AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

10685_rns_2024-04-05_bc7afd06-4520-4733-8e01-bc05b013a3a9.pdf

Annual Report

Open in Viewer

Opens in native device viewer

GÖLTAŞ GÖLLER BÖLGESİ ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI

1 OCAK – 31 ARALIK 2023 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU -
KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 1-2
KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU 3
KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU 4
KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU 5
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
DİPNOT 1 – GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 6
DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR8
DİPNOT 3 – DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR24
DİPNOT 4 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA25
DİPNOT 5 – NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ26
DİPNOT 6 – FİNANSAL BORÇLAR27
DİPNOT 7 - TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR27
DİPNOT 8 – DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR29
DİPNOT 9 – STOKLAR29
DİPNOT 10 – FİNANSAL YATIRIMLAR VE ÖZKAYNAK YÖNTEMİYE DEĞERLENEN YATIRIMLAR30
DİPNOT 11 – YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 30
DİPNOT 12 – MADDİ DURAN VARLIKLAR31
DİPNOT 13 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR33
DİPNOT 14 – PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER33
DİPNOT 15 – DİĞER DÖNEN VE DURAN VARLIKLAR34
DİPNOT 16 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDA BORÇLAR34
DİPNOT 17 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER35
DİPNOT 18 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDAKİ KARŞILIKLAR38
DİPNOT 19 – ÖZKAYNAKLAR………………………………………………………………………………39
DİPNOT 20 – HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETLERİ40
DİPNOT 21 – GENEL YÖNETİM VE SATIŞ, PAZARLAMA VE DAĞITIM GİDERLERİ41
DİPNOT 22 – NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER42
DİPNOT 23 – ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER43
DİPNOT 24 – YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GIDERLER43
DİPNOT 25 – FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ44
DİPNOT 26 – PAY BAŞINA KAZANÇ44
DİPNOT 27 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 45
DİPNOT 28 – İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI50
DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ50
DİPNOT 30 - FİNANSAL ARAÇLAR – GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI 61
DİPNOT 31 – RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 61

GÖLTAŞ GÖLLER BÖLGESİ ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHLİ HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

Varlıklar Dipnot Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Cari Dönem
31 Aralık 2023
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Önceki Dönem
31 Aralık 2022
Dönen varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 5 69.514.859 56.311.746
Ticari alacaklar 873.236.916 995.695.402
İlişkili taraflardan ticari alacaklar 7,28 47.392.608 94.698.498
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 7 825.844.308 900.996.904
Diğer alacaklar 45.685.616 200.696.552
İlişkili taraflardan diğer alacaklar 8,28 14.325.478 8.367.212
İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 8 31.360.138 192.329.340
Stoklar 9 439.624.720 563.791.148
Peşin ödenmiş giderler 14 134.001.640 267.001.140
Cari dönem vergisi ile ilgili varlıklar 14 85.390 173.338
Diğer dönen varlıklar 15 24.550.258 33.363.578
Toplam dönen varlıklar 1.586.699.399 2.117.032.904
Duran varlıklar
Finansal yatırımlar 10 643.387.164 723.180.236
Ticari alacaklar 11.775.280 12.323.894
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 7 11.775.280 12.323.894
Diğer alacaklar 2.033.320 579.783
İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 2.033.320 579.783
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 10 39.322.331 22.208.836
Yatırım amaçlı gayrimenkuller 11 1.264.480.161 970.711.371
Maddi duran varlıklar 12 3.177.161.551 2.972.972.099
Kullanım hakkı varlıkları 12 16.673.682 18.846.140
Maddi olmayan duran varlıklar 35.995.309 36.728.301
Şerefiye 1.338.698 1.338.698
Diğer maddi olmayan duran varlıklar 13 34.656.611 35.389.603
Peşin ödenmiş giderler 14 8.458.526 8.656.437
Ertelenmiş vergi varlığı 27 286.940.274 59.536
Toplam duran varlıklar 5.486.227.598 4.766.266.633
Toplam varlıklar 7.072.926.997 6.883.299.537

GÖLTAŞ GÖLLER BÖLGESİ ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHLİ HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

Kaynaklar Dipnot Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Cari Dönem
31 Aralık 2023
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Önceki Dönem
31 Aralık 2022
Kısa vadeli yükümlülükler
Kısa vadeli borçlanmalar 6 394.130.454 681.349.527
Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları 6 289.612.130 316.495.511
Kiralama işlemlerinden kaynaklanan yükümlülükler 6 5.094.911 5.963.399
Ticari borçlar 539.564.473 841.371.973
İlişkili taraflara ticari borçlar 7,28 2.996.274 2.781.883
İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar 7 536.568.199 838.590.090
Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 16 31.151.936 14.556.821
Diğer borçlar 17.051.401 54.759.834
İlişkili taraflara diğer borçlar 8,28 - 37.378.077
İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 8 17.051.401 17.381.757
Dönem karı vergi yükümlülüğü 27 22.522.567 28.197.791
Ertelenmiş gelirler 14 66.055.069 119.192.463
Kısa vadeli karşılıklar 18.212.867 15.251.065
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar 18.a 16.427.149 12.401.006
Diğer kısa vadeli karşılıklar 18.b 1.785.718 2.850.059
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 671.141 375.225
Toplam kısa vadeli yükümlülükler 1.384.066.949 2.077.513.609
Uzun vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli borçlanmalar 6 308.237.186 605.584.508
Kiralama işlemlerinden kaynaklanan yükümlülükler 6 5.173.143 9.760.709
Uzun vadeli karşılıklar 61.812.260 62.837.278
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 18.b 60.807.275 61.391.372
Diğer uzun vadeli karşılıklar 1.004.985 1.445.906
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 27 - 321.309.305
Toplam uzun vadeli yükümlülükler 375.222.589 999.491.800
Ana ortaklığa ait özkaynaklar 5.025.913.065 3.578.172.459
Ödenmiş sermaye 19.a 18.000.000 18.000.000
Sermaye düzeltmesi farkları 19.b 956.005.087 956.005.087
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer
kapsamlı gelir ve giderler (32.659.834) (22.985.404)
Tanımlanmış fayda planı yeniden ölçüm kazanç/kayıpları (32.659.834) (22.985.404)
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı
gelir ve giderler 40.122.546 114.388.646
Yeniden değerleme ve ölçüm kazanç/kayıpları 19.d 40.122.546 114.388.646
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 19.c 460.721.152 449.950.411
Geri alınan paylara ilişkin kısıtlanmış yedekler 50.534.857 50.534.857
Geçmiş yıllar karları 1.911.004.125 1.094.022.468
Net dönem karı/(zararı) 1.622.185.132 918.256.394
Ana ortaklığa ait özkaynaklar 5.025.913.065 3.578.172.459
Kontrol gücü olmayan paylar 287.724.394 228.121.669
Toplam özkaynaklar 5.313.637.459 3.806.294.128
Toplam kaynaklar 7.072.926.997 6.883.299.537

GÖLTAŞ GÖLLER BÖLGESİ ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

Dipnot Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Cari Dönem
1 Ocak
31 Aralık 2023
Bağımsız
Denetimden
Geçmiş
Önceki Dönem
1 Ocak
31 Aralık 2022
Hasılat 20 5.359.589.144 5.306.640.680
Satışların maliyeti (-) 20 (3.513.974.700) (3.836.199.840)
Brüt kar 1.845.614.444 1.470.440.840
Genel yönetim giderleri (-) 21 (168.613.571) (127.217.038)
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 21 (511.349.402) (444.185.531)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler 23 240.024.589 195.710.113
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) 23 (257.776.141) (331.989.484)
Faaliyet karı 1.147.899.919 762.758.900
Yatırım faaliyetlerinden gelirler 24 287.512.472 452.954.340
Yatırım faaliyetlerinden giderler 24 (443.877) (2.924.299)
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların
karlarından/zararlarından paylar 17.842.865 (52.433.641)
Finansman gideri öncesi faaliyet karı 1.452.811.379 1.160.355.300
Finansman gelirleri 25 46.241.829 28.319.579
Finansman giderleri (-) 25 (526.789.826) (560.349.582)
Net parasal pozisyon kazançları 242.482.592 484.185.417
Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı /zararı 1.214.745.974 1.112.510.714
Sürdürülen faaliyetler vergi gideri
Dönem vergi gideri 27.a (131.743.101) (32.567.384)
Ertelenmiş vergi geliri / (gideri) 27.b 599.274.941 (97.841.968)
Sürdürülen faaliyetler dönem karı /zararı 1.682.277.814 982.101.362
Dönem karı/zararınınnın dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar 60.092.682 63.844.968
Ana ortaklık payları 1.622.185.132 918.256.394
Pay başına kazanç – TL 26 0,9346 0,5456
Net dönem karı 1.682.277.814 982.101.362
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer
kapsamlı gelir ve giderler
- Tanımlanmış fayda planı yeniden ölçüm kazançları/kayıpları (13.552.516) (29.728.941)
- Vergi etkisi
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer
3.388.129 5.945.788
kapsamlı gelir ve giderler
- Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim (74.266.100) 114.388.645
Diğer kapsamlı gelir (84.430.487) 90.605.492
Toplam kapsamlı gelir 1.597.847.327 1.072.706.854
Dönem kapsamlı gelirin dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar 59.602.725 63.047.218
Ana ortaklık payları 1.538.244.602 1.009.659.636

GÖLTAŞ GÖLLER BÖLGESİ ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

Kar veya Zararda
Yeniden
Sınıflandırılacak
Birikmiş Diğer
Kapsamlı Gelirler
ve Giderler
Kar veya Zararda
Yeniden
Sınıflandırılmayacak
Birikmiş Diğer
Kapsamlı Gelirler ve
Giderler
Birikmiş Karlar
Ödenmiş
Sermaye
Sermaye
Düzeltmesi
Farkları
Geri alınan
paylara
ilişkin
kısıtlanmış
yedekler
Yeniden değerleme
ve ölçüm kazanç/
kayıpları
Tanımlanmış
fayda planı
yeniden ölçüm
kazanç/kayıpları
Kardan
Ayrılan
Kısıtlanmış
Yedekler
Geçmiş Yıllar
Karları
Net Dönem
Karı/ (Zararı)
Ana Ortaklığa
Ait
Özkaynaklar
Kontrol gücü
Olmayan
Paylar
Toplam
Özkaynaklar
1
Ocak 2022 tarihi itibariyle bakiye
18.000.000 956.005.087 50.534.857 - - 448.937.033 1.675.811.883 (593.983.283) 2.555.305.577 179.717.924 2.735.023.501
Transfer - - - - - 1.013.378 (594.996.661) 593.983.283 - - -
Kar Dağıtımı
Bağlı Ortaklıklarda Kontrol Kaybıyla
Sonuçlanmayan Pay Oranı Değişikliklerine
- - - - - - (7.482.031) - (7.482.031) - (7.482.031)
Bağlı Artış (Azalış) - - - - - - 20.689.277 - 20.689.277 (14.643.473) 6.045.804
Toplam Kapsamlı Gelir - - - 114.388.646 (22.985.404) - - 918.256.394 1.009.659.636 63.047.218 1.072.706.854
Net Dönem Karı - - - - - - - 918.256.394 918.256.394 63.844.968 982.101.362
Diğer Kapsamlı Gelir / (Gider) - - - 114.388.646 (22.985.404) - - - 91.403.242 (797.750) 90.605.492
31 Aralık 2022 tarihi itibariyle bakiye 18.000.000 956.005.087 50.534.857 114.388.646 (22.985.404) 449.950.411 1.094.022.468 918.256.394 3.578.172.459 228.121.669 3.806.294.128
1 Ocak 2023 tarihi itibariyle bakiye 18.000.000 956.005.087 50.534.857 114.388.646 (22.985.404) 449.950.411 1.094.022.468 918.256.394 3.578.172.459 228.121.669 3.806.294.128
Transfer - - - - - 10.770.741 907.485.653 (918.256.394) - - -
Kar Dağıtımı - - - - - - (90.503.996) - (90.503.996) - (90.503.996)
Toplam Kapsamlı Gelir - - - (74.266.100) (9.674.430) - - 1.622.185.132 1.538.244.602 59.602.725 1.597.847.327
Net Dönem Karı - - - - - - - 1.622.185.132 1.622.185.132 60.092.682 1.682.277.814
Diğer Kapsamlı Gelir/ (Gider) - - - (74.266.100) (9.674.430) - - - (83.940.530) (489.957) (84.430.487)
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle bakiye 18.000.000 956.005.087 50.534.857 40.122.546 (32.659.834) 460.721.152 1.911.004.125 1.622.185.132 5.025.913.065 287.724.394 5.313.637.459

GÖLTAŞ GÖLLER BÖLGESİ ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

Bağımsız Denetimden Bağımsız Denetimden
Geçmiş Geçmiş
Cari Dönem Önceki Dönem
1 Ocak – 1 Ocak –
Dipnot 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
A) İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI 1.164.275.720 1.059.941.341
Dönem Karı / (Zararı) 1.682.277.814 982.101.362
Sürdürülen Faaliyetlerden Dönem Karı (Zararı) 1.682.277.814 982.101.362
Dönem Net Karı/ (Zararı) Mutabakatı ile ilgili Düzeltmeler: (581.340.909) 52.142.593
Amortisman ve İtfa Gideri İle İlgili Düzeltmeler 12,13 78.075.513 92.536.511
Alacaklarda Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler 7 3.008.830 2.220.168
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili Düzeltmeler 18a
18b
17.709.583 12.182.255
Diğer Karşılıklar (İptalleri) ile İlgili Düzeltmeler 56.029 (846.836)
Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler 25 (39.202.170) (27.120.416)
Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler 25 185.312.828 218.078.705
Vadeli Alımlardan Kaynaklanan Ertelenmiş Finansman Gideri 7 12.160.116 18.860.696
Vadeli Satışlardan Kaynaklanan Kazanılmamış Finansman Geliri (13.380.133) (11.448.424)
Vergi (Geliri) Gideri İle İlgili Düzeltmeler (467.531.840) 130.409.352
Bağlı Ortaklıklardaki Payların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar/(Kazançlar)
İle İlgili Düzeltmeler - 6.045.804
Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Değerlenmesi ile İlgili Düzeltmeler 24 (287.145.875) (441.524.697)
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Finansal Yatırımlarla ile İlgili Düzeltmeler 10 (17.113.495) 55.320.559
Maddi Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar) ile
İlgili Düzeltmeler 260.644 2.924.299
Parasal Kayıp Kazanç (53.550.939) (5.495.383)
İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler: 204.629.141 29.983.298
Finansal Yatırımlardaki Azalış (Artış) 24.594.327 (24.594.327)
İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) 7 47.305.890 30.809.368
İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) 7 75.376.530 (117.861.111)
İlişkili Taraflardan Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) 8 (5.958.266) 161.924.555
İlişkili Olmayan Taraflardan Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) 8 159.515.665 (147.581.334)
Stoklardaki Azalışlar (Artışlar) İle İlgili Düzeltmeler 9 124.166.428 (9.324.703)
Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Azalış (Artış) 14 133.197.411 (199.229.601)
İlişkili Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) 7 214.391 2.151.280
İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) 7 (288.641.759) 248.553.477
Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlardaki Artış (Azalış) 16.595.115 1.927.088
İlişkili Taraflara Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) (37.378.077) 36.082.293
İlişkili Olmayan Taraflara Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) (330.356) 10.188.129
Ertelenmiş Gelirlerdeki Artış (Azalış) (53.137.394) (10.601.794)
Faaliyetlerle İlgili Diğer Varlıklardaki Azalış (Artış) 8.813.320 47.599.928
Faaliyetlerle İlgili Diğer Yükümlülüklerdeki Artış (Azalış) 295.916 (59.950)
Faaliyetlerde (Kullanılan)/n Elde Edilen Nakit Akışları 1.305.566.046 1.064.227.253
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler 18 (3.959.949) (8.728.154)
Vergi İadeleri (Ödemeleri) (137.330.377) 4.442.242
B)YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI (239.893.046) (159.816.212)
Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları 12 (274.649.304) (196.888.661)
Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları 13 (6.541.631) (1.834.256)
Maddi Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri 2.095.719 11.686.549
Alınan Faiz 39.202.170 27.220.156
C)FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI (889.043.180) (854.243.150)
Kredilere İlişkin Nakit Girişleri/(Çıkışları),net (624.053.687) (639.390.170)
Ödenenen Temettü (90.503.996) (7.482.031)
Ödenen Faiz (174.485.497) (207.370.949)
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) 35.339.494 45.881.979
DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 56.311.746 28.230.439
NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ PARASAL KAYIP KAZANÇ (22.136.381) (17.800.672)
DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 69.514.859 56.311.746

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 1 – GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU

Ana faaliyet konusu çimento, klinker ve hazır beton üreterek yurtiçi ve yurtdışı piyasalarda satışa sunmak olan Göltaş Göller Bölgesi Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Şirket" veya "Göltaş") İstanbul'da tescilli bir sermaye şirketi olup 9 Şubat 1969 tarihinde kurulmuştur. Şirket'in genel merkezi Vişnezade Mahallesi Prof. Alâeddin Yavaşça Sokak Marmara Apartmanı No:4 Daire:2 Beşiktaş/İstanbul adresinde bulunmaktadır. Şirket'in şube adresi Afyon Karayolu 15. km. Isparta'dır. Şirket'in şube adresi Afyon Karayolu 15. km. Isparta'dır. Şirket hisselerinin halka ilk arzı %13,22 oranında gerçekleşmiş olup, daha sonraki halka arzlarla birlikte hisselerinin % 54,87'si Borsa İstanbul A.Ş. ("BİST") işlem görmektedir

Şirket'te nihai kontrol gücü, A grubu hisselerin %59'una sahip olan Göl Yatırım Holding A.Ş.'ye aittir.

Bilanço tarihi itibarıyla, Şirket'in hisselerinin çoğunluğunu elinde bulunduran hissedarlar ve hisse oranları aşağıdaki gibidir:

Pay tutarı % Pay
Göl Yatırım Holding A.Ş. 5.529.597 30,72
İsmail Tarman 1.099.368 6,11
Diğer Ortaklar 11.371.035 63,17
18.000.000 100,00

Şirket'in halka açıklık oranı % 68,99 olmakla birlikte, SPK'nın 18 Ağustos 2010 tarih ve 24/729 sayılı kararı ile değişmiş 23 Temmuz 2010 tarih ve 21/655 sayılı kararı çerçevesinde; Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun ilan ettiği "Fiili Dolaşım Pay Raporu"'na göre 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Şirket'in fiili dolaşımdaki pay adedi 12.286.520,65 olup oranı % 68,25'tir. Aradaki fark, SPK' nın anılan kararlarında belirlediği;

  • i. Kamu tüzel kişiliğinin mülkiyetindeki,
  • ii. Şirket kurucuları ile ilişkili kuruluşlarının (konsolidasyona tabi şirketlerin) sahip olduğu,
  • iii. Şirket sermayesinin %5 ve daha fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu,
  • iv. a) Şirket Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Üyeleri,
    • b) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla Genel Müdüre denk veya daha üst konumlarda görev yapanlar,
    • c) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla genel müdüre denk kişilere doğrudan bağlı olarak çalışan üst düzey yöneticilerin sahip olduğu,
  • v. Şirketlerin sandık ve vakıflarının mülkiyetindeki,
  • vi. Sermaye piyasası mevzuatı kapsamında özkaynak olarak verilenler, kredili işlemle alınarak teminata konu edilenler veya Takasbank piyasaları için teminata konu edilenler dışında teminat olarak verilen,
  • vii. Hukuken kısıtlı olan ve alım satıma konu edilemeyen,
  • viii Yasaklı,
    • ix. Hacizli, payların fiili dolaşımdaki pay oranı tanımı dışında tutulmasından kaynaklanmakta olup, Şirket tarafından bilinmesi mümkün olmamaktadır.

A grubu paylar imtiyazlı hisse senetleridir. Yönetim Kurulu üyelerinin tamamının A grubu hamiline muharrer pay sahibi paydaşların çoğunluğunun belirleyeceği adaylar arasından seçilmesi zorunludur. Genel Kurul'un gerek olağan, gerekse olağanüstü toplantılarında A grubu paylara sahip olan paydaş veya vekillerinin her pay için 15 oy hakkı, B grubu paylara sahip paydaşların veya vekillerinin ise her pay için 1 oy hakkı mevcuttur.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 1 – GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (DEVAMI)

Ekli konsolide finansal tablolarda konsolidasyona dahil edilen şirketler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023
31 Aralık 2022
Şirket ismi Faaliyet alanı Oy hakkı
(%)
Etkinlik
oranı (%)
Oy hakkı
(%)
Etkinlik
oranı (%)
Göltaş Hazır Beton ve Yapı Elemanları
Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Göltaş Hazır
Beton")
Göltaş Enerji Elektrik Üretim A.Ş. ("Göltaş
Hazır beton
üretimi ve satışı
Elektrik enerjisi
99,97 99,97 99,97 99,97
Enerji") üretimi ve satışı 68,76 68,76 68,76 68,76

Göltaş Hazır Beton ve Yapı Elemanları Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Göltaş Hazır Beton")

Ana faaliyet konusu beton, hazır beton ve betondan üretilmiş veya içine beton katılmış her türlü mamul ile inşaat sanayinde kullanılan diğer hafif beton ve yapı elemanları üretmek, kum çıkartmak, satmak, montajını yapmak, kiraya vermek ve kiraya almak olan Göltaş Hazır Beton, İstanbul'da tescilli bir sermaye şirketidir.

Göltaş Enerji Elektrik Üretim A.Ş. ("Göltaş Enerji")

Ana faaliyet konusu elektrik enerjisi üretim tesisi kurulması, işletmeye alınması, kiralanması, elektrik enerjisi üretimi, üretilen elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin müşterilere satışı ile iştigal etmek olan Göltaş Enerji, İstanbul'da tescilli bir sermaye şirketidir.

Özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen iştirakler;

Puccinelli-Elmataş Göller Bölgesi Meyve Ve Sebze Değerlendirme Sanayi Ticaret Anonim Şirketi Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19. ve 20. Maddeleri hükümlerine uygun olarak Elma-Su Elma ve Diğer Meyveler Özü ve Suları San. Ve Tic. Anonim Şirketi'ne devrolma yoluyla birleşmiştir. Elma Su A.Ş. nin sermayesi 6.600.000,00 TL artışla 15.550.000,00 TL'ye ulaşmış olup ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir ;

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Şirket ismi Faaliyet alanı Nominal
sermayesi
İştirak
oranı (%)
Nominal
sermayesi
İştirak
oranı (%)
Meyve suyu ve
Elma Su Puccinelli Elmataş Meyve ve Sebze
Değerlendirme Özü ve Suları San. Tic. A.Ş.
konsantresi üretimi
ve satışı
15.550.000 44,65% 15.550.000 44,65%

Şirket, yukarıda detayı verilen ve finansal tablolarını konsolide ettiği bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ile beraber ilerleyen dipnotlarda "Grup" olarak ifade edilecektir. 31 Aralık 2023 tarihli itibariyle Grup'un çalışan personelinin sayısı 507 (31 Aralık 2022: 478) kişidir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar

TFRS'ye Uygunluk Beyanı

İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayımlanan Türkiye Finansal Raporlama Standartları ("TFRS") ile bunlara ilişkin ek ve yorumlar esas alınarak hazırlanmıştır.

Finansal tablolar, KGK tarafından 15 Nisan 2019 tarihinde yayımlanan "TFRS Taksonomisi Hakkında Duyuru" ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmis olan formatlara uygun olarak sunulmustur.

Konsolide finansal tabloların onaylanması:

Konsolide finansal tablolar, yönetim kurulu tarafından onaylanmış ve 5 Nisan 2024 tarihinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul ve belirli düzenleyici kurullar, finansal tabloları değiştirme yetkisine sahiptir.

Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi

SPK'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarını uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir.

KGK 23 Kasım 2023 tarihinde TMS 29 kapsamı ve uygulamasına yönelik bir açıklama yapmıştır. Türkiye Finansal Raporlama Standartları uygulayan işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarının TMS 29'da yer alan ilgili muhasebe ilkelerine uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulması gerektiğini belirtmiştir.

Bu çerçevede 31 Aralık 2023, 31 Aralık 2022 ve 2021 tarihli konsolide finansal tablolar hazırlanırken TMS 29'a göre enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.

Konsolide finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili tutarlar, fonksiyonel para biriminin genel satın alma gücündeki değişiklikler için yeniden düzenlenmiştir ve sonuç olarak, finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili tutarlar TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı uyarınca raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmiştir.

TMS 29, finansal tablolar da dahil olmak üzere, fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan her işletmenin finansal tablolarına uygulanır. Bir ekonomide yüksek enflasyonun mevcut olması durumunda TMS 29 uyarınca, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan bir işletmenin finansal tablolarının raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmesini gerektirmektedir.

Grup TMS 29 uygulamasında, KGK'nın yaptığı yönlendirme uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endekslerine (TÜFE) göre elde edilen düzeltme katsayılarını kullanmıştır. Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden bu yana cari ve geçmiş dönemlere ait TÜFE ile karşılık gelen düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar (Devamı)

Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi (Devamı)

Yıl sonu Endeks Endeks, % Düzeltme katsayısı
2004 113,86 13,86 16,33041
2005 122,65 7,72 15,16005
2006 134,49 9,65 13,82541
2007 145,77 8,39 12,75557
2008 160,44 10,06 11,58925
2009 170,91 6,53 10,87929
2010 181,85 6,40 10,22480
2011 200,85 10,45 9,25756
2012 213,23 6,16 8,72007
2013 229,01 7,40 8,11921
2014 247,72 8,17 7,50597
2015 269,54 8,81 6,89835
2016 292,54 8,53 6,35599
2017 327,41 11,92 5,67906
2018 393,88 20,30 4,72068
2019 440,50 11,84 4,22107
2020 504,81 14,60 3,68333
2021 686,95 36,08 2,70672
2022 1128,45 64,27 1,64773
2023 1859,38 64,77 1,00000

TMS 29 uyarınca konsolide finansal tablolarda gerekli düzeltmeleri yapmak üzere, varlık ve yükümlülükler ilk olarak parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave bir ayrıştırmaya tabi tutulmuştur. Parasal kalemler (bir endekse bağlı olanlar hariç) ile raporlama dönemi sonundaki cari değerleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler halihazırda 31 Aralık 2023 tarihindeki cari ölçüm biriminden ifade edildiklerinden enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştır. 31 Aralık 2023 tarihindeki ölçüm biriminden ifade edilmeyen parasal olmayan kalemler ise ilgili katsayı kullanılarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Parasal olmayan kalemlerin enflasyona göre düzeltilmiş değerinin geri kazanılabilir tutarı ya da net gerçekleşebilir değeri aştığı durumda, ilgili TFRS uygulanarak defter değerinde azaltıma gidilmiştir. Bunun yanı sıra, özkaynak unsurları ile kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki tüm kalemlerde enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.

TMS 29'un uygulanması, Türk lirasının satın alma gücündeki azalıştan kaynaklı ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun kar veya zarar bölümündeki Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) kaleminde sunulan düzeltmeleri gerekli kılmıştır. Parasal varlık veya yükümlülüklerin değeri endeksteki değişimlere bağlı olmadığı sürece, enflasyon döneminde, parasal yükümlülüklerden daha yüksek tutarda parasal varlık taşıyan işletmelerin satın alma gücü zayıflarken, parasal varlıklardan daha yüksek tutarda parasal yükümlülük taşıyan işletmelerin satın alma gücü artış gösterir. Net parasal pozisyon kazanç ya da kaybı, parasal olmayan kalemlerin, özkaynakların, kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki kalemlerin ve endekse bağlı parasal varlık ve yükümlülüklerin düzeltme farklarından elde edilmiştir. Ayrıca, TMS 29'un ilk kez uygulandığı raporlama döneminde, Standart hükümleri ilgili ekonomide her zaman yüksek enflasyonun olduğu varsayılarak uygulanmaktadır. Bu nedenle, sonraki raporlama dönemleri için temel teşkil etmesi amacıyla karşılaştırmalı en erken dönemin başlangıcına ait 1 Ocak 2021 tarihli finansal durum tablosu enflasyona göre düzeltilmiştir. 1 Ocak 2021 tarihli finansal durum tablosundaki geçmiş yıllar karları/zararları kaleminin enflasyona göre düzeltilmiş tutarı söz konusu tablonun diğer kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesinden sonra olması gereken bilanço denkliğinden elde edilmiştir.

2.2 İşletmenin Sürekliliği

Grup'un ilişikteki konsolide finansal tabloları işletmenin sürekliliği ilkesi uyarınca hazırlanmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.3 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi

Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup'un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır.

2.4 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler ve Önceki Dönem Finansal Tablolarının Düzeltilmesi

Yeni bir standardın ilk kez uygulanmasından kaynaklanan muhasebe politikası değişiklikleri, şayet varsa, geçiş hükümlerine uygun olarak geriye veya ileriye dönük olarak uygulanmaktadır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler, muhasebe politikasında isteğe bağlı yapılan önemli değişiklikler veya tespit edilen muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem konsolide finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır.

2.5 Netleştirme / Mahsup

Konsolide finansal tablolarda yer alan finansal varlıklar ve yükümlülükler, ilgili değerleri netleştirmeye izin veren yasal bir yetkinin olması ve değerlerin net olarak gösterilmesi hususunda bir niyetin olması ya da varlığın gerçekleşmesi ile borcun yerine getirilmesinin aynı anda olması durumunda konsolide finansal tablolarda net değerleri üzerinden gösterilmektedirler.

2.6 Konsolidasyona İlişkin Esaslar

(i) Bağlı Ortaklıklar

Bağlı ortaklıklar, Şirket'in, doğrudan veya diğer bağlı ortaklıkları vasıtasıyla, sermaye ve yönetim ilişkileri çerçevesinde % 50'den fazla oranda hisseye, oy hakkına veya yönetim çoğunluğunu seçme hakkına veya yönetim çoğunluğuna sahip olduğu işletmelerdir. Grup, bağlı ortaklık konumundaki şirketlerin finansal ve operasyonel politikalarını yürütme gücüne sahip olmasına bağlı olarak, bağlı ortaklığın faaliyet sonuçlarından pay alır. Şirket'in, 1 nolu bilanço dipnotunda detayı verilen söz konusu bağlı ortaklıkları tam konsolidasyona tabi tutulmuştur.

Ancak Şirket'in doğrudan ve dolaylı toplam oy hakkı %50 'nin üzerinde olmakla birlikte konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen veya önemli bir etkiye sahip olmaması nedeniyle finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılarak konsolidasyon dışında tutulmuştur.

Konsolidasyona dâhil edilen şirketlerin bilançoları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve aralarındaki önemli tutardaki tüm borç/alacak bakiyeleri ile alım/satım işlemleri elimine edilmiştir. İştirak tutarları ile iştirak edilen şirket özsermayeleri karşılıklı elimine edilmiş olup konsolide finansal tablolarda yalnızca Şirket'in sermayesi ve diğer özsermaye hesapları ile ayrı kalemde gösterilen azınlık hissedarlara ait olan özsermaye payları yansıtılmıştır. Azınlık payları negatif (-) bakiye verse dahi, bağlı ortaklıkların yaptıkları zararlardan pay almaya devam ederler.

(ii) İştirakler

Şirketin finansal ve operasyonel faaliyetleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu fakat herhangi bir kontrole sahip olmadığı iştirakler, bu etkilerin başladığı tarih ile etkilerin bitiş tarihi arasında özsermaye esasına göre muhasebeleştirilir. Şirket'in direkt veya dolaylı olarak % 20 ila % 50 arasında iştirak ettiği ve 1 nolu bilanço dipnotunda detayı verilen şirketlerin finansal tabloları özkaynak yöntemine göre konsolidasyona tabi tutulmuştur. Özkaynak yönteminde iştirak net varlık tutarıyla konsolide bilançoda gösterilmiş ve faaliyeti sonucunda ortaya çıkan Şirket payı konsolide gelir tablosuna dahil edilmiştir.

Ekteki konsolide finansal tablolarda iştiraklerin faaliyet sonuçları ile varlık ve yükümlülükleri özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir. Özkaynak yöntemine göre bilançoda iştirakler, maliyet bedelinin iştirakin veya iş ortaklığının net varlıklarındaki alım sonrası dönemde oluşan değişimdeki Şirket'in payı kadar düzeltilmesi sonucu bulunan tutardan, iştirakte veya iş ortaklığında oluşan herhangi bir değer düşüklüğünün düşülmesi neticesinde elde edilen tutar üzerinden gösterilir. İştirakin Şirket'in iştirakteki payını (özünde Şirket'in iştirakteki net yatırımının bir parçasını oluşturan herhangi bir uzun vadeli yatırımı da içeren) aşan zararları kayıtlara alınmaz. İlave zarar ayrılması ancak Şirket'in yasal veya zımni kabulden doğan yükümlülüğe maruz kalmış olması ya da iştirak adına ödemeler yapmış olması halinde söz konusudur.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS ve TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.

a) 2023 yılından itibaren geçerli olan değişiklikler ve yorumlar

TMS 1 (Değişiklikler) Muhasebe Politikalarının Açıklanması
TMS 8 (Değişiklikler) Muhasebe Tahminleri Tanımı
TMS 12 (Değişiklikler) Tek Bir İşlemden Kaynaklanan Varlık ve
Yükümlülüklerle İlgili Ertelenmiş Vergi
TMS 12 (Değişiklikler) Yükümlülüklerle İlgili Ertelenmiş Vergi
Uluslararası Vergi Reformu – İkinci Sütun Modeli Kuralları

TMS 1 (Değişiklikler) Muhasebe Politikalarının Açıklanması

Bu değişiklik muhasebe politikalarının açıklanmasında işletmelerin önemliliği (materiality) esas almalarını gerektirmektedir.

TMS 1'de yapılan bu değişiklik 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya izin verilmektedir.

TMS 8 (Değişiklikler) Muhasebe Tahminleri Tanımı

Bu değişiklikle "muhasebe tahminlerindeki değişiklik" tanımı yerine "muhasebe tahmini" tanımına yer verilerek, tahminlere ilişkin örnek ve açıklayıcı paragraflar ilâve edilmiş, ayrıca tahminlerin ileriye yönelik uygulanması ile hataların geçmişe dönük düzeltilmesi hususları ve bu kavramlar arasındaki farklar netleştirilmiştir.

TMS 8'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.

TMS 12 (Değişiklikler) Tek Bir İşlemden Kaynaklanan Varlık ve Yükümlülüklerle İlgili Ertelenmiş Vergi

Bu değişiklikler ile bir varlık ya da yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara yansıtılmasına ilişkin muafiyetin varlık ile yükümlülüğün ilk kayda alındığı sırada eşit tutarlarda vergiye tabi ve indirilebilir geçici farkların oluştuğu işlemlerde geçerli olmadığı hususuna açıklık getirilmiştir.

TMS 12'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.

TMS 12 (Değişiklikler) Uluslararası Vergi Reformu – İkinci Sütun Modeli Kuralları

Değişiklikler, İkinci sütun gelir vergisiyle ilgili ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerine ilişkin gerekliliklere geçici bir istisna sağlamaktadır. TMS 12'de yapılan bu değişiklik, 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları (Devamı)

b) Henüz yürürlüğe girmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar

Şirket henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır:

TFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri
TFRS 17 (Değişiklikler) Sigorta Sözleşmeleri ile TFRS 17 ile TFRS 9'un İlk Uygulaması
– Karşılaştırmalı Bilgiler
TFRS 4 (Değişiklikler) TFRS 9'un Uygulanmasına İlişkin Geçici Muafiyet Süresinin
Uzatılması
TMS 1 (Değişiklikler) Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak
Sınıflandırılması
TFRS 16 (Değişiklikler) Satış ve Geri Kirala İşlemindeki Kira Yükümlülüğü
TMS 1 (Değişiklikler) Kredi Sözleşmesi Şartları İçeren Uzun Vadeli Yükümlülükler
TMS 7 ve TFRS 7 (Değişiklikler) Tedarikçi Finansmanı Anlaşmaları
TSRS1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına
İlişkin Genel Gereklilikler
TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar

TFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri

TFRS 17, sigorta yükümlülüklerinin mevcut bir karşılama değerinde ölçülmesini gerektirir ve tüm sigorta sözleşmeleri için daha düzenli bir ölçüm ve sunum yaklaşımı sağlar. Bu gereklilikler sigorta sözleşmelerinde tutarlı, ilkeye dayalı bir muhasebeleştirmeye ulaşmak için tasarlanmıştır. TFRS 17, sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketleri için 1 yıl daha ertelenmiş olup 1 Ocak 2025 itibarıyla TFRS 4 Sigorta Sözleşmelerinin yerini alacaktır.

TFRS 17 (Değişiklikler) Sigorta Sözleşmeleri ile TFRS 17 ile TFRS 9'un İlk Uygulaması – Karşılaştırmalı Bilgiler

TFRS 17'de uygulama maliyetlerini azaltmak, sonuçların açıklanmasını ve geçişi kolaylaştırmak amacıyla değişiklikler yapılmıştır.

Ayrıca, karşılaştırmalı bilgilere ilişkin değişiklik ile TFRS 7 ve TFRS 9'u aynı anda ilk uygulayan şirketlere finansal varlıklarına ilişkin karşılaştırmalı bilgileri sunarken o finansal varlığa daha önce TFRS 9'un sınıflandırma ve ölçüm gereklilikleri uygulanmış gibi sunmasına izin verilmektedir.

Değişiklikler TFRS 17 ilk uygulandığında uygulanacaktır.

TFRS 4 (Değişiklikler) TFRS 9'un Uygulanmasına İlişkin Geçici Muafiyet Süresinin Uzatılması

TFRS 17'nin yürürlük tarihinin sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketleri için 1 Ocak 2024'e ertelenmesiyle bu şirketlere sağlanan TFRS 9'un uygulanmasına ilişkin geçici muafiyet süresinin sona erme tarihi de 1 Ocak 2024 olarak revize edilmiştir.

TMS 1 (Değişiklikler) Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak Sınıflandırılması

Bu değişikliklerin amacı finansal durum tablosunda yer alan ve belirli bir vadesi bulunmayan borç ve diğer yükümlülüklerin kısa vadeli mi (bir yıl içerisinde ödenmesi beklenen) yoksa uzun vadeli mi olarak sınıflandırılması gerektiği ile ilgili şirketlerin karar verme sürecine yardımcı olmak suretiyle standardın gerekliliklerinin tutarlı olarak uygulanmasını sağlamaktır.

TMS 1'de yapılan bu değişiklikler, bir yıl ertelenerek 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.

TFRS 16 (Değişiklikler) Satış ve Geri Kirala İşlemindeki Kira Yükümlülüğü

TFRS 16'daki bu değişiklikler, bir satıcı-kiracının, satış olarak muhasebeleştirilmek üzere TFRS 15'teki gereklilikleri karşılayan satış ve geri kirala işlemlerini sonradan nasıl ölçtüğünü açıklamaktadır.

TFRS 16'da yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları (Devamı)

TMS 1 (Değişiklikler) Kredi Sözleşmesi Şartları İçeren Uzun Vadeli Yükümlülükler

TMS 1'deki değişiklikler, bir işletmenin raporlama döneminden sonraki on iki ay içinde sağlaması gereken koşulların bir yükümlülüğün sınıflandırılmasını nasıl etkilediğini açıklamaktadır.

TMS 1'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.

Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Şirket'in finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.

TMS 7 ve TFRS 7 (Değişiklikler) Tedarikçi Finansmanı Anlaşmaları

TMS 7 ve TFRS 7'de yapılan değişiklikler, işletmelerin tedarikçi finansmanı anlaşmaları ve açıklama gereklilikleri hakkında mevcut açıklama gerekliliklerine niteliksel ve niceliksel bilgi sağlamalarını isteyen yol işaretleri eklemektedir. Değişiklikler, 1 Ocak 2024 tarihinde veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir.

TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Gereklilikler

TSRS 1, bir işletmenin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları hakkında, genel amaçlı finansal raporların birincil kullanıcılarının işletmeye kaynak sağlama ile ilgili karar vermelerinde faydalı olacak bilgileri açıklamasını zorunlu kılmak amacıyla sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalara ilişkin genel gereklilikleri belirler. Bu standardın uygulanması, KGK'nın 5 Ocak 2024 tarihli ve 2024-5 sayılı duyurusunda yer alan işletmelerden ilgili kriterleri sağlayanlar ile kriterlere bakılmaksızın bankalar için 1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde zorunludur. Diğer işletmeler gönüllülük esasına göre TSRS standartlarına uygun raporlama yapabilirler.

TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar

TSRS 2, genel amaçlı finansal raporların birincil kullanıcılarına işletmeye kaynak sağlama ile ilgili kararlarında faydalı olacak iklim ile ilgili risk ve fırsatların tanımlanması, ölçülmesi ve açıklanması ile ilgili gereklilikleri ortaya koymaktadır. Bu standardın uygulanması, KGK'nın 5 Ocak 2024 tarihli ve 2024-5 sayılı duyurusunda yer alan işletmelerden ilgili kriterleri sağlayanlar ile kriterlere bakılmaksızın bankalar için 1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde zorunludur. Diğer işletmeler gönüllülük esasına göre TSRS standartlarına uygun raporlama yapabilirler.

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti

2.8.1 Nakit ve Nakit Benzerleri

Nakit ve nakit benzerleri, kasadaki nakit varlıkları, bankalardaki nakit para, vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatları ve pos bakiyelerini içermektedir. Nakit ve nakit benzerleri, kolayca nakde dönüştürülebilir, vadesi üç ayı geçmeyen ve değer kaybetme riski bulunmayan kısa vadeli yüksek likiditeye sahip varlıklardır. Nakit ve nakit benzerleri elde etme maliyetleri ve tahakkuk etmiş faizlerinin toplamı ile gösterilmiştir. Yabancı para cinsinden olan banka bakiyeleri dönem sonu kurundan değerlenmiştir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.2 Ticari alacaklar

Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Grup kaynaklı ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti (indirgenmiş maliyet) üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, faiz tahakkuku etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmiştir.

Grup'un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için bir alacak riski karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutarı arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağı etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde kar zarar tablosuna yansıtılır.

Grup, söz konusu finansal varlıkların beklenen kredi zararlarını hesaplamak için TFRS 9'daki basitleştirilmiş yaklaşımı kullanmaktadır. Grup, ticari alacaklarını belirli sebeplerle değer düşüklüğüne uğramadığı durumlarda, beklenen kredi zarar karşılığını ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçmektedir. Beklenen kredi zararlarının hesaplamasında, geçmiş kredi zararı deneyimleri ile birlikte, Grup'un geleceğe yönelik tahminleri de dikkate alınmaktadır.

2.8.3 Ticari borçlar

Ticari ve diğer borçlar, mal ve hizmet alımı ile ilgili ileride doğacak faturalanmış ya da faturalanmamış tutarın rayiç değerini temsil eden indirgenmiş maliyet bedeliyle kayıtlarda yer almaktadır.

2.8.4 Hasılat

Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı konsolide finansal tablolarına kaydeder. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde (veya geçtikçe) varlık devredilmiş olur.

Grup aşağıda yer alan temel prensipler doğrultusunda hasılatı finansal tablolarına kaydetmektedir:

  • (a) Müşteriler ile sözleşmeleri belirlenmesi
  • (b) Sözleşmedeki performans yükümlülüklerini belirlenmesi
  • (c) Sözleşmedeki işlem fiyatını saptanması
  • (d) İşlem fiyatını sözleşmedeki performans yükümlülüklerine bölüştürülmesi
  • (e) Her performans yükümlülüğü yerine getirildiğinde hasılatın muhasebeleştirilmesi

Hasılat kalemleri, çimento, hazır beton ve hidroelektrik santrali ile üretilen enerji satışlarından oluşmaktadır.

Faiz gelirleri

Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir.

Temettü geliri

Gelir Grup'un kar payını almayı hak ettiği durumda kayda alınır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.5 Maddi duran varlıklar

Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyetlerinden ve 1 Ocak 2005 'ten sonra satın alınan kalemler için satın alım maliyet değerinden maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Arazi ve arsalar amortismana tabi tutulmazlar ve maliyet değerlerinden birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.

İdari amaçlı ya da halihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri aktifleştirilir. Bu varlıkların inşası bittiğinde ve kullanıma hazır hale geldiklerinde ilgili maddi duran varlık kalemine sınıflandırılırlar. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar.

Maddi duran varlıkların yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı artıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi varlığın maliyetine eklenmektedir. Varlığın maliyetine eklenen, söz konusu yenileme gibi aktifleştirme sonrası yapılan harcamalar, ekonomik ömürleri çerçevesinde amortismana tabi tutulurlar.

Maddi duran varlığın kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir.

Finansal kiralama ile alınan varlıklar, sahip olunan maddi duran varlıklarda olduğu gibi beklenen faydalı ömrüne göre amortismana tabi tutulur. Eğer finansal kiralama döneminin sonunda sahipliğin kazanılıp kazanılmayacağı kesin değil ise beklenen faydalı ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur.

Maddi duran varlıkların amortisman oranları, tahmin edilen faydalı ömürleri esas alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak hesaplanmakta olup, faydalı ömürlere ilişkin bilgi aşağıda gösterilmiştir:

Faydalı Ömür(Yıl)
Yer altı ve Yerüstü Düzenleri 5-40
Binalar 50
Tesis, Makine ve Cihazlar 3-25
Taşıtlar 4-25
Demirbaşlar 5-25
Özel Maliyetler 5-15

Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Faydalı ömür ve amortisman yöntemi düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak uygulanan amortisman yöntemi ve süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydalar ile paralel olup olmadığına bakılmaktadır.

Finansal kiralama ile alınan varlıklar, sahip olunan maddi duran varlıklarda olduğu gibi beklenen faydalı ömrüne göre amortismana tabi tutulur. Eğer finansal kiralama döneminin sonunda sahipliğin kazanılıp kazanılmayacağı kesin değil ise beklenen faydalı ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur.

Bir maddi duran varlık elden çıkarıldığında veya kullanımı ya da satışından, gelecekte ekonomik yarar elde edilmesinin beklenmemesi durumunda finansal durum tablosu (bilanço) dışı bırakılır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve gelir tablosuna dahil edilir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.6 Maddi olmayan duran varlıklar

Maddi olmayan varlıklar, tanımlanabilir olması, ilgili kaynak üzerinde kontrolün bulunması ve gelecekte elde edilmesi beklenen bir ekonomik faydanın varlığı kriterlerine göre mali tablolara alınmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyetlerinden ve 1 Ocak 2005 'ten sonra satın alınan kalemler için satın alım maliyet değerinden, birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilirler. Maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve varsa kalıcı değer kayıpları düşülerek ifade edilmişlerdir. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak kıst bazında itfa edilmektedirler. Grup'un maddi olmayan duran varlıkları bilgisayar lisans ve programları ile yazılımlardan oluşmaktadır. Maddi olmayan varlıklar için itfa payları 3-15 yıldır.

2.8.7 Kiralamalar

Kiracı olarak

Grup, bir sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama niteliği taşıyıp taşımadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda, bu sözleşme kiralama niteliği taşımaktadır ya da bir kiralama işlemi içermektedir. Grup, bir sözleşmenin tanımlanan bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devredip devretmediğini değerlendirirken aşağıdaki koşulları göz önünde bulundurur:

  • a. Sözleşmenin tanımlanan varlık içermesi; bir varlık genellikle sözleşmede açık veya zımni bir şekilde belirtilerek tanımlanır.
  • b. Varlığın işlevsel bir bölümünün fiziksel olarak ayrı olması veya varlığın kapasitesinin tamamına yakınını temsil etmesi. Tedarikçinin varlığı ikame etme yönünde asli bir hakka sahip olması ve bundan ekonomik fayda sağlaması durumunda varlık tanımlanmış değildir.
  • c. Tanımlanan varlığın kullanımından sağlanacak ekonomik yararların tamamına yakınını elde etme hakkının olması
  • d. Tanımlanan varlığın kullanımını yönetme hakkının olması. Grup, varlığın nasıl ve ne amaçla kullanılacağına ilişkin kararların önceden belirlenmiş olması durumunda varlığın kullanım hakkına sahip olduğunu değerlendirmektedir. Şirket varlığın kullanımını yönetme hakkına aşağıdaki durumlarda sahip olmaktadır:
    • i) Grup'un, kullanım süresi boyunca varlığı işletme hakkına sahip olması (veya varlığı kendi belirlediği şekilde işletmeleri için başkalarını yönlendirmesi) ve tedarikçinin bu işletme talimatlarını değiştirme hakkının bulunmaması veya
    • ii) Grup'un, kullanım süresi boyunca varlığın nasıl ve ne amaçla kullanılacağını önceden belirleyecek şekilde varlığı (ya da varlığın belirli özelliklerini) tasarlamış olması.

Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına bir kullanım hakkı varlığı ve bir kira yükümlülüğü yansıtır.

Kullanım hakkı varlığı

Kullanım hakkı varlığı ilk olarak maliyet yöntemiyle muhasebeleştirilir ve aşağıdakileri içerir:

  • a. Kira yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı,
  • b. Kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar,
  • c. Grup tarafından katlanılan tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetler.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.7 Kiralamalar (Devamı)

Kullanım hakkı varlığı (Devamı)

Grup maliyet yöntemini uygularken, kullanım hakkı varlığını:

  • a. Birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklüğü zararları düşülmüş ve
  • b. Kira yükümlülüğünün yeniden ölçümüne göre düzeltilmiş maliyeti üzerinden ölçer.

Grup, kullanım hakkı varlığını amortismana tabi tutarken doğrusal amortisman yöntemini uygular. Tedarikçinin, kiralama süresinin sonunda dayanak varlığın mülkiyetini Grup'a'e devretmesi durumunda veya kullanım hakkı varlığı maliyetinin Grup'un bir satın alma opsiyonunu kullanacağını göstermesi durumunda, Grup kullanım hakkı varlığını kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın faydalı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutar. Diğer durumlarda, Grup kullanım hakkı varlığını, kiralamanın fiilen başladığı tarihten başlamak üzere söz konusu varlığın faydalı ömrü veya kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutar.

Grup kullanım hakkı varlığının değer düşüklüğüne uğramış olup olmadığını belirlemek ve belirlenen herhangi bir değer düşüklüğü zararını muhasebeleştirmek için TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü standardını uygular.

Kira Yükümlülüğü

Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, Grup kira yükümlülüğünü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçer. Kira ödemeleri, bu oranın kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, kiralamadaki zımni faiz oranı kullanılarak iskonto edilir. Grup, bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranını kullanır.

Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğünün ölçümüne dahil olan kira ödemeleri, dayanak varlığın kiralama süresi boyunca kullanım hakkı için yapılacak ve kiralamanın fiilen başladığı tarihte ödenmemiş olan aşağıdaki ödemelerden oluşur:

  • a. Sabit ödemelerden her türlü kiralama teşvik alacaklarının düşülmesiyle elde edilen tutar,
  • b. Bir endeks ya da orana bağlı olan, ilk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan değişken kira ödemeleri,
  • c. Şirket'in satın alma opsiyonunu kullanacağından makul ölçüde emin olması durumunda bu opsiyonun kullanım fiyatı ve

Kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra Grup, kira yükümlülüğünü aşağıdaki şekilde ölçer:

  • a. Defter değerini, kira yükümlülüğündeki faizi yansıtacak şekilde artırır,
  • b. Defter değerini, yapılmış olan kira ödemelerini yansıtacak şekilde azaltır ve
  • c. Defter değerini yeniden değerlendirmeleri ve yeniden yapılandırmaları yansıtacak şekilde ya da revize edilmiş özü itibari ile sabit olan kira ödemelerini yansıtacak şekilde yeniden ölçer.

Kiralama süresindeki her bir döneme ait kira yükümlülüğüne ilişkin faiz, kira yükümlülüğünün kalan bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı uygulanarak bulunan tutardır. Dönemsel faiz oranı, kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, kiralamadaki zımni faiz oranıdır. Şirket, bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranını kullanır. Kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra, Grup, kira yükümlülüğünü, kira ödemelerindeki değişiklikleri yansıtacak şekilde yeniden ölçer. Grup, kira yükümlülüğünün yeniden ölçüm tutarını, kullanım hakkı varlığında düzeltme olarak finansal tablolarına yansıtır. Grup, aşağıdaki durumlardan birinin gerçekleşmesi halinde, kira yükümlülüğünü, revize edilmiş kira ödemelerini revize edilmiş bir iskonto oranı üzerinden indirgeyerek yeniden ölçer:

a. Kiralama süresinde bir değişiklik olması. Grup, revize edilmiş kira ödemelerini revize edilmiş kiralama süresine dayalı olarak belirler,

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.7. Kiralamalar (Devamı)

Kira Yükümlülüğü (Devamı)

b. Dayanak varlığın satın alınmasına yönelik opsiyona ilişkin değerlendirmede değişiklik olması. Grup, revize edilmiş kira ödemelerini, satın alma opsiyonu kapsamında ödenecek tutarlardaki değişikliği yansıtacak şekilde belirler. Grup, kiralama süresinin kalan kısmı için revize edilmiş iskonto oranını, kiralamadaki zımni faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda bu oran olarak; kolaylıkla belirlenememesi durumunda ise Grup'un yeniden değerlendirmenin yapıldığı tarihteki alternatif borçlanma faiz oranı olarak belirler.

Finansal Kiralama

Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin Grup'ta bulunduğu kiralama işlemleri finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır. Finansal kiralama yoluyla elde edilen sabit kıymetler Grup'un bilançosunda, ilgili varlığın makul değeri ile minimum kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden aktifte bir varlık, pasifte ise eşit tutarda bir yükümlülük olarak izlenir. Bu şekilde aktifte izlenen varlıkların amortismanı, diğer benzer varlıklar için uygulanan politikalara uygun olarak ayrılır. Kira süresinin kiralanan varlığın faydalı ömründen kısa olması ve kira süresi sonunda ilgili varlığın Grup tarafından satın alınmasının makul şekilde kesin olmadığı durumlarda, aktifte yer alan kiralanan varlık kira süresi içerisinde; kiralanan varlığın faydalı ömrünün kira süresinden kısa olması durumunda ise faydalı ömrü içinde amorti edilir. Bilançodaki finansal kiralama yükümlülüğü anapara geri ödemeleri yoluyla azaltılırken, kira ödemelerinin finansal gider kısmı, kiralama süresi boyunca oluştuğu döneme ait gelir tablosuna kaydedilir.

2.8.8 Stoklar

Stoklar, elde etme maliyeti ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlendirilmiştir. Maliyet, hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi ile belirlenir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir.

Vadeli stok alımları için, söz konusu varlığın elde etme maliyeti peşin fiyatına indirgenir. Bu durumda, toplam ödeme tutarı ile peşin fiyat arasındaki fark, ilgili dönem boyunca faiz gideri olarak finansal tablolara alınmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.9 Yatırım amaçlı gayrimenkuller

Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup ilk olarak maliyet değerleri ve buna dahil olan işlem maliyetleri ile ölçülürler. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında yatırım amaçlı gayrimenkuller, bilanço tarihi itibarıyla piyasa koşullarını yansıtan gerçeğe uygun değer ile değerlenirler. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç veya zararlar oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilirler.

Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilir.

Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılır. Gerçeğe uygun değer esasına göre izlenen yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar "Maddi Duran Varlıklar"a uygulanan muhasebe politikasını uygular.

2.8.10 Şerefiye

Satın alım işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alım tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir.

Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Grup'un birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim gruplarına) dağıtılır.

Şerefiyenin tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı, doğrudan konsolide kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez. İlgili nakit üreten birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde kar/zararın hesaplamasına dahil edilir.

2.8.11 Varlıklarda Değer Düşüklüğü

Grup, her bir bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilir.

Bir alacakta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda geri çevrilir.

Diğer varlıklarda oluşan değer düşüklüğü kaybı, geri kazanılabilir tutar belirlenirken kullanılan tahminlerde bir değişiklik olduğu takdirde geri çevrilir. Değer düşüklüğü kaybının iptali nedeniyle varlığın kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda hiç değer düşüklüğü kaybının konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde belirlenmiş olacak kayıtlı değeri (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.12 Borçlanma Maliyetleri

Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar (özellikli varlıklar) söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir.

Bir dönemde, özellikli bir varlığın elde edilmesi amacıyla borç alınan fonlara ilişkin aktifleştirilebilecek borçlanma maliyetleri tutarı, ilgili dönemde bu varlıklar için katlanılan toplam borçlanma maliyetlerinden bu fonların geçici yatırımlardan elde edilen gelirlerin düşülmesi sonucu belirlenen tutardır.

2.8.13 Finansal Araçlar

Finansal varlıklar

Sınıflandırma ve ölçüm

Grup, finansal varlıklarını itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen, gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan ve gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak üç sınıfta muhasebeleştirmektedir. Sınıflandırma, finansal varlıkların yönetimi için işletmenin kullandığı iş modeli ve finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özellikleri esas alınarak yapılmaktadır. Şirket, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapmaktadır.

"İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar", sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulan ve sözleşme şartlarında belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarının bulunduğu, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Grup'un itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen finansal varlıkları, "nakit ve nakit benzerleri" ve "ticari alacaklar" kalemlerini içermektedir. Nakit ve nakit benzeri değerlerin de dahil olduğu belirli finansal varlıklar maliyet değerleri ile taşınırlar ve kısa vadeli olmaları sebebiyle kayıtlı değerlerinin yaklaşık olarak makul değerlerine eşit olduğu öngörülmektedir. Ticari alacakların iskonto edilmiş ve TFRS 9 kapsamında şüpheli alacak karşılığı ayrılmış değerlerinin, varlıkların gerçeğe uygun değerine eşdeğer olduğu varsayılmaktadır. İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen ve türev olmayan finansal varlıkların değerlemesi sonucu oluşan kazanç ve kayıplar gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir.

Finansal yükümlülükler

Finansal bir yükümlülük, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılmayan finansal yükümlülüklerin ilk muhasebeleştirilmesi sırasında, ilgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir.

2.8.14 Kur Değişiminin Etkileri

Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçları, Grup'un geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir.

Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası'na çevrilmektedir.

Bilanço tarihi itibarıyla, Şirket ve Türkiye'deki bağlı ortaklıkları tarafından kullanılan döviz kuru değerleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
ABD Doları 29,4382– 29,4913 18,6983 – 18,7320
Avro 32,5739 – 32,6326 19,9349 – 19,9708

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.15 Kur Değişiminin Etkileri (Devamı)

Kur farkları, aşağıda belirtilen durumlar haricinde, oluştukları dönemdeki kar ya da zararda muhasebeleştirilirler:

  • Geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme kalemi olarak ele alınan ve bu tür varlıkların maliyetine dahil edilen kur farkları,
  • Yabancı para biriminden kaynaklanan risklere (risklere karşı finansal koruma sağlamaya ilişkin muhasebe politikaları aşağıda açıklanmaktadır) karşı finansal koruma sağlamak amacıyla gerçekleştirilen işlemlerden kaynaklanan kur farkları,
  • Yurtdışı faaliyetindeki net yatırımın bir parçasını oluşturan, çevrim yedeklerinde muhasebeleştirilen ve net yatırımın satışında kar ya da zararla ilişkilendirilen, ödenme niyeti ya da ihtimali olmayan yurtdışı faaliyetlerden kaynaklanan parasal borç ve alacaklardan doğan kur farkları.

2.8.16 Pay Başına Kazanç / (Kayıp)

Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, net karın, yıl boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.

Türkiye'de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları "bedelsiz hisse" yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip "bedelsiz hisse" dağıtımları, pay başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmaktadır.

2.8.17 Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar

Raporlama döneminden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.

Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir.

2.8.18 Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler

Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır.

Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın en güvenilir şekilde tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Karşılığın, mevcut yükümlülüğün karşılanması için gerekli tahmini nakit akımlarını kullanarak ölçülmesi durumunda söz konusu karşılığın defter değeri, ilgili nakit akımlarının bugünkü değerine eşittir.

Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.19 İlişkili Taraflar

İlişkili taraflar, finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir.

a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin,

(i) raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,

(ii) raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,

(iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.

(b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkili sayılır:

(i) İşletme ve raporlayan işletmenin aynı grubun üyesi olması halinde (yani her bir ana ortaklık, bağlı ortaklık ve diğer bağlı ortaklık diğerleri ile ilişkilidir).

(ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde.

(iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde.

(iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde.

(v) İşletmenin, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde. Raporlayan işletmenin kendisinin böyle bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir.

(vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde.

(vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde.

İlişkili tarafla yapılan işlem raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.

2.8.20 Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler

Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve onun bağlı ortaklığına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden, ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır.

Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi geliri/(giderinin) toplamından oluşur.

Cari vergi

Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kâr, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilendirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri hariç tutması nedeniyle, gelir tablosunda yer verilen kârdan farklılık gösterir. Grup'un cari vergi yükümlülüğü bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır.

Ertelenmiş vergi

Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bahse konu varlık ve yükümlülükler, ticari ya da mali kar/zararı etkilemeyen işleme ilişkin geçici fark, şerefiye veya diğer varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından (işletme birleşmeleri dışında) kaynaklanıyorsa muhasebeleştirilmez.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)

2.8.20 Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler (Devamı)

Ertelenmiş vergi (Devamı)

Ertelenmiş vergi yükümlülükleri, Grup'un geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte ilgili farkların ortadan kalkmasının muhtemel olması şartlarıyla hesaplanmaktadır.

Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olması beklenen ve bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış veya önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Grup'un bilanço tarihi itibarıyla varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır.

Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan gelir vergisiyle ilişkilendirilmesi ya da Grup'un cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir.

2.8.21 Çalışanlara Sağlanan Faydalar

Kıdem Tazminatı Karşılığı

Türkiye'de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı ("TMS 19") uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir.

Bilançoda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülüğü, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve finansal tablolara yansıtılmıştır. Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiştir.

Kar Payı ve İkramiye Ödemeleri

Grup, bazı düzeltmeler sonrası şirket hissedarlarına ait karı dikkate alan bir yönteme dayanarak hesaplanan kar payı ve ikramiyeyi yükümlülük ve gider olarak kaydetmektedir. Grup, sözleşmeye bağlı bir zorunluluk ya da zımni bir yükümlülük yaratan geçmiş bir uygulamanın olduğu durumlarda karşılık ayırmaktadır.

2.8.22 Nakit Akış Tablosu

Nakit akış tablosunda, döneme ilişkin nakit akışları esas, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır.

2.9 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları

Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahmin ve varsayımlardan farklılık gösterebilir. Bu tahmin ve varsayımlar düzenli olarak gözden geçirilmekte, düzeltme ihtiyacı doğduğunda bu düzeltmeler ilgili dönemin faaliyet sonuçlarına yansıtılmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 2 – FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (DEVAMI)

2.9 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları (Devamı)

Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan önemli varsayımlar ve değerlendirmeler aşağıdaki gibidir:

  • Kıdem tazminatı yükümlülüğü, iskonto oranları, gelecekteki maaş artışları ve çalışanların ayrılma oranlarını içeren birtakım varsayımlara dayalı aktüeryal hesaplamalar ile belirlenmektedir. Bu planların uzun vadeli olması sebebiyle, söz konusu varsayımlar önemli belirsizlikler içerir. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Dipnot 18'de yer almaktadır.

  • Şüpheli alacak karşılıkları, TFRS 9 hükümleri doğrultusunda Grup yönetiminin bilanço tarihi itibariyle var olan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibariyle şüpheli alacak karşılıkları Dipnot 7'de sunulmaktadır.

  • Dava karşılıkları ayrılırken, ilgili davaların kaybedilme olasılığı ve kaybedildiği taktirde katlanılacak olan sonuçlar Grup hukuk müşavirlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmekte ve Grup yönetiminin verileri kullanarak en iyi tahminlerini yapıp gerekli gördüğü karşılık ayrılmaktadır (Dipnot 17).

  • Grup'un 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolardaki yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerleri, yeterli bilgi ve mesleki birikime sahip SPK Lisanslı bağımsız değerleme şirketi tarafından hazırlanan ekspertiz raporlarına dayanmaktadır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller 31 Aralık 2023 itibarıyla gerçeğe uygun değerine getirilmiş olup, her sene değerlemeye tabi tutulmaktadır.

DİPNOT 3 – DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR

Bağlı Ortaklıklar

Grup'un %68,76 paya sahip olduğu bağlı ortaklığı Göltaş Enerji'nin özet finansal bilgileri aşağıda açıklanmıştır :

Bağlı Ortaklıklar 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Göltaş Enerji
Dönen varlıklar 78.665.102 244.570.807
Duran varlıklar 1.548.775.308 1.459.725.413
Kısa vadeli yükümlülükler 241.663.513 192.981.100
Uzun vadeli yükümlülükler 195.476.460 511.772.966
1 Ocak 1 Ocak
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Hasılat 458.573.852 518.575.668
Satışların maliyeti (393.997.869) (168.453.158)
Brüt karı 64.575.983 350.122.510

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 4 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA

1 Ocak- 31 Aralık 2023 İnşaat ve İnşaat
Malzemeleri
Enerji Eliminasyon Toplam
Satış gelirleri, net 5.721.942.772 458.573.852 -- 6.180.516.624
Bölümler arası satış gelirleri, net -- -- (820.927.480) (820.927.480)
Satışların maliyeti (-) (3.940.904.311) (393.997.869) 820.927.480 (3.513.974.700)
Brüt kar 1.781.038.461 64.575.983 -- 1.845.614.444

Bölüm varlık ve yükümlülükleri:

31 Aralık 2023 İnşaat ve İnşaat
Malzemeleri
Enerji Eliminasyon Toplam
Toplam varlıklar 7.348.268.613 1.627.440.410 (1.902.782.026) 7.072.926.997
Toplam yükümlülükler 1.419.963.789 437.139.973 (97.814.224) 1.759.289.538
1 Ocak 2022-31 Aralık 2022 İnşaat ve
İnşaat Malzemeleri
Enerji Eliminasyon Toplam
Satış gelirleri, net
Bölümler arası satış gelirleri, net
5.362.823.180
-
518.575.668
-
--
(574.758.168)
5.881.398.848
(574.758.168)
Satışların maliyeti (-) (4.242.504.850) (168.453.158) 574.758.168 (3.836.199.840)
Brüt kar / (zarar) 1.120.318.330 350.122.510 -- 1.470.440.840

Bölüm varlık ve yükümlülükleri:

İnşaat ve
31 Aralık 2022 İnşaat Malzemeleri Enerji Eliminasyon Toplam
Bölüm varlıkları 7.246.035.925 1.704.296.220 (2.067.032.608) 6.883.299.537
Bölüm yükümlülükleri 2.617.229.439 704.754.066 (244.978.096) 3.077.005.409

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 4 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (DEVAMI)

Grup'un raporlanabilir bölümleri aynı zamanda tam konsolidasyon kapsamındaki ayrı şirket faaliyetlerini göstermektedir. Bu bağlamda şirketler arasındaki işlemler piyasa koşullarına uygun şekilde gerçekleştirilmektedir.

Raporlanabilir bölümler arasındaki elimine edilen işlemler büyük ölçüde Göltaş Çimento, Göltaş Enerji ve Göltaş Hazır Beton'un birbirlerine mal alım satımlarından kaynaklanmaktadır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 itibarıyla sona eren hesap döneminde yurtdışı satış tutarlarının kıta bazında detayı aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 1 Ocak
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Amerika 1.345.222.045 1.049.931.300
Asya 84.125.137 148.129.676
Avrupa 51.649.331 14.077.437
Afrika 9.453.937 708.149.010
1.490.450.450 1.920.287.423

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde yurt dışı satışların tamamı Göltaş Çimento tarafından gerçekleştirilmiştir.

DİPNOT 5 – NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kasa 21.509 6.312
Bankalar 65.444.569 51.082.769
- Vadesiz mevduat 43.952.462 44.145.824
- Vadeli mevduat 21.492.107 6.936.945
Diğer hazır değerler (*) 4.048.781 5.222.665
Nakit ve nakit benzerleri 69.514.859 56.311.746

(*) Diğer hazır değerler kalemi vadesi 3 aya kadar olan kredi kartı pos hesaplarından oluşmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un TL cinsinden vadeli mevduatlarının vadeleri 3 aydan kısa olup, etkin faiz oranları TL mevduatlar için %38-%41 (31 Aralık 2022: %13-%18)'dir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 6 – FİNANSAL BORÇLAR

Kısa vadeli finansal borçlar 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
- TL 394.130.454 557.448.015
- ABD Doları - 123.901.512
- EURO - -
394.130.454 681.349.527
Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
- TL 34.136.484 41.590.393
- ABD Doları 15.969.621 33.694.762
- EURO 239.506.025 241.210.356
289.612.130 316.495.511
Uzun vadeli Finansal Borçlar 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
- TL 39.117.528 73.232.407
- ABD Doları - 16.379.211
- EURO 269.119.658 515.972.890
308.237.186 605.584.508

Grup'un kısa ve uzun vadeli toplam banka kredilerinin ödeme planı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Bir yılı geçmeyen 683.742.584 997.845.038
Bir yılı geçen ve iki yılı geçmeyen 290.459.408 289.171.494
İki yılı geçen ve üç yılı geçmeyen 13.333.333 287.120.052
Üç yılı geçen ve dört yılı geçmeyen 4.444.445 21.969.724
Dört yılı geçen ve beş yılı geçmeyen - 7.323.238
Toplam banka kredileri 991.979.770 1.603.429.546

Dövizli kredilerin kalan anapara ödeme tutarları; 540.000 ABD Doları ve 15,65 Milyon Euro'dur. Dolar krediler için etkin faiz oranı %1-%2, Eur krediler için %3-%4'tür (31 Aralık 2022: 5,62 Milyon ABD Doları ve 23,37 Milyon Euro'dur. Dolar krediler için etkin faiz oranı %1-%2, Eur krediler için %3,-%4'tür).

Grup kullanmış olduğu kredilere ilişkin çeşitli teminat, rehin ve ipotekler vermiştir (Dipnot 17).

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 6 – FİNANSAL BORÇLAR (DEVAMI)

Grup'un finansal kiralama borçlarının vade detayları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Toplam finansal kiralama borçları
Bir yılı geçmeyen 244.434 983.677
Bir yılı geçen ve beş yılı geçmeyen 40.360 141.044
Kiralama anapara borcu 284.794 1.124.721
Finansal kiralama anapara geri ödemeleri aşağıdaki gibidir:
Bir yılı geçmeyen 287.400 1.124.719
Bir yılı geçen ve beş yılı geçmeyen 43.230 259.438
330.630 1.384.157

Finansal kiralama, kiralama dönemi 5 yıl olan motorlu araçlar ile ilgilidir. Grup'un finansal kiralamaya ilişkin yükümlülükleri, kiralayanın, kiralanan varlık üzerindeki mülkiyet hakkı vasıtasıyla güvence altına alınmıştır.

Bilanço tarihi itibarıyla finansal kiralama işlemine konu olan varlıkların net defter değeri 3.144.861'dir. (31 Aralık 2022: 3.242.333'tür TL).

Grup'un operasyonel kiralama yükümlülükleri ile ilgili detayları aşağıdaki gibidir.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Operasyonel kiralama borçları
Kısa vadeli kiralama işlemlerinden borçlanmalar 4.850.477 4.979.723
Uzun vadeli kiralama işlemlerinden borçlanmalar 5.132.783 9.619.665
Toplam 9.983.260 14.599.388
DİPNOT 7 - TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli ticari alacaklar
Cari hesap alacakları
- Diğer taraflardan 501.078.560 457.690.108
- İlişkili taraflardan, Dipnot 28 47.392.608 94.698.498
Alacak senetleri
- Diğer taraflardan 365.434.399 489.486.642
913.905.567 1.041.875.248
Ertelenmiş finansman giderleri (-)
- Diğer taraflara (16.614.873) (10.290.632)
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) (24.053.778) (35.889.214)
873.236.916 995.695.402
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Uzun vadeli ticari alacaklar
Cari hesap alacakları
- Diğer taraflardan 11.775.280 12.323.894

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 7 - TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR (DEVAMI)

Satış karşılığında nakit veya nakit benzerlerinin alındığı durumlarda, hâsılat söz konusu nakit veya nakit benzerlerinin tutarıdır. 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyla ticari alacakların yurtiçi satışlarda tahsil süresi sırasıyla ortalama gün 30 ve 60 gündür. 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyle yurtdışı satışlar peşin ve akreditifli olarak gerçekleştirilmiştir.

Şüpheli ticari alacaklar karşılığının dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak
31 Aralık 2023
1 Ocak
31 Aralık 2022
Açılış bakiyesi , 1 Ocak
Dönem içinde ayrılan karşılıklar 35.889.214 56.194.962
Konusu kalmayan karşılıklar 1.879.448 1.680.230
Enflasyon etkisi (13.714.884) (21.985.978)
Kapanış bakiyesi, 31 Aralık 24.053.778 35.889.214

Grup'un müşterilerinden aldığı teminatların niteliği ve tutarı aşağıdaki gibidir:

Ticari alacaklar Döviz cinsi 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Alınan ipotekler TL 14.560.200 22.055.196
Alınan teminat mektupları TL 168.995.000 189.299.461
Alınan teminat çekleri TL 66.800.000 44.159.164
Alınan teminat senetleri TL 2.345.000 3.863.927
Alınan rehinler TL 1.327.774 2.187.813
254.027.974 261.565.561
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli ticari borçlar
Cari hesap borçları
- Diğer taraflara 546.994.171 840.223.432
- İlişkili taraflara, Dipnot 28 2.996.274 2.781.883
549.990.445 843.005.315
Ertelenmiş finansman gelirleri (-)
- Diğer taraflara (10.425.972) (1.633.342)
539.564.473 841.371.973

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 7 - TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR (DEVAMI)

Alımlar karşılığında nakit veya nakit benzerlerinin ödendiği durumlarda, maliyet söz konusu nakit veya nakit benzerlerinin tutarıdır. Ancak, Grup alımlarını büyük ölçüde vadeli olarak gerçekleştirilmekte ve alış bedelinin makul değeri, borçların kalan vade üzerinden bugünkü değerine indirgenmesi suretiyle bulunmaktadır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyle Grup'un borçlarının ödeme vadesi yurtiçi alımlarda 30-90 gün, yurtdışı alımlar ise peşin olarak gerçekleştirilmektedir.

Grup ticari faaliyetleri çerçevesinde; tedarikçilerden yaptıkları alımlarda yapılan sözleşme çerçevesinde avans ödemesi yapmakta, bu avans ödemelerine ve alımların zamanında teslimine karşı tedarikçilerinden teminatlar almaktadır.

Grup'un tedarikçilerinden aldığı teminatların niteliği ve tutarı aşağıdaki gibidir:

Ticari borçlar Döviz cinsi 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Alınan ipotekler 8.650.000 535.512
Alınan teminat mektupları TL 12.646.479 7.774.689
EURO 31.110.355 8.898.999
ABD Doları 21.247.021 2.926.925
Alınan teminat senetleri TL 7.594.000 6.345.408
ABD Doları 6.917.977 7.240.292
Alınan teminat çekleri TL 805.000 1.161.650
88.970.832 34.883.475

DİPNOT 8 – DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR

Grup'un diğer alacaklarının detayı aşağıda belirtilmiştir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İlişkili taraflardan alacaklar, Dipnot 28 14.325.478 8.367.212
Verilen depozito ve teminatlar 14.123.948 28.695.098
Vergi dairesinden alacakları 17.236.190 163.634.242
Diğer alacaklar 45.685.616 200.696.552
Grup'un diğer borçlarının detayı aşağıda belirtilmiştir:
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İlişkili taraflara borçlar, Dipnot 28 - 37.378.077
Ödenecek vergi ve fonlar 15.710.294 11.853.251
Diğer borçlar 1.341.107 5.528.506
Diğer borçlar 17.051.401 54.759.834

DİPNOT 9 – STOKLAR

Grup'un stoklarının detayı aşağıda belirtilmiştir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İlk madde ve malzeme 297.426.106 323.865.925
Yarı mamuller 115.498.468 176.477.080
Mamuller 25.971.370 62.915.372
Ticari mallar 36.417 60.004
Diğer stoklar (*) 692.359 472.767
439.624.720 563.791.148

(*) Diğer stoklar ağırlıklı olarak yedek parçalardan oluşmaktadır

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 10 – FİNANSAL YATIRIMLAR VE ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR

Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire kaydedilen varlıklar 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Göldağ Göller Bölgesi Çimento ve Çimento Mamulleri
Dağıtım, Pazarlama ve Tanzimi Ticaret Limited Şirketi ()
Borsada İşlem Gören Yatırımlar (
), (
)
3.597.975
639.789.189
3.597.975
719.582.261
643.387.164 723.180.236

(*) Grup tarafından 16,84% sermaye payına sahip olunan yatırımın (Orma Orman Mahsülleri) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla makul değeri(594.850.419TL), Borsa İstanbul A.Ş. ("BİST")'de işlem görmesi nedeniyle, BİST tarafından açıklanan güncel emirler arasındaki bekleyen en iyi alış emri olan 129,90 TL birim fiyat üzerinden hesaplanmıştır (31 Aralık 2022 : 75,10 TL) ve cari dönemde diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmiştir.

(**) Grup tarafından % 6,62 sermaye payına sahip olunan yatırımın (Aksu Enerji ve Ticaret A.Ş.) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla makul değeri (44.938.770 TL), Borsa İstanbul A.Ş. ("BİST")'de işlem görmesi nedeniyle, BİST tarafından açıklanan güncel emirler arasındaki bekleyen en iyi alış emri olan 20,56TL birim fiyat üzerinden hesaplanmıştır (31 Aralık 2022 : 42,46 TL) ve değerleme farkları diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmiştir.

(***) Grup'un %95 oranında iştirak ettiği bağlı ortaklığı olan Göldağ faaliyet hacminin düşük olması ve konsolide finansal tablolara etkisinin önemli olmaması nedeniyle ilişikteki konsolide finansal tablolarda enflasyona göre düzeltilmiş maliyet bedeli ile gösterilmiştir.

İştirakler İştirak Oranı% 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Elma Su Puccinelli Elmataş Meyve ve
Sebze Değerlendirme Özü ve Suları San. Tic. A.Ş. 44,65% 39.322.331 22.208.836
39.322.331 22.208.836

İştirak'in yıl içindeki hareketi aşağıdaki gibidir:

1 Ocak - 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Açılış Bakiyesi 22.208.836 74.642.477
Elmasu karından / (zararından) alınan pay 17.842.865 (52.433.641)
Diğer (729.370) --
Dönem Sonu 39.322.331 22.208.836

Özkaynak yöntemine göre değerlenen iştirake ilişkin varlık, yükümlülük, özkaynak, hasılat ve kar zarar bilgileri aşağıda belirtilmiştir;

Yükümlülük
Aktif Toplamı Toplamı Özkaynak Hasılat
31 Aralık 2022 103.570.581 75.905.618 27.664.963 88.380.650
31 Aralık 2023 248.801.200 162.133.962 86.667.238 196.930.184

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 11 – YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER

Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Maliyet Değeri
1 Ocak 2023 itibariyle açılış bakiyesi 970.711.371
İlaveler -
Transferler 6.622.915
Gerçeğe uygun değer değişikliğinden kaynaklanan kazançlar (Dipnot 24) 287.145.875
31 Aralık 2023 itibarıyla net defter değeri 1.264.480.161
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Maliyet Değeri
1 Ocak 2022 itibarıyla açılış bakiyesi 515.184.606
Transferler 14.002.068
Gerçeğe uygun değer değişikliğinden kaynaklanan kazançlar (Dipnot 24) 441.524.697
31 Aralık 2022 itibarıyla net defter değeri 970.711.371

Yatırım amaçlı gayrimenkuller işletmenin aktifinde yer alan Isparta ve Antalya bölgesinde bulunan ve yatırım amaçlı elde tutulan arsa ,arazi ve binalardan oluşmaktadır . 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkulleri içerisinde bulunan arsa, arazi ve binaların gerçeğe uygun değeri, SPK Lisanslı bağımsız bir değerleme şirketi olan ADEN Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. tarafından belirlenmiştir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkulleri ile söz konusu varlıklara ilişkin gerçeğe uygun değer seviyesi aşağıdaki gibidir.

Yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerinde ipotek bulunmamaktadır.

Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi
31 Aralık 2023 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3
Arazi ve arsalar -- -- 1.264.480.161 --
31 Aralık 2022 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3
Arazi ve arsalar -- -- 970.711.371 --

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 12 – MADDİ DURAN VARLIKLAR
1 Ocak 2023 İlaveler Çıkışlar Transferler 31 Aralık 2023
Maliyet
Arsa ve araziler 18.966.166 - - - 18.966.166
Yer altı ve yerüstü düzenleri 1.273.445.349 915.608 - 2.974.518 1.277.335.475
Binalar 543.204.772 7.999.961 - 36.864.321 588.069.054
Tesis, makina ve cihazlar 4.188.983.506 10.246.032 (1.251.606) 166.685.659 4.364.663.591
Taşıtlar 225.790.668 3.967.213 (4.047.675) - 225.710.206
Demirbaşlar 316.958.178 2.704.323 - 2.413.722 322.076.223
Özel maliyetler 24.822.913 29.971 - 2.287.315 27.140.199
Yapılmakta olan yatırımlar 85.476.203 248.786.196 - (219.307.670) 114.954.729
6.677.647.755 274.649.304 (5.299.281) (8.082.135) 6.938.915.643
Birikmiş amortisman
Yer altı ve yerüstü düzenleri 540.284.745 18.261.993 - - 558.546.738
Binalar 221.848.260 9.399.086 - - 231.247.346
Tesis, makina ve cihazlar 2.427.167.579 26.106.477 (155.673) - 2.453.118.383
Taşıtlar 190.650.008 2.174.226 (2.787.245) - 190.036.989
Demirbaşlar 307.121.447 2.808.745 - - 309.930.192
Özel maliyetler 17.603.617 1.270.827 - - 18.874.444
3.704.675.656 60.021.354 (2.942.918) - 3.761.754.092
Net kayıtlı değer 2.972.972.099 3.177.161.551

2023 yılı cari dönem amortisman giderlerinin 59.139.925 TL'si satılan malın maliyetine, 730.104 TL'si genel yönetim giderlerine ve 151.325 TL'si pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine dahil edilmiştir (2022: sırasıyla; 75.876.302 TL, 1.125.208 TL ve 233.216 TL).

31 Aralık 2023 tarihi itibariyle maddi duran varlıklar üzerindeki toplam sigorta tutarı 149.996.253 Avro ve 28.807.993 TL olmak üzere toplam 4.923.575.724 TL'dir.(2022: 88.548.622 Avro, 1.340.277.281 TL)

Sabit kıymetler üzerinde bulunan ipotekler Dipnot 17'de açıklanmıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 12 – MADDİ DURAN VARLIKLAR (DEVAMI)
1 Ocak 2022 İlaveler Çıkışlar Transferler 31 Aralık 2022
Maliyet
Arsa ve araziler 32.968.234 - - (14.002.068) 18.966.166
Yer altı ve yerüstü düzenleri 1.269.770.702 2.139.135 - 1.535.512 1.273.445.349
Binalar 518.890.713 464.087 - 23.849.972 543.204.772
Tesis, makina ve cihazlar 3.925.253.485 19.478.093 - 244.251.928 4.188.983.506
Taşıtlar 222.244.176 3.546.492 - - 225.790.668
Demirbaşlar 313.421.891 3.163.815 - 372.472 316.958.178
Özel maliyetler 24.822.913 - - - 24.822.913
Yapılmakta olan yatırımlar 201.999.896 168.097.039 (14.610.848) (270.009.884) 85.476.203
6.509.372.010 196.888.661 (14.610.848) (14.002.068) 6.677.647.755
Birikmiş amortisman
Yer altı ve yerüstü düzenleri 520.662.022 19.622.723 - - 540.284.745
Binalar 211.138.141 10.710.119 - - 221.848.260
Tesis, makina ve cihazlar 2.392.083.286 35.084.293 - - 2.427.167.579
Taşıtlar 184.569.955 6.080.053 - - 190.650.008
Demirbaşlar 301.819.740 5.301.707 - - 307.121.447
Özel maliyetler 17.167.786 435.831 17.603.617
3.627.440.930 77.234.726 - - 3.704.675.656
Net kayıtlı değer 2.881.931.080 2.972.972.099

31 Aralık 2022 tarihi itibariyle maddi duran varlıklar üzerindeki toplam sigorta tutarı 145.904.149 Euro ve 1.340.276.619 TL olmak üzere toplam 4.252.142.683 TL'dir.

Sabit kıymetler üzerinde bulunan ipotekler Dipnot 17'de açıklanmıştır.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kullanım hakkı varlıklarının detayı aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 2023 İlaveler Çıkışlar 31 Aralık 2023
Kullanım hakkı varlıkları 28.519.106 7.147.857 - 35.666.963
Birikmiş amortismanlar (-) (9.672.966) (9.320.315) - (18.993.281)
Net defter değeri 18.846.140 16.673.682
1 Ocak 2022 İlaveler Çıkışlar 31 Aralık 2022
Kullanım hakkı varlıkları 32.956.567 23.192.038 (27.629.499) 28.519.106
Birikmiş amortismanlar (-) (18.614.723) (7.081.602) 16.023.359 (9.672.966)
Net defter değeri 14.341.844 18.846.140

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

1 Ocak 2023 İlaveler Transfer 31 Aralık 2023
Maliyet
Haklar 102.536.801 4.812.725 1.311.972 108.661.498
Program ve lisanslar 66.626.081 1.728.906 147.249 68.502.236
169.162.882 6.541.631 1.459.221 177.163.734
Birikmiş itfa payları
Haklar 66.376.334 5.795.568 - 72.171.902
Program ve lisanslar 67.396.945 2.938.276 - 70.335.221
133.773.279 8.733.844 - 142.507.123
Net kayıtlı değeri 35.389.603 34.656.611
1 Ocak 2022 İlaveler Transfer 31 Aralık 2022
Maliyet
Haklar 101.246.421 1.290.380 - 102.536.801
Program ve lisanslar 66.082.205 543.876 - 66.626.081
167.328.626 1.834.256 - 169.162.882
Birikmiş itfa payları
Haklar 60.900.360 5.475.974 - 66.376.334
Program ve lisanslar 64.652.736 2.744.209 - 67.396.945
125.553.096 8.220.183 - 133.773.279
Net kayıtlı değeri 41.775.530 35.389.603

DİPNOT 13 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

DİPNOT 14 – PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER

.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler
Stok için verilen sipariş avansları 85.525.206 192.080.776
Gelecek aylara ait giderler 48.476.310 74.920.364
Personel ve iş avansları 124 -
134.001.640 267.001.140
Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Sabit kıymet alımları için verilen sipariş avansları 8.458.526 8.274.498
Gelecek yıllara ait giderler - 381.939
8.458.526 8.656.437

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 14 – PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER (DEVAMI)

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Cari dönem vergisi ile ilgili varlıklar
Mahsup edilebilir vergi (*)
85.390 173.338
85.390 173.338

(*) Grup'un dönem içinde kurum kazancından peşin ödediği verginin gelecek dönemde mahsup edilebileceği tutardan oluşmaktadır.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli ertelenmiş gelirler
Alınan avanslar 65.431.686 119.192.463
Gelecek aylara ait gelirler 623.383 -
66.055.069 119.192.463

DİPNOT 15 – DİĞER DÖNEN VE DURAN VARLIKLAR

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Diğer dönen varlıklar
Devreden KDV 24.423.579 28.011.950
Diğer varlıklar 126.679 5.351.628
24.550.258 33.363.578

DİPNOT 16 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDA BORÇLAR

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Personele borçlar 19.312.384 9.073.928
Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 11.839.552 5.482.893
31.151.936 14.556.821

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 17 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER

a. Teminat, rehin ve ipotekler ("TRİ")

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Döviz tutarı TL karşılığı Döviz tutarı TL karşılığı
A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş (*)
a) Teminatlar
- TL 618.668.216 618.668.216 275.120.519 275.120.519
- ABD Doları 855.000 25.169.661 1.862.000 57.367.754
-EURO 6.057.667 197.321.839 9.214.900 302.684.887
b) İpotekler
- ABD Doları - - - -
-EURO 82.450.000 2.685.718.055 82.450.000 2.708.262.587
c) Rehinler
- TL 216.980.000 216.980.000 357.524.279 357.524.279
B. Tam konsolidasyon kapsamında dâhil edilen ortaklıklar
lehine vermiş olduğu TRİ'lerin toplam tutarı (**)
a) Teminatlar
-TL - - - -
b) Rehin
-TL 64.908.489 64.908.489 106.951.612 106.951.612
C.Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer
3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu
TRİ'lerin toplam tutarı - - - -
D. Diğer verilen TRİ'lerin toplam tutarı - - - -
i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ'lerin toplam tutarı - - - -
ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup
şirketleri lehine vermiş olduğu ABD Doları'nın toplam
tutarı (***) 5.000.000 147.191.000 5.000.000 154.048.749
iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş
olduğu TRİ'lerin toplam tutarı - - - -
Toplam 3.955.957.260 3.961.960.387

Diğer TRİ'lerin özkaynaklara oranı %3'tür (31 Aralık 2022 : %4).

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 70.000.000 Euro tutarındaki ipotek, Göltaş Enerji'nin Eşen I projesi finansmanı için Akbank T.A.Ş.'den almış olduğu krediye ilişkin Muğla ili, Fethiye ilçesi Tapu Sicil Müdürlüğü nezdindeki gayrimenkulleri üzerinde banka lehine birinci derecede, birinci sırada ipoteği ifade etmektedir.

31 Aralık 2023 itibarıyla A maddesindeki 12.450.000 Euro tutarındaki ipotek Eximbank'a sunulan uzun vadeli niyet mektubu kapsamında Yapı Kredi Bankası lehine maliki bulunduğu Isparta ili, Gönen ilçesi, Senirce Köyü, Topraklık mevkiinde kain, M24b10c3c pafta, 1230 parselde kayıtlı taşınmaz üzerindeki 1. Derecede ipoteği ifade etmektedir. 216.908.000 TL tutarındaki makine rehni de aynı kapsamda Yapı Kredi bankası lehine tesis edilmiştir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 17 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

a. Teminat, rehin ve ipotekler ("TRİ") (Devamı)

(**) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla B maddesindeki 64.908.489 TL (31 Aralık 2022: 106.951.612 TL), Göltaş Enerji'nin Eşen I ve Esen II projesi finansmanı için Akbank T.A.Ş.'den almış olduğu krediye karşılık olarak Göltaş Çimento 'nun Göltaş Enerji'deki bulunan tüm hisseleri üzerinde Akbank T.A.Ş. lehine tesis edilen birinci ve ikinci dereceden rehini ifade etmektedir.

Göltaş Enerji 29 Ocak 2010, 2 sayılı yönetim kurulu kararı ile şirket hissedarlarının hisselerini temsilen, karar tarihine kadar ihraç edilmiş tüm muvakkat ilmühaberlerin hissedarlardan toplatılmasına ve iptaline ve de Şirket sermayesinin tamamını temsil edecek şekilde, toplam 10 adet nama yazılı yeni muvakkat ilmühaberler çıkartılmasına ve hissedarlara dağıtılmasına oy birliği ile karar vermiştir. Şirket sermayesinin %100'üne tekabül eden nama yazılı muvakkat ilmühaber üzere Akbank T.A.Ş. Malta Şubesi lehine, teminat altına alınmış borçların tamamen ödenmesi üzerine fekki banka tarafından bildirilinceye kadar geçerli olacak şekilde birinci rehin tesis etmek amacıyla akdedilmiştir.

Göltaş Enerji ayrıca aşağıdaki teminatları banka lehine tesis etmiştir:

  • Banka tarafından uygun bulunacak bir sigorta şirketi tarafından verilen ve banka tarafından uygun görülecek koşullarda Tam Kapsamlı İnşaat Sigorta Poliçesi üzerinde banka lehine dain-i mürtehin kaydının konması ve birinci dereceden rehin kurulması;
  • Göltaş Enerji'nin mevcut tesisleri Eşen I ve Eşen II HES Projesi'ne ilişkin tüm şimdiki ve gelecekteki elektrik enerjisi satışlarından ve tedarikçi garantilerinden doğan ve/veya doğabilecek hakları ve alacaklarını temlik eden Alacak Temliki Sözleşmesi;

Göltaş Enerji'nin Proje Sözleşmeleri uyarınca hâlihazırdaki ve gelecekte doğabilecek tüm hakları ve alacaklarını temlik eden Alacak Temliki Sözleşmesi ve sınırlama olmaksızın, inşaat, mülkiyet, iş aksaması ve deprem sigortaları dâhil olmak üzere Proje'ye ilişkin tüm sigorta poliçelerinin, bankanın dain-i mürtehin olduğunu belirten bir temlik ile keşidesi ve devri

(***) Grup şirketi Orma Orman Mahsulleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. lehine Eximbank kaynaklı dolar cinsinden krediye doğrudan katılınan sermaye payı oranında verdiği kefaleti ifade etmektedir.

b. Finansal tablolarda kaybedilme olasılığına bağlı olarak nakit çıkışı öngörülen davalar için 1.729.689 TL tutarında karşılık ayrılmıştır (31 Aralık.2022: 2.850.059 TL).

Dava karşılığı:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Dava karşılığı 2.850.059 4.817.265
Dönem içinde atılan - (108.981)
Enflasyon etkisi (1.120.370) (1.858.225)
1.729.689 2.850.059

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 17 – KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (DEVAMI)

YEKDEM Davası

Şirket'in, sermayesine % 68,76 oranında iştirak ettiği Göltaş Enerji Elektrik Üretim A.Ş. ("Göltaş Enerji") ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (" EPDK") arasında, Göltaş Enerji'nin YEKDEM ödemelerinden yararlandırılmaması konusundaki ihtilafa ilişkin olarak;

Danıştay 13. Dairesi'nin kararları ile, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 ve 2021 yılları YEKDEM ödemelerinden Göltaş Enerji'nin yararlandırılmamasına dair ihtilaf kapsamında Göltaş Enerji tarafından Danıştay nezdinde yapılan tüm temyiz başvuruları reddedilmiştir. Bu yıllara ilişkin mahkeme kararlarına karşı Göltaş Enerji'nin takip edebileceği iç hukuk yolları tükenmiştir.

2016, 2017, 2018 ,2019 ve 2020 yıllarına ilişkin Göltaş Enerji'ye ödenmiş olan YEKDEM bedellerinin Göltaş Enerji tarafından Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.'ye ("EPİAŞ") iade edilmesi için EPİAŞ ile Göltaş Enerji arasında 12 Şubat 2021 ve 12 Mart 2021 tarihinde imzalanan Borç Ödeme Anlaşmaları uyarınca Göltaş Enerji tarafından ödenmesi gereken tüm bedeller ödenmiş olduğu için temyizin reddine dair bu kararlar neticesinde Göltaş Enerji tarafından ödenmesi gereken başka bir tutar bulunmamaktadır. Bu nedenle ilgili kararların şirketimiz mali tabloları üzerinde de bir etkisi yoktur.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Epiaş ile imzalanan Borç Taksitlendirme Anlaşması kapsamında tüm taksitler ödenmiştir.

Rekabet Kurulu Soruşturması

Rekabet Kurulu'nun 14 Ocak.2016 tarih ve 16-02/44-14 sayılı kararı ile Göltaş Goller Bölgesi Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş ("GÖLTAŞ") hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un ("Rekabet Kanunu") 4. maddesini ihlal ettiğinden bahisle aynı kanunun 16. maddesinin 3. fıkrası uyarınca 14.532.699,42 TL idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir. GÖLTAŞ, aleyhine verilen bu idari para cezasını 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 17. Maddesinin 3. fıkrası uyarınca uygulanan peşin ödeme indirimi ile 10.899.525 TL olarak ödemiştir ve bu tutar ilgili dönemde GÖLTAŞ'ın finansal raporlarında muhasebeleştirilmiştir. Ardından GÖLTAŞ, ilgili Rekabet Kurulu kararının iptali istemiyle idare mahkemeleri nezdinde dava açmış ve bu talebi değerlendiren Ankara 10. İdare Mahkemesi'nin 1 Şubat 2018 tarih ve 2016/3104 E., 2018/227 K. sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Ankara İdare Mahkemesi İptal Kararı'na karşı Rekabet Kurumu, istinaf başvurusunda bulunmuştur. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 8. İdari Dava Dairesi, tesis ettiği 18 Aralık 2018 tarihli, 2018/680 E. ve 2018/1866 K. sayılı kararı ile, Rekabet Kurumu'nun istinaf başvurusunu kabul ederek Ankara İdare Mahkemesi İptal Kararı'nın kaldırılmasına ve davanın reddine karar vermiştir. Bunu takiben GÖLTAŞ, erken ödeme indiriminden yararlandırılmayarak, 14.532.699,42 TL idari para cezasını Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı'na ödenmiş ve bu tutar ilgili dönemde giderleştirilmiştir.

Yukarıda bahsi geçen, 14.532.699 TL tutarın tamamı ödenmiş olup erken ödeme indirimine konu %25'lik tutarın (3.633.175 TL ) yasal faizi ile birlikte GÖLTAŞ'a iade edilmesine karar verilmesi talebi ile İstanbul İdare Mahkemeleri nezdinde GÖLTAŞ tarafından iptal davası açılmıştır. Dosya kapsamında İstanbul 11. İdare Mahkemesi tarafından verilen 27 Aralık 2019 tarih ve 2019/910 E, 2019/2526 K. sayılı karar ile ilgili işlem iptal edilmiştir. Söz konusu iptal kararına karşı Davalı İdareler Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı ve Rekabet Kurumu Başkanlığı tarafından ileri sürülen istinaf talebi İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi'nin 7 Ekim 2020 tarih ve 2020/752 E., 2020/1489 K. sayılı kararıyla reddedilmiştir. Dava konusu tutar yasal faizi ile birlikte GÖLTAŞ'a iade edilmiştir. Söz konusu karara karşı Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı ve Rekabet Kurumu Başkanlığı tarafından temyiz başvurusunda bulunmuştur. Söz konusu temyiz başvurusuna karşı GÖLTAŞ adına 25 Ocak 2021 tarihinde cevap dilekçesi mahkemeye sunulmuştur ve halen karar beklenmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 18 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDAKİ KARŞILIKLAR

a.Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında kısa vadeli karşılıklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kullanılmayan izin yükümlülüğü 16.427.149 12.401.006
Toplam 16.427.149 12.401.006
Kullanılmayan izin yükümlülüğünün dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 1 Ocak
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Açılış bakiyesi, 1 Ocak
Dönem içinde ayrılan karşılıklar 12.401.006 9.360.327
Enflasyon etkisi 11.783.756 8.856.806
(7.757.613) (5.816.127)
Kapanış bakiyesi, 31 Aralık 16.427.149 12.401.006

b. Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında uzun vadeli karşılıklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kıdem tazminatı karşılığı 60.807.275 61.391.372
Kıdem işçiliği teşvik primi karşılığı - -
60.807.275 61.391.372

Yürürlükteki İş Kanunu hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere, hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı yasalar ile değişik 60'ıncı maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır.

Kıdem tazminatı ödemeleri, her hizmet yılı için 30 günlük brüt maaş üzerinden hesaplanmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 35.058,58 TL/yıl tavanına tabidir (31 Aralık 2022: 19.982,83 TL/yıl).

Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir.

Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup'un çalışanların emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 ("Çalışanlara Sağlanan Faydalar"), şirketin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:

Esas varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, ekli finansal tablolarda karşılıklar, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla karşılıklar yıllık % 23,62 enflasyon oranı ve %26,12 iskonto oranı varsayımına göre, %2,02 (31 Aralık 2022: %1,75) reel iskonto oranı ile hesaplanmıştır.

Kıdem tazminatı yükümlülüğünün hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

1 Ocak
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Açılış bakiyesi, 1 Ocak 61.391.372 41.680.157
Hizmet maliyeti 6.366.748 6.330.900
Faiz gideri 10.827.331 10.707.756
Ödenen kıdem tazminatları (-) (3.959.949) (8.728.154)
Aktüeryal kayıp/kazanç 13.552.517 29.728.941
Enflasyon etkisi (27.370.744) (18.328.228)
Kapanış bakiyesi, 31 Aralık 60.807.275 61.391.372

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 19 – ÖZKAYNAKLAR

a) Ödenmiş sermaye

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Pay tutarı % Pay Pay tutarı % Pay
Göl Yatırım Holding A.Ş. 5.529.597 30,72% 5.529.597 30,72%
İsmail Tarman 1.099.368 6,11% 2.577.395 14,32%
Diğer Ortaklar 11.371.035 63,17% 9.893.008 54,96%
18.000.000 100,00 18.000.000 100,00%

(*) Sermayenin %10'undan daha azına sahip ortakların pay tutarı toplamını göstermektedir.

Sermaye Piyasası Kanunu'nun 11'inci maddesi ile Kurul'un 4 Haziran 2009 tarih ve 16/415 sayılı kararına dayanan 8 Haziran 2009 tarih B.02,1.SPK.0.13-816 sayılı onay yazıları çerçevesinde; Şirket, ana sözleşmesinde şirket sermayesi ile ilgili maddesinde değişikliğe gitmiş olup, Şirket sermayesi pay yapısı, her biri 5 TL itibari değerli 1.440.000 pay yerine her biri 1 kuruş itibari değerli 720.000.000 paydan oluşacak şekilde değiştirilmiştir. Değişiklik 4 Kasım 2009 tarihli ticaret sicil gazetesinde tescil edilmiştir. Grup'un ortaklık yapısının detayı 1 no'lu dipnotta belirtilmiştir.

Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla çıkarılmış sermayesi 18.000.000 TL olup bu sermaye tutarı her biri bir kuruş itibari değerde 1.800.000.000 adet paya bölünmüştür (31 Aralık 2022: 18.000.000).

b) Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları

Sermaye düzeltme farkları, Şirket sermayesinin enflasyona (31.12.2023 tarihindeki satın alma gücünde) göre düzeltilmiş toplam tutarı ile Grup'un enflasyon düzeltmesi öncesindeki sermaye tutarı arasındaki farkı ifade eder.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları 956.005.087 956.005.087
Toplam 956.005.087 956.005.087

c) Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler ("Yasal yedekler")

Türk Ticaret Kanunu'na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu'na göre birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin %20'sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net karın %5'i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5'ini aşan dağıtılan karın %10'udur. Türk Ticaret Kanunu'na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50'sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Statü yedekleri 231.173.493 231.173.493
Yasal yedekler 229.547.659 218.776.918
460.721.152 449.950.411

d) Yeniden değerleme ve ölçüm kazanç/kayıpları

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Açılış 114.388.646 -
Cari dönem hareketi (*) (74.266.100) 114.388.646
40.122.546 114.388.646

(*) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelirde gösterilen finansal yatırım değerlemesinden kaynaklanmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 20 – HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETLERİ

Satışların detayı aşağıdaki gibidir:

1 Ocak
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Yurtiçi satış gelirleri 3.768.708.274 3.332.575.998
Yurtdışı satış gelirleri 1.490.450.450 1.920.287.423
Diğer gelirler 102.727.207 76.636.713
Brüt satış gelirleri 5.361.885.931 5.329.500.134
Eksi: Satışlardan iadeler ve indirimler (2.296.787) (22.859.454)
Hasılat 5.359.589.144 5.306.640.680

Satılan mal ve mamul maliyetinin detayı aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İlk madde ve malzeme giderleri 1.408.306.821 1.983.765.557
Dolaysız işçilik giderleri 101.566.704 66.365.331
Genel üretim giderleri 1.458.665.747 1.630.424.815
Elektrik giderleri 725.114.606 1.084.681.280
Sarf malzeme kullanımları 145.954.036 141.157.735
İşçilik giderleri 263.383.503 134.112.457
Amortisman giderleri 76.862.737 90.921.282
Taşeron giderleri 100.164.282 59.513.536
Kiralama giderleri 58.135.598 41.874.063
Bakım, onarım giderleri 36.035.773 24.171.533
Enerji bedeli dağıtım gideri - -
Sigorta giderleri 15.450.622 15.586.730
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 25.155.791 10.331.888
Diğer giderler 12.408.799 28.074.311
Yarı mamul kullanımı 59.361.425 (18.139.055)
Üretilen mamul maliyeti 3.027.900.697 3.662.416.648
Mamul stoklarında değişim 36.944.002 (3.899.022)
Satılan malın maliyeti 3.064.844.699 3.658.517.626
Satılan emtia maliyeti 341.615.109 102.974.738
Satılan hizmet maliyeti 9.979.281 9.172.701
Diğer satışların maliyeti 97.535.611 65.534.775
Satışların maliyeti 3.513.974.700 3.836.199.840

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 21 – GENEL YÖNETİM VE SATIŞ, PAZARLAMA VE DAĞITIM GİDERLERİ

a) Genel yönetim giderleri

1 Ocak
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Memur ücret ve giderleri 112.643.714 78.674.613
Danışmanlık giderleri 13.950.604 11.707.838
Ulaştırma, haberleşme, temsil ve konaklama giderleri 13.478.617 7.737.118
Amortisman giderleri 1.004.565 1.337.925
Kiralama giderleri 3.370.434 2.264.247
Yardım ve bağışlar 4.548.869 4.337.828
Vergi, harçlar ve noter giderleri 5.021.230 7.030.910
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 5.576.987 2.978.353
Güvenlik ve ilan gideri 58.230 544.256
Diğer giderler 8.960.321 10.603.950
168.613.571 127.217.038

b) Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri

1 Ocak
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
İhracat, navlun ve liman giderleri 326.572.113 341.355.519
Dağıtım giderleri 128.863.956 68.946.252
Satış komisyonları 21.737.452 10.510.550
Memur ücret ve giderleri 17.794.575 10.635.848
Amortisman giderleri 208.211 277.304
Diğer giderler 16.173.095 12.460.058
511.349.402 444.185.531

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 22 – NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER

Niteliklerine göre giderler satışların maliyeti, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ve genel yönetim giderleri toplamıdır.

1 Ocak
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Satışların maliyeti 3.513.974.700 3.836.199.840
Genel yönetim giderleri 168.613.571 127.217.038
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 511.349.402 444.185.531
4.193.937.673 4.407.602.409
İlk madde ve malzeme giderleri 1.408.306.821 1.983.765.557
Elektrik giderleri 725.114.606 1.084.681.280
Personel giderleri 495.388.496 289.788.249
İhracat, navlun, liman ve kiralama giderleri 326.572.113 341.355.519
Mamul ve yarımamül stoklarında değişim 96.305.427 (22.038.077)
Satılan hizmet maliyeti 9.979.281 9.172.701
Dönem içi emtia stoklu alışlar 341.615.109 102.974.738
Amortisman giderleri 78.075.513 92.536.511
Taşeron giderleri 100.164.282 59.513.536
Dağıtım giderleri 128.863.956 68.946.252
Sarf malzeme kullanımları 145.954.036 141.157.735
Kiralama giderleri 61.506.032 44.138.310
Bakım, onarım giderleri 36.035.773 24.171.533
Enerji bedeli dağıtım gideri - -
Sigorta giderleri 15.450.622 15.586.730
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 30.732.778 13.310.241
Danışmanlık giderleri 13.950.604 11.707.838
Satış komisyonları 21.737.452 10.510.550
Vergi, harçlar ve noter giderleri 5.021.230 7.030.910
Yardım ve bağışlar 4.548.869 4.337.828
Ulaştırma, haberleşme, temsil ve konaklama giderleri 13.478.617 7.737.118
Diğer giderler 135.136.056 117.217.350
4.193.937.673 4.407.602.409

Bağımsız Denetçi/Bağımsız Denetim Kuruluşundan Alınan Hizmetlere İlişkin Ücretler

Grup'un, KGK'nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırladığı ve hazırlanma esasları 19 Ağustos 2021 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kuruluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine ilişkin açıklaması aşağıdaki gibidir:

2023 2022
Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti 1.293.706 790.910
Vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücretler - -
Diğer güvence hizmetlerinin ücreti - -
Bağımsız denetim dışı diğer hizmetlerin ücreti - -
Toplam 1.293.706 790.910

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 23 – ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER

Esas faaliyetlerden gelirler aşağdaki gibidir:

1 Ocak 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ticari nitelikli kur farkları 158.252.092 135.537.225
Esas faaliyetlerinden faiz ve vadeli satış gelirleri 13.380.133 11.548.164
Diğer 68.392.364 48.624.724
240.024.589 195.710.113

Esas faaliyetlerden giderler aşağdaki gibidir:

1 Ocak 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ticari nitelikli kur farkları 144.786.314 189.818.137
Ceza ve tazminat giderleri (*) - 98.952.803
Karşılık giderleri (Dipnot 7) 2.376.309 4.086.658
Esas faaliyetlerinden faiz ve vadeli satış giderleri 12.160.116 18.860.696
Dava gideri - -
Diğer 98.453.402 20.271.190
257.776.141 331.989.484

(*) EPİAŞ ile Göltaş Enerji arasında imzalanan Borç Taksitlendirme Anlaşması gereği ödenen Yekdem geri ödemelerinden kaynaklanmaktadır.

DİPNOT 24 – YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GIDERLER

Yatırım faaliyetlerinden gelirler ve giderler aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Yatırım amaçlı gayrimenkul değer artışı (Dipnot 11) 287.145.875 441.524.697
Sabit kıymet satış karı 183.364 11.429.643
Menkul kıymet satış karları 183.233 -
287.512.472 452.954.340

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 25 – FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ

Finansman gelirleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Faiz geliri 39.202.170 27.120.416
Kambiyo karları 7.039.659 1.199.163
46.241.829 28.319.579

Finansman giderleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 1 Ocak -
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kambiyo zararları 350.020.143 348.342.182
Kiralama yükümlülklerine ilişkin faiz gideri 2.284.186 4.636.451
Finansman giderleri 174.485.497 207.370.949
526.789.826 560.349.582

DİPNOT 26 – PAY BAŞINA KAZANÇ

1 Ocak
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
Pay başına kazanç:
Net dönem karı/(zararı) 1.707.601.511 984.411.409
Çıkarılmış hisselerinin ağırlıklı ortalama adedi 1.800.000.000 1.800.000.000
Pay başına kazanç / (kayıp) – TL 0,9346 0,5456

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 27 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

a)Dönem karı vergi yükümlülüğü

Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin konsolide ettiği bağlı ortaklık finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi yükümlülükleri, konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.

Türkiye'de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. Türkiye'de kurumlar vergisi oranı %25'tir. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen Geçici 13.madde ile Kurumlar Vergisi oranı 2021 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %25, 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %23 olarak uygulanmıştır. 14 Temmuz 2023 tarihli ve 7456 sayılı Kanunun 21'inci maddesiyle bu oran 2023 yılı vergilendirme dönemi için %25 olarak belirlenmiştir. Şirketler üçer aylık mali karları üzerinden %25 oranında (2022 yılı vergilendirme dönemi için %23) geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın on yedinci gününe kadar beyan edip öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalmış ise bu tutar nakden iade alınabileceği gibi mahsup edilebilir.

En az iki yıl süre ile elde tutulan iştirak hisselerinin %75'i ile gayrimenkullerin satışından doğan karların %25'i, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmesi şartı ile vergiden istisnadır.

Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl karlarından mahsup edilemez.

Gelir Vergisi Stopajı

Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye'deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı hesaplanması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajının 21 Aralık 2021 tarihli ve 4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 21 Aralık 2021 tarihinden geçerli olmak üzere %15'den %10'a düşürülmesine karar verilmiştir. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir.

Yatırım Teşvik Sistemi Kapsamında Elde Edilen Vergi Avantajları

5838 sayılı Kanunun 9. Maddesi ile 28 Şubat 2009 tarihinde yürürlüğe girmek üzere Kurumlar Vergisi Kanunu'na eklenen 32/A maddesi ile yatırımları kazanç vergileri yoluyla özendirmek amacıyla, yatırımlardan elde edilen kazançlara indirimli vergi uygulanması esası getirilmiştir. Getirilen sistem teşvikli yatırımlardan elde edilen kazancın yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar indirimli oran ile vergilendirilmesi esasına dayanmaktadır. Bu sisteme ilişkin esaslar 14 Temmuz 2009 tarih ve 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'ın Uygulanmasına İlişkin 2009/1 sayılı Tebliğ ile açıklanmıştır. Söz konusu düzenleme ile daha önceleri yürürlükte olan ve yatırım harcamalarının belli bir yüzdesinin kurumlar vergisi matrahından indirilmesini sağlayan Yatırım İndirimi uygulamasından farklı olarak, teşvikli yatırım tutarı üzerinden Bakanlar Kurulu Kararı'nda belirtilen "yatırıma katkı oranı" uygulanarak hesaplanacak "yatırıma katkı tutarı"na ulaşılıncaya kadar teşvikli yatırımdan elde edilen kazancın indirimli kurumlar vergisi oranı ile vergilendirilerek yatırımın desteklenmesi söz konusudur.

Yatırım teşvik sistemi kapsamında elde edilen vergi avantajları kapsamda 30 Eyül 2023 tarihi itibari ile Grup, öngörülebilir gelecekte faydalanacağı 101.160.542 TL (31 Aralık 2022: 248.318.755 TL) tutarındaki vergi avantajını ilişikteki konsolide finansalar tablolarına yansıtmıştır.

Bilanço tarihleri itibarıyla Grup'un vergi varlıkları ve yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ertelenen vergi geliri/gideri 599.274.941 (97.841.968)
Cari dönemde ödenecek vergi (131.743.101) (32.567.384)
467.531.840 (130.409.352)

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 27 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (DEVAMI)

a)Dönem karı vergi yükümlülüğü (Devamı)

Bilanço tarihleri itibarıyla Grup'un vergi yükümlülüğü aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kurumlar vergisi karşılığı 131.743.101 32.567.384
Peşin ödenen vergiler (-) (109.220.534) (4.369.593)
Ödenecek vergi (borcu)/alacağı 22.522.567 28.197.791
Ertelenen vergi varlıkları (yükümlülükleri), net 286.940.274 (321.249.769)
309.462.841 (293.051.978)
2023 2022
Vergi öncesi kar/ (zarar) 1.214.745.974 1.112.510.714
Etkin vergi oranı 25% 23%
Vergi oranı ile hesaplanan vergi (gideri ) / geliri (303.686.494) (255.877.464)
Yatırım teşvik avantajına bağlı ertelenmiş vergi varlığı 101.160.542 150.703.547
Geçmiş yıllar zararları 84.975.058 138.721.932
Üzerinden vergi hesaplanmayan cari yıl vergi zararı (180.755.347) (33.635.374)
Diğer (vergi oranı ve yasal enflasyon muhasebesi düzeltmelerinden kaynaklanan
etkiler)
891.941.554 (532.303)
Enflasyon etkisi (126.103.474) (129.789.690)
Dönem Vergi Gideri 467.531.840 (101.649.566)

b) Ertelenen vergi

Grup, ertelenen gelir vergisi varlık ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinin TFRS ve yasal finansal tabloları arasındaki farklı değerlendirilmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Söz konusu geçici farklar genellikle gelir ve giderlerin, tebliğ ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden kaynaklanmaktadır.

Bilanço tarihleri itibarıyla birikmiş geçici farklar ve ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan dökümü aşağıdaki gibidir:

Ertelenmiş
vergi varlıkları/yükümlülükleri, net
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değerleri arasındaki fark 93.551.977 (478.657.914)
Kıdem tazminatı karşılığı 15.201.819 8.021.579
Banka kredileri (12.574.021) (2.745.881)
Karşılıklar 17.806.018 1.149.092
İzin karşılıkları 4.106.788 2.480.202
Gelecek yıllarda kullanılabilecek geçmiş yıl zararı 84.975.058 57.277.382
Yatırım teşviği üzerinden ayırılan ertelenmiş vergi 101.230.943 150.703.547
Dava karşılık giderleri 359.771 444.951
Finansal varlık değer artışlarına ilişkin ertelenmiş vergi (17.592.701) (62.238.126)
Kullanım hakkı varlıkları (1.672.607) 524.405
Diğer 1.547.229 1.790.994
Ertelenmiş vergi varlıklığı 286.940.274 (321.249.769)

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 27 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (DEVAMI)

b) Ertelenen vergi (Devamı)

Grup kullanılmayan finansal zararlardan yararlanılabilecek düzeyde bir finansal karın oluşma olasılığını değerlendirirken,

  • Kullanılmayan finansal zararlardan yararlanılabilecek kadar finansal kar yaratacak düzeyde vergilendirilebilir geçici farklara sahip olup olmadığı,

  • Kullanılmayan finansal zararların kullanım süreleri dolmadan önce, finansal kara sahip olunmasının muhtemel olup olmadığı,

  • Kullanılmayan finansal zararların nedenlerinin belirlenebilir olması ve bunun tekrarlanmasının beklenip beklenmediği,

  • Kullanılmayan finansal zararların kullanılabileceği dönemde finansal kar yaratacak vergi planlama fırsatlarının şirket açısından mümkün olup olmadığı hususlarını dikkate almıştır.

Bu çerçevede, 31 Aralık 2023 itibarıyla Grup'un, 330.900.233 TL değerinde kullanılabilir mali zararları üzerinden faydalanabileceği 84.975.058 TL (31 Aralık 2022: 57.277.382 TL) tutarında ertelenmiş vergi varlığı kayıtlara alınmıştır.

Ertelenmiş vergi aktifi ayrılan devreden geçmiş yıl zararlarının kullanım hakkının sona erecekleri yıllar aşağıdaki gibidir:

Zararın Gerçekleştiği Yıl Göltas Enerji Son Kullanım Yılı
2020 Yılı 21.952.890 2025
2022 Yılı 159.503.901 2027
2023 Yılı 158.443.442 2028
Toplam 339.900.233
Ertelenmiş Vergi Etkisi 84.975.058

Ertelenen vergi varlık/yükümlülüklerinin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Dönem başı ertelenen vergi varlığı (321.249.769) (252.092.919)
Dönem ertelenen vergi geliri/(gideri) 599.274.941 (69.082.182)
Kapsamlı gelirde muhasebeleşen 8.915.102 (74.668)
Dönem sonu ertelenmiş vergi varlıkları/(yükümlülükleri) 286.940.274 (321.249.769)

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 28 – İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI

31 Aralık 2023 Ticari
alacaklar
Ticari
borçlar
Ticari
olmayan
alacaklar
Ticari
olmayan
borçlar
Orma Orman Mahsülleri İntegre Sanayi ve Ticaret A.Ş. 34.990.319 305.099 - -
Ettaş Eğitim Taahhüt ve Ticaret A.Ş. 8.668.028 - - -
Elma-Su Elma ve Diğer Meyveler Özü ve Suları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 3.688.807 - 9.368.761 -
Orkav Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. 45.454 962.243 - -
Göldağ Ltd.Şti. - 912.468 -
Göl Yatırım Holding A.Ş. - 1.728.932 4.044.249 -
47.392.608 2.996.274 14.325.478 -
31 Aralık 2022 Ticari
alacaklar
Ticari
borçlar
Ticari
olmayan
alacaklar
Ticari
olmayan
borçlar
Orma Orman Mahsülleri İntegre Sanayi ve Ticaret A.Ş. 81.711.490 620.044 235.830 24.715.937
Ettaş Eğitim Taahhüt ve Ticaret A.Ş. 12.983.467 - - -
Elma-Su Elma ve Diğer Meyveler Özü ve Suları Sanayi ve Ticaret A.Ş. - 28.476 - 12.662.140
Orkav Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. 3.541 - - -
Göldağ Ltd.Şti. - - 1.467.555 -
Göl Yatırım Holding A.Ş. - 2.133.363 6.663.827 -
94.698.498 2.781.883 8.367.212 37.378.077

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 28 – İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (DEVAMI)

1 Ocak-31 Aralık 2023 1 Ocak-31 Aralık 2022
Faiz/Kira/ Faiz/Kira/
Alımlar Mal Hizmet Diğer Mal Hizmet Diğer
Orma Orman Mahsülleri İntegre
Sanayi ve Ticaret A.Ş.
881.132 7.433 1.243.728 621.822 - 866.887
Ettaş Eğitim Taahhüt A.Ş. - - 76.246 - - 64.354
Göl Yatırım Holding A.Ş. - - 7.469.649 - - 6.833.975
Orkav Orman Ürünleri Sanayi Ticaret
Ldt. Şti.
254.810 3.873.467 - 204.412 1.646.586 258.725
Elma-Su Elma ve Diğer Meyveler Özü
ve Suları Sanayi ve Ticaret A.S.
764.134 56.572 122.355 406.651 212.801 110.691
1 Ocak-31 Aralık 2023 1 Ocak-31 Aralık 2022
Faiz/Kira/ Faiz/Kira/
Satışlar Mal Hizmet Diğer Mal Hizmet Diğer
Orma Orman Mahsülleri İntegre Sanayi ve
Ticaret A.Ş. (**)
143.316.582 2.208 2.861.326 253.658.281 - 5.060.270
Göl Yatırım Holding A.Ş. (***) - - 1.155.120 - - 1.431.002
Orkav Orman Ürünleri Sanayi Ticaret Ldt.
Şti. (*)
248.079 21.561 187.424 74.461 - 184.236
Elma-Su Elma ve Diğer Meyveler Özü ve
Suları Sanayi ve Ticaret A.S. (*)
256.145 - 2.999.446 201.797 - 119.623
Ettaş (****) - - 736.547 10.506 - 904.065
143.820.806 23.769 7.939.863 253.945.045 - 7.699.196

1.900.076 3.937.472 8.911.978 1.232.885 1.859.387 8.134.632

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle Elma-Su'ya yapılan satışlardaki diğer işlemlerin 2.999.446 TL (31 Aralık 2022 : 119.624 TL) tutarındaki kısmı adat ve ortak kullanım gider payı faturalarından oluşmaktadır

(**) 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle Orma' ya yapılan satışlardaki diğer işlemlerin 2.861.326 TL (31 Aralık 2022: 5.060.273 TL) tutarındaki kısmı vade farkı ve ortak kullanım gider payı faturalarından oluşmaktadır.

(***) 31 Aralık 2023 itibariyle Göl Yatırım'a yapılan satışlarda diğer işlemlerin 1.155.120 TL (31 Aralık 2022: 1.431.002 TL) tutarındaki kısmı adat faturalarından oluşmaktadır.

(****) 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle Ettaş' a yapılan satışlardaki diğer işlemlerin 736.547 TL (31 Aralık 2022: 904.065 TL) tutarındaki kısmı vade farkı faturalarından oluşmaktadır.

(*****) 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle Orkav' a yapılan satışlardaki diğer işlemlerin 187.424 TL (31 Aralık 2022: 184.236 TL) tutarındaki kısmı vade farkı ve ortak kullanım gider payı faturalarından oluşmaktadır.

Yönetim kurulu ve üst yönetime ödenen brüt ücret ve benzeri menfaatlerin toplam tutarı 64.274.436 TL'dir (31 Aralık 2022: 79.244.946 TL).

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ

Finansal araçlar

Finansal risk yönetimi amaç ve politikaları

Grup faaliyetlerinden dolayı, borç ve sermaye piyasası fiyatlarındaki, döviz kurları ile faiz oranlarındaki değişimlerin etkileri dâhil çeşitli finansal riskleri yönetmeye odaklanmıştır. Grup risk yönetim programı ile piyasalardaki dalgalanmaların getireceği potansiyel olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlamıştır.

Grup'un finansal araçlarından kaynaklanan başlıca riskler faiz oranı riski, likidite riski, yabancı para riski ve kredi riskidir.

Sermaye yönetimi

Grup, sermayesini net borcun toplam sermaye oranını takip ederek takip etmektedir.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Faiz maliyetli kredi ve yükümlülükler 991.979.770 1.603.429.546
Nakit ve nakit benzerleri (69.514.859) (56.311.746)
Net borç 922.464.911 1.547.117.800
Özkaynak toplamı 5.313.637.459 3.806.294.128
Net borç/özkaynak oranı 17,36% 40,65%

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (DEVAMI)

Faiz Riski

Grup piyasa faiz oranlarındaki değişiklikler, değişken faiz oranlı borçları nedeniyle, Grup açısından risk teşkil etmektedir. 31 Aralık 2023 itibarıyla değişken faizli borçlar ve bunların faiz oranları aşağıdadır:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Sabit faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar - -
Finansal yükümlülükler 657.656.524 1.031.968.456
657.656.524 1.031.968.456
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Değişken faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar - -
Finansal yükümlülükler 334.323.246 571.461.879
334.323.246 571.461.879
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Finansal borçlar 1.002.247.824 1.619.153.654
Toplam kaynaklar 1.759.289.538 3.077.005.409
Borç / kaynaklar oranı 56,97% 52,62%

Aşağıdaki tabloda, diğer tüm değişkenler sabit iken faiz oranlarında meydana gelebilecek değişikliklerin Grup'un vergi öncesi karında/zararında meydana getirebileceği değişiklikler açıklanmıştır.

Faiz oranlarındaki artış Vergi öncesi kar üzerindeki etki
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
%1 3.343.232 5.714.615

Döviz kuru riski

Grup ağırlıklı olarak ABD Doları ve Avro cinsinden borçlu veya alacaklı bulunan meblağların Türk Lirası'na çevrilmesinden dolayı kur değişikliklerinden doğan döviz kur riskine maruz kalmaktadır. Bu riskler, döviz pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmekte ve sınırlandırılmaktadır.

Grup yabancı para kur riskini yabancı para varlıklarını ve yükümlülüklerini dengeli bir şekilde organize etmekte ve yükümlülükler ile varlıkların vadelerini ve yabancı para pozisyonlarını eşleştirme yoluyla yönetmektedir.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (DEVAMI)

Bilanço tarihleri itibarıyla Grup'un yabancı para varlıklar ve borçların döviz tutarı ve TL karşılıkları aşağıdaki gibidir:

TL
31 Aralık 2023 ABD Doları Avro Eşdeğeri
1. Ticari Alacaklar 585.402 - 17.233.181
2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka Hesapları dâhil) 798.938 1.161.114 61.341.298
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
3. Diğer - - -
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 1.384.340 1.161.114 78.574.479
5. Ticari Alacaklar - - -
6a. Parasal Finansal Varlıklar - - -
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
7. Diğer - - -
8. Duran Varlıklar (5+6+7) - - -
9. Toplam Varlıklar (4+8) 1.384.340 1.161.114 78.574.479
10. Ticari Borçlar 4.176.901 36.539 124.374.603
11. Finansal Yükümlülükler 540.000 7.192.657 250.640.416
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - -
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - -
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 4.716.901 7.229.196 375.015.019
14. Ticari Borçlar - - -
15. Finansal Yükümlülükler - 8.388.571 273.740.896
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - -
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - -
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) - 8.388.571 273.740.896
18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 4.716.901 15.617.767 648.755.915
19. Bilanço dışı Türev araçların Net Varlık/ - - -
(Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b)
19a. Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı - - -
19b. Hedge Edilen Toplam Yükümlülük Tutarı - - -
20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük)
Pozisyonu (9-18+19) (3.332.561) (14.456.653) (570.181.436)
21. Parasal Kalemler Net yabancı Para Varlık /
(Yükümlülük) Pozisyonu
(=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (3.332.561) (14.456.653) (570.181.436)
22. Döviz Hedge'i için Kullanılan Finansal
Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri - - -
23. İhracat
24. İthalat

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (DEVAMI)

TL
31 Aralık 2022 ABD Doları Avro Eşdeğeri
1. Ticari Alacaklar -- -- --
2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka Hesapları dâhil) 1.278.880 23.729 40.181.399
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar -- -- --
3. Diğer -- 705.488 23.173.421
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 1.278.880 729.217 63.354.820
5. Ticari Alacaklar -- -- --
6a. Parasal Finansal Varlıklar -- -- --
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar -- -- --
7. Diğer -- -- --
8. Duran Varlıklar (5+6+7) -- -- --
9. Toplam Varlıklar (4+8) 1.278.880 729.217 63.354.820
10. Ticari Borçlar 13.334.337 570.998 430.357.562
11. Finansal Yükümlülükler 4.000.000 5.067.174 290.204.021
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler -- -- --
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler -- -- --
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 17.334.337 5.638.172 720.561.583
14. Ticari Borçlar -- -- --
15. Finansal Yükümlülükler 1.620.000 18.311.963 652.584.129
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler -- -- --
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13.882 11.262 799.060
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) 1.633.882 18.323.225 653.383.189
18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 18.968.219 23.961.397 1.373.944.772
19. Bilanço dışı Türev araçların Net Varlık/
(Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) -- -- --
19a. Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı -- -- --
19b. Hedge Edilen Toplam Yükümlülük Tutarı -- -- --
20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük)
Pozisyonu (9-18+19) (17.689.339) (23.232.180) (1.310.589.952)
21. Parasal Kalemler Net yabancı Para Varlık /
(Yükümlülük) Pozisyonu
(=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (17.675.457) (23.926.406) (1.332.964.313)
22. Döviz Hedge'i için Kullanılan Finansal
Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri -- -- --
23. İhracat -- -- --
24. İthalat -- -- --

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (DEVAMI)

Kar / Zarar Özkaynaklar
Yabancı paranın
Yabancı paranın değer Yabancı paranın Yabancı paranın
31 Aralık 2023 değer kazanması kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi
ABD Doları'nın TL karşısında %10
değerlenmesi halinde:
ABD Doları net varlık / yükümlülüğü (9.835.506) 9.835.506 (7.376.630) 7.376.630
ABD Doları net etki (9.835.506) 9.835.506 (7.376.630) 7.376.630
EURO'nun TL karşısında %10
EURO net varlık / yükümlülüğü
değerlenmesi
halinde:
(47.182.637) 47.182.637 (35.386.978) 35.386.978
EURO net etki (47.182.637) 47.182.637 (35.386.978) 35.386.978
Toplam etki (57.018.143) 57.018.143 (42.763.608) 42.763.608

Döviz pozisyonu ile ilgili olarak duyarlılık testi aşağıdaki gibidir:

Kar / Zarar Özkaynaklar
Yabancı paranın Yabancı paranın
değer
Yabancı paranın Yabancı paranın
31 Aralık 2022 değer kazanması kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi
ABD Doları'nın TL karşısında %10
değerlenmesi halinde:
ABD Doları net varlık / yükümlülüğü
(33.135.670) 33.135.670 (33.135.670) 33.135.670
ABD Doları net etki (33.135.670) 33.135.670 (33.135.670) 33.135.670
EURO'nun TL karşısında %10
değerlenmesi halinde:
EURO net varlık / yükümlülüğü
(46.396.523) 46.396.523 (46.396.523) 46.396.523
EURO net etki (46.396.523) 46.396.523 (46.396.523) 46.396.523
Toplam etki (79.532.193) 79.532.193 (79.532.193) 79.532.193

Kredi riski

Kredi riski, karşılıklı ilişki içinde olan taraflardan birinin bir finansal araca ilişkin olarak yükümlülüğünü yerine getirememesi sonucu diğer tarafın finansal açıdan zarara uğraması riskidir. Grup, kredi riskini belli taraflarla yapılan işlemleri sınırlandırarak ve ilişkide bulunduğu tarafların güvenilirliğini sürekli değerlendirerek yönetmeye çalışmaktadır.

Grup'un kredi riski çok sayıda müşteriyle çalıştığı için dağılmış durumdadır. Müşterilerden olan riskin yönetiminde alacakların mümkün olan en yüksek oranda teminat altına alınması ilkesi ile banka teminatları, gayrimenkul ipoteği ve çek-senet teminatları alınmaktadır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ(DEVAMI)

Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri

Alacaklar
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
31 Aralık 2023 İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili
Taraf
Diğer Taraf Bankalardaki
Mevduat
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) 47.392.608 837.619.588 14.325.478 33.393.458 65.444.569
-
Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- 254.027.974 - - -
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde
47.392.608
-
837.619.588
-
14.325.478
-
33.393.458
-
65.444.569
-
vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri
- - - - -
-
Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - - -
-
Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- 24.053.778 - - -
-
Değer düşüklüğü (-)
- (24.053.778) - - -
-
Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- - - - -

(*) Elde bulundurulan teminatlar veya kredi güvenilirliğinde artış sağlayan diğer unsurlar dikkate alınmaksızın, bilanço tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riskini gösteren tutarlardır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (DEVAMI)

Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
31 Aralık 2022 İlişkili
Taraf
Diğer Taraf İlişkili
Taraf
Diğer
Taraf
Bankalardaki
Mevduat
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) 94.698.545 913.320.798 8.367.216 192.909.219 51.082.771
-
Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-- --
261.565.561
-- -- --
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde
94.698.545 913.320.798 8.367.216 192.909.219 51.082.771
vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
-- -- -- -- --
varlıkların net defter değeri
-
Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
--
--
--
--
--
--
--
--
--
--
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri -- -- -- -- --
--
-
Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
-- 35.889.232 -- -- --
-
Değer düşüklüğü (-)
-- (35.889.232) -- -- --
-
Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-- -- -- -- --

(*) Elde bulundurulan teminatlar veya kredi güvenilirliğinde artış sağlayan diğer unsurlar dikkate alınmaksızın, bilanço tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riskini gösteren tutarlardır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (DEVAMI)

Rayiç değer ölçümleri hiyerarşi tablosu

Şirket finansal tablolarında rayiç değerleri ile yansıtılan finansal araçlarını her finansal araç sınıfının değerleme girdilerinin kaynağına göre üç seviyeli hiyerarşi kullanarak aşağıdaki şekilde sınıflandırmaktadır;

Seviye 1: Belirlenen finansal araçlar için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri.

Seviye 2: Dolaylı veya dolaysız gözlemlenebilir girdi içeren diğer değerleme teknikleri.

Seviye 3: Gözlemlenebilir piyasa girdilerini içermeyen değerleme teknikleri.

31 Aralık 2023 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3
Bilançoda rayiç değerden taşınan finansal varlıklar
Finansal Yatırımlar
643.387.164 643.387.164 -- --
31 Aralık 2022 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3
Bilançoda rayiç değerden taşınan finansal varlıklar
Finansal Yatırımlar
698.585.909 698.585.909 -- --

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket seviye 1 ve seviye 2 arasında ve seviye 3 ile diğer seviyeler arsında transfer yapmamıştır.

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

DİPNOT 29 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (DEVAMI)

Likidite ve Fonlama Riski:

Grup'un fon kaynağı olarak bankaları, satıcılarını ve hissedarlarını kullanma hakkı vardır. Şirket, stratejisi dahilinde belirlenen hedeflerini gerçekleştirmek için gerekli olan fonlama şartlarındaki değişimleri saptayarak ve izleyerek likidite riskini sürekli olarak değerlendirmektedir.

Şirket, tahmini ve fiili nakit akışlarını düzenli olarak izleyerek ve finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla fonların ve borçlanma rezervinin sürekliliğini sağlayarak likidite riskini yönetmektedir.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un finansal yükümlülüklerinden kaynaklanan likidite riskini gösteren tablo aşağıdaki gibidir:

Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar
toplamı
3 aydan kısa 3-12 ay arası 1-5 yıl arası 5 yıldan uzun
31 Aralık 2023 Defter Değeri (I+II+III+IV) (I) (II) (III) (IV)
Türev olmayan
yükümlülükler
Banka kredileri 991.979.770 1.034.658.344 128.613.646 514.454.582 391.590.116 -
Kiralama yükümlülükleri
İlişkili olmayan taraflara
10.268.054 12.263.472 1.577.524 4.710.822 5.975.126 -
ticari borçlar 536.568.199 549.990.445 134.163.374 415.827.071 - -
1.538.816.023 1.596.912.261 264.354.544 934.992.475 397.565.242 -
31 Aralık 2022 Defter Değeri Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar
toplamı
(I+II+III+IV)
3 aydan kısa
(I)
3-12 ay arası
(II)
1-5 yıl arası
(III)
5 yıldan uzun
(IV)
Türev olmayan
yükümlülükler
Banka kredileri 1.603.429.546 1.608.814.496 216.709.532 650.128.596 741.976.368 -
Kiralama yükümlülükleri
İlişkili olmayan taraflara
15.724.108 20.264.831 2.782.214 5.536.657 11.945.960 -
ticari borçlar 838.590.090 840.223.433 210.055.858 630.167.575 - -
1.285.832.82
2.457.743.744 2.469.302.760 429.547.604 8 753.922.328 -

(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası "TL" 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre gösterilmiştir.)

İtfa edilmiş
değerlerinden
gösterilen
İtfa edilmiş
değerlerinden
gösterilen diğer
finansal
31 Aralık 2023 varlıklar yükümlülükler Finansal varlıklar Defter değeri
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 69.514.859 - - 69.514.859
Finansal yatırımlar - - 643.387.164 643.387.164
İlişkili olmayan taraflardan ticari
alacaklar
837.619.588 - - 837.619.588
İlişkili taraflardan ticari alacaklar 47.392.608 - - 47.392.608
Diğer alacaklar 45.685.616 - - 45.685.616
Finansal yükümlülükler
Finansal borçlar - 991.979.770 - 991.979.770
Finansal Kiralama Yükümlülükleri - 10.268.054 - 10.268.054
İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar - 536.568.199 - 536.568.199
İlişkili taraflara borçlar - 2.996.274 - 2.996.274
Diğer borçlar - 17.051.401 - 17.051.401

DİPNOT 30 - FİNANSAL ARAÇLAR – GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI

31 Aralık 2022 İtfa edilmiş
değerlerinden
gösterilen
varlıklar
İtfa edilmiş
değerlerinden
gösterilen diğer
finansal
yükümlülükler
Finansal varlıklar Defter değeri
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 56.311.746 - - 56.311.746
Finansal yatırımlar - - 698.585.909 698.585.909
İlişkili olmayan taraflardan ticari
alacaklar
913.320.798 - - 913.320.798
İlişkili taraflardan ticari alacaklar 94.698.498 - - 94.698.498
Diğer alacaklar 200.696.552 - - 200.696.552
Finansal yükümlülükler
Finansal borçlar - 1.603.429.546 - 1.603.429.546
Finansal Kiralama Yükümlülükleri - 15.724.108 - 15.724.108
İlişkili olmayan taraflara ticari
borçlar
- 838.590.090 - 838.590.090
İlişkili taraflara borçlar - 2.781.883 - 2.781.883
Diğer borçlar - 54.759.834 - 54.759.834

Grup'un finansal riskten korunma muhasebesi çerçevesinde yapmış olduğu finansal uygulamaları bulunmamaktadır.

DİPNOT 31 – RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR

Bulunmamaktadır.

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.