AI Terminal
GÖKNUR GIDA MADDELERİ ENERJİ İMALAT İTHALAT İHRACAT TİCARET VE SANAYİ A.Ş.
Annual / Quarterly Financial Statement • May 20, 2024
9113_rns_2024-05-20_cabc15b8-af96-4514-96c2-c6a902b5d1eb.pdf
Annual / Quarterly Financial Statement
Open in ViewerOpens in native device viewer
GÖKNUR GIDA MADDELERİ ENERJİ İMALAT İTHALAT İHRACAT TİCARET VE SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI
31 ARALIK 2023 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU
BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU
Göknur Gıda Maddeleri Enerji İmalat İthalat İhracat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi Yönetim Kurulu'na
A.Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi
Görüş
Göknur Gıda Maddeleri Enerji İmalat İthalat İhracat Ticaret ve Sanayi A.Ş. ("Şirket") ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte "Grup" olarak anılacaktır) 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide öz kaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere konsolide finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.
Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (TFRS'lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.
Görüşün Dayanağı
Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde kabul edilen ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına ("BDS") uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun "Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları" bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar ("Etik Kurallar") ile Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatında ve konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Kilit Denetim Konuları
Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.
Tarafımızca; aşağıda açıklanan konular kilit denetim konuları olarak belirlenmiş ve raporumuzda bildirilmiştir:
| Kilit Denetim Konuları | Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele |
|---|---|
| Hasılatın Kaydedilmesi | alındığı |
| Not 1'de açıklandığı üzere Grup, ağırlıklı olarak meyve suyu konsantreleri, meyve püreleri/püre konsantreleri, meyve suları ve dondurulmuş meyve üretimi ve satışı faaliyetinde bulunmaktadır. Hasılat, satışı gerçekleştirilen ürünlerin kontrolü müşterilere devredildiğinde dolayısıyla edim yükümlülüğü yerine getirildiğinde muhasebeleştirilmektedir. Ürünün satışının gerçekleştirildiği dönemde hasılatın muhasebeleştirilmesi, ürünün satış sözleşmesiyle bağlantılı olup sözleşme koşullarına göre ürünün kontrolünün devrinin uygun bir şekilde değerlendirilmesine bağlıdır. Satış sözleşmeleri karmaşık yapıda olabileceğinden her bir duruma özgü muhasebeleştirme esası belirlenirken önemli muhakemelerin yapılmasını gerektirdiğinden, hasılatın doğru tutarda ve dönemde muhasebeleştirilmesi kilit denetim konularından biri olarak belirlenmiştir. |
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: - Örneklem ile seçilen satış işlemleri için alınan satış belgeleri aracılığıyla kontrolün devrinin ne zaman gerçekleştiği incelenerek hasılatın muhasebe politikalarına uygunluğunun ve kontrolün devrolduğu raporlama döneminde muhasebeleştirildiğinin değerlendirilmesi. - Müşterilerle yapılan sözleşmelerdeki satış ve sevkiyat koşullarına ilişkin hükümlerin incelenerek; farklı sevkiyat düzenlemeleri için hasılatın finansal tablolara alınma zamanlamasının değerlendirilmesi. - Örneklem ile seçilen ticari alacaklar için dış teyit alınması ve finansal tablolar ile uyumunun kontrol |
| edilmesi. - Olağandışı işlemlerin varlığının tespit edilmesi amacıyla analitik incelemeler yapılması. - Raporlama dönemi sonrasında gerçekleşen iadelerin örneklem yöntemiyle seçilen işlemler için alınan destekleyici belgelerle hasılatın doğru raporlama döneminde muhasebeleştirildiğinin test edilmesi. Gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalar neticesinde önemli bir bulgumuz olmamıştır. |
Kilit Denetim Konuları (Devamı)
| Kilit Denetim Konuları | Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele alındığı | ||
|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar Grup'un 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal durum tablosunda yer alan ticari alacaklara ilişkin açıklamalar Dipnot 8'de yer almaktadır. Söz konusu alacaklar ve bu alacaklar üzerinden muhasebeleştirilmesi gereken değer düşüklükleri - Grup'un finansal tabloları üzerinde önemli etkiye sahiptir. Konuyla ilgili belirlenen riskler aşağıdaki gibidir: - Ticari alacakların muhasebeleştirilmesi sürecinde ortaya çıkabilecek hata ve yanlışlıklar sonucu mevcut muhasebe standartlarıyla uyuşmazlık durumu önemli bir risktir. - Ticari alacaklarda oluşan ya da oluşması muhtemel olan değer düşüklüklerinin ve beklenen kredi zararlarının tespit edilememesi ve bu değer düşüklüklerine - ilişkin ayrılacak karşılıkların muhasebeleştirilmesinde kullanılan tahmin ve varsayımların neden olabileceği hata ve yanlışlıklar Grup Yönetimi için muhtemel bir risk oluşturmaktadır. Yukarıda bahsi geçen sebeplerden dolayı ticari alacaklar ve ticari alacakların geri kazanılabilirliği tarafımızca kilit denetim konusu olarak değerlendirilmiştir. |
Mevcut denetim prosedürlerimizin yanı sıra ticari alacaklar ve muhtemel değer düşüklükleriyle ilgili belirlenen risklere ilişkin uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: Ticari alacakların muhasebeleştirilmesine ilişkin hata ve yanlışlık riskini ortadan kaldırmak için konuyla ilgili Grup'un iç kontrolünün etkin olarak işleyip işlemediği muhakeme edilerek iç kontrol yapısının yeterliliği ve kullanılan bilgi teknolojisi sisteminin güvenilirliği değerlendirilmiştir. Detay test olarak, örneklem yoluyla seçilen hesap bakiyelerinin doğruluğu bağımsız kaynaklardan teyit edilmiştir. Ayrıca hesap dönemi içerisinde gerçekleştirilmiş işlemlerden seçilen örneklem üzerinden işlem bazında alacak ve gelir tutarının uygun olarak muhasebeleştirildiğini doğrulamak üzere ilgili destekleyici belgelerle bu işlem detayları karşılaştırılarak test edilmiştir. Sürece ilişkin, Grup'un alacak yaşlandırması verilerini kullanarak vadesi geçmiş alacaklar için belirlediği tahsil kabiliyeti oranı hesaplamalarında kullandığı tahmin ve varsayımlar tarafımızca incelenerek finansal tablolara yansıtılan ticari alacaklar değer düşüklüğünün ve beklenen kredi zararlarının TFRS 9'a uygunluğu değerlendirilmiştir. Gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalar neticesinde önemli bir bulgumuz olmamıştır. |
Kilit Denetim Konuları (Devamı)
| Kilit Denetim Konuları | Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele alındığı |
|---|---|
| TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu | |
| Ekonomilerde Finansal Raporlama" | |
| Uygulaması | |
| Grup'un 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait finansal tablolarında TMS 29, "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" ("TMS 29") standardı uygulanmıştır. |
TMS29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" uygulamasına ilişkin aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: |
| TMS 29, finansal tabloların raporlama dönemi sonundaki cari satın alım gücüne göre yeniden düzenlenmesini gerektirmektedir. Bu nedenle, |
Yönetim tarafından tasarlanan ve uygulanan TMS 29 uygulamasına ilişkin sürecin ve kontrollerin anlaşılması ve değerlendirilmesi, |
| 2023 yılı içerisindeki işlemler ve dönem sonundaki parasal olmayan bakiyeler, 31 Aralık 2023 bilanço tarihindeki güncel fiyat endeksini yansıtacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. TMS 29 uygulaması finansal tablolarda yaygın ve tutarsal olarak önemli etkiye sahiptir. Bu sebepler ile, TMS 29'un uygulanmasında kullanılan verilerin doğru ve tam olmaması riski ve harcanan ek denetim çabası göz önünde bulundurulduğunda, TMS 29'un uygulanması tarafımızca kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir. TMS 29'un uygulanmasına yönelik açıklamalar Not 2.1'de yer almaktadır. |
Yönetim tarafından yapılan parasal ve parasal olmayan kalemler ayrımının TMS 29'a uygun bir şekilde yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi, |
| Parasal olmayan kalemlerin detay listeleri temin edilerek, orijinal kayıt tarihlerinin ve tutarlarının örneklem yöntemiyle test edilmesi, |
|
| Yönetimin kullandığı hesaplama yöntemlerinin değerlendirilmesi ve her dönemde tutarlı bir şekilde kullanılıp kullanılmadığının kontrol edilmesi, |
|
| Hesaplamalarda kullanılan genel fiyat endeksi oranlarının, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye'deki Tüketici Fiyat Endeksi'nden elde edilen katsayılar ile kontrol edilmesi, |
|
| Enflasyon etkileri ile yeniden düzenlenen parasal olmayan kalemlerin, gelir tablosunun ve nakit akış tablosunun matematiksel doğruluğunun test edilmesi, |
|
| TMS 29'un uygulanmasının finansal tablolara ilişkin dipnotlarda yer alan açıklamalarının TFRS'lere göre yeterliliğinin değerlendirilmesi. |
|
| Gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalar neticesinde önemli bir bulgumuz olmamıştır. |
|
Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumlulukları
Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.
Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.
Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.
Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları
Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:
Amacımız, bir bütün olarak finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.
BDS'lere uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:
- Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak teşkil edecek yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. (Hile; muvazaa, sahtekârlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir.)
- Grup'un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ama duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.
- Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ile yapılan muhasebe tahminlerinin ve ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.
- Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız halinde, raporumuzda, finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.
- Konsolide finansal tabloların açıklamaları dahil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunum sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
- Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, Grup içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Grup denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.
Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları (Devamı)
Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dahil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.
Bağımsızlığa ilişkin ilgili etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.
Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal durum tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklanmanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklanmanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.
B. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler
-
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 402. Maddesi'nin dördüncü fıkrası uyarınca, Şirket'in 1 Ocak - 31 Aralık 2023 hesap döneminde defter tutma düzeninin, kanun ile şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.
-
TTK'nın 402. Maddesi'nin dördüncü fıkrası uyarınca, Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir.
-
TTK'nın 398. Maddesi'nin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 20 Mayıs 2024 tarihinde Şirket'in Yönetim Kurulu'na sunulmuştur.
Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Nazım Hikmet'tir.
Eren Bağımsız Denetim A.Ş. Member Firm of Grant Thornton International
Nazım HİKMET Sorumlu Ortak Baş Denetçi
İstanbul, 20 Mayıs 2024
| İÇİNDEKİLER | SAYFA |
|---|---|
| KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU | 1-2 |
| KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU | 3 |
| KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU | 4 |
| KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU | 5 |
| KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR | 6-67 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal durum tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Bağımsız | Bağımsız | ||
|---|---|---|---|
| Denetimden Geçmiş | Denetimden Geçmiş | ||
| Cari Dönem |
Önceki Dönem |
||
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| VARLIKLAR | Dipnot | 2023 | 2022 |
| Dönen varlıklar | |||
| Nakit ve nakit benzerleri | 5 | 103.504.545 | 303.556.050 |
| Finansal yatırımlar | 29 | 7.100 | - |
| Ticari alacaklar | 8 | 2.227.932.705 | 2.208.269.059 |
| - İlişkili taraflardan ticari alacaklar | 7 | 1.161.454.791 | 1.353.375.564 |
| - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 8 | 1.066.477.914 | 854.893.495 |
| Diğer alacaklar | 9 | 112.045.188 | 212.508.806 |
| - İlişkili taraflardan diğer alacaklar | 7 | 6.508.548 | 9.886.375 |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | 9 | 105.536.640 | 202.622.431 |
| Stoklar | 10 | 1.721.161.439 | 2.178.774.362 |
| Peşin ödenmiş giderler | 11 | 352.722.527 | 162.384.084 |
| Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar | 26 | 2.510.746 | 459.242 |
| Diğer dönen varlıklar | 18 | 45.368.199 | 126.893.924 |
| Toplam dönen varlıklar | 4.565.252.449 | 5.192.845.527 | |
| Duran varlıklar | |||
| Ticari alacaklar | 8 | 2.434.803 | -- |
| -İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 8 | 2.434.803 | -- |
| Diğer alacaklar | 9 | 193.131 | -- |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | 9 | 193.131 | -- |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | 12 | 9.874.704 | 9.874.704 |
| Maddi duran varlıklar | 13 | 2.665.506.150 | 2.717.964.570 |
| Maddi olmayan duran varlıklar | 14 | 2.821.206 | 985.553 |
| - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 14 | 2.821.206 | 985.553 |
| Kullanım Hakkı Varlıkları | 49.425.464 | 24.060.390 | |
| Peşin ödenmiş giderler | 11 | 9.617 | 1.787.526 |
| Diğer duran varlıklar | 18 | -- | 31.325.621 |
| Toplam duran varlıklar | 2.730.265.075 | 2.785.998.364 | |
| TOPLAM VARLIKLAR | 7.295.517.524 | 7.978.843.891 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal durum tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Bağımsız | Bağımsız | ||
|---|---|---|---|
| Denetimden Geçmiş | Denetimden Geçmiş | ||
| Cari Dönem |
Önceki Dönem |
||
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| Dipnot | 2023 | 2022 | |
| KAYNAKLAR | |||
| Kısa vadeli yükümlülükler | |||
| Kısa vadeli borçlanmalar | 15 | 1.166.891.687 | 2.936.746.265 |
| Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları | 15 | 85.119.592 | 275.749.737 |
| Ticari borçlar | 8 | 865.040.178 | 979.729.819 |
| -İlişkili taraflara ticari borçlar | 7 | 36.240.631 | 58.833.354 |
| -İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar | 8 | 828.799.547 | 920.896.465 |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar | 17 | 26.612.381 | 28.673.055 |
| Diğer borçlar | 9 | 2.897.080 | 3.639.486 |
| -İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar | 9 | 2.897.080 | 3.639.486 |
| Ertelenmiş gelirler | 11 | 30.669.197 | 42.004.499 |
| Kısa vadeli karşılıklar | 16,17 | 26.017.443 | 24.765.801 |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar | 17 | 7.226.795 | 6.095.128 |
| - Diğer kısa vadeli karşılıklar | 16 | 18.790.648 | 18.670.673 |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 18 | 6.300.639 | 7.534.523 |
| Toplam kısa vadeli yükümlülükler | 2.209.548.197 | 4.298.843.185 | |
| Uzun vadeli yükümlülükler | |||
| Uzun vadeli borçlanmalar | 15 | 116.770.511 | 233.924.980 |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü | 26 | 688.175.348 | 453.155.864 |
| Uzun vadeli karşılıklar | 17 | 50.993.937 | 48.933.001 |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar | 17 | 50.993.937 | 48.933.001 |
| Toplam uzun vadeli yükümlülükler | 855.939.796 | 736.013.845 | |
| ÖZKAYNAKLAR | |||
| Ödenmiş sermaye | 19 | 350.000.000 | 285.000.000 |
| Sermaye düzeltme farkları | 19 | 1.168.716.642 | 1.138.532.787 |
| Paylara ilişkin primler | 916.042.511 | -- | |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş | |||
| diğer kapsamlı gelirler veya giderler | (17.870.916) | (19.316.601) | |
| - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazanç/Kayıpları | (17.870.916) | (19.316.601) | |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler |
(7.318.269) | (4.295.807) | |
| -Yabancı para çevrim farkları | (7.318.269) | (4.295.807) | |
| Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 218.399.001 | 149.939.975 | |
| Geçmiş yıllar karları | 1.327.541.216 | 1.518.437.940 | |
| Dönem net karı/(zararı) | 272.471.908 | (124.311.433) | |
| Kontrol gücü olmayan paylar | 2.047.438 | -- | |
| Toplam özkaynaklar | 4.230.029.531 | 2.943.986.861 | |
| Toplam özkaynaklar ve yükümlülükler | 7.295.517.524 | 7.978.843.891 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| Cari | Önceki | ||
| Dönem | Dönem | ||
| 1 Ocak | 1 Ocak | ||
| Dipnot | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Kar veya zarar kısmı | |||
| Hasılat | 20 | 7.694.587.512 | 8.899.802.108 |
| Satışların maliyeti (-) | 20 | (5.870.921.860) | (6.420.881.161) |
| Brüt kar | 1.823.665.652 | 2.478.920.947 | |
| Pazarlama giderleri (-) | 22 | (802.866.971) | (1.443.876.465) |
| Genel yönetim giderleri (-) | 21 | (145.565.186) | (144.885.384) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | (7.737.914) | (2.003.970) | |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 23 | 1.651.510.888 | 1.222.668.235 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) | 23 | (580.768.147) | (671.540.804) |
| Esas faaliyet karı | 1.938.238.322 | 1.439.282.559 | |
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler | 24 | 2.621.134 | 6.660.842 |
| Finansman gideri öncesi faaliyet karı | 1.940.859.456 | 1.445.943.401 | |
| Finansman gelirleri | 25 | 135.525.760 | 76.934.458 |
| Finansman giderleri (-) | 25 | (570.502.250) | (1.083.191.760) |
| Parasal kayıp kazanç | (979.963.026) | (411.326.632) | |
| Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı | 525.919.940 | 28.359.467 | |
| Sürdürülen faaliyetler vergi gideri | |||
| - Dönem vergi gideri (-) | 26 | (18.910.442) | (1.205.146) |
| - Ertelenmiş vergi geliri/(gideri) | 26 | (234.537.590) | (151.465.754) |
| Sürdürülen faaliyetler net dönem karı/(zararı) | 272.471.908 | (124.311.433) | |
| Ana ortaklık payı | 272.471.908 | (124.311.433) | |
| Sürdürülen faaliyetlerden pay başına (kayıp)/kazanç | 0,91 | (0,44) | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | |||
| -Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları | 17 | 1.927.580 | (24.145.751) |
| -Ertelenmiş vergi geliri | 26 | (481.895) | 4.829.150 |
| Kar veya Zararda Yeniden | |||
| Sınıflandırılacaklar | |||
| -Yabancı para çevrim farkları | (3.022.462) | (882.985) | |
| Diğer kapsamlı gelir/ (gider) | (1.576.777) | (20.199.586) | |
| Toplam kapsamlı gelir/(gider) | 270.895.131 | (144.511.019) | |
| Toplam kapsamlı gelirin/(giderin) dağılımı | |||
| Ana ortaklık payları | 272.471.908 | (124.311.433) | |
| Kontrol gücü olmayan paylar | -- | -- |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide özkaynak değişim tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler |
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler |
||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ödenmiş Sermaye |
Sermaye düzeltme farkları |
Hisse senedi ihraç primi |
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları/ (kayıpları |
Yabancı para çevrim farkları |
Kardan ayrılmış kısıtlanmış yedekleri |
Geçmiş yıllar karları |
Net dönem karı |
Ana ortaklık payları |
Kontrol gücü olmayan paylar |
Toplam Özkaynaklar |
|
| 1 Ocak 2022 (Önceki Dönem) | 285.000.000 | 1.138.532.787 | -- | -- | (3.412.822) 149.939.975 (328.610.688) | 1.847.048.628 | 3.088.497.880 | -- 3.088.497.880 | |||
| Transferler | -- | -- | -- | -- | -- | -- 1.847.048.628 (1.847.048.628) | -- | -- | -- | ||
| Toplam kapsamlı gelir | -- | -- | -- | (19.316.601) | (882.985) | -- | -- | (124.311.433) | (144.511.019) | -- (144.511.019) | |
| 31 Aralık 2022 (Önceki Dönem) | 285.000.000 | 1.138.532.787 | -- | (19.316.601) | (4.295.807) 149.939.975 1.518.437.940 | (124.311.433) | 2.943.986.861 | -- 2.943.986.861 | |||
| 1 Ocak 2023 (Cari Dönem) | 285.000.000 | 1.138.532.787 | -- | (19.316.601) | (4.295.807) 149.939.975 1.518.437.940 | (124.311.433) | 2.943.986.861 | -- 2.943.986.861 | |||
| Transferler | -- | -- | (1.873.735) | -- | -- | 68.459.026 (190.896.724) | 124.311.433 | -- | -- | -- | |
| Pay bazlı işlemler dolayısıyla meydana gelen artış/(azalışlar) (*) | 65.000.000 | 30.183.855 917.916.246 | -- | -- | -- | -- | -- | 1.013.100.101 | -- 1.013.100.101 | ||
| Toplam kapsamlı gelir | -- | -- | -- | 1.445.685 | (3.022.462) | -- | -- | 272.471.908 | 270.895.131 | 2.047.438 | 272.942.569 |
| 31 Aralık 2023 (Cari Dönem) | 350.000.000 | 1.168.716.642 916.042.511 | (17.870.916) | (7.318.269) 218.399.001 1.327.541.216 | 272.471.908 | 4.227.982.093 | 2.047.438 4.230.029.531 |
(*) Grup'un 1 TL nominal değerli 65.000.000 adet hissesi ve mevcut ortakların sahip olduğu 14.250.000 hissesi ile birlikte toplamda 79.250.000 adet hissesi 9 Mart 2023 tarihinde halka arz edilmiş ve hisse başına 11,00 TL'den tamamı satılmıştır. Elde edilen 65.000.000 TL'lik tutar sermaye artışında kullanılmış olup kalan kısım "Paylara İlişkin Primler" hesabına kaydedilmiştir. Halka arz kapsamında yapılan giderler TMS 32 kapsamında bu hesaptan mahsup edilmiştir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide nakit akış tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden | Bağımsız Denetimden | ||
|---|---|---|---|
| Geçmiş | Geçmiş | ||
| Cari | Önceki | ||
| Dönem | Dönem | ||
| Dipnot | 1 Ocak- | 1 Ocak | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| 2023 | 2022 | ||
| İşletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları | 1.645.159.276 | 2.157.090.690 | |
| Vergi öncesi kar | 525.919.940 | 28.359.467 | |
| Net dönem karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler | |||
| Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler | 13,14 | 219.055.591 | 214.806.203 |
| Faiz gelirleri ve giderleri ile ilgili düzeltmeler | 261.719.337 | 166.344.347 | |
| Kıdem tazminatı ile ilgili düzeltmeler | 28.006.552 | 35.996.550 | |
| Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıplar | |||
| (kazançlar) ile ilgili düzeltmeler | (437.433) | (6.660.842) | |
| Şüpheli alacak karşılıkları | (5.791.139) | (2.595.519) | |
| Kullanılmamış izin karşılığı | 3.527.687 | 3.451.928 | |
| Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları ile ilgili düzeltmeler | (3.022.462) | (882.985) | |
| Dava karşılığı | 7.459.494 | 14.085.637 | |
| Değer düşüklüğü (iptali) ile ilgili düzeltmeler | (1.182.282) | (6.509.210) | |
| Krediler ile ilgili kur farkı | 325.584.788 | 920.480.096 | |
| Parasal kazanç kayıp | (34.030.595) | (26.516.040) | |
| Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler öncesi net nakit | 800.889.538 | 1.312.000.165 | |
| İşletme varlık ve yükümlülüklerindeki değişim Net | |||
| Ticari ve diğer alacaklardaki değişim | 8,9 | (102.290.138) | 287.788.633 |
| İlişkili taraflardan alacaklardaki değişim | 7 | 195.298.600 | 544.399.072 |
| Diğer dönen ve duran varlıklardaki değişim | 18 | 112.851.347 | 117.272.194 |
| Peşin ödenmiş giderler ve ertelenmiş gelirlerdeki değişim | (199.895.837) | 16.340.126 | |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlardaki değişim | (2.060.674) | 12.457.922 | |
| Stoklardaki değişim | 10 | 454.809.208 | (28.045.052) |
| Ticari ve diğer borçlardaki değişim | (92.839.324) | (131.901.830) | |
| İlişkili taraflara borçlardaki değişim | (22.592.723) | 20.216.969 | |
| Diğer kısa ve uzun vadeli yükümlülüklerdeki değişim | 813.553 | (27.119.098) | |
| Ödenen kıdem tazminatı | (4.782.269) | (285.739) | |
| Ödenen vergiler | (20.961.946) | 5.607.861 | |
| İşletme faaliyetlerine ilişkin nakit akışı | 318.349.798 | 816.731.058 | |
| Yatırım faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları | |||
| Finansal yatırımlardaki değişim | 29 | (7.100) | -- |
| Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri |
(193.360.464) | (132.107.841) | |
| Alınan faiz | 25 | 48.365.377 | 5.957.080 |
| Yatırım faaliyetlerine ilişkin nakit çıkışları | (145.002.187) | (126.150.761) | |
| Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit çıkışları | (1.700.208.594) | (2.272.815.521) | |
| Banka kredilerinden net nakit girişi | (2.403.223.981) | (2.100.514.101) | |
| Ödenen faiz | 25 | (310.084.714) | (172.301.420) |
| İşletmenin kendi paylarını ve diğer özkaynağa dayalı araçlarını | |||
| satmasından kaynaklanan nakit girişleri | 917.916.246 | -- | |
| Sermaye artırımı | 95.183.855 | -- | |
| Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları | |||
| Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış/(azalış) | (200.051.505) | (241.875.592) | |
| Yabancı para çevirim farklarının nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi |
|||
| Dönem başı nakit ve nakit benzerleri | 5 | 303.556.050 | 545.431.642 |
| Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri | 5 | 103.504.545 | 303.556.050 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
1. ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Göknur Gıda Maddeleri Enerji İmalat İhracat Ticaret ve Sanayi A.Ş. ("Göknur Gıda" veya "Şirket") 1993 yılında kurulmuştur. Şirket ve bağlı ortaklıları bir bütün olarak elma, armut, havuç, ayva, nar, vişne, kiraz, üzüm, çilek, dut, böğürtlen, limon, portakal, mandalina, üzüm, incir, şeftali, kayısı, erik, siyah havuç, kırmızı havuç, şeker pancarı, kara lahana, gilaburu ve domatesin de dahil olduğu bir yelpazeden oluşan, organik ve konvansiyonel meyve ve sebzeleri işleyerek, berrak ve bulanık meyve ve sebze suyu konsantresi, püresi, püre konsantresi, meyve suyu, dondurulmuş meyve ve soğuk kurutulmuş meyve üretmektedir. Şirket'in üretmekte olduğu ürün çeşitleri, direkt sıkım su, deiyonize ürünler, doğal kabuk yağları, doğal meyve aromaları, IQF donmuş ürünler, konsantre ürünler, kurutulmuş çekirdek, püre konsantre, püre ürünler ve taze meyveden oluşmaktadır.
Şirket, meyve ve sebze değer zincirinin birçok noktasında faaliyet yürütmekte olup; sahip olduğu arazilerde kurduğu bahçelerde fidan ve meyve üretmekte ve ziraat yapmaktadır. Şirket, çeşitli illerde sahip olduğu yaklaşık 10.000 dekar büyüklüğündeki alan üzerinde elma, nar, armut, kayısı ve şeftali yetiştirmekte ve ayrıca bu bölgelerde çilek ve siyah havuç gibi ürünlerin yetiştirme denemelerini yapmaktadır. Şirket'in üretimde kullandığı hammaddeler, Şirket'in sahip olduğu tarım arazilerinden ve yerel çiftçilerden tedarik edilmektedir. Şirket aynı zamanda yurt dışında yerleşik üreticilerden konsantre ürünleri tedarik ederek birleşik konsantre ürün üretimi de yapmaktadır. Şirket tarafından herhangi bir yaş meyve ve sebze ithalatı yapılmamaktadır. Şirket'in faaliyetleri arasında taze meyve depolama ve satışı, konsantre dış ticareti ve bileşik konsantre üretimi de yer almaktadır. Niğde, Afyon ve Adana'da meyve işleme tesisleri bulunan Şirket, günlük toplam 7.200 ton meyve işleme kapasitesine sahiptir.
Şirket, bağlı ortaklıkları vasıtasıyla meyve atıklarını değerlendirmek suretiyle biyogazdan elektrik üretimi de gerçekleştirmektedir.
5746 sayılı Ar-Ge Kanunu kapsamında T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 25.12.2018 tarihli yazısı ile Grup firmalarından Drops Gıda San.ve Tic. A.Ş 'nin Ar-Ge Merkezi kapsamına alınmasına karar verilmiştir. Grup Yönetimi, Yeni Hayat Tarım Hayvancılık Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş, İntermey İmalat Uluslararası Ticaret A.Ş. ve Drops Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş ile 16.09.2021 2021-12 numaralı Yönetim Kurulu kararı ile birleşme kararı almış olup, 08.10.2021 tarihinde tescil edilmiş, 13.10.2021 tarih ve 10429 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi'nde ilan edilmiştir. Bu birleşme sonrası Grup, 5746 sayılı kanun kapsamında sağlanan teşvik ve muafiyetlerden yararlanmaya devam etmektedir.
Şirket'in kayıtlı adresi Erler Mahallesi 2716. Cadde No:11 Etimesgut/ANKARA'dır.
Şirket, bağlı ortaklıklarıyla birlikte "Grup" olarak anılacaktır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup bünyesinde çalışan ortalama personel sayısı 755'tir (31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla Grup bünyesinde çalışan ortalama personel sayısı 884'tür).
Grup'un payları 09.03.2023 tarihinden itibaren Borsa İstanbul Yıldız Pazar'da işlem görmektedir. Grup'un halka açıklık oranı %22,64'tür.
Grup'un Mersin üretim tesisi, Mersin Uluslararası Limanı ile doğrudan bağlantıya sahip denizyolu taşımacılığı, lojistik ve serbest bölge açısından büyük bir öneme sahip olan Mersin Serbest Bölgesi içerisindedir ve 18.000 m² kapalı alana sahiptir. Tesiste toplam depolama kapasitesi 42.000 tondur. Bu tesis; normal, soğuk, donmuş depolar ve üretim tesisleriyle, 83 kişilik uzman ve deneyimli kadrosuyla diğer üretim birimlerine lojistik, depolama, üretim ve gümrükleme hizmetlerinin yanında, bünyesinde bulundurduğu uluslararası standartlara sahip laboratuvarı ile şirketin bütününe kalite kontrol & Ar-Ge hizmeti vermektedir. Grup'un Mersin tesislerinde Niğde, Adana, Afyonkarahisar tesislerinde üretilen ürünlerle, yurtdışından tedarik edilen ürünler müşterilerin taleplerine göre işlenerek yurtdışına satış yapılmaktadır. Tesisin serbest bölge içerisinde yer alması nedeniyle yurtdışından tedarik ürünler Gümrük Vergisi ve KDV'den muaftır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
1. ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (Devamı)
Niğde üretim tesisi, Türkiye'nin elma, üzüm ve kayısı gibi birçok meyve ve sebze yetiştiriciliğinde önemli illeri arasında yer alan Niğde'de kurulu olan üretim tesisi, Grup tarafından açılmış ilk üretim tesisidir. Tesis ilk defa 1998 yılında küçük bir kapasite ile faaliyete geçirilmiş, ilerleyen yıllarda kapasite ilaveleri ve modernizasyon yatırımlarıyla bugünkü haline getirilmiştir. Tesis, Kayseri Karayolu üzerinde bulunmakta, Kayseri Havalimanı'na 100 km, Türkiye'nin en büyük limanlarından biri olan Mersin Limanı'na ise 180 km mesafededir.131.700 m2'lik arazi üzerinde 30.000 m2 kapalı alana sahip olan tesiste berrak, püre ve kırmızı ürünler olmak üzere aynı anda 3 farklı meyve veya sebze işlenebilmektedir. Tesisteki meyve atıkları Mey Biyogaz tarafından değerlendirilerek elektrik üretilmektedir. Konsantre ambalaj malzemesi olarak kullanılan variller sezon dışında işlenerek yeniden kullanıma uygun hale getirilmektedir. Böylelikle "sıfır atık" hedefine ulaşmak için kaynaklar, yüksek verimle kullanılmaktadır. Niğde kampüsü içerisinde yer alan başka bir tesis grubu da nihai tüketici ürünleri üreten meyve suyu dolum, meyveli ürünler üretim ve paketleme tesisleridir. Bu faaliyetler daha önce Grup'un %100'üne sahip olduğu bağlı ortaklığı iken 08.10.2021 tarihinde Grup ile birleşerek tüzel kişiliği sona eren Drops Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş tarafından yürütülmekteydi.
Afyon üretim tesisi, Çivril yolu üzerinde 93.500 m2 alan üzerinde 17.000 m2 kapalı alan içerisinde bulunan; berrak ürünler, püre, kırmızı ürünler ve narenciye olmak üzere 4 ayrı üretim hattına sahiptir. Tesisin yüksek depolama özelliği sayesinde yaklaşık 10.000-ton nihai ürün depolanabilmektedir. Tesisin bulunduğu Dinar, Türkiye'nin önemli elma yetiştirilen illerinden olan Isparta, Eğridir, Antalya üçgeninde olup vişne üretimi açısından önemli bir il olan Afyon il sınırları içerisindedir. Diğer bütün meyve ve sebzeler, 300 km2'lik bir alan içerisinden temin edilebilmektedir. Tesisteki meyve atıkları Dinar Biyogaz tarafından değerlendirilerek elektrik üretilmektedir.
Adana üretim tesisi, Kozan Organize Sanayi Bölgesinde 108.500 m2'lik alan üzerinde 17.000 m2'lik kapalı alana sahiptir. Tesisin bulunduğu bölge nar ve narenciye yetiştiriciliği açısından Türkiye'nin önemli bölgelerinden biridir. Tesis bünyesinde üretim bölümünün yanı sıra, soğuk ve donmuş depolar da bulunmaktadır. Üretim bölümü; kırmızı meyveler, narenciye, çekirdek kurutma ve IQF (Donmuş Gıda) üretim hatlarından oluşmaktadır. Meyveler, çeşitlerine göre çok farklı şekillerde işlenmektedir ve farklı işleme ekipmanı kullanılmasını gerektirmektedir. Örneğin, sert çekirdekli ürünlerde çekirdeklerin ayrılması, nar gibi sert kabuklu ürünlerde kabuğun ve çekirdeklerin ayrılması, narenciye grubu meyvelerde kabuğun karışmasını önleyerek meyvenin suyunun alınması gerekmektedir. Grup, portföyde belirtilen çok çeşitli meyveleri işleyecek teknolojiye ve ekipmana sahiptir. Adana Tesisinde ayrıca taze meyve paketleme, depolama ve satış faaliyetleri sürdürülmektedir. Bu faaliyetler daha önce Grup'un bağlı ortaklığı iken 08.10.2021 tarihinde Grup ile birleşmek suretiyle tüzel kişiliği sona eren Yeni Hayat Tarım Hayvancılık Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yürütülmekteydi.
Şirket'in bağlı ortaklıkları ve temel faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir:
Temel faaliyet konusu
Rheinfrucht B.V (1) Depo (Hollanda) United Juice S.P.C (2) Depo (Bahreyn Krallığı) Pegoo Juice Food Technology Co. Ltd. (3) Meyve suyu üretimi ve ihracatı (Çin) Mey Biyogaz Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (4) Enerji üretimi Dinar Biyogaz Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (5) Enerji üretimi Logimat Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Limited Şirketi (6) Yazılım
- (1) 2016 yılında Hollanda'da kurulmuş olup depo olarak kullanılmaktadır.
- (2) 2018 yılında Bahreyn Krallığı'nda kurulmuş olup depo olarak kullanılmaktadır.
- (3) 2018 yılında Çin Halk Cumhuriyeti'nde kurulmuş olup meyve suyu üretimi ve ihracatı yapmaktadır.
- (4) 2021 yılında satın alınmış, enerji üretimi faaliyetinde bulunan şirkettir.
- (5) 2021 yılında satın alınmış, enerji üretimi faaliyetinde bulunan şirkettir.
- (6) 2023 yılında satın alınmış olup yazılım faaliyetinde bulunan şirkettir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar
Uygulanan Finansal Raporlama Standartları
İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartları ("TFRS") ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır.
Ayrıca konsolide finansal tablolar, KGK tarafından 4 Ekim 2022 tarihinde yayımlanan "TFRS Taksonomisi Hakkında Duyuru" ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş olan formatlara uygun olarak sunulmuştur.
Konsolide finansal tablolar maddi duran varlıklar, yatırım amaçlı gayrimenkuller ve finansal varlıklar haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır.
Konsolide Finansal Tabloların Onaylanması
1 Ocak - 31 Aralık 2023 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar, 20 Mayıs 2024 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmıştır
İşletmenin sürekliliği
İlişikteki konsolide finansal tablolar işletmenin sürekliliği ilkesine dayanarak hazırlanmıştır. Bu ilkeye göre Grup öngörülebilir gelecekte faaliyetlerini devam ettirecek ve normal faaliyet akışında vadeleri geldiğinde varlıklarını kullanabilecek ve yükümlülüklerini yerine getirebilecektir
Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi
TFRS'leri uygulayan işletmeler, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamayla birlikte, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarından itibaren TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına göre enflasyon muhasebesi uygulamaya başlamıştır. TMS 29, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan işletmelerin, finansal tablolarında uygulanmaktadır.
İlişikteki konsolide finansal tablolar endekslenmiş tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır.
Söz konusu konsolide finansal tablolar ile önceki dönemlere ait karşılaştırmalı tüm tutarlar, TMS 29 uyarınca Türk lirasının genel satın alma gücünde meydana gelen değişimlere göre düzeltilmiş ve nihayetinde Türk lirasının 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden ifade edilmiştir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)
Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi (Devamı)
Grup, TMS 29 uygulamasında, KGK'nın yaptığı yönlendirme uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endekslerine (TÜFE) göre elde edilen düzeltme katsayılarını kullanmıştır. Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden bu yana cari ve geçmiş dönemlere ait TÜFE ile karşılık gelen düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:
| Düzeltme katsayısı | ||
|---|---|---|
| 16,33041 | ||
| 15,16005 | ||
| 13,82541 | ||
| 12,75557 | ||
| 11,58925 | ||
| 10,87929 | ||
| 10,2248 | ||
| 9,25756 | ||
| 8,72007 | ||
| 8,11921 | ||
| 7,50597 | ||
| 6,89835 | ||
| 6,35599 | ||
| 5,67906 | ||
| 4,72068 | ||
| 4,22107 | ||
| 3,68333 | ||
| 686,95 | 36,08 | 2,70672 |
| 1128,45 | 64,27 | 1,64773 |
| 1859,38 | 64,77 | 1,00000 |
| Endeks 113,86 122,65 134,49 145,77 160,44 170,91 181,85 200,85 213,23 229,01 247,72 269,54 292,54 327,41 393,88 440,5 504,81 |
Endeks % 13,86 7,72 9,65 8,39 10,06 6,53 6,4 10,45 6,16 7,4 8,17 8,81 8,53 11,92 20,3 11,84 14,6 |
TMS 29 uyarınca finansal tablolarda gerekli düzeltmeleri yapmak üzere, varlık ve yükümlülükler ilk olarak parasal ve parasal olmayan olarak ayrıştırılmış, parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ayrıca cari değeriyle ölçülenler ve maliyet değeriyle ölçülenler olarak ilave bir ayrıştırmaya tabi tutulmuştur. Parasal kalemler (bir endekse bağlı olanlar hariç) ile raporlama dönemi sonundaki cari değerleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler halihazırda 31 Aralık 2023 tarihindeki cari ölçüm biriminden ifade edildiklerinden enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamıştır. 31 Aralık 2023 tarihindeki ölçüm biriminden ifade edilmeyen parasal olmayan kalemler ise ilgili katsayı kullanılarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Parasal olmayan kalemlerin enflasyona göre düzeltilmiş değerinin geri kazanılabilir tutarı ya da net gerçekleşebilir değeri aştığı durumda, ilgili TFRS uygulanarak defter değerinde azaltıma gidilmiştir. Bunun yanı sıra, özkaynak unsurları ile kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki tüm kalemlerde enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.
Türk lirasının yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olarak tanımlanmasına son verildiği 1 Ocak 2005 tarihinden önce edinilmiş ya da üstlenilmiş parasal olmayan kalemler ile bu tarihten önce işletmeye konmuş ya da oluşmuş özkaynaklar TÜFE'de 1 Ocak 2005 tarihinden 31 Aralık 2023 tarihine kadar meydana gelen değişime göre düzeltmeye tabi tutulmuştur.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı)
Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi (Devamı)
TMS 29'un uygulanması, Türk lirasının satın alma gücündeki azalıştan kaynaklı ve kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun kar veya zarar bölümündeki Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) kaleminde sunulan düzeltmeleri gerekli kılmıştır. Parasal varlık veya yükümlülüklerin değeri endeksteki değişimlere bağlı olmadığı sürece, enflasyon döneminde, parasal yükümlülüklerden daha yüksek tutarda parasal varlık taşıyan işletmelerin satın alma gücü zayıflarken, parasal varlıklardan daha yüksek tutarda parasal yükümlülük taşıyan işletmelerin satın alma gücü artış gösterir. Net parasal pozisyon kazanç ya da kaybı, parasal olmayan kalemlerin, özkaynakların, kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosundaki kalemlerin ve endekse bağlı parasal varlık ve yükümlülüklerin düzeltme farklarından elde edilmiştir.
Ayrıca, TMS 29'un ilk kez uygulandığı raporlama döneminde, Standart hükümleri ilgili ekonomide her zaman yüksek enflasyonun olduğu varsayılarak uygulanmaktadır. Bu nedenle, sonraki raporlama dönemleri için temel teşkil etmesi amacıyla karşılaştırmalı en erken dönemin başlangıcına ait 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosu enflasyona göre düzeltilmiştir. 1 Ocak 2022 tarihli finansal durum tablosundaki geçmiş yıllar karları/zararları kaleminin enflasyona göre düzeltilmiş tutarı söz konusu tablonun diğer kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesinden sonra olması gereken bilanço denkliğinden elde edilmiştir.
2.2 TMS'ye Uygunluk Beyanı
Grup, 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK'nın Seri: II–14.1 No'lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur.
2.3 Yabancı para çevrimi
Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Grup'un geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk lirası cinsinden ifade edilmiştir. Grup'un her işletmesinin finansal tabloları, ekonomik faaliyetlerini sürdürdükleri temel ekonomik ortamdaki para birimi (fonksiyonel para birimi) baz alınarak düzenlenmiştir. TMS 21 ("Kur Değişiminin Etkileri") uyarınca, Grup'un konsolide finansal tabloları hazırlanırken her bir işletmenin Grup'un finansal tablolarının sunum para birimi olan TL'ye çevrilmesinde Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından açıklanan döviz alış ve satış kurları kullanılmıştır. Finansal Durum Tablosunda, aktif hesapları için bilanço dönemlerin sonundaki geçerli olan döviz satış kuru; Kar veya Zarar Tablosu için ise, cari yıl ortalama döviz alış kuru baz alınmıştır. Bu çevrimden doğan çevrim farkı, özkaynaklar altında yer alan "yabancı para çevrim farkları" hesabında muhasebeleştirilir.
İşlemler ve bakiyeler
Yabancı para işlemler, işlem tarihlerinde geçerli olan döviz kurları üzerinden çevrilmiştir. Finansal tabloların, fonksiyonel para birimine çevriminde parasal bilanço kalemleri yıl sonundaki döviz kurlarından çevrilir. Gerçeğe uygun değer ile muhasebeleştirilen parasal olmayan bilanço kalemleri, gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihte geçerli olan kurla çevrilmiştir. Tarihi kur ile ölçülen parasal olmayan kalemler ise çevrilmemektedir. Gelir tablosu kalemleri ise işlemin gerçekleştiği tarihin kuruyla TL'ye çevrilir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.3 Yabancı para çevrimi (Devamı)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla kullanılan döviz kurları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Döviz Alış Kuru | Döviz Satış Kuru | Ortalama Kur | |||
| ABD Doları | 29,4382 | 29,4913 | 23,7085 | ||
| Avro | 32,5739 | 32,6326 | 25,6260 | ||
| 31 Aralık 2022 | |||||
| Döviz Alış Kuru | Döviz Satış Kuru | Ortalama Kur | |||
| ABD Doları | 18,6983 | 18,7320 | 16,5638 | ||
| Avro | 19,9349 | 19,9780 | 17,3818 |
İşlemlerden doğan ve yabancı para cinsinden parasal varlık ve yükümlülüklerin dönem sonu döviz kuru çevriminden doğan kur farkı kar ve zararı, bankadaki yabancı para mevduatlardan ve finansal borçlanmalardan kaynaklananlar finansal gelir/gider kalemlerinde ve ticari faaliyetlerden kaynaklananlar esas faaliyetlerden diğer gelir/gider kalemlerinde sınıflanmak üzere, konsolide kar veya zarar tablosunda gösterilmektedir.
2.4 Muhasebe Politikaları ve Tahminlerindeki Değişiklikler
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2022 tarihinde sona hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır.
2.5 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tablolarının Düzeltilmesi
Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup'un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. Grup sunulan dönemlere ilişkin konsolide finansal tablolarında birbiriyle tutarlı muhasebe politikaları uygulamış olup cari dönem içerisinde muhasebe politika ve tahminlerinde gerçekleşen önemli değişiklikleri bulunmamaktadır.
2.6 Türkiye Finansal Raporlama Standartları'ndaki Değişiklikler
Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloları hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS")/TFRS ve TMS/TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.6 Türkiye Finansal Raporlama Standartları'ndaki Değişiklikler (Devamı)
Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (Devamı)
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar:
1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar TMS 8 Değişiklikleri – Muhasebe Tahminlerinin Tanımı
Ağustos 2021'de KGK, TMS 8'de "muhasebe tahminleri" için yeni bir tanım getiren değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile muhasebe politikalarındaki değişiklikler ve hataların düzeltilmesi arasındaki ayrıma açıklık getirmektedir. Ayrıca, değiştirilen standart, girdideki bir değişikliğin veya bir ölçüm tekniğindeki değişikliğin muhasebe tahmini üzerindeki etkilerinin, önceki dönem hatalarının düzeltilmesinden kaynaklanmıyorsa, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler olduğuna açıklık getirmektedir. Muhasebe tahminindeki değişikliğin önceki tanımı, muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin yeni bilgilerden veya yeni gelişmelerden kaynaklanabileceğini belirtmekteydi. Bu nedenle, bu tür değişiklikler hataların düzeltilmesi olarak değerlendirilmemektedir. Tanımın bu yönü KGK tarafından korunmuştur. Değişiklikler yürürlük tarihinde veya sonrasında meydana gelen muhasebe tahmini veya muhasebe politikası değişikliklerine uygulanacaktır.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
TMS 1 Değişiklikleri – Muhasebe Politikalarının Açıklanması
Ağustos 2021'de KGK, TMS 1 için işletmelerin muhasebe politikası açıklamalarına önemlilik tahminlerini uygulamalarına yardımcı olmak adına rehberlik ve örnekler sağladığı değişiklikleri yayınlamıştır. TFRS'de "kayda değer" teriminin bir tanımının bulunmaması nedeniyle, KGK, muhasebe politikası bilgilerinin açıklanması bağlamında bu terimi "önemli" terimi ile değiştirmeye karar vermiştir. 'Önemli' TFRS'de tanımlanmış bir terimdir ve KGK'ya göre finansal tablo kullanıcıları tarafından büyük ölçüde anlaşılmaktadır. Muhasebe politikası bilgilerinin önemliliğini değerlendirirken, işletmelerin hem işlemlerin boyutunu, diğer olay veya koşulları hem de bunların niteliğini dikkate alması gerekir. Ayrıca işletmenin muhasebe politikası bilgilerini önemli olarak değerlendirebileceği durumlara örnekler eklenmiştir.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
Ağustos 2021'de KGK, TMS 12'de ilk muhasebeleştirme istisnasının kapsamını daraltan ve böylece istisnanın eşit vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farklara neden olan işlemlere uygulanmamasını sağlayan değişiklikler yayınlamıştır. Değişiklikler, bir yükümlülüğe ilişkin yapılan ödemelerin vergisel açıdan indirilebilir olduğu durumlarda, bu tür indirimlerin, finansal tablolarda muhasebeleştirilen yükümlülükle (ve faiz giderine) ya da ilgili varlık bileşeniyle (ve faiz giderine) vergisel açıdan ilişkilendirilebilir olup olmadığının (geçerli vergi kanunu dikkate alındığında) bir muhakeme meselesi olduğuna açıklık getirmektedir. Bu muhakeme, varlık ve yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara alınmasında herhangi bir geçici farkın olup olmadığının belirlenmesinde önemlidir. Değişiklikler karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında ya da sonrasında gerçekleşen işlemlere uygulanır. Ayrıca, karşılaştırmalı olarak sunulan en erken dönemin başlangıcında, kiralamalar ile hizmetten çekme, restorasyon ve benzeri yükümlülüklerle ilgili tüm indirilebilir ve vergilendirilebilir geçici farklar için ertelenmiş vergi varlığı (yeterli düzeyde vergiye tabi gelir olması koşuluyla) ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü muhasebeleştirilir.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.6 Türkiye Finansal Raporlama Standartları'ndaki Değişiklikler (Devamı)
TMS 12 Değişiklikleri – Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergi
TMS 12 Değişiklikleri – Uluslararası Vergi Reformu – İkinci Sütun Modeli Kuralları
Eylül 2023'te KGK, İkinci Sütun gelir vergileriyle ilgili ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin muhasebeleştirilmesi ve açıklanmasına zorunlu bir istisna getiren TMS 12'ye yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından yayımlanan İkinci Sütun Modeli Kurallarının uygulanması amacıyla yürürlüğe girmiş ya da yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi kanunlarından ortaya çıkan gelir verilerine TMS 12'nin uygulanacağını açıklığa kavuşturmuştur. Bu değişiklikler ayrıca bu tür vergi kanunlarından etkilenen işletmeler için belirli açıklama hükümleri getirmektedir. Bu kapsamdaki ertelenmiş vergiler hakkındaki bilgilerin muhasebeleştirilmeyeceğine ve açıklanmayacağına yönelik istisna ile istisnanın uygulanmış olduğuna yönelik açıklama hükmü değişikliğin yayımlanmasıyla birlikte uygulanır. Bununla birlikte, değişikle getirilen belirli açıklama hükümlerinin 31 Aralık 2023 tarihi öncesinde sona eren ara hesap dönemlerinde uygulanması zorunlu değildir.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla yayımlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar:
Finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Şirket aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.
TFRS 10 ve TMS 28 Değişiklikleri: Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları
KGK, özkaynak yöntemi ile ilgili devam eden araştırma projesi çıktılarına bağlı olarak değiştirilmek üzere, Aralık 2017'de TFRS 10 ve TMS 28'de yapılan söz konusu değişikliklerin geçerlilik tarihini süresiz olarak ertelemiştir. Ancak, erken uygulamaya halen izin vermektedir.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
TFRS 17 – Yeni Sigorta Sözleşmeleri Standardı
KGK Şubat 2019'da sigorta sözleşmeleri için muhasebeleştirme ve ölçüm, sunum ve açıklamayı kapsayan kapsamlı yeni bir muhasebe standardı olan TFRS 17'yi yayımlamıştır. TFRS 17 hem sigorta sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerin güncel bilanço değerleri ile ölçümünü hem de karın hizmetlerin sağlandığı dönem boyunca muhasebeleştirmesini sağlayan bir model getirmektedir. KGK tarafından yapılan duyuruyla Standardın zorunlu yürürlük tarihi 1 Ocak 2024 ya da sonrasında başlayan hesap dönemleri olarak ertelenmiştir.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.6 Türkiye Finansal Raporlama Standartları'ndaki Değişiklikler (Devamı)
TMS 1 Değişiklikleri - Yükümlülüklerin kısa ve uzun vade olarak sınıflandırılması
Ocak 2021 ve Ocak 2023'te KGK, yükümlülüklerin kısa ve uzun vadeli sınıflandırılmasına yönelik esasları belirlemek üzere TMS 1'de değişiklikler yapmıştır. Ocak 2023'te yapılan değişikliklere göre, işletmenin bir yükümlülüğü ödemeyi erteleme hakkı, raporlama döneminden sonraki bir tarihte kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlıysa, raporlama dönemi sonu itibarıyla söz konusu yükümlülüğü erteleme hakkı bulunmaktadır (raporlama dönemi sonunda ilgili şartlara uygunluk sağlamıyor olsa bile). Kredi sözleşmesinden doğan bir yükümlülük uzun vadeli olarak sınıflandırıldığında ve işletmenin ödemeyi erteleme hakkı 12 ay içinde kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlı olduğunda, Ocak 2023 değişiklikleri işletmelerin çeşitli açıklamalar yapmasını istemektedir. Bu açıklamalar kredi sözleşme şartları ve ilgili yükümlülükler hakkındaki bilgileri içermelidir. Ayrıca, söz konusu değişiklikler, sözleşme şartlarına uyumun raporlama tarihinde ya da sonraki bir tarihte test edilecek olmasına bakılmaksızın, uzun vadeli sınıflama için ödemeyi erteleme hakkının raporlama dönemi sonu itibarıyla bulunması gerektiğini açıklığa kavuşturmuştur.
Değişiklilerde, ödemeyi raporlama döneminden sonraki en az on iki ay sonraya erteleme hakkını işletmenin kullanmama ihtimalinin yükümlülüğün sınıflandırılmasını etkilemeyeceği açıkça ifade edilmiştir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Yapılan değişiklikler TMS 8'e göre geriye dönük olarak uygulanır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Ancak değişikliklerden herhangi birini erken uygulayan işletmenin diğer değişikliği de erken uygulaması zorunludur.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
TFRS 16 Değişiklikleri - Satış ve geri kiralama işlemlerinde kira yükümlülükleri
Ocak 2023'te KGK TFRS 16'ya yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, elde kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirilmemesini sağlayacak şekilde, satıcı-kiracı tarafından satış ve geri kiralama işleminden doğan kira yükümlülüklerinin ölçümünde uygulanacak hükümleri belirlemektedir. Bu kapsamda, satıcı-kiracı satış ve geri kiralama işleminin fiilen başladığı tarihten sonra "Kira yükümlülüğünün sonraki ölçümü" başlığı altındaki TFRS 16 hükümlerini uygularken, elde kalan kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirmeyecek şekilde "kira ödemeleri"ni ya da "revize edilmiş kira ödemeleri"ni belirleyecektir. Değişiklikler, geri kiralamadan ortaya çıkan kira yükümlülüklerinin ölçümüne yönelik spesifik bir hüküm içermemektedir. Söz konusu kira yükümlülüğünün ilk ölçümü, TFRS 16'da yer alan kira ödemeleri tanımına dahil edilenlerden farklı ödemelerin kira ödemesi olarak belirlenmesine neden olabilecektir. Satıcı-kiracının TMS 8'e göre güvenilir ve ihtiyaca uygun bilgi sağlayacak muhasebe politikası geliştirmesi ve uygulaması gerekecektir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Satıcı-kiracı değişiklikleri TFRS 16'nın ilk uygulama tarihinden sonra girdiği satış ve geri kiralama işlemlerine TMS 8'e göre geriye dönük uygular.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
TMS 7 ve TFRS 7 Değişiklikleri - Açıklamalar: Tedarikçi Finansmanı Anlaşmaları
KGK tarafından Eylül 2023'te yayımlanan değişiklikler, tedarikçi finansmanı anlaşmalarının işletmenin yükümlülükleri, nakit akışları ve maruz kaldığı likidite riskleri üzerindeki etkilerinin finansal tablo kullanıcıları tarafından anlaşılmasına katkı sağlamak üzere, mevcut hükümlerde iyileştirmeler yapan açıklamalar getirmektedir. Tedarikçi finansmanı anlaşmaları; bir ya da daha fazla finansman sağlayıcısının işletmenin tedarikçisine olan borcunu ödemeyi üstlendiği ve işletmenin de tedarikçiye ödeme yapıldığı gün ya da sonrasında ödemeyi kabul ettiği anlaşmalar olarak tanımlanmıştır. Söz konusu değişiklikler, bu tür anlaşmaların hüküm ve koşulları, raporlama dönemi başı ve sonu itibarıyla bunlardan ortaya çıkan yükümlülüklerle ilgili nicel bilgiler ile bu yükümlülüklerin defter değerinde meydana gelen nakit dışı değişikliklerin niteliği ve etkileri hakkında açıklamalar yapılmasını zorunlu kılmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.6 Türkiye Finansal Raporlama Standartları'ndaki Değişiklikler (Devamı)
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış değişiklikler:
Ayrıca, TFRS 7'de öngörülen likidite riskine yönelik niceliksel açıklamalar kapsamında, tedarikçi finansmanı anlaşmaları, açıklanması gerekli olabilecek diğer faktörlere örnek olarak gösterilmiştir. Değişiklikler 1 Ocak 2024 tarihinde başlayan yıllık raporlama dönemlerinde yürürlüğe girmektedir. Erken uygulamaya izin verilmekte olup bu durumda bu husus açıklanır.
Aşağıda belirtilen UMS 21'e yönelik değişiklikler UMSK tarafından yayınlanmış ancak henüz KGK tarafından TFRS'ye uyarlanmamıştır/yayınlanmamıştır. Bu sebeple TFRS'nin bir parçasını oluşturmazlar. Şirket finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu değişiklikler TFRS'de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
2.7 Konsolidasyon Esasları
- (a) Konsolide finansal tablolar aşağıda (b)'den (e)'ye kadar olan maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Şirket'in, Bağlı Ortaklıklarının, İş Ortaklıklarının ve İştiraklerinin hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, TFRS'ye uygunluk ve Grup tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır.
- (b) Şirket tarafından kontrol edilen bağlı ortaklıklar tam konsolidasyon yöntemi ile konsolide finansal tablolara dahil edilmişlerdir. Kontrol, Şirket'in, yatırım yaptığı işletme üzerinde ancak ve ancak şu göstergelerin tümü birden mevcut olduğunda sağlanmaktadır; a) yatırım yaptığı işletme üzerinde güce sahipse, b) yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişen getirilere maruz kalmakta veya bu getirilerde hak sahibi ise, c) elde edeceği getirilerin miktarını etkileyebilmek için yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücünü kullanma imkanına sahip ise.
Konsolidasyon işlemi sırasında, Şirket ve Bağlı Ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile Bağlı Ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket'in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kar veya zarar tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Bağlı Ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Grup'a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınmış ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılmıştır.
- (c) İş Ortaklıkları, Şirket ve Bağlı Ortaklıklarının bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulmuştur. "TFRS 11 Müşterek Anlaşmalar" standardı, iş ortaklıklarındaki payların özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Özkaynak yöntemine göre, iş ortaklığı yatırımı, başlangıçta elde etme maliyeti ile muhasebeleştirilir. Edinme tarihinden sonra ise, yatırımcının yatırım yapılan işletmenin kâr veya zararındaki payı yatırımın defter değeri artırılarak ya da azaltılarak finansal tablolara yansıtılır. Yatırımcının yatırım yapılan işletmenin kâr veya zararından alacağı pay, yatırımcının kâr veya zararı olarak muhasebeleştirilir. Yatırım yapılan bir işletmeden alınan dağıtımlar (kâr payı vb.) yatırımın defter değerini azaltır. Yatırım yapılan işletmenin defter değerinin, işletmenin diğer kapsamlı kârındaki değişikliklerden yatırımcıya düşen pay oranında düzeltilmesi gerekebilir.
- d) İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Grup'un genel olarak oy hakkının %20 ile %50'sine sahip olduğu veya Grup'un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Grup ile İştirakler arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar ve zararlar Grup'un İştiraklerdeki payı ölçüsünde düzeltilmektedir.
- e) Bağlı Ortaklıkların net varlıklarında ve faaliyet sonuçlarında ana ortaklık dışı paya sahip hissedarların payları, konsolide finansal tablolarda "kontrol gücü olmayan paylar" olarak gösterilmektedir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.7 Konsolidasyon Esasları (Devamı)
Aşağıdaki tablo 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Göknur Gıda'nın konsolidasyon kapsamına dahil edilen bağlı ortaklıkları üzerindeki etkin ortaklık oranlarını göstermektedir:
| 31 Aralık 2023 (%) |
31 Aralık 2022 (%) |
|
|---|---|---|
| Rheinfrucht B.V. | 100 | 100 |
| United Juice S.P.C | 100 | 100 |
| Pegoo Juice Food Technology Co., Ltd | 100 | 100 |
| Mey Biyogaz Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret A.Ş. (*) | 100 | 100 |
| Dinar Biyogaz Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret A.Ş. (*) | 100 | 100 |
| Logimat Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Limited Şirketi (**) | 70 | -- |
(*) Mey Biyogaz ve Dinar Biyogaz şirketleri 30 Haziran 2021 tarihinde satın alınmış ve bu tarihten itibaren konsolidasyona dahil edilmiştir. Bu satın alma işlemi "Ortak kontrol altındaki işletme birleşmesi" olarak değerlendirilmiş olup ilgili şirketlerin önceki dönem finansal tabloları, konsolide mali tablolar üzerinde önemli bir etkisi olmaması sebebiyle sadece cari dönemde konsolidasyona dahil edilmiş, karşılaştırmalı olarak sunulan dönemler başı itibarıyla birleşme gerçekleşmiş gibi önceki döneme ait finansal tablolar düzeltilerek sunulmamıştır.
(**) Grup, Türkiye'de mukim, Logimat Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Ticaret Limited Şirketi'nin (Logimat) paylarının %70'ini 5 Ekim 2023 tarihinde satın almıştır ve alım tarihinden itibaren ilgilli şirketi tam konsolidasyon yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir.
2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında uygulanan temel muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. Bu politikalar aksi belirtilmedikçe sunulan yıllar için tutarlı bir şekilde uygulanmıştır.
Hasılat
Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı finansal tablolarına kaydeder. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde (veya geçtikçe) varlık devredilmiş olur (Dipnot 20).
Grup aşağıda yer alan temel prensipler doğrultusunda hasılatı konsolide finansal tablolarına kaydetmektedir:
- (a) Müşteriler ile sözleşmeleri belirlenmesi,
- (b) Sözleşmedeki performans yükümlülüklerini belirlenmesi,
- (c) Sözleşmedeki işlem fiyatını saptanması,
- (d) İşlem fiyatını sözleşmedeki performans yükümlülüklerine bölüştürülmesi,
- (e) Her performans yükümlülüğü yerine getirildiğinde hasılatın muhasebeleştirilmesi.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (Devamı)
Grup aşağıdaki şartların tamamının karşılanması durumunda müşterisi ile yaptığı bir sözleşmeyi hasılat olarak muhasebeleştirir:
(a) Sözleşmenin tarafları sözleşmeyi (yazılı, sözlü ya da diğer ticari teamüllere uyarınca) onaylamış ve kendi edimlerini ifa etmeyi taahhüt etmektedir,
- (b) Grup her bir tarafın devredeceği mal veya hizmetlerle ilgili hakları tanımlayabilmektedir,
- (c) Grup devredilecek mal veya hizmetlerle ilgili ödeme koşulları tanımlayabilmektedir,
- (d) Sözleşme özü itibarıyla ticari niteliktedir,
(e) Grup'un müşteriye devredilecek mal veya hizmetler karşılığı bedel tahsil edecek olması muhtemeldir. Bir bedelin tahsil edilebilirliğinin muhtemel olup olmadığını değerlendirirken işletme, sadece müşterinin bu bedeli vadesinde ödeyebilmesini ve buna ilişkin niyetini dikkate alır. İlgili dönemde tahakkuk ettirilir.
Mal satışları
Grup'un mal satışları genel olarak meyve suyu, meyve püresi ve püre konsantrelerini kapsamaktadır. Bu malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir:
- Grup'un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi,
- Grup'un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması,
- Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi,
- İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Grup'a akışının olağan olması.
Faiz geliri
Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir.
Ticari alacaklar ve değer düşüklüğü
Grup tarafından bir alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar ertelenen finansman gelirinden netleştirilmiş olarak gösterilirler (Dipnot 8). Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin çok büyük olmaması durumunda, orijinal fatura değerleri üzerinden gösterilmiştir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
Grup tahsil imkanının kalmadığına dair objektif bir delil olduğu takdirde ilgili ticari alacak için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Objektif deliller, alacağın dava veya icra safhasında veya hazırlığında olması, alıcının, önemli finansal zorluk içine düşmesi, alıcının temerrüde düşmesi veya önemli ve süresi öngörülemeyen bir gecikme yaşanacağının muhtemel olması gibi durumlardır. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Ayrıca Grup, finansal tablolarda yer alan itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen ticari alacaklarının değer düşüklüğü hesaplamaları için kolaylaştırılmış uygulamayı seçerek karşılık matrisi kullanmaktadır. Bu uygulama ile Grup, ticari alacaklar belirli sebeplerle değer düşüklüğüne uğramadığı durumlarda, beklenen kredi zarar karşılığını ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçmektedir.
Beklenen kredi zararlarının hesaplamasında, geçmiş kredi zararı deneyimleri ile birlikte, Grup'un geleceğe yönelik tahminleri de dikkate alınmaktadır (Dipnot 8).
Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından düşülerek kar veya zarar tablosuna gelir olarak kaydedilir.
Nakit ve nakit benzerleri
Nakit ve nakit benzerleri, kasada tutulan nakit, banka mevduatları ile tutarı belirli, nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip, değerindeki değişim riski önemsiz olan ve vadesi üç aydan daha kısa olan yatırımları içermektedir (Dipnot 5). Türk Lirası mevduatlar maliyet değerleriyle, döviz tevdiat hesapları ise bilanço tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası döviz alış kuru kullanılmak suretiyle Türk Lirası'na çevrilmiş değerleriyle gösterilmektedir. Vadeli mevduat hesapları, bilanço tarihi itibarıyla, tahakkuk etmiş faizlerini de içermektedir. Grup, nakit ve nakit benzerleri belirli sebeple değer düşüklüğüne uğramadığı durumlarda beklenen kredi zararı modelini kullanarak değer düşüklüğü değerlendirmesi için gözden geçirilmektedir. Beklenen kredi zararı hesaplamasında geçmiş kredi zararı deneyimleri ile birlikte Grup'un geleceğe yönelik tahminleri de dikkate alınmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
İlişkili taraflar
Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetici personeli ve Yönetim Kurulu Üyeleri, bunların yakın aile üyeleri ve kendileri tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler ve ortaklıklar ve ilişkili taraflar olarak kabul edilip gösterilmiştir (Dipnot 7).
Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Şirket ile ilişkili sayılır:
(a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda Şirket ile ilişkili sayılır:
Söz konusu kişinin,
- (i) Şirket üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,
- (ii) (ii) Şirket üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,
- (iii) (iii) Şirket veya Şirket'in bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.
- (b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme Şirket ile ilişkili sayılır:
- (i) İşletme ve Şirket'in aynı grubun üyesi olması halinde.
- (ii) (ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde.
- (iii) (iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde.
- (iv) (iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde.
- (v) (v) İşletmenin, Şirket'in ya da Şirket ile ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde. Şirket'in kendisinin böyle bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de Şirket ile ilişkilidir.
- (vi) (vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde.
- (vii) (vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde.
İlişkili taraflarla yapılan işlem, ilişkili taraflar arasında kaynaklarının, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup ilk olarak maliyet değerleri ve buna dahil olan işlem maliyetleri ile ölçülürler. Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup, konsolide finansal durum tablosunda yatırım amaçlı gayrimenkulleri gerçeğe uygun değer yöntemi ile ölçmeyi tercih etmiştir.
Yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluştuğu dönemde kar veya zarara dahil edilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar.
Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Maddi duran varlıklar
Grup yönetimi, konsolide finansal durum tablosunda maddi duran varlıklarının tamamını gerçeğe uygun değer yöntemi ile ölçmeyi tercih etmiştir.
Grup'un maddi duran varlıkları yeniden değerleme işlemine tabi tutulduğunda, maddi duran varlıkların defter değeri yeniden değerlenmiş tutara göre düzeltilir. Yeniden değerleme tarihinde, birikmiş amortisman söz konusu binaların brüt defter değeri ile netleştirilir. Söz konusu varlıkların yeniden değerlemesinden kaynaklanan artış, ertelenmiş vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaktaki yeniden değerleme fonuna kaydedilir. Yeniden değerleme sonucu oluşan değer artışı, maddi duran varlıkla ilgili daha önceden kar veya zarar tablosunda gösterilen bir değer düşüklüğünün olması durumunda öncelikle söz konusu değer düşüklüğü nispetinde kar veya zarar tablosuna kaydedilir. Bahse konu arazi ve binaların yeniden değerlemesinden oluşan defter değerindeki azalış, söz konusu varlığın daha önceki yeniden değerlemesine ilişkin yeniden değerleme fonunda bulunan bakiyesini aşması durumunda kar veya zarar tablosuna kaydedilir.
Yeniden değerlenen maddi duran varlıkların amortismanı kar veya zarar tablosunda yer alır. Yeniden değerlenen maddi duran varlıklar satıldığında veya hizmetten çekildiğinde yeniden değerleme fonunda kalan bakiye doğrudan dağıtılmamış karlara transfer edilir. Varlık finansal durum tablosu dışında bırakılmadıkça, yeniden değerleme fonundan dağıtılmamış karlara transfer yapılmaz.
Maddi duran varlıklar için amortismana tâbi tutar, maddi duran varlığın maliyet bedelinden ya da yeniden değerleme sonrası bulunan tutarından kalıntı değerin indirilmesi suretiyle belirlenir. Maddi duran varlığın amortismana tâbi tutarı faydalı ömrü süresince sistematik bir şekilde dağıtılır. Arazi ve arsalar için, sınırsız ömürleri olması sebebiyle amortisman ayrılmamaktadır. Maddi duran varlıkların amortisman sürelerini gösteren tahmini faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Cinsi | Süre (Yıl) |
Süre (Yıl) |
| Yer altı yerüstü düzenlemeleri | 8-15 | 8-15 |
| Taşıyıcı bitkiler | 20-35 | 20-35 |
| Binalar | 40-50 | 40-50 |
| Makina ve teçhizatlar | 4-40 | 4-40 |
| Motorlu taşıtlar | 5 | 5 |
| Mobilya ve mefruşat | 4-15 | 4-15 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)
Maddi duran varlıklar (Devamı)
Grup'un beş çeşit meyve ağacı (nar, armut, kayısı, şeftali ve elma) taşıyıcı bitki olarak sınıflandırılmaktadır. Grup, ekonomik faydalarına göre taşıyıcı bitkileri olgunlaşmış ve olgunlaşmamış olarak ikiye ayırmaktadır.
Olgunlaşmış taşıyıcı bitkiler düzenli hasat sağlayıp satışa konu olmaktadır. Olgunlaşmamış taşıyıcı bitkiler ise olgunlaşmış taşıyıcı bitkilerin haricindeki bitkilerdir.
Bütün taşıyıcı bitkiler için olgunlaşma süresi Grup tarafından üç yıl olarak belirlenmiştir ve olgunlaşmış taşıyıcı bitkiler 20 ile 35 yıl arasında değerlendirilen tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile itfa edilir.
Olgunlaşmamış taşıyıcı bitkiler de maddi duran varlıklar altında muhasebeleştirilmektedir ve olgunlaşma süresi boyunca amortismana tabi tutulmamaktadır, üç yıl olgunlaşma süresinin sonunda faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi ile itfa edilir.
Maddi varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar veya zarar, ilgili varlıkların kayıtlı değerleri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir ve konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler altında gösterilir.
Bir varlığın kayıtlı değeri varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksekse, kayıtlı değer derhal geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer ilgili varlığın net satış fiyatı ya da kullanımdaki değerinin yüksek olanıdır. Net satış fiyatı, varlığın makul değerinden satışı gerçekleştirmek için katlanılacak maliyetlerin düşülmesi suretiyle tespit edilir. Kullanımdaki değer ise ilgili varlığın kullanılmasına devam edilmesi suretiyle gelecekte elde edilecek tahmini nakit akımlarının bilanço tarihi itibarıyla indirgenmiş tutarlarına artık değerlerinin eklenmesi ile tespit edilir.
Maddi duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı artıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmektedir.
Maddi olmayan duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar, üst yapı kullanım hakları ve diğer haklardan oluşmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar endekslenmiş maliyet üzerinden kaydedilir ve 5-10 yıl olarak belirlenen varlıkların tahmini faydalı ömürleri süresince doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amorti edilir. Her bilanço tarihinde, varlıkların kayıtlı değerleri gözden geçirilir ve kayıtlı değeri varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksekse, kayıtlı değer derhal geri kazanılabilir değerine indirilir. Maddi olmayan duran varlıkların elden çıkartılması ya da değer düşüklüğü sonucu oluşan kazanç ve kayıplar ilgili kar veya zarar hesabı altında gösterilir (Dipnot 14).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)
İşletme birleşmeleri ve şerefiye
İşletme birleşmeleri, TFRS 3 "İşletme Birleşmeleri" standardı kapsamında satın alma yöntemi ile muhasebeleştirilir. Satın alma bedeli ile satın alınan işletmenin (i) TFRS 3 hükümlerine göre alım tarihinde düzenlenen finansal durum tablosundaki net tanımlanabilir varlıkların ve şarta bağlı yükümlülüklerin değeri, (ii) kontrol gücü olmayan payların değeri ve (iii) daha önceden elde bulunan paylarının gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, şerefiye olarak muhasebeleştirilir. Bu farkın negatif olması durumunda şerefiye oluşmaz, aradaki fark pazarlıklı satın alımdan kaynaklanan kazanç olarak "Yatırım faaliyetlerinden gelirler" hesabında muhasebeleştirilir.
Bu yöntemde, satın alma bedeli, alım tarihinde verilen nakit veya diğer varlıkların, çıkarılan sermaye araçlarının veya üstlenilen yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerlerinden ölçülür. İşletme birleşmesi sözleşmesi, gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak satın alma bedelinin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, birleşme tarihinde satın alma bedeline bu düzeltme dâhil edilir. Satın alma işlemine ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir.
Satın alınan işletmenin, satın alma tarihi itibariyle ve TFRS 3 hükümleri uyarınca oluşturulan finansal durum tablosunda, satın alınan işletmeye ait tanımlanabilir varlıklar, yükümlülükler ve şarta bağlı yükümlülükler gerçeğe uygun değerlerinden ölçülür.
İşletme birleşmesi sırasında oluşan şerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine yılda bir kez (31 Aralık tarihi itibariyle) veya şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda daha sık aralıklarla değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Şerefiye üzerinden hesaplanan değer düşüklüğü zararları takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi gelir tablosu ile ilişkilendirilmez. Şerefiye, değer düşüklüğü testi sırasında nakit üreten birimler ile ilişkilendirilir.
Şirket tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler TFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla bu tip işlemlerde şerefiye muhasebeleştirilmemektedir. Ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmelerinin muhasebeleştirilmesinde ise hakların birleştirilmesi yöntemi uygulanmış ve işletme birleşmesine konu olan varlık ve yükümlükler kayıtlı değerleri ile finansal tablolara alınmıştır. Gelir tabloları ise işletme birleşmesinin gerçekleştiği mali yılın başlangıcından itibaren edilmiştir. Önceki dönem finansal tabloları da karşılaştırılabilirlik amacıyla aynı şekilde yeniden düzenlenmiştir. Bu işlemler sonucunda herhangi bir şerefiye veya negatif şerefiye hesaplanmamıştır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)
Finansal olmayan duran varlıklarda değer düşüklüğü
Grup, tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her finansal durum tablosu tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taşınmakta olan değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleşebilir değer ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Stoklar
Stoklar, endekslenmiş maliyetinin veya satışı gerçekleştirme maliyetlerinden arındırılmış makul değerinin düşük olanı ile değerlenir. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Stokların maliyetleri aylık ağırlıklı ortalama maliyet metoduna göre hesaplanmaktadır. Satışı gerçekleştirme maliyetlerinden arındırılmış makul değer, normal piyasa şartlarındaki tahmini satış fiyatından ürünün tamamlanma ve satış giderlerinin çıkarılması sonucu hesaplanmaktadır (Dipnot 10).
Krediler
Krediler, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir. Krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden belirtilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kar veya zarar tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 15).
Kredilerden kaynaklanan finansman maliyetleri, özellikli varlıkların iktisabı veya inşası ile ilişkilendirildikleri takdirde, özellikli varlıkların maliyet bedeline dahil edilirler. Özellikli varlıklar amaçlandığı şekilde kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi uzun bir süreyi gerektiren varlıkları ifade eder. Diğer kredi maliyetleri oluştuğu dönemde konsolide kar veya zarar tablosuna kaydedilir.
Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler
Grup'un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğünün bulunduğu, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olduğu ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebildiği durumlarda, karşılık tutarı konsolide finansal tablolara alınmaktadır. Paranın zaman değerinin etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı; yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi orandır.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti Grup'un tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmekte ve konsolide finansal tablolara dahil edilmemektedir (Dipnot 16).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Finansal varlıklar
İlk muhasebeleştirme ve ölçüm
Grup, finansal varlıklarını ilk muhasebeleştirme sırasında, itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen, gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak üç sınıfta muhasebeleştirmektedir.
Sınıflandırma, finansal varlıkların yönetimi için işletmenin kullandığı iş modeli ve finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özellikleri esas alınarak yapılmaktadır.
Sonraki ölçüm ve sınıflandırma
Grup'un finansal varlıkların yönetiminde kullandığı iş modelinin değiştiği durumlar hariç, finansal varlıklar ilk muhasebeleştirilmelerinden sonra yeniden sınıflanmazlar; iş modeli değişikliği durumunda ise, değişikliğin akabinde takip eden raporlama döneminin ilk gününde finansal varlıklar yeniden sınıflanırlar.
a. İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar
Bir finansal varlık, aşağıda belirtilen koşulların her iki şartı birden sağlaması durumunda ve gerçeğe uygun değer değişimi kar ya da zarara yansıtılan finansal varlık kategorisinde tanımlanmamışsa, itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:
- Finansal varlığın, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması,
- Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.
İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar etkin faiz yöntemi (EFY) ile ölçülür ve değer düşüklüğüne tabidir. Finansal varlıkların finansal durum tablosu dışı bırakılması, değiştirilmesi veya değer düşüklüğüne uğraması durumunda, kazanç ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Grup'un itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıkları, nakit ve nakit benzerleri, ticari alacakları ile diğer alacakları içerir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)
Finansal varlıklar (Devamı)
b. Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen finansal varlıklar
Grup bir finansal varlığı aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması durumunda gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçmektedir:
- Finansal varlığın, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini ve finansal varlığın satılmasını amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması,
- Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.
Grup, ticari amaçla elde tutulmayan bir özkaynak yatırımının ilk defa finansal tablolara alınmasında, gerçeğe uygun değerindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda, geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulabilir. Bu seçim her bir yatırım için ayrı ayrı yapılır.
Aşağıdaki muhasebe politikaları sonraki ölçümlerinden oluşan kazanç ve kayıplar için geçerlidir:
| Gerçeğe uygun değer farkı | Bu varlıklar sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değeri üzerinden | ||
|---|---|---|---|
| diğer kapsamlı gelire |
ölçülür. Etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz geliri, | ||
| yansıtılarak ölçülen |
yabancı para kazanç ve kayıpları ve değer düşüklükleri kar veya | ||
| borçlanma araçları | zararda muhasebeleştirilir. Diğer kazanç ve kayıplar ise diğer | ||
| kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. Finansal varlıklar finansal | |||
| durum tablosu dışı bırakıldığında daha önceden diğer kapsamlı | |||
| gelire yansıtılan toplam kazanç veya kayıplar kar veya zararda | |||
| yeniden sınıflandırılır. | |||
| Gerçeğe uygun değer farkı | Bu varlıklar sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değeri üzerinden | ||
| diğer kapsamlı gelire |
ölçülür. Temettüler, açıkça yatırımın maliyetinin bir kısmının geri | ||
| yansıtılan özkaynak araçları | kazanılması niteliğinde olmadıkça kar veya zararda |
||
| muhasebeleştirilir. Diğer net kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı | |||
| gelirde muhasebeleştirilir ve kar veya zararda yeniden |
|||
| sınıflandırılmazlar. |
c. Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
İtfa edilmiş maliyetinden veya yukarıda açıklandığı şekilde gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen bütün finansal varlıklar gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülür.
Bu kategori, türev araçları içermektedir. Yatırımlardan elde edilen temettüler, ödeme hakkı oluştuğunda kar veya zarar tablosunda diğer gelir olarak muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Finansal varlıklar (devamı)
Finansal varlıkların kayıtlardan çıkartılması
Finansal varlıklar (ya da geçerli olduğu durumlarda finansal varlığın bir bölümü veya benzer finansal varlıklardan oluşan grubun bir parçası) aşağıda belirtilen durumlarda kayıtlardan çıkartılır. Bu durumlar:
- Finansal varlıktan kaynaklanan nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan hakların süresinin dolması veya,
- Grup'un, finansal varlıktan kaynaklanan nakit akışlarının elde edilmesini sağlayan sözleşmeye bağlı hakları devretmesi ya da, finansal varlıktan kaynaklanan nakit akışlarının elde edilmesini sağlayan sözleşmeye bağlı hakları elde tutması ancak, elde ettiği meblağın tümünü, önemli bir gecikme olmaksızın, üçüncü şahıslara ödeme yükümlülüğü doğuran bir düzenleme yapması; ve (a) varlık ile ilgili tüm risk veya ödüllerin önemli ölçüde devredilmiş veya (b) tüm hak ya da ödüllerin önemli ölçüde transfer edilmemiş olmasına rağmen, varlık üzerindeki tüm kontrolleri transfer edilmiş olması durumunda.
Grup, bir finansal varlığı devrederken, bu finansal varlığın sahipliğinden kaynaklanan risk ve getirileri ne ölçüde elde tutmaya devam edeceğini değerlendirir. Grup'un varlıktan nakit akımı elde etmesi hakkını devretmesi bununla birlikte tüm risk ya da menfaatlerin transfer edilmemesi veya üzerindeki kontrolü devretmemesi durumunda, varlık, Grup'un varlık ile devam eden ilişkisi ölçüsünde konsolide finansal tablolarda taşınır.
Değer düşüklüğü
Grup, gerçeğe uygun değeri kar veya zarara yansıtılmayan tüm borçlanma araçları için beklenen kredi zararları (BKZ'ler) için bir karşılık ayırmaktadır.
BKZ'ler iki aşamada kayıt edilmektedir.
- 12 aylık BKZ'ler: Raporlama tarihinde, bir finansal araçtaki kredi riskinde ilk defa finansal tablolara alınmasından bu yana önemli derecede artış meydana gelmemiş olması durumunda Grup söz konusu finansal araca ilişkin zarar karşılığını 12 aylık beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçer,
- Ömür boyu BKZ'ler: Bir finansal araçtaki kredi riskinin, ilk defa finansal tablolara alınmasından bu yana önemli ölçüde artmış olması durumunda, her raporlama tarihinde, Grup söz konusu finansal araca ilişkin zarar karşılığını ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçer.
Ticari alacaklar, diğer alacaklar ve sözleşme varlıkları için Grup, BKZ'lerin hesaplanmasında basitleştirilmiş yaklaşım uygulamaktadır. Bu nedenle, Grup kredi riskindeki değişiklikleri izlememektedir, bunun yerine her raporlama tarihinde ömür boyu BKZ'lere dayalı bir zarar karşılığı muhasebeleştirmektedir. Beklenen kredi zararları, geçmiş yıllardaki gerçekleşmiş kredi zararı deneyimlerine dayanan bir matris üzerinden, geleceğe yönelik tahminler de dikkate alınarak hesaplanmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Finansal yükümlülükler
İlk muhasebeleştirme ve ölçüm
Finansal yükümlülükler başlangıçta, gerçeğe uygun değeri kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler, banka kredileri, borçlar veya etkin bir finansal riskten korunma aracı olarak belirlenen türevler olarak sınıflandırılır.
Tüm finansal yükümlülükler ilk olarak gerçeğe uygun değerleri ile banka kredileri ve borçlar söz konusu olduğunda doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri düşüldükten sonraki değerleriyle kaydedilir.
Grup'un finansal yükümlülükleri arasında ticari ve diğer borçlar yanı sıra banka kredileri ve türev finansal araçlar bulunmaktadır.
Sonraki ölçüm ve sınıflandırma
Finansal yükümlülükler sonraki muhasebeleştirmede iki kategoride sınıflandırır:
• Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler
Bu kategori, TFRS 9'da tanımlanan riskten korunma ilişkilerinde riskten korunma aracı olarak tanımlanmayan, Grup tarafından girilen türev finansal araçları içerir. Kazançlar ve kayıplar, kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
• İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen olarak
İlk muhasebeleştirmeden sonra, borçlanmalar ile ticari ve diğer borçlar daha sonra etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedeli üzerinden ölçülür. Kazançlar ve kayıplar, kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Finansal yükümlülüklerin kayıtlardan çıkartılması
Finansal yükümlülükler, bu yükümlülüklerden doğan borçların ortadan kalkması, iptal edilmesi ve süresinin dolması durumlarında kayıtlardan çıkartılır. Mevcut bir borçlu ile alacaklı arasında önemli ölçüde farklı şartlara sahip borçlanma araçlarının takas edilmesi veya mevcut bir finansal yükümlülüğün şartlarında önemli bir değişiklik yapılması, eski finansal yükümlülüğün ortadan kalktığını ve yeni bir finansal yükümlülüğün finansal tablolara alınması gerektiğini gösterir.
Finansal varlık yükümlülüklerin netleştirilmesi
Finansal varlık ve yükümlülükler, netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması ve söz konusu varlık ve yükümlülükleri net bazda tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma niyetinin olması durumunda finansal durum tablosunda netleştirilerek gösterilmektedir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (Devamı)
Ticari borçlar
Ticari borçlar, Grup'un olağan faaliyetleri kapsamında tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yükümlülüğü ifade etmektedir. Ticari borçların vadeleri raporlama tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise kısa vadeli ticari borçlar içerisinde, 12 aydan fazla ise uzun vadeli ticari borçlar olarak sınıflandırılırlar.
Ticari borçlar, makul değerleriyle deftere alınır ve müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş tutarlardan muhasebeleştirilir. Ticari borçlarla ilgili vade farkları ile kur farkı gelir/giderleri esas faaliyetlerden diğer gelirler/giderler hesap kaleminde gösterilir (Dipnot 8).
Çalışanlara sağlanan faydalar
Kıdem tazminatı karşılıkları, Türk İş Kanunu'nun gerekliliği olarak, Grup'un çalışanlarının emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki muhtemel yükümlülüklerinin tahmini toplam tutarının bugünkü değerini ifade etmektedir. Tanımlanmış emeklilik ödemelerinin bugünkü değerini kullanarak aktüeryal tahminlere göre ayrılan karşılık, tahmini yükümlülük metodu kullanılarak hesaplanır. Aktüeryal varsayımla gerçekleşen arasındaki fark düzeltmeleri ile aktüeryal varsayım değişikliklerinden doğan aktüeryal kazanç ve kayıplar, oluştukları dönem içinde diğer kapsamlı gelir/ gider olarak özkaynaklara yansıtılır. İş Kanunu'na göre, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretinin, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenmesi gerekmektedir. Kullanılmamış izin karşılığı bu çerçevede hesaplanarak finansal tablolara yansıtılmıştır (Dipnot 17).
Devlet teşvikleri
Teşviğin alınacağına dair ve Grup'un teşviğe bağlı tüm koşullara uyacağına dair makul bir güvence oluşuncaya dek devletten alınan teşvikler muhasebeleştirilmezler. Grup, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu ("DFIF") adı altında devlet teşvik programının bir parçası olarak Ekonomi Bakanlığı'nın ihracat yapan şirketlere fon sağladığı bir uygulamadan yararlanmaktadır. Söz konusu teşvikler satışların maliyeti hesabı içerisinde muhasebeleştirilmektedir.
Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler
Dönemin kar veya zararı üzerindeki vergi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir. Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihi itibarıyla geçerli olan vergi oranları ile yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca hesaplanan vergi yükümlülüğünü ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülüğü ile ilgili düzeltme kayıtlarını içermektedir.
Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin bilançodaki kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasında oluşan geçici farklar üzerinden hesaplanır. Varlık ve yükümlülüklerin vergi değeri, vergi mevzuatı çerçevesinde söz konusu varlık ve yükümlülükler ile ilgili gelecek dönemlerde vergi matrahını etkileyecek tutarları ifade eder. Ertelenmiş vergi, yürürlükte olan veya bilanço tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır.
Ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü, söz konusu geçici farkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü, tüm vergilendirilebilir geçici farklar için hesaplanırken ertelenmiş vergi varlığı gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle indirilebilir geçici farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla finansal tablolara alınır. Ertelenmiş vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olunması ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması şartlarıyla ertelenmiş vergi varlıkları ve ertelenmiş vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir (Dipnot 26).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü
cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.8 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler (devamı)
Yatırım teşviği
Grup, kurumlar vergisi istisnası sağlayan yatırım teşvik belgelerine sahiptir. Grup, kullanılmamış yatırım teşvikleri üzerinden ertelenmiş vergi varlığı hesaplamaktadır. Kullanılan yatırım teşviği, Grup'un raporlama dönemi itibarıyla ilgili alacağı talep edebilme hakkı bulunduğu durumlarda cari dönem vergi giderinden indirim olarak gösterilir.
Nakit akışın raporlanması
Konsolide nakit akış tablosunda, döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine göre sınıflandırılarak raporlanır.
İşletme faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Grup'un Dipnot 5'te belirtilen esas faaliyetlerinde kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir.
Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Grup'un yatırım faaliyetlerinde (duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Grup'un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.
Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli, yüksek likiditeye sahip ve vadesi üç ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir (Dipnot 5).
Sermaye ve temettü
Adi hisseler, sermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettü, beyan edildiği dönemde birikmiş karlardan indirilerek kaydedilir.
Netleştirme
İçerik ve tutar itibarıyla önemlilik arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, konsolide finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler.
Raporlama döneminden sonraki olaylar
Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.9 Önemli Muhasebe Tahmin ve Varsayımları
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, Grup yönetiminin, finansal durum tablosu tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve bilinir hale geldiği dönemde kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadırlar. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlarından farklılık gösterebilir.
Yapılan değerlendirme, tahmin ve varsayımların başlıcaları aşağıdaki gibidir:
a) Kıdem tazminatı yükümlülüğü aktüeryal varsayımlar (iskonto oranları, gelecek maaş artışları ve çalışan ayrılma oranları) kullanılarak belirlenir (Dipnot 17).
b) Grup, sabit kıymetlerini doğrusal amortisman metoduyla faydalı ömür esasına uygun bir şekilde amortismana tabi tutmuştur. Beklenen faydalı ömür kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 13,14).
c) Grup, yeniden değerleme modeline göre ölçmekte olduğu taşınmazların gerçeğe uygun değerlerinin tespitinde kullanılan gayrimenkul değerleme raporlarında bağımsız ve SPK lisanslı değerleme uzmanları tarafından takdir edilen değerler ağırlıklı olarak arsa ve araziler, taşıyıcı bitkiler, motorlu araçlar ile mobilya ve mefruşatlar Pazar yaklaşımı modeline makineler ise maliyet yaklaşımı modeline göre belirlenmiştir (Dipnot 12,13).
d) Şüpheli alacak karşılıkları, Grup yönetiminin bilanço tarihi itibariyle var olan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken borçluların geçmiş performansları, piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden konsolide finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. Bilanço tarihi itibariyle ilgili karşılıklara ait bilgiler Dipnot 8' de verilmiştir.
e) Grup, ertelenmiş vergi hesabını TMS ve TFRS'ye uygun olarak yapmış ve konsolide finansal tablolara yansıtmıştır (Dipnot 26).
f) Stok değer düşüklüğü hesaplanırken stokların iskonto sonrası liste fiyatlarına ilişkin veriler kullanılır. Öngörülen net gerçekleştirilebilir değerin maliyet bedelinin altında kaldığı durumlarda stok değer düşüklüğü karşılığı ayrılır (Dipnot 10).
g) Davalara ilişkin karşılık ayırırken davaların kaybedilme olasılıkları ve kaybedilme durumunda ortaya çıkacak yükümlülükler Grup Hukuk Müşaviri ve uzman görüşleri alınarak Grup yönetimi tarafından değerlendirilir. Grup yönetimi en iyi tahminlere dayanarak dava karşılık tutarını belirler (Dipnot 16).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
3. İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Grup, 1 Ocak-31 Aralık 2023 hesap döneminde TFRS – 3 "İşletme Birleşmeleri" standardı kapsamında, Türkiye'de mukim, Logimat Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Ticaret Limited Şirketi'nin (Logimat) paylarının %70'ini 5 Ekim 2023 tarihinde 2.613.152 TL bedelle mevcut pay sahiplerinden satın almış ve Şirketin kontrolü aynı tarihte Grup'a geçmiştir.
Bu alımla Grup, bilişim sektöründe faaliyet gösteren Logimat Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Ticaret Limited Şirketi'nin % 70'ine sahip olmuş ve alım tarihinden itibaren ilgilli Şirket tam konsolidasyon yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir.
Satın alınan net varlıklara ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir;
| Logimat | |
|---|---|
| Dönen Varlıklar | 4.132.386 |
| Duran Varlıklar | 3.303.020 |
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | (557.135) |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | (33.979) |
| Elde Edilen Net Varlıklar | 6.844.292 |
| Ortaklık oranı | 70% |
| Satın alınan net varlıklar | 4.796.856 |
| Toplam Satın Alma Tutarı | (2.613.152) |
| Pazarlıklı Satın Alım Kazancı | 2.183.703 |
Logimat Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Ticaret Limited Şirketi'nin satım alımı için ödenen 2.613.152 TL tutardan, Logimat Yazılım ve Bilişim Teknolojileri Ticaret Limited Şirketi'nin toplam TFRS varlık tutarı olan (6.844.292 TL) düşüldükten sonra ortaya çıkan toplam 2.183.703 TL tutarındaki satın alma kazancı konsolide mali tablolarda Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler hesabında muhasebeleştirilmiştir.(Dipnot 24)
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
4. FAALİYET BÖLÜMLERİ
Grup yönetimi, Göknur'un raporlanabilir bölümlerini, meyve suyu, elektrik ve akaryakıt olarak organize etmiştir. Meyve suyu, organik ve konvansiyonel meyvelerden berrak ve bulanık meyve suyu konsantresi, meyve püresi/püre konsantrelerini, paketlenmiş meyve suyu ürünlerini ve taze meyve/sebze ürünlerini içermektedir. Elektrik satışları ise, Mey ve Dinar Biyogaz'ın EPDK lisansına göre ilgili satışlarını kapsamaktadır. Petrol istasyonu satışları bölümü ise Niğde'de bulunan petrol istasyonuna ait satışları içermektedir. Diğer bölümü ise yukarıdaki bölümlere girmeyen satışları ifade etmektedir.
Göknur'un raporlanabilir bölümleri farklı ürün ve hizmetler sunan stratejik iş birimleridir. Her biri farklı teknoloji ve pazarlama stratejileri gerektirdiği için ayrı olarak yönetilmektedir.
Her bir bölüm ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır. Bölümlerin performansında brüt karlılık dikkate alınmaktadır.
a) 1 Ocak- 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemi için, raporlanabilir bölümler itibarıyla endüstriyel bölümlere göre gruplanmış bilgiler aşağıdaki gibidir:
| Konsantre | Petrol | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Meyve suyu | Elektrik | İstasyonu | Diğer | Toplam | |
| Hasılat | 6.451.743.537 | 46.769.095 | 70.992.169 | 1.125.082.711 | 7.694.587.512 |
| Satışların Maliyeti (-) | (4.782.990.208) | (46.092.573) | (55.280.316) | (986.558.763) | (5.870.921.860) |
| Brüt Kar | 1.668.753.329 | 676.522 | 15.711.853 | 138.523.948 | 1.823.665.652 |
b) 1 Ocak- 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren hesap dönemi için, raporlanabilir bölümler itibarıyla endüstriyel bölümlere göre gruplanmış bilgiler aşağıdaki gibidir:
| Konsantre | Petrol | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Meyve suyu | Elektrik | İstasyonu | Diğer | Toplam | |
| Hasılat | 7.803.651.823 | 63.489.330 | 85.178.909 | 947.482.046 | 8.899.802.108 |
| Satışların maliyeti (-) | (5.429.422.874) | (44.258.046) | (80.114.846) | (867.085.395) | (6.420.881.161) |
| Brüt kar | 2.374.228.949 | 19.231.284 | 5.064.063 | 80.396.651 | 2.478.920.947 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
5. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kasa | 683.353 | 737.845 |
| Bankalar | 102.044.817 | 302.322.235 |
| - Vadesiz mevduat | 75.688.253 | 300.307.298 |
| - Vadeli mevduat (*) | 26.356.564 | 2.014.937 |
| Diğer Hazır Değerler | 776.375 | 495.970 |
| 103.504.545 | 303.556.050 |
(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla TL vadeli mevduatlara uygulanan yıllık ortalama etkin faiz oranı %40,48'dir. (31 Aralık 2022: Faiz oranları: %13,7)
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Grup'un bloke mevduatı bulunmamaktadır (31 Aralık 2022: bulunmamaktadır).
Grup'un nakit ve nakit benzerlerine ilişkin kredi ve kur riskine ilişkin detaylar Dipnot 29'da açıklanmıştır.
6. FİNANSAL YATIRIMLAR
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar |
||
| -Yatırım Fonu | 7.100 | -- |
| 7.100 | -- |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
7. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
İlişkili taraflarla işlemler aşağıdaki gruplara göre sınıflandırılmış olup, bu nottaki tüm ilişkili taraf açıklamalarını içermektedir:
i.İlişkili tarafların bakiyeleri:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| a) İlişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar | ||
| Great Productıon Ltd. Global Concentrate Inc Naturlink GMBH |
21.983.009 1.015.791.179 60.701.261 |
731.043.953 544.326.486 71.658.630 |
| Hansin Gıda Amb.Mak.Ener.İth.İhr.San. Ve Tic.A.Ş. Naturlınk Rostov |
47.071.736 15.723.446 |
-- -- |
| Topsu Tar. Hay. Gıda A.Ş. ("Topsu Tarım") Topsu Gıda Tar. Hay. San. Ve Tic. A.Ş. ("Topsu Gıda") Topsu Hay. Gıda Tar. San. Tic. A.Ş. ("Topsu Hayvancılık") |
106.481 2.242 75.437 |
126.626 103.576 6.116.293 |
| 1.161.454.791 | 1.353.375.564 | |
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
| b) İlişkili taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar | ||
| Osman Aslanali İslam Kokay |
6.000.000 255.635 |
9.886.375 -- |
| Aşkı Koray Karaman | 252.913 | -- |
| 6.508.548 | 9.886.375 | |
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
| c) İlişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar | ||
| Global Concentrate Inc Topsu Tar. Hay. Gıda A.Ş. ("Topsu Tarım") |
33.355.716 -- |
32.472.040 23.561.153 |
| Topsu Hay. Gıda Tar. San. Tic. A.Ş. ("Topsu Hayvancılık") İslam Kokay |
176 65.844 |
-- -- |
| Osman Aslanali Eldinar Gida Mad.Ith.Ihr.San. Ve Tic.A.Ş. |
2.650.896 -- |
-- 1.579.266 |
| Hansin Gıda Amb.Mak.Ener.İth.İhr.San. Ve Tic.A.Ş. Naturlink GMBH |
-- 167.999 |
1.220.895 -- |
| 36.240.631 | 58.833.354 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
7. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)
i) İlişkili taraflar ile olan işlemler:
İlişkili taraflar ile olan işlemlere ait tutarlar ve işlemlerin mahiyetlerine ilişkin açıklamalar aşağıdaki gibidir;
a) Mal satışları
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Naturlink Gmbh | 325.890.991 | 305.939.673 |
| Elmas Dış Ticaret - Osman Aslanali | 52.266.835 | 14.946.510 |
| Great Productıon Ltd. | 84.548.860 | 892.324.623 |
| Global Concentrate Inc | 2.734.484.381 | 3.331.254.824 |
| Naturlınk Rostov | -- | 687.750 |
| Hansin Gıda Amb.Mak.Ener.İth.İhr.San. Ve Tic. A.Ş. | 7.516.642 | 6.638.540 |
| Topsu Tar. Hay. Gıda A.Ş. ("Topsu Tarım") | 409.709 | 3.486.501 |
3.205.117.418 4.555.278.421
b) Hizmet satışları
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Global Concentrate Inc | 4.273.949 | 107.430 |
| Topsu Tar. Hay. Gıda A.Ş. ("Topsu Tarım") | 383.086 | 4.363.377 |
| Topsu Gıda Tar. Hay. San. Ve Tic. A.Ş. ("Topsu Gıda") | 16.367 | 17.792 |
| Topsu Hay. Gıda Tar. San. Tic. A.Ş. ("Topsu Hayvancılık") | 12.576 | 17.792 |
| Hansin Gıda Amb.Mak.Ener.İth.İhr.San. Ve Tic.A.Ş. | -- | 175.100 |
| 4.685.978 | 4.681.491 |
c) Mal alımları
| 1 Ocak - 31 Aralık |
1 Ocak - 31 Aralık |
|
|---|---|---|
| 2023 | 2022 | |
| Global Concentrate Inc | 1.032.601.421 | 245.148.040 |
| Topsu Tar. Hay. Gıda A.Ş. ("Topsu Tarım") | 30.232.739 | 131.445.134 |
| Naturlınk Rostov | 44.066.905 | 35.954.035 |
| Hansin Gıda Amb.Mak.Ener.İth.İhr.San. Ve Tic. A.Ş | 628.964.257 | 6.830.668 |
| Naturlink Gmbh | 13.582.403 | 14.234.349 |
| Elmas Dış Ticaret | -- | 1.841.081 |
| 1.749.447.725 | 435.453.307 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
7. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)
ii) İlişkili taraflar ile olan işlemler: (Devamı)
d) Hizmet alımları
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Global Concentrate Inc | 172.245.643 | 383.373.722 |
| Naturlink Gmbh | 420.901 | 2.264.501 |
| Hansin Gıda Amb.Mak.Ener.İth.İhr.San. Ve Tic. A.Ş | 9.256.157 | -- |
| Topsu Tar. Hay. Gıda A.Ş. ("Topsu Tarım") | -- | 4.654.409 |
| Elmas Dış Ticaret | 3.973.132 | 2.112.510 |
| Eldinar Gıda Mad.İth.İhr.San. Ve Tic. A.Ş. | -- | -- |
| 185.895.833 | 392.405.142 |
e) Üst düzey yöneticilere yapılan ödemeler
Üst düzey yöneticiler, genel müdür ve genel müdür yardımcısından oluşmakta olup bu yöneticilere sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Maaşlar ve diğer kısa vadeli faydalar | 13.763.266 | 16.498.098 |
| 13.763.266 | 16.498.098 |
8. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
a) Kısa vadeli ticari alacaklar
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 1.074.695.150 | 828.454.564 |
| İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 7) | 1.161.454.791 | 1.353.375.564 |
| Gelir Tahakkukları (*) | -- | 4.405.175 |
| Alacak senetleri | 1.144.850 | 46.232.265 |
| 2.237.294.791 | 2.232.467.568 | |
| Şüpheli alacak karşılılıkları (-) | (9.362.086) | (24.198.509) |
| 2.227.932.705 | 2.208.269.059 |
(*) İlgili bakiye Mey Biyogaz ve Dinar Biyogaz'ın ilişkin elektrik satışlarından oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 tarih itibarıyla TL, ABD Doları ve Avro cinsinden olan ticari alacakların vadeleri 127 gündür (31 Aralık 2022:111 gün).
Grup'un kısa vadeli ticari alacaklarına ilişkin kredi riski, kur riski ve değer düşüklüğüne ilişkin detaylar Dipnot 29'da açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
8. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR (Devamı)
a) Kısa vadeli ticari alacaklar (Devamı)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sonra eren dönemler itibarıyla şüpheli alacak karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – 31 Aralık 2023 |
1 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak itibarıyla açılış bakiyesi | 24.198.509 | 42.500.034 |
| Dönem içerisinde iptal/tahsil edilen, net (Dipnot 23) | (5.791.139) | (2.595.519) |
| Parasal kazanç kayıp | (9.045.284) | (15.706.006) |
| Dönem sonu kapanış bakiyesi | 9.362.086 | 24.198.509 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla vadesi 3-12 ay geçmiş olan ticari alacaklara ilişkin Grup muhasebe politikalarına uygun olarak 9.362.086 TL karşılık ayrılmıştır (31 Aralık 2022: 24.198.509 TL).
Ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – 31 Aralık 2023 |
1 Ocak 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Vadesi geçmemiş | 2.061.361.426 | 1.968.905.372 |
| Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş | 102.216.292 | 128.801.449 |
| Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş | 30.033.946 | 63.098.384 |
| Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş | 34.321.041 | 47.463.854 |
| Toplam ticari alacaklar | 2.227.932.705 | 2.208.269.059 |
b) Uzun vadeli ticari alacaklar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 2.434.803 | -- |
| Toplam uzun vadeli alacaklar | 2.434.803 | -- |
c) Kısa vadeli ticari borçlar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar | 828.129.534 | 919.792.465 |
| İlişkili taraflara ticari borçlar (Dipnot 7) | 36.240.631 | 58.833.354 |
| Gider tahakkukları | 670.013 | 1.104.000 |
| Toplam ticari borçlar | 865.040.178 | 979.729.819 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla TL, ABD Doları ve Avro cinsinden olan ticari borçların vadeleri 68 gündür (31 Aralık 2022: 70 gün).
Grup'un kısa vadeli ticari borçlarına ilişkin kredi ve kur riskine ilişkin detaylar Dipnot 29'da açıklanmıştır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
9. DİĞER ALACAKLAR VE DİĞER BORÇLAR
a) Kısa vadeli diğer alacaklar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Verilen depozito ve teminatlar (*) | 16.397.697 | 61.547.571 |
| Vergi idaresinden alacaklar | 89.138.943 | 107.792.560 |
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar (Dipnot 7) | 6.508.548 | 9.886.375 |
| Gelir tahakkukları (**) | -- | 33.282.300 |
| 112.045.188 | 212.508.806 |
(*) İlgili bakiye kredi kullanımları için bankalara verilen nakdi teminatlardan oluşmaktadır. İlgili bakiyedeki azalış, Grup'un kredi kullanımı sırasında nakdi teminat yerine teminat mektubu vermeye başlamasıyla azalış göstermiştir.
(**) İlgili bakiye TMS 20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi standardında yer alan koşulları sağladığından muhasebeleştirilmiştir
Grup'un kısa vadeli diğer alacaklarına ilişkin kredi ve kur riskine ilişkin detaylar Dipnot 29'da açıklanmıştır.
b) Uzun vadeli diğer alacaklar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Verilen depozito ve teminatlar (*) | 193.131 | -- |
| 193.131 | -- |
(*) Bakiye ağırlıklı olarak Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.'ye kısa vadeli reeskont kredilerine ilişkin verilen nakdi teminatlardan oluşmaktadır.
c) Kısa vadeli diğer borçlar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflardan diğer borçlar | 2.897.080 | 3.639.486 |
| 2.897.080 | 3.639.486 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
10. STOKLAR
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlk madde ve malzemeler | 323.402.385 | 404.145.244 |
| Yarı mamuller | 8.008.004 | -- |
| Mamuller | 1.297.896.224 | 1.691.902.537 |
| Ticari mallar | 86.538.756 | 49.736.775 |
| Yedek parça ve diğer malzemeler | 12.652.154 | 43.129.606 |
| 1.728.497.523 | 2.188.914.162 | |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) | (7.336.084) | (10.139.800) |
| 1.721.161.439 | 2.178.774.362 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla stoklar üzerinde bulunan sigorta teminat tutarı 304.408.304 TL'dir (31 Aralık 2022: 432.348.716 TL).
İlk Madde ve malzemelerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Meyveler | 86.899.917 | 23.333.050 |
| Yardımcı Malzemeler | 179.539.713 267.765.847 | |
| Konsantreler | 10.626.304 | 53.761.614 |
| Diğer | 46.336.451 | 59.284.733 |
| Toplam | 323.402.385 | 404.145.244 |
Mamullerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Konsantreler Paketli Meyve Suları Ambalajlı Meyve Diğer |
1.093.112.742 1.099.916.218 56.348.782 3.068.153 145.366.547 |
73.122.359 2.301.515 516.562.445 |
| Toplam | 1.297.896.224 | 1.691.902.537 |
Stok değer düşüklüğünün dönemler içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak itibarıyla açılış bakiyesi | (10.139.800) | (5.963.956) |
| Dönem içindeki (artış)/ azalış, net | (1.182.282) | (6.509.210) |
| Parasal kazanç kayıp | 3.985.998 | 2.333.366 |
| Dönem sonu kapanış bakiyesi | (7.336.084) | (10.139.800) |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla, stok değer düşüklüğü karşılığının tamamı satılan malın maliyetine dahil edilmiştir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
11. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER
a) Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Verilen sipariş avansları (*) | 344.236.932 | 161.999.084 |
| Gelecek aylara ait giderler | 8.485.595 | 385.000 |
| 352.722.527 | 162.384.084 |
(*) İlgili bakiye; meyve, püre ve konsantre alımları için verilen sipariş avansları ile ilişkilidir.
b) Kısa vadeli ertelenmiş gelirler
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Alınan sipariş avansları () Gelecek yıllara ait gelirler ve giderler (*) |
30.616.264 52.933 |
26.266.921 15.737.578 |
| 30.669.197 | 42.004.499 |
(*) Bakiye ağırlıklı olarak konsantre satışına istinaden müşterilerden alınan avanslardan oluşmaktadır. (**) İlgili bakiye, yurt dışı yerleşik bir firma ile gerçekleştirilen satış sözleşmesine istinaden faturası önden kesilen ürünlerin tutarından oluşmaktadır.
c) Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Gelecek aylara ait giderler | 9.617 | 1.787.526 |
| 9.617 | 1.787.526 |
12. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
| 1 Ocak 2023 |
İlaveler | Çıkışlar | 31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|---|---|
| Maliyet Değeri | ||||
| Bina | 9.874.704 | -- | -- | 9.874.704 |
| Net defter değeri | 9.874.704 | 9.874.704 | ||
| 1 Ocak 2022 |
İlaveler | Çıkışlar | 31 Aralık 2022 |
|
| Maliyet Değeri | ||||
| Bina | 9.874.704 | -- | -- | 9.874.704 |
| Net defter değeri | 9.874.704 | 9.874.704 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
13. MADDİ DURAN VARLIKLAR
| 1 Ocak | 31 Aralık | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 2023 | İlaveler | Çıkışlar | Transferler | 2023 | |
| Maliyet Değeri | |||||
| Arsa | 677.876.374 | -- | -- | -- | 677.876.374 |
| Yer altı ve yerüstü | |||||
| düzenlemeleri | 850.060.561 | 6.274.233 | -- | -- | 856.334.794 |
| Binalar | 262.439.982 | 6.003.321 | -- | -- | 268.443.303 |
| Makina ve teçhizat | 1.021.600.556 | 146.709.167 | -- | 24.506.465 | 1.192.816.188 |
| Motorlu taşıtlar | 64.381.804 | 3.217.263 | (120.574) | -- | 67.478.493 |
| Mobilya ve mefruşat | 23.929.418 | 3.349.844 | (9.172) | -- | 27.270.090 |
| Yapılmakta olan yatırımlar (*) | 121.966.560 | -- | -- | (24.506.465) | 97.460.095 |
| 3.022.255.255 | 165.553.828 | (129.746) | -- | 3.187.679.337 | |
| Eksi: Birikmiş | |||||
| Amortismanlar | |||||
| Yer altı ve yerüstü | |||||
| düzenlemeleri | 56.511.994 | 38.542.040 | -- | -- | 95.054.034 |
| Binalar | 9.374.663 | 7.699.238 | -- | -- | 17.073.901 |
| Makina ve teçhizat | 208.902.535 | 151.611.262 | -- | -- | 360.513.797 |
| Motorlu taşıtlar | 21.644.026 | 15.203.488 | (62.298) | -- | 36.785.216 |
| Mobilya ve mefruşat | 7.857.467 | 4.874.419 | 898 | -- | 12.732.784 |
| Yapılmakta olan yatırımlar | -- | 13.455 | -- | -- | 13.455 |
| 304.290.685 | 218.017.821 | (61.400) | -- | 522.173.187 | |
| Net defter değeri | 2.717.964.570 | 2.665.506.150 |
(*)Yapılmakta olan yatırımlar, tüketici ürünleri üretim hatlarında kapasite artışı sağlayacak 2 adet pet şişe dolum makinası, 1 adet pouch dolum hattı ve ek depo binası yatırımı ile verimliliği artırmaya yönelik yatırım harcamalarından ve Grup'un elektrik üretim faaliyetlerini artırmak için yapmış olduğu GES yatırımlarından oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
13. MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı)
| 1 Ocak 2022 | İlaveler | Çıkışlar | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|---|---|
| Maliyet Değeri | ||||
| Arsa | 677.876.374 | -- | -- | 677.876.374 |
| Yer altı ve yerüstü düzenlemeleri | 835.617.587 | 14.442.974 | -- | 850.060.561 |
| Binalar | 231.193.142 | 31.246.840 | -- | 262.439.982 |
| Makina ve teçhizat | 794.258.785 | 234.057.315 | (6.715.544) | 1.021.600.556 |
| Motorlu taşıtlar | 61.247.069 | 3.245.920 | (111.185) | 64.381.804 |
| Mobilya ve mefruşat | 18.806.777 | 5.122.641 | -- | 23.929.418 |
| Yapılmakta olan yatırımlar (*) | -- | 121.966.560 | -- | 121.966.560 |
| 2.618.999.734 | 410.082.250 | (6.826.729) | 3.022.255.255 | |
| Eksi: Birikmiş Amortismanlar | ||||
| Yer altı ve yerüstü düzenlemeleri | 18.647.421 | 37.864.573 | -- | 56.511.994 |
| Binalar | 2.405.442 | 6.969.221 | -- | 9.374.663 |
| Makina ve teçhizat | 60.224.111 | 149.322.300 | (643.876) | 208.902.535 |
| Motorlu taşıtlar | 6.981.315 | 14.706.373 | (43.662) | 21.644.026 |
| Mobilya ve mefruşat | 2.241.280 | 5.616.187 | -- | 7.857.467 |
| 90.499.569 | 214.478.655 | (687.538) | 304.290.685 | |
| Net defter değeri | 2.709.499.302 | 2.717.964.570 |
(*)Yapılmakta olan yatırımlar, tüketici ürünleri üretim hatlarında kapasite artışı sağlayacak 2 adet pet şişe dolum makinası, 1 adet pouch dolum hattı ve ek depo binası yatırımı ile verimliliği artırmaya yönelik yatırım harcamalarından oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un maddi duran varlıkları üzerindeki toplam sigorta tutarı 3.471.788.950 TL'dir (31 Aralık 2022: 2.076.058.398 TL)
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un arsa ve binaları üzerinde ipotek bulunmamaktadır (31 Aralık 2022: bulunmamaktadır).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
14. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
| 1 Ocak | 31 Aralık | |||
|---|---|---|---|---|
| 2023 | İlaveler | Çıkışlar | 2023 | |
| Maliyet Değeri | ||||
| Haklar | 6.153.055 | 2.538.272 | -- | 8.691.327 |
| Diğer maddi olmayan duran varlıklar | -- | 409.069 | -- | 409.069 |
| 6.153.055 | 2.947.341 | -- | 9.100.396 | |
| Eksi: Birikmiş İtfa Payları | ||||
| Haklar | 5.167.502 | 1.110.244 | -- | 6.277.746 |
| Diğer maddi olmayan duran varlıklar | -- | 1.444 | -- | 1.444 |
| 5.167.502 | 1.111.688 | -- | 6.279.190 | |
| Net defter değeri | 985.553 | 2.821.206 | ||
| 1 Ocak | 31 Aralık | |||
| 2022 | İlaveler | Çıkışlar | 2022 | |
| Maliyet Değeri | ||||
| Haklar | 5.920.023 | 233.032 | -- | 6.153.055 |
| 5.920.023 | 233.032 | -- | 6.153.055 | |
| Eksi: Birikmiş İtfa Payları | ||||
| Haklar | 4.839.954 | 327.548 | -- | 5.167.502 |
| 4.839.954 | 327.548 | -- | 5.167.502 | |
| Net defter değeri | 1.080.069 | 985.553 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
15. BORÇLANMALAR
a) Kısa vadeli borçlanmalar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Banka kredileri | 1.166.891.687 | 2.936.746.265 |
| 1.166.891.687 | 2.936.746.265 |
b) Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Banka kredileri | 85.119.592 | 275.749.737 |
| 85.119.592 | 275.749.737 |
c) Uzun vadeli borçlanmalar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Banka kredileri | 116.770.511 | 233.924.980 |
| 116.770.511 | 233.924.980 |
d) Kısa vadeli borçlanmalar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%) |
Orijinal Para cinsi |
TL karşılığı | Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%) |
Orijinal Para cinsi |
TL karşılığı | |
| Avro ABD |
5,42% | 9.457.572 | 308.070.003 | 5,20% | 37.340.598 | 1.226.538.456 |
| Doları | 9,60% | 1.364.153 | 40.158.214 | 4,69% | 2.751.446 | 84.771.322 |
| Türk Lirası | 25,04% | 816.357.484 | 816.492.890 | 13,87% | 986.470.653 | 1.625.436.487 |
| Çin Yuanı | 6,62% | 526.687 | 2.170.580 | -- | -- | |
| 1.166.891.687 | 2.936.746.265 |
e) Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%) |
Orijinal Para cinsi |
TL karşılığı | Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%) |
Orijinal Para cinsi |
TL karşılığı | |
| Avro | -- | -- | -- | 2,97% | 4.810.029 | 157.996.545 |
| ABD Doları | -- | -- | -- | 4,53% | 2.209.615 | 68.077.667 |
| Türk Lirası | 47% | 85.119.592 | 85.119.592 | 18,06% | 30.147.869 | 49.675.525 |
| 85.119.592 | 275.749.737 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
15. BORÇLANMALAR (Devamı)
f) Uzun vadeli borçlanmalar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%) |
Orijinal Para cinsi |
TL karşılığı | Yıllık ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı (%) |
Orijinal Para cinsi |
TL karşılığı | |
| Avro | -- | -- | -- | 2,80% | 2.130.256 | 69.973.185 |
| ABD Doları | -- | -- | -- | 4,53% | 1.035.638 | 31.907.736 |
| Türk Lirası | 47% | 116.770.511 | 116.770.511 | 17,87% | 80.136.991 | 132.044.059 |
| 116.770.511 | 233.924.980 |
Grup'un uzun vadeli banka kredilerinin vadeleri aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1- 2 yıl | 51.028.708 | 143.019.265 |
| 2- 3 yıl | 31.743.730 | 32.767.049 |
| 3- 4 yıl | 22.361.996 | 25.949.968 |
| 4-5 yıl | 7.489.866 | 20.499.115 |
| 5 yıl ve daha uzun | 4.146.211 | 11.689.583 |
| 116.770.511 | 233.924.980 |
16. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
a) Kısa vadeli borç karşılıkları
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dava karşılıkları (*) | 18.790.648 | 18.670.673 |
| 18.790.648 | 18.670.673 |
Grup, yıl içerisindeki normal faaliyetleri çerçevesinde birden fazla davada davacı veya davalı olarak yer almaktadır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un hukuk danışmanlarının görüşü neticesinde, Grup bu davalarına ilişkin olarak 18.790.648 (31 Aralık 2022:18.670.673 TL) tutarında karşılık ayırmıştır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla dava karşılıklarının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak itibarıyla açılış bakiyesi | 18.670.673 | 7.531.821 |
| Dönem içerisindeki değişim – net (Dipnot 23) | 7.459.494 | 14.085.637 |
| Parasal kazanç kayıp | (7.339.519) | (2.946.785) |
| Dönem sonu kapanış bakiyesi | 18.790.648 | 18.670.673 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
16. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)
a) Verilen teminatlar
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un verilen teminat/ rehin/ ipotek/ kefalet ("TRİK") pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Verilen teminat mektupları Verilen akreditifler |
1.753.810.031 -- |
1.348.988.900 9.914.773 |
| 1.753.810.031 | 1.358.903.673 |
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Döviz | TL | Döviz | TL | |
| cinsi | karşılığı | cinsi | karşılığı | |
| Grup tarafından verilen TRİK'ler: | ||||
| -- | -- | -- | -- | |
| A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu | -- | -- | -- | -- |
| TRİK'lerin Toplam Tutarı | ||||
| TL | 1.692.767.598 | 1.692.767.598 | 1.195.071.323 | 1.195.071.323 |
| Avro | -- | -- | 1.993.000 | 39.730.256 |
| ABD Doları | 2.073.579 | 61.042.433 | 6.106.829 | 114.187.321 |
| B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar | -- | -- | -- | -- |
| Lehine Vermiş Olduğu TRİK'lerin Toplam Tutarı | ||||
| C. Olağan Ticari Faaliyetlerinin Yürütülmesi Amacıyla | -- | -- | -- | -- |
| Diğer 3. Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu | -- | -- | -- | -- |
| TRİK'lerin Toplam Tutarı | ||||
| D. Diğer Verilen TRİK'lerin Toplam Tutarı | -- | -- | -- | -- |
| i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİK'lerin Toplam Tutarı | -- | -- | -- | -- |
| ii. B ve C maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri | -- | -- | -- | -- |
| Lehine Vermiş Olduğu TRİK'lerin Toplam Tutarı | ||||
| iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. kişiler | -- | -- | -- | -- |
| Lehine Vermiş Olduğu TRİK'lerin Toplam Tutarı | -- | -- | -- | -- |
| TOPLAM | 1.753.810.031 | 1.348.988.900 |
Verilen teminatlar, genel olarak kredi kullanımına istinaden bankalara verilen teminatlardan oluşmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
17. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
a) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Personele borçlar | 18.667.571 | 14.059.678 |
| Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri | 7.944.810 | 14.613.377 |
| 26.612.381 | 28.673.055 |
b) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kullanılmamış izin karşılığı | 7.226.795 | 6.095.128 |
| 7.226.795 | 6.095.128 |
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla kullanılmamış izin karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak itibarıyla açılış bakiyesi Dönem içerisindeki değişim – net |
6.095.128 3.527.687 |
4.341.974 3.451.928 |
| Parasal kazanç kayıp | (2.396.020) | (1.698.774) |
| Dönem sonu kapanış bakiyesi | 7.226.795 | 6.095.128 |
c) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kıdem tazminatı karşılığı | 50.993.937 | 48.933.001 |
| 50.993.937 | 48.933.001 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
17. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR (Devamı)
c) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar (devamı)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla kıdem tazminatı karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak itibarıyla açılış bakiyesi | 48.933.001 | 21.720.029 |
| Hizmet maliyeti | 27.999.167 | 11.448.841 |
| Aktüeryal kayıp | (1.927.580) | 24.145.751 |
| Faiz maliyeti | 7.385 | 401.959 |
| Ödemeler | (4.782.270) | (285.735) |
| Parasal kazanç kayıp | (19.235.766) | (8.497.844) |
| Dönem sonu kapanış bakiyesi | 50.993.937 | 48.933.001 |
Aşağıda belirtilen yasal yükümlülüklerin dışında çalışanların emeklilikleri ile ilgili yükümlülük doğuran herhangi bir sözleşme yoktur.
Türk İş Kanunu'na göre, Grup bir senesini doldurmuş olan ve Grup'la ilişkisi kesilen veya emekli olan, 25 hizmet (kadınlarda 20) yılını dolduran ve emekliliğini kazanan (kadınlar için 58 yaşında, erkekler için 60 yaşında), askere çağrılan veya vefat eden personeli için kıdem tazminatı ödemekle mükelleftir.
Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş tutarı kadardır ve bu miktar 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 35.058,58TL (31 Aralık 2022: 19.982,83 TL) ile sınırlandırılmıştır.
Kıdem tazminatı karşılığı yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı karşılığı, Grup'un çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahmini ile hesaplanır.
TMS 19 "Çalışanlara Sağlanan Faydalar" kapsamında, Grup'un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanabilmesi için aktüeryal çalışma yapılması gerekmektedir. Aktüeryal hesaplama için kullanılan varsayımlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İskonto oranı (%) | 1,63 | 0,00 |
| Emeklilik ihtimaline ilişkin kullanılan oran (%) | 92 | 92 |
Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket'in kıdem tazminatı karşılığı 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olan 35.058,58 TL (1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan 19.982,83 TL) kıdem tazminatı tavanı üzerinden hesaplanmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
18. DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
a) Diğer dönen varlıklar
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Devreden KDV | 45.169.250 | 126.621.895 |
| Personelden alacaklar | 198.949 | 272.029 |
| 45.368.199 | 126.893.924 | |
| Diğer duran varlıklar | ||
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
| Devreden KDV | -- | 31.325.621 |
| -- | 31.325.621 | |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | ||
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
| 6.300.639 | 7.534.523 | |
|---|---|---|
| Ödenecek vergi ve harçlar | 6.300.639 | 7.534.523 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
19. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ
| Pay (%) |
31 Aralık 2023 | Pay (%) |
31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|---|---|
| Turkey Juice Company Sarl | ||||
| Company S.A.R.L. | 54 | 189.043.350 | 71 | 203.293.350 |
| Aslanali Tarım A.Ş. | 13 | 47.022.150 | 16 | 47.022.150 |
| Tijaria Gg Gıda Yatırım A.Ş. | 6 | 21.346.500 | 7 | 21.346.500 |
| Al Yasra İnvestment Company Limited | 4 | 13.338.000 | 5 | 13.338.000 |
| Halka Açık Kısım | 23 | 79.250.000 | -- | -- |
| Toplam sermaye (*) | 100 | 350.000.000 | 100 | 285.000.000 |
| Sermaye düzeltme farkları | 1.168.716.642 | 1.138.532.787 | ||
| Toplam ödenmiş sermaye | 1.518.716.642 | 1.423.532.787 |
Göknur Gıda'nın nominal değeri 1,00 TL olan 350.000.000 adet (31 Aralık 2022: 285.000.000 adet) hisse senedi mevcuttur.
(*) Grup'un sermayesinin 285.000.000 TL'den 350.000.000 TL'ye çıkarılması nedeniyle artırılan 715.000.000 TL nominal değerli pay ve mevcut ortakların sahip olduğu 156.750.000 TL nominal değerli pay olmak üzere toplam 871.750.000 TL nominal değerli pay halka arz edilmiş ve tamamı satılmıştır. Satılan paylar sonrası Grup'un halka açıklık oranı %22,65 olmuştur.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
19. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ(Devamı)
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup paylarına ilişkin bilgilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.
| Sermayeye | ||||
|---|---|---|---|---|
| Grubu | İmtiyazların Türü | Toplam (TL) | Oranı (%) | |
| Yönetim kuruluna aday gösterme ve oy hakkı imtiyazı vardır. | ||||
| C | (Aslanali Tarım) | 22.800.000 | 6,51 | |
| B | İmtiyaz yoktur. (Aslanali Tarım) | 24.222.150 | 6,92 | |
| Yönetim kuruluna aday gösterme ve oy hakkı imtiyazı vardır. | ||||
| A | (Tijaria GG Yatırım A.Ş) | 14.032.210 | 4,01 | |
| B | İmtiyaz yoktur. (Tijaria GG Yatırım A.Ş) | 7.314.290 | 2,09 | |
| Yönetim kuruluna aday gösterme ve oy hakkı imtiyazı vardır. | ||||
| A | (AL Yasra Investment Company Limited) | 8.767.790 | 2,51 | |
| B | İmtiyaz yoktur. (AL Yasra Investment Company Limited) | 4.570.210 | 1,31 | |
| B | İmtiyaz yoktur. (Turkey Juice Company SARL) | 189.043.350 | 54,01 | |
| Halka açık kısım | 79.250.000 | 22,64 | ||
| 350.000.000 | 100,00 |
Sermaye düzeltme farkı, sermayeye yapılan nakdi artış olarak kabul edilen ilavelerin, paranın bilanço tarihi itibarıyla satın alma gücüne göre enflasyon düzeltme işlemi etkisini ifade eder. Türk Ticaret Kanunu'na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu'na göre birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin %20'sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net karın %5'i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5'ini aşan dağıtılan karın %10'udur. Türk Ticaret Kanunu'na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50'sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla Grup paylarına ilişkin bilgilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.
| Sermayeye Oranı (%) |
||
|---|---|---|
| Yönetim kuruluna aday gösterme ve oy hakkı imtiyazı vardır. | ||
| 8,00 | ||
| 8,50 | ||
| 4,92 | ||
| 2,57 | ||
| 3,08 | ||
| 1,60 | ||
| İmtiyaz yoktur. (Turkey Juice Company SARL) | 203.293.350 | 71,33 |
| 100,00 | ||
| İmtiyazların Türü (Aslanali Tarım) İmtiyaz yoktur. (Aslanali Tarım) Yönetim kuruluna aday gösterme ve oy hakkı imtiyazı vardır. (Tijaria GG Yatırım A.Ş) İmtiyaz yoktur. (Tijaria GG Yatırım A.Ş) Yönetim kuruluna aday gösterme ve oy hakkı imtiyazı vardır. (AL Yasra Investment Company Limited) İmtiyaz yoktur. (AL Yasra Investment Company Limited) |
Toplam (TL) 22.800.000 24.222.150 14.032.210 7.314.290 8.767.790 4.570.210 285.000.000 |
Şirket paylarının %83,501'ine Turkey Juice Company SARL ve %16,499'una Aslanali Tarım sahiptir. Her bir A Grubu pay sahibinin 5 (beş) oy hakkı ve her bir B Grubu pay sahibinin 1 (bir) oy hakkı vardır. Bu kapsamda Şirket'in toplam oy hakları içindeki oranlar hesaplandığında, toplam oy haklarının %70'i Turkey Juice Company SARL'a ve geri kalan %30'u Aslanali Tarım'a ait olmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
20. HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2023 | 2022 | |
| Yurt dışı satışlar (*) | 6.083.472.562 | 7.307.005.752 |
| Yurt içi satışlar | 1.675.679.949 | 1.650.128.957 |
| Diğer satışlar | 14.138.571 | 11.659.873 |
| Toplam Satışlar | 7.773.291.082 | 8.968.794.582 |
| Satışlardan iadeler (-) | (11.472.191) | (20.246.779) |
| Satışlardan indirimler (-) | (67.231.379) | (48.745.695) |
| Net satışlar | 7.694.587.512 | 8.899.802.108 |
| Satışların maliyeti (-) | (5.870.921.860) | (6.420.881.161) |
| Brüt Kar | 1.823.665.652 | 2.478.920.947 |
(*) 3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nun 6. maddesi uyarınca, Türkiye'den serbest bölgeye sevk edilen mallar ile serbest bölgeden Türkiye'ye sevk edilen mallar, dış ticaret rejimine tabi tutulur ve bu rejime göre ihraç/ithal edilmiş sayılır. Bahsi geçen madde dikkate alınarak serbest bölgeden yurt dışına yapılan satışlar yurt dışı satışlar hesabı altında izlenmiştir.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sonra eren dönemlere ait satışların dağılımı aşağıdaki gibidir;
| Taze Meyve ve | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 2023/12 Yılı Satış Dağılımı | Konsantre | Paketli Meyve Suyu | Sebze | Diğer | Toplam |
| İhracat | 5.466.762.478 | 724.151.602 | 29.280.211 | 16.466.589 6.236.660.880 | |
| Yurt içi | 186.380.716 | 207.373.649 | 134.501.736 | 929.670.529 | 1.457.926.632 |
| Toplam | 5.653.143.195 | 931.525.251 | 163.781.948 | 946.137.118 | 7.694.587.512 |
| 2022/12 Yılı Satış Dağılımı | Konsantre | Paketli Meyve Suyu |
Taze Meyve ve Sebze |
Diğer | Toplam |
| İhracat | 6.158.038.681 | 859.632.937 | 26.535.489 | 240.871.505 | 7.285.078.612 |
| Yurt içi | 335.122.291 | 236.094.538 | 148.133.735 | 895.372.932 | 1.614.723.496 |
| Toplam | 6.493.160.972 | 1.095.727.475 | 174.669.224 | 1.136.244.437 | 8.899.802.108 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
21. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Personel giderleri | 81.042.589 | 72.611.110 |
| Danışmanlık giderleri | 16.370.255 | 28.933.465 |
| Amortisman ve itfa payı giderleri | 8.562.237 | 11.771.159 |
| Taşıma ve sigorta giderleri | 7.317.741 | 1.667.290 |
| Temsil ve toplantı giderleri | 6.973.500 | 1.842.325 |
| Vergi, resim ve harçlar | 2.364.531 | 5.932.373 |
| Elektrik giderleri | 2.174.331 | 1.704.186 |
| Bakım ve onarım giderleri | 1.774.692 | 2.127.291 |
| Yemek giderleri | 1.834.715 | 3.561.557 |
| Akaryakıt ve ulaşım giderleri | 759.338 | 4.902.406 |
| Diğer giderleri | 16.391.257 | 9.832.222 |
| 145.565.186 | 144.885.384 |
22. PAZARLAMA SATIŞ DAĞITIM GİDERLERİ
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Taşıma, kargo, sigorta ve komisyon giderleri | 659.626.226 | 1.366.842.017 |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler | 77.298.891 | 17.305.702 |
| Personel giderleri | 19.461.053 | 15.966.004 |
| Elektrik giderleri | 6.307.278 | 1.606.072 |
| Temsil ve toplantı giderleri | 4.148.318 | 2.754.554 |
| Kira ve konaklama giderleri | 1.325.433 | 6.920.920 |
| Amortisman ve itfa payı giderleri | 778.519 | 6.106.165 |
| Akaryakıt ve ulaşım giderleri | 459.647 | 576.040 |
| Bakım ve onarım giderleri | 346.302 | 103.250 |
| Vergi, resim ve harçlar | 225.018 | 1.009.838 |
| Yemek giderleri | 138.212 | 108.871 |
| Danışmanlık giderleri | 42.019 | 585.432 |
| Diğer giderler | 32.710.055 | 23.991.600 |
| 802.866.971 | 1.443.876.465 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
23. ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VEYA GİDERLER
a) Esas faaliyetlerden gelirler
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kur farkı gelirleri | 1.617.655.401 | 1.201.492.290 |
| Konusu kalmayan karşılıklar (Dipnot 8) | 7.142.655 | 2.595.519 |
| Sigorta hasar tazminatları (*) | 23.135.094 | 10.031.690 |
| Diğer | 3.577.738 | 8.548.736 |
| 1.651.510.888 | 1.222.668.235 |
(*) İlgili bakiye, Grup'un bazı sigortaları ürünlerinin ve kaskolu araçlarının zarar görmesi sebebiyle sigorta firmasından almış olduğu tutarlardan oluşmaktadır.
b) Esas faaliyetlerden giderler
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Şüpheli ticari alacak karşılıkları (Dipnot 8) | 1.351.516 | -- |
| Dava karşılıkları (Dipnot 16) | 7.459.494 | 14.085.637 |
| Kur farkı giderleri | 549.580.333 | 649.197.806 |
| Diğer | 22.376.804 | 8.257.361 |
| 580.768.147 | 671.540.804 |
24. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER
a) Yatırım faaliyetlerinden gelirler
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Maddi duran varlık satış karı | 437.431 | 6.660.842 |
| Pazarlıklı satın alım kazancı (Dipnot 3) | 2.183.703 | -- |
| 2.621.134 | 6.660.842 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
25. FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ
a) Finansman gelirleri
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kur farkı geliri | 87.160.383 | 70.977.378 |
| Faiz geliri | 48.365.377 | 5.957.080 |
| 135.525.760 | 76.934.458 |
b) Finansman giderleri
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kur farkı gideri | 238.424.405 | 849.502.718 |
| Faiz gideri | 310.084.715 | 172.301.427 |
| Teminat mektubu komisyon giderleri (*) | 21.993.130 | 61.387.615 |
| 570.502.250 | 1.083.191.760 |
(*) Bakiye ağırlıklı olarak Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.'ye kısa vadeli reeskont kredilerine ilişkin verilen nakdi teminatların komisyon giderlerinden oluşmaktadır.
26. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
a) Cari dönem vergisiyle ilgili kısa vadeli varlıklar/(dönem karı vergi yükümlülüğü)
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Peşin ödenen vergiler ve fonlar | 2.510.746 | 459.242 |
| Eksi: Dönem karı vergi yükümlülüğü | (18.910.442) | (1.205.146) |
| Dönem karı vergi varlıkları / (yükümlülükleri) (net) | (16.399.696) | (745.904) |
Kurumlar vergisi
Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Türkiye'de, kurumlar vergisi oranı 2023 yılı için %25'tir (2022: %23). Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası, yatırım indirimi istisnası gibi) ve indirimlerin (arge indirimi gibi) indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kar dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir (GVK Geçici 61. madde kapsamında yararlanılan yatırım indirimi istisnası olması halinde yararlanılan istisna tutarı üzerinden hesaplanıp ödenen %19,8 oranındaki stopaj hariç).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
26. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
a) Cari dönem vergisiyle ilgili kısa vadeli varlıklar/(dönem karı vergi yükümlülüğü) (Devamı)
Hollanda ve Çin'de kurumlar vergisi oranı sırasıyla %25,8 ve % 25''dir.
22.04.2021 Tarih ve 31462 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "7316 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun" ile Bazı Vergi Kanunlarında diğer kanunlarda değişiklikler yapılmıştır. Yasa ile Kurumlar Vergisi Oranında değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklik ile 2021 Takvim yılı için Kurumlar Vergisi Oranı %25 olarak uygulanacaktır. Ancak; 2021/1. Geçici vergi dönemi için Kurumlar Vergisi oranı %20 olarak, 2021/2-3 ve 4. Dönemler için %25 oranında uygulanacaktır
Türkiye'de şirketler üçer aylık mali karları üzerinden %25 oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 17. gününe kadar beyan edip 17 inci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalmış ise bu tutar nakden iade alınabileceği gibi devlete karşı olan herhangi bir başka mali borca da mahsup edilebilir.
Türkiye'de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 30. günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir. Vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse yapılacak vergi tarhiyatı nedeniyle vergi miktarları değişebilir.
Kar paylarına ilişkin vergilendirme
Türkiye'deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye'de yerleşik kurumlara ödenen kar paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalan kişi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %10 oranında stopaja tabidir. Karın sermayeye ilavesi, kar dağıtımı sayılmaz.
Mahsup edilebilir geçmiş yıl mali zararları Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl karlarından mahsup edilemez.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
26. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
a) Cari dönem vergisiyle ilgili kısa vadeli varlıklar/(dönem karı vergi yükümlülüğü) (devamı)
Yatırım teşviği
15 Haziran 2012 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile 1 Ocak 2012 tarihinden geçerli teşvik sistemi dört farklı uygulamadan oluşmaktadır:
- 1- Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki
- 2- Bölgesel Teşvik Uygulamaları
- 3- Genel Teşvik Uygulamaları
- 4- Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları
Grup, Adana, Afyon ve Niğde tesislerindeki yatırımları nedeni ile bölgesel teşvikten yararlanmaktadır.
Afyon üretim tesisi için 17 Aralık 2016 tarihinde T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan ilgili proje kapsamında E103626 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşviğine ilişkin 21 Temmuz 2017 tarihinde yatırımı tamamlama ekspertizi yapılmıştır.
Söz konusu teşvik belgesi ile Grup'un Kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılacak olan yatırıma katkı oranı ve vergi indirimi sırasıyla %35 ve %80 olarak belirlenmiştir. Grup, her yıl vergiye esas ticari kar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tutarının (kurumlar vergisi oranı: %22) %80'ine karşılık gelen tutarı yatırım teşviği olarak kullanabilecektir.
Adana üretim tesisi için 17 Aralık 2016 tarihinde T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan ilgili proje kapsamında D103735 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşviğine ilişkin 30 Haziran 2017 tarihinde yatırımı tamamlama ekspertizi yapılmıştır.
Söz konusu teşvik belgesi ile Grup'un Kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılacak olan yatırıma katkı oranı ve vergi indirimi sırasıyla %25 ve %60 olarak belirlenmiştir. Grup, her yıl vergiye esas ticari kar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tutarının (kurumlar vergisi oranı: %22) %60'ine karşılık gelen tutarı yatırım teşviği olarak kullanabilecektir.
Niğde üretim tesisi için 1 Şubat 2011 tarihinde T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan ilgili proje kapsamında B96622 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşviğine ilişkin 31 Ekim 2014 tarihinde yapılan yatırımı tamamlama ekspertizi neticesinde T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan 27 Ocak 2016 tarihli tamamlama belgesi alınmıştır.
Söz konusu teşvik belgesi ile Grup'un Kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılacak olan yatırıma katkı oranı ve vergi indirimi sırasıyla %40 ve %80 olarak belirlenmiştir. Grup, her yıl vergiye esas ticari kar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tutarının (kurumlar vergisi oranı: %20) %80'ine karşılık gelen tutarı yatırım teşviği olarak kullanabilecektir.
Afyon üretim tesisi için 14 Aralık 2017 tarihinde T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan ilgili proje kapsamında B127331 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım Teşvik Belgesi 16 Aralık 2019 tarihine kadar geçerlidir. Söz konusu teşvik belgesi ile Grup'un Kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılacak olan yatırıma katkı oranı ve vergi oranı sırasıyla %30 ve %70 olarak belirlenmiştir. Grup, her yıl vergiye esas ticari kar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tutarının (kurumlar vergisi oranı: %22) %70'ine karşılık gelen tutarı yatırım teşviği olarak kullanabilecektir.
Niğde üretim tesisi için 17 Aralık 2018 tarihinde T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan ilgili proje kapsamında B137796 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım Teşvik Belgesi 31 Mayıs 2021 tarihine kadar geçerlidir.
Söz konusu teşvik belgesi ile Grup'un kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılacak olan yatırıma katkı oranı ve vergi oranı sırasıyla %40 ve %80 olarak belirlenmiştir. Grup, her yıl vergiye esas ticari kar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tutarının (kurumlar vergisi oranı: %22) %80'ine karşılık gelen tutarı yatırım teşviği olarak kullanabilecektir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
26. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
a) Cari dönem vergisiyle ilgili kısa vadeli varlıklar/(dönem karı vergi yükümlülüğü) (devamı)
Yatırım teşviği (devamı)
Niğde üretim tesisi için 17 Aralık 2018 tarihinde T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan ilgili proje kapsamında B137796 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım Teşvik Belgesi 31 Mayıs 2021 tarihine kadar geçerlidir. Söz konusu teşvik belgesi ile Grup'un kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılacak olan yatırıma katkı oranı ve vergi oranı sırasıyla %40 ve %80 olarak belirlenmiştir. Grup, her yıl vergiye esas ticari kar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tutarının (kurumlar vergisi oranı: %23) %80'ine karşılık gelen tutarı yatırım teşviği olarak kullanabilecektir.
Niğde üretim tesisi için bağlı ortaklığı Mey Biyogaz Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına 21.02.2019 tarihinde T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dan Elektrik Enerjisi Üretimi (Biyokütle Enerjisi Sistemi) projesi kapmasında 502354 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşvik belgesi 20.08.2023 tarihine kadar geçerlidir.
Afyonkarahisar/Dinar üretim tesisi için Bağlı ortaklığı Dinar Biyogaz Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına 21.02.2019 tarihinde T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dan Elektrik Enerjisi Üretimi (Biyokütle Enerjisi Sistemi) projesi kapmasında 502353 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşvik belgesi 20.08.2023 tarihine kadar geçerlidir.
Niğde üretim tesisi için 02.03.2021 tarihinde T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dan Meyve Paketleme tesisi projesi kapmasında 520872 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşvik belgesi 24.02.2024 tarihine kadar geçerlidir.
Niğde üretim tesisi için 17.09.2021 tarihinde T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dan Muhtelif Cins Meyve Suyu, Konsantre, Püre İmalatı(Modernizasyon) projesi kapmasında 527677 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşvik belgesi 17.09.2024 tarihine kadar geçerlidir. . Söz konusu teşvik belgesi ile Grup'un Kurumlar vergisi hesaplamasında kullanılacak olan yatırıma katkı oranı ve vergi oranı sırasıyla %50 ve %90 olarak belirlenmiştir. Grup, her yıl vergiye esas ticari kar üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tutarının (kurumlar vergisi oranı: %23) %90'nına karşılık gelen tutarı yatırım teşviği olarak kullanabilecektir.
Grup, Adana üretim tesisi için 13.01.2022 tarihinde T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dan Elektrik Enerjisi Üretimi (Çatı Güneş Enerjisi Sistemi) projesi kapmasında 532739 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşvik belgesi 05.01.2024 tarihine kadar geçerlidir.
Grup, Adana meyve paketleme tesisi için 24.03.2022 tarihinde T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dan Elektrik Enerjisi Üretimi (Çatı Güneş Enerjisi Sistemi) projesi kapmasında 534559 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşvik belgesi 17.03.2024 tarihine kadar geçerlidir.
Grup, Afyonkarahisar tesisi için 15.04.2022 tarihinde T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dan Elektrik Enerjisi Üretimi (Çatı Güneş Enerjisi Sistemi) projesi kapmasında 535524 numaralı yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Yatırım teşvik belgesi 23.03.2024 tarihine kadar geçerlidir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
26. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
a) Cari dönem vergisiyle ilgili kısa vadeli varlıklar/(dönem karı vergi yükümlülüğü) (devamı)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinde sona eren dönemlere ait vergi gideri aşağıdaki gibidir;
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Cari dönem vergi gideri Ertelenmiş vergi (gideri)/geliri |
(18.910.442) (234.537.590) |
(1.205.146) (151.465.754) |
| (253.448.032) | (152.670.900) |
b) Ertelenmiş vergiler
Grup, ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinin TFRS ve Vergi Usul Kanunu düzenlemeleri çerçevesinde hazırlanan finansal tabloları arasındaki farklı değerlendirilmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri için uygulanacak oran o tarihlerdeki geçerli vergi oranıdır.
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Ertelenmiş vergi varlıkları Ertelenmiş vergi yükümlülükleri |
-- 688.175.348 |
-- 453.155.864 |
| 688.175.348 | 453.155.864 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
26. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
b) Ertelenmiş vergiler(devamı)
Grup'un Mersin Serbest Bölge faaliyetleri nedeni ile Serbest Bölgelerde elde edilen kazancının tamamı Kurumlar Vergisi'nden istisnadır. Tabloda yer alan tutarlar Mersin Serbest Bölgesi ile istisna kapsamında yapılan işlemlerden kaynaklanmaktadır.
| Birikmiş Geçici Farklar |
Ertelenmiş vergi varlığı/yükümlülüğü |
||||
|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| 2023 | 2022 | 2023 | 2022 | ||
| Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar | 2.044.730.012 | 1.437.206.002 | (554.244.771) | (290.104.425) | |
| Kıdem tazminatı karşılığı | (50.993.937) | (48.933.002) | 12.748.484 | 9.786.600 | |
| İzin Karşılığı | (7.226.795) | (6.095.128) | 1.806.699 | 1.225.546 | |
| Dava karşılığı | (18.590.648) | (18.670.674) | 4.697.662 | 3.734.135 | |
| Şüpheli alacak karşılıkları | (4.712.309) | (20.095.411) | 1.178.077 | 4.019.082 | |
| Stoklara ilişkin düzeltmeler | (16.861.820) | (28.312.327) | 7.423.680 | 9.305.610 | |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlenmesi | 2.417.528 | 3.983.431 | (604.382) | (796.686) | |
| Maddi duran varlıkların değerlenmesi Maddi duran varlıkların değerlenmesi (Ortak |
687.967.141 | 1.133.583.538 | (171.991.785) | (226.716.708) | |
| kontrole tabi işletme birleşmesi) | 17.085.211 | 21.907.376 | (4.271.303) | (4.381.475) | |
| Yatırım teşviki | -- | -- | 37.255.271 | 61.386.597 | |
| Krediler | 92.119.441 | 105.098.478 | (23.029.860) | (21.019.696) | |
| Diğer, net | (3.427.521) | (2.027.779) | 856.880 | 405.556 | |
| Ertelenmiş vergi varlığı, (yükümlülüğü) net | 2.742.506.303 | 2.577.644.504 | (688.175.348) | (453.155.864) |
Ertelenmiş vergi varlığının dönem içindeki hareketi aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak açılış bakiyesi | (453.155.864) | (306.519.260) |
| Kar veya zararla ilişkilendirilen | (234.537.590) | (151.465.754) |
| Diğer kapsamlı gelirle ilişkilendirilen, net | (481.895) | 4.829.150 |
| Dönem sonu kapanış bakiyesi | 688.175.349 | 453.155.864 |
27. PAY BAŞINA KAZANÇ
Pay başına esas (kayıp)/kazanç, ana ortaklık paylarına ait net karın çıkarılmış adi hisselerin söz konusu dönemdeki ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile hesaplanır. Şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan payları oranında hisse dağıtarak ("Bedelsiz Hisseler") sermayelerini artırabilir. Pay başına (kayıp)/kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına (kayıp)/kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir.
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Ana ortaklık paylarına ait net | ||
| dönem (zararı)/karı | 272.471.909 | (124.311.433) |
| Nominal değeri 1,00 TL olan adi | ||
| hisselerin ağırlıklı ortalama adedi (*) | 301.067.416 | 285.000.000 |
| 0,91 | (0,44) |
(*) Grup, Ana ortaklığın adi hisse senedi sahiplerinin payına düşen kâr veya zarar ile ağırlıklı ortalama hisse senedi sayısını, sulandırma etkisi olan potansiyel adi hisse senetlerinin etkilerine göre düzelterek sunmuştur.Hisselerin söz konusu dönemdeki ağırlıklı ortalama adedi, dönem başındaki hisse adedi ile dönem sonundaki hisse adedi toplamının ikiye bölünmesiyle hesaplanmıştır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
28. DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihlerinden sonra eren hesap dönemlerine ait diğer kapsamlı gider analizi aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılmayacak | ||
| Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları (Dipnot 17) Ertelenmiş vergi geliri (Dipnot 27) |
1.927.580 (481.895) |
(24.145.751) 4.829.150 |
| Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacak | ||
| Yabancı para çevrim farkları | (3.022.462) | (535.880) |
| Toplam kapsamlı gelir/(gider) | (1.576.777) | (19.852.481) |
29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Kredi riski
Kredi riski Grup bazında yönetilmektedir. Kredi riski, bankalarda tutulan mevduatlardan ve tahsil edilmemiş alacaklar ve taahhüt edilmiş işlemleri de kapsayan kredi riskine maruz kalan müşterilerden oluşmaktadır. Bankalar ve finansal kuruluşlar için Grup kredi notu yüksek bankalarla çalışmaktadır. Müşteriler için bağımsız bir değerlendirme imkanı olmadığı için, yönetim müşterilerinin finansal pozisyonlarını, geçmiş tecrübelerini ve diğer faktörleri de göz önünde bulundurarak müşterilerin kredi kalitelerini değerlendirmektedir.
, Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla maruz kaldığı maksimum kredi riski aşağıdaki gibidir:
| Alacaklar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar | Diğer Alacaklar | Bankalardaki | ||||
| 31 Aralık 2023 | İlişkili taraf | Diğer taraf | İlişkili taraf | Diğer taraf | mevduat | Diğer |
| Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter |
1.161.454.791 | 1.068.912.717 | 6.508.548 | 105.729.771 | 102.044.817 | 7.100 |
| değeri | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
| Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
-- | 9.362.086 | -- | -- | -- | -- |
| Değer düşüklüğü (-) Bilanço dışı kredi |
-- | (9.362.086) | -- | -- | -- | -- |
| riski içeren unsurlar | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
| Azami kredi riskine maruz tutar |
1.161.454.791 | 1.068.912.717 | 6.508.548 | 105.729.771 | 102.044.817 | 7.100 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Kredi riski (Devamı)
| Alacaklar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar | Diğer Alacaklar | Bankalardaki | ||||
| 31 Aralık 2022 | İlişkili taraf | Diğer taraf | İlişkili taraf | Diğer taraf | mevduat | Diğer |
| Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal |
||||||
| varlıkların net defter değeri Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış |
1.353.375.564 | 854.893.495 | 9.886.375 | 202.622.431 | 302.322.235 | -- |
| varlıkların net defter değeri Vadesi geçmiş (brüt defter |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| değeri) | -- | 24.198.509 | -- | -- | -- | -- |
| Değer düşüklüğü (-) Bilanço dışı kredi riski içeren |
-- | (24.198.509) | -- | -- | -- | -- |
| unsurlar | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
| Azami kredi riskine maruz tutar |
1.353.375.564 | 854.893.495 | 9.886.375 | 202.622.431 | 302.322.235 | -- |
Kur riski
Grup yabancı paraya dayalı varlık ve yükümlülüklerinin TL'ye çevrimi sırasında kur değişimlerinden ötürü kur riskine maruz kalmaktadır. Kur riski ileride oluşacak ticari işlemler, kayda alınan varlık ve yükümlülükler sebebiyle ortaya çıkmaktadır. Grup bu riski yabancı para varlık ve yükümlülüklerinin netleştirilmesi yolu ile oluşan doğal bir tedbir yolu ile kontrol etmektedir.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup tarafından tutulan yabancı para varlıkların ve yükümlülüklerin tutarları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| A. Varlıklar B. Yükümlülükler |
2.935.314.867 (1.192.630.387) |
2.389.335.617 (2.002.213.045) |
| Net yabancı para pozisyonu (A-B) | 1.742.684.480 | 387.122.572 |
| 31 Aralık 2023 | Avro | ABD Doları | Diğer | TL Karşılığı |
|---|---|---|---|---|
| Nakit ve nakit benzerleri | 190.890 | 1.199.837 | 339.402 | 22.322.625 |
| Ticari alacaklar | 8.373.092 | 88.592.328 | 1.331.661 | 2.912.992.242 |
| Toplam varlıklar | 8.563.982 | 89.792.165 | 1.671.063 | 2.935.314.867 |
| Ticari Borçlar | (4.650.173) | (21.841.668) | (1.330.506) | (842.231.590) |
| Borçlanmalar | (9.457.572) | (1.364.153) | (526.687) | (350.398.797) |
| Toplam yükümlülükler | (14.107.745) | (23.205.821) | (1.857.193) | (1.192.630.387) |
| Net yabancı para pozisyonu | (5.543.763) | (66.586.344) | (186.130) | 1.742.684.480 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Kur riski (Devamı)
| 31 Aralık 2022 | Avro | ABD Doları | Diğer | TL Karşılığı |
|---|---|---|---|---|
| Nakit ve nakit benzerleri | 191.275 | 1.243.763 | 26 | 44.604.382 |
| Ticari alacaklar | 7.325.095 | 67.982.603 | 258.947 | 2.344.731.235 |
| Toplam varlıklar | 7.516.370 | 69.226.366 | 258.973 | 2.389.335.617 |
| Borçlanmalar | (44.280.883) | (5.996.699) | -- | (1.642.217.242) |
| Ticari borçlar | (1.823.974) | (9.616.983) | (91.580) | (359.995.803) |
| Toplam yükümlülükler | (46.104.857) | (15.613.682) | (91.580) | (2.002.213.045) |
| Net yabancı para pozisyonu | (38.588.487) | 53.612.684 | 167.393 | 387.122.572 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla ABD Doları TL karşısında %20 oranında değer kaybetseydi/kazansaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, ABD Doları para biriminden olan parasal varlık ve borçlardan oluşan kur farkı zararı/karı sonucu vergi öncesi karı TL 391.789.977 (31 Aralık 2022: 200.387.974 TL) daha düşük/yüksek olacaktı.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Avro TL karşısında %20 oranında değer kaybetseydi/kazansaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, Avro para biriminden olan parasal varlık ve borçlardan oluşan kur farkı zararı/karı sonucu vergi öncesi karı 36.282.021 TL (31 Aralık 2022: 154.182.559) daha yüksek/düşük olacaktı.
Faiz oranı riski
Grup, faiz haddi bulunduran varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riskine açıktır. Grup'un finansal yükümlülükleri, Grup'u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Finansal borçların piyasadaki faiz oranı dalgalanmalarından en az düzeyde etkilenmesi için, Grup bu borçları sabit faiz/değişken faiz dengesi kurarak kendi içinde yapılandırır.
Grup'un faiz oranına duyarlı finansal araçlarını gösteren faiz pozisyonu tablosu aşağıdaki gibidir.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2023 | 2022 | |
| Sabit faizli finansal araçlar | ||
| Finansal yükümlülükler | 1.134.333.933 | 2.649.309.456 |
| TL cinsinden krediler | 816.526.866 | 1.207.414.766 |
| Avro cinsinden krediler | 308.070.003 | 1.417.833.502 |
| ABD Doları cinsinden krediler | 7.566.483 | 24.061.188 |
| Çin Yuanı cinsinden krediler | 2.170.581 | -- |
| Değişken faizli olup faizi peşin ödenen | ||
| sabit faizli nitelikli finansal araçlar | ||
| Finansal yükümlülükler | -- | 599.741.305 |
| TL cinsinden krediler | -- | 599.741.305 |
| Avro cinsinden krediler | -- | -- |
| ABD Doları cinsinden krediler | -- | -- |
| Değişken faizli finansal araçlar | ||
| Finansal yükümlülükler | 234.447.857 | 197.370.221 |
| TL cinsinden krediler | 201.856.126 | -- |
| Avro cinsinden krediler | -- | 36.674.685 |
| ABD Doları cinsinden krediler | 32.591.731 | 160.695.536 |
| Toplam | 1.368.781.790 | 3.446.420.982 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Grup'un bir önceki raporlama döneminde değişken faizli kredilerinin faizi 100 baz puan yüksek / düşük olur ve diğer tüm değişkenler sabit kalırsa, değişken faiz oranlı kredilerden kaynaklanan yüksek/düşük faiz giderinin, bir sonraki raporlama dönemine ait vergi öncesi kara etkisi aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| TL cinsinden kredi faiz oranları değişimi | 651.685 | -- |
| USD cinsinden kredi faiz oranları değişimi | 313.517 | 1.593.763 |
| EUR cinsinden kredi faiz oranları değişimi | -- | 792.467 |
| 965.202 | 2.386.230 |
Fiyat riski
Grup'un finansal varlıkları aktif bir piyasaya kote olmadığından Grup fiyat riskine maruz değildir. Ancak, yönetim tarafından meyve piyasa fiyatlarının değişimi önemli bir risk olarak değerlendirilmektedir. Global piyasadaki fiyat değişikliklerinin Grup'un satışlarında olduğu kadar alımları üzerinde de etkisi bulunması sebebiyle, Grup bu fiyat riskini alış ve satışları arasındaki brüt karı takip ederek minimize etmeye çalışmaktadır.
Likidite riski
Likidite risk yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla pasif kalemlerin indirgenmemiş nakit akımları ve kalan vadelerine göre gösterimi aşağıdaki tablolarda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Finansal yükümlülükler | Defter Değeri | 3 aydan kısa | 3-12 ay arası | 1-5 yıl arası | Toplam |
| değeri | kısa | arası | arası | ||
| Borçlanmalar | 1.368.781.790 | 1.207.903.918 | 107.123.867 | 124.864.804 | 1.439.892.589 |
| Ticari borçlar | 865.040.178 | 865.040.178 | -- | -- | 865.040.178 |
| Toplam | 2.233.821.968 | 2.072.944.096 | 107.123.867 | 124.864.804 | 2.304.932.767 |
| 31 Aralık 2022 | |||||
| Finansal yükümlülükler | Defter Değeri | 3 aydan kısa | 3-12 ay arası | 1-5 yıl arası | Toplam |
| Değeri | kısa | arası | arası | ||
| Borçlanmalar | 3.446.420.982 | 2.947.323.438 | 328.944.505 | 303.295.536 | 3.579.563.479 |
| Ticari borçlar | 979.729.819 | 397.848.825 | 581.880.994 | -- | 979.729.819 |
| Toplam | 4.426.150.801 | 3.345.168.525 | 910.825.499 | 303.295.536 | 4.559.289.560 |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Sermaye risk yönetimi
Sermayeyi yönetirken Grup'un hedefleri, ortaklarına getiri, diğer hissedarlara fayda sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek için Grup'un faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir.
Grup sermayeyi borç/toplam sermaye oranını kullanarak izlemektedir. Bu oran net borcun toplam sermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam finansal borç tutarından düşülmesiyle hesaplanır. Toplam sermaye, konsolide bilançoda gösterildiği gibi özkaynaklar ile net borcun toplanmasıyla hesaplanır.
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla net borç/toplam sermaye oranları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Toplam finansal borçlar | 1.368.781.790 | 3.446.420.982 |
| Eksi: Nakit ve nakit benzerleri (Dipnot 5) | (103.504.545) | (303.556.050) |
| Net borç | 1.265.277.245 | 3.142.864.932 |
| Toplam özkaynaklar | 4.230.029.531 | 2.943.986.861 |
| Toplam sermaye | 5.495.306.776 | 6.086.851.793 |
| Net borç/toplam sermaye oranı | 23,02% | 51,63% |
Finansal araçların makul değeri
Makul değer, bir finansal aracın zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında gönüllü taraflar arasındaki bir cari işlemde, el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa oluşan bir piyasa fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir.
Aktif bir piyasada işlem görmeyen finansal araçların tahmini makul değerleri, Grup tarafından hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Ancak, piyasa bilgilerini değerlendirip makul değerleri tahmin edebilmek, yorum ve muhakeme gerektirmektedir. Buna bağlı olarak burada sunulan tahminler, Grup'un cari bir piyasa işleminde elde edebileceği değerlerden farklı olabilir.
Grup'un finansal varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değere ilişkin sınıflandırmaları aşağıdaki gibidir:
- Seviye 1: Belirli varlık ve yükümlülükler için, aktif piyasada kote edilmiş fiyatlar (düzeltilme yapılmamış).
- Seviye 2: Seviye 1 içinde yer alan kote edilmiş fiyatlardan başka, varlık ve yükümlülükler için, ya direk (fiyat olarak) ya da dolaylı (fiyatlardan türetilerek) gözlenebilir girdiler.
- Seviye 3: Gözlenebilir bir piyasa datası baz alınarak belirlenmeyen varlık ve yükümlülükler için girdiler (gözlenmeyen girdiler).
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2023 ile 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla, Grup'un finansal tablolarında makul değerleri ile gösterilen finansal varlıkların makul değerlerini uygulanan değerleme yöntemleri baz alınarak oluşturulan sıralamaya göre göstermektedir.
| 31 Aralık 2023 | Seviye 2 | Toplam |
|---|---|---|
| Finansal yatırımlar (Dipnot 6) | 7.100 | 7.100 |
| 7.100 | 7.100 | |
| 31 Aralık 2022 | Seviye 2 | Toplam |
| Finansal yatırımlar | -- | -- |
| -- | -- |
Finansal araçların makul değeri
Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, makul değeri belirlenebilen finansal araçların makul değerlerinin tahmininde kullanılmıştır:
Finansal varlıklar
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından açıklanan yıl sonu kurlarıyla çevrilen döviz cinsinden olan bakiyelerin makul değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Kasa ve nakit değerler ile diğer parasal varlıkların kayıtlı değerlerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle makul değerlerini yansıttığı kabul edilmektedir.
İskonto edilmiş maliyet bedeli üzerinden gösterilen ticari alacakların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığı tahmin edilmektedir.
"Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar" olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, alım satım amaçlı finansal varlıklar olup piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kar sağlamak amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak, kısa dönemde kar sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan varlıklardır. Sunum açısından, gerçeğe uygun değerleri Seviye 1'e dayanmaktadır.
Alım satım amaçlı finansal varlıklar maliyet bedelleriyle kayıtlara alınmaktadır. Bu değer, gerçeğe uygun değer olarak kabul edilir. Sonraki dönemlerde ise gerçeğe uygun değerleri üzerinden finansal tablolarda gösterilmektedir.
Finansal yükümlülükler
Banka kredileri ilk olarak gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve daha sonra efektif faiz yöntemiyle itfa edilmiş maliyetleri üzerinden değerlenir. Sunum açısından, gerçeğe uygun değerler Seviye 2'ye dayanmakta olup Dipnot 15'te sunulmuşlardır.
İskonto edilmiş maliyetleri üzerinden gösterilen ticari borçların kısa vadeli olmaları nedeniyle makul değerlerinin kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir.
30. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
Bulunmamaktadır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe tablolarda Türk Lirası'nın 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden Türk Lirası ("TL") olarak ifade edilmiştir.)
31. TAMAMLAYICI DİĞER BİLGİLER
Bu finansal veri, Şirket'in finansman, vergi, nakit çıkışı gerektirmeyen giderler ile amortisman ve itfa payı giderleri dikkate alınmaksızın ölçülen gelirinin göstergesidir. Bu finansal bilgi nakit akım tablosunda yer alan diğer finansal verilerle birlikte değerlendirilmelidir.
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla FAVÖK hesaplamaları aşağıda verilmiştir
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Esas faaliyet karı | 1.938.238.322 | 1.439.282.559 |
| Amortisman ve itfa giderleri | 219.129.509 | 214.806.203 |
| FAVÖK (*) | 2.157.367.831 | 1.654.088.762 |
(*) FAVÖK, TMS tarafından tanımlanmamaktadır. FAVÖK, Şirket tarafından, ticari faaliyetlerden brüt kardan, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri ve esas faaliyet giderleri düşülerek ve esas faaliyet gelirleri ile amortisman ve itfa payları eklenerek hesaplanmaktadır. Açıklanan FAVÖK tutarları Grup yönetimi tarafından Grup'un faaliyet performansının daha iyi anlaşılması ve ölçülmesi için ayrı olarak gösterilmiştir.
32. BAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞUNDAN ALINAN HİZMETE İLİŞKİN ÜCRETLER
Şirket'in, KGK'nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırladığı ve hazırlanma esasları 19 Ağustos 2021 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kuruluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine ilişkin açıklaması aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti Diğer güvence hizmetlerine ilişkin ücret |
1.556.035 38.357 |
1.367.615 -- |
| Toplam | 1.594.392 | 1.367.615 |