Astro Spolka Akcyjna

Quarterly Report • Aug 26, 2016

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej FAMUR za I półrocze 2016 roku

Katowice, 2016-08-25

Spis treści

1.	Podstawowe informacje						3
1.1.	Zasady finansowego	sporządzenia	półrocznego	skróconego	skonsolidowanego	sprawozdania	3
1.2.		Informacje o Grupie Kapitałowej FAMUR					3
1.3.		Charakterystyka podstawowej działalności Grupy FAMUR					3
1.4.		Skład Grupy Kapitałowej FAMUR					7
1.5.		Struktura własnościowa FAMUR S.A.					10
2.		Organizacja i zarządzanie					11
2.1.		Zarząd FAMUR S.A.					11
2.2.		Rada Nadzorcza FAMUR S.A.					11
2.3.					Wykaz akcji będących w posiadaniu grupy osób zarządzających i nadzorujących Spółkę		12
3.		Zatrudnienie i sytuacja płacowa					12
4.		Sytuacja marketingowa Grupy Kapitałowej FAMUR					12
4.1.	Rynek krajowy						14
4.2.		Rynki zagraniczne					16
5.	Kapitałowej FAMUR				Charakterystyka zewnętrznych i wewnętrznych czynników istotnych dla rozwoju Grupy		17
6.		Aktualna i przewidywana sytuacja finansowa Grupy Kapitałowej FAMUR					20
6.1.		Skonsolidowane dane finansowe Grupy Kapitałowej FAMUR					20
6.1.		Jednostkowe dane finansowe podmiotu dominującego FAMUR S.A.					25
7.	Informacje dodatkowe						28
7.1.		Źródła zaopatrzenia w materiały do produkcji, w towary i usługi					28
7.2.		Transakcje z podmiotami powiązanymi					28
7.3.					Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek oraz zobowiązania warunkowe		28
7.4.		Postępowania sądowe					29
7.5.	Badania i rozwój						30
7.6.		Ochrona środowiska					30
7.7.		Papiery wartościowe					31
7.8.		Informacja o dywidendzie					33
7.9.		Realizacja prognozy					33
8.		Ocena zarządzania zasobami finansowymi					33
9.	Umowy znaczące						33
10.					Informacje o podmiocie uprawnionym do badania sprawozdania finansowego		34
11.		Istotne czynniki ryzyka i zagrożeń wpływających na działalność spółki					34
12.		Oświadczenia Zarządu FAMUR S.A.					37

1. Podstawowe informacje

1.1. Zasady sporządzenia półrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej zostało sporządzone na dzień 30 czerwca 2016 r. zgodnie z zasadami zawartymi w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości w zakresie wynikającym z MSR 34 "Śródroczna sprawozdawczość finansowa". W śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy przestrzegano tych samych zasad rachunkowości i metod obliczeniowych, co w ostatnim rocznym sprawozdaniu finansowym. Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzono stosując jednolite zasady rachunkowości w odniesieniu do podobnych transakcji oraz innych zdarzeń następujących w zbliżonych okolicznościach. Sposoby szacunków nie odbiegały od sposobów przyjętych w poprzednich okresach. O ile nie wskazano inaczej, dane zaprezentowano w tys. zł.

1.2. Informacje o Grupie Kapitałowej FAMUR

FAMUR SPÓŁKA AKCYJNA z siedzibą przy ul. Armii Krajowej 51, 40-698 Katowice | tel. +48 32 359 63 00, fax +48 32 359 66 77 | famur@famur.com.pl | www.famur.com | Sąd Rejonowy Katowice - Wschód w Katowicach Wydział VIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego | KRS 0000048716 | Regon 270641528 | NIP 6340126246 | kapitał zakładowy 4 815 000,00zł (opłacony w całości)

Grupa FAMUR jest producentem maszyn i urządzeń dla górnictwa i energetyki, mogącym zaopatrzyć kopalnię w kompletny system wydobywczy, elektrownię w system nawęglania "pod klucz" czy też port w specjalistyczne urządzenia przeładunkowe. Specjalnością Grupy jest kompleksowa mechanizacja procesu wydobycia węgla kamiennego metodą ścianową, projektowanie i dostawa informatycznych systemów zarządzania eksploatacją węgla od przodka ścianowego na powierzchnię kopalni, dostawa systemów przeładunkowych do energetyki i portów oraz systemów eksplantacji metodą odkrywkową.

Producent kombajnów ścianowych i chodnikowych, przenośników zgrzebłowych i taśmowych, kolejek spągowych, obudów zmechanizowanych oraz innych maszyn dla górnictwa, spółka FAMUR S.A. z siedzibą w Katowicach ("FAMUR", "Emitent") jest jednostką dominującą w Grupie Kapitałowej FAMUR. W sierpniu 2006 r. FAMUR SPÓŁKA AKCYJNA (ówcześnie pod firmą FABRYKA MASZYN FAMUR SPÓŁKA AKCYJNA) zadebiutowała na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, gdzie notowanych jest 481,5 mln szt. akcji pod skróconą nazwą FAMUR i tickerem FMF.

1.3. Charakterystyka podstawowej działalności Grupy FAMUR

Kompleks ścianowy

Grupa Kapitałowa FAMUR jest znaczącym producentem maszyn pozwalających wydobywać węgiel w technice ścianowej. Kompleks ścianowy składający się między innymi z kombajnu, przenośnika zgrzebłowego oraz zmechanizowanej obudowy ścianowej, projektowany jest zgodnie z potrzebami klienta, by w sposób najbardziej efektywny i bezpieczny eksploatować dane złoże. Produkowane

CASE STUDY

Reaktywacja kopalni SILESIA

Sprzedana prywatnym inwestorom czeskim, należąca wcześniej do KW, kopalnia Silesia, po zakupie na przestrzeni 1,5 roku 2 kompleksów wydobywczych produkcji FAMUR za łączną kwotę 148 mln zł odzyskała rentowność, dzięki znaczącemu zwiększeniu wydobycia i poprawie wydajności.

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku |

przez Grupę FAMUR maszyny posiadają bardzo dobry stosunek jakości do ceny.

• Kombajny z napędem hydraulicznym i elektrycznym
• Przekładnie planetarne własnej konstrukcji

• Standardowe i nowoczesne rozwiązania

• Obudowy skrzyżowań

• Obudowy ścianowe

• Przenośniki zgrzebłowe ścianowe

• Przenośniki zgrzebłowe podścianowe

E-kopalnia to zbiór rozwiązań teleinformatycznych i systemów pomiarowych pozwalających na zdalny nadzór na pracą maszyn górniczych

Kombajn ścianowy

Producentem kombajnu ścianowego, najbardziej zaawansowanego technologicznie składnika kompleksu ścianowego, jest spółka FAMUR S.A. Kombajn porusza się wzdłuż ściany na przenośniku zgrzebłowym i za pomocą organów urabiających kruszy i ładuje węgiel. Urobek odbierany jest z kolei poprzez przenośnik zgrzebłowy. Kombajny produkcji FAMUR są w stanie eksploatować pokłady o wysokości od 1 m do 6 m.

Przenośnik zgrzebłowy ścianowy

W kompleksie ścianowym przenośnik odpowiedzialny jest za transport skruszonego przez kombajn węgla wzdłuż ściany węglowej oraz z wyrobiska. Jego działanie oraz parametry dostosowane są do parametrów technicznych pracującego na ścianie kombajnu. Produkcja tego urządzenia w Grupie prowadzona jest w oddziałach FAMUR S.A. w Nowym Sączu – pod marką NOWOMAG, w zakładzie, który w swojej historii wyprodukował przenośniki operujące na długościach ściany do 300 metrów – oraz w Gorlicach, gdzie produkowane są pod marką Zakładu Maszyn Górniczych GLINIK, a także pod marką FAMUR w obu zakładach Grupy.

Zmechanizowana obudowa ścianowa

Zadaniem obudowy jest podpieranie stropu powyżej ściany wydobywczej i zabezpieczanie tym samym pracujących w niej górników oraz sprzętu. Stanowi ona ochronę dla pozostałych elementów kompleksu ścianowego. FAMUR w swoim małopolskim zakładzie ZMG GLINIK w Gorlicach produkuje szeroką gamę ścianowych obudów zmechanizowanych dla wysokości wyrobiska od 0,46 do 6,0 metrów. Zmechanizowana obudowa ścianowa zazwyczaj zbudowana jest z od 50 do 175 sekcji o szerokości 1,5 - 1,75 m każda, wytrzymujących nacisk do 1 200 ton. Obudowa poruszana jest za pomocą elementów hydrauliki siłowej i współpracuje z kombajnem oraz przenośnikiem. Średni cykl życia zmechanizowanej obudowy ścianowej (do remontu) to 10 lat, a jej cena zależna jest od długości ściany (tj. od liczby wymaganych sekcji) oraz jej wysokości i może wynieść kilkadziesiąt milionów złotych. Producentem zmechanizowanych obudów ścianowych w Grupie FAMUR była także Fabryka

Zmechanizowanych Obudów Ścianowych FAZOS S.A., która w grudniu 2014 r. połączyła się z zakładem w Gorlicach.

Maszyny składające się na kompleks ścianowy produkcji Grupy Kapitałowej FAMUR sprawdziły się w najtrudniejszych warunkach eksploatacyjnych, za jakie uważa się te panujące w polskich i czeskich kopalniach, ze względu na głębokość zalegania pokładów węgla. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu Grupa FAMUR jest w stanie wyprodukować maszyny o najwyższej jakości oraz niezawodności zwiększające wydajność ściany dzięki ich kompatybilności.

Kompleksy chodnikowe

Kompleksy chodnikowe przeznaczone są do drążenia głównych wyrobisk korytarzowych oraz wyrobisk korytarzowych udostępniających pokład do dalszej eksploatacji. Najważniejszym elementem kompleksów chodnikowych są kombajny, produkowane w Grupie przez spółkę FAMUR S.A. Systemy Chodnikowe REMAG Oddział w Katowicach. REMAG to lider w segmencie kombajnów chodnikowych na polskim rynku i marka z ponad 60-letnią tradycją. Dotychczasowe bogate doświadczenie Remagu obecnie konsekwentnie rozwijane jest przez centrum badawczo-rozwojowe Grupy FAMUR, które opracowało i wdrożyło do produkcji średniej wielkości kombajn R-2000. Ponadto, na bazie zakupionej licencji wdrożony do produkcji został również kombajn FR 250, który posiada możliwość montażu osiowych i poprzecznych głowic urabiających. Kombajny produkcji Grupy FAMUR wykorzystywane są najczęściej do prac związanych z udostępnianiem złoża w kopalniach węgla kamiennego, jednakże można ich również używać podczas rozmaitych robót związanych z budową tuneli w budownictwie lądowym, urabiania skał w kamieniołomach czy też do urabiania piasków spod lustra wody.

• Wysięgniki teleskopowe
• Głowice osiowe i stożkowe
• Sprzęt wiercąco-kotwiący

Mamy około 200 pracujących maszyn na świecie. Większość kombajnów chodnikowych w polskich kopalniach zostało wyprodukowanych pod marką REMAG.

W lipcu 2016 roku sąd zarejestrował połączenie spółki FAMUR S.A. ze spółką ELGÓR+ZAMET sp. z o.o. – uznanym producentem maszyn górniczych. ELGÓR+ZAMET jest dostawcą wozów wiercących, wiertnic, spągoładowarek i ładowarek wykorzystywanych w kopalniach węgla kamiennego w Polsce. Spółka posiada także własne biuro konstrukcyjne oraz zaplecze produkcyjno-serwisowe. Połączenie ze spółką ELGÓR+ZAMET pozwala uzupełnić portfel produktów Grupy FAMUR o rozwiązania komplementarne do tych, które dotychczas oferowały spółki Grupy, w szczególności w obszarze kompleksów chodnikowych. Ponadto potencjał wykorzystania produktów ELGÓR+ZAMET poza górnictwem węgla kamiennego wpisuje się w strategię dywersyfikacji rynkowej Grupy FAMUR.

Urządzenia transportowe

Systemy transportowe Grupy FAMUR przeznaczone są do transportu i przeładunku materiałów sypkich oraz transportu ludzi w kopalniach, jak również wykorzystywane są w bazach przeładunkowych oraz na placach składowych. Poza Polską systemy transportowe Grupy FAMUR działają w Wietnamie, Rosji, Bośni i Hercegowinie, Kazachstanie, Rumunii i Ukrainie. Produkowane przez oddział FAMUR S.A. w Piotrkowie Trybunalskim pod marką FAMUR a historycznie także pod marką PIOMA, nowoczesne kolejki do transportu górników i sprzętu pod ziemią oraz różnego rodzaju przenośniki do dalszego transportu urobku, są znakomitym uzupełnieniem oferty Grupy FAMUR. 50-letnie doświadczenie Piomy w projektowaniu i dostawie sprzętu pozwala na realizację najbardziej wymagających projektów. Dostarczane przez Grupę systemy przenośników taśmowych mogą być wykorzystywane nie tylko w transporcie węgla, ale również innych materiałów sypkich.

• Kolejki podwieszane z napędem spalinowym
• Kolejki podwieszane z napędem linowym
• Lokomotywy torowe spalinowe
• Kołowroty mechaniczne przewojowe i nawojowe, kołowroty manewrowe i przeciągarki
• Kolejki spągowe z napędem linowym

• Przenośniki taśmowe

• Naziemne systemy transportu materiałów sypkich:

• Przenośniki śrubowe Zgrzebłowe przenośniki ślimakowe
• Przenośniki kubełkowe
• Przenośniki taśmowe
• Systemy zarządzania i załadunku materiałów sypkich

Urządzenia przeładunkowe i dźwignice

Przejmując pod koniec 2014 roku spółkę FAMAK, Grupa FAMUR rozszerzyła obszar swojego biznesu o systemy przeładunkowe i suwnicowe oraz zintegrowała go z dotychczas prowadzoną działalnością na rynku maszyn i systemów odkrywkowych. Spółka FAMUR FAMAK S.A. (pod obecną nazwą) jest

renomowanym producentem urządzeń transportowo-dźwigowych oraz przeładunkowych. Jej historia sięga ponad 60 lat, kiedy z powodzeniem funkcjonowała na rynku krajowym i zagranicznym. FAMUR FAMAK specjalizuje się w produkcji m.in. konstrukcji stalowych dla przemysłu, systemów przeładunkowych, urządzeń dźwignicowych, w tym suwnic i wciągarek, urządzeń i systemów dla górnictwa, jak również dla innych gałęzi przemysłu (w tym elektrownie i

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku | 6

porty). Spółka jest wiodącym w kraju dostawcą kompleksowego systemu nawęglania i odżużlania.

Usługi dla górnictwa

Grupa FAMUR oferuje szeroki wachlarz robót dołowych polegających na montażu maszyn i urządzeń oraz kompleksową budowę górniczych wyciągów szybowych. Ponadto specjalizuje się w inwestycjach związanych z konstrukcją obiektów budowlanych wraz z ich wyposażaniem w urządzenia i instalacje służące do wzbogacania i standaryzacji urobku. Zakres usług Grupy obejmuje prace projektowe, wykonawstwo robót budowlanych, żelbetowych i konstrukcji stalowych, dostawę oraz montaż maszyn i urządzeń, uru-

Grupa FAMUR posiada kompetencje zapewniające możliwość realizacji kompleksowych projektów budowy zaawansowanych technologicznie zakładów przeróbki węgla

chomienia oraz serwisy. Zajmujemy się także wykonywaniem dróg transportowych, także w oparciu o własne projekty przenośników taśmowych i zgrzebłowych. Ta działalność o charakterze typowo usługowym prowadzona dotychczas przez FAMUR S.A. została wydzielona do spółki FAMUR FAMAK S.A., która koncentruje się na obszarach przeładunku, usług oraz górnictwa odkrywkowego. Formalne wydzielenie nastąpiło 12 stycznia 2016 r.

1.4. Skład Grupy Kapitałowej FAMUR

Tworzenie Grupy Kapitałowej podmiotów mogących wyprodukować cały kompleks ścianowy rozpoczęło się w 2003 r. zakupem przez FAMUR spółki NFUG NOWOMAG S.A. W wyniku dynamicznego rozwoju, w ciągu kilku lat Grupa powiększyła się o kilkanaście spółek. Według stanu na 30 czerwca 2016 r. Grupa składała się z Jednostki Dominującej oraz 16 jednostek zależnych. Jednostką Dominującą w Grupie Kapitałowej jest FAMUR S.A. z siedzibą w Katowicach. Schemat na str. 8 zawiera podmioty, nad którymi Emitent na dzień 30 czerwca 2016 r. posiadał pośrednio bądź bezpośrednio kontrolę.

Uproszczony schemat budowy Grupy Kapitałowej FAMUR

Zmiany w Grupie Kapitałowej FAMUR w I półroczu 2016 r. oraz po dniu bilansowym:

• 1 stycznia 2016 r. FAMUR S.A. objął kontrolę nad ELGÓR+ZAMET sp. z o.o. Prezes Zarządu FAMUR S.A. Pan Mirosław Bendzera objął funkcję Członka Zarządu ELGÓR+ZAMET sp. z o.o. oraz Prezes Zarządu ELGÓR+ZAMET sp. z o.o. Pan Dawid Gruszczyk objął funkcję Wiceprezesa Zarządu FAMUR S.A.
• 12 stycznia 2016 r. Zarząd FAMUR S.A. powziął informację o dokonaniu wpisu podziału Emitenta przez katowicki sąd rejestrowy. Podział Emitenta dokonał się przez przeniesienie części majątku FAMUR S.A. (Spółka Dzielona), w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa, obejmującej

wyodrębnioną pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym część działalności Spółki Dzielonej do istniejącej spółki – Spółki Przejmującej FAMUR PEMUG sp. z o.o. Wydzielona do Spółki Przejmującej część istniejącego przedsiębiorstwa obejmowała funkcjonujący dotychczas w strukturze organizacyjnej Spółki Dzielonej niesamobilansujący się oddział działający pod nazwą: FAMUR S.A. Infrastruktura Kopalni Oddział w Katowicach, którego przedmiotem działalności było wykonywanie usług dla zakładów przeróbki węgla oraz prowadzenie działalności projektowej, budowlanej i konstrukcyjnej w zakresie budowy wież szybowych. W Spółce Dzielonej nie nastąpiło obniżenie kapitału zakładowego. Wydzielenie nastąpiło z pochodzących z zysków kapitałów własnych Spółki Dzielonej, innych niż kapitał zakładowy, bez obniżania kapitału zakładowego Spółki Dzielonej. Wydzielenie nastąpiło w dniu 12 stycznia 2016 r., tj. w dniu wpisu do rejestru przedsiębiorców podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Przejmującej (Dzień Wydzielenia), który wynosi obecnie 8.495.000,00 zł. Uchwała w sprawie podziału została wpisana do rejestru Spółki Przejmującej w dniu 12 stycznia 2016 r.

22 stycznia 2016 r. sąd rejonowy w Katowicach zarejestrował w ramach Grupy FAMUR nową spółkę FAMUR INVEST sp. z o.o. Jedynym udziałowcem spółki jest FAMUR FINANCE SP. Z O.O. (dawniej FAMUR FINANCE PMG S.A. S.K.A)

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku | 8

• 4 lutego 2016 r. Zarząd FAMUR S.A. wydał pisemne stanowisko odnośnie planowanego połączenia Emitenta z FAMUR Brand Sp. z o.o. spółką zależną Emitenta. W dniu 1 kwietnia 2016 r. Sąd Rejonowy w Katowicach zarejestrował połączenie Spółki FAMUR S.A. ze spółką zależną FAMUR Brand Sp. z o.o. Połączenie nastąpiło poprzez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą, bez podwyższania kapitału zakładowego spółki przejmującej.
• 16 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego dokonał wpisu zmiany siedziby spółki FUGO S.A. z Konina na Kluczbork, umorzenia części akcji spółki i wpisania do rejestru jedynego jej akcjonariusza, tj. FAMUR FAMAK S.A.
• 26 lutego 2016 r. FAMUR FAMAK S.A. sfinalizował transakcję nabycia 100% udziałów w spółce FAMUR PEMUG sp. z o.o., w związku z procesem kształtowaniem się podziału na segment Underground i Surface w strukturze organizacyjnej Grupy. W wynik nabycia nastąpiło przeniesienie dotychczasowego segmentu infrastruktury powierzchniowej zakładów górniczych do spółki FAMUR FAMAK S.A.
• 16 marca 2016 roku, FAMUR S.A. z siedzibą w Katowicach i FAMUR FAMAK S.A. z siedzibą w Kluczborku zawarły umowę sprzedaży udziałów spółki FAMUR INDIA MINING SOLUTNIONS Private Limited z siedzibą w New Delhi. Tym samym spółka FAMUR FAMAK S.A. nabyła 99,999% udziałów w kapitale zakładowym spółki.
• 1 lipca 2016 roku, Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach Wydział VIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego zarejestrował połączenie emitenta ze spółką Elgór+Zamet sp. z o.o.

	Spółka	Siedziba	Podstawowa działalność	Udział	Przejęcie kontroli/ utworzenie
1	FAMUR S.A.	Katowice	Produkcja kombajnów ścianowych
2	OOO FAMUR	Rosja	Działalność serwisowa	100%	2002
3	POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE S.A.	Katowice	Handel zagraniczny	100%	2005
4	FAMUR INSTITUTE SP. Z O.O.	Katowice	Prace badawczo-rozwojowe	100%	2005
5	DAMS GMBH	Niemcy	Produkcja sterowań, hydraulika siłowa	100%	2007
6	FAMUR PEMUG SP. Z O.O.	Katowice	Instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wypo sażenia.	100%	2007
7	FAMUR INDIA MINING SOLUTIONS PVT LTD	Indie	Handel zagraniczny	100%	2011
8	OOO FAMUR UKRAINA	Ukraina	Handel zagraniczny	100%	2012
9	CTG GLINIK	Rosja	Produkcja, sprzedaż i serwis urządzeń dla górnictwa	50%	2012
10	FM CZERNYCH	Rosja	Produkcja, sprzedaż i serwis urządzeń dla górnictwa	49%	2012
11	FAMUR FINANCE SP. Z O.O. (dawniej FAMUR FINANCE PMG S.A. S.K.A)	Katowice	Działalność holdingów finansowych	100%	2013
12	TOO FAMUR KAZACHSTAN	Kazachstan	Remont urządzeń górniczych.	100%	2013
13	FAMUR FAMAK S.A.	Kluczbork	Producent systemów przeładunkowych	97,68%	2014
14	FUGO-PROJEKT SP. Z O.O.	Wrocław**	Biuro projektowe	86%	2015
15	BPiRI SEPARATOR SP. Z O.O.***	Katowice	Biuro projektowe	99,53%	2015
16	SKW BIURO PROJEKROWO TECHNICZNE SP. Z O.O.	Zgorzelec	Biuro projektowe	100%	2015
17	FUGO S.A.	Kluczbork	Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią do radztwo techniczne	100%	2016

Spółki wchodzące w skład Grupy FAMUR na dzień 30 czerwca 2016 r.

Źródło: GRUPA FAMUR

* pełna nazwa spółki FAMUR FINANCE Polskie Maszyny Górnicze S.A. SKA

** siedzibą spółki do 19 sierpnia 2015 r. był Konin

*** pełna nazwa spółki Biuro Projektów i Realizacji Inwestycji SEPARATOR sp. z o.o.

Zarząd podjął decyzję o niekonsolidowaniu niżej wymienionych spółek zależnych. Ich dane finansowe nie zniekształcają informacji o wynikach finansowych Grupy FAMUR.

Spółki nieobjęte konsolidacją na 30 czerwca 2016 r.

• 1. FAMUR INSTITUTE sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach
• 1. OOO FAMUR z siedzibą w Rosji
• 1. FAMUR INDIA MINING SOLUTIONS PRIVATE LIMITED z siedzibą w Indiach

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku |

• 1. TOO FAMUR KAZACHSTAN z siedzibą w Kazachstanie
• 1. OOO FAMUR UKRAINA z siedzibą na Ukrainie
• 1. DAMS GmbH z siedzibą w Niemczech
• 1. CTG GLINIK z siedzibą w Rosji
• 1. FM IM. J.S. CZERNYCH z siedzibą w Rosji
• 1. FUGO-PROJEKT sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu
• 1. BIURO PROJEKTÓW I REALIZACJI INWESTYCJI SEPARATOR sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach
• 1. Fugo S.A. z siedzibą we Wrocławiu
• 1. SKW Biuro Projektowo Techniczne Sp. z o.o. z siedzibą w Zgorzelcu
• 1.5. Struktura własnościowa FAMUR S.A.

Na dzień 30 czerwca 2016 r. kapitał zakładowy Spółki wynosił 4 815 000,00 zł i dzielił się na 481 500 000 szt. akcji serii A i B o wartości nominalnej 0,01 zł każda. Wszystkie wyemitowane akcje są akcjami zwykłymi bez uprzywilejowania co do uczestnictwa w podziale zysku i głosach na Walnym Zgromadzeniu.

Struktura akcjonariatu na 31.12.2015 r.

Akcjonariusz	Liczba akcji	Liczba głosów na WZ	Udział głosów na WZ	Udział w strukturze kapitału zakładowego
TDJ Equity I sp. z o.o.	343 225 896	343 225 896	71,28%	71,28%
Nationale-Nederlanden OFE	48 123 000	48 123 000	9,99%	9,99%
AVIVA OFE	29 000 000	29 000 000	6,02%	6,02%
Akcje własne*	1 000	1 000	0,0002%	0,0002%
Pozostali akcjonariusze	61 150 104	61 150 104	12,70%	12,70%
Razem	481 500 000	481 500 000	100,00%	100,00%

Źródło: GRUPA FAMUR; * pośrednio przez spółkę zależną

Struktura akcjonariatu na 30 czerwca 2016 r.

Akcjonariusz	Liczba akcji	Liczba głosów na WZ	Udział głosów na WZ	Udział w strukturze kapitału zakładowego
TDJ Equity I sp. z o.o.	343 225 896	343 225 896	71,28%	71,28%
Nationale-Nederlanden OFE	48 000 000	48 000 000	9,97%	9,97%
AVIVA OFE	29 000 000	29 000 000	6,02%	6,02%
Akcje własne*	1 000	1 000	0,0002%	0,0002%
Pozostali akcjonariusze	61 243 104	61 243 104	12,72%	12,72%
Razem	481 500 000	481 500 000	100,00%	100,00%

Źródło: GRUPA FAMUR; * pośrednio przez spółkę zależną

Struktura akcjonariatu na 30.06.2016 r.

Źródło: GRUPA FAMUR

Podmiotem dominującym w stosunku do TDJ Equity I sp. z o.o. jest TDJ S.A. Przewodniczący Rady Nadzorczej Pan Tomasz Domogała, sprawując bezpośrednią kontrolę nad spółką TDJ S.A., sprawuje pośrednio kontrolę nad większościowym pakietem akcji FAMUR S.A.

• 2. Organizacja i zarządzanie
• 2.1. Zarząd FAMUR S.A.

Skład Zarządu na dzień 1.01.2016 r.

Mirosław Bendzera	Prezes Zarządu
Beata Zawiszowska	Wiceprezes Zarządu
Henryk Sok	Wiceprezes Zarządu
Zbigniew Fryzowicz	Wiceprezes Zarządu
Zdzisław Szypuła	Wiceprezes Zarządu
Dawid Gruszczyk	Wiceprezes Zarządu

1 marca 2016 roku Wiceprezes Zarządu Pan Henryk Sok złożył rezygnację ze sprawowania funkcji w Zarządzie Emitenta. Jako przyczynę swojej rezygnacji przedstawił powierzenie mu nowych zadań związanych z realizacją strategii rozwoju Grupy FAMUR. Rezygnacja Pana Henryka Soka ze skutkiem na dzień 1 marca 2016 roku związana była z wdrażaniem planowanej ścieżki sukcesji w ramach zarządzanej dotychczas przez Prezesa Soka grupy produktowej kompleksu chodnikowego (uprzednio segment kompleksów chodnikowych).

Skład Zarządu na dzień 30.06.2016 r.

Mirosław Bendzera	Prezes Zarządu
Beata Zawiszowska	Wiceprezes Zarządu
Zbigniew Fryzowicz	Wiceprezes Zarządu
Zdzisław Szypuła	Wiceprezes Zarządu
Dawid Gruszczyk	Wiceprezes Zarządu

2.2. Rada Nadzorcza FAMUR S.A.

Skład Rady Nadzorczej na dzień 01.01.2016 r.

Tomasz Domogała	Przewodniczący Rady Nadzorczej
Czesław Kisiel	Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Jacek Osowski	Członek Rady Nadzorczej
Wojciech Gelner	Członek Rady Nadzorczej
Bogusław Galewski	Członek Rady Nadzorczej

17 czerwca 2016 roku Pan Jacek Osowski złożył rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej FAMUR S.A. ze skutkiem na dzień 23 czerwca 2016 r. W dniu 24 czerwca 2016 roku WZA FAMUR S.A. powołało Panią Karolinę Blacha-Cieślik na kadencję w Radzie Nadzorczej emitenta.

Skład Rady Nadzorczej na dzień 30.06.2016 r.

Tomasz Domogała	Przewodniczący Rady Nadzorczej
Czesław Kisiel	Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Karolina Blacha-Cieślik	Członek Rady Nadzorczej
Wojciech Gelner	Członek Rady Nadzorczej
Bogusław Galewski	Członek Rady Nadzorczej

Informacja o wynagrodzeniach osób zarządzających i nadzorujących

Informacja dotycząca wynagrodzeń osób zarządzających i nadzorujących została podana w pkt 21 skonsolidowanego skróconego śródrocznego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej FAMUR za I półrocze 2016 r. Emitent nie zawarł z osobami zarządzającymi umów przewidujących wypłatę odpraw w przypadku ich rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska. Spółka zawarła z członkami Zarządu umowy o zakazie konkurencji obowiązujące w trakcie okresu zatrudnienia oraz po rozwiązaniu stosunku pracy. Umowy o zakazie konkurencji przewidują, iż w okresie obowiązywania przewidzianego nimi zakazu konkurencji, przez okres 12 miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy członkom Zarządu wypłacane jest

miesięczne świadczenie w wysokości 30% średniego miesięcznego wynagrodzenia za okres ostatnich 12 miesięcy. W Spółce nie funkcjonuje program akcji pracowniczych.

2.3. Wykaz akcji będących w posiadaniu grupy osób zarządzających i nadzorujących Spółkę

Łącznie akcje FAMUR S.A. posiadane przez Członków Zarządu i Rady Nadzorczej upoważniają do 1,7512% głosów na Walnym Zgromadzeniu Emitenta.

	Liczba posiadanych akcji	Udział głosów na WZ
Zarządzający
Beata Zawiszowska	321 000	0,0660%
Zbigniew Fryzowicz	2 568	0,0005%
Zdzisław Szypuła	1 497	0,0003%
Nadzorujący
Tomasz Domogała*	8 106 855	1,666%
Źródło: GRUPA FAMUR; Stan na 2.03.2016 r.; * Przewodniczący RN Pan Tomasz Domogała sprawując

bezpośrednią kontrolę nad spółką TDJ S.A., sprawuje pośrednio kontrolę nad większościowym pakietem akcji FAMUR S.A. posiadanym przez TDJ Equity I sp. z o.o.

Liczba akcji w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących nie uległa zmianie od momentu przekazania informacji w dniu 16 maja 2016 r. w raporcie za I kwartał 2016 r.

3. Zatrudnienie i sytuacja płacowa

W tabeli przedstawiono informację o przeciętnym zatrudnieniu w Grupie Kapitałowej FAMUR w I półroczu 2016 r. oraz kosztach zatrudnienia (z uwzględnieniem osób zarządzających).

	Za okres 1.01.2016 – 30.06.2016	Za okres 1.01.2015 – 30.06.2015	Za okres 1.01.2015 – 31.12.2015
Przeciętne zatrudnienie
Pracownicy umysłowi	878	854	873
Pracownicy fizyczni	1596	1 676	1 617
Pracownicy na urlopach wychowawczych	5	6	5
Ogółem osób	2 479	2 536	2 495
Koszty zatrudnienia
Wynagrodzenia	69 398	66 166	132 581
Składki na ubezpieczenie społeczne	13 431	11 387	24 577
Inne świadczenia pracownicze	3 876	5 400	5 450
Koszty ogółem	86 705	82 953	162 608

Źródło: GRUPA FAMUR; koszty w tys. zł

4. Sytuacja marketingowa Grupy Kapitałowej FAMUR

Grupa FAMUR jest producentem maszyn i urządzeń dla górnictwa i energetyki, mogącym zaopatrzyć kopalnię w kompletny system wydobywczy, elektrownię w system nawęglania "pod klucz" czy też port w specjalistyczne urządzenia przeładunkowe. Specjalnością Grupy jest kompleksowa mechanizacja procesu wydobycia węgla kamiennego metodą ścianową, projektowanie i dostawa informatycznych systemów zarządzania eksploatacją węgla od przodka ścianowego na powierzchnię kopalni, dostawa systemów przeładunkowych do energetyki i portów oraz systemów eksplantacji metodą odkrywkową.

Głównymi produktami Grupy związanymi z wydobywaniem węgla w technice ścianowej są m.in. kombajny ścianowe, zmechanizowane obudowy ścianowe, przenośniki zgrzebłowe, kruszarki. Ponadto w ramach nowego segmentu Underground Grupa FAMUR wytwarza kombajny chodnikowe, przenośniki taśmowe oraz wyposażenie uzupełniające: kolejki spągowe i podwieszane służące do transportu pracowników i sprzętu, siłowniki hydrauliczne czy system e-kopalnia, umożliwiający zdalny nadzór nad pracą maszyn górniczych.

Z końcem 2014 r. Grupa FAMUR rozszerzyła obszar biznesu o systemy przeładunkowe i suwnicowe oraz rozpoczęła proces integracji z dotychczas prowadzoną działalnością na rynku maszyn i systemów odkrywkowych. Przejęta przez FAMUR S.A. spółka FAMUR FAMAK S.A. specjalizuje się w produkcji m.in. konstrukcji stalowych dla przemysłu, systemów przeładunkowych, urządzeń dźwignicowych, w tym suwnic i wciągarek, urządzeń i systemów dla górnictwa, jak również dla innych gałęzi przemysłu (elektrownie, porty, itp.). Jest wiodącym w kraju dostawcą kompleksowego systemu nawęglania i odżużlania.

W związku z rozwojem Grupy FAMUR, rozszerzeniem przedmiotu jej działalności o produkcję maszyn i urządzeń stosowanych w górnictwie odkrywkowym oraz energetyce i uporządkowaniem działalności dotychczasowego segmentu infrastruktury powierzchniowej zakładów górniczych, Zarząd FAMUR S.A. podjął decyzję o zmianie prezentacji wyników segmentów. Dotychczasowe segmenty kompleksów ścianowych, kompleksów chodnikowych oraz systemów transportowych skoncentrowane zostaną w segmencie górnictwa podziemnego Underground, z kolei ww. segment infrastruktury oraz segment urządzeń przeładunkowych i dźwignic prezentowany będzie w segmencie górnictwa odkrywkowego, usług dla górnictwa oraz maszyn i urządzeń dla energetyki Surface. Decyzja o połączeniu wybranych dotychczasowych segmentów, poparta była podobnymi cechami gospodarczymi w obszarze produktów, procesów ich produkcji i dystrybucji, a także rodzajem i grupą klientów na produkty i usługi różniące i rozdzielające górnictwo podziemne oraz górnictwo odkrywkowe.

Przychody ze sprzedaży, wynik brutto ze sprzedaży oraz wynik na sprzedaży Grupy FAMUR, w podziale na segmenty Underground i Surface, zostały przestawione w poniższych tabelach.

Działalność kontynuowana
--------------------------	--

	Underground	Surface	Razem
6 miesięcy 2016
Przychody ze sprzedaży	371 583	127 548	499 131
Koszty sprzedanych produktów,	262 101	105 547	367 648
towarów i materiałów Zysk brutto na sprzedaży	109 482	22 002	131 483
Zysk na sprzedaży	64 235	15 525	79 760
Marża na sprzedaży	17,3%	12,2%	16,0%
Udział segmentu w przychodach	74,4%	25,6%	100%

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł

	Underground	Surface	Razem
6 miesięcy 2015
Przychody ze sprzedaży	380 644	55 849	436 493
Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów	276 828	45 257	322 085
Zysk brutto na sprzedaży	103 816	10 591	114 408
Zysk na sprzedaży	32 552	2 599	35 150
Marża na sprzedaży	8,6%	4,7%	8,1%
Udział segmentu w przychodach	87,2%	12,8%	100%

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł

Poniżej zaprezentowano dane za okres porównawczy 6 miesięcy 2015 roku według klasyfikacji branżowej stosowanej w tamtym okresie:

	Kompleksy ścianowe	Kompleksy chodnikowe	Systemy transportu	IPZG	UPiD	Pozostałe	Razem
6 miesięcy 2015
Przychody ze sprzedaży	257 536	75 227	49 824	14 314	38 339	1 253	436 493
Zysk brutto na sprzedaży	51 270	42 986	9 431	1 978	8 017	725	114 408
Zysk na sprzedaży	-4 142	33 721	2 795	164	2 245	368	35 150

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. Zł.

W I półroczu 2016 r. Grupa FAMUR znacząco zwiększyła udział przychodów z segmentu Surface w przychodach ze sprzedaży ogółem do 25,6% z 12,8% w I półroczu 2015 roku. Jest to efektem wdrożonej strategii polegającej na dywersyfikacji działalności Grupy poza obszar wyłącznie związany z górnictwem. Grupa FAMUR zamierza konsekwentnie budować swoją pozycję w przemyśle elektromaszynowym dla górnictwa odkrywkowego i energetyki.

W obu segmentach Grupa osiągnęła wyższe marże ze sprzedaży w porównaniu z I półroczem 2015 roku. W segmencie Surface Grupa osiągnęła 12,2% marżę na sprzedaży natomiast w segmencie Underground 17,3%.

Na przychody segmentu górnictwa podziemnego największy wpływ miały realizowane kontrakty zagraniczne, w tym sprzedaż Kompleksu ścianowego do kopalni Kyrgayska w Rosji, sprzedaż kombajnów ścianowych i chodnikowych na rynki zagraniczne (rosyjski, turecki, meksykański, czeski), sprzedaż nowych jak i modernizacja sekcji obudów ścianowych, dzierżawy kombajnów chodnikowych oraz ścianowych wraz z obsługą serwisową, czy sprzedaż przenośników taśmowych i zgrzebłowych.

W wyniku segmentu powierzchniowego istotny udział mają kontrakty realizowane przez spółkę FAMUR FAMAK S.A., w szczególności konstrukcja i produkcja systemów nawęglania dla polskich elektrowni w Kozienicach i Opolu.

4.1. Rynek krajowy

Główną grupę produktów oferowanych przez Grupę FAMUR na rynku krajowym stanowią poszczególne elementy kompleksu ścianowego – w tym kombajny, obudowy zmechanizowane i przenośniki. Rynek krajowy charakteryzuje się istotną liczbą przetargów przygotowywanych przez głównych producentów węgla kamiennego – Polską Grupę Górniczą S.A., Jastrzębską Spółkę Węglową S.A. czy Katowicki Holding Węglowy S.A. i TAURON Wydobycie S.A. Przetargi te ogłaszane są zarówno na nowe maszyny i wyposażanie, części zamienne, remonty i modernizacje, jak również na maszyny poremontowe. W przypadku kombajnów ścianowych i chodnikowych rynek krajowy przedstawia również pewną cechę charakterystyczną – zdecydowana większość kombajnów jest w Polsce dzierżawiona. W przypadku kombajnów chodnikowych, sporadycznie występuje także sprzedaż do prywatnych firm drążeniowych.

Krajowy sektor górnictwa składa się przede wszystkim z następujących podmiotów:

• Polska Grupa Górnicza S.A.
• Katowicki Holding Węglowy S.A.
• Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
• Lubelski Węgiel Bogdanka S.A.
• TAURON Wydobycie S.A.
• Przedsiębiorstwo Górnicze Silesia sp. z o.o.¹

Trzy pierwsze podmioty skupiają ponad 80% krajowych kopalń węgla kamiennego i są głównymi odbiorcami na krajowym rynku maszyn górniczych. Wieloletnia obecność spółek Grupy FAMUR w sektorze maszyn górniczych, zdobyte doświadczenie w kontaktach na rynkach zagranicznych, dysponowanie uznanymi produktami oraz charakterystyka rynku krajowego powodują, iż krąg podstawowych odbiorców jest względnie stały. Dlatego też niepewna sytuacja ekonomiczno-prawna kopalni przejętych przez Polską Grupę Górniczą S.A. od Kompanii Węglowej S.A. może przekładać się na osiągane przez Grupę FAMUR wyniki. W przypadku, gdy obecnie prowadzone i planowane dalsze procesy restrukturyzacyjne w Polskiej Grupie Górniczej S.A. nie osiągną zamierzonych efektów, można spodziewać się istotnego – wynikającego między innymi ze zmniejszenia liczby kopalni przynależnych do tego podmiotu – spadku wolumenów transakcji pomiędzy Grupą FAMUR a restrukturyzowaną Polską Grupą Górniczą. Przeniesienie nierentownych kopalń do Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A., osiągnięcie zakładanych poziomów przychodów (założenia opracowanego w ubiegłym roku przez KW biznesplanu zakładały m.in. wygenerowanie w 2017 r. ponad 2 mld zł wyniku finansowego na poziomie EBITDA), podniesienie efektywności wydobycia oraz dostęp do finansowania pozwalającego na przeprowadzenie zmian restrukturyzacyjnych i niezbędnych

¹ Prywatne przedsiębiorstwo z większościowym kapitałem zagranicznym

inwestycji poprawiających efektywność – to kluczowe elementy prowadzące do zbudowania rentowego modelu biznesu.

W obliczu relatywnie niskich cen węgla energetycznego i koksującego, zmniejszenia popytu na surowiec oraz jego importu, również sytuacja pozostałych dużych producentów węgla jest trudna. Katowicki Holding Węglowy oraz Jastrzębska Spółka Węglowa wskazują także na problem ostrej konkurencji cenowej w branży. Szansę na poprawę kondycji producenci upatrują zarówno w poprawie efektywności wydobycia jak i eksploatacji złóż węgla najlepszej jakości. Poprawa efektywności kopalń będzie mogła zostać osiągnięta między innymi dzięki inwestycjom w zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń górniczych.

W opinii Emitenta nie istnieje istotne uzależnienie od któregokolwiek z odbiorców maszyn górniczych, jako pojedynczych podmiotów. Jednocześnie można mówić o znaczącej koncentracji sprzedaży do jednego sektora gospodarki jakim jest górnictwo. Wśród odbiorców mających ponad 10%-owy udział w ogóle przychodów Grupy w I półroczu 2016 roku, można wyróżnić: kopalnię Kyrgayskaya (Rosja) oraz JSW S.A..

Od kilku lat polskie spółki wydobywcze zaczęły doceniać kompleksowość oferty i zamawiają kompletne systemy wydobywcze jednego producenta. Jedną z zalet wynikającą z takiego rozwiązania jest pełna odpowiedzialność jednego podmiotu za dobór i kompatybilność maszyn oraz ich obsługę serwisową. Grupa FAMUR, jako jeden z kilku podmiotów w świecie jest w stanie wyprodukować i dostarczyć kompleks ścianowy dopasowany do indywidualnych potrzeb poszczególnych producentów węgla.

Konsolidacja branży okołogórniczej

Od początku ubiegłej dekady w branży producentów maszyn górniczych trwał proces konsolidacyjny realizowany przez największe podmioty. Proces ten opierał się przede wszystkim o przejęcia podmiotów w celu stworzenia grup kapitałowych o potencjale produkcyjnym umożliwiającym produkcję wszystkich najważniejszych elementów zmechanizowanego kompleksu ścianowego.

17 marca 2016 roku powiązana z Grupą FAMUR spółka celowa TDJ S.A., pośrednio dominującego akcjonariusza FAMUR S.A., zawarła z panem Krzysztofem Jędrzejewskim – większościowym akcjonariuszem KOPEX S.A. umowę warunkową nabycia kontrolnego pakietu akcji spółki KOPEX. Umowa zakłada, że FAMUR będzie mógł wejść w prawa wynikające z powyższej umowy. Zawarcie umowy nabycia akcji uzależnione jest m.in. od pozytywnych wyników due dilligence, restrukturyzacji finansowania Grupy Kapitałowej KOPEX oraz otrzymania od Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zgody na koncentrację.

W dniu 21 czerwca 2016 roku Emitent uzyskał informację o spełnieniu się jednego z warunków umowy-Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał zgodę na transakcję przejęcia kontroli przez Grupę TDJ nad Grupą Kopex.

W wyniku rozważanej integracji Grupy KOPEX ze spółkami Grupy FAMUR, możliwe będzie utworzenie silnego polskiego podmiotu, który będzie zdolny realnie i skutecznie konkurować z kluczowymi uczestnikami rynku, którymi są największe światowe grupy JOY Global, Sandvik i Caterpillar, a także z konkurencją ze strony chińskich przedsiębiorców. Zważywszy na siłę chińskiego sektora wydobywczego, posiadają oni znaczącą pozycję w branży oraz zdolność konkurowania ceną, zwłaszcza dzięki niskim kosztom produkcji, stanowiąc przez to realne zagrożenie dla polskich przedsiębiorców.

Biorąc pod uwagę trudną sytuację sektora, podjęcie kluczowych decyzji ze strony wierzycieli KOPEX powinno zostać zrealizowane możliwie jak najszybciej, z uwzględnieniem obecnych warunków rynkowych. Zdaniem Emitenta to absolutnie kluczowe dla powodzenia całego procesu. Jeśli harmonogram procesu będzie przebiegać zgodnie z oczekiwaniami, inwestorma szansę przeprowadzić transakcję do końca 2016 roku.

Spełnienie warunków umowy między TDJ a panem Jędrzejewskim umożliwi zbudowanie w przyszłości silnego podmiotu opierającego się na doświadczeniu i kompetencjach zarówno Famuru, jak i Kopeksu. Konsolidacja to w obecnej sytuacji rynkowej właściwy kierunek rozwoju dla obu firm, a planowana operacja oznacza możliwość istotnego zwiększenia skali, jakości i efektywności prowadzonych działań na rynku krajowym i zagranicznym.

Konsolidacja to szansa na stabilizację oraz znakomita baza zarówno dla rozwoju obu firm, jak również regionu Śląska. Zintegrowane spółki stanowiłyby jedną z większych firm przemysłowych w Polsce, tworząc dobrą platformę dla ekspansji zagranicznej. Historia obydwu firm pokazuje jak polska myśl techno-

logiczna może być wykorzystywana na rzecz rozwoju górnictwa, nie tylko polskiego, ale również światowego. Innowacyjne technologie, prężnie funkcjonujące działy R&D, wieloletnie doświadczenie to tylko niektóre elementy, których jakość jest doceniana przez zagranicznych partnerów Famuru i Kopeksu.

4.2. Rynki zagraniczne

Pozycja oraz funkcjonowanie Grupy FAMUR na rynkach zagranicznych są ściśle związane z możliwościami rozwoju światowego górnictwa. W minionych latach można było zaobserwować na świecie wzrost wydobycia węgla oraz powstanie nowych ośrodków wydobywczych (głównie w Azji). Perspektywy branży energetycznej opartej na węglu w najbliższych 20 latach prezentowane przez koncerny BP i ExxonMobile są nadal umiarkowanie optymistyczne. Szacuje się, że średnioroczne zapotrzebowanie na węgiel będzie rosnąć w tempie 0,8% rocznie, nieznacznie wolniej niż w przypadku ropy. Aktualne niskie ceny węgla oraz zaostrzająca się polityka środowiskowa mogą być barierami w podejmowaniu decyzji o uruchomieniu nowych projektów wydobywczych, jednak skala działalności w obszarze wydobycia węgla oraz energetyki konwencjonalnej w ujęciu globalnym jest nadal bardzo znacząca.

Zagraniczni kontrahenci często szukają kompleksowych rozwiązań do uzbrojenia ściany. Z tego też względu wartość pojedynczych kontraktów zagranicznych z reguły przewyższa wartość tych zawieranych na rynku krajowym. Przychody ze sprzedaży eksportowej stanowiły w I półroczu 2016 r. 40,2% przychodów ze sprzedaży ogółem, a w wartościach nominalnych wyniosły 200,9 mln zł. W I półroczu 2015 r. udział eksportu wyniósł odpowiednio 35,5% a jego wartość 155,2 mln zł. Dynamikę oraz udziały poszczególnych rynków zagranicznych przedstawia poniższa tabela.

Przychody ze sprzedaży	6 miesięcy 2016	6 miesięcy 2015	Dynamika	Udział
Polska	298 236	281 337	6,01%	59,75%
Rosja i WNP	107 967	119 809	-9,88%	21,63%
Unia Europejska	66 657	26 375	152,73%	13,35%
Pozostałe kraje europejskie	1 177	1 352	-12,94%	0,24%
Pozostałe	25 094	7 620	229,32%	5,03%
Razem	499 131	436 493	14%	100,00%
Kraj	298 237	281 337	6,01%	59,75%
Eksport łącznie	200 895	155 156	29,48%	40,25%

Segmentacja geograficzna

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł

Wysoka wartość poszczególnych jednostkowych kontraktów, które realizuje Grupa FAMUR może zmienić udział poszczególnego rynku geograficznego o kilka lub kilkanaście punktów procentowych. Ta zmienność sprzedaży na poszczególnych rynkach zagranicznych może ulegać wahaniom z kwartału na kwartał.

Grupa FAMUR konsekwentnie realizuje strategię rozwoju zakładającą wzmocnioną obecność poza granicami Polski. To właśnie eksport pozostaje gwarantem dalszego wzrostu Grupy. Coraz wyraźniejsza obecność Grupy w atrakcyjnych pod względem znaczenia górnictwa regionach świata będzie korzystnie wpływać zarówno na rezultaty Grupy FAMUR, jak i jej innowacyjność.

Nieprzerwanie do najbardziej perspektywicznych kierunków Grupa FAMUR zalicza rynki wschodzące i tam planuje wzmacniać swoją ekspansję, w szczególności w Indonezji, Wietnamie, Indiach, Ameryce Południowej, na Bałkanach, w Turcji oraz Bliskim Wschodzie. Do tych krajów spółki Grupy chcą eksportować rozwiązania zarówno dla sektora głębinowego, jak i odkrywkowego oraz energetyki. Jednym z najważniejszych odbiorców autorskich rozwiązań Grupy FAMUR pozostaje nadal Rosja i pozostałe kraje Wspólnoty Niepodległych Państw. Konkurencję na tych rynkach zagranicznych stanowi kilka wyspecjalizowanych firm takich jak JOY Mining Machinery (będący częścią holdingu JOY GLOBAL), grupa Caterpillar Inc., Grupa KOPEX, EICKHOFF GmbH, SANDVIK AB czy też producenci chińscy. Powodzenie procesu konsolidacji Grupy FAMUR z Grupą KOPEX, pozwoli na zwiększenie kompleksowości oferty, co odpowiada rosnącym oczekiwaniom nabywców oraz pozwoli skutecznie konkurować z kompleksową ofertą największych konkurentów.

5. Charakterystyka zewnętrznych i wewnętrznych czynników istotnych dla rozwoju Grupy Kapitałowej FAMUR

Przychody ze sprzedaży Grupy FAMUR w dużej części uzależnione są od nakładów inwestycyjnych realizowanych w kopalniach, dotyczących zarówno modernizacji i remontów posiadanego przez kopalnie wyposażenia, jak i zakupów maszyn w związku z przygotowywaniem nowych ścian wydobywczych. Dodatkowym źródłem przychodów jest dostawa części oraz usług serwisowych. Z uwagi na fakt, iż duża część sprzedaży realizowana jest na rynku krajowym, istotne są nakłady inwestycyjne polskiego górnictwa.

Według danych prezentowanych przez Ministerstwo Gospodarki² całościowe nakłady inwestycyjne spółek branży górniczej poniesione w okresie styczeń – czerwiec 2016 r. wyniosły 659 mln zł i były o 167 mln zł niższe niż w analogicznym okresie 2015 r. Wydatki inwestycyjne na zakup maszyn i urządzeń były o 288 mln zł niższe niż w okresie styczeń – czerwiec 2015 r. W ramach zakupów maszyn i urządzeń dokonano przede wszystkim urządzeń transportowych i remontów innych urządzeń.

Nakłady inwestycyjne na zakup maszyn i urządzeń na rynku krajowym

Źródło: Ministerstwo gospodarki. Informacja o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego; dane w mln zł

W okresie styczeń – czerwiec 2016 r. nakłady poniesione na poprawę jakości węgla kamiennego były niższe o 5 mln zł, natomiast na ochronę środowiska były wyższe o 0,1 mln zł. Na realizację zadań w zakresie wyrobisk górniczych w okresie styczeń – czerwiec 2016r. poniesiono nakłady niższe o 26 mln zł.

Ceny węgla w USD/t

Źródło: http://gornictwo.wnp.pl/notowania/ceny\_wegla/

² Źródło: Ministerstwo gospodarki. Realizacja Strategii działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007-2015; http://www.mg.gov.pl/node/8155

Powyższy wykres przedstawia kształtowanie się cen węgla w USD za tonę w porcie europejskim (Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia) oraz afrykańskim (Richards Bay, RPA) za okres ostatniego roku notowań.

W pierwszej połowie 2016 r. ceny węgla na światowych rynkach spadły do poziomu oscylującego wokół 47 USD/t w porcie europejskim oraz około 54 USD/t w porcie afrykańskim z poziomu przekraczającego 58 USD/t przed rokiem. Od początku roku 2016 zaobserwować można trend rosnący w cenie węgla z poziomu około 49 USD/t do poziomu około 60 USD/t na koniec lipca.

Długoterminowe prognozowanie trendów na rynku energii opiera się na założeniu, iż w ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat wzrost liczby ludności i dochodów spowoduje wzrost jej globalnego zużycia. Niezależne badania przeprowadzone przez koncerny BP oraz ExxonMobil mówią o wzroście odpowiednio o 37% w perspektywie 2013-2035 (lub średnio 1,4% rocznie, za: "BP Energy Outlook 2035") lub o 35% w analizowanym okresie 2010-2040 (za: "ExxonMobil World Energy Outlook to 2040"). Pomimo niedawnego dramatycznego osłabienia na światowych rynkach energetycznych, spowodowanego spadkami ceny ropy naftowej, trwa ekspansja gospodarcza w Azji, stąd znaczny udział we wzroście popytu na energię spowodowany będzie przez Chiny i Indie (patrz wykres: Światowe tendencje produkcji węgla – prognoza koncernu BP). Węgiel był najszybciej rosnącym paliwem kopalnianym pod względem wykorzystania ciągu ostatniej dekady, napędzanym przez Państwo Środka, jednakże szacuje się, że w przeciągu najbliższych 20 lat zapotrzebowanie na węgiel będzie rosnąć w tempie 0,8% rocznie. Zdaniem analityków, spowolnienie spowodowane będzie mniej energochłonnym niż zakładano wzrostem konsumpcji w Chinach, wpływem regulacji i polityki wykorzystania węgla w Stanach Zjednoczonych i Chinach oraz dużą podażą gazu wypierającą węgiel z grona najważniejszych źródeł produkcji energii.

Światowe zasoby węgla kamiennego

Węgiel jest wciąż ważnym paliwem używanym do wytwarzania energii elektrycznej na całym świecie. Największym producentem i konsumentem węgla są Chiny. Inni wielcy producenci to: Stany Zjednoczone, Indie, Australia, Indonezja, Rosja, RPA, Niemcy i Polska. Z kolei największymi eksporterami węgla

są: Indonezja, Australia, Rosja, Stany Zjednoczone, Kolumbia, RPA i Kazachstan (za: http://www.tradingeconomics.com/commodity/coal).

Ograniczoność zasobów węgla oraz innych surowców zmieniła również podejście do ich wydobycia. Tendencje w wydobyciu węgla na świecie zmierzają do jak najdokładniejszej eksploatacji złoża, które umożliwia metoda ścianowa. Ponadto rozwój technologii przyczynia się do efektywnego wydobywania węgla z niskich pokładów, których eksploatacja dotychczas była nieopłacalna. Zmiany te są korzystne dla producentów zaawansowanych technicznie maszyn do wydobycia węgla, w tym dla spółek Grupy FAMUR, gdyż maszyny przez nie produkowane pozwalają eksploatować złoże w sposób najbardziej efektywny. Intensywny rozwój portfolio produktowego Grupy FAMUR, dbanie o jakość i efektywność wydobycia sprawia, że Grupa posiada

unikatowe w skali światowej kompetencje w zakresie eksploatacji tego typu pokładów.

Wewnętrznymi czynnikami rozwoju w Grupie Kapitałowej FAMUR są m.in. uruchomiony w 2011 r. nowoczesny zakład produkcyjny FAMUR, proces budowania kadry zastępczej, prowadzone projekty z zakresu R&D czy też uruchomiony w 2014 r. i kontynuowany w 2016 r. Program Integracji Operacyjnej.

Nowoczesny zakład produkcyjny skutecznie podniósł jakość i stopień zaawansowania oferowanych urządzeń oraz zwiększył moce produkcyjne FAMUR S.A. Fabryka jest jednym z najbardziej innowacyjnych zakładów produkcyjnych sektora maszyn górniczych nie tylko w Polsce, ale też na świecie. Innym czynnikiem wzrostu jest trwający proces budowania kadry zastępczej oraz prowadzone projekty z zakresu R&D, których efekty z sukcesem wdrażane są w produktach oferowanych przez spółki Grupy FAMUR.

Zarząd FAMUR S.A. w lutym 2014 r. zdecydował o wdrożeniu w Grupie Programu Integracji Operacyjnej. W ramach programu Zarząd FAMUR S.A. zapoczątkował proces łączenia podmiotów Grupy Kapitałowej w taki sposób, aby docelowo stanowiły jeden podmiot z wieloma zakładami produkcyjnymi. Cel długoterminowy, który został postawiony w PIO wynika z realizowanego od wielu lat konsekwentnego procesu upraszczania struktury organizacyjnej, ograniczania kosztów ponoszonych przez Grupę FAMUR oraz dalszą poprawę efektywności. PIO jest bezpośrednim następstwem wprowadzenia struktury macierzowej oraz centralizacji pionów sprzedaży, zakupów, finansów i serwisu w Grupie. Zgodnie z oczekiwaniami Zarządu, po realizacji całego procesu moce produkcyjne FAMUR S.A. nie zmniejszyły się, a w wyniku jego realizacji Grupa FAMUR jest w stanie generować oszczędności w wysokości ponad 20,0 mln zł rocznie.

W ramach PIO w 2014 r. nastąpiło połączenie FAMUR S.A. z REMAG S.A., FMG PIOMA S.A., NFUG NOWOMAG S.A. oraz połączenie FZOŚ FAZOS S.A. i ZMG GLINIK sp. z o.o. W dniu 7 stycznia 2015 r. FAMUR S.A. połączył się z GEORYT sp. z o.o., a 1 czerwca 2015 r. z ZMG GLINIK sp. z o.o. 1 kwietnia 2016 roku zostało zarejestrowane połączenie FAMUR S.A. z FAMUR Brand sp. z o.o. 4 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy Katowice-Wschód zarejestrował połączenie FAMUR S.A. ze spółką Elgór + Zamet. Działalność wszystkich łączących się spółek jest kontynuowana w dotychczasowych zakresach, przy pomocy najlepszych rozwiązań, którymi dysponują spółki. Połączenie umożliwiają w lepszy i bardziej efektywny sposób wykorzystanie potencjału firm.

Źródło: GRUPA FAMUR

Dzięki systematycznie prowadzonym analizom wskazującym na możliwość wystąpienia dekoniunktury w branży, Grupa FAMUR przygotowywała się do minimalizacji negatywnych skutków zmian na rynku, które – poza uruchomieniem PIO – objęły również procesy renegocjacji kredytów, poszukiwania alternatywnych źródeł finansowania oraz optymalizacji procesów produkcyjnych, dywersyfikacji obszarów prowadzonej działalności tak, by pozostać konkurencyjnym i zdolnym do generowania zysku. Osiągnięte w minionym, trudnym dla krajowego oraz światowego górnictwa, roku wyniki są efektem świadomej i restrykcyjnej polityki finansowej oraz organizacyjnej prowadzonej przez Grupę FAMUR. Systematyczna analiza czynników mogących zagrozić stabilności finansowej, pozwala antycypować ryzyko i reagować na nie, m.in. poprzez bieżące zawiązywanie rezerw i tworzenie odpisów. Te działania porządkujące Grupę FAMUR są aktualnie jednymi z ważniejszych przyczyn stabilnej kondycji biznesowej Grupy. Jeżeli zakładana na drugą połowę 2016 roku konsolidacja Famuru i Kopeksu dojdzie do skutku, przed oboma podmiotami będą postawione nowe ważne zadania przeprowadzenia optymalizacji procesów produkcyjnych

i analizy każdego z aspektów działalności operacyjnej, finansowej i inwestycyjnej, aby stworzyć zdrową i silną wobec konkurentów zagranicznych organizację

• 6. Aktualna i przewidywana sytuacja finansowa Grupy Kapitałowej FAMUR
• 6.1. Skonsolidowane dane finansowe Grupy Kapitałowej FAMUR

Wybrane skonsolidowane dane finansowe Grupy FAMUR za I półrocze 2016 r. w porównaniu z danymi za I półrocze 2015 r. prezentuje poniższa tabela.

	I półrocze 2016	I półrocze 2015
Wybrane dane finansowe
Przychody netto ze sprzedaży	499 131	436 493
Sprzedaż krajowa	298 237	281 337
% sprzedaży ogółem	60%	64%
Sprzedaż eksportowa	200 894	155 155
% sprzedaży ogółem	40%	36%
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	63 983	27 357
Zysk (strata) netto, w tym:	49 973	32 947
Zysk (strata) netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej	49 851	33 462
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	52 893	81 763
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	-37 818	-101 204
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	363 281	-17 363
Przepływy pieniężne netto razem	378 356	-36 805
Liczba akcji (szt.)	481 500 000	481 500 000
Zysk netto na jedną akcję zwykłą (zł)	0,1035	0,0695
Rozwodniony zysk netto na jedną akcję zwykłą (zł)	0,1035	0,0695
Wartość księgowa na jedną akcję (zł)	1,9497	1,8090
Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję (zł)	1,9497	1,8090
Wypłacona dywidenda na jedną akcję (zł)	-	-
Suma aktywów	1 722 727	1 186 668
Kapitały własne	949 476	872 980
Kapitały własne przypadające akcjonariuszom jednostki dominującej	938 759	871 026
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	773 251	313 688
Kredyty i pożyczki krótkoterminowe i długoterminowe	357 692	69 755

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł, o ile nie zaznaczono inaczej

Skonsolidowane przychody ze sprzedaży Grupy Kapitałowej w I półroczu 2016 r. wyniosły 499,1 mln zł wykazując 14% wzrost w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego, tj. w wartościach nominalnych o 62,6 mln zł. Wzrost sprzedaży był spowodowany głównie realizacją kontraktu dostarczenia kompleksu ścianowego do kopalni Kyrgajska w Rosji oraz kontraktów z Alstomem i Polimexem dotyczących systemów nawęglania, Udział sprzedaży krajowej utrzymał się na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego. Wobec trudnej sytuacji na rynku węgla kamiennego (obniżanie kosztów funkcjonowania kopalń poprzez ograniczenia nakładów inwestycyjnych, przestoje powodujące zawieszenia dzierżaw, utrzymujący się światowy trend spadkowy cen surowców), na poziom sprzedaży krajowej wpływ miały zlecenia realizowane przez spółkę FAMUR FAMAK, w szczególności umowy w konsorcjum z Famurem, dotyczące systemów nawęglania i odżużlania dla energetyki. Istotny udział w kształtowaniu się przychodów Grupy poza wyrobami gotowymi, dzierżawami oraz towarami i materiałami miała sprzedaż części zamiennych, pozostałych produktów i usług.

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w mln zł

Grupa w I półroczu 2016 r. wypracowała zysk operacyjny na poziomie 64,0 mln zł, co stanowiło 12,8% osiągniętych w tym okresie przychodów ze sprzedaży. Zysk na poziomie operacyjnym był wyższy o 134% od wypracowanego w I półroczu 2015 r., tj. w wartościach nominalnych o 36,6 mln zł.

Saldo pozostałej działalności W I półroczu 2016 r. było ujemne i wyniosło -15,8 mln zł. Na strukturę przychodową pozostałej działalności operacyjnej wpływ miały głównie inne przychody operacyjne (18,3 mln zł), w szczególności przychody ze złomowania i odszkodowania (12,4 mln zł), a także rozwiązanie rezerw z tytułu kar i grzywien oraz napraw gwarancyjnych (łącznie 2,3 mln zł). Natomiast struktura kosztowa pozostałej działalności głównie obejmuje koszty napraw gwarancyjnych (7,7 mln) aktualizację wartości aktywów niefinansowych (7,2 mln), poniesione koszty reklamacji (7,0 mln), koszty złomowania oraz koszty demontażu (3,1 mln) oraz kary grzywny i odszkodowania (1,2 mln).

Zysk netto Grupy FAMUR przypisany akcjonariuszom podmiotu dominującego za I półrocze 2016 wyniósł 50,0 mln zł wykazując wzrost o 16,4 mln zł tj. o 49% w porównaniu z I połową 2015 r. Saldo działalności finansowej Grupy FAMUR w I półroczu 2016 roku było ujemne i wyniosło 8,5 mln zł. Wśród kosztów finansowych istotną pozycję stanowiły koszty z tytułu odsetek 8,0 mln zł) rozliczanie kontraktów terminowych (2,8 mln zł) oraz inne prowizje (2,0 mln zł). W pierwszym półroczu 2016 r. Grupa FAMUR uzyskała ponad 5 mln zł przychodów z tytułu odsetek oraz 4,1 mln zł innych przychodów finansowych wynikających m.in. z dodatnich różnic kursowych oraz sprzedaży wierzytelności.

	30.06.2016	30.06.2015		30.06.2016	30.06.2015
Aktywa trwałe	671 388	727 574	Kapitał własny	949 476	872 980
Wartości niematerialne	233 459	236 015	Kapitał zakładowy	4 815	4 815
Rzeczowe aktywa trwałe	368 568	417 462	Kapitał zapasowy	210 075	230 026
Należności długoterminowe	5 745	8 194	Pozostałe kapitały rezerwowe	113 663	95 540
Inwestycje długoterminowe	26 323	25 526	Zyski zatrzymane	610 209	540 648
Pozostałe aktywa długoterminowe	651	443	Kapitał przyp. akcjon. podm. dom.	938 759	871 026
Aktywa z tyt. odrocz. podatku doch.	36 642	39 934	Kapitały mniejszości	10 718	1 954
Aktywa obrotowe	1 051 339	459 094	Zobowiązania i rezerwy	773 251	313 688
Zapasy	157 846	156 052	Rezerwy na zobowiązania	84 382	89 942
Należności krótkoterminowe	486 135	267 298	Zobowiązania długoterminowe	111 088	715
Krótkoterminowe aktywa finansowe	5 995	2 149	Zobowiązania krótkoterminowe	556 905	201 505
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	397 423	28 907	Pozostałe zobowiązania	20 875	21 526
Rozliczenia międzyokresowe	3 940	4 688
Aktywa trwałe zaklasyfik. jako
przezn. do sprzedaży	-	-

Skonsolidowany bilans i wskaźniki

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku | 21

Skonsolidowana suma bilansowa ukształtowała się na poziomie 1 722,7 mln zł wykazując wzrost w stosunku do I półrocza 2015 r. o 45%, co w wartościach nominalnych odpowiada 536,6 mln zł. Wartość aktywów trwałych ogółem na koniec I półrocza 2016 r. uległa zmniejszeniu o 8 % w stosunku do końca I półrocza 2015 r. Znaczną zmianę odnotowano w pozycji środki pieniężne i ich ekwiwalenty (wzrost o 368,5 mln) oraz zobowiązania krótkoterminowe (wzrost o 354,9 mln zł).

Stan zapasów w Grupie FAMUR na dzień 30 czerwca 2016 r. ukształtował się na poziomie 157,8 mln zł, utrzymując się na podobnym poziomie do stanu z 30 czerwca 2015.

Stan zapasów związany jest ze specyfiką działalności. Między innymi spółka FAMUR zobowiązana jest utrzymywać wysokie stany magazynowe związane z obsługą serwisową dzierżawionych kombajnów, gdzie składowane są części zamienne o znacznej wartości. Ponadto z uwagi na krótkie terminy realizacji kontraktów utrzymywane są zapasy standardowych podzespołów, aby móc efektywnie realizować umowy, szczególnie kontrakty eksportowe.

Należności krótkoterminowe na dzień 30 czerwca 2016 r. wynosiły 486,1 mln zł (wzrost o 82% w porównaniu z I półroczem 2015 r.), w tym należności z tytułu dostaw i usług osiągnęły poziom 467,7 mln zł. Grupa FAMUR na koniec czerwca 2016 r. dysponowała środkami pieniężnymi w wysokości 397,4 mln zł (wzrost o 1 275%).

Po stronie pasywów skonsolidowane kapitały własne Grupy FAMUR osiągnęły poziom 949,5 mln zł. Poziom kapitałów własnych na koniec czerwca 2016 r. osiągnął wartość 55% aktywów ogółem. Na dzień 30 czerwca 2016 r. poziom zobowiązań i rezerw w Grupie osiągnął wartość 773,8 mln zł wykazując wzrost o 147% w porównaniu do stanu na koniec czerwca 2015 r.

Na dzień bilansowy 30 czerwca 2016 r. zanotowano spadek poziomu rezerw w wysokości 5,6 mln zł. Wynikał on w znacznym stopniu ze spadku rezerw na świadczenia pracownicze z 41,0 mln zł do 34,6 mln zł oraz rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego z 28,6 mln zł do 26,6 mln zł. Nastąpił również wzrost pozostałych rezerw o 2,8 mln zł.

		30.06.2016	30.06.2015
	Grupa FAMUR
1.	Kredyty i pożyczki	357 692	69 755
	- długoterminowe	240	0
	- krótkoterminowe	357 452	69 755
2.	Zobowiązania z tytułu leasingu	4 497	6 245
	- długoterminowe	2 406	296
	- krótkoterminowe	2 091	5 949
3.	Środki pieniężne	397 423	28 907
	Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł

Kredyty i pożyczki oraz leasing

Skonsolidowane kredyty i pożyczki długoterminowe i krótkoterminowe w Grupie, wraz ze zobowiązaniami z tytułu leasingu, kształtują się na poziomie 362,2mln zł, tj. 38,2% kapitałów własnych. Dodatkowo, na dzień bilansowy Spółka posiada zobowiązania z tytułu obligacji w łącznej wartości 110,4 mln zł. Stan środków pieniężnych na koniec czerwca 2016 r. wyniósł 397,4 mln zł. Poziom długu netto Grupy FAMUR wyniósł 75,2 mln zł. .

Podstawowe wskaźniki

	I półrocze 2016	I półrocze 2015
Grupa FAMUR
Wskaźnik płynności ogólny	1,73	1,84	aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe, w tym krótkotermi nowe rezerwy i rozliczenia międzyokresowe bierne
Wskaźnik płynności szybki	1,47	1,21	(aktywa obrotowe – zapasy) / zobowiązania krótkoterminowe, w tym krót koterminowe rezerwy i rozliczenia międzyokresowe bierne
Wskaźnik rotacji majątku	0,29	0,37	przychody ze sprzedaży / aktywa ogółem
Wskaźnik rotacji należności (dni)	308	231	średni stan należności z tytułu dostaw i usług / koszty działalności opera cyjnej x liczba dni
Wskaźnik rotacji zapasów (dni)	115	132	średni stan zapasów / przychody ze sprzedaży x liczba dni

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku | 22

100	95	średni stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług / koszty działalności opera cyjnej x liczba dni
61%	25%	kapitały obce / aktywa ogółem
9%	10%	wynik na działalności operacyjnej / przychody ze sprzedaży
7%	12%	zysk netto / przychody ze sprzedaży

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł

Skonsolidowane przepływy pieniężne

Skonsolidowane operacyjne przepływy pieniężne netto Grupy I półroczu 2016 r. wyniosły 52,9 mln zł, przy 81,8 mln zł w I półroczu 2015 roku. Na ich niższy poziom w porównaniu z 2015 rokiem wpłynęła głównie zmiana stanu należności. Z działalności inwestycyjnej Grupa FAMUR wygenerowała ujemne przepływy pieniężne w wysokości -37,8 mln zł. Przepływy pieniężne netto Grupy z działalności finansowej wyniosły 363,3 mln zł, w porównaniu z -17,4 mln zł w I półroczu 2015 roku. Łącznie przepływów pieniężnych netto Grupa FAMUR wygenerowała w I półroczu 2016 r. 378,4 mln zł wobec -47,0 mln zł w I półroczu roku 2015.

Przewidywana sytuacja Grupy Kapitałowej FAMUR

Polityka Grupy FAMUR nie przewiduje upublicznia prognoz finansowych ani dla jednostki dominującej, ani dla grupy kapitałowej. Również szacowanie trendów rynkowych na najbliższe lata jest trudne. Niepewna sytuacja światowej gospodarki i wpływające na nią w istotnym zakresie interesy polityczne, wpływają na zmiany cen surowców. W związku z osiąganymi niskimi cenami sprzedaży tego surowca, polscy odbiorcy produktów Grupy FAMUR zdecydowali się ograniczyć nakłady na zakup nowych maszyn i urządzeń.

Kryzys w sektorze górniczym obserwowany od roku 2014 wpływał negatywnie na poziom przychodów i wyników na sprzedaży producentów maszyn górniczych. Niska cena surowca, problemy z płynnością spółek węglowych, brak zdecydowanych systemowych działań naprawczych, a w ich wyniku ograniczenie nakładów inwestycyjnych przez kopalnie, odbijał się negatywnie na całym sektorze zaplecza górniczego. Konkurujący ze sobą producenci skupieni w branży elektromaszynowej działali pod silną presją obniżania stawek dzierżawnych czy cen sprzedaży nowych maszyn dla górnictwa oraz wydłużania terminów płatności przy jednoczesnym ograniczaniu źródeł finansowania przez sektor bankowy. Ten trudny dla branży czas może okazać się swoistym testem dla zarządzających – schyłkiem małych, niekonkurencyjnych podmiotów nieprzygotowanych na negatywne zjawiska, a jednocześnie czasem okazji inwestycyjnych dla większych, odpowiednio dostosowanych do aktualnej sytuacji producentów – a jednocześnie dobrym momentem dla decyzji o konsolidacji zaplecza górniczego.

Mając świadomość postępującego procesu spowolnienia rynkowego, od kilku lat Grupa FAMUR podejmuje działania nakierowane na zapewnienie stabilnego rozwoju Spółki. Od 2014 roku sukcesywnie wdrażany był w Grupie Program Integracji Operacyjnej, którego celem było uproszczenie struktury organizacyjnej, odpowiednio dopasowując ją do aktualnej sytuacji rynkowej. W ramach programu przeprowadzono m.in. łączenie FAMUR SA ze spółkami zależnymi, uruchomiono projekty akwizycyjne , wprowadzono rozwiązania konsolidujące funkcje centralne. Dzięki temu obniżono koszty funkcjonowania, poprawiono elastyczność produkcji, a także poszerzono portfolio produktów Grupy. Dzisiaj Grupa FAMUR jest kompleksowym dostawcą rozwiązań do eksploatacji złóż surowców, przede wszystkim węgla, a także, w wyniku przeprowadzonej w 2014 roku akwizycji spółki FAMAK, oferuje szereg urządzeń i usług dla górnictwa odkrywkowego i sektora energetyki, w szczególności w obszarze transportowo-przeładunkowym. Dzięki stabilnej sytuacji finansowej oraz dywersyfikacji źródeł finansowania – w tym poprzez uruchomiony w grudniu 2015 r. Program Emisji Obligacji – Grupa zapewniła sobie komfort działania w ramach prowadzenia bieżącej działalności. Stabilne fundamenty finansowe to również szansa na skuteczne wykorzystywanie pojawiających się "okazji akwizycyjnych" oraz możliwość szerszego wyjścia na rynki międzynarodowe i skutecznej realizacji strategii rozwojowej opierającej się o program ekspansji zagranicznej "GO GLOBAL".

Zdaniem Emitenta, w obecnej sytuacji najlepszą strategią działania i szansą na rozwój branży okołogórniczej jest jej przemyślana konsolidacja. W marcu 2016 r. spółka celowa TDJ i większościowy akcjonariusz KOPEX pan Krzysztof Jędrzejewski zainicjowali proces zmierzający do konsolidacji Grupy FAMUR z Grupą KOPEX ze szczególnym uwzględnieniem obszarów synergii i optymalizacji. Współpraca dwóch największych polskich producentów maszyn dla górnictwa dałaby realną szansę na zbudowanie silnego, pol-

skiego podmiotu, który będzie mógł skutecznie konkurować ze światowymi liderami na rynku producentów maszyn górniczych. Podobne procesy konsolidacyjne w obrębie firmy branży elektromaszynowej przeprowadzane były w przeszłości również innych krajach np. na rynku niemieckim. Zasoby wiedzy, jakimi dysponuje FAMUR i KOPEX oraz wspólne doświadczenie i pozycja rynkowa dają szansę na zbudowanie platformy umożliwiającej ekspansję eksportową polskiej myśli technicznej oraz sprawdzonych produktów i usług. Zdaniem Emitenta to najlepsza droga do skutecznego przeciwstawienia się negatywnym tendencjom w branży. Konsolidacja pozwoli na jeszcze lepsze dopasowanie oferty do aktualnych potrzeb rodzimego górnictwa, optymalizacja procesów produkcyjnych powinna dodatkowo poprawić strukturę kosztową i tym samym może być realnym wsparciem dla spółek węglowych. Realizacja tego projektu z jednej strony umożliwi zbudowanie oferty, która pod kątem cenowym, jakościowym, technologicznym i efektywnościowym pomoże kopalniom w procesie poprawy rentowności wydobycia węgla, z drugiej może zapewnić stabilność oraz wsparcie w realizacji ekspansji eksportowej i programów rozwojowych.

Zdaniem specjalistów, skuteczną metodą przeciwdziałania niekorzystnym zjawiskom w branży węgla kamiennego jest zdecydowana modernizacja infrastruktury i parku maszynowego, która gwarantuje optymalizację kosztów. Kluczem do poprawy rentowności polskiego górnictwa jest stałe obniżanie kosztów wydobycia węgla. Wdrażanie innowacyjnych technologii, a co za tym idzie regularne unowocześnianie urządzeń wykorzystywanych w kopalniach, jest właściwym kierunkiem rozwoju. Im taniej polskim spółkom węglowym uda się wydobyć surowiec, tym atrakcyjniejszy cenowo będzie on nie tylko na rodzimym, ale także zagranicznym rynku. Dlatego tak niezwykle istotne jest dbanie o jak najwyższą efektywność i rentowność produkcji. Pomimo iż perspektywy rozwoju rodzimego rynku wydają się duże, w dalszym ciągu nie możemy zaobserwować wzrostu nakładów inwestycyjnych w Polsce. Szacunki wskazują, iż w perspektywie długoterminowej wzrost zapotrzebowania na węgiel będzie umiarkowanie stabilny, a jego procentowy udział w produkcji energii, na którą popyt nie będzie drastycznie spadał, utrzyma się na podobnym poziomie. Krajowe zasoby węgla, które gwarantują bezpieczeństwo energetyczne Polski, powinny sprawić, że będzie on podstawowym surowcem wykorzystywanym do wytwarzania energii przez najbliższe kilkadziesiąt lat.

Prognozowane globalne źródła energii

Źródło: Opracowanie własne na podstawie FSB Energy – Shell WEM v2.5.18; dane w EJ/rok (1 EJ = 10¹⁸ J)

Długofalowym celem Grupy FAMUR jest stałe wzmacnianie pozycji Spółki na rynku globalnym, a jednym z fundamentów strategii rozwojowej jest konsekwentna realizacja programu ekspansji zagranicznej "GO GLOBAL". FAMUR posiada znaczny potencjał i bogate doświadczenie na rynkach zagranicznych. Od wielu lat rozwiązania Grupy wybierane są przez klientów na całym świecie. Produkty pod marką FAMUR są obecne między innymi w krajach Wspólnoty Niepodległych Państw, przede wszystkim w Rosji i Kazachstanie, na Bałkanach, w Turcji, a także w Ameryce Południowej i w Azji. Na świecie jest wciąż wiele krajów, których sektor energetyczny będzie nadal rozwijał się w oparciu o paliwa kopalne i to one stanowią dla Famuru naturalny kierunek ekspansji zagranicznej. Zdaniem Zarządu wykorzystanie potencjału i doświadczenia Grupy KOPEX i Grupy FAMUR daje realną szansę na zbudowanie silnej polskiej grupy, która będzie

posiadać jeszcze większe możliwości ekspansji eksportowej i będzie mogła z powodzeniem konkurować z największymi firmami w swojej branży.

W odpowiedzi na sytuację w krajowym sektorze górnictwa głębinowego FAMUR dywersyfikuje nie tylko rynki zbytu, ale również rozszerza portfolio o produkty i usługi na rzecz górnictwa odkrywkowego i branży energetycznej. W 2015 roku w strukturze przychodów ze sprzedaży Grupy FAMUR pojawiły się przychody z realizowanych przez FAMUR FAMAK S.A. zleceń w ramach segmentu Urządzeń Przeładunkowych i Dźwignic (od 2016 roku w ramach segmentu Surface). FAMUR wspólnie z FAMAK realizuje niezwykle ważne umowy, dzięki którym projektuje i dostarcza maszyny dla modernizowanych elektrowni w Opolu i Kozienicach. W najbliższym czasie, dostarczy także sprzęt do portu w Rotterdamie. Przedmiotem podpisanego z końcem marca br. kontraktu opiewającego na kwotę przeszło 32 mln zł jest zaprojektowanie, dostawa, montaż i uruchomienie systemu przeładunkowo-transportowego materiałów sypkich o wydajności 6 000 t/godz.

6.1. Jednostkowe dane finansowe podmiotu dominującego FAMUR S.A.

Wybrane dane finansowe FAMUR S.A. za I półrocze 2016 r. w porównaniu z danymi z I półrocza 2015 r. prezentuje poniższa tabela.

	I półrocze 2016	I półrocze 2015
Wybrane dane finansowe
Przychody netto ze sprzedaży	375 040	388 014
Sprzedaż krajowa	322 238	355 703
% sprzedaży ogółem	86,92%	91,67%
Sprzedaż eksportowa	52 801	32 311
% sprzedaży ogółem	14,07%	8,3%
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	43 644	27 669
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej	35 001	37 906
Zysk (strata) netto z działalności zaniechanej	-	-
Zysk netto	35 001	37 906
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	44 087	91 664
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	-33 494	-165 375
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	127 556	42 853
Przepływy pieniężne netto razem	138 149	-30 726
Liczba akcji (szt.)	481 500 000	481 500 000
Zysk netto na jedną akcję zwykłą (zł)	0,07	0,08
Rozwodniony zysk netto na jedną akcję zwykłą (zł)	0,07	0,08
Wartość księgowa na jedną akcję (zł)	1,38	1,35
Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję (zł)	1,38	1,35
Wypłacona dywidenda na jedną akcję (zł)	-	-
Suma aktywów	1 312 697	1 155 013
Kapitały własne	665 151	649 400
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	647 547	505 613
Kredyty i pożyczki krótkoterminowe i długoterminowe	342 925	319 982

Dane w tys. zł, o ile nie zaznaczono inaczej

Sprzedaż FAMUR S.A. w I połowie 2016 r. ukształtowała się na poziomie 375 mln zł i spadła w stosunku do porównywalnego okresu w roku ubiegłym o 3,3%, tj. o 13 mln zł. Na poziom sprzedaży największy wpływ miał kontrakt dostarczenia kompleksu ścianowego do kopalni Kyrgajska w Rosji.

FAMUR S.A. w I półroczu 2016 r. osiągnął zysk na działalności operacyjnej w wysokości 43,6 mln zł, w porównaniu z zyskiem operacyjnym o wartości 27,7 mln zł w I półroczu 2015 r.

Spółka dominująca osiągnęła w I półroczu 2016 r. wynik netto w wysokości 35,0 mln zł. W ciągu roku nastąpiło zmniejszenie przychodów finansowych o 12,1 mln do 8,9 mln zł przy jednoczesnym wzroście kosztów finansowych o 5,6 mln zł do poziomu 15,6 mln zł.

Bilans i wskaźniki FAMUR S.A.

	30.06.2016	30.06.2015		30.06.2016	30.06.2015
Aktywa trwałe	665 375	729 183	Kapitał własny	665 151	649 340
Wartości niematerialne	172 112	176 755	Kapitał zakładowy	4 815	4 815
Rzeczowe aktywa trwałe	310 512	370 796	Kapitał zapasowy	190 607	193 379
Należności długoterminowe	81	4 666	Kapitał z aktualizacji wyceny	1 573	1 573
Inwestycje długoterminowe	162 922	156 229	Pozostałe kapitały rezerwowe	373 984	373 984
Pozostałe aktywa długoterminowe	250	443	Zyski zatrzymane	94 172	75 649
Aktywa z tyt. odrocz. podatku doch.	19 498	20 293
Aktywa obrotowe	647 322	425 830	Zobowiązania i rezerwy	647 547	505 613
Zapasy	134 745	149 515	Rezerwy na zobowiązania	49 962	64 270
Należności krótkoterminowe	353 949	240 941	Zobowiązania długoterminowe	107 733	517
Krótkoterminowe aktywa finansowe	8 050	5 511	Zobowiązania krótkoterminowe	469 223	419 299
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	147 826	26 279	Pozostałe zobowiązania	20 628	21 526
Rozliczenia międzyokresowe	2 752	3 583
Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako prze znaczone do sprzedaży		-
Aktywa razem	1 312 697	1 155 013	Pasywa razem	1 312 697	1 155 013

Źródło: FAMUR; dane w tys. zł;* dane po połączeniach

Zadłużenie z tytułu kredytów i pożyczek jednostki dominującej na koniec czerwca 2016 r. wyniosło 342,9 mln zł. Wartość środków pieniężnych osiągnęła poziom 147,8 mln zł.

Na koniec I półrocza 2016 r. nastąpił wzrost o 13,7% sumy bilansowej w stosunku do końca I półrocza 2015 r. Największy udział w strukturze aktywów ogółem miały należności krótkoterminowe, ich wartość na dzień 30 czerwca 2016 r. wyniosła 353,9 mln zł.

Poziom zapasów w FAMUR S.A. zmniejszył się w ujęciu nominalnym o 14,7 mln zł w stosunku do stanu z dnia 30 czerwca 2015 r. Należności krótkoterminowe na koniec czerwca 2016 r. zwiększyły się o kwotę 113,0 mln zł. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec I półrocza 2016 r. osiągnęły poziom 147,8 mln zł, wykazując wzrost w stosunku do 30 czerwca 2015 r. spowodowany realizacją programu emisji obligacji.

Po stronie pasywów kapitały własne FAMUR S.A. wzrosły o 15,8 mln zł w porównaniu z 30 czerwca 2015 r. Poziom kapitałów na koniec I półrocza 2016 r. osiągnął wartość 50,7% aktywów ogółem.

Podstawowe wskaźniki

	I półrocze 2016	I półrocze 2015
FAMUR S.A.
Wskaźnik płynności ogólny	2,05	1,02	aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe, w tym krótkoter minowe rezerwy i rozliczenia międzyokresowe bierne
Wskaźnik płynności szybki	1,79	0,88	(aktywa obrotowe – zapasy) / zobowiązania krótkoterminowe, w tym krótkoterminowe rezerwy i rozliczenia międzyokresowe bierne
Wskaźnik rotacji majątku	0,22	0,31	przychody ze sprzedaży / aktywa ogółem
Wskaźnik rotacji należności (dni)	332	258	średni stan należności z tytułu dostaw i usług / przychody ze sprzedaży x liczba dni
Wskaźnik rotacji zapasów (dni)	138	146	średni stan zapasów / koszty działalności operacyjnej x liczba dni
Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni)	98	101	średni stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług / koszty działalności operacyjnej x liczba dni
Wskaźnik ogólnego zadłużenia	61%	48%	kapitały obce / aktywa ogółem
Wskaźnik rentowności sprzedaży	12%	7%	wynik na działalności operacyjnej / przychody ze sprzedaży
Wskaźnik rentowności netto	9%	10%	zysk netto / przychody ze sprzedaży

Źródło: FAMUR; dane w tys. zł;

* Wskaźniki przeliczono wg danych przekształconych po połączeniu

Jednostkowe przepływy pieniężne

Operacyjne przepływy pieniężne jednostki dominującej wyniosły na koniec I półrocza 2016 r. 44,1 mln zł, co wobec 91,8 mln zł wygenerowanych w I półroczu 2015 r. oznacza spadek o 47,7%. Z działalności inwestycyjnej wygenerowała ujemny przepływ pieniężny w wysokości 33,5 mln zł w porównaniu do ujemnych przepływów o wysokości 165,5 mln wygenerowanych w I półroczu 2015 r. Przepływy pieniężne z

działalności finansowej FAMUR S.A. wyniosły blisko 127,6 mln zł wobec przepływów w wysokości 42,9 mln zł w analogicznym okresie w roku ubiegłym. Środki pieniężne na koniec I półrocza 2016 r. osiągnęły poziom 147,8 mln zł.

Przewidywana sytuacja Grupy Kapitałowej FAMUR

Polityka Grupy FAMUR nie przewiduje upublicznia prognoz finansowych ani dla jednostki dominującej, ani dla grupy kapitałowej. Również szacowanie trendów rynkowych na najbliższe lata jest niezwykle trudne. Niepewna sytuacja światowej gospodarki i wpływające na nią w istotnym zakresie konflikty polityczne, wpływają na zmiany cen surowców. W związku z osiąganymi niskimi cenami sprzedaży surowców energetycznych (gównie węgla kamiennego i brunatnego), polscy odbiorcy produktów Grupy FAMUR zdecydowali się ograniczyć nakłady na zakup nowych maszyn i urządzeń.

Spadek popytu w sektorze górniczym wpływa negatywnie na poziom przychodów producentów maszyn górniczych, zwiększając konkurencję zarówno na rynku krajowym jak i rynkach zagranicznych. Dalsze ograniczenie nakładów inwestycyjnych przez polskie kopalnie negatywnie odbija się na całym sektorze zaplecza górniczego. Dlatego też przed polskim górnictwem stoi olbrzymie wyzwanie. Sprawdzoną i skuteczną metodą przeciwdziałania niekorzystnym zjawiskom w branży będzie zdecydowana restrukturyzacja oraz modernizacja, która gwarantuje optymalizację kosztów. Kluczem do poprawy rentowności polskiego górnictwa jest stałe obniżanie kosztów wydobycia węgla. Optymalizacja procesów produkcyjnych oraz wdrażanie innowacyjnych technologii, a co za tym idzie regularne unowocześnianie parku maszynowego kopalń, jest właściwym kierunkiem rozwoju. Im taniej polskim spółkom węglowym uda się wydobyć surowiec, tym atrakcyjniejszy cenowo będzie on nie tylko na rodzimym, ale także zagranicznym rynku. Dlatego tak niezwykle istotne jest dbanie o jak najwyższą efektywność i rentowność produkcji. Choć obecnie nie obserwujemy wzrostu nakładów inwestycyjnych w Polsce, perspektywy rozwoju na polskim rynku są duże. Szacuje się, iż w perspektywie długoterminowej wzrost zapotrzebowania na węgiel będzie umiarkowanie stabilny, a jego procentowy udział w produkcji energii, na którą popyt nie będzie drastycznie spadał, utrzyma się na podobnym poziomie. Krajowe zasoby węgla, które gwarantują bezpieczeństwo energetyczne Polski, powinny sprawić, że będzie on podstawowym surowcem wykorzystywanym do wytwarzania energii przez najbliższe kilkadziesiąt lat.

W związku z sytuacją polskiego sektora wydobywczego nieustannie intensyfikujemy nasze działania na rynkach międzynarodowych, których skuteczność będzie wpływać na wyniki przyszłych okresów. Pomimo iż skomplikowana sytuacja w branży spowodowała, że także zagraniczni odbiorcy odkładają w czasie realizację niektórych zaplanowanych wcześniej inwestycji, Grupa FAMUR przeprowadziła skuteczne negocjacje zakończone podpisaniem kontraktów m.in. w Rosji, Turcji oraz na Bałkanach. Liczymy iż w kolejnych kwartałach wartość przychodów z kontraktów eksportowych będzie rosnąć. Do najbardziej perspektywicznych kierunków Grupa FAMUR zalicza szczególnie rynki wschodzące i tam będzie wzmacniać swoją ekspansję. Chcemy rozwijać naszą sprzedaż w Indonezji, Wietnamie, Indiach, Ameryce Południowej, na Bałkanach, w Turcji oraz na Bliskim Wschodzie. Do tych krajów czy regionów zamierzamy eksportować rozwiązania zarówno dla sektora głębinowego, jak i odkrywkowego oraz energetyki. Poza rynkami wschodzącymi, wciąż atrakcyjne są dla nas kraje Ameryki Północnej i kraje Wspólnoty Niepodległych Państw – w szczególności Rosja.

W odpowiedzi na sytuację w polskim sektorze górnictwa głębinowego dywersyfikujemy nie tylko rynki zbytu, ale również rozszerzamy portfolio o produkty i usługi na rzecz górnictwa odkrywkowego czy branży energetycznej. FAMUR pod koniec listopada 2014 r. sfinalizował przejęcie pakietu kontrolnego w spółce FAMAK S.A. (obecnie: FAMUR FAMAK S.A.). Pozwoliło to na rozszerzenie doświadczenia i kompetencji o bardzo perspektywiczny segment górnictwa odkrywkowego, systemów przeładunku, suwnic i dźwignic. Wspólnie z FAMAK podpisaliśmy w 2014 r. dwie niezwykle ważne umowy, dzięki którym w latach 2015- 2017 dostarczymy maszyny dla modernizowanych elektrowni w Opolu i Kozienicach. Łączna wartość netto tych kontraktów to ok. 255 mln zł.

Spółce FAMUR udało się na przestrzeni ostatniej dekady zbudować silną grupę kapitałową, która jest w stanie dostarczyć kompletne rozwiązania dla górnictwa. Po latach dynamicznego rozwoju organicznego, jak i przez liczne akwizycje, spółka dotarła do momentu, w którym była gotowa do wypłacenia akcjonariuszom dywidendy pieniężnej. Wypłacona w 2014 r. roku dywidenda w wysokości 404,46 mln zł, wraz z wypłaconą w 2011 r. dywidendą pieniężną i niepieniężną w postaci akcji spółek ZAMET Industry i PGO wydzielonych z Grupy FAMUR, dała akcjonariuszom FAMUR S.A. łącznie ponad 700 mln zł z zysków Grupy.

Grupa FAMUR w dalszym ciągu widzi obszary wewnątrz organizacji, które będzie starać się optymalizować, by zwiększać jej efektywność i konkurencyjność, między innymi poprzez proces łączenia podmiotów, wydzielenie działalności segmentu infrastruktury zakładów górniczych czy też systematyczne ograniczanie kosztów funkcjonowania Grupy. Ponadto FAMUR będzie maksymalizować potencjał obecnie funkcjonujących nowoczesnych zakładów, będących efektem inwestycji z lat poprzednich.

7. Informacje dodatkowe

7.1. Źródła zaopatrzenia w materiały do produkcji, w towary i usługi

FAMUR S.A. w Grupie Kapitałowej sprawuje funkcję koordynatora dostaw materiałów. Grupa posiada zdywersyfikowane źródła zaopatrzenia w materiały do produkcji, nie występuje więc uzależnienie od jednego lub więcej dostawców. Wzrost skali działalności Grupy FAMUR wykreował możliwości bardziej efektywnych zakupów materiałowych poprzez wykorzystywanie efektu skali.

7.2. Transakcje z podmiotami powiązanymi

W I półroczu 2016 r. miały miejsce transakcje z podmiotami powiązanymi, które oparte były na cenach rynkowych i w opinii Zarządu były transakcjami typowymi i rutynowymi. Szczegółowa informacja na temat transakcji z podmiotami powiązanymi została przedstawiona w nocie nr 20 Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej FAMUR za I półrocze 2016.

7.3. Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek oraz zobowiązania warunkowe

Zestawienie zaciągniętych kredytów

Kredyty inwestycyjne oraz obrotowe przedstawiono wg salda pozostającego do spłaty, natomiast kredyty w rachunku bieżącym wg stanu zadłużenia na dzień bilansowy 30 czerwca 2016 r. wraz ze wskazaniem wysokości przyznanego limitu kredytowego. Wykaz kredytów i pożyczek, rozbudowany o zabezpieczenia, znajduje się ponadto w nocie nr 13 Skonsolidowanego skróconego śródrocznego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej FAMUR za I półrocze 2016 r.

Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek

Poniższa tabela zawiera zestawienie krótkoterminowych zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek na dzień 30 czerwca 2016 r.

Nazwa jednostki/Bank	Kwota kredytu/pożyczki wg umowy (tys. zł/euro)	Termin spłaty	Waluta	Kwota pozostała do spłaty (tys. zł/euro)	Oprocentowanie
FAMUR S.A.				333 891
PKO BP S.A.	58 000	2016-10-10	PLN	58 000	WIBOR + marża
PKO BP S.A.	92 000	2017-04-06	PLN	92 000	WIBOR + marża
Bank Polska Kasa Opieki S.A.	100 000	2018-08-31	PLN	89 819	WIBOR + marża
Raiffeisen S.A.	50 000	2018-09-28	PLN	25 891	WIBOR + marża
ICBC	80 000	2019-05-12	PLN	20 000	WIBOR + marża
mBank	30 000	2017-05-30	PLN	-	WIBOR + marża
DAMS GmbH (Velbert Niemcy)	1 877	2016-12-31	PLN/EUR	8 308/1 877	EURIBOR + marża
Bank Gospodarstwa Krajowego	40 000	2018-09-04	PLN	39 814	WIBOR + marża
Naliczone na dzień bilansowy odsetki od pożyczek				59
FAMUR FAMAK S.A.				20 916
Bank BGŻ BNP Paribas S.A.	20 000	2018-05-24	PLN	15 914	WIBOR + marża
Zamet Industry S.A.	5 000	2016-12-31	PLN	5 000	WIBOR + marża
Naliczone na dzień bilansowy odsetki od pożyczek				2
Elgór+Zamet sp. z o.o.				2 645
ING Bank Śląski S.A.	3 800	2016-10-06	PLN	1 203	WIBOR + marża

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku |

ING Bank Śląski S.A.	1 000	2019-04-07	PLN	32	WIBOR + marża
ING Bank Śląski S.A.	3 022	2018-10-31	PLN	1 410	WIBOR + marża

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł lub euro

Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek

Poniższa tabela zawiera zestawienie długoterminowych zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek na dzień 30 czerwca 2016 r.

Nazwa jednostki/Bank	Kwota kredytu/pożyczki wg umowy (tys. zł/euro)	Termin spłaty	Waluta	Kwota pozostała do spłaty (tys. zł/euro)	Oprocentowanie
Elgór+Zamet sp. z o.o.				240
ING Bank Śląski S.A.	500	2019-04-07	PLN	28	WIBOR + marża
ING Bank Śląski S.A.	1 078	2018-04-30	PLN	212	WIBOR + marża

Należności i zobowiązania warunkowe

		30 czerwca 2016	30 czerwca 2015
	Dane skonsolidowane
1.	Należności warunkowe	-	-
2.	Zobowiązania warunkowe	151 156	120 483
	- udzielone gwarancje, w tym:	85 323	47 579
	- przetargowe	9 366	3 133
	- dobrego wykonania kontraktu	74 752	40 101
	- pozostałe	1 205	4 345
	- poręczenie i weksle na rzecz instytucji finansowych		4 660
	- wykup wierzytelności	65 833	68 244
			-

Źródło: GRUPA FAMUR; dane w tys. zł

7.4. Postępowania sądowe

W nawiązaniu do informacji przekazywanych w ostatnich raportach okresowych Grupy FAMUR oraz raportach bieżących nr 44/2009, 1/2010, 21/2012 czy 12/2014, postępowanie sądowe z powództwa Emitenta (tj. jako następcy prawnego spółki Fabryka Zmechanizowanych Obudów Ścianowych FAZOS S.A. połączonej z Zakładem Maszyn Górniczych GLINIK sp. z o.o., która następnie została połączona z Emitentem) przeciwko KOPEX S.A. oraz Fabryce Urządzeń Górniczych Tagor S.A., dotyczące odszkodowania z tytułu szkody poniesionej przez FAZOS S.A. w związku z brakiem realizacji kontraktu na rzecz odbiorcy chińskiego, decyzją Sądu Okręgowego w Katowicach zostało zawieszone. W postępowaniu tym zgłoszono żądanie zapłaty odszkodowania z tytułu strat poniesionych w związku z koniecznością ubezpieczenia kursów walutowych. Wysokość dochodzonego odszkodowania to 51.875.600,00 zł. Zawieszenie ustalono do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie przeciwko KOPEX S.A. oraz Tagor S.A. o zapłatę 22.206.707,76 zł tytułem utraconych zysków w związku z brakiem realizacji kontraktu na rzecz odbiorcy chińskiego. Kontrakt miał być realizowany na mocy umowy o współpracy z dnia 11 stycznia 2008 r., przewidującej dostawę urządzeń o wartości ok. 50% kwoty kontraktu podpisanego przez KOPEX S.A. z odbiorcą chińskim. W postępowaniu tym został wyczerpany tok instancyjny, tj. Sąd Najwyższy wydał postanowienie o odmowie przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Emitenta. Postępowanie to zostało zakończone.

W związku z tym, postępowanie wskazane w akapicie pierwszym (tj. o zapłatę odszkodowania w kwocie 51.875.600,00 zł), zostało podjęte postanowieniem z dnia 25 marca 2015 r. W dniu 14 maja 2015 r. odbyła się rozprawa, na której Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego instytutu. W dniu 28 grudnia 2015 r. Sąd ustanowił w sprawie biegły Instytut Badań u Analiz Finansowych Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, któremu zlecił sporządzenie pisemnej opinii na okoliczność ustalenia wysokości

szkody poniesionej przez Emitenta. Przed wydaniem wyroku, Emitent ograniczył żądanie pozwu do kwoty 33.705.361,31 zł.

W dniu 29.06.2016 r. Sąd Okręgowy w Katowicach wydał wyrok, w którym:

1) oddalił powództwo co do kwoty 33.705.361,31 zł (o te kwotę Emitent ograniczył powództwo),

2) umorzył postępowanie co do kwoty 18.170.238,69 zł,

3) zasądził od powoda na rzecz KOPEX SA 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

4) zasądził od powoda na rzecz TAGOR S.A. kwotę 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

5) zasądził od powoda na rzecz KOPEX SA kwotę 7.377,60 zł tytułem zwrotu wydatków

6) obciążył stronę powodową obowiązkiem wpłaty na rzecz Skarbu Państwa kwoty 21.961,78 zł tytułem zwrotu wydatków, które nie zostały pokryte w toku postępowania.

Wyrok nie jest prawomocny, został złożony wniosek o uzasadnienie, a w terminie do dnia 31.08.2016 r. Emitent złoży apelację.

7.5. Badania i rozwój

W Grupie Kapitałowej Emitenta działalność badawczo-rozwojowa prowadzona jest przez spółkę FAMUR Institute sp. z o.o., a także w ramach samodzielnej działalności prowadzonej przez oddziały produkcyjne. Dzięki bogatej wiedzy konstruktorów, w Grupie FAMUR realizowanych jest z sukcesem szereg projektów, których celem jest wdrożenie nowych produktów jak i udoskonalenie będących już w ofercie urządzeń. Szczególnymi osiągnięciami centrum badawczo-rozwojowego są m.in. przekładnie z przeznaczeniem dla przemysłu maszynowego, energetyki i górnictwa oraz kombajn chodnikowy FR 160 z funkcją radiowego zdalnego sterowania.

W 2015 roku zespół R&D Grupy FAMUR opracował i przebadał typoszereg ciężkich przekładni przemysłowych o mocach 320 kW, 630 kW i 1MW. Ta nowa linia przekładni oznaczona symbolem FG przeznaczona jest do napędzania przenośników taśmowych w kopalniach węgla brunatnego, ze szczególnym uwzględnieniem wymagań Grupy PGE. W 2015 r. przekładnie te były dostarczane do KWB Turów i KWB Bełchatów.

Ze względu na rosnące wymagania dotyczące emitowanego hałasu, został przeprowadzony szereg badań stanowiskowych przekładni – z wykorzystaniem własnego zaplecza testowo-badawczego – ukierunkowanych na optymalizację emisji hałasu w funkcji rozwiązań systemu chłodzenia. Ponadto opracowano nowe przekładnie o mocy 500 kW do napędu przenośników taśmowych, które zostały wykorzystane w systemie nawęglania przygotowanym dla elektrowni Kozienice.

Przeprowadzono także badania ruchowe i stanowiskowe nowych przekładni FRG250 i FRG160 napędzających organy kombajnów chodnikowych ukierunkowanych na zwiększenie obciążenia pracy. Na podstawie wyników badań wprowadzono szereg zmian, które pomogą zwiększyć trwałość i przeciążalność systemów napędu organów dla kombajnów chodnikowych.

7.6. Ochrona środowiska

FAMUR S.A. w swoich działaniach biznesowych uwzględnia obecne i przyszłe konsekwencje oddziaływań środowiskowych wynikające ze stosowanych procesów technologicznych we wszystkich Oddziałach produkcyjnych. W ramach wdrożonego i certyfikowanego Systemu Zarządzania Środowiskowego ISO 14001, firma dąży do minimalizowania znaczących wpływów na środowisko. W tym zakresie stawiane i realizowane są cele środowiskowe, których ramy wyznacza przyjęta przez Zarząd FAMUR S.A. Polityka Środowiskowa. Cele te są ukierunkowane na doskonalenie gospodarki odpadami, stosowanie technologii przyjaznych środowisku, podnoszenie świadomość ekologicznej pracowników, wprowadzenie racjonalnego gospodarowania mediami energetycznymi. Ponadto dzięki skutecznemu monitoringowi wszystkich naszych aspektów środowiskowych kontrolujemy wpływ na środowisko i w razie potrzeby niezwłocznie podejmujemy działania zmierzające do zmniejszenia ryzyka wystąpienia negatywnych wpływów na środowisko naturalne.

7.7. Papiery wartościowe

Akcje

Uchwałą nr 27 ZWZ FAMUR S.A. z dnia 18 czerwca 2015 r. postanowiono o przedłużeniu okresu upoważnienia Zarządu do nabywania akcji własnych (udzielonego przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie uchwałą nr 24 w dniu 26 czerwca 2013 r.) do dnia 26 czerwca 2018 r., nie dłużej jednak niż do chwili wyczerpania środków przeznaczonych na ich nabycie. Zwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR S.A. postanowiło, że pozostałe warunki uchwały nr 24 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 26 czerwca 2013 r. pozostają bez zmian.

Obligacje

Uruchomienie Programu Emisji Obligacji

Zarząd FAMUR S.A., na mocy stosownej uchwały Zarządu Spółki z dnia 18 grudnia 2015 r. oraz zgody Rady Nadzorczej FAMUR S.A. udzielonej na podstawie § 15 ust. 2 pkt 13 Statutu FAMUR S.A., podjął decyzję o ustaleniu i uruchomieniu Programu Emisji Obligacji, w ramach którego Emitent może przeprowadzać emisje Obligacji na łączną kwotę (wartość nominalna) do 500.000.000,00 PLN (słownie: pięciuset milionów złotych).

Uzgodniono, iż wartość nominalna jednej Obligacji emitowanej w ramach Programu wyniesie 1.000,00 PLN. Czas trwania Programu Emisji Obligacji, tj. czas, w którym Zarząd Emitenta może podjąć uchwałę o emisji poszczególnych serii Obligacji w ramach Programu Emisji Obligacji, będzie nie dłuższy niż do dnia 31.12.2017 roku, z zastrzeżeniem ograniczeń dotyczących łącznej wartości nominalnej Obligacji emitowanych w ramach Programu.

Proponowanie nabycia Obligacji będzie dokonywane zgodnie z art. 33 pkt 2 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2015 r., poz. 238, ze zm.), tj. w trybie emisji niepublicznej (emisja prywatna) kierowanej wyłącznie do indywidualnie oznaczonych adresatów, w liczbie nie większej niż 149. Poszczególne emisje Obligacji w ramach kolejnych serii mogą mieć zróżnicowane ostateczne warunki emisji Obligacji, w tym zasady ustalania oprocentowania i jego wysokości. W ramach Programu Emisji Obligacji Spółka będzie mogła emitować jedną lub więcej serii Obligacji. Obligacje nie będą miały formy dokumentu, a prowadzenie ewidencji i dokonywanie w imieniu Emitenta rozliczeń zostanie powierzone podmiotowi do tego upoważnionemu, w szczególności ustalono, iż Obligacje mogą być zarejestrowane w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. Emitent został upoważniony do zawarcia z Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. umowy lub umów o rejestrację Obligacji.

Obligacje będą obligacjami na okaziciela i będą emitowane jako zabezpieczone lub niezabezpieczone. Szczegółowe warunki dotyczące zabezpieczeń będą określane w warunkach emisji Obligacji przez Zarząd Emitenta dla każdej serii emitowanych Obligacji w ramach Programu Emisji Obligacji.

Warunki emisji każdej serii Obligacji mogą stanowić o ubieganiu się o wprowadzenie Obligacji do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu, prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. lub BondSpot S.A. Warunki emisji Obligacji mogą przewidywać wprowadzenie Obligacji do obrotu na jednym z wyżej wymienionych alternatywnych systemów obrotu lub na obu tych systemach łącznie.

Uchwała o emisji i przydział Obligacji serii A

22 grudnia 2015 r. Emitent poinformował swoich akcjonariuszy, iż na mocy stosownych uchwał Zarządu i Rady Nadzorczej, postanowił o emisji obligacji serii A, ustaleniu ich parametrów oraz dokonaniu przydziału obligacji serii A.

Zgodnie z intencją Zarządu Seria A Obligacji jest pierwszą transzą uruchomionego Programu Emisji Obligacji, którego czas trwania przewiduje się do 31.12.2017 r. Zarząd FAMUR S.A. będzie decydował o emisji kolejnych transz w zależności od potrzeb finansowych Emitenta, związanych ze zwiększaniem aktywności rynkowej oraz rozwojem organizacji.

W podjętych uchwałach ustalono, iż FAMUR S.A. wyemituje obligacje na okaziciela serii A, zdematerializowane, zabezpieczone, o łącznej wartości nominalnej nie wyższej niż 108.000.000 zł. Spółka wyemituje nie więcej niż 108.000 Obligacji serii A, a wartość nominalna jednej Obligacji serii A będzie wynosić 1.000,00 zł. Cena emisyjna jednej Obligacji serii A będzie wynosić 1.000,00 zł.

Obligacje serii A będą oprocentowane według zmiennej stopy procentowej opartej o stawkę WIBOR 6M powiększoną o marżę, dla każdego okresu odsetkowego. Odsetki od Obligacji serii A będą wypłacane co 6 miesięcy. Warunki emisji Obligacji serii A nie przewidują świadczeń niepieniężnych. Warunki wypłaty oprocentowania Obligacji serii A zostały szczegółowo opisane w Warunkach Emisji Obligacji Serii A.

Cel emisji Obligacji serii A nie został określony.

Uzgodniono, że roszczenia Obligatariuszy z tytułu Obligacji serii A zostaną zabezpieczone dwoma wekslami własnymi in blanco oraz oświadczeniem o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 5 kpc, ustanowionymi na podstawie umowy zawartej pomiędzy Emitentem a Administratorem Zabezpieczeń.

Każda deklaracja wekslowa przewiduje między innymi, że: (i) maksymalna kwota, na jaką może być wypełniony jeden weksel nie może przekroczyć 62,5% wartości nominalnej wyemitowanych Obligacji oraz (ii) najpóźniejszą datą, w jakiej może nastąpić uzupełnienie weksli własnych będzie data 31 grudnia 2024 roku.

Oświadczenie o poddaniu się egzekucji będzie złożone przez Emitenta na rzecz Administratora Zabezpieczeń, do maksymalnej kwoty określonej jako 125% wartości nominalnej wyemitowanych Obligacji (przy czym w oświadczeniu o poddaniu się egzekucji zostanie wskazana konkretna kwota), w terminie 7 dni od Dnia Emisji.

Obligacje serii A zostały zaoferowane inwestorom zgodnie z art. 33 pkt 2 Ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o obligacjach (Dz.U. z 2015 r., poz. 238, ze zm.), tj. w trybie emisji niepublicznej (emisja prywatna) kierowanej wyłącznie do indywidualnie oznaczonych adresatów, w liczbie nie większej niż 149.

Obligatariusze będą posiadać możliwość zażądania wcześniejszego wykupu Obligacji serii A. Zdarzenia uprawniające Obligatariuszy do zażądania wcześniejszego wykupu Obligacji serii A oraz procedura dokonywania wcześniejszego wykupu Obligacji serii A zostały określone w warunkach emisji Obligacji serii.

Emitent począwszy od trzeciego (włącznie) okresu odsetkowego i co 6 miesięcy na koniec każdego kolejnego okresu odsetkowego będzie posiadał możliwość zażądania wcześniejszego wykupu wszystkich lub części Obligacji serii A na zasadach określonych w Warunkach Emisji Obligacji serii A. Emitent zawiadomi Obligatariuszy o wcześniejszym wykupie Obligacji z wyprzedzeniem co najmniej 10 dni roboczych przed dniem wcześniejszego wykupu. Wcześniejszy wykup Obligacji może nastąpić w dniach płatności odsetek.

Zdecydowano, że obligacje serii A będą mogły być wprowadzone do obrotu w alternatywnym systemie obrotu, prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. lub BondSpot S.A., lub do obu tych systemów łącznie. W przypadku podjęcia decyzji o wprowadzeniu Obligacji serii A do obrotu w alternatywnym systemie obrotu Zarząd Emitenta podejmie wszelkie niezbędne działania w celu wprowadzenia Obligacji serii A do jednego z wyżej wymienionych systemów obrotu lub do obu tych systemów łącznie.

Obligacje serii A będą emitowane zgodnie z prawem polskim i temu prawu będą podlegać.

Emitent w okresie trwania Obligacji nie wyklucza wzrostu poziomu zobowiązań w wyniku zarówno samej emisji jaki i bieżącej działalności Emitenta, w tym realizacji zleceń w obszarze podpisanych kontraktów długoterminowych oraz planowanego rozwoju Grupy Kapitałowej Emitenta - w tym ewentualnych akwizycji. Emitent planuje kształtowanie się zobowiązań na bezpiecznym poziomie, który nie spowoduje naruszenia wskaźników ustalonych w Warunkach Emisji Obligacji.

Zarząd FAMUR S.A. działając w oparciu o zgodę Rady Nadzorczej na emisję obligacji w trybie oferty niepublicznej oraz na podstawie uchwały Zarządu Spółki z dnia 18 grudnia 2015 r. w sprawie ustalenia i uruchomienia Programu Emisji Obligacji do kwoty 500.000.000 zł, a także uchwały Zarządu Spółki, podjętej w dniu 21 grudnia 2015 roku w sprawie emisji obligacji i zatwierdzenia warunków emisji Obligacji serii A, dokonał przydziału 108.000 sztuk Obligacji serii A o wartości nominalnej 1.000,00 zł każda podmiotom, które subskrybowały Obligacje, tj. złożyły w sposób ważny i skuteczny formularz Przyjęcia Propozycji Nabycia Obligacji Serii A. Łączna wartość emisyjna Obligacji wynosi 108.000.000,00 zł.

Rejestracja Obligacji serii A w KDPW

Obligacje serii A zostały zdematerializowane i zarejestrowane w depozycie papierów wartościowych prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. w dniu 12 stycznia 2016 r. Obligacje zarejestrowane w depozycie zostały oznaczone kodem ISIN PLFAMUR00038. Datą emisji Obligacji serii A jest zatem12 stycznia 2016 r. Datą wykupu Obligacji serii A będzie dzień 13 stycznia 2020 r.

Wprowadzenie Obligacji serii A do obrotu na Catalyst

Zarządy GPW i BondSpot w dniu 18 marca 2016 r. podjęły uchwały w sprawie wprowadzenia obligacji serii A FAMUR S.A. do obrotu na ASO GPW i ASO BondSpot. Na 31 marca 2016 r. wyznaczono pierwszy dzień notowania obligacji serii A FAMUR S.A.

7.8. Informacja o dywidendzie

W okresie I półrocza 2016 r. w Grupie FAMUR nie miały miejsca zdarzenia ani nie zapadły żadne decyzje związane z procesem zatwierdzania bądź wypłaty dywidendy.

7.9. Realizacja prognozy

Zarząd FAMUR S.A. nie publikował prognoz finansowych Emitenta ani Grupy FAMUR na 2016 r.

8. Ocena zarządzania zasobami finansowymi

Najwyższym priorytetem Grupy FAMUR jest stabilność finansowa i dywersyfikacja źródeł finansowania. W opinii Zarządu Spółki FAMUR S.A. tryb zarządzania zasobami finansowymi Grupy Kapitałowej jest na dobrym poziomie. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług, zobowiązania publiczno-prawne oraz względem pracowników są przez Grupę regulowane terminowo, podobnież zaciągnięte kredyty, tj. kolejne raty kapitałowe jak również odsetki płacone w okresach miesięcznych regulowane są na bieżąco. Źródła finansowania działalności są w dużym stopniu zdywersyfikowane i zabezpieczone – w tym dzięki uruchomionemu w grudniu 2015 r. Programowi Emisji Obligacji.

Pomimo trudnej sytuacji w branży górniczej Grupa FAMUR jest w stanie pozyskiwać finansowanie oraz realizować kontrakty w Polsce i za granicą. Sytuacja finansowa Grupy FAMUR na koniec I półrocza 2016 roku charakteryzowała się poziomem długu netto na poziomie 75 mln zł. Grupa FAMUR posiada długotrwałe relacje z instytucjami finansowymi, dzięki czemu w sierpniu 2015 roku przedłużyła linie kredytowe w dwóch bankach i pozyskała nową linię kredytową w Banku Gospodarstwa Krajowego na okres 3 lat. Bank Gospodarstwa Krajowego jest strategicznym partnerem Grupy FAMUR w finansowaniu kontraktów eksportowych. W II kwartale 2016 r. Grupa FAMUR zawarła szereg umów z Industrial and Commercial Bank of China, których łączna wartość netto przekroczyła 130 mln zł.

9. Umowy znaczące

W 2016 r. opublikowanych zostało kilka komunikatów o zawarciu znaczących umów bądź aneksów do nich. Część z raportów dotyczyła szeregu umów spółek Grupy FAMUR z danym kontrahentem, których suma łącznie przekraczała próg tzw. umowy znaczącej:

• W dniu 13 maja 2016 r. FAMUR S.A. poinformował o podpisaniu porozumienia dotyczącego dostawy do ОАО Kopalni Kyrgajska w Rosji sekcji obudowy zmechanizowanej, kombajnu ścianowego, kompletnego przenośnika ścianowego i podścianowego wraz z układem przekładkowym oraz szkolenia i kontroli nad montażem i pracami związanymi z uruchomieniem i wdrożeniem sprzętu do eksploatacji. W związku z podpisanym porozumieniem zmianie ulega wartość kontraktu z 18.738.530,00 EUR na 20.760.000,00 EUR oraz oznaczenie stron umowy – na bezpośrednią umowę pomiędzy spółką zależną FAMUR S.A. a Spółką Akcyjną "Szachtouprawlienie "Tałdinskoje-Kyrgajskoje" w Rosji (raport bieżący nr 23/2016).
• W dniu 23 maja 2016 r. FAMUR S.A. poinformował o podpisaniu w konsorcjum ze spółką "BALGARSKA ENERGETIKA" AD umowę z "MINI MARITZA IZTOK" EAD na zaprojektowanie, wyprodukowanie, dostarczenie oraz oddanie do użytku koparek wielonaczyniowych typu SRs 2000 oraz SRs 200. Łączna wartość netto kontraktu, po podpisaniu porozumienia, wynosi 20 760 000,00 EUR (raport bieżący nr 26/2016).
• W dniu 24 czerwca 2016 r. FAMUR S.A. poinformował o podpisaniu szeregu umów z INDUSTRIAL AND COMMERCIAL BANK OF CHINA (EUROPE) S.A. (spółka akcyjna) oddział w Polsce, których łączna wartość netto przekroczyła 130 mln zł. Umową o największej wartości jest umowa o kredyt odnawialny do wysokości 80 mln zł (raport bieżący nr 36/2016).

10. Informacje o podmiocie uprawnionym do badania sprawozdania finansowego

Podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych jest Ernst & Young Audyt Polska sp. z o.o. sp.k., z siedzibą w Warszawie przy ul. Rondo ONZ 1, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000481039, wpisany na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych pod nr 130 (prowadzoną przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów).

Data umowy	Przedmiot umowy	Wynagrodzenie (netto, zł)
	- przegląd: jednostkowego śródrocznego sprawozdania finansowego oraz	44 000
	skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej za I półro
	cze 2016 r. oraz	100 000
	- badanie: jednostkowego sprawozdania finansowego FAMUR S.A. oraz skon
	solidowanego sprawozdania Grupy Kapitałowej za 2016 r.
Razem

W roku 2015 podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych był również Ernst & Young Audyt Polska sp. z o.o. sp.k., z siedzibą w Warszawie przy ul. Rondo ONZ 1, wpisany na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, prowadzoną przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów, pod numerem 130.

Rok 2015

Data umowy	Przedmiot umowy	Wynagrodzenie (netto, zł)
10.07.2015 r.	- przegląd skróconego śródrocznego jednostkowego sprawozdania FAMUR S.A. i przegląd skonsolidowanego sprawozdania Grupy FAMUR. oraz - badanie: jednostkowego sprawozdania finansowego FAMUR S.A. oraz skon	45 000
	solidowanego sprawozdania Grupy Kapitałowej FAMUR	101 000
Razem		146 000

Źródło: FAMUR

11. Istotne czynniki ryzyka i zagrożeń wpływających na działalność spółki

Niżej wymienione ryzyka są typowe zarówno dla Grupy Kapitałowej FAMUR jak i FAMUR S.A.

Ryzyko ograniczonej dywersyfikacji źródeł przychodów

Działalność Grupy Kapitałowej FAMUR uzależniona jest w istotnym stopniu od sytuacji polskiego sektora górnictwa węgla kamiennego. Znacząca część przychodów Grupy pochodzi z rynku krajowego. Obserwowane ograniczenie zamówień ze strony polskiego górnictwa węgla kamiennego może powodować trudności w szybkim znalezieniu nowego kręgu odbiorców na maszyny górnicze. Dlatego też Grupa FAMUR podejmuje aktywne działania marketingowo-sprzedażowe skierowane na perspektywiczne rynki eksportowe, takie jak Indonezja, Indie, Turcja, Rosja, kraje Bliskiego Wschodu, pozostałe kraje WNP czy kraje Ameryki Południowej, w celu pozyskania nowych kontrahentów oraz budowy trwałej relacji z dotychczasowymi klientami. Ponadto, dzięki akwizycji spółki FAMUR FAMAK S.A., Grupa FAMUR zdywersyfikowała obszary swojej aktywności rynkowej i produktowej, rozszerzając portfolio swojej działalności o systemy przeładunku, suwnic i dźwignic. Dzięki temu Grupa FAMUR zamierza stać się aktywnym i atrakcyjnym partnerem dla podmiotów funkcjonujących w branży energetycznej.

Ryzyko pogorszenia sytuacji ekonomicznej spółek z branży górniczej i niewypłacalności kopalń

Trudna sytuacja ekonomiczna polskiej branży górnictwa węglowego, skutkująca spadkiem nakładów inwestycyjnych kopalń na zakup maszyn i urządzeń, przekłada się na osiągane przez Grupę FAMUR wyniki. Pomimo tego, iż zwiększenie efektywności wydobycia węgla niezaprzeczalnie wiąże się z inwestycjami w wyższej jakości sprzęt, tendencja ograniczania wydatków na nowe maszyny i urządzenia przez spółki węglowe może utrzymać się w 2016 roku. W przypadku, gdy obecnie prowadzone w polskich kopalniach procesy restrukturyzacyjne nie osiągną zamierzonych efektów, można spodziewać się dalszego negatywnego wpływu standingu spółek węglowych na całą branżę zaplecza górniczego. Zarząd FAMUR S.A., ba-

zując na przekazywanych opinii publicznej informacjach o zamiarach wdrażania planów naprawczych dedykowanych dla polskiego sektora górniczego, zakłada, że w polskim górnictwie zostaną uruchomione skuteczne programy restrukturyzacyjne, których realizacja ustabilizuje sytuację finansową branży. W celu zapewnienia trwałej rentowności polskich kopalń potrzebne są również liczne inwestycje w modernizację ich parków maszynowych – jednoczesne przeprowadzenie procesów restukturyzacyjnych w zakresie organizacyjnym, równolegle przeprowadzona mechanizacja i zwiększenie efektywności wydobycia są gwarantami poprawy efektywności polskich spółek węglowych. Niemniej jednak, w obliczu aktualnej trudnej sytuacji polskiego górnictwa, Grupa FAMUR intensyfikuje działania proeksportowe oraz dywersyfikuje działalność operacyjną o usługi i produkcję sprzętu dla sektora energetycznego i górnictwa odkrywkowego. W przypadku kontraktów zagranicznych FAMUR stara się wdrażać szereg narzędzi zabezpieczających spływ należności m.in. poprzez ubezpieczanie kontraktów w ramach współpracy z Korporacją Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. (KUKE).

Rola kadry inżynieryjno-technicznej

FAMUR S.A. ma pełną świadomość tego, że jego możliwości w zakresie realizacji kontraktów wynikają w dużej mierze ze zdolności do sprawnego, samodzielnego opracowywania pełnej dokumentacji technicznej dla produkowanych maszyn i urządzeń. Proces przygotowania produkcji każdej maszyny związany jest z szeregiem prac o charakterze projektowo-konstrukcyjnym i techniczno-produkcyjnym. Warunkiem wytworzenia produktu spełniającego określone wymagania techniczne jest dysponowanie wysoko wykwalifikowaną kadrą inżynierską. Kadra techniczno-inżynierska stanowi kluczową grupę pracowników w Grupie oraz spółce FAMUR. Działalność Grupy FAMUR jest też związana z zapotrzebowaniem na wysokokwalifikowaną kadrę robotników, posiadających duże doświadczenie i wysokie umiejętności w produkcji zaawansowanych technologicznie maszyn. Także wdrażanie nowych konstrukcji wymaga kadry inżynierskiej posiadającej doświadczenie konstrukcyjne. Istnieje ryzyko, że w przyszłości utrudnione będzie zatrudnienie wystarczającej ilości osób z odpowiednim doświadczeniem, wykształceniem i kwalifikacjami zawodowymi, co może negatywnie oddziaływać na możliwość zwiększania produkcji i wdrażania nowych maszyn, konstrukcji i rozwiązań technicznych.

Ryzyko niestabilnej sytuacji makroekonomicznej

Ogólna sytuacja makroekonomiczna, w tym polityka gospodarcza Rządu oraz polityka pieniężna Banku Centralnego, mają wpływ na skalę obrotów realizowanych przez spółki Grupy Kapitałowej FAMUR. Zapowiadane w poprzednich latach prywatyzacje kopalń – również poprzez GPW – które mogłyby być sygnałem do pozytywnych zmian, nie są przeprowadzane. Zawirowania na światowych rynkach finansowych, spadki cen surowców, niestabilna sytuacja geopolityczna i gospodarcza w wielu regionach świata, duża zmienność kursów walutowych oraz trudna sytuacja ekonomiczna głównych spółek węglowych w Polsce – będących znaczącym odbiorcą Grupy FAMUR – odbijają się negatywnie na poziomie osiąganych przychodów. Dlatego też FAMUR oraz jego podmioty zależne będą brały pod uwagę powyższe czynniki ryzyka przy podpisywaniu ewentualnych umów, a potencjalne kontrakty z podmiotami zagranicznymi o mocno niestabilnej sytuacji finansowej nie będą rozważane. Emitent będzie zabiegać o ubezpieczenia znaczących kontraktów eksportowych w Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE) czy też korzystać ze wsparcia podobnych instytucji.

Ryzyko finansowe

Zarządzanie ryzykiem finansowym ma na celu ograniczenie lub eliminację niekorzystnych wpływów na sytuację finansową Grupy FAMUR ryzyk związanych z jej funkcjonowaniem, a w szczególności:

• ryzyka kredytowego kontrahent nie dopełni zobowiązań umownych;
• ryzyka płynności ryzyko, że spółka napotka trudności w wywiązaniu się ze zobowiązań;
• ryzyka rynkowego stopy procentowej, ryzyko cenowe oraz ryzyko walutowe.

Główne ryzyko Grupy związane jest przede wszystkim z należnościami handlowymi (ryzyko walutowe, ryzyko kredytowe) oraz zobowiązaniami z tytułu zaciągniętych kredytów (ryzyko stopy procentowej). Grupa dąży do minimalizacji wpływu różnych rodzajów ryzyka poprzez wykorzystanie mechanizmów zabezpieczenia naturalnego.

i. Ryzyko kredytowe

Ryzyko kredytowe w Grupie związane jest z prowadzeniem podstawowej działalności. Wynika ono z zawartych umów i związane jest z ewentualnym wystąpieniem takich zdarzeń jak niewypłacalność kontrahenta, częściowa spłata należności lub znaczące opóźnienia w zapłacie należności. Grupa na rynku krajowym przeprowadza transakcje głównie w ramach sektora górniczego i w stosunku do tych należności występuje największa koncentracja ryzyka. Ponadto, wiarygodność kontrahentów poddawana jest weryfikacji i stosowane są zabezpieczenia finansowe (akredytywa, gwarancje bankowe), co minimalizuje ryzyko niewypłacalności. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym, w tym analiza wrażliwości, zaprezentowane zostały w nocie 39 Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy FAMUR za rok 2015.

ii. Ryzyko płynności

Grupa FAMUR narażona jest na to ryzyko w przypadku, gdy przepływy pieniężne z tytułu spłaty należności nie są realizowane terminowo. I tak w obecnej sytuacji branży krajowego górnictwa, obserwujemy u naszych kontrahentów wydłużające się terminy płatności z części umów. Grupa zabezpiecza się przed trudnościami w wywiązywaniu się ze zobowiązań odpowiednio kształtując cykle rotacji należności i zobowiązań oraz system przedpłat. Jednocześnie wartość dostępnych linii kredytowych zapobiega negatywnym zdarzeniom związanym z opóźnieniami w terminowym regulowaniu należności przez odbiorców naszych produktów i usług.

iii. Ryzyko rynkowe

• Ryzyko stopy procentowej Grupa narażona jest na to ryzyko z tytułu finansowania działalności poprzez kredyty bankowe o zmiennej stopie procentowej opartej o WIBOR. Większość wartości kredytów to kredyty zaciągnięte w PLN, dlatego też Grupa na bieżąco monitoruje decyzje Rady Polityki Pieniężnej oraz negocjuje z bankami warunki na jakich udzielone są kredyty.
• Ryzyko cenowe na ryzyko wzrostu cen Grupa narażona jest w przypadku materiałów niezbędnych dla działalności, głównie wyrobów hutniczych. Grupa dąży do minimalizowania ryzyka poprzez zagwarantowanie w umowach z odbiorcami (branża hutnicza, hydrauliczna, elementy śrubowe) możliwości negocjacji cen oraz w formie tzw. zamówień otwartych, które pozwalają zagwarantować cenę i ilość dostawy, odbiór zaś poszczególnych partii odbywa się sukcesywnie w miarę potrzeb. Grupa w zakresie w jakim jest to możliwe posiada zdywersyfikowane źródła zaopatrzenia w materiały do produkcji i świadczenia usług kooperacyjnych.
• Ryzyko kursowe z uwagi na fakt, iż część produkcji Grupy jest eksportowana, narażona jest ona na ryzyko kursowe. Pomiędzy datą zawarcia kontraktów eksportowych na dostawę określonych maszyn/urządzeń a datą ich realizacji mija zwykle okres od 2 do 5 miesięcy, co jest związane z długością cyklu produkcyjnego (w przypadku większych kontraktów eksportowych okres ten jest nawet dłuższy). Ponieważ jednocześnie podstawowa część kosztów produkcji ponoszona jest w złotych, Grupa FAMUR ponosi ryzyko kursowe związane z działalnością eksportera. Grupa podejmuje działania mające na celu minimalizację tego ryzyka poprzez: zawieranie zabezpieczających walutowych transakcji terminowych (F/X forward) oraz stosowanie w niektórych przypadkach przedpłat na dostawy.

Wycenę instrumentów pochodnych na dzień bilansowy 30.06.2016 r. w Grupie FAMUR przedstawia poniższa tabela.

Instrumenty pochodne (grupy instrumentów)	Planowana data reali zacji zabezpieczanego przepływu pieniężnego lub grupy przepływów	Wartość przyszłych przepływów pienięż nych wg kursu terminowego	Wartość rynkowa transakcji zabez pieczających na dzień 30.06.2016	Zabezpieczane ryzyko
FAMUR FAMAK S.A.
Forward- sprzedaż EUR	III kwartał 2016 r.	25 741	24 964	Ryzyko walutowe
Forward- sprzedaż EUR	IV kwartał 2016 r.	20 718	19 899	Ryzyko walutowe
Forward- sprzedaż EUR	II kwartał 2017 r.	7 675	7 434	Ryzyko walutowe
Forward- sprzedaż EUR	III kwartał 2017 r.	1 869	1 798	Ryzyko walutowe

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku | 36

FAMUR S.A.
Forward - sprzedaż EUR	III kwartał 2016 r.	49 905	48 000	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	III kwartał 2016 r.	8 885	-8 793	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	III kwartał 2016 r.	426	422	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	III kwartał 2016 r.	417	371	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	III kwartał 2016 r.	7 252	6 967	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż USD	III kwartał 2016 r.	533	511	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	III kwartał 2016 r.	446	434	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż USD	III kwartał 2016 r.	410	365	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	IV kwartał 2016 r.	2 220	2 190	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	IV kwartał 2016 r.	574	549	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	IV kwartał 2016 r.	401	352	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	I kwartał 2017 r.	394	343	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	I kwartał 2017 r.	2 554	2 551	Ryzyko walutowe
IRS	I kwartał 2020 r.	108 000	106 858	Ryzyko stopy procentowej
Razem		238 420	215 215

Źródło: FAMUR; dane w tys. zł

12. Oświadczenia Zarządu FAMUR S.A.

Rzetelność sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Wedle naszej najlepszej wiedzy śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Grupy oraz jej wynik finansowy. Sprawozdanie to zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy FAMUR, w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń.

Audytor

Ernst & Young Audyt Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k., podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący przeglądu skróconego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy FAMUR za I półrocze 2016 roku, został wybrany zgodnie z przepisami prawa. Podmiot ten oraz biegły rewident dokonujący tego przeglądu spełnili warunki do wydania bezstronnego i niezależnego raportu z przeglądu, zgodnie z właściwymi przepisami prawa krajowego.

Mirosław Bendzera – Prezes Zarządu

Beata Zawiszowska – Wiceprezes Zarządu

Zbigniew Fryzowicz – Wiceprezes Zarządu

Zdzisław Szypuła – Wiceprezes Zarządu

Dawid Gruszczyk – Wiceprezes Zarządu

Katowice, dnia 25 sierpnia 2016 roku