Quarterly Report • Apr 8, 2024
Quarterly Report
Open in ViewerOpens in native device viewer
31 ARALIK 2023 TARİHİ İTİBARIYLA HAZIRLANAN FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
8 Nisan 2024
Bu rapor, 4 sayfa bağımsız denetim raporu ve 56 sayfa finansal tablolar ve finansal tabloları tamamlayıcı dipnotlardan oluşmaktadır
| 1 | Şirket'in Organizasyonu ve Faaliyet Konusu |
9 |
|---|---|---|
| 2 | Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar | 10 |
| 3 | İlişkili Taraf Açıklamaları | 34 |
| 4 | Nakit ve Nakit Benzerleri |
34 |
| 5 | Ticari Alacaklar | 34 |
| 6 | Finansal Borçlanmalar |
36 |
| 7 | Ticari Borçlar | 36 |
| 8 | Diğer Alacaklar ve Borçlar |
37 |
| 9 | Stoklar | 38 |
| 10 | Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 38 |
| 11 | Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar | 39 |
| 12 | Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar | 39 |
| 13 | Taahhütler |
40 |
| 14 | Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar ve Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar |
41 |
| 15 | Peşin Ödenmiş Giderler, Ertelenmiş Gelirler, Diğer Varlık ve Yükümlülükler |
42 |
| 16 | Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri | 43 |
| 16 | Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (devamı) | 44 |
| 16 | Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri (devamı) | 45 |
| 17 | Hasılat ve Satışların Maliyeti | 45 |
| 18 | Pazarlama Giderleri, Genel Yönetim Giderleri | 46 |
| 19 | Niteliklerine Göre Giderler | 46 |
| 20 | Esas Faaliyetlerden Diğer Gelir/Giderler | 46 |
| 20 | Esas Faaliyetlerden Diğer Gelir/Giderler(devamı) | 47 |
| 21 | Finansman Gelirleri | 47 |
| 22 | Finansman Giderleri | 47 |
| 23 | Vergiler |
48 |
| 24 | Pay Başına Kayıp | 48 |
| 25 | Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi |
48 |
| 26 | Finansal Araçlar | 53 |
| 27 | Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen Ya Da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir Ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gereken Diğer Hususlar |
54 |
| 28 | Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar | 54 |
| EK DİPNOT: PORTFÖY SINIRLAMALARINA UYUMUN KONTROLÜ |
55 |
| VARLIKLAR | Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| Notlar | 31.Ara | 31.Ara | |
| 2023 | 2022 | ||
| DÖNEN VARLIKLAR | 48.703.523 | 64.404.202 | |
| Nakit ve nakit benzerleri | 4 | 258.783 | 1.481.752 |
| Finansal yatırımlar | 4 | - | 2.000.232 |
| Ticari alacaklar | 6.923.023 | 3.940.355 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar |
5 | 6.923.023 | 3.940.355 |
| Diğer alacaklar | 11.504 | 40.875 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar |
8 | 11.504 | 40.875 |
| Stoklar | 9 | 9.813.831 | 55.049.517 |
| Peşin ödenmiş giderler | 15 | - | 49.581 |
| Diğer dönen varlıklar | 15 | 31.696.384 | 1.841.891 |
| DURAN VARLIKLAR | 1.815.664.580 | 1.246.577.587 | |
| Diğer Alacaklar | 8 | 530.545 | 456.544 |
| - İlişkili taraflardan diğer alacaklar |
183.224 | 169.982 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar |
8 | 347.322 | 286.562 |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar | 11 | 82.867.784 | 33.411.534 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | 10 | 1.271.020.000 | 1.209.571.910 |
| Maddi duran varlıklar | 10 | 386.800.787 | 2.660.843 |
| Peşin ödenmiş giderler | 15 | 2.223.638 | 476.756 |
| Diğer duran varlıklar | 15 | 72.221.827 | -- |
| TOPLAM VARLIKLAR | 1.864.368.103 | 1.310.981.790 |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla Finansal Durum Tablosu (Bilanço) 1 Ocak – 31 Aralık 2023 Dönemine Ait Finansal Durum Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| KAYNAKLAR | Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| Notlar | 31.Ara | 31.Ara | |
| KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | 2023 43.456.115 |
2022 6.131.931 |
|
| Finansal Borçlar | 7.021.525 | - | |
| Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları | 6 | 22.289.586 | 1.908.631 |
| Ticari borçlar | 7 | 6.013.486 | 3.076.682 |
| - İlişkili taraflara ticari borçlar |
3 | -- | -- |
| - İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar |
7 | 6.013.486 | 3.076.682 |
| Diğer borçlar | 3.725.462 | 148.847 | |
| - İlişkili taraflara diğer borçlar |
3 | 2.858.240 | -- |
| - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar |
8 | 867.222 | 148.847 |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 15 | 4.406.056 | 997.771 |
| UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | 132.701.369 | 4.214.455 | |
| Uzun vadeli borçlanmalar | 6 | 130.853.531 | 3.800.244 |
| Uzun vadeli karşılıklar | 1.847.838 | 414.211 | |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar |
16 | 1.847.838 | 414.211 |
| ÖZKAYNAKLAR | 1.688.210.619 | 1.300.635.403 | |
| Ödenmiş sermaye | 19 | 142.560.000 | 142.560.000 |
| Sermaye düzeltme farkları | 19 | 2.530.093.384 | 1.627.078.558 |
| Hisse senetleri ihraç primleri | 9.828.163 | 6.781.297 | |
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 19 | 30.145.304 | 6.768.885 |
| Diğer Yedekler | 445.534.944 | 309.131.955 | |
| Geçmiş Yıllar Karları (Zararları) | 18 | -1.616.723.505 | -1.215.551.842 |
| Net Dönem Karı (Zararı) | 146.950.469 | 423.866.550 | |
| Çalışanlara sağlanan faydalardaki aktüeryal kazançlar/(kayıplar) |
-178.140 | -- | |
| TOPLAM KAYNAKLAR | 1.864.368.103 | 1.310.981.790 |
1 Ocak – 31 Aralık 2023 Dönemine Ait Finansal Durum Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Kar veya Zarar Tablosu ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu | Sınırlı Denetimden Geçmiş |
Sınırlı Denetimden Geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| 1 Ocak 2023- |
1 Ocak 2022- |
||
| Notlar | 31.Ara.23 | 31.Ara.22 | |
| KAR VEYA ZARAR KISMI: | |||
| Hasılat | 17 | 32.538. 335 |
9.185.234 |
| Satışların maliyeti | 17 | -19.854.443 | -6.557.803 |
| BRÜT KAR | 12.683.892 | 2.627.431 | |
| Genel yönetim giderleri | 18 | -16.875.113 | -6.485.474 |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 20 | 151.375.654 | 427.986.703 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler | 20 | -185.602 | -239.258 |
| FAALİYET KARI | 146.998.831 | 423.889.402 | |
| FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI/ZARARI | 146.998.831 | 423.889.402 | |
| Finansman gelirleri | 21 | 1.495.638 | 239.171 |
| Finansman giderleri | 22 | -1.905.772 | -262.023 |
| VERGİ ÖNCESİ KARI | 146.588.697 | 423.866.550 | |
| Dönem vergi geliri / (gideri) | 23 | 361772 | -- |
| DÖNEM KARI | 146.950.469 | 423.866.550 | |
| DİĞER KAPSAMLI GELİR Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar |
-178.139 | -81.299 | |
| Çalışanlara sağlanan faydalardaki aktüeryal | 16 | -178.139 | -81.299 |
| kazançlar/(kayıplar) | |||
| Pay başına kazanç/(kayıp) | 24 | 1,031 | 2,973 |
| Sulandırılmış pay başına kayıp | 24 | 1,031 | 2,973 |
1 Ocak - 31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Özkaynak Değişim Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelir ve giderler |
Birikmiş zararlar | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ödenmiş sermaye |
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları |
Hisse senetleri ihraç primleri |
Çalışanlara sağlanan faydalardaki aktüeryal kazançlar |
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler |
Özel fonlar |
Geçmiş yıl karları/(zararl arı) |
Net dönem karı/(zararı) |
Toplam | |
| 1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla bakiyeler | 142.560.000 | 2.481.981 | 517.746 | (269.819) | 1.187.526 29.000.000 | (47.345.519) | 15.151.199 | 143.283.114 | |
| Transferler | - | - | - | - | - | - | 15.151.199 | (15.151.199) | - |
| Sermaye artırımı ile nakit girişi | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Enflasyon Düzeltme Farkı | - | - | - | - | - | - | - | ||
| Toplam kapsamlı gider | - | - | - | (81.299) | - | - | - | 424.217.672 | 424.136.373 |
| 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla bakiyeler | 142.560.000 | 2.481.981 | 517.746 | (351.118) | 1.187.526 29.000.000 | (32.194.320) | 424.217.672 | 567.419.487 | |
| 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla bakiyeler |
142.560.000 | 2.481.981 | 517.746 | (351.118) | 1.187.526 | 29.000.000 | (32.194.320) | 424.217.672 | 567.419.487 |
| Transferler | - | - | - | - | - | - | 424.217.672 | (424.217.672) | - |
| Sermaye artırımı ile nakit girişi | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Enflasyon Düzeltmesi Farkı | - | 2.527.611.403 | 9.310.417 | - | - | - | - | - | 2.620.921.820 |
| Toplam kapsamlı gider | - | - | - | 28.957.778 | 416.534.944 | (2.008.746.857) | 146.950.469 | (1.416.031.380) | |
| 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla bakiyeler |
142.560.000 | 2.530.093.384 | 9.828.163 | (351.118) | 30.145.304 | 445.534.944 | (1.616.723.505) | 146.950.469 | 1.864.368.103 |
(*) Dipnot 16'da detaylı açıklanmıştır.
1 Ocak - 31 Aralık 2023 Dönemine Ait Nakit Akış Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Bağımsız | Bağımsız | ||
|---|---|---|---|
| NAKİT AKIŞ TABLOSU | Denetimden | Denetimden | |
| Geçmiş | Geçmiş | ||
| Notlar | 2023 | 2022 | |
| A. İşletme faaliyetlerinden nakit akışları | 383.179.891 | (3.227.523) | |
| Dönem Karı | 146.950.469 | 424.257.387 | |
| Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler | 269.592.005 | - | |
| Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler | 416.378.592 | 10.301 | |
| Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler | 1.482.557 | 42.302 | |
| İzin Karşılığı ile ilgili Düzeltmeler | - | - | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili | - | (81.299) | |
| Düzeltmeler | |||
| Kıdem Tazminatı Karşılıkları ile ilgili düzeltmeler | 1.482.557 | ||
| Diğer karşılıklar(iptalleri) ile ilgili düzeltmeler | (14.388) | 186.738 | |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları | (427.564.000) | ||
| (Kazançları) ile İlgili Düzeltmeler | - | ||
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların | - | (172.978) | |
| karlarındaki/zararlarındaki paylar | |||
| Faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler | (396.330) | 16.864 | |
| İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet | - | (3.410.125) | |
| (zararı)/karı | |||
| İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler | |||
| Ticari alacaklardaki azalış (artış) ile ilgili düzeltmeler | (2.982.668) | (2.457.417) | |
| İlişkili taraflardan ticari alacaklardaki azalış (artış) | -- | -- | |
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklardaki azalış (artış) | (2.982.668) | (2.457.417) | |
| Faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki (artış) ile ilgili düzeltmeler | (29.775.541) | 8.296 | |
| İlişkili taraflardan faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki azalış(artış) | -- | 2.361 | |
| İlişkili olmayan taraflardan faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki azalış(artış) | (29.775.541) | -- | |
| Stoklardaki (artış) ile ilgili düzeltmeler | 45.235.686 | 1.768.234 | |
| Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Artış (Azalış) | -- | 146.550 | |
| Faaliyetlerle ilgili diğer varlıklardaki azalış ile ilgili düzeltmeler | (38.374.720) | (564.614) | |
| Ticari borçlardaki (azalış) artış ile ilgili düzeltmeler | 2.936.803 | 1.362.851 | |
| İlişkili taraflara ticari borçlardaki artış (azalış) |
-- | (663.859) | |
| İlişkili olmayan taraflara ticari borçlardaki artış (azalış) | 2.936.803 | 2.026.710 | |
| Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artışla ilgili düzeltmeler | 6.359.782 | - | |
| İlişkili olmayan taraflara faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış | 6.359.782 | -- | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında | -- | (81.299) | |
| Yapılan Ödemeler | |||
| Vergi Ödemeleri/İadeleri | 3.561.921 | -- | |
| İşletme faaliyetlerinde(n) sağlanan/(kullanılan) net nakit | 344.805.171 | (3.227.523) | |
| B. Yatırım faaliyetlerinde(n) (kullanılan)/kaynaklanan nakit akışları |
|||
| Yatırım amaçlı gayrimenkul yatırımlarından kaynaklanan nakit | (445.588.033) | -- | |
| çıkışları | |||
| Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları |
(71.860.054) | (54.137) | |
| Verilen Avans ve Borçlar | (21.549.839) | - | |
| Yatırım faaliyetlerinde (kullanılan)/kaynaklanan net nakit | (538.997.926) | (54.137) |
İlişikteki notlar bu finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.
| C. Finansman faaliyetlerinde(n) (kullanılan)/kaynaklanan nakit |
||
|---|---|---|
| akışları | ||
| Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri | 152.594.833 | 10.830.307 |
| Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları | -- | (4.227.090) |
| Mevduat faiz gelirleri | -- | 239.170 |
| Ödenen faiz | (1.846.546) | (180.707) |
| Diğer nakit girişleri(çıkışları) | (14.388) | 1.080.307 |
| Finansman faaliyetlerinde(n) (kullanılan)/kaynaklanan net nakit | 154.455.766 | 5.581.373 |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış/(azalış) | (3.223.203) | 3.380.019 |
| Dönem başı nakit ve nakit benzerleri | 3.481.985 | 101.966 |
| Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri | 258.783 | 3.481.985 |
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait
Finansal Tabloları Tamamlayıcı Dipnotlar
(Para birimi: Aksi belirtilmedikçe TL)
Pera Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı A.Ş., 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak üzere 20 Ocak 1992 tarihinde İstanbul Ticaret Sicili'ne tescil edilip, 24 Ocak 1992 tarih ve 2952 sayılı Türk Ticaret Sicili Gazetesi'ne ilan edilerek kurulmuştur. Şirket bir menkul kıymet yatırım ortaklığı olarak faaliyette bulunurken gayrimenkul yatırım ortaklığına dönüşmek üzere Sermaye Piyasası Kurulu'na ("SPK") başvurmuş ve SPK'nın 11 Ağustos 2006 tarihli izni sonrası, 6 Eylül 2006 tarihli Olağanüstü Genel Kurulu'nda onaylandığı üzere "Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı"na dönüşerek unvanını "Pera Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş." ("Şirket") olarak değiştirmiştir. Gayrimenkul yatırım ortaklığı unvanının alınması ve faaliyet konusu değişikliği 11 Eylül 2006 tarih ve 6639 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nde yayımlanmış ve tescil edilmiştir.
Şirket'in temel amaç ve faaliyet konusu SPK'nın Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına ilişkin düzenlemelerinde yazılı amaç ve konularda iştigal etmektir. Şirket'in faaliyet esasları, portföy yatırım politikaları ve yönetim sınırlamalarında, SPK'nın düzenlemelerine ve ilgili mevzuata uyulması esas alınmaktadır.
Şirket'in kayıtlı adresi; Kızılırmak Mah. Dumlupınar Bulvarı 3-B İç Kapı No:77 Next Level Plaza Çankaya/ Ankara. Şirket bünyesinde 13 (31 Aralık 2022: 13) kişi çalışmaktadır.
Şirket'in (Pera Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı olarak) hisseleri 1992 yılında halka arz olunmuş olup, Borsa İstanbul Anonim Şirketi'nde ("BİST") işlem görmektedir. 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, Şirket'in hisselerini elinde bulunduran hissedarlar ve hisse oranları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|||
|---|---|---|---|---|
| Hissedarlar | Nominal değer |
% | Nominal değer |
% |
| Merill Lynch International |
-- | -- | 7.145.816 | 5,01% |
| Servet ÇETİNKAYA |
7.536.000 | 5,16% | -- | -- |
| Salih YÜKSEL |
9.822.431 | 6,89% | -- | -- |
| Diğer (halka açık) |
125.381.569 | 87.95% | 135.414.184 | 94,99% |
| Ödenmiş Sermaye |
142.560.000 | 100 | 142.560.000 | 100 |
| Sermaye Düzeltme Farkları |
2.481.981 | 2.481.981 | ||
| Düzeltilmiş Sermaye |
145.041.981 | 145.041.981 |
Şirket'in 1 Aralık 2020 tarihli ve 298 sayılı Yönetim Kurulu Kararına istinaden, 89.100.000 TL olan çıkarılmış sermayesi, tamamı nakden olmak üzere 16 Mart 2021 tarihinde 53.460.000 TL artırılarak 142.560.000 TL'ye yükseltilmiştir. Şirket'in 29.07.2022 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu genel kurul toplantısı ile 250.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tavanını, 31.12.2026 tarihine kadar geçerli olmak üzere 700.000.000 TL olarak belirlenmiştir.
Şirket'in hisselerinin tamamı adi hisseler olup ortakların herhangi bir imtiyaz hakkı bulunmamaktadır.
Şirket'in müşterek yönetime tabi diğer ortaklığı olan Maya Turizm Limited ("Maya") Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ("KKTC") kurulmuş bir şirkettir. Maya, Aqua Dolce Turizm ve Eğlence Merkezi Projesi'ni geliştirmek üzere kurulmuş olup, Aqua Dolce Turizm ve Eğlence Merkezi, Resort Otel, SPA, çok amaçlı konferans salonu, casino, spor tesisleri, apartmanlar ve müstakil konutları içerecek şekilde tasarlanmaktadır. İlişikteki finansal tablolarda, Maya Turizm özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir.
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.)
İlişikteki finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan II-14.1 sayılı "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS"ler) uygun olarak hazırlanmıştır. TFRS'ler; KGK tarafından Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS"), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TMS Yorumları ve TFRS Yorumları adlarıyla yayımlanan Standart ve Yorumları içermektedir.
Finansal tablolar, KGK tarafından 7 Haziran 2019 tarih ve 30794 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş finansal tablo örnekleri esas alınarak geliştirilen TFRS Taksonomisine uygun olarak sunulmuştur.
Finansal tablolar Şirket Yönetim Kurulu tarafından 08 Nisan 2023 tarihinde onaylanmıştır. Bu finansal tabloları Şirket Genel Kurulu'nun değiştirme, ilgili düzenleyici kurumların ise değiştirilmesini talep etme hakkı bulunmaktadır.
Finansal tablolar, gerçeğe uygun değerinden gösterilen yatırım amaçlı gayrimenkuller haricinde tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.
Şirket'in finansal tabloları, faaliyette bulunduğu temel ekonomik çevrede geçerli para birimi olan ve finansal tablolar için raporlama para birimi olan Türk Lirası ("TL") cinsiden ifade edilmiştir ve aksi belirtilmedikçe tam olarak sunulmuştur.
Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi TFRS'leri uygulayan işletmeler, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamayla birlikte, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarından itibaren TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına göre enflasyon muhasebesi uygulamaya başlamıştır. TMS 29, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan işletmelerin, konsolide finansal tabloları da dahil olmak üzere, finansal tablolarında uygulanmaktadır. İlişikteki finansal tablolar, TMS 16 kapsamında yeniden değerleme modeli uyarınca gerçeğe uygun değerinden ölçülen arazi ve arsalar ile makine ve ekipman varlık grupları dışında tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Söz konusu finansal tablolar ile önceki dönemlere ait karşılaştırmalı tüm tutarlar, TMS 29 uyarınca Türk lirasının genel satın alma gücünde meydana gelen değişimlere göre düzeltilmiş ve nihayetinde Türk lirasının 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden ifade edilmiştir. Şirket, TMS 29 uygulamasında, KGK'nın yaptığı yönlendirme uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endekslerine (TÜFE) göre elde edilen düzeltme katsayılarını kullanmıştır. Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden bu yana cari ve geçmiş dönemlere ait TÜFE ile karşılık gelen düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:
| Yıl sonu | Endeks | Endeks, % | Düzeltme katsayısı |
|---|---|---|---|
| 2004 | 113,86 | 13,86 | 16,33 |
| 2005 | 122,65 | 7,72 | 15,16 |
| 2006 | 134,49 | 9,65 | 13,83 |
| 2007 | 145,77 | 8,39 | 12,76 |
| 2008 | 160,44 | 10,06 | 11,59 |
| 2009 | 170,91 | 6,53 | 10,88 |
| 2010 | 181,85 | 6,40 | 10,22 |
| 2011 | 200,85 | 10,45 | 9,26 |
| 2012 | 213,23 | 6,16 | 8,72 |
| 2013 | 229,01 | 7,40 | 8,12 |
| 2014 | 247,72 | 8,17 | 7,51 |
| 2015 | 269,54 | 8,81 | 6,90 |
| 2016 | 292,54 | 8,53 | 6,36 |
| 2017 | 327,41 | 11,92 | 5,68 |
| 2018 | 393,88 | 20,30 | 4,72 |
| 2019 | 440,50 | 11,84 | 4,22 |
| 2020 | 504,81 | 14,60 | 3,68 |
| 2021 | 686,95 | 36,08 | 2,71 |
| 2022 | 1128,45 | 64,27 | 1,65 |
| 2023 | 1859,38 | 64,77 | 1 |
TMS 29 uyarınca finansal tablolarda gerekli düzeltmeleri yapmak üzere, varlık ve yükümlülükler ilk olarak parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave bir ayrıştırmaya tabi tutulmuştur. Parasal kalemler (bir endekse bağlı olanlar hariç) ile raporlama dönemi sonundaki cari değerleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler halihazırda 31 Aralık 2023 tarihindeki cari ölçüm biriminden ifade edildiklerinden enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştır. 31 Aralık 2023 tarihindeki ölçüm biriminden ifade edilmeyen parasal olmayan kalemler ise ilgili katsayı kullanılarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Parasal olmayan kalemlerin enflasyona göre düzeltilmiş değerinin geri kazanılabilir tutarı ya da net gerçekleşebilir değeri aştığı durumda, ilgili TFRS uygulanarak defter değerinde azaltıma gidilmiştir. Bunun yanı sıra, özkaynak unsurları ile kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki tüm kalemlerde enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.
Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden önce edinilmiş ya da üstlenilmiş parasal olmayan kalemler ile bu tarihten önce işletmeye konmuş ya da oluşmuş özkaynaklar TÜFE'de 1 Ocak 2005 tarihinden 31 Aralık 2023 tarihine kadar meydana gelen değişime göre düzeltmeye tabi tutulmuştur.
TMS 29'un uygulanması, Türk lirasının satın alma gücündeki azalıştan kaynaklı ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun kar veya zarar bölümündeki Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) kaleminde sunulan düzeltmeleri gerekli kılmıştır. Parasal varlık veya yükümlülüklerin değeri endeksteki değişimlere bağlı olmadığı sürece, enflasyon döneminde, parasal yükümlülüklerden daha yüksek tutarda parasal varlık taşıyan işletmelerin satın alma gücü zayıflarken, parasal varlıklardan daha yüksek tutarda parasal yükümlülük taşıyan işletmelerin satın alma gücü artış gösterir. Net parasal pozisyon kazanç ya da kaybı, parasal olmayan kalemlerin, özkaynakların, kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki kalemlerin ve endekse bağlı parasal varlık ve yükümlülüklerin düzeltme farklarından elde edilmiştir.
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.)
Ayrıca, TMS 29'un ilk kez uygulandığı raporlama döneminde, Standart hükümleri ilgili ekonomide her zaman yüksek enflasyonun olduğu varsayılarak uygulanmaktadır. Bu nedenle, sonraki raporlama dönemleri için temel teşkil etmesi amacıyla karşılaştırmalı en erken dönemin başlangıcına ait 1 Ocak 2022 tarihli açılış bilançosu enflasyona göre düzeltilmiştir. 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosundaki geçmiş yıllar karları/zararları kaleminin enflasyona göre düzeltilmiş tutarı söz konusu tablonun diğer kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesinden sonra olması gereken bilanço denkliğinden elde edilmiştir.
Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkân vermek üzere, Şirket'in finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır.
Müşterek yönetime tabi ortaklık, bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulmuştur.
İlişikteki yıl sonu finansal tablolarda, Maya adıyla teşkil edilen müşterek yönetime tabi ortaklık, özkaynak yöntemi esasına göre muhasebeleştirilmiştir. Özkaynak yöntemi, bir müşterek yönetime tabi ortaklıktaki sermaye payının defter değerinin, iştirak edilen ortaklığın özkaynağında dönem içinde ortaya çıkan değişiklik tutarından, iştirak edene düşen pay kadar artırılıp azaltılmasını ve iştirak edilen ortaklıktan alınan kar paylarının, müşterek yönetime tabi ortaklık tutarının bu şekilde değiştirilmiş değerinden düşülmesini öngören muhasebeleştirme yöntemidir.
Finansal tablolar, müşterek kontrolün başladığı tarihten bittiği tarihe kadar, Şirket'in muhasebe politikalarının uyumu için yapılan düzeltme kayıtlarından sonraki Şirket'in özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen yatırımların kar veya zarar ile diğer kapsamlı gelir ve giderindeki payını içerir.
Müşterek yönetime tabi ortaklığın finansal tabloları, Şirket'in finansal tabloları ile uyumlu olarak aynı hesap döneminde, aynı muhasebe ilkelerine göre hazırlanmıştır.
Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in müşterek yönetime tabi ortaklıktaki pay oranını göstermektedir:
| Şirket | 2023 (%) |
2022 (%) |
|
|---|---|---|---|
| Maya Turizm Limited |
50 | 50 |
Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin etkisi ileriye dönük olarak ve kar veya zarar veya diğer kapsamlı gelir gider ile ilişkilendirilerek aşağıda belirtilen dönemlerde finansal tablolara yansıtılmaktadır:
1 Ocak – 31 Aralık 2023 dönemine ait finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler 1 Ocak - 31 Aralık 2022 dönemine ait finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli hatalar geçmişe dönük olarak düzeltilir ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir.
Muhasebe politikaları finansal tablolarda sunulan tüm dönemlerde tutarlı bir şekilde uygulanmaktadır. Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS standartları ve TFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu değişikliklerin, Şirket'in finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS ve TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.
TFRS 3 Değişiklikleri – Kavramsal Çerçeve 'ye Yapılan Atıflara ilişkin değişiklik KGK, Temmuz 2020'de TFRS İşletme Birleşmeleri standardında değişiklikler yapmıştır. Değişiklik, TFRS 3'ün gerekliliklerini önemli şekilde değiştirmeden, Kavramsal Çerçevenin eski versiyonuna (1989 Çerçeve) yapılan atfı Mart 2018'de yayımlanan güncel versiyona (Kavramsal Çerçeve) yapılan atıfla değiştirmek niyetiyle yapılmıştır. Bununla birlikte, iktisap tarihinde kayda alma kriterlerini karşılamayan koşullu varlıkları tanımlamak için TFRS 3'e yeni bir paragraf eklemiştir. Değişiklik, ileriye yönelik olarak uygulanmaktadır.
KGK, Temmuz 2020'de, TMS 16 Maddi Duran Varlıklar standardında değişiklikler yapmıştır. Değişiklikle birlikte, şirketlerin bir maddi duran varlığı kullanım amacına uygun hale getirirken, üretilen ürünlerin satışından elde ettikleri gelirlerin, maddi duran varlık kaleminin maliyetinden düşülmesine izin vermemektedir. Şirketler bu tür satış gelirlerini ve ilgili maliyetleri artık kar veya zararda muhasebeleştirecektir. Değişiklikler geriye dönük olarak, yalnızca işletmenin değişikliği ilk uyguladığı hesap dönemi ile karşılaştırmalı sunulan en erken dönemin başlangıcında veya sonrasında kullanıma sunulan maddi duran varlık kalemleri için uygulanabilmektedir.
KGK, Temmuz 2020'de, TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar standardında değişiklikler yapmıştır. TMS 37'de yapılan bu değişiklik, bir sözleşmenin ekonomik açıdan "dezavantajlı" mı yoksa "zarar eden" mi olup olmadığının değerlendirilirken dikkate alınacak maliyetlerin belirlenmesi için yapılmıştır ve 'direkt ilgili maliyetlerin' dahil edilmesi yaklaşımının uygulanmasını içermektedir. Değişiklikler, değişikliklerin ilk kez uygulanacağı yıllık raporlama döneminin başında (ilk uygulama tarihi) işletmenin tüm yükümlülüklerini yerine getirmediği sözleşmeler için ileriye yönelik olarak uygulanmaktadır.
KGK tarafından, Temmuz 2020'de "TFRS standartlarına ilişkin Yıllık İyileştirmeler / 2018-2020 Dönemi", aşağıda belirtilen değişiklikleri içerek şekilde yayınlanmıştır: -
TFRS 1- Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması – İlk Uygulayan olarak İştirak: Değişiklik, bir bağlı ortaklığın, ana ortaklık tarafından raporlanan tutarları kullanarak birikmiş yabancı para çevrim farklarını ölçmesine izin vermektedir. Değişiklik ayrıca, iştirak veya iş ortaklığına da uygulanır.
TFRS 9 Finansal Araçlar- Finansal yükümlülüklerin finansal tablo dışı bırakılması için '%10 testinde dikkate alınan ücretler: Değişiklik, bir işletmenin yeni veya değiştirilmiş finansal yükümlülük şartlarının, orijinal finansal yükümlülük şartlarından önemli ölçüde farklı olup olmadığını
değerlendirirken dikkate aldığı ücretleri açıklığa kavuşturmaktadır. Bu ücretler, tarafların birbirleri adına ödedikleri ücretler de dahil olmak üzere yalnızca borçlu ile borç veren arasında, ödenen veya alınan ücretleri içerir.
TMS 41 Tarımsal Faaliyetler – Gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde vergilemeler: Yapılan değişiklik ile, TMS 41 paragraf 22'deki, şirketlerin TMS 41 kapsamındaki varlıklarının gerçeğe uygun değerinin belirlenmesinde vergilemeler için yapılan nakit akışlarının dikkate alınmamasına yönelik hükmü kaldırmıştır.
Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.
TFRS 10 ve TMS 28 Değişiklikleri: Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları
KGK, özkaynak yöntemi ile ilgili devam eden araştırma projesi çıktılarına bağlı olarak değiştirilmek üzere, Aralık 2017'de TFRS 10 ve TMS 28'de yapılan söz konusu değişikliklerin geçerlilik tarihini süresiz olarak ertelemiştir. Ancak, erken uygulamaya halen izin vermektedir.
KGK Şubat 2019'da, sigorta sözleşmeleri için muhasebeleştirme ve ölçüm, sunum ve açıklamayı kapsayan kapsamlı yeni bir muhasebe standardı olan TFRS 17'yi yayımlamıştır. TFRS 17 hem sigorta sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerin güncel bilanço değerleri ile ölçümünü hem de karın hizmetlerin sağlandığı dönem boyunca muhasebeleştirmesini sağlayan bir model getirmektedir TFRS 17, 1 Ocak 2023 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için uygulanacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
Ocak 2021 ve Ocak 2023'de KGK, yükümlülüklerin kısa ve uzun vadeli sınıflandırılmasına yönelik esasları belirlemek üzere TMS 1'de değişiklikler yapmıştır. Ocak 2023'de yapılan değişikliklere göre, işletmenin bir yükümlülüğü ödemeyi erteleme hakkı, raporlama döneminden sonraki bir tarihte kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlıysa, raporlama dönemi sonu itibarıyla söz konusu yükümlülüğü erteleme hakkı bulunmaktadır (raporlama dönemi sonunda ilgili şartlara uygunluk sağlamıyor olsa bile). Kredi sözleşmesinden doğan bir yükümlülük uzun vadeli olarak sınıflandırıldığında ve işletmenin ödemeyi erteleme hakkı 12 ay içinde kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlı olduğunda, Ocak 2023 değişiklikleri işletmelerin çeşitli açıklamalar yapmasını istemektedir. Bu açıklamalar kredi sözleşme şartları ve ilgili yükümlülükler hakkındaki bilgileri içermelidir. Ayrıca, söz konusu değişiklikler, sözleşme şartlarına uyumun raporlama tarihinde ya da sonraki bir tarihte test edilecek olmasına bakılmaksızın, uzun vadeli sınıflama için ödemeyi
erteleme hakkının raporlama dönemi sonu itibarıyla bulunması gerektiğini açıklığa kavuşturmuştur. Değişiklilerde, ödemeyi raporlama döneminden sonraki en az on iki ay sonraya erteleme hakkını işletmenin kullanmama ihtimalinin yükümlülüğün sınıflandırılmasını etkilemeyeceği açıkça ifade edilmiştir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Yapılan değişiklikler TMS 8'e göre geriye dönük olarak uygulanır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Ancak değişikliklerden herhangi birini erken uygulayan işletmenin diğer değişikliği de erken uygulaması zorunludur.
Ağustos 2021'de KGK, TMS 8'de "muhasebe tahminleri" için yeni bir tanım getiren değişiklikler yayınlamıştır. TMS 8 için yayınlanan değişiklikler, 1 Ocak 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişiklikler, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile muhasebe politikalarındaki değişiklikler ve hataların düzeltilmesi arasındaki ayrıma açıklık getirmektedir. Ayrıca, değiştirilen standart, girdideki bir değişikliğin veya bir ölçüm tekniğindeki değişikliğin muhasebe tahmini üzerindeki etkilerinin, önceki dönem hatalarının düzeltilmesinden kaynaklanmıyorsa, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler olduğuna açıklık getirmektedir. Muhasebe tahminindeki değişikliğin önceki tanımı, muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin yeni bilgilerden veya yeni gelişmelerden kaynaklanabileceğini belirtmekteydi. Bu nedenle, bu tür değişiklikler hataların düzeltilmesi olarak değerlendirilmemektedir. Tanımın bu yönü KGK tarafından korunmuştur. Değişiklikler yürürlük tarihinde veya sonrasında meydana gelen muhasebe tahmini veya muhasebe politikası değişikliklerine uygulayacak olup erken uygulamaya izin verilmektedir.
Ağustos 2021'de KGK, TMS 1 için işletmelerin muhasebe politikası açıklamalarına önemlilik tahminlerini uygulamalarına yardımcı olmak adına rehberlik ve örnekler sağladığı değişiklikleri yayınlamıştır. TMS 1'de yayınlanan değişiklikler 1 Ocak 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. TFRS'de "kayda değer" teriminin bir tanımının bulunmaması nedeniyle, KGK, muhasebe politikası bilgilerinin açıklanması bağlamında bu terimi "önemli" terimi ile değiştirmeye karar vermiştir. 'Önemli' TFRS'de tanımlanmış bir terimdir ve KGK'ya göre finansal tablo kullanıcıları tarafından büyük ölçüde anlaşılmaktadır. Muhasebe politikası bilgilerinin önemliliğini değerlendirirken, işletmelerin hem işlemlerin boyutunu, diğer olay veya koşulları hem de bunların niteliğini dikkate alması gerekir. Ayrıca işletmenin muhasebe politikası bilgilerini önemli olarak değerlendirebileceği durumlara örnekler eklenmiştir.
Ağustos 2021'de KGK, TMS 12'de ilk muhasebeleştirme istisnasının kapsamını daraltan ve böylece istisnanın eşit vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farklara neden olan işlemlere uygulanmamasını sağlayan değişiklikler yayınlamıştır. TMS 12'ye yapılan değişiklikler 1 Ocak 2023'te veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişiklikler, bir yükümlülüğe ilişkin yapılan ödemelerin vergisel açıdan indirilebilir olduğu durumlarda, bu tür indirimlerin, finansal tablolarda muhasebeleştirilen yükümlülüğe (ve faiz giderine) ya da ilgili varlık bileşenine (ve faiz giderine) vergi amacıyla ilişkilendirilebilir olup olmadığının (geçerli vergi kanunu dikkate alındığında) bir muhakeme meselesi olduğuna açıklık getirmektedir. Bu muhakeme, varlık ve yükümlülüğün ilk defa finansal
tablolara alınmasında herhangi bir geçici farkın olup olmadığının belirlenmesinde önemlidir. Değişiklikler karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında ya da sonrasında gerçekleşen işlemlere uygulanır. Ayrıca, karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında, kiralamalar ile hizmetten çekme, restorasyon ve benzeri yükümlülüklerle ilgili tüm indirilebilir ve vergilendirilebilir geçici farklar için ertelenmiş vergi varlığı (yeterli düzeyde vergiye tabi gelir olması koşuluyla) ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü muhasebeleştirilir.
Ocak 2023'te KGK TFRS 16'ya yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, elde kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirilmemesini sağlayacak şekilde, satıcı-kiracı tarafından satış ve geri kiralama işleminden doğan kira yükümlülüklerinin ölçümünde uygulanacak hükümleri belirlemektedir. Bu kapsamda, satıcı-kiracı satış ve geri kiralama işleminin fiilen başladığı tarihten sonra "Kira yükümlülüğünün sonraki ölçümü" başlığı altındaki TFRS 16 hükümlerini uygularken, elde kalan kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirmeyecek şekilde "kira ödemeleri"ni ya da "revize edilmiş kira ödemeleri"ni belirleyecektir. Değişiklikler, geri kiralamadan ortaya çıkan kira yükümlülüklerinin ölçümüne yönelik spesifik bir hüküm içermemektedir. Söz konusu kira yükümlülüğünün ilk ölçümü, TFRS 16'da yer alan kira ödemeleri tanımına dahil edilenlerden farklı ödemelerin kira ödemesi olarak belirlenmesine neden olabilecektir. Satıcı-kiracının TMS 8'e göre güvenilir ve ihtiyaca uygun bilgi sağlayacak muhasebe politikası geliştirmesi ve uygulaması gerekecektir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Satıcı-kiracı değişiklikleri TFRS 16'nın ilk uygulama tarihinden sonra girdiği satış ve geri kiralama işlemlerine TMS 8'e göre geriye dönük uygular.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolar, TFRS'lere uygun olarak hazırlanmıştır. Finansal tablolar hazırlanırken uygulanan temel muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. Bu politikalar, aksi belirtilmedikçe, sunulan yıllar için tutarlı bir şekilde uygulanmıştır.
TFRS 15, müşterilerle yapılan tüm sözleşmeler için gelirin muhasebeleştirilmesi konusundaki beş aşamalı yaklaşımı takip etmeyi gerektirir.
Bir sözleşme ancak yasal olarak uygulanabilir, tahsilatı gerçekleştirilebilir, mal ve hizmetlerin hakları ve ödeme koşulları tanımlanabilir, sözleşmenin ticari maddeye sahip olması ve sözleşmenin onaylanması ve taraflar tarafından yükümlülüklerinin yerine getirilmesi durumunda mevcuttur.
Sözleşmeler tek bir ticari paket olarak müzakere edildiğinde veya bir sözleşmede diğer sözleşmeye veya mallara veya hizmetlere (veya malların veya hizmetlerin bir kısmına) bağlı olması durumunda tek bir sözleşme yükümlülüğü olup Şirket, sözleşmeleri tek bir sözleşme olarak değerlendirir.
Şirket, "edim yükümlülüğünü" gelirin muhasebeleştirilmesi için bir hesap birimi olarak tanımlar. Şirket, bir mal veya hizmeti, eğer sözleşmedeki diğer taahhütlerden ayrı bir şekilde tanımlayabiliyor ise ve müşterinin söz konusu mal veya hizmetten tek başına veya kullanımına hazır diğer kaynaklarla birlikte faydalanmasını sağlıyor ise farklı bir mal veya hizmet olarak tanımlar. Bir sözleşme, esas olarak aynı olan bir dizi farklı mal veya hizmet sunma taahhüdünü içerebilir. Sözleşme başlangıcında, bir işletme mal veya hizmet serisinin tek bir edim yükümlülüğü olup olmadığını belirler.
Şirket, işlem fiyatını belirlemek için sözleşmeyi yerine getirdikten sonra ne kadarlık bir ödeme beklendiğini değerlendirir. Değerlendirmeye gelindiğinde, Şirket, dikkate değer değişken unsurları ve önemli bir finansman bileşeninin var olup olmadığını göz önünde bulundurur.
Şirket, vaat edilen mal veya hizmetin nakit satış fiyatını yansıtan tutarı, önemli bir finansman bileşeninin etkisi için taahhüt verilen tutar ile gözden geçirir. Pratik bir uygulama olarak, Şirket, sözleşmenin başlangıcında, müşteri ödemesi ile mal veya hizmetlerin transferi arasındaki sürenin bir yıl veya daha kısa olmasını beklemesi durumunda, önemli bir finansman bileşeninin etkilerine ilişkin işlem fiyatını düzenlemez. Hizmetlerin avansının alındığı ve ödeme şemasının Şirket'in dönem içinde yükümlülüğü yerine getirmesi ile geniş ölçüde uyumlu olduğu durumlarda, Şirket, yükümlülüğü yerine getirmesi ile ödeme arasındaki sürenin asla 12 aydan fazla olmayacağı sonucuna varmıştır.
Şirket, fiyat imtiyazları, teşvikler, performans primleri, tamamlama primleri, fiyat ayarlama maddeleri, cezalar, iskontolar veya benzeri, değişken bedellere neden olabilecek kalemlerin müşteri sözleşmesinde var olup olmadığını tespit eder.
Farklı mal veya hizmetler tek bir düzenleme altında teslim edilirse, o zaman bedel, ayrı mal veya hizmetlerin (yerine getirme zorunlulukları) nispi tek başına satış fiyatlarına dayalı olarak tahsis edilir. Doğrudan gözlemlenebilir tek başına satış fiyatları mevcut değilse, hizmet sözleşmelerindeki toplam bedel, beklenen maliyet artı marj bazında tahsis edilir.
Şirket, aşağıdaki koşullardan herhangi biri yerine getirildiğinde geliri zamana yaygın olarak muhasebeleştirir:
Müşterinin eş zamanlı olarak, işletmenin sağladığı faydalardan yararlanması ve bu faydaları tüketmesi durumunda;
İşletmenin varlığı yarattığı veya geliştirdiği anda varlığın kontrolünün müşteriye geçmesi durumunda,
Şirket'in yükümlülüğü yerine getirmesiyle Şirket'in kullanımı için herhangi bir varlığın ortaya çıkmaması ve alternatif olarak o güne kadar müşterinin ödeme hakkı olması durumunda.
Zaman içinde yerine getirilen her bir edim yükümlülüğü için, bir işletme, malların veya hizmetlerin kontrolünü müşteriye devretmeyi gösteren tek bir ilerleme ölçüsü seçer. Şirket, güvenilir bir şekilde gerçekleştirilen işi ölçen bir yöntem kullanır. Şirket, girdi yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına yönelik ilerlemeyi ölçmek için yapılan maliyetleri kullanır ve çıktı yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına doğru ilerlemeyi ölçmek için transfer edilen birimleri kullanır. Eğer bir edim yükümlülüğü zaman içinde yerine getirilmiyorsa, o zaman Şirket, hasılatın veya hizmetin kontrolünü müşteriye transfer ettiği zamandaki hasılatı muhasebeleştirir.
Şirket, bir sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmenin önlenemez maliyetlerinin ekonomik faydasını aştığı durumlarda TMS 37 "Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar" standardı uyarınca bir karşılık ayırmaktadır.
Şirket, ek bir mal veya hizmet sunma taahhüdü verdiği takdirde, sözleşme değişikliğini ayrı bir sözleşme olarak kabul eder. Mal veya hizmetler farklıysa, işletme, mevcut sözleşmenin feshi ve yeni bir sözleşmenin oluşturulması durumunda, ilgili değişiklikler muhasebeleştirir. Sözleşmede yapılan değişiklik, ayrı mal veya hizmet yaratmazsa, işletme, ilk sözleşme ile birlikte, ek mallar veya hizmetler ilk sözleşmenin bir parçasıymış gibi, birleşik olarak muhasebeleştirir.
Şirket'in kira gelirlerine ve gayrimenkul satışından elde ettiği gelirlerine ilişkin önemli muhasebe politikalarının detayları ve hasılat muhasebeleştirme yöntemleri aşağıda belirtilmiştir.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerden ve maddi olmayan duran varlıklardan edilen kira gelirleri tahakkuk esasına göre kaydedilmektedir. Gelir; bu işlemle ilgili oluşan ekonomik faydaların Şirket'e girişi mümkün görülüyorsa ve bu gelirin miktarı güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa gerçekleşir. Gelir, alınan veya alınabilecek bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülür.
Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin giderlerin kiracılara yansıtılmasından elde edilen gelirler ilgili hizmetin verildiği dönem içerisinde gelir olarak kaydedilmektedir.
Satış geliri, gayrimenkullerin sahipliğiyle ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya nakledilmiş olması, işletmenin satılan gayrimenkullerin yönetimiyle sahipliğin gerektirdiği şekilde ilgili olmaması ve söz konusu gayrimenkuller üzerinde etkin bir kontrolün bulunmaması, satış gelirinin miktarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi, işlemle ilgili ekonomik faydanın işletme tarafından elde edilebileceğinin muhtemel olması ve işlemle ilgili olarak yüklenilen ve yüklenilecek olan maliyetlerin güvenli bir şekilde ölçülebilmesi durumlarında (şartıyla) kayıtlara alınmaktadır.
Şirket'in satışını gerçekleştirdiği projelere ilişkin sözleşme şartları yukarıda açıklanan durumlara uyduğunda satış geliri ve maliyet finansal tablolara yansıtılmaktadır.
Şirket, ticari alacakları ve borçlanma araçlarını oluştukları tarihte kayıtlarına almaktadır. Şirket bütün diğer finansal varlık ve yükümlülükleri sadece ve sadece, ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf olduğu işlem tarihinde muhasebeleştirmektedir.
Gerçeğe uygun değer değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlıkların (önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar haricinde) ve finansal yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilerek ölçülür. Önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar, ilk muhasebeleştirmede işlem bedeli üzerinden ölçülür.
TFRS 9'a göre, bir finansal varlık ilk defa finansal tablolara alınması sırasında; İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen; gerçeğe uygun değer ("GUD") farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen – borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar; GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen – özkaynak araçlarına yapılan yatırımlar veya GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılır.
Finansal varlıklar, Şirket, finansal varlıkları yönetmek için işletme modelini değiştirmediği sürece ilk muhasebeleştirilmesinden sonra yeniden sınıflandırılmaz. Bu durumda, etkilenen tüm finansal varlıklar, işletme modelindeki değişikliği izleyen ilk raporlama döneminin ilk gününde yeniden sınıflandırılır.
Bir finansal varlık, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılmaması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:
Bir borçlanma aracı, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflanmaması durumunda GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülür:
Yukarıda belirtilen itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen tüm finansal varlıklar GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Bunlar, tüm türev finansal varlıkları da içermektedir. Finansal varlıkların ilk defa finansal tablolara alınması sırasında, finansal varlıkların farklı şekilde ölçümünden ve bunlara ilişkin kazanç veya kayıpların farklı şekilde finansal tablolara alınmasından kaynaklanacak bir muhasebe uyumsuzluğunu ortadan kaldırması veya önemli ölçüde azaltması şartıyla bir finansal varlığın geri dönülemez bir şekilde gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak tanımlanabilir.
Şirket, iş modelinin varlıkların yönetilme şeklini ve yönetime sağlanan bilgiyi en iyi şekilde yansıtması amacıyla bir finansal varlığın portföy düzeyinde elde tutulma amacını değerlendirmektedir. Ele alınan bilgiler şunları içerir;
Finansal varlıkların finansal durum tablosu dışı bırakılmaya uygun olmayan işlemlerde üçüncü taraflara devredilmesi, Şirket'in varlıklarını finansal tablolarında sürekli olarak muhasebeleştirmesiyle tutarlı olarak bu amaçla satış olarak kabul edilmez.
Finansal varlıklar – Sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesi:
Anapara, finansal varlığın ilk defa finansal tablolara alınması sırasındaki gerçeğe uygun değeri olarak tanımlanmaktadır. Faiz, paranın zaman değeri, belirli bir zaman dilimine ilişkin anapara bakiyesine ait kredi riski, diğer temel borç verme risk ve maliyetleri (örneğini likidite riski ve yönetim maliyetleri) ile kâr marjından teşekkül eder.
Finansal varlıklar – Sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesi (devamı)
Sözleşmeye bağlı nakit akışlarının "sadece anapara ve faiz ödemeleri" olup olmadığının değerlendirilmesinde, Şirket, ilgili aracın sözleşme şartlarını dikkate alır. Finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının zamanlamasını veya miktarını, bu tanıma uymasını engelleyebilecek oranda değiştirebilecek bir sözleşme şartı içerip içermediği değerlendirmeye dahil edilir. Bu değerlendirmeler yapılırken Şirket aşağıdakileri dikkate alır:
Erken ödeme özelliği, sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir bedel içeren peşin ödenen tutarları büyük ölçüde anaparanın ve anapara bakiyesine ilişkin faizlerin ödenmemiş tutarını yansıtıyorsa sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemeleri kriteriyle tutarlıdır.
Ayrıca, sözleşmeye bağlı nominal değeri üzerinden primli veya iskontolu olarak alınan bir finansa varlık için, büyük ölçüde sözleşmeye bağlı nominal değeri ve tahakkuk eden (ancak ödenmemiş olan) faizi yansıtan (peşin ödenen tutarlar, sözleşme vadesinden önce sonlandırıldığı için makul bir bedel içerebilir) erken ödemelere izin veren ya da gerekli kılan bir sözleşme şartı, erken ödeme özelliğinin gerçeğe uygun değerinin ilk kayıtlara alma sırasında önemsiz olması durumunda, "sadece anapara ve faiz ödemeleri" kriteriyle uyumlu olarak muhasebeleştirilir.
Anapara, beklenen nakit akışlarının bugünkü değeri olduğu için, ticari alacaklar ve diğer alacaklar "sadece anapara ve faiz ödemeleri" testini geçmektedirler. Bu alacaklarla tahsil etmeye dayalı iş modeliyle uyumlu olarak yönetilmektedir.
Finansal varlıklar – Sonraki ölçüm ve kazanç veya kayıplar:
Aşağıdaki muhasebe politikaları finansal varlıkların sonraki ölçümlerinde geçerlidir.
| GUD farki kar/zarara yansıtılarak ölçülen finansal varlıklar |
Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür. Herhangi bir faiz veya temettü geliri dahil olmak üzere, bunlarla ilgili net kazançlar ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. |
|---|---|
| İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar |
Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetinden ölçülür. İtfa edilmiş maliyetleri varsa değer düşüklüğü zararları tutarı kadar azaltılır. Faiz gelirleri, yabancı para kazanç ve kayıpları ve değer düşüklükleri kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bunların finansal durum tablosu dışı bırakılmasından kaynaklanan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. |
2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
Finansal yükümlülükler – Sınıflama, sonraki ölçüm ve kazanç ve kayıplar
Finansal yükümlülükler itfa edilmiş maliyetinden ölçülen ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır.
Bir finansal yükümlülük, alım satım amaçlı elde tutulan tanımını karşılaması durumunda GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır. Finansal yükümlülük, türev araç olması ya da ilk kez kayda alınması sırasında bu şekilde tanımlanması durumunda alım satım amaçlı elde tutulan finansal yükümlülük olarak sınıflandırılır. GUD'i kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlükler, GUD'leri ile ölçülürler ve faiz giderleri de dahil olmak üzere, net kazanç ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler, ilk kayıtlara alınmalarını takiben gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları ile itfa edilmiş maliyet değerleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek ölçülür. Faiz giderleri ve kur fakları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bu yükümlülükler kayıtlardan çıkarılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Şirket, finansal varlıklarla ilgili nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan hakların süresi dolduğunda veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve getirilerinin sahipliğini önemli ölçüde devrettiğinde veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları ne önemli ölçüde devretmiş ne de önemli ölçüde elinde bulundurmakta olması durumunda, ilgili finansal varlık üzerinde kontrol sahibi olmaya devam etmiyorsa söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır.
Şirket, bir finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları önemli ölçüde elinde bulundurmaya devam etmesi durumunda, ilgili finansal varlığı finansal durum tablosuna kayıtlara almaya devam eder.
Şirket, bir finansal yükümlülük sadece ve sadece, ilgili yükümlülüğe ilişkin borç ortadan kalktığı veya iptal edildiği zaman finansal durum tablosundan çıkarır. Ayrıca, mevcut bir finansal yükümlülüğün koşullarında veya nakit akışlarında önemli bir değişiklik yapılması durumunda da Şirket bir finansal yükümlülüğü finansal durum tablosundan çıkarır. Bunun yerine, değiştirilmiş şartlara dayanarak gerçeğe uygun değeri üzerinden yeni bir finansal yükümlülük muhasebeleştirilmesini gerektirir.
Finansal yükümlülüğün kayıtlarından çıkartılmasında, defter değeri ile bu yükümlülüğe ilişkin olarak ödenen tutar (devredilen her türlü nakit dışı varlık veya üstlenilen her türlü yükümlülük de dâhil) arasındaki fark, kar veya zarar olarak finansal tablolara alınır.
Adi hisse senetleri özkaynak olarak sınıflandırılır. Adi hisse ihraçları ile doğrudan ilişkili ek maliyetler vergi etkisi düşüldükten sonra özkaynaklardan azalış olarak kayıtlara alınır.
Şirket, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek veya varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapma niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir.
2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
vi) Varlıklarda değer düşüklüğü
Türev olmayan finansal varlıklar
Finansal araçlar ve sözleşme varlıkları
Şirket TFRS 9 kapsamında aşağıda belirtilenler kalemlerin beklenen kredi zararları için zarar karşılığını kayıtlara alır:
• itfa edilen maliyetinden ölçülen finansal varlıklar;
Şirket, zarar karşılığı 12 aylık beklenen kredi zararlarından ölçülen aşağıdaki kalemler dışında kalanlar için zarar karşılığı ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçülür:
• ilk defa finansal tablolara alınmasından bu yana kredi riski (yani, finansal aracın beklenen ömrü boyunca ortaya çıkan temerrüt riski) önemli ölçüde artmayan banka bakiyeleri.
Şirket, ticari alacaklar, diğer alacaklar, diğer varlıklar ve sözleşme varlıklarına ilişkin değer düşüklüğünün hesaplanmasında ömür boyu beklenen kredi zararı uygulamayı seçmiştir.
Bir finansal varlıktaki kredi riskinin, ilk defa finansal tablolara alınmasından bu yana önemli ölçüde artıp artmadığı belirlenirken ve beklenen kredi zararları tahmin edilirken, aşırı maliyet veya çabaya katlanılmadan elde edilebilen makul ve desteklenebilir bilgiler dikkate alınır. Bunlar, Şirket'in geçmiş deneyimlerine ve bilinçli kredi değerlendirmelerine dayanan niteliksel ve sayısal bilgileri ve analizleri ve ileriye yönelik bilgileri içerir.
Şirket, vadesini 90 gün geçen finansal varlıkların kredi riskinde önemli bir artış olduğunu kabul eder.
Şirket, aşağıdaki durumlarda finansal varlıkların temerrütte olduğunu kabul eder:
Şirket, banka bakiyelerinin risk derecelendirmelerinin uluslararası tanımıyla "yatırım notu" na eşit olması durumunda bunların düşük kredi riskine sahip olduğunu kabul eder.
Ömür boyu beklenen kredi zararları, bir finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi mümkün temerrüt hallerinin bir sonucudur.
12 aylık beklenen kredi zararları, raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde gerçekleşmesi mümkün temerrüt hallerinden kaynaklanan beklenen kredi zararlarını temsil eden kısımdır.
Beklenen kredi zararlarının ölçüleceği azami süre, Şirket'in kredi riskine maruz kaldığı azami sözleşme süresidir.
Beklenen kredi zararları, kredi zararlarının olasılıklarla ağırlıklandırılmış bir ölçüsüdür. Kredi zararları bütün nakit açıklarının şimdiki değeri olarak ölçülür. Beklenen kredi zararları finansal varlığın etkin faiz oranı kullanılarak indirgenirler. Şirket beklenen kredi zararlarını gayrimenkul satış sözleşmelerinden olan alacakları ve kira sözleşmelerinden olan alacakları için ayrı ayrı hesaplar. Beklenen kredi zararları geçmiş yıllara ait kredi zararı deneyimlerin dayanarak hesaplanmıştır.
Türev olmayan finansal varlıklar (devamı)
Her bir grup kendi içinde borçların ödenmemesi durumu gibi benzer kredi riski özelliklerine göre bölümlere ayrılmıştır.
Geçmiş gerçekleşen kredi zararı deneyimi, geçmiş bilgilerin toplandığı dönemdeki ekonomik şartlarla, Şirket'in alacakların beklenen ömrü boyunca gerçekleşeceğini düşündüğü ekonomik şartlar arasında farkı yansıtacak şekilde değiştirilir. Alacakların gelecekteki tahsilat performansı tahmin edilirken beklenen kredi zararları hesaplamalarında genel ekonomik şartlar dikkate alınır ve ileriye yönelik bilgiler dahil edilir.
Şirket, her raporlama döneminde itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların kredi-değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirir. Bir finansal varlığın gelecekteki tahmini nakit akışlarını olumsuz şekilde etkileyen bir veya daha fazla olay gerçekleştiğinde söz konusu finansal varlık kredideğer düşüklüğüne uğramıştır.
Aşağıdaki olaylara ilişkin gözlemlenebilir veriler finansal varlığın kredi-değer düşüklüğüne uğramış olduğunu gösteren kanıtlardır:
İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların zarar karşılıkları bu varlıkların brüt değerlerinden düşülür. Sözleşme varlıkları dahil olmak üzere, ticari ve diğer alacaklara ait değer düşüklüğü zararları kar veya zarar tablosunda ayrı bir kalem olarak gösterilmiştir.
Finansal varlıktan daha fazla bir nakit akışı geri kazanmaya yönelik makul bir beklenti bulunmaması durumunda, finansal varlığın brüt tutarı kayıtlardan düşülür. Bu durum, genel olarak Şirket'in borçlunun kayıttan düşmeye konu tutarları geri ödeyebilecek yeterli nakit akışı yaratan gelir kaynaklarının ya da varlıklarının bulunmadığını belirlemesi durumunda oluşur. Ancak, kayıttan düşülen finansal varlıklar Şirket'in vadesi geçen alacakların geri kazanılması için uyguladığı yaptırım aktivitelerine hala konu edilebilir.
Finansal varlıklar, hiçbir geri kazanma beklentisi bulunmaması durumunda kayıtlardan düşülür (borçlunun Şirket'le herhangi bir geri ödeme planı yapmaması gibi). Kayıtlardan çıkarılan ticari alacaklar, diğer alacaklar, diğer varlıklar ve sözleşme varlıkları için Şirket alacağı geri kazanabilmek amacıyla yaptırım aktivitelerinde bulunmaya devam eder. Geri kazanım tutarları kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Şirket'in satış amaçlı gayrimenkulleri stoklara sınıflanmaktadır. Stoklar, maliyetin veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Stoklara dahil edilen maliyet unsurları Şirket tarafından satış amaçlı konut ve ofis inşa etmek için elde tutulan arsalar ve bu arsalar üzerinde inşaatı devam etmekte olan konutların ve ofislerin maliyetlerinden oluşmaktadır. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stokların taşınan değeri, elde etme maliyeti veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Net gerçekleşebilir değer, gerçeğe uygun değerinden satış masrafları düşüldükten sonraki değerdir.
Mal ve hizmetlerin üretiminde ya da tedarikinde veya idari amaçla kullanılmak veya olağan iş akışı işlerin esnasında satılmak yerine, kira geliri veya değer artış kazancı ya da her ikisini birden elde etmek amacıyla tutulan gayrimenkullerdir. Yatırım amaçlı gayrimenkuller başlangıçta maliyeti ile ölçülür ve sonrasında gerçeğe uygun değerinden ölçülerek ilgili değişimler oluştuğu dönemde kar veya zarara kaydedilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin herhangi bir parçasını değiştirmekten dolayı oluşan masraflar aktifleştirilebilirler. Sonradan ortaya çıkan diğer masraflar söz konusu yatırım amaçlı gayrimenkulün gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer masraflar oluştukça gelir tablosunda gider kalemleri içinde muhasebeleştirilmektedir.
Yatırım amaçlı bir gayrimenkul, gayrimenkulle ilgili gelecekteki ekonomik faydaların işletmeye girişinin muhtemel olması ve yatırım amaçlı gayrimenkulün maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması durumunda bir varlık olarak muhasebeleştirilir.
Şirket tarafından inşa ettirilen yatırım amaçlı gayrimenkullerin maliyeti, malzeme maliyetini, direkt işçilik maliyetlerini, o varlığı kullanım amacına uygun olarak çalışır hale getirilmesiyle doğrudan ilişkili maliyetleri ve aktifleştirilmiş borçlanma maliyetlerini içermektedir. Yapılmakta olan yatırım amaçlı gayrimenkuller ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Aktifleştirme, bu varlıklar ile ilgili harcamaların ve finansman giderlerinin oluşmaya başladığı andan, varlıkların nihai kullanıma hazır hale getirilmesine kadar sürdürülmektedir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, gerçeğe uygun değer ile muhasebeleştirilmektedir. Konuyla ilgili yetkiye ve gerekli mesleki birikime sahip ve söz konusu yatırım amaçlı gayrimenkullerin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız bir değerleme şirketi her yıl bu gayrimenkulleri değerlenmektedir. Gerçeğe uygun değer, değerleme tarihinde, bilgili ve istekli bir alıcı ile satıcı arasında söz konusu varlığın piyasa koşullarında el değiştirmesi sonucunda ortaya çıkması beklenen tahmini piyasa değeridir. Arazilerin gerçeğe uygun değeri emsal bedel ile belirlenir.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinden kaynaklanan kazanç veya kayıplar, oluştuğu dönemde kar veya zarara dahil edilir.
Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden ve 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren alınan kalemler için birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıplarını elde etme maliyetinden düşürülmesi ile bulunan net değeri ile ölçülür.
Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten dolayı oluşan giderler aktifleştirilebilir. Sonradan ortaya çıkan diğer masraflar söz konusu maddi duran varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilir. Tüm diğer giderler oluştukları tarihte kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlıkların elden çıkarılması sonucu oluşan kayıp veya kazançlar, satıştan elde edilen hasılat ile ilgili duran varlığın defter değerinin karşılaştırılması sonucu belirlenir ve cari dönemde ilgili gelir veya gider hesaplarına yansıtılır.
Maddi duran varlıkların tahmini faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir:
Demirbaşlar ve ofis ekipmanları 4–15 yıl
Maddi duran varlıklara ilişkin amortismanlar, varlıkların faydalı ömürlerine göre aktife giriş veya montaj tarihleri esas alınarak eşit tutarlı, doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmıştır.
Maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyetlerinden ve izleyen dönemlerde alınan kalemler için satın alım maliyet değerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilir. Maddi olmayan duran varlıklar kullanıma hazır oldukları tarihten itibaren itfa edilir.
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir.
Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde kar veya zarara kaydedilmektedir.
Yabancı para biriminde yapılan işlemler, Şirket'in geçerli para birimlerine işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama dönemi sonundaki kurlardan geçerli para birimine çevrilmiştir. Gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen yabancı para, parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, gerçeğe uygun değerin yabancı para cinsinden tespit edildiği tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilir. Yeniden çevrimle oluşan yabancı para kur farkları genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Yabancı para cinsinden tarihi maliyetiyle ölçülen parasal olmayan kalemler, işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmiştir.
Raporlama dönemi sonu ile finansal durum tablosunun yayımı için yetkilendirme tarihi arasında, işletme lehine veya aleyhine ortaya çıkan olayları ifade etmektedir. Raporlama döneminden sonraki olaylar ikiye ayrılmaktadır:
raporlama dönemi sonu itibarıyla ilgili olayların var olduğuna ilişkin yeni deliller olması (raporlama döneminden sonra düzeltme gerektiren olaylar) ve
ilgili olayların raporlama döneminden sonra ortaya çıktığını gösteren deliller olması (raporlama döneminden sonra düzeltme gerektirmeyen olaylar).
Raporlama dönemi sonu itibarıyla söz konusu olayların var olduğuna ilişkin yeni deliller olması veya ilgili olayların raporlama döneminden sonra ortaya çıkması durumunda ve bu olayların finansal tabloların düzeltilmesini gerektirmesi durumunda, Şirket finansal tablolarını yeni duruma uygun şekilde düzeltmektedir. Söz konusu olaylar finansal tabloların düzeltilmesini gerektirmiyor ise, Şirket söz konusu hususları ilgili dipnotlarında açıklamaktadır.
Herhangi bir karşılık tutarının finansal tablolara alınabilmesi için; Şirket'in geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması gerekmektedir. Söz konusu kriterler oluşmamışsa, Şirket söz konusu hususları ilgili dipnotlarda açıklamaktadır.
Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale gelmesi halinde, şarta bağlı varlıkla ilgili olarak finansal tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesinleşmesi durumundaysa, söz konusu varlık ve bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte finansal tablolara alınır.
Şirket, sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama sözleşmesi olup olmadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda bu sözleşme, bir kiralama sözleşmesidir ya da bir kiralama işlemi içerir. Bir sözleşmenin tanımlanmış bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını sağlayıp sağlamadığını değerlendirmek için Şirket, TFRS 16'daki kiralama tanımını kullanmaktadır.
Bu politika 1 Ocak 2019 tarihinde veya sonrasında yapılmış olan sözleşmelere uygulanır.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya kiralama bileşeni içeren sözleşmede değişiklik yapıldığı tarihte, Şirket, kiralama bileşeninin nispi tek başına fiyatını ve kiralama niteliği taşımayan bileşenlerin toplam tek başına fiyatını esas alarak her bir kiralama bileşenine dağıtmaktadır.
Şirket, kiralama niteliği taşımayan bileşenleri kiralama bileşenlerinden ayırmamayı, bunun yerine kiralama bileşenini ve onunla ilişkili kiralama niteliği taşımayan bileşenleri tek bir kiralama bileşeni olarak muhasebeleştirmeyi tercih etmiştir.
Şirket, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına kullanım hakkı varlığı ve kira yükümlülüğü yansıtmıştır. Kullanım hakkı varlığının maliyeti yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı, kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar ile tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetleri ve varlığın sökülmesi ve taşınmasıyla, yerleştirildiği alanın restore edilmesiyle ya da dayanak varlığın kiralamanın hüküm ve koşullarının gerektirdiği duruma getirilmesi için restore edilmesiyle ilgili olarak ileride katlanılması öngörülen tahmini maliyetlerden oluşmaktadır.
Kiralama işleminin, dayanak varlığın mülkiyetini kiralama süresi sonunda kiracıya devretmesi veya kullanım hakkı varlığı maliyetinin, kiracının bir satın alma opsiyonunu kullanacağını göstermesi durumunda, kullanım hakkı varlığı kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın yararlı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutulur. Diğer durumlarda kullanım hakkı varlığı, kiralamanın fiilen başladığı tarihten başlamak üzere, söz konusu varlığın yararlı ömrü veya kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur. Ek olarak, kullanım hakkı varlığının değeri periyodik olarak varsa değer düşüklüğü zararları da düşülmek suretiyle azaltılır ve kiralama yükümlülüğünün yeniden ölçümü doğrultusunda düzeltilir.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçülür. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak iskonto edilir. Bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Şirket'in alternatif borçlanma faiz oranı kullanılır.
Şirket, alternatif borçlanma faiz oranını, çeşitli dış finansman kaynaklarından kullanacağı borçlar için ödeyeceği faiz oranlarını dikkate alarak belirlemektedir ve kira şartlarını ve kiralanan varlığın türünü yansıtacak şekilde bazı düzeltmeler yapmaktadır.
Kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil edilen kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşmaktadır:
–Sabit ödemeler (özü itibarıyla sabit ödemeler dâhil);
–İlk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan, bir endeks veya orana bağlı değişken kira ödemeleri;
–Kalıntı değer taahhütleri kapsamında kiracı tarafından ödenmesi beklenen tutarlar;
–Satın alma opsiyonunun kullanılacağından makul ölçüde emin olunması durumunda bu opsiyonun kullanım fiyatı ve kiralama süresinin Şirket'in kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri.
Kira yükümlülüğü, kira ödemelerinin bir iskonto oranı ile indirgenmesiyle ölçülür. Gelecekteki kira ödemelerinin belirlenmesinde kullanılan bir endeks veya oranda meydana gelen bir değişiklik sonucunda bu ödemelerde bir değişiklik olması ve kalıntı değer taahhüdü kapsamında ödenmesi beklenen tutarlarda bir değişiklik olması durumlarında Şirket yenileme, sonlandırma ve satın alma opsiyonlarını değerlendirir.
Kira yükümlülüğünün yeniden ölçülmesi durumunda, yeni bulunan borç tutarına göre kullanım hakkı varlığında bir düzeltme olarak finansal tablolara yansıtılır. Ancak, kullanım hakkı varlığının defter değerinin sıfıra inmiş olması ve kira yükümlülüğünün ölçümünde daha fazla azalmanın mevcut olması durumunda, kalan yeniden ölçüm tutarı kâr veya zarara yansıtılır.
Şirket, kiralama süresi 12 ay veya daha az olan kısa süreli makine kiralamaları ve bilgi teknolojileri ekipmanı dahil olmak üzere düşük değerli varlıkların kiralamaları için kullanım hakkı varlıklarını ve kiralama borçlarını finansal tablolarına yansıtmamayı tercih etmiştir. Şirket, bu kiralamalarla ilişkili kira ödemelerini, kiralama süresi boyunca doğrusal olarak gider olarak finansal tablolara yansıtmıştır.
Şirket, sözleşmenin başlangıcında veya kiralama bileşeni içeren sözleşmedeki değişiklik yapıldığında, bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşen içeren bir sözleşme için, sözleşmede yer alan bedeli nispi tek başına fiyatı esas alarak dağıtır.
Şirket kiraya veren konumunda olduğunda, kiralamaların her birini faaliyet kiralaması ya da finansal kiralama olarak sınıflandırır.
Her bir kiralama sözleşmesini sınıflandırmak için, Şirket, kiralama sözleşmesinin esas olarak ilgili varlığın mülkiyetinden kaynaklanan tüm riskleri ve getirileri önemli ölçüde devredip devretmediğine dair genel bir değerlendirme yapar. Risk ve getirileri devrettiği durumda, kiralama bir finansal kiralamadır; aksi durum söz konusuysa o zaman bir faaliyet kiralamasıdır. Bu değerlendirmenin bir parçası olarak, Şirket, kiralama süresinin dayanak varlığın ekonomik ömrünün büyük bir kısmını kapsayıp kapsamadığı gibi bazı diğer göstergeleri dikkate almaktadır.
Kiralama bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşenleri içeriyorsa, Şirket sözleşmede yer alan bedeli TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat'ı uygulayarak dağıtır. Şirket, net kiralama yatırımına TFRS 9'da yer alan finansal tablo dışı bırakma ve değer düşüklüğü hükümlerini uygulamaktadır. Şirket, brüt kiralama yatırımının hesaplanmasında kullanılan tahmini taahhüt edilmemiş kalıntı değerleri düzenli olarak gözden geçirir. Şirket, faaliyet kiralamalarından elde ettiği kira ödemelerini doğrusal olarak 'diğer gelirin bir parçası olarak finansal tablolarına yansıtmaktadır.
Mülkiyete ait risk ve kazanımların önemli bir kısmının kiracıya ait olduğu kiralama işlemi, finansal kiralama olarak sınıflandırılır. Diğer bütün kiralamalar faaliyet kiralaması olarak sınıflanır.
Faaliyet kiralama gelirleri, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile kapsamlı gelir tablosuna kaydedilir.
Faaliyet kiralama giderleri, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kiralamanın gerçekleşmesi ve müzakere edilmesinde katlanılan doğrudan başlangıç maliyetleri de aynı şekilde kiralanan varlığın maliyetine dahil edilir ve doğrusal yöntem ile kira süresi boyunca itfa edilmektedir.
Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Şirket ile ilişkili sayılır:
(a) Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla:
(i) İşletmeyi kontrol etmesi, işletme tarafından kontrol edilmesi ya da işletme ile ortak kontrol altında bulunması (ana ortaklıklar, bağlı ortaklıklar ve aynı iş dalındaki bağlı ortaklıklar dahil olmak üzere);
(f) Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)'de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması;
(g) Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları olması gerekir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ("KVK") madde 5/1(d) (4)'e göre, gayrimenkul yatırım ortaklığından elde edilen kazançlar Kurumlar Vergisi'nden istisna tutulmuştur. Bu istisna ayrıca ara dönem Geçici Vergi için de uygulanmaktadır.
KVK Madde 15/(3) gereği, gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları dağıtılsın veya dağıtılmasın, kurum bünyesinde %15 oranında vergi kesintisine tabidir. KVK Madde 15/(34) kapsamındaki yetki çerçevesinde, Bakanlar Kurulu, 15'inci maddede belirtilen vergi kesintisi oranlarını, her bir ödeme ve gelir için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, kurumlar vergisi oranına kadar yükseltmeye ve aynı sınırlar dahilinde üçüncü fıkrada belirtilen kazançlar için fon veya ortaklık türlerine göre ya da portföylerindeki varlıkların nitelik ve dağılımına göre farklılaştırmaya yetkilidir. Bu kapsamda vergi kesintisine tabi tutulan kazançlar, KVK Madde 15/(2) hükmü gereği ayrıca temettü vergi kesintisine tabi değildir.
Yine KVK Geçici Madde (1)'de yapılan düzenlemeye göre, bu kanunla tanınan yetkiler çerçevesinde Bakanlar Kurulu tarafından yeni kararlar alınıncaya kadar, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 5422 sayılı Kanun kapsamında vergi oranlarına ve diğer hususlara ilişkin olarak yayınlanan Bakanlar Kurulu kararlarında yer alan düzenlemelerin, yeni KVK'da belirlenen yasal sınırları aşmamak üzere geçerliliğini koruyacağı belirtilmiştir.
Yukarıda belirtilen ve KVK Madde 15/(3) gereğince %15 olarak belirtilen vergi kesinti oranları hakkındaki 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 3 Şubat 2009 tarihli ve 27130 sayılı Resmi Gazete ile yayımlanarak %0 olarak belirlenmiş ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Bu nedenle, Kurumlar
Vergisi Kanunu'nun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (4) numaralı alt bendinde yazılı gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları dağıtılsın veya dağıtılmasın %0 oranında vergi kesintisine tabi tutulacaktır.
Şirket'in kurum kazancı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5'inci maddesi gereğince Kurumlar Vergisi'nden istisna olduğundan ertelenmiş vergi hesaplanmamıştır.
Türkiye'de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı ("TMS 19") uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir.
Bilançoda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülüğü, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Aktüeryal varsayımla gerçekleşen arasındaki fark düzeltmeleri ile aktüeryal varsayım değişikliklerinden doğan aktüeryal kazanç ve kayıplar, oluştukları dönemde doğrudan özkaynak altında muhasebeleştirilmiş diğer kapsamlı gelirlere yansıtılır. Kıdem tazminatı karşılığı yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir
Türk İş Kanunu'na göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve kanunda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür.
Kıdem tazminatı karşılığı, Şirket'in çalışanların emeklilikleri dolayısıyla oluşacak gelecekteki muhtemel yükümlülüklerinin bugünkü değerini göstermektedir. Kıdem tazminatı karşılığı hesaplaması, hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminat tavanına dayanmaktadır.
Diğer gelir ve giderler tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir.
Faiz geliri, etkin faiz yöntemi kullanılarak tahakkuk esasına göre kar veya zararda muhasebeleştirilir. Yapılmakta olan yatırım amaçlı gayrimenkuller ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Bunun dışındaki faiz giderleri etkin faiz oranı kullanılarak tahakkuk esasına göre kar veya zararda muhasebeleştirilmektedir.
Şirket, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasını değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tablolarının ayrılmaz bir parçası olarak, nakit akışları tablolarını düzenlemektedir.
Nakit akış tablosunda, döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları, Şirket'in faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akışları gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Şirket'in yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği yatırım faaliyetlerinden nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Şirket'in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.
Pay başına kazanç miktarı, net dönem karının, Şirket hisselerinin dönem içindeki ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanmaktadır. Dönem boyunca ortalama hisse sayısı dönem başı mevcut hisse sayısıyla dönem içinde ihraç edilen hisse sayısının zaman bağlı ağırlıklı ortalama bir faktörle çarpılmasıyla bulunur (Dipnot 24).
Faaliyet bölümü, Şirket'in diğer kısımları ile yapılan işlemlere ilişkin hasılat ve giderler de dahil olmak üzere, hasılat elde edebildiği ve harcama yapabildiği, işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının, bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu bir kısmıdır.
Şirket'in, yönetim tarafından performanslarını değerlendirme ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri de içeren faaliyet bölümleri bulunmamaktadır.
"Portföy sınırlamalarına uyumun kontrolü" başlıklı ek dipnot'ta yer verilen bilgiler, Tebliğ'in 16. Maddesi uyarınca finansal tablolardan türetilmiş özet bilgiler niteliğinde olup, 23 Ocak 2014 tarihi itibarıyla SPK'nın 28891 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan III-48.1.a sayılı Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği'nin portföy sınırlamalarına uyumun kontrolüne ilişkin hükümleri çerçevesinde hazırlanmıştır.
Şirket'in, 30 Eylül 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde ilişkili taraflarla olan işlemleri aşağıdaki gibidir:
Şirket'in üst düzey yönetim kadrosu; Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri ile genel müdürden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar ise ücret, prim ve sağlık sigortası gibi faydalarıiçermektedir. 30 Eylül 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde üst yönetime sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Maaş | 1.162.520 | 455.287 |
| Huzur Hakkı | 1.066.775 | 762.500 |
| Toplam | 2.229.295 | 1.217.787 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, nakit ve nakit benzerleri'nin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Kasa | 88.504 | 5.573 |
| Bankalar | 170.279 | 1.476.179 |
| - Vadeli mevduat |
-- | 1.460.000 |
| - Vadesiz mevduat |
170.279 | 16.179 |
| Nakit ve Nakit Benzeri | 258.783 | 1.481.752 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in kısa vadeli ticari alacakları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 6.923.023 | 3.940.355 |
| Toplam | 6.923.023 | 3.940.355 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in ilişkili olmayan taraflardan kısa vadeli ticari alacakları aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır.
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Alacak çek ve senetleri | 274.582 | 1.069.150 |
| Alıcılar | 6.648.441 | 2.871.205 |
| Şüpheli alacaklar | 2.143.429 | 3.561.977 |
| Şüpheli alacaklar karşılığı | (2.143.429) | (3.561.977) |
| Toplam | 6.923.023 | 3.940.355 |
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait
Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait şüpheli ticari alacak karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi, 1 Ocak | 3.561.977 | 2.971.396 |
| TFRS 9 uyarınca belirlenen değer düşüklüğü zararları | -- | 590.581 |
| Dönem içinde yapılan tahsilatlar (Dipnot 22) | (1.418.548) | -- |
| Kapanış bakiyesi, 31 Aralık | 2.143.429 | 3.561.977 |
Şirket'in Finansal varlıkları ve yükümlülükleri için kur, faiz oranı ve duyarlılık analizleri Dipnot 25'te açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, Şirket'in finansal borçlanmaları aşağıdaki gibidir:
| Finansal Borçlar | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar | 153.143.117 | 5.708.876 |
| 153.143.117 | 5.708.876 | |
| 31 Aralık 2023 | |||
|---|---|---|---|
| Gelecekteki Asgari Kira | Asgari Kira Ödemelerinin | ||
| Ödemeleri | Faiz | Net Bugünkü Değeri | |
| 1 yıldan az | 22.289.586 | 57.240.018 | 79.529.604 |
| 1-2 Yıl Arası | 130.853.531 | 122.874.537 | 253.728.068 |
| 153.143.117 | 180.114.555 | 333.257.672 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait finansal borçlar hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi, 1 Ocak | 7.523.320 | -- |
| Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişi | 332.716.161 | 9.750.000 |
| Anapara ödemeleri | (363.510.213) | (4.080.840) |
| Faiz ödemeleri | (1.846.546) | (1.960.694) |
| Faiz tahakkukları | 178.260.395 | 2.000.410 |
| Kapanış bakiyesi, 31 Aralık | 153.143.117 | 5.708.876 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, ticari borçlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflara borçlar | 2.858.240 | -- |
| İlişkili olmayan taraflara borçlar | 6.013.486 | 3.076.682 |
| Toplam | 8.871.726 | 3.076.682 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, kısa ve uzun vadeli diğer alacakları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Diğer alacaklar | 11.504 | -- |
| Personelden alacaklar | -- | 100.875 |
| Toplam | 11.504 | 100.875 |
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Verilen depozito ve teminatlar | 347.322 | 286.562 |
| Toplam | 347.322 | 286.562 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, kısa vadeli diğer borçları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Diğer Çeşitli Borçlar (*) | 267.598 | 53.097 |
| Toplam | 267.598 | 53.097 |
(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla diğer çeşitli borçlar, Sky City bina yönetimine olan aidat borçlarından oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla stoklar satış amaçlı gayrimenkullerden oluşmaktadır.
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Sky City Ofis Projesi ("Sky City Ofis") | 9.813.831 | 55.049.517 |
| Toplam | 9.813.831 | 55.049.517 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait satış amaçlı gayrimenkullerin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi | 55.049.517 | 10.843.605 |
| Enflasyon Düzeltme Farkı | (40.923.553) | 45.974.146 |
| Çıkışlar(*) | (4.312.133) | (1.768.234) |
| Kapanış bakiyesi | 9.813.831 | 55.049.517 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkullerin düzeltilmiş gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Dönem başı | 1.209.571.910 | 128.481.000 |
| Değer artış (Dipnot 20) |
38.374.720 | 427.564.000 |
| Enflasyon Etkisi | 8.548.370 | 653.526.910 |
| Toplam | 1.271.102.000 | 1.209.571.910 |
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 | |
| Maddi Duran Varlıklar* | 386.800.787 | 2.660.843 |
*Denizli Sümerpark AVM Demirbaşlarından ve sat geri kirala yapılan proje bölümünden oluşmaktadır.
Şirket'in yatırım amaçlı gayrimenkulleri, 12 Mart 2011 tarihinde hizmete açılan Sümerpark AVM'den oluşmaktadır. 31 Aralık 2023 itibarıyla, Şirket'in yatırım amaçlı gayrimenkulleri üzerindeki sigorta tutarı 1.022.977.450 TL'dir (31 Aralık 2022: 402.113.972 TL).
30 Eylül 2023 tarihi itibarıyla, ilgili alışveriş merkezinde yer alan hipermarketin 10 yıllığına kiracı olarak bulunmasına dair şerhi bulunmaktadır.
SPK tarafından değerleme hizmeti vermek üzere yetkilendirilmiş bir gayrimenkul değerleme şirketinin 31 Aralık 2023 tarihli raporuna göre, Sümerpark AVM'nin gelir yaklaşımı yönteminden bulunana değerin %70'i ve maliyet yaklaşımından bulunan değerin %30 alınarak nihai olarak belirlediği ve Şirket'in %100 hissesine takdir olunan gerçeğe uygun değeri 1.256.495.000 TL'dir. Bu kapsamda yatırım amaçlı gayrimenkul olarak raporlanan varlıkların toplam değeri 1.256.495.000 TL'dir. Söz konusu değeri de kapsayacak şekilde birikmiş amortisman ve gerçeğe uygun değeri TMS 29 kapsamında enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in özkaynak yöntemiyle değerlenen iş ortaklıklarının taşınan değerleri ve özkaynak yöntemine konu sahiplik oranları aşağıdaki gibidir:
| Sahiplik | 31 Aralık | Sahiplik | 31 Aralık | |
|---|---|---|---|---|
| oranı (%) | 2023 | oranı (%) | 2022 | |
| Maya | 50 | 82.867.784 | 50 | 33.411.534 |
| 82.867.784 | 33.411.534 |
Şirket, özkaynak metoduyla muhasebeleştirdiği Maya'daki net yatırımına ilişkin 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla gerçekleştirdiği değer düşüklüğü çalışmasında Maya'nın finansal tablolarda özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen etkiler sonrası kayıtlı değerini pazar yaklaşımına göre gerçeğe uygun değeri ile karşılaştırmış ve bir değer düşüklüğü olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Değer düşüklüğü testine tabii tutulan yatırım Maya'nın satın alınması esnasında ortaya çıkan 3.522.181 TL tutarındaki şerefiyeyi de kapsamaktadır güncel değer olan 82.867.784 TL ise enflasyon değerlemesi sonucu oluşan değerdir. Maya KKTC Hükümeti ile yaptığı sözleşmeler uyarınca Tatlısu Magosa'da tahsis edilen arazi üzerinde otel, villa ve apart bulunan tatil köyü projesi yapacaktır. Rapor tarihi itibarıyla arazi üzerinde istimlak çalışmaları henüz tamamlanmadığı için inşaata başlanmamıştır.
Şirket, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap döneminde, Maya'nın özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmesinden kaynaklanan karları/zararları ilişikteki finansal tablolarda özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen yatırımların karlarından zararlarından paylar altında muhasebeleştirilmiştir.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, kısa vadeli karşılıklar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İzin Karşılığı | - | 278.512 |
| Dava Karşılığı | - | 5.507 |
| Diğer | - | 141.793 |
| Toplam | - | 425.812 |
Şirketin devam etmekte olan 66 adet dava dosyası ve icra takibi bulunmaktadır (31 Aralık 2022: 56 adet). Finansal tabloları etkileyecek düzeyde davalar için karşılık ayrılmaktadır. Devam eden icra takiplerine ilişkin olarak ticari alacaklardaki değer düşüklüğü karşılığını muhasebeleştirmektedir
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, Şirket tarafından verilen teminat, rehin ve ipotek ("TRİ") pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:
| Şirket tarafından verilen TRI'ler | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| A.Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ'lerin | 990.800 | 990.800 |
| Toplam Tutarı(i) | ||
| B.Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar |
||
| Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | -- | -- |
| - Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar |
||
| lehine vermiş olduğu TRİ'ler | -- | -- |
| - Müşterek yönetime tabi ortaklıkları lehine vermiş |
||
| olduğu TRİ'ler(ii) | -- | -- |
| C.Olağan Ticari Faaliyetlerinin Yürütülmesi Amacıyla Diğer |
||
| 3. Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu | -- | -- |
| TRİ'lerin Toplam Tutarı | ||
| D.Diğer Verilen TRİ'lerin Toplam Tutarı | -- | -- |
| i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | -- | -- |
| ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup | ||
| Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | -- | -- |
| iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. kişiler Lehine | ||
| Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı | -- | -- |
| 990.800 | 990.800 |
(i) Ana ortaklığın kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ'leri kapsamaktadır. 31 Aralık 2023 ve 2022 itibarıyla söz konusu TRİ'lerin tamamı TL cinsindendir.
(ii) Şirket'in müşterek yönetime tabi ortaklığı lehine vermiş olduğu TRİ'leri (Şirket'in söz konusu ortaklıklardaki kontrol oranı nispetinde) kapsamaktadır. 31 Aralık 2023 itibarıyla söz konusu TRİ'lerin 80.000 ABD Doları karşılığı 1.495.864 TL tutarındaki kısmı ABD Doları cinsinden olup kalan kısmı TL cinsindendir (31 Aralık 2022: 80.000 ABD Doları karşılığı 1.038.200 TL tutarındaki kısmı ABD Doları cinsinden olup kalan kısmı TL cinsindendir).
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, verilen teminat mektupları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Verilen Teminat Mektupları: | ||
| Aydem Elektrik Perakende Satış A.Ş. | 935.000 | 935.000 |
| ADM Elektrik Dağıtım A.Ş. | 55.800 | 55.800 |
| Toplam | 990.800 | 990.800 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, 0 TL tutarındaki çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçların (31 Aralık 2022: 177.296 TL), 91.252 TL tutarındaki kısmı (31 Aralık 2022: 91.252 TL) ödenecek maaşlardan, 86.044 TL (31 Aralık 2022: 86.044 TL) tutarındaki kısmıysa personele ilişkin ödenecek vergilerden oluşmaktadır.
| 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022 |
|---|
| 1.847.838 414.211 |
| 1.847.838 414.211 |
Yürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve İş Kanunu'nda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Bu yükümlülük çalışılan her yıl için, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, azami 23.489,00 TL (31 Aralık 2022: 19.983,00 TL) olmak üzere, 30 günlük toplam brüt ücret ve diğer haklar esas alınarak hesaplanmaktadır.
TMS 19 – Çalışanlara Sağlanan Faydalar standardı, işletmenin kıdem tazminatı karşılığı yükümlülüğünün tespit edilmesinde aktüeryal değerleme metotlarının geliştirilmesini gerektirmektedir. Bu doğrultuda, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:
Ana varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülük tutarının enflasyona paralel olarak artacak olmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. Bu nedenle, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, ekli finansal tablolarda karşılıklar, geleceğe ilişkin, çalışanların emekliliğinden kaynaklanacak muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. İlgili bilanço tarihlerindeki karşılıklar, yıllık %19 enflasyon ve %22 iskonto oranı varsayımlarına göre yaklaşık %2,52 olarak elde edilen reel iskonto oranı kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır (31 Aralık 2022: %2,52). Şirket, 31 Aralık 2023 itibarıyla tüm aktüeryal kayıp ve kazançlarını, özkaynaklar altında, kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler, tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm (kayıpları)/kazançları hesabında muhasebeleştirmektedir.
Kıdem tazminatı karşılığının 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerindeki hareketi aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi, 1 Ocak | 414.211 | 306.129 |
| Hizmet maliyeti | 1.433.838 | 156.640 |
| Faiz maliyeti | -- | 76.928 |
| Nakit ödenen | -- | (44.187) |
| Aktüeryal kayıp | -- | (81.299) |
| Kapanış bakiyesi, 31 Aralık | 1.847.838 | 414.211 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'e ait kısa ve uzun vadeli peşin ödenmiş giderleri aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Peşin ödenmiş giderler - kısa vadeli |
279.474 | 49.581 |
| Peşin ödenmiş giderler - uzun vadeli |
2.223.638 | 476.756 |
| Toplam | 2.503.112 | 526.337 |
(*) Kısa vadeli peşin ödenmiş giderlerin önemli bir kısmı peşin ödenmiş sigorta giderlerinden oluşmaktadır.
(**) Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler, Skycity Profesi için verilmiş olan avanslardan oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'e ait diğer dönen varklıkların detayları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İndirilecek Katma Değer Vergisi ( "KDV") | 9.703.282 | 1.717.795 |
| Peşin ödenmiş vergiler | 279.474 | 64.098 |
| Toplam | 9.982.756 | 1.781.893 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'e ait diğer duran varlıkların detayları aşağıdaki gibidir:
Bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'e ait ertelenmiş gelirlerin detayları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Alınan depozito ve teminatlar | 185.750 | -- |
| Gelecek aylara ait gelirler | -- | -- |
| Toplam | 185.750 | -- |
(*) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla alınan avanslar, Şirket'in satış amaçlı gayrimenkul projelerine ilişkin yapılan satışlara istinaden müşterilerden alınan avanslardan oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'e ait diğer kısa vadeli yükümlülüklerinin detayları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Ödenecek vergi, resim ve harçlar | 3.434.819 | 25.425 |
| Toplam | 3.434.819 | 25.425 |
Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ödenmiş sermayesi 142.560.000 TL olup, her biri 0,01 TL nominal değerde hamiline yazılı toplam 14.256.000.000 adet paya bölünmüştür (31 Aralık 2022: 0,01 TL nominal değerde hamiline yazılı toplam 14.256.000.000 adet pay).
Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|||
|---|---|---|---|---|
| Hissedarlar | Nominal değer |
% | Nominal değer |
% |
| Merill Lynch International |
-- | -- | 7.145.816 | 5,01% |
| Servet ÇETİNKAYA |
7.536.000 | 5,16% | -- | -- |
| Salih YÜKSEL |
9.822.431 | 6,89% | -- | -- |
| Diğer (halka açık) |
125.381.569 | 87.95% | 135.414.184 | 94,99% |
| Ödenmiş Sermaye |
142.560.000 | 100 | 142.560.000 | 100 |
| Sermaye Düzeltme Farkları |
2.530.093.384 | 1.627.078.557 | ||
| Düzeltilmiş Sermaye |
2.672.653.384 | 1.769.638.557 |
Şirket'in hisselerinin tamamı adi hisseler olup ortakların herhangi bir imtiyazlı hakkı bulunmamaktadır.
Şirket, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ("SPK") hükümlerine göre kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 14 Şubat 2018 tarihli ve 12233903-340.08-E.1725 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir. Şirket'in kayıtlı sermaye tavanı 700.000.000 TL olup, beheri 100/Kuruş nominal değerde 70.000.000.000 (yirmi beş milyar) adet paydan oluşmaktadır.
Şirket'in 1 Aralık 2020 tarihli ve 298 sayılı Yönetim Kurulu Kararına istinaden, Şirket'in 700.000.000 TL kayıtlı sermaye tavanı içerisinde, 89.100.000 TL olan çıkarılmış sermayesinin tamamı nakden olmak üzere 53.460.000 TL artırılarak 142.560.000 TL'ye yükseltme kararı alınmıştır. İzahname Sermaye Piyasası Kurulu'nun 7 Ocak 2021 tarih ve 2/11 sayılı kararı kapsamında olumlu karşılanmıştır. Yeni pay alma hakları olan rüçhan haklarının 53.196.591 TL'lik nominal değerli kısmı İzahname'de belirtilen esaslara uygun olarak 18 Ocak 2021 – 1 Şubat 2021 tarihleri arasında kullanılmış, yeni pay alma haklarının kullanımdan sonra kalan 263.408 TL'lik nominal değerli pay 3 Şubat ve 4 Şubat 2021 tarihlerinde Borsa İstanbul A.Ş (BİAŞ) Birincil Piyasa da 2 iş günü süreyle satışa sunulmuş ve ilgili payların tamamının satışı 3 Şubat 2021 itibarıyla tamamlanmıştır.
Pay ihraç primleri, iptal edilen ortaklık payları, kontrol gücü devam eden ortaklıkların pay satış karları gibi sermaye hareketleri dolayısıyla ortaya çıkan ve sermayenin bir parçası sayılan tutarların izlendiği kalemdir. Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla finansal tablolarında paylara ilişkin primleri 517.746 TL'dir (31 Aralık 2022: 9.828.163 TL).
Önceki dönemlerin karından, kanun veya sözleşme kaynaklı zorunluluklar nedeniyle veya kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar için ayrılmış yedeklerdir. Bu yedekler, Şirket'in yasal kayıtlarındaki tutarlar üzerinden gösterilmekte olup, finansal tabloların TFRS'ye uygun olarak hazırlanmasında ortaya çıkan farklılıklar geçmiş yıllar kar/zararıyla ilişkilendirilmektedir.
Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler hesabının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Birinci tertip genel kanuni yedek akçe | 546.968 | 546.968 |
| İkinci tertip genel kanuni yedek akçe | 640.558 | 640.558 |
| Enflasyon Düzeltme Farkı | 28.957.778 | 5.581.359 |
| Toplam | 30.145.304 | 6.768.885 |
TTK'nın 519 uncu maddesi uyarınca, yıllık ticari karın %5'i ödenmiş/çıkarılmış sermayenin %20'sine ulaşıncaya kadar birinci tertip genel kanuni yedek akçe; pay sahiplerine %5 oranında kar payı ödendikten sonra kardan pay alacak kişilere dağıtılacak toplam tutarın %10'u ise ikinci tertip genel kanuni yedek akçe olarak ayrılmaktadır.
Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla birinci tertip genel kanuni yedek akçe tutarı ödenmiş sermayesinin %0,38'i oranında olup, ikinci tertip genel kanuni yedek akçe için herhangi bir sınır bulunmamaktadır. Söz konusu yedek akçeler Şirket'in ödenmiş sermayesinin yarısını aşmadığı sürece, sadece zararların kapatılmasında, işlerin iyi gitmediği zamanlarda işletmeyi devam ettirmeye veya işsizliğin önüne geçmeye ve sonuçlarını hafifletmeye elverişli önlemler alınması için kullanılabilir.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 178.139 TL (kayıp) (31 Aralık 2022: - TL kayıp) tutarında kıdem tazminatı karşılığına ilişkin diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilen aktüeryal kayıplardan oluşmaktadır.
Net dönem karı dışındaki birikmiş kar/zararlar bu kalemde netleştirilerek gösterilir. Özleri itibarıyla birikmiş kar/zarar niteliğinde olan olağanüstü yedekler de birikmiş kar sayılır ve bu kalemde gösterilir. Şirket'in finansal tablolarındaki geçmiş yıllar zararlarının dağılımı aşağıda verilmektedir:
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, geçmiş yıl zararları aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Olağanüstü Yedekler | (6.159.449) | (97.032.809) |
| Geçmiş Yıl Zararları | (1.610.464.057) | (1.118.519.033) |
| Toplam | (1.616.723.505) | (1.215.551.842) |
15 Şubat 2011 tarihinde Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı'nda Şirket'in çıkarılmış sermayesinin 35.900.000 TL tutarında azaltılmasına ve SPK ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın izinleri sonucunda Şirket Ana Sözleşmesi'nin bu yönde tadiline karar verilmiştir. Sermaye azaltımını tamamlayıcı işlem olarak sermayenin 29.000.000 TL artırılması işlemi çerçevesinde, sermaye artırımı nedeniyle çıkarılacak paylar SPK tarafından 17 Şubat 2011 tarih ve GYO.78/75 sayılı karar ile kayda alınmıştır.
Şirket'in 35.900.000 TL tutarındaki sermaye azaltımı 22 Şubat 2011 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Şirket, hissedarlarına rüçhan haklarını 1-15 Mart 2011 tarihleri arasında kullandırmış olup, rüçhan haklarının kullanılmasından arta kalan paylar nedeniyle tasarruf sahiplerine satış işlemi 1-15 Nisan 2011 arasında gerçekleştirilmiştir.
19 Nisan 2011 tarihli Yönetim Kurulu kararına istinaden Şirket'in 96.000.000 TL tutarındaki kayıtlı sermayesinin 35.900.000 TL azaltılmasına ve eş zamanlı olarak 29.000.000 TL tutarında bedelli sermaye artırımı yapılarak 89.100.000 TL'ye çıkartılmasına karar verilmiştir. Şirket sermaye azaltımına ilişkin tutarın 29.000.000 TL tutarındaki kısmını diğer yedek olarak kaydetmiştir.
Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait 146.950.469 TL tutarında net dönem karı bulunmaktadır (2022: 423.866.550 TL, net dönem karı).
Şirket'in, 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait hasılat ve satışların maliyeti detayı aşağıdaki gibidir:
| Hasılat | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Satış amaçlı gayrimenkul satışları(1) | 19.875.000 | 4.846.176 |
| Sümerpark AVM kira gelirleri |
6.897.223 | 4.339.058 |
| İşletme Gelirleri | 5.766.112 | -- |
| 32.538.335 | 9.185.234 | |
| Satışların maliyeti | 2023 | 2022 |
| Satış amaçlı gayrimenkul(2) | ||
| satışlarının maliyeti | (4.005.021) | (1.768.234) |
| Satılan Hizmet Maliyeti | (15.849.421) | (4.789.569) |
| (19.854.443) | (6.557.803) |
(1) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde satış amaçlı gayrimenkul satışlarından elde edilen hasılatın tamamı Sky City ofis projesinden oluşmaktadır.
(2) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde satış amaçlı gayrimenkul satışlarının maliyetinin tamamı Sky City ofis projesinden oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Personel giderleri | (3.865.937) | (3.211.014) |
| Bina yönetim giderleri | (633.245) | (476.315) |
| Beklenen kredi zararları | -- | (590.581) |
| Danışmanlık giderleri | (2.768.249) | (961.011) |
| Taşıt giderleri | (66.356) | (243.403) |
| Kira giderleri | (918.347) | (267.261) |
| Noter ve resmi takip giderleri | (73.453) | (195.306) |
| Haberleşme giderleri | (31.809) | (36.155) |
| Seyahat giderleri | (396.509) | (84.005) |
| Bilgi işlem giderleri | (72.631) | (285.398) |
| Diğer | (8.048.577) | (135.024) |
| Toplam | (16.875.113) | (6.485.473) |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait denetim ücretleri aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti | 15.312 | 39.182 |
| Vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücretler | 71.865 | 33.865 |
| Diğer güvence hizmetlerinin ücreti | 2.521.819 | -- |
| 2.611.019 | 73.047 |
Şirket, finansal tablolarında giderleri fonksiyon esasına göre sınıflamıştır. 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap döneminde 3.052.968 TL amortisman ve itfa payı giderleri bulunmamaktadır (2022: 10.301 TL). 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap döneminde personel giderleri toplamı 3.865.937 TL olup genel yönetim giderleri altında muhasebeleştirilmektedir (2022: 3.211.014 TL).
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait esas faaliyetlerden diğer gelirler aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Değer Artışı | 38.374.720 | 427.564.000 |
| Konusu kalmayan karşılıklar | 913.271 | -- |
| Diğer Sözleşme Kaynaklı Gelirler | 499.218 | -- |
| Diğer gelirler | 111.588.445 | 422.703 |
| Toplam | 151.375.654 | 427.986.703 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait esas faaliyetlerden diğer giderler aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Kira gideri | -- | -- |
| Diğer | (185.602) | (239.258) |
| Toplam | (185.602) | (239.258) |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait finansman gelirleri aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Mevduat faiz gelirleri | 1.450.215 | 239.170 |
| Menkul Kıymet Satış Karları | 38.477 | -- |
| Kambiyo Karları | 6.945 | -- |
| Toplam | 1.495.638 | 239.170 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait finansman giderleri aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|
| Menkul Kıymet Satış Zararları | (37.893) | -- | |
| Kambiyo Zararları | (21.334) | (2.625) | |
| Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri | (1.846.546) | (259.398) | |
| Toplam | (1.905.772) | (262.023) |
Şirket'in portföy işletmeciliğinden doğan kazancı 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5'inci maddesinin (d) bendi gereği kurumlar vergisinden istisnadır. Ayrıca gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları geçici vergi uygulamasına da tabi değildir. Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kurumlar vergisinden istisna edilen portföy işletmeciliği kazançları üzerinden 2003/6577 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca %0 oranında vergi tevkifatı yapılmaktadır. Bu nedenle, 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, ertelenen vergi varlık ve yükümlülüğü hesaplanmamıştır.
Kıbrıs'ta kurulmuş olan, özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen, Maya, %2 oranında kurumlar vergisine tabidir. 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap döneminde Maya'nın vergilendirilebilir karı bulunmamaktadır. 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Maya, öngörülebilir gelecekte gerçekleşebilirliği kesin olmayan ertelenmiş vergi varlığını finansal tablolarına yansıtmamıştır.
Pay başına kayıp tutarı net dönem karının veya zararının Şirket paylarının cari dönem içindeki ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanır. 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait pay başına kayıp hesaplaması aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Net dönem zararı | 146.950.469 | 423.866.550 |
| Hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı | ||
| Ağırlıklı ortalama hisse miktarı | 142.560.000 | 142.560.000 |
| Pay başına kayıp (*) | 1,031 | 2,97325 |
(*) Pay başına kazanç/(kayıp) hesaplamasında pay adedi lot olarak gösterilmiştir (1 lot = 100 hisse).
Bu dipnot, aşağıda belirtilen her bir risk için Şirket'in maruz kaldığı riskler ve Şirket'in bu risklerini yönetmek ve ölçmek için belirlediği politikaları hakkında bilgi vermektedir. Şirket finansal araçların kullanımından kaynaklanan aşağıdaki risklere maruz kalmaktadır:
Kredi riski, karşı tarafın üzerinde mutabık kalınan sözleşme şartlarına uygun olarak yükümlülüklerini kısmen ya da tamamen yerine getirememe olasılığı olarak tanımlanır. Bu risk, kredi değerlendirmeleri ve tek bir karşı taraftan toplam riskin sınırlandırılması ile kontrol edilir.
Şirket'in temel amaç ve faaliyet konusu SPK'nın Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına ilişkin düzenlemelerinde yazılı amaç ve konularda iştigal etmektir. Şirket'in faaliyetleri devam eden gayrimenkul projelerinden oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, Şirket'in kredi riskine maruz kredi niteliğindeki varlıkları aşağıdaki tablodaki gibidir:
| Alacaklar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | |||||
| 31 Aralık 2023 | İlişkili Taraf |
Diğer Taraf |
İlişkili Taraf |
Diğer Taraf |
Bankalardaki Mevduat |
Kullanımı Kısıtlanmış Banka Bakiyeleri |
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski(A+B+C+D+E) |
-- | 6.923.023 | 11.504 | -- | 170.279 | |
| - Azami riskin teminat,vs ile güvence altına alınmış kısmı | -- | -- | -- | |||
| A.Vadesi geçmemiş yada değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıklar net defter değeri |
-- | 6.923.023 | 11.504 | -- | 170.279 | |
| B.Koşulları yeniden görülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların net defter değeri |
-- | -- | -- | -- | ||
| -Teminat,vs ile güvence altına alınmış kısmı | -- | -- | -- | -- | ||
| C.Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri |
-- | -- | -- | -- | ||
| D.Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değeri | -- | -- | -- | -- | ||
| - Vadesi geçmiş(brüt defter değeri) | -- | 2.143.429 | -- | -- | ||
| -Değer düşüklüğü(-) | -- | (2.143.429) | -- | -- | ||
| E.Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar | -- | -- | -- | -- |
| Alacaklar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | |||||
| 31 Aralık 2022 | İlişkili Taraf |
Diğer Taraf |
İlişkili Taraf |
Diğer Taraf |
Bankalardaki Mevduat |
Kullanımı Kısıtlanmış Banka Bakiyeleri |
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski(A+B+C+D+E) |
-- | 3.940.355 | -- | 100.875 | 1.476.179 | 935.000 |
| - Azami riskin teminat,vs ile güvence altına alınmış kısmı |
||||||
| A.Vadesi geçmemiş yada değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıklar net defter değeri |
-- | 3.940.355 | -- | 100.875 | 1.476.179 | 935.000 |
| B.Koşulları yeniden görülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların net defter değeri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| -Teminat,vs ile güvence altına alınmış kısmı | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
| C.Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| D.Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değeri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.) - Vadesi geçmiş(brüt defter değeri) -- 3.561.977 -- -- -- -- -Değer düşüklüğü(-) -- (3.561.977) -- -- -- --
E.Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar -- -- -- -- -- --
(*) Kasa ve diğer hazır değerler bakiyesi dahil edilmemiştir.
(*) Kasa ve diğer hazır değerler bakiyesi dahil edilmemiştir.
Likidite riski, Şirket'in finansal borçlarından kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmekte güçlük yaşaması riskidir. Şirket borçlanmalarından elde ettiği kaynakları yatırım amaçlı gayrimenkul proje geliştirmelerinde kullanmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, parasal yükümlülüklerin kalan vadelerine göre dağılımı aşağıdaki tablodaki gibidir:
| 2023 | Defter değeri | Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı |
0-12 Ay Arası |
1-5 Yıl Arası |
|---|---|---|---|---|
| Finansal borçlar | 160.164.642 | 25.602.835 | 29.311.111 | 130.853.531 |
| Ticari borçlar | 6.013.486 | 139.355.448 | 6.013.486 | -- |
| Diğer borçlar | 3.725.462 | 4.874.475 | 3.725.462 | -- |
| Toplam | 169.903.590 | 169.832.758 | 39.050.059 | 130.853.531 |
| 2022 | Defter değeri | Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı |
0-12 Ay Arası |
1-5 Yıl Arası |
|---|---|---|---|---|
| Finansal borçlar | 5.708.876 | 7.523.320 | 3.925.080 | 3.598.240 |
| Ticari borçlar | 3.548.755 | 3.548.755 | 3.548.755 | 0 |
| Diğer borçlar | 53.097 | 53.097 | 535.458 | -- |
| Toplam | 9.310.728 | 11.125.172 | 8.009.293 | 3.598.240 |
Piyasa riski, faiz oranı, hisse senedi fiyatları, döviz kurları ve kredi genişlikleri gibi piyasa fiyatlarında olabilecek değişikliklerin Şirket'in gelirini veya elinde bulundurduğu finansal araçların değerini etkileme riskidir.
Şirket'in toptan risk yönetim programı, finansal piyasaların öngörülemezliğine odaklanmakta olup, Şirket'in finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlamıştır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket'in yabancı para cinsinden finansal varlık veya finansal yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu sebeple Şirket dövizde meydana gelen değişimlerden dolayı riske maruz kalmamaktadır.
Şirket faiz oranlarındaki değişikliklerin faize duyarlı varlık ve yükümlülüklerine olan etkisinden dolayı faiz oranı riskine maruz kalmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, Şirket'in faiz bileşenine sahip finansal kalemlerinin rapor tarihindeki faiz yapısı aşağıdaki gibidir:
| Sabit faizli finansal araçlar | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Vadeli mevduatlar | -- | 1.460.000 |
| Finansal borçlar | 160.164.642 | (5.708.876) |
| 160.164.642 | (4.248.876) |
Şirket, sermayesini etkin portföy yönetimiyle yatırım riskini en düşük seviyeye indirerek yönetmeye çalışmaktadır. Şirket'in amacı; gelir elde eden bir işletme olarak faaliyetlerini devam ettirmek, pay sahiplerinin faydasını gözetmek, aynı zamanda sermaye maliyetini gözeterek ve optimum net yükümlülük/özkaynak oranını devam ettirerek verimli sermaye yapısının sürekliliğini sağlamaktır.
Bu çerçevede, sermaye yapısının korunması ve yeniden düzenlenmesi gerektiği hallerde Şirket yeni hisseler çıkarabilmekte, borçlanmayı azaltma yönüne gidebilmektedir. Şirket pay sahiplerine kar payı dağıtımında, yürürlükteki mevzuatın yanı sıra yeni yatırımlar için etkin sermaye kullanımı gereksinimini de dikkate almaktadır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla net borç/yatırılan sermaye oranları aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Toplam finansal borç | 160.164.642 | 5.708.876 |
| Eksi: Nakit değerler ve bankalar (1) | 258.783 | 1.481.753 |
| Net finansal borç | (159.905.859) | (4.227.123) |
| Toplam özkaynaklar | 1.688.210.619 | 1.300.635.403 |
| Net finansal borç / özkaynaklar oranı | (0,095)% | (0,003)% |
Gerçeğe uygun değer, bir varlığın cari bir işlemde istekli taraflar arasında alım satımına konu olan fiyatını ifade eder. Şirket'in finansal varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesi hem muhasebe politikası hem de dipnot sunumları açısından gereklidir. Gerçeğe uygun değerlerin hem değerlendirilmesi hem de dipnot sunum amaçlı belirlenmesi aşağıdaki yöntemlerle yapılmaktadır. Gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan varsayımlar ilgili varlık veya yükümlülükler ilgili dipnotlarda gerektiğinde sunulur. Aşağıdaki metodlar ve varsayımlar gerçeğe uygun değeri belirlemenin mümkün olduğu durumlarda her bir finansal aracın gerçeğe uygun değerini tahmin etmekte kullanılmıştır.
Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.)
Kısa vadeli olmalarından ve önemsiz kredi riskine tabi olmalarından dolayı nakit ve nakit benzeri varlıklar ile tahakkuk etmiş faizleri ve ticari alacakların kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakın olduğu varsayılmaktadır.
Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin kısa vadeli olmaları nedeniyle gerçeğe uygun değerlerinin taşıdıkları değere yaklaştığı varsayılmaktadır. Banka kredileri işlem maliyetleri kredilerin ilk maliyetine eklenerek iskonto edilmiş maliyetleri ile gösterilmektedir. Banka kredilerinin faiz oranları değişen piyasa koşulları dikkate alınarak güncellendiği için, değişken faizli kredilerin kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerine yakın olduğu varsayılmaktadır.
Kısa vadeli olmaları sebebiyle ticari borçların gerçeğe uygun değerlerinin taşıdıkları değere yakın olduğu öngörülmektedir.
Aşağıdaki tabloda gerçeğe uygun değer ile değerlenen finansal araçların, değerleme yöntemleri verilmiştir. Seviyelere göre değerleme yöntemleri şu şekilde tanımlanmıştır:
Seviye 1: Özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar;
Seviye 2: Seviye 1'de yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) ya da dolaylı olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle) gözlemlenebilir nitelikteki veriler;
Seviye 3: Varlık ya da borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler (gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler).
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla varlıkların ve yükümlülüklerin kayıtlı değerleri ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
| 2023 | 2022 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Not | Kayıtlı değer |
Gerçeğe uygun değer |
Kayıtlı değer |
Gerçeğe uygun değer |
|
| Finansal varlıklar | |||||
| Nakit ve nakit benzerleri | 4 | 258.783 | 1.481.752 | 1.481.752 | |
| Ticari alacaklar | 5 | 6.923.023 | 3.940.355 | 3.940.355 | |
| Diğer alacaklar | 8 | 11.504 | 100.875 | 100.875 | |
| Finansal yükümlülükler | 0 | ||||
| Finansal Borçlanmalar | 6 | 160.164.642 | 5.708.876 | 5.708.876 | |
| Ticari borçlar | 7 | 6.013.486 | 3.548.755 | 3.548.755 | |
| İlişkili taraflara ticari borçlar | 3 | 2.858.240 | 0 | 0 | |
| İlişkili taraflara diğer borçlar | 3 | 0 | 0 | 0 |
Bulunmamaktadır.
Şirket, 31 Aralık 2023 tarihli finansal tablolarını hazırlarken 6 Şubat 2023 tarihinde merkez üssü Gaziantep ve Kahramanmaraş olarak gerçekleşmiş depremlerin finansal tablolarına olası etkilerini değerlendirmiş ve finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan tahmin ve varsayımlarını gözden geçirmiştir. Şirket, söz konusu depremlerin 31 Aralık 2022 tarihli hazırlanmış finansal tablolara önemli bir etkisinin olmadığı görüşündedir. 31 Aralık 2022 dönemi için tercih edilen bu yaklaşım, ilerleyen raporlama dönemlerinde depremlerin etkileri ve geleceğe ilişkin beklentileri dikkate alınarak tekrar gözden geçirilecektir.
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tabloları Tamamlayıcı Notlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe TL cinsinden tam olarak ifade edilmiştir.)
Burada yer alan bilgiler, 13.06.2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan SPK'nın II-14.1 sayılı "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" uyarınca finansal tablolardan türetilmiş özet bilgiler niteliğinde olup, 28.05.2013 tarih ve 28660 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan SPK'nın III-48.1 sayılı "Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği"nin portföy sınırlamalarına uyumunun kontrolüne ilişkin hükümleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Ayrıca, 2 numaralı dipnotta belirtildiği üzere, burada yer verilen bilgiler Şirket'in konsolide olmayan (solo) verilerini içermektedir.
| Konsolide Olmayan (Bireysel) Finansal Tablo Ana Hesap Kalemler |
İlgili Düzenleme | Cari Dönem (TL) |
Önceki Dönem (TL) |
||
|---|---|---|---|---|---|
| A | Para ve Sermaye Piyasası Araçları | (b) | III-48.1. Md. 24 / | 170.279 | -- |
| B | Gayrimenkuller, Gayrimenkule Dayalı Projeler, Gayrimenkule Dayalı Haklar |
(a) | III-48.1. Md. 24 / | 1.280.833.831 | 1.264.621.427 |
| C | İştirakler | (b) | III-48.1. Md. 24 / | 82.867.784 | 33.411.534 |
| İlişkili Taraflardan Alacaklar (Ticari Olmayan) |
(f) | III-48.1. Md. 23 / | -- | -- | |
| Diğer Varlıklar | 500.496.213 | 12.948.827 | |||
| D | Toplam Varlıklar (Aktif Toplamı) | (k) | III-48.1. Md. 3 / | 1.864.368.17 | 1.310.981.789 |
| E | Finansal Borçlar | III-48.1. Md. 31 | 153.143.116 | 5.576.009 | |
| F | Diğer Finansal Yükümlülükler | III-48.1. Md. 31 | -- | -- | |
| G | Finansal Kiralama Borçları | III-48.1. Md. 31 | 1 | 6.1988 | |
| H | İlişkili Taraflara Borçlar (Ticari Olmayan) | (f) | III-48.1. Md. 23 / | 2.858.240 | -- |
| I | Özkaynaklar | III-48.1. Md. 31 | 1.688.210.619 | 1.688.210.619 | |
| Diğer Kaynaklar | 20.156.127 | (382.811.036) | |||
| D | Toplam Kaynaklar | III-48.1. Md. 3 / (k) | 1.864.368.103 | 1.310.981.790 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Şirket, SPK'nın III-48.1 sayılı "Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği"nin 22,24 ve 38 inci maddelerinde belirtilen sınırlamalara uymuş olup, bu sınırlamalara ilişkin oranlar aşağıda gösterilmiştir.
31 Aralık 2023 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait
Finansal Tabloları Tamamlayıcı Dipnotlar
(Para birimi: Aksi belirtilmedikçe TL)
| Konsolide Olmayan (Bireysel) Diğer Finansal Bilgiler |
İlgili Düzenleme | Cari Dönem (TL) |
Önceki Dönem (TL) |
|
|---|---|---|---|---|
| Para ve Sermaye Piyasası Araçlarının 3 Yıllık Gayrimenkul Ödemeleri için Tutulan Kısmı |
(b) | III-48.1. Md. 24 / | -- | -- |
| Vadeli/Vadesiz TL/Döviz | (b) | III-48.1. Md. 24 / | -- | -- |
| Yabancı Sermaye Piyasası Araçları | -- | -- | ||
| Yabancı Gayrimenkuller, Gayrimenkule Dayalı Projeler, Gayrimenkule Dayalı Haklar |
(d) | III-48.1. Md. 24 / | -- | -- |
| Atıl Tutulan Arsa/Araziler | -- | -- | ||
| Yabancı İştirakler | (d) | III-48.1. Md. 24 / | 82.867.784 | 33.411.534 |
| İşletmeci Şirkete iştirak | III-48.1. Md. 28 | -- | -- | |
| Gayrinakdi Krediler | III-48.1. Md. 31 | 990.800 | 1.377.000 | |
| Ortaklığa Ait Olmayan İpotekli Arsaların İpotek Bedelleri |
(e) | III-48.1. Md. 22 / | -- | |
| Tek Bir Şirketteki Para ve Sermaye Piyasası Araçları Yatırımlarının Toplamı |
(l) | III-48.1. Md. 22 / | ||
| (d) (c) |
III-48.1. Md. 24 / III-48.1. Md. 24 / |
| Portföy Sınırlamaları | İlgili Düzenleme | Cari Dönem (TL) |
Önceki Dönem (TL) |
Asgari / Azami Oran |
|
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Üzerinde Proje Geliştirilecek Mülkiyeti Ortaklığa Ait Olmayan İpotekli Arsaların İpotek Bedelleri |
Seri:VI, No:11, Md. 25 / (n) |
0% | 0% | 10% |
| 2 | Gayrimenkuller, Gayrimenkule Dayalı Projeler, Gayrimenkule Dayalı Haklar |
Seri:VI, No:11, Md. 27 / (a),(b) |
69% | 96% | 50% |
| 3 | Para ve Sermaye Piyasası Araçları ile İştirakler |
Seri:VI, No:11, Md. 27 / (b) |
4% | 3% | 50% |
| 4 | Yabancı Gayrimenkuller ,Gayrimenkule Dayalı Projeler, Gayrimenkule Dayalı Haklar, İştirakler, Sermaye Piyasası Araçları |
Seri:VI, No:11, Md. 27 / (c) |
4% | 3% | 49% |
| 5 | Atıl Tutulan Arsa / Araziler | Seri:VI, No:11, Md. 27 / (d) |
0% | 0% | 20% |
| 6 | İşletmeci Şirkete İştirak | Seri:VI, No:11, Md. 32 / A Seri:VI, No:11, Md. |
0% | 0% | 10% |
| 7 | Borçlanma Sınırı | 35 Seri:VI, No:11, Md. |
9% | 0% | 500% |
| 8 | Vadeli / Vadesiz TL / Döviz | 27 / (b) | 0% | 0% | 10% |
| Tek Bir Şirketteki Para ve Sermaye Piyasası Araçları Yatırımlarının Toplamı |
0% | 0% |
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.