Annual Report • Jun 27, 2024
Annual Report
Open in ViewerOpens in native device viewer
2023/2024 MALİ YILI 1 NİSAN 2023 – 31 MART 2024 HESAP DÖNEMİ
DO & CO Aktiengesellschaft'ın fonksiyonel para birimi Avro'dur. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan 23 Ekim 2013 tarih ve VII.128.4 sayılı "Yabancı Sermaye Piyasası Araçları ve Depo Sertifikaları ile Yabancı Yatırım Fonu Payları Tebliği" hükümlerine uygun olarak, aslen Avro cinsinden hazırlanmış olan finansal tablolarımız anılan tebliğ maddesi (14.2) gereklerine uygun şekilde Türk Lirası'na çevrilmiştir.
Çevrim işleminde kullanılan EUR/TRY kuru 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla 34,8490'tür. Bu kur DO & CO Aktiengesellschaft'ın Avrupa Birliği'nde uygulandığı şekli ile UFRS'ye göre hazırlanmış finansal tablolarında gösterilen tutarların Türk Lirası'na çevrilmesinde kullanılmıştır. DO & CO Aktiengesellschaft'ın fonksiyonel para biriminin Avro olması sebebiyle, konsolide finansal tablolara dair denetçi raporu sadece Avro cinsinden hazırlanmış bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolarla ilgilidir.
Ayrıca, ekteki rapor Almanca dilinde hazırlanmış olan ve tek başına geçerli rapor olan orijinal raporun tercümesidir.
UFRS'ye göre hazırlanmış DO & CO Aktiengesellschaft'a ait söz konusu bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal rapor aşağıda belirtilen internet adreslerinde yer almaktadır;
İngilizce Finans Raporu: https://www.doco.com/Portals/8/berichte/jahres-und-quartalsberichte/de/q4\_2324.pdf
Almanca Finans Raporu:
https://www.doco.com/Portals/8/berichte/jahres-und-quartalsberichte/en/q4\_2324.pdf
| 2023/2024 Mali Yılı Konsolide Faaliyet Raporu 1 |
|
|---|---|
| 1. Öne Çıkan Gelişmeler | 1 |
| 2. DO & CO Grubu'nun UFRS'ye Göre Temel Göstergeleri | 5 |
| 3. Ekonomik Ortam | 6 |
| 4. İş Gelişimi | 10 |
| 4.1. Satışlar | 10 |
| 4.2. Gelir | 11 |
| 4.3. Bilanço | 12 |
| 4.4. Çalışanlar | 13 |
| 4.5. Araştırma ve Geliştirme | 13 |
| 4.6. Finansal Olmayan Performans Göstergeleri | 13 |
| 4.7. Havayolu İkram Hizmetleri | 13 |
| 4.8. Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri | 15 |
| 4.9. Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller | 17 |
| 4.10. Hisse Senedi / Yatırımcı İlişkileri / Avusturya Şirketler Yasası 243 (a) bendine göre Açıklamalar 5. Genel Görünüm |
19 27 |
| 6. Fırsat ve Risk Yönetimi | 29 |
| 7. İç Kontrol Sistemi | 40 |
| Kurumsal Yönetim Raporu | 42 |
| 1. Kurumsal Yönetim Kanunu'na Dair Taahhüt | 42 |
| 2. Yönetim Kurulu | 42 |
| 3. Gözetim Kurulu | 43 |
| 4. Çeşitlilik | 47 |
| 5. Kadınların Yönetim Kurulu'nda, Gözetim Kurulu'nda ve Yönetim Kadrosunda Yer Almasının | 47 |
| Teşvik Edilmesine İlişkin Alınan Tedbirler | |
| Gözetim Kurulu Raporu | 48 |
| UFRS'ye göre DO & CO Aktiengesellschaft'ın 2023/2024 Mali Yılı Konsolide Finansal Tabloları |
51 |
| 1. Konsolide Finansal Durum Tabloları | 52 |
| 2. Konsolide Kar veya Zarar Tabloları | 53 |
| 54 | |
| 3. Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tabloları | |
| 4. Konsolide Nakit Akış Tabloları | 55 |
| 5. Konsolide Özkaynaklar Değişim Tabloları | 56 |
| Konsolide Finansal Tablolarına İlişkin Notlar | 57 |
| 1. Genel Açıklamalar | |
| 2. Yeni veya değişikliğe uğrayan UFRS'lerin etkileri | 57 |
| 2.1. Yeni ve değiştirilmiş standartlar ve yorumlar | 58 |
| 2.2. UFRS'lerde gelecekte yapılacak değişiklikler ve yorumlar | 58 |
| 3. Yüksek Enflasyonlu Ülkelerde Finansal Raporlama Standardı | 59 |
| 4. UMS 8'e Göre Düzeltmeler | 59 |
| 5. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti | 61 |
| 5.1. Konsolidasyon | 61 62 |
| 5.2. Yabancı Para Çevrim Farkları | |
| 5.3. Muhasebe Politikaları | 64 |
| 5.4. Önemli İhtiyari Kararlar ve Tahminler | 64 |
| 6. Konsolide Finansal Durum Tablolarına İlişkin Dipnotlar | 76 |
| 6.1. Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 78 78 |
| 6.2. Maddi Duran Varlıklar | 81 |
| 6.3. Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımlar | 83 |
|---|---|
| 6.4. Diğer Finansal Varlıklar | 84 |
| 6.5. Stoklar | 85 |
| 6.6. Ticari Alacaklar | 85 |
| 6.7. Diğer Finansal Olmayan Varlıklar (Kısa Vadeli) | 86 |
| 6.8. Nakit ve Nakit Benzerleri | 87 |
| 6.9. Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar / Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklara İlişkin Yükümlülükler |
87 |
| 6.10. Özkaynaklar | 87 |
| 6.11. Dönüştürülebilir Tahviller | |
| 6.12. Diğer Uzun Vadeli Finansal Borçlar | 91 |
| 6.13. Uzun Vadeli Karşılıklar | 91 |
| 6.14. Cari Dönem Vergisi ile İlgili Yükümlülükler | 92 |
| 6.15. Diğer Kısa Vadeli Finansal Borçlar | 95 |
| 6.16. Ticari Borçlar | 95 |
| 6.17. Kısa Vadeli Karşılıklar | 95 |
| 6.18. Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler | 96 |
| 7. Konsolide Kar veya Zarar Tablolarına İlişkin Dipnotlar | 97 |
| 7.1. Satışlar | 97 |
| 7.2. Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 97 |
| 7.3. Ticari Mal Maliyeti | 98 |
| 7.4. Personel Giderleri | 98 |
| 7.5. Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler | 98 |
| 7.6. Özkaynak Yöntemi Kullanılarak Muhasebeleştirilen Yatırımlardan Elde Edilen Kazançlar | 99 |
| 7.7. Amortisman / İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Giderleri | 99 |
| 7.8. Finansman Gelirleri ve Giderleri | 100 |
| 7.9. Dönem Vergi Gideri | 100 |
| 7.10. Pay Başına Kazanç | 101 |
| 7.11. Kar Dağıtımı Teklifi | 102 |
| 8. Konsolide Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklamalar | 104 |
| 9. Bölümlere Göre Raporlama | 106 |
| 10. Diğer Bilgiler | 109 |
| 10.1. Şarta Bağlı ve Finansal Yükümlülükler | 109 |
| 10.2. Kiralama İşlemleri | 109 |
| 10.3. Finansal Araçlar | 110 |
| 10.4. Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar (İlave Rapor) | 119 |
| 10.5. İlişkili Taraf Açıklamaları | 120 |
| 10.6. İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar Tablosu | 121 |
| 10.7. Üst Yönetim | 123 |
| Bağımsız Denetçi Raporu | 126 |
| Avusturya Sermaye Piyasası Kanunu'nun 124. Maddesine Göre Yönetim Beyanı |
131 |
| Anahtar Figürler Sözlüğü | 132 |
#sürdürülebilirbüyüme - DO & CO başarı hikayesini bu yıl da sürdürerek üst üste ikinci kez satışlarda güçlü bir artışı elde etmiştir. 2023/2024 mali yılında satışlar 28,2% oranında artarak 63.405,86 milyon TL'ye ulaşmıştır. Bir önceki mali yılda Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri sektörünün Covid-19 pandemisinden kurtulma sürecine odaklanılmışken, 2023/2024 mali yılında ana odak noktası uzun vadeli karlılık ve sürdürülebilir satış büyümesi olmuştur. DO & CO, FVÖK marjını 1,4 yüzde puan artırarak %7,5'e çıkarmış ve böylece şirket tarihindeki en iyi sonucu elde etmiştir.
Ayrıca 9.642,98 milyon TL'ye yükselen nakit ve nakit benzerleri tutarından da bahsetmek gerekmektedir.
2023/2024 mali yılında daha da gerileyen ve 31 Mart 2024 itibarıyla 1,07 (önceki yıl: 1,92) oranında gerçekleşen net borcun FAVÖK'e oranı oldukça memnuniyet vericidir.
DO & CO Aktiengesellschaft, hisse fiyatında etkileyici bir artış kaydetmiştir. Hisse fiyatı, 2022/2023 mali yılının sonunda 107,60 Avro iken, mevcut mali yıl boyunca 149,80 Avro ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmış ve 138,40 Avro seviyesinde kapanmıştır. Başarılı mali yıl nedeniyle Yönetim Kurulu, Yıllık Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda hisse başına 1,50 Avro temettü ödenmesini önerecektir.
Gelirlerdeki olumlu performans devam etmektedir. DO & CO, 2023/2024 mali yılında 7.043,68 milyon TL ile şirket tarihindeki en yüksek FAVÖK'e ulaşmıştır.
2023/2024 mali yılı sonuçları, TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardının Türkiye'deki bağlı ortaklıkların finansal tablolarına uygulanmasından büyük ölçüde etkilenmiştir. Bu durum sadece ölçüm etkileri ile ilgili olup herhangi bir nakit çıkışına yol açmamaktadır. TMS 29 uygulanmasaydı, konsolide sonuçlar 353,54 milyon TL daha yüksek ve 2.661,34 milyon TL tutarında olacaktı.
DO & CO Aktiengesellschaft'ın hissedarlarına dağıtılabilir konsolide karı 2.307,80 milyon TL olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: 1.172,48 milyon TL). Bunun sonucunda hisse başına kar 217,61 TL olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: 119,90 TL).
Türk Lirası'ndaki değer kaybı 2023/2024 mali yılında da devam etmiştir. Türk Lirası 2023/2024 mali yılının başında Avro karşısında 20,86 TL/Avro değerindeyken, Mart 2024 sonunda kur %38,3'lük bir değer kaybıyla 34,85 TL/Avro olmuştur. Maliyetlerin önemli bir kısmı yerel para birimi cinsinden gerçekleştiği için marjlar büyük ölçüde etkilenmemiştir.
Ocak 2021'de ihraç edilen 100 milyon Avro tutarındaki tahvil için, kalan 81,1 milyon Avro tutarındaki tahviller 2023/2024 mali yılı içinde hisseye dönüştürülmüştür. DO & CO böylece şirket tahvilinin büyük bir kısmını kısa bir süre içerisinde başarılı bir şekilde kapatmıştır.
DO & CO Aktiengesellschaft Gözetim Komitesi, güçlü uluslararası büyüme nedeniyle Yönetim Kurulu'nu beş üyeye çıkarmış ve Mag. Bettina Höfinger, M. Serdar Erden MBA, ve Mag. Johannes Echeverria'yı Yönetim Kurulu'na atamıştır. Atamalar, 1 Eylül 2023 tarihinde üç yıllık bir süre için yürürlüğe girmiş olup, iki yıl daha uzatma imkanı bulunmaktadır. Bu bağlamda, mevcut Yönetim Kurulu üyelerinin görev süreleri de aynı dönem için uzatılmıştır. Yeni Yönetim Kurulu aşağıdaki şekilde oluşmuştur.
2020/2021 mali yılındaki krizden sonra, Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri sektörünün krizin etkilerinden kurtulması neredeyse üç yıl sürmüştür. Bu süre zarfında DO & CO, "İnovasyon- Kalite - İnsan" kurumsal değerlerine odaklanmaya devam etmiş ve krizden daha güçlü bir şekilde çıkmıştır. Müşteri odaklılık, yenilikçilik, mükemmeliyetçilik, kalite odağı ve kârlılık, DO & CO'nun faaliyetlerinin ilkelerini ve tüm önemli iş kararlarının ana hatlarını oluşturmaktadır. DO & CO için gurme ürün yelpazesi ve birinci sınıf hizmet ile benzersiz bir müşteri deneyimi yaratmak en önemli önceliktir ve her zaman odağında olmuştur. Bu ilkeler sayesinde DO & CO, 2023/2024 mali yılını oldukça başarılı bir şekilde geride bırakmıştır.
Havayolu İkram Hizmetleri bölümündeki pazar ortamı bu mali yılda da zorlu olmuştur. DO & CO'nun 39.000 feet üzerinde en iyi restoran olma misyonu, bu zorlu zamanlarda bile Şirket'in hedefi olmaya devam etmektedir.
Havacılık sektöründeki küresel yolcu sayıları 2023 yılında geniş kapsamlı bir toparlanma göstermiş ve 2019'a kıyasla %94 artış ile neredeyse kriz öncesi seviyelerine ulaşmıştır (2022: 2019'a kıyasla %74) (IATA Study 2023). DO & CO, 2023/2024 mali yılında yeni müşterilerle ilişkiler kurmayı ve geliştirmeyi başarmış ve lider premium Havayolu İkram Hizmetleri sağlayıcısı olarak konumunu güçlendirmiştir. Çeşitli lokasyonlarda yer alan mevcut ve yeni kazanılan önemli müşterilere alfabetik sıraya göre aşağıda yer verilmiştir:
2022/2023 mali yılında, DO & CO'nun A.B.D.'deki altıncı şubesi, Kuzey, Orta ve Güney Amerika'daki Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri faaliyetleri için bir lojistik merkezi olarak faaliyete geçmiştir. Kısa bir süre sonra, bu lokasyonda bazı yeni müşteriler kazanılmıştır. Eylül 2023'ten bu yana Miami çıkışlı tüm Delta uçuşları için ikram hizmeti verilmektedir. Bunu Şubat 2024'ten itibaren Qatar Airways'in ikram hizmetleri takip etmiş olup Mart 2024'ten bu yana Emirates'in Miami çıkışlı uçuşlarına da ikram hizmeti verilmektedir.
2023 sezonunda Formula 1 bir kez daha dünya çapında yoğun ilgi ve yüksek küresel müşteri talebi görmüştür. DO & CO, bu sezon Formula 1 için 17 ülkede 19 yarışta ikram hizmetleri sunmuştur. DO & CO ilk kez Las Vegas ve Miami Grand Prix'lerinde ikram hizmetleri sunmuştur. Las Vegas'taki Grand Prix, sezonun en önemli etkinliklerinden biri olmuştur. Formula 1, 40 yıldan uzun bir süre sonra "Eğlence Şehri"ne geri dönmüştür. DO & CO, tüm zamanların en büyük spor etkinliklerinden biri olan bu olağanüstü yarış hafta sonunda yaklaşık 70.000 VIP konuğa ikram hizmeti sunmuştur.
DO & CO, bu mali yılda da yurt içinde ve yurt dışında birçok prestijli spor ve eğlence etkinliğinde misafirlere ikram hizmeti sunmuştur. İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı'nda Manchester City ile Inter Milan arasında oynanan UEFA Şampiyonlar Ligi finalinin yanı sıra DO & CO, Madrid'de düzenlenen Masters 1000 serisi ATP Masters tenis turnuvasında, Viyana'da düzenlenen ATP World Tour 500 turnuvasında ve Madrid'de düzenlenen İspanya Acciona Open de Espana'da ikram hizmetleri sunmuştur.
DO & CO, Allianz Arena'da da çok başarılı bir yılı geride bırakmıştır. FC Bayern Münih maçlarında sunulan ikram hizmetlerinin yanı sıra, diğer spor etkinliklerinde de binlerce konuğa lezzetli ikram hizmetleri sunulmuştur.
DO & CO, futbol, tenis ve golf etkinliklerinin yanı sıra bu yıl da Kitzbühel'deki Hahnenkamm yarışı gibi dünyaca ünlü kayak yarışlarında VIP konuklara ikram hizmetleri sunmuştur.
DO & CO, Münih Olympiapark ve Olympiahalle'de düzenlenen çok sayıda üst düzey konsere de ev sahipliği yapmıştır. Bunlar arasında konser başına yaklaşık 70.000 kişinin izlediği "Bruce Springsteen" ve "Pink" konserleri de yer almaktadır.
Viyana'daki Kohlmarkt'ta bulunan Demel satış alanlarının ve kafesinin yeniden düzenlenmesi müşteriler ve misafirler tarafından son derece olumlu karşılanmıştır. Satış ve kafe alanlarının birbirinden ayrılması, ilgili alanların genişletilmesi ve bir "to-go" alanının devreye sokulması, müşteri sayılarında önemli bir artışa, satışlarda ve marjlarda belirgin bir yükselişe yol açmıştır.
DO & CO'nun iş stratejisi, çeşitli paydaşları için sürdürülebilir bir katma değer yaratmaya yöneliktir. Şirket, sürdürülebilir uygulamalar, sürekli iyileştirme ve etik bütünlük yoluyla ekonomik ve ekolojik olarak sorumlu bir şekilde hareket etmektedir. "İkiz Dönüşüm", verimliliği artırmak ve riskleri en aza indirmek için dijitalleşme ve sürdürülebilirlik ilkelerini birleştirmektedir. Sera gazlarını azaltmak amacıyla binalarımızın ve işletme ekipmanlarımızın verimliliğini sürekli olarak optimize etmek için çevre yönetim sistemleri (EMS) ve bina enerji yönetim sistemleri (BEMS) kullanmaktayız. EMS, su yönetimi stratejimizin merkezi bir bileşenidir ve kaynak verimliliğini artırmada bizi destekler. İsraftan kaçınmak öncelikli bir hedef olup, bunun mümkün olmadığı durumlarda döngüsel bir ekonomi için çaba göstermekteyiz. Gıda tedariki alanında amaç, israfı azaltmak ve yerel, mevsimlik ürünleri kullanmaktır. Ürünlerin yaklaşık %59'unun 500 kilometre yarıçapındaki kaynaklardan temin edilmesi sayesinde karbon ayak izi azaltılmakta ve taze malzemelerin kullanımı garanti altına alınmaktadır. Ayrıca yenilenebilir elektrik payımızı bir önceki yıla göre iki katına çıkardık.
Başarımız, çalışanlarımızın bağlılığının ve yeteneklerinin sonucudur. Olumlu bir çalışma kültürünü teşvik ediyor ve sürekli eğitimi destekliyoruz. Sağlık ve güvenliğin sağlanması en önemli önceliğimizdir. DO & CO, sektör lideri olarak gıda sağlığı ve güvenliği ile ilgili yönergeler ve ilgili eğitim programları oluşturmuştur. Sıkı kalite kontrollerinin uygulanması, dünya standartlarını aşan yüksek kaliteli gıda ve hizmetlerin sunulmasını sağlamaktadır.
DO & CO Aktiengesellschaft, faaliyet gösterdiği tüm ülkelerde en yüksek etik ve yasal standartlara ulaşmaya çalışmaktadır. Bunu yaparken, adil ve sosyal bir piyasa ortamına katkıda bulunmak için tüm yasal gerekliliklere uymaya özen gösterilmektedir. İhbar sistemimiz web sitemize entegre edilmiştir ve herkesin erişimine açıktır. Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD) gibi yeni yönergelere uyum sağlamak sürdürülebilirlik çalışmalarımızın önemli bir parçasıdır.
DO & CO, sürdürülebilirlik stratejileri ve pozitif çalışma kültürü ile yeni standartlar belirlemekte, inovasyonu teşvik etmekte ve daha sürdürülebilir bir gelecek için verimlilik, kalite ve etik davranışlara odaklanmaktadır.
Kısaltmalar ve hesaplamalar "Anahtar Figürler Sözlüğü"nde açıklanmıştır.
| Mali Yıl | Mali Yıl | ||
|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | ||
| Satışlar | milyon TL | 63.405,86 | 49.463,09 |
| FAVÖK | milyon TL | 7.043,68 | 4.995,02 |
| FAVÖK Marjı | % | %11,1 | %10,1 |
| FVÖK1 | milyon TL | 4.732,28 | 2.986,85 |
| FVÖK Marjı | % | %7,5 | %6,0 |
| Vergi Öncesi Kar | milyon TL | 3.592,56 | 1.717,93 |
| Konsolide Kar | milyon TL | 2.307,80 | 1.172,48 |
| Net Kar Marjı | % | %3,6 | %2,4 |
| Faaliyetlerden Kaynaklanan Nakit Akışları (Net Nakit Akış) | milyon TL | 6.261,87 | 3.976,94 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları | milyon TL | -2.209,97 | -1.112,23 |
| Serbest Nakit Akışları | milyon TL | 4.051,90 | 2.864,71 |
| Hisse Başına FAVÖK3 | TL | 664,18 | 510,79 |
| Hisse Başına FVÖK3 | TL | 446,23 | 305,44 |
| Seyreltilmemiş Hisse Başına Kazanç | TL | 217,61 | 119,90 |
| Seyreltilmiş Hisse Başına Kazanç | TL | 212,77 | 117,38 |
| Satış Getiri Oranı | % | %5,7 | %3,5 |
| 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023* | ||
|---|---|---|---|
| Özkaynak | milyon TL | 11.378,61 | 6.906,50 |
| Özkaynak Oranı | % | %27,4 | %19,8 |
| Net Borçlar (Finansal Borçlar) | milyon TL | 7.540,55 | 9.578,91 |
| Net Borçlar / FAVÖK Oranı4 | 1,07 | 1,92 | |
| Borç / Özkaynak Oranı | % | %66,3 | %138,7 |
| Net İşletme Sermayesi | milyon TL | -5.923,81 | -520,06 |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | milyon TL | 9.642,98 | 8.195,22 |
| Hisse Başına Kayıtlı Sermaye3 | TL | 975,06 | 609,33 |
| Yüksek2 | TL | 5.220,38 | 3.868,24 |
| Düşük2 | TL | 3.491,87 | 2.359,28 |
| Dönem Sonu Değeri2 | TL | 4.823,10 | 3.749,75 |
| Dönem Sonu Hisse Senedi Adedi | Bin Adet | 10.961 | 9.950 |
| Dönem Sonu Ağırlıklı Ortalama Hisse Adedi | Bin Adet | 10.605 | 9.779 |
| Dönem Sonu Piyasa Değeri | milyon TL | 52.865,79 | 37.309,56 |
| Personel Sayısı | 13.346 | 11.411 |
1… FVÖK önemli olmayan bir ölçüde finansman bileşeni içermektedir.
2… Viyana Borsası'ndaki kapanış fiyatı 29 Mart 2024 Cuma günü tarihli döviz kuru (34,8490 EUR/TRY) kullanılarak TL'ye çevrilmiştir.
3… Ağırlıklı hisse sayısı ile hesaplanmıştır.
4… FAVÖK son dört çeyreği kapsamaktadır (LTM FAVÖK)
*Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
Yıllık mali tablolarda yer alan rakamların doğru bir düzleme oturtulabilmesi için ekonomik çevrenin anlaşılması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, DO & CO Grubunun çevresindeki gelişmeler, çeşitli perspektifler (küresel, bölgesel, yerel) ve bakış açıları (jeopolitik, sosyokültürel, ekonomik vb.) ile aşağıda özetlenmiştir.
İlk adım olarak, yetkili ulusal ve uluslararası kurumların projeksiyon ve tahminlerine atıfta bulunarak 2024 yılına bakmadan önce küresel ve bölgesel düzeydeki gelişmelere bakılacaktır.
IMF'ye göre, küresel ekonomi 2023 yılında %3,0 oranında büyümüş olup, bu oran 2022 yılındaki büyümeye (%3,5) kıyasla bir gerileme anlamına gelmektedir. Fon, 2024 yılı için %2,9'luk bir büyüme beklemekte ve dolayısıyla küresel bir yavaşlama öngörmektedir. 2022'de dünya genelinde %9,2 olan enflasyonun 2023'te %5,9'a gerilemesi ve 2024'te daha da düşerek küresel ortalamanın %4,8 olması beklenmektedir.
2023 yılı, farklı yönlerdeki gelişmelerle karakterize edilmiş olup hiçbir şekilde küresel bir kriz meydana gelmemiştir. IMF, gelişmiş ekonomilerin, gelişmekte olan ülkelere ve hatta olumsuz koşullara karşı son derece dirençli olarak tanımlanabilecek gelişmekte olan ekonomilere kıyasla ekonomik krizden büyük ölçüde daha fazla etkilendiğini gözlemlemiştir.
Bunun bir istisnası, yatırımlar ve tüketici davranışları açısından beklenmedik derecede güçlü bir gelişme gösteren A.B.D.'dir. Buna karşın, Avro bölgesine ilişkin beklentiler aşağı yönlü revize edilmek zorunda kalınmış ve 2024 yılı için sadece %1,2'lik bir büyüme öngörülmüştür. Çin de gelişmekte olan piyasalar arasında olumsuz bir istisna olarak listelenmiştir, çünkü burada aynı direnç düzeyi gözlemlenememiştir. Bu nedenle büyüme tahmini de 2024'te %4,2'ye aşağı yönlü revize edilmek zorunda kalınmıştır.
Hizmet sektörü ve dolayısıyla turizm endüstrisi 2023 yılında güçlü bir taleple karşılaşmıştır ve bu talebin 2024 yılında da devam etmesi beklenmektedir. Diğer taraftan imalat sektöründeki gerileme hizmet sektörünü de olumsuz etkilemeye başlamıştır ve bu durum talebin azalmasına yol açacaktır. Özellikle turizmin GSYH'de önemli bir paya sahip olduğu ülkelerde, salgın öncesi seviyelere geri dönülmesi nedeniyle 2023 yılında gerçek bir toparlanma etkisi yaşanmıştır. Bu etkinin 2024 yılına kadar zirve yapacağı ve dolayısıyla daha yavaş büyümeye yol açacağı varsayılmaktadır.
Grup için en önemli pazarlar aşağıda ele alınmıştır. Bölgesel ve yerel pazarların da dalgalanmalara ve karşılıklı bağımlılıklara tabi olduğu unutulmamalıdır. Ortaya çıkan karmaşıklık stratejik karar alma süreçlerinde de dikkate alınmalıdır, ancak bunu analiz etmek ve öngörmek bu noktada oldukça zordur.
Avusturya Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü, ekonominin 2023 yılında %-0,8 oranında küçülmesini beklerken, 2024 yılında %0,9 oranında hafif bir büyüme öngörmekte ve 2025 yılında %2,0 oranında büyüme tahmin etmektedir. 2023'te %7,4'e ulaşan fiyat artışının 2024'te %4'e, 2025'te ise %3'e düşmesi beklenmektedir. Avrupa pazarında gaz fiyatlarındaki
1 Kaynak ekonomik veriler:
IMF World Economic Outlook Oct. 2023
(https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2023/10/10/world-economic-outlook-october-2023)
WIFO Konjunkturprognose 04/2023
(https://www.wifo.ac.at/jart/prj3/wifo/resources/person_dokument/person_dokument.jart?
publikationsid=71307&mime_type=application/pdf) OECD Economic Outlook, Interim Report Feb. 2024
(https://www.oecd-ilibrary.org/sites/0fd73462-en/index.html?itemId=/content/publication/0fd73462-en)
düşüş, elektrik fiyat indirimi gibi ulusal çabalar gibi bu gelişmeye önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır, ancak fiyatlar özellikle hizmet sektöründe yüksek seviyede kalmaya devam etmektedir. Bununla birlikte, özellikle 2024 ve 2025 yıllarında hizmetler sektöründe güçlü bir büyüme beklenirken, imalat sektörü 2025 yılında güçlü büyüme oranları yaşamadan önce 2024 yılında daha fazla daralmayala karşılaşacaktır. Bu durum, 2023 yılında sağlıklı bir gelişme gösteren ihracat üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir, ancak imalat sektörü daha fazla toparlanana kadar bu sektörde önemli bir yatırım beklenmemektedir. Özel hane halkı tüketimi 2023 yılında durgunlaşmıştır, ancak zayıflayan fiyat ivmesinin bir sonucu olarak reel gelirleri artarsa sonraki yıllarda artması muhtemeldir.
Türkiye'nin GSYH'si 2023 yılında %4,5 oranında büyümüştür, ancak büyümenin 2024 yılında %4,0'e ve 2025 yılında %5,0'e gelmesi beklenmektedir. Türkiye Merkez Bankası'na göre 2023 yılında %64,8 olan enflasyonun 2024 yılı sonunda sadece %36 olması ve 2025 yılı sonunda %14'e düşmesi beklenmektedir.
A.B.D. 2023 yılında %2,1 oranında GSYH büyümesi kaydetmiştir ve 2024 yılında %1,5 oranında bir daralma beklemektedir.
Birleşik Krallık ise 2023 yılında %0,5 oranında büyümüştür ve 2024 yılında %0,6 oranında GSYH büyümesi beklemektedir.
IMF analistleri Ukrayna'nın 2023'teki %2'lik büyümenin ardından 2024'te %3,2 ve 2025'te %6,5 oranında büyümesini beklemektedir. Ancak mevcut durum göz önüne alındığında gerçek gelişmeyi tahmin etmek zordur ve önemli ölçüde belirsizliğe tabidir.
IMF, Güney Kore için 2023 yılında %1,4 büyüme öngörürken, 2024 yılı için %2,2 ve 2025 yılında %2,3'e yükseleceğini tahmin etmektedir.
Avrupa Merkez Bankası Yönetim Konseyi 2023 yılında toplam sekiz kez toplanmış ve ana refinansman kolaylığının temel faiz oranını altı adımda %3'ten (Şubat 2023) %4,5'e (Eylül 2023'ten itibaren) yükseltmiştir. ABD Federal Rezerv Sistemi de 2023 yılında faiz oranını birkaç adımda arttırmıştır. Şubat 2023'te %4,50 - 4,75'ten Temmuz 2023'ten bu yana geçerli olan %5,25 - 5,50'ye yükseltmiştir. 2024'ün, bir yandan enflasyonu düşürecek, diğer yandan da krediler, yatırım kararları, emlak piyasaları ve kurumsal genişleme planları üzerinde olumsuz bir etki yaratacak olan daha sıkı para politikası önlemleriyle karakterize olmaya devam edeceği varsayılmaktadır. Merkez bankalarının çabaları 2024 yılında da devam edecek olsa da, bu durum sıkı işgücü piyasaları, bazı ülkelerdeki yüksek rezervler ve merkez bankalarının daha da güçlü müdahaleci önlem paketlerine yol açabilecek olumsuz enerji fiyatı gelişmeleri ile dengelenecektir.
Emtia fiyatları 2022'de pandeminin ve Rus ordusunun Ukrayna'yı işgalinin ardından toparlanmanın bir sonucu olarak keskin bir şekilde yükselirken, 2023'te beklenenden daha yavaş ve daha az keskin bir şekilde de olsa düşmüştür. Özellikle enerji ve elektrik fiyatları yüksek seviyelerde seyretmeye devam etmekte ve uluslararası gerilimlerin artması halinde daha fazla bozulma riski taşımaktadır. OPEC+'nın üretim kesintileri nedeniyle Haziran ayından bu yana %25 oranında artan petrol fiyatı, Ukrayna'dan kaynaklanan buğday arzı darboğazları ile birlikte fiyatları yukarı yönlü yükseltebilir. Bugüne kadar hakim olan küreselleşmeye karşı bir hareket olarak artan jeo-ekonomik parçalanma, fiyat dağılımını ve eşitsizliği artırmaya devam edecektir.
Avusturya gösterge endeksi ATX, 2023/2024 mali yılında 326,35 puanlık artışla 3.209,44'den 3.535,79'e yükselmiştir ki bu da 10,2%'lik bir artışa tekabül etmektedir. Aynı dönemde, Türkiye endeksi BIST 4.812,93'ten 9.142,40'a yükselerek 4.329,47 puan artmıştır. Söz konusu artış 90,0%'lık bir artışa karşılık gelmektedir.
2023/2024 mali yılında Avro, ABD Doları karşısında 1,05 ile 1,11 EUR/USD arasında değişim göstermiştir. Döviz kuru 31 Mart 2024 itibarıyla 1,08 EUR/USD olarak gerçekleşmiştir; bu da raporlama döneminde ABD dolarının Avro karşısında değer kazandığı anlamına gelmektedir (önceki yıl: 31 Mart 2023 itibarıyla 1,09 EUR/USD). İngiliz Sterlini 31 Mart 2023'te 0,88 EUR/ GBP iken 31 Mart 2024'te 0,85 EUR/GBP'e yükselmiştir. 31 Mart 2023'te 20,86 EUR/TRY olan Türk lirası 31 Mart 2024'te 34,85'e düşmüştür. 31 Mart 2024'te EUR/CHF döviz kuru bir önceki yıl 1,00 iken 0,98 olmuştur. Ukrayna Grivnası raporlama döneminde değer kaybetmiş ve 31 Mart 2024 itibarıyla döviz kuru 42,50 EUR/UAH olmuştur (31 Mart 2023 itibarıyla 39,78 EUR/ UAH).
Siyasi, ekonomik, sosyo-kültürel, teknolojik, ekolojik ve hukuki boyutlardaki en önemli küresel eğilimlere genel bir bakış bu bölümü tamamlamaktadır. DO & CO için birden fazla pazarın katılımcısı olarak, ilgili gelişmelerin farkında olmak, bunları öngörmek ve etkilerini stratejik kararlara dahil etmek önemlidir. Bu gelişmelerin hiçbiri tek başına gerçekleşmez; tüm alanlar kendi içinde karmaşık bir yapıya sahip olup, birbirlerini farklı şekillerde etkilemektedir. Bu da stratejiyi etkileyen hem öngörülebilir hem de öngörülemeyen gelişmelerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı, İsrail-Gazze çatışması ve Güney Çin Denizi'nde artan gerilim gibi jeopolitik çalkantıların yanı sıra pandemi, enflasyon, enerji fiyat şoklarının sonuçlarını hafifletmek ve konut ve işgücü piyasalarının istikrarını sağlamak için hükümet müdahalelerinin bir sonucu olarak, hükümetlerin sektörleri ve piyasaları düzenlemede daha da aktif bir rol üstlenmesi beklenmektedir. Bu nedenle şirketler, yaklaşan değişikliklere hazırlanmak için aktif olarak çalışmalıdır. Özellikle tedarik zincirlerinin esenkliği, kaynakların erişilebilirliği ve küresel ekonomik istikrar üzerindeki etkiler dikkate alınmalıdır. Bir başka sonuç olarak, uluslararası ortaklıklar, ittifaklar ve ticari ilişkilerdeki değişiklikler de dikkate alınmalıdır.
Daha önce de belirtildiği üzere, küresel ekonomi yakın geçmişte yaşanan çok sayıda krizin ardından halen toparlanma aşamasındadır. Bu nedenle büyük belirsizlikler söz konusudur ve farklı gelişmelerin yaşanma olasılığı hiç de azımsanacak gibi değildir. Bu nedenle, ekonomik gerileme dönemlerinde bile başarılı olabilmek için stratejileri mevcut koşullara uyarlama isteği daha önemli hale gelmektedir. Mikroekonomik düzeyde, enflasyon, yükselen faiz oranları ve olası durgunluklar, tüketici davranışlarını ve iş ortamını etkileyen birçok olası faktörden yalnızca en önemlileridir. Jeopolitik gerilimler, salgın hastalıklar veya iklimle ilgili felaketler nedeniyle tedarik zincirlerinde meydana gelen aksaklıkları en aza indirmek için yapılan değişiklikler de artan gelir eşitsizliğinin neden olduğu talepteki değişiklikler gibi odak noktası haline gelmektedir.
Müşterilerin tutumları ve değerleri satın alma kararlarını giderek daha fazla etkilemekte ve toplumun kendisi gibi demografik değişime tabi olmaktadır. (Ürün ve hizmetlerin) sürdürülebilirliği, çeşitlilik, kapsayıcılık ve sosyal adalet gibi konular, büyüyen müşteri grupları için daha önemli hale geldikçe önem kazanmaktadır; bu da şirketlerin tüketicilerdeki bu değişimi karşılayabilmek için ürün ve değerlerini de uyarlamaları gerektiği anlamına gelmektedir. Kentleşme ve geleneksel aile yapısındaki değişiklikler gibi diğer eğilimler de talepte değişikliklere yol açacaktır.
Yapay zeka, otomasyon, Endüstri 4.0 ve IoT alanlarındaki teknolojik ilerlemeler zamanın gelişmelerindendir. Sinerjilerden yararlanmak, geride kalmamak ve çalışanların becerilerini mümkün olan en iyi şekilde geliştirmek için bu gelişmelerin şirketlerin ihtiyaçları için en iyi şekilde nasıl kullanılabileceğine dair bilinçli kararlar verilmelidir. Burada önemli olan, gerçekten sürdürülebilir bir rekabet avantajı yaratmak için sadece çoğunluğa hitap etmenin ötesine geçen bilinçli bir seçim ve mantıklı bir uygulamadır. Aynı derecede önemli bir konu da teknolojik ilerlemelerin ve atılımların fosil yakıtlardan uzaklaşmayı daha da hızlandırabileceği yenilenebilir enerjilere geçiştir.
Devam etmekte olan iklim değişikliği 2023/24 yıllarında da önemini kaybetmeyecektir. Bununla mücadeleye giderek daha fazla odaklanılması ve sürdürülebilirlik raporlamasının artan önemi bu gelişmenin kanıtıdır. Şirketler için bu, sürdürülebilirliğin artık sadece bir pazarlama aracı olmadığı, gelecekte de varlıklarını ve başarılarını sürdürebilmeleri için stratejilerinin ve kültürlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmesi gerektiği anlamına gelmektedir. Dolayısıyla şirketin kendi karbon ayak izi ve diğer ölçüm araçları kaçınılmaz olarak kamuoyunun daha fazla dikkatini çekmekte ve bu nedenle yönetim stratejilerinde de daha önemli hale gelmelidir. Döngüsel ekonomiye dayalı yeni iş modellerinin geliştirilmesi, bunun rekabet gücünü kaybetmeden nasıl yapılabileceğinin örneklerinden sadece biridir.
Hukuki alanlarındaki değişiklikler, ilgili gelişmelerin bir yansımasıdır. Bu nedenle, siber güvenlik, veri koruma, sürdürülebilirlik ve fikri mülkiyet konularına ilişkin yeni ulusal ve uluslararası yönetmeliklerin ve yasaların kabul edileceği varsayılabilir. Bu konuların hızı ve yoğunluğu, doğal olarak hükümetlerin ilgili siyasi yönelimiyle bağlantılıdır. İşe alım stratejileri ve İK yönetimi stratejileri, asgari ücret, çalışan hakları ve uzaktan çalışma gibi trendler alanındaki gelişmelerden önemli ölçüde etkilenmektedir. Diğer alanlardaki gelişmelere paralel olarak, kurumsal davranış ve etik bilince daha fazla odaklanılması, daha dikkatli bir kamu gözetimi altında kurumsal davranışların düzenlenmesine yol açabilir.
| Grup | Mali Yıl | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 2023/2024 2022/2023 | Değişim | Yüzdesel Değişim (%) |
|||
| Satışlar | milyon TL | 63.405,86 | 49.463,09 | 13.942,77 | 28,2 % |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | milyon TL | 501,90 | 636,08 | -134,18 | %-21,1 |
| Ticari Mal Maliyeti | milyon TL | -26.776,97 | -21.044,72 | -5.732,25 | -%27,2 |
| Personel Giderleri | milyon TL | -20.455,09 | -16.196,98 | -4.258,11 | -%26,3 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler | milyon TL | -9.695,95 | -7.931,15 | -1.764,79 | -%22,3 |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar |
milyon TL | 63,94 | 68,71 | -4,77 | -%6,9 |
| FAVÖK -Faiz, Amortisman / İtfa Payları / Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri ve Vergi Öncesi Kar |
milyon TL | 7.043,68 | 4.995,02 | 2.048,66 | %41,0 |
| Amortisman/İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri | milyon TL | -2.311,41 | -2.008,18 | -303,23 | %-15,1 |
| FVÖK - Esas Faaliyet Karı | milyon TL | 4.732,28 | 2.986,85 | 1.745,43 | %58,4 |
| Finansman Gelir / Gideri | milyon TL | -1.139,72 | -1.268,91 | 129,20 | %10,2 |
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar | milyon TL | 3.592,56 | 1.717,93 | 1.874,63 | %109,1 |
| Dönem Vergi Gideri | milyon TL | -1.019,63 | -469,02 | -550,61 | -%117,4 |
| Dönem Karı | milyon TL | 2.572,93 | 1.248,92 | 1.324,02 | %106,0 |
| Azınlık Payı | milyon TL | 265,14 | 76,44 | 188,69 | %246,8 |
| DO&CO AG Hissedarlarına Dağıtabilir Konsolide Kar / Zarar |
milyon TL | 2.307,80 | 1.172,48 | 1.135,32 | %96,8 |
| FAVÖK Marjı | % | %11,1 | %10,1 | ||
| FVÖK Marjı | % | %7,5 | %6,0 | ||
| Personel Sayısı | 13.346 | 11.411 | 1.935 | %17,0 |
| Satışlar | Mali Yıl | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023/2024 2022/2023 | Değişim | Yüzdesel Değişim (%) |
2023/2024 UMS 29 hariç |
||||
| Havayolu İkram Hizmetleri | milyon TL | 48.150,15 | 37.277,98 | 10.872,18 | %29,2 | 44.612,92 | |
| Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri | milyon TL | 10.015,75 | 7.605,05 | 2.410,69 | %31,7 | 10.015,75 | |
| Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller | milyon TL | 5.239,96 | 4.580,06 | 659,90 | %14,4 | 5.052,74 | |
| Grup Satışları | 63.405,86 | 49.463,09 | 13.942,77 | %28,2 | 59.681,41 |
DO & CO Grubu, 2023/2024 mali yılında 63.405,86 milyon TL satış gerçekleştirdi (önceki yıl: 49.463,09 milyon TL). Bu durum, Türk Lirası'nın değer kaybına rağmen bu yıl satışlarda önceki yıla göre tutarsal olarak 13.942,77 milyon TL, yüzdesel olarak %28,2'lik bir artışı ifade etmektedir. Kurlarda meydana gelen düşüş ve yıllık ortalama döviz kurlarındaki değişim nedeniyle grup hasılatı, 2023/2024 mali yılının ortalama döviz kuru üzerinden Türk Lirası'na çevrimine kıyasla 11.193,15 milyon TL daha düşüktür.
Havayolu İkram Hizmetleri bölümündeki satışlar, 2023/2024 mali yılında 37.277,98 milyon TL'den 10.872,18 milyon TL artışla 48.150,15 milyon TL'ye yükseldi. Bu durum, %29,2'lik bir artışa tekabül etmektedir. Havayolu İkram Hizmetleri toplam konsolide satışlar içerisindeki payı %75,9'dur (önceki yıl: %75,4). Daha fazla bilgi için lütfen 4.7. Havayolu İkram Hizmetleri bölümüne bakınız.
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri bölümündeki satışlar, 2023/2024 mali yılında 7.605,05 milyon TL'den 2.410,69 milyon TL artışla 10.015,75 milyon TL'ye yükseldi. Bu durum, %31,7'lik bir artışa tekabül etmektedir. Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri bölümü satışlarının toplam satışlar içindeki payı %15,8'dir (önceki yıl: %15,4). Daha fazla bilgi için lütfen 4.8. Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri bölümüne bakınız.
Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller bölümündeki satışlar, 2023/2024 mali yılında 4.580,06 milyon TL'den 659,90 milyon TL artışla 5.239,96 milyon TL'ye yükseldi. Bu durum, %14,4%'lük bir artışa tekabül etmektedir. Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller bölümünde satışların toplam satışlar içindeki payı %8,3'tür (önceki yıl: %9,3). Daha fazla bilgi için lütfen 4.9. Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller bölümüne bakınız.
2022/2023 mali yılının ilk çeyreğinden itibaren Türkiye, UMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ülkelerde Finansal Raporlama" uyarınca hiper enflasyonist bir ülke olarak sınıflandırılmaktadır. UMS 29 standardının uygulanmasının konsolide gelir tablosu üzerinde önemli bir etkisi bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki tabloda ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
| Grup | Mali Yıl | UMS 29 uygulaması |
Mali Yıl UMS 29 hariç |
Mali Yıl | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2023/2024 | 2022/2023 | |||
| Satışlar | milyon TL | 63.405,86 | 3.724,45 | 59.681,41 | 49.463,09 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | milyon TL | 501,90 | 78,13 | 423,77 | 636,08 |
| Ticari Mal Maliyeti | milyon TL | -26.776,97 | -1.810,89 | -24.966,09 | -21.044,72 |
| Personel Giderleri | milyon TL | -20.455,09 | -1.032,52 | -19.422,58 | -16.196,98 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler | milyon TL | -9.695,95 | -506,00 | -9.189,94 | -7.931,15 |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar |
milyon TL | 63,94 | 0,00 | 63,94 | 68,71 |
| FAVÖK -Faiz, Amortisman / İtfa Payları / Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri ve Vergi Öncesi Kar |
milyon TL | 7.043,68 | 453,18 | 6.590,51 | 4.995,02 |
| Amortisman/İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
milyon TL | -2.311,41 | -159,23 | -2.152,18 | -2.008,18 |
| FVÖK - Esas Faaliyet Karı | milyon TL | 4.732,28 | 293,95 | 4.438,32 | 2.986,85 |
| Finansman Gelir / Gideri | milyon TL | -1.139,72 | -727,78 | -411,94 | -1.268,91 |
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar | milyon TL | 3.592,56 | -433,83 | 4.026,39 | 1.717,93 |
| Dönem Vergi Gideri | milyon TL | -1.019,63 | -200,67 | -818,96 | -469,02 |
| Dönem Karı | milyon TL | 2.572,93 | -634,49 | 3.207,43 | 1.248,92 |
| Azınlık Payı | milyon TL | 265,14 | -280,95 | 546,09 | 76,44 |
| DO&CO AG Hissedarlarına Dağıtabilir Konsolide Kar / Zarar |
milyon TL | 2.307,80 | -353,54 | 2.661,34 | 1.172,48 |
| FAVÖK Marjı | % | %11,1 | %0,1 | %11,0 | %10,1 |
| FVÖK Marjı | % | %7,5 | %0,0 | %7,4 | %6,0 |
| Net Kar Marjı | % | %3,6 | -%0,8 | %4,5 | %2,4 |
Esas faaliyetlerden diğer gelirler 501,90 milyon TL tutarındadır (önceki yıl: 636,08 milyon TL). Bu durum 134,18 milyon TL tutarında bir azalışa tekabül etmektedir.
Satışların maliyeti 5.732,25 milyon TL artarak 21.044,72 milyon TL'den 26.776,97 milyon TL'ye (%27,2) yükselmiş ve satışlarda %28,2'lik bir artış yaşanmıştır. Bununla birlikte satışların maliyetinin satışlara oranı ise %42,5'den %42,2'ye gerilemiştir. Dolayısıyla, malzeme giderlerinin satışlara oranı yine Korona öncesi seviyeyle uyumludur.
Personel giderleri 2023/2024 mali yılında 20.455,09 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. (önceki yıl: 16.196,98 milyon TL). Bununla birlikte personel giderlerinin satışlara oranı ise %32,3 olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: %32,7).
Esas faaliyetlerden diğer giderler 2023/2024 mali yılında 1.764,79 milyon TL yükseliş göstermiştir (%22,3). Bununla birlikte diğer işletme giderlerinin satışlara oranı %15,3'tür (önceki yıl: %16,0).
Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yatırımların dönem karı 63,94 TL olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: 68,71 TL).
FAVÖK Marjı, 2023/2024 mali yılında %11,1 olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: %10,1).
Amortisman / itfa payları ve değer düşüklüğü testlerinin etkileri 2.311,41 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup bu tutar bir önceki yılın üzerindedir (önceki yıl: 2.008,18 milyon TL).
FVÖK Marjı, 2023/2024 mali yılında %7,5 olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: %6,0).
Finansman giderleri 2023/2024 mali yılında 1.268,91 milyon TL'den 1.139,72 milyon TL'ye gerilemiştir. Faiz ve benzeri giderler, Ocak 2021'de ihraç edilen dönüştürülebilir tahvile ait 39,04 milyon TL (önceki yıl: 151,76 milyon TL) tutarındaki faiz giderleri ile, kredilerin ve çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıkların 237,06 milyon TL tutarındaki faiz giderinden (önceki yıl: 173,96 milyon TL) ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan 656,56 milyon TL tutarındaki yükümlülüklere ilişkin faiz giderlerinden oluşmaktadır (önceki yıl: 368,65 milyon TL). Finansman giderleri ayrıca, UMS 29 ile bağlantılı olarak parasal kayıp/kazanca ilişkin net -574,24 milyon TL'lik pozisyonu da içermektedir.
2023/2024 mali yılında dönem vergi gideri 1.019,63 milyon TL (önceki yıl: 469,02 milyon TL) tutarındadır. Vergi oranı (vergi giderlerinin vergilendirilmemiş kazançlara oranı) 2023/2024 mali yılında %28,4'tür (önceki yıl: %27,3).
Grubun 2023/2024 mali yılında vergi sonrası kazancı 2.572,93 milyon TL'dir (önceki yıl: 1.248,92 milyon TL). Vergi sonrası kazançların 265,14 milyon TL'lik kısmı (önceki yıl: 76,44 milyon TL) kontrol gücü olmayan payları içermektedir.
DO & CO Aktiengesellschaft'ın hissedarlarına düşen konsolide kar 2.307,80 milyon TL (önceki yıl: 1.172,48 milyon TL). Dolayısıyla seyreltilmemiş hisse başına kazanç 217,61 TL (önceki yıl: 119,90 TL) ve seyreltilmiş hisse başına kazanç 212,77 TL tutarındadır (önceki yıl: 117,38 TL).
Fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan iştiraklerin UMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ülkelerde Finansal Raporlama standardı uyarınca muhasebeleştirilmesi sadece konsolide gelir tablosunda değil, aynı zamanda konsolide bilanço üzerinde de etkilere neden olmuştur. UMS 29'un uygulanmasından önceki 31 Mart 2024 tarihli konsolide bilanço ile karşılaştırıldığında, duran varlıklar geçen seneye göre 612,94 milyon TL tutarında artış göstermiştir. Bu artış esas olarak maddi duran varlıkların ve yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkullerin endekslenmesinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca stokların endekslenmesi dönen varlıklarda 94,23 milyon TL'lik artışa neden olmuştur. Bilanço toplamındaki 707,17 milyon TL'lik artış, pasif tarafta konsolide özkaynaklarda 441,42 milyon TL'lik artışa yol açmıştır. Ayrıca varlıkların endekslenmesi, 129,62 milyon TL'lik ertelenmiş vergi yükümlülüğü yaratmıştır.
31 Mart 2024 itibarıyla bilanço toplamı 11.378,61 milyon TL'dir. Bu durum, 31 Mart 2024 itibariyle özsermaye oranının %27,4 oranında olmasına tekabül etmektedir (önceki yıl: %19,8).
Ortalama çalışan sayısı (tam zamanlı) 2023/2024 mali yılında 13.346 kişidir (önceki yıl: 11.411 kişi). 31 Mart 2024 itibarıyla çalışan sayısı (tam zamanlı) 13.291 kişidir (önceki yıl: 12.273 kişi).
Şirket müşterilere yönelik hizmet anlayışının tasarlanmasının ve optimizasyonun bir parçası olarak yemek ve ambalaj malzemeleri ile servis ekipmanların tasarımı konusunda araştırma ve geliştirme çalışmaları yapılmaktadır.
Sürdürülebilirlik ve Çeşitlilik İyileştirme Yasası (NaDiVeG) uyarınca, DO & CO'nun 2023/2024 mali yılı için finansal olmayan bir rapor yayınlaması gerekmektedir. Bu, rapora Grup'un ana sayfasından (www.doco.com) ulaşılabilir.
| Havayolu İkram Hizmetleri | Mali Yıl | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | Değişim | Yüzdesel Değişim (%) |
2023/2024 UMS 29 hariç |
||
| Satışlar | milyon TL | 48.150,15 | 37.277,98 | 10.872,18 | %29,2 | 44.612,92 |
| FAVÖK | milyon TL | 5.230,63 | 3.889,94 | 1.340,68 | %34,5 | 4.800,87 |
| Amortisman/İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
milyon TL | -1.867,22 | -1.581,29 | -285,92 | %-18,1 | -1.715,49 |
| Amortisman/İtfa Payları | milyon TL | -1.878,72 | -1.578,95 | -299,77 | %-19,0 | -1.726,99 |
| Değer Düşüklüğü | milyon TL | -21,72 | -2,34 | -19,38 | -%826,9 | -21,72 |
| Değer Artışı | milyon TL | 33,22 | 0,00 | 33,22 | %0,0 | 33,22 |
| FVÖK | milyon TL | 3.363,41 | 2.308,65 | 1.054,76 | %45,7 | 3.085,38 |
| FAVÖK Marjı | % | %10,9 | %10,4 | %10,8 | ||
| FVÖK Marjı | % | %7,0 | %6,2 | %6,9 | ||
| Grup Satışları İçerisindeki Payı | % | %75,9 | %75,4 | %74,8 |
Farklı, yenilikçi ve rekabetçi ürün portföyüyle Havayolu İkram Hizmetleri bölümü, DO & CO Grubu'nun satışlarında en büyük paya sahiptir.
Dünya çapında üç kıtada on iki ülkede faaliyet gösteren 33 gurme mutfağı bulunmaktadır.
DO & CO'nun müşteri portföyünde 60'tan fazla havayolu şirketi bulunmaktadır. Bunlar arasında Austrian Airlines, British Airways, Cathay Pacific, China Airlines, Delta Air Lines, Emirates, Etihad Airways, EVA Air, Egypt Air, Iberia, Iberia Express, JetBlue, Korean Air, LOT Polish Airlines, Umman. Air, Pegasus Havayolları, Qatar Airways, Singapore Airlines, Thai Airways ve Türk Hava Yolları gibi tanınmış müşteriler bulunmaktadır.
Uluslararası hava yolculuğuna olan talep pandemiden sonra büyük ölçüde toparlanmıştır. DO & CO, Havayolu İkram Hizmetleri Bölümü'nde olağanüstü bir mali yıl geçirmiştir. Toplam 19 gurme lokasyonunda yeni ve mevcut olmak üzere 14 müşteri kazanılmıştır. DO & CO, bu mali yılda da 142 milyondan fazla yolcuya (önceki yıla göre +%13) 837 binden fazla uçuşta (önceki yıla göre +%19) lezzetli ikram hizmetleri sunmuştur.
Havayolu İkram Hizmetleri bölümü, 2023/2024 mali yılında önceki yıla kıyasla satışlarında %29,2 oranında bir artış kaydetmiştir. Satışlar 48.150,15 milyon TL'dir (önceki yıl: 37.277,98 milyon TL). Bu, havayolu ikram hizmetlerinde birinci sınıf çözümlere olan büyük talebin altını çizmektedir. FAVÖK 5.230,63 milyon TL ile bir önceki yılın aynı döneminin 1.340,68 milyon TL üzerinde gerçekleşmiştir. FVÖK 3.363,41 milyon TL'dir (önceki yıl: 2.308,65 milyon TL). 2023/2024 mali yılında FAVÖK marjı %10,9'dur (önceki yıl: %10,4). FVÖK marjı %7,0'dır (önceki yıl: %6,2).
Havayolu İkram Hizmetleri veren lokasyonlardaki gelişmelere ilişkin olarak aşağıdaki noktaların vurgulanması gerekmektedir:
A.B.D., DO & CO için gelecekteki önemli bir pazardır ve Şirket, 2023/2024 mali yılında A.B.D.'deki pazar konumunu daha da genişletmeyi başarmıştır. DO & CO'nun A.B.D.'deki altıncı merkezi olan Miami, 2022/2023 mali yılında özellikle Kuzey, Orta ve Güney Amerika'daki Uluslararası Havayolu İkram hizmetleri organizasyonları için bir lojistik merkezi olarak faaliyete geçmiştir. Bu lokasyon için çeşitli ihalelere başarılı bir şekilde katılım sağlanmış ve ilk faaliyet yılında üç yeni premium havayolu müşterisi kazanılmıştır. DO & CO Gourmet Catering, Miami'de Delta Air Lines, Emirates ve Qatar Airways'e hizmet vermektedir. DO & CO şu anda A.B.D.'deki kapasitesini New York JFK'de genişletmektedir. Şu anda tamamlanmakta olan yeni bina, kapasiteyi önemli ölçüde artıracak ve 2024/2025 mali yılının ilk çeyreğinden itibaren ek müşterilere hizmet vermeye başlayacaktır.
Miami'nin yanı sıra New York JFK, Detroit ve Boston'da da iş hacmi genişletilmiştir. Genel olarak DO & CO, A.B.D.'de dokuz noktada yedi yeni veya mevcut müşteriyle iş ilişkilerini genişletmeyi başarmıştır. DO & CO ilk kez Qantas'a New York JFK çıkışlı tüm uçuşlarda hizmet vermekten memnuniyet duymaktadır. Ayrıca DO & CO New York JFK ve Detroit'te Air France'dan, Boston'da Aeroméxico'dan ve Detroit'te Türk Hava Yolları'ndan ihaleler kazanmıştır.
DO & CO lokasyonlarındaki müşteri çeşitliliği, DO & CO'nun performansının oldukça önemli bir göstergesi olmasının yanı sıra, bu müşterilerle kurulan iş ilişkilerini güçlendirmek ve böylece özellikle ABD'de daha da büyümek için bir fırsattır.
Londra Heathrow Havalimanı'ndaki DO & CO Havayolu İkram Hizmetleri segmenti başarılı bir yıl geçirmiştir. Satışlar Hasılat 2021/2022 mali yılından bu yana güçlü bir şekilde artmıştır. Bu olumlu gelişme, British Airways'in kısa ve uzun mesafeli uçuşlarındaki uçuş hacimlerini ve uçuş kapasitelerini Covid-19 öncesi seviyelere geri döndüren nitelikteki artıştan kaynaklanmaktadır. Diğer mevcut müşterilerde de olumlu gelişmeler kaydedilmiştir. DO & CO ayrıca mali yıl içerisinde üç yeni müşteri kazanmıştır. Kuwait Airlines'a Nisan 2023'ten beri, Qantas Airlines'a Kasım 2023'ten beri ve China Air'e Mart 2024'ten beri DO & CO tarafından hizmet verilmektedir.
Geçtiğimiz mali yılda Iberia ile olan faaliyetlerin genişletilmesiyle beraber satışlarda artış kaydedilmiştir. Hem uçuş sayısı hem de doluluk oranları olumlu bir şekilde ilerlemiştir.
Türk Hava Yolları, tüm uçuş sınıflarında "Sınıfının En İyisi" olarak kabul edilmektedir. DO & CO, ağırlıklı olarak yerli olarak üretilen piyasadaki taze ürünleri kullanarak küresel bir endüstri standardı belirlemektedir. DO & CO, uçuş hacmindeki güçlü artıştan ve Türk Hava Yolları'nın uçak filosunun genişlemesinden faydalanmakta olup, Türkiye'de güçlü bir satış büyümesi kaydetmektedir. İstanbul'daki yeni modern gurme mutfağı ile DO & CO, Avrupa'daki en büyük gurme mutfağına sahip olmakta ve daha fazla büyüme ve verimlilik için temel oluşturmaktadır.
Avusturya, Almanya, Polonya, Güney Kore ve İtalya'daki diğer lokasyonlarda da hasılat önemli ölçüde artış göstermiştir. DO & CO, bugüne kadar yakaladığı büyüme hacmini başarıyla sürdürmek için çeşitli büyüklükteki ihalelerde de yer almaya devam edecektir.
| Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri |
Mali Yıl | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | Değişim | Yüzdesel Değişim (%) |
2023/2024 UMS 29 hariç |
||
| Satışlar | milyon TL | 10.015,75 | 7.605,05 | 2.410,69 | %31,7 | 10.015,75 |
| FAVÖK | milyon TL | 1.192,30 | 784,24 | 408,06 | %52,0 | 1.192,30 |
| Amortisman/İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
milyon TL | -176,33 | -140,22 | -36,10 | -%25,7 | -176,33 |
| FVÖK | milyon TL | 1.015,97 | 644,02 | 371,95 | %57,8 | 1.015,97 |
| FAVÖK Marjı | % | %11,9 | %10,3 | %11,9 | ||
| FVÖK Marjı | % | %10,1 | %8,5 | %10,1 | ||
| Grup Satışları İçerisindeki Payı | % | %15,8 | %15,4 | %16,8 |
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri bölümü, 2023/2024 mali yılında 10.015,75 milyon TL hasılat kaydetmiştir. DO & CO'nun üstün hizmet ve ürün kalitesi ve belirgin esnekliği, müşteri tabanının sürekli olarak genişlemesine ve sadık bir müşteri kitlesinin oluşmasına yol açmıştır. Bu faktörler, bu iş kolu için kilit büyüme faktörleri olduğunu kanıtlamıştır.
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri Bölümünün 2023/2024 mali yılındaki hasılatı 10.015,75 milyon TL (önceki yıl: 7.605,05 milyon TL) tutarındadır. FAVÖK 2023/2024 mali yılında 1.192,30 milyon TL tutarındadır (önceki yıl: 784,24 milyon TL). FAVÖK marjı %11,9'dur (önceki yıl: %10,3). 2023/2024 mali yılında FVÖK 1.015,97 milyon TL'dir (önceki yıl: 644,02 milyon TL). FVÖK marjı %10,1'dir (önceki yıl: %8,5).
Motor sporlarının önde gelen sınıfı olan Formula 1, özel bir popülerliğe sahiptir ve dünya çapında büyük ilgi uyandırmaktadır. Kapalı gişe yarış pistleri ve rekor satışlar, güçlü talebin kanıtıdır. DO & CO, 1992 yılından bu yana Formula 1'in uzun soluklu bir ortaktır ve bu nedenle, özellikle VIP alanı Paddock Club'daki misafir sayısındaki artıştan da anlaşılacağı üzere, popülaritedeki artıştan faydalanmaktadır. 2023 yarış sezonunda Paddock Club'daki kapasite kullanımı çok memnuniyet vericidir. 17 ülkedeki 19 yarışta, yaklaşık 230.000 Paddock Club misafirine DO & CO'nun lezzetleri sunulmuştur. Bu sezonun en önemli etkinlikleri arasında, DO & CO'nun ilk kez ikram hizmetleri sunduğu Miami Grand Prix'si ve özellikle Formula 1'in 40 yıldan uzun bir süre sonra "Eğlence Şehri "ne dönüşünü simgeleyen Las Vegas Grand Prix'si yer almıştır. DO & CO, tüm zamanların en büyük spor etkinliğinde yaklaşık 70.000 VIP konuğa ikram hizmetleri sunmuştur.
2024 Formula 1 sezonu Şubat sonu ve Mart başında Bahreyn'de gerçekleşen test sürüşleri ve Bahreyn ve Suudi Arabistan'da düzenlenen sezonun ilk yarışlarıyla başladı.
DO & CO, 2023/2024 mali yılı boyunca diğer birçok üst segment spor etkinliğinde yer almıştır. Madrid'de düzenlenen Masters 1000 serisi ATP turnuvasında, on gün boyunca her zamankinden daha fazla olmak üzere 37.000 misafir ağırlanmıştır. DO & CO ayrıca Viyana'da düzenlenen World Tour Series 500 ATP Vienna ve Madrid'de düzenlenen Spanish Golf Open Acconia'da da kalitesini kanıtlamıştır.
2023/2024 mali yılının bir diğer önemli etkinliği de İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda düzenlenen UEFA Şampiyonlar Ligi finali olmuştur. DO & CO, Manchester City ve Inter Milan'ın finalde karşı karşıya geldiği dünyanın en önemli kulüp maçında 17. kez ikram hizmetleri sunmuştur. DO & CO, premium VIP alanlarında 11.000'den fazla VIP misafir için en iyi gurme hizmetleri sunmuştur.
Kitzbühel'deki popüler Hahnenkamm yarışı, Schladming'deki gece slalomu ve Saalbach-Hinterglemm'deki Kayak Dünya Kupası finali gibi kış sporları etkinlikleri de başarıyla gerçekleşmiştir. Toplamda yaklaşık 12.000 kış sporu izleyicisine, birinci sınıf lezzetler çekici bir atmosferde sunulmuştur.
Alman futbol şampiyonu FC Bayern Münih'in stadyumu Allianz Arena'da düzenlenen maçlarda hem VIP hem de genel alanlarda memnuniyet verici kapasite kullanım oranları kaydedilmiştir. Manchester United, Galatasaray İstanbul, FC Kopenhag ve Lazio Roma ile oynanan Şampiyonlar Ligi maçlarının tamamı kapalı gişe oynanan Allianz Arena'da gerçekleşmiştir.
DO & CO ayrıca Münih Olympiapark'ta düzenlenen birçok üst düzey konsere de ev sahipliği yapmıştır. Bunlar arasında her birini yaklaşık 70.000 kişinin izlediği "Bruce Springsteen", "The Weeknd" ve "Pink "in yanı sıra 90.000'den fazla ziyaretçinin katıldığı iki günlük Superbloom müzik festivali de yer almaktadır. Olympiapark ayrıca çok sayıda başka konsere de ev sahipliği yapmıştır. "50 Cent" ve "Jason Derulo" gibi sanatçıları Olympiapark'ta yaklaşık 500.000 seyirci izlemiştir.
Olymipahalle aynı zamanda DO & CO'nun altı gün boyunca yaklaşık 145.000 sporsevere ikram hizmeti sunduğu Avrupa Hentbol Şampiyonası'na ve DO & CO'nun hem VIP hem de genel alanlardaki konuklara sunulan ikram hizmetlerinden sorumlu olduğu 28 buz hokeyi oyununa ev sahipliği yapmıştır.
| Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller |
Mali Yıl | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | Değişim | Yüzdesel Değişim (%) |
2023/2024 UMS 29 hariç |
||
| Satışlar | milyon TL | 5.239,96 | 4.580,06 | 659,90 | %14,4 | 5.052,74 |
| FAVÖK | milyon TL | 620,76 | 320,84 | 299,92 | %93,5 | 597,34 |
| Amortisman/İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
milyon TL | -267,86 | -286,66 | 18,79 | %6,6 | -260,37 |
| Amortisman/İtfa Payları | milyon TL | -267,86 | -286,66 | 18,79 | %6,6 | -260,37 |
| Değer Düşüklüğü | milyon TL | 0,00 | 0,00 | 0,00 | %0,0 | 0,00 |
| FVÖK | milyon TL | 352,90 | 34,18 | 318,71 | %932,4 | 336,98 |
| FAVÖK Marjı | % | %11,8 | %7,0 | %11,8 | ||
| FVÖK Marjı | % | %6,7 | %0,7 | %6,7 | ||
| Grup Satışları İçerisindeki Payı | % | %8,3 | %9,3 | %8,5 |
Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller bölümü, DO & CO Grubunun inovasyon faaliyetlerinin merkezini ve başlangıç noktasını oluşturmaktadır. Ayrıca, bu bölümün faaliyetleri sadece Grup için bir marka ve imaj taşıyıcısı olmanın da ötesinde, aynı zamanda Havayolu İkram Hizmetleri segmentinde ve kısmen Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetlerinde menüler ve hizmet prosedürleri için yenilikçi fikirlerin oluşturulmasını sağlamaktadır. Bölüm; Restoranlar, Demel Café, Yolcu Salonları, Butik Oteller, Personel Restoranları, Gurme Perakende ve Havaalanı Gastronomisi birimlerinden oluşmaktadır.
Bu bölümdeki hasılat ve gelirler de bir önceki yıla kıyasla önemli ölçüde artış göstermiştir. 2023/2024 mali yılında Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller bölümü 5.239,96 milyon TL (önceki yıl: 4.580,06 milyon TL) satış gerçekleştirmiştir. Bu durum, tutarsal olarak 659,90 milyon TL ve yüzdesel olarak %14,4'lük bir artışa tekabül etmektedir. FAVÖK 620,76 milyon TL ile bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla 299,92 milyon TL ve yüzdesel olarak %93,5 daha yüksek gerçekleşmiştir. FAVÖK marjı %11,8'dir (önceki yıl: 7,0%). FVÖK 352,90 milyon TL olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: 34,18 milyon TL). FVÖK marjı %6,7'dir (önceki yıl: %0,7).
Bu bölümün tüm birimleri, artan seyahat hacminden ve bunun sonucunda artan ziyaretçi sayısından faydalanmış olup, özellikle de yeme-içme ve otelcilik sektörünü olumlu yönde etkilemiştir. Bu bağlamda, Viyana ve Münih'teki iki butik otelin devam eden yüksek doluluk oranından bahsetmek gerekir.
DO & CO portföyünde 2002 yılından bu yana yer alan Viyana'daki ünlü Demel Café'den özellikle bahsetmek gerekir. 2023/2024 mali yılında gerçekleştirilen kapsamlı tadilat çalışmaları, müşteriler tarafından son derece olumlu karşılanmış olup, çok güçlü satış büyümesine ve marjlarda önemli bir artışa yol açmıştır. Satış alanının iki katına çıkarılması, zemin kattaki satış alanı ile birinci ve ikinci katlardaki kafenin ayrıştırılması ve bir "to-go" alanı müşteri sayılarını artırmış ve müşteri deneyimini daha da güçlendirmiştir. Buna ek olarak, misafirlerin önünde taze olarak hazırlanan Kaiserschmarrn yerli ve yabancı pek çok misafirin ilgisini çekmeye devam etmektedir.
Havalimanı gastronomisi de artan yolcu sayısından faydalanmakta olup, hem DO & CO tarafından dünya çapına işletilen yolcu salonlarında hem de Viyana Havalimanı'ndaki DO & CO restoran ve mağazalarındaki satışlarda artış meydana gelmiştir. DO & CO, 2023/2024 mali yılında yeni restoranlar açarak Viyana Havalimanı'ndaki alanını genişletmiştir. Ayrıca, konuklara seçkin bir atmosferde daha da geniş bir yemek yelpazesi sunmak için modernizasyon çalışmaları yapılmıştır. DO & CO tarafından dünya çapında işletilen havalimanı yolcu salonlarına olan talep de artmıştır. Bir önceki yıla kıyasla yaklaşık %14'lük bir artışla, yaklaşık 5,5 milyon yolcuya lezzetli yemekler sunulmuştur.
Avrupa hisse senedi endeksi EuroStoxx 50, raporlama döneminde %17,8'lik bir artış göstermiştir. ABD Borsa Endeksi Dow Jones Industrial %19,6'lık artış kaydetti. Almanya Ticaret Endeksi (DAX) ise raporlama döneminde %18,3'lük bir artış kaydetmiştir.
31 Mart 2023 tarihinde 3.209,44 olan Viyana öncü endeksi ATX, 31 Mart 2024 tarihinde %10,2'lik artış ile 3.535,79 puana yükselmiştir.
Borsa İstanbul da raporlama döneminde güçlü bir yükseliş eğilimi kaydetmiştir. Türkiye gösterge endeksi BIST 100, raporlama döneminde %90,0 artarak 31 Mart 2024'te 9.142,40 puan ile kapanmıştır.
DO & CO'nun hisseleri 2023/2024 mali yılında Viyana Borsası'nda %28,6'lik değer kazancı yaşamış ve 31 Mart 2024 tarihinde kapanış fiyatı 138,40 Avro olarak gerçekleşmiştir.
DO & CO hisseleri Borsa İstanbul'da da %120,6'lık önemli bir artış kaydetmiş ve 31 Mart 2024 tarihinde kapanış fiyatı 4.910,00 TL olarak gerçekleşmiştir.
Hem Viyana hem de İstanbul borsalarında hisse fiyatının yükselmesinde şirketin organik büyümesi, kârlılığının artması ve ticari faaliyetlerinin Covid-19 öncesi seviyeye dönmesi etkili olmuştur. Önemli yeni müşterilerin kazanılması ve kapasitelerin genişletilmesi de hisse fiyatı üzerinde olumlu bir etki yaratmıştır.
DO & CO Aktiengesellschaft'ın Yönetim Kurulu, 25 Temmuz 2024 tarihli Genel Kurul toplantısında pay başına 1,50 Avro kar payı ödenmesini teklif edecektir.
DO & CO hisselerinin Viyana Borsası'ndaki günlük ortalama işlem hacmi 2023/2024 mali yılında 54.439 bin TL oldu. DO & CO hisselerinin İstanbul Borsası'nda günlük ortalama işlem hacmi 2023/2024 mali yılında 55.919 bin TL oldu. Bu durum, İstanbul Borsası'ndaki işlem hacminin Viyana Borsası'ndakinden yüksek olduğunu göstermektedir. İki borsanın toplam işlem hacmi günlük ortalama 110.359 bin TL veya 25.579 hissedir. Bu da bin Avro cinsinden günlük işlem hacminin bir önceki yılın aynı dönemine göre daha yüksek olduğu anlamına gelmektedir.
| Viyana Borsası | Borsa İstanbul | Toplam | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mali Yıl | Mali Yıl | Mali Yıl | |||||
| 2023/2024 | 2022/2023 | 2023/2024 | 2022/2023 | 2023/2024 | 2022/2023 | ||
| İşlem Hacmi (Adet)* | 12.864 | 15.646 | 12.715 | 19.179 | 25.579 | 34.825 | |
| İşlem Hacmi (Bin TL)* | 54.439 | 46.913 | 55.919 | 55.433 | 110.359 | 102.346 |
* DO & CO hisse senedinin günlük ortalama işlem hacmi
* İşlem Hacmi - Adet
| Mali Yıl | Mali Yıl | ||
|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | ||
| Yüksek1 | TL | 5.220,38 | 3.868,24 |
| Düşük1 | TL | 3.491,87 | 2.359,28 |
| Dönem Sonu Değeri1 | TL | 4.823,10 | 3.749,75 |
| Dönem Sonu Hisse Senedi Adedi | Bin Adet | 10.961 | 9.950 |
| Dönem Sonu Piyasa Değeri | milyon TL | 52.865,79 | 37.309,56 |
1… Viyana Borsası'ndaki kapanış fiyatı 29 Mart 2024 Cuma günü tarihli döviz kuru (34,8490 EUR/TRY) kullanılarak TL'ye çevrilmiştir.
31 Mart 2024 tarihi itibarıyla %69,90 oranında halka açık hisse bulunmaktadır. %30,10 oranındaki kalan hisse Atilla Doğudan Privatstiftung'a aittir.
| AT0000818802 |
|---|
| DOCO.VI, DOCO.IS |
| DOC AV, DOCO. TI |
| ATX, ATX Prime, BIST TÜM, BİST Sürdürülebilirlik |
| 081880 |
| Viyana, İstanbul |
| Avro, TL |
| 25.07.2024 | 2023/2024 Mali Yılı Genel Kurul Toplantısı |
|---|---|
| 08.08.2024 | 2024/2025 Mali Yılı İlk Çeyreği Sonuçları |
| 14.11.2024 | 2024/2025 Mali Yılı İlk Yarı Yılı Sonuçları |
| 12.02.2025 | 2024/2025 Mali Yılı İlk Üç Çeyreği Sonuçları |
DO & CO Aktiengesellschaft şirket yönetimi, 2023/2024 mali yılında birçok kurumsal yatırımcı ve finansal analistle görüşmelerini sürdürmüştür.
DO & CO hisseleri ile ilgili hazırlanan analiz ve raporlar, aşağıda yer verilen altı uluslararası kurum tarafından yayınlanmaktadır:
Analistlerin ortalama fiyat hedefi 169,28 Avro'dur (31 Mart 2024 itibariyle).
Tüm duyuruları, kurumsal yönetim raporunu ve hisse senedine ilişkin bilgileri www.doco.com isimli web sayfamızda, "Yatırımcı İlişkileri" başlığı altında bulabilirsiniz.
Daha fazla bilgi için, aşağıdaki e-posta adresi yoluyla iletişime geçebilirsiniz:
Yatırımcı İlişkileri E-posta: [email protected]
Ortaklığın esas sermayesi, Anonim Şirketler Yasası'nın 159. maddesi 2. Fırkası 1. Satırı uyarınca 15 Ocak 2021 tarihli Genel Kurul kararı ("Şartlı Sermaye 2021") gereğince 2.700.000,00 Avro'ya kadar artırılarak, itibari değeri olmayan (nominal hisse senedi olmayan) 1.350.000 adet yeni hamiline yazılı hisse senetlerinin, dönüştürülebilir tahvil alacaklılarına ihraç edilmesi suretiyle artırılmıştır. Sermaye artırımı, ancak dönüştürülebilir tahvil alacaklılarının şirketteki hisseler için taahhüt ve / veya değiştirme haklarını kullandıkları ölçüde gerçekleştirilebilir. Grup'un 31 Mart 2024 tarihinde sona eren mali yılında, şirkette taahhüt veya hisse senedi dönüştürme hakkını kullanan hisse senedine dönüştürülebilir tahvil sahiplerine 2021 yılı şartlı sermayesinden toplam 1.011.081 adet yeni hisse ihraç edilmiştir. Bu 1.011.081 yeni hissenin ihracı, şirketteki hisse sayısını 9.949.872 hisseden toplam 10.960.953 hisseye ve şirketin sermayesini 19.899.744 Avro'dan 21.921.906 Avro'ya yükseltmiştir. Bilanço tarihi (31 Mart 2024) ile raporun düzenlendiği 21 Haziran 2024 tarihleri arasında şirkette taahhüt veya hisse senedi dönüştürme hakkını kullanan hisse senedine dönüştürülebilir tahvil sahiplerine 2021 yılı şartlı sermayesinden toplam 16.254 adet daha itibari değeri olmayan pay ihraç edilmiştir. Bu ilave 16.254 yeni hissenin ihracı, Şirket'teki hisse sayısını 10.960.953 hisseden toplam 10.977.207 hisseye ve Şirket'in sermayesini 21.921.906 Avro'dan 21.954.414 Avro'ya yükseltmiştir.
Yönetim Kurulu, 27 Ağustos 2020 tarihinden itibaren beş yıllık bir süre için aşağıdaki hususlarda yetkili kılınmıştır,
a) Anonim Şirketler Kanunu'nun 169. Maddesi uyarınca Gözetim Kurulu'nun onayı ile ana sermayeyi, 974.400 adete kadar nominal değeri olmayan, hamiline, yeni hisse senedi ihraç ederek ilave 1.948.800,00 Avro'ya kadar nakit ve / veya katkı payını artırmak için ayni - muhtemelen birkaç dilim halinde - ve ihraç fiyatını, ihraç koşullarını ve Gözetim Kurulunun onayı ile sermaye artırımının uygulanmasına ilişkin diğer ayrıntıları belirlemek için,
b) yasal satın alma hakkının, Anonim Şirketler Kanunu'nun 153. maddesi 6. Fıkrası c) bendi uyarınca muhafaza edilmesi suretiyle yeni hisse senetlerinin dolaylı satın alma hakkı yöntemiyle satın almak üzere teklif edilmesi,
c) Gözetim kurulunun onayı ile pay sahiplerinin alım haklarını hariç tutulması, (i) Nakit karşılığı sermaye artırımının bir veya daha fazla dilimde yapılması ve yeni payların bir veya daha fazla kurumsal yatırımcıya tahsis olarak teklif edilmesi halinde, satın alma hakkı hariç olmak üzere ihraç edilen hisseler ve tahsis edilen paylar, esas sözleşmede yapılan bu değişikliğin yapıldığı tarihte şirketin ticaret siciline kayıtlı sermayesinin %10'u (yüzde on) veya (ii) Almanya ve yurtdışındaki bir veya daha fazla şirkette şirket ve işletmelerin veya bunların bir kısmının veya hisselerinin satın alınması amacıyla ayni katkı payları karşılığında sermaye artırımı veya (iii) pay sahiplerinin taahhüt hakkından küsuratlı miktarların çıkarılması veya (iv) ihraç eden bankalara tahsis seçeneği tanınmıştır.
a) Şirket'in nominal sermayesinin azami %10'una kadar Şirket'in nominal değeri olmayan hamiline yazılı hisselerini borsa veya halka arz yoluyla veya başka herhangi bir şekilde, ancak sadece münferit hissedarlardan veya tek bir hissedardan hisse başına asgari 2,00 € (iki Avro) ve azami 150,00 € (yüz elli Avro) fiyatla satın alabilir. Satın alma amacı olarak hazine hisselerinin alım satımı hariç tutulmuştur. Yetki, şirket tarafından, bir bağlı şirket tarafından (UGB madde 189a no. 7) veya şirket hesabına üçüncü şahıslar tarafından bir veya birden fazla amaç doğrultusunda tamamen veya kısmen veya birkaç kısmi miktarda kullanılabilir.
b) Yönetim Kurulu, hisselerin borsada veya halka arz yoluyla satın alınmasına karar verebilir, ancak bu karar Gözetim Kurulu'na daha sonra bildirilmelidir. Diğer her türlü satın alma, Gözetim Kurulu'nun önceden onayına tabidir. Borsa veya halka arz dışında bir yolla iktisap durumunda, bu, hissedarların orantılı tasarruf haklarının hariç tutulmasıyla da gerçekleştirilebilir (tersi pay alma hakkının hariç tutulması).
c) Yönetim Kurulu, AktG Madde 65 (1b) uyarınca karar tarihinden itibaren beş yıl süreyle, Gözetim Kurulu'nun onayıyla, Şirket'teki hazine hisselerini borsada satış veya halka arz dışında bir şekilde satmaya veya kullanmaya ve ayrıca hissedarların orantılı satın alma hakkını hariç tutmaya (rüçhan haklarının hariç tutulması) ve satış koşullarını belirlemeye yetkilidir. Bu yetki Şirket tarafından, bir bağlı Şirket tarafından (UGB madde 189a no. 7) veya Şirket hesabına üçüncü şahıslar tarafından bir veya birden fazla amaç doğrultusunda tamamen veya kısmen veya birkaç kısmi miktarda kullanılabilir.
d) Yönetim Kurulu ayrıca, Gözetim Kurulu'nun onayı ile, gerektiğinde bu hazine hisselerini, 192. madde ile bağlantılı olarak 65. madde 1. fıkra 8. son cümle uyarınca Yıllık Genel Kurul tarafından başka bir karar alınmaksızın geri çekerek sermayeyi azaltma yetkisine sahiptir. Gözetim Kurulu, hisselerin itfasından kaynaklanan Ana Sözleşme değişikliklerini kabul etme yetkisine sahiptir.
DO & CO Grubu ile tedarikçileri arasında, ortaklıkta meydana gelebilecek değişikliklerde, müşterilere sözleşmeleri kısmen veya tümüyle feshetme hakkını tanıyan sözleşmeler mevcuttur. Söz konusu anlaşmalar yapılacak bu bildirinin ortaklığa önemli ölçüde zarar vereceği sebebiyle ismen bildirilmemiştir.
Şirket ile Yönetim ve Gözetim Kurulu üyeleri ya da çalışanlar arasında, şirket hisselerinin alımına yönelik herhangi bir tazminat anlaşması bulunmamaktadır.
DO & CO, sürdürülebilir marj iyileştirmelerine güçlü bir şekilde odaklanarak niteliksel büyümeye büyük önem vermektedir. Bu, ancak birinci sınıf markalar ve DO & CO'nunki gibi benzersiz ve yenilikçi bir sunum ile sağlanabilir. Koronavirüs salgınının etkilerini tamamen atlatan şirket, iç verimlilik iyileştirmelerine giderek daha fazla odaklanmaktadır. Süreç optimizasyonu ve maliyet yönetimi alanlarında alınan önlemler sayesinde gelirlerde ilk iyileştirmeler sağlanmıştır. Yönetim Kurulu, gelirlerin daha da büyümesini sağlamak için gelecekte bu başarıları devam ettirmeyi amaçlamaktadır.
Müşterilerin yüksek kaliteli ve tercihen bölgesel ve yerinde taze içeriklere daha fazla odaklanması gibi trendler DO & CO'nun tüm birimlerinde büyümeyi desteklemektedir. DO & CO Grubu'nun istikrarlı büyümesinin diğer itici güçleri, müşteri portföyünün sürekli genişlemesi, düzenli müşterilerin yüksek sadakati ve yeni pazarlara açılmasıdır.
DO & CO, stratejik yatırımları ve benzersiz bir hizmet anlayışına sahip motive çalışanları sayesinde daha da büyümek için ideal bir konuma sahiptir.
Yönetim Kurulu, 2024/2025 mali yılında, son yıllardaki başarılı gidişatı sürdürebileceğinden emindir.
Aşağıdaki gelişmeler özellikle dikkat çekicidir:
Jeopolitik ve ekonomik belirsizliklere rağmen yolcu talebinin istikrarlı olması nedeniyle havayolu sektörünün görünümü son derece olumludur. Havayolu şirketlerinin hizmet kalitesi ile farklılaşmaya daha fazla odaklanması ve özellikle First ve Business Class ile Premium Economy sınıflarının bir büyüme segmenti olarak görülmesi nedeniyle DO & CO'nun ürün portföyüne olan talebin artması beklenmektedir. Bu nedenle, sadece mevcut müşterilerin uçuş noktalarındaki ve uçuş sayılarındaki artıştan değil, aynı zamanda yeni müşterilerin kazanılmasından dolayı Havayolu İkram Hizmetleri bölümündeki satışların daha da artması beklenmektedir. DO & CO ayrıca Mailano çıkışlı Singapore, Seul çıkışlı Swiss Air ve West Jet Airlines ve Viyana çıkışlı Hainan Airlines ihalelerini kazanmıştır.
DO & CO şu anda A.B.D.'deki New York JFK lokasyonunda kapasitesini genişletmektedir. Şu anda tamamlanmakta olan yeni bina, kapasiteyi önemli ölçüde artıracak ve 2024/2025 mali yılının ilk çeyreğinden itibaren ilave müşterilere hizmet verecektir. DO & CO, A.B.D.'deki büyümesini daha da ileriye taşımak için şu anda çok sayıda önemli ihaleye katılmakta ve potansiyel müşterilerle aktif olarak görüşmektir.
DO & CO, Almanya'da düzenlenecek EURO 2024 ile altıncı kez bir Avrupa Futbol Şampiyonası'nda UEFA'nın ortağı olacak ve on stadyumdaki 51 maçta VIP misafirler ve ortaklar için ağırlama ve ikram hizmetlerinin sunulmasından sorumlu olacaktır. DO & CO ayrıca Münih'teki Allianz Arena'da halka açık alanın ikram hizmetlerinden de sorumlu olacaktır.
DO & CO için 33. Formula 1 sezonu 2024 Şubat ayının sonunda ve Mart ayının başında Bahreyn'deki test sürüşleri ve Bahreyn ve Suudi Arabistan'daki sezonun ilk yarışları ile başladı. Halihazırda düzenlenen yarışlar yüksek bir kapasite kullanımı ile yapılmış olup yüksek katılımlı bir F1 sezonu yaşanacağını şimdiden belli etmiştir. Formula 1'in Padock Club'daki uzun süreli ortağı olan DO & CO, bu sezon da 17 ülkedeki 22 yarışta birinci sınıf ikram hizmetleri sunacaktır. Özellikle Çin Grand Prix'sinin 5 yıl aradan sonra geri dönüşü dikkat çekicidir.
EHC Red Bull Munich'in yeni evi ve FC Bayern basketbol takımının ek mekanı olan Münih Olympiapark'taki SAP Garden, Avrupa'nın en modern ve yenilikçi çok fonksiyonlu salonlarından biri olacaktır. DO & CO, münhasır ikram hizmetleri sözleşmesini kazanmış olmaktan gurur duymaktadır. Özellikle de bu sözleşme şirketin Münih'teki köklü konumunun bir göstergesidir. Salonun Eylül 2024'te açılması planlanmaktadır.
2024 Dünya Kayak Kupası Finali sırasında, Saalbach-Hinterglemm'de gerçekleştirilecek olan 2025 Alp Dünya Kayak Şampiyonası'nda daha fazla iş birliği yapılması için temel atılmıştır. DO & CO, VIP konukların ikram hizmetlerinden sorumlu olmaktan memnuniyet duymaktadır. İki haftalık spor etkinliği boyunca yaklaşık 10.000 VIP misafirin ağırlanması beklenmektedir.
Sadık bir müşteri kitlesi ve yeni kazanılan çok sayıda müşteri, 2024/2025 etkinlik sezonunun dolu dolu geçeceğini vaat ederken, birçok etkinliğin hazırlıkları da şimdiden tüm hızıyla devam etmektedir. Madrid ve Viyana'daki ATP tenis turnuvaları, Avrupa Plaj Voleybolu Şampiyonası ve Kitzbühel'deki Hahnenkamm Yarışı bu yıl da sezonunun en önemli etkinlikleri arasında olacak. 2024/25 etkinlik takviminde öne çıkan diğer etkinlikler arasında FC Bayern Münih'in Allianz Arena'daki yeni sezonu ve Olympiapark'taki konserler yer almaktadır. "AC/DC", "Metallica", "Taylor Swift" ve "Coldplay" gibi sanatçıların büyük kalabalıkları çekmesi bekleniyor.
Her ikisi de Viyana'nın şehir merkezinde önemli bir konumda bulunan Haas Haus ve Albertina Restaurant kapsamlı bir tadilattan geçmektedir. Haas Haus'un her iki restoranında da yenileme çalışmalarının yanı sıra otel odalarının da modernize edilmesi planlanmaktadır. Yaz ayları boyunca Albertina Restaurant, paylaşım konseptinde en iyi Asya mutfağını sunacaktır.
DO & CO, ABD pazarındaki genişleme planlarını sürdürmeye devam etmektedir. Bu stratejinin bir parçası da, Manhattan'da Times Meydanı'nın hemen yakınında önemli bir konumda bir Demel şubesinin açılmasıdır. K.u.k. Hofzuckerbäckerei'nin geleneksel ürünlerinin ve özellikle de popüler Wiener Kaiserschmarrn'ın 2024/2025 mali yılının en geç dördüncü çeyreğine kadar New York'ta da satışa sunulması planlanmaktadır.
DO & CO'nun Viyana ve Münih'teki restoranları, kafeleri ve otelleri hem yerel hem de uluslararası misafirler tarafından tercih edilmeye devam etmektedir. Ayrıca, hava trafiğindeki artış nedeniyle gurme perakendede, havalimanı yolcu salonlarında ve Viyana Havalimanı'ndaki ikram hizmetlerinde de talep artış göstermektedir. Yönetim Kurulu, 2024/2025 mali yılı için son yıllardaki gelişmenin devam edeceğini varsaymaktadır ve buna bağlı olarak otel ve restoranlarda oldukça yüksek doluluk oranları beklemektedir.
DO & CO "nun Havayolu İkram Hizmetleri, Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri ve Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller olmak üzere üç bölümdeki küresel faaliyetleri, olumlu gelişim için çok sayıda fırsat sunmaktadır. Şirket, bu çeşitlendirmenin bir sonucu olarak çeşitli risklerle de karşı karşıyadır.
DO & CO, belirli riskleri veya bunların gerçekleşmesini öngöremez, ancak öngörülü davranıp ve sürekli değişen bir iş ortamına hazırlanabilir. Bu gelişim, iklim değişikliği, teknolojik gelişmeler ve bunların etkileri, gelişen düzenleyici ortam, jeopolitik riskler, tedarik zincirindeki finansal zorluklar ve siber suçlardan oluşmaktadır.
Ortaya çıkan fırsatlarla ilgili olarak, Grup'un olumlu gelişimini sürdürmesini sağlayacak aşağıdaki stratejiler vurgulanmalıdır.
DO & CO, her üç iş kolunda da pazardaki konumunu sürekli olarak güçlendirdiğinden, geniş bir yelpazede operasyonel gelişim fırsatları görmektedir.
Yeni müşterilerin kazanılması bir fırsat olarak görülmektedir. Mevcut müşterilerle tedarik kapsamının genişletilmesi de DO & CO için fırsatlar sunmaktadır. Bu, hem mevcut lokasyonlarda daha kapsamlı hizmetler sunarak hem de ilave lokasyonlarda hizmet sunarak gerçekleştirilebilir.
DO & CO'nun temel değerleri olan "Yenilik, Kalite, İnsan" temelinde Şirket, müşterilerinin gurme deneyimini sürekli olarak iyileştirmek ve genişletmek için ürün ve hizmetlerini sürekli olarak geliştirmeye çalışmaktadır.
DO & CO risk yönetimini önemli bir kurumsal yönetim aracı olarak görmektedir. Bir yandan Şirket'in uzun vadeli varlığını güvence altına alırken, diğer yandan da gelecekteki başarı ve büyüme potansiyelini kullanırken varlık, mali ve kazanç durumunu iyileştirme fırsatlarını tanımaya hizmet eder. Risk yönetimi, değişen çerçeve koşullarına ve bunun sonucunda ortaya çıkan fırsat ve risklere tepki vermeyi mümkün kılar.
DO & CO'da risk yönetimi, risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi, yönetilmesi ve azaltılması için disiplinli ve sürekli bir süreç tarafından yönlendirilir. Bu durum, iş döngülerinin ve piyasa değişikliklerinin yeterince dikkate alınmasını sağlamak için yönetim ile düzenli iş birliği yoluyla yapılır.
İş planlaması, organizasyon, maliyet kontrolü ve bütçeleme ile bu süreç, DO & CO'nun olası veya beklenen olayların farkında olmasını ve risk yönetimine proaktif bir yaklaşımla bunlara hazırlıklı olmasını sağlamaktadır.
Uygulanan risk ve fırsat yönetimi sistemi, fırsat ve risk politikasında belirtilen Grup çapındaki planlama ve kontrol süreçlerinin yanı sıra risk yönetimi ilkelerine ve COSO (Committee of Sponsoring Organisations of the Treadway Commission) ile uyumlu risk yapılarına karşılık gelen Grup çapındaki süreç ve raporlama sistemlerine dayanmaktadır.
DO & CO, risklerin ve fırsatların Şirket çapında ve stratejik bir bakış açısıyla değerlendirildiği bir risk yönetimi modeli ve yaklaşımı kullanmaktadır. Şirket, havayoluna özgü riskler, çalışanlar, hijyen, satın alma, yasal, finansal, çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG), bilgi teknolojisi ve diğer ilgili hususlar dahil olmak üzere kurumsal riskleri tanımlar, değerlendirir ve bu riskleri azaltıcı aksiyonları uygular.
Risk ve fırsat yönetimi temel bir yönetim görevi olarak görülür ve tüm iş süreçlerinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu hem risklerin hem de fırsatların hızlı bir şekilde tanımlanmasını sağlar. Karar vericiler düzenli iç raporlama yoluyla risk yönetimine dahil edilir. Belirlenen riskler ve fırsatlar risk ve fırsat alanlarında özetlenir ve sorumluluklarına göre ilgili yönetim birimlerine dağıtılır. Belirlenen risk ve fırsatları yönetmek veya kullanmak için alınacak önlemler tanımlanır ve daha sonra sahadaki yerel yönetim tarafından uygulanır.
Risk faktörleri doğrultusunda her bir risk için uygun bir aksiyon planı oluşturulur. Bu, riskten kaçınmayı, somut önlemler ve planlar yoluyla riski en aza indirmeyi veya riski kabul etmeyi içermektedir.
Çeşitlendirme ilkesi özellikle önemlidir. Grup'un 12 ülkede küresel faaliyet göstermesi ve faaliyetlerini üç bölüme ayırması, münferit pazarlardaki belirli tehditleri azaltmaktadır. DO & CO'nun iş modeli bu sayede ek bir risk dengesi oluşturmaktadır.
DO & CO'nun müşteri portföyünü ve pazarlarını sürekli olarak genişletmesi ve çeşitlendirmesi, yoğunlaşma riskini azaltmaktadır.
Risk yönetimi faaliyetleri çok sayıda düzenleme ve önlem ile desteklenmektedir. Bunlar arasında merkezi yönetim, kontrol, hukuk departmanı ve iç denetim yer almaktadır. Sigorta şirketleri ile yakın iş birliği, sigortalanabilir risklerin uygun şekilde teminat altına alınmasını sağlamaktadır.
Özellikle aşağıdaki risk alanları 2023/2024 mali yılı için öncelikli olarak belirlenmiştir.
Ukrayna'daki satışlar, Grup satışlarının %0,01'inden daha azını oluşturduğundan, neredeyse tamamen kapanmanın Grup düzeyinde önemli bir olumsuz etkisi bulunmamaktadır. DO & CO, 2021/2022 mali yılındaki değer düşüklüğünden sonra başka bir değer düşüklüğüne gerek olmayacağını varsaymaktadır.
DO & CO, bir gıda maddesi işleyicisi olarak, kullandığı hammaddeler için tedarik riskine maruz kalmaktadır. İklimsel, lojistik ve siyasi veya ekonomik krizler gibi diğer olaylar tedarik zincirinde zorluklara yol açabilir ve hammaddeler sadece daha az miktarlarda temin edilebilir. Üretim ve lojistik kısıtlamaları, nakliye iptalleri ve enflasyon nedeniyle hammadde kıtlığı ve tedarik zinciri zorlukları, müşterilere her zaman tam olarak yansıtılamayan fiyat artışlarına da yol açabilir. Ancak bu olumsuz etkilerin bir kısmı sabit fiyatlı sözleşmeler yapılarak hafifletilebilir.
Emtia fiyatları 2023/2024 mali yılında azalış göstermiştir, ancak beklenenden daha yavaş bir hızda ve daha az ölçüde azalmıştır. Özellikle enerji ve elektrik yüksek seviyelerde kalmaya devam etmiş olup daha fazla bozulma riski barındırmıştır. OPEC+ tarafından üretimin azaltılması nedeniyle Haziran ayından bu yana %25 oranında artan petrol fiyatı, Ukrayna'dan gelen buğday arzı darboğazları ile birlikte hala bir fiyat itici gücü olarak görülebilir. Artan işgücü maliyetleri ve genel işgücü açığı da emtia fiyatlarını yönlendirmektedir. Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) gıda fiyat endeksi ile ölçülen gıda fiyatları 2023 yılında 2021 seviyesine geri dönmüştür.
Uzun vadeli tedarik ilişkileri, tedarikçilerin çeşitlendirilmesi ve tedarik piyasalarının sürekli izlenmesi, gerekli hammaddelerin her zaman mümkün olan en yüksek kalitede ve rekabetçi fiyatlarla temin edilmesini sağlamaktadır.
Özellikle Türkiye'de, enflasyon oranında önemli bir artış görülmeye devam edilmektedir. Türkiye Merkez Bankası'na göre 2023 yılında %64,8 olan enflasyonun 2024 yılı sonunda %36 olması beklenmektedir. Bu gelişmeye bağlı olarak Türkiye, net varlıklar, finansal durum ve faaliyet sonuçları üzerinde etkisi olan yüksek enflasyonlu bir ülke olarak sınıflandırılacaktır (daha fazla bilgi için finansal rapora bakınız). Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlarda 3. Yüksek Enflasyonlu Ülkelerde Finansal Raporlama Standardı bölümünde yer alan ilgili açıklamalara bakınız.
Mevcut likidite ihtiyacı, mevcut nakit ve nakit benzerleri ile bankalar tarafından sağlanan finansman imkanlarından karşılanabilmektedir.
DO & CO, 2019/2020 mali yılının dördüncü çeyreğinde 300 milyon Avro tutarında teminatsız kredi şeklinde ek likidite sağlamıştır. Finansal taahhüt her yıl, ilgili mali yıl için denetlenmiş net borç/FAVÖK oranına göre test edilmektedir. Net borcun FAVÖK'e oranının 5,5'i aşması durumunda, üç Avusturya bankasının kredileri geri çağırması ve DO & CO Grubu'ndan likiditeyi çekmesi riski bulunmaktadır. Yönetim, 1,07 olan mevcut net borç/FAVÖK oranına dayanarak, finansmanın fiili vadesine kadar finansal taahhütlerin yerine getirememe riskini görmemektedir.
İş birimlerimiz, kontrol ve hazine ekiplerimiz arasındaki yakın koordinasyon, likidite üzerindeki etkilerin anlaşılmasını, ölçülmesini ve uygun şekilde ve zamanında yönetilmesini sağlamaktadır.
Halihazırda mevcut likidite ihtiyaçları, mevcut nakit ve nakit benzerleri ile bankalar tarafından sağlanan kredi imkanları kullanılarak karşılanabilmektedir.
DO & CO'nun finansman portföyü hem sabit hem de değişken faizli yükümlülükleri içermektedir. Sabit faizli yükümlülüklerde, faiz oranlarındaki düşüşün piyasa değerinde olumsuz bir düzeltmeye yol açma riski bulunmaktadır. Değişken faizli yükümlülüklerde ise, faiz oranlarındaki artışın nakit akışını olumsuz etkilemesi ve likidite çıkışına yol açması riski bulunmaktadır. DO & CO ağırlıklı olarak sabit faiz oranları ile finanse edilmekte veya türev araçlar vasıtasıyla değişken faiz oranlarından sabit faiz oranlarına dönüştürülmektedir. Daha detaylı bilgi için lütfen Konsolide Finansal Tablolar Dipnotları 10.3. Finansal Araçlar Bölümünde yer alan ilgili açıklamalara bakınız.
DO & CO Grubu'nun yüksek likidite seviyesi göz önünde bulundurulduğunda, faiz ortamındaki son gelişmeler net faiz gelirlerine olumlu etki yapmıştır. Ancak faiz ortamındaki olumlu gelişmeler genellikle müşterilere gecikmeli olarak yansıtılmaktadır. Bu dezavantajdan kaçınmak için DO & CO Grubu, kısa ve orta vadede sabit vadeli mevduatlardan daha iyi faiz geliri elde etmek amacıyla karşı taraf riskini de dikkate alarak bankacılık ortamında likiditesini aktif bir şekilde yönetmektedir.
DO & CO, faaliyet alanlarının uluslararası niteliği nedeniyle satışlarının önemli bir kısmını yabancı para birimleri üzerinden gerçekleştirmektedir. Gözden geçirilen yılda DO & CO, satışlarının önemli bir kısmını TL, ABD Doları ve İngiliz Sterlini olmak üzere yabancı para cinsinden gerçekleştirmiştir.
Ancak yerel para birimi cinsinden fatura kesilmesi ve bu faturaların her zaman aynı para birimi cinsinden ve aynı vadede giderlerle dengelenmesi sayesinde DO & CO'nun marjı doğal bir hedge ile korunmaktadır. Kur dalgalanmalarının konsolide satışlar ve karlar üzerinde sadece mutlak bir etkisi olabilir.
Ayrıca, müşteriler ve tedarikçilerle yapılan uygun sözleşmeler yoluyla ek risklerin mümkün olduğunca bertaraf edilmesine özen gösterilmektedir.
Raporlama tarihi itibarıyla, Şirket'in kur riskinden korunmak amacıyla kullandığı türev ürünleri bulunmamaktadır.
Özellikle Türk Lirası, 2023/2024 mali yılı boyunca Avro karşısında keskin bir düşüş yaşamıştır. Türk Lirası, 2023/2024 mali yılının başında Avro karşısında 20,86 Avro/TL değerindeyken, Mart 2024 sonunda döviz kuru 34,85 Avro/TL olarak gerçekleşmiş ve %38,3'lük bir düşüş yaşanmıştır. Maliyetlerin önemli bir kısmı yerel para birimi cinsinden gerçekleştiğinden ve faturalama da Türk lirası cinsinden yapıldığından, marjlar büyük ölçüde etkilenmemiştir. 1 Nisan 2022 tarihinden itibaren Türkiye, UMS 29 uyarınca yüksek enflasyonlu bir ekonomi olarak sınıflandırılmıştır.
Havayolu İkram Hizmetleri bölümü, müşteri talebinde güçlü bir artışa güvenmektedir. Müşteri temerrüdü riski düşük bir artık riske indirgenmiştir.
DO & CO, kısmen müşteri portföyünün kalitesi nedeniyle kredi sigortası yaptırmamaktadır.
DO & CO, alacak defterini mümkün olduğunca düşük tutmak için hızlı ve aktif bir şekilde izleyerek ödeme temerrüdü riskini en aza indirmektedir.
Müşterilerin kredi riski, açık pozisyonların günlük olarak raporlanması yoluyla hızlı bir şekilde izlenmekte ve bu da kilit müşteri yöneticilerinin ve alacak ekiplerinin durumdaki herhangi bir değişikliğe hızlı bir şekilde tepki vermesini sağlamaktadır.
Buna ek olarak, uygun sözleşme şartları ve müşteriler tarafından teminat sağlanması yoluyla büyük müşterilerin ödeme yapmama riskini kontrol etmek için çaba gösterilmektedir.
Bu önlemlere rağmen DO & CO, müşterilerin ödeme davranışlarının jeopolitik, ekonomik veya sektöre özgü gelişmelerden önemli ölçüde etkilenmesi riskine maruz kalmaktadır.
Kur, likidite, temerrüt ve faiz oranı riskleri hakkında daha detaylı bilgi dipnotlarda bulunabilir (bölüm 6.6. Ticari Alacaklar ve bölüm 10.3. Finansal Araçlar altında).
DO & CO, çalışanlarının öneminin ve doğru zamanda doğru yerde doğru kişilerin bulunmamasının yaratacağı risklerin farkındadır. DO & CO'yu DO & CO yapan, Şirket kültürünü şekillendiren ve piyasalarımızda lider olarak sürekli başarısı ve büyümesi için kritik öneme sahip olan çalışanlardır. DO & CO'nun gelecekteki gelişimi, yetenekli kişileri Şirket'in tüm operasyonel ve idari alanlarına çekebilmeye ve çalışanların kişisel ve kurumsal gelişimlerini en iyi şekilde destekleyebilmeye bağlıdır.
DO & CO değerlerini paylaşan yeteneklerin işe alınması ve elde tutulmasında yetersiz kalınması, Şirket için her zaman bir risk taşımaktadır ve DO & CO'nun tüm operasyonlarında tekrarlanan bir tartışma konusudur. Ancak son on iki ayda DO & CO, Grup bünyesindeki cazip fırsatları daha da erişilebilir kılmak için aktif adımlar atmaya ve özel ekipler kurmaya devam etmiştir.
Küresel bir Aday Takip Sistemi'nin kullanılmaya başlanması, DO & CO'nun işe alım süreçlerini kolaylaştırmanın yanı sıra, işveren markasını merkezileştirerek verimliliği ve detaylara gösterilen özeni sağlamıştır.
Geçtiğimiz mali yılda DO & CO, aşçılar, servis personeli ve sürücüler gibi kilit alanlarda kalifiye işgücü eksikliği sorunuyla karşı karşıya kalmaya devam etmiştir. Bu açıkları kapatmak amacıyla, Öğrenme ve Gelişim ekiplerindeki personel sayısı artırılmış ve her seviyedeki personel için beceri kazandırmaya odaklanan yapılandırılmış öğrenme programları geliştirilmiştir. Ayrıca, yöneticiler için yeni bir liderlik programı ABD'de uygulamaya konmuştur ve tüm dünyada uygulanacaktır.
DO & CO, artan hayat pahalılığı ve işgücü piyasasındaki aday sıkıntısını göz önünde bulundurarak, ücret paketlerini ve ek menfaatlerini sürekli olarak gözden geçirmekte ve yerel piyasalarda rekabetçi ve odak noktasında kalabilmek için gerekli düzenlemeleri yapmaktadır.
Aynı zamanda DO & CO'nun yeni değer sisteminin uygulamaya konulması, çalışan katılımı stratejisinin geliştirilmesi, misyon, vizyon ve değerlerin yeniden tanımlanması ve çalışan deneyiminin optimize edilmesi için bir platform sunmaktadır.
Şirket'in küresel operasyonları, farklı iş alanlarındaki çeşitliliği ve tüm kıtalardaki varlığı, Şirket içinde kişisel gelişim için değerli fırsatlar sunmaktadır. Bu rekabet avantajı, Şirket'in işe alım ekipleri tarafından geleneksel reklamlar, sosyal medya, işe alım etkinlikleri, ticaret fuarları, doğrudan yaklaşım ve diğerleri dahil olmak üzere çeşitli işe alım kanalları aracılığıyla vurgulanmaktadır.
Çalışan gelişiminde, çalışanlara kapsamlı bir eğitim sağlamak için çeşitli ulusal ve uluslararası işlevlerde geniş bir görev ve faaliyet yelpazesine de büyük önem verilmektedir.
Havayolu endüstrisinin büyümesi özellikle küresel siyasi duruma bağlıdır ve genel ekonomik gelişmeyle ilişkilidir. Orta Doğu'daki çatışmaların tırmanması, Ukrayna'daki savaş ve özellikle A.B.D. ile Çin arasındaki ticari rekabet havayolu sektörünü etkilemektedir. Hava sahasının kapatılmasının uçuş rotalarını önemli ölçüde etkilemesinin yanı sıra, savaşların uluslararası seyahatlerde neden olduğu belirsizlikler de talepte düşüşe neden olabilmektedir.
Yolcu hacimleri, Covid-19 pandemisinin sona ermesinden bu yana nedeniyle sürekli artmış olsa da pahalı bilet fiyatları ve yüksek enflasyon oranlarına rağmen, olası bir ekonomik yavaşlama / durgunluğun talep üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Uçuş hacimlerinde hala olumlu bir eğilim beklenmekle birlikte, büyümenin önemli ölçüde yavaşlaması muhtemeldir.
Ayrıca, iklim tartışmaları, hükümetlerin ve kamuoyunun CO₂ emisyonlarını azaltma ve alternatif yakıtlara yatırım yapma yönündeki baskıları, DO & CO'nun Havayolu İkram Hizmetleri segmenti üzerinde doğrudan veya dolaylı etkiye sahiptir.
2023/2024 yılı aynı zamanda işgücü sıkıntısıyla da karakterize edilmiştir. Sektörde kalifiye personel sıkıntısı yaşanmaktaydı, bu da uçuş iptallerine, gecikmelere ve yüksek işçilik maliyetlerine yol açmaktaydı. Ayrıca tedarik zincirlerinde kısıtlamalar ve arz tarafında darboğazlar bulunmaktaydı.
Satışların önemli bir kısmı Türk Hava Yolları, British Airways, Iberia ve Iberia Express, Delta Air Lines, Austrian Airlines, Emirates ve Qatar Airways gibi birkaç ana müşteri ile yapıldığından müşteri yoğunlaşma riski bulunmaktadır.
Bir yandan güvenlik durumunun sürekli izlenmesi ve diğer yandan kilit müşteri yönetimi ile müşteriler arasında sürekli iletişim kurulması sayesinde tüm değişikliklere anında yanıt verilebilmektedir DO & CO'nun coğrafi çeşitliliği ayrıca risk çeşitliliğine de katkıda bulunmaktadır.
DO & CO'nun faaliyetleri büyük ölçüde küresel ekonomik kalkınmaya bağlıdır; zira bunun turizm ve tüketicilerin davranışları ve dolayısıyla her üç bölüm üzerinde önemli bir etkisi vardır.
Enflasyonist baskıların azalmasına rağmen hane halkı yüksek faiz oranları ve tüketici enflasyonuyla karşı karşıya kalmaya devam ederken, makroekonomik düzeyde küresel ekonomik büyümenin yavaşlaması öngörülmektedir.
Ancak Havayolu İkram Hizmetleri segmenti bir kez daha güçlü taleple karşılaşılmıştır. Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri, Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller segmentleri de Covid-19 salgını öncesi seviyelere dönmeyi başarmıştır.
DO & CO'nun daha da genişlemesine ve dolayısıyla satışlarına yönelik riskler arasında kalıcı küresel terör tehdidi, siyasi huzursuzluk, salgın hastalıklar ve salgın hastalıkların yanı sıra küresel siyasi görünümdeki değişim, özellikle de korumacı ekonomi politikalarının artması ve bireysel bölgedeki çalışmaların dünyaya yayılması sonucu artan askeri tehditler yer almaktadır. Terörizm, siyasi huzursuzluk, salgın hastalıklar ve pandemik hastalıklar gibi devam eden küresel tehdit ile küresel siyasi ve ekonomik manzaradaki değişiklikler, özellikle de korumacı ekonomi politikalarının artması ve artan terörizm tehdidi DO & CO'nun daha fazla genişlemesi ve satışları üzerinde risk oluşturmaktadır. Dünyanın farklı bölgelerindeki askeri çatışmalar Şirket'in operasyonlarını etkileyebilir.
Artan yaşam maliyetleri, harcanabilir gelirin azalmasına ve tüketici davranışında değişikliklere yol açarak tüketicileri etkilemektedir.
DO & CO, uluslararası çeşitlendirme ve üç farklı pazar segmentindeki faaliyetleri aracılığıyla iş alanlarıyla ilgili ekonomik risklerle mücadele etmeye devam etmektedir. Her bir "raporlama yapan kuruluşta" devam eden operasyonel işlerin analizi ve ön izlemesi de dahil olmak üzere sonuçların zamanında raporlanması (raporlama amacıyla, gruptaki şirketler kar merkezleriyle karşılaştırılabilir birimlere bölünmüştür), uygun kapasite ayarlamalarının hemen yapılmasını sağlamaktadır.
ESG (çevresel, sosyal ve yönetişim) riskleri, şirketlerin finansal istikrarı ve uzun vadeli büyümesi için giderek daha önemli bir hale gelmektedir. İklim riski alanındaki en büyük zorluklardan biri, karbon vergisinin getirilmesi veya ofis binaları için enerji verimliliği gereklilikleri gibi düzenleyici değişikliklerden kaynaklanan maliyet artışlarıdır. Bu önlemlerin yanı sıra AB Döngüsel Ekonomi Düzenlemesi ve Birleşik Krallık Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (EPR) Düzenlemesi gibi düzenlemeler, düşük karbonlu ve daha döngüsel bir ekonomiye geçişi destekliyor ancak kısa vadede önemli uyum maliyetleri gerektirmektedir. Gıda israfını en aza indirerek, yeniden kullanılabilir ambalajlar geliştirerek ve çevre yönetim sistemlerimizi iyileştirerek, bu düzenlemeler sürdürülebilir iyileştirmeler için temel olarak kullanılabilir.
Atıkları en aza indirmek ve kaynak geri kazanımını en üst düzeye çıkarmak için iş modelinin uyum sağlaması ve düşük karbonlu teknolojilere, enerji verimli altyapıya ve süreçlere yatırım yapılması gerekmektedir. Bu değişiklikler işletme maliyetlerini artırırken, düzenleyici kurumların ve kamuoyunun baskısının yanı sıra potansiyel kaynak kısıtlamaları da uyum sağlamak için güçlü bir teşvik yaratmaktadır.
Bir diğer finansal risk, enerji arzını ve fiyat artışlarını etkileyen, jeopolitik istikrarsızlıkla daha da kötüleşen yüksek enerji tüketimi ve artan enerji fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Bu maliyetler özellikle beklenmedik fiyat artışları durumunda işletme maliyetlerine doğrudan etki etmektedir. Uzun vadede, artan enerji fiyatları ve sürekli yüksek enerji tüketimi karlılığı önemli ölçüde etkileyebilir. Operasyonel riskler, kaynak kısıtlamalarından ve tedarik zincirlerini bozan ve üretim maliyetlerini artıran, operasyonel verimliliği ve karlılığı etkileyen dalgalanan hammadde fiyatlarından kaynaklanmaktadır.
Kısa ve orta vadede bu riskler satışları, maliyetleri, finansal durumu ve nakit akışını doğrudan etkilemektedir. Uzun vadede, yatırımcılar ve kredi verenler ESG kriterlerini giderek daha fazla hesaba kattıkça, bunlar finansmana erişimi ve sermaye maliyetini etkilemektedir.
DO & CO'nun devam eden genişlemesi ve küresel faaliyetleri nedeniyle, ulusal ve uluslararası düzeyde çok sayıda yasal gerekliliğin gözetilmesi gerekmektedir. Özellikle gıda kanunu, hijyen, atık yönetimi, insan kaynakları, veri koruma, vergiler ve harçlar, finansal piyasa kanunu ve uyumluluk alanlarında ilgili düzenlemeler izlenmeli ve bunlara uyulmalıdır. Ayrıca, özellikle Havayolu İkram Hizmetleri ve Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri alanlarında, müşterilerin özel yönergelerine ve gereksinimlerine uyulmalıdır. Şirket, tüm gereksinimlere uygunluğu sağlamak ve potansiyel riskleri zamanında tespit edip yönetmek için uygun yönetişim süreçlerini kullanır. Ayrıca Şirket, yasal düzenlemelerdeki değişikliklere anında reaksiyon vererek iş süreçlerine entegre etmektedir. Merkezi olarak organize edilen hukuk departmanı, hukuki gelişmeleri ve yenilikleri dış danışmanlarla birlikte takip etmektedir.
DO & CO'nun yasal düzenlemelere uymaması ve sözleşmeye dayalı anlaşmalara uymaması, Grup'a idari cezalar ve tazminat talepleri gibi ciddi yükler getirebilir. Ayrıca DO & CO, müşterilerin ekonomik nedenlerden dolayı uyumsuzluk veya sözleşme yükümlülüklerinde tek taraflı değişiklik yapma riskine de maruz kalmaktadır. Bu riskler, merkezi olarak organize edilmiş bir hukuk departmanı, yapılandırılmış sözleşme yönetimi ve sözleşmelerin düzenli olarak değerlendirilmesi ile önlenmektedir.
Hasarın önlenmesi için uygulanan tedbirlere rağmen önlenemeyen hasarlardan kaynaklanan sorumluluk riskleri, Grup genelinde özel sigorta poliçeleri yaptırılarak büyük ölçüde minimuma indirilmektedir.
Bilgi teknolojisinin uygulanması, Şirket'in pazarlama, operasyonel, finansal ve iş destek süreçlerini etkin bir şekilde yürütmesi için önemli bir faktördür. Bu nedenle BT sistemleri ve süreçlerindeki bir kesintinin, DO & CO'nun kritik iş süreçleri üzerinde önemli bir etki yaratma potansiyeli vardır.
Temel BT ortamının buluta taşınması, BT operasyonları için dayanıklı ve kurtarılabilir bir platform sağlayarak, ekipman ve bileşen arızalarından kaynaklanan altyapı kesintisi olasılığını ve etkisini önemli ölçüde azaltmıştır.
Tüm bilgi teknolojileri potansiyel siber suç riskleri taşır. Siber saldırılar, BT sistemleri ve verilerinin gizliliğini, bütünlüğünü ve kullanılabilirliğini tehlikeye atabilir ve tehlikeye atabilir. Siber olayların potansiyel etkileri arasında iş kesintileri, veri kaybı, sözleşme cezaları, itibar kaybı, para cezaları ve yasal sorumluluk yer almaktadır.
Ayrıca DO & CO, veri koruma ve siber güvenliğe ilişkin AB ve uluslararası düzenleyici gerekliliklere tabidir ve bunlara uyulmaması Şirket için ekonomik sonuçlar doğurabilir.
DO & CO, siber risklerin olasılığını ve etkisini azaltmak için çok sayıda siber güvenlik önlemi uygulamaktadır. Ayrıca, yapılandırılmış iletişim yoluyla organizasyonun her seviyesinde bir siber farkındalık kültürü oluşturulmaktadır.
COVİD-19 salgını ve daha önceki bölgesel salgınlar hem havacılık hem de konaklama ve turizm sektörlerinin sağlık krizlerine ve bunun sonucunda tüketiciler, yolcular ve çalışanlara yönelik alınan önlem ve kısıtlamalara karşı ne kadar hassas olduğunu ortaya koymuştur.
Halihazırda herhangi bir risk tehdidi mevcut olmasa da Şirket, salgın veya pandemik tehditleri erken aşamada tespit edebilmek ve mümkün olan en uygun önlemleri alabilmek amacıyla olası değişiklikleri yakından takip etmektedir.
DO & CO'nun markasına ve itibarına gelebilecek olası zararlar, uygun risk yönetimiyle önlenir. Bu, itibar risklerini tanımlamak, değerlendirmek ve kontrol etmek için tek tip bir standart sağlanmaktadır.
Çalışanlar DO & CO markasının ve kurum kültürünün en önemli elçileridir. Şirket, insanları beraberinde gelen sorumluluk konusunda bilinçlendirmeyi görevi olarak görmektedir. Ulusal ve uluslararası iş birimi yönetimi olası itibar risklerinin tanımlanması, değerlendirilmesi, kontrol edilmesi, izlenmesi ve raporlanmasından sorumludur. Potansiyel bir itibar riskinin tespit edilmesi durumunda, DO & CO'nun imajına ve buna bağlı hasarlara zarar gelmesini önlemek için gerekli tüm faaliyetleri içeren, merkezi olarak kontrol edilen bir risk yönetimi süreci başlatılır.
DO & CO, tüm lokasyonlarda en yüksek ulusal ve uluslararası gıda ve hijyen standartlarına uygun olarak çalışmaktadır.
DO & CO'nun tüm üretim birimlerinde, bu spesifikasyonlara uygunluğu sağlamak için eğitim veren, uygulayan, kontrol eden ve uygun önlemleri alan özel kalite güvence ekipleri bulunmaktadır.
DO & CO tarafından üretilen gıdaların yüksek hijyen standardını sağlamak amacıyla, mevcut HACCP sisteminin (Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları) daha da geliştirilmesi kapsamında tüm iş alanlarında risk analizleri gerçekleştirilmiş ve bu analizler temel alınmıştır. Analizler sonucunda risklerin kontrol altına alınması veya en aza indirilmesi için grup çapında hijyen kuralları şeklinde önlemler alınmıştır. Bu önlemlerin etkinliği, uluslararası düzeyde aktif bir kalite güvence ekibi tarafından sürekli olarak izlenmekte ve en son uluslararası bulgulara uygun olarak daha da geliştirilmektedir.
Yangın, fırtına, sel ve depremden kaynaklanan hasar potansiyeli, uygun güvenlik ve afet önleme tedbirlerinin yanı sıra düzenli olarak eğitilen ve uyarlanan acil durum planları ile bertaraf edilmektedir. Bu riskler uygun sigorta teminatı kapsamındadır.
Kritik üretim sistemlerinde (büyük mutfaklar, soğuk hava depoları) arıza riskini en aza indirmek amacıyla, hassas ünitelerin teknik optimizasyonuna yönelik hedefe yönelik, kapsamlı yatırımlar sürekli olarak yapılmaktadır. Tutarlı, önleyici bakım, yedek parçaların risk odaklı depolanması ve çalışanların kapsamlı eğitimi, üretim tesisi alanındaki risklerin azaltılmasına yönelik diğer önemli önlemlerdir.
Sıkı hijyen önlemleri, çalışanlara yönelik proaktif bilgilendirme, koruyucu ekipmanların sağlanması ve zorunlu periyodik sağlık kontrolleri, çalışanların devamsızlığı ve buna bağlı olarak üretim süreçlerindeki bozulma riskini en aza indirmektedir.
DO & CO Grubu'nun stratejik hedeflerinden biri, şirketin stratejik portföyüne uygun şirketleri satın alarak hem organik hem de inorganik olarak büyümektir. Bu amaçla şirketler satın alınmış ve DO & CO Grubu'na entegre edilmiştir. Bu süreçte, istenen hedeflere ulaşmak ve birleşme sonrası entegrasyon sırasında ilgili risklerden kaçınmak için çok sayıda zorluk ortaya çıkmaktadır.
Paylaşılan değerler ve güçlü bir kurum kültürü, yeni çalışanların ürün ve kişisel hizmetin yüksek kalite standartlarına alışmasına ve onları kalıcı olarak sağlamlaştırmaya yardımcı olur. Başarılı bir şekilde tamamlanmış şirket entegrasyonları, gelecekteki başarılı projelerin temelini oluşturmaktadır.
Siyasi huzursuzluk ve istikrarsızlık, terör saldırıları ve tehditleri, DO & CO'nun faaliyet gösterdiği iş alanlarında ve ülkelerde güvenlik risklerinin artmasına neden olmaktadır. Bu riskler, uçuş operasyonlarındaki kısıtlamalar ve değişiklikler yoluyla doğrudan, seyahat davranışındaki değişiklikler yoluyla da dolaylı olarak havacılık sektörünü etkilemektedir.
Ayrıca, büyük etkinliklerin gerçekleştiği alan, siyasi değişiklikler veya belirli terör uyarıları nedeniyle kısa süreli iptaller veya ertelemelerden potansiyel olarak etkilenebilir.
DO & CO, şirketin mali yapısının olumsuz etkilenmemesi amacıyla, DO & CO'nun faaliyet gösterdiği bölgelerdeki gelişmeleri önceden değerlendirebilmek ve olası olumsuzluklara karşı önleyici senaryolar tasarlayabilmek amacıyla aktif izleme faaliyetleri yürütmektedir. Gerekli güvenlik önlemleri, zarar verici bir olayın olasılığına ve etkisine bağlıdır.
DO & CO, şirket ve müşterileri için kapsamlı güvenlik analizleri oluştururken ulusal ve uluslararası güvenlik otoritelerinin sağladığı bilgilere güvenmektedir.
Geçmişteki olayların defalarca gösterdiği gibi, çevresel riskler aniden ve uyarı vermeden ortaya çıkabilir. Bu tür olaylar etkilenemez ve tüm bölgedeki hava trafiğini tamamen veya kısmen felç edebilir.
Uzun vadeli, büyük ölçekli bir hava sahasının kapatılması ve buna bağlı olarak sözleşme ortakları tarafından yapılan kapsamlı uçuş iptallerine ilişkin spesifik risk, havayolları, havacılık otoriteleri (EASA) ve uluslararası havacılık meteoroloji servisi ile yakın iş birliği içerisinde yakından izlenmektedir.
2023/2024 mali yılı daha fazla küresel genişlemeyle damgasını vurdu. Pandemi sürecinde yönetimin aldığı ihtiyatlı önlemler ve dünya genelindeki tüm çalışanların kararlılığı sayesinde değerlerini kanıtlamış ve Şirket'in yeni bir yapıda geleceğe iyi hazırlanmış girmesini ve sonraki adımları atmasını sağlamıştır.
Özellikle tedarik zincirleri üzerindeki enflasyonist baskı, en yüksek güvenlik ve hijyen standartlarının gereklilikleri ve hızlı dijital gelişmeden kaynaklanan yeni riskler nedeniyle riskler ve zorluklar mevcut olmaya devam etmektedir.
Her seviyedeki çalışanları çekmek, işe almak, elde tutmak ve geliştirmek, sürdürülebilir büyüme için kritik öneme sahiptir. İşgücü piyasaları her yerde oldukça zorlu olmaya devam etmektedir. Bu, Şirket'e en iyi çalışanları çekmek ve elde tutmak için yeni yaklaşımlar ve stratejiler gerektirir.
Sağlam bir finansal risk yönetimi kültürü ve çerçevesine rağmen döviz kuru, likidite, temerrüt ve faiz oranı riskleri gibi kalan finansal riskler varlığını sürdürmektedir.
En yüksek güvenlik önlemlerine rağmen siber saldırıların artması ve buna uygun yöntemlerin geliştirilmesi, BT risklerinin artmasına neden olmakta ve buna göre önlem alınması gerekmektedir.
Yönetim Kurulu prensip olarak fırsat ve risk yönetimi sisteminin etkinliği konusunda ikna olmuş durumda olup fırsatlar ve riskler arasında dengeli bir ilişki kurmaya çalışmaktadır.
Yönetim kurulu Şirket'in varlığının devamını risk altında görmemektedir.
Muhasebe ilkeleri ve yasal düzenlemelere uyum sağlamak amacıyla iç denetim ve risk yönetimi sistemlerinin oluşturulmasına ilişkin sorumluluk Yönetim Kurulu tarafından yerine getirilmektedir.
Muhasebe sürecine ilişkin iç kontrol sistemi (ICS), finansal bilgilerin, veri işleme ve raporlama sistemlerinin eksiksiz, güncel ve güvenilir olmasını sağlamaktadır.
DO & CO'nun politikalar, süreçler, görevler, kontroller, gözden geçirme ve davranışlar ile organizasyonun ve yönetimin diğer unsurlarını içeren bir iç kontrol sistemi vardır.
Etkin bir iç kontrol sistemi, DO & CO'nun merkez ofis ve idari departmanların operasyonlarının etkin bir şekilde tasarlamasına ve sürdürmesine yardımcı olmaktadır ve bu sayede şirketin ticari, operasyonel, BT, finansal, uyumluluk ve diğer riskleri yönetmesine, ortaya çıkabilecek sorunları belirlemesine, değerlendirmesine ve bunlara uygun şekilde yanıt vermesine olanak tanımaktadır.
Finans ve kontrol fonksiyonlarının bir parçası olarak iç kontrol sistemi, kayıtların ve hesapların hazırlanması ve sürdürülmesi ile finansal bilgilerin işlenmesinin eksiksiz ve doğru olmasını sağlayarak iç ve dış raporlamanın kalitesini, güncelliğini ve doğruluğunu sağlamaktadır.
İç kontrol sistemi aynı zamanda yürürlükteki tüm yasa ve yönetmeliklerin yanı sıra DO & CO yönergelerine de uyumu sağlamaktadır.
DO & CO, yıllık mali tabloların mevzuata uygun olmasını sağlamak amacıyla muhasebe ile ilgili etkin ve geliştirilmiş iç kontroller sağlamak için iç kontrol sistemini sürdürmekte ve güçlendirmektedir.
Ek olarak, iç kontrol sistemi, en önemli süreçlerin verimliliğini ve etkinliğini desteklemek ve tüm düzenlemelere (yasal ve diğer) uyumu sağlamak için sürekli olarak geliştirilmektedir.
Gereksinimleri karşılayan ve tatmin edici bir kontrol ortamını sağlamak için iç kontrol sisteminin sorumlulukları kurumsal yönetime sürekli olarak uyarlanmaktadır. Grup muhasebesinin ve Grup kontrolünün merkezi işlevleri, Grup çapındaki yönergelerin tasarımından ve Grup'taki muhasebenin organizasyonundan ve kontrolünden sorumludur.
Ticari işlemlerin kaydedilmesi ve muhasebeleştirilmesi prosedürlerine uygunluk, uygun kurumsal önlemler ve Yönetim Kurulu'na Grup içindeki iç kontrollerin eksiksizliği ve etkinliği hakkında bağımsız bir değerlendirme sağlayan İç Denetim departmanı tarafından yapılan objektif bir inceleme aracılığıyla düzenli olarak izlenmektedir.
Tüm kontroller, devam eden iş sürecinin tamamına uygulanır. Kontroller, yönetim tarafından çeşitli periyodik sonuçların gözden geçirilmesinden hesapların mutabakatına ve devam eden muhasebe süreçlerinin analizine kadar uzanmaktadır. Muhasebe süreci ile ilgili alanlar nitelik ve nicelik olarak yeterli donanıma sahiptir.
Kullanılan veri işleme sistemleri, hedefe yönelik olarak daha da geliştirilmekte ve sürekli olarak optimize edilmektedir. Bu kapsamda BT güvenliğine özel olarak önem verilmektedir. Kullanılan finansal sistemler alanında Grup verilerine erişim uygun yetkilendirme konseptleri ile korunmaktadır. Bu görevler ayrılığı, hassas faaliyetlerin birbirinden ayrılmasına izin vermektedir.
Verilere ve BT sistemlerine yönelik iç kontrol sistemi, DO & CO'daki tüm iç kontrol sistemine entegre edilmiştir ve COBIT çerçevesindeki BT kontrolleri gibi standartlara ve en iyi uygulamalara dayanmaktadır ve etkinliğinin bağımsız bir şekilde gözden geçirilmesine tabidir.
İşe uygun personel seçimi, uygun yazılım kullanımı ve anlaşılabilir yasal kılavuzlar, kurallara uygun, yeknesak ve süreklilik içinde yürütülen bir muhasebe sisteminin temelini oluşturmaktadır.
Gözetim Kurulu'na, Yönetim Kurulu'na ve orta kademe yönetime düzenli olarak, kapsamlı finansal raporlar zamanında hazırlanıp sunulmaktadır.
Grup Muhasebe Departmanı, ayrı ayrı şirketler ve konsolide mali tablolarına ilişkin tüm muhasebe sorularının muhatabıdır. Aynı zamanda kabul görmüş bir konsolidasyon programı yardımıyla konsolide mali tabloların hazırlanmasından sorumludur. Her bir mali tablonun yüklenmesi, konsolide mali tablolarının ve dipnotların hazırlanması tabloların tamlığını ve doğruluğunu sağlayan birçok kontrol mekanizması ile desteklenmektedir. Muhasebe ve değerleme politikalarını içeren DO & CO'nun sürekli güncellenen konsolide muhasebe politikaları şirket faaliyetlerinin standart bir şekilde muhasebeleşmesini ve değerlendirmesini sağlamakta olup, Grup şirketleri arasında farklı uygulamaların önüne geçmektedir. Güncel kurallara göre muhasebeleştirme çalışanların sürekli eğitimi ile sağlanmaktadır. Konsolide mali tabloların kurallara uygun olarak sunulması için DO & CO, şirket satın almalarının muhasebeleştirilmesinde, farklı muhasebe sistemlerinin birleşmesinden doğan risklerde, değerleme riskleri gibi karmaşık konuların muhasebeleştirilmesinde danışmanlardan faydalanmaktadır. Özel değerleme gerektiren konularda (Emeklilik ve kıdem yükümlülükleri gibi) ilgili uzmanlardan danışmanlık alınmaktadır.
Suiistimallerin önüne geçilmesi ve devam eden ve aşağı yönde kontrollerin birbirinden ayrılması için 'dört göz prensibi' uygulanmaktadır. İç kontrol tarafından yapılan düzenli denetimler süreçlerin iyileşmesini ve optimizasyonunu sağlamaktadır.
Tasarımından bağımsız olarak hiçbir kontrol sistemi hedeflere kesin ulaşılacağını garanti edemez. Uygulanan kontrol sistemlerinin tasarımı ve sürekli geliştirilmesi sayesinde DO & CO mali tabloların hatalı oluşma riskini sınırlandırmaktadır.
Avusturya Kurumsal Yönetim Kodeksi (ÖCGK), uluslararası standartlara göre Avusturya'da anonim şirketlerin sorumlu bir şekilde yönetilmesi ve idare edilmesi için hazırlanmış olan bir yönetmeliktir.
DO & CO, 2007 yılının Şubat ayından bu yana, kapsamlı bir şekilde Avusturya Kurumsal Yönetim Kodeksi'nin (www.corporate-governance.at sayfasında bulunmaktadır) kurallarını kabul etmektedir ve kodekste yazılı L-hükümlerini (Yasal Talepler) yasalara uygun şekilde yerine getirmektedir ve C-hükümlerinden (uymak ya da açıklamak) sapmayacağını beyan etmektedir.
DO & CO şirketi yönetiminin hedefi, şirket değerinin kalıcı ve uzun vadeli bir şekilde yükselmesidir. Katı prensiplerin, iyi bir şirket yönetiminin ve şeffaflığın ve de şirket kontrolüne ait etkin bir sisteminin sürekli gelişmesinin, güven oluşturan ve bu sayede uzun vadede katma değeri mümkün kılan bir şirket kültürüne yol açması beklenmektedir.
DO & CO, 2007/2008 mali yılından bu yana Kurumsal Yönetim Kodeksi'nin 62. kuralına riayet edilip edilmediğini değerlendirmekle, düzenli ve gönüllü olarak bağımsız bir harici kurumu görevlendirmektedir. 2023/2024 mali yılı için yapılan değerlendirme, hba Rechtsanwälte GmbH avukatlık bürosundan Avukat Dr. Ullrich Saurer tarafından gerçekleştirilmiştir. Harici değerlendirme raporuna, DO & CO şirketinin www.doco.com isimli web sitesinden ulaşılabilir.
Yönetim Kurulu Başkanı | Chief Executive Officer; 1959 doğumlu İlk atanması 3 Haziran 1997 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Temmuz 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi | Chief Commercial Officer; 1984 doğumlu İlk atanması 10 Haziran 2021 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 10 Haziran 2027 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi | Chief Financial Officer; 1982 doğumlu İlk atanması 1 Eylül 2023 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Ağustos 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi | Chief Operational Officer; 1974 doğumlu İlk atanması 1 Eylül 2023 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Ağustos 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi |Chief Legal Officer; 1973 doğumlu İlk atanması 1 Eylül 2023 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Ağustos 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi; 1977 doğumlu İlk atanması 16 Temmuz 2012 tarihinde yapılmıştır Görev süresinin sonu: 30 Haziran 2023 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır.
Esas sözleşmede ve iç tüzükte, Yönetim Kurulu'nun iş bölümü ve işbirliği düzenlenmiştir. İç tüzük özellikle sorumlulukları, karar alma gerekliliklerini ve iş alanlarının tahsisini düzenler. İç tüzük bunun haricinde, Yönetim Kurulu'nun bilgi verme ve raporlama yükümlülüklerini ve Gözetim Kurulu'nun onayına tabi olan çalışmaların bir kataloğunu içermektedir.
Yönetim Kurulu Başkanı, şirketin genel yönetiminden ve Yönetim Kurulu'nun faaliyetlerini koordine etmekten sorumludur. Yönetim Kurulu üyeleri, kendi sorumluluk alanlarındaki tüm önemli ticari işlemler hakkında birbirlerini bilgilendirir.
Mag. Bettina Höfinger bilançonun tanzim edildiği 31 Mart 2024 tarihinde DO & CO Aktiengesellschaft'a ait 500 adet hisse senedine sahiptir.
Başkan; bağımsız üye, 1971 doğumlu
Grup dışındaki halka açık şirketlerde Gözetim Kurulu görevi veya benzer işlevler yoktur
Başkan Vekili; bağımsız üye, 1955 doğumlu
olağan Genel Kurul'a (2027) kadar atanmıştır. İlk defa 27 Temmuz 2017 tarihinde seçilmiştir.
Grup dışındaki halka açık şirketlerde Gözetim Kurulu görevi veya benzer işlevler yoktur.
Halka arz edilen hisse senetlerinin temsilcisi
Gözetim Kurulu üyeliği veya benzer görevlerde bulunduğu borsada işlem gören diğer şirketler:
Üye; bağımsız üye, 1961 doğumlu
Grup dışındaki halka açık şirketlerde Gözetim Kurulu görevi veya benzer işlevler yoktur.
Gözetim Kurulu'nun faaliyetlerine, Avusturya Anonim Şirketler Kanunu, Esas Sözleşme, Gözetim Kurulu için düzenlenen iç tüzük ve Gözetim Kurulu'nun kesin olarak yükümlü olduğu Avusturya Kurumsal Yönetim Kanunu esas teşkil etmektedir.
2023/2024 mali yılında, Gözetim Kurulu, yasa ve Ana Sözleşme ile kendisine verilen görevleri dört toplantıda yerine getirmiştir. İki toplantı tüm Gözetim Kurulu üyelerinin fiziksel katılımıyla gerçekleştirilirken, diğer iki Gözetim Kurulu toplantısı video konferans şeklinde gerçekleştirilmiştir. Tüm Gözetim Kurulu üyelerinin genel katılım oranı %100 olup, her bir Gözetim Kurulu üyesi tüm toplantılara şahsen veya sanal olarak katılmıştır.
Devam eden koordinasyon ve şirketin stratejik yönüyle ilgili Yönetim Kurulu'na tavsiyeye ek olarak, raporlama yılında aşağıdaki konulara odaklanıldı:
31 Mart 2024 itibarıyla, Dr. Andreas Bierwirth, DO & CO Aktiengesellschaft'ta 2.280 adet hisseye sahiptir. Dr. Cem Kozlu 31 Mart 2024 itibarıyla, DO & CO Aktiengesellschaft'ta 7.617 adet hisseye sahiptir
DO & CO şirketinin Gözetim Kurulu'nda, eski Yönetim Kurulu üyeleri ve yöneticiler temsil edilmemektedir; ayrıca birbiri içine geçen yönetimler mevcut değildir. DO & CO Aktiengesellschaft şirketinde görev yapan Gözetim Kurulu üyelerinin faaliyet gösterdikleri şirketlerle mevcut olan ticari ilişkiler, üçüncü şirketlerle olağan koşullarda gerçekleşmektedir.
ÖCKG 1. ekinde bulunan 39. ve 53. kurallarla bağlantılı olarak Gözetim Kurulu'nun 14 Şubat 2007 tarihli oturumunda, Gözetim Kurulu üyelerinin ve komisyon üyelerinin bağımsızlıkları ile ilgili aşağıdaki ilkeler kararlaştırılmıştır:
Bir Gözetim Kurulu üyesi, şayet şirketle veya Yönetim Kurulu ile maddi menfaat çatışması oluşturabilecek ve bu nedenle üyenin davranışını etkilemeye müsait olan, ticari veya kişisel bir ilişki içerisinde bulunmuyorsa bağımsız olarak kabul edilebilir.
Bir Gözetim Kurulu üyesinin diğer bağımsızlık ilkelerine aşağıda yer verilmiştir:
Gözetim Kurulu üyesinin son beş yıl içerisinde yönetim kurulu üyesi olmaması veya şirketin yönetim kadrosunda ya da bağlı ortaklıkların birinde yönetim kadrosunda faaliyet göstermemiş olması gerekmektedir.
Gözetim Kurulu üyesinin, şirketle veya bağlı ortaklıklardan biriyle, üye için önem taşıyacak şekilde ticari bir ilişki yürütmemesi veya bir önceki yıl yürütmüş olmaması gerekmektedir. Aynı husus, Gözetim Kurulu üyesinin önemli ölçüde ekonomik menfaati bulunduğu kuruluşlarla olan ticari ilişkiler için de geçerlidir. Gözetim Kurulu tarafından 48. L hükmüne göre münferit işlemlere onay verilmesi, otomatikman bağımlı olarak nitelendirmeye yol açmaz.
Gözetim Kurulu üyesinin son üç yıl içerisinde şirketin bağımsız denetçisi veya denetimini yapan şirketin ortağı veya çalışanı olmaması gerekmektedir.
Hiçbir Gözetim Kurulu üyesinin, şirkette faaliyet gösteren bir Yönetim Kurulu üyesinin Gözetim Kurulu üyesi olduğu başka bir şirkette; Yönetim Kurulu üyesi olmaması gerekmektedir.
Gözetim Kurulu üyesinin, Yönetim Kurulu üyelerinden birinin veya yukarıda bulunan maddelerde tanımlanan pozisyonlarda bulunan şahıslara yakın bir aile bireyi (birinci derece akrabası, eşi, hayat arkadaşı, annesi/babası, amcası/dayısı, halası/teyzesi, kardeşi, yeğeni, kuzeni) olmaması gerekmektedir.
Gözetim Kurulu'nun her bir üyesi, kendilerinin yukarıda sayılan ilkeler uyarınca bağımsız olduklarını beyan ederler.
DO & CO Aktiengesellschaft'ın ayrı olarak hazırlanmış olan sürdürülebilirlik raporunda, Gözetim Kurulu Birinci Başkan Yardımcısı Dr. Peter HOFFMANN-OSTENHOF'un sürdürebilirlik raporunun dayandığı kriterlere göre Attila Dogudan Privatstiftung'taki Yönetim Kurulu Üyesi olarak görevine devam etmesi nedeniyle bağımsız olarak sınıflandırılmadığı belirtilmiştir.
DENETİM KOMİTESİ: Dr. Andreas BIERWIRTH: Başkan Dr. Peter HOFFMANN-OSTENHOF: 1. Başkan Vekili Mag. Daniela NEUBERGER: Üye
Denetim Kurulu Başkanı aynı zamanda Denetim Komitesinin Başkanı ve mali uzmanıdır. Denetim Kurulu Başkan Yardımcısı aynı zamanda Denetim Komitesi Başkan Yardımcısıdır.
Denetim Komitesi'nin görevleri arasında, muhasebe sürecinin denetimi, Şirket'in iç kontrol, iç denetim ve risk yönetim sistemlerinin etkinliğini gözetmeyi içerir. Ayrıca, konsolide finansal tabloların ve konsolide finansal tabloların denetiminin yanı sıra Grup denetçisinin bağımsızlığının özellikle denetlenen şirkete verilen ek hizmetler açısından incelenmesini ve gözetilmesini içerir. Denetim Komitesi, denetimin finansal raporlamanın güvenilirliğine nasıl katkıda bulunduğunu belirten ve süreçteki kendi rolünü de içeren denetim sonuçları hakkında Yönetim Kurulu'na bir rapor sunmaktadır. Ayrıca Denetim Komitesi, her bir şirket için ayrı olarak hazırlanan mali tabloların kontrolünü, kar dağıtımının yapılmasına ilişkinin hazırlanan teklifin değerlendirilmesi, yönetim raporunu, konsolide kurumsal yönetim raporunu ve konsolide sürdürülebilirlik raporunu kontrol edip sonuçları hakkında Gözetim Kurulu'na bildirmektedir. Denetim Komitesi, konsolide mali tabloları ve denetim sonuçlarına ilişkin raporu Gözetim Kurulu'na sunup, Gözetim Kurulu'nun Grup denetçisinin atanmasına ilişkin teklifi hazırlamaktadır.
Denetim Komitesi 2023/2024 mali yılında iki kez denetçi ile beraber olmak üzere üç kez toplanmıştır. Bu toplantılarda Denetim Komitesi, Yönetim Kurulu toplantılarda yer almasa bile denetçi ile görüş alışverişinde bulunmuştur. Bu toplantıların odak noktası, iç kontrol sistemi (ICS), risk yönetimin işlevselliği, iç denetimin uygulanması ve Bölüm 92 (4) AktG uyarınca belirlenecek diğer denetim prosedürlerinin ele alınması olmuştur. Ayrıca Denetim Komitesi, yeni denetçinin atanması için ihale sürecini de ele almıştır.
DENETİM KOMİTESİ ALT KURULU Mag. Daniela Neuberger: Başkan Dr. Andreas Bierwirth: Üye
Denetim Komitesi'nin alt komitesi, denetçinin atanması için ihaleye davet edilmesine ilişkin yasal süreci izlemekle görevlendirilmiştir. Ayrıca alt komite, Denetim Komitesi tarafından alınması gereken kararlar için tavsiyeler hazırlamıştır. Yeni bir denetçinin atanmasına ilişkin kararın ardından, Denetim Komitesi'nin alt komitesi 2023/2024 mali yılında toplanmamıştır.
YÜRÜTME KOMİTESİ: Dr. Andreas BIERWIRTH: Başkan Dr. Peter HOFFMANN-OSTENHOF: Başkan Vekili
Yürütme Komitesi, Başkan ve Başkan Vekilinden oluşuyor.
Yürütme Komitesi aynı zamanda Aday Gösterme Komitesi, Ücretlendirme Komitesi ve Acil Konularda Karar Alma Komitesi'nin işlevlerinden de sorumludur.
Yürütme komitesi, atama komitesi sıfatıyla Gözetim Kurulu'na, Yönetim Kurulu'nda boşalan yerlere üye atanması üzerine öneriler sunar ve acil planlanması gereken konulardan sorumludur. 2023/2024 mali yılında aday komitesi bir toplantı düzenlemiştir. Belirlenen atama prosedürü uyarınca bireysel mesleki deneyimlerini, bugüne kadar verilen sorumluluk alanlarını ve performanslarını değerlendirdikten ve kişisel görüşmeler yaptıktan sonra, Aday Gösterme Komitesi Gözetim Kurulu'na Yönetim Kurulu üyesi olarak Sayın M. Serdar Erden, Sayın Johannes Echeverria ve Sayın Bettina Höfinger'in atanmasını ve Yönetim Kurulu üyeleri Attila Doğudan ve Attila Mark Doğudan'ın görev sürelerinin erken uzatılmasını teklif etmiştir.
Ücretlendirme Komitesi, Yürütme Komitesi, Şirket ve Yönetim Kurulu Üyeleri ile olan ilişkiler, Yürütme Komitesi Üyelerinin ücretleri ve Yürütme Komitesi Üyeleri ile olan iş sözleşmelerinin içeriği ile ilgili konuları ele alır. Ücretlendirme Komitesi 2023/2024 mali yılında üç kez toplanmıştır ve 2023/2024 mali yılı için Yönetim Kurulu'nun yeni üyelerinin değişken ücretlerini ele almıştır.
2023/2024 mali yılında ait ücretlendirme raporu 25. Genel Kurul'a sunulacaktır.
Yürütme komitesi, acil durumlarda karar verme komitesi sıfatıyla, onaya tabi işlerde karar vermekle sorumludur.
ESG Komitesi:
Dr. Andreas Bierwirth: Başkan Mag. Daniela Neuberger: Üye
ESG Komitesi, Çevresel/Sosyal/Yönetişim alanında görev yapmak ve sorumlulukları gözden geçirmekle görevlidir. 2022/2023 mali yılında ESG Komitesi, Şirket'in düzenleyici çerçevesi ve konumu ile Şirket hedeflerinin ele alındığı bir toplantı gerçekleştirmiştir.
Yönetim Kurulu üyesi seçimlerinde mesleki yeterlilikler, kabiliyet, bağlılık, yönetim kademesindeki deneyim süresi dikkate alınmaktadır. Bunlar dışında üye seçiminde çeşitliliği sağlamak için farklı milliyetler ve farklı yaştan insanları da barındırmaya dikkat edilmektedir. Yönetim Kurulu üyeleri 51 ve 76 yaş arasında olup, iki üye Avusturya vatandaşı değildir ve Almanya ile Türkiye pazarında uzun yıllara dayanan deneyime sahiptir.
Gözetim Kurulu üyelerin belirlenmesinde şirketin kendine özgü ihtiyaçları ile yönetim ve gözetim kurulu üyelerinin yeterliliği dikkate alınmalıdır. DO & CO Aktiengesellschaft'ın kurumları DO & CO'nun faaliyet gösterdiği alanlarda yeterli bilgi ve birikime ve uluslararası faaliyet gösteren ve borsada işlem gören bir şirketin idare edilmesi için gerekli olan kişisel becerilere ve deneyime sahip olmalıdır. Şu anda gözetim kurulunda bir kadın üye bulunmaktadır. DO & CO grubunun yönetim kadrolarında çok sayıda kadın yönetici yer almaktadır (ilave açıklamalar için not 5'e bakınız).
Şirket, erkeklerin ve kadınların yönetim kadrosuna atanmaları konusunda olduğu kadar, yapılacak ödemelerde de eşit muamele görmelerine büyük önem vermektedir. Şirketlerin ve şirketler grubunun yönetim kadrosundan gözlemlenebildiği üzere, DO & CO Aktiengesellschaft ve bağlı ortaklıklarının yönetim kadrosunun istihdamı cinsiyetten bağımsız olarak dengeli bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Böylelikle, Grup içinde üst kademe yönetici pozisyonlarında yüksek oranda kadın çalışan görülebilmektedir. En son yapılan seçimlerde Gözetim Kurulu'nda boşalan bir pozisyon için bir kadın aday dikkate alındı ve Gözetim Kurulu'na seçildi.
Şirketin, özellikle kadınların doğum izninden ve izninden sonra yönetim kadrosuna tekrar geri dönmeleri için uygun koşulları oluşturmaktadır. Kadın çalışanlara, yarı zamanlı değişik iş modelleri aracılığıyla geçmişteki yönetim fonksiyonlarına geri dönme ve yönetim görevlerini yerine getirme imkanları tanınmaktadır.
Viyana, 21 Haziran 2024
Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi
Attila Doğudan M. Serdar Erden, MBA Mag. Johannes Echeverria
Mag. Bettina Höfinger e.h. Attila Mark Doğudan Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi
DO & CO Aktiengesellschaft Yönetim Kurulu, Gözetim Kurulu üyelerini Şirket'in mevcut durumu, gelişimi ve önemli ticari işlemler hakkında toplantılar sırasında ve toplantılar dışında düzenli olarak sözlü ve yazılı olarak bilgilendirmiştir. Gözetim Kurulu, bu raporlara ve bilgilere dayanarak Şirket yönetimini denetlemiş ve önemli ticari işlemleri açık görüşmelerde ayrıntılı olarak ele almıştır.
Gözetim Kurulu, 2023/2024 mali yılında yasal ve kanuni görevlerini dört toplantı ile yerine getirmiştir. Bu toplantılara Gözetim Kurulu üyelerinin tamamı katılmıştır. Yönetim Kurulu'na Şirket'in stratejik yönünün yanı sıra şirketin ekonomik ve sosyal çevresindeki genişleme ve değişiklikler hakkında tavsiyelerde bulunmaya özel önem verilmiştir.
Gözetim Kurulu, Şirket'in çok güçlü organik büyümesinin farkındadır. Gözetim Kurulu, toplantılarında bu büyümeyi ve etkilerini incelemiş, Havayolu İkram Hizmetleri, Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri ve Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller bölümlerindeki güçlü satış ve gelir performansının yanı sıra Yönetim Kurulu ile ilgili fırsatları ve zorlukları tartışmıştır. Özellikle DELTA Air Lines ile iş faaliyetlerinin genişletilmesi ve bu yıl ABD'de ilk kez Austin, Miami ve Las Vegas'ta üç Formula 1 Grand Prix'sinin düzenlenmesi nedeniyle şirketin A.B.D.'de daha da genişlemesine özellikle dikkat edilmiştir. Gözetim Kurulu ayrıca Yönetim Kurulu ile Viyana'daki Demel amiral gemisi mağazası için yeni perakende ve kahve evi konseptini görüşmüş olup, geliştirme fırsatlarını tartışmıştır. Yapay zeka alanındaki gelişmeler ve Şirket için ortaya çıkan fırsatlar ve riskler de tartışılmıştır.
1 Eylül 2023 tarihi itibariyle DO & CO Aktiengesellschaft Yönetim Kurulu, Gözetim Kurulu'nun aldığı karar doğrultusunda beş üyeye çıkarılmıştır. Gözetim Kurulu, Yönetim Kurulu'ndaki bu genişlemeyi, Şirket'in büyümesi ve küresel genişlemesi için geleceğe yönelik önemli bir adım olarak görmektedir.
Gözetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkanı düzenli olarak Şirket'in gelişiminin kilit yönlerini tartışmaktadır.
Denetim Komitesi, 2023/2024 mali yılında toplam üç kez toplanmıştır. Denetim Komitesi, 24 Haziran 2024 tarihli toplantısında DO & CO Aktiengesellschaft'ın yıllık finansal tablolarını, kar dağıtım teklifini, faaliyet raporunu, konsolide kurumsal yönetim raporunu ve konsolide sürdürülebilirlik raporunu, konsolide finansal tabloları ve Grup yönetim raporunu incelemiş ve yıllık finansal tabloları kabul edilmek üzere hazırlamıştır.
Denetim Komitesi özellikle muhasebe sürecini, iç kontrol sistemini, risk yönetim sisteminin etkinliğini ve iç denetim sistemini de izlemiş ve takip etmiştir.
Aday Gösterme Komitesi 2023/2024 mali yılında bir toplantı gerçekleştirmiştir. Aday Gösterme Komitesi, tanımlanan atama prosedürü doğrultusunda ve uygun değerlendirmelerin ardından M. Serdar Erden, Johannes Echeverria ve Bettina Höfinger'in Yönetim Kurulu üyesi olarak atanmasını ve Yönetim Kurulu üyeleri Attila Doğudan ve Attila Mark Doğudan'ın görev sürelerinin erken uzatılmasını Denetim Kuruluna teklif etmiştir.
Ücretlendirme Komitesi 2023/2024 mali yılında üç kez toplanmış ve İcra Kurulu üyelerinin sabit ve değişken ücretlerini ele almıştır.
Sürdürülebilirlik Komitesi, 2023/2024 mali yılında "Çevre, Sosyal ve Yönetişim" alanındaki sorumluluklarını yerine getirmek ve gözden geçirmek için iki toplantı gerçekleştirmiştir. DO & CO, geçtiğimiz mali yılda önemli bir ilerleme kaydetmiş ve bu ilerleme yatırımcı notlarına da önemli ölçüde yansımıştır. ESG Komitesi toplantılarında, Grubun mevcut ve gelecekteki faaliyetlerinin yanı sıra, yasal çerçeve, özellikle raporlama ile ilgili yeni düzenlemeler, Şirket'in rekabet gücü ve sosyal sorumluluk ile ilgili hedefleri ve bunların nasıl uygulanacağı da değerlendirilmiş ve tartışılmıştır.
DO & CO Aktiengesellschaft'ın 31 Mart 2024 tarihli yıllık finansal tabloları, dipnotları ve yönetim raporu ile birlikte Avusturya Muhasebe Mevzuatı'na uygun olarak hazırlanmış ve KPMG Austria GmbH Wirtschaftsprüfungs- und Steuerberatungsgesellschaft tarafından denetlenmiş ve olumlu görüş verilmiştir. Denetçi, Denetim Yönetmeliği'nin 11. maddesi uyarınca ek raporu Denetim Komitesi'ne sunmuş ve denetim sonuçlarını yazılı olarak bildirmiştir. Denetim Kurulu, Yönetim Kurulu'nun denetim bulgularına ilişkin raporunu kabul etmiş ve 2023/2024 yıllık mali tablolarını onaylamıştır. Bunlar böylece AktG Madde 96 (4) uyarınca kabul edilmiştir.
Notlar da dahil olmak üzere 31 Mart 2024 tarihli konsolide finansal tablolar, AB tarafından kabul edilen Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (UFRS) ve Avusturya Ticaret Kanunu'nun (UGB) 245a maddesinin ek gerekliliklerine uygun olarak hazırlanmış ve Grup yönetim raporu ile birlikte KPMG Austria GmbH Wirtschaftsprüfungs- und Steuerberatungsgesellschaft tarafından denetlenmiştir. Denetçi, Denetim Yönetmeliği'nin 11. Maddesi uyarınca ek raporu Denetim Komitesi'ne sunmuş ve konsolide finansal tabloların denetim sonuçları hakkında yazılı olarak rapor vermiştir. Denetçinin görüşüne göre, konsolide finansal tablolar, DO & CO Aktiengesellschaft Grubu'nun 31 Mart 2024 tarihi itibariyle finansal durumunu ve 2023/2024 mali yılına ilişkin finansal performansını ve nakit akışlarını tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir şekilde sunmaktadır. Gözetim Kurulu, denetim raporunu onaylamıştır.
Gözetim Kurulu ayrıca Yönetim Kurulu'nun DO & CO Aktiengesellschaft'ın karının dağıtılmasına ilişkin önerisini gözden geçirmiştir. Dağıtılabilir 16.499.388,59 Avro tutarındaki kardan, hisse başına 1,50 Avro temettü dağıtılması ve kalan dağıtılabilir karın yeni bir hesaba aktarılması için 25 Temmuz 2024 tarihinde yapılacak olan Yıllık Genel Kurul'a bir teklif sunulacaktır. Temettü ödeme tarihi 16 Ocak 2025 olarak önerilmiştir. Böylece COVID sübvansiyonlarının zarar telafisi veya zarar tazminatı olarak yeniden sınıflandırılmasına ilişkin üst sınır yönergelerinin gereklilikleri 31 Aralık 2024 tarihine kadar temettü dağıtılmayarak karşılanmış olacaktır. Önerilen kar dağıtımı, DO & CO Aktiengesellschaft'a, kar dağıtımının 2025 yılına kadar gerçekleşmeyeceği ve ılımlı bir temettü ve kar dağıtım politikasını temsil edeceği için, gerektiğinde ilgili yeniden sınıflandırma başvurusunu sunma imkanı verecektir. Kâr payı alma hakkına sahip hisse senedi sayısı, hisse senedine dönüştürülebilir tahvil sahiplerine hisse senedi ihraç edilmesi nedeniyle Genel Kurul tarihine kadar değişebilir. Bu durumda kâr dağıtımına ilişkin teklif, Genel Kurul tarihinde kâr payı alma hakkına sahip hisse senedi sayısına göre belirlenecektir.
UGB 267b maddesi uyarınca konsolide Kurumsal Yönetim Raporu'nun denetimi ve DO & CO Aktiengesellschaft'ın 2023/2024 mali yılında Avusturya Kurumsal Yönetim Kanunu kurallarına uygunluğunun değerlendirilmesi Dr. Ullrich Saurer, hba Rechtsanwälte GmbH tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu incelemeler, DO & CO'nun 2023/2024 mali yılında Avusturya Kurumsal Yönetim Kanunu'nun kurallarına uyduğunu göstermektedir.
Denetim Kurulu ayrıca faaliyetlerine ilişkin bir değerlendirme gerçekleştirmiştir. Bunun sonuçları 24 Haziran 2024 tarihli Denetim Kurulu toplantısında ayrıntılı olarak tartışılmıştır.
"Kalite, yenilikçilik ve çalışanlar" kurumsal değerleri, Şirket'in temellerini oluşturmaktadır ve 2023/2024 mali yılında da şirketin rakipsiz başarısının temelini oluşturmuştur. Gözetim Kurulu, DO & CO'nun tüm birimlerinin yönetimine ve özellikle çalışanlarına, üstün kişisel bağlılıkları ve vazgeçilmez kalite arayışları için teşekkür etmektedir.
Viyana, 24 Haziran 2024 Dr. Andreas Bierwirth
Gözetim Kurulu Başkanı
UFRS'ye göre DO & CO Aktiengesellschaft'ın 2023/2024 Mali Yılı Konsolide Finansal Tabloları
| Dipnot | VARLIKLAR milyon TL |
31 Mart 2024 | 31 Mart 2023* |
|---|---|---|---|
| Referansları | |||
| 6.1 | Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 805,35 | 860,90 |
| 6.2 | Maddi Duran Varlıklar | 17.406,21 | 13.696,14 |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 74,36 | 75,58 | |
| 6.3 | Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımlar | 149,19 | 88,42 |
| 6.4 | Diğer Finansal Varlıklar | 686,68 | 722,48 |
| 6.14 | Ertelenmiş Vergi Varlığı | 799,46 | 812,17 |
| Diğer Duran Varlıklar | 560,48 | 678,95 | |
| Duran Varlıklar | 20.481,74 | 16.934,64 | |
| 6.5 | Stoklar | 1.668,47 | 1.578,59 |
| 6.6 | Ticari Alacaklar | 8.000,80 | 5.480,70 |
| 6.4 | Diğer Finansal Varlıklar | 425,14 | 568,01 |
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar | 5,86 | 3,12 | |
| 6.7 | Diğer Finansal Olmayan Varlıklar | 1.314,45 | 1.269,79 |
| 6.8 | Nakit ve Nakit Benzerleri | 9.642,98 | 8.195,22 |
| 6.9 | Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar | 0,00 | 833,33 |
| Dönen Varlıklar | 21.057,70 | 17.928,76 | |
| TOPLAM VARLIKLAR | 41.539,44 | 34.863,41 | |
| Dipnot | YÜKÜMLÜLÜKLER milyon TL |
31 Mart 2024 | 31 Mart 2023* |
| Referansları | |||
| Sermaye | 763,96 | 693,49 | |
| Sermaye Yedekleri | 5.506,35 | 2.969,22 | |
| Dönüştürülebilir tahvil borçları (özkaynak oranı) | 410,31 | 410,31 | |
| Geçmiş Yıllar Karları | 7.123,35 | 5.493,89 | |
| Diğer Kapsamlı Gelir | -3.463,46 | -3.456,57 | |
| Özel Fonlar | 0,00 | -151,74 | |
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 10.340,51 | 5.958,60 | |
| Azınlık Payı | 1.038,10 | 947,90 | |
| 6.10 | Özkaynaklar | 11.378,61 | 6.906,50 |
| 6.11 | Tahviller | 75,61 | 2.659,15 |
| 6.12 | Diğer Uzun Vadeli Finansal Borçlar | 10.237,03 | 13.652,62 |
| 6.13 | Uzun Vadeli Karşılıklar | 743,01 | 883,41 |
| Diğer Uzun Vadeli Ticari Borçlar | 0,36 | 0,49 | |
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Yükümlülükler | 0,00 | 0,39 | |
| 6.14 | Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü | 498,17 | 351,33 |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 11.554,18 | 17.547,38 | |
| 6.15 | Diğer Finansal Borçlar | 6.928,87 | 2.629,83 |
| 6.16 | Ticari Borçlar | 6.416,10 | 4.608,58 |
| 6.17 | Kısa Vadeli Karşılıklar | 1.207,72 | 938,08 |
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Yükümlülükler | 566,33 | 356,39 | |
| 6.18 | Diğer Borçlar | 3.487,62 | 1.720,80 |
| Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklara İlişkin | |||
| 6.9 | Yükümlülükler | 0,00 | 155,85 |
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 18.606,65 | 10.409,53 | |
| TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER | 41.539,44 | 34.863,41 |
* Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca düzeltilmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
| Dipnot | Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|---|
| Referansları | milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 |
| 7.1 | Satışlar | 63.405,86 | 49.463,09 |
| 7.2 | Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 501,90 | 636,08 |
| 7.3 | Ticari Mal Maliyeti | -26.776,97 | -21.044,72 |
| 7.4 | Personel Giderleri | -20.455,09 | -16.196,98 |
| 7.5 | Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler | -9.695,95 | -7.931,15 |
| 7.6 | Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar |
63,94 | 68,71 |
| FAVÖK -Faiz, Amortisman / İtfa Payları / Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri ve Vergi Öncesi Kar |
7.043,68 | 4.995,02 | |
| 7.7 | Amortisman, İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri | -2.311,41 | -2.008,18 |
| FVÖK - Esas Faaliyet Karı | 4.732,28 | 2.986,85 | |
| Finansman Gelirleri | 338,13 | 109,84 | |
| Finansman Giderleri | -932,65 | -694,38 | |
| Diğer Finansal Gelir / Gideri | 29,04 | -61,94 | |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç | -574,24 | -622,42 | |
| 7.8 | Finansal Gelir / Gider | -1.139,72 | -1.268,91 |
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar | 3.592,56 | 1.717,93 | |
| 7.9 | Dönem Vergi Gideri | -1.019,63 | -469,02 |
| Dönem Karı | 2.572,93 | 1.248,92 | |
| Azınlık Payı | 265,14 | 76,44 | |
| DO & CO AG Hissedarlarına Dağıtabilir Konsolide Kar/ Zarar |
2.307,80 | 1.172,48 |
| Mali Yıl | Mali Yıl | ||
|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | ||
| Konsolide Kar (milyon TL) | 2.307,80 | 1.172,48 | |
| Çıkarılmış Hisse Senetlerinin Ağırlıklı Ortalama Adedi (Adet) | 10.605.030 | 9.778.970 | |
| 7.10 | Seyreltilmemiş Hisse Başına Kazanç (TL) | 217,61 | 119,90 |
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Konsolide Kar (seyreltilmiş hisse başına kar hesabında kullanılan ) (milyon TL) |
2.337,85 | 1.289,33 |
| Mevcut hisselerin ağırlıklı ortalaması + potansiyel hisselerin ağırlıklı ortalaması (Adet) |
10.987.925 | 10.984.231 |
| 7.10 Seyreltilmiş hisse başına kazanç (TL) |
212,77 | 117,38 |
| Dipnot | milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|---|
| Referansları | 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Dönem Karı | 2.572,93 | 1.248,92 | |
| Hiperenflasyon düzeltmeleri | 811,03 | 1.110,86 | |
| Dönem Vergi Gideri | -170,26 | -44,15 | |
| Yabancı Para Çevrim Farkları | -687,49 | -444,33 | |
| Dönem Vergi Gideri | 144,32 | 70,64 | |
| 10.3 | Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Yedekler | -99,76 | 138,03 |
| Dönem Vergi Gideri | 22,94 | -31,75 | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar | 20,80 | 799,30 | |
| Kıdem Tazminatı ve Emeklilik Yükümlülükleri | -103,41 | -372,23 | |
| Dönem Vergi Gideri | 22,01 | 73,67 | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | -81,41 | -298,56 | |
| Vergi Sonrası Diğer Kapsamlı Gelir/Gider | -60,61 | 500,74 | |
| Toplam Kapsamlı Gelir/Gider | 2.512,32 | 1.749,66 | |
| Azınlık Payı | 211,42 | 265,38 | |
| DO & CO AG Hissedarlarına Dağıtabilir Konsolide Kar | 2.300,90 | 1.484,28 |
| Dipnot | Mali Yıl | Mali Yıl | ||
|---|---|---|---|---|
| Referansları | milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023* | |
| Vergi Öncesi Kar | 3.592,56 | 1.717,93 | ||
| 7.3 | +/- | Amortisman, İtfa Payı ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri | 2.311,41 | 2.008,18 |
| -/+ | Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kazanç/Kayıplar | -23,04 | 6,07 | |
| 7.6 | -/+ | Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımların Dağıtılmamış Karları | -63,94 | -68,71 |
| +/- | Kar Zarar Mutabakatı ile İlgili Diğer Düzeltmeler | -513,05 | -119,93 | |
| +/- | Faiz Gelirleri / Giderleri | 416,94 | 591,94 | |
| +/- | Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç | 574,24 | 622,42 | |
| Brüt Nakit Akışları | 6.295,13 | 4.757,89 | ||
| -/+ | Stoklar ve Diğer Dönen Varlıklardaki Artış/Azalış | -3.451,41 | -2.902,93 | |
| +/- | Karşılıklardaki Artış/Azalış | 131,46 | 206,18 | |
| +/- | Ticari Borçlar ve Diğer Yükümlülüklerdeki Artış/Azalış | 3.808,10 | 2.276,82 | |
| - | Ödenen Vergi | -521,41 | -361,02 | |
| Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları (Net Nakit Akış) | 6.261,87 | 3.976,94 | ||
| + | Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit | 136,44 | 84,45 | |
| + | Girişleri Özkaynak Yöntemi Kullanılarak Muhasebeleştirilen Yatırımların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıp/Kazançlar |
0,00 | 33,11 | |
| + | Diğer Finansal Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Nakit Girişleri | 6,70 | 0,26 | |
| - | Maddi Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | -2.659,11 | -1.279,07 | |
| - | Maddi Olmayan Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | -7,71 | -20,22 | |
| - | Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımlardan Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 0,00 | 0,00 | |
| - | Diğer Finansal Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | -15,48 | -29,57 | |
| - | Bağlı Ortaklıkların Alımından Kaynaklanan Devir Alınan Nakit Haricinde Nakit Çıkışları |
0,00 | 0,89 | |
| + | Alınan Faizler | 329,17 | 97,92 | |
| Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları | -2.209,97 | -1.112,23 | ||
| 7.11 | - | DO & CO Aktiengesellschaft Hissedarlarına Ödenen Temettüler | -359,20 | 0,00 |
| - | Azınlık Pay Sahiplerine Ödenen Temettüler | -137,58 | -108,57 | |
| - | Tam Konsolide Olan Pay Alımı için Yapılan Nakit Çıkışları | -151,03 | 0,00 | |
| - - |
Finansal Borçların Geri Ödenmesi Ödenen Faizler |
-1.088,94 -454,98 |
-1.162,02 -527,12 |
|
| Finansman Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Akışları | -2.191,73 | -1.797,71 | ||
| Nakit ve Nakit Benzerlerindeki Net Artış / Azalış | 1.860,17 | 1.067,00 | ||
| 6.8 | Dönembaşı Nakit ve Nakit Benzerleri | 8.195,22 | 7.235,61 | |
| Kur Değişiminin Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi (Açılış Bakiyesi) | -410,28 | -89,42 | ||
| Kur Değişiminin Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi (Dönem içi Hareketi) | -2,13 | -17,96 | ||
| 6.8 | Dönem Sonu Nakit ve Nakit Benzerleri | 9.642,98 | 8.195,22 | |
| Nakit ve Nakit Benzerlerindeki Değişim | 1.860,17 | 1.066,98 |
* Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülüklerdeki değişiklikler hakkında daha fazla bilgi için konsolide nakit akış tablosu dipnotları 8. Konsolide Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklamalar'e bakınız.
| DO & CO AG Özkaynaklar Değişim Tablosu | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kapsamlı Gelir Dağıtımı | |||||||||||
| milyon TL | Sermaye | Sermaye Yedekleri |
Dönüştürüle bilir tahvil borçları (özkaynak oranı) |
Geçmiş Yıllar Karları |
Yabancı Para Çevirim Farkları |
UMS-19 Standardınd aki Değişiklik Etkisi |
Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Yedekler |
Özel Fonlar |
Toplam | Azınlık Payları |
Toplam Özkaynaklar |
| 1 Nisan 2023 itibarıyla bakiye |
693,49 | 2.969,22 | 410,31 | 5.493,89 | -3.308,02 | -317,17 | 168,63 | -151,74 | 5.958,60 | 947,90 | 6.906,50 |
| Paya Dönüştürülebilir Tahviller | 70,47 | 2.537,13 | 2.607,60 | 2.607,60 | |||||||
| Temettü Ödemeleri | -359,20 | -359,20 | -137,58 | -496,77 | |||||||
| Kontrol Gücü Olmayan Paylara İlişkin İşlemler |
-151,03 | -151,03 | -151,03 | ||||||||
| Toplam Kapsamlı Gelir | 2.307,80 | 116,30 | -46,37 | -76,82 | 2.300,90 | 211,42 | 2.512,32 | ||||
| Kontrol Gücü Olmayan Pay Sahiplerine Yapılan İlaveler |
-168,10 | 151,74 | -16,36 | 16,36 | 0,00 | ||||||
| 31 Mart 2024 itibarıyla bakiye |
763,96 | 5.506,35 | 410,31 | 7.123,35 | -3.191,73 | -363,54 | 91,81 | 0,00 | 10.340,51 | 1.038,10 | 11.378,61 |
| 1 Nisan 2022 itibarıyla bakiye |
679,14 | 2.457,08 | 410,31 | 4.321,42 | -3.654,79 | -175,92 | 62,34 | -122,50 | 3.977,07 | 761,86 | 4.738,93 |
| Temettü Ödemeleri | -108,57 | -108,57 | |||||||||
| Paya Dönüştürülebilir Tahviller | 14,35 | 512,14 | 526,49 | 526,49 | |||||||
| Toplam Kapsamlı Gelir | 1.172,48 | 346,76 | -141,24 | 106,28 | 1.484,28 | 265,38 | 1.749,66 | ||||
| Kontrol Gücü Olmayan Pay Sahiplerine Yapılan İlaveler |
-29,24 | -29,24 | 29,24 | 0,00 | |||||||
| 31 Mart 2023 itibarıyla bakiye |
693,49 | 2.969,22 | 410,31 | 5.493,89 | -3.308,02 | -317,17 | 168,63 | -151,74 | 5.958,60 | 947,90 | 6.906,50 |
Özkaynaklar ile ilgili detaylı bilgi için dipnot 6.10. Özkaynaklar'a bakınız.
Stephansplatz 12, 1010 Viyana adresine yerleşik DO & CO Aktiengesellschaft (DO & CO, Şirket, Grup), uluslararası ikram hizmetleri veren şirketler grubunun ana ortaklığıdır. Grup, Havayolu İkram Hizmetleri, Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri ve Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller olmak üzere üç alanda faaliyet göstermektedir. DO & CO Aktiengesellschaft hisseleri Viyana Borsası ve Borsa İstanbul'da işlem görmektedir.
1 Nisan 2023 - 31 Mart 2024 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan 2023/2024 mali yılına ait DO & CO Aktiengesellschaft'ın konsolide finansal tabloları Avrupa Birliği Sermaye Piyasası Kurumlarınca uygulanan Uluslararası Finansal Raporlama Standartları'na (UFRS) ve Avusturya Ticaret Kanunu'nun 245a maddesi hükümlerine göre hazırlanmıştır.
DO & CO, konsolide finansal tablolarını ilgili standartlara uyumlu olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, DO & CO Grup'unun finansal durumunu ve finansal performansını doğru ve dürüst bir şekilde yansıtmaktadır. Konsolidasyona tabi olan yurtiçi ve yurtdışında yerleşik tüm bağlı ortaklıkların finansal tabloları bağımsız denetimden geçmiştir.
Konsolide bilançonun yapısı UMS 1 uyarınca vadelerine göre düzenlenmiştir. Varlıklar ve yükümlülükler bilanço tarihinden itibaren 12 ay içerisinde gerçekleşmesi öngörülüyorsa kısa vadeli olarak sınıflandırılmıştır. Kar veya zarar tabloları "Fonksiyon Esasına Göre" hazırlanmıştır.
Konsolide finansal tablolar ana ortaklığın fonksiyonel para birim olan Avro cinsinden hazırlanmıştır ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan 23 Ekim 2013 tarih ve VII.128.4 sayılı "Yabancı Sermaye Piyasası Araçları ve Depo Sertifikaları ile Yabancı Yatırım Fonu Payları Tebliği" hükümlerine uygun olarak, aslen Avro cinsinden hazırlanmış olan finansal tablolarımız anılan tebliğin (14.2) maddesi gereğine uygun şekilde Türk Lirası'na çevrilmiştir. Aksi belirtilmedikçe, mali tablolarda ve dipnotlarda gösterilen tüm tutarlar onbinlere yuvarlanmıştır. Tek ve toplam tutarlar yuvarlama farkları içermektedir. Bu nedenle gösterilen toplamlar, tek tek rakamların toplamından farklılık gösterebilir.
DO & CO Avrupa Birliği'nde de uygulanan UFRS'ye göre konsolide finansal tabloların hazırlanması için bilanço tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerinin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımlar kullanmaktadır. Bu tahmin ve varsayımlar Yönetim Kurulu'nun en iyi bilgisine ve geçmişteki benzer deneyimlerine dayanmasına rağmen gerçekleşen sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir.
DO & CO Yönetim Kurulu, 2023/2024 mali yılı konsolide mali tablolarını 21 Haziran 2024 tarihinde yayımlanmak üzere onaylamış ve Gözetim Kurulu'na sunulmak üzere yayımlamıştır. Konsolide mali tablolar, şirketin Gözetim Kurulu tarafından 24 Haziran 2024 tarihinde onaylanacaktır.
UMSK ve UFRS komitesi tarafından yayınlanan ve 2023/2024 mali yılında Avrupa Birliği'nde uygulanması zorunlu olan yeni ve revize edilmiş aşağıdaki standartların ve yorumlamaların ilk kez uygulanmasının konsolide finansal tablolar ve DO & CO'nun varlıkları, finans ve performansı üzerinde önemli bir etkisi bulunmamaktadır.
| Standart / Yorum (31.03.2024 tarihine kadar) |
Erken uygulamaya konulan ve aşağıdaki tarihten itibaren geçerli olan değişiklikler |
DO & CO'nun uygulama tarihi |
Konsolide mali tablolara etkisi |
|
|---|---|---|---|---|
| UMS 1 | UMS 1 ve UFRS 2'de Değişiklikler: Muhasebe ve Değerleme Yöntemlerine İlişkin Açıklamalar |
Ocak 2023 | 1 Nisan 2023 | Etkisi var |
| UMS 8 | UMS 8'deki Değişiklikler: Muhasebe Tahminlerinin Tanımı |
Ocak 2023 | 1 Nisan 2023 | Etkisi var |
| UMS 12 | UMS 12'deki Değişiklikler - "Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergiye ilişkin değişiklikler" |
Ocak 2023 | 1 Nisan 2023 | Etkisi yok |
| UMS 12 | UMS 12'deki Değişiklikler - "Uluslararası vergi reformu – Pillar II model kuralları (Değişiklikler)" |
23 Mayıs 2023* | 1 Aralık 2023 | Etkisi var |
| UFRS 17 | Sigorta sözleşmeleri | Ocak 2023 | 1 Nisan 2023 | Etkisi yok |
| UFRS 17 | UFRS 17'deki değişiklikler: UFRS 17 ve UFRS 9'un ilk kez uygulanması - karşılaştırmalı bilgiler |
Ocak 2023 | 1 Nisan 2023 | Etkisi yok |
* Değişiklikler, 31 Aralık 2023 itibarıyla geçerli olan yeni açıklama gerekliliklerinin yanı sıra, hemen geçerli olan Pillar II kapsamındaki küresel asgari ilave vergi için ertelenmiş vergilerin muhasebeleştirilmesine ilişkin bir kolaylaştırma getirmektedir.
UMS 1 ve UFRS Uygulama Tebliği 2: Muhasebe Politikalarının Açıklanması'nda yapılan değişikliklerin getirdiği en önemli yenilik, önemli muhasebe politikaları ile önemli muhasebe politikalarına ilişkin açıklamalar arasındaki ayrımdır. Bu açıklamalar Bölüm 5.4. Önemli İhtiyari Kararlar ve Tahminler'da daha detaylı olarak açıklanmıştır.
UMS 8: Muhasebe Tahminlerinin Tanımı'nda yapılan değişikliklerle ilgili olarak, Şirket muhasebe politikaları ve muhasebe tahminleri arasında kesin bir ayrım yapmaktadır. Muhasebe politikaları/yöntemleri Bölüm 5.3. Muhasebe Politikaları'nda, tahminler ise Bölüm 5.4. Önemli İhtiyari Kararlar ve Tahminler'da detaylı olarak açıklanmıştır.
Şirket, UMS 12: Ertelenmiş Vergiler standardındaki değişikliklerin tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin herhangi bir etkisini tespit etmemiştir, çünkü ilk muhasebeleştirme sırasında ertelenmiş vergiler için herhangi bir muafiyet uygulanmamıştır.
UMS 12: Uluslararası Vergi Reformu – Pillar Two: Model yapılan değişiklikle, küresel asgari vergilendirmenin getirilmesinden kaynaklanan ertelenmiş vergilerin muhasebeleştirilmesine geçici, zorunlu ve hemen uygulanabilir bir istisna getirilmiştir. Ertelenmiş vergilerin muhasebeleştirilmesine ilişkin bu istisna, 31 Mart 2024 tarihli konsolide finansal tablolarda halihazırda uygulanmaktadır ve bu konsolide finansal tablolarda dikkate alınmıştır. Pillar II'den kaynaklanan vergiler, oluştukları dönemde UMS 12 uyarınca cari vergi gideri olarak muhasebeleştirilir.
Yeni standart UFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri ve UFRS 17: UFRS 17'nin İlk Uygulaması ve UFRS 9 - Karşılaştırmalı Bilgiler'deki değişikliklerin Şirket'in, sözleşmeyi düzenleyen taraf olarak, gelecekteki belirli veya belirsiz bir olayın (sigortalanan olay) karşı tarafı olumsuz etkilemesi durumunda karşı tarafı tazmin etmeyi taahhüt ederek başka bir taraftan (karşı taraftan) önemli bir sigorta riski üstlendiği herhangi bir sözleşmesi bulunmadığından herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
UMSK veya UFRS Komitesi tarafından yeni yayınlanan veya değişikliğe uğrayan standartlar ve yorumlar 2023/2024 raporlama döneminde zorunlu olmadıklarından ve AB mevzuatı tarafından kabul edilmesi beklenildiğinden dolayı henüz uygulanmamıştır. DO & CO bu standartlardan herhangi birisini erken uygulamayı seçmemiştir.
| Standart / Yorum (27.06.2024 tarihine kadar) |
Erken uygulamaya konulmayan ve aşağıdaki tarihten itibaren geçerli olan değişiklikler |
DO & CO'nun uygulama tarihi |
Konsolide mali tablolara etkisi |
|
|---|---|---|---|---|
| UMS 16 | UFRS 16 - "Satış ve geri kiralama işlemleri" | Ocak 2024 | 1 Nisan 2024 | Etkisi yok |
| UMS 1 | UMS 1 - "Sözleşme koşulları olan uzun vadeli yükümlülüklere ilişkin değişiklikler" |
Ocak 2024 | 1 Nisan 2024 | Etkisi olacaktır |
| UMS 1 | UMS 1'deki Değişiklikler: Taahhütlü Uzun Vadeli Yükümlülükler |
Ocak 2024 | 1 Nisan 2024 | Etkisi olacaktır |
| UFRS 21 | UMS 21 - "Değiştirilebilirliğin eksikliği" | Ocak 2025 | 1 Nisan 2025 | Etkisi yok |
| UFRS 7 | UMS 7 ve UFRS 7 - "Tedarikçi finansman anlaşmalarına ilişkin değişiklikler" |
Ocak 2024 | 1 Nisan 2025 | Etkisi yok |
DO & CO, Grup'un geri kiralama işlemi olmadığı için UFRS 16'daki değişikliğin herhangi bir etkisi olmasını beklememektedir.
UMS 1: Sözleşme Koşulları Olan Borçların Kısa Vadeli veya Uzun Vadeli ve Uzun Vadeli Yükümlülükler Olarak Sınıflandırılması standardındaki her iki değişikliğin de Şirket üzerinde etkileri olacaktır. Hisse senedine dönüştürülebilir tahvilin uzun vadeli olarak yeniden sınıflandırılması gerekecek, ancak standardın yürürlüğe girdiği tarihte vadesi 28 Ocak 2026'ya denk geleceği için tahvilin yine de uzun vadeli olarak yeniden sınıflandırılması gerekecektir. Bunun dışında bir değişiklik beklenmemektedir. Finansal taahhüt içeren krediyle ilgili olarak, bölüm 10.3. Finansal Araçlar, "Likidite riskleri" alt bölümü, yönetimin gelecekteki finansal taahhütlere uyuma ilişkin beklentilerinin ve dolayısıyla karşılık gelen potansiyel riskin ayrıntılı bir tanımını sağlamaktadır.
UMS 21: Değiştirilebilirliğin eksikliği, Şirket'in şu anda başka bir para birimine dönüştürülemeyen para birimi bulunmadığından veya gelecekte bu tür bir para birimi kullanılmayacak olduğundan herhangi bir etkisi olmayacaktır.
UMS 7 ve UFRS 7'deki değişikliklerin herhangi bir etkisi bulunmamaktadır: Şirket'in faktoring anlaşması bulunmadığından Tedarikçilerle Yapılan Finansman Anlaşmaları'nı etkilemeyecektir.
DO & CO, 2022/2023 mali yılının ilk çeyreğinden itibaren fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan bağlı ortaklıkların mali tablolarının konsolidasyonunda UMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ülkelerde Finansal Raporlama" standardını dikkate almaktadır.
Daha sonrasında bu bağlı ortaklıkların finansal tabloları Türk Lirası'nın satın alma gücündeki değişimleri yansıtacak şekilde yeniden düzenlenir. İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen parasal olmayan bilanço kalemleri, Grup'un fonksiyonel para birimine çevrilmeden önce bir fiyat endeksi kullanılarak yeniden düzenlenmektedir. Bilançodaki parasal kalemler endekslenmemektedir. Ayrıca gelir tablosu, kapsamlı gelir tablosu ve özkaynaklardaki tüm kalemler de yeniden düzenlenmiştir. Parasal kalemlerin net pozisyonundan kaynaklanan kazanç ve kayıplar konsolide gelir tablosunun finansal sonuçlarında ayrı bir kalem olarak sunulmaktadır.
Bilanço ve gelir tablosunda yer alan tüm kalemler kapanış kurundan Grup'un fonksiyonel para birimine çevrilmektedir. Endeksleme ve yabancı para çevriminden kaynaklanan tüm farklar, diğer kapsamlı gelir tablosunda yabancı para çevrim farkları hesabında muhasebeleştirilmektedir.
Fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan bağlı ortaklıkların yıllık mali tabloları tarihi maliyet kavramına dayanmaktadır. Endeksleme için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan tüketici fiyat endeksleri kullanılmaktadır. 31 Mart 2024 (2003=100) itibarıyla fiyat endeksi 2.139,47'dir (31 Mart 2023: 1.269,75).
| Tüketici fiyat endeksindeki aylık değişim | ||
|---|---|---|
| % olarak | 2023/2024 | 2022/2023 |
| Nisan | %2,39 | %7,25 |
| Mayıs | %0,04 | %2,98 |
| Haziran | %3,92 | %4,95 |
| Temmuz | %9,49 | %2,37 |
| Ağustos | %9,09 | %1,46 |
| Eylül | %4,75 | %3,08 |
| Ekim | %3,43 | %3,54 |
| Kasım | %3,28 | %2,88 |
| Aralık | %2,93 | %1,18 |
| Ocak | %6,70 | %6,65 |
| Şubat | %4,53 | %3,15 |
| Mart | %3,16 | %2,29 |
Aşağıdaki tablo raporlama döneminde endeksteki değişikliği göstermektedir:
Parasal olmayan kalemlerin endekslenmesi, DO & CO Grubu'nun bilanço toplamını 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla 707,17 milyon TL tutarında artırmaktadır. Bu artış, maddi duran varlıkların (547,75 milyon TL), atırım amaçlı gayrimenkullerin (65,64 milyon TL) ve ayrıca stokların endekslenmesinden (84,20 milyon TL) kaynaklanmaktadır. Yükümlülükler tarafında konsolide özkaynaklar 441,42 milyon TL artış göstermiştir. Bu tutarın 512,48 milyon TL tutarındaki kısmı kontrol gücü olmayan paylara ilişkindir. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 129,62 milyon TL tutarında artış göstermiştir.
Parasal kalemlerin net pozisyonu 2023/2024 mali yılında 574,24 milyon TL tutarında zarara neden olmuştur. Ayrıca UMS 29'un uygulanması özellikle maliyet ve amortisman kalemlerini etkilemektedir. 2023/2024 mali yılında ilk madde malzeme maliyeti 1.810,89 milyon TL ve amortisman giderleri 159,23 milyon TL artış göstermiştir. UMS 29'un uygulanması 2023/2024 mali yılında vergi sonrası kazançlarda 634,49 milyon TL'lik düşüşe neden olmuştur ve bu tutarın 280,95 milyon TL'lik kısmı kontrol gücü olmayan paylara ilişkindir.
2023/2024 mali yılında diğer kapsamlı gelirde gösterilen yabancı para çevrim farklarındaki değişim 811,03 milyon TL tutarında UMS 29 uyarınca endeksleme etkilerini içermektedir. Bu tutarın 360,27 milyon TL'lik kısmı kontrol gücü olmayan paylara aittir.
2023/2024 mali yılında, 2022/2023 mali yılına ait ticari alacaklar ve diğer yükümlülüklerin netleştirme işlemi yapılmaması nedeniyle bir hata tespit edilmiştir. Bu durumun düzeltilmesi için 2022/2023 mali yılı finansal tablolarındaki ilgili kalemler buna göre düzeltilmiştir.
Aşağıdaki tablo, bu düzeltmelerin 31 Mart 2023 tarihli konsolide bilanço ve 2022/2023 mali yılı konsolide nakit akış tablosu üzerindeki etkilerini göstermektedir. Konsolide gelir tablosu, konsolide kapsamlı gelir tablosu ve konsolide özkaynak değişim tablosu bu düzeltmeden etkilenmemiştir.
| Yayımlanmış | UMS 8 | Düzeltilmiş | |
|---|---|---|---|
| milyon TL | 31 Mart 2023 | düzeltmesine | 31 Mart 2023 |
| Duran Varlıklar | 16.934,64 | göre 0,00 |
16.934,64 |
| Ticari Alacaklar | 5.779,99 | -299,28 | 5.480,70 |
| Diğer Dönen Varlıklar | 12.448,06 | 0,00 | 12.448,06 |
| Dönen Varlıklar | 18.228,05 | -299,28 | 17.928,76 |
| Varlıklar | 35.162,69 | -299,28 | 34.863,41 |
| Özkaynaklar | 6.906,50 | 0,00 | 6.906,50 |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 17.547,38 | 0,00 | 17.547,38 |
| Diğer Borçlar | 2.020,08 | -299,28 | 1.720,80 |
| Diğer Borçlar | 8.688,73 | 0,00 | 8.688,73 |
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 10.708,81 | -299,28 | 10.409,53 |
| Yükümlülükler | 35.162,69 | -299,28 | 34.863,41 |
| milyon TL | Yayımlanmış 31 Mart 2023 |
UMS 8 düzeltmesine |
Düzeltilmiş 31 Mart 2023 |
|
|---|---|---|---|---|
| Vergi Öncesi Kar | 1.717,93 | 0,00 | 1.717,93 | |
| Brüt Nakit Akışları | 4.757,89 | 0,00 | 4.757,89 | |
| -/+ | Stoklar ve Diğer Dönen Varlıklardaki Artış/Azalış | -3.202,21 | 299,28 | -2.902,93 |
| +/- | Karşılıklardaki Artış/Azalış | 206,18 | 0,00 | 206,18 |
| +/- | Ticari Borçlar ve Diğer Yükümlülüklerdeki Artış/Azalış | 2.576,10 | -299,28 | 2.276,82 |
| - | Ödenen Vergi | -361,02 | 0,00 | -361,02 |
| Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları (Net Nakit Akış) |
3.976,94 | 0,00 | 3.976,94 | |
| Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları | -1.112,23 | 0,00 | -1.112,23 | |
| Finansman Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Akışları | -1.797,71 | 0,00 | -1.797,71 | |
| Nakit ve Nakit Benzerlerindeki Net Artış / Azalış | 1.067,00 | 0,00 | 1.067,00 |
31 Mart 2024 tarihli konsolide finansal tablolar, DO & CO'nun doğrudan ya da dolaylı olarak kontrolünün bulunduğu önemli tüm bağlı ortaklıklarını içermektedir. DO & CO, yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı, risklerden etkilendiği veya getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkanına sahip olduğu durumlarda, yatırım yaptığı işletmeyi kontrol etmektedir. DO & CO, bağlı ortaklıklarının oy haklarının çoğunluğunu elinde tutuğu için bu güce sahiptir.
DO & CO, bağlı ortaklığı THY DO & CO İkram Hizmetleri A.Ş.'de ("TDC") oy haklarının %50'sine sahiptir. ("TDC")'deki oy haklarının %50'si DO & CO'ya aittir. Bununla birlikte, DO & CO, UFRS 10.5 uyarınca yatırım yapılan şirketi (tamamen) kontrol etmektedir. Buna göre, DO & CO kümülatif olarak (a) yatırım yapılan şirket üzerinde güce, (b) yatırım yapılan şirketle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kalmaya veya bu getirilerde hak sahibi olmaya ve (c) yatırım yapılan şirket üzerindeki gücünü kullanarak getirilerin seviyesini etkileme kabiliyetine sahiptir (UFRS 15.7). Özellikle, (a) yatırım yapılan işletme üzerindeki kontrol gücü, diğerlerinin yanı sıra aşağıdaki koşullar da dikkate alınarak belirlenmiştir:
Yatırımcı ilişkisinin derinlemesine ve ayrıntılı bir analizine ek olarak, ilgili faaliyetleri yönetmek için önemli hakların DO & CO tarafından elde tutulduğunun ve UFRS 10.B23 uyarınca önemli olduğunun belirlenmesine yol açmıştır. Ayrıca, yatırım yapılan işletmeyle olan ilişkiden kaynaklanan değişken getiri riskinin veya hakkının ve yatırım yapılan işletme üzerindeki gücünü kullanarak getiri seviyesini etkileme kabiliyetinin mevcut olduğu da tespit edilmiştir.
UFRS 12 uyarınca bağlı ortaklıklarla ilgili verilmesi gereken bilgiler dipnot 6.10. Özkaynaklar'da açıklanmıştır.
Grup'un bir başka kuruluş ile müşterek kontrol ettiği bir yurtdışı ortaklığı müşterek (Sharp DO & CO Korea, LLC) yönetimin mevcut olduğu iş ortaklığı olarak değerlendirilmekte ve özkaynak yöntemi ile konsolide edilmektedir.
Müşterek yönetime tabii ortaklıklar ve iştirakler hakkındaki bilgiler dipnot 6.3. Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımlar'da açıklanmıştır.
Münih merkezli DO & CO Service GmbH, Kelsterbach merkezli DO & CO (Deutschland) Holding GmbH ile 01.04.2023 tarihinde (birleşme tarihi) geriye dönük olarak birleştirilmiştir. Bu nedenle DO & CO Service GmbH, konsolidasyon kapsamından çıkarılmıştır.
Bağlı ortaklıklar, satın alma tarihi itibarıyla ilk defa konsolidasyon kapsamına dahil edilir. Alım tarihi, kontrolün DO & CO'ya transfer olduğu tarihtir. Kontrol gücünün kaybedilmesi durumunda bağlı ortaklık konsolidasyon kapsamından çıkartılır.
İktisap edilen bağlı ortaklıkların ilk kez konsolide edilmesi sırasında satın alma metodu kullanılmaktadır. Edinilen varlık ve borçlar satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinden değerlenir. Edinme maliyeti, alım tarihinde sağlanan faydaların gerçeğe uygun değerini içerir. Edinme maliyetinden edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan pay tutarını düştükten sonra Grup'un edinilen işletmedeki net tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve gerçeğe uygun değerlerini aşan kısmı şerefiye olarak muhasebeleştirilir. Tersi bir durumda şirket alım fiyatını tekrar değerlendirdikten sonra aradaki farkı kar veya zarar tablosuna yansıtılır. Kontrol gücü olmayan yatırımlardaki paylar net varlık değeri üzerinden sahip olduğu hisse oranında değerlenir.
Şerefiye üzerinden bir amortisman ayrılmaz, onun yerine yılda bir kez değer düşüklüğü testine tabi tutulur ve herhangi bir değer düşüklüğü durumunda zarar olarak muhasebeleştirilir.
DO & CO, müşterek yönetime tabi ortalıkları ve iştirakleri özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına almaktadır. Hisseler, devirleri sırasında işlem maliyetleri dahil edilerek edinme maliyetleri üzerinden kayıtlara alınır. Edinim maliyeti, firmanın o paya denk gelen varlık ve yükümlülüklerinin değerinden büyük olduğu zaman şerefiye kaydedilir. Şerefiye, hisselerin defter değerinin bir parçasıdır ve tek başına değer düşüklüğü testine tabi tutulmazlar. Aradaki olumsuz fark kar veya zarar tablolarında muhasebeleştirilmektedir. Yatırımın defter değerinin güncellenmesi, DO & CO'nun hisseleri oranında iştirak edilen firmanın net defter değeri üzerinden hesaplanır. İştirakin veya müşterek yönetime tabi ortaklığının birikmiş zararları DO & CO'nun payının defter değerinin üzerindeyse, DO & CO'nun yasal ve gerçekçi sorumluluğu kadar kayıtlara alınır. Özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilen yatırımlar değer düşüklüğü olduğuna dair bir gösterge olması durumunda değer düşüklüğü testine tabi tutulur.
DO & CO'nun raporlama tarihi itibariyle mali tabloları, özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen bağlı ortaklıkların ve iştiraklerin dahil edilmesine temel oluşturmaktadır. İştirakin mali yılının ana ortaklıktan farklı olması durumunda iştirakin ara dönem finansal tabloları konsolide edilir. Bu durum özkaynak yöntemi kullanılarak konsolide edilen şirketler için geçerli değildir
Aşağıdaki tam konsolidasyon kapsamındaki şirketin mali yılı farklıdır: THY DO & CO İkram Hizmetleri A.Ş. (raporlama tarihi 31.12.2023).
Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında bağlı ortaklıklar, müşterek yönetime tabi ortaklıklar ve iştirakler için aynı muhasebe politikaları uygulanır. Grup şirketleri arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler ile grup içi işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmektedir. Ana ortaklık ile iştirakleri arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Grup'un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar ise transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını gösteriyor ise düzeltilmektedir.
Konsolide finansal tablolar, Avro para cinsinden hazırlanmaktadır. Yurtdışındaki iştiraklerin fonksiyonel para birimleri Avrodan kısmen farklılık göstermektedir. İştirakler, müşterek yönetime tabi ortaklıklar ve bağlı ortaklıkların fonksiyonel para birimleri Avro değilse, kur çevrimleri UMS 21 uyarınca hesaplanır. Şirketlerin konsolide finansal raporlarındaki varlık ve yükümlülükleri 31 Mart 2024 tarihli spot döviz kuru ile gelir ve giderler ise yıllık ortalama kur ile çevrilir.
Yabancı para işlemleri, işlem tarihlerinde geçerli olan döviz kurları üzerinden, yabancı paraya dayalı parasal varlık ve yükümlülükler, bilanço tarihinde geçerli olan döviz kurları kullanılarak çevrilmiştir. Grup şirketlerinde yabancı paraya dayalı parasal kalemlerden (ticari alacak ve borç) doğan kur farkı geliri veya gideri kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilir. Yurtdışı iştiraklerinin net yatırımının bir kısmını oluşturan parasal kalemlerdeki yabancı para çevirim farkları daha farklı muhasebeleştirilir. Bunlar, özkaynakların altında, "Yabancı Para Çevrim Farkları" hesabında sınıflandırılırlar (Net Yatırım Yaklaşımı). Bunlar özellikle, İngiltere, Amerika ve İsviçre'de bulunan iştirak ve bağlı ortaklıklara verilen, geri ödemesi yakın zamanda öngörülmeyen ve olası görülmeyen kredilerden oluşmaktadır.
Sabit kıymetlerdeki değişimler, ortalama döviz kurları kullanılarak sunum para birimine çevrilir. Bilanço tarihindeki ortalama döviz kurunda, bir önceki yılın ortalama döviz kuruna oranla meydana gelen değişikliklerin sonuçları ve de ortalama kurların kullanılmasından doğan sonuçlar sabit kıymet hareket tablosunda "Yabancı Para Çevirim Farkları" altında ayrı bir kalem olarak sunulmaktadır.
Bilanço kalemlerinde farklı kapanış kurlarının kullanımından kaynaklanan veya kar veya zarar hesaplarına ait gelir ve gider kalemlerinin çevriminden doğan farklılıklar ile bunlarla bağlantılı olarak bilançoda bulunan net varlık değişimlerine ilişkin yabancı para çevrim farkları, özkaynak kaleminin içerisinde "Yabancı Para Çevrim Farkları" olarak sunulmakta ve gelir tablosu ile ilişkilendirilmemektedir. Şirketlerin konsolidasyon kapsamına alınması sırasında kayda geçirilen yabancı para çevrim farkları, şirketlerin konsolidasyonu tamamlanırken gelir tablosu ile ilişkilendirilir.
| Dönem Sonu | Dönem Ortalaması | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Euro entspricht | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 | ||
| ABD Doları | USD | 1,0783 | 1,0875 | 1,0852 | 1,0415 | |
| İngiliz Sterlini | GBP | 0,8548 | 0,8792 | 0,8639 | 0,8641 | |
| Türk Lirası1 | TRY | 34,8490 | 20,8633 | 34,8490 | 20,8633 | |
| İsviçre Frankı | CHF | 0,9764 | 0,9968 | 0,9618 | 0,9942 | |
| Polonya Zlotisi | PLN | 4,3138 | 4,6700 | 4,4506 | 4,7056 | |
| Ukrayna Grivnası | UAH | 42,4990 | 39,7804 | 40,3031 | 36,2647 | |
| Meksika Pezosu | MXN | 17,8739 | 19,6390 | 18,7973 | 20,4528 | |
| Brezilya Reali | BRL | 5,4105 | 5,5158 | 5,3547 | 5,3026 | |
| Güney Kore Wonu | KRW | 1.455,6800 | 1.420,4545 | 1.431,7221 | 1.362,3978 |
Yabancı para çeviriminde kullanılan başlıca para birimleri ve döviz kurları aşağıdaki gibidir:
1...UMS 29 uyarınca, ortalama oran için de kapanış oranı kullanilmaktadır.
Aksi belirtilmedikçe, DO & CO konsolide finansal tablolarda yer alan dönemler için muhasebe politikalarını tutarlı bir şekilde uygulamıştır (Dipnot 2. Yeni veya değişikliğe uğrayan UFRS'lerin etkileri'ne bakınız). Gerçeğe uygun değeri ile gösterilen finansal varlıklar ve yükümlülükler haricinde, konsolide finansal tablolar, tarihi edinme ve üretim maliyeti baz alınarak hazırlanmıştır.
DO & CO Maddi Olmayan Duran Varlıklar altında şerefiyeyi, müşteriler ile yapılan sözleşmeleri, lisansları, markaları ve kullanım haklarını sınıflandırmaktadır. Grup'un aktifleştirme giderleri bulunmamaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar, elde etme maliyetlerinden kayda alınır ve tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal olarak itfa edilir. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir tutara indirilir ve ilgili tutar dönem sonuçlarına gider olarak yansıtılır. DO & CO, maddi olmayan duran varlıklarını tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemiyle amortismana tabi tutar. Oluşan amortisman, gelir tablosunda amortisman gideri ve değer düşüklüğü testi etkileri altında gösterilmektedir. Şerefiye ve sınırsız faydalı ömre sahip diğer maddi olmayan varlıklar itfaya tabi olmaz.
Tahmini faydalı ömürler aşağıdaki gibidir:
| Veri işleme sistemleri | 2,00 | yıldan | 3,00 yıla kadar |
|---|---|---|---|
| Bina maliyet sübvansiyonları | 2,00 | yıldan | 10,00 yıla kadar |
| Müşteri sözleşmeleri | 2,00 | yıldan | 17,00 yıla kadar |
DO & CO, maddi olmayan duran varlıkların değer düşüklüğüne uğradığına dair göstergeler olması durumunda, ilgili varlıkları değer düşüklüğü testine tabi tutar. Bu göstergelerden bağımsız olarak DO & CO, şerefiye ve sınırsız faydalı ömre sahip diğer maddi olmayan duran varlıkları her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutar. Değer düşüklüğüne ilişkin detaylı bilgi için Finansal Olmayan Varlıklarda Değer Düşüklüğü açıklamalarına bakınız.
Maddi Duran Varlıklar, edinme maliyetinden birikmiş amortisman düşülmüş haliyle gösterilmektedir. Edinme maliyetine ilave olarak ödenen varlığın yerleştirileceği yere ve yönetim tarafından amaçlanan koşullarda çalışabilmesini sağlayacak duruma getirilmesine ilişkin her türlü yapılan harcamada maliyete ilave edilmektedir. DO & CO, 2023/2024 mali yılında önemsiz olması nedeniyle özellikli varlıklar için, satın alma veya üretim maliyetlerinin bir parçası olarak hiçbir borçlanma maliyetini aktifleştirmemiştir.
DO & CO, maddi duran varlıkların amortisman dönemlerini, tahmin edilen faydalı ömürleri esas alarak belirlemiş ve doğrusal amortisman metoduyla aşağıda belirtilen faydalı ömürler üzerinden amortismana tabi tutmuştur:
| Şirketin kendi arsası üzerine yapılan inşaatlar | 25,00 | yıldan | 40,00 yıla kadar |
|---|---|---|---|
| Yabancı arsa üzerine yapılan inşaatlar | 2,00 | yıldan | 25,00 yıla kadar |
| Teknik Donanım ve Makineler | 2,00 | yıldan | 20,00 yıla kadar |
| Diğer Donanım, Üretim ve Ofis Ekipmanları | 2,00 | yıldan | 10,00 yıla kadar |
Amortisman ve itfa payları kar veya zarar tablosunda Amortisman ve İtfa Payları Giderleri altında sınıflandırılmaktadır.
Değer düşüklüğüne ilişkin göstergelerin olması durumunda, DO & CO değer düşüklüğü karşılığının kayıtlara alınmasının gerekliliğini, Finansal Olmayan Varlıklarının Değer Düşüklüğü bölümünde belirtilen prensiplere göre değerlendirir.
Maddi duran varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar veya zarar, net bilanço değeri ile tahsil edilen net tutarların karşılaştırılması ile belirlenir ve cari dönemde Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler veya Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler hesabı altında sınıflandırılır.
Değer Düşüklüğü Testlerinde Kullanılan Metodoloji ve Parametrelere İlişkin Yorumlar Finansal durumu doğru ve adil bir biçimde yansıtmak amacıyla tüm maddi olmayan duran varlıklar ve maddi duran varlıklar sürekli olarak değer düşüklüğünü oluşturan koşulların mevcut olup olmadığı veya daha önce belirlenmiş olan değer düşüklüğü koşullarının geçerliliğini yitirip yitirmediği konusunda gözden geçirilir.
Grup içinde, UMS 36 uyarınca değer düşüklüğü testine tabi tutulması gereken tüm varlıklar (şerefiye dahil) nakit üreten birimlere (CGU) dağıtılır. Her bir CGU için beklenen nakit akışlarının net bugünkü değerini belirlemek için indirgenmiş nakit akışı (İNA) yöntemi kullanılır. Bu beklenen nakit giriş ve çıkışlarının toplamı, kullanım değeri olarak satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değer ile geri kazanılabilir tutar ve CGU'ya tahsis edilen varlıkların defter değerlerinin toplamından yüksek olanı ile karşılaştırılır. Bu değerin defter değerinden düşük olması durumunda değer düşüklüğü zararı muhasebeleştirilir.
Kullanım değerini belirlemek için nakit akışlarının tahmini genellikle yönetim tarafından onaylanan ve finansal projeksiyonlara dayanan tahminlere ve bunlar da yapılan varsayımlara (yolcu hacimleri, müşteri tahminleri, vb.) dayanır. Daha fazla ayrıntılı bilgi, aşağıda ilgili bölümlerde bulunabilir. Bu planlanan varsayımların gerçekleşmediği durumlarda gelecek mali yıllarda değer düşüklüğü zararına yol açabilir, bu nedenle her bir CGU için finansal projeksiyondan sapmalar ve negatif sonuçlar (FVÖK) değer düşüklüğü göstergesi olarak kabul edilir ve takip edilir (tetikleyici olaylar). Bu tür göstergeler, bir veya daha fazla CGU'nun nakit akışları üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilecek, Grup'un etki alanı dışındaki olaylardır. Buna ilişkin örnekler makroekonomik ortam bölümünde bulunabilir.
Değer düşüklüğü testleri için kullanılan büyüme varsayımları, bugüne uyarlanmış geçmiş deneyimlere dayanmaktadır. Ayrıca, kilit müşterilerin elde tutulmasına ve ilgili pazarlarda beklenen gelişmelere ilişkin varsayımlar da dikkate alınmaktadır. Maliyet yapısının gelişimi de geçmiş deneyimlerin yanı sıra verimliliği artırmak için alınan önlemleri ve bireysel maliyet faktörleri için beklenen gelişmeleri yansıtmaktadır. DO & CO, planlama döneminin sonundan sonraki nakit akış tahminlerini oluşturmak için, ilgili yerel piyasa ortamında beklenen enflasyon oranlarından elde edilen büyüme oranlarını dikkate alır. Enflasyon oranlarını tahmin etmek için dış kaynaklar kullanılmaktadır.
Ekonomik ortam bölümünde de belirtildiği gibi, uluslararası kuruluşlar, enerji maliyetlerindeki olumlu eğilimin devam edeceğini, fiyat dalgalanmalarının azalacağını ve kriz kaynaklı fiyat dinamiklerinin daha az önemli hale geleceğini, gelir yapılarının ve satın alma gücünün yeni duruma uyum sağlayacağını ve daha da istikrar kazanacağını varsaymaktadır. İlgili tahminlere göre, özellikle DO & CO için önemli olan turizm, ikram hizmetleri ve otelcilik sektörleri, IATA yolcu tahminleri gibi sektöre özgü uzmanlıklarla da desteklenen olumlu bir tutumla geleceğe bakabilir. Önemli müşterilerle yapılan sözleşmeye dayalı yıllık endeksleme ve maliyet artı anlaşmaları, artan üretim maliyetlerinin önemli marj etkileri olmaksızın müşterilere yansıtılabileceği anlamına gelmektedir.
Nakit Yaratan Birimler, Şirket'in kendi kârlılığı ve inovasyon gücü göz önünde bulundurularak planlanmakta ve geliştirilmektedir; bu nedenle, devlet destekleri gibi bir defaya mahsus etkiler bütçe planlamasının bir parçası değildir ve yalnızca gerekli olduğunda kullanılmaktadır.
Gelecekteki nakit akışları tahmin edilirken, maliyet yapısı veya hedeflenen müşteri segmentleri üzerindeki etkileri gibi iklimle ilgili konulardan kaynaklanan ve dolayısıyla beklenen gelirleri etkileyen etkiler de dahil olmak üzere, piyasa ortamının bütünsel bir görünümü entegre edilir. İlgili yönetim kademeleriyle yapılan düzenli bilgi alışverişi, olumlu ve olumsuz eğilimlerin zamanında tespit edilmesini ve genel grup stratejisine katkıda bulunmak için uygun şekilde kullanılmasını veya hafifletilmesini sağlar. Bazen faiz ve büyüme oranlarını belirlemek için, iklimle ilgili konuları tahminlerine dahil etmek için kapsamlı piyasa bilgisine sahip harici uzmanlar dahil edilir.
Kısmen hazırlanan çok senaryolu değer düşüklüğü testlerine ek olarak, iklimle ilgili olmayan nedenlerden dolayı da iptal edilebilecek üst segment müşterilerle uzun süredir devam eden sözleşme koşulları nedeniyle iklimle ilgili senaryoların ek bir sunumu yapılmamıştır. İklimle ilgili hususlardan etkilenen ve DO & CO'yu ilgilendiren bir diğer değişken de uçak yolcularının veya etkinlik misafirlerinin sayısıdır. Bunlar genellikle müşteri tarafından sağlanır ve bir planlama değişkeni olarak hizmet eder. Kötü hava koşulları nedeniyle uçuşlar iptal edilebilir veya etkinlikler iptal edilebilir ve artan sıcaklıklar, konukların sıcaklık nedeniyle gelecekteki etkinliklerden kaçınmasına neden olabilir. Kısa vadeli değişiklikler her zaman günlük işlerin bir parçası olduğundan, DO & CO kısa sürede plan değişikliklerine hızlı bir şekilde tepki verme konusunda önemli bir deneyime sahiptir. Ayrıca, sözleşmeyle kararlaştırılan asgari gelirler ve/ veya döneme özgü miktar indirimleri, müşterilerin kayıplarını telafi etmeleri için bir güvence ve teşvik unsuru olarak kullanılmaktadır. Bu önlemler, nakit akışı tahminlerinde daha düşük dalgalanma ile daha yüksek bir planlama güvenliği seviyesine yol açmaktadır.
DO & CO, müşterileri ile kurduğu uzun vadeli ve adil ortaklıkların katma değerinin bilincindedir ve bu ortaklıkları DO & CO'nun sürdürülebilir kurumsal stratejisinin bir parçası olarak sürdürmektedir. Tüm bu çabaların sonucu yakın tarihte görülmüştür, zira birçok jeopolitik krizin ardından hammadde ve enerji fiyatlarındaki keskin artışlar nedeniyle neredeyse tüm havayolu şirketleri ile sözleşme dışı fiyat ayarlamaları yapılmıştır. DO & CO'nun proaktif ve pragmatik yaklaşımının bu örneği, Şirket'in gelecekte de iş ortamındaki olumsuz değişikliklere yeterli tepkiyi verebileceğini göstermektedir.
İklim değişikliği bağlamında, DO & CO için risk yönetimi, iklimle ilgili riskleri ve fırsatları tanımlar ve değerlendirir ve şirket genelindeki kısa, orta ve uzun vadeli etkilere karşı risk azaltma önlemleri geliştirir. Bu, Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Bildirimi (CSRD) uyarınca iklimle ilgili fırsatlar ve riskler hakkında gelecekteki raporlama yükümlülüklerinin yerine getirilmesini sağlar.
AB taksonomisi kapsamındaki yükümlülüklerimizin bir parçası olarak, kapsamlı iklim riski ve kırılganlık analizleri gerçekleştiriyoruz. İklim risklerinin değerlendirilmesi, varlıklarımız üzerindeki potansiyel etkiyi değerlendirmeyi ve hangi varlıkların değer düşüklüğüne uğraması gerekebileceğini anlamayı amaçlamaktadır. Bu, orta veya uzun vadede değer düşüklüğüne maruz kalabilecek potansiyel olarak hassas alanların belirlenmesi anlamına gelir. Risklerin belirlenmesine ve sürdürülebilirlik stratejilerinin uyarlanmasına hizmet eder.
SBTi kriterlerine uygun hedefler belirlemenin en uygun yaklaşım olduğuna inanıyoruz. 2040'a kadar Net Sıfıra ulaşma taahhüdümüzü sürdürmeye devam ediyoruz. Şu anda SBTi ile önümüzdeki dönemde hedeflerimizin onaylanmasını sağlamak üzere görüşmeler yürütüyoruz. Eş zamanlı olarak, emisyon raporlarımızın hassasiyetini ve güvenilirliğini artırmak amacıyla emisyonların hesaplanması için farklı bir metodoloji geliştiriyoruz. Özellikle kapsam 3 emisyonlarına ilişkin hesaplamaların doğası gereği karmaşık olması, bizi ilk hedeflerimizi yeniden incelemeye sevk etti. Başta FLAG emisyonları olmak üzere kapsam 3 emisyonlarının değerlendirilmesine yönelik mevcut çözümlerin eksikliği, bizi önümüzdeki dönemde hedeflerimizle ilgili derinlemesine çalışmalar yapmaya yöneltmiştir. Bu, belirtilen hedeflere ulaşmak için gereken kaynakları belirlememizi sağlayacaktır.
Bölüm 6.1. Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve bölüm 6.2. Maddi Duran Varlıklar'da daha ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, değer düşüklüğü testleri herhangi bir değer düşüklüğü gideri ile sonuçlanmamıştır. Her bir testte hesaplanan geri kazanılabilir değer ile defter değeri arasındaki fark, çok çeşitli enerji fiyatı senaryolarını telafi edecek kadar büyüktür; bu da geri kazanılabilir tutarın raporlama tarihindeki defter değerinin altına düşmesinin ve dolayısıyla tanım gereği bir değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesinin olası olmadığı anlamına gelmektedir (UMS 36.134 (f)). Bu durum, enerji maliyetlerinin toplam maliyetlerin yalnızca yaklaşık %1'ini oluşturması gerçeğiyle de desteklenmektedir. Grup genelinde ESG riskinin azaltılmasının bir parçası olarak fosil yakıtlardan sürekli olarak uzaklaşılması, münferit nakit yaratan birimlerin bu riske olan duyarlılığını daha da azaltmaktadır. Daha fazla ayrıntı için lütfen Grup yönetim raporuna ve fırsat ve risk yönetimi bölümüne bakınız.
DO & CO gelecekte nasıl kullanılacağına karar verilmemiş olan üzerinde inşaat bulunan arazileri Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller olarak sınıflamaktadır. İlk aktifleştirme sırasında, DO & CO ilgili gayrimenkulleri edinme maliyetine diğer edinme harcamalarını ilave ederek muhasebeleştirmiştir. İlk aktifleştirme sonrası bu gayrimenkuller, maliyet yöntemi ile edinimden itibaren birikmiş amortisman değerleri ve varsa değer düşüklüğü düşülerek kayıtlara yansıtılmaktadır.
Sözleşmenin başlangıcında, DO & CO bir sözleşmenin kiralama olup olmadığını değerlendirir. Bu durum, sözleşme belirli bir varlığın kullanımını ödeme karşılığında belirli bir süre için kontrol etme hakkını veriyorsa geçerli olur. Bir sözleşmenin tanımlanmış bir varlığı kontrol etme hakkını içerip içermediğini değerlendirmek için DO & CO, UFRS 16 uyarınca kiralama tanımını kullanır.
DO & CO vadesi 12 aya kadar olan kısa vadeli kiralamalar ve dayanak varlığın düşük değerli olduğu kiralama işlemlerini (yaklaşık 5.000 Avro) muhasebeleştirmeme hakkını kullanır. Bu kiralamalar ile ilişkili kira ödemeleri, kira süresi boyunca doğrusal yönteme göre gider olarak muhasebeleştirilir.
Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte kullanım hakkı varlığını maliyeti üzerinden ölçer. Kullanım hakkı varlığının maliyeti aşağıdakileri içerir:
Gerektiği durumlarda kullanım hakkı varlığının değeri kiralama yükümlülüğünün değerine düzeltilir ve değer düşüklüğü testi uygulanır (bkz. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı).
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, Grup kira yükümlülüğünü o tarihte gerçekleşmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçer. Bu kiralama ödemeleri aşağıda belirtilenleri içermektedir:
Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak; zımnî faiz oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda ise ilgili şirketin alternatif borçlanma faiz oranı (kontrat tarihindeki yeni borçlanma faiz oranı) kullanılarak ıskonto edilir.
Kiralama işlemlerinden doğan borçlar etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş defter değerleri üzerinden ölçülür. Kira yükümlülükleri, endeks veya (faiz) oranındaki değişiklikler nedeniyle gelecekteki kira ödemelerinde değişiklik olması durumunda veya satın alma, fesih ve uzatma opsiyonlarının kullanımıyla ilgili tahminlerde değişiklik olması durumunda yeniden değerlenir.
DO & CO aktifleştirmiş olduğu sınırsız faydalı ömre sahip şerefiye ve diğer maddi olmayan duran varlıklar için yıllık olarak değer düşüklüğü testi çalışması yapmaktadır. Varlığın satışından elde edilecek gelirin veya işletme içerisindeki kullanım bedelinin defter değerinden düşük olduğuna dair herhangi bir gösterge bulunması durumunda; diğer tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ve yatırım amaçlı gayrimenkuller değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Değer düşüklüğü tespit edilirse DO & CO varlığın defter değeri ile en düşük geri kazanılabilir değer arasındaki fark kadar değer düşüklüğü gideri muhasebeleştirir. Değer düşüklüğü testine konu varlığın defter değeri, kullanım değeri ve elden çıkarma maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinden büyük olanı olan geri kazanılabilir değer ile karşılaştırılır. Değer düşüklüğü testine konu varlık için nakit akışlarının indirgenmiş değeri hesaplanamıyorsa, değer düşüklüğü testi diğer birimlerden bağımsız olarak nakit üreten en küçük birimler üzerinden hesaplanır. DO & CO Grup içerisinde en düşük seviyedeki şerefiye değerinin değer düşüklüğü testini gerçekleştirmekte olup, bu varlıklar yönetim tarafından iç kontrol amacıyla takip edilmektedir. Nakit üreten bir birim en fazla bir faaliyet bölümünü içermektedir.
Değer düşüklüğü tespit edildiğinde varlığın defter değeri buna göre azaltılır. Nakit üreten birimler üzerinden yapılan değer düşüklüğü testinde değer düşüklüğü önce nakit üreten birimin şerefiye değerinden düşülür. Şerefiye değerinden düşüldükten sonra kalan tutar, uzun vadeli varlıklardan defter değerleri oranında en fazla sıfıra kadar veya varlığın kullanım değeri veya elden çıkarma maliyetleri düşülmüş satış fiyatına kadar azaltılır.
DO & CO değer düşüklüğü giderlerini kar veya zarar tablosunda Amortisman ve İtfa Payları Giderleri altında muhasebeleştirmektedir.
Değer düşüklüğü göstergesi bulunması durumunda, DO & CO düzenli amortismana tabi olan bir varlığın kalan ömrünü, amortisman yöntemini ve artık değerini, değer düşüklüğü gideri muhasebeleştirip muhasebeleştirmeyeceğinden bağımsız olarak yapar.
Değer düşüklüğüne uğramış varlığın kayıtlı defter değerinde meydana gelen artış (şerefiye hariç), önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini aşmamalıdır. Yeniden değerlemeden doğan gelirler, kar veya zarar hesaplarında Amortisman ve İtfa Payları Giderleri altında gösterilmiştir. UFRS, şerefiye ile ilgili değer artışına izin vermemektedir.
DO & CO, finansal araçlar ile ilgili sözleşmenin tarafı olduğu andan itibaren finansal varlıkları kayıtlarına almaktadır. Finansal varlıklar, varlığın üzerindeki hak nedeniyle şirkete nakit akışı yaratmaması veya bu hakların üçüncü şahıslara transfer edilmesi durumunda mali tablolardan çıkarılır. Piyasa koşullarında yapılan alım ve satım işlemleri, işlem tarihinde mali tabloya alınır veya mali tablodan çıkarılır.
DO & CO, finansal varlıkları edinim tarihinde Krediler ve Alacaklar ya da Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar değerleme kategorilerden hangisinde sınıflayacağını belirler. Sınıflandırma, finansal varlığın türüne ve amacına uygun olarak yapılır.
Bilanço tarihi itibariyle DO & CO finansal varlıkları aşağıdaki iki sınıfa ayırmıştır:
Finansal varlıklar, varlıklardan elde edilen sözleşmeye bağlı nakit akımların yalnızca anapara ve faiz ödemelerinden oluşması ve sözleşmeye bağlı nakit akımlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modelinin benimsendiği durumlarda itfa edilmiş maliyet bedeli üzerinden ölçülür.
Değer düşüklüğü gereksinimi, ticari alacaklar, nakit ve nakit benzerleri ve sözleşme varlıkları için vade boyunca toplam beklenen kredi zararlarına dayanan UFRS 9 değer düşüklüğü modeli doğrultusunda ("Ömür Boyu Beklenen Kredi Zararları ") belirlenir. Bu modelin açıklaması 10.3. Finansal Araçlar bölümünde yer almaktadır. Değer düşüklükleri, faiz gelirleri ve kur değişiminin etkileri gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Herhangi bir çıkış durumunda ortaya çıkan kar veya zarar da gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
ödemelerini temsil etmesi ve varlıkların bir iş modelinde tutulması durumunda gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Nakit akışları, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının alınmasının yanı sıra finansal varlıkların satışından oluşur. Faiz ve temettü gelirlerinden oluşan net kazanç ve kayıplar gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Emeklilik ve kıdem tazminatı yükümlülüklerini karşılamak için elde tutulan hisse senedi yatırımları ve menkul kıymetler ile pozitif piyasa değerine sahip türev finansal araçlar bu kategoride yer almaktadır.
Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. DO & CO maliyet bedelini, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplamaktadır. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyetler içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır.
Nakit ve nakit benzerleri, özellikle banka mevduatları ve daha az ölçüde nakit para ve çeklerden oluşmaktadır. Yabancı para cinsinden olan nakit ve nakit benzerleri raporlama tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak çevrilmektedir.
Özkaynaklar, Grup'un borçlarının düşülmesinden sonra kalan varlıkları ifade etmektedir. Konsolide bilançoda, ana ortaklık payı ve kontrol gücü olmayan payları ayrı ayrı gösterilmektedir.
DO & CO, işletme birleşmesinde edinilen varlığın diğer ortaklarda kalan paylarını satın alma opsiyonu için bir vadeli sözleşme imzalamıştır. Bu işlem yılsonunda kayıtlara aşağıdaki gibi alınmıştır:
İşletme birleşmesinin ilk muhasebesi sırasında kontrol gücü olmayan paylar için, diğer ortakların net aktiflerindeki değişimi yansıtmak amacıyla (hisse oranlarına göre kar payları ve kar dağıtımı) bir hesap açılmıştır. Satın alma opsiyonundan doğan finansal yükümlülükleri karşılamak için uzun vadeli türev işlem yapılmıştır. Söz konusu yükümlülük, özkaynak altında muhasebeleştirilmiş olup, özkaynaklar altında kontrol gücü olmayan paylarla yapılan işlemlerden kaynaklanan özel bir kalemle netleştirilmiştir. DO & CO yatırımlarına ilişkin kontrol gücü olmayan payları satın aldığı varsayımı altında, Şirket her raporlama dönemi sonunda kontrol gücü olmayan paylara ait özkaynaklarda raporlanan tutarı kayıtlarından çıkarır. Kayıtlardan çıkarılan özkaynak tutarı ve muhasebeleştirilen türev finansal borç arasındaki farklar, DO & CO grup şirketleri ile arasında yapılan ticari işlemlerin muhasebeleşmesi ile ilgili standartlara uygun olarak konsolide özkaynaklarda düzeltilmektedir.
Raporlama tarihi itibarıyla, türev işlemi hala geçerlidir ve uygulanabilir. Satın alma fiyatı yükümlülüğü 0,00 Avro tutarındadır.
Ocak 2021'de dönüştürülebilir tahvil ihracı ile, gelir vergisi etkileri ve işlem maliyetleri düşüldükten sonra borç bileşeninin gerçeğe uygun değerini aşan toplam tutar özkaynaklarda muhasebeleştirilmiştir.
DO & CO, bir sözleşme uzatımı ile ilgili olarak özkaynak işlemi olarak tanımlanan bir işlem gerçekleştirmiştir. DO & CO, bağlı ortaklık (TDC) ve operasyonel iş kararları üzerindeki etkisini daha da artırmak için bazı yatırımlar yapmıştır. Hissedarlar arasındaki bu özkaynak işlemi, gerçek özkaynak paylarında herhangi bir değişikliğe yol açmamış, ancak oy ve karar alma haklarında bir değişikliğe yol açmıştır. Her iki tarafın da hisseleri değişmediğinden, kontrol gücü olmayan paylarda değişiklik meydana gelmemiştir. Özkaynak işlemi geçmiş yıl karlarında muhasebeleştirilmiştir.
Çalışanların iş akdinin sonra ermesinden sonra da DO & CO'nun çalışanlarına karşı yükümlülükleri bulunmaktadır. Tanımlanmış fayda maliyetleri, yabancı bir hizmet sağlayıcısına olan yükümlülükler ile sınırlıdır. DO & CO ilgili tutarı kar veya zarar tablosunda personel gideri olarak muhasebeleştirmektedir ve raporlama tarihi itibarıyla henüz yerine getirilmeyen faydalar bilançoda kısa vadeli yükümlülük olarak taşınır.
Tanımlanmış fayda planları mevcut olması durumunda, DO & CO çalışanları için işten ayrılma sonrası taahhüt edilen faydaları sağlamak zorundadır. Avusturya kanunlarına tabi olan ve işverenleri tarafından kendilerine bildirimde bulunulması veya 1 Ocak 2003 tarihinden önce başlamış olan çalışanlar, işveren tarafından işten çıkartılmaları veya bir nedenle iş ilişkilerinin sona ermesi halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar. Aynı durum, kesintisiz üç yıllık hizmet süresinden sonra emeklilik yaşına ulaşıldığında da geçerlidir.
Burada DO & CO yatırım riskini ve gerçekleşecek giderin planlanandan daha fazla olma riskini taşımaktadır (aktüeryal risk). Uzun vadeli karşılıklar altında muhasebeleştirilen tanımlanmış fayda yükümlülüğü gelecek yükümlülüklerin toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder ("tanımlanmış fayda planları"). Bu yükümlülük yöntemi ("projected unit credit method") kullanılarak yıllık olarak hesaplanmaktadır ve bilanço tarihi itibarıyla çalışma süresine endeksli personel devir hızını kullanarak memur ve emekli maaşlarında beklenen zamları (önceki yıl: yaşa endeksli personel devir hızı) göz önünde tutmaktadır. Yükümlülüklerin bugünkü değerinin belirlenmesi için kullanılan faiz oranı ilgili bölgedeki sabit getirili özel sektör tahvillerinin faiz oranıdır. 2023/2024 mali yılında çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin tutarlar, kıdem tazminatı karşılığı için yıllık %3,26 (önceki yıl: yıllık %3,55) ve prim karşılığı için yıllık %3,20 (önceki yıl: yıllık %3,55) faiz oranı kullanılarak hesaplanmıştır. Yıllık maaş artış oranı ise %2,65 (önceki yıl: %2,50) olarak öngörülmüştür; emeklilik yaşında da yasal olarak kadınlarda 65, erkeklerde 65 yaş baz alınmıştır (önceki yıl: 65/65). İlk yıl, maaş veya ücretin %6,56 (önceki yıl: %5,36) oranında değerlendiği varsayılmıştır. Kıdem tazminatı ödemeleri için ortalama ömür 9 yıl, yıl dönümü primleri için 9 yıldır.
Yurtdışında bulunan ortaklıkların, performansa yönelik tazminat yükümlülükleri, şayet katılım payına yönelik bir emeklilik sistemi mevcut değilse, benzer yöntemlerle bulunur ve mali tablolara alınır. Türkiye'de bulunan ortaklıklarda performansa yönelik tazminat yükümlülüklerinin hesaplanması, yıllık %28,00 (önceki yıl: %10,82) oranında bir faiz uygulanarak ve maaş ödemelerinin enflasyona bağlı olarak %24,61 oranında gerçekleştirilmektedir. (önceki yıl: %10,08) Türk Kanunlarına göre tüm çalışanlar; bir yıldan uzun süre çalışma sonucunda iş akdine sebepsiz son verilmesi, askerlik hizmetini tamamlamak üzere ayrılması, erkekler için işe girişten itibaren 25 senelik çalışma suresi (kadınlar için 20 sene) ve erkekler için 60 yaşını (kadınlar için 58 yaş) doldurması şartıyla kıdem tazminatına hak kazanır. Üst yönetimin değerlendirmesine göre performansa dayalı yükümlülüklere ilişkin istisnai bir risk veya yoğunlaşma riski bulunmamaktadır. Aktüeryal varsayımların değişmesinden kaynaklanan kar veya zararlar ortaya çıktıkları dönemde diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. Geçmiş hizmet maliyeti gerçekleştiğinde Personel Giderlerinde kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Çalışanlara sağlanan diğer uzun vadeli faydalar (özelikle işçinin çalıştığı yıla göre sağlanan prim ödemeleri) performansa dayalı sağlanan faydalar altında açıklanan ilkelere göre belirlenir. Bu taahhütlerin bugünkü değeri görev süresine bağlı (önceki yıl: yaşa bağlı) yıllık dalgalanma oranı olarak düşünülebilir. Uzun vadeli faydaların değerlemesinde hesaplanan aktüeryal kayıp kazançlar Diğer Gelir/Giderler yerine sonucu etkileyecek bir şekilde kar veya zarar tablosunda Personel Giderlerinde gösterilir.
DO & CO geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayırır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, rapor tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Uzun vadeli yükümlülüklerde karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için katlanılması beklenen giderlerin bugünkü değeri hesaplanarak belirlenir. DO & CO, üçüncü şahıslar karşısında meydana gelmesi neredeyse kesin olan tazminat taleplerini, benzer bir varlığının değerini dikkate alarak muhasebeleştirir.
DO & CO finansal yükümlülükleri, yapılan sözleşmelere istinaden nakit akışı oluşturacak veya finansal varlıkları grup dışında bir tarafa devretmeye yükümlü olduğu durumlarda muhasebeleştirmektedir. Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür ve sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Finansal yükümlülükler ödendiği, sözleşmenin süresinin dolduğu ve sözleşme şartlarının ortadan kalktığı zaman mali tablolardan çıkarılır. Tüm net kazanç ve kayıplar (etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz geliri, kambiyo karı veya zararı ve değer düşüklükleri dahil) gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Grup'un finansal yükümlülüklerini raporlama döneminden sonra 12 aydan daha uzun vadede ödeme durumu bulunmadığı durumlarda, finansal yükümlülükler kısa vadeli finansal yükümlülükler altında sınıflandırılır. Diğer tüm durumlarda, uzun vadeli yükümlülükler olarak sınıflandırılır.
DO & CO, Mart 2020'de 150 milyon Avro'su değişken faizli olmak üzere 300 milyon Avro tutarında teminatsız kredi kullanmıştır. Değişken faizli kredi kullanımı ile ilgili faiz riskinden korunmak amacıyla beş yıl vadeli 100 milyon Avro tutarında ve iki yıl vadeli 50 milyon Avro tutarında faiz swap işlemi yapılmış ve bu işlem nakit akış riskinden korunma olarak belirlenmiştir. Türev araçlar yalnızca nakit akış riskinden korunma amaçlı elde tutulmaktadır. Risk yönetiminin amacı, faiz oranlarındaki dalgalanmalardan korunmak ve nakit akışlarındaki ilgili dalgalanmaları sınırlandırmaktır. Türev işlem değerlemesi, şirket dışından uzmanların hesaplamaları baz alınarak gerçeğe uygun değeri üzerinden yapılır. Finansal riskten korunma aracının gerçeğe uygun değerindeki değişimler, ertelenmiş vergiler dikkate alınarak nakit akış riskinden korunma fonundaki diğer kapsamlı gelir altında etkin olmayan kısım ise finansman gelirleri ve giderleri içerisinde kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. 31 Mart 2024 tarihi itibariyle kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesi gereken herhangi bir etkin olmayan kısım bulunmamaktadır. Finansal riskten korunma muhasebesi sonlandırılırsa ve finansal riskten korunmanın konusu olan kalemden gelecekte nakit akışı beklenmiyorsa, diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen değerleme sonucu gelir tablosuna yansıtılmalıdır. Türev işlemlerin sonucunda ortaya çıkan tutarlar, ilgili raporlama tarihinde finansal varlık veya finansal yükümlülük olarak raporlanmaktadır.
Nakit akış riskinden korunma olarak değerlendirebilmek için riskten korunma ilişkisi, risk yönetiminin amaçları ve stratejisi, türev işleri sonuçlanmadan önce resmi olarak belirlenmiş ve belgelenmiş olmalıdır. DO & CO, finansal riskten korunma ilişkisinin ileriye yönelik etkinliğini ölçmek için nitel yöntemler kullanır. Değerlendirme sırasında, Kritik Şartlar Eşleme Yöntemi kullanılarak etkinlik testi gerçekleştirilmiştir. Riskten korunma işleminin temelini oluşturan işlemin nominal değeri, vade, referans faiz oranı, ödeme tarihleri ve para birimi gibi ana sözleşme koşulları, finansal riskten korunma aracının koşulları ile uyumludur. Finansal riskten korunma amaçlı işlem ile finansal riskten korunma aracı arasında ters yönlü bir değer değişimi olması nedeni ile ekonomik ilişkinin korunduğu kabul edilir. Risk yönetimi hedefi %100 riskten korunma oranını sağlamaktır. DO & CO tarafından yürütülen riskten korunma ilişkisi, UFRS 9'a göre riskten korunmanın şartlarını karşılamaktadır. Riskten korunan kalem ile riskten korunma aracı arasındaki faiz farkı faiz giderine düzeltme olarak muhasebeleştirilmektedir.
DO & CO Grubu, özellikle COVID-19 kriziyle bağlantılı olarak, performansa bağlı çeşitli devlet bağış ve yardımlarından yararlandı. Bağış türüne bağlı olarak bunlar, diğer faaliyet gelirleri altında ayrı olarak veya ilgili giderlerden bir kesinti olarak muhasebeleştirilir.
Önceki yıl, COVID "Şirketler Grubu" terimindeki yorum değişikliği nedeniyle henüz ödenmemiş ve ödemesi belirsiz olan COVID hibeleri için bu bölümde değerleme ödeneği kalemleri oluşturulmuştur.
Bilanço tarihi itibarıyla feragat edileceğine dair makul bir belirti bulunmayan ve halihazırda gerçekleşmiş olan maliyetleri karşılamak amacıyla alınan krediler, diğer kısa vadeli yükümlülükler altında yükümlülük olarak muhasebeleştirilmiştir.
Ertelenmiş vergi varlığı, ileride vergi varlığından yararlanılmasını sağlayacak mali karın oluşmasının öngörülmesi durumunda, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar ile taşınan mali zararlar ve vergi indirimleri üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Her iki durumda da vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde geçici farkların kapanması, taşınan mali zararın veya vergi indiriminin kullanılması değerlendirilir. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranlarının farklı olması durumunda, yürürlükte olan veya rapor tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak hesaplanır.
Ertelenmiş vergi, gelir tablosunda Dönem Vergi Gideri altında gelir veya gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Doğrudan özkaynak etkisi olan işlemler hariç tutulmaktadır. Bunlar kar veya zarara etkisi olmadan muhasebeleştirilir.
DO & CO, öncelikle ikram hizmeti, dağıtım ve altyapı hizmetleri ile ilgili müşterilerle yapılan sözleşmelerden gelir elde etmektedir. Bunlar satış geliri olarak gösterilmektedir. Diğer operasyonel kazançlar, diğer faaliyet geliri olarak rapor edilir.
Tüm işlemler temelde belirli havayolu firmaları ile yapılan global sözleşmelere dayanmaktadır. Belli birimlerde global sözleşmeler ile aynı özelliklere sahip ek lokal sözleşmeler yapılabilir. Sözleşme gereğince DO & CO havayollarına yiyecek & içecek tedarik etmeyi taahhüt eder. Sözleşmeler havayolu firmalarına mevsimsel ve talebe yönelik hizmetler sunar. Böylelikle sözleşmeler belli koşullara sahip olur ve kısa vadeli işlemlere karşılık gelir. Mal ve hizmet sabit fiyatlarla sunulmaktadır. Sözleşme ile kararlaştırıldığı takdirde indirimler UFRS 15.50 ve benzeri hükümlere uygun olarak işlem bedelinin belirlenmesinde değişken bedel olarak kabul edilir ve sözleşmeye dayalı miktar verilerinden hesaplanır. Gelir, ürünlerin kontrolü ve yasal mülkiyet ile birlikte ürünlere ilişkin fırsat ve riskler müşteriye devredildiğinde, yani fiziki tasarruf gücü aktarıldığında, gerçekleşir. Faturalama işlemi ödeme koşulları ile birlikte düzenli aralıklarla gerçekleşir.
Bu bölüm hem büyük müşterilere hem de son kullanıcılara sağlanan ikram, altyapı ve planlama hizmetlerinden doğan sözleşmelerden oluşmaktadır. Büyük müşteriler için sabit bedelin yanı sıra değişken bedeller de bulunmaktadır. Gelir zamanın belli bir anında gerçekleşir ve söz konusu hizmetler her zaman zamana bağlı olarak kaydedilmelidir. Hizmetin boyutuna göre kullanılan girdiler koşullara bağlı olduğu için çıktı bazlı bir yöntem tercih edilmiştir. UFRS 15 belirli koşullar altında gelirin gerçekleştiği dönemdeki miktarın faturalandırılması konusunda kolaylık sağlamaktadır ve bu durum yerine getirilmiş olarak kabul edilir. Büyük müşterilerde faturalama işlemi organizasyon sonrasında gerçekleşir ve bir çeyrek içerisinde ödenmiş olur.
Hem restoranlarda, otellerde hem de gastronomi havalimanlarında (Havalimanlarındaki mağazalar) ziyaretçiler ve son kullanıcılar UFRS 15 kapsamındaki sözleşmelerin müşterileridir. Edim yükümlülükleri arasında yiyecek & içecek, konaklama, oda servisi, kuru temizleme vb. hizmetler yer almaktadır. Yemek, konaklama ve diğer servislerin bedelleri sabittir. Gelirler faturalama veya kasada ödeme yoluyla elde edilir.
Yolcu salonları için havayolu firmaları veya havalimanları ile DO & CO arasında sözleşmeler bulunmaktadır. Yolcu salonu ziyaretçiyi doğrudan havayolundan aldığı için müşteri havalimanı veya havayolu firması olarak kabul edilir. DO & CO yolcu salonlarındaki yiyecek & içeceklerin tesliminden ve işletilmesinden tek başına sorumludur. Genel olarak yolcu salonları için sabit bir bedel kabul edilir. Çalışan restoranları için yapılan sözleşmeler birden fazla müşteriden oluşmaktadır. Bir yandan DO & CO çalışan restoranından sipariş veren şirketler müşteri olarak kabul edilir. Aynı zamanda şirket çalışanları restoran hizmetlerinden faydalanıyorsa müşteri olarak kabul edilir. DO & CO personel, altyapı ve DO & CO ürünlerini sunmaktadır. İşlem bedeli esas olarak sabittir ve sadece lokasyona bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Gelir, işlem bedelinin ödenmesine istinaden müşteriye faturalanması ile gerçekleşir.
Havayolu İkram Hizmeti, Uluslararası Organizasyon İkram Hizmeti ile Restoran, Yolcu Salonu ve Oteller bölümleri edim yükümlülüklerinin ayrılmasından önemli ölçüde etkilenmemektedir. Havayolu İkram Hizmeti ile Restoran, Yolcu Salonu ve Oteller bölümünden farklı olarak Uluslararası Organizasyon İkram Hizmeti birden fazla edim yükümlülüğüne sahiptir: (1.) İkram hizmetleri, (2.) Altyapı hizmetleri.
DO & CO, faiz gelirlerini ve faiz giderlerini etkin faiz yöntemi kullanarak konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirmektedir. Temettüler, Grup'un temettü alma hakkı yasal olarak oluştuğunda muhasebeleştirilir.
Gelir tablosunda raporlanan pay başına kazanç, DO & CO hissedarlarına düşen kar veya zararın, mali yıl boyunca dolaşımda bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına oranı olarak hesaplanır.
Seyreltilmiş hisse başına kazanç, potansiyel hisse senetlerinin ağırlıklı ortalamasına göre ihraç edilen hisse senetlerinin ortalama sayısı artırılarak hesaplanır. Dönüştürülebilir tahvillerin hisse senetleri ile dönüştürüldüğü ve net karın faiz gideri ve vergi etkisi için düzeltildiği varsayılmaktadır.
2023/2024 mali yılında aşağıdaki yeniden sınıflandırmalar yapılmıştır:
0,45 milyon TL tutarındaki yapılan avans ödemeleri, 2023/2024 mali yılında maddi olmayan duran varlıklardan diğer finansal olmayan varlıklara sınıflandırılmıştır.
82,32 milyon TL tutarındaki yapılan avans ödemeleri, 2023/2024 mali yılında maddi duran varlıklardan diğer finansal olmayan varlıklara sınıflandırılmıştır.
Diğer finansal yükümlülükler (kısa vadeli) içerisinde, kullanılmamış izinler ve ödenmemiş maaş ve ücretler için toplam 1.767,19 milyon TL tutarında diğer yükümlülüklere (kısa vadeli) yeniden sınıflandırma yapılmıştır.
Siparişler için alınan avans ödemelerinin bir parçası olan 424,81 milyon TL, 2023/2024 mali yılında sözleşme yükümlülüklerine yeniden sınıflandırılmıştır.
2023/2024 mali yılından itibaren, diğer faaliyet gelirlerinde muhasebeleştirilen karşılık iptalleri artık karşılık iptalinden elde edilen gelir olarak raporlanmamakta olup, ilgili karşılığın muhasebeleştirildiği kalemde muhasebeleştirilmektedir.
DO & CO konsolide finansal tabloların hazırlanması için bilanço tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerinin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımlar kullanmaktadır. Bu tahmin ve varsayımlar, raporlanan finansal durum ve performansı önemli ölçüde etkileyebilmektedir. Yapılan varsayımlardan olası bir sapma, bir sonraki mali yıl içinde ilgili varlık ve yükümlülüklerin defter değerlerinde önemli düzeltmelere neden olabilir.
Önemli tahmin ve varsayımlar ile uygulanan muhasebe politikaları ile ilgili belirsizliklere ilişkin açıklamalar aşağıda belirtilmiştir. İlave olarak ilgili muhasebe politikalarına bakılmalıdır.
gösterge olup olmadığına göre değerlendirir. Değer düşüklüğünün muhasebeleşme zamanı ile ilgili belirsizlikler de bu değerlendirmenin bir parçasıdır. Bu kriterler ve varsayımlar, varlığın geri kazanılabilir değerinin hesaplanmasında da kullanılır. Varlıkların bugünkü değeri hesaplanabildiği sürece, DO & CO nakit giriş ve çıkışlarını, beş yıllık onaylanmış finansman planları ve değerlemeye tabi varlığın güncellenmiş kullanım süresine göre değerlendirir. Beş yıl sonra tek tek değerleme nesneleri için durağan bir durum yoksa, ayrıntılı planlama dönemi kaba bir planlama aşamasını içerecek şekilde uzatılır. Tahmini nakit akışları işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlanır ve geçmiş yıl verilerine dayanan tahminler ile makroekonomik beklentiler ve sektördeki gelişmelere dayanır. Bunun dışındaki belirsizlikler de uygun bir şekilde değerlendirilir. Bugünkü değeri belirlemek için kullanılan faiz oranları, değerlemesi yapılan varlığın ağırlıklı ortalama sermaye maliyetine dayanmaktadır.
Yönetim her bilanço tarihinde yapmış olduğu tahmin ve varsayımları gözden geçirmektedir. Tahmin ve varsayımlardaki değişiklikler, özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilen haller dışında ileriye dönük olarak kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Maddi olmayan duran varlıklar şerefiye, Hédiard markası ve bu haklara ilişkin edinilmiş hak ve lisansları içermektedir. Bu haklar ve lisanslar özellikle müşteri sözleşmelerini, marka ve kullanım haklarını ve yazılım lisanslarını içermektedir. Şerefiye ve Hédiard markası haricinde, tüm maddi olmayan duran varlıkların belirlenebilir bir faydalı ömrü vardır.
Maddi olmayan duran varlıklar mali yıl içerisinde bir önceki yıla göre aşağıdaki şekilde değişim göstermiştir:
| milyon TL | Şerefiye | Kullanım Hakları ve Müşteri Sözleşmeleri |
Hédiard Markası | Toplam |
|---|---|---|---|---|
| 31 Mart 2023 itibariyle Maliyet Değeri | 1.441,29 | 2.088,84 | 346,50 | 3.876,63 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -246,79 | -125,07 | 0,00 | -371,86 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç |
316,18 | 149,23 | 0,00 | 465,41 |
| Girişler | 0,00 | 6,66 | 0,00 | 6,66 |
| Çıkışlar | 0,00 | -74,83 | 0,00 | -74,83 |
| Sınıflandırmalar | 29,72 | -28,62 | 0,00 | 1,09 |
| 31 Mart 2024 itibariyle | 1.540,40 | 2.016,20 | 346,50 | 3.903,10 |
| 31 Mart 2023 itibariyle Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
956,07 | 1.887,86 | 172,26 | 3.016,19 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -249,53 | -125,31 | 0,00 | -374,84 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç |
316,18 | 149,10 | 0,00 | 465,28 |
| Girişler (Amortisman) | 0,00 | 70,41 | 0,00 | 70,41 |
| Girişler (Değer Düşüklüğü) | 0,00 | 0,03 | 0,00 | 0,03 |
| Atfedilenler | 0,00 | -1,23 | 0,00 | -1,23 |
| Çıkışlar | 0,00 | -78,13 | 0,00 | -78,13 |
| Sınıflandırmalar | 29,72 | -29,67 | 0,00 | 0,04 |
| 31 Mart 2024 itibariyle | 1.052,43 | 1.873,06 | 172,26 | 3.097,75 |
| 31 Mart 2024 İtibariyle Defter Değeri | 487,97 | 143,14 | 174,25 | 805,35 |
|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Şerefiye | Kullanım Hakları ve Müşteri Sözleşmeleri |
Hédiard Markası | Toplam |
| 31 Mart 2022 itibariyle Maliyet Değeri | 931,15 | 1.794,98 | 346,50 | 3.072,64 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -24,84 | -12,25 | 0,00 | -37,09 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç |
534,98 | 322,21 | 0,00 | 857,19 |
| Girişler Çıkışlar |
0,00 0,00 |
20,22 -35,51 |
0,00 0,00 |
20,22 -35,51 |
| Sınıflandırmalar | 0,00 | -0,36 | 0,00 | -0,36 |
| 31 Mart 2023 itibariyle | 1.441,29 | 2.089,29 | 346,50 | 3.877,09 |
| 31 Mart 2022 itibariyle Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
445,93 | 1.531,18 | 172,26 | 2.149,37 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -24,84 | -10,29 | 0,00 | -35,13 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç |
534,98 | 323,10 | 0,00 | 858,08 |
| Girişler (Amortisman) | 0,00 | 80,00 | 0,00 | 80,00 |
| Girişler (Değer Düşüklüğü) | 0,00 | 0,13 | 0,00 | 0,13 |
| Çıkışlar | 0,00 | -33,44 | 0,00 | -33,44 |
| Sınıflandırmalar | 0,00 | -2,82 | 0,00 | -2,82 |
| 31 Mart 2023 itibariyle | 956,07 | 1.887,86 | 172,26 | 3.016,19 |
| 31 Mart 2023 İtibariyle Defter Değeri | 485,22 | 201,43 | 174,25 | 860,90 |
Hiperenflasyonun şerefiye, haklar ve müşteri sözleşmeleri üzerindeki etkileri halihazırda değer düşüklüğüne uğramış kalemlerle ilgilidir.
İşletme satın alımları sırasında edinilen müşteri sözleşmeleri, satın alım tarihinde geçerli olan gerçeğe uygun değerleri üzerinden aktifleştirilir ve 17 yıla kadar olan tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile itfa edilir. Kalan süre 6 yıldır. Maddi olmayan duran varlıklar kalemi altında 95,43 milyon TL (önceki yıl: 128,80 milyon TL) defter değeriyle muhasebeleştirilmiştir.
Hédiard 1845 yılında kurulmuş bir markadır ve özellikle Fransa'da, ama aynı zamanda Arap ve Asya bölgelerinde de oldukça tanınmaktadır. Bu yüksek tanınırlık derecesi ve markanın uzun geçmişi nedeniyle, sınırsız ömre sahip olduğu varsayılabilir. Özel ürünler, etkinliklerin bir parçası olarak Hédiard adı altında pazarlanmaktadır; bu da markanın belirsiz bir süre boyunca nakit akışlarına katkıda bulunduğu ve varlığı sayesinde tüketicinin algısında kaldığı anlamına gelmektedir. Place de la Madeleine'deki mülkün kira sözleşmesinin feshedilmesi nedeniyle, Hédiard'ın duran varlıkları artık esas olarak Hédiard markasına odaklanmıştır. Hédiard markasının geri kazanılabilir tutarını nitel ve nicel kriterlere dayalı olarak bağımsız bir şekilde belirlemek amacıyla 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla harici bir değerleme uzmanı tarafından bir değerleme çalışması gerçekleştirilmiştir. Bunun nedeni, marka için belirsiz bir faydalı ömrün hala uygun olup olmadığının yıllık olarak değerlendirilmesinin yanı sıra, Hédiard markasının iş modelinin lisans gelirlerine daha fazla odaklanarak yeniden düzenlenmesidir.
Niteliksel ölçümde Hédiard markasının özellikleri ve imajının yanı sıra ünü ve dağıtım olanakları da dikkate alınmıştır. Ayrıca, markanın faaliyet gösterdiği pazar ve konumlandırması da dikkate alınmıştır.
Değerleme, DCF yöntemi kullanılarak kullanım değerinin belirlenmesiyle gerçekleştirilmiştir ve beş yıllık bir dönem için (terminal (uzun vadeli) değer dahil) lisans gelirinden satış tahminine (royalti yönteminden kurtulma) dayanmaktadır. Bu amaçla, %5'lik emsal lisans oranları ve cari ve önceki mali yıldaki fiili satışlar kullanılmış veya tahmin edilmiştir. Hesaplama için kullanılan iskonto oranı %12,5 ve uzun vadeli büyüme oranı %1,5'tir. Uzman görüşü sonucunda değer düşüklüğüne gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.
İlgili işletme birleşmesinin sinerjilerinden faydalanması beklendiği için şerefiye tahsis edilen CGU'lar, yukarıda açıklanan prosedüre uygun olarak her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulmalıdır. Aşağıdaki tablo, yıllık olarak test edilecek bu CGU'lara genel bir bakış sunmaktadır.
| Nakit Üreten Birim | Havayolu İkram Hizmetleri DO & CO Poland |
Havayolu İkram Hizmetleri DO & CO Poland |
Arena One Allianz Arena |
Oleander Group AG / Lasting Impressions |
|---|---|---|---|---|
| Bölüm | Havayolu İkram Hizmetleri |
Havayolu İkram Hizmetleri |
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri |
Havayolu İkram Hizmetleri |
| Şerefiyenin 31.03.2024 tarihi itibariyle milyon TL cinsinden defter değeri |
141,36 | 42,55 | 270,29 | 33,77 |
| Değer düşüklüğü testi için son tarih | 28 Şubat | 28 Şubat | 31 Aralık | 28 Şubat |
| Planlama Süresi | 5 | 5 | 7 | 5 |
| Planlama Süreci Sonunda Nakit Akımda Büyüme |
%1,90 | %2,90 | %1,90 | %2,00 |
| Vergi Öncesi İskonto Oranı | 10,26% / 11,36% | 12,20% / 15,00% | 12,66% / 15,85% | %10,58 |
| Vergi Sonrası İskonto Oranı | %7,96 | %10,04 | 8,60 % | %8,12 |
| Değerleme Yaklaşımı | Kullanım Değeri | Kullanım Değeri | Kullanım Değeri | Kullanım Değeri |
| Nakit Üreten Birim | Havayolu İkram Hizmetleri DO & CO Poland |
Havayolu İkram Hizmetleri DO & CO Poland |
Arena One Allianz Arena |
Oleander Group AG / Lasting Impressions |
|---|---|---|---|---|
| Bölüm | Havayolu İkram Hizmetleri |
Havayolu İkram Hizmetleri |
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri |
Havayolu İkram Hizmetleri |
| Şerefiyenin 31.03.2023 tarihi itibariyle milyon TL cinsinden defter değeri |
141,36 | 39,38 | 270,29 | 34,11 |
| Değer düşüklüğü testi için son tarih | 28 Şubat | 28 Şubat | 31 Aralık | 28 Şubat |
| Planlama Süresi | 5 | 5 | 8 | 5 |
| Planlama Süreci Sonunda Nakit Akımda Büyüme |
%1,9 | %2,8 | %2,1 | %1,9 |
| Vergi Öncesi İskonto Oranı | %8,99 | %11,67 | %10,74 / 13,11 | %9,42 |
| Vergi Sonrası İskonto Oranı | %7,19 | %9,67 | %7,98 / 8,09 | %7,65 |
| Değerleme Yaklaşımı | Kullanım Değeri | Kullanım Değeri | Kullanım Değeri | Kullanım Değeri |
Avusturya Havayolu İkram Hizmetleri ve Polonya Havayolu İkram Hizmetleri, Avusturya ve Polonya havalimanlarından kalkış yapan yolcuların uçakta tüketebilecekleri çeşitli menülerin hazırlanması ve sunulmasına odaklanmaktadır.
Nakit üreten birim Lasting Impressions, yolculara ikram etmek için de kullanılan tatlılar konusunda uzmanlaşmıştır.
CGU Arena One, özellikle Münih'teki Allianz Arena'da ikram hizmetleri ve bir pastane içermektedir.
Nakit üreten birim Havayolu İkram Hizmetleri Avusturya'nın planlama süresi, temel bir sözleşme süresi nedeniyle beş yıllık detaylı planlama aşamasının ötesine uzatılmıştır. Daha ihtiyatlı bir analiz yapabilmek için, değer düşüklüğü testinde iki olası senaryo göz önünde bulundurulmuş ve büyük müşterilerin kaybedilmesine ilişkin daha az olası ve daha az olumlu senaryoda bile değer düşüklüğüne gerek olmadığı tespit edilmiştir. Bu senaryoların ağırlıklandırılması yönetim varsayımlarına dayanmaktadır.
Arena One Allianz Arena için uzatılmış ayrıntılı planlama dönemi, temel sözleşme süresinden kaynaklanmaktadır. Mevcut sözleşmenin süresinden sonra uzatılmasını öngörmeyen ek bir senaryo hesaplanmıştır. Bu iki senaryo, yönetim varsayımları temelinde ağırlıklandırılmıştır.
Nakit Üreten Birim Havayolu İkram Hizmetleri DO & CO Polonya için planlama dönemi beş yıldır. Burada da daha ihtiyatlı bir analiz amacıyla iki senaryo dikkate alınmıştır. İkinci senaryo, büyük müşterilerin kaybedilmesi ihtimalinin daha düşük ve daha az olumlu olması ile ilgilidir. Bu senaryoların ağırlıklandırılması yönetimin varsayımlarına dayanmaktadır ve bu senaryolara dayanarak değer düşüklüğüne gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.
Maddi duran varlıkların karşılaştırmalı dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | Üçüncü Şahıs Arazileri Üzerindeki Binalar Dahil Olmak Üzere Arsalar ve Binalar |
Tesis, Makine ve Cihazlar |
Diğer Ekipmanlar ve Ofis Ekipmanları |
Yapılmakta Olan Yatırımlar |
Toplam |
|---|---|---|---|---|---|
| 31 Mart 2023 itibariyle Maliyet Değeri | 17.013,52 | 1.974,71 | 6.550,10 | 829,86 | 26.368,19 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -425,12 | -240,90 | -658,48 | -9,79 | -1.334,29 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen | |||||
| sonuç | 499,07 | 297,63 | 805,95 | 25,21 | 1.627,86 |
| Girişler | 3.568,37 | 283,26 | 1.008,90 | 957,52 | 5.818,06 |
| Çıkışlar | -241,37 | -125,15 | -333,91 | -37,59 | -738,02 |
| Sınıflandırmalar | 408,91 | 27,94 | 111,67 | -842,15 | -293,64 |
| 31 Mart 2024 itibariyle | 20.823,37 | 2.217,49 | 7.484,23 | 923,06 | 31.448,15 |
| 31 Mart 2023 itibariyle Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
6.507,31 | 1.494,64 | 4.653,82 | 16,27 | 12.672,05 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -499,76 | -208,16 | -642,57 | -6,82 | -1.357,32 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen | |||||
| sonuç | 338,70 | 197,96 | 641,47 | -2,81 | 1.175,33 |
| Girişler (Amortisman) | 1.313,40 | 163,94 | 640,96 | 0,00 | 2.118,29 |
| Girişler (Değer Düşüklüğü) | 11,00 | 5,39 | 5,07 | 0,23 | 21,69 |
| Atfedilenler | -20,09 | -5,02 | -6,89 | -6,32 | -38,32 |
| Çıkışlar | -118,62 | -118,22 | -312,95 | 0,00 | -549,78 |
| 31 Mart 2024 itibariyle | 7.531,94 | 1.530,53 | 4.978,91 | 0,55 | 14.041,93 |
| 31 Mart 2024 İtibariyle Defter Değeri | 13.291,43 | 686,96 | 2.505,31 | 922,51 | 17.406,22 |
| milyon TL | Üçüncü Şahıs Arazileri Üzerindeki Binalar Dahil Olmak Üzere Arsalar ve Binalar |
Tesis, Makine ve Cihazlar |
Diğer Ekipmanlar ve Ofis Ekipmanları |
Ödenen Avanslar ve Yapılmakta Olan Yatırımlar |
Toplam |
|---|---|---|---|---|---|
| 31 Mart 2022 itibariyle Maliyet Değeri | 15.460,28 | 1.366,47 | 5.010,09 | 260,75 | 22.097,58 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -353,63 | -54,52 | -144,51 | -26,94 | -579,61 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç |
1.005,96 | 490,57 | 1.356,98 | 2,59 | 2.856,10 |
| Girişler | 1.270,59 | 185,80 | 442,84 | 751,89 | 2.651,12 |
| Çıkışlar | -356,69 | -32,90 | -50,04 | -49,22 | -488,85 |
| Sınıflandırmalar | -12,98 | 19,28 | -65,26 | -109,19 | -168,15 |
| 31 Mart 2023 itibariyle | 17.013,52 | 1.974,71 | 6.550,10 | 829,86 | 26.368,19 |
| 31 Mart 2022 itibariyle Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
4.993,92 | 1.072,92 | 3.205,87 | 12,64 | 9.285,35 |
| Yabancı Para Çevirim Farkları | -183,68 | -38,13 | -180,45 | -1,37 | -403,63 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç |
783,98 | 351,85 | 1.152,59 | 4,69 | 2.293,11 |
| Girişler (Amortisman) | 1.139,77 | 138,95 | 514,78 | 0,00 | 1.793,50 |
| Girişler (Değer Düşüklüğü) | 1,36 | 0,30 | 0,25 | 0,30 | 2,21 |
| Atfedilenler | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Çıkışlar | -228,04 | -31,23 | -39,21 | 0,00 | -298,49 |
| 31 Mart 2023 itibariyle | 6.507,31 | 1.494,64 | 4.653,82 | 16,27 | 12.672,05 |
| 31 Mart 2023 İtibariyle Defter Değeri | 10.506,21 | 480,06 | 1.896,28 | 813,59 | 13.696,14 |
Diğer finansal olmayan varlıklar altında sınıflandırılan avans ödemelerinden yapılan transferler de transferler altında muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlıklar, yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılamayan kiralamama sözleşmeleri ile bağlantılı olarak 7.832,72 milyon TL (önceki yıl: 5.758,10 milyon TL) kullanım haklarını içermektedir.
Bu kiralamalarla ilgili daha fazla bilgi 10.2. Kiralama İşlemleri bölümünde bulunabilir.
Tüm nakit üreten birimler değer düşüklüğü indikatörüne işaret edebilecek çeşitli kriterler temelinde sürekli olarak izlenerek her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Bu seçim, sonuçları ve bölüme özgü detaylar aşağıda sunulmuştur.
Havayolu İkram Hizmetleri bölümünde finansal planlar oluşturulurken Havayolu endüstrisinin gelişimi ile ilgili şirket dışından sağlanan tahminlere dayanan varsayımlar dikkate alınmıştır (örn. IATA "Tourism Economics Air Passenger Forecast"). Bu beklentilerden yola çıkarak planlama dönemi boyunca havayolu endüstrisinin gelişimi tahmin edilmiştir. Bu varsayımların gerçekleşmemesi durumunda, önümüzdeki birkaç yıl içinde değer düşüklüğü meydana gelebilme ihtimali bulunmaktadır.
Frankfurt'taki nakit üreten birim, Frankfurt havalimanından kalkan havayolları için menüler hazırlamaya ve sağlamaya odaklanmaktadır.
Genel olarak, değer düşüklüğü testleri (bu segmente tahsis edilen şerefiyeye sahip nakit üreten birimlere ek olarak) değer düşüklüğüne gerek olmadığını göstermiştir. Nakit üreten birim Frankfurt'un defter değerine kıyasla önemli ölçüde daha fazla geri kazanılabilir değer olması nedeniyle, daha önce muhasebeleştirilen 33,11 milyon TL tutarındaki değer düşüklüğü nakit yaratan birime geri yazılmıştır. Böylece nakit yaratan birimin defter değeri 31 Mart 2024 itibarıyla 284,02 milyon TL'den 317,13 milyon TL'ye yükselmiştir.
| Nakit Üreten Birim | DO & CO Frankfurt GmbH |
|---|---|
| Bölüm | Havayolu İkram Hizmetleri |
| Maddi duran varlıkların 31/03/2024 tarihi itibarıyla milyon TL cinsinden defter değeri | 9,1 (önceki yıl: 8,15) |
| Değer düşüklüğü testi için son tarih | 31 Mart |
| Planlama Süresi | 5 |
| Planlama Süreci Sonunda Nakit Akımda Büyüme | %1,9 |
| Vergi Öncesi İskonto Oranı | %10,50 |
| Vergi Sonrası İskonto Oranı | %7,5 |
| Değerleme Yaklaşımı | Kullanım Değeri |
Ukrayna'daki savaşa ilişkin mevcut belirsizlik nedeniyle nakit üreten birime ilişkin tüm varlıklarda değer düşüklüğü zararı oluşturulmuştur (yaklaşık -5,23 milyon TL).
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri segmentinde finansal projeksiyonlar hazırlamak için müşteri tahminlerine dayalı olan varsayımlar kullanılmıştır. Projeksiyon döneminin gelişimi bu tahminlerden elde edilmektedir. Planlaması yapılan dönemlerin nakit akımlarının tahmini için gerekli olan istikrarlı bir işletme görünümünün olmaması durumunda, DO & CO ileriki yıllar için genel bir planlama yapar.
Genel olarak, değer düşüklüğü testleri (bu bölüme tahsis edilmiş nakit üreten birimlere ek olarak) herhangi bir değer düşüklüğüne gerek olmadığı sonucunu vermiştir.
Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller segmentinde finansal projeksiyonların hazırlanmasında beklenen misafir sayısı ve ziyaret başına ortalama harcama tutarına ilişkin varsayımlara dayanmaktadır. Projeksiyon döneminin gelişimi bu tahminlerden elde edilmektedir. Planlaması yapılan dönemlerin nakit akımlarının tahmini için gerekli olan istikrarlı bir işletme görünümünün olmaması durumunda, DO & CO ileriki yıllar için genel bir planlama yapar.
Genel olarak, değer düşüklüğü testleri (bu bölüme tahsis edilmiş nakit üreten birimlere ek olarak) herhangi bir değer düşüklüğüne gerek olmadığı sonucunu vermiştir.
Raporlama tarihi itibariyle değer düşüklüğü olmayan tüm nakit üreten birimler için (şerefiye tahsis edilenler de dahil olmak üzere) duyarlılık analizi yapılmaktadır. Şerefiye değer düşüklüğü testi yapılan nakit üreten birimler için yapılan duyarlılık analizleri, 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla iskonto oranı 0,5 puan daha yüksek olsa bile geri kazanılabilir tutarın defter değerlerinden daha yüksek olduğunu göstermiştir. Aynı durum iskonto oranının 0,5 puan düşük olduğu durumda da geçerlidir.
Müşterek yönetime tabi ortaklıklar havayolu ikram hizmetleri bölümlerindeki stratejik ortaklıklardan oluşmaktadır.
Özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilen yatırımların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | Mali Yıl 2023/2024 |
Mali Yıl 2022/2023 |
||
|---|---|---|---|---|
| İlişkili Şirketler | Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar |
İlişkili Şirketler | Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar |
|
| 1 Nisan itibariyla | 0,00 | 88,42 | 21,13 | 35,80 |
| Dönem Karından Paylar | 0,00 | 64,10 | 7,06 | 58,22 |
| Konsolidasyon Kapsamından Çıkarılmış | 0,00 | 0,00 | -28,19 | 0,00 |
| Girişler | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Değer Düşüklüğü | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Kur Farkı | 0,00 | -3,16 | 0,00 | -4,11 |
| Diğer Kapsamlı Gelir İçerisindeki Payı | 0,00 | -0,16 | 0,00 | -1,48 |
| Kar Dağıtım Payı | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| 31 Mart itibariyla | 0,00 | 149,19 | 0,00 | 88,42 |
Önceki yılın aynı dönemine göre dönem net karı payındaki değişim özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar olan Sharp DO & CO Korea LLC (64,10 milyon TL / önceki yıl: 56,73 milyon TL) yatırımından kaynaklanmaktadır.
Dönem kar/zararı içindeki paylar işletmelerin sürdürülen faaliyetlerinden kaynaklanan payları içermektedir.
DO & CO'nun diğer finansal varlıkları raporlama tarihleri itibarıyla aşağıdaki gibidir:
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 |
| Yatırımlar ve diğer menkul kıymetler | 6,20 | 6,25 |
| Dışarıya verilen borçlar | 64,63 | 64,63 |
| Diğer duran finansal varlıklar | 398,60 | 432,61 |
| Türev Araçlar (FVOCI) | 119,23 | 218,99 |
| Türev Araçlar (gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan) | 98,01 | 0,00 |
| Diğer duran finansal varlıklar | 686,68 | 722,48 |
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 |
| Diğer finansal varlıklar | 545,13 | 687,96 |
| Diğer finansal varlıklardaki değer düşüklüğü zararları | -119,99 | -119,95 |
| Diğer dönen finansal varlıklar | 425,14 | 568,01 |
Diğer uzun vadeli finansal varlıklar, müşterilerden alınan depozitoları ve diğer uzun vadeli alacakları içermektedir.
Diğer finansal varlıklar, henüz ödenmemiş COVID sübvansiyonlarından ve müşterilerden olan diğer cari alacaklardan oluşmaktadır.
Diğer finansal varlıklar (kısa vadeli) üzerindeki değer düşüklüğü zararları mali yıl içerisinde aşağıdaki gibi gelişmiştir:
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 |
| 1 Nisan itibariyle | 119,95 | 0,00 |
| Transfer | 0,04 | 119,95 |
| 31 Mart itabariyle | 119,99 | 119,95 |
Bu finansal varlıklara ilişkin detaylı bilgi dipnot 10.3. Finansal Araçlar'da verilmiştir.
DO & CO'nun stoklarının raporlama tarihleri itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| İlk Madde ve Malzeme | 965,71 | 864,81 |
| Ticari Mallar | 702,76 | 713,78 |
| Toplam | 1.668,47 | 1.578,59 |
Ticari mallar çoğunlukla müşteriye doğrudan satıldığı için, bilanço tarihi itibarıyla stoklarda önemsiz seviyede değer düşüklüğü gerçekleşmiştir. Aynı durum kısa süre içinde üretime gönderilecek olan hammadde, yan ürünler ve malzemeler için de geçerlidir.
Ticari alacakların kalan vadesi bilanço tarihi itibarıyla 12 aydan azdır. Grup, ticari alacak bakiyeleri üzerindeki değer düşüklüğü riskini saptayabilmek için düzenli olarak kredi riskini değerlendirmektedir. Varsayılan değer, genel olarak kabul edilmiş derecelendirme sınıfları (örneğin Bloomberg) ile harici olarak mevcut veya dahili olarak belirlenen kredi dereceleri ile tanımlanır. Ek olarak dahili bulunan bilgiler temerrüt riskini değerlendirmek için kullanılır.
Ticari alacakların detayı aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023* |
|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | 8.115,39 | 5.575,48 |
| Değer Düşüklüğü | -114,87 | -95,06 |
| Ticari Alacaklar (net) | 8.000,52 | 5.480,42 |
*Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
Ticari alacaklarda yoğunlaşma riski bulunmaktadır: 31 Mart 2024 tarihinde üç müşteri için 150,90 milyon TL, 653,42 milyon TL ve 382,99 milyon TL (önceki yıl: 1.104,36 milyon TL, 451,64 milyon TL ve 425,51 milyon TL) tutarında ticari alacaklar hesaplanmıştır. Bu alacaklardan 47,39 milyon TL, 0,70 milyon TL ve 102,11 milyon TL (önceki yıl: 101,41 milyon TL, 262,06 milyon TL ve 209,44 milyon TL) Mayıs 2024'ün ortası itibariyle hala ödenmemiş durumdadır. Alacakların tahsil edilemediğine dair herhangi bir gösterge bulunmamaktadır.
31 Mart 2024 itibarıyla 5.580,02 milyon TL (önceki yıl: 4.148,37 milyon TL) ticari alacağın vadesi geçmemiştir ve ticari alacak ayrı olarak değer düşüklüğüne uğramamıştır.
80 gün üzeri gecikmesi olan ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Şüpheli ticari alacak karşılığının dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir:
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 |
| 1 Nisan itibariyle | 95,06 | 121,12 |
| Transfer | 41,05 | 4,55 |
| Sınıflandırma/Yabancı para çevrim farkı etkisi | -1,60 | -4,02 |
| Tüketim | -1,66 | -2,65 |
| Konusu Kalmayan Karşılıklar | -17,98 | -23,95 |
| 31 Mart itabariyle | 114,87 | 95,06 |
31 Mart 2024 tarihi itibarıyla beklenen kredi zararları için 114,87 milyon TL tutarında değer düşüklüğü karşılığı (önceki yıl: 95,06 milyon TL) ayrılmıştır.
31 Mart 2024 ve 31 Mart 2023 tarihleri itibarıyla değer düşüklüğü sonrası vadesi geçmiş ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023* |
|---|---|---|
| Vadesi gelmemiş | 5.580,02 | 4.148,37 |
| Vadesi üzerinden 20 gün geçmiş | 1.475,91 | 412,28 |
| Vadesi üzerinden 21 - 40 gün geçmiş | 438,89 | 414,12 |
| Vadesi üzerinden 41 - 80 gün geçmiş | 89,72 | 222,42 |
| Vadesi üzerinden 80 günden fazla geçmiş | 415,97 | 283,23 |
| Toplam | 8.000,52 | 5.480,42 |
*Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
Bölüm 10.3. Finansal Araçlar, Grup'un maruz kaldığı kredi ve piyasa riskleri ile ticari alacak karşılıklarına ilişkin bilgileri içerir.
Diğer dönen finansal olmayan kısa vadeli varlıkların detayı aşağıda belirtilmiştir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| Peşin Ödenen Giderler | 402,67 | 363,02 |
| KDV Alacakları | 507,99 | 850,91 |
| Diğer Alacaklar | 395,18 | 55,88 |
| Sözleşmeye bağlı varlıklar | 8,63 | 0,00 |
| Diğer kısa vadeli finansal olmayan varlıklar | 1.314,47 | 1.269,81 |
Bölüm 7.1. Satışlar, sözleşme varlıkları hakkında ek açıklamalar içermektedir.
Diğer finansal olmayan dönen varlıkların değer düzeltmelerinin dönem için hareketleri aşağıdaki gibidir:
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 |
| 1 Nisan itibariyle | 22,63 | 3,21 |
| Yabancı para çevrim farkı etkisi | 0,00 | -0,01 |
| Transfer | -0,02 | 19,43 |
| Tüketim | -18,01 | 0,00 |
| Konusu Kalmayan Karşılıklar | -0,02 | 0,00 |
| 31 Mart itabariyle | 4,57 | 22,63 |
Nakit ve Nakit Benzerleri, kasa mevcudu, alınan çekleri, vadesiz mevduatları ve finansal kuruluşlar nezdindeki üç aya kadar vadeli mevduatları içerir. Bu bakiyeler bilanço tarihindeki değeri ile taşınır. Bilanço tarihi itibariyle 9.642,98 milyon TL (önceki yıl: 8.195,22 milyon TL) raporlanmıştır.
Nakit ve Nakit Benzerleri içerisindeki yabancı bakiyeli tutarlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Mart 2024 | Yabancı Para Birimi | milyon TL |
|---|---|---|
| mEUR | Cinsinden 133,08 |
4.637,57 |
| mUSD | 74,52 | 2.408,25 |
| mTRY | 1.486,57 | 1.486,57 |
| mUAH | 5,28 | 4,33 |
| mGBP | 23,42 | 954,70 |
| mPLN | 14,28 | 115,33 |
| Sonstige | 36,24 | |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 9.642,98 |
| 31 Mart 2023 | Yabancı Para Birimi | milyon TL |
|---|---|---|
| mEUR | Cinsinden 94,66 |
3.298,65 |
| mUSD | 78,72 | 2.522,67 |
| mTRY | 702,50 | 702,50 |
| mUAH | 18,02 | 15,79 |
| mGBP | 24,87 | 985,90 |
| mPLN | 18,78 | 140,13 |
| Sonstige | 58,65 | |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 8.195,22 |
Ukrayna'daki savaşın etkilerine bağlı olarak Grup'un Ukrayna Grivnası'ndaki (UAH) yurtdışı ödemelerine ilişkin ödeme kısıtlamaları bulunmaktadır.
DO & CO Yönetim Kurulu, 2018/2019 mali yılının ikinci çeyreğinde Turkish DO & CO'nun inşaatı devam eden boğazdaki otelinin Türk Hava Yolları'na satışına ilişkin sürecin başlatılmasına karar vermiştir. 30 Eylül 2018 tarihinden itibaren ilgili varlık ve yükümlülükler konsolide finansal tablolarda satış amaçlı elde tutulan duran varlık ve satış amaçlı elde tutulan duran varlıklara ilişkin yükümlülükler olarak sınıflandırılmıştır ve defter değerinden yeniden sınıflandırılmıştır. Kiralanan varlıklar ile bağlantılı olarak otel için kiralama sözleşmesine ilişkin kullanım hakkı varlığı da bu hesapta yeniden sınıflandırılmıştır. Otel satış sözleşmesi, işlemle ilgili diğer sözleşmeler gibi, tüm sözleşmeleri onaylayan rekabet kurumunun onayına 29 Nisan 2021 tarihinde sunulmuştur.
İşlemin kapanışı 2023/2024 mali yılının üçüncü çeyreğinde tamamlanmıştır. Satış fiyatı defter değeriyle aynı olduğu için, satış amaçlı elde tutulan gayrimenkulün satışından kar veya zarar oluşmamıştır.
DO & CO'nun hisseleri, Mart 2007'den itibaren Viyana Borsa'sında "Prime Market" bünyesinde Aralık 2010'dan bu yana da Borsa İstanbul'da işlem görmektedir.
31 Mart 2024 tarihi itibariyle hisselerin %69,90'ü halka açıktır. Kalan hisseler Attila Dogudan Privatstiftung'a (%30,10) aittir.
Grup'un ödenmiş sermayesi bilanço tarihi itibarıyla 763,96 milyon TL'dir (önceki yıl: 693,49 milyon TL). Şirket'in ödenmiş sermayesi 10.960.953 adet (önceki yıl: 9.949.872 adet) hamiline yazılı paya bölünmüştür. Her hisse bir oy hakkı vermektedir. Bir önceki yıla göre artış, paya dönüştürülebilir tahvillerin dönüştürülmesinden kaynaklanmaktadır.
Bilanço tarihi itibarıyla sermaye yedekleri 5.506,35 milyon TL tutarındadır (önceki yıl: 2.969,22 milyon TL). Artış, özkaynak değişim tablosunda gösterilmektedir ve 2023/2024 mali yılında dönüştürülebilir tahvillerin dönüştürülmesinden kaynaklanmaktadır. Bakiyenin geri kalanı ihraç edilmiş sermayeden vergi sonrası sermaye maliyeti düşülerek bulunan, geçmiş dönemlere ait sermaye artırımı bakiyelerinden oluşmaktadır.
Özkaynakların içinde gösterilen özel fonlar, DO & CO KYIV LLC'nin hisselerinin %51'inin satın alınmasından kaynaklanmaktadır. Ana ortaklık dışı %49'luk paylar için satın alma sözleşmesi bulunduğundan, satın alma sözleşmesine göre belirlenen satış fiyatının gerçeğe uygun değeri üzerinden borç tahakkuk ettirilmiştir. İlk kayda alınmasında azınlık payları, özkaynaklar içerisinde sınıflandırılan özel fonlar hesabı altında kar veya zarar etkisi olmadan muhasebeleştirilmiştir. DO & CO kontrol gücü olmayan şirketlerin paylarını devraldığı varsayımı ile diğer hissedarlar için özkaynaklarda muhasebeleştirilen tutarı her raporlama tarihinde geçmiş yıl karlarına aktarır (2023/2024 yılının 3. çeyreğine kadar ve bu çeyrek de dahil olmak üzere, söz konusu tutar özkaynaklarda "Hissedar işlemleri Özel Kalemi" altında gösterilmiştir). Kayıtlardan çıkarılan özkaynak tutarı ve hesaplanan türev finansal borç arasındaki farklar, DO & CO grup şirketleri arasında yapılan ticari işlemlerin muhasebeleşmesi ile ilgili standartlara uygun olarak ana şirketin özkaynaklarına düzeltme olarak yansıtılımaktadır.
Raporlama tarihi itibarıyla, türev işlemi hala geçerlidir. Satın alma fiyatı yükümlülüğü 0,00 Avro tutarındadır.
DO & CO, bir sözleşme uzatımı ile ilgili olarak özkaynak işlemi olarak tanımlanan bir işlem gerçekleştirmiştir. DO & CO, bağlı ortaklık (TDC) ortak girişim ve operasyonel iş kararları üzerindeki etkisini daha da artırmak için bazı yatırımlar yapmıştır. Hissedarlar arasındaki bu özkaynak işlemi, gerçek özkaynak paylarında herhangi bir değişikliğe yol açmamış, ancak oy ve karar alma haklarında bir değişikliğe yol açmıştır. Her iki tarafın da hisseleri değişmediğinden, kontrol gücü olmayan paylarda değişiklik meydana gelmemiştir. Özkaynak işlemi geçmiş yıl karlarında muhasebeleştirilmiştir.
UMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama uyarınca yapılan düzeltmeden kaynaklanan tüm farklar doğrudan özkaynaklar altında diğer kapsamlı gelirde yabancı para çevrim farkları hesabında muhasebeleştirilir. Daha fazla bilgi için lütfen 3. Yüksek Enflasyonlu Ülkelerde Finansal Raporlama Standardı'na bakınız.
Diğer kapsamlı gelir, yabancı para çevrim farkı fonunu (raporlama ve fonksiyonel para birimi farklı olan yatırımlardan gelen net etki, dönem vergisi kesildikten sonra) ve UMS 19'a göre ayrılan fonları (tanımlanmış yardım planlarından aktüeryal kayıp/ kazançların vergi etkisi düşüldükten sonraki tutarları) ile vergi etkisi yanı sıra hiperenflasyondan kaynaklı UMS 29 uyarınca düzeltmeler düşüldükten sonra nakit akış riskinden korunma fonunu içerir.
Ayrıca, Yönetim Kurulu'na 12 Temmuz 2018 tarihli Genel Kurul toplantısında şirket sermayesini 19.488.000 Avro'luk mevcut nominal değerden 2.000.000 Avro daha yükseltmek ve 1.000.000 yeni hisse senedi ihraç etmek suretiyle (nominal değeri olmayan hisse senedi) yetki verildi. Bu
%9,31'e kadar (yuvarlanmış) karşılık gelen sermaye artışlarının uygulanmasından sonra şirket sermayesinde bir paya karşılık gelmektedir.
Yönetim Kurulu, 27 Ağustos 2020 tarihinden itibaren, Anonim Şirketler Kanunu'nun 169. Maddesi uyarınca, Denetim Kurulu'nun onayı ile, halihazırda 19.488.000 Avro olan sermayeyi ilave 1.948.000 Avro nakit ve / veya ayni katkılara karşı 974.400 adede kadar yeni adi hamiline hisse senedi (nominal olmayan hisse) birkaç dilim halinde artırmaya yetkili kılınmıştır.
15 Ocak 2021 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında, Yönetim Kurulu üyelik hakları hariç olmak üzere toplam itibari tutarı 100.000.000 Avro'ya kadar dönüştürülebilir tahvil ihraç etmeye yetkilidir. Dönüştürülebilir tahviller, 21 Ocak 2021 tarihinde, toplam olası nominal değeri üzerinden ihraç edildi.
Ayrıca, bu Genel Kurul'da alacaklılara dönüştürülebilir tahvil ihracı için 1.350.000 adede kadar yeni hamiline yazılı hisse (nominal olmayan hisse) ihraç edilerek sermayenin 2.700.000 Avro'ya kadar şartlı artırılmasına karar verilmiştir.
Diğer özkaynağa dayalı finansal araçlar için raporlanan tutar, ihraç edilen dönüştürülebilir tahvillerin dönüştürme haklarının tutarına tekabül etmektedir. Daha fazla bilgi için 6.11. Dönüştürülebilir Tahviller bölümüne bakınız.
Kontrol gücü olmayan paylar, tam konsolidasyon yöntemi ile konsolide edilen THY DO & CO İkram Hizmetleri A.Ş.'nin özkaynaklarındaki %50'sini ve konsolide edilen Lasting Impressions Food Company Ltd.'in özkaynaklarının %10'unu ve konsolide edilen DO & CO Netherlands Holding B.V.'nin %49'luk payını içermektedir. Bunun haricinde, PLATINUM Restaurantbetriebs GmbH'ın kontrol gücü olmayan %10'luk payını da içermektedir
Bağlı ortaklıklarda önemli payı bulunan kontrol gücü olmayan pay sahiplerinin (azınlık payları) şirket faaliyetleri ve nakit akımları üzerindeki etkisi aşağıda açıklanmıştır.
| 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bağlı Ortaklığın Ünvanı | Merkezi Toplam oy hakkı | Azınlık Payları Karı/Zararı milyon TL |
Azınlık Payları Defter Değeri milyon TL |
Azınlık Payları Karı/Zararı milyon TL |
Azınlık Payları Defter Değeri milyon TL |
|||
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.Ş. | Türkiye | %50 | 283,47 | 1.044,42 | 111,36 | 957,59 | ||
| Mali Yıl 2023/2024 | ||||||||
| milyon TL | Dönem Karı | |||||||
| Bağlı Ortaklığın Ünvanı | Satışlar | Giderler | Ana Ortaklık | Azınık Toplam Payları |
Diğer Kapsamlı Gelir |
Azınlık Payları Temettü |
||
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.Ş. | 16.412,40 | 15.845,45 | 283,47 | 283,47 566,95 |
-419,33 | 137,58 | ||
| Mali Yıl 2022/2023 | ||||||||
| milyon TL | Dönem Karı | |||||||
| Bağlı Ortaklığın Ünvanı | Satışlar | Giderler | Ana Ortaklık | Azınık Toplam Payları |
Diğer Kapsamlı Gelir |
Azınlık Payları Temettü |
||
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.Ş. | 12.887,49 | 12.664,77 | 111,36 | 111,36 222,72 |
-331,17 | 108,57 |
| 31 Mart 2024 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Varlıklar | Yükümlülükler | Özkaynaklar | |||
| Bağlı Ortaklığın Ünvanı | Dönen | Duran | Kısa Vadeli | Uzun Vadeli | Ana Ortaklık | Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.Ş. | 4.278,31 | 1.839,89 | 3.120,46 | 908,90 | 1.044,42 | 1.044,42 |
| 31 Mart 2023 | ||||||
| milyon TL | Varlıklar | Yükümlülükler | Özkaynaklar | |||
| Bağlı Ortaklığın Ünvanı | Dönen | Duran | Kısa Vadeli | Uzun Vadeli | Ana Ortaklık | Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.Ş. | 4.476,45 | 1.121,00 | 2.879,73 | 802,54 | 957,59 | 957,59 |
| 31 Mart 2024 | ||||||
| milyon TL | Nakit Akışları | |||||
| Bağlı Ortaklığın Ünvanı | Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları (Net Nakit Akış) |
Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları |
Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Akışları |
Finansman | Nakit ve Nakit Benzerlerindeki Değişim |
|
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.S. | 1.541,99 | -797,22 | -47,97 | 696,80 | ||
| 31 Mart 2023 | ||||||
| milyon TL | Nakit Akışları | |||||
| Bağlı Ortaklığın Ünvanı | Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları (Net Nakit Akış) |
Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları |
Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Akışları |
Finansman | Nakit ve Nakit Benzerlerindeki Değişim |
|
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.S. | 1.072,76 | -78,41 | -256,11 | 738,24 |
Tam konsolidasyon kapsamında olan bağlı ortaklık THY DO & CO İkram Hizmetleri A.Ş. yasal gereklilikler nedeniyle farklı bir bilanço tarihine sahiptir (31 Aralık).
DO & CO Aktiengesellschaft, 21 Ocak 2021 tarihinde toplam nominal değeri 100 milyon Avro olan, beş yıl vadeli ve yıllık %1,75 kupon ödemeli 1.000 adet dönüştürülebilir tahvil ihraç etmiştir. Bu tahviller, sahiplerinin tercihine bağlı olarak Grup'un adi hisse senetlerine dönüştürülebilir. 80,63 Avro tutarındaki söz konusu tarihteki dönüştürme fiyatı üzerinden, her dönüştürülebilir tahvil 1.240 adi hisse senedi ile takas edilebilir. 60,85 Avro'luk bir referans fiyata dayalı olarak, bu, %32,5'lik bir dönüştürme primiyle sonuçlanır. Özkaynakların yeniden yapılandırılması veya temettü ödemeleri durumunda, dönüştürme fiyatı yeniden düzenlenecektir. 27 Temmuz 2023'te temettü ödemesi nedeniyle dönüşüm fiyatı 0,6511 Avro tutarında azalarak 79,979 Avro'ya düşmüştür.
2023/2024 mali yılında, 2.826,25 milyon TL nominal değerindeki tahvillerin hisse senetlerine dönüştürüldüğü 20 dönüştürme tarihi bulunmaktadır. Dönüşümler sonucunda sermaye 70,47 milyon TL, sermaye yedekleri de 2.537,13 milyon TL tutarında artış göstermiştir.
Açılış ve bilanço tarihindeki mevcut hisse senetlerinin mutabakatı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
Başlangıçtaki ve raporlama tarihindeki tahvil yükümlülüğünün mutabakatı
milyon TL
| Tahvil yükümlülüğünün 1 Nisan 2023 itibarıyla defter değeri | 2.659,15 |
|---|---|
| Dönüştürülmüş miktar | (2.607,60) |
| Faiz gideri | 24,17 |
| Tahvil yükümlülüğünün 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla defter değeri | 75,61 |
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| Krediler | 2.937,47 | 8.475,72 |
| Finansal kiralama borçları | 7.299,56 | 5.176,90 |
| Türev Finansal Araçlar Borçları | 0,00 | 0,00 |
| Diğer Uzun Vadeli Finansal Borçlar | 10.237,03 | 13.652,62 |
Raporlama tarihi itibarıyla diğer uzun vadeli finansal yükümlülükler, 2019/2020 mali yılının dördüncü çeyreğinde alınan 2.650,80 milyon TL (önceki yıl: 8.434,13 milyon TL) tutarındaki kredileri ve uzun vadeli kiralama yükümlülüklerini içermektedir. Bir önceki yıla göre fark, 31 Mart 2024 itibarıyla 5.227 milyon TL'nin diğer finansal yükümlülükler (kısa vadeli) olarak yeniden sınıflandırılmasından kaynaklanmaktadır.
Aşağıdaki tablo, cari ve önceki raporlama dönem başı ve sonundaki diğer finansal yükümlülüklerin (kısa ve uzun vadeli) mutabakatını göstermektedir:
| Diğer finansal yükümlülüklerin başlangıçtaki ve raporlama tarihindeki tutarlarının mutabakatı | |
|---|---|
| milyon TL | |
| 1 Nisan 2023 tarihindeki bakiye | 14.959,14 |
| Girişler | |
| Kira Yükümlülükleri - anapara ilaveleri | 3.209,05 |
| Kira Yükümlülükleri - faiz | 458,51 |
| Çıkışlar | |
| Kira Yükümlülükleri UFRS 16 | (147,82) |
| Geri ödemeler | |
| Banka Kredileri | (352,66) |
| Kira Yükümlülükleri UFRS 16 | (1.204,70) |
| Yeniden Siniflandirma | |
| PPP Kredileri | 186,40 |
| 31 Mart 2024 itibarıyla bakiye | 17.107,91 |
Kısa vadeli diğer finansal yükümlülüklerin bir parçası olan 57,99 milyon TL (önceki yıl: 1.323,32 milyon TL) tutarındaki çeşitli diğer kısa vadeli finansal yükümlülükler yukarıdaki mutabakata dahil edilmemiştir.
Bu finansal varlıklara ilişkin detaylı bilgi dipnot 10.3. Finansal Araçlar'da açıklanmıştır.
Çalışanlara Sağlanan Faydalara ilişkin ayrılan uzun vadeli karşılıkların dönem sonu itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| Kıdem Tazmınatı Karşılıkları | 597,75 | 602,85 |
| Uzun Süreli Hizmet Primleri Karşılıkları | 77,01 | 79,58 |
| Emeklilik Ödemeleri Karşılıkları | 9,82 | 4,98 |
| Diğer Karşılıklar | 58,43 | 196,00 |
| Toplam | 743,01 | 883,41 |
Uzun vadeli karşılıkların toplam tutarının 89,31 milyon TL'si (önceki yıl: 244,41 milyon TL) kısa vadelidir.
Çalıştığı yıla göre sağlanan ve performansa dayalı prim ödemelerinin bugünkü değeri 2023/2024 mali yılında ve önceki mali yılda aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir:
| Kıdem Tazminatı | Emeklilik İkramiyesi | Uzun Süreli Hizmet Primleri |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 | 2023/2024 | 2022/2023 | 2023/2024 | 2022/2023 |
| Tanımlanmış Fayda Planları - 1 Nisan | 602,85 | 409,37 | 4,98 | 3,60 | 79,58 | 95,91 |
| Döviz Kuru Farkları | -175,49 | -48,67 | 0,55 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Hizmet Maliyeti1 | 83,43 | 71,06 | 0,40 | 0,25 | 6,47 | 6,74 |
| Faiz Maliyeti | 79,25 | 33,96 | 0,30 | 0,18 | 2,68 | 1,40 |
| Sosyal Yardım Ödemeleri | -82,72 | -236,31 | -0,35 | -0,33 | -6,23 | -7,77 |
| Aktüeryal Kayıp/Kazanç2 | 90,43 | 373,45 | 3,94 | 1,28 | -5,48 | -16,70 |
| Deneyimlere dayalı değişikliklerden kaynaklanan | -2,15 | 5,94 | 0,00 | 0,00 | 0,75 | -1,23 |
| Finansal varsayım değişikliklerinden kaynaklanan | 92,58 | 368,02 | 3,94 | 0,00 | 5,31 | -12,95 |
| Demografik varsayım değişikliklerinden kaynaklanan | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -11,55 | -2,51 |
| Tanımlanmış Fayda Planları - 31 Mart | 597,75 | 602,85 | 9,82 | 4,98 | 77,01 | 79,58 |
1... Personel harcamaları bu kalem içerisinde yer almaktadır.
2... Uzun Süreli Hizmet Primleri için yapılan personel harcamaları bu kalem içerisinde yer almaktadır.
Gerçekleşen yükümlülükler ekonomi ve piyasadaki dinamiklere, sosyal koşullara göre yapılan varsayımlardaki değişime göre farklılık gösterebilir. Bu farklılıklar yukarıdaki tabloda bulunan aktüeryal kayıp/kazanç kaleminde gösterilmektedir.
DO & CO kıdem tazminatı ve emeklilik ikramiyesi karşılığı ile ilgili hesaplanan aktüeryal kayıp/ kazanç rakamını oluştuğu dönem içerisinde UMS 19 standardındaki değişikliklere uygun olarak diğer kapsamlı gelirlerde göstermektedir. Personelin çalıştığı yıla göre sağlanan prim ödemeleri için ayrılacak karşılıklar, kar veya zarar tablosu içerisinde Personel Giderleri hesabında, oluşan faiz giderleri ise Finansman Giderleri hesabında muhasebeleştirilir.
Kıdem tazminatı ve emeklilik ikramiyesi için yapılan ödemeler aşağıdaki gibidir ve kar veya zarar tablosunda aşağıda belirtilen hesaplarda muhasebeleştirilmiştir:
| Gelir Tablosundaki | Kıdem Tazminatı | Emeklilik İkramiyesi | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Yeri | 2023/2024 2022/2023 |
2023/2024 | 2022/2023 | ||
| Cari Dönem Hizmet Maliyeti | Personel Giderleri | 83,43 | 71,06 | 0,40 | 0,25 | |
| Faiz Maliyeti | Finansman Giderleri | 79,25 | 33,96 | 0,30 | 0,18 | |
| Toplam | 162,68 | 105,02 | 0,70 | 0,43 |
Gelir vergisi alacakları, peşin ödenen vergilerden oluşmaktadır. Vergi alacaklarını, yasal olarak vergi borçlarından mahsup etme hakkı bulunuyorsa netleştirilir.
Ertelenmiş vergiler, 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla varlık, yükümlülüklerin defter değeri ile vergi değeri arasındaki geçici farklardan ve birikmiş zararlardan oluşmaktadır. Ertelenmiş vergiyi oluşturan kalemler ve onların ertelenmiş vergileri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:
| 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Ertelenmiş Vergi Varlıkları |
Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri |
Ertelenmiş Vergi Varlıkları |
Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 66,00 | -45,17 | 75,23 | -49,56 |
| Maddi Duran Varlıklar ve Yatırım Amaçlı Elde Tutulan Gayrımenkuller |
109,23 | -2.612,18 | 75,13 | -2.106,86 |
| Stoklar | 0,26 | -65,72 | 1,07 | -52,18 |
| Dönen Finansal Varlıklar ve Diğer Dönen Varlıklar |
19,98 | -156,83 | 120,76 | -285,46 |
| Karşılıklar | 190,48 | -39,32 | 196,03 | -46,76 |
| Ticari Borçlar | 2.193,15 | -35,86 | 1.891,08 | -59,40 |
| Toplam Bilanço Sapmaları | 2.579,10 | -2.955,08 | 2.359,29 | -2.600,22 |
| Geçmiş Yıl Vergi Zararlarının Taşınması | 706,68 | 734,68 | ||
| Aktifleştirilen Ertelenmiş Vergi İskonto Değeri | -29,41 | -32,92 | ||
| Aynı Vergi Dairelerine Olan Netleştirilmiş Vergi Borç ve Alacakları |
-2.456,91 | 2.456,91 | -2.248,89 | 2.248,89 |
| Toplam | 799,46 | -498,17 | 812,17 | -351,33 |
DO & CO, Avusturya'da, 1988 tarihli Avusturya Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 9. maddesi uyarınca iki ayrı şirket grubu oluşturmaktadır; yani Avusturya'daki tüm önemli bağlı ortaklıkların vergiye tabi karları ve zararları ile yabancı bir bağlı ortaklığın (DO & CO Italy S.R.L.) zararları şirket gruplarında birleştirilmektedir. Ayrıca Almanya, Fransa, İngiltere ve A.B.D.'de de vergi grupları bulunmaktadır.
Yerli iştiraklerden elde edilen yatırım gelirleri Avusturya'da vergiden muaftır. AB ve AEA hissedarlıklarından ve Avusturya ile kapsamlı bir idari yardım anlaşması olan bir ülkede yerleşik bağlı ortaklıklardan elde edilen temettüler de belirli kriterlerin karşılanması koşuluyla vergiden muaftır (AB Ana Ortaklık-Bağlı Ortaklık Direktifi). Avusturyalı şirketlerle karşılaştırılabilir olan ve Grup'un en az bir yıl süreyle en az %10 hissesine sahip olduğu diğer yabancı yatırımlardan elde edilen kar payları da Avusturyalı ana şirket düzeyinde vergiden muaftır.
2023/2024 mali yılında emeklilik ve kıdem tazminatı karşılıkları ile net yatırımların yeniden değerlenmesi ve nakit akış riskinden korunma amaçlı yedeklerin muhasebeleştirilmesinden kaynaklanan 9,01 milyon TL (önceki yıl: 29,08 milyon TL) tutarındaki ertelenmiş vergi geliri doğrudan diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiştir. Diğer kapsamlı gelir/gider içerisinde muhasebeleştirilen ertelenmiş vergi varlığı 60,24 milyon TL (önceki yıl: 51,23 milyon TL) olarak gerçekleşmiştir. Kontrol gücü olmayan payların defter değeri 82,05 milyon TL (önceki yıl: 72,05 milyon TL).
Aktifleştirilen ve mahsup edilmeyecek mali zararların detayı ve mahsup edilmeyecek mali zararların kullanım tarihleri aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| Aktifleştirilen geçmiş yıl zararları | 3.758,82 | 2.836,82 |
| Aktifleştirilmeyen geçmiş yıl zararları | 6.740,91 | 6.476,78 |
| Zaman aşımına tabi olmayan | 6.740,91 | 6.476,78 |
| Toplam Kullanılmayan Vergi Zararı | 10.499,73 | 9.313,61 |
Cari yılda, DO & CO taşınan mali zararlar için 78,76 milyon TL (önceki yıl: 72,83 milyon TL) tutarında ertelenmiş vergi muhasebeleştirmiştir. 6.740,91 milyon TL (önceki yıl: 6.476,78 milyon TL) kullanılabilir mali zararlar üzerinden ertelenmiş vergi aktifleştirilmemesinin sebebi planlama dönemi içerisinde olası vergi avantajının gerçekleşmesi için yeterli kanıt oluşmamasından kaynaklanmaktadır.
Geçici farklar ve taşınan mali zararın karşılanmasına ilişkin ertelenmiş vergi varlıklarının (ertelenmiş vergi yükümlülükleri kapsamında olmayan) muhasebeleştirilmesi, vergi sonuçlarının sonraki beş mali yıllarda vergi giderini azaltmak için kullanılabileceğine dair önemli ek bilgiler gerektirmektedir. Ertelenmiş vergi varlıklarının geri kazanılabilir olup olmadığı temelde geçici farklar düşüldükten sonra Yönetim Kurulu tarafından onaylanan geleceğe yönelik bütçelerdeki pozitif vergi sonuçları ile değerlendirilmektedir. Özellikle yakın geçmişte zarar ile kapatan ülkelerde UFRS'deki vergi planlamasının güvenilirliğine ilişkin gereksinimlere göre, vergi kanunlarına göre hazırlanan mali tablolarda vergi indirimden yararlanabileceğine dair önemli ilave göstergeler bulunmaktadır.
Gelirlerdeki artış eğilimi, Avusturya, Almanya, İspanya ve Fransa gibi ülkelerde zararların telafi edilmesini sağlamıştır. Genel olarak taşınan mali zararların planlama dönemi boyunca (beş yıllık) kullanılacağı öngörülmektedir.
31 Mart 2024 tarihi itibarıyla, tam konsolide edilen bağlı ortaklıklardaki paylar ve özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilen yatırımlarla ilgili olarak 297,26 milyon TL (önceki yıl: 0,00 milyon TL) tutarında geçici fark bulunmakta olup, ertelenmiş vergi yükümlülüğü muhasebeleştirilmemiştir. UMS 12.39'da belirtilen ertelenmiş vergi yükümlülüğünün muhasebeleştirilmemesine ilişkin muafiyet kriterlerinin, DO & CO'nun geçici farkların ortadan kalkma zamanına ilişkin kararları kontrol edebilmesi veya etkileyebilmesi ve öngörülebilir gelecekte geçici farkların ortadan kalkmasının muhtemel olmaması nedeniyle karşılandığı düşünülmektedir.
Avusturya'da 1 Ocak 2024'ten itibaren geçerli olacak Asgari Vergi Kanunu (MinBestG), Avusturya hukukunda kurumsal şirketlere yönelik küresel asgari vergilendirmenin ("Pillar II") sağlanmasına yönelik OECD model düzenlemelerini ve AB düzenlemelerini uygulamaktadır. Çok sayıda başka ülke de ilgili asgari vergi düzenlemelerini uygulamaya koyulmuştur. DO & CO MinBestG kapsamına girmektedir.
Pillar II mevzuatı uyarınca, GloBE efektif vergi oranının genel olarak %15 olan minimum vergi oranının altında olması durumunda, her vergi bölgesi için ek bir vergi tahakkuk etmektedir. Grup şu anda Pillar II mevzuatının etkilerini değerlendirmektedir. DO & CO Grubu'nun gelir vergileri üzerinde, özellikle DO & CO'nun faaliyet gösterdiği hemen hemen tüm vergi bölgelerinde uygulanması beklenen geçici güvenli liman düzenlemeleri nedeniyle önemli bir etki beklenmemektedir.
Ertelenmiş vergi varlığının muhasebeleştirilmediği, vergi kanunu uyarınca devredilen zararın toplam tutarı 6.741,20 milyon TL tutarındadır. Aşağıdaki tablo, Bölüm 80 (6) MinBestG ve Madde 9.1.1 OECD Model Kuralları anlamında 2024/2025 geçiş yılının başında aktifleştirilmeyen ve taşınan zararların vergi bölgelerine göre ayrılmış tutarını göstermektedir:
| Vergilendiren Yer | Vergi oranı | milyon TL |
|---|---|---|
| Almanya | %30,0 | 1.179,64 |
| Fransa | %25,0 | 4.383,66 |
| İtalya | %24,0 | 446,07 |
| Hollanda | %25,8 | 7,32 |
| Avusturya | %23,0 | 9,76 |
| İsviçre | %12,0 | 333,85 |
| Slovakya | %21,0 | 1,74 |
| Türkiye | %25,0 | 48,44 |
| Ukrayna | %18,0 | 316,78 |
| ABD | %28,5 | 13,94 |
| Aktifleştirilmeyen taşınabilir mali zararlar | 6.741,20 |
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| Krediler | 5.986,63 | 614,64 |
| Tahvil Faiz Karşılığı | 0,11 | 8,64 |
| Diğer Kısa Vadeli Finansal Borçlar | 57,88 | 1.314,68 |
| Finansal kiralama borçları | 884,26 | 691,87 |
| Toplam | 6.928,87 | 2.629,83 |
Diğer kısa vadeli finansal borçlar kalemi 2023/2024 mali yılında 57,88 milyon TL'ye düşmüştür (önceki yıl: 1.314,68 milyon TL).
Diğer çeşitli kısa vadeli finansal yükümlülükler, alınan depozitoları, tahakkukları ve faiz oranı takası için tahakkuk eden faizleri içermektedir.
Diğer finansal yükümlülüklerin açılış ve kapanış tarihindeki mutabakatına ilişkin olarak 6.12. Diğer Uzun Vadeli Finansal Borçlar'a bakınız.
Gelecekteki nakit çıkışlarıyla ilgili olarak lütfen 10.3. Finansal Araçlar'a bakınız.
Ticari borçlara ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| Ticari Borçlar | 5.151,48 | 3.602,28 |
| Faturalanmamış Hizmet ve Dağıtımlar | 1.264,62 | 1.006,29 |
| Toplam | 6.416,10 | 4.608,58 |
Diğer kısa vadeli karşılıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 1 Nisan 2023 itibarıyla bakiye |
Yabancı Para Çevirim Farkı |
Konsolidasy on Kapsamında ki Değişiklik |
Dönem İçinde Kullanılan Karşılık |
Konusu Kalmayan Karşılık |
Dönem Gideri |
Transfer | 31 Mart 2024 itibarıyla bakiye |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Diğer Personel Karşılıkları | 61,87 | 0,55 | 0,00 | -52,11 | 0,00 | 120,16 | 0,00 | 130,47 |
| Diğer Karşılıklar | 876,21 | -10,41 | 0,00 | -1.560,57 | -208,40 | 1.980,42 | 0,00 | 1077,24 |
| Toplam | 938,08 | -9,85 | 0,00 | -1.612,68 | -208,40 | 2.100,58 | 0,00 | 1207,72 |
Diğer karşılıkların içerisinde 130,47 milyon TL tutarında performansa dayalı ödenecek primler bulunmaktadır (önceki yıl: 61,87 milyon TL). Diğer karşılıkların içerisinde denetim ve danışmanlık faturaları, dava giderleri ve diğer kısa vadeli yükümlülükler bulunmaktadır.
Diğer kısa vadeli yükümlülüklerin detayı aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023* |
|---|---|---|
| Alınan Sipariş Avansları | 203,53 | 130,23 |
| Diğer Borçlar | 2.339,20 | 828,65 |
| Ertelenmiş Gelirler | 210,98 | 119,66 |
| Sözleşme Maliyetleri | 615,79 | 277,07 |
| Diğer Finansal kiralama borçları | 69,90 | 50,13 |
| Devlet teşvik ve yardımları | 48,22 | 315,05 |
| Toplam | 3.487,62 | 1.720,80 |
*Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotların 4. bölümüne bakınız.
Yükümlülüklerin raporlama tarihinden itibaren 12 ay içinde ödenmesi beklenmektedir. Diğer kısa vadeli yükümlülükler ödenecek vergilerden, ödenecek sosyal sigorta primlerinden ve diğer ücret dışı işçilik maliyetlerinden oluşmaktadır.
Devlet teşvik ve yardımları, bilanço tarihi itibariyle feragat edileceğine dair makul bir kesinlik bulunan kredilere ilişkindir. Krediden feragat etmenin tek temel koşulu, ilgili şirketlerde maliyetlerin doğmasıdır.
DO & CO, ikram hizmetleri, dağıtım ve altyapı hizmetleri ile ilgili müşterilerle yapılan sözleşmelerden gelirler elde etmektedir.
Müşterilerle yapılan sözleşmelerden elde edilen gelirlerin bölümlere ve coğrafi bölgelere göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
| Ülkeler | Havayolu İkram Hizmetleri |
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri |
Restoranlar, Yolcu Salonları & Otel |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Türkiye | 15.615,27 | 3,37 | 1.079,08 | 16.697,71 |
| Avusturya | 2.934,44 | 689,21 | 1.840,24 | 5.463,89 |
| İngiltere | 12.042,13 | 3.905,34 | 484,13 | 16.431,60 |
| Almanya | 2.011,34 | 2.400,43 | 1.232,20 | 5.643,96 |
| ABD | 11.311,40 | 1.864,98 | 0,00 | 13.176,38 |
| İspanya | 3.012,66 | 203,04 | 407,14 | 3.622,84 |
| Diğer Ülkeler | 1.222,92 | 949,39 | 197,17 | 2.369,48 |
| Total | 48.150,15 | 10.015,75 | 5.239,96 | 63.405,86 |
Aşağıdaki tablo alacaklar (bakınız 6.6. Ticari Alacaklar), sözleşmeye bağlı varlıklar ve sözleşme yükümlülükleri hakkında bilgileri göstermektedir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023* |
|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | 8.115,39 | 5.575,48 |
| Aktifleştirilmiş Sözleşme Maliyetleri | 546,07 | 616,48 |
| Sözleşmeye bağlı varlıklar | 8,63 | 0,00 |
| Sözleşme Yükümlülükleri | -615,79 | -277,07 |
*Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
2023/2024 mali yılında 546,07 milyon TL tutarında sözleşme yükümlülüğü aktifleştirilmiştir ve sözleşme başlangıç tarihi 2020'den itibaren sözleşme süresi boyunca doğrusal olarak itfa edilecektir. 2023/2024 mali yılında sözleşme yükümlüklerinden 132,32 milyon TL'lik kısmı amortismana tabi tutulmuştur. Sözleşme maliyetleri bilançoda Diğer Duran Varlıklar kalemi altında raporlanmıştır.
Sözleşme varlıkları, esas olarak, raporlama tarihi itibariyle tamamlanmış ancak henüz faturalandırılmamış hizmetler için değerlendirmeye ilişkin taleplerle ilgilidir.
Sözleşme yükümlülükleri kısmen F1 yarışları için tedarikçilerden alınan avans ödemeleriyle ilgilidir. Sözleşme yükümlülüklerinin 24,79 milyon TL tutarındaki kısmı 2023/2024 mali yılında gelir olarak kaydedilmiştir.
2023/2024 mali yılının karşılaştırmalı olarak esas faaliyetlerden diğer gelirlerinin detayı aşağıda görüldüğü gibidir:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Karşılıkların İptali Sonucu Elde Edilen Gelirler | 0,04 | 116,78 |
| Kur Farkı Gelirleri | 153,61 | 240,73 |
| İlk konsolidasyondan elde edilen gelir | 0,00 | 0,00 |
| Diğer Faaliyet Gelirleri | 348,25 | 278,57 |
| Toplam | 501,90 | 636,08 |
2023/2024 mali yılına ve bir önceki döneme ait maliyetler aşağıdaki tabloda açıklanmıştır:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Ticari Mal Maliyeti | -20.029,45 | -15.612,85 |
| Hizmet Maliyeti | -6.747,52 | -5.431,87 |
| Toplam | -26.776,97 | -21.044,72 |
Alınan hizmetler, çoğunlukla kiralanan ekipman ve dışardan sağlanan personel giderlerinden oluşmaktadır.
2023/2024 mali yılında Grup'ta ortalama 13.346 personel istihdam edilmektedir (önceki yıl: 11.411)
Bir önceki dönemle karşılaştırmalı olarak personel giderleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| İşçi ve Personel Ücret Giderleri | -16.315,61 | -13.789,27 |
| Kıdem Tazminatı, Emeklilik Fonları ve Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Giderler | -463,64 | 203,44 |
| Zorunlu Sosyal Sigorta Primleri ve Diğer Kazanca Bağlı Giderler ve Zorunlu Ödemeler | -2.822,62 | -1.996,01 |
| Diğer Personel Giderleri | -853,22 | -615,14 |
| Toplam | -20.455,09 | -16.196,98 |
Avusturya'da çalışanlara emekli sandığına 29,05 milyon TL tutarında (önceki yıl: 24,91 milyon TL) ödeme yapılmıştır.
Esas faaliyetlerden diğer giderlerin detayı aşağıda gösterildiği gibidir:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Kiralama, Finansal Kiralama ve Faaliyet Giderleri (Havaalanı vergileri dahil) | -2.935,31 | -3.069,20 |
| Seyahat ve Haberleşme Giderleri | -1.113,17 | -705,54 |
| Ulaşım, Araç ve Bakım Onarım Giderleri | -2.213,50 | -1.770,86 |
| Sigorta Giderleri | -97,44 | -76,27 |
| Hukuk, Denetim ve Danışmanlık Giderleri | -502,74 | -428,53 |
| Şüpheli Alacaklar, Alacaklar ve Diğer Hasar Bedelleri için Değer Düşüklüğü | -124,21 | -207,31 |
| Kur Farkı Giderleri | -562,92 | -302,57 |
| Sabit Kıymet Satış Giderleri | -72,08 | -10,80 |
| Diğer Vergiler | -455,77 | -365,00 |
| Diğer Faaliyet Giderleri | -1.618,80 | -995,07 |
| Toplam | -9.695,95 | -7.931,15 |
Konsolide ve konsolide olmayan finansal tabloların denetlenmesi için denetçi firmanın toplam denetim gideri 26,49 milyon TL (önceki yıl: 16,03 milyon TL) ve diğer danışmalık giderleri 1,39 milyon TL'dir (önceki yıl: 0,35 milyon TL) .
| milyon TL | 1. Yarıyıl | 1. Yarıyıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımlardan Elde Edilen Gelirler | 63,94 | 68,71 |
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarından payların tamamı dönem sonuçlarıyla orantılıdır. Bir önceki yıl, özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlardan elde edilen paylar, satış gelirlerinden 33,11 milyon TL ve defter değerlerinin elden çıkarılmasından -28,23 milyon TL etkiyi içermektedir.
Kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilen amortisman giderleri ve değer düşüklükleri aşağıdaki tabloda açıklanmıştır:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Amortisman ve İtfa Payları | -2.322,91 | -2.005,83 |
| Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri | 11,50 | -2,34 |
| Toplam | -2.311,41 | -2.008,18 |
Planlanan amortisman, aktifleştirilen sözleşme maliyetleri üzerindeki -132,32 milyon TL (önceki yıl: -130,50 milyon TL) tutarındaki amortismanı ve yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerindeki -1,89 milyon TL (önceki yıl: -1,84 milyon TL) tutarındaki amortismanı içermektedir.
Daha detaylı bilgi için lütfen 6.1. Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve 6.2. Maddi Duran Varlıklar bölümlerine bakınız.
Değer düşüklüğü testlerinden raporlanan değer düşüklüğünün faaliyet bölümlerine göre dağılımı Bölümlere Göre Raporlama notunda verilmiştir.
Finansman gelirleri ve giderleri aşağıdaki tabloda verildiği gibidir:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Finansman Gelirleri | 338,13 | 109,84 |
| Dönen Varlıklar İçerisinde Sınıflanan Menkul Kıymetlerden Giderler | 0,00 | 0,00 |
| Faiz ve Benzeri Giderler | -932,65 | -694,37 |
| Hiperenflasyon düzeltmelerinden elde edilen sonuç | -574,24 | -622,42 |
| Diğer Finansman Gelir/Gideri | 29,04 | -61,96 |
| Toplam | -1.139,72 | -1.268,91 |
Faiz ve benzeri gelirler Türkiye ve Ukrayna'daki nakit ve nakit benzerlerinden elde edilen faiz gelirini içermektedir.
Faiz ve benzeri giderler, Ocak 2021'de ihraç edilen paya dönüştürülebilir tahvilin 39,04 milyon TL (önceki yıl: 151,76 milyon TL) tutarındaki faiz giderleri ile kredilerin ve çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıkların faiz giderinden 237,06 milyon TL (önceki yıl: 173,96 milyon TL) ve 656,56 milyon TL (önceki yıl: 368,65 milyon TL) kiralama işlemlerinden kaynaklanan yükümlülüklerine ilişkin faiz giderinden oluşmaktadır.
Diğer Finansman Gelir ve Giderleri Grup'un yabancı para borçlanmalarına ilişkin kur farkı etkisini içermektedir.
Dönem vergi gideri, detayları aşağıda verilen cari ve ertelenmiş vergi giderinden oluşmaktadır:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Dönem Vergi Gideri | -981,11 | -562,94 |
| Ertelenmiş Vergi Gelir / Gideri | -38,52 | 93,93 |
| Toplam | -1.019,63 | -469,02 |
Cari yıl dönem vergi gideri -963,38 milyon TL (önceki yıl: -560,73 milyon TL). -17,72 milyon TL (önceki yıl: -2,21 milyon TL) tutarındaki dönem vergi gideri önceki yıllara ait vergi gideri düzeltmelerinden kaynaklanmaktadır.
2023/2024 mali yılı vergi giderinin, vergi öncesi kar üzerinden DO & CO şirketinin yasal gelir vergisi oranının uygulanması halinde beklenen teorik vergi gideri ile mutabakatı aşağıda gösterilmiştir:
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| milyon TL | 2023/2024 | 2022/2023 |
| Vergi Öncesi Kar | 3.592,56 | 1.717,93 |
| Beklenen Vergi Gideri %23,75 (Önceki Yıl: %24,75) | -853,23 | -425,19 |
| (+/-) Yurtdışı vergi oranı farkları | -21,02 | 77,50 |
| Hesaplanan Vergi Gideri | -874,26 | -347,68 |
| Kalıcı farklardan kaynaklanan vergi etkileri | -73,25 | -169,98 |
| Devreden zararların sermayeleştirilmemiş kısmının kullanımı | 23,48 | 70,42 |
| Ertelenmiş vergi için ayrılan değerleme karşılıklarındaki değişim | -3,59 | 104,17 |
| Devreden zararlar ve diğer geçici farklar üzerinden ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmemesi |
-10,01 | -42,62 |
| Cari ve ertelenmiş vergilerin dönemsel olmayan etkileri | 55,62 | -26,44 |
| Diğer | -137,84 | -56,84 |
| Cari Vargi Gideri | -1.019,63 | -469,02 |
| Efektif Vergi Oranı | 28,4 % | 27,3 % |
"Diğer etkiler" kalemi, -45,30 milyon TL tutarında ABD'de kredilendirilemeyen stopaj vergilerini, -55,76 milyon TL tutarında Türkiye'de enflasyon farklarından kaynaklanan gelirleri ve görece daha az öneme sahip diğer kalemleri içermektedir.
Grup genelindeki nominal vergi oranının %24,75'ten %23,75'e düşmesinin başlıca nedeni, Avusturyalı şirketler için ertelenmiş vergi oranındaki indirimdir. Kurumlar vergisi oranı önce %25'ten %24'e, 2024'ten itibaren %23'e düşürülmüştür.
Raporlanan efektif vergi oranı; vergi giderinin vergi öncesi kara oranı %28,4 (önceki yıl: %27,3).
Bölüm 2.1 ve 6.14'te belirtildiği üzere, Avusturya'da 1 Ocak 2024'ten itibaren geçerli olacak Asgari Vergi Kanunu (MinBestG), Avusturya hukukunda kurumsal şirketlere yönelik küresel asgari vergilendirmenin ("Pillar II") sağlanmasına yönelik OECD model düzenlemelerini ve AB düzenlemelerini uygulamaktadır. Çok sayıda başka ülke de ilgili asgari vergi düzenlemelerini uygulamaya koyulmuştur. DO & CO MinBestG kapsamına girmektedir.
31 Mart 2024 itibarıyla, 1 Ocak 2024'ten sonra başlayan mali yıllar için yürürlüğe girecek düzenlemeler nedeniyle ilgili vergi giderinin kaydedilmesine gerek kalmamıştır.
Seyreltilmemiş pay başına kazanç DO & CO'nun dönem sonunda elde ettiği konsolide kar veya zararın çıkarılan hisselerin ortalama sayısına oranı alınarak hesaplanır.
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Konsolide Kar (milyon TL) | 2.307,80 | 1.172,48 |
| Çıkarılmış Hisse Senetlerinin Ağırlıklı Ortalama Adedi (Adet) | 10.605.030 | 9.778.970 |
| Seyreltilmemiş Hisse Başına Kazanç (TL) | 217,61 | 119,90 |
Seyreltilmiş hisse başına kazanç, potansiyel hisse senetlerinin ağırlıklı ortalamasına göre ihraç edilen hisse senetlerinin ortalama sayısı artırılarak hesaplanır. Dönüştürülebilir tahvillerin hisse senetleri ile dönüştürüldüğü ve net karın faiz gideri ve vergi etkisi için düzeltildiği varsayılmaktadır.
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Konsolide Kar (seyreltilmiş hisse başına kar hesabında kullanılan ) (milyon TL) | 2.337,85 | 1.289,33 |
| Mevcut hisselerin ağırlıklı ortalaması + potansiyel hisselerin ağırlıklı ortalaması (Adet) | 10.987.925 | 10.984.231 |
| Seyreltilmiş hisse başına kazanç (TL) | 212,77 | 117,38 |
Dönem başı ve bilanço tarihinde dolaşımda olan payların mutabakatı aşağıdaki tabloda görülmektedir (dönem sonu pay adetleri):
| Dönem başı ve bilanço tarihinde dolaşımda olan payların mutabakatı | |
|---|---|
| Adet | |
| 1 Nisan 2023 itibariyle çıkarılmış hisseler | 9.949.872 |
| Paya dönüştürülebilir tahvilden dönüşümler | 1.011.081 |
| 31 Mart 2024 itibariyle çıkarılmış hisseler | 10.960.953 |
Aşağıdaki tablo, konsolide sonuçların seyreltilmiş hisse başına kazancı belirlemek için kullanılan konsolide sonuçla mutabakatını göstermektedir:
| milyon TL | Mali Yıl | Mali Yıl |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Konsolide Kar | 2.307,80 | 1.172,48 |
| Faiz | 39,04 | 151,76 |
| %23 Vergi | -8,98 | -34,91 |
| Konsolide Kar (seyreltilmiş hisse başına kar hesabında kullanılan) | 2.337,85 | 1.289,33 |
Aşağıdaki tablo, ihraç edilen ağırlıklı ortalama hisse senedi sayısının potansiyel hisse senetlerinin ağırlıklı ortalaması dahil olmak üzere ihraç edilen ağırlıklı ortalama hisse sayısına mutabakatını göstermektedir:
| Mali Yıl | Mali Yıl | |
|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | |
| Mevcut hisselerin ağırlıklı ortalaması | 10.605.030 | 9.778.970 |
| Potansiyel hisselerin ağırlıklı ortalaması | 382.895 | 1.205.261 |
| Mevcut hisselerin ağırlıklı ortalaması + potansiyel hisselerin ağırlıklı ortalaması |
10.987.925 | 10.984.231 |
Hisse adedindeki değişiklikler hakkında daha fazla bilgi 10.4. Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar (İlave Rapor) bölümünde bulunabilir.
DO & CO Aktiengesellschaft'ın 31 Mart 2024 tarihli, Alman Sermaye Şirketleri Yasası hükümleri uyarınca, Avusturya muhasebe standartlarına göre hazırlanmış yıllık mali tabloları temettü ödemesine esas teşkil eder. Bu yıllık mali tablolardaki bilanço karı 575,01 milyon TL tutarındadır. Yönetim Kurulu, temettü almaya hak kazanmış her bir hisse için hisse başına 1,50 Avro tutarında temettü dağıtılmasını teklif edecektir. Önerilen temettünün, temettünün ödenmesi durumunda DO & CO için herhangi bir vergi etkisi bulunmamaktadır.
DO & CO Aktiengesellschaft, 2023/2024 mali yılında toplam 359,20 milyon TL tutarında temettü dağıtmıştır.
Operasyonel faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışlar endirekt yöntem kullanılarak gösterilir. Nakit ve nakit benzeri değerler bilançodaki likit değerlerden oluşur. Nakit ve nakit benzerleri bakiyesi kasa, çekler ve bankadaki nakit değerleri içerir.
Gelir vergisi ödemeleri operasyonel faaliyetlerden kaynaklanan nakit akım içerisinde ayrıca gösterilmiştir.
Brüt nakit akımları 6.295,13 milyon TL tutarındadır ve bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.537,23 milyon TL daha yüksektir. İşletme sermayesindeki değişimlerin etkisinden ve gelir vergisi ödemeleri dahil olmak üzere operasyonel faaliyetlerden kaynaklanan nakit akım 6.261,87 milyon TL (önceki yıl: 3.976,94 milyon TL) olarak gerçekleşmiştir.
Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları -2.209,97 milyon TL tutarındadır (önceki yıl: -1.112,23 milyon TL). Maddi ve maddi olmayan duran varlıklara yatırımlarının tutarı -2.666,82 milyon TL (önceki yıl: -1.299,29 milyon TL). 2021/2022 mali yılında, maddi duran varlıklar altında UFRS 16 uyarınca muhasebeleştirilen kullanım hakkı varlıklarına 212,49 milyon TL tutarında nakdi olmayan ilaveler olmuştur (bkz. bölüm 10.2. Kiralama İşlemleri). Maddi duran varlıklara yapılan nakdi yatırımlar ile maddi duran varlıklar hesabı içerisine girişler (bkz. Bölüm 6.2. Maddi Duran Varlıklar) arasındaki fark önceki yılda aktifleştirilen varlıklarla ilgili ödemelerden ve Hiperenflasyona ilişkin etkilerden kaynaklanmaktadır.
Finansman faaliyetlerinden ve kontrol gücü olmayan paylardan elde edilen nakit akışları -2.191,73 milyon TL tutarındadır (önceki yıl: -1.797,71 milyon TL). 2021/2022 mali yılı finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülükler aşağıda belirtilmiştir:
| milyon TL | Birikmiş Karlar | Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
Krediler | Tahviller | Kiralamalar | Toplam |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Nisan 2023 itibarıyla bakiye | 4.321,42 | 947,90 | 9.090,37 | 2.659,15 | 5.868,77 | 22.887,60 |
| DO & CO AG hissedarlarına ödenen temettüler | -359,20 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -359,20 |
| Kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettüler | 0,00 | -137,58 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -137,58 |
| Azınlık payların iktisabı için yapılan ödemeler | -151,03 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -151,03 |
| Finansal yükümlülüklerin geri ödenmesi | 0,00 | 0,00 | -352,66 | 0,00 | -736,13 | -1.088,79 |
| Ödenen faizler | 0,00 | 0,00 | 3,56 | 0,00 | -458,51 | -454,95 |
| Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarındaki değişiklikler |
-510,23 | -137,58 | -349,10 | 0,00 | -1.194,64 | -2.191,55 |
| Kur değişimi etkisi | 0,00 | -370,47 | -5,67 | 0,00 | 0,00 | -376,14 |
| Faiz Giderleri | 0,00 | 0,00 | 1,35 | 24,06 | 0,00 | 25,41 |
| Yeni/Değişen Kiralamalar | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 3.657,50 | 3.657,50 |
| Kira sözleşmelerinin elden çıkarılması | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -147,82 | -147,82 |
| Yeniden Sınıflandırma | 0,00 | 0,00 | 187,16 | 0,00 | 0,00 | 187,16 |
| Paya Dönüştürülebilir Tahviller | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -2.607,60 | 0,00 | -2.607,60 |
| Hiperenflasyon düzeltmeleri | 0,00 | 360,27 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 360,27 |
| Özkaynaklar üzerindeki diğer değişiklikler | 1.172,48 | 237,99 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 1.410,46 |
| 31 Mart 2024 itibarıyla bakiye | 4.983,66 | 1.038,10 | 8.924,10 | 75,61 | 8.183,81 | 23.205,29 |
| milyon TL | Birikmiş Karlar | Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
Krediler | Tahviller | Kiralamalar | Toplam |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Nisan 2022 itibarıyla bakiye | 3.938,24 | 761,86 | 9.645,29 | 3.093,16 | 5.396,60 | 22.835,14 |
| Kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettüler | 0,00 | -108,57 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -108,57 |
| Finansal yükümlülüklerin geri ödenmesi | 0,00 | 0,00 | -555,97 | 0,00 | -606,05 | -1.162,02 |
| Ödenen faizler | 0,00 | 0,00 | -134,09 | -60,99 | -332,07 | -527,15 |
| Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarındaki değişiklikler |
0,00 | -108,57 | -690,07 | -60,99 | -938,12 | -1.797,74 |
| Kur değişimi etkisi | 0,00 | -138,10 | -19,58 | 0,00 | -190,28 | -347,96 |
| Faiz Giderleri | 0,00 | 0,00 | 150,14 | 61,06 | 36,68 | 247,87 |
| Yeni/Değişen Kiralamalar | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 1.563,79 | 1.563,79 |
| Yeniden Sınıflandırma | 0,00 | 0,00 | 4,59 | 0,00 | 0,00 | 4,59 |
| Paya Dönüştürülebilir Tahviller | 0,00 | 0,00 | 0,00 | -434,02 | 0,00 | -434,02 |
| Hiperenflasyon düzeltmeleri | 0,00 | 518,60 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 518,60 |
| Özkaynaklar üzerindeki diğer değişiklikler | 383,18 | -84,78 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 298,40 |
| 31 Mart 2023 itibarıyla bakiye | 4.321,42 | 947,90 | 9.090,37 | 2.659,15 | 5.868,77 | 22.887,60 |
Nakit ve nakit benzerleri hakkında daha fazla bilgi 6.8. Nakit ve Nakit Benzerleri bölümünde bulunabilir.
DO & CO Yönetim Kurulu, kaynakları iş bölümlerine tahsis etmek ve karlılıklarını ölçmek için en önemli karar vericidir. UFRS'ye göre hazırlanan finansal verilere dayanarak Grup'u yönetir. Bölümlere göre raporlanması zorunlu bölümlerin muhasebe ve değerleme politikaları konsolide dipnotlarda açıklanan muhasebe ve değerleme politikaları ile tutarlıdır.
Bölümlere raporlama yönetim kuruluna sunulan iç raporlamalara dayanır ve bu bölümler aşağıda belirtilmiştir:
Üst Yönetim karar verirken FVÖK ve FAVÖK oranlarını kullanmaktadır. Kaynak dağılımını doğru yapabilmek amacıyla ve UFRS 8'e göre bölüm kar veya zararını açıklamak amacıyla yönetim öncelikle FVÖK oranını (EBIT) kullanmaktadır. Bölümlere göre raporlanan tutarlar UFRS konsolide finansal tabloların hazırlanması için uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. Esas faaliyet karı (FVÖK) bölümlere göre kar veya zarar rakamı olarak raporlanır. Transfer fiyatlandırması, OECD kurallarına uygun olarak belirlenir.
Finansman gelirleri ve vergi giderleri grup tarafından merkezden yönetilmektedir.
Bölüm varlıklarının önemli bir kısmı arsa ve üçüncü kişilere ait arsalardaki binalardan, inşaatı devam eden projeler ve bunlara ilişkin avans ödemelerinden, kullanım hakkı varlıklarından, şerefiye ve Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller bölümünde Hédiard'ın marka değeri ve Uluslararası Organizasyon ve İkram Hizmetleri bölümünün duran varlıkları gibi diğer haklar yer almaktadır.
Finansal yükümlülüklerin dağılımı iç raporlamalara dahil edilmemektedir.
Havayolu İkram Hizmetleri bölümü üç ayrı kıtada kendine özgü, yenilikçi ve rekabetçi bir ürün portföyü oluşturması ile DO & CO'nun satışlarında en büyük paya sahip olan bölümdür. Havayolu İkram Hizmetleri bölümünün en önemli faaliyeti 2023/2024 döneminde uluslararası havalimanlarında (İstanbul, Londra, New York, Viyana, Frankfurt, Varşova, Milano ve Madrid dahil olmak üzere) faaliyet gösteren 837.000'den fazla uçuşta 142 milyon yolcuya hizmet vermiş olan 33 adet gurme mutfağıdır. DO & CO'nun müşteri portföyü 60'tan fazla havayolunu içermektedir. Bunlar arasında American Airlines, Avusturya Havayolları, British Airways, Cathay Pacific, China Airlines, Delta Air Lines, Emirates, Etihad Airways, EVA Air, Egypt Air, Iberia, Iberia Express, JetBlue, Korean Air, LOT Polish Airlines , Oman Air, Pegasus Hava Yolları, Qatar Airways, Singapore Airlines, Thai Airways ve Türk Hava Yolları gibi tanınmış müşteriler bulunmaktadır.
DO & CO Grubu, Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri bölümünde tüm dünyada faaliyet göstermekte ve geleneksel ikram hizmetlerinin yanı sıra müşterilerine lojistik, dekorasyon, mobilya, çadır kurulması, müzik, eğlence ve aydınlatma gibi yan hizmetler de sunmaktadır. Bu bölümün bu mali yıldaki faaliyetlerine, 19 Formula 1 Grand Prix'si, UEFA Şampiyonlar Ligi Finali, Münih Allianz Arena ve Münih Olimpiyat Parkı'nda ve FC Red Bull Salzburg ile FK Austria Wien stadında sunulan ikram hizmetleri örnek verilebilir. Uzun yıllara dayanan iş ortaklıkları, ulusal ve uluslararası piyasada müşterilerin DO & CO'yu uluslararası organizasyon ve ikram hizmetleri için tercih etmesini sağlamıştır.
Restoranlar, Yolcu Salonları ve Oteller bölümü DO & CO'nun ilk çıkış noktasıdır. Bu bölüm; yolcu salonları, perakende, havalimanı-gastronomi, restoranlar ve Demel Café, oteller ve personel yemekhaneleri gibi kendi içinde de çeşitli bölümlere ayrılır.
DO & CO'nun üç müşterisinin 2023/2024 mali yılında Grup'un satışlarındaki payı %10'un üzerinde olup, bu müşterilere yapılan satışlar 14.547,13 milyon TL, 11.096,27 milyon TL ve 6.401,21 milyon TL olarak gerçekleşmiştir (önceki yıl: 12.359,33 milyon TL, 8.559,90 milyon TL ve 3.880,48 milyon TL). Bu müşteriyle gerçekleştirilen satışlar ağırlıklı olarak havayolları ikram hizmetleri ve restoranlar, yolcu salonları ve oteller hizmetlerini içermektedir.
Bölümlere göre yapılan raporlama ile 2023/2024 ve 2022/2023 mali yıllarının karşılaştırılması aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir:
| Mali Yıl 2023/2024 |
Havayolu İkram Hizmetleri |
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri |
Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller |
Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|
| Satışlar | milyon TL | 48.150,15 | 10.015,75 | 5.239,96 | 63.405,86 |
| FAVÖK | milyon TL | 5.230,63 | 1.192,30 | 620,76 | 7.043,68 |
| Amortisman/İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
milyon TL | -1.867,22 | -176,33 | -267,86 | -2.311,41 |
| Amortisman/İtfa Payları | milyon TL | -1.878,72 | -176,33 | -267,86 | -2.322,91 |
| Değer Düşüklüğü | milyon TL | -21,72 | 0,00 | 0,00 | -21,72 |
| Değer Artışı | milyon TL | 33,22 | 0,00 | 0,00 | 33,22 |
| FVÖK | milyon TL | 3.363,41 | 1.015,97 | 352,90 | 4.732,28 |
| FAVÖK Marjı | % | %10,9 | %11,9 | %11,8 | %11,1 |
| FVÖK Marjı | % | %7,0 | %10,1 | %6,7 | %7,5 |
| Grup Satışları İçindeki Payı | % | %75,9 | %15,8 | %8,3 | %100,0 |
| Yatırımlar | milyon TL | 5.987,40 | 124,55 | 151,23 | 6.263,19 |
| Mali Yıl 2022/2023 |
Havayolu İkram Hizmetleri |
Uluslararası Organizasyon İkram Hizmetleri |
Restoranlar, Yolcu Salonları & Oteller |
Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|
| Satışlar | milyon TL | 37.277,98 | 7.605,05 | 4.580,06 | 49.463,09 |
| FAVÖK | milyon TL | 3.889,94 | 784,24 | 320,84 | 4.995,02 |
| Amortisman/İtfa Payları ve Değer Düşüklüğü Testlerinin Etkileri |
milyon TL | -1.581,29 | -140,22 | -286,66 | -2.008,18 |
| Amortisman/İtfa Payları | milyon TL | -1.578,95 | -140,22 | -286,66 | -2.005,83 |
| Değer Düşüklüğü | milyon TL | -2,34 | 0,00 | 0,00 | -2,34 |
| Değer Artışı | milyon TL | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| FVÖK | milyon TL | 2.308,65 | 644,02 | 34,18 | 2.986,85 |
| FAVÖK Marjı | % | %10,4 | %10,3 | %7,0 | %10,1 |
| FVÖK Marjı | % | %6,2 | %8,5 | %0,7 | %6,0 |
| Grup Satışları İçindeki Payı | % | %75,4 | %15,4 | %9,3 | %100,0 |
| Yatırımlar | milyon TL | 2.199,33 | 203,31 | 268,69 | 2.671,33 |
DO & CO'nun yurtdışı satışlarının hizmet veren bağlı ortaklığının merkezine göre coğrafi bölgelere göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
| Mali Yıl 2023/2024 |
Türkiye | İngiltere | ABD | Almanya | Avusturya | İspanya | Diğer Ülkeler |
Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Satışlar | milyon TL | 16.697,71 | 16.431,60 | 13.176,38 | 5.643,96 | 5.463,89 | 3.622,84 | 2.369,48 | 63.405,86 |
| Grup Satışları İçerisindeki Payı | % | %26,3 | %25,9 | %20,8 | %8,9 | %8,6 | %5,7 | %3,7 | %100,0 |
| Mali Yıl 2022/2023 |
Türkiye | İngiltere | ABD | Almanya | Avusturya | İspanya | Diğer Ülkeler |
Toplam | |
| Satışlar | milyon TL | 13.032,47 | 12.227,75 | 9.588,46 | 4.735,84 | 4.319,73 | 3.090,79 | 2.475,72 | 49.471,10 |
UFRS 8'e göre Toplam Varlıkların (vergi alacakları ve ertelenmiş vergi varlığı hariç) 31 Mart 2024 ve 31 Mart 2023 tarihleri itibarıyla coğrafi bölgelere göre dağılımı aşağıda görüldüğü gibidir:
| 31 Mart 2024 | İngiltere | ABD | Avusturya | Almanya | Türkiye | İspanya | Diğer Ülkeler |
Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Toplam Varlıklar | milyo n TL |
10.911,10 | 11.049,80 | 5.749,71 | 3.325,85 | 6.747,39 | 1.332,34 | 2.423,25 | 41.539,44 |
| % Yüzdesel Dağılım | %26,3 | %26,6 | %13,8 | %8,0 | %16,2 | %3,2 | %5,8 | %100,0 | |
| 31 Mart 2023 | İngiltere | ABD | Avusturya | Almanya | Türkiye | İspanya | Diğer Ülkeler |
Toplam | |
| Toplam Varlıklar | milyo n TL |
9.294,37 | 6.989,52 | 5.495,55 | 3.335,61 | 6.114,08 | 1.558,89 | 2.075,38 | 34.863,41 |
| % Yüzdesel Dağılım | %26,7 | %20,0 | %15,8 | %9,6 | %17,5 | %4,5 | %6,0 | %100,0 |
Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
DO & CO Grubu'nun şarta bağlı (koşullu) yükümlülükleri 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla 0,81 milyon TL tutarındandır (31 Mart 2023: 0,69 milyon TL) ve detayı aşağıdaki gibidir:
| milyon TL | 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 |
|---|---|---|
| Teminatlar | 0,81 | 0,69 |
| Diğer Sözleşmelerden Kaynaklanan Yükümlülükler | 0,00 | 0,00 |
| Toplam | 0,81 | 0,69 |
Koşullu yükümlülükler, 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla belirsiz olan ve DO & CO'nun önümüzdeki dönemlerde gerçekleşmesi muhtemel olmayan olayların gerçekleşmesi neticesinde ortaya çıkabilecek yükümlülüklerini içermektedir. Bir nakit çıkışı olması muhtemel değildir. Bunlar esas olarak kira yükümlülükleri, gümrük vergileri ve karşı banka teminatlarından oluşmaktadır.
Koşullu yükümlülükler, ortak girişim hissesiyle ile ilgili olarak 154,39 milyon TL tutarını içermektedir.
UMS 37 91'inci paragraf uyarınca uygulamada mümkün olmaması nedeniyle UMS 37 Paragraf 86 ve UMS 37 89 uyarınca gerekli olan bilgiler açıklanmamıştır.
31 Mart 2024 tarihi itibarıyla maddi duran varlık alımları için 162,27 milyon TL (31 Mart 2023: 549,24 milyon TL) tutarında devam eden sözleşmeler bulunmaktadır.
DO & CO genel olarak gayrimenkul kiralaması yapmaktadır. Bunlara ofis alanı ve üretim tesisleri dahildir. Bu kiralamalar genellikle uzun vadeli sözleşmelere dayanmakta ve bu sözleşmelerin bazılarının yenileme ve fesih seçenekleri de bulunmaktadır. Birçok sözleşmede kira ödemeleri bir endekse bağlı iken bazı sözleşmelerde ciroya dayalı değişken kira ödemelerini bulunmaktadır. Bazı kiralama sözleşmeleri ise, devren kiralama yapılmasını yasaklayan kısıtlamaları ya da kullanım amacına ilişkin hükümleri içermektedir.
Buna ek olarak DO & CO tesis, makine ve cihazlar ile mobilya ve demirbaş da kiralamaktadır. Ancak bu kiralamalara toplam oranı gayrimenkul kiralamalarına göre düşüktür.
Aşağıdaki tablo maddi duran varlıklara dahil olan kullanım hakkı varlıklarının defter değerlerini ve raporlama döneminde meydana gelen değişiklikleri göstermektedir:
| milyon TL | Üçüncü Şahıs Arazileri Üzerindeki Binalar Dahil Olmak Üzere Arsalar ve Binalar |
Tesis, Makine ve Cihazlar |
Diğer Ekipmanlar ve Ofis Ekipmanları |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| 1 Nisan 2023 itibarıyla bakiye | 5.592,50 | 0,30 | 165,30 | 5.758,10 |
| Konsolidasyon Kapsamındaki Değişiklik ve Sınıflandırmaların Etkisi |
72,59 | 0,00 | 0,00 | 72,59 |
| Yabancı Para Çevrim Farkları | -70,38 | 0,04 | 2,80 | -67,54 |
| Girişler | 3.122,10 | 12,58 | 127,70 | 3.262,38 |
| Çıkışlar | -122,79 | -0,21 | -10,61 | -133,61 |
| Amortismanlar | -985,00 | -2,72 | -60,99 | -1.048,70 |
| Değer düşüklüğü testinin etkileri | -10,12 | 0,00 | -0,38 | -10,50 |
| 31 Mart 2024 itibarıyla bakiye | 7.598,91 | 9,99 | 223,82 | 7.832,72 |
| milyon TL | Üçüncü Şahıs Arazileri Üzerindeki Binalar Dahil Olmak Üzere Arsalar ve Binalar |
Tesis, Makine ve Cihazlar |
Diğer Ekipmanlar ve Ofis Ekipmanları |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| 1 Nisan 2022 itibarıyla bakiye | 5.288,87 | 1,63 | 78,37 | 5.368,87 |
| Konsolidasyon Kapsamındaki Değişiklik ve | ||||
| Sınıflandırmaların Etkisi | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Yabancı Para Çevrim Farkları | -154,86 | -0,02 | -2,76 | -157,64 |
| Girişler | 1.424,96 | 1,22 | 135,10 | 1.561,27 |
| Çıkışlar | -128,60 | -0,34 | -6,12 | -135,06 |
| Amortismanlar | -837,87 | -2,19 | -39,29 | -879,35 |
| Değer düşüklüğü testinin etkileri | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| 31 Mart 2023 itibarıyla bakiye | 5.592,50 | 0,30 | 165,30 | 5.758,10 |
Kiralama işlemlerinden kaynaklanan yükümlülükler konsolide kar veya zarar tablosuna aşağıdaki tutarlar ile yansıtılmıştır:
| milyon TL | Mali Yıl 2023/2024 |
Mali Yıl 2022/2023 |
|---|---|---|
| Kullanım Hakkı Varlığı Amortisman Gideri | -1.019,71 | -833,48 |
| Değer Düşüklüğü Testinin Etkileri | -10,50 | 0,00 |
| Ertelenmiş vergi gideri | 107,63 | 48,69 |
| Kiralama Yükümlüklerine İlişkin Faiz Giderleri | -656,56 | -368,65 |
| Kısa Vadeli Kiralama Yükümlülüklerine İlişkin Giderler | -13,56 | -5,58 |
| Değer Düşüklüğüne Uğramış Varlığa İlişkin Kiralama Yükümlülüğü | -0,92 | -0,72 |
| Değişken Kira Ödemeleri | -845,31 | -637,44 |
| Gelir Tablosunda Muhasebeleştirilen Toplam Tutar | -2.438,94 | -1.797,18 |
Kiralama işlemlerinin nakit akım etkisi konsolide nakit akış tablosuna aşağıdaki tutarlar ile yansıtılmıştır:
| milyon TL | Mali Yıl 2023/2024 |
Mali Yıl 2022/2023 |
|---|---|---|
| UFRS 16 kiralamaları için nakit çıkışı | -1.188,45 | -934,64 |
| UFRS 16 dışı kiralamalar için nakit çıkışı | -859,79 | -643,74 |
| Kiralamalara ilişkin toplam nakit çıkışları | -2.048,25 | -1.578,38 |
Sözleşmelerin bir kısmı ciroya bağlı değişken ödemelerden oluşmaktadır. Ciro %10 oranında yükseldiğinde kira ödemeleri yaklaşık 4,2% oranında artmaktadır (önceki yıl: 4,1%). Ayrıca DO & CO, tarafından imzalanan sözleşmeler arasında sözleşme bitiminde uzatma ve erken sonlandırma opsiyonlarına sahip kira sözleşmeleri de bulunmaktadır. Sözleşmelerdeki bazı opsiyonlar yalnızca DO & CO tarafından, bazıları ise kiraya veren tarafından da uygulanabilir durumdadır. Teslim tarihi itibariyle DO & CO, bu opsiyonları uygulamak ya da uygulamamak konusunda makul ölçüde emin olup olmadığına ilişkin değerlendirmeler yapar. Sözleşme koşullarında önemli değişiklikler olması durumunda sözleşmeler yeniden değerlendirilebilir. DO & CO, tarafından sözleşmelerdeki yenileme ve fesih opsiyonları tekrardan değerlendirildiğinde gelecekte yaklaşık 405,87 milyon TL'lik potansiyel kira ödemesi tahmin edilmektedir (önceki yıl: 405,87 milyon TL). 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla sözleşmesi yapılmış ancak henüz kullanılmaya başlanmamış kiralama sözleşmesi bulunmamaktadır.
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:
Finansal araçların defter değeri ve finansal araçların değerleme kategorileri ve gerçeğe uygun değerinin UFRS 9'a uygun olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
| UFRS 9'a Göre | ||||
|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Defter Değeri 31 Mart 2024 |
Değerleme Kategorisi |
Gerçeğe Uygun Değer |
Seviye |
| Diğer Duran Finansal Varlıklar | 686,68 | |||
| Yatırımlar ve Diğer Menkul Değerler1 | 6,20 | AC | ||
| Türev Araçlar | 119,23 | FVOCI | 119,23 | 2 |
| Türev Araçlar | 98,01 | FVPL | 98,01 | 3 |
| Diğer Duran Varlıklar | 204,17 | AC | 202,07 | 3 |
| Diğer Duran Varlıklar | 259,06 | FVTPL | 259,06 | 3 |
| Ticari Alacaklar1 | 8.000,80 | AC | ||
| Diğer Kısa Vadeli Finansal Varlıklar1 | 425,14 | AC | ||
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 9.642,98 | AC | ||
| Toplam Varlıklar | 18.755,60 | |||
| Dönüştürülebilir tahvil borçları | 75,61 | FLAC | 72,43 | 3 |
| Diğer Uzun Vadeli Finansal Yükümlülükler | 10.237,03 | |||
| Krediler | 2.746,66 | FLAC | 2.666,79 | 3 |
| Krediler | 190,81 | FVTPL | 190,81 | 3 |
| UFRS 16 Kiralama Yükümlülükleri1 | 7.299,56 | FLAC | ||
| Diğer Kısa Vadeli Finansal Borçlar | 6.928,87 | |||
| Krediler | 5.986,63 | FLAC | 5.986,63 | 3 |
| UFRS 16 Kiralama Yükümlülükleri1 | 884,26 | FLAC | ||
| Diğer Muhtelif Kısa Vadeli Finansal Yükümlülükler | 57,99 | FLAC | ||
| Ticari Borçlar | 6.416,10 | FLAC | ||
| Toplam Borçlar | 23.657,62 |
1...Bu varlıkların gerçeğe uygun değeri, itfa edilmiş maliyet üzerinden ölçülen defter değerine karşılık gelir.
| Defter Değeri | UFRS 9'a Göre Değerleme |
Gerçeğe Uygun | ||
|---|---|---|---|---|
| milyon TL | 31 Mart 2023* | Kategorisi | Değer | Seviye |
| Diğer Duran Finansal Varlıklar | 722,48 | |||
| Yatırımlar ve Diğer Menkul Değerler1 | 6,25 | AC | ||
| Türev Araçlar | 218,99 | FVOCI | 218,99 | 2 |
| Diğer Duran Varlıklar | 145,66 | AC | ||
| Diğer Duran Varlıklar | 351,58 | FVTPL | 351,58 | 3 |
| Ticari Alacaklar | 5.480,70 | AC | ||
| Diğer Kısa Vadeli Finansal Varlıklar | 568,01 | AC | ||
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 8.195,22 | AC | ||
| Toplam Varlıklar | 14.966,41 | |||
| Dönüştürülebilir tahvil borçları | 2.659,15 | FLAC | 2.334,87 | 3 |
| Diğer Uzun Vadeli Finansal Yükümlülükler | 13.652,62 | |||
| Krediler | 8.475,72 | FLAC | 7.179,46 | 3 |
| UFRS 16 Kiralama Yükümlülükleri | 5.176,90 | FLAC | ||
| Diğer Kısa Vadeli Finansal Borçlar | 2.629,83 | |||
| Krediler | 614,64 | FLAC | 614,64 | 3 |
| UFRS 16 Kiralama Yükümlülükleri | 691,87 | FLAC | ||
| Diğer Muhtelif Kısa Vadeli Finansal Yükümlülükler | 1.323,32 | FLAC | ||
| Ticari Borçlar | 4.608,58 | FLAC | ||
| Toplam Borçlar | 23.550,18 |
1...Bu varlıkların gerçeğe uygun değeri, itfa edilmiş maliyet üzerinden ölçülen defter değerine karşılık gelir. *Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4.
bölümüne bakınız.
AC: Financial assets measured at amortised cost (İtfa Edilmiş Maliyetinden Ölçülen Finansal Varlıklar)
FLAC: Financial Liabilities at Amortised Cost (Etkin Faiz Yöntemi Kullanılarak Değerlenmiş Finansal Yükümlülükler))
FVTPL: Financial assets mandatorily at fair value through profit or loss (Zorunlu Olarak Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar)
FVOCI: Financial assets and liabilities at fair value through other comprehensive income (Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer Kapsamlı Gelire Yansıtılan Finansal Varlık ve Yükümlülükler)
Aksi belirtilmedikçe, Seviye 3'te muhasebeleştirilen ve önemli olarak gözlemlenemeyen girdilerin kullanıldığı gerçeğe uygun değerler, gelecekteki nakit akışlarının mevcut ekonomik ortamı yansıtacak şekilde hesaplanan bir borçlanma oranı kullanılarak iskonto edildiği indirgenmiş nakit akışı yöntemi kullanılarak hesaplanır. Gelecekteki nakit akışlarını iskonto etmek için kullanılan faiz oranı, risksiz faiz oranı, ülke ve hisse senedi risk primi, enflasyon farkı ve hisse senedinin kredi notu dahil olmak üzere çeşitli faktörler kullanılarak hesaplanır.
Nakit ve nakit benzerleri, tedarik ve hizmet karşılığı elde edilen alacaklar ve diğer kısa vadeli varlıkların defter değeri, kısa vadeli varlıklar oldukları için gerçeğe uygun değerlerine yakınsamaktadır. Bu durum aynı zamanda tedarik ve hizmetlerden doğan yükümlülükler, diğer yükümlülükler ve kısa vadeli finansal yükümlülükler için de geçerlidir. Aynı durum ticari borçlar, diğer kısa vadeli finansal yükümlülükler ve kiralama yükümlülükleri için de geçerlidir. UFRS 7.29(a) hükümlerine göre gerçeğe uygun değeri açıklanmamıştır.
Uzun vadeli kredilerin bir kısmı artık özkaynaklar altında gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılacaklar hesabında muhasebeleştirilmektedir. Bu krediler, COVID-19 krizi sırasında DO & CO'ya piyasa seviyesinin altında bir faiz oranıyla kullandırılan PPP kredilerinin ödenmemiş tutarını içermektedir. Kredinin gerçeğe uygun değeri ile sözleşme uyarınca alınan nakit arasındaki fark, UMS 20.10A uyarınca devlet teşvikleri olarak muhasebeleştirilir.
Uzun vadeli kredi yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değeri, gelecekteki nakit akışlarının ıskonto edilmesiyle belirlenir. İskonto oranı olarak DO & CO Aktiengesellschaft'ın borçlanma oranı veya yurtdışındaki krediler için ekonomik ortama göre düzeltilmiş borçlanma oranları kullanılmaktadır. Uluslararası bağlamda finansman araçları kullanıldığında, borçlanma maliyetinin hesaplaması için ilgili ülkeye özgü parametreler kullanılmaktadır. 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla bu oran %9,7'dir.
Seviye 3: türev finansal araçlar bir satın alma opsiyonu içerir. Satın alma opsiyonu, gerçeğe uygun değerinden ölçülen türev finansal araçlar olarak sınıflandırılır. Gerçeğe uygun değer, esas olarak gözlemlenebilir aktif bir borsada işlem görmeyen hisselerin piyasa değerinin üzerindeki bir kullanım fiyatından türetildiği için gözlemlenemeyen girdilere (seviye 3) dayanarak hesaplanır. Satın alma opsiyonu, kullanım olasılığına ve satın alma fiyatının değişkenliğine bağlı olduğundan, gerçeğe uygun değeri belirlemek için olasılık ağırlıklı indirgenmiş kazanç yöntemi kullanılır. DO & CO tarafından kullanılan gözlemlenemeyen girdiler, sözleşmeyle ilişkili şirket hisselerinin gerçeğe uygun değerinin en iyi tahmini olarak kabul edilir. Opsiyonun kullanım fiyatı, hisselerin piyasa değerini takip ettiğinden ve hisselerin kullanılma olasılığının düşük olduğu varsayıldığından, bu girdilerdeki varsayımsal bir değişimin gerçeğe uygun değer üzerinde önemli bir etkisi yoktur ve bu nedenle gelir tablosu üzerinde önemli bir etkisi olmayacaktır.
İşlem bedeli ile sözleşme başlangıç tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer arasındaki fark nedeniyle, ilk ölçüm tarihinde 94,09 milyon TL tutarındaki gelir, yükümlülük olarak raporlanmıştır. İlk ölçüm tarihinde ertelenen gelir, doğrusal olmayan isteğe bağlı bir sözleşmeden kaynaklandığı için vade tarihinde kar veya zarara aktarılır. Satın alma opsiyonunun gerçeğe uygun değerinde sonradan meydana gelen değişiklikler doğrudan konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Finansal araçların özellikleri, kredi ve likidite marjı dikkate alınır. Kontrol gücü olmayan payların satın alınması taahhüdünden doğan finansal borçlar gerçeğe uygun değeri üzerinden hesaplanmıştır (dipnot 6.10. Özkaynaklar). Gerçeğe uygun değeri, satış fiyatı ile DO & CO tarafından bağlı ortaklığın hisselerinin %51'inin satın alınması için sözleşmede belirlenen tutar arasındaki fark üzerinden hesaplanır. Değer değişiklikleri konsolide özkaynaklara yansıtılır. Bu nedenle UFRS 9'daki değerleme kategorilerine göre sınıflamak mümkün değildir. 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla kontrol gücü olmayan payların defter değeri 0,00 milyon TL'dir (31 Mart 2023: 0,00 milyon TL).
Grup'un faaliyet alanları uluslararası nitelik taşımasından dolayı kur riskine önemli ölçüde maruz kalmaktadır. Kur riskine konu para birimleri Türk Lirası (TL), İngiliz Sterlini (GBP), ABD Doları (USD) ve Polonya Zlotisi'dir (PLN).
Kur riski, döviz cinsinden gelir ve giderlerin para biriminin ve zamanlamasının eşleştirilmesi ile doğal riskten korunma yöntemleri kullanılarak yönetilmektedir. Bunun haricinde müşteri ve tedarikçilerle yapılan sözleşmelerde kur riskini karşı tarafın yüklenmesi sağlanarak kur riski yönetilmektedir.
İhtiyaç duyulması halinde kur risklerini yönetmek amacıyla türev finansal araçlar kullanılmaktadır. Bilanço tarihinde Grup'un kur riskini yönetmek için yaptığı türev işlemi bulunmamaktadır.
UFRS 7, fonksiyonel para birimi dışındaki para birimlerine bağımlılığı yansıtan bir duyarlılık analizi yapılmasını öngörür. Analiz iki bölüme ayrılmıştır; birinci bölüm sadece vergi öncesi kar üzerindeki etkileri, ikinci bölüm ise sadece özkaynaklar üzerindeki etkileri göstermektedir. Analiz, bilanço tarihi itibariyle yabancı para cinsinden alacaklar, borçlar ve nakit ve nakit benzerlerinden kaynaklanan kazanç ve kayıplar üzerindeki yabancı para çevrim etkilerini göstermektedir. Özkaynak üzerindeki etkiler, yabancı iş faaliyetlerindeki net yatırımların bir parçası olan uzun vadeli olmayan alacak ve borçlardan kaynaklanmaktadır. Finansal tabloların Grup raporlama para birimine çevrilmesinden kaynaklanan yabancı para çevrim farkları duyarlılık analizinde dikkate alınmamıştır.
31 Mart 2024 tarihli Avro karşısında döviz kur oranları aşağıda belirtilmiştir:
| Döviz | USD | GBP | TRY | PLN | UAH | CHF |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 Mart 2024 Kapanış Kuru (Yabancı Para Pozisyonu - Avro Bazlı) |
1,0783 | 0,8548 | 34,8490 | 4,3138 | 42,4990 | 0,9764 |
Kurların Avro karşısında artı eksi %10 değişmesinin, uygulanan duyarlılık analizine göre 2023/2024 mali yılı vergi öncesi kar ve 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla özkaynaklar üzerinde etkileri aşağıda belirtilmiştir:
| Vergi Öncesi Kar Üzerindeki Etkisi (milyon TL) | USD | GBP | TRY | PLN | UAH | CHF |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | 63,75 | 4,09 | -18,30 | -2,26 | — | -2,31 |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 52,94 | -5,46 | -9,08 | -3,75 | -4,31 | — |
| Ticari Borçlar | 48,05 | 125,31 | 25,94 | 0,93 | 12,00 | 0,53 |
| Yabancı Para Yeniden Değerlemesi %10 - Avro Bazlı | 164,74 | 123,94 | -1,53 | -5,09 | 7,69 | -1,77 |
| Ticari Alacaklar | -52,16 | -2,11 | 17,95 | 2,26 | — | 2,32 |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | -43,31 | 5,84 | 9,00 | 3,75 | 4,31 | — |
| Ticari Borçlar | -39,32 | -127,45 | -25,49 | -0,93 | -12,00 | -0,74 |
| Yabancı Para Değer Düşürülmesi %10 - Avro Bazlı | -134,79 | -123,73 | 1,46 | 5,09 | -7,69 | 1,57 |
| Özkaynak Üzerindeki Etkisi (milyon TL) | USD | GBP | TRY | PLN | UAH | CHF |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yabancı Para Yeniden Değerlemesi %10 - Avro Bazlı | 467,68 | 324,41 | — | — | 59,82 | — |
| Yabancı Para Değer Düşürülmesi %10 - Avro Bazlı | -382,65 | -265,42 | — | — | -18,69 | — |
Ukrayna Grivnası'ndaki nispeten düşük finansal araç stokları nedeniyle, Ukrayna'daki savaşın bir sonucu olarak para biriminin Avro karşısında gelecekte devalüasyon riskinin hafif olduğu değerlendirilmektedir.
Likiditenin aktif yönetimi ve likiditeden doğabilecek risklerin önlenmesi için titiz ve günlük bir finansman planı gerekmektedir. Yürütülen büyüme projeleri ve diğer projelerin, şirketler grubunun likidite durumu üzerindeki etkilerinin dikkatle analiz edilmesi önemlidir.
Likiditenin merkezi olarak yönetilmesi amacıyla, DO & CO'ya ait tüm Avusturya ve Almanya'daki şirketlerin nakit hesapları bir nakit havuzunda toplanmıştır. Düzenli ve güncel raporlamalar sayesinde, bütçe planlarından sapmalar gecikme olmadan teşhis edilmektedir. Bu şekilde, hızla gerekli tedbirlerin alınması ve uygulanması sağlanır.
Mevcut likidite ihtiyacı, elde bulunan ödeme araçları ve bankalar tarafından düzenlenen finansman yöntemleri ile karşılanabilir. Ana şirket, bankadan 25 milyon Avro tutarında nakit kredi limiti almıştır.
DO & CO, 2019/2020 mali yılının dördüncü çeyreğinde 300 milyon Avro tutarında teminatsız kredi şeklinde ek likidite sağlamıştır. Finansal taahhüt her yıl, ilgili mali yıl için denetlenmiş net borç/FAVÖK oranına göre test edilmektedir. Net borcun FAVÖK'e oranının 5,5'i aşması durumunda, üç Avusturya bankasının kredileri geri çağırması ve DO & CO Grubu'ndan likiditeyi geri çekmesi riski bulunmaktadır. Yönetim, 1,07 olan mevcut net borç/FAVÖK oranına dayanarak, finansmanın fiili vadesine kadar erken iptal riski görmemektedir. Bu nedenle, finansal sözleşmenin ihlal edilmediği ve buna uyulacağı sonucuna varılabilir.
İş birimlerimiz, Kontrol ve Hazine ekibi arasındaki yakın koordinasyon, likidite üzerindeki etkinin zamanında ve uygun bir şekilde anlaşılmasını, ölçülmesini ve yönetilmesini sağlar.
DO & CO ticari alacaklarını düzenli takip ederek, tahsil edememe riskini en düşük seviyede tutmaktadır.
Büyük müşterilerden olan alacakların tahsil edilememe riski sözleşmeler ve alınan teminatlar ile azaltılmıştır.
Aşağıdaki tabloda UFRS 7 kapsamındaki ıskonto edilmemiş anapara ve faiz ödemeleri gösterilmektedir:
| 31 Mart 2024 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Defter Değeri | Bir sonraki dönemde oluşacak nakit çıkışı |
Bir sonraki raporlama döneminde oluşacak nakit çıkışı |
Daha sonraki dönemde oluşacak nakit çıkışı |
||
| Dönüştürülebilir tahvil borçları için kaynak azalışı | 75,61 | 0,00 | 1,40 | 81,56 | ||
| Diğer uzun vadeli borçlanmalar için kaynak azalışı | 10.237,03 | 1.632,14 | 3.798,22 | 9.237,87 | ||
| 1-5 yıl kalan krediler ve türevleri | 2.937,47 | 269,37 | 2.523,25 | 320,46 | ||
| Vadesi 5 yıldan fazla olan krediler | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
| Kiralama Yükümlülüklerinden kaynaklanan | 7.299,56 | 1.362,77 | 1.274,97 | 8.917,41 | ||
| Ticari borçlar için nakit çıkışı | 6.416,10 | 6.416,10 | ||||
| Kısa vadeli diğer finansal borçlar için nakit çıkışı | 6.928,87 | 6.928,87 | ||||
| Kiralama Yükümlülüklerinden kaynaklanan | 884,26 | 884,26 | ||||
| Diğer Muhtelif Kısa Vadeli Finansal Borçlar | 57,99 | 57,99 | ||||
| Personel Yükümlülüklerinden kaynaklanan | 0,00 | 0,00 | ||||
| Kredilerden kaynaklanan | 5.986,63 | 5.986,63 | ||||
| UFRS 7'ye göre toplam borçlar için oluşacak nakit çıkışı | 23.657,62 | 14.977,12 | 3.799,62 | 9.319,42 |
| 31 Mart 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Defter Değeri | Bir sonraki dönemde oluşacak nakit çıkışı |
Bir sonraki raporlama döneminde oluşacak nakit çıkışı |
Daha sonraki dönemde oluşacak nakit çıkışı |
| Dönüştürülebilir tahvil borçları için kaynak azalışı | 2.659,15 | 50,86 | 50,86 | 2.957,27 |
| Diğer uzun vadeli borçlanmalar için kaynak azalışı | 13.652,62 | 514,85 | 6.808,62 | 9.444,96 |
| 1-5 yıl kalan krediler ve türevleri | 8.475,72 | 175,74 | 5.904,04 | 2.742,73 |
| Vadesi 5 yıldan fazla olan krediler | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Kiralama Yükümlülüklerinden kaynaklanan | 5.176,90 | 339,10 | 904,58 | 6.702,23 |
| Ticari borçlar için nakit çıkışı | 4.608,58 | 4.608,58 | ||
| Kısa vadeli diğer finansal borçlar için nakit çıkışı | 2.629,83 | 2.629,83 | ||
| Kiralama Yükümlülüklerinden kaynaklanan | 691,87 | 691,87 | ||
| Diğer Muhtelif Kısa Vadeli Finansal Borçlar | 624,24 | 624,24 | ||
| Personel Yükümlülüklerinden kaynaklanan | 699,07 | 699,07 | ||
| Kredilerden kaynaklanan | 614,64 | 614,64 | ||
| UFRS 7'ye göre toplam borçlar için oluşacak nakit çıkışı | 23.550,18 | 7.804,12 | 6.859,48 | 12.402,23 |
Vadeli finansman işlemleri piyasa şartları göz önünde bulundurularak ve finanse edilen projelerin vade süreleri düşünülerek hazırlanır. Faiz değişimlerin etkileri altı ayda bir yapılan duyarlılık analizleri ile test edilir. Duyarlılık analizi, piyasa faiz oranlarındaki değişikliklerin faiz ödemeleri, faiz gelirleri ve giderleri üzerinde etkisini açıklar. Sabit faizli finansal araçlarda faiz oranı riski bulunmamaktadır. Piyasada oluşan faiz değişimleri, değişken faizli finansal varlıklar ve finansal borçlar finansman gelir/giderine doğrudan etki eder. DO & CO'nun finansalları, özelikle nakit ve nakit benzerlerinden ve kredilerden etkilenmektedir.
DO & CO, Mart 2020'de 100 milyon Avro değişken faizli olmak üzere 300 milyon Avro tutarında teminatsız kredi kullanmıştır. Değişken faizli kredinin alınmasıyla bağlantılı olarak, faiz oranı riskinden korunmak için beş yıl vadeli 100 milyon Avro tutarında bir faiz swap işlemi yapılmıştır. Ayrıca, elverişli faiz oranı ortamı nedeniyle mali yılın dördüncü çeyreğinde yaklaşık iki yıl vadeli (değişken faizli kredinin kalan vadesine tekabül eden) 50 milyon Avro tutarında bir faiz oranı takası daha gerçekleştirilmiştir. Bu riskten korunma işlemleri nakit akış riskinden korunma olarak belirlenmiştir. Nakit akış riskinden korunma ile ilgili daha fazla bilgi için lütfen riskten korunma muhasebesi bölümüne ve 5.3. Muhasebe Politikaları bölümüne bakınız.
2023/2024 mali yılında piyasadaki faiz seviyesi 100 puan daha fazla (daha az) olsa idi, vergi öncesi kar 104,33 milyon TL daha fazla (ya da -43,95 milyon TL daha az) gerçekleşirdi. Bu verilere göre DO & CO'nun şu anda önemli ölçüde bir faiz riskine maruz kalmadığı söylenebilir. İlgili hesaplamalar, DO & CO'nun mevduatlarına negatif faiz işlemeyeceği varsayımı ile yapılmıştır.
Ticari alacaklar için hesaplanacak olan karşılıklar toplam beklenen kredi zararına dayanan UFRS 9 değer düşüklüğü kapsamında elde edilir. Grup beklenen kredi zararları için basitleştirilmiş modele dayanan değer düşüklüğü matrisi ("Ömür Boyu Beklenen Kredi Zararı Modeli") kullanmaktadır.
Tahmini tutarı hesaplamak için gerçekleşen kredi zararları Türkiye, Avrupa ve Amerika olmak üzere ayrı ayrı dikkate alınır. Gelecekte beklenen kredi riski hesaplamasında credit default swap (CDS) kullanılır.
Aşağıdaki tablo 31 March 2024 tarihi itibarıyla UFRS 9 uyarınca kalan vadenin tamamı üzerinden beklenen kredi zararları modeli kullanılarak hesaplanan tutarı göstermektedir.
| Milyon TL | Ağırlıklı Ortalama Kayıp Oranı |
Defter Değeri | Loss Allowance |
|---|---|---|---|
| vadesi geçmemiş | 0,12 % | 5.586,59 | 6,57 |
| 20 güne kadar vadesi geçmiş | 0,29 % | 1.480,14 | 4,23 |
| vadesi 21 ile 40 gün arasında geçmiş | 0,63 % | 441,66 | 2,77 |
| vadesi 41 ile 80 gün arasında geçmiş | 0,77 % | 90,42 | 0,70 |
| vadesi 80 günden fazla geçmiş | 0,73 % | 419,02 | 3,04 |
| 31 Mart itibarıyla | 8.017,83 | 17,31 |
DO & CO, 31 March 2024 tarihi itibarıyla elde tutulan nakit ve nakit benzerlerine ilişkin beklenen kredi zararlarını UFRS 9'a uygun olarak hesaplamıştır. Sonuç önemlilik seviyesinin altındadır.
DO & CO, borçlunun yükümlülüklerini yerine getirebilme ihtimalinin düşük olması durumda finansal varlıklarına ilişkin borcun artık ödenemeyeceğine karar verir.
Değerlendirme için aşağıdaki indikatörler kullanılmıştır:
Prensip olarak, DO & CO'da olağan ticari faaliyetlerden kaynaklanan herhangi önemli bir kayıp olmadığı belirtilmelidir. DO & CO, müşterilerinin mevcut verilerini izleyerek var ise değer düşüklüğü belirtilerini kayıt altına almaktadır. Finansal varlıkların kayıtlı değerleri (31 Mart 2024: 8.636,31 milyon TL) maksimum varsayılan riske karşılık gelmektedir.
Bilanço tarihi 31 Mart 2024 itibarıyla DO & CO kredi alacaklarına sigorta yaptırmamaktadır. Yatırımlar daima en yüksek kredi derecelendirmesine sahip finansal kuruluşlar aracılığı ile gerçekleştirilir.
ESG (çevresel, sosyal ve yönetişim) riskleri, şirketlerin finansal istikrarı ve uzun vadeli büyümesi için giderek daha önemli bir hale gelmektedir. İklim riski alanındaki en büyük zorluklardan biri, karbon vergisinin getirilmesi veya ofis binaları için enerji verimliliği gereklilikleri gibi düzenleyici değişikliklerden kaynaklanan maliyet artışlarıdır. Bu önlemlerin yanı sıra AB Döngüsel Ekonomi Düzenlemesi ve Birleşik Krallık Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (EPR) Düzenlemesi gibi düzenlemeler, düşük karbonlu ve daha döngüsel bir ekonomiye geçişi destekliyor ancak kısa vadede önemli uyum maliyetleri gerektirmektedir. Gıda israfını en aza indirerek, yeniden kullanılabilir ambalajlar geliştirerek ve çevre yönetim sistemlerimizi iyileştirerek, bu düzenlemeler sürdürülebilir iyileştirmeler için temel olarak kullanılabilir.
Atıkları en aza indirmek ve kaynak geri kazanımını en üst düzeye çıkarmak için iş modelinin uyum sağlaması ve düşük karbonlu teknolojilere, enerji verimli altyapıya ve süreçlere yatırım yapılması gerekmektedir. Bu değişiklikler işletme maliyetlerini artırırken, düzenleyici kurumların ve kamuoyunun baskısının yanı sıra potansiyel kaynak kısıtlamaları da uyum sağlamak için güçlü bir teşvik yaratmaktadır.
Bir diğer finansal risk, enerji arzını ve fiyat artışlarını etkileyen, jeopolitik istikrarsızlıkla daha da kötüleşen yüksek enerji tüketimi ve artan enerji fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Bu maliyetler özellikle beklenmedik fiyat artışları durumunda işletme maliyetlerine doğrudan etki etmektedir. Uzun vadede, artan enerji fiyatları ve sürekli yüksek enerji tüketimi karlılığı önemli ölçüde etkileyebilir. Operasyonel riskler, kaynak kısıtlamalarından ve tedarik zincirlerini bozan ve üretim maliyetlerini artıran, operasyonel verimliliği ve karlılığı etkileyen dalgalanan hammadde fiyatlarından kaynaklanmaktadır.
Ayrıca, özellikle sürdürülebilir olmayan tarım uygulamaları ve su sıkıntısı yoluyla biyolojik çeşitlilik üzerinde baskıya katkıda bulunan şirketlerle iş yapmaktan kaynaklanan itibar riski de bulunmaktadır. Artan tedarikçi denetimleri, uygulamaları biyolojik çeşitlilik kaybına veya su sıkıntısına katkıda bulunan ve şirketin itibarına zarar verebilecek yüksek riskli tedarikçilerin belirlenmesini amaçlamaktadır.
Konaklama endüstrisindeki çalışma koşulları, özellikle gece ve hafta sonu çalışması gibi doğal talepler nedeniyle yüksek dalgalanmalara yol açarak işe alımda zorluklara ve vasıflı işçi sıkıntısına neden olabilir. Bu da kaynak eksikliğine ve üretimde azalmaya yol açabilir. Nitelikli çalışanlar bir şirketin başarısı için çok önemlidir. Bu nedenle bu çalışanları elde tutmak, özellikle de bilgilerini yeni çalışanlara aktarmaları önemlidir.
Kısa ve orta vadede bu riskler satışları, maliyetleri, finansal durumu ve nakit akışını doğrudan etkilemektedir. Uzun vadede, yatırımcılar ve kredi verenler ESG kriterlerini giderek daha fazla hesaba kattıkça, bunlar finansmana erişimi ve sermaye maliyetini etkilemektedir.
DO & CO'nun sermaye yönetim stratejisi şirket değerinin artırılması ve istikrarlı sermaye yapısının yüksek özkaynak oranları ile korunmasına dayanmaktadır.
Değer odaklı işletme yönetimi kapsamında, FAVÖK ve FVÖK ile FAVÖK ve FVÖK marjlarından önemli anahtar kontrol verileri olarak yararlanılır. İşletme aktiflerinin başarılı şekilde kullanılması ve sermaye maliyetinin aşan katma değere ulaşılması hedeflenmektedir. DO & CO finansal borçların özkaynağa oranını ve özkaynakların toplam aktiflere oranını ve net borcun FAVÖK'e oranını kullanarak sermayesini takip etmekte ve gözlemlemektedir.
| Mali Yıl | Mali Yıl | ||
|---|---|---|---|
| 2023/2024 | 2022/2023 | ||
| FAVÖK | milyon TL | 7.043,68 | 4.995,02 |
| FAVÖK Marjı | % | %11,1 | %10,1 |
| FVÖK | milyon TL | 4.732,28 | 2.986,85 |
| FVÖK Marjı | % | %7,5 | %6,0 |
| Özkaynak Oranı | % | %27,4 | %19,8 |
| Net Borçlar (Finansal Borçlar) | milyon TL | 7.540,55 | 9.578,91 |
| Net Borçlar / FAVÖK Oranı | 37,31 | 66,83 | |
| Borç / Özkaynak Oranı | % | %66,3 | %138,7 |
(Oranların hesaplanması Anahtar Figürler Sözlüğü'nde yer almaktadır).
Sermaye yapısının devamlılığını sağlamak için, Grup, kar veya zarar durumuna dayalı olan, tutarlı bir kar dağıtım politikası uygulamaktadır. Bu politikalara uygun bir şekilde Yönetim Kurulu, Yıllık Genel Kurul'a temettü hakkı olan hisse başına 1,50 Avro temettü dağıtılmasını teklif edecektir.
DO & CO 31 Mart 2020 itibarıyla UFRS 9 kapsamında ilk kez riskten korunma muhasebesi uygulamaya başlamıştır. Risk yönetiminin amacı, 13 Mart 2020 ve 31 Ocak 2024 tarihlerinde faiz swapı işlemi gerçekleştirerek 2020 Mart ayında alınan değişken faizli kredinin faiz oranı riskinden korunması ile ilgilidir. Kredinin ve ilk faiz oranı takasının vadesi beş yıl iken, 2023/2024 mali yılının dördüncü çeyreğinde imzalanan ikinci faiz oranı swapının vadesi yaklaşık iki yıldır (kredinin kalan vadesi). Swap işleminden doğan teminat tamamlama ödemeleri ve krediden alınan faiz ödemeleri üç ayda bir yapılır. Bu finansal araçların değerleme esasları 5.3. Muhasebe Politikaları bölümünde Finansal Araçlar İlişkin Açıklamalar'da detaylı olarak açıklanmıştır.
Aşağıdaki tablolar, finansal riskten korunma aracı ve finansal riskten korunma işleminin temelini oluşturan finansal işlemlere ilişkin bilgilerin yanı sıra finansal riskten korunma ilişkisinin bilanço, gelir tablosu ve diğer sonuçlar üzerindeki etkilerini de içerir:
| Finansal riskten korunma aracı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı |
Riskten korunma aracının nominal tutarı |
Riskten korunma aracının defter değeri |
Riskten korunma aracını içeren bilanço kalemi |
Etkin olmayan işlemlerin muhasebeleştirilmesi için kullanılan riskten korunma işlemlerinin gerçeğe uygun değer değişimi |
|||
| Faiz oranı riski | 31 Mart 2024 | ||||||
| - Faiz oranı swapı | 5.227,35 | 119,23 | Türev araçlardan uzun vadeli finansal varlıklar |
-99,76 | |||
| Faiz oranı riski | 31 Mart 2023 | ||||||
| - Faiz oranı swapı | 3.484,90 | 218,99 | Türev araçlardan uzun vadeli finansal varlıklar |
138,03 |
| Teminat ile Güvence Altına Alınan İşlemler | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Etkin olmayan işlemlerin Nakit Akış Riskinden muhasebeleştirilmesi için kullanılan Korunma Amaçlı riskten korunma işlemlerinin korunma yedekleri gerçeğe uygun değer değişimi |
Mevcut riskten korunma araçları Sonlandırılan riskten korunma için diğer kapsamlı gelirdeki riskten araçları için diğer kapsamlı gelirde ayrılan karşılıklar |
|||||||||
| Faiz oranı riski | 31 Mart 2024 | |||||||||
| - Değişlen faizli krediler |
99,76 | 91,81 | 0,00 | |||||||
| Faiz oranı riski | 31 Mart 2023 | |||||||||
| - Değişlen faizli krediler |
-138,03 | 168,63 | 0,00 |
| Hedge Etkileri | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Riskten korunma fonundan kâr / zarara yeniden sınıflandırılan tutar |
||||||||
| Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen raporlama dönemi için riskten korunma kazancı / zararı |
Gelir tablosunda muhasebeleştirilen riskten korunmanın etkisi |
Gelecekte gerçekleşmesi beklenmeyen teminat ödemeleri |
Kar/zararı etkileyen finansal riskten korunma aracının etkisi |
|||||
| 31 Mart 2024 | ||||||||
| Nakit Akış Riskinden Korunma |
-99,76 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||||
| 31 Mart 2023 | ||||||||
| Nakit Akış Riskinden Korunma |
138,03 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
Nakit akış riskinden korunmaya ilişkin işlemin ertelenmiş vergiler dikkate alındıktan sonra kalan etkin kısmı, korunan kalem kar veya zararda muhasebeleştirilinceye kadar diğer kapsamlı gelirde ve özkaynaklar altında nakit akış riskinden korunma fonunda muhasebeleştirilir. Nakit akış riskinden korunma fonunun hareketleri özkaynak değişim tablosunda görülebilir.
31 Mart 2024 tarihi itibariyle kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesi gereken herhangi bir etkin olmayan kısım bulunmamaktadır.
DO & CO Aktiengesellschaft 21 Ocak 2021 tarihinde toplam anapara tutarı 100.000.000,00 Avro olan, beş yıl vadeli ve %1,75 kupon oranlı 1.000 adet paya dönüştürülebilir tahvil ihraç etmiştir. Söz konusu paya dönüştürülebilir tahviller vadesi boyunca tercihe bağlı olarak herhangi bir zamanda Şirket'in adi hisse senetlerine dönüştürülebilir.
31 Mart 2024'ten sonra, paya dönüştürülebilir tahvil sahiplerinin toplam nominal değeri 1,3 milyon Avro olan paya dönüştürülebilir tahvilleri Şirket hisselerine dönüştürme taleplerini beyan ettikleri bir dönüşüm tarihi bulunmaktadır. Bu dönüşüm, 79,979 Avro tutarındaki dönüşüm fiyatına dayanarak, toplam 16.254 adet yeni hissenin çıkarılmasıyla sonuçlanmaktadır.
16.254 adet yeni hisse ihracı ile Şirket'in hisse sayısı 10.977.207'ye, Şirket sermayesi ise 32,51 bin Avro artışla 21,95 milyon Avro'ya yükselecektir. Özetle, bu durum paya dönüştürülebilir tahvilden kaynaklanan borçta azalmaya ve özkaynaklarda artışa sebep olacaktır.
Bunlar haricinde bilanço tarihinden sonra önemli sayılabilecek bir olay bulunmamaktadır.
DO & CO Aktiengesellschaft, konsolidasyona dahil olmayan bağlı ortaklıkları, müşterek yönetime tabi ortaklıklar ve iştirakleri ile doğrudan ya da dolaylı olarak iş ilişkisi içindedir.
İlişkili kişi ve şirketler öncelikle denetim kurulu ve yönetim kurulu üyelerinden veya yönetimin ve denetim kurulu üyelerinin kontrol ettiği şirketlerden oluşmaktadır.
| Mali Yıl 2023/2024 | Mali Yıl 2022/2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| milyon TL | Diğer İlişkili Kişiler ve Şirketler |
İlişkili Şirketler | Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar |
Konsolidasyona Dahil Edilmeyen Bağlı Ortaklıklar |
Diğer İlişkili Kişiler ve Şirketler |
İlişkili Şirketler | Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar |
Konsolidasyona Dahil Edilmeyen Bağlı Ortaklıklar |
| Verilen Teslimatlar ve Hizmetler | 0,00 | 0,00 | 2,98 | 0,87 | 0,00 | 0,00 | 0,41 | 4,34 |
| Faiz Geliri | 0,00 | 0,00 | 2,11 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 2,28 | 0,00 |
| Kiralama Gideri (amortisman ve faiz) | 191,17 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 177,44 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
| Alınan Teslimatlar ve Hizmetler | 52,69 | 0,00 | 0,00 | 21,64 | 34,74 | 0,00 | 0,00 | 43,51 |
| 31 Mart 2024 | 31 Mart 2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Diğer İlişkili Kişiler ve Şirketler |
İlişkili Şirketler | Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar |
Konsolidasyona Dahil Edilmeyen Bağlı Ortaklıklar |
Diğer İlişkili Kişiler ve Şirketler |
İlişkili Şirketler | Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar |
Konsolidasyona Dahil Edilmeyen Bağlı Ortaklıklar |
|
| milyon TL | ||||||||
| Alacaklar | 33,11 | 0,00 | 26,27 | 0,06 | 33,11 | 0,00 | 44,61 | 0,41 |
| Borçlar | 1.038,72 | 0,00 | 0,00 | 0,04 | 1.087,92 | 0,00 | 0,00 | 3,75 |
| Verilen Krediler | 0,00 | 0,00 | 52,63 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 46,25 | 0,00 |
Müşterek yönetime tabi iş ortaklıklarına kredi olarak verilen alacaklara yıllık ortalama %3,25 faiz oranı uygulanır.
Diğer ilişkili taraflara olan yükümlülükler kira sözleşmelerinden doğan 1.006,79 milyon TL tutarında (önceki yıl: 1.057,32 milyon TL) yükümlülükleri içermektedir.
Kullandıkları kredilere ve kira sözleşmelerine teminat olarak DO & CO müşterek yönetime tabi ortaklıklarına ve iştiraklerine 257,88 milyon TL tutarında (önceki yıl: 257,88 milyon TL) tutarında garanti sağlamıştır. Bu işlemler neticesinde bir nakit çıkışı beklenmemektedir.
Alınan mal ve hizmetler, ilişkili bir tarafça sağlanan uçuş ve ulaşım hizmetlerine ilişkin ödemeleri içermektedir. Üst yönetime ve Gözetim Komitesi'ne grup içi kredi veya kredilerden kaynaklı bir yükümlülük bulunmamaktadır.
Üst yönetime sağlanan faydalar dipnot 10.7. Üst Yönetim'de açıklanmıştır.
31 Mart 2024 itibarıyla DO & CO'nun iştirak ve bağlı ortaklıklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Şirketler | Blunduğu Şehir |
Ülke | Hisse Senedi Payi |
Kons. Yönte mi 1) |
Para Birimi |
YPB2 - Nominal Sermaye Yerel Para birimi-Bin |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Viyana | |||||||
| AIOLI Airline Catering Austria GmbH | Havalimanı | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| B & B Betriebsrestaurants GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| Demel Salzburg Cafe-Restaurant Betriebs GmbH | Salzburg | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO - Salzburg Restaurants & Betriebs GmbH | Salzburg | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| DO & CO Airline Catering Austria GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 150 | 3) |
| DO & CO Airline Logistics GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO Airport Hospitality GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 4) |
| DO & CO Albertina GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO Catering & Logistics Austria GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 100 | 3) |
| DO & CO Catering-Consult & Beteiligungs GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 36 | |
| DO & CO Event Austria GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 100 | 3) |
| DO & CO Facility Management GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO Gourmet Kitchen Cold GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO Gourmet Kitchen Hot GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO im Haas Haus Restaurantbetriebs GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| DO & CO im PLATINUM Restaurantbetriebs GmbH | Viyana | A | 90 | V | EUR | 35 | |
| DO & CO Immobilien GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| DO & CO Party-Service & Catering GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| DO & CO Pastry GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO Procurement GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| DO & CO Restaurantbetriebsgesellschaft mbH | Viyana | A | 0,36 | N | EUR | 36 | 12) |
| DO & CO Special Hospitality Services GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 3) |
| Henry - the art of living GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| Henry am Zug GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 35 | 4) |
| Ibrahim Halil Dogudan Gesellschaft m.b.H. | Viyana | A | 100 | V | EUR | 36 | 3) |
| K.u.K. Hofzuckerbäcker Ch. Demel's Söhne GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 799 | 4) |
| Sky Gourmet-airline catering and logistics GmbH | Viyana | A | 100 | V | EUR | 800 | 4) |
| WASH & GO Logistics GmbH | Havalimanı Viyana |
A | 0 | N | EUR | 36 | 11) |
| DO & CO Brasil Catering e Eventos LTDA | Viyana | BR | 100 | V | BRL | 130 | |
| DO & CO International Event AG | Zug | CH | 100 | V | CHF | 100 | |
| DO & CO Holding AG | Lausanne | CH | 100 | V | CHF | 1.000 | |
| Oleander Group AG | Zug | CH | 100 | V | GBP | 67 | 9) |
| DO & CO Gastronomie GmbH | Münih | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO München GmbH | Münih | D | 100 | V | EUR | 100 5), 12) | |
| Arena One Mitarbeiterrestaurants GmbH | Münih | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO Hotel München GmbH | Münih | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO (Deutschland) Holding GmbH | Kelsterbach | D | 100 | V | EUR | 25 | 12) |
| DO & CO Berlin GmbH | Berlin | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO Deutschland Catering GmbH | Münih | D | 100 | V | EUR | 25 | 12) |
| DO & CO Düsseldorf GmbH | Düseldorf | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO Frankfurt GmbH | Kelsterbach | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| FR freiraum Gastronomie GmbH | Kelsterbach | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO Lounge Deutschland GmbH | Münih | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO Lounge GmbH | Frankfurt | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO Catering München GmbH | Münih | D | 100 | V | EUR | 25 5), 12) | |
| DO & CO Hospitality Spain, S.L. | Havaalanı Barselona |
E | 100 | V | EUR | 3 | |
| DO & CO Restauración España, S.L.U. | Madrid | E | 100 | V | EUR | 4 | |
| DO & CO Airline Catering Spain SL | Madrid | E | 100 | V | EUR | 3 | |
| DO & CO Airport Services & Cleaning Spain, SL | Madrid | E | 100 | V | EUR | 3 |
| DO & CO Restauracion y Eventos Holding SL | Madrid | E | 100 | V | EUR | 4 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Financière Hédiard SAS | Colombes | F | 100 | V | EUR | 5.094 | |
| Hédiard Events SAS | Paris | F | 100 | V | EUR | 100 | |
| Hédiard SAS | Paris | F | 100 | V | EUR | 310 | |
| Hédiard restauration en vol SAS | Argenteuil | F | 100 | V | EUR | 100 | |
| Hédiard Fonciere SAS | Argenteuil | F | 100 | V | EUR | 100 | |
| DO & CO AIRPORT GASTRONOMY LIMITED | Feltham | GB | 100 | V | EUR | 0 | 6) |
| DO & CO Airport Hospitality UK Ltd. | Feltham | GB | 100 | V | GBP | 0 | |
| DO & CO CAFE UK LTD | Feltham | GB | 100 | V | GBP | 1.032 | |
| DO & CO Event & Airline Catering Ltd. | Feltham | GB | 100 | V | GBP | 0 | |
| DO & CO International Catering Ltd. | Feltham | GB | 100 | V | EUR | 30 | 6) |
| DO & CO International Investments Ltd. | Londra | GB | 100 | V | EUR | 5.000 | 6) |
| Henry - The Art of Living Ltd. | Feltham | GB | 100 | V | GBP | 0 | |
| DO & CO Airline Catering Ltd. | Feltham | GB | 100 | V | GBP | 0 | |
| Lasting Impressions Food Co. Ltd | Feltham | GB | 90 | V | GBP | 0 | |
| DO & CO Italy S.r.l. | Vizzola Ticino | I | 100 | V | EUR | 2.900 | |
| DO & CO México, S. de R.L. de C.V. | Mexiko-Stadt | MX | 100 | V | MXN | 50 | 10) |
| DO & CO Netherlands Holding B.V. | Den Haag | NL | 51 | V | EUR | 20 | |
| DO & CO Poland Sp. z o.o. | Varşova | PL | 100 | V | PLN | 7.447 | |
| DO & CO Real Estate Poland Sp. Z o.o. | Varşova | PL | 100 | V | PLN | 55 | |
| Sharp DO & CO Korea LLC | Seoul | ROK | 50 | E | KRW | 9.700.000 | |
| Sky Gourmet Slovensko s.r.o. | Bratislava | SK | 100 | V | EUR | 63 | 7) |
| DOCO Istanbul Catering ve Restaurant Hiz. Tic. ve San. A.S. | İstanbul | TK | 100 | V | TRY | 750 | |
| MAZLUM AMBALAJ SANAYİ VE DIŞ TİCARET A.Ş | İstanbul | TK | 51 | N | TRY | n.a. | |
| THY DO & CO Ikram Hizmetleri A.S. | İstanbul | TK | 50 | V | TRY | 30.000 | |
| DO & CO AIRPORT GASTRONOMY LLC | Kiev-Borispol | UA | 100 | V | UAH | 5.055 | |
| DO AND CO KYIV LLC | Kiev-Borispol | UA | 51 | V | UAH | 2.400 | |
| DEMEL New York Inc. | New York | USA | 100 | V | USD | 1 | |
| DO & CO CHICAGO CATERING, INC. | Wilmington | USA | 100 | V | USD | 1 | |
| DO & CO Holdings USA, Inc. | Wilmington | USA | 100 | V | USD | 100 | |
| DO & CO Los Angeles, Inc. | Wilmington | USA | 100 | V | USD | 1 | |
| DO & CO Miami Catering, Inc. | Miami | USA | 100 | V | USD | 1 | |
| DO & CO NEW JERSEY CATERING, INC. | Wilmington | USA | 100 | N | USD | n.a. | |
| DO & CO New York Catering, Inc. | New York | USA | 100 | V | USD | 1 | |
| DO & CO Restaurant & Cafe USA Inc. | New York | USA | 100 | V | USD | 0 | |
| DO & CO Events USA, Inc. | New York | USA | 100 | V | USD | 1 | |
| DO & CO Detroit, INC | Detroit | USA | 100 | V | USD | 1 | |
| DO & CO DTW Logistics, Inc. | Detroit | USA | 100 | V | USD | 0 | |
| DO & CO Boston, Inc. | Boston | USA | 100 | V | USD | 1 |
1) V= Tam Konsolidasyon - Vollkonsolidierung, E= Öz Kaynak Yöntemi - at equity, N= Konsolide olmayan
2) YPB = Yerel Para Birimi (Bin)
3) DO & CO Aktiengesellschaft ile ilgili şirketler arasında kar transferi söz konusudur
4) İlgili şirketler ile DO & CO Catering-Consult & Beteiligungs GmbH arasında kar transferi söz konusudur
5) İlgili şirketler ile DO & CO (Deutchland) Holding GmbH arasında kar transferi söz konusudur
6) Nominal sermaye ödemesi başlangıçta İngiliz Sterlini (GBP) cinsinden yapılmıştır
7) Nominal sermaye ödemesi başlangıçta Slovak Korunası (SKK) cinsinden yapılmıştır; Şirket tasfiye halindedir
8) Nominal sermaye ödemesi başlangıçta Macar Forinti (HUF) cinsinden yapılmıştır
9) Nominal Sermaye ödemesi başlangıçta İsviçre Frangı (CHF ) cinsinden ödenmiştir
10) %1'lik kısmı DO & CO Holdings USA Inc'a aittir.
11) Bilanço Tarihi WASH & GO Logistics GmbH 30.11.2021
12) DO & CO AG, Viyana tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar, 264 (3) No. 4 (HGB (DE)) maddesi kapsamında muafiyet etkisine sahiptir. DO & CO (Deutschland) Holding GmbH, DO & CO AG, Viyana'nın konsolide finansal tablolarının 291 (2) No. 4 (HGB (DE)) maddesi uyarınca muafiyet etkisinden yararlanmaktadır.
13) A = Avusturya, CH = İsviçre, D = Almanya, E = İspanya, F = Fransa, GB = Birleşik Krallık, I = İtalya, MX = Meksika, NL = Hollanda, PL = Polonya, ROK = Güney Koreȧ, SK = Slovakya, TK = Türkiye, UA = Ukrayna
DO & CO Aktiengesellschaft'ın üst yönetiminde aşağıdaki kişiler 2023/2024 mali yılında görev almıştır:
Yönetim Kurulu Başkanı; 1959 doğumlu İlk atanması 3 Haziran 1997 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Temmuz 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi; 1977 doğumlu İlk atanması 16 Temmuz 2012 tarihinde yapılmıştır Görev süresinin sonu: 30 Haziran 2023 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi; 1974 doğumlu İlk atanması 1 Eylül 2023 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Ağustos 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi; 1982 doğumlu İlk atanması 1 Eylül 2023 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Ağustos 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Üyesi; 1973 doğumlu İlk atanması 1 Eylül 2023 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 31 Ağustos 2026 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu Ütesi; 1984 doğumlu İlk atanması 10 Haziran 2021 tarihinde yapılmıştır Yürürlükte bulunan görev süresinin sonu: 10 Temmuz 2027 Denetim veya başka bir görevi bulunmamaktadır
Yönetim Kurulu'nun ücreti 2023/2024 mali yılında 260.989,81 bin TL ve bir önceki 2022/2023 mali yılında 120.697,84 bin TL olup, bunun 3.157,32 bin TL'lik kısmı (önceki yıl: 2.217,56 bin TL) bağlı ortaklıklardan kaynaklanmaktadır. Değişken ve diğer ücret hakları için 92.349,85 bin TL tutarında karşılık ayrılmıştır (önceki yıl: 140.197,53 bin TL). İçinde bulunulan 2023/2024 mali yılında ayni ücretlerin toplamı 5.166,43 bin TL'dir (önceki yıl: 3.093,03 bin TL).
Aşağıdaki genel bakış, Yönetim Kurulu ücretlerinin dağılımını özetlemektedir.
| Yönetim Kurulu Ücretlendirmesi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Bin TL | 2023/2024 | 2022/2023 | |||
| Sabit Prim | 252.666,05 | 66.948,53 | |||
| Şirketler Grubundaki Diğer Şirketlerde Ücretlendirme |
3.157,32 | 2.217,56 | |||
| Ayni Faydalar | 5.166,43 | 3.093,03 | |||
| Toplam | 260.989,81 | 120.697,84 |
Yönetim Kurulu için halihazırda hisse bazlı ödeme veya şirket emeklilik planına ilişkin herhangi bir anlaşma mevcut değildir. Yönetim Kurulu Başkanı, Çalışanlar Yasası'nın analog uygulanması suretiyle bir tazminat hakkına sahiptir. Bunun için yapılan harcamalar toplam 3.415 bin TL'dir (önceki yıl: 2.718 bin TL). Yönetim kurulu üyelerinin hizmet sözleşmeleri, Yönetim Kurulu faaliyetlerini zamanından önce sona erdirmeleri durumunda, üç aylık maaş tutarında bir tazminat ödenmesini öngörmektedir. Yönetim Kurulu sözleşmesinin, Yönetim Kurulu üyesinin sorumlu bulunduğu önemli bir nedenden dolayı zamanından önce sona ermesi halinde, tazminat alma hakkı mevcut değildir. Yönetim Kurulu üyeleri, görevlerinin sona erdirilmesi durumunda ilave bir hakka sahip değildirler. Ayrıca halihazırda kontrolün devrine ilişkin herhangi bir anlaşma mevcut değildir. Yönetim Kurulu üyelere başka herhangi bir avans veya kredi verilmemiştir. Yönetim Kurulu üyeleri lehine herhangi bir şarta bağlı yükümlülük bulunmamaktadır.
Başkan; bağımsız üye, 1971 doğumlu
Halka açık hisse senetlerinin temsilcisi
Grup dışındaki halka açık şirketlerde Gözetim Kurulu görevi veya benzer işlevler yoktur
Başkan Vekili; bağımsız üye, 1955 doğumlu
olağan Genel Kurul'a (2027) kadar atanmıştır. İlk defa 27 Temmuz 2017 tarihinde seçilmiştir.
Grup dışındaki halka açık şirketlerde Gözetim Kurulu görevi veya benzer işlevler.
Halka arz edilen hisse senetlerinin temsilcisi
Gözetim Kurulu üyeliği veya benzer görevlerde bulunduğu borsada işlem gören diğer şirketler:
Üye; bağımsız üye, 1961 doğumlu
Grup dışındaki halka açık şirketlerde Gözetim Kurulu görevi veya benzer işlevler yoktur.
Gözetim Kurulu'nun ücretleri, 20 Temmuz 2023'teki Yıllık Genel Kurul Toplantısında kararlaştırılmış ve 2022/2023 mali yılı için 8,02 milyon TL (önceki yıl: 4,88 milyon TL) olarak belirlenmiştir.
Viyana, 21 Haziran 2024
Yönetim Kurulu:
Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi
Attila Doğudan M. Serdar Erden, MBA Mag. Johannes Echeverria
Mag. Bettina Höfinger e.h. Attila Mark Doğudan Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi
Görüş
Viyana,
ve bağlı ortaklıklarının ("Grup") 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla hazırlanan ve ilişikte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide nakit akış tablosunu, konsolide özkaynak değişim tablosunu ve konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotları denetlemiş bulunuyoruz.
Görüşümüze göre, konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını Avrupa Birliği'nde uygulanması gerektiği şekilde, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) ve Avusturya Ticaret Kanunu'nun 245a maddesinin ek hükümlerine uygun olarak, tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.
Denetim çalışmalarımızı Avrupa Birliği'nin 537/2014 numaralı düzenlemesi (Avrupa Birliği düzenlemesi) ve Uluslararası Denetim Standartları'nın uygulanması gerektiren Avusturya Denetim Standartları'na uygun olarak yürütmüş bulunmaktayız. Bu standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun "Denetçinin konsolide finansal tabloların bağımsız denetimine ilişkin sorumlulukları" bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Avusturya'da Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri ve mesleki gereklilikler uyarınca Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik kurallara ilişkin diğer etik sorumlulukları yerine getirmiş bulunmaktayız. Denetim raporu tarihi itibarıyla elde ettiğimiz denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların denetimi kapsamında ve bu tablolara ilişkin denetçi görüşü oluşturulmasında ele alınmış olup bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmemekteyiz.
Konsolide finansal tablolara ilişkin notlar madde 5.1.1'e bakınız.
THY DO & CO İkram Hizmetleri A.Ş.'deki %50'lik paya ilişkin olarak diğer hissedarlarla yapılan çerçeve sözleşme ve 2023/2024 mali yılında bu çerçeve sözleşmede yapılan değişiklikler, Grup'un 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarda ilişkili şirketin konsolidasyon kapsamını değerlendirmesini gerektirmiştir.
UFRS 10'a göre bir yatırımcı, yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı ve bu getirileri yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkanına sahip olduğu durumda yatırım yaptığı işletmeyi kontrol etmektedir. Dolayısıyla kontrol; yatırım yapılan işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getiriler elde etme yeteneği ve değişken getirilerin miktarını etkileme gücünü kullanabilme yeteneğini gerektirir.
Konsolide finansal tablolar üzerindeki potansiyel etkileri göz önünde bulundurulduğunda, ilişkili şirket THY DO & CO İkram Hizmetleri A.Ş.'nin tam konsolidasyonunun değerlendirilmesi denetimimiz açısından önem arz etmektedir.
Kontrolün kullanılmasının değerlendirilmesi, yatırım yapılan işletmenin amacı, hakların niteliği (asli veya koruyucu), mevcut ve potansiyel oy hakları, yatırımcılar arasındaki ilişkiler ve bunların kontrol üzerindeki etkisi ve belirli varlıklar üzerindeki yetkilerin varlığının bir değerlendirmesini içeren bir muhakeme gerektirmektedir.
Söz konusu kilit denetim konusu ile ilgili aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır:
DO & CO Aktiengesellschaft'ın 31 Mart 2023 tarihinde sona eren mali yıla ait konsolide finansal tabloları başka bir denetçi tarafından denetlenmiş ve 9 Haziran 2023 tarihinde bu finansal tablolar hakkında olumlu görüş bildirilmiştir.
Diğer bilgilerden yasal temsilciler sorumludur. Diğer bilgiler konsolide finansal tablolar, Grup Yönetim Raporu ve denetçi raporu hariç olmak üzere Konsolide Faaliyet Raporu'ndaki finansal olmayan bilgileri içermektedir. Yıllık konsolide finansal rapor Bağımsız Denetçi Raporu'nun tarihinden önce tarafımıza sunulmuştur.
Konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüz, diğer bilgileri kapsamamaktadır ve diğer bilgilere ilişkin herhangi bir güvence vermemekteyiz.
Konsolide finansal tabloların denetimi kapsamında sorumluluğumuz, yukarıda belirtilmiş olan diğer bilgileri okumak ve bunu yaparken diğer bilgilerin konsolide finansal tablolar ve denetimden edindiğimiz bilgi ile önemli seviyede tutarsız olup olmadığını, ya da başka bir şekilde önemli ölçüde yanlış gösterilip gösterilmediklerini değerlendirmektir.
Denetçi raporu tarihinden önce elde edilen diğer bilgiler üzerinde yaptığımız çalışmalara dayanarak, bu diğer bilgilerde önemli bir yanlışlık olduğu sonucuna varırsak, bu durumu raporlamamız gerekmektedir. Bu bağlamda raporlayacağımız bir husus bulunmamaktadır.
Grup yönetimi konsolide finansal tabloların Avrupa Birliği'nde uygulanması gerektiği şekilde, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) ve Avusturya Ticaret Kanunu'nun 245a maddesi hükümlerine uygun olarak hazırlanmasından ve Grup'un konsolide finansal durumunu, konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" içermeyecek şekilde kasıtlı veya kasıtsız yanlış beyanlardan arındırılmış olarak hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.
Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.
Denetim Komitesi, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.
Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tablolarda hata veya hile kaynaklı önemli bir yanlışlık olup olmadığı konusunda makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir denetçi raporu düzenlemektir. Avrupa Birliği Düzenlemesi ve Uluslararası Denetim Standartları'nın uygulanmasını gerektiren Avusturya Denetim Standartları'na uygun olarak yürütülen bir denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesi olmakla birlikte, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilirler ve tek başlarına veya toplu olarak finansal tablo kullanıcılarının bu tablolara dayanarak alacakları ekonomik kararları etkilemeleri makul ölçüde bekleniyorsa önemli olarak kabul edilirler.
Avrupa Birliği Düzenlemesi ve Uluslararası Denetim Standartları'nın uygulanmasını gerektiren Avusturya Denetim Standartları'na uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim süresince mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz.
Tarafımızca ayrıca:
Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimce işletmenin sürekliliği esasının kullanılmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız halinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da, bu açıklamaların yetersiz olması durumunda, olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartla Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.
Konsolide finansal tabloların, dipnotlar dahil olmak üzere genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların temelini oluşturan işlem ve olayların, gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
Avusturya Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak konsolide Faaliyet Raporu, bağımsız denetimden geçmiş aynı tarihli konsolide finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve ilgili yasal hükümler uyarınca hazırlanıp hazırlanmadığı denetlenmelidir.
Sorumluluğumuz, faaliyet raporunda yer alan finansal olmayan tabloların hazırlanıp hazırlanmadığını incelemek, bu tabloları okumak ve bu diğer bilgilerin konsolide finansal tablolarla veya denetim sırasında elde ettiğimiz bilgilerle önemli ölçüde tutarsız olup olmadığını veya başka bir şekilde önemli ölçüde yanlış gösterilip gösterilmediğini değerlendirmektir.
Grup yönetimi, Avusturya Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak yıllık faaliyet raporunun hazırlanmasından sorumludur.
Yaptığımız bağımsız denetim, konsolide faaliyet raporunun denetimine ilişkin Avusturya Denetim Standartları'na uygun olarak yürütülmüştür.
Görüşümüze göre, Grup'un konsolide faaliyet raporu, Grup'un konsolide finansal tabloları ile tutarlılık göstermektedir. Verilen bilgiler, Avusturya Ticaret Yasası'nın 243. Maddesi a bendinin hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır.
Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgiler, bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bilgiler ile Grup'un durumu ve çevresi hakkında yapılan irdelemeler ile tüm önemli yönleriyle tutarlıdır.
Denetçi olarak 20 Temmuz 2023 tarihli Yıllık Genel Kurul tarafından seçildik ve 3 Ekim 2024 tarihinde Denetim Kurulu tarafından 31 Mart 2024 tarihinde sona eren mali yıl için şirketin mali tablolarını denetlemek üzere görevlendirildik.
Grup'un 31 Mart 2024 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolarından bu yana kesintisiz olarak bağımsız denetçisiyiz.
"Konsolide finansal tablolara ilişkin rapor" bölümünde yer alan denetim görüşünün AP Yönetmeliği'nin 11. Maddesi uyarınca Denetim Komitesi'ne sunulan ek rapor ile tutarlı olduğunu beyan ederiz.
Avrupa Birliği Düzenlemeleri Madde 5 Paragraf 1'e uygun olarak denetim dışı herhangi bir hizmet vermediğimizi ve bağımsız denetimimiz sırasında denetime tabi olan şirketten bağımsız olduğumuzu beyan ederiz.
Finansal tabloların denetiminden sorumlu denetçi Bay Yann Georg Hansa'dır.
Viyana, 21 Haziran 2024
KPMG Austria GmbH
Wirtschaftsprüfungs- und Steuerberatungsgesellschaft
Mag. Yann Georg Hansa
Sorumlu Denetçi
Denetim görüşümüzü içeren konsolide finansal tablolar yalnızca tarafımızca onaylanmış haliyle yayımlanabilir veya aktarılabilir. Bu denetçi raporu sadece Almanca olarak hazırlanmış ve Grup yönetim raporunu da içeren eksiksiz konsolide finansal tablolara ilişkindir. Diğer versiyonlar için UGB Madde 281 (2) hükümlerine uyulmalıdır
Bildiğimiz kadarıyla,
DO & CO Aktiengesellschaft'ın konsolide mali tablolarının gerçek finansal durum ve finansal performansını ve ilgili grup Muhasebe Politikaları'na uygun olarak yansıttığı,
DO & CO Aktiengesellschaft'ın konsolide faaliyet raporunun Grup'un gerçek finansal durumu, finansal performansını yansıttığını ve konsolide faaliyet raporunun Grup'un maruz kaldığı önemli risk ve belirsizlikleri içerdiğini teyit ederiz.
Bildiğimiz kadarıyla,
Ana Ortaklık'ın mali tablolarının Grup'un gerçek mali durumu ve faaliyet sonuçlarının, ilgili grup Muhasebe Politikaları'na uygun olarak yansıttığını,
Ana Ortaklık'ın faaliyet raporunun Grup'un gerçek finansal durum ve finansal performansını yansıttığını ve faaliyet raporunun Ana Ortaklık'ın maruz kaldığı önemli risk ve belirsizlikleri içerdiğini teyit ederiz.
Viyana, 21 Haziran 2024
Yönetim Kurulu:
Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi
Attila Doğudan M. Serdar Erden, MBA Mag. Johannes Echeverria
Mag. Bettina Höfinger e.h. Attila Mark Doğudan Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi
| Mali Yıl 2023/2024 |
Mali Yıl 2022/2023* |
||||
|---|---|---|---|---|---|
| FAVÖK Marjı (%) | FAVÖK | milyon TL | 7.043,68 | %11,1 | %10,1 |
| Üçüncü Taraflardan Elde Edilen Gelirler FVÖK |
milyon TL milyon TL |
63.405,86 4.732,28 |
|||
| FVÖK Marjı (%) | Üçüncü Taraflardan Elde Edilen Gelirler | milyon TL | 63.405,86 | %7,5 | %6,0 |
| Satış Getiri Oranı (%) | Vergi Öncesi Kar | milyon TL | 3.592,56 | %5,7 | %3,5 |
| Üçüncü Taraflardan Elde Edilen Gelirler | milyon TL | 63.405,86 | |||
| Düzeltilmiş Özsermaye milyon TL |
+ Özsermaye - Teklif Edilen Temettü |
milyon TL milyon TL |
11.378,61 0,00 |
11.378,61 | 6.906,50 |
| Özkaynak Oranı (%) | Düzeltilmiş Özsermaye Toplam Sermaye |
milyon TL milyon TL |
11.378,61 41.539,44 |
%27,4 | %19,8 |
| Özkaynak Karlılık Oranı - % |
Vergi Sonrası Kar Ø Düzeltilmiş Sermaye 1 |
milyon TL milyon TL |
2.572,93 9.177,33 |
%28,0 | %20,8 |
| Borçlar milyon TL | + Tahviller + Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler + Kısa Vadeli Krediler + Kısa Vadeli Kiralama Borçları + doğrudan satış amaçlı elde tutulan varlıklara tahsis edilen yükümlülükler |
milyon TL milyon TL milyon TL milyon TL milyon TL |
75,61 10.237,03 5.986,63 884,26 0,00 |
17.183,52 | 17.774,13 |
| Net Borçlar milyon TL | + Ticari Borçlar - Nakit ve Nakit Benzerleri |
milyon TL milyon TL |
17.183,52 9.642,98 |
7.540,55 | 9578,91 |
| Net Borçlar / FAVÖK Oranı |
Net Borçlar FAVÖK |
milyon TL milyon TL |
7.540,55 7.043,68 |
1,07 | 1,92 |
| Borç / Özkaynak Oranı (%) |
Net Borçlar Düzeltilmiş Özsermaye |
milyon TL milyon TL |
7.540,55 11.378,61 |
%66,3 | %138,7 |
| Nakit ve Nakit Benzerleri Fazlası milyon TL |
+ Nakit ve Nakit Benzerleri - Satışların %2'si - Teklif Edilen Temettü |
milyon TL milyon TL milyon TL |
9.642,98 1.268,12 0,00 |
8.374,86 | 7.205,96 |
| Net İşletme Sermayesi milyon TL |
+ Dönen Varlıklar - Kısa Vadeli Borçlar - Nakit ve Nakit Benzerleri Fazlası Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar - Teklif Edilen Temettü |
milyon TL milyon TL milyon TL milyon TL milyon TL |
21.057,70 18.606,65 8.374,86 0,00 0,00 |
-5923,81 | -520,06 |
| Serbest Nakit Akışı milyon TL |
+ Faaliyetlerden Kaynaklanan Nakit Akımları (Net Nakit Akış) + Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akımları |
milyon TL milyon TL |
6.261,87 -2.209,97 |
4.051,90 | 2864,71 |
| Hisse Başına Kazanç TL |
Konsolide Kar Hisse Senedi Adeti |
milyon TL milyon adet |
2.307,80 10,61 |
217,61 | 119,90 |
| Diluted EPS (Earnings per Share) in € |
Net result (used to calculate diluted earnings) Weighted average of shares issued + weighted average of potential shares |
milyon TL milyon adet |
2.338.140.363 ,88 10.987.925,17 |
212,79 | 117,38 |
| Fiyat-Kazanç Oranı (P/E) |
Dönem Sonu Değeri (Kapanış Kuru) Hisse Başına Kar |
TL TL |
4.823,10 217,61 |
22,16 | 31,27 |
| Vergi Oranı - % | Dönem Vergi Gideri Vergi Öncesi Kar |
milyon TL milyon TL |
-1.019,63 3.592,56 |
%28,4 | %27,3 |
| Düzeltilmiş FVÖK milyon TL |
FVÖK - Yatırım Amaçlı Elde Tutulan Gayrimenkullerden Elde Edilen Kira Geliri + Yatırım Amaçlı Elde Tutulan Gayrimenkullerden Kaynaklanan Giderler |
milyon TL milyon TL milyon TL |
4.732,28 0,00 0,00 |
4732,28 | 2986,85 |
| Kullanılan Sermaye (KS) milyon TL |
+ Düzeltilmiş Özsermaye + Uzun Vadeli Borçlar - Nakit ve Nakit Benzerleri - Yatırım Amaçlı Elde Tutulan Gayrimenkuller |
milyon TL milyon TL milyon TL milyon TL |
11.378,61 11.554,18 9.642,98 74,36 |
13.215,46 | 16.183,08 |
| Kullanılan Sermayenin Getirisi (KSG) - % |
Düzeltilmiş FVÖK Ø Kullanılan Sermaye 1 |
milyon TL milyon TL |
4.732,28 15.889,53 |
%29,8 | %17,8 |
1 … Son dört çeyreğin dönem sonu bakiyeleri ve ilgili dönemin dönem başı bakiyesinin ortalaması alınarak hesaplanmıştır.
*Önceki yılın rakamları UMS 8 uyarınca yeniden düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için lütfen konsolide finansal tablolara ilişkin notların 4. bölümüne bakınız.
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.