AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI T.A.O.

Environmental & Social Information Aug 7, 2025

5973_rns_2025-08-07_2db29fed-d683-4fb7-b870-ce21e46412f5.pdf

Environmental & Social Information

Open in Viewer

Opens in native device viewer

2024 Yılı TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu

İçindekiler

1
1.1
Raporlama Esasları
Raporun
Hazırlanması
02
02
1.2
1.3
Finansal
Açıklamalar
ile
Bağlantı
TSRS
Raporlaması
Geçiş
Hükümleri
02
03
1.4 Finansal
Önemlilik
03
1.5 Sınırlı
Güvence
03
2 VakıfBank Hakkında 04
2.1 VakıfBank
Faaliyetleri
04
2.2 VakıfBank
Değer
Zinciri
08
3 Yönetişim 09
3.1 Sürdürülebilirlik
Yönetişimi
09
3.2 Bağlı
Ortaklıklarda
Sürdürülebilirlik
Yönetişimi
09
3.3 Yönetim
Kurulu
Gözetimi
09
3.4
3.5
Yönetim
Seviyesi
Görev
ve
Sorumluluklar
Yönetim
Tarafından
Kullanılan
Kontrol
ve
Prosedürler
12
14
3.6 Farkındalık
Çalışmaları
14
3.7 Ücretlendirme 14
4 Risk Yönetimi 15
4.1 İklimle
İlgili
Risk
ve
Fırsatların
Yönetimi
15
4.2 İklimle
İlgili
Risklerin
Tanımlanması
16
4.3 Risk
İştahının
Belirlenmesi
16
4.4 Risk
ve
Fırsatların
Değerlendirilmesi
17
4.5 Risk
ve
Fırsatların
Önceliklendirilmesi
18
4.6 Senaryo
Analizi
ve
Stres
Testi
18
19
4.7
4.8
Risk
ve
Fırsatların
İzlenmesi
Sorumlu
Finansman
ve
Kredilendirme
Süreçlerinde
Çevresel
ve
Sosyal
Etki
Yönetimi
19
5 Strateji 20
5.1 İklim
ile
İlgili
Riskler
ve
Fırsatlar
20
5.1.1 İklimle
İlgili
Geçiş
Riskleri
22
5.1.2
İklimle
İlgili
Fiziksel
Riskler
25
5.1.3
İklimle
İlgili
Fırsatlar
29
5.2 İklim
ile
İlgili
Risk
ve
Fırsatların
Grup'un
Stratejisine
Etkileri
31
6 Metrik ve Hedefler 32
6.1 İklimle
İlgili
Hedefler
32
6.2 İklimle
İlgili
Metrikler
33
7 Ekler 37
7.1 Güvence
Beyanı
37
7.2 İletişim
Bilgileri
39

1. RAPORLAMA ESASLARI

1.1 Raporun Hazırlanması

29 Aralık 2023 tarihli 32414(M) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren başlayan hesap döneminde uygulanmak üzere 21634 sayılı Kurul Kararıyla yürürlüğe girmiştir.

Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.'nun ("VakıfBank," "Ana Ortaklık Banka") 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun düzenleme ve denetimine tabi olması nedeniyle eşik değerleri gözetilmeksizin TSRS Standartları doğrultusunda raporlama yapma yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu çerçevede, 1 Ocak-31 Aralık 2024 raporlama dönemi için Ana Ortaklık Banka'nın ana faaliyet alanı olan Bankacılık faaliyetinin yanı sıra bağlı ortaklıklarını ve iştiraklerini de içeren tüm değer zinciri değerlendirilerek 2024 Yılı TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu hazırlanmıştır. Ana Ortaklık Banka, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri işbu raporda ("Grup") olarak anılacaktır.

Bu rapor, TSRS 1: Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler ve TSRS 2: İklimle İlgili Açıklamalar Standartlarında belirtilen gerekliliklere uygun olarak hazırlanmış ve Banka Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Banka'nın temel faaliyet alanı bireysel bankacılık, kurumsal bankacılık, özel bankacılık, döviz, para piyasaları ve menkul kıymet işlemleri ile uluslararası bankacılık hizmetlerini kapsayan bankacılık faaliyetlerinden oluşmaktadır. Bu sebeple iklimle ilgili risk ve fırsatlar hakkındaki bilgileri belirleme, ölçme ve açıklamanın muhtemel yollarını ortaya koyan ve TSRS 2'nin Sektör Bazlı Uygulanmasına İlişkin Rehber'in bir parçası olan "Cilt 16—Ticari Bankalar" açıklamalarından yararlanılmıştır. Sektör bazlı bir rehber niteliğinde olan bu cilt, ISSB tarafından idame ettirilen SASB Standartlarından türetilmiştir. Raporun Metrik ve Hedefler bölümünde, bu ciltte yer alan sektör bazlı açıklama konularına ve metriklerine atıfta bulunulmuştur.

1.2 Finansal Açıklamalar ile Bağlantı

İşbu raporda yer alan sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili açıklamalar Grup için hazırlanmış olup Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) formatında Finansal ve Finansal Olmayan İştirak Konsolide Finansal Tablolar ile birlikte değerlendirilmelidir. Rapor, 1 Ocak-31 Aralık 2024 raporlama dönemini kapsamakta olup konsolide finansal tablolar raporlama dönemi ile uyumludur. Raporda yer alan tüm finansal metrikler, aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL) cinsinden sunulmuş olup ilgili bölümlerde işlem para birimi karşılığına da yer verilmiştir.

Grup, 2024 yılı TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporlamasında, finansal tablolara henüz yansıtılmamış risklerin etkilerini de ele almaktadır. Bu yaklaşım, Banka'nın değer zincirinde ortaya çıkabilecek riskler ve fırsatlarla birlikte, sürdürülebilirlik açıklamalarındaki geleceğe dönük unsurları da içermektedir. Dolayısıyla, bazı bilgiler finansal tablolarda yer almasalar dahi stratejik önemleri nedeniyle TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporlamasında dikkate alınmıştır.

Grup, stratejik karar alma süreçlerinde kullandığı zaman çizelgelerine uyumlu olarak, sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili risk değerlendirme süreçlerinde zaman dilimlerini aşağıdaki gibi tanımlamaktadır.

1.3 TSRS Raporlaması Geçiş Hükümleri

TSRS 1'de belirtilen E3, E4, E5 ve E6 maddeleri ile TSRS 2'de belirtilen C3, C4 maddeleri ve KGK Kurul Kararı uyarınca bazı geçiş muafiyetleri bulunmaktadır. Bu doğrultuda, Banka'nın uyguladığı geçiş muafiyetleri aşağıdadır:

  • • TSRS 1-E4: İşletmenin TSRS'yi uyguladığı ilk yıllık raporlama döneminde, işletmenin sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalarını, ilgili finansal tablolarını yayımladıktan sonra raporlamasına izin verilir.
  • • TSRS 1-E5: İşletmenin ilk yıllık raporlama döneminde, (TSRS 2 uyarınca) yalnızca iklimle ilgili risk ve fırsatlara yönelik bilgileri açıklanmasına ve dolayısıyla TSRS 1'deki hükümleri, yalnızca iklimle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin bilgilerin açıklanmasıyla ilgili olduğu ölçüde uygulamasına izin verilir. Bu doğrultuda işbu rapor oluşturulurken yalnızca iklim ile ilgili risk ve fırsatları dikkate alınmıştır.
  • • TSRS 1-E3, TSRS 2-C3, TSRS 1-E6: İşletmenin ilk yıllık raporlama döneminde, karşılaştırmalı bilgi açıklaması zorunlu değildir. Bu kapsamda, işbu raporda yalnızca 2024 yılına dair bilgileri açıklanacak olup iklimle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin karşılaştırmalı bilgi açıklanmayacaktır.

1.4 Finansal Önemlilik

Ana Ortaklık Banka, iklimle ilgili bir risk veya fırsatla ilgili bilgilerin tek başına veya diğer bilgilerle birlikte bir bütün olarak ele alınan iklimle ilgili finansal açıklamaları bağlamında önemli olup olmadığını değerlendirirken hem nicel hem de nitel faktörleri dikkate almaktadır. Ana Ortaklık Banka önemlilik değerlendirmesini yaparken, genel amaçlı finansal raporlamanın asli kullanıcıları olan mevcut ve potansiyel yatırımcılar, borç verenler ve kredi veren diğer tarafların verecekleri kararları etkilemesi makul ölçüde beklenen bilgileri göz önünde bulundurmaktadır. Bu değerlendirmeyi yaparken, Ana Ortaklık Banka'nın ortaklarının, Yönetim Kurulu'nun, mevcut ve potansiyel yatırımcılar ile borç ve kredi veren tarafların stratejik karar alma süreçlerinde rol oynayan temel finansal göstergeler dikkate alınmıştır. Ana Ortaklık Banka, bir kamu bankası olarak, ülke ekonomisinin büyümesi, gelişimi ve dünya ekonomisiyle bütünleşmesine katkıda bulunmak amacıyla, finansal tabloların asli kullanıcılarına sunulan bilgilerde, "sermaye seviyesini" öne çıkan temel gösterge olarak kabul etmektedir. Ana Ortaklık Banka, 2024 Yılı TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporunda finansal önemliliği, tüm bu değerlendirmeler ışığında, BDDK

• TSRS 2-C4(b): İşletmenin, ticari bankacılık faaliyetinde bulunması durumunda, finanse edilen emisyonlarına ilişkin ilave bilgileri içeren Kapsam 3 sera gazı emisyonlarına ilişkin açıklamalarda bulunması zorunlu değildir. Bu doğrultuda, VakıfBank finanse edilen emisyonlarına ilişkin ilave bilgileri içeren Kapsam 3 sera gazı emisyonlarını ilk yıl raporlamamaktadır.

• VakıfBank TSRS Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı'nın Geçici Madde 3 uyarınca Kapsam 3 emisyonlarını 2024 yılı TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporunda açıklamayacaktır.

Gelecek yıldan itibaren, Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili finansal açıklamaları, Grup'un beklentilerini kısa, orta veya uzun vadede makul ölçüde etkileyebilecek tüm sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili riskler ile fırsatlar hakkında bilgi içerecektir.

Finansal ve Finansal Olmayan İştirak Konsolide Bilançosunda yer alan özkaynakların %1'i olarak belirlemiştir. Bu değerlendirmenin, Ana Ortaklık Banka'nın finansal sağlamlığı ve risk yönetimi perspektifi açısından uygun bir kıstas olduğu kanaatine varılmıştır.

Bağlı ortaklıklar için analizler; ilgili kuruluşların faaliyet gösterdiği sektörler, finansal büyüklükleri, Ana Ortaklık Banka bilançosuna göre oransal etkileri ve iklim kaynaklı potansiyel maruziyetleri dikkate alınarak yapılmıştır. Yapılan tetkikler sonucunda, değerlendirmeye tabi tutulan risk ve fırsatların Ana Ortaklık Banka'nın önemlilik eşiğini aşmadığı, dolayısıyla finansal olarak önemli kabul edilemeyeceği tespit edilmiştir. Tüm bu değerlendirmeler, süreç boyunca düzenlenen toplantılar ve kurum içi görüşmeler aracılığıyla yürütülmüş olup süreçte yer alan ekipler tarafından yakın ve bütüncül bir takip gerçekleştirilmiş, bağlı ortaklıklardan elde edilen niteliksel ve niceliksel bulgular değerlendirilmiştir. Sonuç olarak hem Ana Ortaklık Banka hem de bağlı ortaklıklar nezdinde belirlenen iklim risklerinin finansal önemlilik eşik değerini aşmadığı kanaatine varılmıştır.

1.5 Sınırlı Güvence

İşbu rapor, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından zorunlu tutulan bağımsız denetim kapsamında Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (EY) tarafından GDS 3000 "Tarihi Finansal Bilgilerin Bağımsız Denetimi veya Sınırlı Bağımsız

Denetimi Dışındaki Güvence Denetimleri" ve GDS 3410 "Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Denetimleri" standartları kapsamında sınırlı güvence denetimine tabi tutulmuş ve raporda bağımsız denetçinin sınırlı güvence raporuna yer verilmiştir.

2. VAKIFBANK HAKKINDA

2.1 VakıfBank Faaliyetleri

Vakıf kaynaklarının en iyi şekilde değerlendirilmesi, çağdaş bankacılığın gerektirdiği yönetim ve çalışma anlayışı ile ülkenin tasarruf birikimine katkıda bulunulması ve toplanan tasarrufların korunarak ekonomik kalkınmanın gereklerine göre kullanılması amacıyla, 11 Ocak 1954 tarihinde 6219 sayılı Kanun'la kurulan VakıfBank'ın kuruluş sermayesi 50 milyon TL'dir. Özel hukuk hükümlerine tabi olan Banka, 13 Nisan 1954 tarihinde faaliyete geçmiştir.

VakıfBank temel bankacılık ürün ve hizmetlerine ek olarak yatırım bankacılığı ve sermaye piyasası faaliyetlerinde de bulunmaktadır. Banka bağlı ortaklıkları aracılığıyla da finansal kiralamadan faktoring hizmetlerine kadar geniş bir yelpazede finansal ürünleri çağın gerektirdiği yüksek teknolojilerle müşterilerine sunmaktadır. VakıfBank 2024 yıl sonu itibarıyla ülke genelinde 959 şubesiyle Kurumsal, Ticari, KOBİ, Perakende, Yerel Yönetimler ve Tarım Bankacılığının yanı sıra; Bireysel ve Özel bankacılık müşterilerine, gelişmiş teknolojinin desteklediği

alternatif dağıtım kanalları aracılığıyla hizmet vermektedir. Ayrıca, New York, Bahreyn, Erbil ve Katar'da yer alan 4 yurt dışı şubesi bulunmaktadır.

Uluslararası sermaye piyasalarındaki etkinliğini sürdürmekte olan Ana Ortaklık Banka, uzun vadeli ve uygun maliyetli mevduat dışı finansman kaynaklarına erişimi çeşitlendirmek amacıyla farklı yapı ve enstrümanlar üzerinden kaynak teminine yönelik faaliyetlerine devam etmektedir.

VakıfBank, ortaklık portföyünde bulunan 7'si finansal ve 4'ü finansal olmayan bağlı ortaklıklar ile VakıfBank Finans Grubu markası altında; yurt dışı bankacılıktan yatırıma, faktoringten leasinge, yatırım ortaklıklarından ödeme hizmetlerine, turizmden destek hizmetlerine ve ekspertize kadar müşterilerinin ihtiyaçlarına tek elden çözüm sunmaktadır. VakıfBank'ın tüm bağlı ortaklıklarına ve iştiraklerine ait esas faaliyet alanları ile sermaye ve ortaklık oranları aşağıdaki gibidir.

VakıfBank Yurt Dışı Şubeler

Bağlı Ortaklıklar

Tablo 1: Bağlı Ortaklık Faaliyet Alanı ve Ortaklık Oranları

VakıfBank International AG

Faaliyet Alanı Bankacılık

Sermaye 3.673.474.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %100

Faaliyette Bulunduğu Bölge Avusturya, Almanya, Macaristan

Vakıf Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı AŞ

Faaliyet Alanı Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı

Sermaye 30.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %33,77

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Taksim Otelcilik AŞ

Faaliyet Alanı Otelcilik

Sermaye 350.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %52,43

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Finansal Kiralama AŞ

Faaliyet Alanı Finansal Kiralama

Sermaye 3.500.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %62,12 Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ

Faaliyet Alanı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı

Sermaye 3.450.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %53,77

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Faktoring AŞ

Faaliyet Alanı Yurt içi ve yurt dışı ticari işleme yönelik Faktoring hizmeti

Sermaye 850.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %92,10

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri AŞ

Faaliyet Alanı

Ödeme Sistemleri Sermaye

300.000.000 TL Ortaklık Oranı (%)  

%100

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Yatırım Menkul Değerler AŞ

Faaliyet Alanı Aracı Kurumlar

Sermaye 1.000.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %99,50

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Pazarlama Sanayi ve Ticaret AŞ

Faaliyet Alanı Destek Hizmetleri

Sermaye 300.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %96,73

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Gayrimenkul Değerleme AŞ

Faaliyet Alanı Gayrimenkul Değerleme

Sermaye 100.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %97,14 Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Vakıf Enerji ve Madencilik AŞ

Faaliyet Alanı Enerji

Sermaye 85.000.223 TL

Ortaklık Oranı (%)   %67,27

Faaliyette Bulunduğu Bölge

2.1 VakıfBank Faaliyetleri

İştirakler

Tablo 2: İştirakler Faaliyet Alanı ve İştirak Payı

Kıbrıs Vakıflar Bankası Ltd.

Faaliyet Alanı Bankacılık

Sermaye 100.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %15,00

Faaliyette Bulunduğu Bölge Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

KKB Kredi Kayıt Bürosu AŞ

Faaliyet Alanı Kredi Bilgileri

Sermaye 7.425.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %9,09

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Roketsan Roket Sanayii ve Ticaret AŞ

Faaliyet Alanı Üretim

Türkiye

Sermaye 10.000.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %9,93 Faaliyette Bulunduğu Bölge

İstanbul Takas ve Saklama Bankası AŞ

Faaliyette Bulunduğu

Faaliyet Alanı Bankacılık Sermaye 600.000.000 TL Ortaklık Oranı (%)  

%4,37

Bölge Türkiye

Bankalararası Kart Merkezi AŞ

Faaliyet Alanı Kart Operasyonları

Sermaye 177.492.990 TL

Ortaklık Oranı (%)   %4,75

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Kredi Garanti Fonu AŞ

Faaliyet Alanı Finansal Servisler

Sermaye 513.134.230 TL

Ortaklık Oranı (%)   %1,49 Faaliyette Bulunduğu Bölge

Türkiye

Türkiye Sınai Kalkınma Bankası AŞ

Faaliyet Alanı Bankacılık

Sermaye 2.800.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %8,38

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Bileşim Finansal Teknolojiler ve

Ödeme Sistemleri AŞ Faaliyet Alanı

ATM Hizmetleri

Sermaye 340.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %33,33

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

İştirakler

Tablo 2: İştirakler Faaliyet Alanı ve İştirak Payı (Devamı)

Türkiye Ürün İhtisas Borsası AŞ

Faaliyet Alanı Finansal Servisler

Sermaye 50.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %3,00

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Güçbirliği Holding AŞ

Faaliyet Alanı Üretim

Sermaye 30.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %0,07 Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

JCR Avrasya Derecelendirme AŞ

Faaliyet Alanı Kredi Derecelendirme

Sermaye 100.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %2,86 Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Birleşik İpotek Finansmanı AŞ

Faaliyet Alanı Finansal Servisler

Sermaye 50.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %8,33

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Birleşim Varlık Yönetim AŞ

Faaliyet Alanı Finansal Servisler

Sermaye 75.000.000 TL

Ortaklık Oranı (%)   %16,00

Faaliyette Bulunduğu Bölge Türkiye

Tasfiye Halinde World Vakıf UBB Ltd.

Faaliyet Alanı Bankacılık

Sermaye 17.679.810 TL

Ortaklık Oranı (%)   %83,00

Faaliyette Bulunduğu Bölge Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

2.2 VakıfBank Değer Zinciri

Ana Ortaklık Banka, sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili risk ve fırsat değerlendirme sürecinde yalnızca kendi faaliyet alanını değil, aynı zamanda bağlı ortaklıkları ve iştirakleri aracılığıyla şekillenen tüm finansal ekosistemini dikkate almaktadır. Bankacılık hizmetlerinin sürdürülebilmesi; finansal kaynak temini, kredi süreçleri ve risk yönetimi gibi çekirdek faaliyetlerin yanı sıra, bu yapıyı destekleyen teknoloji altyapısının geliştirilmesi, insan kaynakları yönetimi, pazarlama ve satış faaliyetleri, kamu otoritelerine ve regülatörlere uyum ve dış hizmet sağlayıcılarla kurulan iş birliklerine bağlıdır. Bu nedenle, Grup'un değer zinciri hem yukarı hem de aşağı yönlü çok sayıda süreç ve ilişkiyi kapsamaktadır.

2.2 VakıfBank Değer Zinciri

Tablo 3: VakıfBank Değer Zinciri

Değer Zinciri Konumu Değer Zinciri Bileşenleri1
Yatırımcılar ve Hissedarlar
Hissedarlar, tahvil/bono yatırımcıları
Kamu Otoriteleri ve Regülatörler
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu,
Türkiye Bankalar Birliği, Sermaye Piyasası Kurulu, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye
Bakanlığı, uluslararası finansal kuruluşlar (IMF, Dünya Bankası vb.), diğer bakanlıklar
Yukarı Yönlü Akış Finansal Kaynak Temini
Kalkınma bankaları, uluslararası finans kuruluşları
Tedarikçiler
Ödeme noktası cihazlarını (POS cihazı) sağlayan firmalar, kredi kartı, banka kartı gibi
ürünleri tasarlayan ve üreten şirketler, ATM makinelerinin üretimini, bakım ve onarımını
üstlenen tedarikçiler, Bankanın şube ve genel müdürlük binalarının yönetimini ve
bakımını sağlayan firmalar, enerji tedarikçileri
Bankacılık Faaliyetleri
Kurumsal Bankacılık, Ticari Bankacılık, KOBİ Bankacılığı, Perakende Bankacılığı, Yerel
Yönetimler ve Tarım Bankacılığı, Bireysel ve Özel Bankacılık faaliyetleri
Bağlı Ortaklıklar
Ana Ortaklık Banka'nın bağlı ortaklıkları, değer zincirinde hem yukarı hem de aşağı yönlü
akışlarda yer alarak faaliyetlerini sürdürmektedir.
Kendi Operasyonları Bilgi Teknolojileri Yönetimi
Dijital ve mobil bankacılık işlemleri, donanım ve sunucu sistemleri, yazılım ve bulut
çözümleri, veri güvenliği
Risk Yönetimi ve İç Kontrol
Yönetim Kurulu, Üst Yönetim, risk yönetimi ve iç kontrolden sorumlu ana organlar,
çalışanlar
İnsan Kaynakları Yönetimi
Üst yönetim, çalışanlar
Aşağı Yönlü Akış Müşteriler
Kurumsal müşteriler, Ticari müşteriler, KOBİ müşterileri, Bireysel Bankacılık ve Özel
Bankacılık müşterileri
Pazarlama ve Satış Faaliyetleri
Geleneksel reklamcılık, dijital pazarlama, şube bazlı reklam uygulamaları

(1)VakıfBank, bağlı ortaklıkları aracılığıyla değer zincirindeki diğer işletmelerle de ilişki içerisindedir.

3. YÖNETİŞİM

3.1 Sürdürülebilirlik Yönetişimi

Grup'un sürdürülebilirlik performansından sorumlu en üst düzey yönetişim organı Yönetim Kurulu'dur. Sürdürülebilirlik ile ilgili konuların yönetişimi Yönetim Kurulu seviyesinden başlanarak ele alınmaktadır. Yönetim Kurulu, Banka'nın sürdürülebilirlik stratejisinin gözetilmesinden ve iklim ile sürdürülebilirlik

risklerinin Ana Ortaklık Banka'nın uzun vadeli çıkarlarını tehdit etmemesi için etkin bir risk yönetimi uygulanmasını sağlamaktan sorumludur. Yönetim Kurulu, sürdürülebilirlik uygulamalarının etkin ve hızlı yönetilmesi için Sürdürülebilirlik Komitesi ve Sürdürülebilirlik Alt Komitesi tarafından desteklenmektedir.

3.2 Bağlı Ortaklıklarda Sürdürülebilirlik Yönetişimi

Ana Ortaklık Banka, sürdürülebilirlik yönetişimini konsolide bir yaklaşımla yürütmekte olup bu kapsamda VakıfBank Finans Grubu'na bağlı finansal bağlı ortaklıkların iç organizasyonlarında sürdürülebilirlik yapılarının oluşturulmasını ilgili birimleri aracılığıyla sağlamaktadır. Söz konusu ortaklıklar içsel olarak sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili risk ve fırsatları analiz etmekte, Ana Ortaklık Banka ile uyumlu sürdürülebilirlik politikalarını hazırlamakta ve sürdürülebilirlik ile ilgili verileri Ana Ortaklık Banka'ya raporlamaktadır. Ayrıca Grup bünyesinde Banka

ile uyumlu bir şekilde sürdürülebilirlik çalışmalarının yerine getirilebilmesini teminen koordinasyon görevini yerine getirmektedirler. Grup kapsamında bulunan bağlı ortaklıklarından Vakıf Finansal Kiralama A.Ş., Vakıf Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile Vakıf Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. KGK tarafından yayımlanan Kurul Kararında belirtilen raporlama yükümlülüğü bulunan şirketler kapsamında yer aldıklarından 2024 yılı hesap döneminde zorunlu olarak münferiden TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu hazırlamışlardır.

3.3 Yönetim Kurulu Gözetimi

Yönetim Kurulu

Ana Ortaklık Banka'da sürdürülebilirlik ve iklim risk ve fırsatları en üst düzeyde Yönetim Kurulu tarafından takip edilmekte ve yönetilmektedir. Yönetim Kurulu, Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilir bankacılık yaklaşımına uygun olarak sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği stratejisine yön verir. Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik ve iklim risklerinin tespitine yönelik sistem ve süreçlerinin oluşturulması, etkinliğinin izlenmesi ve risk ve fırsatların yönetimine yönelik politikaların tanımlanması ve gerekli kaynakların tahsis edilmesini sağlar.

Yönetim Kurulu, Ana Ortaklık Banka'nın stratejik kararlarında iklim risk ve fırsatlarının önceliklendirilmesini ve yönetilmesini sağlamak amacıyla fiziki kayıpların ve/veya faaliyet durması kaynaklı zararların yönetimi konusunda gerekli tedbirleri alır. Kurul, karar alma süreçlerinde ilgili risk ve fırsatların kısa vadede Ana Ortaklık Banka'ya etkisi ile uzun vadeli sürdürülebilirlik hedefleri arasındaki dengeyi gözetir.

Bu kapsamda, Yönetim Kurulu iklim geçiş planını onaylayarak Ana Ortaklık Banka'nın bilim temelli emisyon azaltım hedeflerini belirlemiş ve 2023 yılında Bilim Temelli Hedefler Girişimi (SBTi) tarafından bu hedefler onaylanmıştır.

Sürdürülebilirlik ve iklim konularındaki hedeflerin izlenmesi ve değerlendirilmesi Yönetim Kurulu toplantılarında ele alınmaktadır. 2024 yılında gerçekleştirilen 1 adet Yönetim Kurulu toplantısına sürdürülebilirlik ve iklim ile ilgili konular taşınmış ve toplantıda kararlar oy birliği ile alınmıştır.

Sürdürülebilirlik Komitesi, gelişmelerin önem derecesine göre Yönetim Kurulu'na ara bilgilendirmeler yapılmasını ve karar alınmasını sağlayacak mekanizmaları işletmektedir. Komite üyeleri arasında bir adet bağımsız Yönetim Kurulu üyesi de yer almakta olup bu durum yönetim düzeyinde şeffaflık ve hesap verebilirliği güçlendirmektedir. Komitede alınan kararlar, gerekli görüldüğü takdirde Yönetim Kurulu onayına sunulmaktadır. Bu kapsamda, Ana Ortaklık Banka'nın iklim geçiş planı da kamuoyu ile paylaşılmadan önce Yönetim Kurulu onayına sunulmuş ve uygun bulunmuştur.

Yönetim Kurulu, denetim ve şirket yönetimi konularında uzun yıllar deneyime sahip üyelerden oluşmaktadır. Yönetim Kurulunun detaylı özgeçmişlerine internet sitesi üzerinden ulaşılabilmektedir. Üst Düzey Yöneticilere kapasite geliştirme kapsamında dış uzmanlar tarafından SBTi hakkında eğitimler verilmiştir. Detaylı bilgiler raporun Farkındalık Çalışmaları bölümünde yer almaktadır.

3.3 Yönetim Kurulu Gözetimi

Tablo 4: VakıfBank Sürdürülebilirlik Yönetişim Yapısı

YÖNETİM KURULU VakıfBank'ın sürdürülebilirlik performansından sorumlu en üst düzey yönetişim organı Yönetim Kurulu'dur.
uzun vadeli çıkarlarını tehdit etmemesi için etkin bir risk yönetimi uygulanmasını sağlamaktan sorumludur.
Sürdürülebilirlik ile ilgili konuların yönetişimi Yönetim Kurulu seviyesinden başlanarak ele alınmaktadır. Yönetim
Kurulu, Banka'nın sürdürülebilirlik stratejisinin gözetilmesinden ve iklim ile sürdürülebilirlik risklerinin Banka'nın
GENEL MÜDÜR Banka'nın stratejik hedefleri Genel Müdür'ün başkanlığında üst düzey yöneticilerin katılımıyla belirlenmektedir.
İklim ve sürdürülebilirlik risklerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesinde nihai olarak sorumludur. Sürdürülebilirlik
Komitesinin Başkanıdır.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE
İKLİM KONULARINDA
GÖZETİMİ DESTEKLEYEN
KOMİTELER
DENETİM KOMİTESİ
KURUMSAL YÖNETİM KOMİTESİ
Bankanın iç kontrol, risk yönetimi, iç denetim ve
Banka'nın kurumsal yönetim ilkelerine uyumunu
uyum fonksiyonlarının etkinliğini ve yeterliliğini
gözetir. Kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanmaması
gözetme fonksiyonunu yerine getirir. Bu yönden
durumunda olumsuzlukları tespit ederek iyileştirici
Bankanın iklim ve sürdürülebilirlik ile ilgili
önlemleri belirler. Yönetim Kurulu'na bağlı komitelerin
raporlamalarının hazırlanma sürecinde kullanılan
yapısı, çalışma tarzına ilişkin değerlendirmelerde
metodolojinin, verilerin ve analiz süreçlerinin de
ve önerilerde bulunur. Komite, sürdürülebilirlik
gözetimini yapar. Bu amaçla hazırlanan ve dış
ve iklim değişikliği ile ilgili yönetişim yapılarının,
denetime tabi olan yasal raporlamalara ilişkin
Banka'nın kurumsal yönetim ilkeleriyle uyumlu şekilde
dış denetçi seçiminde bağımsızlık, yetkinlik ve
yapılandırılmasını gözetir; bu konuların kurumsal
performans değerlendirmesi yapar. Bankanın iklim
yönetişim çerçevesinde izlenmesini ve yönetim
ve sürdürülebilirlik ile ilgili yasal ve düzenleyici
organları düzeyinde ele alınmasını destekler.
gerekliliklere uyumunu denetler
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
KOMİTESİ
Sürdürülebilirlik Komitesi, Yönetim Kurulu'na sürdürülebilirlik ve iklim performansının gözetilmesi konusunda
destek olur. Komite, sürdürülebilirlik ve iklim ile ilgili konuların iş süreçlerine entegre edilmesinden ve
yönetilmesinden sorumludur.
Bu kapsamda, Banka'nın sürdürülebilirlik stratejisi ve politikalarını belirleyerek ilgili aksiyonların alınmasını sağlar.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
ALT KOMİTESİ
İKLİM RİSKLERİ ve ÇEVRESEL
SOSYAL RİSK YÖNETİMİ
ÇALIŞMA GRUBU
Bankanın çevresel, sosyal
risk yönetimi çerçevesi
doğrultusunda iklim ve
sürdürülebilirlik risklerine
ilişkin iyi uygulamaların
izlenmesi ve Banka iş
süreçlerine entegre
edilmesi; Yeşil Varlık
Oranı hesaplamalarının
gerçekleştirilmesi ve "yeşil
varlık" olarak sınıflandırılacak
kredilere yönelik veri analizi,
izleme ve belgelendirme
süreçlerinin yürütülmesi
amacıyla kurulmuştur.
BİLİM TEMELLİ HEDEFLER
ÇALIŞMA GRUBU
Bilim temelli hedefler
kapsamında
yürütülen çalışmaların
koordinasyonunu ve ilerleme
raporunun hazırlanmasını
sağlayarak bu kapsamda
gerçekleştirilecek çalışmaların
koordineli olarak yürütülmesi
amacıyla kurulmuştur.
ENTEGRE YÖNETİM ÇALIŞMA
GRUBU
Banka'nın çevresel ve sosyal
etkilerini en aza indirebilmek
amacıyla entegre yönetim
sisteminin devamlılığı ve
oluşabilecek yeni yönetim
standartlarının takibi için
kurulmuştur.
GENEL MÜDÜR
YARDIMCILARI
VakıfBank'ın iç sistemler dışındaki tüm faaliyetleri Genel Müdür Yardımcıları gözetiminde yürütülmekte
olup söz konusu üst düzey yöneticilerin tamamı Sürdürülebilirlik Komitesi üyesidir. Sürdürülebilirlik Komitesi
tarafından alınan ve Yönetim Kurulu'nca onaylanan iklim ve sürdürülebilirlik risk ve fırsatlarına yönelik kararlar
söz konusu yönetişim yapısı sayesinde banka, iştirakleri ve bağlı ortaklıklarının faaliyetlerine en üst düzeyde
entegre edilebilmekte ve farkındalık yaratılması sağlanmaktadır. Sürdürülebilirlik çalışmalarının
koordinasyonu Sürdürülebilir Bankacılık Başkanlığı'nın bağlı olduğu Genel Müdür Yardımcılığı
koordinasyonunda yürütülmektedir.

Sürdürülebilirlik Komitesi

Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik yönetim yapısının temelini, 30.12.2021 tarihli Yönetim Kurulu kararıyla kurulan ve VakıfBank Kurum İçi Komite Çalışma Usul ve Esasları doğrultusunda faaliyet gösteren Sürdürülebilirlik Komitesi oluşturmaktadır.

Sürdürülebilirlik Komitesi, Yönetim Kurulu'na sürdürülebilirlik ve iklim performansının gözetilmesi konusunda destek olur. Komite, sürdürülebilirlik ve iklim ile ilgili konuların iş süreçlerine entegre edilmesinden ve yönetilmesinden sorumludur. Bu kapsamda, Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik stratejisini ve politikalarını belirleyerek ilgili aksiyonların alınmasını sağlar.

Sürdürülebilirlik Komitesi, sekretaryanın gerekli gördüğü durumlarda toplanmaktadır. Bu toplantılarda, Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik hedefleri ve bu hedefler doğrultusunda belirlenen performans göstergeleri düzenli olarak gözden geçirilmektedir.

Sürdürülebilirlik Komitesi'ne Yönetim Kurulu üyesi olan Genel Müdür başkanlık etmektedir. Komite, iklim ve sürdürülebilirlik ile ilgili risklerin ve fırsatların gözetiminden sorumludur. Sürdürülebilirlik Komitesi, iklim ve sürdürülebilirlik konularına ilişkin riskleri ve fırsatları tanımlayarak, ulusal ve uluslararası mevzuatlar ile sektörel trendleri göz önünde bulundurarak değerlendirir. Riskler, gerektiği takdirde sınıflandırılmakta, izlenmekte veya harekete geçilmek üzere üst yönetime iletilmektedir. Yapılan bu değerlendirmelerin sonucunda, tanımlanan riskler ve fırsatlar stratejik karar alma süreçlerine dahil edilir. Böylece, Ana Ortaklık Banka'nın stratejik hedeflerini etkileyebilecek potansiyel risklerin belirlenmesi ve etkin bir şekilde yönetilmesi sağlanmaktadır. Komite 2024 yılında 1 kez toplanmıştır. Toplantılara katılım oranı 2024 yılında %100 olarak gerçekleşmiştir.

Ana Ortaklık Banka'nın çevresel ve sosyal etkilerini en aza indirebilmek amacıyla entegre yönetim sisteminin devamlılığı ve oluşabilecek yeni yönetim standartlarının takibi için Sürdürülebilirlik Komitesine bağlı Entegre Yönetim Çalışma Grubu; iklim riskleri ve çevresel ve sosyal etki analiz çalışmaları için İklim Riskleri ve Çevresel Sosyal Risk Yönetim Sistemi Çalışma Grubu; Banka'nın bilim temelli hedeflerinin takibi için Bilim Temelli Hedefler Çalışma Grubu oluşturulmuştur.

Sürdürülebilirlik Alt Komitesi

Sürdürülebilirlik Alt Komitesi, Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından belirlenen Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik stratejisini hayata geçirmek ve alınan kararları uygulamak, gerekli koordinasyonu sağlamak amacıyla kurulmuştur.

2024 yılının başında Sürdürülebilirlik Alt Komitesi Başkanlığı, Uluslararası Bankacılık ve Yatırımcı İlişkileri Başkanlığı tarafından yürütülmekteydi. Sürdürülebilirlik konularının Ana Ortaklık Banka'nın stratejisi ve öncelikli konuları arasında yer alması sebebiyle Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik yönetişim yapısını daha da güçlendirmek için organizasyon yapısında değişikliğe gidilerek Sürdürülebilir Bankacılık Başkanlığı kurulmuştur. Sürdürülebilirlik Alt Komitesine yapısal değişiklikten sonra Sürdürülebilir Bankacılık Başkanlığı tarafından başkanlık edilmeye başlanmış olup Alt Komite yılda bir kere ve Komite başkanı tarafından gerekli görüldüğü durumlarda toplanmaktadır. Toplantı gündemi Sürdürülebilirlik Komitesi veya sekretarya tarafından belirlenmektedir.

İLGİLİ
KOMİTELER
İCRADA GÖREVLİ
OLMAYAN
YÖNETİCİ
ORANLARI
BAĞIMSIZ
ÜYELERİN
ORANLARI
TOPLANTI
SAYILARI
ALINAN KARAR
SAYISI
TOPLANTI
KATILIM ORANI
KURUMSAL
YÖNETİM KOMİTESİ
%100 %40 4 4 %100
DENETİM KOMİTESİ %100 %100 23 122 %100

Tablo 5: Yönetim Kurulu'nun Sürdürülebilirlik ve İklim Konularında Gözetimini Destekleyen Komiteler

3.4 Yönetim Seviyesi Görev ve Sorumluluklar

Yönetim Kurulu, Grup'un iklim ve sürdürülebilirlik stratejisinin hayata geçirilmesine ilişkin sorumluluğu, yetki ve yeterlilikleri belirlenmiş yönetim rollerine devretmiştir. Bu sorumluluğun etkin bir şekilde yerine getirilmesini teminen, Yönetim Kurulu, ilgili Yönetim Kurulu Komiteleri ve Sürdürülebilirlik Komitesi aracılığıyla sürekli bir gözetim süreci yürütmektedir.

Yönetim Kurulu gözetimini desteklemek amacıyla yöneticilere atanan rol ve sorumluluklar aşağıdaki tabloda belirtilmektedir.

Tablo 6: Yönetim Seviyesi Rol ve Sorumluluklar

Yönetim Seviyeleri Rol ve Sorumluluklar
Genel Müdür Sürdürülebilirlik Komitesi'ne başkanlık eder. Banka'nın stratejik hedefleri Genel Müdür'ün
başkanlığında üst düzey yöneticilerin katılımıyla belirlenmektedir. İklim ve sürdürülebilirlik
risklerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesinde nihai olarak sorumludur.
Genel Müdür Yardımcıları Ana Ortaklık Banka'nın iç sistemler dışındaki tüm faaliyetleri Genel Müdür Yardımcıları
gözetiminde yürütülmekte olup söz konusu yöneticilerin tamamı Sürdürülebilirlik Komitesi
üyesidir. Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından alınan ve Yönetim Kurulu'nca onaylanan iklim
ve sürdürülebilirlik risk ve fırsatlarına yönelik kararlar söz konusu yönetişim yapısı sayesinde
banka faaliyetlerine en üst düzeyde entegre edilmekte ve bu sayede farkındalık yaratılması
sağlanmaktadır. Ayrıca 2024 yılı sonu itibarıyla sürdürülebilir bankacılık faaliyetlerinden sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı ataması da gerçekleştirilmiştir.
Sürdürülebilir
Bankacılık Başkanı
2024 yılı içerisinde sürdürülebilirlik ile ilgili süreçlerin koordinasyonunu sağlamak maksadıyla
Sürdürülebilir Bankacılık Başkanlığı kurulmuştur. Faaliyetler bu başkanlığın altında Sürdürülebilir
Bankacılık Müdürlüğü ve Çevre Yönetimi Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Ana Ortaklık
Banka'nın, Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından oluşturulan sürdürülebilirlik strateji ve politikalarının
ve bu hususta belirlenen hedeflerine ulaşabilmek için faaliyetlerinin etkin bir şekilde yönetilmesini
sağlamak, çevresel, sosyal ve yönetişim konularındaki performansını en üst seviyelere çıkarmak;
Ana Ortaklık Banka bünyesinde, Kalite ve Çevre Yönetim Sisteminin kurulmasını, işletilmesini ve
sürekliliğini sağlamak, Sıfır Atık Sistemini tüm birim ve şube hizmet lokallerine entegre etmek,
karbon ve sera gazı emisyonu hesaplama ve doğrulama raporları ile dahil olunan endeksler ve
yasal mevzuatın gerektirdiği raporların hazırlanmasını sağlamak; Ana Ortaklık Banka'nın kurumsal
kimliğine değer katacak olan sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir bankacılık ile ilgili iyi uygulamaların
geliştirilmesi ve uygulanması için ulusal ve uluslararası çalışmaları takip etmek, bu hususta ilgili
endeksler ve derecelendirme kuruluşları ile işbirliği yapmak ve sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir
bankacılığa ilişkin yasal zorunlulukların banka içinde uygulanmasını sağlamak, banka personelinin
sürdürülebilirlik konusunda yeterliliğe sahip olmasını sağlamak maksatlı eğitimler organize etmek
hususlarında faaliyet göstermektedir.
Risk Yönetimi Başkanı Risklerin yönetilmesine yönelik asli sorumluluk Risk Yönetimi Başkanlığı'ndadır. Risk Yönetimi
Başkanlığı, ulusal mevzuat ve uluslararası uygulamalara uygun yöntemler kullanılarak risklerdeki
gelişmelerin değerlendirilmesinden, izlenmesinden, gerekli tedbirlerin alınmasından, risk
limitlerinin tesis edilmesinden, belirlenen sınırlar dahilinde kalınmasından ve bunlara ilişkin
gerekli analiz, ölçüm ve raporlamaların yapılmasından sorumludur. Ana Ortaklık Banka iklim
riskini; küresel iklim değişikliklerinin ve bu değişimlerin beraberinde getirdiği aşırı doğa olaylarının
Banka'nın iş modeli, operasyonları, varlıkları ve faaliyetleri üzerinde kısa, orta ve uzun vadedeki
olumsuz etkilerinden kaynaklanabilecek zarar olasılığı olarak tanımlamakta ve İSEDES (İçsel
Sermaye Yeterliliği ve Değerlendirme Süreci) çalışmaları kapsamında analizler/hesaplamalar
gerçekleştirmektedir.
İş Birimi Yöneticileri Ana Ortaklık Banka, Sürdürülebilirlik Alt Komitesi üyeleri olan iş birimi yöneticileri, tahsis,
pazarlama, strateji, raporlama, dijital bankacılık, kurumsal iletişim, insan kaynakları, performans
yönetimi ve destek hizmetleri gibi Ana Ortaklık Banka'nın faaliyet gösterdiği her alandan
üyeleri kapsamakta olup bu sebeple alınan kararlardan, Ana Ortaklık Banka'nın sürdürülebilirlik
yaklaşımından ve hedeflere ulaşabilmek için atılması gereken adımlardan doğrudan bilgi sahibi
olmaktadırlar. Komitede görüşülen tüm iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik odaklı kurumsal
politikalar Yönetim Kurulu'na raporlanır ve onaylanır. Birim faaliyetlerini gerçekleştirirken
komitede alınan ve Yönetim Kurulunca onaylanan hedeflere ulaşabilmek maksadıyla iş süreçlerini
yürütmektedirler.

Tablo 6: Yönetim Seviyesi Rol ve Sorumluluklar (Devamı)

Yönetim Seviyeleri Rol ve Sorumluluklar
Teftiş Kurulu Başkanı Ana Ortaklık Banka Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın amacı; Grup faaliyetlerinin Bankacılık Kanunu'na
ve ilgili diğer mevzuat ile Banka içi strateji, politika, ilke ve hedefler doğrultusunda yürütüldüğü
hususunda Üst Yönetim'e ve Yönetim Kurulu'na güvence sağlamaktır. Bu amacı gerçekleştirmek
için; Banka adına sürdürülebilirlik ve iklim ile ilgili faaliyetler de dahil olmak üzere tüm
faaliyetlerinin dönemsel ve riske dayalı olarak incelenmesini ve denetlenmesini gerçekleştirir. Bu
amaçla yürütülen denetimlerde; iç kontrol ve risk yönetimi sistemlerinin yeterliliği ve etkinliği,
işlemlerin banka içi strateji, politika ve diğer yasal düzenlemelere uyumu, finansal ve diğer yasal
raporların doğruluğu, Ana Ortaklık Banka'nın İSEDES'i de denetlenir. Bununla beraber, Ana Ortaklık
Banka'nın tüm lokasyonlarında, Kalite ve Çevre Yönetim Sistemi'nin uygunluğunun ve etkinliğinin
düzenli olarak doğrulanabilmesi amacıyla iç denetimler gerçekleştirir.
İç Kontrol Başkanı Banka varlıklarının korunmasını, iklim ve sürdürülebilirlik ile ilgili risk ve fırsatlarının yönetimine
yönelik faaliyetler de dahil olmak üzere tüm faaliyetlerin etkin ve verimli bir şekilde Kanun'a
ve ilgili diğer mevzuata, Banka içi politika ve kurallara ve bankacılık teamüllerine uygun olarak
yürütülmesini, muhasebe ve finansal raporlama sisteminin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve bilgilerin
zamanında elde edilebilirliğini sağlamak amacıyla Denetim Komitesi'ne bağlı olarak görev yapar.
Bu kapsamda faaliyetler tarafsız ve bağımsız şekilde yerine getirilir.
Kurumsal Gelişim,
Performans Yönetimi ve
Akademi Başkanı
Kurumsal Gelişim, Performans Yönetimi ve Akademi Başkanlığı, Ana Ortaklık Banka çalışanlarının
iklim ve sürdürülebilirlik de dahil olmak üzere tüm konularda performans yönetimini sağlamak,
bu kapsamda performansın hesaplanması, ölçülmesi, değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik
tüm aksiyonları almak ve süreci yönetmek amacıyla faaliyet gösterir.
Kurumsal Krediler Tahsis
Yönetimi Başkanı
Kurumsal Krediler Tahsis Yönetimi Başkanlığı, Ana Ortaklık Banka'nın bireysel krediler segmenti
hariç olmak üzere, diğer tüm segmentlerin kredi süreçlerinin çevresel, sosyal, yönetişim, iş sağlığı
ve güvenliği gibi finansal olmayan risklerini ve bu risklerin muhtemel etkilerini, uluslararası
kabul görmüş yönergeler, standartlar ve yerel mevzuat ışığında belirlemek, değerlendirmek
ve yönetmek amacıyla faaliyet gösterir. Bu amacı gerçekleştirmek için; kredi tahsis aşamasına
Çevresel ve Sosyal Risk Yönetim sürecini entegre eder ve bu alanda Ana Ortaklık Banka'nın
ilgili birimleri ile koordineli olarak projeler geliştirir, Sürdürülebilir Finans anlayışı doğrultusunda,
Çevresel ve Sosyal Risk Yönetim Sistemi ile tespit edilen risklerin ve iklim değişikliğinden
kaynaklanan risklerin azaltılmasına ve müşterilerin farkındalığının arttırılmasına yönelik girişimlerde
bulunur ve çalışmalara katılım sağlar.
Strateji ve Planlama
Başkanı
Ana Ortaklık Banka'nın vizyonuna uygun kurumsal stratejisini ve ileri dönemlerdeki stratejik
hedeflerinin hazırlanması, Ana Ortaklık Banka'nın iklim ve sürdürülebilirlik de dahil olmak üzere
tüm politika ve stratejik hedeflerine uygun kısa ve orta vadeli projeksiyonunun hazırlanması,
yurt içi-yurt dışı ekonomi ve bankacılık sektörü ile ilgili gelişmeler doğrultusunda gerekli
analizlerin, araştırmaların ve ileriye dönük tahminlerin yapılması, Ana Ortaklık Banka'nın iklim ve
sürdürülebilirlik risk ve fırsatlarının da dahil olduğu stratejik hedefleri doğrultusunda iş birimleri
tarafından projelendirilmesi istenen taleplerin değerlendirilmesi hususlarında faaliyet gösterir.
Uluslararası Bankacılık ve
Yatırımcı İlişkileri Başkanı
Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim mevzuatı uyarınca Banka Kurumsal Yönetim
Komitesi'nin zorunlu üyesidir. Banka'nın yurt içi ve yurt dışı finansal piyasalardan sürdürülebilirlik
temalı kaynak sağlayacağı durumda gerekli çalışma ve sürecin yürütülmesi, verilerin hazırlanması
için birimler arası koordinasyonu sağlar.
İştirakler ve Bağlı
Ortaklıklar Başkanı
Ana Ortaklık Banka, Banka politikaları doğrultusunda iştirakler ve bağlı ortaklıklarının faaliyetlerinin
izlenmesi, Ana Ortaklık Banka ile ortaklıkları arasında iş birliği ve koordinasyonun sağlanması,
artırılması ve sinerji sağlanması, Banka ortaklık portföyünün yönetilmesi, Ana Ortaklık Banka'nın
bağlı ortaklıklar portföyünde bulunan şirketlerin finansal ve faaliyet durumlarının izlenmesi,
geliştirilmesi, raporlanması, karlılık ve verimliliğinin yükseltilmesi, Ana Ortaklık Banka'nın
ortaklıklarının iklim ve sürdürülebilirlik çalışmalarının koordine edilmesi, bağlı ortaklıkların
kendi bünyelerinde sürdürülebilirlik yönetişiminin oluşturulması ile risk ve fırsatların ortaklıklar
bünyesinde izlenebilecek şekilde gerekli yapıların kurulmasında destek ve yönlendirme görevini
yerine getirmek amacıyla faaliyet göstermektedir.

3.5 Yönetim Tarafından Kullanılan Kontrol ve Prosedürler

İklim ve sürdürülebilirlik ile ilgili risk ve fırsatların gözetilmesini desteklemek için Ana Ortaklık Banka'da tanımlı kontrol ve prosedürler uygulanmaktadır. Bu süreç, Sürdürülebilirlik Politikası, Çevre Politikası, Kredilendirme Süreçlerinde Çevresel ve Sosyal Etkilerin Yönetimi Politikası, İklim Riski Politika Dokümanı ve Kurumsal Risk Yönetimi Prosedürü ile güvence altına alınmaktadır. Ana Ortaklık Banka politika ve prosedürlerinde, iklim riskinin tanımlanması, ölçümü, izlenmesi ve üst düzey gözetimin sağlanması için genel çerçeveyi ortaya koyar. Ana Ortaklık Banka, kontrol ve prosedürleri sayesinde, risk yönetimi süreçlerinin kurum kültürüyle uyumlu bir şekilde tüm süreçlere entegre edilmesini sağlar. Bu doğrultuda, iklim riski yönetimi, Yönetim Kurulu, Denetim Komitesi ve Teftiş Kurulu gibi çeşitli komite ve kurulların görev ve sorumlulukları dahilinde yapılandırılmış bir süreçle ele alınmaktadır.

Sürdürülebilirlik Komitesi'nin düzenli izleme ve raporlaması, yönetimin gözetim görevini desteklemektedir. İklim riskleri İSEDES sürecine de entegre olup Banka'nın İSEDES Raporu, Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından veri, sistem ve süreçlere ilişkin incelemeye tabidir. Bu kapsamda düzenlenen rapor Denetim Komitesi onayı sonrasında BDDK'ya da sunulmaktadır. Banka bünyesinde, iklim risklerinin yönetiminde doğrudan sorumluluğu bulunan Çevresel ve Sosyal Etki Analizi Müdürlüğü, Risk Yönetimi Başkanlığı ve Sürdürülebilir Bankacılık Başkanlığı gibi birimler, rutin teftiş ve iç kontrol faaliyetlerine tabi olup bu birimlerin süreçleri düzenli olarak gözden geçirilmektedir. Bu yapı sayesinde, iklim risklerinin yönetimine ilişkin kontroller yalnızca yönetsel seviyede değil, aynı zamanda operasyonel ve denetimsel düzeyde de sürdürülebilirlik prensiplerine uygun şekilde yürütülmektedir.

3.6 Farkındalık Çalışmaları

Ana Ortaklık Banka, sahip olduğu sürdürülebilirlik vizyonu doğrultusunda çalışmalarını yürütürken tüm çalışanlarının hedeflere etkin katılımını sağlamak amacıyla çevrimiçi eğitim platformundan sürdürülebilirlik farkındalığını artırmaya yönelik temel iklim ve sürdürülebilirlik eğitimleri vermektedir. Ana Ortaklık Banka, 2024 yılında 10.135 çalışanına temel sürdürülebilirlik e-öğrenme eğitimleri vermiştir.

Sürdürülebilir Bankacılık Başkanlığı çalışanları başta olmak üzere, risk yönetimi ve denetimden sorumlu Risk Yönetim Başkanlığı, Teftiş Kurulu Başkanlığı ve İç Kontrol Müdürlüğü'nde çalışan müdür, müfettiş ve baş müfettiş seviyesindeki kişilere yönelik online sürdürülebilirlik eğitimleri düzenlenmektedir. Ayrıca, iklimle ilgili hedeflerin anlaşılması adına SBTi farkındalık eğitimleri gibi konuya özgü eğitimler tanımlanarak yetkinliklerin geliştirilmesi için çalışmalar yapılmaktadır.

3.7 Ücretlendirme

Çevresel performans, Çevre Yönetimi Müdürlüğü tarafından elektronik bir veri tabanı sistemi üzerinden izlenerek sera gazı emisyonları ve enerji tüketimleri etkin bir şekilde yönetilmektedir. Müdürlük, bu verilerin düzenli izlenmesi ve denetiminin yanı sıra, doğal kaynak tüketiminin ve sera gazı emisyonlarının azaltılması hedefiyle çalışmalarını sürdürmektedir. Ana Ortaklık Banka şube ve birimlerin operasyonel faaliyetleri kapsamında elektrik, doğal gaz, su, kâğıt tüketimi ve toplam karbon salımı gibi çevresel etkilerin azaltılmasına yönelik yıllık hedefler Ana Ortaklık Banka'nın stratejik hedefleri doğrultusunda Yönetim Kurulu tarafından belirlenmekte ve periyodik olarak izlenmektedir. Bu kapsamda;

  • • Metrekare başına elektrik ve doğal gaz tüketiminde %2
  • • Kişi başına su ve kâğıt tüketiminde %2

• Toplam karbon ve sera gazı emisyonlarında ise %2 oranında yıllık azaltım hedeflenmektedir.

Üst düzey yöneticilere yönelik doğrudan çevre yönetimiyle bağlantılı performans göstergeleri henüz tanımlanmamış olmakla birlikte; bölge ve şube yöneticileri gider yönetimi, kaynak verimliliği, müşteri memnuniyeti gibi sürdürülebilirlikle ilişkili alanlarda performans göstergeleri doğrultusunda değerlendirilmekte ve bu göstergeler ücretlendirme/prim sistemine entegre şekilde çalışmaktadır.

Şube ve Bölge Müdürlerinin performans kriterleri içerisinde elektrik, su, doğal gaz, yakıt, kağıt vb. tüketimlerin azaltılması, dijital bankacılığın teşvik edilmesi ve müşterilerin şube ziyaret sayısı sebepli karbon emisyonunun azaltımına yönelik kriterleri içeren "Operasyonel Verimlilik" kriterleri yer almaktadır.

Ana Ortaklık Banka, üst yönetim seviyesinde de iklimle bağlantılı performans ölçütlerinin ücretlendirme sistemine entegre edilmesi yönünde çalışmalarını sürdürmekte ve bu sürecin sağlıklı işlemesi için gerekli altyapıyı oluşturmaktadır. Bağlı ortaklıklarla ilgili performansın ücrete yansımasına ilişkin çalışmanın yapılması ilerleyen dönemler için planlanmaktadır.

4. RİSK YÖNETİMİ

4.1 İklimle İlgili Risk ve Fırsatların Yönetimi

İklim risklerinin tanımlanması, değerlendirilmesi,

önceliklendirilmesi ve izlenmesi, Ana Ortaklık Banka'nın İklim Riski Yönetimi Politika dokümanı çerçevesinde gerçekleştirilir. Ana Ortaklık Banka'nın İklim Riski Yönetimi Politika Dokümanına uyumlu olacak şekilde bağlı ortaklıklar kendi politika dokümanı oluşturarak süreci ele almaktadır.

Ana Ortaklık Banka'da risk yönetimi süreçleri, risk-getiri yapısına bağlı olarak faaliyetlerin niteliğine ve düzeyine yönelik belirlenen politikalar, aksiyon planları, uygulama usulleri ve limitler aracılığıyla yürütülmekte olup maruz kalınan risklerin solo ve konsolide bazda tanımlanmasını, ölçülmesini, raporlanmasını ve risk profilleriyle ilişkili toplam sermaye gereksinimi ve likidite yeterliliğinin gözetimini kapsamaktadır.

Ana Ortalık Banka bu çerçevede maruz kaldığı veya kalmayı beklediği riskleri önemlilik ilkesini gözeterek; Kredi Riski, Piyasa Riski, Likidite Riski, Operasyonel Risk, Karşı Taraf Kredi Riski, Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski, Artık Risk, Yoğunlaşma Riski, Ülke Riski, İtibar Riski, Model Riski, Deprem Riski ve İklim Riski kategorileri altında ele almaktadır.

Ana Ortaklık Banka, kredilendirme faaliyetlerinden doğan fiziksel ve geçiş riskleri ile operasyonel risk seviyesinde artışa sebep olabilecek fiziksel risklerin yönetiminde farklı araç ve yaklaşımlar kullanmaktadır. Organizasyonel yapılanma, veri işleme, dokümantasyon, risk transferi gibi yöntemlerin tümü iklim risklerinin yönetim sürecine dahil edilir. Grup, iklimle ilgili riskleri yıllık olarak gözden geçirmektedir. Grup'un iş stratejisinde veya ulusal düzenlemeler ve uluslararası uygulamalarda herhangi bir değişiklik olduğunda ilgili riskler yeniden değerlendirilmektedir.

Ayrıca Ana Ortaklık Banka, kredilendirme faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel ve sosyal etkileri Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi (ÇSYS) kapsamında yönetmektedir. Bu doğrultuda Ana Ortaklık Banka, Finanse Edilmeyen Faaliyetler Listesi altında yer alan faaliyetlerin finansmanından sakınmakta, kredi taleplerini yerel ve uluslararası standartlara göre değerlendirmekte ve takip etmektedir. Sürecin detaylarına Sorumlu Finansman ve Kredilendirme Süreçlerinde Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi bölümünde yer verilmektedir.

4.2 İklimle İlgili Risklerin Tanımlanması

Ana Ortaklık Banka tarafından iklim risklerini tanımlanırken, iklim değişikliğinin meydana getirdiği değişiklikler "Fiziksel Riskler" ve "Geçiş Riskleri" olarak ele alınmaktadır. Fiziksel riskler kapsamında, bankacılık faaliyetlerinin kesintiye uğraması ve hizmet lokasyonlarında oluşabilecek fiziksel hasarlar ile iklim değişikliği ve sıcaklık artışı nedeniyle Banka portföyünün değer zincirindeki etkileri değerlendirilmektedir. Geçiş riskleri kapsamında ise, düşük karbon ekonomisine yönelik düzenleme ve yaptırımların neden olacağı maliyet artışı, hedef pazar kısıtları, piyasa talep değişiklikleri nedeniyle müşteri portföyündeki şirketlerin finansallarında bozulmaya neden olabilecek ve neticesinde bankaların kredi riskinde artış meydana getirecek olaylar değerlendirilmektedir.

İklim kaynaklı fiziksel riskler ve geçiş riskleri, Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından takip edilmektedir. Bu komite, risklerin belirlenmesi, önemlilik analizlerinin yapılması ve stratejik aksiyonların belirlenmesinden nihai olarak sorumludur. İklim riskleri, Risk Yönetimi Başkanlığı tarafından yönetilmektedir. Risk Yönetimi Başkanlığı Sürdürülebilirlik Komitesi'nin üyesi olup başta Sürdürülebilir Bankacılık Başkanlığı olmak üzere diğer banka birimleri ile de koordineli şekilde çalışmaktadır.

Banka, portföyünde yer alan Yeşil Varlık Oranı anahtar göstergelerini temel iklim riski parametresi olarak takip etmekte; ayrıca Türkiye Bankalar Birliği (TBB) bünyesinde çeşitli bankaların katılımı ile oluşturulan çalışma grubu ile çalışılan sektörel ısı haritalarını da iklim risklerinin gözetiminde kullanmaktadır.

4.3 Risk İştahının Belirlenmesi

Hedef ve stratejilerin gerçekleştirilmesi için riskleri güvenli bir seviyede karşılayabilecek risk kapasitesi öngörüsü ile Ana Ortaklık Banka'nın kabul etmeye hazır olduğu risk seviyesini belirlemek amacıyla Risk İştah Beyanı oluşturulmuştur.

Ana Ortaklık Banka, sermaye yeterliliği oranlarına ek olarak Basel düzenlemeleri çerçevesinde BDDK tarafından tanımlanan birinci yapısal blok riskler ve ikinci yapısal blok riskler için risk iştahı seviyelerini belirlemiştir. Risk İştah Beyanı kapsamında değerlendirilen sermaye, likidite ve risk yoğunlaşmalarıyla ilişkili iştah göstergeleri ve risk bazlı limitler ve limitlere dayanak teşkil eden çalışmalar asgari yılda bir defa gözden geçirilmektedir. Ana Ortaklık Banka, risk iştahı çerçevesinde; risk limitlerinin belirlenmesini, limit aşımı istisnalarının gözetimini ve erken uyarı seviyelerinin izlenmesini sağlamaktadır. Risk limitleri, Risk Limitleri Çerçeve Dokümanı kapsamında belirlenip izlenmektedir. Risk limitleri, Ana Ortaklık Banka'nın alabileceği risk düzeylerine, faaliyetlerine, ürünlerinin ve hizmetlerinin büyüklüğü ve karmaşıklığına uygun olarak belirlenmektedir. Limitler, düzenli olarak piyasa koşullarındaki, Ana Ortaklık Banka stratejisindeki ve risk iştahındaki gelişmelere göre gözden geçirilmekte ve gerekli görüldüğünde güncellenmektedir. Limitlerin yanı sıra, limitlere yaklaşıldığını gösteren erken uyarı düzeyleri de belirlenmiş durumdadır. Limit düzeylerine yaklaşılması veya aşılması durumunda, ilgili birimler gerekli aksiyonları almaktadır.

Ana Ortaklık Banka, güvenli bir seviyede karşılayabileceği risk kapasitesinin öngörüsü ile kabul etmeye hazır olduğu Risk İştah Beyanı'nı Yönetim Kurulu onayıyla gerekli durumlarda daha sık güncellemektedir. Banka iklimle bağlantılı riskler için risk iştah ve limitlerini belirlemeyi hedeflemektedir.

4.4 Risk ve Fırsatların Değerlendirilmesi

İklimle ilgili riskler, Kurumsal Risk Yönetimi çerçevesi dikkate alınarak nitel ve nicel faktörlere göre değerlendirilir. Ana Ortaklık Banka, bu kapsamda iklim risklerini geniş bir perspektiften ele alarak Kredi ve Operasyonel risk kategorileri altında detaylı analizler gerçekleştirmektedir.

Bu doğrultuda ilgili riskin strateji üzerinde etkileri şiddet, olasılık ve vadesine göre değerlendirilmektedir. İklim risklerinin diğer risklere olan (likidite, yasal uyum, itibar gibi) etkilerine yönelik analiz çalışmalarının ilerleyen dönemlerde detaylandırılması hedeflenmektedir.

Tablo 7: Risk Değerlendirmesi Etki ve Olasılık Kriterleri

ETKİ OLASILIK
5: Şiddeti çok yüksek 5: Çok Yüksek düzeyde, riskin meydana gelebileceği neredeyse kesin
4: Şiddeti yüksek 4: Yüksek düzeyde, riskin meydana gelme ihtimali yüksek
3: Şiddeti orta seviye 3: Orta düzeyde, riskin meydana gelme ihtimali orta
2: Şiddeti düşük 2: Düşük düzeyde, riskin meydana gelme ihtimali düşük
1: Şiddeti çok düşük 1: Çok düşük düzeyde, risk istisnai durumlarda meydana gelebilir

Risklerin değerlendirilme sürecinde, kısa vadede hızla değişen piyasa koşullarına uyum sağlamak ve operasyonel verimliliği artırmak gibi faktörler dikkate alınırken, orta vadede Ana Ortaklık Banka'nın karşılaşabileceği riskler ve fırsatlar doğrultusunda kaynak tahsisi ve stratejik planlama süresi göz önünde bulundurulmaktadır. Ana Ortaklık Banka, uzun vadede ise iklim değişikliğine uyum sağlayarak sürdürülebilir finansal performansa ulaşmayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda, tüm değer zincirini göz önünde bulundurularak kapsamlı bir risk değerlendirmesi gerçekleştirilmektedir. Banka, sektörde paylaşılan iklim risk ve fırsatlarını analiz ederek, İklimle İlgili

Finansal Açıklamalar Görev Gücü (TCFD) ve Sürdürülebilirlik Muhasebe Standartları Kurulu (SASB) gibi uluslararası standartlara uygun olarak risk ve fırsatlarını detaylı bir şekilde ele almıştır. Bu doğrultuda, literatür araştırmaları ile hem kredi riski hem de operasyonel risk kapsamında analizler ve hesaplamalar gerçekleştiren Ana Ortaklık Banka, iklimle ilgili etkilerini mevcut ve potansiyel etkiler olarak iki ana kategoride değerlendirmektedir. Mevcut etkiler, raporlama döneminde meydana gelmiş olanları; potansiyel etkiler ise, küresel ve sektörel eğilimler ile iklim senaryo analizleri doğrultusunda gerçekleşmesi muhtemel olayları kapsamaktadır.

4.5 Risk ve Fırsatların Önceliklendirilmesi

Riskler, risk limitleri ve risk iştahı ile uyumlu olarak izlenmektedir. Ana Ortaklık Banka, iklim risklerini, olasılık, şiddet ve vadesine göre iklim riski senaryo analizlerini baz alarak önceliklendirir. Nitel ve nicel faktörler kullanılarak yapılan değerlendirmeler neticesinde, risklerin olasılığı ve şiddeti

değerlendirilerek potansiyel etkileri ele alınır. Ana Ortaklık Banka, ilgili risklerin olasılık ve etkilerini düzenli olarak izleyerek önceliklendirme sürecini gerçekleştirir. Önceliklendirilen riskler, Ana Ortaklık Banka'nın risk yönetimi süreçlerine entegre edilir.

4.6 Senaryo Analizi ve Stres Testi

İklim risklerinin yönetimine yönelik gerçekleştirilen stratejik yaklaşım, kapsamlı değerlendirmelere dayanmaktadır. Bu değerlendirmeler, Türkiye'nin ulusal iklim hedefleri ve Ana Ortaklık Banka'nın taahhütleri ile uyumlu olacak şekilde şekillendirilmektedir. Ana Ortaklık Banka, iklim değişikliğine karşı dirençli bir iş stratejisi geliştirmek amacıyla, bu değerlendirme sürecinde en uygun iklim senaryo analizlerini titizlikle seçerek uygulamaktadır. Bu kapsamda, farklı iklim senaryoları analiz edilerek, iklimle ilgili risklerin büyüklüğü ve olasılığı hakkında içgörü sağlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka'nın gelecekte karşılaşabileceği potansiyel bir iklim riski olup olmadığı ve iş modelinin dayanıklılığı değerlendirilir. Bu sayede, Ana Ortaklık Banka'nın iklim dirençliliğine ilişkin kapsamlı değerlendirmeler gerçekleştirilmektedir.

İklim senaryo analizleri ile operasyonlar ve değer zincirinde iklimle ilgili geçiş risklerine ve fiziksel risklere odaklanılmaktadır. Bu doğrultuda Ana Ortaklık Banka, net sıfır emisyon hedefine uyumlu çeşitli iklim senaryoları belirleyerek farklı sıcaklık artışlarına hazırlıklı olmayı ve iş sürekliliğinin devamlılığını gözetmiştir. Bu çerçevede Ana Ortaklık Banka, Finansal Sistemi Yeşillendirme Ağı (NGFS-Network for Greening the Financial System), Ortak Sosyoekonomik Yollar (SSP-Shared Socioeconomic Pathways) ve Temsili Konsantrasyon Rotaları (RCP-Representative Concentration Pathways) gibi uluslararası kabul görmüş iklim senaryolarını kullanmaktadır. Ana Ortaklık Banka, kullandığı senaryo analizlerini, sektörel dinamikler ve bankacılık sektöründeki potansiyel riskleri dikkate alarak titizlikle tercih etmiştir. Ana Ortaklık Banka'nın iklim senaryo analizi kapsamında değerlendirilen makroekonomik eğilimler arasında, karbon fiyatlandırma mekanizmalarının giderek yaygınlaşması, sürdürülebilirlik odaklı düzenleyici baskıların artması ve Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın etkileri yer almaktadır. Ana Ortaklık Banka, stratejik karar alma süreçlerinde bu makroekonomik eğilimleri ve bu eğilimlerin kısa, orta ve uzun vadeli etkilerini gözeterek çok yönlü değerlendirmeler yapmaktadır.

Ana Ortaklık Banka, 2024 yılında iklim senaryo analizi gerçekleştirerek elde edilen sonuçları stratejik kararlara entegre etmiştir. NGFS senaryoları, iklim değişikliğinin sektörler üzerindeki etkileri ve ekonomik metrikleri dikkate alınarak modellenmektedir. Bu senaryonun çıktıları Ana Ortaklık Banka'nın portföyüne yönelik karbonsuzlaştırma stratejisi için ana kaynak olmakla birlikte bilim temelli hedefleri için de temel oluşturmaktadır.

Banka, fiziksel varlıklarının iklim risklerine karşı dirençliliğini değerlendirmek adına, Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün İklim Değişikliği Panelinin (IPCC) 5. Değerlendirme Raporu (AR5) kapsamında geliştirilen yeni nesil konsantrasyon senaryolarından RCP 4.5 ve RCP 8.5 senaryolarını ve HadGEM2-ES, MPI-ESM-MR, GFDL-ESM2M küresel modellerini kullanarak Türkiye geneli için hazırladığı 2021-2040 yılları arasındaki yıllık ortalama sıcaklık ve yağış miktarındaki değişiklik verilerini kullanmaktadır.

Banka, RCP 4.5 ve RCP 8.5 senaryoları doğrultusunda hazırlanan veri setleri ile operasyonel faaliyetlerinin kesintiye uğraması ve varlıkları üzerinde oluşabilecek fiziksel hasarları, sıcaklık ve yağış artışı senaryoları çerçevesinde analiz etmektedir.

Banka, Hidroelektrik Santrallerin iklim değişikliğine karşı dayanıklılığını değerlendirmek amacıyla, Sosyoekonomik Gelişme Senaryoları (SSP) çerçevesinde SSP2-4.5 (orta düzey emisyon) ve SSP5-8.5 (yüksek emisyon) senaryolarını kullanarak bir analiz gerçekleştirmiştir. Bu analiz kapsamında, santrallerin bulunduğu şehirler bazında 2059 yılına kadar öngörülen kuraklık baskısı değerlendirilmiştir.

İklim senaryo analizlerinin, iklimle ilgili belirsizliklerin olası sonuçlarını güncel veriler ışığında değerlendirmek amacıyla, mevcut iklim politikaları ve makroekonomik eğilimler dikkate alınarak Grup tarafından yıllık olarak değerlendirilmesi planlanmaktadır. Bu kapsamda ilgili senaryo analizleri, gerektiğinde güncellenerek risk değerlendirme sürecine dahil edilecektir. Ana Ortaklık Banka'nın iklimle ilgili azaltım, adaptasyon ve iklim dirençliliği fırsatları ve risk yönetimi süreçlerinde kullandığı iklim senaryo analizleri ile ilgili detaylar, raporun Strateji bölümünde yer almaktadır.

Banka, iklim dirençliliğini sağlamak için sürekli değişen dinamik ortamda iklimle ilgili riskleri etkin yönetmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, müşterilere sürdürülebilir finansal çözümler sunarak yenilikçi yeşil finansman ürünleri geliştirilmesi konusunda çalışmalarını sürdürmektedir. Aynı zamanda operasyonlarında karbon ayak izi azaltımını sağlamaya yönelik hedeflerini belirleyerek portföyü kaynaklı emisyonlarının izlenmesi konusunda çalışmalarını sürdürmektedir.

4.7 Risk ve Fırsatların İzlenmesi

İklimle ilgili risk ve fırsatları risk yönetimi stratejisinin bir parçası olarak stratejik karar alma süreçlerine entegre eden Grup, bu risk ve fırsatların yönetimin belirlediği hedeflere uygun olarak yürütülmesi adına verimli ve etkin iç kontrol sistemi oluşturmuştur. Sürdürülebilirlik ve iklim ile ilgili risk ve fırsatların izlenmesine dair detaylar raporun Yönetişim bölümünde aktarıldığı üzere gerçekleştirilmekte ve Yönetim Kurulu'na raporlanmaktadır.

Banka, iklim ile ilgili riskleri her yıl en az bir defa gözden geçirmektedir. Banka her yıl maruz kaldığı/kalacağı riskler için sermaye gereksiniminin içsel olarak değerlendirilmesini içeren İSEDES Raporu aracılığı ile iklim değişikliği nedeniyle meydana gelebilecek risklerini BDDK'ya raporlamaktadır.

Banka iklim değişikliği nedeniyle maruz kalabileceği risklere karşı (operasyonlarının aksaması, fiziksel varlıklarının zarar görmesi vb.) risk özelinde azaltım ve uyum stratejileri belirlemektedir.

Banka'nın riskler özelinde belirlediği azaltım ve uyum stratejilerine yönelik faaliyetleri raporun Strateji bölümünde detaylandırılmıştır.

Banka iklim değişikliği nedeniyle müşteri portföyünde meydana gelebilecek riskleri ısı haritaları ve iklim senaryoları aracığı ile takip etmekte buna yönelik risk azaltım ve uyum eylemlerini yakından takip etmektedir.

4.8 Sorumlu Finansman ve Kredilendirme Süreçlerinde Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi

Ana Ortaklık Banka, finanse ettiği kredilerin çevresel ve sosyal etkilerini Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi (ÇSYS) kapsamında değerlendirmekte, kredilendirme süreçlerindeki çevresel ve sosyal riskleri etkin bir şekilde yönetmektedir. Banka, ÇSYS kapsamında değerlendirdiği projelerde çevresel ve sosyal mevzuata uyumlu olmayan ya da VakıfBank Finanse Edilmeyen Faaliyetler Listesi'nde yer alan faaliyetleri hiçbir koşulda finanse etmemektedir. VakıfBank Finanse Edilmeyen Faaliyetler Listesi'ne buradan ulaşabilirsiniz.

Banka, ÇSYS çerçevesinde, 20 milyon ABD doları ve üzeri krediler için çevresel, sosyal, yönetişim, iş sağlığı ve güvenliği ve benzeri finansal olmayan riskleri, bu risklerin potansiyel etkilerini değerlendirerek yönetmektedir. Söz konusu finansmanın Finanse Edilmeyen Faaliyetler Listesi'nde yer almaması, proje finansmanı kapsamına girmesi ve kredi tutarının 20 milyon ABD doları ve üzerinde olması durumunda, ilgili müşteri ve proje için Çevresel ve Sosyal Değerlendirme Aracı kullanılarak çevresel ve sosyal risk değerlendirmesi yapılmaktadır. Proje Finansmanı kredi başvuruları ilgili yerel mevzuat ve IFC Performans Standartları ile uyumlu bir çevresel ve sosyal risk sınıflandırmasına tabi tutulur ve ekonomik, finansal riskler gibi kredi kullandırımı öncesinde ve sonrasında karar mekanizmasına dahil edilir.

Gerekli projeler için bağımsız danışman desteği de alınarak detaylı çevresel ve sosyal değerlendirme süreci yürütülür. Projeye ilişkin çevresel ve sosyal etkileri yerinde gözlemlemek amacıyla saha ziyaretleri yapılır. Finanse edilen projelere ilişkin çevresel ve sosyal risklerin değerlendirilmesi sonucunda risk kategorisi belirlenir ve aksiyon planları oluşturulur.

Yapılan değerlendirme sonucunda projenin risk kategorisi, A (Yüksek), B+ (Orta-Yüksek), B- (Orta-Düşük) ve C (Düşük) olmak üzere dört sınıfta tanımlanmaktadır. Değerlendirme sonucu belirlenen aksiyon planları hakkında müşteri ile mutabakata varılarak taahhütname alınır ve ilgili aksiyonların düzenli şekilde takip edilmesi sağlanır. Kredi vadesi boyunca finanse edilen projelere ilişkin çevresel ve sosyal performansın izlenmesine yönelik faaliyetler yürütülür ve elde edilen bulgular doğrultusunda Çevresel ve Sosyal İzleme Raporu hazırlanır.

Çevresel ve sosyal risk değerlendirme sürecinin tüm aşamaları Ana Ortaklık Banka'nın bilgi işlem sistemine 2023 yıl sonu itibarıyla entegre olmuş durumdadır. ÇSYS çerçevesine yönelik detaylı bilgilere buradan erişebilirsiniz.

İlave olarak Banka, 2025 yılı içerisinde ÇSYS değerlendirme limitini 20 milyon ABD dolarından 10 milyon ABD dolarına indirerek, ÇSYS değerlendirmesine tabi kredi portföyünü artırmayı hedeflemektedir. ÇSY değerlendirmesi sonuçlarından elde edilen bulgular ve veriler, Banka'nın yeşil finansman stratejisine rehberlik ederek sürdürülebilir kredilere yönelik ürün geliştirme yaklaşımını güçlendirmektedir. Bu doğrultuda Banka, sürdürülebilirlik temalı kredilerini çeşitlendirmeye yönelik uygulamaları devreye almayı planlamaktadır.

ÇSYS'den bağımsız olarak, Dünya Bankası ile 2020 yılında imzalanan 250 milyon ABD doları tutarındaki Acil Durum Firma Destek Projesi (SADEK) kapsamında perakende, KOBİ, ticari ve kurumsal segmentlerde faaliyet gösteren firmalar için kullandırılan işletme sermayesi kredileri için de bu projeye özgü bir çevresel ve sosyal risk değerlendirme süreci uygulamaktadır. Sürecin ilk aşamalarında değerlendirmeler, içsel kapasite yetersizliği nedeniyle danışman firma desteğiyle proje kredileri için kullanılan yöntemle yapılmıştır. 2023 yıl sonu itibarıyla ise, SADEK projesi için VakıfBank Çevresel ve Sosyal Etki Analiz Müdürlüğü tarafından tasarlanan Çevresel ve Sosyal Değerlendirme Aracı, Ana Ortaklık Banka'nın sistemine entegre edilerek sürecin tamamen Ana Ortaklık Banka bünyesinde yürütülmesine başlanmıştır.

5.1 İklim ile İlgili Riskler ve Fırsatlar

Grup iklim risklerini, iklim değişikliğinin meydana getirdiği fiziksel riskler ve düşük karbon ekonomisine geçiş riskleri olarak ele almaktadır. Fiziksel riskler kapsamında, bankacılık faaliyetlerin kesintiye uğraması, hizmet lokasyonlarında oluşabilecek fiziksel hasarlar, aşırı hava olaylarının Ana Ortaklık Banka portföyünün değer zincirindeki etkileri değerlendirilmektedir. Geçiş riskleri kapsamında ise, düşük karbon ekonomisine yönelik düzenleme ve yaptırımların neden olacağı maliyet artışı, hedef pazar kısıtları, piyasa talep değişiklikleri nedeniyle müşteri portföyündeki şirketlerin finansallarında bozulmaya neden olabilecek ve neticesinde

bankaların kredi riskinde artış meydana getirecek olaylar değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda, Grup iklim değişikliği ile bağlantılı potansiyel riskler ve fırsatların itibar ve operasyonel etkilerini de ele alarak finansal etkilerini kısa, orta ve uzun vadeli perspektifte değerlendirmekte ve bu bilgiler ışığında stratejik yönlendirmeler yapmaktadır. Ana Ortaklık Banka, Türkiye Bankalar Birliği çatısı altında yürütülen sektör bazlı ısı haritaları çalışmalarında aktif rol almakta ve bu süreçte tüm paydaşlarla ortak kararlar alınarak geleceğe yönelik sağlam adımlar atmaktadır. Ana Ortaklık Banka, çalışma grupları tarafından oluşturulan sektörel ısı haritalarını iklim risklerinin değerlendirilmesi aşamasında da gündemine almaktadır.

İklim risklerinin daha detaylı bir şekilde anlaşılabilmesi için RCP2 , NGFS3 ve SSP4 senaryoları gibi uluslararası kabul görmüş yöntemlerle iklim senaryo analizleri gerçekleştirilmektedir. Ana Ortaklık Banka, önümüzdeki dönemde duyarlılık analizleri ve stres testleri gerçekleştirmeyi planlamaktadır. İlgili senaryolar, ulusal ve uluslararası iklim projeksiyonları dahil olmak üzere kamuya açık verilere dayanmaktadır. Grup, senaryo analizi sürecinde iklim politikalarını, makroekonomik trendleri, ulusal ve bölgesel düzeydeki değişkenleri ve teknolojideki değişiklikleri de ayrıca değerlendirmiştir. Bu doğrultuda, iklim senaryo analizleri, stratejik planlama döngülerinin bir parçası olarak gerçekleştirilmektedir.

Yürütülen senaryo analizleri neticesinde, iklimle bağlantılı fiziksel ve geçiş risklerinin mevcut durumda Ana Ortaklık Banka'nın faaliyetleri, varlıkları ve yatırım planları üzerinde finansal olarak önemli bir etki yaratmadığı değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda, analizlerde öngörülen risklerin, mevcut finansal kaynakların kullanılabilirliğini sınırlayıcı bir etkisi bulunmamaktadır. Ayrıca, söz konusu risklerin mevcut varlıklar üzerinde kısa vadede değişiklik gerektirecek bir durum yaratmadığı ve Ana Ortaklık Banka'nın mevcut veya planlanan stratejisinde kayda değer bir revizyona yol açmadığı görülmüştür. Yapılan çalışmalar doğrultusunda, önümüzdeki raporlama döneminde önemli bir düzeltme yapılmasını gerektirecek bir gelişme öngörülmemektedir. Ancak, iklim risklerinin zaman içerisinde değişkenlik gösterebilmesi nedeniyle söz konusu değerlendirmeler periyodik olarak güncellenmekte olup gelecek dönemlerde önemlilik eşiğini aşabilecek bir riskin tespiti halinde, gerekli açıklamalar ilgili raporlarda kamuoyu ile paylaşılacaktır.

Ayrıca, Ana Ortaklık Banka'nın Çevresel ve Sosyal Değerlendirme Aracı sayesinde, 20 milyon ABD doları ve üzeri kredi başvurularında çevresel, sosyal ve yönetişimle ilgili riskler değerlendirilmekte ve sürdürülebilirlik veri tabanına katkı sağlanmaktadır. Tüm bu süreçler, Ana Ortaklık Banka'nın Bilim Temelli Hedefler Girişimi (SBTi) ve İklim Geçiş Planı kapsamında belirlediği hedeflerle uyumlu bir şekilde finansman kararlarına entegre edilmekte ve iklim direncinin artırılması hedeflenmektedir.

Ana Ortaklık Banka, gerçekleştirdiği kapsamlı analizler ve değerlendirmeler sonucunda, cari dönemde önemli bir finansal riskin bulunmadığını tespit etmiştir. Ayrıca, Ana Ortaklık Banka'nın bağlı ortaklıklarının iklim riskleri de değerlendirilmiş fakat önemli bir finansal risk olmadığı tespit edilmiştir. Ancak, gelecek dönemde Ana Ortaklık Banka'yı etkilemesi mümkün olan riskler göz önünde bulundurularak, Ana Ortaklık Banka'ya ait iklim riskleri İklimle İlgili Geçiş Riskleri ve İklimle İlgili Fiziksel Riskler bölümünde ele alınmış ve detaylandırılmıştır.

İklimle bağlantılı risklerin büyük bir bölümüne ilişkin mevcut ve öngörülen etkilerin nicel olarak ölçülmesine yönelik çalışmalar, veri eksiklikleri ve belirsizlikler nedeniyle henüz tamamlanmamıştır. Özellikle uzun vadeli senaryo varsayımları ile finansal etkiler arasındaki ilişkinin sayısallaştırılmasında ölçümleme belirsizlikleri bulunmaktadır. Bununla birlikte, iklim kaynaklı risk ve fırsatların aşağıda örneklenen finansal kalemler üzerinde etkili olabileceği öngörülmektedir:

  • Kredi portföyü kompozisyonu ve temerrüt oranları,
  • Kredi karşılıkları ve provizyon politikaları,
  • Faiz marjı ve finansman maliyetleri,
  • Varlık kalitesi ve teminat değerlemeleri

Bu potansiyel finansal etkiler, Ana Ortaklık Banka'nın iklim risk yönetimi süreci kapsamında izlenmekte olup veri kalitesi ve yöntemsel altyapı güçlendikçe ileriye dönük raporlamalarda nicel analizlere yer verilmesi hedeflenmektedir.

Ana Ortaklık Banka, iklim risklerinin yanı sıra, bu alandaki fırsatları da kritik bir stratejik yönelim olarak benimsemektedir. Bu çerçevede, uluslararası sermaye piyasalarında en aktif Türk bankalarının başında olan VakıfBank, sürdürülebilir finansmana erişimi stratejik yönüyle fırsat olarak ele almaktadır. Bu kapsamda, Ana Ortaklık Banka'nın ilgili fırsata yönelik detaylı açıklamaları, İklimle İlgili Fırsatlar bölümünde yer almaktadır.

2 Temsili Konsantrasyon Rotaları (Representative Concentration Pathways)

3 Finansal Sistemi Yeşillendirme Ağı (Network for Greening the Financial System)

4 Ortak Sosyoekonomik Yollar (Shared Socioeconomic Pathways)

5.1.1 İklimle İlgili Geçiş Riskleri

Tablo 8: Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın (SKDM) Kredi Faaliyetlerine Etkisi

Risk Başlığı Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının (SKDM) Kredi Faaliyetlerine Etkisi
Risk Kategorisi Geçiş – Yasal ve Regülasyon
Riskin Açıklaması Avrupa Birliği (AB) Yeşil Mutabakatı'nın bir parçası olarak geliştirilen Sınırda Karbon Düzenlemesi
Mekanizması (SKDM), 1 Ekim 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir. SKDM, karbon sızıntısını
önlemek amacıyla karbon yoğun sektörlerde faaliyet gösteren ve AB'ye ihracat yapan firmalar
üzerinde finansal yükümlülükler getirmeyi hedeflemektedir. 2026 yılı itibarıyla geçerli olacak
bu mekanizma, alüminyum, çimento, demir-çelik, elektrik, hidrojen ve gübre gibi sektörleri
kapsamakta olup bu sektörlerdeki firmaların operasyonel ve yatırım maliyetlerinde artışa neden
olacak karbon maliyetleri yaratmaktadır.
Değer Zincirindeki Yeri Aşağı Yönlü – Kredi Faaliyetleri
Yoğunlaşma Alanı AB'ye İhracat Yapan SKDM Kapsamına Giren Müşteriler
Riskin İş Modeli
Üzerindeki Etkileri
SKDM'nin yürürlüğe girmesiyle artan karbon maliyetleri, kredi verdiği sektörlerdeki firmaların gelir
tablosunda ilave maliyet oluşturabilir. Bu durumda kâr marjı daralan firmaların kredi geri ödeme
kapasiteleri olumsuz etkilenerek Banka için ilave kredi riski oluşabilecektir.
VakıfBank, SKDM'nin getirdiği düzenlemeler nedeniyle karbon yoğun sektörlerde faaliyet gösteren
müşterilerinin kredi risklerini yakından takip etmektedir.
VakıfBank'ın portföyünde yüksek geçiş riskleriyle karşı karşıya olan ve SKDM'nin de kapsamına
giren demir-çelik, çimento, enerji, alüminyum ve gübre sektörleri olduğu tespit edilmiştir.
2024 yılı itibarıyla Banka'nın toplam portföyünde SKDM kapsamına giren sektörlere verilen
kredi payı %5 olarak belirlenmiştir. Banka, söz konusu portföydeki müşterilerinin AB'ye ihracatı
kaynaklı gelirlerinin toplam gelirlerindeki oranlarına bakarak kredi geri ödeme kapasitelerini
değerlendirmiştir.
Etki Türü Mevcut ve Potansiyel Etki
Zaman Aralığı Orta Vadeli
Uzun Vadeli
Vade 2-10 Yıl
10 Yıl ve Üzeri
Şiddet 3
1
Olasılık 5
5

Tablo 8: Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın (SKDM) Kredi Faaliyetlerine Etkisi (Devamı)

Senaryo Analizleri Banka, kredi portföyündeki SKDM riskini yönetmek için NGFS iklim senaryolarını temel alan
kapsamlı bir iklim senaryo analizi çalışması yürütmüştür. Bu analiz, farklı iklim politikası
tepkilerinin karbon fiyatlandırması üzerindeki potansiyel etkilerini ve dolayısıyla Banka'nın finansal
performansına olan yansımalarını değerlendirme imkânı sunmaktadır.
Net Sıfır 2050 (Net Zero 2050) ve Iraksak Net Sıfır (Divergent NZ) senaryoları, sıkılaşan iklim
politikaları doğrultusunda 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşılmasını öngörür. Bu
senaryolar altında, yüksek emisyon azaltım hedefleri, SKDM kapsamındaki sektörlerde faaliyet
gösteren ve kredi portföyünde yer alan firmalar için önemli maliyet artışlarına sebebiyet
verebilecek yüksek karbon fiyatları (2050 yılında ton CO2 başına 650-800 USD) ile sonuçlanabilir.
Bu durum, söz konusu firmaların kredi geri ödeme kabiliyetlerini olumsuz etkileyerek Banka için
potansiyel kredi riski oluşturabilir.
NDC'ler (Ulusal Katkı Beyanı) senaryosu, mevcut ulusal katkı beyanlarına dayanarak daha ılımlı
bir karbon fiyatlandırması (ton CO2 başına 0-50 USD) öngörmektedir. Ancak, bu seviye dahi bazı
firmalar için finansal zorluk yaratma potansiyeli taşımaktadır. Mevcut Politikalar senaryosu karbon
fiyatlandırmasının uygulanmadığını varsaymaktadır; fakat bu senaryo, artan fiziksel iklim riskleri
nedeniyle kredi portföyü için kredi riski barındırmaktadır.
NGFS, 2050 yılına kadar net sıfıra geçişi sağlamak için on yılın sonunda ton CO2 başına 160 USD
civarında bir karbon fiyatına ihtiyaç duyulacağını öngörmektedir. Banka, kredi portföyündeki SKDM
riskini değerlendirirken bu senaryolarda öngörülen fiyat aralıklarını dikkate alarak, farklı karbon
etkileri anlamayı ve proaktif risk azaltma stratejileri geliştirmeyi sağlayacaktır. Mevcut Finansal Etki
(Milyon TL)
SKDM 2026 yılında yürürlüğe girecektir. Fakat Ana Ortaklık Banka, kısa vadede yapılan
projeksiyonlarda demir-çelik, çimento, enerji, alüminyum ve gübre sektörlerinde faaliyet gösteren
müşterilerinin, rating notlarının bir derece kötüleşmesi sonucu oluşacak model çıktıları üzerine
ilave karşılık etkisini hesaplayarak 190.955.624 TL tutarında model çıktıları üzerine ilave karşılık
ayırmıştır.
Banka, iklim değişikliğiyle mücadele amacıyla yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım
yapan müşterilere sürdürülebilir finansman sağlamaya odaklanmaktadır. Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarını Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamındaki enerji üretim tesislerine belirli
bir süreyle öngörülebilir fiyat tarifesi üzerinden alım garantisi verilmesi, piyasa ve satış riskini
azaltarak olumlu bir etki yaratmaktadır. Bu çerçevede Ana Ortaklık Banka yenilenebilir enerji
üretimini desteklemek amacıyla kurulan YEKDEM kapsamına giren müşterilerin rating notlarını
TFRS 9 mevzuatına uygun olarak bir not iyileştirmiş ve toplam 69.519.644 TL karşılık iptali
gerçekleştirmektir.
TFRS 9 için kullanılan model ve metodolojiler, asgari yılda bir kez doğruluğu ve uygunluğu
açısından model ve metodoloji sorumlusu ilgili ekipler tarafından değerlendirilmektedir.

5.1.1 İklimle İlgili Geçiş Riskleri

Tablo 8: Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın (SKDM) Kredi Faaliyetlerine Etkisi (Devamı)

Potansiyel Finansal Etki
(Milyon TL)
Ana Ortaklık Banka, orta ve uzun vadede, potansiyel finansal etki projeksiyonları üzerinde
çalışmaya devam etmektedir. Orta vadede finansal etkilerin, yukarıda belirtildiği mevcut durumda
olduğu gibi, Banka'nın bilançosunda beklenen zarar karşılığı kalemlerinde bir kredi karşılığı artışı
olarak yansıması beklenmektedir. Yapılan değerlendirmelerde, söz konusu sektörlerde faaliyet
gösteren firmaların yasal düzenlemelere uyum sağlama konusunda gerekli adımları atacaklarına
ilişkin bir öngörü ile etkinin uzun vadede azalacağı öngörülmektedir.
Alınan Aksiyonlar Ana Ortaklık Banka, orta ve uzun vadede sürdürülebilir bir kredi portföyü oluşturmayı
hedeflemektedir. Bu hedef doğrultusunda, karbon yoğun sektörlerin portföy içindeki payının
kademeli olarak azaltılması, düşük karbonlu ve çevresel açıdan sürdürülebilir projelere öncelik
verilmesi ile karbon yoğun sektörlerin karbonsuzlaşma süreçlerinde desteklenmesine yönelik
finansman sağlanması temel stratejiler arasında yer almaktadır.
Ayrıca, iklim değişikliğinden kaynaklanan finansal risklerin etkin bir şekilde yönetilmesi, geçiş
dönemi risklerinin azaltılması ve portföy dayanıklılığının artırılması amaçlanmaktadır. Bu
kapsamda, sürdürülebilir finansman fırsatlarının değerlendirilmesine öncelik verilmekte; Sınırda
Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) kapsamında yer alan sektörlerde faaliyet gösteren
firmalara yönelik kredi tahsisleri dikkatle izlenmekte; bu müşterilerin yeşil dönüşüm süreçleri
desteklenmekte; yeşil finansman alternatifleri teşvik edilmekte ve karbon yoğun sektörlerdeki
kredi riskleri çeşitlendirilerek yönetilmektedir.
Ana Ortaklık Banka, bu strateji doğrultusunda hem iklimle ilişkili riskleri azaltmayı hem de
sürdürülebilir büyüme ve dönüşüm alanlarındaki fırsatları etkin bir şekilde değerlendirmeyi
hedeflemektedir.
Riske Karşılık Verme
Maliyeti
Geçiş riskine yönelik ayrılan 190.955.624 TL tutarındaki model çıktıları üzerine ilave karşılık, riskin
doğrudan finansal maliyetini temsil etmektedir. Bunun yanı sıra, riskin ölçümü, izlenmesi, senaryo
bazlı projeksiyonların yürütülmesi ve veri kaynaklı belirsizliklerin yönetimi gibi operasyonel
maliyetler de bu kapsamda değerlendirilmeye alınmıştır.
Ölçüm Belirsizlikleri Ana Ortaklık Banka, SKDM düzenlemeleri kapsamında öngörülen potansiyel finansal etkiyi
belirlemek için gerekli çalışmaları titizlikle sürdürmektedir. Ancak, mevcut durumda SKDM
mevzuatının geliştirme aşamasında olması, olası değişikliklere açık unsurlar içermesi ve sektörel
dinamiklerdeki belirsizlikler (piyasa talep dalgalanmaları, uygulama yöntemleri, etkilenecek
şirketlerin kapsamı, şirketlerin uyum düzeyleri ve stratejilerinin bilinmemesi vb.) nedeniyle
güvenilir ve nicel bir finansal etki değerlendirmesi yapmak henüz mümkün değildir. Veri ve
metodoloji eksiklikleri de bu değerlendirmeyi mevcut aşamada sınırlandıran faktörler arasındadır.

5.1.2 İklimle İlgili Fiziksel Riskler

Tablo 9: Turizm Sektörüne Verilen Kredilerde İklim Değişikliği Kaynaklı Artan Fiziksel Riskler

Risk Başlığı Turizm Sektörüne Verilen Kredilerde İklim Değişikliği Kaynaklı Artan Fiziksel Riskler
Risk Kategorisi Fiziksel – Kronik & Akut
Riskin Açıklaması İklim değişikliği, sel, aşırı sıcaklık dalgaları, orman yangınları ve tsunamiler gibi akut olaylar,
turizm altyapısına zarar vererek operasyonları kesintiye uğratabilir. Ayrıca, deniz seviyesinin
yükselmesi ve su kıtlığı gibi kronik etkiler, uzun vadede destinasyonların cazibesini azaltabilir.
Bu durumda turist sayısında azalışa sebep olabilir.
Değer Zincirindeki Yeri Aşağı Yönlü – Kredi Faaliyetleri
Yoğunlaşma Alanı Ana Ortaklık Banka'nın 2024 yılı itibarıyla proje kredileri portföyünde turizm sektörüne verilen
turizm amaçlı proje finansman kredilerinin payı %10,5 olarak belirlenmiştir. Bu kredilerin
%95'inin Antalya ve Aydın'da yer aldığı gözlenmiştir. Think Hazard platformu verilerine göre;
• Antalya'da nehir ve kıyı taşkınları, aşırı sıcaklık, orman yangını risklerinin yüksek seviyede
olduğu; su kıtlığı riskinin ise düşük seviyede olduğu görülmektedir.
• Aydın'da nehir ve kıyı taşkınları, orman yangını risklerinin yüksek seviyede olduğu; aşırı
sıcaklık riskinin orta seviyede, su kıtlığı riskinin ise düşük seviyede olduğu görülmektedir.
Riskin İş Modeli Üzerindeki
Etkileri
İklim değişikliği kaynaklı artan fiziksel riskler, kredi alan işletmelerin gelirlerini ve kredi geri
ödeme kabiliyetlerini azaltarak, iklim değişikliğinin ikincil etkileri de sigorta primlerindeki
artışlar ve tedarik zincirindeki aksamalar gibi nedenlerle turizm sektöründeki işletmelerin
maliyetlerini artırarak nakit akışlarını bozabilir ve Ana Ortaklık Banka'nın finansal tablolarını
olumsuz etkileyebilir.
Etki Türü Potansiyel
Zaman Aralığı Uzun Vadeli
Vade 10 Yıl ve Üzeri
Şiddet 2
Olasılık 3
Mevcut Finansal Etki (Milyon TL) Cari dönemde ilgili riske yönelik herhangi bir mevcut finansal etki görülmemiştir.
Ana Ortaklık Banka potansiyel finansal etkilerini nicel olarak ölçmeye yönelik çalışmalar
gerçekleştirmiştir. Fakat iklim modellemeleri ve tarihsel verilerdeki mevcut belirsizlikler
Potansiyel Finansal Etki
(Milyon TL)
nedeniyle raporlama döneminde tutarlı sonuçlar elde edilememektedir. Bu sebeple
potansiyel finansal etkiler nicel olarak ilgili raporlama döneminde paylaşılmamaktadır.
Önümüzdeki dönem için modelleme çalışmaları devam etmektedir. Finansal etkilerin, uzun
vadede Ana Ortaklık Banka'nın bilançosuna etkisinin, beklenen zarar karşılıkları kaleminde bir
kredi karşılığı artışı olarak görünmesi beklenmektedir.
Alınan Aksiyonlar Ana Ortaklık Banka, proje kredileri için yürüttüğü çevresel sosyal risk değerlendirmesinde,
projelerin iklim değişikliği kaynaklı risklerini de değerlendirmektedir. Tespit edilen
uyumsuzluklar, aksiyon planları aracılığıyla izlenmekte ve düzeltici faaliyetler yürütülmektedir.
İlerleyen dönemde ilgili riske karşı, müşteri kredi notu da dikkate alınarak, teminat yapısının
güçlendirilmesi, iklim dirençliliğine yönelik ön koşulların getirilmesi, zorunlu sigorta
kapsamlarının genişletilmesi, proje bazlı sürdürülebilirlik denetimleri uygulanması ve erken
uyarı sistemleri geliştirilmesi gibi tedbirler planlanmaktadır. Kısa ve orta vadede turizm
sektöründe ciddi bir risk öngörülmemektedir. Bu sebeple iş planında değişiklik olmayacağı
değerlendirilmiştir.
Riske Karşılık Verme Maliyeti Kullanılan yöntemin ölçüm belirsizliğinin yüksek olması nedeniyle, riske karşılık verme
maliyeti güvenilir bir şekilde nicel olarak belirlenememiştir.

5.1.2 İklimle İlgili Fiziksel Riskler

Tablo 10: Hidroelektrik Projelerinde Kuraklık Kaynaklı Kredi Riski

Risk Başlığı Hidroelektrik Projelerinde Kuraklık Kaynaklı Kredi Riski
Risk Kategorisi Fiziksel - Kronik
Riskin Açıklaması World Economic Forum (WEF) 2023 raporu, kuraklıkların küresel hidroelektrik üretimini
önemli ölçüde etkilediğini ve 2023'ün ilk yarısında üretimin 2022'nin aynı dönemine
kıyasla %8,5 düştüğünü göstermektedir. Bu durum, kuraklığın Hidroelektrik Santraller
(HES) için önemli bir risk oluşturduğunu ve enerji geçişini zorlaştırdığını teyit etmektedir.
Rapor ayrıca, kuraklığa dayanıklı yenilenebilir enerji kaynaklarını çeşitlendirmenin ve
hidroelektriğe olan bağımlılığı azaltmanın önemini vurgulamaktadır.
HES, elektrik üretimini suyun debisi ve düşüş yüksekliğine bağlı olarak gerçekleştirmektedir.
Kuraklık, her iki faktörü de olumsuz etkileyerek enerji üretimini önemli ölçüde azaltabilir.
Artan hava sıcaklıkları ile beklenen kuraklıkların HES verimliliği üzerindeki etkisini anlamak
için, suyun potansiyel enerjisini hesaplayan Pth = p x q x g x h formülü kullanılabilir. Bu
formülde yer alan, su debisi (q) ve su yüksekliği (h) kuraklıktan doğrudan etkilenmektedir.
Kuraklık nedeniyle su debisi ve yüksekliği azaldığında, üretilebilecek güç miktarı (Pth) da
düşmektedir.
Kuraklık dönemlerinde, yağış miktarının azalması ve buharlaşmanın artması nehirlerdeki
su seviyelerinin düşmesine ve debinin azalmasına neden olmaktadır. HES'lerin yer aldığı
baraj göllerindeki su seviyeleri de düşmekte, bu da türbinleri döndüren suyun potansiyel
enerjisini azaltmaktadır. Sonuç olarak, kuraklık nedeniyle HES'lerin elektrik üretim
kapasitesi düşebilir ve hatta bazı durumlarda santraller tamamen devre dışı kalabilir.
Değer Zincirindeki Yeri Aşağı Yönlü – Kredi Faaliyetleri
Yoğunlaşma Alanı Ana Ortaklık Banka, yenilenebilir enerji portföyünün %20,1'ini HES projeleri oluşturmakta
olup 9 farklı lokasyonda toplam 1.131 MWe kurulu güce sahip 13 santrali finanse
etmektedir. Bu santraller Ankara, Artvin, Giresun, Gümüşhane, Karaman, Kastamonu,
Manisa, Mersin ve Van illerinde bulunmaktadır.
Yapılan senaryo analizi çalışmaları, söz konusu bölgelerdeki HES projelerinin kuraklıktan
önemli ölçüde etkilenmeyeceğini ve VakıfBank için yüksek düzeyde bir kredi riski
oluşturmayacağını göstermektedir.
Riskin İş Modeli Üzerindeki
Etkileri
Ana Ortaklık Banka, sürdürülebilir enerji yatırımları kapsamında hidroelektrik santrallere
yönelik finansman sağlamaktadır. 2024 itibarıyla, yenilenebilir enerji portföyünün
%20,1'ini, proje kredileri portföyünün %5,1'ini hidroelektrik projeleri oluşturmaktadır.
Kuraklık nedeniyle nehir akış oranlarının azalması, özellikle daha yüksek kuraklık riski
bulunan havzalarda kredi geri ödeme kapasitelerini düşürebilir ve Ana Ortaklık Banka için
kredi riski oluşturabilir.
Etki Türü Potansiyel
Zaman Aralığı Uzun Vadeli
Vade 10 Yıl ve Üzeri
Şiddet 2
Olasılık 2

Tablo 10: Hidroelektrik Projelerinde Kuraklık Kaynaklı Kredi Riski (Devamı)

Senaryo Analizleri Yaklaşık 30 yıllık tarihsel veriler incelenmiş ve en şiddetli kuraklık ve sıcaklık yıllarında
hidroelektrik santrallerdeki üretimde uzun vadeli ortalama kullanım oranlarına göre
ortalama %5,2'lik bir düşüş olduğu görülmüştür. CMIP6 iklim modellemesine göre, SSP2-
4.5 ve SSP5-8.5 senaryoları altında 2059 yılına kadar yapılan projeksiyonlar, bu illerin
önemli bir kuraklık baskısına maruz kalmayacağını öngörmektedir.
Dünya Bankası'nın İklim Değişikliği Bilgi Portalı'ndaki (CCKP) Standartlaştırılmış Yağış
Buharlaşma İndeksi (SPEI) P50 persentil verilerine göre, bu illerdeki kuraklık şiddetinin
ortalama olarak; SSP2-4.5 senaryosuna göre "-0.81 (hafifçe kuru)", SSP5-8.5 senaryosuna
göre "-1.08 (orta derecede kuru)" seviyesinde olması beklenmektedir.
Mevcut Finansal Etki (Milyon TL) Cari dönemde ilgili riske yönelik herhangi bir mevcut finansal etki görülmemiştir.
Potansiyel Finansal Etki (Milyon
TL)
Ana Ortaklık Banka potansiyel finansal etkilerini nicel olarak ölçmeye yönelik çalışmalar
gerçekleştirmiştir. Fakat iklim modellemeleri ve tarihsel verilerdeki mevcut belirsizlikler
nedeniyle raporlama döneminde tutarlı sonuçlar elde edilememektedir. Bu sebeple
potansiyel finansal etkiler nicel olarak ilgili raporlama döneminde paylaşılmamaktadır.
Önümüzdeki dönem için modelleme çalışmaları devam etmektedir. Finansal etkilerin,
Banka'nın bilançosuna etkisinin, beklenen zarar karşılıkları kaleminde bir kredi karşılığı artışı
olarak görünmesi beklenmektedir.
Alınan Aksiyonlar HES projelerinin çevresel ve sosyal risklerini azaltmak ve sürdürülebilir kalkınma ilkelerine
uygunluğunu sağlamak amacıyla aşağıdaki aksiyonlar alınmaktadır:
• Çevresel ve Sosyal Yönetim Planı: Projenin potansiyel çevresel ve sosyal etkilerini
değerlendiren ve azaltıcı önlemleri belirleyen kapsamlı bir Çevresel ve Sosyal Yönetim
Planı hazırlanır.
• İş Gücü ve Çalışma Koşulları: Proje sahasındaki işçilerin hakları, güvenliği ve adil
çalışma koşullarına erişimi sağlanır. Ulusal ve uluslararası çalışma standartlarına uygunluk
gözetilir.
• Kaynak Verimliliği ve Kirlilik Önleme: Su, enerji ve diğer doğal kaynakların verimli
kullanımı ve kirliliğin önlenmesi için gerekli tedbirler alınır.
• Toplum Sağlığı ve Güvenliği Planı: Projenin toplum sağlığı ve güvenliği üzerindeki
potansiyel etkileri değerlendirilir ve gerekli önlemler alınır. Acil durum planları hazırlanır
ve tatbikatlar düzenlenir.
• Arazi Edinimi ve Yer Değiştirme: Arazi edinimi ve zorunlu yer değiştirme süreçleri,
uluslararası standartlara ve yerel mevzuata uygun olarak, adil ve şeffaf bir şekilde
yürütülür.
• Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi: Projenin biyoçeşitlilik ve doğal kaynaklar
üzerindeki etkileri minimize edilir. Ekosistemlerin korunması ve sürdürülebilir kullanımı
için gerekli çalışmalar yapılır.
• Kültürel Mirasın Korunması: Proje alanında bulunan kültürel mirasın korunması
için gerekli önlemler alınır. (Örneğin: Rastlantısal Buluntu Prosedürü gibi prosedürler
hazırlanması, vb.)
Riske Karşılık Verme Maliyeti Kullanılan yöntemin ölçüm belirsizliğinin yüksek olması nedeniyle, riske karşılık verme
maliyeti güvenilir bir şekilde nicel olarak belirlenememiştir.
Fiziksel risklerin gerçekleşme olasılığı ve bölgesel etkileri, meteorolojik, coğrafi ve
Ölçüm Belirsizlikleri
ekonomik faktörlere bağlı olarak oldukça yüksek ölçüm belirsizliği içermektedir.

5.1.2 İklimle İlgili Fiziksel Riskler

Operasyonlarda Fiziksel İklim Riskleri

Ana ortaklık Banka, Türkiye genelinde ve uluslararası alanda faaliyet gösterdiği bölgelerde iklim risklerinin operasyonel etkilerini değerlendirmekte, bu risklerin yönetimi için stratejiler geliştirmeye devam etmektedir. Son yıllarda artış gösteren aşırı yağış olayları, bölgesel çapta fiziksel kayıplara yol açmakta; ayrıca, aşırı yağışların sele dönüşmesi durumunda pek çok işletme faaliyetlerine ara vermek durumunda kalmaktadır. Bu doğrultuda Banka, yağış miktarındaki düzensizliklerin finansal sektör üzerinde kısa vadedeki olası en olumsuz etkilerini, varlıklarının zarar görmesi ve faaliyetlerinin kesintiye uğraması olarak değerlendirmektedir. 2024 yıl sonu itibarıyla, Türkiye genelinde 81 ilde faaliyeti olan VakıfBank, Avusturya'da yer alan bir adet iştirakinin Viyana ve Almanya'daki iki şubesi ile Macaristan temsilciliği, ABD, Bahreyn, Irak ve Katar'da yer alan dört adet yurt dışı şubesi ile de yurt dışında toplam yedi farklı ülkede faaliyet göstermektedir. Grup ilgili bölgelerdeki iklim riskinin faaliyet kesintisi ve fiziksel hasar kaynaklı zarar olasılığına yönelik etkilerini operasyonel risk başlığı altında ele almıştır.

Banka, operasyonel risk bağlamındaki fiziksel risklerin değerlendirilmesinde, yurt içi lokasyonlar için Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden temin edilen yağış projeksiyonlarına dayalı bir yaklaşımla ve yurt dışı lokasyonlar için "Think Hazard" platformu verileriyle "Kentsel Sel" riski üzerine çalışmalar yapmıştır.

Meteoroloji Genel Müdürlüğünden temin edilen Türkiye İklim Risklilik Çalışması verileri aracılığıyla, iyimser (RCP 4.5) ve kötümser (RCP 8.5) senaryolar kapsamında 2021-2030 ve 2031- 2040 dönemlerine ait aylık ortalama yağış değişim tahminleri; en yüksek yağış düzensizliği bulunan ay baz alınarak iller bazında yıllıklandırılmış ve öncelikle iller, sonrasında Ana Ortaklık Bankanın hizmet noktaları bazında risklilik seviyesi sınıflandırması gerçekleştirilmiştir. 2021-2030 ve 2031-2040 dönemlerine yönelik yağış projeksiyonlarına ait çıktılar, Türkiye genelinde 7 adet ilin, sıcaklık değişim senaryolarından bağımsız olarak yüksek (200-300 kg/m2 ) veya aşırı yüksek (>300 kg/m2 ) seviyede düzensiz yağış etkisine maruz kaldığını göstermektedir.

Yurt içi lokasyonlarda; düzensiz yağış riskine maruz kalma potansiyeli bulunan 7 ildeki toplam şube sayısı 88 olup bu sayı Banka'nın Türkiye genelindeki toplam şube sayısının yaklaşık %9'una karşılık gelmektedir. Yurt dışı lokasyonların ise; düşük veya çok düşük riskli olduğu görülmektedir. Yurt içi şube oranların görece düşük bir paya sahip olması, ilgili bölgelerde aşırı yağış kaynaklı fiziksel risk senaryoları kapsamında ortaya çıkabilecek olası hizmet kesintilerinin, Banka faaliyetlerinin geneli açısından finansal önemlilik eşiği üzerinde bir etki yaratmayacağı öngörüsünü desteklemektedir. Banka'nın mobil ve internet bankacılığı kanallarının yüksek kullanım oranı, gerekli hallerde bölgesel mobil şube uygulamaları ile hizmet sürekliliğinin desteklenmesi ve Acil Durum Eylem Planının bu gibi durumları kapsaması, operasyonel sürekliliği sağlayacak temel unsurlar arasında yer almaktadır. Bu unsurlar doğrultusunda, bölgesel düzeyde yaşanabilecek geçici hizmet aksaklıklarının Banka'nın genel finansal performansı üzerinde önemli bir olumsuz etki yaratması beklenmemektedir.

5.1.3 İklimle İlgili Fırsatlar

Tablo 11: Sürdürülebilir Finansmana Erişim Fırsatı

Fırsat Başlığı Sürdürülebilir Finansmana Erişim Fırsatı
Fırsat Kategorisi Finansmana Erişim
Fırsatın Açıklaması Uluslararası finansman kuruluşlarından temin edilen sürdürülebilir temalı fonlar sayesinde, hem düşük
maliyetli uzun vadeli kaynaklara erişim sağlanabilir hem de çevresel hedeflere uyumlu kredi portföyü
oluşturulabilir.
Değer Zincirindeki Yeri Yukarı ve Aşağı Yönlü
Yoğunlaşma Alanı Yatırımcılar ve Müşteriler (Kredi Portföyü)
Fırsatın İş Modeli
Üzerindeki Etkileri
Sürdürülebilir ürün çeşitliliğinin artırılması (yeşil kredi ve karbon azaltımına dayalı krediler, vb.), farklı
müşteri segmentlerinin ihtiyaçlarına daha etkin yanıt verilmesini sağlamakta, ürün-portföy dengesini
güçlendirmektedir. Sürdürülebilir finansman yoluyla, Türkiye'nin düşük karbonlu kalkınma ve iklim geçiş
hedeflerine ulaşmasına destek olunmakta; böylece sadece finansal değil, toplumsal ve çevresel etki
de yaratılmaktadır. Bu fonların etkin kullanımı, düzenleyici otoriteler nezdinde artan çevresel raporlama
ve sürdürülebilirlik yükümlülüklerine uyumu kolaylaştırmakta, Banka'nın mevzuata uyum risklerine
karşı daha dirençli bir yapıya kavuşmasını sağlamaktadır. Aynı zamanda, müşteri ilişkileri güçlenmekte,
sürdürülebilirlik konusunda farkındalık artmakta ve müşterilerin dönüşüm süreçlerine aktif destek
sunulmaktadır. Bu yaklaşım, uzun vadede rekabet avantajı yaratmakta ve sürdürülebilir kalkınmaya
hizmet eden bir finansal kapsayıcılığı beraberinde getirmektedir.
Etki Türü Mevcut ve Potansiyel Etki
Zaman Aralığı Kısa Vadeli Orta Vadeli Uzun Vadeli
Vade 0-2 yıl 2-10 Yıl 10 Yıl ve Üzeri
Şiddet 2 3 4
Olasılık 3 4 4

5.1.3 İklimle İlgili Fırsatlar

Tablo 11: Sürdürülebilir Finansmana Erişim Fırsatı (Devamı)

Mevcut Finansal Etki
(Milyon TL)
Ana Ortaklık Banka, 2020 yılından bu yana sürdürülebilir finansman araçlarını stratejik bir şekilde
kullanmakta; bu kapsamda uluslararası piyasalardan temin edilen sürdürülebilir temalı kaynaklarla hem
finansal yapısını güçlendirmekte hem de çevresel ve sosyal sorumluluklarını yerine getirmektedir.
2024 yılında gerçekleştirilen 17 milyar 680 milyon TL (500 milyon ABD doları) tutarındaki 5,25 yıl vadeli
sürdürülebilir Eurobond ihracıyla birlikte, Ana Ortaklık Banka'nın bugüne kadar gerçekleştirdiği toplam
sürdürülebilir Eurobond ihracı büyüklüğü 88 milyar 400 milyon TL (2,5 milyar ABD doları)'ye ulaşmıştır.
Bu sayede VakıfBank, düşük maliyetli ve uzun vadeli dış finansman kaynaklarına erişimini artırarak
bilanço yapısını daha dayanıklı hale getirmiştir.
Ayrıca, 2024 yılı içerisinde 25 ülkeden 45 bankanın katılımıyla temin edilen toplam 30,5 milyar TL
(518,5 milyon ABD doları ve 331,4 milyon euro) tutarındaki sürdürülebilirlik temalı sendikasyon
kredisiyle birlikte, Banka'nın bu kapsamdaki toplam hacmi 63 milyar 648 milyon TL (1,8 milyar ABD
doları) seviyesine ulaşmıştır.
Söz konusu fonlar, Ana Ortaklık Banka'nın 2024 yılı itibarıyla 194 milyar 480 milyon TL (yaklaşık 5,5
milyar ABD doları) tutarındaki sürdürülebilir finansman çerçevesine uyumlu kredi portföyü aracılığıyla
müşterilere sunulmuştur. Yenilenebilir enerji, yeşil binalar, temiz ulaşım, enerji verimliliği, kirlilik
önleme ve kontrol ile sürdürülebilir su ve atık su yönetimi gibi alanları kapsayan bu tematik kredi
ürünleri, toplam kredi portföyünün %16'sını oluşturmaktadır.
Bu uygulamalar sayesinde VakıfBank, çevresel duyarlılığını finansal ürünlerine yansıtmış, yatırımcı
nezdinde sürdürülebilirlik profilini güçlendirmiş, uzun vadeli finansman olanaklarını çeşitlendirmiş, ulusal
ve uluslararası iş birliklerini artırmış ve sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle daha güçlü bir kurumsal
uyum yakalamıştır.
Potansiyel Finansal
Etki (Milyon TL)
Uluslararası finans kuruluşlarından temin edilen sürdürülebilir temalı fonlar sayesinde Ana Ortaklık
Banka'nın ESG risk yönetimi ve çevresel sorumluluğa olan bağlılığı artmakta ve yeni fon kaynaklarına
erişimi kolaylaşmaktadır. Bu kaynaklar aracılığıyla sürdürülebilir temalı ürünlerin çeşitliliği artırılarak
daha geniş bir müşteri kitlesine ulaşılması mümkün olacaktır. Aynı zamanda, temin edilen fonlar
ile Türkiye'nin iklim geçiş hedefleriyle uyumlu projelerin finansmanında daha aktif rol üstlenilerek
Banka'nın iklim değişikliğiyle mücadeleye katkısı da net bir biçimde ortaya konmuş olacaktır.
Sürdürülebilir kredi portföyünün toplam kredi portföyü içindeki payının artması, Banka'nın çevresel
risklere olan duyarlılığını pekiştirecek; bu süreçte bölgesel kalkınma, sosyal kapsayıcılık ve çevresel
dönüşüm odaklı tematik projelere verilen destek sayesinde Ana Ortalık Banka, sosyal etki yaratan
kalkınma projelerinde önemli bir finansör konumuna gelecektir. Bu gelişmeler, uzun vadede Banka'nın
kurumsal itibarını, yatırımcı güvenini ve marka değerini güçlendirerek sürdürülebilir büyümenin temel
dayanaklarından biri haline gelecektir.
Alınan Aksiyonlar Ana Ortaklık Banka, yeşil dönüşümün finansmanı için uluslararası kaynaklara erişimi artırmayı stratejik
bir öncelik olarak benimsemektedir. Bu kapsamda, dönüşüm ihtiyacının yüksek olduğu sektörler
öncelikli olarak ele alınmakta; ilgili iş birimleriyle iş birliği içinde, bu sektörlere özel sürdürülebilir
finansman ürünlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmekte ve finansman kaynakları
çeşitlendirilmektedir.
Ayrıca, sendikasyon kredileri aracılığıyla hem ulusal hem de uluslararası düzeyde iş birlikleri
geliştirerek, finansal kaynakların yanı sıra çevresel sürdürülebilirlik açısından da önemli kazanımlar elde
edilmektedir. Yenilikçi finansman çözümleri, Banka'nın aktif kalitesini güçlendirirken, sektörel dönüşüm
süreçlerine ve sürdürülebilir kalkınmaya da anlamlı katkılar sunmaktadır.

5.2 İklim ile İlgili Risk ve Fırsatların Grup'un Stratejisine Etkileri

Grup'un iklim değişikliği ile mücadele stratejisi, esas olarak Ana Ortaklık Banka'nın faaliyetleri çerçevesinde şekillenmekle birlikte, bağlı ortaklıklar da genel stratejik yaklaşım doğrultusunda hareket etmektedir. Her bir bağlı ortaklık farklı faaliyet alanlarında yer almakla birlikte, sürdürülebilirlik hedefleri ve çevresel sorumluluklar açısından Banka ile uyumlu politikalar benimsemekte ve faaliyetlerini Türkiye'nin iklim politikaları ile uyumlu şekilde yürütmektedir. Bağlı ortaklıklar, Ana Ortaklık Banka'nın belirlediği performans göstergelerini iş süreçlerine entegre ederken yapısal ve sektörel farklılıkları göz önünde bulundurur.

Grup, ortak bir stratejik yaklaşımı benimseyerek, iklim değişikliği ile mücadelede bütüncül ve etkili bir sistem oluşturmayı hedeflemektedir. Bu çerçevede, ilgili şirketlerin kendi iş modelleri doğrultusunda sürdürülebilirlik ilkelerini hayata geçirmeleri teşvik edilmekte ve Ana Ortaklık Banka'nın yönetişim yapısı içinde izlenmektedir.

Ana Ortaklık Banka, uluslararası sürdürülebilirlik standartlarına uygun bankacılık uygulamalarıyla çevresel, sosyal ve yönetişim performansını sürekli geliştirmeyi kurumsal stratejisinin temel unsurlarından biri olarak görmektedir. Sorumluluk bilinciyle hareket eden Banka, finansal gücünü ülke ekonomisinin sürdürülebilir kalkınmasına ve toplum yararına katkı sağlayacak şekilde kullanmayı öncelikli hedeflerinden biri olarak benimsemektedir.

Paris İklim Anlaşması, 2015 yılında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı'nda kabul edilerek, küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelere göre 2°C'nin altında tutmayı, mümkünse 1,5°C ile sınırlandırmayı hedeflemektedir. Türkiye, 2021'de bu anlaşmaya taraf olarak 2053 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşma taahhüdünü açıklamıştır. Bu strateji doğrultusunda VakıfBank, Ulusal Katkı Beyanı ve Yeşil Mutabakat Eylem Planı gibi politikalarla uyumlu bir şekilde, iklim değişikliğiyle mücadeleyi iş stratejilerine entegre ederek düşük karbonlu büyümeye geçiş sürecinde aktif bir rol oynamaktadır.

Grup, sürdürülebilirlik konusunu stratejik önceliklerinden biri olarak belirleyerek, geleceğe daha yaşanabilir bir dünya bırakmayı hedeflemektedir. Ana Ortaklık Banka, iklim değişikliğinin operasyonel riskler ve finansman faaliyetleri üzerindeki etkilerini yönetmek ve düşük karbonlu ekonomi hedeflerine katkı sağlamak amacıyla, bilim temelli yaklaşımlar geliştirerek sera gazı emisyonlarını azaltma kararlılığını sürdürmektedir. Bu kapsamda, Ana Ortaklık Banka, Paris İklim Anlaşmasıyla uyumlu olarak 2019 yılında Bilim Temelli Hedefler Girişimi'ne (SBTi) katılarak 2023 yılında SBTi onayını alan ilk Türk bankası olmuştur.

Ana Ortaklık Banka, İklim Geçiş Planı çerçevesinde sürdürülebilirlik temalı işlemlerle kaynak yapısını çeşitlendirerek yeşil dönüşüme odaklanmakta ve uluslararası finansmana erişimi artırmayı hedeflemektedir. Banka, iklim kriziyle mücadeleyi iş stratejilerinin merkezine alarak düşük karbonlu ve kapsayıcı büyüme politikalarını benimsemekte, yenilenebilir enerji finansmanını öncelikli kılmaktadır. Çevresel ve Sosyal Risk Yönetim Sistemi'ni tüm kredi

portföyüne entegre ederek sürdürülebilir yatırımları teşvik etmekte ve bu yatırımların çevresel ve sosyal etkilerini değerlendirmektedir. TFRS 9 mevzuatı doğrultusunda, kredi zarar karşılıkları politikalarını iklim risklerini göz önünde bulundurarak düzenlemekte ve müşterilerini sera gazı emisyonlarını raporlayıp azaltmaları konusunda sürekli destek sağlamaktadır. İklim değişikliğinin getirdiği değişim ve dönüşüm ihtiyacını geniş perspektifte değerlendirerek enerji yatırımlarında müşterilerine rehberlik etmektedir.

İklim değişikliği ile mücadele kapsamında sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerinin desteklenmesini amacıyla Temmuz 2025'te Türkiye'de İklim Kanunu yayımlanmıştır. Kanun doğrultusunda Emisyon Ticaret Sistemi'nin yasal düzenlemelerine yönelik hazırlıklar devam etmektedir. Türkiye'de kurulması planlanan Ulusal Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), düşük karbonlu kalkınma hedefleri doğrultusunda önemli bir piyasa temelli mekanizma olarak öne çıkmaktadır. Emisyon Ticaret Sistemi kapsamında karbon fiyatlandırma mekanizmaları henüz net olarak belirlenmemiştir. Ana Ortaklık Banka, portföyünün bu sistemden etkilenme durumlarını analiz etmeyi planlamaktadır.

Ayrıca, Ana Ortaklık Banka, bankacılık sektörünü ilgilendiren düzenlemeleri yakından takip etmektedir. BDDK tarafından oluşturulan Bankaların Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Hakkında Tebliğ, 11 Nisan 2025 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bankaların çevresel olarak sürdürülebilir ekonomik faaliyetlerin finansmanına ne ölçüde katkıda bulunduğunu değerlendirmek için yeşil varlık oranının ve diğer önemli performans göstergelerinin hesaplanması ve raporlanmasına yönelik usul ve esaslar tebliğ kapsamında belirlenmiştir. Ana Ortaklık Banka, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) bünyesinde çeşitli bankaların katılımıyla yürütülen ve sektörel ısı haritalarının oluşturulması hedeflenen çalışma gruplarında aktif bir şekilde yer almıştır. Bankaların Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Hakkında Tebliği'nin hazırlanma sürecinde de aktif rol üstlenerek, tebliğle ilgili görüşlerini sunmuştur. Ana Ortaklık Banka, Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Tebliği'ne uygun olarak sürdürülebilir finansman araçlarının çeşitlendirilmesi amacıyla çalışmalarını sürdürmektedir.

VakıfBank, düşük karbon finansmanını desteklemeyi, finanse edilen emisyonları azaltmayı ve kredi politikaları ile ÇSY kriterlerini entegre etmeyi öncelikli sorumluluklarını arasında görmektedir. Ana Ortaklık Banka, çevreye sağlanan olumlu etkinin artırılması adına yenilenebilir enerji finansmanına öncelik vermekte, iklim değişikliğine yönelik risk ve fırsatları en iyi şekilde analiz ederek bankacılık risk yönetim sistemine entegre etmektedir.

Bu adımlar ile Grup, stratejisini iklim değişikliği odağı etrafında şekillendirerek atılması gereken kurumsal ve stratejik aksiyonları uluslararası standartlar ve anlaşmalar çerçevesinde yürütmeye ve güçlendirmeye devam etmektedir. İnsanlığın karşı karşıya olduğu iklim krizi ve bu krizle mücadele kapsamında alınan önlemlerin, Grup'un iş stratejisine etkileri bilinçli ve kararlı bir şekilde yönetilmekte olup sürdürülebilir bir gelecek için sürekli gelişim ve katkı sağlanmaktadır.

6. METRIK VE HEDEFLER

6.1 İklimle İlgili Hedefler

Ana Ortaklık Banka, iklimle ilgili risk ve fırsatları değerlendirirken, sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik kısa ve orta vadeli hedefler belirlemiştir. Bu hedefler, bankacılık faaliyetlerinden kaynaklanan emisyonların yanı sıra yatırım ve kredi portföyünden kaynaklanan emisyonları da kapsamaktadır.

Ana Ortaklık Banka, 2019 yılında Bilim Temelli Hedefler Girişimi'ne katılarak karbon emisyonu azaltım taahhüdünde bulunan ilk Türk kamu kuruluşu olmuş ve 2023'te hedefleri onaylanan ilk Türk bankası haline gelmiştir. Bu çerçevede, Banka'nın belirlediği iklim hedefleri, iklim değişikliği nedeniyle meydana gelecek fiziksel ve geçiş risklerine yönelik azaltım ve uyum faaliyetlerini içermektedir. Ayrıca, Kapsam 3 emisyonları arasındaki en yüksek emisyon yüküne sahip olan finanse edilen emisyonları düşürmeyi amaçlamaktadır. Çalışmaların koordinasyonu için Sürdürülebilirlik Alt Komitesi'ne bağlı Bilim Temelli Hedefler Çalışma Grubu kurulmuştur. Ana Ortaklık Banka, 2050 yılına kadar 'net sıfır' emisyon hedefine ulaşmak için gerekli çalışmalara hız kesmeden devam etmektedir. Banka'nın SBTi hedeflerinin detaylarına buradan erişilebilir.

Banka, SBTi hedeflerine ulaşmak için müşterilerinden temin ettiği veri setini artırmayı, düşük karbon finansmanını desteklemeyi ve finanse edilen emisyonları azaltmak için kredi politikaları oluşturmayı, kredi politikalarına ÇSY kriterlerini entegre etmeyi, müşterilerine sera gazı emisyonlarını raporlamaları ve azaltmaları konusunda sürekli destek ve kaynak sağlamakta olup bu süreci iyileştirmeyi planlamaktadır. Bu doğrultuda Ana Ortaklık Banka, SBTi hedefleriyle uyumlu iklim geçiş planını oluşturmuştur. VakıfBank'ın iklim geçiş planı, yenilenebilir enerji finansmanına öncelik verilmesi, enerji ve su tasarrufu, plastik kullanımının azaltılması gibi hedefleri de içermektedir. Ayrıca Ana Ortaklık Banka, TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararları politikalarına sürdürülebilirlik yaklaşımını uygulayan ilk banka olmuş, karbon vergisinin etkilerini değerlendirerek kredi politikalarını güncellemiştir. VakıfBank'ın iklim geçiş planı ile ilgili detaylara buradan erişilebilir.

Ana Ortaklık Banka, Paris İklim Anlaşması, Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı ve ulusal taahhütlerle uyumlu olarak, emisyon azaltımı ve Bilim Temelli Hedefler Girişimi (SBTi) hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla operasyonel faaliyetlerini sürdürülebilir bir şekilde geliştirmeye odaklanan bir yaklaşım benimsemektedir. Bu kapsamda, Ana Ortaklık Banka, çevresel sorumluluklarını yerine getirmek için stratejik adımlar atarak daha az karbondioksit salımı gerçekleştirmeyi hedeflemekte ve sürdürülebilirlikle ilgili ulusal ve uluslararası çerçevelere bağlı olarak faaliyetlerini şekillendirmektedir.

Ana Ortaklık Banka, 2024 yılında bankacılık operasyonlarından kaynaklanan Kapsam 1 ve Kapsam 2 sera gazı emisyonlarının fazlasını dengeleyerek karbon nötr banka statüsü elde etmiştir. VakıfBank, 2024 yılında elektriğin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğini belgeleyen uluslararası sertifikasyon sistemi olan I-REC'e dahil olarak yurt dışı operasyonları haricindeki elektrik tüketimini %100 yenilenebilir enerji kaynaklarından temin etmiştir.

Banka, Kapsam 3 verilerini ve hedeflerini raporlama döneminde açıklamasa da bu durum, net sıfır hedefine olan taahhüdünü etkilememektedir. Bu durum, hesaplama altyapısını geliştirme sürecinde alınmış stratejik bir karardır. Bu doğrultuda, Ana Ortaklık Banka finanse edilen emisyonların hesaplanmasına yönelik veri toplama ve analiz çalışmalarına yönelik şeffaflığı artırmaya odaklanmakta ve önümüzdeki dönemde finanse edilen emisyonları da kapsayan Kapsam 3 verileri ile hedeflerini detaylı bir şekilde paylaşmayı planlamaktadır. 2024 yılında Ana Ortaklık Banka'nın hedeflerinde herhangi bir değişiklik olmamıştır.

SBTİ hedefleri ilerleme durumu aşağıdaki gibidir.

Performans
Göstergesi
Hedefin
Amacı
Hedef
Türü
Hedef
Dönemi
Baz
Yıl
Raporlama Dönemi Gerçekleşen
ve Hedefler
Hedef Gözden
Hedef Tanımı 2024 2032
(Ara
Hedef)
2050 Geçirme veHedef
Değişiklikleri
2032 yılına kadar
Kapsam 1 ve
Kapsam 1 ve Kapsam 1 ve %27,9 Hedefler yıllık olarak
izlenmektedir.
Kapsam 2
Emisyonlarının
(brüt) %51
azaltılması
Kapsam 2
emisyonları
(tCO2
e)
Kapsam 2
emisyonlarının
azaltılması
Mutlak 2024-
2032
2021 azaltım
gerçekleşti
%51 Net Sıfır 2024 yılında Ana Ortaklık
Banka'nın hedeflerinde
herhangi bir değişiklik
olmamıştır.

Tablo 12: SBTi Hedefleri İlerleme Durumu

İklim Hedeflerinin Gözden Geçirilmesi

Ana Ortaklık Banka, iklimle ilgili hedeflerini ulusal ve uluslararası ajandayı takip ederek düzenli olarak gözden geçirmektedir. İklimle ilgili belirlenen hedefler, Ana Ortaklık Banka'nın stratejisi, öncelikleri, sektörel gelişmeler ile uyumlu bir şekilde belirlenmekte ve yönetilmektedir.

Belirlenen hedefler ve bunlara ilişkin performans göstergeleri, Ana Ortaklık Banka bünyesindeki Sürdürülebilirlik Komitesi tarafından düzenli aralıklarla yapılan toplantılarda kapsamlı bir şekilde değerlendirilir. Değerlendirme sonucunda, iklimle ilgili hedeflere yönelik ilerleme yıllık olarak Yönetim Kurulu'na sunulmaktadır. Bu sayede, Yönetim Kurulu, hem mevcut stratejilerin etkinliğini gözden geçirir hem de gelecekteki sürdürülebilirlik çabalarına yönelik kararlar alır.

6.2 İklimle İlgili Metrikler

Grup emisyonları, Sera Gazı Protokolü: Kurumsal Muhasebe ve Raporlama Standardına (2004) uygun olarak hesaplanmıştır. Banka, bağlı ortaklık ve iştiraklerinin emisyonlarını finansal kontrol yaklaşımına göre hesaplamaktadır. Sera Gazı emisyon hesaplamasında, CO2 , CH4 , N2 O ve SF6 dahil olmak üzere tüm ilgili gazlar dikkate alınmaktadır.

VakıfBank'ın raporlama döneminde Ana Ortaklık Banka ve Bağlı Ortaklıkların5 mutlak brüt Kapsam 1 (tCO2e) ve Kapsam 2 (tCO2e) lokasyon bazlı (location-based) sera gazı emisyonları Tablo 13'te, iştiraklerin emisyonları ise Tablo 14'te detaylandırılmıştır.

Tablo 13: Ana Ortaklık Banka ve Bağlı Ortaklıklar Sera Gazı Emisyonları

Bağlı Ortaklıklar Ortaklık
Oranı
Kapsam 1 Sera Gazı
Emisyonu (tCO2
e)
Kapsam 2 Sera Gazı
Emisyonu (tCO2
e)
(Lokasyon Bazlı)
Toplam Kapsam 1 ve
Kapsam 2 Sera Gazı
Emisyonu (tCO2
e)
VakıfBank (solo) - 12.977,14 33.061,276 46.038,41
VakıfBank International AG %100,00 8,35 22,54 30,89
Vakıf Finansal Kiralama AŞ %62,12 142,20 214,27 356,47
Vakıf Faktoring AŞ %92,10 57,56 203,51 261,07
Vakıf Yatırım Menkul Değerler AŞ %99,50 119,61 118,00 237,61
Vakıf Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı AŞ %33,77 0,42 16,03 16,45
Vakıf Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ %53,77 40,78 162,88 203,66
Taksim Otelcilik AŞ %52,43 1.166,20 1.582,56 2.748,76
Vakıf Gayrimenkul Değerleme AŞ %97,14 120,56 55,29 175,85
Vakıf Pazarlama Sanayi ve Ticaret AŞ %96,73 52,63 100,20 152,83
Vakıf Enerji ve Madencilik AŞ7 %67,27 - - -
Vakıf Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri AŞ %100,00 4,24 34,06 38,30

5 Banka 2024 yılında, bağlı ortaklık ve iştiraklerin emisyonlarını da hesaplama sürecine dahil etmiştir. Bu çerçevede bağlı ortaklık ve iştiraklerin emisyonlarının hesaplanması sırasında organizasyonel sınırlar belirlenirken operasyonel kontrol yaklaşımı yerine özkaynak yaklaşımı baz alınmıştır. Özkaynak yaklaşımı esas alındığında, Banka her bir bağlı ortaklık ve iştirakte sahip olduğu hisse oranına göre emisyonları hesaplamıştır. Bu yöntem sayesinde, Banka'nın sera gazı envanteri, finansal mülkiyet yapısını daha doğru bir şekilde yansıtmış ve her bir varlık için finansal iştirak seviyesine uygun birer emisyon değeri elde etmiştir.

6 VakıfBank, 2024 yılında elektriğin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğini belgeleyen uluslararası sertifikasyon sistemi olan I-REC'e dahil olarak yurt dışı operasyonları haricindeki elektrik tüketimini %100 yenilenebilir enerji kaynaklarından temin etmiştir. I-REC Reference Number/ I-REC Referans No: 27815148 (01.01.2024-31.12.2024). Tablo 13'te verilen sayı Banka'nın, lokasyon bazlı Kapsam 2 emisyonunu temsil etmektedir. VakıfBank'ın market bazlı Kapsam 2 emisyonu 631.08 tCO2 eşdeğeridir. 7Vakıf Enerji ve Madencilik A.Ş. raporlama döneminde faaliyette olmamasından kaynaklı hesaplama yapılamamıştır.

6.2 İklimle İlgili Metrikler

Tablo 14: İştirakler Sera Gazı Emisyonları8

İştirakler İştirak Oranı Kapsam 1 Sera Gazı
Emisyonu (tCO2
e)
Kapsam 2 Sera Gazı
Emisyonu (tCO2
e)
Toplam Kapsam 1 ve
Kapsam 2 Sera Gazı
Emisyonu (tCO2
e)
Kıbrıs Vakıflar Bankası Ltd. %15,00 39,09 285,09 324,18
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. %8,38 422,00 515,00 937,00
Birleşim Varlık Yönetimi A.Ş. %16,00 1.299,54 22,68 1.322,22

Kapsam 1 emisyonları, raporlama döneminde Banka, bağlı ortaklıklar ve iştiraklerinin ilgili lokasyonlarda doğal gaz, kömür, dizel, benzin tüketimi, soğutucu gaz (genellikle R-22, R-410 ve R-134a gazları) ve yangın söndürücü kullanımı sebebiyle oluşan sera gazı salımlarını içermektedir.

Kapsam 2 emisyonları, raporlama döneminde Banka lokasyonlarında satın alınan elektrik ve ortak kullanılan doğal gazı içermektedir. Bağlı ortaklıklar ve iştiraklerinin lokasyonlarında ise satın alınan elektrik tüketimlerini içermektedir.

Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyon hesaplama sürecinde kullanılan ölçüm yaklaşımı, girdi ve hesaplamaların doğrulanabilirliği Banka tarafından dikkatle ele alınmaktadır. Bu kapsamda, Banka'nın toplam emisyonlarının %100'üne karşılık gelen faaliyet verileri, üçüncü taraf bağımsız denetim süreçleriyle doğrulanmıştır.

Elektrik ve doğal gaz tüketim verileri, ilgili servis sağlayıcıların sayaçları ve faturaları üzerinden; motorin, kalorifer yakıtı ve benzin tüketimleri ise kullanım amaçlarına göre (jeneratör, ısıtma sistemleri ve şirkete ait araçlar) yine servis sağlayıcı faturalarından elde edilmektedir. Ana ortaklık banka ve bağlı ortaklıklarının tüketim verileri hesaplanmasında bu yöntem kullanılmış olup yalnızca aynı binada faaliyet gösteren ortaklıklar için tüketimler metrekare bazlı paylaştırılarak hesaplanmıştır.

Sera Gazı Emisyonları Hesaplama Metodu

Ana Ortaklık Banka'nın ve Bağlı Ortaklıkların emisyonları hesaplanırken belirsizliği en aza indiren ve doğru, tutarlı ve tekrarlanabilir sonuçlar veren hesaplama yöntemleri seçilmiştir. Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonlarını ölçmek için kullanılan yöntem, kontrol edilen faaliyetlere ait verilerin toplanmasına ve bu verilerin önce Ana Ortaklık Banka ve Bağlı Ortaklıklarına özel, ardından ulusal ve küresel kaynaklardan elde edilen emisyon faktörleriyle çarpılmasına dayanır. Bu doğrultuda, hassas hesaplamalar yapılabilmesi için Tier-2 yaklaşımı baz alınmıştır. 2024 yılında, ölçüm yaklaşımında, girdilerde ve varsayımlarda herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.

Hesaplama Formülü

Sera Gazı Emisyon Miktarı (CO2e) = (Tüketim Miktarı) x (Emisyon Faktörü)

Emisyon Faktörleri ve Kaynaklar

Hesaplamalarda CO2, CH4, N2O,HFC'ler (soğutucu gaz), yangın söndürücülerin salımlarından oluşan CO2 eşdeğeri faktörler kullanılmıştır. Küresel Isınma Potansiyeli (Global Warming Potantial, GWP) katsayıları Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC) 6. Değerlendirme Raporu'ndan alınmış ve bileşke ton CO2 eşdeğeri uygun katsayılarla çarpılarak hesaplanmıştır. Şebekeden tüketilen elektrik enerjisi emisyon faktörleri, Türkiye sınırları içerisinde yapılan tüketim için ilgili yılın Türkiye Ulusal Envanter verileri; Türkiye dışı yapılan tüketim için en güncel Ecoinvent verileri kullanılarak hesaplanmıştır. Ana Ortaklık Banka için belirsizlik hesaplamaları gerçekleştirilmiş olup, sayaçlara ilişkin değerlerde ulusal mevzuat hükümleri esas alınmış ve genel metodoloji olarak GHG Protocol Uncertainty Tool kullanılmıştır.

8Konsolidasyon kapsamına alınmayan iştiraklerin Kapsam 1 ve Kapsam 2 sera gazı emisyonları raporda açıklanmamaktadır.

Sektörler Arası Metrikler

Sektörler Arası Metrikler Açıklamalar
Sera Gazı Emisyonları Ana Ortaklık Banka, 2024 yılı Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonlarını Metrik ve Hedefler
bölümünde açıklamaktadır.
İklimle İlgili Fiziksel Risklere Karşı Ana Ortaklık Banka, iklimle ilgili fiziksel risklere karşı hassas olan varlıklarını bankacılık
operasyonları ve portföyü çerçevesinde değerlendirir. Bu kapsamda Ana Ortaklık Banka'nın
operasyonları çerçevesinde gerçekleştirdiği değerlendirme sonucu düzensiz yağış riskine
maruz kalma potansiyeli bulunan 7 ildeki toplam kırılgan varlık sayısı 88 olup bu sayı
VakıfBank'ın Türkiye genelindeki toplam şube sayısının yaklaşık %9'una karşılık gelmektedir.
Kırılgan Varlıklar ve Yüzdesi Fiziksel risklere karşı kırılgan portföyün analizinde ise turizm sektörüne verilen kredilerde
iklim değişikliğinin artan fiziksel riskleri ve hidroelektrik santral projelerinde kuraklık
kaynaklı kredi riski ön plana çıkmaktadır. 2024 itibarıyla, Ana Ortaklık Banka'nın proje
kredileri portföyünde turizm amaçlı finansman kredileri incelendiğinde kırılgan varlık
oranı %10,5 olarak saptanmıştır. Yenilenebilir enerji portföyünde ise hidroelektrik santral
projeleri için bu oran %20,1 seviyesindedir. Detaylı bilgiler raporun Strateji bölümünde yer
almaktadır.
İklimle İlgili Geçiş Risklerine Karşı
Kırılgan Varlıklar ve Yüzdesi
Ana Ortaklık Banka, kredi portföyünü değerlendirdiğinde, alüminyum, çimento, demir-çelik,
elektrik, hidrojen ve gübre gibi Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasına tabi sektörler
nedeniyle iklimle ilgili geçiş risklerine maruz kalacağını öngörmektedir. Bu kapsamda,
Banka'nın bu riske maruz kalacak kırılgan varlık oranı %5 olarak belirlenmiştir. Detaylı
bilgiler raporun Strateji bölümünde yer almaktadır.
İklimle İlgili Fırsatlar Ana Ortaklık Banka, sürdürülebilir finansmana erişimi stratejik bir fırsatı olarak belirlemiştir.
Bu kapsamda, Sürdürülebilir Finans Çerçevesi, Ana Ortaklık Banka'nın stratejik bakış açısı
ile güncellenmiştir. VakıfBank, iş yapış biçiminin merkezine müşterilerine sürdürülebilir
finans çözümleri sunmayı koyarak ilerleyen dönemde yüksek emisyon salımı olan
sektörlerin düşük karbon ekonomisine geçiş sürecinde stratejik bir konum sağlayabileceğini
öngörmektedir. Bu çerçevede kredi portföyünün Ana Ortaklık Banka'nın SBTi hedefleri
ile uyumlu hale getirilmesi planlanmaktadır. Detaylı bilgiler raporun İklimle İlgili Fırsatlar
bölümünde yer almaktadır.
Sermaye Dağıtımı Ana Ortaklık Banka, 2024 yılında 25 ülkeden 45 Banka'nın katılımıyla 18 milyar 334 milyon
TL (518,5 milyon ABD doları) ve 12 milyar 172 milyon TL (331,4 milyon euro) olmak üzere
toplam 30,5 milyar TL tutarında sürdürülebilirlik temalı sendikasyon kredisi temini sağladı.
Bu sayede, VakıfBank'ın sürdürülebilirlik temalı sendikasyon kredisi 2024 yılında toplam 63
milyar 648 milyon TL (1,8 milyar ABD doları) seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu fonlar, Ana
Ortaklık Banka'nın 2024 yılı itibarıyla 194 milyar 480 milyon TL (yaklaşık 5,5 milyar ABD
doları) tutarındaki sürdürülebilir finansman çerçevesine uyumlu kredi portföyü aracılığıyla
müşterilere sunulmuştur. Yenilenebilir enerji, yeşil binalar, temiz ulaşım, enerji verimliliği,
kirlilik önleme ve kontrol ile sürdürülebilir su ve atık su yönetimi gibi alanları kapsayan bu
tematik kredi ürünleri, toplam kredi portföyünün %16'sını oluşturmaktadır. Detaylı bilgiler
raporun Strateji bölümünde yer almaktadır.
Karbon Kredisi Kullanımı VakıfBank 2024 yılında Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonlarını dengelemek için 13.700
doğrulanmış karbon birimi karbon kredisi almıştır. Banka önümüzdeki dönemde net sıfır
emisyon hedeflerine ulaşabilmek için karbon kredisi alımını tekrar değerlendirebilir.
İç Karbon Fiyatları 2024 yılında Banka'nın iç karbon fiyatlamasına yönelik herhangi bir çalışması olmamıştır.
VakıfBank'ın 2024 TSRS Uyumlu Sürdürülebilirlik Raporu hazırlık aşamasındayken Türkiye
Emisyon Ticaret Sistemi Yönetmeliği taslağı yayımlanmıştır. Bu kapsamda ortaya çıkabilecek
karbon fiyatları önümüzdeki dönemde analiz edilecektir.
Ücretlendirme Detaylı bilgiler raporun, Ücretlendirme bölümünde yer almaktadır.

6.2 İklimle İlgili Metrikler

TSRS Cilt-16 Ticari Bankalar

Metrik Kodu Konu Sürdürülebilirlik Açıklama
Konuları ve Metrikler
Referans
FN-CB-410a.2 Çevresel, Sosyal ve
Yönetişim Faktörlerinin Kredi
Analizine Dâhil Edilmesi
Kredi analizine çevresel, sosyal ve
yönetişim (ESG) faktörlerinin dâhil
edilmesine yönelik yaklaşımın
tanımı
Ana Ortaklık Banka, finanse ettiği
kredilerin çevresel ve sosyal etkilerini
Çevresel ve Sosyal Yönetim Sistemi
(ÇSYS) kapsamında değerlendirmekte,
kredilendirme süreçlerindeki çevresel
ve sosyal riskleri etkin bir şekilde
yönetmektedir Detaylı bilgiler. Sorumlu
Finansman ve Kredilendirme Süreçlerinde
Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi
bölümünde yer almaktadır.
Metrik Kodu Metrik Faaliyet Metriği Sayı Değer (TL)
FN-CB-000.A Segmente göre: (a) bireysel ve (b) küçük işletme,
çek ve tasarruf hesaplarının (1) sayısı ve (2) değeri
Bireysel 32.839.157 971.616.054.370
Küçük İşletmeler 1.417.286 221.819.640.275
FN-CB-000.B Segmente göre: (a) bireysel, (b) küçük işletme ve
(c) kurumsal kredilerin, (1) sayısı ve (2) değeri
Bireysel 7.359.910 345.857.965.923,86
Küçük İşletmeler 686.607 461.467.439.024,70
Kurumsal 28.921 936.087.802.125,11

7.1 Güvence Beyanı

TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TÜRK ANONİM ORTAKLIĞI ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI'NIN TÜRKİYE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLAMA STANDARTLARI KAPSAMINDA SUNULAN BİLGİLERİ HAKKINDA BAĞIMSIZ DENETÇİNİN SINIRLI GÜVENCE RAPORU

Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Şirketi Genel Kurulu'na;

Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Şirketi ve bağlı ortaklıklarının ("hepsi birlikte "Grup" olarak adlandırılacaktır") 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları 1 "Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler" ve Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları 2 "İklimle İlgili Açıklamalar"a uygun olarak sunulan bilgiler ("Sürdürülebilirlik Bilgileri") hakkında sınırlı güvence denetimini üstlenmiş bulunmaktayız.

Güvence denetimimiz, önceki dönemlere ilişkin bilgileri ve Sürdürülebilirlik Bilgileri ile ilişkilendirilen diğer bilgileri (herhangi bir resim, ses dosyası, internet sitesi bağlantıları veya yerleştirilen videolar dâhil) kapsamamaktadır.

Sınırlı Güvence Sonucu

"Güvence Sonucuna Dayanak Olarak Yürütülen Çalışmanın Özeti" başlığı altında açıklanan şekilde gerçekleştirdiğimiz prosedürlere ve elde ettiğimiz kanıtlara dayanarak, Grup'un 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin, tüm önemli yönleriyle Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından 29 Aralık 2023 tarihli ve 32414(M) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'na ("TSRS") göre hazırlanmadığı kanaatine varmamıza sebep olan herhangi bir husus dikkatimizi çekmemiştir. Önceki dönemlere ilişkin bilgiler ve Sürdürülebilirlik Bilgileri ile ilişkilendirilmiş diğer herhangi bir bilgi (herhangi bir resim,ses dosyası, internetsitesi bağlantıları veya yerleştirilen videolar dâhil) hakkında bir güvence sonucu açıklamamaktayız.

Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin Hazırlanmasında Yapısal Kısıtlamalar

Sürdürülebilirlik Bilgileri, bilimsel ve ekonomik bilgi eksikliklerinden kaynaklanan yapısal belirsizliklere maruz kalmaktadır. Sera gazı emisyonlarının hesaplanmasında bilimsel bilginin yetersizliği belirsizliğe yol açmaktadır. Ayrıca, gelecekteki muhtemel fiziksel ve geçiş dönemi iklim risklerinin olasılığı, zamanlaması ve etkilerine ilişkin veri eksikliği nedeniyle, Sürdürülebilirlik Bilgileri iklimle ilgili senaryolara dayalı belirsizlikler içermektedir.

Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Sürdürülebilirlik Bilgileri'ne İlişkin Sorumlulukları

Grup Yönetimi aşağıdakilerden sorumludur:

  • Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları esaslarına uygun olarak hazırlanması,
  • Hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlıklar içermeyen Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hazırlanmasıyla ilgili iç kontrolün tasarlanması, uygulanması ve sürdürülmesi,
  • İlaveten Grup Yönetimi uygun sürdürülebilirlik raporlama yöntemlerinin seçimi ve uygulanması ile koşullara uygun makul varsayımlar ve tahminler yapılmasından da sorumludur.

Üst Yönetimden Sorumlu olanlar, Grup'un sürdürülebilirlik raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

Bağımsız Denetçinin Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin Sınırlı Güvence Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Aşağıdaki hususlardan sorumluyuz:

  • Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlıklar içerip içermediği hakkında sınırlı bir güvence elde etmek için güvence çalışmasını planlamak ve yürütmek,
  • Elde ettiğimiz kanıtlara ve uyguladığımız prosedürlere dayanarak bağımsız bir sonuca ulaşmak ve
  • Grup yönetimine ulaştığımız sonucu bildirmek.

Yönetim tarafından hazırlanan Sürdürülebilirlik Bilgileri hakkında bağımsız bir sonuç bildirmekle sorumlu olduğumuz için, bağımsızlığımızın tehlikeye girmemesi adına Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hazırlanma sürecine dâhil olmamıza izin verilmemektedir.

7.1 Güvence Beyanı

Mesleki Standartların Uygulanması

KGK tarafından yayımlanan Güvence Denetimi Standardı 3000 "Tarihi Finansal Bilgilerin Bağımsız Denetimi veya Sınırlı Bağımsız Denetimi Dışındaki Diğer Güvence Denetimleri" ve Sürdürülebilirlik Bilgilerinde yer alan sera gazı emisyonlarına ilişkin olarak Güvence Denetimi Standardı "3410 Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Denetimleri"ne uygun olarak sınırlı güvence denetimini gerçekleştirdik.

Bağımsızlık ve Kalite Kontrol

KGK tarafından yayımlanan ve dürüstlük, tarafsızlık, mesleki yeterlik ve özen, sır saklama ve mesleğe uygun davranış temel ilkeleri üzerine bina edilmiş olan Bağımsız Denetçiler İçin Etik Kurallar'daki (Bağımsızlık Standartları Dâhil) (Etik Kurallar) bağımsızlık hükümlerine ve diğer etik hükümlere uygun davranmış bulunmaktayız. Şirketimiz, Kalite Yönetim Standardı 1 hükümlerini uygulamakta ve bu doğrultuda etik hükümler, mesleki standartlar ve geçerli mevzuat hükümlerine uygunluk konusunda yazılı politika ve prosedürler dâhil, kapsamlı bir kalite kontrol sistemi sürdürmektedir. Çalışmalarımız, denetçiler ve sürdürülebilirlik ve risk uzmanlarından oluşan bağımsız ve çok disiplinli bir ekip tarafından yürütülmüştür. Grup'un iklim ve sürdürülebilirlikle ilişkili risk ve fırsatlarına yönelik bilgilerin ve varsayımların makuliyetini değerlendirmeye yardımcı olmak için uzman ekibimizin çalışmalarını kullanmış bulunmaktayız. Verdiğimiz güvence sonucundan tek başımıza sorumluyuz.

Güvence Sonucuna Dayanak Olarak Yürütülen Çalışmanın Özeti

Sürdürülebilirlik Bilgileri'nde önemli yanlışlıkların ortaya çıkma olasılığının yüksek olduğunu belirlediğimiz alanları ele almak için çalışmalarımızı planlamamız ve yerine getirmemiz gerekmektedir. Uyguladığımız prosedürler mesleki muhakememize dayanır. Sürdürülebilirlik Bilgileri'ne ilişkin sınırlı güvence denetimini yürütürken:

  • Grup'un anahtar konumdaki kıdemli personeli ile raporlama dönemine ait Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin elde edilmesi için uygulamada olan süreçleri anlamak için yüz yüze ve çevrimiçi görüşmeler yapılmıştır.
  • Sürdürülebilirlik ile ilgili bilgileri değerlendirmek ve incelemek için Grup'un iç dokümantasyonu kullanılmıştır.
  • Sürdürülebilirlik ile ilgili bilgilerin açıklanmasının ve sunumunun değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir.
  • Sorgulamalar yoluyla, Sürdürülebilirlik Bilgileri'nin hazırlanmasıyla ilgili Grup'un kontrol çevresi ve bilgi sistemleri konusunda kanaat edinilmiştir. Ancak, belirli kontrol faaliyetlerinin tasarımı değerlendirilmemiş, bunların uygulanmasıyla ilgili kanıt elde edilmemiş ve işleyiş etkinlikleri test edilmemiştir.
  • Grup'un tahmin geliştirme yöntemlerinin uygun olup olmadığı ve tutarlı bir şekilde uygulanıp uygulanmadığı değerlendirilmiştir. Ancak prosedürlerimiz, tahminlerin dayandığı verilerin test edilmesini veya Grup'un tahminlerini değerlendirmek için kendi tahminlerimizin geliştirilmesini içermemektedir.

Sınırlı güvence denetiminde uygulanan prosedürler, nitelik ve zamanlama açısından makul güvence denetiminden farklıdır ve kapsamı daha dardır. Sonuç olarak, sınırlı güvence denetimi sonucunda sağlanan güvence seviyesi, makul güvence denetimi yürütülmüş olsaydı elde edilecek güvence seviyesinden önemli ölçüde daha düşüktür.

Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited

Aykut Üşenti, SMMM Sorumlu Denetçi

07 Ağustos 2025 İstanbul, Türkiye

7.2 İletişim Bilgileri

İnternet Sitesi:

www.vakifbank.com.tr

Genel Müdürlük:

Finanskent Mahallesi Finans Caddesi No: 40/1 Ümraniye/İstanbul - TÜRKİYE Telefon: +90 216 724 10 00 Faks: +90 216 724 39 09

Sosyal Medya Bilgileri:

www.linkedin.com/company/vakifbank www.facebook.com/vakifbank x.com/vakifbank www.instagram.com/vakifbank https://whatsapp.com/channel/0029Vb4uBMOFnSz0LDK6Ue0I [email protected]

FİNAR tarafından özenle üretilmiştir. www.finarkurumsal.com

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.