Quarterly Report • Aug 27, 2024
Quarterly Report
Open in ViewerOpens in native device viewer
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu
27 Ağustos 2024
Bu rapor 6 sayfa bağımsız denetçi raporu ve 101 sayfa konsolide finansal tablolar ve konsolide finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotları içermektedir.
Bağımsız Denetçi Raporu Konsolide Finansal Durum Tablosu Konsolide Kar veya Zarar Tablosu Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu Konsolide Özkaynaklar Değişim Tablosu Konsolide Nakit Akış Tablosu Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Dipnot | Bağımsız denetimden | Bağımsız denetimden | |
|---|---|---|---|
| geçmiş 30 Nisan 2024 |
geçmiş 30 Nisan 2023 |
||
| VARLIKLAR | |||
| Dönen varlıklar | |||
| Nakit ve nakit benzerleri | 4 | 1.621.620.365 | 944.487.022 |
| Ticari alacaklar | 8.384.189.446 | 2.552.478.395 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar |
8 | 8.384.189.446 | 2.552.478.395 |
| Diğer alacaklar | 49.864.637 | 250.216.081 | |
| - İlişkili taraflardan diğer alacaklar |
7 | 25.500.934 | 225.018.410 |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar |
9 | 24.363.703 | 25.197.671 |
| Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar | 8.907 | 4.789.119 | |
| Canlı varlıklar | 11 | 102.179.562 | 94.171.102 |
| Stoklar | 10 | 9.189.952.439 | 8.244.185.705 |
| Peşin ödenmiş giderler | 13 | 147.238.091 | 1.146.062.897 |
| Diğer dönen varlıklar | 22 | 447.769.211 | 508.692.609 |
| Toplam dönen varlıklar | 19.942.822.658 | 13.745.082.930 | |
| Duran varlıklar | |||
| Ticari alacaklar | 2.665.663 | 5.830.577 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar |
2.665.663 | 5.830.577 | |
| Diğer alacaklar | 927.267 | 1.039.030 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar |
927.267 | 1.039.030 | |
| Finansal yatırımlar | 6 | 72.009.824 | 72.009.824 |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar | 12 | 6.164.657 | 4.798.852 |
| Canlı varlıklar | 11 | 213.671.357 | 196.842.037 |
| Maddi duran varlıklar | 15 | 13.342.452.512 | 12.099.431.137 |
| Maddi olmayan duran varlıklar | 2.124.401.193 | 2.117.757.869 | |
| - Diğer maddi olmayan duran varlıklar |
16 | 2.010.956.032 | 2.004.312.708 |
| - Şerefiye |
16 | 113.445.161 | 113.445.161 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | 14 | 7.993.008.434 | 7.762.808.227 |
| Kullanım hakkı varlıkları | 17 | 49.255.831 | -- |
| Ertelenmiş vergi varlığı | 32 | 7.179.528 | -- |
| Peşin ödenmiş giderler | 13 | 25.626.849 | 21.826.048 |
| Toplam duran varlıklar | 23.837.363.115 | 22.282.343.601 | |
| Toplam varlıklar | 43.780.185.773 | 36.027.426.531 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Dipnot | Bağımsız denetimden | Bağımsız denetimden | |
|---|---|---|---|
| geçmiş 30 Nisan 2024 |
geçmiş 30 Nisan 2023 |
||
| KAYNAKLAR | |||
| Kısa vadeli yükümlülükler | |||
| Kısa vadeli borçlanmalar | 5.1 | 9.742.291.230 | 6.512.498.769 |
| Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları | 5.1 | 573.994.233 | 344.991.244 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar | 5.2 | 20.061.441 | -- |
| Ticari borçlar | 1.906.062.372 | 1.626.185.470 | |
| - İlişkili taraflara ticari borçlar |
7 | 139.803 | 210.761 |
| - İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar |
8 | 1.905.922.569 | 1.625.974.709 |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar | 21 | 95.855.976 | 145.940.449 |
| Diğer borçlar | 150.088.097 | 180.028.703 | |
| - İlişkili taraflara diğer borçlar |
7 | 77.370.180 | 59.764.312 |
| - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar |
9 | 72.717.917 | 120.264.391 |
| Ertelenmiş gelirler (sözleşme yükümlülükleri dışında kalanlar) |
13 | 171.961.949 | 41.500.199 |
| Dönem kârı vergi yükümlülüğü | 32 | 287.169.420 | 215.108.106 |
| Kısa vadeli karşılıklar | 108.699.117 | 51.770.286 | |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar |
18 | 75.484.025 | 11.605.995 |
| - Diğer kısa vadeli karşılıklar |
18 | 33.215.092 | 40.164.291 |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 22 | 32.133.146 | 36.227.504 |
| Toplam kısa vadeli yükümlülükler | 13.088.316.981 | 9.154.250.730 | |
| Uzun vadeli yükümlülükler | |||
| Uzun vadeli borçlanmalar | 5.1 | 54.573.459 | 93.276.657 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar | 5.2 | 22.372.426 | -- |
| Diğer borçlar | 283.361 | 2.126.879 | |
| - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar |
283.361 | 2.126.879 | |
| Uzun vadeli karşılıklar | 432.842.020 | 491.499.785 | |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar |
18-20 | 432.842.020 | 491.499.785 |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü | 32 | 3.076.352.279 | 2.236.579.634 |
| Toplam uzun vadeli yükümlülükler | 3.586.423.545 | 2.823.482.955 | |
| Toplam yükümlülükler | 16.674.740.526 | 11.977.733.685 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Dipnot | Bağımsız denetimden geçmiş |
Bağımsız denetimden geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | ||
| ÖZKAYNAKLAR | |||
| Ana ortaklığa ait özkaynaklar | |||
| Ödenmiş sermaye | 23 | 706.000.000 | 600.000.000 |
| Sermaye düzeltmesi enflasyon farkları | 23 | 5.543.102.844 | 5.469.189.726 |
| Hisse Senedi Ihraç Primleri | 23 | 2.691.407.530 | -- |
| Geri Alınmış Paylar (-) | 23 | (454.083.013) | -- |
| Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler |
2.586.248.477 | 1.877.507.684 | |
| - Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları/(kayıpları) |
23 | (411.021.749) | (272.119.129) |
| - Maddi duran varlık yeniden değerleme artışları |
23 | 2.997.270.226 | 2.149.626.813 |
| Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 23 | 1.290.975.620 | 730.508.446 |
| Geçmiş yıllar karları | 14.544.002.325 | 8.607.946.840 | |
| Net dönem karı | 197.792.202 | 6.764.540.518 | |
| Ana ortaklığa ait özkaynaklar toplamı | 27.105.445.985 | 24.049.693.214 | |
| Kontrol gücü olmayan paylar | 23 | (738) | (368) |
| Toplam özkaynaklar | 27.105.445.247 | 24.049.692.846 | |
| Toplam kaynaklar | 43.780.185.773 | 36.027.426.531 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Dipnot | Bağımsız denetimden geçmiş |
Bağımsız denetimden geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| Kar veya zarar kısmı | 1 Mayıs – 30 Nisan 2024 |
1 Mayıs – 30 Nisan 2023 |
|
| Hasılat | 24 | 18.281.148.054 | 14.990.572.896 |
| Satışların maliyeti | 25 | (17.197.137.184) | (11.700.854.404) |
| Brüt kar | 1.084.010.870 | 3.289.718.492 | |
| Genel yönetim giderleri (-) | 26 | (567.275.296) | (383.879.496) |
| Satış, pazarlama ve dağıtım giderleri (-) | 26 | (223.661.095) | (159.042.050) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | 26 | (58.577.259) | (54.253.398) |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 28 | 108.188.853 | 102.916.556 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) | 28 | (60.575.573) | (67.838.416) |
| Esas faaliyet karı / (zararı) | 282.110.500 | 2.727.621.688 | |
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler | 29 | 409.429.076 | 4.120.707.865 |
| Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) | 29 | (3.117.059) | (100.948) |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarından paylar | 12 | 1.351.792 | 3.533.977 |
| Finansman gideri öncesi faaliyet karı | 689.774.309 | 6.851.762.582 | |
| Finansman gelirleri | 30 | 263.926.802 | 48.698.691 |
| Finansman giderleri (-) | 30 | (1.848.882.005) | (1.090.505.620) |
| Parasal kayıp / kazanç | 2.151.634.857 | 1.930.641.901 | |
| Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı | 1.256.453.963 | 7.740.597.554 | |
| Sürdürülen faaliyetler vergi gideri | |||
| - Dönem vergi geliri/ (gideri) | 32 | (383.265.208) | (449.238.423) |
| - Ertelenmiş vergi geliri/ (gideri) | 32 | (675.396.923) | (526.818.745) |
| Sürdürülen faaliyetler dönem karı | 197.791.832 | 6.764.540.386 | |
| Dönem kar/(zararının) dağılımı | |||
| Kontrol gücü olmayan paylar | (370) | (132) | |
| Ana ortaklık payları | 197.792.202 | 6.764.540.518 | |
| Net dönem karı | 197.791.832 | 6.764.540.386 | |
| Pay başına kar/(zarar) | |||
| Adi pay başına kar/(zarar) - Sürdürülen faaliyetlerden pay başına kar/(zarar) |
31 | 0,282 | 11,274 |
| - Sürdürülen faaliyetlerden seyreltilmiş pay başına kar/(zarar) | 31 | 0,282 | 11,274 |
Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Dipnot | Bağımsız denetimden geçmiş |
Bağımsız denetimden geçmiş |
|
|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | ||
| Diğer kapsamlı gelir kısmı | |||
| Dönem Karı | 197.791.832 | 6.764.540.386 | |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar | |||
| Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları | 1.051.140.480 | 2.420.983.285 | |
| - Ertelenmiş vergi gideri (geliri) |
32 | (203.497.067) | (271.356.472) |
| Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm (kayıpları)/kazançları |
(185.203.493) | (340.148.914) | |
| - Ertelenmiş vergi gideri |
32 | 46.300.873 | 68.029.785 |
| Diğer kapsamlı gelir | 708.740.793 | 1.877.507.684 | |
| Toplam kapsamlı gelir | 906.532.625 | 8.642.048.070 | |
| Toplam kapsamlı gelirin dağılımı | |||
| Kontrol gücü olmayan paylar | (370) | (132) | |
| Ana ortaklık payları | 906.532.995 | 8.642.048.202 | |
| Toplam kapsamlı gelir | 906.532.625 | 8.642.048.070 |
30 Nisan 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler |
Birikmiş Zararlar | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ödenmiş Sermaye |
Sermaye düzeltmesi enflasyon farkları |
Hisse Senedi Ihraç Primleri |
Geri Alınmış Paylar (-) |
Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları |
Aktüeryal Kayıp Kazançlar Fonu |
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler |
Geçmiş Yıllar Karları/Zararları |
Net Dönem Karı/Zararı |
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Toplamı |
Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
Özkaynaklar Toplamı |
|
| 30 Nisan 2022 itibarıyla bakiye | 600.000.000 | 5.469.189.726 | -- | -- | -- | -- | 696.492.831 | 8.641.962.455 | -- | 15.407.645.012 | (236) | 15.407.644.776 |
| Transferler | -- | -- | -- | -- | -- | 34.015.615 | (34.015.615) | -- | -- | -- | -- | |
| Toplam kapsamlı gelir/(gider) | -- | -- | -- | 2.149.626.813 | (272.119.129) | -- | -- | 6.764.540.518 | 8.642.048.202 | (132) | 8.642.048.070 | |
| Net dönem karı | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | 6.764.540.518 | 6.764.540.518 | (132) | 6.764.540.386 | |
| Diğer kapsamlı gelir | -- | -- | -- | 2.149.626.813 | (272.119.129) | -- | -- | -- | 1.877.507.684 | -- | 1.877.507.684 | |
| 30 Nisan 2023 itibarıyla bakiye | 600.000.000 | 5.469.189.726 | -- | -- | 2.149.626.813 | (272.119.129) | 730.508.446 | 8.607.946.840 | 6.764.540.518 | 24.049.693.214 | (368) | 24.049.692.846 |
30 Nisan 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler |
Birikmiş Zararlar | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ödenmiş Sermaye |
Sermaye düzeltmesi enflasyon farkları |
Hisse Senedi Ihraç Primleri |
Geri Alınmış Paylar (-) |
Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları |
Aktüeryal Kayıp Kazançlar Fonu |
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler |
Geçmiş Yıllar Karları/Zararları |
Net Dönem Karı/Zararı |
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Toplamı |
Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
Özkaynaklar Toplamı | |
| 30 Nisan 2023 itibarıyla bakiye | 600.000.000 | 5.469.189.726 | -- | -- | 2.149.626.813 | (272.119.129) | 730.508.446 | 8.607.946.840 | 6.764.540.518 | 24.049.693.214 | (368) | 24.049.692.846 |
| Transferler | -- | -- | -- | -- | -- | 10.269.074 | 6.754.271.444 | (6.764.540.518) | -- | -- | -- | |
| Halka arz edilmiş sermaye | 106.000.000 | 73.913.118 | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | 179.913.118 | -- | 179.913.118 |
| Payların geri alım işlemleri nedeniyle meydana gelen artış / (azalış) |
-- | -- | -- | (454.083.013) | -- | -- | 454.083.013 | (454.083.013) | -- | (454.083.013) | (454.083.013) | |
| Pay bazlı işlemler nedeniyle meydana gelen artış (azalış) |
-- | -- | 2.691.407.530 | -- | -- | -- | -- | -- | -- | 2.691.407.530 | -- | 2.691.407.530 |
| Ödenen temettüler | -- | -- | -- | -- | -- | -- | 96.115.087 | (364.132.946) | -- | (268.017.859) | -- | (268.017.859) |
| Toplam kapsamlı gelir/gider | -- | -- | -- | -- | 847.643.413 | (138.902.620) | -- | -- | 197.792.202 | 906.532.995 | (370) | 906.532.625 |
| Net dönem karı | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | 197.792.202 | 197.792.202 | (370) | 197.791.832 |
| Diğer kapsamlı gelir | -- | -- | -- | -- | 847.643.413 | (138.902.620) | -- | -- | -- | 708.740.793 | -- | 708.740.793 |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla bakiye | 706.000.000 | 5.543.102.844 | 2.691.407.530 | (454.083.013) | 2.997.270.226 | (411.021.749) | 1.290.975.620 | 14.544.002.325 | 197.792.202 | 27.105.445.985 | (738) | 27.105.445.247 |
30 Nisan 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Nakit Akış Tablosu
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Bağımsız | Bağımsız | ||
|---|---|---|---|
| Dipnot | denetimden | denetimden | |
| geçmiş | geçmiş | ||
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | ||
| A. İşletme Faaliyetlerden Kullanılan Nakit Akışları | (6.617.913.309) | (4.219.742.152) | |
| Dönem karı | 197.791.832 | 6.764.540.386 | |
| Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler | 11-15-16- 17 |
458.365.006 | 298.793.456 |
| Kıdem tazminatı karşılığı ile ilgili düzeltmeler | 20 | 37.847.107 | 90.625.921 |
| Şüpheli alacak karşılıkları ile ilgili düzeltmeler | 7,8 | 6.894.020 | (17.372.775) |
| İzin karşılığı ile ilgili düzeltmeler | 18 | 68.649.027 | 5.755.348 |
| Dava karşılığı ile ilgili düzeltmeler | 18 | 9.561.554 | 7.579.811 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkulün yeniden değerlemesi ile ilgili düzeltmeler | 29 | (230.200.207) | (4.078.404.138) |
| Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kazançlar ile ilgili | |||
| düzeltmeler | 29 | (55.211.822) | (17.711.655) |
| Faiz gelirleri ve giderleri ile ilgili düzeltmeler | 30 | 1.282.786.887 | 732.999.828 |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar | 12 | (1.351.792) | (3.533.977) |
| Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları | 90.876.506 | 85.336.317 | |
| Vergi geliri ile ilgili düzeltmeler | 32 | 1.058.662.131 | 976.057.168 |
| Envanter üzerindeki net gerçekleşebilir değer düzeltmeleri | 10 | 313.647 | (14.161.641) |
| Parasal kayıp / kazanç | (3.961.394.187) | (1.464.220.986) | |
| Toplam düzeltmeler | (1.234.202.123) | (3.398.257.323) | |
| Ticari alacaklardaki değişim | (5.821.686.828) | (1.417.380.673) | |
| Canlı varlıklardaki değişim | 11 | (30.990.913) | 25.581.666 |
| Stoklardaki değişim | (915.071.161) | (6.183.937.199) | |
| Ticari borçlardaki değişim | 279.876.902 | 1.068.935.242 | |
| Diğer borçlardaki değişim | (31.784.124) | (206.404.824) | |
| Diğer alacaklardaki değişim | 196.992.372 | (1.394.814) | |
| Ertelenmiş gelirlerdeki değişim | 130.461.750 | (179.274.894) | |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlardaki değişim | (50.084.473) | 106.349.202 | |
| Peşin ödenmiş giderlerdeki değişim | 995.024.005 | 360.445.260 | |
| Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki değişim | (24.640.043) | (65.426.306) | |
| Diğer dönen/duran varlıklardaki değişim | 60.923.398 | (437.154.422) | |
| Bloke mevduatlardaki değişim | (50.000) | -- | |
| İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler | (5.211.029.115) | (6.929.661.762) | |
| Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları | (370.473.903) | (656.363.453) | |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında ödemeler | 20 | (84.595.906) | (150.230.178) |
| Vergi ödemeleri | (285.877.997) | (506.133.275) | |
| B. Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları | (390.628.989) | (356.241.843) | |
| Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri | 15,16 | 103.792.100 | 93.376.432 |
| Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları | 15,16 | (714.322.562) | (486.543.195) |
| Alınan faiz | 219.901.473 | 36.924.920 | |
| C. Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları | 8.347.462.476 | 5.328.606.867 | |
| Kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları | 5.2 | (22.496.249) | (631.660) |
| Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri | 5.1 | 11.821.386.070 | 10.004.603.576 |
| Anapara ödemelerine ilişkin nakit çıkışları | 5.1 | (4.971.222.069) | (3.821.201.663) |
| Ödenen faizler | 5.1 | (629.425.052) | (854.163.386) |
| Halka arz edilmiş sermaye | 179.913.118 | -- | |
| Paylarin geri alim işlemleri nedeniyle meydana gelen artiş / (azaliş) | (454.083.013) | -- | |
| Pay bazli işlemler nedeniyle meydana gelen artiş (azaliş) | 2.691.407.530 | -- | |
| Ödenen temettüler | (268.017.859) | -- | |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış (A+B+C) | 1.338.920.178 | 752.622.872 | |
| D. Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki enflasyon etkisi | (663.895.439) | (248.180.037) | |
| E. Yabancı para çevrim farklarının nakit ve nakit benzerleri üzerindeki | 2.058.604 | 104.161 | |
| etkisi | |||
| F. Dönem başı nakit ve nakit benzerleri | 4 | 944.487.022 | 439.940.026 |
| Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri (A+B+C+D+E+F) | 4 | 1.621.570.365 | 944.487.022 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Dipnot | Açıklama | Sayfa |
|---|---|---|
| 1 | Grup'un organizasyonu ve faaliyet konusu | 10 |
| 2 | Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar | 12 |
| 3 | Bölümlere göre raporlama | 43 |
| 4 | Nakit ve nakit benzerleri | 44 |
| 5 | Finansal borçlanmalar | 45 |
| 6 | Finansal yatırımlar | 48 |
| 7 | İlişkili taraf açıklamaları | 49 |
| 8 | Ticari alacak ve borçlar | 51 |
| 9 | Diğer alacak ve borçlar | 53 |
| 10 | Stoklar | 55 |
| 11 | Canlı varlıklar | 56 |
| 12 | Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar | 57 |
| 13 | Peşin ödenmiş giderler ve ertelenmiş gelirler | 60 |
| 14 | Yatırım amaçlı gayrimenkuller | 61 |
| 15 | Maddi duran varlıklar | 62 |
| 16 | Maddi olmayan duran varlıklar | 65 |
| 17 | Kullanım hakkı varlıkları | 67 |
| 18 | Karşılıklar, koşullu varlık ve borçlar | 67 |
| 19 | Taahhütler | 69 |
| 20 | Çalışanlara sağlanan faydalar | 72 |
| 21 | Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar | 73 |
| 22 | Diğer varlık ve yükümlülükler | 74 |
| 23 | Sermaye, yedekler ve diğer özsermaye kalemleri | 74 |
| 24 | Hasılat | 77 |
| 25 | Satışların maliyeti | 79 |
| 26 | Genel yönetim giderleri, satış, pazarlama ve dağıtım giderleri, araştırma ve geliştirme | |
| giderleri | 79 | |
| 27 | Çeşit esasına göre sınıflandırılmış giderler | 81 |
| 28 | Esas faaliyetlerden diğer gelirler ve giderler | 82 |
| 29 | Yatırım faaliyetlerinden gelirler ve giderler | 83 |
| 30 | Finansman gelirleri ve giderleri | 83 |
| 31 | Pay başına kar/(zarar) | 84 |
| 32 | Gelir vergileri | 84 |
| 33 | Finansal araçlar | 91 |
| 34 | Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi | 93 |
| 35 | Finansal araçlar (gerçeğe uygun değer açıklamaları ve finansal riskten korunma | |
| muhasebesi çerçevesindeki açıklamalar) | 100 | |
| 36 | Raporlama döneminden sonraki olaylar | 101 |
| 37 | Bağımsız Denetim Kuruluşundan Alınan Hizmetlere İlişkin Ücretler | 101 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Kayseri Şeker Fabrikası Anonim Şirketi ("Kayseri Şeker veya Şirket") Bakanlar Kurulu'nun 26 Kasım 1954 tarih ve 4/4019 sayılı kararı ile Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre Kayseri Şeker Fabrikası Anonim Şirketi unvanıyla tamamen özel bir şirket olarak kurulmuş ve faaliyete başlamış olup Tarım ve Orman Bakanlığı'nın denetimi ve gözetimi çerçevesinde faaliyetlerine devam etmektedir.
Şirket'in ana faaliyet konusu, pancardan kristal şeker üretimidir. Şirket bağlı ortaklıkları vasıtasıyla hayvancılık, seracılık, akaryakıt ürünleri ticareti ve nakliyecilik, dokuma çuval imalatı, güneşten elektrik enerjii üretimi gibi alanlarda faaliyet gösteren şirketlere yatırım yapmakta ve bu şirketlerin idare ve koordinasyonunu sağlamaktadır. Kayseri Şeker bağlı ortaklıkları (Birlikte "Grup" olarak anılacaktır) Türkiye'de tescil edilmiştir.
A şekeri kotası, şeker fabrikalarına T.C. Orman ve Tarım Bakanlığı Şeker Dairesi Başkanlığı tarafından üretim izni verilen ve yurt içinde satılmak üzere tahsis edilen şeker üretim kotasıdır. B şekeri kotası, A kotasının % 5 oranına tekabül eden ve güvenlik payı için bulundurulması zorunlu şeker miktarını belirtir.C Şekeri kotası,A ve B Şekeri kotası dışında üretilen ve yurtiçinde pazarlanamayan şekeri temsil eder.
Cumhurbaşkanlığı tarafından 2023-2024 pazarlama yılı için Grup'un üç fabrikasına 474 bin 870 ton A kotası ve 23 bin 744 ton B kotası tahsis edilmiştir. Şeker üretimi Turhal Şeker Fabrikası'nda A Şekeri üretimi 111 bin 380 ton, C Şekeri üretimi 45 bin 279 ton; Boğazlıyan Şeker Fabrikası'nda A Şekeri üretimi 187 bin 936 ton, C Şekeri üretimi 28 bin 13 ton ve Kayseri Şeker Fabrikası'nda A şekeri üretimi 175 bin 554 ton, C şekeri üretimi 45 bin 279 ton, B şekeri üretimi 2 bin 267 ton olmak üzere toplamda 554 bin 739 ton olarak gerçekleşmiştir.
Kayseri Şeker, 7 Haziran 2018 tarihinde 3.514.065.306 TL bedelle Tokat ili, Turhal ilçesi Cumhuriyet Caddesi'nde bulunan Turhal Şeker Fabrikasını açık ihale usulüyle Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ("ÖİB")'ndan satın almıştır. Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi'ne ait olan Turhal Şeker Fabrikası'na ilişkin varlık satış sözleşmesi 8 Haziran 2018 tarihinde tescil edilmiştir. Varlık satış sözleşmesi kapsamında devir ve teslim tarihi itibariyle, 100.750 ton şeker A kotası, Turhal Şeker Fabrikası'nın kullanımında olup sözleşme eki listede belirtilen arsa/araziler ve bunların üzerindeki binalar, alt yapı tesisleri, yer üstü yapıları ve bütünleyici parçaları ile Turhal Şeker Fabrikası'nın envanterinde kayıtlı makine ve teçhizat, cihazlar, alet-edavat ve bunların yedek parçaları, taşıtlar, demirbaşlar ile benzeri maddi duran varlıkları Kayseri Şeker'e devredilmiştir. Devralınan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerini belirledikten sonra, özelleştirme bedelinden kalan tutarı Şirket finansal tablolarında kota hakkı olarak maddi olmayan duran varlıkları içerisinde muhasebeleştirmiştir (Dipnot 16).
Şirket'in hisseleri 17 Mayıs 2023 tarihi itibarıyla Borsa İstanbul'da işlem görmeye başlamıştır.
Grup'un adresi ve başlıca faaliyet merkezi Şeker Mah. Osman Kavuncu Bulvarı No:314 Kocasinan, Kayseri, Türkiye'dir. Raporlama tarihi itibarıyla çalışan personel sayısı 2.055'dir (30 Nisan 2023: 1.999).
Grup'un ana ortağı ve nihai ortağı S.S. Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi'dir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
(i) Pandoğa Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Pandoğa"), 4 Kasım 2010 tarihinde Kayseri, Türkiye'de kurulmuş olup Pandoğa'nın ana faaliyet konusu, hayvansal yemlerin alımı, satımı, ithalatı ve ihracatını yapmak, yem kırma tesisleri kurmak ve işletmek, hayvan yemlerinin alımı, satımı ithalatı ve ihracatını yapmak, her türlü canlı ve cansız hayvancılık ithalatı ve ihracatını yapmak, tarım ürünleri ile hayvansal ürünlerin üretimi, alımı satımı ithalatı ve ihracatını yapmaktır.
Pandoğa'nın 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla 151 çalışanı bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 142).
(ii) Panpet Petrol Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Panpet") 19 Şubat 2010 yılında Kayseri, Türkiye'de kurulmuş olup Panpet'in ana faaliyet konusu, her türlü araçla şehiriçi, şehirlerarası ve uluslararası emtia, eşya ve yük taşımacılığı, kargo taşımacılığı, nakliye komisyonculuğu yapmaktır.
Panpet'in 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla 76 çalışanı bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 86).
(iii) Pan Pazarlama Dahili İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Panpa") 13 Mart 2007 tarihinde Kayseri, Türkiye'de kurulmuş olup, Panpa'nın ana faaliyet konusu, her nevi şeker ve şeker sanayinin yan ürünü olan yaş ve kuru küspe, melas ve melaslı kuru küspe, maya, alkol, ispirto, organik asitler, yem, gübre ve şekerli maddeler ile diğer gıda maddelerinin pazarlama ve satışıdır.
Pan Pazarlama'nın 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla 45 çalışanı bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 47).
(iv) Pankent Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Pankent") 31 Mart 1998 tarihinde, Kayseri Şeker'in Fabrikası Gaziantep, Türkiye'de kurulan sentetik ambalaj tesisi ile bisküvi ile ve sakız üretim tesisini Pankent çatısı altında bünyesine katarak hizmet vermeye başlamıştır. Pankent'in ana faaliyet konusu, suni ve sentetik pamuk imalatı, ithalatı, ihracatı ile her türlü çuval (jüt, polibropilen, kanaviçe, plastik ve naylon gibi) alımı, satımı, ithalatı, ihracatı ve üretimini yapmak ve her nevi çadır, branda ve tente mamulleri imalatı, alım satımı, ithalatı ve ihracatını yapmaktır.
Pankent'in 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla 101 çalışanı bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 113).
(v) Kayseri Güneşi Özel Sağlık Hizmetleri Anonim Şirketi ("Kayseri Güneşi") 1995 yılında Kayseri, Türkiye'de kurulmuş olup, ana faaliyet konusu, sağlık, eğitim ve spor alanlarında hizmet verecek her türlü özel hastane, poliklinik, dispanser, laboratuar, klinik, rehabilitasyon merkezi, huzurevi, özel güzellik salonları, özel spor tesis ve salonları, özel okul, özel dershane ve benzeri üniteler ile bunların alt birimlerini kurmak, işletmek, inşa etmek, satın almak, devralmak, kiralamak, kiraya vermektir. Kayseri Güneşi 27 Ocak 2010 tarihinde, Kayseri Şeker tarafından satın alınmıştır.
Kayseri Güneşi'nin 11 Ağustos 2014 Tarih tarih ve 12 no'lu Yönetim kurulu kararı ile Şirket ana faaliyet konusunu oluşturan hastane işletmeciliği faaliyetlerinde kullanılmış olduğu demirbaşları ile sabit maddi duran varlıklarını ve hastane ruhsatını devrederek hastane işletmeciliği faaliyetini 26 Eylül 2014 tarihinde sonlandırmıştır. Kayseri Güneşi ana faaliyet konusunu 31 Mart 2015 tarihli Olağan Genel Kurulun'da belirlendiği üzere; "elektrik enerjisi üretmek amacıyla Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan gerekli izin ve lisansları almak, her türlü tesisi kurmak, işletmeye almak, devralmak, devretmek, satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek, üretilen elektrik enerjisi ve /veya kapasiteyi toptan satış lisansı sahibi tüzel kişilere, perakende lisansı sahibi tüzel kişilere ve serbest tüketicilere, müşterilerine ikili anlaşmalar yoluyla satmaktır. Ayrıca, elektrik üretimi faaliyeti sırasında oluşan buhar, sıcak su, gaz, atık ve sair yan ürünleri satmak, depolamak, değerlendirmek" maddeleri de eklenmiştir. 28 Temmuz 2017 tarihinde yapılan Şirket Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda Kayseri Güneşi Özel Sağlık Hizmetleri Anonim Şirketi'nin ünvanı Kayseri Şeker Pan Enerji Anonim Şirketi ("Pan Enerji") olarak değişmiştir.
Pan Enerji'nin 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla 6 çalışanı bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 5).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
(vi) Kayseri Şeker Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Anonim Şirketi ("Lidaş") 18 Haziran 2015 tarihinde ilgili mevzuat uyarınca lisanslı depoculuk faaliyetlerinde bulunmak üzere Kayseri, Türkiye'de kurulmuştur.
Lidaş'ın 30 Nisan 2024 tarihi itibariyle 31 çalışanı bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 31).
Kayseri Şeker Sigorta Aracılık Hizmetleri Anonim Şirketi ("Kayseri Şeker Sigorta"), 3 Aralık 2020 tarihinde Kayseri Şeker Eğitim ve Sağlık Vakfı (KAYŞEV) ortaklığı ile Kayseri Şeker'in bir iştirak şirketi olarak kurulmuştur. Kayseri Şeker Sigorta'nın tescilli sermayesi 300.000 Türk Lirası'dır. Sermaye yapısının %50'sini Kayseri Şeker, %50'sini ise KAYŞEV oluşturmaktadır. Kayseri Şeker Sigorta'nın merkezi Kocasinan ilçesi Şeker Mah. Osman Kavuncu Bul. No:300 Kayseri,Türkiye olup Kayseri Şeker Sigorta'nın süresi kuruluşundan itibaren sınırsızdır.
Kayseri Şeker Sigorta, çalışanlarının ve müşterilerinin can ve mal varlıklarını koruyabilmek, maddi ve manevi değerlerini güvence altına almak için gerekli poliçeleri sunmak amacıyla kurulmuştur. Kayseri Şeker Sigorta'nın 30 Nisan 2024 tarihi itibariyle 9 çalışanı bulunmaktadır.(30 Nisan 2023: 5).
Konsolide finansal tablolar, Türkiye Muhasebe Standardı ("TMS") 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" 'ya göre, parasal varlık ve yükümlülükler ile gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülen arsa, yatırım amaçlı gayrimenkuller ve gerçeğe uygun değerinden birikmiş amortismanları ve varsa değer düşüklükleri düşülmüş binalar ve yeraltı ve üstü düzenleri dışında, raporlama tarihindeki enflasyonun Türk Lirası üzerindeki etkilerine göre düzeltilmiş tarihi maliyet esasına göre hazırlanmıştır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için alım tarihinde ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır.
Gerçeğe uygun değer ölçme esasları 35 numaralı dipnotta açıklanmıştır.
KGK 23 Kasım 2023 tarihinde yapmış olduğu "TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama ile BOBİ FRS Bölüm 25 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama'nın uygulanması hakkında duyuru" ile TFRS uygulayan işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren raporlama dönemlerine ait finansal tablolarının "Türkiye Muhasebe Standardı 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardında yer alan ilgili muhasebe ilkelerine uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulması gerektiğini açıklamıştır.
SPK'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarını uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi özel hesap dönemi bulunan ihraççılar ile sermaye piyasası kurumların, 31 Aralık 2023 tarihinden sonra sona erecek ilk hesap dönemine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir. Bu çerçevede Grup'un 30 Nisan 2024 tarihli yılsonu konsolide finansal tabloları TMS 29'da belirtilen muhasebe ilkeleri kapsamında enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulmuştur.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Sonuç olarak geçerli para birimi TL olan işletmelerin finansal tabloları, 30 Nisan 2024 tarihi itibariyle
Türk Lirası'nın genel satın alma gücündeki değişimlere göre TMS 29'a göre düzeltilir. Düzeltme, Türkiye genelinden türetilen TÜİK tarafından yayınlanan tüketici fiyat endeksi düzeltme katsayıları ile hesaplanır.
Konsolide finansal tabloların yeniden düzenlenmesinde kullanılan son üç yıla ait endeksler ve düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:
| Endeks | Düzeltme Katsayısı | Üç yıllık kümülatif enflasyon oranları |
|
|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 2.207,50 | 1,00000 | %315 |
| 30 Nisan 2023 | 1.300,04 | 1,69802 | %186 |
| 30 Nisan 2022 | 904,79 | 2,43979 | %121 |
KGK'nın "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Hakkında Uygulama Rehberi" uyarınca, işletmelerin 30 Nisan 2024 tarihinde sona eren finansal tabloları için karşılaştırmalı finansal tablonun açılış tutarları olan 1 Mayıs 2022 tarihli finansal tablolar, açılış finansal durum tablosu olarak kabul edilmektedir.
SPK'nın 7 Mart 2024 tarihli ve 14/382 sayılı kararı uyarınca, enflasyona ilk geçiş kapsamında TMS/TFRS uyarınca hazırlanan bilançoda oluşan "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları" ve anılan tutarın ilgili finansal tablo dönemindeki endekslenmiş tutarının dipnotlarda açıklanmıştır.
Yine aynı karar uyarınca, Grup'un yasal kayıtlarında yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar ile TMS/TFRS uyarınca hazırlanan finansal tablolarda yer alan düzeltilmiş tutarlar arasındaki farkın ise "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları" hesabına yansıtılmasına, bu kapsamda dipnotlarda TMS/TFRS finansal durum tablosunda öz kaynaklar altında izlenen "Sermaye Düzeltme Farkları" ve yedek tutarları, söz konusu kalemlerin yasal kayıtlardaki tutarların ayrıntısı ile "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları"nda izlenen fark hakkında açıklama yapılmıştır (dipnot 23).
1 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapılmamış geçmiş yıl kar tutarı 1.465.581.927 TL olup, TMS 29 kapsamında enflasyon düzeltmesi sonrası 30 Nisan 2024 satın alma gücüne getirilmiş haliyle 1 Mayıs 2022 tarihli geçmiş yıl kar tutarı 8.641.962.455 TL'dir
TFRS, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu olan bir işletmenin finansal tablolarının, ister tarihi maliyet ister cari maliyet yaklaşımına göre hazırlanmış olsun, TMS 29 gerekliliklerine göre yeniden düzenlenmesini ve para biriminin yer aldığı ekonomide her zaman yüksek enflasyon olduğu varsayımıyla geriye dönük olarak uygulanmasını gerektirir. TMS 29'daki temel ilke, yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimiyle raporlama yapan bir işletmenin finansal tablolarının, raporlama tarihindeki cari ölçüm birimi cinsinden raporlanması gerekliliğidir. Önceki dönem için karşılaştırmalı rakamlar, aynı cari ölçüm birimine göre yeniden düzenlenir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama amacıyla yaptığı düzeltme işleminin ana unsurları aşağıdaki gibidir:
Grup'un geçerli para biriminin yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olduğunu tespit ettiği ve önceki dönemde yüksek enflasyon olmadığı raporlama döneminde, Grup, sanki ekonomi her zaman yüksek enflasyonluymuş gibi TMS 29'un gerekliliklerini uygular. Bu nedenle, tarihi maliyet üzerinden ölçülen parasal olmayan kalemlerle ilgili olarak, Grup'un konsolide finansal tablolarında sunulan en erken dönemin başındaki açılış finansal durum tablosu, varlıkların elde edildiği tarihten ve yükümlülüklerin kabul edildiği veya üstlenildiği tarihten itibaren enflasyonun etkilerini yansıtacak şekilde yeniden düzenlenmelidir. Açılış finansal durum tablosunda cari tutarları üzerinden gösterilen parasal olmayan kalemler için bu düzeltme, cari değerlerinin belirlendiği tarihten raporlama dönemi sonuna kadar olan enflasyonun etkisini yansıtmalıdır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un konsolide finansal tabloları, Şirket'in geçerli para birimi olan Türk Lirası ("TL") cinsinden sunulmuştur.
Konsolide finansal tabloların hazırlanma tarihi itibarıyla TCMB döviz alış ve satış kurlarındaki değişim aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Alış kuru | Satış kuru | Alış kuru | Satış kuru | |
| Avro / TL | 34,6230 | 34,6854 | 21,3604 | 21,3989 |
| ABD Doları / TL | 32,3091 | 32,3673 | 19,4268 | 19,4618 |
İlişikteki finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan II-14.1 sayılı "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca SPK tarafından kabul edilen ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS"ler) uygun olarak hazırlanmıştır. TFRS'ler; KGK tarafından Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS"), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TMS Yorumları ve TFRS Yorumları adlarıyla yayımlanan Standart ve Yorumları içermektedir.
Konsolide finansal tablolar, KGK tarafından 15 Nisan 2019 tarihinde yayımlanan "TFRS Taksonomisi Hakkında Duyuru" ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş olan formatlara uygun olarak SPK'nın finansal tablo ve dipnot formatları esas alınarak sunulmuştur.
Konsolide finansal tablolar Şirket Yönetim Kurulu tarafından 23 Ağustos 2024 tarihinde onaylanan konsolide finansal tabloların 34 numaralı dipnotunda yer alan 30 Nisan 2023 tarihli önceki döneme ait likidite riski ve kur riski tablolarının yeniden düzenlenmesi sebebiyle Şirket Yönetim Kurulu tarafından 27 Ağustos 2024 tarihinde tekrar onaylanmıştır. Bu konsolide finansal tabloları Şirket Genel Kurulu'nun değiştirme, ilgili düzenleyici kurumların ise değiştirilmesini talep etme hakkı bulunmaktadır.
Muhasebe politikaları konsolide finansal tablolarda sunulan tüm dönemlerde, Grup tarafından tutarlı bir şekilde uygulanmıştır. Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir.
30 Nisan 2024 tarihli konsolide finansal tabloları hazırlanırken, muhasebe politikalarında değişiklik bulunmamaktadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Aşağıda açıklanan muhasebe politikaları, konsolide finansal tablolarda sunulan tüm dönemlerde ve Grup'un tüm şirketleri tarafından tutarlı bir şekilde uygulanmıştır.
Grup işletme birleşmelerini, satın alınan faaliyetler ve varlıklar bütünü bir işletme tanımını karşıladığında ve kontrolün Grup'a transfer olduğu zaman satın alma yöntemi kullanarak muhasebeleştirir (bakınız (a) (ii)). Grup, belirli bir faaliyetler ve varlıklar bütününün bir işletme olup olmadığını belirlerken, faaliyetler ve varlıklar bütününün girdiler ve bu girdilere uygulanan süreçler olmak üzere iki temel unsura sahip olup olmadığını değerlendirir. Ancak, bir faaliyetler ve varlıklar bütününün bir işletme olarak değerlendirilebilmesi için, asgari olarak, bir girdi ve birlikte çıktı yaratma kabiliyetine önemli derecede katkıda bulunan asli bir süreç içermesi gerekir.
Satın almada transfer edilen bedel genel olarak satın alınan tanımlanabilir net varlıklarda olduğu gibi gerçeğe uygun değeri ile muhasebeleştirilir. Ortaya çıkan şerefiye yıllık olarak değer düşüklüğü için test edilir. Pazarlıklı satın almadan ortaya çıkan kazanç veya kayıp hemen kar veya zararda muhasebeleştirilir.
İşletme birleşmesiyle bağlantılı olarak Grup'un katlandığı, borçlanma senetleri veya hisse senedine dayalı menkul kıymetler ihraçlarıyla ilişkili giderler dışındaki işlem maliyetleri tahakkuk ettiğinde giderleştirilir.
Satın alma bedeli; var olan ilişkilerin kapatılmasıyla ilgili tutarları içermez. Bu tutarlar genelde kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Herhangi bir ödenecek koşullu bedel birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri ile muhasebeleştirilir. Eğer finansal araç tanımını karşılayan koşullu bedel özkaynak kalemi olarak sınıflanırsa yeniden ölçümü yapılmaz ve özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Aksi takdirde, koşullu bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinde sonradan meydana gelen değişimler kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Eğer edinilen işletme çalışanlarının geçmiş hizmetleriyle ilgili ellerinde tuttukları hisse bazlı ödeme haklarının (edinilenin hakları) yeni bir hisse bazlı ödeme hakkıyla (yenileme hakları) değiştirilmesi söz konusu ise değiştirilen hakların piyasa temelli ölçümünün tamamı veya bir kısmı işletme birleşmesi kapsamındaki satın alma maliyetine eklenir. Bu tutar, yenilenen hakların birleşme öncesi hizmetlerle ilişkilendirildiği ölçüde ve yenileme haklarının piyasa temelli ölçümü ile edinilenin haklarının piyasa temelli ölçümü karşılaştırılması ile belirlenir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Bağlı ortaklıklar, Grup tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Grup yatırım yapılan bir işletmeyi değişken getirilerine maruz kaldığı ya da bu değişken getiriler üzerinde hak sahibi olduğu ve bu getirileri yatırım yapılan işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkanına sahip olduğu durumda yatırım yapılan işletmeyi kontrol etmektedir. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları kontrolün başladığı ve kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolide finansal tablolara dahil edilmektedir.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un bağlı ortaklıklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Şirket'in bağlı ortaklığının sermayesindeki doğrudan pay oranı ve oy kullanma hakkı oranı % |
||||
|---|---|---|---|---|
| Bağlı Ortaklık | Ana faaliyeti | Kuruluş ve faaliyet yeri | 30 Nisan 2024 |
30 Nisan 2023 |
| Lidaş | Lisanslı depoculuk | Kayseri | 100 | 100 |
| Pandoğa | Tarım ve hayvancılık | Kayseri | 100 | 100 |
| Pankent | Üretim/İmalat | Gaziantep/Kayseri | 99,99 | 99,99 |
| Panpa | Pazarlama | Kayseri | 100 | 100 |
| Panpet | Lojistik ve taşımacılık | Kayseri | 100 | 100 |
| Pan Enerji | Elektrik üretimi | Kayseri | 100 | 100 |
Kontrol gücü olmayan paylar, bağlı ortaklığın satın alınma tarihindeki net varlık değerinin oransal tutarı üzerinden ölçülmektedir.
Grup'un bağlı ortaklıklardaki paylarında kontrol kaybıyla sonuçlanmayan değişiklikler, özkaynağa ilişkin işlem olarak muhasebeleştirilir.
Grup, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolünü kaybetmesi durumunda, bağlı ortaklığın varlık ve yükümlülüklerini, kontrol gücü olmayan paylarını ve bağlı ortaklıkla ilgili diğer özkaynaklar altındaki tutarları kayıtlarından çıkarır. Bundan kaynaklanan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. Önceki bağlı ortaklığında kalan paylar kontrolün kaybedildiği gün itibarıyla gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür değerinden kaydedilirler. İktisap edilen şirketlerin özsermaye özkaynak kalemleri sermayenin haricinde Grup'un özkaynaklarında aynı kalemlere eklenir ve ortaya çıkan kar ya da zarar özkaynaklarda muhasebeleştirilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlardaki paylar iştirak payları içerir.
İştirakler, Grup'un işletmenin finansal ve faaliyet politikaları üzerinde tek başına ya da müşterek kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu işletmelerdir. İş ortaklığı, Grup'un anlaşmaya ilişkin varlıklar üzerinde haklara ve borçlara ilişkin yükümlülüklere sahip olmasından ziyade anlaşmanın net varlıkları üzerinde haklara sahip olmasından dolayı ortak kontrole sahip olduğu anlaşmalardır.
İştirakler, özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilir. İlk olarak, yatırım maliyeti işlem maliyetlerini de içeren maliyet değeri ile kaydedilir. İlk kayıtlara alınmasından sonraki dönemde, konsolide finansal tablolar, önemli etkisinin bittiği tarihe kadar, Grup'un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelirindeki payını içerir.
Aşağıdaki tablo 30 Nisan 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla iştirak ve sermaye yapısını göstermektedir:
| Doğrudan ortaklık payı (%) | ||
|---|---|---|
| İştirak adı | 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 |
| Kayseri Şeker Sigorta | 50 | 50 |
Konsolide finansal tabloların hazırlanması aşamasında grup içi bakiyeler, işlemler ve grup içi işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş gelirler ve giderler karşılıklı olarak silinmektedir. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar ile yapılan işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş gelirler, Grup'un yatırımdaki payı oranında yatırımdan silinmektedir. Herhangi bir değer düşüklüğü söz konusu değil ise gerçekleşmemiş zararlar da gerçekleşmemiş gelirlerle aynı şekilde silinmektedir.
Yabancı para biriminde yapılan işlemler, Grup şirketlerinin geçerli para birimine işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmiştir.
Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler sırasıyla raporlama dönemi sonundaki yabancı para alış ve yabancı para satış kurlarından geçerli para birimine çevrilmiştir. Gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen yabancı para, parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, gerçeğe uygun değerin yabancı para cinsinden tespit edildiği tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilir. Yeniden çevrimle oluşan yabancı para kur farkları genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Yabancı para cinsinden tarihi maliyetiyle ölçülen parasal olmayan kalemler, işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmiştir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
(c) Hasılat
TFRS 15 uyarınca müşterilerle yapılan tüm sözleşmeler için hasılatın muhasebeleştirilmesinde beş aşamalı yaklaşım izlenir.
Bir sözleşme ancak yasal olarak uygulanabilir, tahsilatı gerçekleştirilebilir, mal ve hizmetlere ilişkin haklar ve ödeme koşulları tanımlanabilir olduğunda sözleşmenin ticari öze sahip olması, sözleşmenin taraflarca onaylanması ve taraflarca yükümlülüklerinin yerine getirilmesi taahhüt edilmesi şartlarının tamamının karşılanması durumunda, bu sözleşme TFRS 15 kapsamında değerlendirilir.
Sözleşmeler tek bir ticari paket olarak müzakere edildiğinde ya da bir sözleşmede diğer sözleşme ile mallara veya hizmetlere (ya da malların veya hizmetlerin bir kısmına) bağlı olması durumunda, sözleşmeler kapsamında tek bir yükümlülük olduğunda, Grup sözleşmeleri tek bir sözleşme olarak değerlendirir.
Grup, "edim yükümlülüğünü" hasılatın muhasebeleştirilmesi için bir hesap birimi olarak tanımlar. Grup müşteriyle yaptığı bir sözleşmede taahhüt ettiği mal veya hizmetleri değerlendirir ve aşağıdakilerden birini devretmeye yönelik müşteriye verdiği her bir taahhüdü bir edim yükümlülüğü olarak belirler:
(a) Farklı bir mal veya hizmeti (veya bir mal veya hizmetler paketini) ya da
(b) Büyük ölçüde benzerlik gösteren ve müşteriye devir şekli aynı olan farklı bir mal veya hizmetler serisini.
Grup, sözleşmede yer alan bir mal veya hizmeti, sözleşmedeki diğer taahhütlerden ayrı bir şekilde tanımlayabiliyor ve müşterinin söz konusu mal veya hizmetten tek başına veya kullanımına hazır diğer kaynaklarla birlikte faydalanmasını sağlıyor ise farklı bir mal veya hizmet olarak tanımlar. Bir sözleşme, esas olarak aynı olan bir dizi farklı mal veya hizmet sunma taahhüdünü içerebilir. Sözleşme başlangıcında, bir işletme mal veya hizmet serisinin tek bir edim yükümlülüğü olup olmadığını belirler.
Grup, işlem fiyatını belirlemek için sözleşme kapsamındaki yükümlülüğünü yerine getirdikten sonra ne kadarlık bir tutarı elde etmeyi beklediğini değerlendirir. Değerlendirme yapılırken, sözleşmenin değişken tutarlara ilişkin unsurları ve önemli bir finansman bileşeni içerip içermediğini göz önünde bulundurur.
Grup, taahhüt edilen mal veya hizmetin nakit satış fiyatını yansıtan tutarı, önemli bir finansman bileşeninin etkisi için ödemesi taahhüt edilen tutar ile gözden geçirir. Pratik bir uygulama olarak, Grup, sözleşmenin başlangıcında, müşteri ödemesi ile mal veya hizmetlerin transferi arasındaki sürenin bir yıl veya daha kısa olmasını beklemesi durumunda, önemli bir finansman bileşeninin etkilerine ilişkin işlem fiyatını düzeltmez. Grup'un dönem içinde yerine getirdiği yükümlülükler ile alınan avansların ve ödeme planının geniş ölçüde uyumlu olduğu durumlarda, Grup, yükümlülüğü yerine getirmesi ile ödeme arasındaki sürenin asla 12 aydan fazla olmayacağını değerlendirmektedir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup, fiyat imtiyazları, teşvikler, performans primleri, erken tamamlama primleri, fiyat ayarlama maddeleri, cezalar, iskontolar veya benzeri değişken bedellere neden olabilecek kalemlerin müşteri sözleşmesinde var olup olmadığını tespit eder.
Farklı mal veya hizmetler tek bir sözleşmeye göre teslim edilmesi durumunda, sözleşme bedeli ayrı mal veya hizmetlerin (farklı edim yükümlülükleri) nispi tek başına satış fiyatlarına dayalı olarak dağıtılır. Doğrudan gözlemlenebilir tek başına satış fiyatları mevcut değilse, sözleşmelerdeki toplam bedel, beklenen maliyet artı kar marjı bazında dağıtılır.
Grup, aşağıdaki koşullardan herhangi biri yerine getirildiğinde geliri zamana yayılı olarak muhasebeleştirir:
Zaman içinde yerine getirilen her bir edim yükümlülüğü için, Grup, malların veya hizmetlerin kontrolünü müşteriye devretmeyi gösteren tek bir ilerleme ölçüsü seçer. Grup, güvenilir bir şekilde gerçekleştirilen işi ölçen bir yöntem kullanır. Grup, girdi yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına yönelik ilerlemeyi ölçmek için yapılan maliyetleri kullanır ve çıktı yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına doğru ilerlemeyi ölçmek için transfer edilen birimleri kullanır.
Eğer bir edim yükümlülüğü zaman içinde yerine getirilmiyorsa, o zaman Grup, malların veya hizmetin kontrolünü müşteriye transfer ettiği zaman hasılatı muhasebeleştirir.
Grup tarafından sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için mutlaka katlanılması gereken maliyetin, söz konusu sözleşme kapsamında elde edilmesi beklenen ekonomik faydayı aştığı durumlarda TMS 37 "Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar" standardı uyarınca bir karşılık ayırmaktadır.
Grup, müşterilerle yapılan her bir sözleşmede taahhüt edilen malları değerlendirmekte ve söz konusu malları devretmeye yönelik verilen her bir taahhüdü ayrı bir edim yükümlülüğü olarak belirlemektedir. Sonrasında ise edim yükümlülüklerinin zaman içinde mi yoksa belirli bir zaman diliminde mi yerine getirileceği tespit edilmektedir. Grup, bir malın kontrolünü zamanla devreder ve dolayısıyla ilgili satışlara ilişkin edim yükümlülüklerini zamana yaygın bir şekilde yerine getirirse, söz konusu edim yükümlülüklerinin tamamen yerine getirilmesine yönelik ilerlemeyi ölçerek hasılatı zamana yayılı olarak konsolide finansal tablolara alır. Mal devri taahhüdü niteliğindeki edim yükümlülüklerine ilişkin hasılat, mala ilişkin kontrolün tamamen müşterilere geçtiği zaman muhasebeleştirilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un faturası kesilmiş ancak teslimatı gerçekleşmemiş satışları, faturala-elde tut sözleşmesi çerçevesinde, anlaşmanın gerekçesinin somut olması, malların tanımlanması ve teslimat için hazır olması halinde, ve işletmenin ürün üzerindeki kontrolü devretmesi halinde ve alıcının iş amacına uygun ise Grup, cari dönemde gelir olarak muhasebeleştirir. Yukarıdaki koşullar olmadığı takdirde Grup gelirleri ertelenmiş gelir olarak muhasebeleştirmektedir.
Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe, bu edim yükümlülüğüne tekabül eden işlem bedelini hasılat olarak finansal tablolarına kaydeder. Satış sözleşmelerinin gerçekleşmesi ile faturala-elde tut sözleşmeleri kapsamında malın kontrolünün karşı tarafa geçtiği değerlendirilmiştir. Hasılat elde edilen ürün gruplarına göre muhasebeleştirme prensiplerinin detayı 24 numaralı dipnotta açıklanmıştır.
Grup, ek bir mal veya hizmet sunma taahhüdü verdiği takdirde, sözleşme değişikliğini ayrı bir sözleşme olarak kabul eder. Mevcut sözleşmenin feshi ve yeni bir sözleşmenin oluşturulması durumunda, sunulan mal veya hizmetler farklıysa ilgili değişiklikler muhasebeleştirir. Sözleşmede yapılan değişiklik, ayrı mal veya hizmet oluşturmazsa, işletme, ilk sözleşme ile birlikte, ek mallar veya hizmetler ilk sözleşmenin bir parçasıymış gibi birleştirerek muhasebeleştirir.
Finansman geliri, finansman amacıyla kullanılan döngünün bir parçasını oluşturan banka mevduat faiz gelirlerinden, yatırım yapılan fonlardan elde edilen faiz gelirlerinden, ilişkili taraflardan alacaklardan, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelirlerinden ve türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen kazançlardan oluşmaktadır.
Finansman giderleri, banka kredilerinin faiz giderlerini, kredi kartları ile teminat mektupları komisyon giderlerini, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı giderlerini ve türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen kazançlarını içerir. Bir varlığın iktisabı, inşaatı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilemeyen borçlanma maliyetleri etkin faiz oranı kullanılarak konsolide kar veya zarar içerisinde muhasebeleştirilmiştir.
Finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelir ve giderleri kur farkı hareketlerinin net pozisyonuna göre finansman gelirleri veya finansman giderleri içerisinde brüt olarak raporlanır. Ticari alacaklar ve borçların üzerindeki kur farkı ve reeskont gelirleri esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, kur farkı ve reeskont giderleri ise esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde raporlanır.
Temettü gelirleri Grup'un ödemeyi almayı hak kazandığı tarihte kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Faiz geliri veya gideri etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanır. Bu gelir, aşağıdakiler dışında, finansal varlığın brüt defter değerine etkin faiz oranı uygulanarak hesaplanır:
(a) Satın alındığında veya oluşturulduğunda kredi değer düşüklüğü bulunan finansal varlıklar. Bu tür finansal varlıklar için işletme, ilk defa finansal tablolara alınmasından itibaren, finansal varlığın itfa edilmiş maliyetine krediye göre düzeltilmiş etkin faiz oranını uygular.
(b) Satın alındığında veya oluşturulduğunda kredi değer düşüklüğü bulunan finansal varlık olmayan ancak sonradan kredi-değer düşüklüğüne uğramış finansal varlık haline gelen finansal varlıklar. Bu tür finansal varlıklar için işletme, sonraki raporlama dönemlerinde, varlığın itfa edilmiş maliyetine etkin faiz oranını uygular.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Bir raporlama döneminde finansal varlığın itfa edilmiş maliyetine etkin faiz yöntemi uygulayarak faiz gelirini hesaplayan bir işletme, finansal araçtaki kredi riskinin finansal varlık artık kredi-değer düşüklüğüne uğramış olarak nitelendirilmeyecek şekilde iyileşmesi ve bu iyileşmenin tarafsız olarak meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda (borçlunun kredi derecesindeki bir artış gibi), sonraki raporlama dönemlerindeki faiz gelirini brüt defter değerine etkin faiz oranını uygulayarak hesaplar.
Çalışanlara sağlanan kısa vadeli fayda yükümlülükler ilgili hizmet verildikçe giderleştirilir.
Çalışanlarının geçmiş hizmetleri sonucunda Grup'un yasal veya zımni kabulden doğan, ödemekle yükümlü olduğu ve bu yükümlülüğün güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda kısa vadeli nakit prim ve ikramiye kapsamında ödenmesi beklenen tutarlar için bir yükümlülük kaydedilir.
Türkiye'de geçerli İş Kanunu'na göre iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde çalışanlar tarafından hak edilen fakat kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücreti sözleşmenin sona erdiği tarihteki brüt ücreti ve sözleşmeye bağlı diğer menfaatlerin toplamı üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödemekle yükümlüdür. Kullanılmayan izin karşılığı tüm çalışanların hak ettikleri ancak raporlama tarihi itibarıyla henüz kullanmadıkları izin günlerine denk gelen iskonto edilmemiş toplam yükümlülük tutarıdır. Kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir.
Türkiye'deki mevcut iş kanunu gereğince, Grup, çalışanların emeklilik, askerlik ya da ölüm gibi nedenlerden işten ayrılan 1 yılı doldurmuş çalışanlarına belirli miktarlarda ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı 30 gün bazında Grup'un çalışanlarının emekli olması durumunda gelecekteki tahmini muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değerini ifade etmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanlar bu tür bir ödemeye tabi tutulacakmış gibi hesaplanmış olup konsolide finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı, Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanmıştır. 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı tavanı 35.059 TL tutarındadır (30 Nisan 2023: 33.932 TL).
Tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir.
Gelir vergisi gideri, dönem vergisi ve ertelenmiş vergi toplamından oluşur. Gelir vergisi işletme birleşmeleri veya doğrudan özkaynaklar veya diğer kapsamlı gelir ile ilişkilendirilenler dışında kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Dönem vergisi cari yılda vergiye konu kar veya zarar üzerinden beklenen vergi yükümlülüğü veya alacağıdır ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülükleri ile ilgili düzeltme kayıtlarını da içerir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Raporlama dönemi sonu itibarıyla yürürlükte olan veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi oranları dikkate alınarak hesaplanır. Dönem vergi yükümlülüğü aynı zamanda temettü dağıtım bildirimlerinden kaynaklanan vergi yükümlülüklerini de içerir.
Cari vergi varlığı ve yükümlülüğü mahsuplaştırılması sadece belirli şartlar sağlandığında yapılabilir.
Ertelenmiş vergi, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan defter değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Aşağıdaki durumlarda meydana gelen geçici farklar için ertelenmiş vergi muhasebeleştirilmez:
Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir. Vergilendirilebilir kar Grup'taki her bir bağlı ortaklığa ait iş planlarına göre belirlenir. Ertelenmiş vergi varlıkları her raporlama tarihinde gözden geçirilir ve ileriki dönemde vergiye tabi kar elde etmesinin muhtemel olması halinde bu tutarlarla sınırlı olmak üzere önceden muhasebeleştirilmeyen ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir.
Grup, ertelenmiş vergi borçlarını ve ertelenmiş vergi varlıklarını, varlıklarının defter değerlerini ne şekilde geri kazanacağı veya borçlarını ne şekilde ödeyeceği ile ilgili raporlama dönemi sonundaki beklentilerinin vergisel sonuçlarıyla tutarlı bir şekilde ölçer.
Bu doğrultuda, gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller için, söz konusu yatırım amaçlı gayrimenkulün defter değerinin satış yoluyla geri kazanılacağına ilişkin aksi ispat edilene kadar Grup'un geçerli bir varsayım bulunmaktadır.
Ertelenmiş vergi varlığı ve ertelenmiş vergi yükümlülüğü mahsuplaştırılması sadece belirli şartlar sağlandığında yapılabilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un canlı varlıkları, çiftlik hayvanlarından oluşmaktadır. Bu canlı varlıkların, aktif bir piyasası olmamasından dolayı canlı varlıklar ilgili varlıkların tahmini yararlı ömürleri üzerinden kalıntı değeri düşülerek; doğrusal yöntem ile amortismana tabi tutulur ve maliyet bedelinden amortisman ve birikmiş değer düşüklüğü zararları düşülerek hesaplanan tutarları üzerinden muhasebeştirilir. Kalıntı değer, raporlama dönemi itibariyla et borsasındaki güncel fiyatlar göz önünde bulundurularak hesaplanır. Dönem sonundaki maliyetinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıkları düşülerek kar veya zararda muhasebeleştirilir. Grup'un et satışları için elde tuttuğu canlı varlıklar konsolide finansal durum tablosunda dönen varlıklar altında gösterilir. Grup'un ürünlerinden faydalanmak üzere faydalı ömrü boyunca elde tuttuğu canlı varlıklar ise duran varlıklar altında canlı varlıklar olarak sınıflanır ve ortalama yetiştirme süresi olan 6-8 yıllık yararlı ömürleri esas alınarak doğrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur.
Stoklar, maliyet ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanıyla değerlenir. Stok maliyetleri ağırlıklı ortalama yöntemiyle belirlenir ve stokların satın alma maliyetini, üretim veya dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Üretimi gerçekleşmiş mamul ve yarı mamullerde maliyet, normal üretim kapasitesine uygun oranda genel üretim giderlerini de içerir.
Arazi ve arsa, yeraltı ve üstü düzenleri ve binalar 30 Nisan 2024 itibariyla gerçeğe uygun değerinden; birikmiş amortismanları düşülerek ölçülürler ve endekslenmiş tutar üzerinden finansal tablolara yansıtılmaktadır. Değerlemeden kaynaklanan artışlar, özkaynakların altında yeniden değerleme yedeği kaleminde gösterilir. Maddi duran varlıklara ilişkin ilgili varlıkların TL'nin raporlama tarihindeki satın alma gücü cinsinden düzeltilmiş maliyetlerinden birikmiş amortismanları düşülmüş net defter değerleri ile yeniden değerleme tutarları arasındaki değer artış tutarları maddi duran varlıklara ilişkin maliyet bedelleri satırlarında sunulmaktadır.
Yukarıda ifade edilen maddi duran varlıklar dışında kalan maddi duran varlıklar ise, borçlanma maliyetlerini de içeren maliyet değerlerinden, birikmiş amortisman ve her türlü değer düşüklüğü karşılığı düşülerek ölçülürler. TL'nin 30 Nisan 2024 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetlerinden birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklüğü düşüldükten sonraki kalan değerler üzerinden gösterilirler.
Söz konusu maddi duran varlıklar, bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından 30 Nisan 2024 tarihinde yapılan gerçeğe uygun değer tespit çalışmasına göre değerlenmiştir (Bir önceki değerleme çalışması 30 Nisan 2023 tarihinde yapılmıştır).
Sonradan yapılan harcamalar sadece bu harcamalar sonucunda ileride oluşacak ekonomik faydaların Grup'a aktarılmasının mümkün olduğu durumlarda aktifleştirilebilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Maddi duran varlık kalemleri, hali hazırda kullanılabilir oldukları veya Grup tarafından inşa edilen varlıklar için bu varlıkların tamamlandığı ve kullanıma hazır hale geldikleri gün itibarıyla amortismana tabi tutulurlar. Amortisman, maddi duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden tahmini kalıntı değerlerinin düşülmesinden sonra, bu kalemlerin tahmini yararlı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile hesaplanmaktadır. Amortisman, başka bir varlığın defter değerine dahil edilmediği sürece, genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Arazi amortismana tabi değildir.
Cari ve karşılaştırmalı dönemlerde önemli maddi duran varlık kalemlerinin tahmin edilen faydalı ömürler aşağıdaki gibidir:
| 4-50 yıl |
|---|
| 2-50 yıl |
| 2-50 yıl |
| 2-15 yıl |
| 2-50 yıl |
| 3-33 yıl |
Amortisman yöntemleri, yararlı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
Bir arazi veya bina, sahibi tarafından kullanırken, kullanım amacı yatırım amaçlı gayrimenkul olarak değiştirilirse, bu gayrimenkul gerçeğe uygun değeri ile yeniden ölçülür ve yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflandırılır. Gerçeğe uygun değerin yeniden belirlenmesi esnasında ortaya çıkan kazançlar, belirli bir gayrimenkul üzerindeki önceden var olan bir değer düşüklüğü tutarına kadar kar veya zararda; geri kalan kısmı diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir ve özkaynaklarda yeniden değerleme değer artış yedeği olarak sunulur. Zararlar ise doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Bağlı ortaklık edinimlerinden doğan şerefiye, maddi olmayan duran varlıklar içerisinde gösterilir. Grup satın alma tarihindeki şerefiyeyi aşağıdaki şekilde ölçmektedir:
● Eğer işletme birleşmesi birden çok seferde gerçekleştiriliyorsa edinen işletmenin daha önceden elde tuttuğu edinilen işletmedeki özkaynak payının birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri; eksi
● Tanımlanabilir edinilen varlık ve varsayılan yükümlülüklerin muhasebeleştirilen net değeri (genelde gerçeğe uygun değeri).
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Eğer yapılan değerlemede negatif bir sonuca ulaşılırsa, pazarlık satın alımı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir. Satın alma bedeli var olan ilişkilerin kurulmasıyla ilgili tutarları içermez. Bu tutarlar genelde kar veya zararda muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesiyle bağlantılı olarak Grup'un katlandığı, borçlanma senetleri veya hisse senedine dayalı menkul kıymetler ihraçlarıyla ilişkili giderler dışındaki işlem maliyetleri tahakkuk ettiğinde giderleştirilir.
Şerefiye, maliyet değerinden kalıcı değer kayıpları düşülerek ölçülür.
Grup tarafından satın alınmış ve belirli bir yararlı ömre sahip diğer maddi olmayan duran varlıklar maliyetlerinden birikmiş itfa payları ve varsa birikmiş değer düşüklükleri çıkarılarak ölçülür.
Dipnot 16'da açıklandığı üzere varlık satış sözleşmesi ile elde edilen kota hakkı, varsa değer düşüklükleri düşüldükten sonra satın alım tarihindeki piyasa değeri 30 Nisan 2024 satın alım gücüne göre düzeltilerek ölçülür. Değer düşüklüğü testi için, varlık satış sözleşmesi ile elde edilen kota hakkı Grup'un alımdan kaynaklı getirdiği sinerjiden fayda sağlaması beklenen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim gruplarına) dağıtılır.
Kota hakkının tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi raporlama dönemleri dikkate alınarak daha sık yapılır ve varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen değeri azaltılarak geri kazanılabilir tutarına indirgenir, ardından birim içindeki diğer varlıkların defter değerleri oranında azaltılarak dağıtılır. Kota hakkı için ayrılan değer düşüklüğü zararı, doğrudan kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir. Kota hakkına ilişkin muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı sonraki dönemlerde iptal edilmez. İlgili nakit üreten birimin satışı sırasında, kota hakkı için belirlenen tutar, satış işleminde kar veya zararın hesaplamasına dahil edilir.
Grup yönetimi, Turhal Şeker Fabrikası, Varlık Satış Sözleşmesinin süresi dolduktan sonra da herhangi bir ek maliyet olmaksızın, kota hakkının Grup tarafından kullanımının devam edeceği, kota hakkına ilişkin bir süre kısıtlamasına gerek görmemiş ve yararlı ömür belirlememiştir. Bu sebeple, kota hakkının ekonomik ömrünün bilanço tarihi itibarıyla sınırsız olması sebebiyle, oluşan söz konusu maddi olmayan durak varlık amortismanı itfa edilmemiştir.
Sonradan oluşan maliyetler, yalnızca ilişkili oldukları maddi olmayan duran varlıkların gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı bir etkiye sahipse aktifleştirilir. Diğer tüm harcamalar, içsel olarak üretilen şerefiye de dahil olmak üzere oluştukları zaman kar veya zararda muhasebeleştirilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
İtfa payı gideri, maddi olmayan duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden tahmini kalıntı değerlerinin düşülmesinden sonra, bu kalemlerin tahmini yararlı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile hesaplanmaktadır ve genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Şerefiye itfaya tabi değildir.
Tahmin edilen faydalı ömürler aşağıdaki gibidir:
İtfa yöntemleri, yararlı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller ilk kayıtlara alındığında maliyeti ile kayıtlara alınır ve sonrasında gerçeğe uygun değerinden ölçülerek ilgili değişimler gerçekleştiği dönemde kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Yatırım amaçlı bir gayrimenkulün satılması durumunda oluşan tüm kazanç veya zararlar (net satıştan elde edilen bedel ile ilgili kalemin defter değeri arasındaki fark olarak hesaplanır), kar veya zararda muhasebeleştirilir. Daha önce maddi duran varlık olarak sınıflanmış yatırım amaçlı gayrimenkuller satıldığında varsa yeniden değerleme değer artış yedeğinde olan ilgili tutarlar, geçmiş yıllar karlarına veya zararlarına transfer edilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerden elde edilen kira gelirleri doğrusal yöntemle kira dönemi boyunca hasılat olarak muhasebeleştirilir. Alınan kira teşvikleri toplam kira gelirinin ayrılmaz bir parçası olarak kira dönemi boyunca muhasebeleştirilir.
Grup, ticari alacaklarını oluştukları tarihte kayıtlarına almaktadır. Grup bütün diğer finansal varlık ve yükümlülükleri sadece ve sadece, ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf olduğu işlem tarihinde muhasebeleştirmektedir.
Gerçeğe uygun değer ("GUD") değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlıkların (önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar haricinde) ve finansal yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de GUD'e ilave edilerek ölçülür. Önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar, ilk muhasebeleştirmede işlem bedeli üzerinden ölçülür.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
İlk defa finansal tablolara alınırken, bir finansal araç belirtilen şekilde sınıflandırılır; itfa edilmiş maliyetinden ölçülenler; GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler- borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar, GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler- özkaynak araçlarına yapılan yatırımlar veya GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülenler.
Finansal araçlar ilk muhasebeleştirilmelerini müteakip, Grup finansal varlıkların yönetimi için kullandığı işletme modelini değiştirmediği sürece yeniden sınıflandırılmaz.
Finansal varlıklar, Grup, finansal varlıkları yönetmek için işletme modelini değiştirmediği sürece ilk muhasebeleştirilmesinden sonra yeniden sınıflandırılmaz. Bu durumda, etkilenen tüm finansal varlıklar, işletme modelindeki değişikliği izleyen ilk raporlama döneminin ilk gününde yeniden sınıflandırılır.
Bir finansal varlık, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılmaması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:
Yukarıda belirtilen itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen tüm finansal varlıklar GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Bunlar, tüm türev finansal varlıkları da içermektedir. Finansal varlıkların ilk defa finansal tablolara alınması sırasında, finansal varlıkların farklı şekilde ölçümünden ve bunlara ilişkin kazanç veya kayıpların farklı şekilde finansal tablolara alınmasından kaynaklanacak bir muhasebe uyumsuzluğunu ortadan kaldırması veya önemli ölçüde azaltması şartıyla bir finansal varlığın geri dönülemez bir şekilde GUD değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak tanımlanabilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup, iş modelinin varlıkların yönetilme şeklini ve yönetime sağlanan bilgiyi en iyi şekilde yansıtması amacıyla bir finansal varlığın portföy düzeyinde elde tutulma amacını değerlendirmektedir. Ele alınan bilgiler şunları içerir:
Finansal varlıkların finansal durum tablosu dışı bırakılmaya uygun olmayan işlemlerde üçüncü taraflara devredilmesi, Grup'un varlıklarını finansal tablolarında sürekli olarak muhasebeleştirmesiyle tutarlı olarak bu amaçla satış olarak kabul edilmez.
Alım satım amacıyla elde tutulan veya GUD esas alınarak yönetilen ve performansı bu esasa göre değerlendirilen finansal varlıklar, GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılır.
Finansal varlıklar – Sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesi:
Bu değerlendirme amacıyla, anapara, finansal varlığın ilk defa finansal tablolara alınması sırasındaki gerçeğe uygun değeridir. Faiz; paranın zaman değeri, belirli bir zaman dilimine ilişkin anapara bakiyesine ait kredi riski, diğer temel borç verme risk ve maliyetleri (örneğin, likidite riski ve yönetim maliyetleri) ile kar marjından oluşur.
Sözleşmeye bağlı nakit akışlarının sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesinde, Grup sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özelliklerini esas alır.Bu değerlendirme, finansal varlığın bu koşulu yerine getirmeyecek şekilde sözleşmeye bağlı nakit akışlarının zamanlamasını veya tutarını değiştiren sözleşme şartlarını içerip içermediğinin değerlendirilmesini gerektirir. Bu değerlendirmeyi yaparken, Grup aşağıdakileri dikkate alır:
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
• Grup'un belirli varlıklardan kaynaklanan nakit akışlarının elde edilmesini sağlayan sözleşmeye bağlı haklarını kısıtlayıcı şartlar (örneğin, rücu edilememe özelliği).
Erken ödeme özelliği, sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir bedel içeren peşin ödenen tutarları büyük ölçüde anaparanın ve anapara bakiyesine ilişkin faizlerin ödenmemiş tutarını yansıtıyorsa sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemeleri kriteriyle tutarlıdır.
Ayrıca, (i) finansal varlık sözleşmeye bağlı nominal değeri üzerinden primli veya iskontolu olarak alınmışsa, (ii) sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir ek bedel ödemesini içeren peşin ödenen tutarlar büyük ölçüde sözleşmeye bağlı nominal değeri ve tahakkuk eden (ancak ödenmemiş) faizi yansıtıyorsa ve (iii) ilk muhasebeleştirmede erken ödeme özelliğinin gerçeğe uygun değerinin önemsiz olması durumunda, bu kritere uygun olduğu kabul edilir.
| GUD farkı kar/zarara yansıtılarak ölçülen finansal varlıklar |
Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde GUD'leri üzerinden ölçülür. Herhangi bir faiz veya temettü geliri dahil olmak üzere, bunlarla ilgili net kazançlar ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. |
|---|---|
| İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar |
Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetinden ölçülür. İtfa edilmiş maliyetleri varsa değer düşüklüğü zararları tutarı kadar azaltılır. Faiz gelirleri yabancı para kazanç ve kayıpları ve değer düşüklükleri kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bunların finansal durum tablosu dışı bırakılmasından kaynaklanan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. |
| GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen borçlanma araçları |
Bu varlıklar sonraki dönemlerde GUD'i üzerinden ölçülür. Etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz geliri, yabancı para kazanç ve kayıpları ve değer düşüklükleri kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer kazanç ve kayıplar ise diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. Finansal varlıklar finansal durum tablosu dışı bırakıldığında daha önceden diğer kapsamlı gelire yansıtılan toplam kazanç veya kayıplar kar veya zararda yeniden sınıflandırılır. |
| GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak araçları |
Bu varlıklar sonraki dönemlerde GUD'i üzerinden ölçülür. Temettüler, açıkça yatırımın maliyetinin bir kısmının geri kazanılması niteliğinde olmadıkça kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer net kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir ve kar veya zararda yeniden sınıflandırılmazlar. |
| Finansal varlıklar – | Sonraki ölçüm ve kazanç veya kayıplar | |||
|---|---|---|---|---|
Finansal yükümlülükler – Sınıflama, sonraki ölçüm ve kazanç ve kayıplar
Finansal yükümlülükler itfa edilmiş maliyetinden ölçülen ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır.
Bir finansal yükümlülük, alım satım amaçlı elde tutulan tanımını karşılaması durumunda GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır. Finansal yükümlülük, türev araç olması ya da ilk kez kayda alınması sırasında bu şekilde tanımlanması durumunda alım satım amaçlı elde tutulan finansal yükümlülük olarak sınıflandırılır. GUD'i kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlükler, GUD'leri ile ölçülürler ve faiz giderleri de dahil olmak üzere, net kazanç ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Diğer finansal yükümlülükler, ilk kayıtlara alınmalarını takiben gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları ile itfa edilmiş maliyet değerleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek ölçülür. Faiz giderleri ve kur farkları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bu yükümlülükler kayıtlardan çıkarılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Grup, finansal varlıklarla ilgili nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan hakların süresi dolduğunda veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve getirilerinin sahipliğini önemli ölçüde devrettiğinde veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları ne önemli ölçüde devretmiş ne de önemli ölçüde elinde bulundurmakta olması durumunda, ilgili finansal varlık üzerinde kontrol sahibi olmaya devam etmiyorsa söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır.
Grup, bir finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları önemli ölçüde elinde bulundurmaya devam etmesi durumunda, ilgili finansal varlığı finansal durum tablosuna kayıtlara almaya devam eder.
Grup, bir finansal yükümlülük sadece ve sadece, ilgili yükümlülüğe ilişkin borç ortadan kalktığı veya iptal edildiği zaman finansal durum tablosundan çıkarır. Ayrıca, mevcut bir finansal yükümlülüğün koşullarında veya nakit akışlarında önemli bir değişiklik yapılması durumunda da Grup bir finansal yükümlülüğü finansal durum tablosundan çıkarır. Bunun yerine, değiştirilmiş şartlara dayanarak GUD'i üzerinden yeni bir finansal yükümlülük muhasebeleştirilmesini gerektirir.
Finansal yükümlülüğün kayıtlarından çıkartılmasında, defter değeri ile bu yükümlülüğe ilişkin olarak ödenen tutar (devredilen her türlü nakit dışı varlık veya üstlenilen her türlü yükümlülük de dâhil) arasındaki fark, kar veya zarar olarak finansal tablolara alınır.
Grup, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek veya varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapma niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir.
Özkaynak işlemlerinden kaynaklanan işlem maliyetleri ilgili özkaynak kaleminden indirim olarak muhasebeleştirilir. Özkaynağa dayalı finansal araç sahiplerine yapılan dağıtımlara ve özkaynak işlemlerinden kaynaklanan işlem maliyetlerine ilişkin gelir vergileri, TMS 12 Gelir Vergileri uyarınca muhasebeleştirilir .
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup aşağıda belirtilenler için beklenen kredi zararları ("BKZ") için zarar karşılığı muhasebeleştirmektedir:
Grup aşağıdaki belirtilen, 12 aylık BKZ olarak ölçülen kalemler hariç olmak üzere, zarar karşılığını ömür boyu BKZ'lere eşit olan tutar üzerinde ölçer:
Grup, ticari alacaklar ve sözleşme varlıklarına ilişkin değer düşüklüğünün hesaplanmasında ömür boyu BKZ'leri seçmiştir.
Bir finansal varlığın kredi riskinin ilk muhasebeleştirilmesinden itibaren önemli ölçüde artmış olup olmadığının belirlenmesinde ve BKZ'larının tahmin edilmesinde, Grup beklenen erken ödemelerin etkileri dahil beklenen kredi zararlarının tahminiyle ilgili olan ve aşırı maliyet veya çabaya katlanılmadan elde edilebilen makul ve desteklenebilir bilgiyi dikkate alır. Bu bilgiler, Grup'un geçmiş kredi zararı tecrübelerini dayanan ve ileriye dönük bilgiler içeren nicel ve nitel bilgi ve analizleri içerir.
Grup, bir finansal varlık üzerindeki kredi riskinin, vadesinin 30 gün geçmesi durumunda önemli ölçüde arttığını varsaymaktadır.
Grup, bir finansal varlığı aşağıdaki durumlarda temerrüde düşmüş olarak dikkate alır:
Ömür boyu BKZ'lar finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi muhtemel tüm temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarıdır.
12 aylık BKZ'lar raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde finansal araca ilişkin gerçekleşmesi muhtemel temerrüt durumlarından kaynaklanan beklenen kredi zararlarını temsil eden kısmıdır. BKZ'larının ölçüleceği azami süre, Grup'un kredi riskine maruz kaldığı azami sözleşme süresidir.
BKZ'lar finansal aracın beklenen ömrü boyunca kredi zararlarının olasılıklarına göre ağırlıklandırılmış bir tahminidir. Diğer bir ifadeyle tüm nakit açıklarının bugünkü değeri üzerinden ölçülen kredi zararlarıdır (örneğin, sözleşmeye istinaden işletmeye yapılan nakit girişleri ile işletmenin tahsil etmeyi beklediği nakit akışları arasındaki farktır).
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Nakit açığı, sözleşmeye göre işletmeye yapılması gereken nakit akışları ile işletmenin almayı beklediği nakit akışları arasındaki farktır. Beklenen kredi zararlarında ödemelerin tutarı ve zamanlaması dikkate alındığından, işletmenin ödemenin tamamını, sözleşmede belirlenen vadeden geç almayı beklemesi durumunda dahi bir kredi zararı oluşur.
BKZ'lar finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilir.
Her raporlama dönemi sonunda, Grup itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığını değerlendirir. Bir finansal varlığın gelecekteki tahmini nakit akışlarını olumsuz şekilde etkileyen bir veya birden fazla olay gerçekleştiğinde söz konusu finansal varlık kredi değer düşüklüğüne uğramıştır.
Bir finansal varlığın kredi değer düşüklüğüne uğradığının kanıtı aşağıdaki gözlemlenebilir verileri içerir:
İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıklara ilişkin zarar karşılıkları, varlıkların brüt defter değerinden düşülür.
GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen borçlanma araçları için oluşan zarar karşılığı, finansal varlığın finansal durum tablosundaki defter değerini azaltmak yerine diğer kapsamlı gelire yansıtılır.
Bir finansal varlığın değerinin kısmen ya da tamamen geri kazanılmasına ilişkin makul beklentilerin bulunmaması durumunda işletme, finansal varlığın brüt defter değerini doğrudan düşürür. Kayıttan düşme, bir finansal tablo dışı bırakma sebebidir.
Grup benzer varlıkların geri kazanılmasına ilişkin geçmiş deneyimlerine dayanarak bir finansal varlığın vadesinin 2 yıldan daha uzun bir süre geçmiş olması durumunda, ilgili finansal varlığı brüt defter değeri üzerinden kayıttan düşmektedir.
Kurumsal müşteriler içinse, Grup, bireysel olarak makul bir geri kazanım beklentisinin olup olmadığına dayanarak, zamanlama ve kayıttan düşülecek tutarına ilişkin bir değerlendirme yapar. Grup kayıttan düşen tutara ilişkin önemli bir geri kazanım beklememektedir.
Ancak, kayıttan düşülen finansal varlıklar, Grup'un vadesi gelen tutarların geri kazanılmasına ilişkin prosedürlerine uymak için halen uygulama faaliyetlerine tabi olabilir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Her raporlama döneminde, Grup herhangi bir değer düşüklüğü belirtisi olup olmadığını belirlemek için finansal olmayan varlıklarının (sözleşme varlıkları ve ertelenmiş vergi varlıkları hariç) defter değerlerini gözden geçirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye, yıllık olarak değer düşüklüğü testine tabi tutulur.
Değer düşüklüğü testi için, varlıklar, sürekli kullanımdan, diğer varlıkların veya NYB'ların nakit girişlerinden bağımsız olarak, nakit girişi oluşturan en küçük varlık grubuna göre gruplanır. Bir işletme birleşmesinden doğan şerefiye, birleşme sinerjisinden faydalanması beklenen NYB'lere veya NYB gruplarına tahsis edilir.
Bir varlığın veya nakit yaratan birimlerin ("NYB") geri kazanılabilir tutarı, kullanımdaki değerinden yüksek olanı ve GUD'i gerçeğe uygun değeri daha düşük maliyetlerle satılmasıdır. Kullanım değeri, paranın zaman değeri ve varlığa veya NYB'ye özgü risklerin mevcut piyasa değerlendirmelerini yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirilen tahmini gelecekteki nakit akışlarına dayanmaktadır.
Bir varlığın veya NYB'nin geri kazanılabilir tutarının defter değerinden düşük olması durumunda, söz konusu varlığın veya NYB'nin defter değeri geri kazanılabilir tutarına indirgenir.
Değer düşüklüğü zararları kar veya zararda muhasebeleştirilir. NYB'deki diğer varlıkların defter değerleri oranında azaltılarak dağıtılır. Önce, NYB'ye dağıtılmış olan herhangi bir şerefiyenin defter değerini azaltacak ve daha sonra NYB'deki diğer varlıkların defter değerleri oranında azaltılarak dağıtılır.
Şerefiyeye ilişkin olarak muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı iptal edilmez. Diğer varlıklar için değer düşüklüğü zararı, ancak değer düşüklüğünün tespit edilmemesi durumunda, değer düşüklüğü veya itfa payları düşüldükten sonra, varlığın defter değerinin, belirlenmiş olan defter değerinin üzerine çıkmaması durumunda tersine çevrilir.
Karşılıklar, ilerideki tahmini nakit akışlarının paranın zaman değeri ve yükümlülüğe özel riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesiyle belirlenir. İskonto tutarı finansman maliyeti olarak muhasebeleştirilir.
Grup, sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama sözleşmesi olup olmadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda bu sözleşme, bir kiralama sözleşmesidir ya da bir kiralama işlemi içerir. Bir sözleşmenin tanımlanmış bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını sağlayıp sağlamadığını değerlendirmek için Grup, TFRS 16'daki kiralama tanımını kullanmaktadır.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya kiralama bileşeni içeren sözleşmede değişiklik yapıldığı tarihte, Grup, kiralama bileşeninin nispi tek başına fiyatını ve kiralama niteliği taşımayan bileşenlerin toplam tek başına fiyatını esas alarak her bir kiralama bileşenine dağıtmaktadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup, kiralama niteliği taşımayan bileşenleri kiralama bileşenlerinden ayırmamayı, bunun yerine her bir kiralama bileşenini ve onunla ilişkili kiralama niteliği taşımayan bileşenleri tek bir kiralama bileşeni olarak muhasebeleştirmeyi tercih etmiştir.
Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına kullanım hakkı varlığı ve kira yükümlülüğü yansıtmıştır. Kullanım hakkı varlığının maliyeti yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı, kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar ile tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetleri ve varlığın sökülmesi ve taşınmasıyla, yerleştirildiği alanın restore edilmesiyle ya da dayanak varlığın kiralamanın hüküm ve koşullarının gerektirdiği duruma getirilmesi için restore edilmesiyle ilgili olarak ileride katlanılması öngörülen tahmini maliyetlerden oluşmaktadır.
Kiralama işleminin, dayanak varlığın mülkiyetini kiralama süresi sonunda kiracıya devretmesi veya kullanım hakkı varlığı maliyetinin, kiracının bir satın alma opsiyonunu kullanacağını göstermesi durumunda, kullanım hakkı varlığı kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın yararlı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutulur. Diğer durumlarda kullanım hakkı varlığı, kiralamanın fiilen başladığı tarihten başlamak üzere, söz konusu varlığın yararlı ömrü veya kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur. Ek olarak, kullanım hakkı varlığının değeri periyodik olarak varsa değer düşüklüğü zararları da düşülmek suretiyle azaltılır ve kiralama yükümlülüğünün yeniden ölçümü doğrultusunda düzeltilir.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçülür. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak iskonto edilir. Bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranı kullanılır.
Grup, alternatif borçlanma faiz oranını, çeşitli dış finansman kaynaklarından kullanacağı borçlar için ödeyeceği faiz oranlarını dikkate alarak belirlemektedir ve kira şartlarını ve kiralanan varlığın türünü yansıtacak şekilde bazı düzeltmeler yapmaktadır.
Kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil edilen kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşmaktadır:
– Sabit ödemeler (özü itibarıyla sabit ödemeler dâhil);
– İlk ölçümü kiralamanın fiilen başladığı tarihte bir endeks veya oran kullanılarak yapılan, bir endeks veya orana bağlı değişken kira ödemeleri;
– Kalıntı değer taahhütleri kapsamında kiracı tarafından ödenmesi beklenen tutarlar;
– Satın alma opsiyonunun kullanılacağından makul ölçüde emin olunması durumunda bu opsiyonun kullanım fiyatı ve kiralama süresinin Grup'un kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri
Kira yükümlülüğü, kira ödemelerinin bir iskonto oranı ile indirgenmesiyle ölçülür. Gelecekteki kira ödemelerinin belirlenmesinde kullanılan bir endeks veya oranda meydana gelen bir değişiklik sonucunda bu ödemelerde bir değişiklik olması ve kalıntı değer taahhüdü kapsamında ödenmesi beklenen tutarlarda bir değişiklik olması durumlarında Grup yenileme, sonlandırma ve satın alma opsiyonlarını değerlendirir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Kira yükümlülüğünün yeniden ölçülmesi durumunda, yeni bulunan borç tutarına göre kullanım hakkı varlığında bir düzeltme olarak finansal tablolara yansıtılır. Ancak, kullanım hakkı varlığının defter değerinin sıfıra inmiş olması ve kira yükümlülüğünün ölçümünde daha fazla azalmanın mevcut olması durumunda, kalan yeniden ölçüm tutarı kâr veya zarara yansıtılır.
Grup, yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılamayan kullanım hakkı varlıklarını maddi duran varlıklar içerisinde ve kira yükümlülüklerini Borçlanmalar"/"Kiralama İşlemlerinden Kaynaklanan Yükümlülükler" içerisinde olacak şekilde finansal durum tablosunda sunmaktadır.
Grup, kiralama süresi 12 ay veya daha az olan kiralamaları ve düşük değerli varlıkların kiralamaları için kullanım hakkı varlıklarını ve kiralama borçlarını finansal tablolarına yansıtmamayı tercih etmiştir. Grup, bu kiralamalarla ilişkili kira ödemelerini, kiralama süresi boyunca doğrusal olarak gider olarak finansal tablolara yansıtmıştır.
Grup, sözleşmenin başlangıcında veya kiralama bileşeni içeren sözleşmedeki değişiklik yapıldığında, bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşen içeren bir sözleşme için, sözleşmede yer alan bedeli nispi tek başına fiyatı esas alarak dağıtır.
Grup kiraya veren konumunda olduğunda, kiralamaların her birini faaliyet kiralaması ya da finansal kiralama olarak sınıflandırır.
Her bir kiralama sözleşmesini sınıflandırmak için, Grup, kiralama sözleşmesinin esas olarak ilgili varlığın mülkiyetinden kaynaklanan tüm riskleri ve getirileri önemli ölçüde devredip devretmediğine dair genel bir değerlendirme yapar. Risk ve getirileri devrettiği durumda, kiralama bir finansal kiralamadır; aksi durum söz konusuysa o zaman bir faaliyet kiralamasıdır. Bu değerlendirmenin bir parçası olarak, Grup, kiralama süresinin dayanak varlığın ekonomik ömrünün büyük bir kısmını kapsayıp kapsamadığı gibi bazı diğer göstergeleri dikkate almaktadır.
Grup, bir ara kiraya veren olduğunda, ana kiralamaya ve alt kiralamaya ayrı ayrı dikkate alır. Bir alt kiralamanın kira sınıflamasını, temel varlığa atıfta bulunarak değil, kira sözleşmesinden doğan kullanım hakkı varlığına atıfta bulunarak değerlendirir. Bir kira sözleşmesi, Grup'un yukarıda açıklanan muafiyeti uyguladığı kısa süreli bir kiralama ise, alt kiralamayı faaliyet kiralaması olarak sınıflandırır.
Kiralama bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşenleri içeriyorsa, Grup sözleşmede yer alan bedeli TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat'ı uygulayarak dağıtır.
Grup, net kiralama yatırımına TFRS 9'da yer alan finansal tablo dışı bırakma ve değer düşüklüğü hükümlerini uygulamaktadır. Grup, brüt kiralama yatırımının hesaplanmasında kullanılan tahmini taahhüt edilmemiş kalıntı değerleri düzenli olarak gözden geçirir.
Grup, faaliyet kiralamalarından elde ettiği kira ödemelerini doğrusal olarak 'diğer gelirin bir parçası olarak finansal tablolarına yansıtmaktadır.
Genel olarak, karşılaştırmalı dönemde Grup'a kiraya veren olarak uygulanan muhasebe politikaları, bir finansal kiralama sınıflandırmasıyla sonuçlanan cari raporlama döneminde girilen alt kiralamanın sınıflandırılması haricinde, TFRS 16'dan farklı değildir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı)
Karşılaştırmalı dönemde, Grup, kiracı olarak bir varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamının devredildiği kiralamaları, finansal kiralama olarak sınıflandırmıştır. Bu durumda, kiralanan varlığın kiralama sözleşmesinin başı itibariyle, gerçeğe uygun değer ya da asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden muhasebeleştirir. Asgari kira ödemeleri, koşullu kiralar hariç olmak üzere, kiralama süresi boyunca yapması gereken ödemelerdir. İlk muhasebeleştirme sonrası varlıklar, ilgili varlığa uygulanan muhasebe politikasına uygun olarak muhasebeleştirilir.
Bir varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamının devredilmediği kiralamalar ise faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır ve finansal durum tablosunda muhasebeleştirilmez. Faaliyet kiralaması kapsamında yapılan kira ödemeleri doğrusal olarak kiralama süresi boyunca kar veya zarar tablosunda gider olarak muhasebeleştirilir. Alınan kira teşvikleri, kiralama süresi boyunca toplam kira giderinin ayrılmaz bir parçası olarak muhasebeleştirilir.
İlişkili taraflar, konsolide finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir.
a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin,
(i) raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda,
(ii) raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,
(iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.
(b) Taraf, Grup'un bir iştirakidir;
(f) taraf, (d) veya (e)'de atıfta bulunulan herhangi bir kişiden kontrol edilen veya önemli ölçüde etkilenen veya bu kuruluştaki önemli oy hakkının doğrudan veya dolaylı olarak bulunduğu bir kuruluşsa;
(g) Tarafın, Grup'un veya Grup'un ilişkili tarafı olan herhangi bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planı olması.
Normal iş akışı içinde ilişkili taraflarla bir dizi işlem yapılır.
Kar veya zarar tablosunda sunulan hisse başına kazanç, net karın dönem boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur (Dipnot 31).
Türkiye'de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları "bedelsiz hisse" yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip "bedelsiz hisse" dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmaktadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
(t) 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla yayımlanmış ama henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulanmayan değişiklikler
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ("UMSK") tarafından yayımlanmış fakat Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından henüz yayımlanmamış yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar
Takas Edilebilirliğin ortadan kalkması – UMS 21'deki Değişiklikler Döviz Kurlarındaki Değişikliklerin Etkileri
Ağustos 2023'te UMSK aşağıdakilere açıklık getirmek için UMS 21'i değiştirmiştir:
• bir para birimi başka bir para birimine dönüştürülebildiğinde; ve
• Bir para biriminin takas edilebilirliği olmadığında bir şirketin geçerli(spot) kuru nasıl tahmin ettiği.
Bir şirket ölçüm tarihinde ve belirli bir sebeple herhangi bir para birimini başka bir para birimiyle takas edebildiği durumlarda söz konusu para birimleri şirket için takas edilebilir kabul edilmektedir. Ancak şirket için para birimlerinin takas edilebilir olmadığı durumlarda şirketin bir spot döviz kuru tahmin etmesi gerekmektedir.
Bir şirket spot döviz kuru tahmini yaparken amacı yalnızca söz konusu döviz kurunun mevcut ekonomik koşullar altında piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde gerçekleşecek düzenli döviz işlemlerindeki kuru yansıtmasıdır. Standartta yapılan bu değişiklik spot döviz kurunun tahmin edilmesine ilişkin özel şartlar içermemektedir.
Bu nedenle, bir şirket spot döviz kurunu tahmin ederken şunları kullanabilir:
Değişikliklere göre şirketlerin, tahmini döviz kuru kullanımının finansal tablolar üzerindeki etkisini değerlendirmelerine yardımcı olmak için şirketlerin yeni açıklamalar sunması gerekecektir. Bu açıklamalar şunları içerebilir:
Değişiklikler 1 Ocak 2025 ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerlidir. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
Takas Edilebilirliğin ortadan kalkması – UMS 21'deki Değişiklikler Döviz Kurlarındaki Değişikliklerin Etkilerinde yapılan bu değişikliğin uygulanmasının, Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
UMSK, 9 Nisan 2024 tarihinde UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardının yerine geçecek olan UFRS 18 Finansal Tabloların Sunuluşu ve Açıklamaları standardını yayınlamıştır. UMS 1'de yer alan birçok hükmü değiştirmeden ileriye taşımaktadır.
UFRS 18'in amacı, bir işletmenin varlıklarını, yükümlülüklerini, özkaynaklarını, gelir ve giderlerini gerçeğe uygun bir şekilde yansıtan ilgili bilgileri sağlamaya yardımcı olmak için genel amaçlı finansal tablolardaki (finansal tablolar) bilgilerin sunumu ve açıklanmasına ilişkin gereklilikleri ortaya koymaktır.
UFRS 18, kar veya zarar tablosunun yapısını iyileştirmek için gelir ve giderler için üç tanımlı kategori (faaliyet, yatırım ve finansman) getirmekte ve tüm şirketlerin faaliyet karı da dahil olmak üzere yeni tanımlanmış alt toplamlar sunmasını gerektirmektedir.
UFRS 18, 1 Ocak 2027 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerlidir ve geriye dönük olarak uygulanacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir.
Grup, UFRS 18 uygulamasının, konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olmasını beklememektedir.
1 Ocak 2024 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için yürürlüğe girmiş olan değişiklikler ise şu şekildedir:
Yeni uygulamaya konulmuş bu standart değişikliklerinin Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Yönetim konsolide finansal tabloları hazırlarken Grup'un muhasebe politikalarını uygulanmasını ve raporlanan varlıkların, yükümlülüklerin, gelir ve giderlerin miktarlarını etkileyen muhakeme, tahmin ve varsayımlarda bulunmuştur. Gerçek miktarlar tahmini miktarlardan değişiklik gösterebilir.
Tahminler ve ilgili varsayımlar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Tahminlere yapılan değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilmektedir.
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla, ilerideki hesap döneminde varlık ve yükümlülüklerin defter değerleri üzerinde önemli bir düzeltme yapılması riskini içeren tahminler ve varsayımlarla ilgili belirsizliklere ait bilgiler aşağıdaki dipnotlarda açıklanmıştır:
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Gerçeğe uygun değer, piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde olağan bir işlemde, bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek fiyat olup; aktif piyasanın bulunmadığı durumlarda Grup'un erişiminin olduğu en avantajlı piyasayı ifade eder. Bir borcun gerçeğe uygun değeri yerine getirmeme riskinin etkisini yansıtır.
Grup'un çeşitli muhasebe politikaları ve açıklamaları hem finansal hem de finansal olmayan varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesini gerektirmektedir.
Aktif piyasada bir kotasyon fiyatı yoksa, Grup ilgili gözlemlenebilir girdilerin kullanımını azami seviyeye çıkaran ve gözlemlenebilir olmayan girdilerin kullanımını asgari seviyeye indiren değerleme teknikleri kullanır. Seçilen değerleme tekniği, piyasa katılımcılarının bir işlemi fiyatlandırırken dikkate alacakları tüm faktörleri içerir.
Gerçeğe uygun değeri ile ölçülen bir varlık veya borcun bir teklif fiyatı ve alış fiyatı varsa, Grup varlık ve uzun pozisyonları teklif fiyatından, yükümlülükleri ve kısa pozisyonları ise alış fiyatından ölçer.
İlk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değere ilişkin en iyi gösterge, gerçekleşen işlem fiyatıdır (diğer bir ifadeyle, alınan veya ödenen bedelin gerçeğe uygun değeridir).
Grup, ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değerin işlem fiyatından farklı olduğunu tespit ederse ve gerçeğe uygun değer, aynı varlık veya yükümlülük için aktif bir piyasadaki kotasyon fiyatıyla veya gözlemlenemeyen girdilerin kullanıldığı bir değerleme tekniğine dayanılarak kanıtlanmazsa, ölçümle ilgili olarak önemsiz olması durumunda, finansal araç ilk ölçümünde gerçeğe uygun değerden ölçülür ve gerçeğe uygun değer ile işlem fiyatı arasındaki farkı ertelemek üzere düzeltilir. İlk muhasebeleştirmeyi müteakip, finansal aracın ömrü boyunca uygun bir temelde kar veya zararda muhasebeleştirilir. Ancak, kar veya zararda muhasebeleştirme, değerlemenin tamamen gözlemlenebilir piyasa verileri tarafından desteklendiği sürece veya işlemin kapatıldığı zamana kadar devam eder.
Bir varlığın veya yükümlülüğün gerçeğe uygun değerini ölçerken Grup olabildiğince pazarda gözlemlenebilir bilgileri kullanır. Gerçeğe uygun değerlemeler aşağıda belirtilen değerleme tekniklerinde kullanılan bilgilere dayanarak belirlenen gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisindeki değişik seviyelere sınıflanmaktadır.
Şayet bir varlığın veya yükümlülüğün gerçeğe uygun değerini ölçmek için kullanılan bilgiler gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisinin farklı bir seviyesine sınıflandırılabiliyorsa bu gerçeğe uygun değerleme bütün ölçüm için önemli olan en küçük bilginin dahil olduğu gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisinin aynı seviyesine sınıflandırılır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisindeki seviyeler arasındaki transferleri değişikliğin meydana geldiği raporlama döneminin sonunda muhasebeleştirmektedir. Gerçeğe uygun değerleme ölçümlerini yaparken kullanılan varsayımlara dair daha fazla bilgi aşağıdaki notlarda belirtilmiştir:
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır.
Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir.
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Aşağıda tanımlandığı gibi Grup'un stratejik iş birimleri olan iki adet raporlanabilir bölümü mevcuttur. Stratejik iş birimleri farklı ürün ve hizmetler sunmaktadır ve her biri farklı teknoloji ve pazarlama stratejisi gerektirdiği için ayrı olarak yönetilmektedir. Grup faaliyetlerini şeker üretim faaliyetleri ve diğer faaliyetler olarak gruplandırmaktadır.
Şeker üretim faaliyetleri şeker, gübre ve tohum, melas ve küsbe ile ilgili faaliyetleri içermektedir. Her bir raporlanabilir bölüm ile ilgili bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Raporlanabilir bölümler ile ilgili bilgiler:
| 30 Nisan 2024 | Şeker üretim faaliyetleri |
Diğer faaliyetler | Eliminasyon Etkisi |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Kar veya zarar kısmı | ||||
| Hasılat | 17.099.137.947 | 3.143.606.463 | (1.961.596.356) | 18.281.148.054 |
| Satışların maliyeti | (16.185.893.047) | (2.989.022.478) | 1.977.778.341 | (17.197.137.184) |
| Brüt kar | 913.244.900 | 154.583.985 | 16.181.985 | 1.084.010.870 |
| Genel yönetim giderleri | (464.769.571) | (102.917.173) | 411.448 | (567.275.296) |
| Satış, pazarlama ve dağıtım giderleri |
(164.233.864) | (61.479.221) | 2.051.990 | (223.661.095) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri | (58.577.259) | -- | -- | (58.577.259) |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 81.608.709 | 36.795.690 | (10.215.546) | 108.188.853 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler | (44.591.274) | (16.059.822) | 75.523 | (60.575.573) |
| Esas faaliyet zararı/(karı) | 262.681.641 | 10.923.459 | 8.505.400 | 282.110.500 |
| 30 Nisan 2024 | Şeker üretim faaliyetleri |
Diğer faaliyetler | Eliminasyon Etkisi |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Dönen Varlıklar | 18.750.685.640 | 1.177.502.315 | 14.634.703 | 19.942.822.658 |
| Duran Varlıklar | 23.478.257.862 | 1.393.442.730 | (1.034.337.477) | 23.837.363.115 |
| Toplam Varlıklar | 42.228.943.502 | 2.570.945.045 | (1.019.702.774) | 43.780.185.773 |
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 12.340.103.134 | 692.945.137 | 55.268.710 | 13.088.316.981 |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 3.029.896.527 | 99.062.922 | 457.464.096 | 3.586.423.545 |
| Toplam Yükümlülükler | 15.369.999.661 | 792.008.059 | 512.732.806 | 16.674.740.526 |
| 30 Nisan 2023 | Şeker üretim faaliyetleri |
Diğer faaliyetler | Eliminasyon Etkisi |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Kar veya zarar kısmı | ||||
| Hasılat | 13.791.319.814 | 3.782.387.043 | (2.583.133.961) | 14.990.572.896 |
| Satışların maliyeti | (10.691.039.526) | (3.604.590.955) | 2.594.776.077 | (11.700.854.404) |
| Brüt kar | 3.100.280.288 | 177.796.088 | 11.642.116 | 3.289.718.492 |
| Genel yönetim giderleri | (293.659.301) | (90.284.156) | 63.961 | (383.879.496) |
| Satış, pazarlama ve dağıtım giderleri |
(120.332.553) | (38.709.497) | -- | (159.042.050) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri | (54.253.398) | -- | -- | (54.253.398) |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 87.062.483 | 31.949.853 | (16.095.780) | 102.916.556 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler | (44.903.325) | (27.324.794) | 4.389.703 | (67.838.416) |
| Esas faaliyet zararı/(karı) | 2.674.194.194 | 53.427.494 | -- | 2.727.621.688 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| 30 Nisan 2023 | Şeker üretim faaliyetleri |
Diğer faaliyetler | Eliminasyon Etkisi |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Dönen Varlıklar | 12.955.734.894 | 1.293.434.437 | (504.086.401) | 13.745.082.930 |
| Duran Varlıklar | 22.073.427.716 | 1.112.662.328 | (903.746.443) | 22.282.343.601 |
| Toplam Varlıklar | 35.029.162.610 | 2.406.096.765 | (1.407.832.844) | 36.027.426.531 |
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 8.858.392.966 | 758.271.694 | (462.413.930) | 9.154.250.730 |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 2.306.434.374 | 56.408.360 | 460.640.221 | 2.823.482.955 |
| Toplam Yükümlülükler | 11.164.827.340 | 814.680.054 | (1.773.709) | 11.977.733.685 |
| 1 Mayıs 2023- 30 Nisan 2024 | |
|---|---|
| Grup dışı hasılat | 20.242.744.410 |
| Elimine olan sektörler arası hasılat | (1.961.596.356) |
| Diğer gelir ve giderler, net | (17.024.694.091) |
| Vergi öncesi kar | 1.256.453.963 |
| 1 Mayıs 2022- 30 Nisan 2023 | |
|---|---|
| Grup dışı hasılat | 17.573.706.857 |
| Elimine olan sektörler arası hasılat | (2.583.133.961) |
| Diğer giderler, net | (7.249.975.342) |
| Vergi öncesi kar | 7.740.597.554 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Kasa | 326.373 | 668.020 |
| Bankalar | 531.992.565 | 501.957.155 |
| -Vadesiz mevduatlar | 261.903.127 | 67.813.640 |
| -Vadeli mevduatlar | 270.089.438 | 434.143.515 |
| Diğer hazır değerler (1) | 1.089.301.427 | 441.861.847 |
| 1.621.620.365 | 944.487.022 | |
| Bloke mevduat | (50.000) | -- |
| Nakit akış tablosundaki nakit ve nakit benzerleri | 1.621.570.365 | 944.487.022 |
(1)30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibariyle Grup'un kısa vadeli yatırım fonlarından ve kredi kartıyla satışlarından kaynaklanan tutarlardan oluşmaktadır. Vadeleri 3 aydan kısadır).
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un finansal varlıkları ve yükümlülükleri için kur, faiz oranı riskleri ve duyarlılık analizleri Not 33'de açıklanmıştır.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla Şirket'e ait vadeli mevduatların, vade tarihlerinin ve faiz oranlarının detayları aşağıdaki gibidir:
| Vade | Faiz oranı | 30 Nisan 2024 | |
|---|---|---|---|
| TL | Mayıs 2024 | %33,00-52,68 | 205.318.863 |
| ABD\$ | Mayıs 2024 | %3,50 | 64.770.575 |
| Toplam vadeli mevduat | 270.089.438 |
| Vade | Faiz oranı | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|---|
| TL | Mayıs 2023 | %12,00-25,00 | 430.696.369 |
| EUR | Mayıs 2023 | %2,00 | 3.447.146 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla finansal borçlanmalar aşağıdaki gibidir:
| Kısa vadeli finansal borçlanmalar | 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 |
|---|---|---|
| Kısa vadeli teminatsız banka kredileri | 9.742.291.230 | 6.512.498.769 |
| Uzun vadeli teminatsız banka kredilerinin kısa vadeli kısımları | 554.081.066 | 147.985.211 |
| Uzun vadeli teminatlı banka kredilerinin kısa vadeli kısımları (1) | 19.913.167 | 197.006.033 |
| 10.316.285.463 | 6.857.490.013 | |
| Uzun vadeli finansal borçlanmalar | ||
| Uzun vadeli teminatsız banka kredileri | 49.308.307 | 65.429.942 |
| Uzun vadeli teminatlı banka kredileri (1) | 5.265.152 | 27.846.715 |
| 54.573.459 | 93.276.657 | |
| 10.370.858.922 | 6.950.766.670 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, Grup'un toplam banka kredileri ve kiralama işlemlerinden borçları aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Banka kredileri | 10.370.368.928 | 6.948.480.191 |
| Kiralama işlemlerinden kaynaklanan yükümlülükler | 489.994 | 2.286.479 |
| 10.370.858.922 | 6.950.766.670 |
(1) Kredilerin teminatı olarak bankalara verilen rehin ve ipotekler Dipnot 19'da açıklanmıştır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Kredi ve kiralama sözleşmelerinin orijinal vadelerine göre kredi geri ödemeleri, 30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Bir yıl içinde ödenecekler | 10.316.285.463 | 6.857.490.013 |
| İkinci yılda ödenecekler | 13.684.676 | 12.995.412 |
| Üçüncü yılda ödenecekler | 17.654.192 | 10.627.925 |
| Dördüncü yılda ödenecekler | 23.234.591 | 4.223.376 |
| Beşinci yılda ödenecekler | -- | 65.429.944 |
| 10.370.858.922 | 6.950.766.670 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, açık olan kredilere ilişkin vade ve şartlar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Para birimi |
Nominal faiz oranı % |
Nominal değer | Defter değeri | |||
| Teminatsız banka kredisi | TL | 19,50%-38,32% | 2024 | 7.528.479.285 | 7.116.895.653 | |
| Teminatsız banka kredisi | TL | 11,25%-11,72% | 2027 | 3.318.394.073 | 3.184.741.795 | |
| Teminatlı banka kredisi | EUR | 3,35% + Euribor | 2028 | 71.269.608 | 69.221.474 | |
| 10.918.142.966 | 10.370.858.922 |
Bankalara verilen Amerikan Doları ve EUR kredilere ilişkin teminatların detayları 19 numaralı dipnotta açıklanmıştır.
| 30 Nisan 2023 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Para birimi |
Nominal faiz oranı % |
Vade | Nominal değer | Defter değeri | ||
| Teminatsız banka kredisi | TL | 7,25%-24,22% | 2023 | 6.691.010.086 | 6.557.377.412 | |
| Teminatsız banka kredisi | TL | 9,00%-19,51% | 2024 | 119.241.918 | 113.817.506 | |
| Teminatlı banka kredisi | ABD\$ | 3,35% | 2024 | 179.716.082 | 177.985.824 | |
| Teminatsız banka kredisi | TL | 11,25%-11,72% | 2025 | 17.107.376 | 17.049.419 | |
| Teminatlı banka kredisi | EUR | 3,30%+Euribor | 2028 | 85.165.411 | 84.536.509 | |
| 7.092.240.873 | 6.950.766.670 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Finansal borçların 1 Mayıs 2023 – 30 Nisan 2024 ve 1 Mayıs 2022 – 30 Nisan 2023 dönemleri içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023 | Nakit hareketler Girişler |
Nakit Hareketler Çıkışlar |
Kur değerleme |
Faiz gideri | Ödenen Faiz | Parasal kayıp / kazanç |
30 Nisan 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Finansal borçlanmalar |
6.948.480.191 | 11.821.386.070 | (4.971.222.069) | 92.935.110 | 1.450.631.211 | (629.425.052) | (4.342.416.533) | 10.370.368.928 |
| Finansal kiralamalar | 2.286.479 | -- | (1.123.674) | -- | -- | (672.811) | 489.994 | |
| Toplam finansal yükümlülükler |
6.950.766.670 | 11.821.386.070 | (4.972.345.743) | 92.935.110 | 1.450.631.211 | (629.425.052) | (4.343.089.344) | 10.370.858.922 |
| 1 Mayıs 2022 | Nakit hareketler, (net) |
Nakit Hareketler Çıkışlar |
Kur değerleme | Faiz gideri | Ödenen Faiz | Parasal kayıp / kazanç |
30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Finansal borçlanmalar |
2.352.570.859 | 10.001.275.551 | (3.821.201.663) | 85.440.478 | 722.412.476 | (854.163.386) | (1.537.854.124) | 6.948.480.191 |
| Finansal kiralamalar | -- | 3.328.025 | (631.660) | -- | -- | -- | (409.886) | 2.286.479 |
| Toplam finansal yükümlülükler |
2.352.570.859 | 10.004.603.576 | (3.821.833.323) | 85.440.478 | 722.412.476 | (854.163.386) | (1.538.264.010) | 6.950.766.670 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, finansal kiralama yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli kiralama yükümlülükleri | 20.061.441 | -- |
| Uzun vadeli kiralama yükümlülükleri | 22.372.426 | -- |
| 42.433.867 | -- |
Kiralama işlemlerinden yükümlülüklerin dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023 |
Giriş | Faiz gideri | Dönem içinde ödenen |
Parasal kayıp / kazanç |
30 Nisan 2024 |
|
|---|---|---|---|---|---|---|
| Kiralama işlemlerinden yükümlülükler | -- | 65.258.859 | 10.015.267 | (21.372.575) | (11.467.684) | 42.433.867 |
| Toplam | -- | 65.258.859 | 10.015.267 | (21.372.575) | (11.467.684) | 42.433.867 |
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.) 6 Finansal yatırımlar
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla uzun vadeli finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Beta Ziraat ve Ticaret Anonim Şirketi ("Beta Ziraat") | 69.940.200 | 69.940.200 |
| Şekerbank Off-Shore Limited Şirketi | 1.924.553 | 1.924.553 |
| Ovis Ortak Vezne İşletim Sistemleri Anonim Şirketi | 131.366 | 131.366 |
| SS Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi | 13.705 | 13.705 |
| 72.009.824 | 72.009.824 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Konsolide finansal tablolarda ortaklar, önemli yönetim personeli ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve kendileri tarafından kontrol edilen veya kendilerine bağlı şirketler ile birlikte, iştirak ve müştereken kontrol edilen ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul edilmiştir. İşletmenin normal iş faaliyetleri içerisinde ilişkili taraflarlarla çeşitli işlemler yapılmıştır. İlişkili taraflarla yapılan işlemlerin önemli bir bölümü konsolidasyon nedeniyle elimine edilmiş olup ilişkili taraflara yapılan işlemlerden eliminasyon sonrası kalan bakiye ve tutarlar aşağıdaki gibidir.
İlişkili taraflardan olan ticari alacaklar genellikle satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır ve yaklaşık vadeleri 54 gündür (2023: 10 gün). Alacaklar doğası gereği teminatsızdır ve Şirket ilişkili taraflardan alacaklarına ve borçlarına faiz işletmekte olup faiz oranı %42,92 (2023: %14,80)'dir. İlişkili taraflara olan ticari borçlar genellikle alım işlemlerinden doğmaktadır ve yaklaşık vadeleri 30 gündür (30 Nisan 2023: 50 gün).
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraf bakiyeleri aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Alacaklar | Alacaklar | Borçlar | Borçlar | ||
| Ticari | Diğer | Ticari | Diğer | ||
| S.S. Kayseri Pancar Ekiciler Kooperatifi ("S.S.Kayseri") |
-- | 25.359.015(1) | -- | 5.760.756(2) | |
| Kayseri Şeker Sigorta | -- | 33.498 | 139.803 | 62.355.915(3) | |
| Pancar Motor Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Pancar Motor") |
-- | -- | -- | -- | |
| Beta Ziraat | -- | -- | -- | 9.253.509(4) | |
| Diğer | -- | 108.421 | -- | -- | |
| -- | 25.500.934 | 139.803 | 77.370.180 |
(1) S.S. Kayseri'ye Grup tarafından satışı yapılan gübre ve küspe tutarlarından oluşmaktadır. (2) Pandoğa'nın S.S Kayseri'ye olan yem, tohum ve mısır silajı borçlarından oluşmaktadır.
(3) Kayseri Şeker'in, Kayseri Şeker Sigorta'dan alınan sigorta aracılık hizmetlerinden kaynaklanmaktadır.
(4) Kayseri Şeker'in, Beta Ziraat'ten aldığı pancar tohumları tutarlarından oluşmaktadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| 30 Nisan 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Alacaklar | Alacaklar | Borçlar | Borçlar | |
| Ticari | Diğer | Ticari | Diğer | |
| S.S. Kayseri Pancar Ekiciler Kooperatifi ("S.S.Kayseri") |
-- | 224.882.153 | -- | 9.533.373 |
| Kayseri Şeker Sigorta | -- | 136.257 | 210.761 | 50.230.828 |
| Pancar Motor Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ("Pancar Motor") |
-- | -- | -- | 105 |
| Beta Ziraat | -- | -- | -- | 6 |
| -- | 225.018.410 | 210.761 | 59.764.312 |
| 1 Mayıs 2023 - 30 Nisan 2024 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mal ve hizmet | Faiz | Faiz | Diğer | |||
| alımları | Satışlar | gelirleri | giderleri | Diğer gelirler | giderler | |
| S.S. Kayseri | 29.448.389 | 156.752.894 | -- | 31.220.058 | 3.006.048 | -- |
| Kayseri Şeker Sigorta | 183.934 | -- | 100.690 | 95.087.107 | ||
| 29.448.389 | 156.936.828 | -- | 31.220.058 | 3.106.738 | 95.087.107 |
| 1 Mayıs 2022 - 30 Nisan 2023 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mal ve hizmet alımları |
Satışlar | Faiz gelirleri |
Faiz giderleri |
Diğer gelirler |
Diğer giderler |
|
| S.S. Kayseri | 292.344 | 139.038.050 | -- | 17.940.203 | 1.683.945 | -- |
| Kayseri Şeker Sigorta | -- | 99.653 | -- | 590.518 | 37.790 | 77.542.615 |
| 292.344 | 139.137.703 | -- | 18.530.721 | 1.721.735 | 77.542.615 |
Grup'un üst düzey yönetim kadrosu Yönetim Kurulu üyelerinden ve diğer üst düzey yöneticilerden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar ise ücret, prim, hayat ve sağlık sigortası, iletişim ve ulaşım ücretlerini içermektedir. 30 Nisan 2024 tarihinde sona eren yıla ait üst düzey yöneticilere sağlanan kısa vadeli faydaların toplamı 18.751.477 TL tutarındadır (30 Nisan 2023: 14.644.745 TL).
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 8.384.189.446 | 2.552.478.395 |
| İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 7) | -- | -- |
| 8.384.189.446 | 2.552.478.395 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır :
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Ticari alacaklar | 8.346.797.049 | 2.547.152.011 |
| Alacak senetleri | 42.822.234 | 19.399.760 |
| Gelir tahakkukları | 4.135.541 | 2.347.604 |
| Diğer ticari alacaklar | 1.000 | 4.707 |
| Beklenen kredi zarar karşılığı (-) | (9.566.378) | (16.425.687) |
| 8.384.189.446 | 2.552.478.395 |
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar için ortalama vade 44 gündür (30 Nisan 2023: 18 gün).
İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar için ayrılan beklenen kredi zarar karşılığı, geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir.
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla, ticari alacakların 9.566.378 TL (30 Nisan 2023: 16.425.687 TL) tutarındaki kısmı için kredi zarar karşılığı ayrılmıştır.
Ticari alacaklar üzerinde rehin ve ipotek gibi ayni haklar bulunmamaktadır (30 Nisan 2023: Bulunmamaktadır).
Grup'un kısa vadeli ticari alacaklarına ilişkin kredi riski, kur riski ve değer düşüklüğüne ilişkin detaylar Not 33'de açıklanmıştır.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihinde sona eren yıllara ait beklenen kredi zarar karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| 1 Mayıs bakiyesi | (16.425.687) | (22.520.145) |
| Karşılık gideri | (2.732.116) | (2.327.822) |
| İptal edilen karşılıklar | 2.839.147 | 1.575.500 |
| Parasal kayıp / kazanç | 6.752.278 | 6.846.780 |
| 30 Nisan bakiyesi | (9.566.378) | (16.425.687) |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar | 1.905.922.569 | 1.625.974.709 |
| İlişkili taraflara ticari borçlar (Not 7) | 139.803 | 210.761 |
| 1.906.062.372 | 1.626.185.470 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Satıcılar (1) | 661.904.406 | 643.812.548 |
| Diğer ticari borçlar (2) | 1.017.634.037 | 305.634.405 |
| Borç senetleri(3) | 226.384.126 | 676.527.756 |
| 1.905.922.569 | 1.625.974.709 |
İlişkili olmayan taraflara ticari borçların ortalama ödeme vadesi 61 gündür (30 Nisan 2023: 66 gün).
Grup'un kısa vadeli ticari borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Not 33'de açıklanmıştır.
(1) Grup'un ticari borçları genel olarak mal ve hizmet alımlarına ilişkin üçüncü taraflara olan borçlar ile tohum alımına istinaden oluşan borçlardan oluşmaktadır.
(2) Grup'un diğer ticari borçlarının önemli miktarı tohum ve tarım ilaç alımına istinaden üçüncü taraflara olan borçlardan oluşmaktadır.
(3) Grup'un Borç senetleri gübre alımlarından kaynaklı verilen çeklerden oluşmaktadır. Çeklerin vadesi 1 yıldan kısadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli diğer alacakları aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | 24.363.703 | 25.197.671 |
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar (Not 7) |
25.500.934 | 225.018.410 |
| 49.864.637 | 250.216.081 |
30 Nisan 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un ilişkili olmayan taraflardan kısa vadeli diğer alacakları aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Diğer çeşitli alacaklar(1) | 35.107.269 | 32.144.251 |
| Verilen depozito ve teminatlar | 887.835 | 1.213.986 |
| Şüpheli diğer alacaklar karşılığı | (11.631.401) | (8.160.566) |
| 24.363.703 | 25.197.671 |
(1) 30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un diğer çeşitli alacakları, esas faaliyetlerin dışında kalan çiftçilerden, personelden, vergi dairesi vb. alacaklardan oluşmaktadır.
30 Nisan tarihinde sona eren yıllar itibarıyla şüpheli diğer alacak karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023 - 30 | 1 Mayıs 2022 - 30 | |
|---|---|---|
| Nisan 2024 | Nisan 2023 | |
| Açılış bakiyesi | (8.160.566) | (37.768.334) |
| Dönem gideri | (7.409.102) | (672.262) |
| İptal edilen karşılıklar (2) | 408.051 | 18.797.359 |
| Parasal kayıp / kazanç | 3.530.216 | 11.482.671 |
| Kapanış bakiyesi | (11.631.401) | (8.160.566) |
(2) Grup'un geçmiş döneminde tahsilatını gerçekleştiremediği çiftçi alacaklarından tahsilat yaptığı için geçmiş dönemlerde ayrılan karşılıklar iptal edilmiştir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli diğer borçları aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar | 72.717.917 | 120.264.391 |
| İlişkili taraflara diğer borçlar (Not 7) | 77.370.180 | 59.764.312 |
| 150.088.097 | 180.028.703 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un kısa vadeli ilişkili olmayan taraflara diğer borçlar detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ("ÖİB")'na borçlar | 924.131 | 1.751.740 |
| Hesaplanan KDV | -- | 8.423.756 |
| Alınan depozito ve teminatlar | 2.899.999 | 4.785.317 |
| Diğer çeşitli borçlar (*) | 68.893.787 | 105.303.578 |
| 72.717.917 | 120.264.391 |
(*) Diğer çeşitli borçların 49.101.283 TL'lik kısmı çiftçilere verilen avanslardan kaynaklanmaktadır ( 30 Nisan 2023 itibariyla diğer çeşitli borçların 88.297.283 TL'lik kısmı Halk Varlık Kiralama A.Ş.'ye borçlardan ve 6.452.207 TL'lik kredi kartı borçlarından oluşmaktadır).
Grup'un kısa vadeli diğer borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Not 33'de açıklanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla stoklar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Mamül | 7.281.308.208 | 6.731.803.282 |
| Ticari mallar | 1.201.100.346 | 807.877.476 |
| İlk madde ve malzeme | 676.652.934 | 689.402.026 |
| Yarı mamül | 3.685.816 | 14.594.177 |
| Diğer stoklar | 27.522.587 | 512.549 |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) | (317.452) | (3.805) |
| 9.189.952.439 | 8.244.185.705 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla faturala-elde tut anlaşması kapsamında şeker ve melas satışına ilişkin stok miktarları ve tutarları aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Stok Miktarı | Stok Miktarı | |||
| (kg) | Stok Tutarı | (kg) | Stok Tutarı | |
| Faturala-elde tut anlaşması kapsamında melas ve şeker satışları |
279.627.338 | 7.902.144.646 | 159.939.440 | 4.269.707.119 |
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla faturala-elde tut kapsamında olan şeker stokları haricindeki stoklar üzerinde 6.264.901.196 TL tutarında sigorta bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 3.719.556.581 TL).
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla stoklar üzerinde ipotek/rehin bulunmamaktadır (30 Nisan 2023: bulunmamaktadır).
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihlerinde sona eren yıllar itibarıyla stoklar üzerindeki değer düşüklüğü karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- 30 Nisan 2024 |
1 Mayıs 2022- 30 Nisan 2023 |
|
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi | (3.805) | (14.165.446) |
| Dönem içinde ayrılan karşılık | (313.647) | -- |
| Dönem içinde iptal edilen karşılık | -- | 14.161.641 |
| Kapanış bakiyesi | (317.452) | (3.805) |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Kısa vadeli canlı varlıklar olgunlaşmamış veya henüz doğurmamış büyükbaş hayvanlardan oluşmaktadır. Doğum yapan canlı varlıklar uzun vadeye sınıflanmalarına müteakip amortismana tabi tutulmaya başlanır. Olgunlaşan erkek büyükbaş hayvanlar ise Grup'un et üretiminde kullanılmaktadır.
30 Nisan 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla kısa vadeli canlı varlıklar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Canlı varlıklar | 102.179.562 | 94.171.102 |
| 102.179.562 | 94.171.102 |
30 Nisan 2024 ve 2023 tarihleri itibariyle Grup'un kısa vadeli canlı varlıklarına ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi | 94.171.102 | 58.024.427 |
| Girişler / Çıkışlar (net) | 8.008.460 | 36.146.675 |
| Kapanış bakiyesi | 102.179.562 | 94.171.102 |
Uzun vadeli canlı varlıklar yavrulamış ineklerden oluşmaktadır. Grup, ilgili canlı varlıkları damızlık olarak bünyesinde barındırmaktadır.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihi itibarıyla uzun vadeli canlı varlıklar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Maliyet değeri | 224.541.095 | 210.142.917 |
| Birikmiş amortisman (*) | (10.869.738) | (13.300.880) |
| 213.671.357 | 196.842.037 |
(*) Amortismanın kar veya zararda muhasebeleştirilmesine ilişkin not 27'ye bakınız.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihi itibariyle Grup'un uzun vadeli canlı varlıklarına ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir
| Maliyet Değeri | 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 |
|---|---|---|
| Açılış | 210.142.917 | 269.868.954 |
| Girişler | 125.189.730 | 90.945.882 |
| Çıkışlar | (110.791.552) | (150.671.919) |
| Kapanış | 224.541.095 | 210.142.917 |
| Birikmiş İtfa Payları | 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 |
| Açılış | (13.300.880) | (28.926.344) |
| Girişler | (6.153.133) | (7.719.718) |
| Çıkışlar | 8.584.275 | 23.345.182 |
| Kapanış | (10.869.738) | (13.300.880) |
| Net defter değeri | 213.671.357 | 196.842.037 |
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla toplam uzun vadeli canlı varlık sayısı;3-8 aylık dişi 199, dişi dana 173, düve 675, gebe düve 214, süt emen dişi 92, damızlık inek 377,damızlık inek ağır gebe 51,sağmal inek 767 adet olmak üzere toplamda 2.548 adettir (30 Nisan 2023: 3-8 aylık dişi 203, dişi dana 326, düve 656, gebe düve 176, süt emen dişi 168, damızlık inek 458, damızlık inek ağır gebe 60,sağmal inek 882 adet olmak üzere toplamda 2.929 adettir).
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Kayseri Şeker Sigorta (1) | 6.164.657 | 4.798.852 |
| Toplam | 6.164.657 | 4.798.852 |
(1) 30 Nisan 2024 itibarıyla Kayseri Şeker Sigorta'nın sermayesinin yüzde 50'si Kayseri Şeker'e aittir. Kayseri Şeker'in Kayseri Şeker Sigorta üzerinde kontrol gücü bulunmamaktadır ancak önemli etkiye sahip olması sebebiyle özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar olarak muhasebeleştirilmektedir.
Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımlara ilişkin olarak muhasebe politika ve uygulamalarına ilişkin detaylar Not 2'de açıklanmıştır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | Sahiplik Oranı | Gelirler | Giderler | Net kar/(zarar) | Şirket net varlık payı | Şirket kar/(zarar) payı | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kayseri Şeker Sigorta | 50,00% | 13.823.533 | (11.119.950) | 2.703.583 | 6.164.657 | 1.351.792 | |
| Dönen | Duran | Toplam | Kısa vadeli | Uzun vadeli | Toplam | ||
| 30 Nisan 2024 | Sahiplik Oranı | varlıklar | varlıklar | varlıklar | yükümlülükler | yükümlülükler | yükümlülükler |
| Kayseri Şeker Sigorta | 50,00% | 75.597.326 | 2.447.192 | 78.044.518 | 65.594.281 | 120.923 | 65.715.204 |
| 30 Nisan 2023 | tarihi itibarıyla özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar detayı aşağıdaki gibidir: | ||||||
| 30 Nisan 2023 | Sahiplik Oranı | Gelirler | Giderler | ||||
| Kayseri Şeker Sigorta | 50,00% | 11.625.382 | (4.557.430) | Net kar/(zarar) 7.067.951 |
Şirket net varlık payı 4.798.852 |
Şirket kar/(zarar) payı 3.533.977 |
Kayseri Şeker Sigorta 50,00% 61.932.947 491.118 62.424.065 52.758.189 68.177 52.826.366
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 itibarıyla Kayseri Şeker Sigorta'nın özkaynakları ve Şirket'in payına ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir:
| Kayseri Şeker Sigorta | |
|---|---|
| Net kar/(zarar) | 2.703.583 |
| Sahiplik Oranı | %50,00 |
| Grup kar/(zarar) payı | 1.351.792 |
| Sermaye | 300.000 |
| Sermaye Düzeltmesi Enflasyon Farkları | 1.011.880 |
| Yasal Yedekler | 140.045 |
| Geçmiş Yıl Karları | 8.173.806 |
| Dönem Net Karı | 2.703.583 |
| Kayseri Şeker Sigorta Özkaynaklar Toplamı | 12.329.314 |
| Kayseri Şeker Sahiplik Oranı | %50,00 |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarından paylar | 6.164.657 |
| 30 Nisan 2023 itibarıyla Kayseri Şeker Sigorta'nın özkaynakları ve Şirket'in payına ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir" |
|
| Kayseri Şeker Sigorta | |
| Net kar/(zarar) | 7.067.951 |
| Sahiplik Oranı | %50,00 |
| Grup kar/(zarar) payı | 3.533.977 |
| Sermaye | 300.000 |
| Sermaye Düzeltmesi Enflasyon Farkları | 1.011.880 |
| Yasal Yedekler | 70.432 |
| Geçmiş Yıl Karları | 1.147.440 |
| Dönem Net Karı | 7.067.951 |
| Kayseri Şeker Sigorta Özkaynaklar Toplamı | 9.597.703 |
Kayseri Şeker Sahiplik Oranı %50,00
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarından paylar 4.798.852
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihi itibarıyla kısa vadeli peşin ödenmiş giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Verilen sipariş avansları (1) | 50.373.906 | 955.937.237 |
| Gelecek aylara ait giderler(2) | 93.518.084 | 185.233.240 |
| Diğer | 3.346.101 | 4.892.420 |
| 147.238.091 | 1.146.062.897 |
(1) Verilen sipariş avansları için ağırlıklı olarak çiftçilere gübre, mazot ve pancar alımı için verilen avanslardan oluşmaktadır.
(2)Gelecek aylara ait giderler sigorta ve kira giderlerinden oluşmaktadır.
30 Nisan tarihi itibarıyla uzun vadeli peşin ödenmiş giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Verilen sipariş avanslar | 21.401.829 | 21.826.048 |
| Gelecek yıllara ait giderler | 4.225.020 | -- |
| 25.626.849 | 21.826.048 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihi itibarıyla kısa vadeli ertelenmiş gelirler (sözleşme varlıkları dışında kalanlar) aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Alınan sipariş avansları(1) | 171.796.670 | 41.466.432 |
| Gelecek aylara ait gelirler | 165.279 | 33.767 |
| 171.961.949 | 41.500.199 |
(1) Alınan sipariş avansları muhtelif müşterilere avans usulü şeker satışından kaynaklamaktadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un sahip olduğu arsalar, konsolide finansal tablolarda ilgili raporlama tarihlerindeki gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülmüşlerdir. Sahip olunan arsaların gerçeğe uygun değeri esas itibarıyla Pazar yaklaşımının emsal karşılaştırma yöntemine göre belirlenmiştir. Mevcut dönemde farklı bir değerleme tekniği kullanılmamıştır.
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası Gayrimenkul Değerleme Anonim Şirketi ("TSKB") tarafından 30 Nisan 2024 tarihli 59 adet değerleme raporu hazırlanmıştır. Pazar yaklaşımının emsal karşılaştırma yönteminde, gösterge niteliğindeki değere ulaşılabilmesi için değerleme konusu varlığın bulunduğu bölgedeki benzer nitelikteki varlıklara ilişkin işlemler, değerlemeye konu varlıklara göre uyumlandırılmak suretiyle değer tespiti yapılmaktadır. Önemli ölçüde benzer varlıklar ile ilgili sık yapılan ve/veya güncel gözlemlenebilir işlemlerin söz konusu olması nedeniyle bu yaklaşım ve yöntem kullanılmıştır.
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerinde ipotek bulunmamaktadır. (30 Nisan 2023: bulunmamaktadır.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihi itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkullerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Açılış Bakiyesi | 7.762.808.227 | 3.684.404.089 |
| Gerçeğe uygun değer artışları (Dipnot 29) (1) | 230.200.207 | 4.078.404.138 |
| Kapanış değeri | 7.993.008.434 | 7.762.808.227 |
(1) Yatırım amaçlı gayrimenkuller, Kayseri, Sivas ve Yozgat'da bulunan arsalardan oluşmaktadır. Söz konusu arsaların gerçeğe uygun değerleri SPK tarafından yetkilendirilmiş ve Grup'tan bağımsız TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. tarafından belirlenmiştir. Değerlemeye göre, yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 7.993.008.434 TL olarak belirlenmiştir. Sahip olunan arsaların gerçeğe uygun değeri, esas itibarıyla benzer nitelikteki arsaların mevcut işlem fiyatlarının uyumlandırılması suretiyle uygulanan emsal karşılaştırma yöntemine göre belirlenmiştir. Bu arsaların gerçeğe uygun değer hiyerarşisi üçüncü seviyedir. Mevcut dönemde seviyeler arasında herhangi bir geçiş olmamıştır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Arsa,arazi | Yeraltı ve yerüstü düzenleri |
Binalar | Tesis, makine ve cihazlar |
Taşıtlar | Demirbaşlar | Özel maliyetler | Yapılmakta olan yatırımlar |
Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Maliyet değeri | |||||||||
| 1 Mayıs 2022 açılış bakiyesi | 2.578.032.996 | 758.429.850 | 2.291.893.991 | 3.998.173.139 | 332.845.941 | 281.561.349 | 72.670.133 | 84.337.926 | 10.397.945.325 |
| İlaveler | 2.469.057 | 4.070.649 | 11.299.785 | 85.567.124 | 65.137.677 | 29.817.680 | 172.774 | 275.521.977 | 474.056.723 |
| Transferler ( Not 13) | -- | 11.231.720 | 2.815.125 | 156.350.056 | 11.576.339 | 1.413.869 | -- | (183.387.109) | -- |
| Değerleme artışı | 1.633.653.736 | 242.396.262 | 450.405.007 | -- | -- | -- | -- | -- | 2.326.455.005 |
| Çıkışlar | (32.510.238) | -- | (164.111) | (41.562.958) | (21.375.826) | (2.731.330) | (95.548) | -- | (98.440.011) |
| 30 Nisan 2023 kapanış bakiyesi |
4.181.645.551 | 1.016.128.481 | 2.756.249.797 | 4.198.527.361 | 388.184.131 | 310.061.568 | 72.747.359 | 176.472.794 | 13.100.017.042 |
| 1 Mayıs 2023 açılış bakiyesi | 4.181.645.550 | 1.016.128.483 | 2.756.249.797 | 4.198.527.361 | 388.184.131 | 310.061.568 | 72.747.359 | 176.472.793 | 13.100.017.042 |
| İlaveler | 13.657.311 | 2.592.673 | 16.863.616 | 104.420.517 | 106.079.583 | 28.041.255 | 43.270 | 426.079.689 | 697.777.914 |
| Transferler ( Not 13) | 5.908.752 | 10.476.395 | 146.980.558 | 343.213.943 | 4.789.935 | 866.905 | -- | (512.236.488) | -- |
| Değerleme artışı | 351.090.323 | 47.732.135 | 546.848.443 | -- | -- | -- | -- | -- | 945.670.901 |
| Çıkışlar | (687.700) | -- | (4.611.487) | (39.087.026) | (23.209.301) | (4.510.844) | (12.070) | (1.866.124) | (73.984.552) |
| 30 Nisan 2024 kapanış bakiyesi |
4.551.614.237 | 1.076.929.684 | 3.462.330.927 | 4.607.074.795 | 475.844.348 | 334.458.884 | 72.778.559 | 88.449.871 | 14.669.481.305 |
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklar üzerinde aktifleştirilmiş borçlanma maliyeti bulunmamaktadır (30 Nisan 2023: Bulunmamaktadır).
Turhal Şeker Fabrikası'nın satın alımına istinaden 5.000.000 TL Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.' ye verilen teminat bulunmaktadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Arsa, arazi | Yeraltı ve yerüstü düzenleri |
Binalar | Tesis, makine ve cihazlar |
Taşıtlar | Demirbaşlar | Özel maliyetler |
Yapılmakta olan yatırımlar |
Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Birikmiş amortisman | |||||||||
| 1 Mayıs 2022 açılış bakiyesi | -- | 68.126.402 | 8.157.232 | 151.975.112 | 233.579.206 | 216.677.914 | 18.088.296 | -- | 696.604.162 |
| Dönem amortismanı | -- | 56.605.035 | 46.578.792 | 243.847.931 | 44.383.405 | 25.410.206 | 4.509.076 | -- | 421.334.445 |
| Değerleme artışı | -- | (50.185.165) | (44.343.115) | -- | -- | -- | -- | -- | (94.528.280) |
| Çıkışlar | -- | -- | (3.282) | (2.697.794) | (17.394.186) | (2.676.717) | (52.443) | -- | (22.824.422) |
| 30 Nisan 2023 kapanış bakiyesi | -- | 74.546.272 | 10.389.627 | 393.125.249 | 260.568.425 | 239.411.403 | 22.544.929 | -- | 1.000.585.905 |
| 1 Mayıs 2023 itibarıyla açılış bakiyesi |
-- | 74.546.272 | 10.389.627 | 393.125.249 | 260.568.425 | 239.411.403 | 22.544.929 | -- | 1.000.585.905 |
| Dönem amortismanı | -- | 61.080.667 | 47.142.832 | 266.989.395 | 51.788.819 | 26.208.656 | 4.120.291 | -- | 457.330.660 |
| Değerleme artışı | -- | (54.799.483) | (50.670.096) | -- | -- | -- | -- | -- | (105.469.579) |
| Değer düşüklüğü | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
| Çıkışlar | -- | -- | (139.272) | (5.452.948) | (15.724.862) | (4.092.897) | (8.214) | -- | (25.418.193) |
| 30 Nisan 2024 kapanış bakiyesi | -- | 80.827.456 | 6.723.091 | 654.661.696 | 296.632.382 | 261.527.162 | 26.657.006 | -- | 1.327.028.793 |
| 30 Nisan 2023 itibarıyla net defter değeri |
4.181.645.551 | 941.582.209 | 2.745.860.170 | 3.805.402.112 | 127.615.706 | 70.650.165 | 50.202.430 | 176.472.794 | 12.099.431.137 |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla net defter değeri |
4.551.614.237 | 996.102.228 | 3.455.607.836 | 3.952.413.099 | 179.211.966 | 72.931.722 | 46.121.553 | 88.449.871 | 13.342.452.512 |
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklara ait amortisman giderlerinin 355.462.893 TL'lik kısmı "Satışların maliyeti" içerisinde; 20.348.972 TL'lik kısmı "Araştırma ve Geliştirme Giderleri" içerisinde; 9.025.076 TL' lik kısmı "Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri" içerisinde, 41.484.498TL'lik kısmı Genel Yönetim Giderleri içerisinde gösterilmektedir. (30 Nisan 2023: 231.068.328 TL'lik kısmı "Satışların maliyeti" içerisinde; 16.465.087 TL'lik kısmı "Araştırma ve Geliştirme Giderleri" içerisinde; 8.571.912 TL' lik kısmı "Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri" içerisinde, 29.557.166 TL'lik kısmı Genel Yönetim Giderleri içerisinde gösterilmektedir). 31.009.220 TL'lik kısmı ise stoklarda aktifleşmektedir (30 Nisan 2023: 135.671.953 TL).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Grup'un mülkiyetinde bulunan arsa ve binalar ile SPK'nın Seri:VIII, No:35 sayılı "Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde Gayrimenkul Değerleme Hizmeti Verecek Şirketler ile Bu Şirketlerin Kurulca Listeye Alınmalarına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ"inin 15 inci maddesi çerçevesinde bu gayrimenkullerin bütünleyici parçası veya eklentisi olan üretim tesislerindeki makine-ekipmanların gerçeğe uygun değeri, Şirket'ten bağımsız bir değerleme şirketi olan TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. ("TSKB") tarafından gerçekleştirilmiştir. TSKB, SPK tarafından yetkilendirilmiş gayrimenkul değerleme şirketi olup sermaye piyasası mevzuatı uyarınca gayrimenkul değerleme hizmeti vermektedir.
TSKB tarafından 30 Nisan 2024 tarihli 57 adet gayrimenkul raporu hazırlanmıştır. Bu raporlarda, sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde Uluslararası Değerleme Standartlarının Pazar yaklaşımının emsal karşılaştırma yöntemi yanında özellikle binalar için maliyet yaklaşımının ikame veya yeniden inşa yöntemi kullanılmak suretiyle varlıkların gerçeğe uygun değerleri belirlenmiştir. Bazı taşınmazların değerlemesinde ek olarak gelir yaklaşımının proje geliştirme yöntemi de kullanılmıştır. Pazar yaklaşımının emsal karşılaştırma yönteminde, gösterge niteliğindeki değere ulaşılabilmesi için değerleme konusu varlığın bulunduğu bölgedeki benzer nitelikteki varlıklara ilişkin işlemler, değerlemeye konu varlıklara göre uyumlandırılmak suretiyle değer tespiti yapılmaktadır. Önemli ölçüde benzer varlıklar ile ilgili sık yapılan ve/veya güncel gözlemlenebilir işlemlerin söz konusu olması nedeniyle bu yaklaşım ve yöntem kullanılmıştır. Sahip olunan yer altı ve yerüstü düzenleri ile binalar için genelde maliyet yaklaşımının yeniden inşa yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemde de, söz konusu yapıların değerleme tarihi itibarıyla inşa edilmesi halinde üstlenilecek maliyetten yapıların eskime/yıpranma payı düşülmek suretiyle piyasa değerlerine ulaşılmaktadır.
Gerçeğe uygun değer tespiti çerçevesinde, söz konusu varlıkların gerçeğe uygun değeri ile defter değeri arasındaki fark maddi duran varlıklar yeniden değerleme değer artışları adı altında "Diğer Kapsamlı Gelirler" altında sınıflandırılmaktadır. Ayrıca, bu değer artışları üzerinden hesaplanan ertelenmiş vergi gelirleri de "Diğer Kapsamlı Gelirler" altında gösterilmektedir.
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Grup'un sahip olduğu arsa ve binalara ilişkin bilgiler ile söz konusu varlıklara ilişkin gerçeğe uygun değer hiyerarşisi 3. Seviyedir.
30 Nisan tarihleri itibariyle, arsa, yeraltı ve yerüstü düzenleri ve binaların üzerinde değer artış fonu etkileri yansıtılmamış olsaydı arsa, yeraltı ve yerüstü düzenleri ve binaların bakiyeleri aşağıdaki gibi sunulacaktı:
| Tarihi | Birikmiş | Net defter | |
|---|---|---|---|
| Maliyet | amortisman | değeri | |
| 30 Nisan 2024 | 8.196.340.066 | (2.518.748.075) | 5.677.591.991 |
| 30 Nisan 2023 | 8.004.338.462 | (2.367.601.476) | 5.636.736.986 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 itibarıyla maddi olmayan duran varlıklar; kota hakkı, lisanslar ve diğer maddi olmayan duran varlıklarından oluşmaktadır.
Şirket, ÖİB ile 8 Haziran 2018 tarihinde imzalanan varlık satış sözleşmesi çerçevesinde Turhal Şeker Fabrikası'na ait varlıklar ile kota hakkını devre konu diğer taşınmazları 3.570.883.734 TL (komisyon, teminat mektubu, danışmanlık gibi giderler dahil) karşılığında iktisap etmiştir.
Satınalma nedeniyle ortaya çıkan şerefiye aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilmiştir:
| 30 Nisan 2024 | |
|---|---|
| Arsa ve Binalar | 1.215.903.651 |
| Tesis, makine ve cihazlar | 629.937.893 |
| Taşıtlar | 5.131.227 |
| Demirbaşlar | 15.262.296 |
| Kota Hakkı | 1.988.997.691 |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü | (397.794.185) |
| Toplam tanımlanabilir net varlıklar | 3.457.438.573 |
| İktisap bedeli | 3.570.883.734 |
| Eksi(-), iktisap edilen net varlıklar | (3.457.438.573) |
| Şerefiye | 113.445.161 |
| 30 Nisan 2023 | |
| Arsa ve Binalar | 1.215.903.651 |
| Tesis, makine ve cihazlar | 629.937.893 |
| Taşıtlar | 5.131.227 |
| Demirbaşlar | 15.262.296 |
| Kota Hakkı Ertelenmiş vergi yükümlülüğü |
1.988.997.691 (397.794.185) |
| 3.457.438.573 | |
| Toplam tanımlanabilir net varlıklar | |
| İktisap bedeli Eksi(-), iktisap edilen net varlıklar |
3.570.883.734 (3.457.438.573) |
Grup, şerefiye yıllık değer düşüklüğü testini 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla yapmaktadır. Grup, tespit edilen bütün nakit yaratan birimler için değer düşüklüğü testi yapmıştır.
Nakit yaratan biriminin değer düşüklüğü testinde, tüm aktif ve pasifleri tek bir nakit yaratan birim olarak dikkate alınmıştır. Geri kazanılabilir tutar yönetim tarafından onaylanmış beş yıllık iş planı baz alınarak hesaplanan kullanım değerinden tespit edilmiştir.
Nakit akımları için kullanılan iskonto oranı 1 Mayıs 2024 – 30 Nisan 2025 için %25,80'dir ve diğer 4 yıllık dönem için %25,80'dir. Nakit akımlarının tahmini değeri 30 Nisan 2029 tarihine kadar indirgenmiş nakit akımlarından oluşmaktadır. 30 Nisan 2029 dönemi sonrası için TL nakit akım tahminlerinde, büyüme iş planındaki enflasyon oranı ve ülkenin tahmini büyüme oranı dikkate alınarak %11,4 büyüme öngörülmüştür. Nakit yaratan birim değeri, nakit akımlarının +%0,5/-%0,5 Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti'nin ("AOSM") duyarlılığı ile test edilmiştir. Değer düşüklüğü testi sonucunda, nakit yaratan birim değerinde bir değer düşüklüğünün olmadığı tespit edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait diğer maddi olmayan duran varlık hareket tabloları aşağıdaki şekilde özetlenmiştir:
| Maliyet Değeri | Lisanslar | Kota Hakkı | Diğer maddi olmayan duran varlıklar |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| 1 Mayıs 2023 itibarıyla açılış bakiyesi |
26.737.894 | 1.988.997.691 | 53.683.626 | 2.069.419.211 |
| Alımlar | 385.566 | -- | 16.159.082 | 16.544.648 |
| Çıkışlar | -- | -- | (10.112.795) | (10.112.795) |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla kapanış bakiyesi |
27.123.460 | 1.988.997.691 | 59.729.913 | 2.075.851.064 |
| Birikmiş İtfa Payları 1 Mayıs 2023 itibarıyla açılış bakiyesi |
21.784.367 | -- | 43.322.136 | 65.106.503 |
| Dönem gideri | 1.797.589 | -- | 8.089.816 | 9.887.405 |
| Çıkışlar | -- | -- | (10.098.876) | (10.098.876) |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla kapanış bakiyesi |
23.581.956 | -- | 41.313.076 | 64.895.032 |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla net defter değeri |
3.541.504 | 1.988.997.691 | 18.416.837 | 2.010.956.032 |
(*) Şirket, ÖİB ile 8 Haziran 2018 tarihinde imzalanan varlık satış sözleşmesi çerçevesinde Turhal Şeker Fabrikası'na ait varlıkları ile kota hakkını ve devre konu taşınmazları 3.570.883.734 TL karşılığında iktisap etmiştir. Şirket, 30 Nisan 2019 tarihi itibarıyla satin alma işlemini TFRS 3 "İşletme Birleşmeleri"nin izin verdiği üzere muhasebeleştirmiştir. Şirket 15 Ocak 2020 tarihi itibarıyla bağımsız bir değerleme şirketi tarafından satin alım fiyatının dağıtılmasına ilişkin olarak değerleme raporu almış ve 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarında 113.445.161 TL tutarında şerefiye muhasebeleştirmiştir.
| Maliyet Değeri | Lisanslar | Kota Hakkı | Diğer maddi olmayan duran varlıklar |
Toplam |
|---|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2022 itibarıyla açılış bakiyesi |
23.265.556 | 1.988.997.691 | 44.747.438 | 2.057.010.685 |
| Alımlar | 3.495.847 | -- | 8.990.625 | 12.486.472 |
| Çıkışlar | (23.509) | -- | (54.437) | (77.946) |
| 30 Nisan 2023 itibarıyla kapanış bakiyesi |
26.737.894 | 1.988.997.691 | 53.683.626 | 2.069.419.211 |
| Birikmiş İtfa Payları 30 Nisan 2022 itibarıyla açılış |
20.269.911 | -- | 39.454.104 | 59.724.015 |
| bakiyesi | ||||
| Dönem gideri | 1.519.027 | -- | 3.892.219 | 5.411.246 |
| Çıkışlar | (4.571) | -- | (24.187) | (28.758) |
| 30 Nisan 2023 itibarıyla kapanış bakiyesi |
21.784.367 | -- | 43.322.136 | 65.106.503 |
| 30 Nisan 2023 itibarıyla net defter değeri |
4.953.527 | 1.988.997.691 | 10.361.490 | 2.004.312.708 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Maliyet Değeri | Binalar | Toplam |
|---|---|---|
| 1 Mayıs 2023 itibarıyla açılış bakiyesi | -- | -- |
| Alımlar (*) |
65.258.859 | 65.258.859 |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla kapanış bakiyesi | 65.258.859 | 65.258.859 |
| Birikmiş İtfa Payları | ||
| 1 Mayıs 2023 itibarıyla açılış bakiyesi | -- | -- |
| Dönem gideri | 16.003.028 | 16.003.028 |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla kapanış bakiyesi | 16.003.028 | 16.003.028 |
| 30 Nisan 2024 itibarıyla net defter değeri | 49.255.831 | 49.255.831 |
(*)Şeker depolama amacıyla kiralanan taşınmazlara ilişkin kullanım haklarını ifade etmektedir.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, kısa vadeli karşılıklar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Dava karşılıkları | 33.215.092 | 40.164.291 |
| Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar |
75.484.025 | 11.605.995 |
| 108.699.117 | 51.770.286 |
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar izin karşılıklarından oluşmaktadır, 30 Nisan tarihinde sona eren yıllarda itibarıyla izin karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Açılış | 11.605.995 | 8.406.455 |
| Cari yıl karşılığı | 68.649.027 | 5.755.348 |
| Parasal kayıp/kazanç | (4.770.997) | (2.555.808) |
| Kapanış | 75.484.025 | 11.605.995 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, diğer kısa vadeli karşılıklar Grup aleyhine açılan tapu iptali ve işe iade davalarından oluşmaktadır ve hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Açılış | 40.164.291 | 46.818.740 |
| Cari yıl karşılığı | 9.670.374 | 7.579.811 |
| İptal edilen karşılıklar | (108.820) | -- |
| Parasal kayıp/kazanç | (16.510.753) | (14.234.260) |
| Kapanış | 33.215.092 | 40.164.291 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, uzun vadeli karşılıklar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Kıdem tazminatı karşılığı | 432.842.020 | 491.499.785 |
| 432.842.020 | 491.499.785 |
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar kıdem tazminatı karşılığından oluşmaktadır. Kıdem tazminatı karşılığına ilişkin detaylı bilgi Not 20'de sunulmuştur.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihi itibarıyla, Grup'un teminat, rehin, ipotek ve kefalet ("TRİK") pozisyonuna ilişkin tablo aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | ||||
|---|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | TL | ABD Doları | AVRO | |
| A, Kendi tüzel kişiliği adına ticari olduğu TRİK'lerin toplam tutarı |
1.118.778.413 | 831.852.683 | 200.000 | 8.085.600 |
| Teminat (1) | 1.118.778.413 | 831.852.683 | 200.000 | 8.085.600 |
| B, Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine ticari olduğu TRİK'lerin toplam tutarı |
201.926.987 | 170.831.003 | 580.298 | 355.000 |
| Teminat(2) | 9.139.957 | 67.480 | 280.298 | -- |
| Kefalet(2) | 192.787.030 | 170.763.523 | 300.000 | 355.000 |
| C, Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu |
||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | -- | -- | -- | -- |
| D, Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı i. Ana ortak lehine vermiş olduğu |
-- | -- | -- | -- |
| TRİK'lerin toplam tutarı ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş |
-- | -- | -- | -- |
| olduğu TRİK'lerin toplam tutarı iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİK'lerin |
-- | -- | -- | -- |
| toplam tutarı | -- | -- | -- | -- |
| 1.320.705.400 | 1.002.683.686 | 780.298 | 8.440.600 |
Grup'un ticari olduğu diğer TRİK'lerin Grup'un özkaynaklarına oranı 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla %5'dir (30 Nisan 2023: %20).
(1) Kendi tüzel kişiliği ve tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine,
(*) Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.'ye verilen teminatlardaki önceki döneme göre azalış, yerine getirilen yükümlülüklere istinaden teminat mektuplarındaki çıkışlardan kaynaklanmaktadır.
(2) İlgili kefalet bakiyesinin
1.760.000 TL'si Panpet'in kullanmış olduğu kredilere Kayseri Şeker'in
280.298 ABD doları Panpet'in kullanmış olduğu kredilere Kayseri Şeker'in
kefil olması sebebiyle verilmiştir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| 30 Nisan 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | TL | ABD Doları | AVRO | |
| A, Kendi tüzel kişiliği adına ticari olduğu TRİK'lerin toplam tutarı |
4.329.645.188 | 4.048.668.039 | 5.839.745 | 2.435.600 |
| Teminat (1) | 4.329.645.188 | 4.048.668.039 | 5.839.745 | 2.435.600 |
| B, Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine ticari olduğu TRİK'lerin toplam tutarı |
396.002.131 | 396.002.131 | -- | -- |
| Teminat | 33.121.223 | 33.121.223 | -- | -- |
| Kefalet(2) | 328.920.414 | 328.920.414 | -- | -- |
| İpotek(3) | 33.960.494 | 33.960.494 | ||
| C, Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu |
||||
| TRİK'lerin toplam tutarı | -- | -- | -- | -- |
| D, Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı i. Ana ortak lehine vermiş olduğu |
-- | -- | -- | -- |
| TRİK'lerin toplam tutarı ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş |
-- | -- | -- | -- |
| olduğu TRİK'lerin toplam tutarı iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİK'lerin |
-- | -- | -- | -- |
| toplam tutarı | -- | -- | -- | -- |
| 4.725.647.319 | 4.444.670.170 | 5.839.745 | 2.435.600 |
(2)Kendi tüzel kişiliği ve tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine,
(2) İlgili kefalet bakiyesinin
kefil olması sebebiyle verilmiştir.
(3) 33.960.493 TL ipotek tutarı Lidaş'tan arsa alımı için Türkiye Garanti Bankası A.Ş.'ye verilen ipoteklerden oluşmaktadır. (30 Nisan 2023: 33.960.493 TL)
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla, alınan teminatların niteliği ve tutarları aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| A, Kendi tüzel kişiliği adına almış olduğu TRİK'lerin toplam tutarı |
71.505.580 | 44.427.310 |
| Teminat | 71.505.580 | 44.427.310 |
| B, Tam konsolidasyon kapsamına | ||
| dahil edilen ortaklıklar lehine almış | ||
| olduğu TRİK'lerin toplam tutarı | ||
| Teminat | -- | -- |
| Rehin | -- | -- |
| İpotek | -- | -- |
| Alınan teminatlar | 71.505.580 | 44.427.310 |
Grup, müşterilerinden gelen talepler doğrultusunda satışların bir kısmını faturala – elde tut anlaşmaları kapsamında gerçekleştirmesi sebebiyle sözleşmeye bağlı yükümlülükleri bulunmaktadır. Grup, malın niteliksel ve niceliksel özelliklerine uygun bir alanda muhafaza etmekle yükümlüdür. Satışı gerçekleştirilen ürünler hali hazırda üretilmiş olup, Grup tarafından malı satın alan firma için saklamakla sorumludur. Grup, depolayan sıfatı ile malı satın alan firmanın bildireceği plana göre belirtilen tarihe kadar kristal toz şekerin hasarsız ve tam olarak yüklemesinden sorumludur. Fatura elde-tut kapsamında gerçekleştirilen işlemlere ilişkin detaylar dipnot 10'da sunulmuştur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Türkiye'de mevcut kanunlar çerçevesinde, Şirket ve Türkiye'deki bağlı ortaklıklarda ve müştereken kontrol edilen ortaklıklarda bir yıllık hizmet süresini dolduran ve herhangi bir geçerli nedene bağlı olmaksızın işine son verilen, askerlik hizmeti için göreve çağrılan, vefat eden, erkekler için 25, kadınlar için 20 yıllık hizmet süresini dolduran ve emeklilik yaşına gelmiş (kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş) personele kıdem tazminatı ödemesi yapılmak zorundadır. Mevzuatın 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla değişmesinden dolayı emekliliğe bağlı hizmet süresi ile ilgili belirli geçiş yükümlülükleri vardır.
Bu ödemeler 30 Nisan 2024 itibarıyla 30 günlük maaşın üzerinden en fazla tam 35.059 TL (30 Nisan 2023: 33.932 TL) çalışılan yıl başına emeklilik ya da fesih günündeki orana göre hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı cari bazda hesaplanır ve konsolide finansal tablolara yansıtılır. Karşılık Grup'un çalışanlarının emekliliklerinden kaynaklanan gelecekteki muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Hesaplama Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanır.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup'un çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TFRS, Grup'un yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir.
Temel varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta, 30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla ilişikteki konsolide finansal tablolarda yükümlülükler, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Emeklilikte Yaşa Takılanlara (EYT) ilişkin düzenlemenin yer aldığı 7438 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 3 Mart 2023 tarihli ve 32121 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu husus kapsamında şirketin kıdem yükümlülükleri hesaplanmaktadır.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında kullanılan tahminler aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Yıllık ortalama enflasyon oranı % | 28,50 | 9,80 |
| Yıllık ortalama faiz oranı % | 32 | 12 |
| İskonto oranı % | 2,7 | 2,0 |
| Kıdem tazminatı almadan işten ayrılma olasılığı % | 80 | 94 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait, kıdem tazminatı karşılığındaki hareketler aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Açılış | 491.499.785 | 302.557.207 |
| Hizmet maliyeti | 37.847.107 | 90.625.921 |
| Faiz maliyeti | 42.041.882 | 47.512.272 |
| Ödenen kıdem tazminatları | (84.595.906) | (150.230.178) |
| Aktüeryal kayıp/(kazanç) | 185.203.493 | 340.148.914 |
| Parasal kayıp / kazanç | (239.154.341) | (139.114.351) |
| Kapanış | 432.842.020 | 491.499.785 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Personele ödenecek ücretler | 57.486.421 | 112.957.967 |
| Ödenecek sosyal güvenlik primleri | 38.369.555 | 32.982.482 |
| 95.855.976 | 145.940.449 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Devreden Katma Değer Vergisi ("KDV") | 447.567.537 | 505.100.621 |
| İndirilecek KDV | 200.469 | 3.589.942 |
| Diğer dönen varlıklar | 1.205 | 2.046 |
| 447.769.211 | 508.692.609 |
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Ödenecek vergi ve fonlar | 32.133.146 | 36.227.504 |
| 32.133.146 | 36.227.504 |
Şirket'in 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla nominal sermayesi 706.000.000 TL olup (30 Nisan 2023: 600.000.000 TL) her biri 1 TL nominal değerde 706.000.000 adet hamiline yazılı toplam 706.000.000 adet paya bölünmüştür (30 Nisan 2023: 600.000.000 adet pay).
Şirket'in 30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
| % | 30.Nis.24 | % | 30.Nis.23 | |
|---|---|---|---|---|
| S.S. Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi | 49,80 | 351.622.539 | 58,6 | 351.622.539 |
| Serbest Dolaşımdaki Paylar (*) | 22,38 | 158.016.276 | - | - |
| Türkiye Varlık Fonu Yönetim A.Ş. | 9,41 | 66.438.243 | 11,07 | 66.438.243 |
| S.S. Alpullu Pancar Ekicileri Kooperatifi | 4,25 | 30.000.000 | 5,9 | 35.414.658 |
| S.S. Pankobirlik | 3,85 | 27.170.329 | 4,53 | 27.170.329 |
| S.S. Balıkesir Bursa Pancar Ekicileri Kooperatifi | 2,81 | 19.860.009 | 3,31 | 19.860.009 |
| S.S. Kastamonu Pancar Ekiciler Kooperatifi | 2,46 | 17.332.962 | 3,06 | 18.332.962 |
| S.S. Eskişehir Pancar Ekicileri Kooperatifi | 1,56 | 11.000.000 | 2,86 | 17.187.208 |
| S.S. Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifi | 1,06 | 7.500.000 | 1,53 | 9.166.030 |
| S.S. Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi | 1,03 | 7.295.910 | 1,22 | 7.295.910 |
| S.S. Afyon Pancar Ekicileri Kooperatifi | - | - | 2,36 | 14.162.713 |
| S.S. Elbistan Pancar Ekicileri Kooperatifi | - | - | 2,34 | 14.024.026 |
| Pay oranı %1 ve altında olanlar | 1,38 | 9.763.732 | 3,22 | 19.325.373 |
| Nominal sermaye | 100,00 | 706.000.000 | 100 | 600.000.000 |
| Sermaye düzeltmesi enflasyon farkları | 5.543.102.844 | 5.469.189.726 | ||
| Düzeltilmiş sermaye | 6.249.102.844 | 6.069.189.726 |
(*) Şirket'in paylarının halka arzı tamamlanmış olup sermayesini temsil eden 706.000.000 TL nominal değerli payları Kotasyon Yönergesi'nin 8. maddesi çerçevesinde kota alınmıştır. Halka arza edilen 106.000.000 TL nominal değerli paylar 17 Mayıs 2023 tarihinden itibaren işlem görmeye başlamıştır. Bu kapsamda Şirket paylarının %15'i halka arz edilmiştir (Tutarlar 30.04.2024 satınalma gücüyle gösterilmemiştir).
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Önceki dönemlerin karından, kanun veya sözleşme kaynaklı zorunluluklar nedeniyle veya kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar için ayrılmış yedeklerdir. Bu yedekler, Şirket'in yasal kayıtlarındaki tutarlar üzerinden gösterilmekte olup, konsolide finansal tabloların TFRS'ye uygun olarak hazırlanmasında ortaya çıkan farklılıklar geçmiş yıllar kar/zararıyla ilişkilendirilmektedir.
TTK'nın 519 uncu maddesi uyarınca, yıllık ticari karın %5'i ödenmiş/çıkarılmış sermayenin %20'sine ulaşıncaya kadar birinci tertip genel kanuni yedek akçe; pay sahiplerine %5 oranında kar payı ödendikten sonra kardan pay alacak kişilere dağıtılacak toplam tutarın %10'u ise ikinci tertip genel kanuni yedek akçe olarak ayrılmaktadır.
Grup'un 30 Nisan 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler hesabının detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2023 | |
|---|---|
| 730.508.446 | |
| 1.290.975.620 | 730.508.446 |
| 30 Nisan 2024 1.290.975.620 |
6102 sayılı Kanunun 520 nci maddesi uyarınca geri alınan paylar için iktisap değerlerini karşılayan tutarda yedek akçe ayrılır. Grup 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarında yer alan kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler tutarı içerisinde 454.083.013 TL tutarında geri alınan paylar için yedek akçe ayırmıştır (30 Nisan 2023: Bulunmamaktadır).
17 Mayıs 2023 tarihinde yapılan Grup'un halka arz işlemi ile Şirket hisselerinin nominal bedelinden daha yüksek fiyattan satılması nedeniyle halka arz giderlerinden sonra kalan 2.691.407.530 TL'lik farklar hisse senedi ihraç primi olarak muhasebeleştirilmiştir. Bu primler özkaynaklar altında gösterilir ve dağıtılamaz, ancak ileride yapılacak sermaye artışlarında kullanılabilir.
30 Nisan 2024 yılında Şirket, ortaklarına temettü dağıtılmıştır. (30 Nisan 2023: temettü dağıtılmamıştır).
Türk Ticaret Kanunu'na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu'na göre birinci tertip yasal yedekler şirketin ödenmiş sermayesinin %20'sine ulaşıncaya kadar kanuni net karın %5'i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5'ini aşan dağıtılan karın %10'udur. Türk Ticaret Kanunu'na göre yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50'sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
Bağlı ortaklıklardan net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide finansal durum tablosunda özkaynaklar altında "Kontrol gücü olmayan paylar" kalemi içinde sınıflandırılmıştır, 30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla finansal durum tablosunda "Kontrol gücü olmayan paylar" kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla 738 TL ve 368 TL'dir.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları/kayıpları:
Kıdem tazminatı karşılığına ilişkin diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilen aktüeryal kazanç veya kayıplardan oluşmaktadır.
30 Nisan tarihlerinde sona eren yıllar itibarıyla Grup'un kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelir detayı aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar | ||
| Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları | 1.051.140.480 | 2.420.983.285 |
| - Ertelenmiş vergi gideri |
(203.497.067) | (271.356.472) |
| Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları/(kayıpları) |
(185.203.493) | (340.148.914) |
| - Ertelenmiş vergi gideri |
46.300.873 | 68.029.785 |
| 708.740.793 | 1.877.507.684 |
Grup'un 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla 197.792.202 TL tutarında net dönem karı bulunmaktadır (30 Nisan 2023: 6.764.540.518 TL tutarında net dönem kârı).
Grup'un 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarında enflasyona göre düzeltilmiş olarak sunduğu ilgili özkaynak kalemlerinin Vergi Usul Kanununa göre hazırlanmış finansal tablolarındaki enflasyona göre düzeltilmiş tutarlarla karşılaştırması aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | Vergi Usul Kanununa göre hazırlanmış finansal tablolarda yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar |
TMS/TFRS Finansal tablolarına göre hazırlanan finansal tablolarda yer alan enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar |
Geçmiş yıl Kar / (Zararına) sınıflanan fark |
|---|---|---|---|
| Sermaye Düzeltme Farkları | 8.426.635.426 | 5.543.102.844 | 2.883.532.582 |
| Hisse Senedi İhraç Primleri | 2.503.292.947 | 2.691.407.530 | (188.114.583) |
| Kardan Ayrılmış Kısıtlanmış Yedekler |
1.119.119.587 | 1.290.975.620 | (171.856.033) |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere itibarıyla ait hasılat aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs-30 | 1 Mayıs-30 | |
|---|---|---|
| Nisan 2024 | Nisan 2023 | |
| Şeker satış gelirleri | 14.609.195.674 | 11.032.969.621 |
| Gübre ve tohum satış geliri | 1.558.792.024 | 1.459.501.732 |
| Küsbe satış gelirleri | 331.774.436 | 388.011.409 |
| Melas satış geliri | 321.198.580 | 919.136.215 |
| Çuval satış gelirleri | 291.984.913 | 244.131.138 |
| Tarım ürünleri satış gelirleri | 281.890.385 | 506.085.612 |
| Hizmet satış geliri | 246.537.700 | 309.415.855 |
| Et satış gelirleri | 183.237.084 | 136.348.541 |
| Petrol ürünleri satış gelirleri | 145.311.006 | 49.971.739 |
| Süt satış gelirleri | 133.016.286 | 156.830.147 |
| Kumaş satış geliri | 72.228.329 | 54.356.300 |
| Enerji satış geliri | 28.502.776 | 35.823.405 |
| Hurda satış geliri | 14.902.342 | 7.840.721 |
| Kira gelirleri | 2.706.268 | 1.442.209 |
| Diğer satış gelirleri | 155.999.139 | 121.193.984 |
| Brüt hasılat | 18.377.276.942 | 15.423.058.628 |
| Satıştan İadeler | (73.865.937) | (22.649.068) |
| Satış İskontoları | (22.262.951) | (409.836.664) |
| Net hasılat | 18.281.148.054 | 14.990.572.896 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Hasılat müşteri ile sözleşmede belirtilen tutara dayalı olarak ölçülür. TFRS 15'e göre, bir müşteri malların veya hizmetlerin kontrolünü elde ettiğinde hasılat olarak muhasebeleştirilir.
Cari dönemde üretilen pancarın önceki dönemlere göre fazla olması şeker üretiminin de artmasına neden olmuştur. Şeker pancarının fazla olması kampanya döneminin uzamasına da neden olmuştur. Cari dönemde satışlardaki artışın temel sebebi bu sene üretilen pancarın fazla olmasınden kaynaklanmaktadır.
Aşağıdaki tabloda, önemli ödeme koşulları ve ilgili hasılat muhasebeleştirme politikaları da dahil olmak üzere, müşterilerle yapılan sözleşmelerdeki edim yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ve zamanlaması hakkında bilgiler verilmektedir.
| Ürün / Hizmet | Niteliği, edim yükümlülüklerinin yerine getirilme zamanı, önemli ödeme |
|
|---|---|---|
| türü Şeker satışları |
şartları Şirket, pancardan elde etmekte olduğu kristal şekerlerin satışını gerçekleştirmektedir. Ürünün müşteriye fatura edildiği dönemde hasılatın muhasebeleştirilmesi, ürünün satış sözleşmesiyle bağlantılı olup sözleşme koşullarına göre ürünlerin kontrolünün devrinin gerçekleşip gerçekleşmediğinin uygun bir şekilde değerlendirilmesine bağlıdır. Grup "faturala-elde tut" anlaşmaları kapsamında mal depodan çıkmadan ilgili ürünlerin satışına ilişkin fatura düzenlemektedir. |
TFRS 15'e göre hasılatın muhasebeleştirilmesi Faturala elde tut sözleşmesi kapsamında olan satışlar için anlaşmanın gerekçesinin somut olması, malların tanımlanması ve teslimat için hazır olması halinde, ve işletmenin ürün üzerindeki kontrolü devretmesi halinde ve alıcının iş amacına uygun olması durumda gerçekleştirilir. — Diğer satışlar için teslimin gerçekleştirilmesi ile birlikte muhasebeleştirilir. İlgili maliyetler oluştuğunda kar veya zararda muhasebeleştirilir. Alınan avanslar sözleşme yükümlülüklerine dahil edilir. Hasılat olarak muhasebeleştirilmesi için ürünlerin kontrolünün devrinin gerçekleşip gerçekleşmediğinin yanı sıra doğru dönemde konsolide finansal tablolara yansıtılıp yansıtılmadığının belirlenmesine bağlıdır. |
| Gübre ve tohum satışları |
Şirket, canlı varlıklarından elde etmekte olduğu gübreleri ve ticari mal olarak alıp satışını gerçekleştirdiği pancar, arpa vb. tohumların satışını gerçekleştirmektedir. |
Hasılat, ifanın gerçekleştirilmesi ile birlikte muhasebeleştirilir. İlgili maliyetler oluştuğunda kar veya zararda muhasebeleştirilir. Alınan avanslar sözleşme yükümlülüklerine dahil edilir. |
| Melas satışları | Şirket, şeker pancarı üretiminde elde etmekte olduğu melas'ın satışını gerçekleştirmektedir. |
Hasılat, ifanın gerçekleştirilmesi ile birlikte muhasebeleştirilir. İlgili maliyetler oluştuğunda kar veya zararda muhasebeleştirilir. Alınan avanslar sözleşme yükümlülüklerine dahil edilir. |
| Hizmet gelirleri | Grup "faturala-elde tut" anlaşmaları kapsamında ilgili ürünlerin satışına ilişkin fatura düzenlemektedir. |
Faturala-elde tut satışları içerisindeki hizmet gelirleri ayrıştırılmaktadır. Bu satışlardan faturalanan ancak henüz verilmemiş hizmetler gelir olarak sonraki dönemlerde muhasebeleştirilmektedir. |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait satışların maliyeti aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| İlk madde ve malzeme giderleri | 12.788.913.654 | 7.740.195.386 |
| Ticari mal satışlarının maliyeti | 1.659.130.809 | 1.930.760.343 |
| İşçilik giderleri | 1.249.210.676 | 827.924.120 |
| Amortisman giderleri | 382.541.647 | 242.497.854 |
| Üretimde kullanılan kömür | 309.400.026 | 294.254.761 |
| Hizmet maliyeti | 173.901.629 | 245.448.443 |
| Nakliye giderleri | 163.228.671 | 151.833.884 |
| Genel üretim giderleri | 111.672.118 | 89.591.567 |
| Diğer satışların maliyeti | 359.137.954 | 178.348.046 |
| 17.197.137.184 | 11.700.854.404 |
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Personel giderleri | 379.114.310 | 230.003.650 |
| Dışardan sağlanan faydalar | 57.318.419 | 41.699.015 |
| Amortisman ve itfa payları giderleri (Not 27) | 44.391.172 | 30.478.320 |
| Bağış ve yardımlar | 19.510.113 | 19.094.388 |
| Vergi resim harç giderleri | 12.088.692 | 10.259.645 |
| Sosyal servis giderleri | 7.501.468 | 5.351.228 |
| Diğer | 47.351.122 | 46.993.250 |
| 567.275.296 | 383.879.496 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait satış, pazarlama ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Personel giderleri | 129.505.884 | 85.685.137 |
| Sigorta giderleri | 23.044.807 | 6.337.101 |
| Aidat giderleri | 16.700.925 | 12.932.097 |
| Reklam giderleri | 15.601.091 | 14.104.915 |
| Amortisman ve itfa payları giderleri (Not 27) | 9.657.432 | 8.839.057 |
| Vergi resim ve harç giderleri | 4.338.266 | 3.028.174 |
| Diğer | 24.812.690 | 28.115.569 |
| 223.661.095 | 159.042.050 |
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait araştırma ve geliştirme giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Dışardan sağlanan faydalar | 28.861.634 | 30.533.703 |
| Amortisman ve itfa payları giderleri (Not 27) | 21.774.754 | 16.978.224 |
| Personel giderleri | 5.174.622 | 3.927.706 |
| Malzeme giderleri | 531.560 | 740.543 |
| Diğer | 2.234.689 | 2.073.222 |
| 58.577.259 | 54.253.398 |
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlerine ait çeşit esasına göre sınıflandırılmış giderler aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| İlk madde ve malzeme giderleri | 12.788.913.654 | 7.740.195.386 |
| Personel giderleri | 1.763.005.492 | 1.147.540.613 |
| Ticari mal satışlarının maliyeti | 1.659.130.809 | 1.930.760.346 |
| Amortisman giderleri | 458.365.006 | 298.793.456 |
| Diğer satışların maliyeti | 359.669.513 | 179.088.588 |
| Üretimde kullanılan kömür | 309.400.026 | 294.254.761 |
| Hizmet maliyeti | 173.901.629 | 245.448.443 |
| Nakliye,depolama ve seyahat giderleri | 163.228.671 | 151.833.884 |
| Genel üretim giderleri | 111.672.118 | 89.591.567 |
| Dışarıdan sağlanan faydalar | 86.180.053 | 72.232.718 |
| Sigorta giderleri | 23.044.807 | 6.337.101 |
| Bağış ve yardımlar | 19.510.113 | 19.094.388 |
| Vergi resim harç giderleri | 16.426.958 | 13.287.819 |
| Reklam giderleri | 15.601.091 | 14.104.915 |
| Sosyal Servis Giderleri | 7.501.468 | 5.351.228 |
| Diğer Giderler | 91.099.426 | 90.114.135 |
| 18.046.650.834 | 12.298.029.348 |
30 Nisan 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait amortisman ve itfa payı giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Satışların maliyeti (Not 25) | 382.541.648 | 242.497.854 |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (Not 26) |
21.774.754 | 16.978.224 |
| Satış pazarlama ve dağıtım giderleri (Not 26) | 9.657.432 | 8.839.057 |
| Genel yönetim giderleri (Not 26) | 44.391.172 | 30.478.320 |
| 458.365.006 | 298.793.456 |
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait, esas faaliyetlerden diğer gelirler aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur farkı geliri | 49.595.715 | 18.758.636 |
| Hasar geliri | 17.227.703 | 13.453.134 |
| Arge teşvik gelirleri | 11.617.576 | 14.646.132 |
| Sigorta gelirleri | 7.490.246 | 875.033 |
| Konusu kalmayan karşılıklar (Dipnot 8-9) | 3.247.198 | 20.372.859 |
| Diğer gelirler | 19.010.415 | 34.810.762 |
| 108.188.853 | 102.916.556 |
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait, esas faaliyetlerden diğer giderler aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur ve vade farkı giderleri | 40.584.517 | 48.466.717 |
| Karşılık giderleri (Dipnot 8-9-18) | 19.811.592 | 12.187.034 |
| Diğer gider ve zararlar | 179.464 | 7.184.665 |
| 60.575.573 | 67.838.416 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait, yatırım faaliyetlerinden gelirler aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- 30 Nisan 2024 |
1 Mayıs 2022- 30 Nisan 2023 |
|
|---|---|---|
| Yatırım amacı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer artışı |
230.200.207 | 4.078.404.138 |
| Menkul kıymet satış karı | 108.298.219 | 24.173.648 |
| Maddi duran varlık satış karı | 55.313.064 | 17.812.603 |
| Diğer | 15.617.586 | 317.476 |
| 409.429.076 | 4.120.707.865 |
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait, yatırım faaliyetlerinden giderler aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- 30 Nisan 2024 |
1 Mayıs 2022- 30 Nisan 2023 |
|
|---|---|---|
| Menkul kıymet satış zararı | 3.015.817 | -- |
| Maddi duran varlık satış zararı | 101.242 | 100.948 |
| 3.117.059 | 100.948 |
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlerine ait, finansman gelirleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Faiz geliri | 219.901.473 | 36.924.920 |
| Kur farkı geliri, net | 36.665.258 | 8.626.390 |
| Diğer faiz, komisyon ve benzeri gelirler | 7.360.071 | 3.147.381 |
| 263.926.802 | 48.698.691 |
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlerine ait, finansman giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Mayıs 2023- | 1 Mayıs 2022- | |
|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
| Finansal borçlanma faiz gideri | 1.450.631.211 | 722.412.476 |
| Komisyon ve diğer faiz giderleri | 271.411.455 | 243.357.760 |
| Kur farkı gideri, net | 116.824.072 | 124.735.384 |
| Kiralama yükümlülükleri faiz gideri | 10.015.267 | -- |
| 1.848.882.005 | 1.090.505.620 |
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
1 Mayıs 2023-30 Nisan 2024 arası ve 1 Mayıs 2022-30 Nisan 2023 arası dönemlere ait pay başına kar tutarı, sırasıyla 11.811.018 TL ve 6.160.241.291 TL tutarındaki karın ilgili dönem içindeki ağırlıklı ortalama pay adetlerine bölünmesiyle hesaplanmıştır.
| Pay başına kar/(zarar) | 2024 | 2023 |
|---|---|---|
| Dönem net karı/(zararı) | 197.792.202 | 6.764.540.518 |
| Dönem boyunca mevcut olan adi payların ortalama sayısı | 701.063.014 | 600.000.000 |
| Sürdürülen faaliyetlerden pay başına kar/(zarar) | 0,282 | 11,27 |
Şirket ve Türkiye'de yerleşik bağlı ortaklıkları, Türkiye'de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir.
Türkiye'de kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilerek, vergi yasalarında yer alan istisnaların indirilerek bulunacak yasal vergi matrahına uygulanan kurumlar vergisi oranı 1 Ocak 2021 tarihinden sonra % 20 olarak uygulanmaktaydı. Ancak, 22 Nisan 2021 tarihli ve 31462 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7316 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 11 inci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen Geçici 13 üncü madde ile kurumlar vergisi oranı 2021 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %25, 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %23 olarak uygulanacak şekilde düzenlenmiştir. Bu değişiklik 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren başlayan dönemlere ait kurum kazançlarının vergilendirilmesinde geçerli olmuştur. Vergi oranı değişikliğinin 22 Nisan 2021 itibariyle yürürlüğe girmesi nedeniyle, 30 Nisan 2023 tarihli finansal tablolarda dönem vergisi hesaplamalarında vergi oranı %23 olarak kullanılmıştır.
Temmuz 2023 tarihli ve 32249 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 21. Maddesi uyarınca, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun kurumlar vergisi oranını düzenleyen 32. maddesinde yapılan değişikliklerle; 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere kurumlar vergisinde uygulanan genel oran %20'den %25'e çıkarılmıştır. Dolayısıyla Şirket ve Türkiye'de yerleşik bağlı ortaklıkları 30 Nisan 2024 yılına ait dönem vergisi hesaplamasında % 25 vergi oranını kullanmıştır.
Söz konusu değişiklik kapsamında, 30 Nisan 2024 tarihi itibariyle ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranı % 25'dir. (30 Nisan 2023: %20).
Türkiye'de vergi mevzuatı, Şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir.
Türkiye'de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye'de mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye'de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %15 gelir vergisine tabidir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Türkiye'de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye'de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir. Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır.
Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır. Ayrıca, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları gayrimenkullerinin (taşınmazlarının) kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların %75'lik kısmı , 31 Aralık 2017 itibarıyla kurumlar vergisinden istisnadır. Bununla birlikte, 7061 sayılı kanunla yapılan değişiklikle bu oran taşınmazlar açısından %75'ten %50'ye indirilmiş ve 2018 yılından itibaren hazırlanacak vergi beyannamelerinde bu oran %50 olarak kullanılmaktadır.
İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir.
Türkiye'de ödenecek vergiler konusunda vergi idaresi ile mutabakat sağlama gibi bir uygulama yoktur. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dört ay içerisinde verilir. Vergi incelemesine yetkili makamlar, hesap dönemini takip eden beş yıl süresince vergi beyannamelerini ve bunlara temel olan muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve bulguları neticesinde yeniden tarhiyat yapabilirler.
Temettü dağıtımları üzerinde stopaj yükümlülüğü olup, bu stopaj yükümlülüğü temettü ödemesinin yapıldığı dönemde tahakkuk edilir. Türkiye'de bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye'de yerleşik kurumlara yapılanlar dışındaki temettü ödemeleri 22 Aralık 2021 tarihine kadar %15 oranında stopaja tabii idi. Ancak, 22 Aralık 2021 tarihli ve 31697 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca 193 numaralı Gelir Vergisi Kanunu ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun kar payı dağıtımına ilişkin hükümlerinde düzenleme yapılmış olup, %15 olan stopaj oranı %10'a indirilmiştir.
Dar mükellef kurumlara ve gerçek kişilere yapılan kar dağıtımlarına ilişkin stopaj oranlarının uygulamasında, ilgili Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında yer alan stopaj oranları da göz önünde bulundurulur. Geçmiş yıllar karlarının sermayeye eklenmesi, kar dağıtımı sayılmamaktadır, dolayısıyla stopaj vergisine tabi değildir.
12 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 7440 Sayılı Kanun" uyarınca; Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, 5520 sayılı Kanun ile diğer kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin %10 oranında, 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen istisna ile yurt dışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden ise %5 oranında ek vergi hesaplanması gerekmektedir. 30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla, ilgili vergi için Şirket'in kurumlar vergisine ek olarak tahakkuk ettiği tutar 28.834.361 TL olup, söz konusu vergiye ilişkin ödeme 2023 yılı içerisinde Mayıs ayında gerçekleşmiştir. Vergi mutabakat tablolarında "Ek vergi" olarak gösterilmektedir.
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Türkiye'de, transfer fiyatlandırması düzenlemeleri Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı" başlıklı 13 üncü maddesinde belirtilmiştir. Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki 18 Kasım 2007 tarihli tebliğ uygulama ile ilgili detayları düzenlemektedir.
Vergi mükellefi, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Bu gibi transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı kurumlar vergisi için kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınır.
7356 sayılı kanunla yapılan ve VUK'a geçici olarak ihdas edilen 33'üncü madde ile geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2022 hesap dönemi ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde, mükerrer 298 inci madde kapsamındaki enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır, ancak tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden dileyenler geçici vergilendirme dönemleri dahil tek seferlik yeniden değerlemeden ya da sürekli yeniden değerlemeden yararlanabilmektedir. Grup, Vergi Usül Kanunu'nun mükerrer 298/Ç bendi uyarında maddi duran varlıkları için enflasyon düzeltmesi uygulamayı tercih etmiştir. Bu sebeple, maddi duran varlıkların vergi bazı ile defter değeri arasında fark oluşmuştur. Maddi duran varlıkların yeniden değerleme farkları sonucunda oluşan değeri ile enflasyon düzeltmesi ile ulaşılan vergiye esas değeri arasındaki farkın Grup aleyhine oluşması sebebiyle diğer kapsamlı gelir tablosunda vergi geliri oluşmuştur.
30 Aralık 2023 tarihli ve 32415 sayılı 2. mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan "555 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca Türkiye'de faaliyet gösteren işletmelerin 2023 hesap dönemine ilişkin mali tablolarının enflasyon düzeltmesine tabi tutulması esastır. Söz konusu enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolar 1 Mayıs 2024 tarihinden itibaren hazırlanacak vergi beyannamelerinde bir açılış bilançosu bazı teşkil edecek olup 30 Nisan 2024 yılına ait dönem vergisi hesaplamasında enflasyon etkileri dikkate alınmayacaktır.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihinde sona eren yıllarda itibariyle gelir vergileri aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Ödenecek kurumlar ve gelir vergisi | 357.930.404 | 449.238.423 |
| Eksi: Peşin ödenen vergiler | (70.769.891) | (238.919.436) |
| Cari dönem vergisi ile ilgili (varlıklar)/ yükümlülükler |
287.160.513 | 210.318.987 |
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan tarihlerinde sona eren yıllarda vergi geliri/gideri aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| Vergi geliri/(gideri) | (383.265.208) | (449.238.423) |
| Cari dönem kurumlar vergisi gideri | (383.265.208) | (449.238.423) |
| Ertelenmiş vergi geliri/(gideri) | (675.396.923) | (526.818.745) |
| Geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi geliri/(gideri) |
(675.396.923) | (526.818.745) |
| Kar veya zararda muhasebeleştirilen vergi gideri | (1.058.662.131) | (976.057.168) |
| Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen vergi geliri/(gideri) |
(157.196.194) | (203.326.687) |
| Toplam vergi geliri/(gideri) | (1.215.858.325) | (1.179.383.855) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan tarihlerinde sona eren yıllara ait ertelenmiş vergi gelir/(giderinin) hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2023 | Cari dönem ertelenmiş vergi geliri / gideri |
Diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen kısım |
30 Nisan 2024 | |
|---|---|---|---|---|
| Maddi duran varlıklar | (1.270.133.926) | 85.138.609 | (203.497.067) | (1.388.492.384) |
| Çalışanlara sağlanan faydalar | 100.554.685 | (20.092.548) | 46.300.873 | 126.763.010 |
| Davalar ve diğer karşılıklar | 7.768.242 | 518.655 | -- | 8.286.897 |
| Finansal borçlar | 31.080.121 | (28.256.897) | -- | 2.823.224 |
| Stoklar | (255.088.567) | (66.852.239) | -- | (321.940.806) |
| Kullanım hakkı varlıkları | -- | (1.705.491) | -- | (1.705.491) |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | (776.280.823) | (722.408.258) | -- | (1.498.689.081) |
| Diğer | (74.479.366) | 78.261.246 | -- | 3.781.880 |
| Vergi varlıkları/(yükümlülükleri) |
(2.236.579.634) | (675.396.923) | (157.196.194) | (3.069.172.751) |
| 30 Nisan 2022 | Cari dönem ertelenmiş vergi geliri / gideri |
Diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen kısım |
30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|---|---|
| Maddi duran varlıklar | (1.111.137.840) | 112.360.386 | (271.356.472) | (1.270.133.926) |
| Çalışanlara sağlanan faydalar | 62.865.044 | (30.340.144) | 68.029.785 | 100.554.685 |
| Davalar ve diğer karşılıklar | 9.167.126 | (1.398.884) | -- | 7.768.242 |
| Finansal borçlar | 1.344.809 | 29.735.312 | -- | 31.080.121 |
| Stoklar | (92.852.585) | (162.235.982) | -- | (255.088.567) |
| Yatırım teşvik indirimi | 5.562.325 | (5.562.325) | -- | -- |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | (368.440.409) | (407.840.414) | -- | (776.280.823) |
| Diğer | (12.942.672) | (61.536.694) | -- | (74.479.366) |
| Vergi varlıkları/(yükümlülükleri) |
(1.506.434.202) | (526.818.745) | (203.326.687) | (2.236.579.634) |
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan tarihlerinde sona eren yıllarda raporlanan vergi geliri/(gideri), vergi öncesi kar/(zarar) üzerinden yasal vergi oranı kullanılarak hesaplanan tutardan farklıdır. İlgili mutabakat dökümü aşağıdaki gibidir:
| % | 30 Nisan 2024 | % | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|---|---|
| Dönem karı / (zararı) | 197.791.832 | 6.764.540.386 | ||
| Toplam gelir vergisi geliri/ (gideri) | (1.058.662.131) | (976.057.168) | ||
| Vergi öncesi zarar | 1.256.453.963 | 7.740.597.554 | ||
| Şirket'in yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi | (25) | (314.113.491) | (23) | (1.780.337.437) |
| Kanunen kabul edilmeyen giderler | (26.414.410) | (11.804.699) | ||
| Ek vergi | (28.834.361) | -- | ||
| İstisnalar | 687.973.003 | 1.251.566.294 | ||
| Teşvik ve yardımlar | 140.233.114 | 71.155.590 | ||
| Farklı vergi oranlarının etkisi | (457.019.644) | 348.147.058 | ||
| Konsolidasyon düzeltmelerinin etkisi | 19.360.026 | 20.877.714 | ||
| Vergi indirimi | 6.016.812 | -- | ||
| Parasal kayıp / kazanç | (919.414.074) | (888.990.671) | ||
| Üzerinden vergi hesaplanmayan geçici farkların Diğer |
(166.449.106) | 13.328.983 | ||
| Dönem vergi geliri | (1.058.662.131) | (976.057.168) |
Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki vergi indirimine konu olmayan şerefiye ve muhasebeye ve vergiye konu olmayan ilk defa kayıtlara alınan varlık ve yükümlülük farkları hariç geçici farklar üzerinden hesaplanır.
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla, ertelenmiş vergi varlığı ve ertelenmiş vergi yükümlülüğüne atfolunan kalemler aşağıdakilerden oluşmaktadır:
| 30 Nisan 2024 | |||
|---|---|---|---|
| Varlıklar | Yükümlülükler | Net tutar | |
| Maddi duran varlıklar | -- | (1.388.492.384) | (1.388.492.384) |
| Çalışanlara sağlanan faydalar | 126.763.010 | -- | 126.763.010 |
| Davalar ve diğer karşılıklar | 8.286.897 | -- | 8.286.897 |
| Finansal borçlar | 2.823.224 | -- | 2.823.224 |
| Stoklar | -- | (321.940.806) | (321.940.806) |
| Kullanım hakkı varlıkları | -- | (1.705.491) | (1.705.491) |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | -- | (1.498.689.081) | (1.498.689.081) |
| Diğer | -- | 3.781.880 | 3.781.880 |
| Ara toplam | 137.873.131 | (3.207.045.882) | (3.069.172.751) |
| Mahsuplaşabilen vergi tutarı | (130.693.603) | 130.693.603 | -- |
| Toplam ertelenen vergi varlığı/ (yükümlülüğü) | 7.179.528 | (3.076.352.279) | (3.069.172.751) |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| 30 Nisan 2023 | |||
|---|---|---|---|
| Varlıklar | Yükümlülükler | Net tutar | |
| Maddi duran varlıklar | -- | (1.270.133.926) | (1.270.133.926) |
| Çalışanlara sağlanan faydalar | 100.554.685 | -- | 100.554.685 |
| Davalar ve diğer karşılıklar | 7.768.242 | -- | 7.768.242 |
| Finansal borçlar | 31.080.121 | -- | 31.080.121 |
| Stoklar | -- | (255.088.567) | (255.088.567) |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | -- | (776.280.823) | (776.280.823) |
| Diğer | -- | (74.479.366) | (74.479.366) |
| Ara toplam | 139.403.048 | (2.375.982.682) | (2.236.579.634) |
| Mahsuplaşabilen vergi tutarı | (139.403.048) | 139.403.048 | -- |
| Toplam ertelenen vergi varlığı/ (yükümlülüğü) | -- | (2.236.579.634) | (2.236.579.634) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup, finansal araçların kullanımına bağlı olarak aşağıdaki risklere maruz kalabilmektedir:
Bu dipnot Grup'un yukarıda belirtilen risklere maruz kalma durumu, Grup'un hedefleri, riski ölçmek ve yönetmek için olan politika ve süreçler ve Grup'un sermayeyi yönetimi ile ilgili bilgi sunmaktadır.
Grup'un Yönetim Kurulu, Grup'un risk yönetim çerçevesinin belirlenmesinden ve gözetiminden genel olarak sorumludur.
Grup'un risk yönetim politikaları, karşılaşılacak riskleri saptamak ve analiz etmek, uygun risk limitlerini belirlemek ve kontrollerini kurmak ile riskleri ve risklerin limitlere bağlılığını gözlemlemek amacıyla belirlenmiştir. Risk yönetimi politikaları ve sistemleri Grup'un faaliyetlerindeki ve piyasa şartlarındaki değişiklikleri yansıtacak şekilde düzenli olarak gözden geçirilir. Grup, eğitimler ve yönetim prosedürleri vasıtasıyla, tüm çalışanların rol ve sorumluluklarını anladığı disiplinli ve yapıcı bir kontrol ortamı geliştirmeyi hedeflemektedir.
Grup yönetimi, Grup'un risk yönetimi politika ve prosedürlerine uygunluğu açısından denetler ve Grup'un karşılaştığı risklere bağlı olarak risk yönetimi çerçevesinin yerine getirmesi esnasında destek vermektedir.
Kredi riski, bir müşterinin veya karşı tarafın finansal araçlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesinden kaynaklanmakta olup temel olarak, Grup'un ticari ve diğer alacaklarından doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır.
Finansal varlıkların defter değerleri maruz kalınan azami kredi riskini göstermektedir.
Grup'un maruz kaldığı kredi riski temel olarak her bir müşterinin kendi bireysel özelliklerinden etkilenmektedir. Ancak yönetim, Grup'un müşteri bazındaki kredi riskini etkileyebilecek faktörleri, müşterilerin faaliyet gösterdiği sektör ve ülkelerin temerrüt risklerini de içerecek şekilde, değerlendirir.
Likidite riski Grup'un ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Grup'un likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında fonlanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Grup'u zarara uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir.
Grup, ürün ve servislerinin maliyetlendirilmesinde, nakit akışı gerekliliklerini izlemekte ve yatırımların nakit getirisini optimize etmekte yardımcı olan, faaliyet bazlı maliyetlendirme yöntemini kullanmaktadır.
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.) 33 Finansal araçlar (devamı)
Piyasa riski; döviz kurları ve faiz oranları gibi para piyasasındaki değişikliklerin Grup'un gelirinin veya sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir. Piyasa riski yönetimi, piyasa riskine maruz kalmayı kabul edilebilir sınırlar dahilinde kontrol ederken, getiriyi optimize etmeyi amaçlamaktadır.
Grup'un geçerli para birimlerinden farklı olan bir para biriminden yaptığı satışlar, satın alımlar ve finansal borçlar nedeniyle kur riskine maruz kalmaktadır. Bu işlemlerde kullanılan başlıca para birimleri ABD Doları ve Avro'dur.
Grup'un faaliyetleri, Grup'un banka borçlanmalarının sabit faizli kredilerden oluşmasına bağlı olarak faiz oranlarındaki dalgalanma riskine maruz kalmamaktadır.
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 Nisan 2024 Tarihli Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Finansal varlıkların kayıtlı değerleri, maruz kalınan azami kredi riskini gösterir, Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir:
| Alacaklar | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 |
Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | Bankalardaki | Finansal | |||
| İlişkili taraf | Diğer taraf | İlişkili taraf | Diğer taraf | mevduat | yatırımlar | ||
| Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski |
-- | 8.374.623.068 | 25.500.934 | 24.363.703 | 531.992.565 | 72.009.824 | |
| (*) (A+B+C+D+E) |
|||||||
| - Azami riskin teminat.vs ile güvence altına alınmış kısmı |
-- | 71.505.580 | -- | -- | -- | -- | |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri |
-- | 8.374.623.068 | 25.500.934 | 24.363.703 | 531.992.565 | 72.009.824 | |
| B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- | |
| C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- | |
| - Teminat. vs ile güvence altına alınmış kısmı |
-- | -- | -- | -- | -- | -- | |
| D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- | |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
-- | 9.566.378 | -- | 11.631.401 | -- | -- | |
| - Değer düşüklüğü (-) |
-- | (9.566.378) | -- | (11.631.401) | -- | -- | |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
-- | -- | -- | -- | -- | -- | |
| - Değer düşüklüğü (-) |
-- | -- | -- | -- | -- | -- | |
| Bilanço dışı kredi içeren unsurlar E. |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
(*)Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 Nisan 2024 Tarihli Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
| Alacaklar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari alacaklar | Diğer Alacaklar | Bankalardak i mevduat |
Finansal yatırımlar |
|||
| İlişkili | ||||||
| 30 Nisan 2023 | taraf | Diğer taraf | İlişkili taraf | Diğer taraf | ||
| Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) |
-- | 2.536.052.708 | 225.018.410 | 25.197.671 | 501.957.155 | 72.009.824 |
| - Azami riskin teminat,vs ile güvence altına alınmış kısmı |
44.427.310 | -- | -- | -- | -- | |
| A, Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri |
-- | 2.536.052.708 | 225.018.410 | 25.197.671 | 501.957.155 | 72.009.824 |
| B, Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| C, Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri D, |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
-- | 16.425.687 | -- | 8.160.566 | -- | -- |
| - Değer düşüklüğü (-) |
-- | (16.425.687) | -- | (8.160.566) | -- | -- |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| - Değer düşüklüğü (-) |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
| E, Bilanço dışı kredi içeren unsurlar |
-- | -- | -- | -- | -- | -- |
(*)Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
Bağımsız Denetimden Geçmiş 30 Nisan 2024 Tarihli
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un 30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin ödeme planına göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Türev olmayan finansal yükümlülükler |
Defter değeri | Sözleşmeli nakit akışı |
3 aydan az | 3-12 ay | 1-5 yıl | 5 yıldan fazla |
|
| Teminatlı banka kredileri | 69.221.474 | 71.269.608 | 9.672.977 | 9.462.042 | 52.134.589 | -- | |
| Teminatsız banka kredileri |
10.301.637.448 | 10.847.408.544 | 6.122.429.684 | 4.718.924.149 | 6.054.710 | -- | |
| Finansal kiralama yükümlülükleri |
42.433.867 | 59.805.421 | 7.939.466 | 23.865.955 | 28.000.000 | ||
| Ticari borçlar | 1.906.062.372 | 1.906.062.372 | 1.906.062.372 | -- | -- | -- | |
| Diğer borçlar | 150.371.458 | 150.371.458 | 150.371.458 | -- | -- | -- | |
| Toplam | 12.469.726.619 | 13.034.917.403 | 8.196.475.957 | 4.752.252.147 | 86.189.299 | -- |
| 30 Nisan 2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Türev olmayan finansal yükümlülükler |
Defter değeri | Sözleşmeli nakit akışı |
3 aydan az | 3-12 ay | 1-5 yıl | 5 yıldan fazla |
|
| Teminatlı banka kredileri | 262.435.974 | 264.881.493 | 27.309.094 | 152.406.989 | 85.165.410 | -- | |
| Teminatsız banka kredileri | 6.688.330.696 | 6.827.359.380 | 1.991.298.378 | 4.818.953.626 | 17.107.376 | -- | |
| Ticari borçlar | 1.626.185.470 | 1.626.185.470 | 1.626.185.470 | -- | -- | -- | |
| Diğer borçlar | 182.155.582 | 182.155.582 | 182.155.582 | -- | -- | -- | |
| Toplam | 8.759.107.722 | 8.900.581.925 | 3.826.948.524 | 4.971.360.615 | 102.272.786 | -- |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Grup'un yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.
| 30 Nisan 2024 | |||
|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | ABD Doları | Avro | |
| 1. Ticari alacaklar | 82.020.864 | 2.362.109 | 164.724 |
| 2a. Parasal finansal varlıklar(kasa. banka hesapları dahil) | 309.837.841 | 8.921.082 | 624.028 |
| 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar | -- | -- | -- |
| 3. Diğer | 7.937.624 | 120 | 229.147 |
| 4. Dönen varlıklar (1+2+3) | 399.796.329 | 11.283.311 | 1.017.899 |
| 5. Ticari alacaklar | -- | -- | -- |
| 6a. Parasal finansal varlıklar | -- | -- | -- |
| 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar | -- | -- | -- |
| 7. Diğer | -- | -- | -- |
| 8. Duran varlıklar (5+6+7) | -- | -- | -- |
| 9. Toplam varlıklar (4+8) | 399.796.329 | 11.283.311 | 1.017.899 |
| 10. Ticari borçlar | (31.924.791) | (908.646) | (74.149) |
| 11. Finansal yükümlülükler | (7.989.923) | -- | (230.769) |
| 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler | (193.855) | (6.000) | -- |
| 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | (7.840.532) | (64.375) | (166.382) |
| 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) | (47.949.101) | (979.021) | (471.300) |
| 14. Ticari borçlar | -- | -- | -- |
| 15. Finansal yükümlülükler | (55.929.461) | -- | (1.615.385) |
| 16a. Parasal olan diğer yükümlülükler | -- | -- | -- |
| 16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | -- | -- | -- |
| 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) | (55.929.461) | -- | (1.615.385) |
| 18. Toplam yükümlülükler (13+17) | (103.878.562) | (979.021) | (2.086.685) |
| 19. Finansal durum tablosu dışı türev araçların net varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) |
-- | -- | -- |
| 19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı | -- | -- | -- |
| 19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı | -- | -- | -- |
| 20. Net yabancı para varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (9-18+19) | 295.917.767 | 10.304.290 | (1.068.786) |
| 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (TFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | 295.917.767 | 10.304.290 | (1.068.786) |
| 22. Döviz hedge için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri | -- | -- | -- |
| 23. Döviz varlıklarının hedge edilen kısmının tutuarı | -- | -- | -- |
| 24. Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutuarı | -- | -- | -- |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2023 tarihi itibarıyla Grup'un yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.
| 30 Nisan 2023 | |||
|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | ABD Doları | Avro | |
| 1. Ticari alacaklar | 8.613.852 | 7.355 | 230.800 |
| 2a. Parasal finansal varlıklar(kasa. banka hesapları dahil) | 6.421.582 | 3.029 | 174.292 |
| 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar | -- | -- | -- |
| 3. Diğer | 1.151.999 | -- | 31.761 |
| 4. Dönen varlıklar (1+2+3) | 16.187.433 | 10.384 | 436.853 |
| 5. Ticari alacaklar | -- | -- | -- |
| 6a. Parasal finansal varlıklar | -- | -- | -- |
| 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar | -- | -- | -- |
| 7. Diğer | -- | -- | -- |
| 8. Duran varlıklar (5+6+7) | -- | -- | -- |
| 9. Toplam varlıklar (4+8) | 16.187.433 | 10.384 | 436.853 |
| 10. Ticari borçlar | (25.849.417) | (716.320) | (61.208) |
| 11. Finansal yükümlülükler | (184.191.813) | (5.330.000) | (230.769) |
| 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler | (2.333.835) | (59.864) | (9.900) |
| 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | (5.174.222) | (11.725) | (131.993) |
| 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) | (217.549.287) | (6.117.909) | (433.870) |
| 14. Ticari borçlar | -- | -- | -- |
| 15. Finansal yükümlülükler | (75.331.010) | -- | (2.076.923) |
| 16a. Parasal olan diğer yükümlülükler | -- | -- | -- |
| 16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler | -- | -- | -- |
| 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) | (75.331.010) | -- | (2.076.923) |
| 18. Toplam yükümlülükler (13+17) | (292.880.297) | (6.117.909) | (2.510.793) |
| 19. Finansal durum tablosu dışı türev araçların net varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) | -- | -- | -- |
| 19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı | -- | -- | -- |
| 19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı | -- | -- | -- |
| 20. Net yabancı para varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (9-18+19) | (276.692.864) | (6.107.525) | (2.073.940) |
| 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (UFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | (276.692.864) | (6.107.525) | (2.073.940) |
| 22. Döviz hedge için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri | -- | -- | -- |
| 23. Döviz varlıklarının hedge edilen kısmının tutuarı | -- | -- | -- |
| 24. Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutuarı | -- | -- | -- |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Grup'un kur riski genel olarak TL'nin Avro ve ABD Doları karşısındaki değer değişikliklerinden oluşmaktadır.
Kur riskinin ölçülebilmesi için yapılan duyarlılık analizinin temeli, kurum genelinde yapılan toplam para birimi açıklamasını yapmaktır. Toplam yabancı para pozisyonu, yabancı para birimi bazlı tüm kısa vadeli ve uzun vadeli satın alım sözleşmeleri ile tüm varlıklar ve yükümlülükleri içermektedir, Analiz net yabancı para yatırımlarını içermemektedir.
Grup orta ve uzun vadeli kredilerini, elde ettiği proje gelirlerinin para birimi cinsinden gerçekleştirmektedir, Kısa vadeli krediler için ise borçlanmalar havuz/portföy modeli altında dengeli olarak TL, Avro ve ABD Doları olarak gerçekleştirilmektedir.
| Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | |||||
| Kar/zarar | Özkaynaklar | ||||
| Yabancı | Yabancı | Yabancı | Yabancı | ||
| paranın değer | paranın değer | paranın değer | paranın değer | ||
| kazanması | kaybetmesi | kazanması | kaybetmesi | ||
| ABD Doları'nın TL karşısında | % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | ||||
| 1- ABD Doları net |
|||||
| varlık/yükümlülüğü | 33.292.234 | (33.292.234) | 33.292.234 | (33.292.234) | |
| 2- ABD Doları riskinden korunan |
|||||
| kısım (-) | -- | -- | -- | -- | |
| 3- ABD Doları net etki (1+2) | 33.292.234 | (33.292.234) | 33.292.234 | (33.292.234) | |
| Avro'nun TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde |
|||||
| 4- AVRO net varlık/yükümlülüğü |
(3.700.458) | 3.700.458 | (3.700.458) | 3.700.458 | |
| 5- AVRO riskinden korunan kısım |
|||||
| (-) | -- | -- | -- | -- | |
| 6- TL net etki (4+5) | (3.700.458) | 3.700.458 | (3.700.458) | 3.700.458 | |
| Toplam (3+6+9) | 29.591.776 | (29.591.776) | 29.591.776 | (29.591.776) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.) 34 Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı)
| Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2023 | |||||
| Kar/zarar | Özkaynaklar | ||||
| Yabancı | Yabancı | Yabancı | Yabancı | ||
| paranın değer | paranın değer | paranın değer | paranın değer | ||
| kazanması | kaybetmesi | kazanması | kaybetmesi | ||
| ABD Doları'nın TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | |||||
| 1- ABD Doları net |
(20.147.006) | (20.147.006) | 20.147.006 | ||
| varlık/yükümlülüğü | 20.147.006 | ||||
| 2- ABD Doları riskinden korunan |
-- | -- | -- | -- | |
| kısım (-) | |||||
| 3- ABD Doları net etki (1+2) | (20.147.006) | 20.147.006 | (20.147.006) | 20.147.006 | |
| Avro'nun TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde | |||||
| 4- AVRO net varlık/yükümlülüğü |
(7.522.281) | 7.522.281 | (7.522.281) | 7.522.281 | |
| 5- AVRO riskinden korunan kısım |
|||||
| (-) | -- | -- | -- | -- | |
| 6- TL net etki (4+5) | (7.522.281) | 7.522.281 | (7.522.281) | 7.522.281 | |
| (27.669.287) 27.669.287 (27.669.287) 27.669.287 Toplam (3+6+9) |
Grup'un faiz bileşenine sahip finansal kalemlerinin rapor tarihindeki faiz yapısı şu şekildedir:
| Sabit faizli kalemler | 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 |
|---|---|---|
| Finansal varlıklar | 1.161.311.251 | 513.871.671 |
| Finansal yükümlülükler | 10.301.637.448 | 6.866.230.162 |
| Değişken faizli kalemler | ||
| Finansal yükümlülükler | 69.221.474 | 84.536.509 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2023 tarihleri itibarıyla varlıkların ve yükümlülüklerin defter değerleri ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Gerçeğe uygun | Gerçeğe uygun | ||||
| Not | Net defter değeri | değer | Net defter değeri | değer | |
| Finansal varlıklar | |||||
| Nakit ve nakit benzerleri | 4 | 1.621.620.365 | 1.621.620.365 | 944.487.022 | 944.487.022 |
| Ticari alacaklar | 8 | 8.386.855.109 | 8.386.855.109 | 2.558.308.972 | 2.558.308.972 |
| Diğer alacaklar | 9 | 25.290.970 | 25.290.970 | 26.236.701 | 26.236.701 |
| İlişkili taraflardan ticari | |||||
| alacaklar | 7 | -- | -- | -- | -- |
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar | 7 | 25.500.934 | 25.500.934 | 225.018.410 | 225.018.410 |
| Finansal yatırımlar | 6 | 72.009.824 | 72.009.824 | 72.009.824 | 72.009.824 |
| Diğer dönen/duran varlıklar | 22 | 447.769.211 | 447.769.211 | 508.692.609 | 508.692.609 |
| Toplam varlıklar | 10.579.046.413 | 10.579.046.413 | 4.334.753.538 | 4.334.753.538 | |
| Finansal yükümlülükler | |||||
| Teminatlı banka kredileri | 5.1 | 69.221.474 | 71.269.608 | 262.435.974 | 264.881.493 |
| Teminatsız banka kredileri | 5.1 | 10.301.147.454 | 10.846.918.550 | 6.686.044.217 | 6.825.072.901 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar | 5.1 | 489.994 | 489.994 | 2.286.479 | 2.286.479 |
| Finansal kiralama yükümlülükleri |
5.2 | 42.433.867 | 59.805.421 | -- | -- |
| Ticari borçlar | 8 | 1.905.922.569 | 1.905.922.569 | 1.625.974.709 | 1.625.974.709 |
| Diğer borçlar | 9 | 73.001.278 | 73.001.278 | 122.391.270 | 122.391.270 |
| İlişkili taraflara ticari borçlar | 7 | 139.803 | 139.803 | 210.761 | 210.761 |
| İlişkili taraflara diğer borçlar | 7 | 77.370.180 | 77.370.180 | 59.764.312 | 59.764.312 |
| Diğer yükümlülükler | 22 | 32.133.146 | 32.133.146 | 36.227.504 | 36.227.504 |
| Toplam yükümlülükler | 12.501.859.765 | 13.067.050.549 | 8.795.335.226 | 8.936.809.429 | |
| Net | (1.922.813.352) | (2.488.004.136) | (4.460.581.688) | (4.602.055.891) |
Grup, finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir.
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin kısa vadeli olmalarından dolayı gerçeğe uygun değerlerinin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir.
Seviye 1: Özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar;
Seviye 2: Seviye 1'de yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) ya da dolaylı olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle) gözlemlenebilir nitelikteki veriler;
Seviye 3: Varlık ya da borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler (gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler).
| Seviye 1 | Seviye 2 | Seviye 3 | |
|---|---|---|---|
| 30 Nisan 2024 | |||
| GUD farkı kar/zarara yansıtılan, net | -- | -- | 16.996.332.736 |
| -- | -- | 16.996.332.736 | |
| 30 Nisan 2023 | |||
| GUD farkı kar/zarara yansıtılan, net | -- | -- | 15.631.896.158 |
| -- | -- | 15.631.896.158 |
30 Nisan 2024 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait
Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın ("TL") 30 Nisan 2024 satın alma gücüyle gösterilmiştir.)
Dünyanın önde gelen pancar tohum üreticilerinden olan ve 65 ülkede faaliyet gösteren Fransa merkezli Florimond Desprez Grubunun %100 hissesine sahip olduğu ve Amasya ilinde şeker pancarı tohumu, işlenmesi ve paketlenmesi ile hububat ve patates tohumu konusunda faaliyet gösteren FD Tohum Sanayi ve Ticaret A.Ş firmasıyla ortaklık anlaşması için, Florimond Desprez Grubuyla görüşmelere başlandı.
Grup'un KGK'nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırladığı ve hazırlanma esasları 4 Ekim 2023 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kuruluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine (KDV hariç) ilişkin açıklaması aşağıdaki gibidir:
| 30 Nisan 2024 | 30 Nisan 2023 | |
|---|---|---|
| Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti | 4.000.000 | 3.396.000 |
| Diğer güvence hizmetlerinin ücreti | 1.284.000 | 212.250 |
| Vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücretler | -- | -- |
| Bağımsız denetim dışı diğer hizmetlerin ücreti | -- | -- |
| Toplam | 5.284.000 | 3.608.250 |
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.