AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

İŞBİR HOLDİNG A.Ş.

Audit Report / Information Apr 25, 2024

8932_rns_2024-04-25_df95e562-b1cd-4185-9e43-fe340526452a.pdf

Audit Report / Information

Open in Viewer

Opens in native device viewer

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetçi raporu

İçindekiler Sayfa
Bağımsız denetçi raporu 1- 7
Konsolide finansal durum tablosu 8- 9
Konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu 10
Konsolide özkaynak değişim tablosu 11
Konsolide nakit akış tablosu 12
Konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar 13 - 69

T + 90 312 219 16 50 F + 90 312 219 16 60 www.grantthornton.com.tr

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

İşbir Holding Anonim Şirketi Genel Kurulu'na;

A) Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi

1) Görüş

İşbir Holding Anonim Şirketi ("Şirket") ile Bağlı Ortaklıklarının ("Grup") 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.

Görüşümüze göre, konsolide finansal tablolar İşbir Holding A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları'nın 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS") uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.

2) Görüşün Dayanağı

Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına ("BDS") uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar ("Etik Kurallar") ile konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

3) Kilit denetim konuları

Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.

Kilit denetim konuları Konunun denetimde nasıl ele alındığı
Ticari alacakların mevcudiyeti, tahsil kabiliyeti
ve değerlemesi
Ticari
alacaklar
konsolide
finansal
durum
tablosundaki toplam varlıkların 31 Aralık 2023
tarihi itibarıyla %15,22'sini oluşturduğu için önemli
bir bilanço kalemi olarak değerlendirilmektedir.
Ayrıca, ticari alacakların tahsil edilebilirliği Grup'un,
kredi riski ve işletme sermayesi yönetimi için önemli
unsurlardan bir tanesidir ve yönetimin önemli
yargılarını ve tahminlerini içerir.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal
durum
tablosunda
taşınan
969.525.399
TL
tutarındaki
ticari
alacaklar
üzerinde
toplam
47.460.967 TL tutarında değer düşüklüğü karşılığı
bulunmaktadır.
Ticari alacaklar için ayrılan beklenen kredi
zararları
karşılıklarının
denetimi
ile
ilgili
aşağıdaki prosedürler uygulanmıştır:
Grup'un ticari alacaklarının tahsilat takibine
-
ilişkin
sürecinin
operasyonel
etkinliğinin
değerlendirilmesi,
-
Alacak
yaşlandırma
tablolarının
uygunluğuna
ilişkin
detay
testlerin
gerçekleştirilmesi
ve
analitik
olarak
incelenmesi,
-
Ticari alacak bakiyelerinin örneklem yoluyla
doğrulama
mektupları
gönderilerek
test
edilmesi,
Ticari alacaklar için tahsilat riskinin ve ayrılacak
karşılığın belirlenmesi veya özel bir ticari alacağın
tahsil edilebilir olup olmadığının belirlenmesi önemli
yönetim
muhakemesi
gerektirmektedir.
Grup
yönetimi bu konuda ticari alacakların yaşlandırması,
şirket avukatlarından mektup alınarak devam eden
dava risklerinin incelenmesi, kredi riski yönetimi
kapsamında alınan teminatlar ve söz konusu
teminatların nitelikleri, cari dönem ve bilanço tarihi
sonrası dönemde yapılan tahsilat performansları ile
birlikte tüm diğer bilgileri değerlendirmektedir.
Tutarların büyüklüğü ve ticari alacakların tahsil
edilebilirlik
değerlendirmelerinde
gerekli
olan
muhakeme
ve
TFRS
9'un
getirmiş
olduğu
uygulamaların
karmaşık
ve
kapsamlı
olması
dolayısıyla, ticari alacakların mevcudiyeti ve tahsil
edilebilirliği hususu kilit denetim konusu olarak
değerlendirilmektedir.
Ticari alacaklar ile ilgili detaylar konsolide finansal
tablolara ilişkin Dipnot 5'te açıklanmıştır.
-
Müteakip
dönemde
yapılan
tahsilatların
örneklem yoluyla test edilmesi,
-
Alacaklara
ilişkin
alınan
teminatların
örneklem yoluyla test edilmesi ve nakde
dönüştürülebilme
niteliklerinin
değerlendirilmesi,
-
Ticari alacaklar için ayrılan özel karşılıkların
uygunluğunun denetimi için alacaklar ile ilgili
ihtilaf ve davaların araştırılması ve hukuk
müşavirlerinden devam eden alacak takip
davalarıyla ile ilgili teyit yazısı alınması,
-
Uygulanan muhasebe politikalarının TFRS
9'a, Grup'un geçmiş performansına, yerel ve
global
uygulamalara
uygunluğunun
değerlendirilmesi,
Ticari alacaklara ve ticari alacaklara ilişkin değer
düşüklüğüne ilişkin açıklamaların yeterliliğinin ve
TFRS'lere uygunluğunun değerlendirilmesi.

Kilit denetim konusu Konunun denetimde nasıl ele alındığı
Hasılatın muhasebeleştirilmesi
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren yıla ait
konsolide kar veya zarar tablosunda Grup'un net
satışları 5.499.239.146 TL olarak gerçekleşmiştir.
Denetimimiz
sırasında
hasılatın
muhasebeleştirilmesi
ve
dönemselliği
denetimine ilişkin olarak aşağıdaki prosedürler
uygulanmıştır.
Grup'un
hasılatı,
bağlı
ortaklıklarından
İşbir
Sentetik'in endüstriyel esnek bir ambalaj olan Big
Bag (Yüksek Mukavemetli Ambalaj) ve halı tabanı
satışı gelirleri ile İşbir Sünger'in çok farklı sektörlerin
temel girdisi olan sünger ve yatak satış gelirlerinden
oluşmaktadır.
Satışlar,
ürünün
teslimi,
ürünle
ilgili
risk
ve
faydaların transferlerinin yapılmış olması, gelir
tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle
ilgili
ekonomik
faydaların
Grup'a
akmasının
muhtemel olması üzerine alınan ve alınabilecek
bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk
esasına göre kaydedilmektedir. Grup'un üretimi
tamamlanarak faturası düzenlenmiş ancak ürünün
kontrol devrinin ne zaman gerçekleşeceğine bağlı
olarak hasılatın ilgili olduğu raporlama dönemine
kaydedilmeme riski bulunmaktadır.
Grup,
yıl
içerisinde
uygulanan
stratejinin
sonuçlarının değerlendirilmesi, performans takibi
açısından önemli bir ölçüm kriteri olması, satışların
dönemselliği ilkesi gereği söz konusu ürünlerin
hasılatının
doğru
döneme
kaydedilip
kaydedilmemesi ve doğası gereği hile ve hata
kaynaklı riskler barındırması sebebiyle "hasılatın
kaydedilmesi" hususu kilit denetim konusu olarak
tespit edilmiştir.
Hasılat
ile
ilgili
muhasebe
politikalarına
ve
tutarlarına ilişkin açıklamalar Dipnot 2.4 ve 20'de
yer almaktadır.
-
Grup'un
hasılatın
muhasebeleştirilmesi
süreci anlaşılmış ve değerlendirilmiştir.
-
Müşteri satış sözleşmeleri örneklem yoluyla
incelenmiş, hasılatın muhasebeleştirilmesi
ve dönemselliğine ilişkin sözleşme şartları
değerlendirilmiştir.
-
Satış işlemlerine ilişkin destekleyici satış
faturaları, ürün sevkiyat ve teslim belgeleri ile
müşterilerin satın alım siparişleri örneklem
bazında test edilmiştir.
-
Satışların dönemsellik ilkesi uyarınca doğru
döneme kaydedildiğinin değerlendirilmesi ve
örneklem
bazında
detay
testleri
gerçekleştirilmiştir.
Ticari alacak bakiyeleri örneklem yoluyla
-
doğrulama
mektupları
gönderilerek
test
edilmiştir.
Ticari
alacaklar
bakiyelerinin
yaşlandırma
tabloları
analiz
edilmiştir.
Müteakip
dönemde
yapılan
ticari
alacaklardan tahsilatlar örneklem yoluyla
test edilmiştir.
Hasılatın muhasebeleştirilmesi ile ilgili olarak
konsolide finansal tablo dipnotlarında yer alan
açıklamaların TFRS 15'e uygunluğu ve yeterliliği
değerlendirilmiştir.

Kilit Denetim Konuları Konunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı
Maddi duran varlıkların faydalı ömürleri ve
amortismanı
Dipnot 9'da açıklandığı üzere, Grup'un 31
Maddi duran varlık kalemlerinin finansal tablolarda
açıklanan değerleri ile ilgili olarak uyguladığımız
prosedürler,
amortisman
hesaplamalarının
muhasebeleştirme
süreci
üzerindeki
kontrol
Aralık 2023 tarihi itibarıyla, maddi duran
varlıklarının finansal tablolarda taşınan değeri
2.834.256.388 TL'dir. Söz konusu varlıkların
testlerinin
planlanması
ve
işletim
etkinliğinin
değerlendirilmesini içermektedir.
büyük bir bölümü binalar ve tesis, makine ve
cihazlardan oluşmakta olup,
Grup toplam
varlıkların yaklaşık %44'ünü oluşturmaktadır.
Grup'un ilgili varlıklarının faydalı ömürlerinde
Amortisman tutarları yeniden hesaplama yöntemiyle
test edilmiştir ve aktifleştirilen maddi duran varlıkların
faydalı ömürlerinin tutarlılığı değerlendirilmiştir.
Buna ek olarak, başta yapılmakta olan yatırımlar
olmak üzere sabit kıymet girişleri fatura kontrol
yoluyla test edilmiştir.
bir değişiklik olup olmadığını periyodik olarak
belirlemesi ve cari dönem ve gelecekteki
amortisman
tutarlarını
belirleyecek
olan
tahmini
faydalı
ömürlerin
değerlendirilmesi
konusunda
muhakeme
yapması
gerekmektedir. Söz konusu işlemlerin önemli
muhakemeler içermesi denetimimiz için önem
arz etmektedir ve bu konu tarafımızca kilit
Borçlanma
maliyetleri
ile
alakalı
finansman
giderlerinin aktifleştirilmesinin TFRS'ye uygunluğu
kontrol edilmiştir.
denetim konusu olarak belirlenmiştir. Ayrıca
yukarıda
sayılan
muhasebeleştirmeler
kapsamında,
konsolide
finansal
tablolarda
ve
açıklayıcı dipnotlarda yer alan bilgilerin TMS 16, TMS
29 ve TMS 40 uyarınca uygunluğu tarafımızca
sorgulanmıştır.

Kilit Denetim Konusu Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele
alındığı
Enflasyon muhasebesinin uygulanması
2.1 numaralı dipnotta açıklandığı üzere, Grup'un
fonksiyonel para biriminin (Türk Lirası) 31 Aralık
2023 tarihi itibarıyla yüksek enflasyonlu ekonomi
para birimi olarak değerlendirilmesi sebebi ile
Şirket, "TMS 29 Yüksek Enflasyonlu
Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardını
uygulamaya başlamıştır.
TMS 29'a uygun olarak, finansal tablolar ve
önceki dönemlere ait finansal bilgiler, Türk
Lirası'nın genel satın alma gücündeki
değişikliklerin yansıtılması için yeniden
düzeltilmiş ve sonuç olarak, raporlama tarihine
göre Türk Lirası'nın satın alma gücü cinsinden
sunulmuştur.
TMS 29'un yönergelerine uygun olarak, Grup,
enflasyona duyarlı finansal tabloları hazırlamak
için Türkiye tüketici fiyat endekslerini
kullanmıştır. Enflasyon düzeltmesi için
uygulanan prensipler, 2.1 numaralı dipnotta
açıklanmıştır.
TMS 29'nun Şirket'in raporlanan sonuçları ve
finansal durumu üzerindeki önemli etkisi göz
önüne alındığında, yüksek enflasyon
muhasebesi bir kilit denetim konusu olarak
değerlendirilmiştir.
Uygulanan denetim prosedürleri aşağıda
açıklanmıştır;

Finansal
raporlamadan
sorumlu
yönetimle
görüşüp,
TMS
29'un
uygulanması sırasında dikkate alınan
prensipler, parasal olmayan hesapların
belirlenmesi
ve
tasarlanan
TMS
29
modelleri
üzerinde
yapılan
testler
hakkında incemeler yapılmıştır,

Hesaplamaların tamlığı ve doğruluğunu
sağlamak amacıyla kullanılan girişler ve
endeksler test edilmiştir,

TMS 29 uyarınca yeniden düzenlenen
finansal tablo ve ilgili finansal bilgiler
kontrol edilmiştir,

Enflasyon
muhasebesi
uygulanmış
finansal
tablolarda
ve
ilgili
dipnot
açıklamalarında verilen bilgilerin TMS 29
açısından yeterliliği değerlendirilmiştir.

T + 90 312 219 16 50 F + 90 312 219 16 60 www.grantthornton.com.tr

4) Yönetimin ve üst yönetimden sorumlu olanların konsolide finansal tablolara ilişkin sorumlulukları

Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.

Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

5) Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:

Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu konsolide tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:

  • Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak teşkil edecek yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir (Hile; muvazaa, sahtekârlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir).
  • Grup'un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ama duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.
  • Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ile yapılan muhasebe tahminlerinin ve ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.
  • Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız hâlinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.

T + 90 312 219 16 50 F + 90 312 219 16 60 www.grantthornton.com.tr

  • Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dâhil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
  • Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, topluluk içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Topluluk denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.

Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.

Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.

Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.

B) Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor

  • 1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 398'inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 13 Mart 2023 tarihinde Şirket'in Yönetim Kurulu'na sunulmuştur.
  • 2) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Şirket'in 1 Ocak 31 Aralık 2023 hesap döneminde defter tutma düzeninin, finansal tabloların, kanun ile Şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.
  • 3) TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.

Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Emir Taşar'dır.

Eren Bağımsız Denetim Anonim Şirketi A member firm of Grant Thornton International

25 Nisan 2024 Ankara, Türkiye

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla

konsolide finansal durum tablosu

(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe,Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

Cari dönem
Bağımsız
Geçmiş dönem
Bağımsız
denetimden denetimden
geçmiş geçmiş
Dipnot
Varlıklar referansları 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Dönen varlıklar 2.891.782.435 3.889.830.389
Nakit ve nakit benzerleri 3 620.793.476 752.387.829
Finansal yatırımlar 3 75.775.528 281.329.762
Ticari alacaklar:
-İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 5 969.525.399 1.301.359.131
Diğer alacaklar:
-İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 6 33.498.645 26.940.036
Stoklar
Peşin ödenmiş giderler
7
11
990.145.359
126.754.496
1.173.515.170
165.609.805
Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 5.989.719 24.395.893
Türev araçlar 28 - 5.373.846
Diğer dönen varlıklar 12 69.299.813 158.918.917
Duran varlıklar 3.523.792.665 3.302.051.293
Maddi duran varlıklar 9 2.834.256.388 2.778.407.203
Yatırım amaçlı gayrimenkuller 8 43.917.388 43.914.565
Maddi olmayan duran varlıklar 10 229.147.792 259.384.838
Kullanım hakkı varlıkları 10 219.185.715 214.176.738
Finansal yatırımlar 3.346.024 3.346.024
Ertelenmiş vergi varlığı 19 143.534.872 -
Diğer duran varlıklar 1.640.474 2.821.925
Peşin ödenmiş giderler 11 48.764.012 -
Toplam varlıklar 6.415.575.100 7.191.881.682

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla

konsolide finansal durum tablosu

(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe,Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

Cari dönem
Bağımsız
denetimden
geçmiş
Geçmiş dönem
Bağımsız
denetimden
geçmiş
Yükümlülükler Dipnot
referansları
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli yükümlülükler 1.812.147.264 2.157.845.992
Kısa vadeli finansal borçlar
Ticari borçlar:
4 1.174.441.725 1.564.661.241
-İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar
Diğer borçlar
5 396.474.764 428.727.954
-İlişkili taraflara diğer borçlar 2.389.425 5.430.244
Dönem karı vergi yükümlülüğü 19 9.485.537 875.506
Kısa vadeli karşılıklar 18 10.025.630 8.377.912
Diğer kısa vadeli yükümlülükler 15 11.744.193 20.700.236
Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 17 43.485.418 38.486.844
Ertelenmiş gelirler 13 162.888.631 83.012.807
Türev araçlar 28 1.211.941 7.573.248
Uzun vadeli yükümlülükler 315.248.787 896.412.515
Uzun vadeli borçlanmalar 4 274.913.870 536.188.614
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 18 39.533.299 54.309.142
Ertelenmiş vergi yükümlülükleri 19 - 304.579.904
Diğer uzun vadeli yükümlülükler 801.618 1.334.855
Toplam yükümlülükler 2.127.396.051 3.054.258.507
Özkaynaklar
Ödenmiş sermaye 16 32.387.040 32.387.040
Sermaye düzeltme farkları 16 82.547.037 82.547.037
Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi (3.744.913) (3.744.913)
Paylara ilişkin primler 302.563.787 650.585.144
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 16 162.900.820 157.346.361
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer
kapsamlı gelirler/ (giderler):
- Maddi duran varlık yeniden değerleme fonu 625.641.102 586.169.837
- Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları (23.027.463) (9.545.107)
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılabilecek birikmiş diğer
kapsamlı gelirler/ (giderler)
-Yabancı para çevrim farkları
-Ana ortaklığın raporlama para birimi çevirim farkları (11.884.580) (29.577.639)
Geçmiş yıllar kârları 2.236.269.429 2.188.328.105
Net dönem kârı/ (zararı) 161.556.773 (213.219.722)
Ana ortaklığa ait özkaynaklar 3.565.209.032 3.441.276.143
Kontrol gücü olmayan paylar 722.970.017 696.347.032
Toplam özkaynaklar 4.288.179.049 4.137.623.175
Toplam kaynaklar 6.415.575.100 7.191.881.682

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

Cari dönem
Bağımsız
denetimden
Geçmiş dönem
Bağımsız
denetimden
Dipnot geçmiş
1 Ocak
Geçmiş
1 Ocak
referansları 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Satış gelirleri 20 5.499.239.146 6.716.043.181
Satışların maliyeti (-) 21 (4.137.317.564) (5.327.776.252)
Brüt kâr 1.361.921.582 1.388.266.929
Genel yönetim giderleri (-) 22 (244.600.701) (225.264.273)
Pazarlama satış ve dağıtım giderleri (-) 22 (452.620.401) (379.388.312)
Araştırma ve geliştirme giderleri (-) 22 (2.757.637) (2.534.547)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler 23 490.083.948 437.996.962
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) 23 (246.075.648) (994.838.307)
Esas faaliyet kârı 905.951.143 224.238.452
Yatırım faaliyetlerinden gelirler 24 105.351.954 23.149.985
Yatırım faliyetlerinden giderler (-) 24 - (5.698.956)
Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımların net dönem
zararlarındaki payları - 63.558
Finansman gelir öncesi faaliyet kârı 1.011.303.097 241.753.039
Finansman gelirleri 25 407.280.019 847.757.581
Finansman giderleri (-) 25 (1.017.090.022) (1.154.272.862)
Parasal (kayıp)/ kazanç (438.290.435) (26.006.189)
Vergi öncesi zararı (36.797.341) (90.768.431)
- Dönem vergi gideri (-) 19 (42.814.791) (121.646.275)
- Ertelenmiş vergi geliri/ (gideri) 19 186.725.713 (101.338.431)
Net dönem kârı/ (zararı) 107.113.581 (313.753.137)
Pay başına kazanç/ (kayıp) 29 0,05 (0,07)
Dönem kârı/ (zararı) dağılımı:
Ana ortaklık payları
Kontrol gücü olmayan paylar
161.556.773
(54.443.192)
(213.219.722)
(100.533.415)
Diğer kapsamlı gelir/ (gider) kısmı
Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılabilecek birikmiş diğer
kapsamlı gelirler (giderler):
- Yabancı para çevrim farkları 44.185.824 (21.455.804)
Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer
kapsamlı gelirler (giderler):
- Maddi duran varlık değer artış fonu - 848.892.186
- Ertelenmiş vergi etkisi 44.132.691 (86.008.014)
- Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç (kayıp) (20.593.743) (15.354.038)
- Ertelenmiş vergi etkisi 5.148.436 3.070.807
Diğer kapsamlı gelir 72.873.208 729.145.137
Toplam kapsamlı gelir 179.986.789 415.392.000
Toplam kapsamlı gelir dağılımı:
Ana ortaklık payları 219.941.068 371.095.612
Kontrol gücü olmayan paylar (39.954.279) 44.296.388

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide özkaynak değişim tablosu (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

sınıflandırılmayacak diğer kapsamlı Kâr veya zararda yeniden
gelirler/ (giderler)
Kâr veya zararda
yeniden
sınıflandırılacak
diğer kapsamlı
gelirler/(giderler)
Ödenmiş
Sermaye
Sermaye
düzeltme
farkları
Karşılıklı
iştirak
sermaye
düzeltmesi
Paylara ilişkin
primler
Kârdan
ayrılan
kısıtlanmış
yedekler
Maddi duran
varlık değerleme
fonu
Tanımlanmış
fayda planları
yeniden ölçüm
kayıpları
Yabancı para
çevrim farkları
Geçmiş yıllar
kârları
Net dönem
kârı
Anaortaklığa
ait
özkaynaklar
Kontrol gücü
olmayan
paylar
Toplam
özkaynaklar
1 Ocak 2022 itibarıyla bakiyeler 32.387.040 82.547.037 (3.744.913) 659.388.859 114.675.981 - - (35.560.976) 2.059.743.993 - 2.909.437.021 457.918.929 3.367.355.950
Transferler - - - - 43.511.335 - - - (43.511.335) - - - -
Net dönem kârı - - - - - - - - - (213.219.722) (213.219.722) (100.533.415) (313.753.137)
Diğer kapsamlı gelir - - - - - 586.169.837 (9.545.107) 7.690.605 - - 584.315.335 144.829.802 729.145.137
Toplam kapsamlı gelir/ (gider) - - - - - 586.169.837 (9.545.107) 7.690.605 - (213.219.722) 371.095.613 44.296.387 415.392.000
Ödenen temettü - - - - - - - - 35.144.744 - 35.144.744 - 35.144.744
Diğer değişiklikler - - - (8.803.715) (840.955) - - (1.707.268) 34.941.793 - 23.589.855 201.098.036 224.687.891
Kontrol gücü olmayan pay sahipleriyle
yapılan işlemler
- - - - - - - - 102.008.910 - 102.008.910 - 102.008.910
31 Aralık 2022 itibarıyla bakiyeler 32.387.040 82.547.037 (3.744.913) 650.585.144 157.346.361 586.169.837 (9.545.107) (29.577.639) 2.188.328.105 (213.219.722) 3.441.276.143 696.347.032 4.137.623.175
1 Ocak 2023 itibarıyla bakiyeler 32.387.040 82.547.037 (3.744.913) 650.585.144 157.346.361 586.169.837 (9.545.107) (29.577.639) 2.188.328.105 (213.219.722) 3.441.276.143 696.347.032 4.137.623.175
Transferler - - - - 4.789.604 - - - (219.827.307) 213.219.722 (1.817.981) 1.817.981 -
Net dönem kârı - - - - - - - - - 161.556.773 161.556.773 (54.443.192) 107.113.581
Diğer kapsamlı gelir - - - - - 35.556.629 (11.697.245) 34.524.911 - - 58.384.295 14.488.913 72.873.208
Toplam kapsamlı gelir/ (gider) - - - - - 35.556.629 (11.697.245) 34.524.911 - 161.556.773 219.941.068 (39.954.279) 179.986.789
Ödenen temettü - - - - - - - - (37.452.723) - (37.452.723) - (37.452.723)
Diğer değişiklikler
Kontrol gücü olmayan pay sahipleriyle
yapılan işlemler (*)
-
-
-
-
-
-
5.589.131
(353.610.488)
764.855
-
3.914.800
(164)
(74.254)
(1.710.857)
(259.626)
(16.572.226)
-
305.221.354
-
-
9.934.906
(66.672.381)
-
64.759.283
9.934.906
(1.913.098)
31 Aralık 2023 itibarıyla bakiyeler 32.387.040 82.547.037 (3.744.913) 302.563.787 162.900.820 625.641.102 (23.027.463) (11.884.580) 2.236.269.429 161.556.773 3.565.209.032 722.970.017 4.288.179.049

(*) Grup'un bağlı ortaklıklarından İşbir Sentetik'in dönem içerisinde meydana gelen sermaye artışından dolayı ve etkin ortaklık oranlarının değişiminden kaynaklanmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide nakit akış tablosu

(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

Cari dönem
Bağımsız
denetimden
geçmiş
Geçmiş dönem
Bağımsız
denetimden
geçmiş
Dipnot
referansları
1 Ocak -
31 Aralık 2023
1 Ocak -
31 Aralık 2022
A. İşletme faaliyetlerinden nakit akışları, net 973.168.477 (102.071.461)
Net dönem kârı/ (zararı) 107.113.581 (313.753.137)
Vergi öncesi kar mutabakatı ile ilgili düzeltmeler:
Amortisman ve itfa giderleri ile ilgili düzeltmeler
9, 10 394.086.588
242.470.652
1.170.776.796
159.646.751
Vergi giderleri ile ilgili düzeltmeler 19 (143.910.922) 222.984.706
Stok değer düşüklüğü ile ilgili düzeltmeler 7 (7.016.625) 3.323.061
Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kazançla ilgili düzeltmeler 24 - (2.908.308)
Kullanılmamış izin karşılığı ile ilgili düzeltmeler 18 790.220 2.080.260
Dava ve garanti karşılıkları ile ilgili düzeltmeler 18 5.552.860 (5.422.392)
Kıdem tazminatı karşılığı ile ilgili düzeltmeler 18 5.847.829 4.969.234
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı ile ilgili düzeltmeler 5 10.646.547 11.968.912
Konusu kalmayan şüpheli ticari alacaklar 5 (1.302.621) (10.093.459)
Türev finansal araçların gerçeğe uygun değer kayıpları/ (kazançları) ile ilgili düzeltmeler 28 (987.461) 29.577.714
Faiz gelirleri ile ilgili düzeltmeler 25 - (5.883.494)
Faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler 25 392.162.338 350.038.296
Gerçekleşmemiş kur farkları
Nakit dışı diğer kalemlere ilişkin düzeltmeler
24 -
-
226.509.685
18.283.648
Parasal kayıp/ (kazanç) (110.166.229) 165.702.182
İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler: 611.758.848 (838.721.515)
Ticari alacaklardaki değişim 305.403.720 (345.529.896)
Faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki değişim (6.558.609) (11.181.202)
Stoklardaki değişim 190.386.436 (387.645.885)
Diğer dönen varlıklardaki değişim 93.552.867 (104.889.790)
Peşin ödenmiş giderlerdeki değişim (9.908.703) (40.822.379)
Ticari borçlardaki değişim (37.683.434) 21.065.888
İlişkili taraflara ticari borçlardaki değişim - 4.089.517
Diğer borçlardaki değişim (533.237) -
Diğer duran varlıklardaki değişim 1.181.452 (2.612.862)
Diğer yükümlülüklerdeki değişim (8.956.042) 3.154.877
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin borçlardaki değişim 4.998.574 7.185.403
Ertelenmiş gelirlerdeki değişim 79.875.824 18.464.814
Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları: 1.112.959.017 18.302.144
Ödenen vergiler (109.666.837) (117.829.744)
Kıdem tazminatı ödemeleri 18 (30.123.703) (2.543.861)
B. Yatırım faaliyetlerinden nakit akışları, net (148.303.097) (332.839.745)
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları (150.991.234) (340.126.246)
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 2.688.137 7.286.501
C. Finansman faaliyetlerinden nakit akışları, net (935.903.024) (243.600.864)
Finansal borçlanmalardan nakit girişleri 409.123.665 3.275.843.285
Finansal borç geri ödemelerine ilişkin nakit çıkışları (1.021.221.930) (2.978.265.211)
İşletmenin kendi paylarını almasından kaynaklanan nakit girişleri/ (çıkışları), net - 93.207.510
Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan nakit girişleri, net (125.448.020) (42.931.053)
Finansal yatırımlardaki değişimler
Ödenen faiz
205.543.710
(366.447.726)
(244.929.005)
(311.381.646)
Temettü ödemeleri (37.452.723) (35.144.744)
D. Yabancı para çevrim farklarındaki değişim (20.556.709) (23.897.369)
Nakit ve nakit benzerlerindeki net (azalış)/ artış (131.594.353) (702.409.439)
E. Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 3 752.387.829 1.454.797.268
F. Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 3 620.793.476 752.387.829

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

1. Şirket'in organizasyonu ve faaliyet konusu

İşbir Holding Anonim Şirketi ("İşbir Holding" veya "Şirket"), 17 Şubat 1968 tarihinde yurt içinden ve yurt dışından ortaklar tarafından 2.700.000 TL sermaye ile Ankara' da kurulmuştur. Şirket'in faaliyet konusu her çeşit sahada yatırımlar yapmak, ortaklıklar kurmak, kurulmuş ortaklıklara katılmak, menkul kıymet portföy işletmeciliği ve aracılık faaliyet ve niteliğinde olmamak şartıyla kuruluşlara ait hisse senetleri almak ve satmak, bu şekilde kurduğu ve iştirak ettiği şirketlerin kendi çalışma alanlarındaki başarılarının devamı ve artırılması için her yönde desteklemek ve devamlılıklarını sağlamaktır. Şirket paylarının ortaklık yapısından dolayı Sermaye Piyasası Kurulunun 3 Haziran 2011 tarih ve 17/519 sayılı kararı ile Borsa İstanbul A.Ş. Piyasa Öncesi İşlem Platform'unda işlem görmesine karar verilmiştir. Bu çerçevede Şirket payları 22 Ekim 2012 tarihinde Borsa İstanbul A.Ş.'de işlem görmeye başlamıştır.

Şirket bünyesinde 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 7 personel istihdam edilmektedir (31 Aralık 2022: 6).

İşbir Holding ve aşağıda detaylı belirtilen bağlı ortalıkları hep birlikte "Grup" olarak adlandırılmaktadır.

İşbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş.

İşbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş. ("İşbir Sentetik") 1968 yılında Balıkesir'de kurulmuştur. İşbir Sentetik'in genel merkezinin adresi Çayırhisar Mevki, İzmir Yolu, Balıkesir, Türkiye'dir. İşbir Sentetik'in Üretim Konusu: Poliüretandan mamül kaneviçe, branda, sera örtüsü, halı altı ile astarlı, astarsız ventilli torba, file torba ve ağır hizmet torbaları (big-bag) üretimidir. İşbir Sentetik bünyesinde 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 444 personel istihdam edilmektedir (31 Aralık 2022: 463).

İşbir Sünger Sanayi A.Ş.

İşbir Sünger Sanayi A.Ş. ("İşbir Sünger"), üretimine 1977 yılında Ankara'da başlamıştır ve esnek sünger imalatı alanında faaliyetlerini sürdürmektedir. İşbir Sünger; yatak, koltuk, kanepe ve oturma grupları ile ev tekstili, imalat sektörü, oto döşeme, ambalaj, ısı ve ses izolasyonu uygulamalarının temel girdisi olan yüksek kalitede sünger üretmektedir. İşbir Sünger ayrıca, İşbir Yatak ve İşbir Ziraat markalarıyla sırasıyla yatak, baza ve ranchbed ticari adı altında inek yatağı üretimi yapmaktadır. İşbir Sünger bünyesinde 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 316 personel istihdam edilmektedir (31 Aralık 2022: 279).

İşbir Sigorta Aracılığı A.Ş.

İşbir Sigorta Aracılığı A.Ş. ("İşbir Sigorta") merkezi Ankara'dadır. İşbir Sigorta öncelikle İşbir Grup'un sigortalama ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuş olup, Axa Sigorta A.Ş.'nin "A" acente lisansına sahiptir ancak 2022 yılında sigortacılık faaliyeti bulunmamaktadır. İşbir Sigorta bünyesinde, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla personel istihdam edilmemektedir (31 Aralık 2022: Yoktur).

İşbir Pazarlama ve İhracat A.Ş.

İşbir Pazarlama ve İhracat A.Ş. ("İşbir Pazarlama") merkezi Ankara'dadır. İşbir Pazarlama'nın Faaliyet Konusu: Grup şirketlerinin ürettiği her türlü sınai mallların pazarlanması, ihracatı, satımı ve ithalatıdır. İşbir Pazarlama bünyesinde, 31 Aralık 2023 itibarıyla 18 personel istihdam edilmektedir (31 Aralık 2022: 18).

İşbir İnşaat ve Gayrimenkul Anonim Şirketi

Genel merkez adresi Çayırhisar Mahallesi Yeni İzmir Caddesi İşbir Sentetik Fabrikası Balıkesir'dir. 28 Aralık 2020 tarihli kararla İşbir Sentetik bünyesinden kısmi bölünme ile kurulmuştur. Şirket bünyesinde, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla personel istihdam edilmemektedir (31 Aralık 2022: Yoktur).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

1. Şirket'in organizasyonu ve faaliyet konusu (devamı)

Grup şirketlerinin faaliyetleri ve kuruldukları ülke aşağıda belirtilmiştir:

Şirket'in doğrudan
ortaklık oranı
Şirket adı Kurulduğu
ülke
Fonksiyonel
para birimi
2023 2022
İşbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş. Türkiye Türk Lirası %76,42 %75,82
İşbir Sünger Sanayi A.Ş.
İşbir Sigorta Aracılığı A.Ş.
Türkiye
Türkiye
Türk Lirası
Türk Lirası
%58,14
%60,00
%58,14
%60,00
İşbir Pazarlama ve İhracat A.Ş.
İşbir İnşaat ve Gayrimenkul Anonim Şirketi
Türkiye
Türkiye
Türk Lirası
Türk Lirası
%58,99
%89,69
%58,99
%89,69

Grup'un ortaklığı olan İşbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş.'nin bağlı ortaklıkları aşağıda belirtilmiştir:

İşbir Sentetik'in
doğrudan ortaklık
oranı
Şirket adı Kurulduğu Fonksiyonel
ülke para birimi 2023 2022
Inter Tekstil Ambalaj Sanayi ve Ticaret A.Ş. Türkiye Türk Lirası 100 100
İşbir Bulk Bag USA LLC Amerika ABD Doları 100 100
İşbir Bulk Bag UK Ltd. İngiltere İngiliz Sterlini 100 100
İşbir Bulk Bag Israel Ltd. İsrail ABD Doları 100 100
İşbir Bulk Bag Deutschland GmbH Almanya Avro 100 100
İşbir Mewar (*) Hindistan Hindistan Rupisi 99 99

(*) İşbir Mewar, İşbir Sentetik ile Hindistan merkezli Venus Polytex Pvt. Ltd. Grup arasında 2017 yılında imzalanan ortaklık sözleşmesi çerçevesinde Hindistan'da kurulmuştur. İşbir Mewar'ın ana faaliyet konusu Şirket'in faaliyet konusu ile benzer şekilde big bag ve halı tabanı üretimi ve satışı yapmaktır. İşbir Mewar 2017 yılı sonunda faaliyetlerine başlamıştır.

Grup'a ait bağlı ortaklıklar, Grup'un aşağıdaki etkin ortaklık oranlarıyla konsolidasyona dahil edilmişir.

Grup'un etkin ortaklık oranları (%)
Bağlı Ortaklıklar 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İşbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş. %78,14 %77,46
İşbir Sünger Sanayi A.Ş. %74,58 %74,58
İşbir Sigorta Aracılığı A.Ş. %89,83 %89,63
İşbir Pazarlama ve İhracat A.Ş. %75,32 %75,22
İşbir İnşaat Gayrimenkul A.Ş. %91,68 %91,68

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

1. Şirket'in organizasyonu ve faaliyet konusu (devamı)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar

2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar

İşbir Holding ve Türkiye'de faaliyette bulunan bağlı ortaklıkları, yasal defterlerini 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'na ("TTK"), vergi mevzuatına ve T.C. Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı'na uygun olarak tutmaktadır. Yurt dışında faaliyette bulunan bağlı ortaklıklar ise muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülke kanunlarına ve düzenlemelerine uygun olarak hazırlamaktadır.

İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ("TFRS") esas alınmıştır. TFRS'ler; Türkiye Muhasebe Standardı ve Türkiye Finansal Raporlama Standardı adıyla yayımlanan muhasebe standartları ile Yorumlardan ve KGK tarafından yayımlanan özel ve istisnai diğer standartlar ile bu alana ilişkin olarak yapılan ek, yorum ve diğer düzenlemelerden oluşmaktadır.

Konsolide Finansal tablolar, SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş olan formatlar ile KGK tarafından yayımlanan TMS Taksonomisi'ne uygun olarak sunulmuştur.

Konsolide finansal tablolar, Şirket'in ve bağlı ortaklıklarının yasal kayıtlarına dayandırılarak TL cinsinden ifade edilmiş olup; TFRS'lere uygun olarak, Grup'un durumunu layıkıyla arz edebilmesi için, birtakım düzeltme ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır.

Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerinden ölçülen türev finansal araçlar ve TMS 16 yeniden değerleme modeli uyarınca gerçeğe uygun değerinden ölçülen arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ve binalar dışında tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır.

Fonksiyonel ve raporlama para birimi

Grup'un ve Türkiye'de faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının geçerli (fonksiyonel) para birimi Türk Lirası'dır ("TL"). Grup'un Türkiye dışında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının fonksiyonel para birimleri aşağıdaki gibidir:

Fonksiyonel para birimi
İşbir Bulkbag USA
İşbir Bulkbag England
İşbir Bulkbag Israel
İşbir Bulkbag Germany
ABD Doları
İngiliz Sterlini
ABD Doları
Avro
İşbir Mewar Hindistan Rupisi

Grup'un konsolide finansal tabloları için raporlama sunum para birimi olarak TL belirlenmiş olup, fonksiyonel para birimleri TL dışında olan bağlı ortaklıkların tablolarının konsolidasyonu sırasında çevrim işlemleri; finansal durum tablosu kalemleri raporlama dönemi sonundaki kur ile, gelir ve giderler ise dönemin ortalama kuru ile TL'ye dönülmek suretiyle yapılmıştır. Yapılan çevrim işleminden doğan kar ya da zarar, diğer kapsamlı gelir tablosunda "yabancı para çevrim farkları" hesabında gösterilmektedir.

31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolar ve karşılaştırmak amacıyla kullanılacak önceki döneme ait finansal veriler de dahil olmak üzere ilişikteki konsolide finansal tablolar TL cinsinden hazırlanmıştır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar (devamı)

İşletmenin sürekliliği

Grup, konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamaktadır.

Konsolide finansal tabloların onaylanması

Konsolide finansal tablolar 25 Nisan 2024 tarihinde Yönetim tarafından onaylanmıştır. Genel Kurul'un ve ilgili yasal kuruluşların yasal mevzuata göre düzenlenmiş finansal tabloları ve bu finansal tabloları tashih etme hakkı vardır.

Uygulanan konsolidasyon esasları

Konsolide finansal tablolar ana şirket olan İşbir Holding A.Ş. ile bağlı ortaklıklarının, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait finansal tablolarını içermektedir. Grup'un konsolide finansal tabloları, İşbir Holding A.Ş. ve bağlı ortaklıklarını içermektedir. Bağlı ortaklıklar tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş, dolayısıyla kayıtlı bağlı ortaklık değerleri, ilgili özkaynakları karşılığında netleştirilmiştir. İşbir Holding ve bağlı ortaklıkları arasındaki bakiyeler ve işlemler, şirketler arası karlar ile gerçekleşmemiş karlar ve zararlar dâhil olmak üzere elimine edilmiştir. Konsolide finansal tablolar benzer durumlardaki işlemler ve olaylar için uygulanan benzer muhasebe prensipleri kullanılarak hazırlanmıştır.

Yurt dışında faaliyette bulunan bağlı ortaklıklar ise muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülke kanunlarına ve düzenlemelerine uygun olarak hazırlamaktadır. İlgili yabancı ortaklıkların varlık ve yükümlülükleri bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası'na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynaklar içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında muhasebeleştirilmektedir.

Konsolide finansal tablolar, Şirket'in ve bağlı ortaklıklarının yasal kayıtlarına dayandırılarak TL cinsinden ifade edilmiş olup TFRS prensiplerine uygun olarak, Grup'un durumunu layıkıyla arz edebilmesi için, birtakım düzeltme ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır.

Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerinden ölçülen türev finansal araçlar ve TMS 16 yeniden değerleme modeli uyarınca gerçeğe uygun değerinden ölçülen arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ve binalar dışında tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır.

Ekteki finansal tablolarda iştirakin faaliyet sonuçları ile varlık ve yükümlülükleri özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir. Özkaynak yöntemine göre iştirak, maliyet bedelinin iştirakin net varlıklarındaki alım sonrası dönemde oluşan değişimdeki Grup'un payı kadar düzeltilmesi sonucu bulunan tutardan, iştirakte oluşan herhangi bir değer düşüklüğünün düşülmesi neticesinde elde edilen tutar üzerinden gösterilir. İştirakin, Grup'un iştirakteki payını (özünde Grup'un iştirakteki net yatırımının bir parçasını oluşturan herhangi bir uzun vadeli yatırımı da içeren) aşan zararları kayıtlara alınmaz. İlave zarar ayrılması ancak Grup'un yasal veya zımni kabulden doğan yükümlülüğe maruz kalmış olması ya da iştirak adına ödemeler yapmış olması halinde söz konusudur.

Grup'un mevcut bağlı ortaklığının sermaye payındaki değişiklikler

Grup'un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler özkaynak işlemleri olarak muhasebeleştirilir. Grup'un payı ile kontrol gücü olmayan payların defter değerleri, bağlı ortaklık paylarındaki değişiklikleri yansıtmak amacıyla düzeltilir. Kontrol gücü olmayan payların düzeltildiği tutar ile alınan veya ödenen bedelin gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, doğrudan özkaynaklarda Grup'un payı olarak muhasebeleştirilir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar (devamı)

Müşterek yönetime tabi teşebbüsler

Müşterek yönetime tabi teşebbüsler, stratejik, finansman ve işletme politikası kararlarında Grup'un ve diğer tarafların oybirliğini gerektiren müşterek kontrole tabi ekonomik faaliyetlerdir. Grup, ekteki finansal tablolarda müşterek kontrol edilen işletmelerdeki paylarını özkaynak yöntemini kullanarak muhasebeleştirmiştir. Müşterek olarak kontrol edilen işletmeler için uygulanan özkaynak yöntemi politikası iştirakler için uygulanan muhasebeleştirme politikası ile benzerdir.

Özkaynak yöntemine göre konsolide bilançoda iştirakler, maliyet bedelinin iştirakin net varlıklarındaki alım sonrası dönemde oluşan değişimdeki Grup'un payı kadar düzeltilmesi sonucu bulunan tutardan, iştirakte oluşan herhangi bir değer düşüklüğünün düşülmesi neticesinde elde edilen tutar üzerinden gösterilir. İştirakin, Grup'un iştirakteki payını (özünde Grup'un iştirakteki net yatırımının bir parçasını oluşturan herhangi bir uzun vadeli yatırımı da içeren) aşan zararları kayıtlara alınmaz. İlave zarar ayrılması ancak Grup'un yasal veya zımni kabulden doğan yükümlülüğe maruz kalmış olması ya da iştirak adına ödemeler yapmış olması halinde söz konusudur.

Satın alım bedelinin, iştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı tanımlanabilir varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin üzerindeki kısmı şerefiye olarak kaydedilir. Şerefiye, yatırımın defter değerine dahil edilir ve yatırımın bir parçası olarak değer düşüklüğü açısından incelenir. İştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı tanımlanabilir varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin satın alım bedelini aşan kısmı yeniden değerlendirildikten sonra doğrudan kar veya zarar tablosuna kaydedilir.

Grup şirketlerinden biri ile Grup'un bir iştiraki arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan kar ve zararlar, Grup'un ilgili iştirakteki payı oranında elimine edilir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar (devamı)

Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama

TFRS'leri uygulayan işletmeler, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamayla birlikte, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarından itibaren TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına göre enflasyon muhasebesi uygulamaya başlamıştır. TMS 29, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan işletmelerin, konsolide finansal tabloları da dahil olmak üzere, finansal tablolarında uygulanmaktadır.

İlişikteki finansal tablolar, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülen finansal yatırımlar haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır.

Söz konusu finansal tablolar ile önceki dönemlere ait karşılaştırmalı tüm tutarlar, TMS 29 uyarınca Türk lirasının genel satın alma gücünde meydana gelen değişimlere göre düzeltilmiş ve nihayetinde Türk lirasının 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden ifade edilmiştir.

İşletme TMS 29 uygulamasında, KGK'nın yaptığı yönlendirme uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endekslerine ("TÜFE") göre elde edilen düzeltme katsayılarını kullanmıştır. Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden bu yana cari ve geçmiş dönemlere ait TÜFE ile karşılık gelen düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:

Yıl sonu Endeks Endeks, % Düzeltme katsayısı
2004 113,86 13,86 16,33041
2005 122,65 7,72 15,16005
2006 134,49 9,65 13,82541
2007 145,77 8,39 12,75557
2008 160,44 10,06 11,58925
2009 170,91 6,53 10,87929
2010 181,85 6,40 10,22480
2011 200,85 10,45 9,25756
2012 213,23 6,16 8,72007
2013 229,01 7,40 8,11921
2014 247,72 8,17 7,50597
2015 269,54 8,81 6,89835
2016 292,54 8,53 6,35599
2017 327,41 11,92 5,67906
2018 393,88 20,30 4,72068
2019 440,50 11,84 4,22107
2020 504,81 14,60 3,68333
2021 686,95 36,08 2,70672
2022 1128,45 64,27 1,64773
2023 1859,38 64,77 1,00000

TMS 29 uyarınca finansal tablolarda gerekli düzeltmeleri yapmak üzere, varlık ve yükümlülükler ilk olarak parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave bir ayrıştırmaya tabi tutulmuştur. Parasal kalemler (bir endekse bağlı olanlar hariç) ile raporlama dönemi sonundaki cari değerleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler halihazırda 31 Aralık 2023 tarihindeki cari ölçüm biriminden ifade edildiklerinden enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştır. 31 Aralık 2023 tarihindeki ölçüm biriminden ifade edilmeyen parasal olmayan kalemler ise ilgili katsayı kullanılarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Parasal olmayan kalemlerin enflasyona göre düzeltilmiş değerinin geri kazanılabilir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar (devamı)

Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama (devamı)

TMS 29 uyarınca finansal tablolarda gerekli düzeltmeleri yapmak üzere, varlık ve yükümlülükler ilk olarak parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave bir ayrıştırmaya tabi tutulmuştur. Parasal kalemler (bir endekse bağlı olanlar hariç) ile raporlama dönemi sonundaki cari değerleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler halihazırda 31 Aralık 2023 tarihindeki cari ölçüm biriminden ifade edildiklerinden enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştır. 31 Aralık 2023 tarihindeki ölçüm biriminden ifade edilmeyen parasal olmayan kalemler ise ilgili katsayı kullanılarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Parasal olmayan kalemlerin enflasyona göre düzeltilmiş değerinin geri kazanılabilir tutarı ya da net gerçekleşebilir değeri aştığı durumda, ilgili TFRS uygulanarak defter değerinde azaltıma gidilmiştir. Bunun yanı sıra, özkaynak unsurları ile kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki tüm kalemlerde enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.

Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden önce edinilmiş ya da üstlenilmiş parasal olmayan kalemler ile bu tarihten önce işletmeye konmuş ya da oluşmuş özkaynaklar TÜFE'de 1 Ocak 2005 tarihinden 31 Aralık 2023 tarihine kadar meydana gelen değişime göre düzeltmeye tabi tutulmuştur.

TMS 29'un uygulanması, Türk lirasının satın alma gücündeki azalıştan kaynaklı ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun kar veya zarar bölümündeki Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) kaleminde sunulan düzeltmeleri gerekli kılmıştır. Parasal varlık veya yükümlülüklerin değeri endeksteki değişimlere bağlı olmadığı sürece, enflasyon döneminde, parasal yükümlülüklerden daha yüksek tutarda parasal varlık taşıyan işletmelerin satın alma gücü zayıflarken, parasal varlıklardan daha yüksek tutarda parasal yükümlülük taşıyan işletmelerin satın alma gücü artış gösterir. Net parasal pozisyon kazanç ya da kaybı, parasal olmayan kalemlerin, özkaynakların, kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki kalemlerin ve endekse bağlı parasal varlık ve yükümlülüklerin düzeltme farklarından elde edilmiştir.

Ayrıca, TMS 29'un ilk kez uygulandığı raporlama döneminde, Standart hükümleri ilgili ekonomide her zaman yüksek enflasyonun olduğu varsayılarak uygulanmaktadır. Bu nedenle, sonraki raporlama dönemleri için temel teşkil etmesi amacıyla karşılaştırmalı en erken dönemin başlangıcına ait 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosu enflasyona göre düzeltilmiştir. 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosundaki geçmiş yıllar karları/zararları kaleminin enflasyona göre düzeltilmiş tutarı söz konusu tablonun diğer kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesinden sonra olması gereken bilanço denkliğinden elde edilmiştir.

Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan bir işletmenin finansal tablolarını yabancı para biriminden sunması durumunda, finansal tablolar çevrim işlemi yapılmadan önce TMS 29'a göre enflasyona göre düzeltilir. İşletmenin cari döneme ait finansal durum tablosu ile kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun çevriminde, tüm varlık, yükümlülük, özkaynak, gelir ve gider kalemleri için cari raporlama dönemi sonundaki döviz kuru kullanılır.

Karşılaştırmalı finansal tabloların çevriminde, çevrimin yapıldığı para biriminin yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olup olmadığı önem taşır. Çevrimin yapıldığı para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi değilse, karşılaştırmalı tutarlar önceki yılın finansal tablolarında cari yıl tutarları olarak sunulan tutarlar olur. Aksi halde, karşılaştırmalı tüm tutarlar da cari raporlama dönemi sonundaki döviz kuru kullanılarak çevrilir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.2 Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar

Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS ve TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.

i) 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar

TMS 8 Değişiklikleri – Muhasebe Tahminlerinin Tanımı

Ağustos 2021'de KGK, TMS 8'de "muhasebe tahminleri" için yeni bir tanım getiren değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile muhasebe politikalarındaki değişiklikler ve hataların düzeltilmesi arasındaki ayrıma açıklık getirmektedir. Ayrıca, değiştirilen standart, girdideki bir değişikliğin veya bir ölçüm tekniğindeki değişikliğin muhasebe tahmini üzerindeki etkilerinin, önceki dönem hatalarının düzeltilmesinden kaynaklanmıyorsa, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler olduğuna açıklık getirmektedir. Muhasebe tahminindeki değişikliğin önceki tanımı, muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin yeni bilgilerden veya yeni gelişmelerden kaynaklanabileceğini belirtmekteydi. Bu nedenle, bu tür değişiklikler hataların düzeltilmesi olarak değerlendirilmemektedir. Tanımın bu yönü KGK tarafından korunmuştur. Değişiklikler yürürlük tarihinde veya sonrasında meydana gelen muhasebe tahmini veya muhasebe politikası değişikliklerine uygulanacaktır. Söz konusu değişikliklerin Şirket'in finansal durumu ve performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır.

TMS 1 Değişiklikleri – Muhasebe Politikalarının Açıklanması

Ağustos 2021'de KGK, TMS 1 için işletmelerin muhasebe politikası açıklamalarına önemlilik tahminlerini uygulamalarına yardımcı olmak adına rehberlik ve örnekler sağladığı değişiklikleri yayınlamıştır. TFRS'de "kayda değer" teriminin bir tanımının bulunmaması nedeniyle, KGK, muhasebe politikası bilgilerinin açıklanması bağlamında bu terimi "önemli" terimi ile değiştirmeye karar vermiştir. 'Önemli' TFRS'de tanımlanmış bir terimdir ve KGK'ya göre finansal tablo kullanıcıları tarafından büyük ölçüde anlaşılmaktadır. Muhasebe politikası bilgilerinin önemliliğini değerlendirirken, işletmelerin hem işlemlerin boyutunu, diğer olay veya koşulları hem de bunların niteliğini dikkate alması gerekir. Ayrıca işletmenin muhasebe politikası bilgilerini önemli olarak değerlendirebileceği durumlara örnekler eklenmiştir. Söz konusu değişikliklerin Şirket'in finansal durumu ve performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır.

TMS 12 Değişiklikleri – Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergi

Ağustos 2021'de KGK, TMS 12'de ilk muhasebeleştirme istisnasının kapsamını daraltan ve böylece istisnanın eşit vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farklara neden olan işlemlere uygulanmamasını sağlayan değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, bir yükümlülüğe ilişkin yapılan ödemelerin vergisel açıdan indirilebilir olduğu durumlarda, bu tür indirimlerin, finansal tablolarda muhasebeleştirilen yükümlülükle (ve faiz giderine) ya da ilgili varlık bileşeniyle (ve faiz giderine) vergisel açıdan ilişkilendirilebilir olup olmadığının (geçerli vergi kanunu dikkate alındığında) bir muhakeme meselesi olduğuna açıklık getirmektedir. Bu muhakeme, varlık ve yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara alınmasında herhangi bir geçici farkın olup olmadığının belirlenmesinde önemlidir. Değişiklikler karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında ya da sonrasında gerçekleşen işlemlere uygulanır. Ayrıca, karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında, kiralamalar ile hizmetten çekme, restorasyon ve benzeri yükümlülüklerle ilgili tüm indirilebilir ve vergilendirilebilir geçici farklar için ertelenmiş vergi varlığı (yeterli düzeyde vergiye tabi gelir olması koşuluyla) ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü muhasebeleştirilir.

Söz konusu değişikliklerin Şirket'in finansal durumu ve performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.2 Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı)

TMS 12 Değişiklikleri – Uluslararası Vergi Reformu – İkinci Sütun Modeli Kuralları

Eylül 2023'te KGK, İkinci Sütun gelir vergileriyle ilgili ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin muhasebeleştirilmesi ve açıklanmasına zorunlu bir istisna getiren TMS 12'ye yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından yayımlanan İkinci Sütun Modeli Kurallarının uygulanması amacıyla yürürlüğe girmiş ya da yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi kanunlarından ortaya çıkan gelir verilerine TMS 12'nin uygulanacağını açıklığa kavuşturmuştur. Bu değişiklikler ayrıca bu tür vergi kanunlarından etkilenen işletmeler için belirli açıklama hükümleri getirmektedir. Bu kapsamdaki ertelenmiş vergiler hakkındaki bilgilerin muhasebeleştirilmeyeceğine ve açıklanmayacağına yönelik istisna ile istisnanın uygulanmış olduğuna yönelik açıklama hükmü değişikliğin yayımlanmasıyla birlikte uygulanır. Bununla birlikte, değişikle getirilen belirli açıklama hükümlerinin 31 Aralık 2023 tarihi öncesinde sona eren ara hesap dönemlerinde uygulanması zorunlu değildir.

Söz konusu değişikliklerin Şirket'in finansal durumu ve performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır.

2.3 Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli finansal tabloların düzeltilmesi

Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır.

Mali durum ve performans değerlendirmelerinin tespitine imkân vermek üzere Grup'un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır.

İlişkili taraflar

a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır:

Söz konusu kişinin:

  • i. Raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,
  • ii. Raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,
  • iii. Raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.
  • b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkili sayılır:
    • i. İşletme ve raporlayan işletmenin aynı grubun üyesi olması halinde.
    • ii. İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde.
    • iii. Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde.
    • iv. İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde.
    • v. İşletmenin, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planlarının olması halinde. Raporlayan işletmenin kendisinin böyle bir planının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir.
    • vi. İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde.
    • vii. (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Peşin ödenmiş giderler

Peşin ödenmiş giderler, genellikle tedarikçilere yapılan ve daha sonraki bir dönemde veya dönemlerde gider ve maliyet hesaplarına aktarılacak tutarlardır.

Stoklar

Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da konsolide finansal durum tabloları tarihindeki maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlendirilir. Net gerçekleşebilir değer, satış fiyatından stokları hazır hale getirebilmek için yapılan pazarlama ve satış giderleri düşüldükten sonraki değerdir. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net gerçekleşebilir değerine indirgenir ve değer düşüklüğünün oluştuğu yılda gelir tablosuna gider olarak yansıtılır. Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır.

Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Birim maliyet, aylık ortalama maliyet yöntemiyle değerlenmektedir.

Finansal varlıklar

Sınıflandırma

Grup, finansal varlıklarını "itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen", "gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan" ve "gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar" olarak üç sınıfta muhasebeleştirmektedir. Sınıflandırma, finansal varlıkların yönetimi için işletmenin kullandığı iş modeli ve finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özellikleri esas alınarak yapılmaktadır. Grup, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapmaktadır. Grup'un finansal varlıkların yönetiminde kullandığı iş modelinin değiştiği durumlar hariç, finansal varlıklar ilk muhasebeleştirilmelerinden sonra yeniden sınıflanmazlar; iş modeli değişikliği durumunda ise, değişikliğin akabinde takip eden raporlama döneminin ilk gününde finansal varlıklar yeniden sınıflanırlar.

Muhasebeleştirme ve ölçümleme

"İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar", sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulan ve sözleşme şartlarında belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarının bulunduğu, türev araç olmayan finansal varlıklardır. Grup'un itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen finansal varlıkları, "nakit ve nakit benzerleri", "ticari alacaklar", "diğer alacaklar" ve "finansal yatırımlar" kalemlerini içermektedir. İlgili varlıklar, finansal tablolara ilk kayda alımlarında gerçeğe uygun değerleri ile; sonraki muhasebeleştirmelerde ise etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri üzerinden ölçülmektedir. İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen ve türev olmayan finansal varlıkların değerlemesi sonucu oluşan kazanç ve kayıplar konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Finansal varlıklar (devamı)

"Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar", sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini ve finansal varlığın satılmasını amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulan ve sözleşme şartlarında belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarının bulunduğu türev araç olmayan finansal varlıklardır. İlgili finansal varlıklardan kaynaklanan kazanç veya kayıplardan, değer düşüklüğü kazanç ya da kayıpları ile kur farkı gelir veya giderleri dışında kalanlar diğer kapsamlı gelire yansıtılır. Söz konusu varlıkların satılması durumunda diğer kapsamlı gelire sınıflandırılan değerleme farkları geçmiş yıl karlarına sınıflandırılır. Grup, özkaynağa dayalı finansal varlıklara yapılan yatırımlar için, gerçeğe uygun değerinde sonradan oluşan değişimlerin diğer kapsamlı gelire yansıtılması yöntemini, ilk defa finansal tablolara alma sırasında geri dönülemez bir şekilde tercih edebilir. Söz konusu tercihin yapılması durumunda, ilgili yatırımlardan elde edilen temettüler konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilir.

"Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar", itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen ve gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Söz konusu varlıkların değerlemesi sonucu oluşan kazanç ve kayıplar konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir.

Finansal tablo dışı bırakma

Grup, finansal varlıklarla ilgili sözleşme uyarınca meydana gelen nakit akışları ile ilgili hakları sona erdiğinde veya ilgili haklarını, bu finansal varlık ile ilgili bütün risk ve getirilerinin sahipliğini bir alım satım işlemiyle devrettiğinde söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır. Grup tarafından devredilen finansal varlıkların yaratılan veya elde tutulan her türlü hak, ayrı bir varlık veya yükümlülük olarak muhasebeleştirilir.

Değer düşüklüğü

Finansal varlıklar ve sözleşme varlıkları değer düşüklüğü "beklenen kredi zararı" ("BKZ") modeli ile hesaplanmaktadır. Değer düşüklüğü modeli, itfa edilmiş maliyet finansal varlıklara ve sözleşme varlıklarına uygulanmaktadır. Zarar karşılıkları aşağıdaki bazda ölçülmüştür;12 aylık BKZ'ler: raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde olası temerrüt olaylarından kaynaklanan BKZ'lerdir. Ömür boyu BKZ'ler: bir finansal aracın beklenen ömrü boyunca muhtemel bütün temerrüt olaylarından kaynaklanan BKZ'lerdir. Ömür boyu BKZ ölçümü, raporlama tarihinde bir finansal varlık ile ilgili kredi riskinin ilk muhasebeleştirme anından sonra önemli ölçüde artması halinde uygulanır. İlgili artışın yaşanmadığı diğer her türlü durumda 12 aylık BKZ hesaplaması uygulanmıştır.

Etkin faiz yöntemi

Etkin faiz yöntemi, borçlanma aracının itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplamının, ilgili finansal varlığın tam olarak net bugünkü değerine indirgeyen orandır.

Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışında sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Nakit ve nakit benzerleri

Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır.

Diğer hazır değerler, Grup'un raporlama tarihi itibarıyla kullanımına açık olmayan fakat 1 aydan kısa vadede Grup'un kullanımına açılabilecak yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan kredi kartı satışlarından kaynaklanan Pos alacaklarından oluşmaktadır.

Ticari alacaklar

Ticari alacaklar fatura tutarları üzerinden kayıtlara alınmakta ve sonrasında ertelenmiş vade farkı gelirinden netleştirilmiş olarak şüpheli ticari alacak karşılıkları düşüldükten sonra taşınmaktadır. Ertelenmiş vade farkı geliri netleştirilmiş ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarların etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin çok büyük olmaması durumunda, orijinal fatura değerleri üzerinden gösterilmiştir. Finansal tablolarda itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen ticari alacakların değer düşüklüğü hesaplamaları kapsamında "basitleştirilmiş yaklaşımı" uygulanmaktadır. Söz konusu yaklaşım ile, ticari alacakların belirli sebeplerle değer düşüklüğüne uğramadığı durumlarda (gerçekleşmiş değer düşüklüğü zararları haricinde), ticari alacaklara ilişkin zarar karşılıkları "ömür boyu beklenen kredi zararlarına" eşit bir tutardan ölçülmektedir. Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasına takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından düşülerek diğer gelirlere kaydedilir.

Finansal yükümlülükler

Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir.

Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır.

Diğer finansal yükümlülükler

Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir.

Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır.

Krediler

Krediler, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir. Krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden taşınır. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Faktoring yükümlülükleri

Grup'un "kabili rücu" olarak gerçekleştirdiği faktoring işlemleri çerçevesinde temlik edilen ticari alacaklara ilişkin risklerin tamamıyla faktoring şirketine devretmediğinden ve vadesinde erken tahsil edilen alacaklara konu teşkil eden meblağların faktoring şirketleri tarafından herhangi bir neden ile kısmen veya tamamen tahsil edilememesi halinde faktoring şirketlerinin mezkur meblağlar için Grup'a rücu etme hakları bulunduğundan faktoring işlemine tabi olan alacaklar mali tablolardan çıkarılmamaktadır. Ayrıca, faktoring şirketlerinden temin edilen tutarlar ise diğer finansal yükümlülükler altında faktoring borçları olarak kaydedilmektedir.

Ticari borçlar

Ticari borçlar, makul değerleriyle deftere alınır ve müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş tutarlardan muhasebeleştirilir. Ticari borçlarla ilgili vade farkları esas faaliyetlerinden diğer gelirler ve giderler kaleminde gösterilir.

Kur değişiminin etkileri

Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket'in geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir.

Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası'na çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL'ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar.

Kur farkları, aşağıda belirtilen durumlar haricinde, oluştukları dönemdeki kar ya da zararda muhasebeleştirilirler:

  • Geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme kalemi olarak ele alınan ve bu tür varlıkların maliyetine dahil edilen kur farkları,
  • Yabancı para biriminden kaynaklanan risklere (risklere karşı finansal koruma sağlamaya ilişkin muhasebe politikaları aşağıda açıklanmaktadır) karşı finansal koruma sağlamak amacıyla gerçekleştirilen işlemlerden kaynaklanan kur farkları,
  • Yurtdışı faaliyetindeki net yatırımın bir parçasını oluşturan, çevrim yedeklerinde muhasebeleştirilen ve net yatırımın satışında kar ya da zararla ilişkilendirilen, ödenme niyeti ya da ihtimali olmayan yurtdışı faaliyetlerden kaynaklanan parasal borç ve alacaklardan doğan kur farkları.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Kur değişiminin etkileri (devamı)

Grup'un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir ve özkaynağın ayrı bir bileşeninde biriktirilir.

Yurtdışındaki işletmenin elden çıkarılmasında, diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmiş ve özkaynağın ayrı bir bileşeninde biriktirilmiş söz konusu işletmeye ait birikmiş kur farkları, elden çıkarmadan kaynaklanan kazanç veya kayıp muhasebeleştirildiğinde, özkaynaktan kar veya zarara aktarılarak (yeniden sınıflandırmaya ilişkin bir düzeltme olarak) yeniden sınıflandırılır.

Yurtdışında bir işletmesi olan bir bağlı ortaklığın kısmen elden çıkarılmasında işletme, diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen birikmiş kur farklarının oransal payını, söz konusu yurtdışı işletmedeki kontrol gücü olmayan paylarla yeniden ilişkilendirebilir. Yurtdışındaki işletmenin diğer herhangi bir elden çıkarımında işletme, sadece diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen birikmiş kur farklarının oransal payını, kar veya zararda yeniden sınıflandırır.

Yurtdışındaki işletmenin iktisabında ortaya çıkan şerefiye ve yine bu iktisap sırasında aktif ve pasiflerin defter değerlerine yapılan gerçeğe uygun değer düzeltmeleri, yurtdışındaki işletmenin aktif ve pasifleri olarak dikkate alınır. Bundan dolayı, yurtdışındaki işletmenin geçerli para birimi cinsinden ifade edilirler ve dönem sonu kurundan çevrilirler. Oluşan kur farkları diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilir.

Netleştirme/ mahsup

Finansal varlık ve borçların netleştirilmesi, sadece hukuken mümkün olması ve işletmenin bu yönde bir niyetinin olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda mümkündür.

Yatırım amaçlı gayrimenkuller

Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan arsa ve binalar "yatırım amaçlı gayrimenkuller" olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller maliyet yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Maddi duran varlıklar ve ilgili amortismanlar

Arsa, arazi ve binalar yeniden değerleme modeli ile net yönteme göre muhasebeleştirilmiştir. Bu muhasebe politikası değişikliği 31 Aralık 2017 tarihli finansal tablolardan başlamak üzere uygulanmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin değerini etkileyecek önemli bir ekonomik değişiklik olmadığı sürece, genellikle bir kaç yılda bir yeniden değerleme yapılır. Amortisman, maddi duran varlıkların elde etme maliyeti/ rayiç bedeli üzerinden faydalı ömürleri dikkate alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir:

Yıllar
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 2 – 50
Binalar 4 – 50
Tesis, makine ve cihazlar 3 – 25
Taşıtlar 4 – 20
Demirbaşlar 2 – 25
Özel maliyetler 2 – 5
Diğer duran varlıklar 3 – 7

Maddi duran varlıklarda değer düşüklüğü olduğuna işaret eden koşulların mevcut olması halinde, olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla inceleme yapılır ve bu inceleme sonunda maddi duran varlığın kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerine indirilir.

Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek nakit akışları ile net satış fiyatından yüksek olanı olarak kâbul edilir.

Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer giderler oluştukça gelir tablosunda gider kalemleri içinde muhasebeleştirilir.

Maddi duran varlıkların elden çıkarılması sonucu oluşan kar veya zarar cari dönemde ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Maddi olmayan duran varlıklar

Maddi olmayan duran varlıklar başlıca bilgisayar yazılımları, lisanslar, haklar ve imtiyaz bedellerinden (hava parası ve depozitolar dahil) oluşan varlıklar olup ilk olarak alış fiyatından değerlenmiştir. Maddi olmayan duran varlıklar gelecekte ekonomik fayda elde edilebilmesi ve maliyetin doğru bir şekilde belirlenebilmesi durumunda aktifleştirilirler. İlk kayıt sonrasında maddi olmayan duran varlıklar, maliyetten birikmiş, itfa payı ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonraki değerleriyle gösterilmektedir. Maddi olmayan duran varlıklar tahmin edilen ekonomik ömürleri üzerinden, doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Belirli süreli ekonomik ömrü olan maddi olmayan duran varlıklar için itfa periyodu ve itfa metodu her yıl en az bir kere incelenmektedir.

Maddi olmayan duran varlıkların taşınan değerleri, olayların ya da koşullardaki değişikliklerin, taşınan değerin gerçekleşebilir durumda olmadığına işaret etmesi durumunda değer düşüklüğü açısından incelenir. Grup, ilgili her türlü unsura ilişkin olarak yapılan analiz esas alındığında, varlığın işletmeye net nakit girişi sağlaması beklenilen süre için öngörülebilir bir sınır tanımaması durumunda, maddi olmayan duran varlığı sınırsız yararlı ömre sahip olarak değerlendirir. Bayilere verilmiş süresiz bayilik hakları yeniden alındığında sınırsız faydalı ömürlü olarak değerlendirilir. Bunun dışında kalan maddi olmayan duran varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir.

Yıllar
İmtiyaz bedelleri 2 - 9
Geliştirme giderleri 5
Haklar 3 - 15

Geliştirme maliyetleri

Araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Geliştirme faaliyetleri sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar:

  • maddi olmayan duran varlığın kullanıma veya satışa hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik olarak mümkün olması,
  • maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması,
  • maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması,
  • varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması,
  • maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve diğer kaynakların olması, ve
  • varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir biçimde ölçülebilir olması.

Diğer geliştirme giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir.

Varlıklarda değer düşüklüğü

Varlıkların kayıtlı değerlerinin, geri kazanılabilir değerlerinden fazla olduğu durumlarda, değer düşüklüğü karşılığı ayırmak suretiyle, varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir tutarına indirilir ve karşılık kapsamlı gelir tablosuna gider olarak yansıtılır. Diğer taraftan; nakit üreten varlıkların geri kazanılabilir tutarı, net satış fiyatları ile kullanım değerlerinden yüksek olanıdır. Bahse konu varlıkların kullanım değeri, bu varlıkların sürekli kullanımından ve satışlarından elde edilecek net nakit girişlerinin, uygun bir iskonto oranı ile iskonto edilmiş net bugünkü değerlerini ifade eder.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Dönem vergi gideri ve ertelenmiş vergi

Vergi gideri cari dönem vergi gideri ile ertelenmiş vergi giderini içermektedir. Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi kısmı üzerinden finansal durum tabloları tarihi itibarıyla geçerli olan vergi oranı ile yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca hesaplanan vergi yükümlülüğünü ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülüğü ile ilgili düzeltme kayıtlarını içermektedir.

Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi hesaplanmasında yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca finansal durum tabloları tarihi itibarıyla yürürlükteki vergi oranları kullanılmaktadır.

Ertelenmiş vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için muhasebeleştirilirken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla muhasebeleştirilmektedir.

Borçlanma maliyetleri

Özellikli varlıkla ilişkili borçlanma maliyetleri doğrudan ilgili bulunduğu özellikli varlığın maliyetine dahil edilir. Özellikli bir varlığın amaçlandığı şekilde kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi için gerekli faaliyetlerin tamamen bitirilmesi durumunda, borçlanma maliyetlerinin aktifleştirilmesine son verilir. Bunun dışındaki borçlanma maliyetleri gerçekleştiği dönemde gider olarak kaydedilmektedir. İlgili dönemler boyunca aktifleştirilen borçlanma maliyeti yoktur.

Kullanım hakkı varlıkları

Grup, kullanım hakkı varlıklarını finansal kiralama sözleşmesinin başladığı tarihte muhasebeleştirmektedir (örneğin, ilgili varlığın kullanım için uygun olduğu tarih itibarıyla). Kullanım hakkı varlıkları, maliyet bedelinden birikmiş amortisman ve değer düşüklüğü zararları düşülerek hesaplanır. Finansal kiralama borçlarının yeniden değerlenmesi durumunda bu rakam da düzeltilir.

Kullanım hakkı varlığının maliyeti aşağıdakileri içerir:

  • (a) kira yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı,
  • (b) kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden, alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar, ve
  • (c) Grup tarafından katlanılan tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetler.

Dayanak varlığın mülkiyetinin kiralama süresi sonunda Grup'a devri makul bir şekilde kesinleşmediği sürece, Grup kullanım hakkı varlığını, kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın yararlı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutmaktadır.

Kullanım hakkı varlıkları değer düşüklüğü değerlendirmesine tabidir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Kira yükümlülükleri

Grup kira yükümlülüğünü kiralamanın fiilen başladığı tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçmektedir.

Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil edilen kira ödemeleri, dayanak varlığın kiralama süresi boyunca kullanım hakkı için yapılacak ve kiralamanın fiilen başladığı tarihte ödenmemiş olan aşağıdaki ödemelerden oluşur:

  • (a) Sabit ödemeler,
  • (b) İlk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan, bir endeks veya orana bağlı değişken kira ödemeleri,
  • (c) Kalıntı değer taahhütleri kapsamında Grup tarafından ödenmesi beklenen tutarlar
  • (d) Grup'un satın alma opsiyonunu kullanacağından makul ölçüde emin olması durumunda bu opsiyonun kullanım fiyatı ve
  • (e) Kiralama süresinin Grup'un kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri.

Bir endekse veya orana bağlı olmayan değişken kira ödemeleri, ödemeyi tetikleyen olayın veya koşulun gerçekleştiği dönemde gider olarak kaydedilmektedir.

Grup kiralama süresinin kalan kısmı için revize edilmiş iskonto oranını, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda bu oran olarak; kolaylıkla belirlenememesi durumunda ise Grup'un yeniden değerlendirmenin yapıldığı tarihteki alternatif borçlanma faiz oranı olarak belirlemektedir.

Grup kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra, kira yükümlülüğünü aşağıdaki şekilde ölçer:

  • (a) Defter değerini, kira yükümlülüğündeki faizi yansıtacak şekilde artırır, ve
  • (b) Defter değerini, yapılan kira ödemelerini yansıtacak şekilde azaltır.

Buna ek olarak, kiralama süresinde bir değişiklik, özü itibarıyla sabit kira ödemelerinde bir değişiklik veya dayanak varlığı satın alma opsiyonuna ilişkin yapılan değerlendirmede bir değişiklik olması durumunda, finansal kiralama yükümlülüklerinin değeri yeniden ölçülmektedir.

Kısa vadeli kiralamalar ve dayanak varlığın düşük değerli olduğu kiralamalar

Grup, kısa vadeli kiralama kayıt muafiyetini, kısa vadeli makine ve teçhizat ve araç kiralama sözleşmelerine uygulamaktadır (yani, başlangıç tarihinden itibaren 12 ay veya daha kısa bir kiralama süresi olan ve bir satın alma opsiyonu olmayan varlıklar). Aynı zamanda, düşük değerli varlıkların muhasebeleştirilmesi muafiyetini, kira bedelinin 5.000 Avro'dan düşük değerli olduğu düşünülen ofis ekipmanlarına da uygulamaktadır. Kısa vadeli kiralama sözleşmeleri ve düşük değerli varlıkların kiralama sözleşmeleri, kiralama süresi boyunca doğrusal yönteme göre gider olarak kaydedilir.

1 Ocak 2019 öncesi dönemler için kiralamalar aşağıdaki politikalara göre muhasebeleştirilmiştir:

Finansal kiralama

Grup'a kiralanan varlığın mülkiyeti ile ilgili bütün risk ve faydaların devrini öngören finansal kiralamalar, finansal kiralamanın başlangıç tarihinde, kiralamaya söz konusu olan varlığın rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden küçük olanı esas alınarak yansıtılmaktadır. Finansal kira ödemeleri kira süresi boyunca, her bir dönem için geriye kalan borç bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı üretecek şekilde anapara ve finansman gideri olarak ayrılmaktadır. Finansman giderleri dönemler itibarıyla doğrudan gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aktifleştirilen kiralanmış varlıklar, varlığın tahmin edilen ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Operasyonel kiralama

Kiraya veren tarafın kiralanan varlığın tüm risk ve menfaatlerini kendinde tuttuğu kiralamalar operasyonel kiralama olarak sınıflandırılmaktadır. Operasyonel kira ödemeleri veya tahsilatları gelir tablosunda kira süresi boyunca doğrusal yöntemle tahakkuk edilmek suretiyle gider ve gelir kaydedilmektedir.

Borç karşılıkları

Karşılıklar bir işletmenin geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü (yasal ya da yapısal) varsa ve bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkması olası ise ve gerçekleşecek yükümlülüğün miktarı güvenilir bir şekilde tahmin edilebiliyorsa kayıtlara alınmaktadır. Paranın zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında, karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin finansal durum tabloları tarihindeki indirgenmiş değeriyle yansıtılır. Karşılıklar her konsolide finansal durum tablosu hazırlanış tarihinde gözden geçirilmekte ve yönetimin en iyi tahminlerini yansıtacak şekilde gerekli düzenlemeler yapılmaktadır. Geçmiş yıllarda garanti kapsamı içerisinde gerçekleşen iadelerin bir yıl sonra satışlar ile orantılı olarak tahmini yükümlülüğü hesaplanarak garanti karşılığı ayırılmaktadır. Karşılıklar, iadelerin brüt kar marjı üzerinden hesaplanmaktadır.

Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar

Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler şarta bağlı yükümlülükler olarak değerlendirilmektedir. Koşullu yükümlülükler, kaynak aktarımını gerektiren durum yüksek bir olasılık taşımıyor ise konsolide finansal tablolara yansıtılmayıp dipnotlarda açıklanmaktadır. Koşullu varlıklar ise konsolide finansal tablolara yansıtılmayıp, ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek olduğu taktirde dipnotlarda açıklanmaktadır.

Çalışanlara sağlanan faydalar

Kıdem tazminatı karşılığı

Grup, mevcut iş kanunu gereğince, emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen ve en az bir yıl hizmet vermiş personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.

Grup, konsolide finansal tablolarındaki kıdem tazminatı karşılığını "Projeksiyon metodu"nu kullanarak ve Grup'un personel hizmet süresini tamamlama ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllarda kazandığı deneyimlerini baz alarak hesaplamış ve finansal durum tabloları tarihi itibarıyla iskonto edilmiş değerini kayıtlara almıştır. Hesaplanan aktüeryal kazançlar ve kayıplar diğer kapsamlı gelir olarak yansıtılmıştır.

Kullanılmamış izin karşılığı

Grup, konsolide finansal tablolarındaki kullanılmamış izin karşılığını Grup personelinin kullanmadığı izin günü ile günlük brüt üzerinden tahakkuk ettirip konsolide finansal durum tablosu tarihi itibarıyla personel giderleri hesaplarına yansıtılmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla

konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Türev araçlar

Şirket yabancı para piyasasında vadeli döviz alım satım anlaşmaları yapmaktadır. Şirket'in risk yönetim politikalarına göre riskten korunma amaçlı girilen söz konusu vadeli işlem anlaşmaları, TFRS 9 Finansal Araçlar kapsamında finansal riskten korunma muhasebesi için yeterli şartları sağlamadığından, gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarar hesaplarına yansıtılan finansal araçlar olarak değerlendirilmekte olup; finansal tablolarda raporlama tarihi itibarıyla işlem tarihine kalan vadelerine bağlı olarak diğer kısa / uzun vadeli finansal varlık / yükümlülüklere gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılmaktadırlar. Söz konusu türev finansal araçların raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer ölçümünden kaynaklanan kazanç veya kayıplar ile dönem içinde gerçekleşen türev işlemlerden kaynaklanan kar veya zararlar, ticari faaliyetler kapsamında ise esas faaliyetlerden diğer gelir ve giderler, bunun dışında kalan türev işlemlerden kaynaklı kar veya zararlar ise finansman gelir / giderleri hesaplarında muhasebeleştirilmektedir.

Dövizli işlemler

Dönem içindeki yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlem tarihinde geçerli olan döviz kurları üzerinden çevrilmiştir. Dövize dayalı parasal varlık ve yükümlülükler finansal durum tabloları tarihinde geçerli olan Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası alış kurundan TL'ye çevrilmiştir.

Dövize dayalı parasal varlık ve yükümlülüklerin çevriminden doğan kur farkı gelir ve giderleri, dönemin kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır. Esas faaliyet konusuyla ilgili, ticari alacak ve borçlardan kaynaklanan kur farkı geliri/ (gideri) esas faaliyet gelirleri/ (giderleri) kaleminde bunların haricindekiler ise finansman gelir/ giderleri hesabında gösterilir.

Gelirlerin kaydedilmesi

Grup, iç ve dış pazara sünger, yatak, big bag ve halı tabanı üretimi yapmaktadır. Satışlar genellikle çek, senet karşılığında yapılmaktadır. Bunların haricinde perakende ticari mal satışı için farklı lokasyonlarda bayileri ve de kendi açmış olduğu münferit mağazalar ile alışveriş merkezlerinde açmış olduğu mağazalar aracılığıyla faaliyet göstermektedir. Perakende satışlar genellikle nakit, kredi kartı ve diğer banka kartları karşılığında yapılmaktadır.

Mal veya hizmet devri taahhüdü niteliğindeki edim yükümlülükleri ile alakalı hasılat, mal veya hizmetleri müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdikçe muhasebeleştirilir. Mal satışında, varlığın kontrolü müşterilerin eline geçtiğinde varlık devredilmiş olur ve hasılat muhasebeleştirilir. Bu genellikle, varlık müşteriye teslim edildiğinde gerçekleşir. Ancak, Grup için alternatif kullanımı olan bir varlık oluşturulmadığı ve Grup'un o güne kadar tamamlanan edime karşılık yapılacak ödeme üzerinde hukuken icra edilebilir bir tahsil hakkının bulunduğu durumlarda, Grup malın kontrolünü zamana yayılı olarak devreder ve hasılatı zamana yayılı olarak, üretim gerçekleştikçe, kaydeder.

Grup, satışı yapılan mal veya hizmetin kontrolünün müşteriye devrini değerlendirirken,

  • a) Grup'un mal veya hizmete ilişkin tahsil hakkına sahipliği,
  • b) Müşterinin mal veya hizmetin yasal mülkiyetine sahipliği,
  • c) Mal veya hizmetin zilyetliğinin devri,
  • d) Müşterinin mal veya hizmetin mülkiyetine sahip olmaktan doğan önemli risk ve getirilere sahipliği,
  • e) Müşterinin mal veya hizmeti kabul etmesi koşullarını dikkate alır.

Grup, sözleşmenin başlangıcında, bedel tahsis edilmesi gereken farklı edim yükümlülükleri olup olmadığını değerlendir. Grup'un müşteri sözleşmelerinde tespit edilen önemli bir hizmet bileşeni bulunmamaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)

Gelirlerin kaydedilmesi (devamı)

Önemli finansman bileşeni

Grup, sözleşmenin başlangıcında, müşteriye taahhüt ettiği mal veya hizmetin devir tarihi ile müşterinin bu mal veya hizmetin bedelini ödediği tarih arasında geçen sürenin bir yıl veya daha az olacağını öngörmesi durumunda, taahhüt edilen bedelde önemli bir finansman bileşeninin etkisi için düzeltme yapmamaktadır. Diğer taraftan, hasılatın içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, hasılat değeri gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre esas faaliyetlerden diğer gelirler olarak ilgili dönemlere kaydedilir.

Diğer gelirler

Grup tarafından elde edilen diğer gelirler, kira gelirleri ve bayilerden elde edilen yansıtma gelirlerinden oluşmakta olup, dönemsel tahakkuk esasına göre yansıtılır.

Pay başına kazanç

Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, net karın, yıl boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.

Türkiye'de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları "bedelsiz hisse" yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip "bedelsiz hisse" dağıtımları, pay başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmuştur.

Raporlama döneminden sonraki olaylar

Raporlama döneminden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.

Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2.5 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları

Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, finansal durum tabloları tarihi itibarıyla oluşması muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibarıyla gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminleri düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar. Ancak, gerçek sonuçlar, bu sonuçlardan farklılık gösterebilmektedir.

Konsolide finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve finansal durum tabloları tarihinde varolan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan varsayımlar aşağıdadır:

Ticari alacaklar değer düşüklüğü

Ticari alacaklara ilişkin değer düşüklüğü karşılığı basitleştirilmiş yaklaşım altında BKZ modeli uyarınca hesaplanmaktadır. Söz konusu model uyarınca Şirket müşterilerini geçmiş dönemlerdeki tecrübeleri ve alacak yaşlandırmaları kapsamında takip etmektedir. Değer düşüklüğü karşılığının hesaplanmasında müşteri bazında almış olduğu teminatlar, alacak sigortası limitleri dikkate alınarak net risk hesaplaması yapılmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden konsolide finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan tahsilat performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un ticari alacaklar değer düşüklüğü karşılığı ve müşterilerinden almış olduğu portföyündeki teminatlara dair açıklamalar Dipnot 5 ve Dipnot 14'de yer almaktadır.

Stok değer düşüklüğü karşılığı

Stok değer düşüklüğü karşılığı belirlenirken, stokların fiziksel olarak gözlemlenip, ne kadar geçmişten geldiği incelenmekte, teknik personelin görüşleri doğrultusunda kullanılabilirliği belirlenmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen kalemler için karşılık ayrılmaktadır. Stokların net gerçekleşebilir değerinin belirlenmesinde de liste satış fiyatları ve yıl içinde verilen ortalama iskonto oranlarına ilişkin veriler kullanılmakta ve katlanılacak satış giderlerine ilişkin tahminler yapılmaktadır. Bu çalışmaların sonucunda, net gerçekleşebilir değeri maliyet değerinin altında olan ve hareket görmediği için değer düşüklüğüne uğradığına karar verilen stoklar için ayrılan karşılık Dipnot 7'de açıklanmıştır.

Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile kullanım hakkı varlıklarının faydalı ömürleri

Muhasebe politikaları gereğince, maddi ve maddi olmayan varlıklar ile kullanım hakkı varlıklarının elde etme maliyetinden birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklüğü düşüldükten sonraki net değeri ile gösterilmektedir. Amortisman, maddi varlıkların faydalı ömürleri baz alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Faydalı ömürler yönetimin en iyi tahminlerine dayanır, her raporlama tarihinde gözden geçirilir ve gerekirse düzeltme yapılır. Grup, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Dipnot 2.4'te belirtilen faydalı ekonomik ömürleri dikkate alarak amortisman ayırmaktadır (Dipnot 9 ve 10).

Maddi duran varlıkların yeniden değerleme modeline göre gerçeğe uygun değerleri

Maddi duran varlıklar altındaki arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile binalar yeniden değerleme modeli uyarınca gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülmektedir. Söz konusu maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerlerinin tespiti aşamasında gayrimenkulün mevcut durumu ve en verimli kullanım şekli göz önünde bulundurularak emsal karşılaştırma ve maliyet yöntemi gibi değerleme yöntemleri kullanılarak değerlendirmeler yapılmıştır (Dipnot 9 ve 26).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

2. Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)

Araştırma ve geliştirme giderleri

Grup yönetimi, devam etmekte olan araştırma ve geliştirme giderlerini Dipnot 2.4'te açıklanan muhasebe politikaları kapsamında takip etmektedir. Bu kriterlere sahip olmayan diğer geliştirme maliyetleri oluştukları dönemde gider olarak kaydedilmektedir. Devam etmekte olan geliştirme maliyetleri için takip eden dönem içinde projelerin devamlılığı, fizibilitesi de takip edilerek yapılan değer düşüklüğü analizi sonucunda karşılık ayrılanlar dışında bir değer düşüklüğü öngörülmemektedir (Dipnot 22).

Dava karşılıkları

Davalara ilişkin karşılık ayırırken davaların kaybedilme olasılıkları ve kaybedilme durumunda ortaya çıkacak yükümlülüklere ilişkin Şirket hukuk müşavirlerinin görüşleri alınarak Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi, en iyi tahminlere dayanarak söz konusu nakit çıkışının kuvvetle muhtemel olduğu davalar ilişkin gerekli karşılıkları tahmin etmekte ve muhasebeleştirmektedir (Dipnot 18).

Ertelenmiş vergi

Grup, vergiye esas yasal finansal tabloları ile TFRS'lere göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarlarının yasal mali tablolar ile TFRS'lere göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Grup'un geçici vergilendirilebilir farklar üzerinden muhasebeleştirilen ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri yönetimin en iyi tahminlerine dayanarak mevcut koşullar altında sahip olunan bilgiler ışığında belirlenmiştir. Grup'un yasal kayıtlarında geçmiş dönemlerde vergiye esas finansal tablolarında maddi duran varlıklarına ilişkin amortisman ayrılmayan dönemlere ait farkların gelecekte vergilendirilebilir olmayan kalıcı zamanlama farkları olarak değerlendirmesi ve aynı zamanda yurtdışında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarından kaynaklı mali zararlara ilişkin öngörülebilir gelecekte söz konusu işletmelerin vergilendirilebilir mali kar yaratamayacağı varsayımı sonucu ertelenmiş vergi hesaplamasına konu etmediği farklar bulunmaktadır (Dipnot 19).

Garanti karşılıkları

Grup, yönetimin konsolide finansal durum tablo hazırlanış tarihi itibarıyla garanti kapsamında gerçekleşen satışlarından iadeleri için geçmiş yıllarda gerçekleşmiş fiili değerleri gözönünde bulundurarak ilgili ürünlerin brüt kâr marjı ve hurdaya ayrılan iade malların maliyetleri üzerinden garanti karşılığı ayırmaktadır (Dipnot 18).

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar

Grup, çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüklerinin hesaplamasında iskonto oranı, enflasyon oranı, reel maaş artış oranı, kendi isteğiyle ayrılma olasılığı gibi çeşitli aktüeryal varsayımlarda bulunmaktadır (Dipnot 18).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

3. Nakit ve nakit benzerleri ve kısa vadeli finansal yatırımlar

3.1 Nakit ve nakit benzerleri

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla nakit ve nakit benzerleri aşağıdakilerden oluşmaktadır:

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Kasa
Bankalar:
1.081.681 1.277.676
- Vadesiz mevduat (Döviz) 280.796.160 250.225.687
- Vadeli mevduat (Döviz) (***) 42.548.597 53.086.491
- Vadeli mevduat (TL) (*) 236.120.713 214.330.737
- Vadesiz mevduat (TL) 49.873.298 210.443.197
Diğer hazır değerler (**) 10.373.027 23.024.041
Toplam 620.793.476 752.387.829

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un TL cinsinden vadeli mevduatlarının faiz oranı %35 ve ortalama vade süresi 70 gündür (31 Aralık 2022: Mevduat faiz oranı %15,30 ve ortalama vade süresi 22 gün).

(**) Grup perakende sektöründe de faaliyet göstermekte olduğundan satışlarını nakit ve kredi kartları ile de gerçekleştirmektedir. Kredi kartı ile yapılan satışlar ve Grup'un sahip olduğu altın bakiyesi diğer hazır değerler hesabında gösterilmektedir.

(***) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un döviz cinsinden vadeli mevduatlarının faiz oranı %2,4 ve ortalama vade süresi 38 gündür (31 Aralık 2022: Mevduat faiz oranı %4,2 ve ortalama vade süresi 9 gün).

3.2 Kullanım kısıtlı banka bakiyeleri / Finansal yatırımlar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kur korumalı mevduat (*) 68.912.192 280.160.146
Hisse senedi 6.752.459 202.379
Bono 110.877 181.939
Blokeli mevduat - 785.298
Toplam 75.775.528 281.329.762

(*) 3 - 12 ay vadeli kur korumalı mevduat bakiyesinden oluşmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla

konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

4. Kısa ve uzun vadeli borçlanmalar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli borçlanmalar:
Kısa vadeli banka kredileri 755.214.627 1.224.143.070
Uzun vadeli banka kredilerinin kısa vadeli kısımları 377.497.990 279.876.058
Kısa vadeli kiralama borçları 41.713.168 60.502.210
Diğer finansal yükümlülükler (*) 15.940 139.903
1.174.441.725 1.564.661.241
Uzun vadeli borçlanmalar:
Uzun vadeli banka kredileri 228.675.961 469.833.454
Uzun vadeli kiralama borçları 46.237.909 66.355.160
274.913.870 536.188.614

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kredi kartı borçlarından oluşmaktadır.

Grup'un, 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla finansal borçlarına ilişkin orijinal para biriminden bakiyeler ve faiz oranları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023
Faiz oranı (%) Orijinal para birimi TL
Banka kredileri:
- TL %13,75-53,04% 488.955.151 488.955.151
- Avro %5,42-9,25% 23.452.961 763.954.405
- ABD Doları %7,96-9,02% 3.174.473 93.450.778
- Hindistan Rupisi
Kiralama borçları:
- 65.196.906 15.044.186
-TL 5,00% - 21,42% 60.389.523 60.389.523
- Avro 4,86% 846.124 27.561.552

Toplam 1.449.355.595

31 Aralık 2022
Faiz oranı (%) Orijinal para birimi TL
Banka kredileri:
- TL %7,50-36% 1.217.715.544 1.217.715.546
- ABD Doları 1,26%-12,5% 6.069.245 113.484.563
- Avro %2,72-7,5% 30.288.297 604.385.247
-Hindistan Rupisi 3,50% 169.877.579 38.382.140
Kiralama borçları:
- Avro 4,45% 1.752.658 34.467.713
-TL 5,00% - 16,48% 150.074.007 92.414.646
Toplam 2.100.849.855

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

4. Kısa ve uzun vadeli borçlanmalar (devamı)

Uzun vadeli finansal borçlanmaların geri ödeme tabloları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
1-2 yıl 231.621.477 322.905.486
2-3 yıl 14.877.282 176.022.328
3-4 yıl 19.192.855 25.694.036
4-5 yıl 9.222.256 11.566.764
Toplam 274.913.870 536.188.614

Kiralama borçlarının anapara ve faizlerini içeren detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kısa vadeli kiralama borçları:
- Brüt kiralama borçları
- Faizleri (-)
Uzun vadeli kiralama borçları:
- Brüt kiralama borçları
- Faizleri (-)
48.495.374
(6.782.206)
53.187.378
(6.949.469)
71.179.974
(10.677.764)
76.372.310
(10.017.150)
Toplam 87.951.077 126.857.370

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

5. Ticari alacaklar ve borçlar

a) Ticari alacaklar

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ticari alacaklar (*) 638.962.713 844.495.153
Alacak senetleri 422.034.096 553.391.144
1.060.996.809 1.397.886.297
Eksi: Tahakkuk etmemiş finansman geliri (44.010.443) (27.048.320)
Eksi: Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (47.460.967) (69.478.846)
Toplam 969.525.399 1.301.359.131

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ticari alacaklar ve alacak senetleri üzerindeki tahakkuk etmemiş vade farkı gelirleri için ortalama tahsilat süresi 43 gündür ve tahakkuk etmemiş vade farkı gelirleri hesaplamasında kullanılan ortalama faiz oranı %43,63'tür (31 Aralık 2022: 72 gün, %17,10).

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla şüpheli alacaklar karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

2023 2022
1 Ocak 69.478.846 101.172.976
Yıl içerisinde ayrılan karşılıklar (Note 23b) 10.646.547 11.968.912
Konusu kalmayan karşılıklar (Note 23 a) (1.302.621) (10.093.459)
Parasal kazanç (31.361.805) (33.569.583)
31 Aralık 47.460.967 69.478.846
b)
Ticari borçlar
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ticari borçlar (*) 322.639.089 359.260.363
Senetler ve çekler 73.714.145 69.295.780
Diğer ticari borçlar 121.530 171.811
Toplam 396.474.764 428.727.954

(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un ticari borçların ortalama vadesi 32 gün olup tahakkuk etmemiş finansman gideri hesaplaması için kullanılan ortalama faiz oranı %43,63'tür (31 Aralık 2022: 21 gün, %10,26).

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

6. Diğer alacaklar

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla diğer alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
İade alınabilecek katma değer vergisi
Personel avansları
İş avansları
Personelden alacaklar
32.547.351
45.271
53.170
852.853
26.785.772
11.981
142.283
-
Toplam 33.498.645 26.940.036

7. Stoklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Hammaddeler 350.851.464 412.246.596
Yarı mamuller 191.995.742 238.740.467
Mamüller 261.138.123 309.268.848
Ticari mallar 200.106.931 222.252.496
1.004.092.260 1.182.508.407
Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) (*) (13.946.901) (8.993.237,00)
Toplam 990.145.359 1.173.515.170

(*) Grup, stokları için stok değer düşüklüğü karşılığı ayırmakta ve finansal durum tablolarındaki stok değerinden düşmekte ve satılan mamül maliyeti altında muhasebeleştirmektedir. Karşılık tutarı, ortalama stok maliyetleri yılsonu satış fiyatlarından yüksek değerde olan mamüller için ve âtıl hammadde ve mamüller için hesaplanmıştır.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllar için stok değer düşüklüğü karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:

2023 2022
1 Ocak
Yıl içerisinde ayrılan karşılıklar
Satış nedeniyle iptaller
Parasal kazanç
8.993.237
7.016.625
-
(2.062.961)
20.231.932
983.904
(4.306.965)
(7.915.634)
31 Aralık 13.946.901 8.993.237

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla

konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir.)

8. Yatırım amaçlı gayrimenkuller

1 Ocak 2023 İlaveler Transferler Çıkışlar 31 Aralık 2023
Maliyet:
Yatırım amaçlı gayrimenkuller 43.914.565 9.162 (6.339) 43.917.388
Toplam 43.914.565 9.162 - (6.339) 43.917.388
1 Ocak 2022 İlaveler Transferler Çıkışlar 31 Aralık 2022
Maliyet:
Yatırım amaçlı gayrimenkuller 19.418.690 28.997.356 - (4.501.481) 43.914.565
Toplam 19.418.690 28.997.356 - (4.501.481) 43.914.565

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

9. Maddi duran varlıklar

1 Ocak – 31 Aralık 2023 tarihleri arasında maddi duran varlıkların ve birikmiş amortismanların hareketleri aşağıdaki gibidir:

Değerleme Yabancı para
1 Ocak 2023 İlaveler Çıkışlar Transferler farkı çevrim
farkı
31 Aralık 2023
Maliyet:
Arazi ve arsalar 1.285.507.883 34.674.457 - 11.170.669 - - 1.331.353.009
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 29.684.554 - - - - - 29.684.554
Binalar 617.827.006 4.066.451 - 3.452.559 - 9.146 625.355.162
Tesis, makine ve cihazlar 9.267.420.470 2.161.209 - 7.730.596 - 34.328.327 9.311.640.602
Taşıtlar 184.877.488 13.858.176 (1.127.388) 399.038 - 92.814 198.100.128
Demirbaşlar 254.414.162 22.511.933 (249.265) 12.685.596 - 3.819.481 293.181.907
Özel maliyetler 52.481.603 4.684.585 - - - - 57.166.188
Yapılmakta olan yatırımlar 33.374.550 66.191.953 - (35.438.458) - - 64.128.045
Diğer duran varlıklar 5.883.947 32.000 - - - - 5.915.947
Toplam 11.731.471.663 148.180.764 (1.376.653) - 38.249.768 11.916.525.542
Birikmiş amortisman:
Yeraltı ve yerüstü düzenleri - (5.416.385) - - - - (5.416.385)
Binalar - (71.951.973) - - - - (71.951.973)
Tesis, makine ve cihazlar (8.585.466.909) (23.932.764) - - - - (8.609.399.673)
Taşıtlar (132.060.778) (13.740.317) 151.694 - - 975.695 (144.673.706)
Demirbaşlar (188.834.791) (11.548.918) 138.098 - - - (200.245.611)
Özel maliyetler (41.210.260) (3.828.521) - - - - (45.038.781)
Diğer duran varlıklar (5.491.722) (51.303) - - - - (5.543.025)
Toplam (8.953.064.460) (130.470.181) 289.792 - - 975.695 (9.082.269.154)
Net defter değeri 2.778.407.203 2.834.256.388

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

9. Maddi duran varlıklar (devamı)

1 Ocak – 31 Aralık 2022 tarihleri arasında maddi duran varlıkların ve birikmiş amortismanların hareketleri aşağıdaki gibidir:

Değerleme Yabancı para
1 Ocak 2022 İlaveler Çıkışlar Transferler farkı çevrim farkı 31 Aralık 2022
Maliyet:
Arazi ve arsalar 656.675.099 80.922.693 - - 547.910.091 - 1.285.507.883
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 27.679.198 - - - 2.005.356 - 29.684.554
Binalar 389.579.503 3.321.485 - - 224.434.337 491.681 617.827.006
Tesis, makine ve cihazlar 9.151.159.435 50.116.583 (51.871) 41.436.943 - 24.759.380 9.267.420.470
Taşıtlar 155.913.333 28.269.157 (413.367) 230.938 - 877.427 184.877.488
Demirbaşlar 225.601.236 19.760.159 (414.309) 4.734.285 - 4.732.791 254.414.162
Özel maliyetler 48.577.630 3.903.973 - - - - 52.481.603
Yapılmakta olan yatırımlar 41.902.780 45.916.650 (3.882.033) (50.562.847) - - 33.374.550
Diğer duran varlıklar 5.630.101 253.846 - - - - 5.883.947
Toplam 10.702.718.315 232.464.546 (4.761.580) (4.160.681) 774.349.784 30.861.279 11.731.471.663
Birikmiş amortisman:
Yeraltı ve yerüstü düzenleri - (204.799) - - 204.799 - -
Binalar - (9.263.428) - - 9.263.428 - -
Tesis, makine ve cihazlar (8.544.912.662) (37.994.250) 51.871 - - (2.611.868) (8.585.466.909)
Taşıtlar (118.225.209) (14.127.787) 359.314 - - (67.096) (132.060.778)
Demirbaşlar (179.970.261) (8.849.375) 347.992 - - (363.147) (188.834.791)
Özel maliyetler
Diğer duran varlıklar
(37.699.364)
(5.359.933)
(3.510.896)
(131.789)
-
-
-
-
-
-
-
-
(41.210.260)
(5.491.722)
Toplam (8.886.167.429) (74.082.324) 759.177 - 9.468.227 (3.042.111) (8.953.064.460)
Net defter değeri 1.816.550.886 2.778.407.203

Grup, maddi duran varlıklar altındaki TMS 16 uyarınca yeniden değerleme modeline göre ölçülen arazi/arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenler ile binalarının gerçeğe uygun değer ölçümlerini 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla güncellemek amacıyla SPK tarafından yetkilendirilmiş bir gayrimenkul değerleme firmasına değerleme raporları hazırlatmıştır. Söz konusu taşınmazların gerçeğe uygun değerlerinin tespiti için hazırlanan gayrimenkul değerleme raporlarında kullanılan değerleme yöntemlerine ilişkin açıklamalar Dipnot 28'de yer almaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

10. Maddi olmayan duran varlıklar ve kullanım hakkı varlıkları

a) Diğer maddi olmayan duran varlıklar

1 Ocak – 31 Aralık 2023 tarihleri arasında maddi olmayan duran varlıklar ve birikmiş amortismanların hareketleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 2023 İlaveler Çıkışlar 31 Aralık 2023
Maliyet:
Haklar 70.330.208 2.276.800 (2.570.635) 70.036.373
Yeniden edinilen haklar 47.585.481 - - 47.585.481
Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri 230.844.969 - - 230.844.969
Devam eden geliştirme maliyetleri 12.916.078 524.509 - 13.440.587
Toplam 361.676.736 2.801.309 (2.570.635) 361.907.410
Birikmiş itfa payları:
Haklar (44.574.582) (9.008.046) - (53.582.628)
Yeniden edinilen haklar (40.884.597) (3.007.862) - (43.892.459)
Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri (16.832.719) (18.451.813) - (35.284.531)
Toplam (102.291.898) (30.467.721) - (132.759.618)
Net defter değeri 259.384.838 229.147.792

1 Ocak – 31 Aralık 2022 tarihleri arasında maddi olmayan duran varlıklar ve birikmiş amortismanların hareketleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 31 Aralık
2022 İlaveler Transferler Çıkışlar 2022
Maliyet:
Haklar 52.338.879 17.991.329 - - 70.330.208
Yeniden edinilen haklar 44.607.051 2.978.430 - - 47.585.481
Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri 149.918.541 - 80.926.428 - 230.844.969
Devem eden geliştirme maliyetleri 24.574.658 69.267.848 (80.926.428) - 12.916.078
Toplam 271.439.129 90.237.607 - - 361.676.736
Birikmiş itfa payları:
Haklar (38.115.079) (6.459.503) - - (44.574.582)
Yeniden edinilen haklar (38.150.375) (2.734.222) - - (40.884.597)
Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri (14.546.851) (2.285.868) - - (16.832.719)
Toplam (90.812.305) (11.479.593) - - (102.291.898)
Net defter değeri 180.626.824 259.384.838

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

10. Maddi olmayan duran varlıklar (devamı)

b) Kullanım hakkı varlıkları

1 Ocak – 31 Aralık 2023 tarihleri arasında kullanım haklarına ilişkin varlıklar ve birikmiş amortismanların hareketleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
1 Ocak 2023 Girişler Çıkışlar 2023
Maliyet:
Binalar – Mağaza 88.254.084 21.615.260 (76.024.947) 33.844.397
Binalar – Fabrika 185.511.264 52.496.224 (134.183.476 103.824.012
Binek araçlar 5.394.526 7.430.767 )
(2.686.877)
10.138.416
Makine, tesis ve cihazlar 172.295.812 4.999.476 - 177.295.288
Toplam 451.455.686 86.541.727 (212.895.300 325.102.113
)
Birikmiş amortisman:
Binalar – Mağaza (69.071.131) (18.624.743) 76.024.947 (11.670.927)
Binalar – Fabrika (136.707.376) (42.564.073) 134.183.476 (45.087.973)
Binek araçlar (3.099.461) (4.196.553) 2.686.877 (4.609.137)
Makine, tesis ve cihazlar (28.400.980) (16.147.381) - (44.548.361)
Toplam (237.278.948) (81.532.750) 212.895.300 (105.916.398)
Net defter değeri 214.176.738 219.185.715

1 Ocak – 31 Aralık 2022 tarihleri arasında kullanım haklarına ilişkin varlıklar ve birikmiş amortismanların hareketleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 2022 Girişler Transfler Çıkışlar 31 Aralık
2022
Maliyet:
Binalar – Mağaza 88.254.084 - - - 88.254.084
Binalar – Fabrika 174.391.175 11.120.089 - - 185.511.264
Binek araçlar 10.285.388 482.871 - (5.373.733) 5.394.526
Makine, tesis ve cihazlar 150.013.421 18.121.710 4.160.681 - 172.295.812
Toplam 422.944.068 29.724.670 4.160.681 (5.373.733) 451.455.686
Birikmiş amortisman:
Binalar – Mağaza (51.003.995) (18.067.136) - - (69.071.131)
Binalar – Fabrika (100.512.119) (36.195.257) - - (136.707.376)
Binek araçlar (6.035.445) (2.437.749) - 5.373.733 (3.099.461)
Makine, tesis ve cihazlar (11.016.288) (17.384.692) - - (28.400.980)
Toplam (168.567.847) (74.084.834) - 5.373.733 (237.278.948)
Net defter değeri 254.376.221 214.176.738

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

11. Peşin ödenmiş giderler

a) Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Verilen sipariş avansları ()
Gelecek aylara ait giderler (
*)
98.862.242
27.892.254
144.564.235
21.045.570
Toplam 126.754.496 165.609.805

(*) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla verilen sipariş avansları Grup'un tedarikçilere vermiş olduğu avanslardan oluşmaktadır.

(**) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla gelecek aylara ait giderler Grup'un peşin ödediği sigorta giderleri ve bilgi işlem teknik danışmanlık giderlerinden oluşmaktadır.

b) Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla uzun vadeli peşin ödenmiş giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Verilen depozito ve teminatlar 48.764.012 -
Toplam 48.764.012 -

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

12. Diğer dönen varlıklar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Devreden katma değer vergisi
Verilen depozito ve teminatlar
57.802.550
11.497.263
152.549.281
6.369.636
Toplam 69.299.813 158.918.917
13.
Ertelenmiş gelirler
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Alınan avanslar (*)
Gelecek aylara ait gelirler
162.888.631
-
82.796.146
216.661
Toplam 162.888.631 83.012.807

(*) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un ertelenmiş gelirler hesabı içerisinde müşterilerinden almış olduğu sipariş avans bakiyeleri bulunmaktadır.

14. Taahhütler, koşullu varlık ve yükümlülükler

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un teminat, rehin ve ipotek ve kefalet ("TRİK") pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:

Grup tarafından verilen TRİK'ler 31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
a. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı
b. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş
4.933.147.752 3.793.121.600
olduğu TRİ'lerin toplam tutarı 89.578.225 54.820.975
c. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin
borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı - -
d. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı - -
Toplam 5.022.725.977 3.847.942.575
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Verilen kefaletler (*) 4.212.983.945 2.829.602.472
İpotekler (***) 694.039.300 893.681.021
Verilen teminat mektupları (**) 115.702.732 407.691.658
Toplam 5.022.725.977 4.130.975.151

(*) Verilen kefaletler ağırlıklı olarak Grup firmalarının birbirlerine verdiği kefaletlerden oluşmaktadır.

(**) Verilen teminat mektupları; hammadde tedarikçilerine, elektrik ve doğalgaz dağıtım firmalarına, ihale sonucu mal satışı yapılacak devlet kurumlarına ve Grup'un yatırımlarında kullanılacak makine ve teçhizatı sağlayacak olan tedarikçilere verilen teminatlardan oluşmaktadır.

(***) İpotekler, kullanılan krediler karşılığında bankalara teminat olarak gösterilen maddi duran varlıklar üzerindedir (Not 9).

Alınan teminatlar

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kredi kefaletleri 981.443.982 1.165.045.248
Fason işletmelerden alınan teminat mektupları 88.190.000 101.566.027
Alacak sigortası 84.945.256 90.813.996
Alınan teminat mektupları 35.375.000 45.617.383
Alınan ipotekler 26.210.000 33.053.447
Toplam 1.216.164.238 1.436.096.101

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

15. Diğer kısa vadeli yükümlülükler

31 Aralık 2022
12.211.093
6.895.345
941.951
651.847
20.700.236
31 Aralık 2023
7.955.702
2.538.439
613.855
636.197
11.744.193

16. Özkaynaklar

a) Sermaye

Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla ortakları ve sermaye içindeki payları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Hissedar Pay oranı (%) Pay tutarı
(TL)
Pay oranı (%) Pay tutarı
(TL)
İşbir Sünger Sanayi A.Ş.
İşbir İnşaat Gayrimenkul A.Ş.
Diğer
9,54%
7,78%
82,68%
3.088.941
2.520.903
26.777.196
9,54%
7,78%
82,68%
3.088.941
2.520.903
26.777.196
Ödenmiş sermaye 100% 32.387.040 100% 32.387.040
Enflasyon düzeltmesi (-) 82.547.037 82.547.037
Düzeltilmiş sermaye 114.934.077 114.934.077

Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 32.387.040 TL (31 Aralık 2022: 32.387.040 TL) tutarındaki sermayesi, nominal değeri 0,01 TL (31 Aralık 2022: 0,01 TL) olan 3.238.704.000 adet hisseden (31 Aralık 2022: 3.238.704.000) oluşmaktadır.

Sermaye düzeltme farkları, sermayeye yapılan nakit ve nakit benzeri ilavelerin TMS'ye göre düzeltmiş toplam tutarlarını ifade eder.

Şirket'in 31 Aralık 2023 ve tarihleri itibarıyla kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler tutarları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler 162.900.820 157.346.361
Toplam 162.900.820 157.346.361

Türk Ticaret Kanunu uyarınca yasal yedekler birinci ve ikinci yedek akçelerden oluşmaktadır. Yasal yedekler Grup'un tarihi ödenmiş sermayesinin %20'sine ulaşıncaya kadar, net dönem kârının %5'i birinci yasal yedekler olarak ayrılmaktadır. İkinci yasal yedek ise, Grup'un ödenmiş sermayesinin %5'inin üzerindeki tüm kâr dağıtımının üzerinden %10 oranında ayrılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu'na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50'sini geçmedikleri sürece dağıtılamaz, fakat kâr yedeklerinin tükendiği noktada zararları kapatmak için kullanılabilirler.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

17. Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borç detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Personele borçlar ()
Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri
Ödenecek vergi ve fonlar (
*)
20.814.071
18.892.548
3.778.799
22.194.409
13.420.267
2.872.168
Toplam 43.485.418 38.486.844

(*) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla personele borçlar hesabı aralık aylarına ait personel ücretlerine ait tahakkukları kapsamaktadır.

(**) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla ödenecek vergi ve fonlar hesabı Grup personeline ait gelir vergisi stopajı borçlarından oluşmaktadır.

18. Karşılıklar

a) Kısa vadeli karşılıklar

31 Aralık
2023
31 Aralık
2022
Garanti karşılıkları (*)
Dava karşılıkları (
)
7.141.359
2.884.271
3.539.173
4.838.739
Toplam 10.025.630 8.377.912

(*) 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un dava karşılıkları işçi ve ticari faaliyetler kaynaklı davalar ile alakalıdır.

(**) Yıl içerisinde ayrılan garanti karşılığı giderleri, satışların maliyeti altında giderleştirilmektedir.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıl için dava karşılığının hareketi aşağıdaki gibidir:

Dava karşılıkları 2023 2022
1 Ocak
Yıl içerisindeki ayrılan karşılık/ (kullanılan), net
Dönem içinde ödenen, (konusu kalmayan) karşılıklar, net
Parasal kazanç
4.838.739
1.079.177
(539.767)
(2.493.878)
17.583.070
2.101.749
(7.966.799)
(6.879.281)
31 Aralık 2.884.271 4.838.739

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllar için garanti karşılığının hareketi aşağıdaki gibidir:

Garanti karşılıkları 2023 2022
1 Ocak
Yıl içerisindeki ayrılan karşılık/ (kullanılan), net
Parasal kazanç
3.539.173
5.013.450
(1.411.264)
5.032.498
442.658
(1.935.983)
31 Aralık 7.141.359 3.539.173

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

18. Karşılıklar (devamı)

b) Uzun vadeli karşılıklar

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar

Kıdem tazminatı karşılığı

Grup, mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş tutarı kadardır ve bu miktar mevzuatla 1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla 35.058,58 TL (1 Ocak 2022: 19.982,83 TL) ile sınırlandırılmıştır.

Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup'un çalışanların ağırlıklı olarak emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğünün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 ("Çalışanlara Sağlanan Faydalar"), Grup'un yükümlülüklerinin tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Yükümlülüklerin bugünkü değerinin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Net iskonto oranı 3,69% 3,39%
İşten ayrılma olasılığına ilişkin devir hızı oranı 90,87% 91,59%
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kıdem tazminatı karşılığı 34.322.077 47.181.319
Kullanılmamış izin karşılığı 5.211.222 7.127.823
39.533.299 54.309.142

Kıdem tazminatı karşılığının yıllar içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

2023 2022
1 Ocak 47.181.319 34.231.249
Hizmet maliyeti 5.847.829 4.969.234
Faiz maliyeti 9.118.230 8.563.448
Yıl içinde ödenen (-) (30.123.703) (2.543.861)
Aktüeryal kayıp 22.874.887 10.015.439
Parasal kazanç (20.576.485) (8.054.190)
31 Aralık 34.322.077 47.181.319

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren kullanılmamış izin yükümlülüğü karşılığının hareketi aşağıdaki gibidir:

2023 2022
1 Ocak
Yıl içerisindeki ayrılan karşılık/ (kullanılan), net
Parasal (kazanç)/ kayıp
7.127.823
790.220
(2.706.821)
4.038.839
2.080.260
1.008.724
31 Aralık 5.211.222 7.127.823

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

19. Vergi varlık ve yükümlülükleri

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Cari dönem kurumlar vergisi gideri
Eksi: peşin ödenen vergiler
(38.573.445)
39.318.973
(121.646.275)
145.166.662
Ödenecek kurumlar vergisi yükümlülüğü, net 745.528 23.520.387

Şirket ve konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkları faaliyetlerini sürdürdükleri ülkelerin yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir.

Türkiye'de, kurumlar vergisi oranı %25'tir (31 Aralık 2022: %23). Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna ve indirimlerin indirilmesi sonucu bulunacak safi kurum kazancına uygulanır.

20 Ocak 2022 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi gündeminde kabul edilen "Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile enflasyon muhasebesi uygulaması 31 Aralık 2023 tarihli bilançodan başlamak üzere ertelenmiştir.

Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere Türkiye'de, Amerika Birleşik Devletleri'nde, İngiltere'de, İsrail'de ve Almanya'da maksimum 5 yıl, Hindistan'da ise 7 yıl süresiz olarak taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.

Grup'un faaliyette bulunduğu Hindistan'daki kurumlar vergisi oranı %30, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kurumlar vergisi oranı %21, Almanya'daki kurumlar vergisi oranı %15, İsrail'deki kurumlar vergisi oranı %36, İngiltere'deki kurumlar vergisi oranı ise %19'dur.

Türkiye'de mukim şirketlerden yine Türkiye'de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir. Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır.

Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan Şirket'in bağlı ortaklıkları konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple Grup'un konsolide finansal tablolarına yansıtılan vergi yükümlülükleri, konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

19. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı)

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihli finansal durum tablolarında ödenecek vergi tutarları her bir bağlı ortaklık için netleştirilmiş olup, konsolide finansal tablolarda ayrı sınıflandırılmaktadır.

Gayrimenkul ve iştirak hissesi satış kazancı istisnası

Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan gayrimenkullerinin satışından doğan kazançlarının %50'si, iştirak hisselerinin, rüçhan hakkı, kurucu senedi ve intifa senetlerinin %75'i kurumlar vergisinden istisnadır. İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir.

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait kar veya zarar tablosuna yansıtılmış vergi tutarları aşağıda özetlenmiştir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Cari yıl kurumlar vergisi gideri
Ertelenmiş vergi geliri/ (gideri)
(42.814.791)
186.725.713
(121.646.275)
(101.338.431)
Konsolide kâr veya zarar tablosunda raporlanan
toplam vergi geliri/ (gideri)
143.910.922 (222.984.706)

Ertelenmiş vergi

Grup, ertelenmiş vergi varlıklarını ve yükümlülüklerini, finansal durum tablosu kalemlerinin KGK tarafından yayımlanan TMS/TFRS'ler uyarınca düzenlenmiş ve yasal finansal tabloları arasındaki farklı değerlendirilmeleri sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Söz konusu geçici farklar genellikle gelir ve giderlerin, TMS/TFRS'ler ve Vergi Kanunları'na göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden kaynaklanmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

19. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı)

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla birikmiş geçici farklar ve ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan detayı aşağıdaki gibidir:

Ertelenmiş vergi
varlığı/
Ertelenmiş vergi
varlığı/
(yükümlülüğü) (yükümlülüğü)
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Ertelenmiş vergi varlıkları/ (yükümlülükleri)
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi matrahları arasındaki farklar 94.470.644 (316.287.419)
Ticari alacak reeskontu 9.587.888 6.207.229
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı 4.262.557 3.788.944
Kıdem tazminatı karşılığı 3.400.651 8.731.439
Dava ve garanti karşılıkları 2.251.862 1.668.993
Türev araçlara ilişkin gerçeğe uygun değer düzeltmesi 1.118.327 439.882
Kullanılmamış izin karşılığı 282.055 1.441.243
Finansal borçlar ile ilgili düzeltmeler (705.610) (8.016.282)
Ticari borç reeskont geliri (1.901.503) (1.015.281)
Kur farkı (2.488.155) (625.730)
Stok değer düşüklüğü karşılığı (3.045.263) (1.894.384)
Diğer 36.301.419 981.462
Ertelenmiş vergi (yükümlülüğü)/ varlığı, net 143.534.872 (304.579.904)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

19. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı)

Ertelenmiş vergi varlıkları/ (yükümlülükleri) bakiyesinin hareket tablosu aşağıda gösterilmiştir:

2023 2022
1 Ocak (304.579.904) (44.111.279)
Kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilen
Diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen
Parasal kayıp/ (kazanç)
186.725.713
49.281.127
212.107.936
(101.338.431)
(82.937.207)
(76.192.987)
31 Aralık 143.534.872 (304.579.904)

31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla sona eren yıllara ait gerçekleşen vergi giderinin mutabakatı aşağıdaki gibidir:

2023 2022
Vergi öncesi kar/ (zarar) 107.113.581 (313.753.137)
Yasal vergi oranı 25% 23%
Yürürlükteki vergi oranı üzerinden hesaplanan vergi (26.778.395) 72.163.222
Kanunen kabul edilmeyen giderlerin etkisi (13.246.493) (5.106.130)
Kurumlar vergisinden istisna gelirlerin etkisi 67.731.170 27.193.425
Üzerinden ertelenmiş vergi hesaplanmayan düzeltmelerin etkisi (2.115.841) 7.195.386
Yatırım teşvik indirimleri 3.108.553 5.122.054
Vergi oranlarındaki değişikliklerin etkisi, net (24.107.119) 17.733.207
Diğer 3.108.553 5.122.054
Parasal kayıp/ (kazanç) 136.210.494 (352.407.924)
Konsolide kâr veya zarar tablosunda raporlanan
toplam vergi gideri 143.910.922 (222.984.706)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla

konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

20. Hasılat

1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Yurtiçi satışlar 3.687.346.308 4.176.523.373
Yurtdışı satışlar 1.935.773.440 2.605.339.639
Diğer gelirler 14.221.428 57.303.292
Brüt satışlar 5.637.341.176 6.839.166.304
Satış iskontoları (-) (87.634.267) (95.188.935)
Satışlardan iadeler (-) (38.803.219) (23.589.713)
Diğer indirimler (-) (11.664.544) (4.344.475)
Net satışlar 5.499.239.146 6.716.043.181

Grup'un net satışlarının coğrafi bölgeler bazında dağılımı aşağıdaki gibidir:

(%) 1 Ocak –
31 Aralık 2023
(%) 1 Ocak –
31 Aralık 2022
Avrupa Birliği 48,9% 2.691.625.438 40,6% 2.726.792.607
Türkiye 20,5% 1.129.537.362 20,0% 1.346.207.300
Diğer 28,1% 1.546.853.037 34,1% 2.292.236.225
Amerika 2,4% 131.223.309 5,2% 350.807.049
Toplam 100% 5.499.239.146 100% 6.716.043.181

21. Satışların maliyeti

1 Ocak –
31 Aralık 2023
1 Ocak –
31 Aralık 2022
Satılan mamul maliyeti (-)
Satılan ticari mal maliyeti (-)
Satılan hizmet maliyeti (-)
3.345.926.078
693.811.217
97.580.269
4.405.324.105
777.448.350
145.003.797
Toplam 4.137.317.564 5.327.776.252

22. Niteliklerine göre giderler

1 Ocak –
31 Aralık 2023
1 Ocak –
31 Aralık 2022
Satışların maliyeti
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
Genel yönetim giderleri
Araştırma ve geliştirme giderleri
4.137.317.564
452.620.401
244.600.701
2.757.637
5.327.776.252
379.388.312
225.264.273
2.534.547
Toplam 4.837.296.303 5.934.963.384

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

22. Niteliklerine göre giderler (devamı)

1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Hammadde maliyeti 2.376.736.045 3.494.352.665
Satılan ticari mallar maliyeti 656.719.175 465.384.283
Personel giderleri 542.805.112 439.123.772
Fason dikim bedeli 437.639.891 754.054.391
Amortisman ve itfa payı giderleri 242.470.652 159.646.751
Enerji giderleri 156.484.972 228.078.636
Nakliye ve sigorta giderleri 154.035.422 155.200.040
İşletme giderleri 41.364.362 34.874.213
Reklam ve promosyon giderleri 38.935.829 36.701.028
Bakım ve onarım giderleri 37.312.756 45.418.430
Müşavirlik ve danışmanlık giderleri 25.323.159 19.754.903
Dışarıdan sağlanan faydalar 19.316.857 14.384.756
Fuar ve stant giderleri 9.787.366 2.017.309
Dava ve avukatlık giderleri 6.953.045 5.611.424
Bilgi işlem giderleri 5.660.684 4.771.986
Vergi, resim, harç giderleri 5.478.359 651.844
Temsil ve seyahat giderleri 4.378.479 4.585.111
Dekorasyon giderleri 3.079.554 2.638.640
Komisyon giderleri 3.033.354 2.163.932
Numune giderleri 2.562.055 2.093.388
Aidat ve abonelik giderleri 2.515.931 2.183.834
Akaryakıt giderleri 1.073.577 959.772
Diğer 63.629.665 60.312.276
Toplam 4.837.296.303 5.934.963.384

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

22. Niteliklerine göre giderler

a) Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri

1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Personel giderleri 114.368.785 84.285.835
Nakliye ve sigorta giderleri 110.748.293 113.201.890
Amortisman ve itfa payı giderleri 90.560.754 69.723.248
Reklam ve promosyon giderleri 34.252.088 32.730.567
Müşavirlik ve danışmanlık giderleri 15.290.561 11.550.384
Enerji giderleri 15.135.505 18.366.150
Fuar, stant giderleri 9.808.174 2.274.193
Bakım ve onarım giderleri 6.807.613 8.370.365
Sigorta giderleri 6.348.517 6.656.750
İşletme giderleri 4.546.777 5.457.820
Komisyon giderleri 3.033.354 2.163.932
Dekorasyon giderleri 2.996.864 2.608.558
Numune giderleri 2.562.055 2.093.388
Reklam ve tanıtım giderleri 310.548 515.524
Vergi, resim ve harç giderleri 167.707 -
Seyahat ve ulaşım giderleri 164.123 -
Pazar araştırma giderleri 64.303 -
Diğer 35.454.380 19.389.708
Toplam 452.620.401 379.388.312

b) Genel yönetim giderleri

1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Personel giderleri 167.029.976 156.096.425
Amortisman ve itfa payı giderleri 16.485.942 10.032.131
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 14.356.055 10.145.186
Dava ve avukatlık giderleri 6.953.045 5.611.424
Bilgi işlem giderleri 5.660.684 4.771.986
Vergi, resim ve harç giderleri 5.310.653 651.844
Müşavirlik ve danışmanlık giderleri 5.002.166 3.981.063
Danışmanlık giderleri 4.960.803 4.239.570
İşletme giderleri 3.624.252 4.165.473
Seyahat giderleri 3.259.098 2.391.081
Aidat ve abonelik giderleri 2.515.931 2.183.834
Sigorta giderleri 1.314.038 1.357.582
Temsil ve ağırlama giderleri 1.119.380 2.194.031
Taşıt yakıt giderleri 1.073.577 959.772
Kargo giderleri 385.478 367.616
Diğer 5.549.623 16.115.255
Toplam 244.600.701 225.264.273

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

22. Niteliklerine göre giderler (devamı)

c) Araştırma ve geliştirme giderleri

1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Personel giderleri 2.362.891 1.507.295
Nakliye ve sigorta giderleri 38.162 57.504
Amortisman giderleri ve itfa payları 28.431 901.781
Müşavirlik ve danışmanlık giderleri 4.726 18.497
Bakım ve onarım giderleri 973 10.071
Diğer 322.454 39.399
Toplam 2.757.637 2.534.547
d)
Amortisman ve itfa payı giderleri
1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Satışların maliyeti 135.395.525 78.989.591
Genel yönetim giderleri (Not 22b) 16.485.942 10.032.131
Araştırma, geliştirme giderleri (Not 22c) 28.431 901.781
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (Not 22a) 90.560.754 69.723.248
Toplam 242.470.652 159.646.751
e)
Personel giderleri
1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Satışların maliyeti 259.043.460 197.234.217
Genel yönetim giderleri (Not 22b) 167.029.976 156.096.425
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (Not 22a) 114.368.785 84.285.835
Araştırma, geliştirme giderleri (Not 22c) 2.362.891 1.507.295
Toplam 542.805.112 439.123.772

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

23. Esas faaliyetlerden diğer gelirler ve giderler

a) Esas faaliyetlerden diğer gelirler

1 Ocak –
31 Aralık 2023
1 Ocak –
31 Aralık 2022
Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur farkı gelirleri
Türev işlemlerden gelirler
Konusu kalmayan karşılıklar (Not 5)
Reeskont faiz geliri, net
Diğer
435.816.524
13.603.217
1.302.621
-
39.361.586
399.854.351
-
10.093.459
1.596.287
26.452.865
Toplam 490.083.948 437.996.962

(*) Grup'un, bayilere sağlanan broşür, reklam gibi pazarlama giderlerinin, bayilere yansıtılması sonucu oluşan gelirlerden oluşmaktadır.

b) Esas faaliyetlerden diğer giderler

1 Ocak –
31 Aralık 2023
1 Ocak –
31 Aralık 2022
Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur farkı giderleri 132.393.996 949.741.256
Reeskont faiz gideri, net 26.916.888 -
Türev işlemlerden giderler 12.247.510 13.585.502
Şüpheli alacaklara ilişkin karşılık giderleri (Not 5a) 10.646.547 11.968.912
Diğer 63.870.707 19.542.637
Toplam 246.075.648 994.838.307

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

24. Yatırım faaliyetlerinden gelir ve giderler

a) Yatırım faliyetlerinden gelirler

1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kur korumalı mevduat gelirleri 101.329.301 15.702.518
Sabit kıymet satış karları 4.022.653 2.924.655
Menkul kıymet satış karları - 4.522.812
Toplam 105.351.954 23.149.985
b)
Yatırım faliyetlerinden giderler
1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Şerefiye değer düşüklüğü gideri - 5.698.956
Toplam - 5.698.956
25.
Finansman gelirleri ve giderleri
a)
Finansman gelirleri
1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kur farkı gelirleri 330.035.862 792.720.769
Faiz gelirleri 76.930.988 55.036.812
Komisyon gelirleri 313.169 -
Toplam 407.280.019 847.757.581
b)
Finansman giderleri
1 Ocak – 1 Ocak –
31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Kur farkı giderleri (-) 641.889.807 804.234.566
Borçlanma giderleri (-) 375.200.215 350.038.296
Toplam 1.017.090.022 1.154.272.862

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

26. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi

Sermaye yönetimi

Grup, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karını artırmayı hedeflemektedir. Grup'un sermaye yapısı borçlar, nakit ve nakit benzerleri ve Not 16'da açıklanan çıkarılmış sermaye ve sermaye yedekleri içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.

Grup'un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Grup'un üst yönetimi tarafından değerlendirilir. Grup, üst yönetim ve Yönetim Kurulu'nun değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, kâr payı ödemeleri, yeni hisse ihracı ve hisselerin geri satın alımı yoluyla dengede tutmayı amaçlamaktadır.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Finansal borçlar (Not 4) 1.449.339.655 2.100.709.952
Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler 620.793.476 752.387.829
Eksi: Finansal yatırımlar 75.775.528 281.329.762
Net finansal borç 752.770.651 1.066.992.361
Toplam özkaynaklar 4.288.179.049 4.137.623.175
Net finansal borç/ özkaynak oranı %18 %26

Faiz oranı riski

Grup, faiz haddi bulunduran varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riski taşıyabilmektedir. Grup bu riski, sabit faizli finansal araçlar kullanmaya gayret göstererek ya da faiz oranına duyarlı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemekle oluşan doğal tedbirler almak suretiyle yönetmektedir.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

26. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı)

Kur riski yönetimi

Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Grup, başlıca ABD Doları ve Avro cinsinden olan kredilerinden kaynaklı kur riskine maruz kalmaktadır. Grup'un döviz kuru risk yönetimi, döviz cinsinden aktif ve pasif hesaplarının birbirlerini dengelemeleri sağlanarak yapılmaktadır. Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla net döviz pozisyonu aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
A. Döviz cinsinden varlıklar 1.051.239.104 1.460.145.487
B. Döviz cinsinden yükümlülükler (1.105.197.204) (895.404.694)
Net döviz pozisyonu (A+B) (53.958.100) 564.740.793
31 Aralık 2023 ABD Doları Avro GBP Hindistan
Rupisi
Yeni İsrail
Şekeli
Toplam
TL karşılığı
(Sunum para
birimi)
Nakit ve nakit benzerleri
Kur korumalı mevduat
10.741.415 6.497.273 246.849 262.937 1.287.903 317.770.305
61.690.640
Ticari ve diğer alacaklar 8.112.448 10.015.887 2.495.558 23.168.009 1.463.236 671.778.159
Toplam varlıklar 18.853.863 16.513.160 2.742.407 23.430.946 2.751.139 1.051.239.104
üüüü
Banka kredileri ve finansal kiralama borçları
Ticari ve diğer borçlar
(3.113.886)
(2.862.235)
(23.501.362)
(1.622.554)
-
(23.161)
(339.793.092)
(133.513.438)
-
(148.574)
(935.605.474)
(169.591.729)
Toplam yükümlülükler (5.976.121) (25.123.916) (23.161) (473.306.530) (148.574) (1.105.197.203)
Net yabancı para pozisyonu 12.877.742 (8.610.756) 2.719.246 (449.875.584) 2.602.565 (53.958.099)
31 Aralık 2022 ABD Doları Avro GBP Hindistan
Rupisi
Yeni İsrail
Şekeli
Toplam
TL karşılığı
(Sunum para
birimi)
Nakit ve nakit benzerleri ve kısa vadeli
finansal yatırımlar 10.679.479 3.531.048 51.735 - 244.652 272.541.637
Kur korumalı mevduat 269.913.424
Ticari ve diğer alacaklar 17.912.298 19.643.846 5.770.549 48.124.052 9.514.007 917.690.426
Toplam varlıklar 28.591.777 23.174.894 5.822.284 48.124.052 9.758.659 1.460.145.487
Banka kredileri ve finansal kiralama borçları (6.525.789) (11.068.477) - (510.806.016) - (834.197.190)
Ticari ve diğer borçlar (1.058.722) (1.811.676) (63.844) (148.574) (61.207.504)
Toplam yükümlülükler (7.584.511) (12.880.153) (63.844) (510.806.016) (148.574) (895.404.694)
Net yabancı para pozisyonu 21.007.266 10.294.741 5.758.440 (462.681.964) 9.610.085 564.740.793

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

26. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı)

Döviz kuru duyarlılık tablosunun kar/ (zarar) bölümünde 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla TL'nin aşağıda belirtilen yabancı paralar karşısında %10 değer kazanması/ (kaybetmesi) durumunda konsolide kar veya zarar tablosunun ne şekilde etkileneceği sunulmuştur. Analiz yapılırken, başta faiz oranları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır.

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla döviz kuru duyarlılık analizi tablosu aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023
Kar/ (zarar)
Yabancı Yabancı
paranın değer paranın değer
kazanması kaybetmesi
TL'nin ABD Doları karşısında %10 değer kazanması/ kaybetmesi
halinde
1- ABD Doları net varlık/ yükümlülüğü 14.605.829 (14.605.829)
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları net etki (1+2) 14.605.829 (14.605.829)
TL'nin Avro karşısında %10 değer kazanması/ kaybetmesi halinde
4- Avro net varlık/ yükümlülüğü (19.102.456) 25.271.520
5- Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro net etki (4+5) (19.102.456) 25.271.520
TL'nin diğer para birimleri karşısında %10 değer kazanması/
kaybetmesi halinde
7- Diğer para birimleri net varlık/ yükümlülüğü 85.884.453 (85.884.453)
8- Diğer para birimleri riskinden korunan kısım (-)
9- Diğer para birimleri net etki (7+8) 85.884.453 (85.884.453)
Toplam (3+6+9) 81.387.826 (75.218.762)
31 Aralık 2022
Kar/ (zarar)
Yabancı Yabancı
paranın değer paranın değer
kazanması kaybetmesi
TL'nin ABD Doları karşısında %10 değer kazanması/ kaybetmesi
halinde
1-
2-
ABD Doları net varlık/ yükümlülüğü
ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
61.228.323 (39.280.017)
3- ABD Doları net etki (1+2) 61.228.323 (39.280.017)
4-
5-
TL'nin Avro karşısında %10 değer kazanması/ kaybetmesi halinde
Avro net varlık/ yükümlülüğü
Avro riskinden korunan kısım (-)
7.707.419 17.089.092
6- Avro net etki (4+5) 7.707.419 17.089.092
TL'nin diğer para birimleri karşısında %10 değer kazanması/
kaybetmesi halinde
7-
8-
Diğer para birimleri net varlık/ yükümlülüğü
Diğer para birimleri riskinden korunan kısım (-)
7.291.812 (7.291.812)
9- Diğer para birimleri net etki (7+8) 7.291.812 (7.291.812)
Toplam (3+6+9) 76.227.554 (29.482.737)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

26. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı)

Likidite riski

Likidite riski Grup'un net fonlama ihtiyaçlarını karşılayamama riskidir. Likidite riski, kredi kuruluşlarıyla önceden belirlenmiş kredi limitleri kapsamında dengelenen nakit giriş ve çıkışları aracılığıyla yönetilmektedir. Finansal yükümlülüklerinin vadelerine göre detayı finansal durum tablosu tarihinden vade tarihine kadar geçen süre dikkate alınarak gösterilmiştir.

Aşağıdaki tablo Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla finansal yükümlülüklerinin sözleşmeye dayalı iskonto edilmemiş ödemelerin vadelerine göre durumunu göstermektedir.

31 Aralık 2023

Sözleşme uyarınca vadeler Defter değeri Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
toplamı (I+II+III)
3 aydan kısa
(I)
3-12 ay arası
(II)
1-5 yıl arası
(III)
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Finansal borçlanmalar (Not 4) 1.449.339.655 1.734.858.594 332.615.883 984.898.393 417.344.318
İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 2.389.425 2.389.425 2.389.425 - -
İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (Not 5) 396.474.764 396.580.315 802.408 395.777.907 -
Diğer yükümlülükler 12.545.811 12.545.811 - 12.545.811 -
Toplam yükümlülük 1.860.749.655 2.146.374.145 335.807.716 1.393.222.111 417.344.318

31 Aralık 2022

Sözleşme
uyarınca
nakit çıkışlar
3 aydan kısa 3-12 ay arası 1-5 yıl arası
Sözleşme uyarınca vadeler Defter değeri toplamı (I+II+III) (I) (II) (III)
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Finansal borçlanmalar (Not 4)
İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar
İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (Not 5)
Diğer yükümlülükler
2.100.849.855
5.430.244
428.727.954
22.035.091
2.140.196.786
5.430.244
430.733.361
22.035.091
702.092.115
5.430.244
169.067.514
-
1.100.998.229
-
261.665.847
22.035.091
337.106.442
-
-
-
Toplam yükümlülük 2.557.043.144 2.598.395.482 876.589.873 1.384.699.167 337.106.442

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

27. Bölümlere göre raporlama

Grup Yönetimi'nin performansı değerlendirdiği ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren "Sünger ve Yatak" ile "Sentetik Dokuma" bölümleri bulunmaktadır. Stratejik iş birimleri farklı ürün ve hizmetler sunmaktadır ve her biri farklı teknoloji ve pazarlama stratejisi gerektirdiği için ayrı olarak yönetilmektedir. Her bir stratejik iş birimi için; iç raporlar Grup'un faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirilmektedir.

Grup'un ana faaliyet bölümleri "Sünger ve Yatak" ile "Sentetik Dokuma" satışlarından oluşmaktadır. Bölümlerin performansının düzenli olarak değerlendirilmesinde temel olarak brüt kar dikkate alınmaktadır. Grup Yönetimi, bölüm performanslarının değerlendirilmesinde brüt karı aynı sektörde yer alan şirketlerle karşılaştırılabilirliği açısından en uygun yöntem olarak görmektedir.

Sünger Sentetik Bölümler arası
31 Aralık 2023 Dokuma Diğer Düzeltme Toplam
Satışlar 2.609.460.798 2.901.711.911 12.864.101 (24.797.664) 5.499.239.146
Satışların maliyeti (2.001.747.852) (2.147.128.555) (13.238.821) 24.797.664 (4.137.317.564)
Brüt kar 607.712.946 754.583.356 (374.720) - 1.361.921.582
Operasyonel giderler (462.453.112) (227.651.028) (9.874.599) - (699.978.739)
Diğer gelirler/ (giderler) (45.077.055) 289.232.236 (146.881) - 244.008.300
Faaliyet karı/ (zararı) 100.182.779 816.164.564 (10.396.200) - 905.951.143
Bölümlere göre aktif toplamı 2.302.870.123 4.392.723.369 2.130.072.086 (2.405.849.132) 6.415.575.100
Maddi ve maddi olmayan duran
varlık alımları 29.887.360 120.942.089 152.625 - 150.982.072
Sünger Sentetik Bölümler arası
31 Aralık 2022 Dokuma Diğer Düzeltme Toplam
Satışlar 2.934.344.733 3.813.646.328 7.796.989 (39.744.869) 6.716.043.181
Satışların maliyeti (2.370.851.064) (2.985.868.483) (10.801.574) 39.744.869 (5.327.776.252)
Brüt kar 563.493.669 827.777.845 (3.004.585) - 1.388.266.929
Operasyonel giderler (390.503.903) (202.940.453) (13.742.776) - (607.187.132)
Diğer gelirler/ (giderler) 15.478.558 (573.309.179) 989.276 - (556.841.345)
Faaliyet karı/ (zararı) 188.468.324 51.528.213 (15.758.085) - 224.238.452
Bölümlere göre aktif toplamı 3.008.078.531 4.944.329.024 2.074.621.352 (2.835.147.226) 7.191.881.682
Maddi ve maddi olmayan duran

"Diğer" altında birleştirilen sektörler raporlanabilir bölüm olmak için yeterli sayısal alt sınırları karşılayamamaları nedeniyle bölümlere göre raporlamanın sunumu için birleştirilmiş olup Grup'un sigorta, pazarlama ve yatırım faaliyeti alanlarında faaliyet gösteren şirketlerine ait finansal bilgilerden oluşmaktadır

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla

konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

28. Gerçeğe uygun değer açıklamaları

İtfa edilmiş
Krediler ve değerinden
alacaklar (nakit gösterilen finansal
ve nakit varlıklar ve
31 Aralık 2023 benzerleri dahil) yükümlülükler Defter değeri Not
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 620.793.476 - 620.793.476 3
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 969.525.399 - 969.525.399 5
Finansal yatırımlar 75.775.528 - 75.775.528 3
İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 33.498.645 - 33.498.645 6
Finansal yükümlülükler
Ticari borçlar ve ticari olmayan borçlar - 396.474.764 396.474.764 5
Finansal borçlar - 1.449.355.595 1.449.355.595 4
Krediler ve
alacaklar (nakit
İtfa edilmiş
değerinden
gösterilen finansal
31 Aralık 2022 ve nakit
benzerleri dahil)
varlıklar ve
yükümlülükler
Defter değeri Not
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 752.387.829 - 752.387.829 3
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 1.301.359.131 - 1.301.359.131 5
Finansal yatırımlar
İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar
281.329.762
26.940.036
-
-
281.329.762
26.940.036
3
6
Finansal yükümlülükler
Ticari borçlar ve ticari olmayan borçlar
- 428.727.954 428.727.954 5

Finansal araçlar

Gerçeğe uygun değer, bir finansal aracın zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında gönüllü taraflar arasındaki bir cari işlemde, el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa oluşan bir piyasa fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir.

Finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerleri, Grup tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme metotları kullanılarak belirlenmiştir. Ancak, gerçeğe uygun değer tahmini amacıyla piyasa verilerinin yorumlanmasında muhakeme kullanılır. Buna göre, burada sunulan tahminler, Grup'un bir güncel piyasa işleminde elde edebileceği değerlerin göstergesi olmayabilir.

Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, gerçeğe uygun değeri belirlenebilen finansal araçların gerçeğe uygun değerlerinin tahmininde kullanılmıştır.

Finansal varlıklar

Yıl sonu kurlarıyla çevrilen dövize dayalı olan bakiyelerin gerçeğe uygun değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Nakit ve nakit benzerleri gerçeğe uygun değerleri ile gösterilmektedir. Ticari ve ilişkili taraflardan alacaklar iskonto edilmiş değerleri ile kaydedilmekte ve gerçeğe uygun değerlerinin defter değerlerine yaklaştığı varsayılmaktadır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

28. Gerçeğe uygun değer açıklamaları (devamı)

Finansal yükümlülükler

Ticari borçlar, ilişkili taraflara borçlar, finansal borçlar ve diğer parasal yükümlülüklerin iskonto edilmiş kayıtlı değerleri ile birlikte gerçeğe uygun değerlerine yaklaşık tutarlar üzerinden gösterildiği tahmin edilmekte olup yılsonu kurlarıyla çevrilen dövize dayalı olan bakiyelerin gerçeğe uygun değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir.

Finansal olmayan varlıklar

Finansal tablolarda gerçeğe uygun değeri ile ölçülen arsa ve arazilerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesinde SPK tarafından yetkilendirilmiş gayrimenkul değerleme şirketi tarafından hazırlanan gayrimenkul değerleme raporları esas alınmaktadır. Gerçeğe uygun değeri ile ölçülen maddi duran varlıklar söz konusu gayrimenkul değerleme şirketi tarafından hazırlanmış raporlarına dayandırılmıştır.

Grup, 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla, maddi duran varlıklar üzerinde bulunan arazi ve arsalarını, yeraltı ve yerüstü düzenlerini ve binalarını gerçeğe uygun değeriyle takip etmek amacıyla, SPK değerleme lisansına sahip Başkent Taşınmaz Değerleme A.Ş. tarafından değerlemeye tabi tutturmuştur.

Grup, yeniden değerleme modeline göre ölçmekte olduğu taşınmazların gerçeğe uygun değerlerinin tespitinde kullanılan gayrimenkul değerleme raporlarında bağımsız ve SPK lisanslı değerleme uzmanları tarafından takdir edilen değerler ağırlıklı olarak arsa ve araziler için emsal karşılaştırma, kullanım amaçlı binalar içinse maliyet yaklaşımı modeline belirlenmektedir.

Emsal karşılaştırma yöntemi

Değerleme işlemi yapılacak gayrimenkulün uygun karşılaştırma kriterleri kullanılarak, yakın zamanda satılmış olan ve değerlenecek taşınmaza benzer özelliktekilerin satış fiyatları üzerinde yine bu kriterlere göre gerekli düzeltmelerin uygulanmasıyla değerinin belirlenmesi olarak tanımlanır. Söz konusu taşınmazla karşılaştırılabilir olanlar öncelik sırasıyla mülkiyet hakları, finansman, satış koşulları, satış sonrası harcamalar, piyasa koşulları, konum ve fiziksel özellikleri bağlamında karşılaştırılarak analiz edilmektedir. Yapılacak düzeltmelerde niceliksel ve niteliksel teknikler uygulanmaktadır. Yeterli ve güvenilir veri bulunması durumunda her tür taşınmazın değerlemesinde uygulanabilen ve veri olması durumunda değeri belirlemek için en uygun yaklaşım olarak kabul edilmektedir.

Maliyet yaklaşım yöntemi

Bu yaklaşımda mevcut bir yapının yeniden inşa edilme maliyeti gayrimenkulün değerlemesi için kullanılır. Bu yöntemle arsa değeri ayrı olarak tespit edilebildiği gibi yeni veya çok az yıpranmış yapılar için ve yeni veya teklif aşamasındaki inşaat veya projelerin değerlemesi için kullanılır. Bu yöntemde mevcut bir yapının değerinin yeniden inşa etme maliyetinden daha fazla olamayacağı kabul edilir. Maliyet yaklaşımı, piyasada sık sık alım ve satımı yapılmayan özel amaçlı mülklerin değerlemesinde, karşılaştırılabilir satış bilgisinin olmadığı veya gelir yaratan bir mülk olmaması durumlarında tek alternatif yaklaşımdır.

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı)

(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

28. Gerçeğe uygun değer açıklamaları (devamı)

SPK lisanslı bağımsız gayrimenkul değerleme şirketi tarafından hazırlanan değerleme raporlarına göre yasal durum değerinde kamu/özel finans kuruluşlarında yaygın olan uygulama, değerlemede proje/ruhsat/iskan belgelerinin fiili kullanım ile uyumlu olması, olmadığı durumlarda öncelikle mahal kullanımı ile uyumlu, ruhsata esas onaylı mimari proje alanlarının esas alınması daha sonra temin edilebilirse yapı ruhsat ve iskan belgelerinin dikkate alınması şeklindedir. Bu doğrultuda Grup yönetimi binaların yeniden değerlemesinde gayrimenkul değerleme raporunda takdir edildiği üzere yasal nitelik kazanmış ve yapı ruhsatının dayanağı olan onaylı mimari projede yer alan kapalı alanlar dikkate alınarak maliyet yaklaşımı ile binaların gerçeğe uygun değerleri dikkate almıştır.

Gerçeğe uygun değer seviyeleri

Şirket'in finansal varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değere ilişkin sınıflandırmaları aşağıdaki gibidir:

  • Birinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir.
  • İkinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir.
  • Üçüncü seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir.

31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla finansal durum tablosundaki gerçeğe uygun değerinden ölçülen finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri ve seviyeleri aşağıdaki gibidir:

Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe
31 Aralık 2023 uygun değer seviyesi
1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye
TL TL TL
Türev finansal varlıklar/ (yükümlülükler), net - (1.211.941) -
(1.211.941)
Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe
31 Aralık 2022 uygun değer seviyesi
1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye
TL TL TL
Türev finansal varlıklar/ (yükümlülükler), net - (2.199.402) -
(2.199.402)

31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (TL) olarak gösterilmiştir)

29. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar

Grup'un 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren dönemde üst düzey yöneticilerine sağladığı faydalar kapsamında yapılan ödemeler 35.850.705 TL'dir (31 Aralık 2022: 41.110.370 TL).

30. Pay başına kazanç/ (kayıp)

Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait pay başına kazanç/ (kayıp) tablosu aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Şirket hissedarlarına ait net dönem karı
Dönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı
161.556.773
3.238.704.000
(213.219.722)
3.238.704.000
Pay başına kazanç/ (kayıp) 0,05 (0,07)

31. Bağımsız denetim kuruluşundan alınan hizmetlere ilişkin ücretler

Grup'un, KGK'nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmî Gazete'de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırladığı ve hazırlanma esasları 19 Ağustos 2021 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kuruluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine ilişkin açıklamaya aşağıda yer verilmiştir.

31 Aralık 2023 31 Aralık 2022
Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti 2.500.000 1.647.729
2.500.000 1.647.729

Bağımsız denetim kuruluşundan alınan denetim dışında hizmet yoktur.

32. Raporlama döneminden sonraki olaylar

Bulunmamaktadır.

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.