Audit Report / Information • May 20, 2024
Audit Report / Information
Open in ViewerOpens in native device viewer
01 Ocak 2023 – 31 Aralık 2023 Hesap Dönemine ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu
İhlas Gayrimenkul Proje Geliştirme ve Ticaret Anonim Şirketi Genel Kurulu'na,
İhlas Gayrimenkul Proje Geliştirme ve Ticaret A.Ş. ("Şirket") ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte "Grup" olarak anılacaktır) 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.
Görüşümüze göre ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, Türkiye Muhasebe Standartlarına (TMS'lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.
Yaptığımız bağımsız denetim, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına (BDS'lere) uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar ("Etik Kurallar") ile finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Şirket'ten bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.
| Kilit denetim konuları | Konunun denetimde nasıl ele alındığı | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklarda değer düşüklüğü | Denetimimiz sırasında, söz konusu ticari alacaklarda değer düşüklüğü |
||||
| 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla finansal tablolarda 185.795.875 TL tutarında ticari alacak yer almaktadır. TFRS'ler kapsamında Grup'un ticari alacaklarında değer düşüklüğünün tespit edilmesi gerekmektedir. Ticari alacaklara ilişkin değer düşüklüğü grup yönetimi açısından önemli tahminler içermekte olup, ticari alacaklarda oluşabilecek ve/veya oluşmuş değer düşüklüklerine ilişkin ayrılan/ayrılacak karşılıkların yürürlükte bulunan muhasebe ilke ve standartlarında belirtilen gereklilikleri yerine getirmeme durumu, Grup için muhtemel bir risk oluşturmaktadır. Sonuç olarak, söz konusu ticari alacaklarda değer düşüklüğünün tespiti denetimimiz bakımından önemli bir konudur. Grup'un ticari alacaklarına ilişkin açıklamaları 2 ve 8 no.lu dipnotlarda yer almaktadır. |
ile ilgili aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: • Ticari alacaklara ilişkin sürecin anlaşılması, • Kontrollere ilişkin sürecin test edilmesi, • Müşteri bakiyelerinin yaşlandırması, yaşlandırmasının analitik olarak incelenmesi, • Kilit rasyoların değerlendirilmesi, • Hukuk müşavirlerinden devam eden alacak davalarıyla ilgili bilgi alınması ve geçmiş tahsilat kabiliyeti dikkate alınarak şüpheli kabul edilen müşteriler için kaydedilen karşılıkların Grup'un ihtiyatlılık politikasına uygunluğunun değerlendirilmesi, • Alacaklara ilişkin mutabakat temin edilmesi, • Örneklem yoluyla seçilmiş ticari alacakların yürürlükte bulunan muhasebe ilke ve standartlarına göre değer |
||||
| düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı, değer düşüklüğüne uğraması durumunda ise ilgili alacaklara ilişkin ayrılan karşılığın doğruluğunun değerlendirilmesi. • Finansal tablo notlarında yer alan açıklamaların incelenmesi ve bu notlarda yer verilen bilgilerin yeterliliğinin TFRS'ler açısından değerlendirilmesi. |
|||||
| Çalışmalarımızın neticesinde, ticari alacaklarda değer düşüklüğünün denetiminde önemli bir bulgumuz olmamıştır. |
| Kilit denetim konuları | Konunun denetimde nasıl ele alındığı | |||
|---|---|---|---|---|
| İnşaat stokları, avansları ve yükümlülükleri | Denetimimiz sırasında, söz konusu inşaat |
|||
| Grup'un finansal tablolarında stoklar kalemi içerisinde muhasebeleştirdiği inşaat stoklar, ticari borçlar kalemi içerisinde bu stokların teminine ilişkin yükümlülük tutarı ile inşaat projeleri için verilmiş ve alınmış avanslar yer almaktadır. İnşaat stokları, Grup tarafından satış amaçlı konut inşa etmek için edinilmiş arsalar ve bu arsalar üzerinde inşa edilecek konutların maliyetlerinden oluşmaktadır. Grup'un finansal tabloları açısından tutarsal olarak inşaat stokları, avansları ve yükümlülüklerinin önemli olması nedeniyle denetimimiz bakımından kilit denetim konusu olarak değerlendirilmektedir. Grup'un inşaat stokları ve yükümlülüklerine ilişkin açıklamaları 2, 8, 10 ve 18 no.lu dipnotlarda yer almaktadır. |
stokları, avansları ve yükümlülükleri ile ilgili aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: • İnşaat stoklarının, avanslarının ve ticari borçlarının muhasebeleştirilmesine ilişkin Grup yönetiminin uyguladığı muhasebe politikalarının TMS'ye ve ilgili mevzuata uygun olup olmadığının değerlendirilmesini, • Grup'un satınalma sürecinin anlaşılması ve satınalma sürecine ilişkin iç kontrollerin tasarımının ve etkinliğinin değerlendirilmesini, • Gerçekleştirilmiş işlemlerden örnek yoluyla seçim yapılarak işlem bazında inşaat stokları, avansları ve ticari borç tutarlarının uygun tutarda ve doğru dönemde muhasebeleştirilip muhasebeleştirilmediğinin değerlendirilmesini, • İnşaat stoklarının temini için yapılan sözleşmelerin tetkik edilmesini, örneklem yoluyla işleme konu olan belgelerinin temin edilip tetkik edilmesini ve de analitik olarak incelenmesini içermektedir. • Finansal tablo notlarında yer alan açıklamaların incelenmesi ve bu notlarda yer verilen bilgilerin yeterliliğinin TFRS'ler açısından değerlendirilmesi. Çalışmalarımızın neticesinde, inşaat stoklarının, avanslarının ve yükümlülüklerinin denetiminde önemli bir bulgumuz olmamıştır. |
|||
| Kilit denetim konuları | Konunun denetimde nasıl ele alındığı | |||
|---|---|---|---|---|
| Hasılatın muhasebeleştirilmesi 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla finansal tablolarda 455.151.147 TL tutarlarında hasılat yer almaktadır. Hasılatın finansal tablo içerisindeki tutarsal büyüklüğü, toplam hasılat tutarının ev aletleri, inşaat, madencilik faaliyetleri gibi değişken kanallardan elde edilmesi ve Grup operasyonlarının doğası gereği olarak hasılat tutarının çok sayıda işlem sonucu oluşması nedeniyle hasılatın muhasebeleştirilmesi hususu, denetimimiz bakımından önemli bir konudur. Grup'un hasılat kalemine ilişkin açıklamaları 2, 3 ve 22 no.lu dipnotlarda yer almaktadır. |
Denetimimiz sırasında, söz konusu hasılat ile ilgili aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: • Hasılatın muhasebeleştirilmesine ilişkin Grup yönetiminin uyguladığı muhasebe politikalarının TFRS'ye ve ilgili mevzuata uygun olup olmadığının değerlendirilmesini, • Grup'un hasılat sürecinin anlaşılması ve hasılat sürecine ilişkin iç kontrollerin tasarımının ve etkinliğinin değerlendirilmesini, • Dış teyitlerin temin edilmesini, • Gerçekleştirilmiş işlemlerden örnek yoluyla seçim yapılarak işlem bazında hasılat tutarının uygun tutarda ve doğru dönemde muhasebeleştirilip muhasebeleştirilmediğinin değerlendirilmesini, • Analitik olarak incelenmesini. Çalışmalarımızın neticesinde, hasılatın denetiminde önemli bir bulgumuz olmamıştır. |
| Kilit denetim konuları | Konunun denetimde nasıl ele alındığı | |||
|---|---|---|---|---|
| TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu |
Denetimimiz sırasında, söz konusu TMS 29 | |||
| Ekonomilerde Finansal Raporlama" |
"Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal | |||
| uygulaması | Raporlama" uygulaması ile ilgili aşağıdaki | |||
| denetim prosedürleri uygulanmıştır: | ||||
| TMS 29'un uygulanmasına yönelik |
||||
| açıklamalar Not 2'de yer almaktadır. Grup'un | • Yönetim tarafından tasarlanan ve |
|||
| 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait | uygulanan TMS 29 uygulamasına ilişkin | |||
| finansal tablolarında TMS 29 "Yüksek |
sürecin ve kontrollerin anlaşılması ve |
|||
| Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal |
değerlendirilmesini, | |||
| Raporlama" ("TMS 29") standardının |
• Yönetim tarafından yapılan parasal ve |
|||
| hükümleri uygulanmıştır. TMS 29 standardı, | parasal olmayan kalemler ayrımının TMS | |||
| finansal tabloların raporlama dönemi |
29'a uygun bir şekilde yapılıp |
|||
| sonundaki cari satın alım gücüne göre yeniden | yapılmadığının kontrol edilmesini, | |||
| düzenlenmesini gerektirmektedir. Bu nedenle, | • Parasal olmayan kalemlerin detay listeleri |
|||
| 2023 yılı içerisindeki işlemler ve dönem |
temin edilerek, işlem tarihlerinin ve |
|||
| sonundaki parasal olmayan kalemlere ilişkin | tutarlarının örneklem yöntemiyle test |
|||
| tutarlar, 31 Aralık 2023 bilanço tarihindeki | edilmesini, | |||
| Tüketici Fiyat Endeksini (TÜFE) yansıtacak | • Yönetimin kullandığı hesaplama |
|||
| şekilde yeniden düzenlenmiştir. | yöntemlerinin değerlendirilmesi ve her |
|||
| dönemde tutarlı bir şekilde kullanılıp |
||||
| TMS 29 uygulaması finansal tablolarda yaygın | kullanılmadığının kontrol edilmesini, | |||
| ve tutarsal olarak önemli etkiye sahip olması | • Hesaplamalarda kullanılan genel fiyat |
|||
| TMS 29'un uygulanmasında kullanılan |
endeksi oranlarının, Türkiye İstatistik |
|||
| verilerin doğru ve tam olmaması riski ve | Kurumu tarafından yayınlanan |
|||
| harcanan ek denetim çabası nedeniyle bu |
Türkiye'deki Tüketici Fiyat Endeksi'nden | |||
| husus, denetimimiz bakımından önemli bir | elde edilen katsayılar ile kontrol |
|||
| konudur. | edilmesini, | |||
| • Yeniden düzenlenen parasal olmayan |
||||
| Grup'un enflasyon muhasebesi uygulamasına |
kalemlerin, gelir tablosunun ve nakit akış | |||
| ilişkin açıklamaları 2 no.lu dipnotta yer |
tablosunun matematiksel doğruluğunun |
|||
| almaktadır. | test edilmesini, | |||
| • TMS 29'un uygulanmasının finansal |
||||
| tablolara ilişkin dipnotlarda yer alan |
||||
| açıklamalarının TMS'lere göre |
||||
| yeterliliğinin değerlendirilmesini |
||||
| içermektedir. | ||||
| Çalışmalarımızın neticesinde, TMS 29 |
||||
| "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" uygulaması denetiminde önemli |
||||
| bir bulgumuz olmamıştır. | ||||
Grup'un 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait finansal tablolarının tam kapsamlı denetimi başka bir bağımsız denetim şirketi tarafından gerçekleştirilmiş olup, söz konusu bağımsız denetim şirketi 09 Mart 2023 tarihli denetim raporunda olumlu görüş bildirmiştir.
Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TMS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.
Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.
Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.
Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:
Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu konsolide tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.
BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:
Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.
Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususları ve -varsa- ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.
Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 398'inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 20 Mayıs 2024 tarihinde Şirket'in Yönetim Kurulu'na sunulmuştur.
TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, Şirket'in 1 Ocak - 31 Aralık 2023 hesap döneminde defter tutma düzeninin, TTK ile Şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.
TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.
Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Rafet KALKAN'dır.
İstanbul, 20 Mayıs 2024
Kaizen Bağımsız Denetim A.Ş.
Rafet KALKAN, YMM Sorumlu Denetçi
| İÇİNDEKİLER | Sayfa No. |
|---|---|
| Konsolide Finansal Durum Tabloları | 1-3 |
| Konsolide Kapsamlı Gelir Tabloları | 4-5 |
| Konsolide Özkaynak Değişim Tabloları | 6 |
| Konsolide Nakit Akış Tabloları | 7-8 |
| Konsolide Finansal Tablolara Ait Açıklayıcı Notlar | |
| Not 1 - Grup'un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu 9 |
|
| Not 2 - Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar10 |
|
| Not 3 - Faaliyet Bölümlerine Göre Raporlama36 |
|
| Not 4 - Türev Araçlar 36 |
|
| Not 5 - Diğer İşletmelerdeki Paylar36 |
|
| Not 6 - Nakit ve Nakit Benzerleri37 |
|
| Not 7 - Finansal Yatırımlar ve Borçlar37 |
|
| Not 8 - Ticari Alacak ve Borçlar 41 |
|
| Not 9 - Diğer Alacak ve Borçlar43 |
|
| Not 10 - Stoklar 45 |
|
| Not 11 - Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar46 |
|
| Not 12 - Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 48 |
|
| Not 13 - Maddi Duran Varlıklar50 |
|
| Not 14 - Şerefiye 52 |
|
| Not 15 - Maddi Olmayan Duran Varlıklar 52 |
|
| Not 16 - Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler ve Taahhütler53 |
|
| Not 17 - Çalışanlara Sağlanan Faydalar ve Çalışanlara Sağlanan Fayda Kapsamında Borçlar |
55 |
| Not 18 - Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler58 |
|
| Not 19 - Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar 58 |
|
| Not 20 - Diğer Varlık ve Yükümlülükler 59 |
|
| Not 21 - Özkaynaklar 59 |
|
| Not 22 - Hasılat ve Satışların Maliyeti 62 |
|
| Not 23 - Faaliyet Giderleri 63 |
|
| Not 24 - Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler 64 |
|
| Not 25 - Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler65 |
|
| Not 26 - Finansman Gelirleri65 |
|
| Not 27 - Finansman Giderleri66 |
|
| Not 28 - Vergi Varlık ve Yükümlülükleri 66 |
|
| Not 29 - Pay Başına Kazanç 69 |
|
| Not 30 - İlişkili Taraf Açıklamaları70 |
|
| Not 31 - Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi 74 |
|
| Not 32 - Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma |
|
| Muhasebesi Çerçevesinde Açıklamalar) 82 |
|
| Not 33 - Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar 83 |
|
| Not 34 - Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen ya da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gereken Diğer Hususlar |
83 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| Notlar | 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
| VARLIKLAR | |||
| Dönen Varlıklar | 1.567.379.211 | 2.051.199.140 | |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 6 | 64.153.241 | 287.372.132 |
| Finansal Yatırımlar | 7 | 149.894 | 104.179.033 |
| Ticari Alacaklar | 184.102.070 | 472.525.739 | |
| İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar | 8-30 | 23.728.787 | 10.590.225 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar | 8 | 160.373.283 | 461.935.514 |
| Diğer Alacaklar | 107.509.792 | 188.919.908 | |
| İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar | 9-30 | 48.497.795 | 103.457.499 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 9 | 59.011.997 | 85.462.409 |
| Türev Araçlar | 4 | - | 39.144.229 |
| Stoklar | 10 | 827.871.787 | 378.712.399 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 18 | 310.946.366 | 449.409.906 |
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar | 19 | 1.143.769 | 938.885 |
| Diğer Dönen Varlıklar | 20 | 71.502.292 | 129.996.909 |
| Duran Varlıklar | 349.939.748 | 548.630.551 | |
| Finansal Yatırımlar | 7 | 13.109 | 186.993.366 |
| Ticari Alacaklar | 1.693.805 | 20.467.013 | |
| İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar | - | - | |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar | 8 | 1.693.805 | 20.467.013 |
| Diğer Alacaklar | 814.381 | 642.097 | |
| İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar | - | - | |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 9 | 814.381 | 642.097 |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar | 11 | 34.492 | 34.492 |
| Kullanım Hakkı Varlıkları | 13 | 50.042.298 | 45.521.116 |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 12 | 174.551.840 | 180.596.423 |
| Maddi Duran Varlıklar | 13 | 11.709.385 | 7.508.299 |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 14-15 | 39.360.899 | 42.656.976 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 18 | - | - |
| Ertelenmiş Vergi Varlığı | 28 | 71.719.539 | 64.210.769 |
| Diğer Duran Varlıklar | - | - | |
| Toplam Varlıklar | 1.917.318.959 | 2.599.829.691 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| Notlar | 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 | |
| KAYNAKLAR | |||
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 299.975.834 | 383.216.245 | |
| Kısa Vadeli Borçlanmalar | 7 | 3.215.557 | 2.720.451 |
| Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları | 7 | - | 31.077.715 |
| Ticari Borçlar | 32.309.698 | 48.856.913 | |
| İlişkili Taraflara Ticari Borçlar | 8-30 | 7.071.239 | 21.854.632 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar | 8 | 25.238.459 | 27.002.281 |
| Çalışanlara Sağlanan Fayda Kapsamında Borçlar | 17 | 7.059.873 | 8.588.875 |
| Diğer Borçlar | 51.176.288 | 83.774.138 | |
| İlişkili Taraflara Diğer Borçlar | 9-30 | 49.448.358 | 81.159.747 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar | 9 | 1.727.930 | 2.614.391 |
| Ertelenmiş Gelirler | 18 | 172.332.158 | 168.809.398 |
| Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü | 28 | 17.963.387 | 16.009.350 |
| Kısa Vadeli Karşılıklar | 6.878.624 | 8.949.207 | |
| Çalışanlara Sağl. Faydalara İlişkin Kısa Vadeli | |||
| Karşılıklar | 17 | 1.052.684 | 888.064 |
| Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar | 16 | 5.825.940 | 8.061.143 |
| Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler | 20 | 9.040.249 | 14.430.198 |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 713.139.887 | 137.310.205 | |
| Uzun Vadeli Borçlanmalar | 7 | 16.871.524 | 30.081.646 |
| Ticari Borçlar | 573.110.315 | - | |
| İlişkili Taraflara Ticari Borçlar | - | - | |
| İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar | 8 | 573.110.315 | - |
| Ertelenmiş Gelirler | 18 | - | 9.441.355 |
| Uzun Vadeli Karşılıklar | 28.003.980 | 28.360.788 | |
| Çalışanlara Sağl. Faydalara İlişkin Uzun Vadeli | |||
| Karşılıklar | 17 | 28.003.980 | 28.196.015 |
| Diğer Uzun Vadeli Karşılıklar | 16 | - | 164.773 |
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Borçlar | 19 | - | - |
| Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü | 28 | 95.154.068 | 69.426.416 |
| Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler | - | - |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| Notlar | 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 | |
| Özkaynaklar | 904.203.238 | 2.079.303.241 | |
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 901.946.386 | 2.069.178.261 | |
| Ödenmiş Sermaye | 21 | 1.000.000.000 | 1.000.000.000 |
| Sermaye Düzeltmesi Farkları | 21 | 5.481.991.966 | 5.481.991.966 |
| Paylara İlişkin Primler/İskontolar | 21 | 6.290.387 | 6.290.387 |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş | |||
| Diğer | |||
| Kapsamlı Gelirler veya Giderler | (11.414.520) | (5.793.773) | |
| Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme | |||
| Artışları/Azalışları | 21 | 2.370.825 | 56.050 |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm | |||
| Kazançları/ Kayıpları | 21 | (13.785.345) | (5.849.823) |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş | |||
| Diğer | |||
| Kapsamlı Gelirler veya Giderler | - | 364.572 | |
| Riskten Korunma Kazanç/Kayıpları | 21 | - | 364.572 |
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | 21 | 36.688.458 | 31.118.533 |
| Geçmiş Yıllar Kar/Zararları | (4.450.363.349) | (3.355.516.090) | |
| Net Dönem Karı/Zararı | 29 | (1.161.246.556) | (1.089.277.334) |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 21 | 2.256.852 | 10.124.980 |
| Toplam Kaynaklar | 1.917.318.959 | 2.599.829.691 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| Notlar | 01 Ocak 31 Aralık 2023 |
01 Ocak 31 Aralık 2022 |
|
| Hasılat | 22 | 455.151.147 | 1.146.753.832 |
| Satışların Maliyeti (-) | 22 | (333.867.609) | (1.507.933.176) |
| Brüt Kar/(Zarar) | 121.283.538 | (361.179.344) | |
| Pazarlama Giderleri (-) | 23 | (45.282.543) | (115.971.115) |
| Genel Yönetim Giderleri (-) | 23 | (392.218.864) | (245.459.174) |
| Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) | - | - | |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 24 | 142.502.182 | 176.617.210 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) | 24 | (63.327.634) | (73.090.825) |
| Esas Faaliyet Karı/(Zararı) | (237.043.321) | (619.083.248) | |
| Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler | 25 | 3.370.775 | 57.234.483 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) | 25 | (136.483.531) | (61.956.780) |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların | |||
| Kar/Zararlarındaki Paylar | 11 | - | - |
| Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Karı/(Zararı) | (370.156.077) | (623.805.545) | |
| Finansman Gelirleri | 26 | 98.208.457 | 108.120.104 |
| Finansman Giderleri (-) | 27 | (19.870.500) | (19.460.898) |
| Net Parasal Pozisyon Karı/(Zararı) | (830.757.010) | (481.403.914) | |
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Karı/(Zararı) | (1.122.575.130) | (1.016.550.253) | |
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/(Gideri) Dönem Vergi Gelir/(Gideri) |
28 | (46.504.115) (25.152.094) |
(116.765.419) (22.877.531) |
| Ertelenmiş Vergi Gelir/(Gideri) | 28 | (21.352.021) | (93.887.888) |
| Sürdürülen Faaliyetler Dönem Karı/(Zararı) | 29 | (1.169.079.245) | (1.133.315.672) |
| Durdurulan Faaliyetler | |||
| Durdurulan Faaliyetler Vergi Sonrası Dönem Karı/(Zararı) | - | - | |
| Dönem Karı/(Zararı) | (1.169.079.245) | (1.133.315.672) | |
| Dönem Kar/Zararının Dağılımı | |||
| Ana Ortaklık Payları | 29 | (1.161.246.556) | (1.089.277.334) |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 29 | (7.832.689) | (44.038.338) |
| Pay Başına Kazanç | 29 | (1,1691) | (1,1333) |
| Sürdürülen Faaliyetlerden Pay Başına Kazanç | 29 | (1,1691) | (1,1333) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| Notlar | 01 Ocak 31 Aralık 2023 |
01 Ocak 31 Aralık 2022 |
|
| Dönem Kârı/Zararı | 29 | (1.169.079.245) | (1.133.315.672) |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | |||
| Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme | |||
| Artışları/Azalışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm |
2.855.662 | 62.276 | |
| Kazançları/Kayıpları | (11.536.089) | (7.349.231) | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer | |||
| Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler | - | - | |
| Dönem Vergi Gideri/Geliri | |||
| Ertelenmiş Vergi Gideri/Geliri | 29 | 3.024.241 | 1.463.619 |
| Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar | |||
| Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları/Kayıpları | (364.572) | 364.572 | |
| Diğer Kapsamlı Gelir (Vergi Sonrası) | (6.020.758) | (5.458.764) | |
| Toplam Kapsamlı Gelir | (1.175.100.003) | (1.138.774.436) | |
| Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı: | |||
| Ana Ortaklık Payları | (1.167.231.875) | (1.094.706.535) | |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | (7.868.128) | (44.067.901) | |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Kar veya Zararda Yeniden Diğer Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler |
Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılac ak Birikmiş Kapsamlı Gelirler veya Giderler |
Birikmiş Kar/Zarar | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Notlar | Ödenmiş Sermaye |
Sermaye Düzeltmesi Farkları |
Paylara İlişkin Primler / İskontolar |
Maddi duran varlık değer artışları |
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları /kayıpları |
Riskten korunma kazanç /kayıpları |
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler |
Net Dönem Karı/(Zararı) |
Geçmiş Yıllar Kar / Zararları |
Ana Ortaklığa ait Özkaynaklar |
Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
Özkaynaklar | |
| 1 Ocak 2022 | 1.000.000.000 | 5.481.991.968 | 6.290.387 | - | - | - | 24.493.572 | - | (3.348.891.129) | 3.163.884.796 | 54.192.881 | 3.218.077.677 | |
| Transferler | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | |
| Diğer değişiklikler nedeni ile artış (azalış) | - | - | - | - | - | - | 6.624.961 | - | (6.624.961) | - | - | - | |
| Toplam kapsamlı gelir | 29 | - | - | - | 56.050 | (5.849.823) | 364.572 | - | (1.089.277.334) | - | (1.094.706.535) | (44.067.901) | (1.138.774.436) |
| 31 Aralık 2022 | 1.000.000.000 | 5.481.991.968 | 6.290.387 | 56.050 | (5.849.823) | 364.572 | 31.118.533 | (1.089.277.334) | (3.355.516.090) | 2.069.178.261 | 10.124.980 | 2.079.303.241 | |
| 1 Ocak 2023 Transferler |
1.000.000.000 - |
5.481.991.968 - |
6.290.387 - |
56.050 - |
(5.849.823) - |
364.572 - |
31.118.533 - |
(1.089.277.334) 1.089.277.334 |
(3.355.516.090) (1.089.277.334) |
2.069.178.261 - |
10.124.980 - |
2.079.303.241 - |
|
| Diğer değişiklikler nedeni ile artış (azalış) | - | - | - | - | - | - | 5.569.925 | - | (5.569.925) | - | - | - | |
| Toplam kapsamlı gelir | 29 | - | - | - | 2.314.775 | (7.935.522) | (364.572) | - | (1.161.246.556) | - | (1.167.231.875) | (7.868.128) | (1.175.100.003) |
| 31 Aralık 2023 | 1.000.000.000 | 5.481.991.968 | 6.290.387 | 2.370.825 | (13.785.345) | - | 36.688.458 | (1.161.246.556) | (4.450.363.349) | 901.946.386 | 2.256.852 | 904.203.238 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| Notlar | 01 Ocak 31 Aralık 2023 |
01 Ocak- 31 Aralık 2022 |
|
| İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları | |||
| Dönem karı / zararı | 29 | (1.169.079.245) | (1.133.315.672) |
| Dönem net karı / zararı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler | |||
| Amortisman ve itfa giderleri ile ilgili düzeltmeler | 13-15 | 9.619.237 | 12.741.662 |
| Stok değer düşüklüğü (iptali) ile ilgili düzeltmeler | 4.723.173 | 2.295.155 | |
| Alacaklarda değer düşüklüğü / iptali ile ilgili düzeltmeler Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar / iptali ile ilgili |
8 | 22.107.369 | 58.234.461 |
| düzeltmeler | 5.164.888 | 5.807.530 | |
| Dava ve/veya ceza karşılıkları / iptali ile ilgili düzeltmeler | 16 | (2.399.976) | (17.996.192) |
| Faiz gelirleri ile ilgili düzeltmeler | 26 | (47.382.116) | (74.423.867) |
| Faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler | 27 | 17.777.687 | 16.163.960 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer kayıpları | |||
| (kazançları) ile ilgili düzeltmeler | 6.044.582 | (23.394.565) | |
| Finansal varlıkların gerçeğe uygun değer kayıpları (kazançları) ile ilgili | |||
| düzeltmeler | 11.775 | 54.263.449 | |
| Türev finansal araçların gerçeğe uygun değer kayıpları (kazançları) ile | |||
| ilgili düzeltmeler | (473.471) | 473.471 | |
| Vergi gideri / geliri ile ilgili düzeltmeler | 28 | 46.504.115 | 116.765.419 |
| Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıplar | |||
| (kazançlar) ile ilgili düzeltmeler | 25 | (548.146) | - |
| Kar / zarar mutabakatı ile ilgili diğer düzeltmeler (parasal pozisyon | |||
| kazanç kayıp düzeltmeleri dahil) | (11.343.823) | (79.990.295) | |
| İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler | |||
| Finansal yatırımlardaki artış / azalış | 7 | 290.997.621 | (233.074.228) |
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklardaki azalış (artış) | 298.228.070 | 731.896.630 | |
| İlişkili taraflardan ticari alacaklardaki azalış (artış) | (13.138.562) | 10.384.454 | |
| İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklardaki artış / azalışla ilgili | |||
| düzeltmeler | 26.278.128 | 40.671.490 | |
| İlişkili taraflardan diğer alacaklardaki artış / azalışla ilgili düzeltmeler Türev varlıklardaki azalışla (artış) ilgili düzeltmeler |
54.959.704 39.144.229 |
109.945.616 (39.144.229) |
|
| Stoklardaki artış / azalışla ilgili düzeltmeler | (453.882.561) | 1.104.557.774 | |
| Faaliyetlerle ilgili diğer varlıklardaki azalış (artış) | 58.289.733 | 112.254.271 | |
| Peşin ödenmiş giderlerdeki artış / azalışla ilgili düzeltmeler | 138.463.540 | 126.127.564 | |
| İlişkili olmayan taraflara ticari borçlardaki artış (azalış) | 571.346.493 | (57.969.649) | |
| İlişkili taraflara ticari borçlardaki artış (azalış) | (14.783.393) | (13.401.377) | |
| İlişkili olmayan taraflara faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış | |||
| (azalış) | (886.461) | (22.139.368) | |
| İlişkili taraflara faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış (azalış) | (31.711.389) | 49.149.503 | |
| Ertelenmiş gelirlerdeki artış / azalışla ilgili düzeltmeler | (5.918.595) | (1.003.960.576) | |
| Faaliyetlerle ilgili diğer yükümlülüklerdeki artış (azalış) | (7.074.612) | (2.165.411) | |
| Vergi İadeleri (Ödemeleri) | 28 | (23.198.057) | (17.227.317) |
| Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar kapsamında yapılan | |||
| ödemeler | 17 | (6.577.536) | (2.658.824) |
| İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit akışları (A) | (198.737.599) | (169.129.161) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmemiş |
||
|---|---|---|---|
| Notlar | 01 Ocak 31 Aralık 2023 |
01 Ocak- 31 Aralık 2022 |
|
| Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları | |||
| Maddi olmayan duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları | 13 | - | (53.632) |
| Maddi duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları | (4.132.033) | (2.219.287) | |
| Maddi duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri | 607.381 | 1.089.184 | |
| Yatırım faaliyetlerinden sağlanan net nakit akışları (B) | (3.524.652) | (1.183.735) | |
| Finansman faaliyetlerinden nakit akışları | |||
| Alınan faiz Ödenen faiz |
46.606.081 (13.622.805) |
71.881.743 (33.724.314) |
|
| Kira sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit | |||
| çıkışları | (7.041.630) | (6.687.132) | |
| Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları | (46.898.286) | (91.121.952) | |
| Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit akışları (C) | (20.956.640) | (59.651.655) | |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış / azalış | |||
| (D=A+B+C) | (223.218.891) | (229.964.551) | |
| Dönem başı nakit ve nakit benzerleri (E) | 287.372.132 | 517.336.683 | |
| Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri (F=D+E) | 64.153.241 | 287.372.132 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
14 Nisan 2017 tarihli Genel Kurul kararı çerçevesinde Şirket, ünvanını İhlas Gayrimenkul Proje Geliştirme ve Ticaret A.Ş. olarak değiştirerek, şirketin faaliyet konusu madencilik faaliyetlerinin yanında, inşaat ve pazarlama ile enerji sektörlerini kapsayacak şekilde geliştirilmiştir.
Şirket'in merkez adresi Merkez Mahallesi, 29 Ekim Caddesi, İhlas Plaza, No: 11 A/11 Yenibosna - Bahçelievler / İstanbul'dur.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un çalışan sayısı 216'dır (31 Aralık 2022: 199).
Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ortaklık yapısı şöyledir;
| Pay Oranı | Pay Tutarı | Pay Oranı | Pay Tutarı | |
|---|---|---|---|---|
| Adı/Ünvanı | % | TL | % | TL |
| İhlas Ev Aletleri İmalat | ||||
| Sanayi ve Tic. A.Ş. | 3,87 | 38.665.314 | 3,87 | 38.665.314 |
| İhlas Holding A.Ş. | 21,07 | 210.732.103 | 21,07 | 210.732.103 |
| Ahmet Mücahid Ören | 0,07 | 716.628 | 0,07 | 716.628 |
| Halka açık kısım | 74,99 | 749.885.955 | 74,99 | 749.885.955 |
| 100,00 | 1.000.000.000 | 100,00 | 1.000.000.000 | |
| Sermaye düzeltmesi | ||||
| farkları | 5.481.991.968 | 5.481.991.968 | ||
| 6.481.991.968 | 6.481.991.968 |
Şirket'in kayıtlı sermaye tavanı 1 milyar TL'dir.
Şirket'in dolaylı ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Adı | Pay Oranı % |
Pay Tutarı TL |
Pay Oranı % |
Pay Tutarı TL |
| Ahmet Mücahid Ören | 2,94 | 29.361.181 | 2,94 | 29.428.912 |
| Halka açık kısım | 96,39 | 963.883.338 | 95,52 | 955.165.204 |
| Diğer | 0,67 | 6.755.481 | 1,54 | 15.405.884 |
| 100,00 | 1.000.000.000 | 100,00 | 1.000.000.000 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını Türkiye'de geçerli olan ticari mevzuat, mali mevzuat ve Maliye Bakanlığı'nca yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı gereklerine göre Türk Lirası (TL) olarak tutmaktadır. Finansal tablolar Grup'un yasal kayıtlarına dayandırılmış olup, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ("TMS/TFRS") ile bunlara ilişkin ek ve yorumlara uygun hale getirilmesi için düzeltme ve sınıflandırmalara tabi tutulmuştur.
Şirket, finansal tablolar ve dipnotları, SPK tarafından uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dâhil edilerek sunmuştur.
TMS 24 "İlişkili Tarafların Açıklamaları Standardı"; hissedarlık, sözleşmeye dayalı haklar, aile ilişkisi veya benzeri yollarla karşı tarafı doğrudan ya da dolaylı bir şekilde kontrol edebilen veya önemli derecede etkileyebilen kuruluşlar, ilişkili kuruluş olarak tanımlar. İlişkili kuruluşlara aynı zamanda sermayedarlar ve Grup yönetimi de dahildir. İlişkili kuruluş işlemleri, kaynakların ve yükümlülüklerin ilişkili kuruluşlar arasında bedelli veya bedelsiz olarak transfer edilmesini içermektedir.
Bu finansal tablolar açısından Grup'un ortakları ve Grup ile dolaylı sermaye ilişkisinde olan grup şirketleri, yönetim kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticiler ile diğer kilit yönetici personeller "ilişkili taraflar" olarak tanımlanmaktadır. Kilit yönetici personel, Grup'un, (idari ya da diğer) herhangi bir yöneticisi de dahil olmak üzere, faaliyetlerini planlama, yönetme ve kontrol etme yetki ve sorumluluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olan kişileri kapsamaktadır.
Olağan faaliyetler nedeniyle ilişkili taraflarla yapılan işlemler genel olarak piyasa koşullarına uygun fiyatlarla gerçekleştirilmiştir. Grup'un doğrudan veya dolaylı olarak ilişki içinde olduğu şirketlerle olan bakiyeleri ve onlarla yaptığı her türlü işlemler Not 30'da sunulmuştur.
Konsolide finansal tablolar, ana ortaklık İhlas Gayrimenkul Proje Geliştirme ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren konsolide finansal tablolarını içermektedir.
Bağlı ortaklıklar, kontrolün Grup'a transfer olduğu tarihten itibaren konsolide edilmekte ve kontrolün Grup'tan çıktığı tarihte konsolide edilen bağlı ortaklıklar arasından çıkarılmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un konsolide finansal tablolarında, Şirket'in ya doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan hisselerle ilgili oy kullanma hakkının %50'den fazlasını kullanma yetkisi yoluyla; veya oy kullanma hakkının %50'den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte ortaklık yapısı nedeniyle kontrol gücüne sahip olduğu ve/veya yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı, bu getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkanına sahip olduğu durumda, yatırım yaptığı işletmeyi kontrol etme yetkisine ve gücüne sahip olduğu şirketler, bağlı ortaklık olarak değerlendirilir.
Bağlı ortaklıklar tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş, dolayısıyla kayıtlı bağlı ortaklık değerleri, ilgili özkaynakları karşılığında netleştirilmiştir. Bağlı ortaklıkların ana ortaklık dışı hak sahiplerine atfedilen özkaynaklar ve net dönem karları, konsolide finansal durum tablosu (bilanço) ve konsolide kapsamlı gelir tablosunda kontrol gücü olmayan paylar olarak gösterilmektedir.
Grup, kontrol gücü olmayan paylar ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait payların alış ve satış işlemlerini ana ortağın genişlemesi metodunun kullanılması olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, ana ortaklık dışından ilave hisse alış ve satış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynak içinde muhasebeleştirilir. Diğer bir ifadeyle bir ana ortaklığın bağlı ortaklığındaki sahiplik oranı değişmesine karşın kontrol kaybı olmaması durumunda meydana gelen değişimler özkaynak işlemleri olarak muhasebeleştirilir.
Grup şirketleri arasındaki bakiyeler ve işlemler, şirketler arası karlar ile gerçekleşmemiş karlar ve zararlar dahil olmak üzere elimine edilmiştir. Konsolide finansal tablolar benzer durumlardaki işlemler ve olaylar için uygulanan benzer muhasebe prensipleri kullanılarak hazırlanmıştır.
Grup'un konsolideye dahil edilen bağlı ortaklığı İhlas Madencilik Enerji ve Ticaret A.Ş.'nin ("İhlas Maden") faaliyet konusu, maden, kimya ve enerji işleriyle iştigal etmektedir. Söz konusu bağlı ortaklık İstanbul Ticaret Siciline kayıtlı olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
Grup'un konsolideye dahil edilen bağlı ortaklığı İhlas Marmara Evleri Ortak Girişimi ("Marmara Evleri") inşaat faaliyetinde bulunmak üzere kurulmuş olup, Kiler Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.'nin maliki ve hak sahibi olduğu, İstanbul ili Beylikdüzü ilçesi, Yakuplu mevkiinde kayıtlı ilgili arsalar üzerinde, konut ve işyeri inşa edip, satış ve pazarlamasıyla iştigal etmektedir.
Grup'un konsolideye dahil edilen bağlı ortaklığı Kuzuluk Kaplıca İnşaat Turizm Sağlık ve Petrol Ürünleri Tic.A.Ş. ("Kuzuluk"), kaplıca turizm sağlık işletmeciliği ve ticareti ile iştigal etmektedir.
Grup'un konsolideye dahil edilen bağlı ortaklığı İhlas Yapı Turizm ve Sağlık A.Ş.'nin ("İhlas Yapı") faaliyet konusu bilumum inşaat, tesisat ve taahhüt işleri ile turizm ve sağlık yatırımları yapmak, satmak ve işletmek yazılı olmakla beraber fiilen inşaat işiyle ile iştigal etmektedir.
Grup'un konsolideye dahil edilen bağlı ortaklığı Armutlu Tatil ve Turizm İşletmeleri A.Ş. ("Armutlu"), her türlü kaplıca termal turizm işletmeciliği ile iştigal etmekte olup İhlas Armutlu Devremülk Tatil Köyü'nün işletmeciliğini yapmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un konsolideye dahil edilen bağlı ortaklığı İhlas İnşaat Proje Taahhüt Turizm ve Tic. A.Ş.'nin ("İnşaat Proje"), faaliyet konusu turizm yatırımları ve işletmeciliği, emlak alım satım, inşaat projeleri yazılı olmakla beraber fiilen inşaat işiyle ile iştigal etmektedir.
Aşağıdaki tabloda bilanço tarihi itibarıyla konsolidasyona dahil edilmiş bağlı ortaklıkları ve etkin ortaklık oranları gösterilmiştir:
| Bağlı ortaklıklar | Etkin Pay |
|---|---|
| % | |
| İhlas Maden | 81,71 |
| Kuzuluk | 98,57 |
| İhlas Yapı | 99,98 |
| Armutlu | 100,00 |
| Marmara Evleri | 84,98 |
| İnşaat Proje | 99,90 |
Konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar:
| Etkin Pay % |
|
|---|---|
| İhlas Mining Ltd. Şti. (İhlas Mining) | 90 |
Grup, önemli bir etkiye sahip olmayan ve konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen, teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve makul değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen bağlı ortaklığını TRFS 9 gereği GUD farkı kar/zarara yansıtılarak ölçülen finansal varlık olarak sınıflandırmış ve bu standart gereği muhasebeleştirmiştir.
Kontrol kaybıyla sonuçlanmayan kontrol gücü olmayan paylarla yapılan işlemler özkaynak olarak muhasebeleştirilir. Bu işlemler, hissedarların hissedarlarla yaptığı işlemlerdir. Bağlı ortaklığın edinilen varlıklarının net defter değeri ile bu varlıkları edinmek için ödenen bedelin gerçeğe uygun değeri arasındaki fark özkaynakta muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylarla satış sonucu oluşan kar veya zarar özkaynakların altında gösterilir.
(c) Bağlı ortaklıkların elden çıkartılması
Grup'un bağlı ortaklık üzerinde kontrolünün kaybolması durumunda, Grup'un bağlı ortaklık üzerindeki payları kontrolün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değeri ile ölçülür ve defter değeri ile arasındaki fark, kapsamlı gelir tablosunda kar veya zarar olarak kaydedilir.
Gerçeğe uygun değer, iştirak, müşterek kontrole sahip ortaklık ve finansal varlıklarda sahip olunan payların sonradan muhasebesinin yapılabilmesi amacıyla ilk alım değeridir. Buna ek olarak, bu şirketle ilgili daha önce diğer kapsamlı gelir olarak tanınan tutarlar ilgili varlık ya da yükümlülükler grup tarafından elden çıkarılmış gibi muhasebeleştirilir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Doğrudan ya da dolaylı olarak yatırım yapılan işletmenin oy hakkının % 20 ile %50 arasındaki oy hakkını elinde tutulması durumunda, aksi açıkça ortaya konulamadığı sürece, söz konusu işlemde önemli etki bulunduğu kabul edilir ve yatırım yapılan işletme iştirak olarak değerlendirilir.
İştiraklerdeki yatırımların muhasebeleştirilmesinde özkaynak yöntemi uygulanır. Özkaynak yöntemine göre, iştirak yatırımı başlangıçta elde etme maliyeti ile kaydedilir. İktisap tarihinden sonra ise, yatırımcının yatırım yapılan işletmenin kar ya da zararındaki payı finansal tablolara yansıtılmak üzere yatırımın defter değeri artırılır ya da azaltılır. Yatırımcının yatırım yapılan işletmenin kar ya da zararından alacağı pay, yatırımcının kar ya da zararı olarak muhasebeleştirilir. Ayrıca iştirak ile ilgili şerefiye, iştirak yatırımının defter değerine dahil edilir.
| İştirakler | Etkin Pay % |
|---|---|
| Finansal Danışmanlık | 32,75 |
| Commodity (*) | 36,55 |
| (*) Pazarlama Yapı Ort. Gir. |
5,00 |
(*) Yatırım yapılan işletmenin yönetim kurulu ya da eşdeğer idari organında temsil edilme ve yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi nedeniyle iştirak olarak değerlendirilmektedir.
Grup'un konsolideye dahil edilen iştiraklerinden İhlas Pazarlama A.Ş. - İhlas Yapı Turizm ve Sağlık A.Ş. Adi Ortaklığı ("Pazarlama Yapı Ort. Gir."), İstanbul İli, Büyükçekmece İlçesi Güzelce Mahallesi 498 Ada 1 Parsel'de kayıtlı 92.293 metrekarelik arsa üzerinde proje geliştirme üzere, söz konusu arsanın sahipleri ile hasılat paylaşımı ve kat karşılığı inşaat yapılması için İhlas Pazarlama A.Ş. - İhlas Yapı Turizm ve Sağlık A.Ş. Adi Ortaklığı ile anlaşılmıştır. Firma söz konusu arsa üzerinde "arsa satış karşılığı gelir paylaşımı" işini adi ortaklık olarak müştereken ikmal etmek için kurulmuştur.
Grup'un konsolideye dahil edilen iştiraklerinden İhlas ChinaSilkRoadGroup Finansal Danışmanlık A.Ş. Sermaye Piyasası Kanunu'nda tanımlanan yatırım danışmanlığı ve halka arz aracılığı ve danışmanlığı kapsamında olmamak kaydı ile münhasıran kanun ve diğer mevzuat ve düzenlemeler ile belirlenmiş usul ve esaslar çerçevesinde ulusal ve uluslararası alanda finansal yatırım, enerji, stratejik ve yönetim danışmanlığı hizmetlerinde bulunmaktır.
Grup'un konsolideye dahil edilen diğer iştiraklerinden İhlas ChinaSilkRoadGroup Commodity Dış Tic. A.Ş. ("Commodity") yeraltı ve yerüstü maden ve tabii kaynakları çıkarmak, maden arama ve işletme ruhsatı almak ve işletme hakkı talep etmek, tarım ürünleri de dahil her türlü emtianın nakliyat ve lojistiğini gerçekleştirmek konularında hizmet vermek amacıyla kurulmuştur.
Finansal durum ve performans eğilimlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup'un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Finansal tabloların kalemlerinin gösterimi veya sınıflandırılması değiştiğinde karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tabloları da buna uygun olarak yeniden sınıflandırılır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklama gereğince, 31 Aralık 2023 tarihinden itibaren konsolide finansal tabloların TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardı hükümlerine göre enflasyon muhasebesi uygulanmaya başlanmıştır.
Grup, 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla konsolide finansal tabloları, TMS 29 gereğince bilanço tarihindeki satın alma gücü esasına göre sunmuştur. Yapılan düzeltme ve taşımalardan doğan farklar "Net Parasal Pozisyon Kazanç/Kayıp" hesabında raporlanmıştır. Grup tarafından yapılan düzeltmelere ilişkin politikalar aşağıda belirtilmiştir:
Finansal tablolar ve dipnotlar, KGK'nın 20 Ocak 2022 tarihli duyurusuna istinaden Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kullanılarak düzeltilmiştir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, finansal tabloların düzeltilmesinde kullanılan endeksler ve düzeltme katsayıları aşağıda belirtilmiştir:
| Son 3 Yıllık | ||
|---|---|---|
| Bileşik | ||
| Endeks | Katsayısı | Enflasyon Oranı |
| %268 | ||
| %156 | ||
| Birikimli 1.859,38 1.128,45 |
Düzeltme 1,00000 1,64773 |
31 Aralık 2023 tarihli finansal tablolar ve karşılaştırmak amacıyla kullanılacak önceki döneme ait finansal veriler de dahil olmak üzere ilişikteki finansal tablolar Türk Lirası "TL" cinsinden hazırlanmıştır. Önceki dönemine ait ilgili tutarlar, karşılaştırmalı finansal tabloların raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden sunulması için genel fiyat endeksi uygulanarak yeniden düzenlenmiştir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup, TMS 21 "Kur Değişiminin Etkileri" standardı gereğince yabancı para işlemlerini, yabancı para ile fonksiyonel para birimi arasındaki işlem tarihindeki spot kur uygulanmak suretiyle bulunan tutar üzerinden fonksiyonel para birimi cinsinden kayıtlara almaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla T.C. Merkez Bankası tarafından yayınlanan yabancı para birimlerinin kapanış kurları aşağıda belirtilmiştir.
| Döviz Kurları (TL/Döviz Birimi) |
|||
|---|---|---|---|
| Döviz Cinsi | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| USD | 29,4382 | 18,6983 | |
| AVRO | 32,5739 | 19,9349 |
Grup konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır.
Varlıklar - borçlar ve gelir - giderler, Standart veya Yorumlar öngörmediği veya izin vermediği sürece, mahsup edilmemektedir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler. Varlıkların, örneğin stok değer düşüklüğü karşılığı ve şüpheli alacaklar karşılığı gibi, düzenleyici hesaplar düşüldükten sonra net tutarıyla gösterilmesi netleştirme değildir.
Finansal tablo kullanıcıları, işletmenin finansal durumu, performansı ve nakit akışındaki eğilimleri belirleyebilmek amacıyla işletmenin zaman içindeki finansal tablolarını karşılaştırabilme olanağına sahip olmalıdır. Bu nedenle, her ara dönemde ve her hesap döneminde aynı muhasebe politikaları uygulanmaktadır.
Aşağıdakiler muhasebe politikalarında değişiklik sayılmaz;
-Daha önce meydana gelenlerden özü itibarıyla farklı olan işlem veya olaylar için bir muhasebe politikasının uygulanması,
-Daha önce ortaya çıkmamış veya önem arz etmemiş işlem veya olaylar için yeni bir muhasebe politikasının uygulanması,
Grup tarafından dönemler itibarıyla tutarlılık ilkesi gereği aynı muhasebe politikaları uygulanmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
01 Ocak 2023 tarihinden itibaren yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar
TMS 1, Uygulama Bildirimi 2 ve TMS 8'deki dar kapsamlı değişiklikler
1 Ocak 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler muhasebe politikası açıklamalarını iyileştirmeyi ve finansal tablo kullanıcılarının muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile muhasebe politikalarındaki değişiklikleri ayırt etmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerinde etkisi olmayacağı düşünülmektedir.
TMS 12, Tek bir işlemden kaynaklanan varlık ve yükümlülüklere ilişkin ertelenmiş vergiye ilişkin değişiklik
1 Ocak 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, şirketler tarafından ilk defa finansal tablolara alındığında vergilendirilebilir ve indirilebilir geçici farkların eşit tutarlarda oluşmasına neden olan işlemler üzerinden ertelenmiş vergi muhasebeleştirmelerini gerektirmektedir. Değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerinde etkisi olmayacağı düşünülmektedir.
1 Ocak 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir. Bu standart, halihazırda çok çeşitli uygulamalara izin veren TFRS 4'ün yerine geçmektedir. UFRS 17, sigorta sözleşmeleri ile isteğe bağlı katılım özelliğine sahip yatırım sözleşmeleri düzenleyen tüm işletmelerin muhasebesini temelden değiştirecektir. Değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerinde etkisi olmayacağı düşünülmektedir.
Finansal tabloların onaylanma tarihi itibarıyla yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış, fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar:
Aşağıda listelenen yeni standartlar, yorumlar ve mevcut UFRS standartlarındaki değişiklikler UMSK tarafından yayınlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiştir. Bu yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler henüz KGK tarafından TFRS'ye uyarlanmamıştır / yayınlanmamıştır ve bu sebeple TFRS'nin bir parçasını oluşturmazlar. Grup finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu standart ve yorumlar TFRS'de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır.
TMS 1 Finansal Tabloların Sunumu – değişiklik
1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, raporlama dönemi sonunda mevcut olan haklara bağlı olarak yükümlülüklerin cari veya cari olmayan olarak sınıflandırıldığını açıklamaktadır. Değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerinde etkisi olmayacağı düşünülmektedir.
TFRS 16 Kiralamalar – satış ve geri kiralamalarda değişiklikler
1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, TFRS 16 kapsamındaki satış ve geri kiralama niteliğindeki bir işlemin işlem tarihinden sonra nasıl muhasebeleştirileceğini açıklamalatadır. Değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerinde etkisi olmayacağı düşünülmektedir.
Yeni bir standardın ilk kez uygulanmasından kaynaklanan muhasebe politikası değişiklikleri, şayet varsa, geçiş hükümlerine uygun olarak geriye veya ileriye dönük olarak uygulanmaktadır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler, muhasebe politikasında isteğe bağlı yapılan önemli değişiklikler veya tespit edilen muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır.
Finansal tabloların TMS/TFRS'ye uygun olarak hazırlanması, bazı önemli muhasebe tahminlerinin kullanılmasını gerektirmektedir. Aynı zamanda yönetimin, Grup'un muhasebe politikalarını belirlerken bazı önemli kararlar alması gerekmektedir. Daha yüksek derecede muhakeme gerektiren veya karmaşık olan konular veya varsayımlar ve tahminlerin finansal tablolar açısından önemlilik arz ettiği konular ile ilgili açıklamalara Not 2.E'te yer verilmiştir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Nakit ve nakit benzeri kalemler, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Bu varlıkların defter değeri gerçeğe uygun değerlerine yakındır.
Ticari alacaklar (senetli ve senetsiz), müşterilere satılan ticari mal ya da sağlanan hizmetler sonucu ortaya çıkan müşterilerden alacaklardır. Ticari alacaklar TFRS 15 "Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat" uyarınca önemli bir finansman bileşenine sahip olmaması durumunda, bu alacaklar ilk defa finansal tablolara alınması sırasında işlem bedeli üzerinden ölçülmektedir. İnşaat ile iştigal eden Grup şirketlerinin normal faaliyet döngüsü bir yıldan uzundur. Faaliyet döngüsü, ticari alacakların tahsili, stokların satışı ve ticari borçların ödenmesini kapsamaktadır.
Önemli finansman bileşeni içeren vadeli satışlardan kaynaklanan ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden ölçülmektedir. Grup, alacaklarının ve borçlarının ticari teamüller gereğince peşin değerinin olmaması ve satışlara vade farkı uygulanmaması nedenlerinden dolayı vade farkı önemli olan alacaklarında etkin faiz oranı olarak, emsal faiz oranları kullanmıştır. Önemli finansman bileşeni içeren ticari alacakların nominal tutarı ile itfa edilmiş değeri arasındaki fark, TFRS 9 "Finansal Araçlar" standardına göre "vade farkı gelirleri/giderleri" olarak muhasebeleştirilmektedir.
Grup, ticari alacaklarına ilişkin beklenen kredi zararlarını tahmin etmek amacıyla söz konusu finansal varlıklara ilişkin geçmiş kredi zararı deneyimlerinden yararlanmaktadır. Ticari alacaklar için zarar karşılıkları, ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçülmektedir. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda bu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler, gelir tablosu içinde muhasebeleştirilir.
Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stokların birim maliyeti, ortalama maliyet yöntemi ile belirlenir.
Stoklar, maliyet veya net gerçekleşebilir değerden düşük olanı ile değerlenir. Stokların elde etme maliyetleri, her bir stok kalemi bazında net gerçekleşebilir değerlerine indirilir. Bu indirim, stok değer düşüklüğü karşılığı ayırmak suretiyle yapılır. Yani stokların maliyet bedelleri, net gerçekleşebilir değerden büyükse, maliyet bedeli değer düşüklük karşılığı ayrılarak, net gerçekleşebilir değere indirilmektedir. Aksi durumda herhangi bir işlem yapılmamaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. İlk madde ve malzemelerin yenileme maliyetleri, net gerçekleştirilebilir değeri yansıtan en iyi ölçü olarak kullanılmaktadır.
Stoklar, vadeli ödeme koşuluyla alınmış olması halinde, peşin alım fiyatı ile ödenen fiyat arasındaki fark, önemli finansman bileşeni içerdiği takdirde, bu unsurlar finanse edildiği dönemde faiz gideri olarak kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira geliri veya değer artış kazancı ya da her ikisini birden elde etmek amacıyla (sahibi veya finansal kiralama sözleşmesine göre kiracı tarafından) elde tutulan gayrimenkullerdir (arsa veya bina ya da binanın bir kısmı veya her ikisi).
Yatırım amaçlı gayrimenkul başlangıçta maliyeti ile ölçülmektedir. İşlem maliyetleri de başlangıç ölçümüne dahil edilmektedir. Ancak finansal kiralama yoluyla alınan yatırım amaçlı gayrimenkuller, gerçeğe uygun değeri ile asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinden küçük olanı üzerinden muhasebeleştirilmektedir.
Yatırım amaçlı gayrimenkul sonraki dönemlerde, gerçeğe uygun değer yöntemi veya maliyet yönteminden biri seçilerek değerlenmekte olup, Grup yatırım amaçlı gayrimenkullerinin değerlemesinde gerçeğe uygun değer yöntemini kullanmaktadır.
Yatırım amaçlı bir gayrimenkulün gerçeğe uygun değeri; piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde olağan bir işlemde, bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek fiyat olarak belirlenmektedir. Gerçeğe uygun değer, gayrimenkullerin piyasası olmaması durumunda da en iyi tahmine dayanarak belirlenmektedir. Bu açıdan gerçeğe uygun değer, tahmin ve piyasa koşullarındaki değişime bağlı olarak değişebilmektedir. Gerçeğe uygun değerin tespitinde uzman görüşlerine bağlı olarak varlığın kendine özgü riskleri, piyasa koşulları, yıpranma payı gibi etkenler dikkate alınmaktadır. Buna göre Grup, yatırım amaçlı gayrimenkulleriyle ilgili değer düşüklüğü veya değer artışı oluşup oluşmadığına ilişkin olarak yaptığı çalışmalar neticesinde, cari dönemde ortaya çıkan değer artışlarını ve düşüklüklerini kapsamlı gelir tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler hesabı ile ilişkilendirmiştir.
Yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıplar, oluştuğu dönemde kâr veya zarara dahil edilmekte olup, yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler içerisinde muhasebeleştirilmektedir.
Arsa ve binalar, birlikte alındıklarında dahi ayrılabilir bir varlıktır ve ayrı olarak muhasebeleştirilirler.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılmaktadır. Gerçeğe uygun değer esasına göre izlenen yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar maddi duran varlıklara uygulanan muhasebe politikasını uygular. Değişikliğin gerçekleştiği tarihte oluşan gerçeğe uygun değer ile maliyet değeri arasındaki fark, "maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları/azalışları" adı altında diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilir.
Varlık olarak muhasebeleştirilme koşullarını sağlayan bir maddi ve maddi olmayan duran varlık kalemi, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında maliyet bedeli ile ölçülmektedir. Takip eden dönemlerde ise maliyet veya yeniden değerleme yöntemlerinden biri kullanılarak değerlenirler.
Duran varlıkların ilk maliyetleri, gümrük vergilerini, iade edilmeyen alım vergilerini, varlık çalışır hale ve kullanım yerine getirilene kadar oluşan direkt maliyetlerini de içeren satın alım fiyatından oluşur.
Maliyet modeli, maddi ve maddi olmayan duran varlığın maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklükleri çıkarılarak sunulmasıdır. Yeniden değerlemeler, bilanço tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer kullanılarak bulunacak tutarın defter değerinden önemli ölçüde farklı olmasına neden olmayacak şekilde yapılır. Değerleme sonucu ortaya çıkan değer artışları özkaynaklarda değer artış fonu ile ilişkilendirilmekte, değer düşüklükleri ise varsa önceden oluşmuş değer artışlarından düşülmekte, yoksa yatırım faaliyetlerinden giderler hesabına kaydedilerek giderleştirilmektedir. Bir maddi duran varlık kalemi yeniden değerlendiğinde, yeniden değerleme tarihindeki birikmiş amortisman, varlığın brüt defter değerindeki değişiklikle orantılı olarak düzeltilmekte ve böylece yeniden değerleme sonrasındaki varlığın defter değeri, yeniden değerlenmiş tutarına eşit olmaktadır.
Amortisman, normal amortisman yöntemine ve kıst esasına göre dikkate alınarak bilanço tarihi itibarıyla aşağıda belirtilen faydalı ömür ve yöntemlere göre hesaplanır:
| Faydalı | ||
|---|---|---|
| Ömür (Yıl) | Yöntem | |
| Yer altı ve yer üstü düzenleri | 5 | Doğrusal |
| Binalar | 50 | Doğrusal |
| Makina, tesis ve cihazlar | 5-15 | Doğrusal |
| Taşıt, araç ve gereçleri | 4-5 | Doğrusal |
| Döşeme ve demirbaşlar | 4-50 | Doğrusal |
| Diğer maddi duran varlıklar | 3-15 | Doğrusal |
| Haklar ve maden ruhsatları | 5-30 | Doğrusal |
| Diğer maddi olmayan duran avrlıklar | 3-30 | Doğrusal |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Faydalı ömür ve amortisman yöntemi düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak yöntemin ve amortisman süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik fayda ile uyumlu olup olmadığına dikkat edilmektedir.
Maddi duran varlıkların taşınan değerlerinin geriye kazanılamayacağına ilişkin olarak mevcut şartlarda ortaya çıkan olay ve değişikliklerin bulunması durumunda maddi duran varlıkların değerinde bir düşüklük olup olmadığı incelenmektedir. Bu tür belirtilerin olması veya taşınan değerlerin gerçekleşebilir değeri aşması durumunda ilgili aktifler gerçekleşebilir değerlerine indirgenmektedir.
Gerçekleşebilir değer, varlığın net satış fiyatı ve kullanım değerinden yüksek olanıdır. Kullanım değeri bulunurken, tahmin edilen gelecekteki nakit akışları o varlığa özgü riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenir. Tek başına bağımsız olarak büyük tutarlarda nakit girişi oluşturmayan varlıklar için gerçekleşebilir değer, o varlığın ait olduğu nakit oluşturan birim için hesaplanır. İlgili maddi duran varlık, kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların amortisman tutarları gelir tablosunda genel yönetim giderleri ve satışların maliyeti hesabına kaydedilmektedir. Değer düşüklük zararları ise, yatırım faaliyetlerinden giderler hesabına kaydedilmektedir.
Grup tarafından varlıklarda değer düşüklük testi yapılmakta olup, bazı varlıkların "ikinci el piyasa değerleri", ikinci el piyasası olmayan varlıklar için ise "amorti olmuş yenileme maliyetleri" dikkate alınarak net satış fiyatları tespit edilmektedir. Bu varlıklar için net satış fiyatları varlıkların net defter değerlerine eşit veya daha fazla olduğundan kullanım değerlerinin hesaplanmasına gerek duyulmamış olup, herhangi bir değer düşüklük karşılığı ayrılmamıştır. Bazı varlıklar için ise (örneğin şerefiye gibi) net satış fiyatlarının tespitinin mümkün olmaması halinde kullanım değerleri esas alınarak değer düşüklük testi yapılmaktadır.
Maddi olmayan duran varlıklar içinde bulunan madencilik yatırımlarına ilişkin haklar, araştırma ve hazırlık harcamaları, gelecekte ekonomik bir faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda maliyet bedelinden aktifleştirilmekte ve ekonomik fayda dikkate alınarak itfa edilmektedir. İtfa yoluyla veya doğrudan gider yazılan haklar, araştırma ve hazırlık harcamaları, bu aşamalar sonucunda ticari nitelik taşıyan bir maden rezervinin saptanması durumunda bile, sonradan aktifleştirilemez. Araştırma ve değerlendirme varlıklarının ilk defa muhasebeleştirilmesinde, araştırma haklarının elde edilmesi, topografik, jeolojik, jeokimyasal ve jeofizik çalışmalar, arama sondajı, kazı vb. harcamalar maliyet bedeline dahil edilir. Geliştirme faaliyetleri sonucu ortaya çıkan varlıkların muhasebeleştirilmesinde "Finansal Tabloların Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeve" ve "TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar" Standardı hükümleri esas alınmaktadır. Maden kaynaklarının araştırılması ve değerlendirilmesinin üstlenilmesi sonucunda, belirli bir süre boyunca oluşan kaldırma ve restorasyon yükümlülükleri "TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar" standardına göre finansal tablolara yansıtılır.
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, elden çıkarıldığında veya kullanımından ya da elden çıkarılmasından gelecekte ekonomik yarar beklenmediği durumlarda finansal tablo dışı bırakılmaktadır. Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların finansal tablo dışı bırakılması sonucu oluşan kar veya zarar, net defter değeri ile satış tutarlarının karşılaştırılması ile belirlenir ve kapsamlı gelir tablosunda "yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler" kalemlerine yansıtılır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Maden arama ile ilgili harcamalar gelecekte ekonomik olarak sürdürülebilir bir sermaye oluşumuna katkı sağlayacakları konusunda bir kanı oluşması durumu haricinde, oluştukları dönemde gider olarak kaydedilir. Sözü edilen durumda, bir madenin ticari nitelikli üretim kapasitesine ulaşması ile birlikte söz konusu harcamalar aktifleştirilir. Maden işletme hakları ise elde etme maliyeti üzerinden aktifleştirilir. Değer düşüklüğü göstergelerinin olması halinde TMS 36 standardı hükümleri uygulanır.
Grup'un vergi gideri/geliri, cari vergi ve ertelenmiş vergi gideri/gelirinin toplamından oluşur.
Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer yıllarda vergilendirilebilen veya indirilebilen gelir veya gider kalemleri ile vergilendirilemeyen veya indirilemeyen kalemleri hariç tuttuğundan dolayı, gelir tablosunda belirtilen kardan farklılık gösterir. Grup'un cari vergi yükümlülüğü bilanço tarihi itibarıyla yasalaşmış ya da yasalaşması kesin olan vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır.
Ödenecek cari vergi tutarları, aynı vergi otoritesine ödenmiş veya ödenecek olması durumunda peşin ödenen vergi tutarlarıyla netleştirilmektedir.
Ertelenen vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bu farklar indirilebilir ve vergilendirilebilir olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Vergisel açıdan indirilebilir gider niteliğindeki bütün geçici farklar için, ilerki dönemlerde bu giderlerin indirilmesine yetecek kadar vergiye tabi gelir oluşacağının kuvvetle muhtemel olması gerekmekte ve işlemin bir işletme birleşmesinin parçası olmaması veya borcun ilk muhasebeleştirilmesinden kaynaklanmamış olması halinde ertelenmiş vergi varlığında muhasebeleştirilir. Vergiye tabi tüm geçici farklar, ertelenmiş vergi borcunda muhasebeleştirilir. Ancak şerefiyenin ilk muhasebeleştirilmesi sırasında ortaya çıkan, bir varlık veya borcun ilk muhasebeleştirilmesi sırasında ortaya çıkan veya işletme birleşmesi niteliğinde olmayan işlemlerden kaynaklanan geçici farklar için ertelenmiş vergi borcu muhasebeleştirilmez.
Vergi kanunlarına göre henüz kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları ve vergi avantajları, ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir gelir elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı olarak muhasebeleştirilir.
Ertelenen vergi hesaplanmasında yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca bilanço tarihi itibarıyla geçerli bulunan yasalaşmış vergi oranları kullanılır.
Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumundan ertelenen vergi varlıkları ve ertelenen vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir.
İşletme birleşmeleri, kontrolün Grup'a transfer olduğu tarih olan birleşme tarihinde satın alma yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmektedir. Kontrol, işletmenin yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı veya bu getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkânına sahip olduğu durumda ortaya çıkmaktadır.
Şerefiye, satın alınan ortaklığın veya satın alınan varlıkların satın alım tarihindeki maliyeti ile net aktiflerinin (satın alınan varlıklar için varlığın) gerçeğe uygun değerleri arasında kalan fark olarak hesaplanmaktadır. Satınalma bedeli, satın alınan net aktiflerin gerçeğe uygun değerinin üstündeyse, aradaki fark şerefiye olarak bilançoya yansıtılır. Eğer satın alma bedeli, satın alınan net aktiflerin gerçeğe uygun değerinin altındaysa, aradaki fark birleşme karı olarak gelir tablosuna yansıtılır.
Şerefiyenin geri kazanılabilir değerinin kayıtlı değerinden düşük olduğu ve varlıkta değer düşüklüğü göstergesi sayılabilecek hususların var olması durumunda, şerefiye ile ilgili olarak değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır.
Satın alınan işletmenin faaliyetlerinde ciddi değişiklikler olması, satın alma tarihinde yapılmış olan ileriye dönük tahminler ile fiili sonuçlar arasında ciddi farklılıkların bulunması, satın alınmış olan işletmeye ait ürünün, servisin veya teknolojinin kullanım dışı kalması ve varlığın kayıtlı değerinin geri kazanılabilir olmadığını gösteren diğer benzer hususların bulunması varlıkta değer düşüklüğü göstergesi sayılabilecek hususlar olarak değerlendirilmektedir.
Kıdem tazminatı karşılığı, Grup'un, personelinin "Türk İş Kanunu" uyarınca emekliye ayrılması veya en az bir yıllık hizmeti tamamlayarak iş ilişkisinin kesilmesi, askerlik hizmeti için çağrılması veya vefatı durumunda doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bilanço tarihine indirgenmiş değerini ifade eder. Kıdem tazminatı yükümlülüklerinin indirgenmesi için aktüeryal değerleme yöntemi kullanılmıştır. Bunun için de aktüeryal varsayımlar yapılmıştır. Bunlardan en önemlisi ise indirgemede kullanılan iskonto oranıdır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
İşten ayrılma sonrasında fayda yükümlülüklerini (kıdem tazminatı karşılıklarını) iskonto etmek için kullanılacak oran, bilanço tarihindeki yüksek kaliteli kurumsal senetlere ilişkin piyasa getirilerine bakılarak belirlenir. Bu gibi senetler için derin bir piyasanın bulunmamasından dolayı, devlet tahvillerinin (bilanço tarihindeki) piyasa getirileri (bileşik faiz oranları) dikkate alınarak reel faiz oranı kullanılmıştır. Diğer bir ifadeyle enflasyonun etkisinden arındırılmış faiz oranı (reel faiz oranı) kullanılmaktadır.
Bu çerçevede, iş kanununa tabi finansal kuruluşları tüm personelin emekliye ayrılması veya en az bir yıllık hizmeti tamamlayarak iş ilişkisinin kesilmesi, askerlik hizmeti için çağrılması veya vefatı durumunda doğacak gelecekteki olası yükümlülük tutarları için, aktüeryal yöntemle "Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı"na (TMS 19) uygun olarak kıdem tazminatı karşılığı hesaplamış ve ilişikteki finansal tablolarda muhasebeleştirmiştir.
İş Kanununa göre, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretinin, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenmesi gerekmektedir. Kullanılmamış izin karşılığı bu çerçevede muhasebeleştirilmektedir.
Amortisman ve itfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklük karşılığı, kapsamlı gelir tablosunda "yatırım faaliyetlerinden giderler" kalemine kaydedilir. Değer düşüklük karşılığı ayrılmış finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir. İptal işlemi, varlığın hiç değer düşüklüğüne uğramamış olması hali esas alınarak yapılır ve iptal edilen tutarlar kapsamlı gelir tablosunda "yatırım faaliyetlerinden gelirler" kalemine kaydedilir.
Karşılıklar ancak Grup'un geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü (yasal ya da yapısal) varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcut (kuvvetle muhtemel) ise ve yükümlülüğün tutarı güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa kayıtlara alınır.
Bir karşılığa ilişkin yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli harcamaların bir kısmının veya tamamının diğer bir tarafça tazmin edilmesi beklendiği durumlarda, ilgili tazminat finansal tablolarda muhasebeleştirilir. Ancak ilgili tazminatın işletmenin yükümlülüğü yerine getirmesi durumunda elde edileceğinin kuvvetle muhtemel olması gerekmektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Karşılık ayrılmasında paranın zaman değerinin önemli olması durumunda karşılıklar, ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş değeriyle yansıtılır. İndirgenmiş değer kullanıldığında, zamanın ilerlemesinden dolayı karşılıklarda meydana gelecek artışlar faiz gideri olarak kaydedilir. Bunun yanında karşılığın büyük bir küme ile ilgili veya çok sayıda olayla ilgili olması durumunda yükümlülük tüm olası sonuçlar dikkate alınarak tahmin edilmektedir. Dava karşılığı gibi karşılıklarda, tek bir yükümlülüğün veya olayın olması durumu söz konusu olduğu için en muhtemel sonuç tahmin edilerek karşılık finansal tablolara yansıtılmaktadır.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar finansal tablolara alınmayıp, şarta bağlı varlık, yükümlülükler ve taahhütler olarak değerlendirilerek dipnotlarda açıklanmaktadır (Not 16).
Grup, dayanak varlığın mülkiyetinden kaynaklanan tüm risk ve getirileri önemli ölçüde devretmemesi halinde söz konusu kiralamayı faaliyet kiralaması olarak sınıflandırır.
Grup, kısa vadeli kiralamalar (12 aydan kısa vadeli sözleşmeler) ile dayanak varlığın düşük değerli olduğu kiralamalarda aktifleştirme yöntemini seçmemiş olup, bu kiralamalarla ilişkili kira ödemelerini, kiralama süresi boyunca doğrusal olarak finansal tablolara yansıtmaktadır.
Grup, sözleşmenin başlangıç tarihinden itibaren 12 ay veya daha kısa bir kiralama süresi olan ve bir satın alma ve/veya yenileme opsiyonu olmayan varlıklar ile dayanak varlığın düşük değerli olduğu kiralamalarda aktifleştirme yöntemini seçmemiş olup, bu kiralamalarla ilişkili kira ödemelerini, kiralama süresi boyunca doğrusal olarak finansal tablolara yansıtmaktadır.
Grup, kiralama işleminin fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına kullanım hakkı varlığı ve bir kira yükümlülüğü yansıtmaktadır. Kullanım hakkı varlığı, başlangıçta maliyetle ve sonradan birikmiş amortisman ve değer düşüklüğü zararları düşülerek hesaplanmakta ve kiralama yükümlülüğünün yeniden ölçümleri için düzeltilmektedir.
Grup, kullanım hakkı varlıkları için amortisman ayırırken TMS 16 "Maddi Duran Varlıklar" standardı hükümlerini uygulamaktadır. Söz konusu varlıkların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadıklarını belirlemek ve varsa değer düşüklüğü tutarını hesaplamak için TMS 36 "Varlıklarda Değer Düşüklüğü" standardı hükümleri uygulanmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup, kiralama işleminin fiilen başladığı tarih itibarıyla, kira yükümlülüğü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçmektedir. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran, kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup alternatif borçlanma faiz oranını kullanarak iskonto etmektedir. Grup iskonto oranı olarak alternatif borçlanma faiz oranını kullanmaktadır.
Grup, kira yükümlülüğünü takip eden dönemlerde kira yükümlülüğündeki faiz maliyetiyle artırmakta ve yapılan kira ödemesiyle azaltmaktadır. Ayrıca tüm yeniden değerlendirmeleri ve kiralamada yapılan değişiklikleri yansıtacak şekilde ya da revize edilmiş özü itibarıyla sabit kira ödemelerini yansıtacak şekilde yeniden ölçmektedir. Kiralama süresindeki her bir döneme ait kira yükümlülüğüne ilişkin faiz, kira yükümlülüğünün kalan bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı uygulanarak hesaplanmaktadır.
Grup, kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan yükümlülüğü kira sözleşmesinde yer alan yenileme, erken sonlandırma ve satın alma opsiyonlarını dikkate alarak belirlemektedir. Grup, sözleşmede yenileme opsiyonu yer alması ve/veya söz konusu varlığa özel maliyet harcamaları yapılması ve de opsiyonların kullanımı makul derecede gerçekleştirileceği değerlendiriliyorsa kiralama süresi bu durumlar dikkate alınarak belirlenmektedir. Eğer sözleşme şartlarında veya değerlendirmelerde önemli değişiklikler ortaya çıkarsa mevcut değerlendirme yeniden gözden geçirilmektedir.
Grup, TMS 17 kapsamında operasyonel kiralama olarak sınıflandırılan kiralamalar için kolaylaştırıcı uygulamaları tercih etmiştir. Bu uygulamalar şunlardır:
Benzer özelliklere sahip kiralamalar için tek bir alternatif borçlanma oranı kullanılmıştır.
Geçiş uygulamasında kullanım hakkı varlığınının ölçümünde başlangıçtaki doğrudan maliyetleri ölçüme dahil edilmemiştir.
Grup, yenileme veya erken sonlandırmaya yönelik opsiyonları içeren kira sözleşmeleri için kiralama süresini belirlerken geçmiş tecrübelerini kullanmıştır.
Grup, daha önceki uygulama kapsamında TMS 17 gereğince finansal tablolarda finansal kiralama olarak sınıflandırılan kiralamalar için, geçiş tarihindeki kullanım hakkı varlığının ve kira yükümlülüğünün defter değeri olarak TMS 17 uyarınca hesaplanmış olan kiralanan varlığı ve kira yükümlülüğünün defter değeri kullanılmıştır.
Operasyonel kiralamada, kiralanan varlıklar, finansal durum tablosunda duran varlık olarak sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri, kira süresi boyunca doğrusal olarak kapsamlı gelir tablosunda gelir kaydedilmektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Hasılat, Grup'un müşterilerine taahhüt ettiği mal veya hizmetlerin devri karşılığında hak kazanmayı beklediği bedel olup, mal veya hizmetin fatura edilmiş bedelinin, iskonto, indirim ve komisyonların düşülmesi suretiyle hesaplanmaktadır.
Grup sözleşme gereğince vermeyi taahhüt ettiği edim yükümlülüklerini zamana yayılı veya zamanın belli bir anında konsolide finansal tablolarına almaktadır. Hasılat, aşağıda açıklanan kriterleri esas alarak konsolide finansal tablolara kaydedilmektedir:
Grup, müşterilerle yapılan her bir sözleşmede taahhüt ettiği mal veya hizmetleri değerlendirerek, söz konusu mal veya hizmetleri devretmeye yönelik verdiği her bir taahhüdü ayrı bir edim yükümlülüğü olarak belirlemektedir.
Sözleşmedeki işlem bedeli, genellikle tek bir bedeli içermektedir. Hasılat tutarının birden fazla işlem bedelini kapsaması durumunda, her bir işlem bağımsız olarak ayrıştırılır ve işlem bedeli bu işlemlere dağıtılır. Müşterinin mal veya hizmet satışını nakdi değer yerine nakdi olmayan değerlerle ödemeyi taahhüt etmesi durumunda, bu gayri nakdi bedelin gerçeğe uygun değeri tespit edilerek hasılat kaydı yapılır.
Grup, edim yükümlülüklerini sözleşme başlangıcında belirler. Buna göre edim yükümlülüklerinin zaman içinde yerine getirilip getirilmeyeceği de müşterilerle yapılan sözleşmede (yazılı veya sözlü) belirlenir.
Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı muhasebeleştirir. Hasılatın muhasebeleştirilmesi için satılan mal veya sağlanan hizmetin kontrolünün karşı tarafa geçmesi gerekmektedir. Grup, satışı yapılan mal veya hizmetlerin kontrolünün müşteriye devrini değerlendirirken aşağıdaki kriterleri esas almaktadır:
Eğer Grup tarafından gerçekleştirilen mal veya hizmet satışları önemli bir finansman bileşeni (vade farkı) içeriyorsa, hasılat tutarı gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile hesaplanır. Oluşan vade farkı, tahakkuk esasına göre "esas faaliyetlerden diğer gelirler" olarak ilgili dönemlere kaydedilir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un tarafından yapılan mal satışları edim yükümlülükleri yerine getirildikçe hasılat olarak kaydedilmektedir. Hasılat içinde satış indirimleri yer almaktadır. Satış indirimleri, satışlarından olan iadeler ve iskontolardan oluşmaktadır.
Grup'un inşaat faaliyetinde hak ediş bedeli söz konusu olmadığından inşaat faaliyetlerine ilişkin gelir, TFRS 15 "Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat" standardına göre ölçülmektedir. TFRS 15'de mal ve hizmet satışlarının finansal tablolara yansıtılması şartları belirtilmiş olup, bu şartlara uygun olarak inşaat gelirleri konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Avans karşılığı yapılan satışlarda, mamul teslim edilip faturalanıncaya kadar kontrol Grup'ta kalmakta olup mamul teslim edilip faturalanıncaya kadar herhangi bir hasılat doğmamaktadır.
Hizmet satışından doğan gelir ölçülebilir bir tamamlanma derecesine ulaşıldığı zaman oluşmuş sayılır. Yapılan anlaşmadan elde edilecek gelirin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda gelir, katlanılan giderlerin geri kazanılabilecek tutarı kadar kabul edilir.
Hizmet satışına ilişkin bir işlemin sonucunun güvenilir biçimde tahmin edilebildiği durumlarda, işlemle ilgili hasılat işlemin bilanço tarihi itibarıyla tamamlanma düzeyi dikkate alınarak muhasebeleştirilir.
Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen etkin faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Grup'un ticari alacaklardan kaynaklanan vadeli satıştan kaynaklanan vade farkı gelirleri "esas faaliyetlerden diğer gelirler" içinde muhasebeleştirilir.
Ortakların kar payı alma hakkı doğduğu anda gelir kazanılmış kabul edilir.
Tahakkuk etmemiş finansal gelirler/giderler, vadeli satışlar ve alımların üzerinde bulunan finansal gelirler ve giderleri temsil eder. Bu gelirler ve giderler, kredili satış ve alımların süresi boyunca, etkin faiz oranı yöntemi ile hesaplanır ve "esas faaliyetlerden diğer gelirler/giderler" kalemi altında gösterilir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Bir özellikli varlığın satın alınması, inşaatı veya üretimi ile doğrudan ilişkisi kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili özellikli varlığın maliyetinin bir unsuru olarak aktifleştirilir. Bu tür maliyetler güvenilebilir bir biçimde ölçülebilmeleri ve gelecekteki ekonomik yararlardan işletmenin faydalanabilmesinin muhtemel olması durumunda, özellikli varlığın maliyetine dâhil edilir. Bunun dışındaki borçlanma maliyetleri oluştukları dönemde gider olarak muhasebeleştirilir.
Takip eden dönemlerde, iskonto edilmiş değer ile finansal tablolarda gösterilir, sağlanan nakit girişi ile geri ödeme değeri arasındaki fark, kapsamlı gelir tablosunda borçlanma süresi boyunca giderleştirilir.
Pay başına kazanç, net dönem karından veya zararından adi hisse senedi sahiplerine isabet eden kısmın, dönem içindeki ağırlıklı ortalama adi pay senedi sayısına bölünmesiyle hesaplanmıştır. Dönem içinde dolaşımda bulunan pay adedinin ağırlıklı ortalaması kaynaklarda bir artış oluşturmadan basılan paylar (bedelsiz) göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır.
Finansal araçların kayda alınması ve kayıttan çıkarılması;
Grup, finansal bir varlığı veya finansal bir yükümlülüğü, sadece finansal araca ilişkin sözleşme hükümlerine taraf olduğunda finansal durum tablosuna almaktadır. Grup, finansal varlığı devretmesi ve bu devir işleminin finansal tablo dışı bırakma şartlarını sağlaması halinde kayıttan çıkartmaktadır.
Gerçeğe uygun değer, bir finansal aracın piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde olağan bir işlemde, bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek fiyatı olarak belirlenmektedir.
Grup, finansal varlıklarını itfa edilmiş maliyet bedelinden ölçülen, gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak muhasebeleştirmektedir. Söz konusu sınıflandırma, finansal varlıkların yönetimi için kullanılan iş modeli ve finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özellikleri esas alınarak yapılmaktadır. Finansal varlıklarının sınıflandırılması satın alındığı tarihte yapılmaktadır.
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülecek bir finansal varlık, başlangıçta işlem tarihindeki gerçeğe uygun değerinden finansal tablolara alınmakta olup, sonraki muhasebeleştirmelerde etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş bedeli üzerinden ölçülmektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar, gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülmektedir. Söz konusu finansal varlıklardan kaynaklanan kazanç veya kayıplardan, değer düşüklüğü kazanç ya da kayıpları ile kur farkı gelir veya giderleri dışında kalanlar diğer kapsamlı gelirde raporlanmaktadır. Söz konusu finansal varlıkların satılması durumunda ise diğer kapsamlı gelirde raporlanan birikmiş tutarlar "geçmiş yıl karlarına" aktarılır.
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülmekte olup, itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen ve gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Söz konusu varlıkların değerlemesi sonucu oluşan kazanç ve kayıplar kazanç veya kayıp olarak gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir.
Grup, gelecekte gerçekleşmesi beklenen nakit akımlarındaki meydana gelmesi muhtemel her tür değişimlere karşı nakit akış riskinden korunmaya yönelik türev enstrümanlarını kullanabilmektedir. Söz konusu finansal araçların ilk muhasebeleştirilmesinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçüm yapılmaktadır. Takip eden dönemlerde sınıflandırma biçimleri ve enstrümanın etkinliği dikkate alınarak gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan veya gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan enstrüman olarak değerlenmektedir.
Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılanların dışında kalan tüm finansal yükümlülüklerini sonraki muhasebeleştirmede itfa edilmiş maliyetinden ölçülen olarak sınıflandırılmaktadır.
Finansal yükümlülükler ya gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler olarak ya da itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal yükümlülükler başlangıçta gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir.
Grup, finansal borçları etkin faiz yöntemine göre değerlenmektedir.
Finansal varlık veya finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetinin hesaplanmasında ve faiz gelir veya giderlerinin ilgili olduğu dönemin kâr veya zararına dağıtılması ve finansal tablolara alınmasında kullanılan yöntemdir. Etkin faiz yöntemi, finansal aracın brüt defter değerine etkin faiz oranı uygulanarak hesaplanmaktadır.
Etkin faiz oranı; finansal varlığın veya yükümlülüğün beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi tahmin edilen gelecekteki nakit ödeme veya tahsilatları, finansal varlığın brüt defter değerine veya finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetine indirgeyen orandır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
TFRS 9 "Finansal Araçlar" standardında "beklenen kredi zararları modeli" tanımlanmıştır.
Grup, TFRS 9 "Finansal Araçlar"'a göre değer düşüklüğü hesaplamaktadır. TFRS 9 "Finansal Araçlar"'a göre uygulanan değer düşüklüğü modeli itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıklara ve sözleşme varlıklarına uygulanmaktadır.
Grup, her raporlama dönemi sonunda, finansal varlık ve yükümlülük gruplarının değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız göstergeler bulunup bulunmadığı değerlendirilmektedir. Söz konusu finansal araçlara ilişkin beklenen kredi zararları için zarar karşılığı değerlendirmesi yapılmaktadır. Grup, bir finansal araca ilişkin beklenen kredi zararlarını, aşağıdakileri yansıtacak şekilde ölçmektedir:
Mümkün sonuçlar dikkate alınarak belirlenen olasılıklara göre ağırlıklandırılmış ve tarafsız bir tutar,
Geçmiş olaylar, mevcut şartlar ve gelecekteki ekonomik şartlara ilişkin tahminler hakkında, raporlama tarihi itibarıyla aşırı maliyet veya çabaya katlanılmadan elde edilebilen makul ve desteklenebilir bilgi.
Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülmektedir.
Grup, bir finansal varlığın temerrüdünü, (eğer varsa) teminat kullanılması gibi işlemlere başvurmaksızın borçlunun kredi yükümlülüğünü tam olarak yerine getirmemesi olarak değerlendirmektedir.
Ticari borçlar (senetli ve senetsiz), Grup'un olağan faaliyetleri için tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması zorunlu ödemeleri ifade etmektedir. Eğer ticari borçların ödenmesi için beklenen süre 1 yıl ya da daha kısa ise (ya da daha uzunsa ancak işletme sermayesinin bir parçası ise), bu borçlar kısa vadeli borçlar olarak sınıflandırılmaktadır. İnşaat ile iştigal eden Grup şirketlerinin normal faaliyet döngüsü bir yıldan uzundur.
Ticari borçlar, gerçeğe uygun değerleriyle kaydedilir ve müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak itfa edilmiş değerinden muhasebeleştirilir.
Grup, faaliyetlerinden dolayı çeşitli finansal risklere maruz kalmaktadır. Bu riskler; tahsilat, kur ve likidite riskidir. Grup'un genel risk yönetimi programı, finansal piyasaların değişkenliğine ve muhtemel olumsuz etkilerin Grup'un finansal performansı üzerindeki etkilerini asgari seviyeye indirmeye yoğunlaşmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un kredi riski genel olarak ticari alacaklarından dolayı sözkonusu olabilmektedir. Ticari alacaklar, şirket yönetimince geçmiş tecrübeleri ile birlikte piyasa koşulları ışığında değerlendirilmekte ve uygun oranda şüpheli alacak karşılığı ayrılmaktadır. Rapor tarihine kadar oluşan şüpheli alacaklar için karşılık ayrılmıştır.
Kur riski herhangi bir finansal enstrümanın değerinin döviz kurundaki değişikliğe bağlı olarak değişmesinden doğmaktadır. Grup'un işletme, yatırım ve finansal faaliyetlerinden doğan dövizli işlemlerinin rapor tarihi itibarıyla bakiyeleri açıklanmıştır. Kurların TL lehine arttığı durumlarda (TL'nin yabancı paralar karşısında değer kaybettiği durumlarda), yabancı para riski oluşmamaktadır.
Likidite riski, bir işletmenin finansal araçlara ilişkin taahhütlerini yerine getirmek için fon temininde güçlükle karşılaşma riskini ifade eder. Grup aktif ve pasiflerinin vadesel dağılımını dengeleyerek likidite riskini yönetmektedir.
Grup'un para birimi Türk Lirası ("TL") cinsinden ifade edilmiştir. Grup, yabancı para (ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) cinsinden yapılan işlemleri fonksiyonel para birimi cinsinden ilk kayda alırken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlarla değerlenmekte ve doğan kur farkı gider ya da gelirleri ilgili dönemde diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Parasal olan tüm aktif ve pasifler dönem sonu kuruyla çevrilip ilgili kur farkları diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır. Yabancı para cinsinden olan ve maliyet değeri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ilk işlem tarihindeki kurlardan fonksiyonel para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ise gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihte geçerli olan kurlardan fonksiyonel para birimine çevrilir.
Adi hisse senetleri özkaynaklarda sınıflandırılırlar. Yeni hisse senedi ihracıyla ilişkili maliyetler, vergi etkisi indirilmiş olarak tahsil edilen tutardan düşülerek özkaynaklarda gösterilirler.
Pay senedi ihraç primi Şirket'in ve elinde bulunan bağlı ortaklık ya da özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının, hisselerinin nominal bedelinden daha yüksek bir fiyat üzerinden satılması neticesinde oluşan farkı ya da Grup'un iktisap ettiği şirketler ile ilgili çıkarmış olduğu hisselerin nominal değer ile gerçeğe uygun değerleri arasındaki farkı temsil eder.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirme tarihi arasında, işletme lehine veya aleyhine ortaya çıkan olayları ifade eder. TMS 10, "Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylara İlişkin Uluslararası Muhasebe Standardı", hükümleri uyarınca bilanço tarihi itibarıyla söz konusu olayların var olduğuna ilişkin yeni deliller olması veya ilgili olayların bilanço tarihinden sonra ortaya çıkması durumunda ve bu olaylar finansal tabloların düzeltilmesini gerektiriyorsa, Grup konsolide finansal tablolarını yeni duruma uygun şekilde düzeltmektedir. Söz konusu olaylar konsolide finansal tabloların düzeltilmesini gerektirmiyorsa Grup söz konusu hususları ilgili dipnotlarında açıklamaktadır (Not 33).
Nakit akışları tablosu açısından, nakit; işletmedeki nakit ile vadesiz mevduatı kapsar. Nakit benzerleri ise, tutarı belirli bir nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan yatırımlardır. Nakit akış tablosunda yer alan nakit benzerleri, kısa vadeli nakit yükümlülükler için elde bulundurulan ve yatırım amacıyla veya diğer amaçlarla kullanılmayan varlıklardır. Bir varlığın nakit benzeri olarak kabul edilebilmesi için, değeri kesinlikle saptanabilen bir nakde dönüştürülebilmesi ve değerindeki değişim riskinin ise önemsiz olması şarttır. Buna göre, vadesi 3 ay veya daha az olan yatırımlar nakit benzeri yatırım olarak kabul edilir. Özsermayeyi temsil eden menkul kıymetlere yapılan yatırımlar, özünde nakit benzerleri olmadıkça, nakit benzeri olarak kabul edilmez (örneğin, vadesine kısa bir süre kala iktisap edilen ve üzerinde belirli bir itfa tarihi bulunan imtiyazlı pay senetleri).
Grup, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasını değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere nakit akışları tablolarını düzenlemektedir.
Nakit akışları tablosunda, döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları, Grup'un faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Şirket'in yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği yatırım faaliyetlerinden nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Grup'un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.
Konsolide finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlarından farklılık gösterebilir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un konsolide finansal tablolarını hazırlarken kullandığı önemli tahminler ve varsayımlara aşağıdaki dipnotlarda yer verilmiştir:
| Not 2/D | Gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesi |
|---|---|
| Not 28 | Ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülükleri |
| Not 16 | Dava karşılıkları |
| Not 17 | Kıdem tazminatı karşılığı |
| Not 2/D | Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürleri ve değer düşüklük karşılığı |
| Not 2/D | Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri |
| Not 8 ve 30 | Ticari alacaklar değer düşüklük karşılığı |
| Not 10 | Stoklar değer düşüklük karşılığı |
Bilanço tarihinde, gelecek raporlama döneminde varlık ve yükümlülükler üzerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek belirli bir risk taşıyan ve gelecek dönem ile ilgili olan varsayımlar ve hesaplanma belirsizliğinin kaynakları aşağıda açıklanmıştır.
Ertelenmiş vergi, ileriki yıllarda vergilendirilebilir gelirin oluşmasının muhtemel olduğunun tespiti halinde kayıtlara alınmaktadır. Vergilendirilebilir gelirin oluşmasının muhtemel olduğu durumlarda, ertelenmiş vergi aktifi taşınan ve kullanılmayan birikmiş zararlar ile her türlü indirilebilir geçici farklar üzerinden hesaplanmaktadır.
Faydalı ömürlerin değişmesi ve değer düşüklüğü, şüpheli alacaklar için ayrılacak değer düşüklüğü karşılığı, stok değer düşüklüğü karşılığı ve dava karşılığı
Faydalı ömürlerin belirlenmesi, şüpheli alacak karşılığının belirlenmesi, dava karşılıklarının hesaplanması sırasında da yönetim tarafından bazı varsayımlar ve öngörüler kullanılmıştır.
Grup şüpheli alacak karşılığının belirlenmesinde müşterilerin geçmiş dönemine ilişkin tahsilat performansı, piyasa koşulları ve teminatlar esas almaktadır. Eğer şüpheli hale gelen alacakların tahsil edilememesi durumu ortaya çıkarsa karşılık ayrılmayan alacak için finansal tablolara değer düşüklüğü yansıtılacak olup, ticari alacaklarında kayıtlı değeri bu tutar kadar azalacaktır. Detaylı bilgi Not 8 ve 31'de verilmektedir.
Grup, stok değer düşüklüğü karşılığı hesaplamasında tahmini satış fiyatlarını esas alınmaktadır. Stok değer düşüklüğüne ilişkin detaylı bilgi Not 10'da verilmektedir.
Grup yönetimi, maddi duran varlıkların faydalı ömürlerinin belirlenmesinde teknik ekibin tecrübeleri ve yasal düzenlemeleri esas almaktadır.
Grup yönetimi, dava karşılığının belirlenmesinde ilgili davaların kaybedilme olasılıkları ve/veya kaybedilme durumunda katlanılması muhtemel sonuçlar hakkında hukuk müşavirlerinin görüşlerini esas alınarak tahmin edilmektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kıdem tazminatı karşılığının bugünkü değeri belirli varsayımlar kullanılarak aktüeryal bazda belirlenmektedir. Bu varsayımlar emeklilik yükümlülüklerinin net giderinin (gelirinin) belirlenmesinde kullanılır ve iskonto oranını da içerir. Söz konusu varsayımlarda meydana gelen herhangi bir değişiklik emeklilik yükümlülüklerinin kayıtlı değerini etkiler.
Grup her yılın sonunda uygun iskonto oranını belirler. Bu oran, emeklilik yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için gerekli olan gelecekteki tahmini nakit çıkışlarının bugünkü değerinin hesaplanmasında kullanılması gereken orandır. Uygun iskonto oranını belirlerken Grup kıdem yükümlülüğü ile aynı para biriminde ve benzer vade sürelerinde yüksek kaliteli kurumsal tahvil oranlarını dikkate almaktadır.
Grup, yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerlerinin tespiti için her yıl Not 2.D'deki muhasebe politikasına istinaden bağımsız bir uzmana değerleme yaptırmaktadır. Bu hesaplamalar tahmin kullanılmasını gerektirmektedir.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin tespiti için için geçerli piyasa koşulları baz alınmıştır. Detaylı bilgi Not 12'de verilmektedir.
Gerçeğe uygun değerin belirlenmesi
Grup'un muhasebe ve finans departmanı finansal raporlama amacına yönelik olarak yatırım amaçlı gayrimenkuller ile arsa ve binaların, Seviye 3 gerçeğe uygun değeri de içeren değerlemesi için bir değerleme birimine sahiptir. Bu birim direkt olarak muhasebe ve finans direktörüne raporlama yapmaktadır. Değerleme süreçleri ile ilgili görüşler ve sonuçlar direktör ve değerleme birimi arasında Grup'un raporlama tarihleri doğrultusunda ele alınmaktadır.
Grup yıllık olarak, yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerini belirlemek için dışardan, bağımsız ve kalifiye bir uzmanı görevlendirmektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup yönetimi, bölümlere göre raporlama yapmayı gerektirecek önemli düzeyde farklı türdeki ürün ve farklı coğrafi bölgeler olmadığı için bölümlere göre finansal bilgilerin raporlamasını yapmamaktadır. Grup'un ana faaliyet konusu inşaat / gayrimenkuldür.
Grup'un türev araçları işlemleri sırasında kullanılan gelecekte gerçekleşmesi beklenen nakit akımlarındaki meydana gelmesi muhtemel her tür değişimlere karşı nakit akış riskinden korunmaktan kaynaklanmaktadır. 2023: Yoktur (2022: Söz konusu işlemin maliyeti 38.670.758 TL ve vadesi bilanço tarihi itibarıyla üç aydan kısadır).
Grup'un gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan türev araçları 2023: Yoktur (2022: 39.144.229 TL'dir). Türev araçların gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan kısmı 2023: 473.471 TL (2022: 473.471 TL)'dir.
Grup'un diğer işletmelerdeki paylar olarak gösterdiği, özkaynak yöntemiyle değerlenen iştiraklerine ait detaylar Not 11'de açıklanmıştır.
Grup'un kontrol gücü olmayan paylarının önemli seviyede olduğu bağlı ortaklıkları İhlas Maden (%18)'e ait olup, toplam tutar 567.889 TL (2022: 49.344 TL)'dir. Diğer şirketlerdeki kontrol gücü olmayan paylar ise önemli düzeyde değildir.
Söz konusu bağlı ortaklıklara ilişkin konsolidasyon düzeltmeleri sonrası, eliminasyon işlemleri öncesi özet finansal bilgiler aşağıdaki gibidir:
| 31.12.2023 | 31.12.2022 | |
|---|---|---|
| Özet bilanço bilgileri | ||
| Dönen varlıklar | 249.715 | 3.202.781 |
| Duran varlıklar | 2.082.257 | 2.091.777 |
| Toplam borçlar | 5.437.615 | 5.024.706 |
| Net varlıklar | (3.105.643) | 269.852 |
| Özet kar/zarar tablosu bilgileri | ||
| Hasılat | - | 4.188.521 |
| Satışların maliyeti | - | - |
| Brüt kar/zarar | - | 4.188.521 |
| Özet nakit akış bilgileri | ||
| Dönem başı nakit ve nakit benzerleri | 70.858 | 141.030 |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış / azalış | (35.664) | (70.172) |
| Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri | 35.194 | 70.858 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kasa | 1.477.877 | 1.946.186 |
| Vadesiz mevduatlar | 3.893.169 | 271.177 |
| Vadeli mevduatlar | 55.787.742 | 138.076.389 |
| Diğer hazır değerler | 2.994.453 | 147.078.380 |
| 64.153.241 | 287.372.132 |
TL cinsinden vadeli mevduatların faiz oranı %38 ile %45 aralığındadır (2022: %19 ile %51 aralığındadır).
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kısa Vadeli Finansal Yatırımlar | ||
| - 3 aydan uzun vadeli blokeli mevduatlar |
149.894 | 219.038 |
| - Gerçeğe uygun değer farkı K/Z'ye yansıtılan finansal varlıklar |
- | 103.863.756 |
| - Finansman bonosu |
- | 96.239 |
| 149.894 | 104.179.033 | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2023 | 2022 | |
| Uzun Vadeli Finansal Yatırımlar | ||
| Gerçeğe uygun değer farkı K/Z'ye yansıtılan finansal varlıklar | 13.109 | 186.993.366 |
| 13.109 | 186.993.366 | |
|---|---|---|
| - Eksi: İhlas Mining Ltd. değer düşüklüğü karşılığı (-) |
(3.935.130) | (3.935.130) |
| - İhlas Mining Ltd. |
3.935.130 | 3.935.130 |
| Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar: | ||
Grup'un %90 oranında iştirak ettiği ve 11.07.2008 tarihinde Gana'da kurulmuş olan ve halen gayrifaal durumda olan İhlas Mining ünvanlı firmanın finansal tabloları, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmediğinden ve önemli düzeyde nakit akışı sağlamadığından konsolide kapsamı dışında tutulmuştur. Grup'un söz konusu bağlı ortaklığına koyduğu sermaye dışında bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Banka Kredileri | - | 173.386 |
| İlişkili Taraflara Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan | ||
| Yükümlülükler | 2.458.658 | 1.664.021 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Kira Sözleşmelerinden | ||
| Kaynaklanan Yükümlülükler | 756.899 | 883.044 |
| Kısa Vadeli Borçlanmalar | 3.215.557 | 2.720.451 |
| Banka Kredileri | - | 31.077.715 |
| Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları | - | 31.077.715 |
| Banka Kredileri | - | 15.534.317 |
| İlişkili Taraflara Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan | ||
| Yükümlülükler | 15.238.512 | 14.277.973 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Kira Sözleşmelerinden | ||
| Kaynaklanan Yükümlülükler | 1.633.012 | 269.356 |
| Uzun Vadeli Finansal Borçlar | 16.871.524 | 30.081.646 |
Kredilerin vadeleri ve faiz oranları aşağıdaki gibidir:
| Para Birimi |
31 Aralık 2023 Uygulanan Faiz Oranı (%) |
Vade | TL Cinsinden Tutarı |
|
|---|---|---|---|---|
| Kısa Vadeli Krediler | TL | Rotatif | 3 aya kadar | - |
| - |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Para | 31 Aralık 2022 Uygulanan Faiz Oranı |
TL | ||
|---|---|---|---|---|
| Birimi | (%) | Vade | Cinsinden Tutarı |
|
| Kısa Vadeli Krediler | EUR | Rotatif | 3 aya kadar | 173.386 |
| 173.386 | ||||
| Uzun Vadeli Kredilerin | ||||
| Kısa Vadeli Kısımları | TL | 8-9 | 3-12 aya kadar | 31.077.715 |
| 31.077.715 | ||||
| Uzun Vadeli Krediler | TL | 8-9 | 1 ile 5 yıl arası | 15.534.317 |
| 15.534.317 | ||||
| Kiralama Sözleşmelerinden Borçlar | ||||
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
| Para | TL Cinsinden | TL Cinsinden | ||
| Birimi | Vade | Tutarı | Tutarı | |
| Kiralama sözleşmelerinden | TL | 3 aya kadar | 747.105 | 696,857 |
| borçlar | TL | 3 ile 12 ay arası | 2.468.452 | 1,850,208 |
| Kısa vadeli kiralama borçları | 3.215.557 | 2.547.065 | ||
| Kiralama sözleşmelerinden | ||||
| borçlar | TL | 1 ile 5 yıl arası | 16.871.524 | 14,547,329 |
| Uzun vadeli kiralama borçları | 16.871.524 | 14.547.329 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla net finansal borç mutabakatı aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Dönem başı itibarıyla bakiye | 63.879.812 | 162.757.422 |
| Banka kredileri ve kira sözleşmeleri nakit akış etkisi | (53.939.916) | (97.809.084) |
| Diğer | 10.147.185 | (1.068.526) |
| Dönem sonu itibarıyla bakiye | 20.087.081 | 63.879.812 |
| Nakit ve nakit benzerleri (-) | (64.153.241) | (287.372.132) |
| Net finansal borç | (44.066.160) | (223.492.320) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Kısa vadeli ticari alacaklar: | ||
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
| İlişkili taraflardan ticari alacaklar (*) | 23.728.787 | 10.590.225 |
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | ||
| Alıcılar | 110.054.419 | 216.451.964 |
| Vadeli çekler ve alacak senetleri | 202.189.878 | 447.478.202 |
| Ertelenmiş finansman geliri (-) | (23.844.486) | (14.234.817) |
| Şüpheli alacak karşılığı (-) | (128.026.528) | (187.759.835) |
| 184.102.070 | 472.525.739 | |
| Uzun vadeli ticari alacaklar: | ||
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | ||
| Vadeli çekler ve alacak senetleri | 5.502.957 | 24.610.952 |
| Ertelenmiş finansman geliri (-) | (3.809.152) | (4.143.939) |
| 1.693.805 | 20.467.013 | |
| Şüpheli ticari alacak karşılıklarına ilişkin hareket tablosu; | ||
| 01 Ocak – | 01 Ocak – | |
| 31 Aralık |
31 Aralık |
|
| 2023 | 2022 | |
| Dönem başı bakiyesi | (187.759.835) | (158.995.813) |
| Dönem içinde ayrılan karşılık/konusu kalmayan karşılık, net | (12.025.572) | (58.234.461) |
| Net parasal pozisyon kazanç/kayıp | 69.040.647 | 29.470.439 |
| Dönem sonu bakiyesi | (130.744.760) | (187.759.835) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlişkili taraflara ticari borçlar (*) İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar |
7.071.239 | 21.854.632 |
| Satıcılar | 23.506.358 | 26.247.445 |
| Vadeli borç çekleri ve senetleri | 3.358.761 | 2.568.764 |
| Ertelenmiş finansman gideri (-) | (1.626.660) | (1.813.928) |
| 32.309.698 | 48.856.913 |
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar | ||
| (**) Satıcılar |
2.000.000.000 | - |
| Ertelenmiş finansman gideri (-) | (1.426.889.685) | - |
| 573.110.315 | - |
(**) Bizimevler 12 arsa sahiplerine olan borçlardır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kısa vadeli diğer alacaklar:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlişkili taraflara diğer alacaklar | 48.497.795 | 103.457.499 |
| İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | ||
| Kamu dairelerinden alacaklar | - | 83.986.995 |
| Finansal varlık satışından doğan alacaklar | 57.492.500 | - |
| Verilen depozito ve teminatlar | 627.165 | 1.090.425 |
| Diğer alacaklar | 892.332 | 384.989 |
| Şüpheli diğer alacaklar | 61.011.686 | 61.896.534 |
| Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) | (61.011.686) | (61.896.534) |
| 107.509.792 | 188.919.908 | |
| Uzun vadeli diğer alacaklar: | 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
| İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | ||
| Verilen depozito ve teminatlar | 814.381 | 642.097 |
| 814.381 | 642.097 |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihlerinde sona eren dönemlere ilişkin şüpheli diğer alacak karşılığındaki değişim aşağıdaki gibidir.
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dönem başı bakiyesi | (61.707.460) | (75.129.857) |
| Dönem içi gider/konusu kalmayan karşılık, net | (30.370.155) | (19.246.234) |
| Net parasal pozisyon kazanç/kayıp | 31.065.930 | 32.668.631 |
| Dönem sonu bakiyesi | (61.011.685) | (61.707.460) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlişkili taraflara diğer borçlar | 49.448.358 | 81.159.747 |
| İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar | ||
| Alınan depozito ve teminatlar | 116.680 | 261.414 |
| Diğer borçlar | 1.611.250 | 2.352.977 |
| 51.176.288 | 83.774.138 | |
| Uzun vadeli diğer borçlar: | 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
| - | - |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İlk madde ve malzeme | 455.735 | 280.962 |
| Yarı mamüller | 741.328.235 | 177.980.746 |
| Mamüller | 45.589.076 | 150.311.416 |
| Ticari mallar | 45.393.938 | 53.297.975 |
| Diğer stoklar | - | 1.882.692 |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) | (4.895.197) | (5.041.392) |
| 827.871.787 | 378.712.399 |
Stok değer düşüklüğü karşılığına ilişkin dönem başı ve dönem sonu mutabakatı:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dönem başı bakiyesi | (5.041.392) | (3.379.574) |
| Dönem içinde ayrılan karşılık/konusu kalmayan karşılık, net | (4.723.173) | (2.295.155) |
| Net parasal pozisyon kazanç/kayıp | 4.869.368 | 633.337 |
| Dönem sonu bakiyesi | (4.895.197) | (5.041.392) |
Yarı mamüllerin 578.808.033 TL'si Bizimevler 12 inşaat projesinden ve 162.520.202 TL'si Kristal Şehir inşaat projesinden (2022: 128.199.449 TL) oluşmaktadır.
(2022: Mamüllerin 75.747.587 TL'si İhlas Marmara Evleri 4 inşaat projesi stoklarından oluşmaktadır).
Stok değer düşüklüklüğü karşılıklarının iptaline neden olan koşullar; a) tahmini piyasa satış fiyatı ve giderindeki değişmeler, b) karşılık ayrılan stok kalemlerinin satılması, c) içinde bulunulan ekonomik koşullar ve d) Şirket'in izlediği stok politikasıdır.
Grup'un yükümlülükleri için teminat olarak gösterilen stok yoktur (2022: Yoktur).
Stoklar, TMS 23 "Borçlanma Maliyetleri" standardında tanımlanan özellikli varlık kapsamında olmadığından, stoklarla ilgili finansman giderleri gelir tablosu ile ilişkilendirilmekte olup, aktifleştirilmemektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un iştiraklerindeki doğrudan ve dolaylı oy hakları ve etkin pay oranına düşen ödenmiş sermayesi aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Oran | Tutar | Oran | Tutar | |
| Pazarlama Yapı (*) | %5,00 | 5.000 | %5,00 | 5.000 |
| Finansal Danışmanlık (*) | %32,75 | 6.250 | %32,75 | 6.250 |
| Commodity (*) | %36,55 | 6.250 | %36,55 | 6.250 |
(*) İştirak'in yönetim kurulunda, Şirket'in yönetim kurulu üyesinin yer almasından dolayı TMS 28 "İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar" standardı gereğince İştirak üzerinde Şirket'in önemli etkisi bulunmaktadır.
İştiraklerin dönem içi hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dönem başı itibarıyla bakiye Kar/zarardan paylar |
34.492 - |
34.492 - |
| Dönem sonu itibarıyla bakiye | 34.492 | 34.492 |
Grup, TMS 28 gereğince iştirakinin zararından kendine düşen payı, söz konusu iştirakteki toplam payına eşit veya daha fazla ise kendi payının üzerindeki zarar tutarını finansal tablolara yansıtmamaktadır.
Pazarlama Yapı'nın 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihli finansal tablolarına ilişkin özet bilgiler ise şöyledir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Dönen varlıklar | 40.879.218 | 394.164.665 |
| Duran varlıklar | 693.428 | - |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 42.021.068 | 358.543.930 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | 2.372 | 7.485.796 |
| Net varlıklar | (450.794) | 28.134.939 |
| Hasılat | - | - |
| Sürdürülen faaliyetlerden vergi öncesi kar/zarar | (29.238.389) | (155.461.932) |
| Toplam kapsamlı gelir/gider | (28.585.733) | (156.161.684) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Commodity'nin 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihli finansal tablolarına ilişkin özet bilgiler ise şöyledir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Dönen varlıklar | 22.063 | 32.418 |
| Duran varlıklar | - | - |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 77.736 | 73.099 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | - | - |
| Net varlıklar | (55.673) | (40.681) |
| Hasılat | - | - |
| Sürdürülen faaliyetlerden vergi öncesi kar/zarar | (14.992) | (11.528) |
| Toplam kapsamlı gelir/gider | (14.992) | (11.528) |
Finansal Danışmanlık'ın 31 Aralık 2023 ve 2022 tarihli finansal tablolarına ilişkin özet bilgiler ise şöyledir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Dönen varlıklar | 21.768 | 30.240 |
| Duran varlıklar | - | - |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 115.144 | 123.917 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | - | - |
| Net varlıklar | (93.376) | (93.677) |
| Hasılat | - | - |
| Sürdürülen faaliyetlerden vergi öncesi kar/zarar | 301 | 12.700 |
| Toplam kapsamlı gelir/gider | 301 | 12.700 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin hareketler aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| 1 Ocak bakiyesi | 180.596.423 | 157.201.857 |
| Girişler | - | - |
| Çıkışlar | - | - |
| Transferler | - | - |
| Konsolidasyon kapsamında girişler | - | - |
| Değer artışları/azalışları | (6.044.583) | 23.394.566 |
| Net kayıtlı değer | 174.551.840 | 180.596.423 |
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, çeşitli kuruluşlar tarafından kullanılan bina ve arsalardan oluşmaktadır.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerle ilgili finansman giderleri kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilmekte olup, aktifleştirilmemektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup önemli büyüklükte olan yatırım amaçlı gayrimenkulleri için, Sermaye Piyasası Mevzuatı gereğince değerleme hizmeti veren, gayrimenkul söz konusu gayrimenkulün sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan ve SPK tarafından lisanslanmış olan bağımsız uzman(lar) tarafından belirlenmiştir. Grup'un önemli yatırım amaçlı gayrimenkulüne ait değerleme işlemi ile ilgili bilgiler aşağıdaki gibidir:
| Gayrimenkuller | Değerleme tarihi |
Güncel ekspertiz değerleri |
Değer artışları /azalışları |
Değerlemede kullanılan yöntemler |
Önemli gözlenemeyen veriler |
Önemli gözlenemeyen veriler ve gerçeğe uygun değer ilişkisi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 14 Nolu Bağımsız Bölüm |
18.12.2023 | 154.531.003 | (5.552.099) | Piyasa değeri (emsal karşılaştırma) yaklaşımı |
-Gayrimenkulün konum, özelliklerine ve piyasa şartlarına göre emsal değerleri |
Tahmini edilmiş gerçeğe uygun değer artar (azalır) şayet: - Benzer gayrimenkullerin beklenen emsal değerleri yüksekse (azsa) |
| Sakarya İli, Akyazı İlçesi143 Ada 24 Parsel |
11.12.2023 | 11.180.000 | 2.232.831 | Maliyet Yaklaşımı | -Gayrimenkulün konum, özelliklerine ve piyasa şartlarına göre emsal değerleri |
Tahmini edilmiş gerçeğe uygun değer artar (azalır) şayet: - Benzer gayrimenkullerin beklenen emsal değerleri yüksekse (azsa) |
İstanbul İli, Bahçelievler İlçesi, Yenibosna Mah. 24 Pafta, 10913 Parselde yer alan binadaki bağımsız bölümdür. Şirket'in, ilgili bağımsız bölümde kendisinin kullandığı kısım maddi duran varlık olarak sınıflandırılmıştır.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerden cari dönemde toplam 135.045 TL kira geliri elde edilmiştir (2022: 211.032 TL).
Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkulleri üzerinde 1.726.750.000 TL (2022: 2.883.526 TL) ipotek mevcuttur.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Arazi, yerüstü | Döşeme, | Diğer maddi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ve yer altı | Makina tesis | demirbaş ve taşıt | Özel | duran | |||
| düzenleri | Binalar | ve cihazlar | araçları | maliyetler | varlıklar | Toplam | |
| 1 Ocak tarihi itibarıyla | |||||||
| Maliyet | 3.393.123 | 120.215 | 1.632.682 | 22.593.723 | 10.269.302 | 3.236.398 | 41.245.443 |
| Birikmiş amortisman | (3.165.959) | (24.043) | (1.314.064) | (17.110.056) | (10.087.604) | (2.035.418) | (33.737.144) |
| Net kayıtlı değer | 227.164 | 96.172 | 318.618 | 5.483.667 | 181.698 | 1.200.980 | 7.508.299 |
| Dönem başı net kayıtlı | |||||||
| değer | 227.164 | 96.172 | 318.618 | 5.483.667 | 181.698 | 1.200.980 | 7.508.299 |
| Girişler | - | - | - | 3.893.653 | - | 238.380 | 4.132.033 |
| Çıkışlar | - | - | - | (8.779) | - | - | (8.779) |
| Değer artışları/azalışları | 1.749.134 | 1.106.527 | - | - | - | - | 2.855.661 |
| Cari dönem amortismanı | - | - | (106.677) | (1.970.008) | (114.249) | (586.895) | (2.777.829) |
| Dönem sonu net kayıtlı | |||||||
| değer | 1.976.298 | 1.202.699 | 211.941 | 7.398.533 | 67.449 | 852.465 | 11.709.385 |
| 31 Aralık 2023 itibarıyla | |||||||
| Maliyet | 5.142.257 | 1.541.922 | 1.632.682 | 25.583.393 | 10.269.302 | 3.474.778 | 47.644.334 |
| Birikmiş amortisman | (3.165.959) | (339.223) | (1.420.741) | (18.184.860) | (10.201.853) | (2.622.313) | (35.934.949) |
| Net kayıtlı değer | 1.976.298 | 1.202.699 | 211.941 | 7.398.533 | 67.449 | 852.465 | 11.709.385 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Arazi, yerüstü | Döşeme, | Diğer maddi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ve yer altı | Makina tesis | demirbaş ve taşıt | Özel | duran | |||
| düzenleri | Binalar | ve cihazlar | araçları | maliyetler | varlıklar | Toplam | |
| 1 Ocak tarihi itibarıyla | |||||||
| Maliyet | 3.346.007 | 97.705 | 3.662.025 | 22.326.533 | 10.269.302 | 2.883.063 | 42.584.635 |
| Birikmiş amortisman | (3.165.959) | (16.694) | (3.141.777) | (17.064.850) | (9.914.665) | (1.424.076) | (34.728.021) |
| Net kayıtlı değer | 180.048 | 81.011 | 520.248 | 5.261.683 | 354.637 | 1.458.987 | 7.856.614 |
| Dönem başı net kayıtlı | |||||||
| değer | 180.048 | 81.011 | 520.248 | 5.261.683 | 354.637 | 1.458.987 | 7.856.614 |
| Girişler | - | - | 80.834 | 1.785.118 | - | 353.335 | 2.219.287 |
| Çıkışlar | - | - | - | - | - | - | - |
| Değer artışları/azalışları | 47.116 | 15.161 | - | - | - | - | 62.277 |
| Cari dönem amortismanı | - | - | (282.464) | (1.563.134) | (172.939) | (611.342) | (2.629.879) |
| Dönem sonu net kayıtlı | |||||||
| değer | 227.164 | 96.172 | 318.618 | 5.483.667 | 181.698 | 1.200.980 | 7.508.299 |
| 31 Aralık 2022 itibarıyla |
|||||||
| Maliyet | 3.393.123 | 120.215 | 1.632.682 | 22.593.723 | 10.269.302 | 3.236.398 | 41.245.443 |
| Birikmiş amortisman | (3.165.959) | (24.043) | (1.314.064) | (17.110.056) | (10.087.604) | (2.035.418) | (33.737.144) |
| Net kayıtlı değer | 227.164 | 96.172 | 318.618 | 5.483.667 | 181.698 | 1.200.980 | 7.508.299 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla finansal durum tablosunda muhasebeleştirilmiş olan kullanım hakkı varlıklarının, varlık grupları bazında detayları aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Binalar | 41.262.219 | 37.621.613 |
| Tesis, makine ve cihazlar | 6.132.917 | 5.881.258 |
| Taşıtlar | 2.647.162 | 2.018.245 |
| 50.042.298 | 45.521.116 |
Ayrıca, Grup TFRS 16 kapsamındaki kira sözleşmeleriyle ilgili olarak, faaliyet kiralaması gideri yerine amortisman ve faiz giderleri muhasebeleştirmiştir. Grup, 31 Aralık 2023 tarihinde sona hesap döneminde, bu kiralamalardan 3.545.331 TL (2022: 6.794.619 TL) değerinde amortisman gideri ve 4.201.562 TL (2022: 3.750.293 TL) faiz gideri muhasebeleştirmiştir.
Cari dönem: Yoktur (2022: Yoktur).
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla maddi olmayan duran varlıklar; arama ve işletme ruhsatları hakları ve diğer maddi olmayan duran varlıklardan oluşmakta olup hareketleri aşağıda sunulmuştur:
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak tarihi itibarıyla | ||
| Maliyet | 86.731.286 | 86.727.775 |
| Birikmiş itfa payları | (44.074.310) | (40.807.267) |
| Net kayıtlı değer | 42.656.976 | 45.920.508 |
| Dönem başı net kayıtlı değer | 42.656.976 | 45.920.508 |
| Girişler | - | 53.632 |
| Çıkışlar | - | - |
| Konsolidasyon kapsamında girişler | - | - |
| Cari dönem itfa payları | (3.296.077) | (3.317.164) |
| Dönem sonu net kayıtlı değer | 39.360.899 | 42.656.976 |
| 31 Aralık itibarıyla | ||
| Maliyet | 86.731.286 | 86.731.286 |
| Birikmiş itfa payları | (47.370.387) | (44.074.310) |
| Net kayıtlı değer | 39.360.899 | 42.656.976 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un maddi olmayan duran varlıkları üzerinde herhangi bir rehin, kısıtlama veya ipotek yoktur (31.12.2022: Yoktur).
Grup, Çanakkale-Yenice'de bir, İzmir-Bayındır'da iki maden ruhsatlarının kullanım hakkını 30 yıl süreyle CVK Maden İşletmeleri San. ve Tic . A.Ş.'ye devretmiştir. İlgili maden ruhsatları sebebiyle üretilecek tüvenan cevherin aylık bazda ortalama tenör ve toplam tonaj değerinin %7'si oranında Grup'a pay verilecektir.
Grup yönetimi tarafından maden sahalarında değer düşüklüğü göstergesi olup olmadığı, diğer kurumlarca hazırlanmış rezerv raporları ve piyasa fiyatları dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Grup yönetimi tarafından yapılan değerlendirme neticesinde Grup'un aktifinde yer alan İzmir-Bayındır, Manisa-Salihli, Kahramanmaraş-Elbistan ve Çanakkale-Yenice ile ilgili maddi olmayan duran varlıklarda değer düşüklüğü göstergesi olmadığı belirlenmiştir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un teminat, rehin, ipotek ve kefalet ("TRİK") pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıda sunulmuştur:
| Grup Tarafından Verilen TRİK'ler (31 Aralık 2023) |
USD Bakiyesi |
Avro Bakiyesi |
TL Bakiyesi | Toplam (TL Cinsinden) |
|---|---|---|---|---|
| A. Ana ortaklığın kendi tüzel kişiliği lehine verdiği | ||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | 1.725.970.893 | 1.725.970.893 |
| B-1. Ana ortaklığın tam konsolidasyon kapsamına dahil | ||||
| edilen ortaklıklar lehine verdiği TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - | - |
| B-2. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen bağlı | ||||
| ortaklıkların kendi lehine ve birbirleri lehine verdikleri | ||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | 6.701.666 | 6.701.666 |
| C. Grup'un olağan ticari faaliyetlerin yürütülmesi | ||||
| amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla verdiği | ||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - | - |
| D. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı | 262.230 | - | 29.817.470 | 37.537.049 |
| i. Ana ortak lehine verilen TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | 21.600.815 | 21.600.815 |
| ii. Grup'un B ve C maddeleri kapsamına girmeyen | ||||
| diğer grup şirketleri lehine verdiği TRİK'lerin | ||||
| toplam tutarı | 262.230 | - | 8.216.655 | 15.936.234 |
| iii. Grup'un C maddesi kapsamına girmeyen 3.kişiler | ||||
| lehine verdiği TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - | - |
| Toplam | 262.230 | - | 1.762.490.029 | 1.770.209.609 |
| Şirket'in özkaynak toplamı | 904.203.238 | |||
| Grup'un vermiş olduğu diğer TRİK'lerin Grup'un | %4 | |||
| özkaynaklarına oranı |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Grup Tarafından Verilen TRİK'ler (31 Aralık 2022) |
USD Bakiyesi |
Avro Bakiyesi |
TL Bakiyesi | Toplam (TL Cinsinden) |
|---|---|---|---|---|
| A. Ana ortaklığın kendi tüzel kişiliği lehine verdiği | ||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | 1.598.516 | 1.598.516 |
| B-1. Ana ortaklığın tam konsolidasyon kapsamına dahil | ||||
| edilen ortaklıklar lehine verdiği TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - | - |
| B-2. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen bağlı | ||||
| ortaklıkların kendi lehine ve birbirleri lehine verdikleri | ||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | 5.409.370 | 5.409.370 |
| C. Grup'un olağan ticari faaliyetlerin yürütülmesi | ||||
| amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla verdiği | ||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - | - |
| D. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı | 432.085 | - | 82.665.502 | 90.744.738 |
| i. Ana ortak lehine verilen TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | 53.426.649 | 53.426.649 |
| ii. Grup'un B ve C maddeleri kapsamına girmeyen | ||||
| diğer grup şirketleri lehine verdiği TRİK'lerin | ||||
| toplam tutarı | 432.085 | - | 29.238.853 | 37.318.089 |
| iii. Grup'un C maddesi kapsamına girmeyen 3.kişiler | ||||
| lehine verdiği TRİK'lerin toplam tutarı | - | - | - | - |
| Toplam | 432.085 | - | 89.673.388 | 97.752.624 |
| Şirket'in özkaynak toplamı | 2.079.303.242 | |||
| Grup'un vermiş olduğu diğer TRİK'lerin Grup'un | ||||
| özkaynaklarına oranı | %4 |
Yukarıdaki TRİK tablosunda sunulan koşullu varlık, yükümlülük ve taahhütlere ilişkin açıklamasına ihtiyaç duyulan detaylar aşağıdaki gibidir:
Şirket, Bizimevler 12 projesi için arsa sahibine 1.725.000.000 TL ipotek vermiştir.
Grup şirketlerinden Kuzuluk, İhlas Yapı ile İnşaat Proje, İhlas Gazetecilik A.Ş.'nin Denizbank'taki kredi yükümlülüklerinin teminatı olarak toplam 8.216.655 TL (2022: 22.409.117 TL) kefalet vermiştir. - Grup şirketlerinden Kuzuluk, İhlas Yapı ile İnşaat Proje, İhlas Holding A.Ş.'nin Denizbank'taki kredi yükümlülüklerinin teminatı olarak toplam 19.850.815 TL (2022: 50.543.122 TL) kefalet vermiştir.
Diğer kısa vadeli karşılıklar:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dava ve icra karşılıkları | 5.825.940 | 8.061.143 |
| 5.825.940 | 8.061.143 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dava ve icra karşılıkları | - | 164.773 |
| - | 164.773 |
| Tutar | |
|---|---|
| Grup tarafından açılmış ve devam eden davalar | 91.533.000 |
| Grup tarafından yürütülen icra takipleri | 73.061.208 |
| Grup aleyhine açılmış, devam eden davalar | 5.831.139 |
| Grup aleyhine yürütülen icra takipleri | 798.141 |
Grup, aleyhine açılan davalardan kazanılması kuvvetle muhtemel olanlarına karşılık ayırmamıştır. Aleyhteki davalardan, kaybedilme ihtimali olan, diğer bir ifadeyle ekonomik kaynak çıkışına neden olacak davalar için karşılık ayırmıştır.
Grup'un dava ve icra bilgileri içerisinde 12 Temmuz 2013 tarihli müşavirlik sözleşmesine dayalı olarak GOPAŞ ve Gaziosmanpaşa Belediye Başkanlığı'ndan olan alacağına ilişkin dava ve icra süreçleri başlatılmıştır. Grup'un bilanço tarihi itibarıyla 71.992.613 TL icra takibi ve 91.253.000 TL alacak davası bulunmaktadır.
Grup, madencilik faaliyetlerine yönelik hakların devri karşılığında 16.350.000 USD ve 4.000.000 TL teminat TRİK almıştır. İnşaat faaliyetleri kapsamında 3.251.635 TL TRİK almıştır.
Kısa vadeli çalışanlara sağlanan fayda kapsamında borçlar:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Personele borçlar | 3.990.214 | 6.479.055 |
| Ödenecek SGK ve muhtasar | 3.069.659 | 2.109.820 |
| 7.059.873 | 8.588.875 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kısa vadeli çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında karşılıklar:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kullanılmamış izin karşılığı | 1.052.684 | 888.064 |
| 1.052.684 | 888.064 |
Kullanılmamış izin karşılıklarına ilişkin hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dönem başı bakiyesi | 888.064 | 1.796.750 |
| Cari dönem karşılığı/iptal ve ödemeler | 513.722 | (205.718) |
| Net parasal pozisyon kar/zararı | (349.102) | (702.968) |
| Dönem sonu bakiyesi | 1.052.684 | 888.064 |
Uzun vadeli çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında karşılıklar:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Kıdem tazminatı karşılığı | 28.003.980 | 28.196.015 |
| 28.003.980 | 28.196.015 |
İş Kanunu'na göre Şirket, bir hizmet yılını doldurmak kaydıyla sebepsiz olarak işine son verilen, askere çağrılan, ölen veya erkekler için 25 yıllık, kadınlar için 20 yıllık hizmet süresini tamamladıktan sonra emekli olan ve emeklilik yaşına ulaşan (kadınlar için 58, erkekler için 60) personeline kıdem tazminatı ödemek ile yükümlüdür.
Ödenecek tutar, aşağıdaki tutarlarla sınırlı olmak üzere bir aylık maaşa eşit olup, bu miktar 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, tam 23.490 TL (2022: 15.371 TL) ile sınırlandırılmıştır.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler haricinde emeklilik taahhütleri için herhangi bir düzenleme yoktur.
Fon ayrılma zorunluluğu bulunmadığından yükümlülük için fon ayrılmamıştır.
Kıdem tazminatı karşılığı, şirketin çalışanlarının emekliliğinden doğacak gelecekteki olası yükümlülüğünün, bilanço tarihindeki değerinin tahmini ile hesaplanmıştır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
TMS 19 "Çalışanlara Sağlanan Faydalar", şirketlerin belirli sosyal hak planları kapsamındaki yükümlülüklerinin tahmini için aktüer değerleme yöntemlerinin kullanılmasını öngörmektedir. Buna bağlı olarak, toplam yükümlülüğün hesaplanmasında aktüer varsayımlar ve mevcut yasal yükümlülükler kullanılmıştır. Kullanılan başlıca aktüeryal tahminler ve varsayımlar şöyledir:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İskonto oranı | %15,56 | %1,83 |
| Kıdem tazminatı yükümlülüğü ödenmeme oranı (ortalama) | %23 | %24 |
Kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasındaki temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı, enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket'in kıdem tazminatı karşılığı, kıdem tazminatı tavanı her altı ayda bir düzenlendiği için, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olan tam 35.059TL tavan tutarı (1 Ocak 2023: 19.983 TL) üzerinden hesaplanmaktadır.
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dönem başı bakiyesi | 28.196.015 | 28.787.385 |
| Aktüeryal kazanç/kayıp | 12.790.657 | 7.349.231 |
| Ödemeler | (6.577.536) | (2.658.824) |
| Dönem içinde ayrılan karşılık | 5.000.268 | 6.716.216 |
| Net parasal pozisyon kar/zararı | (11.405.424) | (11.997.993) |
| Dönem sonu bakiyesi | 28.003.980 | 28.196.015 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Verilen avanslar (*) | 309.521.562 | 448.648.764 |
| İş avansları | 417.232 | 431.784 |
| Gelecek aylara ait giderler | 1.007.572 | 329.358 |
| 310.946.366 | 449.409.906 |
(*) Bizimevler 12 inşaat projesi için 294.382.000 TL, Kristalşehir inşaat projesi için 46.604 TL (2022: 223.270.941 TL), (2022: İhlas Marmara Evleri 4 inşaat projesi için 5.097.284 TL) avans verilmiştir. Geri kalan avanslar emtia ve diğer projelere ilişkindir.
| Kısa vadeli ertelenmiş gelirler: | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|---|
| Alınan avanslar (**) | 172.332.158 | 168.809.398 |
| 172.332.158 | 168.809.398 |
Uzun vadeli ertelenmiş gelirler:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|---|---|
| ---------------- | ---------------- |
| Alınan avanslar (**) | - | 9.441.355 |
|---|---|---|
| - | 9.441.355 |
(**) KristalŞehir inşaat projesi için 165.680.960 TL (2022: 129.143.969 TL), Marmara 4 inşaat projesi avansı için (2022: 38.949.974 TL) avans alınmıştır.
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Peşin ödenmiş vergi alacakları | 1.143.769 | 938.885 |
| 1.143.769 | 938.885 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Diğer dönen varlıklar:
| 71.502.292 | 129.996.909 | |
|---|---|---|
| Devreden ve diğer KDV (*) | 71.502.292 | 129.996.909 |
(*) İlgili tutarın 19.411.700 TL'si (2022: 89.643.256 TL) Marmara 4 Projesi'nden, 35.447.927 TL'si (2022: 14.519.818 TL) Kristalşehir Projesi'nden kaynaklanan KDV alacaklarından oluşmaktadır.
Kısa vadeli diğer yükümlülükler:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Ödenecek vergi, harç ve diğer yükümlülükler | 5.923.060 | 14.348.964 |
| Ertelenmiş ve takside bağlanmış devlet borçları | 2.880.277 | - |
| Diğer | 236.912 | 81.234 |
| 9.040.249 | 14.430.198 |
Ödenmiş Sermaye ve Sermaye Düzeltmesi Farkları
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||
|---|---|---|---|---|
| Adı/Ünvanı | Pay Oranı % |
Pay Tutarı(TL) |
Pay Oranı % | Pay Tutarı(TL) |
| İhlas Ev Aletleri İmalat Sanayi ve Tic. A.Ş. |
3,87 | 38.665.314 | 3,87 | 38.665.314 |
| İhlas Holding A.Ş. | 21,07 | 210.732.103 | 21,07 | 210.732.103 |
| Halka açık kısım ve diğer kişiler |
75,06 | 750.602.583 | 75,06 | 750.602.583 |
| Toplam | 100,00 | 1.000.000.000 | 100,00 | 1.000.000.000 |
| Sermaye Düzeltmesi Farkları |
5.481.991.968 | 5.481.991.968 | ||
| Toplam | 6.481.991.968 | 6.481.991.968 |
Şirket'in onaylanmış ve çıkarılmış sermayesi her biri 1 kuruş kayıtlı nominal bedeldeki paylardan oluşmaktadır. Şirket'in kayıtlı sermaye tavanı 1 milyar TL'dir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Paylara İlişkin Primler/İskontolar | 6.290.387 | 6.290.387 |
| Yedekler | ||
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | 36.688.458 | 31.118.533 |
i. Maddi duran varlık yeniden değerleme artışları/azalışları
Maddi duran varlıklar değer artış fonu, Grup'un maddi duran varlıklar ile önceki dönemlerde maddi duran varlık olarak muhasebeleştirilmiş olanlardan yatırım amaçlı gayrimenkule transfer edilenlerin ilk transfer esnasında oluşan gerçeğe uygun değerlerinin maliyet değerlerine göre değişmeleri nedeniyle oluşmakta olup, ertelenen vergi etkisi de yansıtıldıktan sonra net değerleri üzerinden sunulmaktadır. Maddi duran varlıkların yeniden değerlenmesi sonucunda oluşan 2.370.825 TL tutarındaki değer artış fonu özkaynaklar altında muhasebeleştirilmiştir (2022: 56.050 TL).
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç/kayıpları, Grup'un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlarından kaynaklanmakta olup, ertelenen vergi etkisi de yansıtıldıktan sonra net değerleri üzerinden diğer kapsamlı gelir tablosunda sunulmaktadır. Aktüeryal varsayımlardan dolayı ortaya çıkan yeniden ölçüm kazanç/kaybı 13.785.345 TL olup, özkaynaklar altında muhasebeleştirilmiştir (2022: 5.849.823 TL).
i. Riskten korunma kazanç/kayıpları
Risten korunma kazanç/kayıpları, Grup'un türev araçları işlemleri sırasında kullanılan gelecekte gerçekleşmesi beklenen nakit akımlarındaki meydana gelmesi muhtemel her tür değişimlere karşı nakit akış riskinden korunmaktan kaynaklanmakta olup, ertelenen vergi etkisi de yansıtıldıktan sonra net değerleri üzerinden sunulmaktadır. Türev araçlarının işlemlerinden dolayı ortaya ölçüm kazanç/kaybı bulunmamaktadır (2022: 364.572 TL).
31 Aralık 2023 itibarıyla konsolide finansal durum tablosunda yer alan kontrol gücü olmayan paylar içinde sınıflandırılan tutar 2.256.852 TL (2022: 10.124.980 TL)'dir. 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap döneminde konsolide kapsamlı gelir tablosunda kontrol gücü olmayan paylar içinde sınıflandırılan tutar 7.832.689 TL (2022: 44.038.338 TL)'dir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Şirket'in 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla finansal tablolarında enflasyona göre düzeltilmiş olarak sunduğu ilgili özkaynak kalemlerinin, 6762 Sayılı Kanun'a ve diğer mevzuata göre hazırlanmış finansal tablolarındaki enflasyona göre düzeltilmiş tutarlarla karşılaştırması aşağıdaki gibidir:
| 6762 Sayılı Kanun'a ve | |||
|---|---|---|---|
| diğer mevzuata göre hazırlanmış finansal |
TMS'ye göre hazırlanmış finansal |
||
| tablolarda yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutar |
tablolarda yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutar |
Geçmiş yıl karlarında izlenen fark |
|
| Sermaye düzeltme farkları | 7.532.840.010 | 5.481.991.966 | 2.050.848.044 |
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 225.195.526 | 36.688.458 | 188.507.068 |
| Paylara ilişkin primler/iskontolar | 9.336.987 | 6.290.387 | 3.046.600 |
1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapılmamış Geçmiş Yıllar Karları tutarı 43.106.472 TL olup, TMS 29 kapsamında enflasyon düzeltmesi sonrası 31 Aralık 2023 satın alma gücüne getirilmiş şekilde 1 Ocak 2022 tarihli Geçmiş Yıllar Zararları tutarı 3.348.891.129 TL'dir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemleri itibarıyla hasılatın ve satışların maliyetinin detayı aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – | 01 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Yurtiçi satışlar | 455.151.147 | 1.146.753.832 |
| Satışların maliyeti (-) | (333.867.609) | (1.507.933.176) |
| 121.283.538 | (361.179.344) |
Satışların maliyetinin detayı aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – | 01 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Personel giderleri | (66.144.486) | (520.654.867) |
| İlk madde ve malzeme gideri | (78.332.186) | (517.378.492) |
| Dışardan sağlanan fayda ve hizmetler | (32.686.214) | (87.047.310) |
| Reklam ve ilan giderleri | (1.690.043) | (28.037.366) |
| Satılan ticari mallar maliyeti | (133.802.316) | (166.758.585) |
| Amortisman ve itfa giderleri | (5.445.451) | (5.424.682) |
| Diğer | (15.766.913) | (182.631.874) |
| Toplam | (333.867.609) | (1.507.933.176) |
01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemleri itibarıyla hasılatın ölçüm zamanına ilişkin detayı aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – | 01 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Anlık gelirler | 266.264.415 | 163.816.660 |
| Zamana yayılan gelirler | 188.886.732 | 982.937.172 |
| Toplam | 455.151.147 | 1.146.753.832 |
Bilanço tarihi itibarıyla yıllara sari işlere ilişkin bilgiler Not 34'te sunulmuştur. Söz konusu işlerde kontrol, anlık olarak transfer edilmekte olup sözleşme gereği işin tamamlanmasıyla birlikte edim yükümlülükleri yerine getirilmektedir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri | (45.282.543) | (115.971.115) |
| Genel yönetim giderleri | (392.218.864) | (245.459.174) |
| Toplam | (437.501.407) | (361.430.289) |
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Prim, komisyon ve katılım giderleri | (1.987.952) | (50.400.443) |
| Personel giderleri | (1.890.363) | (4.489.683) |
| Reklam ve ilan giderleri | (38.827.806) | (35.286.903) |
| Vergi, resim ve harçlar | (1.007.530) | (19.964.400) |
| Diğer | (1.568.892) | (5.829.686) |
| (45.282.543) | (115.971.115) |
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Personel giderleri | (40.620.667) | (40.513.261) |
| Amortisman ve itfa giderleri | (4.173.786) | (7.316.980) |
| Dışardan sağlanan fayda ve hizmetler | (2.620.264) | (3.478.407) |
| Noter, dava, vergi, harç ve benzerleri | (67.458.900) | (17.023.930) |
| Danışmanlık ve müşavirlik giderleri | (67.545.736) | (45.114.249) |
| Şüpheli alacak ve diğer karşılıklar | (195.416.552) | (116.415.088) |
| Diğer | (14.382.959) | (15.597.259) |
| (392.218.864) | (245.459.174) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemleri itibarıyla diğer gelirleri ve giderlerin detayı aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Vade farkı gelirleri (*) | 7.883.824 | 104.575.126 |
| Kira gelirleri | 3.380.421 | 2.637.961 |
| Konusu kalmayan karşılıklar | 14.719.329 | 9.507.738 |
| Kur farkı geliri (*) | 97.555.319 | 36.059.894 |
| Diğer | 18.963.289 | 23.836.491 |
| 142.502.182 | 176.617.210 |
Esas faaliyetlerden diğer giderler:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Vade farkı giderleri (*) | (44.025.777) | (23.834.426) |
| (*) Kur farkı gideri |
(1.475.938) | (2.337.998) |
| Diğer giderler (**) | (17.825.919) | (46.918.401) |
| (63.327.634) | (73.090.825) |
(*) Ticari işlemlerle ilgilidir.
(**) Cari dönemde 1.390.360 TL'si dava ve tazminat giderleri ile ilgilidir (2022: 40.620.273 TL).
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemleri itibarıyla yatırım faaliyetlerinden gelirlerin ve giderlerin detayı aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – | 01 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Yatırım amaçlı gayrimenkul değer artış geliri | - | 31.077.461 |
| Finansal varlık değer artış geliri | - | 24.813.159 |
| Finansal varlık satış karı | 2.763.394 | 254.679 |
| Sabit kıymet satış karı | 607.381 | 1.089.184 |
| 3.370.775 | 57.234.483 |
Yatırım faaliyetlerinden giderler:
| 01 Ocak – | 01 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Yatırım amaçlı gayrimenkul değer düşüklüğü zararı | (6.044.582) | (7.682.896) |
| Maddi olmayan duran varlıkların elden çıkarılması | (2.017) | (10.435) |
| Finansal varlık satış zararı | (129.864.920) | - |
| Finansal varlık değer düşüklüğü zararı | (572.012) | (54.263.449) |
| (136.483.531) | (61.956.780) |
01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemleri itibarıyla finansman gelirlerinin detayı aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Faiz gelirleri | 47.382.116 | 74.423.867 |
| Kur farkı geliri | 50.826.341 | 28.718.933 |
| Diğer | - | 4.977.304 |
| Toplam | 98.208.457 | 108.120.104 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 01 Ocak – | 01 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
| Faiz giderleri | (17.777.687) | (16.163.960) |
| Kur farkı gideri | (2.092.813) | (3.296.938) |
| Toplam | (19.870.500) | (19.460.898) |
Türkiye'deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden kurumlar ile Türkiye'de yerleşik kurumlara ödenen kar payları (temettüler) stopaja tabi değildir. Bunların dışında yapılan temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Karın sermayeye ilavesi, kar dağıtımı sayılmaz ve stopaj uygulanmaz. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir.
Kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan gayrimenkullerin (Temmuz 2023 tarihinden önce iktisap edilenler için %50) %25'lik kısmı ve iştirak hisseleri, kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakkı satışından doğan kazancın %75'lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi ve satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla vergi giderlerinin ana bileşenleri aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Cari dönem vergi karşılıkları | 25.152.094 | 22.877.530 |
| Peşin ödenmiş vergiler (-) | (7.188.707) | (6.868.180) |
| Toplam | 17.963.387 | 16.009.350 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemleri itibarıyla gelir tablosuna yansıtılan vergi giderlerinin ana bileşenleri aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Cari dönem kurumlar vergisi | (25.152.094) | (22.877.531) |
| Ertelenmiş vergi geliri/(gideri) | (21.352.021) | (93.887.888) |
| Dönem sonu bakiyesi | (46.504.115) | (116.765.419) |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla Grup'un vergi geliri/gideri mutabakatı aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kar/zarar Hesaplanan vergi gelir/gideri |
(1.122.575.130) 280.643.783 |
(1.016.550.253) 254.137.564 |
| Vergi etkisi: | ||
| Kanunen kabul edilmeyen giderler ve üzerinden vergi | ||
| hesaplanmayan farkların etkisi | (327.147.898) | (370.902.983) |
| Toplam vergi geliri / (gideri) | (46.504.115) | (116.765.419) |
Grup, ertelenen gelir vergisi varlık ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinin TFRS ve yasal finansal tabloları arasındaki farklı değerlendirilmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Söz konusu geçici farklar genellikle gelir ve giderlerin, TFRS ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleştirilmesinden kaynaklanmaktadır.
Kurumlar vergisi oranı, bilanço tarihi itibarıyla %25'tir (2022: %23). 5 Aralık 2017 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 7061 sayılı "Bazı Vergi Kanunları İle Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" kapsamında 2018, 2019 ve 2020 yılları için kurumlar vergisi oranı %20'den %22'ye çıkarılırken, 22 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 7316 sayılı "Amme Alacaklarının tahsili Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" kapsamında Temmuz 2021 tarihinden itibaren 2021 yılı için %25, 2022 yılı için %23'e çıkarılmıştır. 15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 7456 sayılı "6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" kapsamında 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançları için 2023 yılı için %25'e çıkarılmıştır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla birikmiş geçici farklar ve ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan dökümü aşağıda sunulmuştur:
| Vergilendirilebilir geçici farklar |
Ertelenmiş vergi varlıkları (yükümlülükleri) |
Gelir tablosu ve diğer kapsamlı gelir |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
01 Ocak 31 Aralık 2023 |
01 Ocak 31 Aralık 2022 |
|
| Maddi ve maddi olmayan | ||||||
| duran varlık üzerindeki geçici | ||||||
| farklar | (266.179.722) | (217.725.560) | (66.544.931) | (43.545.112) | (22.999.819) | (44.157.295) |
| Reeskont gelir/giderleri | 28.699.745 | 16.976.844 | 7.174.937 | 3.395.369 | 3.779.568 | (20.410.689) |
| İndirilmemiş mali zararlar | 19.296.621 | 20.768.087 | 4.824.156 | 4.153.618 | 670.538 | 3.778.817 |
| Stok değer düşüklük karşılığı | 4.895.197 | 5.041.392 | 1.223.800 | 1.008.279 | 215.521 | 332.364 |
| Dava karşılıkları | 5.825.940 | 8.225.916 | 1.456.485 | 1.645.184 | (188.699) | (3.599.238) |
| Şüpheli alacak karşılıkları | 128.776.030 | 180.923.658 | 32.194.008 | 36.184.732 | (3.990.724) | 5.594.536 |
| Çalışanlara sağlanan faydalara | ||||||
| ilişkin karşılıklar | 28.869.641 | 22.409.912 | 7.217.411 | 4.481.983 | 2.735.428 | 632.897 |
| Nakit sermaye artışlarında faiz | ||||||
| indirimi | - | - | - | - | - | (20.473.826) |
| Diğer | (43.921.564) | (62.627.455) | (10.980.395) | (12.539.700) | 1.559.305 | (14.230.736) |
| (93.738.112) | (26.007.206) | (23.434.529) | (5.215.647) | (18.218.882) | (92.533.170) |
Net ertelenmiş vergi varlıkları/yükümlülükleri hareket tablosu:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Dönem başı bakiyesi | (5.215.647) | 87.317.523 |
| Gelir tablosuna kaydedilen ertelenmiş vergi geliri / (gideri) | (21.352.021) | (93.887.888) |
| Diğer kapsamlı gelir tablosuyla ilişkilendirilen ertelenmiş vergi | ||
| gelir/(gideri) | 3.133.139 | 1.354.718 |
| Dönem sonu bakiyesi | (23.434.529) | (5.215.647) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Ertelenmiş vergiye konu edilmiş indirilmemiş mali zararların itfa tarihleri itibarıyla vade analizi aşağıda sunulmuştur:
| Zaman aşım yılları | 31.12.2023 | 31.12.2022 |
|---|---|---|
| 2024 | 254.884 | 1.292.987 |
| 2025 | - | - |
| 2026 | 2.954.840 | 19.475.100 |
| 2027 | 16.086.898 | - |
| Toplam | 19.296.622 | 20.768.087 |
Şirket'in 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla hisselerinin ağırlıklı ortalaması ve birim hisse başına kar zarar hesaplaması aşağıda sunulmuştur;
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| Sürdürülen faaliyetlerden pay başına kazanç/(kayıp): | ||
| Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı/(zararı) | (1.169.079.245) | (1.133.315.672) |
| Ana Ortaklık Payları | (1.161.246.556) | (1.089.277.334) |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | (7.832.689) | (44.038.338) |
| Beheri 1 Kr olan nominal değerli hisselerin ağırlıklı ortalama | ||
| adedi | 100.000.000.000 | 100.000.000.000 |
| Sürdürülen faaliyetlerden pay basına kazanç/(kayıp) (Kr) | (1,1691) | (1,1333) |
Grup'un sulandırma etkisi olan potansiyel adi hisse senetlerinin olmamasından dolayı sulandırılmış pay başına kazanç hesaplanmamıştır (2022: Yoktur).
Cari dönemde tahakkuk eden temettü yoktur (2022: Yoktur).
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
a) Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflarla olan bakiyeleri aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İhlas Pazarlama A.Ş. | 52.858.671 | 93.443.567 |
| (*) Antalya İmar Ltd. Şti. |
- | 888.079 |
| İhlas Holding A.Ş. | 5.284.178 | - |
| TGRT Haber TV A.Ş. | 7.593.306 | - |
| İhlas Ev Aletleri İmalat San.Tic.A.Ş. | 608.279 | 4.916.187 |
| Diğer | 5.882.148 | 14.799.891 |
| 72.226.582 | 114.047.724 |
(*) Yürütülen inşaat faaliyetleriyle ilgilidir.
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İhlas Pazarlama A.Ş. Diğer |
- 6.389 |
11.170.067 6.389 |
| Toplam | 6.389 | 11.176.456 |
Finansal yatırımlar:
Grup'un ilişkili taraflarından olan İhlas Holding A.Ş.'de (2022: 103.863.756), İhlas Gazetecilik A.Ş.'de 13.109 TL (2022: 186.993.366 TL) finansal yatırımı bulunmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İhlas Holding A.Ş. | 55.651.213 | 86.597.609 |
| TGRT Dijital TV Hizmetleri A.Ş. | - | 1.751.308 |
| TGRT Haber TV A.Ş. | 80.458 | 6.672.933 |
| İhlas Yayın Holding A.Ş. | 3.720 | 197.451 |
| Şifa Yemek ve Gıda Üretim Tesisleri Tic. A.Ş. | 8.580 | 32.715 |
| İhlas Haber Ajansı A.Ş | 384.684 | 1.979.946 |
| İhlas Gazetecilik A.Ş. | 26.799 | 5.171.425 |
| Detes Enerji Üretim A.Ş. | 25.554 | 42.107 |
| Diğer | 338.589 | 568.885 |
| 56.519.597 | 103.014.379 |
Kısa vadeli kira sözleşmelerinden kaynaklanan yükümlülükler:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| İhlas Holding A.Ş. | 2.420.680 | 1.638.746 |
| Diğer | 37.978 | 25.275 |
| 2.458.658 | 1.664.021 | |
| Uzun vadeli kira sözleşmelerinden kaynaklanan yükümlülükler: | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
| İhlas Holding A.Ş. | 14.998.564 | 14.056.911 |
| Diğer | 239.948 | 221.062 |
| 15.238.512 | 14.277.973 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kilit yönetici personel, İşletmenin, (idari ya da diğer) herhangi bir yöneticisi de dahil olmak üzere, faaliyetlerini planlama, yönetme ve kontrol etme yetki ve sorumluluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olan kişileri kapsamakta olup, bunlara sağlanan iki tür fayda vardır. Kısa vadeli faydalar; maaş, sosyal güvenlik yardımı, ikramiye, ücretli izinler ve huzur haklarını kapsamaktadır. Bu tür kısa vadeli faydalar "Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler" hesabında raporlanmıştır. İşten çıkarma halinde sağlanacak faydalar ise, Grup'un kıdem tazminatı yükümlülüğünü kapsamaktadır. Bu tür faydalar "Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar" hesabında raporlanmıştır.
Kilit personele 01 Ocak-31 Aralık 2023 döneminde sağlanan kısa vadeli toplam fayda 9.980.595 TL (2022: 5.811.598 TL), 01 Ocak-31 Aralık 2023 döneminde işten çıkarma halinde sağlanan ve sağlanacak toplam fayda ise 8.232.306 TL (2022: 4.948.605 TL)'dir.
Grup'un işten veya görevden ayrılan kilit yönetici personeline 01 Ocak-31 Aralık 2023 döneminde maaş, huzur hakkı vb. fayda 523.903 TL (2022: Yoktur)'dir.
b) Grup'un 01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemlerinde ilişkili taraflarla yaptığı mal, hizmet ve reklam alış ve satışları aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İhlas Pazarlama A.Ş. | 85.819.680 | 31.507.811 |
| İhlas Ev Aletleri İmalat San.Tic.A.Ş. | 19.011.876 | 21.793.103 |
| İhlas Holding A.Ş. | 731.371 | 1.201.023 |
| TGRT Haber TV A.Ş. | 23.133.957 | 22.658.464 |
| Şifa Yemek ve Gıda Üretim Tesisleri Tic. A.Ş. | 293.953 | 424.241 |
| İhlas Haber Ajansı A.Ş | 12.362 | 20.116 |
| TGRT Dijital TV Hizmetleri A.Ş. | 7.277.524 | 8.069.510 |
| İhlas Gazetecilik A.Ş. | 55.272 | 76.680 |
| Dijital Varlıklar Görsel Medya ve İnternet Hiz. Ltd. Şti. | 74.170 | 80.461 |
| Diğer | 372.327 | 1.252.293 |
| 136.782.492 | 87.083.702 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İhlas Holding A.Ş. | 23.029.821 | 121.433 |
| İhlas Pazarlama A.Ş. | 4.225.876 | 9.879.980 |
| Diğer | 1.097.526 | 200.344 |
| 28.353.223 | 10.201.757 |
c) Grup'un 01 Ocak-31 Aralık 2023 ve 01 Ocak-31 Aralık 2022 dönemlerinde ilişkili taraflardan aldığı ve bunlara kestiği faiz, kira vb. faturalar aşağıda sunulmuştur:
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İhlas Pazarlama A.Ş. | 12.799.403 | 14.060.716 |
| İhlas Ev Aletleri İmalat San.Tic.A.Ş. | 5.100.052 | 2.297.736 |
| İhlas Holding A.Ş. | 5.527.870 | 1.519.388 |
| Diğer | 805.590 | 26.221 |
| 24.232.915 | 17.904.061 | |
| Alınan vade farkı faturaları: | 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
| İhlas Holding A.Ş. | 19.075.963 | 17.171.424 |
| İhlas Yayın Holding A.Ş. | 3.521 | 147.472 |
| İhlas Gazetecilik A.Ş. | 125.745 | 1.055.831 |
| Diğer | 775.535 | 469.605 |
| 19.980.764 | 18.844.332 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İhlas Pazarlama A.Ş. | 20.376 | 15.387 |
| İhlas Holding A.Ş. | 865.309 | 1.408.067 |
| Diğer | 40.752 | 38.251 |
| 926.437 | 1.461.705 |
| 01 Ocak – 31 Aralık 2023 |
01 Ocak – 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| İhlas Holding A.Ş. | 10.034.089 | 8.662.539 |
| KPT Lojistik Taşımacılık Tur. Rek. Paz. İç ve Dış Tic. A.Ş. | 74.170 | 56.994 |
| Diğer | 10.382 | 7.842 |
| 10.118.641 | 8.727.375 |
Grup, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan borç ve özkaynak dengesini verimli bir şekilde sağlayarak karını ve piyasa değerini artırmayı hedeflemektedir.
Grup'un sermaye yapısı ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kısıtlanmış kar yedekleri ve geçmiş yıl kar/zararlarını da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.
Grup, sermaye yeterliliğini net borç / özsermaye oranını kullanarak izlemektedir. Bu oran net borcun toplam özsermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterilen kısa ve uzun vadeli kredileri, ticari ve diğer borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Toplam borçlar | 1.013.115.721 | 520.526.449 |
| Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler | (64.153.241) | (287.372.132) |
| Net borç | 948.962.480 | 233.154.317 |
| Toplam özkaynak | 904.203.238 | 2.079.303.241 |
| Net borç/ özsermaye oranı | %105 | %11 |
Grup'un finansal araçlarla ilgili önemli muhasebe politikaları 2 numaralı "Önemli Muhasebe Politikaları Özeti" dipnotunda yer alan "Finansal Araçlar" kısmında açıklanmaktadır.
Grup'un önemli finansal riskleri içerisinde döviz kuru riski, faiz oranı riski ve likidite riski yer almaktadır.
Grup'un riskin erken saptanması ve yönetimi komitesi bulunmaktadır. Yönetim kurulu, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla, uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlüdür.
Faaliyetleri nedeniyle Grup, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Gelirlerin ve giderlerin döviz cinslerine göre dağılımı ile borçların döviz cinslerine göre ve değişken ve sabit faiz oranlı olarak dağılımları Grup yönetimi tarafından takip edilmektedir.
Piyasa riskine yol açan piyasa koşullarındaki değişiklikler; gösterge faiz oranı, diğer bir işletmenin finansal aracının fiyatı, mal fiyatı, döviz kuru veya fiyat ya da oran endeksindeki değişiklikleri içerir.
Grup, hammadde stoklarının fiyat değişimlerinden dolayı satış fiyatlarının etkilenmesi nedeniyle fiyat riskine maruz kalmaktadır. Satış marjları üzerindeki olumsuz fiyat hareketi etkilerinden kaçınmak amacıyla kullanılabilecek bir türev enstürümanı bulunmamaktadır. Grup tarafından ileriye dönük hammadde fiyatlarındaki hareketler dikkate alınarak sipariş verme-üretim-satın alma dengeleri gözden geçirilmekte ve hammadde fiyatlarındaki değişimi satış fiyatlarına yansıtmaya çalışmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup sabit faiz oranları üzerinden borçlanmaktadır. Grup'un değişken faiz oranları üzerinden önemli borçlanması olmadığından faiz oranlarına duyarlılığı önemli düzeyde bulunmamaktadır. Grup'un faiz pozisyon tablosu aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Sabit faizli araçlar | ||
| Finansal varlıklar | ||
| - Vadeli mevduat |
55.937.636 | 138.295.427 |
| Finansal borçlar | 20.087.081 | 63.879.812 |
| Değişken faizli araçlar | - | - |
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla yabancı para cinsinden olan finansal varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerleri (net) aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 |
|
|---|---|---|
| A. Döviz cinsinden varlıklar | 315.587.897 | 193.931.982 |
| B. Döviz cinsinden yükümlülükler | 1.258.831 | 501.877 |
| Net döviz pozisyonu (A-B) | 314.329.066 | 193.430.105 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Döviz Pozisyonu Tablosu | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | |||||
| TL Karşılığı | USD | Avro | TL Karşılığı | USD | Avro | |
| 1. Ticari alacaklar | - | - | - | - | - | - |
| 2a. Parasal finansal varlıklar | 21.205.897 | 631.288 | 80.492 | 4.100.121 | 12.414 | 194.034 |
| 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - | - | - | - |
| 3. Diğer | 294.382.000 | 10.000.000 | - | 189.831.861 | 3.792.961 | 5.964.914 |
| 4. Dönen varlıklar (1+2+3) | 315.587.897 | 10.631.288 | 80.492 | 193.931.982 | 3.805.375 | 6.158.948 |
| 5. Ticari alacaklar | - | - | - | - | - | - |
| 6a. Parasal finansal varlıklar | - | - | - | - | - | - |
| 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar | - | - | - | - | - | - |
| 7. Diğer | - | - | - | - | - | - |
| 8. Duran varlıklar (5+6+7) | - | - | - | - | - | - |
| 9. Toplam varlıklar (4+8) | 315.587.897 | 10.631.288 | 80.492 | 193.931.982 | 3.805.375 | 6.158.948 |
| 10. Ticari borçlar | 716.724 | - | 22.003 | 328.474 | - | 16.478 |
| 11. Finansal yükümlülükler | - | - | - | 173.403 | - | 8.699 |
| 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler | 542.107 | 18.415 | - | - | - | - |
| 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - | - | - | - |
| 13. Kısa vadeli yükümlükler (10+11+12) | 1.258.831 | 18.415 | 22.003 | 501.877 | - | 25.177 |
| 14. Ticari borçlar | - | - | - | - | - | - |
| 15. Finansal yükümlülükler | - | - | - | - | - | - |
| 16a. Parasal olan diğer yükümlülükler | - | - | - | - | - | - |
| 16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | - | - | - | - | - | - |
| 17. Uzun vadeli yükümlülükler | ||||||
| (14+15+16) | - | - | - | - | - | - |
| 18. Toplam yükümlülükler (13+17) | 1.258.831 | 18.415 | 22.003 | 501.877 | - | 25.177 |
| 19. Bilanço dışı türev araçların net varlık | ||||||
| / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) | - | - | - | - | - | - |
| 19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı | - | - | - | - | - | - |
| 19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı | - | - | - | - | - | - |
| 20. Net yabancı para varlık / | ||||||
| (yükümlülük) pozisyonu (9-18+19) | 314.329.066 | 10.612.873 | 58.489 | 193.430.105 | 3.805.375 | 6.133.771 |
| 21. Parasal kalemler net yabancı | ||||||
| varlık/(yükümlülük) pozisyonu | ||||||
| (l+2a+5+6a-10-ll-12a-14-15-16a) | 19.947.066 | 612.873 | 58.489 | 3.598.244 | 12.414 | 168.857 |
| 22. Döviz hedgi için kullanılan finansal | ||||||
| araçların toplam gerçeğe uygun değeri | - | - | - | - | - | - |
| 23. Döviz varlıklarının hedge edilen | ||||||
| kısmının tutarı | - | - | - | - | - | - |
| 24. Döviz yükümlülüklerinin hedge | ||||||
| edilen kısmının tutarı | - | - | - | - | - | - |
| 25. İhracat | - | - | - | - | - | - |
| 26. Ithalat | - | - | - | - | - | - |
Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibari ile toplam ithalatlarından kaynaklanan toplam döviz yükümlülüğünün hedge edilme oranı, toplam döviz yükümlülüğünün kur riskinin bir türev araç vasıtasıyla karşılanma oranı olup, Şirket'in vadeli işlemi olmadığından, toplam döviz yükümlülüğünün hedge edilme oranı yoktur. Grup'un gelir ve giderleri arasında kur riski açısından doğal bir denge bulunmakta olup ileriye yönelik tahminler ve piyasa şartları dikkate alınarak bu denge korunmaya çalışılmaktadır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 ve 2022 tarihi itibarıyla TL, ABD Doları, Euro ve diğer yabancı paralar karşısında aynı anda %10 oranında değişseydi ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, bu para birimlerinde olan varlık ve yükümlülüklerden doğan net kur farkı karı/zararı sonucu vergi öncesi dönem net kar/zararı;
01 Ocak-31 Aralık 2023: 31.432.909 TL 01 Ocak-31 Aralık 2022: 19.343.015 TL daha düşük/yüksek olacaktı.
Grup'un döviz pozisyonu ile ilgili kur riski duyarlılık analizi aşağıda sunulmuştur:
| 1 Ocak - 31 Kar/Zarar |
Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2022 Kar/Zarar |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yabancı | Yabancı | Yabancı | Yabancı | |||
| paranın değer | paranın değer | paranın değer | paranın değer | |||
| kazanması | kaybetmesi | kazanması | kaybetmesi | |||
| ABD Doları kurunun % 10 değişmesi halinde: | ||||||
| 1- ABD Doları net |
||||||
| varlık/(yükümlülüğü) | 31.242.388 | (31.242.388) | 7.115.404 | (7.115.404) | ||
| 2- ABD Doları riskinden korunan |
||||||
| kısım (-) | - | - | - | - | ||
| 3- ABD Doları Net Etki (1+2) |
31.242.388 | (31.242.388) | 7.115.404 | (7.115.404) | ||
| Euro kurunun % 10 değişmesi halinde: | ||||||
| 4- Euro net varlık/(yükümlülüğü) |
190.521 | (190.521) | 12.227.611 | (12.227.611) | ||
| 5- Euro riskinden korunan kısım (-) |
- | - | - | - | ||
| 6- Euro Net Etki (4+5) |
190.521 | (190.521) | 12.227.611 | (12.227.611) | ||
| Diğer döviz kurlarının % 10 değişmesi halinde: | ||||||
| 7- Diğer yabancı para net |
||||||
| varlık/(yükümlülüğü) | - | - | - | - | ||
| 8- Diğer yabancı para riskinden |
||||||
| korunan kısım (-) | - | - | - | - | ||
| 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki |
||||||
| (7+8) | - | - | - | - | ||
| Toplam (3+6+9) | 31.432.909 | (31.432.909) | 19.343.015 | (19.343.015) |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup'un kredi riski temel olarak ticari alacaklarına ilişkindir. Bilançoda gösterilen tutar Grup yönetiminin geçmiş deneyimlerine ve ileriye yönelik değerlendirmelere bağlı olarak matris kullanarak her bir finansal varlık için tahmin ettiği beklenen kredi riski düşüldükten sonraki net tutardan oluşmaktadır. Grup'un kredi riski çok sayıda müşteriyle çalışıldığından dolayı dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi risk yoğunlaşması yoktur.
| Diğer |
|---|
| 4.472.330 - |
| 4.472.330 |
| - |
| - - |
| - |
| - - |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
| Bankalardaki | Türev | Nakit ve | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Alacaklar | Mevduat | Araçlar | Diğer | ||||
| 31 Aralık 2022 | Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | |||||
| İlişkili Taraf | Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf | ||||||
| Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami beklenen |
|||||||
| kredi riski Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı |
10.590.225 - |
482.402.528 - |
49.625.922 - |
86.104.506 - |
- | - - |
138.566.60239.144.229 149.024.568 - |
| Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal |
|||||||
| varlıkların net defter değeri Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış |
10.590.225 | 405.287.345 | 49.625.922 | 86.104.506 | 138.566.60239.144.229 149.024.568 | ||
| varlıkların net defter değeri | - | - | - | - | - | - | - |
| Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri |
- | 77.115.183 | - | - | - | - | - |
| - Brüt defter değeri | - | 264.875.018 | - | 61.896.534 | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü(-) - Net değerin teminat |
- (187.759.835) | - | (61.896.534) | - | - | - | |
| vs. ile güvence altına alınmış | |||||||
| kısmı | - | - | - | - | - | - | - |
| Finansal durum tablosu dışı kredi | |||||||
| riski içeren unsurlar | - | - | - | - | - | - | - |
Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
Grup, alacakların beklenen kredi zararı karşılığı hesaplaması amacıyla kredi riskinde önemli derecede artış olmayanlar için 12 aylık, kredi riskinde önemli derecede artış olanlar için ömür boyu beklenen kredi zararı karşılığı dikkate almıştır. Beklenen kredi zararını ölçmek için, Grup, alacaklarını vadeleri ve kredi riski karakterleri ile geçmiş kredi zarar deneyimleri ve ileriye yönelik makroekonomik göstergeler kullanarak beklenen kredi zarar karşılığı hesaplamıştır. İcra takibinde ve dava aşamasında olan alacakların tahsil kabiliyetinin zayıflaması nedeniyle bu alacakların tamamına karşılık ayrılmaktadır.
Alacaklara ilişkin yaşlandırma analizi:
| 31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2022 | |
|---|---|---|
| Vadesi geçmemiş | 371.238.913 | 664.185.966 |
| Vadesi üzerinden 1-30 Gün Geçmiş | - | - |
| Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş | - | 2.392.131 |
| Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş | 17.507.345 | 80.219.249 |
| Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş | 30.906.259 | 57.359.961 |
| Vadesi 5 yıldan fazla geçmiş | 66.223.977 | 74.222.243 |
| Eksi: Değer düşüklüğü | (191.756.446) | (249.656.369) |
| 294.120.048 | 628.723.181 |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kredi riski oluşturan firmalardan alınmış herhangi bir teminat veya gayri kabili rücu kredi taahhütleri bulunmamaktadır.
Grup'un nakit ve nakit benzerleri vadesi geçmemiş ve değer düşüklüğüne uğramamış finansal araçlardan oluşmaktadır. Not 6'daki mevduat tutarları, finans kuruluşları nezdinde tutulmaktadır.
Grup, tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek ve finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak, likidite riskini yönetir.
Aşağıdaki tablo Grup'un 31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla finansal yükümlülüklerinin sözleşmeye dayalı iskonto edilmemiş ödemelerin vadelerine göre durumunu göstermektedir.
| Sözleşme Uyarınca Vadeler | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Defter Değeri |
Çıkışları Toplamı |
3 aydan kısa |
3-12 ay arası |
1-5 yıl arası |
|
| Türev Olmayan Finansal | |||||
| Yükümlülükler Kira sözleşmelerinden |
659.333.690 | 2.098.283.727 | 50.020.081 | 24.955.978 | 2.023.307.668 |
| kaynaklanan yükümlülükler | 20.087.081 | 29.978.794 | 1.667.981 | 5.003.941 | 23.306.872 |
| Ticari Borçlar | 605.420.013 | 2.034.478.336 | 17.405.780 | 17.071.760 | 2.000.000.796 |
| Diğer Borç ve Yükümlülükler | 33.826.596 | 33.826.597 | 30.946.320 | 2.880.277 | - |
| Sözleşme Uyarınca Vadeler | Defter Değeri |
Sözleşme Uyarınca Nakit Çıkışları Toplamı |
3 aydan kısa |
3-12 ay arası |
1-5 yıl arası |
|---|---|---|---|---|---|
| Türev Olmayan Finansal | |||||
| Yükümlülükler | 151.683.896 | 169.428.952 | 57.334.702 | 39.048.530 | 73.045.720 |
| Banka kredileri | 46.785.417 | 51.739.542 | 173.388 | 12.817.740 | 38.748.414 |
| Kira sözleşmelerinden | |||||
| kaynaklanan yükümlülükler | 17.094.395 | 27.118.119 | 1.429.048 | 3.885.071 | 21.804.000 |
| Ticari borçlar | 48.856.913 | 51.624.120 | 16.785.095 | 22.345.719 | 12.493.306 |
| Diğer borç ve yükümlülükler | 38.947.171 | 38.947.171 | 38.947.171 | - | - |
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Grup, türev ürünleri alım-satımı işlemi ile döviz ve/veya faiz oranı (sabit ve değişken) riskinden korunmak amacıyla swap işlemleri yapmaktadır.
TFRS 9 "Finansal Araçlar" standardına göre finansal varlıklar üç grup olarak, finansal yükümlülükler iki grup olarak sınıflandırılmaktadır. Finansal varlıklar; gerçeğe uygun değer (GUD) farkı gelir tablosuna yansıtılan, itfa edilmiş maliyetinden ölçülenler ile GUD farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılanı içermektedir. Finansal yükümlülükler ise, gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan ve itfa edilmiş maliyetinden ölçülen olmak üzere iki grup olarak sınıflandırılmaktadır.
31 Aralık 2023 ve 31 Aralık 2022 tarihleri itibarıyla finansal varlık ve yükümlülüklerin bilanço tarihi itibarıyla değerleri ve sınıflandırılması aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2022 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen |
GUD farkı K/Z'ye yansıtılan |
İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen |
GUD farkı K/Z'ye yansıtılan |
GUD farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan |
|
| Finansal Varlıklar | |||||
| Nakit ve nakit benzerleri | 64.153.241 | - | 287.372.132 | - | - |
| Finansal Yatırımlar | 149.894 | 13.109 | 315.277 | 394.817.117 | - |
| Ticari alacaklar | 185.795.875 | - | 492.992.752 | - | - |
| Diğer alacaklar | 108.324.173 | - | 189.562.005 | - | - |
| Türev araçlar | - | - | - | - | 39.144.229 |
| Finansal Yükümlülükler | - | ||||
| Finansal borçlar | 20.087.081 | - | 63.879.812 | - | - |
| Ticari borçlar | 605.420.013 | - | 48.856.913 | - | - |
| Diğer Borçlar | 51.176.288 | - | 83.774.138 | - | - |
Gerçeğe uygun değer ölçümleri, her bir finansal varlık ve borçla ilgili muhasebe politikalarında açıklanmış olup, herhangi bir değerleme işlemi gerektiren başka bir olay yoktur. Kasa ve bankaların, defter değerleri gerçeğe uygun değere yakın olduğu kabul edilmektedir.
Grup, finansal tablolarda gerçeğe uygun değer ile yansıtılan finansal araçların gerçeğe uygun değer ölçümlerini her finansal araç sınıfının girdilerinin kaynağına göre, üç seviyeli hiyerarşi kullanarak aşağıdaki şekilde sınıflandırmaktadır.
Seviye 1: Belirtilen finansal araçlar için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri
Seviye 2: Dolaylı ve dolaysız gözlemlenebilir girdi içeren diğer değerleme teknikleri
Seviye 3: Gözlemlenebilir piyasa girdilerini içermeyen değerleme teknikleri. Bu seviyede indirgenmiş nakit akış analizleri gibi diğer teknikler geri kalan finansal araçların gerçeğe uygun değerinin hesaplanmasında kullanılır.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Şirket'in 26 Nisan 2024 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısında mevcut yönetim kurulu üyeleri üç yıl müddetle ve üçüncü yılın sonunda yapılacak genel kurul toplantısı tarihine kadar görev yapmak üzere yeniden seçilmiştir.
31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolar, Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 20 Mayıs 2024 tarihinde yayımlanması için yetki verilmiştir. Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış olan konsolide finansal tabloları değiştirme gücüne sadece Şirket Genel Kurulu sahiptir.
Grup sahip olduğu maden ruhsatlarından, Çanakkale Yenice'de bulunan 1 adet işletme izinli maden ruhsatının CVK Maden İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş'ye devri için sözleşme yapmış olup, devir işlemleri tamamlanmıştır.Ruhsatları devir alan CVK Maden İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş; sözleşme şartları gereği üreteceği tüvenan cevherin ortalama tenör ve toplam tonaj değerinin aylık bazda %7'si oranında Grup'a pay verecektir. Sözleşme 2 yıl Ar&Ge faaliyetleri+30 yıl süreli işletme faaliyetleri ile 01 Kasım 2049 yılına kadar geçerli olacaktır.
Ayrıca, Grup'un bağlı ortaklığı; İzmir Bayındır'da bulunan 2 adet işletme izinli maden ruhsatının CVK Maden İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş.'ye devri için sözleşme yapmış olup, devir işlemleri tamamlanmıştır. Devre konu 2 ruhsat daha sonra CVK Maden tarafından tek bir ruhsat olarak (tevhid edilmiş) birleştirilmiştir. Sözleşme gereği Devralan üreteceği tüvenan cevherin aylık bazda %7'si oranında devredene pay verecektir. Sözleşme 2 yıl Ar&Ge faaliyetleri+30 yıl süreli işletme faaliyetleri ile 01 Kasım 2049 yılına kadar geçerli olacaktır.
Grup sahip olduğu maden ruhsatlarından, Hakkari Çukurca'da bulunan 1 adet işletme ruhsatlı maden ruhsatının devri için sözleşme yapmış olup, devir işlemleri tamamlanmıştır. Devralan; sözleşme şartları gereği üreteceği tüvenan cevherin ortalama tenör ve toplam tonaj değerinin aylık bazda %10'u oranında Grup'a pay verecektir. Anlaşma gereğince; sözleşme 1 yıl Ar&Ge faaliyetleri+9 yıl süreli işletme faaliyetleri olmak üzere 10 yıl geçerli olacaktır.
Grup, sahip olduğu maden ruhsatlarından, Kahramanmaraş Elbistan'da bulunan 1 adet maden ruhsatının "Rödövans" usulü işletilmesi için sözleşme yapmıştır. Sözleşme 1 yıl Ar&Ge + 9 yıl işletme faaliyetini kapsayacak olup 2032 yılına kadar geçerli olacaktır. Maden ruhsatları sebebiyle rödovans bedeli, aylık bazda elde edilen cirodan ilgili aya ait işletme giderleri düşüldükten sonra kalan tutarın 1/3'ü oranında Grup'a pay verilecektir.
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası ("TL") olarak, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
a) Grup, İstanbul, Esenyurt'ta 1088 Ada, 1 Parsel üzerinde KRİSTALŞEHİR inşaat projesine devam etmektedir. Bu proje toplam olarak 18 bloktan oluşan 4.655 konut, 82 adet işyeri ile sosyal tesislerden müteşekkildir. Grup'a ait toplam dairelerin 3.120 adedi ile 51 adet işyeri de avans karşılığı satılmıştır.31.12.2023 tarihi itibarıyla, teslim edilen konutlardan 3.056 adedi, işyerlerinden ise 48 adedinin faturası kesilmiştir. Avans karşılığı satılan kalan dairelerin faturalama işlemi kalan kısmın tamamlanması ve teslimiyle birlikte yapılacaktır.
b) Şirket, İstanbul ili Avcılar ilçesi, Firuzköy mahallesinde yer alan toplam 42.966 m² büyüklüğündeki 645 ada 2 Parselde kayıtlı arsa üzerinde proje geliştirmek üzere, söz konusu arsanın sahipleri ile Hasılat Paylaşımı sözleşmesi imzalamıştır. Söz konusu arsa üzerine 493 adet daire ve 10 adet ticari ünite inşa edilecektir.
Şirket'in bağımsız denetim sözleşmesi imzalanan Bağımsız Denetim Kuruluşundan 1 Ocak – 31 Aralık 2023 döneminde aldığı hizmet, raporlama dönemine ilişkin bağımsız denetim ücreti 193.831 TL (2022: 267.700 TL) ve vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücret bulunmamaktadır (2022: 423.694 TL).
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.