Environmental & Social Information • Sep 30, 2025
Environmental & Social Information
Open in ViewerOpens in native device viewer
DİTAŞ DOĞAN YEDEK PARÇA İMALAT VE TEKNİK A.Ş. 2024 YILI TSRS UYUMLU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU
DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. Maslak No1 Plaza Eski Büyükdere Caddesi Maslak Mahallesi No:1 Maslak, Sarıyer 34485 İstanbul, Türkiye
Tel: +90 (212) 366 60 00 Fax: +90 (212) 366 60 10 www.deloitte.com.tr
Mersis No :0291001097600016 Ticari Sicil No: 304099
Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının ("Grup") 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları 1 "Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler" ve Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları 2 "İklimle İlgili Açıklamalar"a uygun olarak sunulan bilgiler ("Sürdürülebilirlik Bilgileri") hakkında sınırlı güvence denetimini üstlendik.
Güvence denetimimiz, önceki dönemlere ilişkin bilgileri, 2024 Yılı Sürdürülebilirlik Raporu'nda yer alan diğer bilgileri ve Sürdürülebilirlik Bilgileri veya 2024 Yılı Sürdürülebilirlik Raporu ile ilişkilendirilen diğer bilgileri (herhangi bir resim, ses dosyası, internet sitesi bağlantısındaki doküman veya yerleştirilen videolar dâhil) kapsamaz.
"Güvence sonucuna dayanak olarak yaptığımız çalışmanın özeti" başlığı altında açıklanan şekilde gerçekleştirdiğimiz prosedürlere ve elde ettiğimiz kanıtlara dayanarak, Grup'un 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin, tüm önemli yönleriyle Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (''KGK'') tarafından 29 Aralık 2023 tarihli ve 32414(M) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları ("TSRS")'na göre hazırlanmadığı kanaatine varmamıza sebep olan herhangi bir husus dikkatimizi çekmemiştir.
Önceki dönemlere ilişkin bilgiler, 2024 Yılı Sürdürülebilirlik Raporu'nda yer alan diğer bilgiler ve Sürdürülebilirlik Bilgileri ya da 2024 Yılı Sürdürülebilirlik Raporu ile ilişkilendirilmiş diğer herhangi bir bilgi (herhangi bir resim, ses dosyası, internet sitesi bağlantısındaki doküman veya yerleştirilen veya yerleşik videolar dâhil) hakkında bir güvence sonucu açıklamamaktayız.
Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited ("DTTL") şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve üye firmalarının her biri ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliktir. DTTL ("Deloitte Global" olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet sunmamaktadır. Global üye firma ağımızla ilgili daha fazla bilgi almak için www.deloitte.com/about adresini ziyaret ediniz. © 2025. Daha fazla bilgi için Deloitte Türkiye (Deloitte Touche Tohmatsu Limited üye şirketi) ile iletişime geçiniz
Sürdürülebilirlik Bilgileri, bilimsel ve ekonomik bilgi eksikliklerinden kaynaklanan yapısal belirsizliklere maruz kalmaktadır. Sera gazı emisyonlarının hesaplanmasında bilimsel bilginin yetersizliği belirsizliğe yol açmaktadır. Ayrıca, gelecekteki muhtemel fiziksel ve geçiş dönemi iklim risklerinin olasılığı, zamanlaması ve etkilerine ilişkin veri eksikliği nedeniyle, Sürdürülebilirlik Bilgileri iklimle ilgili senaryolara dayalı belirsizlikler içermektedir.
Grup Yönetimi aşağıdakilerden sorumludur:
Üst Yönetimden Sorumlu olanlar, Grup'un sürdürülebilirlik raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.
Aşağıdaki hususlardan sorumluyuz:
Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, Sürdürülebilirlik Bilgileri kullanıcılarının buna istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.
Yönetim tarafından hazırlanan Sürdürülebilirlik Bilgileri hakkında bağımsız bir sonuç bildirmekle sorumlu olduğumuz için, bağımsızlığımızın tehlikeye girmemesi adına Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hazırlanma sürecine dâhil olmamıza izin verilmemektedir.
KGK tarafından yayımlanan Güvence Denetimi Standardı 3000 "Tarihi Finansal Bilgilerin Bağımsız Denetimi veya Sınırlı Bağımsız Denetimi Dışındaki Diğer Güvence Denetimleri" ve Sürdürülebilirlik Bilgileri'nde yer alan sera gazı emisyonlarına ilişkin olarak Güvence Denetimi Standardı 3410 "Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Denetimleri" ne uygun olarak sınırlı güvence denetimini gerçekleştirdik.
KGK tarafından yayımlanan ve dürüstlük, tarafsızlık, mesleki yeterlik ve özen, sır saklama ve mesleğe uygun davranış temel ilkeleri üzerine bina edilmiş olan Bağımsız Denetçiler İçin Etik Kurallar'daki (Bağımsızlık Standartları Dâhil) (Etik Kurallar) bağımsızlık hükümlerine ve diğer etik hükümlere uygun davranmış bulunmaktayız. Şirketimiz, Kalite Yönetim Standardı 1 hükümlerini uygulamakta ve bu doğrultuda etik hükümler, mesleki standartlar ve geçerli mevzuat hükümlerine uygunluk konusunda yazılı politika ve prosedürler dâhil, kapsamlı bir kalite yönetim sistemi sürdürmektedir. Çalışmalarımız, denetçiler ve sürdürülebilirlik ve risk uzmanlarından oluşan bağımsız ve çok disiplinli bir ekip tarafından yürütülmüştür. Grup'un iklim ve sürdürülebilirlikle ilişkili risk ve fırsatlarına yönelik bilgilerin ve varsayımların makuliyetini değerlendirmeye yardımcı olmak için uzman ekibimizin çalışmalarını kullandık. Verdiğimiz güvence sonucundan tek başımıza sorumluyuz.
Sürdürülebilirlik Bilgileri'nde önemli yanlışlıkların ortaya çıkma olasılığının yüksek olduğunu belirlediğimiz alanları ele almak için çalışmalarımızı planlamamız ve yerine getirmemiz gerekmektedir. Uyguladığımız prosedürler mesleki muhakememize dayanır. Sürdürülebilirlik Bilgileri'ne ilişkin sınırlı güvence denetimini yürütürken:

Sınırlı güvence denetiminde uygulanan prosedürler, nitelik ve zamanlama açısından makul güvence denetiminden farklıdır ve kapsamı daha dardır. Sonuç olarak, sınırlı güvence denetimi sonucunda sağlanan güvence seviyesi, makul güvence denetimi yürütülmüş olsaydı elde edilecek güvence seviyesinden önemli ölçüde daha düşüktür.
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED

Zere Gaye Şentürk, SMMM Sorumlu Denetçi
İstanbul, 30 Eylül 2025
| 1 | Rapor Hakkında3 | |||
|---|---|---|---|---|
| 1.1 Raporlama Sınırları, Ölçüm Yaklaşımı ve Metrikler 4 |
||||
| 1.2. Mesleki Yargılar ve Ölçüm Belirsizlikleri5 | ||||
| 2 | Ditaş Hakkında6 | |||
| 2.1 | Ditaş Organizasyonu 6 | |||
| 2.2 | Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar7 | |||
| 2.3 | Ditaş'ın Değer Zinciri7 | |||
| 3 | Yönetişim8 | |||
| 3.1 Yönetim Kurulu8 |
||||
| 3.2 | Riskin Erken Saptanması Komitesi 8 | |||
| 3.3 | Sürdürülebilirlik Komitesi9 | |||
| 3.3.1 | Sürdürülebilirlik Komitesi Koordinatörü11 | |||
| 3.3.2 | Sürdürülebilirlik Komitesi Çalışma Grupları11 | |||
| 3.3.3 | Yönetim Kurulu'nun Sürdürülebilirlik Konularında Bilgilendirilme Sıklığı 11 | |||
| 3.3.4 | Sürdürülebilirlik Politikası ve Uygulama Prosedürleri12 | |||
| 3.4 | Sürdürülebilirliğin Karar Alma Süreçlerine Etkisi12 | |||
| 3.5 | Sürdürülebilirliğin Ücretlendirme Süreçlerinde Planlanan Etkisi12 | |||
| 4 | Risk Yönetimi13 | |||
| 4.1 | Önemlilik Değerlendirmesi 13 | |||
| 4.1.1 | Bağlam Analizi13 | |||
| 4.1.2 | İklimle İlgili Risk ve Fırsatların Belirlenmesi14 | |||
| 4.1.3 | İklimle İlgili Risk ve Fırsatların Değerlendirilmesi ve Önceliklendirilmesi14 | |||
| 4.1.4 | Senaryo Analizi15 | |||
| 4.1.5 | İklimle İlgili Risk ve Fırsatların Risklerin Takibi ve Raporlanması 15 | |||
| 5 | Strateji 15 | |||
| 5.1 | İklim Risklerine Uyum ve Emisyon Azaltımına Yönelik Ar-Ge Uygulamaları 22 | |||
| 6 | Metrik ve Hedefler23 | |||
| 6.1 | Hedefin Belirlenme Metodolojisi ve Gözden Geçirme Süreci 24 | |||
| 6.2 | Sera Gazı Emisyon Metrikleri 24 | |||
| 6.3 | Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplama Yaklaşımı 24 | |||
| 6.4 | Sektörel Metrikler25 | |||
| 7 | Metriklere İlişkin Hesaplama Esasları27 | |||
| 7.1 | Genel Raporlama İlkeleri27 | |||
| 7.2 | Temel Tanımlamalar ve Raporlama Kapsamı 27 | |||
| 7.3 | Verilerin Hazırlanması28 | |||
Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş. ("Ditaş" veya "Şirket"), 29 Aralık 2023 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan ve 1 Ocak 2024 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde uygulanmak üzere yürürlüğe giren Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) doğrultusunda raporlama yükümlülüğüne tabidir. Bu doğrultuda Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu'nun düzenleme ve denetimine tabi olması ve Borsa İstanbul Piyasalarında işlem görmesinin yanı sıra, belirtilen ölçütlerden en az ikisini iki raporlama döneminde eşik değerlerin üstünde sağlama kriterini karşılaması nedeniyle bu yükümlülüğe sahip olmuştur.
Ditaş, 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıllık raporlama dönemi için ilk kez Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) kapsamında raporlama yapmaktadır ve bu raporda TSRS 1 ve TSRS 2 Standartlarını birlikte uygulamaktadır.
TSRS 1'de belirtilen E3, E4, E5 ve E6 maddeleri ile TSRS 2'de belirtilen C3, C4 ve C5 maddeleri uyarınca bazı geçiş muafiyetleri bulunmaktadır. Ditaş'ın uyguladığı geçiş muafiyetleri şunlardır:
Şirket, bu raporu oluştururken, TSRS 2 kapsamında yer alan C4 maddesi uyarınca muafiyet hakkı bulunmasına karşın, ilgili madde gereğince konuya ilişkin açıklamalara raporda yer vermiştir.
• TSRS 2-C4(a): İşletmenin TSRS'yi uygulama tarihinden hemen önceki yıllık raporlama döneminde, sera gazı emisyonlarını ölçmek için Sera Gazı Protokolü: Kurumsal Muhasebe ve Raporlama Standardı (2004) haricinde farklı bir yöntem kullanmış ise, aynı yöntemi kullanmaya devam etmesine izin verilir. Şirket, geçmiş raporlama dönemlerine ilişkin emisyon hesaplamalarını ISO 14064 standardı kullanarak gerçekleştirmiş olmasına karşın, 2024 yılı itibarıyla Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyon miktarları Sera Gazı Protokolü (GHG Protocol) standartlarına göre hesaplanmıştır.
Ditaş, sera gazı emisyonlarının raporlanması için organizasyonel sınırlarını belirlerken finansal kontrol yaklaşımını uygulamıştır. Bu yaklaşıma göre, kontrol gücü ile tam yetkiye sahip olduğu tüm operasyonlarından açığa sera gazı emisyonlarının tamamını Kapsam 1 ve Kapsam 2 raporlamasına dahil etmiştir.
Bu rapor ek olarak, Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'nda (TSRS 1 "Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler" standardının iklimle ilgili açıklamaları ve TSRS 2 "İklimle İlgili Açıklamalar") belirtilen gerekliliklere uygun olarak hazırlanmıştır. Ayrıca raporda, Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu'nun (ISSB) Sürdürülebilirlik Muhasebe Standartları Kurulu (SASB) Standartları da dikkate alınmış, bu standartlardaki açıklama konularına atıfta bulunulmuştur.
İklimle ilgili riskler ve fırsatlar hakkındaki bilgileri belirleme, ölçme ve açıklamanın muhtemel yollarını ortaya koyan ve TSRS 2'nin Sektör Bazlı Uygulanmasına İlişkin Rehber'in bir parçası olan "Cilt-62-Otomobil Parçaları" cildinden yararlanılmıştır.
Ayrıca sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamaların sunum para birimi, konsolide finansal tabloların sunum para birimiyle uyumlu olacak şekilde Türk Lirası (TL) esas alınmıştır. Sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalar, ilgili konsolide finansal tablolarla aynı raporlayan işletmeyi kapsamaktadır. Raporlayan işletme, Ditaş ve bağlı ortaklıklarını içermektedir. Şirket, sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalarını hazırlarken kendi operasyonlarını ve değer zincirini değerlendirmiştir.
| Konu | Tanım | Referans |
|---|---|---|
| Önceliklendirme | Yönetim, grup şirketleri ile bağlantılı olabilecek iklimle ilgili risk ve | |
| süreci | fırsatları belirlemek amacıyla, nitel ve nicel analizleri de kapsayan | 4.1.3 İklimle İlgili |
| finansal önceliklendirme metodunu uygulamıştır. Süreç sonunda | Risk ve Fırsatların | |
| yapılan değerlendirmeler, üst yönetim onayıyla sonuçlandırılmıştır. | Değerlendirilmesi | |
| Finansal beklentiler üzerinde makul ölçüde etkili olabilecek | ve | |
| unsurların tanımlanması ve değerlendirilmesi süreci, "Risk Yönetimi" | Önceliklendirilmesi | |
| çerçevesinde yürütülmüştür. | ||
| SASB sektör standartlarındaki açıklama konuları incelenmiş, grup | ||
| açısından ilgili olabilecek önemli risk başlıkları önceliklendirme | ||
| sürecine entegre edilmiştir. | ||
| Sera gazı | Ditaş, sera gazı emisyonlarını raporlarken organizasyonel sınırları | 1.1 Raporlama |
| emisyonları | belirlemek amacıyla, Doğan Holding'in de uyguladığı finansal kontrol | Sınırları, Ölçüm |
| organizasyonel | yaklaşımını esas almıştır. Bu yaklaşım, finansal kararlar ve süreçler |
Yaklaşımı ve |
| çerçeve | üzerinde tam yetkinin bulunduğu şirketleri kapsar. | Metrikler |
| Sera gazı | Kapsam 1 ve 2 sera gazı emisyonları, GHG Protokolü ile uyumlu | 7. Metriklere |
| emisyonları | yöntemlerle hesaplanmış; hesaplamaların doğruluğu için gerekli veri | İlişkin Hesaplama |
| hesaplama | temini süreçleri yürütülmüştür. | Esasları |
| metotları | ||
| Konu | Tanım | Referans |
|---|---|---|
| GHG ile ilgili | Aksi belirtilmedikçe ve TSRS 2 kapsamında zorunlu tutulmadıkça, | 7. Metriklere İlişkin |
| metrikler | sera gazı (GHG) emisyonları GHG Protokolü uyarınca | Hesaplama |
| hesaplanmaktadır. Açıklanan metrikler, üçüncü taraflardan sağlanan | Esasları | |
| faaliyet verileri ve emisyon faktörlerine dayandığından doğası gereği | ||
| belirsizlik içerebilir. Veri eksikliği durumunda tahmine dayalı | ||
| yöntemler kullanılmaktadır. |
Ditaş, 40 yılı aşkın süredir hem yurt içindeki hem de yurt dışındaki araç üreticilerine yüksek kaliteli orijinal ürünler sunmaktadır. 1972 yılında araç alt yapı parçaları üretmek amacıyla kurulan Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş., 1978 yılında üretime başlamıştır. Rotbaşı, rotil, rotkolu, salıncak kolu, çeki kolu, stabilizatör kolu ve V çeki kolu gibi ürünleriyle direksiyon ve süspansiyon sistemlerine yönelik üretim yapan DİTAŞ, bugün yıllık 7 milyon 800 bin adetlik kapasitesiyle Türkiye'nin en büyük OE'ye (Original Equipment) üretim yapan rot üreticisi konumundadır.
Niğde'de, 20.000 m²'si kapalı olmak üzere toplam 155.000 m²'lik bir alanda faaliyet gösteren Ditaş, yaklaşık 407 deneyimli çalışanıyla üretim yapmaktadır.
Ürün tasarımı ve entegre üretim gücünü Ar-Ge faaliyetleriyle birleştirerek otomotiv, raylı sistemler, tarım ve savunma-havacılık sektörlerinde çözümler geliştiren Ditaş, 2017 yılında belirlediği "Ulaşım Endüstrisinin Bir Parçası ve Çözüm Ortağı Olmak" stratejisi doğrultusunda çalışmalarını sürdürmektedir. Projelerini uzun vadeli değer yaratacak şekilde ve sistematik olarak yönetmek amacıyla Ar-Ge Merkezi olmayı hedeflemiş; bu kapsamda 5746 sayılı yasa çerçevesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge Merkezi olarak tescillenmiştir.
DİTAŞ Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş.'nin hisse senetleri, 1991 yılından bu yana Borsa İstanbul'da (BİST) "DITAS" koduyla işlem görmektedir. 28 Şubat 1972 tarihinde kurulan şirketin halka arzı 8 Mayıs 1991 tarihinde gerçekleşmiş, ilk işlem tarihi ise 21 Mayıs 1991 olmuştur. Şirketin kayıtlı merkezi Kayseri Yolu Üzeri 3.km. 51100 Niğde'dir.
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, Ditaş ile olan ortaklık ilişkileri aşağıdaki gibidir:
| Şirket Ticari Unvan | Faaliyet Konusu | |
|---|---|---|
| Kayıtlı Olduğu Ülke | ||
| Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş. ("Ditaş Doğan") |
Üretim | Türkiye |
| Profil Sanayi ve Ticaret A.Ş.("Profil Sanayi") | Üretim | Türkiye |
| Profilsan GmbH ("Profilsan GmbH") | Dış Ticaret | Almanya |
Tablo 1: Ditaş bağlı ortaklık ilişkisi
Raporlama döneminin sona erdiği 31 Aralık 2024 tarihinden sonra ve bu raporun yayımlanmak üzere onaylandığı tarihe kadar geçen sürede, TSRS raporlaması özelinde önemli bir işlem gerçekleşmiştir. 16 Temmuz 2025 tarihinde, Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş. %68,24 oranındaki payı Doğan Holding Şirketler Grubu Holding A.Ş. tarafından BDY Group İnşaat A.Ş.'ye devredilmiştir. Bu işlem sonucunda Ditaş, Doğan Holding konsolidasyon kapsamının dışına çıkmıştır. İlgili işlem, Ditaş'ın yönetişimsel anlamda ve stratejik açıdan takip ettiği Doğan Holding bünyesinden ayrılmış olması sebebiyle önemli bir gelişme olarak beyan edilmektedir.
Ditaş, sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalarını hazırlarken kendi faaliyetlerinin yanısıra bağlı ortaklıklarını da dahil ederek değer zincirini bütüncül bir yaklaşımla değerlendirmiştir.
Ditaş'ın değer zinciri, üretimde gerekli hammadde tedarikçileri, çalışanlar, hizmet sağlayıcılar, ürünlerin taşınması/dağıtımı için iş birliği yapılan lojistik şirketleri ve müşteriler gibi çok sayıda kaynağa bağlıdır. Diğer bir ifadeyle, yukarı ve aşağı yönlü olmak üzere değer zincirinde çok sayıda kilit aktivite ve paydaş yer almaktadır. Dolayısıyla Şirket'in iş modeli birçok kuruluş ve paydaşla etkileşim halinde kalmaya bağımlıdır. Şirket'in kendi operasyonları, yukarı ve aşağı yönlü değer zinciri ilişkileri aşağıda gösterilmiştir.
| Değer Zinciri Kategorisi |
Açıklama | Coğrafi Konum | |
|---|---|---|---|
| Ana Tedarikçiler | Metal işleme sanayisine yönelik çelik, döküm ve alüminyum tedarikçileri |
Hindistan, Türkiye, İspanya |
|
| Kauçuk ve plastik esaslı yarı mamul sağlayıcıları | Almanya, Türkiye | ||
| Yukarı Yönlü Değer Zinciri | Lojistik | Hammaddelerin otomotiv lojistik firmaları aracılığıyla taşınması sağlanmaktadır |
- |
| Tedarikçi ve müşteri sahaları arasındaki üretim zamanlaması, karayolu ve gerektiğinde denizyolu taşımacılığıyla desteklenmektedir. |
- |
Tablo 1: Ditaş Değer Zinciri
| mız | Ana Faaliyet | Yıllık 12.000 tonluk üretim kapasitesine sahip olarak Türkiye 'nin en büyük orijinal ekipman üretim yapan rot üreticisidir. Genel olarak üretim faaliyetleri; %90 'ı ağır vasıta ve hafif ticari ürünler, %10 'u binek araçlara yöneliktir. (Ditaş Sürdürülebilirlik Raporu 2023) |
Türkiye, Niğde |
|---|---|---|---|
| Kendi Operasyonları | Stok (Depolama) | Üretilen parçalar, nihai müşteriye sevkiyat öncesinde geçici olarak tesis içi muhafaza edilmektedir. Stok seviyeleri, üretim planlaması ve müşteri talepleri doğrultusunda optimize edilmektedir. |
Türkiye |
| Dağıtımcılar | Yurtiçi ve yurtdışındaki otomotiv üreticilerine, dağıtım firmaları iş birliği ile doğrudan teslimat yapılmaktadır. |
- | |
| Aşağı Yönlü Değer Zinciri | Müşteriler | Otomotiv ana sanayi firmaları (OEM), yurt içi ve yurt dışı yedek parça distribütörleri ve servis zincirleri. |
AB ülkeleri, ABD, Çin, Kanada, B.A.E, Meksika |
Ditaş Yönetim Kurulu, iklim değişikliği de dâhil olmak üzere tüm sürdürülebilirlik konularının hedeflere uygun olarak gerçekleşmesini izlemekten ve Genel Müdür'ün yetkisini aşan kaynak ihtiyaçlarını karşılamaktan, kararları almaktan sorumlu organdır. Aynı zamanda Yönetim Kurulu üyesi olan Genel Müdür, Sürdürülebilirlik Komitesi'nin başkanıdır. Sürdürülebilirlik stratejisi de dahil tüm sürdürülebilirlik çalışmalarının yürütülmesinden sorumlu olan Sürdürülebilirlik Komitesi, bu kapsamda gerçekleştirdiği çalışmaları Genel Müdür aracılığıyla Yönetim Kurulu'na raporlamaktadır.
Yönetim Kurulu; icrada görevli ve görevli olmayan üyeler ile bağımsız üyelerden oluşmakta olup, bünyesinde Denetimden Sorumlu Komite, Kurumsal Yönetim Komitesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi yer almaktadır. Bu komiteler ve kurul, dönemsel olarak toplanmakta ve görev tanımları çerçevesinde Yönetim Kurulu'na raporlama yapmaktadırlar. Mevcut yapıda, söz konusu komiteler şirketin stratejik ve kurumsal hedeflerine yönelik çalışmalar yapmakta ve bu alanlardaki risklerin yönetimine odaklanmaktadırlar.
Riskin Erken Saptanması Komitesi, Yönetim Kurulu'na bağlı olarak çalışmakta, sürdürülebilirlik ve iklim de dahil olmak üzere Şirket'in tüm risklerine gözetim görevini desteklemektedir. Her iki ayda bir Yönetim Kurulu toplantılarından önce bir araya gelen Komite, toplantılarda Şirket faaliyetlerine ilişkin riskleri değerlendirmekte ve toplantı akabinde Yönetim Kurulu'na yazılı rapor vermektedir. 1 Ocak 2024 – 31 Aralık 2024 hesap döneminde Riskin Erken Saptanması Komitesi 6 kez toplanmıştır.
Komite, Şirket'in varlığını, gelişmesini ve devamlılığını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken saptanması, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve risklerin yönetilmesi amacıyla çalışmalarını yürütmektedir. Bu kapsamda raporlama dönemine müteakiben yürütülmüş olan iklimle ilgili risk ve fırsatların yönetiminden de sorumlu organ olarak çalışmalarını sürdürmeyi planlamaktadır.
Yönetim Kurulu'nun gözetiminde ve Riskin Erken Saptanması Komitesi'nin katkısıyla yürütülen risk yönetimi süreçlerinde, ana ortak Doğan Holding'in Denetim ve Risk Yönetim Grup Başkanlığı, şirkete gerekli yönlendirmeleri ve desteği sağlamaktadır. Doğan Holding tarafından yürütülen ilgili faaliyetler sonucu elde edilen sonuçlar şirket bünyesinde değerlendirilmekte ve öneriler doğrultusunda gerekli iyileştirmeler yapılmaktadır.
Ditaş'ta sürdürülebilirlik çalışmalarının yürütülmesi Sürdürülebilirlik Komitesi'nin yönetiminde gerçekleştirilmektedir. Komite, sürdürülebilirlik stratejisini belirlemek, ilgili politika ve hedeflerin uygulanmasını sağlamak, performans göstergelerini izlemek ve gelişimi desteklemekle yükümlüdür. Komite'nin faaliyet alanı; iklim de dahil olmak üzere sürdürülebilirlik risk ve fırsatlarının değerlendirilmesi ve takibi, düşük karbonlu ekonomiye geçişin desteklenmesi, paydaş katılımının sağlanması, çalışan farkındalığının artırılması ve sürdürülebilirlik uygulamalarının şirket geneline entegre edilmesi gibi başlıkları kapsamaktadır. Komitenin bu konudaki yetkinliği görev tanımlarında belirtilmiş ve sürdürülebilirlik bilgilendirme eğitimleri ile desteklenmiştir.
Komite, Genel Müdür başkanlığında, bir koordinatör ve yedi ayrı komite üyesi ile çeşitli çalışma gruplarından oluşmaktadır. Koordinatörlük görevini Kalite Güvence Mühendisi yürütmektedir. Genel Müdür'ün toplantıya katılamadığı durumlarda toplantıların yönetimi koordinatör tarafından üstlenilmektedir.
Ditaş Sürdürülebilirlik Komite yapısı aşağıdaki gibidir:
| KOMİTE BAŞKANI GENEL MÜDÜR |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| KOMİTE ÜYESİ |
KOMİTE | ÜYESİ | KOMİTE | ÜYESİ | KOMİTE ÜYESİ |
|
| GMY-SATINALMA | GMY-MALİ İŞLER |
GMY-SATIŞ&İŞ GELİŞTİRME |
KALİTE GÜVENCE GRUP DİREKTÖRÜ |
|||
| KOMİTE ÜYESİ KOMİTE ÜYESİ KOMİTE ÜYESİ BAKIM&TESİSLER İNSAN KAYNAKLARI&İDARİ GRUP OPRERASYON DİREKTÖRÜ İŞLER GRUP MÜDÜRÜ MÜDÜRÜ KOMİTE KOORDİNATÖRÜ KALİTE GÜVENCE MÜHENDİSİ |
||||||
| ÇEVRECİ ÜRETİM PROSESLERİ VE ÜRÜNLERİ GELİŞTİRME GRUBU |
İK, KURUMSAL YÖNETİM VE İSG ÇALIŞMA GRUBU |
ENERJİ VE ÇEVRE ÇALIŞMA GRUBU |
TEDARİK ZİNCİRİ ÇALIŞMA GRUBU |
|||
| BAKIM&TESİSLER KIDEMLİ YÖNETİCİSİ ÜRETİM YÖNETİCİSİ |
İK UZMANI - İGU |
BAKIM ONARIM MÜHENDİSİ TESİSLER&BAKIM MÜHENDİSİ |
SATINALMA YÖNETİCİSİ MALZEME PLANLAMA SORUMLUSU |
|||
| BÜTÇE YÖNETİM ÇALIŞMA GRUBU |
KURUMSAL YÖNETİM ÇALIŞMA GRUBU |
AR-GE VE İNOVASYON ÇALIŞMA GRUBU |
İŞ GELİŞTİRME ÇALIŞMA GRUBU |
|||
| BÜTÇE RAPORLAMA VE FİNANS KIDEMLİ UZMANI |
KAİZEN | MÜHENDİSİ | PROJE HAZIRLAMA İŞ AR-GE MÜHENDİSİ |
BİRİMİ YÖNETİCİSİ |
ÜRÜN YÖNETİCİSİ |
Komite, Ditaş'ın Doğan Holding'e karşı sürdürülebilirlik yükümlülüklerini yerine getirmesinden sorumlu olup, sürdürülebilirlik stratejisi, politikaları ve uygulamaları hakkında gerekli faaliyetleri yürütmekte ve Genel Müdür aracılığıyla Yönetim Kurulu'na düzenli raporlama yapmaktadır. Komite, aldığı kararların hayata geçirilmesini ilgili çalışma grupları aracılığıyla koordine etmektedir. Sürekli iyileştirme yaklaşımı doğrultusunda, iklim ve sürdürülebilirlik bağlantılı farkındalık çalışmaları ve iç eğitim faaliyetleri de Komite'nin sorumlulukları arasındadır. Komite üyeleri, görev yaptıkları alanlarda yönetsel deneyime sahip olmakla birlikte, halihazırda sürdürülebilirlik veya iklim değişikliği alanında henüz özel bir sertifikasyona ya da profesyonel uzmanlık geçmişine sahip değildir. Sürdürülebilirlik konularındaki teknik bilgi ve yönlendirme ihtiyacı, ilgili paydaşlardan alınan danışmanlıklar ve mevzuat takipleriyle karşılanmaktadır. İlerleyen dönemlerde bu alandaki kurumsal kapasitenin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Ditaş'ta iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik riskleri de dahil olmak üzere kurumsal risk yönetimi faaliyetleri, Sürdürülebilirlik Komitesi bünyesinde ele alınmaktadır. Komite, sürdürülebilirlik stratejisi ve politikaları doğrultusunda iklimle ilgili risklere ek olarak sosyal, çevresel ve yönetişim risklerini yönetmeyi hedeflemekte; bu kapsamda belirlenen risk ve fırsatları izlemekte ve gerekli aksiyonların alınmasını sağlamaktadır. Risk yönetimi yaklaşımı, Komite koordinasyonunda ilgili çalışma grupları tarafından uygulanmakta ve takip edilmektedir. Ayrıca Sürdürülebilirlik Komitesi iklim değişikliği ile ilgili risk ve fırsatların belirlenmesi ve değerlendirilmesi konularında Riskin Erken Saptanması Komitesi'ni Genel Müdür aracılığıyla bilgilendirmekte ve yönlendirmektedir.
Sürdürülebilirlik Komitesi'nin koordinasyonu, atanan koordinatör tarafından yürütülmektedir. Koordinatör, Komite ile Çalışma Grupları arasındaki iletişimi sağlamakta; Komite kararlarının ilgili gruplar tarafından hayata geçirilmesini koordine etmektedir.
Komite toplantılarının gündeminin oluşturulması, kararların belgelenmesi ve toplantı tutanaklarının hazırlanması koordinatörün sorumluluğundadır. Ayrıca koordinatör, sürdürülebilirlik uygulamalarının izlenmesi ve raporlanmasına yönelik süreçlerin idari takibini yürütmektedir.
Sürdürülebilirlik Komitesi bünyesinde, Komite tarafından belirlenen hedef ve politikaların uygulanmasını desteklemek üzere, farklı uzmanlık alanlarına odaklanan sekiz adet Çalışma Grubu oluşturulmuştur. Bu gruplar; İK ve İSG, Enerji ve Çevre, Tedarik Zinciri, Bütçe Yönetimi, Kurumsal Yönetim, Ar-Ge ve İnovasyon, İş Geliştirme ile Çevreci Üretim Prosesleri ve Ürünler Geliştirme başlıklarında yapılandırılmıştır.
Çalışma Grupları, sürdürülebilirlik çalışmalarının şirket yapısına entegrasyonuna katkı sunmakta; Komite kararlarının uygulanmasını sağlamak, belirlenen hedefleri izlemek, değerlendirmek ve gerekli revizyonları gerçekleştirmekle yükümlüdür. Her bir grup, ilgili departmanları temsil eden üyelerden oluşmakta olup, sürdürülebilirlik konusundaki gelişmeleri takip ederek uygulamaların sürekliliğini sağlamaktadır.
Ditaş Yönetim Kurulu, sürdürülebilirlik alanındaki gelişmeler, hedef gerçekleşmeleri ve politika uygulamaları hakkında Genel Müdür tarafından yılda en az bir kez yazılı olarak bilgilendirilmektedir.
2024 yılında 2 kere toplanan Sürdürülebilirlik Komitesi, toplantılarını üye çoğunluğu ile gerçekleştirir ve kararlarını salt çoğunlukla alır. Sürdürülebilirlik politikalarının uygulama performansını değerlendirir; faaliyet koşulları ve güncel ihtiyaçlar doğrultusunda gerekli politika revizyonlarını planlar. Bu kapsamda önerilen değişiklikler, Genel Müdür onayıyla yürürlüğe girer. Yapılan düzenli raporlamalar, Yönetim Kurulu'nun sürdürülebilirlik kararlarını bütüncül ve güncel veriler doğrultusunda almasını desteklemektedir.
Ditaş, sürdürülebilirlik yaklaşımını kurumsal karar alma süreçlerine entegre ederken; sürdürülebilirlik alanındaki sorumluluklarını sistematik bir şekilde politika ve prosedürler aracılığıyla yürütmektedir. Şirketin sürdürülebilirlik politikasına destek sağlayan bu düzenlemeler; iklim değişikliği de dahil olmak üzere çevre, etik, insan hakları, iş sağlığı ve güvenliği, bilgi güvenliği ve sorumlu tedarik gibi çok boyutlu alanları kapsamaktadır.
Bu kapsamda Ditaş'ın sürdürülebilirlik yaklaşımı; Etik İlkeler ve Davranış Kuralları, Sorumlu Satın Alma ve Tedarikçiler için Etik Davranış Kuralları Politikası, Çevre Politikası, İş Sağlığı ve Güvenliği Prosedürü, Şikâyet Yönetimi Politikası gibi iç düzenlemeler ile desteklenmekte, şirket genelinde tüm faaliyetlerin sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda şekillendirilmesine katkı sunmaktadır. Politikalar, Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi, Uluslararası Çalışma Örgütü ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi gibi uluslararası ilkelere dayandırılarak hazırlanmıştır.
Tüm sürdürülebilirlik faaliyetlerinin strateji ve yol haritasına uyumu gözetilmekte; uygulamalara ilişkin öneriler, stratejik iş hedefleri ve paydaş beklentileriyle uyumlu şekilde geliştirilerek yönetişim yapısına entegre edilmektedir. Ditaş'ın politikaları, şirketin kurumsal internet sitesinde şeffaf bir biçimde yayımlanmakta ve tüm paydaşların erişimine açık olarak sunulmaktadır.
Ditaş, karar alma ve yatırım süreçlerine sürdürülebilirlik perspektifini entegre ederek değer yaratmayı temel bir kurumsal öncelik haline getirmiştir. Bu kapsamda, çevresel etkilerin azaltılması, sosyal sorumlulukların yerine getirilmesi ve şeffaf yönetişim ilkelerinin gözetilmesi; stratejik planlama süreçlerinin bir parçası olarak ele alınmaktadır.
Şirket, operasyonel kararlarını şekillendirirken faaliyetlerinden kaynaklanan doğrudan ve dolaylı çevresel etkileri değerlendirmekte olup; sürdürülebilirlik ve iklim risklerini en aza indirmeyi ve fırsatlardan uzun vadeli değer üretmeyi amaçlamaktadır. Bu yaklaşımla enerji verimliliği, karbon salımı, atık ve su yönetimi alanlarında çeşitli çözümler geliştirmektedir.
Ayrıca yatırımların planlanmasında beklenen finansal fayda ile sürdürülebilirlik performansı üzerindeki etkiler de dikkate alınır. İklim riskleri ile mücadele, sürdürülebilirlik bağlantılı etkilerin izlenmesi finansal değerlendirmelere ek olarak yatırım kararlarında temel değerlendirme kriterleri arasındadır. Şirket, bu politikası sayesinde uzun vadeli stratejilerini şekillendirmekte ve yatırımlarının kalıcılığını artırmayı hedeflemektedir.
Ditaş, adil ve şeffaf bir ücretlendirme sistemi doğrultusunda "eşit işe eşit ücret" ilkesini benimsemekte; ücret politikalarını hem piyasa koşullarına hem de bireysel performansa göre şekillendirmektedir. Üst düzey yöneticiler ile yönetim sorumluluğu bulunan çalışanlara yönelik prim ve ödüllendirme uygulamaları, performans sonuçlarıyla doğrudan ilişkilendirilmiştir.
İklim de dahil olmak üzere sürdürülebilirlik ile ilgili performans kriterleri ücretlendirme politikasına dahil edilmemiş olmakla birlikte önümüzdeki dönemlerde şirketin sürdürülebilirlik stratejisi ile uyumlu olacak şekilde entegrasyonu için çalışmalar yapılması amaçlanmaktadır.
Ditaş'ın risk yönetimi faaliyetleri kapsamında ilgili görev ve sorumluluklar, süreçler, raporlar ve risk yönetimi terminolojisi, Şirket'in ana ortağı olan Doğan Holding'in Kurumsal Risk Yönetimi (KRY) sistemi kapsamında takip edilmektedir. Bu yaklaşım risklerin tanımlandığı, analiz edildiği, kontrol edilerek izlendiği sistematik bir süreç olarak uygulanmakta ve Doğan Holding'in Kurumsal Risk Yönetimi Politikası takip edilmektedir.
Doğan Holding Kurumsal Risk Yönetimi uluslararası iyi uygulama çerçeveleri olan COSO Kurumsal Risk Yönetimi ve ISO 31000 Risk Yönetimi standartları temel alınarak oluşturulmuştur.
Ditaş, stratejik karar alma süreçlerinde kullandığı zaman çizelgelerine uyumlu olarak, sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili risk değerlendirme süreçlerinde zaman dilimlerini aşağıdaki gibi tanımlamaktadır:
Ditaş, iklim değişikliği kaynaklı risk ve fırsatların kurumsal strateji üzerindeki etkilerini bütüncül bir yaklaşımla değerlendirmektedir. TSRS 2 standardı doğrultusunda yürütülen önemlilik değerlendirmesi sürecinde, iklimle bağlantılı unsurların Şirket'in bağlı ortaklık yapısı, iş modeli, değer zinciri ve finansal performansı üzerindeki olası etkileri detaylı olarak ele alınmıştır. Bu doğrultuda süreç, konsolide finansal tablolar üzerinden belirlenen önemlilik eşiğini aşması öngörülen iklimle ilgili risk ve fırsatların belirlenmesi, değerlendirilmesi, önceliklendirilmesi ve izlenmesini içermekte olup, aşağıdaki adımlarla yürütülmüştür:
Şirket faaliyet gösterdiği sektör kapsamı, coğrafi konum, düzenleyici çerçeve ve değer zinciri ilişkileri analiz edilmiştir. Şirket'in sunduğu ürün ve hizmetler, kritik kaynak bağımlılıkları (enerji, hammadde, finansman kaynakları) ve tedarik zincirinin yukarı ve aşağı yönlü faaliyetleri kapsamlı olarak ele alınmıştır.
Şirket maruz kalabileceği riskler ve fırsatları belirlerken, strateji ve hedeflerin gerçekleşmesini etkileyebilecek iç ve dış olaylar tespit edilir. Risklerin tanımlanması sürecinden süreç sahipleri sorumlu olup, riskleri belirlemek için çeşitli kaynaklardan da faydalanılmıştır. Bu kapsamda, TSRS'nin sektör bazlı uygulama kılavuzlarından yararlanılmış; ilgili sektördeki benzer uygulamalar, mevcut risk yönetimi süreçleri de dikkate alınmıştır.
Tanımlanan risk ve fırsatların önceliklendirilmesi ve uygun yanıt stratejilerinin belirlenebilmesi için riskler, gerçekleşme olasılığı ve potansiyel etki kriterleri üzerinden sistematik olarak analiz edilmektedir.
Etki değerlendirmesi Kurumsal Risk Yönetimi yaklaşımı kapsamında "ihmal edilebilir", "az etkili", "önemli", "ağır" ve "yıkıcı" olarak değerlendirilmektedir. Olasılık değerlendirmesi ise "neredeyse kesin", "yüksek ihtimal", "muhtemel", "düşük ihtimal", "nadir" olarak ele alınmaktadır. Yapılan değerlendirme sonucunda riskler, risk değeri (olasılık x etki) kriterine göre Risk Isı Haritası üzerinde değerlendirilmektedir.

Ditaş'ın belirlenen iklimle ilgili risk ve fırsatlar için nitel değerlendirmeler yapılmıştır. Nitel analiz sürecinde her bir riskin gerçekleşme olasılığı ve etki düzeyi değerlendirilmiştir.
Şirket'in iklim risk ve fırsatları kapsamında finansal önemlilik eşik değeri cironun %1,5 oranı olarak belirlenmiştir. Bu eşiği aşan tüm etkiler finansal olarak "önemli" kabul edilmektedir. Risk ve fırsatlar finansal önemlilik bakış açısıyla nicel olarak da değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda önemli finansal etki yaratma potansiyeli taşıyan riskler belirlenmiştir. Risklerin detaylı açıklamalarına Strateji bölümünde yer verilmiştir.
Cironun %1,5'ini aşmayan ancak stratejik veya yönetişimsel açıdan kritik görülen bazı risk ve fırsatlar, Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından 'önemli' kabul edilmektedir.
İklimle bağlantılı risk ve fırsatların daha iyi anlaşılabilmesi ve etkin şekilde yürütülmesi amacıyla kapsamlı senaryo analizi düzenlenmiştir. Bu kapsamda iklim senaryolarına dayalı esneklik analizleri devreye alınarak, geleceğe yönelik olası gelişmeler karşısında alınması gereken stratejik adımlar öngörülmekte ve bu doğrultuda gerekli önlemler planlanmaktadır.
Şirket fiziksel risklerin yönetiminde IPCC tarafından geliştirilen RCP 4.5 (orta emisyon senaryosu) ve RCP 8.5 (yüksek emisyon senaryosu) referans alınmıştır. Şirket riskler kapsamında rapora konu ettiği senaryoları Strateji bölümünde detaylandırılmıştır.
Şirket'in risk yönetimi süreci, kritik riskler için kaçınma, azaltma, aktarma ve kabul gibi stratejilerin, kurumun risk iştahı ve iş hedeflerine uyumlu şekilde belirlenmesiyle başlamaktadır. Her bir risk, yanıt planları, sorumlular ve zaman çizelgeleriyle belgelenmekte; fırsat potansiyeli de dikkate alınarak bazı riskler bilinçli olarak üstlenilmektedir.
Kritik riskler üst yönetim tarafından değerlendirilerek Yönetim Kurulu'na raporlanmaktadır. Riskler ve yanıt tedbirleri, erken uyarı göstergeleriyle sürekli izlenmekte, gerektiğinde önlemler güncellenmektedir.
Ditaş, iklim değişikliğinin ortaya çıkardığı fiziksel ve geçiş risklerini bütüncül bir bakış açısıyla ele alırken aynı zamanda bu risklerin iş modeli ve değer zinciri üzerindeki etkilerini senaryo temelli analizlerle değerlendirmektedir. Şirket, TSRS standartları ile uyumlu olarak risk ve fırsatları yalnızca finansal önemlilik açısından değil, stratejik ve operasyonel etkileriyle birlikte ele almakta ve risk yönetimini Doğan Holding Kurumsal Risk Yönetimi Politikası çerçevesinde yürütmektedir.
İklim değişikliğine karşı dirençlilik kapasitesini artırmak ve belirsizlik ortamında karar destek sistemlerini güçlendirmek amacıyla, Ditaş'ın stratejik değerlendirme süreçlerinde senaryo bazlı analizlere öncelik verilmektedir. Bu kapsamda, IPCC tarafından yayımlanan RCP 4.5 ve RCP 8.5 senaryoları esas alınarak, iklim kaynaklı fiziksel risklerin orta ve uzun vadeli etkileri çok boyutlu bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Risklerin zamanlaması, şirketin kısa (0–1 yıl), orta (1–5 yıl) ve uzun (5+ yıl) vadeli stratejik planlama döngülerine uyumlu şekilde modellenmektedir. Fiziksel risklerin yanı sıra, düşük karbonlu ekonomiye geçiş sürecinde ortaya çıkabilecek yasal düzenlemeler, piyasa beklentileri ve teknoloji dönüşümü gibi geçiş riskleri de bu çerçevede değerlendirilmektedir.
Değerlendirme süreci, yalnızca vadelere dayalı projeksiyonlar üzerinden değil; Ditaş'ın faaliyet gösterdiği sektörün dinamikleriyle de uyumlu şekilde yürütülmektedir. Bu kapsamda, otomotiv yan sanayi sektörüne ilişkin SASB tarafından yayımlanan "Otomobil Parçaları" sektör standardı referans alınarak, sektöre özgü iklim riskleri tanımlanmış ve bu başlıklar Ditaş'ın üretim modeli, değer zinciri ve ana operasyonları ilişkilendirilmiştir. Bu yaklaşım sayesinde yalnızca finansal eşikleri aşan etkiler değil; aynı zamanda üretim sürekliliğini, tedarik güvencesini ve müşteri ilişkileri üzerindeki potansiyel kırılganlıkları da içeren stratejik etkiler analiz kapsamına alınmıştır.
| Risk Başlığı | Kalıcı Sıcaklık Artışı Sonucundaki Yüksek Sıcaklıklar Nedeniyle Oluşabilecek Orman Yangını Riski |
||
|---|---|---|---|
| Risk Türü | Fiziksel Risk - Akut |
||
| Risk Açıklaması | İklim değişikliği nedeniyle meydana gelmesi öngörülen sıcaklık artışları sebebiyle orman yangınlarının ortaya çıkma potansiyeli, gerçekleşme sıklığı ve şiddeti artmaktadır. Ditaş'ın Niğde lokasyonunda bulunan fabrikasının ormanlık bir bölgede ve İç Anadolu'da yüksek sıcaklıklara maruz kalan bir alanda konumlanmış olması, akut fiziksel riskler kapsamında özellikle yaz aylarında orman yangını riski doğurmaktadır. Orman yangınının belirli iklim senaryoları doğrultusunda değerlendirilen gerçekleşme ihtimali sonucunda fabrikanın faaliyetlerinde geçici duruşlar gerçekleşmesi, çalışan güvenliğini tehdit etme ve maddi kayıp yaşanması gibi operasyonel etkilere sebep olabilir. |
||
| Risk Vadesi | Uzun (+5 Yıl) | ||
| Değer Zinciri Konumu |
Ana Operasyonlar | ||
| Riskin Yoğunlaştığı Bölgeler |
Niğde, Türkiye / Fabrika | ||
| Risk Skoru | Etki Skalası | Olasılık | |
| 4 | 3 |
| Riskin Etkileri | Orman yangını riski, Ditaş'ın iş modeli ve değer zinciri üzerinde hem doğrudan hem de dolaylı etkiler oluşturabilecek niteliktedir. Fabrikanın üretim faaliyetlerinin yoğunlaştığı Niğde bölgesinde meydana gelebilecek bir orman yangını, üretim altyapısı ve kritik varlıkların fiziksel hasara uğramasına neden olabileceği gibi, üretim sürekliliğinde geçici kesintilere ve iş gücü güvenliğine yönelik tehditlerin ortaya çıkmasına yol açabilir. Bu durum, üretim programlarının aksamasına, müşteri taahhütlerinin zamanında yerine getirilememesine ve tedarik zincirinde gecikmelere sebep olma potansiyeline sahiptir. Bitmiş ürün stokları, üretim hatları ve hammadde depolama alanlarının risk altındaki varlıklar arasında yer alması, Şirket'in değer zincirindeki kırılgan noktaları ortaya koymaktadır.Riskin etkileri sadece kısa vadeli operasyonel kayıplarla sınırlı kalmayıp, müşteri ilişkilerinde güven azalmasına, uzun vadede sipariş kayıplarına ve iş hacminin daralmasına neden olabilecek stratejik etkilere de sahiptir. Üretim duruşlarının müşteri hatlarında neden olabileceği zincirleme etkiler, Şirket'in stratejik pozisyonu ve rekabet avantajı üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabilir. Ayrıca, iklim kaynaklı bu tür akut fiziksel risklerin varlığı, Şirket'in yatırım kararlarını, sigorta kapsamını ve uzun vadeli kapasite planlamalarını da etkilemekte; karar alma süreçlerinde iklim değişikliği kaynaklı risklerin daha yüksek ağırlıkla dikkate alınmasını zorunlu kılmaktadır. |
|---|---|
| Riske Karşı Kırılgan | Depolanan üretim malzemeleri, üretim hatlarındaki makine ve teçhizat ve |
| Varlık | bitmiş ürün stokları yangına karşı kırılgan varlıklardır. |
| Riskin Finansal Etkisi | Mevcut Finansal Etkiler Raporlama döneminde ilgili risk gerçekleşmemiş olup, bu nedenle finansal etki yaşanmamıştır. Dolayısıyla Ditaş için cari dönemde finansal etki söz konusu olmamıştır. Öngörülen Finansal Etkiler Orman yangını riskine ilişkin senaryo analizleri kapsamında iki farklı etki düzeyine dayalı finansal değerlendirme gerçekleştirilmiştir. İlk senaryoda, tesis çevresindeki alanın yaklaşık %10'unun etkilenmesi ve üretim tesisini kapsamaması durumunda, tedbiren yapılan kısa süreli tahliye nedeniyle yaklaşık 4 saatlik bir iş kaybı öngörülmüş ve bu kaybın maliyeti 565.730 TL olarak hesaplanmıştır. Ayrıca yanan demirbaşların toplam değeri 115.380.657 TL olarak hesaplanmış olup söz konusu varlıkların sigorta kapsamında olması nedeniyle doğrudan ciroya yansıması ihtimali değerlendirilen bir kayıp hesaplanmamıştır. İkinci kötü senaryoda ise gerçekleşebilecek orman yangınının fabrika alanının %40'ına sirayet ederek üretim tesisini doğrudan etkilemesi durumunda, makine ve trafoların hasar görmesiyle yaklaşık 3 haftalık iş kaybı yaşanabileceği ve bu sürede üretimden kaynaklı 61.098190 TL tutarında gelir kaybı oluşabileceği öngörülmektedir. Aynı senaryo kapsamında, üretim duruşu nedeniyle hammadde ve işçilik maliyetleriyle bağlantılı 10.997.660 TL tutarında ek kayıp ve yanan demirbaşlar nedeniyle oluşacak 523.699.785TL'lik hasar hesaplanmıştır. Demirbaş kayıplarının sigorta kapsamında olduğu varsayımıyla net finansal kayıp 10.997.660 TL ile sınırlı kalmakta; bu tutarın toplam ciroya oranı yaklaşık %0,66 düzeyinde gerçekleşmektedir. Her iki senaryoda da doğrudan finansal etkiler %1,5 oranında belirlenen önemlilik eşiğinin altında kalmakla birlikte, müşteri hatlarındaki olası duruşların yaratabileceği kalıcı müşteri kayıplarının ölçülememesi nedeniyle söz konusu risk, niteliksel olarak stratejik ve finansal açıdan önemli bir risk olarak |
|---|---|
| değerlendirilmektedir. | |
| Senaryo Analizi ve İklim Dirençliliği |
Orman yangını riskine ilişkin yapılan değerlendirmelerde, IPCC'nin önerdiği RCP 4.5 (orta düzey emisyon) ve RCP 8.5 (yüksek düzey emisyon) senaryoları temel alınmıştır. Bu çerçevede, Ditaş'ın Niğde'de yer alan üretim tesisi için 2030 ve 2050 yıllarını kapsayan orta ve uzun vadeli projeksiyonlar oluşturulmuştur. Söz konusu sanayi varlığı, İç Anadolu Bölgesi'nin artan sıcaklık ve kuraklık eğilimi gösteren coğrafyasında yer almakta olup, çevresindeki orman ve açık araziler ile yüksek sıcaklıkların çakıştığı dönemlerde yangın tehdidine açık konumdadır. Risk analizinde, fabrikanın iş sürekliliği, üretim kapasitesi, tedarik sürekliliği ve çalışan güvenliği üzerindeki potansiyel etkiler, fiziksel hasar ve faaliyet kesintileri perspektifinden değerlendirilmiştir. Bu analizler, Ditaş'ın iklim değişikliğine karşı dirençlilik seviyesini artırmaya yönelik stratejik planlamalarının temel girdisini oluşturmuştur. |
| Riske Karşılık Uygulanan Önlemler / Aksiyonlar |
Ditaş, orman yangını riskine karşı tesis çevresi ve iç alanlarda hem önleyici hem de müdahale kapasitesini artırmaya yönelik çeşitli aksiyonlar planlamaktadır. Bu kapsamda, 2025 yılı içinde ormanlık alana itfaiyenin erişimini kolaylaştıracak yolların açılması ve yangın müdahalesine olanak tanıyacak su vanalarının stratejik noktalara yerleştirilmesi planlanmıştır. Ayrıca, tesislerin iç yangın güvenliği sistemleri gözden geçirilecek ve tespit edilen eksiklikler aynı yıl içinde giderilecektir. Bu önlemler, risk yönetimi yaklaşımıyla da uyumlu olarak, riskin etkilerini azaltmaya ve operasyonel sürekliliği korumaya yöneliktir. |
|---|---|
| Riske Karşılık Verme Maliyeti |
Ditaş'ın orman yangını riskine karşı aldığı önlemler, mevcut operasyonel bütçe kalemleri çerçevesinde yürütülmekte olup, yangın önleyici donanımların bakımı, acil durum tatbikatları ve dış kaynaklı danışmanlık hizmetleri gibi harcamaları içermektedir. Ayrıca, yangına karşı sigorta teminat kapsamının genişletilmesi ve fiziki güvenlik altyapısının güçlendirilmesi gibi gider kalemleri de yıllık risk yönetimi bütçesine entegre edilmiştir. Raporlama dönemi sonrası ise yangın sistemleri yatırımlarına başlanmıştır. Tüm bu önleyici maliyetler, potansiyel hasar ve üretim kaybına kıyasla daha düşük düzeyde seyretmekte; ihtiyatlılık ilkesi doğrultusunda kabul edilebilir sınırlar içinde kalmaktadır. |
| Ölçüm Belirsizlikleri |
Orman yangını riskine ilişkin yürütülen analizlerde sayısal hesaplamalar mevcut veriler üzerinden gerçekleştirilmiş; %10 ve %40'lık yangın senaryoları üzerinden potansiyel üretim kaybı, demirbaş zararı ve sigorta etkileri değerlendirilmiştir. Ancak, bu hesaplamalar bazı belirsizlikleri içermektedir. Yangının etkilediği alanın büyüklüğü, yangının üretim tesisine sirayet edip etmeyeceği, müdahale süresi, yerel kamu altyapısının etkinliği ve sigorta kapsamının fiili hasarla tam uyumu gibi unsurlar, gerçekleşebilecek zararın boyutunu önemli ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle, yapılan etki hesaplamaları ciroya oranla %1,5 eşik değerinin altında kalsa da, ilgili risk finansal açıdan niteliksel olarak önemli kabul edilmekte ve ihtiyatlılık ilkesi doğrultusunda izlenmektedir. |
| Risk Başlığı | Müşterilerin Karbonsuz Ekonomiye Geçişteki Yeşil Tedarik Talebine Cevap Verilememesi Durumunda Müşteri Kaybı Yaşama Riski |
||
|---|---|---|---|
| Risk Türü | Geçiş – Pazar / İtibar |
||
| Risk Açıklaması | Ditaş'ın müşteri portföyünde stratejik öneme sahip olan büyük ölçekli OEM müşterilerin ve satış sonrası pazarı (after market) müşterilerinin, kendi tedarik zincirlerine yönelik düşük karbonlu ürün ve süreç hedefleri bulunmaktadır. Bu bağlamda, emisyon azaltım hedefleri doğrultusunda geliştirilmeyen ürün ve süreçlere yönelik, müşteri taleplerinde düşüş söz konusu olabilir. Müşterin bu beklentilerinin karşılanamaması, söz konusu müşterilerin alternatif tedarikçilere yönelmesine ve Ditaş'ın satış hacminde düşüş yaşanmasına neden olabilir. Bu durum, Şirket'in stratejik konumunu ve gelir akışını tehdit edebilecek nitelikte, yapısal bir geçiş riski olarak değerlendirilmektedir. |
||
| Risk Vadesi | Orta (1-5 yıl) |
||
| Değer Zinciri Konumu | Aşağı Akış | ||
| Riskin Yoğunlaştığı Bölgeler | AB / OEM Müşteriler ve Satış Sonrası Pazarı Müşterileri |
||
| Risk Skoru | Etki Skalası | Olasılık | |
| 3 | 3 | ||
| Riskin Etkileri | Riskin gerçekleşmesi durumunda, Ditaş'ın müşterileriyle olan uzun vadeli ticari ilişkileri sekteye uğrayabilir. Sipariş iptalleri, yeni sipariş alımında azalma ve müşteri kaybı gibi etkilerle, Şirket'in satış hacmi ve gelirleri azalabilir. Bu etki, zamanla pazar payı kaybına ve rekabet gücünde düşüşe neden olabilir. Riskin yayılma etkisi tedarik zinciri planlaması, üretim kapasite kullanımı ve finansal projeksiyonlarda da belirsizlik yaratabilir. |
||
| Riske Karşı Kırılgan Varlık | OEM müşterilerine yönelik yüksek hacimli ürün grupları, bu müşterilerle yapılan uzun vadeli sözleşmeler, satış sonrası pazarı müşteri taleplerine yönelik ürünler ve karbon yönetimi içermeyen mevcut üretim süreçleri, bu riske karşı kırılganlık gösterebilir. |
||
| Riskin Finansal Etkisi | Mevcut Finansal Etkiler 2024 yılı itibarıyla müşterilerden emisyon azaltım beklentilerine uyumsuzluk nedeniyle sipariş kaybı yaşanmamıştır. Dolayısıyla cari dönemde doğrudan finansal etki oluşmamıştır. Öngörülen Finansal Etkiler Müşterilerin yeşil tedarik taleplerine uyum sağlayamama riskinin finansal etkileri, belirli müşteri kaybı oranları varsayımı üzerinden analiz edilmiştir. Avrupa Birliği pazarına yönelik olarak OEM segmentinde %20 ve Aftermarket segmentinde %50 müşteri kaybı |
| senaryoları dikkate alınmıştır. Bu senaryoya göre 2024 yılı OEM satışlarının 88.271.468 TL olduğundan yaklaşık 17.654.294 TL'lik bir gelir kaybı öngörülmekte; üretim gerçekleşmeyeceği için malzeme ve işçilik giderlerinden düşülerek net etki yaklaşık 3.177.773 TL olarak hesaplanmaktadır. Aftermarket segmentinde ise 222.374.500 TL'lik 2024 yılı satışı baz alınarak yaklaşık 111.187.250 TL'lik bir gelir kaybı tahmin edilmekte; buna karşılık giderlerin düşülmesiyle net kar etkisi 20.013.705 TL düzeyindedir. Toplamda, bu iki segmentin öngörülen toplam gelir kaybı 23.191.478 TL'ye ulaşmakta, bu tutar Şirket cirosuna oranla yaklaşık %1,38'lik bir etkiye karşılık gelmektedir. Bu oran, Ditaş tarafından belirlenen %1,5'lik finansal önemlilik eşik değerinin altında kalmaktadır. Dolayısıyla, riskin finansal etkisi nicel olarak material kabul edilmemekle birlikte, karbon ayak izi yönetimi ve müşteri beklentileri açısından stratejik öneme sahip bir konu olarak değerlendirilmektedir. |
||
|---|---|---|
| Senaryo Analizi ve İklim Dirençliliği |
Müşterilerin yeşil tedarik taleplerine uyum sağlayamama riskine yönelik analizler, IPCC'nin RCP 4.5 (orta) ve RCP 8.5 (yüksek) emisyon senaryoları kapsamında yürütülmüştür. Her iki senaryoda da, müşterilerin iklim hedefleri doğrultusunda tedarik zincirlerinde emisyon azaltımına yönelik beklenti ve taleplerinin artacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda, karbon ayak izi yüksek olan tedarikçilerin tercih edilmemesi, Ditaş'ın bazı stratejik müşteriler nezdinde sipariş kaybı yaşama riskini artırmaktadır. Geçiş riskinin etkilerini azaltmak ve müşteri beklentilerine uyumu güçlendirmek amacıyla, ürün karbon ayak izi izleme sistemleri, yeşil enerji satın alımları ve yenilenebilir enerji yatırımları (örneğin GES kurulumu) gibi uyum artırıcı adımlar planlanmaktadır. Bu yatırımlar, Ditaş'ın uzun vadede iklim dirençliliğini artırma stratejisinin bir parçası olarak değerlendirilmektedir. |
|
| Riske Karşılık Uygulanan Önlemler / Aksiyonlar |
Ditaş, bu riski yönetmek amacıyla çok boyutlu önlemler hayata geçirmektedir. Bu kapsamda, karbon yoğunluğunu azaltmak için yeşil enerji satın alımları ve GES yatırımları planlanmış; üretim süreçlerine entegre edilen yazılım altyapıları aracılığıyla ürün bazlı karbon ayak izi ölçüm ve izleme uygulamaları başlatılmıştır. Ayrıca, ürün yaşam döngüsü emisyonlarının takibi ve düşük karbonlu ürün tasarımı Ar-Ge faaliyetlerinin öncelikli gündemlerinden biri haline getirilmiştir. Bu doğrultuda Ar-Ge ve ürün geliştirme süreçlerinde sürdürülebilirlik performansını artırmaya yönelik adımlar atılmaktadır. |
| Riske Karşılık Verme Maliyeti |
Yeşil tedarik zinciri riskinin yönetimi kapsamında Ditaş, 2024 yılı içerisinde yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişe yönelik olarak, şebeke elektriği yerine güneş enerjisi santrallerinden (GES) üretilecek yeşil enerji tedarikini değerlendirmiştir. Bu tercih, kısa vadede daha yüksek bir birim enerji maliyetine yol açmaktadır. Gerçekleşen elektrik gideri 38.516.382 TL iken, aynı tüketimin yeşil enerji ile karşılanması durumunda bu tutar 52.444.412 TL olmaktadır. Bu kapsamda, yaklaşık 13.928.030 TL tutarında ek maliyet doğmakta olup, bu harcama 2024 yılı cirosuna oranla %0,82 seviyesine karşılık gelmektedir. Söz konusu maliyet, riskin gerçekleşmesi halinde doğabilecek müşteri kayıplarının önlenmesi amacıyla yapılan bir ön yatırım olarak değerlendirilmekte ve orta-uzun vadede rekabet gücünü koruma ve sürdürülebilirlik beklentilerine uyum sağlama açısından stratejik |
|
|---|---|---|
| Ölçüm Belirsizlikleri | önem arz etmektedir. Yeşil tedarik zinciri riskinin finansal etkileri belirlenirken, ilgili müşterilerin emisyon azaltım taleplerine uyumsuzluk durumunda yaşanabilecek müşteri kayıpları ve bunların hasılat üzerindeki etkisi varsayımsal senaryolarla modellenmiştir. Bu kapsamda %20 OEM ve %50 Aftermarket müşteri kaybı senaryoları dikkate alınmış; toplamda kardan yaklaşık %1,38 oranında bir gelir kaybı tahmini yapılmıştır. Ancak bu hesaplamalar, belirli varsayımlara dayandığından ve çeşitli dışsal faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterebildiğinden, yüksek belirsizlik içermektedir. Müşteri taleplerinin hangi hızda ve ölçekte teknik şartlara dönüşeceği, sipariş iptali ya da azaltımı gibi tepkilerin seviyesi, bu durumların şirket finansallarına yansıma süresi ve etkisi gibi unsurlar çok boyutlu belirsizlikler içermektedir. Ayrıca, olası müşteri kayıplarının yeni müşteri kazanımları ile telafi edilip edilemeyeceği de mevcut piyasa koşulları, teknolojik adaptasyon kapasitesi ve pazarlama stratejilerine göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle, uzun vadeli net finansal etki hesaplamaları yüksek varsayım yükü taşımaktadır. Ancak ilgili risk stratejik önemi sebebiyle takip altında tutulmaktadır. |
Ditaş, iklim değişikliğinin yol açtığı fiziksel ve geçiş risklerine karşı kurumsal uyum kapasitesini artırmak amacıyla, düşük karbonlu teknolojilere dayalı çözüm alternatiflerine yatırım yapmakta ve bu doğrultuda yenilikçi Ar-Ge projeleri geliştirmektedir. Bu kapsamda, 2024 yılı itibarıyla TÜBİTAK 1505 "Üniversite – Sanayi İşbirliği" destek programı kapsamında başlatılan proje ile, geleneksel çelikten imal edilen ağır parça grupları yerine, daha hafif, yüksek mukavemetli ve geri dönüştürülebilir kompozit malzemelerin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Proje çıktıları arasında; çeki kolu gibi fonksiyonel parçaların termoplastik kompozitlerden üretilmesi sayesinde parça başına %65'e varan ağırlık azaltımı, üretim adımlarında %50'ye, işçilik süresinde ise %60'a varan düşüş öngörülmektedir. Bu iyileştirmeler, hem üretim kaynaklı karbon ayak izinin azaltılmasına hem de elektrikli/hibrid araçlarda menzil artışına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Geliştirilen kompozit parçalar yalnızca emisyon azaltımı açısından değil; aynı zamanda elastoplastik şekil değiştirme kabiliyeti, yüksek enerji ve titreşim sönümleme kapasitesi, üretim sürecindeki zaman ve kaynak verimliliği gibi teknik özellikleri içermektedir. Ditaş'ın bu proje ile kompozit çeki kolu pazarına giriş yaparak global ölçekte rekabet avantajı elde etmesi hedeflenmektedir. Proje, aynı zamanda yaşam döngüsü analizi ve noktasal maliyet analizleri üzerinden sürdürülebilir tedarik zinciri stratejileriyle de entegre edilmektedir. Şirketin bir diğer uygulaması olan lenker gövdelerdeki hammadde optimizasyonu projesi sayesinde ise sıcak dövme hammaddesi tüketiminde yaklaşık %10 oranında azalma sağlanmış; buna paralel olarak üretim maliyetlerinde ve işleme süresinde verimlilik kazanımları elde edilmiştir.
Tüm bu çalışmalar, Ditaş'ın emisyon azaltımına yönelik teknoloji temelli dönüşüm alanlarında uygulamaya aldığı faaliyetleri yansıtmaktadır. Şirket, ürün bazında ağırlık azaltımı, üretim proseslerinin sadeleştirilmesi ve hammadde kullanımında verimlilik artışı gibi yöntemler aracılığıyla karbon ayak izini düşürmeyi ve üretim süreçlerinin çevresel etkilerini azaltmayı hedeflemektedir. Bu uygulamalar, emisyon azaltımı hedeflerine katkı sunmakla beraber iklim değişikliği kaynaklı fiziksel ve geçiş risklerinin yönetimi ile bu alandaki fırsatların değerlendirilmesi açısından da şirketin teknik kapasitesini ve uygulama düzeyini geliştirmektedir.
İklimle ilgili risklerin ve fırsatların etkin bir şekilde yönetilebilmesini sağlamak amacıyla Ditaş, nicel hedefler belirlemiş ve bu hedeflere yönelik performansını izleyebilmek için ilgili metrikleri tanımlamıştır. Tanımlanan metrikler, Ditaş'ın stratejik hedefleriyle uyumlu olacak şekilde, yönetim organlarının onayı doğrultusunda yapılandırılmıştır. Bu doğrultuda, hedeflere yönelik ilerlemeyi izlemek amacıyla kullanılan göstergeler ve bu göstergelere ilişkin performans sonuçları, şeffaflık ilkesi gereği bu raporda kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Açıklanan metrikler, Ditaş'ın faaliyet alanı, sektörel konumu ve iş modeli göz önünde bulundurularak uluslararası standartlar ve referans çerçeveler esas alınarak belirlenmiştir.
• Hedef 1 (H1): Emisyonları, 2024 baz yılına göre 2035'te %40 azaltmak, 2050 yılına kadar karbon nötr olmak: Ditaş, 2035 yılında kendi operasyonlarından kaynaklanan emisyonlarını 2024 baz yılına göre %40 azaltmayı, 2050 yılına kadar ise kendi operasyonlarından kaynaklanan sera gazı emisyonları sıfırlayarak karbon nötr olmayı hedeflemektedir.
Ditaş, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerini, Yönetim Kurulu tarafından belirlenen sürdürülebilirlik stratejisi ve politikaları çerçevesinde ele almaktadır. Hedeflere yönelik ilerleme, ilgili performans göstergeleri aracılığıyla Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından düzenli olarak izlenmektedir.
Ditaş'ın sürdürülebilirlik stratejisinin öncelikli hedeflerinden biri, "Emisyonlarını 2035 yılına kadar %40 azaltmak, 2050 yılına kadar ise karbon nötr olmak" hedefidir. Bu hedef doğrultusunda, Kapsam 1 ve Kapsam 2 sera gazı emisyonlarının azaltımı önceliklendirilmektedir. Muafiyet sürecinin sona ermesiyle birlikte, Kapsam 3 emisyonlarının ve bu alandaki hedeflerin raporlama yükümlülükleriyle tam uyumlu şekilde beyan edilebilmesini teminen, Ditaş Kapsam 3 sera gazı emisyonlarına ilişkin veri toplama çalışmalarını başlatmıştır. Şirket'in, sera gazı emisyon hedefi "brüt emisyon" yaklaşımı esas alınarak belirlenmiştir ve hedef kapsamında değerlendirilen emisyonlar CO2, CH4 ve N2O'dur.
Raporlama dönemi boyunca salımı gerçekleşen metrik ton CO2 eşdeğeri olarak ifade edilen ve Ditaş ile bağlı ortaklıkları olarak sınıflandırılan mutlak brüt sera gazı emisyonlarına ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır.
| Metrik (tCO2e) | Ditaş Konsolide Performans |
|---|---|
| Kapsam 1 Emisyon Miktarı | 1.649 |
| Kapsam 2 Emisyon Miktarı- Konum Bazlı |
6.138 |
| Toplam Emisyon Miktarı | 7.787 |
Ditaş'ın 1 Ocak – 31 Aralık hesap dönemine ait konsolide finansal tablolarında yer alan bağlı ortaklıklarının Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonları, TSRS 2-29 a(iv) paragrafına uyarınca raporlanmıştır.
2024 yılında Ditaş sera gazı emisyonlarını dengelemek amacıyla herhangi bir karbon kredisi alımı gerçekleştirmemiştir. Karbon piyasalarına ilişkin yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte ise, doğrudan karbon kredisi alımından bağımsız olarak, iç karbon fiyatlandırması uygulamalarını da dikkate alarak olası stratejilerini değerlendirmeyi planlamaktadır.
Ditaş'ın 2024 yılına ait sera gazı emisyonları, GHG Protokolü: Kurumsal Sera Gazı Hesaplama Muhasebe ve Raporlama Standardı baz alınarak hesaplanmıştır. Finansal kontrol yaklaşımı esas alınarak yapılan hesaplamalarda, Ditaş'ın finansal olarak kontrol ettiği faaliyetlerden kaynaklanan Kapsam 1 ve Kapsam 2 sera gazı emisyonlarının tamamı raporlanmıştır.
Kapsam 1 emisyonları, Şirket'in mülkiyetinde veya finansal kontrolü altındaki varlıklardan doğrudan kaynaklanan emisyonları içerirken; Kapsam 2 emisyonları, satın alınan elektrik, buhar, ısı veya soğutma gibi enerji girdilerine ilişkin dolaylı emisyonları kapsamaktadır. Emisyon hesaplamaları, mevcut operasyonel verilere ve ilgili emisyon faktörlerine dayandırılmış; veri kalitesi, ölçüm belirsizlikleri ve raporlama tutarlılığı dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Hesaplamalarda kullanılan emisyon faktörleri aşağıdaki uluslararası kaynaklardan temin edilmiştir.
Ditaş için sektörel metrikler belirlenirken "TSRS 2'nin Cilt – 62 Otomobil Parçaları" cildinden yararlanılmıştır.
| Metrik | Konsolide Performans | Birim |
|---|---|---|
| Sektörel Metrikler | ||
| Tüketilen toplam enerji | 81.343 | GJ |
| Şebeke elektriği yüzdesi | 100 | % |
| Yenilenebilir enerji yüzdesi | 0 | % |
| Yakıt verimliliğini artırmak veya emisyonları azaltmak için tasarlanmış ürünlerden elde edilen hasılat |
0 | TL |
| Faaliyet Metrikleri | ||
| Üretilen parça sayısı | 9.553.358 | Adet |
| Üretilen parçaların ağırlığı | 14.760 | metrik ton (t) |
| Üretilen tesislerin alanı | 22.764 | metrekare (m2) |
| No | Metrikler | Açıklama/Değerler |
|---|---|---|
| 1 | Sera gazı emisyonları | 6.2 Sera Gazı Emisyon Metrikleri bölümünde Kapsam 1 ve |
| Kapsam 2 emisyonları açıklanmaktadır. | ||
| 2 | Raporda; 5. Strateji bölümü içerisinde yer alan ve Risk 1: Orman | |
| İklimle ilgili fiziksel risklere | Yangını özelinde belirtilen fiziksel riske karşı kırılgan varlıklar | |
| karşı kırılgan varlıklar | depolanan üretim malzemeleri, üretim hatlarındaki makine ve | |
| teçhizatlar ile bitmiş ürün stoklarıdır. |
||
| Raporda; 5. Strateji bölümü içerisinde yer alan ve Risk 2: Yeşil | ||
| Tedarik Zinciri özelinde belirtilen geçiş riskine karşı kırılgan | ||
| 3 | İklimle ilgili geçiş risklerine karşı kırılgan varlıklar |
varlıklar Ditaş'ın OEM olarak tanımlanan ve satış sonrası pazarı |
| kategorisindeki müşterilerine satışını gerçekleştirdiği ürünleridir. |
||
| Olası ürün emisyon azaltım taleplerinin karşılanması | ||
| hedeflenmektedir. | ||
| 3.4 Sürdürülebilirliğin Karar Alma Süreçlerine Etkisi başlığı altında | ||
| yer aldığı üzere; şirket, operasyonel kararlarında doğrudan ve | ||
| dolaylı çevresel etkileri dikkate almakta; iklim risklerini azaltmayı | ||
| ve fırsatlardan uzun vadeli değer yaratmayı hedeflemektedir. | ||
| İklimle ilgili fırsatlar – |
5.1 İklim Risklerine Uyum ve Emisyon Azaltımına Yönelik Ar-Ge | |
| 4 | uyumlu varlıklar ve işletme | Uygulamaları başlığında belirtildiği üzere Ditaş, düşük karbonlu |
| faaliyetleri | teknolojilere yönelik çözüm alternatiflerine yatırım yapmakta; bu | |
| doğrultuda, 2024 yılı itibarıyla TÜBİTAK 1505 destek programı | ||
| kapsamında, çelik parçalara alternatif olarak hafif, yüksek | ||
| mukavemetli ve geri dönüştürülebilir kompozit malzemelerin | ||
| geliştirilmesini amaçlayan bir Ar-Ge projesi yürütmektedir. | ||
| 5. Strateji bölümü içerisinde yer alan, Risk 1: Orman Yangını | ||
| Sermaye dağıtımı, | özelinde yangın yönetim sistemleri yatırımları ve Risk 2: Yeşil | |
| 5 | finansman ve yatırım | Tedarik Zinciri konusu özelindeki GES projesi ve ürün karbon ayak |
| izi takip yazılımı yatırımları ile potansiyel yeşil enerji alımları ilgili | ||
| sermaye harcamaları açıklamalarını içermektedir. | ||
| İç Karbon Fiyatları | Ditaş 2024 yılında, emisyonlarını dengelemek amacıyla karbon |
|
| kredisi satın alıp kullanmamıştır. Şirket'in belirlediği ve dikkate |
||
| 6 | aldığı herhangi bir iç karbon fiyatı mevcut değildir. Türkiye'de | |
| zorunlu bir karbon fiyatlandırma mekanizması ve karbon piyasası | ||
| henüz uygulanmaya başlanmamıştır. | ||
| 3.5 Sürdürülebilirliğin Ücretlendirme Süreçlerinde Planlanan Etkisi başlığında ücretlendirme konusu açıklamalarına yer |
||
| verilmiştir. Ditaş, ücretlendirme uygulamalarını eşitlik ve şeffaflık | ||
| ilkeleri doğrultusunda yürütmekte; politikalarını piyasa koşulları | ||
| 7 | Ücretlendirme | ve bireysel performansa göre şekillendirmektedir. Yönetim kademesindeki prim uygulamaları performansla |
| ilişkilendirilmiştir. Sürdürülebilirlik göstergeleri henüz ücret | ||
| sistemine entegre edilmemiş olup, stratejiyle uyumlu şekilde | ||
| dahil edilmesine yönelik çalışmalar planlanmaktadır. |
Metriklere İlişkin Hesaplama Esasları ("Hesaplama Esasları"), Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat ve Teknik A.Ş ("Şirket" veya "Ditaş") Ditaş 2024 TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu'nda yer alan sınırlı güvence denetimi kapsamındaki performans göstergelerine ait verilerin hazırlanma, hesaplama ve raporlanma metodolojilerine dair bilgi vermektedir.
Bu göstergeler; çevresel göstergeleri kapsamaktadır. Aşağıda belirtilen bu göstergeleri, her türlü maddi açıdan, Hesaplama Esasları doğrultusunda hazırlamak için uygun prosedürlerin uygulandığından emin olmak, şirket yönetiminin sorumluluğundadır.
Bu prensiplerde yer alan bilgiler 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren 2024 mali yılını (1 Ocak 2024- 31 Aralık 2024) ve Temel Tanımlamalar ve Raporlama Kapsamı bölümünde ayrıntılandırıldığı gibi Şirket'in Türkiye'deki ilgili operasyonlarını kapsamaktadır. Bu prensiplerde yer alan çevresel göstergeler içerisindeki; "Kapsam 1 Emisyonu (Şirket ve Konsolide Edilen Bağlı Ortaklıklar)", "Kapsam 2 Emisyonu (Şirket ve Konsolide Edilen Bağlı Ortaklıklar)" göstergeleri Şirket ve aşağıda listelenen bağlı ortaklıklarına ait veriler dahil edilmiştir.
Bu rehber dokümanın hazırlanmasında aşağıdaki prensiplere dikkat edilmiştir:
· Bilgilerin hazırlanmasında; bilginin uygunluk ve güvenilirliğinin temel ilkelerini vurgulamak,
· Bilgilerin raporlanmasında; bilgilerin, tutarlılık ilkeleri ile anlaşılabilirlik ve şeffaflık ilkelerini vurgulamak.
| Türü | Gösterge | Kapsam |
|---|---|---|
| Çevresel Göstergeler |
Kapsam 1 Emisyonu (tCO2e) (Şirket ve Konsolide Edilen Bağlı Ortaklıklar) |
Raporlama döneminde Şirket'in ve Konsolide Edilen Bağlı Ortaklıklarının üçüncü taraf firmaların faturalarından takip edilen sabit yanmalı (doğalgaz, motorin) hareketli yanmalı (motorin, benzin ve LPG) yakıt tüketimleri; proses kaynaklı (Proses CO2 kullanımı) ve servis formlarından takip edilen kimyasal kaynaklı (soğutucu gazlar ve yangın söndürücüler) sera gazı salınımlarını ifade etmektedir. Şirket, sera gazı emisyonlarını "Sera Gazı Protokolü Kurumsal Muhasebe ve Raporlama Standartları (GHG Protokolü, 2004)" standardına göre hesaplamaktadır. |
| Kapsam 2 Emisyonu – Konum Temelli (tCO2e) (Şirket ve Konsolide Edilen Bağlı Ortaklıklar) |
Raporlama döneminde Şirket'in ve Konsolide Edilen Bağlı Ortaklıklarının Dolaylı Enerji Tüketimlerini temsil eden ve servis sağlayıcı firmaların faturalarından takip edilen elektrik tüketimi sonucu oluşan dolaylı sera gazı emisyonu miktarını ifade eder. Şirket, sera gazı emisyonlarını "Sera Gazı Protokolü Kurumsal Muhasebe ve Raporlama Standartları (GHG Protokolü, 2004)" standardına göre |
|---|---|
| hesaplamaktadır. |
Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonları ISO 14064-1'e uygun olarak, "Sera Gazı Protokolü: Kurumsal Hesaplama ve Raporlama Standardı" çerçevesinde hesaplanmıştır.
Hesaplamalarda karbondioksit (CO2), metan (CH4) ve nitröz oksit (N2O) eşdeğer emisyon faktörlerinden oluşan CO2 eşdeğeri faktörleri kullanılmıştır. Kullanılan emisyon faktörleri aşağıda detaylandırılmıştır.
Küresel Isınma Potansiyeli (KIP), Brüt Kalorifik Değer ve Emisyon Faktörleri, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC ) 6. Değerlendirme Raporu'ndan alınmıştır. Elde edilen ton karbondioksit eşdeğeri (CO2-e) değeri uygun katsayılarla çarpılarak hesaplanır.
Doğalgaz tüketimi servis sağlayıcı firmanın faturalarından TL bazında muhasebeleştirilmekte olup, tüm faturalar doğrudan tüketim miktarlarına dair bilgi içermemektedir.
| Emisyon Kaynağı – Kapsam 1 |
Net Kalorifik Değer (TJ/Gg) | Referans |
|---|---|---|
| Motorin | 43,0 | IPCC 2006 Volume.2 |
| Chapter.1 Table 1.2 | ||
| 44,3 | IPCC 2006 Volume.2 | |
| Benzin | Chapter.1 Table 1.2 | |
| 47,3 | IPCC 2006 Volume.2 | |
| Sıvılaştırılmış Petrol Gazları | Chapter.1 Table 1.2 |
Emisyon Miktarı = Faaliyet Verisi × Emisyon Faktörü
| Emisyon Kaynağı – Kapsam 1 |
CO2 (kgCO2/TJ) |
CH4 (kgCH4/TJ) |
N2O (kgN2O/TJ) |
Referans |
|---|---|---|---|---|
| Doğalgaz (sabit |
56.100 | 1 | 0,1 | IPCC 2006, Volume2, |
| yanma) | Chapter 2, Table 2.3 | |||
| Motorin (sabit yanma) | 74.100 | 3 | 0,6 | IPCC 2006, Volume2, |
| Chapter 2, Table 2.3 | ||||
| Motorin (hareketli | 3,9 | 3,9 | IPCC 2006, Volume2, | |
| yanma) | 74.100 | Chapter 3, Table 3.2.1/3.2.2 | ||
| Benzin (hareketli | 25 | 8 | IPCC 2006, Volume2, | |
| yanma) | 73.300 | Chapter 3, Table 3.2.1/3.2.2 | ||
| LPG (Hareketli | 62 | 0,2 | IPCC 2006, Volume2, | |
| Yanma) | 56.100 | Chapter 3, Table 3.2.1/3.2.2 |
| Emisyon Kaynağı– Kapsam 2 |
Emisyon Faktörü (tCO2e/MWh) |
Referans |
|---|---|---|
| Türkiye Elektrik Enerjisi (Şebeke Kaynaklı) |
0,442 | ETKB-EVÇED-FRM-042 Rev.01 |
Emisyon Miktarı = Faaliyet Verisi × Sızıntı Oranı × KIP
| Emsiyon Kaynağı - Kapsam 1 |
KIP (kgCO2e/kg) | Referans |
|---|---|---|
| Soğutucu Gazlar – R404A |
4.728 | IPCC 6th Assessment Report |
| Soğutucu Gazlar-R410A | 2255,5 | IPCC 6th Assessment Report |
| Yangın tüpleri-CO2 | 1 | IPCC 6th Assessment Report |
Doğrulanan verilerinin ölçülmesi ve raporlanması kaçınılmaz olarak bir dereceye kadar tahmin içerir. Şirketler seviyesinde veriler üzerinde %5'ten fazla bir değişiklik olduğu durumda, yeniden görüş beyanı düşünülebilir.
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.