ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.

Bozdo an / AYDIN

(Akçay Hidroelektrik Santrali)

GAYR1MENKUL DEĞERLEME RAPORU

Rapor No: 2021 / 1797

İÇİNDEKİLER

1.	RAPOR ÖZETİ
2.	RAPOR BİLGİLERİ
3.	SİRKET BİLGİLERİ
4.	MÜSTERİ BİLGİLERİ
5.	DEĞERLEME RAPORUNUN TEBLİĞİN 1. MADDESİNİN 2. FIKRASI
	KAPSAMINDA HAZIRLANIP HAZIRLANMADIĞI HAKKINDA AÇIKLAMA 7
6.	MÜŞTERİ TALEPLERİNİN KAPSAMI VE VARSA GETİRİLEN SINIRLAMALAR 7
7.	DEĞERLEME İŞLEMİNİ SINIRLAYAN VE OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYEN
	FAKTÖRLER
8.	DEĞER TANIMI VE GEÇERLİLİK KOŞULLARI
9.	UYGUNLUK BEYANI VE KISITLAYICI KOŞULLAR
10.	TAŞINMAZIN TAPU KAYITLARI
	10.1. TAPU KAYITLARI
	10.2. TAPU TAKYİDATI
11.	BELEDİYE İNCELEMELERİ
	11.1. IMAR DURUMU
	11.2. IMAR DOSYASI INCELEMESI
	11.3. ENCÜMEN KARARLARI, MAHKEME KARARLARI, PLAN İPTALLERİ
	V.B. KONULAR
	11.4. YAPI DENETİM FİRMASI
	11.5. SON ÜÇ YIL İÇİNDEKİ HUKUKİ DURUMDAN KAYNAKLANAN
	DEĞİŞİM
12.	TESISIN CEVRE VE KONUMU
	12.1. KONUM VE ÇEVRE BİLGİLERİ
	12.2. BÖLGE ANALİZİ
	12.3. DÜNYA EKONOMISINE GENEL BAKIS
	12.4. TÜRKİYE'NİN MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜMÜ
12.5.	MEVCUT EKONOMİK KOŞULLARIN, GAYRİMENKUL PİYASASININ ANALİZİ,
	MEVCUT TRENDLER VE DAYANAK VERİLER
	12.6. TÜRKİYE GAYRİMENKUL PİYASASINI BEKLEYEN FIRSAT VE TEHDİTLER 27
13.	DÜNYA'DA VE TÜRKİYE'DE ENERJİ SEKTÖRÜ
	13.1. DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE ENERJİ TALEBİ
	13.2. TÜRKİYE'DE ELEKTRİK TÜKETİMİ
	13.3. ENERJİ SANTRALLERİNİN ÜLKEMİZDEKİ DAĞILIMI 41
14.	HİDROELEKTRİK ENERJİ SANTRALLERİ HAKKINDA KISA BİLGİ 44
	14.1. TÜRKİYEDE ELEKTRİK ÜRETİMİ VE HİDROELEKTRİK ENERJİSİNİN
	ÜRETİMDEKİ PAYI:
	14.2. HİDROELEKTRİK SANTRALLER HAKKINDA KISA BİLGİ: 48

14.3.	TÜRK!YEDE YER ALAN H!DROELEKTR!K SANTRALLER! 50
15.	YASAL !Z!NLER VE TES!S!N PROJE KARAKTER!ST!KLER! 51
16.	AÇIKLAMALAR 52
17.	EN VER!ML! KULLANIM ANAL!Z! 58
18.	HAKKINDA GÖRÜ" 58 TES!S!N FAYDALI ÖMRÜ
19.	DEERLEND!RME 58
20.	DEERLEME YAKLA"IMLARI 59
20.1.	PAZAR YAKLA"IMI 59
20.2.	MAL!YET YAKLA"IMI 60
20.3.	GEL!R YAKLA"IMI 61
21.	F!YATLANDIRMA 62
21.1.	GEL!R !ND!RGEME YAKLA"IMI 63
22.	ANAL!Z SONUÇLARININ DEERLEND!RMES! 67
22.1.	FARKLI DEERLEME METOTLARININ VE ANAL!Z SONUÇLARININ
	UYUMLA"TIRILMASI VE BU AMAÇLA !ZLENEN YÖNTEM!N VE
	NEDENLER!N!N AÇIKLAMASI 67
22.2.	K!RA DEER! ANAL!Z! VE KULLANILAN VER!LER 67
22.3.	GAYR!MENKUL VE BUNA BALI HAKLARIN HUKUK! DURUMUNUN ANAL!Z!. 67
22.4.	GAYR!MENKUL ÜZER!NDEK! TAKY!DAT VE !POTEKLER !LE !LG!L! GÖRÜ" 67
22.5.	DEERLEME KONUSU GAYR!MENKULÜN, ÜZER!NDE !POTEK VEYA
	GAYR!MENKULÜN DEER!N! DORUDAN ETK!LEYECEK N!TEL!KTE
	HERHANG! B!R TAKY!DAT BULUNMASI DURUMLARI HAR!Ç,
	DEVRED!LEB!LMES! KONUSUNDA B!R SINIRLAMAYA TAB! OLUP OLMADII
	HAKKINDA B!LG! 67
22.6.	BO" ARAZ! VE GEL!"T!R!LM!" PROJE DEER! ANAL!Z! VE KULLANILAN
	VER! VE VARSAYIMLAR !LE ULA"ILAN SONUÇLAR 67
22.7.	MÜ"TEREK VEYA BÖLÜNMÜ" KISIMLARIN DEERLEME ANAL!Z! 67
22.8.	HASILAT PAYLA"IMI VEYA KAT KAR"ILII YÖNTEM! !LE YAPILACAK
	PROJELERDE, EMSAL PAY ORANLARI 68
22.9.	ASGAR! B!LG!LERDEN RAPORDA VER!LMEYENLER!N N!Ç!N YER
	ALMADIKLARININ GEREKÇELER! 68
22.10.	YASAL GEREKLER!N YER!NE GET!R!L!P GET!R!LMED!! VE MEVZUAT
	UYARINCA ALINMASI GEREKEN !Z!N VE BELGELER!N TAM VE EKS!KS!Z
	OLARAK MEVCUT OLUP OLMADII HAKKINDA GÖRÜ" 68
22.11.	DEERLEME KONUSU ARSA VEYA ARAZ! !SE, ALIMINDAN !T!BAREN BE"
	YIL GEÇMES!NE RAMEN ÜZER!NDE PROJE GEL!"T!RMES!NE YÖNEL!K
	HERHANG! B!R TASARRUFTA BULUNUP BULUNULMADIINA DA!R B!LG! 68
23.	SONUÇ 69

1.RAPOR ÖZET!

DEERLEMEY! TALEP EDEN	ENDA ENERJ! HOLD!NG A.".
DEERLEMES! YAPILAN GAYR!MENKULÜN ADRES!	Osmaniye Köyü, Nazilli-Bozdoan Karayolu, 14. km., No:93 Bozdo an / AYDIN
DAYANAK SÖZLE"ME	01 Aralık 2021 tarih ve 889 - 2021/060 no ile
DEERLEME TAR!H!	31 Aralık 2021
RAPOR TAR!H!	06 Ocak 2022
DEERLENEN TA"INMAZIN TÜRÜ	Hidroelektrik Santrali
DEERLENEN MÜLK!YET HAKLARI	1`letmenin<br>üzerinde<br>bulunduu<br>araziler<br>üzerinde<br>i`letmeci Akçay HES Elektrik Üretim A._. lehine üst hakkı vardır.
TAPU B!LG!LER! ÖZET!	1`letme kamu arazisi ve akarsu yataı üzerinde konumlanmaktadır.
!MAR DURUMU ÖZET!	Tesis kamuya ait araziler üzerinde konumlu olup arazi mülkiyetleri rapora konu edilmemi`tir. (Bkz. <1mar Durumu=)
RAPORUN KONUSU	Bu rapor, yukarıda adresi belirtilen tesisin pazar deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmı`tır.
RAPORUN TÜRÜ	Konu deerleme raporu, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında <deerleme raporlarındaBulunması Gereken Asgari Hususları= içerecek `ekilde<br/>hazırlanmı`tır.

GAYR!MENKUL !Ç!N TAKD!R OLUNAN TOPLAM DEER (KDV HAR!Ç)
AYDIN !L!, BOZDOAN !LÇES!NDE YER ALAN AKÇAY 235.075.000,-TL H!DROELEKTR!K SANTRAL TES!S!N!N DEER! RAPORU HAZIRLAYANLAR
Sorumlu De erleme Uzmanı		Sorumlu De erleme Uzmanı
M. KIVANÇ KILVAN (SPK Lisans Belge No: 400114)	Engin AKDEN1Z (SPK Lisans Belge No: 403030)

2. RAPOR B!LG!LER!

DEERLEMEY! TALEP EDEN	ENDA ENERJ! HOLD!NG A.".
DEERLEMES! YAPILAN GAYR!MENKULÜN ADRES!	Osmaniye Köyü, Nazilli-Bozdoan Karayolu, 14. Km., No:93 Bozdo an / AYDIN
MÜ"TER! NO	889
RAPOR NO	2021/1797
DEERLEME TAR!H!	31 Aralık 2021
RAPOR TAR!H!	06 Ocak 2022
RAPORUN KONUSU	tesisin pazar Bu rapor, yukarıda adresi belirtilen deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmı`tır.
RAPORU HAZIRLAYANLAR	Kıvanç KILVAN - Sorumlu Deerleme Uzmanı Lisans No: 400114 Engin AKDEN1Z- Sorumlu Deerleme Uzmanı Lisans No: 403030
RAPORA KONU GAYR!MENKUL !Ç!N "!RKET!M!Z TARAFINDAN YAPILAN SON ÜÇ DEERLEMEYE !L!"K!N B!LG!LER	A`aıdaki tabloda sunulmu`tur.

RAPOR TARİHİ	27.02.2019	07.01.2020	05.02.2021
RAPOR NUMARASI	2018/462	2019/1621	2021/078
RAPORU HAZIRLAYANLAR	M. Kıvanç KILVAN (400114) Engin AKDENİZ (403030)	M. Kıvanç KILVAN (400114) Engin AKDENİZ (403030)	M. Kıvanç KILVAN (400114) Engin AKDENİZ (403030)
TAKDİR OLUNAN DEĞER (TL) (KDV HARİÇ)	124.930.000	97.850.000	134.550.000

3. "!RKET B!LG!LER!

"!RKET ADI	Lotus Gayrimenkul Deerleme ve Danı`manlık A._.
"!RKET MERKEZ!	1stanbul
"!RKET ADRES!	Gömeç Sokak, No: 37 Akgün 1` Merkezi Kat 3/8- 34718 Acıbadem – Kadıköy / 1STANBUL
TELEFON	(0216) 545 48 66 / (0216) 545 48 67 (0216) 545 95 29 / (0216) 545 88 91 (0216) 545 28 37
FAKS	(0216) 339 02 81
EPOSTA	[email protected]
WEB	www.lotusgd.com
KURULU" (TESC!L) TAR!H!	10 Ocak 2005
SERMAYE P!YASASI KURUL KAYDINA ALINI" TAR!H VE KARAR NO	07 Nisan 2005 – 14/462
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUL KAYDINA ALINI" TAR!H VE KARAR NO	12 Mart 2009 - 3073
T!CARET S!C!L NO	542757/490339
KURULU" SERMAYES!	75.000,-YTL
"!MD!K! SERMAYES!	1.000.000,-TL

4. MÜ"TER! B!LG!LER!

"!RKET ADI	Enda Enerji Holding A._.
"!RKET MERKEZ!	1zmir
"!RKET ADRES!	_ehit Nevres Bulvarı, No:10, Deren Plaza, Kat:, Konak / 1zmir
TELEFON	(232) 463 98 11
KURULU" (TESC!L) TAR!H!	06.01.2010
ÖDENM!" SERMAYES!	300.000.000,-TL
FAAL!YET KONUSU	Elektrik Enerjisi Üretim ve Satı`ı.

5. DEERLEME RAPORUNUN TEBL!!N 1. MADDES!N!N 2. FIKRASI KAPSAMINDA HAZIRLANIP HAZIRLANMADII HAKKINDA AÇIKLAMA

Bu rapor, aaıda belirtilen tebli ve düzenlemelere göre hazırlanmı olup, Sermaye Piyasalarında Faaliyette bulunacak Gayrimenkul Deerleme Kurulu`ları Hakkında Tebliin (III-62.3) 1. Maddesinin 2. Fıkrası kapsamındadır.

Sermaye Piyasası Kurulu9nun III-62.3 sayılı <Sermaye Piyasalarında Faaliyette bulunacak Gayrimenkul Deerleme Kurulu`ları Hakkında Tebli= ekinde yer alan <Deerleme Raporlarında Bulunması Gereken Asgari Hususular=
Sermaye Piyasası Kurulu9nun III-62.1 sayılı <Sermaye Piyasasında Deerleme Standartları Hakkında Tebli=
Sermaye Piyasası Kurul Karar Organı9nın 22.06.2017 tarih ve 25/856 sayılı kararı ile uygun görülen Uluslar Arası Deerleme Standartları (2017)

6. MÜ"TER! TALEPLER!N!N KAPSAMI VE VARSA GET!R!LEN SINIRLAMALAR

Bu rapor ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.9nin talebiyle yukarıda adresi belirtilen ve irket portföyünde yer alan gayrimenkullerin Türk Lirası cinsinden pazar deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmıtır. Müteri tarafından getirilmi herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır.

7. DEERLEME !"LEM!N! SINIRLAYAN VE OLUMSUZ YÖNDE ETK!LEYEN FAKTÖRLER

Herhangi bir sınırlayıcı ve olumsuz faktör bulunmamaktadır.

8. DEER TANIMI VE GEÇERL!L!K KO"ULLARI

Bu rapor, müterinin talebi üzerine adresi belirtilen gayrimenkullerin pazar deerinin tespitine yönelik olarak hazırlanmıtır.

Pazar de eri:

Bir mülkün, istekli alıcı ve istekli satıcı arasında, tarafların herhangi bir ilikiden etkilenmeyeceiartlar altında, hiçbir zorlama olmadan, basiretli ve konu hakkında yeterli bilgi sahibi kiiler olarak, uygun bir pazarlama sonrasında deerleme tarihinde gerçekletirecekleri alım satım ileminde el deitirmesi gerektii takdir edilen tahmini tutardır.

Bu deerleme çalımasında aaıdaki hususların geçerlilii varsayılmaktadır.

Analiz edilen gayrimenkullerin türü ile ilgili olarak mevcut bir pazarın varlıı peinen kabul edilmitir.
Alıcı ve satıcı makul ve mantıklı hareket etmektedirler.
Taraflar gayrimenkuller ile ilgili her konuda tam bilgi sahibidirler ve kendilerine azami faydayı salayacak `ekilde hareket etmektedirler.
Gayrimenkullerin satıı için makul bir süre tanınmıtır.
Ödeme nakit veya benzeri araçlarla pe`in olarak yapılmaktadır.
Gayrimenkullerin alım satım ilemi sırasında gerekebilecek finansman, piyasa faiz oranları üzerinden gerçekletirilmektedir.

9. UYGUNLUK BEYANI ve KISITLAYICI KO"ULLAR

Bilgi ve inançlarımız dorultusunda a`aıdaki hususları teyit ederiz.

a. Raporda yer alan görüve sonuçlar, sadece belirtilen varsayımlar ve koullarla sınırlıdır. Tümü kiisel, tarafsız ve önyargısız olarak yapılmı çalı`maların sonucudur.
b. _irketimizin deerleme konusunu oluturan tesis ve mülklere ilikin güncel veya gelecee dönük hiçbir ilgisi yoktur. Bu iin içindeki taraflara karı herhangi bir çıkarı ya da önyargısı bulunmamaktadır.
c. Verdiimiz hizmet, herhangi bir tarafın amacı lehine sonuçlanacak bir yöne veya önceden saptanmıolan bir deere; özel koul olarak belirlenen bir sonuca ulamaya ya da sonraki bir olayın olumasına balı deildir.
d. _irketimiz deerlemeyi ahlâki kural ve performans standartlarına göre gerçekletirmitir.
e. _irketimiz, ekspertiz raporu tarihinden sonra gayrimenkulde meydana gelebilecek fiziksel deiikliklerin ve ekonomide yaanabilecek olumlu ya da olumsuz gelimelerin raporda belirtilen fikir ve sonuçları etkilemesinden ötürü sorumluluk taımaz.
f. Mülkün takdir edilen deerde deiiklilie yol açabilecek zemin altı (radyoaktivite, kirlilik, depremsellik vb.) veya yapısal sorunları içermedii varsayılmıtır. Bu hususlar, zeminde ve binada yapılacak aletsel gözlemlemeler ve statik hesaplamaların yanı sıra uygulama projelerindeki incelemeler sonucu açıklık kazanabilecek olup uzmanlıımız dıındadır. Bu tür mühendislik ve etüt gerektiren koullar veya bunların tespiti için hiçbir sorumluluk alınmaz.

10. TA"INMAZIN TAPU KAYITLARI

10.1. Tapu kayıtları

Tesisin üzerinde konumlu olduu arazilerin üzerinde iletmeciirket lehine üst hakk tesis edilmitir. Arazi mülkiyetleri rapora konu edilmemitir.

10.2. Tapu Takyidatı

Herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

11. BELED!YE !NCELEMELER!

11.1. !mar Durumu

Tesisin üzerinde konumlu olduu arazilerin üzerinde iletmeciirket lehine üst hakk tesis edilmitir. Arazi mülkiyetleri rapora konu edilmemitir.

11.2. !mar Dosyası !ncelemesi

Tesis bünyesindeki yapılar yapı ruhsatından muaf olduundan herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

11.3. Encümen Kararları, Mahkeme Kararları, Plan !ptalleri v.b. konular

Herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

11.4. Yapı Denetim Firması

Yapılar ruhsata tabi olmayıp yapı denetimle ilgili herhangi bir durumu bulunmamaktadır.

11.5. Son Üç Yıl !çindeki Hukuki Durumdan Kaynaklanan De i#im

11.5.1. Tapu Müdürlü ü Bilgileri

11.5.1.1. Son Üç Yıl !çersisinde Gerçekle#en Alım Satım Bilgileri

Son üç yıl içerisinde gerçekle`en herhangi bir alım satım bilgisi bulunmamaktadır.

11.5.2. Belediye Bilgileri

11.5.2.1. !mar Planında Meydana Gelen De i#iklikler, Kamula#tırma !#lemleri v.b. !#lemler

Tesisin üzerinde konumlu olduu alanın tamamı kamu arazisidir. Kamulatırma ilemleri yapılmıtır. EPDK tarafından Elektrik Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat uyarınca 24.11.2003 tarihli ve 249-2 sayılı kurul kararı ile iletmeci irkete üretim lisansı verilmitir.

11.5.3. Gayrimenkulün Enerji Verimlilik Sertifikası Hakkında Bilgi

Ta`ınmazın enerji verimlilik sertifikası bulunmamaktadır.

11.5.4. Ruhsat Alınmı# Yapılarda Yapılan De i#ikliklerin 3194 Sayılı !mar Kanunu'nun 21. Maddesi Kapsamında Yeniden Ruhsat Alınmasını Gerektirir De i#iklikler Olup Olmadı ı Hakkında Bilgi

Tesis bünyesindeki yapılar yapı ruhsatından muaf olduundan herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

12. TES!S!N ÇEVRE VE KONUMU

12.1. Konum ve Çevre Bilgileri

Deerlemeye konu tesis, Aydın 1li, Bozdoan 1lçesi, Osmaniye Köyü, Nazilli-Bozdoan Karayolu 14. km. de yer alan Akçay Hidroelektrik Santralidir.

Akçay HES9in yakın çevresinde tarım alanları ve kırsal yerle`imler bulunmaktadır.

Santral Tesisi, Bozdoan Kent Merkezi9ne 15 km., Aydın9a ise yakla`ık 60 km. mesafededir.

Konum Krokisi/Uydu Foto rafı

12.2. Bölge Analizi

Aydın 1li:

Aydın; tarihin bilinen devirlerinden beri çeitli uygarlıklara merkez olmu, Antik Çaın Afrodisias, Milet, Alinda, Didyma, Nisa, Prien, Magnesia gibi önde gelen kentlerinde sayısız bilgin ve bilge kiiler yetimitir. Bugünkü Aydın; kuzeyindeki Top Yataı sırtında kurulan Tralles Kenti ile birlikte MÖ 2500 yılında Hititler zamanında gelimi, VII. yy.da Lydia zamanında da en parlak çaını yaamıtır. Selçuklularla birlikte Türk uygarlıının kültür varlıı ve eserleriyle donatılan Aydın, sosyal hizmetler, tarım ve mimaride uygar günlereahit olmutur. Aydın'ın Türk egemenliinde bir yönetim birimi statüsü kazanması 1390 yılında Yıldırım Beyazıt'ınehzadesi Erturul Bey'in Vali olarak Aydın'a atanmasıyla balamıtır.

Aydınoulları zamanında ehrin adı Aydın Güzelhisarı olmu, daha sonra Aydın adını almıtır. \_ehir, XIV yy. da bugünkü yerine kurularak idari kademelendirme sırasıyla, 1390 yılında eyalet, 1426 yılında sancak, 1811'de 1zmir, Saruhan (Manisa), Mentee (Mula), Antalya, Isparta sancaklarını kapsayan eyaletin merkezi oldu. Eyalet merkezi (1857) 1zmir'e taındıysa da bu yönetim biriminin adı Osmanlı Devleti'nin sonuna kadar 'Aydın' olarak kaldı. Aydın' ın 1919 yılına kadar sancakeklinde devam eden bu yönetim ekli, 25 Mayıs 1919-7 Eylül 1922 yılları arasında 40 aya yakın süren igalden sonra ve KurtuluSavaının kazanılmasıyla birlikte 1923 yılında deimi, müstakil vilayet olmu`tur.

Aydın; tarım, turizm ve sanayi sektörlerindeki potansiyeli, vasıflı insan gücüyle Ege Bölgesi ve Ülkemizin hızla geli`en illerinden biridir.

Aydın, orta ve batı kesiminde verimli ovalar, kuzey ve güneyi dalar ile çevrili Büyük Menderes Havzası üzerinde 8007 km2 9lik bir alan üzerine kuruludur. Rakımı 65 metredir.

2014 yılı sonu itibarı ile açıklanan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre 1limizin nüfusu 1.041.979 kiidir. 1limiz nüfusunun %49,909ı erkek (519.900), %50,109nu (522.079) kadındır. Yıllık nüfus artı hızı binde 20.4, nüfus younluu 1339dür.

6360 sayılı Kanun gereince, 1limizin idari yapısı; 1 Büyükehir Belediyesi, 17 ilçe, 17 belediye ve 670 mahalleden olumaktadır.

Aydın, genelde bir tarım ve turizm kenti olarak bilinmektedir. Ekonomik hayatın temelini olu`turan tarımın aırlıı sanayi ve ticaret sektöründe youn olarak kendini hissettirmektedir. Nüfusunun %559i geçimini tarım sektöründen salamaktadır. Aydın, ülkemizde üretilen bitkisel ürünlerden 25 inde Türkiye9de ilk 10 da yer alarak ülke tarımındaki önemini göstermektedir. Türkiye9de incir ve kestane üretiminde birinci, zeytin, pamuk, enginar ve çilek üretiminde ikinci, yerfıstıı üretiminde ise üçüncü sıradadır.

Tarımdan sonraki ikinci önemli sektör turizmdir. Birçok uygarlıa ev sahiplii yapmı, açık hava müzesi görünümündekiehir, 23 ören yerine, birçok tarihi, kültürel, turistik, doal deerlere sahiptir. Turizmin her alanında potansiyele bulunan ve ülkemizin önemli turizm merkezlerinden olan Ku`adası ve Didim ilçelerimize turistler konaklama amacıyla gelirken, doal, arkeolojik ve folklorik deerlere sahip dier ilçelerimize günü birlik ziyaretler yapmaktadır.

Aydın, son yıllarda sanayileme sürecine girmi ve bu konuda yol almaya devam etmektedir. Sanayisi aırlıklı olarak; tarımsal üretimi ilemeye yönelik gıda imalatı, tekstil ürünleri imalatı, makine ve ekipman imalatı, madencilik ve ta ocakçılıı, otomotiv yan sanayi, beyaz eya ürünleri imalatı ve kimyevi maddeler imalatından olumaktadır.

Üretilen ürünlerin bir kısmı iç piyasada tüketilirken bir kısmı da yurt dıına ihraç edilmektedir. Ya sebze ve meyveler, salamura zeytin, konserve, salça, ilenmi incir gibi tarımsal ürünlerin yanı sıra; sanayi ürünleri kapsamında tarım makineleri, zeytinyaı makineleri, otomotiv yan sanayi ürünleri, beyaz eya ürünleri, yer altı servetlerinden feldspat, kuvars, mermer ileielenmi içme suları dünyanın dei`ik ülkelerine ihraç edilmektedir.

Aydın 1li önemli jeotermal enerji potansiyeline sahiptir. 1l sınırları içerisinde halen 97 arama, 50 iletme olmak üzere toplam 193 sahada arama ve iletme faaliyetleri kii veirketler tarafından sürdürülmektedir. _ehirde yatırım ve planlama a`amasında olan 16 proje bulunmaktadır.

Enerji bakımından potansiyeli yüksek olan Aydın9da, toplam kurulu güçleri 995 Megawatt olan toplam 48 elektrik santrali üretimde bulunmaktadır. Toplam kurulu güç kapasitesinin %13,99 unu hidroelektrik, %55,99unu jeotermal elektrik, %22,29sini rüzgâr, %6,29sini doalgaz, %0,89ini biyogaz elektrik santrali olu`turmaktadır.

Sultanhisar Salavatlı9da 8,5 Megawatt gücünde Türkiye9nin ilk özel sektör jeotermal elektrik santrali 2007 yılında, 47,4 Megawatt gücündeki ikinci jeotermal elektrik santrali ise 2009 yılında Germencik 1lçesinde üretime balamıtır. Daha sonraki yıllarda 18 jeotermal elektrik santrali daha özel sektörce yapılarak faaliyete geçmi`tir.

AYDIN	Ocak	Subat	Mart	Nisan	Mayıs		Haziran Temmuz Ağustos		Eylül	Ekim	Kasım	Aralık	Yillik
Ölçüm Periyodu (1941 - 2019)
Ortalama Sicaklik (°C)	8.1	9.3	11.7	15.9	20.8	25.5	28.1	27.6	23.6	18.5	13.4	9.4	17.7
Ortalama En Yüksek Sıcaklık (°C)	13.0	14.7	17.8	22.6	28.1	33.3	36.1	35.7	32.0	26.2	19.8	14.4	24.5
Ortalama En Düşük Sıcaklık (°C)	4.2	5.0	6.6	10.0	14.2	18.1	20.4	20.2	16.6	12.7	8.8	5.67	11.9
Ortalama Güneslenme Süresi (saat)	3.5	3.9	5.0	6.0	7.2	8.7	9.1	8.7	7.6	5.7	4.0	3.3 ₁	72.7
Ortalama Yağıslı Gün Sayısı	12.9	10.5	9.7	8.2	6.2	2.5	0.7	0.6	2.0	5.6	8.2	12.8	79.9
Aylık Toplam Yağış Miktarı Ortalaması (mm)	119.3	93.4	70.6	48.4	35.4	15.7	7.9	6.0	17.6	44.2	83.1	123.3	664.9
			Automobile and Frank American

Günlük Toplam En Yüksek Yağış Miktarı	Günlük En Hızlı Rüzgar	En Yüksek Kar
04.01.2009 93.8 mm	19.04.1969 106.2 km/sa	03.01.1942 8.0 cm

Sıcaklık ve Ya ı# Analizleri

Sıcaklık ve Ya ı# Analizleri

Yıllık ortalama yağış	720 mm
Toplam su potansiyeli	11 202 hm ³ / yil
Yerüstü suyu	10 300 hm ³ / yil
Yer altı suyu	902 hm ³ / yil
HİDROELEKTRİK ENERJİ
Toplam enerji potansiyeli	1050.98 MW % 100 0 3781.16 GWh/yil% 100
1. Ön İnceleme Aşaması (23 adet)	58.30 MW 5.55% 277.85 GWh/yil 7.35%
2. Fizibilite Aşaması (26 adet)	222.92 MW 21.21% 867.69 GWh/yil 22.95%
3. Su Kullanım Hakkı Anlaşması (11 adet)	39.03 MW 3.71% 152.46 GWh/yil 4.03%
4. Proje Aşaması (1 adet)	124.00 MW 11.80% 372.90 GWh/yil 9.86%
5. İnşa Halinde Olan (6 adet)	118.64 MW 11.29% 317.91 GWh/yil 8.41%
6. Isletmede Olan (21 adet)	488.09 MW 46.44% 1792.35 GWh/yil 47.40%

Aydın-Mu la-Denizli Bölgesi Su Kaynakları ve Hidroelektrik Enerji Verileri

Bozdoan 1lçesi:

Bozdoan, ismini Adana'nın Çukurova bölgesinde yaayan "Bozdoan Aireti"nden almıtır.Bu airet zamanında Çukurova ve çevresine yerleen [Avar](https://tr.wikipedia.org/wiki/Av%C5%9Far) airetlerinden biridir.Daha sonra bazı mensupları Ege'ye, Aydın ve çevresine gönderildi.Bu yöreye gelen Bozdoan Aireti mensupları airetlerinin isimlerini verdikleri bir yerleim yeri kurdu ve Aydınoulları beylii içinde yaantılarına devam ettiler.Aydınoulları beylii, yıkıldıktan sonra Karamanoulları ile kültürel ilikiler içerisinde olduundan(ikiside Avar beylii) ibirlii yaptıı için büyük bir kısmı Balkanlar'a göç ettirildi.Bu göçerlerin arasında çok miktarda Bozdoanlıda vardı. Öyleki bu gün hâlâ Balkanlar'da "Bozdoan" isimli türküler vardır.

Nüfus 1lçe merkezine balı 1 belde (Yazıkent), 44 köy ve merkezdeki Cumhuriyet, Hisar, Hıdır Baba, Çar`ı, Yenice, Yenimahalle, Akçay, Sanayi ve Eymir mahalleleri bulunmaktadır.

Toplam nüfusun % 28,6' i 1lçe Merkezinde, % 71,4' si kırsal kesim ( Köy ve Mezra ) de oturmaktadır. Kırsal nüfus genelde Akçay Vadisi ve Ovasının iki yanında daılan yerleim ünitelerinde yaar. Dalık kesimde nüfus younluu düük olup daınık bir yerleim görülmektedir. Nüfusun okur- yazarlık düzeyindeki eitim oranı %95'in üzerindedir. Nüfusun %85 oranında tarım alanında çalı`maktadır.

1lçenin en mehur özellii [Madran](https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Madran&action=edit&redlink=1) ismiyle mehur memba suyudur. Madran Baba Daı'nın Bozdoan'ın bulunduu dou yamacındaki Hisar Kaya bölgesinde çok sayıdaki kaynaktan çıkan memba suyu, Bozdoan Belediyesi'ne ait bir, özel bir firmaya ait dier bir dolum fabrikası olmak üzere toplam 2 adet i`letmede, son derece hijyenik ortamlarda el demeden doldurulup tüketicilere sunulmaktadır. Özellikle kayalık bir bölgeden çıkması, ve kaya yarıklarından geçerek süzülmesi sayesinde Madran Daından elde edilen dier Madran sularına göre çok daha kaliteli olan Bozdoan Madran Memba Suyu, aynı zamanda Madran isminde piyasaya çıkan ilk kaynak suyudur. Avrupa'dan ABD'ye kadar birçok ülkeye de ihraç ediliyor olması sadece Türkiye'de deil dier ülkelerde de oldukça beenildiini gösteren bir kanıttır.

12.3. Dünya ekonomisine genel bakı#

Küresel Ekonomik büyüme 2018 yılında salam bir görüntü çizmitir. 2018 yılı, nispeten senkronize bir eilim izleyen büyüme trendlerinin bölgesel olarak büyük deiimler izledii bir dönem olmutur. 2017 yılındaki güçlü toparlanmadan sonra toplam gayrisafi yurtiçi hasılattaki büyüme hızının azaldıı ve %3,6 - %3,7 seviyesinde gerçekletii gözlenmitir. Büyüme hızındaki yavalama, OECD ülkelerinde özellikle Avrupa bölgesi ve Japonya9da hissedilmiolup Amerika Birleik devletleri bu trendin dıında kalmıtır. Ancak Amerika9nın yaadıı ekonomik büyümenin pek çok mali tevik ile desteklenmesini de göz ardı etmemek gerekir. Gelimekte olan ekonomilerde ise Hindistan güçlü bir toparlanma yaamı, bu esnada Rusya ve Brezilya da nispeten daha iyi performanslar göstermitir. Çin ekonomisi ise yavalama eilimini kıramamıtır.

2019 yılının Aralık ayında Çin9in Wuhan kentinde ortaya çıkan Covid-19 virüsü 20209nin ikinci ayından itibaren tüm Dünya9ya yayılamaya balamı olup salgının kontrol altına alınması için alınan önlemler ekonomilerin yavalamasına yol açmıtır. Finansal piyasalar salgının olası olumsuz etkilerinden dolayı önemli düüler yaamı olup Bata FED olmak üzere merkez bankalarının parasal genileme sinyalleri vermesi üzerine kısmen toparlanma yaanmı. 2019 yılında %2,9 oranında gerçekleen global ekonomik büyümeyi 2020 yılında %3,3 daralma takip etmitir. IMF tahminlerine göre küresel ekonominin 2021 yılında %6 oranında büyüme yakalaması beklenmektedir.

2021 yılı aılamaların hızla yapılmaya çalııldıı seyahat kısıtlamalarının büyük oranda kalktıı bir dönem olmutur. Yılın son çeyreinde gelimiülkeler pandeminin etkisinden kurtulup normalleme yönünde adımlar atarken pek çok gelimekte olan ve az gelimiülkede vaka sayıları artamaya devam etmektedir. Virüsün yayılmaya devam etmesi, aılamanın beklenilen hızda yapılamaması ve virüsün geçirdii mutasyonlar sebebiyle tam anlamıyla bir toparlanmanın ne zaman yaanacaı konusu hala belirsizliini korumaktadır. Bu süreçte gelimiülkelerde dahil olmak üzere artan enflasyon oranlarının, pandemi kaynaklı gelimelerden, arz-talep dengesizliklerinden, tedarik zincirlerindeki sorunlardan, artan teknolojik ürün-hizmet talebinden ve Amerika ile Çin arasındaki Ticari çeki`meden kaynaklandıı söylenebilir.

Ülke	2020	2021(Öngörü)

Çin	2.3	8.1
ABD	-4.6	7.0

Rusya	-3	4.4
Suudi Arabistan	-4.1	8.1
Fransa	-8	5.8
Almanya	-4.8	3.6
!talya	-8.9	4.9
Japonya	-4.7	2.8
Meksika	-8.3	6.3
!spanya	-10.8	-6.2
!ngiltere	-9.8	7.0
Türkiye	1.8	9
Brezilya	-4.1	5.3
Kanada	-5.3	6.3
Güney Afrika	-7	4
Nijerya	-1.8	2.5
Hindistan	-7.3	9.5

Bazı Ülkelerin 2020 ve 2021 yılların Büyüme Oranları

12.4. Türkiye'nin Makroekonomik Görünümü

2008 yılındaki küresel ekonomik krizden sonra Türkiye ekonomisi ciddi bir toparlanma sürecine girmiolup 2014, 2015 yıllarında GYSH bir önceki yıla göre % 5,2 ve %6,1 seviyelerinde artmıtır. 2016 yılı, pek çok farklı etkenin de etkisiyle büyüme hızının yavaladıı bir dönem olmu 2017 yılında %7,5, 2018 yılında ise %2,8 lik büyüme oranları yakalanmıtır. 2019 yılında büyüme oranı 0,9 olarak gerçeklemi`tir.

2020 yılında Covid-19 salgınının olumsuz etkisiyle yılın ikinci çeyreinde %9,9 oranında daralma kaydedilmi`tir. 2020 yılı itibariyle GSYH büyüklüüne göre Türkiye, Dünya9nın 19. Avrupa9nın 7. Büyük ekonomisidir.

2004 yılından itibaren çift haneli seviyelerin altında seyreden enflasyon oranı 2017 yılında % 11,1, 2018 yılında %16,3, 2019 yılında %15,18, 2020 yılında ise %12,8 oranında gerçeklemitir. 2020 yılı Ekim Tüketici Fiyat Endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %19,89 dur. TÜFE bir önceki aya göre dei`im oranı %2,39 dur.

Kaynak: TÜ1K

1sizlik oranları ise son 4 yılda %11-%13 aralıında seyretmekteydi. 2021 yılı Eylül ayı itibariyle mevsim etkisinden arındırılmı isizlik oranı %11,7 seviyesinde gerçeklemitir. 1siz sayısı bir önceki yılın aynı çeyreine göre 282 bin kii azalmıtır. Tarım dıı isizlik oranı 2,9 puanlık azalıile %18,3 oldu. 1stihdam edilenlerin sayısı 2021 yılı Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 milyon 288 bin kii 29 milyon 652 bin kii, istihdam oranı ise 2,8 puanlık artı ile %46,4 oldu.

Ödemeler dengesi tarafında ise 2018 yılında %75 olan ihracatın ithalatı karılama oranı 2019 yılında %77,2, 2020 yılında ise %86 olarak gerçeklemitir. 2021 yılı Eylül ayı itibariyle 12 aylık cari ilemler açıı 18.444.000.000 USD olarak gerçeklemitir.

Ki#i Ba#ına Dü#en GSYH (USD)

	2000	2010	2015	2016	2017	2018	2019	2020
GSYH ARTIŞI, 2009 Fiyatlarıyla, %	6,9	8,4	6,1	3,3	7,5	3,0	0,9	1,8
GSYH, Cari Fiyatlarla, Milyar TL	171	1.168	2.351	2.627	3.134	3.759	4.318	5.047
GSYH, Cari Fiyatlarla, Milyar \$	273	777,5	867	869	859	797	760.4	716,9
NÜFUS, Bin Kişi	64.269	73.142	78.218	79.278	80.313	81.407	82.579	83.385
KİŞİ BAŞINA GSYH, Cari Fiyatlarla, \$	4.249	10.629	11.085	10.964	10.696	9.793	9.208	8.597
HRACAT (GTS, F.O.B.), Milyon \$			151,0	149,2	164,5	177,2	180,8	169,6
11İHRACAT(GTS)/GSYH,%			17,4	17,2	19,2	22,2	23,8	23,7
THALAT (GTS, C.I.F.), Milyon \$			213,6	202,2	238,7	231,2	210,3	219,5
THALAT(GTS)/GSYH, %			24,6	23,3	27,8	29,0	27,6	30,6
HRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI (%, GTS)			70,7	73,8	68,9	76,6	86,0	77,3
SEYAHAT GELİRLERİ, Milyar \$	7,6	22,6	26,6	18,7	22,5	25,2	29,8	10,2
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR (GİRİŞ), Milyar \$	1,0	9,1	19,3	13,8	11,0	12,8	9,3	7,7
CARI ISLEMLER DENGESI/GSYH, %	$-3,6$	$-5,7$	$-3,2$	$-3,1$	$-4,7$	$-2,6$	1,2	$-5,2$
SGÜCÜNE KATILMA ORANI, %		46,5	51,3	52,0	52,8	53,2	53,0	49,3
ISSIZLIK ORANI, %		11,1	10,3	10,9	10,9	11,0	13,7	13,2
STIHDAM ORANI, %		41,3	46,0	46,3	47,1	47,4	45,7	42,8
TÜFE, (On iki aylık ortalamalara göre değişim) (%)		8,6	7,7	7,8	11,1	16,3	15,2	12,28

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlıı Ekonomik Görünüm (Ekim 2021)

Dönemler !tibariyle Büyüme Oranları

Türkiye ekonomisi, 2021'nin ikinci çeyreinde geçen yılın aynı dönemine göre %21,7 oranında büyümüştür. 2003-2020 döneminde Türkiye Ekonomisinde yıllık ortalama %5,2 oranında büyüme kaydedilmiştir.

Kaynak: TÜ1K

	Bazı Ülke-Ülke Gruplarına İlişkin Büyüme Tahminleri (%)
		Dünya	Avro Bölgesi	ABD	Brezilya	Rusya	Hindistan	CHC	Japonya
	2020	$-3,1$	$-6,3$	$-3,4$	$-4,1$	$-3,0$	$-7,3$	2,3	$-4,6$
IMF	2021	5,9	5,0	6,0	5,2	4,7	9,5	8,0	2,4
	2022	4,9	4,3	5,2	1,5	2,9	8,5	5,6	3,2
	2020	$-3,4$	$-6,5$	$-3,4$	$-4,4$	$-2,5$	$-7,3$	2,3	$-4,6$
OECD	2021	5,7	5,3	6,0	5,2	2,7	9,7	8,5	2,5
	2022	4,5	4,6	3,9	2,3	3,4	7,9	5,8	2,1
	2019	2,5	1,3	2,2	1,4	2,0	4,0	6,0	0,0
Dünya Bankası	2020	$-3,5$	$-6, 6$	$-3,5$	$-4,1$	$-3,0$	$-7,3$	2,3	$-4,7$
	2021	5,6	4,2	6,8	4,5	3,2	8,3	8,5	2,9

2021-2022 Büyüme Tahminleri:

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlıı Ekonomik Görünüm (Ekim 2021)

Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekle#meleri

2021 yılı Eylül ayında merkezi yönetim bütçe gelirleri 117,9 milyar TL olarak gerçekleşirken, bütçe giderleri 141,5 milyar TL olmuş ve bütçe 23, milyar TL açık vermiştir.

Do rudan Yabancı Yatırımlar (Milyon USD)

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlıı Ekonomik Görünüm (Ekim 2021)

12.5. Mevcut Ekonomik Ko#ulların, Gayrimenkul Piyasasının Analizi, Mevcut Trendler ve Dayanak Veriler

Ülkemizde özellikle 2001 yılında yaanan ekonomik krizle balayan dönem, yaanan dier krizlere paralel olarak tüm sektörlerde olduu gibi gayrimenkul piyasasında da önemli ölçüde bir daralmayla sonuçlanmıtır. 2001-2003 döneminde gayrimenkul fiyatlarında eskiye oranla ciddi düüler yaanmı, alım satım ilemleri yok denecek kadar azalmıtır.

Sonraki yıllarda kaydedilen olumlu gelimelerle, gayrimenkul sektörü canlanmaya balamı; gayrimenkul ve inaat sektöründe büyüme kaydedilmitir. Ayrıca 2004-2005 yıllarında oluan arz ve talep dengesindeki tutarsızlık, yüksek talep ve kısıtlı arz, fiyatları hızla yukarı çekmitir. Bu dengesiz büyüme ve artıların sonucunda 2006 yılının sonuna doru gayrimenkul piyasası sıkıntılı bir sürece girmi`tir.

2007 yılında Türkiye için iç siyasetin aır bastıı ve seçim ortamının ekonomiyi ve gayrimenkul sektörünü durgunlatırdıı gözlenmitir. 2008 yılı ilk yarısında iç siyasette yaanan sıkıntılar, dünya piyasasındaki daralma, Amerikan Mortgage piyasasındaki olumsuz gelimeler devam etmitir. 2008 yılında ise dünya ekonomi piyasaları çok ciddi çalkantılar geçirmitir. Yıkılmaz diye düünülen birçok finansal kurum devrilmi ve global dengeler deimitir.

Daha önce Türkiye9ye oldukça talepkar davranan birçok yabancı gayrimenkul yatırım fonu ve yatırım kuruluu, faaliyetlerini bekletme aamasında tutmaktadır. Global krizin etkilerinin devam ettii dönemde reel sektör ve ülkemiz olumsuz etkilenmi`tir.

Öte yandan 2009 yılı gayrimenkul açısından dünyada ve Türkiye9de parlak bir yıl olmamıtır. 1çinde bulunduumuz yıllar gayrimenkul projeleri açısından finansmanda seçici olunan yıllardır. Finans kurumları son dönemde yava yavagayrimenkul finansmanı açısından kaynaklarını kullandırmak için aratırmalara balamılardır.

2010 içerisinde ise siyasi ve ekonomik verilerin inaat sektörü lehine gelimesiyle gayrimenkul yatırımlarında daha çok nakit parası olan yerli yatırımcıların gayrimenkul portföyü edinmeye çalıtıı bir yıl olmu ve az da olsa daha esnek bir yıl yaanmıtır. Geçmidönem bize gayrimenkul sektöründe her dönemde ihtiyaca yönelik gayrimenkul ürünleri <eriilebilir fiyatlı= olduu sürece satılabilmekte mesajını vermektedir. Bütün verilere bakıldıında 2010 yılındaki olumlu gelimeler 2011 ilâ 2016 yıllarında da devam etmitir.

2017 yılından itibaren, beeri ve jeopolitik etkenlerin etkisi, döviz kurlarında yaanan dalgalanmalar ve finansman imkânlarının daralmasına ek olarak artan enerji ve igücü maliyetleri gelitiricilerin ödeme zorluu yaamasına neden olmutur.

Ülkemizdeki ekonomik dinamikleri önemli ölçüde etkileyen ve çok sayıda yan sektöre destek olan inaat sektöründe yaanan bu zorluklar gayrimenkullerin fiyatlamalarında optimizasyona ve üretilen toplam ünite sayısı ile proje gelitirme hızında düüe yol açmıtır. Banka faiz oranlarının yükselmesi ve yatırımcıların farklı enstrümanlara yönelmesi de yatırım amaçlı gayrimenkul alımlarını azaltmı`tır.

Kaynak: TÜİK, 2021 yılı verisi 9 aylıktır

2018 yılında düük bir performans çizen inaat sektörü 2019 yılını son çeyrei itibariyle toparlanma sürecine girmitir. Bu hareketlenme 2020 yılının ilk 2 aylık döneminde de devam etmitir. Ancak 2019 yılının Aralık ayında Çin9de ortaya çıkan Covid-19 salgınının 2020 yılı Mart ayında ülkemizde yayılmaya balamasıyla ekonomi olumsuz etkilenmi ve gayrimenkul sektörü bu durgunluktan payını almıtır. Karantina süreci sonrası TCMB ve BDDK tarafından açıklanan kararlar ve destekler sektöre olumlu yansımı, konut kredisi faizlerindeki düü ve kampanyalar Temmuz ve Austos aylarında konut satılarını rekor seviyelere ulatırmı`tır.

Ticari hareketliliin salanması amacıyla piyasaya aktarılan ucuz likidite döviz kurlarında ve fiyatlar genel seviyesinde büyük artılara yol açmı, sonrasında Merkez Bankası parasal sıkılama politikası uygulamaya balarken parasal sıkılama kararları sonrasında bankaların likidite kaynakları kısılmı, bu da faiz oranlarında yükselie yol açmıtır. 2021 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %3,2 oranında artan Konut Fiyat Endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %35,5, reel olarak ise %13,3 oranında artmı`tır.

1naat maliyetlerinin arttıı ve risk itahının azaldıı süreçte yeni inaat sayısı azalmı bu da konut arzında düüe yol açmıtır. Konut arzındaki bu düüe karın Türk halkının gayrimenkule olan doal ilgilisinin canlı kalması, döviz kurlarında yaanan artılar ve enflasyon oranındaki artı2020-2021 döneminde fiyatların yükselmesine sebep olmutur. Ayrıca yabancılara yapılan satılar bölgesel fiyat artılarına yol açmı`tır.

12.6. Türkiye Gayrimenkul Piyasasını Bekleyen Fırsat ve Tehditler

Tehditler:

Covid-19 Salgınının küresel anlamda yarattıı belirsizlik,
Döviz kurunda yaanan yükselilerin maliyetler üzerinde olu`turduu baskı,
Türkiye9nin mevcut durumu itibariyle jeopolitik risklere açık olması sebebiyle mevcut ve gelecekteki yatırımları yava`laması ve talebin azalması.

Fırsatlar:

Türkiye9deki gayrimenkul piyasasının uluslararası standartlarda gelen taleplere cevap verecek düzeyde olması,
Son dönemde gayrimenkule olan yabancı ilgisinin artıyor olması,
Özellikle kentsel dönüümün hızlanmasıyla daha modern yapıların ina ediliyor olması,
Genç bir nüfus yapısına sahip olmanın getirdii doal talebin devam etmesi.

13. DÜNYA'DA VE TÜRK!YE'DE ENERJ! SEKTÖRÜ

13.1. Dünyada ve Türkiye'de enerji talebi

Enerji ve enerji kaynaklarına sahip olma ihtiyacı, Sanayi Devrimi itibariyle uluslararası güç dengesini belirleyen en önemli parametrelerden biri haline gelmive bu dönem itibariyle devletlerarası ilikilerdeki etkisini artırarak devam ettirmitir. Enerji kaynaklarına sahip olmanın bu kadar önemli olmasının sebebi, enerjinin aynı zamanda ülkelerin kalkınması, refahı ve gelimesi için olmazsa olmaz unsurların baında gelmesinden kaynaklanmaktadır. Ekonomik kalkınma, refah ve gelime için artık insan hayatının ayrılmaz parçası haline gelen makine, tesis ve fabrikaların çalıabilmesi ve insan hayatına katkı sunabilmesi için sürekli olarak enerjiye ihtiyaç vardır. Dünya üzerindeki enerji tüketimi, nüfus artıı, ehirleme, sanayileme ve teknolojinin yaygınlamasına paralel olarak gün geçtikçe artmaktadır. Sınırlı olan enerji kaynakları ise, enerji talebi ile ters orantılı olarak, dünya üzerinde sürekli azalmaktadır. Bununla beraber, ülkelerin nüfus artıı, iktisadi büyüme ve yüksek hayat standartlarını yakalama çabalarındaki farklılıklar, devletlerarası enerji ihtiyaç oranlarının da birbirinden farklı olmasını beraberinde getirmektedir. Bu nedenle, gelimi, gelimekte olan ve az gelimi ülkelerin enerji taleplerinde farklılıklar gözlemlenmektedir.

Yılllık Enerji Talepleri Göstergeleri

Yılda yaklaık % 2 oranında artı gösteren küresel enerji ihtiyacı, gelimekte olan ülkeler arasında olan Türkiye9de, dünya ortalama enerji ihtiyacının yaklaık 3 - 4 katı seviyesinde, % 6 ile % 8 seviyesinde seyretmektedir. Bu rakamlar, kalkınma ve büyüme için Türkiye9nin dier ülkelere göre daha agresif enerji politikaları takip etmesini ve kalkınmanın sürdürülebilirlii için kısa, orta ve uzun vadeli enerji yatırımlarının gerçekletirilmesini gerekli kılmaktadır. Bu kapsamda, enerjinin sürekli, güvenli ve asgari maliyetle temini ve üretimi; en verimli ve çevre konusundaki duyarlılıkları dikkate alacakekilde tüketimi büyük önem ta`ımaktadır.

Bununla beraber, üretilen enerjinin daıtımı ve kullanılmasında da altyapı ve bilinçlendirme çalımalarının yapılması dier gereklilikler arasında öne çıkmaktadır. Günümüzde enerji kaynakları, kaynaın yenilenebilir olup olmamasına göre sınıflandırılmaktadır. Genel olarak, yenilenemeyen enerji kaynakları ifadesiyle, kömür, petrol, doalgaz ve nükleer enerji; yenilenebilen enerji kaynakları ifadesiyle ise, güne, rüzgâr, dalga enerjisi, biyoenerji ve jeotermal enerji gibi kaynaklar ifade edilmektedir.

Küresel enerji tüketimi 2019 yılında %1,3 artmıtır. Büyümenin lokomotifi yenilenebilir enerji kaynakları ve doalgaz olmutur. Petrol, Afrika, Avrupa ve Amerika9da en çok kullanılan yakıt olurken Baımsız Devletler Topluluu, Orta Asya9da doalgaz çok tercih edilmektedir. Asya-Pasifikte kömürün kullanımının fazla olduu görülmektedir. 2019 da kömürün kullanımının Kuzey Amerika ve Avrupa9da tarihsel düük seviyelere indii görülmütür. <Covid Yılı= olarak nitelenen 2020 yılında küresel enerji talebi % 4,5 düzeyinde, enerji kaynaklı küresel karbon salınımı ise % 6,3 düzeyinde dümütür. Küresel enerji tüketimindeki bu düü, 2. Dünya Savaından beri en büyük düüolmutur.

Dünya üzerinde enerji tüketiminin kaynaklara göre daılımına bakıldıında, tüketimin 39te 29sinden fazlasının kömür, petrol, doalgaz gibi fosil kaynaklardan elde edildii görülmektedir. Türkiye9de de birincil enerji tüketiminin hemen hemen tamamı, dünya üzerinde olduu gibi fosil kaynaklardan karılanmaktadır. Enerji sektöründe fosil kaynaklara olan bu baımlılık, yeterli miktarda petrol ve doalgaz rezervi bulunmayan Türkiye için baka bir baımlılıa, yani enerji talebinde dıa baımlılıa sebep olmaktadır. 2021 yılı Ocak-Ekim Döneminde toplam enerji ithalatı 22,3 milyar dolar olarak gerçeklemitir. Bu tutarın 5 milyar 427 milyon 439 bin dolarlık kısmını, enerji ithalatı olarak özetlenen "mineral yakıtlar, mineral yalar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar" oluturmu`tur.

2021 yılı Dünya Enerji Talebi (2019 yılına göre)

Kaynak: IEA (Global Energy Review 2021)

30 2021/1797

Konu Ba#lı ı	Birim	2021 Eylül Dönemi	2021 Ocak-Eylül Dönemi
Lisanslı Üretim*	MWh	26.725.285	239.538.845
Lisanslı Kurulu Güç*	MW	91.441	-
En Yüksek Ani Puant	MW	50.550	56.304
En Dü#ük Ani Puant	MW	26.559	20.611
Lisanssız Kurulu Güç	MW	7.348	-
!htiyaç Fazlası Satın
Alınan Lisanssız Üretim	MWh	1.148.389	9.629.556
Miktarı **
Brüt Lisanssız Üretim Miktarı**	MWh	1.193.621	9.837.474
YEKDEM Üretim	MWh	5.749.919	57.814.765
YEKDEM Ödeme Tutarı	TL	4.793.177.082	44.140.482.735
Fiili Tüketim	MWh	27.419.673	247.055.815
Faturalanan Tüketim	MWh	22.422.293	189.960.197
Tüketici Sayısı	Adet	46.985.329	-
!thalat	MWh	223.836	1.301.275
!hracat	MWh	472.570	3.087.756
Ortalama YEKDEM fiyatı	TL/MWh	833,61	763,48
YEKDEM Ek Maliyeti***	TL/MWh	79,81	110,60
A ırlıklı Ortalama PTF	TL/MWh	522,394	400,095
A ırlıklı Ortalama SMF	TL/MWh	429,487	406,452

2021 Yılı Eylül Ayı Elektrik Piyasasının Genel Görünümü

	2020 EYLÜL		2021 EYLÜL
KAYNAK TÜRÜ	KURULU GÜÇ (MW)	ORAN (%)	KURULU GÜÇ (MW)	ORAN (%)	DE!"!M (%)
DOAL GAZ	25.629,66	29,61	25.473,16	27,86	-0,61
BARAJLI H!DROL!K	21.877,15	25,27	23.277,54	25,46	6,40
L!NY!T	10.097,31	11,66	10.119,92	11,07	0,22
RÜZGÂR	8.006,21	9,25	10.094,41	11,04	26,08
!THAL KÖMÜR	8.966,85	10,36	8.993,80	9,84	0,30
AKARSU	7.904,02	9,13	8.158,45	8,92	3,22
JEOTERMAL	1.514,69	1,75	1.650,17	1,80	8,94
B!YOKÜTLE	786,63	0,91	1.408,83	1,54	79,10
TA" KÖMÜRÜ	810,77	0,94	810,77	0,89	0,00
GÜNE"	258,85	0,30	788,94	0,86	204,78
ASFALT!T	405,00	0,47	405,00	0,44	0,00
FUEL O!L	305,93	0,35	251,93	0,28	-17,65
NAFTA	4,74	0,01	4,74	0,01	0,00
LNG	1,95	0,00	1,95	0,00	0,00
MOTOR!N	1,04	0,00	1,04	0,00	0,00
TOPLAM	86.570,79	100,00	91.440,63	100,00	5,63

Kaynak: EPDK

Yıllar !tibariyle Lisanslı Kurulu Gücün Kaynak Bazında Geli#imi

Kaynak: EPDK

	2020 EYLÜL		2021 EYLÜL
KAYNAK TÜRÜ	KURULU GÜÇ	ORAN	KURULU	ORAN	DE!"!M (%)
	(MW)	(%)	GÜÇ (MW)	(%)
DOAL GAZ	25.629,66	29,61	25.473,16	27,86	-0,61
BARAJLI H!DROL!K	21.877,15	25,27	23.277,54	25,46	6,40
L!NY!T	10.097,31	11,66	10.119,92	11,07	0,22
!THAL KÖMÜR	8.006,21	9,25	10.094,41	11,04	26,08
RÜZGÂR	8.966,85	10,36	8.993,80	9,84	0,30
AKARSU	7.904,02	9,13	8.158,45	8,92	3,22
JEOTERMAL	1.514,69	1,75	1.650,17	1,80	8,94
TA" KÖMÜRÜ	786,63	0,91	1.408,83	1,54	79,10
B!YOKÜTLE	810,77	0,94	810,77	0,89	0,00
ASFALT!T	258,85	0,30	788,94	0,86	204,78
FUEL O!L	405,00	0,47	405,00	0,44	0,00
GÜNE"	305,93	0,35	251,93	0,28	-17,65
NAFTA	4,74	0,01	4,74	0,01	0,00
LNG	1,95	0,00	1,95	0,00	0,00
MOTOR!N	1,04	0,00	1,04	0,00	0,00
TOPLAM	86.570,79	100,00	91.440,63	100,00	5,63

Eylül 2021 Sonu !tibariyle Lisanslı Elektrik Kurulu Gücünün Kaynak Bazında Da ılımı ve 2020 Yılı Eylül Ayı De eriyle Kar#ıla#tırılması (MW-%)

Eylül 2021 Sonu !tibariyle Lisanslı Elektrik Üretiminin Kaynak Bazında Da ılımı (%) Kaynak: EPDK

Türkiye9nin birincil enerji tüketiminin geliimi incelendiinde, son 30 yılda hidrolik ve kömür enerjisinin tüketiminde yatay bir seyir gerçekletii; petrole baımlılıın kısmen düürülebildii; odun ve çöpün enerji kaynaı olarak tüketiminin ciddi seviyelerde azaldıı; doalgaza baımlılıın son 20 yıl içinde hızla arttıı ve rüzgâr-güne enerjisi ile ilgili ise son yıllarda mesafe kat edilmeye balandıı görülmektedir. Bununla beraber, son 30 yıllık zaman dilimi içinde, Türkiye9nin dıa baımlı olan enerji kurgusunda pek fazla deiiklik bulunmadıı tespit edilmektedir. Bu baımlılıı azaltmak için, yerli kaynakların azami ölçüde kullanılmasına; yeni enerji sahalarının tespit edilmesine; temin edilen enerjinin verimliekilde kullanılmasını salayan teknolojilerin kullanılmasının tevik edilmesine; dünya üzerinde tespit edilen yeni enerji kaynaklarının yakından takip edilmesine ve ülke potansiyelinin aratırılmasına öncelik verilmeye balanmıtır. Bu balamda, Türkiye9nin en büyük ekonomik sorunlarından olan cari açıın, büyük ölçüde enerji ithalatından kaynaklanması, enerjide dıa baımlı olan Türkiye9yi alternatif çözüm arayılarına itmive itmeye devam etmektedir. Bu amaçla takip edilmekte olan yöntemlerden bir dieri de Türkiye9nin jeopolitik konumunun faydaya dönütürülmesidir. Hazar Havzası ve Ortadou Enerji Bölgesine, son yıllarda önemli miktarda doalgaz rezervlerinin tespit edildii Akdeniz Havzası9nın ekleniyor olması, Türkiye9nin jeopolitik konumundan kaynaklanan enerji koridoru rolünü peki`tirmektedir.

Bu konumu Türkiye9ye hem kendi enerji arz güvenliini salayacak tedarikçi çeitlendirmesini salamakta, hem de uluslararası öneme sahip bir enerji koridoru haline getirmektedir. Saladıı lojistik hizmeti ve bu sayede eritii kaynak çeitlilii sayesinde, Türkiye9nin jeopolitik konumunun Türkiye9nin ödemekte olduu yüksek enerji faturasını daha aaı çekmesi beklenmektedir. Bakü-Tiflis Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı, Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı, Nabucco Doalgaz Boru Hattı, Türkiye-Yunanistan-1talya Doalgaz Boru Hattı, Samsun-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı, Trans Anadolu Doalgaz Boru Hattı gibi stratejik projeler, yukarıda belirtilen amaca hizmet etmekte olan projelerdir.

2020-2029 Yılları Elektrik Enerjisi Talep Tahminleri

Kaynak: TE1A_

		PUANT TALEP	ENERJİ TALEBİ
YIL	MW	Artış (%)	GWh	Artış $(\%)$
2020	50.845		329.600
2021	53.128	4.5	344.400	4.5
2022	55.473	4,4	359.600	4,4
2023	57.972	4,5	375.800	4,5
2024	60.487	4,3	392.100	4,3
2025	62.770	3,8	406.900	3,8
2026	65.068	3,7	421.800	3,7
2027	67.352	3.5	436.600	3,5
2028	69.681	3,5	451.700	3,5
2029	72.010	3.3	466.800	3,3

13.2. Türkiye'de Elektrik Tüketimi

2019 yılında Türkiye'nin yıllık elektrik tüketimi 290.446.923,91 MW olarak hesaplanmı`tır.

Tüketimdeki en büyük artı%18,4 ile 1976 yılında gerçekleirken, 2009 yılında ise %2 düü ile en büyük düü yaanmıtır. 1971 yılından günümüze elektrik tüketimi sadece 2001 ve 2009 yıllarında önceki yıla göre dümütür. 1971'den 2015'e ortalama alındıında tüketimin her yıl %8,0 arttıı, 2006-2015 yıllarını kapsayan son 10 yıl dikkate alındıında ise tüketimin her yıl % 5,1 arttıı görülmektedir. Son 10 yıl, her yıl için önceki 5 yılın ortalama elektrik tüketimi hesaplandıında da tüketimin her yıl ortalama yüzde 5,78 arttıı görülmektedir. Tüketim 2016 yılında %6, 2017 yılında %7,7, 2018 yılında %2,3 artmı; 2019 yılında bir önceki yıla göre %0,9 oranında azalmı, 2020 yılında ise bir önceki yıla göre %0,18 oranında artmı`tır.

TÜRKİYE VE KİŞİ BAŞINA KURULU GÜÇ - BRÜT ÜRETİM - ARZ - NET TÜKETİMİNİN YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİ
ANNUAL DEVELOPMENT OF INSTALLED CAPACITY GROSS GENERATION SUPPLY AND NET CONSUMPTION PER CAPITA IN TURKEY

$(1975 - 2018)$

									KİŞİ BAŞINA
									PER CAPITA
		KURULU	BRÜT		BRÜT TALEP⁽²⁾	NET	KURULU	BRÜT		BRÜT TALEP	NET
YILLAR	NÜFUS ⁽⁴⁾	GÜÇ	ÜRETİM	ARZ ⁽¹⁾	GROSS	TÜKETİM ⁽³⁾	GÜÇ	ÜRETİM	ARZ	GROSS	TÜKETİM
	POPULATION ⁽⁴⁾	INS. CAPACITY	GROSS GEN.	SUPPLY ⁽¹⁾	DEMAND ⁽²⁾	NET CON. ⁽³⁾	INS. CAPACITY	GROSS GEN.	SUPPLY	DEMAND	NET CON.
YEARS	(x1000)	(MW)	(GWh)	(GWh)	(GWh)	(GWh)	(Watt)	(kWh)	(kWh)	(kWh)	(kWh)
1975	40348	4186,6	15622,8	15126.9	15719.0	13491.7	104	387	375	390	334
1980	44737	5118.7	23275,4	23222.7	24616,6	20398.2	114	520	519	550	456
1990	56473	16317.6	57543	53500,3	56811.7	46820.0	289	1019	947	1006	829
2000	67845	27264.1	124921,6	122051,6	128275,6	98295,7	402	1841	1799	1891	1449
2007	70586	40835.7	191558.1	181781.8	190000.2	155135.2	579	2714	2575	2692	2198
2008	71517	41817.2	198418.0	189429,1	198085.2	161947.6	585	2774	2649	2770	2264
2009	72561	44761,2	194812,9	185885,5	194079,1	156894.1	617	2685	2562	2675	2162
2010	73723	49524,1	211207,7	202272,3	210434,0	172050,6	672	2865	2744	2854	2334
2011	74724	52911,1	229395,1	218468,9	230306,3	186099,5	708	3070	2924	3082	2490
2012	75627	57059.4	239496,8	230580,4	242369,9	194923,4	754	3167	3049	3205	2577
2013	76668	64007.5	240154,0	235179.7	246356,6	198045.2	835	3132	3068	3213	2583
2014	77696	69519,8	251962,8	244706.1	257220,1	207375.1	895	3243	3150	3311	2669
2015	78741	73146,7	261783,3	253840,6	265724.4	217312,2	929	3325	3224	3375	2760
2016	79814	78497.4	274407.7	266829,5	279286,4	231203,7	984	3438	3343	3499	2897
2017	80811	85200,0	297277.5	283682.1	296702.1	249022.7	1054	3679	3510	3672	3082
2018	82004	88500,8	304801,9	289867,2	304166,9	254863,0*	1079	3717	3535	3709	3108

TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM - TÜKETİM VE KAYIPLARININ YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİ ANNUAL DEVELOPMENT OF ELECTRICITY GENERATION-CONSUMPTION AND LOSSES IN TURKEY
(1993-2018)

																	Birim(Unit): GWh
								SEBEKE KAYBI		$\overline{\phantom{000000000000000000000000000000000000$			NETWORK LOSSES
YILLAR YEARS	BRÜT ÜRETIM GROSS GEN. INCREASE	ARTIS %	ic intiyac INTERNAL CONSUMPTION	%	NET ÜRETIM NET GEN.	ITHALAT IMPORTS	SEBEKEYE VERİLEN ⁽¹⁾ SUPPLIED TO THE NETWORK ⁽¹⁾	İLETİM TRANSMISSION	%	DAĞITIM DISTRIBUTION		%	TOPLAM TOTAL	%	IHRACAT⁽²⁾ EXPORTS ^[2]	NET TÜKETİM NET CONS.	ARTIS % INCREASE
2002	129399,5	5,4	5672,7	4,4	123726,8	3588.2	127315,0	3440,7	2,7	20491.2		16,1	23931,9	18,8	435,1	102948.0 *	6,1
2003	140580.5	8,6	5332,2	3,8	135248.3	1158.0	136406,3	3330,7	2,4	20722.0		15,2	24052.7	17.6	587.6	111766.0 *	8,6
2004	150698,3	7.2	5632,6	3,7	145065.7	463,5	145529,2	3422,8	2,4	19820.2		13,6	23243,0	16,0	1144,3	121141.9 *	8,4
2005	161956,2	7.5	6487,1	4,0	155469,1	635,9	156105,0	3695,3	2.4	20348,7		13,0	24044,0	15.4	1798,1	130262,9 *	7,5
2006	176299,8	8,9	6756,7	3,8	169543.1	573.2	170116.3	4543.8	2,7	19245.4	$\star$	11,3	23789,2	14.0	2235.7	144091.4 *	10,6
2007	191558.1	8,7	8218.4	4,3	183339.7	864,3	184204,0	4523,0	2,5	22123,6		12,0	26646,6	14.5	2422,2	155135.2 *	7,7
2008	198418,0	3,6	8656,1	4,4	189761.9	789.4	190551,3	4388,4	2,3	23093.1		12,1	27481.5	14.4	1122.2	161947.6 *	4,4
2009	194812,9	$-1,8$	8193,6	4,2	186619,3	812,0	187431,3	3973,4	2,1	25018.0		13,3	28991,4	15,5	1545,8	156894,1 *	$-3,1$
2010	211207,7	8,4	8161,6	3,9	203046.1	1143.8	204189,9	5690,5	2,8	24531.2		12,0	30221,7	14.8	1917.6	172050,6 *	9,7
2011	229395,1	8.6	11837.4	5,2	217557,7	4555.8	222113,5	4189.3	1.9	28180.1		12.7	32369.4	14.6	3644.6	186099,5 *	8,2
2012	239496.8	4,4	11789.5	4,9	227707.3	5826.7	233534.0	6024.7	2,6	29632.3		12,7	35657.0	15.3	2953.6	194923.4 *	4,7
2013	240154,0	0.3	11177,0	4.7	228977,0	7429.4	236406,4	5639,4	2.4	31495.1		13,3	37134,5	15,7	1226,7	198045,2 *	1,6
2014	251962.8	4,9	12513.9	5,0	239448.8	7953.3	247402.2	6271,2	2,5	31059,9		12,6	37331.1	15.1	2696.0	207375.1 *	4,7
2015	261783,3	3,9	11883.8	4,5	249899.5	7135.5	257035,0	5338.1	2,1	31190.2		12,1	36528.3	14.2	3194.5	217312.2 *	4,8
2016	274407,7	4.8	12471,0	4,5	261936,8	6330.3	268267,1	5607,6	2,1	30004,1		11,2	35611,7	13,3	1451,7	231203,7 *	6,4
2017	297277.5	8.3	13020,0	4,4	284257.5	2728.3	286985,8	5503.3	1.9	29156.2		10.2	34659.5	12.1	3303.7	249022.7 *	7,7
2018	304801.9	2.5	14299.7	4.7	290502.2	2476.9	292979.0	5120,3	1.7	29883.9	大	10.2	35004.2	11.9	3111.9	254863.0 *	2,3

Dõnem	Serbest Tüketici Hakkını Kullanan Tüketicilerin Tüketim Miktarı	Serbest Tüketici Hakkını Kullanmayan Tüketicilerin Tüketim Miktan	Profil Abone Grubu
图-2020	100653478	6,265,2769	AYDINLATMA
Evi-2020	5295597057	929062833	D/GER
图-2020	13872098	8724209893	MESKEN
EH-2020	38338083439	202323672	SANAY
图-2020	248910,4335	190999.5911	TARINGAL SULAMA
EH-2020	3592695826	81287,459	TICARETHANE

Eylül 2020 Dönemi Serbest Tüketici Elektrik Tüketimi

	TÜRKİYE BRÜT ELEKTRİK ÜRETİMİNİN BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARINA GÖRE AYLIK DAĞILIMI
		MONTHLY DISTRIBUTION OF TURKEY'S GROSS ELECTRICITY GENERATION BY PRIMARY ENERGY RESOURCES.
						2021
	Birim (Unit): GWh
	OCAK	SUBAT	MART	NISAN	MAYIS	HAZİRAN	TEMMLZ	AGUSTOS	TYLÜL	TKIM	KASIM	ARALIK	TOPLAM

	BANDARY	FEBRUARY	MARCH	APRIL	MAT	元次图:	流走室	ACIDUST:	SEPTEMBER	OCTOBER	MOVEMENT.	DECEMBER	JULAL
Taskimürü + İthal Kimür+Astalısı Hard Coal + Imported Coal	E.973.5	A.857.8	8.997.3	3,982.8	3,957.8	4.484.7	K274.8	8.011.1	4.692.8	3,199.6			48.451.3
Linvit
Limits	3.431.9	3.094.1	3.461.2	3.487.6	3,441.4	3,895.0	3.630.9	3.782.1	3.828.7	3.683.9			38.496.9
Sin Yakıdar
Liquid Fuels	25.3	15.1	28.4	26.7	18.7	22.3	36.8	16,7	29.6	31.7			282.3
Dogal Gaz +Lag
Naturi Gas - Lne	8,332.2	GASES	8.149.3	5.650.9	6,949.9	9,885.5	11.023.3	12,473.9	18,505.7	10.706.1			90.709.7
Yenilenebilir + Ank
Renew and Wastes	669.5	\$47.8	6.108	593.3	621,688	617,892	637,822	669.6	670.3	689.7			6.109.1
TERMIN
THERMAL	18.322.3	16.193.3	17,337.1	13.630.8	14,959.2	16.612.6	10.897.7	13,064,4	20.024.8	18,506.6			181.089,5
HIDROLIK HYDRO	4,306,3	4,007.6	6,200.2	8.059.1	5,810.0	4,817.3	5.047.6	4.826.1	2.862.8	3.274.7			48.911,4
JEOTERMAL + RUZGAR+GUNES
GEOTHERMAL + WIND +5OLAR	4,389.8	4.224.8	4.469.2	4.329.9	4,451.7	3.783,4	3.392.7	4.894.1	5.019,6	4.764.8			48.719.9
BRÚT ÚRFTÍM
GROSS GENERATION	27.018.0	24.425.4	27,997.5	26.019.4	25.260.8	26.913.2	31.038.1	32.784.6	27.918.9	26,344.8			275.720.8
DIS ALIM
BJPORTS	65.6	\$5.8	91.3	88.8	213.5	222.1	118.4	197.0	223,8	361.6			1.663.8
DES SATIM
EXPORTS	164,3	224.4	367.8	301.7	333.9	324,1	459.2	440.1	472.6	414.0			3.601.8
BRUT TALEP
GROSS DEMAND	26,919.4	24.284.8	27.721.3	25.806,4	25.140.4	26.811.2	30.694.3	32.541.6	27.670.2	26,293,3			273.882.8

Kaynak:TE1A_

				ÖNCEKİ YILA GÖRE KARSILASTIRMALI AYLIK TÜRKİYE BRÜT ELEKTRİK ÜRETİMİ MONTHLY ELECTRICITY GENERATION OF TURKEY COMPARED WITH PREVIOUS YEAR
							Birim (Unit): GWh
		2020			2021
AVLAR	ECAS	CRETIM SRK. + ISLETAIE HAKKI DEVIR	TOPLAM	EŬAS	ÚRETÍM SRK. + ISLETME HAKKI DEVİR	TOPLAM	ARTIS %
MONTH	EUAS	PRODUCTION COMP + AUTOPRODUCERS - TOOR	TOTAL	STAS	PRODUCTION COMP - AUTOPRODUCERS + TOOR	TOTAL	DICREASE %
OCAK
JANUARY SUBAT	5.512.8	21.619.0	27.131.9	4,494.8	22.523.2	27.018.0	$-0.4$
FEBRUARY	4.192.9	20.817.3	25,010.2	3,176.5	21.249.9	24.425.4	$-2.3$
MART MARCH	4.430.1	20.324.0	24.754.1	4,659.0	23.338.5	27,997.5	13,1
NISAN
APRIL	3.526.3	16.836.9	20.363.3	4.635,6	21.383.8	26.019.4	27,8
MAYIS
MAY	2.713.3	18.224.6	20.937.8	4.331.3	20.929.6	25.260.8	20,6
HAZIRAN ANE	2.963.8	20.574.5	23.537,4	4.543,9	22,369.3	26.913.2	14.3
TEMMUZ
JULY	4,993,4	23.657.4	28.650.8	5.293.7	25.744.3	31.038.1	8.3
AGUSTOS
AUGUST	5.983.5	23,360.1	29.343.5	5.826.2	26.958.5	32,784.6	11,7
IVIU.
SEPTEMBER EKIM	5.917.8	21.825.2	27.743.0	4.320.4	23,598.5	27,918.9	0,6
OCTOBER	5,685.4	19,989.7	25.675.0	4.217.7	22.127.1	26.344.8	2,6
KASIM
NOVEMBER
ARALIK
DECEMBER
TOPLAM
TOTAL	45,918.4		207.228.7 253.147.1	45.498.0	230.222.8	275.720.8	8,9

Kaynak: TEİAŞ

YILLAR İTİBARİYLE TÜRKİYE NET ELEKTRİK TÜKETIMININ SEKTÖRLERE DAĞILIMI										Birim: GWh
YIL	MESKEN	鲇	KÖY	%	TICARET VE KAMU HİZ	贴	SANAYI	贴	AYDINLATMA	%	DİĞER	%	TOPLAM
2000	23.888	24.3			17.939	18.3	48.842	49.7	4.558	4.6	3.070	3.1	98.296
2001	23.557	24.3			18.432	19.0	46.989	48.4	4,888	5.0	3.203	3.3	97.070
2002	23.559	22.9			20.305	19.7	50.489	49.0	5.104	5.0	3.490	3.4	102,948
2003	25.195	22.5			22,840	20.4	55.099	49.3	4.975	4.5	3.657	3.3	111.766
2004	27.619	22.8			25.829	21.2	59.568	49.2	4.433	3.7	3.895	3.2	121.142
2005	30.935	23,7			28.777	22.1	62.294	47.8	4.143	3.2	4.113	3.2	130.263
2006	34.466	24.1			32.186	22.5	68.027	47.5	3.950	2.8	4.441	3.1	143.070
2007	36.476	23.5			35 831	23.1	73.795	47.6	4.053	2.6	4.981	3.2	155.135
2008	39.584	24.4			37.737	23.3	74.850	46.2	3.970	2.5	5.806	3.6	161.948
2009	39.148	26.0			38.553	24.6	70.470	44.9	3.845	2.5	4.879	3.1	156,894
2010	41.411	24.1			41.965	24.4	79.331	46.1	3.768	2.2	5.586	3,2	172.051
2011	44.271	23.8			44.715	24.0	87,980	47.3	3.986	2.1	5.147	2.8	186,100
2012	45.375	23.3			47.512	24.4	92.302	47.4	3.885	2,0	5.850	3.0	194,923
2013	44.971	22.7			51.072	25.8	93.252	47.1	3.836	1.9	4.915	2.5	198.045
2014	46.190	22.3			54.304	28.2	97.777	47.2	3.943	1.9	5.161	2.5	207,375
2015	47.901	22.0			56.922	26,2	103.535	47.6	4.074	1,9	4,881	22	217.312
2016	51.204	22.1			60.668	26.2	108.298	46.8	4.229	1.8	6.805	29	231,204
2017	54.251	21.8			67.094	26,9	116,483	46.8	6.049	2.4	5.146	2,1	249.023
2018	54.591	21.1			71.927	27.9	117.712	45.6	4.725	1.8	9.278	36	258.232
2019	56,194	21.8			70.757 27.5		115.675	45.0	5.075	2.0	9.571	3.7	257,273

Eylül 2021 Döneminde Faturalanan Elektrik Tüketiminin Tüketici Türü Bazında Da ılımı (%)

Bazında Da ılımı (MWh)

Kaynak: EPDK

13.3. Enerji Santrallerinin Ülkemizdeki Da ılımı

Türkiye'de bulunan lisanslı santrallerin kurulu gücü 92.798 MW'dır. Kurulu güç olarak en yüksek kapasiteli 1zmir, en düük kapasiteli il ise hiç üretim santrali bulunmayan Arı'dır. Rüzgar santralleri Ege kıyıları ile Akdeniz'in dousu, hidroelektrik santraller Fırat-Dicle havzası ile Çoruh havzası, yerli kömür santralleri kömür madeni bulunan bölgelerde, ithal kömür santralleri kıyıehirlerinde, doalgaz santralleri yüksek elektrik tüketimi olan bölgelerde, ülkemizde yeni yeni kurulmaya balayan güne elektrii santralleri ise Türkiye'nin güney bölgelerinde younlamıtır.

Aaıdaki tabloda Eylül 2021 yılı itibariyleehirlerimizdeki santrallerin toplam kurulu güçleri ve tüketimi karılama oranları verilmitir.

İLLER	KURULU GÜÇ (MW) ORAN (%) İLLER			KURULU GÜC (MW) ORAN (%)
IZMIR	5.403,44	5,91	SINOP	581,06	0,64
CANAKKALE	4.495,11	4,92	GAZIANTEP	545,88	0,60
KAHRAMANMARAS	4.407,29	4,82	ESKİSEHİR	538,52	0,59
ADANA	3.760,69	4,11	ORDU	501,73	0,55
ZONGULDAK	3.377,11	3,69	BOLU	495,10	0,54
SANLIURFA	3.292,68	3,60	MUS	462,66	0,51
SAMSUN	3.228,94	3,53	SIRNAK	416,07	0,46
İSTANBUL	3.150,89	3,45	AFYONKARAHISAR	403,89	0,44
BALIKESIR	3.057,79	3,34	CORUM	402,43	0,44
MANISA	2.902,84	3,17	RİZE	364,73	0,40
HATAY	2.822,44	3,09	KIRSEHIR	322,09	0,35
BURSA	2.787,17	3,05	ERZÍNCAN	320,45	0,35
SAKARYA	2.647,53	2,90	AMASYA	314,66	0,34
ELAZIĞ	2.462,57	2,69	ISPARTA	290,65	0,32
ANKARA	2.457,92	2,69	YALOVA	280,43	0,31
MUĞLA	2.283,95	2,50	ADIYAMAN	258,64	0,28
DİYARBAKIR	2.260,86	2,47	KARS	251,66	0,28
KOCAELÍ	2.063,27	2,26	ARDAHAN	235,90	0,26
KIRIKKALE	1.971,17	2,16	VAN	202,57	0,22
KIRKLARELI	1.896,69	2,07	BİLECİK	158,38	0,17
ANTALYA	1.816,70	1,99	EDIRNE	150,61	0,16
ARTVIN	1.815,57	1,99	KARABÜK	149,85	0,16
DENIZLI	1.749,50	1,91	DÜZCE	124,91	0,14
TEKÍRDAĞ	1.491,08	1,63	KASTAMONU	121,28	0,13
AYDIN	1.477,03	1,62	BURDUR	116,71	0,13
MARDIN	1.373,53	1,50	TUNCELI	106,95	0,12
BINGÖL	1.323,34	1,45	MALATYA	102,55	0,11
KÜTAHYA	1.067,82	1,17	USAK	91,42	0,10
OSMANIYE	1.064,28	1,16	NEVSEHIR	89,13	0,10
MERSIN	994,74	1,09	BATMAN	60,12	0,07
SİVAS	980,56	1,07	NIGDE	58,86	0,06
GIRESUN	949,56	1,04	HAKKARI	58,17	0,06
KONYA	934,06	1,02	YOZGAT	55,93	0,06
ERZURUM	816,80	0,89	BITLIS	53,05	0,06
SHRT	793,91	0,87	BARTIN	34,33	0,04
TOKAT	681,73	0.75	AKSARAY	33,51	0,04
GÜMÜSHANE	679,33	0.74	BAYBURT	29,26	0,03
KARAMAN	638,35	0,70	IGDIR	23,79	0,03
TRABZON	611.95	0,67	AGRI	19,91	0,02
KAYSERI	604,09	0,66	CANKIRT	18,57	0,02
			Genel Toplam	91.440,63	100,00

Kaynak: EPDK

2021 Yılı Eylül Ayı !tibariyle Lisanslı Elektrik Kurulu Gücünün Kaynak Bazında Da ılımı (Türkiye)

Bölgelere göre kurulu güç,elektrik üretim kapasitesi ve Üretim – Tüketim Oranları aaıda verilmitir.

s.	Bölge	Kurulu Güç	Yıllık Üretim Tahmini	Üretim/Tüketim Oranı
1.	Karadeniz Bölgesi	14.029 MW	41.426 GWh	211 %
	2 Ege Bölgesi	13.299 MW	57.095 GWh	147%
з	Akdeniz Bölgesi	15.953 MW	51.303 GWh	130 %
4	Doğu Anadolu Bölgesi	5.304 MW	14.892 GWh	133 %
6.	Güneydoğu Anadolu Bölgesi	7.725 MW	24.050 GWh	81 %
5	Marmara Bölgesi	20.739 MW	77.843 GWh	82%
	İc Anadolu Bölgesi	8.180 MW	27.723 GWh	85 %

Aydın 1li toplam kurulu güç kapasitesi sıralamasına göre ülke genelinde 24. sırada yer almaktadır. Elektrik santrali kurulu gücü 1.553 MW'dır. Toplam 64 adet elektrik enerji santrali bulunan Aydın9daki elektrik santralleri yıllık yaklaık 6.519 GWh elektrik üretimi yapmaktadır. Aaıdaki Tabloda Aydın9da bulunan kurulu güç büyüklüüne göre ilk 20 Elektrik Santrali yer almaktadır.

İşletmedeki Elektrik Santralleri
Santral Adı	Firma	Güc
Efeler Jeotermal Enerji Santrali	Güris Holding	115 MW
Söke Rüzgar Santrali	Ulusoy Enerji	104 MW
Pamukören Jeotermal Santrali	Çelikler Enerji	68 MW
Ales Termik Santrali	Palmet Enerji	62 MW
Kemer Barajı ve HES	Aydem Enerji	48 MW
Galip Hoca Germencik JES	Güris Holding	47 MW
Bağarası Rüzgar Santrali	Erdem Holding Enerji Grubu	46 MW
Söke RES	Aydem Enerji	45 MW
Cine Adnan Menderes Barajı ve HES	İşhes Enerji	45 MW
Maren Jeotermal Enerji Santrali	Kipas Holding Enerji Grubu	44 MW
Bafa RES	Kazanım Enerji Yatırım	35 MW
Dora 3 Jeotermal Enerji Santrali	MB Holding	34 MW
Melih Jeotermal Enerji Santrali	Kipas Holding Enerji Grubu	33 MW
Pamukören 4 JES	Celikler Enerji	32 MW
Pamukören 5 JES	Çelikler Enerji	32 MW
Akbük Rüzgar Santrali	Ayen Enerji	32 MW
Söke Çatalbük RES	ABK Enerji	30 MW
Akcay HES	Enda Enerji	29 MW
Efe 8 JES	Güris Holding	25 MW
Efe 7 Jeotermal Enerji Santrali	Güris Holding	25 MW

Yapım Aşamasındaki Santraller
Santral Adı	Firma	Güc
Lentaz Enerji Güneş Enerjisi Santrali	Lentaz Enerji	5,68 MW
Gökbel Barajı ve HES	EÜAS	5,40 MW
T Dinamik Aydın Karacasu GES	T Dinamik Enerji	2,00 MW
Nazilli Belediyesi Güneş Enerji Santrali	Nazilli Belediyesi	0,92 MW
Karpuzlu Belediyesi Güneş Enerjisi Santrali	Karpuzlu Belediyesi	0,60 MW
Aksüt Group Akdoruk Su Nazilli GES		0.42 MW

Aydın'da yapım a#amasındaki santraller

14. H!DROELEKTR!K ENERJ! SANTRALLER! HAKKINDA KISA B!LG!

14.1. Türkiyede Elektrik Üretimi ve Hidroelektrik Enerjisinin Üretimdeki payı:

Türkiye Elektrik Üretimi üretimdeki paylarına göre sırasıyla doalgaz, hidroelektrik, takömürü ve linyit, ithal kömür, rüzgar, motorin ve fuel-oil gibi sıvı yakıtlar jeotermal, biyogaz ve güne enerjisi ile yapılmaktadır. Kaynaklara ve Kurumlara yıllık/aylık/günlük elektrik üretimi aaıdaki grafiklerde verilmitir.

	Enerji kaynaklarına göre elektrik enerjisi üretimi ve payları
	Electricity generation and shares by energy resources
Yıl	Toplam	Kömür	Sıvı yakıtlar	Doğal gaz	Hidrolik	Yenilenebilir Enerji ve Atıklar ⁽¹⁾
Year	Total	Coal	Liquid fuels	Natural Gas	Hydro	Renewable Energy and wastes ⁽¹⁾
	(GWh)			(96)
2000	124.922	30,6	7,5	37,0	24,7	0,3
2001	122.725	31,3	8,4	40,4	19,6	0,3
2002	129.400	24,8	8.3	40.6	26,0	0,3
2003	140.581	22.9	6,6	45,2	25.1	0,2
2004	150.698	22,8	5,0	41,3	30.6	0,3
2005	161.956	26,6	3,4	45,3	24,4	0,3
2006	176.300	26,4	2,4	45,8	25,1	0,3
2007	191.558	27,9	3,4	49.6	18,7	0,4
2008	198.418	29,1	3,8	49.7	16,8	0,6
2009	194.813	28,6	2,5	49.3	18.5	1,2
2010	211.208	26,1	1,0	46,5	24,5	1,9
2011	229.395	28,8	0,4	45,4	22,8	2,6
2012	239.497	28.4	0.7	43.6	24.2	3,1
2013	240.154	26,6	0,7	43,8	24,7	4,2
2014	251.963	30,2	0,9	47,9	16,1	4,9
2015	261.783	29,1	0,9	37,9	25,6	6,5
2016	274.408	33,7	0,7	32,5	24,5	8,6
2017	297.278	32,8	0.4	37.2	19,6	10,0
2018	304.802	37,2	0,1	30,3	19,7	12,7

Kaynak: TÜ1K

Türkiye Kurulu Güç ve Üretiminin Yıllar !tibariyle Geli#imi

30.11.2021 Gerçek Zamanlı Üretim

Kaynak: TÜ1K, EP1A_

KAYNAK TÜRÜ	DEVREYE GIREN KURULU GÜÇ(MW)	DEVREDEN ÇIKAN KURULU GÜÇ(MW)	NET DEĞİŞİM (MW)
RÜZGAR	151,170		151,170
GÜNES	35,834		35,834
BİYOKÜTLE	65,074		65,074
AKARSU	1,424		1,424
BARAJLI	4,619		4,619
DOĞALGAZ	0,400	22,680	$-22,280$
İTHAL KÖMÜR		1,550	$-1,550$
Toplam	258,521	24,230	234,291

2021 Yılı Eylül Döneminde Devreye Giren ve Çıkan Lisanslı Kurulu Güç

Eylül 2021 !tibariyle Elektrik Tüketiminin Gün Bazında Da ılımı

Kaynak: EPDK

İLLER	ÜRETİM (MWh)	ORAN (%)	İLLER	ÜRETIM (MWh)	ORAN (%)
CANAKKALE	2.369.125,15	8,86	AFYONKARAHISAR	98.761,71	0,37
İZMİR	1.877.678,72	7,03	RÍZE	91.840,58	0,34
BALIKESIR	1.446.943,87	5,41	MUS	70.848,67	0,27
HATAY	1.404.985,76	5,26	ORDU	69.194,07	0,26
MANISA	1.178.687,52	4,41	AMASYA	62.108,06	0,23
BURSA	1.137.743,26	4,26	GAZIANTEP	60.530,43	0,23
ADANA	1.118.626,83	4,19	SHRT	56.125,18	0,21
İSTANBUL	1.118.273,40	4,18	CORUM	54.351,67	0,20
KIRIKKALE			KARABÜK
	1.108.759,40	4,15		50.366,70	0,19
SAMSUN	1.037.148,42	3,88	KIRSEHIR	50.194,16	0,19
SAKARYA	936.059,21	3,50	EDIRNE	44.159,03	0,17
MUĞLA	923.113,85	3,45	ESKISEHIR	33.054,18	0,12
ZONGULDAK	917.370,79	3,43	SINOP	30.872,58	0,12
KIRKLARELİ	872.778,81	3,27	GÜMÜSHANE	30.420,35	0,11
ANKARA	779.744,31	2,92	ERZÍNCAN	30.107,00	0,11
TEKIRDAĞ	769.708,32	2,88	NEVSEHIR	26.284,92	0,10
KAHRAMANMARAS	709.828,51	2,66	ARDAHAN	24.138,74	0,09
DENIZLI	705.633,55	2,64	ERZURUM	23.877,97	0,09
KOCAELI	650.591,60	2,43	ISPARTA	22.320,75	0,08
AYDIN	517.130,12	1,93	BİLECİK	21.633,68	0,08
ANTALYA	440.211,78	1,65	BURDUR	21.035,83	0,08
KÜTAHYA	376.127,66	1,41	VAN	20.342,66	0,08
SANLIURFA	342.091,01	1,28	ADIYAMAN	19.985,06	0,07
SİVAS	311.557,78	1,17	DÜZCE	19.960,73	0,07
ELAZIĞ	284.581,64	1,06	USAK	14.598,21	0,05
MERSIN	242.985,83	0,91	MALATYA	13.442,61	0,05
SIRNAK	209.427,11	0,78	BİTLİS	12.130,84	0,05
BOLU	200.672,21	0,75	NIĞDE	9.422,86	0,04
KONYA	198.179,19	0,74	KARS	8.722,71	0,03
OSMANIYE	196.076,84	0,73	TUNCELI	5.571,02	0,02
ARTVIN	173.233,39	0,65	KASTAMONU	4.592,02	0,02
DİYARBAKIR	156.911,25	0,59	YOZGAT	3.965,85	0,01
MARDIN	117.325,43	0,44	BATMAN	3.844,05	0,01
TRABZON	116.548,62	0,44	HAKKARI	3.373,96	0,01
BINGÖL	115.519,30	0,43	CANKIRI	3.369,24	0,01
YALOVA	115.384,20	0,43	AKSARAY	3.222,31	0,01
KAYSERI	112.872,82	0,42	BAYBURT	2.266,69	0,01
GIRESUN	106.442,12	0,40	IĞDIR	2.108,40	0,01
KARAMAN	104.125,86	0,39	BARTIN	1.281,82	0,00
TOKAT	99.530,98	0,37	AGRI	1.121,43	0,00

Eylül 2021 Döneminde Lisanslı Elektrik Üretiminin !l Bazında Da ılımı

14.2. Hidroelektrik Santraller Hakkında Kısa Bilgi:

Hidroelektrik santraller (HES) su gücünün kullanılmasıyla elektrik enerjisinin üretildii santrallerdir.

Hidroelektrik santralleri prensip olarak suyun potansiyel enerjisinin kullanılarak elektrik üretilmesi esasına dayanır. Barajlarda depolanan su yüksekten akıtılarak türbine çarptırılır ve türbin dönmeye balar. Suyun potansiyel enerjisi türbinde mekanik enerjiye dönümü`tür. Mekanik enerji yardımıyla generatör mili döndürülür ve generatörden gerilim üretilir.

Hidroelektrik santraller su düüsüne göre ve sudan yararlanmaekline göre sınıflandırılırlar.

Hidroelektrik santraller su dü`üsüne göre Alçak Basınçlı, Orta Basınçlı ve Yüksek Basınçlı santraller olarak sınıflandırılırlar.

Suyun türbine olan yükseklii (H) 1m (metre) ile 10m arasında ise bu santral alçak basınçlı santraldir. Basıncın dü`ük olmasından dolayı debi fazladır. Alçak basınçlı santrallerde genellikle kaplan ve francis tipi türbinler kullanılır.

Suyun türbine olan yükseklii 10-100 m. arasında ise bu santrala orta basınçlı santral denir. Orta basınçlı santrallerde genellikle francis tipi türbin kullanılırken yüksekliin 20m9den dü`ük olduu santrallerde kaplan tipi türbin kullanılır.

Suyun türbine olan yükseklii 100m9den fazlaysa bu santral yüksek basınçlı santraldir. Yüksek basınçlı santrallerde 100m≤H≤300m olması durumunda francis tipi türbin, yüksekliin 300m9den fazla olması durumunda ise pelton tipi türbin kullanılır.

Hidroelektrik santraller sudan yararlanma `ekline göre Akarsu, Barajlı, Hazneli Pompalı santraller olmak üzere 3 gruba ayrılır.

Akarsu santralleri alçak basınçlı santrallerdir. Akarsunun yataının dei`tirilmesiyle daha çok debi elde edilir ve türbin döner. Bu santrallere nehir tipi santraller de denir.

Barajlı su santralleri suyun barajda toplanması esasına dayanır. Yüksek basınçlı santrallerdir. Bir baraj gölünde biriken su kontrollü bir `ekilde belirli yükseklikten akıtılarak türbine çarptırılır ve türbin döner.

Hazneli pompalı su santrallerinde yukarıdaki haznede biriken su aaı düürülerek türbin döndürülürken, türbine çarpan su alt tarafta yapılan bir haznede biriktilrilir ve biriken bu su bir pompayla tekrar yukarıya pompalanır.

14.2.1. Hidroelektrik Santrallerin Ana Bölümleri:

Su Tutma Yapısı: Rezervuarlı santrallarda baraj, kanal tipi santrallerde tünel ya da açık kanal, nehir tipi santrallerde ise regülatör şeklinde olabilir.
Su Alma Yapısı: 1letim hattına suyun giriş yaptıı yapıdır. Izgaralar, kapak ve kapak açma-kapama mekanizmalarından oluşur. Rezervuarlı santrallarda su girişi, yüzen cisimlerin borulara girmemesi için baraj gövdesinin orta kotlarında yapılırlar.
!letim Kanalı: Hidroelektrik tesisin işletmede öngörülen debideki suyu iletmesinde kullanılır. Trapez, duvarlı, kapalı duvarlı, tünel, veya dorudan cebri borularla iletilebillir. Kanal sonu yükleme odasına balanır. Kanal boyunca sanat yapıları mevcuttur.
Cebri (Basınçlı) Borular: 1letim hattı ile santral arasında , ölçüleri debi ve düşü ye göre hesaplanan kalın etli büyük çaplı çelik ya da CTP (Cam elyaf Takviyeli Plastik) borulardır. Santralın jeolojik yapısına göre gömülü oldukları gibi, görünür olanlarıda vardır. Türbin çarkını çeviren suyun geçişine olanak salar. 1letim hattı bulunan HES lerde genellikle 1letim Hattı ile Cebri boru arasında regülatörün yaptıı su dengelemesi gibi görev alan Yükleme Havuzu yapısı bulunur. 1letim hattından gelen ve burada bulunan su iletim hattında oluşabilecek su seviyesi düşüklüü durumunda cebri boruda basınç eksiklii oluşmasını engellemek amacıyla dengeleme işlevini yerine getirir.
Salyangoz: Cebri boru sonuna monte edilen, salyangoz biçimindeki basınçlı su haznesi, suyun çarka çevresel olarak ve her bir noktadan eşit debide girmesini salar. Çevresel olarak sabit kanatçıkları suya yön verir, açılıp-kapanabilir kanatçıkları ise çarka verilen suyun debisini ayarlar. Çou santralda, cebri boru ile salyangoz birleşme noktasında kelebek ya da küresel tabir edilen, hidrolik basınç ile çalışan, cebri boru çapına uygun vanalar bulunur. Bazı santrallarda bu vana tesis edilmeyebilir.
Türbin: Türbin çarkı, türbin şaftı, türbin kapaı, hız regülatör sistemi, basınçlı ya sistemi, türbin yataı, soutma sistemi, kumanda panosu ve yardımcı teçhizattan oluşur. Türbin şaftı, suyun kanatlarına çarparak döndürdüü türbin çarkı ile generatör rotoru arasında akuple olup generatör rotorunun dönmesini salar.
Jeneratör: Generatör rotoru, statoru, yataı, ikaz(uyartım), soutma sistemi, koruma sistemi, kumanda ve işletim sistemi, doru akım sistemi, kesici ve ayırıcılar ile yardımcı organlardan oluşur. Rotor, çok güçlü tesis edilmiş yatak üzerinde sabit hızla döner. Dönüş sayısı, frekans ve kutup sayısı ile doru orantılıdır. Devir sayısı, frekans ve kutup sayıısı arasındaki balantı aşaıdaki gibidir; d/d=f*60/(kutup sayısı)*2 Enerji stator sargılarından alınır.
Transformatörler: Gerilimi yükseltme ya da alçaltma işlevini üstlenmişlerdir. Tek fazlı, üç fazlı olabilirler. Her üniteye bir transformatör olabilecei gibi birden fazla üniteye bir transformatör de olabilir. Ana gövde, soutma sistemi, yangın sistemi, koruma sistemi bölümlerinden oluşur.
"alt Alanı: Transformatörlerden çıkan yüksek gerilim enerjinin iletim hatlarına balantı noktasıdır. Kesiciler, ayırıcılar, topraklama sistemi, koruma sistemi, basınç sistemi, ölçü sistemi, iletim hatları üzerinden haberleşme sistemi kısımları vardır.
Di er Teçhizat: Ana teçhizatlardan ayrı olarak; alternatif akım acil enerji (dizel generatör) sistemleri, sızıntı toplama havuzları, besleme pompaları, drenaj boşaltma pompaları, haberleşme sistemleri, kompresörve tanklar gibi basıçlı hava sistemleri, yangın koruma ve söndürme sistemleri, bakım, onarım ve küçük imalat atölyeleri, montaj demontaj sahaları, vinçler, krenler gibi taşıma, kaldırma sistemleri, arıtma sistemleri, ilk yardım bölümü, batardo kapakları, laboratuarlar vb. bölümlerdir.

14.3. Türkiyede Yer Alan Hidroelektrik Santralleri

Ülkemizde 685 adet aktif hidroelektrik santrali bulunmaktadır. Bu santrallerin toplam kurulu gücü 31.336 MWe dır. Hidroelektrik santrallerin yıllık elektrik üretimi ise yaklaık 80.030 GW dır. Bu santrallerin ürettikleri elektrik enerjisi, yıllık toplam tüketimin yaklaık %329sine tekabül etmektedir. Kurulu güç büyüklüüne göre ülkemizdeki ilk 30 HES aaıdaki tabloda verilmi olup 28,78 MW toplam kurulu gücüyle Akçay HES 168. sırada yer almaktadır.

s.	Santral Adı	İI	Firma	Kurulu Güç
1)	Atatürk Barajı ve HES	Sanlıurfa	EÜAS	2.405 MW
2)	Karakaya Barajı ve HES	Diyarbakır	EÜAS	1.800 MW
3)	Keban Barajı ve HES	Elazığ	EÜAŞ	1.330 MW
4)	Ilısu Barajı ve HES	Mardin	EÜAS	1.209 MW
5)	Altınkaya Barajı ve HES	Samsun	EÜAŞ	703 MW
6)	Birecik Barajı ve HES	Sanlıurfa	EÜAS	672 MW
7)	Deriner Barajı ve HES	Artvin	EÜAS	670 MW
8)	Yukarı Kaleköy Barajı ve HES	Bingöl	Cengiz Enerji	627 MW
9)	Beyhan Barajı ve HES	Elazığ	Cengiz Enerji	582 MW
10)	Oymapınar Barajı ve HES	Antalya	Cengiz Enerji	540 MW
11)	Boyabat Barajı ve HES	Sinop	Boyabat Elektrik	513 MW
12)	Berke Barajı ve HES	Osmaniye	EÜAS	510 MW
13)	Aşağı Kaleköy Barajı ve HES	Bingöl	Cengiz Enerji	500 MW
14)	Hasan Uğurlu Barajı ve HES	Samsun	EÜAS	500 MW
15)	Cetin Barajı ve HES	Siirt	Limak Enerji	420 MW
16)	Artvin Barajı ve HES	Artvin	Doğuş Enerji	332 MW
17)	Yedigöze Sanibey Barajı	Adana	Sanko Enerji	311 MW
18)	Ermenek Barajı ve HES	Karaman	EÜAS	302 MW
19)	Borçka Barajı ve HES	Artvin	EÜAŞ	301 MW
20)	Sır Barajı ve HES	Kahramanmaras EÜAS		284 MW
21)	Alpaslan 2 Barajı ve HES	Mus	Enerjisa Elektrik	280 MW
22)	Gökçekaya Barajı ve HES	Eskisehir	EÜAS	278 MW
23)	Göktaş Barajı ve HES	Adana	Aydem Enerji	276 MW
24)	Alkumru Barajı ve HES	Siirt	Limak Enerji	276 MW
25)	Arkun Barajı ve HES	Erzurum	Enerjisa Elektrik	245 MW
26)	Akköy 2 Barajı ve HES	Gümüşhane	Kolin Enerji	230 MW
27)	Obruk Barajı ve HES	Corum	EÜAS	211 MW
28)	Kandil Barajı ve HES		Kahramanmaraş Enerjisa Elektrik	208 MW
29)	Batman Barajı ve HES	Diyarbakır	EÜAS	198 MW
30)	Kavsak Bendi ve HES	Adana	Enerjisa Elektrik	191 MW

Ülkemizde Kurulu Güç Büyüklü ü'ne göre !lk 30 Hidroelektrik Santral

15. YASAL !Z!NLER VE TES!S!N PROJE KARAKTER!ST!KLER!

ÜRET!M L!SANSI	: 24.11.2003 tarih – EÜ/249-2/384 nolu (*)
TOPLAM KURULU GÜÇ	: 28,78 MW
YILLIK ÜRET!M
KAPAS!TES!	: 94,880 GWh/yıl
CEBR! BORU T!P!/
ÇAPI	: Çelik Kaynaklı Boru/3500 mm.
"ALT SAHASI T!P!	: Kapalı tip/31,5 kV
ENERJ! NAK!L HATTI	: 2 hat/31,5 kV
BALANDII TRAFO
MERKEZ!	: TE1A_ Bozdoan T.M.
TÜRB!N T!P!	: Dü`ey Eksenli Franchis
ÜN!TE SAYISI	: 3 (2 x 11,6 MW, 1 x 5,58 MW)
TRAFO SAYISI	: 3 Adet Ünite Trafosu, 1 Adet 1ç 1htiyaç Trafosu
TRAFO NOM!NAL
GÜCÜ –GER!L!M!	: 2 x 14.500 kVA, 1 x 7.250 kVA – 36.000/6.300 V
AC!L DURUM
JENERATÖRÜ	: Mevcut
YANGIN TES!SATI	: Yangın söndürme sistemleri mevcut
SATI"
KAB!L!YET!	: <satılabilirlik= özelliine sahiptir.</satılabilirlik=

(*) EPDK tarafından verilmiş olup 49 yıl sürelidir.

16. AÇIKLAMALAR

Genel !#letme bilgileri

Akçay HES projesi Bozdoan 1lçesi, Osmaniye Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.
Tesis 2009 yılının 3. çeyreinde iletmeye alınmıtır.
Akçay HES, toplamda 28,78 MW kurulu gücünde 3 adet düey eksenli frachis tipi türbin ve 3 fazlı senkron generatörlerden olumaktadır.
Bozdoan Trafo Merkezi9ne 31,5 kV `ebeke geriliminde aktarım yapılmaktadır.
Su kullanım hakkı anla`ması lisans tarihi sonuna kadar geçerlidir.
3 üniteden oluan santralde her bir türbin güçleri 2 X 11,6 MW, 1 X 5,58 MWeklindedir.
Yıllık üretim kapasitesi 76,915 GWh dır.

Santral Binası Yerle#im Planı

Türbinler (Ünite 1-2)
Tipi	Düşey Franchis
Faz Sayısı / Frekansı	3 ~ / 50 Hz
Net Düşü (max-min)	88,86m/86,47 m
Debisi	14,5 m3 /sn
Devir Sayısı	500 d/d
Türbin Ünite 3
Tipi	Düşey Franchis
Faz Sayısı / Frekansı	3 ~ / 50 Hz
Net Düşü (max-min)	90m/87,21m
Debisi	7 m3 /sn
Devir Sayısı	750 d/d
Generatörler (Ünite 1-2)
Faz Sayısı / Frekansı	3 ~ / 50 Hz
Nominal Gücü	14500 kVA/11600 kW
Nominal Gerilimi	6300 V
Nominal Akımı	1.307 A
Uyartım Gerilimi	183 V
Uyartım Akımı	510A
Yıldız Noktası Direnci	635 Ω
Uyartım Tipi	Serbest Uyartım
Generatörler (Ünite 3)
Faz Sayısı / Frekansı	3 ~ / 50 Hz
Nominal Gücü	6980 kVA/5580 kW
Nominal Gerilimi	6300 V
Nominal Akımı	636 A
Uyartım Gerilimi	110 V
Uyartım Akımı	487 A
Yıldız Noktası Direnci	635 Ω
Uyartım Tipi	Serbest Uyartım

Türbinler/Jeneratörler Karakteristikleri:

Yükleme Havuzu ve Cebri Boru

DS1 kanalından yükleme havuzuna ula`an su burada kapaklar aracılııyla cebri boruya aktarılmaktadır.
Perde beton duvarlı betonarme havuzun geni`lii 17 m., uzunluu ise 24 m. dir.
Yükleme havuzunda akarsu artıklarını toplamak için 1 adet ızgara bulunmaktadır.
1 adet su alma yapısı girikapaı, 4 adet yükleme odası enerji su alma yapısı giri ızgarası bulunmaktadır.
Dearj kanalı sa sahilde yer alan dereye kadar beton kanal olarak yapılmı, dereden sonra tekrar beton kanal ile kuyruksuyu kanalına balanmıtır. Dearj kanalı uzunluu 872 m. dir.
Cebri boru çelik kaynaklı borundan imal edilmi` olup büyük bir bölümü açıktadır. Santralin arkasındaki yamaçtan itibaren ise pantolon dahil beton zarf içerisindedir.

Yükleme Havuzu Karakteristikleri:
	Perde beton duvarlı
Tipi	betonarme havuz
Genişlik-Uzunluk	17 m.-24 m.
Savak Eşik Kotu	149,65 m.
Cebri Boru Başlangıç Eksen Kotu	137,75 m.
Havuza Giriş Kanal Taban Kotu	145,87 m.
Deşarj Kanalı Uzunluğu	872 m.
Cebri Boru Karakteristikleri:

Tipi	Çelik Kaynaklı Boru
Boru İç Çapı	3500 mm.
Uzunluğu	364 m. (Pantolona Kadar)
Pantolon Boy	34 m. (yaklaşık)
Pantolon Çap 1	1.100 mm.
Pantolon Çap 2	1.500 m.m.
Kayar Mesnet Kütlesi Adedi	30

Yükleme Havuzu-Cebri Boru Karakteristikleri:

Santral Binası ve Tesis:

Santral binasında, kontrol odası, türbin holü, kelebek vanalar, jeneratör holü, yardımcı üniteler, montaj holü, kapalı `alt odası, depo-atölye, kablo ve pano odası, soyunma odası, mutfak, toplantı odası ve WC ler bulunmaktadır.
Yerinde lazermetre ile yapılan ölçümlere göre yakla`ık brüt 1100 m² kullanım alanlıdır.
Kontrol odasında santral i`letmesi ve kontrolü için kullanılan scada bilgisayarları ve kontrol panoları bulunmaktadır.
Sistemin kontrolü elle yapılabildii gibi, kontrol odasındaki bilgisayar vasıtası ile otomatik olarak, insansız da yapılabilmektedir.
Tesis bünyesinde malzeme deposu ve atık deposu bulunmaktadır.
55 kVA gücünde acil durum dizel jeneratörü bulunmaktadır.
Açık alanlar kilitli ta` ile kaplı haldedir.

Kapalı "alt ve Trafolar:

Kapalı tip alt sahasıdır. Çıkı gerilimi 31,5 kV dır.
Ürerilen elektrik Bozdoan Trafo Merkezi9ne iletilmektedir.
3 adet step-up (yükseltici) trafo bulunmakta olup teknik özellikleri aaıda verilmitir.
Santral enerji ihtiyacı 100 kVA lık iç ihtiyaç trafosu ile salanmaktadır.

Yükseltici Trafolar (Ünite 1-2)
Üretici	BEST
Tipi	YTH14500/36 (Kuru Tip)
Gerilim	36.000/6.300 V
Nominal Güç	14500 kVA
Bağlantı Grubu	YNd 11
Soğutma Şekli	ONAN
	Yükseltici Trafolar (Ünite 3)
Üretici	BEST
Tipi	YT7250/36 (Kuru Tip)
Gerilim	36.000/6.300 V
Nominal Güç	7250 kVA
Bağlantı Grubu	YNd 11
Soğutma Şekli	ONAN

Transformatörler (Trafo) ve Şalt Merkezi Karakteristikleri

Şalt Sahası
Tip	Kapalı Tip
Gerilimi	31,5 kV
Hat Fider Hücresi	2 Adet (630 A)
TEDAŞ Ölçü Hücresi	2 Adet (630 A)
Bara Ölçü Hücresi	1 Adet (50 A)
İç İhtiyaç Trafosu Çıkış
Hücresi	1 Adet (20 A)
Jeneratör Çıkış Hücresi	3 Adet (630 A)
Hücre Tipi	SM6-36

İç İhtiyaç Trafosu
Marka	BEST
Gücü	100 kVA
Gerilim	36.000 /400 V
Bağlantı Grubu	YZN 11
Soğutma Tipi	ONAN

17. EN VER!ML! KULLANIM ANAL!Z!

<Bir mülkün fiziki olarak mümkün, finansal olarak gerçekletirilebilir olan, yasalarca izin verilen ve deerlemesi yapılan mülkü en yüksek deerine ulatıran en olası kullanımdır=. (UDS Madde 6.3)

<Yasalarca izin verilmeyen ve fiziki açıdan mümkün olmayan kullanım yüksek verimlilie sahip en iyi kullanım olarak kabul edilemez. Hem yasal olarak izin verilen hem de fiziki olarak mümkün olan bir kullanım, o kullanımın mantıklı olarak niçin mümkün olduunun deerleme uzmanı tarafından açıklanmasını gerektirebilir. Analizler, bir veya birkaç kullanım olası olduu belirlediinde, finansal fizibilite bakımından test edilirler. Dier testlerle birlikte en yüksek deerle sonuçlanan kullanım en verimli ve en iyi kullanımdır. (UDS madde 6.4)

Tesisin mevcut kullanım fonksiyonunun devam etmesinin en uygun kullanım ekli olduu düünülmektedir.

18. TES!S!N FAYDALI ÖMRÜ HAKKINDA GÖRÜ"

Bilindii üzere hidroelektrik santral maliyetlerinin çok büyük kısmını inai yatırımlar oluturmaktadır. Bu yatırımların kullanım ömürlerinin en az lisans süresi kadar olacaı (gerek teknik açıdan, gerekse dünyada ve ülkemizde 50 yıl ve ötesinde çalıabilen hidroelektrik santrallerin mevcut olması nedeniyle) kabul edilmitir. Yanı sıra HES tesislerinde kullanılan ana makina ekipmanlar (türbinler, generatörler, trafolar, soutma sistemi, AG ve OG sistemleri, alt sahası, cebri boru gibi) için de durum aynıdır. Normalartlar altında gerekli bakım onarım faaliyetleri düzenli olarak yerine getirildii sürece türbinlerin, alt ekipmanlarının ve dier ana sistemlerin santral lisans süresi boyunca kullanılabilir olacaı, bakım-onarım maliyetlerinde ciddi artılar olmayacaı kanaatindeyiz.

19. DEERLEND!RME

Tesisin deerine etki eden özet faktörler:

Olumlu etkenler:

Enerji talebinin hızla artması,
Devlet (TE1A_) tarafından belirlenen alım fiyatları üzerinden alım garantisi bulunması,
Yasal izinlerin alınmı` olması,
Onaylanmıprosedürlerle, mevzuatlara uygun iletme ve bakımın gerektii `ekilde yapılması,
Yaı` alan bir bölgede yer alması,
Birim maliyete kıyasla enerji sat` fiyatının yüksek olması,
Yenilenebilir enerji üretim santrali olması,
Son dönemdeki yaı` miktarının geçtiimiz yıllara oranla yüksek olması.

Olumsuz etkenler:

Üretimin yüksek olduu bahar aylarında enerji talebinin ve fiyatın dü`ük olması,
Üretimin dü`ük olduu yaz aylarında enerji talebinin ve fiyatın yüksek olması,
Yaımiktarlarındaki dönemsel deiikliklerin üretime yansıması,
Ülkemizde nükleer santrallerin ileriki dönemde faaliyete geçmesi ile enerji arzının artmasına paralel olarak enerji fiyatlarının dü`mesi ihtimalinin bulunması.

20. DEERLEME YAKLA"IMLARI

Deerleme yaklaımlarının uygun ve deerlenen varlıklarının içerii ile ilikili olmasına dikkat edilmesi gerekir. Aaıda tanımlanan ve açıklanan üç yaklaım deerlemede kullanılan temel yaklaımlardır. Bunların tümü, fiyat dengesi, fayda beklentisi veya ikame ekonomi ilkelerine dayanmaktadır. Temel deerleme yaklaımları Pazar Yakla#ımı, Gelir Yakla#ımı ve Maliyet Yakla#ımıdır. Bu temel deerleme yakla`ımlarının her biri farklı, ayrıntılı uygulama yöntemlerini içerir.

Bir varlıa ilikin deerleme yaklaımlarının ve yöntemlerinin seçiminde amaç belirli durumlara en uygun yöntemin bulunmasıdır. Bir yöntemin her duruma uygun olması söz konusu deildir. Seçim sürecinde asgari olarak a`aıdakiler dikkate alınır:

(a) deerleme görevinin ko`ulları ve amacı ile belirlenen uygun deer esas(lar)ı ve varsayılan kullanım(lar)ı,

(b) olası deerleme yaklaımlarının ve yöntemlerinin güçlü ve zayıf yönleri, (c) her bir yöntemin varlıın nitelii ve ilgili pazardaki katılımcılar tarafından kullanılan yaklaımlar ve yöntemler bakımından uygunluu,

(d) yöntem(ler)in uygulanması için gereken güvenilir bilginin mevcudiyeti.

20.1. Pazar Yakla#ımı

Pazar yaklaımı varlıın, fiyat bilgisi elde edilebilir olan aynı veya karılatırılabilir (benzer) varlıklarla karılatırılması suretiyle gösterge niteliindeki deerin belirlendii yaklaımı ifade eder.

Aaıda yer verilen durumlarda, pazar yaklaımının uygulanması ve bu yakla`ıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmektedir:

(a) deerleme konusu varlıın deer esasına uygun bir bedelle son dönemde satılmı` olması,

(b) deerleme konusu varlıın veya buna önemli ölçüde benzerlik taıyan varlıkların aktif olarak ilem görmesi, ve/veya

Yukarıda yer verilen durumlarda pazar yaklaımının uygulanması ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmekle birlikte, söz konusu kriterlerin karılanamadıı aaıdaki ilave durumlarda, pazar yaklaımı uygulanabilir ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilebilir. Pazar yaklaımının aaıdaki durumlarda uygulanması halinde, deerlemeyi gerçekletirenin dier yaklaımların uygulanıp uygulanamayacaını ve pazar yaklaımı ile belirlenen gösterge niteliindeki deeri pekitirmek amacıyla aırlıklandırılıp aırlıklıklandırılamayacaı dikkate alması gerekli görülmektedir:

(a) deerleme konusu varlıa veya buna önemli ölçüde benzer varlıklara ilikin ilemlerin, pazardaki oynaklık ve hareketlilik dikkate almak adına, yeteri kadar güncel olmaması,

(b) deerleme konusu varlıın veya buna önemli ölçüde benzerlik taıyan varlıkların aktif olmamakla birlikte ilem görmesi,

(c) pazar ilemlerine ilikin bilgi elde edilebilir olmakla birlikte, karılatırılabilir varlıkların deerleme konusu varlıkla önemli ve/veya anlamlı farklılıklarının, dolayısıyla da sübjektif düzeltmeler gerektirme potansiyelinin bulunması,

(d) güncel ilemlere yönelik bilgilerin güvenilir olmaması (örnein, kulaktan dolma, eksik bilgiye dayalı, sinerji alıcılı, muvazaalı, zorunlu satı içeren i`lemler vb.),

(e) varlıın deerini etkileyen önemli unsurun varlıın yeniden üretim maliyeti veya gelir yaratma kabiliyetinden ziyade pazarda i`lem görebilecei fiyat olması.

Birçok varlıın benzer olmayan unsurlardan oluan yapısı, pazarda birbirinin aynı veya benzeyen varlıkları içeren ilemlere ilikin bir kanıtın genelde bulunamayacaı anlamına gelir. Pazar yaklaımının kullanılmadıı durumlarda dahi, dier yakla`ımların uygulanmasında pazara dayalı girdilerin azami kullanımı gerekli görülmektedir (örnein, etkin getiriler ve getiri oranları gibi pazara dayalı deerleme ölçütleri).

Karılatırılabilir pazar bilgisinin varlıın tıpatıp veya önemli ölçüde benzeriyle ilikili olmaması halinde, deerlemeyi gerçekletirenin karılatırılabilir varlıklar ile deerleme konusu varlık arasında niteliksel ve niceliksel benzerliklerin ve farklılıkların karılatırmalı bir analizini yapması gerekir. Bu karılatırmalı analize dayalı düzeltme yapılmasına genelde ihtiyaç duyulacaktır. Bu düzeltmelerin makul olması ve deerlemeyi gerçekletirenlerin düzeltmelerin gerekçeleri ile nasıl sayısallatırıldıklarına raporlarında yer vermeleri gerekir.

Pazar yaklaımında genellikle her biri farklı çarpanlara sahip karıla`tırılabilir varlıklardan elde edilen pazar çarpanları kullanılır. Belirlenen aralıktan uygun çarpanın seçimi niteliksel ve niceliksel faktörlerin dikkate alındıı bir deerlendirmenin yapılmasını gerektirir.

20.2. Maliyet Yakla#ımı

Maliyet yaklaımı, bir alıcının, gereksiz külfet douran zaman, elverisizlik, risk gibi etkenler söz konusu olmadıkça, belli bir varlık için, ister satın alma, isterse yapım yoluyla edinilmiolsun, kendisine eit faydaya sahip baka bir varlıı elde etme maliyetinden daha fazla ödeme yapmayacaı ekonomik ilkesinin uygulanmasıyla gösterge niteliindeki deerin belirlendii yaklaımdır. Bu yaklaımda, bir varlıın cari ikame maliyetinin veya yeniden üretim maliyetinin hesaplanması ve fiziksel bozulma ve dier biçimlerde gerçekleen tüm yıpranma paylarının dü`ülmesi suretiyle gösterge niteliindeki deer belirlenmektedir.

Aaıda yer verilen durumlarda, maliyet yaklaımının uygulanması ve bu yakla`ıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmektedir:

(a) katılımcıların deerleme konusu varlıkla önemli ölçüde aynı faydaya sahip bir varlıı yasal kısıtlamalar olmaksızın yeniden oluturabilmesi ve varlıın, katılımcıların 61 deerleme konusu varlıı bir an evvel kullanabilmeleri için önemli bir prim ödemeye razı olmak durumunda kalmayacakları kadar, kısa bir sürede yeniden oluturulabilmesi,

(b) varlıın dorudan gelir yaratmaması ve varlıın kendine özgü niteliinin gelir yaklaım ını veya pazar yaklaımını olanaksız kılması, ve/veya

Yukarıda 60.2 nolu maddede yer verilen durumlarda maliyet yaklaımının uygulanması ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmekle birlikte, söz konusu kriterlerin karılanamadıı aaıdaki ilave durumlarda, maliyet yaklaımı uygulanabilir ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilebilir. Maliyet yaklaımının aaıdaki durumlarda uygulanması halinde, deerlemeyi gerçekletirenin dier yaklaımların uygulanıp uygulanamayacaını ve maliyet yaklaımı ile belirlenen gösterge niteliindeki deeri pekitirmek amacıyla aırlıklandırılıp aırlıklandırılamayacaını dikkate alması gerekli görülmektedir:

(a) katılımcıların aynı faydaya sahip bir varlıı yeniden oluturmayı düündükleri, ancak varlıın yeniden olu`turulmasının önünde potansiyel yasal engellerin veya önemli ve/veya anlamlı bir zaman ihtiyacının bulunması,

(b) maliyet yaklaımının dier yaklaımlara bir çapraz kontrol aracı olarak kullanılması (örnein, maliyet yaklaımının, deerlemesi iletmenin süreklilii varsayımıyla yapılan bir i`letmenin tasfiye esasında daha deerli olup olmadıının teyit edilmesi amacıyla kullanılması), ve/veya

Kısmen tamamlanmıbir varlıın deeri genellikle, varlıın oluturulmasında geçen süreye kadar katlanılan maliyetleri (ve bu maliyetlerin deere katkı yapıp yapmadıını) ve katılımcıların, varlıın, tamamlandıındaki deerinden varlıı tamamlamak için gereken maliyetler ile kâr ve riske göre yapılan uygun düzeltmeler dikkate alındıktan sonraki deerine ili`kin beklentilerini yansıtacaktır.

20.3. Gelir Yakla#ımı

Gelir yaklaımı, gösterge niteliindeki deerin, gelecekteki nakit akılarının tek bir cari deere dönütürülmesi ile belirlenmesini salar. Gelir yaklaımında varlıın deeri, varlık tarafından yaratılan gelirlerin, nakit akı`larının veya maliyet tasarruflarının bugünkü deerine dayanılarak tespit edilir.

Aaıda yer verilen durumlarda, gelir yaklaımının uygulanması ve bu yakla`ıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmektedir:

(a) varlıın gelir yaratma kabiliyetinin katılımcının gözüyle deeri etkileyen çok önemli bir unsur olması,

(b) deerleme konusu varlıkla ilgili gelecekteki gelirin miktarı ve zamanlamasına ili`kin makul tahminler mevcut olmakla birlikte, ilgili pazar emsallerinin varsa bile az sayıda olması.

Yukarıda yer verilen durumlarda gelir yaklaımının uygulanması ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilmesi gerekli görülmekle birlikte, söz konusu kriterlerin karılanamadıı aaıdaki ilave durumlarda, gelir yaklaımı uygulanabilir ve bu yaklaıma önemli ve/veya anlamlı aırlık verilebilir. Gelir yaklaımının aaıdaki durumlarda uygulanması halinde, deerlemeyi

gerçekletirenin dier yaklaımların uygulanıp uygulanamayacaını ve gelir yaklaımı ile belirlenen gösterge niteliindeki deeri pekitirmek amacıyla aırlıklandırılıp aırlıklandırılamayacaını dikkate alması gerekli görülmektedir:

(a) deerleme konusu varlıın gelir yaratma kabiliyetinin katılımcının gözüyle deeri etkileyen birçok faktörden yalnızca biri olması,

(b) deerleme konusu varlıkla ilgili gelecekteki gelirin miktarı ve zamanlamasına ili`kin önemli belirsizliklerin bulunması,

(c) deerleme konusu varlıkla ilgili bilgiye eriimsizliin bulunması (örnein, kontrol gücü bulunmayan bir pay sahibi geçmi tarihli finansal tablolara ulaabilir, ancak tahminlere/bütçelere ulaamaz), ve/veya

(d) deerleme konusu varlıın gelir yaratmaya henüz balamaması, ancak balamasının planlanmı` olması.

Gelir yaklaımının temelini, yatırımcıların yatırımlarından getiri elde etmeyi beklemeleri ve bu getirinin yatırıma ilikin algılanan risk seviyesini yansıtmasının gerekli görülmesi te`kil eder.

Genel olarak yatırımcıların sadece sistematik risk (<pazar riski= veya <çe`itlendirmeyle giderilemeyen risk= olarak da bilinir) için ek getiri elde etmeleri beklenir.

21. F!YATLANDIRMA

Tesisin satı(pazar) deerinin tespiti, kullanımı mümkün olan yöntemlerle saptanmı olup deerleme prosesi aaıda ayrıntılı olarak verilmitir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nun 01.02.2017 tarih Seri III-62.1 sayılı <Sermaye Piyasasında Değerleme Standartları Hakkında Tebliğ= doğrultusunda Sermaye Piyasası Kurulu Karar Organı'nın 22.06.2017 tarih ve 25/856 sayılı kararı ile Uluslar Arası Değerleme Standartları 2017 UDS 105 Değerleme Yaklaşımları ve Yöntemleri 10.4. maddesinde; <Değerleme çalışmasında yer alan bilgiler ve şartlar dikkate alındığında, özellikle tek bir yöntemin doğruluğuna ve güvenirliğine yüksek seviyede itimat duyulduğu hallerde, değerlemeyi gerçekleştirenlerin bir varlığın değerlemesi için birden fazla değerleme yöntemi kullanılması gerekmez= yazmaktadır.

Tek bir yöntem ile güvenilir bir karar verilebilmesi için yeterli bulgu bulunduundan tesisin Pazar deerinin tespitinde <Gelir 1ndirgeme Yaklaımı= kullanılmıtır.

21.1. Gelir !ndirgeme Yakla#ımı

Bu yaklaımda, *Dorudan 1ndirgeme (Direkt Kapitalizasyon) ve Gelir 1ndirgeme (en önemli örnei 1ndirgenmi Nakit Akımları analizidir)* olarak adlandırılan iki yöntem kullanılmaktadır. Rapor konusu tesisin deer tesbitinde kira bedelinin ve kapitalizasyon oranının tesbit edilememesi sebebiyle ve sürekli gelir üreten bir iletme olması dikkate alınarak 1ndirgenmi Nakit Akımları yöntemi kullanılmı`tır.

Bu çalımaya konu deerleme, bir taınmazın mevcut durumu itibariyle olan kıymetinin tespitinden çok kendi sektörel tablosu içinde uygun bir lokasyona, ülkemizde zorlukla elde edilebilen önemli bir iletme hakkına ve makul ticari büyüklüklere sahip olan bir HES tesisinin optimize deerini ifade etmektedir. Deer tespitine ilikin projeksiyonun verileri (kapasite, üretim miktarları, maliyetler ve satı` bedelleri gibi) firmandan ve sektörden temin edilen verilerdir.

Bu yöntem, taınmaz deerinin gayrimenkulün gelecek yıllarda üretecei serbest nakit akımlarının bugünkü deerlerinin toplamına eit olacaı esasına dayalı olup santralin 49 yıllık iletme hakkının rapor tarihi itibariyle kalan yaklaık 31 yıllık kısmının projeksiyonunu kapsar biçimde uygulanmı`tır.

Projeksiyonlardan elde edilen nakit akımları, ekonominin, sektörün ve taınmazın taıdıı risk seviyesine uygun bir iskonto oranı ile bugüne indirgenmekte ve tesisin bugünkü deeri hesaplanmaktadır. Bu deer taınmazın, mevcut piyasa koullarından baımsız olarak finansal yöntemlerle hesaplanan (olması gereken) deeridir.

Varsayımlar:

Reel 1skonto Oranı :

Reel iskonto oranı, sektörün özellikleri ve mevcut piyasa koşulları ile uzun süreli işletme hakkı bulunmasının yanı sıra Ülkemizin her geçen gün artan enerji ihtiyacı/talep fazlası ile % 7 – 7,5 mertebesindeki orta-uzun vadeli Eurobond faizleri dikkate alınarak % 9,38 olarak belirlenmiştir.

Yıllık Üretim Miktarları:

Tesisin fizibilite deerlerine göre yıllık ortalama toplam enerji üretimi 75 GW olup geçmiş dönemdeki fiili üretim miktarları ile firmanın gelecek dönemlere ilişkin tahminlerinden hareketle 2022 yılı ve sonrası için 45 GW mertebesinde olacaı varsayılmıştır.

Satış Gelirleri:

KWh başına satış tutarları sayfa 65'deki tabloda sunulmuş olup 2022 yılı ve sonrasında tablodaki fiyatlarla realize olacaı kabul edilmiştir.

Üretim Maliyetleri ve Yıllık Amortisman Tutarları :

Tesisin üretim maliyetlerinin, geçmiş yıllardaki fiili üretim maliyetleri ile gelecek yıllar için firma yetkilileri tarafından tahmin edilen verilerden hareketle 2021 yılı ve sonrası için yıllık 1.000.000 USD mertebesinde olacaı varsayılmıştır. Bu bedellere yıllık DS1 kanal katılım gideri ve yıllık bakım-onarım masrafları da dahildir. Bilindii üzere hidroelektrik santral maliyetlerinin çok büyük kısmını inşai yatırımlar oluşturmaktadır. Bu yatırımların kullanım ömürlerinin en az lisans süresi kadar olacaı (gerek teknik açıdan, gerekse dünyada ve ülkemizde 50 yıl ve ötesinde çalışabilen hidroelektrik santrallerin mevcut olması nedeniyle) kabul edilmiştir. Yanı sıra HES tesislerinde kullanılan ana makina ekipmanlar için de durum aynıdır. Normal şartlar altında gerekli bakım onarım faaliyetleri düzenli olarak yerine getirildii sürece türbinlerin, şalt ekipmanlarının santral lisans süresi boyunca kullanılabilir olduu yaşanmış örneklerle sabittir. Bu sebeple ayrıca bir yatırım maliyeti ve/veya bakım onarım maliyeti artışı öngörülmemiştir. Sabit kıymetler için belirlenen amortisman miktarları sayfa 65'deki tabloda sunulmuştur.

Nakit Ödenen Vergiler:

Etkin vergi oranı 2022 yılı için % 23 (yirmiüç), 2023 ve sonrası için % 20 (yirmi) kabul edilmiştir.

Özet olarak:

Yukarıdaki varsayımlar altında, bugünden sonraki nakit giriş çıkışları ile (sayfa 65'te sunulan indirgenmiş nakit akımları tablosundan da görülecei üzere) tesisin deeri ~ 235.075.000 TL olarak bulunmuştur.

Bu deerin, ekonomideki gelişmelere balı olarak satışların gerçekleşme oranlarındaki ve birim fiyatlardaki deişimlere, yanı sıra üretim miktarlarına göre artabilecei ya da azalabilecei tabiidir.

AKCAY HIDROELEKTRIK SANTRALI

(USD)
Varsayımlar
Kurulu Güç (MW)	29
Fizibiliteye Göre Yıllık Ortalama Elektrik
Üretim Miktarı (GWh)	75
2022 Yılı ve Sonrası Tahmini Gider	1.000.000
		2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032	2033
Elektrik Satış Fiyatı (KWh/USD)		0,0764	0,0771	0,0742	0,0708	0,0714	0,0708	0,0677	0,0650	0,0628	0,0621	0,0603	0,0612
Ortalama Yıllık Üretim Miktarı (GWh)		45	45	45	45	45	45	45	45	45	45	45	45
31/12/2021 USD/TL	13,3290
Reel İskonto Oranı	9,38%
Reel İskonto Oranı		9.38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%
		1.05	1.14	1.25	1.37	1,50	1,64	1.79	1.96	2,14	2,34	2,56	2,80
1 / İskonto Faktörü
Etkin Vergi Oranı		23%						20%
Toplam Satış Geliri		3.438.212		3.469.878 3.340.357	3.186.034 3.214.107		3.187.990	3.047.029	2.923.899	2.825.102 2.795.405 2.714.745 2.755.056
Toplam Elektrik Üretim Maliyeti		1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000
İşletme Nakit Akımı		2.438.212	2.469.878	2.340.357	2.186.034	2.214.107	2.187.990 2.047.029		1.923.899		1.825.102 1.795.405 1.714.745		1.755.056
Amortisman		93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311
Serbest Nakit Akımı		1.898.885	1.994.564	1.890.948	1.767.490	1.789.947	1.769.054	1.656.285	1.557.781	1.478.744	1.454.986	1.390.458	1.422.707
Serbest Nakit Akımının Bugünkü Değeri		1.815.640			1.743.577 1.511.244 1.291.440 1.195.693 1.080.395			924.780	795.192	690.114	620.796	542.387	507.375

31/12/2021 İtibarı İle Toplam Değer (USD)	17.636.280
31/12/2021 İtibarı İle Toplam Değer (TL)	235.075.000

2034	2035	2036	2037	2038	2039	2040	2041	2042	2043
0,0633	0,0636	0,0650	0,0660	0,0655	0,0657	0,0667	0,0667	0,0667	0,0667
45	45	45	45	45	45	45	45	45	45

9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%
3,07	3,35	3,67	4,01	4,39	4,80	5,25	5,74	6,28	6,87

2.849.825	2.861.702	2.923.982	2.968.911	2.949.426	2.957.988	3.002.981	3.002.981	3.002.981	3.002.981
1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000
1.849.825	1.861.702	1.923.982	1.968.911	1.949.426	1.957.988	2.002.981	2.002.981	2.002.981	2.002.981
93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311
1.498.522	1.508.024	1.557.847	1.593.791	1.578.203	1.585.053	1.621.047	1.621.047	1.621.047	1.621.047
488.584	449.517	424.546	397.094	359.490	330.088	308.634	282.167	257.969	235.847

2044	2045	2046	2047	2048	2049	2050	2051	2052
0,0667	0,0667	0,0667	0,0667	0,0667	0,0667	0,0667	0,0667	0,0667
45	45	45	45	45	45	45	45	45

9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%	9,38%
7,52	8,22	8,99	9,84	10,76	11,77	12,87	14,08	15,40

3.002.981	3.002.981	3.002.981	3.002.981	3.002.981	3.002.981	3.002.981	3.002.981	2.752.733
1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	1.000.000	916.667
2.002.981	2.002.981	2.002.981	2.002.981	2.002.981	2.002.981	2.002.981	2.002.981	1.836.066
93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311	93.311
1.621.047	1.621.047	1.621.047	1.621.047	1.621.047	1.621.047	1.621.047	1.621.047	1.487.515
215.622	197.131	180.226	164.770	150.640	137.722	125.911	115.114	96.573

22. ANAL!Z SONUÇLARININ DEERLEND!RMES!

22.1. Farklı De erleme Metotlarının ve Analiz Sonuçlarının Uyumla#tırılması ve Bu Amaçla !zlenen Yöntemin ve Nedenlerinin Açıklaması

Tek bir yöntem ile güvenilir bir karar verilebilmesi için yeterli bulgu bulunduundan tesisin pazar deerinin tespitinde <Gelir 1ndirgeme Yaklaımı Yöntemi= kullanılmıtır. Buna göre tesisin deeri için 235.075.000,-TL kıymet takdir edilmi`tir.

22.2. Kira De eri Analizi Ve Kullanılan Veriler

Tesis için kira deeri analizi yapılmamı`tır.

22.3. Gayrimenkul ve Buna Ba lı Hakların Hukuki Durumunun Analizi

Deerlemeye konu tesisin herhangi bir hukuki sorunu bulunmamaktadır.

22.4. Gayrimenkul Üzerindeki Takyidat ve !potekler !le !lgili Görü#

Ta`ınmaz üzerinde gayrimenkul deerini dorudan ve önemli ölçüde etkileyecek nitelikte herhangi bir takyidat bulunmamaktadır.

22.5. De erleme Konusu Gayrimenkulün, Üzerinde !potek veya Gayrimenkulün De erini Do rudan Etkileyecek Nitelikte Herhangi Bir Takyidat Bulunması Durumları Hariç, Devredilebilmesi Konusunda Bir Sınırlamaya Tabi Olup Olmadı ı Hakkında Bilgi

Rapora konu ta`ınmazın devredilmesinde sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde herhangi

bir engel bulunmadıı kanaatindeyiz.

22.6. Bo# Arazi Ve Geli#tirilmi# Proje De eri Analizi Ve Kullanılan Veri Ve Varsayımlar !le Ula#ılan Sonuçlar

Deerleme, proje geli`tirme niteliinde deildir.

22.7. Mü#terek Veya Bölünmü# Kısımların De erleme Analizi

Taınmazın müterek veya bölünmü` kısmı yoktur.

22.8. Hasılat Payla#ımı Veya Kat Kar#ılı ı Yöntemi !le Yapılacak Projelerde, Emsal Pay Oranları

Hasılat paylaımı veya kat karılıı yöntemi söz konusu deildir.

22.9. Asgari Bilgilerden Raporda Verilmeyenlerin Niçin Yer Almadıklarının Gerekçeleri

Asgari bilgilerden verilmeyen herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

22.10. Yasal Gereklerin Yerine Getirilip Getirilmedi i Ve Mevzuat Uyarınca Alınması Gereken !zin Ve Belgelerin Tam Ve Eksiksiz Olarak Mevcut Olup Olmadı ı Hakkında Görü#

Tesisin Hidroelektrik Santral olarak iletilmesi için gerekli yasal izinler alınmı durumda olup

ruhsat lisans süresi 24.11.2052 tarihinde sona ermektedir.

22.11. De erleme Konusu Arsa veya Arazi ise, Alımından !tibaren Be# Yıl Geçmesine Ra men Üzerinde Proje Geli#tirmesine Yönelik Herhangi Bir Tasarrufta Bulunup Bulunulmadı ına Dair Bilgi

Ta`ınmaz arsa veya arazi niteliinde deildir.

23. SONUÇ

Rapor içeriinde özellikleri belirtilen Akçay Hidroelektrik Santrali Tesisinin yerinde yapılan incelemelerinde konumuna, büyüklüüne, elektrik üretim kapasitesine ve i`letme verilerine göre de eri için,

235.075.000,-TL (1kiyüzotuzbemilyonyetmibebin Türk Lirası) kıymet takdir edilmitir.

(235.075.000,-TL ÷ 15,0867 TL/Euro (*) 15.582.000,-Euro) (235.075.000,-TL ÷ 13,3290 TL/USD (*) 17.636.000,-USD)

(*) 31.12.2021 tarihli TCMB Döviz Alış Kuru 1,-Euro = 15,0867 TL; 1,- USD = 13,3290 TL'dir. Döviz bazındaki deerler yalnızca bilgi içindir.

Tesisin KDV dahil toplam deeri 277.388.500,-TL9dir.

1bu rapor, **Enda Enerji Holding A.".**9nin talebi üzerine ve *e-imzalı* olarak düzenlenmi olup

kopyaların kullanımları halinde ortaya çıkabilecek sonuçlardan `irketimiz sorumlu deildir.

Bilgilerinize sunulur. 06 Ocak 2022

(Deerleme tarihi: 31 Aralık 2021)

Saygılarımızla, Lotus Gayrimenkul De erleme ve Danı#manlık A.".

Eki:

Uydu Fotorafları
Fotoraflar
Yasal izin belgeleri, resmi yazılar
Deerleme uzmanlıı lisans belgeleri
Mesleki tecrübe belgeleri

M. Kıvanç KILVAN Sorumlu De erleme Uzmanı (Lisans No: 400114)

Engin AKDEN!Z Sorumlu De erleme Uzmanı (Lisans No: 403030)

Ta#ınmazın Uydu Foto rafı Üzerinden Konumu

	1- Ünterntesisine lişkin bilgiler.
	Hu, Likarin, Akçay HES Elektrik Üretim Anonim Şirkiki'ine isli ve bilgiler asz@dayer slan Akçay Hidroglektrik Santral üretim teste için verimişlir:
W ICBN Installe	Ridirm admis. IDIVIDE SAVIST Unite Kuruki güçleri Tasas toplam kuruki good. Organizen ortelarra yakk Gertim miktars Systems ball art rollton yo gonier complete Tesis tamamianme tartil.	Avdun INS2111 1380 Sokak Nu 2/1 Alvans Apt. 3/5 35220 Nsandah ZMIR Vaniterataily, redrolls, formitigender 3 Adet [2012/89/02] MWITZ (2011/0+0.00) Mwe 31,96 MWn / 26,78 MWe 04 880 000 KWh Elongton TM, OG tenes 27/05/2007 turilinder dibaren 27 by (21/08/2009 art ere main)
	2. Lisansn yürürlüğe girmesi
	Bu Inans, 34/11/2003 tarifiede yürarlüğe girar ve listris sahitimin bu lisana kapsamındaki hak ve yukumisluklen, asardın yurunda tarihindenindipren geçeririk kazanır.
	Lisansn süresi By Joann, circular tentencies it tenner 40 junk training a climate people in 4 Ans accepter tags romanicage Lisara santa, 31/12/2003 tartung kasar ana sodesmusinis yer alah fasisat konutanyi elektrik pryastes mituzi intima rangen hata gazirrepida sükümüdür. 5 I later stelling yours un ed desirate cognuties ways doinyli pay safets elen gregen ve staal kigaer BISSE OF ADI CID Doğrudları Bay Sahibi Drawlar 79.99 - Ends Ehers Holding A.S. 10 - Egenua Egen Geistrik Dağıtıvıt Gen. Tiz Adı- 10 ^° -Sonan HES Elaktra, Oratim A.S.
	6 Lagnsta yezilar tadilmi
528		TBORID
No.		AILDSSITTLE
	Unvan	"Sat: Ener) Drotm OtopmoXitiz Grebu A.5." Department.	28/07/2025 626/15 (Katul/Katan)
土		27.70	25/05/2007
津	Tevis tanuantarmo tanhi	Colligariansgar	1204/7 (PanalMarian)

T.C. BOZDOĞAN BELEDİYE BAŞKANLIĞI
ISYERI AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI
ARCAY HES ELEKTRIK ÜRITIM ANONIM SIRKETI 1380 Sokak No: 4 K: 5 D: 5 Alyana Agi, Alameek (27M) Kerdok V.D: 150 028 7526 Mersie No: 0-1500-2676-2620017 V.D. NO : 1500287526
ADI VE SOYADI : AKCAY HES ELEKTRIK ÜRETIM A.Ş.
ISYERININ ÛNVANI : AKÇAY HES ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.
FAALIYET KONUSU : HİDROELEKTRİK SANTRAL
ISYERİNİN ADRESİ : NAZİLLİ BOZDOĞAN YOLU 14 KM
BOZDOĞAN/AYDIN
İşyerinin Bulanduğu Yer :Ada no:- Pafta No:2/10 Parsel No:272,886,888,890, 892,894,896,898,901,903,905,908,911,913,915,917, 919,922,924,926,928,931,933,2400,2404,
İşyerinin İlgili Yönetmeliğe göre sınıfı :2. Sınıf Gayrı Sıhhi Müessese.
Diğer Faaliyet Alanları: : HİDROELEKTRİK SANTRAL
Ruhsat Tarihi : 21/01/2015
Ruhsat Sayısı $: 2015/G-82$
2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında düzenlenmiştir.
Ilhan MAVIOGLU/ Zabita Amiri /
Lunner of PALLAT EDELY LEASA1

Çalışma Ruhsatı

T.C. AYDIN VALILIGI il ÖZEL IDARESI

Sayı : M.09.0.1.0.13.07/1431 (1920) Koru : Akçay Hidroelektrik Santralinde Imar ve Yapılaşma Durumu

28./072008

AKÇAY HES ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.

Ifgi: 28.05.2008 tarih ve AKC.024 sayılı yazınız.

Ilgi yazı ile İlimiz, Bozdoğan ilçesi, Osmaniye Köyü sınırları içerisinde Akçay Hes Üretimi A.Ş. taralından yapılamak istenen Akçay Hidroelektrik Santral inşantının yapı ruhsatına tabi olup olmadığının bildirilmesi istenmektedir.

3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca çıkarılan Tip İmar Yönetmeliğinin, Kamuya ait yapı ve tesisler başlığı altındaki 59. maddesinin 2. fikrasında "Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılacak olan karayolu, demiryolu, tünel, köprü, menfez, baraj, hidroelektrik santralı, sulama ve su taşıma hatları,enerji nakil hatları, boru hatları (doğal gaz boru hattı ve benzeri), silo, rafineri gibi enerji, sulama, tabi kaynaklar, ulaştırma hizmetleri ile ilgili tosisler ve bunların müştemilatı niteliğinde olan kontrol kulübesi, trafo, eşanjör, elavatör, konveydr gibi yapılar inşaat ruhsatına tabi değildir. Bu tür yapı ve tesislerin inşasına başlanacağının, ügili yatırımcı kamu kurum ve kuruluşu tarafından mülkiyete ilişkin bilgiyle birlikte yazılı olarak ilgili idareye bildirilmesi gerekir." Hükmü vardır.

Bu hüküm doğrullusunda yapılması planlanan hidroelektrik santrali ve müşterailan yapı ruhsutına tabi değildir. Ancak tesisin yapımına başlanmadan önce söz konusu alanın mülkiyetine ilişkin bilgiyle ilgili idaresine müracaat edilmesi gerekmektedir.

Bilgilerinize rica ederim.

Halil Ibrahim AKTEMUR

Genei Sckreter

Yapı Ruhsatı Muafiyeti Resmi Yazı

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu cercevesinde e-imza ile imzalanmıştır.

T.C. ENERJÍ PÍYASASI DŮZENLEME KERULU KARAR ÖRNEGİ $: 28/08/2008$
$: 1735/3$ TOPLANTI TARIHI KARAR SIRA NO 3. Kamulaştırma Dairesi Başkanlığının 22/08/2008 tarihli ve B.62.0.KDB.0.15.351.02/5835 sayılı Başkanlık Makamına müzekkeresi çerçeyesinde: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 24/11/2003 tarih ve 249-2 sayılı Karam ile; A karar verimiştir. $274$ $\overline{\phantom{a}}$ Hasan KÖKTAS Başkan

Kamula#tırma Resmi Yazıları

Bu belae 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu çerçevesinde e-imza ile imzalanmıştır.

AKONY HIDEOULK DULENEDT ORTIM TESSINN SUKULLANINI HAKKIVE ISLETMI ESASI ARISA ILISKIN ASLASMANIN KURULUGU DEGISIKLIĞI EK MUKAVULEŞ 0 6 Maris 2009

MADDE-3: Avdm III sinifurcionindo elektrik anarjui menuri annon i inja edilocek 27.75 MW kurulu püçündeki Skçav HES prozei için "Akazı Hidroelektrik Santralinin Su Kullanıman Bişkar laterne Estaturs Gakkarda Anlayma" 4096 Sajsh Kanan se fletti yötveimelüder çorçeyasınde Otaproduktor utattadiske generklestimtek forese. Eerdel Su lylen Genel Mudarlögil de Batt Friery Flektrik Unstan Otoprodiktor Oruba A.S. araunchi imralummiy ve Arkara 25. Noterliginca 26 Man 2003 gun ve (18) 4 says (le texcil edilmiene

Akeay Hidmeldenik etwift ünfürt testu işince. FPDK'nın 09.04.2009 tarih ve 2050-28 sayılı Kurul Karan ilr. Akçay HES için verilen L. (249-2384 mayarah üntüm lisannında, Kundu Güç değerinin 31.98 MWm 20.76 MWs clerak departmentation syguis rulundada hilumliniarin

Stricts. Alvesty hidrogreaters energy circlem resure projecting in MK MW m = 28.78 MW p. Kenture Giren ile devant edecegnider. DNI Genet Müdterligt: lie tybu Ek Mulcrede nin yapıması hususunda mutabili kalımmıstı

MADDE-2: Augay hidroelektrik entry terrim terrol runn. DSI Genel Midturings the fluts Enerti Elektrik Orento Oregendlikon Grubs A.9 sommile 27.73 MW Rando Dia, de akledibora buhann satilit remanaras yukarıda varslı "Akçıy, ilidmetektrik Santiafinin Sı Kullanımına İlişkin İşletine Esaylını Hiddenda Anlasma", hilkumleri gerçevesinde, ayrıcant ve bütün veribeleri ile birlikte, 31.98 MA'nı [28.78] MWe Kundu Güçle ve Akçay HES Dekirik Untun A. S. unvanı ile devant edilecekte

MADDEL In Fr Mokevile de departisiener hang. "Akger Haltmelekten Samshum So-Kallanmina Bişkin İşirime Esaslan Hakkında Anlasma''aytım geçerlidir.

MADOE-4: lyfu Ek Mukavetema ditaenlenness the dgsh tim vergi, resun, hare ve dräst mastaflar Akçay HES Elektrik Creties A. S. tarofoxdan ödenir.

SIADDL-5 Bt Fk Mikaode, Seken FP0K neutreaten urrien Itsam yarurlikte olegin suree geçerli dap, lisaniar oridennies), de reddingsi, som ennes ve ipali tudinde baktimatis kalis.

MADDEDS: Algas HES'in bulundida his radio bugun ager on politimes on anglic semi-sekullanma nayu makuth olabilasek talepherin karylanmasi amacıyla Akçay HES Su Kullanm Hakki Anisprazitata restriture 20 yettis sing tsestemmeden falepter statueg asgean plutilitägii takzinde derhu! karşılanınsktir.

MADING." Tegut mayann docara, igin manabu hirakdacik nomikran projeve eure alama son 10 yillik ortalarnı akının izr ne "alif'u olacaktır. CLD sügerinde ekorgik ilmyaçlar göz önüne alodağında bu with tarter patients of anotamagener the interesting durant splits with the secretary factor . Durin has a such an a mansapulo dépar tocsuis etmig et histori regne dave célècais se locus proje enformation belafonen toplans bu mikur dikkate alınırak sapilacaktır. Nehirde gen 10 yıllık estalama akımın %10 undan daha ze akım «tmas) halinde sayyar finantu degat hayann devarbi için mamaba hırakılacaktır.

libi Ek Mukavele (7) maddelen (hayf glup⁴ E. 2009 turitorule immiammigue. Device Su Islee Codil Moduragu Akças EII S I Izkirik Uretan A. S. SEASTA InmitraCNES HAJAZ Her Plain TAXONIX $\forall a \models \neg \land \bot \land \neg \exists$ Hinkim $-11$ $\overline{11}$

Su Kullanım Anlaşması Sözleşmesi

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu cercevesinde e-imza ile imzalanmıştır.

UA ENERJÎ VE TABÎÎ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Devlet Su İsleri Genel Müdürlüğü Etüd ve Plan Dairesi Başkanlığı

3 NISAN 2003

Says : B 15 1 DS1 0 10 05 00/123 HES - 1271 Konu : Otoproduktör Akçay HES Su Kullanım Anlaşması

BATI ENERJI ELEKTRIK ÜRETIMI OTOPRODÜKTÖR GRUBU A Ş 1380 Sokak No. 21/1 Alyans Apt. 3/5 35220 Alsancak / IZMIR

II.GI : Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Işleri Genel Middurluğu'nun 02 08:2002 tanh ve B.15 0 EGM 0.04 01/680-6.A-3497-11801 sayılı yazısı.

1096 sayılı Kaman ve ilgili Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Bab Enerji Elektrik Üretimi Otoproduktör Grubu A.Ş. arasında 01.08.2002 tarihinde intealarson "Otoprodoktor Statosunde Cretim Tesisi Kurulması, İşletilmesi ve Enerji Fazlasının Sangma Izin Verdmesine Ilişkin Sözleşme'nin 13. maddesine göre, DSI Genel Mudurluğu ile Sirket arasında 26.03.2003 tarihinde imzalanan ve Ankara 25. Noterliği'nce 26.03.2003 tarih ve 11814 says ile tescil edilen "Akçay Hidroelektrik Santralının Su Kullanımına İlişkin İşletme Esasian Hakkında Anlaşma'nın bir sureti/örneği ekte verilmektedir.

Bilgilerinize arz ve rica ederim.

Doğan YEMİŞEN Genel Müdür a. Genel Mudur Vardımcısı

EK: Su Kulfanim Anlaşması (1 adet 8 sayfa)

DAGITIM:

Enerji ve Tahii Kaynaklar Bakanlığı (Enerji Işleri Genel Modurluğu)
Ban Eneni Elektrik Uretimi Otoproduktor Grubu A S.
1380 Sokak No. 21/1 Alyans Apt. 3/5 35220 Alsancak / IZMIR
Işletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı
DSI XXI. Bolge Mudurluğu / AYDIN

AI Terminal

TACİRLER YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş.

9133_rns_2025-01-29_1e831665-bfe2-43ef-b0cd-6ff0a1805da4.pdf

ENDA ENERJ1 HOLD1NG A._.

Bozdo an / AYDIN

GAYR1MENKUL DEĞERLEME RAPORU

İÇİNDEKİLER

1.RAPOR ÖZET!

2. RAPOR B!LG!LER!

3. "!RKET B!LG!LER!

4. MÜ"TER! B!LG!LER!

5. DEERLEME RAPORUNUN TEBL!!N 1. MADDES!N!N 2. FIKRASI KAPSAMINDA HAZIRLANIP HAZIRLANMADII HAKKINDA AÇIKLAMA

6. MÜ"TER! TALEPLER!N!N KAPSAMI VE VARSA GET!R!LEN SINIRLAMALAR

7. DEERLEME !"LEM!N! SINIRLAYAN VE OLUMSUZ YÖNDE ETK!LEYEN FAKTÖRLER

8. DEER TANIMI VE GEÇERL!L!K KO"ULLARI

Pazar de eri:

9. UYGUNLUK BEYANI ve KISITLAYICI KO"ULLAR

10. TA"INMAZIN TAPU KAYITLARI

10.1. Tapu kayıtları

10.2. Tapu Takyidatı

11. BELED!YE !NCELEMELER!

11.1. !mar Durumu

11.2. !mar Dosyası !ncelemesi

11.3. Encümen Kararları, Mahkeme Kararları, Plan !ptalleri v.b. konular

11.4. Yapı Denetim Firması

11.5. Son Üç Yıl !çindeki Hukuki Durumdan Kaynaklanan De i#im

11.5.1. Tapu Müdürlü ü Bilgileri

11.5.1.1. Son Üç Yıl !çersisinde Gerçekle#en Alım Satım Bilgileri

11.5.2. Belediye Bilgileri

11.5.2.1. !mar Planında Meydana Gelen De i#iklikler, Kamula#tırma !#lemleri v.b. !#lemler

11.5.3. Gayrimenkulün Enerji Verimlilik Sertifikası Hakkında Bilgi

11.5.4. Ruhsat Alınmı# Yapılarda Yapılan De i#ikliklerin 3194 Sayılı !mar Kanunu'nun 21. Maddesi Kapsamında Yeniden Ruhsat Alınmasını Gerektirir De i#iklikler Olup Olmadı ı Hakkında Bilgi

12. TES!S!N ÇEVRE VE KONUMU

12.1. Konum ve Çevre Bilgileri

12.2. Bölge Analizi

Aydın 1li:

Sıcaklık ve Ya ı# Analizleri

Aydın-Mu la-Denizli Bölgesi Su Kaynakları ve Hidroelektrik Enerji Verileri

Bozdoan 1lçesi:

12.3. Dünya ekonomisine genel bakı#

Bazı Ülkelerin 2020 ve 2021 yılların Büyüme Oranları

12.4. Türkiye'nin Makroekonomik Görünümü

Kaynak: TÜ1K

Dönemler !tibariyle Büyüme Oranları

2021-2022 Büyüme Tahminleri:

Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekle#meleri

Do rudan Yabancı Yatırımlar (Milyon USD)

12.5. Mevcut Ekonomik Ko#ulların, Gayrimenkul Piyasasının Analizi, Mevcut Trendler ve Dayanak Veriler

12.6. Türkiye Gayrimenkul Piyasasını Bekleyen Fırsat ve Tehditler

Tehditler:

Fırsatlar:

13. DÜNYA'DA VE TÜRK!YE'DE ENERJ! SEKTÖRÜ

13.1. Dünyada ve Türkiye'de enerji talebi

2021 yılı Dünya Enerji Talebi (2019 yılına göre)

2021 Yılı Eylül Ayı Elektrik Piyasasının Genel Görünümü

2020-2029 Yılları Elektrik Enerjisi Talep Tahminleri

13.2. Türkiye'de Elektrik Tüketimi

TÜRKİYE VE KİŞİ BAŞINA KURULU GÜÇ - BRÜT ÜRETİM - ARZ - NET TÜKETİMİNİN YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİANNUAL DEVELOPMENT OF INSTALLED CAPACITY GROSS GENERATION SUPPLY AND NET CONSUMPTION PER CAPITA IN TURKEY

TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM - TÜKETİM VE KAYIPLARININ YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİ ANNUAL DEVELOPMENT OF ELECTRICITY GENERATION-CONSUMPTION AND LOSSES IN TURKEY(1993-2018)

Eylül 2020 Dönemi Serbest Tüketici Elektrik Tüketimi

13.3. Enerji Santrallerinin Ülkemizdeki Da ılımı

2021 Yılı Eylül Ayı !tibariyle Lisanslı Elektrik Kurulu Gücünün Kaynak Bazında Da ılımı (Türkiye)

Aydın'da yapım a#amasındaki santraller

14. H!DROELEKTR!K ENERJ! SANTRALLER! HAKKINDA KISA B!LG!

14.1. Türkiyede Elektrik Üretimi ve Hidroelektrik Enerjisinin Üretimdeki payı:

2021 Yılı Eylül Döneminde Devreye Giren ve Çıkan Lisanslı Kurulu Güç

Eylül 2021 !tibariyle Elektrik Tüketiminin Gün Bazında Da ılımı

14.2. Hidroelektrik Santraller Hakkında Kısa Bilgi:

14.2.1. Hidroelektrik Santrallerin Ana Bölümleri:

14.3. Türkiyede Yer Alan Hidroelektrik Santralleri

15. YASAL !Z!NLER VE TES!S!N PROJE KARAKTER!ST!KLER!

16. AÇIKLAMALAR

Genel !#letme bilgileri

Türbinler/Jeneratörler Karakteristikleri:

Yükleme Havuzu ve Cebri Boru

Yükleme Havuzu-Cebri Boru Karakteristikleri:

Santral Binası ve Tesis:

Kapalı "alt ve Trafolar:

Transformatörler (Trafo) ve Şalt Merkezi Karakteristikleri

17. EN VER!ML! KULLANIM ANAL!Z!

TÜRKİYE VE KİŞİ BAŞINA KURULU GÜÇ - BRÜT ÜRETİM - ARZ - NET TÜKETİMİNİN YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİ
ANNUAL DEVELOPMENT OF INSTALLED CAPACITY GROSS GENERATION SUPPLY AND NET CONSUMPTION PER CAPITA IN TURKEY

TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM - TÜKETİM VE KAYIPLARININ YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİ ANNUAL DEVELOPMENT OF ELECTRICITY GENERATION-CONSUMPTION AND LOSSES IN TURKEY
(1993-2018)