w Polsce determinowane były przede wszystkim przez ceny uprawnień do emisji. Utrzymywały się one od listopada 2020 roku, nawet pomimo korekty w maju 2021 roku, w silnej tendencji wzrostowej wspieranej brakiem aukcji na początku roku, czynnikami atmosferycznymi, pojawiającymi się pro-wzrostowymi prognozami dla tego rynku mówiącymi o cenach EUA na poziomie nawet 100 EUR/t oraz wyznaczonym na koniec czerwca 2021 roku terminem umorzenia uprawnień za 2020 rok. W drugiej połowie 2021 roku trend wzrostowy na rynku EUA przybrał na sile, co dostrzegalne było przede wszystkim w ostatnim kwartale. Dużo niższe niż rok wcześniej stany napełnienia magazynów gazu w całej Europie (zwłaszcza w Niemczech, co przełożyło się na większą generację z węgla i tym samym wyższe zapotrzebowanie na EUA), silna konkurencja z Azji (z uwagi na blisko 20% wzrost zużycia gazu r/r), ograniczona podaż surowców energetycznych (gazu oraz węgla, zwłaszcza z rosyjskich źródeł) oraz opóźnione zakończenie budowy Nord Stream 2 i przeciągający się proces jego certyfikacji przy jednocześnie wyższym zapotrzebowaniu (w związku z gospodarkami odradzającymi się z pandemicznego spowolnienia) wywołały na rynku spore zamieszanie windując jednocześnie ceny uprawnień do emisji do kolejnych rekordowych poziomów. Historyczny szczyt notowań EUA odnotowano 8 grudnia 2021 roku, kiedy to ich cena osiągnęła 90,75 EUR/t, co oznacza wzrost o prawie 178% od początku 2021 roku. W 2022 roku Energa Obrót będzie kontynuowała wdrożenie przyjętych do realizacji inicjatyw, koncentrowała się na organicznym wzroście jednostkowej marży na produkcie podstawowym oraz sprzedaży produktów dodatkowych, w szczególności w obszarze efektywności energetycznej. Spółka na bieżąco monitoruje sytuację na rynku w obszarach jej działalności oraz dynamicznie dostosowuje model biznesowy do wyzwań przed nią stojących. 2.7. Nagrody i wyróżnienia Szczegółowe informacje dotyczące nagród i wyróżnień zostały zaprezentowane w poniższej tabeli. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 28 Tabela 2: Nagrody Grupy Energa w 2021 roku lp. Nazwa/tytuł wyróżnienia/nagrody Opis - czego dotyczyła przyznana nagroda Kiedy otrzymano nagrodę/wyróżnienie (miesiąc) Spółka 1. Mecenas Toruńskiego Sportu 2021 To już ósma edycja wydarzenia, organizowanego od 2013 roku z inicjatywy Prezydenta Miasta Torunia dla szczególnego uhonorowania tych, którzy wspierają samorząd w finansowaniu toruńskiego sportu. 22 stycznia 2021 roku Energa 2. Wyróżnienie w pierwszej edycji Rankingu Inicjatyw Dekarbonizacyjnych Wybudowany przez Energę hybrydowy magazyn energii w Bystrej został wyróżniony w pierwszej edycji Rankingu Inicjatyw Dekarbonizacyjnych. Projekt uznano za jedno z najbardziej pomysłowych i efektywnych działań służących ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych. Wyróżnienie przyznano podczas drugiego dnia XIII Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EEC) w Katowicach. 21 kwietnia 2021 roku Energa OZE 3. Srebrny listek CSR tygodnika „Polityka” za 2020 rok Energa z Grupy ORLEN została doceniona i dodatkowo wyróżniona za wsparcie infolinii Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) i Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS) w czasie pandemii. Srebrny Listek CSR POLITYKI otrzymują firmy, które w swojej codziennej działalności operacyjnej deklarują uwzględnianie wszystkich kluczowych rozwiązań normy ISO 26000. Firmy te często opierają się o najlepsze lokalne i globalne praktyki zarządcze oraz stosują międzynarodowe standardy. Dodatkowo istotnym elementem ich zarządzania jest system zarządzania etyką oraz najwyższe standardy zarządzania personelem. O efektach swoich działań cyklicznie informują interesariuszy m.in. w raportach pozafinansowych lub zintegrowanych przygotowanych w oparciu o międzynarodowe standardy ujawniania danych. 21 czerwca 2021 roku Energa 4. Odnowienie rejestracji w rejestrze EMAS, recertyfikacja w zakresie norm ISO 14001, ISO 50001 W okresie lipiec-wrzesień 2021 roku Bureau Veritas Polska Sp. z o.o. przeprowadziła w spółkach Grupy Energa niezależny audyt recertyfikacji systemu zarządzania środowiskowo-energetycznego, obejmujący 386 lokalizacji i 16 spółek. Spółki Grupy otrzymały certyfikaty świadczące o zgodności systemu zarządzania z normą ISO 14001:2015 oraz normą ISO 50001:2018. 4 października 2021 roku Energa 5. Basket Partner w kategorii Mecenas Sportu Młodzieżowego Nagroda Pomorskiego Okręgowego Związku Koszykówki za zaangażowanie Spółki we wspieranie szkolenia dzieci i młodzieży w obrębie koszykówki w woj. pomorskim. 21 października 2021 roku Energa 6. Statuetka Liderów Świata Energii w kategorii „Innowacja Roku” Prototypowy, hybrydowy magazyn energii BESS, wybudowany w ramach japońsko- polskiej współpracy przy Farmie Wiatrowej Bystra, został wyróżniony podczas drugiego dnia konferencji EuroPower2020. 21 listopada 2021 roku Energa OZE Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 29 2.8. Odpowiedzialność społeczna i wpływ na środowisko naturalne (ESG) wraz z oświadczeniem na temat informacji niefinansowych Społeczna odpowiedzialność biznesu to jeden z ważniejszych obszarów biznesowych w Grupie Energa. Rok 2021 upłynął pod znakiem ciągłego doskonalenia i rozwoju w tym obszarze. Podejmowane działania wynikały w dużej mierze z rosnących oczekiwań makro i mikrootoczenia, takich jak: • rosnące znaczenie wskaźników ESG podczas oceny wartości i wiarygodności przedsiębiorstwa dokonywanych przez światowe agencje ratingowe; • rekomendacje Task Force on Climate-Related Financial Disclosures (TCFD); • podejmowanie działań na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju (Sustainability Developement Goals SDG); • dążenie do standardu carbon neutral; • realizacja założeń Porozumienia Paryskiego. Powyższe czynniki wyznaczały Grupie Energa konkretne cele w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu, zrównoważonego rozwoju oraz klimatu. Działania w tym kierunku znalazły swoje odzwierciedlenie w opracowanej Strategii Zrównoważonego Rozwoju 2021-2023 Grupy ORLEN oraz w Polityce Klimatycznej Grupy Energa do 2030 roku. Właściwy kierunek rozwoju został potwierdzony, po raz kolejny, przez agencję Vigeo Eiris, która przyznała Enerdze 46 punktów w corocznym ratingu ESG. Jest to najwyższy wynik w historii Spółki, który poprawił ubiegłoroczną ocenę o 9,52%. W celu poprawiania wyników Grupy w obszarze ESG, Energa stale rozszerza spektrum narzędzi wykorzystywanych do wewnętrznej analizy wskaźników. Rozpoczęte zostały prace nad Kodeksem ESG, który jest kompleksowym dokumentem usprawniającym proces agregacji danych, będących przedmiotem zainteresowania interesariuszy krajowych i międzynarodowych. W styczniu 2021 roku Energa uzyskała status „Supporter” wobec inicjatyw Task Force on Climate-Related Financial Disclosures (TCFD). Jest to podmiot powołany przez Radę Stabilności Finansowej (FSB), w celu opracowania zaleceń dotyczących bardziej efektywnego ujawniania informacji związanych z klimatem. Tym samym rozpoczęto proces wdrażania rekomendacji TCFD. Jednocześnie Energa pozostaje w dalszym ciągu członkiem organizacji mających istotne znaczenie dla rozwoju społecznej odpowiedzialności biznesu czyli UN Global Compact oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu. W roku 2021 realizowano działania zmierzające do realizacji celów zrównoważonego rozwoju (SDG). Szczególną uwagę poświęcono inicjatywom na rzecz realizacji celu 7. „Czysta i dostępna energia”, czego najlepszym przykładem jest nowy projekt własny „Domy Dobrej Energii” polegający na montażu paneli fotowoltaicznych na dachach domów dziecka. Zwiększono również działania zmierzające do osiągnięcia celu 13. „Działania w dziedzinie klimatu”, realizując takie projekty jak: Bociany.pl, Łąki Kwietne w Ostrołęce, Sprzątanie Ziemi, Zaraczanie Rzeki Narew. Projekty te stanowią początki do realizacji działań na rzecz bioróżnorodności i ochrony ekosystemów wynikających z Taksonomii UE. Prowadzony przez Energę dialog z interesariuszami i społecznościami lokalnymi pozwala zidentyfikować i zrozumieć potrzeby oraz oczekiwania społeczne. W celu dostosowania się do norm międzynarodowych w tym obszarze, w roku 2021 zakończono prace związane z przeglądem stosowania i implementacji wytycznych Międzynarodowej Normy Społecznej Odpowiedzialności Biznesu ISO 26000. Wynikiem realizacji tych prac było uwzględnienie wszystkich kluczowych rozwiązań normy ISO 26000 w codziennej działalności Energa SA, co zostało potwierdzone otrzymanym wyróżnieniem „Srebrny listek CSR Polityki”. Nagroda ta jest przyznawana przez Tygodnik Polityka, Deloitte oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu firmom stosującym wszystkie kluczowe rozwiązania normy ISO 26000 w sposób wyróżniający. Do Raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2021. Dobre praktyki” zgłoszonych zostało10 dobrych praktyk Energi. Jest to najważniejsza, cykliczna publikacja Forum Odpowiedzialnego Biznesu, prezentująca dobre praktyki organizacji w kontekście Celów Zrównoważonego Rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych z 2015 roku, czyli zgodnie z Agendą 2030 oraz zgodnie z obszarami Międzynarodowej Normy ISO 2600. Ponadto zrealizowano 35 projektów CSR-owych w obszarach takich jak: • edukacja i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, • ochrona zdrowia, • przyroda, • sport dla dzieci i młodzieży. Przykładowe projekty z powyższych obszarów: Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 30 Projekt „Domy Dobrej Energii”, w ramach którego na dachach placówek opiekuńczo-wychowawczych zamontowane zostały panele fotowoltaiczne Energi Obrotu. Projekt wspiera również Fundacja ORLEN. Czyste i dostępne źródła energii elektrycznej pozwalają tworzyć bardziej zrównoważone i inkluzywne społeczności, a jednocześnie umożliwiają ograniczanie skutków zmian klimatycznych. W ramach projektu podopieczni placówek poznali dodatkowo świat energetyki i innowacyjnych rozwiązań przyjaznych środowisku. Dzieci z domów dziecka odwiedziły między innymi Muzeum Energetyki w Toruniu czy farmę wiatrową w Przykonie. Młodzi konstruktorzy i programiści budowali z Energą. Uczniowie Szkoły Podstawowej w Bierkowie projektowali, konstruowali, programowali i wykorzystali do celów naukowych modele statków budowanych z klocków. Modele posłużyły do oczyszczania stawu znajdującego się w sąsiedztwie szkoły. Ponadto na poszczególnych modelach umieszczone zostały kamery, które umożliwiły młodzieży badanie podwodnego świata. Uczniowie przygotowali leksykon roślinności stawu w Bierkowie, a także wykaz okazów żywych, zamieszkujących podwodny świat niewielkiego zbiornika. BTT Boxing Team. Od wykluczenia do powodzenia. Klub Sportowy Brzostek Top Team z Gdańska zrealizował program, który miał na celu przeciwdziałanie skutkom wykluczenia społecznego dzieci i młodzieży oraz hamowanie następstw patologii społecznej. Lekcje wychowania fizycznego w formie boksu odbywały się cyklicznie przez całe I półrocze roku szkolnego 2021/2022 i wzięło w nim udział ok.150 dzieci. Paczki pełne dobrej energii. To druga edycja projektu, dzięki któremu paczki świąteczne trafiły do dzieci z domów dziecka z terenów, na których spółki Grupy Energa prowadzą działalność biznesową. Obdarowani zostali również mali pacjenci wracający do zdrowia w gdańskich szpitalach – Szpitalu Dziecięcym Polanki im. Macieja Płażyńskiego oraz w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym Klinika Pediatrii, Onkologii i Chemioterapii. Energa wprowadziła świąteczny nastrój nie tylko wśród najmłodszych, ale również wśród osób będących w kryzysie bezdomności. Anioły Dobrej Energii to akcja charytatywna zainicjonowana przez gdańskie Hospicjum Pomorze Dzieciom. Dzięki zaangażowaniu pracowników Grupy Energa udało się wesprzeć realizację ponad 960 godzin specjalistycznej opieki medycznej dla nieuleczalnie chorych dzieci. Akcja miała na celu zapewnienie opieki paliatywnej nieuleczalnie chorym dzieciom w ich własnych domach. Specjalistyczna sala do terapii biofeedback dla szkoły w Jezierzycach. Energa sfinansowała stworzenie specjalistycznej sali biofeedback`u, służącej do stymulacji rozwoju mowy i treningu mózgu u dzieci. Pomoc trafiła do Szkoły Podstawowej w Jezierzycach, do której uczęszcza piętnaścioro wychowanków z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Wsparcie dzieci i rodziny, podopiecznych Hospicjum Pomorze Dzieciom. Hospicjum jednocześnie obejmuje opieką paliatywną 20 rodzin dotkniętych nieuleczalną chorobą dziecka w promieniu 150 km od Gdańska. Wsparcie umożliwiło sfinansowanie jednego miesiąca (październik) całodobowej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej, w tym: wizyt planowych i interwencyjnych, mających na celu łagodzenie uporczywych objawów, podniesienie jakości życia, uśmierzenie bólu i przeprowadzenie rodziny przez moment śmierci. Oddech pełen energii to projekt, w ramach którego dzieci chore na mukowiscydozę mogą korzystać z profilaktyki rehabilitacyjno- dietetycznej. W ramach projektu i współpracy CSR dzieci korzystają z konsultacji z fizjoterapeutą, zajęć sportowych i konsultacji dietetycznych. Kolejnym działaniem w tym obszarze była realizacja projektu „Włącz empatię”. To inicjatywa mająca na celu przede wszystkim wsparcie uczniów chorych na mukowiscydozę w zmierzeniu się z trudnościami w szkole. Od czerwca 2021 roku formalnie usystematyzowano działania wolontaryjne w Grupie Energa. W ramach nowej odsłony programu wolontariatu pracowniczego, pracownicy Grupy Energa mogą zgłaszać propozycje własnych inicjatyw i tym samym wesprzeć lokalną społeczność. Każdy pracownik, na zaplanowaną przez siebie akcję, może uzyskać grant w wysokości nawet 3 tys. zł. Warunkiem zgłoszenia projektu jest stworzenie co najmniej dwuosobowego zespołu. Do akcji mogą również przystąpić członkowie rodzin pracowników oraz ich przyjaciele. Koordynatorem projektu jest Fundacja ORLEN. W minionym roku pracownicy Energi zorganizowali 11 akcji wolontaryjnych takich jak: 1. Sprzątanie Wisły”. Celem projektu było oczyszczenie brzegów rzeki Wisły. 2. „Oczyszczanie Omulwi”. Celem projektu było oczyszczenie brzegów rzeki Omulew. 3. „Gwiazdy przyjazne innym gwiazdom (osobom niepełnosprawnym)”. Celem projektu była prezentacja osobom niepełnosprawnym kosmosu oraz edukacja w tym obszarze. 4. „Hortiterapia – ogrodolecznictwo”. Celem projektu było zagospodarowanie terenu przy szkole specjalnej. 5. „Podziel się swoją pasją!”. Celem projektu było przeprowadzenie warsztatów dla wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka. 6. „Pier(w)si wygrywają!”. Celem projektu jest zachęcenie kobiet i mężczyzn do regularnych badań piersi. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 31 7. „Movember. Miej odwagę.” Celem projektu jest podnoszenie świadomości zarówno mężczyzn jak i kobiet w zakresie profilaktyki i wczesnego wykrywania nowotworów jąder i prostaty. 8. „Kącik czytelniczy Brzostek Top Team”. Celem projektu była pomoc dzieciom z rodzin biednych czy patologicznych, które przychodzą do klubu sportowego Brzostek Team. W ramach wolontariatu pracownicy Energa zagospodarowali przestrzeń, w której dzieci pochodzące ze środowisk wykluczonych społecznie będą mogły w spokoju i komfortowych warunkach spędzić czas, zjeść ciepły posiłek i poczytać podarowane książki. 9. „Zostań pomocnikiem św. Mikołaja”. To trzy projekty polegające na obdarowaniu paczkami świątecznymi: mamy i ich dzieci mieszkające w Domu Ochrony Poczętego Życia przy Zgromadzeniu Sióstr Jezusa Miłosiernego w Odolanowie (około 100 osób), pionierów, tj.: pierwszych osadników w Koszalinie po zakończeniu II Wojny Światowej i seniorów Stowarzyszenia Przyjaciół Koszalina oraz seniorów z terenu Płocka. W ramach działalności dobroczynnej Fundacja Energa podpisała 683 umowy (w tym 521 dla osób fizycznych oraz 153 dla osób prawnych) oraz udzieliła wsparcia 71 pracownikom Grupy Energa, ich rodzinom i bliskim na systematyczną rehabilitację, zabiegi medyczne, operacje, zakup sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego oraz leków ratujących życie. Fundacja wsparła również lokalne działania społeczne, w tym pomoc dzieciom, osobom starszym oraz rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Fundacja Kropelka Energi otrzymała środki na organizację III Ogólnokrajowej Akcji zbiórki krwi, w ramach której zebrano 279 litrów krwi. Fundacja Uwolnić Dzieci od Traumy uzyskała środki na doposażenie rehabilitacyjnego gabinetu pomocy dzieciom z FAS. Fundacja Hospicyjna św. Franciszka Ksawerego w Przywidzu otrzymała wsparcie przeznaczone na zakup sprzętu medycznego oraz materiały opatrunkowe i pielęgnacyjne dla podopiecznych hospicjum. Fundacja Energa wsparła rozwój edukacji, nauki, kultury i postaw patriotycznych. Pomogła Polakom żyjącym na obczyźnie. Wspólnie z Fundacją Cokolwiek Uczyniliście przekazała 400 paczek żywnościowych i 120 wyprawek szkolnych dla Polaków z rejonu solecznickiego na Litwie. Zaangażowała się także w projekt ,,Międzypokoleniowa Paczka Świąteczna” Fundacji Adaptacji z Gdyni. Dzięki akcji, kilkaset dzieci otrzymało paczki świąteczne, a dla samotnych seniorów zorganizowano wspólną wigilię w rodzinnej atmosferze. W ramach VIII edycji akcji Aktywni Charytatywni ENERGA SA w 2021 roku Fundacja Energa przekazała łącznie 300 tysięcy złotych dla 15 Beneficjentów (w tym domów dziecka i domów pomocy społecznej) po 20 tysięcy zł na potrzeby bieżące placówek oraz wypoczynek wakacyjny dla podopiecznych. W celu usprawnienia działań dobroczynnych wdrożono Standard organizacyjny w zakresie nadzoru nad fundacjami, w których fundatorem jest PKN ORLEN lub spółki należące do Grupy ORLEN, który systematyzuje sprawozdawczość z działalności dobroczynnej w całej Grupie ORLEN. Dążąc do standardu carbon neutral oraz realizacji założeń Porozumienia Paryskiego Grupa Energa ogranicza produkcję energii z węgla kamiennego a także systematycznie redukuje zużycie energii, surowców i wody. 2021 rok to również intensywne prace nad Strategią Dekarbonizacji oraz opracowaniem metodologii obliczania Scope1-3. Jednocześnie Grupa Energa spełnia najwyższe wymogi ochrony środowiska. Jest to możliwe dzięki funkcjonowaniu (od 2016 roku) w spółkach Grupy zintegrowanego systemu zarządzania środowiskowo-energetycznego, w oparciu o unijne wymagania EMAS (ang. Eco-Management and Audit Scheme), oraz zgodnie z normami: ISO 14 001 i ISO 50 001. System ten nie tylko zapewnia systematyczną redukcję emitowanych zanieczyszczeń, odpadów oraz pyłów i gazów, w tym cieplarnianych, ale także obniża koszty działalności spółek, poprawia ich efektywność energetyczną oraz bezpieczeństwo energetyczne. Corocznie w spółkach odbywa się niezależny, zewnętrzny audyt prowadzony przez akredytowanego weryfikatora środowiskowego, który potwierdza spełnianie i doskonalenie w Grupie Energa realizowanych działań prośrodowiskowych. W 2021 roku audyt ten objął 386 lokalizacji i zakończył się kolejną pozytywną weryfikacją działalności środowiskowo-energetycznej Grupy Energa oraz utrzymaniem jej w elitarnym, unijnym rejestrze EMAS, prowadzonym przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Grupa Energa nie tylko dąży do łagodzenia skutków zmian klimatu poprzez ograniczanie bezpośrednich i pośrednich emisji gazów cieplarnianych (głównie CO2), ale także przystosowuje się do skutków zmian klimatu. Ryzyka klimatyczne w Enerdze to ryzyka fizyczne (krótkotrwałe i długotrwałe), będące pochodną zmiennych warunków pogodowych, w tym sytuacji ekstremalnych oraz ryzyka związane z transformacją w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym, tj. gospodarki zasobooszczędnej, niskoemisyjnej i odpornej na zmiany klimatyczne. W 2021 roku Wydział ESG Energi SA, w ramach Zintegrowanego Systemu Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym, opracował szczegółową Kartę Ryzyka Zmian Klimatycznych, która swoim zakresem obejmuje m.in. wpływ zmian klimatu na pracę sieci dystrybucyjnej oraz produktywność jednostek wytwórczych Grupy Energa, a także dostosowanie działalności biznesowej do wymogów w zakresie zarządzania ryzykiem klimatycznym. Opracowanie Karty Ryzyk Zmian Klimatycznych stanowi punkt wyjścia do wdrażania rekomendacji TCFD. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 32 W 2021 roku opracowana została „Polityka klimatyczna Grupy Energa do 2030 roku”, której przyjęcie przez Zarząd Energi SA planowane jest na koniec I kwartału 2022 roku. Głównym celem opracowanego dokumentu jest wskazanie wiodących działań, służących zarówno dostosowaniu funkcjonowania Grupy Energa do zmian klimatycznych, jak i dążeniu do osiągnięcia neutralności emisyjnej, zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem oraz Strategią Grupy ORLEN do 2030 roku. Grupa Energa uwzględnia w swoim funkcjonowaniu koszty podjęcia równoczesnych działań adaptacyjnych oraz łagodzących zmiany klimatu. Nakłady na ochronę środowiska w Grupie Energa w 2021 roku wyniosły ponad 457 mln zł (około 444 mln zł w 2020 roku), w tym nakłady inwestycyjne służące zmniejszaniu wpływu na środowisko stanowiły ponad 197 mln zł (około 238 mln zł w 2020 roku). Obszar działalności niefinansowej Grupy Energa jest bardzo obszerny, a opisane powyżej działania realizowane w 2021 roku to tylko najistotniejsze jego elementy. Całość dotycząca doskonalenia i zintensyfikowania celów i zadań w obszarze działalności ESG i CSR została opisana w Sprawozdaniu na temat informacji niefinansowych Grupy Energa za rok 2021. Szczegółowe informacje niefinansowe według wymogów art. 49b Ustawy o rachunkowości znajdują się w Sprawozdaniu na temat informacji niefinansowych Grupy Energa za rok 2021 opublikowanym na stronie internetowej Grupy w dniu 31 marca 2022 roku. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 33 Farma wiatrowa w Przykonie Otoczenie regulacyjno-biznesowe Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 34 3. OTOCZENIE REGULACYJNO-BIZNESOWE 3.1. Sytuacja makroekonomiczna Podstawowym rynkiem działalności podmiotów wchodzących w skład Grupy Energa jest rynek krajowy. Stąd też wahania koniunktury, wyrażane za pomocą tempa zmian produktu krajowego brutto (PKB), inflacji czy też stopy bezrobocia, przekładają się na ceny energii elektrycznej, gazu i ciepła oraz kształtowanie popytu na produkty dostarczane klientom. Zgodnie ze wstępnym szacunkiem Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), PKB w Polsce, w 2021 roku wzrósł realnie o 5,7% r/r, wobec spadku o 2,5% w roku 2020. Głównym czynnikiem wzrostu gospodarczego był popyt krajowy, który był o 8,2% wyższy niż w 2020 roku. Dynamiczny wzrost konsumpcji wspierany był przez lepszą sytuację dochodową gospodarstw domowych, na którą oddziaływała m.in. poprawa sytuacji na rynku pracy oraz realizacja oszczędności z wcześniejszych kwartałów. Pozytywnie na PKB oddziaływało również spożycie w sektorze gospodarstw domowych (wzrost o 6,2% r/r) oraz inwestycje (nakłady brutto na środki trwałe w porównaniu z rokiem poprzednim zwiększyły się o 8%). Jak wskazują analitycy Banku Millennium, wysokie wykorzystanie mocy wytwórczych, szczególnie firm produkujących dobra konsumpcyjne trwałego użytku, rozbudowa i optymalizacja procesów logistycznych, a jednocześnie rekordowo dobre wyniki finansowe, sprzyjały wzrostowi aktywności inwestycyjnej firm, szczególnie firm prywatnych. Dodatkowym impulsem do inwestycji są rosnące koszty energii, motywujące do inwestycji w poprawę efektywności energetycznej. Głównym czynnikiem ryzyka dla sytuacji gospodarczej aktualnie jest eskalacja konfliktu Rosja-Ukraina, a także zakres sankcji finansowych i ekonomicznych, które zostaną nałożone na Rosję oraz prawdopodobnie również na Białoruś. Wpływ rosyjskiej inwazji na chwilę obecną jest trudny do oszacowania, jednak można przyjąć z dużą pewnością, iż odbije się ona na wyhamowaniu wymiany handlowej z Rosją i Ukrainą oraz przede wszystkim skutkować będzie wzrostem cen surowców energetycznych i żywności. Inflacja oraz spadek siły nabywczej dochodów rozporządzalnych, ograniczająco wpływać będą z kolei na konsumpcję. Negatywny wpływ na wzrost PKB może mieć także wyhamowanie popytu globalnego, dalsze transmisje koronawirusa przy niskiej odporności stadnej i opóźnienia w napływie środków unijnych, w szczególności środków z Funduszu Odbudowy. W lutym br. Komisja Europejska podwyższyła prognozę wzrostu PKB dla Polski w 2022 r. z 5,2% do 5,5%, jednocześnie prognozując, iż polski PKB w 2023 r. wzrośnie o 4,2%. W raporcie wskazano, iż polska gospodarka pozytywnie zaskoczyła w drugiej połowie ubiegłego roku, potwierdzając swoją odporność, pomimo nawracających fal Covid-19 i zakłóceń w łańcuchach dostaw. Komisja zakłada, iż krajowy wzrost gospodarczy powinien nabrać tempa od II kw. br. na bazie wzrostu konsumpcji, wynikającej z korzystnej sytuacji na rynku pracy oraz ze zmian podatkowych. Z kolei niższy wskaźnik robotyzacji w Polsce, w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej, będzie stanowić dodatkową zachętę dla firm do inwestowania, zwłaszcza w obliczu rosnących kosztów pracy. Jak wskazują jednak analitycy Santander Bank Polska SA, szacunki Komisji Europejskiej co do Polski mogą być nieco zbyt optymistyczne. Potwierdza to również Polski Instytut Ekonomiczny, z uwagi na to, iż konsensus prognoz wskazuje na drobne spowolnienie wzrostu krajowego PKB z 5,7% do 4,8% r/r. Wbrew komentarzom Komisji, badania koniunktury konsumenckiej sugerują spowolnienie wydatków gospodarstw domowych. Należy jednak zaznaczyć, iż w dobie pandemii, konfliktu w Ukrainie oraz dużych wahań na rynkach surowcowych i energetycznych prognozy makroekonomiczne mogą szybko się dezaktualizować. Rysunek 6: Roczna dynamika PKB, popytu krajowego, spożycia indywidualnego i inwestycji Źródło: Dane GUS (styczeń 2022) oraz prognozy Santander Bank Polska SA (luty 2022) 5,4% 4,7% -2,5% 5,7% 4,7% -10% -5% 0% 5% 10% 15% 2018 2019 2020 2021 Prognoza 2022 Popyt krajowy Spożycie indywidualne Nakłady brutto na środki trwałe PKB Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 35 Z badań indeksu PMI (wskaźnika wyprzedzającego polskiego przemysłu) wynika, iż choć w styczniu 2022 roku polski sektor produkcyjny odnotował spowolnienie wzrostu, nadal rozwijał się w szybkim tempie. Na koniec stycznia 2022 roku indeks wyniósł 54,5 pkt., zmniejszając się o 1,6 pkt. na przestrzeni miesiąca. Wynik powyżej neutralnego poziomu 50 pkt. jest sygnałem pozytywnym, gdyż prezentuje wzrost aktywności finansowej poszczególnych podmiotów rynkowych i gospodarczych, dziewiętnasty miesiąc z rzędu. Dobre nastroje dotyczące przyszłej produkcji zachęcały firmy do tworzenia nowych miejsc pracy. Jak wskazują wyniki badania, na początku 2022 roku nastąpiło wydłużenie czasu dostaw i wzrost kosztów produkcji oraz cen wyrobów gotowych. Czynnikami ograniczającymi wzrost produkcji są także trudności w nabywaniu materiałów, niedobory komponentów oraz utrudnienia w transporcie, zwłaszcza z Chin. Zgodnie z informacją GUS, sytuacja na rynku pracy w 2021 roku nieznacznie poprawiła się w porównaniu z rokiem wcześniejszym. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się o 0,5%. Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec 2021 roku wynosiła 5,4%, co oznacza, iż była ona niższa o 0,7 pkt. proc. w porównaniu do końca 2020 roku. Według wstępnych danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, stopa bezrobocia rejestrowanego w styczniu 2022 roku wzrosła do 5,6%, ale w zestawieniu z końcem stycznia 2021 roku była niższa o 0,9 pkt. proc. Jak wskazują analitycy Santander Bank Polska SA, wzrost stopy bezrobocia jest typowy dla stycznia. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie (brutto) na koniec grudnia 2021 roku wzrosło o 11,2% r/r, wynosząc 6644,39 zł. Rynek pracy w Polsce jest w fazie ożywienia, co wobec wysokiej inflacji uzasadnia presję na wzrost wynagrodzeń. Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2021 r. wzrósł o 5,1% r/r. Średnioroczny wzrost cen był najwyższy od 20 lat i większy od założonego w ustawie budżetowej, na co duży wpływ miały rosnące światowe ceny surowców, w tym energetycznych i rolnych, rekordowy wzrost cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla i wąskie gardła w zaopatrzeniu. Towary podrożały o 4,6%, a usługi – o 6,8%. Lutowe prognozy Komisji Europejskiej w zakresie inflacji HICP przewidują, iż wzrost cen w roku bieżącym wyniesie 6,8%, co stanowi najwyższy wynik spośród wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej. Analitycy Santander Bank Polska SA prognozują w roku 2022 wzrost cen na jeszcze wyższym poziomie, tj. 8,5% r/r, zaznaczając, że wynik ten może się jeszcze istotnie zmienić m.in. ze względu na możliwe przedłużenie obniżek podatków pośrednich oraz ryzyko wystąpienia nowych zaburzeń na rynkach surowców, czy eskalację konfliktu Rosja-Ukraina, który może przełożyć się na deprecjację złotego i przyczyniać się do nasilenia inflacji w Polsce. Rysunek 7: Roczna dynamika kwartalnego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych Źródło: Dane GUS (styczeń 2022) oraz prognozy Santander Bank Polska SA (luty 2022) 1,6% 2,3% 3,4% 5,1% 8,5% -1% 0% 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 2018 2019 2020 2021 Prognoza 2022 Cel inflacyjny i jego odchylenia Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 36 Dążąc do obniżenia inflacji do założonego celu w średnim okresie, Rada Polityki Pieniężnej (RPP) w roku 2021 trzykrotnie podwyższała stopy procentowe. W styczniu i lutym br. nastąpiły kolejne podwyżki, w wyniku których stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego (NBP) wzrosła do 2,75%. Zwiększona została również stopa lombardowa do 3,25%, stopa depozytowa 2,25%, stopa redyskontowa weksli do 2,8% oraz stopa dyskontowa weksli do 2,85%. Jednocześnie Rada podjęła decyzję o podwyższeniu stopy rezerwy obowiązkowej z 2,0% do 3,5%. W komunikacie Rada zaznaczyła, iż w kolejnych miesiącach jej decyzje będą nadal nakierowane na obniżenie inflacji do poziomu zgodnego z celem inflacyjnym NBP w średnim okresie, przy uwzględnieniu kształtowania się sytuacji koniunkturalnej, tak aby zapewnić średniookresową stabilność cen, a jednocześnie wspierać zrównoważony wzrost gospodarczy po globalnym szoku pandemicznym. NBP może nadal stosować interwencje na rynku walutowym oraz inne instrumenty przewidziane w „Założeniach polityki pieniężnej”. Terminy oraz skala prowadzonych działań będą uzależnione od dalszego kształtowania się warunków rynkowych. W związku z działaniami wojennymi Federacji Rosyjskiej w Ukrainie, Komitet Stabilności Finansowej NBP ocenił, że polski sektor bankowy posiada znaczne nadwyżki kapitału i bufory płynności, zapewniające odporność na wystąpienie potencjalnych szoków w zakresie krajowego systemu finansowego. 3.2. Rynek energii elektrycznej w Polsce Kształtowanie się otoczenia rynkowego ma istotny wpływ na osiągane przez Grupę wyniki finansowe. W tym świetle zwraca się szczególną uwagę zwłaszcza na notowania cen energii elektrycznej, praw majątkowych, uprawnień do emisji CO 2 oraz węgla kamiennego (będącego podstawowym paliwem produkcyjnym w polskim systemie elektroenergetycznym). Ponadto wpływ na wyniki Grupy miały takie mechanizmy regulacyjne funkcjonujące na rynku jak m.in. Rynek Mocy oraz nieregulacyjne np. warunki pogodowe, w szczególności w zakresie hydrometeorologii jak i wietrzności. Nie sposób pominąć pandemii COVID-19 i obserwowanego w 2021 roku odbicia popandemicznego zapotrzebowania na energię i drastyczny wzrost jej cen wywołany szokami podażowymi surowców oraz spadkiem jej produkcji ze źródeł OZE w zachodniej Europie. Krajowa produkcja i zużycie energii elektrycznej Zużycie energii elektrycznej w Polsce w 2021 roku, według danych publikowanych przez PSE, wzrosło w stosunku do 2020 roku o 8,9 TWh (5,4% r/r), osiągając poziom 174,4 TWh. Ze wzrostem zużycia korespondowała produkcja, która wzrosła w stosunku do 2020 roku o 21,3 TWh do poziomu 173,6 TWh. Rysunek 8: Produkcja i zużycie energii elektrycznej w Polsce w latach 2012-2021 (TWh) Źródło: PSE W 2021 roku ponownie wzrosło wytwarzanie energii z elektrowni wiatrowych pomimo słabej pierwszej połowy roku. Ich udział w strukturze produkcji wyniósł ok. 8,4%, a produkcja energii elektrycznej z tych elektrowni w stosunku do roku 2020 wzrosła o ok. 0,4% . 157,0 158,0 158,7 161,4 164,6 168,1 170,9 169,4 165,5 174,4 159,9 162,5 156,6 161,8 162,6 165,9 165,2 158,8 152,3 173,6 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Zużycie energii Produkcja energii Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 37 Rysunek 9: Struktura produkcji energii elektrycznej w Polsce w latach 2012-2021 (TWh) Źródło: PSE Największy udział w strukturze produkcji energii elektrycznej miały w 2021 roku elektrownie zawodowe opalane węglem kamiennym. Ich udział w produkcji ogółem wyniósł 55,1%, natomiast udział elektrowni zawodowych opalanych węglem brunatnym wyniósł 26,9%. Najwyższy wzrost produkcji, w ujęciu procentowym w 2021 roku, zanotowały elektrownie zawodowe opalane węglem kamiennym, których generacja wzrosła o 30% r/r do 93,0 TWh. Rośnie jednocześnie znaczenie źródeł fotowoltaicznych w krajowym miksie energetycznym m.in. dzięki aukcjom OZE oraz wdrożeniu rządowego programu „Mój prąd”. Wymiana międzysystemowa Polski W 2021 roku można zauważyć spadek importu energii elektrycznej, w stosunku do roku wcześniejszego o ponad 5,3 TWh przy jednoczesnym wzroście eksportu w stosunku do 2020 roku o 7,1 TWh, co można tłumaczyć wzrostem cen w Europie Zachodniej spowodowanych szokiem podażowym surowców, po pandemicznym wzrostem zapotrzebowania na energię oraz niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi wpływającymi na spadek produkcji ze źródeł odnawialnych. Powyższe czynniki wpływające na wzrost eksportu w stosunku do 2020 roku, miały wpływ na zwiększenie wolumenów przepływu energii na liniach wymiany równoległej. 0 20 40 60 80 100 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 El. zawodowe na węglu kamiennym El. zawodowe na węglu brunatnym 0 2 4 6 8 10 12 14 16 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 El. zawodowe wodne El. zawodowe gazowe El. przemysłowe El. wiatrowe Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 38 Rysunek 10: Roczne wolumeny wymiany międzysystemowej w Polsce w latach 2012-2021 (TWh) Źródło: PSE Ceny energii w wybranych krajach sąsiadujących z Polską W celu porównania cen energii elektrycznej w Polsce względem notowań w krajach sąsiadujących, jako produktem referencyjnym posłużono się cenami na rynku SPOT. Poziom cen w Polsce w 2021 roku, w porównaniu do poprzednich lat, nie był na poziomie istotnie wyższym niż w państwach sąsiadujących. Największe odchylenia cen były w stosunku do rynku skandynawskiego (+39,32%, tj. 112,38 zł/MWh), a mniejsze w porównaniu do cen na rynku niemieckim (-10,37%, tj. -46,08 zł/MWh). Na uwagę zwraca fakt wyższych cen, w stosunku do rynku polskiego, u naszych zachodnich sąsiadów. Stopniowo od III kwartału 2021 roku ceny na rynku niemieckim zaczęły rosnąć zdecydowanie szybciej od cen na rynku polskim. Od tego czasu można było zauważyć ujemne saldo wymiany międzysystemowej. Czynnikami wpływającymi na taki stan rzeczy były m.in.: spadek produkcji energii w Europie Zachodniej ze źródeł OZE, szok podażowy surowców energetycznych i wzrost ich cen, opróżnione magazyny gazu w Europie Zachodniej, znaczny wzrost zapotrzebowania na energię po okresie lockdownów oraz wzrost cen uprawnień do emisji. Rysunek 11: Ceny energii na rynku SPOT w Polsce i krajach sąsiadujących w 2021 roku (zł/MWh) Źródło: Bloomberg, TGE Ceny węgla kamiennego w Polsce W perspektywie ostatnich lat można było zauważyć systematyczny spadek cen węgla kamiennego, który był wywołany czynnikami globalnymi tzn. światowym spadkiem cen tego surowca oraz nadpodażą węgla w Polsce. W związku z promowaną, szczególnie w Europie, energetyką nisko i zeroemisyjną spada zapotrzebowanie na węgiel, który wypierany jest z miksu energetycznego głównie przez elektrownie wiatrowe, fotowoltaiczne oraz gazowe. W 2021 roku notowania węgla w głównych portach przeładunkowych (ARA, Newcastle, Richards Bay) odnotowały znaczące wzrosty. Na zwiększone wykorzystanie węgla w energetyce wpływ miał również lockdown w gospodarce światowej, po którym znacząco wzrósł popyt na energię, którego nie była w stanie zaspokoić energetyka odnawialna. Na rynku polskim ceny sprzedaży węgla dla energetyki zawodowej i 9,8 7,8 13,5 14,5 14,0 13,3 13,8 17,9 20,4 15,1 12,6 12,3 11,3 14,8 12,0 11,0 8,1 7,2 7,2 14,3 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Import Eksport -80 220 520 820 1120 1420 1720 2020 sty 21 lut 21 mar 21 kwi 21 maj 21 cze 21 lip 21 sie 21 wrz 21 paź 21 lis 21 gru 21 Polska Skandynawia Niemcy Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 39 przemysłowej ulegały stopniowo spadkowi, wracając na koniec 2021 roku do poziomów z początku roku. Negatywne oddziaływanie tego czynnika na wyniki Grupy Energa było ograniczone. Rysunek 12: Ceny węgla kamiennego z kosztem transportu dla elektrowni na węglu kamiennym na koniec roku w latach 2016-2021 (zł/GJ) Źródło: Polski Rynek Węgla Rynek Dnia Następnego (RDN) energii elektrycznej w Polsce Średni poziom indeksu TGeBase za 2021 rok wyniósł 398,23 zł/MWh i był o 189,39 zł/MWh wyższy niż w 2020 roku (208,84 zł/MWh). Zwiększone po pandemiczne zapotrzebowanie na energię oraz znaczący wzrost cen w Europie Zachodniej były głównymi determinantami wzrostu cen w stosunku do 2020 roku. Ponadto wzrost cen uprawnień do emisji CO 2 , tylko nieznaczny spadek cen węgla oraz wysokie ubytki systemowe wspierały wzrost cen w 2021 roku. Rysunek 13: Ceny indeksu TGeBase w latach 2020-2021 (zł/MWh) Źródło: TGE Najwyższa średnia miesięczna cena energii elektrycznej na rynku towarowym miała miejsce w grudniu ubiegłego roku, kiedy średni poziom indeksu TGeBase wyniósł 824,20 PLN/MWh. Minimum na poziomie 252,79 PLN/MWh wystąpiło w styczniu 2021 roku. Rynek terminowy energii elektrycznej w Polsce W celu oceny rynku terminowego w Polsce jako produkt referencyjny wybrano roczny kontrakt terminowy na dostawę energii w paśmie w całym 2022 roku (BASE 2022). W 2021 roku poziom cen wykazywał tendencję wzrostową osiągając szczyt notowań w grudniu na poziomie 926,40 zł/MWh. Odradzająca się po pandemii gospodarka, a z tym również wzrost popytu na energię, wzrost cen uprawnień do emisji wsparte w IV kwartale 2021 roku m.in. spadkiem temperatur poniżej wieloletniej średniej pozwoliły zakończyć rok na poziomie 807,35 zł/MWh. Trend na rynku terminowym jest szczególnie istotny z perspektywy dokonywanej kontraktacji Grupy na rok następny. 8,77 9,22 10,95 11,99 11,92 11,42 2016 2017 2018 2019 2020 2021 190 176 165 151 173 217 222 231 242 240 244 254 253 265 273 274 297 344 375 374 463 480 545 824 styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesieńpaździernik listopad grudzień 2020 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 40 Głównymi determinantami wzrostu cen energii na rynku terminowym były: • wzrost cen uprawnień do emisji CO 2 głównie związany z uzgodnionym w kwietniu pomiędzy Radą UE oraz Parlamentem Europejskim kompromisem w sprawie pakietu klimatycznego, który został ostatecznie zatwierdzony przez Parlament Europejski pod koniec czerwca i ogłoszony w lipcu przez Komisję Europejską w sprawie wzrostu poziomu redukcji emisji gazów cieplarnianych w 2030 roku z 40% do 55%, • szokiem podażowym surowców energetycznych oraz spadkiem produkcji energii ze źródeł odnawialnych w zachodniej Europie powodujący znaczny wzrost cen energii co doprowadziło do zmiany przepływów energii od sierpnia i w konsekwencji ujemnego salda wymiany międzysystemowej, • wzrost cen węgla na rynkach światowych, • wysoki poziom ubytków systemowych, • rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, wykazujące wyższe poziomy w stosunku do roku poprzedzającego. Rysunek 14: Cena kontraktu terminowego pasmo z dostawą w 2022 roku Źródło: TGE Rynek uprawnień do emisji W dniu 12 maja 2021 roku Komisja Europejska poinformowała, że na koniec 2020 roku w obiegu było ponad 1 578 mln uprawnień do emisji (wzrost liczby uprawień o niespełna 14% r/r to efekt pandemii). Wartość ta stanowiła podstawę do określenia poziomu tzw. rezerwy stabilności rynkowej (MSR), funkcjonującej w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) od stycznia 2019 roku. Zgodnie z zasadami rezerwy stabilności rynkowej w okresie 12 miesięcy – od dnia 1 września 2021 roku do dnia 31 sierpnia 2022 roku – w rezerwie stabilności rynkowej została umieszczona łączna liczba blisko 379 mln uprawnień. Przez pierwsze 5 lat stosowania MSR liczba uprawnień ma być corocznie zmniejszana o 24% łącznej liczby uprawnień znajdujących się w puli aukcyjnej (jeżeli łączna liczba uprawnień znajdujących się w obiegu przekracza próg 833 milionów uprawnień). W 2021 roku nie było dostępnego wolumenu uprawnień do emisji sprzedawanego corocznie przez Wielką Brytanię oraz dodatkowego wolumenu oferowanego przez Polskę. Wielka Brytania, po wystąpieniu z Unii Europejskiej, utworzyła własny system, w którym pierwsza aukcja, notowania kontraktów terminowych oraz rynku SPOT odbyły się 19 maja 2021 roku na giełdzie ICE. Kluczowym czynnikiem, który determinował cenę EUA w 2021 roku była spekulacja oraz uzgodniony w kwietniu pomiędzy Radą UE oraz Parlamentem Europejskim kompromis w sprawie pakietu klimatycznego, który został ostatecznie zatwierdzony przez Parlament Europejski pod koniec czerwca i ogłoszony w lipcu przez Komisję Europejską. Przepisy zakładają zwiększenie redukcji emisji gazów cieplarnianych z 40% do co najmniej 55% w 2030 roku. w porównaniu z poziomem z 1990 roku. Szczególnie w IV kwartale 2021 roku nastąpiło przyspieszenie wzrostu notowań EUA, które osiągały nowe historyczne szczyty. Głównymi determinantami wzrostów notowań były głównie wzrosty cen na rynku gazu i węgla oraz wysoki popyt na rynku spot (mała wietrzność oraz wysoka generacja ze źródeł wysokoemisyjnych). W konsekwencji wzrostu kursu EUA w IV kwartale 2021 roku 250 350 450 550 650 750 850 1 21 41 61 81 101 121 141 161 181 2021-01-04 2021-01-19 2021-02-02 2021-02-16 2021-03-02 2021-03-16 2021-03-30 2021-04-14 2021-04-28 2021-05-13 2021-05-27 2021-06-11 2021-06-25 2021-07-09 2021-07-23 2021-08-06 2021-08-20 2021-09-03 2021-09-17 2021-10-01 2021-10-15 2021-10-29 2021-11-16 2021-11-30 2021-12-14 2021-12-28 [PLN/MWh] [MW] Wolumen Ceny Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 41 do historycznie najwyższych poziomów wpłynął na znaczący wzrost średniej ceny za 2021 rok (52,85 EUR/t) w stosunku do średniej za 2020 rok (24,49 EUR/t) co stanowi wzrost o 115% r/r. Rysunek 15: Ceny uprawnień do emisji (EUA DEC 2021) w 2021 roku Źródło: Bloomberg Rynek praw majątkowych W tabeli poniżej zostały przedstawione średnie ceny indeksów na prawa majątkowe notowane na Towarowej Giełdzie Energii. Tabela 3: Średnie poziomy cen zielonych praw majątkowych notowanych na Towarowej Giełdzie Energii Indeks (rodzaj świadectwa) Wartość Indeksu Procent obowiązku (%) Opłata zastępcza (zł) 2020 rok (zł/MWh) z indeksem 2020 2021 rok (zł/MWh) z indeksem 2021 OZEX_A (zielone) 137,5 191,27 19,5 300,03 * wartość opłaty zastępczej i obowiązku umorzenia na 2021 rok. Z perspektywy posiadanej struktury wytwórczej Grupy (duża produkcja OZE) najistotniejsze są notowania tzw. zielonych praw majątkowych. Ceny PM OZE w transakcjach sesyjnych utrzymywały się w pierwszych dwóch miesiącach 2021 roku w okolicach 142,00 zł/MWh. W marcu doszło do zdecydowanego ruchu cen w górę, który był kontynuowany w kolejnych miesiącach osiągając szczyt notowań na poziomie 300,42 zł/MWh, kończąc notowania w 2021 roku na poziomie 260,69 zł/MWh. Wolumen wydanych PM OZE spadł do 19,21 TWh wobec 21,78 TWh w 2020 roku. Rynek bilansujący i SPOT Na rysunku poniżej zostały przedstawione średnie dzienne ceny energii elektrycznej na rynku bilansującym oraz na rynku SPOT. Rysunek 16: Zestawienie cen na rynku bilansującym i SPOT (Giełda) w 2021 roku (zł/MWh) Źródło: PSE 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 sty 21 lut 21 mar 21 kwi 21 maj 21 cze 21 lip 21 sie 21 wrz 21 paź 21 lis 21 gru 21 [Euro/tona] 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 sty sty sty lut lut mar mar kwi kwi maj maj cze cze lip lip lip sie sie wrz wrz paź paź lis lis gru gru gru Rynek bilansujący - średnia dobowa Giełda - średnia dobowa Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 42 W 2021 roku utrzymane zostały limity cen rozliczeniowych energii elektrycznej na rynku bilansującym wynoszące -50.000,00 zł/MWh do +50.000,00 zł/MWh. Różnice cen w 2021 roku na rynku bilansującym oraz cen instrumentów notowanych na rynku SPOT powstawały głównie przez duże wahania w produkcji z generacji wiatrowej, wzrost zapotrzebowania na moc oraz odstawienia w Polsce jak i Europie Zachodniej. Średni poziom cen w 2021 roku na rynku bilansującym wyniósł 374,54 zł/MWh, wobec 208,17 zł/MWh w 2020 roku. 3.3. Otoczenie regulacyjne Procesy legislacyjne prowadzone i zakończone w 2021 roku Tabela 4: Zestawienie aktów prawnych mających istotny wpływ na Grupę Akt prawny Opis regulacji i ich cel Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 2 marca 2021 r. w sprawie polityki energetycznej państwa do 2040 r. Monitor Polski 2021 R. POZ. 264 2 lutego 2021 r. Rada Ministrów przyjęła Uchwałę ws. ogłoszenia Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP), która ukazała się w Monitorze Polskim 10 marca 2021 r. Ustawowym celem polityki energetycznej państwa jest bezpieczeństwo energetyczne, przy zapewnieniu konkurencyjności gospodarki, efektywności energetycznej i zmniejszenia oddziaływania sektora energii na środowisko. Koszt wdrożenia PEP oszacowano na blisko 1.600 mld zł. do 2040 r., z czego ze środków UE Polska może pozyskać ok. 260 mld zł w perspektywie 2030 r. (dodatkowo ze środków budżetu państwa zaplanowano wydatki na poziomie ok 28,5 mld zł w latach 2021-2025). PEP wyznacza ramy transformacji energetycznej w Polsce i opiera się na trzech filarach: (1) Sprawiedliwa transformacja; (2) Zeroemisyjny system energetyczny oraz dobra jakość powietrza; (3) Niskoemisyjna transformacja energetyczna. Wybrane elementy PEP: (1) W 2030 r. udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto wyniesie co najmniej 23%, z czego np. w elektroenergetyce nie mniej niż 32%; (2) W 2030 r. udział węgla w wytwarzanie energii elektrycznej nie będzie przekraczać 56%; (3) Redukcja wykorzystania węgla w gospodarce będzie następować w sposób zapewniający sprawiedliwą transformację; (4) Energetyka wiatrowa na morzu osiągnie moc zainstalowaną ok. 5,9 GW w 2030 r. do ok. 11 GW w 2040 r.; (5) Nastąpi istotny wzrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice: ok. 5-7 GW w 2030 r. i ok. 10-16 GW w 2040 r.; (6) Wzrost efektywności energetycznej – na 2030 r. określono cel 23% zmniejszenia zużycia energii pierwotnej w stosunku do Prognoz PRIMES 2007; (7) W 2033 r. uruchomiony zostanie pierwszy blok elektrowni jądrowej o mocy ok. 1-1,6 GW. Kolejne bloki będą wdrażane co 2-3 lata, a cały program jądrowy zakłada budowę 6 bloków; (8) Do 2040 r. potrzeby cieplne wszystkich gospodarstw domowych pokrywane będą przez ciepło systemowe oraz przez zero- lub niskoemisyjne źródła indywidualne; (9) Gaz ziemny będzie paliwem pomostowym w transformacji energetycznej; (10) Do 2030 r. nastąpi redukcja emisji GHG o ok. 30% w stosunku do 1990 r. Założenia Polityki Energetycznej Państwa do 2040 r., są wytycznymi we wszelkich aktywnościach strategicznych i pomocowych w Polsce dla obszaru energetyki i obszarów powiązanych. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2021 poz. 1047 10 czerwca 2021 r. Ustawa została ogłoszona w Dzienniku Ustaw i weszła w życie 24 czerwca 2021 r. Najważniejszym założeniem ustawy jest powołanie do życia tzw. Funduszu Modernizacyjnego (Fundusz). Działalność Funduszu została zaplanowana na lata 2021–2030. Jego najważniejszym celem jest wsparcie wykonania ustalonego na forum Unii Europejskiej, celu redukcji gazów cieplarnianych. Najważniejsze założenia dot. Funduszu: (1) Polskim operatorem środków Funduszu będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; (2) Na inwestycje priorytetowe można ubiegać się o finansowanie nawet do 100% kosztów kwalifikowanych. Inwestycje nie priorytetowe mogą liczyć na maksymalnie 70%; (3) Europejski Bank Inwestycyjny, który będzie europejskim operatorem Funduszu, ma prawo zakwestionowania listy lub części projektów z listy, jako niezgodnych z zapisami unijnej dyrektywy 2018/410 z marca 2018 r., regulującej cel funduszu; (4) Beneficjentami będzie 10 państw UE, których PKB jest poniżej 60% średniej UE; (5) Całkowita pula środków Funduszu, które wygeneruje sprzedaż uprawnień do emisji, będzie znana dopiero pod koniec 2030 r. Wysokość tych środków będzie zależna od ceny uprawnień do emisji, jakie będą notowane na aukcjach; (6) Polska otrzyma ok. 43% środków pochodzących z Funduszu w perspektywie 2030 r. Priorytetowe obszary wsparcia Funduszu, to: (1) Inwestycje w sieci dystrybucyjne; (2) Rozwój OZE; (3) Magazynowanie energii; (4) Efektywność energetyczna. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 43 Ustawa z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2021 poz. 1093 18 czerwca 2021 r. Ustawa została ogłoszona w Dzienniku Ustaw i weszła w życie 2 lipca 2021 r. Istotne zmiany w Ustawie Prawo Energetyczne, dotyczące m. in.: (1) Powołanie Operatora Informacji o Rynku Energii odpowiedzialnego za prowadzenie systemu zbierającego i przetwarzającego informacje i dane pomiarowe z zainstalowanych liczników - tzw. Centralnego Systemu Informacji o Rynku Energii; (2) Funkcję operatora systemu będzie pełniła spółka Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE); system ma działać od 1 lipca 2024 r.; (3) Przewidziano szczegółowy harmonogram instalacji liczników w całej Polsce przez operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD). OSD będą obowiązani zainstalować inteligentne liczniki: ✓ Do końca 2023 r. u co najmniej 15% odbiorców; do końca 2025 r. - 25%; do końca 2027 r. - 65%; do końca 2028 r. - 80%; ✓ OSD pokryją również koszty instalacji tych liczników u odbiorców podłączonych do sieci o napięciu do 1 kV (w tym w gospodarstwach domowych). (4) Wprowadzenie zamkniętych systemów dystrybucyjnych (ZSD) - nowe rozwiązań dla podmiotów zajmujących się sprzedażą i dostarczaniem energii elektrycznej oraz paliw gazowych, a nie będących typowymi przedsiębiorstwami energetycznymi. Operatorzy, tacy jak zakłady przemysłowe czy specjalne strefy ekonomiczne, którzy większość energii zużywają na potrzeby własne, nie będą już musieli sporządzać planów rozwoju oraz przedkładać taryf do zatwierdzenia regulatorowi. Warunkiem będzie jednak ustalenie opłat za energię i paliwa gazowe nie wyższych niż u miejscowego operatora systemu dystrybucyjnego. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) będzie mógł ustanowić ZDS na okres 10 lat; (5) Uregulowanie zasad rozliczeń za energię elektryczną, zwróconą do sieci trakcyjnej w następstwie hamowania pojazdów trakcyjnych; (6) Zmianę w zakresie naruszania zbiorowych interesów konsumenta energii. Będzie ono przesłanką do cofnięcia koncesji przedsiębiorstwu energetycznemu. Urząd Regulacji Energetyki będzie mógł cofnąć koncesję przedsiębiorstwu energetycznemu, jeśli prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) uzna, że stosowane przez nie praktyki naruszają zbiorowe interesy konsumentów. Istotne zmiany w Ustawie o rynku mocy, dotyczące m. in.: (1) Wprowadzenia jednolitej definicji magazynu energii elektrycznej oraz dodania odniesienia do obowiązku gromadzenia przez OSP danych pomiarowych dla Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE); (2) Wydłużenia terminu na osiągnięcie Finansowego Kamienia Milowego (FKM) do 24 m-cy; (3) Zmienienia zasady wypowiadania umów dla wieloletnich kontraktów mocowych zmodernizowanych jednostek, które nie osiągnęły FKM – skrócenie kontraktu do jednego roku. (4) Ograniczenia wymiaru kar dla nowych jednostek rynku mocy, które nie osiągnęły w terminie Operacyjnego Kamienia Milowego. Kary w świetle nowych zasad wyniosą: ✓ 5% miesięcznej wartości obowiązku mocowego objętego umową mocową – w pierwszym roku dostaw; ✓ 15% miesięcznej wartości obowiązku mocowego objętego umową mocową – w drugim roku dostaw; ✓ 25% miesięcznej wartości obowiązku mocowego objętego umową mocową – w trzecim roku dostaw, obliczonej na podstawie najwyższej ceny zamknięcia aukcji mocy odnoszącej się do danego roku dostaw. Kompleksowe uregulowania dotyczące magazynów energii elektrycznej, m. in: (1) Wprowadzenie możliwości naliczania opłat przesyłowych i dystrybucyjnych w odniesieniu do różnicy e.e. pobranej i wprowadzonej do sieci; (2) Wprowadzenie obowiązku posiadania koncesji wyłącznie w odniesieniu do magazynów o mocy powyżej 10 MW. Mniejsze instalacje (powyżej 50 kW) będą musiały zostać wpisane do właściwego. Rejestru. Ustawa z dnia 23 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2021 poz. 1505 17 sierpnia 2021 r. ustawa została ogłoszona w Dzienniku Ustaw i weszła w życie 1 września 2021 r. ( z wyjątkiem art. 6, który wszedł w życie 1 lipca 2024 r.) Głównym celem ustawy jest zapewnienie zgodności przepisów Ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy z przepisami tzw. rozporządzenia rynkowego UE 943/2019, poprzez wprowadzenie do polskiego systemu wsparcia standardów emisyjnych EPS 550 g CO 2 /kWh oraz EPS 350 kg CO 2 /kW/rok. Dodatkowo, w celu wsparcia realizacji nowych źródeł wytwórczych, w tym w szczególności źródeł niskoemisyjnych oraz zwiększenia zachęt do redukcji zapotrzebowania w okresie szczytowego zapotrzebowania, w Ustawie ujęto: (1) Możliwość konwersji jednostki posiadającej zawartą umowę mocową i niespełniającej limitu emisji 550g CO2/kWh na jednostkę spełniającą ten limit poprzez zmianę technologii wytwarzania energii elektrycznej, realizowaną w ramach istniejącej umowy lub w ramach zastąpienia istniejącej umowy nowymi umowami mocowymi; (2) Możliwość zmiany mocy osiągalnej nowej jednostki rynku mocy wytwórczej, jeżeli moc takiej jednostki po jej realizacji nieznacznie odbiegać będzie od mocy, która była zakładana na etapie planowania, co pozwoli na uniknięcie wzrostu jednostkowej emisji, wywołanego koniecznością wprowadzenia mniej sprawnych instalacji zapewniających brakującą moc. Ustawa zawiera również, specjalne rozwiązania dla odbiorców energochłonnych. Będą oni mogli płacić niższą opłatę mocową, jeżeli ich profil zużycia jest odpowiednio płaski, czyli różnice między poborem w godzinach szczytu i poza nimi są odpowiednio małe. Jeżeli różnica poboru takiego odbiorcy w szczycie i poza nim nie przekracza 5 proc., opłata mocowa może być niższa o 83 proc., przy różnicy 5-10 proc. opłata może spaść o połowę, a przy różnicy 10-15 proc. - o 17 proc. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 44 Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie parametrów aukcji głównej dla roku dostaw 2026 oraz parametrów aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2023 Dz. U. 2021 poz. 1480 13 sierpnia 2021 r. Rozporządzenie zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw i weszło w życie 14 sierpnia 2021 r. Jego najważniejsze postanowienia, to: (1) zapotrzebowanie na moc w aukcji głównej dla okresu dostaw przypadającego na rok 2026 wynosi 7 991 MW (pierwotnie 7 085 MW); (2) cena wejścia na rynek nowej jednostki wytwórczej, (…) w aukcji głównej dla okresu dostaw przypadającego na rok 2026 wynosi 364 zł/kW; (3) współczynnik zwiększający cenę (…) służący do wyznaczenia ceny maksymalnej obowiązującej w aukcji głównej dla okresu dostaw przypadającego na rok 2026, wynosi 1,1 (pierwotnie 1,4); (4) cena maksymalna określona dla cenobiorcy, wyznaczona na podstawie kapitałowych i operacyjnych kosztów stałych, w aukcji głównej dla okresu dostaw przypadającego na rok 2026 wynosi 186 zł/kW; (5) Jednostkowy poziom nakładów inwestycyjnych netto odniesiony do mocy osiągalnej netto, uprawniający do oferowania obowiązków mocowych w aukcji głównej dla okresu dostaw przypadającego na rok 2026 na nie więcej niż: i) 15 okresów dostaw przez nową jednostkę rynku mocy wytwórczą, wynosi 2400 zł/kW; ii) 5 okresów dostaw przez nową i modernizowaną jednostkę rynku mocy wytwórczą albo jednostkę rynku mocy redukcji zapotrzebowania, wynosi 400 zł/kW. Minimalne wielkości obowiązków mocowych planowanych do pozyskania w wyniku aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2026 wynoszą: (1) 500 MW – dla I kwartału; (2)100 MW – dla II kwartału; (3)100 MW – dla III kwartału; (4) 500 MW – dla IV kwartału. Ustawa z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2021 poz. 1873 15 października 2021 r. Ustawa została ogłoszona w Dzienniku Ustaw i weszła w życie 30 października 2021 r. ( z wyjątkiem 1) art. 1 pkt 4 lit. b-d i pkt 16 lit. b-f wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.; 2) art. 1 pkt 6 wchodzi w życie z dniem 1 lutego 2022 r.; 3) art. 1 pkt 33 lit. c i art. 15 wchodzą w życie z dniem 16 października 2022 r.) Najważniejsze zmiany w Ustawie obejmują: (1) Przedłużenie do 31 grudnia 2027 r. obowiązującego aukcyjnego system wsparcia dla wytwórców energii z OZE; (2) Określenie długoterminowego harmonogramu udzielania wsparcia wytwórcom OZE przez sześć kolejnych lat; (3) Zmianę kryterium umożliwiającego lokalizację urządzeń wytwarzających energię z OZE bez konieczności uwzględnienia w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego danej gminy (z dotychczas obowiązującej mocy zainstalowanej 100 kW do 500 kW); (4) Przedłużenie do 30 czerwca 2047 r. szeregu mechanizmów dotyczących max. okresu otrzymywania wsparcia dla instalacji, w tym m.in. obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach tzw. systemów FIT oraz FIP, obowiązku zakupu energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego; (5) Na poziomie Ustawy potwierdzona została również dotychczasowa praktyka prezesa URE, dotycząca sposobu określania łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji OZE. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych Dz.U. 2021 poz. 2350 Rozporządzenie Ministra Finansów, weszło w życie 1 stycznia 2022 r. Na podstawie zapisów Rozporządzenia wprowadzono tymczasowe, niższe stawki podatku VAT m.in. dla energii elektrycznej oraz gazu ziemnego i ciepła: (6) §10e. Od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 marca 2022 r. obniżoną do wysokości 8% stawkę podatku stosuje się do dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu gazu ziemnego (CN 2711 11 00 albo 2711 21 00) i energii cieplnej, z zastrzeżeniem art. 44 pkt 2 i art. 45 ust. 1 pkt 10 ustawy (tj. towarów, których import na warunkach określonych w przepisach dotyczących importu towarów byłby zwolniony od podatku oraz gazu w systemie gazowym lub gazu wprowadzanego do systemu gazowego lub sieci gazociągów kopalnianych ze statków przewożących gaz, a także energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej;); (7) §10f. Od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 marca 2022 r. obniżoną do wysokości 5% stawkę podatku stosuje się do dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu energii elektrycznej (CN 2716 00 00), z zastrzeżeniem art. 44 pkt 2 i art. 45 ust. 1 pkt 10 ustawy (wyjątek jak wskazany powyżej). Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2021 poz. 2376 21 grudnia 2021 r., Ustawa została ogłoszona w Dzienniku Ustaw i wejdzie w życie 1 kwietnia 2022 r. Na mocy zapisów Ustawy: (1) Dotychczasowi prosumenci, jak również podmioty, którzy wejdą do systemu do dnia 31 marca 2022 r., mają zagwarantowane prawa nabyte – będą mogli korzystać z systemu opustów przez 15 lat od chwili wytworzenia w instalacji PV (fotowoltaicznej) i wprowadzenia do sieci elektroenergetycznej pierwszej kWh. (2) prosumenci, którzy złożyli zgłoszenie o przyłączenie do dnia 31 marca 2022 r., a nie zostali przyłączeni w terminie z winy operatora systemu dystrybucyjnego, również będą mogli korzystać z dotychczasowego systemu opustów. (3) System opustów będzie również przejściowym modelem rozliczeń dla nowych prosumentów, wchodzących na rynek w okresie od dnia 1 kwietnia 2022 r. do dnia 30 czerwca 2022 r. Na koniec tego okresu ewentualne nadwyżki energii zostaną rozliczone po średniej cenie miesięcznej z czerwca br., a prosumenci automatycznie trafią do systemu rozliczeń wartościowych. (4) W okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 30 czerwca 2024 r. będzie funkcjonował model Net-billing – w oparciu o ceny miesięczne. W tym okresie energia będzie rozliczana zgodnie z rynkową miesięczną ceną energii elektrycznej, wyznaczoną dla danego miesiąca kalendarzowego. Model Net-billingu w oparciu o ceny godzinowe funkcjonował będzie od dnia 1 lipca 2024 r. Będzie to docelowy system rozliczeń oparty o odrębne rozliczanie energii wprowadzonej do i pobranej z sieci. Wartość energii wprowadzonej do sieci ustalana będzie według ceny giełdowej godzinowej na rynkach dnia następnego. Wyznaczanie tych cen będzie należało do operatora rynku informacji energii (PSE), który już dzisiaj wyznacza takie ceny. (5) W przypadku prosumentów objętych nowym systemem, opłaty dystrybucyjne będą w 100% ponoszone przez prosumentów. (6) Ustawą poszerza się katalog podmiotów systemu prosumenckiego o: ✓ prosumenta wirtualnego energii odnawialnej; ✓ prosumenta zbiorowego energii odnawialnej; Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 45 Zagadnienia regulacyjne prowadzone w 2021 roku i trwające w 2022 roku Tabela 5: Zestawienie aktów prawnych, mogących potencjalnie mieć istotny wpływ na Grupę ✓ reprezentanta prosumentów. Regulacje europejskie. Taksonomia. Rozporządzenie Delegowane Komisji Europejskiej 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 r. uzupełniające Rozporządzenie 2020/852 W Dzienniku Urzędowym UE dnia 9 grudnia 2021 r., z datą wejścia w życie 29 grudnia 2021 r., opublikowane zostało – Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 poprzez ustanowienie technicznych kryteriów kwalifikacji służących określeniu warunków, na jakich dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu, a także określeniu, czy ta działalność gospodarcza nie wyrządza poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie taksonomii, Komisja Europejska była zobligowana do sporządzenia rzeczywistego wykazu działań zrównoważonych środowiskowo, poprzez określenie technicznych kryteriów kwalifikacji dla każdego celu środowiskowego w drodze aktów delegowanych. Rozporządzenie ustanawia techniczne kryteria do określania warunków, w jakich działalność gospodarcza kwalifikuje się jako przyczyniająca się w znacznym stopniu do łagodzenia zmiany klimatu lub przystosowania się do zmiany klimatu, oraz do określania, czy ta działalność gospodarcza nie powoduje znaczącej szkody dla żadnego z pozostałych celów środowiskowych. Akt prawny Opis regulacji i ich cel Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności 30 kwietnia 2021 r. został przyjęty na specjalnym posiedzeniu Rady Ministrów, Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Rząd jednocześnie upoważnił Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej do wprowadzania dalszych zmian w dokumencie. KPO został przesłany do Komisji Europejskiej (KE) 3 maja 2021 r. Uwarunkowania legislacyjno–polityczne: (1) KE ma prawo do negocjowania przesłanych przez rządy państw UE, poszczególnych KPO; (2) Polski dokument nie został zatwierdzony przez KE do końca 2021 r.; (3) Negocjacje pomiędzy KE a Rządem RP trwają. Założenia rozwoju energetyki: (1) W 2030 r. co trzecia wytworzona jednostka energii elektrycznej będzie pochodziła ze źródeł odnawialnych. M. in.: ✓ rozwój morskiej energetyki wiatrowej, której uruchomienie przewiduje się w perspektywie 2024/25 r.; ✓ dalszy, dynamiczny rozwój źródeł PV. (2) Rozbudowa elektroenergetycznej infrastruktury przesyłowej, a także rozwój nowych technologii, m. in. magazynów energii. KPO zakłada wydanie 23,9 mld euro w formie dotacji i 12,1 mld euro w formie pożyczek. Dotacje / energetyka (w mln euro): (1) Magazyny energii (200); (2) Efektywność energetyczna i OZE w przedsiębiorstwach (300); (3) Morska energetyka wiatrowa (3 250); (4) Efektywność energetyczna obiektów lokalnej aktywności (67); (5) Społeczności energetyczne (97); (6) Termomodernizacja szkół i wymiana źródeł ciepła (290); (7) Rozwój sieci przesyłowych (300); (8) Inwestycje w systemach ciepłowniczych (300); Pożyczki / energetyka (w mln euro): (1) Budowa infrastruktury terminalowej offshore (437); (2) Technologie wodorowe (800); (3) Program Czyste Powietrze i efektywność energetyczna (3 201). Komunikat Komisji Europejskiej do Parlamentu Europejskiego, Rady UE, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Gotowi na 55”: Osiągnięcie unijnego celu klimatycznego na 2030 r. w drodze do neutralności klimatycznej COM/2021/550 final 14 lipca 2021 r. Komisja Europejska zaprezentowała Komunikat, w którym zamieściła propozycje legislacyjne dla realizacji celu ograniczenia do 2030 r. emisji netto (gazów cieplarnianych) o co najmniej 55 % w porównaniu z poziomem z 1990 r. - w drodze do neutralności klimatycznej w 2050 r. Propozycje legislacyjne zostały nazwane Pakietem „Gotowi na 55” ang. Fit for 55. Ważniejsze propozycje zmian, to: (1) Objęcie od 2026 r. transportu drogowego i budownictwa systemem handlu emisjami; (2) Od 2035 r. możliwość rejestracji jedynie pojazdów bezemisyjnych; (3) Konieczność zapewnienia w sieci TEN-T określonej mocy punktów ładowania pojazdów elektrycznych co 60 km i punktów tankowania wodoru co 150 km (od 2025/2030/2035 r. w zależności od poziomu mocy i obszaru sieci TEN-T); (4) Zaprzestanie przydzielania bezpłatnych uprawnień dla lotnictwa do końca 2026 r.; (5) Objęcie transportu morskiego systemem handlu emisjami (od 20 proc. w 2023 r. do 100 proc. w 2026 r.); (6) Wprowadzenie granicznego podatku klimatycznego od 2026 r.; (7) Nowy cel efektywności energetycznej na 2030 - 36%; (8) Nowy cel OZE na 2030 - 40%. Wszystkie te propozycje są ze sobą powiązane i wzajemnie się uzupełniają. Podczas gdy w perspektywie średnio i długoterminowej, korzyści płynące z unijnej polityki przeciwdziałania zmianie klimatu wyraźnie przewyższają koszty tej transformacji, w perspektywie krótkoterminowej istnieje ryzyko, że polityka ta wywrze dodatkową presję na wrażliwe gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i użytkowników transportu. Proponuje się utworzenie nowego Społecznego Funduszu Klimatycznego, który zapewni państwom członkowskim specjalne środki finansowe, aby pomóc obywatelom w finansowaniu inwestycji w efektywność energetyczną, nowe systemy ogrzewania i chłodzenia oraz czystszą mobilność. Społeczny Fundusz Klimatyczny byłby finansowany z budżetu UE z wykorzystaniem kwoty odpowiadającej 25% spodziewanych przychodów z handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do paliw stosowanych w budownictwie i transporcie drogowym. Zapewni on państwom członkowskim finansowanie w wysokości 72,2 mld euro na lata 2025-2032, w oparciu o ukierunkowaną zmianę wieloletnich ram finansowych. Dzięki wnioskowi dotyczącemu wykorzystania Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 46 dopasowanego finansowania państw członkowskich, Fundusz uruchomiłby 144,4 mld euro na transformację sprawiedliwą społecznie. Najistotniejsze regulacje z Pakietu Fit for 55 / zestaw propozycji dotyczących przeglądu i aktualizacji prawodawstwa UE, zwiększającego ambicje klimatyczne UE do ograniczenia emisji o co najmniej 55% do 2030 r ., w kierunku neutralności klimatycznej UE. EU ETS / System podziału i handlu emisjami CO 2; / Wniosek Dyrektywa parlamentu europejskiego i rady zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii, decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i rozporządzenie (UE) 2015/757; CBAM / Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO 2; / Wniosek Rozporządzenie parlamentu europejskiego i rady ustanawiające mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO 2 ; ETD / opodatkowanie produktów energetycznych i energii elektrycznej / Wniosek Dyrektywa rady w sprawie restrukturyzacji unijnych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (wersja przekształcona); RED III / promowanie energii ze źródeł odnawialnych / Wniosek Dyrektywa parlamentu europejskiego i rady zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 i dyrektywę 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do promowania energii ze źródeł odnawialnych oraz uchylająca dyrektywę Rady (UE) 2015/652; AFIR / rozwój infrastruktury paliw alternatywnych / Wniosek Rozporządzenie parlamentu europejskiego i rady w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych i uchylające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE; EED / efektywność energetyczna / Wniosek Dyrektywa parlamentu europejskiego i rady w sprawie efektywności energetycznej (wersja przekształcona). (Projekt) - Program Ministerstwa Aktywów Państwowych „Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce”. 23 lipca 2021 r., przedstawiciele Energa SA, ENEA SA, Tauron SA, PGE SA, zawarli porozumienie z Ministrem Aktywów Państwowych, które rozpoczyna kolejny etap prac przy transformacji branży elektroenergetycznej w Polsce. (1) Celem porozumienia jest określenie współpracy w procesie wydzielenia aktywów energetyki węglowej i ich integracji w Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego S.A. (NABE), a także wsparcie procesu kształtowania optymalnego modelu działalności NABE; (2) Koncepcja transformacji sektora elektroenergetycznego w Polsce została przedstawiona przez Ministerstwo Aktywów Państwowych w kwietniu br. Kluczowym założeniem projektu jest dokonanie integracji aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych jednostkach węglowych w ramach jednego podmiotu, tj. NABE; (3) Zawarte porozumienie umożliwi przygotowanie spółek do wydzielenia aktywów węglowych w jednorodny dla wszystkich podmiotów sposób, pozwoli na wybór jednego profesjonalnego doradcy dla wszystkich podmiotów, a także ograniczy koszty realizowanego procesu. Porozumienie będzie też stanowić podstawę do wypracowania docelowej organizacji NABE, z uwzględnieniem ostatecznej treści dokumentu przyjętego przez Radę Ministrów oraz uzgodnień w ramach umowy społecznej dla energetyki i węgla brunatnego. Regulacje europejskie. Taksonomia. Konsultacje Komisji Europejskiej ws. aktu delegowanego obejmującego niektóre rodzaje działalności jądrowej i gazowej C(2022) 631 / 3 (1) 31 grudnia 2021 r., projekt kolejnego aktu delegowanego KE (Rozporządzenie wykonawcze KE) w zakresie taksonomii, obejmującego niektóre rodzaje działalności jądrowej i gazowej, został przesłany przez KE, krajom UE do konsultacji. Oficjalna publikacja dokumentu nastąpiła 2 lutego 2022 r.. Projekt zakłada uznanie gazu za technologię przejściową, czyli wspomagającą transformację w kierunku neutralności klimatycznej: 1. Dla Elektrowni, działalność spełnia jedno z następujących kryteriów: a) Emisje gazów cieplarnianych w całym cyklu życia pochodzące z wytwarzania energii elektrycznej z wykorzystaniem kopalnych paliw gazowych są niższe niż 100 g CO 2 e/kWh; b) Obiekty (elektrownie) dla których pozwolenie na budowę zostało wydane do dnia 31 grudnia 2030 r., spełniają wszystkie poniższe warunki: ✓ Bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych związane z działalnością są niższe niż 270 g CO 2 e/kWh energii wyjściowej lub roczne bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych z działalności nie przekraczają średnio 550 kg CO 2 e/kW mocy zakładu w ciągu 20 lat; ✓ Moc, która ma zostać zastąpiona, nie może być wytwarzana z odnawialnych źródeł energii, w oparciu o ocenę porównawczą z najbardziej opłacalną i technicznie wykonalną alternatywą dla energii odnawialnej dla tej samej zidentyfikowanej zdolności; wyniki tej oceny porównawczej są publikowane i podlegają konsultacjom z zainteresowanymi stronami; ✓ Działalność zastępuje istniejącą działalność w zakresie wytwarzania energii elektrycznej o wysokiej emisji, która wykorzystuje stałe lub ciekłe paliwa kopalne; ✓ Nowo zainstalowana zdolność produkcyjna nie przekracza zdolności zastąpionego zakładu o więcej niż 15 %; ✓ Instalacja została zaprojektowana i zbudowana w taki sposób, aby wykorzystywać odnawialne lub niskoemisyjne paliwa gazowe, a przejście na pełne wykorzystanie odnawialnych lub niskoemisyjnych paliw gazowych następuje do dnia 31 grudnia 2035 r., przy czym zobowiązanie i weryfikowalny plan zostanie zatwierdzony przez organ zarządzający jednostki; ✓ Zastąpienie prowadzi do zmniejszenia emisji o co najmniej 55 % gazów cieplarnianych w całym okresie eksploatacji nowo zainstalowanych zdolności produkcyjnych; ✓ W przypadku gdy działalność ma miejsce na terytorium państwa członkowskiego, w którym węgiel jest wykorzystywany do wytwarzania energii, to państwo członkowskie zobowiązało się do stopniowego wycofywania wytwarzania energii z węgla i zgłosiło to w swoim zintegrowanym planie krajowym w zakresie energii i klimatu; ✓ Zgodność z powyższymi kryteriami jest weryfikowana przez niezależną stronę trzecią. 2. Dla Elektrociepłowni, działalność spełnia jedno z następujących kryteriów: a) Emisje gazów cieplarnianych w cyklu życia z kogeneracji ciepła/chłodu i energii z paliw gazowych są niższe niż 100 g CO 2 e na 1 kWh energii wyjściowej kogeneracji; b) Obiekty (elektrociepłownie), dla których pozwolenie na budowę zostało wydane do dnia 31 grudnia 2030 r., spełniają wszystkie następujące warunki: ✓ Działalność ta osiąga oszczędności energii pierwotnej na poziomie co najmniej 10% w porównaniu z odniesieniami do rozdzielonej produkcji ciepła i energii elektrycznej; oszczędności energii pierwotnej oblicza się na podstawie wzoru zawartego w dyrektywie 2012/27/UE; Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 47 3.4. Opis pozycji Grupy na tle innych grup energetycznych Grupa Energa jest jedną z czterech największych zintegrowanych pionowo grup energetycznych działających w Polsce. Koncerny te są rozdzielone geograficznie pod względem obszarów, na których prowadzą działalność dystrybucji energii elektrycznej. Obszar działalności dystrybucyjnej Grupy Energa obejmuje północną i środkową Polskę. Rysunek 17: Obszar dystrybucji najważniejszych koncernów energetycznych W Segmencie Dystrybucji Grupa Energa plasuje się na trzecim miejscu za Grupami PGE i Tauron, zarówno pod względem wolumenu dostarczonej energii elektrycznej, jak i długości sieci oraz liczby klientów. Dzięki intensywnym działaniom modernizacyjnym współczynniki jakościowe sieci Grupy Energa należą do najlepszych w Polsce i są systematycznie poprawiane. We wszystkich Grupach energetycznych w ciągu pierwszych trzech kwartałów 2021 roku nastąpił wzrost wolumenu dystrybuowanej energii w stosunku do tego samego okresu roku poprzedzającego. Głównym czynnikiem odpowiadającym za taki stan rzeczy był rosnący popyt na energię w odradzającej się gospodarce po lockdownach związanych z pandemią COVID-19. Ze względu na uwarunkowania historyczne, zasięg sieci dystrybucyjnej przekłada się na liczbę klientów w segmencie sprzedaży. Pod tym względem Grupa Energa plasuje się na czwartym miejscu. Wartość wolumenowa sprzedaży do klientów końcowych wykazuje większą zmienność niż liczba klientów i jest uzależniona od strategii handlowej wobec największych odbiorców. W pierwszych trzech kwartałach 2021 roku Grupa Energa zajmowała pod względem wolumenu sprzedaży czwarte miejsce za PGE, Tauronem oraz Eneą. Grupa Energa w porównaniu do pozostałych koncernów ma niewielki udział w wytwarzaniu konwencjonalnym. Grupa dysponuje jedną systemową jednostką wytwórczą o mocy zainstalowanej 690 MWe (Elektrownia Ostrołęka B). Jest to znacząco mniej niż w przypadku pozostałych koncernów. Pod względem produkcji energii ze źródeł OZE, udział jej we własnym miksie energetycznym, spośród badanych grup, jest najwyższy w Grupie Energa i wynosi blisko 40%. ✓ Bezpośrednie emisje GHG z działalności są niższe niż 270 g CO 2 e/kWh energii wyjściowej; ✓ Moc i ciepło wytworzone w wyniku działania nie może być jeszcze skutecznie zastąpione mocą i ciepłem wytworzonym z odnawialnych źródeł energii o tej samej mocy; ✓ Zakład zastępuje istniejący zakład skojarzonego wytwarzania ciepła/chłodu i energii o wysokiej emisji, oddzielny zakład wytwarzania ciepła/chłodu lub oddzielny zakład wytwarzania energii, który wykorzystuje stałe lub płynne paliwa kopalne; ✓ Zdolność produkcyjna zakładu nie może przekraczać zdolności zastępowanego zakładu; ✓ Obiekt został zaprojektowany i zbudowany w taki sposób, aby wykorzystywał odnawialne źródła energii lub niskoemisyjne paliwa gazowe oraz przejście na pełne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii lub niskoemisyjnych paliw gazowych ma miejsce do dnia 31 grudnia 2035 r., z zobowiązaniem i weryfikowalnym planem zatwierdzonym przez organ zarządzający jednostką; ✓ Wymiana prowadzi do redukcji emisji o co najmniej 55% GHG na kWh energii wyjściowej; ✓ Remont obiektu nie zwiększa zdolności produkcyjnych obiektu; ✓ Działalność ma miejsce na terytorium państwa członkowskiego, które zobowiązało się do stopniowego zaprzestania wytwarzania energii z węgla i zgłosiło to w swoim zintegrowanym krajowym planie na rzecz energii i klimatu, o którym mowa w art. 3 rozporządzenia UE/2018/1999 lub w innym instrumencie; ✓ Zgodność z powyższymi kryteriami jest weryfikowana przez niezależną stronę trzecią. Komisja oczekuje, że akt delegowany wejdzie w życie od dnia 1 stycznia 2023 r. Parlament Europejski i Rada (które przekazały Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych w ramach rozporządzenia w sprawie) będą miały cztery miesiące na przeanalizowanie dokumentu i, jeżeli uznają to za stosowne, na zgłoszenie wobec niego sprzeciwu. Mogą one zawnioskować o dodatkowe dwa miesiące czasu na przeprowadzenie kontroli. Rada będzie miała prawo wniesienia sprzeciwu wobec aktu w drodze wzmocnionej większości kwalifikowanej, co oznacza, że co najmniej 72% państw członkowskich - tj. co najmniej 20 państw członkowskich – reprezentujących co najmniej 65% ludności UE musi zgłosić sprzeciw wobec aktu delegowanego. Parlament Europejski może wyrazić sprzeciw, jeżeli większość (tj. 353) europosłów podczas posiedzenia plenarnego zagłosuje przeciwko. Nowe, zaostrzone regulacje mogą być bardzo istotną barierą dla pozyskania finansowania dłużnego dla rozwoju inwestycji w nowe elektrownie CCGT. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 48 Rysunek 18: Porównanie danych operacyjnych Grupy ENERGA i pozostałych grup energetycznych (dane I - III kw. 2021 r.) 1 Dane PTPiREE na koniec 2020 roku 3.5. Czynniki istotne dla rozwoju Grupy Energa Zdaniem Zarządu Spółki Energa SA, czynniki, o których mowa poniżej, będą oddziaływać na wyniki i na działalność Spółki oraz Grupy Energa w perspektywie co najmniej 2022 roku: 1 Dane o sprzedaży energii elektrycznej do klientów końcowych dla ENEA, uwzględniają również sprzedaż gazu ziemnego. 0 5 10 15 20 25 30 PGE ENERGA Tauron ENEA TWh Sprzedaż energii elektrycznej do klientów końcowych (tys.) 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 PGE ENERGA Tauron ENEA GWh Produkcja energii elektrycznej OZE (GWh) 0 5 10 15 20 25 30 35 40 PGE ENERGA Tauron ENEA TWh Dystrybucja (TWh) 0 50 100 150 200 250 300 350 400 PGE ENERGA Tauron ENEA tys. km Długość linii dystrybucyjnych wraz z przyłączem (tys. km) 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 PGE ENERGA Tauron ENEA tys. Liczba klientów OSD (tys.) Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 49 Rysunek 19: Czynniki istotne dla rozwoju Grupy Energa w perspektywie co najmniej 2022 roku Kształtowanie się cen uprawnień do emisji CO 2 Skuteczność realizacji ambitnych planów sprzedażowych w warunkach konkurencji na rynku sprzedawców energii elektrycznej Poziom pracy w wymuszeniu w Elektrowni Ostrołęka B oraz poziom realizacji przyjętej strategii sprzedażowej Wielkość wsparcia w postaci Rynku Mocy Kształtowanie się cen energii na rynku terminowym, SPOT i bilansującym Warunki pogodowe i hydrometeorologiczne Ponoszenie wydatków na sieć w związku z wymogami regulacji jakościowej w Linii Biznesowej Dystrybucja Dynamiczny przyrost liczby prosumentów i kosztów związanych z ich funkcjonowaniem Sytuacja w Ukrainie oraz spodziewany wzrost cen surowców, w tym węgla i gazu Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 50 Farma fotowoltaiczna – Bystra gm. Gdańsk Sytuacja finansowo-majątkowa Grupy Energa Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 51 4. SYTUACJA FINANSOWO-MAJATKOWA GRUPY ENERGA 4.1. Zasady sporządzenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Energa za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku zostało sporządzone: • zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, • zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz instrumentów pochodnych zabezpieczających, • w milionach złotych („mln zł”), przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Grupę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności Grupy. Zarząd jednostki dominującej wykorzystał swoją najlepszą wiedzę co do zastosowania standardów i interpretacji, jak również metod i zasad wyceny poszczególnych pozycji skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Energa zgodnie z MSSF UE za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku. Przedstawione zestawienia i objaśnienia zostały ustalone przy dołożeniu należytej staranności. Zasady (polityka) rachunkowości zastosowane do sporządzenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostały przedstawione w nocie 9 Skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Energa za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku. 4.2. Omówienie wielkości ekonomiczno-finansowych ujawnionych w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Tabela 6: Skonsolidowane sprawozdanie z zysków lub strat (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody ze sprzedaży 10 275 11 381 12 401 14 016 1 615 13% Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat - - - (324) (324) - Przychody z Funduszu Wypłat Różnicy Ceny - 693 57 - (57) -100% Koszt własny sprzedaży (7 998) (10 038) (10 233) (10 971) (738) 7% Zysk brutto ze sprzedaży 2 277 2 036 2 225 2 721 496 22% Pozostałe przychody operacyjne 430 311 509 214 (295) -58% Koszty sprzedaży (786) (641) (954) (953) 1 -0% Koszty ogólnego zarządu (355) (364) (377) (325) 52 -14% Pozostałe koszty operacyjne (390) (883) (739) (379) 360 -49% Zysk z działalności operacyjnej 1 176 459 664 1 278 614 92% Wynik na działalności finansowej (313) (722) (619) (194) 425 -69% Udział w zysku/(stracie) jednostek wykazywanych metodą praw własności 90 (496) (264) 185 449 < -100% Zysk lub strata brutto 953 (759) (219) 1 269 1 488 < -100% Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 52 Podatek dochodowy (209) (242) (225) (332) (107) 48% Zysk lub strata netto za okres 744 (1 001) (444) 937 1 381 < -100% EBITDA 1 877 2 039 2 038 2 449 411 20% dane przekształcone w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody ze sprzedaży 3 296 4 030 734 22% Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat - (324) (324) - Przychody z Funduszu Wypłat Różnicy Ceny 54 - (54) -100% Koszt własny sprzedaży (2 695) (3 226) (531) 20% Zysk brutto ze sprzedaży 655 480 (175) -27% Pozostałe przychody operacyjne 225 69 (156) -69% Koszty sprzedaży (273) (283) (10) 4% Koszty ogólnego zarządu (100) (84) 16 -16% Pozostałe koszty operacyjne (142) (141) 1 -1% Zysk z działalności operacyjnej 365 41 (324) -89% Wynik na działalności finansowej (56) (78) (22) 39% Udział w zysku/(stracie) jednostek wykazywanych metodą praw własności 5 64 59 > 100% Zysk lub strata brutto 314 27 (287) -91% Podatek dochodowy (76) (53) 23 -30% Zysk lub strata netto za okres 238 (26) (264) < -100% EBITDA 482 340 (142) -29% dane przekształcone Rysunek 20: EBITDA bridge w podziale na linie biznesowe w okresie 2018-2021 (mln zł) 1 877 1 821 2 021 2 021 2 039 2 155 2 038 2 038 2 038 2 296 2 430 2 430 2 449 56 267 67 18 142 26 97 20 258 187 53 19 EBITDA 2018 Dystrybucja Sprzedaż Wytwarzanie Pozostałe i korekty EBITDA 2019 Dystrybucja Sprzedaż Wytwarzanie Pozostałe i korekty EBITDA 2020 Dystrybucja Sprzedaż Wytwarzanie Pozostałe i korekty EBITDA 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 53 EBITDA Grupy w 2021 roku wyniosła 2 449 mln zł w porównaniu do 2 038 mln zł w roku 2020. Najwyższy wzrost EBITDA, o 258 mln zł do poziomu 2 048 mln zł, odnotowano w Linii Biznesowej Dystrybucja. Związane to było przede wszystkim ze wzrostem marży na dystrybucji energii elektrycznej, wyższymi przychodami z przyłączeń oraz korzystną wyceną rezerw aktuarialnych na koniec 2021 roku. Warto również zaznaczyć, że w 2020 roku wyniki tej Linii poprawiło zdarzenie jednorazowe (zmieniono ujęcie infrastruktury otrzymanej nieodpłatnie w związku z uspójnieniem polityki rachunkowości z Grupą ORLEN). Dużą poprawę EBITDA zanotowała Linia Biznesowa Sprzedaż, o 187 mln zł do poziomu 343 mln zł. Kluczowy wpływ miał tu wzrost marży na sprzedaży energii elektrycznej. Jest to w głównej mierze efekt ogólnej poprawy marżowości sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych w porównaniu do poprzedniego roku. Natomiast obniżenie EBITDA o 53 mln zł w Linii Biznesowej Wytwarzanie spowodowane było przede wszystkim ujemną wyceną otwartej pozycji sprzedażowej na energii elektrycznej w spółce Energa Elektrownie Ostrołęka (wpływ -99 mln zł). Największy udział w EBITDA Grupy w 2021 roku miała Linia Biznesowa Dystrybucja (84%), natomiast udział Linii Biznesowej Wytwarzanie oraz Linii Biznesowej Sprzedaż ukształtował się odpowiednio na poziomie 5% i 14%. Zysk z działalności operacyjnej („EBIT”) Grupy w 2021 roku wyniósł 1 278 mln zł w porównaniu do 664 mln zł w 2020 roku. Największy wpływ na zmianę wyniku EBIT r/r, oprócz czynników opisanych powyżej, miało niekorzystne saldo odpisów aktualizujących wartość niefinansowych aktywów trwałych oraz wartości firmy w Linii Biznesowej Wytwarzanie na poziomie 90 mln zł w roku 2021, które dotyczyły Elektrowni Ostrołęka B, majątku ciepłowniczego związanego z dystrybucją ciepła w Ostrołęce oraz majątku spółki Energa OZE i Energa Kogeneracja. Tymczasem w 2020 roku rozpoznano odpis aktualizujący wartość aktywów w Elektrowni Ostrołęka B na łączną kwotę 414 mln zł oraz odwrócenie odpisów aktualizujących wartość aktywów wiatrowych i CHP (łączna wartość odwróconych odpisów aktualizujących wyniosła 82 mln zł). W 2021 roku rozpoznany został udział w wynikach jednostek stowarzyszonych oraz wspólnych przedsięwzięciach w wysokości 185 mln zł, natomiast w 2020 roku wynik ten wyniósł -264 mln zł. W 2021 roku w związku z podpisaniem aneksu do porozumienia, które reguluje zasady dokonania rozliczenia projektu węglowego Elektrowni Ostrołęka C, rozwiązano częściowo rezerwę na to rozliczenie (utworzoną w 2020 roku w kwocie 218 mln zł). Wynik na działalności finansowej w 2021 roku był wyższy o 425 mln r/r. Poprawa salda była przede wszystkim efektem niskiej bazy - w roku 2020 ujęto odpis pożyczki udzielonej spółce Elektrownia Ostrołęka Sp. z o.o., w związku z decyzją o niekontynuowaniu realizacji budowy Elektrowni Ostrołęka C w technologii zasilania węglem oraz dokonano odpisu aktualizującego wartość inwestycji we wspólnym przedsięwzięciu w PGG oraz spółce stowarzyszonej Polimex Mostostal S.A. W efekcie wynik netto Grupy w 2021 roku wyniósł 937 mln zł w porównaniu do -444 mln zł w 2020 roku. W 2021 roku przychody ze sprzedaży Grupy wyniosły 13 692 mln zł i były wyższe od przychodów osiągniętych w 2020 roku o 9%, tj. o 1 234 mln zł. Głównym czynnikiem wpływającym na poprawę przychodów r/r było zwiększenie przychodów w Linii Biznesowej Wytwarzanie, co z kolei było efektem wyższych przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej w związku z wyższą produkcją energii przez elektrownię w Ostrołęce oraz źródłach wodnych, jak również wyższych poziomów cen sprzedaży energii elektrycznej, a także wyższych przychodów z usług systemowych (m.in. w związku z efektem wdrożenia z początkiem 2021 roku mechanizmu rozliczeniowego w postaci Rynku Mocy, z którego korzystają źródła Grupy). Łączne przychody Grupy Energa z Rynku Mocy w 2021 roku wyniosły 237 mln zł (60 mln zł w samym IV kwartale 2021 roku). Negatywny wpływ na przychody Linii miało wspomniane wyżej ujęcie wyceny otwartej pozycji sprzedażowej na energii elektrycznej w spółce Energa Elektrownie Ostrołęka. EBITDA Grupy w IV kwartale 2021 roku ukształtowała się na poziomie 340 mln zł w porównaniu do 482 mln zł w analogicznym okresie roku poprzedniego. Negatywny wpływ na poziom tego wyniku miała Linia Biznesowa Sprzedaż, której EBITDA spadła o 173 mln zł, co spowodowane było przede wszystkim niższą marżą na energii elektrycznej w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej w grudniu 2021 roku. Z kolei Linia Biznesowa Dystrybucja odnotowała EBITDA wyższą r/r o 107 mln zł. Był to efekt wyższej marży na dystrybucji ze stratami sieciowymi oraz niższych kosztów OPEX. Spadek o 81 mln zł r/r zanotowała natomiast Linia Biznesowa Wytwarzanie i był to głównie efekt wspomnianego wyżej ujęcia ujemnej wyceny otwartej pozycji sprzedażowej na energii elektrycznej w spółce Energa Elektrownie Ostrołęka. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 54 Poniżej zaprezentowano wpływ znaczących zdarzeń o nietypowym charakterze obciążających wynik EBITDA (kryterium istotności przyjęto na poziomie 25 mln zł). Tabela 7: Poziom EBITDA skorygowany o wpływ istotnych zdarzeń jednorazowych (mln zł) EBITDA (mln PLN) 12 m-cy 2021 EBITDA 2 449 Skorygowana EBITDA 2 387 w tym: Rezerwy aktuarialne (57) 12 m-cy 2020 EBITDA 2 038 Skorygowana EBITDA 2 096 w tym: Rezerwy aktuarialne 25 Sprawy sporne z farmami wiatrowymi 55 Rezerwa na umowy rodzące obciążenia (125) Ustawa „prądowa” z 2019 roku – finalne rozliczenie rekompensat (57) Ubytek przychodów wynikający z Taryfy G 188 Szacunkowy wpływ COVID-19 66 Zmiana ujęcia infrastruktury otrzymanej nieodpłatnie (uspójnienie polityki rachunkowości z Grupą PKN Orlen) (94) EBITDA (mln PLN) IV kw. 2021 EBITDA 340 Skorygowana EBITDA 323 IV kw. 2020 EBITDA 482 Skorygowana EBITDA 459 w tym: Sprawy sporne z farmami wiatrowymi 59 Rezerwa na umowy rodzące obciążenia (30) Ustawa „prądowa” z 2019 roku – finalne rozliczenie rekompensat (60) Ubytek przychodów wynikający z Taryfy G 48 Szacunkowy wpływ COVID-19 (34) * W tabelach przedstawiono zdarzenia jednorazowe określone na podstawie kryterium istotności, za które przyjęto 25 mln zł. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 55 Tabela 8: Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej (mln zł) Stan na dzień 31 grudnia 2018 Stan na dzień 31 grudnia 2019 Stan na dzień 31 grudnia 2020 Stan na dzień 31 grudnia 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) AKTYWA Aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe 14 396 14 262 14 565 15 281 716 5% Aktywa niematerialne 796 814 926 974 48 5% Aktywa z tytułu prawa do użytkowania - 847 907 1 063 156 17% Wartość firmy 15 11 11 - (11) -100% Inwestycje w jednostki stowarzyszone i we wspólne przedsięwzięcia wyceniane metodą praw własności 1 029 336 105 128 23 22% Aktywa z tytułu podatku odroczonego 313 262 207 237 30 14% Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe 65 190 77 254 177 > 100% Pozostałe aktywa długoterminowe 118 144 141 289 148 > 100% 16 732 16 866 16 939 18 226 1 287 8% Aktywa obrotowe Zapasy 137 165 140 111 (29) -21% Należności z tytułu podatku dochodowego 4 61 30 102 72 > 100% Należności z tytułu dostaw i usług 1 792 1 802 1 941 2 074 133 7% Aktywa z tytułu umów - - - - - - Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe 22 203 60 105 45 75% Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 2 724 1 461 221 340 119 54% Pozostałe aktywa krótkoterminowe 188 409 337 231 (106) -31% 4 867 4 101 2 729 2 963 234 9% Aktywa zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży - 49 49 - SUMA AKTYWÓW 21 599 20 967 19 668 21 238 1 570 8% PASYWA Kapitał własny Kapitał podstawowy 4 522 4 522 4 522 4 522 - - Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej - - 5 5 - - Kapitał rezerwowy 1 018 1 018 1 018 821 (197) -19% Kapitał zapasowy 1 540 2 035 1 661 1 661 - - Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających (34) (52) (96) 87 183 > 100% Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 56 Zyski zatrzymane 3 249 1 730 1 669 2 912 1 243 74% Kapitał własny przypadający właścicielom jednostki dominującej 10 295 9 253 8 779 10 008 1 229 14% Udziały niekontrolujące 61 11 (36) (66) (30) -83% 10 356 9 264 8 743 9 942 1 199 14% Zobowiązania długoterminowe Kredyty i pożyczki 2 384 2 047 1 690 1 309 (381) -23% Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 4 484 2 326 2 520 2 501 (19) -1% Rezerwy długoterminowe 642 786 923 734 (189) -20% Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 593 738 777 910 133 17% Rozliczenia międzyokresowe i dotacje długoterminowe 262 284 214 301 87 41% Zobowiązania z tytułu leasingu 16 637 704 838 134 19% Pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe 45 82 22 9 (13) -59% Zobowiązania z tytułu umów 12 12 11 9 (2) -18% 8 438 6 912 6 861 6 611 (250) -4% Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 746 941 792 1 067 275 35% Zobowiązania z tytułu umów 85 88 131 297 166 > 100% Bieżąca część kredytów i pożyczek 189 393 1 742 1 395 (347) -20% Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 108 2 219 41 31 (10) -24% Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego 65 - - 13 13 - Rozliczenia międzyokresowe i dotacje 186 186 187 180 (7) -4% Rezerwy krótkoterminowe 942 583 763 1 073 310 41% Pozostałe zobowiązania finansowe 300 235 249 448 199 80% Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe 184 146 159 161 2 1% 2 805 4 791 4 064 4 665 601 15% Zobowiązanie bezpośrednio związane z aktywami zaklasyfikowanymi jako przeznaczone do sprzedaży - - - 20 20 - Zobowiązania razem 11 243 11 703 10 925 11 296 371 3% SUMA PASYWÓW 21 599 20 967 19 668 21 238 1 570 8% dane przekształcone Na dzień 31 grudnia 2021 roku suma bilansowa Grupy Energa wyniosła 21 238 mln zł i była wyższa o 1 570 mln zł w stosunku do stanu na koniec 2020 roku. W ramach aktywów najistotniejsza zmiana dotyczyła aktywów trwałych, w szczególności pozycji Rzeczowe aktywa trwałe. Wzrost dotyczył głównie nakładów pomniejszonych o amortyzację w Linii Biznesowej Dystrybucja (nakłady na rozbudowę i modernizację sieci) oraz w działalności pozostałej (transakcja zbycia aktywów związanych z procesem budowy elektrowni gazowej zawartej pomiędzy Elektrownią Ostrołęka Sp. z o.o. a CCGT Ostrołęka Sp. z o.o.). Przyczyny zmiany stanu środków pieniężnych zostały opisane w dalszej części dotyczącej przepływów pieniężnych. Kapitał własny Grupy Energa na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 9 942 mln zł i finansował Grupę w 47%. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 57 W stosunku do końca 2020 roku zmianie uległa struktura pozyskanego finansowania. W pierwszym półroczu 2021 roku uruchomione zostało finansowanie z PKN ORLEN, zmniejszeniu uległo natomiast zadłużenie z tytułu kredytu konsorcjalnego oraz kredytu z Banku Gospodarstwa Krajowego. Dodatkowo w ramach zobowiązań istotna zmiana dotyczyła pozycji rezerw. Na wzrost wartości w ramach rezerw krótkoterminowych wpłynęły w szczególności wzrost rezerwy na zobowiązania z tytułu emisji gazów oraz obowiązek dotyczący praw majątkowych. Wzrost ww. pozycji został częściowo skompensowany rozwiązaniem rezerwy z tytułu rozliczenia projektu węglowego w Ostrołęce. Z kolei spadek rezerw długoterminowych związany był ze spadkiem rezerw na świadczenia pracownicze wynikający w szczególności ze wzrostu stopy dyskontowej. Na dzień 31 grudnia 2021 roku w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej wyodrębnione zostały pozycje: Aktywa zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży oraz Zobowiązanie bezpośrednio związane z aktywami zaklasyfikowanymi jako przeznaczone do sprzedaży co związane jest z podjętymi przez Grupę działaniami zmierzającymi do sprzedaży udziałów w jednostce zależnej Energa Invest Sp. z o.o. Tabela 9: Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej 2 394 1 947 2 592 3 659 1 067 41% Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (2 305) (2 731) (2 295) (2 598) (303) -13% Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (1 006) (485) (1 533) (941) 592 39% Zwiększenie / (Zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych (917) (1 269) (1 236) 120 1 356 > 100% dane przekształcone Rysunek 21: Przepływy pieniężne Grupy w latach 2018-2021 (mln zł) Łączne przepływy netto środków pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej Grupy w 2021 roku były dodatnie i wyniosły 120 mln zł, wobec ujemnych przepływów w kwocie (1 236) mln zł w 2020 roku. Wartość przepływów z działalności operacyjnej wyniosła 3 659 mln zł wobec 2 592 mln zł w 2020 roku. Wzrost przepływów z działalności operacyjnej wynikał głównie z wypracowanego zysku brutto w kwocie 1 269 mln zł zysku wobec (219) mln straty w 2020 roku przy jednoczesnym spadku stanu zobowiązań z tytułu otrzymanych zaliczek oraz zobowiązań z tytułu umów w łącznej kwocie 563 mln zł wobec wzrostu (51) mln zł w 2020 roku. Pozycje te przewyższyły pozostałe ujemne przepływy, z których najistotniejsze dotyczyły wzrostu stanu należności (75) mln zł wobec spadku 53 mln zł w 2020 roku oraz zapłaty podatku dochodowego (345) mln zł wobec (83) mln zł zapłaconych w 2020 roku. 2 394 1 947 2 592 3 659 (2 305) (2 731) (2 295) (2 598) (1 006) ( 485) (1 533) ( 941) 2018 2019 2020 2021 Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 58 Przepływy netto z działalności inwestycyjnej w 2021 roku wyniosły (2 598) mln zł i były niższe o 303 mln zł w porównaniu do wydatków w roku poprzednim, co wynikało przede wszystkim z wydatków na zakup rzeczowych aktywów trwałych, które wyniosły (2 673) mln w 2021 roku wobec (2 317) mln zł w 2020 roku. Przepływy pieniężne z działalności finansowej wyniosły (941) mln zł i wynikały głównie z harmonogramu spłat obecnych instrumentów dłużnych w kwocie (3 458) mln zł wobec wpływów wynikających z zaciągnięcia nowych zobowiązań finansowych w kwocie 2 718 mln zł, spłaty zadłużenia leasingowego (70) mln zł, bieżących płatności odsetkowych (204) mln zł oraz wydatków z tytułu prowizji w wysokości (12) mln zł. W 2020 roku również wystąpiły ujemne przepływy pieniężne z działalności finansowej w kwocie (1 533) mln zł, które wynikły głównie z wyższego salda wykupu dłużnych papierów wartościowych jak również spłaty zadłużenia kredytowego oraz leasingowego wraz z odsetkami (5 530) mln zł wobec pozyskania zewnętrznego kredytowania w kwocie 3 943 mln zł. Spłaty zaciągniętego zadłużenia w rozpatrywanych okresach zostały zrealizowane zgodnie z obowiązującymi harmonogramami. 4.3. Charakterystyka struktury aktywów i pasywów skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej Rysunek 22: Struktura aktywów i pasywów w latach 2018-2021 Tabela 10:Wskaźniki finansowe Grupy Energa Wskaźnik Definicja 2018 2019 2020 2021 Rentowność marża EBITDA wynik na działalności operacyjnej + amortyzacja + odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych / przychody ze sprzedaży (z uwzględnieniem Wyniku na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz przychodów z Funduszu Wypłat Różnicy Ceny) 18,3% 16,9% 16,4% 17,9% rentowność kapitałów własnych (ROE) zysk netto za okres/ kapitał własny na koniec okresu 7,2% -10,8% -5,1% 9,4% rentowność sprzedaży (ROS) zysk netto za okres / przychody ze sprzedaży (z uwzględnieniem Wyniku na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz przychodów z Funduszu Wypłat Różnicy Ceny) 7,2% -8,3% -3,6% 6,8% rentowność majątku (ROA) zysk netto za okres/ aktywa ogółem na koniec okresu 3,4% -4,8% -2,3% 4,4% * zysk netto za ostatnie 12 miesięcy 77% 80% 86% 86% 23% 20% 14% 14% Stan na dzień 31 grudnia 2018 Stan na dzień 31 grudnia 2019 Stan na dzień 31 grudnia 2020 Stan na dzień 31 grudnia 2021 Aktywa trwałe Aktywa obrotowe 48% 44% 44% 47% 39% 33% 35% 31% 13% 23% 21% 22% Stan na dzień 31 grudnia 2018 Stan na dzień 31 grudnia 2019 Stan na dzień 31 grudnia 2020 Stan na dzień 31 grudnia 2021 Kapitał własny ogółem Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 59 Wskaźnik Definicja Stan na dzień 31 grudnia 2018 Stan na dzień 31 grudnia 2019 Stan na dzień 31 grudnia 2020 Stan na dzień 31 grudnia 2021 Płynność wskaźnik płynności bieżącej aktywa obrotowe/zobowiązania krótkoterminowe 1,7 0,9 0,7 0,6 Zadłużenie zobowiązania finansowe (mln zł) suma zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek, dłużnych papierów wartościowych oraz leasingu, zarówno długo- i krótkoterminowych 7 183 7 661 6 736 6 113 zobowiązania finansowe netto (mln zł) zobowiązania finansowe - środki pieniężne i ich ekwiwalenty 4 459 6 200 6 515 5 773 wskaźnik długu netto/EBITDA zobowiązania finansowe netto/EBITDA 1,8 2,2 2,3 1,6 * w związku z zastosowaniem po raz pierwszy MSSF 16 istotnie wzrosły zobowiązania z tytułu leasingu stąd począwszy od 1 stycznia 2019 roku ujęto tę pozycję w kalkulacji zobowiązań finansowych; dane za rok 2018 zostały przekształcone; ** wartość zobowiązań finansowych netto uwzględniona w kalkulacji wskaźnika dług netto/EBITDA uwzględnia kluczowe elementy zdefiniowane w umowach o finansowanie; dane za rok 2018 zostały przekształcone. Zarówno przychody ze sprzedaży, jak i EBITDA odnotowały wzrost w 2021 roku w stosunku do roku poprzedniego (czynniki wpływające na te zmiany zostały opisane w części dotyczącej omówienia wielkości finansowych). W związku z tym, że wzrost EBITDA był większy, wskaźnik marża EBITDA uległ poprawie. Z kolei na poprawę wyniku netto, a co za tym idzie wskaźników rentowności, wpływ miał niższy poziom odpisów aktualizujących w roku 2021 niż w roku poprzednim, a także wyższe saldo na działalności finansowej oraz dodatni udział w wyniku jednostek wykazywanych metodą praw własności. Wyższy poziom zobowiązań krótkoterminowych, w tym rezerw na zobowiązania z tytułu emisji gazów oraz obowiązek dotyczący praw majątkowych wpłynęły na obniżenie wskaźnika bieżącej płynności. Na poprawę wskaźnika dług netto/EBITDA wpłynął zarówno spadek zobowiązań finansowych na dzień 31 grudnia 2021 roku w stosunku do 31 grudnia 2020 roku, jak i poprawa EBITDA. 4.4. Opis istotnych pozycji pozabilansowych Informacje w tym zakresie znajdują w rozdziale 9.1. Informacje o istotnych umowach i transakcjach niniejszego sprawozdania oraz w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym – nota 37: Aktywa i zobowiązania warunkowe. 4.5. Prognozy wyników finansowych Zarząd Energi nie publikował prognoz dla jednostkowych i skonsolidowanych wyników finansowych za rok obrotowy 2021. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 60 Elektrownia wodna we Włocławku Działalność Segmentów Grupy Energa Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 61 5. DZIAŁALNOŚĆ SEGMENTÓW GRUPY ENERGA Wyniki finansowe Grupy Energa w podziale na Linie Biznesowe przedstawiały się następująco: Tabela 11: Wyniki EBITDA Grupy Energa w podziale na Linie Biznesowe (mln zł) EBITDA w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) DYSTRYBUCJA 1 704 1 648 1 790 2 048 258 14% WYTWARZANIE 329 262 165 112 (53) -32% SPRZEDAŻ (85) 182 156 343 187 > 100% POZOSTAŁE oraz wyłączenia i korekty konsolidacyjne (71) (53) (73) (54) 19 26% EBITDA Razem 1 877 2 039 2 038 2 449 411 20% EBITDA w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) DYSTRYBUCJA 438 545 107 24% WYTWARZANIE 30 (51) (81) < -100% SPRZEDAŻ 42 (131) (173) < -100% POZOSTAŁE oraz wyłączenia i korekty konsolidacyjne (28) (23) 5 18% EBITDA Razem 482 340 (142) -29% 5.1. Linia Biznesowa Dystrybucja 5.1.1. Działalność biznesowa i operacyjna Tabela 12: Dystrybucja energii elektrycznej według grup taryfowych (GWh) Dystrybucja energii elektrycznej wg grup taryfowych (sprzedaż zafakturowana) w GWh 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Grupa taryfowa A (WN) 3 503 3 274 3 187 3 512 325 10% Grupa taryfowa B (SN) 8 905 8 818 8 558 9 129 571 7% Grupa taryfowa C (nN) 4 522 4 397 4 129 4 289 161 4% Grupa taryfowa G (nN) 5 611 5 666 5 889 6 143 255 4% Dystrybucja energii razem 22 542 22 155 21 763 23 074 1 311 6% Dystrybucja energii elektrycznej wg grup taryfowych (sprzedaż zafakturowana) w GWh IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Grupa taryfowa A (WN) 824 882 58 7% Grupa taryfowa B (SN) 2 250 2 363 113 5% Grupa taryfowa C (nN) 1 094 1 121 27 2% Grupa taryfowa G (nN) 1 484 1 513 29 2% Dystrybucja energii razem 5 652 5 880 227 4% Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 62 W 2021 roku wolumen dostarczonej energii elektrycznej był wyższy w stosunku do roku poprzedniego średnio o 6%. Największe wzrosty wolumenu nastąpiły w grupach A oraz B, ale wzrost zanotowały wszystkie grupy taryfowe. Zmiany te były związane z obostrzeniami wynikającymi z pandemii COVID-19 - częściowym lockdownem gospodarki i zwiększeniem zakresu pracy oraz nauki zdalnej w gospodarstwach domowych w 2020 roku. W roku 2021 obostrzenia te przez większą część roku nie obowiązywały. W IV kwartale 2021 roku wolumen dostarczonej energii również ukształtował się na poziomie wyższym niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Tabela 13: Wielkość wskaźników SAIDI I SAIFI SAIDI SAIFI Nieplanowane z katastrofalnymi Planowane Razem Nieplanowane z katastrofalnymi Planowane Razem Liczba minut na odbiorcę we wskazanym okresie Zakłócenia na odbiorcę we wskazanym okresie IV kw. 2020 21,9 5,8 27,7 0,4 0,0 0,4 IV kw. 2021 48,8 6,2 55,0 0,7 0,0 0,8 Zmiana 26,9 0,3 27,2 0,3 (0,0) 0,3 Zmiana (%) > 100% 6% 98% 82% -2% 74% 2018 107,2 43,8 151,0 1,9 0,3 2,1 2019 98,2 28,7 126,9 1,8 0,2 2,0 2020 96,0 20,8 116,8 1,7 0,1 1,9 2021 186,0 22,1 208,1 2,3 0,2 2,4 Zmiana 2021/2020 90,0 1,3 91,3 0,6 0,0 0,6 Zmiana 2021/2020 (%) 94% 6% 78% 34% 9% 32% Grupa Energa w 2021 roku osiągnęła poziom wskaźnika SAIDI (planowane i nieplanowane z katastrofalnymi) 208,1 minut na odbiorcę wobec 116,8 minut na odbiorcę w 2020 roku. Również wartość wskaźnika SAIFI uległa pogorszeniu. Uzyskane w 2021 roku łączne wyniki wskaźników niezawodności zasilania SAIDI i SAIFI są efektem istotnie większych, w odniesieniu do lat 2018- 2020, anomalii pogodowych związanych z huraganowymi wichurami, które spowodowały wystąpienie awarii masowych, w tym szczególnie w lipcu 2021 roku. Powyższa sytuacja przekłada się również na pogorszenie wskaźników w ujęciu kwartalnym r/r, głównie w zakresie przerw nieplanowanych. Wskaźniki SAIDI i SAIFI dla wysokiego i średniego napięcia (WN i SN) z wyłączeniem awarii masowych osiągnięte przez Grupę Energa ukształtowały się na następujących poziomach: • SAIDI (minuty na odbiorcę) – 106,9 w 2021 roku (85,6 w 2020 roku) oraz 32,6 w IV kw. 2021 roku (20,9 w IV kw. 2020 roku), • SAIFI (zakłócenia na odbiorcę) – 2,0 w 2021 roku (1,7 w 2020 roku) oraz 0,6 w IV kw. 2021 roku (0,4 w IV kw. 2020 roku). Tabela 14: Liczba klientów Energi Operatora SA w latach 2018-2021 (według grup taryfowych) Grupy taryfowe w Energa Operator (w szt.) Stan na 31 grudnia Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) 2018 2019 2020 2021 Grupa taryfowa A 94 108 129 174 45 35% Grupa taryfowa B 7 425 8 056 8 433 8 983 550 7% Grupa taryfowa C 288 231 290 080 292 926 295 591 2 665 1% Grupa taryfowa G 2 792 187 2 836 927 2 891 025 2 934 776 43 751 2% RAZEM 3 087 937 3 135 171 3 192 513 3 239 524 47 011 1% Grupa taryfowa A – najwięksi klienci, przyłączeni do sieci wysokiego napięcia (110 kV) np. huty, kopalnie, stocznie i inne duże zakłady przemysłowe; Grupa taryfowa B – duże zakłady przemysłowe przyłączone do sieci średniego napięcia (od 1 kV do 60 kV), np. fabryki, szpitale, centra handlowe, obiekty wypoczynkowe i rozrywkowe; Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 63 Grupa taryfowa C – klienci instytucjonalni przyłączeni do sieci niskiego napięcia (do 1 kV), np. banki, sklepy, kliniki, punkty handlowe i usługowe, oświetlenie ulic; Grupa taryfowa G – gospodarstwa domowe i podobni odbiorcy, niezależnie od napięcia zasilania. W 2021 roku spółka Energa Operator zanotowała wzrost liczby klientów o 1% w stosunku do końca poprzedniego roku. Zwiększenie liczby klientów miało miejsce we wszystkich grupach taryfowych. 5.1.2. Wyniki finansowe Rysunek 23: Wyniki Linii Biznesowej Dystrybucja Grupy Energa (mln zł) Tabela 15: Wyniki Linii Biznesowej Dystrybucja (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody 4 028 4 113 4 325 4 430 105 2% EBITDA 1 704 1 648 1 790 2 048 258 14% amortyzacja 760 839 847 875 28 3% odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych - - - - - 0% EBIT 944 809 943 1 173 230 24% Wynik netto 647 547 614 780 166 27% CAPEX 1 368 1 334 1 350 1 526 176 13% w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody 1 136 1 145 9 1% EBITDA 438 545 107 24% amortyzacja 219 225 6 3% odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych - - - 0% EBIT 219 320 101 46% Wynik netto 135 227 92 68% CAPEX 453 504 51 11% 4 028 1 704 944 4 113 1 648 809 4 325 1 790 943 4 430 2 048 1 173 Przychody EBITDA EBIT 2018 2019 2020 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 64 Rysunek 24: EBITDA Bridge Linii Biznesowej Dystrybucja (mln zł) Linia Biznesowa Dystrybucja wypracowała w 2021 roku 84% EBITDA Grupy Energa (wobec blisko 88% w 2020 roku). Przychody ze sprzedaży Linii Biznesowej Dystrybucja w 2021 roku wyniosły 4 430 mln zł, co oznacza 2% wzrost rok do roku, który spowodowany był przede wszystkim wzrostem przychodów z usługi przyłączeniowej oraz zwiększeniem przychodów ze sprzedaży usług dystrybucyjnych. W przeciwną stronę działała natomiast niższa stawka za usługę dystrybucyjną (należną OSD) o 3%. EBITDA tej Linii wyniosła 2 048 mln zł i była wyższa niż w roku poprzednim o około 14%. Istotny wpływ na wzrost wyniku operacyjnego EBIT o 24% r/r (do 1 173 mln zł) miał wzrost marży na dystrybucji o 170 mln zł (z uwzględnieniem strat sieciowych). Był to przede wszystkim efekt wyższego o około 6% wolumenu sprzedaży usługi dystrybucyjnej. Korzystny wpływ miał także niższy wolumen energii na pokrycie strat sieciowych oraz niższa cena po jakiej tę energię kupowano w 2021 roku. Ponadto w roku 2021 zanotowano niższe o 119 mln zł r/r koszty OPEX w tej Linii Biznesowej, przy czym był to przede wszystkim efekt korzystnej wyceny rezerw aktuarialnych w związku z rosnącymi stopami dyskontowymi, a także zdarzenia jednorazowego w postaci rozwiązania rezerw aktuarialnych z tytułu ZFŚS dla emerytów i rencistów. Pozostałe czynniki wpływające na zmianę poziomu wyniku operacyjnego EBIT to istotny wzrost przychodów z przyłączy, wzrost kosztu podatku od nieruchomości, niekorzystne saldo strat losowych w związku z awariami masowymi jakie miały miejsce w 2021 roku oraz brak korzystnego zdarzenia jednorazowego, które poprawiło wyniki Linii w 2020 roku - zmieniono wtedy ujęcie infrastruktury otrzymanej nieodpłatnie (rozliczanej do tego momentu poprzez rozliczenia międzyokresowe przychodów) w związku z uspójnieniem polityki rachunkowości z Grupą ORLEN. Zysk netto Linii Biznesowej Dystrybucja w 2021 roku wyniósł 780 mln zł, czyli był o 27% wyższy r/r. Poprawa była głównie efektem zmiany EBIT. Nakłady inwestycyjne tej Linii wyniosły 1 526 mln zł i były wyższe (o 13%) niż w 2020 roku. EBITDA Linii Biznesowej Dystrybucja w samym IV kwartale 2021 roku wyniosła 545 mln zł i była wyższa o 24%, tj. 107 mln zł niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Był to efekt wyższej marży na dystrybucji ze stratami sieciowymi w związku z wyższym o 4% wolumenem tej usługi, a także niższymi kosztami energii elektrycznej na pokrycie strat sieciowych (efekt niższej ceny zakupu r/r). Niższe były także istotnie koszty OPEX – był to wspomniany wyżej efekt korzystnej wyceny rezerw aktuarialnych. 5.2. Linia Biznesowa Wytwarzanie 5.2.1. Działalność biznesowa i operacyjna 1 790 2 048 11 90 170 70 119 EBITDA 2020 Marża na dystrybucji (ze stratami sieciowymi) Przychody z przyłączy OPEX Linii Biznesowej Podatek od nieruchomości Wynik na pozostałej działalności operacyjnej EBITDA 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 65 Tabela 16: Produkcja energii elektrycznej brutto (GWh) Produkcja energii elektrycznej brutto (GWh) 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Elektrownie - węgiel kamienny 2 546 2 054 1 609 2 599 990 62% Elektrownie - współspalanie biomasy - 57 156 - (156) -100% Elektrociepłownie - węgiel kamienny 127 106 78 31 (47) -61% Elektrociepłownie - biomasa 15 150 45 83 37 82% Elektrownie - woda 785 707 740 894 154 21% Elektrownia szczytowo-pompowa 34 54 62 67 5 8% Elektrownie - wiatr 385 446 488 458 (30) -6% Elektrownie - fotowoltaika 6 5 5 5 (0) -2% Produkcja energii razem 3 896 3 578 3 184 4 136 953 30% w tym z OZE 1 190 1 365 1 434 1 439 5 0% Produkcja energii elektrycznej brutto (GWh) IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Elektrownie - węgiel kamienny 533 799 266 50% Elektrownie - współspalanie biomasy 51 - (51) -100% Elektrociepłownie - węgiel kamienny 12 8 (4) -31% Elektrociepłownie - biomasa 10 23 14 > 100% Elektrownie - woda 203 172 (30) -15% Elektrownia szczytowo-pompowa 26 22 (3) -13% Elektrownie - wiatr 142 146 4 3% Elektrownie - fotowoltaika 0 1 0 23% Produkcja energii razem 977 1 172 195 20% w tym z OZE 405 342 (64) -16% Aktywa wytwórcze w Grupie Energa w 2021 roku wyprodukowały 4,1 TWh energii elektrycznej wobec 3,2 TWh w 2020 roku, czyli o 30% więcej r/r. Tendencja wzrostowa dotyczyła głównie Elektrowni w Ostrołęce oraz elektrowni wodnych. W 2021 roku 64% wytworzonej przez Grupę energii elektrycznej brutto pochodziło z węgla kamiennego, 23% z wody, 11% z wiatru i 2% z biomasy. Poziom produkcji w elektrowni w Ostrołęce wynikał z poziomu pracy w wymuszeniu na rzecz Operatora Systemu Przesyłowego w Polsce oraz dyspozycyjności tych bloków. Produkcja energii w źródłach wodnych to efekt występujących warunków hydrologicznych, natomiast poziom produkcji z wiatru wynikał z panujących warunków pogodowych. Produkcja energii w elektrociepłowniach Grupy to pochodna produkcji ciepła, która była głównie zależna od zapotrzebowania na ciepło przez odbiorców lokalnych Grupy oraz dyspozycyjności posiadanych bloków kogeneracyjnych Porównując wielkość produkcji energii elektrycznej brutto w ujęciu IV kw. 2021 roku do IV kw. 2020 roku zwraca uwagę wyższa produkcja z węgla kamiennego przez elektrownię w Ostrołęce oraz niższa produkcja z OZE (o 16%), szczególnie przez źródła wodne. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 66 Tabela 17: Produkcja ciepła brutto (TJ) Produkcja ciepła brutto w TJ 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. 2 342 2 326 2 160 2 281 121 6% ENERGA Elektrownie Ostrołęka S.A. 1 294 1 258 1 161 1 263 102 9% ENERGA Ciepło Kaliskie Sp. z o.o. 291 266 272 312 40 15% Produkcja ciepła brutto razem 3 928 3 850 3 593 3 856 263 7% Produkcja ciepła brutto w TJ IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. 670 654 (16) -2% ENERGA Elektrownie Ostrołęka S.A. 360 405 44 12% ENERGA Ciepło Kaliskie Sp. z o.o. 110 117 7 6% Produkcja ciepła brutto razem 1 141 1 176 35 3% W 2021 roku Grupa wyprodukowała 3 856 TJ energii cieplnej, o 7% więcej niż w roku poprzednim, na co wpływ miała m.in. temperatura powietrza kształtująca zapotrzebowanie na ciepło u odbiorców Grupy na rynkach lokalnych w miastach Ostrołęka, Elbląg i Kalisz. Ten sam czynnik spowodował, iż w IV kwartale 2021 roku nastąpił wzrost produkcji ciepła o około 35 TJ r/r (tj. o 3%). Tabela 18: Wolumen i koszt zużycia kluczowych paliw Zużycie paliw 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Węgiel kamienny Ilość (tys. ton) 1 297 1 059 826 1 259 434 52% Koszt (mln zł) 357 319 248 357 109 44% Biomasa Ilość (tys. ton) 13 148 147 85 (62) -42% Koszt (mln zł) 7 84 73 40 (32) -45% Zużycie paliw razem (mln zł) 364 402 321 398 77 24% Zużycie paliw IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Węgiel kamienny Ilość (tys. ton) 257 384 128 50% Koszt (mln zł) 75 111 37 49% Biomasa Ilość (tys. ton) 50 22 (28) -56% Koszt (mln zł) 25 13 (12) -47% Zużycie paliw razem (mln zł) 99 124 25 25% * łącznie z kosztem transportu Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 67 W 2021 roku wytwórcy Grupy zużyli o 434 tys. ton więcej węgla kamiennego oraz o 62 tys. ton mniej biomasy w stosunku do roku 2020. Obniżenie produkcji z biomasy to głównie efekt zakończenia produkcji ze współspalania w Elektrowni w Ostrołęce. Wyższe zużycie węgla wynikało z większej produkcji energii elektrycznej głównie przez elektrownię w Ostrołęce. Jednocześnie odnotowano niższe koszty jednostkowe zakupu węgla oraz biomasy. Analizując dane za IV kwartał 2021 roku w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego należy zauważyć odwrócenie powyżej opisanej tendencji dot. kosztów jednostkowych węgla (nastąpił jej wzrost o 1%) oraz biomasy (nastąpił jej wzrost o 19%). Jednocześnie, należy podkreślić zwiększenie zużycia węgla (głównie przez wyższą produkcję w elektrowni w Ostrołęce) oraz zmniejszenie zużycia biomasy r/r (efekt zakończenia produkcji ze współspalania w Elektrowni w Ostrołęce). 5.2.2. Wyniki finansowe Rysunek 25: Wyniki Linii Biznesowej Wytwarzanie Grupy Energa (mln zł) Tabela 19: Wyniki Linii Biznesowej Wytwarzanie (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody 1 194 1 258 1 217 2 060 843 69% EBITDA 329 262 165 112 (53) -32% amortyzacja 166 176 131 139 8 6% odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych (267) 496 330 90 (240) -73% EBIT 430 (410) (296) (117) 179 60% Wynik netto 306 (477) (391) (216) 175 45% CAPEX 238 175 274 233 (41) -15% * dane przekształcone w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody 389 498 109 28% EBITDA 30 (51) (81) < -100% 1 194 329 430 1 258 262 ( 410) 1 217 165 ( 296) 2 060 112 ( 117) Przychody EBITDA EBIT 2018 2019 2020 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 68 amortyzacja 23 35 12 52% odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych (142) 24 166 > 100% EBIT 149 (110) (259) < -100% Wynik netto 113 (155) (268) < -100% CAPEX 42 113 71 > 100% * dane przekształcone Rysunek 26: EBITDA Bridge Linii Biznesowej Wytwarzanie (mln zł) * uwzględnia trading energii elektrycznej netto (przychód minus koszt). Poniższa tabela prezentuje podział EBITDA Linii Biznesowej Wytwarzanie na poszczególne Obszary Wytwarzania. Zestawienie zawiera dane jednostkowe z uwzględnieniem eliminacji transakcji wzajemnych pomiędzy obszarami biznesowymi oraz korekt konsolidacyjnych. Tabela 20: EBITDA Linii Biznesowej Wytwarzanie w podziale na Obszary Wytwarzania (mln zł) EBITDA w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Woda 103 123 114 205 91 80% Wiatr 88 110 106 146 40 38% Elektrownia w Ostrołęce 124 39 (37) (207) (169) < - 100% Pozostałe i korekty 13 (10) (17) (32) (15) -89% Razem Wytwarzanie 329 262 165 112 (53) -32% EBITDA w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Woda 23 50 27 > 100% Wiatr 31 58 27 86% Elektrownia w Ostrołęce (5) (134) (130) < -100% Pozostałe i korekty (19) (25) (6) -28% Razem Wytwarzanie 30 (51) (81) < -100% 165 112 77 387 98 396 13 100 EBITDA 2020 Przychody ze sprzedaży energii Wpływ nieodpłatnie otrzymanych świadectw pochodzenia energii Przychody z usług systemowych Koszt zużycia kluczowych paliw do produkcji Koszt zakupu uprawnień do emisji CO2 Pozostałe przychody/koszty EBITDA 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 69 EBITDA Linii Biznesowej Wytwarzanie w 2021 roku wyniosła 112 mln zł (o 32% mniej r/r), a jej udział w łącznej EBITDA Grupy ukształtował się na poziomie 5% (wobec 8% w 2020 roku). Głównymi czynnikami kształtującymi poziom EBITDA tej Linii w 2021 roku były m.in. przychody ze sprzedaży energii oraz zielonych praw majątkowych, przychody z regulacyjnych usług systemowych, koszty zużycia kluczowych paliw do produkcji oraz koszty zakupu uprawnień do emisji. Dodatkowo, wyniki roku 2021 obciążyła ujemna wycena otwartej pozycji sprzedażowej na energii elektrycznej w spółce Energa Elektrownie Ostrołęka (wpływ -99 mln zł). Wyższe przychody ze sprzedaży energii elektrycznej to wynik głównie wyższej produkcji energii przez elektrownię w Ostrołęce oraz źródła wodne, jak również wyższych poziomów cen sprzedaży energii elektrycznej. Wyższy wpływ nieodpłatnie otrzymanych świadectw pochodzenia energii wynikał głównie z wyższych cen panujących na rynku. Wyższe przychody z usług systemowych wynikały głównie z wdrożenia z początkiem 2021 roku mechanizmu rozliczeniowego w postaci Rynku Mocy, z którego korzystają źródła Grupy. Łączne przychody z usług systemowych w 2021 roku wyniosły 198 mln zł wobec 98 mln zł w roku poprzednim. Koszt zużycia kluczowych paliw do produkcji był pochodną głównie wyższego wolumenu produkcji energii elektrycznej w elektrowni w Ostrołęce, niższego kosztu jednostkowego zużycia paliw oraz sprawności obiektów wytwórczych. Wzrost kosztu zakupu uprawnień do emisji CO2 był spowodowany wzrostem rynkowych cen uprawnień do emisji, wyższej produkcji przez źródła konwencjonalne (główne elektrownia w Ostrołęce) oraz spadkiem ilości przyznanych darmowych uprawnień do emisji. Dodatkowo, w 2021 roku dokonano wyceny otwartej pozycji sprzedażowej na energii elektrycznej w spółce Energa Elektrownie Ostrołęka (wpływ -99 mln zł). Spółka ta na dzień bilansowy 31 grudnia2021 roku posiadała otwarte kontrakty Sell typu Peak, które zgodnie ze strategią są przypisane do portfela optymalizacyjnego. Kontrakty przypisane do tego portfela mogą podlegać redukcji poprzez zawarcie kontraktu przeciwnego na rynku terminowym. W związku z powyższym, kontrakty typu PEAK otwarte na dzień bilansowy 31 grudnia 2021 roku zostały wycenione do wartości godziwej przez wynik finansowy. Na wynik EBIT tej Linii Biznesowej wpływ miało niekorzystne saldo odpisów aktualizujących wartość niefinansowych aktywów trwałych na poziomie 90 mln zł w roku 2021 (wobec 330 mln zł w roku 2020). Powyższe w roku 2021 związane były m.in. z przeprowadzonymi testami na utratę wartości aktywów w Elektrowni Ostrołęka B (dokonanie całkowitego odpisu wartości aktywów, z wyłączeniem gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów), testami majątku ciepłowniczego związanego z dystrybucją ciepła w Ostrołęce (spółka Energa Ciepło Ostrołęka), m.in. z powodu odłączenia się głównego odbiorcy pary technologicznej i mniejszej rentowności tego aktywa, wynikami testów majątku spółki Energa Kogeneracja oraz wynikami testów dla majątku Spółki Energa OZE, tj. odpisami magazynu energii oraz odwróceniem odpisów majątku farm PV Czernikowo i PV Delta. Nakłady inwestycyjne tej Linii w 2021 roku były niższe o 41 mln zł r/r, a ich poziom wynikał głównie z rozwoju aktywów ciepłowniczych w Elblągu oraz z działań związanych z uzyskaniem nowych mocy w źródłach fotowoltaicznych w Grupie. Na wyniki IV kwartału 2021 roku miały wpływ m.in. wyższe wolumeny produkcji energii w elektrowni w Ostrołęce i wyższe ceny sprzedaży energii przez główne źródła Grupy. Dodatkowo, efekt ten został zwiększony także przez wpływ nieodpłatnie otrzymanych świadectw pochodzenia energii oraz wyższy przychód ze sprzedaży usług systemowych (przychody z Rynku Mocy). Z drugiej strony, powyższe pozytywne efekty został obniżone wzrostem cen zakupu uprawnień do emisji (wyższe ceny oraz wyższy wolumen produkcji) oraz wyższym kosztem zużycia kluczowych paliw do produkcji (wyższa produkcja oraz wyższy koszt jednostkowy). Niemniej kluczowym czynnikiem okazała się wycena otwartej pozycji sprzedażowej na energii elektrycznej w spółce Energa Elektrownie Ostrołęka (wpływ -99 mln zł). Tabela 21: Wyniki Obszaru Wytwarzania Woda (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody 193 226 222 318 96 43% EBITDA 103 123 114 205 91 80% EBIT 72 90 80 170 90 > 100% CAPEX 11 16 22 13 (9) -40% Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 70 w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody 57 86 29 52% EBITDA 23 50 27 > 100% EBIT 15 41 26 > 100% CAPEX 15 7 (8) -52% Tabela 22: Wyniki Obszaru Wytwarzania Wiatr (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody 122 154 144 97 (47) -33% EBITDA 88 110 106 146 40 38% EBIT 305 69 59 80 21 36% CAPEX 9 21 130 4 (126) -97% w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody 44 30 (14) -32% EBITDA 31 58 27 86% EBIT 29 42 13 46% CAPEX 0 1 0 52% Tabela 23: Wyniki Obszaru Wytwarzania Elektrownia w Ostrołęce (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody 746 762 766 1 416 650 85% EBITDA 124 39 (37) (207) (169) < -100% EBIT 64 (450) (473) (265) 208 44% CAPEX 168 109 83 16 (67) -81% w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody 258 311 53 21% EBITDA (5) (134) (130) < -100% EBIT 46 (139) (185) < -100% CAPEX 23 3 (20) -87% Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 71 Tabela 24: Wyniki Obszaru Wytwarzania Pozostałe i korekty (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody 133 116 84 229 144 > 100% EBITDA 13 (10) (17) (32) (15) -89% EBIT (11) (119) 39 (102) (140) < -100% CAPEX 50 29 38 200 161 > 100% w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody 30 70 40 > 100% EBITDA (19) (25) (6) -28% EBIT 59 (54) (113) < -100% CAPEX 3 102 98 > 100% * dane przekształcone 5.3. Linia Biznesowa Sprzedaż 5.3.1. Działalność biznesowa i operacyjna Tabela 25: Sprzedaż energii elektrycznej (GWh) Sprzedaż energii elektrycznej przez Linię Biznesową Sprzedaż w GWh 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Sprzedaż energii detaliczna 19 777 19 681 18 782 18 578 (204) -1% Sprzedaż energii na rynku hurtowym, w tym: 3 991 4 508 4 058 2 915 (1 143) -28% Sprzedaż energii na rynek bilansujący 631 943 1 254 1 318 64 5% Sprzedaż energii na pokrycie strat sieciowych do Energi Operatora 1 490 1 000 - - - - Pozostała sprzedaż hurtowa 1 871 2 565 2 804 1 597 (1 207) -43% Sprzedaż energii razem 23 769 24 188 22 841 21 493 (1 348) -6% Sprzedaż energii elektrycznej przez Linię Biznesową Sprzedaż w GWh IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Sprzedaż energii detaliczna 4 896 4 855 (41) -1% Sprzedaż energii na rynku hurtowym, w tym: 742 719 (23) -3% Sprzedaż energii na rynek bilansujący 307 221 (85) -28% Sprzedaż energii na pokrycie strat sieciowych do Energi Operatora - - - - Pozostała sprzedaż hurtowa 435 498 62 14% Sprzedaż energii razem 5 638 5 574 (64) -1% W 2021 roku łączny wolumen sprzedanej energii elektrycznej przez Linię Biznesową Sprzedaż był niższy o 6% (tj. o 1,3 TWh) w porównaniu do 2020 roku. To skutek mniejszej sprzedaży na rynku hurtowym oraz detalicznym. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 72 Wolumen sprzedaży na rynku detalicznym obniżył się w 2021 roku o 1% (tj. o 0,2 TWh) w ujęciu r/r. W ramach sprzedaży detalicznej nastąpił spadek wolumenu sprzedaży do klientów biznesowych (o 3%), przy jednoczesnym wzroście wolumenu sprzedaży do gospodarstw domowych (o 4%). W 2021 roku pandemia COVID-19 nie miała już tak istotnego znaczenia na kształtowanie się poziomu zużycia energii elektrycznej przez odbiorców końcowych jak w 2020 roku. Jej wpływ ograniczył się w głównej mierze do struktury zużycia, co skutkowało niższym zużyciem energii przez klientów biznesowych (utrzymujące się obostrzenia, szczególnie w I połowie roku) przy wzroście zużycia energii przez gospodarstwa domowe (ograniczenie funkcjonowania niektórych obszarów biznesowych, praca i nauka zdalna oraz efekt zimy). Na koniec 2021 roku liczba odbiorców końcowych energii elektrycznej (Punkty Poboru Energii) Linii Biznesowej Sprzedaż wynosiła 3,2 mln, co oznacza wzrost o ok. 64 tys. klientów w ujęciu r/r. Za przyrost bazy klientów w głównej mierze odpowiada grupa taryfowa G (gospodarstwa domowe) oraz grupa taryfowa C (mikro i mały biznes). Sprzedaż energii elektrycznej na rynku hurtowym obniżyła się z kolei w 2021 roku o 1,1 TWh (tj. o 28%) w stosunku do 2020 roku. Przyczyną tego spadku wolumenu było ograniczenie skali działań realizowanych na portfelu energii, a także po części efekt wysokiej bazy – w 2020 roku na skutek pandemii i spadku zużycia energii przez odbiorców końcowych występowała konieczność wyprzedaży energii na rynku hurtowym (głównie w II kwartale 2020 roku), która była wcześniej zakontraktowana na potrzeby odbiorców końcowych. W IV kwartale 2021 roku trend był analogiczny jak w ujęciu całorocznym, chociaż dynamika jego spadku znacząco osłabła. Łączny wolumen sprzedanej energii elektrycznej przez Linię Biznesową Sprzedaż zmniejszył się o 1% (tj. o 0,1 TWh) w porównaniu do IV kwartału 2020 roku. Sprzedaż detaliczna obniżyła się o 1% r/r, co oznacza dynamikę spadku o takiej samej skali jak w ujęciu całorocznym. Wolumen sprzedaży energii na rynku hurtowym spadł o 3% względem IV kwartału 2020 roku, co z kolei oznacza dużo niższą dynamikę spadku od całorocznej. Powodem tak znaczącego spadku dynamiki był głównie efekt niskiej bazy – słabnący efekt pandemii przejawiający się mniejszą niż w poprzednich kwartałach 2020 roku skalą wyprzedaży nadwyżek energii elektrycznej. Obsługa klienta Oferty produktowe dla klientów indywidualnych W 2021 roku obowiązywały oferty, które zostały przedłużone od 1 lutego 2021 roku. W portfelu pozostały oferty, które odnotowały najwyższą sprzedaż oraz te, które były dedykowane pod konkretne grupy klientów. Poniżej przykładowe obowiązujące oferty w 2021 roku w podziale na kategorie: Oferty z Assistance Domowym (Fachowiec): • Oferta Podstawowa – zawierająca ubezpieczenie Assistance domowy, • Pakiet Oszczędności – zawierająca ubezpieczenie Assistance domowy oraz kartę rabatową na stacje ORLEN i BLISKA, • Pakiet Eko mieszkanie – zawierająca ubezpieczenie Assistance domowy oraz 5 energooszczędnych żarówek LED. Oferty bez Assistance Domowego (bez Fachowca): • Pakiet Podstawowy – zawierająca 100 zł nadpłaty na konto rozliczeniowe energii elektrycznej oraz kartę rabatową na stacje ORLEN i BLISKA, • Pakiet zielonej energii - zawierająca gwarancję pochodzenia energii z OZE oraz 5 energooszczędnych żarówek LED, • Pakiet z rabatem – zawierająca kartę rabatową na stacje ORLEN i BLISKA. Oferty uzupełniające dedykowane dla konkretnych grup klientów: • Fachowcy pod ręką Standard+ - zawierająca ubezpieczenie Assistance Domowy Pakiet Standard+, oferta dedykowana dla garaży i domków letniskowych, • Fachowcy pod ręką Pre Paid - zawierająca ubezpieczenie Assistance Domowy Pakiet Premium, oferta dedykowana dla klientów korzystających z liczników przedpłatowych, • Wspólnie się opłaca – przeznaczona dla klientów, którzy nie są konsumentami, tj. Wspólnot Mieszkaniowych, Spółdzielni, Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 73 • Oferta antysmogowa z pakietem fachowców – przeznaczona dla klientów zużywających energię elektryczną na potrzeby gospodarstw domowych, którzy zawrą umowę z zamiarem wykorzystania energii elektrycznej na cele grzewcze. Dodatkowo od 1 lipca 2021 roku zostały wdrożone nowe oferty na podstawie wyników przeprowadzonych badań marketingowych w 4 kw. 2020 roku: • Pakiet sportowy– dostęp przez 24 miesiące do ponad 3 000 obiektów sportowych zlokalizowanych na terenie całego kraju, • Radość pomagania – wsparcie kwotą 100 zł potrzebujących dzieci z obszaru działania Energa Obrót SA oraz ubezpieczenie Assistance Domowy Pakiet Standard, • Pakiet dla prosumentów - oferta energii elektrycznej wraz z ubezpieczeniem instalacji PV. Oferty produktowe dla Klientów segmentu SOHO (małych przedsiębiorstw) W całym roku 2021 roku kontynuowano sprzedaż produktów opartych o założenia nowej polityki produktowej dla klientów SOHO, której celem jest utrzymanie dotychczasowej strategii sprzedażowej, ukierunkowanej na uproduktowienie i lojalizację klientów w ramach obowiązujących Ofert Masowych. Przykładowe oferty obowiązujące w roku 2021 roku: 1) Cennik Standardowy dla Przedsiębiorstw - oferta nielojalizująca, zgodnie z cennikiem. 2) Oferta Podstawowa: • zużycie do 10 MWh – Oferta ma gwarantowany, stały poziom OH, • zużycie >10 MWh - Oferta ma stały rabat od cen z Cennika oraz stałą wartość OH niższą niż w Cenniku, 3) Oferty lojalizujące z produktem: • Pakiet Bezpieczna Firma - Klient otrzymuje stały rabat od Cennika, • Pakiet Eko Firma oraz Pakiet Eko Firma + - Klient otrzymuje stały rabat od cen ee z Cennika oraz stałe OH, • Stała i pewna cena – wdrożona 1 marca 2021 roku w odpowiedzi na wyniki badań konsumenckich wdrożona została oferta ze stałą ceną przez okres obowiązywania umowy. Klienci otrzymują stały rabat od Cennika Standardowego dla Przedsiębiorstw, • Oferta Podstawowa z rabatem na paliwo – wdrożona 1 lipca 2021 - oferta z kartą rabatową na stacje ORLEN i BLISKA. Oferty gazowe dla klientów indywidualnych i klientów segmentu SOHO Od stycznia 2021 zaprzestano sprzedaży ofert gazowych dla klientów indywidualnych oraz dla klientów z segmentu SOHO (w grupach taryfowych W1-W4). W Spółce obowiązywała taryfa dla klientów indywidualnych aktualizowana zgodnie z procesem i akceptowana przez URE oraz cennik standardowy paliwa gazowego dla przedsiębiorstw, który w 2020 roku był dostosowany do regulacji prawnych związanych z procesem bonifikat, a następnie w 2021 roku był aktualizowany. Rozwój cyfrowych kanałów sprzedaży i obsługi klienta Projekt „Modernizacja cyfrowych kanałów kontaktu z klientem”, rozpoczęty w 2021 roku, uzyskał pozytywną opinię Rady Projektów Informatycznych i został skierowany do wdrożenia. Podczas pandemii SARS-CoV-2 platforma WWW była jednym z głównych kanałów zawierania umów. System utrzymał ciągłość pracy (bez ani jednej awarii) i przekazywał dane klientów do systemu dziedzinowego. W 2021 roku został zrealizowany I etap automatyzacji wniosków online na energa.pl, co pozwoliło na uruchomienie pierwszej kampanii internetowej promującej sprzedaż online. Dlatego w 2021 roku, w porównaniu do 2020 roku, w kanale online nastąpił: − wzrost liczby PPE, − wzrost sesji użytkowników na platformie, − wzrost sprzedaży do klientów z segmentu SOHO. Sprzedaż produktów efektywnościowych W 2021 roku Energa Obrót pozyskała wielu klientów na nowe produkty efektywnościowe, obejmujące rozwiązania pozwalające racjonalnie, świadomie i odpowiedzialnie wykorzystywać istniejące zasoby energetyczne w obszarze Rynku Biznesowego - dedykowane klientom biznesowym, zainteresowanym poprawą efektywności energetycznej. Z portfolio oferowanych produktów Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 74 największą popularnością cieszyły się takie produkty, jak audyty energetyczne przedsiębiorstw, wizualizacja profili zużycia, projekt techniczny czy instalacje fotowoltaiczne. Optymalizacja procesów W celu podniesienia efektywności procesów biznesowych w Energa Obrót kontynuowane były działania w zakresie automatyzacji oraz eliminacji zbędnych kroków zgodnie z metodologią Lean Management, zapoczątkowane w 2020 roku. Prace optymalizacyjne pozwoliły na wprowadzenie zmian systemowych i organizacyjnych, które zredukowały w istotnym stopniu czas potrzebny na realizację poszczególnych zadań. Dzięki przeprowadzonym obserwacjom, pracy analitycznej, jak i warsztatowej, podniesiono skuteczność działań spółki, m.in. w obszarze obsługowym i windykacyjnym. Kontynuowano także rozwój obszaru RPA (Robotics process automation). W 2021 roku przeprowadzono również liczne szkolenia z zakresu narzędzi Lean Management. Wśród podjętych inicjatyw edukacyjnych należy wyróżnić tydzień nauki „Lean Week”, podczas którego wielu pracowników wzięło udział w sesjach szkoleniowych i warsztatowych, związanych z podnoszeniem efektywności pracy i doskonaleniem procesów. Nowo nabytą wiedzę pracownicy mogli wykorzystać w kolejnej edycji Programu Pomysłów Pracowniczych. W ramach pierwszej i drugiej edycji programu zgłoszono 200 pomysłów na usprawnienia organizacyjne i systemowe. Zrealizowano 45 pomysłów, które przyniosły znaczące oszczędności. Na rok 2022 planowane są kolejne inicjatywy promujące kulturę Lean, a działaniami optymalizacyjnymi objęte zostaną kolejne procesy biznesowe spółki. 5.3.2. Wyniki finansowe Rysunek 27: Wyniki Linii Biznesowej Sprzedaż (mln zł) Tabela 26: Wyniki Linii Biznesowej Sprzedaż (mln zł) w mln zł 2018 2019 2020 2021 Zmiana 2021/2020 Zmiana 2021/2020 (%) Przychody 5 529 7 246 7 159 7 504 345 5% EBITDA (85) 182 156 343 187 > 100% amortyzacja 39 52 52 49 (3) -6% odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych 3 (1) - 2 2 0% EBIT (127) 131 104 292 188 > 100% Wynik netto (100) 90 68 230 162 > 100% CAPEX 45 44 66 64 (2) -3% 5 529 ( 85) ( 127) 7 246 182 131 7 159 156 104 7 504 343 292 Przychody EBITDA EBIT 2018 2019 2020 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 75 w mln zł IV kw. 2020 IV kw. 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody 1 891 2 139 248 13% EBITDA 42 (131) (173) < -100% amortyzacja 14 12 (2) -14% odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych - 2 2 0% EBIT 28 (145) (173) < -100% Wynik netto 14 (117) (131) < -100% CAPEX 33 29 (4) -12% Rysunek 28: EBITDA Bridge Linii Biznesowej Sprzedaż (mln zł) W 2021 roku EBITDA Linii Biznesowej Sprzedaż wyniosła 343 mln zł i była wyższa o 187 mln zł (>100%) w porównaniu z wynikiem osiągniętym w 2020 roku (EBITDA na poziomie 156 mln zł). EBITDA tej Linii w 2021 roku stanowiła 14% EBITDA Grupy, podczas gdy w 2020 roku udział ten wynosił 8%. Przychody Linii Biznesowej Sprzedaż w 2021 roku wyniosły 7 504 mln zł i były o 345 mln zł (5%) wyższe w porównaniu z 2020 rokiem. Wzrost przychodów wynikał głównie z wyższych cen sprzedaży energii elektrycznej oraz gazu, a także wyższego wolumenu sprzedaży gazu. Na wzrost EBITDA Linii Biznesowej Sprzedaż w ujęciu r/r kluczowy wpływ miał wzrost marży na sprzedaży energii elektrycznej (o 283 mln zł). Jest to w głównej mierze efekt ogólnej poprawy marżowości sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych w porównaniu do poprzedniego roku. Na tę poprawę marżowości wpływ miało m.in. zanotowanie korzystnego wyniku finansowego na wyprzedaży nadwyżek energii z OZE pochodzącej z rynku lokalnego po wysokich cenach rynkowych (szczególnie w III kwartale 2021 roku). Ponadto, wzrost marży na energii to także efekt niskiej bazy. W 2020 roku obowiązywała niekorzystna taryfa Prezesa URE dla gospodarstw domowych rozliczanych na jej podstawie, a także wyniki 2020 roku były obniżone na skutek pandemii – zanotowano wówczas nieplanowaną stratę na wyprzedaży nadwyżek energii wynikającą ze zmniejszenia zapotrzebowania klientów na energię elektryczną. Na zmianę EBITDA Linii Biznesowej istotny wpływ miały także następujące zdarzenia o charakterze jednorazowym, które miały miejsce w 2020 oraz 2021 roku: • Rezerwa na kontrakty rodzące obciążenia dotyczące taryfy G w związku z zatwierdzeniem taryfy na 2020 rok przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Rezerwa ta, utworzona na koniec 2019 roku, była w 2020 roku sukcesywnie rozwiązywana z 156 343 283 125 44 15 EBITDA 2020 Marża na energii elektrycznej Rezerwa na umowy rodzące obciążenia (Taryfa G na 2020 rok) - zdarzenie jednorazowe z 2020 roku Rezerwy na sprawy sporne - zdarzenia jednorazowe z 2020 i 2021 roku Pozostałe EBITDA 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 76 uwagi na materializację tego zdarzenia w ramach marży na sprzedaży energii (osiąganie niższych przychodów ze sprzedaży energii od klientów rozliczanych w oparciu o taryfę G). W następstwie powyższego, w 2020 roku rozwiązano 125 mln zł tej rezerwy, natomiast w sprawozdawanym okresie takie zdarzenie nie miało miejsca, co wygenerowało negatywny wpływ na zmianę EBITDA w ujęciu r/r, • Rezerwy na sprawy sporne (w tym m.in. z farmami wiatrowymi), których łączne skutki finansowe w 2020 i 2021 roku (głównie poprzez zmianę stanu rezerw) przełożyły się na wzrost o 44 mln zł EBITDA w ujęciu rocznym. W IV kwartale 2021 roku EBITDA Linii Biznesowej Sprzedaż wyniosła -131 mln zł i była niższa o 173 mln zł w porównaniu z analogicznym okresem 2020 roku. Przyczyną spadku EBITDA r/r oraz zanotowania jej ujemnej wartości w IV kwartale 2021 roku była niższa o 201 mln zł r/r marża na energii elektrycznej. Spadek marży to efekt sytuacji na rynku energii elektrycznej w grudniu 2021 roku. W tym okresie notowane były ekstremalnie wysokie ceny energii na rynku SPOT i bilansującym. Ponadto, nastąpił ponadstandardowy wzrost zużycia energii przez klientów w stosunku do zakontraktowanego przez Linię Biznesową wolumenu. Powyższe zdarzenia znacząco zwiększyły koszt bilansowania portfela energii. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 77 Farma wiatrowa Karcino Sytuacja finansowo–majątkowa Spółki Energa SA Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 78 6. SYTUACJA FINANSOWO-MAJĄTKOWA SPÓŁKI ENERGA 6.1. Zasady sporządzenia rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego Jednostkowe sprawozdanie finansowe Spółki Energa SA za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku zostało sporządzone: • zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską; • w zgodzie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz instrumentów pochodnych zabezpieczających; • w milionach złotych (mln zł), o ile nie jest wskazane inaczej; • przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Energę SA w dającej się przewidzieć przyszłości oraz przy braku okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności. W zakresie nieuregulowanym przez standardy MSSF UE, Energa prowadzi swoje księgi rachunkowe zgodnie z polityką (zasadami) rachunkowości określonymi przez ustawę z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217, 2105, 2106) i wydanymi na jej podstawie przepisami („ustawa o rachunkowości”, „polskie standardy rachunkowości”, „PSR”). Zasady (polityka) rachunkowości zastosowane do sporządzenia rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego zostały przedstawione w nocie 8 rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego Spółki Energa SA za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku. 6.2. Omówienie wielkości ekonomiczno-finansowych ujawnionych w rocznym jednostkowym sprawozdaniu finansowym Tabela 27: Jednostkowe sprawozdanie z zysków lub strat (mln zł) 2020 2021 Zmiana Zmiana (%) Przychody ze sprzedaży 87 64 (23) -26% Koszt własny sprzedaży (67) (55) 12 -18% Zysk brutto ze sprzedaży 20 9 (11) -55% Pozostałe przychody operacyjne 11 18 7 64% Koszty ogólnego zarządu (111) (99) 12 -11% Pozostałe koszty operacyjne (30) (9) 21 -70% Przychody z tytułu dywidend 510 201 (309) -61% Pozostałe przychody finansowe 241 375 134 56% Odpisy aktualizujące na udziały (176) (59) 117 -66% Pozostałe koszty finansowe (674) (250) 424 -63% Zysk (strata) brutto (209) 186 395 -189% Podatek dochodowy 12 24 12 100% Zysk (strata) netto (197) 210 407 -207% Przychody operacyjne Energi w głównej mierze związane są z usługami, które Spółka świadczy na rzecz innych spółek Grupy, przede wszystkim w zakresie marketingu, IT, finansów oraz najmu powierzchni biurowych (w postaci refaktur). W 2021 roku odnotowano spadek w tej kategorii przychodowej o 26%. Był on związany z wprowadzeniem nowego modelu rozliczeń marketingowych i wyłączeniem z niego spółki Energa Operator SA, która zgodnie z programem zgodności zatwierdzonym przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, powinna prowadzić działania związane z rozwojem znaku towarowego „Energa Operator” we własnym zakresie. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 79 Głównym źródłem przychodów finansowych Spółki są przychody z tytułu dywidend, które w 2021 roku wyniosły 201 mln zł (spadek o 309 mln zł w stosunku do roku poprzedniego). Przychody z tytułu odsetek spadły o 27 mln zł, przy równoczesnym spadku kosztów odsetkowych o 49 mln zł. W roku 2021 Spółka uzyskała przychody finansowe niezwiązane z odsetkami wynikające głównie z rozwiązania rezerwy utworzonej w 2020 roku dla celów rozliczenia Projektu Węglowego (172 mln zł). Dodatkowo, uzyskano również przychody ze zbycia inwestycji: Energa Ochrona Sp. z o.o. (2,6 mln zł) oraz Energa Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. (5,5 mln zł). W roku 2021 dokonano odpisów udziałów spółek: Energa Invest Sp. z o.o. – 48 mln zł, Energa Green Development Sp. z o.o. – 7 mln zł oraz Electromobility Poland SA – 4 mln zł. Dodatkowo, utworzono odpisy na dopłaty do kapitału: Energa Kogeneracja Sp. z o.o. – 25 mln zł i Energa Invest Sp. z o.o. – 34 mln zł. W przypadku spółek Energa Ochrona Sp. z o.o. i Energa Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. wykorzystano dopłaty na pokrycie strat w wysokości odpowiednio 2 mln zł i 6 mln zł. Powyższe operacje znalazły odzwierciedlenie w kosztach finansowych. Powyższe czynniki wpłynęły na wynik netto Energi, który ukształtował się na poziomie 210 mln zł. Tabela 28: Jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej (mln zł) Stan na dzień 31 grudnia 2020 Stan na dzień 31 grudnia 2021 Zmiana Zmiana (%) AKTYWA Aktywa trwałe Aktywa niematerialne 8 9 1 13% Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 40 28 (12) -30% Udziały i akcje w jednostkach zależnych, stowarzyszonych oraz wspólnych przedsięwzięciach 6 539 6 898 359 5% Obligacje 1 716 1 134 (582) -34% Pozostałe należności finansowe długoterminowe 2 810 2 964 154 5% Aktywa z tytułu podatku odroczonego 44 - (44) -100% Pochodne instrumenty finansowe 68 219 151 > 100% Pozostałe aktywa długoterminowe 201 112 (89) -44% 11 426 11 364 (62) -1% Aktywa obrotowe Należności z tytułu cash poolingu 1 181 778 (403) -34% Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe krótkoterminowe 335 456 121 36% Obligacje 42 26 (16) -38% Należności z tytułu podatku dochodowego 27 100 73 > 100% Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 89 89 - - Pochodne instrumenty finansowe 1 52 51 > 100% Pozostałe aktywa krótkoterminowe 97 77 (20) -21% 1 772 1 578 (194) -11% Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży - 20 SUMA AKTYWÓW 13 198 12 962 (236) -2% PASYWA Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 80 Kapitał własny przypadający właścicielom Kapitał podstawowy 4 522 4 522 - - Kapitał rezerwowy 1 018 821 (197) -19% Kapitał zapasowy 1 661 1 661 - - Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających (96) 87 183 > 100% Zyski zatrzymane/(niepokryte straty) (153) 254 407 > 100% 6 952 7 345 393 6% Zobowiązania długoterminowe Kredyty i pożyczki 2 674 1 857 (817) -31% Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 1 154 1 139 (15) -1% Rezerwy długoterminowe 16 13 (3) -19% Rezerwa z tytułu podatku odroczonego - 3 3 Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje długoterminowe 43 34 (9) -21% Pochodne instrumenty finansowe 5 - (5) -100% Zobowiązania długoterminowe z tytułu leasingu 32 20 (12) -38% Pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe 2 - (2) -100% 3 926 3 066 (860) -22% Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu cash poolingu 266 512 246 92% Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe 22 19 (3) -14% Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu leasingu 13 14 1 8% Pochodne instrumenty finansowe 12 - (12) -100% Bieżąca część kredytów i pożyczek 1 660 1 815 155 9% Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych 11 - (11) -100% Rezerwy krótkoterminowe 221 49 (172) -78% Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje 9 9 - - Rozliczenia międzyokresowe bierne kosztów 12 10 (2) -17% Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe 94 123 29 31% 2 320 2 551 231 10% Zobowiązania razem 6 246 5 617 (629) -10% SUMA PASYWÓW 13 198 12 962 (236) -2% Na dzień 31 grudnia 2021 roku suma bilansowa Energi wyniosła 12 962 mln zł i była niższa o 236 mln zł, tj. o 2% w stosunku do 31 grudnia 2020 roku. W ramach aktywów trwałych najistotniejsza zmiana dotyczyła pozycji „Obligacje”, która związana była z wykupem obligacji serii HYDRO III przez Energa OZE SA. Znaczącą pozycją były również „Udziały i akcje w jednostkach zależnych, stowarzyszonych oraz wspólnych przedsięwzięciach”, w której zawarto udziały spółek utworzonych w roku 2021: CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. (415 mln zł) i Energa Green Development Sp. z o.o. (24 mln zł – po dokonaniu odpisu w wysokości 7 mln zł). Dodatkowo, we wspomnianej pozycji zawarto odpis w jednostce stowarzyszonej Electromobility Poland SA – 4 mln zł. W przypadku spółki Energa Invest Sp. z o.o. nastąpiło przekwalifikowanie udziałów na aktywa przeznaczone do sprzedaży, jak i Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 81 dokonanie odpisu w wysokości 48 mln zł. Ze względu na sprzedaż w roku 2021 spółek Energa Ochrona Sp. z o.o. oraz Energa Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. ich udziały nie zostały wykazane na dzień 31.12.2021 r. (odpowiednio 1 mln zł i 6 mln zł). Po stronie aktywów obrotowych zmiany związane były przede wszystkim zmniejszeniem należności z tyt. cash poolingu. Dodatkowo, w roku 2021 wykazano aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży dotyczące spółki Energa Invest Sp. z o.o. w wysokości 20 mln zł. Po stronie pasywów znacząca zmiana została odnotowana w pozycji kredytów i pożyczek (w części długoterminowej). Wynik Energi za rok 2020 w wysokości -197 mln zł został w całości pokryty z kapitału rezerwowego, przez co nastąpiło pomniejszenie tej pozycji w kapitałach. Na dzień 31 grudnia 2021 roku kapitał własny finansował Spółkę w 56,7%, w porównaniu do 52,7% na koniec 2020 roku. Tabela 29: Jednostkowe sprawozdanie z przepływów pieniężnych (mln zł) 2020 2021 Zmiana Zmiana (%) Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (17) (38) (21) > -100% Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej 182 237 55 30% Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (902) (199) 703 78% Zmniejszenie netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów (737) - 737 100% Stan środków pieniężnych na koniec okresu sprawozdawczego 89 89 - 0% Stan środków pieniężnych Energi na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 89 mln zł. Łączne przepływy netto środków pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej Spółki w 2021 roku wyniosły 0 mln zł wobec -737 mln zł w 2020 roku. Ujemne przepływy środków z działalności operacyjnej w latach 2020 i 2021 wynikały przede wszystkim z niższego wyniku operacyjnego skorygowanego o pozycje niepieniężne. W ramach działalności inwestycyjnej odnotowano dodatni przepływ. Był to przede wszystkim efekt dywidendy otrzymanej od spółki Energa Operator SA, odsetek otrzymanych od udzielonych pożyczek oraz wykup obligacji przez Energa OZE SA. Dodatnie przepływy zostały po części skompensowane nabyciem udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych oraz wspólnych przedsięwzięciach. Ujemne przepływy netto z działalności finansowej związane były przede wszystkim ze spłatą kredytów, które w dużej mierze zostały skompensowane wpływami z tego samego tytułu (per saldo kwota 666 mln zł). W stosunku do poprzedniego roku nastąpiło zmniejszenie wartości ujemnej pozycji, ze względu na wpływy w ramach cash poolingu w wysokości 649 mln zł (w roku 2020 wspomnianych wpływów nie było). 6.3. Charakterystyka struktury aktywów i pasywów jednostkowego sprawozdania z sytuacji finansowej Tabela 30: Struktura rocznego jednostkowego sprawozdania z sytuacji finansowej Stan na dzień Stan na dzień 31 grudnia 2020 31 grudnia 2021 AKTYWA Aktywa trwałe 87% 88% Aktywa obrotowe 13% 12% SUMA AKTYWÓW 100% 100% PASYWA Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 82 Kapitał własny ogółem 53% 57% Zobowiązania długoterminowe 30% 23% Zobowiązania krótkoterminowe 17% 20% Zobowiązania razem 47% 43% SUMA PASYWÓW 100% 100% Rysunek 29: Struktura aktywów i pasywów Na dzień 31 grudnia 2021 roku aktywa trwałe stanowiły 88% sumy aktywów, a aktywa obrotowe 12%. W strukturze pasywów na dzień 31 grudnia 2021 roku 57% stanowił kapitał własny. Pozostałą część pasywów stanowiły zobowiązania, w ramach których najistotniejszą pozycją były zobowiązania finansowe. 6.4. Opis istotnych pozycji pozabilansowych W Spółce nie występują istotne aktywa i zobowiązania warunkowe. 87% 88% 13% 12% Stan na dzień 31 grudnia 2020 Stan na dzień 31 grudnia 2021 Aktywa trwałe Aktywa obrotowe 53% 57% 30% 23% 17% 20% Stan na dzień 31 grudnia 2020 Stan na dzień 31 grudnia 2021 Kapitał własny ogółem Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 83 Elektrownia Wodna Pierzchały Zarządzanie ryzykiem Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 84 7. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM 7.1. Zintegrowany System Zarządzania Ryzykiem w Grupie Energa Zintegrowany System Zarządzania Ryzykiem („ZSZR”) funkcjonuje w Grupie Energa od 2011 roku i jest centralnie nadzorowany przez Energę. ZSZR jest realizowany w oparciu o jednolity w całej Grupie proces zarządzania ryzykiem, bazujący na międzynarodowych standardach (ISO 31000, COSO, FERMA) oraz obejmujący wszystkie poziomy organizacji i linie biznesowe. Proces zarządzania ryzykiem składa się z etapów, które determinują się wzajemnie i realizowane są w sposób ciągły. Przebiega on od poziomu komórek organizacyjnych do najwyższego kierownictwa, od poziomu podmiotów Grupy do Energi jako Podmiotu Dominującego. Rysunek 30: Proces zarządzania ryzykiem obowiązujący w Grupie Energa Podstawowym dokumentem, w oparciu o który realizowany jest proces zarządzania ryzykiem, jest Polityka zarządzania ryzykiem w Grupie Energa, określająca m.in. jednolite podejście, zasady zarządzania ryzykiem oraz role i odpowiedzialności w procesie: Zarząd: sprawuje nadzór i określa kierunki zarządzania ryzykiem, przyjmuje wyniki raportowania ryzyka, w tym szczególności wyznacza apetyt na ryzyko i strategię zarządzania ryzykiem. Komórka ds. ryzyka: koordynuje proces zarządzania ryzykiem, przeprowadza przeglądy ryzyka, prowadzi cykliczny monitoring najważniejszych ryzyk, raportuje wyniki, analizuje i wspiera szacowanie poziomu istotności ryzyka w organizacji. Właściciel Ryzyka: zarządza ryzykiem, odpowiada za bieżącą i okresową analizę ryzyka, opracowuje i realizuje strategię zarządzania ryzykiem, monitoruje i utrzymuje ryzyko w określonych granicach. Pracownicy: przekazują informacje nt. ryzyk i zdarzeń. Komitet Audytu: monitoruje skuteczność systemu zarządzania ryzykiem. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 85 Komórka ds. audytu wewnętrznego: dokonuje niezależnej i obiektywnej oceny elementów systemu zarządzania ryzykiem oraz uwzględnia wyniki raportowania ryzyka w ramach realizowanych zadań. W ramach Zintegrowanego Systemu Zarządzania Ryzykiem Grupa Energa prowadzi następujące działania: przegląd ryzyka – polegające na identyfikacji i ocenie ryzyka oraz określeniu strategii zarządzania ryzykiem w kompleksowym ujęciu, prowadzony w cyklach półrocznych. cykliczny monitoring najważniejszych ryzyk – polegający na weryfikacji aktualności czynników i skutków ryzyka oraz statusu realizacji planów działań, wpływających na ocenę najważniejszych ryzyk w Grupie Energa, prowadzony w cyklach miesięcznych. bieżące zarządzanie ryzykiem – polegające na analizie zdarzeń, identyfikacji i ocenie ryzyka oraz określeniu strategii zarządzania ryzykiem w kontekście wydarzeń wewnątrz i na zewnątrz Grupy Energa. W wyniku półrocznych przeglądów ryzyka przygotowywana jest informacja na temat ekspozycji Grupy Energa na ryzyko. Na jej podstawie Zarząd Energi podejmuje decyzję odnośnie poziomu apetytu na ryzyko oraz akceptacji strategii zarządzania ryzykami, zobowiązując Właścicieli Ryzyka do wdrożenia planów działań. W ramach rozwoju ZSZR w Grupie Energa, w 2021 roku przeprowadzone zostało szkolenie e-learningowe, przybliżające pracownikom tematykę zarządzania ryzykiem. Szkolenie posiada również moduł dedykowany Właścicielom Ryzyk, pogłębiający kwestie metodologiczne w opisie i ocenie ryzyk. Przeprowadzona została również akcja plakatowa, przypominająca o obowiązku zgłaszania zdarzeń ryzyka, co przełożyło się na istotny wzrost (o ponad 230% r/r/) liczby zdarzeń rejestrowanych w ramach Zintegrowanego Systemu Zarządzania Ryzykiem. Dodatkowo, trwają intensywne prace nad przeniesieniem Rejestru Zdarzeń Grupy Energa do nowego systemu informatycznego oraz analizowane są możliwości przeniesienia całego procesu zarządzania ryzykiem, co powinno zautomatyzować duży zakres prac, wykonywanych obecnie ręcznie przez Komórki ds. Ryzyka oraz ułatwić nadzorowanie zmian i bieżącą aktualizację ryzyk 7.2. Opis istotnych czynników i ryzyk Poniżej przedstawione zostały najistotniejsze ryzyka zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy, w podziale na 4 obszary Modelu Ryzyka, wraz z opisem najważniejszych działań stosowanych w celu mitygacji ryzyka. Obszar strategiczny Tabela 31: Najistotniejsze ryzyka strategiczne zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy Ryzyko Opis ryzyka i potencjalnych skutków Stosowane mechanizmy kontrolne Ryzyko dotyczące sytuacji polityczno – gospodarczej na terytorium Ukrainy Ryzyko związane ze zbrojnym konfliktem na terytorium Ukrainy wpływającym na: wzrost cyberzagrożeń, wzrost cen, w szczególności cen energii elektrycznej, gazu, paliw oraz pogorszenie kursów wymiany PLN do głównych walut (EUR, USD), a także wpływającym na zaburzenia w dostawach surowców energetycznych i dostępności pracowników na rynku. • Sztab kryzysowy na poziomie Grupy Energa, reagujący na wszelkie zdarzenia mogące wpłynąć na funkcjonowanie spółek Grupy oraz zespoły robocze w poszczególnych Spółkach • Bieżący monitoring obszaru teleinformatycznego pod kątem możliwości wystąpienia ewentualnych zdarzeń zagrażających nieprzerwalnemu działaniu systemów IT oraz telekomunikacyjnych Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 86 • Stała współpraca z organami, służbami i instytucjami właściwymi w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego • Przygotowanie niezbędnej, dodatkowej obsady osobowej dla realizacji procesów krytycznych wchodzących w zakres zapewnienia ciągłości świadczenia usług kluczowych • Działania świadomościowe skierowane do Pracowników, mające na celu uwrażliwienie na zagrożenia i przypomnienie obowiązujących w Spółkach zasad reagowania Ryzyka związane z realizacją Wieloletniego Planu Inwestycji Strategicznych i Strategicznego Planu Rozwoju Grupy Energa Kluczowe ryzyka w tym obszarze dotyczą zakłóceń oraz istotnych odchyleń dla zadanych KPI celów wskazanych m.in. w obszarze wytwarzania tj. budowa nowych mocy OZE, optymalizacja wykorzystania Energa Elektrownie Ostrołęka SA po 2025 r., redukcja emisyjności CO2, inwestycje w aktywa gazowe, w obszarze dystrybucji tj. rozwój sieci dystrybucyjnej, przyłączenie do sieci nowych odbiorców, dostosowanie do wzrostu mocy OZE, utrzymanie jakości dostaw energii elektrycznej, oraz w obszarze sprzedaży tj. poprawa wyników w podstawowej działalności detalicznej, zwiększanie liczby klientów, rozwój oferowanych usług i produktów. Materializacja ryzyk prowadzić może do pogorszenia pozycji konkurencyjnej Grupy, braku zakładanego wzrostu EBITDA czy braku spadku kosztów operacyjnych. Ryzyko może skutkować także karami regulacyjnymi, umownymi, środowiskowymi, wzrostem kosztów zmiennych, odpisami na majątku lub nieefektywnością poniesionych nakładów. • Realizacja inwestycji wskazanych w Wieloletnim Planie Inwestycji Strategicznych Grupy Energa na lata 2021-2030 - zgodnie z kryteriami planów inwestycyjnych • Bieżący nadzór nad realizacją planu inwestycyjnego, zgodnie z „Polityką Zarządzania Majątkiem w Grupie Energa” i „Polityką IT Grupy Energa”, kontrola organów korporacyjnych • Monitoring celów Grupy i nakładów inwestycyjnych określonych w Strategicznym Planie Rozwoju Grupy Energa do 2030 r. • Umowy z wykonawcami, dostawcami, zabezpieczające przesunięcia w harmonogramie i zmiany budżetu Ryzyka projektowe / inwestycyjne Ryzyka związane z inwestycjami prowadzonymi w ramach Grupy Energa w kierunku zwiększania potencjału wytwórczego, dystrybucyjnego i sprzedażowego Grupy Energa, polegające na niedotrzymaniu założonego terminu realizacji, harmonogramu, budżetu lub zakresu. Materializacja ryzyk prowadzić może do braku zwrotu z inwestycji na zakładanym poziomie, konieczności poniesienia dodatkowych nakładów lub spisania kosztów projektu, zwrotu otrzymanego dofinansowania, utraty potencjalnych przychodów, eskalacji roszczeń na drodze sądowej, konieczności poniesienia kar lub skutków wizerunkowych. • Realizacja inwestycji w strukturze projektowej lub przez dedykowane spółki celowe • Bieżąca kontrola i monitoring inwestycji na poziomie operacyjnym i strategicznym (Komitety i Najwyższe Kierownictwo) • Cykliczne warsztaty na temat odchyleń w ramach największych CAPEX-ów • Zawarte umowy i porozumienia • Monitoring otoczenia rynkowego projektów, monitoring przed realizacyjny Ryzyka rynkowe Ryzyka związane z handlem energią elektryczną m.in. w kontekście nieoczekiwanej zmienności cen i płynności na rynku terminowym i SPOT. Ryzyka uwzględniają również kwestie zabezpieczenia uprawnień do emisji CO2 i wahań cen paliw oraz zmienność zapotrzebowania klientów na energię elektryczną czy gaz w stosunku do zakontraktowanego wolumenu, a także dynamiczny przyrost prosumentów i straty powodowane ubytkiem dystrybucyjnym. Materializacja ryzyk może prowadzić do problemów z realizacją celów strategicznych, nieoczekiwanej zmiany ekspozycji na ryzyko, strat finansowych w związku z niekorzystnym zawarciem transakcji, spadku masy marży, utraty pozycji konkurencyjnej, zwiększonych kosztów sprzedaży, zmniejszenia elastyczności działania na poszczególnych rynkach czy sankcji ze strony regulatorów. • Zarządzanie ryzykiem głównej działalności w obszarze sprzedaży • Procesy i regulacje wewnętrzne związane z obszarami kontraktacji, handlu i zakupów • Monitoring handlu energią elektryczną, prawami majątkowymi, gwarancjami pochodzenia, uprawnieniami do emisji CO2 • Korzystanie z usług doradczych i prawnych • Udział w procesie konsultacji projektów aktów prawnych czy współpraca w ramach Towarzystwa Obrotu Energią • Realizacja w poszczególnych Spółkach projektów, mających na celu optymalizację kosztowo-efektywnościową • Kontrola kosztów produkcji Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 87 Obszar prawno-regulacyjny Tabela 32: Najistotniejsze ryzyka prawno-regulacyjne zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy Ryzyko Opis ryzyka i potencjalnych skutków Stosowane mechanizmy kontrolne Ryzyko regulacyjne Ryzyko dotyczy zmian legislacyjnych wpływających na funkcjonowanie poszczególnych Linii Biznesowych Grupy Energa. Materializacja ryzyka może prowadzić do modyfikacji planów inwestycyjnych, osiągnięcia niższych przychodów od zakładanego planu, podwyższenia kosztów działalności, nałożenia dodatkowych obowiązków czy powstaniu strat na sprzedaży, jak również nałożenia kar w przypadku nieprawidłowego wdrożenia przepisów prawnych. Ryzyko stanowi też szansę na przyjęcie takich rozwiązań prawnych, które umożliwią pozyskanie dodatkowych środków finansowych lub zagwarantują system wsparcia dla aktywów Grupy. • Monitoring zmian w prawie • Udział w procesie legislacyjnym, w tym monitorowanie i opiniowanie inicjatyw legislacyjnych • Współpraca w ramach Grupy Orlen w zakresie formułowania stanowisk • Praca przedstawicieli Grupy w stowarzyszeniach branżowych Ryzyko nadużyć Ryzyko dotyczy sytuacji i zachowań związanych z nadużyciami, w tym konfliktem interesów, korupcją i defraudacją, możliwych do popełnienia przez pracowników/ współpracowników podmiotów Grupy Energa. Ryzyko obejmuje potencjalne zagrożenie występowania nadużyć i działań korupcyjnych w procesach operacyjnych, jak również nadużyć finansowych w związku z realizacją projektów unijnych. Materializacja ryzyka może prowadzić do powstania strat finansowych, utraty majątku oraz wiązać się z prowadzeniem postępowania przez organy ścigania w stosunku do pracowników lub organów podmiotów Grupy. Ryzyko może negatywnie wpływać na reputację i wizerunek Grupy Energa, skutkować zakazem aplikowania o środki publiczne (unijne bądź krajowe) oraz wpływać na pogorszenie zaufania pracowników do przełożonych, współpracowników i organizacji w ogóle. • Wewnętrzne regulacje z zakresu nadużyć, tworzenia i rozliczania zamówień dla projektów dofinansowanych ze środków UE oraz dot. procesu zakupowego • Szkolenia dla pracowników (m.in. w zakresie antykorupcji) • Dedykowany kanał kontaktu do zgłaszania symptomów i nadużyć • Trzy linie obrony organizacji (system kontroli wewnętrznej, system zarządzania ryzykiem, audyt wewnętrzny) • Komórki ds. bezpieczeństwa w kluczowych Podmiotach zależnych • obowiązkowe klauzule dot. antykorupcji i konfliktu interesów w umowach z kontrahentami • Współpraca z Biurem Prawnym w zakresie zarządzania zgodnością w obszarze nadużyć oraz w zakresie zgłoszenia podejrzenia popełnienia przestępstwa. Ryzyko prawne Ryzyko dotyczy prowadzonych przez podmioty Grupy lub przeciwko podmiotom postępowań sądowych i administracyjnych. Ryzyko związane jest również z możliwością wystąpienia roszczeń odszkodowawczych właścicieli gruntów. Materializacja ryzyka może prowadzić do konieczności wypłaty odszkodowań i kar, a także udzielenia bonifikat dla odbiorców, wynikających z przepisów prawa. Ryzyko może także skutkować dodatkowymi kosztami procesowymi i obsługi prawnej, sankcjami karnymi, administracyjnymi, brakiem możliwości prowadzenia inwestycji liniowych, zapisanych w Planie Rozwoju Energa Operator SA oraz realizacji dostaw energii w przypadku nakazu usunięcia urządzeń sieciowych wysokiego i średniego napięcia. • Współpraca z kancelariami prawnymi i weryfikacja jakości usług świadczonych w zakresie pomocy prawnej • Systemy informatyczne do monitorowania i raportowania istotnych spraw • Wewnętrzne regulacje w zakresie koordynacji pomocy prawnej w Grupie Energa, a także dot. stanów prawnych nieruchomości energetycznych • System Zarządzania Zgodnością w Grupie Energa • Opiniowanie umów pod kątem compliance • Umowy obligacyjne lub prawno-rzeczowe, regulujące ustanowienie służebności przesyłu / gruntowej Ryzyko ochrony danych osobowych Ryzyko dotyczy zapewnienia prywatności i bezpieczeństwa informacji podmiotów danych. Materializacja ryzyka może prowadzić do utrudnienia prowadzenia działań operacyjnych przez spółkę, sankcji karnych, w tym finansowych i administracyjnych, kontroli organów nadzorujących, kosztów procesowych i odszkodowawczych. • Realizacja postanowień wewnętrznych regulacji dot. obszaru ochrony danych osobowych, m.in. w zakresie postępowania z naruszeniami, pozyskiwania zgód na przetwarzanie danych osobowych, realizacji obowiązków informacyjnych, realizacji praw Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 88 podmiotów danych czy zarządzania ryzykiem ochrony danych osobowych • Cykliczne szkolenia i komunikacja informacyjna w zakresie podstawowych obowiązków pracowników • Rekomendacje Forum ODO Ryzyko umów Ryzyko związane jest z zawarciem przez Spółkę umów na niekorzystnych warunkach, niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umów i możliwymi z tego tytułu roszczeniami/reklamacjami lub karami. Materializacja ryzyka może skutkować stratami finansowymi, postępowaniami sądowym czy deficytowością umowy, prowadzącą do braku pokrycia kosztów, przychodami z realizacji umowy. • Wewnętrzne procedury w zakresie zawierania umów i udzielania zamówień • Centralny Rejestr Umów i Zleceń • Rejestr i ocena kwalifikowanych podwykonawców • Monitoring stopnia zaawansowania realizacji usług i dostaw • Określenie zasad odpowiedzialności Partnerów wewnątrz Konsorcjum wobec Zamawiającego Obszar operacyjny Tabela 33: Najistotniejsze ryzyka operacyjne zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy Ryzyko Opis ryzyka i potencjalnych skutków Stosowane mechanizmy kontrolne Ryzyka dotyczące podstawowej działalności poszczególnych spółek Grupy Energa Ryzyka związane z prowadzeniem core-businessu, takie jak m.in. ryzyko awarii majątku i przerwania ciągłości produkcyjnej czy dystrybucyjnej, ryzyko zakłóceń funkcjonowania systemów IT i braku ich rozwoju, zaburzenia łańcuchów dostaw oraz ryzyko niedoboru węgla i biomasy. Materializacja ryzyk prowadzić może do konieczności poniesienia dodatkowych kosztów związanych z przywróceniem urządzenia do stanu sprzed awarii lub ponownym uruchomieniem oraz utraty przychodów z tytułu niedyspozycyjności urządzenia, a także kar za niedotrzymanie wymaganego poziomu zapasów. W przypadku niedostosowania strategicznych systemów IT, identyfikowane jest ryzyko kar, zakłóceń w realizacji podstawowych procesów, jak np. fakturowanie, zagrożenia bezpieczeństwa informacji. • Okresowe przeglądy wynikające z instrukcji oraz posiadanego doświadczenia i wiedzy technicznej • Plany remontowe i inwestycyjne • Ubezpieczenie majątku • Zapisy umowne z wykonawcami urządzeń wytwórczych w zakresie reagowania na występujące usterki gwarancyjne • Świadectwa kwalifikacyjne pracowników • Dywersyfikacja dostawców • Monitoring rynku paliw oraz planów produkcji i zużycia paliw • Umowy kilkuletnie na zakup i transport surowców • Koordynacja Portfela Projektów IT • Zabezpieczenie zasobów informatycznych Ryzyko koronawirusa i jego wpływu na Grupę Energa Ryzyko związane jest z wirusem SARS-CoV-2 i rozprzestrzenianiem się choroby COVID-19 wywołanej tym wirusem, a także ewentualnych skutków wirusa/choroby, wpływających na działalność spółek Grupy Energa. Potencjalne skutki ryzyka mogą wpłynąć na zdrowie i życie pracowników, jak również interesariuszy Grupy. Ryzyko może również prowadzić do zwiększenia kosztów działalności (wyższe ceny towarów i usług), wydłużenia realizacji procesów (np. na skutek oczekiwania na decyzje administracyjne) czy utraconych przychodów (wahania wolumenu sprzedaży energii, straty ze sprzedaży nadwyżek energii, konieczność dokupowania energii na rynku SPOT, wzrost wierzytelności przeterminowanych). • Zespół ds. monitorowania zagrożenia COVID-19 i zespoły robocze w każdej spółce • Zakup środków do ochrony i dezynfekcji • Zawieszenie (ograniczenie do minimum) wyjazdów służbowych • Zastępowanie spotkań tradycyjnych narzędziami komunikacji zdalnej • Ograniczenie dostępu osób postronnych do obiektów należących do spółek Grupy Energa • Przystąpienie Grupy Orlen do Narodowego Programu Szczepień • Wytyczne dotyczące organizacji ruchu osobowego i materiałowego na terenie obiektów Grupy ENERGA, w związku z potencjalnym ryzykiem zakażenia koronawirusem Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 89 Ryzyko bezpieczeństwa osób i mienia Ryzyko związane z nieuprawnionym dostępem do obiektów, w tym do urządzeń energetycznych. Ryzyko dotyczy również bezpieczeństwa pracowników i osób trzecich przebywających na terenie podmiotów Grupy, a także incydentów o charakterze terrorystycznym i sabotażowym. Potencjalne skutki ryzyka mogą wiązać się z zagrożeniem bezpieczeństwa pracy sieci, dezorganizacją realizowanych procesów operacyjnych, utratą / zniszczeniem mienia bądź przerwaniem ciągłości działania. • Zapewnienie bezpieczeństwa osób i majątku spółek przez dedykowaną spółkę z Grupy • Plany ochrony, w tym Plany ochrony infrastruktury krytycznej • Regulacje wewnętrzne z zakresu bezpieczeństwa • Plany Ciągłości Działania w Podmiotach Grupy • Ubezpieczenie majątkowe, OC oraz utraty przychodów • Systemy zabezpieczeń fizycznych i technicznych w obiektach Grupy • Monitoring incydentów dot. obszaru bezpieczeństwa w Grupie • Kontrole stanu ochrony fizycznej i technicznej Ryzyko przerwania ciągłości działania Ryzyko związane z naruszeniem ciągłości działania kluczowych procesów w podmiotach Grupy czy też wystąpienia nieoczekiwanych zakłóceń w działalności tych procesów. Ryzyko uwzględnia kwestie dot. dyspozycyjności urządzeń, ich sprawności oraz wydajności, jak również wpływ czynników atmosferycznych i hydrologicznych oraz zdarzeń losowych. Materializacja ryzyka prowadzić może do zagrożenia bezpieczeństwa życia i mienia, zakłóceń produkcji, niedostępności zasobów (lokalizacji, systemów, pracowników) realizujących procesy krytyczne czy awarii innych urządzeń technologicznie powiązanych. Ryzyko może skutkować także karami umownymi, a w skrajnym scenariuszu – utratą koncesji. • Strategia Ciągłości Działania • Procedury Awaryjne • Plan Ochrony Infrastruktury Krytycznej • Zasady postępowania w sytuacji krytycznej • Lokalizacje zastępcze • Cykliczne testowanie w ramach systemu zarządzania ciągłością działania • Ubezpieczenie • Zapisy umowne z wykonawcami w zakresie reagowania na usterki • Działania prewencyjne, m.in. okresowe przeglądy infrastruktury, realizacja zaplanowanych remontów i inwestycji Ryzyko relacji społecznych i związków zawodowych Ryzyko obejmuje dialog z partnerem społecznym w szczególności ze związkami zawodowymi, dotyczy procesu utrzymywania relacji pomiędzy pracodawcą, a pracownikami, jak również procesu komunikacji z pracownikami. Materializacja ryzyka może prowadzić do roszczeń, utrudnień w prowadzeniu biznesu, kosztów związanych z ewentualnymi przestojami (strajki, protesty) czy odejściami pracowników, jak również skutków wizerunkowych. • Prowadzenie dialogu społecznego • Realizacja postanowień układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych • Komunikacja z organizacjami związkowymi oraz informowanie pracowników o planowanych zmianach • Prowadzenie rokowań Ryzyko dotyczące rozliczeń klientów Ryzyko związane jest z zaburzeniem procesu fakturowania z uwagi na niedostępność systemów billingowych, prowadzone migracje, niepoprawną ewidencję danych odczytowych, co może prowadzić m.in. do obniżenia satysfakcji klienta (wzrost reklamacji, rezygnacja z usług i produktów Grupy), pogorszenia wizerunku Grupy, zakłóceń przepływów pieniężnych, zaburzenia danych finansowych i statystycznych, dodatkowych kosztów usunięcia błędów/nieprawidłowości, czy postępowań przed URE i UOKiK. • Monitoring poziomu dostarczonych danych pomiarowych / wystawionych faktur • Umowa serwisowa z dostawcami systemów bilingowych umożliwiająca szybką naprawę błędów krytycznych • Wewnętrzne instrukcje dotyczące m.in. wykonywania korekt, odsetek, mechanizmu kontrolnego dotyczących podwójnego fakturowania, sprzedaży i rozliczania prosumenta czy zamknięcia miesiąca • Systemowe mechanizmy kontrolne Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 90 Obszar finansowy Tabela 34: Najistotniejsze ryzyka finansowe zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy Ryzyko Opis ryzyka i potencjalnych skutków Stosowane mechanizmy kontrolne Ryzyko płynności finansowej Ryzyko związane ze zdolnością do regulowania zobowiązań w perspektywie krótko- i długoterminowej, obejmuje także zdolność do rozliczenia niepewnych zobowiązań podatkowych. Materializacja ryzyka prowadzić może do ograniczenia możliwości realizacji celów strategicznych i rozwoju organizacji, pogorszenia zdolności kredytowej, wzrostu kosztów obsługi finansowania, utraty reputacji. • Polityka finansowa, w tym polityka zarządzania ryzykiem rynkowym • Projekcje finansowe • Długoterminowy model finansowy • Finansowanie Grupy Energa w różnorodnej formule • Cashpooling • Plany przepływów pieniężnych • Analiza odchyleń • Praca dedykowanych Zespołów • Współpraca z zewnętrznym doradcą • Monitorowanie bieżących zmian w prawie i orzecznictwie podatkowym Ryzyko walutowe Ryzyko dotyczy zmiany kursu walut obcych w stosunku do złotego polskiego z uwagi na dług zaciągnięty w walucie obcej czy posiadane nadwyżki walutowe oraz realizowane inwestycje lub kontrakty zakupowe rozliczane w walucie obcej. Brak zabezpieczenia ryzyka walutowego prowadzić może do zwiększonych kosztów zarządzania środkami pieniężnymi, wzrostu nakładów inwestycyjnych, jak również wahań wyników finansowych z okresu na okres. • Ustanawianie, monitorowanie i raportowanie limitów ekspozycji na ryzyko walutowe • Zawieranie transakcji zabezpieczających przed ryzykiem walutowym • Stosowanie rachunkowości zabezpieczeń • Stosowanie mechanizmu naturalnego hedgingu Ryzyko kształtowania polityki cenowej Ryzyko związane z nieprawidłową kalkulacją cen sprzedaży (w tym ryzyko nieprawidłowych algorytmów i danych źródłowych), przygotowywaniem ofert dla Klientów na przyszłe lata w oparciu o dane kosztowe na podstawie obecnych cen rynkowych i obecnego stanu prawnego, które nie są lub nie mogą być w pełni zabezpieczone oraz zatwierdzeniem przez Prezesa URE stawek w taryfie na poziomie nie gwarantującym opłacalności sprzedaży. Materializacja ryzyka może wpłynąć na utratę udziału w rynku (marża, wolumen, przychód) i skutkować stratami finansowymi, np. na skutek zmienności cen rynkowych czy zmian regulacyjnych oraz kosztami związanymi z potencjalną rozbudową systemów IT. • Bieżące badanie rynku pod kątem zmian otoczenia rynkowego i prawno- regulacyjnego • Bieżące badanie planowanego wyniku finansowego i innych, wybranych wskaźników oraz bieżąca analiza wpływu przyjętych zasad kalkulacji cen na ten wynik/wskaźniki • Bieżące badanie mechanizmów ofertowania (w tym Modelu Sprzężonego) oraz poprawności funkcjonowania systemów handlowych IT i baz danych • Regulacje wew. odnośnie zasad kalkulacji cen energii elektrycznej oraz zarządzania marżą, zabezpieczenie minimalnego poziomu marży • System monitoringu ofertowania Ryzyko kredytowe związane z obsługą windykacyjną Ryzyko dotyczy niewywiązania się kontrahentów z zobowiązań wynikających z zawartych umów (brak płatności, płatność po terminie) lub prób renegocjowania przez klientów wcześniej ustalonych warunków. Materializacja ryzyka może prowadzić m.in. do wzrostu poziomu wierzytelności spornych i przeterminowanych, zakłóceń przepływów pieniężnych, dodatkowych koszów związanych z działaniami windykacyjnymi czy utraty części przychodów. • Zwiększona częstotliwość monitoringu przepływów pieniężnych • Tworzenie harmonogramów / ścieżek działań windykacyjnych • Współpraca z kancelariami prawnymi • Ocena wiarygodności klientów biznesowych i kontrahentów na rynku hurtowym • Blokady windykacyjne w systemach informatycznych • Pozyskiwanie zabezpieczeń od dłużników lub kontrahentów Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 91 ocenionych negatywnie, monitoring dłużników • Raporty z oceny sytuacji największych dłużników w zakresie spłaty dotychczasowych należności i zapobieganie wzrostowi zadłużenia. Ryzyko ubezpieczeniowe Ryzyko związane z niedostosowaniem przedmiotu i zakresu ubezpieczeń do specyfiki działalności poszczególnych Linii Biznesowych Grupy lub wyczerpaniem sumy ubezpieczenia w polisie i brakiem uzyskania akceptowalnej oferty uzupełniającej. Istotny wpływ na ryzyko mają zmiany klimatyczne i pojawiające się coraz częściej szkody o charakterze masowym. Materializacja ryzyka może skutkować koniecznością samodzielnej likwidacji szkód i ograniczeniem środków na odtworzenie majątku. • Realizacja działań wynikających z Polityki Ubezpieczeniowej Grupy Energa, w tym m.in.: realizacja jednolitych programów ubezpieczeniowych i procedur zawierania ubezpieczeń zgodnie z zasadami określonymi w Polityce, współpraca i nadzór nad realizacją zadań brokera ubezpieczeniowego przez wyznaczonych w spółkach koordynatorów ubezpieczeń lub inne osoby umocowane przez Zarząd Spółki • Korzystanie z usług brokera ubezpieczeniowego, polisa brokerska Realizując postanowienia Polityki finansowej Grupy Energa podmioty wchodzące w jej skład wstępują w różnego rodzaju umowy finansowe, które generują ryzyka finansowe i rynkowe. Do najważniejszych możemy zaliczyć ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe, ryzyko kredytowe, a także ryzyko utraty płynności. Powyższe kategorie czynników ryzyka determinują wyniki finansowe poszczególnych spółek, jak również Grupy Energa. Ryzyko stopy procentowej Grupa Energa finansuje prowadzoną działalność operacyjną lub inwestycyjną zobowiązaniami dłużnymi oprocentowanymi w oparciu o zmienne lub stałe stopy procentowe. Ryzyko zmiennej stopy procentowej wynikające z zawartych zobowiązań dłużnych dotyczy wyłącznie stóp opartych o stawkę WIBOR. W przypadku zobowiązań w walucie euro, Grupa Energa posiada zaciągnięte zobowiązanie finansowe wynikające z emisji euroobligacji oparte o stały kupon, a także emisji obligacji hybrydowych również opartych o stały kupon. Stosowana w zakresie ryzyka stopy procentowej polityka przewiduje ograniczanie ryzyka wahań stóp procentowych poprzez utrzymywanie części zadłużenia oprocentowanego stałą stopą procentową. W ramach tych założeń zawierane są transakcje zabezpieczające zmienną stopę procentową IRS. W związku z wdrożeniem rachunkowości zabezpieczeń Grupa Energa identyfikuje również ryzyko stopy procentowej związane z zawartymi transakcjami zabezpieczającymi CCIRS i IRS, nie wpływające na wynik finansowy Grupy. Ponadto poziom stóp procentowych ma bezpośredni wpływ na WACC podawany przez Prezesa URE do kalkulacji zwrotu z WRA wliczonego w taryfę Energi Operatora SA. Niskie stopy procentowe powodują spadek zwrotu z WRA i wzrost rezerw aktuarialnych. Ryzyko walutowe W obszarze finansowym ryzyko walutowe związane jest przede wszystkim z zaciąganiem i obsługą przez Grupę Energa zobowiązań dłużnych w walutach obcych w ramach ustanowionego Programu emisji euroobligacji EMTN, a także w związku z emisją obligacji hybrydowych. Dodatkowo, wybrane podmioty z Grupy Energa posiadają nadwyżki walutowe, wynikające czy to z prowadzonej działalności operacyjnej, czy inwestycyjnej. Poza tym wybrane podmioty z Grupy Energa realizują płatności w walutach obcych. Grupa Energa monitoruje ryzyko walutowe i zarządza nim przede wszystkim poprzez zawarte transakcje zabezpieczające CCIRS i wdrożoną rachunkowość zabezpieczeń. Ryzyko kredytowe Ryzyko kredytowe jest związane z potencjalną trwałą lub czasową niewypłacalnością kontrahenta, w odniesieniu do aktywów finansowych, takich jak środki pieniężne i ich ekwiwalenty oraz aktywa finansowe dostępne do sprzedaży. Powstaje w wyniku niemożności dokonania zapłaty przez drugą stronę umowy, a maksymalna ekspozycja na to ryzyko równa jest wartości bilansowej nabytych instrumentów. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 92 W analizowanym zakresie, celem minimalizacji ryzyka kredytowego, prowadzony jest cykliczny monitoring ratingów instytucji finansowych, z którymi współpracuje Grupa Energa. Ryzyko związane z płynnością Ryzyko utraty płynności finansowej związane jest z możliwością utraty zdolności do terminowej obsługi bieżących zobowiązań lub utratą potencjalnych korzyści wynikających z nadpłynności. Spółki Grupy Energa monitorują ryzyko utraty płynności przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności. Narzędzie to uwzględnia terminy wymagalności/zapadalności zarówno zobowiązań inwestycyjnych jak i posiadanych aktywów oraz zobowiązań finansowych, czy też prognozowane przepływy pieniężne z działalności operacyjnej. Celem Grupy jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością, a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania, takich jak kredyty obrotowe i inwestycyjne, obligacje hybrydowe i euroobligacje. Z uwagi na centralizację działalności dłużnej Grupy w Spółce Energa, podmiot ten prowadzi bieżący monitoring realizacji kowenantów oraz ich prognozę w okresach długoterminowych, co pozwala określić zdolność Grupy Energa do zaciągania nowych zobowiązań. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 93 Farma wiatrowa Energi Akcje i Akcjonariat Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 94 8. AKCJE I AKCJONARIAT 8.1. Struktura akcjonariatu Spółki Energa Akcje Energi SA są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie („GPW”) od 2013 roku. Na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień sporządzenia niniejszego Sprawozdania strategicznym akcjonariuszem Energi jest PKN ORLEN, który posiada 90,92% akcji Spółki, co daje 93,28% głosów na jej Walnym Zgromadzeniu. Tabela 35: Akcje Spółki według serii i rodzajów na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień sporządzenia niniejszej Informacji Seria Rodzaj akcji Akcje (%) Głosy (%) AA zwykłe na okaziciela 269 139 114 65,00 269 139 114 48,15 BB imienne uprzywilejowane 144 928 000 35,00 289 856 000 51,85 RAZEM 414 067 114 100,00 558 995 114 100,00 * Jedna akcja uprzywilejowana daje prawo do 2 głosów na Walnym Zgromadzeniu. Właścicielem tych akcji jest PKN ORLEN. Tabela 36: Struktura akcjonariatu Spółki Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku na dzień sporządzenia niniejszej Informacji Nazwa akcjonariusza Struktura akcjonariatu Spółki Akcje (%) Głosy (%) PKN ORLEN 376 488 640 90,92 521 416 640 93,28 pozostali 37 578 474 9,08 37 578 474 6,72 RAZEM 414 067 114 100,00 558 995 114 100,00 * PKN ORLEN posiada 144 928 000 akcji imiennych serii BB, uprzywilejowanych co do prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu, przy czym jedna akcja uprzywilejowana daje prawo do 2 głosów na Walnym Zgromadzeniu. Rysunek 31: Struktura akcjonariatu Spółki Energa i głosów na Walnym Zgromadzeniu według stanu na 31 grudnia 2021 roku i na dzień sporządzenia niniejszego Sprawozdania W Spółce nie istnieją programy akcji pracowniczych. W 2021 roku Spółka oraz jej spółki zależne nie nabywały akcji własnych Energi. Na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka oraz spółki zależne nie posiadały akcji Energi. 93% 7% 91% 9% PKN ORLEN Pozostali Struktura głosów na Walnym Zgromadzeniu Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 95 8.2. Notowania akcji Spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie Tabela 37: Dane dotyczące akcji Spółki Energa na dzień 31 grudnia 2021 roku Dane Wartość Cena emisyjna 17,00 zł Liczba akcji 414 067 114 Kurs na koniec okresu 7,65 zł Kapitalizacja na koniec okresu 3,16 mld zł Minimum na zamknięciu sesji w IV kw. 2021 roku 7,60 zł Maximum na zamknięciu sesji w IV kw. 2021 roku 8,24 zł Minimum na zamknięciu sesji w 2021 roku 7,60 zł Maximum na zamknięciu sesji w 2021 roku 8,38 zł Średnia wartość obrotu w 2021 roku 0,27 mln zł Średni wolumen obrotu w 2021 roku 33,5 tys. szt. Średnia liczba transakcji w 2021 roku 0,07 tys. szt. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z www.infostrefa.com Rysunek 32: Zmiana kursu akcji Energi w porównaniu do zmian indeksów WIG, WIG30 i WIG-ENERGIA w 2021 roku Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z infostrefa.com -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% I II III IV V VI VII VII I IX X XI XII ENERGA WIG30 WIG WIG-ENERGIA Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 96 Cena akcji Energi na zamknięciu sesji giełdowej w dniu 30 grudnia 2021 roku wyniosła 7,65 zł, co oznacza że w porównaniu z kursem w ostatnim dniu roboczym 2020 roku (tj. 30 grudnia) obniżyła się o 2,9%. W omawianym okresie indeks WIG zanotował wzrost o około 22%, a WIG-Energia o około 18%. W związku ze zmniejszeniem liczby akcji Energi w wolnym obrocie poniżej 10% (po ogłoszeniu wyników wezwania delistującego przez PKN ORLEN) GPW wykreśliła akcje Energi ze wszystkich indeksów giełdowych ze skutkiem po sesji w dniu 3 grudnia 2020 roku. 8.3. Relacje inwestorskie w Spółce Energa Biuro Relacji Inwestorskich, we współpracy z Zarządem Spółki i innymi jednostkami organizacyjnymi Grupy realizuje zadania mające na celu komunikację z uczestnikami rynku kapitałowego. Działania te dostosowane są do potrzeb informacyjnych poszczególnych grup odbiorców. Kontakt z interesariuszami Spółki odbywa się m.in. poprzez pocztę elektroniczną oraz regularnie aktualizowane materiały udostępniane na stronie internetowej. W swoich działaniach Biuro Relacji Inwestorskich wykorzystuje dwujęzyczną stronę internetową, którą aktualizuje na bieżąco o najważniejsze informacje o Grupie w postaci m.in. kwartalnych prezentacji wynikowych czy faktograficznych podsumowań (tzw. Factsheet). Uczestnicy rynku mogą zapoznać się z zasadami, jakie Spółka stosuje w relacjach inwestorskich – na stronie zamieszczona jest Polityka informacyjna. Serwis relacji inwestorskich zawiera także raporty bieżące i okresowe. W 2021 roku zostały opublikowanych 42 raporty bieżące, które dotyczyły m.in. podpisania porozumień, aneksów dotyczących projektu Ostrołęka C, zmian w składzie Zarządu i Rady Nadzorczej Energi, informacji o dokonaniu odpisów aktualizujących, szacunkowych wyników Grupy Energa, uchwał Walnego Zgromadzenia czy wyników aukcji rynku mocy na 2026 rok. 8.4. Oceny ratingowe W roku 2021 i do momentu sporządzenia niniejszego Sprawozdania przyznane zostały dwie oceny ratingowe. 23 września 2021 roku agencja ratingowa Moody’s („Agencja”) wydała opinię kredytową, w której potwierdziła długoterminową ocenę ratingową w walucie krajowej dla Spółki na poziomie "Baa2" z perspektywą stabilną. Agencja uzasadnia rating niskim ryzykiem biznesowym Linii Biznesowej Dystrybucja, która ma dominujący udział w EBITDA Grupy Energa i prowadzi działalność w ugruntowanym obszarze regulacyjnym, oraz prognozowanym, umiarkowanym poziomem dźwigni finansowej. Jednocześnie Moody’s wskazuje, iż wpływ powyższych czynników na przyznany rating równoważy wyższy profil ryzyka biznesowego Linii Biznesowej Wytwarzanie i Linii Biznesowej Sprzedaż oraz plan inwestycyjny na lata 2021-2030, który, w ocenie Agencji, prawdopodobnie będzie w coraz wyższym stopniu obciążał obecny, silny profil finansowy Emitenta. Ocena ratingu Spółki uwzględnia również profil kredytowy jej akcjonariusza strategicznego, tj. PKN ORLEN S.A. 20 stycznia 2022 roku agencja ratingowa Fitch Ratings („Fitch”) potwierdziła długoterminowe oceny ratingowe w walucie obcej i krajowej dla Spółki jako emitenta na poziomie "BBB-" z obecnością na liście obserwacyjnej ze wskazaniem pozytywnym, ocenę na poziomie "BBB-" dla wyemitowanych przez spółkę zależną Energa Finance AB obligacji, a także ocenę na poziomie "BB" dla wyemitowanych przez Energę SA obligacji hybrydowych. Utrzymanie ratingu Fitch uzasadnia przede wszystkim solidnym profilem biznesowym z dominującym udziałem w działalności Grupy Energa Linii Biznesowej Dystrybucja, która charakteryzuje się niższym ryzykiem biznesowym w porównaniu z obszarem wytwarzania konwencjonalnego energii elektrycznej, oraz silnym wsparciem strategicznym i operacyjnym ze strony inwestora większościowego Spółki – PKN ORLEN. Fitch wskazuje, że Grupa Energa jest kluczowym elementem strategii Grupy ORLEN w zakresie transformacji energetycznej, pełniąc ważną rolę w inwestowaniu w odnawialne źródła energii, w tym w lądową i morską energetykę wiatrową oraz w elektrownie gazowe. Fitch dodaje, że działalność w zakresie sprzedaży energii elektrycznej Grupy Energa może znaleźć się pod presją, jeśli Grupa nie będzie mogła w pełni przenieść wyższych kosztów zakupu energii elektrycznej na odbiorców detalicznych. Fitch zmienił także ocenę samodzielnego profilu kredytowego Energa SA z poziomu „bbb” na „bbb-” ze względu na wyższy niż poprzednio oczekiwany wzrost przewidywanej dźwigni finansowej do roku 2024-2025 w związku z planowanymi wysokimi nakładami inwestycyjnymi Grupy. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 97 Tabela 38: Obowiązujące oceny ratingowe Spółki Energa na dzień 31 grudnia 2021 roku Seria Fitch Moody’s Długoterminowy rating Spółki BBB- Baa2 Perspektywa ratingu / Lista obserwacyjna Lista obserwacyjna ze wskazaniem pozytywnym Stabilna Data nadania ratingu 19 stycznia 2012 3 listopada 2011 Data ostatniej zmiany ratingu 29 maja 2020 29 kwietnia 2020 Data ostatniego przeglądu ratingu 20 stycznia 2022 23 września 2021 8.5. Dywidenda Począwszy od 2017 roku Energa SA nie wypłacała dywidendy. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 98 Elektrownia Wodna we Włocławku Pozostałe informacje o Grupie Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 99 9. POZOSTAŁE INFORMACJE O GRUPIE 9.1. Informacje o istotnych umowach i transakcjach Informacje o istotnych transakcjach z podmiotami powiązanymi na innych warunkach niż rynkowe Wszystkie transakcje w ramach Grupy Energa są dokonywane w oparciu o ceny rynkowe dostarczanych towarów, produktów lub usług oparte o koszt ich wytworzenia. Szczegółowe informacje w tym zakresie znajdują się w nocie 34 Skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku. Umowy dotyczące kredytów i pożyczek Umowy kredytowe z multilateralnymi instytucjami finansowymi Kredyty na finansowanie programu inwestycyjnego Energi Operatora na lata 2009-2012 W latach 2009-2010 Energa wraz ze spółką zależną Energą Operatorem zawarły następujące umowy kredytowe, związane z rozbudową i modernizacją sieci dystrybucyjnej w latach 2009-2012: • z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) z limitem 1 050 mln zł, • z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOR) z limitem 1 076 mln zł, • z Nordyckim Bankiem Inwestycyjnym (NIB) z limitem 200 mln zł. Powyższe finansowanie zostało w pełni wykorzystane przez Spółkę, z czego do spłaty pozostało odpowiednio na rzecz: • EBI – 291,4 mln zł z ostatecznym terminem spłaty 15 grudnia 2025 roku, • EBOR – 277,8 mln zł z ostatecznym terminem spłaty 18 grudnia 2024 roku, • NIB – 10,8 mln zł z ostatecznym terminem spłaty 15 czerwca 2022 roku. Kredyty na finansowanie programu inwestycyjnego Energi Operatora na lata 2012-2015 W 2013 roku Energa ze spółką Energą Operatorem zawarły następujące umowy kredytowe z przeznaczeniem na sfinansowanie programu inwestycyjnego spółki Energa Operator w latach 2012-2015, związanego z rozbudową i modernizacją sieci dystrybucyjnej: • umowa z EBOR z limitem 800 mln zł - wykorzystanie kredytu na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosło 285,8 mln zł (z czego przez Energę 113,3 mln zł i Energę Operatora 172,5 mln zł). Termin ostatecznej spłaty kredytu przypada na dzień 18 grudnia 2024 roku, • umowa z EBI z limitem 1 000 mln zł - wykorzystanie kredytu na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosło 662,5 mln zł (z czego przez Energę 500 mln zł i Energę Operatora 162,5 mln zł). Termin ostatecznej spłaty uruchomionego kredytu przypada na dzień 15 września 2031 roku. Nordycki Bank Inwestycyjny W dniu 23 października 2014 roku Energa zawarła z Nordyckim Bankiem Inwestycyjnym umowę kredytu bankowego z limitem 67,5 mln zł przeznaczonego na sfinansowanie projektu budowy farmy wiatrowej w miejscowości Myślino. Wykorzystanie kredytu na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosło 29,8 mln zł. Termin ostatecznej spłaty kredytu przypada na dzień 15 września 2026 roku. Kredyt odnawialny oparty o czynniki społeczno-środowiskowe (ESG-linked) W dniu 17 września 2019 roku Energa zawarła umowę odnawialnego kredytu opartego o czynniki społeczno-środowiskowe (ESG-linked) o wartości 2 000 mln zł. Umowa została zawarta z konsorcjum banków w składzie: Santander Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, Bank Gospodarstwa Krajowego z siedzibą w Warszawie, Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA z siedzibą w Warszawie, Caixabank SA (Spółka Akcyjna) Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie, MUFG Bank (Europe) N.V. z siedzibą w Amsterdamie. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 100 Środki z kredytu mają być wykorzystane m.in. na rozwój mocy wytwórczych OZE i dalszą modernizację linii elektroenergetycznych, a także zostaną częściowo przeznaczone na spłatę wcześniejszych zadłużeń związanych z tymi celami. Warunkiem udzielenia kredytu jest wykorzystanie udzielonych środków na cele nie związane z energetyką węglową. Kredyt udzielony jest na okres 5 lat od dnia podpisania umowy z możliwością dwukrotnego przedłużenia o rok. Oprocentowanie kredytu zostało ustalone na warunkach rynkowych na podstawie stawki WIBOR powiększonej o marżę. Spółka zobowiązała się do uzyskiwania ratingu ESG (ang. ESG: Environmental, Social, Governance), którego poziom może wpływać na wysokość marży. Kredyt jest niezabezpieczony. Na dzień 31 grudnia 2021 roku kredyt nie był wykorzystany. Kredyt odnawialny BGK W dniu 3 lipca 2020 roku Energa zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę odnawialnego kredytu o wartości 500 mln zł, z przeznaczeniem na finansowanie celów korporacyjnych Energa SA, w tym finansowanie bieżącej działalności, finansowanie programu inwestycyjnego oraz refinansowanie zadłużenia finansowego. Termin ostatecznej spłaty kredytu przypada na dzień 3 lipca 2022 roku. Oprocentowanie kredytu zostało ustalone na warunkach rynkowych na podstawie stawki WIBOR powiększonej o marżę. Wykorzystanie kredytu na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosło 100 mln zł. Kredyt odnawialny SMBC W dniu 28 lipca 2020 roku Energa zawarła z bankiem SMBC Bank EU umowę odnawialnego kredytu o wartości 120 mln euro formule ESG-linked loan, opartą na ocenie zaangażowania kredytobiorcy w obszarze zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialnego biznesu, z przeznaczeniem na finansowanie celów korporacyjnych Spółki, w tym finansowanie bieżącej działalności, finansowanie programu inwestycyjnego oraz refinansowanie zadłużenia finansowego, z wyłączeniem nakładów inwestycyjnych w zakresie energetyki węglowej. Termin ostatecznej spłaty kredytu przypada na dzień 28 lipca 2025 roku. Oprocentowanie kredytu zostało ustalone na warunkach rynkowych na podstawie stawki EURIBOR powiększonej o marżę. Spółka zobowiązała się do uzyskiwania ratingu ESG (ang. ESG: Environmental, Social, Governance), którego poziom może wpływać na wysokość marży. Na dzień 31 grudnia 2021 roku kredyt nie był wykorzystany. Kredyty na finansowanie programu inwestycyjnego Energi Operatora na lata 2021-2023 W dniu 16 grudnia 2021 roku Energa wraz ze spółką zależną Energa Operatorem zawarły z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym umowę długoterminowego kredytu inwestycyjnego do kwoty będącej równowartością w PLN kwoty 150 mln EUR. Środki z kredytu będą wykorzystane na sfinansowanie programu inwestycyjnego spółki Energa Operator na lata 2021-2023, w tym na takie zadania jak przyłączenia nowych odbiorców, modernizację sieci dystrybucyjnej, budowę i modernizację aktywów dystrybucyjnych celem przyłączenia m.in. nowych źródeł OZE oraz elementy inteligentnej sieci. Na dzień 31 grudnia 2021 roku kredyt nie był wykorzystany. Pożyczki Energa Finance AB (publ) W 2021 roku kontynuowane były zawarte w marcu 2013 roku dwie pożyczki opiewające pierwotnie na łączną kwotę 499 mln euro, których Spółce udzieliła spółka zależna Energa Finance AB (publ), z terminem ostatecznej spłaty w dniu 28 lutego 2023 roku. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wykorzystanie w/w pożyczek wyniosło 110 mln euro. Kontynuowana była również, zawarta w czerwcu 2017 roku, pożyczka udzielona Enerdze przez Energa Finance AB (publ) w wysokości 200 mln euro, z terminem ostatecznej spłaty w dniu 28 lutego 2027 roku. Pożyczka PKN ORLEN W dniu 31 maja 2021 roku została zawarta umowa pożyczki pomiędzy Energą a PKN Orlen S.A. w kwocie 1 000 mln zł, z terminem ostatecznej spłaty w dniu 30 maja 2022 roku. Pożyczka o charakterze odnawialnym udzielona została na finansowanie przez Energa celów ogólnokorporacyjnych. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wykorzystanie pożyczki wyniosło 900 mln zł. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 101 Udzielone pożyczki W dniu 23 grudnia 2019 roku została zawarta umowa pożyczki pomiędzy Energą i Eneą S.A., a Elektrownią Ostrołęka Spółka z o.o. w kwocie łącznej 340 mln zł. Udzielenie pożyczki stanowiło częściowe wykonanie przez Energę swoich zobowiązań z porozumienia z dnia 30 kwietnia 2019 roku zawartego pomiędzy Energą i Eneą w sprawie finansowania budowy Elektrowni Ostrołęka C, doprecyzowującego deklaracje zaangażowania finansowego złożone przez Energę i Eneę w porozumieniu z 28 grudnia 2018 roku. Na dzień 31 grudnia 2021 roku zobowiązanie Spółki Elektrownia Ostrołęka spółka z o.o. wobec Energa z tytułu pożyczki wyniosło 170 mln zł. W dniu 31 grudnia 2019 roku Energa zawarła ze spółką zależną Energą Operatorem umowę pożyczki długoterminowej w kwocie 4 900 mln zł, z przeznaczeniem na refinansowanie zadłużenia Energi Operatora wobec Energi z tytułu obligacji długoterminowych do kwoty 1 566 mln zł oraz na sfinansowanie programu inwestycyjnego pożyczkobiorcy, realizowanego w latach 2020-2023, do kwoty 3 334 mln zł. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wykorzystanie pożyczki wyniosło 2 793,4 mln zł. W dniu 8 czerwca 2021 roku Energa zawarła ze spółką zależną Energą OZE umowę pożyczki długoterminowej w kwocie 579,2 mln zł, z przeznaczeniem na refinansowanie zadłużenia Energi OZE wobec Energi z tytułu obligacji długoterminowych do kwoty 579,2 mln zł. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wykorzystanie pożyczki wyniosło 543,9 mln zł. Ponadto, w okresie sprawozdawczym Grupa Energa realizowała obsługę wewnętrznych programów emisji obligacji. Poniższa tabela przedstawia nominalną wartość objętych przez Energę i niewykupionych obligacji w podziale na poszczególnych emitentów będących spółkami z Grupy Kapitałowej Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku. Tabela 39: Nominalna wartość objętych przez Energę i niewykupionych obligacji w podziale na poszczególnych emitentów według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku Lp. Nazwa spółki Nominalna wartość objętych obligacji (w tys. zł) 1. Energa Operator 1 066 000 2. Energa OZE 68 000 3. Energa Kogeneracja 3 140 RAZEM 1 137 140 Umowy ubezpieczenia W Grupie obowiązuje wspólna Polityka ubezpieczeniowa, która zapewnia ochronę ubezpieczeniową spółek i ich działalności od ryzyk związanych z prowadzoną działalnością i posiadanym mieniem w najwyższym, dostępnym na rynku standardzie oraz przy rzetelnie ustalonej, rynkowej składce. Przyjęte sumy ubezpieczenia ustanowione są na poziomie adekwatnym do ryzyk, czynników zewnętrznych, odpowiednio dla profilu podmiotów sektora energetycznego w Polsce. We współpracy z firmą brokerską, realizowany jest wspólny Program Ubezpieczeniowy. Zgodnie z przyjętymi, wypracowanymi w nim warunkami, wszystkie spółki Grupy Energa mają zrównany okres ubezpieczenia, a umowy zawierane są na okres trzech lat. Program dopuszcza wystandaryzowany zakres ochrony dla ryzyk nim objętych, z indywidualnymi umowami i zapisami rozszerzającymi, wynegocjowanymi dla specyficznych potrzeb spółek. Umowy ubezpieczenia zawierane są z wiodącymi firmami ubezpieczeniowymi działającymi w Polsce. Aktualnie, głównym partnerem Grupy Energa w obszarze ubezpieczeń jest Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Polski Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 102 Udzielone poręczenia i gwarancje Tabela 40: Informacja na temat działalności poręczeniowej i gwarancyjnej Spółki Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku Lp. Data udzielenia poręczenia lub gwarancji Data obowiązywania poręczenia lub gwarancji Podmiot, za który udzielono poręczenia lub gwarancji Podmiot, na rzecz którego udzielono poręczenie lub gwarancję Forma udzielonego poręczenia lub gwarancji Kwota poręczenia lub gwarancji (w mln zł) Kwota zobowiązania według stanu na 31.12.2021 zabezpieczona poręczeniem lub gwarancją (mln zł) 1. 2012-11-15 2033-12-31 Energa Finance AB obligatariusze umowa poręczenia 5 749,3 1 308,8 2. 2018-10-31 2026-01-01 ENSPIRION Sp. z o.o. Polskie Sieci Elektroenergetyc zne SA umowa poręczenia 10,1 1,5 3. 2019-11-15 2027-01-01 ENSPIRION Sp. z o.o. Polskie Sieci Elektroenergetyc zne SA umowa poręczenia 10,8 10,8 4. 2020-03-17 2023-03-24 Energa Ochrona Sp. z o.o. Carfleet umowa poręczenia 0,1 0,1 5. 2021-08-30 2021-12-31 Energa Obrót SA Grupa QSUN umowa poręczenia 4,7 4,7 6. 2020-12-03 2028-01-01 ENSPIRION Sp. z o.o. Polskie Sieci Elektroenergetyc zne SA umowa poręczenia 17,2 17,2 7. 2020-12-03 2028-01-01 ENSPIRION Sp. z o.o. Cognor SA umowa poręczenia 2,0 2,0 8. 2021-01-05 2028-01-01 ENSPIRION Sp. z o.o. Cognor SA umowa poręczenia 2,0 2,0 9. Pozostałe Spółki GK Energa poręczenie - umowa o udzielanie gwarancji 56,6 19,4 RAZEM 5 852,8 1 366,5 * w dniu 15 listopada 2012 roku ustanowiony został program emisji euroobligacji średnioterminowych EMTN na kwotę maksymalną do 1 000 000 000 EUR. W ramach Programu Obligacji EMTN, Energa Finance AB (publ) zarejestrowana pod prawem szwedzkim, działająca jako spółka zależna od Energi SA, może emitować euroobligacje o terminie wykupu od jednego roku do dziesięciu lat. Na mocy umowy poręczenia z dnia 15 listopada 2012 roku, zmienionej w dniu 16 lutego 2017 roku, Energa zobowiązała się bezwarunkowo i nieodwołalnie poręczyć zobowiązania Energi Finance AB (publ) wynikające z euroobligacji do kwoty 1 250 000 000 EUR w terminie do dnia 31 grudnia 2033 roku włącznie. W dniu 19 marca 2013 roku Spółka Energa Finance AB (publ) wyemitowała I serię euroobligacji w kwocie 500 000 000 EUR, które zostały wykupione w dniu 19 marca 2020 roku; a w dniu 7 marca 2017 roku kolejną II serię euroobligacji w kwocie 300 000 000 EUR i terminie wykupu w dniu 7 marca 2027 roku. ** Poręczenia według prawa cywilnego udzielone przez Energę za zobowiązania spółek Grupy wynikające z gwarancji bankowych udzielonych przez PKO BP SA w ramach limitów gwarancyjnych dedykowanych spółkom z Grupy. Okres wykorzystania limitu do dnia 19 września 2022 roku. Terminy ważności gwarancji udzielonych w ramach limitu mogą wykraczać poza okres jego ważności. Spłata zobowiązań zabezpieczona jest poręczeniem według prawa cywilnego. Na pozostałe gwarancje udzielone na zlecenie spółek Grupy złożyły się m.in. gwarancje bankowe w kwocie 140,3 mln zł udzielone spółce Energa Obrót przez banki Pekao SA. Ocena zarządzania zasobami finansowymi i możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych W trakcie roku obrotowego Grupa Energa dysponowała środkami finansowymi gwarantującymi terminową obsługę wszystkich bieżących i planowanych wydatków związanych z prowadzoną działalnością operacyjną i inwestycyjną. Posiadane środki pieniężne jak również dostępne linie kredytowe umożliwiają elastyczne prowadzenie polityki zarządzania płynnością. Realizacja przedsięwzięć inwestycyjnych opierała się o wykorzystanie środków własnych, jak również finansowania dłużnego. Strukturyzowanie realizowanych projektów zakłada utrzymanie bezpieczeństwa finansowego Grupy Energa mającego wyraz w Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 103 wykorzystywaniu długoterminowych źródeł finansowania dłużnego, prowadzeniu polityki dywidendowej adekwatnej do realizowanej strategii, a także utrzymaniu kowenantów finansowych na poziomach uzgodnionych z dostawcami kapitału dłużnego, jak również utrzymania ratingu na poziomie inwestycyjnym. Dwa ostatnie elementy stanowią ograniczenia determinujące możliwości inwestycyjne Grupy Energa, które definiowane są w horyzoncie długoterminowym. Tak konserwatywne podejście pozwala prowadzić politykę inwestycyjną w sposób minimalizujący ryzyka przekroczenia kowenantów finansowych, czy obniżenia poziomu ratingu, a przy tym optymalizować strukturę finansową Grupy z uwzględnieniem aktualnych i przewidywanych trendów na rynku finansowym. Spółka monitorowała ryzyko utraty płynności przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności, z uwzględnieniem terminów wymagalności/zapadalności zarówno zobowiązań inwestycyjnych jak i posiadanych aktywów i zobowiązań finansowych oraz prognozowanych przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, w celu utrzymania równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z różnych źródeł finansowania. W 2021 roku Grupa Energa kontynuowała optymalizację procesu zarządzania płynnością z wykorzystaniem usługi cash poolingu rzeczywistego bezzwrotnego, która przejęła funkcje związane z emisją obligacji krótkoterminowych, a dodatkowo zmaksymalizowała możliwość wykorzystania nadwyżek pieniężnych Grupy do finansowania bieżącej działalności poszczególnych jej spółek. 9.2. Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa Energa była stroną 12 154 postępowań sądowych. Jako powód Grupa występowała w 9 911 sprawach, których łączna wartość przedmiotu sporu wyniosła około 458 mln zł. Jako pozwany Grupa występowała w 1 345 sprawach o łącznej wartości przedmiotu sporu około 631 mln zł. Informacje o łącznej wartości przedmiotu sporu nie uwzględniają postępowań, w których roszczenie ma charakter niepieniężny. Na dzień 31 grudnia 2021 roku łączna kwota roszczeń o posadowienie urządzeń elektroenergetycznych na cudzych nieruchomościach bez tytułu prawnego zasądzonych prawomocnym wyrokiem wyniosła około 39,1 mln zł w 1 600 sprawach. Spraw sądowych w toku było 872, zaś wartość przedmiotu sporu w toku wyniosła około 82,4 mln zł. Na podstawie dostępnych danych dotyczących wartości obecnie prowadzonych postępowań, Spółka przyjmuje, że wartość realnie przypadająca do wypłaty w wyniku rozstrzygnięcia powyższych sporów może sięgać 69,3 mln zł, z zastrzeżeniem zmiany w przypadku wytoczenia przeciwko Enerdze Operator SA nowych postępowań dotyczących urządzeń elektroenergetycznych posadowionych na innych gruntach bez tytułu prawnego. Powyższe dane nie obejmują także spraw dotyczących prowadzenia w imieniu i na rzecz Energi Obrotu windykacji sądowo- egzekucyjnej, w celu dochodzenia przez spółkę należności od swoich klientów oraz spraw upadłościowych. Łączna wartość spraw prowadzonych w imieniu i na rzecz Energi Obrotu w zakresie windykacji sądowo-egzekucyjnej, w celu dochodzenia przez spółkę należności od swoich klientów oraz spraw upadłościowych, na 31 grudnia 2021 roku, wynosi około 211,1 mln zł, w tym: Rodzaj należności Saldo na dzień 31 grudnia 2021 sądowe, egzekucja 131,2 mln zł upadłości 69,8 mln zł pozabilingowe 7,5 mln zł pozabilingowe - upadłości 2,6 mln zł RAZEM 211,1 mln zł Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 104 Poniżej przedstawiono istotne postępowania sądowe, które zawisły przed sądem w 2021 roku, bądź których kontynuacja miała miejsce w 2021 roku. Szczegółowe informacje o krokach prawnych podjętych we wcześniejszych latach, znajdują się w poprzednich raportach okresowych Spółki. Tabela 41: Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej Określenie stron Przedmiot sporu i opis sprawy Energa Operator SA (powód) Arcus SA (pozwany) Pozew o zapłatę kar umownych wynikających z umów na dostawę oraz uruchomienie infrastruktury licznikowej w Etapie I Sąd Okręgowy w Gdańsku Wartość przedmiotu sporu: ok. 23,1 mln zł Trwa postępowanie dowodowe przed Sądem I instancji. Na dzień aktualizacji niniejszej sprawy do Energa Operatora wpłynęły dwie opinie biegłych sądowych: z zakresu meteorologii oraz z zakresu metrologii. Sąd planuje zlecić uzupełniającą opinię z zakresu metrologii. Energa Operator SA (pozwany) Arcus SA (powód) Pozew o stwierdzenie nieważności umowy dotyczącej realizacji dostawy oraz uruchomienia infrastruktury licznikowej w Etapie II Wartość przedmiotu sporu: ok. 78 mln zł Pozew wzajemny o zapłatę kar umownych za opóźnienie w realizacji umowy dotyczącej realizacji dostawy oraz uruchomienia infrastruktury licznikowej Wartość przedmiotu sporu: ok. 157 mln zł Sąd Okręgowy w Gdańsku Energa Operator SA nie uznaje roszczenia w żadnej części. Trwa postępowanie dowodowe przed Sądem I instancji. Na dzień aktualizacji niniejszej sprawy trwa poszukiwanie przez Sąd biegłych, którzy podjęliby się sporządzenia opinii z zakresu informatyki. Energa Operator SA (pozwany) Arcus SA (powód) Pozew o zapłatę odszkodowania za czyny niedozwolone/czyny nieuczciwej konkurencji Sąd okręgowy w Gdańsku Wartość przedmiotu sporu: ok. 174 mln zł Energa Operator SA kwestionuje zasadność tego powództwa i w odpowiedzi na pozew z dnia 30 kwietnia 2018 roku wniosła o oddalenie powództwa. Sąd na podstawie art. 177 § 1 pkt 1) k.p.c. zawiesił postępowanie w sprawie. Postanowienie to Energa Operator SA zaskarżyła zażaleniem, które zostało oddalone. Postępowanie jest zawieszone. Energa Operator SA (pozwany) Arcus SA (powód) Pozew o zapłatę za prace dodatkowe w zakresie umowy o dostawę i uruchomienie infrastruktury licznikowej Sąd Okręgowy w Gdańsku Wartość przedmiotu sporu: ok. 4,7 mln zł Spółka Energa Operator SA kwestionuje zasadność tego powództwa i wniosła o jego odrzucenie, ewentualnie oddalenie. Sąd nie uwzględnił wniosku o odrzucenie pozwu. Energa Operator SA (strona); PREZES URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI (organ) Kara pieniężna nałożona przez organ Sąd Okręgowy w Warszawie Wartość przedmiotu sporu: 11 mln zł Spółka otrzymała decyzję z dnia 21 grudnia 2016 roku, w której Prezes URE nałożył na Energa Operator SA karę pieniężną w wysokości 11 mln zł za wprowadzenie w błąd Prezesa URE. W dniu 24 maja 2019 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok, w którym obniżył orzeczoną karę pieniężną do kwoty 5,5 mln zł. W sprawie obie strony wniosły apelacje. Energa Operator SA (strona); PREZES URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI (organ) Kara pieniężna nałożona przez organ Sąd Okręgowy w Warszawie Wartość przedmiotu sporu ok: 13,2 mln zł Energa Operator SA otrzymała decyzję z dnia 6 listopada 2017 roku w przedmiocie wymierzenia kar pieniężnych w łącznej wysokości 13,2 mln zł za naruszenia Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej poprzez: (1) komunikowanie się z przedsiębiorstwami obrotu za pomocą kodów innych, aniżeli przewidziane w IRiESD; (2) nieprzestrzeganie terminów przekazywania przedsiębiorstwom Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 105 obrotu danych pomiarowych; (3) nieprzestrzeganie terminów rozpoznawania reklamacji przedsiębiorstw obrotu; (4) nieprzestrzeganie terminów weryfikacji zgłoszeń zmiany sprzedawcy; (5) nieprzestrzeganie terminów końcowego rozliczenia umów sprzedaży energii; (6) niewznowienie dostaw energii u jednego z odbiorców. Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z 8 grudnia 2020 roku oddalił odwołanie. Spółka wniosła apelację która została oddalona przez Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z 7 września 2021 roku. Spółka złożyła wniosek o uzasadnienie. Energa Kogeneracja Sp. z o.o. (powód) Mostostal Warszawa SA (pozwany) Pozew o zapłatę z tytułu obniżenia ceny kontraktowej Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX Gc 494/17 Wartość przedmiotu sporu (po rozszerzeniu powództwa): ok. 114,4 mln zł, z pozwu wzajemnego ok. 7,8 mln zł Energa Kogeneracja Sp. z o.o. wniosła o zasądzenie od Mostostal Warszawa S.A. kwoty ok. 114,4 mln zł, na którą składają się: ok. 22,6 mln zł tytułem kar umownych, ok. 90,3 mln zł tytułem obniżenia wynagrodzenia oraz ok. 1,5 mln zł tytułem skapitalizowanych odsetek. W odpowiedzi na pozew z dnia 15.12.2017 r. Mostostal Warszawa S.A. wniósł o oddalenie powództwa w całości i wniósł pozew wzajemny o zasądzenie od Energa Kogeneracja Sp. z o.o. kwoty ok. 7,8 mln zł, na którą to kwotę składają się: ok. 7,4 mln zł tytułu zwrotu nienależnie pobranej gwarancji bankowej oraz ok. 0,4 mln zł z tytułu skapitalizowanych odsetek. W sprawie odbyła się jedynie jedna rozprawa w przedmiocie opozycji Mostostal Warszawa S.A. wobec wstąpienia do sprawy interwenienta ubocznego – Ministra Energii (którego zadania po reorganizacji przejął Minister Klimatu). Opozycja Mostostal Warszawa S.A. wobec wstąpienia do spawy interwenienta ubocznego została oddalona, w związku z czym interwenient uboczny nadal występuje w procesie. Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii instytutu naukowo – badawczego w trybie zabezpieczenia. Dotychczas opinia nie została jednak sporządzona albowiem żaden z instytutów, do których sąd zwrócił się z pytaniem o możliwość sporządzenia opinii, nie potwierdził takiej możliwości (zarówno w Polsce, jak i za granicą). Aktualnie strony oczekują na odpowiedz z instytutów w Sztokholmie, Hamburgu oraz Wiedniu. Negocjacje stron celem zawarcia ugody nie doprowadziły dotychczas do zawarcia ugody. W portalu informacyjnym jest informacja, że w pierwszych dniach czerwca 2021 biegły dostarczył opinię do sądu. W niedługim czasie powinna być przesłana do stron. Mostostal Warszawa S.A. (powód) Energa Kogeneracja Sp. z o.o. (pozwany) Pozew o zapłatę z tytułu wynagrodzenia Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX Gc 190/18 Wartość przedmiotu sporu: ok. 26,3 mln zł Mostostal Warszawa S.A. wniósł o zasądzenie od Energa Kogeneracja Sp. z o.o. kwoty ok. 26,3 mln zł, na którą to kwotę składają się: ok. 20 mln zł tytułem wynagrodzenia (w części) oraz ok. 6,3 mln zł tytułem skapitalizowanych odsetek. Pierwotnie został w sprawie wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, ale na skutek sprzeciwu Energa Kogeneracja Sp. z o.o. sprawa została przekazana do trybu zwykłego. W sprawie odbyło się 7 rozpraw, na których przesłuchano wszystkich świadków. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego do spraw budowlanych. W trakcie sporządzania opinii biegły zwrócił się do stron o dostarczenie dodatkowych dokumentów, które to zobowiązanie wykonały obie strony. Opinia biegłego sądowego została doręczona stronom wraz z zobowiązaniem do ustosunkowania się. Opinia biegłego stwierdza okoliczności korzystne dla Mostostal Warszawa S.A.. Strony ustosunkowały się do opinii biegłego. Na rozprawie w dniu 28 stycznia 2022 roku biegły sądowy podtrzymał opinię w całości, a Sąd oddalił wniosek Energa Kogeneracja Sp. z o.o. o wyłączenie biegłego sądowego, nie uwzględnił też wniosku Energa Kogeneracja Sp. z o.o. o udzielenie terminu do ustosunkowania się do uzupełniającej opinii biegłego oraz zamknął rozprawę. Termin ogłoszenia wyroku Sąd wyznaczył na dzień 28 lutego 2022 roku. W dniu 28 lutego 2022 roku Sąd otworzył rozprawę albowiem nie orzekł o wszystkich wnioskach dowodowych i wyznaczył kolejny termin rozprawy na dzień 27 kwietnia 2022 roku. akcjonariusze Spółki (powodowie) Energa SA (pozwana) Zaskarżenie Uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29.10.2020 roku. Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 1158/20 Roszczenie ma charakter majątkowy niepieniężny. 9 grudnia 2020 Zarząd Energa SA powziął informację o wydaniu w dniu 7 grudnia 2020 roku przez Sąd Okręgowy w Gdańsku, IX Wydział Gospodarczy, postanowienia o udzieleniu akcjonariuszom Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 106 Spółki zabezpieczenia roszczenia o uchylenie uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29 października 2020 roku w sprawie wycofania z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. 269.139.114 akcji Spółki zwykłych na okaziciela serii AA i oznaczonych w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. kodem ISIN PLENERG00022 ("Uchwała"), poprzez wstrzymanie jej wykonania na czas trwania postępowania. Skutkiem wydania postanowienia jest wstrzymanie wykonalności Uchwały. Wniosek o zabezpieczenie w ww. sprawie został wniesiony razem z pozwem o uchylenie Uchwały. Energa SA złożyła zażalenie na postanowienie o zabezpieczeniu oraz odpowiedź na pozew w terminie i w sposób przewidziany przez obowiązujące przepisy prawne (odpowiednio: dnia 21 stycznia 2021 roku oraz 7 stycznia 2021 roku). Do sprawy przystąpił Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego. W dniu 24 lutego 2021 roku Powodowie złożyli replikę na odpowiedź na pozew. Zarządzeniem z dnia 21 września 2021 r. Sąd zobowiązał pełnomocnika Spółki do złożenia pisma procesowego, w którym odniesie się do twierdzeń wskazanych w replice. Pismem z dnia 25 października 2021 roku w imieniu Spółki złożona została replika na replikę na odpowiedź na pozew (duplika). Dnia 21 kwietnia 2021 roku Energa SA otrzymała rozstrzygnięcie złożonego zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia. Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2021 roku Sąd zmienił postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 7 grudnia 2020 roku w ten sposób, że uzależnił jego wykonanie od złożenia przez Powodów kaucji w wysokości 1.360.326,23 zł. Na dzień 9 lutego 2022 roku brak jest informacji o wniesieniu kaucji. 28 kwietnia 2021 roku pełnomocnik Powodów złożył wniosek o uzasadnienie postanowienia z 12 kwietnia 2021 roku. W dniu 11 maja 2021 roku sporządzono uzasadnienie postanowienia z 12 kwietnia 2021 roku. Termin rozprawy został wyznaczony na dzień 11 kwietnia 2022 roku. akcjonariusze Spółki (powodowie) Energa SA (pozwana) Zaskarżenie Uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29.10.2020 roku. Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 1164/20 Roszczenie ma charakter majątkowy niepieniężny. 16 grudnia 2020 roku Zarząd Energa SA powziął informację o wydaniu w dniu 10 grudnia 2020 roku przez Sąd Okręgowy w Gdańsku, IX Wydział Gospodarczy postanowienia o udzieleniu akcjonariuszom Spółki zabezpieczenia roszczenia o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29 października 2020 roku. w sprawie wycofania z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. 269.139.114 akcji Spółki zwykłych na okaziciela serii AA i oznaczonych w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. kodem ISIN PLENERG00022 ("Uchwała"), poprzez wstrzymanie jej wykonania na czas trwania postępowania. Skutkiem wydania postanowienia jest wstrzymanie wykonalności Uchwały. Wniosek o zabezpieczenie w ww. sprawie został wniesiony razem z pozwem o stwierdzenie nieważności lub uchylenie Uchwały. Energa SA złożyła zażalenie na postanowienie o zabezpieczeniu oraz odpowiedź na pozew w terminie i w sposób przewidziany przez obowiązujące przepisy prawne (odpowiednio: w dniu 12 stycznia 2021 r. oraz 25 lutego 2021 r.). W dniu 8 czerwca 2021 roku do Sądu wpłynęła replika Powodów na odpowiedź na pozew. Zarządzeniem z dnia 16 listopada 2021 roku Sąd zobowiązał spółkę do ustosunkowania się do twierdzeń zawartych w ww. replice oraz zobowiązał pełnomocników stron do przedstawienia listy pytań do świadków wnioskowanych w pozwie. W dniu 13 grudnia 2021 roku Spółka złożyła replikę na odpowiedź na pozew (duplika). W tym samym dniu w imieniu Spółki, w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu, złożono listę pytań do wskazanych świadków. W dniu 14 kwietnia 2021 roku Energa SA powzięła informację o rozstrzygnięciu złożonego zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia. Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2021 roku Sąd zmienił postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 10 grudnia 2020 roku w ten sposób, że uzależnił jego wykonanie od złożenia przez Powodów kaucji w wysokości 1.360.326,23 zł. Kaucja, w kwocie 1.360.326,23 zł, na zabezpieczenie roszczeń Spółki powstałych w wykonaniu postanowienia o zabezpieczeniu została wpłacona przez jednego z Powodów na rachunek Sądu Okręgowego w Gdańsku. W dniu 29 grudnia 2021 roku na adres pełnomocników Spółki, wpłynął wniosek powodów z dnia 20 grudnia 2021 roku o obniżenie wysokości kaucji. Zarządzeniem z 24 stycznia 2022 roku Sąd wyznaczył Spółce termin na złożenie odpowiedzi na ww. wniosek. W dniu 1 lutego 2022 r. w imieniu Spółki złożono odpowiedź na wniosek Powodów o obniżenie wysokości kaucji. Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2022 roku Spółka została zobowiązana do złożenia dokumentów w terminie 14 dni. W dniu 8 lutego 2022 roku w imieniu Spółki złożono odpowiedź na zobowiązanie Sądu. Termin rozprawy został wyznaczony na dzień 13 maja 2022 roku. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 107 Energa SA (wnioskodawca) Komisja Nadzoru Finansowego W dniu 30 października 2020 roku Spółka złożyła do Komisji Nadzoru Finansowego wniosek o wycofanie akcji Spółki z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. W dniu 19 stycznia 2021 roku Spółka powzięła informację o wydaniu w dniu 15 stycznia 2021 roku przez Komisję Nadzoru Finansowego postanowienia o zawieszeniu ww. postępowania. Przyczyną zawieszenia postępowania przed KNF są prowadzone postępowania przed Sądem Okręgowym w Gdańsku dot. zaskarżenia uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29 października 2020 roku, o sygnaturach: IX GC 1158/20 i IX GC 1164/20. W uzasadnieniu postanowienia z dnia 19 stycznia 2021 roku KNF podała art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. jako podstawę prawną zawieszenia postępowania oraz wskazała, że rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od wcześniejszego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez sąd. Energa Obrót SA (strona) PREZES URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI (organ) Odwołanie od decyzji odmawiającej zatwierdzenia zmiany taryfy na 2020 rok dla energii elektrycznej dla odbiorców z grupy taryfowej G Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów; sygnatura sprawy AmE 229/20 Wartość przedmiotu sporu: ok. 152,5 mln zł Energa Obrót SA złożyła odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki („URE”) z dnia 8 lipca 2020 roku odmawiającej zatwierdzenia zmiany w trybie art. 155 k.p.a. decyzji Prezesa URE z dnia 30 grudnia 2019 roku opublikowanej w Biuletynie Branżowym URE – Energia elektryczna nr 319 (2954). We wrześniu 2020 roku Prezes URE przekazał odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów („SOKiK”). W listopadzie 2020 roku Prezes URE przekazał do SOKiK stanowisko wobec odwołania. 31 stycznia 2022 roku odbyło się ogłoszenie orzeczenia. Odwołanie Energa Obrót SA zostało oddalone. Obecnie spółka jest na etapie przygotowywania apelacji. Eco dla Firm (powód) Energa Obrót SA (pozwany) Powództwo o zapłatę wynagrodzenia w związku z zawartą Umową Agencyjną nr 1/2012 dotyczącą sprzedaży produktów energetycznych i gazowych na rzecz Energa Obrót SA. Sąd Okręgowy w Gdańsku IX Wydział Gospodarczy; sygnatura akt IX GC 319/21 Wartość przedmiotu sporu: ok. 5,4 mln zł W dniu 30 czerwca 2021 roku Enerdze Obrót SA doręczono pozew o zapłatę kwoty ok. 5,4 mln zł wraz z odsetkami tytułem wynagrodzenia w związku z zawartą Umową Agencyjną nr 1/2012 dotyczącą sprzedaży produktów energetycznych i gazowych na rzecz Energa Obrót SA. Energa Obrót SA w wymaganym terminie sporządziła odpowiedzi na pozew. Następnie miała miejsce wymiana pism procesowych. W sierpniu 2021 roku wpłynęło pismo powódki z wnioskiem o zawieszenie postępowania. Sprawa została zawieszona do czasu rozpoznania sprawy z powództwa Energa Obrót SA przeciwko Eco dla Firm. Boryszewo Wind Invest Sp. z o.o. (powód) Energa Obrót SA (pozwany) Powództwo o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonywania przez Energę Obrót SA części ramowej umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA) Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 701/17 Wartość przedmiotu sporu: ok. 31,8 mln zł (w apelacji: 17,8 mln zł) W dniu 25 sierpnia 2017 roku Boryszewo Wind Invest wniosła przeciwko Enerdze Obrotowi SA pozew o zapłatę kwoty ok. 31,9 mln zł wraz z odsetkami z tytułu odszkodowania za niewykonanie w części Ramowej Umowy Sprzedaży Praw Majątkowych wynikających ze Świadectw Pochodzenia Nr W/HH/210/2010/1. Sprawa została zakończona w I instancji wyrokiem zasądzającym na rzecz Boryszewo Wind Invest kwotę ok. 17,8 mln zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26 lipca 2017 roku, a w pozostałym zakresie oddalającym powództwo. Energa Obrót SA wniosła apelację, która wyrokiem sądu II instancji z dnia 28 października 2019 roku została oddalona. W dniu 22 lipca 2020 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2020 roku Sąd Najwyższy przyjął skargę kasacyjną do rozpoznania. Jeżyczki Wind Invest („JWI”), Wind Invest („WI”), Stary Jarosław Wind Invest („SJWI”), Krupy Wind Invest („Krupy Wind Invest”), Boryszewo Wind Invest („BWI”) (powodowie), Powództwa o zapłatę odszkodowań z tytułu niewykonywania przez Energa Obrót SA umów sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA) Sąd Okręgowy w Gdańsku IX Wydział Gospodarczy; sygnatura IX GC 1263/20 Wartość przedmiotu sporu: łącznie ok. 56,6 mln zł Pozew został złożony w dniu 30 grudnia 2020 roku. Odpowiedź na pozew została udzielona w wymaganym terminie, tj. dnia 13 kwietnia 2021 roku. W dniu 16 czerwca 2021 roku Powodowie złożyli replikę na odpowiedź na pozew. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 108 Energa Obrót SA (pozwany) W dniu 31 maja 2021 roku oraz ponownie w dniu 25 czerwca 2021 roku Energa Obrót SA złożyła wniosek o zobowiązanie do złożenia pisma przygotowawczego. W dniu 6 sierpnia 2021 roku odebrano postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji oraz pismo sądowe informujące, iż decyzja w przedmiocie wniosku Energa Obrót SA o wyrażenie zgody na złożenie pisma przygotowawczego zostanie podjęta po zakończeniu postępowania mediacyjnego. W dniu 12 sierpnia 2021 roku otrzymano pismo powodów informujące o braku zgody na mediację. W dniu 30 listopada 2021 roku odebrano za pośrednictwem portalu informacyjnego postanowienie zezwalające Energa Obrót SA (po uprzednim złożeniu wniosku w ww. sprawie) na złożenie pisma przygotowawczego, w którym Energa Obrót SA ustosunkuje się do repliki na odpowiedź na pozew. W dniu 1 grudnia 2021 roku doręczono pismo Powodów wyrażające sprzeciw wobec wniosku Energa Obrót SA o zezwolenie na złożenie pisma przygotowawczego. W dniu 30 grudnia 2021 roku Energa Obrót SA złożyła pismo przygotowawcze stanowiące duplikę na replikę na odpowiedź na pozew. W dniu 7 lutego 2022 roku w niniejszej sprawie odbyła się rozprawa, kolejna została wyznaczona na dzień 6 czerwca 2022 roku. Elektrownia Wiatrowa Zonda sp. z o.o. (powód), Energa Obrót SA (pozwany). Powództwo o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonywania przez Energa Obrót SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA) Sąd Okręgowy w Gdańsku IX Wydział Gospodarczy Sygnatura akt IX GC 1057/21. Wartość przedmiotu sporu: ok. 1,5 mln zł Sprawa jest na etapie I instancji. W dniu 17 grudnia 2021 roku Zonda złożyła pozew, który został doręczony Energa Obrót SA w dniu 26 stycznia 2022 roku. W dniu 25 lutego 2022 roku Energa Obrót SA złożyła odpowiedź na pozew. AKKA Aneta Kwaśniewska (powód) Energa Obrót SA P. Dorawa, A. Czarnecki, E. Bugaj, M. Piątek (pozwani) Powództwo o zapłatę z tytułu utraconych korzyści w wyniku zakończenia (wypowiedzenia) umów franczyzy przez Energa Obrót SA Sąd Okręgowy w Gdańsku IX Wydział Gospodarczy Sygnatura akt IX GNc 747/21 Wartość przedmiotu sporu: ok. 8,5 mln zł Sprawa jest na etapie I instancji. W dniu 30 listopada 2021 roku została złożona odpowiedź na pozew w imieniu Energa Obrót SA i pozostałych pozwanych. W dniu 16 grudnia 2021 roku powódka została zobowiązana do złożenia repliki na odpowiedź na pozew. W dniu 24 stycznia 2022 roku otrzymano replikę Powódki na odpowiedź na pozew. W dniu 21 lutego 2022 roku (w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu z dnia 1 lutego 2022 roku) w imieniu spółki Energa-Obrót S.A. oraz Członków Zarządu zostało złożono pismo procesowe z ustosunkowaniem się do repliki Powódki na odpowiedź na pozew. Spółki Grupy Wind Invest: Boryszewo Wind Invest, Dobiesław Wind Invest, Gorzyca Wind Invest, Krupy Wind Invest, Nowy Jarosław Wind Invest, Pękanino Wind Invest (powodowie) Energa Obrót SA (pozwany) Powództwa o zapłatę odszkodowań z tytułu szkody, którą spółki poniosły na skutek niezawarcia przez Energa Obrót SA umowy sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej przez powodowe spółki i w konsekwencji sprzedaży energii na rzecz innych podmiotów po cenach niższych niże te, które Energa Obrót SA była zobowiązana zapłacić. Sąd Okręgowy w Gdańsku IX Wydział Cywilny Sygnatura akt IX GC 1/21 Wartość przedmiotu sporu łącznie: ok. 6,9 mln zł Dnia 13 kwietnia 2021 roku została udzielona odpowiedź na pozew z dnia 30 grudnia 2020 roku (doręczony Spółce 11 lutego 2021 roku) wraz z wnioskiem o zawieszenie postępowania. W dniu 24 maja 2021 roku powodowie złożyli pismo przygotowawcze, w którym podtrzymali dotychczasowe stanowisko. W dniu 11 marca 2022 roku odbyła się rozprawa. Strony zajęły stanowisko – powód podtrzymuje roszczenie. Spółka podtrzymała wniosek o zawieszenie, w szczególności wskazując na przyjęcie do rozpoznania skargi kasacyjnej (strona powodowa wniosła o oddalenie tego wniosku). Strony zajęły też stanowisko co do biegłego, który ma wyliczyć szkodę. Sąd odroczył rozprawę na termin z urzędu. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 109 Elektrownia Wiatrowa Zonda sp. z o.o. (powód), Energa Obrót SA (pozwany) Powództwo o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonywania przez Energa Obrót SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA) Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 735/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 2,1 mln zł W dniu 19 sierpnia 2019 roku Elektrownia Wiatrowa Zonda Sp. z o.o. złożyła pozew. W dniu Energa Obrót SA złożyła odpowiedź na pozew. W dniu 17 sierpnia 2020 roku sąd wydał wyrok uwzględniający powództwo Elektrowni Wiatrowej Zonda Sp. z o.o. Energa Obrót SA złożyła apelację od wyroku. W dniu 17 maja 2021 roku sąd II instancji wydał wyrok oddalający apelację Energa Obrót SA. W dniu 30 sierpnia 2021 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. W dniu 11 października 2021 roku Elektrownia Wiatrowa Zonda Sp. z o.o. złożyła odpowiedź na skargę kasacyjną. Elektrownia Wiatrowa EOL sp. z o.o. (powód), Energa Obrót SA (pozwany) Powództwo o zapłatę kar umownych z tytułu niewykonywania przez Energa Obrót SA ramowej umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA) Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 740/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 6,8 mln zł W dniu 20 sierpnia 2019 roku Elektrownia Wiatrowa EOL wniosła pozew o zapłatę przez Energę Obrót SA kar umownych z tytułu niewykonywania przez Energę Obrót SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA). Sprawa jest na etapie I instancji. Energa Obrót SA złożyła odpowiedź na pozew. Postępowanie było zawieszone. Następnie, w dniu 20 września 2021 roku odebrano za pośrednictwem portalu informacyjnego postanowienie sądu dotyczące: 1) podjęcia zawieszonego postępowania, 2) udzielenia zgody na złożenie przez EW EOL pisma przygotowawczego 3) zobowiązania Energa Obrót SA do złożenia pisma przygotowawczego, 4) zobowiązania EW EOL i Energa Obrót SA do złożenia pism przygotowawczych przedstawiających stanowisko w przedmiocie celowości skierowania stron do mediacji oraz wskazujących osobę mediatora W dniu 27 września 2021 roku Energa Obrót SA złożyła pismo wskazujące na brak celowości skierowania stron do mediacji. Termin rozprawy został wyznaczony na 27 stycznia 2022 roku. W dniu 15 grudnia 2021 roku EW EOL rozszerzyła powództwo o żądanie zapłaty kolejnych kar umownych w kwocie ok. 7,2 mln zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty z tytułu niezakupienia przez Energa Obrót SA praw majątkowych w późniejszych okresach. W dniu 12 stycznia 2022 roku Energa Obrót SA złożyła odpowiedź na pismo w przedmiocie rozszerzenia powództwa. W dniu 17 marca 2022 rok odbyła się rozprawa, podczas której strony złożyły szereg wniosków formalnych, a także przeprowadzony został dowód z zeznań świadków. Rozprawa została odroczona do dnia 29 czerwca 2022 roku. Powództwa o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego, który miał powstać wskutek zawarcia przez Energę Obrót SA umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (CPA) Energa Obrót SA (powód) "MEGAWATT BALTICA" SA (pozwany 1), Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA (pozwany 2) Sąd Arbitrażowy przy KIG w Warszawie; sygnatura SA 128/17 Sygnatura w II instancji: I Aga 35/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 23,3 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. Strony złożyły odpowiedź na pozew wzajemny. W dniu 5 grudnia 2017 roku MEGAWATT BALTICA złożyła odpowiedź na pozew wraz z pozwem wzajemnym, m. in. o zapłatę kar umownych. W dniu 29 stycznia 2018 roku przy udziale Megawatt Baltica SA odbyło się posiedzenie w sprawie o zawezwanie do próby ugodowej. Do zawarcia ugody nie doszło. W dniu 16 stycznia 2018 roku Sąd stwierdził swoja niewłaściwość w odniesieniu do powództwa przeciwko Powszechnej Kasie Oszczędności Bank Polski SA. W dniu 4 czerwca 2018 roku został wydany wyrok częściowy oddalający powództwo Energa Obrót SA. W dniu 27 grudnia 2018 roku został wydany wyrok końcowy zasądzający od Energa Obrót SA na rzecz Megawatt Baltica SA kary umowne. Zasądzona kwota kar umownych została zmiarkowana o 10% (tj. ok. 15,3 mln zł). Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 110 W dniu 26 września 2019 roku odbyły się rozprawy w/s ze skarg Energa Obrót SA o uchylenie wyroku częściowego i wyroku końcowego. W dniu 10 października 2019 roku Sąd wydał wyroki oddalające skargi Energi Obrotu SA o uchylenie wyroku częściowego oraz końcowego. W dniu 11 października 2019 roku Energa Obrót SA złożyła wnioski o uzasadnienie wyroków. Decyzją spółki skarga kasacyjna w sprawie ze skargi o uchylenie wyroku częściowego nie została wniesiona, natomiast skarga kasacyjna dotycząca skargi o uchylenie wyroku końcowego została wniesiona 17 lutego 2020 roku. Postanowieniem z dnia 17 lipca 2020 roku Sąd Najwyższy przyjął skargę kasacyjną do rozpoznania. Energa Obrót SA (powód) BORYSZEWO WIND INVEST Sp. z o.o. (pozwany 1), mBank SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Warszawie; sygnatura XVI GC 799/17 Sygnatura w II instancji: VII AGa 8/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 10,8 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. Pozwani złożyli odpowiedzi na pozew. We wrześniu 2018 roku Sąd wydał wyrok oddalający powództwo. W dniu 2 listopada 2018 roku Energa Obrót SA złożyła apelację. W dniu 10 marca 2021 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał wyrok oddalający apelację Energi Obrót SA. Energa Obrót SA złożyła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem. W dniu 12 listopada 2021 roku odebrano za pośrednictwem portalu informacyjnego wyrok wraz z uzasadnieniem. W dniu 12 stycznia 2022 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. W dniu 21 lutego 2022 roku mBank złożyła odpowiedź na skargę kasacyjną. Energa Obrót SA (powód) JEŻYCZKI WIND INVEST sp. z o.o. (pozwany 1), mBank SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Warszawie; sygnatura XVI GC 805/17 Sygnatura w II instancji: VII AGa 1998/18 Wartość przedmiotu sporu: ok. 15,3 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. Strony złożyły odpowiedź na pozew. W dniu 6 czerwca 2018 roku sąd wydał wyrok oddalający powództwo. W dniu 13 lipca 2018 roku Energa Obrót SA wniosła apelację, która następnie, wyrokiem sądu II instancji została oddalona. W dniu 29 marca 2021 roku Energa Obrót SA wniosła skargę kasacyjną. W dniu 13 grudnia 2021 roku otrzymano postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2021 roku w przedmiocie odmowy przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej. Energa Obrót SA (powód) WIND INVEST sp. z o.o., (pozwany 1), mBank SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Warszawie; sygnatura XVI GC 798/17 Sygnatura w II instancji: VII AGa 1004/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 15,2 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. W dniu 19 września 2019 roku. Sąd oddalił powództwo Energi Obrotu SA. W dniu 27 listopada 2019 roku Energa Obrót SA złożyła apelację która następnie, wyrokiem sądu II instancji została oddalona. W dniu 22 marca 2021 roku Energa Obrót SA wniosła skargę kasacyjną. Pozwani złożyli odpowiedzi na skargę kasacyjną. W dniu 25 sierpnia 2021 roku skarga kasacyjna Energa Obrót SA została przyjęta do rozpoznania. W dniu 27 grudnia 2021 roku doręczono odpis pisma Wind Invest zawierającego informację na temat postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2021 roku w przedmiocie odmowy przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Energa Obrót SA w sprawie przeciwko Jeżyczki Wind Invest i mBank. Wraz z pismem Wind Invest przedłożyła przedmiotowe postanowienie. Energa Obrót SA (powód) STARY JAROSŁAW WIND INVEST sp. z o.o. (pozwany 1), mBank SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Warszawie; sygnatura XVI GC 802/17 Sygnatura w II instancji: VII AGa 61/20 Wartość przedmiotu sporu: ok. 13,8 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. W dniu 17 listopada 2017 roku Pozwani złożyli odpowiedzi na pozew. Wyrokiem z dnia 24 września 2019 roku sąd oddalił powództwo o ustalenie. W dniu 17 grudnia 2019 roku Energa Obrót SA złożyła apelację od wyroku. W dniu 15 kwietnia 2021 roku Sąd II instancji wydał wyrok oddalający apelację Energi Obrót SA. Energa Obrót SA złożyła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem. Wyrok wraz z uzasadnieniem został doręczony w dniu 12 października 2021 roku. W dniu 13 grudnia 2021 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. W dniu 8 lutego 2022 roku mBank złożyła odpowiedź na skargę kasacyjną. W dniu 22 lutego 2022 roku Stary Jarosław Wind Invest złożyła odpowiedź na skargę kasacyjną. Energa Obrót SA (powód) KRUPY WIND INVEST sp. z o.o. (pozwany 1), mBank SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Warszawie; sygnatura XVI GC 803/17 Sygnatura w II instancji: VII AGa 572/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 5,6 mln zł Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 111 W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. Sprawa została zakończona przed sądem I instancji wyrokiem oddalającym powództwo spółki. W dniu 2 lipca 2019 roku Energa Obrót SA złożyła apelację. W dniu 15 września 2020 roku sąd wydał wyrok oddalający apelację Energi Obrót SA. W dniu 30 grudnia 2020 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. Pozwani złożyli odpowiedź na skargę kasacyjną. W dniu 27 grudnia 2021 roku Energa Obrót SA doręczono odpis pisma Krupy Wind Invest zawierającego informację na temat postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2021 roku w przedmiocie odmowy przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Energa Obrót S.A. w sprawie przeciwko Jeżyczki Wind Invest i mBank. Wraz z pismem Krupy Wind Invest przedłożyła przedmiotowe postanowienie. W dniu 14 stycznia 2022 roku Energa Obrót SA złożyła pismo procesowe stanowiące odpowiedź na pismo Krupy Wind Invest zawierające informację na temat postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2021 roku w przedmiocie odmowy przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Energa Obrót SA w sprawie przeciwko Jeżyczki Wind Invest i mBank. W dniu 28 lutego 2022 roku zostało doręczone zarządzenie Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2022 roku w przedmiocie wyrażenia zgody na złożenie przez Krupy Wind Invest i Energa-Obrót SA ww. pism procesowych. Energa Obrót SA (powód/pozwany wzajemny) "EW CZYŻEWO" sp. z o.o. (pozwany 1/powód wzajemny), BANK BGŻ BNP PARIBAS SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 736/17 Sygnatura w II instancji: I AGa 56/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 3,9 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. W dniu 22 grudnia 2018 roku złożone zostały odpowiedzi na pozew, przy czym „EW CZYŻEWO” sp. z o.o. złożyła również pozew wzajemny o zapłatę kar umownych. Sąd wydał wyrok oddalający powództwo o ustalenie i zasądzający kary umowne. Energa Obrót SA wniosła apelację od wyroku. Sąd II instancji oddalił apelację w zakresie żądania ustalenia nieważności CPA oraz uwzględnił apelację w zakresie żądania miarkowania kar umownych. Energa Obrót SA wniosła skargę kasacyjną. W dniu 16 września 2021 roku uzyskano informację z biura obsługi interesantów Sądu Najwyższego, że skarga kasacyjna Energa Obrót SA została przyjęta do rozpoznania – oczekuje się na doręczenie postanowienia. W dniu 8 listopada 2021 roku doręczono postanowienie Sądu Najwyższego o przyjęciu do rozpoznania skargi kasacyjnej Energa Obrót SA. Energa Obrót SA (powód) ELEKTROWNIA WIATROWA EOL sp. z o.o. (pozwany 1), BANK ZACHODNI WBK SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Warszawie; sygnatura XXVI GC 712/17 Wartość przedmiotu sporu: ok. 3 mln zł. W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. Sprawa zakończyła się w I instancji oddaleniem powództwa. W dniu 7 lipca 2020 roku Energa Obrót SA złożyła apelację, która następnie, 25 czerwca 2021 roku, wyrokiem Sądu Apelacyjnego II instancji została oddalona. W dniu 6 lipca 2021 roku Energa Obrót SA złożyła pismo stanowiące odpowiedź na otrzymany 1 lipca 2021 roku wniosek pozwanych o wydanie przez referendarza sądowego postanowienia z wyliczeniem kosztów postępowania zgodnie z wyrokiem Sądu I instancji oraz zasądzenie trzykrotności minimalnej stawki kosztów zastępstwa procesowego. W dniu 30 września 2021 roku Energa Obrót SA odebrała wyrok wraz z uzasadnieniem. W dniu 30 listopada 2021 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. Energa Obrót SA (powód) WIELKOPOLSKIE ELEKTROWNIE WIATROWE sp. z o.o. (pozwany 1), BANK BGŻ BNP PARIBAS SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 735/17 Sygnatura w II instancji: I AGa 74/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 3 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. W dniu 15 i 19 grudnia 2017 roku złożone zostały odpowiedzi na pozew. W dniu 6 grudnia 2018 roku wydany został wyrok oddalający powództwo. W dniu 12 lutego 2019 roku Energa Obrót SA złożyła apelację. W dniu 13 sierpnia 2019 roku wydany został wyrok oddalający apelację. W dniu 5 sierpnia 2020 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. We wrześniu 2020 roku Wielkopolskie Elektrownie Wiatrowe oraz BNP Paribas złożyły odpowiedzi na skargę kasacyjną. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 112 Energa Obrót SA (powód) "EW KOŹMIN" sp. z o.o. (pozwany 1), BANK BGŻ BNP PARIBAS SA (pozwany 2) Sąd Okręgowy w Gdańsku; sygnatura IX GC 738/17 Sygnatura w II instancji: I AGa 21/19 Wartość przedmiotu sporu: ok. 2,8 mln zł W dniu 11 września 2017 roku Energa Obrót SA wniosła pozew. W dniu 22 grudnia 2018 roku złożone zostały odpowiedzi na pozew, przy czym „EW KOŹMIN” sp. z o.o. złożyła również pozew wzajemny o zapłatę kar umownych. W dniu 30 sierpnia 2018 roku sąd wydał wyrok oddalający powództwo o ustalenie i zasądzający kary umowne. Energa Obrót SA złożyła apelację. W dniu 24 czerwca 2020 roku sąd II instancji wydał wyrok, w którym oddalił apelację w zakresie żądania ustalenia nieważności CPA oraz uwzględnił apelację w zakresie żądania miarkowania kar umownych. W dniu 12 października 2020 roku Energa Obrót SA złożyła skargę kasacyjną. W dniu 22 września 2021 roku uzyskano informację z biura obsługi interesantów Sądu Najwyższego, że skarga kasacyjna Energa Obrót SA została przyjęta do rozpoznania. W dniu 8 października 2021 roku doręczono postanowienie o przyjęciu skargi kasacyjnej do rozpoznania. 9.3. Sytuacja kadrowo-płacowa 9.3.1. Grupa Energa Zatrudnienie Na koniec 2021 roku Grupa Energa zatrudniała na umowę o pracę 8 888 pracowników, co oznacza spadek zatrudnienia o 843 osoby, tj. 8,7 % w porównaniu do końca 2020 roku. Na wskazany wynik wpłynęła decyzja o połączeniu Spółki Energa Ochrona ze Spółką Orlen Ochrona i Energa CUW z Orlen CUK (stąd zauważalny największy spadek widoczny na poniższym wykresie w usługach pozostałych) oraz naturalna rotacja (w tym odejścia na emeryturę). Analizując dane o zatrudnieniu należy mieć na względzie zmianę definicji osoby zatrudnionej. Definicja została w 2020 roku dostosowana do standardów Grupy ORLEN. Rysunek 33: Zatrudnienie w Grupie Energa według stanu na dzień 31 grudnia w latach 2018-2021 w osobach * dane za 2018 i 2019 rok dotyczą umów o pracę, z wyłączeniem urlopów bezpłatnych, wychowawczych i świadczeń rehabilitacyjnych, dane za 2020 i 2021 rok prezentowane są bez jakichkolwiek włączeń (razem aktywni i nieaktywni). Grupa Energa posiada charakterystyczną dla profilu działalności strukturę. Aż 74 % zatrudnionych pracowników to mężczyźni, co wynika ze specyfiki branży. Ponad 99% pracowników Grupy Energa zatrudnionych jest w pełnym wymiarze pracy, a 92% zatrudnionych jest na umowę o pracę na czas nieokreślony, co pozwala nam na określanie się mianem solidnego pracodawcy gwarantującego stabilne zatrudnienie. 5 447 1 495 1 176 1 568 5 666 1 517 1 148 1 626 5 610 1 458 1 094 1 569 5 455 1 403 1 073 957 DYSTRYBUCJA WYTWARZANIE SPRZEDAŻ POZOSTAŁE 2018 2019 2020 2021 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 113 Mając na uwadze szeroki zasięg terytorialny działalności Grupy Energa, a także nowe możliwości jakie daje połączenie z GK ORLEN i wynikające z tego benefity, takie jak np. program mobilności, pracownicy zyskali nowe możliwości w zakresie rozwoju zawodowego, uwzględniającego ich oczekiwania zawodowe i czynniki prywatne. Szczegółowe informacje dotyczące struktury zatrudnienia w podziale na płeć, wiek i wykształcenie zostały zaprezentowane na poniższych wykresach. Rysunek 34: Struktura zatrudnienia w Grupie Energa w 2021 roku według płci, wykształcenia i wieku Systemy wynagrodzeń W Grupie Energa system wynagrodzeń jest zdecentralizowany i zróżnicowany. Regulują go Zakładowe Układy Zbiorowe Pracy, Regulaminy Wynagradzania, Kodeks Pracy oraz umowy zbiorowe zawarte z organizacjami związkowymi. Zmiany w systemie wynagrodzeń w 2021 roku W dniu 21 września 2020 roku pracodawca Energa Operator SA Oddział w Płocku złożył stronie związkowej oświadczenie o wypowiedzeniu Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy („Układ”). Pracodawca wraz z oświadczeniem o wypowiedzeniu Układu wezwał stronę związkową do podjęcia rokowań nad nowym zakładowym układem zbiorowym pracy oraz przedłożył w tym celu swoją propozycję opartą na rozwiązaniach stosowanych w Grupie Orlen. W 2021 roku rozmowy dotyczące zmian w ZUZP prowadzone były w trybie sporu zbiorowego. Spór znajduje się obecnie na etapie mediacji. W dniu 21 września 2020 roku pracodawca Energa Logistyka sp. z o.o. w Płocku złożył stronie związkowej oświadczenie o częściowym wypowiedzeniu Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy („Układ”). Dokonane wypowiedzenie nastąpiło w zakresie dotychczas obowiązującego systemu wynagrodzeń. Pozostawiono w mocy jedynie obowiązujące zakresy wynagrodzeń zasadniczych przyporządkowane dla poszczególnych kategorii zaszeregowania. Pracodawca wraz z oświadczeniem o częściowym wypowiedzeniu Układu wezwał stronę związkową do podjęcia rokowań nad protokołem dodatkowym do Układu. W tym celu przedłożył swoją propozycję protokołu dodatkowego kompleksowo regulującą nowy system wynagrodzeń oparty na rozwiązaniach stosowanych w Grupie ORLEN. W 2021 roku rozmowy dotyczące zmian w ZUZP prowadzone były w trybie sporu zbiorowego. Spór znajduje się obecnie na etapie mediacji. W 2021 roku prowadzone były ponadto rokowania nad wprowadzeniem Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy u pracodawców: Energa Obrót, Energa Operator Wykonawstwo Elektroenergetyczne Sp. z o.o. Oddział w Płocku i Oddział w Słupsku. W 2021 roku wprowadzono nowy Regulamin Wynagradzania u pracodawców Energa Green Development Sp. z o.o. oraz CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. Rozpoczęto także uzgodnienia ze stroną związkową dotyczące wprowadzenia nowego Regulaminu Wynagradzania w spółce Energa Invest Sp. z o.o. 26% 74% Kobiety Mężczyźni 1% 11% 36% 52% Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe 8% 55% 37% < 30 lat 30-50 lat > 50 lat Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 114 Istotne informacje mające wpływ na sytuację kadrowo–płacową Zasady ustalania i monitorowania celów Cele strategiczne spółek będących podmiotami wiodącymi Linii Biznesowych oraz dyrektorów departamentów Energi ustalono w procesie uzgodnień i zgodnie z zasadą kaskadowania. Podstawą do wyznaczania celów kadry kierowniczej objętej systemem, są cele strategiczne Grupy. Cele dla podmiotów wiodących oraz dyrektorów departamentów w Enerdze zostały opracowane na podstawie Strategii Grupy Energa, długoterminowych planów finansowych oraz danych budżetowych. Realizacja celów stanowi między innymi podstawę dla motywacyjnego wynagradzania kadry kierowniczej Grupy. Standaryzacja procesów personalnych W 2021 roku fakt integracji z Grupą ORLEN nadal odgrywał kluczową rolę w kształtowaniu procesów realizowanych przez Grupę Energa. Wiele działań w obszarze personalnym zostało uspójnionych, co pozwoliło na stworzenie dla pracowników otoczenia równych szans, gwarantujących sprawiedliwe i bezpieczne warunki pracy w ramach całej Grupy ORLEN. Na bieżąco realizujemy priorytety i najważniejsze zadania związane z polityką personalną, opracowane w oparciu o najlepsze praktyki rynkowe. Najważniejsze dokumenty wdrożone i rozwijane w 2021 roku, regulujące procesy obszaru personalnego: • Polityka zarządzania potencjałem pracowników Grupy Kapitałowej ORLEN • Zasady rekrutacji w spółkach Grupy Energa • Zasady adaptacji pracowników w spółkach Grupy Energa • Zasady realizacji szkoleń dla spółek Grupy Energa • Dobre praktyki w zakresie mobilności pracowników w Grupie Energa • Polityka Zarządzania Wiekiem • Programu stażowy Kierunek ORLEN • Program Pracodawca Przyjazny Rodzinie • Zasady nadawania w spółkach Grupy Energa Tytułu „Zasłużony Pracownik” • Kodeks etyki Grupy Kapitałowej ORLEN zastąpił z dniem 29/12/2021 Kodeks etyki Grupy Energa Świadczenia na rzecz pracowników W Grupie Energa w 2021 roku system dodatkowych świadczeń na rzecz pracowników obejmował między innymi: 1. „Taryfę pracowniczą” na energię elektryczną, po przepracowaniu jednego roku w energetyce, 2. Świadczenia w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, 3. Świadczenia przyznawane pracownikom na Święta Wielkiej Nocy, Dzień Energetyka i Święta Bożego Narodzenia, 4. Pracownicze Programy Emerytalne, funkcjonujące w spółkach Grupy i finansowane przez pracodawców w wysokości 7% wynagrodzenia pracowników, 5. Pracownicze Plany Kapitałowe funkcjonujące w spółkach Grupy i finansowane przez pracodawców w wysokości 1,5% wynagrodzenia pracowników, 6. Program Dodatkowej Opieki Medycznej, 7. Karty Zakupowe ORLEN, 8. Ubezpieczenie na życie, na preferencyjnych warunkach. W ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, bez względu na wymiar etatu, mogą skorzystać m.in. z: • dofinansowania do wypoczynku, • pożyczki mieszkaniowej, • zapomogi w przypadkach losowych, • kart podarunkowych dla dzieci z okazji świąt, • dofinansowań do karty Multisport. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 115 Ponadto byli pracownicy Grupy Energa przechodzący na emeryturę mogą skorzystać ze wsparcia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Otrzymują także karty podarunkowe z okazji świąt, a także organizowane są spotkania i wycieczki dla seniorów. Grupa Energa, oferuje szereg świadczeń pozapłacowych dostępnych dla pracowników oraz ich rodzin. Te związane z rodzicielstwem będące częścią programu Pracodawca Przyjazny Rodzinie obejmują: • dodatkowe dwa dni opieki nad dzieckiem do 3 roku życia, • dodatkowe dwa dni opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym od 4 do 24 roku życia, • dodatkowa godzina na karmienie, • udział w ogólnopolskiej akcji „Dwie Godziny dla Rodziny”. Dodatkowy dzień wolny dla osób, które realizują projekt w ramach wolontariatu pracowniczego w Grupie Orlen - pracownik biorący udział w wolontariacie organizowanym przez Fundację Orlen ma możliwość skorzystania z 1 dodatkowego dnia wolnego w każdym roku kalendarzowym. Dodatkowy dzień wolny za zaszczepienie przeciwko COVID-19. W związku z programem mającym na celu wsparcie Narodowego Programu Szczepień i zachęceniem pracowników do udziału w szczepieniu przeciw COVID-19, pracownikom Grupy Energa został udzielony dodatkowo dzień wolny od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Warunkiem skorzystania z uprawnienia było przedłożenie do wglądu dokumentu potwierdzającego fakt zaszczepienia dwiema dawkami lub w przypadku szczepionek jednodawkowych jedna dawką szczepionki przeciw COVID-19. W 2021 roku w spółkach Grupy Energa zostały przyjęte Zasady realizacji szkoleń dla spółek Grupy Energa - spójne zasady szkoleniowe, określające zasady planowania szkoleń, wnioskowania o szkolenia, poziomy dofinansowania. Pracownicy mają możliwość podnoszenia kwalifikacji specjalistycznych korzystając z dofinansowania do nauki na studiach wyższych, podyplomowych, szkoleniach twardych, a także rozwijać umiejętności miękkie, czy językowe. W 2021 roku kadra menadżerska Grupy Energa przystąpiła do Programu rozwoju menadżerów pod hasłem „Angażujące przywództwo”. Program bazuje na koncepcji Poziomów Przywództwa Zorientowanego na Rezultaty (Leadership Performance Pipeline – LPP) i został specjalnie dostosowany do potrzeb Grupy Energa. Pracownicy korzystają z dodatkowych uprawnień wynikających z Porozumienia w sprawie zabezpieczenia praw pracowniczych, socjalnych i związkowych dla Pracowników Grupy Energa z 18 września 2017 roku. W spółkach Grupy Energa objętych Ponadzakładowym Układem Zbiorowym Pracy z dnia 13 maja 1993 roku, pomimo odstąpienia z dniem 31 grudnia 2014 roku spółek Grupy, od stosowania tego Układu, funkcjonują, jako prawa nabyte, dodatkowe elementy wynagradzania m.in.: 1. Premia roczna stanowiąca 8,5% rocznego funduszu wynagrodzeń z roku ubiegłego, wypłacana proporcjonalnie do okresu zatrudnienia, 2. Dodatek do wynagrodzenia zasadniczego uzależniony od stażu pracy, 3. Ekwiwalent pieniężny za deputat węglowy, 4. „Taryfa pracownicza” na energię elektryczną, po przepracowaniu jednego roku w energetyce, 5. Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych, 6. Nagroda jubileuszowa. Zmiany warunków płacy Na podstawie Porozumienia w sprawie określenia wzrostu płac Pracowników Grupy Energa w roku 2021 z dnia 25 listopada 2020 roku pracownicy Grupy, zatrudnieni u pracodawców będących stroną Porozumienia w sprawie zabezpieczenia praw pracowniczych, socjalnych i związkowych dla Pracowników Grupy Energa, od dnia 1 stycznia 2021 roku otrzymali wzrost płacy zasadniczej. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 116 Zwolnienia grupowe W 2021 roku w spółkach Grupy nie przeprowadzano zwolnień grupowych. Uzwiązkowienie W spółkach Grupy Energa na koniec 2021 roku działalność związkową prowadziło 33 organizacje związkowe. Uzwiązkowienie w Grupie Energa, wg stanu na dzień 31.12.2021 roku wyniosło 61,7%. Do związków zawodowych należało ok. 5,5 tysiąca osób. Spory zbiorowe W 2021 roku prowadzono w Grupie Energa 28 sporów zbiorowych: 1. 3 spory zbiorowe prowadzony u pracodawcy Energa Operator SA Oddział w Płocku Sp. z o.o. wszczęte wystąpieniami organizacji związkowych z dnia 30 września 2020 roku, 9 listopada 2020 roku, 23 lipca 2021 r., dot. zmian ZUZP oraz świadczeń pracowniczych. 2. 2 spory zbiorowe prowadzone u pracodawcy Energa Logistyka Sp. z o.o. wszczęte wystąpieniami organizacji związkowych z dnia 24 i 30 września 2020 roku, dot. zmian ZUZP 3. 23 spory zbiorowe dot. wzrostu wynagrodzeń pracowników w 2022r., prowadzone u większości pracodawców Grupy Energa – stron Porozumienia w sprawie zabezpieczenia praw pracowniczych, socjalnych i związkowych dla Pracowników Grupy Energa. 9.3.2. Spółka Energa Zatrudnienie Tabela 42: Zatrudnienie w Spółce Energa według stanu na dzień 31 grudnia w latach 2018-2021 w osobach Zatrudnienie na 31.12.2018 Zatrudnienie na 31.12.2019 Zatrudnienie na 31.12.2020 Zatrudnienie na 31.12.2021 w osobach w osobach w osobach w osobach 163 187 172 158 * dane za 2018 i 2019 rok dotyczą umów o pracę, z wyłączeniem urlopów bezpłatnych, wychowawczych i świadczeń rehabilitacyjnych, dane za 2020 i 2021 rok prezentowane są bez jakichkolwiek wyłączeń (razem aktywni i nieaktywni) Przyczyną zmiany w poziomie zatrudnienia była m.in. rotacja naturalna oraz przejścia pracowników do innych Spółek w Grupie. Rysunek 35: Struktura zatrudnienia w Enerdze według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku Systemy wynagrodzeń System wynagrodzeń w Spółce określa Regulamin wynagradzania pracowników Energi SA, zatwierdzony Uchwałą Nr 46/I/2007 Zarządu Energi SA z dnia 25 lipca 2007 roku, aneks nr 7 z dnia 5 grudnia 2017 roku wprowadzający jako załącznik do Regulaminu wynagradzania Regulamin funduszu nagród pracowników Energi SA, aneks nr 8 do Regulaminu Wynagradzania Pracowników Energi SA z dnia 28 sierpnia 2019 roku wprowadzający nową Tabelę zaszeregowania stanowisk pracy i stawek 56% 44% Płeć Kobiety Mężczyźni 94% 6% Wykształcenie Wyższe Średnie Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 117 miesięcznego wynagradzania w Enerdze SA oraz Porozumienie w sprawie zabezpieczenia praw pracowniczych, socjalnych i związkowych dla Pracowników Grupy Energa, z dnia 18 września 2017 roku. Dodatkowo, ze względu na przejścia pracowników w ramach Grupy mają zastosowanie uregulowania zawarte w: 1. Ponadzakładowym Układzie Zbiorowym Pracy dla Pracowników Przemysłu Energetycznego, 2. Regulaminie Wynagradzania Energi Operatora SA, 3. Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy Energi Operatora SA Oddział w Gdańsku, 4. Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy Energi Kogeneracji Sp. z o.o. Na dzień 31 grudnia 2021 roku na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania zatrudnionych było 36 menadżerów, w tym 5 osób w Zarządzie Spółki. Koszty usług nie obciążają osobowego funduszu płac. Istotne informacje mające wpływ na sytuację kadrowo-płacową Świadczenia na rzecz pracowników W Spółce w 2021 roku system dodatkowych świadczeń na rzecz pracowników obejmował między innymi: 1. Premię roczną stanowiącą 8,5% rocznego funduszu wynagrodzeń z roku ubiegłego, wypłacaną proporcjonalnie do okresu zatrudnienia, 2. „Taryfę pracowniczą" na energię elektryczną, po przepracowaniu jednego roku w energetyce, 3. Świadczenia świąteczne wypłacane pracownikom na Święta Wielkiej Nocy, Dzień Energetyka oraz Święta Bożego Narodzenia, 4. Pracowniczy Program Emerytalny finansowany przez pracodawcę w wysokości 7% wynagrodzenia pracowników, 5. Pracownicze Plany Kapitałowe funkcjonujące w spółkach Grupy i finansowane przez pracodawców w wysokości 1,5% wynagrodzenia pracowników, 6. Dodatek do wynagrodzenia zasadniczego uzależniony od stażu pracy, 7. Nagrodę jubileuszową, 8. Program Dodatkowej Opieki Medycznej. Wszyscy pracownicy mają prawo do dodatkowych świadczeń medycznych w ramach Pakietu Gwarantowanego finansowanego przez pracodawcę, 9. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych uprawniający do dokonywania odpisów w wymiarze dwukrotnego odpisu podstawowego określonego w Ustawie o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych („ZFŚS"). Pracownicy korzystają z uprawnień wynikających z Porozumienia w sprawie zabezpieczenia praw pracowniczych, socjalnych i związkowych dla Pracowników Grupy Energa z dnia 18 września 2017 roku. Dodatkowo na mocy Porozumienia zbiorowego z dnia 19 lutego 2021 roku w sprawie rozdysponowania środków przeznaczonych na wzrost płac w roku 2021 pracownicy oprócz wzrostu płacy zasadniczej otrzymali dodatkowe świadczenie w postaci Karty Zakupowej ORLEN. Z dniem 31 grudnia 2014 roku Spółka odstąpiła od Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy. W związku z powyższym, pracownicy zatrudnieni od 1 stycznia 2015 roku nie są uprawnieni do świadczeń wymienionych w punktach 1,6 i 7 powyżej. Spółka oferuje pracownikom szkolenia oraz inne formy rozwoju, które mają na celu utrzymanie kompetencji na wysokim poziomie, poszerzanie wiedzy i wnoszenie wartościowego wkładu w działanie Spółki. Zmiany warunków płacy Na podstawie Porozumienia z dnia 25 listopada 2020 roku w sprawie określenia wzrostu płac Pracowników Grupy Energa w roku 2021 oraz Porozumienia z dnia 19 lutego 2021 roku w sprawie rozdysponowania środków przeznaczonych na wzrost płac w roku 2021 pracownicy Spółki od dnia 1 stycznia 2021 roku otrzymali wzrost płacy zasadniczej. Zwolnienia grupowe W 2021 roku Spółka nie przeprowadzała zwolnień grupowych. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 118 Spory zbiorowe W 2021 roku Spółka nie prowadziła sporów zbiorowych. 9.4. Informacja o podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych Podmiotem uprawnionym, badającym Sprawozdanie finansowe Energi SA oraz Grupy Kapitałowej Energa jest KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa („KPMG”). Umowa pomiędzy spółką Energa SA a KPMG została zawarta w dniu 28 czerwca 2019 roku i dotyczy m.in. badania jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki i Grupy za rok 2020 i 2021 oraz przeglądu sprawozdań finansowych za I półrocze 2021 roku. Poza badaniem sprawozdań, w 2021 roku KPMG świadczyło usługi przeprowadzenia uzgodnionych procedur w zakresie badania kowenantów dla spółki Energa SA. Zawarcie umowy w tym zakresie było poprzedzone przeprowadzeniem oceny niezależności firmy audytorskiej przez Komitet Audytu Energa SA, który wyraził zgodę na świadczenie tej usługi. Tabela 43: Wynagrodzenie biegłego rewidenta za usługi świadczone na rzecz Grupy (tys. zł) Rok zakończony 31 grudnia 2020 Rok zakończony 31 grudnia 2021 Badanie rocznego sprawozdania 713 799 Inne usługi poświadczające, w tym przegląd sprawozdania finansowego 352 362 Inne usługi 81 21 RAZEM 1 146 1 183 prezentowane wynagrodzenie dotyczy badań i przeglądów sprawozdania skonsolidowanego Grupy oraz sprawozdań poszczególnych Spółek Grupy Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 119 Elektrownia wodna w Gałąźni Małej na rzece Słupia Oświadczenie o stosowaniu Zasad ładu korporacyjnego Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 120 10. OŚWADCZENIE O STOSOWANIU ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO W 2021 roku Spółka i jej organy podlegały dwóm zbiorom zasad ładu korporacyjnego: • do 30 czerwca 2021 roku obowiązywał dokument pt. „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2016” („DPSN 2016”) przyjęty Uchwałą Nr 26/1413/2015 Rady Nadzorczej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA z dnia 13 października 2015 roku; • od 1 lipca 2021 roku obowiązuje dokument pt. „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021” („DPSN 2021”) przyjęty Uchwałą Nr 13/1834/2021 Rady Nadzorczej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie z dnia 29 marca 2021 roku. Obydwa dokumenty są zamieszczone na stronie internetowej GPW. 10.1. Stosowanie zasad ładu korporacyjnego W okresie obowiązywania DPSN 2016 w 2021 roku Energa nie stosowała zasady nr III.Z.3. – Spółka nie spełniała wymogu standardu 1110-1 wyłącznie w zakresie niezależności organizacyjnej dotyczącej powołania i odwołania Zarządzającego Audytem Wewnętrznym (ZAW) oraz zatwierdzania i zmian wynagrodzenia ZAW. Standard, o którym mowa powyżej, został określony w Międzynarodowych standardach praktyki zawodowej audytu wewnętrznego przez Instytut Audytorów Wewnętrznych (ang. The Institute of Internal Auditors). Ponadto ZAW nie podlega funkcjonalnie Radzie Nadzorczej.Ze względu na brak decyzji o publikowaniu prognoz, w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie informacji bieżących i okresowych z dnia 29 marca 2018 roku, nie miała zastosowania również Zasada szczegółowa I.Z.1.10. Po rozpoczęciu obowiązywania DPSN 2021 Energa opublikowała w dniu 29 lipca 2021 roku stosowny raport bieżący, w którym poinformowała o braku stosowania 10 zasad (raport bieżący nr 1/2021, dostępny na stronie internetowej Spółki w zakładce Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW). Na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka, analogicznie jak zostało wskazane w ww. raporcie bieżącym, nie stosowała 10 zasad, tj.: • 1.4.2. - w ramach realizowanej integracji Grupy Energa z Grupą ORLEN trwa proces unifikacji metodologii obliczania wskaźników dotyczących wynagrodzeń, dlatego też wskaźnik wspomniany w niniejszej zasadzie nie jest publikowany na stronie korporacyjnej. Spółka stosuje się do obowiązujących w kraju przepisów w tym Kodeksu Pracy, dodatkowo Spółka podjęła działania i wdrożyła dobre praktyki stosując wewnętrzne regulacje, mające na celu zapewnienie stosowania zasad równości, poszanowania i przeciwdziałania, m.in.: "Politykę Przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji w Grupie Energa", "Kodeks Etyki Grupy Kapitałowej ORLEN", "Politykę zarządzania zgodnością w Grupie Energa", "Politykę zarządzania potencjałem pracowników Grupy Kapitałowej ORLEN". Ponadto w Spółce przeprowadzane są regularne audyty i działania usprawniające i naprawcze, • 1.5. - brak stosowania zasady wynika z faktu, iż Spółka kwalifikuje wskazane dane jako dane wrażliwe stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa i nie publikuje wyodrębnionych zestawień w tym zakresie, • 1.6. - w związku z: (i) uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Energi SA z dnia 29.10.2020 r. o wycofaniu akcji Spółki z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW, (ii) zmniejszeniem w dniu 30.11.2020 r. liczby akcji Spółki w wolnym obrocie poniżej 10% oraz (iii) decyzją GPW o wykreśleniu akcji Spółki ze wszystkich indeksów giełdowych ze skutkiem po sesji w dniu 3 grudnia 2020 r., została podjęta decyzja o rezygnacji z organizowania konferencji dla inwestorów, • 2.1., 2.2 oraz 2.11.6.- w Spółce polityka różnorodności dotycząca pracowników ujęta jest w różnych dokumentach wewnętrznych. Nie została natomiast przyjęta w formie dokumentu przez Radę Nadzorczą lub Walne Zgromadzenie. Pomimo tego w organach Spółki zapewniono zróżnicowanie pod względem płci na odpowiednim poziomie: na 31 grudnia 2021 roku w składzie Zarządu były dwie kobiety i trzech mężczyzn, natomiast w Radzie Nadzorczej pięć kobiet i dwóch mężczyzn. Spółka dąży do zapewnienia różnorodności w swoich organach poprzez dobór wszechstronnej, merytorycznej kadry zarządzającej i nadzorczej. Ponadto Spółka szanuje godność każdego człowieka niezależnie od rasy, narodowości, religii, płci, wieku, wykształcenia, pozycji zawodowej, orientacji seksualnej, stopnia niepełnosprawności czy przynależności politycznej, nie dopuszczając do jakichkolwiek przejawów dyskryminacji, • 2.11.5. - ocena zasadności wydatków, o których mowa w zasadzie 1.5., jest dokonywana przez Radę Nadzorczą Spółki. Jednak w związku z niestosowaniem przez Spółkę zasady 1.5. (zgodnie z wyjaśnieniem zawartym powyżej) roczne sprawozdanie Rady Nadzorczej Spółki przedstawiane Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu Spółki nie zawiera ww. oceny, Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 121 • 4.9.2. - zgodnie ze Statutem Spółki kandydat na członka Rady Nadzorczej, zamierzający pełnić funkcję w Komitecie Audytu, składa Spółce, przed jego powołaniem do składu Rady Nadzorczej, pisemne oświadczenie o spełnieniu ustawowych kryteriów wymienionych w tej zasadzie. Kandydat nie jest zobowiązany do złożenia oświadczenia w zakresie istnienia rzeczywistych i istotnych powiązań kandydata z akcjonariuszem posiadającym co najmniej 5% ogólnej liczby głosów w Spółce, • 4.11. - Członkowie Zarządu Spółki biorą udział w obradach Walnego Zgromadzenia i udzielają merytorycznych odpowiedzi na pytania zadawane podczas tego Zgromadzenia. W trakcie obrad Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ("ZWZ") Zarząd Spółki odpowiada na pytania dotyczące wyników finansowych oraz innych istotnych informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym i sprawozdaniu z działalności za miniony rok obrotowy, które podlegają zatwierdzeniu przez ZWZ. Zarząd Spółki nie prezentuje danych finansowych i niefinansowych podczas obrad ZWZ, • 6.4 - kierunkowe zasady wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej określa "Polityka wynagrodzeń Członków Zarządu i Rady Nadzorczej Energa SA" przyjęta przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki. Wynagrodzenie Członków Rady Nadzorczej Spółki nie jest uzależnione od liczby odbytych posiedzeń. Wynagrodzenie ma charakter stały, miesięczny. Natomiast Członkowie Komitetów Rady Nadzorczej nie otrzymują odrębnego wynagrodzenia. Poza stosowaniem zasad określonych w DPSN 2021, Energa stara się prowadzić komunikację z uczestnikami rynku kapitałowego uwzględniającą potrzeby inwestorów, m.in. poprzez publikację na stronie internetowej Spółki materiałów takich jak prezentacje wynikowe, zestawienia najważniejszych informacji w postaci Fact Sheet czy pliki z wieloletnimi danymi kwartalnymi Grupy. 10.2. Akcjonariusze znaczący Informacje nt. struktury akcjonariatu znajdują się w rozdziale 8.1. Struktura akcjonariatu Spółki Energa niniejszego Sprawozdania. 10.3. Posiadacze papierów wartościowych dających specjalne uprawnienia kontrolne i opis tych uprawnień Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. z siedzibą w Płocku (PKN ORLEN) jest właścicielem większościowego pakietu akcji Spółki, w tym 144 928 000 akcji serii BB uprzywilejowanych co do prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu w ten sposób, że jedna akcja serii BB daje prawo do dwóch głosów na Walnym Zgromadzeniu. Stosownie do § 17 ust. 3 i § 18 ust. 1 Statutu Spółki PKN ORLEN przysługuje uprawnienie osobiste do powoływania i odwoływania, w drodze pisemnego oświadczenia, części członków Rady Nadzorczej Spółki, jak również uprawnienie do wskazywania Przewodniczącego Rady Nadzorczej, na zasadach określonych w Statucie Spółki. 10.4. Ograniczenia w odniesieniu do wykonywania prawa głosu Na dzień sporządzenia niniejszego Sprawozdania nie istnieją ograniczenia w odniesieniu do wykonywania prawa głosu. 10.5. Ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych Na dzień sporządzenia niniejszego Sprawozdania nie istnieją ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych Spółki. 10.6. Zasady zmiany Statutu Spółki Zmiany Statutu Spółki dokonywane są zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych, w szczególności: zmiana Statutu Spółki następuje w drodze uchwały Walnego Zgromadzenia powziętej większością trzech czwartych głosów, a następnie wymaga konstytutywnego wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. W przypadku spraw wymienionych w § 28 ust. 1 Statutu Spółki (wymagających również zmiany Statutu) uchwała Walnego Zgromadzenia wymaga większości kwalifikowanej czterech piątych głosów oddanych. Zgodnie z § 16 ust. 1 pkt 15) Statutu Spółki do kompetencji Rady Nadzorczej należy ustalania tekstu jednolitego Statutu Spółki. W dniu 14 czerwca 2021 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki Energa SA dokonało zmiany § 16 ust. 1 pkt 16 lit. h, § 16 ust. 1 pkt 16 lit. i oraz § 16 ust. 2 pkt 4 lit. b, nadając im nowe brzmienie. W dniu 21 lipca 2021 roku zmiany zostały wpisane do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 122 10.7. Organy Spółki Walne Zgromadzenie Zasady działania Walnego Zgromadzenia Spółki reguluje Ksh i Statut Spółki. Dodatkowe kwestie związane z przebiegiem Walnego Zgromadzenia określa Regulamin Walnego Zgromadzenia (dostępny na korporacyjnej stronie internetowej Spółki). Sposób zwołania Walnego Zgromadzenia Walne Zgromadzenie zwoływane jest przez ogłoszenie dokonywane na stronie internetowej Spółki i w sposób określony dla przekazywania informacji bieżących zgodnie z przepisami Ustawy o Ofercie, tj. w formie raportów bieżących. Ogłoszenie powinno być dokonane co najmniej na 26 dni przed terminem Walnego Zgromadzenia, zgodnie z regulacjami określonymi w Ksh. Zgodnie ze Statutem, Walne Zgromadzenie zwołuje Zarząd: 1. z własnej inicjatywy, 2. na pisemne żądanie Rady Nadzorczej, 3. na pisemne żądanie akcjonariusza, bądź akcjonariuszy reprezentujących co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego. Co do zasady prawidłowo zwołane Walne Zgromadzenie jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim akcji. Walne Zgromadzenie może odbywać się w siedzibie Spółki (w Gdańsku) lub w Warszawie. Przebieg Walnego Zgromadzenia Walne Zgromadzenie otwiera Przewodniczący albo Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, a w razie ich nieobecności Prezes Zarządu lub osoba wyznaczona przez Zarząd. Następnie, spośród osób uprawnionych do uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu wybiera się Przewodniczącego Zgromadzenia, zgodnie z postanowieniami Regulaminu Walnego Zgromadzenia. W sprawach nie objętych porządkiem obrad Walnego Zgromadzenia nie można podjąć uchwały, chyba że cały kapitał zakładowy Spółki jest reprezentowany na Walnym Zgromadzeniu, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego podjęcia uchwały. Głosowanie jest jawne. Tajne głosowanie zarządza się przy wyborach oraz nad wnioskami o odwołanie członków organów Spółki lub likwidatorów, o pociągnięcie ich do odpowiedzialności, jak również w sprawach osobowych. Poza tym, należy zarządzić tajne głosowanie na żądanie choćby jednego z akcjonariuszy obecnych lub reprezentowanych na Walnym Zgromadzeniu. Uchwały Walnego Zgromadzenia zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że Ksh lub Statut stanowią inaczej. Walne Zgromadzenie może zarządzać przerwy w obradach (większością dwóch trzecich głosów), które łącznie nie mogą trwać dłużej niż 30 dni. Kompetencje Walnego Zgromadzenia Do najistotniejszych kompetencji Walnego Zgromadzenia, określonych przez Ksh i Statut, należą w szczególności: 1. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Spółki i Grupy Kapitałowej Energii, jednostkowego sprawozdania finansowego Spółki, a także skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Energii, za poprzedni rok obrotowy, 2. udzielenie absolutorium członkom organów Spółki z wykonania przez nich obowiązków, 3. podział zysku lub pokrycie straty, 4. zmiana przedmiotu działalności Spółki, 5. zmiana Statutu Spółki, 6. podwyższenie albo obniżenie kapitału zakładowego Spółki, Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 123 7. połączenie, podział i przekształcenie Spółki, 8. rozwiązanie i likwidacja Spółki, 9. emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa i warrantów subskrypcyjnych, o których mowa w art. 453 § 2 Ksh, 10. zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego, 11. tworzenie, użycie i likwidacja kapitałów i funduszy powstałych w drodze uchwały Walnego Zgromadzenia, o których mowa w § 31 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 Statutu Spółki, 12. powoływanie i odwoływanie członków Rady Nadzorczej oraz ustalanie zasad i wysokości ich wynagrodzenia, 13. zawarcie umowy, o której mowa w art. 7 Ksh, 14. nabycie przez Spółkę akcji własnych, w sytuacji określonej w art. 362 § 1 pkt 2 Ksh,, 15. zawarcie przez Spółkę umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem Zarządu, Rady Nadzorczej, prokurentem lub likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób, 16. przesunięcie dnia dywidendy, wskazanie dnia wypłaty dywidendy lub rozłożenie wypłaty dywidendy na raty, 17. wszelkie postanowienie dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązywaniu Spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru, 18. przyjęcie polityki określającej zasady wynagradzania członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki, 19. ustalenie zasad kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu. W dniu 14 czerwca 2021 roku odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki. Treści uchwał podjętych podczas tego Zgromadzenia zostały opublikowane w raporcie bieżącym nr 22/2021 z dnia 14 czerwca 2021 roku. Rada Nadzorcza Skład osobowy Rada Nadzorcza Energi SA w roku obrotowym 2021 i do dnia sporządzenia niniejszego Sprawozdania, działała w następującym składzie osobowym: 1. w okresie od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 5 maja 2021 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Jarosław Dybowski - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, c) Trajan Szuladziński - Sekretarz Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, e) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, f) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, g) Marta Marchewicz - Członek Rady Nadzorczej, h) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej. 2. w okresie od dnia 5 maja 2021 roku do dnia 1 czerwca 2021 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Trajan Szuladziński - Sekretarz Rady Nadzorczej, c) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, e) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, f) Marta Marchewicz - Członek Rady Nadzorczej, g) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej. 3. w okresie od dnia 1 czerwca 2021 roku do dnia 14 listopada 2021 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 124 b) Trajan Szuladziński - Sekretarz Rady Nadzorczej, c) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, e) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, f) Marta Marchewicz - Członek Rady Nadzorczej, g) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej, h) Agata Piotrowska - Członek Rady Nadzorczej. 4. w okresie od dnia 14 listopada 2021 roku do dnia 22 listopada 2021 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Trajan Szuladziński - Sekretarz Rady Nadzorczej, c) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, e) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, f) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej, g) Agata Piotrowska - Członek Rady Nadzorczej. 5. w okresie od dnia 22 listopada 2021 roku do dnia 1 lutego 2022 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Trajan Szuladziński - Członek Rady Nadzorczej, c) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, e) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, f) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej, g) Agata Piotrowska - Sekretarz Rady Nadzorczej. 6. w okresie od dnia 1 lutego 2022 roku do dnia 28 lutego 2022 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Jarosław Dybowski - Członek Rady Nadzorczej, c) Trajan Szuladziński - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, e) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, f) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, g) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej, h) Agata Piotrowska - Sekretarz Rady Nadzorczej. 7. w okresie od dnia 28 lutego 2022 roku do dnia 1 marca 2022 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Jarosław Dybowski - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, c) Trajan Szuladziński - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, e) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, f) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, g) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej, h) Agata Piotrowska - Sekretarz Rady Nadzorczej. 8. w okresie od dnia 1 marca 2022 roku do dnia 27 marca 2022 roku: a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Jarosław Dybowski - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, c) Trajan Szuladziński - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, e) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, f) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, g) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej, h) Barbara Hajdas - Członek Rady Nadzorczej, i) Agata Piotrowska - Sekretarz Rady Nadzorczej. 9. w okresie od dnia 28 marca 2022 roku do dnia sporządzenia Sprawozdania: Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 125 a) Paula Ziemiecka-Księżak - Przewodniczący Rady Nadzorczej, b) Jarosław Dybowski - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, c) Trajan Szuladziński - Członek Rady Nadzorczej, d) Agnieszka Terlikowska-Kulesza - Członek Rady Nadzorczej, e) Agnieszka Żyro - Członek Rady Nadzorczej, f) Sylwia Kobyłkiewicz - Członek Rady Nadzorczej, g) Michał Róg - Członek Rady Nadzorczej, h) Agata Piotrowska - Sekretarz Rady Nadzorczej. Pan Jarosław Dybowski złożył z dniem 5 maja 2021 roku, rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej. W dniu 28 maja 2021 roku akcjonariusz większościowy Spółki, PKN ORLEN S.A., złożył oświadczenie o powołaniu na podstawie art. 385 § 2 Kodeksu spółek handlowych oraz § 17 ust. 3 Statutu Spółki z dniem 1 czerwca 2021 roku do Rady Nadzorczej Spółki VI wspólnej kadencji Pani Agaty Piotrowskiej. Pani Marta Marchewicz złożyła z dniem 14 listopada 2021 roku, rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej. W dniu 20 stycznia 2022 roku akcjonariusz większościowy Spółki, PKN ORLEN, złożył oświadczenie o powołaniu na podstawie art. 385 § 2 Kodeksu spółek handlowych oraz § 17 ust. 3 Statutu Spółki z dniem 1 lutego 2022 roku do Rady Nadzorczej Spółki VI wspólnej kadencji Pana Jarosława Dybowskiego. W dniu 24 lutego 2022 roku akcjonariusz większościowy Spółki, PKN ORLEN, złożył oświadczenie o powołaniu na podstawie art. 385 § 2 Kodeksu spółek handlowych oraz § 17 ust. 3 Statutu Spółki z dniem 1 marca 2022 roku do Rady Nadzorczej Spółki VI wspólnej kadencji Pani Barbary Hajdas. Pani Barbara Hajdas złożyła z końcem dnia 27 marca 2022 roku, rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej. Pani Paula Ziemiecka-Księżak, Pani Agnieszka Terlikowska-Kulesza oraz Pan Trajan Szuladziński spełniają kryteria niezależności przewidziane dla niezależnego członka rady nadzorczej, zgodnie z wymaganiami przewidzianymi w Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie SA, a także dla niezależnych członków Komitetu Audytu, w rozumieniu ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1089). Obecna kadencja Rady Nadzorczej Spółki upłynie z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2022. Paula Ziemiecka-Księżak ukończyła Wyższą Szkołę Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego. W 1996 roku została zatrudniona Ministerstwie Skarbu Państwa. Pracowała w departamentach nadzoru nad spółkami Skarbu Państwa. Nadzorowała spółki z sektorów: komunikacji samochodowej, żeglugi morskiej, a także energetycznego. Obecnie pełni funkcję naczelnika wydziału nadzoru w Departamencie Nadzoru i Polityki Właścicielskiej Ministerstwa Energii. Do zakresu jej obowiązków należy nadzorowanie całości zagadnień ekonomicznych i prawnych związanych z działalnością spółek Skarbu Państwa z sektora m.in. górnictwa węgla kamiennego oraz energetycznego. Dodatkowo doświadczenie związane z nadzorem właścicielskim zdobywała od roku 2002 pełniąc funkcję w organach nadzorczych takich spółek jak SIP-MOT SA w Zamościu, PKS Ostrołęka SA, Opakomet SA z siedzibą w Krakowie oraz PERN SA z siedzibą w Płocku. Od dnia 12 listopada 2015 roku pełni funkcję Przewodniczącej Rady Nadzorczej Energi SA. Agnieszka Terlikowska-Kulesza ukończyła Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego oraz ukończyła studia podyplomowe w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie w zakresie finansów i ekonomiczno-prawnych stosunków europejskich. W 1997 r. została zatrudniona w Ministerstwie Skarbu Państwa w Departamencie Komercjalizacji i Prywatyzacji Bezpośredniej. Od 1997 do 2002 r. zatrudniona była w Agencji Prywatyzacji jako główny specjalista, a następnie Kierownik Sekcji. W tym okresie nadzorowała i realizowała projekty prywatyzacyjne spółek z udziałem Skarbu Państwa, weryfikowała analizy ekonomiczno- finansowych i wyceny prywatyzowanych spółek z udziałem Skarbu Państwa. Od lipca 2002 r. do czerwca 2016 r. ponownie była zatrudniona w Ministerstwie Skarbu Państwa jako główny specjalista w departamentach nadzoru nad spółkami Skarbu Państwa. Nadzorowała spółki z branży: ceramicznej, budownictwa, komunikacji samochodowej. W latach 2009-2016 nadzorowała spółki branży chemicznej, w tym takie podmioty jak spółki z Grupy Azoty S.A. Do głównych obowiązków należała analiza, przygotowywanie i wykonywanie nadzoru właścicielskiego wobec spółek z udziałem Skarbu Państwa oraz przygotowywanie decyzji właścicielskich w stosunku do nadzorowanych spółek. Od lipca 2016 r. do listopada 2019 r. zatrudniona była jako główny specjalista w Ministerstwie Energii gdzie pełniła nadzór nad spółkami strategicznymi z branży wydobywczej. Obecnie zatrudniona jest w Ministerstwie Aktywów Państwowych jako główny specjalista w Departamencie Nadzoru I. Dodatkowe doświadczenie zdobywała pełniąc w latach 2001-2016 funkcje w organach nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa, takich jak: „Chłodnia Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 126 Szczecińska” Sp. z o.o., Zakłady Ceramiczne „Bolesławiec” w Bolesławcu Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Białymstoku S.A., Przedsiębiorstwo Robót Drogowych Sp. o.o. w Mielcu, Przedsiębiorstwo Elektryfikacji i Robót Instalacyjnych „ELTOR-Warszawa” Sp. z o.o. w Wołominie. Od 2016 r. jest członkiem Rady Nadzorczej ENERGA S.A. Trajan Szuladziński jest absolwentem Wydziału Prawa, w 2009 roku uzyskał tytuł Master of Business Administration na studiach podyplomowych prowadzonych przez Uniwersytet Gdański i Business Centre Club oraz RSM Erasmus University jako instytucją walidującą. W 2004 roku uzyskał tytuł doradcy podatkowego. Biegły sądowy przy Sadzie Okręgowym w Warszawie z zakresu księgowości, finansów i rachunkowości. W okresie od sierpnia 2017 roku do listopada 2019 roku prezes Zarządu w Grupie Azoty Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki Siarkopol SA – odpowiedzialny za pion finansowo-księgowy, prawny oraz zakład górniczy i kolejowy. Prezes Zarządu w Bankowym Towarzystwie Kapitałowym SA w latach 2006-2007 – spółka private equity zajmująca się realizacją inwestycji kapitałowych w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw. W latach 2007-2008 Wiceprezes Centrum Finansowego Puławska Sp. z o.o. – odpowiedzialny za pion finansowo-księgowy – spółka zajmująca się zarządzaniem i inwestycjami w nieruchomości. W latach 2008-2010 Zastępca Dyrektora w Gabinecie Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Przewodniczący lub członek rad nadzorczych takich spółek jak: Grupa Azoty Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki Siarkopol SA, Zakłady Chemiczne „Zachem” SA, Agencja Inwestycyjna CORP SA, Konsorcjum Ochrony Kopalń sp. z o.o., Finder SA, PL Energia sp. z o.o., Zarząd Pałacu Kultury i Nauki sp. z o.o., Holding Wars SA. Autor artykułów i opracowań dotyczących prawa podatkowego. Wykładowca prawa podatkowego między innymi na aplikacjach notarialnych. Jarosław Dybowski jest doświadczonym menedżerem z ponad 20-letnim stażem na stanowiskach zarządczych w firmach z kapitałem polskim i zagranicznym. Absolwent Politechniki Gdańskiej, na której ukończył kierunek elektroenergetyka. Dodatkowo ukończył Podyplomowe Studium Menadżerskie w Szkole Głównej Handlowej oraz The management Training Program for Eastern Europe w Lovanium Internation Management Center. Od 1985 roku zawodowo związany z sektorem elektroenergetycznym. Aktywny uczestnik strategicznych procesów rozwojowych polskiej i europejskiej energetyki. Jest współtwórcą pierwszego w Polsce Zintegrowanego Planu Rozwoju Systemu Elektroenergetycznego. Wprowadzał nowe standardy handlu energią elektryczną oparte na umowach EFET. Negocjował umowy długoterminowe umożliwiające modernizację i rozwój źródeł wytwórczych w Polsce, w tym umowy w procesie Project Finance. Posiada szeroką wiedzę ekspercką na temat rynków energii (energia elektryczna, gaz, węgiel, certyfikaty) w Polsce i w krajach Europy Środkowej i Południowej. Współtworzył i wdrażał strategie wytwarzania, handlu i sprzedaży energii w wielu firmach krajowych i zagranicznych. Agnieszka Żyro jest absolwentką Akademii Bydgoskiej (obecnie Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy) na kierunku administracja oraz MBA na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Ukończyła również studia podyplomowe na kierunkach: rachunkowość, analiza ekonomiczna i controlling (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu) oraz zintegrowane systemy informatyczne (Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie), a także Akademię Zarządzania Kapitałem Ludzkim w IBD Business School Sp. z o.o. Menedżer z wieloletnim doświadczeniem, zwłaszcza w zakresie zarządzania spółkami energetycznymi. Na początku kariery zawodowej związana z ENEA Serwis sp. z o.o. (1998-2017), w której rozwijała obszar personalny, a następnie objęła stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Pracowniczych. Kolejno, od kwietnia 2017 roku Prezes Zarządu ENERGA Logistyka sp. z o.o., a od marca 2018 r. Prezes Zarządu ANWIL S.A., spółki należącej do Grupy ORLEN. Sylwia Kobyłkiewicz jest absolwentką Politechniki Częstochowskiej, na której ukończyła kierunki z zakresu zarządzania finansami przedsiębiorstw, analizy finansowej przedsiębiorstw oraz studia podyplomowe z dziedziny podatków oraz rachunkowości. Dodatkowo ukończyła program Executive MBA na Wyższej Szkole Handlu i Usług w Poznaniu. W latach 1992- 1995 pełniła funkcje kierownicze, w tym zajmowała stanowisko Głównego Księgowego oraz była Członkiem Zarządu w spółkach prawa handlowego. Posiada także bogate doświadczenie zawodowe w administracji rządowej jak i samorządowej, z którą była związana przez ponad 15 lat. Między 2001 a 2007 rokiem pracowała w Urzędzie Kontroli Skarbowej w Katowicach zdobywając uprawnienia Inspektora Kontroli Skarbowej. W latach 2014-2015 zajęła się doradztwem z zakresu finansów i zamówień publicznych oraz postępowań administracyjnych, a także prawa podatkowego dla samorządów w województwie małopolskim. Z początkiem 2016 roku objęła stanowisko p.o. Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Katowicach, następnie funkcję p.o. Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Krakowie. W 2017 roku dołączyła jako Dyrektor Audytu i Bezpieczeństwa do spółki ENERGA Wytwarzanie S.A., a następnie piastowała stanowisko Dyrektora Departamentu Finansów Energa SA. W PKN ORLEN S.A. piastowała stanowisko Dyrektora Biura Audytu, Kontroli Finansowej i Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym. Aktualnie pełni funkcję Członka Zarządu spółki ORLEN Upstream Sp. z o.o. Sylwia Kobyłkiewicz ukończyła szereg szkoleń organizowanych przez Ministerstwo Finansów. Jest także Laureatką Konkursu Ministra Finansów z zakresu harmonizacji podatku dochodowego w świetle zasad wynikających z Dyrektyw UE. Michał Róg jest Członkiem Zarządu PKN ORLEN od 1 września 2018 roku. Absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie na kierunku Zarządzanie i Marketing oraz Canadian International Management Institute and Harvard Business School. Ukończył Program Executive MBA organizowany przez Politechnikę Krakowską i Central Connecticut State University. Ma ponad 20-letnie doświadczenie zawodowe w firmie TELE-FONIKA KABLE S.A., gdzie pracował jako: Wiceprezes ds. Sprzedaży - Sektor Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 127 Dystrybucja i Energetyka, Dyrektor ds. Sprzedaży i Rozwoju Produktu Średnich i Wysokich Napięć, Dyrektor ds. Sprzedaży na Rynku Bałkańskim, Dyrektor ds. Handlu Krajowego, Dyrektor Biura Rynku Krajowego. Od marca 2018 do sierpnia 2018 roku był Członkiem Zarządu ds. Handlowych ORLEN OIL Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie. Od kwietnia do sierpnia 2018 roku sprawował również funkcję Członka Zarządu Paramo a.s. z siedzibą w Pardubicach w Czechach. Agata Piotrowska jest absolwentką kierunku Zarządzanie i Marketing Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Ukończyła podyplomowe studia Akademia Spółek Kapitałowych w Kolegium Zarządzania i Finansów Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Posiada ponad 10-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie nadzoru korporacyjnego, koordynowania procesów zarządczych, nadzoru nad procesami i projektami w zakresie planowania, optymalizacji, restrukturyzacji, inwestycji, dezinwestycji w spółkach Grupy Kapitałowej ORLEN. W latach 2010-2021 pełniła funkcję Członka Rady Nadzorczej spółek Grupy Kapitałowej ORLEN, takich jak: ORLEN Medica Sp. z o.o., ORLEN Automatyka Sp. z o.o., ORLEN Budonaft Sp. z o.o., ORLEN Projekt S.A., ORLEN Eko Sp. z o.o., ORLEN Laboratorium S.A., Baltic Power sp. z o.o., ORLEN Wind 1 sp. z o.o., ORLEN Wind 2 sp. z o.o., ORLEN Wind 3 sp. z o.o. Aktualnie pełni funkcję Członka Rady Nadzorczej spółek: ORLEN Laboratorium S.A. oraz ORLEN Wind 3 sp. z o.o. Obecnie jest pracownikiem Biura Grupy Kapitałowej PKN ORLEN S.A., w którym jest odpowiedzialna za nadzór właścicielski nad spółkami należącymi do Grupy Kapitałowej ORLEN, w tym w szczególności nad spółkami z sektora energetycznego. Żaden z wyżej wymienionych Członków Rady Nadzorczej Spółki nie wykonuje działalności konkurencyjnej wobec działalności Energi, nie uczestniczy w spółce konkurencyjnej wobec Energi jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej oraz nie uczestniczy w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek jej organów, jak również nie figuruje w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych prowadzonym na podstawie ustawy o KRS. Kompetencje Rady Nadzorczej Do kompetencji Rady Nadzorczej należy w szczególności: 1. ocena sprawozdań Zarządu z działalności Spółki i z działalności grupy kapitałowej oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy i skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak również ze stanem faktycznym, oraz ocena wniosku Zarządu o podział zysku albo pokrycie straty, 2. składanie Walnemu Zgromadzeniu pisemnego sprawozdania z wyników czynności, o których mowa w pkt 1, 3. sporządzanie sprawozdań w związku ze sprawowaniem nadzoru nad realizacją przez Zarząd inwestycji oraz nadzoru nad prawidłowością i efektywnością wydatkowania środków pieniężnych na inwestycje, 4. sporządzanie, co najmniej raz do roku, wraz ze sprawozdaniem z wyników oceny rocznego sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej, opinii Rady Nadzorczej w kwestii ekonomicznej zasadności zaangażowania kapitałowego Spółki w innych spółkach handlowych, dokonanego w danym roku obrotowym, 5. sporządzanie i przedstawianie raz w roku Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu zwięzłej oceny sytuacji Spółki, z uwzględnieniem oceny systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem istotnym dla Spółki, 6. rozpatrywanie i opiniowanie spraw mających być przedmiotem uchwał Walnego Zgromadzenia, 7. wybór firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej, 8. określenie zakresu i terminów przedkładania przez Zarząd rocznych/wieloletnich planów rzeczowo-finansowych, innych planów wieloletnich oraz strategii Spółki i jej grupy kapitałowej, 9. zatwierdzanie strategii Spółki i jej grupy kapitałowej, 10. zatwierdzanie rocznych/wieloletnich planów rzeczowo-finansowych, a także planów działalności inwestycyjnej Spółki i jej grupy kapitałowej, 11. uchwalanie regulaminu szczegółowo określającego tryb działania Rady Nadzorczej, 12. zatwierdzanie regulaminu Zarządu Spółki, 13. zatwierdzanie regulaminu organizacyjnego przedsiębiorstwa Spółki, Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 128 14. zatwierdzanie zasad prowadzenia działalności sponsoringowej przez Spółkę oraz ocena efektywności prowadzonej przez Spółkę działalności sponsoringowej, 15. ustalanie tekstu jednolitego Statutu Spółki, 16. udzielanie Zarządowi zgody na nabycie oraz rozporządzanie określonymi składnikami aktywów trwałych jak również zawieranie określonych umów, 17. ustalanie indywidualnych warunków świadczenia usług przez członków Zarządu, w ramach uchwały Walnego Zgromadzenia, o której mowa w § 27 ust. 1 pkt 8) Statutu, 18. ustalanie Regulaminu Systemu Premiowego dla członków Zarządu, 19. zawieszenie, z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków Zarządu, a także delegowanie członka lub członków Rady Nadzorczej, na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu, którzy nie mogą sprawować swoich czynności i ustalanie ich wynagrodzenia, z zastrzeżeniem, iż łączne wynagrodzenie pobierane przez delegowanego jako członka Rady Nadzorczej oraz z tytułu delegowania do czasowego wykonywania czynności członka Zarządu, nie może przekroczyć wynagrodzenia ustalonego dla członka Zarządu, w miejsce którego członek Rady został delegowany, udzielanie zgody na tworzenie oddziałów Spółki za granicą, 20. udzielanie zgody członkom Zarządu na zajmowanie stanowisk w organach innych spółek oraz pobieranie wynagrodzeń z tego tytułu, 21. udzielanie Zarządowi zgody na objęcie, zbycie albo nabycie akcji, w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym, innej spółki, 22. określenie sposobu wykonywania prawa głosu przez Spółkę na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników spółek, 23. wyrażanie zgody na zawarcie istotnej transakcji z podmiotem powiązanym ze Spółką w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, 24. opracowywanie procedury okresowej oceny, czy transakcje istotne z podmiotem powiązanym Spółki są zawierane na warunkach rynkowych w ramach zwykłej działalności Spółki lub podmiotu zależnego Spółki. Szczegółowy opis kompetencji Rady zawiera Statut Spółki, zamieszczony na stronie internetowej Spółki. Sposób funkcjonowania Rady Nadzorczej Rada Nadzorcza składa się z 5 do 9 członków. Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Spółki, zgodnie z Ksh i Statutem Spółki. Szczegółowy tryb jej funkcjonowania określa Regulamin Rady Nadzorczej, zamieszczony na internetowej stronie korporacyjnej. Rada Nadzorcza wykonuje swoje czynności kolegialnie. Członkowie Rady Nadzorczej uczestniczą w posiedzeniach oraz wykonują swoje prawa i obowiązki osobiście. Co do zasady, Rada Nadzorcza podejmuje uchwały na posiedzeniach, które odbywają się co najmniej raz na dwa miesiące. Posiedzenia Rady Nadzorczej zwołuje Przewodniczący lub inny upoważniony członek Rady Nadzorczej, przedstawiając szczegółowy porządek obrad. Posiedzenie powinno zostać także zwołane na żądanie każdego z członków Rady Nadzorczej lub na wniosek Zarządu. Posiedzenia Rady Nadzorczej prowadzi Przewodniczący Rady Nadzorczej, a w przypadku jego nieobecności – Wiceprzewodniczący. Dopuszcza się możliwość uczestnictwa członków Rady Nadzorczej w posiedzeniu oraz głosowania nad podejmowanymi uchwałami w ramach tego posiedzenia, przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Zgodnie ze Statutem, Rada Nadzorcza podejmuje uchwały, jeżeli na posiedzeniu obecna jest co najmniej połowa jej członków, a wszyscy członkowie zostali zaproszeni na posiedzenie. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 129 Rada Nadzorcza może podejmować uchwały poza posiedzeniem w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w tym w szczególności – poczty elektronicznej. Uchwała taka jest ważna, gdy wszyscy członkowie Rady Nadzorczej zostali powiadomieni o treści projektu uchwały. Uchwały Rady Nadzorczej zapadają bezwzględną większością głosów, a w razie równości głosów rozstrzyga głos Przewodniczącego. Rada Nadzorcza podejmuje uchwały w głosowaniu jawnym. Rada Nadzorcza może z ważnych powodów delegować poszczególnych członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych. Rada Nadzorcza może delegować swoich członków, na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków zarządu, którzy nie mogą sprawować swoich czynności. Szczegółowy opis działalności Rady Nadzorczej zawiera Sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej, składane corocznie Walnemu Zgromadzeniu oraz publikowane na korporacyjnej stronie internetowej Spółki. Rada Nadzorcza wybiera spośród swoich członków Komitet Audytu oraz Komitet Nominacji i Wynagrodzeń. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku Rada Nadzorcza Energi SA odbyła 13 posiedzeń i podjęła 132 uchwały. W 2021 roku, siedem posiedzeń Rady Nadzorczej odbyło się w niepełnym składzie osobowym, przy czym każdorazowo Rada Nadzorcza podejmowała decyzję w formie uchwały o usprawiedliwieniu nieobecności danego członka Rady, na podstawie podanych przez niego informacji o przyczynach nieobecności. Komitet Audytu Zasady funkcjonowania Komitetu Audytu określa Statut Energi SA i Regulamin Rady Nadzorczej, dostępny na stronie internetowej Spółki. Komitet Audytu działa kolegialnie i pełni rolę doradczą i opiniotwórczą dla Rady Nadzorczej. Do zadań Komitetu Audytu należy w szczególności: 1) monitorowanie: a) procesu sprawozdawczości finansowej, b) skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej, c) wykonywanie czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej, 2) kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, 3) informowanie Rady Nadzorczej Spółki o wynikach badań oraz wyjaśnienie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Spółce, a także jaka była rola Komitetu Audytu w procesie badania, 4) dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących badaniem w Spółce, 5) opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania, 6) opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem, 7) określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez Spółkę, 8) przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji dotyczącej powołania firmy audytorskiej, zgodnie z politykami, o których mowa w pkt 5 i 6 powyżej, 9) przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w Spółce, 10) monitorowanie funkcjonowania Systemu Zarządzania Zgodnością w Spółce i w Grupie ENERGA. W skład Komitetu Audytu wchodzi co najmniej trzech członków Rady, przy czym przynajmniej jeden członek Komitetu powinien posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych. Nadto większość członków Komitetu Audytu, w tym jego przewodniczący, winna być niezależna i spełniać kryteria wymienione w art. 129 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1089). Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 130 Członkowie Komitetu Audytu powinni również posiadać wiedzę i umiejętności z zakresu branży, w której działa Spółka. Warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli przynajmniej jeden członek Komitetu Audytu posiada wiedzę i umiejętności z zakresu tej branży lub poszczególni członkowie w określonych zakresach posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu tej branży. Komitet Audytu w roku obrotowym 2021 i do chwili obecnej działał w następującym składzie osobowym: 1. W okresie od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia sporządzenia Sprawozdania: a. Trajan Szuladziński - Przewodniczący Komitetu, b. Paula Ziemiecka-Księżak, c. Sylwia Kobyłkiewicz, d. Agnieszka Terlikowska-Kulesza. Opis działalności Komitetu Audytu w minionym roku obrotowym wraz ze szczegółowym opisem działań podejmowanych przez Komitet zawiera Sprawozdanie z działalności Komitetu Audytu stanowiące Załącznik do Sprawozdania z działalności Rady Nadzorczej, składane corocznie Walnemu Zgromadzeniu oraz publikowane na korporacyjnej stronie internetowej Spółki. W 2021 roku Komitet Audytu odbył 6 posiedzeń, z czego 4 odbyły się w pełnym składzie osobowym. Komitet Nominacji i Wynagrodzeń Zakres działania Komitetu Nominacji i Wynagrodzeń obejmuje czynności opiniodawcze i analityczne w zakresie wspierania Rady Nadzorczej w wykonywaniu jej statutowych obowiązków, dotyczących ogólnej polityki wynagrodzeń członków Zarządu, wyższej kadry kierowniczej Spółki i pozostałych Spółek Grupy Kapitałowej Energa oraz udzielania rekomendacji w przedmiocie powoływania członków Zarządu. Do kompetencji i obowiązków Komitetu Nominacji i Wynagrodzeń należy, w szczególności: 1. prowadzenie czynności związanych z rekrutacją członków Zarządu Spółki w zakresie wskazanym przez Radę, 2. opracowanie projektów umów i wzorów innych dokumentów w związku z pełnieniem funkcji członków Zarządu Spółki oraz nadzorowanie realizacji podjętych zobowiązań umownych przez strony, 3. nadzór nad realizacją systemu wynagrodzeń Zarządu Spółki, w szczególności przygotowywanie dokumentów rozliczeniowych w zakresie elementów ruchomych i premiowych wynagrodzeń, 4. monitorowanie i analizowanie systemu wynagrodzeń Zarządów i kadry kierowniczej Spółek Grupy Kapitałowej Energa, 5. nadzór nad poprawną realizacją świadczeń dodatkowych dla Zarządu Spółki, wynikających z umów. Komitet Nominacji i Wynagrodzeń w roku obrotowym 2021 działał w następującym składzie osobowym: 1. w okresie od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia sporządzenia Sprawozdania: a. Agnieszka Żyro - Przewodniczący Komitetu, b. Sylwia Kobyłkiewicz, c. Agnieszka Terlikowska-Kulesza. W 2021 roku odbyły się 3 posiedzenia Komitetu Nominacji i Wynagrodzeń - wszystkie w pełnym składzie osobowym. Opis działalności Komitetu Nominacji i Wynagrodzeń w minionym roku obrotowym przedstawiono w Sprawozdaniu z działalności Komitetu Nominacji i Wynagrodzeń stanowiącym Załącznik do Sprawozdania z działalności Rady Nadzorczej. Zarząd Zasady powoływania i odwoływania członków Zarządu Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 131 Zarząd może liczyć od jednej do pięciu osób, w tym Prezesa i opcjonalnie jeden lub kilku Wiceprezesów Zarządu. Kadencja Zarządu jest wspólna i kończy się z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za drugi pełny rok obrotowy kadencji. Zgodnie ze Statutem, członków Zarządu powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza, która powierza jednemu z nich funkcję Prezesa, zaś jednemu lub kilku z nich może powierzyć funkcję Wiceprezesa Zarządu. Członek Zarządu może być również: 1. odwołany lub zawieszony w czynnościach przez Walne Zgromadzenie, 2. zawieszony w czynnościach z ważnych powodów przez Radę Nadzorczą. Rada Nadzorcza powołuje Członków Zarządu, po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego. Członek Zarządu może złożyć rezygnację z pełnionej funkcji innemu Członkowi Zarządu lub prokurentowi. Oświadczenie o rezygnacji powinno być złożone w formie pisemnej. O złożonej rezygnacji Członek Zarządu informuje co najmniej jednego członka Rady Nadzorczej. Skład osobowy W ciągu 2021 roku i do chwili sporządzenia Sprawozdania Zarząd Spółki funkcjonował w następującym składzie: 1. w okresie od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 16 lipca 2021 roku: a. Jacek Goliński - Prezes Zarządu, b. Marek Kasicki - Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych, c. Adrianna Sikorska - Wiceprezes Zarządu ds. Komunikacji, d. Dominik Wadecki - Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych, e. Iwona Waksmundzka-Olejniczak - Wiceprezes Zarządu ds. Korporacyjnych. 2. w okresie od dnia 16 lipca 2021 roku do dnia 27 października 2021 roku: a. Iwona Waksmundzka-Olejniczak - pełniąca obowiązki Prezesa Zarządu, Wiceprezes Zarządu ds. Korporacyjnych, b. Marek Kasicki - Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych, c. Adrianna Sikorska - Wiceprezes Zarządu ds. Komunikacji, d. Dominik Wadecki - Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych, 3. w okresie od dnia 27 października 2021 roku do dnia 15 listopada 2021 roku: a. Iwona Waksmundzka-Olejniczak - Prezes Zarządu, b. Marek Kasicki - Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych, c. Adrianna Sikorska - Wiceprezes Zarządu ds. Komunikacji, d. Dominik Wadecki - Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych, 4. w okresie od dnia 15 listopada 2021 roku do dnia sporządzenia Sprawozdania: a. Iwona Waksmundzka-Olejniczak - Prezes Zarządu, b. Marek Kasicki - Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych, c. Adrianna Sikorska - Wiceprezes Zarządu ds. Komunikacji, d. Janusz Szurski - Wiceprezes Zarządu ds. Korporacyjnych, e. Dominik Wadecki - Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych. W związku z odwołaniem przez Radę Nadzorczą Spółki, Pana Jacka Golińskiego z pełnienia funkcji Prezesa Zarządu Energi SA dniu 16 lipca 2021 roku, w tym samym dniu, Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powierzeniu pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu Energi SA, Wiceprezesowi Zarządu ds. Korporacyjnych, Pani Iwonie Waksmundzkiej-Olejniczak. W dniu 27 października 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę w sprawie powierzenia Członkowi Zarządu Energi SA VI kadencji, Pani Iwonie Waksmundzkiej-Olejniczak, funkcję Prezesa Zarządu, w miejsce dotychczas sprawowanej funkcji Wiceprezesa Zarządu ds. Korporacyjnych. W dniu 27 października 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wszczęła postępowanie kwalifikacyjne na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Korporacyjnych, które zakończyło się w dniu 4 listopada 2021 roku. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 132 Postępowanie na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Korporacyjnych zakończono powołaniem na to stanowisko Pana Janusza Szurskiego, z dniem 15 listopada 2021 roku. Obecna VI Kadencja Zarządu Energi SA upłynie z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2021. Iwona Waksmundzka-Olejniczak – Prezes Zarządu Posiada wieloletnie doświadczenie w zarządzaniu dużymi zespołami i strukturami korporacyjnymi, w szczególności w sektorze oil&gas oraz w sektorze bankowym. Dysponuje dogłębną wiedzą w zakresie zasad funkcjonowania rynku kapitałowego, corporate governance, zarządzania dużymi projektami oraz budowania i wdrażania strategii spółek. Z PKN ORLEN SA związana od lutego 2018 roku, gdzie najpierw jako dyrektor Biura Relacji Inwestorskich, a następnie od lutego 2019 roku jako dyrektor wykonawczy ds. strategii i relacji inwestorskich odpowiedzialna jest m.in. za opracowanie i realizację strategii PKN ORLEN oraz nadzór nad realizacją projektów strategicznych, przygotowanie i realizację inwestycji oraz dezinwestycji kapitałowych, a także kształtowanie i prowadzenie polityki informacyjnej oraz relacji z uczestnikami rynku kapitałowego. W latach 2016-2017 na stanowiskach dyrektora poszczególnych departamentów w Banku Ochrony Środowiska SA nadzorowała obszar bankowości prywatnej, a następnie bankowości korporacyjnej. W latach 2013-2016 jako kierownik marki w Plus Banku SA odpowiadała za budowę, kształtowanie i realizację strategii marketingowej oraz polityki komunikacji zewnętrznej. W latach 2002-2012 w Invest Banku SA zarządzała siecią sprzedaży, odpowiadała za kształtowanie oferty produktowej, budowę i realizację strategii banku, nadzorowała realizację polityki komunikacji zewnętrznej, zarządzała relacjami z kluczowymi klientami banku, kolejno na stanowiskach kierownika ds. bankowości detalicznej, kierownika ds. marketingu i analiz, a następnie kierownika marki. W latach 2001-2002 była kierownikiem ds. kluczowych klientów w ComputerLand. W latach 1998-2001 pracowała w Banku Współpracy Europejskiej odpowiadając za relacje z kluczowymi klientami Banku. Jest absolwentką Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (Zarządzanie i Marketing) oraz Wyższej Szkoły Ubezpieczeń i Bankowości w Warszawie (Finanse i Bankowość). Posiada dyplom Executive MBA przyznany przez Wyższą Szkołę Handlu i Usług w Poznaniu. Ukończyła także studia podyplomowe "Project Management" w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Jest Certyfikowanym Doradcą Finansowym European Financial Planning Association. Ukończyła wiele kursów i szkoleń z zakresu funkcjonowania rynku finansowego oraz umiejętności menedżerskich. Zasiada w radach nadzorczych UNIPETROL, a.s., ORLEN Upstream Sp. z o.o. i jest Wiceprzewodniczącą Rady Nadzorczej Baltic Power sp. z o.o. Była również członkiem rady nadzorczej ORLEN Centrum Usług Korporacyjnych Sp. z o.o. Marek Kasicki – Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych Absolwent Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej (1995), Francusko-Polskich Podyplomowych Studiów Bankowości i Finansów (1995), Podyplomowych Studiów Podatkowych (2001), Podyplomowych Studiów Menedżerskich – Executive MBA (2010) organizowanych przez Gdańską Fundację Kształcenia Menadżerów i Rotterdam School of Management Erasmus University. Karierę zawodową rozpoczął w 1995 roku – najpierw w Dziale Finansowym Danone Polska Sp. z o.o., a następnie w Departamencie Analiz Przedsiębiorstw w banku Credit du Nord we Francji. W 1996 roku rozpoczął pracę w Agencji Rozwoju Pomorza SA (ARP SA) – początkowo jako specjalista ds. inwestycji, później jako dyrektor finansowy – prokurent. W 2007 roku objął tu stanowisko wiceprezesa zarządu ds. finansowych. W ramach pracy w ARP SA zajmował się też restrukturyzacją przedsiębiorstw państwowych, m.in. organizował finansowanie ich działalności, przygotowywał oraz wdrażał programy efektywnościowe i naprawcze, systemy budżetowania i controlingu. W latach 2009-2016 kierował też Funduszem Kapitałowym ARP SA, w ramach którego realizowano inwestycje w innowacyjne projekty (start-upy). Równocześnie, w latach 2000–2007, pracował na stanowisku dyrektora finansowego, wiceprezesa, prezesa zarządu w Grupie Zarządzającej Pomerania SA. Prowadził tu projekty inwestycyjne w obszarze nieruchomości komercyjnych. Od marca 2016 roku jako wiceprezes Zarządu Energi Operatora SA odpowiadał za Pion Finansów i Regulacji oraz Pion Usług Dystrybucyjnych. W obszarze Pionu Finansów i Regulacji nadzorował budżetowanie i kontroling działalności spółki, jak i całej Linii Biznesowej Dystrybucja Energi SA. Zarządzał także płynnością finansową spółki we współpracy z Energą SA. Nadzorował organizowanie i monitorowanie finansowania działalności operacyjnej oraz inwestycyjnej z instytucji finansowych, w tym Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, a także politykę regulacyjną, w tym ustalanie wszystkich elementów przychodu regulowanego OSD. W ramach Pionu Usług Dystrybucyjnych nadzorował obszar pomiarów, spraw związanych z obsługą odbiorców oraz obszar rozliczeń z odbiorcami i rynkiem bilansującym. Był członkiem rad nadzorczych Mikrostyk SA, MODE SA, Pomorskiego Regionalnego Funduszu Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o., INVENO Sp. z o.o., i-Find.pl Sp. z o.o., i-Trends Sp. z o.o. Odbył szkolenia z zakresu MSR, fuzji i przejęć korporacyjnych. Posiada państwowy dyplom dla Kandydatów na Członków Rad Nadzorczych w Spółkach Skarbu Państwa. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 133 Adrianna Sikorska - Wiceprezes Zarządu ds. Komunikacji Od 17 grudnia 2019 roku na stanowisku Wiceprezesa Zarządu Energi. Odpowiedzialna za komunikację, społeczną odpowiedzialność biznesu, sponsoring oraz marketing. Menadżer z kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym w obszarach informacji, analiz i bezpieczeństwa. Dysponuje praktyczną wiedzą z zakresu budowania strategii komunikacji oraz wiedzą związaną z mechanizmami finansowymi występującymi w podmiotach gospodarczych. Posiada doświadczenie w kluczowych obszarach zarządzania operacyjnego przedsiębiorstwem, tj. w komunikacji, bezpieczeństwie, finansach, logistyce i zasobach ludzkich. W latach 2016-2019 na stanowiskach zarządczych i kierowniczych w sektorze energii, związana zawodowo z podmiotami Grupy Kapitałowej PKN ORLEN. W latach 2013-2016 prowadziła działalność konsultingową w zakresie wykrywania ryzyk, nieprawidłowości w biznesie i ich eliminacji. W latach 2007-2013 ekspert CBA ds. analiz gospodarczych. W latach 1993- 2007 na stanowiskach specjalistycznych i eksperckich w Policji. Ukończyła studia podyplomowe Executive MBA w Wyższej Szkole Handlu i Usług w Poznaniu. Absolwentka Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości w Warszawie, Politechniki Lubelskiej oraz Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie. Janusz Szurski - Wiceprezes Zarządu ds. Korporacyjnych Menedżer zarządzający złożonymi projektami i zespołami, a także radca prawny posiadający ponad 20-letnie doświadczenie zawodowe związane z zapewnianiem profesjonalnej obsługi prawnej, korporacyjnej i regulacyjnej na rzecz dużych podmiotów prawa handlowego oraz instytucji publicznych. Od 2018 roku związany z PKN ORLEN jako dyrektor Biura Prawnego, gdzie odpowiada za zapewnienie obsługi prawnej ponad 30 spółek Grupy Kapitałowej ORLEN, prowadzących działalność w Europie, Azji oraz Ameryce Północnej. Przewodniczący Rady Nadzorczej ANWILU SA oraz Energi Operatora SA, a także wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej ORLEN Unipetrol a.s. Od lipca 2017 r. do lutego 2018 r. zajmował stanowisko dyrektora Biura Prawnego Energi SA. W latach 2004-2017 zatrudniony jako radca prawny, zastępca dyrektora oraz dyrektor Departamentu Prawnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, gdzie odpowiadał za zapewnienie kompleksowej obsługi prawnej i procesowej na rzecz największej akredytowanej agencji płatniczej w Europie realizującej procesy przemian i działań służących rozwojowi polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich. W latach 1999-2003 zatrudniony na stanowiskach obsługi prawnej obszarów organizacji, inwestycji i eksploatacji PTC Sp. z o.o. (obecnie T-Mobile Polska SA). Jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, ukończył aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawych w Warszawie. Posiada dyplom Executive MBA przyznany przez Gdańską Fundację Kształcenia Menedżerów we współpracy z Uniwersytetem Gdańskim oraz walidowany przez IAE Aix-en-Provence Graduate School of Management. W grudniu 2019 został wymieniony w gronie najlepszych prawników Europy Środkowej i Wschodniej (ranking Legal 500 / GC Powerlist) w kategorii „Energy & Utilities in Poland". Dominik Wadecki - Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych Absolwent Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Z wyróżnieniem ukończył aplikację kontrolerską w Najwyższej Izbie Kontroli oraz studia podyplomowe w Szkole Głównej Handlowej - Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie. Karierę zawodową rozpoczął w 1997 roku w sektorze bankowym w pierwszym Komercyjnym Banku S.A. w Lublinie. W latach 1999-2007 był pracownikiem Najwyższej Izby Kontroli, gdzie odpowiadał za badanie m.in.: wykonania budżetu państwa, realizacji założeń polityki pieniężnej, prywatyzacji banków, funkcjonowania nadzoru nad rynkiem kapitałowym, działalności inwestycyjnej banków, efektywności systemu ulg i zwolnień podatkowych. Od 2008 roku związany z sektorem energetycznym. Realizując funkcję audytora wewnętrznego w Polskiej Grupie Energetycznej badał pełne spektrum działalności spółek należących do grupy, uczestniczył również w opracowywaniu modelu operacyjnego PGE. W 2010 roku pełnił funkcję członka Rady Nadzorczej, a także członka Zarządu PGE Zamojskiej Korporacji Energetycznej S.A. Doświadczenie menedżerskie zdobywał w PGE Polskiej Grupie Energetycznej, a także w Polskiej Spółce Gazownictwa sp. z o.o. oraz w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Z Grupą Kapitałową Energa związany jest od 2017 roku. W spółce Energa Logistyka Sp. z o.o. pracował na stanowiskach dyrektora zarządzającego, członka zarządu, a w ostatnim okresie realizował funkcję prezesa zarządu tej Spółki. Żaden z wyżej wymienionych Członków Zarządu Spółki nie wykonuje działalności konkurencyjnej wobec działalności Energi, nie uczestniczy w spółce konkurencyjnej wobec Energi jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej oraz nie uczestniczy w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek jej organów, jak również nie figuruje w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych prowadzonym na podstawie ustawy o KRS. Kompetencje Zarządu Zarząd działa zgodnie z Ksh i Statutem Spółki. Organizację i sposób działania Zarządu, w tym sprawy wymagające podejmowania uchwał, określa Regulamin Zarządu zatwierdzony przez Radę Nadzorczą, opublikowany na korporacyjnej stronie internetowej Spółki. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 134 Zarząd prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje ją na zewnątrz. Do składania oświadczeń w imieniu Spółki, w przypadku wieloosobowego Zarządu, upoważnieni są dwaj członkowie Zarządu działający łącznie albo jeden członek Zarządu działający łącznie z prokurentem. Do składania oświadczeń w imieniu Spółki, w przypadku jednoosobowego Zarządu, upoważniony jest wyłącznie członek Zarządu. Poszczególni członkowie Zarządu sprawują nadzór nad podporządkowanymi im obszarami działania oraz są odpowiedzialni za samodzielne prowadzenie spraw Spółki w ramach zwykłego zarządu, w zakresie wynikającym z podziału kompetencji ustalonego w uchwale Zarządu. Na dzień sporządzenia niniejszego Sprawozdania, członkowie Zarządu, w celu indywidualnego prowadzenia spraw wchodzących w zakres ich kompetencji, dokonali podziału funkcjonalnego określonych obszarów działalności Spółki, powierzając: 1) Prezesowi Zarządu nadzór funkcjonalny nad następującymi obszarami działalności Spółki: a) Strategia Grupy ENERGA, b) zarządzanie majątkiem strategicznym, c) analizy rynkowe i rozwój Grupy, d) fuzje i przejęcia, e) audyt, kontrola, f) zarządzanie ryzykiem strategicznym, g) bezpieczeństwo, h) polityka personalna Grupy, w tym zatrudnienie członków organów Spółek Grupy ENERGA, i) dialog społeczny, j) zarządzanie przez cele. 2) Wiceprezesowi Zarządu ds. Korporacyjnych nadzór funkcjonalny nad następującymi obszarami działalności Spółki: a) zarządzanie organizacją, b) obsługa prawna, c) nadzór korporacyjny i właścicielski w Grupie, d) zarządzanie ładem organizacyjnym/korporacyjnym Grupy. 3) Wiceprezesowi Zarządu ds. Finansowych nadzór funkcjonalny nad następującymi obszarami działalności Spółki: a) planowanie i analizy finansowe, b) sprawozdawczość finansowa i konsolidacja, c) polityka finansowa, d) zarządzanie ryzykiem finansowym Grupy, e) kontroling biznesowy, f) relacje inwestorskie, g) relacje z interesariuszami. 4) Wiceprezesowi Zarządu ds. Operacyjnych nadzór funkcjonalny nad następującymi obszarami działalności Spółki: a) polityka regulacyjna, b) polityka środowiskowa, c) obszar badawczo - rozwojowy i innowacyjny, Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 135 d) obszar IT, e) operacyjny nadzór nad realizacją inwestycji majątkowych poprzez członkostwo w komitetach sterujących. 5) Wiceprezesowi Zarządu ds. Komunikacji nadzór funkcjonalny nad następującymi obszarami działalności Spółki: a) marketing i sponsoring, b) komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna, c) CSR i relacje z otoczeniem, d) obsługa prasowa. Sposób funkcjonowania Zarządu Uchwały Zarządu, co do zasady, podejmowane są na posiedzeniach. Posiedzenia odbywają się w ustalonym terminie, w zależności od potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz na miesiąc. Posiedzenia Zarządu zwołuje Prezes Zarządu. Posiedzeniom Zarządu, co do zasady, przewodniczy Prezes Zarządu. Miejscem posiedzeń Zarządu jest siedziba Spółki lub inne miejsce wskazane przez Prezesa Zarządu. Regulamin Zarządu dopuszcza możliwość uczestnictwa członków Zarządu w posiedzeniu przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Uchwały Zarządu zapadają bezwzględną większością głosów. W przypadku równości głosów, decyduje głos Prezesa Zarządu. Dla ważności uchwał Zarządu konieczne jest prawidłowe zawiadomienie o planowanym posiedzeniu wszystkich członków Zarządu oraz obecność na posiedzeniu co najmniej połowy składu Zarządu. Zarząd może podejmować uchwały w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Szczegółowy tryb podejmowania uchwał w ten sposób określa Regulamin Zarządu. Uchwała podjęta poza posiedzeniem jest ważna, gdy wszyscy członkowie Zarządu zostali skutecznie powiadomieni o treści projektu uchwały w sposób określony w Regulaminie Zarządu oraz gdy w głosowaniu nad uchwałą wzięła udział co najmniej połowa członków Zarządu. W 2021 roku Zarząd Energi SA odbył 47 posiedzeń i podjął 510 uchwał. 10.8. Wysokość wynagrodzeń osób zarządzających i nadzorujących Zarząd W dniu 29 czerwca 2020 roku, Zwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło Uchwałę Nr 33 w sprawie ustalenia zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu Spółki ENERGA Spółka Akcyjna oraz uchylenia uchwały Nr 20 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 25 czerwca 2019 roku. W tym samym dniu, Zwyczajne Walne Zgromadzenie na mocy Uchwały Nr 32 przyjęło Politykę wynagrodzeń Członków Zarządu i Rady Nadzorczej ENERGA SA. Zgodnie z przyjętymi przez Walne Zgromadzenie zasadami wynagrodzenie członka Zarządu Spółki składa się z części stałej (dalej: „Wynagrodzenie stałe”), oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki (dalej: „Wynagrodzenie zmienne”). Wysokość miesięcznego Wynagrodzenia stałego członków Zarządu Spółki, określona kwotowo, nie może przekroczyć 15-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, określonego w Ustawie z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. Ustalenie kwoty Wynagrodzenia stałego dla poszczególnych Członków Zarządu Spółki następuje w drodze uchwały Rady Nadzorczej. Wynagrodzenie zmienne uzależnione jest od poziomu realizacji przez członka Zarządu celów zarządczych wyznaczonych mu przez Radę Nadzorczą i nie może przekroczyć 100 % Wynagrodzenia stałego. W oparciu o przyjęte zasady wynagradzania, zawierane są z członkami Zarządu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, które przewidują między innym, iż: Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 136 1. z zastrzeżeniem wyjątków, w razie rozwiązania albo wypowiedzenia umowy przez Spółkę, Członkowi Zarządu przysługuje odprawa w wysokości nie wyższej niż 3-krotność Wynagrodzenia stałego, pod warunkiem pełnienia przez niego funkcji przez okres co najmniej 12 (dwunastu) miesięcy przed rozwiązaniem Umowy; 2. z Członkiem Zarządu może zostać zawarta umowa o zakazie konkurencji obowiązującym po ustaniu pełnienia funkcji, przy czym taka umowa wchodzi w życie po upływie co najmniej 3 (trzech) miesięcy pełnienia funkcji przez Członka Zarządu, a wysokość odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji nie może przekraczać 100 % Wynagrodzenia stałego miesięcznego otrzymanego przez Członka Zarządu przed ustaniem pełnienia funkcji, przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Okres zakazu konkurencji nie może przekraczać 6 (sześciu) miesięcy po ustaniu pełnienia funkcji przez Członka Zarządu. Indywidualne wynagrodzenia Członków Zarządu Spółki za 2021 rok są przedstawione w tabeli poniżej. Tabela 44: Wynagrodzenia osób wchodzących w skład Zarządu Energi SA w okresie od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku (tys. zł) Imię i nazwisko Okres pełnienia funkcji Wynagrodzenie Pozostałe korzyści Razem Goliński Jacek od 01 stycznia do 16 lipca 2021 roku 431,57 1031,71 1463,28 Kasicki Marek od 01 stycznia do 31 grudnia 2021 roku 739,84 400,93 1140,77 Sikorska Adrianna od 01 stycznia do 31 grudnia 2021 roku 739,84 478,04 1217,88 Szurski Janusz od 15 listopada do 31 grudnia 2021 roku 47,27 0,82 48,09 Wadecki Dominik od 01 stycznia do 31 grudnia 2021 roku 739,84 491,46 1231,3 Waksmundzka-Olejniczak Iwona od 01 stycznia do 31 grudnia 2021 roku 369,92 189,96 559,88 RAZEM 3 068,28 2 592,92 5661,2 Wypłata wynagrodzenia z tytułu rozliczenia nagrody rocznej, odszkodowanie za rozwiązanie umowy, zakaz konkurencji, PPK pracodawca, szkolenia, abonament medyczny, mieszkanie służbowe, nieodpłatne używanie samochodu do celów prywatnych Członkom Zarządu przysługiwały w ubiegłym roku również pozafinansowe świadczenia, m.in.: 1. pokrycie 100% kosztu pakietu VIP opieki medycznej dla członka Zarządu i 50% pakietu jego najbliższej rodziny 2. mieszkanie służbowe w uzasadnionych przypadkach lub częściowa refundacja kosztów wynajmu, 3. ponoszenie lub refinansowanie kosztów indywidualnego szkolenia związanego z zakresem wykonywanych na rzecz Spółki czynności, 4. korzystanie ze składników majątku Spółki umożliwiających realizowanie czynności zarządczych. Stosowany system wynagradzania członków Zarządu Energi oparty jest o system zarządzania celami. Cele są ustalane w oparciu o obowiązującą Strategię Grupy Energa, Wieloletni Plan Inwestycji Strategicznych oraz wyzwania, zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne, stojące przed Grupą Energa. Wypłata zmiennych składników wynagrodzenia członków Zarządu Energi SA jest powiązana ze stopniem i poziomem realizacji celów. Dodatkowo, cele Zarządów spółek będących Podmiotami Wiodącymi Linii Biznesowej i kadry kierowniczej w Spółce są powiązane z celami Zarządu Energi i kaskadowane zgodnie Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 137 z metodą „od góry do dołu”. Przyjęty model zapewnia funkcję motywującą oraz integruje kadrę zarządzającą i kierowniczą wokół celów, a także powoduje przyjęcie przez nią współodpowiedzialności za ich osiągnięcie. Tak skonstruowany system umożliwia zarówno koncentrację na działaniach istotnych z perspektywy Grupy Energa, jak i skuteczną realizację jej zamierzeń. Ma także znaczenie dla akcjonariuszy Spółki – pozwala budować długoterminowy wzrost wartości Energi i zapewnia stabilność funkcjonowania przedsiębiorstwa. Rada Nadzorcza W dniu 29 czerwca 2020 roku, Zwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło Uchwałę Nr 34 w sprawie ustalenia zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Rady Nadzorczej Spółki ENERGA Spółka Akcyjna oraz uchylenia uchwały Nr 21 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 25 czerwca 2019 roku. W tym samym dniu Zwyczajne Walne Zgromadzenie na mocy Uchwały Nr 32 przyjęło Politykę wynagrodzeń Członków Zarządu i Rady Nadzorczej ENERGA SA. Zgodnie ze Statutem, członkom Rady Nadzorczej przysługuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości określonej przez Walne Zgromadzenie. Zgodnie z przyjętymi przez Walne Zgromadzenie zasadami członkom Rady Nadzorczej przysługuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości iloczynu podstawy wymiaru, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, oraz mnożnika 1,5. Wynagrodzenie nie przysługuje za ten miesiąc, w którym członek Rady Nadzorczej Spółki nie był obecny na żadnym z prawidłowo zwołanych posiedzeń Rady Nadzorczej Spółki, a jego nieobecność nie została usprawiedliwiona w trybie określonym przez Regulamin Rady Nadzorczej Spółki. Wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej Energi SA za 2021 rok przedstawia poniższa tabela. Tabela 45: Wynagrodzenia osób wchodzących w skład Rady Nadzorczej Energi SA w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku (tys. zł) Imię i nazwisko Okres pełnienia funkcji w 2021 roku Wynagrodzenie Pozostałe korzyści Razem Dybowski Jarosław od 1 stycznia 2021 roku do 05 maja 2021 roku 27,52 0 27,52 Kobyłkiewicz Sylwia od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku 79,27 0 79,27 Marchewicz Marta od 1 stycznia 2021 roku do 14 listopada 2021 roku 69,14 0 69,14 Piotrowska Agata od 1 czerwca 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku 46,24 0 46,24 Róg Michał od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku 0 0 0 Szuladziński Trajan od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku 79,27 0 79,27 Terlikowska – Kulesza Agnieszka od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku 79,27 0 79,27 Ziemiecka-Księżak Paula od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku 79,27 0 79,27 Żyro Agnieszka od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku 79,27 1,09 80,36 Pawłowski Andrzej wyrównanie wynagrodzenia 2018-2020 14,74 0 14,74 Wtulich Zbigniew wyrównanie wynagrodzenia 2018-2021 14,74 0 14,74 RAZEM 568,73 1,09 569,82 * PPK pracodawca Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 138 Liczba i wartość nominalna akcji Spółki oraz akcji i udziałów w jednostkach powiązanych Spółki będących w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących Żaden z Członków Zarządu ani Rady Nadzorczej Energi SA nie posiadał na dzień 31 grudnia 2021 roku akcji Spółki. 10.9. Polityka różnorodności W Spółce polityka różnorodności dotycząca pracowników ujęta jest w różnych dokumentach wewnętrznych. Nie została natomiast przyjęta w formie dokumentu przez Radę Nadzorczą lub Walne Zgromadzenie. Energa szanuje godność każdego człowieka niezależnie od rasy, narodowości, religii, płci, wykształcenia, pozycji zawodowej, orientacji seksualnej, stopnia niepełnosprawności czy przynależności politycznej, nie dopuszczając do jakichkolwiek przejawów dyskryminacji. Spółka dąży do zapewnienia różnorodności poprzez dobór wszechstronnej, merytorycznej kadry zarządzającej i nadzorczej. Ponadto, inspirujące pomysły pracowników, motywują do działania, a jednocześnie stymulują rozwój Spółki. Dzięki tak różnorodnemu potencjałowi ludzkiemu tworzone są innowacje. Podstawą zarządzania różnorodnością w Enerdze jest także stwarzanie równych szans w dostępie do rozwoju zawodowego i awansu. Spółka w oparciu o jednakowe zasady, równe prawa i obowiązki zapewnia wszystkim osobom sprawiedliwe i pełne uczestnictwo w dziedzinach aktywności podejmowanych przez Grupę Energa. 10.10. Podstawowe cechy systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych W Spółce działa system kontroli wewnętrznej, który przyczynia się do zachowania wiarygodności i rzetelności sprawozdawczości finansowej oraz zgodności z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi. System kontroli wewnętrznej w ramach sporządzania sprawozdań finansowych obejmuje: • czynności kontrolne realizowane przez pracowników w zakresie powierzonych im obowiązków, • kontrolę funkcjonalną realizowaną w ramach obowiązków nadzoru nad podległymi komórkami organizacyjnymi, • badanie zgodności działania Spółki z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi. Istotnym elementem systemu kontroli wewnętrznej jest funkcja audytu wewnętrznego. Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest przysporzenie wartości i usprawnienie działalności operacyjnej organizacji, polegającą na systematycznej i dokonywanej w uporządkowany sposób ocenie procesów, w tym dotyczących: procesu zarządzania ryzykiem, kontroli oraz ładu organizacyjnego i przyczynia się do poprawy ich działania. Pomaga organizacji osiągnąć cele dostarczając zapewnienia o skuteczności tych procesów, również poprzez doradztwo. W Spółce funkcjonuje komórka audytu wewnętrznego. Realizuje ona zadania audytowe w podmiotach Grupy Energa zgodnie z Zasadami funkcjonowania audytu wewnętrznego w Grupie Energa. W ramach swoich zadań przeprowadza w Spółce coroczną Ocenę systemu kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem i compliance. Celem tej Oceny jest wzmocnienie systemu kontroli wewnętrznej poprzez identyfikację dobrych praktyk, przy jednoczesnej identyfikacji obszarów, w których system powinien zostać wzmocniony. Elementem corocznej Oceny systemu kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem i compliance w Enerdze SA jest obszar sprawozdawczości finansowej. Zadaniem efektywnego systemu kontroli wewnętrznej w sprawozdawczości finansowej jest zapewnienie adekwatności i poprawności informacji finansowych zawartych w raportach okresowych. W tym celu Spółka zaprojektowała, wdrożyła i stosuje matryce kontroli procesu sprawozdawczości finansowej. Obszar sprawozdawczości finansowej jest elementem corocznej Oceny systemu kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem i compliance w Enerdze SA, która za 2021 rok przeprowadzona została przez pracowników Biura Audytu i Kontroli Wewnętrznej. Ocena dotycząca aspektów sprawozdawczości finansowej była pozytywna. Dane finansowe będące podstawą sprawozdań finansowych i sprawozdań Zarządu oraz stosowanej przez Spółkę Energa miesięcznej sprawozdawczości zarządczej i operacyjnej pochodzą z systemu finansowo-księgowego Spółki. Po wykonaniu wszystkich z góry określonych procesów zamknięcia ksiąg na koniec każdego miesiąca, sporządzane są szczegółowe finansowo- operacyjne raporty zarządcze. Raporty te powstają przy współudziale kierownictwa średniego i wyższego szczebla Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 139 poszczególnych komórek organizacyjnych. Dla zakończonych okresów sprawozdawczych, szczegółowej analizie podlegają wyniki finansowe Spółki w porównaniu do założeń budżetowych, a zidentyfikowane odchylenia są odpowiednio wyjaśniane. Zarówno finansowa, jak i zarządcza sprawozdawczość Spółki oraz Grupy Energa prowadzone są w oparciu o aktualizowaną w miarę potrzeb Politykę rachunkowości (według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej), przyjmowaną do stosowania w drodze uchwały Zarządu Spółki. W Spółce dokonuje się corocznych przeglądów strategii i planów ekonomiczno-finansowych. W proces szczegółowego planowania i budżetowania, obejmujący wszystkie obszary funkcjonowania Spółki, zaangażowane jest kierownictwo średniego i wyższego szczebla. Przygotowany plan ekonomiczno-finansowy przyjmowany jest przez Zarząd Spółki i zatwierdzany przez Radę Nadzorczą. Wybór biegłego rewidenta do badania jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych w Spółce leży w gestii Rady Nadzorczej. Przez biegłego rewidenta uprawnionego do badania sprawozdania finansowego Spółki rozumie się podmiot określony w ustawie z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym . W Spółce obowiązuje dokument pt. „Polityka i procedura wyboru firmy audytorskiej oraz polityka świadczenia przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską oraz przez członka sieci dodatkowych usług”, którego zapisy wypełniają wymagania ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym Zgodnie z § 23a Statutu Spółki, Komitet Audytu rekomenduje Radzie Nadzorczej podmiot uprawniony do rewizji finansowej Spółki, a jego wyboru, jak i zmiany dokonuje Rada Nadzorcza. W dotychczasowej praktyce, z żadnym z podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, Spółka nie współpracowała nieprzerwanie dłużej niż 5 lat. Całość postępowania w zakresie wyboru biegłego rewidenta prowadzona jest przez Komitet Audytu Rady Nadzorczej i obejmuje określenie kryteriów wyboru biegłego rewidenta, przeprowadzenie procedury wyboru oraz upoważnienie Zarządu do zawarcia z nim umowy o badanie sprawozdania finansowego. Rada Nadzorcza dokonuje wyboru oferty na badanie sprawozdania finansowego po przeprowadzeniu postępowania mającego na celu wybór niezależnego biegłego rewidenta oraz oferty, której cena uwzględnia nakład pracy biegłego rewidenta, jego pozycję na rynku usług audytorskich oraz znajomość branży, w której działa Spółka. W związku z wejściem w życie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego oraz nowelizacji Ustawy o rachunkowości, w której założono minimalny, dwuletni okres, na jaki podpisana powinna być umowa o badanie sprawozdań finansowych Rada Nadzorcza zdecydowała o przeprowadzeniu postępowania w sprawie wyboru firmy audytorskiej na lata 2019- 2021. W wyniku przeprowadzonego postępowania, w dniu 29 czerwca 2018 roku Rada Nadzorcza Spółki dokonała wyboru podmiotu uprawnionego Spółki KPMG Audyt spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. z siedzibą w Warszawie, ul. Inflancka 4A ("KPMG") jako biegłego rewidenta do badania i przeglądu jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych Energi SA i Grupy Energa za okresy roczne kończące się odpowiednio w dniach 31 grudnia 2019 roku, w dniu 31 grudnia 2020 roku oraz w dniu 31 grudnia 2021 roku. W dniu 22 stycznia 2022 r. Rada Nadzorcza Spółki rozpoczęła procedurę wyboru biegłego rewidenta do badania sprawozdań finansowych za lata 2022-2023. Sprawozdanie z badania jest przedstawiane Zarządowi, Komitetowi Audytu i Radzie Nadzorczej. Po badaniu rocznym biegły rewident przekazuje Spółce tzw. List do Zarządu, którego tematem są ujawnione uchybienia i niedociągnięcia stwierdzone w czasie badania niemające istotnego wpływu na rzetelność i prawidłowość sporządzonego sprawozdania finansowego. Zarządzanie ryzykiem w procesie sporządzania sprawozdań finansowych opiera się na identyfikacji i ocenie ryzyka wraz z określeniem dalszej reakcji na ryzyko i jego bieżącym monitorowaniu. W ramach Zintegrowanego Systemu Zarządzania Ryzykiem w Grupie Energa, identyfikowane i zarządzane jest ryzyko sprawozdawczości finansowej, które dotyczy terminowego i wolnego od błędów przygotowania sprawozdań finansowych Spółki i Grupy oraz ryzyko sprawozdawczości i informacji zarządczej związane m.in. z uzyskaniem i przygotowaniem informacji zarządczej, operacyjnej i finansowej niezbędnej do podejmowania decyzji zarządczych. Do mechanizmów kontrolnych powyższych ryzyk należą m.in. Polityka Rachunkowości Grupy Energa oraz Energi SA, instrukcje prowadzenia ksiąg rachunkowych, bieżące konsultacje z audytorem pod kątem interpretacji przepisów o rachunkowości, kontrole automatyczne wbudowane w systemy informatyczne, kontrole manualne, zasady sporządzania planów finansowych, kalendarz raportowania finansowego i zarządczego czy zasady rachunkowości zabezpieczeń. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 140 Proces zarządzania ryzykiem, szerzej opisany w odrębnym rozdziale niniejszego Sprawozdania, obejmuje swym zakresem wszystkie linie biznesowe Grupy oraz poziomy organizacyjne. Zakłada on bieżący i cykliczny przegląd oraz monitoring ryzyk, a także niezależną, okresową ocenę skuteczności i efektywności systemu i jego ciągłe doskonalenie. Wyniki identyfikacji i oceny ryzyka, w tym ryzyk z zakresu sprawozdawczości, przyjmowane są przez Zarząd Spółki w formie Uchwały Zarządu, która dotyczy także ustalenia poziomu apetytu na ryzyko i strategii zarządzania poszczególnymi ryzykami, jednocześnie zobowiązując Właścicieli Ryzyk do wdrożenia przyjętych planów działań. Dodatkowo, w ramach monitoringu skuteczności systemu zarządzania ryzykiem w Grupie Energa, raport podsumowujący przegląd ryzyka w Grupie, przedkładany jest Komitetowi Audytu, działającemu w ramach struktury Rady Nadzorczej Energi SA. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 141 Siedziba Spółki Energa SA w Gdańsku przy al. Grunwaldzkiej Oświadczenie i informacja Zarządu Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 142 11. OŚWIADCZENIE I INFORMACJA ZARZĄDU Gdańsk, 30 marca 2022 roku Zarząd Energi SA niniejszym oświadcza i informuje, że: (1) wedle najlepszej wiedzy, roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe oraz roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Energi SA i Grupy Kapitałowej Energa oraz ich wyniki finansowe. Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy Kapitałowej Energa i Energi SA, w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń; (2) KPMG Audyt spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k., podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania jednostkowego sprawozdania finansowego Energi SA za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Energa za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku został wybrany zgodnie ze znajdującymi zastosowanie przepisami prawa. Podmiot ten oraz biegli rewidenci dokonujący badania ww. sprawozdań spełniali warunki do wydania bezstronnej i niezależnej opinii z badania jednostkowego sprawozdania finansowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami zawodowymi, (3) dokonanie wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego i rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego było zgodne z przepisami, w tym dotyczącymi wyboru i procedury wyboru firmy audytorskiej, oraz wskazuje, że: a) firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego i rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej, b) są przestrzegane obowiązujące przepisy związane z rotacją firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji, c) emitent posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na rzecz emitenta przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską. Podpisy Członków Zarządu Energi SA Iwona Waksmundzka-Olejniczak Prezes Zarządu Energi SA Marek Kasicki Adrianna Sikorska Wiceprezes Zarządu Energi SA ds. Finansowych Wiceprezes Zarządu Energi SA ds. Komunikacji Janusz Szurski Dominik Wadecki Wiceprezes Zarządu Energi SA ds. Korporacyjnych Wiceprezes Zarządu Energi SA ds. Operacyjnych Magdalena Kamińska Dyrektor Departamentu Finansów Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 143 Spis tabel Tabela 1: Stan realizacji programu inwestycyjnego w 2021 roku ............................................................................................................................................................................................. 21 Tabela 2: Nagrody Grupy Energa w 2021 roku ......................................................................................................................................................................................................................... 28 Tabela 3: Średnie poziomy cen zielonych praw majątkowych notowanych na Towarowej Giełdzie Energii .......................................................................................................................... 41 Tabela 4: Zestawienie aktów prawnych mających istotny wpływ na Grupę ............................................................................................................................................................................. 42 Tabela 5: Zestawienie aktów prawnych, mogących potencjalnie mieć istotny wpływ na Grupę ............................................................................................................................................. 45 Tabela 6: Skonsolidowane sprawozdanie z zysków lub strat (mln zł) ...................................................................................................................................................................................... 51 Tabela 7: Poziom EBITDA skorygowany o wpływ istotnych zdarzeń jednorazowych (mln zł) ............................................................................................................................................... 54 Tabela 8: Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej (mln zł) ................................................................................................................................................................................. 55 Tabela 9: Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych (mln zł) ........................................................................................................................................................................ 57 Tabela 10:Wskaźniki finansowe Grupy Energa ........................................................................................................................................................................................................................ 58 Tabela 11: Wyniki EBITDA Grupy Energa w podziale na Linie Biznesowe (mln zł) ................................................................................................................................................................ 61 Tabela 12: Dystrybucja energii elektrycznej według grup taryfowych (GWh) .......................................................................................................................................................................... 61 Tabela 13: Wielkość wskaźników SAIDI I SAIFI ....................................................................................................................................................................................................................... 62 Tabela 14: Liczba klientów Energi Operatora SA w latach 2018-2021 (według grup taryfowych) .......................................................................................................................................... 62 Tabela 15: Wyniki Linii Biznesowej Dystrybucja (mln zł) .......................................................................................................................................................................................................... 63 Tabela 16: Produkcja energii elektrycznej brutto (GWh) .......................................................................................................................................................................................................... 65 Tabela 17: Produkcja ciepła brutto (TJ)..................................................................................................................................................................................................................................... 66 Tabela 18: Wolumen i koszt zużycia kluczowych paliw ............................................................................................................................................................................................................ 66 Tabela 19: Wyniki Linii Biznesowej Wytwarzanie (mln zł) ........................................................................................................................................................................................................ 67 Tabela 20: EBITDA Linii Biznesowej Wytwarzanie w podziale na Obszary Wytwarzania (mln zł) ......................................................................................................................................... 68 Tabela 21: Wyniki Obszaru Wytwarzania Woda (mln zł) .......................................................................................................................................................................................................... 69 Tabela 22: Wyniki Obszaru Wytwarzania Wiatr (mln zł) ........................................................................................................................................................................................................... 70 Tabela 23: Wyniki Obszaru Wytwarzania Elektrownia w Ostrołęce (mln zł) ............................................................................................................................................................................ 70 Tabela 24: Wyniki Obszaru Wytwarzania Pozostałe i korekty (mln zł) ..................................................................................................................................................................................... 71 Tabela 25: Sprzedaż energii elektrycznej (GWh) ...................................................................................................................................................................................................................... 71 Tabela 26: Wyniki Linii Biznesowej Sprzedaż (mln zł) .............................................................................................................................................................................................................. 74 Tabela 27: Jednostkowe sprawozdanie z zysków lub strat (mln zł) ......................................................................................................................................................................................... 78 Tabela 28: Jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej (mln zł) ..................................................................................................................................................................................... 79 Tabela 29: Jednostkowe sprawozdanie z przepływów pieniężnych (mln zł) ............................................................................................................................................................................ 81 Tabela 30: Struktura rocznego jednostkowego sprawozdania z sytuacji finansowej............................................................................................................................................................... 81 Tabela 31: Najistotniejsze ryzyka strategiczne zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy .............................................................................................................................. 85 Tabela 32: Najistotniejsze ryzyka prawno-regulacyjne zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy .................................................................................................................. 87 Tabela 33: Najistotniejsze ryzyka operacyjne zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy ................................................................................................................................ 88 Tabela 34: Najistotniejsze ryzyka finansowe zidentyfikowane na poziomie Energi i podmiotów Grupy ................................................................................................................................. 90 Tabela 35: Akcje Spółki według serii i rodzajów na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień sporządzenia niniejszej Informacji ..................................................................................... 94 Tabela 36: Struktura akcjonariatu Spółki Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku na dzień sporządzenia niniejszej Informacji ..................................................................... 94 Tabela 37: Dane dotyczące akcji Spółki Energa na dzień 31 grudnia 2021 roku .................................................................................................................................................................... 95 Tabela 38: Obowiązujące oceny ratingowe Spółki Energa na dzień 31 grudnia 2021 roku .................................................................................................................................................... 97 Tabela 39: Nominalna wartość objętych przez Energę i niewykupionych obligacji w podziale na poszczególnych emitentów według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku ................. 101 Tabela 40: Informacja na temat działalności poręczeniowej i gwarancyjnej Spółki Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku ......................................................................... 102 Tabela 41: Postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej ......................................................... 104 Tabela 42: Zatrudnienie w Spółce Energa według stanu na dzień 31 grudnia w latach 2018-2021 w osobach .................................................................................................................. 116 Tabela 43: Wynagrodzenie biegłego rewidenta za usługi świadczone na rzecz Grupy (tys. zł) .......................................................................................................................................... 118 Tabela 44: Wynagrodzenia osób wchodzących w skład Zarządu Energi SA w okresie od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku (tys. zł).................................................................... 136 Tabela 45: Wynagrodzenia osób wchodzących w skład Rady Nadzorczej Energi SA w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku (tys. zł) ............................................................. 137 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 144 Spis rysunków Rysunek 1: Lokalizacja działalności i główne aktywa Grupy ...................................................................................................................................................................................................... 6 Rysunek 2: Liczba odbiorców Energi Operatora SA według stanu na dzień 31 grudnia w latach 2018-2021 (tys.) ................................................................................................................ 6 Rysunek 3: Struktura odbiorców finalnych spółki Energa Obrót według rodzaju klientów......................................................................................................................................................... 7 Rysunek 4: Uproszczony schemat struktury organizacyjnej Grupy Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku ..................................................................................................... 8 Rysunek 5: Schemat organizacyjny Spółki Energa według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku ......................................................................................................................................... 12 Rysunek 6: Roczna dynamika PKB, popytu krajowego, spożycia indywidualnego i inwestycji............................................................................................................................................... 34 Rysunek 7: Roczna dynamika kwartalnego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ............................................................................................................................................... 35 Rysunek 8: Produkcja i zużycie energii elektrycznej w Polsce w latach 2012-2021 (TWh) .................................................................................................................................................... 36 Rysunek 9: Struktura produkcji energii elektrycznej w Polsce w latach 2012-2021 (TWh) ..................................................................................................................................................... 37 Rysunek 10: Roczne wolumeny wymiany międzysystemowej w Polsce w latach 2012-2021 (TWh) ..................................................................................................................................... 38 Rysunek 11: Ceny energii na rynku SPOT w Polsce i krajach sąsiadujących w 2021 roku (zł/MWh) .................................................................................................................................... 38 Rysunek 12: Ceny węgla kamiennego z kosztem transportu dla elektrowni na węglu kamiennym na koniec roku w latach 2016-2021 (zł/GJ) .................................................................. 39 Rysunek 13: Ceny indeksu TGeBase w latach 2020-2021 (zł/MWh) ....................................................................................................................................................................................... 39 Rysunek 14: Cena kontraktu terminowego pasmo z dostawą w 2022 roku ............................................................................................................................................................................. 40 Rysunek 15: Ceny uprawnień do emisji (EUA DEC 2021) w 2021 roku .................................................................................................................................................................................. 41 Rysunek 16: Zestawienie cen na rynku bilansującym i SPOT (Giełda) w 2021 roku (zł/MWh) ............................................................................................................................................... 41 Rysunek 17: Obszar dystrybucji najważniejszych koncernów energetycznych ....................................................................................................................................................................... 47 Rysunek 18: Porównanie danych operacyjnych Grupy ENERGA i pozostałych grup energetycznych (dane I - III kw. 2021 r.) ........................................................................................... 48 Rysunek 19: Czynniki istotne dla rozwoju Grupy Energa w perspektywie co najmniej 2022 roku .......................................................................................................................................... 49 Rysunek 20: EBITDA bridge w podziale na linie biznesowe w okresie 2018-2021 (mln zł) .................................................................................................................................................... 52 Rysunek 21: Przepływy pieniężne Grupy w latach 2018-2021 (mln zł) .................................................................................................................................................................................... 57 Rysunek 22: Struktura aktywów i pasywów w latach 2018-2021 ............................................................................................................................................................................................. 58 Rysunek 23: Wyniki Linii Biznesowej Dystrybucja Grupy Energa (mln zł) ............................................................................................................................................................................... 63 Rysunek 24: EBITDA Bridge Linii Biznesowej Dystrybucja (mln zł) ......................................................................................................................................................................................... 64 Rysunek 25: Wyniki Linii Biznesowej Wytwarzanie Grupy Energa (mln zł) ............................................................................................................................................................................. 67 Rysunek 26: EBITDA Bridge Linii Biznesowej Wytwarzanie (mln zł) ....................................................................................................................................................................................... 68 Rysunek 27: Wyniki Linii Biznesowej Sprzedaż (mln zł) ........................................................................................................................................................................................................... 74 Rysunek 28: EBITDA Bridge Linii Biznesowej Sprzedaż (mln zł) ............................................................................................................................................................................................. 75 Rysunek 29: Struktura aktywów i pasywów .............................................................................................................................................................................................................................. 82 Rysunek 30: Proces zarządzania ryzykiem obowiązujący w Grupie Energa ........................................................................................................................................................................... 84 Rysunek 31: Struktura akcjonariatu Spółki Energa i głosów na Walnym Zgromadzeniu według stanu na 31 grudnia 2021 roku i na dzień sporządzenia niniejszego Sprawozdania ..... 94 Rysunek 32: Zmiana kursu akcji Energi w porównaniu do zmian indeksów WIG, WIG30 i WIG-ENERGIA w 2021 roku ..................................................................................................... 95 Rysunek 33: Zatrudnienie w Grupie Energa według stanu na dzień 31 grudnia w latach 2018-2021* w osobach .............................................................................................................. 112 Rysunek 34: Struktura zatrudnienia w Grupie Energa w 2021 roku według płci, wykształcenia i wieku............................................................................................................................... 113 Rysunek 35: Struktura zatrudnienia w Enerdze według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku............................................................................................................................................. 116 Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 145 SŁOWNIK SKRÓTÓW I POJĘĆ AMI (ang. Advanced Metering) Infrastructure Zintegrowany zbiór elementów: inteligentnych liczników energii elektrycznej, modułów i systemów komunikacyjnych umożliwiających gromadzenie danych o zużyciu energii określonych odbiorców. Billing (ang.) Rachunek szczegółowy, zestawienie wszystkich opłat za usługi dodane, jakie abonent przeprowadził w danym okresie rozliczeniowym. Biomasa Stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, przemysłu przetwarzającego ich produkty, a także części pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji, a w szczególności surowce rolnicze. CAPEX (ang. Capital Expenditures) Nakłady inwestycyjne. CBRF Centrum Badawczo-Rozwojowe im. M. Faradaya, powołane w celu realizacji Strategii Innowacji przyjętej przez Energę na lata 2017-2020, z perspektywą 2025+. CO 2 Dwutlenek węgla. EBI (ang. European Investment Bank) Europejski Bank Inwestycyjny. EBITDA (ang. Earnings before interest, taxes, depreciation and amortization) Energa SA definiuje EBITDA jako zysk/strata z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację oraz odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych. W związku ze zmianą definicji EBITDA począwszy od roku 2016, EBITDA dla okresów porównywalnych (2013-2015) została rekalkulowana według nowej definicji. EBIT (ang. Earnings before interest and taxes) Zysk operacyjny. EBOR (ang. European Bank for Reconstruction and Development) Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. Emitent, emitent Spółka Energa SA. EMTN The Euro Medium Term Note (EMTN) programme. Energa SA, Spółka Energa, Energa SA Spółka dominująca w ramach Grupy Kapitałowej Energa. Energa Operator, Energa Operator SA, EOP Energa Operator SA, spółka zależna od Energa SA będąca Podmiotem Wiodącym Linii Biznesowej Dystrybucja w Grupie Energa. Energa Obrót, Energa Obrót SA, EOB Energa Obrót SA, spółka zależna od Energa SA będąca liderem Podmiotem Wiodącym Linii Biznesowej Sprzedaż w Grupie Energa Energa OZE, Energa OZE SA Energa OZE SA, spółka zależna od Energa SA będąca liderem Podmiotem Wiodącym Linii Biznesowej Wytwarzanie w Grupie Energa. W dniu 3 września 2019 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki z Energa Wytwarzanie SA na Energa OZE SA. Program emisji euroobligacji średnioterminowych EMTN. ESG Ang. ESG:Environmental, Social, Governance, czynniki społeczno-środowiskowe. EU (ang. European Union), UE Unia Europejska. EUR Euro, waluta stosowana w krajach należących do strefy euro Unii Europejskiej. GPW Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA. Grupa Kapitałowa Energa, Grupa Energa, Grupa Energa, Grupa, Energa Grupa kapitałowa zajmująca się dystrybucją obrotem i wytwarzaniem energii elektrycznej i cieplnej. Prowadzi również działalność związaną z oświetleniem ulicznym, projektowaniem, zaopatrzeniem materiałowym, wykonawstwem sieciowym i transportem specjalistycznym oraz usługami hotelowymi i informatycznymi. Grupa taryfowa Grupa odbiorców pobierających Energię elektryczną lub ciepło lub korzystających z usług związanych z zaopatrzeniem w Energię elektryczną lub ciepło, dla których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek opłat i warunków ich stosowania. GUS Główny Urząd Statystyczny. GW Gigawat, jednostka mocy w układzie SI, 1 GW = 10 9 W. GWe Gigawat mocy elektrycznej. GWh Gigawatogodzina. IRS (ang. Interest Rate Swap) Umowa wymiany płatności odsetkowych pomiędzy dwiema stronami, na podstawie której strony wypłacają sobie wzajemnie odsetki od umownego nominału kontraktu, naliczane według odmiennej stopy procentowej. KNF Komisja Nadzoru Finansowego. Kogeneracja, CHP Proces technologiczny równoczesnego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej lub mechanicznej w trakcie tego samego procesu technologicznego. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 146 Kowenanty Zabezpieczające klauzule umowne, zwłaszcza w umowach kredytowych. KRS Krajowy Rejestr Sądowy. KSE Krajowy system Elektroenergetyczny. kWh Kilowatogodzina, jednostka energii elektrycznej wytworzonej lub zużytej przez urządzenie o mocy 1 kW w ciągu 1 godziny; 1 kWh = 3 600 000 J = 3,6 MJ. MEW Mała elektrownia wodna. MSP Ministerstwo Skarbu Państwa. MW Jednostka mocy w układzie SI, 1 MW = 10 6 W. MWe Megawat mocy elektrycznej. MWh Megawatogodzina. MWt Megawat mocy cieplnej. NBP Narodowy Bank Polski, bank centralny w Polsce. NFOŚiGW Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. NIB Nordycki Bank Inwestycyjny. NWZ Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki Energa SA. Odnawialne źródła energii, OZE Źródła wykorzystujące w procesie przetwarzania Energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz Energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych. OSD, Operator systemu dystrybucyjnego Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym albo systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi. OSP, Operator systemu przesyłowego Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie przesyłowym gazowym albo systemie przesyłowym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi. OZEX_A Cena średnia ważona wolumenem ze wszystkich transakcji kontraktem PMOZE_A na sesji giełdowej. PGE PGE Polska Grupa Energetyczna SA. PGG Polska Grupa Górnicza SA. PKB Produkt Krajowy Brutto. PLN Polski złoty, waluta krajowa. PMI Wskaźnik wyprzedzający polskiego przemysłu. PMOZE_A Prawa majątkowe do świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE, której określony w świadectwie pochodzenia okres produkcji rozpoczął się od 1 marca 2009 roku. p.p. Punkt procentowy. PPE Punkt poboru energii. PPG Punkt poboru gazu. Prawa majątkowe Zbywalne i stanowiące towar giełdowy prawa wynikające ze świadectw pochodzenia dla energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii i w kogeneracji. PSE Polskie Sieci Elektroenergetyczne Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000197596; spółka wyznaczona decyzją Prezesa URE Nr DPE-47- 58(5)/4988/2007/BT z dnia 24 grudnia 2007 roku na operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej na okres od dnia 1 stycznia 2008 roku do dnia 1 lipca 2014 roku. r/r Rok do roku. RDN Rynek Dnia Następnego. Sprawozdanie Zarządu Energi SA z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi SA w 2021 roku 147 SAIDI (ang. System Average Interruption Duration Index) Systemowy wskaźnik średniego (przeciętnego) rocznego czasu trwania przerw. SAIFI (ang. System Average Interruption Frequency Index) Systemowy wskaźnik średniej liczby (częstości) trwania przerw na osobę. Smart Grid System elektroenergetyczny integrujący w sposób inteligentny działania wszystkich uczestników procesów generacji, przesyły, dystrybucji i użytkowania, w celu dostarczania energii elektrycznej w sposób ekonomiczny, trwały i bezpieczny. To kompleksowe rozwiązania energetyczne, pozwalające na łączenie, wzajemną komunikację i optymalne sterowanie rozproszonymi dotychczas elementami sieci energetycznych. SPOT Rynek dnia następnego (RDN) - rynek energii działający w przedziale czasu „dnia następnego” (DN) zapewniający dostawy energii w dniu D. Świadectwo pochodzenia Świadectwo pochodzenia ze źródeł odnawialnych oraz świadectwo pochodzenia z kogeneracji. Świadectwo pochodzenia z kogeneracji Dokument wydawany przez Prezesa URE zgodnie z art. 9I Prawa Energetycznego, potwierdzający wytworzenie energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji wytwarzanej w: (i) jednostce kogeneracji opalanej paliwami gazowymi lub o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła poniżej 1 MW (tzw. żółty certyfikat), (ii) jednostce kogeneracji opalanej metanem uwalnianym i ujmowanym przy dołowych robotach górniczych w czynnych, likwidowanych lub zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego lub gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy (tzw. fioletowy certyfikat), albo (iii) w innej jednostce kogeneracji (tzw. czerwony certyfikat). Świadectwo pochodzenia ze źródeł odnawialnych, zielony certyfikat Dokument wydawany przez Prezesa URE zgodnie z art. 9e Prawa Energetycznego, potwierdzający wytworzenie energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii (tzw. zielony certyfikat). Taryfa G Grupa taryfowa dla odbiorców indywidualnych – gospodarstw domowych. Towarowa Giełda Energii, TGE Towarowa Giełda Energii SA, giełda towarowa na której przedmiotem obrotu są towary giełdowe dopuszczone do obrotu na giełdzie, tj. Energia elektryczna, paliwa ciekłe lub gazowe, gaz wydobywczy, limity wielkości emisji zanieczyszczeń oraz prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny energii elektrycznej, paliw ciekłych lub gazowych i wielkości emisji zanieczyszczeń. TPA (ang. Third Party Access) Zasada polegająca na udostępnieniu przez właściciela bądź operatora osobom trzecim swojej infrastruktury sieciowej w celu dostarczenia usług klientom. W przypadku energii elektrycznej oznacza to możliwość korzystania z sieci lokalnego dystrybutora energii w celu dostarczenie do wskazanej lokalizacji energii zakupionej u dowolnego sprzedawcy. TWh Terawatogodzina, jednostka wielokrotna jednostki energii elektrycznej w układzie SI. 1 TWh to 10 9 kWh. UE Unia Europejska. URE Urząd Regulacji Energetyki. WACC (ang. weighted average cost of capital) Średni ważony koszt kapitału. WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) Międzybankowa stopa procentowa. Współspalanie Wytwarzanie energii elektrycznej lub ciepła w oparciu o proces wspólnego, jednoczesnego, przeprowadzanego w jednym urządzeniu spalania biomasy lub biogazu z innymi paliwami; część energii wyprodukowanej w powyższy sposób może być uznana za Energię wytworzoną w odnawialnym źródle energii.