Management Reports • Nov 5, 2024
Management Reports
Open in ViewerOpens in native device viewer
Tüpraş ("Şirket") ve bağlı ortaklıklarının (topluca "Grup" olarak adlandırılacaktır) 2024 yılı ilk dokuz aylık faaliyetlerine ilişkin sonuçları gösteren, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanmış, genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak hazırlanmış mali tabloları ortaklarımızın bilgilerine sunulmaktadır.
| Raporun İlgili Olduğu Hesap Dönemi: | 01.01.2024- 30.09.2024 | ||
|---|---|---|---|
| Ticaret Unvanı: | Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. | ||
| Ticaret Sicil No: | İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü, 305678-5 | ||
| Şirket Merkez Adresi: | Gülbahar Mah. Büyükdere Cad. No: 101/A 34394 | ||
| Şişli - İstanbul | |||
| İnternet Sitesi: | www.tupras.com.tr |
Tüpraş'ın 1 Nisan 2024 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısında, Yönetim Kurulu Üye sayısı 11 olarak belirlenmiştir. Şirket'in Yönetim Kurulu Üyeleri aşağıda yer almaktadır.
| Adı ve Soyadı | Görevi |
|---|---|
| Ömer M. Koç | Başkan |
| Ali Y. Koç | Başkan Vekili |
| Rahmi M. Koç | Üye |
| Semahat S. Arsel | Üye |
| Levent Çakıroğlu | Üye |
| Erol Memioğlu | Üye |
| Yağız Eyüboğlu | Üye |
| Zekeriya Kaya | Bağımsız Üye (C Grubu- ÖİB Temsilcisi) |
| Şadan Kaptanoğlu Dikici | Bağımsız Üye |
| Mine Yıldız Günay | Bağımsız Üye |
| Mehmet Cem Kozlu | Bağımsız Üye |
Sermaye Piyasası Kurulu'nun Kurumsal Yönetim Tebliği'nde yer alan hükümler çerçevesinde, Şirket'in komite yapısı aşağıdaki şekilde oluşturulmuştur.
| Denetimden Sorumlu | Kurumsal Yönetim | Risk Yönetimi | |
|---|---|---|---|
| Komite | Komitesi* | Komitesi | |
| Başkan | Mehmet Cem Kozlu | Şadan Kaptanoğlu Dikici | Mine Yıldız Günay |
| (Bağımsız Üye) | (Bağımsız Üye) | (Bağımsız Üye) | |
| Üye | Mine Yıldız Günay (Bağımsız Üye) |
Yağız Eyüboğlu | Erol Memioğlu |
| Üye | Doğan Korkmaz |
*Kurumsal Yönetim Tebliğ'i kapsamında Aday Gösterme Komitesi'nin ve Ücret Komitesi'nin görevleri Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından yerine getirilmektedir.
Yürütme Komitesi'nin 5 üyeden oluşmakta olup, Sayın Ömer M. Koç, Sayın Rahmi M. Koç, Sayın Semahat S. Arsel, Sayın Ali Y. Koç ve Sayın Caroline Nicole Koç komite üyeleridir. Ayrıca Şirketin Sürdürülebilirlik Komitesi çalışmaları hakkında Yönetim Kurulu'nu bilgilendirmek üzere Sayın Yağız Eyüboğlu ve Sayın İbrahim Yelmenoğlu görevlendirilmiştir.
Komitelerin çalışma esasları Şirketimiz internet sitesinde kamuya açıklanmıştır.
Şirketin çıkarılmış sermayesi 1.926.795.598,00 TL (bir milyar dokuz yüz yirmi altı milyon yedi yüz doksan beş bin beş yüz doksan sekiz Türk Lirası) olup, her biri 1 Kr itibari değerde ve tamamı nama yazılı toplam 192.679.559.799 adedi A Grubu; 1 adedi C Grubu olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Söz konusu çıkarılmış sermayesi muvazaadan ari şekilde ödenmiş ve karşılanmıştır. 06.04.2023 tarihinde Şirketin 275.256.514 TL'lik sermayesi tamamı iç kaynaklardan karşılanmak suretiyle 1.651.539.084 TL artırılarak 1.926.795.598 TL'ye çıkarılmıştır.
Aşağıda gösterildiği şekilde paylar (A) ve (C) Grubu olmak üzere iki gruba ayrılmış olup tamamı nama yazılıdır. Şirket borsada işlem görmek üzere ihraç edilecekler hariç, hamiline yazılı pay senedi çıkaramaz.
| GRUP | SERMAYE TUTARI (TL) | TÜRÜ | PAY ADEDİ |
|---|---|---|---|
| A | 1.926.795.597,99 | Nama | 192.679.559.799 |
| C | 0,01 | Nama | 1 |
| Toplam | 1.926.795.598,00 | 192.679.559.800 |
İlk dokuz aylık dönem içerisinde ortaklık ve sermaye yapısında bir değişiklik olmamıştır. 30 Eylül 2024 tarihi itibariyle, Şirket'in hisselerini elinde bulunduran hissedarlar ve hisse oranları aşağıdaki gibidir.
Tüpraş'ın 24 Eylül 2024 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı'nda, ortaklara toplam 23 milyar TL tutarında nakit temettü dağıtılmasına karar verilmiş olup, nakit temettü ödemesi 27 Eylül 2024 – 1 Ekim 2024 tarihlerinde gerçekleştirilmiştir.
BİST Kurumsal Yönetim Endeksinde yer alan Tüpraş, kurumsal yönetim ve şeffaflık anlayışı çerçevesinde, kurumsal ve bireysel yatırımcılar için gerekli tüm bilgilendirmeleri yasal çerçeveyi dikkate alarak önemle yerine getirmektedir. SPK'nın "Sermaye Piyasasında Derecelendirme Faaliyeti ve Derecelendirme Kuruluşlarına İlişkin Esaslar" tebliği kapsamında ve BIST şirketlerinin Kurumsal Yönetim İlkelerine uyumuna ilişkin olarak, 02 Ekim 2024 tarihinde Tüpraş'ın notu 9,68'den 9,72'ye yükseltilmiştir.
Tüpraş, karbon nötr enerji şirketine dönüşmek amacıyla 2021 yılında açıkladığı Stratejik Dönüşüm Planı kapsamında sürdürülebilirlik anlayışını destekleyen yeni alanlara yatırım yaparak, ülkemizde enerji sektörünün dönüşümüne liderlik etmek için mevcut varlıklarını sürdürülebilir kârlı büyüme yaklaşımıyla yönetmeyi, aynı zamanda üretim faaliyetlerinden kaynaklanan Kapsam 1 ve 2 emisyonlarını 2017' ye göre 2030 yılında %27 oranında, devam eden yatırımlarla 2035 yılında %35 oranında azaltmayı, 2050 yılı itibarıyla ise karbon nötr bir enerji şirketi olarak faaliyetlerini sürdürmeyi hedeflemektedir.
Şirketin, 24 Kasım 2021 tarihinde açıkladığı Stratejik Dönüşüm Planı'nda paylaşılan Türkiye'de Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı (SAF, Sustainable Aviation Fuel) üretimi hedefi doğrultusunda, İzmir Rafinerisinde planlanan yatırıma yönelik mühendislik çalışmaları devam etmekte olup, gelecek yıl sonuna kadar nihai yatırım değerlendirmesinin tamamlanması öngörülmektedir. Bununla beraber, üretim aşamasına geçildiğinde hammadde tedarikini güvenilir kılma amacıyla, ikinci nesil bitkisel ve hayvansal atık yağlarının teminine yönelik Tiryaki Agro Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Tiryaki Agro") ile Tüpraş ve Tupras Trading Ltd. arasında hammadde ticaret ve tedarik sözleşmeleri imzalanmıştır. Yapılan anlaşmalar çerçevesinde, 1 Ocak 2025 tarihi itibariyle Tupras Trading Ltd tarafından atık yağ ticaretine başlanacak olup, 1 Ocak 2029'dan itibaren 10 yıl süre ile Şirketimizin yıllık 450 bin ton olarak öngörülen bitkisel ve hayvansal atık hammadde ihtiyacının asgari 300 bin tonluk kısmının tedariği, Tiryaki Agro ve/veya iştiraklerinden sağlanacaktır.
Ayrıca Stratejik Dönüşüm Planı kapsamında; katma değeri yüksek kimyasal ürünler üretmek amacıyla toplam 256 milyon ABD doları bedelindeki "İzmit ve İzmir Rafinerisi Propilen Splitter Projesi" ile "İzmir Rafinerisi Propan Propilen Depolama ve Satış Sistemi Tesisi Projesi" yatırımlarının yapılmasına karar verilmiştir.
Türkiye'nin en büyük hidrojen üreticisi olan Tüpraş, sıfır emisyon ile ön plana çıkan elektrolizörlerle yeşil hidrojen üretme odak alanı doğrultusunda 20 MW'lık pilot elektrolizör kurulumuna yönelik temel mühendislik çalışması tamamlanmış olup, dönemsel olarak değerlendirmeler devam etmektedir.
Rafineri sahalarımızda da sıfır karbonlu elektrik üretimine yönelik yatırımlar kapsamında, Kırıkkale Rafinerimizde 57,9 MW kurulu güce sahip olması planlanan GES lisanslı hibrit tesisimizin 1. ve 2. etap fazları olan 29,3 MW'lık kısmının kurulumu tamamlanmış ve gerekli izinler alınarak üretime başlanmıştır. 28,6 MW kapasiteli 3. Etap GES projesinin ise ÇED olumlu kararı yayınlanmış ve EPC ihalesi tamamlanmıştır. Ayrıca Kırıkkale Rafineri sahasında kurulması planlanan 50,0 MW lisanssız GES için TEİAŞ Çağrı Mektubu alınmıştır, ÇED süreçleri devam etmektedir.
İzmir Rafinerisinde 1,2 MW kapasiteli GES saha kurulumu başlamış olup, 12,6 MW kapasiteli RES ihale süreçleri devam etmektedir. Batman Rafinerisinde ise 5,0 MW kapasiteli GES projesinin inşaatı tamamlanmış olup, toplam 7,0 MW kapasiteli GES kurulu gücüne ulaşılmıştır. Eylül ayında Batman 5 MW lisanslı santralin kabul süreçleri tamamlanmış ve şebekeye elektrik satışına başlanmıştır. Ek olarak Tekirdağ'da da 41,2 MW lisanssız GES projesi için kapasite tahsisi ve çağrı mektubu alınmış ve arazi alımları gerçekleştirilmiştir. ÇED süreçleri devam etmektedir.
Tüpraş'ın güncel sıfır karbonlu elektrik kapasitesi bağlı ortaklığı Entek ve rafinerileri toplamında 416,3 MW'a ulaşmıştır.
Bağlı ortaklığımız Entek'in Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği kapsamında, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan ("EPDK") ön lisans onayı aldığı toplam 653,3 MW kapasiteli 11 projenin yanı sıra mevcut lisansın tadili olan 65 MW kapasiteli projede geliştirme ve izin süreçleri devam etmektedir. Geliştirme süreci devam eden 718,3 MW'lik projelerden 10 adet RES projesi için Teknik Etkileşim Analizi ("TEA") başvuruları yapılmış olup 9 adet projenin olumlu TEA sonuçları alınmıştır. 2 adet GES projemiz için TEA gereksinimi bulunmamaktadır. Tüm projelerin Çevresel Etki Değerlendirmesi ("ÇED") süreci devam etmektedir.
SPK'nın Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi'nde yer alan ilkeleri ile örtüşen Tüpraş'ın sürdürülebilirlik uygulamaları, www.tupras.com.tr adresinde yayınlanmış olan Entegre Faaliyet Raporunda açıklanmıştır.
Borsa İstanbul tarafından açıklanan dönemsel endeks değişlikleri verilerine göre 01.10.2024 tarihi itibarıyla Tüpraş BİST Sürdürülebilirlik 25 endeksine dahil olmuştur.
Dünya petrol ürünleri talebi 2024 üçüncü çeyreğinde 103,6 mn v/g olarak gerçekleşerek, geçtiğimiz yılın 0,7 mn v/g üzerinde seyretmiştir. Arz ise talebin 0,3 mn v/g altında 103,3 mn v/g gerçekleşmiştir.
Temmuz ayına 88,0 \$/v seviyesinden başlayan Brent petrol fiyatının OPEC+'nın Haziran başında açıkladığı kesinti azaltma planı, ABD resesyon endişeleri ve Çin talebindeki düşme ve küresel büyüme talep tahminlerindeki gerilemenin etkisiyle Eylül sonunda 72,9 \$/v seviyelerine düşmüş ve Haziran sonuna göre %16 azalışla ile 72,9 \$/v olarak gerçekleşmiştir.
Yılın üçüncü çeyreğinde, ana ürün marjlarının zayıf talebe bağlı sezonsal ortalamaların altında gerçekleşmesi rafineri karlılıklarını olumsuz etkilemiştir. Tüpraş ürün marjı ise ilk dokuz aylık dönemde 11,7 \$/v seviyesinde gerçekleşmiştir.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayınlanan 2024 yılı Temmuz ayı verilerine göre, geçen yılın aynı dönemine göre Türkiye'de yılın ilk yedi ayında, benzin tüketimi %17,4 artışla 2,7 milyon ton, motorin talebi ise %1,2 azalarak 14,6 milyon ton gerçekleşmiştir.
Ülkemizde, 2024 yılının ilk dokuz ayında elektrik tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre % 4,8 artmıştır. İlk dokuz ayda üretilen elektriğin yaklaşık %45'i yenilenebilir kaynaklardan gerçekleşirken, 2023 yılı aynı döneminde bu oran yaklaşık %39'dur.
2024 yılının ilk dokuz ayında piyasa takas fiyatı ("PTF") 2.174 TL/MWh olarak gerçekleşmiştir.
Resmi Gazetede, 24-25 Ağustos 2024'te yayımlanan Tebliğ ile GES ve RES yatırımlarının teşvik düzenlemelerinde değişiklik yapılmıştır. Güneş enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımları kapsamında yurt dışından temin edilecek güneş paneli ve güneş paneli taşıyıcı konstrüksiyon sistemleri ile üretim süreci ingot dilimleme aşamasından veya öncesindeki bir aşamadan başlayarak yurt içinde üretilmiş güneş hücreleri kullanılmadan üretilen güneş panelleri desteklenmeyecek yatırım konuları arasına alınmıştır. 25 Eylül 2024 tarihli Resmî Gazete'de, ilgili tebliğ değişikliğinin 28.02.2025 tarihinden itibaren geçerli olacağı duyurulmuştur.
2024 yılı ilk dokuz aylık dönemde %92,3 kapasite kullanımı gerçekleştirilmiştir. Aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere, toplam 20,8 milyon ton ham petrol ve yarı mamul şarja verilmiş, 20 milyon ton satılabilir ürün üretilmiş, beyaz ürün verimi ise %76 seviyesinde gerçekleştirilmiştir.
| İşlenen Ham Petrol | 2023 (9 Aylık) |
2024 (9 Aylık) |
Fark |
|---|---|---|---|
| Toplam Şarj (bin ton) | 18.934 | 20.770 | 1.836,2 |
| Beyaz Ürün Verimi % | 79,2 | 76,2 | -3,0 |
| API | 31,1 | 32,0 | 0,9 |
| Kapasite Kullanımı % | 84,2 | 92,3 | 8,2 |
| Üretim (1000 ton) | 2023 (9 Aylık) |
2024 (9 Aylık) |
Fark | |
|---|---|---|---|---|
| LPG | 636 | 638 | 2 | 0,4% |
| Nafta | 231 | 71 | -159 | -69,0% |
| Benzin | 3.513 | 4.412 | 899 | 25,6% |
| Jet Yakıtı | 3.409 | 3.503 | 95 | 2,8% |
| Motorin | 6.165 | 6.456 | 291 | 4,7% |
| Fuel Oil | 896 | 2.304 | 1.408 | 157,1% |
| Bitüm | 1.973 | 1.812 | -162 | -8,2% |
| Diğer | 1.139 | 796 | -343 | -30,1% |
| Toplam | 17.961 | 19.992 | 2.032 | 11,3% |
2024 yılı ilk dokuz aylık dönemde, yurt içi satışlar geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %1 oranında düşüş ile yaklaşık 17,6 milyon ton olarak gerçeklemesine rağmen, uluslararası satışların geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %24 oranında artmasının etkisiyle toplam %4 oranında artış ile 22,9 milyon ton olarak gerçekleştirilmiştir.
| Satışlar (1000 ton) | 2023 (9 Aylık) |
2024 (9 Aylık) |
Fark | |
|---|---|---|---|---|
| LPG | 559 | 550 | -9 | -2% |
| Nafta | 87 | 3 | -84 | -97% |
| Benzin | 3.013 | 3.587 | 574 | 19% |
| Jet Yakıtı | 3.193 | 3.380 | 187 | 6% |
| Motorin | 8.318 | 7.938 | -380 | -5% |
| Fuel Oil | 311 | 287 | -24 | -8% |
| Bitüm | 1.241 | 1.148 | -93 | -7% |
| Diğer | 1.011 | 716 | -294 | -29% |
| Yurtiçi Satış | 17.733 | 17.610 | -123 | -1% |
| LPG | 25 | 24 | -1 | -4% |
| Nafta | 169 | 68 | -101 | -60% |
| Benzin | 639 | 891 | 252 | 39% |
| Jet | 259 | 91 | -168 | -65% |
| Motorin | 570 | 721 | 151 | 27% |
| Fuel Oil | 1.438 | 2.689 | 1.251 | 87% |
| Bitüm | 730 | 724 | -6 | -1% |
| Diğer | 439 | 104 | -336 | -76% |
| Uluslararası Satış | 4.269 | 5.311 | 1043 | 24% |
| Genel Toplam | 22.002 | 22.922 | 920 | 4% |
OPET, Türkiye'de 1.259'ü OPET, 622'si Sunpet olmak üzere toplamda 1.881 istasyonu ve beş farklı terminalinde yaklaşık 1,1 milyon m3'lük depolama kapasitesi ile akaryakıt dağıtım sektöründe önemli bir oyuncu konumundadır. Eylül sonu itibarıyla OPET istasyonlarının 141'inde (%11) Elektrikli Araç Şarj Ünitesi bulunmaktadır.
Sektördeki pazar payını ve istasyon ağını her geçen gün artıran OPET Türkiye'de akaryakıt dağıtım sektöründe tüketicinin ilk tercihi olma temel hedef ve prensibiyle hareket etmektedir. OPET, Türkiye tüketiminde EPDK tarafından en son açıklanan veriler kapsamında Ağustos 2024 sonu itibariyle beyaz ürünlerde %18,8, siyah ürünlerde ise %24,7 olmak üzere toplam %18,6 pazar payına sahiptir.
Ditaş, Tüpraş'ın ham petrol ve petrol ürünlerinin yurtiçi ve yurtdışında denizyolu ile taşınması operasyonunu yürütmenin yanı sıra, aktiflerindeki tankerleri zaman esaslı ya da tek sefer esaslı olarak kiraya vermekte, kiraladığı tankerlerin işletmeciliğini yapmakta, limanlarda terminal hizmetleri vermekte ve sektörde faaliyet gösteren firmalara aracılık ve acentelik hizmetleri vermektedir.
Ditaş faaliyetlerini toplam 470.067 DWT'luk 4 ham petrol tankeri, 61.283 DWT'luk 4 asfalt tankeri, toplam 130.437 DWT'luk 8 ürün tankeri ve Tüpraş'ın İzmit ile Aliağa limanlarında ihtiyaç duyulan römorkörcülük ve palamar hizmetleri için 12 adet römorkör, 6 adet palamar botu, 1 adet servis botu, 2 acenta botu, 1 adet pilot botu ve 1 adet katı atık teknesi ile sürdürmektedir.
Ditaş, 2024 yılı ilk dokuz ayında 8,2 milyon ton ham petrol ve 5,3 milyon ton petrol ürünü taşıması yapmıştır. Ham petrol taşımalarının %86,8'i, petrol ürünü taşımalarının ise %95,6'sı Tüpraş rafinerileri ihtiyacı doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Ditaş, 2024 yılı ilk dokuz aylık dönemde toplam ürün taşımalarının %0,1'i THY Opet, %4,3'ü ise diğer dağıtım kuruluşları adına yapmıştır. 2024 yılı Eylül sonu itibarı ile İzmit ve İzmir
terminallerinde, toplam 119 adet gemiye denetim ve toplam 261 gemiye loading master (yük operasyon kaptanlığı) hizmeti sunulmuştur.
Körfez Ulaştırma, 5'i dizel ve 7'si çift yakıtlı (hibrit) olmak üzere toplam 12 lokomotif ile 517'si akaryakıt ve 34'ü platform olmak üzere toplam 551 vagon ile seferlerini sürdürmektedir. Mevcut tank vagonlarla aynı özellikteki 30 yeni tank vagon imalatı tamamlanmış olup, tip onay çalışması devam etmektedir. Stadler (İsviçre) firmasıyla, mevcut 7 çift yakıtlı (hibrit) lokomotifleriyle aynı özellikteki yeni 2 yeni lokomotif imalatı da tamamlanmış olup, nakliye çalışmaları devam etmektedir. 2024 yılı son çeyrek içinde teslimatları beklenmektedir.
2024 ilk dokuz ayda taşıdığı akaryakıt ürünü ve ara ürün miktarını 1,6 milyon ton seviyesinde gerçekleştiren Körfez Ulaştırma, bu miktarın %100'ünü kendi trenleri ile gerçekleştirmiştir. Körfez Ulaştırma'nın organizatörlük rolü ile bu dönemde taşıdığı demir cevheri miktarı ise 20 bin ton olmuştur.
Nisan ayında, Körfez Ulaştırma'nın kadrosuna müteahhit firmadan ilgili personelin katılmasının ardından, kendi vagonları için yaptığı bakım faaliyetlerinin yanı sıra, diğer vagon sahibi firmalara, teker ve vagon bakım hizmet satış faaliyetleri de yapar şekilde bakım faaliyetlerini artırmaya devam etmektedir.
Tüpraş'ın %100 iştiraki olan ve merkezi Londra'da bulunan Tupras Trading Ltd'nin temel amacı piyasa fırsatlarını değerlendirerek Tüpraş'ın ticari yetkinliklerini daha üst seviyeye taşımaktır.
Şirket, Tüpraş'ın ham petrol ve ara ürün tedarik zincirinde kesinti yaşamadan operasyonlarını sürdürmesini, ürünlerini yeni coğrafyalara en kârlı şekilde ihraç etmesini, rafineri sisteminin optimize edilmesine imkân veren ticari esnekliğin oluşturulması, süreçlerine ek olarak üçüncü taraf ticaretinde de aktif rol oynayarak önemli gelir elde edilmesini sağlamıştır. Tupras Trading Ltd. aynı zamanda türev işlemler aracılığıyla, Tüpraş stoklarının fiyat riskinden korunmasına yönelik hedge süreçlerini de yöneterek risk yönetim politikalarında etkin rol oynamaktadır.
2024 yılının ilk dokuz ayında fuel oil, hafif ve orta distilat olmak üzere yaklaşık 4,4 milyon ton ürün ticareti ve Tüpraş rafinerilerinin ihtiyacına yönelik yaklaşık 5,6 milyon ton spot ham petrol bağlantıları Tupras Trading Ltd. aracılığıyla gerçekleştirilmiştir.
Tüpraş'ın %99,23 oranında payına sahip olduğu, elektrik üretimi konusunda faaliyet gösteren Entek Elektrik Üretimi A.Ş. ("Entek"), 264 MW'lık sekiz adet hidroelektrik santrali (HES), 116 MW'lik iki adet rüzgâr enerji santrali (RES) ile sıfır karbonlu elektrik üretiminde 380 MW ve Kocaeli'nde bulunan 112 MW'lık doğal gaz çevrim santrali ile toplamda 492 MW elektriksel kurulu güce sahiptir.
Entek'in, toptan elektrik satış alanında faaliyet gösteren Eltek'te ve yurt dışı yatırımlar için konumlandırdığı Enspire'da %100, Kasım 2023'te satın alınan Esinti Enerji'de %73,77 (dolaylı paylar dâhil), araç şarj istasyonlarının Türkiye'de yayılımı için kurulmuş olan WAT Mobilite'de %10 ve Enerji Borsası'nı işletmek üzere kurulan Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.'de ise %0,5 hissesi mevcuttur.
Sıfır karbonlu elektrikte büyümeyi ve hidroelektrik kaynak ağırlıklı portföyünü çeşitlendirmeyi amaçlayan Entek, Süloğlu RES'e ilişkin 20 MW kapasiteli Hibrit GES projesinin imar sürecini tamamlamış, ara dönem faaliyet raporlaması itibarıyla yapı ruhsatı almış ve projenin inşaatına başlamıştır.
Entek'in %100 pay sahibi olduğu Enspire, Romanya'da geliştirme aşamasındaki 214,26 MWm kapasiteye sahip olacak ve bir kısmı başvuru sürecinde olmak üzere güneş enerji santrali izinlerine sahip Eco Sun Niculesti S.R.L. ile geliştirilen projenin arazisine sahip Euromec-Ciocanari S.R.L. şirketlerinin hisselerinin tamamının Econergy International Limited şirketinden, kapanış uyarlamasına tabi olmak üzere yaklaşık 32,9 milyon Euro şirket değeri üzerinden devralınmasına yönelik Pay Alım Satım Sözleşmesini 13 Haziran 2024 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme uyarınca kapanış ön şartlarının tamamlanmas ı süreci devam etmektedir.
Koç Topluluğu şirketlerinin öz tüketimlerine yönelik kurulması hedeflenen toplam 466 MW'lık GES yatırımının 20 MW'lık kısmının inşaatı Entek tarafından, ana yüklenici olarak, başarıyla tamamlanmış olup, yaklaşık 80 MW'lık projenin ise inşaatı devam etmektedir.
Entek 2024 yılı ilk dokuz ayında 1.900 GWh satış gerçekleştirmiştir. Satış miktarının 1.170 GWh'lık kısmı üretimden yapılan satışlar olup, sıfır karbonlu elektrik üretiminden yapılan satışların miktarı 986 GWh'dır.
Tüpraş, Enerji dönüşümünde yeni teknolojiler başta olmak üzere, girişim sermayesi alanına 2030'a kadar 50 milyon ABD doları kaynak ayıracağını açıklamıştır. Bu doğrultuda 2022 sonunda kurulan Tüpraş Ventures başta Türkiye, Avrupa ve Kuzey Amerika olmak üzere tüm coğrafyalardan sürdürülebilir yakıtlar, biyobazlı ürünler, hidrojen, sıfır karbon elektrik, karbon yönetimi gibi öncelikli konular ve bu konularla ilgili yan sektörler başta olmak üzere, her türlü akıllı bilişim teknolojileri, endüstri 4.0, yeşil e nerji ve doğal kaynaklar, enerji verimliliği, çevre ve geri dönüşüm, atık yönetimi, robotik çözüm teknolojileri alanlarındaki girişimlerine yatırım yapmaktadır.
Tüpraş, Emerald Technology Ventures girişim sermayesi fonunda 2020 yılından bu yana yatırımcıdır. Ayrıca, 2024 yılı başında, Kuzey Amerika merkezli enerji dönüşümü teknolojileri ve iş modelleri odağındaki girişim sermayesi şirketine yatırım yapmıştır. İzmir'de yerleşik erken aşama Türk hidrojen girişimi Iongenics Elektrokimyasal Teknolojiler Arge Sanayi Ticaret Mühendislik Danışmanlık A.Ş.'ye ve California merkezli yeşil hidrojen girişimi Verdagy'e yatırım yapılmıştır. Tüpraş Ventures, yeşil hidrojen alanında faaliyet gösteren başarılı girişimlere yatırımlarını sürdürmektedir, geçen yıl içerisinde tamamlanan Verdagy yatırımından sonra Ionomr Şirketine de yatırım gerçekleştirilmiştir. Yatırım işlemleri Mayıs 2024 tarihinde tamamlanan Kanada merkezli Ionomr; hidrojen üretimi, yakıt hücreleri ve enerji depolama gibi farklı alanlarda kullanılmak üzere membran ve polimer çözümleri geliştirmektedir. Robotik teknolojiler alanındaki ise Ankara merkezli girişim şirketi AISField (AIS Yazılım ve Bilgisayar Sistemleri A.Ş.)'e yatırım gerçekleştirilmiştir. Termal enerji depolama sistemleri üzerine çalışan Massachusetts, Amerika merkezli startup Electrified Thermal Solutions'a da 2024'te yatırım yapılmıştır.
Ülkemizin enerji ihtiyacının karşılaşmasında stratejik öneminin bilincinde Tüpraş, 2024 yılı dokuz aylık dönemde modernizasyon ve enerji verimliliği konularında projelerini sürdürerek toplam 261,4 milyon dolar yatırım harcaması gerçekleşmiştir.
Tüpraş Ar-Ge Merkezi Tüpraş faaliyetlerinin sürdürülebilirliğine ve rekabetçiliğine yönelik çözümler sağlarken, 2050 karbon nötr hedefi doğrultusunda stratejik yatırım alanlarında yenilikçi teknolojilere odaklanmaya devam etmektedir. Merkez, Güçlü Uluslararası iş birlikleri sayesinde Avrupa Birliği Ar-Ge destek programları çerçevesinde bugüne kadar 12 projeyi başarıyla hayata geçirmiştir, bu kapsamda 10 proje ise halen devam etmektedir. Avrupa Birliği'nin güncel Ar-Ge destek programı olan "Ufuk Avrupa" kapsamında bugüne kadar 35 proje başvurusu yapılmış olup, 7 projemiz desteklenmeye hak kazanmıştır.
Ar Ge Merkezi'nin faaliyete geçmesinden bu yana yapılan toplam patent ve faydalı model başvurusu sayısı; 74'ü ulusal, 30'u uluslararası olmak üzere 104'e ulaşmıştır. Tüpraş 2024 yılında 1 adet ulusal patent ve 2 adet ulusal marka başvurusu yapmıştır. Toplamda 9'u uluslararası (3 EU, 1 WIPO) tescilli, 43'i ulusal tescilli olmak üzere 55 adet markası bulunmaktadır. Tüpraş 2024 yılının ilk dokuz ayında 27 yayın gerçekleştirmiş olup, böylece faaliyete geçmesinden bu yana bilimsel yayın sayısı 433 olmuştur.
2024 yılı ilk dokuz aylık dönemde, 27,8 milyar TL faaliyet karı elde edilmiş, yatırımlarından gelen net 807,2 milyon TL karın, 7,5 milyar TL net finansman gelirinin ve 12,6 milyar TL enflasyon muhasebesi sebebiyle hesaplanan parasal kayıp etkisiyle, toplamda 23,5 milyar TL vergi öncesi konsolide kar gerçekleşmiş ve 9,6 milyar TL dönem vergi gideri sonrası ana ortaklığa ait 13,6 milyar TL net dönem karı kaydedilmiştir.
| ÖZET BİLANÇO (Milyon TL) | 31 Ara 2023 | 30 Eyl 2023 | 30 Eyl 2024 |
|---|---|---|---|
| Dönen varlıklar | 273.282 | 294.504 | 230.879 |
| Duran varlıklar | 225.044 | 192.076 | 221.707 |
| Toplam Varlıklar | 498.326 | 486.581 | 452.587 |
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 210.951 | 228.081 | 190.711 |
|---|---|---|---|
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 11.659 | 39.932 | 16.767 |
| Ana Ortaklığa Ait Özsermaye | 272.757 | 216.014 | 241.709 |
| Azınlık Payları | 2.958 | 2.553 | 3.400 |
| Toplam Kaynaklar | 498.326 | 486.581 | 452.587 |
| ÖZET GELİR TABLOSU (bin TL) | 31 Ara 2023 | 30 Eyl 2023 | 30 Eyl 2024 |
|---|---|---|---|
| Net Satışlar | 932.718 | 681.836 | 599.332 |
| Brüt Kar | 149.082 | 112.784 | 53.327 |
| Esas Faaliyet Karı | 100.031 | 76.231 | 27.805 |
| EBITDA | 132.231 | 102.566 | 39.958 |
| Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı/(zararı) | 78.555 | 57.121 | 23.491 |
| Dönem Karı (Ana Ortaklık Payları) | 72.790 | 23.403 | 13.573 |
| Dönem Karı (Azınlık Payları) | 401 | 360 | 295 |
18 Ekim 2017 tarihinde yurtdışında yerleşik yatırımcılara satışı tamamlanan 7 yıl vadeli, %4,50 sabit kupon faiz oranlı, 700 milyon ABD doları tutarındaki borçlanma aracının son kupon ödeme ve itfa işlemleri 18 Ekim 2024 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
TFS Akaryakıt Hizmetleri A.Ş. tarafından İstanbul Havalimanı Yakıt Tedarikine ilişkin düzenlenen ihale neticesinde, Tüpraş, İstanbul Havalimanı'na ikinci defa 5 yıl süreyle yıllık 1,8 milyon ton jet yakıtı satışına hak kazanmıştır.
05 Ağustos 2024 tarihinde 2024 yılı altı aylık sonuçlar ile beraber açıklanan, yaklaşık 12 ABD doları/varil Tüpraş ürün marj beklentisi, %85-90 kapasite kullanımı ile yaklaşık 26 milyon ton üretim ve 30 milyon ton toplam satış hacmi ve yaklaşık 400 milyon ABD doları yatırım beklentisi güncelliğini korumaktadır.
Bu raporda ileriye dönük bazı görüş ve tahmini rakamlar yer almaktadır. Bunlar Şirket'in veya Şirket'in bağlı ortaklıklarının ya da iş ortaklıklarının Yönetimlerinin gelecekteki duruma ilişkin şu andaki görüşlerini yansıtmaktadır ve belli varsayımları içermektedir. Ancak gerçekleşmeler, ileriye dönük görüşleri ve tahmini rakamları oluşturan değişkenlerde ve varsayımlardaki gelişim ve gerçekleşmelere bağımlı olarak farklılık gösterebilecektir.
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.