Annual / Quarterly Financial Statement • May 20, 2024
Annual / Quarterly Financial Statement
Open in ViewerOpens in native device viewer
31 ARALIK 2023 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU
Bağımsız Denetçi Raporu Konsolide Finansal Durum Tablosu (Bilanço) Konsolide Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu Konsolide Nakit Akış Tablosu Konsolide Finansal Tablolara Ait Dipnotlar
31 Aralık 2023 Tarihli Konsolide Finansal Durum Tabloları (Bilanço)
| Dipnot Ref. |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| Cari Dönem | Geçmiş Dönem | ||
| VARLIKLAR | 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
| Dönen Varlıklar | 4.942.665.995 | 5.079.059.197 | |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 4 | 37.355.130 | 78.700.936 |
| Finansal Yatırımlar | 5 | 2.160.850 | 185.345 |
| Ticari Alacaklar | 721.013.693 | 875.588.369 | |
| - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar |
7 | 721.013.693 | 875.588.369 |
| Diğer Alacaklar | 81.095.681 | 11.744.032 | |
| - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar |
8 | 74.643.550 | - |
| - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar |
8 | 6.473.743 | 11.744.032 |
| Stoklar | 9 | 3.189.735.386 | 3.270.253.077 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 10 | 824.019.251 | 677.979.650 |
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Dönen Varlıklar | 25 | 86.771 | 490.522 |
| Diğer Dönen Varlıklar | 17 | 87.199.233 | 164.117.266 |
| Duran Varlıklar | 921.559.118 | 1.018.730.890 | |
| Diğer Alacaklar | 21.612 | 37.366 | |
| - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar |
8 | 21.612 | 37.366 |
| Finansal Yatırımlar | 13.753 | 22.661 | |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 11 | 45.334.920 | 45.334.920 |
| Maddi Duran Varlıklar | 12 | 754.640.207 | 764.972.687 |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 13 | 119.088.108 | 104.337.304 |
| - Diğer Maddi Olmayan Varlıklar |
13 | 119.088.108 | 104.337.304 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 10 | 2.117.718 | 103.756.326 |
| Ertelenmiş Vergi Varlığı | 25 | 342.800 | 269.626 |
| TOPLAM VARLIKLAR | 5.864.225.113 | 6.097.790.087 |
| Dipnot Ref. |
Bağımsız Denetimden Geçmiş Cari Dönem |
Bağımsız Denetimden Geçmiş Geçmiş Dönem |
|||
|---|---|---|---|---|---|
| KAYNAKLAR | 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 | |||
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 1.419.130.502 | 1.633.839.215 | |||
| Kısa Vadeli Borçlanmalar | 6 | 153.309.485 | 182.059.456 | ||
| Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları | 6 | 311.290.173 | 21.458.901 | ||
| Ticari Borçlar | 322.976.555 | 414.519.600 | |||
| - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar |
7 | 322.976.555 | 414.519.600 | ||
| Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar | 16 | 21.248.916 | 6.882.321 | ||
| Diğer Borçlar | 5.720.205 | 5.205.665 | |||
| - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar |
8 | 5.720.205 | 5.205.665 | ||
| Ertelenmiş Gelirler | 10 | 587.922.032 | 991.347.051 | ||
| Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü | 25 | 4.166.251 | 1.247.603 | ||
| Kısa Vadeli Karşılıklar | 12.496.885 | 11.118.618 | |||
| - Çalışanlara Sağ. Fayd. İlişkin Kısa Vadeli Karş. |
16 | 5.504.217 | 4.917.135 | ||
| - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar |
14 | 6.992.668 | 6.201.483 | ||
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 1.108.684.845 | 1.559.040.698 | |||
| Uzun Vadeli Borçlanmalar | 6 | 826.459.551 | 1.181.449.510 | ||
| Uzun Vadeli Karşılıklar | 22.420.437 | 29.668.010 | |||
| - Çalışanlara Sağ. Fayd. İlişkin Uzun Vadeli Karş. |
16 | 22.420.437 | 29.668.010 | ||
| Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü | 25 | 259.804.857 | 347.923.178 | ||
| ÖZKAYNAKLAR | 3.336.409.766 | 2.904.910.174 | |||
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 3.336.319.824 | 2.904.545.770 | |||
| Ödenmiş Sermaye | 18 | 1.076.625.000 | 652.500.000 | ||
| Sermaye Düzeltmesi Farkları | 18 | 2.000.644.639 | 1.803.875.034 | ||
| Pay İhraç Primleri | 18 | 16.128.408 | 14.090.149 | ||
| Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelir | |||||
| -Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | 346.879.843 | 342.261.337 | |||
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | 18 | 42.819.686 | 37.890.528 | ||
| Geçmiş Yıllar Karları/Zararları | 18 | 48.999.564 | 298.967.615 | ||
| Net Dönem Karı/Zararı | (195.777.316) | (245.038.893) | |||
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 18 | 89.942 | 364.404 | ||
| TOPLAM KAYNAKLAR | 5.864.225.113 | 6.097.790.087 |
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| 01.01.2023 | 01.01.2022 | ||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||
| Hasılat | 19 | 1.520.108.260 | 1.574.853.034 |
| Satışların Maliyeti (-) | 19 | (1.308.380.796) | (1.295.038.693) |
| BRÜT KAR/(ZARAR) | 211.727.464 | 279.814.341 | |
| Genel Yönetim Giderleri (-) | 20 | (107.557.796) | (121.219.808) |
| Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) | 20 | (167.265.646) | (233.595.087) |
| Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) | 20 | (7.467.697) | (6.427.510) |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 22 | 601.037.796 | 442.872.201 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) | 22 | (384.052.718) | (313.617.097) |
| FAALİYET KARI/(ZARARI) | 146.421.403 | 47.827.040 | |
| Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler | 23 | 515.147 | 25.761.826 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) | 23 | - | (16.766.739) |
| FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI / ZARARI | 146.936.550 | 56.822.127 | |
| Finansman Gelirleri |
24 | 27.901.229 | 35.401.504 |
| Finansman Giderleri (-) | 24 | (689.636.945) | (548.720.725) |
| Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) | 240.229.842 | 331.986.583 | |
| VERGİ ÖNCESİ KAR/ZARAR | (274.569.324) | (124.510.511) | |
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri/Geliri | |||
| - Dönem Vergi Gideri/Geliri |
25 | (11.465.504) | (9.478.612) |
| - Ertelenmiş Vergi Gideri/Geliri |
25 | 90.207.493 | (111.059.745) |
| Dönem Karı/(Zararı) | (195.827.335) | (245.048.868) | |
| Net Dönem Kar/(Zararının) Dağılımı | |||
| Azınlık Payları / Kontrol Gücü Olmayan Paylar | (195.777.316) | (245.038.893) | |
| Ana Ortaklık Payları | (50.019) | (9.975) |
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş 01.01.2022 |
||
|---|---|---|---|
| 01.01.2023 | |||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||
| NET DÖNEM KARI (ZARARI) | (195.827.335) | (245.048.868) | |
| Diğer Kapsamlı Gelir/(Gider) | |||
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | 4.630.726 | 342.270.007 | |
| Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları / (Azalışları) | - | 365.320.253 | |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları / Kayıpları | 6.646.724 | 7.483.694 | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler Gelir/(Giderleri) |
|||
| - Ertelenmiş Vergi (Gideri) / Geliri) |
(2.015.998) | (30.533.940) | |
| DİĞER KAPSAMLI GELİR (VERGİ SONRASI) | 4.630.726 | 342.270.007 | |
| TOPLAM KAPSAMLI GELİR | (191.196.609) | 97.221.139 | |
| Kapsamlı Gelirin Dağılımı | |||
| Azınlık Payları | (50.019) | (9.975) | |
| Ana Ortaklık Payları | (191.146.590) | 97.231.114 |
| (Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) |
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler |
Birikmiş Karlar | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ödenmiş | Tanımlanmış Fayda Planları | MDV Yeniden | Kardan Ayrılan | Geçmiş Yıllar |
Net Dönem | Ana Ortaklığa |
Kontrol Gücü |
|||||
| Dipnot | Sermaye | Sermaye Olumlu Farkları |
Pay İhraç Primleri |
Yeniden Ölçüm Kazançları/ Kayıpları |
Değerleme Artışları | Kısıtlanmış Yedekler |
Kar / (Zararı) |
Kar / (Zararı) |
Ait Özkaynaklar |
Olmayan Paylar |
Özkaynaklar | |
| ÖNCEKİ DÖNEM | ||||||||||||
| 1 Ocak 2022 Tarihi İtibariyle Bakiyeler (Dönem Başı) | 18 | 652.500.000 | 1.803.875.034 14.090.149 | - | - | 37.531.066 | 668.154.478 | (368.827.401) 2.807.323.326 | 365.709 | 2.807.689.035 | ||
| Transferler | - | - | - | - | 359.462 | (369.186.863) | 368.827.401 | - | - | - | ||
| Net Dönem Zararı | 18 | - | - | - | - | - | - | (245.038.893) (245.038.893) | (9.975) | (245.048.868) | ||
| Diğer Kapsamlı Gelir | - | - | - | 5.760.542 | 336.500.795 | - | - | - | 342.261.337 | 8.670 | 342.270.007 | |
| 31 Aralık 2022 Tarihi İtibariyle Bakiyeler (Dönem Sonu) | 18 | 652.500.000 | 1.803.875.034 14.090.149 | 5.760.542 | 336.500.795 | 37.890.528 | 298.967.615 | (245.038.893) 2.904.545.770 | 364.404 | 2.904.910.174 | ||
| CARİ DÖNEM | - | |||||||||||
| 1 Ocak 2023 Tarihi İtibariyle Bakiyeler (Dönem Başı) | 18 | 652.500.000 | 1.803.875.934 14.090.149 | 5.760.542 | 336.500.795 | 37.890.528 | 298.967.615 | (245.038.893) 2.904.545.770 | 364.404 | 2.904.910.174 | ||
| Sermaye Artırımı | 18 | 424.125.000 | 196.769.605 | 2.038.259 | - | - | - | - | - | 622.932.864 | - | 622.932.864 |
| Transferler | 18 | - | - | - | 4.618.506 | - | 4.929.158 | (249.968.051) | 245.038.893 | - | - | - |
| Kar Dağıtımı | - | - | - | - | - | - | - | - | (236.663) | (236.663) | ||
| Net Dönem Zararı | 18 | - | - | - | - | - | - | - | (195.777.316) (195.777.316) | (50.019) | (195.827.335) | |
| Diğer Kapsamlı Gelir | 18 | - | - | - | - | - | - | - | - | 4.618.506 | 12.220 | 4.630.726 |
| 31 Aralık 2023 Tarihi İtibariyle Bakiyeler (Dönem Sonu) | 18 | 1.076.625.000 | 2.000.644.639 16.128.408 | 10.379.048 | 336.500.795 | 42.819.686 | 48.999.564 | (195.777.316) 3.336.319.824 | 89.942 | 3.336.409.766 |
31 MART 2019 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL (Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.)
| Dipnot Referansı |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| 1 Ocak 31Aralık 2023 |
1 Ocak 31Aralık 2022 |
||
| Net dönem karı | (195.827.335) | (245.048.868) | |
| İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit ile net kar arasındaki mutabakat: | |||
| Amortisman ve itfa giderleri ile ilgili düzeltmeler | 12,13 | 20.500.185 | 11.677.223 |
| Kıdem tazminatı karşılığı ile ilgili düzeltmeler | 16 | 9.093.683 | 11.658.328 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkul değerlemesi ile ilgili düzeltmeler | 11 | -- | (25.481.790) |
| Vergi geliri/gideri | 25 | (78.741.989) | 120.538.357 |
| Faiz Giderleri | 24 | 673.305.205 | 526.990.876 |
| Diğer Karşılıklar | 14 | 791.185 | (2.580.894) |
| Kullanılmamış izin karşılığı | 16 | 587.082 | (301.742) |
| Parasal Kazanç ve Kayıp | 19.995.669 | 98.424.182 | |
| İşletme varlık ve yükümlülüklerindeki değişiklik öncesi | |||
| işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit | |||
| Varlıklar ve yükümlülüklerdeki değişim | |||
| Ticari alacaklardaki ve diğer alacaklardaki değişimler | 85.238.781 | 271.832.934 | |
| Stoklardaki artış / azalışla ilgili değişimler | 80.517.691 | (145.885.820) | |
| Peşin ödenmiş gider/diğer varlıklar ve yükümlülüklerdeki değişimler | 32.517.040 | 253.512.995 | |
| Ticari borçlardaki ve diğer borçlardaki artış /azalışla ilgili değişimler | (91.028.505) | (129.722.490) | |
| Çalışanlara sağlanan faydalar ile ilgili değişimler | 16 | 14.366.595 | 3.003.166 |
| Ertelenmiş gelirler ile ilgili değişimler | (403.425.019) | 116.730.062 | |
| İade alınan / (ödenen) vergiler | (6.895.641) | (8.874.149) | |
| İşletme faaliyetlerinden sağlanan / (kullanılan) net nakit | 160.994.627 | 856.472.370 | |
| Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları | |||
| Finansal yatırımlardaki değişimler | (1.966.597) | 338.857 | |
| Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları | 12,13 | (33.228.984) | (33.909.024) |
| Maddi duran varlık satışları | 12,13 | 8.310.475 | 37.442.941 |
| Yatırım faaliyetlerinden sağlanan/ kullanılan net nakit | (26.885.106) | 3.872.775 | |
| Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit | |||
| Finansal borçlar değişim, net | 6 | (93.908.658) | (409.449.612) |
| Sermaye Artırımı | 18 | 622.932.864 | -- |
| Kar Dağıtımı | (236.663) | -- | |
| Ödenen faiz | (673.305.205) | (526.990.876) | |
| Finansal faaliyetlerden sağlanan net nakit | (144.517.662) | (936.440.488) | |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış / azalış | (10.408.141) | (76.095.343) | |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki enflasyon etkisi | (30.937.665) | (99.486.945) | |
| Dönem başı itibariyle nakit ve nakit benzerleri | 78.700.936 | 254.283.224 | |
| Dönem sonu itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler | 4 | 37.355.130 | 78.700.936 |
5
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.)
| 1. GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU | 7 |
|---|---|
| 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR | 8 |
| 3. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA |
25 |
| 4. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ | 25 |
| 5. FİNANSAL YATIRIMLAR | 25 |
| 6. FİNANSAL BORÇLANMALAR |
26 |
| 7. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR |
28 |
| 8. DİĞER ALACAK VE BORÇLAR | 29 |
| 9. STOKLAR |
29 |
| 10. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER | 30 |
| 11. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER |
30 |
| 12. MADDİ DURAN VARLIKLAR | 31 |
| 13. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR |
32 |
| 14. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR | 33 |
| 15. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI | 35 |
| 16. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR | 35 |
| 17. DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER | 36 |
| 18. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ | 37 |
| 19. SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ | 39 |
| 20. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME | |
| GİDERLERİ | 39 |
| 21. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER | 41 |
| 22. ESAS FAALİYETLERDEN GELİRLER VE GİDERLER | 42 |
| 23. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER | 42 |
| 24. FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ | 42 |
| 25. GELİR VERGİLERİ | 43 |
| 26. PAY BAŞINA KAZANÇ | 45 |
| 27. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI |
46 |
| 28. KİLİT YÖNETİCİ PERSONEL | 46 |
| 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ | 47 |
| 30. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL | |
| RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) |
56 |
| 31. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR |
57 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 1. GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Katmerciler Araç Üstü Ekipman Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Şirket"), 1985 tarihinde "Katmerciler Araç Üstü Ekipman Sanayi ve Ticaret A.Ş." unvanı ile İzmir Ticaret Sicili'ne tescil ve 05.11.1985 tarih, 1380 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nde ilan edilerek kurulmuştur.
Grup'un merkez adresi: Atatürk Organize Sanayi Bölgesi 10032 Sokak No:10 Çiğli / İZMİR
Şubeler;
Şirket ve bağlı ortaklıkları ("Grup") her türlü araç üstü ekipman ve savunma sanayiine yönelik araç imalatı, boyama işçiliği ve kaynak işçiliği alanında faaliyet göstermektedir. Aşağıda ayrıntıları verilen faaliyet alanları aynı zamanda Grup'un faaliyet alanlarına göre raporlamasının temelini oluşturmaktadır.
Grup'un ana faaliyet konuları aşağıda belirtildiği gibidir:
Boyama İşçiliği – Araç üstü ekipmanların boyanması
Kaynak İşçiliği – Araç üstü ekipmanların kaynak işçiliği
Araç Üstü Ekipman İmalatı –İtfaiye, çöp, vidanjör, kanal açma, çevre aracı, taşıma aracı, savunma sanayiine yönelik araç ve inşaat sektörüne yönelik araç üstü ekipman imalatı
Şirket payları 2010 yılında halka arz edilmiş olup, 31 Aralık 2023 itibariyle % 79,85'i Borsa İstanbul A.Ş. (BİST)'de işlem görmektedir. (31.12.2022 : %79,85)
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle personel sayısı 354' tür. (31 Aralık 2022: 411).
Grup'un ana ortağı İsmail Katmerci'dir. (Not 18).
Şirket'in bağlı ortaklıklarına ilişkin bilgilere aşağıda verilmektedir:
Konsolide finansal tablolarda tam konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklar;
| Şirketin İsmi | Faaliyet Alanı | Kurulduğu Ülke |
|---|---|---|
| Katmerciler Profil San. ve Tic. A.Ş. | Boyama İşçiliği | Türkiye |
| Isıpan Otomotiv ve Üst Ekipman Metal ve Makine San. ve Tic. A.Ş. | Kaynak İşçiliği | Türkiye |
| Gimkat Araç Üstü Ekipman San. ve Tic. A.Ş. | Araç Üstü Ekipman İmalatı | Türkiye |
Şirket'in herhangi bir borsada işlem gören bağlı ortaklığı bulunmamaktadır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartları ("TFRS") ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır.
Konsolide finansal tablolar, KGK tarafından 15 Nisan 2019 tarihinde yayımlanan "TMS Taksonomisi Hakkında Duyuru" ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberin'de belirlenmiş formatlara uygun olarak sunulmuştur.
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloları 20.05.2024 tarihinde yönetim tarafından onaylanmıştır. Genel Kurul ve belirli düzenleyici kuruluşlar, yasal finansal tabloları yayımlanmasından sonra değiştirme hakkına sahiptir.
Grup'un geçerli para birimi ve raporlama para birimi TL'dir. Konsolidasyona tabi bağlı ortaklıklarının geçerli para birimi TL'dir. Konsolide finansal tablolar, Grup'un geçerli ve raporlama para birimi olan TL olarak sunulmuştur.
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin finansal tabloları ilişikteki konsolide finansal tabloların tarihi itibarıyla hazırlanmıştır. Bağlı ortaklıkların finansal tablolarının hazırlanması sırasında, tarihsel maliyet esasına göre tutulan kayıtlarına Grup tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır.
İlişikteki konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, Şirket'in finansal ve faaliyet politikaları üzerinde kontrol gücüne sahip olduğu bağlı ortaklıklar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
ilgili şirket konsolidasyona dahil edilmiştir.
Kontrol gücü, Şirket'in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları yönetim kontrolünün başladığı tarihten kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolidasyon kapsamına dahil edilmiştir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
| Sermayedeki Pay Oranı (%) |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| Bağlı Ortaklıklar | Ana Faaliyeti | Fonksiyonel Para Birimi |
Kuruluş ve Faaliyet Yeri |
31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Katmerciler Profil San. ve Tic. A.Ş. |
Boyama İşçiliği | Türk Lirası | Türkiye | 100,00 | 100,00 |
| Isıpan Otomotiv ve Üst Ekipman Metal ve Makine San. ve Tic. A.Ş. |
Kaynak İşçiliği | Türk Lirası | Türkiye | 95,67 | 95,67 |
| Gimkat Araç Üstü Ekipman San. ve Tic. A.Ş. |
Araç Üstü Ekipman İmalatı |
Türk Lirası | Türkiye | 100,00 | 100,00 |
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, finansal durum tabloları ve kapsamlı gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket'in aktifinde yer alan kayıtlı değerleri ile öz kaynaklarındaki payları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Konsolidasyona dahil edilen şirketler arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir.
TFRS'leri uygulayan işletmeler, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamayla birlikte, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarından itibaren TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına göre enflasyon muhasebesi uygulamaya başlamıştır. TMS 29, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan işletmelerin, konsolide finansal tabloları da dahil olmak üzere, finansal tablolarında uygulanmaktadır.
Söz konusu standart uyarınca, yüksek enflasyonlu bir ekonomiye ait para birimi esas alınarak hazırlanan finansal tablolar, bu para biriminin bilanço tarihindeki satın alma gücünde hazırlanmıştır. Önceki dönem finansal tablolar da karşılaştırma amacıyla karşılaştırmalı bilgiler raporlama dönemi sonundaki cari ölçüm birimi cinsinden ifade edilmiştir. Grup bu nedenle, 31 Aralık 2022 tarihli konsolide finansal tablolarını da, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre sunmuştur.
TMS 29 uyarınca yapılan yeniden düzenlemeler, Türkiye İstatistik Kurumu ("TÜİK") tarafından yayınlanan Türkiye'deki Tüketici Fiyat Endeksi'nden ("TÜFE") elde edilen düzeltme katsayısı kullanılarak yapılmıştır. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, konsolide finansal tabloların düzeltilmesinde kullanılan endeksler ve düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:
| Tarih | Endeks | Düzeltme katsayısı | Üç yıllık kümülatif enflasyon oranları |
|---|---|---|---|
| 31.12.2023 | 1.859,38 | 1,00000 | 268% |
| 31.12.2022 | 1.128,45 | 1,64773 | 156% |
| 31.12.2021 | 686,95 | 2,70672 | 74% |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Grup'un yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama amacıyla yaptığı düzeltme işleminin ana unsurları aşağıdaki gibidir:
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Grup muhasebe politikalarını bir önceki yıl ile tutarlı olarak uygulamıştır. Henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulanması Grup tarafından benimsenmemiş standartlar, değişiklikler ve yorumlar aşağıdaki gibidir;
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS ve TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır
a) 2023 yılından itibaren geçerli olan değişiklikler ve yorumlar
| TMS 1 (Değişiklikler) TMS 8 (Değişiklikler) |
Muhasebe Politikalarının Açıklanması Muhasebe Tahminleri Tanımı |
|---|---|
| TMS 12 (Değişiklikler) |
Tek Bir İşlemden Kaynaklanan Varlık ve Yükümlülüklerle İlgili Ertelenmiş Vergi |
| TFRS 17 (Değişiklikler) |
Sigorta Sözleşmeleri ile TFRS 17 ile TFRS 9'un İlk Uygulaması – Karşılaştırmalı Bilgiler |
Bu değişiklik muhasebe politikalarının açıklanmasında işletmelerin önemliliği (materiality) esas almalarını gerektirmektedir.
TMS 1'de yapılan bu değişiklik 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya izin verilmektedir.
Bu değişiklikle "muhasebe tahminlerindeki değişiklik" tanımı yerine "muhasebe tahmini" tanımına yer verilerek, tahminlere ilişkin örnek ve açıklayıcı paragraflar ilâve edilmiş, ayrıca tahminlerin ileriye yönelik uygulanması ile hataların geçmişe dönük düzeltilmesi hususları ve bu kavramlar arasındaki farklar netleştirilmiştir.
TMS 8'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Bu değişiklikler ile bir varlık ya da yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara yansıtılmasına ilişkin muafiyetin varlık ile yükümlülüğün ilk kayda alındığı sırada eşit tutarlarda vergiye tabi ve indirilebilir geçici farkların oluştuğu işlemlerde geçerli olmadığı hususuna açıklık getirilmiştir.
TMS 12'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2023 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
TFRS 17'de uygulama maliyetlerini azaltmak, sonuçların açıklanmasını ve geçişi kolaylaştırmak amacıyla değişiklikler yapılmıştır.
Ayrıca, karşılaştırmalı bilgilere ilişkin değişiklik ile TFRS 7 ve TFRS 9'u aynı anda ilk uygulayan şirketlere finansal varlıklarına ilişkin karşılaştırmalı bilgileri sunarken o finansal varlığa daha önce TFRS 9'un sınıflandırma ve ölçüm gereklilikleri uygulanmış gibi sunmasına izin verilmektedir.
Değişiklikler TFRS 17 ilk uygulandığında uygulanacaktır.
b) Henüz yürürlüğe girmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar
Grup henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır:
| TFRS 17 | Sigorta Sözleşmeleri |
|---|---|
| TFRS 4 (Değişiklikler) |
TFRS 9'un Uygulanmasına İlişkin Geçici Muafiyet |
| Süresinin Uzatılması |
|
| TMS 1 (Değişiklikler) |
Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak |
| Sınıflandırılması | |
| TFRS 16 (Değişiklikler) |
Satış ve Geri Kirala İşlemindeki Kira Yükümlülüğü |
| TMS 1 (Değişiklikler) |
Kredi Sözleşmesi Şartları İçeren Uzun Vadeli |
| Yükümlülükler |
TFRS 17, sigorta yükümlülüklerinin mevcut bir karşılama değerinde ölçülmesini gerektirir ve tüm sigorta sözleşmeleri için daha düzenli bir ölçüm ve sunum yaklaşımı sağlar. Bu gereklilikler sigorta sözleşmelerinde tutarlı, ilkeye dayalı bir muhasebeleştirmeye ulaşmak için tasarlanmıştır. TFRS 17,sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketleri için 1 yıl ertelenmiş olup 1 Ocak 2024 itibarıyla TFRS 4 Sigorta Sözleşmelerinin yerini alacaktır.
TFRS 17'nin yürürlük tarihinin sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketleri için 1 Ocak 2024'e ertelenmesiyle bu şirketlere sağlanan TFRS 9'un uygulanmasına ilişkin geçici muafiyet süresinin sona erme tarihi de 1 Ocak 2024 olarak revize edilmiştir.
Bu değişikliklerin amacı finansal durum tablosunda yer alan ve belirli bir vadesi bulunmayan borç ve diğer yükümlülüklerin kısa vadeli mi (bir yıl içerisinde ödenmesi beklenen) yoksa uzun vadeli mi olarak sınıflandırılması gerektiği ile ilgili şirketlerin karar verme sürecine yardımcı olmak suretiyle standardın gerekliliklerinin tutarlı olarak uygulanmasını sağlamaktır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
TMS 1'de yapılan bu değişiklikler, bir yıl ertelenerek 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
TFRS 16'daki bu değişiklikler, bir satıcı-kiracının, satış olarak muhasebeleştirilmek üzere TFRS 15'teki gereklilikleri karşılayan satış ve geri kirala işlemlerini sonradan nasıl ölçtüğünü açıklamaktadır.
TFRS 16'da yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
TMS 1'deki değişiklikler, bir işletmenin raporlama döneminden sonraki on iki ay içinde sağlaması gereken koşulların bir yükümlülüğün sınıflandırılmasını nasıl etkilediğini açıklamaktadır.
TMS 1'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 31 Aralık 2023 tarihli finansal tablolardaki önemli muhasebe tahmin ve varsayımları 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolardaki önemli muhasebe tahmin ve varsayımları ile tutarlıdır ve her iki dönem içinde muhasebe tahmin ve varsayımlarında değişiklik bulunmamaktadır.
Grup, finansal varlıklarını "itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen finansal varlıklar", "gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar" ve "gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar" olarak üç sınıfta muhasebeleştirmektedir. Sınıflandırma, finansal varlıkların yönetimi için işletmenin kullandığı iş modeli ve finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özellikleri esas alınarak yapılmaktadır.
Grup, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapmaktadır. Grup'un finansal varlıkların yönetiminde kullandığı iş modelinin değiştiği durumlar hariç, finansal varlıklar ilk muhasebeleştirilmelerinden sonra yeniden sınıflanmazlar; iş modeli değişikliği durumunda ise, değişikliğin akabinde takip eden raporlama döneminin ilk gününde finansal varlıklar yeniden sınıflanırlar.
"İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar", sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulan ve sözleşme şartlarında belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarının bulunduğu, türev araç olmayan finansal varlıklardır. Grup'un itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen finansal varlıkları, "nakit ve nakit benzerleri", "ticari alacaklar", "diğer alacaklar" ve "finansal yatırımlar" kalemlerini içermektedir. İlgili varlıklar, finansal tablolara ilk kayda alımlarında gerçeğe uygun değerleri ile sonraki muhasebeleştirmelerde ise etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri üzerinden ölçülmektedir. İtfa edilmiş maliyeti üzerinden
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
ölçülen ve türev olmayan finansal varlıkların değerlemesi sonucu oluşan kazanç ve kayıplar kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmektedir.
"Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar", sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini ve finansal varlığın satılmasını amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulan ve sözleşme şartlarında belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarının bulunduğu türev araç olmayan finansal varlıklardır. İlgili finansal varlıklardan kaynaklanan kazanç veya kayıplardan, değer düşüklüğü kazanç ya da kayıpları ile kur farkı gelir veya giderleri dışında kalanlar diğer kapsamlı gelire yansıtılır.
"Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar", itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen ve gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Söz konusu varlıkların değerlemesi sonucu oluşan kazanç ve kayıplar kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmektedir.
Grup, finansal varlıklarla ilgili sözleşme uyarınca meydana gelen nakit akışları ile ilgili hakları sona erdiğinde veya ilgili haklarını, bu finansal varlık ile ilgili bütün risk ve getirilerinin sahipliğini bir alım satım işlemiyle devrettiğinde söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır. Grup tarafından devredilen finansal varlıkların yaratılan veya elde tutulan her türlü hak, ayrı bir varlık veya yükümlülük olarak muhasebeleştirilir.
Finansal varlıklar ve sözleşme varlıkları değer düşüklüğü "Beklenen Kredi Zararı" (BKZ) modeli ile hesaplanmaktadır. Değer düşüklüğü modeli, itfa edilmiş maliyet finansal varlıklara ve sözleşme varlıklarına uygulanmaktadır. Zarar karşılıkları aşağıdaki bazda ölçülmüştür;
− 12 aylık BKZ'ler: raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde olası temerrüt olaylarından kaynaklanan BKZ'lerdir.
− Ömür boyu BKZ'ler: bir finansal aracın beklenen ömrü boyunca muhtemel bütün temerrüt olaylarından kaynaklanan BKZ'lerdir.
Ömür boyu BKZ ölçümü, raporlama tarihinde bir finansal varlık ile ilgili kredi riskinin ilk muhasebeleştirme anından sonra önemli ölçüde artması halinde uygulanır. İlgili artışın yaşanmadığı diğer her türlü durumda 12 aylık BKZ hesaplaması uygulanmıştır. Topluluk, finansal varlığın kredi riskinin raporlama tarihinde düşük bir kredi riskine sahip olması durumunda, finansal varlığın kredi riskinin önemli ölçüde artmadığını tespit edebilir. Bununla birlikte, ömür boyu BKZ ölçümü (basitleştirilmiş yaklaşım), önemli bir finansman unsuru olmaksızın ticari alacaklar ve sözleşme varlıkları için daima geçerlidir.
Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile itfa edilmiş değerinden muhasebeleştirilirler. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, fatura tutarından gösterilmiştir.
Finansal tablolarda itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilen ve önemli bir finansman bileşeni içermeyen (1 yıldan kısa vadeli olan) ticari alacakların değer düşüklüğü hesaplamaları kapsamında "basitleştirilmiş yaklaşımı" uygulanmaktadır. Söz konusu yaklaşım ile, ticari alacakların belirli sebeplerle değer düşüklüğüne uğramadığı durumlarda (gerçekleşmiş değer düşüklüğü zararları haricinde), ticari alacaklara ilişkin zarar karşılıkları "ömür boyu beklenen kredi zararlarına" eşit bir tutardan ölçülmektedir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek esas faaliyetlerden diğer gelirlere kaydedilir.
Ticari işlemlere ilişkin vade farkı gelirleri/giderleri ile kur farkı kar/zararları, kar veya zarar tablosunda "Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler/Giderler" hesabı içerisinde muhasebeleştirilirler.
Grup, fatura alacaklarının bir kısmını faktoring yoluyla tahsil ettiği durumlarda faktoring işlemine konu olan alacaklardan, faktoring şirketinin tahsilat riskini üstlendiği tutarlar ilgili alacak hesaplarından düşülmektedir. Grup'un tahsilat riskinin devam ettiği tutarlar ise finansal tablolarda taşınmaya devam etmekte, bu alacaklar karşılığında faktoring şirketinden alınan avans, finansal tablolarda "Borçlanmalar" hesabı altında faktoring işlemlerinden borçlar olarak gösterilmektedir.
Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Vadesi 3 aydan daha uzun 1 yıldan kısa olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflandırılır.
Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır.
Ana ortaklık dışı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiş değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılır.
Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır.
Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler.
Gerçeğe uygun değerinden ölçülen arsa ve binalar haricinde ki maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve her türlü değer düşüklüğü karşılığı düşülerek ölçülürler.
Maliyet, varlık alımlarıyla doğrudan ilişkilendirilebilen harcamaları içermektedir. Grup tarafından inşa edilen varlıkların maliyeti aşağıdaki kalemleri içermektedir:
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
• Malzeme ve doğrudan işçilik maliyetleri;
•Varlığın Grup'un kullanım amacına uygun olarak çalışır hale getirilmesiyle doğrudan ilişkilendirilebilen maliyetler;
• Grup'un varlığı elden çıkarma veya bulunduğu sahayı eski haline getirme yükümlülüğü bulunması durumunda parçalarının sökümüne veya restorasyonuna, parçaların yer değiştirmesine ve yerleştirildiği alanın restorasyonuna ilişkin maliyetler ve
• Aktifleştirilmiş borçlanma maliyetleri.
Maliyetler, yabancı para ile satın alınan maddi duran varlıklar için, özellikli nakit akışı riskinden korunma işlemlerinden doğan kazanç veya kayıpların özkaynaktan transferlerini içerir. Satın alınan yazılım, ilgili ekipmanın kullanılabilmesi için tamamlayıcı unsur olduğunda ekipmanın parçası olarak aktifleştirilir.
Maddi duran varlıkları oluşturan parçalar farklı faydalı ömürlere sahip olduğunda bunlar maddi duran varlığın ayrı kısımları (önemli parçaları) olarak muhasebeleştirilir.
Bir maddi varlığın elden çıkartılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar. (Söz konusu maddi duran varlığın elden çıkartılmasıyla elde edilen net tutar ile defter değeri arasındaki hesaplanan fark) kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Grup'un, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan maddi duran varlıklar 31 Aralık 2004 tarihi itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek; 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren satın alınan maddi duran varlıklar ise maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek yansıtılmıştır.
Sonradan yapılan harcamalar sadece bu harcamalar sonucunda ileride oluşacak ekonomik faydaların Grup'a aktarılmasının mümkün olduğu durumlarda aktifleştirilebilir. Devam eden onarım ve bakım yapıldıkça gider olarak muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlık kalemleri, hali hazırda kullanılabilir oldukları veya Grup tarafından inşa edilen varlıklar için bu varlıkların tamamlandığı ve kullanıma hazır hale geldikleri gün itibariyle amortismana tabi tutulurlar.
Amortisman, maddi duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden tahmini kalıntı değerlerinin düşülmesinden sonra, bu kalemlerin tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile hesaplanmaktadır. Amortisman, başka bir varlığın defter değerine dahil edilmediği sürece, genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Kiralanan varlıklar, Grup kiralanan varlığın mülkiyetini kiralama sonunda makul bir kesinlikte üzerine almayacaksa, varlığın kiralama süresi ile faydalı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulur. Arazi amortismana tabi değildir.
Amortisman yöntemleri, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibariyle gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
Grup tarafından satın alınmış ve belirli bir faydalı ömre sahip diğer maddi olmayan duran varlıklar maliyetlerinden birikmiş itfa payları ve varsa birikmiş değer düşüklükleri çıkarılarak ölçülür.
Sonradan oluşan maliyetler, yalnızca ilişkili oldukları maddi olmayan duran varlıkların gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı bir etkiye sahipse aktifleştirilir. Diğer tüm harcamalar, içsel olarak üretilen şerefiye ve ticari markalar da dahil olmak üzere oluştukları zaman kar veya zararda muhasebeleştirilir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Şerefiye dışında kalan maddi olmayan duran varlık kalemleri için itfa payları, kullanıma hazır oldukları tarihten itibaren ilgili varlıkların tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi kullanılarak kar veya zararda muhasebeleştirilir.
İtfa yöntemleri, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibariyle gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
Araştırma giderleri gerçekleştiği dönemde gider kaydedilmektedir. Aşağıda belirtilen kriterlere sahip geliştirme niteliğindeki harcamalar aktifleştirilmekte, bu kriterler dışında geliştirme için yapılan harcamalar da oluştukları dönem içerisinde gider olarak kaydedilmektedir:
Ürün ile ilgili maliyetleri net olarak tanımlanabiliyor ve de güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa,
Ürünün teknik yeterliliği / fizibilitesi ölçülebiliyorsa,
Ürün için potansiyel bir pazar mevcutsa, ya da grup içi kullanılırlığı ispatlanabiliyorsa,
Projenin tamamlanabilmesi için yeterli teknik, mali ve diğer gerekli kaynaklar temin edilebiliniyorsa.
Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme gideri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile projenin ömrüne göre, normal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir.
Stoklar, raporlama tarihi itibarıyla Grup'un sahip olduğu ilk madde ve malzemeler, yarı mamuller, mamuller, diğer stoklardan oluşmaktadır. İlgili stoklar üretim ve satış amaçlı elde tutulmaktadır.
Stoklar, maliyet ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanıyla değerlenir.
Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde, tahmini satış fiyatından, tahmin edilen tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış giderleri toplamının düşürülmesiyle elde edilen tutarı ifade eder. Stokların maliyeti tüm satin alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup ilk olarak maliyet değerleri ve buna dahil olan işlem maliyetleri ile ölçülürler. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında yatırım amaçlı gayrimenkuller, gerçeğe uygun değerleriyle ölçülür.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup ilk olarak maliyet değerleri ve buna dahil olan işlem maliyetleri ile ölçülürler. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında yatırım amaçlı gayrimenkuller, gerçeğe uygun değerleriyle ölçülür.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılır. Gerçeğe uygun değer esasına göre izlenen yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar "Maddi Duran Varlıklar"a uygulanan muhasebe politikasını uygular.
Faaliyet kiralaması çerçevesinde kiralanan gayrimenkuller, yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflandırılmamıştır.
Grup, her bir raporlama tarihinde, stoklar ve ertelenmiş vergi varlıkları dışında kalan finansal olmayan varlıklar için değer düşüklüğü göstergesi olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye ve belirsiz faydalı ömre sahip varlıklar için geri kazanılabilir tutar her sene aynı dönemde tahmin edilir. Bir varlıkla ilgili nakit yaratan birimin ("NYB") defter değeri geri kazanılabilir tutarını aşıyorsa değer düşüklüğü gideri kayıtlara alınır.
Bir varlığın veya NYB'nin geri kazanılabilir tutarı satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ile kullanım değerinden yüksek olanıdır. Kullanım değeri, ilerideki nakit akışlarının ilgili varlık ya da NYB'deki belirli riskleri ve paranın zaman değerini yansıtan cari piyasa değerlendirmelerini göstermek için vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesi ile bulunur. Değer düşüklüğü testi için, ayrı ayrı test edilemeyen varlıklar, Şirketlenmek suretiyle, diğer varlıklar ve varlık Şirketlerinden bağımsız olarak sürdürülebilir faaliyetlerden nakit girişi yaratan en küçük birimlere ya da NYB'lere ayrılır. Faaliyet bölümü tavanı testine tabi olmak şartıyla, şerefiyenin dağıtılmış olduğu NYB'ler şerefiye değer düşüklüğü testinin yapıldığı seviyede toparlanır, böylelikle şerefiyenin iç raporlama amaçlı izlendiği en düşük seviye yansıtılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiye, değer düşüklüğü testi için birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen NYB'lere dağıtılır.
Değer düşüklüğü zararları kar veya zararda muhasebeleştirilir. NYB'lerden kaynaklanan ve muhasebeleştirilen değer düşüklüğü karşılığı öncelikle NYB'lere (NYB Şirketlerine) dağıtılan şerefiyenin defter değerlerinden daha sonra NYB'lerdeki (NYB Şirketlerindeki) diğer varlıkların defter değerlerinden oransal esasa göre düşülür.
Şerefiyede meydana gelen değer düşüklüğü zararı geri çevrilmez. Diğer varlıklarda ise önceki dönemlerde ayrılan değer düşüklükleri bu varlığın değer düşüklüğü kayıtlara alınmasaydı, söz konusu varlık için belirlenecek olan defter değerinin amortisman veya itfa payları düşüldükten sonraki tutarını aşmayacak ölçüde geri çevrilir.
Türkiye'deki mevcut Türk İş Kanunu gereğince; Grup, çalışanların emeklilik nedeniyle işten ayrılan çalışanlarına belirli miktarlarda ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı Grup'un çalışanlarının emekli olması durumunda gelecekte tahmini muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değerini ifade etmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı tüm çalışanlar bu tür bir ödemeye hak kazanmış gibi hesaplanmış olup finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı, Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanmıştır. 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kıdem tazminatı tavanları, sırasıyla, 23.490 TL ve 15.371 TL tutarındadır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Türkiye Finansal Raporlama Standartları'na göre, şirketlerin belirli fayda planlarını aktüeryal değerleme yöntemlerine göre hesaplamaları gerekmektedir. Buna göre, ilişikteki finansal tablolardaki toplam yükümlülüğü bulmak için kullanılan emeklilik tahminlerinin olasılığını hesaplarken 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla kullanılan temel istatistiki varsayımlar Not 16'da açıklanmıştır.
Aktüeryal farklar hariç kıdem tazminatı karşılığında meydana gelen bütün değişiklikler kar veya zarara kaydedilir. Aktüeryal farklar ise kar zarara yeniden sınıflandırılamayacak diğer kapsamlı gelirler içerisinde "Aktüeryal kazanç/(kayıp)" hesabında kayıtlara alınmakta ve doğrudan özkaynak altında gösterilmektedir.
Çalışanlara sağlanan kısa vadeli fayda yükümlülükler iskonto edilmeksizin ölçülür ve ilgili hizmet verildikçe giderleştirilir. Çalışanlarının geçmiş hizmetleri sonucunda Grup'un yasal veya zımni kabulden doğan, ödemekle yükümlü olduğu ve bu yükümlülüğün güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda kısa vadeli nakit ikramiye veya kar paylaşım planları kapsamında ödenmesi beklenen tutarlar için bir yükümlülük kaydedilir. Çalışanlara sağlanan kısa vadeli karşılıklar, ikramiye karşılıkları ve kullanılmamış izin hakları karşılıklarından oluşmaktadır.
Raporlama döneminden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektirmeyen olaylar, önemli olması durumunda, finansal tablo dipnotlarında açıklanmıştır.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda çıkışlarının muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumlarında karşılık ayrılır. Karşılıklar, ilerideki tahmini nakit akışlarının paranın zaman değeri ve yükümlülüğe özel riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesiyle belirlenir. İskonto tutarı finansal gider olarak muhasebeleştirilir.
Eğer Grup bir sözleşmeden beklediği faydalar sözleşme kapsamında yükümlülüğünü yerine getirmek için katlandığı kaçınılmaz maliyetlerin altında ise bu gibi ekonomik açıdan dezavantajlı sözleşmeler için karşılık ayrılır. Karşılık, sözleşmenin feshedilmesi sonucu beklenen maliyetin bugünkü değeri ile sözleşmenin devam etmesinden dolayı oluşması beklenen net maliyetin bugünkü değerinin düşük olanı ile ölçülür. Bir karşılık ayırmadan önce, Grup sözleşme ile ilgili varlıklara değer düşüklüğü muhasebeleştirir.
Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı finansal tablolarına kaydeder. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde (veya geçtikçe) varlık devredilmiş olur.
Grup aşağıda yer alan temel prensipler doğrultusunda hasılatı finansal tablolarına kaydetmektedir:
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
(c) Sözleşmedeki işlem fiyatını saptanması
(d) İşlem fiyatını sözleşmedeki performans yükümlülüklerine bölüştürülmesi
(e) Her performans yükümlülüğü yerine getirildiğinde hasılatın muhasebeleştirilmesi
Grup aşağıdaki şartların tamamının karşılanması durumunda müşterisi ile yaptığı bir sözleşmeyi hasılat olarak muhasebeleştirir:
(a) Sözleşmenin tarafları sözleşmeyi (yazılı, sözlü ya da diğer ticari teamüllere uyarınca) onaylamış ve kendi edimlerini ifa etmeyi taahhüt etmektedir.
(b) Grup her bir tarafın devredeceği mal veya hizmetlerle ilgili hakları tanımlayabilmektedir,
(c) Grup devredilecek mal veya hizmetlerle ilgili ödeme koşulları tanımlayabilmektedir,
(d) Sözleşme özü itibarıyla ticari niteliktedir,
(e)Grup'un müşteriye devredilecek mal veya hizmetler karşılığı bedel tahsil edecek olması muhtemeldir.
Bir bedelin tahsil edilebilirliğinin muhtemel olup olmadığını değerlendirirken işletme, sadece müşterinin bu bedeli vadesinde ödeyebilmesini ve buna ilişkin niyetini dikkate alır.
Hizmet gelirleri hizmetin verildiği dönemde gelir kaydedilir. Bir yıldan uzun süreli bakım onarım sözleşmeleri kapsamındaki hizmet gelirleri, sözleşme dönemlerine eşit olarak yayılarak muhasebeleştirilir ve ileriki dönemlere ait tutarlar finansal tablolara ertelenmiş gelir olarak yansıtılır.
Satışların içerisinde önemli bir finansman maliyeti bulunması durumunda, makul bedel, gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman maliyeti içerisinde yer alan zımni faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Gerçek değerleri ile nominal değerleri arasındaki fark, tahakkuk esasına göre faiz geliri olarak değerlendirilir.
Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir.
Alınan koşulsuz devlet teşvikleri, bu teşviklerin alacak durumuna gelmesi halinde kar veya zararda diğer gelirler altında muhasebeleştirilir. Diğer devlet teşvikleri, Grup'un teşvikle ilgili gerekli koşulları sağlayacağı ve bu teşvikin alınacağı hakkında yeterli güvencenin bulunması durumunda gerçeğe uygun değerleri ile ertelenmiş gelir olarak kaydedilirler ve daha sonra varlığın faydalı ömrü boyunca sistematik olarak kar veya zararda diğer gelirler altında muhasebeleştirilirler.
Grup'a katlandığı maliyetlerle ilgili verilen teşvikler, maliyetlerin oluştuğu dönemlerde sistematik olarak kar veya zararda diğer gelirler altında muhasebeleştirilirler.
Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında taraf, Grup ile ilişkili sayılır:
(a) Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla:
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
(b) Tarafın, Grup'un bir iştiraki olması;
(c) Tarafın, Grup'un ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması;
(d) Tarafın, Grup'un veya ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması;
(e) Tarafın, (a) ya da (d)'de bahsedilen herhangi bir bireyin yakın bir aile üyesi olması;
(f) Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)'de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması;
(g) Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları olması gerekir.
İlişkili taraflarla yapılan işlem ilişkili taraflar arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.
Olağan faaliyetler nedeniyle ilişkili taraflarla bazı iş ilişkilerine girilebilir.
Eğer bir sözleşme, sözleşmede tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını, belirli bir süre için ve belirli bir bedel karşılığında devretmesi halini düzenliyorsa, bu sözleşmenin kiralama niteliği taşıdığı ya da bir kiralama işlemini içerdiği kabul edilir. Grup, bir sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama niteliği taşıyıp taşımadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Grup, bir sözleşmenin tanımlanan bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devredip devretmediğini değerlendirirken aşağıdaki koşulları göz önünde bulundurur:
a) Kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturan, açık veya zımni şekilde tanımlanabilir bir varlık bulunması,
b) Kiracının, kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturan tanımlı varlığın kullanımından sağlanacak ekonomik yararların tamamına yakınını elde etme hakkının olması,
c) Kiracının, kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturan tanımlı varlığın kullanımını yönetme hakkının olması. Aşağıda sayılan hallerde, kiracının kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturan tanımlı varlığı yönetme hakkına sahip olduğu kabul edilmektedir;
i. Kiracının, kullanım süresi boyunca varlığı işletme hakkına sahip olması (veya varlığı kendi belirlediği şekilde işletmeleri için başkalarını yönlendirmesi) ve kiralayanın bu işletme talimatlarını değiştirme hakkının bulunmaması veya,
ii. Kiracının, kullanım süresi boyunca varlığın nasıl ve ne amaçla kullanılacağını önceden belirleyecek şekilde varlığı (ya da varlığın belirli özelliklerini) tasarlamış olması.
Sözleşmenin bu şartları sağlaması halinde Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına bir kullanım hakkı varlığı ve bir kira yükümlülüğü yansıtır.
Kullanım hakkı varlığı ilk olarak maliyet yöntemiyle muhasebeleştirilir ve aşağıdakileri içerir:
a) Kullanım hakkı varlığı olarak kayıtlara alınacak kira yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı,
b) Kullanım hakkı varlığı olarak kayıtlara alınan kira yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarından, kiralama ile ilgili tüm kiralama teşvikleri indirim konusu yapılır,
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
c) Kiralama ile ilgili Grup tarafından katlanılan tüm doğrudan maliyetler kullanım hakkı varlığı olarak kayıtlara alınacak kira yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarına ilave edilir ve
d) Kiracının, kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturan tanımlı varlığın sökülmesi ve taşınmasıyla, yerleştirildiği alanın restorasyonuyla ya da tanımlı varlığın kiralama hüküm ve koşullarının gerektirdiği duruma getirilmesine ilişkin restorasyonuyla ilgili olarak Grup tarafından katlanılacak tahmini maliyetler de ilk ölçüm tutarına ilave edilir.
Grup maliyet yöntemini uygularken, kullanım hakkı varlığını:
a) Birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklüğü zararları düşülmüş ve,
b) Kira yükümlülüğünün yeniden ölçümüne göre düzeltilmiş maliyeti üzerinden ölçer.
Grup, kullanım hakkı varlığını amortismana tabi tutarken "TMS 16 Maddi Duran Varlıklar" standardında yer alan amortisman hükümlerini uygular. Kullanım hakkı varlığının değer düşüklüğüne uğramış olup olmadığını belirlemek ve belirlenen herhangi bir değer düşüklüğü zararını muhasebeleştirmek için "TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü" standardını uygular.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, Grup kira yükümlülüğünü o tarihte gerçekleşmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçer. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak; zımnî faiz oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda ise kiracının alternatif borçlanma faiz oranı kullanılarak iskonto edilir.
Grup'un kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil olan ve kiralamanın fiilen başladığı tarihte gerçekleşmemiş olan kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşur:
a) Sabit ödemelerden her türlü kiralama teşvik alacaklarının düşülmesiyle elde edilen tutar,
b) Bir endeks ya da orana bağlı olan, ilk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan kira ödemeleri,
c) Kiralama süresinin kiracının kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra Grup, kira yükümlülüğünü aşağıdaki şekilde ölçer:
a) Kayıtlı değerini, kira yükümlülüğündeki faizi yansıtacak şekilde artırır,
b) Kayıtlı değerini, yapılmış olan kira ödemelerini yansıtacak şekilde azaltır ve,
c) Kayıtlı değerini, varsa yeniden değerlendirmeleri ve yeniden yapılandırmaları yansıtacak şekilde yeniden ölçer. Grup, kira yükümlülüğünün yeniden ölçüm tutarını, kullanım hakkı varlığında düzeltme olarak finansal tablolarına yansıtır.
Kiralama yükümlülüğü, sözleşmelerdeki uzatma ve erken sonlandırma opsiyonları dikkate alınarak belirlenmektedir. Sözleşmelerde yer alan uzatma ve erken sonlandırma opsiyonlarının büyük kısmı Grup ve kiralayan tarafından müştereken uygulanabilir opsiyonlardan oluşmaktadır. Ancak eğer söz konusu uzatma ve erken sonlandırma opsiyonları, sözleşmeye göre Grup'un inisiyatifindeyse ve opsiyonların kullanımı makul derecede kesinse, kiralama süresi bu husus göz önünde bulundurularak belirlenir. Eğer şartlarda önemli bir değişiklik olursa yapılan değerlendirme Grup tarafından gözden geçirilmektedir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Kiralama süresi 12 ay ve daha kısa olan kısa vadeli kiralama sözleşmeleri ile Grup tarafından düşük değerli olarak belirlenen bilgi teknolojileri ekipman kiralamalarına (ağırlıklı olarak yazıcı) ilişkin sözleşmeler, TFRS 16 Kiralamalar Standardının tanıdığı istisna kapsamında değerlendirilmiş olup, bu sözleşmelere ilişkin ödemeler oluştukları dönemde gider olarak muhasebeleştirilmeye devam edilmektedir.
Finansman gelirleri, nakit ve nakit benzerlerinden elde edilen kur farkı gelirlerini içermektedir.
Finansman giderleri, alınan kredilerin faiz ve komisyon giderleri, nakit ve nakit benzerleri ve finansal yükümlülükler üzerinde kaydedilen değer düşüklüğü zararları ve kur farklarını içerir.
Bir özellikli varlık satın alımı, inşası veya üretimiyle doğrudan ilgili olmayan borçlanma maliyetleri etkin faiz yöntemi kullanılarak kar veya zararda muhasebeleştirilir. Finansal varlık ve yükümlülüklerin üzerindeki kur farkı gelir ve giderleri kur farkı hareketlerinin net pozisyonuna göre finansman gelirleri veya finansman giderleri içerisinde net olarak raporlanır.
Dönem karı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenen vergiyi içermektedir. Cari dönem vergisi ve ertelenen vergi doğrudan özkaynaklarda veya diğer kapsamlı gelir tablosunda kayıtlara alınan kalemlerin vergi etkileri hariç kar veya zarar hesaplarında muhasebeleştirilir.
Dönem vergisi, raporlama dönemi sonu itibariyle yürürlükte olan veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi oranları dikkate alınarak hesaplanan cari yılda vergiye konu kar veya zarar üzerinden beklenen vergi yükümlülüğü veya alacağıdır ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülükleri ile ilgili düzeltme kayıtlarını da içerir. Dönem vergi yükümlülüğü aynı zamanda temettü dağıtım bildirimlerinden kaynaklanan vergi yükümlülüklerini de içerir. Türkiye deki uygulama detayları Not 25'te verilmiştir.
Ertelenmiş vergi, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan defter değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Aşağıdaki durumlarda meydana gelen geçici farklar için ertelenmiş vergi muhasebeleştirilmez:
Grup, ertelenmiş vergi borçlarını ve ertelenmiş vergi varlıklarını, varlıklarının defter değerlerini ne şekilde geri kazanacağı veya borçlarını ne şekilde ödeyeceği ile ilgili raporlama dönemi sonundaki beklentilerinin vergisel sonuçlarıyla tutarlı bir şekilde ölçer. Gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller için, söz konusu yatırım amaçlı gayrimenkulün defter değerinin satış yoluyla geri kazanılacağına ilişkin aksi ispat edilene kadar geçerli bir varsayım bulunmaktadır.
Ertelenmiş vergi, raporlama dönem sonu itibariyle geçici farkların geri çevrileceği zamandaki yürürlükte olan veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi oranı ile ölçülür.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Ertelenmiş vergi varlığı ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü, yasal olarak dönem vergi varlıklarını dönem vergi yükümlülüklerine mahsup etme hakkının olması ve aynı vergi mükellefi olması veya vergiye tabi işletmeler farklı işletmeler olmakla birlikte bu işletmeler vergi borçlarını ve vergi alacaklarını ya net esasa göre yerine getirecek veya tahsilat ve ödemeyi ayrı ayrı ancak aynı zamanda yapacak olması durumunda mahsuplaştırılabilmektedir.
Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir. Ertelenmiş vergi varlıkları her raporlama tarihinde gözden geçirilir ve ilgili vergi avantajının kullanımının muhtemel olmadığı kısımlar için ertelenmiş vergi varlıkları azaltılır.
Dönem vergi gideri ile ertelenmiş vergi gideri tutarları belirlenirken, Grup vergi pozisyonlarını ve ödenmesi gerekecek ek vergi ve faiz yükümlülüğü olup olmadığını dikkate almaktadır. Bu değerlendirme gelecekteki olaylarla ile ilgili birçok mesleki kanaat içerebilir ve tahmin ve varsayımlara dayanmaktadır. Grup'un mevcut vergi yükümlülüğünün yeterliliği ile ilgili mesleki kanaatini değiştirecek yeni bilgiler ortaya çıkması durumunda vergi yükümlülüğündeki bu değişim, bu durumun belirlendiği döneme ait vergi giderini etkileyecektir.
Nakit akış tablosunda döneme ilişkin nakit akımları işletme yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Grup'un faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Grup, işletme faaliyetlerine ilişkin nakit akımlarını, net kar/zararın gayri nakdi işlemlerin geçmiş ya da gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş ve çıkışları tahakkuklarının veya ertelemelerinin ve yatırım veya finansman ile ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltildiği dolaylı yönteme göre gösterir.
Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Grup'un yatırım faaliyetlerinde (maddi ve maddi olmayan varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Grup'un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.
Nakit ve nakit benzeri değerler, kasa ve bankalardaki üç aydan kısa vadeli mevduat, oluştuğu tarihte vadesi üç ayı geçmeyen ve değer kaybetme riski bulunmayan kısa vadeli yüksek likiditeye sahip yatırımları ifade etmektedir.
Temettü alacakları, beyan edildikleri dönemde gelir olarak kaydedilir. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak, Genel Kurul'da kar dağıtım kararının alındığı dönemde finansal tablolara yansıtılır.
Grup'un ürün veya hizmet grubu sunumunda risk ve getiri açısından diğer faaliyet alanlarından farklı özellikler taşıyan, ayırt edilebilir faaliyet bölümünün ve farklı risk ve getiri özelliklerine sahip ayırt edilebilir coğrafi bölümünün olmaması nedeniyle bölümlere göre raporlama yapılmamıştır.
Yatırım faaliyetlerinden gelirler, kira gelirleri, yatırım amaçlı gayrimenkul değer artışları ve vadeli mevduat faiz gelirlerinden oluşmaktadır.
Yatırım faaliyetlerinden giderler, menkul kıymet satış zararlarından oluşmaktadır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR(devamı)
Esas faaliyetlerden diğer gelirler, konusu kalmayan şüpheli alacak veya borçlanma araçları dışında kalan finansal durum tablosu kalemlerinden kaynaklanan kur farkı gelirleri, reeskont faiz gelirleri ve diğer faaliyetlerle ilgili gelirlerden oluşmaktadır.
Esas faaliyetlerden diğer giderler, şüpheli alacak karşılık giderleri, borçlanma araçları dışında kalan finansal durum tablosu kalemlerinden kaynaklanan kur farkı giderleri, reeskont faiz giderleri ve diğer faaliyetlerle ilgili giderlerden oluşmaktadır.
Grup'un çeşitli muhasebe politikaları ve açıklamaları hem finansal hem de finansal olmayan varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesini gerektirmektedir. Gerçeğe uygun değerler ölçme ve açıklama amacıyla aşağıdaki yöntemlerle belirlenmektedir. Uygulanabilir olması halinde, gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan varsayımlarla ilgili ilave bilgiler varlık veya yükümlülüğe özgü dipnotlarda sunulmuştur.
Ticari ve diğer alacakların gerçeğe uygun değerleri gelecekteki nakit akışlarının ölçüm tarihindeki piyasa faiz oranları ile indirgenmesiyle bulunacak değer olarak tahmin edilir. Belirli bir faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar indirgenme etkisinin önemsiz olması durumda orijinal fatura tutarından değerlenirler. Bu gerçeğe uygun değerler ilk muhasebeleştirme sırasında ve açıklama amacıyla her raporlama dönemi sonunda belirlenir.
(ii) Diğer türev olmayan finansal yükümlülükler
Diğer türev olmayan finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri, ilk muhasebeleştirme sırasında ve açıklama amacıyla her raporlama dönemi sonunda belirlenir. Gerçeğe uygun değer, gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının ölçüm tarihindeki piyasa faiz oranları ile bugünkü değere indirgenmesi ile hesaplanmaktadır. Dönüştürülebilir senetlerin yükümlülük kısmı ile ilgili olarak, piyasa faiz oranı. Dönüştürme seçeneği olmayan benzer yükümlülüklere referans verilerek belirlenir. Finansal kiralama işlemleri için piyasa faizi benzer kira anlaşmalarına göre belirlenir.
Finansal tabloların TFRS'ye uygun olarak hazırlanması, yönetimin, politikaların uygulanması ve raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider tutarlarını etkileyen kararlar, tahminler ve varsayımlar yapmasını gerektirmektedir. Gerçekleşen sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir.
Bu finansal tabloların hazırlanması sırasında Grup'un muhasebe politikalarının uygulamasında yönetim tarafından yapılan önemli değerlendirmeler ile tahmindeki belirsizliğinin temel kaynakları 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren yıla ait finansal tablolarda uygulananlar ile tutarlıdır.
Tahminler ve tahminlerin temelini teşkil eden varsayımlar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Muhasebe tahminlerindeki güncellemeler, güncellemenin yapıldığı dönemde ve bu güncellemelerden etkilenen müteakip dönemlerde kayıtlara alınır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 3. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Grup bölümlere göre raporlama yapmamakta, tek bir bölümde finansal tablolarını takip etmektedir.
Üst düzey karar alıcılar (İcra kurulu, yönetim kurulu üyeleri, genel müdür) ürünlerini sadece ciro olarak takip etmekte olup, satışların maliyeti, faaliyet giderleri, finansman giderleri ve vergi giderleri olarak takip etmemektedir. Bu nedenle bölümlere göre raporlama yapılmamaktadır.
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Kasa | 12.370 | 337.579 |
| Bankalar | 37.342.760 | 78.363.357 |
| - Vadesiz mevduatlar |
34.452.760 | 78.363.357 |
| TL | 11.324.621 | 24.092.511 |
| USD | 6.287.629 | 8.548.577 |
| EURO | 16.840.510 | 45.722.269 |
| - Vadeli mevduatlar |
2.890.000 | - |
| Toplam | 37.355.130 | 78.700.936 |
Nakit ve nakit benzerlerindeki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar 29. notta açıklanmıştır.
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Gerçeğe uygun değer farkları kar veya zarara | Nominal | Defter | Nominal | Defter |
| yansıtılan finansal varlıklar | Değeri | Değeri | Değeri | Değeri |
| Şekerbank Bono | 91.000 | 98.728 | 100.000 | 180.789 |
| Halkbank Bono | 2.917 | 3.678 | 2.917 | 4.556 |
| Girişim Sermayesi Fonu | 343.075 | 2.058.444 | - | - |
| Toplam | 436.992 | 2.160.850 | 102.917 | 185.345 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 6. FİNANSAL BORÇLANMALAR
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| a) Banka Kredileri | 1.276.079.318 | 1.366.312.790 |
| b) Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar | 14.979.891 | 18.655.077 |
| Toplam | 1.291.059.209 | 1.384.967.867 |
| 31.12.2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Uzun Vadeli | |||||
| Ortalama Faiz | Borçlanmaların | ||||
| Faiz Oranı ( %) | Kısa Vadeli | Kısa Vadeli Kısımları | Uzun Vadeli | Toplam | |
| 9,5 – 22,5 |
124.787.188 | 46.992.802 | 149.505.437 | 321.285.427 | |
| 7,57 | 10.162.483 | 5.887.748 | - | 16.050.231 | |
| 2,40 – 7,45 |
14.692.809 | 258.409.623 | 665.641.228 | 938.743.660 | |
| 149.642.480 | 311.290.173 | 815.146.665 | 1.276.079.318 | ||
| Uzun Vadeli | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ortalama Faiz | Borçlanmaların | ||||
| Faiz Oranı ( %) | Kısa Vadeli | Kısa Vadeli Kısımları | Uzun Vadeli | Toplam | |
| Para Birimi | |||||
| TL | 9,5 – 22,5 |
154.917.781 | 15.774.288 | 167.284.691 | 337.976.760 |
| USD | 7,57 | 21.378.917 | 882.651 | 11.588.741 | 33.850.309 |
| EUR | 2,40 – 7,45 |
2.319.818 | 4.801.962 | 987.363.941 | 994.485.721 |
| Toplam | 178.616.516 | 21.458.901 | 1.166.237.373 | 1.366.312.790 | |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||||
| 1 yıl içerisinde ödenecek | 460.932.653 | 200.075.418 | |||
| 1-2 yıl içerisinde ödenecek | 165.982.838 | 400.629.062 | |||
| 264.643.146 2-3 yıl içerisinde ödenecek |
329.998.684 | ||||
| 3-4 yıl içerisinde ödenecek | 189.650.350 | 283.476.979 | |||
| 4 yıldan uzun ödenecek | 194.870.331 | 152.132.647 | |||
| Toplam | 1.276.079.318 | 1.366.312.790 |
Raporlama tarihi itibariyle, banka kredileri, binaların 14.430.000 EUR ve 365.000.000 TL' lik değeri üzerinden teminat altına alınmıştır. (31.12.2022: 14.430.000 EUR ve 601.421.153 TL).
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 6. FİNANSAL BORÇLANMALAR(devamı)
Finansal Kiralama Borçları, finansal kiralama yolu ile iktisap edilen tesis, makine ve cihazlar nedeniyle ödenecek tutarlardan bilanço tarihi itibariyle ödenmeyen kısımları göstermektedir.
| Net Değerler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Tesis, Makine ve Cihazlar (net) | 14.979.891 | 18.655.077 |
| 31.12.2023 | 1 yıldan az | 1 yıldan fazla- | |
|---|---|---|---|
| 5 yıldan az |
Toplam | ||
| Asgari Kira Ödeme Tutarı | |||
| TL cinsinden finansal kiralamalar | 74.187 | 186.157 | 260.344 |
| EUR cinsinden finansal kiralamalar | 4.633.957 | 12.439.618 | 17.073.575 |
| USD cinsinden finansal kiralamalar | 6.349 | 55.065 | 61.414 |
| Toplam | 4.714.493 | 12.680.840 | 17.395.333 |
| Ödemelerin bugünkü değeri | |||
| TL cinsinden finansal kiralamalar | 33.262 | 130.589 | 163.851 |
| EUR cinsinden finansal kiralamalar | 3.633.743 | 11.135.030 | 14.768.773 |
| USD cinsinden finansal kiralamalar | - | 47.267 | 47.267 |
| Toplam | 3.667.005 | 11.312.886 | 14.979.891 |
| 31.12.2022 | 1 yıldan fazla- | ||
| 1 yıldan az | 5 yıldan az |
Toplam | |
| Asgari Kira Ödeme Tutarı | |||
| TL cinsinden finansal kiralamalar | 122.528 | 428.976 | 551.504 |
| EUR cinsinden finansal kiralamalar | 4.666.722 | 17.216.834 | 21.883.556 |
| USD cinsinden finansal kiralamalar | 8.321 | 64.275 | 72.595 |
| Toplam | 4.797.571 | 17.710.085 | 22.507.655 |
| Ödemelerin bugünkü değeri | |||
| TL cinsinden finansal kiralamalar | 43.273 | 269.984 | 313.256 |
| EUR cinsinden finansal kiralamalar | 3.399.667 | 14.892.686 | 18.292.353 |
| USD cinsinden finansal kiralamalar | - | 49.468 | 49.468 |
| Toplam | 3.442.940 | 15.212.139 | 18.655.077 |
Finansal kiralama, kiralama dönemi 5 yıla kadar olan makine, tesis ve demirbaş alımı ile ilgilidir. Şirketin 5 yıllık kiralama döneminde makine-tesis ve demirbaşlar için satın alma opsiyonu bulunmaktadır. Şirket'in finansal kiralamaya ilişkin yükümlülükleri, kiralayanın, kiralanan varlık üzerindeki mülkiyet hakkı vasıtasıyla güvence altına alınmıştır.
Sözleşme tarihinde finansal kiralama işlemlerine ilişkin faiz oranları tüm kiralama dönemi için sabitlenmiştir. Sözleşme ortalama efektif faiz oranı yıllık yaklaşık % 7'dir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 7. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
Bilanço tarihi itibariyle Grup'un ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Kısa Vadeli Ticari Alacaklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Alıcılar | 721.207.411 | 812.409.313 |
| Vadeli Çekler | 1.847.288 | 67.492.940 |
| Eksi: Tahakkuk Etmemiş Finansman Geliri | (879.033) | (3.913.983) |
| Şüpheli Ticari Alacaklar (*) | 28.116.599 | 29.843.691 |
| Eksi: Şüpheli Ticari Alacak Karşılığı | (28.116.599) | (29.843.691) |
| Beklenen Kredi Zararı | (1.161.973) | (399.899) |
| Toplam | 721.013.693 | 875.588.369 |
Alıcılar, alacak senetleri ve vadeli çeklerin vade detayı aşağıdaki gibidir:
| Alıcılar, Alacak Senetleri ve Vadeli Çekler | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| 1-3 Ay Arası Vadeli | 469.985.553 | 571.936.463 |
| 3-6 Ay Arası Vadeli | 253.069.146 | 307.965.790 |
| Toplam | 723.054.699 | 879.902.253 |
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle TL ve USD cinsinden kısa vadeli ticari alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansman geliri için kullanılan etkin ağırlıklı ortalama faiz oranları sırasıyla yıllık % 38,60 ve %5,55 olup alacakların ağırlıklı ortalama vadesi 192 gündür. (31.12.2022: sırasıyla % 9,64, %4,94, 192 gün)
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle, ticari alacakların 28.116.599 TL (31.12.2022: 29.843.691 TL) tutarındaki kısmı için şüpheli alacak karşılığı ayrılmıştır. Beklenen kredi zararı için 1.161.973 TL (31.12.2022: 399.899 TL) karşılık ayrılmıştır. 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle 586.477 TL karşılık ayrılmıştır. (31 Aralık 2022: 2.632.199 TL)
Grup'un şüpheli ticari alacaklar karşılığına ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir.
| (*)Şüpheli Ticari Alacaklar |
31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Dönem Başı | 29.843.691 | 31.165.296 |
| Dönem Gideri | 586.477 | 2.632.199 |
| Kur Farkı | 9.944.749 | 3.984.958 |
| Eksi: Dönem İçinde İptal Edilen | (26.927) | - |
| Net Parasal Kayıp Kazanç | (12.231.391) | (7.938.762) |
| Dönem Sonu | 28.116.599 | 29.843.691 |
Bilanço tarihi itibariyle Grup'un ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Kısa Vadeli Ticari Borçlar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Satıcılar (*) | 102.796.503 | 213.717.434 |
| Borç Senetleri (*) | 204.984.366 | 152.155.801 |
| Eksi: Tahakkuk Etmemiş Finansman Gideri | (12.975.393) | (3.238.528) |
| Diğer Ticari Borçlar | 28.171.079 | 51.884.893 |
| Toplam | 322.976.555 | 414.519.600 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 7.TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR(devamı)
Satıcılar ve borç senetleri vade detayı aşağıdaki gibidir:
| * Satıcılar ve Borç Senetleri | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| 0-6 Ay Arası Vadeli Borçlar | 200.057.563 | 237.817.602 |
| 6-9 Ay Arası Vadeli Borçlar | 107.723.306 | 128.055.633 |
| Toplam | 307.780.869 | 365.873.235 |
31 Aralık 2023 tarihi itibariyle TL ve USD cinsinden kısa vadeli ticari borçlar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansman giderleri için kullanılan etkin ağırlıklı ortalama faiz oranı sırasıyla yıllık % 38,60 ve %5,55 olup borçların ağırlıklı ortalama vadesi 103 gündür. (31.12.2022: %9,64, %4,94 190 gün)
| Kısa Vadeli Diğer Alacaklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Verilen Depozito ve Teminatlar | 285.765 | 647.693 |
| Vergi Dairesinden Alacaklar | 6.046.869 | 11.056.169 |
| İlişkili Taraflardan Alacaklar (Not 27) |
74.643.550 | - |
| Diğer Çeşitli Alacaklar | 119.497 | 40.170 |
| Toplam | 81.095.681 | 11.744.032 |
| Uzun Vadeli Diğer Alacaklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|---|
| Verilen Depozito ve Teminatlar | 21.612 | 37.366 | |
| Toplam | 21.612 | 37.366 | |
| Kısa Vadeli Diğer Borçlar | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Ödenecek Vergi ve Fonlar | 5.705.277 | 5.181.068 | |
| Diğer Çeşitli Borçlar | 14.928 | 24.597 | |
| Toplam | 5.720.205 | 5.205.665 |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| İlk Madde ve Malzeme | 1.383.011.258 | 1.416.214.025 |
| Yarı Mamul | 1.396.930.484 | 1.624.594.679 |
| Mamuller | 406.323.787 | 199.521.375 |
| Ticari Mallar | 1.300.000 | - |
| Diğer Stoklar | 2.169.857 | 29.922.998 |
| Toplam | 3.189.735.386 | 3.270.253.077 |
Grup' un 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle stokları üzerinde 150.000.000 TL tutarında Emtia Sigortası bulunmaktadır.(31.12.2022: 90.377.946 TL)
Grup'un 31 Aralık 2023 itibariyle kullanılan kredilere karşılık teminat olarak rehin verilen stoğu bulunmamaktadır. (31.12.2022: Bulunmamaktadır)
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 10. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Stoklar İçin Verilen Avanslar | 801.845.392 | 668.022.184 |
| Gelecek Aylara Ait Giderler | 22.173.859 | 9.957.466 |
| Toplam | 824.019.251 | 677.979.650 |
| Uzun Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler | ||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Verilen Avanslar (*) (Not 27) |
- | 80.782.023 |
| Gelecek Yıllara Ait Giderler(**) | 2.117.718 | 22.974.303 |
| Toplam | 2.117.718 | 103.756.326 |
(*)Ankara Başkent Organize Sanayi Bölgesinde devam etmekte olan yatırımlar için verilen tutarlardan kaynaklanmaktadır.
| Kısa Vadeli Ertelenmiş Gelirler | |||
|---|---|---|---|
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | ||
| Alınan Avanslar | 587.922.032 | 991.347.051 | |
| Toplam | 587.922.032 | 991.347.051 | |
| 11. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER | |||
| 01.01.2023 | 31.12.2023 | ||
| Gerçeğe Uygun Değeri | Açılış Bakiyesi | Değer Artışı | Kapanış Bakiyesi |
| Arsa | 34.642.806 | - | 34.642.806 |
| Binalar | 10.692.114 | - | 10.692.114 |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 45.334.920 | - | 45.334.920 |
| 01.01.2022 | 31.12.2022 | ||
| Gerçeğe Uygun Değeri | Açılış Bakiyesi | Değer Artışı | Kapanış Bakiyesi |
| Arsa | 14.733.306 | 19.909.500 | 34.642.806 |
| Binalar | 5.119.824 | 5.572.290 | 10.692.114 |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 19.853.130 | 25.481.790 | 45.334.920 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 12. MADDİ DURAN VARLIKLAR
| 31.12.2023 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arazi ve | Yer altı ve | Tesis, | Yapılmakta | |||||
| Maliyet Bedeli | Arsalar | Yerüstü | Binalar | Makine ve | Taşıtlar | Demirbaşlar | Olan | Toplam |
| Düzenleri | Cihazlar | Yatırımlar | ||||||
| Açılış Bakiyesi | 385.912.509 | 12.141.279 | 309.534.682 | 100.888.781 | 27.616.838 | 33.180.861 | 107.374 | 869.382.324 |
| Alımlar | - | - | - | 1.223.355 | 10.986.280 | 1.033.187 | 59.801 | 13.302.623 |
| Çıkışlar | - | - | - | - | (4.620.322) | - | - | (4.620.322) |
| Kapanış Bakiyesi | 385.912.509 | 12.141.279 | 309.534.682 | 102.112.136 | 33.982.796 | 34.214.048 | 167.175 | 878.064.625 |
| Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü | ||||||||
| Açılış Bakiyesi | - | (508.917) | (3.202.650) | (67.611.875) | (8.290.329) | (24.795.866) | - | (104.409.637) |
| Dönem Gideri | - | (1.811.355) | (11.458.861) | (2.413.198) | (1.366.001) | (2.026.174) | - | (19.075.589) |
| Çıkışlar | - | - | - | - | 60.808 | - | - | 60.808 |
| Kapanış Bakiyesi | - | (2.320.272) | (14.661.511) | (70.025.073) | (9.595.522) | (26.822.040) | - | (123.424.418) |
| Maddi Duran Varlıklar, net | 385.912.509 | 9.821.007 | 294.873.171 | 32.087.063 | 24.387.274 | 7.392.008 | 167.175 | 754.640.207 |
| 31.12.2022 | ||||||||
| Yer altı ve | Tesis, | Yapılmakta | ||||||
| Maliyet Bedeli | Arazi ve | Yerüstü | Binalar | Makine ve | Taşıtlar | Demirbaşlar | Olan | Toplam |
| Arsalar | Düzenleri | Cihazlar | Yatırımlar | |||||
| Açılış Bakiyesi | 167.149.352 | 11.069.963 | 170.810.026 | 100.869.226 | 18.819.163 | 30.914.608 | 167.030 | 499.799.368 |
| Alımlar | - | - | - | 19.555 | 8.797.675 | 2.266.253 | 1.166.965 | 12.250.448 |
| Değerleme | 218.763.157 | 1.071.316 | 138.724.656 | - | - | - | - | 358.559.129 |
| Çıkışlar | - | - | - | - | - | - | (1.226.621) | (1.226.621) |
| Kapanış Bakiyesi | 385.912.509 | 12.141.279 | 309.534.682 | 100.888.781 | 27.616.838 | 33.180.861 | 107.374 | 869.382.324 |
| Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü | ||||||||
| Açılış Bakiyesi | - | (1.797.529) | (4.963.595) | (63.764.810) | (7.266.834) | (23.040.237) | - | (100.833.005) |
| Dönem Gideri | - | (508.917) | (3.202.650) | (3.847.065) | (1.023.495) | (1.755.629) | - | (10.337.756) |
| Değerleme | - | 1.797.529 | 4.963.595 | - | - | - | - | 6.761.124 |
| Kapanış Bakiyesi Maddi Duran Varlıklar, net |
- 385.912.509 |
(508.917) 11.632.362 |
(3.202.650) 306.332.032 |
(67.611.875) 33.276.906 |
(8.290.329) 19.326.509 |
(24.795.866) 8.384.995 |
- 107.374 |
(104.409.637) 764.972.687 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 12. MADDİ DURAN VARLIKLAR (devamı)
| Süre (Yıl) | |
|---|---|
| Yer Altı ve Yer Üstü Düzenleri | 5 |
| Binalar | 50 |
| Makine ve Teçhizat | 2-10 |
| Makine ve Teçhizat (Finansal Kiralama) | 3-10 |
| Taşıtlar | 5 |
| Demirbaşlar | 2-10 |
Cari yıl amortisman giderlerinin toplamı 20.500.185 TL'dir (31.12.2022: 11.677.223 TL). Bu tutarın 18.973.432 TL (31.12.2022: 10.605.475 TL) tutarındaki kısmı satılan malın maliyetine (Not 21), 18.758 TL (31.12.2022: 16.811 TL) tutarındaki kısmı Araştırma ve Geliştirme Giderlerine, 336.430 TL (31.12.2022: 70.273 TL) tutarındaki kısmı pazarlama satış ve dağıtım giderlerine (Not 21), 1.171.565 TL (31.12.2022: 984.664 TL) tutarındaki kısmı genel yönetim giderlerine (Not 21) dahil edilmiştir.
Maddi Duran Varlıklar üzerinde 31.12.2023 tarihi itibariyle 8.600.000 EUR ve 320.000.000 TL tutarında ipotek bulunmaktadır.(31.12.2022: 8.600.000 EUR ve 527.273.340 TL tutarında ipotek bulunmaktadır.) 225.319.125 TL sigorta teminatı mevcuttur. (31.12.2022: 109.673.535 TL)
| Haklar | Aktifleştirilen Geliştirme Giderleri |
Diğer Maddi Olm. Duran Varlıklar |
Diğer Maddi Olm. Duran Varlıklar |
31.12.2023 Toplam |
|
|---|---|---|---|---|---|
| Maliyet Bedeli | Yapılandırma | ||||
| 1 Ocak 2023 | 12.783.198 | 109.000.848 | 15.249.666 | 1.289.290 | 138.323.003 |
| Alımlar | 97.487 | 19.828.874 | - | - | 19.926.361 |
| Çıkışlar | - | (3.750.961) | - | - | (3.750.961) |
| Kapanış Bakiyesi | 12.880.685 | 125.078.161 | - | - | 154.498.403 |
| Birikmiş İtfa ve Tükenme Payları | (11.789.858) | (10.646.234) | (11.549.607) | - | (33.985.699) |
| Dönem Gideri | (308.278) | - | (1.116.318) | - | (1.424.596) |
| Çıkışlar | - | - | - | - | - |
| Kapanış Bakiyesi | (12.098.136) | (10.646.234) | (12.665.925) | - | (35.410.295) |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar, net | 782.549 | 114.432.527 | 2.583.741 | 1.289.290 | 119.088.108 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 13. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (devamı)
| Maliyet Bedeli | Haklar | Aktifleştirilen Geliştirme Giderleri |
Diğer Maddi Olm. Duran Varlıklar |
Diğer Maddi Olm. Duran Varlıklar Yapılandırma |
31.12.2022 Toplam |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 Ocak 2022 | 12.634.466 | 122.854.927 | 16.764.337 | 1.289.290 | 153.543.020 |
| Alımlar | 148.732 | 21.509.844 | - | - | 21.658.576 |
| Çıkışlar | - | (35.363.923) | (1.514.671) | - | (36.878.594) |
| Kapanış Bakiyesi | 12.783.198 | 109.000.848 | 15.249.666 | 1.289.290 | 138.323.003 |
| Birikmiş İtfa ve Tükenme Payları | (11.311.556) | (10.593.903) | (11.403.046) | - | (33.308.505) |
| Dönem Gideri | (478.302) | (52.331) | (808.834) | - | (1.339.467) |
| Çıkışlar | - | - | 662.273 | - | 662.273 |
| Kapanış Bakiyesi | (11.789.858) | (10.646.234) | (11.549.607) | - | (33.985.699) |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar, net | 993.340 | 98.354.614 | 3.700.059 | 1.289.290 | 104.337.304 |
Maddi olmayan duran varlıklara ait itfa süreleri aşağıdaki gibidir:
| Ekonomik Ömrü | |
|---|---|
| Haklar | 3-15 yıl |
| Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 3 yıl |
| Aktifleştirilen Geliştirme Giderleri | 5 yıl |
Yoktur. (31.12.2022: Yoktur.)
| Kısa Vadeli Borç Karşılıkları | 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|---|
| Garanti Gider Karşılığı | 5.649.472 | 4.870.600 | |
| Dava Gider Karşılığı | 1.343.196 | 1.330.883 | |
| Toplam | 6.992.668 | 6.201.483 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Grup aleyhine açılmış ve halen devam etmekte olan toplam 9 adet dava bulunmaktadır. Bu davaların toplam tutarı 1.343.196 TL olup tamamı için karşılık ayrılmıştır. (31 Aralık 2022: 1.330.883 TL)
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 14. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR(devamı) Teminat-Rehin-İpotekler - Kefaletler
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibariyle Grup'un teminat/rehin/ipotek pozisyonuna ilişkin detaylar bir aşağıda ki gibidir;
31.12.2023
| Şirket Tarafından Verilen TRİ'ler (Teminat – Rehin – İpotekler |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kefaletler) | TL | ||||
| Karşılıkları | USD | EUR | QAR | TL | |
| A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİK'LER |
1.253.843.401 | 3.775.226 | 19.551.976 | 740.380 | 499.877.958 |
| B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİK'ler |
- | - | - | - | - |
| C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİK'ler |
- | - | - | - | - |
| D.Kurumsal Yönetim Tebliğ'nin 12/2 maddesi çerçevesinde vermiş olduğu TRİK'ler |
|||||
| i) Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ'ler | - | - | - | - | - |
| ii) B ve C maddeler kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine verilmiş olan TRİK'ler |
- | - | - | - | - |
| iii) C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine verilmiş olan TRİK'ler |
- | - | - | - | - |
| Toplam | 1.253.843.401 | 3.775.226 | 19.551.976 | 740.380 | 499.877.958 |
| Şirket Tarafından Verilen TRİ'ler | 31.12.2022 | ||||
| (Teminat – Rehin – İpotekler |
|||||
| Kefaletler) | TL Karşılıkları |
USD | EUR | QAR | TL |
| A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİK'LER |
1.481.072.893 | 4.369.443 | 18.229.405 | 740.380 | 741.461.675 |
| B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİK'ler |
- | - | - | - | - |
| C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİK'ler |
- | - | - | - | - |
| D.Kurumsal Yönetim Tebliğ'nin 12/2 maddesi çerçevesinde vermiş olduğu TRİK'ler |
|||||
| i) Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ'ler | |||||
| ii) B ve C maddeler kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine verilmiş olan TRİK'ler |
- | - | - | - | - |
| iii) C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine verilmiş olan TRİK'ler |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
Grup'un vermiş olduğu "Diğer TRİK"i bulunmamaktadır. (31.12.2022: Bulunmamaktadır).
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 14. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR(devamı)
31.12.2023 ve 31.12.2022 tarihleri itibariyle verilen TRİK'lerin türleri itibariyle dağılımı aşağıda gösterilmiştir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Teminat, Rehin ve İpotekler |
Toplam TL Karşılıkları |
USD | EUR | QAR | TL | Toplam TL Karşılıkları |
USD | EUR | QAR | TL |
| Teminatlar | 418.802.024 | 3.775.226 | 5.121.976 | 740.380 | 134.877.958 | 405.664.962 | 4.369.443 | 3.799.405 | 740.380 | 140.040.522 |
| İpotekler | 835.041.377 | - | 14.430.000 | - | 365.000.000 | 1.075.407.931 | - | 14.430.000 | - | 601.421.153 |
| Toplam | 1.253.843.401 | 3.775.226 | 19.551.976 | 740.380 | 499.877.958 | 1.481.072.893 | 4.369.443 | 18.229.405 | 740.380 | 741.461.675 |
Grup'un aldığı, diğer gelirler altında muhasebeleştirilmiş yada doğrudan teşvik alarak olası giderlere yazmadığı, teşvikler aşağıdaki şekildedir:
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Kullanılmayan İzin Hakları | 5.504.217 | 4.917.135 |
| Toplam | 5.504.217 | 4.917.135 |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Kıdem Tazminatı Karşılığı | 22.420.437 | 29.668.010 |
| Toplam | 22.420.437 | 29.668.010 |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Personele Borçlar | 11.934.775 | 3.177.160 |
| Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri | 9.314.141 | 3.705.161 |
| Toplam | 21.248.916 | 6.882.321 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 16. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR(devamı)
Türkiye'de mevcut kanunlar çerçevesinde, Şirket bir yıllık hizmet süresini dolduran ve herhangi bir geçerli nedene bağlı olmaksızın işine son verilen, askerlik hizmeti için göreve çağrılan, vefat eden, erkekler için 25 kadınlar için 20 yıllık hizmet süresini dolduran ya da emeklilik yaşına gelmiş (kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş) personeline kıdem tazminatı ödemesi yapmak zorundadır.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı karşılığı, Şirket'in, çalışanların emekli olmasından kaynaklanan gelecekteki muhtemel yükümlülük tutarının bugünkü değerinin tahmin edilmesi yoluyla hesaplanmaktadır. TMS 19 ("Çalışanlara Sağlanan Faydalar"), şirketin yükümlülüklerinin, tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Bu doğrultuda, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:
Bilanço tarihindeki karşılıklar yıllık % 5 beklenen maaş artış oranı, % 38,6 iskonto oranı ve aşağıdaki emekli olma varsayımlarına göre hesaplanmıştır. (31.12.2022: %5 beklenen maaş artış oranı, % 9,64 iskonto oranı)
Ana varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülük tutarının enflasyona paralel olarak artacak olmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. Bu nedenle, 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle, ekli finansal tablolarda karşılıklar, geleceğe ilişkin çalışanların emekliliğinden kaynaklanacak muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanmaktadır.
Grup'un kıdem tazminatı karşılığı, kıdem tazminatı tavanı yıllık ayarlandığı için, 01 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olan 23.490 TL (31.12.2022: 15.371 TL) üzerinden hesaplanmaktadır.
Kıdem tazminatı karşılığının yıl içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak 31 Aralık 2023 |
1 Ocak 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak itibariyle karşılık | 29.668.010 | 26.798.179 |
| Hizmet maliyeti | 4.647.226 | 5.662.680 |
| Faiz maliyeti | 4.446.458 | 5.995.648 |
| İptal Edilen Kıdem Tazminatları / Düzeltmeler | - | - |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları (*) | (6.646.724) | (7.483.694) |
| Parasal Kayıp Kazanç | (9.694.532) | (1.304.803) |
| Dönem Sonu Toplam Karşılık | 22.420.437 | 29.668.010 |
(*) 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle 6.646.724 TL (31.12.2022: 7.483.694 TL) tutarındaki tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları, diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilmiştir.
Toplam gider; Genel yönetim, pazarlama ve genel üretim giderlerine dahil edilmiştir.
| Diğer Dönen Varlıklar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Devreden KDV | 76.908.356 | 155.280.170 |
| İş Avansları | 10.242.693 | 8.837.096 |
| Diğer | 48.184 | - |
| Toplam | 87.199.233 | 164.117.266 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 18. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ a) Sermaye
Şirket, SPK'da kayıtlı olan şirketlere tanınan kayıtlı sermaye sistemini kullanmakta olup,1 TL nominal değere sahip kayıtlı hisselerini temsil eden kayıtlı sermayesi için bir tavan belirlemiştir. Şirket'in kayıtlı sermayesi ile çıkarılmış sermayesi aşağıda ki gibidir;
| Sermaye | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Ödenmiş Sermaye | 1.076.625.000 | 652.500.000 |
Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerindeki çıkarılmış sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Pay Oranı | Pay Tutarı | Pay Oranı | Pay Tutarı | |
| Sermayedarlar | (%) | TL | (%) | TL |
| İsmail Katmerci | 9,26 | 99.676.173 | 9,26 | 60.409.802 |
| Havva Katmerci | 2,69 | 28.957.500 | 2,69 | 17.550.000 |
| Mehmet Katmerci | 2,82 | 30.343.500 | 2,82 | 18.390.000 |
| Ayşenur Orancı | 2,69 | 28.957.500 | 2,69 | 17.550.000 |
| Furkan Katmerci | 2,69 | 28.957.500 | 2,69 | 17.550.000 |
| Halka Açık Kısım(*) | 79,85 | 859.732.827 | 79,85 | 521.050.198 |
| Ödenmiş Sermaye |
100,00 | 1.076.625.000 | 100,00 | 652.500.000 |
| Sermaye Düzeltme Fark (-) |
2.000.644.639 | 1.803.875.034 | ||
| Toplam | 3.077.269.639 | 2.456.375.034 |
(*) Şirket sermayesinin halka açık olan kısmı Borsa İstanbul A.Ş.'de (BİST) işlem görmektedir.
Şirketin ödenmiş sermayesi 1.076.625.000 TL'dir. (31.12.2022: 652.500.000 TL) Şirket sermayesi her biri 1TL Nominal değerli 1.076.625.000 adet paya ayrılmış olup, 86.130.000 adedi A grubu nama yazılı, 990.495.000 adedi ise B grubu hamiline yazılıdır. A Grubu paylar imtiyazlı paylar olup; 68.904.000 Adedi İsmail Katmerci'ye, 4.306.500 Adedi Havva Katmerci'ye, 4.306.500 Adedi Mehmet Katmerci'ye, 4.306.500 Adedi Ayşenur Orancı'ya, 4.306.500 Adedi Furkan Katmerci'ye aittir. İmtiyazlı payların sahibine sağladığı haklar aşağıdaki gibidir; Şirketin idaresi ve işleri genel kurul tarafından Türk Ticaret Kanunu hükümleri dairesinde A Grubu pay sahiplerinin göstereceği adaylar arasından seçilecek en az 5 kişiden oluşan yönetim kurulu tarafından idare edilir.(Esas Sözleşme Madde 10) 03.04.2023 itibariyle çıkarılan bütün paylar ödenmiştir.
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Pay İhraç Primleri | 16.128.408 | 14.090.149 |
| 16.128.408 | 14.090.149 | |
| c) Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç / (Kayıpları) | ||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Ölçüm Kazanç/Kayıpları | 336.500.795 | 336.500.795 |
| 336.500.795 | 336.500.795 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 18. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (devamı) d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazanç/Kayıpları | 10.374.940 | 5.753.775 |
| 10.374.940 | 5.753.775 | |
| e) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | ||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Yasal Yedekler | 42.819.686 | 37.890.528 |
| Toplam | 42.819.686 | 37.890.528 |
| f) Geçmiş Yıllar Kar/(Zararları) | ||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Geçmiş Yıllar Kar/( Zararları) | 48.999.564 | 298.967.615 |
| Toplam | 48.999.564 | 298.967.615 |
| g) Net Dönem Karı/(Zararı) | ||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Net Dönem Karı/( Zararı) | (195.777.316) | (245.038.893) |
| Toplam | (195.777.316) | (245.038.893) |
| h) Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| 1 Ocak Bakiyesi | 364.404 | 365.709 |
| Ana Ortaklık Dışı Kar / Zarar Payı | (274.462) | (1.305) |
| Ana Ortaklık Dışı Payları | 89.942 | 364.404 |
Halka açık şirketler, kar dağıtımlarını SPK'nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no'lu Kar Payı Tebliği'ne göre yaparlar.
Ortaklıklar, karlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kar dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kar dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kar payı öderler. Ayrıca kar payları eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenebilecektir ve ara dönem finansal tablolarda yer alan kar üzerinden nakden kar payı avansı dağıtabilecektir.
TTK'ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kar dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kar payı ayrılmadıkça başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kar aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kardan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi, pay sahipleri için belirlenen kar payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kardan pay dağıtılamaz
Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarında enflasyona göre düzeltilmiş olarak sunduğu ilgili özkaynak kalemlerinin, yasal mevzuata göre hazırlanmış konsolide finansal tablolarındaki enflasyona göre düzeltilmiş tutarlarla karşılaştırması aşağıdaki gibidir:
| Yasal Mevzuata göre hazırlanmış finansal tablolarda yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar |
TFRS uyarınca hazırlanan finansal tablolarda enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar |
Geçmiş yıl karlarında izlenen fark |
|
|---|---|---|---|
| Sermaye Düzeltme Farkları | 2.599.912.517 | 2.000.644.639 | 599.267.878 |
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | 65.097.650 | 42.819.686 | 22.277.964 |
| Pay İhraç Primleri | 11.866.608 | 16.128.408 | -4.261.800 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 19. SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
| Satış Gelirleri (net) | 01.01-31.12.2023 | 01.01-31.12.2022 |
|---|---|---|
| Yurt İçi Satış Gelirleri | 662.074.668 | 463.445.226 |
| Yurtdışı Satış Gelirleri | 849.605.545 | 1.115.347.420 |
| Diğer Gelirler | 23.864.491 | 11.269.342 |
| Toplam Gelirler | 1.535.544.704 | 1.590.061.988 |
| Satış İndirimleri (-) | (3.303.332) | (104.693) |
| Satıştan İadeler (-) | (12.133.112) | (15.104.261) |
| Satış Gelirleri, (net) | 1.520.108.260 | 1.574.853.034 |
| Satışların Maliyeti (-) -Satılan Mamul Maliyeti |
01.01-31.12.2023 (1.224.524.430) |
01.01-31.12.2022 (1.273.507.748) |
| -Satılan Ticari Mal Maliyeti | (83.856.366) | (21.530.946) |
| Satışların Maliyeti | (1.308.380.796) | (1.295.038.694) |
| Brüt Kar / (Zarar) | 211.727.464 | 279.814.340 |
| 01.01.-31.12.2023 | 01.01.-31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Genel Yönetim Giderleri (-) | 107.557.796 | 121.219.808 |
| Pazarlama Giderleri (-) | 167.265.646 | 233.595.087 |
| Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) | 7.467.697 | 6.427.510 |
| Toplam | 282.291.139 | 361.242.405 |
| Genel Yönetim Giderleri (-) | 01.01.-31.12.2023 | 01.01.-31.12.2022 |
| Personel Giderleri | 36.936.366 | 67.308.730 |
| Vergi, Resim ve Harçlar | 20.871.045 | 3.596.558 |
| Amortisman ve İtfa Payı Giderleri | 1.171.565 | 984.664 |
| Seyahat Giderleri | 3.497.237 | 5.943.141 |
| Sermaye Artırım Giderleri | 1.643.622 | - |
| İlan ve Reklam Giderleri | 154.723 | 489.216 |
| Fuar Giderleri | - | 13.922 |
| Kira Giderleri | 2.135.815 | 2.108.222 |
| Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler | 1.715.866 | 718.018 |
| Elektrik, Su, Akaryakıt Giderleri | 2.406.763 | 2.275.620 |
| Danışmanlık Giderleri | 5.544.488 | 7.150.514 |
| Abone ve Aidat Giderleri | - | 1.657.404 |
| Bilgi İşlem Giderleri | 298.215 | 1.673.218 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 20. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ (devamı)
| Genel Yönetim Giderleri (-) | 01.01.-31.12.2023 | 01.01.-31.12.2022 |
|---|---|---|
| Bakım Onarım Giderleri | 1.045.012 | 1.715.136 |
| Haberleşme Giderleri | 598.470 | - |
| Dava, İcra ve Noter Giderleri | 511.950 | 608.615 |
| Temsil Ağırlama Giderleri | 4.336.387 | 5.583.570 |
| Sigorta Giderleri | 1.592.166 | 406.985 |
| Covid-19 Giderleri | 23.137 | 440.291 |
| Turquality Giderleri |
870.575 | 1.203.568 |
| Diğer Giderler | 22.204.394 | 17.342.416 |
| Toplam | 107.557.796 | 121.219.808 |
| Pazarlama Giderleri (-) | 01.01.-31.12.2023 | 01.01.-31.12.2022 |
| Personel Giderleri | 22.576.822 | 16.982.411 |
| Satış, Servis vb. | 13.022.680 | 18.608.760 |
| İhracat Komisyonları | 83.323.607 | 126.696.140 |
| İhracat Giderleri | 20.066.048 | 49.212.916 |
| Vergi, Resim ve Harçlar | 2.475.879 | 1.419.496 |
| Fuar Giderleri | - | 1.452.798 |
| Kira Giderleri | 1.277.692 | 1.107.525 |
| Seyahat Giderleri | 7.069.541 | 3.961.539 |
| Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler | 68.487 | 92.597 |
| Nakliye Giderleri | - | 547.802 |
| İhale Giderleri | 1.571 | 653.223 |
| Temsil ve Ağırlama Giderleri | 487.013 | 3.947.426 |
| Sigorta Giderleri | 38.841 | 39.910 |
| Elektrik, Su, Akaryakıt Giderleri | 544.702 | 689.448 |
| Dava, İcra ve Noter Giderleri | 142.161 | 163.291 |
| Amortisman ve İtfa Giderleri | 336.430 | 70.273 |
| Büro Giderleri | 814.549 | - |
| Haberleşme Giderleri | 370.226 | 57.146 |
| Bakım Onarım Giderleri | 274.007 | 45.934 |
| Diğer Giderler | 14.375.390 | 7.846.452 |
| Toplam | 167.265.646 | 233.595.087 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 20. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ (devamı)
| Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) |
01.01.-31.12.2023 | 01.01.-31.12.2022 |
|---|---|---|
| Amortisman ve İtfa Giderleri | 18.758 | 16.811 |
| Malzeme Giderleri | 1.211.879 | 1.748.649 |
| Danışmanlık Giderleri | 11.354 | 4.016 |
| Personel Giderleri | 5.614.324 | 4.180.806 |
| Diğer Giderler | 611.384 | 477.228 |
| Toplam | 7.467.697 | 6.427.510 |
| Amortisman Giderleri | 01.01-31.12.2023 | 01.01-31.12.2022 |
|---|---|---|
| Genel Üretim Giderleri | 18.973.432 | 10.605.475 |
| Araştırma ve Geliştirme Giderleri | 18.758 | 16.811 |
| Paz.Satış ve Dağıtım Giderleri | 336.430 | 70.273 |
| Genel Yönetim Giderleri | 1.171.565 | 984.664 |
| Toplam | 20.500.185 | 11.677.223 |
| Personel Giderleri | 01.01-31.12.2023 | 01.01-31.12.2022 |
| Personel Giderleri | 66.962.127 | 90.701.840 |
| Kıdem Tazminatı Giderleri | 9.093.683 | 11.658.328 |
| İzin Karşılığı Giderleri | 5.504.217 | 4.917.135 |
| Toplam | 81.560.027 | 107.277.303 |
| Denetim Ücreti | ||
| 01.01-31.12.2023 | 01.01-31.12.2022 | |
| Raporlama Dönemine ait bağımsız denetim ücreti Vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücretler |
575.362 - |
216.181 - |
| Toplam | 575.362 | 216.181 |
|---|---|---|
| Bağımsız denetim dışı diğer hizmetlerin ücreti | - | - |
| Diğer güvence hizmetlerinin ücreti | - | - |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 22. ESAS FAALİYETLERDEN GELİRLER VE GİDERLER
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 01.01.-31.12.2023 | 01.01.-31.12.2022 |
|---|---|---|
| Konusu Kalmayan Karşılıklar | 10.341.397 | 8.804.170 |
| Ticari Faaliyetlere ait Kur Farkı Gelirleri | 579.681.545 | 431.164.056 |
| Reeskont Faiz Gelirleri | 3.669.970 | 1.102.619 |
| Diğer Gelir ve Karlar | 7.344.884 | 1.801.356 |
| Toplam | 601.037.796 | 442.872.201 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler | 01.01.-31.12.2023 | 01.01.-31.12.2022 |
| Karşılık Giderleri (-) | (2.098.902) | (3.861.032) |
| Ticari Faaliyetlere ait Kur Farkı Giderleri (-) | (379.217.759) | (303.659.564) |
| Reeskont Faiz Giderleri (-) | (1.502.578) | (1.923.246) |
| Diğer Gider ve Zararlar (-) | (1.233.479) | (4.173.255) |
| Toplam | (384.052.718) | (313.617.097) |
| Yatırım Faaliyetlerinden Diğer Gelirler | 01.01-31.12.2023 | 01.01-31.12.2022 |
|---|---|---|
| Kira Gelirleri (Not 11) |
283.125 | 248.614 |
| Yatırım Amaçlı Gayr. Değer Artışı (Not 11) | - | 25.481.791 |
| Diğer | 232.022 | 31.420 |
| Toplam | 515.147 | 25.761.825 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Diğer Giderler | 01.01-31.12.2023 | 01.01-31.12.2022 |
| Menkul Kıymet Satış Zararları (-) (*) | - | (16.766.739) |
| Toplam | - | (16.766.739) |
| (*) Vadeli işlemlerden (VİOP) kaynaklanmaktadır. |
| Finansman Gelirleri | 01.01.2023 -31.12.2023 |
01.01.2022- 31.12.2022 |
|---|---|---|
| Kur Farkı Gelirleri | 26.269.146 | 34.258.626 |
| Faiz Gelirleri | 1.632.083 | 1.142.878 |
| Toplam | 27.901.229 | 35.401.504 |
| Finansman Giderleri | 01.01.2023-31.12.2023 | 01.01.2022-31.12.2022 |
| Faiz ve Komisyon Giderleri (-) | 673.305.205 | 526.990.876 |
| Kur Farkı Giderleri (-) | 16.331.740 | 21.729.849 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 25. GELİR VERGİLERİ
| 01.01-31.12.2023 | 01.01-31.12.2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Dönem Karı / (Zararı) | (195.827.335) | (245.048.868) | ||
| Tenzil: Cari Dönem Vergi Gideri | 78.741.989 | (120.538.357) | ||
| Vergi Sonrası Kar / (Zarar) | (274.569.324) | (124.510.511) | ||
| Yasal Oranla Hesaplanan Kurumlar Vergisi |
25% | 68.642.331 | 23% | 28.637.418 |
| Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler | (10)% | (27.754.679) | (15)% | (18.696.624) |
| İndirimler/İstisnalar | 7% | 19.616.134 | 34% | 42.118.027 |
| VUK Enflasyon Muhasebe Etkisi | 48% | 132.864.399 | - | - |
| Parasal Kayıp Kazanç ve Diğer |
(42)% | (114.626.196) | (139)% | (172.597.178) |
| Kar veya Zararda Muhasebeleştirilen Toplam Vergi Geliri / (Gideri) |
27% | 78.741.989 | (97)% | (120.538.357) |
Grup, Türkiye'de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup'un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için ekli konsolide finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır.
Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıl zararları ve tercih edildiği takdirde kullanılan yatırım indirimleri) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
31 Aralık 2023 döneminde uygulanan efektif vergi oranı %25'tir. (2022: %23).
12 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete' de yayımlanan 7440 Sayılı " Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" uyarınca, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin %10 oranında, istisna kazançlar üzerinden %5 oranında ek vergi hesaplanması gerekmektedir. 30 Haziran 2023 tarihi itibarıyla, söz konusu düzenleme kapsamında hesaplanan ek vergi tutarı finansal tablolarda tahakkuk edilmiştir. Söz konusu vergiye ilişkin ödemelerin 5.146.101 TL' lik ilk taksiti Mayıs 2023 tarihinde gerçekleşmiş olup 2. Taksit Ağustos 2023' te ödenmiştir.
Türkiye'de geçici vergi üçer aylık dönemler itibariyle hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2023 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibariyle vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden hesaplanması gereken geçici vergi oranı %25'tir. (2022: %23). Zararlar gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.
Türkiye'de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1-25 Nisan tarihleri arasında vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir.
Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye'deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı hesaplanması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 24 Nisan 2003 – 22 Temmuz 2006 tarihleri arasında tüm şirketlerde %10 olarak uygulanmıştır. Bu oran, 22 Temmuz 2006 tarihinden itibaren, 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 25. GELİR VERGİLERİ (devamı)
Grup, vergiye esas yasal finansal tabloları ile TFRS'ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve ertelenmiş vergi yükümlülüğünü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas finansal tablolar ile TFRS'ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmakta olup, söz konusu farklar aşağıda belirtilmektedir.
Ertelenmiş vergi aktifleri ve pasiflerinin hesaplanmasında kullanılan vergi oranı %10 - %25 aralığındadır. (2022 :%10 - %23).
| Varlıklar | Yükümlülükl er |
Ertelenmiş Vergi Varlıkları / Yükümlülükleri |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023 | 2022 | 2023 | 2022 | 2023 | 2022 | |
| Maddi ve Maddi Olmayan duran varlık düzeltmeleri |
- | 9.367 | (3.852.601) | (83.617.218) | (3.852.601) | (83.607.851) |
| Karşılıklar (Dava,İzin,Garanti,Şüpheli) | 22.383.865 | 18.130.244 | - | - | 22.383.865 | 18.130.244 |
| Ticari Borç Ve Alacaklar Reeskont Düzeltmeleri |
- | 134.206 | (3.024.090) | - | (3.024.090) | 134.206 |
| Kıdem Tazminatı | 5.605.110 | 5.933.601 | - | - | 5.605.110 | 5.933.601 |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | - | - | (7.504.980) | (4.861.156) | (7.504.980) | (4.861.156) |
| Kullanılabilir Mali Zararları | - | - | - | - | - | - |
| Stoklara ait düzeltmeler | 13.231.228 | 614.301 | (407.914.144) | (284.221.774) | (394.682.916) | (283.607.473) |
| Nakit Sermaye Artırımı Faiz İndirimi | 133.750.079 | - | - | - | 133.750.079 | - |
| Diğer | 60.684 | 224.877 | (12.197.208) | - | (12.136.524) | 224.877 |
| Toplam ertelenen vergi varlığı/ (yükümlülüğü) |
175.030.966 | 25.046.596 | (434.493.023) | (372.700.148) | (259.462.057) | (347.653.552) |
| Mahsuplaşabilen vergi tutarı | (174.688.166) | (24.776.970) | 174.688.166 | 24.776.970 | - | - |
| Net ertelenen vergi varlığı/ (yükümlülüğü) |
342.800 | 269.626 | (259.804.857) | (347.923.178) | (259.462.057) | (347.653.552) |
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Kar veya Zararda Muhasebeleştirilen | ||
| Cari Dönem Vergi Gideri: | ||
| Dönem Vergi Gideri | (11.465.504) | (9.478.612) |
| Ertelenmiş Vergi Geliri / (Gideri): | ||
| Geçici Farklardan Kaynaklanan | (43.542.586) | (111.059.745) |
| Nakit Sermaye Artırımı Faiz İndirimi | 133.750.079 | - |
| 78.741.989 | (120.538.357) | |
| Kapsamlı Gelir Tablosunda Muhasebeleştirilen | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Ertelenmiş Vergi Gideri/(Geliri): | ||
| Aktüeryal Farkların Vergi Etkileri | (2.015.998) | (1.721.250) |
| Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Vergi Etkisi | - | (28.812.690) |
| (2.015.998) | (30.533.940) | |
| Toplam Vergi Geliri / (Gideri) | 76.725.991 | (151.072.297) |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.)
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar | 86.771 | 490.522 |
| Ödenecek Cari Dönem Vergisiyle İlgili Yükümlülükler | (4.166.251) | (1.247.603) |
| Toplam | (4.079.480) | (757.081) |
| Cari dönem vergi mutabakatı | ||
| 01.01.2023 31.12.2023 |
01.01.2022 31.12.2022 |
|
| 1 Ocak Bakiyesi | 757.081 | (89.422) |
| Hesaplanan Kurumlar Vergisi | 11.465.504 | 9.478.612 |
| Yıl İçinde Ödenen Vergiler | (6.895.641) | (8.874.149) |
| Parasal Kayıp/Kazanç | (1.247.464) | 242.040 |
| .Toplam | 4.079.480 | 757.081 |
| Ertelenmiş Vergi ilgili varlıklar/yükümlülükler | ||
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
| Ertelenmiş Vergi Varlığı | 342.800 | 269.626 |
| Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü | (259.804.857) | (347.923.178) |
| Toplam | (259.462.057) | (347.653.552) |
| Ertelenmiş vergi mutabakatı | ||
| 01.01.2023 31.12.2023 |
01.01.2022 31.12.2022 |
|
| 1 Ocak Bakiyesi | (347.653.552) | (206.059.867) |
| Kar veya Zarara Kaydedilen | 90.207.493 | (111.059.745) |
| Diğer Kapsamlı Gelirde Kaydedilen | (2.015.998) | (30.533.940) |
| Toplam | (259.462.057) | (347.653.552) |
| 26. PAY BAŞINA KAZANÇ | ||
| Pay Başına Kazanç | 01.01.2023 31.12.2023 |
01.01.2022 31.12.2022 |
| Ana Ortaklık Dönem Net Karı / (Zararı) | (195.777.316) | (245.038.893) |
Payların Ağırlıklı Ortalama Sayısı 1.076.625.000 652.500.000 Sürdürülen Faaliyetlerden Pay Başına Düşen Kar / (Zarar) (0,18) (0,38)
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.)
| 31.12.2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Alacaklar | Borçlar | Avanslar | |||||
| Kısa vadeli | Kısa vadeli | Uzun vadeli | |||||
| İlişkili taraflarla olan bakiyeler | Ticari | Ticari olmayan |
Ticari | Ticari olmayan |
Ticari | Ticari olmayan |
|
| KTM Gayrimenkul Yatırım Tah.Tic.A.Ş.(*) |
- | 74.643.550 | - | - | - | ||
| Toplam | - | 74.643.550 | - | - | - |
| 31.12.2022 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Alacaklar Kısa vadeli |
Borçlar Kısa vadeli |
Avanslar Uzun vadeli |
|||||
| İlişkili taraflarla olan bakiyeler | Ticari | Ticari olmayan |
Ticari | Ticari olmayan |
Ticari | Ticari olmayan |
|
| KTM Gayrimenkul Yatırım Tah.Tic.A.Ş.(**) | - | - | - | - | 80.782.023 | - | |
| Toplam | - | - | - | - | 80.782.023 | - |
(*) Bilançoda duran varlıklar içerisinde peşin ödenmiş giderler kaleminde gösterilen Ankara Başkent Organize Sanayi Bölgesinde devam eden üretim tesisleri için ödenen avanslardan kaynaklanmaktadır.
01.01.- 31.12.2023 ve 01.01.- 31.12.2022 dönemlerinde ilişkili taraflarla yapılan işlemler aşağıdaki gibidir:
| 01 Ocak - 31 Aralık 2023 |
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İlişkili taraflarla olan işlemler | Hizmet Alımları | Hizmet Satışları | |||||
| Ortaklar(*) | - | 27.433 | |||||
| Toplam | - | 27.433 | |||||
| 01 Ocak - 31 Aralık 2022 |
|||||||
| İlişkili taraflarla olan işlemler | Hizmet Alımları | Hizmet Satışları | |||||
| Ortaklar(*) | - | 20.405 |
Toplam - 20.405
(*) Şirketin sahip olduğu gayrimenkullerin ortaklar tarafından kiralanmasından kaynaklanmaktadır.
Grup'un üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri ile genel müdür icra kurulu başkan vekili, Mali işler koordinatörü, yurt dışı satışlar direktöründen oluşmaktadır. 1 Ocak - 31 Aralık 2023 ve 1 Ocak - 31 Aralık 2022 dönemlerinde üst yönetime sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:
| 01.01- | 01.01- | |
|---|---|---|
| Üst Düzey Yönetime Sağlanan Faydalar | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
| Çalışanlara sağlanan ücret prim vb. | 6.742.338 | 5.001.820 |
| Toplam | 6.742.338 | 5.001.820 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.)
Grup sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karlılığını artırmayı hedeflemektedir. Grup'un sermaye yapısı Dipnot 6'da açıklanan Finansal Borçlar, Dipnot 4'de açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 17'de açıklanan sırasıyla ödenmiş sermaye, diğer yedekler, paylara ilişkin primler/iskontolar, yeniden değerleme ölçüm kazanç ve kayıpları, yabancı para çevrim farkları, tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç / kayıpları, kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler ile geçmiş yıl kar / (zararları)'nı da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.
Grup'un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir.
Grup sermayeyi Finansal borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net Finansal borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (finansal durum tablosunda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama borçlarını içerir) düşülmesiyle hesaplanır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla net finansal borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Finansal Borçlar | 1.291.059.209 | 1.384.967.867 |
| Eksi: Nakit ve Nakit Benzeri Değerler | (37.355.130) | (78.700.936) |
| Net Borç | 1.253.704.079 | 1.306.266.931 |
| Toplam Özkaynak | 3.336.409.766 | 2.904.910.174 |
| Borç/ Özkaynak Oranı | 0,38 | 0,45 |
Grup'un cari dönem sermaye risk yönetimi stratejisi, önceki dönemlere göre farklılık arz etmemektedir.
Grup faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Grup'un risk yönetimi programı genel olarak mali piyasalardaki belirsizliğin, Grup finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır.
Finansal aracın taraflarından birinin sözleşmeye bağlı yükümlülüğünü yerine getirememesi nedeniyle Şirket'e finansal bir kayıp oluşturması riski, kredi riski olarak tanımlanır. Grup, işlemlerini yalnızca kredi güvenirliliği olan taraflarla gerçekleştirme ve mümkün olduğu durumlarda, yeterli teminat elde etme yoluyla kredi riskini azaltmaya çalışmaktadır. Şirket'in maruz kaldığı kredi riskleri ve müşterilerin kredi dereceleri devamlı olarak izlenmektedir. Ticari alacaklar, genelde aynı sektör ve coğrafi alanlara toplanmış, çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
| 31.12.2023 | Alacaklar | Nakit ve Nakit | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | Benzerleri | |||
| Cari Dönem | İlişkili | Diğer | İlişkili | Diğer | Bankalardaki |
| Taraf | Taraf | Taraf | Taraf | Mevduat | |
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski | |||||
| (A+B+C+D) (1) | - 721.013.693 |
74.643.550 | 6.473.743 | 37.342.760 | |
| - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (*) |
- - |
- | - | - | |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (2) |
- 722.175.666 |
74.643.550 | 6.473.743 | 37.342.760 | |
| B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların defter değeri | - - |
- | - | - | |
| C. Değer düşüklüğüne uğramış varlıkların net defter değerleri (3) | - - |
- | - | - | |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
- - |
- | - | - | |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- - |
- | - | - | |
| - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - |
- | - | - | |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
- 28.116.599 |
- | - | - | |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- (28.116.599) |
- | - | - | |
| - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - |
- | - | - | |
| D. Beklenen Kredi Zararı | - (1.161.973) |
- | - | - |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
| 31.12.2022 | Alacaklar | Nakit ve Nakit | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | Benzerleri | |||
| Cari Dönem | İlişkili | Diğer | İlişkili | Diğer | Bankalardaki |
| Taraf | Taraf | Taraf | Taraf | Mevduat | |
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski | 78.363.357 | ||||
| (A+B+C+D) (1) | - 875.588.369 |
11.781.398 | |||
| - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (*) |
- | ||||
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri |
- 875.988.268 |
11.781.398 | 78.363.357 | ||
| B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların defter değeri | - - |
- | - | - | |
| C. Değer düşüklüğüne uğramış varlıkların net defter değerleri (3) | - - |
- | - | - | |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
- | - | - | - | |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- - |
- | - | - | |
| - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - |
- | - | - | |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
- 29.843.691 |
- | - | - | |
| - Değer düşüklüğü (-) |
- (29.843.691) |
- | - | - | |
| - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - |
- | - | - | |
| D. Beklenen Kredi Zararı | - (399.899) |
- | - | - |
(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Ticari alacakların tamamı müşterilerden olan senetli ve senetsiz alacaklardan oluşmaktadır. Şirket yönetimi geçmiş deneyimini göz önünde bulundurarak ilgili tutarların tahsilatında herhangi bir sorun ile karşılaşılmayacağını öngörmektedir.
(3) Değer düşüklüğü testleri, Şirket'in müşterilerinden olan alacaklarına ilişkin yönetimin belirlediği şüpheli alacak politikası çerçevesinde yapılmıştır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
Likidite riski yönetimi ile ilgili esas sorumluluk, yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu, Grup yönetiminin kısa, orta ve uzun vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite riski yönetimi oluşturmuştur. Grup, likidite riskini tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip etmek ve finansal varlık ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlamak suretiyle, yönetir.
Aşağıdaki tablo, Grup'un türev niteliğinde olmayan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Türev olmayan finansal yükümlülükler iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. Likidite riskine ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır:
| Sözleşme | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| uyarınca nakit | |||||
| Sözleşme uyarınca vadeler | çıkışlar toplamı | 3 aydan kısa | 3-12 ay arası | 1-8 yıl arası | |
| Defter Değeri | (=I+II+III) | (I) | (II) | (III) | |
| Türev Olmayan Finansal | |||||
| Yükümlülükler | 1.931.046.142 | 1.931.046.142 | 278.185.007 | 526.464.930 | 1.126.396.205 |
| Banka kredileri | 1.276.079.318 | 1.276.079.318 | 44.130.027 | 416.802.626 | 815.146.665 |
| Uzun Vadeli Kredilerin Anapara | |||||
| Taksitleri | 311.290.173 | 311.290.173 | - | 8.980.172 | 302.310.001 |
| Finansal Kiralama | |||||
| Yükümlülükleri | 14.979.891 | 14.979.891 | 2.251.187 | 3.789.165 | 8.939.539 |
| Ticari borçlar | 322.976.555 | 322.976.555 | 226.083.588 | 96.892.967 | - |
| Diğer borçlar | 5.720.205 | 5.720.205 | 5.720.205 | - | - |
| TOPLAM | 1.931.046.142 | 1.931.046.142 | 278.185.007 | 526.464.930 | 1.126.396.205 |
| Sözleşme uyarınca vadeler | Defter Değeri | Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III) |
3 aydan kısa (I) |
3-12 ay arası (II) |
1-8 yıl arası (III) |
|---|---|---|---|---|---|
| Türev Olmayan Finansal | |||||
| Yükümlülükler | 1.826.152.033 | 1.826.152.033 | 342.765.343 | 595.387.651 | 887.999.039 |
| Banka kredileri | 1.366.312.790 | 1.366.312.790 | 47.250.527 | 446.275.361 | 872.786.902 |
| Uzun Vadeli Kredilerin Anapara | |||||
| Taksitleri | 21.458.901 | 21.458.901 | - | 21.458.901 | - |
| Finansal Kiralama | |||||
| Yükümlülükleri | 18.655.077 | 18.655.077 | 145.432 | 3.297.508 | 15.212.137 |
| Ticari borçlar | 414.519.600 | 414.519.600 | 290.163.719 | 124.355.881 | - |
| Diğer borçlar | 5.205.665 | 5.205.665 | 5.205.665 | - | - |
| TOPLAM | 1.826.152.033 | 1.826.152.033 | 342.765.343 | 595.387.651 | 887.999.039 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ(devamı)
Piyasa riski, piyasa fiyatlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında bir işletmeyi olumsuz etkileyecek dalgalanma olması riskidir. Bunlar, yabancı para riski, faiz oranı riski ve finansal araçlar veya emtianın fiyat değişim riskidir.
Cari yılda Grup'un maruz kaldığı piyasa riskinde veya maruz kalınan riskleri yönetim ve ölçüm yöntemlerinde, önceki yıla göre bir değişiklik olmamıştır.
Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Bu riskler, döviz pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmekte ve sınırlandırılmaktadır.
Grup'un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıklarının ve yükümlülüklerinin bilanço tarihi itibariyle dağılımı aşağıdaki gibidir:
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ(devamı)
| KONSOLİDE DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 31.12.2023 | ||||||
| TL Karşılığı |
ABD Doları |
EURO | QA | SE | GBP | |
| 1.Ticari Alacaklar | 638.582.239 | 6.822.291 | 13.438.558 | - | - | - |
| 2a.Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, | 21.887.524 | 211.664 | 480.646 | - | - | - |
| banka hesapları dahil) | ||||||
| 2b.Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | 751.846.167 | 24.247.916 | 1.145.376 | 89.885 | - | - |
| 3.Diğer | 39.231.091 | 616.606 | 647.122 | - | - | - |
| 4.Dönen Varlıklar(1+2+3) | 1.451.547.021 | 31.898.478 | 15.711.702 | 89.885 | - | |
| 5.Ticari Alacaklar | - | - | - | - | - | - |
| 6a.Parasal Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - | - |
| 6b.Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - | - |
| 7.Diğer | - | - | - | - | - | - |
| 8.Duran Varlıklar (5+6+7) | - | - | - | - | - | - |
| 9.Toplam Varlıklar(4+8) | 1.451.547.021 | 31.898.478 | 15.711.702 | 89.885 | - | |
| 10.Ticari Borçlar | 71.625.507 | 974.771 | 1.310.982 | 11.623 | 45.350 | - |
| 11.Finansal Yükümlülükler | 307.173.810 | 481.967 | 8.994.489 | - | - | - |
| 12a.Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - | - |
| 12b.Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | 563.176.052 | 6.122.856 | 11.755.737 | - | - | - |
| 13.Kısa vadeli Yükümlülükler | ||||||
| (10+11+12) | 941.975.369 | 7.579.594 | 22.061.207 | 11.623 | 45.350 | - |
| 14.Ticari Borçlar | - | - | - | - | - | - |
| 15.Finansal Yükümlülükler | 740.529.786 | 195.560 | 22.557.104 | - | - | - |
| 16a.Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - | - |
| 16b.Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - | - |
| 17.Uzun Vadeli Yükümlülükler | 740.529.786 | 195.560 | 22.557.104 | - | - | - |
| (14+15+16) | ||||||
| 18.Toplam Yükümlülükler(13+17) | 1.682.505.155 | 7.775.154 | 44.618.311 | 11.623 | 45.350 | - |
| 19.Bilanço Dışı Türev Araçların Net Varlık/ | - | - | - | - | - | - |
| (Yükümlülük) pozisyonu(19a-19b) | ||||||
| 19a.Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı | - | - | - | - | - | - |
| 19b.Hedge Edilen Toplam Yükümlülük | - | - | - | - | - | - |
| Tutarı | ||||||
| 20.Net Yabancı Para Varlık/(Yükümlülük) Pozisyonu(9-18+19) |
(230.958.135) | 24.123.324 | (28.906.610) | 78.263 | (45.350) | |
| 21.Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık/(Yükümlülük) Pozisyonu(UFRS 7.B23) (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) |
(458.859.340) | 5.381.657 | (18.943.370) | (11.623) | (45.350) | |
| 22.Döviz Hedge'i için kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri |
- | - | - | - | - | - |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
| KONSOLİDE DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 31.12.2022 | |||||
| TL Karşılığı |
ABD Doları |
EURO | QA | SE | |
| 1.Ticari Alacaklar | 769.057.455 | 9.509.924 | 14.493.093 | - | - |
| 2a.Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, | 336.165 | 1.467.254 | |||
| banka hesapları dahil) | 58.552.271 | - | - | ||
| 2b.Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | 587.173.168 | 16.647.967 | 2.253.634 | 27.200 | - |
| 3.Diğer | - | - | - | - | |
| 4.Dönen Varlıklar(1+2+3) | 1.414.782.894 | 26.494.056 | 18.213.980 | 27.200 | - |
| 5.Ticari Alacaklar | - | - | - | - | - |
| 6a.Parasal Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 6b.Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 7.Diğer | - | - | - | - | - |
| 8.Duran Varlıklar (5+6+7) | - | - | - | - | - |
| 9.Toplam Varlıklar(4+8) | 1.414.782.894 | 26.494.056 | 18.213.980 | 27.200 | - |
| 10.Ticari Borçlar | 140.628.197 | 1.331.127 | 3.028.656 | - | 45.350 |
| 11.Finansal Yükümlülükler | 32.783.015 | 722.550 | 320.314 | - | |
| 12a.Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 12b.Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | 846.683.607 | 2.200.744 | 23.427.180 | 1.117.140 | - |
| 13.Kısa vadeli Yükümlülükler | 4.254.421 | 26.776.150 | 1.117.140 | 45.350 | |
| (10+11+12) | 1.020.094.818 | ||||
| 14.Ticari Borçlar | - | - | - | - | - |
| 15.Finansal Yükümlülükler | 1.013.894.836 | 377.745 | 30.512.588 | ||
| 16a.Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 16b.Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 17.Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) |
1.013.894.836 | 377.745 | 30.512.588 | - | - |
| 18.Toplam Yükümlülükler(13+17) | 2.033.989.655 | 4.632.166 | 57.288.738 | 1.117.140 | 45.350 |
| 19.Bilanço Dışı Türev Araçların Net Varlık/ | |||||
| (Yükümlülük) pozisyonu(19a-19b) | - | - | - | - | - |
| 19a.Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı | - | - | - | - | - |
| 19b.Hedge Edilen Toplam Yükümlülük | - | - | - | - | |
| Tutarı | - | ||||
| 20.Net Yabancı Para Varlık/(Yükümlülük) Pozisyonu(9-18+19) |
(619.206.761) | 21.861.890 | (39.074.757) | (1.089.940) | (45.350) |
| 21.Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık/(Yükümlülük) Pozisyonu(UFRS 7.B23) (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) |
(359.696.322) | 7.414.668 | (17.901.211) | - | (45.350) |
| 22.Döviz Hedge'i için kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri |
- | - | - | - | - |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
Şirket, başlıca ABD Doları, EURO, cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır.
Aşağıdaki tablo Şirket'in ABD Doları, EURO kurlarındaki %10'luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10'luk oran, üst düzey yöneticilere Şirket içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin dönem sonundaki %10'luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Pozitif değer, kar/zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder.
| Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu | |||
|---|---|---|---|
| 31.12.2023 | |||
| Kar/Zarar | Özkaynaklar | ||
| Yabancı | Yabancı | Yabancı | |
| paranın değer | paranın değer | paranın değer | |
| kazanması | kaybetmesi | kazanması | |
| ABD Doları'nın TL karşısında % 10 değişmesi halinde: | |||
| 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü | 71.014.723 | (71.014.723) | - |
| 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) | - | - | - |
| 3- ABD Doları Net Etki (1+2) | 71.014.723 | (71.014.723) | - |
| Euro'nun TL karşısında % 10 değişmesi halinde: | |||
| 4- EUR net varlık/yükümlülüğü | (94.160.101) | 94.160.101 | - |
| 5- EUR riskinden korunan kısım (-) | - | - | - |
| 6- EUR Net Etki (4+5) | (94.160.101) | 94.160.101 | - |
| TOPLAM (3+6) | (23.145.378) | 23.145.378 | - |
| Diğer Döviz Kurunun TL karşısında % 10 değişmesi halinde: | |||
| 7- Diğer net varlık/yükümlülüğü | 49.560 | (49.560) | - |
| 8- Diğer riskinden korunan kısım (-) | - | - | - |
| 9- Diğer Net Etki (7+8) | 49.560 | (49.560) | - |
| TOPLAM (3+6+9) | (23.095.818) | 23.095.818 | - |
| Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu | |||
| 31.12.2022 | |||
| Kar/Zarar Yabancı |
Yabancı | Özkaynaklar Yabancı |
|
| paranın değer kazanması |
paranın değer kaybetmesi |
paranın değer kazanması |
|
| ABD Doları'nın TL karşısında % 10 değişmesi halinde: | |||
| 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü | 40.878.018 | (40.878.018) | - |
| 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) | - | ||
| 3- ABD Doları Net Etki (1+2) | 40.878.018 | (40.878.018) | - |
| Euro'nun TL karşısında % 10 değişmesi halinde: | |||
| 4- EUR net varlık/yükümlülüğü | (77.895.138) | 77.895.138 | - |
| 5- EUR riskinden korunan kısım (-) | - | ||
| 6- EUR Net Etki (4+5) | (77.895.138) | 77.895.138 | - |
| TOPLAM (3+6) | (37.017.120) | (37.017.120) | - |
| Diğer Döviz Kurunun TL karşısında % 10 değişmesi halinde: | |||
| 7- Diğer net varlık/yükümlülüğü | (562.269) | 562.269 | - |
| 8- Diğer riskinden korunan kısım (-) | - | ||
| 9- Diğer Net Etki (7+8) TOPLAM (3+6+9) |
(562.269) (37.579.390) |
562.269 37.579.390 |
- - |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 29. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
Piyasa faiz oranlarındaki değişmelerin finansal araçların gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanmalara yol açması, Şirket'in faiz oranı riskiyle başa çıkma gerekliliğini doğurur. Riskten korunma stratejileri, faiz oranı beklentisi ve tanımlı olan risk ile uyumlu olması için düzenli olarak değerlendirilmektedir. Böylece optimal riskten korunma stratejisinin oluşturulması, gerek bilançonun pozisyonunun gözden geçirilmesi gerekse faiz harcamalarının farklı faiz oranlarında kontrol altında tutulması amaçlanmaktadır.
31.12.2023 ve 31.12.2022 tarihleri itibariyle Grup'un faiz pozisyonu tablosu aşağıdaki gibi belirtilmiştir:
| Faiz Pozisyonu Tablosu | |||
|---|---|---|---|
| Cari Dönem | Önceki Dönem | ||
| Sabit faizli finansal araçlar | |||
| Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan varlıklar |
- | - | |
| Finansal varlıklar | Nakit ve Nakit Benzerleri | - | - |
| Finansal yükümlülükler | 1.291.059.209 | 1.384.967.867 | |
| EURO Krediler | - | 680.334.037 | 989.683.759 |
| USD Krediler | - | 10.162.483 | 32.967.658 |
| TL Krediler | - | 274.292.625 | 322.202.472 |
| Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri | - | 311.290.173 | 21.458.901 |
| Finansal Kiralama Borçları | - | 14.979.891 | 18.655.077 |
| Değişken faizli finansal araçlar | |||
| Finansal varlıklar | - | - | |
| Finansal yükümlülükler | - | - | |
| EURO Krediler | - | - | - |
| USD Krediler | - | - | - |
| TL Krediler | - | - | - |
| Çıkarılmış Bonolar | - | - | - |
Grubun finansal yükümlülükleri sabit faizli borçlanmalardan kaynaklanmaktadır. Şirketin finansal kuruluşlara (Banka, Finansal Kiralama ve Katılım Bankaları vb.) olan kısa ve uzun vadeli borçları 03.04.2019 tarihinde imzalanan protokol çerçevesinde yapılandırılarak değişken faizli finansal araçlar sabit faizli finansal araçlar sınıfına alınmıştır.
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.)
Şirket yönetimi, finansal araçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir.
| Gerçeğe uygun | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gerçeğe uygun değer farkı |
değer farkı diğer | |||||
| kar veya zararda | kapsamlı gelirde | İtfa edilmiş değerinden | ||||
| muhasebeleştirilen finansal | muhasebeleştirilen | gösterilen finansal | ||||
| 31.12.2023 | varlıklar | İtfa edilmiş maliyet | finansal varlıklar | yükümlülükler | Defter Değeri | Dipnot |
| Finansal varlıklar | ||||||
| Nakit ve nakit benzerleri | - | 37.355.130 | - | - | 37.355.130 | 4 |
| Ticari alacaklar | - | 721.013.693 | - | - | 721.013.693 | 7 |
| Diğer alacaklar | - | 81.095.681 | - | - | 81.095.681 | 8 |
| Finansal yatırımlar | 2.160.850 | - | - | - | 2.160.850 | 5 |
| Finansal yükümlülükler | ||||||
| Finansal borçlar | 1.291.059.209 | 1.291.059.209 | 6 | |||
| Ticari borçlar | 322.976.555 | 322.976.555 | 7 | |||
| Diğer Borçlar | 5.720.205 | 5.720.205 | 8 | |||
| Gerçeğe uygun | ||||||
| değer farkı diğer | ||||||
| Gerçeğe uygun zararda muhasebeleştirilen |
kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen |
İtfa edilmiş değerinden gösterilen finansal |
||||
| 31.12.2022 | finansal varlıklar | İtfa edilmiş maliyet | finansal varlıklar | yükümlülükler | Defter Değeri | Dipnot |
| Finansal varlıklar | ||||||
| Nakit ve nakit benzerleri | - | 78.700.936 | 78.700.936 | 4 | ||
| Ticari alacaklar | - | 875.588.369 | 875.588.369 | 7 | ||
| Diğer alacaklar | - | 11.744.032 | 11.744.032 | 8 | ||
| Finansal yatırımlar | 185.345 | 185.345 | 5 | |||
| Finansal yükümlülükler | ||||||
| Finansal borçlar | 1.384.967.867 | 1.384.967.867 | 6 | |||
| Ticari borçlar | 414.519.600 | 414.519.600 | 7 |
(Tüm tutarlar, Türk Lirasının ("TL") 31 Aralık 2023 tarihindeki satın alma gücü cinsinden gösterilmiştir.) 30. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı)
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.