AI Terminal
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI A.Ş.
Audit Report / Information • Mar 13, 2024
5899_rns_2024-03-13_ca07d52e-392d-4c6a-a2de-2670cfd436c4.pdf
Audit Report / Information
Open in ViewerOpens in native device viewer
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI A.Ş. 31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU PKF İzmir
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.
BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU
Bursa Çimento Fabrikası Anonim Şirketi Genel Kurulu'na
A) Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi
1) Sınırlı Olumlu Görüş
Bursa Çimento Fabrikası Anonim Şirketi ("Grup") ve bağlı ortaklığının (hep birlikte "Grup" olarak anılacaktır) 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere konsolide finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.
Görüşümüze göre "Sınırlı Olumlu Görüşün Dayanağı" bölümünde belirtilen konunun etkileri hariç olmak üzere, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartları'na ("TFRS'lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.
2) Sınırlı Olumlu Görüşün Dayanağı
7 Mart 2024 tarihli ve 2024 / 14 sayılı Sermaye Kurulu Bülteni'nde 7 Mart 2024 tarih ve 14/382 sayılı Sermaye Piyasası Kurul (SPK) Kararı yayımlanmıştır. Kararın C maddesinin 3 ve 4. fıkrası aşağıdaki gibidir:
"3-Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler" kalemi altında yer alan "Yasal Yedekler"in yasal kayıtlarında yer alan değeri üzerinden finansal tablolarda gösterileceği 2013/19 sayılı Kurul Bülteni'nde yer alan dipnot açıklamalarında belirtilmekle birlikte, enflasyon düzeltmesinde kullanılan endeks farkı dikkate alınarak, finansal tabloların bütüncül olarak tek bir endeks kapsamında gösterilmesi amacından hareketle; "Sermaye Düzeltme Farkları", "Paylara İlişkin Primler (İskontolar)" (Emisyon Primi) dâhil "Yasal Yedekler" ile "Diğer Yedekler"de sınıflanan statü yedekleri ile özel yedekleri vb. yedek kalemlerinin;
i- Finansal Durum Tablosu'nda (Bilançoda) TÜFE ile düzeltilmiş tutarları üzerinden gösterilmesine,
ii- Yasal kayıtlarında yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar ile TMS/TFRS uyarınca hazırlanan finansal tablolarda yer alan düzeltilmiş tutarlar arasındaki farkın ise "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları" hesabına yansıtılmasına, bu kapsamda dipnotlarda TMS/TFRS finansal durum tablosunda özkaynaklar altında izlenen "Sermaye Düzeltme Farkları" ve yedek tutarları, söz konusu kalemlerin yasal kayıtlardaki tutarların ayrıntısı ile "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları"nda izlenen fark hakkında açıklama yapılmasına,"
"4- Enflasyona ilk geçiş kapsamında TMS/TFRS uyarınca hazırlanan bilançoda oluşan "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları" ve anılan tutarın ilgili finansal tablo dönemindeki endekslenmiş tutarının dipnotlarda açıklanmasına" karar verilmiştir.
Mezkur SPK kararının 7 Mart 2024 tarihinde yayımlanması sebebiyle ve Şirket Yönetim Kurulu'nun mali tablolarını 8 Mart 2024 tarihinde onaylanmış olduğundan, bu karardaki özkaynaklar ve Geçmiş Yıl Karları veya Zararı kalemleriyle ilgili belirtilen kurallar uygulanmamıştır. Dolayısıyla bu kararda yer alan kuralların etkisi ekli konsolide finansal tablolar ve dipnotlarda yer almamaktadır.
Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu ("SPK") tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına (BDS'lere) uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun "Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları" bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar ("Etik Kurallar") ile konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, sınırlı olumlu görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş●Musullugil İş Hanı No:5/1 Kat:6 / 7 P.K. 35210 Çankaya İzmir●Mersis No 078200561890 0001
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. yasal olarak bağımsız firmalardan oluşan PKF International Limited ağının bir üyesidir ve diğer üye firmaların bireysel olarak gerçekleştirmiş olduğu eylemlere ilişkin herhangi bir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmez. Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions on the part of any other individual member firm of firms.
Tel +90 232 483 33 99 / 466 01 22 ● Fax +90 232 445 13 05 / 464 63 11 ● Email [email protected]
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.
3) Kilit Denetim Konuları
Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz. Tarafımızca, Sınırlı Olumlu Görüşün Dayanağı bölümünde açıklanan konuya ilâve olarak aşağıda açıklanan konular kilit denetim konuları olarak belirlenmiş ve raporumuzda bildirilmiştir.
| Kilit Denetim Konusu | Konunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı |
|---|---|
| Enflasyon Muhasebesinin Uygulanması | |
| Grup'un fonksiyonel para biriminin (Türk Lirası) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 2.1 numaralı "Yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama" dipnotunda belirtildiği üzere yüksek enflasyonlu ekonomik para birimi olarak değerlendirilmesi nedeniyle "Türkiye Muhasebe Standardı 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardı uygulanmıştır. |
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: -Varlık ve Yükümlülüklerin parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmasına ilişkin Grup yönetimi tarafından dikkate alınan yöntemler incelenmiştir. |
| Söz konusu standart uyarınca, yüksek enflasyonlu bir ekonomiye ait para birimi esas alınarak hazırlanan konsolide finansal tabloların, bu para biriminin bilanço tarihindeki satın alma gücünde hazırlanması ve önceki dönem konsolide finansal tabloların da karşılaştırma amacıyla karşılaştırmalı bilgiler raporlama dönemi sonundaki cari ölçüm birimi cinsinden sunulmuştur. Bu çerçevede 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihli konsolide finansal tablolara TMS 29 uygulanmış olup, 31 Aralık 2022 tarihli konsolide finansal tablolarda 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre sunulmuştur. |
-Hesaplamaların tamlığı, doğruluğu amacıyla kullanılan tarihler ve endeksler test edilmiştir. -TMS 29 uyarınca yeniden düzenlenmiş konsolide finansal tablo ve ilgili finansal bilgiler kontrol edilmiştir. -Enflasyon muhasebesi uygulanmış konsolide finansal tablolarda ve ilgili dipnotlardaki açıklamaların Standard yönünden yeterliliği değerlendirilmiştir. |
| TMS 29'nun konsolide finansal tablolara önemli etkisi olmasından dolayı TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardına bağlı uygulanan ilkeler bir kilit denetim konusu olarak değerlendirilmiştir. |
|
| Maddi Duran Varlıklar | |
| Maddi duran varlıklar aktifinin %49'unu oluşturmaktadır. Maddi duran varlıklar tutarlarının yüksek olması dolayısıyla, maddi duran varlıkların maliyetlerinin tespiti, ekonomik ömürlerinin belirlenmesi, dönem sonları itibariyle kullanılabilir durumda olduğunun tespiti denetimimiz için önem arz etmektedir ve bu nedenle tarafımızca kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir. |
Denetimimiz sırasında, Maddi Duran Varlıklar ile ilgili aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: -Grup'un maddi duran varlık alım süreci ve alınan maddi duran varlıklara ilişkin belgeler incelenmiş; Muhasebe sistemlerinden elde edilen verilerle karşılaştırılmıştır. -Grup'un maddi duran varlıkları için kullanmış olduğu tahminlerin önceki dönemlerle tutarlılığı değerlendirilmiştir. -Grup tarafından maddi duran varlıklar için belirlenen ekonomik ömür süreleri, Grup ve sektör verileri ile karşılaştırılarak kontrol edilmiştir. -Grup'un amortisman hesaplama çalışmaları temin edilerek bu çalışmalar yeniden hesaplanarak değerlendirilmiştir. -Buna ek olarak Dipnot 12 Maddi Duran Varlıklar notunda yer alan açıklamaların yeterliliği TMS 16 kapsamında değerlendirilmiştir. |
Tel +90 232 483 33 99 / 466 01 22 ● Fax +90 232 445 13 05 / 464 63 11 ● Email [email protected]
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş●Musullugil İş Hanı No:5/1 Kat:6 / 7 P.K. 35210 Çankaya İzmir●Mersis No 078200561890 0001
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. yasal olarak bağımsız firmalardan oluşan PKF International Limited ağının bir üyesidir ve diğer üye firmaların bireysel olarak gerçekleştirmiş olduğu eylemlere ilişkin herhangi bir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmez.
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions on the part of any other individual member firm of firms.
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.
4) Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Konsolide finansal tablolara İlişkin Sorumlulukları
Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.
Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.
Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.
5) Diğer Husus
Grup'un 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloları başka bir bağımsız denetçi tarafından denetlenmiş ve 27 Şubat 2023 tarihinde bu finansal tablolara olumlu görüş bildirmiştir.
6) Bağımsız Denetçinin Konsolide finansal tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları
Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:
Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. SPK tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.
SPK tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:
- Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak teşkil edecek yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. (Hile; muvazaa, sahtekârlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir.)
- Grup'un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ama duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.
- Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ile yapılan muhasebe tahminlerinin ve ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.
- Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız hâlinde, raporumuzda, Konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.
- Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dâhil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
Tel +90 232 483 33 99 / 466 01 22 ● Fax +90 232 445 13 05 / 464 63 11 ● Email [email protected]
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş●Musullugil İş Hanı No:5/1 Kat:6 / 7 P.K. 35210 Çankaya İzmir●Mersis No 078200561890 0001
6) Bağımsız Denetçinin Konsolide finansal tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları (Devamı)
- Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, Grup içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Grup denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.
Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.
Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.
Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.
B) Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler
- 1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 398'inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 8 Mart 2024 tarihinde Şirket'in Yönetim Kurulu'na sunulmuştur.
- 2) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Grup'un 1 Ocak 31 Aralık 2023 hesap döneminde defter tutma düzeninin, konsolide finansal tabloların, kanun ile Şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.
- 3) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.
Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Hasan Türe'dir.
SUN BAĞIMSIZ DENETİM VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
A Member of PKF International
8 Mart 2024
Hasan Türe, YMM Sorumlu Denetçi İzmir, Türkiye
Tel +90 232 483 33 99 / 466 01 22 ● Fax +90 232 445 13 05 / 464 63 11 ● Email [email protected]
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş●Musullugil İş Hanı No:5/1 Kat:6 / 7 P.K. 35210 Çankaya İzmir●Mersis No 078200561890 0001
Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. yasal olarak bağımsız firmalardan oluşan PKF International Limited ağının bir üyesidir ve diğer üye firmaların bireysel olarak gerçekleştirmiş olduğu eylemlere ilişkin herhangi bir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmez. Sun Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions on the part of any other individual member firm of firms.
| FİNANSAL DURUM TABLOSU | 7-8 |
|---|---|
| KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU 9 | |
| ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU 10 | |
| NAKİT AKIŞ TABLOSU 11 | |
| FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR 12-56 |
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden | Bağımsız | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Dipnot | Geçmiş | Denetimden Geçmiş | |||
| VARLIKLAR | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||
| DÖNEN VARLIKLAR | |||||
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 5 | 1.136.764.349 | 1.070.780.439 | ||
| Ticari Alacaklar | 1.864.814.925 | 2.239.106.652 | |||
| İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar | 4 | 226.484 | 201.529 | ||
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar | 8 | 1.864.588.441 | 2.238.905.123 | ||
| Diğer Alacaklar | 55.326.273 | 24.269.008 | |||
| İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 9 | 55.326.273 | 24.269.008 | ||
| Stoklar | 10 | 1.225.050.932 | 1.712.067.755 | ||
| Peşin Ödenmiş Giderler | 431.846.673 | 272.737.287 | |||
| İlişkili Olmayan Taraflara Peşin Ödenmiş Giderler | 11 | 431.846.673 | 272.737.287 | ||
| Diğer Dönen Varlıklar | 45.427.922 | 61.552.638 | |||
| İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Dönen Varlıklar | 22 | 45.427.922 | 61.552.638 | ||
| (ARA TOPLAM) | 4.759.231.074 | 5.380.513.779 | |||
| TOPLAM DÖNEN VARLIKLAR | 4.759.231.074 | 5.380.513.779 | |||
| DURAN VARLIKLAR | |||||
| Finansal Yatırımlar | 89.176.644 | 91.444.041 | |||
| Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar | 57.329.878 | 59.908.589 | |||
| Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara | 6 | ||||
| Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan Finansal Varlıklar | 57.329.878 | 59.908.589 | |||
| 6 | |||||
| Diğer Finansal Yatırımlar | 31.846.766 | 31.535.452 | |||
| Diğer Alacaklar | 354.370 | 570.826 | |||
| İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 9 | 354.370 | 570.826 | ||
| Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımlar | 15 | 581.568.106 | 547.549.562 | ||
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 17 | 9.724.200 | 10.405.703 | ||
| Maddi Duran Varlıklar | 5.863.158.785 | 4.292.667.281 | |||
| Arazi ve Arsalar | 12 | 516.260.707 | 507.334.154 | ||
| Yeraltı ve Yerüstü Düzenlemeleri | 12 | 91.265.022 | 59.832.140 | ||
| Binalar | 12 | 407.115.907 | 386.545.187 | ||
| Tesis Makine ve Cihazlar | 12 | 925.330.894 | 869.567.128 | ||
| Taşıtlar | 12 | 575.891.771 | 329.635.411 | ||
| Mobilya ve Demirbaşlar | 12 | 48.389.662 | 42.956.396 | ||
| Özel Maliyetler | 12 | 27.506.706 | 24.063.225 | ||
| Yapılmakta Olan Yatırımlar | 12 | 3.260.381.312 | 2.058.560.918 | ||
| Diğer Maddi Duran Varlıklar | 12 | 11.016.804 | 14.172.722 | ||
| Kullanım Hakkı Varlıkları | 14 | 26.109.760 | 17.016.888 | ||
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 35.343.057 | 45.760.790 | |||
| Diğer Haklar | 13 | 29.261.555 | 35.531.535 | ||
| Aktifleştirilen Geliştirme Maliyetleri | 13 | 5.715.683 | 9.965.181 | ||
| Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 13 | 159.407 | 178.537 | ||
| Yapılmakta Olan Yatırımlar | 13 | 206.412 | 85.537 | ||
| Peşin Ödenmiş Giderler | 273.080.273 | 412.420.497 | |||
| İlişkili Olmayan Taraflardan Peşin Ödenmiş Giderler | 11 | 273.080.273 | 412.420.497 | ||
| Ertelenmiş Vergi Varlığı | 29 | 382.020.057 | - | ||
| TOPLAM DURAN VARLIKLAR | 7.260.535.252 | 5.417.835.588 | |||
| TOPLAM VARLIKLAR | 12.019.766.326 | 10.798.349.367 |
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
| Dipnot | Bağımsız Denetimden |
Bağımsız Denetimden |
|
|---|---|---|---|
| Geçmiş | Geçmiş | ||
| KAYNAKLAR | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | |||
| Kısa Vadeli Borçlanmalar | 79.810.327 | 386.741.956 | |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Kısa Vadeli Borçlanmalar | 79.810.327 | 386.741.956 | |
| Banka Kredileri | 7 | 47.627.043 | 383.921.090 |
| Kiralama İşlemlerinden Borçlar | 7 | 6.059.840 | 2.423.386 |
| Diğer Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları |
7 | 26.123.444 333.807.696 |
397.480 34.170.284 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları | 7 | 333.807.696 | 34.170.284 |
| Banka Kredileri | 7 | 333.807.696 | 34.170.284 |
| Ticari Borçlar | 543.783.757 | 569.779.458 | |
| İlişkili Taraflara Ticari Borçlar | 4 | 8.832.214 | 453.297 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar | 8 | 534.951.543 | 569.326.161 |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar | 20 | 47.565.518 | 28.339.309 |
| Diğer Borçlar | 116.166.047 | 21.292.838 | |
| İlişkili Taraflara Diğer Borçlar | 4 | 7.470 | 7.089 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar | 9 | 116.158.577 | 21.285.749 |
| Ertelenmiş Gelirler (Müşteri Sözleşmelerinden Doğan Yükümlülüklerin Dışında Kalanlar) | 11 | 73.796.115 | 70.101.419 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ertelenmiş Gelirler (Müşteri Sözleşmelerinden Doğan Yükümlülüklerin Dışında Kalanlar) |
73.796.115 | 70.101.419 | |
| Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü | 29 | 21.391.096 | 100.757.265 |
| Kısa Vadeli Karşılıklar | 69.561.705 | 9.741.781 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar | 19 | 59.679.982 | - |
| Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar | 18 | 9.881.723 | 9.741.781 |
| Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler | 39.792.002 | 50.679.281 | |
| İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler | 22 | 39.792.002 | 50.679.281 |
| (ARA TOPLAM) | 1.325.674.263 | 1.271.603.591 | |
| TOPLAM KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | 1.325.674.263 | 1.271.603.591 | |
| UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | |||
| Uzun Vadeli Borçlanmalar | 168.532.033 | 25.765.612 | |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Uzun Vadeli Borçlanmalar | 7 | 159.480.646 | 17.794.962 |
| Banka Kredileri Kiralama İşlemlerinden Borçlar |
7 | 159.480.646 9.051.387 |
17.794.962 7.970.650 |
| Uzun Vadeli Karşılıklar | 168.971.101 | 143.293.553 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar | 19 | 168.971.101 | 143.293.553 |
| Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü | 29 | 4.125.249 | 692.250.886 |
| TOPLAM UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | 341.628.383 | 861.310.051 | |
| TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER | 1.667.302.646 | 2.132.913.642 | |
| ÖZKAYNAKLAR | |||
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 8.802.594.563 | 7.113.000.313 | |
| Ödenmiş Sermaye | 21 | 1.500.000.000 | 1.500.000.000 |
| Sermaye Düzeltme Farkları | 3.668.070.482 | 3.668.070.482 | |
| Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) | 21 | (25.297.029) | (25.297.029) |
| Paylara İlişkin Primler / İskontolar | 21 | 10.277.876 | 10.277.876 |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) | (77.785.813) | (45.331.214) | |
| Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | (69.011.371) | (42.525.214) | |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | 21 | (69.011.371) | (42.525.214) |
| Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar veya Zararda | |||
| Sınıflandırılmayacak Paylar Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler |
21 | (8.774.442) 148.590.582 |
(2.806.000) 102.127.842 |
| Sermayeye Eklenecek Gayrimenkul veya İştirak Satış Kazancı | 3.964.839 | 3.964.839 | |
| Yasal Yedekler | 144.625.743 | 98.163.003 | |
| Diğer Yedekler | 1.566.386 | 498.557 | |
| Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları | 21 | 1.744.046.331 | 1.510.026.788 |
| Net Dönem Karı veya Zararı | 1.833.125.748 | 392.627.011 | |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 21 | 1.549.869.117 | 1.552.435.412 |
| TOPLAM ÖZKAYNAKLAR | 10.352.463.680 | 8.665.435.725 | |
| TOPLAM KAYNAKLAR | 12.019.766.326 | 10.798.349.367 |
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE GELİR TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Bağımsız Denetimden | |||
|---|---|---|---|
| Geçmiş | Geçmiş | ||
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | ||
| Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu | Dipnot | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| KAR VEYA ZARAR KISMI | |||
| Hasılat | 23 | 10.435.477.503 | 11.546.476.821 |
| Satışların Maliyeti (-) | 23 | (7.476.093.988) | (8.293.765.700) |
| TİCARİ FAALİYETLERDEN BRÜT KAR (ZARAR) | 2.959.383.515 | 3.252.711.121 | |
| BRÜT KAR (ZARAR) | 2.959.383.515 | 3.252.711.121 | |
| Genel Yönetim Giderleri (-) | 24 | (314.894.481) | (242.355.281) |
| Pazarlama Giderleri (-) | 24 | (391.145.543) | (379.566.632) |
| Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) | 24 | (23.735.764) | (8.214.740) |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 25 | 606.381.217 | 544.878.293 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) | 25 | ||
| ESAS FAALİYET KARI (ZARARI) | (231.184.474) 2.604.804.470 |
(185.669.416) 2.981.783.345 |
|
| Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler | 26 | 305.897.388 | 134.940.448 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) | 26 | (3.681.496) | (31.861.020) |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından (Zararlarından) Paylar | 15 | 53.836.267 | 90.439.303 |
| FİNANSMAN GELİRİ (GİDERİ) ÖNCESİ FAALİYET KÂRI (ZARARI) | |||
| Finansman Gelirleri | 27 | 2.960.856.629 234.770.975 |
3.175.302.076 406.395.570 |
| Finansman Giderleri (-) | 27 | (175.615.564) | (198.170.631) |
| Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) (+/-) | (1.335.765.163) | (1.766.865.448) | |
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KARI (ZARARI) | |||
| 1.684.246.877 | 1.616.661.567 | ||
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi (Gideri) Geliri | 184.727.946 | (998.773.272) | |
| -Dönem Vergi (Gideri) Geliri | 29 | (594.826.600) | (704.994.413) |
| - Ertelenmiş Vergi (Gideri) Geliri | 29 | 779.554.546 | (293.778.859) |
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI(ZARARI) | 1.868.974.823 | 617.888.295 | |
| DÖNEM KARI (ZARARI) | 1.868.974.823 | 617.888.295 | |
| Dönem Karının (Zararının) Dağılımı | 1.868.974.823 | 617.888.295 | |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 35.849.075 | 225.261.284 | |
| Ana Ortaklık Payları Pay Başına Kazanç (Zarar) |
1.833.125.748 | 392.627.011 | |
| 0,0139 | 0,0030 | ||
| Sürdürülen Faaliyetlerden Pay Başına Kazanç (Zarar) | 30 | 0,0139 | 0,0030 |
| DİĞER KAPSAMLI GELİR KISMI | |||
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | (40.326.742) | (56.349.255) | |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | 29 | (45.811.066) | (66.929.069) |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar veya | |||
| Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar -Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden |
(5.968.442) | (2.806.000) | |
| Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | (5.968.442) | (2.806.000) | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler | 11.452.766 | 13.385.814 | |
| -Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları), Vergi Etkisi | 29 | 11.452.766 | 13.385.814 |
| DİĞER KAPSAMLI GELİR (GİDER) | (40.326.742) | (56.349.255) | |
| TOPLAM KAPSAMLI GELİR (GİDER) | 1.828.648.081 | 561.539.040 | |
| Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı | 1.828.648.081 | 561.539.040 | |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 27.976.932 | 214.243.243 | |
| Ana ortaklık payları | 1.800.671.149 | 347.295.797 |
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KOSNOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer |
Birikmiş Karlar | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dipnot | Ödenmiş Sermaye |
Sermaye Düzeltme Farkları |
Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi |
Pay İhraç Primleri / İskontoları |
Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazanç/ Kayıpları |
Kapsamlı Gelirler ve Giderler Özkaynak Yöntemi ile Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar veya Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar |
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler |
Diğer Yedekler |
Geçmiş Yıllar Kar / Zararları |
Net Dönem Karı Zararı |
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar |
Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
Toplam Özkaynaklar |
|
| 1 Ocak 2022 | 500.000.000 2.464.066.834 | (8.432.343) | 7.621.565 | - | - | 78.341.694 | 32.865 | 1.541.172.601 | - 4.582.803.216 1.361.267.781 | 5.944.070.997 | ||||
| Transferler | - | - | - | - | - | - | 23.786.148 | - | (23.786.148) | - | - | - | - | |
| Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) | - | - | - | - | (42.525.214) | (2.806.000) | - | - | - | 392.627.011 | 347.295.797 | 214.243.243 | 561.539.040 | |
| Dönem Karı (Zararı) | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 392.627.011 | 392.627.011 | 225.261.284 | 617.888.295 | |
| Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) | - | - | - | - | (42.525.214) | (2.806.000) | - | - | - | - | (45.331.214) | (11.018.041) | (56.349.255) | |
| Sermaye Artırımı | 1.000.000.000 1.204.003.648 | - | 2.656.311 | - | - | - | - | 1.477.635 | - 2.208.137.594 | - | 2.208.137.594 | |||
| Kar Payları | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | (23.646.626) | (23.646.626) | |
| Payların Geri Alım İşlemleri Nedeniyle Meydana Gelen Artış (Azalış) Diğer Değişiklikler Nedeni ile Artış/Azalışlar |
- - |
- | - (16.864.686) - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- 465.692 |
- (8.837.300) |
- - |
(16.864.686) (8.371.608) |
- 571.014 |
(16.864.686) (7.800.594) |
|
| 31 Aralık 2022 | 21 | 1.500.000.000 3.668.070.482 (25.297.029) | 10.277.876 | (42.525.214) | (2.806.000) | 102.127.842 | 498.557 | 1.510.026.788 | 392.627.011 7.113.000.313 1.552.435.412 | 8.665.435.725 | ||||
| 1 Ocak 2023 | 1.500.000.000 3.668.070.482 (25.297.029) | 10.277.876 | (42.525.214) | (2.806.000) | 102.127.842 | 498.557 | 1.510.026.788 | 392.627.011 7.113.000.313 1.552.435.412 | 8.665.435.725 | |||||
| Transferler | - | - | - | - | - | 46.462.740 | 1.007.739 | 345.156.532 (392.627.011) | - | - | - | |||
| Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) | - | - | - | - | (26.486.157) | (5.968.442) | - | - | - 1.833.125.748 1.800.671.149 | 27.976.932 | 1.828.648.081 | |||
| Dönem Karı (Zararı) | - | - | - | - | - | - | - | - | - 1.833.125.748 1.833.125.748 | 35.849.075 | 1.868.974.823 | |||
| Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) | - | - | - | - | (26.486.157) | (5.968.442) | - | - | - | - | (32.454.599) | (7.872.143) | (40.326.742) | |
| Kar Payları | - | - | - | - | - | - | - | (111.076.899) | - (111.076.899) | (30.543.227) | (141.620.126) | |||
| Diğer Değişiklikler Nedeni ile Artış (Azalış) |
- | - | - | - | - | - | - | 60.090 | (60.090) | - | - | - | - | |
| 31 Aralık 2023 | 21 | 1.500.000.000 3.668.070.482 (25.297.029) | 10.277.876 | (69.011.371) | (8.774.442) | 148.590.582 | 1.566.386 | 1.744.046.331 1.833.125.748 8.802.594.563 1.549.869.117 | 10.352.463.680 |
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
| Bağımsız | Bağımsız | ||
|---|---|---|---|
| Denetimden Geçmiş |
Denetimden Geçmiş |
||
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | ||
| Dipnot | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| A-İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI | 2.025.766.923 | (14.065.471) | |
| Dönem Karı /(Zararı) | 1.868.974.823 | 617.888.295 | |
| Sürdürülen Faaliyetlerden Dönem Karı (Zararı) | 1.868.974.823 | 617.888.295 | |
| Dönem Net Karı (Zararı) Mutabakatı ile İlgili Düzeltmeler Amortisman ve İtfa Gideri ile İlgili Düzeltmeler |
12-13-14 | (124.024.037) 334.190.440 |
1.235.535.109 287.199.672 |
| Değer Düşüklüğü (İptali) İle İlgili Düzeltmeler | 11.440.801 | 2.812.289 | |
| Alacaklarda Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler | 8 | (1.976.675) | 6.675.853 |
| Stok Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler | 10 | 13.417.476 | (3.863.564) |
| Karşılıklar ile İlgili Düzeltmeler | 114.124.930 | 12.854.188 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Dava ve/ veya Ceza Karşılıkları (İptali) ile İlgili Düzeltmeler |
19 18 |
110.014.391 4.110.539 |
12.335.226 518.962 |
| Faiz (Gelirleri) ve Giderleri İle İlgili Düzeltmeler | (213.234.125) | (49.706.654) | |
| Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler | 27 | (286.521.641) | (120.958.808) |
| Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler | 27 | 93.956.536 | 64.427.143 |
| Vadeli Alımlardan Kaynaklanan Ertelenmiş Finansman Gideri | (33.234.347) | 359.027 | |
| Vadeli Satışlardan Kaynaklanan Kazanılmamış Finansman Geliri Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) İle İlgili Düzeltmeler |
12.565.327 2.695.318 |
6.465.984 10.173.456 |
|
| Finansal Varlıkların Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) ile İlgili Düzeltmeler | 26 | 2.695.318 | 10.173.456 |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Dağıtılmamış Karları ile İlgili Düzeltmeler | (53.836.267) | (90.439.303) | |
| İştiraklerin Dağıtılmamış Karları İle İlgili Düzeltmeler | 15 | (53.836.267) | (90.439.303) |
| Vergi (Geliri) Gideri ile İlgili Düzeltmeler | 29 | (184.727.946) | 998.773.272 |
| Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar) ile İlgili Düzeltmeler Maddi Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar) ile İlgili |
(3.586.253) | 14.276.071 | |
| Düzeltmeler | 26 | (3.586.253) | 14.276.071 |
| Parasal (Kazanç) / Kayıp | (141.056.116) | 225.592.202 | |
| Kar (Zarar) Mutabakatı ile ilgili Diğer Düzeltmeler | 9.965.181 | (176.000.084) | |
| İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler | 936.416.966 | (1.162.630.133) | |
| Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) İlgili Düzeltmeler İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) |
4 | 383.157.393 (22.799) |
(1.062.842.669) 2.174.455 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) | 8 | 383.180.192 | (1.065.017.124) |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) İlgili Düzeltmeler | (30.840.809) | 20.067.149 | |
| İlişkili Taraflardan Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) | 4 | - | 40.945.791 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) | 9 | (30.840.809) | (20.878.642) |
| Stoklardaki Azalışlar (Artışlar) İlgili Düzeltmeler | 10 | 473.599.347 | 156.834.634 |
| Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Azalış (Artış) Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) İlgili Düzeltmeler |
11 | (19.769.162) 7.238.646 |
3.387.471 (171.967.810) |
| İlişkili Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) | 4 | 11.788.440 | (192.205.360) |
| İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) | 8 | (4.549.794) | 20.237.550 |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlardaki Artış (Azalış) | 20 | 19.226.209 | 2.714.665 |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) İlgili Düzeltmeler | 94.873.209 | (35.420.188) | |
| İlişkili Taraflara Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) İlişkili Olmayan Taraflara Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) |
4 9 |
381 94.872.828 |
(40.552.799) 5.132.611 |
| Ertelenmiş Gelirlerdeki (Müşteri Sözleşmelerinden Doğan Yükümlülüklerin Dışında Kalanlar) Artış (Azalış) | 11 | 3.694.696 | (79.478.108) |
| İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler | 5.237.437 | 4.074.723 | |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Varlıklardaki Azalış (Artış) | 22 | 16.124.716 | 14.347.909 |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Yükümlülüklerdeki Artış (Azalış) | 22 | (10.887.279) | (10.273.186) |
| Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler |
19 | 2.681.367.752 (59.070.852) |
690.793.271 (4.900.641) |
| Vergi İadeleri (Ödemeleri) | 26 | (596.529.977) | (699.958.101) |
| B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI | (1.594.389.812) | (2.262.932.264) | |
| İştirakler ve/veya İş Ortaklıkları Pay Alımı veya Sermaye Artırımı Sebebiyle Oluşan Nakit Çıkışları | (427.921) | (1.921.631) | |
| Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri | 6.485.157 | 35.688.601 | |
| Maddi Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri | 6.485.157 | 35.688.601 | |
| Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları |
12 | (1.896.426.189) (1.890.014.465) |
(2.425.449.745) (2.401.204.826) |
| Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 13 | (6.411.724) | (24.244.919) |
| Alınan Temettüler | 9.457.500 | 7.791.703 | |
| Alınan Faiz | 27 | 286.521.641 | 120.958.808 |
| C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI | 55.535.358 | 2.457.440.583 | |
| Sermaye Avanslarından Nakit Girişleri | - | 2.209.858.168 | |
| İşletmenin Kendi Paylarını ve Diğer Özkaynağa Dayalı Araçlarını Almasıyla İlgili Nakit Çıkışları Karşılıklı İştirak Paylarındaki Değişimden Kaynaklanan Nakit Çıkışları |
- - |
(27.788.449) (27.788.449) |
|
| Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri | 573.873.860 | 417.522.568 | |
| Kredilerden Nakit Girişleri | 573.873.860 | 417.522.568 | |
| Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları | (297.495.943) | (54.077.935) | |
| Kredi Geri Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları | (297.495.943) | (54.077.935) | |
| Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları | (10.991.861) | - | |
| Ödenen Temettüler Ödenen Faiz |
21 27 |
(141.620.126) (93.956.536) |
(23.646.626) (64.427.143) |
| Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları) | 25.725.964 | - | |
| YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT | |||
| BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) | 486.912.469 | 180.442.848 | |
| Yabancı Para Çevrim Farklarının Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi | (420.928.559) | (572.219.968) | |
| NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDE NET ARTIŞ (AZALIŞ) | 65.983.910 | (391.777.120) | |
| DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ |
5 | 1.070.780.439 1.136.764.349 |
1.462.557.559 1.070.780.439 |
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 1 – ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Bursa Çimento Fabrikası A.Ş. ("Şirket", "Ana ortaklık") çimento ve hazır beton ile bunların ana ve tali girdilerinin imali, satışı ve ihracı ile ilgili ticari ve sınai faaliyetlerini gerçekleştirmektedir. Şirket, 1966 yılından itibaren Yeni Mahalle Uludağ Caddesi No: 170 Kestel - Bursa adresinde faaliyet göstermekte olup Bursa Ticaret Siciline 13330 / 22463 numara ile kayıtlıdır. Şirket'in hisse senetleri halka açıktır.
Bursa Çimento Fabrikası A.Ş.'nin bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi ortaklığının (hep birlikte ''Grup") faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir:
- Çemtaş Çelik Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Çemtaş")
- Bursa Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Bursa Beton")
- Bursa Ares Çevre ve Enerji Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Ares")
- Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş.("Roda Liman")
-
Bursa Agrega Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Agrega")
-
Bursa Taşımacılık Lojistik Sanayi ve Ticaret A.Ş ("Bursa Taşımacılık")
- Bursa Group Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. ("Bursa Sigorta")
Grup'un temel faaliyetleri Türkiye'de olup, Grup'un faaliyetleri aşağıda belirtilen belli başlı beş sektör altında toplanmıştır: Çimento, Çelik, Hazır Beton, Uçucu Kül ve Liman İşletmesi
Çemtaş Çelik Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş: Bursa Organize Sanayi Bölgesinde vasıflı çelik üretmek üzere 1970 yılında, başta otomotiv, makina ve zirai makine-alet sanayi ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak kurulan şirketin 31 Aralık 2023 sonu itibariyle sermayesi 500.000.000 TL olup % 57,73 oranındaki hissesi Bursa Çimento Fabrikası A.Ş.'ye aittir. Şirketin üretim birimleri; çelikhane (150.000 ton/yıl kapasiteli), Haddehane (210.000 ton/yıl kapasiteli olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır.
Bursa Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş: Hazır beton üretimine 1986 yılında Bursa Çimento Fabrikası A.Ş. bünyesinde başlamış olup, 1989 yılında kendi adıyla ayrı bir tüzel kişilik olarak hazır beton sektöründe faaliyete geçmiştir. Şirket halen; Bursa, Yalova, Balıkesir ve Kütahya illerinde kurulu 18 adet beton santrali ile faaliyetlerini sürdürmektedir.
Bursa Ares Çimento İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş: Seyitömer Termik Santralindeki uçucu külleri işleyip pazarlamakta iken Kasım 2022'de sözleşmesi sona ermiştir. Bu tarihten itibaren uçucu kül ticareti ile iştigal etmektedir.
Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş: 2000 tarihinde kurulan şirketin %50 hissesine Bursa Çimento Grubu 2005 tarihinde ortak olmuştur. Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş.'nin 2.000.000 ton genel yük elleçleme ve 150.000 Teu konteynır elleçleme kapasitesine sahip olan liman tesisi Aralık 2007'de tamamlanarak işletmeye alınmıştır.
Bursa Agrega Sanayi ve Ticaret A.Ş: Şirket faliyet konusu: Her türlü madencilik faaliyetinde bulunmak, maden ruhsatı başvurusu yapmak, devretmek, kiralamak ve bu amaçla gerekli tesisleri kurarak çıkacak malzemeyi üretmek, ürettirmek ticaretini yapmaktır. Şirket 2016 yılında kurulmuştur.
Bursa Taşımacılık Lojistik Sanayi ve Ticaret A.Ş: Şirket'in faaliyet konusu, dökme ve torbalı çimento, kireç, alçı, uçucu kül, hazır beton, agrega, çimento üretiminde kullanılan hammaddeler, kömür, kil, tras, klinker, cüruf, kimyasal katkı maddeleri, akaryakıt, tehlikeli ve tehlikesiz atık ve bilumum her türlü hammadde, mamul, yarı mamul, yardımcı malzeme, iş makinesi ve teçhizat, ürünlerin dökme ve paketlenmiş hali dahil olmak üzere nakliye, yükleme, pompalama ve uygulama hizmetini ve ticaretini yapmak ve yaptırmaktır. Şirket 2022 yılında kurulmuştur.
Bursa Group Sigorta: Bursa Beton tarafından tek ortaklı anonim şirket olarak 3 Ekim 2023 tarihinde kurulduğu ve konsolide mali tablolarda önemli etkiye sahip olmadığı için konsolide edilmemiştir.
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolar yayınlanmak üzere 8 Mart 2024 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmıştır. Genel Kurul'un yasal mevzuata göre düzenlenmiş Konsolide finansal tabloları ve bu konsolide finansal tabloları tashih etme hakkı vardır.
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle Grup bünyesinde istihdam edilen personel sayısı 1.033 kişidir (31 Aralık 2022: 996 kişi).
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
2.1) Sunuma İlişkin Temel Esaslar
Konsolide Finansal Tabloların Hazırlanış Temelleri ve Belirli Muhasebe Politikaları
Grup yasal defterlerini, muhasebe kayıtlarını ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ("TTK") ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta, hazırlamakta ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tek Düzen Hesap Planını esas almaktadır.
Konsolide finansal tablolar gerçeğe uygun değeri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülükler haricinde, tarihi maliyet esasına göre Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Finansal tabloların TMS/TFRS'ye uygunluğunun sağlanması amacıyla tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlarda gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır.
İşlevsel ve Sunum Para Birimi
Grup'un fonksiyonel ve raporlama para birimi Türk Lirası ("TL") olup, tüm finansal bilgiler aksi belirtilmedikçe TL olarak gösterilmiştir.
Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlıklar 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla alış kurundan; yabancı para cinsinden parasal yükümlülükler de satış kurundan değerlenmiştir. Kullanılan kapanış kurları aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2023 | 31.12.2022 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|---|---|
| Döviz Cinsi | Döviz Alış | Döviz Satış | Döviz Alış | Döviz Satış |
| ABD Doları | 29,4382 | 29,4913 | 18,6983 | 18,7320 |
| Euro | 32,5739 | 32,6326 | 19,9349 | 19,9708 |
Yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama
TFRS'leri uygulayan işletmelerin, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarının "Türkiye Muhasebe Standardı 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama"da yer alan ilgili muhasebe ilkelerine uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulması gerektiğine ilişkin açıklama 23 Kasım 2023 tarihinde Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayınlanmıştır.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe / Finansal Raporlama Standartlarını uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının, 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir.
Söz konusu standart uyarınca, yüksek enflasyonlu bir ekonomiye ait para birimi esas alınarak hazırlanan finansal tabloların, bu para biriminin bilanço tarihindeki satın alma gücünde hazırlanması ve önceki dönem finansal tabloların da karşılaştırma amacıyla karşılaştırmalı bilgiler raporlama dönemi sonundaki cari ölçüm birimi cinsinden ifade edilir. Bu çerçevede 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihli finansal tablolara TMS 29 uygulanmış olup, 31 Aralık 2022 tarihli finansal tablolarda 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle satın alma gücü esasına göre sunulmuştur.
TMS 29 uyarınca yapılan düzeltmeler, Türkiye İstatistik Kurumu ("TUİK") tarafından yayınlanan Türkiye'deki Tüketici Fiyat Endeksi'nden ("TÜFE") elde edilen düzeltme katsayısı kullanılarak yapılmıştır. Raporlama dönemi itibariyle kullanılan endeksler ve düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir.
| Üç yıllık kümülatif | |||
|---|---|---|---|
| Tarih | Endeks | Düzeltme Katsayısı | enflasyon oranları |
| 31 Aralık 2023 | 1.859,38 | 1,00000 | % 268 |
| 31 Aralık 2022 | 1.128,45 | 1,64773 | % 156 |
| 31 Aralık 2021 | 686,95 | 2,70672 | %74 |
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.1) Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)
Yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama (Devamı)
TMS 29 uyarınca yapılan düzeltmelere ilişkin ana unsurlar aşağıdaki gibidir.
Varlık ve Yükümlülükler parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave ayrıştırılmaya tabi tutulmuştur. Parasal varlık ve yükümlülükler (nakit ve nakit benzeri, ticari alacak ve borçlar, finansal borçlar gibi) hali hazırda bilanço tarihindeki cari satın alma gücü ile ifade edildiğinden düzeltilmemiştir. Parasal olmayan kalemler enflasyona göre düzeltilmiş değerlerinin geri kazanabilir ya da net gerçekleşebilir değeri aştığı durumda ilgili TFRS uygulanarak muhasebeleştirilmiştir.
Bilanço tarihindeki cari satın alma gücüyle ifade edilmemiş olan parasal olmayan varlık ve yükümlülükleri özkaynak kalemleri, parasal olmayan kalemlerin gelir tablosu etkisi dışındaki tüm gelir ve gider hesapları ilgili düzeltme katsayıları kullanılarak düzeltilmiştir.
TL cinsinden hazırlanmış cari dönem finansal tablolar, paranın bilanço tarihindeki geçerli olan satın alma gücü ile, önceki raporlama dönemlerine ait tutarlar da yine paranın en son bilanço tarihindeki satın alma gücüne göre düzeltilerek ifade edilmiştir.
Enflasyonun cari dönemdeki net parasal varlık pozisyon üzerindeki etkisi, gelir tablosunda net parasal pozisyon kayıp kazanç hesabında gösterilmiştir.
2.2) TMS'ye Uygunluk beyanı
İlişikteki finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete' de yayınlanan Seri II, 14.1 nolu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup, Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları'nı / Türkiye Finansal Raporlama Standartları'na ("TMS/TFRS") ve bunlara ilişkin ek ve yorumlar esas alınmıştır. Ayrıca KGK tarafından 04 Ekim 2022 tarihinde yayınlanan TFRS taksonomisine uygun olarak sunulmuştur. Finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur.
2.3) Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli finansal tabloların düzeltilmesi
İlişikteki finansal tablolar, Grup'un finansal durumu, performansı ve nakit akışındaki eğilimleri belirleyebilmek amacıyla, önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Finansal tabloların kalemlerinin gösterimi veya sınıflandırılması değiştiğinde karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tabloları da buna uygun olarak yeniden sınıflandırılmakta ve bu hususlara ilişkin olarak açıklama yapılmaktadır.
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.4) Konsolidasyon Esasları
Konsolide özet finansal tablolar, Şirket'in bağlı ortaklıklarını ve özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirilen iştirakleri kapsamaktadır. Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır.
Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide gelir tablosuna dahil edilir.
Gerekli olması halinde, Grup'un izlediği muhasebe politikalarıyla aynı olması amacıyla bağlı ortaklıklarının finansal tablolarında muhasebe politikalarıyla ilgili düzeltmeler yapılmıştır. Tüm Grup içi işlemler, bakiyeler, gelir ve giderler konsolidasyon esnasında kayıtlarda düzeltilmiştir.
Şirket doğrudan ya da dolaylı olarak %20'sinden fazla hissesine sahip olduğu ve önemli etkisi bulunduğu iştiraklerindeki yatırımlarını özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirmektedir. Bu yatırımlar konsolide bilançoda, alış maliyetinin üzerine Şirket'in iştirakin net varlıklarındaki payına alım sonrası değişikliklerin eklenmesi veya çıkarılması ve varsa değer düşüklüğü karşılığının düşülmesiyle gösterilmektedir. Konsolide kapsamlı gelir tablosu, Şirket'in iştiraklerinin faaliyetleri sonucundaki Şirket'e ait payını yansıtmaktadır. İştirakin kar veya zararına henüz yansıtılmamış tutarların iştirakin özkaynaklarında ortaya çıkardığı değişiklikler de Şirket'in iştirakteki payı oranında iştirakin defter değerinde düzeltme yapılmasını gerekli kılabilir. Bu değişikliklerden Şirket'e düşen pay doğrudan Şirket'in kendi özkaynaklarında muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyle konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklık ve iştirakler aşağıdaki gibidir;
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Ortaklığın unvanı | Sahip olunan doğrudan ve dolaylı pay (%) | |||
| Çemtaş | 57,73 | 57,73 | Tam konsolidasyon | |
| Bursa Beton | 99,79 | 99,79 | Tam konsolidasyon | |
| Ares | 99,99 | 99,99 | Tam konsolidasyon | |
| Agrega | 99,79 | 99,79 | Tam konsolidasyon | |
| Bursa Taşımacılık | 99,79 | 99,79 | Tam konsolidasyon | |
| Roda Liman | 50,00 | 50,00 | Özkaynak yöntemi |
İlişikteki konsolide finansal tablolarda konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıklar haricindeki Şirket'in % 99,99 hisseye sahip olduğu Çimento İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile %98,30 hisseye sahip olduğu Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin faaliyet hacim ve sonuçlarının düşük olmaları nedeniyle konsolidasyon kapsamı dışında tutulmuştur. Bu ortaklıklar gerçeğe uygun değerleri üzerinden gösterilmiştir. 30.06.2023 tarihi itibariyle gerçeğe uygun değerlerinde anlamlı bir değişiklik olmadığı için 31.12.2022 tarihindeki değerleri ile gösterilmiştir. Konsolidasyon kapsamı dışındaki ortaklıklar Not 6'da gösterilmiştir.
2.5) Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS")/TFRS ve TMS/TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.5) Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)
i) 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar:
TMS 1 (Değişiklikler) Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak Sınıflandırılması
Bu değişikliklerin amacı finansal durum tablosunda yer alan ve belirli bir vadesi bulunmayan borç ve diğer yükümlülüklerin kısa vadeli mi (bir yıl içerisinde ödenmesi beklenen) yoksa uzun vadeli mi olarak sınıflandırılması gerektiği ile ilgili Grupin karar verme sürecine yardımcı olmak suretiyle standardın gerekliliklerinin tutarlı olarak uygulanmasını sağlamaktır.
TMS 1'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
TMS 8 (Değişiklikler) Muhasebe Tahminleri Tanımı
Bu değişiklikle "muhasebe tahminlerindeki değişiklik" tanımı yerine "muhasebe tahmini" tanımına yer verilerek, tahminlere ilişkin örnek ve açıklayıcı paragraflar ilâve edilmiş, ayrıca tahminlerin ileriye yönelik uygulanması ile hataların geçmişe dönük düzeltilmesi hususları ve bu kavramlar arasındaki farklar netleştirilmiştir.
TMS 8'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
TFRS 17, Sigorta Sözleşmeleri
Bu standart ile TFRS 4 standardı yürürlükten kalkmaktadır. Sigorta sözleşmeleri isteğe bağlı katılım özelliğine sahip yatırım sözleşmeleri düzenleyen tüm işlemlerin muhasebesini temelden değiştirecektir. 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanır.
TMS 12'deki değişiklik - Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergi,
Grup tarafından ilk defa finansal tablolara alındığında vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farkların eşit tutarlarda oluşmasına neden olan işlemler üzerinden ertelenmiş vergi muhasebeleştirmelerini gerektirmektedir. 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanır.
TMS 12'deki değişiklik - Uluslararası Vergi Reformu – İkinci Sütun Modeli Kuralları,
İkinci Sütun gelir vergisiyle ilgili ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerine ilişkin gerekliliklere geçici bir istisna sağlanmaktadır. TMS 12'de yapılan bu değişiklik, 01 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir.
ii) Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş standartlar:
Finansal tabloların onaylanma tarihi itibarıyla yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.
TMS 1, Sözleşme koşulları olan uzun vadeli yükümlülüklere ilişkin değişiklik,
1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, işletmenin raporlama döneminden sonraki on iki ay içinde uyması gereken koşulların bir yükümlülüğün sınıflandırmasını nasıl etkilediğine açıklık getirmektedir.
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.5) Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)
TFRS 16, Satış ve geri kiralama işlemleri,
1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, işletmenin TFRS 16'daki bir satış ve geri kiralama işlemini işlem tarihinden sonra nasıl muhasebeleştirdiğini açıklayan satış ve geri kiralama hükümlerini içerir. Kira ödemelerinin bir kısmı veya tamamı bir endekse veya orana bağlı olmayan değişken kira ödemelerinden oluşan satış ve geri kiralama işlemlerinin etkilenmesi muhtemeldir.
TMS 7 ve TFRS 7'deki tedarikçi finansman anlaşmalarına ilişkin değişiklikler,
1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler tedarikçi finansman anlaşmalarının ve işletmelerin yükümlülükleri, nakit akışları ve likidite risklerinin üzerindeki etkilerine dair şeffaflığı arttırmak için açıklama gerektirir.
TSRS 1, "Sürdürülebilirlikle ilgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler",
1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu, standartların yerel kanunlar veya düzenlemeler tarafından onaylanmasına tabidir. Bu standart, bir Grupin değer zinciri içerisindeki sürdürülebilirlikle ilgili maruz kaldığı tüm ciddi riskler ve fırsatların açıklanmasına yönelik temel çerçeveyi içerir.
TSRS 2, "İklimle ilgili açıklamalar",
1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu, standartların yerel kanunlar veya düzenlemeler tarafından onaylanmasına tabidir. Bu standart, Grupin iklimle ilgili riskler ve fırsatlar hakkında açıklama gerekliliklerini belirleme konusundaki ilk standarttır.
2.6) Netleştirme / Mahsup
Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilirler.
2.7) Muhasebe Politikalarında/Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Bilgilerin yeniden düzenlenmesi aşırı bir maliyete neden oluyorsa önceki dönemlere ait karşılaştırmalı bilgiler yeniden düzenlenmemekte, bir sonraki dönemin birikmiş karlar hesabı, söz konusu dönem başlamadan önce hatanın kümülatif etkisiyle yeniden düzenlenmektedir.
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
İlişikteki finansal tabloların hazırlanmasısırasında uygulanan önemli muhasebe politikaları aşağıdaki gibidir:
Nakit ve nakit benzerleri
Nakit ve nakit benzerleri, kasadaki nakit varlıkları, bankalardaki nakit para ve vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatları içermektedir. Nakit ve nakit benzerleri, kolayca nakde dönüştürülebilir, vadesi üç ayı geçmeyen ve değer kaybetme riski bulunmayan kısa vadeli yüksek likiditeye sahip varlıklardır.
Nakit ve nakit benzerleri elde etme maliyetleri ve tahakkuk etmiş faizlerinin toplamı ile gösterilmiştir. Yabancı para cinsinden olan banka bakiyeleri dönem sonu kurundan değerlenmiştir.
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Ticari alacaklar
Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Grup kaynaklı ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, faiz tahakkuku etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmiştir.
Grup'un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için bir alacak riski karşılığı oluşturulur. Karşılık, müşteriden alınan teminatlar göz önüne alınarak, Grup yönetimi tarafından tahmin edilen ve ekonomik koşullardan ya da hesabın doğası gereği taşıdığı riskten kaynaklanabilecek olası zararları karşıladığı düşünülen tutardır. Ayrılan karşılık değer düşüklüğü olarak kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde gelir tablosuna yansıtılır.
Ticari borçlar
Ticari ve diğer borçlar, mal ve hizmet alımı ile ilgili ileride doğacak faturalanmış ya da faturalanmamış tutarın rayiç değerini temsil eden indirgenmiş maliyet bedeliyle kayıtlarda yer almaktadır.
Stoklar
Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Stok maliyetleri "aylık hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemi" kullanılarak belirlenmektedir. Stokların maliyeti; tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stokların dönüştürme maliyetleri; direk işçilik giderleri gibi, üretimle doğrudan ilişkili maliyetleri kapsar. Bu maliyetler ayrıca ilk madde ve malzemenin mamule dönüştürülmesinde katlanılan sabit ve değişken genel üretim giderlerinden sistematik bir şekilde dağıtılan tutarları da içerir.
Net gerçekleştirilebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir.
Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler
Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerlerinin, kullanılmak suretiyle değil, satış işlemi sonucu geri kazanıldığı durumlarda satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar olarak sınıflandırılır ve amortisman ayrılması durdurulur. Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerleri ile gerçeğe uygun değerlerinden satış giderlerinin çıkarılması sonucu oluşan değerden düşük olanı ile değerlenir.
Durdurulan faaliyetlerden kaynaklanan gelir ve gider kapsamlı gelir tablosu içinde ayrı olarak sınıflanır.
Maddi duran varlıklar
Maddi duran varlıklar satın alım maliyet değerinden, birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilirler. Maddi duran varlığın maliyet değeri; alış fiyatı ve iadesi mümkün olmayan vergiler ve maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır.
Arazi, arsa ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak kıst amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir.
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Maddi duran varlıklar (Devamı)
Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir:
| Yıllar | |
|---|---|
| Yeraltı yerüstü düzenleri | 10-20 |
| Binalar | 10-50 |
| Makine, tesis ve cihazlar |
5-14 |
| Motorlu araçlar | 5-10 |
| Demirbaşlar | 2-15 |
| Özel maliyetler | 5-10 |
| Diğer sabit kıymetler | 2-40 |
Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer giderler oluştukça gelir tablosunda gider kalemleri içinde muhasebeleştirilir.
Maddi varlıklarda değer düşüklüğü oluştuğuna işaret eden koşulların mevcut olması halinde olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla inceleme yapılır ve bu inceleme sonunda maddi varlığın kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile net satış fiyatından yüksek olanı olarak kabul edilir.
Maddi duran varlıkların satışı dolayısıyla oluşan kar ve zararlar diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına dahil edilirler.
Maddi olmayan duran varlıklar
Maddi olmayan varlıklar, tanımlanabilir olması, ilgili kaynak üzerinde kontrolün bulunması ve gelecekte elde edilmesi beklenen bir ekonomik faydanın varlığı kriterlerine göre finansal tablolara alınmaktadır. Maddi olmayan varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve varsa kalıcı değer kayıpları düşülerek ifade edilmişlerdir. Amortisman, bütün maddi olmayan duran varlıklar için doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak kıst bazında hesaplanmıştır. İktisap edilmiş hakları, bilgi sistemlerini ve bilgisayar yazılımlarını içermektedir.
Varlıklarda değer düşüklüğü
Varlıkların taşıdıkları değer üzerinden paraya çevrilemeyeceği durumlarda, varlıklarda değer düşüklüğü olup olmadığına bakılır. Varlıkların taşıdıkları değer, paraya çevrilebilecek tutarı aştığında değer düşüklüğü karşılık gideri gelir tablosuna yansıtılır. Paraya çevrilebilecek tutar, varlığın net satış fiyatı ve kullanım değerinden yüksek olanıdır.
Kullanım değeri, bir varlığın kullanımından ve ekonomik ömrü sonunda satılmasından elde edilmesi öngörülen gelecekteki nakit akımlarının şimdiki değerini, net satış fiyatı ise satış hasılatından satış maliyetleri düşüldükten sonra kalan tutarı yansıtmaktadır. Paraya çevrilebilecek tutar, belirlenebiliyorsa her bir kıymet için, belirlenemiyorsa kıymetin dahil olduğu nakit akımı sağlayan grup için tahmin edilir. Geçmiş yıllarda ayrılan değer düşüklüğü karşılığı artık geçerli değilse ya da daha düşük değerde bir karşılık ayrılması gerekiyorsa ilgili tutar kadar geri çekilir ve bu tutar gelir tablosuna yansıtılır. Grup, maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her bilanço tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir.
Borçlanma maliyetleri
Özellikli varlığın elde edilmesi, inşası veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetleri, ilgili özellikli varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilir. Diğer borçlanma maliyetleri oluştukları dönemde gider olarak muhasebeleştirilir.
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Finansal Araçlar
Finansal varlık ve yükümlülüklerin sınıflanması
TFRS 9, finansal varlıkların ve finansal yükümlülüklerin muhasebeleştirilmesine ve ölçümüne ilişkin hükümleri düzenlemektedir. Bu standart TMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardının yerini almıştır.
TMS 39'da yer alan finansal araçların muhasebeleştirilmesi, sınıflandırılması, ölçümü ve bilanço dışı bırakılması ile ilgili uygulamalar artık TFRS 9'a taşınmaktadır. TFRS 9'un son versiyonu finansal varlıklardaki değer düşüklüğünün hesaplanması için yeni bir beklenen kredi zarar modelinin yanı sıra yeni genel riskten korunma muhasebesi gereklilikleri ile ilgili güncellenmiş uygulamalar da dahil olmak üzere, aşamalı olarak yayımlanan TFRS 9'un önceki versiyonlarında yayımlanan uygulamaları da içermektedir. TFRS 9, 1 Ocak 2018 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir.
TFRS 9, finansal yükümlülüklerin sınıflandırılması ve ölçümü için TMS 39'daki mevcut hükümleri büyük oranda korumaktadır. Ancak, vadeye kadar elde tutulacak finansal varlık, kredi ve alacaklar ile satılmaya hazır finansal varlıklar için önceki TMS 39 sınıflama kategorileri kaldırılmıştır.
TFRS 9'un uygulanmasının Grup'un finansal borçları ve türev finansal araçları ile ilgili muhasebe politikaları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
TFRS 9'a göre, bir finansal varlık ilk defa finansal tablolara alınması sırasında; itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen; gerçeğe uygun değer ("GUD") farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen –borçlanma araçları; GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen – özkaynak araçları veya GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılır. TFRS 9 kapsamındaki finansal varlıkların sınıflandırılması, genellikle, finansal varlıkların yönetimi için işletmenin kullandığı iş modeli ve finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özelliklerine dayanmaktadır. Standart kapsamında saklı türevlerin finansal varlıktan ayrılma zorunluluğu ortadan kaldırılmış olup bir hibrid sözleşmenin bir bütün olarak ne şekilde sınıflandırılacağı değerlendirilmelidir.
Bir finansal varlık, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılmaması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:
- Finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması ve
- Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.
Ticari amaçla elde tutulmayan özkaynak araçlarına yapılan yatırımların ilk defa finansal tablolara alınmasında, gerçeğe uygun değerindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulabilir. Bu tercihin seçimi her bir yatırım bazında yapılabilir. Yukarıda belirtilen itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen tüm finansal varlıklar GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Bunlar, tüm türev finansal varlıkları da içermektedir. Finansal varlıkların ilk defa finansal tablolara alınması sırasında, finansal varlıkların farklı şekilde ölçümünden ve bunlara ilişkin kazanç veya kayıpların farklı şekilde finansal tablolara alınmasından kaynaklanacak bir muhasebe uyumsuzluğunu ortadan kaldırması veya önemli ölçüde azaltması şartıyla bir finansal varlığın geri dönülemez bir şekilde gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak tanımlanabilir.
Gerçeğe uygun değer değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlıkların (ilk defa finansal tablolara alınması sırasında işlem bedeli üzerinden ölçülen ve önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar haricinde) ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilerek ölçülür.
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı) Finansal varlık ve yükümlülüklerin sınıflanması (Devamı)
Finansal Araçlar (Devamı)
Finansal varlık ve yükümlülüklerin sınıflanması (Devamı)
İlişikteki finansal tablolarda gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlık Bursa Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş gerçeğe uygun değeri ile değerlenmiştir.
Finansal varlıklarda değer düşüklüğü
TFRS 9'un uygulanmasıyla birlikte, "Beklenen Kredi Zararı" (BKZ) modeli TMS 39'daki "Gerçekleşmiş Zarar" modelinin yerini almıştır. Yeni değer düşüklüğü modeli, itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar, sözleşme varlıkları ve GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen borçlanma araçları için geçerli olmakla birlikte, özkaynak araçlarına yapılan yatırımlar için uygulanmamaktadır. TFRS 9 uyarınca kredi zararları TMS 39'a göre daha erken muhasebeleştirilmektedir. İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıklar ticari alacaklar, nakit ve nakit benzerleri ve özel sektör borçlanma araçlarından oluşmaktadır.
TFRS 9 kapsamında, zarar karşılıkları aşağıdaki esasların herhangi biri ile ölçülür:
- 12 aylık BKZ'ler: raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde finansal araca ilişkin gerçekleşmesi muhtemel temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarını temsil eden kısmıdır ve,
- Ömür boyu BKZ'ler: finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi muhtemel tüm temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarıdır.
Bir finansal varlığın kredi riskinin ilk muhasebeleştirilmesinden itibaren önemli ölçüde artmış olup olmadığının belirlenmesinde ve BKZ'lerinin tahmin edilmesinde, Grup, beklenen erken ödemelerin etkileri dahil beklenen kredi zararlarının tahminiyle ilgili olan ve aşırı maliyet veya çabaya katlanılmadan elde edilebilen makul ve desteklenebilir bilgiyi dikkate alır. Bu bilgiler, Grup'un geçmiş kredi zararı tecrübelerini dayanan ve ileriye dönük bilgiler içeren nicel ve nitel bilgi ve analizleri içerir.
Finansal yükümlülükler
Finansal bir yükümlülük ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılmayan finansal yükümlülüklerin ilk muhasebeleştirilmesi sırasında, ilgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir.
Finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler veya diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır.
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler, gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve her raporlama döneminde, raporla ma tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle yeniden değerlenir. Gerçeğe uygun değerlerindeki değişim, gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilen net kazanç ya da kayıplar, söz konusu finansal yükümlülük için ödenen faiz tutarını da kapsar.
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Diğer finansal yükümlülükler
Diğer finansal yükümlülükler, finansal borçlar dahil, başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir.
Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir.
Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır.
İştirakler
İştirakteki yatırım özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmiştir. İştirakler, Grup'un genel olarak oy hakkının %20 ile %50'sine sahip olduğu veya Grup'un Grup faaliyetleri üzerinde yönetim yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Grup ile İştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar, Grup'un İştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da, işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise, düzeltilmiştir. Grup, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Grup'un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özsermaye yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra makul değerinin güvenilir olarak ölçülebildiğinde makul değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir.
Satın alım bedelinin, iştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı belirlenebilir varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin üzerindeki kısmı şerefiye olarak kaydedilir. Şerefiye, yatırımın defter değerine dahil edilir ve yatırımın bir parçası olarak değer düşüklüğü açısından incelenir. İştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı tanımlanabilir varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin satım alım bedelini aşan kısmı yeniden değerlendirildikten sonra doğrudan gelir tablosuna kaydedilir.
Banka kredileri
Krediler, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir. Krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden belirtilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Kredilerden kaynaklanan finansman maliyeti, oluştuğunda gelir tablosuna kaydedilir.
Hasılat
Grup'un başlıca gelir kaynağı vasıflı çelik ürünlerinin satışlarından elde ettiği gelirleridir. Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı finansal tablolarına kaydeder. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde (veya geçtikçe) varlık devredilmiş olur. Grup aşağıda yer alan temel prensipler doğrultusunda hasılatı finansal tablolarına kaydetmektedir:
- a) Müşteriler ile sözleşmelerin belirlenmesi
- b) Sözleşmedeki performans yükümlülüklerinin belirlenmesi
- c) Sözleşmedeki işlem fiyatının saptanması
- d) İşlem fiyatının sözleşmedeki performans yükümlülüklerine bölüştürülmesi
- e) Her performans yükümlülüğü yerine getirildiğinde hasılatın muhasebeleştirilmesi
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Hasılat (Devamı)
Grup aşağıdaki şartların tamamının karşılanması durumunda müşterisi ile yaptığı bir sözleşmeyi hasılat olarak muhasebeleştirir:
- a) Sözleşmenin tarafları sözleşmeyi (yazılı, sözlü ya da diğer ticari teamüllere uyarınca) onaylamış ve kendi edimlerini ifa etmeyi taahhüt etmektedir,
- b) Grup her bir tarafın devredeceği mal veya hizmetlerle ilgili hakları tanımlayabilmektedir,
- c) Grup devredilecek mal veya hizmetlerle ilgili ödeme koşulları tanımlayabilmektedir,
- d) Sözleşme özü itibarıyla ticari niteliktedir,
- e) Grup'un müşteriye devredilecek mal veya hizmetler karşılığı bedel tahsil edecek olması muhtemeldir. Bir bedelin tahsil edilebilirliğinin muhtemel olup olmadığını değerlendirirken işletme, sadece müşterinin bu bedeli vadesinde ödeyebilmesini ve buna ilişkin niyetini dikkate alır
Dövizli işlemler
Yabancı para cinsinden olan işlemler, işlemin yapıldığı tarihte geçerli olan kurdan, yabancı para cinsinden olan parasal varlıklar ve yükümlülükler ise dönem sonu Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası alış kurundan TL'ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan kalemlerin çevrimi sonucunda ortaya çıkan gelir ve giderler ilgili yılın gelir tablosunda finansal gelir ve gider hesap kalemine dahil edilmiştir.
Hisse başına kazanç / (zarar)
İlişikteki gelir tablosunda belirtilen hisse başına kar, net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi suretiyle hesaplanmıştır. Grup mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve izin verilen yedeklerden hisseleri oranında hisse dağıtarak ("Bedelsiz Hisseler") sermayelerini artırabilir. Hisse başına kar hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kar hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir.
Bilanço tarihinden sonraki olaylar
Bilanço tarihinden sonraki olaylar; dönem karına ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir.
Karşılıklar, şarta bağlı varlıklar ve yükümlülükler
Herhangi bir karşılık tutarının finansal tablolara alınabilmesi için Grup'un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğünün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması gerekmektedir. Söz konusu kriterler oluşmamışsa Grup söz konusu hususları ilgili notlarında açıklamaktadır. Şarta bağlı varlıklar gerçekleşmedikçe muhasebeleştirilmemekte ve sadece notlarda açıklanmaktadır.
Koşullu varlıklar, ilgili gelişmelerin finansal tablolarda doğru olarak yansıtılmalarını teminen sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik faydanın işletmeye girmesinin neredeyse kesin hale gelmesi durumunda ilgili varlık ve buna ilişkin gelir, değişikliğin oluştuğu dönemin finansal tablolarına yansıtılır.
Ekonomik fayda girişinin muhtemel hale gelmesi durumunda, işletme söz konusu koşullu varlığı finansal tablo dipnotlarında gösterir.
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Sermaye ve temettüler
Adi hisseler, sermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş kardan indirilerek kaydedilir.
İlişkili taraflar
Bu rapor kapsamında Grup'un hissedarları, Grup'un hissedarlarının doğrudan veya dolaylı sermaye ve yönetim ilişkisi içinde bulunduğu iştirakleri ve bağlı ortaklıkları ve bağlı ortaklıkları dışındaki kuruluşlar, Grup faaliyetlerinin planlanması, yürütülmesi ve denetlenmesi ile doğrudan veya dolaylı olarak yetkili ve sorumlu olan, Grup veya Grup'un yönetim kurulu üyesi, genel müdür gibi yönetici personel, bu kişilerin yakın aile üyeleri ve bu kişilerin doğrudan veya dolaylı olarak kontrolünde bulunan Grup, ilişkili taraflar olarak kabul edilmektedir. İlişkili taraflarla olan işlemler finansal tablo dipnotlarında açıklanır.
Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler
Gelir vergisi gideri, kurumlar vergisi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur.
Kurumlar vergisi
Kurumlar vergisi, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kâr, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilendirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri hariç tutması nedeniyle, gelir tablosunda yer verilen kârdan farklılık gösterir. Grup'un kurumlar vergisi yükümlülüğü bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır.
Ertelenen vergi
Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bahse konu varlık ve yükümlülükler, ticari ya da mali kar/zararı etkilemeyen işleme ilişkin geçici fark, şerefiye veya diğer varlık ve yükümlülüklerin ilk defa mali tablolara alınmasından (işletme birleşmeleri dışında) kaynaklanıyorsa muhasebeleştirilmez.
Ertelenen vergi yükümlülükleri, Grup'un geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenen vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte ilgili farkların ortadan kalkmasının muhtemel olması şartlarıyla hesaplanmaktadır. Ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri, her bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri, bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde azaltılır.
Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olması beklenen ve bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış veya önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Grup'un bilanço tarihi itibarıyla varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır.
NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Ertelenen vergi (Devamı)
Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan gelir vergisiyle ilişkilendirilmesi ya da Grup'un cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir.
Doğrudan özkaynakta alacak ya da borç olarak muhasebeleştirilen kalemler (ki bu durumda ilgili kalemlere ilişkin ertelenmiş vergi de doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilir) ile ilişkilendirilen ya da işletme birleşmelerinin ilk kayda alımından kaynaklananlar haricindeki kurumlar vergisi ile döneme ait ertelenen vergi, gelir tablosunda gider ya da gelir olarak muhasebeleştirilir. İşletme birleşmelerinde, şerefiye hesaplanmasında ya da satın alanın, satın alınan bağlı ortaklığın tanımlanabilen varlık, yükümlülük ve şarta bağlı borçlarının makul değerinde elde ettiği payın satın alım maliyetini aşan kısmının belirlenmesinde vergi etkisi göz önünde bulundurulur.
Çalışanlara sağlanan faydalar / kıdem tazminatları
Yürürlükteki kanunlara göre, Grup, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihini takip eden dönem/yılbaşı itibarıyla geçerli olan kıdem tazminatı tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki finansal tablolarda yansıtılmıştır.
Bilançoda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülüğü, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve finansal tablolara yansıtılmıştır. Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar gelir tablosuna yansıtılmıştır
Nakit akım tablosu
Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları esas, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. Nakit akım tablosunda yer alan nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduatını içermektedir.
2.9) Önemli muhasebe tahminleri ve varsayımlar
Varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerleri üzerinde önemli etkisi olan muhasebe tahminleri aşağıdaki gibidir:
Ertelenmişfinansman gelir/gideri:
Ticari alacak ve borçların etkin faiz yöntemiyle itfa edilmiş maliyetinin hesaplanmasında alacak ve borçlara ilişkin mevcut verilere göre beklenen tahsil ve ödeme vadeleri dikkate alınmıştır. Vadeli alım ve satımlar dolayısıyla dönem içerisinde alış maliyetleri ile satış gelirlerinin içerisinde yer alan finansman gelir ve giderlerinin tutarı, alınan ticari alacak ve borçların ilgili döneme ait devir hızları kullanılarak etkin faiz yöntemine göre tahmini bazda hesaplanmış ve finansman gelir ve giderlerine sınıflandırılmıştır. Vadeli alım ve satımlardan kaynaklanan ve dönem içinde oluşan alış maliyetleri ile satış gelirlerinin içerdiği tahakkuk etmemiş finansman gelir ve gider tutarları ortalama ticari alacak ve borç devir hızlarını kullanmak suretiyle yaklaşık olarak tespit edilmektedir.
Faydalı ömür: Maddi ve maddi olmayan varlıklar tahmini faydalı ömürleri boyunca amortismana ve itfaya tabi tutulmuştur.
Kıdem tazminatı: Kıdem tazminatı karşılığı, personel devir hızı oranı geçmiş yıl tecrübeleri ve beklentiler doğrultusunda devir hızı hesaplanarak bilanço tarihindeki değerine indirgenmiştir.
Dava karşılıkları: Dava karşılıkları ayrılırken, ilgili davaların kaybedilme olasılığı ve kaybedildiği takdirde katlanılacak olan sonuçlar Grup hukuk müşavirlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmekte ve Grup Yönetimi elindeki verileri kullanarak karşılık ayrılmaktadır.
Kullanılan tahminler ilgili muhasebe politikalarında veya dipnotlarda gösterilmektedir
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 3 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Grup çimento-beton, çelik üretimi ve satışı ve kül satışı faaliyetlerini yürütmektedir. Grup'un sektörel bazda raporlaması aşağıdaki gibidir;
Bilanço raporlaması:
| 31.12.2023 | Çimento | Çelik | Hazır Beton | Kül | Elimine Tutar | Toplam |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Varlıklar | 8.430.444.732 | 4.219.026.570 | 1.837.893.516 | 15.730.279 | (2.483.328.771) | 12.019.766.326 |
| Yükümlülükler | 807.220.120 | 558.708.788 | 636.396.820 | 7.335.739 | (342.358.821) | 1.667.302.646 |
| Net | 7.623.224.612 | 3.660.317.782 | 1.201.496.696 | 8.394.540 | (2.140.969.950) | 10.352.463.680 |
| Amortisman ve İtfa Payları | 77.767.163 | 158.932.663 | 104.247.497 | 63.151 | (6.820.034) | 334.190.440 |
| Yatırım Harcamaları | 1.384.264.531 | 171.629.795 | 370.745.721 | 4.684.749 | (15.103.612) | 1.916.221.184 |
| 31.12.2022 | Çimento | Çelik | Hazır Beton | Kül | Elimine Tutar | Toplam |
| Varlıklar | 7.213.453.099 | 4.372.947.349 | 1.477.541.223 | 15.510.401 | (2.281.102.705) | 10.798.349.367 |
| Yükümlülükler | 1.138.515.420 | 704.482.793 | 691.137.585 | 3.782.384 | (405.004.540) | 2.132.913.642 |
| Net | 6.074.937.679 | 3.668.464.556 | 786.403.638 | 11.728.017 | (1.876.098.165) | 8.665.435.725 |
| Amortisman ve İtfa Payları | 78.889.447 | 144.728.508 | 63.548.314 | 33.403 | - | 287.199.672 |
Gelir tablosu raporlaması:
| 31.12.2023 | Çimento | Çelik | Hazır Beton | Kül | Elimine Tutar | Toplam |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Satış Gelirleri | 3.087.895.639 | 4.994.524.382 | 3.240.666.408 | 50.884.349 | (938.493.275) | 10.435.477.503 |
| Satışların Maliyeti (-) | (2.027.750.766) | (4.100.419.737) | (2.215.567.676) | (22.409.874) | 890.054.065 | (7.476.093.988) |
| BRÜT ESAS FAALİYET KARI | 1.060.144.873 | 894.104.645 | 1.025.098.732 | 28.474.475 | (48.439.210) | 2.959.383.515 |
| Faaliyet Gelirleri/Giderleri | (282.291.008) | 37.210.620 | (88.750.940) | (30.218.487) | 9.470.770 | (354.579.045) |
| FAALİYET KARI/(ZARARI) | 777.853.865 | 931.315.265 | 936.347.792 | (1.744.012) | (38.968.440) | 2.604.804.470 |
| 31.12.2022 | Çimento | Çelik | Hazır Beton | Kül | Elimine Tutar | Toplam |
| Satış Gelirleri | 3.289.366.629 | 6.477.458.867 | 2.783.333.014 | 39.843.769 | (1.043.525.458) | 11.546.476.821 |
| Satışların Maliyeti (-) | (2.289.408.231) | (5.025.400.099) | (2.013.622.960) | (12.760.525) | 1.047.426.115 | (8.293.765.700) |
| BRÜT ESAS FAALİYET KARI | 999.958.398 | 1.452.058.768 | 769.710.054 | 27.083.244 | 3.900.657 | 3.252.711.121 |
| Faaliyet Gelirleri/Giderleri | 132.405.153 | (49.912.479) | (67.657.054) | (20.551.293) | (265.212.103) | (270.927.776) |
| FAALİYET KARI/(ZARARI) | 1.132.363.551 | 1.402.146.289 | 702.053.000 | 6.531.951 | (261.311.446) | 2.981.783.345 |
NOT 4 – İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI
a) İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş. | 223.751 | 201.529 |
| İpekiş Mensucat T.A.Ş. | 2.733 | - |
| Toplam | 226.484 | 201.529 |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 4 – İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (Devamı)
b) İlişkili Taraflara Ticari Borçlar
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Bursa Group Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. | 8.174.974 | - |
| Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş. | 544.160 | 382.468 |
| Hidayet Nalan Tüzel – Avukat | 113.080 | 70.829 |
| Toplam | 8.832.214 | 453.297 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ilişkili taraflara 7.470 TL temettü borcu vardır. (31 Aralık 2022: 7.089 TL)
c) Mal ve Hizmet Alımları
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Bursa Group Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. | 10.864.979 | - |
| Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş. | 3.871.021 | 2.909.369 |
| Hidayet Nalan Tüzel - Avukat | 2.148.202 | 729.042 |
| Toplam | 16.884.202 | 3.638.411 |
d) Mal ve Hizmet Satışları
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş. | 2.583.370 | 1.358.467 |
| İpekiş Mensucat T.A.Ş. | 5.565 | - |
| Toplam | 2.588.935 | 1.358.467 |
e) 1 Ocak - 31 Aralık 2023 tarihleri arası üst yönetime ödenen ücret ve benzeri menfaatlerin toplam tutarı 56.065.587 TL (1 Ocak – 31 Aralık 2022: 27.619.837 TL)'dir. Grup, yönetim kurulu üyeleri, genel müdür ve genel müdür yardımcılarını üst yönetim olarak belirlemiştir.
NOT 5 – NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla nakit ve nakit benzerleri aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Kasa | 10.989 | 23.785 |
| Banka | 1.047.721.832 | 992.364.573 |
| Vadesiz Mevduatlar | 35.230.569 | 55.399.528 |
| Vadeli Mevduatlar | 1.012.491.263 | 936.965.045 |
| Diğer Hazır Değerler | 89.031.528 | 78.392.081 |
| Toplam | 1.136.764.349 | 1.070.780.439 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla bankalardaki vadeli mevduatlara ilişkin detaylar:
| Döviz Cinsi | Faiz Oranı | Vadesi | Döviz Tutarı | TL Karşılığı |
|---|---|---|---|---|
| TL | %25-46% | 2-33 Gün | 666.574.480 | 666.574.480 |
| EUR | %3-%10 | 2-30 Gün | 6.643.044 | 216.389.851 |
| USD | %4,5 | 32 Gün | 4.399.961 | 129.526.932 |
| Toplam | 1.012.491.263 |
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 5 – NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (Devamı)
31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla bankalardaki vadeli mevduatlara ilişkin detaylar:
| Döviz Cinsi | Faiz Oranı | Vadesi | Döviz Tutarı | TL Karşılığı |
|---|---|---|---|---|
| TL | %13-%28 | 1-47 Gün | 507.689.200 | 507.689.200 |
| EUR | %1-%2 | 1-18 Gün | 2.794.233 | 91.783.102 |
| USD | %2-%5,4 | 1-30 Gün | 10.954.089 | 337.492.743 |
| Toplam | 936.965.045 |
Grup'un nakit ve nakit benzerlerinin dövizli bakiyeleri Not 31'de açıklanmıştır.
NOT 6 – FİNANSAL YATIRIMLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla "Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Finansal Varlık" olarak sınıflanan finansal yatırımları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Oran | Oran | |||
| (%) | Tutar | (%) | Tutar | |
| Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar Zarar Yansıtılan Finansal | ||||
| Varlıklar | 57.329.878 | 59.908.589 | ||
| Bursa Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. | 2,73 | 57.104.878 | 2,73 | 59.764.535 |
| Girişim Sermayesi Fonu | 225.000 | 144.054 | ||
| Diğer Finansal Yatırımlar | 31.846.766 | 31.535.452 | ||
| Bursa Group Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. (*) | 100 | 311.314 | - | - |
| Çimento İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. (**) | 99,99 | 10.794.428 | 99,99 | 10.794.428 |
| Bursa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (**) | 98,00 | 20.741.024 | 98,00 | 20.741.024 |
| Toplam | 89.176.644 | 91.444.041 |
(*) Şirket, Bursa Beton tarafından tek ortaklı anonim şirket olarak 3 Ekim 2023 tarihinde kurulduğu ve konsolide mali tablolarda önemli etkiye sahip olmadığı için konsolide edilmemiş olup maliyet bedeli ile takip edilmektedir. (**) Konsolide mali tablolarda önemli etkiye sahip olmadığı için konsolide edilmemiş olup maliyet bedeli ile takip edilmektedir.
NOT 7 – FİNANSAL BORÇLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kısa ve uzun vadeli finansal borçları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Kısa vadeli | Faiz Oranı | TL | Faiz Oranı | TL | ||
| (%) | Döviz Tutarı | Karşılığı | (%) | Döviz Tutarı | Karşılığı | |
| - TL banka kredileri | 8,14- | |||||
| 27-41 | 47.627.043 | 47.627.043 | 28,50 | 383.921.090 | 383.921.090 | |
| - Kredi kartı borçları | 26.123.444 | 26.123.444 | 397.480 | 397.480 | ||
| Toplam kısa vadeli banka |
||||||
| kredileri | 73.750.487 | 384.318.570 | ||||
| TL Kiralama işlemlerinden borçlar | 12,55-25,19 | 6.059.840 | 6.059.840 | 12,55-21 | 2.423.386 | 2.423.386 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar | ||||||
| toplamı | 6.059.840 | 2.423.386 | ||||
| Toplam Kısa Vadeli |
||||||
| Borçlanmalar | 79.810.327 | 386.741.956 |
NOT 7 – FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)
BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ 31 ARALIK 2023 TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları |
Faiz Oranı (%) |
Döviz Tutarı |
TL Karşılığı |
Faiz Oranı (%) |
Döviz Tutarı |
TL Karşılığı |
| - TL banka kredileri | 27-41 | 258.235.000 | 258.235.000 | 8,15 | 34.170.284 | 34.170.284 |
| - EUR banka kredileri | 6,99 | 2.315.865 | 75.572.696 | - | - | - |
| Toplam | 333.807.696 | 34.170.284 | ||||
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||||
| Uzun vadeli | Faiz Oranı (%) |
Döviz Tutarı |
TL Karşılığı |
Faiz Oranı (%) |
Döviz Tutarı |
TL Karşılığı |
| - TL banka kredileri | 14 | 80.000.000 | 80.000.000 | 8,15-10,15 | 17.794.962 | 17.794.962 |
| - EUR banka kredileri | 6,99 | 2.435.621 | 79.480.646 | - | - | - |
| Toplam uzun vadeli banka kredileri |
159.480.646 | 17.794.962 | ||||
| TL Kiralama işlemlerinden borçlar |
12,55-25,19 | 9.051.387 | 9.051.387 | 12,55-21 | 7.970.650 | 7.970.650 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar toplamı |
9.051.387 | 7.970.650 | ||||
| Toplam | 168.532.033 | 25.765.612 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyle banka kredileri ve kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin vadesel dağılım aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| 1 yıl içinde ödenecekler | 413.618.023 | 420.912.240 |
| 1 - 2 yıl içinde ödenecekler | 165.431.523 | 20.584.976 |
| 2 - 3 yıl içinde ödenecekler | 1.842.137 | 1.501.940 |
| 3 - 4 yıl içinde ödenecekler | 528.341 | 1.575.777 |
| 4 - 5 yıl içinde ödenecekler | 164.209 | 833.475 |
| 5 yıl ve sonrası | 565.823 | 1.269.444 |
| Toplam | 582.150.056 | 446.677.852 |
NOT 8 – TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ticari alacakları aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli ticari alacaklar | ||
| Ticari alacaklar | 1.284.479.826 | 1.341.580.965 |
| İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 4) | 226.484 | 201.529 |
| Alınan çekler ve senetler | 618.662.630 | 918.901.950 |
| Tahsili şüpheli ticari alacaklar | 27.112.603 | 47.931.276 |
| Ertelenmiş finansman geliri (-) | (38.554.015) | (21.577.792) |
| Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) | (27.112.603) | (47.931.276) |
| Toplam | 1.864.814.925 | 2.239.106.652 |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 8 – TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı)
Şüpheli alacak karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir;
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Dönem başı bakiye | 47.931.276 | 67.770.281 |
| Yıl içinde ayrılan karşılıklar | 671.897 | 7.036.413 |
| Yıl içinde yapılan tahsilat (-) | (2.648.572) | (360.560) |
| Enflasyon etkisi | (18.841.998) | (26.514.858) |
| Toplam | 27.112.603 | 47.931.276 |
Grup'un uzun vadeli ticari alacakları yoktur.
Ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Vadesi geçmemiş | 1.773.107.828 | 2.028.515.181 |
| Vadesi 0-1 ay geçmiş | 121.943.673 | 223.934.663 |
| Vadesi 1-3 ay geçmiş | 1.062.210 | 10.098.525 |
| Vadesi 3-6 ay geçmiş | 7.255.229 | 701.671 |
| Vadesi 1 yıldan fazla geçmiş | 27.112.603 | 45.365.680 |
| Toplam | 1.930.481.543 | 2.308.615.720 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ticari alacakların ortalama vadesi 60 gündür (31 Aralık 2022: 55 gün).
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un alacaklarına karşılık olarak almış olduğu teminatlar Not 18'de belirtilmiştir. Grup alacaklarının maruz kaldığı riskler ve risklerin düzeyi ile dövizli bakiyeleri Not 28'de açıklanmıştır.
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ticari borçları aşağıdaki gibidir:
| Kısa vadeli ticari borçlar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Satıcılar | 570.137.742 | 574.473.284 |
| Ertelenmiş finansman gideri (-) | (35.186.199) | (5.147.123) |
| İlişkili taraflara borçlar (Not 4) | 8.832.214 | 453.297 |
| Toplam | 543.783.757 | 569.779.458 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ticari borçların ortalama vadesi 15 gündür. (31 Aralık 2022: 24 Gün).
NOT 9 – DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla diğer alacakları aşağıdaki gibidir:
| Kısa vadeli diğer alacaklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Personelden alacaklar | 282.089 | 110.840 |
| Vergi dairesi ve diğer resmî kurumlardan alacaklar | 31.006.426 | 23.578.263 |
| Verilen teminatlar | 162.051 | 48.827 |
| Taşerondan alacaklar | 20.771.529 | - |
| Diğer çeşitli alacaklar | 3.104.178 | 531.078 |
| Toplam | 55.326.273 | 24.269.008 |
| Uzun vadeli diğer alacaklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Verilen teminatlar | 354.370 | 570.826 |
| Toplam | 354.370 | 570.826 |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 9 – DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı)
| Kısa vadeli diğer borçlar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Alınan depozito ve teminatlar | 29.522.986 | 21.129.524 |
| Ortaklara temettü borçları (Not 4) | 7.470 | 7.089 |
| Taşerona borçlar | 78.601.420 | - |
| Diğer çeşitli borçlar | 8.034.171 | 156.225 |
| Toplam | 116.166.047 | 21.292.838 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ilişkili taraflara 7.470 TL temettü borcu vardır. (31 Aralık 2022: 7.089 TL)
NOT 10 – STOKLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla stokları aşağıdaki gibidir;
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| İlk madde ve malzemeler | 515.237.415 | 786.440.352 |
| Yarı mamuller | 133.175.193 | 159.986.895 |
| Mamuller | 593.140.046 | 768.897.307 |
| Ticari mallar | 1.256.379 | 801.232 |
| Diğer stoklar | 1.345.022 | 1.627.616 |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) | (19.103.123) | (5.685.647) |
| Toplam | 1.225.050.932 | 1.712.067.755 |
Stok değer düşüklüğü karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Dönem başı | (5.685.647) | (9.875.022) |
| Dönem içinde ayrılan karşılık | (15.622.529) | - |
| Dönem içinde ayrılan karşılık iptali (-) | - | 325.811 |
| Enflasyon etkisi | 2.235.053 | 3.863.564 |
| Toplam | (19.103.123) | (5.685.647) |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla stoklar üzerindeki toplam sigorta tutarı 651.478.000 TL'dir (31 Aralık 2022: 656.946.656 TL)
NOT 11 – PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla peşin ödenmiş giderleri aşağıdaki gibidir:
a) Kısa Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler
| Peşin ödenmiş giderler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Stoklar için verilen sipariş avansları | 42.184.290 | 149.688.839 |
| Maddi duran varlık için verilen avanslar | 325.625.622 | 69.813.635 |
| Diğer peşin ödenen giderler | 64.036.761 | 53.234.813 |
| Toplam | 431.846.673 | 272.737.287 |
b) Uzun Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler
| Peşin ödenmiş giderler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Maddi duran varlık için verilen avanslar | 229.098.754 | 360.388.123 |
| Peşin ödenen ruhsat harçları | 43.981.519 | 52.032.374 |
| Toplam | 273.080.273 | 412.420.497 |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 11 – PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER (Devamı)
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ertelenmiş gelirleri aşağıdaki gibidir:
| Ertelenmiş gelirler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Alınan sipariş avansları | 73.796.115 | 70.101.419 |
| Toplam | 73.796.115 | 70.101.419 |
NOT 12 – MADDİ DURAN VARLIKLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla maddi duran varlıkları aşağıdaki gibidir:
| Cari Dönem | 01 Ocak 2023 | İlaveler | Çıkışlar | Transferler | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Maliyet | |||||
| Arazi ve arsalar | 507.334.154 | 8.926.688 | (135) | - | 516.260.707 |
| Yeraltı ve yerüstü düzenleri | 168.100.268 | 6.063.092 (11.094.526) | 38.676.364 | 201.745.198 | |
| Binalar | 1.639.995.944 | 7.156.563 (55.743.761) | 30.768.123 | 1.622.176.869 | |
| Makine, tesis ve cihazlar | 9.858.817.222 | 29.657.245 (14.408.009) | 231.063.348 | 10.105.129.806 | |
| Taşıt araçları | 579.798.174 | 46.602.526 | (9.244.384) | 259.925.157 | 877.081.473 |
| Döşeme ve demirbaşlar | 261.212.566 | 8.691.898 | (1.211.523) | 9.563.725 | 278.256.666 |
| Özel maliyetler | 96.695.941 | 3.709.738 | (4.697.209) | 3.713.240 | 99.421.710 |
| Diğer maddi duran varlıklar | 129.705.844 | 3.676.364 | (2.119.147) | - | 131.263.061 |
| Yapılmakta olan yatırımlar | 2.058.560.918 | 1.775.530.351 | - | (573.709.957) | 3.260.381.312 |
| 15.300.221.031 | 1.890.014.465 (98.518.694) | - | 17.091.716.802 | ||
| Birikmiş amortisman (-) | |||||
| Yeraltı ve yerüstü düzenleri (-) | (108.268.128) | (10.634.948) | 8.422.900 | - | (110.480.176) |
| Binalar (-) | (1.253.450.757) | (17.353.960) | 55.743.755 | - | (1.215.060.962) |
| Makine, tesis ve cihazlar (-) | (8.989.250.094) | (205.844.468) | 15.295.650 | - | (9.179.798.912) |
| Taşıt araçları (-) | (250.162.763) | (59.265.179) | 8.238.240 | - | (301.189.702) |
| Döşeme ve demirbaşlar (-) | (218.256.170) | (12.775.947) | 1.165.113 | - | (229.867.004) |
| Özel maliyetler (-) | (72.632.716) | (3.917.273) | 4.634.985 | - | (71.915.004) |
| Diğer maddi duran varlıklar (-) | (115.533.122) | (6.832.282) | 2.119.147 | - | (120.246.257) |
| (11.007.553.750) | (316.624.057) | 95.619.790 | - | (11.228.558.017) | |
| Net kayıtlı değer | 4.292.667.281 | 5.863.158.785 |
NOT 12 – MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı)
| Önceki Dönem | 01 Ocak 2022 | İlaveler | Çıkışlar | Transferler | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|---|---|---|
| Maliyet | |||||
| Arazi ve arsalar | 219.852.101 | 281.075.866 | (13.313.686) | 19.719.873 | 507.334.154 |
| Yeraltı ve yerüstü düzenleri | 148.399.594 | 5.836.158 | (443.709) | 14.308.225 | 168.100.268 |
| Binalar | 1.577.664.263 | 263.325 | (267.171) | 62.335.527 | 1.639.995.944 |
| Makine, tesis ve cihazlar | 9.809.351.611 | 28.707.058 | (6.745.289) | 27.503.842 | 9.858.817.222 |
| Taşıt araçları | 412.815.100 | 72.663.048 | (48.786.656) | 143.106.682 | 579.798.174 |
| Döşeme ve demirbaşlar | 243.952.116 | 9.051.116 | (2.635.160) | 10.844.494 | 261.212.566 |
| Özel maliyetler | 96.695.941 | - | - | - | 96.695.941 |
| Diğer maddi duran varlıklar | 129.340.443 | 2.698.326 | (2.332.925) | - | 129.705.844 |
| Yapılmakta olan yatırımlar | 335.469.632 | 2.000.909.929 | - | (277.818.643) | 2.058.560.918 |
| 12.973.540.801 | 2.401.204.826 | (74.524.596) | - | 15.300.221.031 | |
| Birikmiş amortisman (-) | |||||
| Yeraltı ve yerüstü düzenleri (-) | (99.153.660) | (9.318.709) | 204.241 | - | (108.268.128) |
| Binalar (-) | (1.237.228.315) | (16.348.733) | 126.291 | - | (1.253.450.757) |
| Makine, tesis ve cihazlar (-) | (8.802.979.454) | (192.862.026) | 6.591.386 | - | (8.989.250.094) |
| Taşıt araçları (-) | (242.074.455) | (26.950.506) | 18.862.198 | - | (250.162.763) |
| Döşeme ve demirbaşlar (-) | (210.300.592) | (10.590.738) | 2.635.160 | - | (218.256.170) |
| Özel maliyetler (-) | (68.892.339) | (3.740.377) | - | - | (72.632.716) |
| Diğer maddi duran varlıklar (-) | (109.323.386) | (8.362.564) | 2.152.828 | - | (115.533.122) |
| (10.769.952.201) | (268.173.653) | 30.572.104 | - | (11.007.553.750) | |
| Net kayıtlı değer | 2.203.588.600 | 4.292.667.281 |
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle yapılmakta olan yatırımların 3.159.530 TL'si denge çubuğu yatırımlarından, 9.462.072 TL'si 10 Ton Köprülü Vinç yatırımından, 5.059.121 TL'si GES arazi yatırımından, 3.571.584 TL'si ise diğer yatırımlardan oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla maddi varlıklar üzerindeki toplam sigorta tutarı 2.671.175.437 TL'dir. (31 Aralık 2022 – 2.159.055.183 TL)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla maddi ve maddi olmayan varlıklar ile kullanım hakkı varlıklarına ilişkin amortisman ve itfa giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Üretim maliyetine verilen (-) | (278.947.876) | (254.158.724) |
| Stok maliyetine verilen (-) | (28.300.750) | (19.628.875) |
| Genel yönetim gideri (-) | (24.270.922) | (10.583.729) |
| Pazarlama satış dağıtım gideri (-) | (2.022.060) | (1.905.315) |
| Araştırma geliştirme giderleri (-) | (648.832) | (923.029) |
| Toplam | (334.190.440) | (287.199.672) |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 13 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla maddi olmayan duran varlıkları aşağıdaki gibidir:
| Cari Dönem | 01 Ocak 2023 | İlaveler | Çıkışlar | Transfer | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Maliyet | |||||
| Haklar | 102.317.159 | 575.166 | (213.087) | - | 102.679.238 |
| Diğer maddi olmayan duran varlıklar | 191.290 | - | - | - | 191.290 |
| Geliştirme giderleri | 9.965.181 | 5.715.683 | (9.965.181) | - | 5.715.683 |
| Yapılmakta olan yatırımlar | 85.537 | 120.875 | - | 206.412 | |
| 112.559.167 | 6.411.724 | (10.178.268) | - | 108.792.623 | |
| Birikmiş itfa payı (-) | |||||
| Haklar (-) | (66.785.624) | (6.845.130) | 213.071 | - | (73.417.683) |
| Diğer maddi olmayan duran varlıklar (-) | (12.753) | (19.130) | - | - | (31.883) |
| (66.798.377) | (6.864.260) | 213.071 | (73.449.566) | ||
| Net kayıtlı değeri | 45.760.790 | 35.343.057 | |||
| Önceki Dönem | 01 Ocak 2022 | İlaveler | Çıkışlar | Transfer | 31 Aralık 2022 |
| Maliyet | |||||
| Haklar | 87.550.993 | 14.766.166 | - | - | 102.317.159 |
| Diğer maddi olmayan duran varlıklar | - | 191.290 | - | - | 191.290 |
| Geliştirme giderleri | 739.971 | 9.225.210 | - | - | 9.965.181 |
| Yapılmakta olan yatırımlar | 23.284 | 62.253 | - | - | 85.537 |
| 88.314.248 | 24.244.919 | - | - | 112.559.167 | |
| Birikmiş itfa payı (-) | |||||
| Haklar (-) | (59.842.760) | (6.942.864) | - | - | (66.785.624) |
| Diğer maddi olmayan varlıklar (-) | - | (12.753) | - | - | (12.753) |
NOT 14 – KULLANIM HAKKI VARLIKLARI
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle kullanım hakkı varlıklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Cari Dönem | 01 Ocak 2023 | İlaveler | Çıkışlar | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|---|---|
| Maliyet | ||||
| Arazi ve binalar | 31.988.491 | - | (2.224.814) | 29.763.677 |
| Taşıtlar | 23.908.645 | 19.794.995 | (27.796.451) | 15.907.189 |
| Toplam | 55.897.136 | 19.794.995 | (30.021.265) | 45.670.866 |
| Birikmiş amortisman (-) | ||||
| Arazi ve binalar (-) | (14.971.603) | (4.879.030) | 2.224.814 | (17.625.819) |
| Taşıtlar (-) | (23.908.645) | (5.823.093) | 27.796.451 | (1.935.287) |
| Toplam | (38.880.248) | (10.702.123) | 30.021.265 | (19.561.106) |
| Net kayıtlı değeri | 17.016.888 | 26.109.760 |
Net kayıtlı değeri 28.471.488 45.760.790
(59.842.760) (6.955.617) - - (66.798.377)
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 14 – KULLANIM HAKKI VARLIKLARI (Devamı)
| Önceki Dönem | 01 Ocak 2022 | İlaveler | Çıkışlar | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|---|---|
| Maliyet | ||||
| Arazi ve binalar | 31.988.491 | - | - | 31.988.491 |
| Taşıtlar | 23.908.645 | - | - | 23.908.645 |
31 Aralık 2022 tarihi itibariyle kullanım hakkı varlıklarının detayı aşağıdaki gibidir:
NOT 15 – ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR
Grup'un 31 Aralık 2022 ve 31 Aralık 2021 tarihleri itibariyle özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımları aşağıdaki gibidir:
Toplam 55.897.136 - - 55.897.136
Arazi ve binalar (-) (9.376.556) (5.595.047) - (14.971.603) Taşıtlar (-) (17.433.290) (6.475.355) - (23.908.645) Toplam (26.809.846) (12.070.402) - (38.880.248) Net kayıtlı değeri 29.087.290 17.016.888
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Tutar | Oran | Tutar | Oran | |
| Roda Liman | 581.568.106 | %50 | 547.549.562 | %50 |
| Toplam | 581.568.106 | 547.549.562 | ||
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
| Aktif toplamı | 1.368.843.498 | 1.272.706.100 | ||
| Kısa vadeli yükümlülükleri | 53.912.088 | 52.118.530 | ||
| Uzun vadeli yükümlülükleri | 151.795.199 | 125.488.447 | ||
| Net dönem karı/(zararı) | 107.672.533 | 180.878.605 |
Gelir tablosu ile ilişkilendirilen tutarlar aşağıdaki gibidir;
Birikmiş amortisman (-)
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Roda Liman 31 Aralık itibariyle net dönem karı/(zararı) | 107.672.533 | 180.878.605 |
| Sahip olunan pay oranı |
%50 | %50 |
| Kar/Zarar ile ilişkilendirilen tutar (pay |
||
| oranı X net dönem karı) | 53.836.267 | 90.439.303 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Roda Liman Depolama ve Lojistik İşletmeleri A.Ş.'den 9.457.500 TL elde edilen temettü geliri özkaynak yöntemi ile elimine edilmiştir.
NOT 16 – DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
Grubun, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla; 2.412.960 TL Ar-Ge SGK- Damga Vergisi-Gelir Vergisi Desteği, 2.811.631 TL tutarında Ar-ge Merkezi Harcamalarından kaynaklanan Kurumlar Vergisi Teşviki, 436.206 TL SGK Asgari Ücret Desteği, 149.561 TL tutarında Mesleki Eğitim Katkı Payı, 2.379.086 TL tutarında Ustalık Telafi Programı Teşviki, 755.738 TL Yurtdışı Depo Kira Desteği, 63.888 TL Yurtiçi Fuar Desteği, 562.088 Enerji Teşvik Primi, 9.351.307 TL Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında Kurumlar Vergisi Teşviki bulunmaktadır. (01.01.-31.12.2022 tarihi itibarıyla; 1.217.896 TL Ar-Ge SGK- Damga Vergisi-Gelir Vergisi Desteği, 1.145.021 TL tutarında Ar-ge Merkezi Harcamalarından kaynaklanan Kurumlar Vergisi Teşviki, 141.825 TL SGK Asgari Ücret Desteği, 66.595 TL tutarında Mesleki Eğitim Katkı Payı, 896.555 TL tutarında Ustalık Telafi Programı Teşviki, 4.469.905 TL Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında Kurumlar Vergisi Teşviki bulunmaktadır.)
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 17 – YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyle yatırım amaçlı gayrimenkulleri aşağıdaki gibidir:
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Çanakkale arsalar | 9.564.609 | 9.724.215 |
| Kestel arsalar | 159.591 | 681.488 |
| Toplam | 9.724.200 | 10.405.703 |
2023 senesi içerisinde 681.503 TL tutarındaki yatırım amaçlı arsalar satılmıştır.
NOT 18 – KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
18.1 Kısa Vadeli Borç Karşılıkları
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kısa vadeli borç karşılıkları aşağıdaki gibidir:
| Kısa vadeli borç karşılıkları | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Dava karşılıkları | 9.880.942 | 9.508.066 |
| Gider karşılıkları | 781 | 233.715 |
| Toplam | 9.881.723 | 9.741.781 |
Dava karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi | 9.508.066 | 14.766.401 |
| Ödemeler ve iptal edilen karşılık geliri | (370.650) | (457.855) |
| Yıl içinde ayrılan karşılık | 4.481.189 | 976.817 |
| Enflasyon etkisi | (3.737.663) | (5.777.297) |
| Dönem sonu bakiyesi | 9.880.942 | 9.508.066 |
18.2 Dava ve İhtilaflar
Rapor tarihi itibarıyla Grup'u konu eden dava ve ihtilaflar hakkında açıklamalar aşağıdaki gibidir:
1) Grup'un "davacı" olduğu ve devam etmekte olan davalar:
Grup'un 138.851.950 TL tutarında takip ettiği 30 adet davası mevcuttur (31 Aralık 2022: 4.015.989 TL, 23 adet).
2) Grup tarafından yürütülen icra takipleri:
Grup'un Uzel Grup dahil 90.831.717 TL tutarında 77 adet icra takibi bulunmaktadır (31 Aralık 2022: 38.849.873 TL 86 adet).
3) Grup aleyhine açılmış ve devam eden davalar/icralar:
Grup aleyhine 11.647.760 TL tutarında iş davası bulunmaktadır. (31 Aralık 2022: İş davası 53.711.124 TL'dir).
NOT 18 – KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)
18.3. Verilen/alınan teminatlar/ipotekler/rehinler
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla verdiği teminat/rehin/ipotek aşağıdaki gibidir:
| Grup Tarafından Verilen TRİ'ler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | 151.462.432 | 323.887.926 |
| B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş | ||
| Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | - | - |
| C. Olağan Ticari Faaliyetlerinin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3. Kişilerin | ||
| Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | - | - |
| D. Diğer Verilen TRİ'lerin Toplam Tutarı | - | |
| i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | - | - |
| ii. B ve C maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Grupi | - | - |
| Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | - | - |
| iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. kişiler Lehine Vermiş | - | - |
| Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | - | |
| Toplam | 151.462.432 | 323.887.926 |
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla müşterilerinden aldığı teminatlar aşağıdaki gibidir;
| Türü | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Teminat mektubu | 1.223.050.175 | 932.238.838 |
| Teminat senedi | 5.427.000 | 88.795.532 |
| İpotek | 26.776.000 | 22.714.947 |
| Teminat çeki | - | 840.342 |
| Kredi sigortası | 1.378.201.709 | 1.079.889.510 |
| Doğrudan borçlandırma sistemi (DBS) | 169.832.748 | 349.977.852 |
| Alınan rehin teminatlar | 14.583.421 | 8.876.603 |
| Toplam teminat tutarı | 2.817.871.053 | 2.483.333.624 |
(*) Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklık Çemtaş tarafından yapılan yurtiçi ve yurtdışı satışlarla ilgili olarak alıcılarının aczi veya iflas etmesi riskine karşılık 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla yurtiçi müşterileri için 24.555.000 Avro ve yurtdışı müşterileri için 17.755.000 Avro (31 Aralık 2022: yurtiçi 21.735.000 Avro, yurtdışı 16.195.000 Avro) tutarında kredi sigorta poliçesi tesis ettirmiştir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sigorta tahsis ettirilen söz konusu yurtiçi müşterilerine ait alacak tutarı 362.864.169 TL ve yurtdışı müşterilere ait alacak tutarı 182.390.943 TL'dir. (31 Aralık 2022: 337.473.264 TL, yurtdışı 189.565.477 TL). Yurtiçi ve yurtdışı sigorta poliçesi 1 Mayıs 2023 ile 1 Mayıs 2024 tarihleri arasını kapsamaktadır (31 Aralık 2022: 1 Mayıs 2022 ile 1 Mayıs 2023).
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 19– ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
Yürürlükteki İş Kanunu hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere, hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı yasalar ile değişik 60'ıncı maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı 35.058,58 TL (31 Aralık 2022: 15.371,40 TL) tavanından hesaplamıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup'un çalışanların emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19, "Çalışanlara Sağlanan Faydalar" uyarınca Grup'un yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:
Esas varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, ekli finansal tablolarda karşılıklar, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla karşılıklar yıllık %10,04 enflasyon oranı ve %10,59 faiz oranı varsayımına göre, %0,50 reel iskonto oranı ile hesaplanmıştır. (31 Aralık 2022: %2,92 reel iskonto oranı). İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip, Grup'a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Grup'un kıdem tazminatı yükümlülüğü hesaplamasında ortalama işe devam etme olasılığı %98,74 (31 Aralık 2022: %97,80) olarak hesaplanmış ve indirgenmiş kıdem tazminatı karşılığı tutarı bu oran esas alınarak hesaplanmıştır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kıdem tazminatı karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Dönem başı | 143.293.553 | 113.231.145 |
| Ödemeler | (59.070.852) | (4.900.641) |
| Faiz maliyeti | 7.652.241 | 2.396.567 |
| Cari hizmet maliyeti | 42.682.168 | 9.938.659 |
| Aktüeryal kayıp | 45.811.066 | 66.929.069 |
| Enflasyon etkisi | (11.397.075) | (44.301.246) |
| Dönem sonu itibarıyla karşılık | 168.971.101 | 143.293.553 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla izin karşılığı aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Toplu İş sözleşmesi Ücret karşılığı | 30.750.000 | - |
| İzin Karşılığı | 28.929.982 | - |
| Toplam | 59.679.982 | - |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla izin karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Dönem başı | - | - |
| İzin karşılığı dönem içi giriş | 28.929.982 | - |
| Toplu iş sözleşmesi ücret karşılık giriş | 30.750.000 | - |
| Dönem sonu itibarıyla karşılık | 59.679.982 | - |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 20 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDA BORÇLAR
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçları aşağıdaki gibidir:
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Personele borçlar | 15.364.342 | 10.464.386 |
| Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri | 32.201.176 | 17.874.923 |
| Toplam | 47.565.518 | 28.339.309 |
NOT 21 – SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ
Ana Ortaklık'ın sermayesi 1.500.000.000 TL olup, her biri 1 Kr itibari kıymette ve bir oy hakkına sahip tamamı hamiline yazılı 150.000.000.000 paya bölünmüştür (31.12.2022: Ana Ortaklık'ın sermayesi 1.500.000.000 TL olup, her biri 1 Kr itibari kıymette ve bir oy hakkına sahip tamamı hamiline yazılı 1.50.000.000.000 paya bölünmüştür).
Grup'un ortakları ve sermayeye katılım oranları aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Pay yüzdesi | Pay tutarı | Pay yüzdesi | Pay tutarı | |
| İsmail Tarman | 32,71% | 490.700.449 | 32,71% | 490.700.449 |
| Tarman Çimento Yatırım San. Ve Tic. A.Ş. | 12,92% | 193.862.121 | 12,92% | 193.862.121 |
| Bemsa Bursa Emprime Plastik San. Tic. A.Ş. | 8,67% | 130.117.896 | 8,61% | 129.217.896 |
| Diğer halka açık hisseler | 45,70% | 685.319.534 | 45,76% | 686.219.534 |
| Toplam | 100% | 1.500.000.000 | 100% | 1.500.000.000 |
Bursa Çimento Fabrikası A.Ş.'nin 04 Ocak 2022 tarihli Yönetim Kurulu Kararıyla modernizasyon yatırımı projesi kapsamında kullanılmak üzere 500.000.000 TL tutarındaki mevcut sermayesinin, 1.000.000.000 TL tutarında (bedelli) artırılarak toplam 1.500.000.000 TL'ye çıkarılmasına karar verilmiş olup, pay ihraç başvurusu Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından 03 Şubat 2022 ve 2022/6 sayılı SPK bülteninde onaylanmıştır. 15.02.2022 tarihinde başlayan 15 günlük yeni pay alma haklarının kullandırılması süreci 01.03.2022 tarihinde tamamlanmış olup, kalan paylar 03-04 Mart 2022 tarihlerinde Borsa İstanbul A.Ş. Birincil Piyasada satılmıştır. Sermaye artırım sürecinde 996.630.031,15 TL'si yeni pay alma hakkını kullanan mevcut ortaklarımızdan, 6.026.280,36 TL'si Borsa İstanbul A.Ş. Birincil Piyasada yapılan satışlardan olmak üzere Şirket'e toplam 1.002.656.311,51 TL fon girişi olmuş, böylelikle sermaye artırım süreci tamamlanmıştır.
Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Ana ortaklık sermayesi | 1.500.000.000 | 1.500.000.000 |
| Çemtaş'ın sahip olduğu hisselerin nominal tutarı (-) | (25.297.029) | (25.297.029) |
| Toplam | 1.474.702.971 | 1.474.702.971 |
Paylara İlişkin Primler
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Hisse senedi ihraç primi | 10.277.876 | 10.277.876 |
| Toplam | 10.277.876 | 10.277.876 |
Emeklilik Planlarından Aktüeryal Kazanç/ Kayıp Fonu
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla emeklilik planlarından aktüeryal kayıp/kazanç fonu tutarı 69.011.371 TL'dir (31 Aralık 2022: 42.525.214 TL).
TMS–19 "Çalışanlara Sağlanan Faydalar" standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların gelir tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilmiştir.
Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir.
NOT 21 – SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (Devamı)
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
Kardan ayrılmış kısıtlanmış yedekler yasal yedeklerden oluşmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu'na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu'na göre birinci tertip yasal yedekler, Grubun ödenmiş sermayesinin %20'sine ulaşıncaya kadar, kanuni net karın %5'i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5'ini aşan dağıtılan karın %10'udur. Türk Ticaret Kanunu'na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50'sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Yasal yedekler | 144.625.743 | 98.163.003 |
| Sermayeye eklenecek hisse satış kazançları | 481.241 | 481.241 |
| Sermayeye eklenecek gayrimenkul satış kazançları | 3.271.787 | 3.271.787 |
| İştirak satış kazancı | 211.811 | 211.811 |
| Toplam | 148.590.582 | 102.127.842 |
Kar dağıtımı
Seri: II, No: 19.1 "Kar Payı Tebliği" ne göre ortaklıklar, kârlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kâr dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Ortaklıklarda kâr payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın payları oranında eşit olarak dağıtılır. TTK'ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kâr dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kâr payı ayrılmadıkça; başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kâr aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kârdan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi, pay sahipleri için belirlenen kâr payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kârdan pay dağıtılamaz. Kâr dağıtım tablosunun en geç olağan genel kurul gündeminin ilan edildiği tarihte kamuya açıklanması zorunludur.
Ortaklıkların geçmiş yıllar zararlarının; geçmiş yıllar kârları, paylara ilişkin primler dahil genel kanuni yedek akçe, sermaye hariç özkaynak kalemlerinin enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesinden kaynaklanan tutarların toplamını aşan kısmı, net dağıtılabilir dönem kârının hesaplanmasında indirim kalemi olarak dikkate alınır.
Grupların yasal kayıtlarında bulunan kaynaklardan karşılanabildiği sürece, dağıtacakları kar tutarını Kurulun Seri: II No: 14.1 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği çerçevesinde hazırlanan finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak hesaplamalarına imkân tanınmıştır. Buna göre Grup'un yasal kayıtlarına göre net dönem karı/(zararı) ve dağıtılabilir diğer kaynakları aşağıdaki gibidir;
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Vergi öncesi dönem net karı / (zararı) | 1.157.782.033 | 573.356.479 |
| Olağanüstü yedekler | 2.572.857.351 | 280.661.778 |
| Geçmiş yıl karları enflasyon farkları | (3.566.432.158) | 9.170.676 |
| Özsermaye enflasyon farkları | 5.300.588.781 | 11.128.892 |
Şirket'in Olağan Genel Kurulunda aldığı karara istinaden 27 Şubat 2023 tarihinde 111.076.899 TL (Genel Kurul karar tarihi itibarıyla: 75.000.000 TL) tutarında kar payı dağıtılmıştır.
Geçmiş Yıl Karları
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Yasal Yedekler Enflasyon Farkı | 819.122.624 | 807.982.084 |
| Olağanüstü Yedekler | 924.923.707 | 702.044.704 |
| Toplam | 1.744.046.331 | 1.510.026.788 |
NOT 21 – SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (Devamı)
Kontrol Gücü Olmayan Paylar
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi | 1.552.435.412 | 1.361.267.783 |
| Dönem karı payı | 35.849.075 | 225.261.284 |
| Kar dağıtımı (-) | (30.543.227) | (23.646.626) |
| Emeklilik planlarından aktüeryal kazanç/(kayıp) fonu | (7.872.143) | (11.018.041) |
| Diğer | - | 571.012 |
| Toplam | 1.549.869.117 | 1.552.435.412 |
NOT 22 – DİĞER DÖNEN/DURAN VARLIKLAR VE DİĞER KISA/UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla diğer dönen varlıkları aşağıdaki gibidir:
| Diğer dönen varlıklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Devreden KDV | 44.284.833 | 61.543.793 |
| Araç satış gelirleri | 1.143.089 | - |
| Personele verilen avanslar | - | 8.845 |
| Toplam | 45.427.922 | 61.552.638 |
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla diğer kısa vadeli yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Ödenecek vergi ve fonlar | 39.792.002 | 50.679.281 |
| Toplam | 39.792.002 | 50.679.281 |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 23 – HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla satış gelirleri ve maliyetlerin dökümü aşağıdaki gibidir:
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
|---|---|---|
| Satış Gelirleri | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Yurtiçi satışlar | 9.022.627.941 | 9.714.434.492 |
| Yurtdışı satışlar | 1.436.178.164 | 1.883.255.493 |
| Brüt satışlar | 10.458.806.105 | 11.597.689.985 |
| Satıştan iadeler (-) | (1.209.725) | (2.155.978) |
| Satış iskontoları (-) | (7.714.991) | (11.359.398) |
| Diğer iskontolar (-) | (14.403.886) | (37.697.788) |
| Net satışlar | 10.435.477.503 | 11.546.476.821 |
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
| Satışların Maliyeti | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Direkt ilk madde ve malzeme giderleri (-) | 4.668.234.166 | 5.012.820.864 |
| Direkt işçilik giderleri (-) | 287.501.692 | 179.977.768 |
| Genel üretim giderleri (-) | 1.962.996.780 | 2.742.618.256 |
| Amortisman ve itfa payları (-) | 307.248.626 | 273.787.599 |
| Yarı mamul kullanımı (-) | ||
| Dönem başı stok | 159.986.895 | 77.868.289 |
| Dönem sonu stok | (133.175.193) | (159.986.895) |
| Üretilen mamul maliyeti (-) | 7.252.792.966 | 8.127.085.881 |
| Mamul stoklarında değişim | ||
| Dönem başı stok | 768.897.307 | 891.569.028 |
| Dönem sonu stok | (593.140.046) | (768.897.307) |
| Satılan mamul maliyeti (-) | 7.428.550.227 | 8.249.757.602 |
| Dönem başı stok | 801.232 | 835.951 |
| Dönem içi alış | 47.998.908 | 43.973.379 |
| Dönem sonu stok | (1.256.379) | (801.232) |
| Satılan ticari mallar maliyeti (-) | 47.543.761 | 44.008.098 |
| Satışların maliyeti toplamı | 7.476.093.988 | 8.293.765.700 |
NOT 24 – FAALİYET GİDERLERİ
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
|---|---|---|
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Genel yönetim giderleri (-) | (314.894.481) | (242.355.281) |
| Pazarlama giderleri (-) | (391.145.543) | (379.566.632) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | (23.735.764) | (8.214.740) |
| Toplam | (729.775.788) | (630.136.653) |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 24 – FAALİYET GİDERLERİ (Devamı)
| Genel yönetim giderleri | 01.01.2023 | 01.01.2022 |
|---|---|---|
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Personel giderleri (-) | (146.305.229) | (117.234.749) |
| Kıdem tazminatı karşılığı (-) | (25.634.002) | (25.919.492) |
| Bağış yardımlar (-) | (24.990.757) | (22.808.861) |
| Amortisman giderleri (-) | (24.270.922) | (10.583.729) |
| Vergi ve harç giderleri (-) | (22.540.471) | (16.583.411) |
| Danışmanlık giderleri (-) | (13.893.279) | (6.499.496) |
| Malzeme giderleri (-) | (13.242.525) | (5.116.096) |
| Sigorta gideri (-) | (12.680.938) | (6.703.261) |
| İdare meclisi ve murakıp giderleri (-) | (8.328.069) | (9.381.448) |
| Kira giderleri (-) | (6.328.082) | (1.143.067) |
| Bakım giderleri (-) | (5.156.627) | (4.061.208) |
| İzin karşılığı (-) | (5.120.570) | - |
| Kırtasiye gideri (-) | (877.547) | (1.461.739) |
| Haberleşme giderleri (-) | (546.984) | (1.116.064) |
| Diğer (-) | (4.978.479) | (13.742.660) |
| Toplam | (314.894.481) | (242.355.281) |
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
| Pazarlama giderleri | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Nakliye ve yükleme giderleri (-) | (254.789.993) | (286.656.740) |
| Personel giderleri (-) | (62.954.524) | (30.353.256) |
| İhracat depo ve gümrük giderleri (-) | (19.306.684) | (12.584.413) |
| Satış komisyonları (-) | (8.623.163) | (20.107.620) |
| Malzeme giderleri (-) | (5.201.005) | (3.653.131) |
| Kıdem tazminatı gideri (-) | (3.562.806) | (180.619) |
| Amortisman giderleri (-) | (2.022.060) | (1.905.315) |
| İzin karşılığı (-) | (692.429) | - |
| Diğer (-) | (33.992.879) | (24.125.538) |
| Toplam | (391.145.543) | (379.566.632) |
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
| Araştırma ve geliştirme giderleri | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Personel giderleri (-) | (17.149.395) | (3.759.533) |
| Etüt ve analiz giderleri (-) | (2.750.995) | (2.152.598) |
| Malzeme giderleri (-) | (1.379.719) | (249.096) |
| Amortisman giderleri (-) | (648.832) | (923.029) |
| Kalite belgelendirme gideri (-) | (191.411) | (843.639) |
| Diğer (-) | (1.615.412) | (286.845) |
| Toplam | (23.735.764) | (8.214.740) |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 25 – ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER/GİDERLER
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla diğer faaliyet gelirlerinin/giderlerinin dökümü aşağıdaki gibidir:
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
|---|---|---|
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Kur farkı gelirleri | 434.343.492 | 372.846.924 |
| Vadeli satışlardan kaynaklanan finansman geliri | 101.112.628 | 140.280.797 |
| Diğer gelirler | 70.925.097 | 31.750.572 |
| Toplam | 606.381.217 | 544.878.293 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler | 01.01.2023 | 01.01.2022 |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Vadeli alımlardan kaynaklanan finansman gideri (-) | (91.686.153) | (31.376.511) |
| Kur farkı giderleri (-) | (71.930.729) | (112.068.112) |
| Prim ödemesi karşılıkları (-) | (30.750.000) | - |
| Dava karşılık giderleri (-) | (4.481.189) | (976.817) |
| Şüpheli alacak karşılıkları (-) | (671.897) | (7.036.413) |
| Diğer giderler (-) | (31.664.506) | (34.211.563) |
| Toplam | (231.184.474) | (185.669.416) |
NOT 26 – YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER/GİDERLER
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla finansal gelirlerinin dökümü aşağıdaki gibidir:
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler | 01.01.2023 | 01.01.2022 |
|---|---|---|
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Faiz gelirleri | 286.521.641 | 120.958.808 |
| Maddi duran varlık satış karları | 4.572.431 | 7.411.493 |
| Temettü gelirleri | 4.635.181 | 6.570.147 |
| Diğer | 10.168.135 | - |
| Toplam | 305.897.388 | 134.940.448 |
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla yatırım faaliyetlerinden giderlerinin dökümü aşağıdaki gibidir:
| Yatırım faaliyetlerinden giderler | 01.01.2023 31.12.2023 |
01.01.2022 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Finansal varlık gerçeğe uygun değer farkı (-) | (2.695.318) | (10.173.456) |
| Maddi duran varlık satış zararları (-) | (986.178) | (21.687.564) |
| Toplam | (3.681.496) | (31.861.020) |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 27 – FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla finansman giderlerinin dökümü aşağıdaki gibidir:
| Finansman gelirleri | 01.01.2023 31.12.2023 |
01.01.2022 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Bankalar kambiyo karı | 234.770.975 | 406.395.570 |
| Toplam | 234.770.975 | 406.395.570 |
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
| Finansman giderleri | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Faiz giderleri (-) | (93.956.536) | (64.427.143) |
| Bankalar kambiyo zararı (-) | (56.245.923) | (128.747.287) |
| Kiralama işlemlerinden kaynaklanan faiz giderleri (TFRS 16) (-) | (6.489.184) | (1.407.008) |
| Diğer finansal giderler (-) | (18.923.921) | (3.589.193) |
| Toplam | (175.615.564) | (198.170.631) |
NOT 28– NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
Amortisman ve itfa payları;
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Üretim maliyetine verilen (-) | (278.947.876) | (254.158.724) |
| Stok maliyetine verilen (-) | (28.300.750) | (19.628.875) |
| Genel yönetim gideri (-) | (24.270.922) | (10.583.729) |
| Pazarlama satış dağıtım gideri (-) | (2.022.060) | (1.905.315) |
| Araştırma geliştirme giderleri (-) | (648.832) | (923.029) |
| Toplam | (334.190.440) | (287.199.672) |
Personel giderleri;
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Üretim maliyeti (-) | (571.818.368) | (436.955.650) |
| Genel yönetim gideri (-) | (180.267.300) | (152.535.689) |
| Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) | (66.517.330) | (30.533.875) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | (17.149.395) | (3.759.533) |
| Toplam | (835.752.393) | (623.784.747) |
Bağımsız Denetçi/Bağımsız Denetim Kuruluşundan Alınan Hizmetlere İlişkin Ücretler
Grup'un, KGK' nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmi Gazete' de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırladığı ve hazırlanma esasları 19 Ağustos 2021 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kuruluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine ilişkin açıklaması aşağıdaki gibidir:
| 01.01.2023 | |
|---|---|
| 31.12.2023(*) | |
| Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti | 837.470 |
| Vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücretler | 997.292 |
| Diğer güvence hizmetlerinin ücreti | - |
| Toplam | 1.834.762 |
(*) Yukarıdaki ücretler müşterek yönetime tabi ortaklıkların yasal denetim ve ilgili diğer hizmet ücretleri dahil edilerek belirlenmiştir. Ücretlere diğer bağımsız denetim kuruluşu tarafından verilen hizmetler dahildir.
NOT 29 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Kurumlar Vergisi
Grup'un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için ekli finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır.
Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıl zararları ve tercih edildiği takdirde kullanılan yatırım indirimleri) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
Grup Türkiye'de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir.
Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıl zararları ve tercih edildiği takdirde kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
Türkiye'de kurumlar vergisi oranı %25'tir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu yılsonunu takip eden dördüncü ayın son günü akşamına kadar beyan edilip, tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibarıyla oluşan kazançlar üzerinden ilgili yıl için geçerli Kurumlar Vergisi oranında geçici vergi, takvim yılının üçer aylık ilk üç hesap dönemi için hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir.
Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.
Türkiye'de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Vergi Dairesi tarafından beyan ve muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla bilançoya yansıyan kurumlar vergisi yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:
| Cari vergi yükümlülüğü | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Dönem vergi yükümlülüğü yasal karşılığı | 462.181.824 | 591.725.398 |
| Peşin ödenmiş vergi ve fonlar (-) | (440.790.728) | (490.968.133) |
| Ödenecek (iade alınacak) kurumlar vergisi | 21.391.096 | 100.757.265 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un gelir tablosuna yansıyan vergi gelir/(giderleri) aşağıdaki gibidir;
| Vergi gideri/(geliri) | 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
|---|---|---|---|
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||
| Cari kurumlar vergisi | (594.826.600) | (704.994.413) | |
| Ertelenmiş vergi (geliri) / gideri | 779.554.546 | (293.778.859) | |
| Toplam | 184.727.946 | (998.773.272) |
NOT 29 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
Ertelenmiş Vergiler
15 Nisan 2022 tarih ve 31810 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7394 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 25. Maddesi ile 2023 yılı için geçerli Kurumlar Vergisi oranı %20 olarak belirlenmiş olmasına rağmen, 15 Temmuz 2023 tarih ve 32249 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7456 Sayılı 6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 21. Maddesi ile 2023 yılı için geçerli Kurumlar Vergisi oranı artırılarak %25 olarak belirlenmiştir (31 Aralık 2022: %23). 31 Aralık 2023 tarihli finansal tablolarda ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerine ilişkin geçici farklar % 25 oranı ile hesaplanmıştır. (31 Aralık 2022 - 22 Nisan 2021 tarihli ve 31462 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7316 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 11 inci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen Geçici 13 üncü madde ile Kurumlar Vergisi oranı 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %23, sonraki yıllar kurum kazançları için %20 olarak uygulanacaktır. Bu nedenle 31 Aralık 2022 tarihli finansal tablolarda kısa vadeli ertelenmiş vergi aktifleri / pasiflerinin hesaplanmasında %22, uzun vadeli ertelenmiş vergi aktifleri /pasiflerinde kullanılan vergi oranı %20 oranı kullanılmıştır.)
Grup, vergiye esas yasal finansal tabloları ile TMS/TFRS'ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri muhasebeleştirmektedir. Farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile TMS/TFRS'ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır.
| Ertelenen Vergi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Toplam Geçici Farklar | Varlıkları/(Yükümlülükleri) | |||||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||
| Ticari Alacaklar | (206.365.221) | (244.579.559) | 51.591.305 | 53.807.503 | ||
| Stoklar | 102.258.077 | 194.182.198 | (25.564.519) | (42.720.084) | ||
| Finansal Yatırımlar | (1.665.016.291) | 2.167.651.190 | 416.254.073 | (476.883.262) | ||
| Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 332.481.367 | 1.167.923.436 | (83.120.342) | (233.584.687) | ||
| Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar | (9.067.278) | (8.033.906) | 2.266.820 | 1.767.459 | ||
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun | ||||||
| Vadeli Karşılıklar | (168.971.092) | (143.293.554) | 42.242.773 | 28.658.711 | ||
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa | ||||||
| Vadeli Karşılıklar | (59.679.982) | - | 14.919.996 | - | ||
| Peşin Ödenmiş Giderler | (18.061.623) | 85.881.605 | 4.515.406 | (18.893.953) | ||
| Banka Kredileri | 67.405.368 | - | (16.851.342) | - | ||
| Ertelenmiş Gelirler | 21.366.755 | - | (5.341.689) | - | ||
| Kiralama İşlemlerinden Borçlar | 13.393.344 | (8.140.381) | (3.348.336) | 1.790.884 | ||
| Kullanım Hakkı Varlıkları | (2.394.811) | 17.016.889 | 598.703 | (3.743.716) | ||
| Ticari Borçlar | 72.000.223 | 5.775.094 | (18.000.056) | (1.270.521) | ||
| Diğer | 9.071.935 | 5.360.090 | (2.267.984) | (1.179.220) | ||
| Ertelenen Vergi Varlıkları, Net | (1.511.579.229) | 3.239.743.102 | 377.894.808 | (692.250.886) |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un gelir tablosuna yansıyan ertelenmiş vergi gelir/ (giderleri) hareketi aşağıdaki gibidir;
| Ertelenmiş vergi geliri/ (gideri) | 01.01.2023 31.12.2023 |
01.01.2022 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Dönem Başı Ertelenmiş Vergi Varlığı/(Yükümlülüğü) | (692.250.886) | (676.535.437) |
| Dönem Gelir Tablosu Ertelenmiş Vergi Değişimi (+/-) | 779.554.546 | (293.778.859) |
| Dönem Kapsamlı Gelir Tablosu Ertelenmiş Vergi Değişimi (+/-) | 11.452.766 | 13.385.814 |
| Enflasyon Etkisi | 279.138.382 | 264.677.596 |
| Kapanış bakiyesi | 377.894.808 | (692.250.886) |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 30 – HİSSE BAŞINA KAZANÇ
Hisse başına esas kar/(kayıp), hissedarlara ait net karın/(kaybın) adi hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile hesaplanır.
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | |
|---|---|---|
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Hissedarlara ait net kar / (zarar) | 1.833.125.748 | 392.627.011 |
| Çıkarılmış hisselerinin ağırlıklı ortalama adedi | 132.142.857.143 | 132.142.857.143 |
| Tam TL cinsinden yüz hisse başına kar | %1,39 | %0,30 |
NOT31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Finansal Risk Yönetimi
Grup, finansal piyasalara erişimin düzenli bir şekilde sağlanmasından ve Grup faaliyetleri ile ilgili maruz kalınan finansal risklerin seviyesine ve büyüklüğüne göre analizini gösteren faaliyet raporları vasıtasıyla izlenmesinden ve yönetilmesinden sorumludur. Söz konusu bu riskler; piyasa riski (döviz kuru riski, faiz oranı riski ve menkul kıymet piyasası riski içerir), kredi riski, likidite riskini kapsar.
Grup'un finansman ihtiyacının en önemli belirleyicisi olan ticari borçları ile ticari alacak ve stoklarının farkından oluşan 'net işletme sermayesi ihtiyacı Grup'un özkaynakları ve gerekli olması durumunda kısa vadeli banka kredileri ile karşılanmaktadır. Bu itibarla ticari alacakların dağılımı, ödeme koşulları ve kredi kalitesinin izlenmesi ve kontrolü açısından 'risk yönetimi' büyük önem arz ettiğinden müşteri riskleri sürekli olarak izlenmektedir.
Grup'un finansal risk yönetim politikalarında önceki döneme göre değişiklik olmamıştır.
Grup bahis konusu riskleri aşağıda belirtildiği gibi yönetmektedir.
Kredi Riski
Finansal araçları elinde bulundurmak, karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır.
Grup yönetimi bu riskleri, her bir müşteri için ayrı ayrı yaptığı ve dönem dönem gözden geçirdiği kredibilite çalışması ile minimize etmektedir. Grup'un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Grup, müşterilerinden doğabilecek bu riski, müşteriler için belirlenen kredi limitleri ve gerektiğinde alınan teminat mektubu, ipotek, kefalet ve teminat çekleri ile yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Grup tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Müşterilere, kredi geçmişleri ve güncel veri ve bilgiler kapsamındaki kredibiliteleri dikkate alınarak limit tanımlanmaktadır.
Ticari alacaklar, Grup'un politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir.
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Kredi Riski (Devamı)
Grup'un kredi riskine maruz kaldığı finansal araçları ve tutarları aşağıdaki gibidir.
| Alacaklar | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | ||||
| 31.12.2023 | İlişkili Taraf |
Diğer Taraf | İlişkili Taraf |
Diğer Taraf |
Nakit ve Nakit Benzerleri |
| Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan | |||||
| azami kredi riski | |||||
| (A+B+C+D) (1) | 226.484 | 1.864.588.841 | - | 55.680.643 | 1.136.764.349 |
| Azami riskin teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı (2) |
- | 2.817.871.053 | - | - | - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (3) B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak |
226.484 | 1.734.327.329 | - | 55.680.643 | 1.136.764.349 |
| finansal varlıkların defter değeri | - | - | - | - | - |
| C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri (4) |
- | 130.261.112 | - | - | - |
| - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı | - | - | - | - | - |
| D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri |
- | - | - | - | - |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) | - | 27.112.603 | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) | - | (27.112.603) | - | - | - |
| E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar | - | - | - | - | - |
(1) Tutarların belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Ticari alacak teminatlarının 1.378.201.709 TL'si alıcı kredi sigortası (Not 18), 1.223.050.175 TL'si teminat mektubundan oluşmaktadır. Bakiye tutar ipotek ve doğrudan borçlanma sistemidir.
(3) Vadesi geçmemiş ve değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar, Grup'un ticari ilişkilerinin devam ettiği, tahsilat sorunu yaşamadığı müşteri bakiyelerinden oluşmaktadır.
(4) İlgili bakiye ticari ilişkilerinin devam ettiği, tahsilat sorunu yaşamadığı ancak ödemelerini belirli aralıklar ile yapan müşteri bakiyelerinden oluşmaktadır.
NOT31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Kredi Riski
| Alacaklar | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | ||||
| 31.12.2022 | İlişkili Taraf |
Diğer Taraf |
İlişkili Taraf |
Diğer Taraf |
Nakit ve Nakit Benzerleri |
| Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan | |||||
| azami kredi riski | |||||
| (A+B+C+D) (1) | 201.529 | 2.238.905.123 | - | 24.839.834 | 1.070.780.439 |
| Azami riskin teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı (2) |
- | 2.483.333.624 | - | - | - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (3) |
201.529 | 2.006.735.860 | - | 24.839.834 | 1.070.780.439 |
| B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri |
- | - | - | - | - |
| C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri (4) |
- | 232.169.263 | - | - | - |
| - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı | - | - | - | - | - |
| D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri | |||||
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) | - | 47.931.276 | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) | - | (47.931.276) | - | - | - |
| E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar | - | - | - | - | - |
(1) Tutarların belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Ticari alacak teminatlarının 1.079.889.510 TL'si alıcı kredi sigortası (Not 18), 932.238.838 TL'si teminat mektubundan oluşmaktadır. Bakiye tutar ipotek ve doğrudan borçlanma sistemi vs.dir.
(3) Vadesi geçmemiş ve değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar, Grup'un ticari ilişkilerinin devam ettiği, tahsilat sorunu yaşamadığı müşteri bakiyelerinden oluşmaktadır.
(4) İlgili bakiye ticari ilişkilerinin devam ettiği, tahsilat sorunu yaşamadığı ancak ödemelerini belirli aralıklar ile yapan müşteri bakiyelerinden oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla vadesi geçmiş ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir;
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Vadesi geçmiş 0-30 gün | 121.943.673 | 223.934.663 |
| Vadesi geçmiş 31-60 gün | 1.062.210 | 9.292.912 |
| Vadesi geçmiş 61-90 gün | 7.255.229 | 805.613 |
| Vadesi geçmiş 91-365 gün | - | 701.671 |
| Vadesi geçmiş 365 günden fazla | 27.112.603 | 45.365.680 |
| Toplam | 157.373.715 | 280.100.539 |
| Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı | 2.817.871.053 | 2.483.333.624 |
NOT 31– FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Likidite Riski
Likidite riski, Grup'un net fonlama yükümlülüklerini yerine getirmeme ihtimalidir. Grup yönetimi, fon kaynaklarını dağıtarak mevcut ve muhtemel yükümlülüklerini yerine getirmek için yeterli tutarda nakit ve benzeri kaynağı bulundurmak suretiyle likidite riskini yönetmektedir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un finansal yükümlülüklerinin vadelerine göre dağılım aşağıdaki gibidir;
31 Aralık 2023:
| Sözleşme uyarınca vadeler |
Defter Değeri |
Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV) |
3 aydan kısa (I) |
3-12 ay arası (II) |
1-5 yıl arası (III) |
5 yıldan fazla (IV) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Türev Olmayan | ||||||
| Finansal Yükümlülükler |
1.242.099.860 | 1.341.261.569 | 696.078.693 | 466.753.588 | 178.429.288 | - |
| Banka Kredileri | 582.150.056 | 642.881.832 | 114.147.424 | 350.305.120 | 178.429.288 | - |
| Ticari Borçlar | 543.783.757 | 582.213.690 | 465.765.222 | 116.448.468 | - | - |
| Diğer Borçlar | 116.166.047 | 116.166.047 | 116.166.047 | - | - | - |
31 Aralık 2022:
| Sözleşme uyarınca nakit |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sözleşme uyarınca | Defter | çıkışlar toplamı | 3 aydan | 3-12 ay | 1-5 yıl | 5 yıldan |
| vadeler | Değeri | (=I+II+III+IV) | kısa (I) | arası (II) | arası (III) | fazla (IV) |
| Türev Olmayan | ||||||
| Finansal | ||||||
| Yükümlülükler | 1.037.750.148 | 1.062.697.207 | 850.371.696 | 187.829.343 | 24.496.168 | - |
| Banka Kredileri | 446.677.852 | 465.993.383 | 253.667.872 | 187.829.343 | 24.496.168 | - |
| Ticari Borçlar | 569.779.458 | 575.410.987 | 575.410.987 | - | - | - |
| Diğer Borçlar | 21.292.838 | 21.292.837 | 21.292.837 | - | - | - |
Piyasa Riski
Piyasa riski faiz oranlarında, kurlarda veya menkul kıymetlerin değerinde meydana gelecek ve Grup'u olumsuz etkileyecek değişimlerdir.
NOT 31– FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Kur Riski
Grup'un döviz cinsinden olan finansal araçları kur değişimlerinden dolayı kur riskine maruz kalmaktadır. Grup ihracatçı firma olduğundan döviz gelirleri döviz giderlerini karşılamada kullanılmaktadır. Ayrıca mevcut döviz pozisyonu sürekli kurlar takip edilerek yönetilmektedir.
| Döviz pozisyonu tablosu | ||||
|---|---|---|---|---|
| TL karşılığı | ||||
| 31.12.2023 | (fonksiyonel | ABD | ||
| para birimi | Doları | EURO | ||
| 1. | Ticari Alacaklar | 619.918.025 | 780.208 | 18.326.025 |
| 2a. | Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) | 369.851.555 | 4.956.391 | 6.874.962 |
| 2b. | Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - |
| 3. | Diğer | 3.918.404 | 16.769 | 105.138 |
| 4. | Dönen Varlıklar (1+2+3) | 993.687.984 | 5.753.368 | 25.306.125 |
| 5. | Ticari alacaklar | - | - | - |
| 6a. | Parasal finansal varlıklar | 8.831 | 300 | - |
| 6b. | Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - |
| 7. | Diğer | 344.887.820 | 10.888.091 | 747.900 |
| 8. | Duran varlıklar (5+6+7) | 344.896.651 | 10.888.391 | 747.900 |
| 9. | Toplam varlıklar (4+8) | 1.338.584.635 | 16.641.759 | 26.054.025 |
| 10. | Ticari borçlar | 130.978.985 | 3.146.636 | 1.170.014 |
| 11. | Finansal yükümlülükler | 75.572.696 | - | 2.315.865 |
| 12.a | Parasal olan diğer yükümlülükler | 56.291.824 | 773.155 | 1.026.289 |
| 12b. | Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 13. | Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) | 262.843.505 | 3.919.791 | 4.512.168 |
| 14. | Ticari borçlar | - | - | - |
| 15. | Finansal yükümlülükler | 79.480.646 | - | 2.435.621 |
| 16a. | Parasal olan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 16b. | Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 17. | Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) | 79.480.646 | - | 2.435.621 |
| 18. | Toplam yükümlülükler (13+17) | 342.324.151 | 3.919.791 | 6.947.789 |
| Bilanço dışı döviz cinsinden türev araçların net varlık/(yükümlülük) | ||||
| 19. | pozisyonu (19a-19b) | - | - | - |
| 19a. | Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı | - | - | - |
| 19b. | Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı | - | - | - |
| 20. | Net yabancı para varlık/(yükümlülük)pozisyonu(9-18+19) | 996.260.484 | 12.721.968 | 19.106.236 |
| Parasal kalemler net yabancı para varlık |
||||
| 21. | /(yükümlülük)pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | 647.454.260 | 1.817.108 | 18.253.198 |
| Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun | ||||
| 22. | değeri | - | - | - |
| 23. | Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
| 24. | Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
| 25. | İhracat | 1.428.701.596 | 4.884.894 | 41.609.518 |
| 26. | İthalat | 303.652.662 | 7.037.828 | 2.780.798 |
Türk Lirası ("TL") olarak belirtilmiştir.)
NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Kur Riski (Devamı)
| Döviz pozisyonu tablosu | ||||
|---|---|---|---|---|
| TL karşılığı | ||||
| 31.12.2022 | (fonksiyonel | ABD | ||
| para birimi | Doları | EURO | ||
| 1. | Ticari Alacaklar | 667.607.904 | 2.171.129 | 18.288.120 |
| 2a. | Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) | 443.640.241 | 11.271.589 | 2.933.736 |
| 2b. | Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - |
| 3. | Diğer | 36.418.092 | 638.272 | 510.029 |
| 4. | Dönen Varlıklar (1+2+3) | 1.147.666.237 | 14.080.990 | 21.731.885 |
| 5. | Ticari alacaklar | - | - | - |
| 6a. | Parasal finansal varlıklar | - | - | - |
| 6b. | Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - |
| 7. | Diğer | 143.257.774 | 502.800 | 3.889.711 |
| 8. | Duran varlıklar (5+6+7) | 143.257.774 | 502.800 | 3.889.711 |
| 9. | Toplam varlıklar (4+8) | 1.290.924.011 | 14.583.790 | 25.621.596 |
| 10. | Ticari borçlar | 129.027.907 | 2.822.789 | 1.273.358 |
| 11. | Finansal yükümlülükler | - | - | - |
| 12.a | Parasal olan diğer yükümlülükler | 32.715.208 | 417.549 | 602.539 |
| 12b. | Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 13. | Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) | 161.743.115 | 3.240.338 | 1.875.897 |
| 14. | Ticari borçlar | - | - | - |
| 15. | Finansal yükümlülükler | - | - | - |
| 16a. | Parasal olan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 16b. | Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 17. | Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) | - | - | - |
| 18. | Toplam yükümlülükler (13+17) | 161.743.115 | 3.240.338 | 1.875.897 |
| Bilanço dışı döviz cinsinden türev araçların net varlık/(yükümlülük) | ||||
| 19. | pozisyonu (19a-19b) | - | - | - |
| 19a. | Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı | - | - | - |
| 19b. | Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı | - | - | - |
| 20. | Net yabancı para varlık/(yükümlülük)pozisyonu(9-18+19) | 1.129.180.896 | 11.343.452 | 23.745.699 |
| Parasal kalemler net yabancı para varlık |
||||
| 21. | /(yükümlülük)pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | 949.505.030 | 10.202.380 | 19.345.959 |
| 22. | Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun | |||
| değeri | - | - | - | |
| 23. | Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
| 24. | Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
| 25. | İhracat | 1.831.046.064 | 7.328.309 | 50.263.066 |
| 26. | İthalat | 649.207.021 | 14.811.324 | 4.529.004 |
İthalat ve ihracat rakamları 2023 ve 2022 yılı Ocak-Aralık dönemlerini kapsamaktadır ve 2023 alım gücünde gösterilmiştir. 2022 dönemi TL karşılığı değerler 2023 alım gücünde gösterilmiştir.
NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Kur Riski (Devamı)
Duyarlılık analizi;
Finansal tablolar, diğer değişkenler sabit kalsaydı, kurdaki değişikliklerden aşağıdaki şekilde etkilenecekti.
Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu
| Vergi öncesi Kar/zarar | Özkaynaklar | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Yabancı | Yabancı | Yabancı | Yabancı | ||
| paranın | paranın | paranın | paranın | ||
| 31 Aralık 2023 | değer | değer | değer | değer | |
| kazanması | kaybetmesi | kazanması | kaybetmesi | ||
| ABD Doları kurunun %10 değişmesi halinde: |
|||||
| 1- | ABD Doları net varlık / yükümlülüğü | 37.430.370 | (37.430.370) | 28.072.778 | (28.072.778) |
| 2- | ABD Doları riskten korunan kısmı (-) | - | - | - | - |
| 3- | ABD Doları net etki (1+2) | 37.430.370 | (37.430.370) | 28.072.778 | (28.072.778) |
| Avro kurunun %10 değişmesi halinde: | |||||
| 4- | Euro net varlık / yükümlülüğü | 62.195.678 | (62.195.678) | 46.646.759 | (46.646.759) |
| 5- | Euro riskten korunan kısmı (-) | - | - | - | - |
| 6- | Euro net etki (1+2) | 62.195.678 | (62.195.678) | 46.646.759 | (46.646.759) |
| Toplam (3+6) | 99.626.048 | (99.626.048) | 74.719.537 | (74.719.537) |
Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu
| Vergi öncesi Kar/zarar | Özkaynaklar | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2022 | Yabancı paranın değer |
Yabancı paranın değer |
Yabancı paranın değer |
Yabancı paranın değer |
|
| kazanması | kaybetmesi | kazanması | kaybetmesi | ||
| ABD Doları kurunun %10 değişmesi halinde: | |||||
| 1- | ABD Doları net varlık / yükümlülüğü | 34.930.899 | (34.930.899) | 27.944.719 | (27.944.719) |
| 2- | ABD Doları riskten korunan kısmı (-) | - | - | - | - |
| 3- | ABD Doları net etki (1+2) | 34.930.899 | (34.930.899) | 27.944.719 | (27.944.719) |
| Avro kurunun %10 değişmesi halinde: | |||||
| 4- | Euro net varlık / yükümlülüğü | 77.987.191 | (77.987.191) | 62.389.753 | (62.389.753) |
| 5- | Euro riskten korunan kısmı (-) | - | - | - | - |
| 6- | Euro net etki (1+2) | 77.987.191 | (77.987.191) | 62.389.753 | (62.389.753) |
| Toplam (3+6) | 112.918.090 | (112.918.090) | 90.334.472 | (90.334.472) |
NOT 31– FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Faiz Oranı Riski
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup kullandığı banka kredileri dolayısıyla faiz oranında meydana gelen değişikliklerden etkilenmemekte ve faiz oranı riskine maruz kalmamaktadır. (31 Aralık 2022: Yoktur.)
Sermaye Riski Yönetimi
Grup sermayeyi yönetirken Grup'un hedefleri, ortaklarına getiri ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek ve Grup'un faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir.
Sektördeki diğer Grup paralel olarak Grup sermayeyi borç/sermaye oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam sermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından düşülmesiyle hesaplanır. Toplam sermaye, bilançoda gösterildiği gibi özkaynak ile net borcun toplanmasıyla hesaplanır
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Kredi ve Ticari Borçlar | 1.125.933.813 | 1.016.457.310 |
| Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (Not 5) | (1.136.764.349) | (1.070.780.439) |
| Net borç | - | - |
| Toplam sermaye Toplam özkaynak |
1.500.000.000 10.352.463.680 |
1.500.000.000 8.665.435.725 |
NOT 32 – FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)
Rayiç bedel, bir finansal enstrümanın zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında gönüllü taraflar arasındaki bir cari işlemde el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa, oluşan bir piyasa fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir.
Rayiç bedel tahmininde ve piyasa verilerinin yorumlanmasında tahminler kullanılır. Buna göre, burada sunulan tahminler, Grup'un bir güncel piyasa işleminde elde edebileceği tutarları göstermeyebilir.
Aşağıdaki metotlar ve varsayımlar rayiç değeri belirlemenin mümkün olduğu durumlarda her bir finansal aracın rayiç değerini tahmin etmekte kullanılmıştır.
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri finansal varlıklar taşınan değerlerinin rayiç değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Ticari alacakların şüpheli alacaklar karşılığı düşüldükten sonraki taşınan değerlerinin rayiç değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Yabancı para cinsinden parasal kalemler dönem sonu kurları kullanılarak çevrilmiştir.
Borsada işlem gören satılmaya hazır finansal varlıklar borsa rayicine göre değerlenmiştir. Borsa dışı varlıklar maliyetleri üzerinden gösterilmiştir.
NOT 32 – FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (Devamı)
Finansal yükümlülükler
Ticari borçların ve diğer borçlar taşınan değerinin rayiç değeri olduğu düşünülmektedir. Yabancı para cinsinden parasal kalemler dönem sonu kurları kullanılarak çevrilmiştir. Krediler, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden belirtilir.
Finansal varlık ve yükümlülüklerinin değerlenmesine ilişkin muhasebe politikaları Not 2'de açıklanmıştır.
Grup, UFRS 7 uygulamalarına uyum amacıyla gerçeğe uygun değer ölçümleri için 3 seviye oluşturmuştur. Bu seviyeler gerçeğe uygun değer ölçümleri için kullanılan verilere göre oluşturulmuş olup aşağıdaki gibidir;
Seviye 1 girdileri: aktif piyasada belirlenmiş fiyat; Seviye 2 girdileri: aktif piyasa belirlenmiş fiyat haricinde doğrudan veya dolaylı tespit edilebilir veri; Seviye 3 girdileri: herhangi bir piyasa bilgisine dayanmayan veri. Yukarıdaki seviyelere göre finansal varlık ve yükümlülükler aşağıdaki gibidir;
| Seviye 1 | Seviye 2 | Seviye 3 | Toplam | |
|---|---|---|---|---|
| Finansal Varlıklar | ||||
| Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar | ||||
| -Bursa Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. | - | - | 57.104.878 | 57.104.878 |
| -Girişim Sermayesi Fonu | 225.000 | - | - | 225.000 |
| Toplam | 225.000 | - | 57.104.878 | 57.329.878 |
NOT 33 – RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
Yoktur.