AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

ERSAN ALIŞVERİŞ HİZMETLERİ VE GIDA SANAYİ TİCARET A.Ş.

Environmental & Social Information Oct 27, 2025

8817_rns_2025-10-27_b54e86cf-ff68-4737-855c-5fbb3578c6d8.pdf

Environmental & Social Information

Open in Viewer

Opens in native device viewer

ERSAN ALIŞVERİŞ HİZMETLERİ VE GIDA SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ'NİN TÜRKİYE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLAMA STANDARTLARI KAPSAMINDA SUNULAN BİLGİLER HAKKINDA BAĞIMSIZ DENETÇİNİN SINIRLI GÜVENCE RAPORU

Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret Anonim Şirketi Genel Kurulu'na;

Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret Anonim Şirketi'nin ("Şirket") 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları 1 "Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler" ve Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları 2 "İklimle İlgili Açıklamalar"a uygun olarak sunulan bilgiler ("Sürdürülebilirlik Bilgileri") hakkında sınırlı güvence denetimini üstlenmiş bulunmaktayız.

Güvence denetimimiz, önceki dönemlere ilişkin bilgileri ve Sürdürülebilirlik Bilgileri ile ilişkilendirilen diğer bilgileri (herhangi bir resim, ses dosyası, internet sitesi bağlantıları veya yerleştirilen videolar dâhil) kapsamaz.

Sınırlı Güvence Sonucu

"Güvence Sonucuna Dayanak Olarak Yürütülen Çalışmanın Özeti" başlığı altında açıklanan şekilde gerçekleştirdiğimiz prosedürlere ve elde ettiğimiz denetim kanıtlarına dayanarak, Şirket'in 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait raporda yer alan Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin, tüm önemli yönleriyle 32414(M) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'na ("TSRS") göre hazırlanmadığı kanaatine varmamıza sebep olan herhangi bir husus dikkatimizi çekmemiştir. Önceki dönemlere ilişkin bilgiler ve Sürdürülebilirlik Bilgileri ile ilişkilendirilmiş diğer herhangi bir bilgi (herhangi bir resim, ses dosyası, internet sitesi bağlantıları veya yerleştirilen videolar dâhil) hakkında bir güvence sonucu açıklamamaktayız.

Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin Hazırlanmasında Yapısal Kısıtlamalar

Raporda yer alan Sürdürülebilirlik Bilgileri, ekonomik ve bilimsel bilgi eksikliklerinden kaynaklanan yapısal belirsizliklere maruz kalmaktadır. Sera gazı emisyonlarının hesaplanmasında bilimsel bilginin yetersizliği belirsizliğe yol açmaktadır. Ayrıca, gelecekteki muhtemel fiziksel ve geçiş dönemi iklim risklerinin olasılığı, zamanlaması ve etkilerine ilişkin veri eksikliği nedeniyle, Sürdürülebilirlik Bilgileri iklimle ilgili senaryolara dayalı belirsizlikler içermektedir.

Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Sürdürülebilirlik Bilgileri'ne İlişkin Sorumlulukları

Şirket Yönetimi aşağıdakilerden sorumludur:

  • Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları esaslarına uygun olarak hazırlanması,
  • Hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlıklar içermeyen Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hazırlanmasıyla ilgili iç kontrolün tasarlanması, uygulanması ve sürdürülmesi,
  • Söz konusu sorumluluklara ek olarak, Şirket Yönetimi uygun sürdürülebilirlik raporlama yöntemlerinin seçimi ve uygulanması ile koşullara uygun makul varsayımlar ve tahminler yapılmasından da sorumludur.

Üst Yönetimden Sorumlu olanlar, Şirket'in sürdürülebilirlik raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

Bağımsız Denetçinin Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin Sınırlı Güvence Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Aşağıdaki hususlardan sorumluyuz:

  • Sürdürülebilirlik Bilgileri'nde hata ya da hile kaynaklı önemli yanlışlıkların bulunup bulunmadığına yönelik sınırlı güvence sağlamak üzere denetim çalışmalarını planlamak ve gerçekleştirmek,
  • Elde ettiğimiz kanıtlara ve uyguladığımız prosedürlere dayanarak bağımsız bir sonuca ulaşmak ve Şirket yönetimine denetim sonucunda ulaştığımız sonucu bildirmek.
  • Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin önemli yanlışlık içerebilecek alanlarını belirlemek ve bu alanlara yönelik prosedürler tasarlamak ve uygulamak. Hile; muvazaalı işlemler, sahtekârlık, işlemlerin kasıtlı olarak kayda geçirilmemesi veya denetçiye kasten gerçeğe aykırı beyanlarda bulunulması veya iç kontrolün ihlali gibi konuları içerebilmesi sebebiyle hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden daha yüksektir.

Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, Sürdürülebilirlik Bilgileri kullanıcılarının buna istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.

Yönetim tarafından hazırlanan Sürdürülebilirlik Bilgileri hakkında bağımsız bir sonuç bildirmekle sorumlu olduğumuz için, bağımsızlığımızın zedelenmemesi adına Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hazırlanma sürecine dâhil olmamıza izin verilmemektedir.

Mesleki Standartların Uygulanması

KGK tarafından yayımlanan Güvence Denetimi Standardı 3000 "Tarihi Finansal Bilgilerin Bağımsız Denetimi veya Sınırlı Bağımsız Denetimi Dışındaki Diğer Güvence Denetimleri" ve Sürdürülebilirlik Bilgilerinde yer alan sera gazı emisyonlarına ilişkin olarak Güvence Denetimi Standardı "3410 Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Denetimleri"ne uygun olarak sınırlı güvence denetimini gerçekleştirdik.

Bağımsızlık ve Kalite Yönetimi

KGK tarafından yayımlanan ve dürüstlük, tarafsızlık, mesleki yeterlik ve özen, sır saklama ve mesleğe uygun davranış temel ilkeleri üzerine bina edilmiş olan Bağımsız Denetçiler İçin Etik Kurallar'daki (Bağımsızlık Standartları Dâhil) (Etik Kurallar) bağımsızlık hükümlerine ve diğer etik hükümlere uygun davranmış bulunmaktayız. Şirketimiz, Kalite Yönetim Standardı 1 hükümlerini uygulamakta ve bu doğrultuda etik hükümler, mesleki standartlar ve geçerli mevzuat hükümlerine uygunluk konusunda yazılı politika ve prosedürler dâhil, kapsamlı bir kalite yönetim sistemi sürdürmektedir. Çalışmalarımız, denetçiler ve sürdürülebilirlik ve risk uzmanlarından oluşan bağımsız ve çok disiplinli bir ekip tarafından yürütülmüştür. Şirket'in iklim ve sürdürülebilirlikle ilişkili risk ve fırsatlarına yönelik bilgilerin ve varsayımların makuliyetini değerlendirmeye yardımcı olmak için uzman ekibimizin çalışmalarını kullandık. Verdiğimiz güvence sonucundan tek başımıza sorumluyuz.

Güvence Sonucuna Dayanak Olarak Yürütülen Çalışmanın Özeti

Sürdürülebilirlik Bilgileri'nde önemli yanlışlıkların ortaya çıkma olasılığının yüksek olduğunu belirlediğimiz alanları ele almak için çalışmalarımızı planlamamız ve yerine getirmemiz gerekmektedir. Uyguladığımız prosedürler mesleki muhakememize dayanır. Sürdürülebilirlik Bilgileri'ne ilişkin sınırlı güvence denetimini yürütürken:

  • Şirket'in anahtar konumdaki personeli ile raporlama dönemine ait Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin elde edilmesi için uygulamada olan süreçleri anlamak için görüşmeler yapılmıştır.
  • Sürdürülebilirlik ile ilgili bilgileri değerlendirmek ve incelemek için Şirket iç dokümantasyonu kullanılmıştır.
  • Sürdürülebilirlik ile ilgili bilgilerin açıklanmasının ve sunumunun değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir.
  • Sorgulamalar yoluyla, Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hazırlanmasıyla ilgili Şirket'in kontrol çevresi ve bilgi sistemleri konusunda kanaat edinilmiştir. Ancak, belirli kontrol faaliyetlerinin tasarımı değerlendirilmemiş, bunların uygulanmasıyla ilgili kanıt elde edilmemiş ve işleyiş etkinlikleri test edilmemiştir.
  • Şirket'in tahmin geliştirme yöntemlerinin uygun olup olmadığı ve tutarlı bir şekilde uygulanıp uygulanmadığı değerlendirilmiştir. Ancak prosedürlerimiz, tahminlerin dayandığı verilerin test edilmesini veya Şirket'in tahminlerini değerlendirmek için kendi tahminlerimizin geliştirilmesini içermemektedir.
  • Şirket'in sürdürülebilirlik raporlama süreçleriyle birlikte finansal olarak önemli olduğu tespit edilen risk ve fırsatların belirlenmesine ilişkin süreçler anlaşılmıştır.

Sınırlı güvence denetiminde uygulanan prosedürler, nitelik ve zamanlama açısından makul güvence denetiminden farklıdır ve kapsamı daha dardır. Sonuç olarak, sınırlı güvence denetimi sonucunda sağlanan güvence seviyesi, makul güvence denetimi yürütülmüş olsaydı elde edilecek güvence seviyesinden önemli ölçüde daha düşüktür.

Finansal Eksen Bağımsız Denetim ve Danışmanlık A.Ş.

Exclusive Member of GGI GlobalAlliance AG

Mustafa ÇANAKÇIOĞLU, SMMM Sorumlu Denetçi

İstanbul, 27 Ekim 2025

İÇİNDEKİLER

1- RAPOR HAKKINDA 3
2- YÖNETİŞİM
3- STRATEJİ
4- RİSK YÖNETİMİ
5- METRÍKLER VE HEDEFLER 30

1- RAPOR HAKKINDA

Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) ile Uyum

Bu rapor, Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş.'nin ("Şirket, Ersan A.Ş.") 1 Ocak 2024 - 31 Aralık 2024 tarihleri arasındaki raporlama dönemine ilişkin olarak hazırlanmıştır. Raporda, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan;

  • TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler ve
  • TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar

standartları dikkate alınmış ve Şirketin yönetişim yapısı, sürdürülebilirlik stratejileri, iklimle ilgili riskleri, fırsatları, bunlara ilişkin performansı, metrikleri ve hedefleri açıklanmıştır.

Şirket aynı zamanda TSRS 2 – Ek Cilt 22: Gıda Perakendecileri ve Distribütörleri Rehberi kapsamında yer alan sektörel açıklama konularını da dikkate alınmış, uygulanabilirlik değerlendirmesi yapılarak rapora dahil edilmiştir.

Geçiş Dönemi Muafiyetleri

Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), bir şirketin bu standartları ilk kez uyguladığı raporlama dönemi için çeşitli geçiş kolaylıkları ve muafiyetler öngörmektedir. Bu doğrultuda ERSAN A.Ş., 2024 yılı verilerini kapsayan ilk raporlama döneminde aşağıdaki kolaylaştırıcı uygulamalar ve geçiş muafiyetlerine ilişkin düzenlemelerden faydalanmıştır:

  • TSRS 1 Ek E, E5 uyarınca TSRS 1'de yer alan ve iklimle ilgili risk-fırsatların yönetimine dair genel hükümleri uygulanmak koşuluyla Şirketin yalnızca iklimle ilgili risk ve fırsatları raporlanmıştır. 1
  • TSRS 1 Ek E3 ve TSRS 2 Ek C C3 uyarınca ilk uygulama yılında TSRS kapsamındaki açıklamalara ilişkin önceki dönem karşılaştırmaları sunulmaması muafiyetinden yararlanılmıştır.
  • TSRS 2 Ek C4 uyarınca Kapsam 3 emisyon açıklamalarında geçiş muafiyeti kullanılmış, yalnızca Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonları raporlanmıştır.
  • TSRS 2 B17 uyarınca iklim senaryo analizinde nicel bilgilerden ziyade nitel değerlendirmelere yer verilmiştir.
  • Bağımsız denetim sürecinde sınırlı güvence düzeyinde denetim uygulanarak, tam kapsamlı güvenceye geçiş için kademeli bir yaklaşım benimsenmiştir.

Raporlama Yaklaşımı

Konu ERSAN A.Ş.'ye İlişkin Açıklama
Önemlilik İlkesi Rapor, mağaza/depo operasyonları, soğutma-aydınlatma kaynaklı enerji
tüketimi, soğuk zincir sürekliliği, şehir içi lojistik ve tedarikçi fiyat geçişlerinin
(gıda/ambalaj) şirket kararlarına etkisi yüksek alanlara odaklanır. Bu çerçeve,
kısa vadeli operasyonel kesinti risklerini ve orta-uzun vadeli yatırım
önceliklerini belirlemeye hizmet eder.
Karşılaştırılabilirlik TSRS standartları ilk kez uygulanmaktadır; bu nedenle önceki dönemle
karşılaştırmalı veri sunulmamaktadır. Karşılaştırmalar, izleyen dönemlerde aynı
kapsam ve yöntemle düzenli olarak verilecektir.

1 TSRS 1, Amaç, Paragraf 1 , TSRS 2, Amaç, Paragraf 1

Şeffaflık ve Doğruluk

Sunulan veriler; elektrik/doğal gaz faturaları, mağaza ve depo sayaç okumaları, bakım-onarım kayıtları (soğutma), filo ve dağıtım raporları ile tedarikçi beyanlarından derlenmiştir. Veri toplama sorumlulukları ve denetim izleri belirlenmiş, dönem içinde güncellemeler kayda alınmıştır. Bağımsız güvence çalışması ilerleyen dönemlerde planlanmaktadır.

Önemli Muhakemeler ve Ölçüm Belirsizlikleri

Belirsizlikler; (i) karbon maliyetlerinin elektrik/doğal gaz ve tedarikçi fiyatlarına yansıma hızı/şiddeti, (ii) aşırı hava olaylarının mağaza/depo kesintileri ve soğuk zincir kayıpları üzerindeki etkisi, (iii) şehir içi lojistikte yakıt/altyapı kaynaklı aksaklıklar, (iv) sigorta teminatı ve primlerindeki olası artışlar, (v) müşteri talebinin fiyat ve ürün karmasına duyarlılığıdır. İlk yıl, veri boşluklarında makul tahminler kullanılmış; yöntem ve varsayımlar dipnotlarda kısaca açıklanmıştır.

Raporlayan İşletme

Bu sürdürülebilirlik açıklamaları, finansal tablolarla aynı raporlama sınırında ve solo bazda olmak üzere Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. için hazırlanmıştır; şirketin doğrudan veya dolaylı iştiraki bulunmamaktadır. Raporlama dönemi 1 Ocak–31 Aralık 2024, sunum para birimi Türk Lirası (TL)'dir.

Şirketin ana faaliyeti perakende ticarettir. Bozulabilir taze gıda ürünleri ağırlıkla tedarikçilerden doğrudan mağazalara, diğer ürünlerin yaklaşık %70'i ise lojistik merkezleri üzerinden mağazalara sevk edilmektedir. E-ticaret ve toptan satış kanalları da işletilmektedir.

Bu dönem itibarıyla kapsama alınmayan faaliyet bulunmamaktadır. İlerleyen dönemlerde kapsam değişirse, gerekçeleriyle birlikte ilgili raporda açıklanacaktır. Açıklamalar, raporlama tarihinde makul ve desteklenebilir bilgiye dayanır; veri boşluklarında kullanılan makul tahmin ve varsayımlar ilgili bölümlerde belirtilmiştir.

2- YÖNETİŞİM

Yönetişim Yapısının Genel Çerçevesi

Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. (KİM Marketleri), sürdürülebilirlik stratejilerinin oluşturulması ve uygulanması süreçlerini kurumsal yönetişim sisteminin temel unsurlarından biri olarak değerlendirmektedir. Şirketin sürdürülebilirlik stratejileri, iş modeli de göz önünde bulundurularak uzun vadeli değer yaratma hedefiyle uyumlu bir şekilde yapılandırılmıştır. Bu kapsamda sürdürülebilirlikle alakalı tüm süreçler Şirketin Yönetim Kurulunun gözetiminde yürütülmektedir.

Yönetim Kurulu'nun Rolü

Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu, sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili konuların şirket stratejisi, risk yönetimi ve uzun vadeli hedeflerle uyumlu şekilde ele alınmasından sorumludur. Bu çerçevede, ilgili konuların Yönetim Kurulu gündemine alınması ve karar alma süreçlerine entegre edilmesi yönünde kurumsal düzeyde bir yapı oluşturulması hedeflenmektedir.

Henüz sürdürülebilirlik veya iklim odaklı özel bir komite yapısı bulunmamaktadır. Ancak, TSRS 2'nin yönetişim ilkeleri doğrultusunda, 2025 yılı sonuna kadar doğrudan Yönetim Kurulu'na bağlı olarak çalışacak bir Sürdürülebilirlik Komitesi kurulması planlanmaktadır. Bu komitenin, iklimle ilgili risk ve fırsatları belirleyip analiz etmesi, bu analizleri üst yönetime raporlaması ve karar süreçlerine destek sağlaması öngörülmektedir.

Ayrıca, Yönetim Kurulu'nun gelecekteki politika ve yatırım kararlarında iklim etkileri ve emisyon azaltım hedeflerini dikkate alacak bir yönetişim yapısının oluşturulması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, emisyon performansının izlenmesi, hedef belirleme süreçlerinin desteklenmesi ve karar mekanizmalarına entegre edilmesi öncelikli adımlar arasında yer almaktadır.

Üst Düzey Yöneticilerin Performans ve Ücretlendirme Yapısı

Şirketimizde üst düzey yöneticilerin ücretlendirme yapısına iklimle ilgili performans göstergelerinin entegrasyonu orta vadeli kurumsal hedefler arasında yer almaktadır. Bu hedefin şeffaf biçimde ölçülmesi ve takibi için aşağıdaki mekanizmaların uygulanması hedeflenmektedir.

1. Göstergelerin Belirlenmesi

  • Karbonsuzlaşma hedefleri: Kapsam 1 ve 2 emisyonlarının yıllık azaltım yüzdesi.
  • Enerji verimliliği: Enerji tüketiminin üretim/ciro başına düşen yoğunluğunda azalma.
  • Yenilenebilir enerji kullanımı: Toplam tüketimde yenilenebilir payı.
  • İklim risk yönetimi: Fiziksel/transition risklere karşı alınan aksiyonların uygulama oranı.

2. Ölçüm ve Veri Kaynağı

  • Emisyon ve enerji verileri, şirketin yıllık doğrulanmış sera gazı envanteri raporundan alınacaktır.
  • Yenilenebilir enerji kullanım oranı, satın alma sözleşmeleri ve I-REC sertifikaları üzerinden izlenecektir.
  • Risk yönetimi göstergeleri, Risk Komitesi kararları ve alınan önlemlerle belgelenecektir.

3. Takip ve Raporlama

  • İlgili komitenin kurulmasını takiben performans, yılda en az bir kez Yönetim Kurulu Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından gözden geçirilecektir.
  • Göstergeler, şirketin sürdürülebilirlik raporu ve yıllık faaliyet raporunda kamuya açıklanacaktır.
  • Hedeflere ulaşım düzeyi, üst yönetim için performans primi hesaplamasında kademeli olarak dikkate alınacaktır.

4. Sürekli İyileştirme

  • İlk aşamada (3 yıl içinde) göstergeler raporlama amacıyla izlenecek, ancak ücretlendirmeye doğrudan etkisi sınırlı olacaktır.
  • Orta vadede (5–7 yıl), göstergelerin belirli yüzdelik ağırlıklarla performans primlerine bağlanması planlanmaktadır.

Politika, Etik Kurallar ve Prosedürler

Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş., kurumsal sürdürülebilirlik yaklaşımı çerçevesinde şeffaflık, hesap verebilirlik, sorumluluk ve adalet ilkelerine dayalı bir yönetişim anlayışını benimsemektedir. Bu doğrultuda, 2023 yılında Yönetim Kurulu onayıyla Etik Kurallar oluşturulmuş ve yürürlüğe alınmıştır.

Etik Kurallar; dürüstlük, gizlilik, çıkar çatışmalarının önlenmesi, içeriden bilgi ticareti yasağı ve şirket varlıklarının korunması gibi temel ilkeleri kapsamakta; çalışanlara ve yöneticilere yönelik kurumsal davranış standartlarını tanımlamaktadır. Ayrıca ayrımcılıkla mücadele, eşitlik ve insan haklarının gözetilmesi gibi sosyal sürdürülebilirlik unsurlarını içermektedir.

Etik davranış ilkeleriyle uyumun sağlanmasına yönelik etik eğitim programlarının geliştirilmesi ve tüm çalışanları kapsayacak şekilde uygulanması, kısa vadede gerçekleştirilmesi planlanan hedefler arasındadır.

Risk Yönetimi Yapısı ile Entegrasyon

Şirket bünyesinde faaliyet gösteren Riskin Erken Saptanması Komitesi, iki ayda bir düzenli olarak toplanmakta olup, sürdürülebilirlik konuları da dâhil olmak üzere tüm operasyonel risklerin izlenmesi bu komite kapsamında yürütülmektedir. Raporlama dönemi itibarıyla risk değerlendirme süreçleri ağırlıklı olarak nitel analizlere dayanmaktadır. Nicel analiz yöntemlerinin, eşik değer uygulamalarının ve geçmiş dönem karşılaştırmalarına dayalı sistematik yaklaşımların geliştirilmesi, orta vadeli hedefler arasında yer almaktadır.

TSRS 2 gereklilikleri doğrultusunda, önümüzdeki dönemde finansal, operasyonel ve iklimle ilgili risklerin tekil değil bütüncül bir yaklaşımla ele alındığı bir risk yönetim sistemi kurulması hedeflenmektedir. Bu kapsamda, finansal raporlama süreçlerinde kullanılan temel varsayımlar ile sürdürülebilirlik göstergeleri arasında risk temelli bir bağ kurulması ve bu ilişkinin periyodik olarak izlenmesi amaçlanmaktadır.

Yönetişim Süreçlerine Entegre Enerji Yatırımları

Ersan A.Ş., enerji maliyetlerini azaltmak ve karbon ayak izini düşürmek amacıyla yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelmiştir. Bu kapsamda Manisa'da 7.000 kWp kapasiteli Güneş Enerjisi Santrali'nin (GES) inşası 2023'te tamamlanmış, tesis Nisan 2024'te TEDAŞ geçici kabulü ile devreye alınmıştır. 2024 hesap döneminde toplam 250.792.755 TL (≈ 250,8 milyon TL) tutarında yatırım gerçekleştirilmiş olup, bunun yaklaşık %57'si GES yatırımlarına yönelmiştir; yatırımlar özkaynaklarla finanse edilmiştir. Ayrıca Van'da 6.000 kWp kapasiteli ikinci bir GES yatırımına başlanmış olup, 2025 yılı ilk çeyreğinde tamamlanması hedefflenmektedir.

Nisan–Aralık 2024 döneminde GES kaynaklı 24.120.541 TL (KDV hariç) tutarında elektrik satışı gerçekleşmiş; aynı yıl toplam elektrik gideri 75.656.215 TL olmuştur. Bu çerçevede GES üretiminin mali karşılığı, dönem elektrik giderlerinin %31,88'i düzeyindedir.

Van'daki ikinci GES'in devreye alınmasıyla birlikte, yıllık toplam elektrik tüketiminin tamamına yakın kısmının yenilenebilir kaynaklardan karşılanması öngörülmektedir. Üretimin şebeke üzerinden mahsuplaştırılmasıyla enerji giderlerinde belirgin azalma ve arz güvenliğinde artış beklenmektedir. Bu yatırımlar, Ersan A.Ş.'nin düşük karbonlu ve dirençli iş modeline geçişinde stratejik bir unsurdur.

3- STRATEJİ

İklimle İlgili Risk ve Fırsatlar

İklim değişikliği kaynaklı riskler, TSRS 2 Ek A'da belirtildiği üzere iki ana başlık altında değerlendirilir: geçiş riskleri ve fiziksel riskler.

1. Geçiş Riskleri

Geçiş riskleri, düşük karbonlu ekonomiye geçiş sürecinde ortaya çıkan yasal, teknolojik, pazar ve itibar kaynaklı riskleri kapsar:

  • Politika ve Yasal Riskler: Karbon fiyatlandırması, emisyon kısıtlamaları, yeni çevresel düzenlemeler gibi uygulamalardan doğabilecek mali etkiler.
  • Teknolojik Riskler: Yeni düşük karbon teknolojilerine geçişin yatırım gereklilikleri, mevcut teknolojilerin atıl kalma riski.
  • Pazar Riskleri: Tüketici tercihleri, müşteri talepleri ve tedarik zinciri beklentilerinde sürdürülebilirliğe duyarlılığın artması.
  • İtibar Riskleri: Kurumsal çevre performansına yönelik kamuoyu, yatırımcı ve paydaş algılarındaki değişiklikler.

2. Fiziksel Riskler

Fiziksel riskler, iklim olaylarının etkilerine göre ikiye ayrılır:

  • Akut Fiziksel Riskler: Ani ve şiddetli hava olayları (fırtına, sel, dolu, sıcak hava dalgaları vb.) nedeniyle operasyonel kesintiler, lojistik aksamalar ve altyapı hasarları.
  • Kronik Fiziksel Riskler: Sıcaklık artışı, yağış rejimindeki değişiklikler, su kıtlığı, toprak verimliliğinde düşüş gibi uzun vadeli iklim etkileri.

ERSAN A.Ş., gıda perakendeciliği sektöründe faaliyet göstermesi nedeniyle hem geçiş hem de fiziksel risklere maruz kalmaktadır.

Risk ve Fırsatların İş Modeli, Strateji ve Değer Zincirine Etkisi

ERSAN A.Ş.'nin iş modeli; çoklu şehirlerde konumlanmış mağazalardan oluşan yaygın perakende ağı, merkezi lojistik ve dağıtım altyapısı ile özel markalı (Private Label) ürün portföyü üzerine inşa edilmiştir. Şirketin taze gıda, soğutmalı ürünler ve ambalajlı hızlı tüketim malları gibi iklim değişikliğine duyarlılığı yüksek ürün gruplarındaki faaliyetleri, iklim kaynaklı risk ve fırsatların iş modeli üzerindeki etkilerini doğrudan artırmaktadır.

Geçiş Riskleri

Düşük karbonlu ekonomiye geçiş süreci, ERSAN A.Ş. açısından çeşitli yapısal dönüşüm baskılarını da beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda, enerji ve emisyon maliyetlerindeki artış potansiyeli, tüketici beklentilerindeki değişim, teknolojik uyum gereklilikleri ve kurumsal itibar riskleri gibi unsurlar, stratejik planlama ve operasyonel uygulamalar üzerinde belirleyici rol oynayacaktır. Bu bağlamda, ERSAN A.Ş. açısından öncelikli geçiş riskleri aşağıda özetlenmiştir:

Artan enerji maliyetleri: Perakende operasyonlarında aydınlatma, soğutma ve lojistik faaliyetlere bağlı olarak elektrik ve yakıt tüketimi yüksek seviyededir. 2024 yılında toplam elektrik gideri yaklaşık 75,7 Milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, bu kalem işletmenin değişken maliyet yapısında önemli bir yer tutmaktadır. Ulusal enerji piyasasında yaşanan fiyat dalgalanmaları ve karbon içerikli enerji kullanımına ilişkin potansiyel vergilendirme uygulamaları, şirketin brüt kârlılığı üzerinde doğrudan baskı oluşturma potansiyeline sahiptir.

  • Tüketici taleplerindeki dönüşüm ve marka itibarı: Karbon ayak izi düşük ürünlere, sürdürülebilir ambalajlara ve yerel tedarik zinciri uygulamalarına yönelik tüketici hassasiyeti artmaktadır. Bu durum, ürün portföyünün sürdürülebilirlik kriterlerine göre yeniden yapılandırılması durumunu ortaya çıkarmakta; sürdürülebilir, çevre dostu ve özel segment ürünlerin geliştirilmesini hem regülasyonlara uyum hem de marka itibarı açısından önemli hale getirmektedir. Bu bağlamda, çevre odaklı iletişim stratejileri, ürün etiketleme politikaları ve sertifikasyon uygulamaları da gündeme gelmektedir.
  • Tedarik zinciri kaynaklı geçiş riski: Sektörde giderek yaygınlaşan sürdürülebilirlik raporlama uygulamaları doğrultusunda, karbon ayak izi ve çevresel performansa dair verilerin tedarikçilerden temini zorunlu hale gelmektedir. Bu durum, karbon performansı düşük bazı tedarikçilerle çalışılmasını engelleyebilir veya alternatif kaynaklara yönelimi gerektirebilir. Ayrıca, bu doğrultuda şirketin tedarik zincirine yönelik izleme ve raporlama altyapısını güçlendirmesi gerekmektedir; bu da kısa vadede operasyonel maliyet artışı anlamına gelebilir.
  • Teknolojik riskler: Enerji verimliliği, soğutma sistemleri ve dijital izleme araçları gibi alanlarda teknolojik altyapının yenilenmesi, önemli bir yatırım gereksinimi doğurmaktadır. Uyum sürecinde yaşanabilecek gecikmeler veya yetersiz sistem entegrasyonları, operasyonel verimliliği olumsuz etkileyebilir.
  • İtibar riski: İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında kamuoyu, yatırımcılar ve regülatörlerin kurumsal sorumluluk beklentileri giderek artmaktadır. Sürdürülebilirlik konularında yetersiz performans sergileyen şirketler, medyada olumsuz görünürlük, tüketici sadakatinde azalma veya yatırımcıların ilgisinde düşüş gibi sonuçlarla karşı karşıya kalabilmektedir. Bu nedenle, iklimle ilgili strateji ve performansın şeffaf biçimde raporlanması, itibar yönetiminin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.
  • Karbon düzenlemeleri ve İklim Kanunu hazırlıkları: Türkiye'de yürürlüğe giren İklim Kanunu ve kurulacak Ulusal Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), perakende gıdayı doğrudan kapsamasa da elektrik tedariki, lojistik ve tedarik zinciri maliyetleri üzerinden ERSAN A.Ş. için maddi nitelikte geçiş riski doğurmaktadır. Şirket, bu riski devredeki ve planlanan GES yatırımlarıyla elektrik kaynaklı karbon maliyetine karşı koruyarak, mağaza soğutma/aydınlatma ve lojistikte enerji verimliliği uygulamalarıyla azaltmayı; özel markalı ürünler dâhil tedarikçi sözleşmelerine enerji/karbon kriterleri ekleyerek fiyat geçişini kontrol altında tutmayı hedeflemektedir. İlerlemenin elektrik tüketimi ve GES üretimi MWh, öz-tüketim oranı, Kapsam 2 emisyonları, satış alanı/ciro başına enerji-emisyon yoğunluğu, kritik tedarikçi uyum oranı gibi göstergelerle izlenmesi; düzenleyici gelişmelere göre fiyatlama ve operasyon politikalarının güncellenmesi hedeflenmektedir.

Fiziksel Riskler

ERSAN A.Ş. açısından iklim değişikliği kaynaklı fiziksel riskler, hem akut (ani ve şiddetli hava olayları) hem de kronik (uzun vadeli iklim eğilimleri) nitelikte gelişmektedir. Bu riskler, şirketin operasyonel sürekliliği, tedarik zinciri dinamikleri ve maliyet yapısı üzerinde doğrudan ya da dolaylı etkiler yaratabilecek niteliktedir.

  • Aşırı sıcaklık ve kuraklık (kronik risk): Uzmanlarca yaz aylarında sıklığının ve şiddetinin artacağı öngörülen uzun süreli sıcak hava dalgaları, soğuk zincir lojistiği, mağaza içi soğutma sistemleri ve gıda güvenliği açısından önemli operasyonel riskler yaratma potansiyeline sahiptir. Bu durum, artan elektrik talebi nedeniyle özellikle enerji verimliliği düşük bölgelerde işletme maliyetlerinin yükselmesine neden olabilecek bir risk unsurudur. Ayrıca, sıcaklık artışına bağlı olarak soğutma sistemlerinde arıza riski oluşması ve elektrik altyapısının zorlanması, maliyetleri artırabilecek ikincil etkiler arasındadır.
  • Su kaynaklarına erişim sorunları (kronik risk): Su kaynaklarına erişimde yaşanabilecek mevsimsel dengesizlikler, özellikle kuraklık riski yüksek bölgelerde temizlik, soğutma ve üretim destek hizmetlerinde operasyonel aksaklıklara neden olma potansiyeli taşımaktadır. Bu risk doğrultusunda, mağaza ve lojistik süreçlere ilişkin su altyapısının düzenli olarak izlenmesi ve alternatif su kaynaklarının değerlendirilmesi, şirketimiz açısından önümüzdeki dönemde stratejik bir öncelik haline gelmektedir.

Ani hava olayları (akut risk): Son yıllarda ülkemizde daha sık gözlemlenen sel ve ani yağış olayları, faaliyet bölgelerimizdeki mağazalara erişimi kısıtlayarak satış performansını olumsuz yönde etkileme riski taşımaktadır. Ayrıca, bu tür hava olayları depo ve nakliye altyapısında aksamalara neden olarak, kısa vadeli tedarik zinciri bozulmaları ve operasyonel kayıplara yol açma potansiyeli taşımaktadır. Şiddetli yağışlar, fiziksel altyapıya zarar verebilir; güç kaynaklarında kesintiye, dolayısıyla operasyonların tamamen durmasına yol açabilir.

ERSAN A.Ş. açısından söz konusu iklim riskleri, operasyonel süreklilik, tedarik zinciri dinamikleri ve maliyet yapısı üzerinde doğrudan ya da dolaylı etkiler yaratabilecek niteliktedir. Bu risklerin izlenmesi ve yönetimi, mevcut durumda Riskin Erken Saptanması Komitesi sorumluluğunda yürütülmekte olup; gelecek dönemlerde sürdürülebilirlik temelli bağımsız bir risk izleme mekanizmasının hayata geçirilmesi gerekliliği doğmuştur.

Yukarıda detaylı şekilde ele alınan iklim kaynaklı geçiş ve fiziksel riskler, ERSAN A.Ş.'nin operasyonel süreçleri, tedarik zinciri yapısı ve maliyet yapısı üzerinde çeşitli etkiler doğurma potansiyeline sahiptir. Söz konusu etkilerin tanımları ve öngörülen finansal sonuçları, aşağıdaki tabloda bütüncül şekilde özetlenmiştir:

Türü Başlık Zaman
Ufku
Etkilediği Alanlar Tahmini Finansal Etki
Fiziksel
Risk
Aşırı sıcak hava dalgaları Kısa – Orta
Vadeli
Soğutmalı raflar, artan elektrik
tüketimi, ekipman performansı
Enerji maliyetlerinde artış, ekipman arıza kaynaklı bakım
masrafları
Fiziksel
Risk
Ani hava olayları (sel, fırtına) Kısa Vadeli Lojistik, mağaza operasyonları, müşteri erişimi Lojistik kesinti ve satış kaybı riski, fiziksel hasar mali Lojistik kesinti ve satış kaybı riski, fiziksel hasar maliyetleri
Fiziksel
Risk
Su kaynaklarına erişim
sorunları
Orta –
Uzun
Vadeli
Temizlik ve soğutma altyapısı, su
tüketimi, operasyonel süreklilik
Su temin maliyetlerinde artış ve operasyonel verimsizlik riski
Geçiş
Riski
Artan enerji maliyetleri Kısa – Orta
Vadeli
Elektrik giderleri, finansal planlama,
operasyonel kârlılık
Brüt kârlılıkta azalma riski, regülasyona bağlı maliyet
baskısı
Geçiş
Riski
Tüketici taleplerindeki
dönüşüm ve marka itibarı
Orta –
Uzun
Vadeli
Ürün portföyü, iletişim stratejisi,
sertifikasyon süreçleri
Yeniden konumlandırma maliyeti, marka değeri ve satış performansı etkisi
Geçiş
Riski
Tedarik zinciri kaynaklı
geçiş riski
Orta
Vadeli
Ana tedarikçilerin karbon performansı, izleme altyapısı Tedarikçi değişimi kaynaklı maliyet artışı ve operasyonel
zorluklar

Geçiş
Riski
Teknolojik riskler Orta
Vadeli
Soğutma sistemleri, enerji yönetimi,
dijital altyapı yatırımları
Yeni yatırım gereklilikleri, verimsizlik kaynaklı maliyet riski
Geçiş
Riski
Karbon düzenlemeleri ve
ETS belirsizlikleri
Orta –
Uzun
Vadeli
Elektrik temini, lojistik ve tedarik zinciri, karbon regülasyon uyumu, GES stratejisi Karbon maliyetinin elektrik fiyatlarına yansıı artışı ve kâr marjında baskı; lojistik/tedarikç gelebilecek ek maliyetler.
Fırsat GES yatırımlarıyla maliyet
avantajı
Uzun
Vadeli
Elektrik maliyetlerinde düşüş, karbon ayak izi azaltımı Uzun vadeli enerji tasarrufu, düşük karbon maliyeti avantajı
Fırsat Gıda israfının azaltılması Kısa – Orta
Vadeli
Fire oranı, stok yönetimi, taze ürün
verimliliği
Fırsat Sürdürülebilir ürün
talebinde artış
Kısa Vadeli Sürdürülebilir ürün segmenti, müşteri
kazanımı
şteri Brüt kâr marjında artış, yeni gelir kaynakları
Fırsat Enerji verimliliği
yatırımları
Orta
Vadeli
Mağaza içi enerji tüketimi, maliyet verimliliği Enerji tasarrufu ile gider azalması, yatırımın geri dönüşü

Fırsatlar ve Uyum Stratejileri

ERSAN A.Ş., artan enerji maliyetleri ve karbon odaklı düzenlemeler karşısında rekabetçiliğini korumak ve maliyetlerini optimize etmek amacıyla yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelmiştir. Bu kapsamda, 2024 yılı içerisinde devreye alınan Manisa GES projesi ile Nisan–Aralık döneminde toplam 8.191.818 kWh elektrik üretilmiş, bu üretim şirketin yıllık elektrik tüketiminin yaklaşık %37,3'ünü kWh bazında karşılamıştır.

GES'in devreye alınmasını müteakip gerçekleşen 24.120.541 TL tutarındaki elektrik satışı (KDV hariç, endekslenmemiş), aynı dönemdeki 75.656.215 TL tutarındaki toplam elektrik gideriyle karşılaştırıldığında %31,88 düzeyinde parasal dengeleme etkisi yaratmıştır. Bu sonuç, karbon emisyonlarının azaltımına eşlik ederken, enerji maliyet baskısını kısa vadede ölçülebilir biçimde hafifletmiştir.

Van'daki ikinci GES'in kurulumu sürmekte olup, iki tesisin tam kapasite çalışmasıyla birlikte şirketin yıllık elektrik tüketiminin tamamına yakın bölümünün yenilenebilir kaynaklarla karşılanması öngörülmektedir.

Söz konusu yatırımların; enerji arz güvenliğini artırma, maliyet yapısını istikrara kavuşturma ve yüksek tüketimli mağaza formatlarında fiyat oynaklığına karşı koruma sağlama yönünde kısa–orta vadeli katkılar üretmesi beklenmektedir. Böylelikle ERSAN A.Ş., düşük karbonlu ve daha dirençli bir iş modeline geçişte stratejik konumunu güçlendirmektedir.

Değer Zinciri Perspektifi

Şirket, iklim risklerinin etkilerini sadece doğrudan operasyonlarıyla sınırlı görmemekte; tarımsal girdilere dayanan tedarik zincirinde de kronik iklim risklerinin etkili olabileceğini öngörmektedir. Özellikle su kıtlığı, kuraklık ve aşırı hava olayları gibi risklerin, tedarik zincirindeki süreklilik ve ürün kalitesi üzerinde olumsuz etkiler doğurabileceği değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda ERSAN A.Ş., orta vadede tedarikçilerinin çevresel performansını izlemeye yönelik bir sistem altyapısı kurmayı ve sürdürülebilir tedarik kriterlerini süreçlerine entegre etmeyi hedeflemektedir.

Finansal Yansımalar ve Uyum Süreci

2024 yılı itibarıyla enerji giderlerinin toplam operasyonel maliyetler içindeki belirgin payı, enerji temin stratejilerinin şirket finansalları üzerindeki önemini artırmıştır. GES yatırımlarının sağladığı maliyet avantajı, bu açıdan sadece çevresel bir kazanım değil; aynı zamanda doğrudan finansal dayanıklılığın güçlendirilmesi anlamına gelmektedir.

Ayrıca, sürdürülebilirlik kriterlerinin finansman koşullarına entegrasyonu ile birlikte kurumsal performansın iklim riskleri açısından şeffaf biçimde raporlanması, orta ve uzun vadede sermaye maliyetlerinin yönetimi açısından önem taşımaktadır. Bu doğrultuda, yatırımcı ilişkilerinde iklim stratejilerine yer verilmesi ve finansal planlamada iklim faktörlerinin daha sistematik biçimde değerlendirilmesi, şirket tarafından gündeme alınması öngörülen konular arasında yer almaktadır.

Pazar Fırsatları

Sürdürülebilir ürün ve hizmetlere yönelik artan tüketici talebi, ERSAN A.Ş. açısından pazarda farklılaşma ve müşteri bağlılığı oluşturma potansiyeli taşımaktadır. Organik ve çevre dostu ürün segmentinde büyüme olanakları değerlendirilmekte olup, bu alanın kısa vadede şirket gündemine alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır.

Zaman Ufku ve Değer Zinciri Sınıflandırması

ERSAN A.Ş., iklim değişikliğine bağlı risk ve fırsatları değerlendirirken, bu unsurların etkilerinin zamanlaması (zaman ufku) ve şirketin değer zinciri üzerindeki yansıması temel analiz eksenleri olarak ele alınmaktadır. Söz konusu sınıflandırma, şirketin stratejik önceliklendirme, risk yönetimi ve kaynak tahsisi süreçlerinde yönlendirici rol oynamaktadır.

Zaman
Ufku
Süre
Aralığı
Öne Çıkan Unsurlar Etkilenen Alanlar
Kısa Vadeli 0 – 3 yıl Aşırı sıcaklıklar, ani sel olayları, karbon
fiyatlaması, yeni regülasyonlar
Operasyonel maliyetler,
mağaza sürekliliği,
lojistik, uyum
yükümlülükleri, veri
toplama altyapısı
Orta
Vadeli
3 – 7 yıl Tüketici davranışlarında sürdürülebilirlik
eğiliminin güçlenmesi, düşük karbonlu ürün
beklentisi
Ürün portföy stratejisi,
marka algısı, pazarlama
yaklaşımı
Uzun
Vadeli
7 yıl ve
üzeri
Tedarik zincirine yansıyan iklim riskleri,
finansman erişiminde sürdürülebilirlik
kriterlerinin ağırlık kazanması, iklim
senaryolarının etkileri
Tedarik çeşitliliği, değer
zinciri dayanıklılığı, iş
modeli dönüşümü

Değer Zinciri Etki Kapsamı

ERSAN A.Ş.'nin iklim stratejileri hem doğrudan operasyonel süreçleri hem de tüm değer zincirini kapsayacak şekilde yapılandırılmıştır. Bu yaklaşım, iklim risklerinin içsel ve dışsal boyutlarını birlikte değerlendirmeyi mümkün kılmaktadır.

Değer Zinciri
İklimle İlgili Etkiler
Aşaması
Stratejik Yanıt
Doğrudan
Operasyonlar
Enerji verimliliği, GES yatırımları,
mağaza sürekliliği
Karbonsuzlaşma, maliyet azaltımı,
operasyonel esneklik artırımı
Tedarik Zinciri İklim kaynaklı tedarik kesintileri,
emisyon baskısı
Tedarikçi değerlendirme kriterlerinin yeniden
yapılandırılması
Müşteri İlişkileri Tüketici tercihlerinde
sürdürülebilirlik yönelimi
Tüketici geri bildirimlerinin sürdürülebilirlik
odağında düzenli olarak izlenmesi
Finansal Kaynaklar Yeşil finansmana erişim,
yatırımcı iklim beklentileri
ESG performans ölçümü ve raporlama
sistemlerinin güçlendirilmesi

Geçiş Planı ve Stratejik Yaklaşım

ERSAN A.Ş., iklim değişikliğinin operasyonel ve stratejik etkilerini dikkate alarak, düşük karbonlu ekonomiye geçiş sürecine uyum sağlama yönünde kısa ve orta vadeli öncelikli alanlarını değerlendirmektedir. Bu kapsamda, aşağıda yer alan konu başlıkları, şirketin gündemine aldığı ve stratejik planlama süreçlerinde dikkate alabileceği başlıca odak alanları arasında yer almaktadır.

  • Yenilenebilir enerji yatırımları hem sera gazı emisyonlarının azaltılması hem de enerji maliyetlerinin yönetimi açısından perakende sektörü için önemli bir stratejik yanıt alanı olarak değerlendirilmektedir. Bu çerçevede, 2023 ve 2024 yıllarında devreye alınan güneş enerjisi santrallerinin, ERSAN A.Ş.'nin elektrik ihtiyacının anlamlı bir bölümünü karşılamaya yönelik katkı sunduğu anlaşılmaktadır. Bu üretimin şebeke üzerinden mahsuplaşma yöntemiyle izlenmesi ve optimize edilmesine yönelik uygulamalar ise şirketin gündeminde yer almaktadır.
  • Fire yönetimi ve gıda israfının azaltılması, perakende sektörü açısından hem çevresel etkilerin azaltılması hem de operasyonel verimliliğin artırılması bakımından stratejik öneme sahiptir. ERSAN A.Ş. bünyesinde, ürün grubu bazlı fire verilerinin izlenmesine yönelik mevcut uygulamalar değerlendirilmekte; bu doğrultuda, süreç iyileştirme fırsatları ve gıda israfının azaltılmasına yönelik operasyonel yaklaşımlar şirket gündeminde yer almaktadır. Sürdürülebilir ürün portföyü: Organik ve çevre dostu ürün kategorilerinin tanımlanması ile birlikte, bu ürünlerin izlenebilir biçimde satış sistemine entegre edilmesine yönelik bazı uygulama alanları tartışmaya açılmış ve kısa–orta vadede değerlendirilmesi öngörülen başlıklar arasında yer almaktadır.
  • Tedarik zincirinde sürdürülebilirlik, ERSAN A.Ş. açısından hem operasyonel güvenilirlik hem de çevresel etkilerin azaltılması bakımından öncelikli bir değerlendirme alanı olarak öne çıkmaktadır. Bu kapsamda, öncelikli tedarikçilere yönelik çevresel kriterlerin belirlenmesi ve bu kriterlerin satın alma süreçlerine entegre edilmesine yönelik uygulama yaklaşımları, orta vadede gündeme alınması beklenen konular arasında yer almaktadır.

Geçiş Planı ve Değerlendirme Zamanlaması

Odak Alanı Başlangıç
Yılı
Değerlendirme
Ufku
Beklenen Etki / Stratejik Yönelim
GES yatırımları 2023 2026 Elektrik ihtiyacının büyük bölümünün şirket
bünyesindeki yenilenebilir kaynaklardan
karşılanmasına yönelik kapasite
oluşturulması
Elektrik verimliliği
uygulamaları
2024 2028 Tesis bazında m² başına elektrik tüketiminin
azaltılmasına yönelik teknik iyileştirme
adımlarıyla verimlilik artışı sağlanması
yönünde ilerleme
Gıda fire yönetimi 2024 2027 Fire verilerinin izlenmesi ve süreç
optimizasyonlarıyla fire oranlarında anlamlı
düzeyde azalma sağlanması yönünde
operasyonel gelişim

Sürdürülebilir ürün
segmenti
geliştirme
2025 2028 Karbon ayak izi düşük ve çevresel etkisi
azaltılmış ürünlerin portföye dahil edilmesi,
bu ürünlerin izlenebilirlik esaslarıyla
yönetilmesine yönelik yapıların
oluşturulması
Tedarikçi çevresel
değerlendirme
yapısı
2025 2028 Öncelikli tedarikçilere yönelik çevresel ve
yönetişim kriterlerinin geliştirilmesi ve satın
alma kararlarında dikkate alınmasına yönelik
kurumsal yapıların oluşturulması

Senaryo Temelli Stratejik Dayanıklılık Analizi

Amaç ve Yaklaşım. ERSAN A.Ş., iklimle bağlantılı risk ve fırsatlara karşı stratejik dayanıklılığını değerlendirmek amacıyla, raporlama tarihinde elde edilebilen temel veri ve bilgilerle, nitel senaryo analizi yürütmüştür. Analiz; iş modelimizin farklı iklimsel gelecekler altında nasıl etkileneceğini ve güçlendirilmesi gereken alanları tespit etmeyi amaçlar.

Zaman Ufukları ve Kapsam

Ufuk Analize Dahil Operasyonlar
Kısa Mağazalar, bölge depoları, soğuk zincir ve dağıtım lojistiği, genel merkez
süreçleri
Orta Yukarıdakilere ek: ağ genişleme senaryoları, 1. kademe tedarikçiler
Uzun Tüm operasyon ağı + kritik tedarik bölgeleri ve alternatif lojistik rotaları

Şirketimiz, aşağıda belirtilen iki senaryo üzerinden analiz gerçekleştirmiştir:

Senaryo Açıklama Kaynak
Senaryo 1 – Düşük
Emisyon (SSP1-2.6)
SSP1-2.6: Paris Anlaşması hedefleriyle uyumlu, 1.8°C düzeyinde
ısınma ile sınırlı kalan bir geçiş süreci. (Geçiş riski: düşük-orta;
Fiziksel risk: orta)
IPCC AR6
Senaryo 2 – Yüksek
Emisyon (SSP3-7.0)
SSP3-7.0: Küresel iş birliğinin düşük olduğu, geçiş politikalarının
yetersiz kaldığı ve fiziksel etkilerin yoğunlaştığı senaryo.
(Geçiş riski: düşük; Fiziksel risk: yüksek)
IPCC AR6

Dayanıklılık Değerlendirmesi

Alan / Süreç SSP1-2.6 (Düşük Emisyon) SSP3-7.0 (Yüksek Emisyon)
Enerji Yönetimi GES yatırımları ile avantajlı konum,
enerji maliyetleri kontrol altında
Aşırı sıcaklık artışı ile elektrik
tüketimi artar, GES katkısı sınırlı
kalabilir
Tedarik Zinciri Karbonsuzlaşmaya uyumlu
tedarikçilerle iş birlikleri öncelikli
Aşırı hava olayları tedarik sürekliliğini
zorlayabilir
Müşteri
Davranışları
Sürdürülebilir ürünlere talep artar,
özel markalı ürünler ön plana çıkar
Gıda fiyat dalgalanmaları ile tüketim
tercihlerinde öngörülemezlik
oluşabilir
Mağaza
Operasyonları
Enerji verimliliği yatırımları uzun
vadede verim sağlar
Sel, fırtına gibi olaylarla operasyonel
kesinti riski artar
Yatırım ve
Finansmana Erişim
ESG uyumlu yapı sayesinde avantajlı
borçlanma koşulları oluşabilir
Finansal risk algısı artar, fonlama
maliyetleri yükselebilir

ERSAN A.Ş., düşük emisyon senaryosunda sürdürülebilirlik yatırımlarının desteğiyle stratejik olarak avantajlı konumdadır; yüksek emisyon senaryosunda ise özellikle enerji ve lojistik maliyetlerine bağlı kırılganlıkların artması beklenmektedir. Bu nedenle enerji verimliliği, afet dayanıklılığı ve tedarikçi risk yönetimi alanlarında ilave önlemler planlanmaktadır.

Senaryo analizleri, enerji tüketimi, lojistik süreklilik, mağaza operasyonları ve tedarikçi performansına odaklanarak yürütülecek; elde edilecek bulgular şirketin uyum kapasitesini değerlendirmek, yatırım önceliklerini ve mali risk öngörülerini netleştirmek ile tedarik zinciri stratejilerini güncellemek için veri temelli bir zemin sağlayacaktır.

Kilit Varsayımlar: ETS ve SKDM'nin şirket için doğrudan yükümlülük yaratmadığı, ancak elektrik/doğal gaz maliyetleri ile tedarikçi fiyatları üzerinden dolaylı maliyet etkisi oluşturabileceği varsayılmıştır. Sıcak hava dalgaları ve sağanak/sel olaylarında artış beklenmekte; bu durum mağaza ve depo operasyonlarında dönemsel yük oluşturabilir. Orta vadede şebeke kaynaklı emisyon yoğunluğunun azalacağı, buna karşın enerji fiyat oynaklığının süreceği; soğutma ve aydınlatma ekipmanlarında verimlilik artışı ile GES/yeşil elektrik erişiminin kademeli genişleyeceği öngörülmüştür.

Önemli Belirsizlikler: Karbon maliyetlerinin fiyatlara yansıma hızı ve şiddeti; aşırı hava olaylarının mağaza/depo kesintileri, soğuk zincir ve envanter kaybı üzerindeki etkisi; şehir içi lojistikte (yakıt, rota/altyapı kesintileri) yaşanabilecek aksaklıklar; gıda atığı/ambalaj gibi alanlarda iklim kaynaklı düzenleme değişiklikleri; iklim riski nedeniyle sigorta teminatı ve primlerindeki olası artışlar ile müşteri talebinin fiyat ve ürün karmasına duyarlılığı başlıca belirsizlik alanlarıdır.

Analizin Yapıldığı Dönem: Çalışma, 2024 yıl sonu itibarıyla mevcut bilgi ve verilere dayanılarak yürütülmüş olup, ilerleyen dönemlerde nicel modelleme çıktılarının stratejik planlamaya entegrasyonu hedeflenmektedir.

4- RİSK YÖNETİMİ

İklim Risklerinin Belirlenme Süreci

ERSAN A.Ş., iklim değişikliğinin faaliyetleri üzerindeki potansiyel etkilerini analiz etmeye yönelik kurumsal yapısını geliştirme sürecindedir. Bu kapsamda, iklimle ilişkili risk ve firsatların sistematik biçimde tanımlanması, önceliklendirilmesi ve yönetim süreçlerine entegre edilmesi yönünde değerlendirmeler yürütülmektedir. Raporlama dönemi itibarıyla, iklimle bağlantılı risklerin tanımlanması ve izlenmesi nitel analizlere dayalı olarak, Riskin Erken Saptanması Komitesi bünyesinde yürütülmektedir. Bu kapsamda, fiziksel (akut ve kronik) ve geçiş riskleri olmak üzere iki ana başlık altında yapılan sınıflama esas alınmakta; ilgili risklerin operasyonel ve finansal etkilerine ilişkin sistematik veri toplama ve karşılaştırmalı analiz altyapısının geliştirilmesi, önümüzdeki dönemde öncelikli iyileştirme alanı olarak değerlendirilmektedir.

Risk tanımlama süreci; mağaza operasyonlarından gelen saha verileri, yönetişim organlarının değerlendirmeleri ve tedarik zinciri gözlemleri gibi iç kaynaklara dayanmakta, ayrıca dış iklim projeksiyonlarının sistematik entegrasyonu orta vadeli hedef olarak belirlenmiştir.

İklim Riski Tanımlamada Kullanılan Bilgi Kaynakları

Bilgi Kaynağı Kurumsal Uygulama
Durumu
Uygulama
Zamanlaması
Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM)
projeksiyonları ve uyarı verileri
Entegrasyon planlanıyor Orta vadeli hedef
IPCC 6. Değerlendirme Raporu (AR6) senaryo çıktıları Senaryo analizleriyle entegre edilecek Orta vadeli hedef
Tedarik zinciri ve mağaza yöneticilerinden gelen operasyonel bildirimler Aktif olarak kullanılıyor Kısa vadeli
uygulama
Yönetişim organlarının toplantı kararları ve
gündemleri
Kısmen dikkate alınıyor Kısa vadeli
uygulama
İç denetim ve iç kontrol saha raporları Entegrasyon hedefleniyor Uzun vadeli hedef

Risklerin Değerlendirilme ve Önceliklendirilme Yöntemi

Tanımlanan iklim risklerinin etkili şekilde yönetilebilmesi için, risklerin ölçülmesi ve önceliklendirilmesi aşaması kritik öneme sahiptir. ERSAN A.Ş., bu kapsamda daha sistematik ve şeffaf bir yapı oluşturmayı hedeflemekte olup, kısa vadede nitel analizlerle yürütülen değerlendirme sürecini, orta vadede nicel skorlamaya dayalı bir yapıya dönüştürmeyi planlamaktadır.

Raporlama döneminde Riskin Erken Saptanması Komitesi koordinasyonunda yürütülen değerlendirmelerde; geçmiş olay verileri, iç gözlemler ve saha raporları dikkate alınarak riskler ağırlıklı olarak niteliksel olarak sınıflandırılmaktadır. Ancak şirket, 2025 yılı itibarıyla aşağıdaki kriterlere dayalı bir risk önceliklendirme sistemine geçiş yapmayı hedeflemektedir:

Planlanan Risk Değerlendirme Kriterleri

Değerlendirme Kriteri Tanım ve Uygulama Açıklaması
Gerçekleşme Olasılığı (1–5) 1: Çok düşük (<%5), 3: Orta (%40–60), 5: Kesin (%90+). Temel varsayım:
geçmiş olay sıklığı + projeksiyonlar
Etkileme Düzeyi (1–5) 1: Lokal etki – 5: Kritik kesinti veya mali hasar. Temel varsayım:
potansiyel zarar büyüklüğü
Zamanlama Kısa: 0–3 yıl, Orta: 3–7 yıl, Uzun: 7 yıl üzeri. Temel varsayım: etki
zamanlaması ve dış projeksiyonlar
Etkilenen Birim / Büyüklük Riskten doğrudan etkilenen birim sayısı ve etki altındaki toplam finansal
hacim oranı

Bu sistemle oluşturulacak risk matrisleri, yalnızca iç önceliklendirme değil, aynı zamanda şirketin iklimsel dayanıklılığının yatırımcılara şeffaf biçimde sunulmasını da mümkün kılacaktır.

Düşük Olasılık – Yüksek Etki Risklerin Değerlendirilmesi

Yapılandırılması planlanan sistemde, nadir görülmesine rağmen yüksek etki yaratma potansiyeline sahip olaylara özel önem verilmesi hedeflenmektedir. Bu doğrultuda, şiddetli sel, uzun süreli aşırı sıcaklık veya lojistik sistemde bölgesel çökme gibi senaryoların ayrı bir "Kritik Senaryo Portföyü" altında değerlendirilmesi planlanmakta; bu senaryolara özgü risk yönetimi stratejilerinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Fiziksel risklerin finansal etkilerinin sınırlandırılması amacıyla mevcut sigorta kapsamlarının gözden geçirilmesi ve gerekli görülen durumlarda ek teminatlarla desteklenmesi yönünde değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu tür sigorta önlemlerinin, özellikle sel ve altyapı hasarı kaynaklı zararları karşılaması ve kısa vadeli operasyonel kayıpları sınırlaması beklenmektedir. Ayrıca, altyapı dayanıklılığının artırılması ve alternatif tedarik zinciri senaryolarının oluşturulmasına yönelik yatırım seçenekleri de kurumsal gündemde yer almaktadır. İlgili senaryolar için özel olarak tasarlanacak acil durum planlarının sistemin genel müdahale çerçevesine entegre edilmesi ve bu planların uygulanabilirliğinin düzenli tatbikatlarla test edilmesi planlanmaktadır. Tüm bu unsurların, gelişen risk ortamı doğrultusunda yılda en az bir kez gözden geçirilmesi ve güncellenmesi hedeflenmektedir.

Risk Alanı Potansiyel Etki Yönetimsel Yanıt Zaman Ufku Finansal Etki Yönetim Aksiyonu Stratejik
Dayanıklılık
Aşırı Hava Olayları Mağaza erişiminde aksama,
satış düşüşü
Sigorta kapsamı
genişletildi; lojistik
senaryoları
çeşitlendiriliyor
Kısa –
Orta
Aşırı yağış ve kar koşulları
nedeniyle satışlarda düşüş;
lojistik maliyetlerde geçici artış
Tüm mağazalar sigortalandı; rota
optimizasyonu ve doluluk oranı
yönetimi artırıldı
Çok merkezli
dağıtım ve saha
takibi ile
operasyonel
kesintilere karşı
güçlendirme
Enerji
Fiyatlarındaki Artış
Elektrik giderlerinde artış,
marj baskısı
GES yatırımı devreye
alındı; enerji verimliliği
projeleri yürürlükte
Orta Elektrik maliyet artışı brüt kâr
marjını daraltabilir
GES üretiminin mali karşılığı,
Nisan–Aralık döneminde elektrik
giderinin %31,88'i düzeyindedir.;
bundan sonraki dönemde
tüketimin azaltılmasının yanı sıra
GES katkısının artırılması
hedeflenmektedir.
Yenilenebilir enerji
ile dışa bağımlılık
azalıyor, tedarik
güvenliği artıyor
Karbon
Düzenlemeleri ve
Mevzuat
Değişiklikleri
Ambalaj ve raporlama
yükümlülükleri, uyum
maliyetleri
Ambalaj dönüşüm süreci
başlatıldı; tedarikçi
izleme sistemi kuruluyor
Orta Uyumsuzluk durumunda gider
artışı potansiyeli
Ambalaj dönüşümü tamamlandı;
2025'te kapsamlı izleme sistemi
devreye alınacak
Düzenleyici
baskılara karşı çevik
uyum ve sektörel
öncülük kapasitesi
Tedarik Zinciri
Kesintileri
Ürün bulunabilirliğinde
sorunlar, müşteri
memnuniyetinde düşüş
Bölgesel depo altyapısı,
çoklu kaynak planlaması
uygulanıyor
Kısa Satışlar üzerinde olumsuz etki
(müşteri kaybı ve fire kaynaklı
zarar)
Doğrudan mağazaya sevkiyat ve
bölgesel dağıtım merkezleri
yeniden yapılandırıldı
Yüksek doluluk ve
rota optimizasyonu
ile iklimsel
kırılganlık azaltılıyor

Risk Alanı
Potansiyel Etki
Finansal Etki Yönetimsel Hedefler Zaman Ufku Stratejik Dayanıklılık
Aşırı Hava Olayları
(Akut Fiziksel Risk)
Mağaza erişiminde
aksama, tedarik
gecikmesi, altyapı hasarı
Satış düşüşü ve lojistik
maliyetlerinde geçici artış;
altyapı hasarı riskine karşı
sigorta koruması planlanıyor
Kritik bölgelerde sigorta
teminatlarının genişletilmesi,
altyapı dayanıklılığının
artırılması
Kısa –
Orta Vadeli
Çok merkezli dağıtım yapısı
ve izleme sistemleri ile
operasyonel kesintilere
karşı hazırlıklı altyapı
kuruluyor
Enerji
Fiyatlarındaki Artış
(Geçiş Riski)
Elektrik giderlerinde
yükseliş, maliyet baskısı
Brüt kâr marjı üzerinde
olumsuz etki potansiyeli
Elektrik tüketiminin
tamamına yakın oranda
yenilenebilir kaynaklardan
karşılayacak altyapının
kurulması
Orta Vadeli Yenilenebilir enerji ile
enerji arz güvenliği
artırılıyor, dışa bağımlılık
azaltılıyor
Karbon
Düzenlemeleri ve
Mevzuat (Geçiş
Riski)
ETS ve ambalaj
regülasyonları,
sürdürülebilirlik
raporlaması
zorunlulukları
Yeni yükümlülüklere
uyumda maliyet artışı riski
ETS uyumlu karbon
muhasebesi sisteminin
kurulması ve regülasyonlara
önceden hazırlık
Orta Vadeli Düşük karbon uyumu ve
şeffaflık ile düzenleyici
baskılara karşı rekabet
avantajı sağlanıyor
Tedarik Zinciri
Kesintileri (Fiziksel
+ Geçiş Riski)
Ürün bulunabilirliğinde
sorunlar, müşteri
memnuniyetinde azalma
Fire kaynaklı zarar ve satış
kaybı potansiyeli
Kritik ürün grupları için
alternatif tedarikçilerle
anlaşmaların
çeşitlendirilmesi
Kısa Vadeli Tedarik sürekliliği
artırılarak iklimsel ve
regülasyon
kaynaklı
risklere karşı esneklik
kazandırılıyor

Aşağıdaki yoğunluk haritası, dört temel risk alanının varsayılan skorlamaya göre öncelik düzeyini göstermektedir.

Risklerin öncelik seviyeleri, olasılık ve etki puanlarının çarpımına dayalı olarak belirlenmektedir. Aşağıda kullanılan öncelik eşikleri ve bu eşiklerin sektörel uygunluğu açıklanmıştır:

• Yüksek Öncelik: Skor ≥ 15

• Orta Öncelik: 9 ≤ Skor <15

• Düşük Öncelik: Skor <9

Buna göre;

  • 15 ve üzeri skorlar, yüksek düzeyde müdahale gerektiren, stratejik etkisi olası riskleri işaret eder; bu tür riskler genellikle gelir kaybı, operasyonel kesinti veya yasal yükümlülükler gibi sonuçlar doğurabilir.
  • 9 ila 14 arası skorlar, izleme ve yönetim gerektiren fakat kontrollü şekilde sürdürülebilir riskleri temsil eder.
  • 8 ve altındaki skorlar ise düşük gerçekleşme ihtimali veya sınırlı etki seviyesi nedeniyle görece daha az öncelikli değerlendirilir; bu riskler genellikle gözlem altında tutulur, ancak acil müdahale gerektirmez.

Bu sistemin devreye alınması ile, iklim risklerinin yönetimi daha nesnel, karşılaştırılabilir ve takip edilebilir hale gelecektir.

İklim Risklerinin Kurumsal Risk Yönetimine Entegrasyonu ve İzlenme Yapısı

ERSAN A.Ş., iklimle ilişkili riskleri yalnızca çevresel bir unsur olarak değil, stratejik ve finansal boyutlarıyla birlikte ele almakta ve bu riskleri kurumsal risk yönetimi sistemi (KRY) içerisinde bütünleşik biçimde değerlendirmektedir. Bu kapsamda, iklimsel etkilerin karar alma süreçlerine yansıtılması kurumsallaştırılmıştır.

Kurumsal risk yönetiminin temel yapı taşı olan Riskin Erken Saptanması Komitesi (RESK), şirket üst yönetimi, iç denetim, finans ve operasyon birimlerinden temsilcilerin katılımıyla yılda en az altı kez toplanmakta; tüm stratejik, operasyonel ve sürdürülebilirlik odaklı riskleri bütüncül bir çerçevede değerlendirmektedir. Özellikle enerji, lojistik ve tedarik zinciri bağlantılı iklim riskleri, özel oturumlarla gündeme alınmakta ve Yönetim Kurulu'na periyodik olarak raporlanmaktadır. Bu sayede çevresel riskler, yalnızca operasyonel düzeyde değil, aynı zamanda üst düzey karar mekanizmalarının da gündemine entegre edilmektedir.

İklimle ilişkili risklerin izlenmesi çok düzeyli bir yapı ile desteklenmekte olup, aşağıdaki bilgi kaynakları aktif olarak kullanılmaktadır:

  • Enerji tüketim izleme sistemleri
  • Mağaza performans raporları ve fire oranları
  • Meteorolojik erken uyarı sistemleri (özellikle sel ve sıcaklık riskleri için)
  • Tedarik zinciri aksama kayıtları
  • İç denetim ve iç kontrol raporları
  • Yatırım komitesi ve bütçe tahsis toplantı notları

Bu veri kaynakları aracılığıyla risk gerçekleşme sinyalleri izlenmekte; böylece şirket, risklere karşı reaktif değil proaktif aksiyonlar geliştirmeyi hedeflemektedir.

2025 yılı itibarıyla faaliyete geçmesi planlanan Sürdürülebilirlik Komitesi ile birlikte bu yapının dijitalleşmesi ve iklim risklerinin dijital gösterge panelleri (dashboard) üzerinden izlenmesi planlanmaktadır. Böylece, iklim risklerinin diğer risk türleriyle entegrasyonu güçlendirilerek, veri temelli ve ileri analiz destekli bir kurumsal risk yönetimi yapısının inşası amaçlanmaktadır.

Gelişim Planı ve Sistematikleşme Yol Haritası

ERSAN A.Ş., iklim risklerinin etkin biçimde yönetilmesi amacıyla mevcut yapılarını sürekli geliştirmeye ve sistematik hale getirmeye odaklanmaktadır. Şirket, özellikle önceliklendirme sistemi, izleme göstergeleri ve dijital raporlama araçları gibi alanlarda ölçülebilir gelişim hedefleri belirlemiştir.

Bu kapsamda oluşturulan yol haritası, risk yönetiminin daha şeffaf, tutarlı ve stratejik karar alma süreçlerine doğrudan katkı sunacak bir yapıya dönüşmesini amaçlamaktadır.

Risk Yönetimi Gelişim Yol Haritası (2025–2027)

Gelişim Alanı Hedeflenen Gelişme Hedef Yıl
Skor bazlı önceliklendirme sistemi Nicel değerlendirme kriterlerinin oluşturulması 2025
Dijital gösterge tablosu İklim riskleri için entegre göstergeler paneli altyapısı 2025 Q4
Komite yapısının güçlendirilmesi Sürdürülebilirlik Komitesi'nin kurulması ve RESK ile
koordinasyon
2025
Tedarikçi risk değerlendirmesi Tedarikçi bazlı çevresel risk analizi sistemi 2026
Kurumsal risk sistemine tam
entegrasyon
Tüm iklim risklerinin KRY sistemine dâhil edilmesi 2027

Bu gelişim planı ile birlikte, ERSAN A.Ş.'nin risk yönetimi yaklaşımı; yalnızca risklerin tespiti değil, aynı zamanda bu risklerin önlenmesi, azaltılması ve fırsata çevrilmesi doğrultusunda proaktif bir yapıya kavuşturulacaktır.

5- METRİKLER VE HEDEFLER

ERSAN Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş., Sera Gazı Protokolü: Kurumsal Muhasebe ve Raporlama Standardı (2004) ve TSRS 2 'İklimle İlgili Açıklamalar' standardının B22 maddesi uyarınca, İstanbul, İzmir, Tekirdağ, Kocaeli ve Edirne illerinde faaliyet gösteren tesisleri ile İstanbul'daki merkez ofis ve Türkiye genelindeki tüm mağaza, depo, lojistik ve soğuk hava tesislerini kapsayan organizasyonel sınırlar dahilinde, 2024 raporlama yılı süresince gerçekleştirilen doğrudan (Kapsam 1) ve dolaylı enerji kaynaklı (Kapsam 2) sera gazı emisyonlarını hesaplamıştır. Bu hesaplamalarda, IPCC'nin en güncel Altıncı Değerlendirme Raporu (AR6) tarafından belirlenen ve 100 yıllık zaman dilimini esas alan küresel ısınma potansiyeli (GWP) katsayıları kullanılmıştır.

  • Kapsam 1 Emisyonları: Şirketin doğrudan kontrolünde bulunan araçlar, iş makineleri ile soğutucu ve yangın söndürme sistemlerinden kaynaklanan emisyonları kapsamaktadır.
  • Kapsam 2 Emisyonları: Tüketilen ithal elektrik nedeniyle oluşan dolaylı enerji emisyonlarını içermektedir.
  • Kapsam 3 Emisyonları: Bu raporlama döneminde tedarik zinciri, üçüncü taraf lojistik faaliyetleri, çalışan seyahatleri ve atık yönetiminden kaynaklanan diğer dolaylı emisyonlar hesaplama kapsamı dışında tutulmuştur.

2024 yılı, ERSAN A.Ş. tarafından temel yıl olarak belirlenmiştir. Raporlama dönemi 01.01.2024 – 31.12.2024 tarihlerini kapsamaktadır. Bu yıl, şirketin sera gazı izleme, veri toplama ve raporlama sistemlerinin kurumsal düzeyde ilk kez bütüncül olarak devreye alındığı dönem olup; ilerleyen yıllarda emisyon performansı bu temel yıl referans alınarak karşılaştırmalı olarak değerlendirilecektir.

Hesaplama Yaklaşımı ve Veri Temeli

ERSAN A.Ş., sera gazı emisyonlarının teknik hesaplamalarında Sera Gazı Protokolü: Kurumsal Muhasebe ve Raporlama Standardı (2004) metodolojik çerçevesini esas almıştır. Emisyonlar, faaliyet verileri ile ulusal ve uluslararası kabul görmüş emisyon faktörlerinin çarpımı üzerinden, tCO₂e cinsinden hesaplanmıştır. Kullanılan küresel ısınma potansiyeli (GWP) katsayıları, IPCC'nin Altıncı Değerlendirme Raporu'ndan (AR6) alınmış ve 100 yıllık zaman dilimini temel alacak şekilde uygulanmıştır.

Tüm hesaplamalar, operasyonel kontrol yaklaşımına göre tanımlanan organizasyonel sınırlar içinde gerçekleştirilmiş; birincil faaliyet verileri kurum içi sistemlerden, ikincil veriler ise resmi kaynaklar ve doğrulanmış sektörel kılavuzlardan temin edilmiştir. Hesaplamaların izlenebilirliği ve doğruluğu, fatura belgeleri, sayaç okumaları ve iç kontrol kayıtları ile desteklenmiştir.

Veri Bileşenleri ve Metodolojik Uygulamalar

  • Faaliyet Verileri: Yakıt (dizel, benzin, doğalgaz) tüketimi, elektrik tüketimi ve soğutucu gaz kullanımı gibi operasyonel verilere, şirketin ilgili teknik ve idari birimlerince düzenli olarak kayıt altına alınan sistematik raporlamalar yoluyla ulaşılmıştır.
  • Emisyon Faktörleri: IPCC AR6, ulusal emisyon faktörü rehberleri ve sektör bazlı doğrulama dökümanlarından alınan güncel katsayılar kullanılmıştır.
  • GWP Katsayıları: Karbon dioksit, metan, diazot monoksit gibi sera gazları için IPCC AR6'da belirtilen ve 100 yıllık süre zarfını baz alan değerler esas alınmıştır.

Kapsamlara Göre Hesaplama Yaklaşımı

  • Kapsam 1: Doğrudan emisyonlar; sabit yakma (ör. ofislerde doğalgaz), hareketli yakma (şirket araçları), ve soğutucu gaz sızıntılarından kaynaklanmaktadır. Soğutucu sistemlere ilişkin tahmini sızıntı oranları, ekipman tiplerine göre belirlenen ortalama değerler üzerinden modellenmiştir.
  • Kapsam 2: İthal (satın alınan) elektrikten kaynaklanan dolaylı emisyonlar, faturalardaki tüketim miktarları esas alınarak ulusal şebeke emisyon faktörü ile hesaplanmıştır. Bu raporda Kapsam

2 emisyonları, TSRS 2 B30–B31 uyarınca lokasyona-dayalı olarak açıklanmıştır. Raporlama döneminde elektrik tedarikine ilişkin sözleşmeye dayalı araç (I-REC/YEK-G, tedarikçi-özel emisyon faktörü, PPA/yeşil tarife vb.) bulunmadığından piyasaya-dayalı sonuç sunulmamıştır.

Kapsam 3: Bu dönemde diğer dolaylı emisyonlara ilişkin hesaplama gerçekleştirilmemiştir. Ancak, gelecek dönemlerde veri toplama kapasitesini artırmaya yönelik altyapı geliştirme ve izleme süreçlerine ilişkin çalışmalar planlanmaktadır.

Gerçekleşen toplam sera gazı emisyonlarına ilişkin veriler, Kapsam 1 ve Kapsam 2 ayrımında ve kaynak türlerine göre detaylandırılarak aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Bu yapı, TSRS 2 "İklimle İlgili Açıklamalar" standardının Madde 29 (a) bendinin (i) ila (iv) alt maddeleri doğrultusunda; emisyon kaynaklarının kapsam bazında sınıflandırılması, her bir emisyon türünün ayrı ayrı raporlanması, kaynaklara göre dağılımın gösterilmesi ve bu emisyonların toplam içindeki oranlarının açıklanması esaslarına uygun biçimde sunulmuştur.

Kategori CO₂
(tCO₂e)
CH₄
(tCO₂e)
N₂O
(tCO₂e)
HFC
(tCO₂e)
SF₆
(tCO₂e)
TOPLAM
(tCO₂e)
Oran
Kapsam 1
(Hareketli
Yakma)
2.574,17 3,78 37,08 0,00 0,00 2.615,03 %21,48
Kapsam 1 (Kaçak
Emisyon)
0,00 0,00 0,00 29,92 0,00 29,92 %0,25
Kapsam 2
(Elektrik
Tüketimi)
9.436,58 40,99 54,33 0,00 0,00 9.531,90 %78,27
GENEL TOPLAM 12.010,75 44,77 91,41 29,92 0,00 12.176,84 %100

Ölçüm Belirsizliği Tayin Prosedürü

2024 İzleme Dönemi toplam belirsizliği ±%3,83 olarak hesaplanmıştır. Belirsizlik analizi yapılırken "IPCC, Good Practice Guidance and Uncertainty Management in National Greenhouse Gas Inventories" referans alınmıştır.

Emisyon Kaynakları ve Dağılımı

Hareketli Yakma:

Şirket araç filosu ve iş makinelerinin yakıt tüketimine bağlı olarak oluşan doğrudan sera gazı emisyonlarıdır. Bu kaynaklar, Kapsam 1 kapsamında değerlendirilmiştir.

Kaçak Emisyonlar:

Soğutma/iklimlendirme sistemlerinde kullanılan soğutucu akışkanların (HFC/HFO vb.) yıllık sızıntı veya şarj değişimlerine dayalı olarak hesaplanan doğrudan emisyonlardır. Bu emisyonlar da Kapsam 1 içinde yer almaktadır.

Elektrik Tüketimi:

Satın alınan elektrikten kaynaklanan dolaylı enerji emisyonlarıdır. Kapsam 2 kapsamında değerlendirilen bu emisyonlar, şebekeden temin edilen elektrik tüketim miktarlarının ilgili emisyon faktörleriyle çarpılmasıyla hesaplanmıştır. Tüm tüketim verileri fatura kayıtları üzerinden beyan edilmiştir.

Emisyon Dağılımı – Yüzdesel Oranlar

Toplam sera gazı emisyonlarının kaynak bazlı yüzdesel dağılımı aşağıdaki gibidir:

  • Elektrik tüketimi (Kapsam 2): %78,27
  • Hareketli yakma (Kapsam 1): %21,48
  • HFC sızıntıları (Kapsam 1): %0,25

Bu dağılım, şirketin operasyonel karbon ayak izinin büyük oranda dolaylı enerji tüketimine dayandığını göstermektedir.

Emisyon hesaplamalarında kullanılan tüm faaliyet verileri; sayaç okumaları, fatura belgeleri, teknik ekipman envanteri ve ilgili birim raporlarıyla desteklenmiştir. Hesaplamalar, IPCC Tier 1 metodolojisine uygun olarak gerçekleştirilmiş; kullanılan emisyon faktörleri ve GWP katsayıları, IPCC AR6 raporuna dayandırılmıştır. Belirsizlik analizi sonucunda, toplam hesaplama sisteminin ±%3,83 düzeyinde belirsizlik içerdiği belirlenmiştir. Bu oran, sektörel uygulamalarla uyumlu kabul edilebilir sınırlar içerisindedir.

Emisyon Azaltım Hedefleri ve İyileştirme Planı

ERSAN A.Ş., enerji dönüşümünü hızlandırmayı ve operasyonel karbon ayak izini azaltmayı öncelikli hedeflerinden biri haline getirmiştir. Bu doğrultuda geliştirilen emisyon azaltım hedefleri ve iyileştirme planı, kısa, orta ve uzun vadeli aşamalarla yapılandırılmıştır.

Kısa vadede (1–3 yıl)

  • 2024 hesap döneminde yapılan yatırımların yaklaşık %57'si yenilenebilir enerji projelerine yönlendirilmiştir.
  • Manisa GES'in katkısıyla elektrik giderlerinin %31,88'i yenilenebilir kaynaklarla dengelenmiştir.
  • Bu kapasitenin artırılması ve enerji verimliliği uygulamalarının yaygınlaştırılmasıyla, şirketin doğrudan (Kapsam 1) ve dolaylı enerji kaynaklı (Kapsam 2) emisyonlarında ölçülebilir azaltım hedeflenmektedir.

Orta vadede (3–7 yıl)

  • Van'daki yeni GES'in devreye girmesiyle birlikte, şirketin elektrik tüketiminin tamamına yakın kısmının yenilenebilir kaynaklarla karşılanması öngörülmektedir.
  • Tedarik zincirinde sürdürülebilirlik kriterleri devreye alınarak, kritik tedarikçilerin iklim performansı düzenli biçimde izlenecek; bu sayede Kapsam 3 emisyonlarının kademeli raporlanması sağlanacaktır.
  • Dolaylı emisyonların şirketin finansal risk ve fırsat profiline etkisi bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilecektir.

Uzun vadede (7 yıl ve sonrası)

  • Ürün yaşam döngüsü kaynaklı emisyonların kontrol altına alınması ve düşük karbonlu ürün segmentinin büyütülmesi hedeflenmektedir.
  • Bu sayede yalnızca operasyonel emisyonlar değil, aynı zamanda değer zinciri genelindeki çevresel etkiler de azaltılacaktır.

Belirlenen hedefler doğrultusunda elde edilen ilerlemelerin, yıllık performans raporları aracılığıyla izlenmesi; gelişmelerin düzenli olarak Yönetim Kurulu'na sunulması ve yatırımcı ilişkileri kanalları üzerinden paydaşlara şeffaf şekilde iletilmesi hedeflenmektedir.

ERSAN A.Ş., iklim değişikliğinin şirket stratejileri, operasyonları ve değer zinciri üzerindeki etkilerini bütüncül şekilde değerlendirmekte; bu bağlamda Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS 2) kapsamında ilk kez yayımladığı bu rapor ile kurumsal sorumluluğunu şeffaf biçimde yerine getirmeyi amaçlamaktadır.

Sonuç

Bu rapor kapsamında;

  • İklimle bağlantılı risk ve fırsatların tanımlanması,
  • Stratejik planlara etkilerinin değerlendirilmesi,
  • Kurumsal yönetişim ve risk yönetimi yapılarına entegrasyonu,
  • Emisyonlar, enerji, fire ve geri dönüşüm gibi çevresel metriklerin izlenmesi,
  • Sayısal hedefler ile bu hedeflere yönelik ilerlemenin şeffaf biçimde açıklanması

alanlarında kapsamlı açıklamalara yer verilmiştir.

TSRS 2 kapsamında geçiş döneminde sağlanan bazı muafiyetler saklı kalmak kaydıyla, özellikle Kapsam 1 ve Kapsam 2 sera gazı emisyonlarının raporlanması, sektörel metriklerin tanımlanması ve geçiş planlarının oluşturulması gibi alanlarda kurumsal kapasite geliştirilmiş ve bu alanlara ilişkin açıklamalar bu rapora dahil edilmiştir.

Şirketimiz, 2025 ve sonraki dönemlerde;

  • Sürdürülebilirlik komitesinin kurulması,
  • Dijital izleme ve gösterge sistemlerinin yaygınlaştırılması,
  • Senaryo temelli dayanıklılık analizlerinin gerçekleştirilmesi,
  • Değer zincirine yayılmış Kapsam 3 etkilerinin analiz edilmesi

gibi adımları hayata geçirerek iklimle uyumlu bir büyüme stratejisini uygulamaya devam edecektir.

ERSAN A.Ş., iklim değişikliğine bağlı risk ve fırsatların, şirketin operasyonel ve finansal sürdürülebilirliği üzerindeki etkilerini stratejik düzeyde ele almaktadır. Bu doğrultuda, işbu raporda sunulan tüm iklimle ilgili açıklamaların doğruluğu, bütünlüğü ve şeffaflığı, kurumsal sorumluluk anlayışı çerçevesinde taahhüt edilmekte; tüm paydaşlara karşı açık, izlenebilir ve hesap verebilir bir raporlama yaklaşımı benimsenmektedir.

2 kim

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.