Annual Report • May 20, 2024
Annual Report
Open in ViewerOpens in native device viewer

| İÇİNDEKİLER | Sayfa No | |
|---|---|---|
| 1. | GİRİŞ | |
| 1.1. Genel Bilgiler |
i-iii | |
| 1.2. İşletmenin Faaliyet Gösterdiği Sektör |
i-iii | |
| 1.3. Şirketin Sermaye ve Ortaklık Yapısı |
iv | |
| 1.4. Yönetim Kurulu ve Denetçi |
v | |
| 1.5. Pazar ve Pazar Payları |
v | |
| 2. | FAALİYETLER | |
| 2.1. Üretim |
v | |
| 2.2. Satış |
vi | |
| 2.3. Yatırımlar |
vii | |
| 2.4. Finansman |
vii | |
| 3. | İDARİ FAALİYETLER |
| İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması | viii | |||
|---|---|---|---|---|
| -- | -- | -- | ------------------------------------------------------------------ | ------ |


| Raporun İlgili Olduğu Hesap Dönemi: | 01.01.2023 – 31.12.2023 |
|---|---|
| Ticaret Ünvanı: | Dardanel Önentaş Gıda Sanayi A.Ş. |
| Merkez Adresi: | İzmir Yolu 4.Km Çanakkale |
| İnternet Sitesi Adresi: | www.dardanel.com.tr |
Ana ortaklık olan Dardanel Önentaş Gıda Sanayi Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları. ("Dardanel" veya "Grup"), 1984 yılında Çanakkale'de kurulmuş, 1985 yılında Dardanel markası altında deniz ürünleri üretimine başlamıştır. Grup, Türkiye'de tescil edilmiştir. Grup'un merkez ve üretim tesisleri adresi aşağıdaki gibidir:
İzmir Yolu 4. km, 17100, Çanakkale, Türkiye
Grup, 5 Nisan 2013 tarih ve 2013/4 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile şube açılmasına karar vermiştir. Şube'nin adresi aşağıdaki gibidir:
Tarabya Mahallesi Haydar Aliyev Caddesi, No: 142, Tarabya, İstanbul
Dardanel, Sermaye Piyasası Kurulu'na ("SPK") kayıtlı olup 31 Aralık 2023 itibarıyla hisselerinin %31,40'ı ve 31 Aralık 2022 itibariyle %31,40'ı halka açıktır. 1994 yılından itibaren Borsa İstanbul'da işlem görmektedir. 3 Temmuz 2023 tarihinden itibaren de Dardanel'in hisse senetleri Ana Pazar'da işlem görmektedir.
Grup'un ana faaliyet konusu; dondurulmuş gıda maddeleri imalatı, değerlendirme, konservecilik, iç ve dış piyasa satışları, soğuk depo, paketleme entegre tesis işletmeciliğidir. Faaliyet alanları aşağıdaki gibi üç ana bölüme ayrılmaktadır:
Faaliyet Alanı 1: Ton balığı, somon, sardalya, uskumru, hamsi vb. su ürünleri konserveleri
Faaliyet Alanı 2: Dondurulmuş su ürünleri, kum midyesi
Faaliyet Alanı 3: Balık unu ve balık yağı üretimi
Faaliyet Alanı 4: Kedi Köpek maması üretimi
Şirketimizin 60.000 m2'si kapalı olmak üzere 100.000 m2 arazi üzerine kurulu su ürünlerinin işlenerek konserve veya dondurulmuş gıda ürünü haline getirilmesine yönelik tesisleri mevcuttur. Bu tesislerde başlıca ton balığı olmak üzere sübye, ahtapot, midye gibi her türlü su ürünü de işlenebilmektedir.
Şirketimizin su ürünleri işleme tesisleri entegre üretim yapmaktadır. Dondurulmuş vaziyette satın alınan balık, midye v.b. su ürünleri işlenerek konserve veya dondurulmuş ürün haline getirilirken, atıklar balık unu tesisimizde balık unu ve yağına, kedi-köpek maması tesisimizde kedi-köpek mamasına dönüştürülmektedir.
Şirketimizin toplam satışları içerisindeki iç pazar satışları %89 'dur. Bu satışların ülkemizdeki kentli nüfusun artışına paralel daha da artış ve değişim göstereceği açıktır. Özellikle su ürünleri konservesi grubu içinde yer alan tonbalığı konservesinin Avrupa'daki 3.500 gr. Amerika'daki 2.000 gr. seviyesindeki kişi başına tüketim miktarları dikkate alındığında ülkemizdeki 294 gr. seviyesindeki kişi başına tonbalığı tüketiminin sağlıklı ve kolay beslenme saikleri ile artış göstermesi beklenmektedir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 itibarıyla Grup'un sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Ortaklar | Tutar | Pay Oranı (%) | Tutar | Pay Oranı (%) |
| Niyazi Önen Holding A.Ş.(*) | 402.085.564 | 68,60 | 402.085.564 | 68,60 |
| Halka Arz | 184.013.719 | 31,40 | 184.013.719 | 31,40 |
| Toplam | 586.099.283 | 100 | 586.099.283 | 100 |
Grup'un 31Aralık 2023 itibarıyla konsolidasyona dahil olan Bağlı Ortaklıkları'nın hisse oranları, faaliyet konuları ve faaliyet yerleri aşağıdaki gibidir:
| Bağlı Ortaklık | Faaliyet Konusu | Faaliyet Yeri |
Nihai Oran |
|---|---|---|---|
| Dardanel Dağıtım Anonim Şirketi | Satış ve Dağıtım | Çanakkale | 100% |
| Çanakkale Dardanel Spor Kulübü Anonim Şirketi | Spor Faaliyetleri | Çanakkale | 100% |
| Ton Radyo Televizyon ve Yayıncılık Anonim Şirketi | Televizyon ve Yayıncılık | Çanakkale | 100% |
| Dardanel Greece S.A | Üretim ve Satış | Yunanistan | 100% |
• 31.12.2023 tarihi itibariyle yönetim kurulumuz aşağıdaki şekildedir.
| Adı Soyadı | Görevi | Görev Süresi |
|---|---|---|
| Osman Niyazi Önen | Yönetim Kurulu Başkanı | Devam Ediyor. |
| Aşkın Kurultak | Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı | Devam Ediyor. |
| Mehmet Önen | Yönetim Kurulu Üyesi | Devam Ediyor. |
| Zeliha Önen | Yönetim Kurulu Üyesi | Devam Ediyor. |
| Ayşe Önen Özoğuz |
Yönetim Kurulu Üyesi | Devam Ediyor. |
| Mehmet Mete Başol | Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi | Devam Ediyor. |
| Oğuz Aldemir | Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi | Devam Ediyor. |
| Adı Soyadı | Görevi | Görev Süresi |
|---|---|---|
| Osman Niyazi Önen | Yönetim Kurulu Başkanı | 3 Yıl |
| Aşkın Kurultak | Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı | 3 Yıl |
| Ferit Ahmet Gökmen | Yönetim Kurulu Üyesi | 3 Yıl |
| Ayşe Önen Özoğuz | Yönetim Kurulu Üyesi | 3 Yıl |
| Mehmet Mete Başol | Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi | 1 Yıl |
| Oğuz Aldemir | Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi | 1 Yıl |
Yönetim Kurulu Başkan, Başkan Yardımcısı ve üyeleri 3 yıllık süre, bağımsız yönetim kurulu üyeleri ise 1 yıllık süre için, görev yapmak üzere seçilmişlerdir.
• 06.06.2023 tarihli yapılan Genel Kurul'da ise; 2023 yılı faaliyetleri için bağımsız denetim şirketi olarak KPMG Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. seçilmiştir.
Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan komiteler de; Denetim Sorumlu Komitesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesidir.
| Adı Soyadı | Görevi | Görev Süresi |
|---|---|---|
| Mehmet Mete Başol | Denetim Sorumlu Komite Başkanı | 1 Yıl |
| Oğuz Aldemir | Denetim Sorumlu Komite Üyesi | 1 Yıl |
Riskin Erken Saptanması Komitesi
| Adı Soyadı | Görevi | Görev Süresi |
|---|---|---|
| Oğuz Aldemir | Riskin Erken Saptanması Komitesi Başkanı | 1 Yıl |
| Mehmet Mete Başol | Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi | 1 Yıl |
| Adı Soyadı | Görevi | Görev Süresi |
|---|---|---|
| Mehmet Mete Başol | Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı | 1 Yıl |
| Oğuz Aldemir | Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi | 1 Yıl |
Türkiye su ürünleri konservesi sektöründe şirketimiz lider konumunu sürdürmeye devam etmektedir. Ancak Türkiye'de halen bu sektör gelişme aşamasındadır. Ülkemizde kişi başına 294 gr. seviyesindeki yıllık ton konserve tüketimi mevcut iken, Avrupa ülkelerinde 3.5 kg, Amerika'da 2 kg, Ortadoğu ülkelerinde 1 kg seviyesindedir. Türkiye, bu pazarda gelişim göstermektedir. Bunda şirketimizin reklam ve tanıtım faaliyetleri etken olmuştur.
Şirketimizin ana faaliyet konusu olan ton balığı konservesinde lider durumdaki konumumuz değişmemiştir. Son araştırmalarda şirketimizin markalı ürün satış payı % 51, üretimden satış payı ise % 75'ler dedir.
Şirketimiz , NATO Tedarik Ajansı NSPA tarafından düzenlenen Rasyon Paket ihalesinde Teknik ve Ticari şartları karşılayarak 3+2 yıl süresince NATO'nun onaylı tedarikçisi olma hakkını 31 Mayıs 2023 tarihi itibariyle kazanmıştır.
Şirketimiz 4 ana grup üretim işletmelerine sahiptir.

Şirketimizin faaliyet gösterdiği 4 ana grup üretim işletmelerinde 2023 yılında gerçekleşen (hammadde işleme) kapasite kullanım oranları şöyle olmuştur:
| Üretim İşletmeleri | Üretim Kapasitesi | Kapasite Kullanım Oranı |
|---|---|---|
| Ton/Yıl | % | |
| Su Ürünleri Konservesi Üretim İşletmesi | 62.000 | 43,0 |
| Dondurulmuş Su Ürünleri Üretim İşletmesi | 40.000 | 12,0 |
| Petfood Üretim İşletmesi | 5.400 | 4,4 |
| Balık Unu Üretim İşletmesi | 43.800 | 54,7 |
Üretim miktarlarımız geçen yıla oranla % 17 oranında artış göstermiştir.
Dardanel Önentaş Gıda San. A.Ş.' nin 2023 yılı iç piyasa satışları 2022 yılına nazaran %30 artarak net 5.743.079.492 TL olmuştur.
Şirket'in Edirne – Enez'deki fabrika binasında revizyon yapılarak, günlük 100 ton hammadde işleme kapasiteli, yaklaşık 700 işçinin çalışacağı, ağırlıklı olarak yurtdışına satışı yapılacak üretilecek ürünlerin tahmini satış tutarı 4 milyar TL/yıl olacak ve yapılacak yatırım harcaması tutarı 900 milyon TL'dir. Konu Yatırım Projesi teşvik belgesi alınma aşamasındadır.
56.876,04 m² araziye 53.000 m² kapalı alan (tüm katlar dahil) olacak şekilde günlük 200 ton hammadde işleme kapasiteli, yaklaşık 1500 işçinin çalışacağı, satışı yapılacak üretilecek ürünlerin tahmini güncel satış tutarı 8 milyar TL/yıl öngörülmektedir. Bu yatırıma konu teşvik belgesi alınmış olup teşvik belgemize ait bilgiler aşağıdaki gibidir.
| 1. | Toplam Sabit Yatırım Tutarı | : 1.950.180.000 TL |
|---|---|---|
| • Makine Teçhizat Yatırım |
: 814.865.455 TL |
|
| • Bina İnşaat Giderleri |
: 750.000.000 TL | |
| • Diğer Yatırım Harcaması |
: 35.314.545 TL |
|
| • Özkaynaklar |
: 350.000.000 TL | |
| 2. | Teşvik Unsurları: | |
| • Vergi İndirim Oranı |
: %60, YKO %25 | |
| • Sigorta Primi İşveren desteği |
: 5 YIL | |
| • Kdv istinası |
: %100 | |
| • Gümrük Vergi Muafiyeti |
: %100 |
Yatırım için finansman arayışı devam etmekte olup, finansman sağlandığında yatırıma başlanacaktır.
Sözleşmeye dayalı geri alım hakkımız kullanılarak 29.03.2017 tarihinde 7.818.074 Usd bedeli müteahhit firma tarafından ödenerek geri alınan ve bu firma ile şirketimiz arasında yapılan Hasılat Paylaşımı anlaşması uyarınca müteahhit firma aktifinde yer alan 2 parselde toplam 22.997 m2 (ifraz sonrası tek parsel 16.181 m2) Çanakkale'deki fabrika arazimizin 65 milyon TL + kdv bedel karşılığında müteahhit firmadan devralınmıştır. Bu araziye uygulanacak Arazi Geliştirme Projesi için uygun ekonomik koşullar beklenmekteydi.
Daha önce iptaline karar verilen proje tekrar gündeme alınmıştır. İlgili arazinin konut ve ticaret alanı olarak geliştirilmesi için çalışmalara başlanmıştır. Ön mimari taslak çizimler yapılmaktadır.
Projenin; tahmini satış tutarı 30 - 32 milyon Usd, tahmini maliyeti 10 - 12 milyon usd olup 20 - 22 milyon Usd gelir elde edileceği tahmin edilmektedir.
Çorum ili İskilip ilçesi Örübağ köyünde GES projesi yapılmasına başlanmış olup, GES çağrı mektubu başvuruları onaylanmıştır. İlgili projelerin çağrı mektupları basılmış olup bağlantı projeleri yapılmaktadır. GES toplam kurulu gücüne 9,1 MW olacaktır. Fabrikamızın yıllık tüketiminin tamamı GES ile karşılanacaktır. Proje kapsamında EPC firmalarından teklifler alınmış olup, uygun finansman görüşmeleri devam etmektedir.
İçeriden öğrenilen bilgilerin kullanımının önlenmesi için önlemler alınmış olup, Şirketimizin, sermaye piyasası araçlarının değerini etkileyebilecek nitelikteki bilgiye ulaşabilecek konumdaki Yöneticileri ile hizmet aldığı diğer kişi/kurumlar aşağıda sunulmuştur.
| Adı Soyadı | Ünvanı | Görev Yaptığı Kurum |
|---|---|---|
| Osman Niyazi ÖNEN | Yönetim Kurulu Başkanı | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Aşkın KURULTAK | Yönetim Kurulu Üyesi | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Mehmet ÖNEN | Yönetim Kurulu Üyesi | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Zeliha ÖNEN | Yönetim Kurulu Üyesi | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Ayşe ÖNEN ÖZOĞUZ | Yönetim Kurulu Üyesi | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Ferit GÖKMEN | Yönetim Kurulu Üyesi | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Mehmet Mete BAŞOL | Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Oğuz ALDEMİR | Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Ahmet MÜCAZ | Satın alma Direktörü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Enver SABAN | İthalat Operasyonları Müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Ercan NAİR | Depolar Müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Ertan YILDIZDAL | Bilgi Teknolojileri Müdürü |
Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Hakan KÖYBAŞI | Finans Müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Halil ÜNALMIŞ | Yurt Dışı Satış müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Hayrettin EKİCİ | Endüstriyel Direktör | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| İbrahim YURDAKUL | Yatırımlar Direktörü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Mertcan ŞİNİK | Fabrika Müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Necla PİŞKİN | EDT ve Projeler Satış Direktörü | Dardanel Dağıtım A.Ş. |
| Onurkan ASTAN | Yurt Dışı Satış Direktörü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Özlem GÜNDÜZ | Strateji ve İş Geliştirme Direktörü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Serhat ÇETİN | Üretim Planlama Müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Sevim ÜSTÜNEL | Ar ge Direktörü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Sibel BERBER | Bütçe Raporlama Kontrol Müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Tahsin KARAKURT | Genel Müdür | Dardanel Dağıtım A.Ş. |
| Yusuf ÇELİK | İnsan Kaynakları Direktörü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Yüce KANER ATALAY | Pazarlama Direktörü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
| Yücel ERDEMİR | Mali İşler Müdürü | Dardanel Önentaş Gıda San.A.Ş |
Dardanel Önentaş Gıda Sanayi Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu
20 Mayıs 2024
Bu rapor 5 sayfa bağımsız denetçi raporu ve 80 sayfa konsolide finansal tablolar ve konsolide finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotları içermektedir.


| Kilit Denetim Konusu | Konunun denetimde nasıl ele alındığı | |||
|---|---|---|---|---|
| Grup'un başlıca hasılat elde ettiği gelir unsurları dondurulmuş gıda maddeleri, |
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: |
|||
| konserve ürünlerinin satışından ve soğuk depolama, paketleme entegre tesis işletmeciliği hizmetlerinin sağlanmasından oluşmaktadr. |
- Müşterilerle yapılan sözleşmeler analiz edilerek, cari dönemde hasılat elde edilen satışlar açısından muhasebe politikalarının TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Tahsilat" standardına |
|||
| Grup satışa konu olan ürünlerin ve hizmetlerin kontrolünü müşterilerine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde hasılatı konsolide finansal |
uygunluğunu ve Grup'un hasılat elde ettiği unsurlarla ilgili açıklamaların yeterliliği değerlendirilmiştir. |
|||
| tablolara almaktadır. Grup'un faaliyetlerinin niteliği ve |
- Hasılatın konsolide finansal tablolara alınmasına yönelik satış süreçleri ve teslimat şartlarına ilişkin anlayış edinilmiştir. - Orneklem ile seçilen satış işlemleri için alınan satış belgeleri aracılığıyla edim yükümlülüğünün ne zaman gerçekleştiği incelenmiş ve hasılatın ilgili olduğu raporlama döneminde ve doğru tutarda finansal tablolara alınıp alınmadığı test edilmiştir. Raporlama dönemi sonrasında gerçekleşen iadelerden örneklem yöntemi ile seçilen işlemlerin ilgili olduğu dönemde finansal tablolara alınıp alınmadığı kontrol edilmiştir. |
|||
| operasyonlarının hacimsel büyüklüğü gereği hasılat tutarının doğru bir şekilde belirlenerek konsolide finansal tablolara alınması önemli ölçüde yönetim muhakemesi gerektirmesi sebebiyle, "hasılatın muhasebeleştirilmesi" kilit konularından biri olarak denetim belirlenmiştir. |
||||
| - Dönem içerisinde hasılat ile ilişkilendirilen yevmiye kayıtları incelenmiştir. |
||||
| - Müşterilerle yapılan işlemlerdeki ticari koşullar ve sevkiyat düzenlemeleri kapsamında hasılatın konsolide finansal tablolara yansıtılmasının zamanlaması değerlendirilmiştir. |
||||
| - Grup'un konsolide finansal tablolarında hasılat ile ilgili yapmış olduğu dipnot açıklamalarının TFRS 15 uyarınca yapılması gereken açıklamalara uygun olup olmadığının değerlendirilmiştir. |

| Kilit Denetim Konusu | Konunun denetimde nasıl ele alındığı | ||
|---|---|---|---|
| Grup, konsolide finansal tablolarında yer alan - arazilerinin ve arsalarının. binalarının, tesis, makine ve cihazlarının muhasebeleştirilmesine ilişkin TMS 16- "Maddi Duran Varlıklar" standardında yer alan yeniden değerleme modelini muhasebe politikası olarak uygulamaktadır. Grup'un yeniden değerleme modeli kapsamında söz konusu maddi duran varlıklarının değeri Sermaye Piyasası Kurulunca yetkilendirilmiş bir bağımsız değerleme kuruluşu tarafından belirlenmiştir. Grup'un 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolarında yer alan maddi duran varlık yeniden değerleme artışlarının finansal tablolar açısından önemli tutarda olması, değerleme çalışmalarında kullanılan bazı girdilerin ve hesaplamaların karmaşık yapıda olması ve önemli tahmin ve varsayımlar ıçermesi nedeniyle "maddi duran varlıkların yeniden değerleme yöntemiyle muhasebeleştirilmesi" kilit denetim konularından biri olarak belirlenmiştir. |
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: Maddi duran varlıkların yeniden değerleme çalışmalarını gerçekleştiren bağımsız değerleme kuruluşu uzmanlarının tarafsızlığının, yeterliliğinin ve yetkinliklerinin değerlendirilmesi, Maddi duran varlıkların yeniden değerleme çalışmasında kullanılan değerleme yöntemleri ve teknik verilerin, değerleme uzmanlarımızın da katılımıyla değerlendirilmesi, - Değerleme modellemelerinde kullanılan önemli tahminlerin ve girdilerin uygunluğunun piyasadaki mevcut emsallerle ve geçmiş değerlerle karşılaştırılmasını da içerecek şekilde değerleme uzmanlarımızdan yardım alınmak suretiyle değerlendirilmesi. Maddi duran varlıkların yeniden değerleme çalışmalarına ilişkin temel tahminler ve varsayımlara dair açıklamalar da dahil olmak üzere finansal tablo dipnotlarında yer alan açıklamaların TFRS'ler kapsamında uygunluğunun ve yeterliliğinin değerlendirilmesi. |
| Kilit Denetim Konusu | Konunun denetimde nasıl ele alındığı | ||
|---|---|---|---|
| Grup'un geçerli para biriminin (Türk Lirası) 31 Aralık 2023 itibarıyla yüksek enflasyonlu ekonomi para birimi olarak değerlendirilmesi sebebiyle Şirket, "TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" (TMS 29) standardını uygulamaya başlamıştır. TMS 29 hükümlerine uygun olarak, cari dönem finansal tabloları ve önceki döneme ait karşılaştırmalı finansal tablolar, Türk Lirası'nın genel satın alma gücündeki değişikliklerin yansıtılması için Türkiye Tüketici Fiyat Endeksleri kullanılarak, enflasyon etkisine göre düzeltilip Türk Lirası'nın |
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: · TMS 29 uygulamasına ilişkin sürecin anlaşılması kontrollerin ve değerlendirilmesi, · Parasal ve parasal olmayan kalemlerin Yönetim tarafından TMS 29'a uygun bir şekilde belirlenip belirlenmediğinin kontrol edilmesi, · Yönetim tarafından TMS 29 uygulamasında kullanılan yöntemlerin cari döneme ve önceki döneme ait karşılaştırmalı finansal tablolarda tutarlı bir şekilde uygulanıp uygulanmadığının kontrol edilmesi, |

| raporlama dönemi sonundaki satın alma gücü cinsinden sunulmuştur. |
· Hesaplamaların tamlığı ve doğruluğunu kontrol etmek amacıyla parasal olmayan |
|
|---|---|---|
| TMS 29'un Grup'un raporlanan sonuçları ve konsolide finansal durumu üzerindeki önemli etkisi göz önüne alındığında, yüksek enflasyon muhasebesi tarafımızca kilit denetim konularından biri olarak belirlenmiştir. |
kalemlere ait listelerdeki kayıt tarihlerinin ve tutarların örneklem yöntemiyle test edilmesi, · Ayrıca parasal olmayan kalemlerin düzeltilmesinde kullanılan genel fiyat endeksinin Türkiye Istatistik Kurumu tarafından yayınlanan ve ilgili tarihte geçerli olan Tüketici Fiyat Endeksi ile uyumlu olup olmadığının kontrol edilmesi, |
|
| · Enflasyon muhasebesi uygulamasına ilişkin finansal tablo dipnotlarında yer alan açıklamaların TMS 29 açısından yeterliliğinin değerlendirilmesi. |

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
| Bağımsız denetimden geçmiş |
Bağımsız denetimden geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| Dipnot | 2023 | 2022 | |
| VARLIKLAR | |||
| Dönen varlıklar | |||
| Nakit ve nakit benzerleri | 5 | 103.465.565 | 25.927.833 |
| Ticari alacaklar | 798.314.746 | 274.902.651 | |
| - İlişkili taraflardan ticari alacaklar |
7,9 | 397.791.924 | - |
| - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar |
8 | 400.522.822 | 274.902.651 |
| Diğer alacaklar | 65.850.294 | 91.643.767 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar |
9 | 65.850.294 | 91.643.767 |
| Stoklar | 10 | 837.650.344 | 608.508.554 |
| Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar | 31 | 2.820.718 | - |
| Peşin ödenmiş giderler | 11 | 306.263.529 | 719.481.911 |
| - İlişkili taraflara peşin ödenmiş giderler |
7 | 121.193.154 | 429.176.741 |
| - İlişkili olmayan taraflara peşin ödenmiş giderler |
11 | 185.070.375 | 290.305.170 |
| Diğer dönen varlıklar | 20 | 33.197.419 | 49.350.704 |
| Toplam dönen varlıklar | 2.147.562.615 | 1.769.815.420 | |
| Duran varlıklar | |||
| Maddi duran varlıklar | 12 | 4.269.095.956 | 3.740.872.815 |
| Kullanım hakkı varlıkları | 14 | 28.420.146 | 20.347.305 |
| Maddi olmayan duran varlıklar | 13 | 279.790.634 | 279.663.236 |
| - Diğer maddi olmayan duran varlıklar |
279.790.634 | 279.663.236 | |
| Ertelenmiş vergi varlığı | 31 | 114.643.926 | 73.965.490 |
| Diğer duran varlıklar | 20 | 2.285.426 | 1.970.893 |
| Toplam duran varlıklar | 4.694.236.088 | 4.116.819.739 | |
| TOPLAM VARLIKLAR | 6.841.798.703 | 5.886.635.159 |
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir))
| Bağımsız denetimden |
Bağımsız denetimden |
||
|---|---|---|---|
| geçmiş | geçmiş | ||
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| Dipnot | 2023 | 2022 | |
| KAYNAKLAR | |||
| Kısa vadeli yükümlülükler | |||
| Kısa vadeli borçlanmalar | 6 | 2.123.020.329 | 1.422.578.000 |
| Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları | 6 | 72.167.624 | 94.498.376 |
| Ticari borçlar | 588.937.361 | 522.804.724 | |
| - İlişkili taraflara ticari borçlar |
7 | 5.955.380 | - |
| - İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar |
8 | 582.981.981 | 522.804.724 |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar | 19 | 36.564.901 | 33.632.616 |
| Kısa vadeli karşılıklar | 18 | 14.375.790 | 11.845.485 |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa |
|||
| vadeli karşılıklar | 18 | 14.375.790 | 11.845.485 |
| Diğer borçlar | 24.531.727 | 42.008.177 | |
| - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar |
9 | 24.531.727 | 42.008.177 |
| Ertelenmiş gelirler | 11 | 28.135.543 | 71.731.522 |
| Dönem karı vergi yükümlülüğü | 31 | - | 3.045.794 |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 20 | 6.043.201 | 4.650.391 |
| Toplam kısa vadeli yükümlülükler | 2.893.776.476 | 2.206.795.085 | |
| Uzun vadeli yükümlülükler | |||
| Uzun vadeli borçlanmalar | 6 | 23.396.662 | 49.923.582 |
| Uzun vadeli karşılıklar | 16 | 63.566.263 | 47.418.280 |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun |
|||
| vadeli karşılıklar | 18 | 63.566.263 | 47.418.280 |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü | 31 | 92.179.948 | 191.608.390 |
| Toplam uzun vadeli yükümlülükler | 179.142.873 | 288.950.252 | |
| Toplam yükümlülükler | 3.072.919.349 | 2.495.745.337 | |
| Ana ortaklığa ait özkaynaklar | |||
| Ödenmiş sermaye | 21 | 586.099.283 | 586.099.283 |
| Sermaye düzeltmesi farkları | 21 | 1.805.417.568 | 1.805.417.568 |
| Paylara ilişkin primler/(iskontolar) | 21 | 50.791.530 | 50.791.530 |
| Kardan kısıtlanmış yasal yedekler | 21 | 47.677.937 | 47.677.937 |
| Birikmiş diğer kapsamlı gelir | 1.231.186.278 | 792.226.077 | |
| - Kar veya zararda yeniden |
|||
| sınıflandırılmayacaklar | 1.054.412.866 | 763.638.261 | |
| - Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacaklar |
21 | 176.773.412 | 28.587.816 |
| Geçmiş yıllar karları/ (zararları) |
21 | 108.677.427 | (156.433.755) |
| Dönem net karı | 21 | (60.970.669) | 265.111.182 |
| Ana ortaklığa ait özkaynaklar | 3.768.879.354 | 3.390.889.822 | |
| Toplam özkaynaklar | 3.768.879.354 | 3.390.889.822 | |
| TOPLAM YÜKÜMLÜLÜK VE | |||
| ÖZKAYNAKLAR | 6.841.798.703 | 5.886.635.159 |
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.
Konsolide Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
| Bağımsız denetimden | Bağımsız | |||
|---|---|---|---|---|
| denetimden | ||||
| Dipnot | geçmiş 2023 |
geçmiş 2022 |
||
| Kar veya zarar kısmı | ||||
| Hasılat | 22 | 6.467.566.572 | 5.373.816.680 | |
| Satışların maliyeti | 23 | (5.445.144.866) | (4.630.624.967) | |
| Brüt kar | 1.022.421.706 | 743.191.713 | ||
| Genel yönetim giderleri (-) | 24 | (315.164.317) | (223.996.258) | |
| Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) |
24 | (1.044.039.719) | (724.841.128) | |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | 24 | (18.794.968) | (17.035.714) | |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 25 | 671.606.331 | 359.447.361 | |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) | 25 | (509.927.991) | (243.706.498) | |
| Esas faaliyet karı/ (zararı) | (193.898.958) | (106.940.522) | ||
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler | 26 | 4.737.458 | 174.612.108 | |
| Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) | - | (15.634.847) | ||
| Finansman (gideri)/geliri öncesi faaliyet karı/(zararı) |
(189.161.500) | 52.036.739 | ||
| Finansman gelirleri | 28 | - | 23.765 | |
| Finansman giderleri (-) | 29 | (992.917.334) | (512.950.144) | |
| Parasal kazanç/(kayıp) | 954.147.270 | 542.646.494 | ||
| Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi | ||||
| dönem karı | (227.931.564) | 81.756.854 | ||
| Sürdürülen faaliyetler vergi | ||||
| (gideri)/geliri | ||||
| - Dönem vergi gideri |
31 | (6.611.558) | (3.045.794) | |
| - Ertelenmiş vergi geliri |
31 | 173.572.453 | 186.400.122 | |
| Sürdürülen faaliyetler dönem net karı |
(60.970.669) | 265.111.182 | ||
| Dönem net karı | (60.970.669) | 265.111.182 | ||
| Pay başına kazanç/(zarar) | (0,10) | 0,45 | ||
| Adi pay başına kazanç/(zarar) | (0,10) | 0,45 | ||
| - Sürdürülen faaliyetlerden adi pay | 32 | |||
| başına kazanç/(zarar) | (0,10) | 0,45 | ||
| Sulandırılmış pay başına | ||||
| kazanç/(zarar) | - | - | ||
| - Sürdürülen faaliyetlerden | ||||
| sulandırılmış pay başına | ||||
| kazanç/(zarar) | (0,10) | 0,45 | ||
| Toplam sulandırılmış pay başına | ||||
| kazanç/(zarar) | (0,10) | 0,45 | ||
| İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. |
Konsolide Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
| Bağımsız denetimden | Bağımsız denetimden |
|
|---|---|---|
| geçmiş | geçmiş | |
| Dipn | ||
| ot | 2023 | 2022 |
| Diğer kapsamlı gelir kısmı |
||
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar |
290.774.605 | 757.361.809 |
| Maddi duran varlıklar | ||
| yeniden değerleme artışları | 350.758.039 | 874.954.407 |
| Ertelenmiş vergi etkisi | (40.095.040) | (95.454.815) |
| Tanımlanmış fayda planları | ||
| yeniden ölçüm kayıpları | (26.517.859) | (27.672.229) |
| Ertelenmiş vergi etkisi | 6.629.465 | 5.534.446 |
| Kar veya zarar olarak | ||
| yeniden | ||
| sınıflandırılacaklar | 148.185.596 | 25.751.525 |
| Yabancı para çevrim | ||
| farkları | 148.185.596 | 25.751.525 |
| Toplam diğer kapsamlı | ||
| gelir | 438.960.201 | 783.113.334 |
| TOPLAM KAPSAMLI GELİR |
377.989.532 | 1.048.224.516 |
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
| Birikmiş diğer kapsamlı gelirler ve giderler |
||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar |
Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılacaklar |
|||||||||
| Ödenmiş sermaye |
Sermaye düzeltme farkları |
Paylara ilişkin primler |
Tanımlanmış Fayda Planlarının Birikmiş Yeniden Ölçüm Kazançları/Kayıpları |
Yeniden Değerleme Ölçüm Kazançları/Kayıpları |
Yabancı para çevrim farkları |
Kardan kısıtlanmış yasal yedekler |
Geçmiş yıllar karları/(zararl arı) |
Dönem net karı/ (zararı) |
Toplam özkaynaklar |
|
| ÖNCEKİ DÖNEM | ||||||||||
| 1 Ocak 2022 itibarıyla dönem başı bakiyeler |
586.099.283 | 1.805.417.568 | 50.791.530 | 6.276.452 | - | 2.836.291 | 47.677.937 | (95.254.613) | (61.179.142) | 2.342.665.306 |
| Transferler | - | - | - | - | - | - | - | (61.179.142) | 61.179.142 | - |
| Dönem net karı /(zararı) | - | - | - | - | - | - | - | - | 265.111.182 | 265.111.182 |
| Toplam diğer kapsamlı gelir | - | - | - | (22.137.783) | 779.499.592 | 25.751.525 | - | - | - | 783.113.334 |
| 31 Aralık 2022 itibarıyla dönem sonu bakiyeler |
586.099.283 | 1.805.417.568 | 50.791.530 | (15.861.331) | 779.499.592 | 28.587.816 | 47.677.937 | (156.433.755) | 265.111.182 | 3.390.889.822 |
| CARİ DÖNEM | ||||||||||
| 1 Ocak 2023 itibarıyla dönem başı bakiyeler |
586.099.283 | 1.805.417.568 | 50.791.530 | (15.861.331) | 779.499.592 | 28.587.816 | 47.677.937 | (156.433.755) | 265.111.182 | 3.390.889.822 |
| Transferler | - | - | - | - | - | - | 265.111.182 | (265.111.182) | - | |
| Dönem net karı /(zararı) | - | - | - | - | - | - | - | (60.970.669) | (60.970.669) | |
| Toplam diğer kapsamlı gelir | - | - | - | (19.888.394) | 310.662.999 | 148.185.596 | - | - | 438.960.201 | |
| 31 Aralık 2023 itibarıyla dönem sonu bakiyeler |
586.099.283 | 1.805.417.568 | 50.791.530 | (35.749.725) | 1.090.162.591 | 176.773.412 | 47.677.937 | 108.677.427 | (60.970.669) 3.768.879.354 |
İlişikteki dipnotlar bu ara dönem konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
| Bağımsız | Bağımsız | ||
|---|---|---|---|
| denetimden | denetimden | ||
| geçmiş | geçmiş | ||
| 1 Ocak | 1 Ocak | ||
| Dipnot | Aralık 2023 | Aralık 2022 | |
| A. İşletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları | (285.799.282) | (267.842.419) | |
| Dönem zararı | (60.970.669) | 265.111.182 | |
| Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler | 77.766.125 | (718.857.463) | |
| Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler | 12, 13, 14 | 129.992.848 | 86.901.210 |
| Faiz gelirleri ve faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler | 420.422.472 | 265.028.855 | |
| Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevrim Farkları ile İlgili | |||
| Düzeltmeler | 1.258.021.364 | (328.886.694) | |
| Vergi gideri ile ilgili düzeltmeler | 31 | (166.960.895) | (183.354.328) |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar ile | |||
| İlgili Düzeltmeler | 18 | 16.320.673 | 14.162.317 |
| Şüpheli alacak karşılığı | 8.262.119 | 9.792.623 | |
| Sabit kıymet satış karı | 26 | (656.820) | (2.530.357) |
| Yatırım ya da Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan | |||
| Nakit Akışlarına Neden Olan Diğer Kalemlere İlişkin | 26 | ||
| Düzeltmeler | (4.080.638) | - | |
| Parasal Kazanç/(Kayıp) | (1.583.554.998) | (752.052.839) | |
| İşletme birleşmelerinde pazarlıklı satın alım sonucu | |||
| oluşan kazançlarla ilgili düzeltmeler | 3 | - | 172.081.751 |
| İşletme sermayesindeki değişimler | |||
| İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler: | (292.509.228) | 189.070.376 | |
| Stoklardaki değişim | (229.141.790) | (210.206.553) | |
| Ticari alacaklarla ilgili düzeltmeler | (133.892.062) | 659.554.526 | |
| Peşin ödenmiş giderlerle ilgili düzeltmeler | 413.218.382 | (482.416.818) | |
| Ertelenmiş gelirler ile ilgili düzeltmeler | (43.595.979) | 3.154.234 | |
| Faaliyetlerle ilgili diğer alacaklar ve varlıklarla ilgili | |||
| düzeltmeler | (352.079.061) | (43.146.105) | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalardaki Değişim | 2.932.285 | 13.553.633 | |
| Ticari borçlardaki ilgili düzeltmeler | 66.132.637 | 208.136.136 | |
| Faaliyetlerle ilgili diğer borç/yükümlüklerdeki değişim | (16.083.640) | 40.441.323 | |
| Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları | (10.085.510) | (3.166.514) | |
| Tahsil Edilen Şüpheli Alacaklar | 9.772 | 13.839 | |
| Ödenen kıdem | 18 | (10.095.282) | (3.180.353) |
| B. Yatırım faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları | (327.288.146) | (502.000.433) | |
| Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından | 12,13 | ||
| Kaynaklanan Nakit Çıkışları | (329.049.314) | (332.652.886) | |
| Maddi duran varlık satışlarından elde edilen nakit | 1.761.168 | 39.351.026 | |
| İşletme birleşmesinden kaynaklanan nakit çıkışları | - | (208.698.573) | |
| C. Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit | |||
| akışları Finansal borçlanmalardan ilişkin nakit girişleri |
6 | 680.432.824 2.490.579.326 |
731.733.878 2.752.506.554 |
| Finansal borçlanmalara ilişkin nakit çıkışları- anapara | 6 | (1.389.724.030) | (1.755.743.821) |
| Finansal borçlanmalara ilişkin nakit çıkışları-faiz | 6 | (420.422.472) | (265.028.855) |
| Yabancı para çevrim farklarının etkisinden önce | |||
| nakit ve nakit benzerlerindeki net artış | 67.345.396 | (38.108.973) | |
| Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki enflasyon etkisi | 10.192.336 | 24.763.647 | |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki | 77.537.732 | (13.345.326) | |
| net artış (A+B+C+D) | |||
| D. 1 Ocak itibariyle nakit ve nakit benzerleri | 25.927.833 | 39.273.159 | |
| 31 Aralık itibariyle nakit ve nakit benzerleri | |||
| (A+B+C+D) | 5 | 103.465.565 | 25.927.833 |
lişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.
1 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Dönem
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
| 1 | GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU | 8 |
|---|---|---|
| 2 | KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR | 9 |
| 3 | İŞLETME BİRLEŞMELERİ | 36 |
| 4 | BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA | 37 |
| 5 | NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ | 37 |
| 6 | FİNANSAL BORÇLANMALAR | 38 |
| 7 | İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI | 40 |
| 8 | TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR | 41 |
| 9 | DİĞER ALACAK VE BORÇLAR | 43 |
| 10 | STOKLAR | 44 |
| 11 | PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER | 45 |
| 12 | MADDİ DURAN VARLIKLAR | 46 |
| 13 | MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR | 48 |
| 14 | KULLANIM HAKKI VARLIKLARI | 48 |
| 15 | DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI | 49 |
| 16 | KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR | 49 |
| 17 | TAAHHÜTLER | 50 |
| 18 | ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALARA İLİŞKİN KARŞILIKLAR | 53 |
| 19 | ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDA BORÇLAR | 54 |
| 20 | DIĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER | 54 |
| 21 | SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAKLAR KALEMLERİ | 55 |
| 22 | HASILAT | 57 |
| 23 | SATIŞLARIN MALİYETİ | 58 |
| 24 | GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE |
DAĞITIM |
| GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ | 58 | |
| 25 | ESAS FAALIYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER | 59 |
| 26 | YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER | 60 |
| 27 | ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER | 60 |
| 28 | FİNANSMAN GELİRLERİ | 61 |
| 29 | FİNANSMAN GİDERLERİ | 61 |
| 30 | DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ | 61 |
| 31 | GELİR VERGİLERİ | 62 |
| 32 | PAY BAŞINA KAZANÇ/(KAYIP) | 66 |
| 33 | FİNANSAL ARAÇLAR | 66 |
| 33 | FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ |
VE |
| DÜZEYİ | 70 | |
| 34 | FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI | 78 |
| 35 | RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR | 79 |
| 36 | NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKIN AÇIKLAMALAR | 79 |
| 37 | BAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞUNDAN ALINAN HİZMETLERE İLİŞKİN | |
| ÜCRETLER | 80 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Ana ortaklık olan Dardanel Önentaş Gıda Sanayi Anonim Şirketi ("Şirket") ve Bağlı Ortaklıkları ("Dardanel" veya "Grup"), 1984 yılında Çanakkale'de kurulmuş, 1985 yılında Dardanel markası altında deniz ürünleri üretimine başlamıştır. Dardanel, Çanakkale Türkiye'de tescil edilmiştir.
Grup'un merkez ve üretim tesisleri adresi aşağıdaki gibidir:
İzmir Yolu 4. km, 17100, Çanakkale, Türkiye.
Grup, 5 Nisan 2013 tarih ve 2013/4 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile şube açılmasına karar vermiştir. Şube'nin adresi aşağıdaki gibidir:
Tarabya Mahallesi Haydar Aliyev Caddesi, No: 142, Tarabya, İstanbul
Dardanel, Sermaye Piyasası Kurulu'na ("SPK") kayıtlı olup, 31 Aralık 2023 itibarıyla paylarının %31,40'ı (31 Aralık 2022:%31,40) halka açık olup, 1994 yılından itibaren Borsa İstanbul'da işlem görmektedir. 1 Nisan 2021 tarihinden itibaren Dardanel'in payları Yıldız Pazar'da işlem görmeye başlamıştır.
Grup'un ana faaliyet konusu; dondurulmuş gıda maddeleri imalatı, değerlendirme, konservecilik, iç ve dış piyasa satışları, soğuk depo, paketleme entegre tesis işletmeciliğidir. Grup'un hasılat elde ettiği başlıca alanlar; konserve (Ton balığı, somon, sardalye, uskumru, hamsi vb. su ürünleri konserveleri), dondurulmuş gıda (Dondurulmuş su ürünleri, kum midyesi) ve balık yan ürünleridir (Balık unu ve balık yağı üretimi).
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 itibarıyla Şirket'in sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Ortaklar | Tutar | Pay Oranı (%) | Tutar | Pay Oranı (%) |
| Niyazi Önen Holding A.Ş. | 402.085.564 | 68,60 | 402.085.564 | 68,60 |
| Halka Arz | 184.013.719 | 31,40 | 184.013.719 | 31,40 |
| Toplam | 586.099.283 | 100 | 586.099.283 | 100 |
Grup'un ana ortakları ve Grup'u nihai olarak kontrol eden taraf Niyazi Önen Holding Anonim Şirketi'dir.
Şirket'in 31 Aralık 2023 itibarıyla konsolidasyona dahil olan bağlı ortaklıklarının hisse oranları, faaliyet konuları ve faaliyet yerleri aşağıdaki gibidir:
| Bağlı Ortaklık | Faaliyet Konusu | Faaliyet Yeri |
Nihai Oran |
|---|---|---|---|
| Dardanel Dağıtım Anonim Şirketi | Satış ve Dağıtım | Çanakkale | %100 |
| Çanakkale Dardanel Spor Kulübü Anonim Şirketi | Spor Faaliyetleri | Çanakkale | %100 |
| Ton Radyo Televizyon ve Yayıncılık Anonim Şirketi | Televizyon ve Yayıncılık | Çanakkale | %100 |
| Dardanel Greece S.A | Üretim ve Satış | Yunanistan | %100 |
| Dardanel Midye Üretim Anonim Şirketi | Üretim ve Satış | Çanakkale | %100 |
Dönem içinde çalışanların dağılıma göre ortalama sayısı aşağıdaki gibidir:
| Dönem | Beyaz Yakalı | Mavi Yakalı | Toplam |
|---|---|---|---|
| 1 Ocak – 31 Aralık 2023 |
362 | 1.618 | 1.980 |
| 1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
306 | 1.428 | 1.734 |
Bu dönem sonu konsolide finansal tablolar, Şirket ve bağlı ortaklıklarını (burada ve bundan sonra birlikte "Grup" olarak, her bir şirket içinse "Grup Şirketi" olarak anılacaktır) kapsamaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Konsolide finansal tablolar, aşağıda belirtilen gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülen kalemler dışında tarihi maliyetler üzerinden hazırlanmıştır:
• Maddi duran varlıklar.
Söz konusu finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili rakamlar, geçerli para biriminin genel satın alma gücündeki değişiklikler için yeniden düzenlenmiş ve sonuç olarak, finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili rakamlar TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı uyarınca raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmiştir.
Gerçeğe uygun değer ölçme esasları 12 numaralı dipnotta açıklanmıştır.
Konsolide finansal tablolar, Şirket'in geçerli para birimi olan Türk Lirası ("TL") cinsinden sunulmuştur. TL olarak sunulan bütün finansal bilgiler aksi belirtilmedikçe tam TL olarak gösterilmiştir. Şirket'in bağlı ortaklığı Dardanel Greece S.A.'nın geçerli para birimi Avro'dur.
Finansal tablolar, Grup'un önümüzdeki bir yılda faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. 31 Aralık 2023 itibarıyla, Grup'un yatırımlarının devam etmesi ve yatırımlarının finansmanları nedeniyle kısa vadeli finansal borçlanmalarının olması sebebiyle, kısa vadeli yükümlülükleri dönen varlıklarını 746,213,861 TL tutarında aşmıştır.
Grup yönetimi, ileriye dönük olarak operasyonlarını arttıracak ve nakit akışını kuvvetlendirecek yeni iş anlaşmaları ve yeni ürün planlamaları yapmıştır. Grup'un ana ortağından Grup'un devamlılığını ve finansal yükümlülüklerinin yerine getirilmesini destekleyeceklerini beyan eden bir destek mektubu alınmıştır.
Kamu Gözetim Kurumu, 23 Kasım 2023 tarihinde TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı kapsamı ve uygulamasına yönelik bir açıklama yapmıştır. Türkiye Finansal Raporlama Standartları uygulayan işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarının TMS 29'da yer alan ilgili muhasebe ilkelerine uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulması gerektiğini belirtmiştir.
SPK'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarını uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir. Bu çerçevede 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihli konsolide finansal tablolar hazırlanırken TMS 29'a göre enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.
TMS 29, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan her işletmenin finansal tablolarına uygulanır. Bir ekonomide yüksek enflasyonun mevcut olması durumunda TMS 29 uyarınca, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan bir işletmenin finansal tablolarının raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmesini gerektirmektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Raporlama tarihi itibarıyla, Tüketici Fiyat Endeksi ("TÜFE") rakamına göre son üç yılın genel satın alma gücündeki kümülatif değişim %100'ün üzerinde olduğu için, Türkiye'de faaliyet gösteren işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra sona eren raporlama dönemlerinde TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardını uygulamaları gerekmektedir. Aşağıdaki tabloda Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından yayınlanan Tüketici Fiyat Endeksleri dikkate alınarak hesaplanan ilgili yıllara ait enflasyon oranları yer almaktadır:
| Tarih | Endeks | Düzeltme katsayısı |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 1.859,38 | 1,0000 |
| 31 Aralık 2022 | 1.128,45 | 1,64773 |
| 31 Aralık 2021 | 686,95 | 2,70672 |
Önceki döneme ait karşılaştırmalı rakamlar aynı güncel ölçüm birimine göre yeniden düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen yeniden düzenleme için uygulanan temel prosedürler aşağıdaki gibidir:
• Raporlama tarihindeki cari tutarları ile taşınan parasal varlık ve yükümlülükler, hali hazırda raporlama tarihindeki cari para birimi cinsinden ifade edildiğinden, yeniden düzenlenmemiştir.
• Bilanço tarihindeki cari tutarları ile taşınmayan parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ile özkaynak kalemleri, işlem tarihinden veya varsa raporlama tarihine kadar olan en son yeniden değerleme tarihinden itibaren ilgili düzeltme katsayıları uygulanarak düzeltilmiştir.
• Enflasyonun Şirket'in net parasal pozisyonu üzerindeki etkileri, konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda "parasal kazanç/(kayıp)" olarak gösterilmektedir.
• Nakit akış tablosundaki tüm kalemler, raporlama tarihindeki cari ölçüm birimi cinsinden ifade edilmiştir. Bu amaçla, nakit akış tablosundaki tüm kalemler, işlem tarihindeki nakit akışları belirlenerek ilgili ay endeksinden 31 Aralık 2023'e kadar olan endeks değişikliği uygulanarak düzeltilmiştir.
• 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren döneme ait tüm ilgili rakamlar, 31 Aralık 2022'den 31 Aralık 2023'e kadar olan endeks değişikliği uygulanarak yeniden düzenlenmiştir.
Grup'un ağırlıkla kullanılan para biriminin yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olduğunu tespit ettiği ve önceki dönemde yüksek enflasyon olmadığı raporlama döneminde, Grup, sanki ekonomi her zaman yüksek enflasyonluymuş gibi TMS 29 gerekliliklerini uygular. Bu nedenle, tarihi maliyet üzerinden ölçülen parasal olmayan kalemlerle ilgili olarak, Grup'un konsolide finansal tablolarında sunulan en erken dönemin başındaki açılış finansal durum tablosu, varlıkların elde edildiği tarihten ve yükümlülüklerin kabul edildiği veya üstlenildiği tarihten itibaren enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Açılış konsolide finansal durum tablosunda cari tutarları üzerinden gösterilen parasal olmayan kalemler için bu düzeltme, cari değerlerinin belirlendiği tarihten raporlama dönemi sonuna kadar olan enflasyonun etkisini yansıtmaktadır.
1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapılmamış geçmiş yıl zararları tutarı 242.154.446 TL olup, TMS 29 kapsamında enflasyon düzeltmesi sonrası 31 Aralık 2023 satın alma gücüne getirilmiş haliyle 1 Ocak 2022 tarihli geçmiş yıl zararları tutarı 95.254.611 TL'dir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Yabancı para biriminde yapılan işlemler, TL'ye işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmiştir.
Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama dönemi sonundaki kurlardan TL'ye çevrilmiştir. Yabancı para üzerinden gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilir. Yeniden çevrimle oluşan yabancı para kur farkları genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Yabancı para cinsinden tarihi maliyetiyle ölçülen parasal olmayan kalemler, işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmiştir.
Satın alımdan kaynaklanan gerçeğe uygun değer düzeltmeleri ve şerefiye dahil olmak üzere yurtdışı faaliyetlerin varlık ve yükümlülükleri raporlama dönemi sonundaki kurlardan TL'ye çevrilir. Geçerli para birimi Avro olan Dardanel Greece'in finansal durum tablosunda yer alan varlık ve yükümlülük kalemleri TL olarak sunulurken ilgili raporlama tarihindeki kur ile; gelir ve giderler ise işlemlerin gerçekleştiği tarihin kuruyla (tarihsel kur) ya da ilgili dönemin aylık ortalama kuruyla değerlenir. Yabancı para çevrim farkları, kontrol gücü olmayan paylara ilişkin çevrim farkları olmadığı sürece diğer kapsamlı gelirde kayıtlara alınmakta ve yabancı para çevrim farklarında gösterilmektedir.
| Dönem | 31 Aralık 2023 |
|---|---|
| Avro (Dönem Sonu) | 32.5739 |
| Avro (Ortalama) | 25.6750 |
Bu kapsamda, Grup'un kendi geçerli para birimi ile hazırlanan finansal tabloların TL'ye çevrim yöntemleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Bağlı ortaklıklar, Şirket'in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan hisseler neticesinde şirketteki hisselerle ilgili oy hakkının yüzde 50'den fazlasını kullanma yetkisi kanalıyla veya (b) oy kullanma hakkının yüzde 50'den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte finansal ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle. finansal ve işletme politikalarını Şirket'in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder.
Şirket ile bağlı ortaklıklardaki ödenmiş sermayesi ve satın alma tarihindeki özkaynakları dışındaki finansal durum tablosundaki kalemleri toplanır. Yapılan toplama işleminde. konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıkların birbirlerinden olan alacak ve borçları karşılıklı elimine edilir.
Şirket ile bağlı ortaklıktaki payları Şirket'teki finansal yatırımlar ve bağlı ortaklıklardaki Sermaye hesabından karşılıklı olarak elimine edilir.
Konsolidasyon kapsamındaki ortaklıkların bağlı ortaklık haline geldiği tarih itibarıyla ve daha sonraki pay alımlarında bir defaya mahsus olmak üzere, Şirket'in bağlı ortaklıkların sermayesinde sahip olduğu payların elde etme maliyeti, bu payların bağlı ortaklıklardaki gerçeğe uygun değere göre değerlenmiş finansal durum tablosundaki özkaynağında temsil ettiği değerden mahsup edilir.
Dipnot 1'deki tabloda verilen bağlı ortaklıklar konsolide finansal tablolara tam konsolidasyon yöntemiyle dahil edilmiştir. Bağlı ortaklıkların tamamına sahip olunduğundan 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla kontrol gücü olmayan paylar bulunmamaktadır.
Konsolide finansal tabloların hazırlanması aşamasında grup içi bakiyeler, işlemler ve grup içi işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş gelirler ve giderler karşılıklı olarak silinmektedir. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar ile yapılan işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş gelirler, Grup'un yatırımdaki payı oranında yatırımdan silinmektedir. Herhangi bir değer düşüklüğü söz konusu değil ise gerçekleşmemiş zararlar da gerçekleşmemiş gelirlerle aynı şekilde silinmektedir.
İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan II-14.1 sayılı "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS"ler) e uygun olarak hazırlanmıştır. TFRS'ler; KGK tarafından Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS"), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TMS Yorumları ve TFRS Yorumları adlarıyla yayımlanan Standart ve Yorumları içermektedir. Konsolide finansal tablolar, KGK tarafından 15 Nisan 2019 tarihinde yayımlanan "TFRS Taksonomisi Hakkında Duyuru" ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş olan formatlara uygun olarak sunulmuştur.
Konsolide finansal tablolar Yönetim Kurulu tarafından 20 Mayıs 2024 tarihinde yayımlanmak üzere onaylanmıştır. Konsolide tabloları Şirket Genel Kurulu'nun değiştirme, ilgili düzenleyici kurumların ise değiştirilmesini talep etme hakkı bulunmaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Muhasebe politikaları konsolide finansal tablolarda sunulan tüm dönemlerde, Grup tarafından tutarlı bir şekilde uygulanmıştır. Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir.
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir.
Aşağıda açıklanan muhasebe politikaları, konsolide finansal tablolarda sunulan tüm dönemlerde ve Grup'un tüm şirketleri tarafından tutarlı bir şekilde uygulanmıştır.
Grup, taahhüt edilmiş bir malı müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde hasılatı konsolide finansal tablolara alır. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde veya geçtikçe varlık devredilmiş olur. Grup, aşağıda yer alan 5 temel prensip doğrultusunda hasılatı konsolide finansal tablolara almaktadır:
Grup, aşağıdaki şartların tamamının karşılanması durumunda müşterisi ile yaptığı bir sözleşmeyi hasılat olarak muhasebeleştirir:
Sözleşmenin tarafları sözleşmeyi (yazılı, sözlü ya da diğer ticari teamüllere uygun olarak) onaylamış ve kendi edimlerini yerine getirmeyi taahhüt etmiştir,
Devredilecek mal veya hizmetlerle ilgili her bir tarafın hakları tanımlanabilmektedir,
Sözleşme özü itibarıyla ticari niteliktedir,
Grup'un müşteriye devredeceği mal veya hizmetler için bedel tahsil edecek olması muhtemeldir. Grup, bir bedelin tahsil edilebilirliğinin muhtemel olup olmadığını değerlendirirken, sadece müşterinin bu bedeli vadesinde ödeyebilme kabiliyetini ve buna ilişkin niyetini dikkate alır.
Sözleşme başlangıcında Grup, müşteriyle yaptığı sözleşmede taahhüt ettiği mal veya hizmetleri değerlendirir ve müşteriye devretmek için verdiği her bir taahhüdü ayrı bir edim yükümlülüğü olarak tanımlar. Grup ayrıca, sözleşme başlangıcında, her bir edim yükümlülüğünü zamanla ya da zamanın belli bir anında yerine getirip getirmediğini belirler.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Başka bir taraf mal veya hizmetin müşteriye sağlanmasına müdahil olduğunda, Grup, taahhüdünün niteliğinin belirlenen mal veya hizmetleri bizzat sağlamaya (asil) veya diğer tarafça sağlanan bu mal veya hizmetlere aracılık etmeye (vekil) yönelik bir edim yükümlülüğü olduğunu belirler. Grup, belirlenmiş mal veya hizmetleri, o mal veya hizmetleri müşteriye devretmeden önce kontrol ediyorsa asildir. Söz konusu durumda edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde (veya getirdikçe), devredilen belirlenmiş mal veya hizmetler karşılığında hak etmeyi beklediği bedelin brüt tutarı kadar hasılatı konsolide finansal tablolara alır. Grup, edim yükümlülüğü belirlenmiş mal veya hizmetlerin başka bir tarafça temin edilmesine aracılık etmekte ise vekil durumundadır ve söz konusu edim yükümlülüğü için hasılatı konsolide finansal tablolara yansıtmaz.
Grup, işlem fiyatını tespit etmek için sözleşme hükümlerini ve ticari teamüllerini dikkate alır. İşlem fiyatı, Grup'un üçüncü şahıslar adına (örneğin bazı satış vergileri) tahsil edilen tutarlar hariç taahhüt ettiği mal veya hizmetleri müşteriye devretmesi karşılığında hak etmeyi beklediği bedeldir. Grup, işlem fiyatını her bir edim yükümlülüğüne (ya da farklı mal veya hizmete), müşteriye taahhüt edilen mal veya hizmetlerin devri karşılığı hak etmeyi beklediği bedeli gösteren bir tutarda dağıtmaktadır. Bu dağıtımda Grup, işlem fiyatını sözleşmede belirlenen her edim yükümlülüğüne, nispi bir müstakil satış fiyatı üzerinden dağıtır, bu dağıtımda Grup, sözleşmedeki her bir edim yükümlülüğünün temelini oluşturan farklı mal veya hizmetlerin sözleşme başlangıcındaki müstakil satış fiyatını tespit eder ve işlem fiyatını bu müstakil satış fiyatlarına orantılı olarak dağıtır.
Grup'un edim yükümlülükleri üretimi yaptığı gıda ürünlerinin satışından oluşmaktadır. Müşteri, Grup'un edimden sağladığı faydayı eş zamanlı alarak tüketmektedir. Satış işlemi üretilen ürünlerin teslimatının gerçekleştiği anda muhasebeleştirilmektedir. Grup, satılan mal veya hizmetin kontrolünü aynı anda müşteriye devretmekte ve hasılat, edim yükümlülüğü yerine getirildiği an muhasebeleştirilmektedir.
Kolaylaştırıcı bir uygulama olarak, Grup, sözleşmenin başlangıcında, müşteriye taahhüt ettiği mal veya hizmetin devir tarihi ile müşterinin bu mal veya hizmetin bedelini ödediği tarih arasında geçen sürenin bir yıl veya daha az olacağını öngörmesi durumunda, taahhüt edilen bedelde önemli bir finansman bileşeninin etkisi için düzeltme yapmamayı tercih etmiştir.
Grup alınan koşulsuz devlet teşvikleri, bu teşviklerin alacak durumuna gelmesi halinde kar veya zararda diğer gelirler altında muhasebeleştirilir. Diğer devlet teşvikleri, Grup'un teşvikle ilgili gerekli koşulları sağlayacağı ve bu teşvikin alınacağı hakkında yeterli güvencenin bulunması durumunda gerçeğe uygun değerleri ile ertelenmiş gelir olarak kaydedilirler ve daha sonra varlığın yararlı ömrü boyunca sistematik olarak kar veya zararda diğer gelirler altında muhasebeleştirilirler.
Grup'un katlandığı giderleri karşılayan devlet teşvikleri söz konusu giderlerin muhasebeleştirildiği dönemlerde sistematik olarak kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Devlet teşvikleri, bu teşviklerle karşılanması amaçlanan maliyetlerin gider olarak muhasebeleştirildiği dönemler boyunca sistematik şekilde "esas faaliyetlerden diğer gelirler" altında kâr veya zarara yansıtılır. Önceden gerçekleşmiş gider veya zararları karşılamak ya da işletmeye gelecekte herhangi bir maliyet gerektirmeksizin acil finansman desteği sağlamak amacıyla verilen devlet teşvikleri, tahsil edilebilir hale geldiği dönemde kâr ya da zararda muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Finansman geliri, finansman amacıyla kullanılan döngünün bir parçasını oluşturan kredi finansman gelirleri ve finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelirlerinden kaydedilen kazançlardan oluşmaktadır.
Finansman giderleri, banka kredilerinin faiz giderlerini, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı giderlerini içerir. Bir varlığın iktisabı, inşaatı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilemeyen borçlanma maliyetleri etkin faiz oranı kullanılarak konsolide kar veya zarar içerisinde muhasebeleştirilmiştir.
Finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelir ve giderleri finansman gelirleri veya finansman giderleri içerisinde ayrı olarak raporlanır. Ticari alacaklar ve borçların üzerindeki kur farkı ve reeskont gelirleri esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, kur farkı ve reeskont giderleri ise esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde raporlanır.
Faiz geliri etkin faiz yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir. Temettü gelirleri Grup'un ödemeyi almayı hak kazandığı tarihte kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Çalışanlara sağlanan kısa vadeli fayda yükümlülükler ilgili hizmet verildikçe muhasebeleştirilir.
Çalışanlarının geçmiş hizmetleri sonucunda Grup'un yasal veya zımni kabulden doğan, ödemekle yükümlü olduğu ve bu yükümlülüğün güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda kısa vadeli nakit prim ve ikramiye kapsamında ödenmesi beklenen tutarlar için bir yükümlülük kaydedilir.
Türkiye'de geçerli İş Kanunu'na göre iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde çalışanlar tarafından hak edilen fakat kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücreti sözleşmenin sona erdiği tarihteki brüt ücreti ve sözleşmeye bağlı diğer menfaatlerin toplamı üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödemekle yükümlüdür. Kullanılmayan izin karşılığı tüm çalışanların hak ettikleri ancak raporlama tarihi itibarıyla henüz kullanmadıkları izin günlerine denk gelen iskonto edilmemiş toplam yükümlülük tutarıdır. Kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir.
Türkiye'deki mevcut iş kanunu gereğince, Grup, çalışanların emeklilik, askerlik ya da ölüm gibi nedenlerden işten ayrılan 1 yılı doldurmuş çalışanlarına belirli miktarlarda ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı 30 gün bazında Grup'un çalışanlarının emekli olması durumunda gelecekteki tahmini muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değerini ifade etmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanlar bu tür bir ödemeye tabi tutulacakmış gibi hesaplanmış olup konsolide finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı, Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanmıştır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı tavanı 23.489,83 TL tutarındadır (31 Aralık 2022: 15.371,40 TL). Dipnot 18'de açıklandığı üzere, Grup yönetimi kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında bazı tahminler kullanmıştır.
Tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Gelir vergisi gideri, dönem vergisi ve ertelenmiş vergi toplamından oluşur. Gelir vergisi işletme birleşmeleri veya doğrudan özkaynaklar veya diğer kapsamlı gelir ile ilişkilendirilenler dışında kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Dönem vergisi cari yılda vergiye konu kar veya zarar üzerinden beklenen vergi yükümlülüğü veya alacağıdır ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülükleri ile ilgili düzeltme kayıtlarını da içerir.
Raporlama dönemi sonu itibarıyla yürürlükte olan veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi oranları dikkate alınarak hesaplanır. Dönem vergi yükümlülüğü aynı zamanda temettü dağıtım bildirimlerinden kaynaklanan vergi yükümlülüklerini de içerir.
Cari vergi varlığı ve yükümlülüğü mahsuplaştırılması sadece belirli şartlar sağlandığında yapılabilir.
Ertelenmiş vergi, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan defter değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Aşağıdaki durumlarda meydana gelen geçici farklar için ertelenmiş vergi muhasebeleştirilmez:
Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir. Vergilendirilebilir kar Grup'taki her bir bağlı ortaklığa ait iş planlarına göre belirlenir. Ertelenmiş vergi varlıkları her raporlama tarihinde gözden geçirilir ve ileriki dönemde vergiye tabi kar elde etmesinin muhtemel olması halinde bu tutarlarla sınırlı olmak üzere önceden muhasebeleştirilmeyen ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir.
Grup, ertelenmiş vergi borçlarını ve ertelenmiş vergi varlıklarını, varlıklarının defter değerlerini ne şekilde geri kazanacağı veya borçlarını ne şekilde ödeyeceği ile ilgili raporlama dönemi sonundaki beklentilerinin vergisel sonuçlarıyla tutarlı bir şekilde ölçer.
Ertelenmiş vergi varlığı ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü mahsuplaştırılması sadece belirli şartlar sağlandığında yapılabilir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Stoklar, maliyet ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanıyla değerlenir. Stok maliyetleri ağırlıklı ortalama yöntemiyle belirlenir ve stokların satın alma maliyetini, üretim veya dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Üretimi gerçekleşmiş mamul ve yarı mamullerde maliyet, normal üretim kapasitesine uygun oranda genel üretim giderlerini de içerir.
Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net gerçekleşebilir değerine indirgenir ve değer düşüklüğünün oluştuğu yılda kar veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır. Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır. Grup'un üretimini ve satışını gerçekleştirdiği ürünlerin niteliği gereği net gerçekleşebilir değerlerinde tüketim alışkanlıkların değişmesi, bozulma, raf ömrünün dolması vb. gerekçelerle değer düşüklüğü genel olarak gözlemlenmektedir. Ancak ambalajı hasar gören ürünlerden kaynaklı çok düşük tutarlarda zayiatlar görülebilmektedir.
Maddi duran varlıklar; taşıtlar, demirbaşlar ve özel maliyetler hariç olmak üzere, gerçeğe uygun değerlerinden, birikmiş amortisman ve her türlü değer düşüklüğü karşılığı düşülerek ölçülürler. Değerlemeden kaynaklanan artışlar, özkaynakların altında yeniden değerleme yedeği kaleminde gösterilir. Bu nitelikteki arsa, binaların ve makine ve teçhizatların kayıtlı tutarları üzerinden yapılan değerlemeden kaynaklanan azalışlar da, varsa önceki değerlemeden dolayı oluşan yeniden değerleme yedeği tutarını aşan tutar kadar gider olarak yansıtılır. Bunlar dışındaki maddi duran varlıklar maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve her türlü değer düşüklüğü karşılığı düşülerek ölçülürler.
Maddi duran varlıkları oluşturan parçalar farklı yararlı ömürlere sahip olduğunda bunlar maddi duran varlığın ayrı kısımları (önemli parçaları) olarak muhasebeleştirilir.
Bir maddi varlığın elden çıkartılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, kar veya zararda muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değeri üstünden ölçülen arsa ve binalar ya da makine ve teçhizatlar elden çıkarıldığında yeniden değerleme yedeğinde yer alan birikmiş tutar geçmiş yıllar karları veya zararları kalemine aktarılır.
Sonradan yapılan harcamalar sadece bu harcamalar sonucunda ileride oluşacak ekonomik faydaların Grup'a aktarılmasının mümkün olduğu durumlarda aktifleştirilebilir.
Maddi duran varlık kalemleri, hali hazırda kullanılabilir oldukları veya Grup tarafından inşa edilen varlıklar için bu varlıkların tamamlandığı ve kullanıma hazır hale geldikleri gün itibarıyla amortismana tabi tutulurlar. Amortisman, gerçeğe uygun değerinden müteakip birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklüğü düşülmek suretiyle, bu kalemlerin tahmini yararlı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile hesaplanmaktadır. Amortisman, başka bir varlığın defter değerine dahil edilmediği sürece, genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Kiralanan varlıklarla ilgili kullanım hakları ve ayrı olarak izlenen özel maliyetler, Grup kiralanan varlığın mülkiyetini kiralama sonunda makul bir kesinlikte üzerine almayacaksa, varlığın kiralama süresi ile yararlı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar amortismana tabi değildir. Ayrıca, amortismana tabi tutarların belirlenmesinde Grup mülkiyetine sahip olduğu varlıkları ekonomik ömürlerinin tamamına yakın süre kullanımını öngördüğü için, kalıntı değerler önemsiz kabul edilmiştir.
Cari ve karşılaştırmalı dönemlerde önemli maddi duran varlık kalemlerinin tahmin edilen yararlı ömürler aşağıdaki gibidir:
Amortisman yöntemleri, yararlı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
Kiralama veya idari amaçlı ya da hâlihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dâhil edilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Grup'un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar.
Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, faydalı ömürlerine göre (3-15 yıl) itfa edilir. Lisansları geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Grup'un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direkt ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, faydalı ömürleri üzerinden doğrusal yöntem ile itfa edilir (3 yılı geçmemek üzere).
Ticari markalar oluştukları zaman kar ya da zarar olarak muhasebeleştirilir. Faydalı ömürleri süresizdir. . Ticari markalar her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulurlar.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Araştırma faaliyetleri kapsamında yapılan harcamalar gerçekleştikleri zaman kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Geliştirme harcamaları, sadece söz konusu maliyetler güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa, ürün veya sürecin geliştirilmesi teknik ve ticari olarak elverişli ise, gelecekte ekonomik fayda sağlanması muhtemel ve Grup'un bu varlığı satma veya kullanma amacıyla geliştirmeyi tamamlama niyeti ve yeterli kaynağı varsa aktifleştirilebilir. Aksi halde gerçekleştikleri zaman kar veya zararda muhasebeleştirilir. İlk kayıtlara alınmasını müteakip, geliştirme maliyetleri maliyetinden birikmiş itfa payları ve varsa birikmiş değer düşüklükleri çıkarılarak ölçülür.
Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme gideri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile projenin ömrüne göre, normal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Geliştirme harcamalarının gerçekleştiği dönem boyunca varlıklara dair yıllık değer düşüklüğü testi yapılmaktadır.
İşletme birleşmeleri, TFRS 3, "İşletme Birleşmeleri" standardı kapsamında satın alma yöntemi ile muhasebeleştirilir. Satın alma bedeli ile satın alınan işletmenin (i) TFRS 3 hükümlerine göre alım tarihinde düzenlenen finansal durum tablosundaki net tanımlanabilir varlıkların ve şarta bağlı yükümlülüklerin değeri, (ii) kontrol gücü olmayan payların değeri ve (iii) daha önceden elde bulunan paylarının gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, şerefiye olarak muhasebeleştirilir. Bu farkın negatif olması durumunda şerefiye oluşmaz, aradaki fark pazarlıklı satın alımdan kaynaklanan kazanç olarak "Yatırım faaliyetlerinden gelirler" hesabında muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesi sonucunda oluşan şerefiye, değer düşüklüğü testi amacıyla nakit üreten birimlere tahsis edilir. Tahsis nakit yaratan birimlere veya fayda sağlaması beklenen nakit yaratan birim gruplarına yapılır.
Bu yöntemde, satın alma bedeli, alım tarihinde verilen nakit veya diğer varlıkların, çıkarılan sermaye araçlarının, veya üstlenilen yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerlerinden ölçülür. İşletme birleşmesi sözleşmesi, gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak satın alma bedelinin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, birleşme tarihinde satın alma bedeline bu düzeltme dâhil edilir. Satın alma işlemine ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir.
Satın alınan işletmenin, satın alma tarihi itibariyle ve TFRS 3 hükümleri uyarınca oluşturulan konsolide finansal durum tablosunda, satın alınan işletmeye ait tanımlanabilir varlıklar, yükümlülükler ve şarta bağlı yükümlülükler gerçeğe uygun değerlerinden ölçülür.
İşletme birleşmesi sırasında oluşan şerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine yılda bir kez (31 Aralık tarihi itibariyle) veya şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda daha sık aralıklarla değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Şerefiye üzerinden hesaplanan değer düşüklüğü zararları takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmez. Şerefiye, değer düşüklüğü testi sırasında nakit üreten birimler ile ilişkilendirilir. Grup tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler TFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla bu tip işlemlerde şerefiye muhasebeleştirilmemektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
2.5 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Sonradan oluşan maliyetler, yalnızca ilişkili oldukları maddi olmayan duran varlıkların gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı bir etkiye sahipse aktifleştirilir. Diğer tüm harcamalar, içsel olarak üretilen şerefiye ve ticari markalar da dahil olmak üzere oluştukları zaman kar veya zararda muhasebeleştirilir.
İtfa payları, maddi olmayan duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden tahmini kalıntı değerlerinin düşülmesinden sonra, bu kalemlerin tahmini yararlı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile hesaplanmaktadır ve genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Tahmin edilen yararlı ömürler aşağıdaki gibidir:
İtfa yöntemleri, yararlı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
Ticari alacaklar, cari hesap alacakları, vadeli senetler ve çeklerden oluşmaktadır. Ticari alacaklar (ilişkili taraflardan ticari alacaklar hariç), fatura edilmiş tutardan, BKZ modeli uyarınca ayrılan değer düşüklüğü karşılığı sonrası kayıtlı değerleri ile yansıtılmakta ve etkinin önemli olduğu durumlarda etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden ölçülmektedir.
Finansal tablolarda itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen ticari alacakların değer düşüklüğü hesaplamaları kapsamında "basitleştirilmiş yaklaşımı" uygulanmaktadır. Söz konusu yaklaşım ile, ticari alacakların belirli sebeplerle değer düşüklüğüne uğramadığı durumlarda (gerçekleşmiş değer düşüklüğü zararları haricinde), ticari alacaklara ilişkin zarar karşılıkları "ömür boyu beklenen kredi zararlarına" eşit bir tutardan ölçülmektedir. Basitleştirilmiş yaklaşım altında Grup BKZ modeli uyarınca değer düşüklüğü karşılığını muhasebeleştirmektedir.
Ticari işlemlere ilişkin kur farkı kar (zararları) kar veya zarar tablosunda "esas faaliyetlerden diğer gelirler (giderler)" hesabı içerisinde muhasebeleştirilirler. Ticari alacakların değer düşüklüğü karşılığı sonrası itfa edilmiş maliyet değerlerinin, varlıkların gerçeğe uygun değerine yakın olduğu varsayılmaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, net dönem karının, dönem boyunca bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.
Şirket mevcut hissedarlara birikmiş karlardan hisseleri oranında hisse dağıtarak ("Bedelsiz Hisseler") sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir. Temettü dağıtılması söz konusu olması durumunda ise hisse başına düşecek kazanç hisselerin ağırlıklı ortalamasının adedi üzerinden değil, mevcut hisse adedi dikkate alınarak belirlenecektir.
Raporlama tarihinden sonraki olaylar; finansal sonuçlara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, raporlama tarihi ile finansal durum tablosunun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
Grup; raporlama tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde finansal tablo dipnotlarında açıklanır.
Nakit akış tablosunda, döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansal faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları, Grup'un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Grup'un yatırım faaliyetlerinde (duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarınıgösterir. Finansal faaliyetlere ilişkin nakit akışları, Grup'un finansal faaliyetlerde kullandığı kaynakları ve bukaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli, yüksek likiditeye sahip ve vadesi 3 ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir.
Grup, ticari alacakları oluştukları tarihte kayıtlarına almaktadır. Grup bütün diğer finansal varlık ve yükümlülükleri sadece ve sadece, ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf olduğu işlem tarihinde muhasebeleştirmektedir.
Gerçeğe uygun değer (GUD) değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlıkların (önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar haricinde) ve finansal yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de GUD'e ilave edilerek ölçülür. Önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar, ilk muhasebeleştirmede işlem bedeli üzerinden ölçülür.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
İlk defa finansal tablolara alınırken, bir finansal araç belirtilen şekilde sınıflandırılır; itfa edilmiş maliyetinden ölçülenler; GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler- borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar, GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler- özkaynak araçlarına yapılan yatırımlar veya GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülenler. Finansal araçlar ilk muhasebeleştirilmelerini müteakip, Grup finansal varlıkların yönetimi için kullandığı işletme modelini değiştirmediği sürece yeniden sınıflandırılmaz. Finansal varlıklar, Grup, finansal varlıkları yönetmek için işletme modelini değiştirmediği sürece ilk muhasebeleştirilmesinden sonra yeniden sınıflandırılmaz. Bu durumda, etkilenen tüm finansal varlıklar, işletme modelindeki değişikliği izleyen ilk raporlama döneminin ilk gününde yeniden sınıflandırılır.
Bir finansal varlık, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılmaması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:
Yukarıda belirtilen itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen tüm finansal varlıklar GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Bunlar, tüm türev finansal varlıkları da içermektedir. Finansal varlıkların ilk defa finansal tablolara alınması sırasında, finansal varlıkların farklı şekilde ölçümünden ve bunlara ilişkin kazanç veya kayıpların farklı şekilde finansal tablolara alınmasından kaynaklanacak bir muhasebe uyumsuzluğunu ortadan kaldırması veya önemli ölçüde azaltması şartıyla bir finansal varlığın geri dönülemez bir şekilde GUD değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak tanımlanabilir.
Grup, iş modelinin varlıkların yönetilme şeklini ve yönetime sağlanan bilgiyi en iyi şekilde yansıtması amacıyla bir finansal varlığın portföy düzeyinde elde tutulma amacını değerlendirmektedir. Ele alınan bilgiler şunları içerir:
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Finansal varlıklar- İş modelinin değerlendirilmesi (devamı)
Finansal varlıkların finansal durum tablosu dışı bırakılmaya uygun olmayan işlemlerde üçüncü taraflara devredilmesi, Grup'un varlıklarını finansal tablolarında sürekli olarak muhasebeleştirmesiyle tutarlı olarak bu amaçla satış olarak kabul edilmez. Alım satım amacıyla elde tutulan veya GUD esas alınarak yönetilen ve performansı bu esasa göre değerlendirilen finansal varlıklar, GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılır
Bu değerlendirme amacıyla, anapara, finansal varlığın ilk defa finansal tablolara alınması sırasındaki GUD'idir. Faiz; paranın zaman değeri, belirli bir zaman dilimine ilişkin anapara bakiyesine ait kredi riski, diğer temel borç verme risk ve maliyetleri (örneğin, likidite riski ve yönetim maliyetleri) ile kar marjından oluşur.
Sözleşmeye bağlı nakit akışlarının sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesinde, Grup sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özelliklerini esas alır. Bu değerlendirme, finansal varlığın bu koşulu yerine getirmeyecek şekilde sözleşmeye bağlı nakit akışlarının zamanlamasını veya tutarını değiştiren sözleşme şartlarını içerip içermediğinin değerlendirilmesini gerektirir. Bu değerlendirmeyi yaparken, Grup aşağıdakiler dikkate alır:
Erken ödeme özelliği, sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir bedel içeren peşin ödenen tutarları büyük ölçüde anaparanın ve anapara bakiyesine ilişkin faizlerin ödenmemiş tutarını yansıtıyorsa sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemeleri kriteriyle tutarlıdır. Ayrıca, (i) finansal varlık sözleşmeye bağlı nominal değeri üzerinden primli veya iskontolu olarak alınmışsa, (ii) sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir ek bedel ödemesini içeren peşin ödenen tutarlar büyük ölçüde sözleşmeye bağlı nominal değeri ve tahakkuk eden (ancak ödenmemiş) faizi yansıtıyorsa ve (iii) ilk muhasebeleştirmede erken ödeme özelliğinin GUD'inin önemsiz olması durumunda, bu kritere uygun olduğu kabul edilir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetinden ölçülür. İtfa edilmiş maliyetleri varsa değer düşüklüğü zararları tutarı kadar azaltılır. Faiz gelirleri yabancı para kazanç ve kayıpları ve değer düşüklükleri kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bunların finansal durum tablosu dışı bırakılmasından kaynaklanan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Finansal yükümlülükler itfa edilmiş maliyetinden ölçülen ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır.
Bir finansal yükümlülük, alım satım amaçlı elde tutulan tanımını karşılaması durumunda GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır. Finansal yükümlülük, türev araç olması ya da ilk kez kayda alınması sırasında bu şekilde tanımlanması durumunda alım satım amaçlı elde tutulan finansal yükümlülük olarak sınıflandırılır. GUD'i kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlükler, GUD'leri ile ölçülürler ve faiz giderleri de dahil olmak üzere, net kazanç ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler, ilk kayıtlara alınmalarını takiben gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları ile itfa edilmiş maliyet değerleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek ölçülür. Faiz giderleri ve kur fakları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bu yükümlülükler kayıtlardan çıkarılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Finansal varlıklar ve sözleşme varlıkları değer düşüklüğü "Beklenen Kredi Zararı" (BKZ) modeli ile hesaplanmaktadır. Değer düşüklüğü modeli, itfa edilmiş maliyet finansal varlıklara ve sözleşme varlıklarına uygulanmaktadır.
Zarar karşılıkları aşağıdaki bazda ölçülmüştür;
Ömür boyu BKZ'ler: bir finansal aracın beklenen ömrü boyunca muhtemel bütün temerrüt olaylarından kaynaklanan BKZ'lerdir.
Ömür boyu BKZ ölçümü, raporlama tarihinde bir finansal varlık ile ilgili kredi riskinin ilk muhasebeleştirme anından sonra önemli ölçüde artması halinde uygulanır.
Grup, finansal varlığın kredi riskinin raporlama tarihinde düşük bir kredi riskine sahip olması durumunda, finansal varlığın kredi riskinin önemli ölçüde artmadığını tespit edebilir. Bununla birlikte, ömür boyu BKZ ölçümü (basitleştirilmiş yaklaşım), önemli bir finansman unsuru olmaksızın ticari alacaklar ve sözleşme varlıkları için daima geçerlidir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Dönem
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
2.5 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Grup, finansal varlıklarla ilgili nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan hakların süresi dolduğunda veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve getirilerinin sahipliğini önemli ölçüde devrettiğinde veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları ne önemli ölçüde devretmiş ne de önemli ölçüde elinde bulundurmakta olması durumunda, ilgili finansal varlık üzerinde kontrol sahibi olmaya devam etmiyorsa söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır.
Grup, bir finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları önemli ölçüde elinde bulundurmaya devam etmesi durumunda, ilgili finansal varlığı finansal durum tablosuna kayıtlara almaya devam eder.
Grup, bir finansal yükümlülük sadece ve sadece, ilgili yükümlülüğe ilişkin borç ortadan kalktığı veya iptal edildiği zaman finansal durum tablosundan çıkarır. Ayrıca, mevcut bir finansal yükümlülüğün koşullarında veya nakit akışlarında önemli bir değişiklik yapılması durumunda da Grup bir finansal yükümlülüğü finansal durum tablosundan çıkarır. Bunun yerine, değiştirilmiş şartlara dayanarak GUD'i üzerinden yeni bir finansal yükümlülük muhasebeleştirilmesini gerektirir.
Finansal yükümlülüğün kayıtlarından çıkartılmasında, defter değeri ile bu yükümlülüğe ilişkin olarak ödenen tutar (devredilen her türlü nakit dışı varlık veya üstlenilen her türlü yükümlülük de dâhil) arasındaki fark, kar veya zarar olarak finansal tablolara alınır.
Grup, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek veya varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapma niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir.
Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır.
Özkaynak işlemlerinden kaynaklanan işlem maliyetleri ilgili özkaynak kaleminden indirim olarak muhasebeleştirilir. Özkaynağa dayalı finansal araç sahiplerine yapılan dağıtımlara ve özkaynak işlemlerinden kaynaklanan işlem maliyetlerine ilişkin gelir vergileri, TMS 12 Gelir Vergileri uyarınca muhasebeleştirilir.
Sermaye olarak kayıtlara alınan paylar geri satın alındığı durumda, geri satın alma ile ilişkilendirilebilen maliyetlerin varsa vergi etkisi düşüldükten sonraki tutarını da kapsayan satın alma bedeli özkaynaklarda azalış olarak muhasebeleştirilir. Geri satın alınan paylar Grup'un geri satın alınan kendi hisseleri" olarak özkaynakların altında gösterilir. Söz konusu paylar satıldığı veya tekrar ihraç edildiği zaman, edinilen bedel özkaynakları arttırmakta ve bu işlem sonucunda ortaya çıkan kazanç veya kayıplar hisse senedi ihraç primlerine transfer edilmektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
İlişkili taraflar, konsolide finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir.
a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin,
(i) raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,
(ii) raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,
(iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.
(b) taraf, Grup'un bir iştirakidir;
(c) Tarafın, Grup'un ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması;
(d) Tarafın, Grup'un ve ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması;
(e) taraf, (a) veya (d)'de belirtilen herhangi bir bireyin ailesinin yakın bir üyesiyse;
(f) taraf, (d) veya (e)'de atıfta bulunulan herhangi bir kişiden kontrol edilen veya önemli ölçüde etkilenen veya bu kuruluştaki önemli oy hakkının doğrudan veya dolaylı olarak bulunduğu bir kuruluşsa;
(g) Tarafın, Grup'un veya Grup'un ilişkili tarafı olan herhangi bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planı olması.
İlişkili taraf işlemi, bir bedelin tahsil edilip edilmediğine bakılmaksızın ilişkili taraflar arasında kaynakların, hizmetlerin veya yükümlülüklerin transferidir. Normal iş akışı içinde ilişkili taraflarla bir dizi işlem yapılır.
Karşılıklar, ilerideki tahmini nakit akışlarının paranın zaman değeri ve yükümlülüğe özel riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesiyle belirlenir. Uzun süreli olan karşılıklardan kaynaklanan iskonto tutarı finansman maliyeti olarak muhasebeleştirilir.
Grup, sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama sözleşmesi olup olmadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda bu sözleşme, bir kiralama sözleşmesidir ya da bir kiralama işlemi içerir. Bir sözleşmenin tanımlanmış bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını sağlayıp sağlamadığını değerlendirmek için Grup, TFRS 16'daki kiralama tanımını kullanmaktadır.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya kiralama bileşeni içeren sözleşmede değişiklik yapıldığı tarihte, kiralama bileşeninin nispi tek başına fiyatını ve kiralama niteliği taşımayan bileşenlerin toplam tek başına fiyatını esas alarak her bir kiralama bileşenine dağıtmaktadır. Grup, kiralama niteliği taşımayan bileşenleri kiralama bileşenlerinden ayırmamayı, bunun yerine her bir kiralama bileşenini ve onunla ilişkili kiralama niteliği taşımayan bileşenleri tek bir kiralama bileşeni olarak muhasebeleştirmeyi tercih etmiştir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına kullanım hakkı varlığı ve kira yükümlülüğü yansıtmıştır. Kullanım hakkı varlığının maliyeti yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı, kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar ile tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetleri ve varlığın sökülmesi ve taşınmasıyla, yerleştirildiği alanın restore edilmesiyle ya da dayanak varlığın kiralamanın hüküm ve koşullarının gerektirdiği duruma getirilmesi için restore edilmesiyle ilgili olarak ileride katlanılması öngörülen tahmini maliyetlerden oluşmaktadır.
Kiralama işleminin, dayanak varlığın mülkiyetini kiralama süresi sonunda kiracıya devretmesi veya kullanım hakkı varlığı maliyetinin, kiracının bir satın alma opsiyonunu kullanacağını göstermesi durumunda, kullanım hakkı varlığı kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın yararlı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutulur. Diğer durumlarda kullanım hakkı varlığı, kiralamanın fiilen başladığı tarihten başlamak üzere, söz konusu varlığın yararlı ömrü veya kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur. Ek olarak, kullanım hakkı varlığının değeri periyodik olarak varsa değer düşüklüğü zararları da düşülmek suretiyle azaltılır ve kiralama yükümlülüğünün yeniden ölçümü doğrultusunda düzeltilir.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçülür. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak iskonto edilir. Bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranı kullanılır.
Grup, alternatif borçlanma faiz oranını, çeşitli dış finansman kaynaklarından kullanacağı borçlar için ödeyeceği faiz oranlarını dikkate alarak belirlemektedir ve kira şartlarını ve kiralanan varlığın türünü yansıtacak şekilde bazı düzeltmeler yapmaktadır.
Kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil edilen kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşmaktadır:
– Sabit ödemeler (özü itibarıyla sabit ödemeler dâhil);
– İlk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan, bir endeks veya orana bağlı değişken kira ödemeleri;
– Kalıntı değer taahhütleri kapsamında kiracı tarafından ödenmesi beklenen tutarlar;
– Satın alma opsiyonunun kullanılacağından makul ölçüde emin olunması durumunda bu opsiyonun kullanım fiyatı ve kiralama süresinin Grup'un kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri.
Kira yükümlülüğü, kira ödemelerinin bir iskonto oranı ile indirgenmesiyle ölçülür. Gelecekteki kira ödemelerinin belirlenmesinde kullanılan bir endeks veya oranda meydana gelen bir değişiklik sonucunda bu ödemelerde bir değişiklik olması ve kalıntı değer taahhüdü kapsamında ödenmesi beklenen tutarlarda bir değişiklik olması durumlarında Grup yenileme, sonlandırma ve satın alma opsiyonlarını değerlendirir. Grup, yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılamayan kira yükümlülüklerini Borçlanmalar"/"Kiralama İşlemlerinden Kaynaklanan Yükümlülükler" içerisinde, kullanım hakkı varlıklarını da ayrıca konsolide finansal durum tablosunda sunmaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Kısa süreli kiralamalar ve düşük değerli kiralamalar
Grup, teknoloji ekipmanı da dahil olmak üzere düşük değerli varlık kiralamaları ve kısa vadeli kiralamalar için kullanım hakkı varlıklarını ve kiralama borçlarını muhasebeleştirmemeyi seçmiştir.
Grup, bu kiralamalarla ilişkili kira ödemelerini, kiralama süresi boyunca doğrusal yöntem ile gider olarak muhasebeleştirir.
Grup, sözleşmenin başlangıcında veya kiralama bileşeni içeren sözleşmedeki değişiklik yapıldığında, bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşen içeren bir sözleşme için, sözleşmede yer alan bedeli nispi tek başına fiyatı esas alarak dağıtır. Grup kiraya veren konumunda olduğunda, kiralamaların her birini faaliyet kiralaması ya da finansal kiralama olarak sınıflandırır.
Her bir kiralama sözleşmesini sınıflandırmak için, kiralama sözleşmesinin esas olarak ilgili varlığın mülkiyetinden kaynaklanan tüm riskleri ve getirileri önemli ölçüde devredip devretmediğine dair genel bir değerlendirme yapar. Risk ve getirileri devrettiği durumda, kiralama bir finansal kiralamadır; aksi durum söz konusuysa o zaman bir faaliyet kiralamasıdır. Bu değerlendirmenin bir parçası olarak, Grup, kiralama süresinin dayanak varlığın ekonomik ömrünün büyük bir kısmını kapsayıp kapsamadığı gibi bazı diğer göstergeleri dikkate almaktadır.
Grup, bir ara kiraya veren olduğunda, ana kiralamaya ve alt kiralamaya ayrı ayrı dikkate alır. Bir alt kiralamanın kira sınıflamasını, temel varlığa atıfta bulunarak değil, kira sözleşmesinden doğan kullanım hakkı varlığına atıfta bulunarak değerlendirir. Bir kira sözleşmesi, Grup'un yukarıda açıklanan muafiyeti uyguladığı kısa süreli bir kiralama ise, alt kiralamayı faaliyet kiralaması olarak sınıflandırır. Kiralama bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşenleri içeriyorsa, Grup sözleşmede yer alan bedeli TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat'ı uygulayarak dağıtır.
Grup, net kiralama yatırımına TFRS 9'da yer alan finansal tablo dışı bırakma ve değer düşüklüğü hükümlerini uygulamaktadır. Grup, brüt kiralama yatırımının hesaplanmasında kullanılan tahmini taahhüt edilmemiş kalıntı değerleri düzenli olarak gözden geçirir. Grup, faaliyet kiralamalarından elde ettiği kira ödemelerini doğrusal olarak diğer gelirin bir parçası olarak finansal tablolarına yansıtmaktadır.
Genel olarak, karşılaştırmalı dönemde Grup'a kiraya veren olarak uygulanan muhasebe politikaları, bir finansal kiralama sınıflandırmasıyla sonuçlanan cari raporlama döneminde girilen alt kiralamanın sınıflandırılması haricinde, TFRS 16'dan farklı değildir.
Raporlama tarihi itibarıyla yayımlanmış fakat henüz yürürlüğe girmemiş olan ve erken uygulanmasına izin verilmekle birlikte Grup tarafından erken uygulanmayan bazı yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
(r) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla yayımlanmış ama henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulanmayan değişiklikler (devamı)
16 Şubat 2019'da, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından TFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri standardı yayımlanmıştır. Sigorta sözleşmeleri için uluslararası geçerlilikte ilk standart olan TFRS 17, yatırımcıların ve ilgili diğer kişilerin sigortacıların maruz kaldığı riskleri, kârlılıklarını ve finansal durumunu daha iyi anlamalarını kolaylaştıracaktır. TFRS 17, geçici bir standart olarak getirilen TFRS 4'ün yerini almıştır. TFRS 4, şirketlerin sigorta sözleşmelerinin yerel muhasebe standartlarını kullanarak muhasebeleştirmelerine izin verdiğinden uygulamalarda çok çeşitli muhasebe yaklaşımlarının kullanılmasına neden olmuştur. Bunun sonucu olarak, yatırımcıların benzer şirketlerin finansal performanslarını karşılaştırmaları güçleşmiştir. TFRS 17, tüm sigorta sözleşmelerinin tutarlı bir şekilde muhasebeleştirilmesini ve hem yatırımcılar hem de sigorta şirketleri açısından TFRS 4'ün yol açtığı karşılaştırılabilirlik sorununu çözmektedir. Yeni standarda göre, sigorta yükümlülükleri tarihi maliyet yerine güncel değerler kullanılarak muhasebeleştirilecektir. Bu bilgiler düzenli olarak güncelleneceğinden finansal tablo kullanıcılarına daha yararlı bilgiler sağlayacaktır. TFRS 17'nin yürürlük tarihi 1 Ocak 2024 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleridir.
TFRS 17'nin uygulanmasının, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.
Aralık 2021'de UMSK, UFRS 17 ile UFRS 9'un İlk Uygulaması —Karşılaştırmalı Bilgiler (UFRS 17'ye İlişkin Değişiklikler)'i yayımlamıştır. İlgili değişiklikler KGK tarafından da TFRS 17'ye İlişkin Değişiklikler olarak 31 Aralık 2021 tarihinde yayımlanmıştır.
Değişiklik, TFRS 17'nin ilk uygulamasında finansal tablolarda sunulan finansal varlıklara yönelik karşılaştırmalı bilgiler bakımından geçiş hükümlerine ilişkindir. Değişiklik, işletmelerin finansal varlıklar ile sigorta sözleşme yükümlülükleri arasında geçici muhasebe uyumsuzluklarını gidermeyi ve dolayısıyla karşılaştırmalı bilgilerin finansal tablo kullanıcıları açısından faydasını arttırmaktadır. TFRS 17'ye İlişkin Değişiklikler, 1 Ocak 2024 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerlidir.
TFRS 17'de yapılan bu değişikliğin uygulanmasının, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.
UMSK tarafından 23 Ocak 2020 tarihinde UMS 1'e göre yükümlülüklerin kısa veya uzun vadeli olarak sınıflandırılmasına yönelik finansal durum tablosundaki sunumunun daha açıklayıcı hale getirilmesi amacıyla yayımlanan, "Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak Sınıflandırılması"na ilişkin değişiklikler, KGK tarafından da 12 Mart 2020 tarihinde "TMS 1'de Yapılan Değişiklikler - Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak Sınıflandırılması" başlığıyla yayımlanmıştır.
Bu değişiklik, işletmenin en az on iki ay sonraya erteleyebildiği yükümlülüklerin uzun vadeli olarak sınıflandırılmasına ilişkin ek açıklamalar ve yükümlülüklerin sınıflandırılmasıyla ilgili diğer hususlara açıklık getirmiştir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
2020 değişikliklerinin belirli yönlerini yeniden ele aldıktan sonra; UMSK, bir hakkın koşulsuz olması gerekliliğini kaldırmıştır ve bunun yerine, özünde uzlaşmayı erteleme hakkına sahip olmasını ve raporlama döneminin sonunda bu hakkın mevcut olmasını şart koşmaktadır. İlgili değişiklik KGK tarafından 3 Ocak 2023 tarihinde "TFRS 2023" olarak yayımlanmıştır.
Bu hak, bir kredi düzenlemesinde belirtilen koşullara (sözleşmelere) uyan bir şirkete tabi olabilir. Gelecekteki sözleşmelere tabi olan uzun vadeli borçlar için de ek açıklamalar gereklidir. Değişiklikler aynı zamanda bir işletmenin kendi hisseleri ile ödenebilecek bir borcu nasıl sınıflandırdığına da açıklık getirmektedir.
Şirket'in bu değişiklikleri 1 Ocak 2024 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemlerinden itibaren geriye dönük olarak uygulaması gerekmekle birlikte, erken uygulamasına izin verilmektedir. Ayrıca, daha önce yayınlanan ancak henüz yürürlüğe girmemiş 2020 değişikliklerini erken uygulamış olabilecek şirketler için geçiş hükümlerini de belirtmektedir.
TMS 1'de yapılan bu değişikliğin uygulanmasının, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.
Eylül 2022'de UMSK tarafından Satış ve geri kiralama işlemlerinde kira yükümlülüğü-UFRS 16 Kiralamalar 'da yapılan değişiklikler yayımlanmıştır. İlgili değişiklik KGK tarafından 3 Ocak 2023 tarihinde "UFRS 2023" olarak yayımlanmıştır. UFRS 16 Kiralamalar'da yapılan değişiklikler, satıcıkiracı bir satış ve geri kiralama işleminde ortaya çıkan değişken kira ödemelerinin nasıl muhasebeleştirdiğini etkilemektedir. Değişiklikler, değişken kira ödemeleri için yeni bir muhasebe modeli getirmektedir ve satıcı-kiracıların 2019'dan bu yana yapılan satış ve geri kiralama işlemlerini yeniden değerlendirmelerini ve muhtemelen yeniden düzenlemelerini gerektirecektir.
Değişiklikler aşağıdakileri içermektedir:
• İlk muhasebeleştirmede, satıcı-kiracı, bir satış ve geri kiralama işleminden kaynaklanan kira yükümlülüğünü ölçtüğünde, değişken kira ödemelerini dâhil eder.
• İlk muhasebeleştirmeden sonra, satıcı-kiracı, elinde bulundurduğu kullanım hakkıyla ilgili hiçbir kazanç veya kayıp muhasebeleştirmeyecek şekilde, kiralama yükümlülüğünün sonraki muhasebeleştirilmesine ilişkin genel hükümleri uygular.
Satıcı-kiracı, sonraki ölçümlerde yeni hükümleri karşılayan farklı yaklaşımlar uygulayabilir.
Söz konusu değişiklikler, 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olup, erken uygulamaya izin verilmektedir.
UMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar uyarınca, satıcıkiracı, UFRS 16'nın ilk uygulama tarihinden sonra yapılan satış ve geri kiralama işlemlerine ilişkin değişiklikleri geriye dönük olarak uygulamalıdır. UFRS 16'nın 2019'da uygulanmasından bu yana yapılan satış ve geri kiralama işlemleri belirlenerek yeniden incelenmeli ve değişken kira ödemelerini içerenler imkan dâhilinde yeniden düzenlenmelidir.
UFRS 16'da yapılan bu değişikliğin uygulanmasının, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
(r) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla yayımlanmış ama henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulanmayan değişiklikler (devamı)
UMSK tarafından, 25 Mayıs 2023 tarihinde UMS 7 Nakit Akış Tablosu ve UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardında değişiklikler yayımlanmıştır. İlgili değişiklikler KGK tarafından da 19 Eylül 2023 tarihinde yayımlanmıştır. Değişiklikler, tedarikçi finansmanı düzenlemelerine (tedarik zinciri finansmanı, borç finansmanı veya ters faktoring düzenlemeleri olarak anılmaktadır) giren şirketler için ek açıklama gereklilikleri getirmektedir. Ancak, ilgili yükümlülükler ve nakit akışlarının sınıflandırılması ve sunumuna değinilmemektedir.
UMSK tarafından yapılan değişiklikler, aşağıdaki özelliklerin tümüne sahip olan tedarikçi finansman anlaşmaları için geçerlidir:
• Bir finans sağlayıcı, bir şirketin (alıcının) tedarikçilerine borçlu olduğu tutarları öder.
• Bir şirket, anlaşmaların hüküm ve koşulları kapsamında tedarikçilerine ödeme yaptığı tarihte veya daha sonraki bir tarihte ödeme yapmayı kabul eder.
• İlgili fatura son ödeme tarihine göre firmaya vade uzatımı sağlanır veya tedarikçiler erken ödeme koşullarından yararlanır.
Değişiklikler, finansman alacakları veya stoklara ilişkin düzenlemeler için geçerli değildir.
Değişiklikler, finansal tablo kullanıcıların (yatırımcıların) bu düzenlemelerin şirketin yükümlülükleri ve nakit akışları ile şirketin likidite riskine maruz kalması üzerindeki etkilerini değerlendirmesine olanak sağlayacak tedarikçi finansman düzenlemeleri hakkında bilgi sağlamak için biri UMS 7'de ve diğeri UFRS 7'de olmak üzere iki yeni açıklama hedefi getirmektedir.
Değişiklikler, 1 Ocak 2024 tarihinde veya sonrasında başlayan dönemler için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilmektedir. Bununla birlikte, ilk uygulama yılında belirli bilgileri sağlama konusunda bir miktar kolaylaştırmalar mevcuttur.
UMS 7 Nakit Akış Tablosu ve UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar'da yapılan Değişiklikler – Tedarikçi Finansmanı Düzenlemeleri 'da yapılan bu değişikliğin uygulanmasının, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.
26 Haziran 2023 tarihinde Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (USSK) tarafından, yerel yetki alanlarının üzerine inşa edebileceği, yatırımcı odaklı küresel bir sürdürülebilirlik raporlaması temeli oluşturmak için IFRS® Sürdürülebilirlik Açıklama Standartlarını (UFRS S1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler ve UFRS S2 İklimle İlgili Açıklamalar) yayımlanmıştır. İlgili standartlar KGK tarafından da TSRS 1 ve TSRS 2 olarak 29 Aralık 2023 tarihinde yayımlanmıştır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Bu iki standart, birlikte uygulanmak üzere tasarlanmıştır ve şirketlerin, yatırımcıların bilgiye dayalı karar verme için ihtiyaç duyduğu bilgileri – başka bir deyişle, yatırımcıların şirketlerin gelecekteki nakit akışları hakkında yaptıkları değerlendirmeleri etkilemesi beklenen bilgileri – belirlemesine ve raporlamasına destek olacaktır.
Bunu başarmak için genel standart, şirketlerin yönetişim, strateji, risk yönetimi ve ölçüt ve hedefler alanlarında sürdürülebilirlikle ilgili tüm konuları raporlaması için bir çerçeve sağlamaktadır.
Standartlar 1 Ocak 2024 tarihinde veya sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Ancak uygulanıp uygulanmayacağına ve ne zaman uygulanacağına yerel düzenleyici otorite karar verecektir. Bu doğrultuda Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından 29 Aralık 2023 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan Kurul Kararında belirli işletmelerin 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren zorunlu sürdürülebilirlik raporlamasına tabi olacağı açıklanmıştır.
Grup Kurul Kararında belirtilen kriterleri karşıladığından uygulama kapsamındadır.
Ağustos 2023'te UMSK aşağıdakilere açıklık getirmek için UMS 21'i değiştirmiştir:
• bir para birimi başka bir para birimine dönüştürülebildiğinde; ve
• Bir para biriminin takas edilebilirliği olmadığında bir şirketin geçerli(spot) kuru nasıl tahmin ettiği.
Bir şirket ölçüm tarihinde ve belirli bir sebeple herhangi bir para birimini başka bir para birimiyle takas edebildiği durumlarda söz konusu para birimleri şirket için takas edilebilir kabul edilmektedir. Ancak şirket için para birimlerinin takas edilebilir olmadığı durumlarda şirketin bir spot döviz kuru tahmin etmesi gerekmektedir.
Bir şirket spot döviz kuru tahmini yaparken amacı yalnızca söz konusu döviz kurunun mevcut ekonomik koşullar altında piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde gerçekleşecek düzenli döviz işlemlerindeki kuru yansıtmasıdır. Standartta yapılan bu değişiklik spot döviz kurunun tahmin edilmesine ilişkin özel şartlar içermemektedir.
Bu nedenle, bir şirket spot döviz kurunu tahmin ederken şunları kullanabilir:
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Değişikliklere göre şirketlerin, tahmini döviz kuru kullanımının finansal tablolar üzerindeki etkisini değerlendirmelerine yardımcı olmak için şirketlerin yeni açıklamalar sunması gerekecektir. Bu açıklamalar şunları içerebilir:
Değişiklikler 1 Ocak 2025 ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
Takas Edilebilirliğin ortadan kalkması – UMS 21'deki Değişiklikler Döviz Kurlarındaki Değişikliklerin Etkilerinde yapılan bu değişikliğin uygulanmasının, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.
1 Ocak 2023 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için yürürlüğe girmiş olan değişiklikler ise şu şekildedir:
Yeni uygulamaya konulmuş bu standart değişikliklerinin Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Yönetim konsolide finansal tabloları hazırlarken Grup'un muhasebe politikalarını uygulanmasını ve raporlanan varlıkların, yükümlülüklerin, gelir ve giderlerin miktarlarını etkileyen muhakeme, tahmin ve varsayımlarda bulunmuştur. Gerçek miktarlar tahmini miktarlardan değişiklik gösterebilir. Tahminler ve ilgili varsayımlar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Tahminlere yapılan değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilmektedir.
Konsolide finansal tablolarda kayıtlara alınan tutarlar üzerinde önemli etkisi olan muhasebe politikalarının uygulanan mesleki kanaatlere ilişkin bilgiler ilgili dipnotlarda açıklanmıştır:
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, ilerideki hesap döneminde varlık ve yükümlülüklerin defter değerleri üzerinde önemli bir düzeltme yapılması riskini içeren tahminler ve varsayımlarla ilgili belirsizliklere ait bilgiler aşağıdaki dipnotlarda açıklanmıştır:
Gerçeğe uygun değer, piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde olağan bir işlemde, bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek fiyat olup; aktif piyasanın bulunmadığı durumlarda Grup'un erişiminin olduğu en avantajlı piyasayı ifade eder. Bir borcun gerçeğe uygun değeri yerine getirmeme riskinin etkisini yansıtır.
Grup'un Şirket'in çeşitli muhasebe politikaları ve açıklamaları hem finansal hem de finansal olmayan varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesini gerektirmektedir.
Aktif bir piyasanın bulunduğu durumda, Grup finansal bir varlık ya da yükümlülük için gerçeğe uygun değeri ilgili varlık ya da yükümlülüğün aktif piyasadaki kotasyon fiyatını kullanarak ölçer. Varlık veya yükümlülüğe ilişkin işlemlerin, fiyatlandırma bilgisi sağlamaya yönelik yeterli sıklıkta ve hacimde sürekli gerçekleştiği piyasa aktif olarak kabul edilir.
Aktif piyasada bir kotasyon fiyatı yoksa, Grup ilgili gözlemlenebilir girdilerin kullanımını azami seviyeye çıkaran ve gözlemlenebilir olmayan girdilerin kullanımını asgari seviyeye indiren değerleme teknikleri kullanır. Seçilen değerleme tekniği, piyasa katılımcılarının bir işlemi fiyatlandırırken dikkate alacakları tüm faktörleri içerir.
İlk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değere ilişkin en iyi gösterge, gerçekleşen işlem fiyatıdır (diğer bir ifadeyle, alınan veya ödenen bedelin gerçeğe uygun değeridir). Grup, ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değerin işlem fiyatından farklı olduğunu tespit ederse ve gerçeğe uygun değer, aynı varlık veya yükümlülük için aktif bir piyasadaki kotasyon fiyatıyla veya gözlemlenemeyen girdilerin kullanıldığı bir değerleme tekniğine dayanılarak kanıtlanmazsa, ölçümle ilgili olarak önemsiz olması durumunda, finansal araç ilk ölçümünde gerçeğe uygun değerden ölçülür ve gerçeğe uygun değer ile işlem fiyatı arasındaki farkı ertelemek üzere düzeltilir. İlk muhasebeleştirmeyi müteakip, finansal aracın ömrü boyunca uygun bir temelde kar veya zararda muhasebeleştirilir. Ancak, kar veya zararda muhasebeleştirme, değerlemenin tamamen gözlemlenebilir piyasa verileri tarafından desteklendiği sürece veya işlemin kapatıldığı zamana kadar devam eder.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Önemli değerleme konuları üst yönetim tarafından takip edilmektedir.
Bir varlığın veya yükümlülüğün gerçeğe uygun değerini ölçerken Grup olabildiğince pazarda gözlemlenebilir bilgileri kullanır. Gerçeğe uygun değerlemeler aşağıda belirtilen değerleme tekniklerinde kullanılan bilgilere dayanarak belirlenen gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisindeki değişik seviyelere sınıflanmaktadır.
Şayet bir varlığın veya yükümlülüğün gerçeğe uygun değerini ölçmek için kullanılan bilgiler gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisinin farklı bir seviyesine sınıflandırılabiliyorsa bu gerçeğe uygun değerleme bütün ölçüm için önemli olan en küçük bilginin dahil olduğu gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisinin aynı seviyesine sınıflandırılır.
Gerçeğe uygun değerleme ölçümlerini yaparken kullanılan varsayımlara dair daha fazla bilgi aşağıdaki notlarda belirtilmiştir:
• Dipnot 12 – Maddi duran varlıklar;
İlişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un finansal durumu, performansı ve nakit akışındaki eğilimleri belirleyebilmek amacıyla, önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve ilgili farklar ilgili dipnotlarda açıklanır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Grup, Yunanistan'da yerleşik ve donmuş deniz ürünleri üretimini ve satışını yapan G. Kallimanis S.A. firmasının %100 paylarını ve marka hakkını 21 Eylül 2022 tarihinde imzaladığı sözleşmeyle 10.000.000 Avro bedelle devralmıştır. Planlanan marka hakkı devrine ilişkin gerekli koşullar yerine getirilmiş ve ilgili izin ve onaylar alınmıştır.
TFRS 3 İşletme Birleşmeleri ("TFRS 3") standardı uyarınca, satın alma yöntemi kullanılarak muhasabeleştirme yapmak için gerekli olan tanımlanabilir varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerini belirleme çalışması ile bu çalışma neticesinde satın alım bedelinin maddi ve maddi olmayan duran varlıklara dağıtılmasına yönelik çalışma ("Satın alma maliyetinin dağıtılması çalışması") bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından tamamlanmış olup, rapor tarihi itibarıyla değer tespiti sonucunda, rapor dönemi itibarıyla ilgili şirketlerin tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerleri TFRS'ye göre hazırlanmış finansal tabloları düzenlenerek tahminlenmiş ve finansal tablolara yansıtılmıştır.
Satın alınan varlıkların gerçeğe uygun değerinin belirlenmesinde kullanılan değerleme yöntemleri aşağıdaki gibidir:
| Satın alınan varlıklar | Değerleme yöntemi |
|---|---|
| Pazar karşılaştırma tekniği ve maliyet tekniği: Değerleme modeli, benzer |
|
| kalemler için mevcut olduklarında piyasa fiyatlarını ve uygun olduğunda | |
| Maddi duran varlıklar | amortismana tabi tutulmuş yenileme maliyetini dikkate alır. Amortismanlı |
| yenileme maliyeti, fiziksel bozulmanın yanı sıra işlevsel ve ekonomik eskimeyle ilgili düzeltmeleri de yansıtır. |
|
| Maddi olmayan duran varlıklar |
Telif haklarından kurtulma yöntemi Telif haklarından kurtulma yöntemi, sahip olunan patentler nedeniyle kaçınılması beklenen indirimli tahmini telif hakkı ödemelerini dikkate alır. |
Kallimanis'in satın alınmasıyla birlikte, Grup, Yunanistan'daki ve Avrupa'daki faaliyetlerini büyütmeyi planlamaktadır.
Alımın gerçekleştiği 21 Eylül 2022 tarihi sonrası, Dardanel Greece Grup'un gelirine 250.000 Avro katkı sağlamıştır.
Grup, bu birleşme ile 6.458.000 Avro değerinde arsa ve binaları, 4,000,000 Avro değerinde makine,ekipman teçhizatı, 83.000 Avro değerinde motorlu taşıtları, 888,000 Avro değerindeki mobilyayı, 5.782.000 Avro değerinde ticari marka hakkını, 9.000 Avro değerinde stokları, 392.000 Avro bedelinde yükümlülüğü 10.041.000 Avro bedelle satın almıştır.
Satın alım tarihindeki, satın alma bedeli ve kayıtlara alınan varlıklar ve yükümlülükler
| G. Kallimanis S.A | |
|---|---|
| Satın alınan varlıklar | 668.308.456 |
| Satın alınan yükümlülükler | (196.278.652) |
| Toplam tanımlanabilir net varlıklar | 472.029.804 |
| Nakit satın alım bedeli | 299.948.053 |
| Sahiplik oranı | %100 |
| Pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç (Dipnot 26) | 172.081.751 |
Pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç Kallimanis'in ticari marka değerlemesi sonucu oluşmuştur.
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Grup'un başlıca faaliyet konusu ton balığı, somon, sardalye, uskumru, hamsi vb. su ürünleri konserveleri, dondurulmuş su ürünleri, kum midyesi ve balık unu ve balık yağı üretimi ve satışıdır. Faaliyet bölümleri, Şirket'in faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili organlara veya kişilere sunulan iç raporlama ve stratejik bölümlere paralel olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümlerin performansının değerlendirilmesi amacıyla Şirket'in faaliyetlerine ilişkin stratejik karar almaya yetkili organlar ve kişiler, Şirket'in üst düzey yöneticileri olarak tanımlanmıştır. Şirket'in üst düzey yöneticileri Grup faaliyetlerini ana ürün grubu bazında ve yurt içi ve yurt dışı faaliyetler olarak takip etmektedir. Öte yandan, her bir ana ürün grubunda yer alan ürünlerin niteliği ve ekonomik özellikleri, satış kanalları ile birlikte müşteri ihtiyaçları ve müşterilerin risklerine göre sınıflandırılması, Grup'un faaliyetlerini etkileyen mevzuatın aynı olmaları ve Grup'un Türkiye dışındaki bağlı ortaklığının faaliyetlerinin toplam faaliyetleri içinde önem arz etmemesi nedeniyle, finansal bilgiler bölümlere göre raporlanmamıştır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Kasa | 20.447 | 11.115 |
| Bankalar | 103.445.118 | 25.916.718 |
| - Vadesiz mevduat |
23.029.135 | 25.916.718 |
| - Vadeli mevduat |
80.415.983 | - |
| Toplam nakit ve nakit benzerleri | 103.465.565 | 25.927.833 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla nakit ve nakit benzerleri bakiyeleri üzerinde herhangi bir blokaj veya kısıtlama bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Grup'un vadeli mevduatlarına ilişkin vade tarihi ve faiz oranı detayları aşağıdaki gibidir:
| Para Birimi | Faiz Oranı (%) | Vade | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|---|
| TL | 40,00 | 5 Ocak 2024 |
80.415.983 |
| Toplam | 80.415.983 |
Grup'un finansal varlıkları ve yükümlülükleri için kur, faiz oranı riskleri ve duyarlılık analizleri Dipnot 33'te açıklanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla finansal borçlanmalar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli finansal borçlanmalar | ||
| Kısa vadeli teminatlı banka kredileri | 1.439.419.166 | 1.422.578.000 |
| Uzun vadeli teminatlı banka kredilerinin | ||
| kısa vadeli kısımları | 55.050.141 | 86.691.451 |
| Faktoring borçları | 22.344.307 | - |
| Finansman bonosu(**) | 661.256.856 | - |
| Kiralama yükümlülüklerinin kısa vadeli | 17.117.483 | 7.806.925 |
| kısmı(*) | ||
| 2.195.187.953 | 1.517.076.376 | |
| Uzun vadeli finansal borçlanmalar | ||
| Uzun vadeli teminatlı banka kredileri | 17.394.898 | 48.119.406 |
| Kiralama yükümlülükleri (*) | 6.001.764 | 1.804.176 |
| 23.396.662 | 49.923.582 |
(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kira yükümlülüklerinin ölçümünde %19'luk faiz oranı kullanılmıştır (31 Aralık 2022 : %19).
(**) Grup, 29 Ağustos 2023 tarihinde 150.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli, 18 Eylül 2023 tarihinde 150.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli, 18 Ekim 2023 tarihinde 110.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli, 19 Kasım 2023 tarihinde 90.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli, 11 Aralık 2023 tarihinde 100.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli olmak üzere toplam 600.000.000 TL tutarında İstanbul Borsası'na kote finansman bonoları ihraç etmiştir. Finansman bonolarının itfa tarihi sırasıyla 6 Şubat 2024, 1 Mart 2024, 5 Nisan 2024, 3 Mayıs 2024 ve 10 Haziran 2024 olup, yıllık sabit faiz oranları sırasıyla %45, %50, %49, %48 ve %50'dir.
Finansal borçlanmaların orijinal vadelerine göre finansal borçlanmaların ve kiralama yükümlülüklerinin geri ödemeleri, 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Talep edildiğinde veya 1 yıl içinde ödenecekler | 2.195.187.953 | 1.517.076.376 |
| 1-2 yıl içinde ödenecekler | 23.396.662 | 49.923.582 |
| 2.218.584.615 | 1.566.999.958 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Bu tablolar kiralama yükümlülüklerini de içermektedir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde finansal borçlanmalara ait hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 1.566.999.958 | 615.737.971 |
| Alınan yeni finansal borçlar | 2.490.579.326 | 2.752.506.554 |
| Anapara ve faiz ödemeleri | (1.810.146.502) | (2.020.772.676) |
| Faiz tahakkuku değişimi | 92.381.964 | 6.212.265 |
| Kur farkları değişimi | 494.763.951 | 211.429.306 |
| Parasal kayıp/ kazanç | (615.994.082) | 1.886.538 |
| 2.218.584.615 | 1.566.999.958 |
| 31 Aralık 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Para | Nominal | Nominal | |||
| birimi | faiz oranı | Vade | değer | Defter değeri | |
| Teminatlı banka kredisi | TL | 41,39 | 2024 | 65.148.204 | 65.148.204 |
| Kiralama yükümlülükleri | TL | 19,00 | 2024 | 17.117.483 | 17.117.483 |
| Finansman bonosu | TL | 45-50 | 2024 | 661.256.856 | |
| Teminatlı banka kredisi | Avro | 10,10 | 2024 | 43.879.336 | 1.429.321.103 |
| Teminatlı banka kredisi | TL | 31,07 | 2024-2025 | 16.170.315 | 16.170.315 |
| Kiralama yükümlülükleri | TL | 19,00 | 2024-2025 | 6.001.764 | 6.001.764 |
| Teminatlı banka kredisi | Avro | 6,58 | 2024-2025 | 37.594 | 1.224.583 |
| 2.196.240.308 |
| 31 Aralık 2022 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Para | Nominal | Nominal | |||
| birimi | faiz oranı | Vade | değer | Defter değeri | |
| 711.834.54 | |||||
| Teminatlı banka kredisi | TL | 25,74 | 2023 | 7 | 711.834.547 |
| Kiralama yükümlülükleri | TL | 19,00 | 2023 | 7.806.925 | 7.806.925 |
| Teminatlı banka kredisi | Avro | 6,58 | 2023 | 24.277.021 | 797.434.903 |
| Teminatlı banka kredisi | TL | 25,74 | 2023-2024 | 46.006.699 | 46.006.699 |
| Kiralama yükümlülükleri | TL | 19,00 | 2023-2024 | 1.804.176 | 1.804.176 |
| Teminatlı banka kredisi | Avro | 6,58 | 2023-2024 | 64.319 | 2.112.707 |
| 1.566.999.958 |
Kredilerin teminatı olarak bankalara verilen rehin ve ipotekler Dipnot 17'de açıklanmıştır.
Grup'un finansal varlıkları ve yükümlülükleri için kur, faiz oranı riskleri ve duyarlılık analizleri Dipnot 33'te açıklanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Konsolide finansal tablolarda ortaklar, önemli yönetim personeli ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve kendileri tarafından kontrol edilen veya kendilerine bağlı şirketler ile birlikte, iştirak ve müştereken kontrol edilen ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul edilmiştir.
İlişkili taraflardan olan ticari alacaklar genellikle ticari mal satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır ve yaklaşık vadeleri 4 aydır. Alacaklar doğası gereği teminatsızdır ve faiz işletilmektedir.
İlişkili taraflara olan ticari borçlar genellikle ticari mal alım işlemlerinden doğmaktadır ve yaklaşık vadeleri 4 aydır. Alacaklar doğası gereği teminatsızdır ve faiz işletilmemektedir.
Bu dipnotta belirtilmeyen ve Şirket ve bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen diğer tüm işlemler konsolidasyon sırasında eliminasyon işlemine tabi tutulmuştur. Grup ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar aşağıdaki gibidir:
| İlişkili taraflardan ticari alacaklar | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| Önen Gıda Sanayi Anonim Şirketi | 397.791.924 | - |
| 397.791.924 | - |
İlişkili taraflardan olan ticari alacakların yaklaşık vadeleri 4 aydır. Alacaklar doğası gereği teminatsızdır ve faiz işletilmemektedir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar aşağıdaki gibidir:
| İlişkili taraflara ticari borçlar | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| Dardenia Fish And Bread Gıda Anonim Şirketi | 5.008.134 | - |
| Önen Gıda Sanayi Anonim Şirketi | 947.246 | - |
| 5.955.380 | - |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflara kısa vadeli peşin ödenmiş giderler aşağıdaki gibidir:
| İlişkili taraflara peşin ödenmiş giderler | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| Önen Gıda Sanayi Anonim Şirketi | 121.193.154 | 429.176.741 |
| 121.193.154 | 429.176.741 |
Grup'un ana ortakları ve Grup'u nihai olarak kontrol eden taraf Niyazi Önen Holding Anonim Şirketi'dir.
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflara uzun vadeli ticari ve diğer alacak ve borçları bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde ilişkili taraflara hammadde satışları aşağıdaki gibidir:
| İlişkili taraflara hammadde satışları | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| Önen Gıda Sanayi Anonim Şirketi | 112.676.496 | 72.143.052 |
| Niyazi Önen Holding Anonim Şirketi | 65.841 | 7.987.727 |
| Dardenia Fish And Bread Gıda Anonim Şirketi | 498.562 | 382.887 |
| 113.240.898 | 80.513.666 |
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde ilişkili taraflardan mamül alımları aşağıdaki gibidir:
| İlişkili taraflardan mamül alımları | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| Niyazi Önen Holding Anonim Şirketi | 950.132.391 | 646.459.761 |
| Önen Gıda Sanayi Anonim Şirketi | 1.757.785.111 | 1.197.247.556 |
| Dardenia Fish And Bread Gıda Anonim Şirketi | 415.154 | - |
| 2.708.332.656 | 1.843.707.317 |
Grup'un üst düzey yöneticileri, tanımlanan yetkiler çerçevesinde Yönetim Kurulu Başkanı ve üyeleri ile genel müdürden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar ücret, kıdem tazminatı, prim, bireysel emeklilik, sağlık sigortası, hayat sigortası, binek araç kiraları, yakıt ve cep telefonu gibi diğer masraflar kapsamında yapılan ödemelerden oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait Şirket ve bağlı ortaklıkları için üst düzey yönetim personeline sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:
| Maaş ve diğer kısa vadeli faydalar | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| 12.039.617 | 8.084.286 | |
| 12.039.617 | 8.084.286 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un üst düzey yöneticilerinin Grup'tan kullanmış oldukları kredi bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un üst düzey yöneticilere borcu bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli ticari alacakları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 400.522.822 | 274.902.651 |
| 400.522.822 | 274.902.651 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Alıcılar | 358.816.417 | 237.925.527 |
| Alacak senetleri | 41.706.405 | 36.977.124 |
| Değer düşüklüğüne uğrayan ticari alacaklar | 43.324.287 | 40.408.964 |
| Değer düşüklüğü karşılığı (-) | (43.324.287) | (40.408.964) |
| 400.522.822 | 274.902.651 |
Ticari alacaklar üzerindeki rehinler Dipnot 33'te açıklanmıştır.Ticari alacakların vadesi, ortalama 25 gündür (31 Aralık 2022: 35 gün). 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ticari alacaklar için 99.724.950 TL tutarında teminat alınmıştır (31 Aralık 2022: 88.373.265 TL).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Şirket, geçmiş yıllar tahsil edilememe tecrübesine ve beklenen kredi zararı hesaplamasında müşterilerinin geneli için ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayırmaktadır.
Grup'un kısa vadeli ticari alacaklarına ilişkin kredi riski, kur riski ve değer düşüklüğüne ilişkin detaylar Dipnot 33'te açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli ticari borçları aşağıdaki gibidir:
| İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| 582.981.981 | 522.804.724 | |
| 582.981.981 | 522.804.724 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Satıcılar | 274.529.443 | 347.491.437 |
| Borç senetleri | 303.196.095 | 173.930.019 |
| Gider tahakkukları | 20.956.173 | 5.651.411 |
| Borç senetleri reeskontu (-) | (15.699.730) | (4.268.143) |
| 582.981.981 | 522.804.724 |
Ticari borçlar başlıca, ticari alımlardan ve devam eden harcamalardan kaynaklanan ödenmemiş tutarları kapsamaktadır.
Ticari borçların vadesi, ortalama 35 gündür (31 Aralık 2022: ortalama 24 gün).
Grup'un kısa vadeli ticari borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Dipnot 33'te açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli diğer alacakları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar | 397.791.924 | - |
| İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | 65.850.294 | 91.643.767 |
| 463.642.218 | 91.643.767 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|
| 1.083.793 | |
| 64.567.395 | 90.559.974 |
| 65.850.294 | 91.643.767 |
| 1.282.899 |
(*) Grup'un raporlama tarihi itibarıyla faaliyetlerinden hak kazandığı ile KDV iade tutarlarıdır.
Grup'un kısa vadeli diğer alacaklarına ilişkin kredi ve kur riskine ilişkin detaylar Dipnot 33'te açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli diğer borçları aşağıdaki gibidir:
| İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| 24.531.727 | 42.008.177 | |
| 24.531.727 | 42.008.177 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflara diğer borçlar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Kamu idarelerine borçlar | 24.531.727 | 42.008.177 |
| 24.531.727 | 42.008.177 | |
Grup'un kısa vadeli diğer borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Dipnot 33'te açıklanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflara diğer borçlar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Kamu idarelerine borçlar | - | - |
| - | - | |
Grup'un uzun vadeli diğer borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Dipnot 33'te açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla stoklar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Mamül / Konserve ton balığı ve benzerleri | 312.709.461 | 156.480.348 |
| İlk madde ve malzeme/ Ton balığı ve ambalaj | ||
| malzemeleri | 258.751.280 | 214.291.768 |
| Yarı mamül / Ton balığı ve benzeri ara mamuller | 130.782.394 | 127.828.831 |
| Ticari mallar / Sandviçler ve benzerleri | 135.407.209 | 109.907.607 |
| 837.650.344 | 608.508.554 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla stoklar üzerinde ipotek/rehin tutarı bulunmamaktadır (31 Aralık 2022: Bulunmamaktadır).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yılda, Grup'un stok değer düşüklüğü politikalarına göre hareket görmeyen stoklar ve net gerçekleşebilir değer değerlemelerine göre stoklarla ilgili değer düşüklüğü bulunmamaktadır (31 Aralık 2022: Bulunmamaktadır).
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla tüm stoklar üzerindeki sigorta tutarı 1.061.257.662 TL olup, kayıtlı değerler sigorta altındadır (31 Aralık 2022: 630.567.566TL).
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kısa vadeli peşin ödenmiş giderler aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflara peşin ödenmiş giderler (Dipnot 7) | 121.193.154 | 429.176.741 |
| Tedarikçilere verilen avanslar (*) |
127.728.819 | 286.711.497 |
| Gelecek aylara ait giderler | 57.341.556 | 3.593.673 |
| Toplam | 306.263.529 | 719.481.911 |
(*) 31 Aralık 2023 tedarikçilere verilen avansların 41.511.423 TL kısmı balık alımı için verilen avanslardan oluşmaktadır (31 Aralık 2022: 96.115.954 TL).
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kısa vadeli ertelenmiş gelirler aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Müşteri sözleşmelerinden doğan yükümlülükler (*) |
28.135.543 | 71.731.522 |
| Toplam | 28.135.543 | 71.731.522 |
(*) Grup'un yurtiçi ve yurt dışı müşterilerinden elde ettiği avans bakiyelerinden oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla uzun vadeli ertelenmiş gelirler bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
| Yer altı ve Yerüstü |
Tesis, makine ve |
Yapılmakta olan |
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Maliyet değeri | Arazi ve arsalar | Düzenleri | Binalar | cihazlar | Taşıtlar | Demirbaşlar | Özel maliyetler | yatırımlar | Toplam |
| 1 Ocak 2022 açılış bakiyesi |
1.392.126.476 | 2.533.171 | 593.055.412 | 324.975.281 | 134.651.302 | 95.504.220 | 6.664.597 | - | 2.549.510.459 |
| İlaveler | 1.084.459 | - | 43.534.061 | 172.650.798 | 17.521.632 | 37.256.851 | 691.825 | 34.087.536 | 306.827.162 |
| Yeniden değerleme etkisi | 676.062.873 | - | 173.693.148 | 25.198.386 | - | - | - | - | 874.954.407 |
| İşletme birleşmesi etkisi | 25.573.260 | - | 177.752.781 | 120.099.468 | 2.473.674 | 2.938.876 | - | - | 328.838.059 |
| Yabancı para çevrim farkı | 55.559.598 | 34.450.734 | 18.943.337 | 246.560 | 1.102.538 | - | - | 110.302.767 | |
| Çıkışlar | (13.082.201) | - | - | (21.028.438) | (2.668.455) | (41.575) | - | - | (36.820.669) |
| 31 Aralık 2022 kapanış bakiyesi |
2.137.324.465 | 2.533.171 | 1.022.486.136 | 640.838.832 | 152.224.713 | 136.760.910 | 7.356.422 | 34.087.536 | 4.133.612.185 |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi |
2.137.324.465 | 2.533.171 | 1.022.486.137 | 640.838.832 | 152.224.713 | 136.760.910 | 7.356.422 | 34.087.536 | 4.133.612.187 |
| İlaveler Yeniden değerleme etkisi |
9.170.285 423.175.569 |
771.964 - |
40.614.480 (42.419.805) |
128.691.962 (29.997.725) |
38.548.026 | 33.452.317 | 22.622.580 - |
43.807.537 - |
317.679.151 350.758.039 |
| Transferler | - | - | - | 31.564.951 | - | - | - | (31.564.951) | - |
| Yabancı para çevrim farkı | (3.756.674) | - | (32.508.313) | (20.143.711) | 10.581.177 | 3.448.385 | - | - | (42.379.136) |
| Çıkışlar | - | - | - | - | (2.552.409) | (102.008) | (86.555) | - | (2.740.972) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi |
2.565.913.645 | 3.305.135 | 988.172.499 | 750.954.309 | 198.801.507 | 173.559.604 | 29.892.447 | 46.330.122 | 4.756.929.268 |
| Birikmiş amortisman | |||||||||
| 1 Ocak 2022 açılış bakiyesi |
- | 196.385 | 43.284.635 | 197.921.969 | 25.068.752 | 60.032.724 | 5.130.548 | - | 331.635.013 |
| Dönem amortismanı | - | 111.291 | 12.512.495 | 27.620.192 | 25.073.948 | 10.412.931 | 498.820 | - | 76.229.677 |
| Yabancı para çevrim farkı |
- | - | 165.855 | 6.054.343 | 7.690 | 9.382 | - | - | 6.237.270 |
| Çıkışlar 31 Aralık 2022 kapanış bakiyesi |
- - |
- 307.676 |
- 55.962.985 |
(21.028.438) 210.568.066 |
(332.765) 49.817.625 |
(1.386) 70.453.651 |
- 5.629.368 |
- - |
(21.362.589) 392.739.371 |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi |
- | 307.676 | 55.962.985 | 210.568.066 | 49.817.625 | 70.453.651 | 5.629.368 | - | 392.739.371 |
| Dönem amortismanı Yabancı para çevrim farkı |
- | 119.868 - |
17.933.435 1.610.038 |
40.870.946 (6.228.592) |
26.692.390 144.082 |
13.816.731 171.618 |
1.600.049 | - | 101.033.419 (4.302.854) |
| Çıkışlar | - | - | - | - | (1.604.127) | (12.301) | (20.196) | - | (1.636.624) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi |
- | 427.544 | 75.506.458 | 245.210.420 | 75.049.970 | 84.429.699 | 7.209.221 | - | 487.833.312 |
| 31 Aralık 2023 itibarıyla net defter değeri |
2.565.913.645 | 2.877.591 | 912.666.041 | 505.743.889 | 123.751.537 | 89.129.905 | 22.683.226 | 46.330.122 | 4.269.095.956 |
| 31 Aralık 2022 itibarıyla net defter değeri |
2.137.324.465 | 2.225.495 | 966.523.152 | 430.270.766 | 102.407.088 | 66.307.259 | 1.727.054 | 34.087.536 | 3.740.872.815 |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait, satışların maliyeti, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri ve araştırma ve geliştirme giderleri içerisinde muhasebeleştirilen amortisman ve itfa giderlerinin toplam tutarları sırasıyla 71.974.483TL, 27.115.377 TL, 28.027.935 TL ve 2.875.053 TL'dir (31 Aralık 2022: 42.587.032 TL, 20.103.529 TL, 19.364.739 TL ve 4.845.910 TL).
Grup'un sahip olduğu arsa ve binalar ile makine teçhizat ve tesisleri değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerinden gösterilmiştir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un mülkiyetinde bulunan arsa ve binaların ile makine teçhizat ve tesisleri gerçeğe uygun değeri, Grup'tan bağımsız bir değerleme şirketi tarafından 16 Şubat 2024 tarihinde tespit edilmiştir. Söz konusu bağımsız değerleme şirketi, SPK tarafından yetkilendirilmiş olup sermaye piyasası mevzuatı uyarınca gayrimenkul değerleme yetkisine haizdir.
Sahip olunan arsa ve binaların gerçeğe uygun değeri gayrimenkulün niteliğine göre emsal karşılaştırma yaklaşımı yöntemine göre belirlenmiştir, emsalin temsil etmediği durumlarda, konu gayrimenkul üzerinde imar durumunun izin verdiği ölçüde geliştirme yapılandırma programları geliştirilmiştir. Sahip olunan makine ve teçhizatların gerçeğe uygun değeri ise maliyet oluşumları analizi yöntemine göre belirlenmiştir.
İlgili gayrimenkullerin değer artışı özkaynaklar altında maddi duran varlık yeniden değerleme artışları hesabında kayıtlara alınmıştır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yeniden değerleme metodu ile ölçülen arsalarına ilişkin gerçeğe uygun değer hiyerarşisi seviyesi 3, makine ve teçhizatların gerçeğe uygun değer hiyerarşisi 3'tür. 31 Aralık 2023 itibariyla özkaynaklar altındaki maddi duran varlık yeniden değerleme artışları hesabına konu edilen tutar ertelenmiş vergi etkisi hariç 350.758.039 TL'dir.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Grup geçmişten ölçüm yöntemi olarak maliyet modelinden yeniden değerleme modeline geçiş yaptığı maddi duran varlık grupları olan arsaları, binaları ve makine, teçhizat ve tesisleri için maliyet modeli kullanılmış olsaydı bu çerçevede muhasebeleştirilecek maliyet değerleri sırasıyla 936.367.812 TL, 497.179.035 TL, 725.344.883 TL ,binaları ve makine,teçhizat ve tesisleri için amortisman değerleri sırasıyla 72.490.735 TL, 236.933.210 TL olacaktı.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sabit kıymetler üzerindeki ipotek tutarı 1.971.069.200 TL'dir (31 Aralık 2022: 524.231.078 TL).
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklar üzerindeki sigorta teminat tutarı 563.153.870 TL'dir (31 Aralık 2022: 349.909.326 TL).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait maddi olmayan duran varlık hareket tabloları aşağıdaki gibidir:
| Geliştirme | ||||
|---|---|---|---|---|
| Lisanslar | Marka | harcamaları | Toplam | |
| Maliyet değeri | ||||
| 1 Ocak 2022 bakiyesi | 37.675.872 | - | 15.628.005 | 53.303.877 |
| İlaveler | 17.677.569 | - | 8.148.155 | 25.825.724 |
| İşletme birleşmesi etkisi | 23.621.064 | 185.077.509 | - | 208.698.573 |
| Yabancı para çevrim farkı |
(752.633) | 18.996.396 | - | 18.243.763 |
| 31 Aralık 2022 bakiyesi | 78.221.872 | 204.073.905 | 23.776.160 | 306.071.937 |
| 1 Ocak 2023 bakiyesi | 78.221.872 | 204.073.905 | 23.776.160 | 306.071.937 |
| İlaveler | 2.654.207 | - | 8.715.956 | 11.370.163 |
| Yabancı para çevrim farkı | (3.859.017) | (417.937) | - | (4.276.954) |
| 31 Aralık 2023 bakiyesi | 77.017.062 | 203.655.968 | 32.492.116 | 313.165.146 |
| Marka | Geliştirme | |||
|---|---|---|---|---|
| İtfa payı | Lisanslar | harcamaları | Toplam | |
| 1 Ocak 2022 açılış bakiyesi | 23.797.663 | - | 1.027.954 | 24.825.617 |
| Cari dönem itfa gideri | 2.599.213 | - | 2.024.358 | 4.623.571 |
| Yabancı para çevrim farkı | (3.040.487) | - | - | (3.040.487) |
| 31 Aralık 2022 bakiyesi | 23.356.389 | - | 3.052.312 | 26.408.701 |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 23.356.389 | - | 3.052.312 | 26.408.701 |
| Cari dönem itfa gideri | 4.808.264 | - | 3.150.221 | 7.958.485 |
| Yabancı para çevrim farkı | (992.674) | - | - | (992.674) |
| 31 Aralık 2023 bakiyesi | 27.171.979 | - | 6.202.533 | 33.374.512 |
| Net defter değeri | ||||
| 31 Aralık 2023 bakiyesi | 49.845.083 | 203.655.968 | 26.289.583 | 279.790.634 |
| 31 Aralık 2022 bakiyesi | 54.865.483 | 204.073.905 | 20.723.848 | 279.663.236 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde cari dönem itfa giderleri genel yönetim giderlerine dahil edilmiştir. 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un işletme içerisinde oluşturulmuş maddi olmayan duran varlığı bulunmamaktadır. 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yılda 3.150.221 TL tutarındaki geliştirme harcamaları giderleştirip, araştırma ve geliştirme giderlerine dahil edilmiştir (2022: 2.024.358TL). 31 Aralık 2023 itibarıyla Markalar üzerinde değer düşüklüğü bulunmamaktadır.
Depo kiralamaları kullanım hakkı varlıkları şeklinde ayrı olarak sunulmuştur.
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak itibarıyla bakiye | 20.347.305 | 6.485.946 |
| İlave | 29.073.785 | 19.909.321 |
| Cari dönem amortisman gideri (*) | (21.000.944) | (6.047.962) |
| 31 Aralık itibarıyla bakiye | 28.420.146 | 20.347.305 |
(*) Kullanım hakkı varlıklarına ilişkin amortisman giderleri pazarlama, satış ve dağıtım giderleri altında muhasebeleştirilmiştir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması çerçevesinde Bakanlar Kurulu'nun 27 Aralık 1994 tarih ve 94/6401 sayılı kararına dayanılarak hazırlanan "Para Kredi Koordinasyon Kurulu"nun 18 Haziran 1998 tarih 98/12 sayılı kararı uyarınca azami ödeme oranı, baraj miktarı sınırlamaları dahilinde miktara dayalı olarak "98/07 tebliğ" uyarınca "Su, Meyve Sebze Ürünleri, Donmuş Ürünler ve Konserve Ürünleri İhracat İadesi" yardımları alınmaktadır. Grup, ihracat iadelerini, ihracat yapıldığı anda tahakkuk esasına göre muhasebeleştirmektedir. Hazırlanmış ve konserve edilmiş balık ihracatında 550 TL/ton destekleme ödenmektedir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla alınan destek tutarı yoktur (31 Aralık 2022: 2.383.565 TL).
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, uzun vadeli karşılıklar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar | ||
| (Dipnot 18) | 63.566.263 | 47.418.280 |
| 63.566.263 | 47.418.280 |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un teminat, rehin, ipotek ve kefalet ("TRİK") pozisyonuna ilişkin tablo aşağıdaki gibidir:
| TL Karşılığı | TL | Avro | |
|---|---|---|---|
| A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİK'ler in toplam tutarı | 2.403.035.211 | 1.490.966.011 | 28.000.000 |
| Teminat | 404.466.011 | 404.466.011 | - |
| Rehin | 27.500.000 | 27.500.000 | - |
| İpotek | 1.971.069.200 | 1.059.000.000 | 28.000.000 |
| B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | 48.014.498 | 48.014.498 | - |
| Teminat | 48.014.498 | 48.014.498 | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİK'lerin | |||
| toplam tutarı | - | - | - |
| Teminat | - | - | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| D. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı | 96.176.000 | 96.176.000 | - |
| i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | 96.176.000 | 96.176.000 | - |
| Teminat | - | - | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - |
| Teminat | - | - | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - |
| Teminat | - | - | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| Toplam TRİK | 2.547.225.709 | 1.635.156.509 | 28.000.000 |
31 Aralık 2023
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2022
| TL Karşılığı | TL | Avro | |
|---|---|---|---|
| A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİK'ler in toplam tutarı | 730.353.340 | 265.112.738 | 14.163.734 |
| Teminat | 160.809.715 | 122.584.180 | 1.163.734 |
| Rehin | 45.312.548 | 45.312.548 | - |
| İpotek | 524.231.078 | 97.216.011 | 13.000.000 |
| B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | 57.161.985 | 57.161.985 | - |
| Teminat | 57.161.985 | 57.161.985 | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİK'lerin | |||
| toplam tutarı | - | - | - |
| Teminat | - | - | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| D. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı | 109.040.114 | 109.040.114 | - |
| i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | 109.040.114 | 109.040.114 | - |
| Teminat | - | - | |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - |
| Teminat | - | - | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - |
| Teminat | - | - | - |
| Rehin | - | - | - |
| İpotek | - | - | - |
| Toplam TRİK | 896.555.439 | 431.314.837 | 14.163.734 |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
Grup'un vermiş olduğu diğer TRİK'lerin Grup'un özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla %2,55'tir (31 Aralık 2022: %3,22).
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un teminat, rehin, ipotek ve kefalet ilişkin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Verilen teminat/ rehin / ipotekler/kefalet |
|||||
| Para birimi | Orijinal Tutar |
TL Karşılığı | Orjinal Tutar |
TL Karşılığı | |
| Verilen teminat mektupları | TL | 452.430.509 | 452.430.509 | 109.037.213 | 179.663.778 |
| Verilen teminat senetleri | TL | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 82.386 |
| Verilen teminat mektupları | Avro | - | - | 1.163.734 | 38.225.535 |
| Teminata verilen taşıt ipotekleri | TL | 27.500.000 | 27.500.000 | 27.500.000 | 45.312.548 |
| Teminata verilen gayrimenkul ipotekleri | TL | 1.059.000.000 | 1.059.000.000 | 59.000.000 | 97.216.011 |
| Teminata verilen gayrimenkul ipotekleri | Avro | 28.000.000 | 912.069.200 | 13.000.000 | 427.015.067 |
| Teminata verilen hisse senetleri | TL | 96.176.000 | 96.176.000 | 66.176.000 | 109.040.114 |
| Toplam | 2.547.225.709 | 896.555.439 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, verilen teminatlar 2.547.225.709 TL ve 896.555.439 TL tutarında mal ve hizmet alımlarına ilişkin olarak tedarikçilere, devam eden davalara ilişkin olarak mahkemelere, vergi otoritelerine, bankalara verilen gayrimenkul ipotekleri ve diğer düzenleyici kurumlara verilen teminat mektuplarından oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla maddi duran varlıklar üzerindeki ipotek ve rehinlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| Şirket | Veriliş yeri | Türü | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|---|---|
| Dardanel Önentaş | Denizbank | İpotek | 1.971.069.200 | 524.231.078 |
| Dardanel Önentaş | Ziraat Bankası | Rehin | 27.500.000 | 45.312.547 |
| 1.998.569.200 | 569.543.625 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un binaları ve taşıtları üzerinde kullanılan kredilere karşılık sırasıyla 1.998.569.200 TL ile 569.543.625 TL tutarında ipotek bulunmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, alınan teminatların niteliği ve tutarları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Alınan teminat/ rehin / ipotekler/kefalet |
|||||
| Orijinal | Orjinal | ||||
| Para birimi | Tutar | TL Karşılığı | Tutar | TL Karşılığı | |
| Alınan teminat mektupları | TL | 64.173.000 | 64.173.000 | 29.437.524 | 48.505.063 |
| Alınan gayrimenkul ipotekleri | TL | 13.200.000 | 13.200.000 | 7.050.000 | 11.616.489 |
| Alınan taşıt rehinleri | TL | 2.915.000 | 2.915.000 | 2.095.000 | 3.451.992 |
| Alınan teminat senetleri | TL | 2.150.000 | 2.150.000 | - | - |
| Alınan teminat senetleri | Avro | - | - | 65.000 | 2.135.075 |
| Alınan teminat mektupları | Avro | 500.000 | 16.286.950 | 690.000 | 22.664.646 |
| Alınan teminat çekleri | TL | 1.000.000 | 1.000.000 | - | - |
| Toplam | 99.724.950 | 88.373.265 |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Kullanılmayan izin karşılıkları | 14.375.790 | 11.845.485 |
| 14.375.790 | 11.845.485 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kullanılmayan izin karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak bakiyesi | 11.845.485 | 3.492.797 |
| Cari yıl karşılığı | 7.186.814 | 8.341.986 |
| Parasal kayıp/ kazanç | (4.656.509) | 10.702 |
| 31 Aralık bakiyesi | 14.375.790 | 11.845.485 |
İzin karşılığı tutarı kalan izin gününün günlük ücret ile çarpılması sonucu hesaplanır.
Türkiye'de mevcut kanunlar çerçevesinde, Şirket ve Türkiye'deki bağlı ortaklık ve müştereken kontrol edilen ortaklıklarda bir yıllık hizmet süresini dolduran ve herhangi bir geçerli nedene bağlı olmaksızın işine son verilen, askerlik hizmeti için göreve çağrılan, vefat eden, erkekler için 25, kadınlar için 20 yıllık hizmet süresini dolduran ve emeklilik yaşına gelmiş (kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş) personele kıdem tazminatı ödemesi yapılmak zorundadır. Mevzuatın 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla değişmesinden dolayı emekliliğe bağlı hizmet süresi ile ilgili belirli geçiş yükümlülükleri vardır.
Bu ödemeler 31 Aralık 2023 itibarıyla 30 günlük maaşın üzerinden en fazla tam 23.489,83 TL'ye göre (31 Aralık 2022: 15.371,40 TL) çalışılan yıl başına emeklilik ya da fesih günündeki orana göre hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı cari bazda hesaplanır ve konsolide finansal tablolara yansıtılır. Karşılık, Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanır.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup'un çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 "Çalışanlara Sağlanan Faydalar" standardı, Grup'un yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Temel varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta, 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ilişikteki konsolide finansal tablolarda yükümlülükler, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır.
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İskonto oranı | %2,54 | %0,00 |
| Varsayılan maaş artış/enflasyon oranı | %18 | %9,80 |
| Emeklilik olasılığı hesaplamada kullanılan devir hızı oranı | %18 | %9,80 |
Kıdem tazminatına ilişkin hakların imtiyaz anlaşması sonunda ödeneceği planlanmıştır. Buna bağlı olarak gelecekte ödenecek yükümlülüklerin bugünkü değerinin hesaplanmasında imtiyaz anlaşma süreleri dikkate alınmıştır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren yıllara ait kıdem tazminatı karşılığındaki
hareketler aşağıdaki gibidir:
| 2022 | |
|---|---|
| 20.113.980 | |
| 4.315.056 | |
| 1.505.275 | |
| (3.180.353) | |
| 15.861.331 | |
| 8.802.991 | |
| 63.566.263 | 47.418.280 |
| 2023 47.418.280 3.887.821 5.246.038 (10.095.282) 35.749.726 (18.640.320) |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Personele borçlar | 26.578.980 | 25.116.752 |
| Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri | 9.985.921 | 8.515.864 |
| 36.564.901 | 33.632.616 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Devreden katma değer vergisi ("KDV") | 32.908.458 | 49.226.404 |
| Diğer | 288.961 | 124.300 |
| 33.197.419 | 49.350.704 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, sırasıyla 2.285.426 TL ve 1.970.893 TL diğer duran varlıklar bulunmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Ödenecek vergi ve fonlar | 5.929.386 | 4.454.942 |
| Diğer | 113.815 | 195.448 |
| 6.043.201 | 4.650.390 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, diğer uzun vadeli yükümlülükler bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ödenmiş/çıkarılmış sermayesi 586.099.283 TL olup, her biri 1 TL nominal değerde 586.099.283 adet hamiline yazılı toplam 586.099.283 adet paya bölünmüştür (31 Aralık 2022: 586.099.283 TL / Kuruş nominal değerde 586.099.283 / hamiline yazılı toplam 586.099.283 adet pay).
Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ortağın Adı Soyadı/Ticaret | Nominal | Nominal | |||
| Unvanı | Pay türü | değer | % | değer | % |
| Niyazi Önen Holding A.Ş. | -- | 402.085.564 | 68,60 | 402.085.564 | 68,60 |
| Halka açık paylar | -- | 184.013.719 | 31,40 | 184.013.719 | 31,40 |
| Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye | 586.099.283 | 100.00 | 586.099.283 | 100.00 | |
| Sermaye Düzeltme Farkları | 1.805.417.568 | 1.805.417.568 | |||
| Düzeltilmiş Sermaye | 2.391.516.851 | 2.391.516.851 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Şirket'in 96.176.000 adet paya karşılık toplam 109.040.114 TL değerindeki payları kullanılan krediye karşılık banka/ finansal kuruluş lehine rehnedilmiştir (Dipnot 17).
Şirket'in kayıtlı sermaye tavanı 1.200.000.000 TL olup, beheri 1 TL nominal değerde 586.099.283 adet paydan oluşmaktadır. Hisse senetlerinde herhangi bir imtiyaz yoktur.
Pay ihraç primleri, iptal edilen ortaklık payları, kontrol gücü devam eden ortaklıkların pay satış karları gibi sermaye hareketleri dolayısıyla ortaya çıkan ve sermayenin bir parçası sayılan tutarların izlendiği kalemdir. Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarında paylara ilişkin primleri 50.791.530 TL'dir (31 Aralık 2022: 50.791.530 TL).
Paylara ilişkin iskontolar ise nominal değerin altında bir fiyatla ihraç edilen paylara ilişkin nominal değer ile ihraç fiyatı arasındaki fark nedeniyle oluşan negatif farkı göstermektedir. Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarındaki paylara ilişkin iskontoları bulunmamaktadır. (31 Aralık 2022: Bulunmamaktadır)
Önceki dönemlerin karından, kanun veya sözleşme kaynaklı zorunluluklar nedeniyle veya kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar için ayrılmış yedeklerdir. Bu yedekler, Şirket'in yasal kayıtlarındaki tutarlar üzerinden gösterilmekte olup, konsolide finansal tabloların TFRS'ye uygun olarak hazırlanmasında ortaya çıkan farklılıklar geçmiş yıllar kar/zararıyla ilişkilendirilmektedir.
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kardan ayrılan kısıtlanmış yedekleri 47.677.937 TL'dir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları
Kar veya zarar ile ilişkilendirilmeyerek diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilen maddi duran varlık değer artışları yedeğinden oluşmaktadır.
31 Aralık tarihlerinde sona eren dönemlerde maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışlarına ait hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Dönem başı bakiyesi | 779.499.592 | - |
| Gerçeğe uygun değer artışı | 310.663.001 | 779.499.592 |
| Dönem sonu bakiyesi | 1.090.162.593 | 779.499.592 |
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları/kayıpları:
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 35.749.725 TL (31 Aralık 2022: 15.861.331 TL kayıp) tutarında kıdem tazminatı karşılığına ilişkin diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilen aktüeryal kayıplardan oluşmaktadır.
Yabancı para çevrim farkları Grup'un yurtdışı faaliyetlerine ait finansal tablolarının geçerli para biriminden raporlama para birimine çevriminden kaynaklanan yabancı para kur farklarından oluşmaktadır. Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ilişikteki konsolide finansal tablolarında 176.773.412 TL (31 Aralık 2022: 28.587.816 TL) tutarında yabancı para çevrim farkı bulunmaktadır.
Net dönem karı dışındaki birikmiş kar/zararlar bu kalemde netleştirilerek gösterilir. Özleri itibarıyla birikmiş kar/zarar niteliğinde olan olağanüstü yedekler de birikmiş kar sayılır ve bu kalemde gösterilir. Grup'un konsolide finansal tablolarındaki geçmiş yıllar karları/zararlarının dağılımı aşağıda verilmektedir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Geçmiş yıllar karları/zararları | 108.677.427 | (156.433.755) |
| Toplam | 108.677.427 | (156.433.755) |
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 60.970.669 TL tutarında net dönem zararı bulunmaktadır (2022: net dönem karı 265.111.182 TL).
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarında enflasyona göre düzeltilmiş olarak sunduğu ilgili özkaynak kalemlerinin, 6762 Sayılı Kanun'a ve diğer mevzuata göre hazırlanmış finansal tablolarındaki enflasyona göre düzeltilmiş tutarlarla karşılaştırması aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 6762 Sayılı Kanun'a ve diğer mevzuata göre hazırlanmış finansal tablolarda yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar |
TMS/TFRS uyarınca hazırlanan finansal tablolarda yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar |
Geçmiş yıl zararlarında izlenen fark |
|---|---|---|---|
| Sermaye Düzeltme Farkları | 865.302.361 | 1.805.417.568 | 940.115.207 |
| Pay İhraç Primi | 30.825.168 | 50.791.530 | 19.966.362 |
| Yasal Yedekler | 28.935.542 | 47.677.937 | 18.742.395 |
Grup esas olarak; dondurulmuş gıda maddeleri, konserve ürünlerinin satışından ve soğuk depo, paketleme entegre tesis işletmeciliği hizmetlerinin sağlanmasından hasılat elde etmektedir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 dönemlerine ait satışlar aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | |
|---|---|
| 31 Aralık 2022 | |
| 4.847.696.351 | |
| 947.134.742 | |
| 1.299.921 | |
| 5.796.131.014 | |
| (96.812.416) | |
| (325.501.918) | |
| 6.467.566.572 | 5.373.816.680 |
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 6.392.572.613 724.487.080 - 7.117.059.693 (146.223.174) (503.269.947) |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde satışların maliyeti aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Satılan mamüller maliyeti (-) | (5.409.834.803) | (4.611.168.354) |
| Satılan hizmet maliyeti (-) | (35.310.063) | (19.456.613) |
| (5.445.144.866) | (4.630.624.967) |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Personel giderleri | (142.410.374) | (91.235.753) |
| Danışmanlık giderleri | (39.509.240) | (39.971.962) |
| Amortisman ve itfa payı giderleri | (28.027.935) | (19.364.739) |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler | (20.564.368) | (32.533.491) |
| Seyahat giderleri | (12.745.384) | (13.114.830) |
| Vergi, resim ve harç giderleri | (5.748.741) | (4.641.359) |
| Mahkeme ve noter giderleri | (2.746.081) | (2.094.135) |
| Kira giderleri | (2.420.575) | (596.257) |
| Diğer | (60.991.619) | (20.443.732) |
| (315.164.317) | (223.996.258) |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde pazarlama, satış ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Satış giderleri | (625.764.229) | (385.782.539) |
| Nakliye giderleri | (116.250.249) | (100.774.691) |
| Personel giderleri | (89.267.319) | (51.994.271) |
| Reklam giderleri | (89.106.300) | (73.492.871) |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler | (37.688.625) | (31.052.483) |
| Amortisman ve itfa payı giderleri | (27.115.377) | (20.103.529) |
| Yurtdışı ihracat giderleri | (20.420.850) | (18.209.694) |
| Vergi, resim ve harç giderleri | (12.266.586) | (14.669.108) |
| Seyahat giderleri | (7.918.172) | (6.018.820) |
| Kira giderleri | (5.005.606) | (1.285.795) |
| Danışmanlık giderleri | (2.648.449) | (3.014.251) |
| Diğer | (10.587.957) | (18.443.076) |
| (1.044.039.719) | (724.841.128) |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde araştırma ve geliştirme giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Personel giderleri | (11.243.290) | (6.078.985) |
| Amortisman ve itfa payı giderleri | (2.875.053) | (4.845.910) |
| Numune ve analiz giderleri | (1.340.342) | (852.482) |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler | (460.063) | (498.334) |
| Danışmanlık giderleri | (209.723) | (1.093.929) |
| Diğer | (2.666.497) | (3.666.074) |
| (18.794.968) | (17.035.714) |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde, esas faaliyetlerden diğer gelirler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur farkı geliri | 445.946.811 | 238.084.837 |
| Ticari alacaklara ilişkin vade farkı geliri | 70.223.345 | 76.344.559 |
| Ticari alacak ve borçlara ilişkin reeskont faiz geliri | 94.794.017 | 18.780.577 |
| Konusu kalmayan alacak karşılıkları | 997.152 | 23.579 |
| Diğer | 59.645.006 | 26.213.808 |
| 671.606.331 | 359.447.361 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde esas faaliyetlerden diğer giderler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur farkı gideri | (407.520.283) | (205.721.252) |
| Ticari alacak ve borçlara ilişkin reeskont faiz gideri | (80.005.011) | (22.626.879) |
| Değer düşüklüğüne uğramış alacak karşılığı (Dipnot 33) |
(8.262.119) | (9.792.623) |
| Kamu menfaatine yararlı kurumlara yapılan bağış ve yardımlar |
(3.022.459) | - |
| Mali ve idari cezalar | (153.552) | (557.622) |
| Diğer | (10.964.567) | (5.008.122) |
| (509.927.991) | (243.706.498) |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde yatırım faaliyetlerinden gelirler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Pazarlıklı satın alımdan kaynaklanan kazanç(Dipnot 3) | - | 172.081.751 |
| Fon satış karları | 4.080.638 | - |
| Maddi duran varlık satış karları | 656.820 | 2.530.357 |
| 4.737.458 | 174.612.108 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde, çeşit esasına göre sınıflandırılmış giderler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Satılan mamül maliyeti | (5.337.860.320) | (4.568.581.322) |
| Satış giderleri | (625.764.229) | (385.782.539) |
| Çalışanlara sağlanan fayda giderleri | (242.920.983) | (149.309.009) |
| Amortisman ve itfa giderleri (Dipnot 12, 13 ve 14) |
(129.992.848) | (86.901.210) |
| Nakliye giderleri | (116.250.249) | (100.774.691) |
| Reklam ve tanıtım giderleri | (89.106.300) | (73.492.871) |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler | (58.713.056) | (64.084.308) |
| Danışmanlık giderleri | (42.367.412) | (44.080.142) |
| Satılan hizmet maliyeti | (35.310.063) | (19.456.613) |
| Seyahat ve temsil ağırlama giderleri | (20.663.556) | (19.133.650) |
| Yurtdışı ihracat giderleri | (20.420.850) | (18.209.694) |
| Vergi ve harç giderleri | (18.015.327) | (19.310.467) |
| Mahkeme ve noter giderleri | (2.746.081) | (2.094.135) |
| Kira giderleri | (7.426.181) | (1.882.052) |
| Numune ve analiz giderleri | (1.340.342) | (852.482) |
| Diğer giderler | (74.246.073) | (42.552.882) |
| Toplam | (6.823.143.870) | (5.596.498.067) |
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Satışların maliyeti | (71.974.483) | (42.587.032) |
| Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (Dipnot 25) |
(27.115.377) | (20.103.529) |
| Genel yönetim giderleri (Dipnot 25) | (28.027.935) | (19.364.739) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (Dipnot 25) | (2.875.053) | (4.845.910) |
| (129.992.848) | (86.901.210) |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yılda amortisman ve itfa giderlerinin 101.033.419 TL (2022: 76.229.677 TL) tutarındaki kısmı maddi duran varlıklardan 7.958.485 TL (2022: 4.623.571 TL) tutarında kısmı maddi olmayan duran varlıklardan kaynaklanmaktadır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Satışların maliyeti | (307.198.061) | (288.638.978) |
| Genel yönetim giderleri (Dipnot 24) | (142.410.374) | (91.235.753) |
| Satış, pazarlama ve dağıtım giderleri (Dipnot 24) | (89.267.319) | (51.994.271) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (Dipnot 24) | (11.243.290) | (6.078.985) |
| (550.119.044) | (437.947.987) |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde, finansman gelirleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Kur farkı geliri | - | 23.765 |
| - | 23.765 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona dönemlerde, finansman giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Kur farkı gideri | (572.494.862) | (247.921.289) |
| Kredi faiz giderleri | (420.422.472) | (265.028.855) |
| (992.917.334) | (512.950.144) |
Bu kalemde, diğer kapsamlı gelir unsuru olarak tanımlanan ve ortaya çıktıkları dönemde doğrudan özkaynak unsuru olarak raporlanan ve hiçbir durumda kâr veya zarara aktarılamayacak aşağıdakiler gibi diğer kapsamlı gelir unsurları izlenir:
- Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artış/azalışları
- Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları/kayıpları
Bu kalemde, diğer kapsamlı gelir unsuru olarak tanımlanan ve ortaya çıktıkları dönemde doğrudan özkaynak unsuru olarak kaydedilen ve sonradan kâr veya zarara aktarılabilen aşağıdakiler gibi diğer kapsamlı gelir unsurları izlenir:
- Yabancı para çevrim farkları
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Şirket ve Türkiye'de yerleşik bağlı ortaklıkları, Türkiye'de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir.
Türkiye'de kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilerek, vergi yasalarında yer alan istisnaların indirilerek bulunacak yasal vergi matrahına uygulanan kurumlar vergisi genel oranı 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla %20 olarak uygulanmaktaydı. Ancak, 15 Temmuz 2023 tarihli ve 32249 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 21. Maddesi uyarınca, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun kurumlar vergisi oranını düzenleyen 32. maddesinde yapılan değişikliklerle; 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere kurumlar vergisinde uygulanan genel oran %20'den %25'e çıkarılmıştır. Dolayısıyla Şirket ve Türkiye'de yerleşik bağlı ortaklıkları 2023 yılına ait dönem vergisi hesaplamasında % 25 vergi oranını kullanmıştır.
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298'inci maddesi kapsamında, 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla mali tabloların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması için gerekli koşullar gerçekleşmiştir. Ancak 29 Ocak 2022 tarih ve 31734 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7352 sayılı "Vergi Usul Kanunu İle Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun geçici 33'üncü maddesi uyarınca:
Geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 298'inci madde kapsamındaki enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın 2021 ve 2022 hesap dönemleri ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde mükerrer mali tabloların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacağı,
31 Aralık 2023 tarihli mali tabloların ise kurumlar vergisi matrahına etkisi olmayacak şekilde enflasyon düzeltmesine tabi tutulacağı,
hüküm altına alınmıştır.
30 Aralık 2023 tarihli ve 32415 sayılı 2. mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan "555 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca Türkiye'de faaliyet gösteren işletmelerin 2023 hesap dönemine ilişkin mali tablolarının enflasyon düzeltmesine tabi tutulması esastır. Söz konusu enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolar 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren hazırlanacak vergi beyannamelerinde bir açılış bilançosu bazı teşkil edecek olup 2023 yılına ait dönem vergisi hesaplamasında enflasyon etkileri dikkate alınmayacaktır.
Söz konusu değişiklik kapsamında, 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranı % 25'dir. (31 Aralık 2022: %23).
Vergi Usul Kanunu'nun geçici 33'üncü maddesine göre 31 Aralık 2023 tarihli mali tabloların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasından kaynaklanan vergi etkileri 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ertelenmiş vergi hesaplamasına dahil edilmiştir.
Söz konusu değişiklik kapsamında, Grup, ortaya çıkan geçici farkların geri kazanılabilir olduğu dönemler dikkate alındığında ilgili vergi oranı değişikliğinin konsolide finansal tablolardaki etkisinin önemsiz olması nedeniyle 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolarda ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, geçici farkların 2022, 2023 ve sonraki dönemlerde vergi etkisi oluşturacak kısımların tamamı için %25 oranı ile hesaplamıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla her bir ülkedeki yürürlükteki vergi mevzuatları dikkate alınarak ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir:
| Ülke | Vergi oranı |
|---|---|
| Türkiye | % 25 |
| Yunanistan | %22 |
Türkiye'de vergi mevzuatı, Şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir.
Türkiye'de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye'de mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye'de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %15 gelir vergisine tabidir.
Türkiye'de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye'de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir. Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır.
Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır. Ayrıca, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları gayrimenkullerinin (taşınmazlarının) kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların %75'lik kısmı, 31 Aralık 2017 itibarıyla kurumlar vergisinden istisnadır. Bununla birlikte, 7061 sayılı kanunla yapılan değişiklikle bu oran taşınmazlar açısından %75'ten %50'ye indirilmiş ve 2018 yılından itibaren hazırlanacak vergi beyannamelerinde bu oran %50 olarak kullanılmaktadır.
İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir.
Türkiye'de ödenecek vergiler konusunda vergi idaresi ile mutabakat sağlama gibi bir uygulama yoktur. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dört ay içerisinde verilir. Vergi incelemesine yetkili makamlar, hesap dönemini takip eden beş yıl süresince vergi beyannamelerini ve bunlara temel olan muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve bulguları neticesinde yeniden tarhiyat yapabilirler.
Temettü dağıtımları üzerinde stopaj yükümlülüğü olup, bu stopaj yükümlülüğü temettü ödemesinin yapıldığı dönemde tahakkuk edilir. Türkiye'de bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye'de yerleşik kurumlara yapılanlar dışındaki temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Dar mükellef kurumlara ve gerçek kişilere yapılan kar dağıtımlarına ilişkin stopaj oranlarının uygulamasında, ilgili Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında yer alan stopaj oranları da göz önünde bulundurulur. Geçmiş yıllar karlarının sermayeye eklenmesi, kar dağıtımı sayılmamaktadır, dolayısıyla stopaj vergisine tabi değildir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Türkiye'de, transfer fiyatlandırması düzenlemeleri Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı" başlıklı 13 üncü maddesinde belirtilmiştir. Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki 18 Kasım 2007 tarihli tebliğ uygulama ile ilgili detayları düzenlemektedir.
Vergi mükellefi, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Bu gibi transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı kurumlar vergisi için kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınır.
Dönem vergi gideri ile ertelenmiş vergi gideri tutarları belirlenirken, Grup belirsiz vergi pozisyonlarını ve ödenmesi gerekecek ek vergi ve faiz yükümlülüğü olup olmadığını dikkate almaktadır. Bu değerlendirme gelecekteki olaylarla ilgili birçok mesleki kanaat içerebilir ve tahmin ve varsayımlara dayanmaktadır. Grup'un mevcut vergi yükümlülüğünün yeterliliği ile ilgili mesleki kanaatini değiştirecek yeni bilgiler ortaya çıkması durumunda vergi yükümlülüğündeki bu değişim, bu durumun belirlendiği döneme ait vergi giderini etkileyecektir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde vergi geliri/gideri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak -31 | 1 Ocak -31 | |
|---|---|---|
| Aralık 2023 | Aralık 2022 | |
| Vergi gideri | (6.611.558) | (3.045.794) |
| Cari dönem kurumlar vergisi gideri | (6.611.558) | (3.045.794) |
| Ertelenmiş vergi geliri | 173.572.453 | 186.400.122 |
| Geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi geliri | 173.572.453 | 186.400.122 |
| Kar veya zararda muhasebeleştirilen vergi gideri | 166.960.895 | 183.354.328 |
| Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen vergi geliri/(gideri) | (33.465.575) | (89.920.369) |
| Toplam vergi geliri | 133.495.320 | 93.433.959 |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Etkin vergi oranının mutabakatı
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllarda raporlanan vergi geliri/(gideri), vergi öncesi kar/(zarar) üzerinden yasal vergi oranı kullanılarak hesaplanan tutardan farklıdır. İlgili mutabakat dökümü aşağıdaki gibidir:
| % | 2023 | % | 2022 | |
|---|---|---|---|---|
| Dönem karı/(zararı) | (60.970.669) | 265.111.182 | ||
| Toplam gelir vergisi (gideri)/geliri | 166.960.895 | 183.354.328 | ||
| Vergi öncesi kar/(zarar) | (227.931.564) | 81.757.136 | ||
| Şirketin yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi | 25 | 56.982.891 | 23 | (20.439.284) |
| Kanunen kabul edilmeyen giderler | (28.591.418) | (18.802.344) | ||
| Nakdi sermaye artış indirimi | - | 3.701.166 | ||
| İndirim ve istisnalar | (33.337.172) | (8.169.314) | ||
| Enflasyon muhasebesinden kaynaklanan etki | 174.816.829 | 234.852.082 | ||
| Diğer düzeltmelerin etkisi | (2.910.235) | (7.787.978) | ||
| Dönem vergi geliri | 25 | 166.960.895 | 23 | 183.354.328 |
Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki vergi indirimine konu olmayan şerefiye ve muhasebeye ve vergiye konu olmayan ilk defa kayıtlara alınan varlık ve yükümlülük farkları hariç geçici farklar üzerinden hesaplanır.
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kullanılmamış mali zararı bulunmamaktadır (31 Aralık 2022: Bulunmamaktadır.).
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlerde ait ertelenmiş vergi gelir/(giderinin) hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 2023 |
Kar/ zararda muhasebeleştirilen kısım |
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen kısım |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar ve ticari borçlar | 1.489.806 | 3.862.297 | - | 5.352.103 |
| Maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar |
(116.971.050) | 169.255.039 | (40.095.040) | 12.188.949 |
| Kıdem tazminatı karşılıkları | 12.603.027 | 1.942.133 | 6.629.465 | 21.174.625 |
| Diğer | (14.764.683) | (1.487.016) | - | (16.251.699) |
| Vergi varlıkları/(yükümlülükleri) | (117.642.900) | 173.572.453 | (33.465.575) | 22.463.978 |
| 1 Ocak 2022 |
İşletme birleşmesi |
Kar/ zararda muhasebeleştiril en kısım |
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen kısım |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar ve ticari borçlar | 429.394 | - | 1.060.412 | - | 1.489.806 |
| Maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar |
(161.046.024) | (47.300.130) | 186.829.919 | (95.454.815) | (116.971.050) |
| Kıdem tazminatı karşılıkları | 7.779.517 | - | (710.936) | 5.534.446 | 12.603.027 |
| Diğer | (13.985.410) | - | (779.273) | - | (14.764.683) |
| Vergi varlıkları/(yükümlülükleri) |
(166.822.523) | (47.300.130) | 186.400.122 | (89.920.369) | (117.642.900) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 tarihinde adi ve seyreltilmiş pay başına kazanç/kayıp (0,10) TL ve (31 Aralık 2022: 0,45 kazanç TL) tutarındaki ana şirket paydaşlarına ait dönem karlarının/(zararlarının) ilgili dönemdeki (58.483.874)TL (2022: 265.111.182 TL) ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanmıştır. Ana şirketlerin paydaşlarına ait pay başına kazanç/(kayıp) hesaplaması aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Ana şirket paydaşlarına ait net dönem karı/(zararı) | (60.970.669) | 265.111.182 |
| Dönem boyunca mevcut olan payların ortalama sayısı | 586.099.283 | 586.099.283 |
| Pay başına karı/(zararı) | (0,10) | 0,45 |
Şirket finansal araçların kullanımına bağlı olarak aşağıdaki risklere maruz kalabilmektedir:
Bu dipnot Grup'un yukarıda belirtilen risklere maruz kalma durumu, Grup'un hedefleri, riski ölçmek ve yönetmek için olan politika ve süreçler ve Grup'un sermayeyi yönetimi ile ilgili bilgi sunmaktadır.
Şirket'in Yönetim Kurulu, Grup'un risk yönetim çerçevesinin belirlenmesinden ve gözetiminden genel olarak sorumludur.
Grup'un risk yönetim politikaları, karşılaşılacak riskleri saptamak ve analiz etmek, uygun risk limitlerini belirlemek ve kontrollerini kurmak ile riskleri ve risklerin limitlere bağlılığını gözlemlemek amacıyla belirlenmiştir. Risk yönetimi politikaları ve sistemleri Grup'un faaliyetlerindeki ve piyasa şartlarındaki değişiklikleri yansıtacak şekilde düzenli olarak gözden geçirilir. Grup eğitimler ve yönetim standart ve prosedürleri vasıtasıyla, tüm çalışanların rol ve sorumluluklarını anladığı disiplinli ve yapıcı bir kontrol ortamı geliştirmeyi hedeflemektedir.
Grup Denetim Komitesi, yönetimi, Grup'un risk yönetimi politika ve prosedürlerine uygunluğu açısından denetler ve Grup'un karşılaştığı risklere bağlı olarak risk yönetimi çerçevesinin yerine getirmesi esnasında destek vermektedir. İç denetim bölümü, risk yönetimi politika ve prosedürlerinin düzenli ve özel olarak değerlendirmelerini yapar ve sonuçları Denetim Komitesine raporlar.
Kredi riski, bir müşterinin veya karşı tarafın finansal araçlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesinden kaynaklanmakta olup temel olarak, Grup'un ticari alacakları ve borçlanma senetlerindeki yatırımlardan doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır.
Finansal varlıkların defter değerleri maruz kalınan azami kredi riskini göstermektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Finansal risk yönetimi (devamı)
Grup'un maruz kaldığı kredi riski temel olarak her bir müşterinin kendi bireysel özelliklerinden etkilenmektedir. Ancak yönetim, Grup'un müşteri bazındaki kredi riskini etkileyebilecek faktörleri, müşterilerin faaliyet gösterdiği sektör ve ülkelerin temerrüt risklerini de içerecek şekilde, değerlendirir.
Grup Yönetimi, Grup'un standart ödeme ve teslimat şart ve koşulları teklif edilmeden önce, her yeni müşterinin kredi itibarının ayrı ayrı analiz edilmesini gerektiren bir kredi politikası oluşturmuştur. Grup'un değerlendirmesi, eğer mevcutsa dış derecelendirmeleri ve bazı durumlarda banka referanslarını içermektedir. Her müşteri için satış limitleri oluşturulmuş ve bu limitler düzenli olarak gözden geçirilmektedir. Bu limitleri geçen her satış Şirket Satış Birimi Yöneticileri'nden onay gerektirir.
Grup müşterilerin büyük çoğunluğu ile Grup ile dört yıldan fazla süredir çalışmaktadır ve bu müşterilerden herhangi bir değer düşüklüğü ortaya çıkmamıştır. Müşterilerin kredi riskleri analiz edilirken müşteriler; özel veya tüzel kişi olması, toptan satış yapan, perakende satış yapan müşteri veya son kullanıcı olması, coğrafi yeri, sektörü, yaşlandırma profili, vadesi ve geçmiş dönemlerde finansal zorlukların varlığını içeren kredi özelliklerine göre sınıflandırılmıştır.
Grup, ticari ve diğer alacaklar ile ilgili maruz kalınabilecek tahmini zararı yansıtan bir değer düşüklüğü karşılığı belirlemektedir.
Grup'un politikası sadece bağlı ortaklıklara finansal garanti verilmesidir. 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 itibarıyla şirket bağlı ortaklıkları adına verilen kredilendirme araçlarına dair belirli bankalara garantisi bulunmamaktadır.
Grup'un ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Grup'un likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında fonlanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Grup'un zarara uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir.
Grup, ürün ve hizmetlerinin maliyetlendirilmesinde, nakit akışı gerekliliklerini izlemekte ve yatırımların nakit getirisini optimize etmekte yardımcı olan, faaliyet bazlı maliyetlendirme yöntemini kullanmaktadır.
Grup, finansal borçlar (ticari borçlar dışındakiler) sebebiyle 60 gün içinde beklenen nakit çıkışlarından fazla bir miktarda nakit ve nakit benzerleri ile yüksek likiditeye sahip borç senedi elde tutmayı hedeflemektedir. Grup, ticari ve diğer borçları dolayısıyla beklenen nakit çıkışlarının yanı sıra ticari ve diğer alacakları dolayısıyla beklenen nakit girişlerinin de seviyesini izlemektedir. Doğal afetler gibi normalde öngörülemeyecek son derece farklı durumların muhtemel etkisi burada hesaba katılmamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Piyasa riski; döviz kurları, faiz oranları veya menkul kıymetler piyasalarında işlem gören araçların fiyatları gibi para piyasasındaki değişikliklerin Grup'un gelirinin veya sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir. Piyasa riski yönetimi, piyasa riskine maruz kalmayı kabul edilebilir sınırlar dahilinde kontrol ederken, getiriyi optimize etmeyi amaçlamaktadır.
Grup, piyasa riskini yönetmek için finansal yükümlülük altına girmektedir. Bütün bu işlemler Grup Yönetimi'nin belirlediği politikalar dahilinde gerçekleştirilir. Kar veya zararda meydana gelebilecek dalgalanmaları yönetmek için Grup, genellikle finansal riskten korunma muhasebesi uygulamaya yönelmektedir.
Dünya genelinde önemli faiz oranı kriterlerinin temel bir gözden geçirilmesi ve reformu gerçekleştirilmektedir. Mevcut kriter olan bankalararası teklif edilen oranların (IBOR'lar) alternatif oranlarla değiştirilmesine ilişkin zamanlama ve geçiş yöntemleri konusunda belirsizlik vardır.
Grup, geçerli para birimlerinden farklı olan bir para biriminden yaptığı satışlar, satın almalar ve borçlar nedeniyle kur riskine maruz kalmaktadır. Bu işlemlerde kullanılan başlıca para birimleri ABD Doları ve Avro'dur.
Genellikle, alınan krediler başlıca Avro ve Türk Lirası olmak üzere, genellikle Grup'un operasyonları sonucunda yaratılan nakit akışlar ile eşleşen kurlardan olmaktadır. Ek olarak, alınan kredilerin faizleri kredinin alındığı kur üzerindendir. Bu durum türev işlemlere gerek duymadan ekonomik olarak finansal riskten korunma sağlamaktadır ve bu durumlarda finansal riskten koruma muhasebesi uygulanmamaktadır.
Grup'un yabancı para cinsinden diğer parasal varlık ve yükümlülüklere ilişkin politikası, kısa vadeli dengesizliklerin çözümü için spot döviz kuru üzerinden alım veya satım yaparak net risk tutarını kabul edilebilir seviyelerde tutmaktır.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Operasyonel risk, Grup'un süreçleri, çalışanları, kullandığı teknoloji ve altyapısı ile ilgili geniş çeşitliliğe sahip sebeplerden ve kredi riski, piyasa riski ve likidite riski haricindeki yasal ve düzenleyici gereklilikler ve tüzel kişilikle ilgili genel kabul görmüş standartlar gibi dış faktörlerden kaynaklanan doğrudan veya dolaylı zarar riskidir. Operasyonel riskler Grup'un bütün faaliyetlerinden doğmaktadır. Grup'un amacı bir yandan finansal zararlardan ve Grup'un itibarına zarar vermekten kaçınarak diğer yandan girişimciliği ve yaratıcılığı kısıtlayan kontrollerden kaçınarak operasyonel riski yönetmektir.
Operasyonel riskten kaçınmadaki kontrollerin iyileştirilmesi ve uygulanması birincil olarak her bir işletmedeki üst düzey yöneticilerin sorumluluğundadır. Bu sorumluluk aşağıdaki alanlarda operasyonel risklerin yönetimi ile ilgili genel standartlarının iyileştirilmesi ile desteklenir:
Grup standartları ile uyum İç Denetim tarafından yürütülen periyodik denetim programı ile denetlenir. İç Denetim'nin yaptığı gözden geçirme sonuçları ilgili operasyonel bölümün yönetimine bildirilir ve Denetim Komitesi ve üst düzey yönetimle de paylaşılır.
Grup'un politikası, yatırımcı, kredi veren ve piyasa güveni açısından güç sermaye yapısı sağlamak ve işletmenin gelecekteki büyümesini desteklemek ve sermaye maliyetini düşürmek için en uygun sermaye yapısını sağlamaktır. Yönetim adi hisse senetlerine ödenecek temettü tutarına ilave olarak sermaye karlılığını izlemektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
Finansal varlıkların kayıtlı değerleri maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir:
| Alacaklar | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar | Diğer Alacaklar | Bankalardaki | |||
| 31 Aralık 2023 |
İlişkili taraf | Diğer taraf | İlişkili taraf | Diğer taraf | mevduat (*) |
| Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski | |||||
| (A+B+C+D+E) (**) | - | 400.522.822 | - | 65.850.294 | 103.445.118 |
| - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (***) |
- | 99.724.950 | - | - | - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net |
|||||
| defter değeri | - | 400.522.822 | - | 65.850.294 | 103.445.118 |
| B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer |
|||||
| düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri | - | - | - | - | - |
| Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri C. |
- | - | - | - | - |
| - Teminat. vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- | - | - | - | - |
| D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri |
- | - | - | - | - |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
- | 43.324.287 | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- | (43.324.287) | - | - | - |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
- | - | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- | - | - | - | - |
| E. Bilanço dışı kredi içeren unsurlar |
- | - | - | - | - |
(*) Kasa bakiyesini içermemektedir.
(**) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(***) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat mektupları ve ipoteklerden oluşmaktadır.
| 31 Aralık 2023 | Alacaklar | |||
|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar | Diğer alacaklar | |||
| Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş | - | - | ||
| Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş | - | - | ||
| Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş | 18.800.251 | - | ||
| Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş | 24.524.036 | - | ||
| Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş | - | - | ||
| Toplam | 43.324.287 | - | ||
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Kredi riski (devamı)
| Alacaklar | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar | Diğer Alacaklar | Bankalardaki | |||
| 31 Aralık 2022 | İlişkili taraf | Diğer taraf | İlişkili taraf | Diğer taraf | mevduat (*) |
| Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski | |||||
| (A+B+C+D+E) (**) | - | 274.902.651 | - | 91.643.767 | 25.916.718 |
| - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (***) |
- | 88.373.265 | - | - | - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net |
|||||
| defter değeri | - | 274.902.651 | - | 91.643.767 | 25.916.718 |
| B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer |
|||||
| düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri | - | - | - | - | - |
| Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri C. |
- | - | - | - | - |
| - Teminat. vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- | - | - | - | - |
| D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri |
- | - | - | - | |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
- | 40.408.964 | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- | (40.408.964) | - | - | - |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
- | - | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- | - | - | - | - |
| E. Bilanço dışı kredi içeren unsurlar |
- | - | - | - | - |
(*) Kasa bakiyesini içermemektedir.
(**) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(***) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat mektupları ve ipoteklerden oluşmaktadır.
| 31 Aralık 2022 | Alacaklar | |||
|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar | Diğer alacaklar | |||
| Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş | - | - | ||
| Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş | - | - | ||
| Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş | 5.173.179 | - | ||
| Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş | 35.235.785 | - | ||
| Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş | - | - | ||
| Toplam | 40.408.964 | - |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren yıllarda alacak değer düşüklüğü karşılığına ait hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak Dönem Başlangıç Bakiyesi | 40.408.964 | 35.147.245 |
| Yıl içinde ayrılan karşılıklar (Dipnot 25) |
8.262.119 | 9.792.623 |
| Kur değişiminin etkisi | 11.545.057 | 10.525.347 |
| Tahsilatlar | (9.772) | (13.839) |
| Konusu kalmayan / iptal edilen karşılıklar (Dipnot 25) |
(997.152) | (23.579) |
| Parasal kayıp/ kazanç | (15.884.929) | (15.018.833) |
| 31 Aralık Dönem Sonu Bakiyesi | 43.324.287 | 40.408.964 |
Grup, ticari alacaklarının tahsil edilebilirliğini dönemsel olarak takip etmekte ve geçmiş yıllardaki tahsilat oranlarını esas alarak tahsili şüpheli alacaklardan doğabilecek muhtemel zararlar için değer düşüklüğü karşılığı ayırmaktadır. Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek kar veya zarar ile ilişkilendirilir.
Grup'un yaklaşık 3424 müşterisi vardır (31 Aralık 2022: 2024). 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait satışların %10'undan fazlasını oluşturan 3 müşterisine 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yılda toplam net satışların % 43'ü (31 Aralık 2022: %45) kadar satış yapılmıştır. Grup bu müşterilerden kaynaklı riski, bu müşteriler ile uzun süreli satış anlaşmaları imzalayarak ve mevcut diğer müşterilerine satışları artırarak veya yeni müşteri kazanmaya çalışarak yönetmektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin ödeme planına göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir:
| Sözleşme uyarınca nakit |
5 yıldan |
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | Defter değeri | çıkışları | 3 aydan az | 3-12 ay | 1-5 yıl | fazla |
| Finansal borçlanmalar | 2.218.584.615 | 2.218.584.615 | 361.256.856 | 1.833.931.097 | 23.396.662 | - |
| Ticari borçlar | 588.937.361 | 604.637.092 | 356.283.631 | 248.353.461 | - | - |
| Diğer borçlar | 24.531.727 | 24.531.727 | - | 24.531.727 | - | - |
| Toplam | 2.832.053.703 | 2.847.753.434 | 717.540.487 | 2.106.816.285 | 23.396.662 | - |
| Sözleşme uyarınca nakit |
5 yıldan |
|||||
| 31 Aralık 2022 | Defter değeri | çıkışları | 3 aydan az | 3-12 ay | 1-5 yıl | fazla |
| Finansal borçlanmalar Ticari borçlar |
1.566.999.958 522.804.724 |
1.566.999.958 527.072.867 |
- 359.347.236 |
1.517.076.376 167.725.630 |
49.923.582 | - - - |
| Diğer borçlar | 42.008.177 | 42.008.177 | - | 42.008.177 | - - |
|
| Toplam | 2.131.812.859 | 2.136.081.002 | 359.347.236 | 1.726.810.183 | 49.923.582 | - |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.
| 31 Aralık 2023 | |||
|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | ABD Doları | Avro | |
| 1. Ticari alacaklar | 97.537.195 | 570.377 | 2.478.866 |
| 2a. Parasal finansal varlıklar(kasa. banka hesapları dahil) | 405.938.275 | 210.984 | 12.271.398 |
| 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar | 113.841.029 | 994.555 | 2.596.040 |
| 3. Diğer | - | - | - |
| 4. Dönen varlıklar (1+2+3) | 617.316.499 | 1.775.916 | 17.346.304 |
| 5. Ticari alacaklar | - | - | - |
| 6a. Parasal finansal varlıklar | 2.285.385 | - | 70.160 |
| 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - |
| 7. Diğer | - | - | - |
| 8. Duran varlıklar (5+6+7) | 2.285.385 | - | 70.160 |
| 9. Toplam varlıklar (4+8) | 619.601.884 | 1.775.916 | 17.416.464 |
| 10. Ticari borçlar | (269.695.153) | (12.410.633) | 2.936.447 |
| 11. Finansal yükümlülükler | (1.430.545.686) | - | (43.916.930) |
| 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler | (33.805.743) | (27.027) | (1.013.392) |
| 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | (8.395.810) | (121.872) | (147.606) |
| 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) | (1.742.442.392) | (12.559.532) | (42.141.481) |
| 14. Ticari borçlar | - | - | - |
| 15. Finansal yükümlülükler | (1.224.583) | - | (37.594) |
| 16a. Parasal olan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) | (1.224.583) | - | (37.594) |
| 18. Toplam yükümlülükler (13+17) | (1.743.666.975) | (12.559.532) | (42.179.075) |
| 19. Finansal durum tablosu dışı türev araçların net varlık/ | |||
| (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) | - | - | - |
| 19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı | - | - | - |
| 19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı | - | - | - |
| 20. Net yabancı para varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (9- | |||
| 18+19) | (1.124.065.091) | (10.783.616) | (24.762.611) |
| 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / | |||
| (yükümlülük) pozisyonu (UFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10- 11-12a-14-15-16a) |
(1.229.510.310) | (11.656.299) | (27.211.045) |
| 22. Döviz hedge için kullanılan finansal araçların toplam | |||
| gerçeğe uygun değeri | - | - | - |
| 23. Döviz varlıklarının hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
| 24. Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Piyasa riski (devamı)
Kur riski (devamı)
31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla Grup'un yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.
| 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | ABD Doları | Avro | |
| 1. Ticari alacaklar | 60.537.656 | 561.299 | 1.316.522 |
| 2a. Parasal finansal varlıklar(kasa. banka hesapları dahil) | 5.142.297 | 8.748 | 148.346 |
| 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar | 130.044.553 | 86.154 | 3.878.252 |
| 3. Diğer | - | - | - |
| 4. Dönen varlıklar (1+2+3) | 195.724.506 | 656.201 | 5.343.120 |
| 5. Ticari alacaklar | - | - | - |
| 6a. Parasal finansal varlıklar | 1.970.839 | - | 60.000 |
| 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - |
| 7. Diğer | - | - | - |
| 8. Duran varlıklar (5+6+7) | 1.970.839 | - | 60.000 |
| 9. Toplam varlıklar (4+8) | 197.695.344 | 656.201 | 5.403.120 |
| 10. Ticari borçlar | (226.474.020) | (6.148.179) | (1.127.954) |
| 11. Finansal yükümlülükler | (797.434.904) | - | (24.277.021) |
| 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler | (48.728.104) | (24.470) | (1.460.521) |
| 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | (43.573.440) | (1.137.894) | (259.237) |
| 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) | (1.116.210.467) | (7.310.543) | (27.124.733) |
| 14. Ticari borçlar | - | - | - |
| 15. Finansal yükümlülükler | (2.112.707) | - | (64.319) |
| 16a. Parasal olan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - |
| 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) | (2.112.707) | - | (64.319) |
| 18. Toplam yükümlülükler (13+17) | (1.118.323.173) | (7.310.543) | (27.189.052) |
| 19. Finansal durum tablosu dışı türev araçların net varlık/ | |||
| (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) | - | - | - |
| 19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı | - | - | - |
| 19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı | - | - | - |
| 20. Net yabancı para varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (9- | |||
| 18+19) | (920.627.829) | (6.654.342) | (21.785.932) |
| 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / | |||
| (yükümlülük) pozisyonu (UFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10- 11-12a-14-15-16a) |
(1.007.098.941) | (5.602.602) | (25.404.947) |
| 22. Döviz hedge için kullanılan finansal araçların toplam | |||
| gerçeğe uygun değeri | - | - | - |
| 23. Döviz varlıklarının hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
| 24. Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tüm tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak gösterilmiştir)
Piyasa riski (devamı)
Kur riski (devamı)
Duyarlılık analizi
Grup'un kur riski genel olarak TL'nin Avro ve ABD Doları karşısındaki değer değişikliklerinden oluşmaktadır.
Kur riskinin ölçülebilmesi için yapılan duyarlılık analizinin temeli, kurum genelinde yapılan toplam para birimi açıklamasını yapmaktır. Toplam yabancı para pozisyonu, yabancı para birimi bazlı tüm kısa vadeli ve uzun vadeli satın alım sözleşmeleri ile tüm varlıklar ve yükümlülükleri içermektedir. Analiz net yabancı para yatırımlarını içermemektedir.
| Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu | ||||
|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | ||||
| Kar/zarar | Özkaynaklar | |||
| Yabancı paranın | ||||
| Yabancı paranın | değer | Yabancı paranın | Yabancı paranın | |
| değer kazanması | kaybetmesi | değer kazanması | değer kaybetmesi | |
| ABD Doları'nın TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | ||||
| 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü | (31.745.026) | 31.745.026 | - | - |
| 2- ABD Doları riskinden korunan kısım | ||||
| (-) | - | - | - | - |
| 3- ABD Doları net etki (1+2) | (31.745.026) | 31.745.026 | - | - |
| Avro'nun TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | ||||
| 4- Avro net varlık/yükümlülüğü | (132.607.256) | 132.607.256 | - | - |
| 5- Avro riskinden korunan kısım (-) | - | - | - | - |
| 6- TL net etki (4+5) | (132.607.256) | 132.607.256 | - | - |
| Diğer döviz kurlarının TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | ||||
| 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü | - | - | - | - |
| 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım | ||||
| (-) | - | - | - | - |
| 9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) | - | - | - | - |
| Toplam (3+6+9) | (164.352.282) | 164.352.282 | - | - |
| Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu | ||||
|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2022 | ||||
| Kar/zarar | Özkaynaklar | |||
| Yabancı paranın | ||||
| Yabancı paranın | değer | Yabancı paranın | Yabancı paranın | |
| değer kazanması | kaybetmesi | değer kazanması | değer kaybetmesi | |
| ABD Doları'nın TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | ||||
| 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü | (12.442.490) | 12.442.490 | - | - |
| 2- ABD Doları riskinden korunan kısım | ||||
| (-) | - | - | - | - |
| 3- ABD Doları net etki (1+2) | (12.442.490) | 12.442.490 | - | - |
| Avro'nun TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | ||||
| 4- Avro net varlık/yükümlülüğü | (43.430.037) | 43.430.037 | - | - |
| 5- Avro riskinden korunan kısım (-) | - | - | - | - |
| 6- TL net etki (4+5) | (43.430.037) | 43.430.037 | - | - |
| Diğer döviz kurlarının TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | ||||
| 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü | - | - | - | - |
| 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım | ||||
| (-) | - | - | - | - |
| 9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) | - | - | - | - |
| Toplam (3+6+9) | (55.872.527) | 55.872.527 | - | - |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Grup'un faiz bileşenine sahip finansal kalemlerinin rapor tarihindeki faiz yapısı şu şekildedir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Sabit faizli kalemler | ||
| Vadeli mevduat | 80.415.983 | - |
| Finansal yükümlülükler | 2.218.584.615 | 1.566.999.958 |
Grup'un değişken faizli finansal yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Sabit faizli araçların gerçeğe uygun değer riski:
Grup'un, sabit faizli gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülük ve gerçeğe uygun değer riskinden korunma amaçlı muhasebeleştirme modeli altında kaydedilen riskten korunma amaçlı türev araçları (vadeli faiz oranı takasları) bulunmamaktadır. Bu nedenle, raporlama dönemi itibarıyla faiz oranlarındaki değişim kar veya zararı etkilemeyecektir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla net finansal borç/özkaynaklar oranları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Toplam finansal borç | 2.218.584.615 | 1.566.999.958 |
| Eksi: Nakit değerler ve bankalar (1) | (103.465.565) | (25.927.833) |
| Net finansal borç | 2.115.119.050 | 1.541.072.125 |
| Toplam özkaynaklar | 3.768.879.354 | 3.390.889.822 |
| Net finansal borç / özkaynaklar oranı | 0,56 | 0,45 |
(1) 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla nakit değerler ve bankalar tutarı; nakit ve nakit benzerlerine ek olarak, Grup'un sahip olduğu vadeli mevduatı içermektedir.
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla varlıkların ve yükümlülüklerin defter değerleri ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Net | Gerçeğe | Net | Gerçeğe | |
| defter değeri | uygun değer | defter değeri | uygun değer | |
| Finansal varlıklar | ||||
| Nakit ve nakit benzerleri | 103.465.565 | 103.465.565 | 25.927.833 | 25.927.833 |
| Ticari alacaklar | 400.522.822 | 400.522.822 | 274.902.651 | 274.902.651 |
| Toplam finansal | ||||
| varlıklar | 503.988.387 | 503.988.387 | 300.830.484 | 300.830.484 |
| Finansal yükümlülükler | ||||
| Teminatlı borçlanmalar(*) | 2.218.584.615 | 2.218.584.615 | 1.566.999.958 | 1.566.999.958 |
| Ticari borçlar | 588.937.361 | 588.937.361 | 522.804.724 | 522.804.724 |
| Toplam finansal | ||||
| yükümlülükler | 2.807.521.976 | 2.807.521.976 | 2.089.804.682 | 2.089.804.682 |
| Net | (2.303.533.589) | (2.303.533.589) | (1.788.974.198) | (1.788.974.198) |
(*) Kısa vadeli banka kredileri ve diğer parasal borçların gerçeğe uygun değerlerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle kayıtlı değerlerine yakın olduğu öngörülmektedir.
Şirket, finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir.
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin kısa vadeli olmalarından dolayı gerçeğe uygun değerlerinin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir.
Bu çerçevede gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülen varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer sınıflandırması aşağıdaki gibidir:
| 2023 | 1. Seviye | 2. Seviye | 3. Seviye | Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Maddi duran varlıklar Toplam |
-- -- |
-- -- |
3.984.323.575 3.984.323.575 |
3.984.323.575 3.984.323.575 |
| 2022 | 1. Seviye | 2. Seviye | 3. Seviye | Toplam |
| Maddi duran varlıklar | -- | -- | 3.534.118.383 | 3.534.118.383 |
| Toplam | -- | -- | 3.534.118.383 | 3.534.118.383 |
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
| 2022 | |
|---|---|
| -- | |
| 874.954.407 | |
| 1.225.712.446 | 874.954.407 |
| 2023 874.954.407 350.758.039 |
Grubun 29 Aralık 2023 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısında; Bağlı ortaklığı Ton Radyo TV ve Yay. A.Ş şirketinin ödenmiş sermayesinin 640.000 TL'den 20.000.000 TL'ye artırılması kararına iştirak edilmesine ve artırılan sermaye tutarının ödenmesine karar verilmiştir.
Grubun 5 Ocak 2024 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısında; Grubun kısa sürede hızla artırmayı hedef aldığı ihracatına odaklanmak ve bu hedef doğrultusunda faaliyetlerde bulunmak üzere hisselerinin %100'ü gruba ait 1.000.000 TL kuruluş sermayeli Dardanel Dış Ticaret A.Ş. unvanı ile bir şirket kurulmasına, kuruluşunu müteakip mevcut ihracat organizasyonunun bu şirkete aktarılmasına, karar verilmiştir.
Grup, 24 Ocak 2024 tarihinde 60.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli İstanbul Borsası'na kote finansman bonosu ihraç etmiştir. Finansman bonosu itfa tarihi 24 Temmuz 2024 olup, yıllık sabit faiz oranı %47,5'dur. Grup, 6 Şubat 2024 tarihinde 240.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli İstanbul Borsası'na kote finansman bonosu ihraç etmiştir. Finansman bonosu itfa tarihi 6 Ağustos 2024 olup, yıllık sabit faiz oranı %48,75'dur. Grup, 1 Mart 2024 tarihinde 175.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli İstanbul Borsası'na kote finansman bonosu ihraç etmiştir. Finansman bonosu itfa tarihi 28 Ağustos 2024 olup, yıllık sabit faiz oranı %49,75'dur. Grup, 5 Nisan 2024 tarihinde 110.000.000 TL tutarında sabit faizli tek kupon ödemeli İstanbul Borsası'na kote finansman bonosu ihraç etmiştir. Finansman bonosu itfa tarihi 27 Eylül 2024 olup, yıllık sabit faiz oranı %59'dur.
Grubun, 2024 yılı Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 29 Nisan 2024 Pazartesi günü saat :11:00 'de Tarabya Mah. Haydar Aliyev Cad. No:142 Sarıyer - İSTANBUL adresinde yapılmasına karar verilmiştir.
JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş., 28 Mart 2024 tarihinde yayınlanan raporunda Grubun Uzun Vadeli Ulusal Notunu "BBB+ (tr) / (Stabil Görünüm)", Kısa Vadeli Ulusal Notu'nu ise "J2 (tr) / (Stabil Görünüm)" olarak belirlemiştir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yılda Grup'un işletme faaliyetlerindeki nakit akışları (285.799.282 TL) (31 Aralık 2022: (267.842.419 TL)), yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit akışları (327.288.146 TL) (31 Aralık 2022: (502.000.433 TL)), finansman faaliyetlerinden elde edilen nakit akışları da 680.432.824 TL (31 Aralık 2022: 731.733.878 TL) olarak gerçekleşmiştir
31 Aralık 2023 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ("TL") olarak enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde 31 Aralık 2023 tarihindeki satınalma gücü cinsinden ifade edilmiştir)
Grup'un, KGK tarafından Resmi Gazete'de yayınlanan Kurul Karar'ına istinaden raporlama dönemi itibarı ile bağımsız denetim kuruluşundan aldığı hizmetlere ilişkin ücretler aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2022 | |
|---|---|
| 1.153.410 | |
| 32.955 | |
| - | |
| - | |
| 1.800.000 | 1.186.365 |
| 31 Aralık 2023 1.800.000 - - - |
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.