AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

KLİMASAN KLİMA SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Annual / Quarterly Financial Statement Mar 11, 2024

10703_rns_2024-03-11_cca36541-6eeb-4ea0-a1fa-a6b142a90f27.pdf

Annual / Quarterly Financial Statement

Open in Viewer

Opens in native device viewer

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA HAZIRLANAN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

İÇİNDEKİLER SAYFA

KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 1-2
KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU 3
KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU 4
KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU 5-6
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 7-42
NOT 1 GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 7
NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 8-42
NOT 3 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 43-46
NOT 4 TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR 46-48
NOT 5 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR 49
NOT 6 STOKLAR 50
NOT 7 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER 51
NOT 8 MADDİ DURAN VARLIKLAR 52-54
NOT 9 KULLANIM HAKKI VARLIKLARI 55
NOT 10 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 56-57
NOT 11 ŞEREFİYE 57
NOT 12 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI 58-61
NOT 13 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR 61-62
NOT 14 TAAHHÜTLER 63-64
NOT 15 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR 65-66
NOT 16 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 67
NOT 17 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ 67-69
NOT 18 HASILAT
69
NOT 19 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER 70
NOT 20 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE
GELİŞTİRME GİDERLERİ 71-72
NOT 21 ESAS FAALİYETLERİNDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER 73
NOT 22 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER 74
NOT 23 FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ 75
NOT 24 DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ 76
NOT 25 GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) 77-80
NOT 26 PAY BAŞINA KAZANÇ 81
NOT 27 TÜREV ARAÇLAR 82
NOT 28 FİNANSAL ARAÇLAR 83-85
NOT 29 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ 86-96
NOT 30 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL
RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) 97-99
NOT 31 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 99
NOT 32 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 100

Kilit Denetim Konusu Konunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı
Hasılatın Kaydedilmesi
Grup'un hasılat elde ettiği başlıca gelir unsurları
üretimini gerçekleştirdiği endüstriyel tip soğutucu ve
dondurucuların satışından oluşmaktadır.
kaydedilmesine
Hasılatın
ilişkin
denetim
çalışmalarımız kapsamında uygulanan
denetim
prosedürlerimiz aşağıda belirtilmiştir:
Hasılat, Grup'un performans yükümlülüklerinin
gerçekleşmesi ve buna bağlı olarak ürün ve hizmetler
üzerindeki kontrolünün alıcıya devredilmesi
sonucunda finansal tablolara alınır.
Hasılatın Grup'un performans değerlendirmesi
açısından önemli bir ölçüm kriteri olması, konsolide
finansal tablolar içerisindeki önemi ve önceki yıla
Yönetimin hasılatı tam ve doğru dönemde
-
konsolide finansal tablolara
yansıtıp
yansıtmadığını test etmek amacıyla hasılatın
muhasebeleştirilme sürecine ilişkin uyguladığı
iç kontrollerin tasarım ve uygulaması
değerlendirilmiştir.
Maddi doğrulama testlerinde faturalanmış
göre önemli artış göstermesi nedeniyle hasılatın
kayıtlara alınması kilit denetim konusu olarak
belirlenmiştir.
ürünlere ilişkin kontrolün alıcıya devredilip
edilmediği ve finansal tablolara tam ve doğru
olarak
kaydedilip
kaydedilmediği
değerlendirilmiştir.
Grup'un hasılatın muhasebeleştirilmesi ile ilgili
muhasebe politikaları ve tutarları Dipnot 2.5'te ve
Dipnot 18'de sunulmuştur.
Orneklem yöntemi ile belirlemiş olduğumuz
alıcılar için doğrudan temin edilen dış teyitler
ile ticari alacakların mevcudiyeti ve alacak
bakiyelerinin
doğruluğunun
kontrolü
sağlanmıştır.
Hasılatın kayıtlara alınmasına ilişkin konsolide
tablo dipnotlarında yer alan
finansal
açıklamalar incelenmiş ve bu dipnotlarda yer
verilen bilgilerin yeterliliği TFRS'ler açısından
değerlendirilmiştir.
Hasılatın
kaydedilmesine
ilişkin
gerçekleştirdiğimiz bu denetim çalışmaları
sonucunda önemli bir bulgumuz olmamıştır.

Kilit Denetim Konusu Konunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı
Ticari Alacakların Geri Kazanılabilirliği
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 2.051.622.926 TL
tutarındaki ticari alacaklar toplam varlıkların
yaklaşık %27'sini oluşturmaktadır.
Denetimimiz sırasında ticari alacakların
geri
kazanılabilirliği ile ilgili aşağıdaki denetim
prosedürleri uygulanmıştır:
Ticari alacaklar için hesaplanan değer düşüklüğü
karşılıkları müşterilerden alınan teminatlar,
müşterilerin geçmiş ödeme performansları ile alacak
bakiyelerinin vade analizleri göz önünde
bulundurularak
yapılan
tahminler sonucu
muhasebeleştirilmektedir. Kullanılan bu tahminler
gelecekte beklenen piyasa koşullarına oldukça
duyarlıdır.
Ticari
alacakların
geri
kazanılabilirlik
değerlendirmelerinde gerekli olan tahminler ve ticari
alacakların varlıklar içerisindeki tutarının yüksek
olması dolayısıyla, ticari alacakların mevcudiyeti ve
tahsil edilebilirliği hususu kilit denetim konusu
olarak değerlendirilmektedir.
Grub'un ticari alacaklarının muhasebeleştirilmesi ile
ilgili muhasebe politikaları ve tutarları Dipnot 2.5'te
ve Dipnot 4'te sunulmuştur.
- Grup'un ticari alacaklarına ilişkin, alınan
teminatlar, kredi limitleri, satış ve tahsilat
süreçleri değerlendirilmiştir.
Ticari alacak yaşlandırma listelerinin olası
vadesi gecikmiş alacaklar için gözden geçirilmiş
ve yaşlandırma modeli incelenmiştir.
- Grup yönetiminin şüpheli alacak tahminlerinin
uygunluğu değerlendirilmiştir.
- Ticari alacak bakiyesine ilişkin herhangi bir
anlaşmazlık veya dava durumu olup olmadığı
araştırılmış ve hukuk müşavirlerinden devam
eden alacak takip davaları ile ilgili bilgi
alınmıştır.
- Ticari alacak bakiyeleri örneklem yoluyla
doğrulama mektupları gönderilerek test
edilmiştir.
- Alacakların tahsil edilebilir nitelikte olduğunun
güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi amacıyla
bilanço tarihi sonrası tahsilatlar denetlenmiştir.
- Ticari alacakların geri kazanılabilirliğine ilişkin
konsolide finansal tablo dipnotlarında yer alan
açıklamalar incelenmiş ve bu dipnotlarda yer
verilen bilgilerin yeterliliği TFRS'ler açısından
değerlendirilmiştir.
Gerçekleştirdiğimiz bu denetim çalışmaları
sonucunda önemli bir bulgumuz olmamıştır.

CALLINGIALI III ZOHOST ronunun Denefitude Nasil Ele Alludizi
Arazi ve Arsa, Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri ve Binaların Gerçeğe Uygun Değerlemeleri
Grup, 31 Aralık 2021 itibarıyla muhasebe Arazi ve arsaların, yeraltı ve yerüstü düzenlerının ve

-

-

-

-

31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU

(Tüm Tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Cari Dönem Geçmiş Dönem
VARLIKLAR Dipnot
Referansları
31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Dönen Varlıklar 4.092.279.632 2.514.199.147
Nakit ve Nakit Benzerleri 31 207.040.415 129.959.336
Finansal Yatırımlar 28 313.432.495 323.326.681
Ticari Alacaklar 2.051.622.926 654.243.526
İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 3,4 105.655.338 105.562.117
İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 4 1.945.967.588 548.681.409
Diğer Alacaklar 39.141.311 318.288.384
-İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 3 32.624.902 310.634.465
İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 5 6.516.409 7.653.919
Stoklar 6 1.021.205.108 784.301.900
Peşin Ödenmiş Giderler 7 266.931.223 170.220.029
Diğer Dönen Varlıklar 16 192.906.154 133.859.291
Duran Varlıklar 3.618.629.551 1.736.187.706
Diğer Alacaklar 3,5 838.350.809 322.596.414
İlişkili taraflardan diğer alacaklar 3 838.350.809 322.596.414
İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 5 - -
Maddi Duran Varlıklar 8 2.556.112.937 1.335.011.407
Kullanım Hakkı Varlıkları 9 103.829.046 19.754.210
Maddi Olmayan Duran Varlıklar 119.666.541 58.253.793
Şerefiye 11 383.655 383.655
Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 10 119.282.886 57.870.138
Peşin Ödenmiş Giderler 7 570.174 571.882
Ertelenmiş Vergi Varlığı 25 100.044 -
TOPLAM VARLIKLAR 7.710.909.183 4.250.386.853

31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU

(Tüm Tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

KAYNAKLAR Dipnot
Referansları
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Cari Dönem
31 Aralık
2023
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Geçmiş Dönem
31 Aralık
2022
Kısa Vadeli Yükümlülükler
Kısa Vadeli Borçlanmalar
28 4.029.951.143
1.587.716.016
2.078.242.288
646.725.035
-Banka Kredileri 1.556.311.283 636.386.996
-Kiralama işlemlerinden borçlar 31.404.733 10.338.039
Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 28 630.848.235 705.396.223
Ticari Borçlar 1.595.421.793 563.752.428
İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 3,4 6.810.424 7.899.632
İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 4 1.588.611.369 555.852.796
Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar 15 49.543.660 23.247.537
Ertelenmiş Gelirler 7 42.354.145 25.654.687
Türev Araçlar 27 - 48.133.881
Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 25 9.564.307 4.802.858
Kısa Vadeli Karşılıklar 67.203.875 40.781.852
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin
Kısa Vadeli Karşılıklar 15 3.046.971 6.337.328
Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar 13 64.156.904 34.444.524
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 16 47.299.112 19.747.787
Uzun Vadeli Yükümlülükler 738.790.054 555.109.728
Uzun Vadeli Borçlanmalar 28 551.586.618 415.000.736
-Banka Kredileri 504.593.749 407.066.883
-Kiralama İşlemlerinden Borçlar 46.992.869 7.933.853
Diğer Borçlar 5 368.650 1.048.604
İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar 368.650 1.048.604
Uzun Vadeli Karşılıklar 52.271.747 38.209.067
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin
Uzun Vadeli Karşılıklar 15 52.271.747 38.209.067
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 25 134.563.039 100.851.321
ÖZKAYNAKLAR 2.942.167.986 1.617.034.837
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 2.941.510.988 1.616.757.996
Ödenmiş Sermaye 17 79.200.000 79.200.000
Sermaye Düzeltme Farkları 17 980.882 980.882
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 17 19.707.131 16.577.795
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak
Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler
1.366.609.305 312.683.103
Yabancı Para Çevrim Farkları 1.366.609.305 312.683.103
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak
Birikmiş Diğer Kapsamlı Giderler
974.338.005 822.643.420
Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme
ve Ölçüm Kazançları 1.003.948.283 842.597.044
Tanımlanmış Fayda Planları
Yeniden Ölçüm Kayıpları
Geçmiş Yıllar Karları
(29.610.278)
375.543.460
(19.953.624)
248.391.420
Net Dönem Karı 125.132.205 136.281.376
Azınlık Payları 656.998 276.841
TOPLAM KAYNAKLAR 7.710.909.183 4.250.386.853

31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE KÂR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

Bağımsız Bağımsız
Denetimden Denetimden
Geçmiş Geçmiş
Cari Dönem Geçmiş Dönem
Dipnot 1 Ocak - 1 Ocak -
Referansları 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Hasılat
Satışların Maliyeti (-)
18
18
3.578.519.872
(3.084.659.165)
2.772.970.991
(2.362.395.015)
,
BRÜT KAR 493.860.707 410.575.976
Genel Yönetim Giderleri (-) 20 (171.430.683) (84.504.757)
Pazarlama Giderleri (-) 20 (302.039.405) (171.296.152)
Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 20 (15.413.174) (15.227.816)
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 21 295.340.141 71.073.742
Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) 21 (312.226.262) (29.145.020)
ESAS FAALİYET KARI / (ZARARI) (11.908.676) 181.475.973
Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 22 208.697.608 67.965.842
Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 22 (115.843.701) (54.965.355)
FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET
KARI
80.945.231 194.476.460
Finansman Gelirleri 23 251.233.604 370.362.033
Finansman Giderleri 23 (389.915.604) (381.446.805)
VERGİ ÖNCESİ KAR / (ZARAR) (57.736.769) 183.391.688
Vergi (Gideri) / Geliri 183.249.131 (46.368.000)
- Dönem Vergi Gideri 25 (8.206.417) (58.038.951)
- Ertelenmiş Vergi (Gideri) / Geliri 25 191.455.548 11.670.951
DÖNEM KARI 125.512.362 137.023.688
Dönem Karının Dağılımı
Kontrol Gücü Olmayan Paylar 380.157 742.312
Ana Ortaklık Payları 125.132.205 136.281.376
125.512.362 137.023.688
Pay Başına Kazanç 26 1,5800 1,7207
DİĞER KAPSAMLI GELİR 1.205.620.787 876.324.075
Kar veya Zararda Yeniden
Sınıflandırılmayacaklar 151.694.585 641.007.163
Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm
Kazançları (12.875.527) (15.334.837)
Maddi Duran Varlıklar
Yeniden Değerleme Artışları 331.014.720 754.254.279
Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Ertelenmiş
Vergi Gideri 25 (166.444.608) (97.912.279)
Kapsamlı (Gider) / Gelirlere İlişkin Vergiler
Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme
Artışları, Vergi Etkisi
(169.663.481) (100.979.247)
Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm
Kazançları, Vergi Etkisi 3.218.873 3.066.968
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar 1.053.926.202 235.316.912
Yabancı Para Çevrim Farkları 1.053.926.202 235.316.912
TOPLAM KAPSAMLI GELİR 1.331.133.149 1.013.347.763
Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı
Kontrol Gücü Olmayan Paylar 380.157 742.312
Ana Ortaklık Payları 1.330.752.992 1.012.605.451

1 OCAK – 31 ARALIK 2023 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak
Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelir veya Giderler
Kar veya Zararda Yeniden
Sınıflandırılacak
Birikmiş Diğer Kapsamlı
Gelirler ve Giderler
Birikmiş Karlar
Ödenmiş Sermaye Sermaye
Düzeltme
Farkları
Maddi Duran
Varlık Yeniden
Değerleme ve
Ölçüm Kazançları
Tanımlanmış Fayda Planları
Yeniden Ölçüm Kayıpları
Yabancı Para Çevrim
Farkları
Kardan Ayrılan
Kısıtlanmış
Yedekler
Geçmiş Yıllar
Karları
Net Dönem
Karı
Ana Ortaklığa Ait
Özkaynaklar
Kontrol Gücü
Olmayan Paylar
Özkaynaklar
1 Ocak 2023 itibarıyla bakiye 79.200.000 980.882 842.597.044 (19.953.624) 312.683.103 16.577.795 248.391.420 136.281.376 1.616.757.996 276.841 1.617.034.837
Dönem Karı Transferleri - - - - - - 136.281.376 (136.281.376) - - -
Yasal Yedeklere Transferler - - - - - 3.129.336 (3.129.336) - - - -
Temettüler - - - - - - (6.000.000) - (6.000.000) - (6.000.000)
Toplam Kapsamlı Gelir - - 161.351.239 (9.656.654) 1.053.926.202 - - 125.132.205 1.330.752.992 380.157 1.331.133.149
31 Aralık 2023 itibarıyla bakiye 79.200.000 980.882 1.003.948.283 (29.610.278) 1.366.609.305 19.707.131 375.543.460 125.132.205 2.941.510.988 656.998 2.942.167.986
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak
Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelir veya Giderler
Kar veya Zararda Yeniden
Sınıflandırılacak
Birikmiş Diğer Kapsamlı
Gelirler ve Giderler
Birikmiş Karlar
Ödenmiş Sermaye Sermaye
Düzeltme
Farkları
Maddi Duran
Varlık Yeniden
Değerleme ve
Ölçüm Kazançları
Tanımlanmış Fayda Planları
Yeniden Ölçüm Kayıpları
Yabancı Para Çevrim
Farkları
Kardan Ayrılan
Kısıtlanmış
Yedekler
Geçmiş Yıllar
Karları
Net Dönem
Karı
Ana Ortaklığa Ait
Özkaynaklar
Kontrol Gücü
Olmayan Paylar
Özkaynaklar
1 Ocak 2022 itibarıyla bakiye 79.200.000 980.882 189.322.012 (7.685.755) 77.366.191 11.479.131 236.564.392 21.925.692 609.152.545 (465.471) 608.687.074
Dönem Karı Transferleri - - - - - - 21.925.692 (21.925.692) - - -
Yasal Yedeklere Transferler - - - - - 5.098.664 (5.098.664) - - - -
Temettüler - - - - - - (5.000.000) - (5.000.000) - (5.000.000)
Toplam Kapsamlı Gelir - - 653.275.032 (12.267.869) 235.316.912 - - 136.281.376 1.012.605.451 742.312 1.013.347.763
31 Aralık 2022 itibarıyla bakiye 79.200.000 980.882 842.597.044 (19.953.624) 312.683.103 16.577.795 248.391.420 136.281.376 1.616.757.996 276.841 1.617.034.837

1 OCAK – 31 ARALIK 2023 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN NAKİT AKIŞ TABLOSU

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

Dipnot
Referansları
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Cari Dönem
1 Ocak -
31 Aralık
2023
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Geçmiş Dönem
1 Ocak -
31 Aralık
2022
A. İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları
Dönem Karı 125.512.362 137.023.688
Dönem Net Karı Mutabakatı ile İlgili Düzeltmeler
Amortisman ve İtfa Gideri ile İlgili Düzeltmeler 8,9,10 96.870.199 58.683.811
Değer Düşüklüğü / (İptali) ile İlgili Düzeltmeler
Stok Değer Düşüklüğü / (İptali) ile İlgili Düzeltmeler 6 2.995.755 218.768
Alacaklarda Değer Düşüklüğü ile İlgili Düzeltmeler 4 1.562.652 1.117.966
Karşılıklar ile İlgili Düzeltmeler
Çalışanlara Sağlanan Faydalara
İlişkin Karşılıklar ile İlgili Düzeltmeler 30.628.598 9.457.255
Dava Karşılıkları/İptali ile İlgili Düzeltmeler 13 1.387.471 1.343.875
Garanti Karşılıkları ile İlgili Düzeltmeler 13 8.154.372 5.759.019
Diğer Karşılıklar ile İlgili Düzeltmeler 29.945.358 4.492.781
Faiz Gelirleri ve Giderleri ile İlgili Düzeltmeler
Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler (117.414.250) (49.515.350)
Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler 348.583.078 76.599.722
Vadeli Alımlardan Kaynaklanan Ertelenmiş Finansman Gideri 4 (9.573.718) (1.227.514)
Vadeli Satışlardan Kaynaklanan Kazanılmamış Finansman Geliri 4 21.481.623 2.549.705
Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevrim Farkları ile İlgili Düzeltmeler 907.097.450 408.286.125
Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları / (Kazançları) ile İlgili Düzeltmeler - -
Finansal Varlıkların Gerçeğe Uygun Değer Kazançları /
(Kayıpları) ile İlgili Düzeltmeler 22 (27.621.831) 54.252.521
Türev Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değer
Kazançları ile İlgili Düzeltmeler (48.133.881) 42.321.339
Vergi Gideri / (Geliri) ile İlgili Düzeltmeler 25 (183.249.131) 46.368.000
Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından
Kaynaklanan Kazançlar ile İlgili Düzeltmeler 22 (509.083) (35.354)
1.062.204.662 660.672.669
İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler
Stoklardaki Artış ile İlgili Düzeltmeler
6 (239.898.963) (391.619.387)
Ticari Alacaklardaki (Artış) / Azalış ile İlgili Düzeltmeler 4 (1.437.325.903) 49.687.733
Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki (Artış) / Azalış ile
İlgili Düzeltmeler (307.649.699) (121.756.568)
- Bloke mevduatlardaki değişim - -
Ticari Borçlardaki Artış ile İlgili Düzeltmeler 4 1.041.243.082 13.286.951
Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Azalış ile İlgili Düzeltmeler 7 (96.709.486) (43.620.757)
Ertelenmiş Gelirlerdeki Artış 7 16.699.458 9.424.874
Faaliyetler ile İlgili Diğer Borçlardaki (Azalış) / Artış ile İlgili Düzeltmeler 44.961.077 (42.658.846)
(978.680.434) (527.256.000)
Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar
Kapsamında Yapılan Ödemeler 15 (29.262.319) (12.304.103)
Diğer Karşılıklara İlişkin Ödemeler 13 (9.342.295) (6.658.689)
Vergi (ödemeleri) / İadeleri 25 (4.802.858) (78.877.690)
165.629.118 172.599.875

1 OCAK – 31 ARALIK 2023 DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN NAKİT AKIŞ TABLOSU

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

Dipnot
Referansları
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Cari Dönem
1 Ocak -
31 Aralık
2023
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Geçmiş Dönem
1 Ocak -
31 Aralık
2022
B. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan
Nakit Akışları
Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan
Nakit Girişleri 8 951.300 213.302
Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit
Çıkışları
Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları 8 (49.387.386) (68.477.912)
Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları 10 (71.070.284) (23.450.343)
Başka İşletmelerin veya Fonların Paylarının veya Borçlanma
Araçlarının Edinimi İçin Yapılan Nakit Çıkışları, net 37.516.017 (32.293.612)
Alınan Faiz 117.414.250 49.515.350
C. Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları 35.423.897 (74.493.215)
Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri
Kredilerden Nakit Girişleri 28 5.066.211.901 1.008.174.786
Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları
Kredi Geri Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları 28 (4.883.601.702) (1.490.996.110)
Ödenen Temettüler
Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin nakit çıkışları 9 (3.648.749) (14.472.530)
Ödenen faiz (301.724.905) (50.301.767)
Ödenen Temettüler 17 (6.000.000) (5.000.000)
(128.763.455) (552.595.621)
Yabancı Para Çevirim Farklarının Etkisinden Önce Nakit
ve Nakit Benzerlerindeki Net Artış / (Azalış) (A+B+C) 72.289.560 (454.488.961)
D. Yabancı Para Çevrim Farklarının Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki
Etkisi 4.452.783 5.617.411
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ / (AZALIŞ)
(A+B+C+D) 76.742.343 (448.871.550)
E. Dönem Başı Nakit ve Nakit Benzerleri 31 129.959.336 578.830.539
Dönem Sonu Nakit ve Nakit Benzerleri (A+B+C+D+E) 31 206.701.679 129.958.989

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

1. GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU

Klimasan Klima Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Şirket") ve bağlı ortaklıkları (hep birlikte "Grup" olarak anılacaktır), endüstriyel tip soğutucu ve dondurucu üretimi ve bu ürünlerin iç ve dış piyasalara satışı ile iştigal etmektedir. Üretimini gerçekleştirdiği başlıca ürünler, meşrubat ve bira soğutucuları, su soğutucuları, dondurma ve dondurulmuş gıda muhafazalarıdır. Şirket, 7 Ocak 1969 tarihinde İzmir'de kurulmuş olup şu anki merkezi Manisa'dır.

Şirket'in ticari sicile kayıtlı merkez adresi Manisa OSB 1'inci Kısım Keçiliköy OSB Mahallesi Cumhuriyet Caddesi No: 1 45030 Yunusemre, Manisa'dır.

Şirket'in ana ortağı ile esas kontrolü elinde tutan taraf Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş.'dir. Şirket'in nihai ana ortağı ise Metalfrio Solutions S.A.'dır. Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu'na ("SPK") kayıtlı olup, hisseleri 1997 yılından itibaren Borsa İstanbul Anonim Şirketi'nde ("Borsa İstanbul") işlem görmektedir. Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Borsa İstanbul'a kayıtlı %39 oranında hissesi mevcuttur.

Grup bünyesinde 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla istihdam edilen yıllık ortalama personel sayısı 1.327'dir (2022 yıllık ortalama personel sayısı: 1.579).

Şirket'in Bağlı Ortaklıkları

Şirket, 1 Nisan 2016 tarihinde Polonya'da Klimasan ürünlerinin satış ve pazarlamasını gerçekleştiren 'Metalfrio Solutions Poland Spolka z ograniczona odpowiedzialnoscia' ("Metalfrio Solutions Poland SP. Z.o.o.") adlı şirketin hisselerinin tamamını Şirket'e katacağı organizasyonel faydalar dikkate alınarak, Şirket ana hissedarı Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş.'den 176.807 Avro (567.374 TL) karşılığında satın almıştır.

Şirket, Nijerya'daki satış, pazarlama ve lojistik operasyonlarını yürütmek ve Batı Afrika'daki potansiyel satış imkanlarının geliştirilmesini teminen, Yönetim Kurulu'nun, 20 Şubat 2017 tarihinde aldığı karar uyarınca, 10.000 ABD Doları sermayeli Metalfrio West Africa Ltd. şirketinin kurulmasına, Şirket'in kurulacak şirkete %97 oranında iştirak etmesine karar vermiştir. Metalfrio West Africa'nın sermayesi 3.100.000 Nijerya Nairası olup, 3.007.000 Nijerya Naira'sı (36.107 TL) tutarındaki kısmı Şirket tarafından taahhüt edilmiştir.

Şirket'in bağlı ortaklıklarından Metalfrio West Africa Ltd., 28 Aralık 2017 tarihinde Nijerya'da yerleşik Sabcool Ltd. unvanlı şirketin hisselerinin %90'ını 48 milyon Nijerya Nairası (yaklaşık 145.000 ABD Doları) bedel ile satın almıştır. Söz konusu bedel nakden ödenmeyip, hisseler ticari alacaklara mahsuben devralınmıştır.

Şirket, 20 Ekim 2017 tarihli yönetim kurulu kararı ile ticari merkezleri Kaliningrad, Rusya Federasyonu'nda yer alan alan OOO Metalfrio Solutions unvanlı şirket ile OOO Estate'in unvanlı şirketlerin hisselerinin tamamını sırasıyla 1.600.666 Avro (7.498.000 TL) ve 4.105.053 Avro (19.229.300 TL) karşılığında, merkezi Viborg Danimarka'da yer alan Metalfrio Solutions A/S'den satın alınmasına karar vermiştir. Bahsi geçen şirketlerin satın alma işlemleri 7 Şubat 2018 tarihinde tamamlanmıştır.

Şirket, Haziran 2021'de yapmış bulunduğu 9.000.000 ABD Doları yatırım ile Amerika Birleşik Devletleri'nde %99,99 sahipliğinin bulunduğu Klimasan North America LLC unvanlı şirketi kurulmuştur.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

1. GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı)

Ödenecek temettü

Bu rapor tarihi itibarıyla Grup yönetimi tarafından kar dağıtımına ilişkin olarak herhangi bir karar alınmamıştır. Temettü, hissedarlar tarafından yıllık genel kurul toplantısında onaya tabidir.

Konsolide finansal tabloların onaylanması

Finansal tablolar, yönetim kurulu tarafından onaylanmış ve 11 Mart 2024 tarihinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul'un konsolide finansal tabloları değiştirme yetkisi bulunmaktadır.

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar

Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS'lere) Uygunluk Beyanı

İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan II-14.1 sayılı "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS"ler) uygun olarak hazırlanmıştır. TFRS'ler; KGK tarafından Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS"), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TMS Yorumları ve TFRS Yorumları adlarıyla yayımlanan Standart ve Yorumları içermektedir.

Finansal tablolar, finansal araçların, arazi ve arsalar, binalar ve yer altı ve yer üstü düzenlerinin yeniden değerlenmesi haricinde tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır. Sermaye Piyasası Kurulunca kabul edilen ve KGK tarafından yayımlanan TMS/TFRS'ler ile birlikte, KGK tarafından 4 Ekim 2022 tarihinde yayımlanan TMS Taksonomisi Hakkında Duyuru ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş olan formatlara uygun olarak Sermaye Piyasası Kurulu'nun finansal tablo ve dipnot formatları esas alınmıştır.

Grup yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ("TTK"), vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tek Düzen Hesap Planı şartlarına uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar.

Yabancı para çevrimi

i. Fonksiyonel ve sunum para birimi

Grup'un her bir şirketinin finansal tablo kalemleri, söz konusu şirketin içinde bulunduğu ve operasyonlarını sürdürdüğü ana ekonomide geçerli olan para birimi cinsinden ölçülmüştür ("fonksiyonel para birimi"). Grup'un işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerinde Avro para biriminin ağırlıklı olarak kullanılması, satış fiyatlarının çoğunlukla Avro para birimi cinsinden belirlenmesi, borçlanma cinsi ve ilgili finansal giderlerinin çoğunluğunun Avro para biriminde gerçekleşmesi nedenleriyle fonksiyonel para biriminde değişikliğe gidilmiş olup Avro bazlı raporlamaya geçiş için koşullar 1.1.2022 tarihinden itibaren tamamlanmıştır. 1.1.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Avro bazlı raporlama yapılmasına, fonksiyonel para birimi değişikliğinin, önceki dönemlere ilişkin finansal tablolar üzerinde herhangi bir etkisi bulunmayacağına karar verilmiştir. Söz konusu etkenler ve TMS 21 "Döviz kurlarındaki değişimin etkileri" ("TMS 21") standardında yer alan değerlendirme kriterleri göz önüne alarak Grup'un fonksiyonel para birimi Avro olarak belirlenmiş olup konsolide finansal tablolar Grup'un sunum para birimi olan Türk Lirası ("TL") cinsinden sunulmuştur.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)

Yabancı para çevrimi (devamı)

ii. İşlemler ve bakiyeler

Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlemin yapıldığı günkü döviz kurlarından fonksiyonel para birimine çevrilmiştir. Bu işlemlerin gerçekleşmesinden ve yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülüklerin dönem sonu döviz kurlarından çevrilmesinden kaynaklanan kur farkı gelir ve giderleri nakit akım ve net yatırımın koruması olarak değerlendirilip özkaynaklar altında takip edilenler dışında konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Tüm kur farkı kar ve zararları konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda finansal gelir ve giderler ile esas faaliyetlerden diğer gelirler ve giderler içerisinde sunulmuştur.

iii. Sunum para birimine (TL) çevrim

  • (a) Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal durum tablosunda yer alan varlık kalemleri finansal durum tablosu tarihindeki TCMB Avro döviz alış kuru 32,5739 TL/Avro, yükümlülük kalemleri finansal durum tablosu tarihindeki TCMB Avro döviz satış kuru 32,6326 TL/Avro (31 Aralık 2022: Alış:19,9349 Satış:19,9708) ile TL'ye çevrilmiştir. Özkaynaklar kalemleri tarihsel değerleri ile taşınmıştır.
  • (b) 1 Ocak 31 Aralık 2023 hesap dönemine ait konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu yıllık ortalama TCMB Avro döviz alış kuru olan 25,6840 TL/Avro ile TL'ye çevrilmiştir (2022: 17,3775).
  • (c) Ortaya çıkan tüm çevrim farkları Grup'un konsolide finansal tablolarında konsolide finansal durum tablosunda özkaynaklar altındaki "yabancı para çevrim farklarına ilişkin birikmiş diğer kapsamlı gelir/(gider)" içerisinde takip edilmektedir

Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi

KGK; 23 Kasım 2023 tarihinde TMS 29 kapsamı ve uygulamasına yönelik bir açıklama yapmıştır. Türkiye Finansal Raporlama Standartları uygulayan işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarının TMS 29'da yer alan ilgili muhasebe ilkelerine uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulması gerektiğini belirtmiştir.

SPK'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları'nı uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir.

TMS 29, konsolide finansal tablolar da dahil olmak üzere, fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan her işletmenin finansal tablolarına uygulanır. Bir ekonomide yüksek enflasyonun mevcut olması durumunda TMS 29 uyarınca, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan bir işletmenin finansal tablolarının raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmesini gerektirmektedir.

Raporlama tarihi itibarıyla, Tüketici Fiyat Endeksi ("TÜFE") rakamına göre son üç yılın genel satın alma gücündeki kümülatif değişim %100'ün üzerinde olduğu için, Türkiye'de faaliyet gösteren işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra sona eren raporlama dönemlerinde TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardını uygulamaları gerekmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)

Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi (devamı)

Şirket'in fonksiyonel para biriminin Avro olması sebebiyle TMS 29 kapsamında herhangi bir düzeltme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi

Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup'un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır.

Konsolidasyona İlişkin Esaslar

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in bağlı ortaklıklarının detayı aşağıdaki gibidir:

Grup'un sermayedeki pay
oranı ve oy kullanma
hakkı oranı (%)
Bağlı ortaklıklar Kuruluş ve faaliyet yeri Geçerli
para birimi
31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Metalfrio Solutions Poland SP. Z.o.o. Polonya Avro 100% 100%
Metalfrio West Africa Ltd. Nijerya Nijerya Nairası 97% 97%
Sabcool Ltd. Nijerya Nijerya Nairası 87,30% 87,30%
OOO Metalfrio Solutions Rusya Federasyonu Ruble 100% 100%
OOO Estate Rusya Federasyonu Ruble 100% 100%
Klimasan North America, LLC ABD Amerikan Doları 99,99% 99,99%

Konsolide finansal tablolar, Şirket ve Şirket'in bağlı ortaklıkları tarafından kontrol edilen işletmelerin finansal tablolarını kapsar. Kontrol, Şirket'in aşağıdaki şartları sağlaması ile sağlanır:

  • yatırım yapılan şirket / varlık üzerinde gücünün olması,
  • yatırım yapılan şirket / varlıktan elde edeceği değişken getirilere açık olması ya da bu getirilere hakkı olması, ve
  • getiriler üzerinde etkisi olabilecek şekilde gücünü kullanabilmesi.

Yukarıda listelenen kriterlerin en az birinde herhangi bir değişiklik oluşmasına neden olabilecek bir durumun ya da olayın ortaya çıkması halinde Şirket yatırımının üzerinde kontrol gücünün olup olmadığını yeniden değerlendirir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)

Konsolidasyona İlişkin Esaslar (devamı)

Grup'un yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde çoğunluk oy hakkına sahip olmadığı durumlarda, ilgili yatırımın faaliyetlerini tek başına yönlendirebilecek/yönetebilecek şekilde yeterli oy hakkının olması halinde, yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde kontrol gücü vardır. Grup, aşağıdaki unsurlar da dahil olmak üzere, ilgili yatırımdaki oy çoğunluğunun kontrol gücü sağlamak için yeterli olup olmadığının değerlendirmesinde konuyla ilgili tüm olayları ve şartları göz önünde bulundurur.

  • Grup'un sahip olduğu oy hakkı ile diğer hissedarların sahip olduğu oy hakkının karşılaştırılması;
  • Grup ve diğer hissedarların sahip olduğu potansiyel oy hakları;
  • Sözleşmeye bağlı diğer anlaşmalardan doğan haklar; ve
  • Grup'un karar verilmesi gereken durumlarda ilgili faaliyetleri yönetmede (geçmiş dönemlerdeki genel kurul toplantılarında yapılan oylamalar da dahil olmak üzere) mevcut gücünün olup olmadığını gösterebilecek diğer olay ve şartlar.

Bir bağlı ortaklıklarının konsolidasyon kapsamına alınması Şirket'in bağlı ortaklık üzerinde kontrole sahip olmasıyla başlar ve kontrolünü kaybetmesiyle sona erer. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların gelir ve giderleri, satın alım tarihinden elden çıkarma tarihine kadar konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir.

Kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelirin her bir kalemi ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aittir. Kontrol gücü olmayan paylar ters bakiye ile sonuçlansa dahi, bağlı ortaklıkların toplam kapsamlı geliri ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aktarılır.

Gerekli olması halinde, Grup'un izlediği muhasebe politikalarıyla aynı olması amacıyla bağlı ortaklıkların finansal tablolarında muhasebe politikalarıyla ilgili düzeltmeler yapılmıştır.

Tüm grup içi varlıklar ve yükümlülükler, özkaynaklar, gelir ve giderler ve Grup şirketleri arasındaki işlemlere ilişkin nakit akışları konsolidasyonda elimine edilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)

Grup'un mevcut bağlı ortaklıklarının sermaye payındaki değişiklikler

Grup'un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler özkaynak işlemleri olarak muhasebeleştirilir. Grup'un payı ile kontrol gücü olmayan payların defter değerleri, bağlı ortaklık paylarındaki değişiklikleri yansıtmak amacıyla düzeltilir. Kontrol gücü olmayan payların düzeltildiği tutar ile alınan veya ödenen bedelin gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, doğrudan özkaynaklarda Grup'un payı olarak muhasebeleştirilir.

Grup'un bir bağlı ortaklığındaki kontrolü kaybetmesi durumunda, satış sonrasındaki kar veya zarar, i) alınan satış bedeli ile kalan payın gerçeğe uygun değerlerinin toplamı ile ii) bağlı ortaklığın varlık (şerefiye dahil) ve yükümlülüklerinin ve kontrol gücü olmayan payların önceki defter değerleri arasındaki fark olarak hesaplanır. Diğer kapsamlı gelir içinde bağlı ortaklık ile ilgili önceden muhasebeleştirilen ve özkaynakta toplanan tutarlar, Şirket'in ilgili varlıkları satmış olduğu varsayımı üzerine kullanılacak muhasebe yöntemine göre kayda alınır (örneğin; konuyla ilgili TFRS'ler uyarınca, kar/zarara aktarılması ya da doğrudan geçmiş yıl karlarına transfer). Bağlı ortaklığın satışı sonrası kalan yatırımın kontrolünün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değeri, TFRS 9 Finansal Araçlar standardı kapsamında belirlenen başlangıç muhasebeleştirmesinde gerçeğe uygun değer olarak ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir iştirak ya da müşterek olarak kontrol edilen bir işletmedeki yatırımın başlangıç muhasebeleştirmesindeki maliyet bedeli olarak kabul edilir.

Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri

Ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmeleri TFRS 3 "İşletme Birleşmeleri" ("TFRS 3") standardının kapsamı dışındadır. KGK'nın 17 Ekim 2018 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan kurul kararına uygun olarak işletme birleşmesine konu olan varlık ve yükümlülükler kayıtlı değerleri ile konsolide finansal tablolara alınır. Kar veya zarar tabloları karşılaştırmalı finansal tabloların sunulduğu ilk dönemden itibaren konsolide edilir ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Bu işlemler sonucunda oluşan şerefiye veya negatif şerefiye konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilmez.

İştirak tutarı ile satın alınan şirketin sermayesindeki payı nispetindeki tutarın netleştirmesi sonucu oluşan fark doğrudan özkaynaklar altında bir özkaynak işlemi olarak "Ortak Kontrole Tabi Teşebbüs veya İşletmeleri İçeren Birleşmelerin Etkisi" hesabında muhasebeleştirilir.

Şirket, merkezleri Kaliningrad, Rusya'da bulunan LLC Metalfrıo Solutions ile LLC Estate şirketlerinin satın alma işlemleri 7 Şubat 2018 tarihinde tamamlanmıştır. Şirketlerin hisselerinin tamamını grup şirketi olan merkezi Viborg Danimarka'da yer alan Metalfrio Solutions A/S'den 5.705.719 Avro (26.727.300 TL) karşılığında satın almıştır. Söz konusu satın alma ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmeleri kapsamında değerlendirilmiş ancak satın alınan şirketin, Grup'un konsolide finansal tablolarında önemli bir etkisinin olmamasından dolayı 2018 yılı finansal tabloları yeniden düzenlenmemiş ve iştirak tutarı ile satın alınan şirketin özkaynakları payı nispetindeki tutarın netleştirmesi sonucu oluşan fark olan 2.044.067 TL ilgili dönemde doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)

İşletmenin Sürekliliği

İşletmenin Sürekliliği Konsolide finansal tablolar, Şirket'in ve konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıkların önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır.

Rusya - Ukrayna Çatışması

Grup, Rusya Federasyonu'nun Ukrayna işgaline başladığı Şubat 2022'nin sonundan bu yana, mevcut durumu ve bunun Rusya Fedarasyonu'ndaki operasyonu üzerindeki potansiyel etkileri yakından izlemekte ve gerekli önlemleri hızlı bir şekilde almaktadır.

• Talep: Daha önce gelirlerin yaklaşık %20'sini sağlayan ihracatın payı, Bağımsız Devletler Topluluğu'na satışlarından %4'e düşmüştür. Rusya'da yatay ürünlerin satışları daha sonra 2021'de 26 bin adetten 2023'te 15 bin adede gerilerken, 2024'te 21 bin adede yükselmesi beklenmektedir.

• Hammade & Malzeme Tedariği: Rusya'nın malzeme listesinin yaklaşık %50'si 2022'den önce AB'den gelmektedir. Avrupalı tedarikçilerin yerini tamamen Rus, Çinli ve Türk tedarikçiler aldığından dolayı bu oran fiilen sıfırdır. Tedarik zincirinde herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır.

• Lojistik: Bazı büyük nakliye şirketlerinin 2022'de Rus limanlarıyla çalışmayı reddetmesi ve Litvanya'nın 23 Ocak'ta Kaliningrad'dan Rusya ana karasına kara/otomobil taşımacılığını etkin bir şekilde engellemesinin ardından, tedarik zincirinde önemli düzenlemeler yapılmak zorunda kalınmıştır. Böylece Kaliningrad Bölgesi ana karaya, kısmen hükümet tarafından desteklenen feribotlar, demiryolu ve havayolu taşımacılığı ile bağlanmaktadır. Buna rağmen, tedarik zinciri ekibi hem malzeme hem de satış teslimatlarında herhangi bir sorun yaşamayıp, satış ve pazarlama ekipleri ile Rusya pazarında rekabetçi kalınmaya devam edilmektedir.

• Devlet Desteği: Yönetim tarafından 2020 yılında sanayi sübvansiyonu oluşturulmuştur. Sübvansiyonun amacı, Rus üreticilere sağlanan indirimler karşılığında Rus alıcılara satılan malları dengelemektir. O zamandan bu yana Rus hükümeti her yıl sübvansiyon sağlamaktadır. Geçtiğimiz tam 4 yılın toplam net sübvansiyon geliri 200 milyon RUB'a, yani net gelirin %8'ine yaklaşmaktadır.

2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler

Yeni bir standardın ilk kez uygulanmasından kaynaklanan muhasebe politikası değişiklikleri, şayet varsa, geçiş hükümlerine uygun olarak geriye veya ileriye dönük olarak uygulanmaktadır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler, muhasebe politikasında isteğe bağlı yapılan önemli değişiklikler veya tespit edilen muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır.

Maddi duran varlıklar muhasebe politikası değişikliği

Grup, 30 Eylül 2021 tarihi itibarıyla muhasebe politikasında değişikliğe giderek, maddi duran varlıklar içerisinde bulunan arazi ve arsalar, binalar ve yeraltı yerüstü düzenlerini maliyet bedeli ile ölçmekten vazgeçmiş ve yeniden değerleyerek gerçeğe uygun değerleriyle ölçmeye başlamıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler (devamı)

Bir muhasebe politikasının, TMS 16 Maddi Duran Varlıklar veya TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar uyarınca varlıkları yeniden değerlemek amacıyla ilk kez uygulanması yeniden değerleme olarak ele alınması gereken bir muhasebe politikası değişikliğidir.

Maddi duran varlıklar altında izlenen arazi ve arsalar, binalar ve yeraltı yerüstü düzenlerinin değerlemesinde TMS 16 "Maddi Duran Varlıklar" çerçevesinde yeniden değerleme modeli kullanılmaktadır. Değerleme kuruluşları tarafından hazırlanan ekspertiz raporlarındaki arazi ve arsalar, binalar ve yeraltı yerüstü düzenlerinin değerleri ile ilgili net defter değerleri arasındaki olumlu fark diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmektedir. Değer düşüklüğüne dair bir belirtinin mevcudiyeti halinde, ilgili maddi duran varlığın geri kazanılabilir tutarı TMS 36 " Varlıklarda Değer Düşüklüğü" çerçevesinde tahmin edilir ve geri kazanılabilir tutarın defter değerinin altında olması durumunda değer düşüklüğü karşılığı ayrılır.

Yeniden değerlendiği için muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmamıştır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmememiştir.

2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar

Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Grup'un cari yıl içerisinde muhasebe tahminlerinde önemli bir değişikliği olmamıştır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem konsolide finansal tabloları yeniden düzenlenir.

2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları

1 Ocak 2023 Tarihinden İtibaren Geçerli Olan Yeni Standart, Değişiklik ve Yorumlar

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS")/ Türkiye Finansal Raporlama Standartları ("TFRS") ve TMS/TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.

TMS 1, Uygulama Bildirimi 2 ve TMS 8'deki dar kapsamlı değişiklikler

1 Ocak 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler muhasebe politikası açıklamalarını iyileştirmeyi ve finansal tablo kullanıcılarının muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile muhasebe politikalarındaki değişiklikleri ayırt etmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.

Değişikliğin uygulanmasında, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

TMS 12, Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergiye ilişkin değişiklik

1 Ocak 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, şirketler tarafından ilk defa finansal tablolara alındığında vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farkların eşit tutarlarda oluşmasına neden olan işlemler üzerinden ertelenmiş vergi muhasebeleştirmelerini gerektirmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı)

1 Ocak 2023 Tarihinden İtibaren Geçerli Olan Yeni Standart, Değişiklik ve Yorumlar (devamı)

TMS 12 'de değişiklik, Uluslararası vergi reformu;

Geçici istisna, Aralık 2023 yıl sonu için geçerli olup açıklama gereksinimleri 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren başlayan muhasebe dönemleri için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilir. Bu değişiklikler, şirketlere Asgari Vergi Uygulama Kılavuzu uluslararası vergi reformundan kaynaklanan ertelenmiş vergilerin muhasebeleştirilmesi konusunda geçici bir kolaylık sağlar. Ayrıca değişiklikler, etkilenen şirketler için açıklama gereksinimlerini de içerir.

Değişikliğin uygulanmasında, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.

31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla Yayınlanan Ama Yürürlüğe Girmemiş Ve Erken Uygulamaya Konulmayan Standartlar

TMS 1, Sözleşme koşulları olan uzun vadeli yükümlülüklere ilişkin değişiklik

1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, işletmenin raporlama döneminden sonraki on iki ay içinde uyması gereken koşulların bir yükümlülüğün sınıflandırmasını nasıl etkilediğine açıklık getirmektedir. Değişiklikler aynı zamanda işletmenin bu koşullara tabi yükümlülüklerle ilgili sağladığı bilgilerin iyileştirilmesini de amaçlamaktadır.

TFRS 16, Satış ve geri kiralama işlemleri

1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, işletmenin TFRS 16'daki bir satış ve geri kiralama işlemini işlem tarihinden sonra nasıl muhasebeleştirdiğini açıklayan satış ve geri kiralama hükümlerini içerir. Kira ödemelerinin bir kısmı veya tamamı bir endekse veya orana bağlı olmayan değişken kira ödemelerinden oluşan satış ve geri kiralama işlemlerinin etkilenmesi muhtemeldir.

TMS 7 ve TFRS 7 'deki tedarikçi finansman anlaşmalarına ilişkin değişiklikler

1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler tedarikçi finansman anlaşmalarının ve işletmelerin yükümlülükleri, nakit akışları ve likidite risklerinin üzerindeki etkilerine dair şeffaflığı arttırmak için açıklama yapılmasını gerektirir. Açıklama gereklilikleri, UMSK (Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu)'nun, yatırımcıların, bazı şirketlerin tedarikçi finansmanı anlaşmalarının yeterince açık olmadığı ve yatırımcıların analizini engellediği yönündeki endişelerine verdiği yanıttır.

TMS 21 Değiştirilebilirliğin Eksikliği

1 Ocak 2025 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerlidir. Bir işletme, belirli bir amaç için belirli bir ölçüm tarihinde başka bir para birimine çevrilemeyen yabancı para biriminde yapılan bir işlem veya faaliyete sahip olduğunda bu değişikliklerden etkilenir. Bir para birimi, başka bir para birimini elde etme olanağı mevcut olduğunda (normal bir idari gecikmeyle) değiştirilebilir ve işlem; uygulanabilir haklar ve yükümlülükler yaratan bir piyasa veya takas mekanizması yoluyla gerçekleşir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti

Cari Döneme İlişkin Önemli Değişilikler

Grup, 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolarını hazırlarken Covid-19 salgınının konsolide finansal tablolarına olası etkilerini değerlendirmiş ve konsolide finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan tahmin ve varsayımlarını gözden geçirmiştir. Bu kapsamda, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarda meydana gelebilecek muhtemel değer düşüklükleri değerlendirilmiş ve önemli bir etki tespit edilmemiştir.

Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında uygulanan önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir:

Çalışanlara Sağlanan Faydalar

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli fayda yükümlülükler ilgili hizmet verildikçe giderleştirilir.

Çalışanlarının geçmiş hizmetleri sonucunda Grup'un yasal veya zımni kabulden doğan, ödemekle yükümlü olduğu ve bu yükümlülüğün güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda kısa vadeli nakit prim ve ikramiye kapsamında ödenmesi beklenen tutarlar için bir yükümlülük kaydedilir.

İzin hakları

Türkiye'de geçerli İş Kanunu'na göre iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde çalışanlar tarafından hak edilen fakat kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücreti sözleşmenin sona erdiği tarihteki brüt ücreti ve sözleşmeye bağlı diğer menfaatlerin toplamı üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödemekle yükümlüdür. Kullanılmayan izin karşılığı tüm çalışanların hak ettikleri ancak raporlama tarihi itibarıyla henüz kullanmadıkları izin günlerine denk gelen iskonto edilmemiş toplam yükümlülük tutarıdır. Kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir.

Çalışanlara sağlanan uzun vadeli faydalar

Türkiye'deki mevcut iş kanunu gereğince, Grup, çalışanların emeklilik, askerlik ya da ölüm gibi nedenlerden işten ayrılan 1 yılı doldurmuş çalışanlarına belirli miktarlarda ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı 30 gün bazında Grup'un çalışanlarının emekli olması durumunda gelecekteki tahmini muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değerini ifade etmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanlar bu tür bir ödemeye tabi tutulacakmış gibi hesaplanmış olup konsolide finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır. 1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı tavanı 35.058,58 TL tutarındadır (1 Ocak 2023: 19.982,83 TL). Dipnot 15'te açıklandığı üzere, Grup yönetimi kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında bazı tahminler kullanmıştır. Tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Hasılat

Hasılatın muhasebeleştirilmesi için genel model

TFRS 15 uyarınca müşterilerle yapılan tüm sözleşmeler için hasılatın muhasebeleştirilmesinde beş aşamalı yaklaşım izlenir.

Aşama 1: Sözleşmenin tanımlanması

Bir sözleşme ancak yasal olarak uygulanabilir, tahsilatı gerçekleştirilebilir, mal ve hizmetlere ilişkin haklar ve ödeme koşulları tanımlanabilir olduğunda sözleşmenin ticari öze sahip olması, sözleşmenin taraflarca onaylanması ve taraflarca yükümlülüklerinin yerine getirilmesi taahhüt edilmesi şartlarının tamamının karşılanması durumunda, bu sözleşme TFRS 15 kapsamında değerlendirilir.

Sözleşmeler tek bir ticari paket olarak müzakere edildiğinde ya da bir sözleşmede diğer sözleşme ile mallara veya hizmetlere (ya da malların veya hizmetlerin bir kısmına) bağlı olması durumunda, sözleşmeler kapsamında tek bir yükümlülük olduğunda, Grup sözleşmeleri tek bir sözleşme olarak değerlendirir.

Aşama 2: Edim yükümlülüklerinin tanımlanması

Grup, "edim yükümlülüğünü" hasılatın muhasebeleştirilmesi için bir hesap birimi olarak tanımlar. Grup müşteriyle yaptığı bir sözleşmede taahhüt ettiği mal veya hizmetleri

değerlendirir ve aşağıdakilerden birini devretmeye yönelik müşteriye verdiği her bir taahhüdü bir edim yükümlülüğü olarak belirler:

  • Farklı bir mal veya hizmeti (veya bir mal veya hizmetler paketini) ya da
  • Büyük ölçüde benzerlik gösteren ve müşteriye devir şekli aynı olan farklı bir mal veya hizmetler serisini.

Grup, sözleşmede yer alan bir mal veya hizmeti, sözleşmedeki diğer taahhütlerden ayrı bir şekilde tanımlayabiliyor ve müşterinin söz konusu mal veya hizmetten tek başına veya kullanımına hazır diğer kaynaklarla birlikte faydalanmasını sağlıyor ise farklı bir mal veya hizmet olarak tanımlar. Bir sözleşme, esas olarak aynı olan bir dizi farklı mal veya hizmet sunma taahhüdünü içerebilir. Sözleşme başlangıcında, bir işletme mal veya hizmet serisinin tek bir edim yükümlülüğü olup olmadığını belirler.

Aşama 3: İşlem bedelinin belirlenmesi

Grup, işlem fiyatını belirlemek için sözleşme kapsamındaki yükümlülüğünü yerine getirdikten sonra ne kadarlık bir tutarı elde etmeyi beklediğini değerlendirir. Değerlendirme yapılırken, sözleşmenin değişken tutarlara ilişkin unsurları ve önemli bir finansman bileşeni içerip içermediğini göz önünde bulundurur.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Hasılat (devamı)

Önemli finansman bileşeni

Eğer bir sözleşme önemli bir finansman bileşeni içeriyorsa; Grup, sözleşmedeki işlem bedelini tahmin etmek için, taahhüt edilen bedelde paranın zaman değerinin etkisine göre düzeltme yapar. Sözleşmenin taraflarınca kararlaştırılan ödemelerin zamanlaması (açıkça ya da zımnen), müşteriye veya Grup'a, mal veya hizmetlerin müşteriye devrinin finansmanı şeklinde önemli bir fayda sağlıyorsa, bu sözleşmede önemli finansman bileşeni bulunmaktadır. Grup'un önemli finansman bileşeni içeren bir satış işlemi bulunmamaktadır.

Aşama 4: İşlem bedelinin edim yükümlülüklerine dağıtımı

Farklı mal veya hizmetler tek bir sözleşmeye göre teslim edilmesi durumunda, sözleşme bedeli ayrı mal veya hizmetlerin (farklı edim yükümlülükleri) nispi tek başına satış fiyatlarına dayalı olarak dağıtılır. Doğrudan gözlemlenebilir tek başına satış fiyatları mevcut değilse, sözleşmelerdeki toplam bedel, beklenen maliyet artı kar marjı bazında dağıtılır.

Aşama 5: Hasılatın muhasebeleştirilmesi

Grup, aşağıdaki koşullardan herhangi biri yerine getirildiğinde geliri zamana yayılı olarak muhasebeleştirir:

  • Müşterinin eş zamanlı olarak, işletmenin sağladığı faydalardan yararlanması ve bu faydaları tüketmesi durumunda;
  • İşletmenin varlığı oluşturdukça veya geliştirdikçe, oluşturulan veya geliştirilen varlığın kontrolünün aynı anda müşteriye geçmesi durumunda ya da

Grup'un yerine getirdiği yükümlülüğün, şirketin kendisi için alternatif kullanımı olan bir varlık oluşturmaması ve Grup'un o güne kadar tamamlanan yükümlülüğe karşılık yapılacak ödeme üzerinde hukuken icra edilebilir bir tahsil hakkının bulunması durumunda.

Zaman içinde yerine getirilen her bir edim yükümlülüğü için, Grup, malların veya hizmetlerin kontrolünü müşteriye devretmeyi gösteren tek bir ilerleme ölçüsü seçer. Grup, güvenilir bir şekilde gerçekleştirilen işi ölçen bir yöntem kullanır. Grup, girdi yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına yönelik ilerlemeyi ölçmek için yapılan maliyetleri kullanır ve çıktı yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına doğru ilerlemeyi ölçmek için transfer edilen birimleri kullanır.

Eğer bir edim yükümlülüğü zaman içinde yerine getirilmiyorsa, o zaman Grup, malların veya hizmetin kontrolünü müşteriye transfer ettiği zaman hasılatı muhasebeleştirir.

Hasılat, ürünlerin kontrolü müşteriye devredildiğinde müşteri ile anlaşılan teslim şekillerine uygun olarak kaydedilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Hasılat (devamı)

Grup tarafından sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için mutlaka katlanılması gereken maliyetin, söz konusu sözleşme kapsamında elde edilmesi beklenen ekonomik faydayı aştığı durumlarda TMS 37 "Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar" standardı uyarınca bir karşılık ayırmaktadır.

Sözleşme değişiklikleri

Grup, ek bir mal veya hizmet sunma taahhüdü verdiği takdirde, sözleşme değişikliğini ayrı bir sözleşme olarak kabul eder. Mevcut sözleşmenin feshi ve yeni bir sözleşmenin oluşturulması durumunda, sunulan mal veya hizmetler farklıysa ilgili değişiklikler muhasebeleştirir. Sözleşmede yapılan değişiklik, ayrı mal veya hizmet oluşturmazsa, işletme, ilk sözleşme ile birlikte, ek mallar veya hizmetler ilk sözleşmenin bir parçasıymış gibi birleştirerek muhasebeleştirir.

Grup'un çeşitli mal ve hizmetlerine ilişkin önemli muhasebe politikalarının detayları ve hasılat muhasebeleştirilme yöntemleri aşağıda belirtilmiştir.

Grup, aşağıda belirtilen başlıca kaynaklardan elde edilen hasılatı finansal tablolarına almaktadır:

  • Endüstriyel tip soğutucu ve dondurucu satışı
  • Satış sonrası hizmetler
  • Diğer malzeme, yedek parça ve ticari mal satışları

Finansman gelirleri ve finansman giderleri

Finansman geliri, finansman amacıyla kullanılan döngünün bir parçasını oluşturan banka mevduat faiz gelirlerinden, yatırım yapılan fonlardan elde edilen faiz gelirlerinden, ilişkili taraflardan alacaklardan, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelirlerinden ve türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen kazançlardan oluşmaktadır.

Finansman giderleri, banka kredilerinin faiz giderlerini, kredi kartları ile teminat mektupları komisyon giderlerini, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı giderlerini ve türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen kazançlarını içerir. Bir varlığın iktisabı, inşaatı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilemeyen borçlanma maliyetleri etkin faiz oranı kullanılarak konsolide kar veya zarar içerisinde muhasebeleştirilmiştir.

Finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelir ve giderleri kur farkı hareketlerinin net pozisyonuna göre finansman gelirleri veya finansman giderleri içerisinde net olarak raporlanır. Ticari alacaklar ve borçların üzerindeki kur farkı ve reeskont gelirleri esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, kur farkı ve reeskont giderleri ise esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde raporlanır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Finansman gelirleri ve finansman giderleri (devamı)

Faiz geliri etkin faiz yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir.

  • Satın alındığında veya oluşturulduğunda kredi-değer düşüklüğü bulunan finansal varlıklar. Bu tür finansal varlıklar için işletme, ilk defa finansal tablolara alınmasından itibaren, finansal varlığın itfa edilmiş maliyetine krediye göre düzeltilmiş etkin faiz oranını uygular.
  • Satın alındığında veya oluşturulduğunda kredi-değer düşüklüğü bulunan finansal varlık olmayan ancak sonradan kredi-değer düşüklüğüne uğramış finansal varlık haline gelen finansal varlıklar. Bu tür finansal varlıklar için işletme, sonraki raporlama dönemlerinde, varlığın itfa edilmiş maliyetine etkin faiz oranını uygular.

Bir raporlama döneminde finansal varlığın itfa edilmiş maliyetine etkin faiz yöntemi uygulayarak faiz gelirini hesaplayan bir işletme, finansal araçtaki kredi riskinin finansal varlık artık kredi-değer düşüklüğüne uğramış olarak nitelendirilmeyecek şekilde iyileşmesi ve bu iyileşmenin tarafsız olarak meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda (borçlunun kredi derecesindeki bir artış gibi), sonraki raporlama dönemlerindeki faiz gelirini brüt defter değerine etkin faiz oranını uygulayarak hesaplar.

Temettü gelirleri Grup'un ödemeyi almayı hak kazandığı tarihte kar veya zararda muhasebeleştirilir.

Stoklar

Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler stokların bağlı bulunduğu sınıfa uygun olan ağırlıklı ortalama yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net gerçekleşebilir değerine indirgenir ve değer düşüklüğünün oluştuğu yılda kar veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır. Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Maddi Duran Varlıklar

Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden (arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenler ve binalar için yeniden değerlenmiş değerlerinden) birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir.

Ekonomik Ömrü
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 15 yıl
Binalar 40-50 yıl
Tesis, makina ve cihazlar 3-20 yıl
Taşıtlar 5 yıl
Demirbaşlar 2-15 yıl
Diğer maddi duran varlıklar 4-15 yıl
Özel maliyetler 3 yıl

Kullanıma ve satışa hazır hak getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri aktifleştirilir. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Bu varlıkların inşaası bittiğinde ve kullanıma hazır hale geldiklerinde ilgili maddi duran varlık kalemine sınıflandırılırlar. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar.

Maddi duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı artıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi varlığın maliyetine eklenmektedir. Yedek parça değişimleri ve işçilik maliyetlerini içeren büyük kapsamlı bakım onarım harcamaları aktifleştirilir ve bir sonraki büyük kapsamlı bakım arasındaki ortalama kullanım ömürleri içinde amortismana tabi tutulur.

Bir maddi duran varlık elden çıkarıldığında veya kullanımı ya da satışından, gelecekte ekonomik yarar elde edilmesinin beklenmemesi durumunda finansal tablo dışı bırakılır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış tutarı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve kar veya zarar tablosuna dahil edilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Maddi Olmayan Duran Varlıklar

Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar

Satın alınan maddi olmayan duran varlıklardan sınırlı ömre sahip olanlar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfa edilir. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Satın alınan maddi olmayan duran varlıklardan sınırsız ömre sahip olanlar maliyet değerlerinden birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler.

Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir.

Ekonomik ömür
Aktifleştirilen geliştirme giderleri 5 yıl
Haklar 3 - 15yıl

İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar – araştırma ve geliştirme giderleri

Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde gelir tablosuna kaydedilir.

Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar:

  • maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması,
  • maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması,
  • maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması,
  • varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması,
  • maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka kaynakların olması, ve
  • varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması.

Bilgisayar yazılımı

Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, faydalı ömürlerine göre itfa edilir.

Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.

Duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, faydalı ömürleri üzerinden itfa edilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Maddi Olmayan Duran Varlıklar (devamı)

Maddi olmayan varlıkların finansal tablo dışı bırakılması

Bir maddi olmayan duran varlık elden çıkarıldığında veya kullanımı ya da satışından, gelecekte ekonomik yarar elde edilmesinin beklenmemesi durumunda finansal durum tablosu dışı bırakılır. Bir maddi olmayan duran varlığın finansal durum tablosu dışı bırakılmasından kaynaklanan kar ya da zarar, varsa, varlıkların elden çıkarılmasından sağlanan net tahsilatlar ile defter değerleri arasındaki fark olarak hesaplanır. Bu fark, ilgili varlık finansal durum tablosu dışına alındığı zaman kar veya zararda muhasebeleştirilir.

İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar

İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen ve şerefiyeden ayrı olarak tanımlanan maddi olmayan duran varlıklar, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile muhasebeleştirilir.

İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.

Maddi Duran Varlıklar ve Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Değer Düşüklüğü

Grup, her raporlama tarihinde varlıklarında değer düşüklüğü olup olmadığını belirlemek için maddi olan ve olmayan duran varlıklarının defter değerini inceler. Varlıklarda değer düşüklüğü olması durumunda, değer düşüklüğü tutarının belirlenebilmesi için varlıkların, varsa, geri kazanılabilir tutarı ölçülür. Bir varlığın geri kazanılabilir tutarının ölçülemediği durumlarda Grup, varlıkla ilişkili nakit yaratan birimin geri kazanılabilir tutarını ölçer. Makul ve tutarlı bir tahsis esası belirlenmesi halinde Grup varlıkları nakit yaratan birimlere dağıtılır. Bunun mümkün olmadığı durumlarda, Grup varlıkları makul ve tutarlı bir tahsis esasının belirlenmesi için en küçük nakit yaratan birimlere dağıtılır.

Bir varlığın (ya da nakit yaratan birimin) geri kazanılabilir tutarının defter değerinden düşük olduğu durumlarda, varlığın (ya da nakit yaratan birimin) defter değeri, geri kazanılabilir tutarına indirilir. İlgili varlığın yeniden değerlenen tutarla ölçülmediği hallerde değer düşüklüğü zararı doğrudan kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir. Bu durumda değer düşüklüğü zararı yeniden değerleme değer azalışı olarak dikkate alınır.

Değer düşüklüğü zararının sonraki dönemlerde iptali söz konusu olduğunda, varlığın (ya da ilgili nakit yaratan birimin) defter değeri geri kazanılabilir tutar için yeniden güncellenen tahmini tutara denk gelecek şekilde artırılır. Arttırılan defter değer, ilgili varlık (ya da ilgili nakit yaratan birimi) için önceki dönemlerde varlık için değer düşüklüğü zararının ayrılmamış olması durumunda ulaşacağı defter değeri aşmamalıdır. Varlık yeniden değerlenmiş bir tutar üzerinden gösterilmedikçe, değer düşüklüğü zararına ilişkin iptal işlemi doğrudan kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir. Yeniden değerlenmiş bir varlığın değer düşüklüğü zararının iptali, yeniden değerleme artışı olarak dikkate alınır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Kiralama İşlemleri

Grup, kolaylaştırılmış geriye dönük yaklaşımı kullanarak TFRS 16'yı uygulamış ve bu nedenle karşılaştırmalı bilgiler yeniden düzenlenmemiştir. Dolayısıyla; TMS 17 ve TFRS Yorum 4'e göre sunulmaya devam etmiştir. TMS 17 ve TFRS Yorum 4 kapsamındaki muhasebe politikalarının detayları ise ayrı ayrı açıklanmıştır.

1 Ocak 2019 itibarıyla geçerli olan muhasebe politikaları

Grup, sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama sözleşmesi olup olmadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda bu sözleşme, bir kiralama sözleşmesidir ya da bir kiralama işlemi içerir. Bir sözleşmenin tanımlanmış bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını sağlayıp sağlamadığını değerlendirmek için Grup, TFRS 16'daki kiralama tanımını kullanmaktadır.

Bu politika 1 Ocak 2019 tarihinde veya sonrasında yapılmış olan sözleşmelere uygulanır.

Kiracı olarak

Kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya kiralama bileşeni içeren sözleşmede değişiklik yapıldığı tarihte, Grup, kiralama bileşeninin nispi tek başına fiyatını ve kiralama niteliği taşımayan bileşenlerin toplam tek başına fiyatını esas alarak her bir kiralama bileşenine dağıtmaktadır.

Grup, kiralama niteliği taşımayan bileşenleri kiralama bileşenlerinden ayırmamayı, bunun yerine her bir kiralama bileşenini ve onunla ilişkili kiralama niteliği taşımayan bileşenleri tek bir kiralama bileşeni olarak muhasebeleştirmeyi tercih etmiştir.

Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına kullanım hakkı varlığı ve kira yükümlülüğü yansıtmıştır. Kullanım hakkı varlığının maliyeti yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı, kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar ile tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetleri ve varlığın sökülmesi ve taşınmasıyla, yerleştirildiği alanın restore edilmesiyle ya da dayanak varlığın kiralamanın hüküm ve koşullarının gerektirdiği duruma getirilmesi için restore edilmesiyle ilgili olarak ileride katlanılması öngörülen tahmini maliyetlerden oluşmaktadır.

Kiralama işleminin, dayanak varlığın mülkiyetini kiralama süresi sonunda kiracıya devretmesi veya kullanım hakkı varlığı maliyetinin, kiracının bir satın alma opsiyonunu kullanacağını göstermesi durumunda, kullanım hakkı varlığı kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın yararlı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutulur. Diğer durumlarda kullanım hakkı varlığı, kiralamanın fiilen başladığı tarihten başlamak üzere, söz konusu varlığın yararlı ömrü veya kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur. Ek olarak, kullanım hakkı varlığının değeri periyodik olarak varsa değer düşüklüğü zararları da düşülmek suretiyle azaltılır ve kiralama yükümlülüğünün yeniden ölçümü doğrultusunda düzeltilir.

Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçülür. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak iskonto edilir. Bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranı kullanılır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Kiralama İşlemleri (devamı)

Grup, alternatif borçlanma faiz oranını, çeşitli dış finansman kaynaklarından kullanacağı borçlar için ödeyeceği faiz oranlarını dikkate alarak belirlemektedir ve kira şartlarını ve kiralanan varlığın türünü yansıtacak şekilde bazı düzeltmeler yapmaktadır.

Kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil edilen kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşmaktadır:

– Sabit ödemeler (özü itibarıyla sabit ödemeler dâhil);

– İlk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan, bir endeks veya orana bağlı değişken kira ödemeleri;

– Kalıntı değer taahhütleri kapsamında kiracı tarafından ödenmesi beklenen tutarlar;

– Satın alma opsiyonunun kullanılacağından makul ölçüde emin olunması durumunda bu opsiyonun kullanım fiyatı ve kiralama süresinin Grup'un kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri.

Kira yükümlülüğü, kira ödemelerinin bir iskonto oranı ile indirgenmesiyle ölçülür. Gelecekteki kira ödemelerinin belirlenmesinde kullanılan bir endeks veya oranda meydana gelen bir değişiklik sonucunda bu ödemelerde bir değişiklik olması ve kalıntı değer taahhüdü kapsamında ödenmesi beklenen tutarlarda bir değişiklik olması durumlarında Grup yenileme, sonlandırma ve satın alma opsiyonlarını değerlendirir.

Kira yükümlülüğünün yeniden ölçülmesi durumunda, yeni bulunan borç tutarına göre kullanım hakkı varlığında bir düzeltme olarak finansal tablolara yansıtılır. Ancak, kullanım hakkı varlığının defter değerinin sıfıra inmiş olması ve kira yükümlülüğünün ölçümünde daha fazla azalmanın mevcut olması durumunda, kalan yeniden ölçüm tutarı kâr veya zarara yansıtılır.

Kısa süreli kiralamalar ve düşük değerli kiralamalar

Grup, kiralama süresi 12 ay veya daha az olan kısa süreli makine kiralamaları ve bilgi teknolojileri ekipmanı dahil olmak üzere düşük değerli varlıkların kiralamaları için kullanım hakkı varlıklarını ve kiralama borçlarını finansal tablolarına yansıtmamayı tercih etmiştir. Grup, bu kiralamalarla ilişkili kira ödemelerini, kiralama süresi boyunca doğrusal olarak gider olarak konsolide finansal tablolara yansıtmıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Kiralama İşlemleri (devamı)

Kısa süreli kiralamalar ve düşük değerli kiralamalar (devamı)

1 Ocak 2019'dan önce geçerli olan muhasebe politikası

1 Ocak 2019 tarihinden önce yapılan sözleşmelerin kiralama işlemi içerip içermediğinin belirlemesini, Grup, aşağıdakileri değerlendirerek karar vermektedir:

– anlaşmanın gerçekleşmesinin özel bir varlığın veya varlıkların (ilgili varlık) kullanımına bağlı olup olmadığına ve

– anlaşmanın ilgili varlığın kullanım hakkını devredip devretmediği. Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin karşılanması durumunda varlığın kullanımının kontrol hakkının devredildiği kabul edilir:

‐ satın alanın varlıktan elde edilen ürünün veya faydaların önemsiz sayılamayacak bir kısmını elde ederken veya kontrol ederken; varlığı kullanma veya belirlediği bir şekilde varlığı başkasına kullandırtma kapasitesine veya hakkına sahip olması.

‐ satın alanın varlığın ürününün veya faydaların önemsiz sayılamayacak bir kısmını elde ederken veya kontrol ederken; varlığa fiziki erişimi kontrol etme kapasitesine veya hakkına sahip olması

‐ gerçeklerin ve koşulların, sözleşme süresince satın alan dışındaki bir ya da birden fazla tarafın varlık vasıtasıyla üretilen veya ortaya çıkarılan ürün veya faydaların önemsiz sayılamayacak bir kısmını almasının uzak bir ihtimal olduğunu ve satın alanın ürün için ödeyeceği fiyatın ne anlaşma kapsamında ürünün sabit birim fiyatı olduğunu ne de ürünün teslim tarihindeki cari piyasa fiyatına eşdeğer olduğunu göstermesi durumunda.

Kiracı olarak

Karşılaştırmalı dönemde, Grup, kiracı olarak bir varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamının devredildiği kiralamaları, finansal kiralama olarak sınıflandırmıştır. Bu durumda, kiralanan varlığın kiralama sözleşmesinin başı itibariyle, gerçeğe uygun değer ya da asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden muhasebeleştirir. Asgari kira ödemeleri, koşullu kiralar hariç olmak üzere, kiralama süresi boyunca yapması gereken ödemelerdir. İlk muhasebeleştirme sonrası varlıklar, ilgili varlığa uygulanan muhasebe politikasına uygun olarak muhasebeleştirilir.

Bir varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamının devredilmediği kiralamalar ise faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır ve finansal durum tablosunda muhasebeleştirilmez. Faaliyet kiralaması kapsamında yapılan kira ödemeleri doğrusal olarak kiralama süresi boyunca kar veya zarar tablosunda gider olarak muhasebeleştirilir. Alınan kira teşvikleri, kiralama süresi boyunca toplam kira giderinin ayrılmaz bir parçası olarak muhasebeleştirilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Borçlanma Maliyetleri

Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar (özellikli varlıklar) söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir.

Grup genel amaçlı olarak borçlandığında ve bu fonların bir kısmı bir özellikli varlığın finansmanı için kullanıldığı durumlarda, aktifleştirilebilecek borçlanma maliyetlerinin tutarı, ilgili varlığa ilişkin yapılan harcamalara uygulanacak bir aktifleştirme oranı yardımı ile belirlenir. Bu aktifleştirme oranı, özellikli varlık alımına yönelik yapılmış borçlanmalar hariç olmak üzere, Grup'un ilgili dönem süresince mevcut tüm borçlarına ilişkin borçlanma maliyetlerinin ağırlıklı ortalamasıdır. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir.

Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.

Finansal Araçlar

Muhasebeleştirme ve ilk ölçüm

Grup, ticari alacakları ve borçlanma araçlarını oluştukları tarihte kayıtlarına almaktadır. Grup bütün diğer finansal varlık ve yükümlülükleri sadece ve sadece, ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf olduğu işlem tarihinde muhasebeleştirmektedir.

Gerçeğe uygun değer (GUD) değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlıkların (önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar haricinde) ve finansal yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de GUD'e ilave edilerek ölçülür. Önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar, ilk muhasebeleştirmede işlem bedeli üzerinden ölçülür.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Finansal Araçlar (devamı)

Sınıflandırma ve sonraki ölçüm

İlk defa finansal tablolara alınırken, bir finansal araç belirtilen şekilde sınıflandırılır; itfa edilmiş maliyetinden ölçülenler; GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler veya GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülenler.

Finansal araçlar ilk muhasebeleştirilmelerini müteakip, Grup finansal varlıkların yönetimi için kullandığı işletme modelini değiştirmediği sürece yeniden sınıflandırılmaz.

Finansal varlıklar, Grup, finansal varlıkları yönetmek için işletme modelini değiştirmediği sürece ilk muhasebeleştirilmesinden sonra yeniden sınıflandırılmaz. Bu durumda, etkilenen tüm finansal varlıklar, işletme modelindeki değişikliği izleyen ilk raporlama döneminin ilk gününde yeniden sınıflandırılır.

Bir finansal varlık, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılmaması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:

  • Finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması ve
  • Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.

Bir borçlanma aracı, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılmaması durumunda GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülür:

  • Finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini ve finansal varlıkların satılmasını amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması ve
  • Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.

Alım-satım amacıyla elde tutulmayan özkaynak araçlarına yapılan yatırımların ilk defa finansal tablolara alınmasında, GUDindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulabilir. Bu tercihin seçimi her bir yatırım bazında yapılabilir.

Yukarıda belirtilen itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen tüm finansal varlıklar GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Bunlar, tüm türev finansal varlıkları da içermektedir. Finansal varlıkların ilk defa finansal tablolara alınması sırasında, finansal varlıkların farklı şekilde ölçümünden ve bunlara ilişkin kazanç veya kayıpların farklı şekilde finansal tablolara alınmasından kaynaklanacak bir muhasebe uyumsuzluğunu ortadan kaldırması veya önemli ölçüde azaltması şartıyla bir finansal varlığın geri dönülemez bir şekilde GUD değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak tanımlanabilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Finansal Araçlar (devamı)

Sınıflandırma ve sonraki ölçüm (devamı)

Finansal varlıklar- İş modelinin değerlendirilmesi

Grup, iş modelinin varlıkların yönetilme şeklini ve yönetime sağlanan bilgiyi en iyi şekilde yansıtması amacıyla bir finansal varlığın portföy düzeyinde elde tutulma amacını değerlendirmektedir. Ele alınan bilgiler şunları içerir:

  • portföy için belirlenmiş politikalar ve hedefler ve bu politikaların uygulamada kullanılması. Bunlar, yönetimin stratejisinin, sözleşmeden kaynaklanan faiz gelirini elde etmeyi, belirli bir faiz oranından yararlanmayı devam ettirmeyi, finansal varlıkların vadesini bu varlıkları fonlayan borçların vadesiyle uyumlaştırmayı veya varlıkların satışı yoluyla nakit akışlarını gerçekleştirmeye odaklanıp odaklanmadığını içerir
  • iş modeli ve iş modeli kapsamında elde tutulan finansal varlıkların performanslarının Grup yönetimine nasıl raporlandığı;
  • iş modelinin (iş modeli kapsamında elde tutulan finansal varlıkların) performansını etkileyen riskler ve özellikle bu risklerin yönetim şekli;
  • işletme yöneticilerine verilen ilave ödemelerin nasıl belirlendiği (örneğin, ilave ödemelerin yönetilen varlıkların GUD'ine göre mi yoksa tahsil edilen sözleşmeye bağlı nakit akışlarına göre mi belirlendiği) ve
  • önceki dönemlerde yapılan satışların sıklığı, değeri, zamanlaması ve nedeni ile gelecekteki satış beklentileri.

Finansal varlıkların finansal durum tablosu dışı bırakılmaya uygun olmayan işlemlerde üçüncü taraflara devredilmesi, Grup'un varlıklarını finansal tablolarında sürekli olarak muhasebeleştirmesiyle tutarlı olarak bu amaçla satış olarak kabul edilmez.

Alım satım amacıyla elde tutulan veya GUD esas alınarak yönetilen ve performansı bu esasa göre değerlendirilen finansal varlıklar, GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılır.

Finansal varlıklar – Sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesi

Bu değerlendirme amacıyla, anapara, finansal varlığın ilk defa finansal tablolara alınması sırasındaki GUD'idir. Faiz; paranın zaman değeri, belirli bir zaman dilimine ilişkin anapara bakiyesine ait kredi riski, diğer temel borç verme risk ve maliyetleri (örneğin, likidite riski ve yönetim maliyetleri) ile kar marjından oluşur.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Finansal Araçlar (devamı)

Sınıflandırma ve sonraki ölçüm (devamı)

Sözleşmeye bağlı nakit akışlarının sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesinde, Grup sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özelliklerini esas alır. Bu değerlendirme, finansal varlığın bu koşulu yerine getirmeyecek şekilde sözleşmeye bağlı nakit akışlarının zamanlamasını veya tutarını değiştiren sözleşme şartlarını içerip içermediğinin değerlendirilmesini gerektirir. Bu değerlendirmeyi yaparken, Grup aşağıdakiler dikkate alır:

  • sözleşmeye bağlı nakit akışlarının zamanlamasını veya tutarını değiştirebilecek herhangi bir şarta bağlı olay (diğer bir ifadeyle tetikleyici olay);
  • değişken oranlı özellikler de dahil olmak üzere, sözleşmeye bağlı kupon faiz oranını düzelten şartlar;
  • erken ödeme ve vadesini uzatma imkanı sağlayan özellikleri; ve
  • Grup'un belirli varlıklardan kaynaklanan nakit akışlarının elde edilmesini sağlayan sözleşmeye bağlı haklarını kısıtlayıcı şartlar (örneğin, rucu edilememe özelliği).

Erken ödeme özelliği, sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir bedel içeren peşin ödenen tutarları büyük ölçüde anaparanın ve anapara bakiyesine ilişkin faizlerin ödenmemiş tutarını yansıtıyorsa sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemeleri kriteriyle tutarlıdır.

Ayrıca, (i) finansal varlık sözleşmeye bağlı nominal değeri üzerinden primli veya iskontolu olarak alınmışsa, (ii) sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir ek bedel ödemesini içeren peşin ödenen tutarlar büyük ölçüde sözleşmeye bağlı nominal değeri ve tahakkuk eden (ancak ödenmemiş) faizi yansıtıyorsa ve (iii) ilk muhasebeleştirmede erken ödeme özelliğinin GUD'inin önemsiz olması durumunda, bu kritere uygun olduğu kabul edilir.

Finansal varlıklar – Sonraki ölçümden kaynaklanan kazanç veya kayıplar

GUD farkı kar/zarara Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde GUD'leri üzerinden ölçülür. Herhangi bir faiz veya
yansıtılarak ölçülen temettü geliri dahil olmak üzere, bunlarla ilgili net kazançlar ve kayıplar kar veya zararda
finansal varlıklar muhasebeleştirilir.
İtfa edilmiş maliyeti
üzerinden ölçülen
finansal varlıklar
Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetinden
ölçülür. İtfa edilmiş maliyetleri varsa değer düşüklüğü zararları tutarı kadar azaltılır. Faiz
gelirleri yabancı para kazanç ve kayıpları ve değer düşüklükleri kar veya zararda
muhasebeleştirilir. Bunların finansal durum tablosu dışı bırakılmasından kaynaklanan kazanç
veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Finansal Araçlar (devamı)

Finansal yükümlülükler – Sınıflama, sonraki ölçüm ve kazanç ve kayıplar

Finansal yükümlülükler itfa edilmiş maliyetinden ölçülen ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır.

Bir finansal yükümlülük, alım satım amaçlı elde tutulan tanımını karşılaması durumunda GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır. Finansal yükümlülük, türev araç olması ya da ilk kez kayda alınması sırasında bu şekilde tanımlanması durumunda alım satım amaçlı elde tutulan finansal yükümlülük olarak sınıflandırılır. GUD'i kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlükler, GUD'leri ile ölçülürler ve faiz giderleri de dahil olmak üzere, net kazanç ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler, ilk kayıtlara alınmalarını takiben gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları ile itfa edilmiş maliyet değerleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek ölçülür. Faiz giderleri ve kur fakları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bu yükümlülükler kayıtlardan çıkarılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, kar veya zararda muhasebeleştirilir.

Finansal tablo dışı bırakma

Finansal varlıklar

Grup, finansal varlıklarla ilgili nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan hakların süresi dolduğunda veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve getirilerinin sahipliğini önemli ölçüde devrettiğinde veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları ne önemli ölçüde devretmiş ne de önemli ölçüde elinde bulundurmakta olması durumunda, ilgili finansal varlık üzerinde kontrol sahibi olmaya devam etmiyorsa söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır.

Grup, bir finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları önemli ölçüde elinde bulundurmaya devam etmesi durumunda, ilgili finansal varlığı finansal durum tablosuna kayıtlara almaya devam eder.

Finansal yükümlülükler

Grup, bir finansal yükümlülük sadece ve sadece, ilgili yükümlülüğe ilişkin borç ortadan kalktığı veya iptal edildiği zaman finansal durum tablosundan çıkarır. Ayrıca, mevcut bir finansal yükümlülüğün koşullarında veya nakit akışlarında önemli bir değişiklik yapılması durumunda da Grup bir finansal yükümlülüğü finansal durum tablosundan çıkarır. Bunun yerine, değiştirilmiş şartlara dayanarak GUD'i üzerinden yeni bir finansal yükümlülük muhasebeleştirilmesini gerektirir. Finansal yükümlülüğün kayıtlarından çıkartılmasında, defter değeri ile bu yükümlülüğe ilişkin olarak ödenen tutar (devredilen her türlü nakit dışı varlık veya üstlenilen her türlü yükümlülük de dâhil) arasındaki fark, kar veya zarar olarak finansal tablolara alınır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Finansal Araçlar (devamı)

Finansal varlık ve yükümlülüklerin netleştirilmesi

Grup, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek veya varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapma niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir.

Türev finansal araçlar

Grup yabancı para cinsinden ve faiz oranı riskinden korunma amaçlı türev finansal araçlar kullanmaktadır. Saklı türev araçlar, ana sözleşmeden ayrılır ve ana sözleşme finansal bir varlık değilse ve belirli kriterleri karşıladığında ayrı olarak muhasebeleştirilir.

Türev araçlar ilk muhasebeleştirilmesinde, GUD'inden muhasebeleştirilir. Türev araçlar ilk muhasebeleştirilmelerini müteakip GUD'lerindeki değişimler kar veya zararda muhasebeleştirilir.

Şerefiye

Satın alım işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alım tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir.

Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Grup'un birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim gruplarına) dağıtılır.

Şerefiyenin tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı, doğrudan konsolide kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez.

İlgili nakit üreten birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde kar/zararın hesaplamasına dahil edilir. Grup'un iştirak satın alımı sonucu ortaya çıkan şerefiye Not 11'te açıklanmıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Varlıklarda değer düşüklüğü

Türev olmayan finansal varlıklar

Finansal araçlar ve sözleşme varlıkları

Grup aşağıda belirtilenler için beklenen kredi zararları için zarar karşılığı muhasebeleştirmektedir:

  • itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar;
  • GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen borçlanma araçları ve
  • sözleşme varlıkları.

Grup aşağıdaki belirtilen zarar karşılığını ömür boyu BKZ'lere eşit olan tutar üzerinde ölçer:

  • Raporlama tarihinde düşük kredi riskine sahip olduğu belirlenen borçlanma araçları ve
  • Diğer borçlanma araçları ve ilk muhasebeleştirmeden itibaren kredi riskinin (yani, finansal aracın beklenen ömrü boyunca ortaya çıkan temerrüt riski) önemli ölçüde artmadığı banka bakiyeleri.

Grup, ticari alacaklar ve sözleşme varlıklarına ilişkin değer düşüklüğünün hesaplanmasında ömür boyu BKZ'leri seçmiştir.

Bir finansal varlığın kredi riskinin ilk muhasebeleştirilmesinden itibaren önemli ölçüde artmış olup olmadığının belirlenmesinde ve BKZ'larının tahmin edilmesinde, Grup beklenen erken ödemelerin etkileri dahil beklenen kredi zararlarının tahminiyle ilgili olan ve aşırı maliyet veya çabaya katlanılmadan elde edilebilen makul ve desteklenebilir bilgiyi dikkate alır. Bu bilgiler, Grup'un geçmiş kredi zararı tecrübelerini dayanan ve ileriye dönük bilgiler içeren nicel ve nitel bilgi ve analizleri içerir.

Grup, bir finansal varlık üzerindeki kredi riskinin, vadesinin 120 gün geçmesi durumunda önemli ölçüde arttığını varsaymaktadır.

Grup, bir finansal varlığı aşağıdaki durumlarda temerrüde düşmüş olarak dikkate alır:

  • Grup tarafından teminatın kullanılması (eğer varsa) gibi işlemlere başvurmaksızın borçlunun kredi yükümlülüğünü tam olarak yerine getirmemesi, veya
  • Finansal aracın vadesinin 180 gün geçmiş olması.

Ömür boyu BKZ'lar finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi muhtemel tüm temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarıdır.

12 aylık BKZ'lar raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde finansal araca ilişkin gerçekleşmesi muhtemel temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarını temsil eden kısmıdır.

BKZ'larının ölçüleceği azami süre, Grup'un kredi riskine maruz kaldığı azami sözleşme süresidir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Varlıklarda değer düşüklüğü (devamı)

BKZ'ların ölçümü

BKZ'lar finansal aracın beklenen ömrü boyunca kredi zararlarının olasılıklarına göre ağırlıklandırılmış bir tahminidir. Diğer bir ifadeyle tüm nakit açıklarının bugünkü değeri üzerinden ölçülen kredi zararlarıdır (örneğin, sözleşmeye istinaden işletmeye yapılan nakit girişleri ile işletmenin tahsil etmeyi beklediği nakit akışları arasındaki farktır)

Nakit açığı, sözleşmeye göre işletmeye yapılması gereken nakit akışları ile işletmenin almayı beklediği nakit akışları arasındaki farktır. Beklenen kredi zararlarında ödemelerin tutarı ve zamanlaması dikkate alındığından, işletmenin ödemenin tamamını, sözleşmede belirlenen vadeden geç almayı beklemesi durumunda dahi bir kredi zararı oluşur.

BKZ'lar finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilir.

Kredi değer düşüklüğüne uğramış finansal varlıklar

Her raporlama dönemi sonunda, Grup itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların ve GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan borçlanma varlıkların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığını değerlendirir. Bir finansal varlığın gelecekteki tahmini nakit akışlarını olumsuz şekilde etkileyen bir veya birden fazla olay gerçekleştiğinde söz konusu finansal varlık kredi değer düşüklüğüne uğramıştır.

Bir finansal varlığın kredi değer düşüklüğüne uğradığının kanıtı aşağıdaki gözlemlenebilir verileri içerir:

  • borçlunun ya da ihraççının önemli finansal zorluğa düşmesi;
  • borçlunun temerrüdü veya finansal aracın vadesinin 180 gün geçmiş olması gibi sözleşme ihlali
  • Grup'un aksini dikkate alamayacağı koşullara bağlı olarak bir kredinin ya da avansın yeniden yapılandırılmasını
  • borçlunun iflas etme veya finansal yeniden yapılanmaya ihtimalinin olması, veya
  • finansal zorluklar nedeniyle menkul bir kıymetin aktif pazarının ortadan kalkması.

Değer düşüklüğünün sunumu

İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıklara ilişkin zarar karşılıkları, varlıkların brüt defter değerinden düşülür.

GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen borçlanma araçları için oluşan zarar karşılığı, finansal varlığın finansal durum tablosundaki defter değerini azaltmak yerine diğer kapsamlı gelire yansıtılır.

Kayıttan düşme

Bir finansal varlığın değerinin kısmen ya da tamamen geri kazanılmasına ilişkin makul beklentilerin bulunmaması durumunda işletme, finansal varlığın brüt defter değerini doğrudan düşürür. Kayıttan düşme, bir finansal tablo dışı bırakma sebebidir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Finansal olmayan varlıklar

Her raporlama döneminde, Grup herhangi bir değer düşüklüğü belirtisi olup olmadığını belirlemek için finansal olmayan varlıklarının (stoklar, sözleşme varlıkları ve ertelenmiş vergi varlıkları hariç) defter değerlerini gözden geçirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye, yıllık olarak değer düşüklüğü testine tabi tutulur.

Değer düşüklüğü testi için, varlıklar, sürekli kullanımdan, diğer varlıkların veya Nakit Yaratan Birimler'in (NYB) nakit girişlerinden bağımsız olarak, nakit girişi oluşturan en küçük varlık grubuna göre gruplanır. Bir işletme birleşmesinden doğan şerefiye, birleşme sinerjisinden faydalanması beklenen NYB'lere veya NYB gruplarına tahsis edilir.

Bir varlığın veya NYB'lerin geri kazanılabilir tutarı, kullanımdaki değerinden yüksek olanı ve GUD'i daha düşük maliyetlerle satılmasıdır. Kullanım değeri, paranın zaman değeri ve varlığa veya NYB'ye özgü risklerin mevcut piyasa değerlendirmelerini yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirilen tahmini gelecekteki nakit akışlarına dayanmaktadır.

Bir varlığın veya NYB'nin geri kazanılabilir tutarının defter değerinden düşük olması durumunda, söz konusu varlığın veya NYB'nin defter değeri geri kazanılabilir tutarına indirgenir.

Değer düşüklüğü zararları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Önce, NYB'ye dağıtılmış olan herhangi bir şerefiyenin defter değerini azaltacak ve daha sonra NYB'deki diğer varlıkların defter değerleri oranında azaltılarak dağıtılır.

Şerefiyeye ilişkin olarak muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı iptal edilmez. Diğer varlıklar için değer düşüklüğü zararı, ancak değer düşüklüğünün tespit edilmemesi durumunda, değer düşüklüğü veya itfa payları düşüldükten sonra, varlığın defter değerinin, belirlenmiş olan defter değerinin üzerine çıkmaması durumunda tersine çevrilir.

Kur Değişiminin Etkileri

Yabancı Para İşlem ve Bakiyeler

Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulunduğu temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Metalfrio Solutions Poland SP. Z.o.o. Zloty'yi, Metalfrio West Africa Ltd. ve Sabcool Ltd. Nijerya Nairası'ını, OOO Estate ve OOO Metalfrio Russia Ruble'yi, Klimasan North America LLC ise Amerikan Dolar'ını geçerli para birim olarak kullanmaktadır. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Grup'un konsolide finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade sunulmuştur.

Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle çevrilmektedir. Finansal durum tablosu yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL'ye çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL'ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Kur değişimin etkileri (devamı)

Kur farkları, aşağıda belirtilen durum haricinde, oluştukları dönemdeki kar ya da zararda muhasebeleştirilirler:

  • Geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme kalemi olarak ele alınan ve bu tür varlıkların maliyetine dahil edilen kur farkları.
  • Yurtdışı faaliyetindeki net yatırımın bir parçasını oluşturan, çevrim yedeklerinde muhasebeleştirilen ve net yatırımın satışında kar ya da zararla ilişkilendirilen, ödenme niyeti ya da ihtimali olmayan yurtdışı faaliyetlerden kaynaklanan parasal borç ve alacaklardan doğan kur farkları.

Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları

Satın alımdan kaynaklanan gerçeğe uygun değer düzeltmeleri ve şerefiye dahil olmak üzere yurtdışı faaliyetlerin varlık ve yükümlülükleri raporlama dönemi sonundaki kurlardan Avro'ya çevrilir. Yurtdışı faaliyetlerden doğan tüm gelir ve giderler işlem tarihindeki kurlardan Avro'ya çevrilir.

Yabancı para çevrim farkları, kontrol gücü olmayan paylara ilişkin çevrim farkları olmadığı sürece diğer kapsamlı gelirde kayıtlara alınmakta ve yabancı para çevrim farklarında gösterilmektedir.

Bir yurtdışı faaliyetin satılması sonucunda kontrol, önemli etki veya müşterek kontrolün kaybedilmesi durumunda bu yabancı faaliyetle ilgili yabancı para çevrim farkları yedeğinde birikmiş tutar, satış kar veya zararının bir parçası olarak kar veya zarara yeniden sınıflandırılır. Yurtdışında operasyonları bulunan bir bağlı ortaklıktaki kontrol hakkını kaybetmeden payların belli bir oranda satılması durumunda birikmiş tutarın ilgili kısmı kontrol gücü olmayan paylara sınıflanır. Grup'un yurtdışı faaliyeti olan iştiraki veya iş ortaklığındaki paylarının bir kısmının, önemli etki veya ortak kontrol kaybedilmeden satılması durumunda birikmiş tutarın ilgili kısmı kar veya zarara yeniden sınıflandırılır

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

İlişkili Taraflar

İlişkili taraflar, finansal tablolarını hazırlayan işletme (raporlayan işletme) ve konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklarla ilişkili olan kişi veya işletmedir.

  • a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin,
    • (i) raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,
    • (ii) raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,
    • (iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.
  • b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkili sayılır:
    • (i) İşletme ve raporlayan işletmenin aynı grubun üyesi olması halinde (yani her bir ana ortaklık, bağlı ortaklık ve diğer bağlı ortaklık diğerleri ile ilişkilidir).
    • (ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde.
    • (iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde.
    • (iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde.
    • (v) İşletmenin, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde. Raporlayan işletmenin kendisinin böyle bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir.
    • (vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde.
    • (vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde.

İlişkili tarafla yapılan işlem raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Devlet Teşvik ve Yardımları

Devlet teşviki, işletmenin teşvikin elde edilmesi için gerekli koşulları yerine getireceğine ve teşvikin elde edileceğine dair makul bir güvence olmadan finansal tablolara yansıtılmaz.

Devlet teşvikleri, bu teşviklerle karşılanması amaçlanan maliyetlerin gider olarak muhasebeleştirildiği dönemler boyunca sistematik şekilde kar veya zarara yansıtılır. Bir finansman aracı olan devlet teşvikleri, finanse ettikleri harcama kalemini netleştirmek amacıyla kar veya zararda muhasebeleştirilmek yerine, kazanılmamış gelir olarak finansal durum tablosu ile ilişkilendirilir ve ilgili varlıkların ekonomik ömrü boyunca sistematik şekilde kar veya zarara yansıtılır.

Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler

Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır.

Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, raporlama tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın en güvenilir şekilde tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Karşılığın, mevcut yükümlülüğün karşılanması için gerekli tahmini nakit akışlarını kullanarak ölçülmesi durumunda söz konusu karşılığın defter değeri, ilgili nakit akışlarının bugünkü değerine eşittir.

Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir.

Garantiler

Garanti maliyetleriyle ilgili karşılıklar, Grup'a ait yükümlülüklerin karşılanması için yönetim tarafından tahmin edilen en uygun harcamalara göre, ilgili ürünlerin satış tarihinde muhasebeleştirilir.

Sermaye ve Temettüler

Adi hisseler, özsermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, temettü kararının alındığı dönemde birikmiş kardan indirilerek kaydedilir.

Yeni hisse senedi ihracıyla ilgili direk maliyetler, vergi etkisi indirilmiş olarak tahsil edilen tutardan düşülerek özkaynaklarda gösterilirler.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Gelir Vergileri

Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve onun bağlı ortaklıklarına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden, konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak sunulmuştur.

Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur.

Cari vergi

Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilendirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri hariç tutması nedeniyle, kar veya zarar tablosunda yer verilen kardan farklılık gösterir. Grup'un cari vergi yükümlülüğü raporlama tarihi itibarıyla yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır.

Ertelenmiş vergi

Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bahse konu varlık ve yükümlülükler, ticari ya da mali kar veya zararı etkilemeyen işleme ilişkin geçici fark, şerefiye veya diğer varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından (işletme birleşmeleri dışında) kaynaklanıyorsa muhasebeleştirilmez.

Ertelenmiş vergi yükümlülükleri, Grup'un geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte ilgili farkların ortadan kalkmasının muhtemel olması şartlarıyla hesaplanmaktadır.

Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olması beklenen ve raporlama tarihi itibarıyla yasallaşmış veya önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Grup'un raporlama tarihi itibarıyla varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır.

Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan gelir vergisiyle ilişkilendirilmesi ya da Grup'un cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.5 Önemli Muhasebe Politikaları Özeti (devamı)

Gelir Vergileri(devamı)

Dönem cari ve ertelenmiş vergisi

Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir. Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir.

Pay Başına Kazanç

Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, net karın, yıl boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunur.

Türkiye'de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları "bedelsiz hisse" yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip "bedelsiz hisse" dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak hesaplanmıştır.

Nakit Akış Tablosu

Nakit akış tablosunda, döneme ilişkin konsolide nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır.

İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları, Grup'un esas faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir.

Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Grup'un yatırım faaliyetlerinde (varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir.

Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Grup'un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.

Bölümlere Göre Raporlama

Grup'un başlıca faaliyet konusu endüstriyel tip soğutucu ve dondurucu üretimi ve satışıdır. Grup Yönetimi, Grup faaliyetlerini yurt içi ve yurt dışı faaliyetler olarak takip etmektedir. Öte yandan, Grup'un Türkiye dışındaki bağlı ortaklıklarının faaliyetleri Grup'un toplam faaliyetleri içerisinde önem arz etmemesi nedeniyle finansal bilgiler bölümlere göre raporlanmamıştır ve "TFRS 8 Faaliyet Bölümleri Standardı"nda yer alan istisnadan faydalanılmıştır.

Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar

Raporlama döneminden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, raporlama tarihi ile finansal durum tablosuun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.

Grup, raporlama tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.6 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları

Grup'un muhasebe politikalarını uygularken aldığı kritik kararlar

Konsolide finansal tabloların TFRS'lere göre hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibarıyla oluşması muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibarıyla gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar Grup yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen varsayımların sonuçları ile farklılık gösterebilir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönem kar veya zarar tablosunda yansıtılmaktadırlar. Gelecek finansal döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde düzeltmelere neden olma riski olan önemli tahmin ve varsayımlar aşağıdaki gibidir.

Net gerçekleşebilir değer

Dipnot 2.5'te belirtilen muhasebe politikası gereğince, stoklar maliyetin veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır.

Maddi varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar faydalı ömürleri

Dipnot 2.5'te belirtilen muhasebe politikası gereğince, maddi ve maddi olmayan varlıklar elde etme maliyetinden birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklüğü düşüldükten sonraki net değeri ile gösterilmektedir. Amortisman, maddi varlıkların faydalı ömürleri baz alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Faydalı ömürler yönetimin en iyi tahminlerine dayanır, her bilanço tarihinde gözden geçirilir ve gerekirse düzeltme yapılır.

Grup, TMS 16 Maddi Duran Varlıklar Standardı kapsamında "yeniden değerleme modeli" ile değerlediği arazi ve arsa, yeraltı ve yerüstü düzenleri ve binaları, 30 Eylül 2021 tarihindeki değerlerini dikkate alarak, yeniden değerlemiş olup, değerleme sonuçlarının 30 Eylül 2021 tarihli konsolide finansal tablolara yansıtmıştır. Grup, arazi ve arsa, yeraltı ve yerüstü düzenleri ve binaları TMS 16 yeniden değerleme modeli kapsamında finansal tablolarında gerçeğe uygun değeri üzerinden göstermektedir. 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolardaki söz konusu maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerleri, yeterli bilgi ve mesleki birikime sahip bağımsız değerleme kuruluşu tarafından hazırlanan ekspertiz raporlarına dayanmaktadır.

Karşılıklar

Dipnot 2.5'te belirtilen muhasebe politikası gereğince, karşılıklar, Grup'un geçmiş olaylar sonucunda, elinde bulundurduğu yasal ya da yaptırıcı bir yükümlülüğün mevcut bulunması ve bu yükümlülüğü yerine getirmek amacıyla geleceğe yönelik bir kaynak çıkışının muhtemel olduğu, ayrıca ödenecek miktarın güvenilir bir şekilde tahmin edilebildiği durumlarda ayrılmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı)

2.6 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı)

Ertelenmiş vergi

Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur. Elde edilen veriler ışığında, Grup'un gelecekte elde edilecek vergiye tabi kar ertelenmiş vergi varlıklarının tamamını karşılamaya yetmiyorsa, ertelenmiş vergi varlığının tamamı ve bir kısmına karşılık ayrılır. Gelecekteki faaliyet sonuçları, Grup'un şu andaki beklentilerini aşarsa, kayıtlara alınmamış ertelenmiş vergi varlığını kayıtlara almak gerekebilir.

İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıkların geri kazanımı

Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup/Şirket içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca bu varlıkların kullanıma veya satışa hazır hale gelebilmesinin teknik olarak mümkün olması, işletmenin bu varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin bulunması, maddi olmayan varlığı kullanma veya satma imkanının bulunması, maddi olmayan duran varlığın muhtemel ekonomik faydayı nasıl oluşturacağının belirli olması, ayrıca, maddi olmayan duran varlığın çıktısının veya maddi olmayan duran varlığın kendisinin bir piyasasının olması veya işletme bünyesinde kullanılacaksa maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir olması, geliştirme safhasını tamamlamak ve maddi olmayan duran varlık kullanmak veya satmak için yeterli teknik, mali ve diğer kaynakların mevcut olması ve geliştirme sürecinde maddi olmayan duran varlıkla ilgili yapılan harcamaların güvenilir bir biçimde ölçülebilir olması halinde kayda alınırlar.

İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar kayda alınamadıklarında, geliştirme harcamaları olarak oluştukları dönemde gider olarak kaydedilir. Dönem içinde Grup yönetimi işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıkların muhtemel ekonomik faydalarının varlığını yeniden tetkik etmiştir. Grup yönetimi projelerin beklenildiği gibi devam edeceğine inanmaktadır ve yapılan analiz üzerine projelerin benzer ekonomik fayda yaratacağını öngörmektedir. Yönetim ekonomik fayda azalsa dahi varlıkların kayıtlı bedellerinin geri kazanılmasının söz konusu olduğundan emindir. Bu durum Grup yönetimi tarafından yakından takip edilmektedir ve yönetim gelecekteki piyasa faaliyetlerinin düzeltme yapılmasını gerektirdiği durumlarda söz konusu düzeltmeleri yapacaktır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

3. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI

İlişkili taraflardan olan ticari alacaklar genellikle ABD Doları ve Avro ile yapılan mamul ve malzeme satışlarından kaynaklanmaktadır ve yaklaşık vadeleri 3 - 12 aydır (31 Aralık 2022: 3 – 12 ay). Şirket, gerek ticari, gerekse de ticari olmayan ilişkili taraf işlemleri için, Grup'un ana hissedarı olan Metalfrio Solutions S.A. Brazil'den teminat ve garanti almaktadır.

İlişkili taraflara olan ticari borçlar genellikle mal ve hizmet alımlarından kaynaklanmaktadır ve yaklaşık vadeleri 0 - 6 aydır (31 Aralık 2022: 0 – 6 ay).

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ilişkili taraflarla olan bakiyeler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023
Alacaklar Borçlar
Kısa Uzun Kısa
Ticari Diğer Diğer Ticari
Klimasan Ukraine LLC - - - -
Marsel Soğutma A.S. 66.780.685 - - 419.120
Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş. 37.475.151 32.624.902 838.350.809 -
Metalfrio Solutions Mexico S.A.Dec.V. 1.399.501 - - -
Metalfrio Solutions S.A. Brazil - - - 1.130.856
Rome Investment Management LTD. - - - 5.260.448
105.655.338 32.624.902 838.350.809 6.810.424

(*) Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş.'den olan diğer alacakların 11.474.885 Avro (373.781.766 TL) ve 497.193.945 TL toplamda 870.975.711 TL bu şirkete verilen kredilerden oluşmaktadır.

31 Aralık 2022
Alacaklar Borçlar
Kısa Uzun Kısa
Ticari Diğer Diğer Ticari
Klimasan Ukraine LLC - - - -
Marsel Soğutma A.S. 67.275.194 - - -
Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş. 32.880.769 310.634.465 322.596.414 14.036
Metalfrio Solutions Mexico S.A.Dec.V. 3.482.860 - - -
Metalfrio Solutions S.A. Brazil 1.923.294 - - 1.124.628
Rome Investment Management LTD. - - - 6.760.968
105.562.117 310.634.465 322.596.414 7.899.632

(*) Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş.'den olan diğer alacakların 17.980.550 Avro (358.440.460 TL) ve 274.790.419 TL toplamda 633.230.879 TL bu şirkete verilen kredilerden oluşmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

3. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı)

1 Ocak - 31 Aralık 2023
Stok alımları Mal satışları Faiz gelirleri Kira geliri Komisyon /
Royalti giderleri
Diğer
- 5.095.349 - - - 518.490
- - 55.620.944 25.925 - 7.522.608
2.501.676 - - - - 177.180
- - - - 11.068.426 -
- - - - - -
- 301.460.721 - 560.062 - 14.073.038
2.501.676 306.556.070 55.620.944 585.987 11.068.426 22.291.316
1 Ocak - 31 Aralık 2022
Komisyon /
İlişkili taraflarla olan işlemler Stok alımları Mal satışları Faiz gelirleri Kira geliri Royalti giderleri Diğer
Metalfrio Solutions Mexico S.A.Dec.V. - 2.422.669 300.542 - - -
Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş. - - 37.757.161 12.534 - 5.365
Metalfrio Solutions S.A. Brazil - 1.020.957 148.533 - - -
Rome Investment Management LTD. - - - - 9.437.542 -
Klimasan Ukraine LLC - - - - - 533.830
Marsel Soğutma A.Ş. - 173.701.043 - 332.488 - 5.720.264
- 177.144.669 38.206.236 345.022 9.437.542 6.259.459

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

3. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı)

Ticari olmayan işlemler:

İlişkili taraflardan ticari olmayan alacaklar finansman işlemlerinden doğmaktadır. İlişkili taraflardan olan ticari olmayan alacaklar için piyasa faiz oranı uygulanmaktadır. Grup tarafından 2023 yılı içinde uygulanan faiz oranı EURLibor+%6,5-%42 aralığındadır (2022: %4,30-19).

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un ilişkili taraflarına kullandırdığı kredilerin detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023
Orijinal
Para Birimi Vade Tarihi Faiz Oranı Toplam
İlişkili taraflara kullandırılan krediler
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. Avro 15 Ocak 2025 EURLibor + %6,5 11.310.000
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. TL 15 Ocak 2025 %42 469.940.000
İlişkili taraflara kullandırılan krediler (Ödenmemiş Faiz)
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. Avro 19 Mayıs 2024 - 164.885
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. TL 19 Mayıs 2024 - 27.253.945
Toplam TL 497.193.945
Toplam Avro 11.474.885
TL TOPLAM 870.975.711
31 Aralık 2022
Orijinal
Para Birimi Vade Tarihi Faiz Oranı Toplam
İlişkili taraflara kullandırılan krediler
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. Avro 15 Ocak 2025 %4,30 4.307.500
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. Avro 15 Ocak 2025 %4,30 5.000.000
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. Avro 15 Ocak 2025 %4,30 8.000.000
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. TL 6 Nisan 2023 %19 146.050.000
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. TL 2 Mayıs 2023 %19 116.810.000
İlişkili taraflara kullandırılan krediler (Ödenmemiş Faiz)
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. Avro 15 Ocak 2025 - 673.050
Metalfrio Solutions Soğutma ve Ticaret A.Ş. TL 2 Mayıs 2023 - 11.930.419
Toplam TL 274.790.419
Toplam Avro 17.980.550
TL TOPLAM 633.230.879

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

3. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı)

Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar:

Grup, üst düzey yönetim kadrosu Yönetim Kurulu üyeleri ve İcra Kurulu üyelerinden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar ücret, prim, sağlık sigortası ve ulaşım gibi faydaları içermektedir. Dönem içerisinde üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Ücretler ve diğer kısa vadeli faydalar 38.161.845 20.836.094
38.161.845 20.836.094

4. TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR

a) Ticari alacaklar

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, kısa vadeli ticari alacaklar aşağıdaki gibidir:

Kısa vadeli ticari alacaklar 31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Ticari alacaklar 1.996.124.456 549.312.066
İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 3) 105.655.338 105.562.117
Alacak senetleri 193.684 26.258.082
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) (20.287.057) (20.152.963)
Beklenen zarar karşılığı (-) (3.719.353) (1.873.257)
Ticari alacaklar için tahakkuk etmemiş finansman gideri (-) (17.485.865) (3.631.989)
Alacak senetleri için tahakkuk etmemiş finansman gideri (-) (8.858.277) (1.230.530)
2.051.622.926 654.243.526

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

4. TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR

a) Ticari alacaklar (devamı)

Ticari alacaklar, normal iş akışında satılan ürünler veya verilen hizmetler için müşteriden olan alacaklardan oluşmaktadır. Grup, ticari alacaklarını sözleşmeden doğan nakit akışlarını tahsil etmek amacı ile elinde bulundurmakta ve dolayısıyla etkin faiz yöntemini kullanarak itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçmektedir.

Grup, ticari alacakları için değer düşüklüğünü ömür boyu beklenen kredi zararına göre ölçmektedir. Ticari alacaklarda beklenen kredi zararları, müşterilerin geçmişteki temerrüde düşme durumuna bakılarak, mevcut finansal durumu analiz edilerek ve ilgili müşterinin faaliyet gösterdiği endüstrinin genel ekonomik koşulları ve raporlama tarihindeki koşullar dikkate alınarak oluşturulan bir karşılık matrisi kullanılarak tahmin edilir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup, geçmiş dönemlerdeki tahsil edilememe riskine dayanarak yaptığı hesaplama sonucunda konsolide finansal tablolarında 3.719.353 TL beklenen zarar karşılığı kaydetmiştir (31 Aralık 2022: 1.873.257TL).

Cari dönemde, yönetimin tahminlerinde ve varsayımlarında önemli bir değişiklik olmamıştır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, uzun vadeli ticari alacakları bulunmamaktadır.

Grup'un ticari alacaklarındaki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalara Not 29'da yer verilmiştir.

Şüpheli ticari alacak karşılıklarının, 31 Aralık 2023 ve 2022 hesap dönemlerine ait hareketleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
Şüpheli ticari alacak karşılığı hareketleri 2023 2022
1 Ocak itibarıyla karşılık (22.026.220) (21.705.589)
Dönem gideri (1.562.652) (1.117.966)
Kur değerlemesinin etkisi (417.538) 797.335
31 Aralık itibarıyla karşılık (24.006.411) (22.026.220)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

4. TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR

b) Ticari borçlar

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ticari borçlar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 31 Aralık
Kısa Vadeli Ticari Borçlar 2023 2023
Ticari borçlar 1.601.063.904 558.731.613
İlişkili taraflara ticari borçlar (Not 3) 6.810.424 7.899.632
Ticari borçlar için tahakkuk etmemiş finansman geliri (-) (12.452.535) (2.878.817)
1.595.421.793 563.752.428

Grup'un ticari borçlarından dolayı maruz kaldığı döviz kuru riskine ait açıklamalara Not 29'da yer verilmiştir.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, uzun vadeli ticari borçları bulunmamaktadır.

Ticari borçlar başlıca, ticari alımlardan ve devam eden harcamalardan kaynaklanan ödenmemiş tutarları kapsamaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ticari borçların iskontosunda kullanılan oranlar: Türk Lirası, Avro ve ABD Doları cinsinden ticari borçlar, 31 Aralık 2023 itibarıyla, sırasıyla ortalama %43,62, %0, %0, (31 Aralık 2022: Yıllık %10,26, %0, %4,88).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

5. DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR

a) Diğer Alacaklar

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kısa ve uzun vadeli diğer alacaklar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 31 Aralık
Kısa Vadeli Diğer Alacaklar 2023 2022
İlişkili taraflardan alacaklar (Not 3) 32.624.902 310.634.465
Gümrüklerden alacaklar 3.538.763 2.917.332
Personelden alacaklar 690.697 150.746
Diğer alacaklar 2.286.948 4.585.841
39.141.311 318.288.384
31 Aralık 31 Aralık
Uzun Vadeli Diğer Alacaklar 2023 2022
İlişkili taraflardan alacaklar (Not 3) 838.350.809 322.596.414
838.350.809 322.596.414

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla uzun vadeli diğer borçlar aşağıdaki gibidir:

Uzun Vadeli Diğer Borçlar 31 Aralık 31 Aralık
2022
2023
Alınan depozito ve teminatlar 368.650 1.048.604
368.650 1.048.604

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

6. STOKLAR

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla stoklar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
İlk madde ve malzeme 577.149.332 442.789.414
Mamuller 371.635.104 311.665.934
Yarı mamuller 50.046.801 29.878.926
Diğer stoklar 21.215.348 8.865.548
Ticari mallar 17.913.756 1.238.834
Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) (16.755.232) (10.136.757)
1.021.205.108 784.301.900

31 Aralık 2023 dönemi içerisinde satılan malın maliyetine giden stok tutarı 2.128.793.195 TL'dir (31 Aralık 2022: 1.782.321.986 TL).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla stoklar üzerindeki sigorta tutarı 749.419.700 TL'dir (31 Aralık 2022: 477.201.000 TL).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla stoklar üzerinde teminat/rehin/ipotek yoktur (31 Aralık 2022: yoktur).

Grup'un stoklarına ilişkin ayrılan değer düşüklüğü karşılığı giderleri, hareket görmeyen, hurdaya ayrılan ya da az kullanılan stoklarla ilgilidir. Stoklar üzerindeki değer düşüklüğü karşılığı satılan malın maliyetinde giderleştirilmiştir.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde stoklar üzerindeki değer düşüklüğü karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

Stok değer düşüklüğü karşılığı hareketleri 1 Ocak-
31 Aralık
2023
1 Ocak
31 Aralık
2022
1 Ocak itibarıyla karşılık (10.136.757) (7.355.463)
Dönem karşılık (gideri) /iptali, net (2.995.755) (218.768)
Çevrim farkı (3.622.720) (2.562.526)
31 Aralık itibarıyla karşılık (16.755.232) (10.136.757)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

7. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER

31 Aralık 31 Aralık
Kısa Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler 2023 2022
Tedarikçilere verilen avanslar 149.525.993 128.829.285
Verilen iş avansları 934.904 1.046.514
Gelecek aylara ait giderler 116.470.327 40.344.230
Diğer - -
266.931.223 170.220.029

Gelecek aylara ait giderler peşin ödenmiş sigorta giderleri, peşin ödenmiş bilgi işlem giderleri ve diğer gelecek aylara ait gider kalemlerinden oluşmaktadır.

Uzun Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler 31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Gelecek yıllara ait giderler 570.174 571.882
570.174 571.882
Kısa Vadeli Ertelenmiş Gelirler 31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Alınan sipariş avansları 23.033.884 25.654.687
Gelecek aylara ait gelirler 19.320.261 -
42.354.145 25.654.687

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

8. MADDİ DURAN VARLIKLAR

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait maddi duran varlıkların hareketleri aşağıdaki gibidir:

Maliyet Değeri Yer altı ve Yapılmakta
yerüstü Tesis, makina Diğer maddi olan
Arazi ve arsalar düzenleri Binalar ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar duran varlıklar Özel maliyetler yatırımlar Toplam
1 Ocak 2023 itibarıyla açılış bakiyesi 740.720.354 16.628.966 501.242.148 162.029.539 2.553.794 19.496.683 1.957.934 571.938 20.225.508 1.465.426.864
Alımlar - 226.499 3.182.623 27.793.876 - 4.531.693 11.712 - 13.640.983 49.387.386
Çıkışlar - - - (277.974) - (188.103) - - - (466.077)
Yeniden değerleme fonu 149.240.172 6.598.620 175.175.928 - - - - - - 331.014.720
Yapılmakta olan yatırımlardan transferler - - - 1.743.354 - - - - (1.743.354) -
Çevrim farkları 499.566.721 12.373.883 308.961.502 94.965.858 939.813 12.976.531 1.275.685 362.618 15.595.264 947.017.876
31 Aralık 2023 itibarıyla kapanış bakiyesi 1.389.527.247 35.827.967 988.562.202 286.254.653 3.493.607 36.816.805 3.245.332 934.556 47.718.400 2.792.380.769
Birikmiş Amortismanlar
1 Ocak 2023 itibarıyla açılış bakiyesi - (1.062.521) (67.074.697) (55.643.212) (2.242.358) (3.930.922) (368.633) (93.114) - (130.415.457)
Dönem gideri - (2.810.189) (20.120.596) (20.396.891) (95.147) (6.448.904) (397.870) (54.209) - (50.323.805)
Çıkışlar - - - 19.366 - 4.495 - - - 23.860
Çevrim farkları - (1.427.504) (23.148.393) (26.706.745) (378.512) (3.446.315) (366.607) (78.355) - (55.552.431)
31 Aralık 2023 itibarıyla kapanış bakiyesi - (5.300.213) (110.343.687) (102.727.482) (2.716.016) (13.821.646) (1.133.110) (225.678) - (236.267.832)
31 Aralık 2023 itibarıyla net defter değeri 1.389.527.247 30.527.754 878.218.515 183.527.171 777.591 22.995.159 2.112.222 708.878 47.718.400 2.556.112.937

Amortisman ve itfa giderlerinin 55.054.489 TL'si satılan malın maliyetine (31 Aralık 2022: 29.802.914 TL), 18.895.950 TL'si pazarlama giderlerine, 31 Aralık 2022: 9.447.584 TL), 7.506.586 TL'si genel yönetim giderlerine (31 Aralık 2022: 4.205.497 TL), 15.413.174 TL'si Ar-Ge giderlerine (31 Aralık 2022: 15.227.816 TL) dahil edilmiştir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yararlı ömrünü tamamlamış fakat kullanmaya devam ettiği maddi duran varlık toplamı 1.597.440 TL'dir (31 Aralık 2022: 39.079.207 TL).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, maddi duran varlıklar üzerindeki toplam sigorta tutarı 1.326.197.087 TL'dir (31 Aralık 2022: 773.175.684 TL).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

8. MADDİ DURAN VARLIKLAR (devamı)

31 Aralık 2022 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi duran varlıkların hareketleri aşağıdaki gibidir:

Maliyet Değeri Yer altı ve
yerüstü
Tesis, makina Diğer maddi Yapılmakta
olan
Arazi ve arsalar düzenleri Binalar ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar duran varlıklar Özel maliyetler yatırımlar Toplam
1 Ocak 2022 itibarıyla açılış bakiyesi 169.807.060 8.689.474 292.127.098 184.097.775 2.068.210 30.357.659 2.396.829 838.451 920.266 691.302.821
Alımlar - 613.896 1.614.003 29.342.310 - 4.443.792 114.203 380.568 31.969.140 68.477.912
Çıkışlar - - (7.580) (1.440.876) (1.497) (6.465.953) (269.870) - - (8.185.776)
Değer artış fonundaki net değişim 501.047.082 10.497.688 242.709.510 - - - - - - 754.254.279
Yapılmakta olan yatırımlardan transferler - - - 15.474.155 - - - - (15.474.155) -
Çevrim farkları 69.866.213 (3.172.092) (35.200.882) (65.443.826) 487.081 (8.838.815) (283.228) (647.081) 2.810.256 (40.422.374)
31 Aralık 2022 itibarıyla kapanış bakiyesi 740.720.354 16.628.966 501.242.148 162.029.539 2.553.794 19.496.683 1.957.934 571.938 20.225.508 1.465.426.863
Birikmiş Amortismanlar
1 Ocak 2022 itibarıyla açılış bakiyesi - (4.814.991) (143.191.525) (105.785.308) (1.307.353) (20.432.576) (1.051.323) (838.451) - (277.421.526)
Dönem gideri - (1.184.595) (12.351.996) (16.316.348) (221.719) (2.958.192) (250.698) (26.953) - (33.310.501)
Çıkışlar - - 3.720 1.365.018 1.497 6.367.723 269.870 - - 8.007.828
Çevrim farkları - 4.937.065 88.465.104 65.093.426 (714.783) 13.092.124 663.517 772.290 - 172.308.744
31 Aralık 2022 itibarıyla kapanış bakiyesi - (1.062.521) (67.074.697) (55.643.212) (2.242.358) (3.930.922) (368.633) (93.114) - (130.415.456)
31 Aralık 2022 itibarıyla net defter değeri 740.720.354 15.566.445 434.167.451 106.386.327 311.436 15.565.762 1.589.301 478.823 20.225.508 1.335.011.407

Amortisman ve itfa giderlerinin 65.568.196 TL'si satılan malın maliyetine (31 Aralık 2022: 29.802.914 TL), 18.895.953 TL'si pazarlama giderlerine, 31 Aralık 2022: 9.447.584 TL), 7.506.586 TL'si genel yönetim giderlerine (31 Aralık 2022: 4.205.497 TL), 15.413.174 TL'si Ar-Ge giderlerine (31 Aralık 2022: 15.227.816 TL) dahil edilmiştir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yararlı ömrünü tamamlamış fakat kullanmaya devam ettiği maddi duran varlık toplamı 1.597.440 TL'dir (31 Aralık 2022: 39.079.207 TL).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, maddi duran varlıklar üzerindeki toplam sigorta tutarı 1.326.197.087 TL'dir (31 Aralık 2022: 773.175.684 TL).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

8. MADDİ DURAN VARLIKLAR (devamı)

Grup'un sahip olduğu arsa ve araziler, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri yeniden değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerleri üzerinden maliyet ve birikmiş amortismanları yeniden değerlenme tutarlarıyla ayrı ayrı gösterilmiştir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un mülkiyetinde bulunan arsa ve araziler, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenlerinin gerçeğe uygun değerleri, Grup'tan bağımsız değerleme kuruluşları tarafından gerçekleştirilmiştir. Grup'un söz konusu maddi duran varlıklarının gerçeğe uygun değerleri, yeterli bilgi ve mesleki birikime sahip bağımsız değerleme kuruluşları tarafından hazırlanan ekspertiz raporlarına dayanmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihli, değerleme kuruluşları tarafından hazırlanan değerleme raporlarına göre; Grup bünyesindeki arsa ve binaların toplam değeri 2.201.500.104 TL olarak hesaplanmıştır (31 Aralık 2022: 1.065.501.452 TL). Arsa ve binaların gerçeğe uygun değerleri emsal karşılaştırma yöntemi dikkate alınarak tahmin edilmiştir. Ertelenmiş vergi ile netleştirilmiş yeniden değerleme fonu diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilmektedir.

Grup, arsa ve binalarına yeniden değerleme yaptırmasaydı, ilgili maddi duran varlıkların net defter değeri 31 Aralık 2023 tarihi itibariyla 496.790.813 TL olacaktı (31 Aralık 2022: 436.199.971 TL).

Gerçeğe uygun değer ölçümü

"TFRS 13 – Finansal Araçlar: Açıklama" standardı finansal tablolarda gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülerek gösterilen finansal araçların gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesinde kullanılan verilerin önemini yansıtan bir sıra dahilinde sınıflandırılarak gösterilmesini gerektirmektedir. Bu sınıflandırma esas olarak söz konusu verilerin gözlemlenebilir nitelikte olup olmamasına dayanmaktadır. Gözlemlenebilir nitelikteki veriler, bağımsız kaynaklardan edinilen piyasa verilerinin kullanılması; gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler ise Grup'un piyasa tahmin ve varsayımlarının kullanılması anlamına gelmektedir.

Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:

1'inci seviye: Özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar;

2'nci seviye: 1'inci sırada yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) ya da dolaylı olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle) gözlemlenebilir nitelikteki veriler;

3'üncü seviye: Varlık ya da borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler (gözlemlenebilir bitelikte olmayan veriler)

Sınıflandırma, kullanılabilir olması durumunda gözlemlenebilir nitelikteki piyasa verilerinin kullanılmasını gerektirmektedir.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değer sınıflandırmasına ilişkin detay aşağıdaki gibidir:

Gerçeğe uygun değeri
31 Aralık 2023 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3
Maddi duran varlıklar - 2.201.500.104 -
Gerçeğe uygun değeri
31 Aralık 2022 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3
Maddi duran varlıklar - 1.065.501.452 -

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

9. KULLANIM HAKKI VARLIKLARI

TFRS 16 uyarınca, Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte kullanım hakkı varlığını ve kira yükümlülüğünü finansal tablolarına alır. Kullanım hakkı varlığı, başlangıçta maliyeti üzerinden ölçülür ve sonradan birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklüğü zararları düşülmüş ve kira yükümlülüğünün yeniden ölçümüne göre düzeltilmiş maliyeti üzerinden ölçer. Kullanım hakkı varlığı başlangıçta maliyet değerinden ölçülmüş ve kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra Grup'un muhasebe politikalarına uygun olarak gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür.

Kullanım hakkı varlıklarının 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bakiyeleri ve ilgili dönemdeki amortisman giderleri aşağıdaki gibidir:

Araç Arsa, Depo Makine techizat Toplam
Varlık kullanım hakkı- 1 Ocak 2023 5.055.312 42.090.964 18.726.058 65.872.334
Yabancı para çevrim farkları 3.859.724 30.806.822 13.723.436 48.389.982
Dönem içi girişler 5.318.876 14.428.519 59.876.969 79.624.364
Dönem içi çıkışlar (581.481) - (15.313.447) (15.894.928)
Varlık kullanım hakkı- 31 Aralık 2023 13.652.430 87.326.305 77.013.016 177.991.752
Araç Arsa, Depo Makine techizat Toplam
Birikmiş Amortismanlar- 1 Ocak 2022 (2.909.474) (31.363.051) (11.845.599) (46.118.124)
Yabancı para çevrim farkları (1.148.281) (6.577.161) (5.623.693) (13.349.135)
Dönem içi amortisman gideri (2.176.887) (11.117.586) (11.554.505) (24.848.978)
Dönem içi çıkışların amortisman etkisi 581.481 - 9.572.050 10.153.531
Birikmiş Amortismanlar- 31 Aralık 2023 (5.653.161) (49.057.799) (19.451.747) (74.162.706)
Varlık Kullanım Hakkı Net - 31 Aralık 2023 7.999.270 38.268.507 57.561.269 103.829.046
Araç Arsa, Depo Makine techizat Toplam
Varlık kullanım hakkı- 1 Ocak 2022 2.965.345 33.509.194 6.653.614 43.128.153
Yabancı para çevrim farkları 1.122.132 10.637.419 3.412.611 15.172.162
Dönem içi girişler 1.924.794 - 8.659.833 10.584.627
Dönem içi çıkışlar (956.959) (2.055.649) - (3.012.608)
Varlık kullanım hakkı- 31 Aralık 2022 5.055.312 42.090.964 18.726.058 65.872.334
Araç Arsa, Depo Makine techizat Toplam
Birikmiş Amortismanlar- 1 Ocak 2022 (1.719.324) (18.016.953) (4.965.106) (24.701.383)
Yabancı para çevrim farkları (725.467) (6.790.059) (2.273.549) (9.789.075)
Dönem içi amortisman gideri (1.421.642) (8.611.688) (4.606.944) (14.640.274)
Dönem içi çıkışların amortisman etkisi 956.959 2.055.649 - 3.012.608
Birikmiş Amortismanlar- 31 Aralık 2022 (2.909.474) (31.363.051) (11.845.599) (46.118.124)
Varlık Kullanım Hakkı Net - 31 Aralık 2022 2.145.838 10.727.913 6.880.459 19.754.210

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

10. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait maddi olmayan duran varlıkların hareketleri aşağıdaki gibidir:

Aktifleştirilen
geliştirme
giderleri
Haklar Yapılmakta
olan yatırımlar
Toplam
Maliyet Değeri
1 Ocak 2023 itibarıyla açılış bakiyesi 144.103.616 13.311.632 3.600.682 161.015.929
Yabancı para çevrim farkları (40.503.532) (5.722.899) - (46.226.431)
Alımlar 35.555.329 17.255.215 18.259.740 71.070.284
Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 21.860.422 - (21.860.422) -
31 Aralık 2023 itibarıyla kapanış bakiyesi 161.015.835 24.843.948 - 185.859.783
Birikmiş İtfa Payları
1 Ocak 2023 itibarıyla açılış bakiyesi (90.805.021) (12.340.770) - (103.145.791)
Yabancı para çevrim farkları 48.983.067 9.283.242 - 58.266.309
Dönem gideri (15.413.176) (6.284.240) - (21.697.416)
31 Aralık 2023 itibarıyla kapanış bakiyesi (57.235.130) (9.341.768) - (66.576.898)
31 Aralık 2023 itibarıyla net defter değeri 103.780.705 15.502.180 - 119.282.886

Yapılmakta olan yatırımlar Grup'un bünyesinde gerçekleştirilen geliştirme projelerinden oluşmaktadır. Bu projeler tamamlanıp ekonomik yarar sağlayacak belirlenebilir bir varlık oluştuğunda gayri maddi hak olarak maddi olmayan duran varlık olarak sınıflandırılmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yararlı ömrünü tamamlamış fakat kullanmaya devam ettiği maddi olmayan duran varlık toplamı 2.701.842 TL'dir (31 Aralık 2022: 41.011.642 TL).

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

10. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (devamı)

31 Aralık 2022 tarihinde sona eren hesap dönemine ait maddi olmayan duran varlıkların hareketleri aşağıdaki gibidir:

Aktifleştirilen
geliştirme
giderleri
Haklar Yapılmakta
olan yatırımlar
Toplam
Maliyet Değeri
1 Ocak 2022 itibarıyla açılış bakiyesi 75.714.641 7.100.075 5.402.461 88.217.177
Yabancı para çevrim farkları 43.164.255 5.814.605 369.549 49.348.410
Alımlar - 396.952 23.053.391 23.450.343
Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 25.224.720 - (25.224.720) 0
31 Aralık 2022 itibarıyla kapanış bakiyesi 144.103.616 13.311.632 3.600.682 161.015.929
Birikmiş İtfa Payları
1 Ocak 2022 itibarıyla açılış bakiyesi (47.116.003) (6.013.496) - (53.129.499)
Yabancı para çevrim farkları (33.596.581) (5.686.674) - (39.283.255)
Dönem gideri (10.092.437) (640.600) - (10.733.037)
31 Aralık 2022 itibarıyla kapanış bakiyesi (90.805.021) (12.340.770) - (103.145.791)
31 Aralık 2022 itibarıyla net defter değeri 53.298.595 970.862 3.600.682 57.870.138

11. ŞEREFİYE

383.655 TL değerindeki şerefiye, Sabcool Ltd şirketinin 28 Aralık 2017 tarihindeki satın alma yoluyla ile elde edilmesinden kaynaklanmıştır.

Maliyet değeri 2023 2022
Dönem başı maliyet değeri 383.655 383.655
Kapanış değeri 383.655 383.655

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

12. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI

İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması

İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa 28.02.2009 tarih ve Mükerrer 27155 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5838 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle eklenen 32/A maddesinde kapsamı belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oran üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur.

15.05.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Geçici 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre; "Bu Karar ve daha önceki kararlara istinaden imalat sanayiine yönelik düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında; 01.01.2017 ile 31.12.2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için bölgesel ve stratejik teşvik uygulamaları kapsamında vergi indirimi desteğinde uygulanacak yatırıma katkı oranları her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirimi tüm bölgelerde yüzde yüz oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranı yüzde yüz olmak üzere, teşvik belgesi üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın uygulanır."

Şirketin T.C. Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'nden alınan 06.03.2018 tarih ve 135809A sayılı yatırım teşvik belgesi; 11.04.2019 tarihinde 135809B sayılı belge ile revize edilerek toplam yatırım tutarı 33.080.000,00 TL'den 49.000.000,00 TL'ye, 14.01.2021 tarihinde 135809C sayılı belge ile revize edilerek toplam yatırım tutarı 49.000.000,00 TL'den 67.600.000,00 TL'ye yükseltilmiştir. Yurtiçinden ve yurtdışından temin edilecek makine teçhizat listelerinin güncellenmesi neticesinde şirketin yatırım teşvik belgesinin halen kullanımda olan en güncel hali 15.03.2023 tarih ve 135809E sayılı belgedir.

Yatırım teşvik belgesi üzerinde yer alan vergi indirimi oranı %70, yatırıma katkı oranı %30 olup; bahsi geçen oranlar yukarı yer alan mevzuat uyarınca 01.01.2018-31.12.2020 tarihleri arasında sırayla %100 ve %45 olarak uygulanmıştır. Bu belge kapsamında şirket eksik kurumlar vergisi ödemek suretiyle 2018 yılında 3.975.216,42 TL, 2019 yılında 16.321.470,16 TL, 2020 yılında 1.753.313,42 TL ve 2022 yılında 6.028.694,74 TL yatırıma katkı tutarı kullanmış olup, 2023 yılında ise kurumlar vergisi matrahı oluşmaması sebebiyle indirimli kurumlar vergisi uygulaması yönünden herhangi bir hesaplama yapılmamıştır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

12. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI (devamı)

Ar-Ge İndirimi Uygulaması

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre; "Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile bu Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen münhasıran tasarım harcamalarının tamamı 13.06.2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının ve 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır."

3 üncü maddenin ikinci fıkrasına göre; "Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile bu Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde çalışan tasarım ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için %95'i, yüksek lisanslı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için %90'ı ve diğerleri için %80'i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir."

3 üncü maddenin üçüncü fıkrasına göre ise; "Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personeli, bu Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde çalışan tasarım ve destek personeli ile 26.06.2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için 5 yıl süreyle Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.

10.08.2016 tarihinde yürürlüğe giren 01.08.2016 tarihli ve 2016/9092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre, 5746 sayılı Kanun kapsamında kurulan ve aşağıda belirtilen göstergelerden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az %20 artış sağlayan Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde, o yıl yapılan Ar-Ge, yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının yüzde ellisi, Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edilebilir:

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir) 12. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI (devamı)

Ar-Ge İndirimi Uygulaması (devamı)

  • a) Ar-Ge veya tasarım harcamasının toplam ciro içindeki payı
  • b) Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı
  • c) Uluslararası destekli proje sayısı
  • ç) Lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
  • d) Toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
  • e) Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı.

Bu göstergelerdeki Ar-Ge veya tasarım harcamasının toplam ciro içindeki payı; ilgili yılda yapılan Ar-Ge veya tasarım harcamasının, şirketlerin gelir tablosundaki "net satışlarına" oranını, Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı; Ar-Ge faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen hasılat tutarının, şirketlerin tüm faaliyetlerinden elde ettikleri hasılata oranını ifade eder.

Bu kapsamda, yukarıda belirtilen göstergelerden herhangi birinde, bir önceki yıla göre en az yüzde yirmi oranında artış sağlayan Ar-Ge ve tasarım merkezleri, o yıl yapılan Ar-Ge, yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının yüzde ellisini, ilave olarak Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edebileceklerdir.

Bu Kanun 7263 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle değişen ibare ile 31.12.2028 tarihine kadar uygulanmak üzere yürürlükte olup, şirketin Ar-Ge merkezi olmak için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na yapmış olduğu başvuru komisyonca incelenmiş ve şirket 27.08.2014 tarihi itibarıyla Ar-Ge Merkezi belgesi almaya hak kazanmıştır. Şirket tarafından yukarıda bahsedilen kurumlar vergisi Ar-Ge indirimi, gelir vergisi stopajı teşviki ve sigorta primi desteğinden yararlanılmaktadır.

İhracatta Götürü Gider Uygulaması

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 'İndirilecek Giderler' başlıklı 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasına göre; safi kazancın tespit edilmesi için, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin indirilmesi kabul edilir. (İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hasılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler.)

Yukarıda yer alan parantez içi hükme istinaden şirket ihracatlarından döviz olarak elde ettiği hasılatın binde beşini aşmamak şartıyla götürü olarak hesapladığı 9.517.498,51 TL'yi kurum kazancından indirim konusu yapmıştır.

Ancak, 28.12.2023 tarihli, 32413 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi ile 193 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan birinci parantez içi hüküm yani ihracatta götürü gider uygulaması yürürlükten kaldırılmıştır. Bu madde 01.01.2024 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

12. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI (devamı)

İhracat İşlemleri ile Diğer Döviz Kazandırıcı Faaliyetler

İhracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tespit edilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılan ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler damga vergisi ve harçlardan istisna edilmiştir. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı'na dayanılarak hazırlanan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu'nun 16.12.2004 tarihli ve 2004/11 sayılı Kararı'na istinaden yurtdışı fuar katılımlarının desteklenmesi amacıyla devlet yardımı ödenmektedir.

13. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, diğer kısa vadeli karşılıkların detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Garanti karşılıkları (i) 27.323.831 20.990.299
Satış ciro primi ve komisyonu karşılıkları (ii) 17.238.106 7.658.553
Dava karşılıkları (iii) 4.478.074 3.386.030
Diğer karşılıklar (*) 15.116.894 2.409.642
64.156.904 34.444.524

(*) Nakliye gider tahakkuku

  • (i) Garanti karşılıkları, yurt içi ve yurt dışı satışlarında Grup'un üretimini gerçekleştirdiği soğutucular ve ithal ettiği sebiller için garanti programı doğrultusunda gerekli olacak ekonomik fayda çıkışı tutarına ilişkin yöneticilerin en iyi tahminlerinin bugünkü değerini ifade eder. Ayrıca yurt dışı satışlarda müşteriler ile yapılan sözleşmeler gereği, dönem sonu itibarıyla gerçekleşmiş satışlar üzerinden belirlenen tedarik edilecek bedelsiz yedek parça karşılıklarını içermektedir.
  • (ii) Satış ciro primi karşılıkları, Grup'un bazı müşteriler için gerçekleşmesi kesinleşen ciro primi tutarlarının toplamından oluşmaktadır.
  • (iii) Dava karşılıkları, Grup'un devam eden iş ve ticari davalarından oluşmaktadır. Dava karşılığı tutarları, kar veya zarar tablosu içerisinde, esas faaliyetlerden diğer giderler olarak muhasebeleştirilmektedir. Grup yönetiminin görüşüne göre, uygun hukuki görüş alınması ile, söz konusu davalar, 31 Aralık 2023 itibarıyla ayrılan karşılık tutarından daha fazla önemli bir kayba yol açmayacaktır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

13. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR (devamı)

31 Aralık tarihinde sona eren hesap dönemleri için, garanti karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 1 Ocak
Garanti karşılıkları 31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
1 Ocak itibarıyla karşılık 20.990.299 14.930.245
Karşılık gideri, net 8.154.372 5.759.019
Çevrim farkı (1.820.840) 301.035
31 Aralık itibarıyla karşılık 27.323.831 20.990.299

31 Aralık tarihinde sona eren hesap dönemleri için, ciro prim ve komisyon karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 1 Ocak
Satış ve ciro primi komisyonu karşılığı 31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
1 Ocak itibarıyla karşılık 7.658.553 11.136.083
Dönem içi ödenen (7.658.553) (5.763.816)
İlave karşılık 16.486.258 3.280.769
Çevrim farkı 751.847 (994.483)
31 Aralık itibarıyla karşılık 17.238.106 7.658.553

31 Aralık tarihinde sona eren hesap dönemleri için, dava karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 1 Ocak
Dava karşılıkları 31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
1 Ocak itibarıyla karşılık 3.386.030 3.032.158
Dönem içi ödenen (1.683.742) (894.873)
İlave karşılık 1.387.471 1.343.875
Çevrim farkı 1.388.315 (95.130)
31 Aralık itibarıyla karşılık 4.478.074 3.386.030

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

14. TAAHHÜTLER

Teminat – Rehin - İpotekler ("TRİ")

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un vermiş olduğu teminat / rehin / ipotek pozisyonuna ilişkin tablo aşağıdaki gibidir:

TL Karşılığı Avro ABD Doları TL
1.122.856.509
1.122.856.509
-
-
1.122.856.509
TL Karşılığı Avro ABD Doları TL
484.113.933
1.229.406.023 37.319.090 - 484.113.933
-
-
1.229.406.023 37.319.090 - 484.113.933
2.798.798.464
2.798.798.464
-
-
2.798.798.464
1.229.406.023
-
-
51.450.454
51.450.454
-
-
51.450.454
37.319.090
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyle Grup'un diğer verilen TRİ'si bulunmaması nedeni ile özkaynak toplamına oranı verilmemiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

14. TAAHHÜTLER (devamı)

Teminat – Rehin - İpotekler ("TRİ") (devamı)

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un almış olduğu teminat / rehin / ipotek pozisyonuna ilişkin tablo aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 TL Karşılığı Avro ABD Doları TL
- Teminat çek ve senetleri 33.562.693 822.000 - 6.786.947
- İpotek 1.940.000 - - 1.940.000
Toplam 35.502.693 822.000 - 8.726.947
31 Aralık 2022 TL Karşılığı Avro ABD Doları TL
- Teminat çek ve senetleri 24.127.334 809.000 - 8.000.000
- İpotek 1.440.000 - - 1.440.000
Toplam 25.567.334 809.000 - 9.440.000

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un teminat pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Eximbank kredileri (*) 2.737.666.274 1.197.980.049
Müşteriler 1.400.000 1.400.000
Tedarikçiler 9.014.780 8.491.240
Gümrük Müdürlükleri 18.103.509 19.970.982
Diğer 32.613.900 1.563.752
Toplam şarta bağlı yükümlülükler 2.798.798.463 1.229.406.023

(*) Eximbank kredileri için verilen teminat mektupları, Grup'un Eximbank'tan kullandığı kredilerin teminatı olarak verilmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

15. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR

Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Ödenecek sosyal güvenlik primleri 20.569.731 12.080.677
Personele ödenecek ücretler 28.973.929 11.166.860
49.543.660 23.247.537
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
İkramiye karşılıkları - 5.508.022
Kullanılmayan izin karşılığı 3.046.971 829.306
3.046.971 6.337.328

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde, ikramiye karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

2023
1 Ocak itibarıyla karşılık 5.508.022 11.123.616
Dönem içi ödenen (5.508.022) (6.442.019)
Çevrim farkı - 826.425
31 Aralık itibarıyla karşılık - 5.508.022

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde, kullanılmayan izin karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

2023 2022
1 Ocak itibarıyla karşılık 829.306 854.487
Dönem içi gerçekleşen (15.010.767) (7.943.487)
İlave karşılık 20.957.982 9.235.457
Çevrim farkı (3.729.550) (1.317.151)
31 Aralık itibarıyla karşılık 3.046.971 829.306

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

15. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR (devamı)

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar

Kıdem tazminatı karşılığı

Grup, Türk İş Kanunu'na göre, en az bir yıllık hizmeti tamamlayarak 25 yıllık çalışma hayatı ardından emekliye ayrılan (kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş), iş ilişkisi kesilen, askerlik hizmetleri için çağrılan veya vefat eden her çalışanına kıdem tazminatı ödemek mecburiyetindedir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı, aylık 35.058,58 TL (31 Aralık 2022: 19.982,83 TL) tavanına tabidir. Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı karşılığı, Grup'un, çalışanların emekli olmasından kaynaklanan gelecekteki muhtemel yükümlülük tutarının bugünkü değerinin tahmin edilmesi yoluyla hesaplanmaktadır. TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar, Grup'un yükümlülüklerinin, tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Bu doğrultuda, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:

Ana varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülük tutarının enflasyona paralel olarak artacak olmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. Bu nedenle, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, ilişikteki finansal tablolarda karşılıklar, geleceğe ilişkin, çalışanların emekliliğinden kaynaklanacak muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. İlgili raporlama tarihlerindeki karşılıklar, yıllık %25 enflasyon ve %18 faiz oranı varsayımlarına göre yaklaşık %1,12 olarak elde edilen reel iskonto oranı kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır (31 Aralık 2022: %3,04). İsteğe bağlı işten ayrılma oranları da 0-15 yıl çalışanlar için %6,36, 16 ve üzeri yıl çalışanlar için %0 olarak dikkate alınmıştır. Kıdem tazminatı tavanı altı ayda bir revize edilmekte olup, Grup'un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla geçerli olan 35.058,58 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır (31 Aralık 2022: 19.982,83 TL).

Kıdem tazminatı yükümlülüğü hesaplamasında kullanılan önemli tahminler iskonto oranı ve isteğe bağlı işten ayrılma olasılığıdır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde, kıdem tazminatı karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
1 Ocak itibarıyla karşılık 38.209.067 19.253.878
Hizmet maliyeti 11.613.450 6.233.626
Faiz maliyeti 13.067.934 3.505.884
Dönem içi ödemeler (23.754.297) (5.862.084)
Aktüeryal fark 12.875.527 15.334.837
Çevrim farkı 260.067 (257.074)
31 Aralık itibarıyla karşılık 52.271.747 38.209.067

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

16. DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir:

Diğer Dönen Varlıklar 31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
İade alınacak vergi varlıkları 56.017.140 -
Devreden KDV 134.330.171 133.859.291
Banka mevduat stopaj ödemeleri 334.176 -
Diğer dönen varlıklar 2.224.667 -
192.906.154 133.859.291

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:

Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Ödenecek KDV 6.076.843 7.103.079
Ödenecek vergi ve fonlar 40.229.730 12.283.885
Diğer kısa vadeli yükümlülükler 992.539 360.823
47.299.112 19.747.787

17. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ

a) Sermaye ve Sermaye Düzeltmesi Farkları

Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerindeki sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:

Hisse 31 Aralık 31 Aralık
Ortaklar Tipi % 2023 % 2022
Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Tic. A.Ş. A 43,4 34.458.095 43,4 34.458.095
Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Tic. A.Ş. B 8,8 6.930.000 8,8 6.930.000
Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Tic. A.Ş. C 8,8 6.930.000 8,8 6.930.000
Halka açık kısım (*) D 39,0 30.881.905 39,0 30.881.905
Ödenmiş sermaye 100 79.200.000 100 79.200.000
Enflasyon düzeltmesi farkları 980.882 980.882

(*) Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Tic. A.Ş.'nin Şirket'in sermaye yapısındaki toplam payı, Şirket hisselerinin halka açık kısmında elinde bulundurduğu %7,75 oranı da dikkate alındığında, %68,75'tir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

17. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (devamı)

a) Sermaye ve Sermaye Düzeltmesi Farkları (devamı)

31 Aralık 2023 itibarıyla, Grup sermayesi her biri 1 kuruş değerinde 7.920.000.000 adet paydan oluşmaktadır (31 Aralık 2022: 7.920.000.000 adet). Sermayeyi temsil eden hisse senetlerine tanınan imtiyazlar aşağıda belirtildiği gibidir:

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, nama yazılı hisselerin tamamı imtiyazlıdır. D grubu hisseler ise, gerçek kişi ortaklar ile halka arz edilen kısımdan ibarettir. D grubu hisse sahipleri yönetim kurulu için aday gösterememektedir. Toplam sermayeyi temsil eden payların 48.318.095 TL'lik kısmı nama (31 Aralık 2022: 48.318.095 TL), geri kalan 30.881.905 TL'lik kısmı ise (31 Aralık 2022: 30.881.905 TL) hamiline yazılıdır.

Yönetim kurulu A grubu hissedarların göstereceği adaylar arasından dört üye, B grubu hissedarların göstereceği adaylar arasından bir üye ve C grubu hissedarların göstereceği adaylar arasından bir üye olmak üzere, altı üye olarak genel kurul tarafından tayin edilir. Olağan ya da olağanüstü genel kurul toplantılarından A, B ve C grubu paylardan, her pay on beş, diğer gruplara ait paylardan her pay bir oy hakkına sahiptir. Yönetim kurulu üyelerinin seçim esasları esas sözleşmenin 10 uncu maddesinde açıklanmıştır.

Ortaklardan en az %5 paya sahip olanların isteği ile yönetim kurulu başkanı, yedi gün içinde olağanüstü genel kurul çağrısında bulunur ve gündem toplantı talep eden ortağın teklif ettiği konuları içerir. A, B ve C grubu paylar için bu oran aranmaz.

Grup ana sözleşmesinde belirtilen hallere ilişkin verilecek kararlar veya Grup ana sözleşmesinin değiştirilmesi veya Grup sermayesinin arttırılması veya azaltılması veya yönetim kurulu üyelerinin huzur hakkı ile ilgili kararların geçerli olabilmesi için A, B ve C grubu payların en az %51'inin onayı gerekir.

Kâr Dağıtımı

Halka açık şirketler, kar payı dağıtımlarını SPK'nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 No'lu Kar Payı Tebliği'ne göre yaparlar.

Sözleşme hükümlerine uygun olarak yapmakla mükelleftir. Bu bağlamda, Şirket, dönem kârını genel kurulu tarafından belirlenecek kâr dağıtım politikası çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtacaktır. Genel Kurulda kâr paylarının eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenmesine karar verilebilir.

TTK'ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kâr dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kâr payı ayrılmadıkça; başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kâr aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kârdan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi pay sahipleri için belirlenen kâr payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kârdan pay dağıtılamaz.

Grup, Yönetim Kurulu'nun 25 Nisan 2023 tarihli kararında yer alan önerisi doğrultusunda, 18 Mayıs 2023 tarihli Genel Kurul toplantısında net dağıtılabilir dönem karından karşılanmak üzere, şirket ortaklarına 6.000.000 TL brüt nakit temettü ödenmesi, bakiye 127.152.040 TL'nin ise dağıtılmayıp olağanüstü yedek akçe olarak ayrılması hususları oybirliği ile kabul edilmiştir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

17. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (devamı)

b) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kardan ayrılan kısıtlanmış yedekleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 19.707.131 16.577.795
19.707.131 16.577.795

18. HASILAT

Grup, mal ve hizmet devrederek edim yükümlülüklerini belirli bir anda yerine getirir.

a) Satışlar

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Yurt içi satışlar 1.354.287.527 917.424.591
Yurt dışı satışlar 1.716.831.775 1.701.822.342
Diğer satışlar (*) 641.071.279 251.960.912
İndirimler ve iskontolar (**) (133.670.709) (98.236.855)
3.578.519.872 2.772.970.991

(*) Diğer satışlar; malzeme, yedek parça ve ticari mal satışlarını içermektedir.

(**) İndirimler ve iskontolar; satış ile ilgili iadeler, indirimler, satış komisyon, isim hakları, ciro prim giderleri ve yansıtılan taşıma giderlerini içermektedir.

b) Satışların Maliyeti

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2022 2021
İlk madde ve malzeme giderleri (Not 6) (1.997.709.636) (1.991.137.988)
Personel giderleri (454.293.096) (88.019.726)
Genel üretim giderleri (104.494.969) (84.177.173)
Amortisman ve itfa payı giderleri (Not 8,9,10) (55.054.489) (29.802.914)
Bitmiş mamul stoklarındaki değişim (Not 6) (131.741.558) 193.470.809
Yarı mamul stoklarındaki değişim (Not 6) 657.998 15.345.192
Diğer (342.023.416) (378.073.216)
(3.084.659.165) (2.362.395.015)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

19. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde giderler fonksiyon bazında gösterilmiş olup niteliklerine göre detaylar Not 18 ve 20'de yer almaktadır.

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023
X
2022
İlk madde ve malzeme giderleri (Not 6) (1.997.709.636) (1.991.137.988)
Personel giderleri (646.344.641) (203.006.632)
Amortisman ve itfa payı giderleri (Not 8,9,10) (96.870.199) (58.683.812)
Genel üretim giderleri (104.494.969) (84.177.173)
Garanti giderleri (49.187.480) (29.984.736)
Taşıma giderleri (48.428.132) (31.328.905)
Danışmanlık giderleri (28.716.536) (17.548.375)
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (14.500.287) (9.862.820)
Reklam giderleri (9.287.617) (12.006.823)
Kira giderleri (14.964.885) (13.424.516)
Seyahat giderleri (12.297.140) (11.008.659)
Yönetim kurulu huzur hakkı (5.386.885) (3.433.555)
Kurulum giderleri (6.246.837) (5.219.407)
Vergi resim harç, dava takip giderleri (6.968.942) (1.815.742)
Gümrükleme giderleri (4.616.211) (2.798.858)
Temsil ağırlama giderleri (2.762.211) (2.542.957)
Ambalaj paketleme giderleri (1.355.447) (1.789.850)
Sigorta giderleri (1.429.546) (1.023.588)
Eğitim giderleri (2.054.360) (1.189.335)
Yarı mamul stoklarındaki değişim (Not 6) 657.998 15.345.192
Bitmiş mamul stoklarındaki değişim (Not 6) (131.741.558) 193.470.809
Diğer (388.836.906) (360.256.011)
(3.573.542.427) (2.633.423.740)

Bağımsız Denetçi/Bağımsız Denetim Kuruluşundan Alınan Hizmetlere İlişkin Ücretler

Grup'un KGK'nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırlanan ve hazırlanma esasları 19 Ağustos 2021 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kuruluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine ilişkin açıklama aşağıdaki gibidir:

2023 2022
Raporlama Dönemine ait bağımsız denetim ücreti 1.440.000 385.000
1.440.000 385.000

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

20. GENEL
YÖNETİM
GİDERLERİ,
VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
PAZARLAMA GİDERLERİ,
ARAŞTIRMA
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Genel yönetim giderleri (-) (171.430.683) (84.504.757)
Pazarlama giderleri (-) (302.039.405) (171.296.152)
Araştırma ve geliştirme giderleri (-) (15.413.174) (15.227.816)
(488.883.262) (271.028.725)
a) Genel yönetim giderleri
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Personel giderleri E→ (90.163.168) (36.621.888)
Danışmanlık giderleri (27.868.065) (16.288.401)
Amortisman ve itfa payı giderleri (Not 8,9,10) (7.506.586) (4.205.497)
Yönetim kurulu huzur hakkı (5.386.885) (3.433.555)
Vergi resim harç, dava takip giderleri (6.968.942) (1.815.742)
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (6.257.958) (4.268.353)
Seyahat giderleri (2.576.131) (4.937.596)
Kira giderleri E→ (2.183.191) (407.051)
Temsil ağırlama giderleri (2.225.236) (1.454.672)
Sigorta giderleri (303.354) (352.468)
Eğitim giderleri E→ (1.052.993) (539.850)
Diğer (18.938.174) (10.179.683)
(171.430.683) (84.504.757)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

20. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ (devamı)

b) Pazarlama giderleri

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Personel giderleri E→
(101.888.377)
(49.227.559)
Garanti giderleri E→
(49.187.480)
(29.984.736)
Taşıma giderleri E→
(48.428.132)
(31.328.905)
Amortisman ve itfa payı giderleri (Not 8,9,10) (18.895.950) (9.447.584)
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (8.242.329) (5.594.466)
Reklam giderleri (9.287.617) (12.006.823)
Kira giderleri (12.781.694) (13.017.465)
Kurulum giderleri (6.246.837) (5.219.407)
Seyahat giderleri (9.721.009) (6.071.062)
Gümrükleme giderleri (4.616.211) (2.798.858)
Ambalaj paketleme giderleri (1.355.447) (1.789.850)
Temsil ağırlama giderleri (536.975) (1.088.285)
Danışmanlık giderleri (848.471) (1.259.974)
Sigorta giderleri (1.126.192) (671.120)
Eğitim giderleri E→
(1.001.368)
(649.485)
Diğer (27.875.316) (1.140.573)
(302.039.405) (171.296.152)
c) Araştırma ve geliştirme giderleri
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Amortisman ve itfa payı giderleri (Not 8,9,10) E→
(15.413.174)
(15.227.816)
(15.413.174) (15.227.816)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

21. ESAS FAALİYETLERDEN GELİRLER VE GİDERLER

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait esas faaliyetlerden diğer gelirlerin ve giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:

Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Faaliyetlerden kaynaklanan kur farkı geliri 221.708.860 16.351.412
Hurda satış geliri 23.112.390 43.398.599
Ar-Ge ile ilgili vergi teşvik gelirleri 2.090.832 1.537.328
Reeskont geliri 9.551.315 567.867
Diğer gelirler (*) 38.876.745 9.218.537
295.340.141 71.073.742

(*) Diğer gelirler firmanın esas faaliyetleri ile ilgili üçüncü taraflarala olan işlemlerine ilişkin yansıtma ve çeşitli teşvik ödemelerinden oluşmaktadır.

Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Faaliyetlerden kaynaklanan kur farkı gideri (263.445.938) (15.028.864)
Şüpheli ticari alacak karşılık gideri (Not 4) (1.562.652) (1.161.680)
Reeskont gideri (18.738.430) (2.002.114)
Dava karşılığı gideri (Not 13) (1.387.471) (1.343.875)
Diğer giderler (*) (27.091.770) (9.608.487)
(312.226.262) (29.145.020)

(*) Diğer giderler 31 Aralık 2023 itibarıyla tahsili gerçekleşmeyecek olan hesapların kanunen kabul edilmeyen giderlere giden kısmıdır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

22. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait yatırım faaliyetlerinden gelir ve giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:

Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Finansal yatırımlar değer artışı (*) 57.758.179 585.043
Faiz gelirleri 117.752.639 49.520.385
- Eurobond faiz gelirleri 5.865.558 10.263.637
- Banka mevduat faiz gelirleri 6.879.305 5.227.848
- İlişkili taraflara kullandırılan kredilere ait faiz gelirleri 95.055.508 34.028.900
- İlişkili olmayan taraflardan faiz gelirleri 9.952.267 -
Yatırım faaliyetleriyle ilgili kalemlere ait kur farkı gelirleri 32.638.000 17.825.059
Sabit kıymet satış geliri 548.790 35.354
208.697.608 67.965.842
Yatırım Faaliyetlerinden Giderler
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Finansal yatırımlar değer azalışı (*) (30.136.348) (54.837.563)
Yatırım faaliyetleriyle ilgili kalemlere ait kur farkı giderleri (85.667.646) (127.792)
Sabit kıymet satış gideri (39.707) -
(115.843.701) (54.965.355)

(*) Finansal yatırımlar değer artış / azalışları Grup'un sahip olduğu eurobond portföyü ile yatırım fonu ve hisse senetlerinin gerçeğe uygun değer artış / azalışlarından kaynaklanmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

23. FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait finansman gelir ve giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir:

Finansman Gelirleri

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Kur farkı gelirleri 251.227.671 367.875.572
Diğer finansman gelirleri 5.933 2.486.461
251.233.604 370.362.033

Finansman Giderleri

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Kur farkı giderleri (117.482.026) (207.437.642)
Diğer faiz giderleri (22.561.057) (6.573.117)
Banka kredileri faiz giderleri (222.891.017) (77.617.117)
Döviz türev işlemleri giderleri - (41.586.527)
Diğer finansman giderleri (26.981.504) (48.232.403)
(389.915.604) (381.446.805)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

24. DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme
ve Ölçüm Kazançları 1.003.948.283 842.597.044
Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm
Kazançları (29.610.278) (19.953.624)
Yabancı Para Çevrim Farkları 1.366.609.305 312.683.103
31 Aralık 31 Aralık
Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme 2023 2022
Dönem başı bakiyesi 842.597.044 189.322.012
Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme
ve ölçüm kazançları
331.014.720 754.254.279
Maddi Duran Varlık Yeniden Değerlemeye ilişkin
ertelenmiş vergi
(169.663.481) (100.979.247)
Dönem sonu bakiyesi 1.003.948.283 842.597.044
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
Yabancı Para Çevrim Farkları 2023 2022
Dönem başı bakiyesi
Yurtdışındaki işletmelerin net varlıklarının çevriminden
312.683.103 77.366.191
kaynaklanan kur farkı 1.053.926.202 235.316.912
Dönem sonu bakiyesi 1.366.609.305 312.683.103
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları 2023 2022
Dönem başı bakiyesi (19.953.624) (7.685.755)
Cari Dönem (12.875.527) (15.334.837)
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançlarına
ilişkin ertelenmiş vergi
3.218.873 3.066.968
Dönem sonu bakiyesi (29.610.278) (19.953.624)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

25. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL)

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Cari vergi yükümlülüğü / (varlığı)
Cari kurumlar vergisi karşılığı 8.206.417 58.038.951
Çevrim Farkı 1.357.890 -
Eksi: Peşin ödenen vergi ve fonlar - (53.236.093)
9.564.307 4.802.858
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
Kar veya zarar tablosundaki vergi geliri 2022 2022
Cari dönem vergi gideri (8.206.417) (58.038.951)
Geçici farkların oluşması ile geçici farkların ortadan
kalkmasına ilişkin ertelenmiş vergi (gideri) / geliri 191.455.548 11.670.951
Toplam vergi (gideri) / geliri 183.249.131 (46.368.000)
Doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilen vergi 1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
Ertelenmiş vergi 2022 2021
- Maddi duran valık yeniden değerleme hesaplanan
vergi (169.663.481) (100.979.247)
- Aktüeryal fark üzerinden hesaplanan vergi 3.218.873 3.066.968
(166.444.608) (97.912.279)

Kurumlar Vergisi

Şirket, Türkiye'de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup'un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için konsolide finansal tablolarında gerekli karşılıklar ayrılmıştır. Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan Şirket'in bağlı ortaklıkları konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi yükümlülükleri, konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Uygulanan vergi oranı %25'tür. (2022:%23).

15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 7456 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32. maddesinin birinci fıkrasında değişiklik yapılarak 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranı %25'e yükseltilmiştir. Raporlama tarihi itibarıyla uygulanan efektif vergi oranı %25'tir (31 Aralık 2022: %22). 15 Temmuz 2023 tarih ve 32249 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7456 sayılı Kanun ile 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançlara uygulanan istisna oranı %25 olup, ilgili taşınmazların yeniden değerlenmesi durumunda ortaya çıkan geçici farklar üzerinden hesaplanacak ertelenmiş vergiye uygulanacak vergi oranı, ilgili taşınmazın defter değerinin satış yolu ile geri kazanılması durumunda %18,75 olarak dikkate alınması gerekmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

25. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı)

Kurumlar Vergisi (devamı)

Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıl zararları ve tercih edildiği takdirde kullanılan yatırım indirimleri) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.

Metalfrio Poland SP. Z.o.o., Polonya'da geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. 2022 yılında uygulanan efektif vergi oranı %19'dur (2022: %19).

Metalfrio West Africa, Nijerya'da geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. 2022 yılında uygulanan efektif vergi oranı %30'dur (2022: %30).

LLC Metalfrio Solutions, Rusya'da geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. 2022 yılında uygulanan efektif vergi oranı %20'dir (2022: %20).

Klimasan North America LLC, ABD'de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. 2022 yılında uygulanan efektif vergi oranı %21'dir. (2022: %21).

Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1 – 30 Nisan tarihleri arasında vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir.

Vergi Usul Kanunu'nun geçici 33. maddesi ile; 2021 ve 2022 yılı hesap dönemleri ile 2023 yılı geçici vergi dönemlerinde VUK'un mükerrer 298/A maddesindeki şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı, buna karşın 31 Aralık 2023 tarihli mali tabloların ise herhangi bir şarta bakılmaksızın düzeltmeye tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede; Vergi Usul Kanunu'na göre düzenlenen 31 Aralık 2023 tarihli mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur.

Gelir Vergisi Stopajı

Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye'deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı hesaplanması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 24.04.2003–22.07.2006 tarihleri arasında tüm şirketlerde %10 olarak; 22.07.2006 tarihinden itibaren ise, 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %15 olarak uygulanmıştır.

22.12.2021 tarihli ve 31697 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile tam mükellef kurumlar tarafından dağıtılan kâr paylarında %15 olarak uygulanan stopaj oranı 22.12.2021 tarihinden geçerli olmak üzere %10'a düşürülmüştür. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

25. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı)

Ertelenmiş Vergi

Grup, vergiye esas yasal finansal tabloları ile TMS'ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas finansal tablolar ile TMS'ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmakta olup, söz konusu farklar aşağıda belirtilmektedir.

Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanmasında kullanılan vergi oranı, 2023 ve sonrasında tersine dönmesi beklenen geçici zamanlama farkları üzerinden kısa vadeli ve uzun vadeli olarak %25 kullanılmıştır.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerini doğuran kalemler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 31 Aralık
Ertelenmiş vergi (yükümlülükleri) / varlıkları: 2023 2022
z
Maddi duran varlık değerleme vergi etkisi
z
(169.663.481)
(131.933.806)
Kıdem tazminatı karşılığı 13.067.934 7.641.813
Garanti karşılıkları 1.265.528 2.107.836
Dönemsellik düzeltmeleri ve stok değer düşüklüğü 12.426.630 7.987.368
Ticari alacaklar ve alacak senetleri için tahakkuk etmemiş finansman gideri ile ilgili düzeltmeler 6.586.035 933.223
Yıl sonu kur değerlemesi farkları - (247.162)
İkramiye karşılığı - (3.161.620)
Kullanılmamış izin karşılıkları 761.743 165.861
Dava karşılığı ile ilgili düzeltmeler 1.119.515 677.206
Ciro primi ve satış komisyonu ile ilgili düzeltmeler 5.511.860 3.506.049
Finansal yatırımlara ilişkin değerleme farkları 31.119.905 4.700.962
Maddi varlıkların amortismanı ve maddi olmayan varlıkların itfa farkları (256.971.565) (1.772.108)
Türev enstrüman değerleme farkları - 8.220.948
Ticari borçlar için tahakkuk etmemiş finansman geliri ile ilgili düzeltmeler (3.107.533) (575.763)
Şüpheli alacak karşılığı ile ilgili düzeltmeler 194.937 491.362
VUK Enflasyon Muhasebesi Endeks Etkisi 211.377.523 -
Diğer 11.847.974 406.510
(134.462.995) (100.851.321)
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü hareketleri:
1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
1 Ocak itibarıyla açılış bakiyesi (100.851.321) (10.741.763)
Gelir tablosunda muhasebeleştirilen 191.455.548 11.670.951
Özkaynak altında muhasebeleştirilen (166.444.608) (97.912.279)
Yabancı para çevrim farkı etkisi (58.622.613) (3.868.230)
31 Aralık itibarıyla bakiyesi (134.462.995) (100.851.321)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

25. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı)

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
Vergi karşılığının mutabakatı: 2022 2021
Vergi öncesi kar (57.736.769) 183.391.688
Kurumlar vergisi oranı %25 (2022: %23) (14.434.192) 42.180.088
Vergi etkisi:
- vergi indirim ve istisnaları (285.792) (2.655.484)
- kanunen kabul edilmeyen giderler 23.374.065 16.217.047
- yatırım teşvik kapsamında indirimli kurumlar
vergisine tabi giderler - (6.291.390)
- geçmiş yıl zararlarının cari dönem vergisinden mahsubu - -
- araştırma ve geliştirme imtiyazları ve diğer indirimler (12.779.356) (7.327.255)
- vergi oranındaki değişim 8.213.648 8.739.452
- ortaklıkların farklı vergi oranlarının etkisi 1.713.727 8.776.582
değişimi (geçerlilik tarihi)
- VUK enflasyon düzeltmesi vergi etkisi (211.377.523) -
-üzerinden ertelenmiş vergi hesaplanmayan geçici farklar 22.606.164 (10.525.787)
- diğer (*) (279.872) (2.745.254)
Kar veya zarar tablosundaki vergi gideri (183.249.131) 46.368.000

Kayıtlara alınmayan ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 173.537.385 TL şerefiyeden doğan 43.384.345 TL ertelenmiş vergi varlığı kayıtlara alınmamıştır (31 Aralık 2022: 10.525.787 TL). Söz konusu kalemlerden oluşan ertelenmiş vergi varlığı, gelecekte geçici farkların kullanılabilmesini sağlayacak vergilendirilebilir karların gerçekleşmesinin muhtemel olmaması nedeniyle kayıtlara alınmamıştır.

26. PAY BAŞINA KAZANÇ

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihi itibarıyla hesaplaması aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 1 Ocak
31 Aralık 31 Aralık
Pay başına kazanç 2023 2022
Nominal değeri 0,01 TL olan çıkarılmış adi
hisselerin ağırlıklı ortalama adedi
7.920.000.000 7.920.000.000
Dönem net karı
Pay Başına Kazanç
125.132.205
1,5800
136.281.376
1,7207

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

27. TÜREV ARAÇLAR

Döviz türev işlemleri:

Grup, gelecekteki önemli işlemleri ve nakit akımlarını finansal riskten korumak amacıyla döviz türev araçlarından yararlanır. Grup, döviz kurundaki dalgalanmaların yönetimine bağlı olarak çeşitli vadeli döviz sözleşmelerinin tarafıdır. Satın alınan türev araçlar esas olarak Grup'un faaliyette bulunduğu piyasadaki döviz cinslerindendir.

Raporlama tarihi itibarıyla, Grup'un gerçekleştirmekle yükümlü olduğu ve vadesi gelmemiş vadeli döviz sözleşmelerinin gerçeğe uygun değerindeki değişim, dönem içinde kar veya zarar tablosuna kaydedilmiştir.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Türev finansal yükümlülükler
Riskten korunma muhasebesiyle ilişkilendirilmemiş
alım satım amaçlı türev ürünler:
Vadeli döviz sözleşmeleri - 48.133.881
- 48.133.881
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Türev varlıklar - -
Türev yükümlülükler - 48.133.881
Finansal durum tablosunda gösterilen net tutar - 48.133.881
Net tutar - 48.133.881

31 Aralık 2023 ve 2022 dönemine ilişkin döviz riskleri ile ilgili olan vadeli döviz sözleşmeleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
2023 2022
- 35.463.000
- -
- 30.000.000
- -
- 170.200.000
- -
- 10.000.000
- 5.011.382
- -
- 90.795.778
31 Aralık

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

28. FİNANSAL ARAÇLAR

Finansal Yatırımlar

Gerçeğe Uygun Değer Farkları Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Yatırımlar

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara
yansıtılan finansal varlıklar
Eurobondlar - 87.816.653
Yatırım fonları (*) 313.432.495 235.510.028
Hisse senetleri - -
313.432.495 323.326.681

Grup, belirli dönemlerde ortaya çıkan fon fazlalığının değerlendirilmesi amacıyla, çeşitli ülke özel kesim tahvil, bono, yatırım fonları ve hisse senetlerine yatırım yapmaktadır. Grup mevcut piyasa koşullarına göre, vadeye bağlı kalmaksızın alım satım işlemleri gerçekleştirmektedir. Mevcut finansal yatırım portföyünün %99,5'i ABD Doları ve %0,05'si TL varlıklardan oluşmakta olup, bu portföy her dönem piyasa fiyatları ile değerlenmekte ve dönemsel olarak kar veya zarar etkisi konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır (31 Aralık 2022: %57'si Avro, %47'ü ABD Doları).

(*) Grup'un yatırım fonları Kondor Fund SPC ve Health Hedge adlı kurumun fonlarından oluşmaktadır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, finansal borçlar aşağıdaki gibidir:

Finansal Borçlar

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Kısa Vadeli Banka Kredileri 1.556.311.283 636.386.996
Kısa Vadeli Kiralama İşlemlerinden Borçlar 31.404.733 10.338.039
Uzun Vadeli Banka Kredilerin Kısa Vadeli Kısımları 630.848.235 705.396.223
Toplam Kısa Vadeli Borçlar 2.218.564.251 1.352.121.258
Uzun Vadeli Banka Kredileri 504.593.749 407.066.883
Uzun Vadeli Kiralama İşlemlerinden Borçlar 46.992.869 7.933.853
Toplam Uzun Vadeli Borçlar 551.586.618 415.000.736
TOPLAM 2.770.150.869 1.767.121.994

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

28. FİNANSAL ARAÇLAR (devamı)

Finansal Borçlar (devamı)

Banka kredilerinin detayı aşağıdaki gibidir:

Ağırlıklı ortalama 31 Aralık 2023
Para birimi etkin faiz oranı Kısa vadeli Uzun vadeli
Avro %2,60- %8,75 1.304.259.519 504.593.749
TL %7,50- %26,93 882.899.999 -
2.187.159.518 504.593.749
Ağırlıklı ortalama 31 Aralık 2022
Para birimi etkin faiz oranı Kısa vadeli Uzun vadeli
Avro %2,50- %6,01 820.303.082 407.066.883
TL %9,00- %23,78 521.480.137 -
1.341.783.219 407.066.883

Banka kredilerinin vadeleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
2.187.159.518 1.341.783.219
336.593.096 216.738.582
136.144.898 95.894.733
23.447.952 79.402.328
8.407.804 9.786.533
- 5.244.707
2.691.753.267 1.748.850.102

Grup'un nakdi ve gayrinakdi kredilerinde Grup'un ana ortağı Metalfrio Solutions Soğutma Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin kefaleti bulunmaktadır.

Grup'un borçlarının gerçeğe uygun değeri söz konusu borçların defter değerine yaklaşık tutardadır.

Grup'un finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülüklerine ilişkin nakit ve nakit olmayan değişimler aşağıdaki tabloda verilmiştir. Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülükler, Grup'un konsolide nakit akış tablosunda, finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarına sınıflanan nakit akışlarıdır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

28. FİNANSAL ARAÇLAR (devamı)

Finansal Borçlar (devamı)

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 banka kredilerine ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

Nakit olmayan değişimler
1 Ocak 2023 Finansman
nakit girişleri
Finansman
nakit çıkışları
Kur farkı
hareketleri
Faiz
tahakkuku
31 Aralık 2023
Banka kredileri 1.748.850.102 5.066.211.901 (4.883.601.702) 735.995.849 24.297.116 2.691.753.266
-
1.748.850.102 5.066.211.901 (4.883.601.702) 735.995.849 24.297.116 2.691.753.266
Nakit olmayan değişimler
Finansman Finansman Kur farkı Faiz
1 Ocak 2022 nakit girişleri nakit çıkışları hareketleri tahakkuku 31 Aralık 2022
Banka kredileri 1.891.434.947 1.008.174.786 (1.490.996.110) 320.511.294 19.725.185 1.748.850.102
1.891.434.947 1.008.174.786 (1.490.996.110) 320.511.294 19.725.185 1.748.850.102

Kiralama işlemlerinden borçlanmalarına ait hareket tabloları aşağıdaki gibidir.

-Kiralama işlemlerinden borçlar San ve Tic. A.Ş. Metalfrio Toplam
Kiralama işlemlerinden borçlar 1 Ocak 2023 16.510.736 1.761.156 18.271.892
Yabancı para çevirim farkları 4.874.168 500.778 5.374.946
Dönem içi girişler 50.965.504 1.357.642 52.323.146
Ödemeler (-) (3.067.267) (581.481) (3.648.749)
Faiz giderleri 6.076.367 - 6.076.367
Kiralama işlemlerinden borçlar 31 Aralık 2023 75.359.507 3.038.095 78.397.602

Klimasan Klima

LLC

Klimasan Klima LLC
-Kiralama işlemlerinden borçlar San ve Tic. A.Ş. Metalfrio Toplam
Kiralama işlemlerinden borçlar 1 Ocak 2022 19.705.524 1.147.851 20.853.375
Yabancı para çevirim farkları 746.007 560.707 1.306.714
Dönem içi girişler 7.577.870 229.006 7.806.876
Ödemeler (-) (14.296.122) (176.408) (14.472.530)
Faiz giderleri 2.777.457 -- 2.777.457
Kiralama işlemlerinden borçlar 31 Aralık 2022 16.510.736 1.761.156 18.271.892

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ

a) Sermaye risk yönetimi

Grup, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karını arttırmayı hedeflemektedir.

Grup'un sermaye yapısı Not 28'de açıklanan kredileri de içeren borçlar ve sırasıyla nakit ve nakit benzerleri, çıkarılmış sermaye, yedekler ile geçmiş yıllar karlarını içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.

Grup sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Yönetim Kurulu tarafından değerlendirilir. Yönetim Kurulu değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısının yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri, yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır.

Grup'un genel stratejisi önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, nakit ve nakit benzeri değerlerin ve kısa vadeli finansal yatırımların finansal borçlardan düşülmesiyle hesaplanan net borcun, toplam sermayeye bölünmesi ile bulunan borç sermaye oranı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Finansal Borçlar 2.770.150.869 1.767.121.994
Eksi:
Nakit ve Nakit Benzerleri ve
Kısa Vadeli Finansal Yatırımlar (520.472.910) (453.286.017)
Grup Şirketlerden Kredi Alacakları (Not 3) - (633.230.879)
Net Borç 2.249.677.959 680.605.098
Toplam Özkaynak 2.942.167.986 1.617.034.837
Toplam Sermaye 5.191.845.945 2.297.639.935
Net Borç / Toplam Sermaye Oranı 43% 30%

b) Finansal Risk Faktörleri

Grup faaliyetleri nedeniyle piyasa riski, kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır.

Bu dipnot Grup'un yukarıda bahsedilen risklere maruz kalması durumunda, Grup'un bu risklerin yönetimindeki hedefleri, politikaları ve süreçleri hakkında bilgi vermek amaçlı sunulmuştur.

Grup Yönetim Kurulu, Grup'un risk yönetimi çerçevesinin kurulmasından ve gözetiminden genel olarak sorumluluk sahibidir. Grup'un risk yönetimi politikaları Grup'un maruz kalabileceği riskleri belirlemek ve maruz kalabileceği riskleri analiz etmek için oluşturulmuştur. Risk yönetimi politikalarının amacı Grup'un riskleri için uygun risk limit kontrolleri oluşturmak, riskleri izlemek ve limitlere bağlı kalmaktır. Grup çeşitli eğitim ve yönetim standartları ve süreçleri yoluyla, disiplinli ve yapıcı bir kontrol ortamı yaratarak, tüm çalışanların rollerini ve sorumluluklarını anlamasına yardımcı olmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)

b.1) Kredi riski yönetimi (devamı)

Grup kredi riskini minimuma indirmek için, kredibilitesi yüksek taraflarla çalışmayı ve temerrüt durumundaki finansal zarar riskini azaltmak adına da gerekli gördüğü durumlarda teminat alma politikasını benimsemiştir. Grup işlem yaptığı tarafların kredibilitesini takip eder ve yaptığı finansal yatırımlarda da ilgili araçların kredi notunu yatırım tercihini yaparken göz önünde bulundurur. Kredi notları, eğer mevcutsa, bağımsız derecelendirme kuruluşlarından temin edilir. Kredi notlarının temin edilememesi ya da olmaması durumunda Grup, piyasadan elde ettiği bilgileri, kendi yaptığı istihbarat çalışmalarını ve ticari kayıtlarını kullanarak, önemli müşterilerinin kredibilitelerine ilişkin değerlendirmelerini kendi yapar. Grup, bu değerlendirmeleri düzenli olarak günceller ve ilgili taraflarla yapılan toplam işlem bedellerini de göz önünde bulundurarak kredi riskini yönetir.

Yeni bir müşteri kabul edilirken müşterinin kredibilitesi ilgili departmanlar tarafından değerlendirilir ve gerekli görülen durumlarda teminat alınarak uygun kredi limitleri tanımlanır.

Grup'un müşteri limitlerinin belirlenmesi ve vadesi geçen alacaklara ilişkin uygulanacak takip mekanizmalarına dair de prosedürleri mevcuttur. Grup'un ticari alacakları, çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış, çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmakta, gerekli görüldüğü durumlarda alacaklar sigortalanmaktadır. Ayrıca, Grup yönetimi dönem sonları itibariyle ticari borçlarını ve finansal varlıklarını müşteri ve varlık bazında değerlendirerek, tahsili mümkün görünmeyen tutarlara ilişkin gerekli karşılıkların konsolide finansal tablolara yansıtılmasını sağlar. Bu bağlamda, Grup yönetimi raporlama tarihi itibarıyla, Grup'un kredi riskinin önemli ölçüde azaldığını düşünmektedir.

Grup'un maruz kaldığı kredi riskine genel bakış

Kredi riski, karşı tarafın sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirememesi sonucu Grup'un finansal zarara uğrama riskidir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Grup'un, karşı tarafların yükümlülüklerini yerine getirememesi sonucu maruz kalabileceği azami riskler aşağıda belirtilen şu unsurlardan kaynaklanmaktadır:

• Konsolide finansal durum tablosundaki finansal varlıkların kayıtlı değerleri.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

a) Kredi riski yönetimi(devamı)

Grup'un maruz kaldığı kredi riskine genel bakış (devamı)

Kredi riskini en aza indirgemek için Grup, karşı tarafların temerrüt risklerini göz önünde bulundurarak kredi derecelendirmeleri yapmış ve ilgili tarafları kategorilere ayırmıştır. Grup'un mevcut kredi riski derecelendirme metodolojisi aşağıdaki kategorileri içermektedir:

Kategori Açıklama Beklenen kredi zararı hesaplama
yöntemi
Tahsil edilebilir Karşı
tarafın
temerrüt
riski
düşüktür
ve
vadesi
geçmiş
herhangi bir bakiyesi yoktur.
Ömür
boyu
beklenen
kredi
zararı
Tahsili şüpheli Vadesi 120 günden fazla geçmiş
tutarlar bulunmaktadır veya ilk
kayıtlara
alınma
tarihinden
itibaren kredi riskinde önemli
artış gerçekleşmiştir.
Ömür
boyu
beklenen
kredi
zararı

kredi
değer
düşüklüğüne uğramamış
Temerrüde uğramış Vadesi 180 günden fazla geçmiş
tutarlar veya ilgili varlığın kredi
değer
düşüklüğüne
uğradığını
gösteren kanıtlar bulunmaktadır.
Ömür
boyu
beklenen
kredi
zararı

kredi
değer
düşüklüğüne uğramış
Kayıtlardan silinen Borçlunun ciddi finansal sıkıntı
içinde
olduğunu
gösteren
kanıtların olması ve Grup'un
ilgili tutarların tahsiline dair bir
beklentisi bulunmaması.
Kayıtlardan tümüyle çıkartılır

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

a) Kredi riski yönetimi (devamı)

Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri Alacaklar
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
31 Aralık 2023 İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf Bankalardaki
Mevduat
Finansal
Yatırımlar
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D)
(*)
105.655.338 1.945.967.588 870.975.711 6.516.409 207.040.415 313.432.495
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (**) - 13.269.059 - - - -
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri
78.181.204 1.562.635.990 870.975.711 6.516.409 207.040.415 313.432.495
B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri
27.474.134 383.331.598 - - - -
C. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- Değer düşüklüğü (-)
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
- Değer düşüklüğü (-)
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
-
-
-
-
-
24.006.411
(24.006.411)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
D. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - -
  • (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
  • (**) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır.
Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri Alacaklar
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
31 Aralık 2022 İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf Bankalardaki
Mevduat
Finansal
Yatırımlar
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D)
(*)
105.562.117 548.681.409 633.230.879 7.653.919 129.958.989 323.326.681
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (**) - 11.572.885 - - - -
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri
63.481.375 478.581.367 633.230.879 7.653.919 129.958.989 323.326.681
B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri
42.080.742 70.100.042 - - - -
C. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- 22.026.220 - - - -
- Değer düşüklüğü (-)
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
-
(22.026.220)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - - - - - -
- Değer düşüklüğü (-)
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
D. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - -

(*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.

(**) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

a) Kredi riski yönetimi (devamı)

Müşteri bazlı kredi riski analizleri doğrultusunda müşterilerinde avans alma ya da akreditifli çalışma gibi yöntemler vasıtasıyla alacaklarındaki kredi riskini yönetmeye çalışmaktadır. Bunun dışında, yapılan dönemsel yaşlandırma analizleriyle müşterilerinin ödeme vadelerindeki gecikmeleri takip etmekte ve gecikmelere karşı önlem almaya çalışmaktadır. Grup şüpheli alacak karşılıklarını ilgili müşteri ile tahsilatlarda sıkıntı yaşamaya başladıktan ve önemli oranda tahsilat riski ortaya çıktıktan sonra karşılık ayırmaktadır. Ayrılan karşılıkların, Grup'un ticari alacaklarının tahsilâtındaki geçmiş deneyimlerine bakıldığında, öngörülen sınırlar içinde olduğu görülmektedir. Dolayısıyla Grup yönetimi, ayrılan karşılıklar dışında Grup'un ticari alacakları ile ilgili ilave risk öngörmemektedir.

31 Aralık 31 Aralık
Ticari Alacaklar 2023 2022
Vadesi üzerinden 1 - 30 gün geçmiş 117.725.634 51.264.571
Vadesi üzerinden 1 - 3 ay geçmiş 126.328.993 10.314.459
Vadesi üzerinden 3 - 6 ay geçmiş 84.942.402 13.671.820
Vadesi üzerinden 6 - 12 ay geçmiş 28.755.203 18.843.969
Vadesi üzerinden 1 - 5 yıl geçmiş 53.053.500 18.085.965
Toplam vadesi geçen alacaklar 410.805.732 112.180.784
Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 1.001.182 1.788.055

b.2) Likidite risk yönetimi

Likidite riski genel olarak Grup faaliyetlerinin fonlanması ve pozisyonların yönetilmesi esnasında ortaya çıkar. Bu risk uygun vadelerde ve oranlarda varlıkları fonlayamama ve uygun bir zaman diliminde makul bir fiyatla bir varlığı elden çıkaramama risklerini de içermektedir. Grup'un fon kaynağı olarak bankaları, satıcılarını ve hissedarlarını kullanma hakkı vardır. Grup, stratejisi dahilinde belirlenen hedeflerini gerçekleştirmek için gerekli olan fonlama şartlarındaki değişimleri saptayarak ve izleyerek likidite riskini sürekli olarak değerlendirmektedir. Raporlama tarihleri itibarı ile Grup söz konusu fonlama riskine maruz kalabilmektedir.

Grup, nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak, likidite riskini yönetir.

İhtiyatlı likidite riski yönetimi yeterli ölçüde nakit tutmayı yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.

Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)

b.2) Likidite risk yönetimi

Aşağıdaki tablo, Grup'un türev niteliğinde olmayan ve olan finansal yükümlülüklerinin sözleşme uyarınca geri ödeme süreleriyle vade dağılımını göstermektedir. Türev olmayan finansal yükümlülükler iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir.

Sözleşme uyarınca vadeler Defter Değeri Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar toplamı
(I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3-12
ay arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
Türev olmayan
finansal yükümlülükler
Banka kredileri (2.691.753.267) (2.801.836.032) (536.957.072) (1.706.848.139) (558.030.821) -
Kiralama işlemlerinden borçlanmalar (78.397.602) (78.397.602) - (31.404.733) (46.992.869) -
Ticari borçlar (1.595.421.793) (1.635.958.973) (1.345.787.697) (289.181.143) (990.134) -
Diğer borçlar (368.650) (368.649) (368.649) - - -
Toplam yükümlülük (4.365.941.312) (4.516.561.255) (1.883.113.417) (2.027.434.014) (606.013.824) -
Türev nakit girişleri - - - - - -
Türev nakit çıkışları - - - - - -
Sözleşme uyarınca vadeler Defter Değeri Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar toplamı
(I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3-12
ay arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
Türev olmayan
finansal yükümlülükler
Banka kredileri (1.748.850.102) (1.824.095.037) (175.269.319) (1.196.483.154) (446.076.694) (6.265.869)
Borçlanma senedi ihraçları -
Kiralama işlemlerinden borçlanmalar (18.271.892) (18.271.892) - (10.338.039) (7.933.853) -
Ticari borçlar (563.752.428) (586.391.613) (542.603.837) (43.157.738) (630.038) -
Diğer borçlar (1.048.604) (1.048.604) (1.048.604) - - -
Toplam yükümlülük (2.331.923.026) (2.429.807.146) (718.921.761) (1.249.978.931) (454.640.585) (6.265.869)
Türev nakit girişleri - 924.093.591 260.995.778 663.097.813 - -
Türev nakit çıkışları (48.133.881) (790.041.382) (191.994.382) (598.047.000) - -

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

31 Aralık 2023

b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)

b.3) Piyasa risk yönetimi (devamı)

b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)

TL Karşılığı
(Fonksiyonel
para birimi)
ABD Doları TL Diğer
1. Ticari Alacak
2a. Parasal Finansal Varlıklar
894.622.820
269.786.972
11.576.063
4.366.620
553.844.355
141.225.423
-
431
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
3. Diğer
-
-
-
-
-
-
-
-
4. DÖNEN VARLIKLAR 1.164.409.792 15.942.683 695.069.778 431
5. Ticari Alacaklar
6a. Parasal Finansal Varlıklar
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
7. Diğer
8. DURAN VARLIKLAR
-
-
-
-
-
-
-
-
9. TOPLAM VARLIKLAR 1.164.409.792 15.942.683 695.069.778 431
10. Ticari Borçlar
11. Finansal Yükümlülükler
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
650.156.666
882.999.999
-
9.512.804
-
-
369.394.626
882.999.999
-
5.768
-
-
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER
-
1.533.156.665
-
9.512.804
-
1.252.394.625
-
5.768
14. Ticari Borçlar
15. Finansal Yükümlülükler
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 1.533.156.665 9.512.804 1.252.394.625 5.768
19. Bilanço dışı türev araçların net varlık /
yükümlülük pozisyonu (19a-19b)
- - - -
19.a Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
- - - -
-
19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
- - - -
20. Net yabancı para varlık yükümlülük pozisyonu (9-18+19) (368.746.873) 6.429.879 (557.324.847) (5.337)
21. Parasal kalemler net yabancı para varlık/ yükümlülük pozisyonu
(1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a)
(368.746.873) 6.429.879 (557.324.847) (5.337)

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)

b.3) Piyasa risk yönetimi (devamı)

b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)

31 Aralık 2022
TL Karşılığı
(Fonksiyonel
para birimi)
ABD Doları Avro Diğer
1. Ticari Alacak
2a. Parasal Finansal Varlıklar
381.281.871
757.746.063
10.577.630
22.510.383
183.498.167
336.741.936
-
4.368
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
3. Diğer
-
37.417.417
-
1.455.688
-
10.196.209
-
103
4. DÖNEN VARLIKLAR 1.176.445.351 34.543.701 530.436.312 4.471
5. Ticari Alacaklar
6a. Parasal Finansal Varlıklar
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
7. Diğer
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
8. DURAN VARLIKLAR - - - -
9. TOPLAM VARLIKLAR 1.176.445.351 34.543.701 530.436.312 4.471
10. Ticari Borçlar
11. Finansal Yükümlülükler
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
384.974.795
521.480.137
8.419.655
-
8.124.138
-
379.507
-
232.731.272
521.480.137
1.310.730
-
2.750
-
-
-
13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER
14. Ticari Borçlar
15. Finansal Yükümlülükler
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER
914.874.587
-
-
-
-
-
8.503.645
-
-
-
-
-
755.522.139
-
-
-
-
-
2.750
-
-
-
-
-
18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 914.874.587 8.503.645 755.522.139 2.750
19. Bilanço dışı türev araçların net varlık /
yükümlülük pozisyonu (19a-19b)
(925.288.694) (35.463.000) (260.995.778) -
19.a Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
- - - -
-
19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden
türev ürünlerin tutarı
925.288.694 35.463.000 260.995.778 -
20. Net yabancı para varlık yükümlülük pozisyonu (9-18+19) (663.717.930) (9.422.944) (486.081.605) 1.721
21. Parasal kalemler net yabancı para varlık/ yükümlülük pozisyonu
(1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a)
224.153.347 24.584.368 (235.282.036) 1.618

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

  • b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
  • b.3) Piyasa risk yönetimi (devamı)

b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)

Kur riskine duyarlılık

Grup, başlıca ABD Doları, Avro, İngiliz Sterlini ve Kanada Doları cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır.

Aşağıdaki tablo Grup'un ABD Doları, Avro, Kanada Doları, Ruble, Naira ve İngiliz Sterlini kurlarındaki %10'lik artışa ve azalış olasılıklarına göre olan duyarlılığını göstermektedir. Duyarlılık analizi sadece raporlama tarihi itibarıyla dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin dönem sonundaki %10'lik kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Grup içindeki yurt dışı faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, kar veya zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder.

31 Aralık 2023
Kar / Zarar / Özkaynak
Yabancı paranın
%10 değer kazanması
Yabancı paranın
%10 değer kaybetmesi
18.877.892 (18.877.892)
1 - ABD Doları net varlık / yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
- -
3- ABD Doları net etki (1 +2) 18.877.892 (18.877.892)
4 - TL net varlık / yükümlülüğü
5 - TL riskinden korunan kısım (-)
(55.732.485)
-
55.732.485
-
6- TL net etki (4+5) (55.732.485) 55.732.485
7- Diğer net varlık / yükümlülüğü
8- Diğer riskinden korunan kısım (-)
(20.095)
-
20.095
-
9-Diğer net etki (7+8) (20.095) 20.095
TOPLAM (3 + 6 + 9) (36.874.687) 36.874.687

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

  • b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
  • b.3) Piyasa risk yönetimi (devamı)

b.3.1) Kur riski yönetimi (devamı)

Kur riskine duyarlılık (devamı)

31 Aralık 2022

Kar / Zarar / Özkaynak
Yabancı paranın Yabancı paranın
%10 değer kazanması %10 değer kaybetmesi
1 - ABD Doları net varlık / yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
(17.767.470)
-
17.767.470
-
3- ABD Doları net etki (1 +2) (17.767.470) 17.767.470
4 - Avro net varlık / yükümlülüğü
5 - Avro riskinden korunan kısım (-)
(48.608.160)
-
48.608.160
-
6- Avro net etki (4+5) (48.608.160) 48.608.160
7- Diğer net varlık / yükümlülüğü
8- Diğer riskinden korunan kısım (-)
(52)
-
52
-
9-Diğer net etki (7+8) (52) 52
TOPLAM (3 + 6 + 9) (66.375.682) 66.375.682

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)

31) Finansal Risk Faktörleri (devamı)

b.3) Piyasa risk yönetimi (devamı)

b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi

Grup'un sabit ve değişken faiz oranları üzerinden borçlanması, Grup'u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Riskten korunma stratejileri, faiz oranı beklentisi ve tanımlı olan risk ile uyumlu olması için düzenli olarak değerlendirilmektedir. Böylece optimal riskten korunma stratejisinin oluşturulması, gerek bilançonun pozisyonunun gözden geçirilmesi gerekse faiz harcamalarının farklı faiz oranlarında kontrol altında tutulması amaçlanmaktadır.

Faiz oranı duyarlılığı

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Sabit Faizli Araçlar
Finansal Varlıklar Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar
Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan varlıklar
53.738.736
313.432.495
1.000.347
323.326.681
Finansal Yükümlülükler 1.124.089.237 1.074.979.026
Değişken Faizli Finansal Araçlar
Finansal Yükümlülükler 1.646.061.632 692.142.968

31 Aralık 2022 tarihinde tüm para birimlerinde faiz 100 baz puan yüksek olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi öncesi kar 18.167.839 TL (31 Aralık 2022: 68.414.496 TL) daha düşük olacaktı.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

30. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)

İtfa edilmiş Gerçeğe uygun İtfa edilmiş
değerinden gösterilen değer farkları kar/ zarara değerinden gösterilen
31 Aralık 2023 finansal varlıklar yansıtılan finansal varlıklar finansal yükümlülükler Defter değeri Not
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 207.040.415 - - 207.040.415 31
Finansal yatırımlar - 313.432.495 - 313.432.495 28
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 1.945.967.588 - - 1.945.967.588 4
İlişkili taraflardan ticari alacaklar 105.655.338 - - 105.655.338 3,4
İlişkili taraflardan diğer alacaklar 870.975.711 - - 870.975.711 3,5
İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 6.516.409 - - 6.516.409 5
Türev finansal araçlar - - - - 27
Finansal yükümlülükler
Finansal borçlar - - 2.770.150.869 2.770.150.869 28
İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar - - 1.588.611.369 1.588.611.369 4
İlişkili taraflara ticari borçlar - - 6.810.424 6.810.424 3,4
İlişkili taraflara diğer borçlar - - - - 3,5
Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) - - 47.667.762 47.667.762 5,16
Türev finansal araçlar - - - 27

Grup yönetimi, finansal araçların kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerini yansıttığını düşünmektedir.

(*) Diğer borçlar ve yükümlülükler hesabı; "İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar", "Ödenecek Vergi ve Fonlar" ve "Diğer kısa vadeli yükümlülükler"i içermektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

30. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı)

İtfa edilmiş Gerçeğe uygun İtfa edilmiş
değerinden gösterilen değer farkları kar/ zarara değerinden gösterilen
31 Aralık 2022 finansal varlıklar yansıtılan finansal varlıklar finansal yükümlülükler Defter değeri Not
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 129.959.336 - - 129.959.336 31
Finansal yatırımlar - 323.326.681 - 323.326.681 28
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 548.681.409 - - 548.681.409 4
İlişkili taraflardan ticari alacaklar 105.562.117 - - 105.562.117 3,4
İlişkili taraflardan diğer alacaklar 310.634.465 - - 310.634.465 3,5
İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 7.653.919 - - 7.653.919 5
Türev finansal araçlar - - - - 27
Finansal yükümlülükler
Finansal borçlar - - 1.767.121.994 1.767.121.994 28
İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar - - 555.852.796 555.852.796 4
İlişkili taraflara ticari borçlar - - 7.899.632 7.899.632 3,4
İlişkili taraflara diğer borçlar - - - - 3,5
Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) - - 20.796.391 20.796.391 5,16
Türev finansal araçlar 48.133.881 - 48.133.881 27

Grup yönetimi, finansal araçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir.

(*) Diğer borçlar ve yükümlülükler hesabı; "İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar", "Ödenecek Vergi ve Fonlar" ve "Diğer kısa vadeli yükümlülükler"i içermektedir.

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

30. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı)

Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri

Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:

  • Birinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir.
  • İkinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir.
  • Üçüncü seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin

bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir.

Gerçeğe uygun değerleriyle gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin seviye sınıflamaları:

Grup'un bazı finansal varlık ve finansal yükümlülükleri her raporlama tarihinde gerçeğe uygun değerlerinden konsolide finansal tablolara yansıtılır. Aşağıdaki tablo söz konusu finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin nasıl belirlendiği bilgisini vermektedir:

Finansal Varlıklar / Finansal Yükümlülükler Gerçeğe uygun değer Gerçeğe uygun seviyesi
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Finansal yatırımlar 313.432.495 323.326.681 1
Hisse senetleri (alım satım amaçlı) - - 1
Yabancı para vadeli işlem sözleşmeleri - 48.133.881 2

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

30. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı)

Diğer fiyat riskleri

Grup, belirli dönemlerde ortaya çıkan fon fazlalığının değerlendirilmesi amacıyla, çeşitli ülke özel kesim tahvil ve bonolarına yatırım yapmaktadır. Grup mevcut piyasa koşullarına göre, vadeye bağlı kalmaksızın alım satım işlemleri gerçekleştirmekte ve menkul kıymetlerin piyasa fiyatındaki değişimleri finansal tablolarına her dönem yansıtılmaktadır. Bu sebeple Grup, Eurobond ihraç eden kuruluşun itfası veya piyasa fiyatlarındaki değişimlerinden dolayı fiyat riskine maruz kalmaktadır.

Ayrıca Grup, Eurobond ihraç eden kuruluşun iflas etmesi, veya kupon ödemelerini ve itfayı ertelemesi durumunda anapara veya faiz riskine maruz kalmaktadır.

Aşağıdaki tablo Grup'un, her bir eurobondun market fiyatındaki %10'luk artış ve azalış olasılıklarına göre olan duyarlılığını göstermektedir. Duyarlılık analizi sadece raporlama tarihi itibarıyla dönem sonundaki eurobond portföyünü kapsar ve söz konusu kalemlerin dönem sonundaki orjinal döviz fiyatına bağlı kalarak %10'luk fiyat değişiminin etkilerini gösterir. Pozitif değer, kar veya zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder.

Kar / Zarar
Piyasa fiyatlarının Piyasa fiyatlarının
%10 değer kazanması %10 değer kaybetmesi
31 Aralık 2023 - -
31 Aralık 2022 12.967.725 (12.967.725)

31. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, nakit ve nakit benzerleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 31 Aralık
2023 2022
Kasa 86.660 45.798
Bankadaki nakit 206.953.756 129.913.538
Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar 53.738.736 1.000.347
Vadesiz mevduatlar 153.215.020 128.913.191
Diğer nakit ve nakit benzerleri - -
207.040.415 129.959.336
Vadeli mevduatlara ilişkin faiz tahakkuku (338.736) (347)
Nakit akım tablosunda yer alan nakit ve nakit benzerleri bakiyesi 206.701.679 129.958.989

31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR

(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)

31. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (devamı)

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, vadeli mevduatların ana para detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
Para Birimi Faiz Oranı (%) Vade Tarihi 2023
TL 40,00 1 Ocak 26.400.000
TL 38,00 1 Ocak 27.000.000
53.400.000
31 Aralık
Para Birimi Faiz Oranı (%) Vade Tarihi 2022
TL 12,00 31 Aralık 1.000.000
1.000.000

32. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR

Bulunmamaktadır.

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.