HACI ÖMER SABANCI HOLDİNG A.Ş.

Annual Report • Apr 2, 2024

YÖNETİM KURULU'NUN YILLIK FAALİYET RAPORUNA İLİŞKİN BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

HACI ÖMER SABANCI HOLDİNG A.Ş. Genel Kurulu'na

1. Görüş

HACI ÖMER SABANCI HOLDİNG A.Ş.'nin ("Şirket") ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte "Grup" olarak anılacaktır) 1 Ocak - 31 Aralık 2023 tarihli hesap dönemine ilişkin yıllık faaliyet raporunu denetlemiş bulunuyoruz.

Görüşümüze göre, Yönetim Kurulu'nun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgiler ile Yönetim Kurulu'nun Grup'un durumu hakkında denetlenmiş olan konsolide finansal tablolarda yer alan bilgileri kullanarak yaptığı irdelemeler, tüm önemli yönleriyle, denetlenen tam set konsolide finansal tablolarla ve bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bilgilerle tutarlıdır ve gerçeği yansıtmaktadır.

2. Görüşün Dayanağı

Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde kabul edilen ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları'na ("BDS") uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Yıllık Faaliyet Raporunun Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar (Bağımsızlık Standartları Dâhil) ("Etik Kurallar") ve Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatında ve ilgili diğer mevzuatta bağımsız denetimle ilgili olarak yer alan etik ilkelere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

3. Tam Set Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Denetçi Görüşümüz

Grup'un 1 Ocak - 31 Aralık 2023 hesap dönemine ilişkin tam set konsolide finansal tabloları hakkında 2 Nisan 2024 tarihli denetçi raporumuzda olumlu görüş bildirmiş bulunuyoruz.

4. Yönetim Kurulu'nun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Sorumluluğu

Grup yönetimi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 514. ve 516. Maddelerine ve Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") II-14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümlerine göre yıllık faaliyet raporuyla ilgili olarak aşağıdakilerden sorumludur:

a) Yıllık faaliyet raporunu bilanço gününü izleyen ilk üç ay içinde hazırlar ve genel kurula sunar.

• b) Yıllık faaliyet raporunu; Grup'un o yıla ait faaliyetlerinin akışı ile her yönüyle finansal durumunu doğru, eksiksiz, dolambaçsız, gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtacak şekilde hazırlar. Bu raporda finansal durum, finansal tablolara göre değerlendirilir. Raporda ayrıca, Grup'un gelişmesine ve karşılaşması muhtemel risklere de açıkça işaret olunur. Bu konulara ilişkin yönetim kurulunun değerlendirmesi de raporda yer alır.
• c) Faaliyet raporu ayrıca aşağıdaki hususları da içerir:
  • − Faaliyet yılının sona ermesinden sonra şirkette meydana gelen ve özel önem taşıyan olaylar,
  • − Şirketin araştırma ve geliştirme çalışmaları,
  • − Yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilere ödenen ücret, prim, ikramiye gibi mali menfaatler, ödenekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri, ayni ve nakdî imkânlar, sigortalar ve benzeri teminatlar.

Yönetim kurulu, faaliyet raporunu hazırlarken Ticaret Bakanlığı'nın ve ilgili kurumların yaptığı ikincil mevzuat düzenlemelerini de dikkate alır.

5. Bağımsız Denetçinin Yıllık Faaliyet Raporunun Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumluluğu

Amacımız, TTK ve Tebliğ hükümleri çerçevesinde yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgiler ile Yönetim Kurulu'nun denetlenmiş olan finansal tablolarda yer alan bilgileri kullanarak yaptığı irdelemelerin, Grup'un denetlenen konsolide finansal tablolarıyla ve bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bilgilerle tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hakkında görüş vermek ve bu görüşümüzü içeren bir rapor düzenlemektir.

Yaptığımız bağımsız denetim, BDS'lere uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanması ile bağımsız denetimin, faaliyet raporunda yer alan finansal bilgiler ve Yönetim Kurulu'nun denetlenmiş olan finansal tablolarda yer alan bilgileri kullanarak yaptığı irdelemelerin konsolide finansal tablolarla ve denetim sırasında elde edilen bilgilerle tutarlı olup olmadığına ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığına dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirir.

PwC Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.

Gökhan Yüksel, SMMM Sorumlu Denetçi

İstanbul, 2 Nisan 2024

Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.

1 Ocak – 31 Aralık 2023 Hesap Dönemi

Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu

İÇİNDEKİLER

• 1. Genel Bilgiler
• 2. Yönetim Organı Üyeleri ile Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Mali Haklar
• 3. Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları
• 4. Faaliyetler ve Faaliyetlere İlişkin Önemli Gelişmeler
• 5. Finansal Durum
• 6. Riskler ve Yönetim Organının Değerlendirmesi
• 7. Diğer Hususlar
• 8. Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik İlkelerine Uyum

1. Genel Bilgiler

Ticaret Unvanı	:	Hacı Ömer Sabancı Holding Anonim Şirketi
Ticaret Sicil Memurluğu	:	İstanbul
Ticaret Sicil Numarası	:	127350
Mersis No	:	0454001967900016
Vergi Dairesi	:	Büyük Mükellefler
Vergi Numarası	:	4540019679
Merkez Adresi	:	Sabancı Center 34330 4. Levent, İstanbul, Türkiye
İnternet Sitesi	:	www.sabanci.com

a) Faaliyet Konusu

Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. ("Sabancı Holding") 1967 yılında kurulmuş olup, ana faaliyet konusu ağırlıklı olarak finans, üretim ve ticaret gibi endüstri kollarında faaliyet gösteren şirketlerin idare ve koordinasyonunu sağlamaktır.

Sabancı Holding Türkiye'de tescil edilmiş olup Türkiye'nin en büyük şirketler topluluklarından biri olan Sabancı Topluluğu'na bağlı şirketleri temsil eden çatı şirkettir. Bağlı şirketleri stratejik bir portföy yönetimi yaklaşımı ve üst düzey kurumsal yönetim anlayışı ile yöneten Sabancı Holding'in temel iş alanları; bankacılık, finansal hizmetler, enerji, sanayi, yapı malzemeleri ve perakendedir.

Sabancı Holding merkezi "Sabancı Center 34330 4. Levent, İstanbul, Türkiye" adresinde bulunmaktadır. Sabancı Holding ticaret sicil numarası 127350 ve internet sitesi adresi www.sabanci.com'dur. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla çalışan personel sayısı 67.375'tir (31 Aralık 2022: 65.054).

b) Sermaye ve Ortaklık Yapısı

Sermaye Piyasası Mevzuatına göre kayıtlı sermaye sistemini benimsemiş olan Sabancı Holding'in tescil edilmiş 3.000.000.000 TL tutarındaki kayıtlı sermaye tavanı içerisinde çıkarılmış sermayesi 2.040.403.931 TL'dir. Bu sermaye her biri 1 Kuruş nominal değere sahip toplam 204.040.393.100 (31 Aralık 2022: 204.040.393.100) adet nama yazılı paydan oluşmaktadır. Sermayeyi temsil eden paylar arasında herhangi bir grup ayrımı bulunmamaktadır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Sabancı Holding'in çıkarılmış sermayesi ve bu sermayenin pay sahipleri arasındaki dağılımı aşağıdaki gibidir:

Pay (%)	31 Aralık 2023 (Bin TL)	Pay (%)	31 Aralık 2022 (Bin TL)
14,07	287.100	14,07	287.100
7,22	147.371	7,22	147.371
6,94	141.567	6,94	141.567
6,94	141.567	6,94	141.567
64,83	1.322.799	64,83	1.322.799
100,00	2.040.404	100,00	2.040.404
	(4.850)		(37.066)

( *) Şirket Yönetim Kurulu tarafından 9 Kasım 2021 tarihli toplantı ile SAHOL pay piyasasında sağlıklı fiyat oluşumunun desteklenmesi, böylelikle SAHOL paylarının gerçeğe uygun değerine kavuşturularak net aktif değer iskontosunun azaltılması, pay sahiplerine daha cazip uzun vadeli bir yatırım imkanı sunulması amacıyla; Sermaye Piyasası Kurulu'nun II-22.1 sayılı Geri Alınan Paylar Tebliği ile konuya ilişkin 21.07.2016 ve 25.07.2016 tarihli duyuruları çerçevesinde pay geri alımı yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar kapsamında 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla eşleşen emirler dikkate alındığında, Şirket sermayesinin %0,24'ine denk gelen toplam 4.850 bin TL (31 Aralık 2022: 37.066 bin TL) nominal değerli pay geri alınmıştır.

c) Yönetim Kurulu ve Üst Düzey Yöneticiler

Sabancı Holding Yönetim Kurulu, Sermaye Piyasası Mevzuatı gereği 3'ü bağımsız olmak üzere toplam 9 üyeden oluşmaktadır.

Yönetim Kurulu:

• Güler SABANCI Başkan
• Erol SABANCI Başkan Vekili
• Serra SABANCI Üye
• Suzan SABANCI DİNÇER Üye
• Elçin Melisa SABANCI TAPAN Üye (*)
• Cenk ALPER Üye ve CEO
• Hayri ÇULHACI Üye (Bağımsız)
• Mehmet KAHYA Üye (Bağımsız)
• Hüseyin GELİS Üye (Bağımsız)(*)

(*) 30 Mart 2023 tarihli genel kurul toplantısında göreve başlamıştır.

Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyeleri, 30 Mart 2023 tarihinde gerçekleşen 2022 yıl Olağan Genel Kurul toplantısında, 2024 yılında düzenlenecek 2023 yılı Olağan Genel Kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere 1 yıl süreyle seçilmişlerdir. Yapılan seçim sonucu Şirket'in bir önceki yönetim kurulu üyelerinden Sakıp Sabancı Holding A.Ş. ve Ahmet ERDEM'in görev süreleri anılan tarih itibarıyla sona ermiştir.

Sabancı Ailesi tarafından kontrol edilen Sabancı Holding'in icra faaliyetleri, Yönetim Kurulu'na bağlı olarak CEO, Finans Grup Başkanı (CFO), Sektör Grup Başkanları ile Strateji ve İş Geliştirme Grup Başkanı ve İnsan Kaynakları ve Sürdürülebilirlik Grup Başkanı'ndan oluşan Yürütme Kurulu tarafından yürütülmektedir.

Yürütme Kurulu (CEO hariç alfabetik sıra ile):

• Cenk ALPER CEO
• Burak Turgut ORHUN Yapı Malzemeleri Grup Başkanı
• Cevdet ALEMDAR Sanayi Grup Başkanı
• Eyüp ENGİN Bankacılık Grup Başkanı
• Fuat ÖKSÜZ Denetim Başkanı ve Genel Sekreter
• Gökhan EYİGÜN Strateji ve İş Geliştirme Grup Başkanı
• Haluk DİNÇER Finansal Hizmetler Grup Başkanı
• Kıvanç ZAİMLER Enerji Grup Başkanı
• Max SPEUR Dijital Grup Başkanı (*)
• Nusret Orhun KÖSTEM Finans Grup Başkanı
• Şebnem ÖNDER Hukuk ve Uyum Bölüm Başkanı
• Yeşim ÖZLALE ÖNEN İnsan Kaynakları ve Sürdürülebilirlik Grup Başkanı
• Zeynep Pelin ERKIRALP Kurumsal Marka Yönetimi ve İletişim Bölüm Başkanı

(*) Topluluğun portföy yönetim stratejileri ve dijital işlerde büyüme planları doğrultusunda dönem içerisinde Dijital Grup Başkanlığı oluşturulmuştur.

Yürütme Kurulu, Sabancı Holding'in icra faaliyetlerini Bölüm Başkanı ve Direktör seviyelerindeki Üst Yönetim kadrosu ile yerine getirmektedir.

Üst Yönetim (alfabetik sıra ile):

• Derya ÖZET YALGI Sürdürülebilirlik Direktörü
• Devrim Mehmet BAYKENT Hazine ve Kurumsal Finansman Direktörü
• Duygu KAYAN BULUT Marka İletişim Direktörü
• Erdem ERDOĞAN Mali İşler ve Yatırımcı İlişkileri Direktörü
• Erkan ŞAHİNLER Finans Direktörü
• Filiz KARAGÜL TÜZÜN Kurumsal İletişim Direktörü
• İlker YILDIRIM Muhasebe Direktörü
• Kerem TEZCAN Kurumsal Yatırımcı İlişkileri Direktörü
• Murat GENÇER Risk Direktörü
• Mustafa ÖZTURAN İnsan Kaynakları ve Çalışma İlişkileri Direktörü
• Olcay GÜRDAL Güvenlik Koordinatörü
• Sarven PEŞTEMALCIGİL Strateji ve İş Geliştirme Direktörü
• Seçkin YELMEN Strateji ve İş Geliştirme Direktörü
• Seval KOR İnsan Kaynakları Direktörü
• Şerafettin KARAKIŞ Mali İşler, Muhasebe ve Yatırımcı İlişkileri Bölüm Başkanı
• Taner AYTAN Denetim Direktörü
• Utku GÜLMEDEN Strateji ve İş Geliştirme Direktörü
• Yeliz ERİNÇKAN Strateji ve İş Geliştirme Direktörü

2. Yönetim Organı Üyeleri ile Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Mali Haklar

Üst Düzey Yöneticiler; Yönetim Kurulu Üyeleri, CEO, Genel Sekreter, Grup Başkanları, Bölüm Başkanları ve Birim Direktörleri olarak belirlenmiştir.

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar ücretler, ikramiyeler, sosyal güvenlik, sağlık sigortası, izin, takdir ikramiyesi ve teşvik primini içermektedir. İşten çıkarılma nedeniyle sağlanan faydalar emeklilik ve transfer sebebiyle işten çıkarılan üst düzey yöneticilere ödenen kıdem tazminatı ve izin ödemelerini içermektedir. Diğer uzun vadeli faydalar bireysel emeklilik sistemi ödemelerini içermektedir.

Holding'in 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde üst düzey yöneticilerine sağladığı faydaların kırılımı aşağıdaki gibidir:

(Bin TL)	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Üst düzey yöneticilere sağlanan kısa vadeli faydalar	258.566	242.666
İşten çıkarılma nedeniyle sağlanan faydalar	4.375	5.469
Diğer uzun vadeli faydalar	2.575	2.012
Toplam	265.516	250.417

3. Araştırma ve Geliştirme Giderleri

Sabancı Topluluğu şirketleri, faaliyet gösterdikleri sektörlerin gerektirdiği teknolojik gelişmeleri takip ederek rekabetçi konumlarını sürdürebilmek için araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunmaktadır. Sabancı Holding'in 31 Aralık 2023 itibarıyla konsolide araştırma ve geliştirme giderleri 269.962 Bin TL (31 Aralık 2022: 180.918 Bin TL)'dir.

31 Aralık 2023 itibarıyla aktifleştirilen geliştirme faaliyet giderleri 105.607 Bin TL (31 Aralık 2022: 174.571 Bin TL)'dir.

a) Bağlı Ortaklıklar, İş Ortaklıkları ve İştirakler

Bağlı Ortaklıklar:

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide edilen Bağlı Ortaklıkların faaliyet konusu ve konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda Bağlı Ortaklıkların faaliyette bulunduğu endüstriyel bölümler aşağıdaki gibidir:

Bağlı Ortaklıklar	İşlem gördükleri borsa	Faaliyet konusu	Endüstriyel bölüm	Çalışan sayıları
Agesa Hayat ve Emeklilik A.Ş. ("Agesa")	BİST	Bireysel Emeklilik	Finansal Hizmetler	1.839
Akbank T.A.Ş. ("Akbank")	BİST	Bankacılık	Bankacılık Finansal	15.107
Aksigorta A.Ş. ("Aksigorta")	BİST	Sigorta	Hizmetler	761
Ankara Enternasyonel Otelcilik A.Ş. ("AEO")	-	Turizm	Diğer	2
Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş. ("Carrefoursa")	BİST	Ticaret	Perakende	11.363
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Çimsa")	BİST	Çimento	Yapı Malzemeleri	2.181
Dx Technology Services and Investment BV ("Dx BV")	-	Dijital Pazarlama	Diğer	771
Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş. ("Exsa")	-	Ticaret	Diğer	66
Kordsa Teknik Tekstil Anonim Şirketi ("Kordsa")	BİST	Lastik takviye	Sanayi	4.936
Sabancı Building Solutions ("SBS")	-	Çimento	Yapı Malzemeleri	157
Sabancı İklim Teknolojileri A.Ş.("Sabancı İklim")	-	Enerji	Enerji	9
Teknosa İç ve Dış Ticaret A.Ş. ("Teknosa")	BİST	Ticaret	Perakende	3.113
Tursa Sabancı Turizm ve Yatırım İşletmeleri A.Ş. ("Tursa")	-	Turizm	Diğer	2

a) Bağlı Ortaklıklar, İş Ortaklıkları ve İştirakler (devamı)

Bağlı Ortaklıklar (devamı) :

Aşağıdaki tabloda 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Bağlı Ortaklıklar, sahip olunan paylar ve etkin ortaklık oranları gösterilmiştir:

	31 Aralık 2023		31 Aralık 2022
	Holding ve		Holding ve
	Bağlı Ortaklıkları		Bağlı Ortaklıkları
	tarafından sahip olunan doğrudan		tarafından sahip olunan doğrudan
	ve dolaylı pay	Etkin ortaklık payı	ve dolaylı pay	Etkin ortaklık payı
Bağlı ortaklıklar	(%)	(%)	(%)	(%)
AEO	76,85	76,85	76,85	76,85
Agesa	40,24	40,24	40,00	40,00
Akbank	40,75	40,75	40,75	40,75
Aksigorta	36,00	36,00	36,00	36,00
Carrefoursa	57,12	57,12	57,12	57,12
SBS(*)	100,00	79,01	100,00	83,24
Çimsa	63,52	58,10	63,52	58,10
Dx BV	100,00	100,00	100,00	100,00
Exsa	61,68	47,90	61,68	47,90
Kordsa	71,11	71,11	71,11	71,11
SabancıDX	100,00	100,00	100,00	100,00
Sabancı İklim	100,00	100,00	100,00	100,00
Teknosa	50,00	50,00	50,00	50,00
Tursa	100,00	100,00	100,00	100,00

(*) Sabancı Holding'e ait SBS'nin %10,1 sermaye payını oluşturan hisselerin 8 Aralık 2023 tarihinde Çimsa'ya devri sonucunda etkin ortaklık payı değişmiştir.

a) Bağlı Ortaklıklar, İş Ortaklıkları ve İştirakler (devamı)

İş Ortaklıkları:

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide finansal tablolarda özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmiş olan İş Ortaklıklarının faaliyet konuları ve faaliyette bulundukları endüstriyel bölümler aşağıdaki gibidir:

İş Ortaklıkları	İşlem gördükleri borsa	Faaliyet konusu	Endüstriyel bölüm	Ortak girişimci	Çalışan sayıları
Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Akçansa")	BİST	Çimento	Yapı Malzemeleri	Heidelberg Materials	3.277
Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Brisa")	BİST	Lastik üretimi ve ticareti	Sanayi	Bridgestone	3.892
Enerjisa Enerji A.Ş. ("Enerjisa Enerji")	BİST	Enerji dağıtım ve perakende	Enerji	E.ON SE	12.703
Enerjisa Üretim Santralleri A.Ş. ("Enerjisa Üretim")	-	Enerji üretimi	Enerji	E.ON SE	2.709
Temsa Skoda Sabancı Ulaşım Araçları Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Temsa Ulaşım Araçları")	-	Otomotiv	Diğer	Škoda a.s.	1.803

Aşağıdaki tabloda 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihli İş Ortaklıklarında sahip olunan paylar ve etkin ortaklık oranları gösterilmiştir:

	31 Aralık 2023		31 Aralık 2022
	Holding ve		Holding ve
	Bağlı Ortaklıkları		Bağlı Ortaklıkları
	tarafından sahip		tarafından sahip
	olunan		olunan
	doğrudan ve	Etkin	doğrudan ve	Etkin
	dolaylı pay	ortaklık payı	dolaylı pay	ortaklık payı
İş Ortaklıkları	(%)	(%)	(%)	(%)
Akçansa	39,72	39,72	39,72	39,72
Brisa	43,63	43,63	43,63	43,63
Enerjisa Enerji	40,00	40,00	40,00	40,00
Enerjisa Üretim	50,00	50,00	50,00	50,00
Temsa Ulaşım Araçları	50,00	23,95	50,00	23,95

b) Yatırım Harcamaları

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemi itibarıyla Sabancı Holding'in kombine yatırım harcamaları 51.814.293 bin TL (31 Aralık 2022: 34.085.811 bin TL), konsolide yatırım harcamaları ise 23.197.503 bin TL (31 Aralık 2022: 14.569.477 bin TL)'dir.

c) Dönem İçi Gerçekleşen Önemli Gelişmeler

Kordsa'nın Endonezya operasyonlarında grup içi sinerji oluşturmak ve operasyonel verimliliği desteklemek amacıyla PT Indo Kordsa Polyester'in, Kordsa'nın bağlı ortaklığı PT Indo Kordsa tarafından devralınması işlemlerinin tamamlandığı 4 Ocak 2023 tarihli özel durum açıklaması ile duyurulmuştur.

Kordsa'nın Kuzey Amerika operasyonlarında grup içi sinerji oluşturmak ve operasyonel verimliliği desteklemek amacıyla 4 Ocak 2023 tarihinde Kordsa Inc.'in %100 bağlı ortaklıkları olan Axiom Materials Inc. ile Advanced Honeycomb Technologies Corp. şirketlerinin Axiom Materials Inc. bünyesinde devir yoluyla birleşme işlemleri tamamlanmıştır.

16 Ocak 2023 tarihinde Münih, Almanya merkezli Kordsa Advanced Materials GmbH şirketinin kuruluş işlemleri tamamlanmıştır.

20 Şubat 2023 tarihinde JCR Eurasia tarafından yapılan kredi derecelendirme sonucunda Sabancı Holding'in uzun vadeli ulusal notu AAA(tr), kısa vadeli notu ise J1+(tr) ve not görünümü "stabil" olarak belirlenmiştir.

Topluluğun portföy yönetim stratejileri doğrultusunda, mevcut dijital işleri büyütmek ve bu alandaki yeni yatırımları ve girişimleri hızlandırmak amacıyla 8 Mart 2023 tarihinde Sabancı Holding Dijital Grup Başkanlığı oluşturulmuştur. Yeni yapıda Dx BV ve Teknosa, Dijital Grup Başkanlığı bünyesinde faaliyetlerine devam edecektir.

Brisa'nın Aksaray fabrikası için yatırım teşvik belgesi süre uzatım başvurusu 30 Mart 2023 tarihinde onaylanmıştır. Teşvik kapsamında Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (7 yıl), Vergi İndirimi Oranı (%80). Yatırıma Katkı Oranı (%40), KDV İstisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti ve Faiz Desteği unsurları bulunmaktadır.

10 Nisan 2023 tarihinde, Agesa'nın, çıkarılmış sermayesinin yaklaşık %10'unu temsil eden 18.000.000 Türk Lirası nominal değere sahip 1.800.000.000 adet paya kadar geri alım yapılmasına ve geri alım işlemi için ayrılan fonun 750.000.000 TL olarak belirlenmesine karar verilmiştir.

Akbank'ın finansal teknoloji girişimlerine yatırım yapmak amacıyla,%100 oranında pay sahibi olduğu 30 milyon USD sermayeli Akbank Ventures BV unvanlı şirketin kuruluş işlemleri 11 Nisan 2023 itibariyle tamamlanmış olup Hollanda Ticaret Odası'nca tescil edilmiştir. Ayrıca, Akbank Ventures BV'nin ödenmiş sermayesi 100 milyon USD'ye artırılarak 5 Temmuz 2023 tarihinde tescil edilmiştir.

Aksigorta'nın %100 bağlı ortaklığı Sabancı Ageas Sağlık Sigorta A.Ş.'nin 60.000.000 TL nominal değerli ödenmiş sermayesinin 40.000.000 TL nominal değerde nakden artırılarak 100.000.000 TL'ye çıkarılmasına 3 Mayıs 2023 tarihinde karar verilmiş olup, sermaye artırımında Aksigorta tarafından yeni pay alma hakları tamamen ve nakden kullanılmıştır.

c) Dönem İçi Gerçekleşen Önemli Gelişmeler (devamı)

Sabancı Topluluğu nezdinde kurumsal yönetim ve şeffaflık çalışmalarına katkı sağlamak ve Topluluğa ait çeşitli varlıkların Sabancı Holding bünyesinde doğrudan konsolide edilmesi suretiyle yönetimsel etkinliği ve verimliliği artırmak amacıyla, Sabancı Holding tarafından bağlı ortaklığı Exsa'nın devralınması suretiyle Sabancı Holding bünyesinde birleşilmesine, birleşmeye taraf şirketlerin 24 Mayıs 2023 tarihli yönetim kurulu toplantılarında karar verilmiştir.

Enerjisa'nın bağlı ortaklığı olan Enerjisa Müşteri Çözümleri A.Ş. ("EMÇ"), 27 Temmuz 2023 tarihli Yönetim Kurulu kararına istinaden E-Şarj Elektrikli Araçlar Şarj Sistemleri A.Ş.'nin ("E-Şarj") kalan 410.760 adet hisseye karşılık gelen %6 hissesini devralmıştır. Bu işlemle EMÇ'nin E-Şarj'daki hisse oranı %100'e ulaşmıştır.

Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Çimsa)'nin bağlı ortaklığı olan ve Rusya'da kurulu bulunan Cimsa Rus Cement Trade Company Ltd. şirketinin tasfiye işlemleri 3 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır.

31 Ağustos 2023 tarihli açıklamaya istinaden Sabancı Holding ve Bridgestone Corporation iştiraki Brisa, 2018 yılında 300 milyon dolar yatırım ile yeni nesil teknolojilerle kurduğu Aksaray Fabrikası için 34 milyon dolarlık ilave yatırımı plana alarak 2026 yılında yılda 4,6 milyon lastik üretim kapasitesine ulaşmayı hedeflemektedir. Brisa, Aksaray Fabrikası'nda ilk faz için planladığı kapasiteye 2024 yılında erişecek ve ilave yatırım ile kapasitesini %7 oranında arttırarak 2026 yılında yıllık 4,6 milyon lastik kapasitesine ulaşacaktır.

7 Eylül 2023 tarihli açıklamaya istinaden Amerika Birleşik Devletleri'nin Houston şehrinde faaliyet gösteren Cimsa Americas Cement Manufacturing and Sales Corp. (Cimsa Americas) bünyesinde gri çimento öğütme tesisi yatırımı yapılmasına karar verilmiştir. Yatırımın tamamı Sabanci Building Solutions BV'nin kendi kaynakları ile finanse edilecek olup, 2025 yılının son çeyreğinde devreye alınması planlanmaktadır. Yıllık ortalama 600 bin ton öğütme kapasitesine sahip olacak tesisin yaklaşık 82 milyon USD tutarında bir bütçe ile gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Bu yatırım ile Cimsa Americas, halihazırda ABD pazarındaki yıllık 300 bin ton öğütme kapasiteli beyaz çimento operasyonuna ek olarak, aynı coğrafyada gri çimento pazarında da faaliyet gösterecektir.

Brisa, 18 Eylül 2023 tarihinde Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile 2 yılı anapara geri ödemesiz 6 yıl vadeli ve 100 milyon Amerikan Doları veya karşılığı olan Avro veya Türk Lirası tutarında bir kredi anlaşması imzalamıştır. Söz konusu kredi, 2023-2025 dönemi yeni yatırım harcamaları programını finanse etmek için kullanılacaktır. Bu program, Aksaray tesisinde yeni makine ve ekipman edinimi ile kapasite artışını ve İzmit tesisinde yakıt tasarruflu ve düşük karbon emisyonlu ürünlerin üretimini artırmaya yönelik modernizasyon ve iyileştirme yatırımlarını içermektedir. Aynı zamanda önemli düzeyde sürdürülebilirlik faydaları barındıran bu yatırım planı, Kapsam 3 yoluyla sağlayacağı net sera gazı emisyonlarındaki düşüş sayesinde Şirketimizin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasını destekleyecektir.

Sabancı Holding Yönetim Kurulu'nun 9 Kasım 2021 tarihli kararı ile başlatılan ve 16 Kasım 2022 tarihli bir diğer kararı ile uzatılan pay geri alım programı kapsamında, borsadan geri alınan ve şirket sermayesinin %2,9689'unu temsil eden 60.577.802 TL nominal değerli payların tamamı 19 Eylül 2023 tarihinde pay başına 52,46 TL fiyatla Borsa İstanbul'da blok satış yöntemiyle kurumsal yatırımcılara satılmıştır. Gerçekleştirilen satış sonrasında 19.09.2023 tarihi itibarıyla sahip olunan geri alınan pay bulunmamaktadır. Diğer yandan, anılan yönetim kurulu kararları ile başlatılan pay geri alım programı halen yürürlüktedir.

c) Dönem İçi Gerçekleşen Önemli Gelişmeler (devamı)

21 Eylül 2023 tarihli açıklamaya istinaden 5 Ağustos 2022 tarihinde Microtex Composites Srl'nin %60 hissesinin alımına yönelik imzalanan Hisse Devir Sözleşmesi ile Opsiyon Sözleşmesi çerçevesinde Kordsa'nın bağlı ortaklığı olan Kordsa Inc tarafından Microtex Composites Srl'nin %1 oranında hissesinin, ilgili Opsiyon Sözleşmesinde yer alan formül uyarınca 547.170 Avro karşığında satın alınmasına karar verilmiş ve alıma yönelik sözleşme imzalanmış olup; satın alma aynı gün içinde tamamlanmıştır.

Sabancı Topluluğu'nun yeni ekonomi odaklı büyüme, küresel ayak izini pekiştirme ve geleceğin teknolojilerini geliştirme stratejileri doğrultusunda, Sabancı Holding'in tek ve kurucu ortağı olduğu, yenilebilir enerji ve iklim teknolojileri alanlarında yatırım yapmak üzere 2022 yılında kurulan Sabancı İklim Teknolojileri A.Ş.'ye bugüne kadar 166.000.000 USD sermaye ödemesi gerçekleştirilmiştir. Halihazırda Sabancı İklim Teknolojileri A.Ş.'nin %100 bağlı ortaklığı Sabancı Renewables Inc. tarafından ABD'de 272 MW'lık güneş enerjisi santrali kurulmasına ilişkin yatırım süreci planlandığı şekilde devam etmekte olup, tesisin 2024 yılının ikinci çeyreğinde devreye alınması hedeflenmektedir. Diğer yandan, yurt dışında büyüme planları doğrultusunda, yenilebilir enerji alanında yeni kapasite yatırımları başta olmak üzere yatırım projelerinin finansmanı için Sabancı İklim Teknolojileri A.Ş.'de 75.000.000 USD karşılığı Türk Lirası tutarda sermaye artırımı yapılması kararlaştırılmıştır.

26 Eylül 2023 tarihli açıklamaya istinaden Çimsa 2050 yılına kadar sera gazı emisyonlarında net-sıfır emisyona ulaşma hedefi ile paralel olarak karbon ayak izinin azaltılmasına katkı sağlayacak olan yaklaşık 5.500 kWp DC kurulu güce sahip Atık Isıdan Elektrik Üretimi (Waste Heat Recovery-WHR) Tesisi'nin Eskişehir Fabrikası'nda kurulumunun yapılması için Enerjisa Müşteri Çözümleri A.Ş. ile iş birliği yapılması ve teşvik belgesi alınması için gerekli başvurunun yapılmasına karar vermiştir. Söz konusu yatırıma 2023 yılının üçüncü çeyreğinde başlanılması planlanmakta olup, yatırım sürecinin 2024 yılının sonunda tamamlanması hedeflenmektedir. Yatırımın devreye alınmasıyla birlikte, atık ısının geri kazanımından elde edilecek elektriğin Eskişehir Fabrika'sının toplam yıllık elektrik tüketiminin %25'ini karşılaması beklenmektedir. Böylece yapılacak yatırımın Çimsa'ya operasyonel verimlilik artışı sağlayacağı ve karbon salınımını azaltarak sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlayacağı öngörülmektedir.

28 Temmuz 2023 ve 3 Ağustos 2023 tarihli özel durum açıklamalarına istinaden, Çimsa'nın 135.084.442 TL nominal değerli çıkarılmış sermayesinin, tamamı iç kaynaklardan karşılanmak suretiyle 810.506.652 TL nominal değerde ve %600 oranında bedelsiz artırılarak 945.591.094 TL'ye çıkarılmış ve esas sözleşmenin "Sermaye" başlıklı 6. maddesinin tadili İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından 27 Eylül 2023 tarihinde tescil edilmiştir.

10 Ağustos 2023 tarihli özel durum açıklamasına istinaden, Enerjisa Enerji'nin bağlı ortaklıklarından Enerjisa Müşteri Çözümleri A.Ş. tarafından başvurusu yapılan toplam kurulu gücü 217MWp / 155MWe olan Ankara ve Çankırı illerindeki güneş enerjisi kaynağına dayalı depolamalı toplam 4 elektrik üretim tesisinin ön lisansları, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) nezdinde onaylanmıştır. Ayrıca, Ankara ilinde bir diğer güneş enerjisi kaynağına dayalı depolamalı elektrik üretim tesisimiz için de iştirakimize ilişkin 70MWp / 50MWe gücündeki kapasite tahsisi ile ilgili ön lisans işlemleri devam etmektedir.

Sermaye Piyasası Kurulu'ndan 20 Eylül 2023 tarihinde alınan tertip ihraç belgesi onayı doğrultusunda, Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş.'nin fon kullanıcısı olduğu, yurt içinde nitelikli yatırımcılara yönelik 179 gün vadeli 250.000.000 TL tutarındaki yönetim sözleşmesine dayalı kira sertifikalarının satış işlemleri 28 Eylül 2023 tarihinde Ünlü Menkul Değerler A.Ş. aracılığı ile tamamlanmıştır.

c) Dönem İçi Gerçekleşen Önemli Gelişmeler (devamı)

2 Ekim 2023 tarihli açıklamaya göre; Akbank Yönetim Kurulu'nun aldığı karar doğrultusunda ve 2 Ekim 2023'ten geçerli olmak üzere: Akbank'ta 2012 yılından beri Genel Müdürlük görevini yürüten Sayın Sabri Hakan Binbaşgil, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Murahhas Üye olarak atanmıştır. Sayın Eyüp Engin, Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır. Sayın Cenk Kaan Gür'ün Genel Müdür olarak atanması kararlaştırılmıştır. Yönetim Kurulu üyesi Sayın Özgür Demirtaş'ın görevinden istifası kabul edilmiştir.

4 Ekim 2023 tarihli açıklamaya göre sermayesinin tamamı dolaylı olarak Sabancı Holding'e ait olan Sabancı Renewables Inc. tarafından ABD'nin Teksas eyaletinde 232 MW kapasiteli bir güneş enerjisi santrali ve 60 MW kapasiteli enerji depolama tesisi yatırımlarından oluşan Oriana Solar LLC'nin %100 hissesi satın alınmıştır. Yatırım sürecinin tamamlanmasıyla birlikte tesisin 2025 yılının ikinci çeyreğinde devreye alınması hedeflenmektedir. Halihazırda devam eden ve 2024 yılının ikinci çeyreğinde devreye alınması hedeflenen 272 MW'lık Cutlass II güneş enerjisi santrali yatırımına ek olarak gerçekleştirilen bu kapasite yatırımının tamamlanmasıyla birlikte Sabancı Renewables Inc. ABD'de toplam 500 MW'lık yenilenebilir enerji portföyüne ulaşmış olacaktır. Şirketimizin tek ve kurucu ortağı olduğu Sabancı İklim Teknolojileri A.Ş.'nin %100 bağlı ortaklığı olan Sabancı Renewables Inc. Sabancı Topluluğu'nun yeni ekonomi odaklı büyüme, küresel ayak izini pekiştirme ve sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda ABD'de yenilenebilir enerji yatırımlarını sürdürmektedir.

30 Ekim 2023 tarihli açıklamaya göre; Exsa birleşmesinde birleşmeye esas finansal tablo tarihi değiştirilerek; birleşme işleminde ve buna ilişkin yapılacak 30 Haziran 2023 tarihinde sona eren ara döneme ait özel bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolarının esas alınmasına karar verilmiştir. Ernst & Young Kurumsal Finansman Danışmanlık A.Ş. tarafından hazırlanan 24 Ekim 2023 tarihli revize Uzman Kuruluş Raporu'nda tespit edilen birleşme oranı (%97,14) esas alındığında, her biri 0,01 TL nominal değerde 1 adet nama yazılı Exsa payına karşılık her biri 0,01 TL nominal değerde 0,35995893 adet nama yazılı Sabancı Holding payı ihraç olunacaktır. Böylelikle, birleşme nedeniyle gerçekleştirilecek sermaye artırımı tutarı 59.972.038,18 TL ve bu suretle Sabancı Holding dışındaki Exsa ortaklarına tahsis edilecek pay miktarı 5.997.203.818 adet olarak belirlenmiştir. Revize Uzman Kuruluş Raporu baz alınarak yapılan hesaplama sonucunda, Sabancı Holding'in bağlı ortaklığı Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Çimsa)'nin Exsa sermayesinde mevcut bulunan 76.927.500 TL nominal değerli payları karşılığında, Çimsa'ya 27.690.740,94 TL nominal değerli ve birleşme sonrası Şirketimiz sermayesinin %1,32'sini temsil eden Sabancı Holding paylarının tahsis edileceği öngörülmektedir.

3 Kasım 2023 tarihli açıklamaya göre; Kordsa'nın sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda, 2030 yılında 2019 baz yılına göre emisyonlarını %46,2; 2050 yılında ise net sıfıra ulaşma taahhüdü bulunmaktadır. Bu hedefe yönelik yürütülen çalışmalar çerçevesinde, Kordsa Izmit üretim tesisi; lastik üreticilerinin, satınalma süreçlerinde önem verilen bir sertifika olan ISCC (Uluslararası Sürdürülebilirlik Karbon Sertifikasyonu) Plus Sertifikasını almaya hak kazanmıştır. Sertifika ile birlikte Kordsa'nın döngüsel polyester ürünlerinin, ISCC'nin geri dönüştürülmüşyenilenebilir malzemelere ilişkin zorlu standartlarının tümününün karşılandığı güvence altına alınmaktadır. ISCC Plus Sertifikası, hem üretim süreçlerinde emisyon azaltımını sağlamak hem de çıktı olarak sürdürülebilir ürünlerle rekabette fark yaratma amacı ile ilerleyen Kordsa için kritik öneme sahip bulunmaktadır.

c) Dönem İçi Gerçekleşen Önemli Gelişmeler (devamı)

15 Kasım 2023 tarihli açıklamaya göre; daha önce kamuya duyurulmuş olan, Sabancı Holding'in Sabancı İklim Teknolojileri A.Ş. üzerinden %100 oranında hissedar olduğu Sabanci Renewables Inc.'nin 2024 yılının ikinci çeyreğinde devreye alınması hedeflenen 272 MW'lık Cutlass II güneş enerjisi santrali yatırımı ile ilgili tüm finansman işlemleri, 14 Kasım 2023 tarihinde Tax Equity Investor* (Vergi avantajli sermaye yatırımcısı) ile imzalanan sözleşmeler ile tamamlanmış bulunmaktadır. Sözleşmelerin imzalanması ile birlikte projenin finansmanında Sabancı Renewables Inc. tarafından karşılanan sermaye oranı yaklaşık %30; kredi ve Tax Equity Investor tarafından karşılanan yabancı kaynak oranı ise yaklaşık %70 seviyesinde gerçekleşmiştir.

16 Kasım 2023 tarihli açıklamaya göre Çimsa'nın Hollanda'da faaliyet gösteren iştiraki Sabanci Building Solutions BV (SBS)'nin yapı malzemeleri alanında geleceğin teknolojilerine yatırım yapma ve bu alanda teknoloji üreten şirket olma hedefleri doğrultusunda, Almanya'nın Münih şehrinde SBS BV'nin %100 oranında pay sahibi olduğu Sabanci Global Technology Center Gmbh (SGTC)'ın kuruluş ve örgütlenme işlemleri tamamlamış ve SGTC faaliyetine başlamıştır. Bu gelişmeyle birlikte SBS BV ana faaliyet konuları olan beyaz ve gri çimento, kalsiyum alimünat çimento (CAC) ve diğer sürdürülebilir yapı malzemelerinin küresel ticaretine ek olarak ilgili alanlarda araştırma ve geliştirme faaliyetlerine de başlamış bulunmaktadır.

Münih Teknik Üniversitesi (Technische Universität München) kampüsünde kurulmuş olan SGTC, başta CAC olmak üzere, yapı malzemeleri alanında yenilikçi, çevresel ürün ve teknolojilerin geliştirilmesine dönük araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürütecektir. Bu faaliyetlerin SBS BV'nin yapı malzemeleri alanındaki global hedeflerini desteklemesi ve teknoloji üretimine öncülük etmesi hedeflenmektedir.

8 Aralık 2023 tarihli açıklamaya göre Sabancı Holding'in 23 Ekim 2023 tarihli özel durum açıklamasında belirtilen, Sabanci Building Solutions BV'nin %10,1 sermaye payını temsil eden 18.887.000 adet payın 25.280.098 EUR bedelle Şirket bağlı ortaklığı Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye devrine ilişkin kapanış işlemleri 8 Aralık 2023 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. Söz konusu payların devri anılan tarih itibarıyla gerçekleşmiş ve devir bedeli tahsil edilmiştir.

5. Finansal Durum

a) Finansal Göstergeler

Sabancı Holding'in konsolide finansal göstergeleri aşağıdaki gibidir:

Bin TL	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Toplam Gelirler	530.765.746	435.873.266
Brüt Kar	185.873.383	206.873.438
Faaliyet Karı	124.423.733	173.281.950
Vergi Öncesi Kar	47.952.859	98.536.011
Vergiler	(28.103.428)	(37.263.662)
Net Dönem Karı	19.846.983	61.268.368
Kontrol Gücü Olmayan Paylar	4.419.663	21.846.877
Ana Ortaklık Payları	15.427.320	39.421.491
Faaliyet Karlılığı	23,44%	39,76%
Net Dönem Karlılığı	3,74%	14,06%
	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Toplam Varlıklar	2.192.331.293	2.129.225.298
Toplam Özkaynaklar	385.155.296	400.606.109
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar	220.692.266	217.890.185

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla net finansal borç/yatırılan sermaye oranı aşağıdaki gibidir:

Bin TL	31 Aralık 2023	31 Aralık 2022
Borçlanmalar	217.387.465	231.467.976
Nakit ve nakit benzerleri(bloke mevduat hariç)	83.911.926	89.060.158
Net finansal borç	133.475.539	142.407.818
Özkaynak	385.155.296	400.606.109
Yatırılan sermaye(*)	518.630.835	543.013.928
Net finansal borç/yatırılan sermaye oranı	26%	26%

( *) Yatırılan sermaye, özkaynak ve net finansal borç toplamından oluşmaktadır.

b) Dönem içi Faaliyetlere İlişkin Değerlendirmeler

31 Aralık tarihinde sona eren ara dönem itibarıyla Sabancı Holding'in konsolide gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %22 artışla 530.765.746 bin TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Sabancı Holding, 124.423.733 bin TL konsolide faaliyet karı ve 15.427.320 bin TL konsolide net kar elde etmiştir.

Sabancı Holding'in toplam varlıkları 31 Aralık itibarıyla, 2022 sene sonuna göre %3 artışla, 2.192.331.293 bin TL, toplam konsolide ana ortaklığa ait özkaynakları ise %1 artışla 220.692.266 bin TL seviyesinde gerçekleşmiştir.

Akbank, 2023 yılında 2,3 milyon net aktif müşteri kazanarak aktif müşteri sayısını son 2 yılda %55 artışla 13,1 milyona yükseltmiştir. Tabana yaygın mevduat ve bireysel kredilerdeki güçlü pazar payı kazanımları ile sürdürülebilir kârlılığa odaklanmaya devam eden Banka'nın, enflasyon muhasebesinin yüksek sermayeli kuruluşlardaki olumsuz etkisinin yarattığı parasal kayıp ile bu dönemde net karı 3.898.867 bin TL seviyesinde gerçekleşmiştir.

Enerji Grubu üretim tarafında yüksek rüzgar rejimi ve linyit marjından gelen pozitif katkı ve Enerjisa Commodities'in artan işlem hacminin olumlu katkısına rağmen doğal gaz santrallerinde yıl içinde yaşanan türbin arızaları ve bakım çalışmaları kaynaklı duruşların etkisi ve geçen yıla kıyasla daha düşük seyreden spot fiyatlar nedeniyle olumsuz etkilenmiştir. Dağıtım tarafında yatırım trendine bağlı olarak artan finansal gelir, perakende tarafında satış hacminde yaşanan yükseliş, müşteri çözümlerinde solar panel projelerinin teslimi ve E-Şarj operasyonlarındaki ivmelenmeye rağmen perakende tarafındaki düşük brüt kar marjı Enerji Grubu'nun performansının sınırlı kalmasına yol açmıştır. Tüm bu etkilerle Enerji Grubunun 2023 yılında kombine faaliyet karı geçtiğimiz yıla göre % 14 azalmıştır. Tüm bu etkilerle Enerji Grubunun 2023 yılında kombine faaliyet karı geçtiğimiz yıla göre % 24 azalmıştır

Sanayi Grubu, 2023 yılında kompozit iş kolunun artan pozitif katkısı ve iç pazarda artan lastik talebine rağmen, lastik güçlendirme pazarında küresel boyutta yaşanan yavaşlama nedeniyle daralmıştır. Lastik iş kolundaki disiplinli maliyet yönetimi ve etkili kanal ve ürün dağılımına rağmen lastik güçlendirme iş kolundaki artan borçlanma maliyetlerinin etkisiyle Sanayi Grubu'nun bu dönemde kombine net karı geçtiğimiz yılın ilgili dönemine göre %13 düşüş göstermiştir. Sanayi Grubu şirketleri, sürdürülebilirlik odağı, inovasyonun ticarileştirilmesi, ileri veri analizi ve sahada etkin dijitalleşme ve mobilite çözümleri, etkili ve çevik maliyet ve tedarik zinciri yönetimi ile bulundukları sektörlerde ülkemize liderlik edecek başarılı uygulamalar gerçekleştirmeye devam etmektedir.

Yapı Malzemeleri Grubu'nda iç talepteki güçlü artış, satış kanallarının optimizasyonu, enerji verimliliği ve alternatif yakıt kullanımı ile kombine faaliyet karı geçtiğimiz yılın ilgili dönemine göre %162 artış göstermiştir. Yapı Malzemeleri Grubu, yatırımlarını sürdürülebilirliğe, katma değerli ve yenilikçi ürünler geliştirmeye ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönlendirmeye devam etmektedir.

Finansal Hizmetler Grubu, hayat dışında özellikle motor-dışı ürün grubundaki güçlü performans, hayatta ise prim iadeli hayat sigortası, BES ve kredi bağlantılı hayat sigortası ürünlerinin teknik kara pozitif etkisiyle faaliyet karlılığında geçtiğimiz yılın ilgili dönemine göre %145 artış göstermiştir. Grup, müşteri odaklı yaklaşımlarla, dijitalleşme, inovasyon, analitik ve yapay zekâ gibi yeni nesil teknolojilerin geliştirilmesine yönelik çalışmalarına devam etmektedir.

Dijital Grubu, teknoloji perakendeciliğinde, mağzacılık satışlarında güçlü büyümenin yanı sıra online satışlardan da gelen önemli katkıyla kombine gelirlerini geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %40 arttırmıştır.

c) Kar Dağıtım Politikası

Sabancı Holding kâr dağıtım politikası, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve esas sözleşme hükümleri dikkate alınarak hesaplanan dağıtılabilir dönem kârının %5'inden az olmamak üzere dağıtılabilir dönem karının %20'sine kadar nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde kâr payı dağıtılması esasına dayanır. Bu politikanın uygulaması, Sabancı Holding'in orta ve uzun vadeli stratejileri ile ulusal ve küresel ekonomik şartlar doğrultusunda Genel Kurul tarafından belirlenir.

Kâr payları, mevcut payların tamamına, bunların ihraç ve iktisap tarihlerine bakılmaksızın eşit olarak, yasal süreler içerisinde Genel Kurul onayını takiben Genel Kurul'un tespit ettiği tarihte pay sahiplerine dağıtılacaktır. Kâr dağıtım politikasında kâr payı avansı dağıtım uygulaması bulunmamaktadır.

Genel Kurul, net kârın bir kısmını veya tamamını olağanüstü yedek akçeye nakledebilir. Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. Yönetim Kurulu'nun, Genel Kurul'a kârın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bu durumun nedenleri ile dağıtılmayan kârın kullanım şekline ilişkin olarak Genel Kurul Toplantısı'nda pay sahiplerine bilgi verilir.

Konuyla ilgili düzenlemeler Sabancı Holding esas sözleşmesinin 35'inci maddesinde ve kâr dağıtım politikasında yer almaktadır. Esas sözleşme ve politika metnine Sabancı Holding Yatırımcı İlişikileri internet sitesinden erişilebilmektedir.

6. Riskler ve Yönetim Organının Değerlendirmesi

Riskin Erken Saptanması Komitesi, Sabancı Holding'in varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek stratejik, operasyonel, finansal, uyum ve sair her türlü riskin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla faaliyet göstermektedir.

Riskin Erken Saptanması Komitesi 1 Ocak – 31 Aralık 2023 döneminde 6 kere toplanmış olup, Sabancı Holding ve bağlı ortaklıklarının önceliklendirilmiş riskler, topluluk konsolide risk özet bilgilendirmesi, World Economic Forum Global Riskler Raporu, Tolerans ve kritik risk seviyeleri revizyonuna ilişkin çalışmalar ve WACC hesaplama metodolojisi görüşülmüştür.

7. Diğer Hususlar

a) İşletmenin Gelişimi Hakkında Yapılan Öngörüler

Sabancı Holding, Bankacılık, Enerji, Sanayi, Yapı Malzemeleri, Finansal Hizmetler ve Dijital Teknolojiler faaliyetlerinde yatırımlarına devam etmekte olup, bütün bu iş kollarında operasyonel iyileştirme veya büyümeye odaklı yeni yatırımlarını sürdürecek şekilde planlamalarını yapmaktadır.

b) Personele Sağlanan Hak ve Menfaatler

Sabancı Holding bünyesinde çalışan personele 12 aylık maaş ve 4 aylık ikramiye ödenmektedir.

Sabancı Holding 1 Ocak – 31 Aralık 2023 hesap döneminde 55.069 Bin TL ödenek, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri ile ayni ve nakdi imkânlar sağlamıştır (1 Ocak-31 Aralık 2022:44.131 Bin TL).

c) Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında Bilgiler

Sabancı Holding 1 Ocak – 31 Aralık 2023 hesap döneminde 15.827 Bin TL tutarında bağış yapmıştır.

5. Diğer Hususlar(Devamı)

d) Bilanço Tarihinden Sonra Meydana Gelen Olaylar

Yönetim Kurulumuzun 24 Mayıs 2023 tarihli kararı doğrultusunda bağlı ortaklığımız Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş. (Exsa)'nin tüm aktif ve pasifleri ile birlikte bir kül halinde Şirketimiz tarafından devralınması suretiyle Şirketimiz bünyesinde gerçekleştirilen birleşme işlemi 15 Ocak 2024 tarihli tescil işlemiyle birlikte tamamlanmıştır.

Söz konusu tescil işlemiyle birlikte anılan tarih itibarıyla Exsa tasfiyesiz infisah etmiş ve birleşme işlemi hukuken geçerlilik kazanmıştır. Böylelikle, Exsa'nın finansal varlıkları ile Temsa Skoda Sabancı Ulaşım Araçları A.Ş.'nin %50 sermaye payı, Temsa Motorlu Araçlar Pazarlama ve Dağıtım A.Ş.'nin %100 sermaye payı ile Exsa Gayrimenkul Proje Geliştirme A.Ş.'nin %100 sermaye payı Şirketimiz mülkiyetine geçmiş bulunmaktadır.

Birleşme neticesinde, Şirketimizce 59.972 TL nominal değerde sermaye artırımı gerçekleştirilmiş olup, bu suretle ihraç olunacak paylar Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde gerekli olan yasal süreçlerin tamamlanmasını takiben Exsa'nın Şirketimiz dışındaki diğer ortaklarına tahsis edilecektir.

Şirketimizin Sabancı İklim Teknolojileri A.Ş. üzerinden %100 oranında hissedar olduğu Sabanci Renewables Inc.'nin 2025 yılının ikinci çeyreğinde devreye alınması hedeflenen 232 MW kapasiteli bir güneş enerjisi santrali yatırımı olan Oriana Solar Projesi için MUFG Bank Ltd., ING Bank LLC ve NORD LB (Norddeutsche Landesbank Girozentrale) bankalarının eşit katılımı ile 28 Mart 2024 tarihinde toplam 243 milyon USD tutarında proje finansman kredi anlaşması imzalanmıştır.

Diğer yandan, daha önce 2024 yılının ikinci çeyreğinde devreye alınacağı kamuya duyurulan Sabancı Renewables Inc.'nin 272 MW kapasiteli Cutlass II Solar Projesi yatırımında devreye alma çalışmaları başarıyla devam etmekte olup, her iki projenin devreye alınmasıyla birlikte Sabancı Renewables Inc. ABD'de toplam 504 MW'lık yenilenebilir enerji portföyüne ulaşmış olacaktır.

Sabancı Holding olarak stratejik önceliklerimiz doğrultusunda, ana işlerimizin büyütülmesi ve yeni büyüme platformlarına yatırım odağımızı güçlendirmek amacıyla yapılan organizasyonel gözden geçirme neticesinde; malzeme teknolojileri alanındaki odağımızı ve mobilite çözümlerindeki liderlik konumumuzu daha da güçlendirmek amacıyla, Yapı Malzemeleri ve Sanayi stratejik iş kollarının, Malzeme Teknolojileri ve Mobilite Çözümleri olarak yapılandırılmasına karar verilmiştir.

Bu değişiklik sonrasında, halihazırda Yapı Malzemeleri Grup Başkanı olarak görev yapan Sn. Burak Orhun Malzeme Teknolojileri Grup Başkanlığı'na; Sanayi Grup Başkanı olarak görev yapan Sn. Cevdet Alemdar ise Mobilite Çözümleri Grup Başkanı olarak 19 Nisan 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere atanmışlardır. Yapılan atamalar ile birlikte, Akçansa, Çimsa ve Kordsa şirketlerimiz faaliyetlerini Malzeme Teknolojileri Grup Başkanlığı bünyesinde; Brisa, Temsa Ulaşım ve Temsa Motorlu Araçlar şirketlerimiz ise faaliyetlerini Mobilite Çözümleri Grup Başkanlığı bünyesinde sürdürecektir.

6. Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik İlkelerine Uyum

a) Kurumsal Yönetim Yaklaşımı ve Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Durumu

Sabancı Topluluğu, kurumsal yönetimin Şeffaflık, Adillik, Sorumluluk ve Hesap Verebilirliğe dayalı 4 ana prensibine uymayı kendisine ilke edinmiş ve iyi kurumsal yönetim uygulamalarının, günümüz ekonomilerinde sürdürülebilir temelli bir büyüme için bir zorunluluk olduğunu idrak etmiştir.

Sabancı Topluluğu'nun ana ortaklığı olarak faaliyetlerini sürdüren ve payları Borsa İstanbul Yıldız Pazar'da işlem gören Sabancı Holding, yönetim yaklaşımını bu prensipleri merkezine alarak şekillendirmekte ve dünyadaki iyi uygulamaları rehber edinerek her yıl kurumsal yönetim uygulamalarını geliştirmektedir.

Sabancı Holding, ülkemizde kurumsal yönetim uygulamalarının düzenlenmesinden ve denetlenmesinden sorumlu düzenleyici kuruluş olan Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)'nun II-17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği'ne (Tebliğ) ekli Kurumsal Yönetim İlkelerinde yer alan ve payları borsada işlem gören halka açık şirketler bakımından uygulanması zorunlu tutulan 24 adet ilkenin tamamına istisnasız uyum sağlamış vaziyettedir.

Diğer taraftan, 1 Ocak – 31 Aralık 2023 hesap döneminde Sabancı Holding'in Tebliğ gereği uyulması zorunlu olmayan 73 adet ilkenin 63'üne tam uyum durumu devam ederken; bunlardan 4'üne kısmi uyum sağlayabilmiş ve 2'sine ise hiç uyum sağlayamamıştır. Geriye kalan 4 ilkenin kapsamına giren işlemler 2023 yılında gerçekleşmemiş olduğundan, bu 4 ilkenin ilgisiz olduğu tespit edilmiş ve uyum durumu değerlendirilememiştir. Böylelikle, Sabancı Holding'in 2023 yılında tabi olunan Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum durumu %93,5 tam uyum ve %4,3 kısmi uyum olarak gerçekleşmişken uyumsuz olunan ilkelerin oranı yalnızca %2,2'dir. Sabancı Holding'in kurumsal yönetime verdiği değer ve önem sayesinde söz konusu ilkelere tam uyum sağlanmasına yönelik çalışmalar tüm hızıyla sürdürülmektedir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nun 10.01.2019 tarih ve 2/49 sayılı Kararı uyarınca hazırlanan ve Sabancı Holding Yönetim Kurulu tarafından onaylanan 2023 yılı hesap dönemine ilişkin Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu 2 Nisan 2024 tarihinde Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)'nda ilan edilmiş; öte yandan, Sabancı Holding'in kurumsal yönetim uyum durumuna ilişkin dönem içerisindeki gelişmeler ise KAP'ta ilgili sekmede güncelleme bildirimleri aracılığıyla açıklanmıştır.

5. Diğer Hususlar (Devamı)

b) Sürdürülebilirlik Yaklaşımı ve Sürdürülebilirlik İlkelerine Uyum Durumu

Sabancı Holding, sosyal sorumluluklarına ve sürdürülebilirlik ilkelerine karşı duyarlı olup; çevreye, tüketiciye, kamu sağlığına ilişkin düzenlemeler ile etik kurallara uymaya azami gayreti göstermektedir. Şirket, uluslararası geçerliliğe sahip insan haklarına destek olur ve gereken saygıyı gösterir. Sabancı Holding, 2021 yılında çevresel ve toplumsal konular da dahil olmak üzere önceliklerini yeniden belirlemiş ve 2021 yılı faaliyet raporunda kamuoyuna açıklamıştır.

Sürdürülebilirliğe öncülük etmeyi stratejik odaklarından biri olarak ele alan Sabancı Holding, iklim aciliyetinin çözümü için öncü adımlar atmak, insan ve toplum odaklı pozitif etkisini artırmak ve sürdürülebilir iş modellerini teşvik etmek üzere üç ana başlık altında bu çalışmalarına hız vermiştir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nun Kurumsal Yönetim Tebliği'nde yapmış olduğu 02.10.2020 tarihli değişiklik doğrultusunda hazırlanan Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi'ne %100 uyumu hedefleyen Sabancı Holding, geçmiş yıllarda Holding ve Topluluk şirketleri bünyesinde bu alanda yapmış olduğu çalışmalar neticesinde büyük oranda uyumu yakalamıştır. Bununla beraber, Sabancı Holding, başta pay sahipleri olmak üzere tüm menfaat sahiplerinin yararını gözeterek, 2023 yılında da söz konusu zorunlu ilkelere uyum durumunu iyileştirme çalışmalarına devam etmektedir.

BIST Sürdürülebilirlik Endeksi'nde yer alan Sabancı Holding, bu alana öncülük etme odağı çerçevesinde sorumlu yatırım alanında dünya genelinde en çok kullanılan derecelendirme kuruluşlarından biri olan MSCI tarafından verilen ESG derecelendirmesi notunu 2020 yılındaki B seviyesinden 2021 yılında BBB ve 2022 yılında ise A seviyesine yükseltmiştir. Çevresel performans açısından dünya genelinde referans alınan CDP İklim Değişikliği ve Su Güvenliği programlarında ise B notu alarak "Yönetim Seviyesi"nde yer almıştır. Bunun yanı sıra, cinsiyet veri raporlamasında şeffaflığı benimseyen, halka açık şirketlerin performansını izlemeyi amaçlayan Bloomberg Cinsiyet Eşitliği Endeksi'ne dahil olan 45 ülkedeki 484 şirketten biri olmuştur. Ayrıca Sabancı Holding, Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi'nin çözüm ortağı Refinitiv tarafından değerlendirilen küresel yatırım holding şirketleri içerisinde ilk 60'a girmeyi başarmıştır.

2023 yılında Sabancı Topluluğu, Tebliğ gereği uyulması zorunlu olmayan 57 adet ilkenin 55'ine tam uyum ve 1'ine kısmi uyum sağlamışken, geriye kalan 1 ilkenin ilgisiz olduğu değerlendirilmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu'nun hazırlamış olduğu ve ilk olarak 2020 yılında uygulamaya alınan Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi ile birlikte ülkemizde de dünya standartlarında bir sürdürülebilirlik uyum standardı benimsenmiştir.

2023 yılı hesap döneminde Sabancı Topluluğu'nun SPK Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçvesi'nde yer alan ilkelere uyum durumunu gösteren Sürdürülebilirlik Uyum Raporu 2 Nisan 2024 tarihinde KAP'ta ilan edilmiştir.

c) Diğer Kurumsal Faaliyetler

Sabancı Holding 2022 Olağan Genel Kurul Toplantısı 30 Mart 2023 tarihinde yapılmıştır. Genel Kurul toplantısına ilişkin olarak kurumsal yönetim ilkelerine istinaden yapılması gereken tüm açıklamalar zamanında ve usulüne uygun olarak yapılmıştır. Genel Kurul toplantı sonucu 13 Nisan 2023 tarihinde tescil edilerek hukuken geçerli hale gelmiştir.

Genel Kurul'da 2022 yılı faaliyet sonuçları ve kar dağıtımı teklifi kabul edilmiş, kar dağıtımına 3 Nisan 2023 tarihinden itibaren başlanmasına karar verilmiş ve Sabancı Holding kâr dağıtım politikasına uygun olarak 2022 yılı net dönem kârı üzerinden hesaplanan dağıtılabilir dönem karı matrahının %8,1'i pay sahiplerine nakden dağıtılmıştır.

Kurumsal Yönetim, Atama ve Ücretlendirme Komitesi 1 Ocak – 31 Aralık 2023 döneminde on kere toplanmıştır. Komite, kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanması ve geliştirilmesi, yatırımcı ilişkileri faaliyetlerinin takibi, Yönetim Kurulu'nun çalışmalarında etkinlik ve verimlilik analizinin yapılması, Yönetim Kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticilerin ücretlerinin belirlenmesi, Bağımsız Yönetim Kurulu üye adaylarının belirlenmesi vb. konularını görüşmekte ve kurumsal yönetim pratiklerine ilişkin iyileştirme önerilerini Yönetim Kurulu'na sunmaktadır.

Denetim Komitesi; Sabancı Holding'in muhasebe sistemi, finansal bilgilerinin kamuya açıklanması, bağımsız denetimi ile iç kontrol ve iç denetim sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini yapmaktadır. Bağımsız denetim kuruluşunun seçimi, bağımsız denetim sözleşmelerinin hazırlanarak bağımsız denetim sürecinin başlatılması ve bağımsız denetim kuruluşunun her aşamadaki çalışmaları denetimden sorumlu komitenin gözetiminde gerçekleştirilir.

Denetim Komitesi, 1 Ocak – 31 Aralık 2023 tarihleri arasında dört defa toplanmıştır. Toplantılarda Sermaye Piyasası Kurulu'nun Denetim Komitesi'nin görevlerini belirlediği tebliğ çerçevesinde Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.'nin mali tabloları, ilgili tebliğ düzenlemeleri ve genel kabul görmüş denetim ilke, esas ve standartlarına uygun olarak incelenmiştir. Mali tabloların, şirketin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kâr ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığı ve faaliyet raporunun işin gelişimi ve performansını ve şirketin finansal durumunu, karşı karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte, dürüstçe yansıttığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede ayrıca, Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.'nin muhasebe ve iç kontrol sistemi ile iç denetim ve bağımsız denetim süreçleri incelenmiş ve etkin şekilde çalıştıkları teyit edilmiştir. Şirket çalışanlarının, şirketin muhasebe ve bağımsız denetim konularındaki bildirimlerindeki gizlilik ilkesinin gözetilmesi hususunda; Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu Mevzuatlarına uygun olarak hareket edilmesi ilke olarak belirlenmiş ve gizlilik ilkesinin gözetilmesine gerekli özenin gösterildiği teyit edilmiştir. Şirket'in kamuya yaptığı önemli açıklamaların doğruluğu teyit edilmiştir. Yönetim Kurulu'na, yukarıda belirtilen konularda düzenli bilgilendirmeler yapılarak, güvence verilmiştir.

İç Kontrol Mekanizması, Sabancı Holding'in kurulduğu günden beri mevcuttur. İç Kontrol Mekanizması, Denetim Komitesi'nin ihdası ile beraber etkin bir şekilde Yönetim Kurulu tarafından kendilerine verilen görevleri, mevcut Denetim Komitesi İç Tüzüğü çerçevesinde yerine getirmektedir.

Son olarak, 2023 yılının Aralık ayı itibarıyla Sabancı Holding'in mali durumunu ve faaliyetlerini etkileyebilecek büyüklükte Şirket aleyhine açılmış herhangi bir dava bulunmamaktadır. Ayrıca, mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeniyle Sabancı Holding tüzel kişiliği, Yönetim Kurulu Üyeleri ve Şirket Yönetimi hakkında herhangi idari veya adli bir yaptırım ile karşılaşılmamıştır.

2 Nisan 2024 Cenk ALPER Nusret Orhun KÖSTEM Yönetim Kurulu Üyesi, CEO Finans Grup Başkanı