Annual Report • Feb 12, 2025
Annual Report
Open in ViewerOpens in native device viewer
1 Ocak – 31 Aralık 2024 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetçi raporu
Güney Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. Maslak Mah. Eski Büyükdere Cad. Orjin Maslak İş Merkezi No: 27 Daire: 57 34485 Sarıyer İstanbul - Türkiye
Tel: +90 212 315 3000 Fax: +90 212 230 8291 ey.com Ticaret Sicil No : 479920 Mersis No: 0-4350-3032-6000017
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları Türk Anonim Şirketi Genel Kurulu'na;
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları Türk Anonim Şirketi ("Şirket") ile bağlı ortaklıklarının ("Grup") 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.
Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (TFRS'lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.
Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde kabul edilen ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına (BDS'lere) uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar (Etik Kurallar) ile Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatında ve ilgili diğer mevzuatta konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili olarak yer alan etik ilkelere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüşümüzü etkilememekle birlikte konsolide finansal tabloların 20 numaralı dipnotunda detaylı olarak açıklanan hususa dikkatinizi çekeriz. Türkiye Cumhuriyeti Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından 30 Mart 2006 tarihli Şirket Genel Kurulu'nun kar dağıtımına ilişkin aldığı kararın iptali istemiyle ve T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK), Şirket'in 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolarını SPK'nın izni olmadan Seri XI, No:25 sayılı "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliği" yerine Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına göre hazırladığı iddiası sebebiyle geçmiş yıllarda açılmış olan davalardan, SPK ile ilgili olan davaların Danıştay'da Şirket aleyhine sonuçlandığı Temmuz 2012'de yapılan tebligatlarda bildirilmiştir. Bunun üzerine Şirket, 1 Ağustos 2012 tarihinde bu davaya ilişkin İdare Mahkemesi'ne başvurarak hüküm uyuşmazlığının giderilmesi için talepte bulunmuş, İdare Mahkemesi tarafından 17 Şubat 2014 tarihinde yapılan tebliğ ile başvurunun reddine karar verilmiştir.
ÖİB tarafından açılan davada ise yerel mahkeme karan, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 24 Mayıs 2017 tarihli kararı ile bozulmuştur. Bozma kararı 2 Ağustos 2017 tarihinde Şirket'e tebliğ edilmiştir. Şirket, bozma kararına ilişkin karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. 28 Ağustos 2019 tarihinde Şirket'e tebliğ edilen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 27 Haziran 2019 tarihli kararı ile Şirket tarafından yapılan karar düzeltme talebinin reddedildiği bildirilmiştir. Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 30 Aralık 2021 tarihinde temyiz yolu açık olmak üzere davanın kabulüne karar vermiştir. Şirket, karara karşı 3 Mart 2022 tarihinde temyiz yoluna başvurmuştur. Temyiz başvurusunun reddine karar verilmiştir. Bunun üzerine Şirket tarafından karar düzeltme başvurusunda bulunulmuş olup, buna ilişkin verilen karar henüz Şirket'e tebliğ edilmemiştir. Bu hususlar tarafımızca verilen görüşü etkilememektedir
Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.
| Kilit Denetim Konusu | Kilit Denetim Konusunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı |
|---|---|
| Hasılatın Kaydedilmesi Grup yönetimi değerlendirmelerini yaparken, edim yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ve bunlara ilişkin tahsis edilen işlem bedellerinin hasılat olarak kayıtlara alınmasına ilişkin olarak TFRS 15'te belirtilen detaylı koşulları, özellikle mal ve hizmetlere ilişkin kontrolün müşteriye geçip geçmediğini göz önünde bulundurmaktadır. Grup'un hasılatının önemli bir kısmı zamanın belirli bir anında yerine getirilen edim yükümlülükleri kaynaklıdır. Grup, başlıca maden ve metalurji ürünleri üretip satışını yaparak hasılat elde etmektedir. Grup, yurtiçi ve yurtdışına yaptığı satışlardaki sevkiyat düzenlemelerinin türüne göre önemli risk ve getirilerin alıcıya geçip geçmediğinin analizini yaparak hasılatı muhasebeleştirmektedir. Grup'un finansal sonuçlara ilişkin performans değerlendirmesinde, hasılat en önemli göstergelerden birini teşkil etmektedir. Hasılat, yıl içinde uygulanmış olan stratejilerin sonuçlarının değerlendirilmesi ve performans takibi açısından belirgin bir öneme sahip olup, 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide toplam kapsamlı gelir tablosu açısından en önemli kalem olması nedeniyle denetimimiz açısından kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir. Grup'un hasılat ile ilgili muhasebe politikalarına ve tutarlarına ilişkin açıklamalar sırasıyla dipnot 2.8.1 ve dipnot 25'te yer almaktadır. |
Denetimimiz sırasında hasılatın muhasebeleştirilmesine ilişkin olarak aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: - Grup'un satış, tahsilat ve kredi riski yönetimi süreçleri anlaşılmıştır. - Hasılat sürecine ilişkin kontrollerin tasarımı ve uygulanması değerlendirilmiştir. Ayrıca Grup'un satış ve teslimat prosedürleri analiz edilmiştir. - Hasılatın muhasebeleştirilmesine yönelik Grup yönetiminin uyguladığı muhasebe politikalarının TFRS'lere uygunluğu değerlendirilmiştir. - Finansal tablolara kaydedilen hasılatın beklenen seviyelerde olup olmadığına ilişkin olarak kapsamlı analitik prosedürler uygulanmıştır. - Satış faturalarının doğruluğuna ilişkin örnekleme yöntemiyle testler yapılmış ve bu faturalar sevk irsaliyeleri ile eşleştirilmiştir. - Örneklem yöntemiyle seçilmiş olan faturalardaki ürünlere ilişkin kontrolün müşteriye devir olup olmadığı test edilmiştir. - Sevkiyat belgelerinden örnekleme yoluyla yapılan seçimlerin muhasebe kayıtları ve ilgili faturalar ile eşleştirilerek hasılatın tamlığı test edilmiştir. - Örneklem yöntemiyle seçilen ticari alacak bakiyeleri için müşterilerden doğrulama mektupları alınmış ve alınan cevapların muhasebe kayıtları ile uyumunun kontrol edilmiştir. Yukarıdaki hususlara ek olarak, dipnot 25'te yer alan açıklamaların yeterliliği TFRS'ler kapsamında değerlendirilmiştir. |
| Kilit Denetim Konusu | Kilit Denetim Konusunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı |
|---|---|
| Maddi Duran Varlıklar ve Yapılmakta Olan Yatırımların Muhasebeleştirilmesi |
|
| Dipnot 14 ve 11'de açıklandığı üzere Grup'un 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklar ve peşin ödenmiş giderler altındaki sabit kıymet yatırımları için vermiş olduğu avansların konsolide finansal durum tablosundaki toplam taşınan değeri 221.974.890 bin TL olup, konsolide toplam varlıkların 52%'sini oluşturmaktadır. Grup'un 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla maddi duran varlıkları altında 80.756.099 bin TL tutarında devam eden yapılmakta olan yatırım harcamaları bulunmaktadır. |
Denetimimiz sırasında maddi duran varlıkların ve yapılmakta olan yatırımların muhasebeleştirilmesine ilişkin olarak aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: - Muhasebe politikaları çerçevesinde doğrusal yöntem uyarınca belirlenen ekonomik ömürler ile üretim bazlı amortisman yöntemi uygulanan kalemler için toplam kapasite ve dönem içindeki üretim miktarları dikkate alınarak cari dönem için kaydedilen amortisman giderlerinin doğruluğu yeniden hesaplanarak kontrol edilmiştir. |
| Grup'un yapılmakta olan yatırımları ağırlıklı olarak üretim hatlarına ilişkin harcamalardan oluşmaktadır. Söz konusu devam etmekte olan yatırımlara ilişkin cari dönemde yapılan önemli tutarda girişler, verilen avanslar ve bu yatırımların önemli ölçüde müteakip dönemde aktifleşecek olması dikkate alınarak denetimimiz açısından kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir. Grup'un maddi duran varlıklarında kullanılacak amortisman yönteminin belirlenmesi ve belirlenen yöntemlere göre amortisman giderlerinin hesaplanması ve muhasebeleştirilmesi önemli ölçüde muhakeme gerektirmektedir. |
- Yapılmakta olan yatırımlara dair cari dönemde gerçekleştirilen harcamaların TFRS'ler açısından uygunluğu, tamlığı ve dönemselliği konsolide finansal tablolara yansıtılan değerleri bakımından kontrol edilmiştir ve ilgili yatırımlar saha ziyaretleri sırasında fiziki olarak gözlemlenmiştir. - Yapılmakta olan yatırımlar ve verilen avans bakiyeleri için örneklem yöntemiyle seçilen tedarikçilerden doğrulama mektupları alınarak bakiyelerin muhasebe kayıtları ile uyumunun kontrolü sağlanmıştır. - Grup yönetimi tarafından maddi duran varlıklara ilişkin hazırlanan değer düşüklüğü çalışmaları |
| Maddi duran varlıklar ve yapılmakta olan yatırımlar ile peşin ödenmiş giderlere ilişkin açıklamalar dipnot 2.8.3, dipnot 14 ve dipnot 11'de yer almaktadır. |
temin edilmiş ve finansal tablolardaki tutarlar ile mutabakatı sağlanmıştır. Ayrıca, Grup'un cari dönemde elde ettiği sigorta tazmin gelirleri ile ilgili sigorta şirketiyle yapılan yazışmalar ve nakit tahsilatlar da ayrıca kontrol edilmiştir. |
| Yukarıdaki hususlara ek olarak, dipnotlarda yer alan açıklamaların yeterliliği TFRS kapsamında tarafımızca değerlendirilmiştir. |
Grup'un 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tablolarının tam kapsamlı denetimi başka bir bağımsız denetçi tarafından gerçekleştirilmiştir. Söz konusu bağımsız denetim şirketi, 22 Şubat 2024 tarihli bağımsız denetçi raporunda olumlu görüş bildirmiştir.
Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.
Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.
Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.
Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:
Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu konsolide tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.
Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:
Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız hâlinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.
Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dâhil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.
Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.
Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.
Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Mehmet Başol Çengel'dir.
Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited
| İÇİNDEKİLER | SAYFA | |
|---|---|---|
| KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU | 1-2 | |
| KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU | 3 | |
| KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU | 4 | |
| KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU | 5 | |
| KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU | 6 | |
| KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR | 7-101 | |
| NOT 1 | GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU | 7-8 |
| NOT 2 | KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR | 8-38 |
| NOT 3 | BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA | 38 |
| NOT 4 | NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ | 39 |
| NOT 5 | FİNANSAL YATIRIMLAR | 40 |
| NOT 6 | TÜREV ARAÇLAR | 41-42 |
| NOT 7 | BORÇLANMALAR | 43-45 |
| NOT 8 | TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR | 45-46 |
| NOT 9 | DİĞER ALACAK VE BORÇLAR | 47 |
| NOT 10 | STOKLAR | 47-48 |
| NOT 11 | PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER | 48 |
| NOT 12 | ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR | 49 |
| NOT 13 | YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER | 50-51 |
| NOT 14 | MADDİ DURAN VARLIKLAR | 52-54 |
| NOT 15 | MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR | 54-55 |
| NOT 16 | KULLANIM HAKKI VARLIKLARI | 56-57 |
| NOT 17 | ŞEREFİYE | 58 |
| NOT 18 | DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI | 58-59 |
| NOT 19 | ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR | 59-61 |
| NOT 20 | KARŞILIKLAR | 61-67 |
| NOT 21 NOT 22 |
ŞARTA BAĞLI VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER |
68 69 |
| NOT 23 | ERTELENMİŞ GELİRLER | 69 |
| NOT 24 | ÖZKAYNAKLAR | 70-72 |
| NOT 25 | HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ | 73 |
| NOT 26 | ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ |
74 |
| NOT 27 | NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER | 74-75 |
| NOT 28 | ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR/GİDERLER | 75-76 |
| NOT 29 | YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİR/GİDERLER | 76 |
| NOT 30 | FİNANSMAN GELİRLERİ | 77 |
| NOT 31 | FİNANSMAN GİDERLERİ | 77 |
| NOT 32 | VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ | 77-82 |
| NOT 33 | PAY BAŞINA KAZANÇ | 82 |
| NOT 34 | İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI | 82-85 |
| NOT 35 | NET PARASAL POZİSYON KAZANÇLARI (KAYIPLARI)'NA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR | 86 |
| NOT 36 | FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ | 87-98 |
| NOT 37 | FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE | |
| FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) | 99-101 | |
| NOT 38 | RAPORLAMA TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR | 101 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| (Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem |
(Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem |
(Bağımsız Denetimden Geçmiş) |
(Bağımsız Denetimden Geçmiş) Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem |
||
|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| 2024 | 2024 | 2023 | 2023 | ||
| VARLIKLAR | Not | Bin ABD Doları | Bin TL | Bin ABD Doları | Bin TL |
| DÖNEN VARLIKLAR | 5.182.957 | 182.856.284 | 4.569.509 | 134.518.116 | |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 4 | 1.566.313 | 55.259.993 | 817.746 | 24.072.967 |
| Finansal Yatırımlar | 5 | 44.960 | 1.586.209 | 59.033 | 1.737.825 |
| Ticari Alacaklar | 750.105 | 26.463.914 | 691.386 | 20.353.161 | |
| İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar | 34 | 17.116 | 603.847 | 23.390 | 688.565 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar | 8 | 732.989 | 25.860.067 | 667.996 | 19.664.596 |
| Diğer Alacaklar | 5.546 | 195.675 | 4.342 | 127.846 | |
| İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar | 34 | 532 | 18.767 | 393 | 11.582 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 9 | 5.014 | 176.908 | 3.949 | 116.264 |
| Türev Araçlar | 6 | 7.061 | 249.118 | 387 | 11.396 |
| Stoklar | 10 | 2.232.475 | 78.762.398 | 2.285.354 | 67.276.704 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 88.128 | 3.109.169 | 69.601 | 2.048.925 | |
| İlişkili Taraflara Peşin Ödenmiş Giderler | 34 | 706 | 24.900 | 434 | 12.782 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Peşin Ödenmiş Giderler | 11 | 87.422 | 3.084.269 | 69.167 | 2.036.143 |
| Diğer Dönen Varlıklar | 22 | 488.369 | 17.229.808 | 641.660 | 18.889.292 |
| DURAN VARLIKLAR | 6.867.932 | 242.302.690 | 5.962.156 | 175.515.133 | |
| Finansal Yatırımlar | 5 | 5.048 | 178.085 | 5.502 | 161.973 |
| Diğer Alacaklar | 3.748 | 132.211 | 2.940 | 86.537 | |
| İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar | 34 | 3.430 | 121.006 | 2.551 | 75.091 |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 9 | 318 | 11.205 | 389 | 11.446 |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar | 12 | 36.283 | 1.280.062 | 30.039 | 884.293 |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller | 13 | 166.318 | 5.867.749 | 149.725 | 4.407.645 |
| Maddi Duran Varlıklar | 14 | 5.864.827 | 206.912.853 | 5.007.614 | 147.415.137 |
| Kullanım Hakkı Varlıkları | 16 | 27.302 | 963.217 | 15.134 | 445.527 |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 264.823 | 9.343.042 | 275.362 | 8.106.172 | |
| Şerefiye | 17 | 18.781 | 662.608 | 18.781 | 552.886 |
| Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 15 | 246.042 | 8.680.434 | 256.581 | 7.553.286 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 456.080 | 16.090.669 | 432.920 | 12.744.353 | |
| İlişkili Taraflara Peşin Ödenmiş Giderler | 34 | 5.015 | 176.923 | 6.214 | 182.922 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Peşin Ödenmiş Giderler | 11 | 451.065 | 15.913.746 | 426.706 | 12.561.431 |
| Ertelenmiş Vergi Varlığı | 32 | 7.248 | 255.704 | 8.639 | 254.324 |
| Diğer Duran Varlıklar | 22 | 36.255 | 1.279.098 | 34.281 | 1.009.172 |
| TOPLAM VARLIKLAR | 12.050.889 | 425.158.974 | 10.531.665 | 310.033.249 |
Sunum para birimi TL'ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1'de açıklanmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| (Bağımsız | (Bağımsız | (Bağımsız | (Bağımsız | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Denetimden | Denetimden | Denetimden | Denetimden | ||
| Geçmiş) | Geçmiş) | Geçmiş) | Geçmiş) | ||
| Cari Dönem Cari Dönem | Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem | ||||
| 31 Aralık | 31 Aralık | 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| 2024 | 2024 | 2023 | 2023 | ||
| KAYNAKLAR | Not Bin ABD Doları | Bin TL | Bin ABD Doları | Bin TL | |
| KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | 2.158.479 | 76.288.847 | 3.027.730 | 89.291.663 | |
| Kısa Vadeli Borçlanmalar | 7 | 743.215 | 26.268.031 | 1.560.968 | 46.034.968 |
| Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları | 7 | 295.470 | 10.443.033 | 363.704 | 10.726.115 |
| Ticari Borçlar | 849.469 | 30.023.470 | 794.372 | 23.427.066 | |
| İlişkili Taraflara Ticari Borçlar | 34 | 51.989 | 1.837.483 | 38.328 | 1.130.333 |
| İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar | 8 | 797.480 | 28.185.987 | 756.044 | 22.296.733 |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar | 19 | 139.388 | 4.926.492 | 60.898 | 1.795.959 |
| Diğer Borçlar | 9 | 27.964 | 988.348 | 39.428 | 1.162.795 |
| Türev Araçlar | 6 | - | - | 4.120 | 121.502 |
| Ertelenmiş Gelirler | 23 | 32.855 | 1.161.228 | 44.553 | 1.313.940 |
| Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü | 32 | 8.987 | 317.625 | 109.607 | 3.232.450 |
| Kısa Vadeli Karşılıklar | 20 | 30.770 | 1.087.544 | 23.689 | 698.605 |
| Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler | 22 | 30.361 | 1.073.076 | 26.391 | 778.263 |
| UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER | 2.955.135 | 104.445.716 | 990.553 | 29.212.704 | |
| Uzun Vadeli Borçlanmalar | 7 | 2.392.984 | 84.577.132 | 372.300 | 10.979.619 |
| Türev Araçlar | 6 | - | - | 39 | 1.148 |
| Uzun Vadeli Karşılıklar | 174.610 | 6.171.382 | 189.292 | 5.582.475 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar | 19 | 174.610 | 6.171.382 | 189.292 | 5.582.475 |
| Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü | 32 | 386.901 | 13.674.548 | 428.353 | 12.632.683 |
| Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler | 22 | 640 | 22.654 | 569 | 16.779 |
| ÖZKAYNAKLAR | 6.937.275 | 244.424.411 | 6.513.382 | 191.528.882 | |
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 6.721.145 | 236.947.401 | 6.327.990 | 186.191.490 | |
| Ödenmiş Sermaye | 24 | 1.918.505 | 7.000.000 | 1.818.371 | 3.500.000 |
| Sermaye Düzeltme Farkları | 24 | - | - | 81.366 | 156.613 |
| Geri Alınmış Paylar (-) | 24 | (108.569) | (1.315.022) | (87.182) | (640.504) |
| Paylara İlişkin Primler (İskontolar) | 55.303 | 106.447 | 55.303 | 106.447 | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak | (199.521) | 95.552.077 | (184.238) | 80.508.477 | |
| Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) | |||||
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | (183.836) (2.961.205) | (168.553) | (2.455.521) | ||
| Yabancı Para Çevrim Farkları | (15.685) | 98.513.282 | (15.685) | 82.963.998 | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak | (275.142) | (9.724.549) | (287.653) | (8.483.263) | |
| Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) | |||||
| Yabancı Para Çevrim Farkları | (276.487) (9.772.072) | (285.380) | (8.416.227) | ||
| Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları) | 1.345 | 47.523 | (2.273) | (67.036) | |
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | 24 | 1.499.365 | 10.973.470 | 1.448.797 | 9.302.588 |
| Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları | 24 | 3.419.939 | 120.873.630 | 3.313.114 | 97.708.043 |
| Net Dönem Karı veya Zararı | 411.265 | 13.481.348 | 170.112 | 4.033.089 | |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 216.130 | 7.477.010 | 185.392 | 5.337.392 | |
| TOPLAM KAYNAKLAR | 12.050.889 | 425.158.974 | 10.531.665 | 310.033.249 |
Sunum para birimi TL'ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1'de açıklanmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| (Bağımsız Denetimden |
(Bağımsız Denetimden |
(Bağımsız Denetimden |
(Bağımsız Denetimden |
||
|---|---|---|---|---|---|
| Geçmiş) | Geçmiş) | Geçmiş) | Geçmiş) | ||
| Cari Dönem | Cari Dönem | Geçmiş Dönem | Geçmiş Dönem | ||
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | 1 Ocak - | 1 Ocak - | ||
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2023 | ||
| Not | Bin ABD Doları | Bin TL | Bin ABD Doları | Bin TL | |
| Hasılat | 25 | 6.225.097 | 204.059.940 | 6.238.260 | 147.899.792 |
| Satışların Maliyeti | 25 | (5.614.833) | (184.055.336) | (5.577.870) | (132.242.934) |
| BRÜT KAR | 610.264 | 20.004.604 | 660.390 | 15.656.858 | |
| Pazarlama Giderleri | 27 | (62.763) | (2.057.384) | (49.687) | (1.177.995) |
| Genel Yönetim Giderleri | 27 | (163.408) | (5.356.542) | (112.736) | (2.672.791) |
| Araştırma ve Geliştirme Giderleri | 27 | (10.238) | (335.591) | (8.024) | (190.227) |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 28 | 298.504 | 9.785.016 | 193.666 | 4.591.521 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler | 28 | (30.015) | (983.883) | (61.486) | (1.457.738) |
| ESAS FAALİYET KARI | 642.344 | 21.056.220 | 622.123 | 14.749.628 | |
| Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler | 29 | 15.924 | 521.994 | 15.154 | 359.280 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Giderler | 29 | (8.437) | (276.571) | (22.975) | (544.735) |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından (Zararlarından) Paylar | 12 | 6.244 | 204.668 | 3.305 | 78.356 |
| FİNANSMAN GELİRLERİ (GİDERLERİ) ÖNCESİ FAALİYET KARI | 656.075 | 21.506.311 | 617.607 | 14.642.529 | |
| Finansman Gelirleri | 30 | 153.110 | 5.018.986 | 139.046 | 3.296.577 |
| Finansman Giderleri | 31 | (380.504) | (12.473.048) | (353.421) | (8.379.073) |
| Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) | 35 | (16.166) | (529.928) | (30.491) | (722.904) |
| VERGİ ÖNCESİ KAR | 412.515 | 13.522.321 | 372.741 | 8.837.129 | |
| Vergi (Gideri) Geliri | 32 | 20.461 | 670.725 | (190.145) | (4.508.065) |
| Dönem Vergi (Gideri) Geliri | (16.908) | (554.233) | (200.828) | (4.761.341) | |
| Ertelenmiş Vergi (Gideri) Geliri | 37.369 | 1.224.958 | 10.683 | 253.276 | |
| DÖNEM KARI (ZARARI) | 432.976 | 14.193.046 | 182.596 | 4.329.064 | |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 21.711 | 711.698 | 12.484 | 295.975 | |
| Ana Ortaklık Payları | 411.265 | 13.481.348 | 170.112 | 4.033.089 | |
| PAY BAŞINA KAZANÇ (KAYIP) | 33 | 2,0040 | 0,5974 | ||
| (1 TL nominal bedelli) |
Sunum para birimi TL'ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1'de açıklanmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Not | (Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem 1 Ocak - 31 Aralık 2024 Bin ABD Doları |
(Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem 1 Ocak - 31 Aralık 2024 Bin TL |
(Bağımsız Denetimden Geçmiş) Geçmiş Dönem 1 Ocak - 31 Aralık 2023 Bin ABD Doları |
(Bağımsız Denetimden Geçmiş) Geçmiş Dönem 1 Ocak - 31 Aralık 2023 Bin TL |
|
|---|---|---|---|---|---|
| DÖNEM KARI (ZARARI) | 432.976 | 14.193.046 | 182.596 | 4.329.064 | |
| DİĞER KAPSAMLI GELİRLER (GİDERLER) | |||||
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | |||||
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | 19 | (20.940) | (693.104) | (49.243) | (1.396.695) |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları), Vergi Etkisi | 32 | 5.235 | 173.276 | 12.310 | 349.174 |
| Yabancı Para Çevrim Farklarından Kazançlar (Kayıplar) | - | 40.367.505 | - | 72.009.332 | |
| Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar | |||||
| Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları) | 4.892 | 154.817 | (3.490) | (99.129) | |
| Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları), Vergi Etkisi | 32 | (1.223) | (38.704) | 849 | 25.037 |
| Yabancı Para Çevrim Farklarından Kazançlar (Kayıplar) | 6.596 | (1.355.845) | (1.570) | (3.176.868) | |
| DİĞER KAPSAMLI GELİR (GİDER) | (5.440) | 38.607.945 | (41.144) | 67.710.851 | |
| TOPLAM KAPSAMLI GELİR (GİDER) | 427.536 | 52.800.991 | 141.452 | 72.039.915 | |
| Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) Dağılımı | |||||
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 26.087 | 1.969.317 | 15.976 | 2.191.103 | |
| Ana Ortaklık Payları | 401.449 | 50.831.674 | 125.476 | 69.848.812 |
Sunum para birimi TL'ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1'de açıklanmaktadır.
| Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Birikmiş Karlar Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kapsamlı Gelirler (Giderler) Maddi Duran Tanımlanmış Nakit Akış Varlık Yeniden Fayda Planları Riskinden Kardan Sermaye Pay İhraç Değerleme Yeniden Ölçüm Korunma Ayrılan Geçmiş Yıllar Ana Ortaklığa Kontrol Gücü Ödenmiş Düzeltme Geri Alınmış Primleri / Artışları Yabancı Para Kazançları Kazançları Yabancı Para Kısıtlanmış Karları veya Net Dönem Karı Ait Olmayan Toplam (Bağımsız Denetimden Geçmiş) Not Sermaye Farkları Paylar (-) İskontoları (Azalışları) Çevrim Farkları (Kayıpları) (Kayıpları) Çevrim Farkları Yedekler Zararları veya Zararı Özkaynaklar Paylar 1 Ocak 2024 (Daha önce raporlanan) 3.500.000 156.613 (640.504) 106.447 373.251 70.267.050 (2.455.521) (67.036) 4.243.700 9.302.588 97.371.813 4.033.089 186.191.490 5.337.392 191.528.882 Yeniden düzenleme etkisi 2.4 - - - - (373.251) 12.696.948 - - (12.659.927) - 336.230 - - - 1 Ocak 2024 3.500.000 156.613 (640.504) 106.447 - 82.963.998 (2.455.521) (67.036) (8.416.227) 9.302.588 97.708.043 4.033.089 186.191.490 5.337.392 191.528.882 Enflasyon etkisi () 2.1 - - - - - - - - - 646.823 1.632.401 - 2.279.224 244.638 2.523.862 Dönem karı - - - - - - - - - - - 13.481.348 13.481.348 711.698 14.193.046 Diğer kapsamlı gelir (gider) - - - - - 39.097.296 (505.684) 114.559 (1.355.845) - - - 37.350.326 1.257.619 38.607.945 Toplam kapsamlı gelir (gider) - - - - - 39.097.296 (505.684) 114.559 (1.355.845) - - 13.481.348 50.831.674 1.969.317 52.800.991 Kar Payları () - - - - - - - - - - (1.680.469) - (1.680.469) (74.337) (1.754.806) Payların geri alım işlemleri nedeniyle - - (674.518) - - - - - - 674.518 (674.518) - (674.518) - meydana gelen artış (azalış) () Transferler - - - - - - - - - 349.541 3.683.548 (4.033.089) - - Diğer değişiklikler nedeni ile 2.1 - - - - - (23.548.012) - - - - 23.548.012 - - - artış (azalış) (*) Sermaye artışı 24 3.500.000 (156.613) - - - - - - - - (3.343.387) - - - 31 Aralık 2024 7.000.000 - (1.315.022) 106.447 - 98.513.282 (2.961.205) 47.523 (9.772.072) 10.973.470 120.873.630 13.481.348 236.947.401 7.477.010 244.424.411 (Bağımsız Denetimden Geçmiş) 1 Ocak 2023 (Daha önce raporlanan) 3.500.000 156.613 (116.232) 106.447 208.674 44.642.146 (1.407.323) 6.044 2.029.402 7.547.778 40.966.648 18.005.034 115.645.231 3.016.956 118.662.187 Yeniden düzenleme etkisi 2.4 - - - - (208.674) 7.286.968 - - (7.268.761) - 190.467 - - - 1 Ocak 2023 3.500.000 156.613 (116.232) 106.447 - 51.929.114 (1.407.323) 6.044 (5.239.359) 7.547.778 41.157.115 18.005.034 115.645.231 3.016.956 118.662.187 Enflasyon etkisi (*) 2.1 - - - - - - (20.333) - - 1.167.326 74.726 - 1.221.719 129.333 Dönem karı - - - - - - - - - - - 4.033.089 4.033.089 295.975 Diğer kapsamlı gelir (gider) - - - - - 70.093.536 (1.027.865) (73.080) (3.176.868) - - - 65.815.723 1.895.128 Toplam kapsamlı gelir (gider) - - - - - 70.093.536 (1.027.865) (73.080) (3.176.868) - - 4.033.089 69.848.812 2.191.103 Payların geri alım işlemleri nedeniyle - - (524.272) - - - - - - 524.272 (524.272) - (524.272) - meydana gelen artış (azalış) () Transferler - - - - - - - - - 63.212 17.941.822 (18.005.034) - - Diğer değişiklikler nedeni ile 2.1 - - - - - (39.058.652) - - - - 39.058.652 - - - artış (azalış) (***) |
|||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Özkaynaklar | |||||||||
| - | |||||||||
| (674.518) | |||||||||
| - | |||||||||
| - | |||||||||
| - | |||||||||
| - | |||||||||
| 1.351.052 | |||||||||
| 4.329.064 | |||||||||
| 67.710.851 | |||||||||
| 72.039.915 | |||||||||
| (524.272) | |||||||||
| - | |||||||||
| - | |||||||||
| 31 Aralık 2023 3.500.000 156.613 (640.504) 106.447 - 82.963.998 (2.455.521) (67.036) (8.416.227) 9.302.588 97.708.043 4.033.089 186.191.490 5.337.392 191.528.882 |
(*) Şirket'in 28 Mart 2024 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda 2023 yılı karından 1.750.000 bin TL nakit temettü (brüt hisse başına düşen kar payı: 0,50 TL) dağıtılmasına ilişkin karar oy çokluğu ile onaylanmıştır. Şirket'in kar dağıtım karar tarihi olan 28 Mart 2024 tarihi itibarıyla % 3,97 oranında nominal bedeli 1 TL olan kendi hisse senetlerine sahip olmasından dolayı Şirket'in sahip olduğu hisselere ilişkin temettü dağıtılacak temettü tutarından netleştirilerek gösterilmektedir. Temettü ödemesine 16 Nisan 2024 tarihinde başlanmıştır. Grup'un bağlı ortaklıklarından İsdemir'deki etkin ortaklık oranlarına sahip olmadığı kontrol gücü olmayan paylara 74.337 bin TL temettü ödemesi gerçekleştirilmiştir.
(**) Konsolidasyona tabi tutulan ve fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan bağlı ortaklıkların finansal tablolarında TMS 29'a göre enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.
(***) Şirket'in 31 Mart 2023 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda onaylanmış olan "Pay Geri Alım Programı" kapsamında 674.518 bin TL karşılığında 14.820.000 adet pay geri alımı gerçekleştirilmiştir. Raporlama tarihi itibarıyla, Geri Alınan Paylar Tebliği (II-22.1) kapsamında geri alınan payların geri alım bedeli kadar yedek akçe ayrılarak özkaynaklar altında kısıtlanmış yedek olarak sınıflandırılmıştır (31 Aralık 2023:524.272 bin TL).
(****) Geçmiş yıllar karları veya zararları; konsolide finansal tablolarda TMS 21 uyarınca tarihi kurlardan ABD Doları'na çevrilerek ABD Doları olarak takip edilmekte olup 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal durum tablosundaki geçmiş yıllar karları veya zararlarının sunum para birimi Türk Lirası'na çevriminin detayı Not 2.1'de açıklanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| (Denetimden Geçmiş) Cari Dönem |
(Denetimden Geçmiş) Cari Dönem |
(Denetimden Geçmiş) Geçmiş Dönem |
(Denetimden Geçmiş) Geçmiş Dönem |
||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 Ocak - | 1 Ocak - 31 Aralık 2024 31 Aralık 2024 |
1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
||
| Not Bin ABD Doları | Bin TL | Bin ABD Doları | Bin TL | ||
| İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI | 947.604 | 31.257.701 | 557.746 | 13.068.139 | |
| Dönem Karı (Zararı) Dönem Net Karı (Zararı) Mutabakatı İle İlgili Düzeltmeler |
432.976 179.487 |
14.193.046 5.863.471 |
182.596 309.595 |
4.329.064 6.900.086 |
|
| Amortisman ve İtfa Gideri İle İlgili Düzeltmeler | 25/27/28 | 269.590 | 8.837.234 | 226.616 | 5.372.718 |
| Değer Düşüklüğü (İptali) İle İlgili Düzeltmeler | 2.010 | 65.897 | (27.796) | (659.014) | |
| Alacaklarda Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Stok Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler |
8 10 |
(72) 6.171 |
(2.355) 202.278 |
(14.212) (33.833) |
(336.934) (802.145) |
| Maddi Duran Varlık Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler | 14 | (4.089) | (134.026) | 20.249 | 480.065 |
| Karşılıklar İle İlgili Düzeltmeler | 69.202 | 2.268.436 | 75.080 | 1.780.028 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Dava ve/veya Ceza Karşılıkları (İptali) ile İlgili Düzeltmeler |
19 20 |
50.106 19.096 |
1.642.457 625.979 |
60.129 14.951 |
1.425.557 354.471 |
| Faiz (Gelirleri) ve Giderleri İle İlgili Düzeltmeler | 151.146 | 4.954.594 | 94.343 | 2.236.731 | |
| Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler | 30 | (151.279) | (4.958.958) | (103.715) | (2.458.925) |
| Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler Vadeli Satışlardan Kaynaklanan Kazanılmamış Finansman Geliri |
31 | 321.178 (18.753) |
10.528.286 (614.734) |
215.522 (17.464) |
5.109.707 (414.051) |
| Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevrim Farkları İle İlgili Düzeltmeler | (29.210) | (959.501) | (77.475) | (2.069.308) | |
| Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) İle İlgili Düzeltmeler | (1.312) | (42.994) | (34.879) | (826.923) | |
| Türev Finan. Araç. Gerç. Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) ile İlgili Düzelt. | 30 | (1.312) | (42.994) | (34.879) | (826.923) |
| Özkaynak Yöntemiyle Değer. Yatırımların Dağıtılmamış Karları ile İlg. Düzelt. Vergi (Geliri) Gideri İle İlgili Düzeltmeler |
12 32 |
(6.244) (20.461) |
(204.668) (670.725) |
(3.305) 190.145 |
(78.356) 4.508.065 |
| Nakit Dışı Kalemlere İlişkin Diğer Düzeltmeler | 28 | (260.000) | (8.522.852) | (100.000) | (2.370.850) |
| Duran Varlıkların Elden Çıkarıl. Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar) İle İlgili Düzelt. | 5.586 | 183.097 | 2.071 | 49.083 | |
| Maddi Duran Varlıkların Elden Çıkarıl. Kayn. Kayıplar (Kazançlar) ile İlgili Düzelt. | 29 | 5.586 | 183.097 | 2.071 | 49.083 |
| Kar (Zarar) Mutabakatı İle İlgili Diğer Düzeltmeler İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler |
(820) 183.703 |
(45.047) 6.488.487 |
(35.205) 140.399 |
(1.042.088) 4.147.211 |
|
| Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) ile İlgili Düzeltmeler | (42.439) | (1.497.260) | 182.255 | 5.365.259 | |
| İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) | 6.274 | 221.349 | 12.067 | 355.231 | |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) ile İlgili Düzeltmeler |
(48.713) (994) |
(1.718.609) (35.069) |
170.188 (856) |
5.010.028 (25.199) |
|
| İlişkili Olmayan Taraflardan Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) | (994) | (35.069) | (856) | (25.199) | |
| Türev Varlıklardaki Azalış (Artış) | (6.674) | (235.461) | 2.777 | 81.750 | |
| Stoklardaki Azalışlar (Artışlar) İle İlgili Düzeltmeler | 53.319 (30.090) |
1.881.110 (1.061.584) |
116.155 (39.235) |
3.419.394 (1.155.008) |
|
| Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Azalış (Artış) Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler |
55.097 | 1.947.338 | 194.957 | 5.749.536 | |
| İlişkili Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) | 13.661 | 482.832 | 4.616 | 136.132 | |
| İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) | 41.436 | 1.464.506 | 190.341 | 5.613.404 | |
| Faaliyetler ile İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler İlişkili Olmayan Taraflara Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) |
67.026 67.026 |
2.368.954 2.368.954 |
25.531 25.531 |
752.942 752.942 |
|
| Türev Yükümlülüklerdeki Artış (Azalış) | 2.045 | 72.278 | 32.874 | 969.497 | |
| İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler | 86.413 | 3.048.181 | (374.059) | (11.010.960) | |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Varlıklardaki Azalış (Artış) | 94.070 | 3.318.809 | (386.294) | (11.371.786) | |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Yükümlülüklerdeki Artış (Azalış) Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları |
(7.657) 796.166 |
(270.628) 26.545.004 |
12.235 632.590 |
360.826 15.376.361 |
|
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler | 19 | (50.283) | (1.648.262) | (28.193) | (668.425) |
| Diğer Karşılıklara İlişkin Ödemeler | 20 | (8.419) | (275.989) | (10.536) | (249.778) |
| Vergi İadeleri (Ödemeleri) | 32 | (14.160) | (459.898) | (107.615) | (2.921.880) |
| Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları) | 224.300 | 7.096.846 | 71.500 | 1.531.861 | |
| YATIRIM FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI | (1.070.361) | (35.007.825) | (1.146.511) | (27.330.164) | |
| Başka İşlet. veya Fonların Paylarının veya Borçlanma Araç. Satılması Sonucu Elde Edilen Nakit Girişleri Başka İşlet. veya Fonların Paylarının veya Borçlanma Araç. Edinimi İçin Yapılan Nakit Çıkışları |
94.712 (104.054) |
3.104.668 (3.332.076) |
5.379 (58.572) |
122.290 (1.107.696) |
|
| Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri | (911) | (29.854) | 16.895 | 400.563 | |
| Maddi Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları |
14/15/29 | (911) (1.070.239) |
(29.854) (35.082.667) |
16.895 (977.104) |
400.563 (23.165.641) |
| Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 14 | (1.069.207) | (35.048.847) | (976.311) | (23.146.840) |
| Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 15 | (1.032) | (33.820) | (793) | (18.801) |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları Verilen Nakit Avans ve Borçlar |
13 | (1.041) (13.294) |
(34.125) (435.780) |
(12.738) (146.584) |
(302.007) (3.475.287) |
| İlişkili Taraflara Verilen Nakit Avans ve Borçlar | 1.199 | 5.999 | 2.951 | (11.559) | |
| Verilen Diğer Nakit Avans ve Borçlar | (14.493) | (441.779) | (149.535) | (3.463.728) | |
| Alınan Temettüler Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları) |
- 24.466 |
- 802.009 |
4.899 21.314 |
112.769 84.845 |
|
| FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI | 864.455 | 28.376.935 | 628.768 | 15.009.427 | |
| İşletmenin Kendi Paylarını ve Diğer Özkaynağa Dayalı Araçlarını Almasıyla İlgili Nakit Çıkışları | (21.388) | (674.518) | (26.795) | (524.272) | |
| İşletmenin Kendi Paylarını Almasından Kaynaklanan Nakit Çıkışları Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri |
24 | (21.388) 3.042.548 |
(674.518) 99.735.343 |
(26.795) 1.850.892 |
(524.272) 43.879.170 |
| Kredilerden Nakit Girişleri | 7 | 2.092.548 | 68.411.628 | 1.850.892 | 43.879.170 |
| İhraç Edilen Borçlanma Araçlarından Nakit Girişleri | 7 | 950.000 | 31.323.715 | - | - |
| Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları Kredi Geri Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları |
7 | (1.986.438) (1.986.438) |
(65.115.807) (65.115.807) |
(1.105.496) (1.016.609) |
(26.209.649) (24.209.649) |
| İhraç Edilmiş Borçlanma Araçları Geri Ödemelerinden Nakit Çıkışları | 7 | - | - | (88.887) | (2.000.000) |
| Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları | 7 | (6.830) (54.159) |
(223.884) (1.754.519) |
(3.576) - |
(84.789) - |
| Ödenen Temettüler Ödenen Faiz |
7 | (252.461) | (8.275.722) | (177.287) | (4.200.514) |
| Alınan Faiz | 143.183 | 4.686.042 | 91.030 | 2.149.481 | |
| YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) |
741.698 | 24.626.811 | 40.003 | 747.402 | |
| Yabancı Para Çevrim Farklarının Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi | 5.649 | 6.512.678 | (34.348) | 8.132.559 | |
| NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) | 747.347 | 31.139.489 | 5.655 | 8.879.961 | |
| DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ |
4 4 |
816.975 1.564.322 |
24.050.259 55.189.748 |
811.320 816.975 |
15.170.298 24.050.259 |
• Raporlama tarihi itibarıyla vadeli mevduat faiz tahakkuku toplamı 70.245 bin TL'dir (1.991 bin USD) (31 Aralık 2023: 22.708 bin TL (771 bin USD)).
• Konsolide finansal durum tablosunda finansal yatırımlarda gösterilen vadesi 3 aydan uzun kur korumalı banka mevduatı konsolide nakit akış tablolarında "Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışları" altında "Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları)" içerisinde raporlanmıştır.
• Raporlama tarihi itibarıyla; sigorta tazminat gelirleri 8.522.852 bin TL (260.000 bin USD) (31 Aralık 2023: 2.370.850 bin TL (100.000 bin USD)), konsolide nakit akış tablolarında "Nakit Dışı Kalemlere İlişkin Diğer Düzeltmeler" içerisinde, nakden tahsil edilen 7.096.846 bin TL (224.300 bin USD) sigorta tazminatları ise konsolide nakit akış tablolarında "Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları)" içerisinde raporlanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Erdemir Grubu ("Grup"), ana şirket konumundaki Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ("Erdemir" veya "Şirket") ve hisselerinin çoğunluğuna veya etkin yönetimine sahip bulunduğu bağlı ortaklıklardan oluşmaktadır.
Grup'un ana ortağı ATAER Holding A.Ş.'dir. Nihai ana ortağı ise Ordu Yardımlaşma Kurumu'dur.
Ordu Yardımlaşma Kurumu ("OYAK"), özel hukuk hükümlerine tabi, mali ve idari bakımdan özerk, tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş olup, 1 Mart 1961 tarihinde 205 sayılı yasa ile kurulmuştur. TSK mensuplarının "yardımlaşma ve emeklilik fonu" olan OYAK, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın öngördüğü sosyal güvenlik anlayışı içinde, üyelerine çeşitli hizmet ve faydalar sağlamaktadır. OYAK'ın sanayi, finans ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren doğrudan ve dolaylı iştirakleri de bulunmaktadır. OYAK ile ilgili detaylı bilgilere resmi internet sitesi olan (www.oyak.com.tr) adresinden ulaşılabilmektedir.
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. 1960 yılında anonim şirket olarak Türkiye'de kurulmuştur. Şirket'in en önemli aktiviteleri arasında demir, çelik, alaşımlı ve alaşımsız demir, dökme ve pres çelik, kok kömürü ve her türlü demir çelik yan ürünü üretimi bulunmaktadır.
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. hisse senetleri Borsa İstanbul'un kuruluşundan itibaren (1986 yılı) işlem görmektedir.
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, esas faaliyet alanları ve Grup'un sermayelerine iştirak oranları aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Faaliyette | Etkin | Etkin | ||
| Bulunduğu | Ortaklık | Ortaklık | ||
| Şirket İsmi | Ülke | Faaliyet Alanı | Oranı % | Oranı % |
| İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. | Türkiye | Entegre Demir ve Çelik Üretimi | 94,87 | 94,87 |
| Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. | Türkiye | Demir Cevheri, Pelet | 90 | 90 |
| Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. Türkiye | Çelik Servis Merkezi | 100 | 100 | |
| Erdemir Mühendislik Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. | Türkiye | Yönetim ve Danışmanlık | 100 | 100 |
| Erdemir Romania S.R.L. | Romanya | Elektrik Çeliği Üretimi | 100 | 100 |
| Erdemir Asia Pacific Private Limited | Singapur | Ticari Faaliyet | 100 | 100 |
| Erdemir Enerji Üretim A.Ş. | Türkiye | Yenilenebilir Enerji Üretimi | 100 | 100 |
| İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş. | Türkiye | Endüstriyel Gaz Üretim ve Satışı | 47 | 47 |
| Kümaş Manyezit Sanayi A.Ş. | Türkiye | Manyezit Cevheri, Refrakter | 100 | 100 |
| Yenilikçi Yapı Malz. ve Üretim San. Tic. A.Ş. | Türkiye | Geri Dönüşüm, Özel Amaçlı İşletme | 100 | 100 |
Grup'un müşterek yönetime tabi ortaklığı İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş. ilişikteki konsolide finansal tablolarda özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmektedir.
Şirket'in kayıtlı adresi Barbaros Mahallesi Ardıç Sokak No:6 Ataşehir / İstanbul'dur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla personel sayısı aşağıdaki gibidir:
| Saat Ücretli | Aylık Ücretli | 31 Aralık 2024 | |
|---|---|---|---|
| Kişi | Kişi | Kişi | |
| Ereğli Demir ve Çelik Fab. T.A.Ş. | 3.516 | 1.758 | 5.274 |
| İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. | 3.711 | 1.437 | 5.148 |
| Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. | 178 | 169 | 347 |
| Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. | 240 | 74 | 314 |
| Erdemir Mühendislik Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. | - | 325 | 325 |
| Erdemir Romania S.R.L. | 194 | 41 | 235 |
| Erdemir Asia Pacific Private Limited | - | 1 | 1 |
| Kümaş Manyezit Sanayi A.Ş. | 553 | 146 | 699 |
| Yenilikçi Yapı Malzemeleri ve Üretim San. Tic. A.Ş. | 15 | 3 | 18 |
| Erdemir Enerji Üretim A.Ş. | - | 5 | 5 |
| 8.407 | 3.959 | 12.366 | |
| Saat Ücretli | Aylık Ücretli | 31 Aralık 2023 | |
| Kişi | Kişi | Kişi | |
| Ereğli Demir ve Çelik Fab. T.A.Ş. | 4.232 | 1.820 | 6.052 |
| İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. | 3.069 | 1.463 | 4.532 |
| Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. | 184 | 168 | 352 |
| Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. | 234 | 79 | 313 |
| Erdemir Mühendislik Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. | - | 305 | 305 |
| Erdemir Romania S.R.L. | 208 | 42 | 250 |
| Erdemir Asia Pacific Private Limited | - | 1 | 1 |
| Kümaş Manyezit Sanayi A.Ş. | 522 | 141 | 663 |
| Yenilikçi Yapı Malzemeleri ve Üretim San. Tic. A.Ş. | 11 | 3 | 14 |
| Erdemir Enerji Üretim A.Ş. | - | 5 | 5 |
| 8.460 | 4.027 | 12.487 |
Grup'un yurt içinde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ("TTK") ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır.
İlişikteki finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartları ("TFRS") ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Ayrıca finansal tablolar, KGK tarafından 3 Temmuz 2024 tarihinde yayımlanan "TFRS Taksonomisi Hakkında Duyuru" ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş olan formatlara uygun olarak sunulmuştur.
Finansal tablolar, gerçeğe uygun değerinden taşınan finansal araçlar haricinde tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır.
Şirket'in ikamet ettiği ülkenin para biriminin Türk Lirası (TL) olmasına rağmen Şirket'in geçerli para birimi ABD Doları'dır. Şirket'in faaliyetleri üzerinde ABD Doları'nın etkisi önemlidir ve ABD Doları Şirket'le alakalı durumların altında yatan ekonomik özü yansıtır. Şirket, finansal raporlarındaki ölçüm kalemleri ile fonksiyonel para birimini ABD Doları olarak kullanmaktadır.
Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Şirket'in ve bağlı ortaklıkları İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. "İsdemir", Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. "Ersem", Kümaş Manyezit Sanayi A.Ş. "Kümaş"'ın fonksiyonel para birimleri ABD Doları, Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. "Ermaden", Erdemir Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş., Erdemir Enerji Üretim A.Ş. ve Yenilikçi Yapı Malzemeleri ve Üretim San. Tic. A.Ş.'nin fonksiyonel para birimleri ise Türk Lirası'dır.
Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümlerine uygun olarak konsolide finansal tablolar Türk Lirası cinsinden sunulmuştur.
Şirket'in yurtdışında faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları Erdemir Asia Pacific Private Limited "EAPPL"'in fonksiyonel para birimi ABD Doları, Erdemir Romania S.R.L'nin fonksiyonel para birimi ise Avro'dur.
Grup'un müşterek yönetime tabi ortaklığı İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş.'nin fonksiyonel para birimi ABD Doları'dır.
KGK; 23 Kasım 2023 tarihinde TMS 29 kapsamı ve uygulamasına yönelik bir açıklama yapmıştır. Türkiye Finansal Raporlama Standartları uygulayan işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarının TMS 29'da yer alan ilgili muhasebe ilkelerine uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulması gerektiğini belirtmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
SPK'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları'nı uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir.
TMS 29, konsolide finansal tablolar da dahil olmak üzere, fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan her işletmenin finansal tablolarına uygulanır. Bir ekonomide yüksek enflasyonun mevcut olması durumunda TMS 29 uyarınca, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan bir işletmenin finansal tablolarının raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmesini gerektirmektedir.
Şirket'in ve Türkiye'de faaliyet gösterip fonksiyonel para birimi ABD Doları olan bağlı ortaklıkları İskenderun Demir ve Çelik A.Ş., Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. ve Kümaş Manyezit Sanayi A.Ş.'nin TFRS'ye göre düzenlenen finansal tablolarında, enflasyonist olmayan bir para birimi olarak fonksiyonel para birimlerinin ABD Doları olması sebebiyle TMS 29 kapsamında herhangi bir düzeltme yapmalarına gerek bulunmamaktadır.
Bu çerçevede; konsolidasyona tabi tutulan ve fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş., Erdemir Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş., Erdemir Enerji Üretim A.Ş. ve Yenilikçi Yapı Malzemeleri ve Üretim San. Tic. A.Ş.'nin finansal tablolarında TMS 29'a göre enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.
Grup'un fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan bağlı ortaklıkların tüm parasal olmayan varlıkları ve yükümlülükleri ile kar veya zarar tabloları Tüketici Fiyat Endeksi kullanılarak düzeltilmiştir. Enflasyon etkisine göre gerçekleştirilen düzeltme sonucunda; 1 Ocak 2023 tarihine kadar olan TMS 29 endekslemesinin etkisi özkaynaklar altında, 1 Ocak 2023 tarihinden sonra oluşan özkaynak kalemlerinden kaynaklı TMS 29 endekslemesinin etkisi hariç diğer tüm etkiler konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmektedir.
Şirket'in geçerli para biriminin enflasyonist olmayan para birimine sahip olması sebebiyle; ilişikteki konsolide finansal tablolarda karşılaştırmalı olarak verilen dönemlere ilişkin tutarların, TMS 29 uyarınca enflasyon muhasebesi kapsamında herhangi bir düzeltmeye tabi tutulması gerekmemektedir.
Grup; Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun "KGK" yayınlamış olduğu 15 Mart 2021 tarihli "Yabancı Para Cinsinden Parasal Kalemlerin Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Sonraki Ölçümü Hakkında" duyurusuna istinaden konsolide finansal tablolarındaki varlık ve yükümlülükleri raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli alış ve satış kurlarını kullanarak değerlemeye tabi tutmuş ve aynı kurlar üzerinden sunum para birimine çevrimini gerçekleştirmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un konsolide finansal tablolarının sunum para birimi Türk Lirası'dır. TMS 21 ("Kur Değişimlerinin Etkileri") kapsamında Şirket, İsdemir, Ersem, Kümaş ve EAPPL için ABD Doları, Erdemir Romanya için Avro olarak hazırlanan finansal tablolar aşağıdaki yöntemle Türk Lirası'na çevrilmiştir:
İlişikteki konsolide finansal tablolarda yer alan 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla hazırlanan konsolide finansal durum tablolarında ve 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla sona eren yıla ait konsolide kar veya zarar tablosu, diğer kapsamlı gelir tablosu ve konsolide nakit akış tablosunda gösterilen ABD Doları tutarlar; Grup'un 1 Temmuz 2013 tarihinden geçerli olmak üzere yapmış olduğu fonksiyonel para birimi değişikliği çerçevesinde ilgili tarihler itibarıyla TMS 21 – Kur Değişimin Etkileri standardı hükümlerine göre hazırlanan konsolide finansal tabloları ifade etmektedir.
Grup, konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır.
Konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 12 Şubat 2025 tarihinde yayımlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul'un finansal tabloları değiştirme yetkisi bulunmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Yeni bir standardın ilk kez uygulanmasından kaynaklanan muhasebe politikası değişiklikleri, şayet varsa, geçiş hükümlerine uygun olarak geriye veya ileriye dönük olarak uygulanmaktadır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler, muhasebe politikasında isteğe bağlı yapılan önemli değişiklikler veya tespit edilen muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır.
Konsolide finansal tablolar ana ortaklık Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ile bağlı ortaklıklarının aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan hesaplarını kapsamaktadır. Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, kanuni kayıtlarına Seri II, 14.1 No'lu Tebliğ hükümleri uyarınca KGK tarafından yürürlüğe konulmuş olan TMS/TFRS'ye uygunluk ve Grup tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltmeler ve sınıflandırmalar yapılmıştır.
Bağlı ortaklıklar, Erdemir'in yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı veya bu getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkânına sahip olmasından ötürü kontrol yetkisine sahip olduğu şirketleri ifade eder.
Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Grup'a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınmaktadır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılmaktadır.
Konsolide finansal tablolar, Şirket ve Şirket'in bağlı ortaklıkları tarafından kontrol edilen işletmelerin finansal tablolarını kapsar. Kontrol, Şirket'in aşağıdaki şartları sağlaması ile sağlanır:
(i) Yatırım yapılan şirket / varlık üzerinde gücünün olması, (ii) yatırım yapılan şirket/varlıktan elde edeceği değişken getirilere açık olması ya da bu getirilere hakkı olması ve (iii) getiriler üzerinde etkisi olabilecek şekilde gücünü kullanabilmesi.
Yukarıda listelenen kriterlerin en az birinde herhangi bir değişiklik oluşmasına neden olabilecek bir durumun ya da olayın ortaya çıkması halinde Şirket yatırımının üzerinde kontrol gücünün olup olmadığını yeniden değerlendirir.
Bağlı ortaklıkların, finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Erdemir'in sahip olduğu bağlı ortaklıkların kayıtlı değerleri ile özkaynakları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında mahsup edilmiştir.
Şirket'in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynakları ve kar veya zarar tablosu hesaplarından netleştirilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Raporlama dönemi itibarıyla konsolidasyon kapsamında yer alan bağlı ortaklıklardaki Erdemir'in doğrudan ve dolaylı oy hakları ile etkin ortaklık oranları (%) ve faaliyet gösterilen ülkelere göre geçerli para birimleri aşağıda gösterilmiştir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | Etkin | Oy | Etkin | ||||
| Fonksiyonel para birimi |
hakkı | ortaklık | Fonksiyonel para birimi |
hakkı | ortaklık | ||
| oranı | oranı | oranı | oranı | ||||
| İsdemir | ABD Doları | 94,87 | 94,87 | ABD Doları | 94,87 | 94,87 | |
| Ersem | ABD Doları | 100 | 100 | ABD Doları | 100 | 100 | |
| Ermaden | Türk Lirası | 90 | 90 | Türk Lirası | 90 | 90 | |
| Erdemir Mühendislik | Türk Lirası | 100 | 100 | Türk Lirası | 100 | 100 | |
| Erdemir Romania | Avro | 100 | 100 | Avro | 100 | 100 | |
| Erdemir Asia Pasific | ABD Doları | 100 | 100 | ABD Doları | 100 | 100 | |
| Erdemir Enerji | Türk Lirası | 100 | 100 | Türk Lirası | 100 | 100 | |
| İsdemir Linde Gaz | ABD Doları | 50 | 47 | ABD Doları | 50 | 47 | |
| Kümaş Manyezit | ABD Doları | 100 | 100 | ABD Doları | 100 | 100 | |
| Yenilikçi | Türk Lirası | 100 | 100 | Türk Lirası | 100 | 100 |
Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkân vermek üzere, Grup'un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır.
Raporlama dönemi itibarıyla, karşılaştırmalı geçmiş dönem konsolide kar veya zarar tablosunda yapılan sınıflamalar aşağıdaki gibidir:
| (Önceden | (Yeniden | ||
|---|---|---|---|
| Raporlanan) | Düzenlenmiş) | (Değişim) | |
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2023 | |
| Satışların Maliyeti | (133.658.002) | (132.242.934) | 1.415.068 |
| Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) | 692.164 | (722.904) | (1.415.068) |
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait konsolide kar veya zarar tablosunda "Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları)" içerisinde raporlanan 1.415.068 bin TL tutarındaki grup içi işlemlerin eliminasyon aşamasında ortaya çıkan farklardan kaynaklı enflasyon düzeltme etkisi, raporlama tarihi itibarıyla "Satışların Maliyeti" hesabına sınıflandırılmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Raporlama dönemi itibarıyla, karşılaştırmalı geçmiş dönem konsolide finansal durum tablolarında yapılan sınıflamalar aşağıdaki gibidir:
| (Önceden Raporlanan) 31 Aralık 2023 |
(Yeniden Düzenlenmiş) 31 Aralık 2023 |
(Değişim) 31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|---|
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler/(Giderler) |
70.640.301 | 82.963.998 | 12.323.697 |
| Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) Yabancı Para Çevrim Farkları |
373.251 70.267.050 |
- 82.963.998 |
(373.251) 12.696.948 |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) |
4.243.700 | (8.416.227) | (12.659.927) |
| Yabancı Para Çevrim Farkları Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları |
4.243.700 97.371.813 |
(8.416.227) 97.708.043 |
(12.659.927) 336.230 - |
| (Önceden Raporlanan) 1 Ocak 2023 |
(Yeniden Düzenlenmiş) 1 Ocak 2023 |
(Değişim) 1 Ocak 2023 |
|
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler/(Giderler) |
44.850.820 | 51.929.114 | 7.078.294 |
| Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) Yabancı Para Çevrim Farkları |
208.674 44.642.146 |
- 51.929.114 |
(208.674) 7.286.968 |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) |
2.029.402 | (5.239.359) | (7.268.761) |
| Yabancı Para Çevrim Farkları Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları |
2.029.402 40.966.648 |
(5.239.359) 41.157.115 |
(7.268.761) 190.467 - |
| Grup'un fonksiyonel para birimi ABD Doları dışındaki bağlı ortaklıklarının konsolidasyonu kapsamında ortaya çıkan yabancı para çevrim farklarının konsolide finansal tablolarda TMS 21 uyarınca tarihi kurlardan ABD Dolarına çevrilip "Kar veya Zararda Yeniden Gelirler/(Giderler)" kalemi içerisindeki "Yabancı Para Çevrim Farkları" altında sunulması için düzenlemeye gidilmiştir. Konsolide finansal durum Lirası'na çevriminde kullanılan kurlar, raporlama dönemleri itibarıyla, Not 2.1'de açıklanmaktadır. |
Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı tablosundaki ilgili kalemin sunum para birimi Türk |
||
| Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, sunum para birimine çevrim sonucunda "Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler)" kalemi içerisindeki "Yabancı Para Çevrim Farkları" hesabına; 31 Aralık 2023 tarihinde sona 12.659.927 bin TL, 1 Ocak 2023 tarihli açılış konsolide finansal durum tablosunda 7.268.761 bin TL tutarında sınıflama gerçekleştirilmiştir. |
eren yıla ait konsolide finansal durum tablosunda | ||
| Grup'un demir cevheri ve yüksek silisli yassı çelik üretimi alanlarında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının maddi duran varlıkları; ilk satın alım tarihindeki tespit edilen gerçeğe uygun değerleri ile defter değerleri arasında oluşan farklar o tarihte konsolide finansal tablolarda "Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları)" altında muhasebeleştirilmiştir. "Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları)" kaleminde yer alan 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal durum tablosundaki 373.251 bin TL, 1 Ocak 2023 tarihli açılış konsolide finansal durum tablosunda 208.674 bin TL raporlama tarihi itibarıyla "Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları" hesabına sınıflandırılmıştır. |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Raporlama dönemi itibarıyla, karşılaştırmalı geçmiş dönem konsolide diğer kapsamlı gelir tablolarında yapılan sınıflamalar aşağıdaki gibidir:
| (Önceden | (Yeniden | ||
|---|---|---|---|
| Raporlanan) | Düzenlenmiş) | (Değişim) | |
| 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2023 | |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | |||
| Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) | 168.416 | - | (168.416) |
| Yabancı Para Çevrim Farklarından Kazançlar (Kayıplar) | 52.023.347 | 72.009.332 | 19.985.985 |
| Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar | |||
| Yabancı Para Çevrim Farklarından Kazançlar (Kayıplar) | 16.640.701 | (3.176.868) | (19.817.569) |
| - |
Söz konusu değişiklikler; Grup'un fonksiyonel para birimi ABD Doları'na göre düzenlenen konsolide finansal durum tablolarında herhangi bir etki yaratmamakta olup, TMS 21 standardı hükümlerine göre hazırlanan konsolide finansal durum tablosunun özkaynak kalemleri arasındaki, sunum para birimi Türk Lirası'na çevrim sırasında oluşan, yeniden sınıflandırmaları içermektedir.
Sunum para birimi Türk Lirası'na (TMS 21) çevrim kapsamında gerçekleştirilen sınıflamaların Grup'un toplam özkaynakları üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
Grup, TFRS uyarınca finansal tabloları hazırlarken geleceğe yönelik tahmin ve varsayımlarda bulunmaktadır. Muhasebe tahminleri nadiren gerçekleşenlerle birebir aynı sonuçları vermektedir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir.
Grup, bağımsız değerleme şirketi tarafından üretim kapasite miktarları tespit edilmiş olan maddi duran varlıkları nakit yaratan birim bazında Not 2.8.3 ve 2.8.4'te belirtilen faydalı ömürleri dikkate alarak amortisman ayırmaktadır (Not 14, Not 15).
Grup, vergiye esas yasal mali tabloları ile TFRS'ye göre hazırlanmış mali tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarlarının yasal mali tablolar ile TFRS'ye göre hazırlanan mali tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır.
Grup'un gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan mali zararlar, kullanılmamış taşınan mali zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler göz önünde bulundurulmuştur (Not 32).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup, türev finansal araçlarını gerçekleşme tarihindeki kur, faiz tahminleri ve emtia üzerinden hesaplanmış raporlama tarihi itibarıyla piyasa değer tahminlerini baz alarak değerlemektedir (Not 6).
Beklenen kredi zarar karşılıkları, Yönetim'in raporlama tarihi itibarıyla var olan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken borçluların geçmiş performansları, piyasadaki kredibiliteleri ve raporlama tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. Raporlama tarihi itibarıyla ilgili karşılıklar Not 8'de yer almaktadır.
Stok değer düşüklüğü ile ilgili olarak stoklar fiziksel durumu ve ne kadar geçmişten geldiği incelenmekte, Şirket'in stok değer düşüklüğü muhasebe politikası doğrultusunda kullanılabilirliği değerlendirilmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen kalemler için karşılık ayrılmaktadır. Stokların net gerçekleşebilir değerinin belirlenmesinde de liste ve aynı zamanda raporlama tarihi sonrasında gerçekleşmiş satışlardan elde edilen satış fiyatlarına ilişkin veriler kullanılmakta ve katlanılacak satış giderlerine ilişkin tahminler yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda net gerçekleşebilir değeri maliyet değerinin altında olan ve uzun süredir hareket görmeyen stoklar için karşılık ayrılmaktadır (Not 10).
Grup, çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüklerinin hesaplamasında iskonto oranı, enflasyon oranı, reel maaş artış oranı, kendi isteğiyle ayrılma olasılığı gibi çeşitli aktüeryal varsayımlarda bulunmaktadır. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Not 19'da yer almaktadır.
Grup, devam etmekte olan davalara ilişkin karşılık tutarlarını Grup Hukuk Müşavirliği ve Şirket dışı uzman avukat görüşlerini dikkate alarak söz konusu davaların kaybedilme olasılıkları ve kaybedilmesi durumunda ortaya çıkacak yükümlülükleri güvenilir bir biçimde Yönetim'in en iyi tahminine dayanan olası nakit çıkışları üzerinden belirlemektedir. Raporlama tarihi itibarıyla dava karşılıkları Not 20'de yer almaktadır.
Grup, her raporlama döneminde amortisman ve itfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığına dair durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulamaktadır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanmaktadır (nakit üreten birimler). Grup'un yapmış olduğu değer düşüklüğü çalışmaları neticesinde, raporlama tarihi itibarıyla ilişikteki konsolide finansal tablolarda finansal olmayan varlıklara ilişkin değer düşüklüğü yatırım faaliyetlerinden giderler içinde kayıtlara alınmaktadır (Not 29). Grup, konusu kalmayan değer düşüklüğü tutarını yatırım faaliyetlerinden gelirler içinde kayıtlara almıştır (Not 29).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Yönetim finansal varlıklarda değer düşüklüğü değerlendirmesini yaparken ilgili varlıklara ilişkin temerrüt riski, beklenen kredi zarar oranı gibi varsayımlarda bulunmaktadır. Grup her raporlama dönemi itibarıyla bu varsayım ve yargılarda bulunurken, Grup'un geçmiş tecrübelerine dayanmakta, mevcut piyasa koşullarını ve piyasaya ilişkin gelecek beklentilerini göz önünde bulundurmaktadır.
Beklenen zarar karşılıklarını ölçerken Grup, gelecekteki farklı ekonomik koşullar ve bu koşulların birbirlerini nasıl etkileyeceği konusundaki varsayımlara dayanan makul ve desteklenebilir ileriye dönük bilgiler kullanır.
Temerrüt halinde kayıp, temerrüde düşen zararın tahminidir. Teminat ve kredi geliştirmelerinden kaynaklanan nakit akımlarını dikkate alarak borç verenin tahsil etmeyi beklediği alacaklarıyla sözleşmelerdeki nakit akışları arasındaki farka dayanmaktadır.
Temerrüt olasılığı beklenen kredi zararlarının ölçülmesinde önemli bir girdidir. Temerrüt olasılığı, belirli bir zaman diliminde temerrüt olasılığının tahminidir; hesaplanması geçmiş verileri, varsayımları ve gelecekteki koşulların beklentilerini içerir.
Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, finansal durum tablosunda net değerleri ile gösterilirler.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS standartları ve TFRS yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır.
| TMS 1 (Değişiklikler) | : Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak Sınıflandırılması |
|---|---|
| TFRS 16 (Değişiklikler) | : Satış ve Geri Kirala İşlemindeki Kira Yükümlülüğü |
| TMS 7 ve TFRS 7 (Değişik.) | : Tedarikçi Finansmanı Anlaşmaları |
Bu standartların ve yorumların Grup'un konsolide finansal tabloları ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.
Mart 2020 ve Ocak 2023'te KGK, yükümlülüklerin kısa ve uzun vadeli sınıflandırılmasına yönelik esasları belirlemek üzere TMS 1'de değişiklikler yapmıştır. Ocak 2023'te yapılan değişikliklere göre, işletmenin bir yükümlülüğü ödemeyi erteleme hakkı, raporlama döneminden sonraki bir tarihte kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlıysa, raporlama dönemi sonu itibarıyla söz konusu yükümlülüğü erteleme hakkı bulunmaktadır (raporlama dönemi sonunda ilgili şartlara uygunluk sağlamıyor olsa bile).
31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Kredi sözleşmesinden doğan bir yükümlülük uzun vadeli olarak sınıflandırıldığında ve işletmenin ödemeyi erteleme hakkı 12 ay içinde kredi sözleşmesi şartlarına uygunluk sağlamasına bağlı olduğunda, Ocak 2023 değişiklikleri işletmelerin çeşitli açıklamalar yapmasını istemektedir. Bu açıklamalar kredi sözleşme şartları ve ilgili yükümlülükler hakkındaki bilgileri içermelidir. Ayrıca, söz konusu değişiklikler, sözleşme şartlarına uyumun raporlama tarihinde ya da sonraki bir tarihte test edilecek olmasına bakılmaksızın, uzun vadeli sınıflama için ödemeyi erteleme hakkının raporlama dönemi sonu itibarıyla bulunması gerektiğini açıklığa kavuşturmuştur. Değişiklilerde, ödemeyi raporlama döneminden sonraki en az on iki ay sonraya erteleme hakkını işletmenin kullanmama ihtimalinin yükümlülüğün sınıflandırılmasını etkilemeyeceği açıkça ifade edilmiştir. Yapılan değişiklikler TMS 8'e göre geriye dönük olarak uygulanmaktadır.
Ocak 2023'te KGK TFRS 16'ya yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Söz konusu değişiklikler, elde kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirilmemesini sağlayacak şekilde, satıcı-kiracı tarafından satış ve geri kiralama işleminden doğan kira yükümlülüklerinin ölçümünde uygulanacak hükümleri belirlemektedir. Bu kapsamda, satıcı-kiracı satış ve geri kiralama işleminin fiilen başladığı tarihten sonra "Kira yükümlülüğünün sonraki ölçümü" başlığı altındaki TFRS 16 hükümlerini uygularken, elde kalan kalan kullanım hakkıyla ilgili herhangi bir kazanç ya da zarar muhasebeleştirmeyecek şekilde kira ödemelerini ya da revize edilmiş kira ödemelerini belirleyecektir. Değişiklikler, geri kiralamadan ortaya çıkan kira yükümlülüklerinin ölçümüne yönelik spesifik bir hüküm içermemektedir. Söz konusu kira yükümlülüğünün ilk ölçümü, TFRS 16'da yer alan kira ödemeleri tanımına dahil edilenlerden farklı ödemelerin kira ödemesi olarak belirlenmesine neden olabilecektir. Satıcı-kiracının TMS 8'e göre güvenilir ve ihtiyaca uygun bilgi sağlayacak muhasebe politikası geliştirmesi ve uygulaması gerekecektir. Satıcı-kiracı, değişiklikleri TFRS 16'nın ilk uygulama tarihinden sonra girdiği satış ve geri kiralama işlemlerine TMS 8'e göre geriye dönük uygulamaktadır.
KGK tarafından Eylül 2023'te yayımlanan değişiklikler, tedarikçi finansmanı anlaşmalarının işletmenin yükümlülükleri, nakit akışları ve maruz kaldığı likidite riskleri üzerindeki etkilerinin finansal tablo kullanıcıları tarafından anlaşılmasına katkı sağlamak üzere, mevcut hükümlerde iyileştirmeler yapan açıklamalar getirmektedir. Tedarikçi finansmanı anlaşmaları; bir ya da daha fazla finansman sağlayıcısının işletmenin tedarikçisine olan borcunu ödemeyi üstlendiği ve işletmenin de tedarikçiye ödeme yapıldığı gün ya da sonrasında ödemeyi kabul ettiği anlaşmalar olarak tanımlanmıştır. Söz konusu değişiklikler, bu tür anlaşmaların hüküm ve koşulları, raporlama dönemi başı ve sonu itibarıyla bunlardan ortaya çıkan yükümlülüklerle ilgili nicel bilgiler ile bu yükümlülüklerin defter değerinde meydana gelen nakit dışı değişikliklerin niteliği ve etkileri hakkında açıklamalar yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca, TFRS 7'de öngörülen likidite riskine yönelik niceliksel açıklamalar kapsamında, tedarikçi finansmanı anlaşmaları, açıklanması gerekli olabilecek diğer faktörlere örnek olarak gösterilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup Yönetimi, 2024 yılından itibaren geçerli olan bu değişiklik ve yorumların Grup'un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi bulunmadığını değerlendirmiştir.
Grup, henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır:
| TFRS 10 ve TMS 28 | |
|---|---|
| (Değişiklikler) | : Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık |
| Satışları veya Katkıları | |
| TFRS 17 | : Sigorta Sözleşmeleri |
| TMS 21 (Değişiklikler) | : Takas Edilebilirliğin Bulunmaması |
KGK, özkaynak yöntemi ile ilgili devam eden araştırma projesi çıktılarına bağlı olarak değiştirilmek üzere, Aralık 2017'de TFRS 10 ve TMS 28'de yapılan söz konusu değişikliklerin geçerlilik tarihini süresiz olarak ertelemiştir. Ancak, erken uygulamaya halen izin vermektedir.
KGK Şubat 2019'da sigorta sözleşmeleri için muhasebeleştirme ve ölçüm, sunum ve açıklamayı kapsayan kapsamlı yeni bir muhasebe standardı olan TFRS 17'yi yayımlamıştır. TFRS 17 hem sigorta sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerin güncel bilanço değerleri ile ölçümünü hem de karın hizmetlerin sağlandığı dönem boyunca muhasebeleştirmesini sağlayan bir model getirmektedir. KGK tarafından yapılan duyuruyla Standardın zorunlu yürürlük tarihi 1 Ocak 2026 ya da sonrasında başlayan hesap dönemleri olarak ertelenmiştir.
Mayıs 2024'te KGK, TMS 21'e yönelik değişiklikler yayımlamıştır. Değişiklikler bir para biriminin takas edilebilirliğinin olup olmadığının nasıl değerlendirileceği ile para biriminin takas edilebilirliğinin olmadığı durumda geçerli kurun ne şekilde tespit edileceğini belirlemektedir. Değişikliğe göre, bir para biriminin takas edilebilirliği olmadığı için geçerli kur tahmini yapıldığında, ilgili para biriminin diğer para birimiyle takas edilememesinin işletmenin performansı, finansal durumu ve nakit akışını nasıl etkilediğini ya da nasıl etkilemesinin beklendiğini finansal tablo kullanıcılarının anlamasını sağlayan bilgiler açıklanır. Değişiklikler 1 Ocak 2025 tarihinde ya da sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemlerinde uygulanır. Erken uygulamaya izin verilmekte olup bu durumda dipnotlarda bilgi verilir. Değişiklikler uygulandığında, karşılaştırmalı bilgiler yeniden düzenlenmez.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
TMS 12 (Değişiklikler): Uluslararası Vergi Reformu – İkinci Sütun Modeli Kuralları
31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler): Finansal Araçların Sınıflandırılması ve Ölçümü TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler): Doğal Kaynaklardan Üretilen Elektriği Konu Edinen Sözleşmeler TFRS 18: Yeni Finansal Tablolarda Sunum ve Açıklamalar Standardı TFRS 19: Yeni Kamuya Hesap Verilebilirliği Bulunmayan Bağlı Ortaklıklar: Açıklamalar Standardı TFRS Muhasebe Standartlarına İlişkin Yıllık İyileşmeler – 11. Değişiklik
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında takip edilen değerleme ilkeleri ve muhasebe politikaları aşağıdaki gibidir:
Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı konsolide finansal tablolarına kaydeder. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde (veya geçtikçe) varlık devredilmiş olur. Grup, üretimini gerçekleştirdiği yassı ürün grubundaki sıcak ve soğuk mamuller ile uzun ürün grubundaki kangal ve kütük mamuller hasılat içerisindeki en büyük payı oluşturmaktadır.
Grup aşağıda yer alan temel prensipler doğrultusunda hasılatı finansal tablolarına kaydetmektedir:
Grup aşağıdaki şartların tamamının karşılanması durumunda müşterisi ile yaptığı bir sözleşmeyi hasılat olarak muhasebeleştirir:
Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Grup'un vadeli mevduat yatırımlarından elde ettiği faiz gelirleri finansman gelirleri altında, ticari alacaklardan kaynaklanan vadeli satış faiz gelirleri ise hasılat içinde muhasebeleştirilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler stokların bağlı bulunduğu sınıfa uygun olan yönteme göre ve aylık ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin indirilmesiyle elde edilir.
Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Arazi ve arsalar amortismana tabi tutulmazlar ve maliyet değerlerinden birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.
Varlıkların taşıdıkları değer üzerinden paraya çevrilemeyeceği durumlarda, varlıklarda değer düşüklüğü olup olmadığına bakılır. Böyle bir belirti varsa ve varlıkların taşıdıkları değerin, tahmini gerçekleşecek tutarı aştığı durumlarda, varlık ya da nakit yaratan birimler gerçekleşebilir değerine getirilir. Gerçekleşebilecek tutar, varlığın net satış fiyatı ve kullanımdaki net defter değerinden yüksek olanıdır.
Kullanımdaki net defter değeri tutarının belirlenmesi için, tahmin edilen gelecek dönem nakit akımları, paranın zaman değerini ve ilgili varlığın risk yapısını ölçen vergi öncesi indirim oranı kullanılarak iskonto edilmektedir. Bağımsız nakit akımı yaratmayan bir varlığın kullanımdaki net defter değeri varlığın dahil olduğu nakit akımı sağlayan grup için belirlenir. Değer düşüklüğü karşılık giderleri konsolide kar veya zarar tablosunda kayda alınmaktadır.
Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların, maliyet veya değerlenmiş tutarları, beklenen faydalı ömürlerine veya üretim miktarlarına göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlıkların amortismanında kullanılan oranlar aşağıdaki gibidir:
| Amortisman oranı | |||
|---|---|---|---|
| Binalar | % 2-16 |
||
| Yeraltı ve yerüstü düzenleri | % | 2-33 ve üretim miktarı | |
| Makine ve teçhizatlar | % | 3-50 ve üretim miktarı | |
| Taşıt araçları | % | 5-25 ve üretim miktarı | |
| Döşeme ve demirbaşlar | % 5-33 |
||
| Arama giderleri ve diğer tükenmeye tabi varlıklar | % | 5-10 ve üretim miktarı | |
| Diğer maddi duran varlıklar | % 5-25 |
Aktifleştirmeden sonraki harcamalar, gelecekte ekonomik fayda sağlamasının kuvvetle muhtemel olması ve ilgili harcamanın maliyetinin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi durumunda ilgili varlığın maliyetine eklenir veya ayrı bir varlık olarak finansal tablolara yansıtılır. Maddi duran varlıklar; taşınır değerlerin, geri kazanılabilir değerlerinden daha fazla olabileceğini gösteren koşullarda değer düşüklüğü için gözden geçirilmektedir. Değer düşüklüğü saptanması için varlıklar, nakit üreten birimler olan en alt seviyede gruplanır (nakit üreten birim).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Bir maddi duran varlığın taşıdığı değer, geri kazanılabilir değer, maddi duran varlığın kullanımdaki değeri veya varlığın satışı için katlanılacak giderler düşüldükten sonraki net satış fiyatından yüksek olanıdır. Raporlama tarihi itibari ile varlıkların faydalı ömürleri gözden geçirilmekte, gerektiğinde düzeltilmektedir.
Bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilirler. Grup, yapılan yenilemeler doğrultusunda değiştirilen parçaların diğer bölümlerden bağımsız bir şekilde amortismana tabi tutulup tutulmadığına bakmaksızın taşınan değerlerini finansal durum tablosundan çıkarır. Başlıca yenilemeler, ilgili maddi duran varlığın kalan ömrünün veya yenilemenin kendisinin ekonomik ömrünün kısa olanı baz alınarak amortismana tabi tutulurlar.
Maddi duran varlık alımlarına ilişkin verilen avanslar, ilgili varlık aktifleştirilene veya yapılmakta olan yatırımlar hesabına alınana kadar duran varlıklar altındaki peşin ödenmiş giderler hesaplarında takip edilmektedir.
Araştırma ve değerlendirme varlıkları maliyetinden yansıtılmalıdır. Keşif için yasal hak alındığında, Yönetim'in gelecekte ekonomik fayda sağlayacağı sonucunu çıkarmamaları durumunda araştırma ve değerlendirme harcamaları gerçekleştiklerinde gelir tablosuna yansıtılır.
Mevcut sonuçlar ve içinde bulunulan durumun, araştırma ve değerlendirme varlıklarının net defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşabileceğini göstermesi durumunda, araştırma ve değerlendirme varlıklarına değer düşüklüğü değerlemesi yapılır. Bu durumda Grup TMS 36'ya göre değer düşüklüğü zararı tutarının ölçümünü yapar ve açıklar.
Satın alınan maddi olmayan duran varlıklardan sınırlı ömre sahip olanlar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler.
Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine ve üretim miktarlarına göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir.
İşletme birleşmelerinin bir parçası olarak elde edilen müşteri ilişkileri iktisap tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile finansal tablolara yansıtılır. Müşteri ilişkilerinin sınırlı faydalı ömürleri vardır ve maliyetten birikmiş itfa payları düşüldükten sonraki değerleri ile takip edilirler. Müşteri ilişkilerinin itfa payları, tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak hesaplanır.
Maddi olmayan duran varlıklarda itfa oranları aşağıda sunulmuştur:
| Amortisman oranı | |
|---|---|
| Haklar | % 2-33 |
| Diğer maddi olmayan duran varlıklar | % 20-33 |
| Müşteri ilişkileri | % 6,6 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup, maliyet değerinden varsa birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlar ile gösterilmektedirler. Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda finansal durum tablosu dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar ve zararlar yatırım faaliyetlerinden gelirler (giderler) altında oluştukları dönemde konsolide kar ve zarar tablosuna dahil edilir.
Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılır. Gerçeğe uygun değer esasına göre izlenen yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar Maddi Duran Varlıklar'a uygulanan muhasebe politikasını uygular.
Amortisman oranı Binalar % 2
Grup, sözleşmenin başlangıcında bir sözleşmenin kiralama sözleşmesi olması ya da kiralama şartlarını içermesi durumunu değerlendirir. Grup, kısa vadeli kiralamalar (12 ay veya daha az süreli kira dönemi bulunan kiralamalar) ve düşük değerli varlıkların kiralaması haricinde kiracısı olduğu tüm kira sözleşmelerine ilişkin kullanım hakkı varlığı ve ilgili kiralama yükümlülüğünü muhasebeleştirmektedir. Kiralanan varlıklardan elde edilen ekonomik faydalarının kullanıldığı zamanlama yapısını daha iyi yansıtan başka bir sistematik temelin bulunmaması durumunda bu kiralamalar için Grup, kira ödemelerini kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile faaliyet gideri olarak muhasebeleştirir.
İlk muhasebeleştirmede kiralama yükümlülükleri, sözleşme başlangıç tarihinde ödenmemiş olan kira ödemelerinin kiralama oranında iskonto edilip bugünkü değeri üzerinden muhasebeleştirilir. Bu oranın önceden belirtilmemiş olması halinde Grup, kendi tespit edeceği alternatif borçlanma oranını kullanır.
Kiralama yükümlülüğünün ölçümüne dahil edilen kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşur:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Kiralama yükümlülüğü, konsolide finansal durum tablolarında ayrı bir kalem olarak sunulmaktadır. Kiralama yükümlülükleri sonradan kiralama yükümlülüğü üzerindeki faizin yansıtılması için net defter değeri artırılarak (etkin faiz yöntemini kullanarak) ve yapılan kira ödemesini yansıtmak için net defter değeri azaltılarak ölçülür.
Grup, aşağıdaki durumlarda kira yükümlülüğünü yeniden ölçer (ve ilgili kullanım hakkı varlığı üzerinde uygun değişiklikleri yapar):
Grup, konsolide finansal tablolarda sunulan dönemler boyunca gerçekleştirdiği değişiklikleri Not 16'da detayları ile birlikte açıklamıştır.
Kullanım hakkı varlıkları, karşılık gelen kiralama yükümlülüğünün, kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan kira ödemelerinin ve diğer doğrudan başlangıç maliyetlerinin ilk ölçümünü kapsar. Bu varlıklar sonradan birikmiş amortisman ve değer düşüklüğü zararları düşülerek maliyet değerinden ölçülmektedir.
Grup bir kiralama varlığını demonte etmek ve ortadan kaldırmak, varlığın üzerinde bulunduğu alanı restore etmek ya da kiralama koşul ve şartlarına uygun olarak ana varlığı restore etmek için gerekli maliyetlere maruz kaldığı durumlarda TMS 36 uyarınca bir karşılık muhasebeleştirilir. Bu maliyetler, stok üretimi için katlanılmadıkları sürece ilgili kullanım hakkı varlığına dâhil edilir.
Kullanım hakkı varlıkları, ana varlığın kiralama süresi ve faydalı ömründen kısa olanına göre amortismana tabi tutulur. Kiralamada ana varlığın sahipliği devredildiğinde ya da kullanım hakkı varlığının maliyetine göre Grup, bir satın alma seçeneğini uygulamayı planladığında ilişkili kullanım hakkı varlığı, ana varlığın faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulur. Amortisman, kiralamanın fiilen başladığı tarihte başlar.
Kullanım hakkı varlıkları, konsolide finansal durum tablosunda (Not 16) ayrı bir kalemde sunulur.
Grup, kiraya veren olarak, kendi yatırım amaçlı gayrimenkullerinin bazılarına ilişkin kiralama sözleşmeleri imzalamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un kiraya veren konumunda olduğu kiralamalar, finansal kiralama ya da faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Kiralama şartlarına göre tüm mülkiyet riski ve getirilerinin önemli derecede kiracıya devredilmesi halinde sözleşme bir finansal kiralama olarak sınıflandırılır. Diğer tüm kiralamalar faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Grup, aracı kiraya veren konumunda olması durumunda, ana kira ve alt kirayı iki ayrı sözleşme olarak muhasebeleştirir. Alt kira, ana kiradan kaynaklanan kullanım hakkı varlığına ilişkin olarak, finansal kiralama veya faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır.
Faaliyet kiralamalarından elde edilen kira geliri, ilgili kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile muhasebeleştirilir. Faaliyet kiralamasının gerçekleşmesi ve müzakere edilmesinde katlanılan doğrudan başlangıç maliyetleri kiralanan varlığın maliyetine dâhil edilir ve doğrusal yöntem ile kira süresi boyunca itfa edilir.
Kiracılardan finansal kiralama alacakları, Grup'un kiralamalardaki net yatırımının tutarında alacak olarak muhasebeleştirilir.
Amortisman ve itfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır (nakit üreten birimler). Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmış finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir.
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir.
Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.
Finansal varlıklar ve yükümlülükler, Grup finansal aracın sözleşmeden doğan karşılıklarına taraf olduğunda Grup'un finansal durum tablosunda muhasebeleştirilir. Finansal varlıklar ve yükümlülükler ilk olarak gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür. Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin (gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler hariç) edinimi veya ihracıyla doğrudan ilişkili olan işlem maliyetleri, uygun bir şekilde ilk muhasebeleştirmede o finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerine eklenir veya bu değerden çıkarılır. Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin edinimi veya ihracıyla doğrudan ilişkili olan işlem maliyetleri direk olarak kar veya zarara yansıtılır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Normal yoldan alınıp satılan finansal varlıklar işlem tarihinde kayıtlara alınır veya çıkartılır.
Grup, finansal varlıklarını (a) Finansal varlıkların yönetimi için işletmenin kullandığı iş modeli, (b) Finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özelliklerini esas alarak sonraki muhasebeleştirmede itfa edilmiş maliyeti üzerinden, gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak veya gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırır. İşletme sadece finansal varlıkların yönetimi için kullandığı iş modelini değiştirdiğinde, bu değişiklikten etkilenen tüm finansal varlıkları yeniden sınıflandırır. Finansal varlıkların yeniden sınıflandırılması, yeniden sınıflandırma tarihinden itibaren ileriye yönelik olarak uygulanır. Bu tür durumlarda, daha önce finansal tablolara alınmış olan kazanç, kayıp (değer düşüklüğü kazanç ya da kayıpları dâhil) veya faizler için herhangi düzeltme yapılmaz.
Aşağıdaki koşulları sağlayan finansal varlıklar sonradan itfa edilmiş maliyetleri üzerinden ölçülür:
Aşağıdaki koşulları sağlayan finansal varlıklar ise gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülür:
Bir finansal varlık, itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmüyorsa, gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülür.
İlk defa finansal tablolara almada Grup, ticari amaçla elde tutulmayan özkaynak aracına yapılan yatırımını gerçeğe uygun değerindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda, geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulabilir.
(i) İtfa edilmiş maliyet ve etkin faiz yöntemi
İtfa edilmiş maliyeti üzerinden gösterilen finansal varlıklara ilişkin faiz geliri etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanır. Etkin faiz yöntemi bir borçlanma aracının itfa edilmiş maliyetini hesaplama ve faiz gelirini ilgili döneme dağıtma yöntemidir. Bu gelir, aşağıdakiler dışında, finansal varlığın brüt defter değerine etkin faiz oranı uygulanarak hesaplanır:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(i) İtfa edilmiş maliyet ve etkin faiz yöntemi (devamı)
Faiz geliri, sonraki muhasebeleştirmede itfa edilmiş maliyetleri ve gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılmış borçlanma araçları için etkin faiz yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir.
Faiz geliri konsolide kar veya zarar tablolarında muhasebeleştirilir ve "finansman gelirleri – faiz gelirleri" kaleminde (Not 30) gösterilir.
(ii) Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
İtfa edilmiş maliyetleri üzerinden veya gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülme kriterini karşılamayan finansal varlıklar gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülürler.
Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar her dönem sonunda gerçeğe uygun değerlerinden ölçülür ve tüm gerçeğe uygun değer değişimleri, ilgili finansal varlıklar finansal riskten korunma işlemlerinin bir parçası olmadıkları sürece, kar veya zararda muhasebeleştirilir.
İlk defa finansal tablolara almada Grup, ticari amaçla elde tutulmayan her bir özkaynak aracına yapılan yatırımını gerçeğe uygun değerindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda, geri dönülemeyecek bir tercihte bulunabilir.
Bir finansal varlık aşağıdaki durumlarda ticari amaçla elde tutulduğu varsayılır:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak araçlarına yapılan yatırımlar başlangıçta gerçeğe uygun değeri üzerine işlem maliyetleri eklenerek ölçülür. Daha sonra gerçeğe uygun değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilip yeniden değerleme fonunda birikirler. Özkaynak yatırımlarının elden çıkarılması durumunda, birikmiş olan toplam kazanç veya kayıp birikmiş karlara aktarılır.
Finansal varlıkların yabancı para cinsinden gösterilen defter değeri, ilgili yabancı para birimiyle belirlenir ve her raporlama döneminin sonunda geçerli kurdan çevrilir. Özellikle,
Grup, itfa edilmiş maliyetleri üzerinden gösterilen veya gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen borçlanma araçları, kira alacakları, ticari alacaklar, müşterilerle yapılan sözleşmelerden doğan varlıklar ve ayrıca finansal teminat sözleşmelerine yapılan yatırımlarına dair beklenen kredi zararları için finansal tablolarında değer düşüklüğü karşılığı ayırır. Beklenen kredi zararı tutarı her raporlama döneminde ilgili finansal varlığın ilk kez finansal tablolara alınmasından bu yana kredi riskinde oluşan değişiklikleri yansıtacak şekilde güncellenir.
Grup önemli finansman unsuru olmayan ticari alacaklar, müşterilerle yapılan sözleşmelerden doğan varlıklar ve kira alacakları için basitleştirilmiş yaklaşımdan faydalanarak değer düşüklüğü karşılıklarını, ilgili finansal varlıkların ömürleri boyunca beklenen kredi zararına eşit tutarda hesaplar.
Grup diğer tüm finansal araçları için, ilk muhasebeleştirmeden bu yana eğer kredi riskinde önemli bir artış olduysa ömür boyu beklenen kredi zararlarını muhasebeleştirir. Ancak finansal aracın kredi riski ilk muhasebeleştirmeden bu yana önemli bir artış göstermemişse Grup finansal araç için 12 aylık beklenen kredi zararı tutarında zarar karşılığını muhasebeleştirir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Beklenen kredi zararlarının ölçümü, temerrüt ihtimali, temerrüt halinde kayıp (örneğin temerrüt varsa kaybın büyüklüğü) ve temerrüt halinde riske esas tutarın bir fonksiyonudur. Temerrüt olasılığı ve temerrüt halinde kaybın değerlendirilmesi, ileriye dönük bilgilerle düzeltilmiş geçmişe ait verilere dayanır. Finansal varlıkların temerrüt halinde riske esas tutarı, ilgili varlıkların raporlama tarihindeki brüt defter değeri üzerinden yansıtılır.
Finansal varlıkların beklenen kredi zararı, Grup'un sözleşmeye dayalı olarak vadesi geldikçe gerçekleşecek nakit akışlarının tamamı ile Grup'un tahsil etmeyi beklediği nakit akışlarının tamamı arasındaki farkın (tüm nakit açıklarının) başlangıçtaki etkin faiz oranı (ya da satın alındığında veya oluşturulduğunda kredi-değer düşüklüğü bulunan finansal varlıklar için krediye göre düzeltilmiş etkin faiz oranı) üzerinden hesaplanan bugünkü değeridir.
Grup yalnızca finansal varlıktan kaynaklanan nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan hakların süresi dolduğunda veya finansal varlığı ve finansal varlığın sahipliğinden kaynaklanan her türlü risk ve getirileri önemli ölçüde başka bir işletmeye devrettiğinde o finansal varlığı finansal tablo dışı bırakır.
İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen bir finansal varlık finansal tablo dışı bırakılırken varlığın defter değeri ve tahsil edilen ve edilecek bedel arasındaki fark kar veya zararda muhasebeleştirilir. Ayrıca, gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılan bir borçlanma aracının finansal tablo dışı bırakılmasında, daha önce ilgili araca ilişkin yeniden değerleme fonunda biriken toplam kazanç veya kayıp, kar veya zararda yeniden sınıflandırılır. Grup'un ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtarak ölçmeyi tercih ettiği bir özkaynak aracının finansal tablo dışı bırakılması durumundaysa, yeniden değerleme fonunda biriken toplam kazanç veya kayıp kar veya zararda muhasebeleştirilmez, doğrudan birikmiş karlara transfer edilir.
İşletme, finansal yükümlülüğü ilk defa finansal tablolara alırken gerçeğe uygun değerinden ölçer. Gerçeğe uygun değer değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilir.
İşletme, aşağıdakiler dışında kalan tüm finansal yükümlülüklerini sonraki muhasebeleştirmede itfa edilmiş maliyetinden ölçülen olarak sınıflandırır:
a) Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler: Bu yükümlülükler, türev ürünler de dahil olmak üzere, sonraki muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değerinden ölçülür.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
İşletme, herhangi bir finansal yükümlülüğü yeniden sınıflandırmaz.
Grup finansal yükümlülükleri yalnızca Grup'un yükümlülükleri ortadan kalktığında, iptal edildiğinde veya zaman aşımına uğradığında finansal tablo dışı bırakır. Finansal tablo dışı bırakılan finansal yükümlülüğün defter değeri ve devredilen nakit dışı varlıklar veya üstlenilen yükümlülükler dahil olmak üzere ödenen veya ödenecek tutar arasındaki fark, kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Döviz kuru ve faiz oranıyla ilişkilendirilen riskleri kontrol altında tutabilmek için Grup, döviz forward sözleşmeleri, opsiyonlar ve faiz oranı takas sözleşmelerinin de dahil olduğu türev niteliğinde olan çeşitli finansal araçlar kullanmaktadır. Türev finansal araçlara ilişkin ayrıntılı bilgiler Not 6'da verilmiştir.
Türev araçlar, ilgili türev sözleşmesinin yapıldığı tarih itibarıyla gerçeğe uygun değerinden muhasebeleştirilir ve takip eden tarihlerde de her raporlama döneminde gerçeğe uygun değerlerinden yeniden ölçülür. Sonuçta ortaya çıkan kazanç veya kayıp, eğer ilgili türev finansal riskten korunma aracı olarak belirlenmemiş ve etkinliği kanıtlanmamışsa kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Pozitif gerçeğe uygun değeri olan bir türev araç finansal varlık olarak muhasebeleştirilirken, negatif gerçeğe uygun değeri olan bir türev araç, finansal yükümlülük olarak muhasebeleştirilir. Türev araçlar, Grup'un bu araçları netlemeye ilişkin yasal hakkı ve niyeti olması dışında net olarak gösterilmezler. Türev aracın vadesine kalan sürenin 12 aydan uzun olması ve 12 ay içerisinde gerçekleşmesinin veya sonuçlandırılmasının beklenmediği durumlarda duran varlık ya da uzun vadeli yükümlülük olarak finansal tablolarda gösterilir. Kalan türev araçlar, dönen varlık ya da kısa vadeli yükümlülük olarak sunulur.
Grup bazı türev araçları, gerçeğe uygun değer değişiminden korunma, nakit akış riskinden korunma ya da uygun olması durumunda yurtdışı işletmelerdeki net yatırım riskinden korunma işlemlerinden kaynaklanan döviz kuru riski ve faiz oranı riskine ilişkin olarak finansal riskten korunma aracı olarak tanımlamaktadır. Kesin taahhütlerdeki döviz kuru riskinden korunma işlemleri, nakit akış riskinden korunma riski olarak muhasebeleştirilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Korunma ilişkisinin başlangıcında, Grup, korunma aracı ve korunan kalem arasındaki ilişkiyi, risk yönetimi amaçları ve çeşitli korunma işlemlerini yönetme stratejileriyle birlikte belgelendirir. Buna ek olarak, Grup korunma işleminin başlangıcında ve devamında, ilgili aracın etkinliğine ilişkin aşağıda belirtilen değerlendirmeleri yapar:
Korunma ilişkisinin, korunma oranı için korunma işleminin etkinliğine ilişkin oranları karşılamadığı ancak bu tanımlanmış korunma ilişkisi için risk yönetimi amaçlarının aynı kalması durumunda Grup, gerekli kriterleri yeniden karşılamak için korunma ilişkisinin korunma oranını değiştirir (korunmayı yeniden dengelenmesi gibi).
Grup, ileriye dönük sözleşmelerin gerçeğe uygun değerinde (yani ileriye dönük unsurlar da dahil olmak üzere) tüm değerleme riskini, ileriye dönük sözleşmeleri içeren tüm riskten korunma ilişkileri için riskten korunma aracı olarak belirler.
Finansal riskten korunma amaçlı kullanılan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerlerinin ayrıntıları Not 6'da açıklanmıştır.
Özkaynaklar altında muhasebeleştirilen korunma fonunun hareketleri Not 6'da ayrıntılı olarak verilmiştir.
Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası cinsinden ifade edilmiştir.
Grup, yabancı para (ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) cinsinden yapılan işlemleri fonksiyonel para birimi cinsinden ilk kayda alırken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihinde geçerli olan kurlarla değerlenmekte ve doğan kur farkı gider ya da gelirleri ilgili dönemde konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Parasal olan tüm aktif ve pasifler dönem sonu kuruyla çevrilip ilgili kur farkları konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Yabancı para cinsinden olan ve maliyet değeri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ilk işlem tarihindeki kurlardan fonksiyonel para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ise gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihte geçerli olan kurlardan fonksiyonel para birimine çevrilir.
Pay başına kazanç/zarar miktarı, dönem konsolide kar/zararının ana ortaklık paylarına düşen kısmının Grup hisselerinin dönem içindeki ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanır.
Türkiye'de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları "bedelsiz hisse" yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip "bedelsiz hisse" dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir.
Raporlama tarihinden sonraki olaylar; kar veya zararı etkileyen herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, raporlama tarihi ile finansal durum tablosunun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
Grup, raporlama tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Düzeltme gerektirmeyen raporlama tarihinden sonra ortaya çıkan hususlar ise önemlilik derecesine göre notlarda açıklanmaktadır.
Grup'un geçmiş olaylardan kaynaklanan hukuki ve zımni mevcut bir yükümlülüğünün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması durumunda ilgili yükümlülük, karşılık olarak finansal tablolara alınır. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Şarta bağlı yükümlülük olarak işleme tabi tutulan kalemler için gelecekte ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelmesi durumunda, bu şarta bağlı yükümlülük, güvenilir tahminin yapılamadığı durumlar hariç, olasılıktaki değişikliğin meydana geldiği dönemin finansal tablolarında karşılık olarak kayıtlara alınır.
Grup şarta bağlı yükümlülüklerin muhtemel hale geldiği ancak ekonomik fayda içeren kaynakların tutarı hakkında güvenilir tahminin yapılamaması durumunda ilgili yükümlülüğü dipnotlarında göstermektedir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
İlişkili taraflar, finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir.
İlişkili tarafla yapılan işlem raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.
Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve onun bağlı ortaklığına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden, konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilendirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri hariç tutması nedeniyle, kar veya zarar tablosunda yer verilen kardan farklılık gösterir. Grup'un cari vergi yükümlülüğü raporlama dönemi itibarıyla yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır.
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir.
Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bahse konu varlık ve yükümlülükler, ticari ya da mali kar/zararı etkilemeyen işleme ilişkin geçici fark, şerefiye veya diğer varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından (işletme birleşmeleri dışında) kaynaklanıyorsa muhasebeleştirilmez.
Ertelenmiş vergi yükümlülükleri, Grup'un geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte ilgili farkların ortadan kalkmasının muhtemel olması şartlarıyla hesaplanmaktadır.
Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her raporlama dönemi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde azaltılır.
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olması beklenen ve raporlama tarihi itibarıyla yasallaşmış veya önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır.
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Grup'un raporlama dönemi itibarı ile varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan gelir vergisiyle ilişkilendirilmesi ya da Grup'un cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir.
Doğrudan özkaynakta alacak ya da borç olarak muhasebeleştirilen kalemler (ki bu durumda ilgili kalemlere ilişkin ertelenmiş vergi de doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilir) ile ilişkilendirilen ya da işletme birleşmelerinin ilk kayda alımından kaynaklananlar haricindeki cari vergi ile döneme ait ertelenmiş vergi, kar veya zarar tablosunda gider ya da gelir olarak muhasebeleştirilir. İşletme birleşmelerinde, şerefiye hesaplanmasında ya da satın alanın, satın alınan bağlı ortaklığın tanımlanabilen varlık, yükümlülük ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinde elde ettiği payın satın alım maliyetini aşan kısmının belirlenmesinde vergi etkisi göz önünde bulundurulur.
Türkiye ve Romanya'da mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir.
Finansal durum tablolarında muhasebeleştirilen kıdem tazminatı ve yürürlükteki toplu iş sözleşmeleri uyarınca kıdem teşvik yükümlülükleri, kalan yükümlülüklerin bugünkü değerini ifade eder. Kıdem tazminatı yükümlülüklerine ait aktüeryal kayıp/kazanç konsolide kapsamlı gelir tablosunda, kıdem teşvik yükümlülüklerine ait aktüeryal kayıp/kazanç ise kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Grup çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklarının hesaplanmasında iskonto oranı, enflasyon oranı, reel maaş artış oranı, kendi isteğiyle ayrılma olasılığı gibi çeşitli varsayımlarda bulunmaktadır. Kıdem tazminatı yükümlülüğün bugünkü değerinin hesaplanması bağımsız bir aktüer tarafından gerçekleştirilmektedir. Cari döneme ilişkin değişikliklerden kaynaklanan etki cari dönemde kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Yükümlülüğün hesaplanmasında kullanılan varsayımlara Not 19'da detaylı olarak yer verilmektedir.
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar olarak tanımlanan kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler, hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir ve etkisi önemli ise iskonto edilerek muhasebeleştirilir.
Grup'un Türkiye'de faaliyet gösteren şirketleri, Sosyal Güvenlik Kurumu'na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup'un, bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Grup'un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Maliyetlere ilişkin devlet bağışları ve teşvikleri karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir.
Konsolide nakit akış tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları esas, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır.
İşletme faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Grup'un çelik ürünleri ve maden satış faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir.
Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, Grup'un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Grup'un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.
Nakit ve nakit benzerleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri üç ay veya üç aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır.
Nakit akış tablosunun fonksiyonel para biriminden sunum para birimine çevriminden kaynaklanan farklar nakit akış tablosunda çevrim farkı olarak gösterilmektedir.
Adi hisseler, özsermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş kardan indirilerek kaydedilir.
Özkaynaklar altında gösterilen ödenmiş sermayenin belirli bir bölümü şirket tarafından satın alındığında vergi düzeltmeleri sonrası alım maliyeti özkaynaktan düşülerek gösterilir. Satın alınan hisse senetleri karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi olarak sınıflanır. Söz konusu hisse senetleri satıldığında ya da tekrar ihraç edildiğinde, elde edilen tutar özkaynakta artış olarak muhasebeleştirilir ve işlem sonucunda elde edilen kazanç ya da kayıp geçmiş yıl kar/zararına sınıflandırılır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Satın alım işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alım tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir.
Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Grup'un birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim gruplarına) dağıtılır.
Şerefiyenin tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür.
Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı, doğrudan konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez. İlgili nakit üreten birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde konsolide kar veya zararın hesaplamasına dahil edilir.
İşletme satın alımları, satın alım yöntemi kullanılarak, muhasebeleştirilir. Bir işletme birleşmesinde transfer edilen bedel, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür; transfer edilen bedel, edinen işletme tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, edinen işletme tarafından edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve edinen işletme tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanır. Satın alıma ilişkin maliyetler genellikle oluştukları anda gider olarak muhasebeleştirilir.
Satın alınan tanımlanabilir varlıklar ile üstlenilen yükümlülükler, satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Aşağıda belirtilenler bu şekilde muhasebeleştirilmez:
Şerefiye, satın alım için transfer edilen bedelin, satın alınan işletmedeki varsa kontrol gücü olmayan payların ve varsa, aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde edinen işletmenin daha önceden elinde bulundurduğu edinilen işletmedeki özkaynak paylarının gerçeğe uygun değeri toplamının, satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarını aşan tutar olarak hesaplanır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Yeniden değerlendirme sonrasında satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarının, devredilen satın alma bedelinin, satın alınan işletmedeki kontrol gücü olmayan payların ve varsa, satın alma öncesinde satın alınan işletmedeki payların gerçeğe uygun değeri toplamını aşması durumunda, bu tutar pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç olarak doğrudan kar/zarar içinde muhasebeleştirilir.
Hissedar paylarını temsil eden ve sahiplerine tasfiye durumunda işletmenin net varlıklarının belli bir oranda pay hakkını veren kontrol gücü olmayan paylar, ilk olarak ya gerçeğe uygun değerleri üzerinden ya da satın alınan işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının kontrol gücü olmayan paylar oranında muhasebeleştirilen tutarları üzerinden ölçülür. Ölçüm esası, her bir işleme göre belirlenir. Diğer kontrol gücü olmayan pay türleri gerçeğe uygun değere göre ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir başka TFRS'lerde belirtilen yöntemler uyarınca ölçülür. Bir işletme birleşmesinde Grup tarafından transfer edilen bedelin, koşullu bedeli de içerdiği durumlarda, koşullu bedel satın alım tarihindeki gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülür ve işletme birleşmesinde transfer edilen bedele dahil edilir.
Ölçme dönemi içerisinde ortaya çıkan ek bilgilerin sonucunda koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme şerefiyeden geçmişe dönük olarak düzeltilir. Ölçme dönemi, birleşme tarihinden sonraki, edinen işletmenin işletme birleşmesinde muhasebeleştirdiği geçici tutarları düzeltebildiği dönemdir. Bu dönem satın alım tarihinden itibaren 1 yıldan fazla olamaz. Ölçme dönemi düzeltmeleri olarak nitelendirilmeyen koşullu bedelin gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler için uygulanan sonraki muhasebeleştirme işlemleri, koşullu bedel için yapılan sınıflandırma şekline göre değişir. Özkaynak olarak sınıflandırılmış koşullu bedel yeniden ölçülmez ve buna ilişkin sonradan yapılan ödeme, özkaynak içerisinde muhasebeleştirilir. Diğer koşullu bedellerin gerçeğe uygun değeri yeniden ölçülür ve değişiklikler kar veya zarar içerisinde muhasebeleştirilir.
Aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde Grup'un satın alınan işletmede önceden sahip olduğu özkaynak payı gerçeğe uygun değere getirmek için satın alım tarihinde (yani Grup'un kontrolü ele aldığı tarihte) yeniden ölçülür ve varsa, ortaya çıkan kazanç (kayıp) kar (zarar) içinde muhasebeleştirilir. Satın alım tarihi öncesinde diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilen satın alınan işletmenin payından kaynaklanan tutarlar, söz konusu payların elden çıkarıldığı varsayımı altında kar/zarara aktarılır.
İşletme birleşmesi ile ilgili satın alma muhasebesinin birleşmenin gerçekleştiği raporlama tarihinin sonunda tamamlanamadığı durumlarda, Grup muhasebeleştirme işleminin tamamlanamadığı kalemler için geçici tutarlar raporlar. Bu geçici raporlanan tutarlar, ölçüm döneminde düzeltilir ya da satın alım tarihinde muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde etkisi olabilecek ve bu tarihte ortaya çıkan olaylar ve durumlar ile ilgili olarak elde edilen yeni bilgileri yansıtmak amacıyla fazladan varlık veya yükümlülük muhasebeleştirilir.
Grup'un İskenderun ve Ereğli'deki operasyonları coğrafi işletme bölümü olarak tanımlanmaktadır. Ancak ürünlerin ve üretim süreçlerinin niteliği, ürün ve hizmetleri için müşteri türü ve ürünlerini dağıtmak veya hizmetlerini sunmak üzere kullandıkları yöntemler dikkate alındığında bölümler benzer ekonomik özelliklere sahip tek bir faaliyet bölümü olarak birleştirilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Raporlama dönemi itibarıyla nakit ve nakit benzerleri detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Kasa | 58 | 60 |
| Bankalar (vadesiz) | 761.365 | 892.064 |
| Bankalar (vadeli) | 53.386.165 | 23.180.843 |
| Diğer hazır değerler | 1.112.405 | - |
| 55.259.993 | 24.072.967 | |
| Vadeli mevduat faiz tahakkukları (-) | (70.245) | (22.708) |
| Nakit akış tablosundaki nakit ve nakit benzerleri | 55.189.748 | 24.050.259 |
Bankalar vadesiz mevduatının detayı aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| ABD Doları | 416.508 | 203.262 |
| Türk Lirası | 274.357 | 637.374 |
| Avro | 56.818 | 35.745 |
| Rumen Leyi | 4.871 | 8.486 |
| Diğer | 8.811 | 7.197 |
| 761.365 | 892.064 |
Bankalar vadeli mevduatının detayı aşağıda sunulmuştur:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| ABD Doları | 41.246.829 | 19.789.210 |
| Türk Lirası | 11.343.125 | 3.255.433 |
| Avro | 794.731 | 134.888 |
| Rumen Leyi | 1.480 | 1.312 |
| 53.386.165 | 23.180.843 |
Banka mevduatları Grup'un nakit ihtiyacına bağlı olarak vadesi 1 gün ile 3 ay arasında değişen tutarlardan oluşmaktadır ve bu mevduatlar için piyasadaki kısa vadeli faiz oranlarına bağlı olarak faiz hesaplanmaktadır.
Gerçeğe uygun değeri üzerinden finansal tablolarda kayıtlara alınan likit fonlar, kısa vadeli ve değerindeki değişim riski önemsiz olan yüksek likiditeye sahip olması sebebiyle raporlama dönemi itibarıyla diğer hazır değerler içerisinde raporlanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Raporlama dönemi itibarıyla kısa vadeli finansal yatırımların detayı aşağıdaki gibidir:
İtfa edilmiş maliyetten ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarar tablosunda gösterilen finansal varlıklar:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Menkul kıymet | 1.586.209 | - |
| Kur korumalı vadeli mevduat | - | 619.393 |
| Yatırım fonu | - | 1.118.432 |
| 1.586.209 | 1.737.825 |
Grup, getiri elde etme amacıyla Türkiye'de özel sektör tarafından ihraç edilen sabit getirili menkul kıymet yatırımı yapmıştır. İlgili sabit getirili menkul kıymet, Grup tarafından, anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışlarını tahsil etmek olan bir iş modeli kapsamında elde tutulmaktadır.
Raporlama dönemi itibarıyla uzun vadeli finansal yatırımların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırım | 1.304 | 1.089 |
| Girişim sermayesi yatırım fonu | 176.781 | 160.884 |
| 178.085 | 161.973 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla finansal yatırımları, yatırım oranı ve tutarları aşağıdaki gibidir:
| Oran | 31 Aralık | Oran | 31 Aralık | |
|---|---|---|---|---|
| Şirket | % | 2024 | % | 2023 |
| Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırım | ||||
| Teknopark Hatay A.Ş. | 5 | 956 | 5 | 798 |
| Seramik Araştırma Merkezi A.Ş. | 4 | 348 | 4 | 291 |
| 1.304 | 1.089 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Raporlama dönemi itibarıyla türev finansal araçların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Varlık | Yükümlülük | Varlık | Yükümlülük | |
| Gerçeğe uygun değer risk. korun. amaçlı türev araçlar: | ||||
| Satışlara ilişkin gerçeğe uygun değer riskinden korunmak amacıyla yapılan forward sözleşmeleri |
155.454 | - | 1.462 | 29.898 |
| Forward sözleşmeleri | - | - | 2.142 | 1.601 |
| 155.454 | - | 3.604 | 31.499 | |
| Nakit akış riskinden korunma amaçlı türev araçlar: | ||||
| Satışlara ilişkin nakit akış kur riskinden korunmak amacıyla yapılan forward sözleşmeleri |
63.613 | - | 154 | 91.151 |
| Hammadde alım. ilişkin nakit akış emtia fiyat riskinden korunmak amacıyla yapılan emtia swap sözleşmeleri |
30.051 | - | 7.638 | - |
| 93.664 | - | 7.792 | 91.151 | |
| 249.118 | - | 11.396 | 122.650 |
Raporlama dönemi itibarıyla gerçeğe uygun değer riskinden korunma amaçlı forward, çapraz kur ve swap işlemlerinin detayları aşağıdaki gibidir:
| Varlıklar | Yükümlülükler | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | Nominal tutar |
Gerçeğe uygun değer |
Nominal tutar |
Gerçeğe uygun değer |
|
| Satış. ilişkin gerç. uygun değer risk. | |||||
| korun. amacıyla yapılan forward söz. | |||||
| USD Alımı/AVRO Satımı | 3 aydan az | 2.151.675 | 155.183 | - | - |
| USD Alımı/AVRO Satımı | 3-6 ay arası | 6.528 | 271 | - | - |
| 2.158.203 | 155.454 | - | - | ||
| Varlıklar | Yükümlülükler | ||||
| Nominal | Gerçeğe | Nominal | Gerçeğe | ||
| 31 Aralık 2023 | tutar | uygun değer | tutar | uygun değer | |
| Satış. ilişkin gerç. uygun değer risk. | |||||
| korun. amacıyla yapılan forward söz. | |||||
| USD Alımı/AVRO Satımı | 3 aydan az | 231.256 | 1.462 | 954.872 | 27.460 |
| USD Alımı/AVRO Satımı | 3-6 ay arası | - | - | 74.270 | 2.438 |
| 231.256 | 1.462 | 1.029.142 | 29.898 | ||
| Forward sözleşmeleri | |||||
| AVRO Alımı/USD Satımı | 3-6 ay arası | 73.844 | 2.142 | - | - |
| USD Alımı/AVRO Satımı | 3-6 ay arası | - | - | 72.955 | 1.601 |
| 73.844 | 2.142 | 72.955 | 1.601 | ||
| 305.100 | 3.604 | 1.102.097 | 31.499 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un gerçeğe uygun değerleri diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen ABD Doları alım-AVRO satış forward kontratları kesin satış anlaşması AVRO cinsinden yapılan satışlara ilişkin oluşacak parite riski ile ilişkilendirilmiştir. Bu satış işlemlerinin satış sözleşmeleri kesinleşmiş olup vadeleri Ocak 2025 ile Aralık 2025 arasında değişmektedir.
Nominal değeri 4.201.542 bin TL olan bu işlemlere istinaden nakit akış riskinden korunma amacıyla ertelenmiş vergi etkisi hariç 154.610 bin TL konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2023: 98.118 bin TL).
Cari dönemde satışlara ilişkin forward sözleşmelerden kaynaklı 141.116 bin TL, konsolide kar veya zarar tablosunun hasılat hesabında muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2023: 87.176 bin TL).
Bu forward kontratlarının vade ve koşulları yapılacak AVRO satışların vade ve koşulları ile eşleşmektedir. Dolayısıyla finansal riskten korunma işleminin tam etkin olduğu değerlendirilmekte ve finansal riskten korunma muhasebesi uyarınca satış gerçekleştirilene kadar söz konusu türev işleminin nakit akışı riskinden korunma amaçlı türev işlemi olması sebebiyle konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunda takip edilmektedir. Söz konusu türev işlemler, hasılat kayıtlarının gerçekleşmesi sonrasında alacak tutarlarının tahsiline kadar rayiç değer riskinden korunma işlemi olarak konsolide kar veya zarar tablosunda kayıtlara alınmaktadır.
Grup üretim faaliyetleri dolayısı ile düzenli olarak demir cevheri ve kömür satın almaktadır. Grup'un kontratlı satışlarına paralel olarak ilgili satışlarının üretiminde kullanılacak olup ileri vadeli tedarik edilecek olan demir cevherinin fiyat riskinden korunmak amacıyla Grup demir cevheri swap kontratları yapmıştır. Grup'un gerçeğe uygun değerleri diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen demir cevheri kontratları önümüzdeki dönemde gerçekleşecek ancak işlem günü itibarı ile kontrata bağlanmış uzun vadeli satış kontratlarına ilişkin oluşacak demir cevheri fiyat riski ile ilişkilendirilmiştir. Bu satış işlemleri için gerçekleştirilen demir cevheri swap sözleşmelerinin vadeleri ve koşulları satış işlemlerinin vadeleri ve koşulları ile eşleşmektedir. Dolayısı ile korunma işleminin etkin olmamasından kaynaklanan herhangi bir gelir veya gider kaydedilmesi söz konusu değildir.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla gerçekleşip konsolide diğer kapsamlı gelir tablosundan stok maliyetleri içerisine 22.209 bin TL yansıtma yapılmıştır (31 Aralık 2023: 25.921 bin TL).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla borçlanma detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Kısa vadeli banka kredileri | 26.268.031 | 46.034.968 |
| Uzun vadeli banka kredilerinin kısa vadeli kısımları | 7.333.542 | 10.617.843 |
| Uzun vadeli banka kredileri | 51.957.630 | 10.747.946 |
| Toplam banka kredileri | 85.559.203 | 67.400.757 |
| Uzun vadeli çıkarılmış tahvillerin kısa vadeli kısımları | 2.779.280 | - |
| Uzun vadeli çıkarılmış tahviller | 32.036.796 | - |
| Toplam çıkarılmış tahviller | 34.816.076 | - |
| Uzun vadeli kiralama işlem. borçların kısa vadeli kısımları | 360.781 | 113.262 |
| Uzun vadeli kiralama işlem. borçların kısa vadeli kıs.maliyeti (-) | (30.570) | (4.990) |
| Uzun vadeli kiralama işlemlerinden borçlar | 1.945.026 | 795.883 |
| Uzun vadeli kiralama işlemlerinden borçlar maliyeti (-) | (1.362.320) | (564.210) |
| Toplam kiralama işlemlerinden borçlar | 912.917 | 339.945 |
| Toplam borçlanmalar | 121.288.196 | 67.740.702 |
Yurt dışında ihraç edilen ve 23 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla satışı tamamlanan nominal değeri 750 milyon ABD Doları'nın vadesi 5 yıl, itfa tarihi 23 Temmuz 2029, %8,625 yeniden satış getirisi üzerinden fiyatlanmış ve kupon oranı 6 ayda bir ödemeli yıllık %8,375'tir. Yine yurt dışında ihraç edilen ve 30 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla satışı tamamlanan nominal değeri 200 milyon ABD Doları'nın vadesi 5 yıl, itfa tarihi 23 Temmuz 2029, getiri oranı yıllık %8,125, kupon oranı 6 ayda bir ödemeli yıllık %8,375'tir. Grup; raporlama tarihi itibarıyla söz konusu tahvile ilişkin finansal rasyo yükümlülüklerini yerine getirmiştir.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla kredilerin faiz, döviz türü ve ağırlıklı ortalama faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
| Faiz | Döviz | Ağırlıklı Ortalama | Kısa | Uzun | |
|---|---|---|---|---|---|
| Türü | Türü | Etkin Faiz Oranı (%) | Vadeli Kısım | Vadeli Kısım | 31 Aralık 2024 |
| Sabit | Türk Lirası | 49,13 | 7.977.158 | - | 7.977.158 |
| Sabit | ABD Doları | 7,92 | 22.856.911 | 62.580.718 | 85.437.629 |
| Değişken | ABD Doları | TERM SOFR+2,79 | 5.060.543 | 19.076.389 | 24.136.932 |
| Değişken | Avro | Euribor+0,47 | 486.241 | 2.337.319 | 2.823.560 |
| 36.380.853 | 83.994.426 | 120.375.279 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kredilerin ve çıkarılmış tahvillerin faiz, döviz türü ve ağırlıklı ortalama faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
| Faiz | Döviz | Ağırlıklı Ortalama | Kısa | Uzun | |
|---|---|---|---|---|---|
| Türü | Türü | Etkin Faiz Oranı (%) | Vadeli Kısım | Vadeli Kısım | 31 Aralık 2023 |
| Sabit | Türk Lirası | 30,67 | 4.095.704 | - | 4.095.704 |
| Sabit | ABD Doları | 9,94 | 42.350.022 | - | 42.350.022 |
| Değişken | Türk Lirası | TLREF+3,79 | 1.977.262 | - | 1.977.262 |
| Değişken | ABD Doları | TERM SOFR+3,15 | 7.748.082 | 8.307.410 | 16.055.492 |
| Değişken | Avro | Euribor+0,48 | 481.741 | 2.440.536 | 2.922.277 |
| 56.652.811 | 10.747.946 | 67.400.757 |
Borçlanmaların vadelerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Banka | Çıkarılmış Kiralama İşlem. | Toplam | ||
| Kredileri | Tahviller | Borçlar | Borçlar | |
| 1 yıl içerisinde | 33.601.573 | 2.779.280 | 330.211 | 36.711.064 |
| 1 – 2 yıl arası | 6.808.039 | 2.557.212 | 158.593 | 9.523.844 |
| 2 – 3 yıl arası | 34.525.580 | 2.352.887 | 90.503 | 36.968.970 |
| 3 – 4 yıl arası | 5.115.597 | 2.170.455 | 31.971 | 7.318.023 |
| 4 – 5 yıl arası | 2.133.901 | 24.956.242 | 18.115 | 27.108.258 |
| 5 yıl ve üzeri | 3.374.513 | - | 283.524 | 3.658.037 |
| 85.559.203 | 34.816.076 | 912.917 | 121.288.196 |
| 31 Aralık 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Banka | Çıkarılmış Kiralama İşlem. | Toplam | ||
| Kredileri | Tahviller | Borçlar | Borçlar | |
| 1 yıl içerisinde | 56.652.811 | - | 108.272 | 56.761.083 |
| 1 – 2 yıl arası | 2.432.144 | - | 55.364 | 2.487.508 |
| 2 – 3 yıl arası | 2.510.568 | - | 24.623 | 2.535.191 |
| 3 – 4 yıl arası | 1.572.208 | - | 14.260 | 1.586.468 |
| 4 – 5 yıl arası | 1.118.965 | - | 12.516 | 1.131.481 |
| 5 yıl ve üzeri | 3.114.061 | - | 124.910 | 3.238.971 |
| 67.400.757 | - | 339.945 | 67.740.702 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Banka kredileri ve çıkarılmış tahvillerin net finansal borç mutabakatı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Açılış bakiyesi | 67.400.757 | 29.373.457 |
| Faiz gideri | 10.410.853 | 5.074.609 |
| Ödenen faiz | (8.275.722) | (4.200.514) |
| Kur farkı | (958.112) | (1.777.234) |
| Aktifleştirilen borçlanma maliyeti | 930.159 | 241.045 |
| Yeni alınan krediler | 68.411.628 | 43.879.170 |
| Çıkarılmış tahviller | 31.323.715 | - |
| Geri ödenen krediler | (65.115.807) | (24.209.649) |
| Çıkarılmış tahvillere ilişkin nakit çıkışları | - | (2.000.000) |
| Çevrim farkı | 16.247.808 | 21.019.873 |
| Kapanış bakiyesi | 120.375.279 | 67.400.757 |
Kiralama işlemlerinden borçların net finansal borç mutabakatı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Açılış bakiyesi | 339.945 | 207.282 |
| Kiralama sözleşme yükümlülük (azalış) artışının etkisi | 589.520 | 180.339 |
| Nakit çıkış etkisi | (223.884) | (84.789) |
| Faiz gideri | 117.433 | 34.920 |
| Çevrim farkı | 89.903 | 2.193 |
| Kapanış bakiyesi | 912.917 | 339.945 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Kısa vadeli ticari alacaklar | ||
| Alıcılar | 25.998.098 | 19.784.768 |
| İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 34) | 603.847 | 688.565 |
| Alacak senetleri | - | 3.290 |
| Beklenen kredi zarar karşılığı (-) | (138.031) | (123.462) |
| 26.463.914 | 20.353.161 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Kısa vadeli beklenen kredi zarar karşılığı hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Açılış bakiyesi | 123.462 | 353.462 |
| Dönem içinde ayrılan karşılık | 1.673 | 8.873 |
| Tahsil edilen alacak tutarı (-) | (96) | - |
| Konusu kalmayan karşılık (-) | (3.932) | (345.807) |
| Çevrim farkı | 16.924 | 106.934 |
| Kapanış bakiyesi | 138.031 | 123.462 |
Ticari alacaklar, normal iş akışında satılan ürünler için müşteriden olan alacaklardan oluşmaktadır. Ticari alacakların tahsil süresi ortalama 40-45 gün arası olup, kısa vadeli ticari alacak olarak sınıflandırılmaktadır. Grup, ticari alacaklarını sözleşmeden doğan nakit akışlarını tahsil etmek amacı ile elinde bulundurmakta ve dolayısıyla etkin faiz yöntemini kullanarak itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçmektedir.
Vadeli ticari alacaklar için piyasa koşullarına ve ürün türlerine göre belirli vade farkları uygulanmakta, vadesini aşan vadeli satışlar için yine piyasa koşulları ve ürün türlerine göre gecikme faizi uygulaması yapılmaktadır.
Çok sayıda müşteriyle çalışıldığından dolayı tahsilat riski dağılmış durumdadır ve önemli bir şüpheli alacak riski bulunmamaktadır. Dolayısıyla, Grup konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek görmemektedir. Raporlama tarihi itibarıyla ticari alacaklar içerisinde yer alan vadesi geçmiş alacaklara ilişkin detaylı açıklama kredi riski yönetimi notunda yapılmaktadır. Grup'un kredi riski ile ilgili diğer açıklamalar Not 36'da yapılmaktadır. Grup, hukuki takibe intikal etmiş teminatsız alacak bakiyelerinin tamamı için ilgili bakiyelere göre karşılık ayırmaktadır.
Grup'un vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış 233.953 bin TL (31 Aralık 2023: 59.468 bin TL) alacak bakiyesinin vadesi 0 – 90 gün aralığındadır (Not 36).
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli ticari borçlar | 2024 | 2023 |
| Ticari borçlar | 28.145.294 | 22.279.410 |
| İlişkili taraflara ticari borçlar (Not 34) | 1.837.483 | 1.130.333 |
| Gider tahakkukları | 40.693 | 17.323 |
| 30.023.470 | 23.427.066 |
Ticari borçlar, normal iş akışında satın alınan ürünler, hizmetler ve sabit kıymet yatırımlar için satıcılara olan borçlardan oluşmaktadır. Ticari borçların geri ödeme süresi ortalama 35-45 gün aralığındadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla kısa ve uzun vadeli diğer alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli diğer alacaklar | 2024 | 2023 |
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar (Not 34) | 18.767 | 11.582 |
| Su tesisi katılım bedeli alacağı | 1.364 | 1.426 |
| Verilen depozito ve teminatlar | 25.426 | 19.786 |
| Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'ndan alacaklar | 150.118 | 95.052 |
| 195.675 | 127.846 | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Uzun vadeli diğer alacaklar | 2024 | 2023 |
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar (Not 34) | 121.006 | 75.091 |
| Su tesisi katılım bedeli alacağı | 4.902 | 5.356 |
| Verilen depozito ve teminatlar | 6.303 | 6.090 |
| 132.211 | 86.537 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla kısa vadeli diğer borçlarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli diğer borçlar | 2024 | 2023 |
| Ödenecek vergi ve fonlar | 922.399 | 1.102.862 |
| Alınan depozito ve teminatlar | 55.745 | 49.989 |
| Ortaklara temettü borcu (*) | 10.204 | 9.944 |
| 988.348 | 1.162.795 |
(*) Ortaklara temettü borcu hissedarlar tarafından henüz tahsil edilmeyen kar payı tutarlarını ifade etmektedir.
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla stoklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| İlk madde ve malzeme | 20.511.938 | 15.238.693 |
| Yarı mamuller | 15.716.887 | 13.601.334 |
| Mamuller | 13.830.828 | 12.224.831 |
| Yedek parçalar | 13.719.314 | 9.926.059 |
| Yoldaki mallar | 11.025.208 | 13.439.537 |
| Diğer stoklar | 6.853.416 | 5.081.116 |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) | (2.895.193) | (2.234.866) |
| 78.762.398 | 67.276.704 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Stok değer düşüklüğü karşılığı hareketleri:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Açılış bakiyesi | 2.234.866 | 2.051.756 |
| Dönem içinde ayrılan karşılık | 466.262 | 132.263 |
| Konusu kalmayan karşılık (-) | (263.984) | (934.408) |
| Çevrim farkı | 458.049 | 985.255 |
| Kapanış bakiyesi | 2.895.193 | 2.234.866 |
Grup; mamul ve yarı mamul stoklarında net gerçekleşebilir değerinin maliyetten düşük kaldığı stoklar ile uzun süredir hareket görmeyen stok kalemleri için yapılan yaşlandırma raporları çerçevesinde kullanılabilir olmadığını değerlendirdiği stoklar için stok değer düşüklüğü karşılığı ayırmaktadır. Dönem içerisinde ayrılan ve konusu kalmayan stok değer düşüş karşılıkları satışların maliyetinde muhasebeleştirilmiştir (Not 25). Konsolidasyona tabi tutulan fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan bağlı ortaklıkların finansal tablolarında raporlama tarihi itibarıyla stok değer düşüklüğü karşılığı bulunmamaktadır.
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla kısa vadeli peşin ödenmiş giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Sigorta giderleri | 2.161.669 | 1.104.461 |
| Verilen sipariş avansları | 622.613 | 653.761 |
| İlişkili taraflara verilen sipariş avansları (Not 34) | 24.900 | 12.782 |
| Personel yakacak yardımları | 126.461 | 107.462 |
| Maden sahası izin bedeli | 116.641 | 130.606 |
| Diğer peşin ödenmiş giderler | 56.885 | 39.853 |
| 3.109.169 | 2.048.925 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla uzun vadeli peşin ödenmiş giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Verilen sabit kıymet avansları | 14.885.114 | 11.993.644 |
| İlişkili taraflara verilen sabit kıymet avans. (Not 34) | 176.923 | 182.922 |
| Sigorta giderleri | 683.890 | 389.948 |
| Dekapaj giderleri | 302.096 | 172.237 |
| Diğer peşin ödenmiş giderler | 42.646 | 5.602 |
| 16.090.669 | 12.744.353 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Oy hakkı | 31 Aralık | Oy hakkı | 31 Aralık | Faaliyet | |
|---|---|---|---|---|---|
| oranı (%) | 2024 | oranı (%) | 2023 | alanı | |
| Müşterek yönetime tabi ortaklık | Endüstriyel Gaz | ||||
| İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş. | 50 | 1.280.062 | 50 | 884.293 | Üretim ve Satışı |
Grup'un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| 1 Ocak itibarıyla açılış bakiyesi | 884.293 | 606.053 |
| Dönem karı (zararı) | 204.668 | 78.356 |
| Kar payı | - | (112.769) |
| Çevrim farkı | 191.101 | 312.654 |
| 31 Aralık itibarıyla kapanış bakiyesi | 1.280.062 | 884.293 |
Grup'un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının net varlıklarındaki payı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Toplam varlıklar | 2.869.854 | 1.913.261 |
| Toplam yükümlülükler | 309.731 | 144.675 |
| Net varlıklar | 2.560.123 | 1.768.586 |
| Net varlıklardaki Grup'un payı | 1.280.062 | 884.293 |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2024 | 2023 | |
| Ödenmiş Sermaye | 140.000 | 140.000 |
İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş.'nin 22 Şubat 2017 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'a istinaden yatırım indiriminin sonraki yıllarda kazanç çıkması halinde indirilebilme hakkının doğmasına bağlı olarak kurumlar vergisinden 221.977 bin TL (31 Aralık 2023: 228.207 bin TL) indirim hakkı bulunmaktadır. Raporlama dönemi itibarıyla ilave yatırım indirimi hakkı (6.230) bin TL (Grup kar veya zarar tablosuna etkisi (3.115) bin TL) tutarındaki ertelenmiş vergi varlığı finansal tablolarda kayıtlara alınmıştır.
Grup'un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarındaki payı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Hasılat | 791.089 | 636.746 |
| Esas faaliyet karı | 217.256 | 212.611 |
| Net dönem karı (zararı) | 409.336 | 156.712 |
| Net dönem kar (zarar)ındaki Grup'un payı | 204.668 | 78.356 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkullerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| Arazi ve | Binalar | Toplam | |
|---|---|---|---|
| arsalar | |||
| Maliyet değeri | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 858.113 | 3.630.778 | 4.488.891 |
| Çevrim farkı | 198.931 | 749.768 | 948.699 |
| Alışlar | - | 34.125 | 34.125 |
| Transferler (*) | 375.458 | 349.108 | 724.566 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 1.432.502 | 4.763.779 | 6.196.281 |
| Birikmiş itfa payları | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | - | (81.246) | (81.246) |
| Çevrim farkı | - | (32.505) | (32.505) |
| Dönem itfa payı | - | (158.492) | (158.492) |
| Transferler (*) | - | (56.289) | (56.289) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | - | (328.532) | (328.532) |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 858.113 | 3.549.532 | 4.407.645 |
| 31 Aralık 2024 net defter değeri | 1.432.502 | 4.435.247 | 5.867.749 |
(*) Raporlama dönemi itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkullerde binalardan arazi ve arsalara 375.458 bin TL, maddi duran varlıklardan nette 668.277 bin TL yatırım amaçlı gayrimenkullere transfer edilmiştir.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerde gerçekleştirilen transferler sonrasında Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkullerinin en güncel değerleme raporlarına göre gerçeğe uygun değerleri 11.137.146 bin TL'dir (31 Aralık 2023: 6.974.198 bin TL). Gerçeğe uygun değerler, SPK tarafından yetkili bağımsız ekspertiz şirketleri tarafından gerçekleştirilen değerlemelere göre elde edilmiştir. Değerlemeler, ağırlıklı olarak benzer mülkler ile ilgili emsal değerlerinin referans alınmasıyla tespit edilmiştir.
Grup'un tüm yatırım amaçlı gayrimenkulleri arsa ve binalardan oluşmaktadır. Bu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer seviyesi 2. seviye olarak değerlendirilmektedir.
Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkullerinin satın alınmasına, inşa edilmesine veya geliştirilmesine ya da bakım, onarım veya iyileştirilmesine ilişkin sözleşmeye bağlı mükellefiyeti bulunmamaktadır. Grup, 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait 233.862 bin TL (31 Aralık 2023: 91.435 bin TL) kira gelirini faaliyet kiralamaları altında kiralanan yatırım amaçlı gayrimenkullerden elde etmektedir (Not 29). Grup'un kira geliri elde etmediği yatırım amaçlı gayrimenkulleri de bulunmaktadır.
Grup, 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait (29.835) bin TL (31 Aralık 2023: (3.178) bin TL) yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin emlak vergisi giderlerini yatırım faaliyetlerinden giderler (Not 29) altında muhasebeleştirmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Arazi ve arsalar |
Binalar | Toplam | |
|---|---|---|---|
| Maliyet değeri | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 545.048 | 436.696 | 981.744 |
| Çevrim farkı | 313.065 | 823.688 | 1.136.753 |
| Alışlar | - | 302.007 | 302.007 |
| Transferler | - | 2.068.387 | 2.068.387 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 858.113 | 3.630.778 | 4.488.891 |
| Birikmiş itfa payları | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | - | (77.153) | (77.153) |
| Çevrim farkı | - | (36.487) | (36.487) |
| Dönem itfa payı | - | (56.335) | (56.335) |
| Transferler (*) | - | 88.729 | 88.729 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | - | (81.246) | (81.246) |
| 31 Aralık 2022 net defter değeri | 545.048 | 359.543 | 904.591 |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 858.113 | 3.549.532 | 4.407.645 |
(*) Geçmiş dönem itibarıyla maddi duran varlıklardan 2.513.561 bin TL yatırım amaçlı gayrimenkullere, yatırım amaçlı gayrimenkullerden (356.445) bin TL maddi duran varlıklara transfer edilmişti.
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin itfa payı dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Üretim ile ilişkilendirilen | 3.752 | 2.713 |
| Genel yönetim giderleri | 154.740 | 53.622 |
| 158.492 | 56.335 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Yeraltı | Diğer Maddi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arsa ve | ve Yerüstü | Makina ve | Döşeme ve | Duran | Yapılmakta | ||||
| Araziler | Düzenleri | Binalar | Teçhizatlar | Taşıt Araçları | Demirbaşlar | Varlıklar | Olan Yatırımlar | Toplam | |
| Maliyet değeri | |||||||||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 2.844.441 | 28.147.071 | 43.431.128 | 194.400.023 | 11.929.140 | 6.289.454 | 2.395.164 | 44.476.013 | 333.912.434 |
| Enflasyon etkisi | 118.672 | 387.840 | 207.374 | 890.520 | 1.045.407 | 660.783 | 533.919 | 1.367.916 | 5.212.431 |
| Çevrim farkı | 503.890 | 5.517.101 | 8.591.067 | 38.633.841 | 1.919.718 | 946.572 | 245.859 | 9.879.620 | 66.237.668 |
| Girişler (*) | - | 4.018 | 50.103 | 1.399.791 | 295.732 | 186.710 | 116.019 | 33.926.633 | 35.979.006 |
| Yatırımlardan transferler (**) | - | 1.382.831 | 1.600.386 | 5.437.592 | 15.616 | 74.697 | 4.031 | (8.592.533) | (77.380) |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullere trans. (****) | (7.898) | - | (609.086) | - | (107.348) | (234) | - | (724.566) | |
| Çıkışlar | (2.432) | (13.086) | (674.585) | (496.095) | (7.163) | (226.631) | (8.073) | - | (1.428.065) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 3.464.571 | 35.417.877 | 53.205.473 | 239.656.586 | 15.198.450 | 7.824.237 | 3.286.685 | 81.057.649 | 439.111.528 |
| Birikmiş amortismanlar | |||||||||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | - | (20.976.313) (33.262.550) (118.073.583) (8.526.351) (4.245.542) (1.040.748) | (372.210) (186.497.297) | ||||||
| Enflasyon etkisi | - | (247.179) | (167.161) | (500.623) (1.045.130) | (639.685) | (63.448) | - | (2.663.226) | |
| Çevrim farkı | - | (4.096.931) (6.543.002) (23.637.485) (1.251.714) | (564.827) | (187.079) | (8.022) (36.289.060) | ||||
| Dönem amortismanı | - | (657.429) | (978.166) | (5.736.319) | (376.912) | (322.781) | (149.170) | - | (8.220.777) |
| Değer düşüklüğü iptalleri (zararları) (***) | - | 23.548 | 86.613 | (56.898) | 1.761 | 320 | - | 78.682 | 134.026 |
| Çıkışlar | - | 12.549 | 597.329 | 444.353 | 6.668 | 213.317 | 7.154 | - | 1.281.370 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullere trans. (****) | - | 266 | - | 42.536 | - | 13.253 | 234 | - | 56.289 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | - | (25.941.489) (40.266.937) (147.518.019) (11.191.678) (5.545.945) (1.433.057) | (301.550) (232.198.675) | ||||||
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 2.844.441 | 7.170.758 | 10.168.578 | 76.326.440 | 3.402.789 | 2.043.912 | 1.354.416 | 44.103.803 | 147.415.137 |
| 31 Aralık 2024 net defter değeri | 3.464.571 | 9.476.388 | 12.938.536 | 92.138.567 | 4.006.772 | 2.278.292 | 1.853.628 | 80.756.099 | 206.912.853 |
(*) Cari dönemde aktifleştirilen borçlanma maliyeti 930.159 bin TL, ortalama borçlanma oranı %7,6'dır.
(**) 77.380 bin TL maddi olmayan duran varlıklara transfer edilmiştir (Not 15).
(***) Grup, kullanım dışı kalacak ve bağımsız nakit akım yaratmayacak maddi duran varlıkların geri kazanılabilir tutarlarını dönem içerisinde gözden geçirilmiştir. İnceleme sonrasında 134.026 bin TL tutarındaki konusu kalmayan değer düşüklüğü kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerden diğer gelirler (Not 29) hesabında muhasebeleştirilmiştir. (****) Net defter değeri 668.277 bin TL yatırım amaçlı gayrimenkullere transfer edilmiştir (Not 13).
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un maddi duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Yeraltı ve | Diğer Maddi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arsa ve | Yerüstü | Makina ve | Döşeme ve | Duran | Yapılmakta | ||||
| Maliyet değeri | Araziler | Düzenleri | Binalar | Teçhizatlar | Taşıt Araçları | Demirbaşlar | Varlıklar | Olan Yatırımlar | Toplam |
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 1.599.301 | 16.880.927 | 26.971.279 | 118.198.399 | 6.089.864 | 3.079.308 | 1.227.271 | 20.048.876 | 194.095.225 |
| Enflasyon etkisi | 205.275 | 572.711 | 395.724 | 1.398.527 | 2.211.009 | 1.364.714 | 718.581 | 1.139.483 | 8.006.024 |
| Çevrim farkı | 929.170 | 9.817.190 | 15.600.127 | 69.216.251 | 3.458.265 | 1.737.550 | 418.504 | 13.218.521 | 114.395.578 |
| Girişler(*) | 50.960 | 226.808 | 33.284 | 1.449.293 | 207.078 | 154.268 | 56.814 | 21.209.380 | 23.387.885 |
| Yatırımlardan transferler (**) | 59.735 | 1.195.955 | 75.421 | 6.972.405 | 23.743 | 80.887 | 107.276 | (8.625.816) | (110.394) |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullere trans. (**) | - | - | 445.174 | - | - | - | - | (2.513.561) | (2.068.387) |
| Çıkışlar | - | (546.520) | (89.881) | (2.834.852) | (60.819) | (127.273) | (133.282) | (870) | (3.793.497) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 2.844.441 | 28.147.071 | 43.431.128 | 194.400.023 | 11.929.140 | 6.289.454 | 2.395.164 | 44.476.013 | 333.912.434 |
| Birikmiş amortismanlar | |||||||||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | - | (13.064.331) (20.307.001) (73.318.684) (3.908.808) (1.811.423) | (667.874) | (301.550) (113.379.671) | |||||
| Enflasyon etkisi | - | (481.395) | (338.907) | (966.230) (2.210.624) (1.338.321) | (83.350) | - | (5.418.827) | ||
| Çevrim farkı | - | (7.469.150) (11.855.923) (42.544.324) (2.211.618) (1.013.889) | (332.710) | (13.753) (65.441.367) | |||||
| Dönem amortismanı | - | (347.488) | (673.136) | (3.477.632) | (240.513) | (203.658) | (90.062) | - | (5.032.489) |
| Değer düşüklüğü iptalleri (zararları) (***) | - | (160.409) | (85.122) | (167.151) | (9.448) | (1.028) | - | (56.907) | (480.065) |
| Çıkışlar | - | 546.460 | 86.268 | 2.400.438 | 54.660 | 122.777 | 133.248 | - | 3.343.851 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullere trans. (**) | - | - | (88.729) | - | - | - | - | - | (88.729) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | - | (20.976.313) (33.262.550) (118.073.583) (8.526.351) (4.245.542) (1.040.748) | (372.210) (186.497.297) | ||||||
| 31 Aralık 2022 net defter değeri | 1.599.301 | 3.816.596 | 6.664.278 | 44.879.715 | 2.181.056 | 1.267.885 | 559.397 | 19.747.326 | 80.715.554 |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 2.844.441 | 7.170.758 | 10.168.578 | 76.326.440 | 3.402.789 | 2.043.912 | 1.354.416 | 44.103.803 | 147.415.137 |
(*) Geçmiş dönemde aktifleştirilen borçlanma maliyeti 241.045 bin TL'dir.
(**) 110.394 bin TL maddi olmayan duran varlıklara (Not 15), net defter değeri 2.157.116 bin TL yatırım amaçlı gayrimenkullere transfer edilmiştir (Not 13).
(***) 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem nedeniyle; Grup'un bağlı ortaklıklarından İsdemir'in kullanım dışı kalacak varlıkları için hasar değerlendirme raporları doğrultusunda (480.065) bin TL değer düşüklüğü hesaplanmıştır. Raporlama tarihi itibarıyla fonksiyonel para birimi üzerinden yeniden hesaplanan ve sunum para birimine çevrimi üzerinden raporlanan değer düşüklüğü karşılığı, konsolide kar veya zarar tablosunun "Yatırım Faaliyetlerinden Giderler" hesabında kayıtlara alınmıştır (Not 29).
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un maddi duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Maddi duran varlıklara ilişkin amortisman giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Üretim ile ilişkilendirilen | 7.633.708 | 4.660.441 |
| Genel yönetim giderleri | 245.256 | 137.211 |
| Pazarlama giderleri | 281.084 | 192.030 |
| Araştırma ve geliştirme giderleri | 60.729 | 42.807 |
| 8.220.777 | 5.032.489 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla maddi olmayan duran varlıklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Diğer Maddi | ||||
|---|---|---|---|---|
| Müşteri | Olmayan | |||
| Haklar | İlişkileri | Duran Varlıklar | Toplam | |
| Maliyet değeri | ||||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 8.241.406 | 3.145.255 | 297.589 | 11.684.250 |
| Enflasyon etkisi | 18.863 | - | 7.825 | 26.688 |
| Çevrim farkı | 1.639.379 | 624.185 | 55.564 | 2.319.128 |
| Girişler | 32.502 | - | 1.318 | 33.820 |
| Yatırımlardan transferler | 77.297 | - | 83 | 77.380 |
| Çıkışlar | (7.435) | - | (28) | (7.463) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 10.002.012 | 3.769.440 | 362.351 | 14.133.803 |
| Birikmiş itfa payları | ||||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | (3.228.491) | (611.577) | (290.896) | (4.130.964) |
| Enflasyon etkisi | (12.106) | - | (7.654) | (19.760) |
| Çevrim farkı | (655.685) | (139.177) | (54.858) | (849.720) |
| Dönem itfa payı | (215.943) | (233.488) | (4.409) | (453.840) |
| Çıkışlar | 887 | - | 28 | 915 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | (4.111.338) | (984.242) | (357.789) | (5.453.369) |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 5.012.915 | 2.533.678 | 6.693 | 7.553.286 |
| 31 Aralık 2024 net defter değeri | 5.890.674 | 2.785.198 | 4.562 | 8.680.434 |
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un maddi olmayan duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Diğer Maddi | ||||
|---|---|---|---|---|
| Müşteri | Olmayan | |||
| Haklar | İlişkileri | Duran Varlıklar | Toplam | |
| Maliyet değeri | ||||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 5.110.997 | 1.994.097 | 175.452 | 7.280.546 |
| Enflasyon etkisi | 30.855 | - | 15.010 | 45.865 |
| Çevrim farkı | 2.972.401 | 1.151.158 | 105.085 | 4.228.644 |
| Girişler | 17.554 | - | 1.247 | 18.801 |
| Yatırımlardan transferler | 109.599 | - | 795 | 110.394 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 8.241.406 | 3.145.255 | 297.589 | 11.684.250 |
| Birikmiş itfa payları | ||||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | (1.911.405) | (255.271) | (160.453) | (2.327.129) |
| Enflasyon etkisi | (21.230) | - | (14.809) | (36.039) |
| Çevrim farkı | (1.148.735) | (187.542) | (100.621) | (1.436.898) |
| Dönem itfa payı | (147.121) | (168.764) | (15.013) | (330.898) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | (3.228.491) | (611.577) | (290.896) | (4.130.964) |
| 31 Aralık 2022 net defter değeri | 3.199.592 | 1.738.826 | 14.999 | 4.953.417 |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 5.012.915 | 2.533.678 | 6.693 | 7.553.286 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup'un maddi olmayan duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır.
İşletme birleşmelerinin bir parçası olarak elde edilen müşteri ilişkileri satın alma tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değerleri üzerinden konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Müşteri ilişkilerinin itfa payları tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal amortisman yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir
Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin itfa giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Üretim ile ilişkilendirilen | 426.901 | 299.254 |
| Genel yönetim giderleri | 24.394 | 29.876 |
| Pazarlama giderleri | - | 6 |
| Araştırma ve geliştirme giderleri | 2.545 | 1.762 |
| 453.840 | 330.898 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla kullanım hakkı varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
| Arsa | Araç | ||
|---|---|---|---|
| Kullanım Hakkı | Kiralama | Toplam | |
| Maliyet değeri | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 313.101 | 390.147 | 703.248 |
| Enflasyon etkisi | - | 21.382 | 21.382 |
| Faaliyet kiralamasına konu varlıklara ilişkin girişler | 137.319 | 533.690 | 671.009 |
| Çıkışlar (-) | (50.144) | (235.572) | (285.716) |
| Çevrim farkı | 68.785 | 91.503 | 160.288 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 469.061 | 801.150 | 1.270.211 |
| Birikmiş itfa payları | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 40.137 | 217.584 | 257.721 |
| Enflasyon etkisi | - | 8.606 | 8.606 |
| Dönem itfa payı | 22.805 | 197.207 | 220.012 |
| Çıkışlar (-) | (13.870) | (212.640) | (226.510) |
| Çevrim farkı | 8.647 | 38.518 | 47.165 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 57.719 | 249.275 | 306.994 |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 272.964 | 172.563 | 445.527 |
| 31 Aralık 2024 net defter değeri | 411.342 | 551.875 | 963.217 |
| Arsa | Araç | ||
|---|---|---|---|
| Kullanım Hakkı | Kiralama | Toplam | |
| Maliyet değeri | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 147.349 | 194.902 | 342.251 |
| Enflasyon etkisi | - | 14.245 | 14.245 |
| Faaliyet kiralamasına konu varlıklara ilişkin girişler | 65.329 | 93.674 | 159.003 |
| Çıkışlar (-) | - | (27.086) | (27.086) |
| Çevrim farkı | 100.423 | 114.412 | 214.835 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 313.101 | 390.147 | 703.248 |
| Birikmiş itfa payları | |||
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 18.875 | 81.254 | 100.129 |
| Enflasyon etkisi | - | 5.649 | 5.649 |
| Dönem itfa payı | 8.393 | 96.107 | 104.500 |
| Çıkışlar (-) | - | (24.600) | (24.600) |
| Çevrim farkı | 12.869 | 59.174 | 72.043 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 40.137 | 217.584 | 257.721 |
| 31 Aralık 2022 net defter değeri | 128.474 | 113.648 | 242.122 |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 272.964 | 172.563 | 445.527 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Kullanım hakkı varlıklarının kar veya zararda muhasebeleştirilen kalemleri aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Faaliyet kiralamasına konu varlıkların itfası | 220.012 | 104.500 |
| Kiralama işlemlerinden faiz giderleri (Not 31) | 117.433 | 35.098 |
Grup'un Milli Emlak Genel Müdürlüğü'ne ait liman sahalarına ilişkin kullanma izin sözleşmeleri mevcuttur. Kullanma izin süreleri 2048 ve 2073 yıllarında sona erecek taşınmazların değerleri, ilk hesaplamadaki borçlanma oranı %11 - %27 ile indirgenerek bugünkü değerinde ölçülmüştür.
Erdemir'in yerleşkesi ve liman tesislerinin bulunduğu alan; 4737 Sayılı Kanun Kapsamında, 28 Ağustos 2024 tarih ve 8861 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararına istinaden "Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Zonguldak Özel Endüstri Bölgesi" ilan edilmiştir. Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği'nin 34. Maddesi ve Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesine göre Erdemir Zonguldak ÖEB sınırları içerisindeki devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan liman kullanma izinleri süre ve bedel yönünden 49 yıllığına revize edilmiş, geri kalan devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan dolgu alanları ve tapulu Hazine arazileri kullanma izinleri 26 Aralık 2024 tarihi itibari ile 49 yıllığına tesis edilmiştir.
İsdemir'in yerleşkesi ve liman tesislerinin bulunduğu alan; 4737 Sayılı Kanun kapsamında İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. Hatay Özel Endüstri Bölgesi "İsdemir ÖEB" ilan edilmiştir. 2022 yılı içerisinde, Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği'nin 34. Maddesi ve Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesine göre İsdemir ÖEB sınırları içerisindeki devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan liman ve dolgu alanlarının kullanma izinleri, sözleşme revize tarihinden itibaren 49 yıl olacak şekilde, süre ve bedel yönünden revize edilmiştir.
Grup'un Orman Genel Müdürlüğü'ne ait orman arazisine ilişkin kullanım izin sözleşmesi ile enerji nakil hattı izni sözleşmeleri mevcuttur. Orman arazisi kullanım izin süreleri 2039 – 2072 yıllarında, enerji nakil hattı kullanım izin süresi 2064 yılında sona erecektir. Taşınmazların değerleri ilk hesaplamadaki borçlanma oranı %10 -%27 ile indirgenerek bugünkü değerinde ölçülmüştür.
Kullanım izin süreleri 2024-2028 yılları arasında olan araç kiralama sözleşmeleri, borçlanma oranı ilk hesaplamadaki %4 - %51 ile indirgenerek bugünkü değerinde ölçülmüştür.
Kiralama sözleşmeleri yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda konsolide finansal durum tablosunda kullanım hakkı varlıkları ile borçlanmalar (Not 7) notlarında muhasebeleştirilmiştir.
Kullanım hakkı varlıklarına ilişkin itfa giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Üretim ile ilişkilendirilen | 61.521 | 16.836 |
| Genel yönetim giderleri | 145.809 | 77.259 |
| Pazarlama giderleri | 4.620 | 2.585 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler | 8.062 | 7.820 |
| 220.012 | 104.500 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Şirket; Kümaş Manyezit Sanayi A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının paylarının tamamını 3 Şubat 2021 tarihinde satın almıştır. 3 Şubat 2021 tarihli hisse bedeli; devir tarihi itibarıyla düzenlenen finansal tablolara göre nihai uyarlamaya tabi tutulmuş olup, uyarlama sonucunda nihai hisse bedeli 295.943 bin USD (2.112.206 bin TL) olmuştur. Satın alma işlemi sonucunda; satın alınan varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri 277.162 bin USD (1.978.161 bin TL)'nin satın alma fiyatının altında kalan kısmı 18.781 bin USD (134.045 bin TL) şerefiye olarak muhasebeleştirilmiştir.
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla şerefiye hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Şerefiye | 662.608 | 552.886 |
| 662.608 | 552.886 | |
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Açılış bakiyesi | 552.886 | 351.177 |
| Çevrim farkı | 109.722 | 201.709 |
| Kapanış bakiyesi | 662.608 | 552.886 |
Grup, her yıl şerefiye tutarını değer düşüklüğü testine tabi tutar. Nakit üreten birimlerin geri kazanılabilir tutarları, kullanımdaki değer hesaplamalarına göre belirlenmiştir. Kullanım değeri, birimin sürekli kullanımından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının iskonto edilmesi suretiyle hesaplanmıştır.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır:
Şerefiye değer düşüklüğü testi, 1 Ocak 2025 ve 31 Aralık 2030 tarihleri aralığındaki yönetim tarafından onaylanmış 6 yıllık projeksiyonlar üzerinden yapılmıştır. Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, ABD Doları cinsinden uzun vadeli tahvil oranı %2,4 esas alınmıştır. Birimin geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti oranı %9,27 ile %11,27 aralığında kullanılmıştır. Grup'un faaliyetleriyle ilişkilendirilen şerefiye tutarında raporlama dönemi itibarıyla bir değer düşüklüğü belirlenmemiştir.
Grup'un, sektör ayırımı olmaksızın mevzuatın gerektirdiği kriterleri karşılayan tüm şirketler tarafından kullanılabilir nitelikte sahip olduğu hakları aşağıdaki gibidir:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup, raporlama dönemi itibarıyla AR-GE projelerine ilişkin alınmış 92.716 bin TL (31 Aralık 2023: 53.218 bin TL) tutarındaki araştırma ve geliştirme destek primini kurumlar vergisi hesaplamasında indirim konusu olarak dikkate almıştır.
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli borçları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Personele borçlar | 2.256.354 | 671.398 |
| Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri | 2.670.138 | 1.124.561 |
| 4.926.492 | 1.795.959 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıkları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Kıdem tazminatı karşılığı | 5.121.104 | 4.761.820 |
| Kıdem teşvik primi karşılığı | 361.262 | 296.149 |
| Birikmiş yıllık izinler karşılığı | 689.016 | 524.506 |
| 6.171.382 | 5.582.475 |
Grup, Türk İş Kanunu'na göre, en az bir yıllık hizmeti tamamlayarak 25 yıllık çalışma hayatı ardından emekliye ayrılan, iş ilişkisi kesilen, askerlik hizmetleri için çağrılan veya vefat eden her çalışanına kıdem tazminatı ödemek mecburiyetindedir.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı tavanı her hizmet yılı için aylık 41.828,42 TL (31 Aralık 2023: 23.489,83 TL) tavanına tabidir. Raporlama tarihi itibarıyla kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında da dikkate alınmış olan ve 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla uygulanacak kıdem tazminatı tavanı aylık 46.655,43 TL'ye yükseltilmiştir.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup'un çalışanların emekli olmasından kaynaklanan gelecekteki muhtemel yükümlülük tutarının bugünkü değerinin tahmin edilmesi yoluyla hesaplanmaktadır. TMS 19 ("Çalışanlara Sağlanan Faydalar"), Grup'un yükümlülüklerinin tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla hesaplanan yükümlülük bağımsız bir aktüer firma tarafından hesaplanmış, hesaplamada öngörülen birim kredi yöntemi kullanılmıştır. Yükümlülüklerin bugünkü değerinin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Faiz oranı | %25,88 | %24,27 |
| Enflasyon oranı | %21,81 | %21,02 |
İskonto oranı emeklilik taahhütlerinin vadeleri ile uyumlu dönemler için ve taahhüt edilen yükümlülüklerin ödenmesinde kullanılacak para birimi cinsinden tahmin edilmiştir. 31 Aralık 2024 tarihli hesaplama için sabit iskonto oranı kullanılmıştır. Uzun vadeli enflasyon tahminleri için de iskonto oranı tahminleri ile uyumlu bir yaklaşım benimsenmiş sabit enflasyon oranı kullanılmıştır.
İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip, Grup'a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Çalışanların isteğe bağlı ayrılma oranlarının, geçmiş hizmet süresine tabi olacağı varsayılmış ve geçmiş tecrübenin analizi yapılarak toplam kıdem tazminatı yükümlülüğünü hesaplamak için varsayılan, gelecekte beklenen isteğe bağlı ayrılma beklentisi hesaplamaya yansıtılmıştır. Buna göre yapılan aktüeryal hesaplamalarda çalışanların kendi isteğiyle ayrılma olasılığı, geçmiş hizmet süresi arttıkça azalan oranlarda olacak şekilde hesaplamaya dahil edilmiştir. Buna göre kendi isteğiyle ayrılma olasılığı, 0 ile 15 yıl ve üstü aralığında geçmiş hizmet süresi olan personel için %0 ile %2 aralığındadır.
Kıdem tazminatı karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Dönem başı itibarıyla karşılık | 4.761.820 | 2.922.934 |
| Hizmet maliyeti | 378.705 | 511.408 |
| Faiz maliyeti | 788.176 | 433.718 |
| Aktüeryal kayıp/(kazanç) | 693.104 | 1.396.695 |
| Ödenen tazminatlar | (1.420.056) | (526.577) |
| Çevrim farkı | (80.645) | 23.642 |
| Dönem sonu itibarıyla karşılık | 5.121.104 | 4.761.820 |
Kıdem tazminatı yükümlülüğü hesaplamasında kullanılan önemli tahminler iskonto oranı ve isteğe bağlı işten ayrılma olasılığıdır. Diğer varsayımlar aynı bırakılarak raporlama tarihi itibarıyla kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında kullanılan önemli varsayımların duyarlılık analizleri aşağıdaki gibidir.
| Oran değişimi | %1 artış | %1 azalış | |
|---|---|---|---|
| Kıdem tazminatı yükümlülüğü değişimi | (207.629) | 244.890 | |
| Enflasyon oranı | |||
| Oran değişimi | %1 artış | %1 azalış | |
| Kıdem tazminatı yükümlülüğü değişimi | 251.606 | (215.677) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Yürürlükteki toplu iş sözleşmeleri uyarınca 5, 10, 15 ve 20 hizmet yılını dolduran çalışanlara kıdem teşvik primi ödemesi yapılmaktadır.
Kıdem teşvik primi karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Dönem başı itibarıyla karşılık | 296.149 | 225.046 |
| Hizmet maliyeti | 51.464 | 30.182 |
| Faiz maliyeti | 66.959 | 36.929 |
| Aktüeryal kayıp/(kazanç) | 32.603 | 105.908 |
| Ödenen kıdem teşvik primleri | (83.331) | (89.875) |
| Çevrim farkı | (2.582) | (12.041) |
| Dönem sonu itibarıyla karşılık | 361.262 | 296.149 |
Birikmiş yıllık izin karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Dönem başı itibarıyla karşılık | 524.506 | 289.925 |
| Dönem içerisindeki artış | 754.103 | 591.157 |
| Ödenen birikmiş izin (-) | (144.875) | (51.973) |
| Konusu kalmayan karşılık (-) | (429.553) | (283.745) |
| Çevrim farkı | (15.165) | (20.858) |
| Dönem sonu itibarıyla karşılık | 689.016 | 524.506 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla kısa vadeli karşılıkları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Dava karşılıkları | 880.160 | 534.502 |
| Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı | 9.505 | 6.637 |
| Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık | 149.949 | 129.992 |
| Ecrimisil karşılığı | 47.930 | 27.474 |
| 1.087.544 | 698.605 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Kısa vadeli karşılıkların hareketleri aşağıdaki gibidir:
| Dönem | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Ocak | içerisindeki | Konusu | Çevrim | 31 Aralık | ||
| 2024 | artış | Ödenen | kalmayan | farkı | 2024 | |
| Dava karşılıkları | 534.502 | 417.392 | (63.273) | (45.094) | 36.633 | 880.160 |
| Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı | 6.637 | 4.157 | - | (1.499) | 210 | 9.505 |
| Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık | 129.992 | 157.825 | (76.197) | (66.958) | 5.287 | 149.949 |
| Ecrimisil karşılığı | 27.474 | 160.433 | (136.519) | (277) | (3.181) | 47.930 |
| 698.605 | 739.807 | (275.989) | (113.828) | 38.949 | 1.087.544 | |
| Dönem | ||||||
| 1 Ocak | içerisindeki | Konusu | Çevrim | 31 Aralık | ||
| 2023 | artış | Ödenen | kalmayan | farkı | 2023 | |
| Dava karşılıkları | 368.664 | 161.832 | (45.039) | (18.238) | 67.283 | 534.502 |
| Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı | 9.291 | 11 | (713) | (2.180) | 228 | 6.637 |
| Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık | 94.172 | 130.564 | (80.729) | (19.728) | 5.713 | 129.992 |
| Ecrimisil karşılığı | 47.305 | 102.297 | (123.297) | (87) | 1.256 | 27.474 |
| 519.432 | 394.704 | (249.778) | (40.233) | 74.480 | 698.605 | |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Raporlama dönemi itibarıyla Grup tarafından ve Grup aleyhine açılan davaların tutarları aşağıdadır:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Grup tarafından açılan davalar | 1.469.097 | 1.080.796 |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2024 | 2023 | |
| Grup'a karşı açılan davalar | 587.297 | 393.968 |
| Grup'a karşı açılan davalar için ayrılan karşılıklar | 880.160 | 534.502 |
Şirket, 31 Mart 2005, 30 Haziran 2005 ve 30 Eylül 2005 tarihli ara dönem konsolide finansal tablolarını bugün yürürlükte olmayan SPK'nın, Seri XI, No: 25 sayılı "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ'ine göre hazırlamış; 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolarını ise, aynı Tebliğ'in 726'ıncı ve Geçici 1'inci maddeleri ile SPK'nın 7 Mart 2006 tarih ve SPK.017/83- 3483 sayılı, Şirket Yönetimine gönderdiği yazısına istinaden Uluslararası Finansal Raporlama Standartları'na göre hazırlamıştır. SPK'nın, Seri XI, No: 25 sayılı "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ'i ile bu Tebliğ'e ek ve Tebliğ'de değişiklikler yapan tebliğler, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara dönem konsolide finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir.
SPK, 5 Mayıs 2006 tarih ve 21/526 sayılı kararı ile; Şirket'in dönem içerisinde kullandığı muhasebe standardı setini (Seri: XI, No: 25) dönem sonunda değiştirmesinin 31 Aralık 2005 tarihli (UFRS) konsolide mali tablolarda geçmiş yıllara ilave edilen negatif şerefiye gelirinin 2005 yılı net karında 152.330 bin TL azalışa neden olduğunu belirterek, 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tabloların yıl içinde uygulanan muhasebe standardı setine göre yeniden düzenlenip, ilan edilmesini ve ivedilikle Şirket Genel Kurulu'nun onayına sunulmasını istemiştir.
Şirket, bu karara karşı Ankara 11'inci İdare Mahkemesi'nde bir iptal davası açmıştır (E.2006/1396). Dava, 29 Mart 2007 tarihinde reddedilmiş, Şirket ret kararını, 11 Ekim 2007 tarihinde temyiz etmiştir. Danıştay 13. Dairesi 12 Mayıs 2010 tarihinde temyiz talebini de reddetmiş; Şirket bu ret kararına karşı da, 2 Eylül 2010 tarihinde karar düzeltme yoluna başvurmuştur. Danıştay 13. Dairesi 6 Haziran 2012 tarih ve 2010/4196 Esas, 2012/1499 sayılı kararı ile karar düzeltme talebini reddetmiştir. Bu karar Şirket avukatlarına 16 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Şirket'in "Seri XI, No: 25 sayılı Tebliğ'in mali tablolarda UFRS kullanılmasına müsaade eden 726'ıncı ve Geçici 1'inci maddeleri, 2005 yılı konsolide finansal tablolarında UFRS'nin uygulanabileceğine dair, SPK'nın kendisine verdiği 7 Mart 2006 tarih ve SPK.0.17/83-3483 sayılı bir "izin" bulunması ve bu konuda açılmış davaların henüz esastan karara bağlanmamış olması" gerekçeleriyle, SPK'nın talebini yerine getirmemesi üzerine, SPK 15 Ağustos 2006 tarihinde, Şirket'in UFRS'ye göre hazırlamış olduğu 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolarını, geçmiş yıllar karlarına ilave edilen 152.330 bin TL tutarındaki negatif şerefiye gelirini 2005 yılı dönem karına ilave etmek suretiyle, re'sen yeniden düzenlemiş ve İMKB bülteninde yayımlatmıştır. Şirket, 10 Ekim 2006 tarihinde bu işleme karşı ayrı bir iptal davası açmıştır. Ankara 11. İdare Mahkemesi, 25 Haziran 2007 tarihinde davayı reddetmiştir. Şirket, ret kararını 11 Ekim 2007 tarihinde temyiz etmiş, Danıştay 13. Dairesi 12 Mayıs 2010 tarihinde temyiz talebini kabul ederek ret kararını bozmuştur. SPK bozma kararına karşı, 6 Eylül 2010 tarihinde, karar tashihi yoluna müracaat etmiştir. Danıştay 13. Dairesi, 30 Mayıs 2012 tarih ve E. 2010/4405; K. 2012/1352 sayılı kararı ile, SPK'nın karar düzeltme talebini kabul ederek, önceki bozma kararını oyçokluğu ile değiştirmiş ve yerel mahkeme kararını onamıştır. Karar, Şirket avukatlarına 20 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Şirket, konsolide finansal tablolarını UFRS'ye göre hazırlamaya 31 Aralık 2005 tarihinden sonra başlasaydı, UFRS 1 "Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması" standardına göre karşılaştırmalı konsolide finansal tablolarını da, UFRS'ye göre hazırlayacağından ve UFRS 3 "İşletme Birleşmeleri" standardına göre negatif şerefiye, 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla açılış geçmiş yıl karlarına doğrudan transfer edilerek konsolide kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmeyeceğinden, konsolide finansal tablolarda yer alan, 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait net dönem karları yukarıdaki paragraflarda açıklanan hususlardan etkilenmeyecektir.
Şirket, 30 Mart 2006 tarihinde yaptığı Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda, UFRS'ye göre hazırlanmış olan 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolara göre kar dağıtmaya karar vermiştir. Yaptığı özelleştirme işlemi neticesinde ATAER Holding A.Ş.'ye devrettiği Şirket hisselerinin bir tanesi üzerinde intifa hakkına sahip olan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), 1 Mayıs 2006 tarihinde Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde, kar dağıtımına ilişkin bu Genel Kurul Kararı'nın iptalini ve kendisine eksik ödendiğini iddia ettiği 35.673 bin TL tutarındaki kar payının tahsilini talep etmiştir (E.2006/218). Mahkeme 23 Ekim 2008 tarihinde davayı reddetmiş, ÖİB 7 Ocak 2009 tarihinde ret kararını temyiz etmiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 30 Kasım 2010 tarihinde ret kararını bozmuş; bu kez Şirket, 18 Şubat 2011 tarihinde bozma kararına karşı karar tashihi yoluna müracaat etmiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 14 Temmuz 2011 tarihinde Şirket'in karar tashihi talebini reddetmiştir. Dosya yeniden Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 26 Haziran 2015 tarihinde yapılan duruşmada davanın reddine karar verilmiştir. Yerel mahkeme kararı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 24 Mayıs 2017 tarih ve E. 2015/15771 ve K. 2017/3040 sayılı kararı ile bozulmuştur. Bozma kararı 2 Ağustos 2017 tarihinde Şirket'e tebliğ edilmiştir. Erdemir, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 24 Mayıs 2017 tarih, E. 2015/15771 ve K. 2017/3040 sayılı bozma kararına karşı karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. 28 Ağustos 2019 tarihinde Şirket'e tebliğ edilen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 27 Haziran 2019 tarih, E. 2017/4580 ve K. 2019/4955 sayılı kararı ile Şirket tarafından yapılan karar düzeltme talebinin reddedildiği bildirilmiştir. Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin E.2019/418 E. No'lu dosyasında görülen davada, mahkeme, 30 Aralık 2021 tarihinde temyiz yolu açık olmak üzere davayı kabul etmiştir. Şirket, karara karşı 3 Mart 2022 tarihinde temyiz yoluna başvurmuştur. Temyiz talebinin reddi üzerine Şirket karar düzeltme yoluna başvurmuştur. Karar düzeltme başvurusu üzerine verilen karar, raporlama tarihi itibarıyla Şirket'e tebliğ edilmemiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Şirket, 31 Aralık 2005 tarihinde sona eren yıla ait net dönem karının yukarıda bahsedilen davalar nedeniyle değişmesi hususunun 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sunulan konsolide finansal tablolarında etkisi olmayacağını düşünmektedir.
Merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan Corus International Trading Ltd. Şirketi- yeni unvanı Tata Steel International (North America) Ltd.- ile Şirket arasında 2008 yılında bir sözleşme akdedilmiştir. Şirket bu sözleşmeden doğan tüm edimlerini 2009 yılının Ocak ve Şubat aylarında ifa etmiştir. Corus International Trading Ltd. Şirketi, Şirket'ten temin ettiği ürünleri üçüncü kişilere satmış; ancak daha sonra, bunlar tarafından kendisine bir takım tazminat talepleri yöneltildiğini, bu taleplerin bir kısmının Şirket tarafından karşılanması gerektiğini ileri sürmüştür. Taraflar, konu hakkında, tam bir mutabakata varamamış ve müteakiben Corus International Trading Ltd. Şirketi ABD'nin Illinois Eyaleti Bölge Mahkemesi'nde Şirket'e karşı ferileriyle birlikte 4.800 bin ABD Doları tutarlı bir tazminat davası açıldığı 21 Temmuz 2010 tarihinde yapılan tebligat ile öğrenilmiştir. Söz konusu davanın ilgili mahkeme tarafından yetki yönünden reddedilmesinin ardından; bu kez Tata Steel International (North America) Ltd. Şirketi tarafından Texas Eyaleti Bölge Mahkemesi'nde yeniden dava açılmış olup bu dava da yetki yönünden reddedilmiştir.
Corus International Trading Ltd. Şirketi (yeni unvanı Tata Steel International (North America) Ltd.) tarafından yine aynı iddialar ve taleplerle Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde Şirket'e karşı ferileriyle birlikte 4.800 bin ABD Doları tutarlı bir tazminat davası açılmış olduğu bilgisi 31 Ekim 2012 tarihinde Şirket'e yapılan tebligat ile öğrenilmiştir. Yapılan yargılama sonucunda, Mahkeme yetkisizlik nedeniyle davanın usulden reddine ve karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili Karadeniz Ereğli Nöbetçi Asliye Ticaret (Hukuk) Mahkemesi'ne gönderilmesine karar vermiştir. Dava Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi 2013/63 sayılı dosya üzerinden devam etmiştir. Davanın 28 Kasım 2017 tarihli duruşmasında Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi Şirket aleyhine davanın kısmen kabulüne karar vermiş olup, Şirket tarafından söz konusu karara karşı istinaf yoluna başvurulmuştur. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nin kararı ile Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin kararı ortadan kaldırılmış olup dosya, kararın gerekçeli olarak yazıldıktan sonra Bölge Adliye Mahkemesi'ne yeniden gönderilmek üzere Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 22 Şubat 2022 tarihli duruşmada istinaf yolu açık olmak üzere davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Şirket, 13 Nisan 2022 tarihinde karara karşı istinaf yoluna başvurmuştur. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi tarafından mahkeme kararının esas incelemesi yapılmadan kaldırılmasına ve dosyanın hüküm kısmına uygun gerekçe yazılmak üzere mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir. 27 Mart 2023 tarihinde Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından istinaf yolu açık olmak üzere davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Şirket tarafından söz konusu karara karşı 27 Nisan 2023 tarihinde istinaf yoluna başvurulmuştur. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi tarafından Şirket'in tashih dilekçesinin değerlendirilip karar verildikten sonra yeniden inceleme yapılmak üzere Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesi için dosyanın Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne geri çevrilmesine karar verilmiştir. Bu nedenle Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından 11 Temmuz 2023 tarihinde duruşma yapılmasına karar verilmiştir. 11 Temmuz 2023 tarihli duruşmada Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi, tarafından hükmün tashihine karar verilmiştir. Dosya, istinaf incelemesi için Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 14 Haziran 2024 tarihinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi tarafından temyiz yolu açık olmak üzere davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Şirket, karara karşı 5 Eylül 2024 tarihinde temyiz yoluna başvurmuştur. Söz konusu davaya ilişkin konsolide finansal tablolarda 346.445 bin TL tutarında karşılık ayrılmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Şirket tarafından tesislerde üretilen ve yine Şirket sınai üretimi için kullanılan elektrik ve kok gazı tüketim miktarı üzerinden belediye tarafından alınan elektrik ve havagazı tüketim vergisinin tahakkuktan terkini ve ödenen vergilerin iadesi talepli her ay açılan davalar, ilk derece mahkemesinde ve Danıştay'da Şirket aleyhine sonuçlanmıştır. Bunun üzerine Şirket, 16 Mart 2015 tarihinde Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkını kullanmıştır. 27 Aralık 2018 tarihinde Şirket'e tebliğ edilen Anayasa Mahkemesi Genel Kurul Kararı ile birleştirilerek birlikte görülen 15 adet dava hakkında Şirket mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ve mülkiyet hakkı ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için ilgili davalarda yeniden yargılama yapılmasına karar verilmiştir.
Benzer şekilde Anayasa Mahkemesi tarafından Şirket'in başvurusu kapsamında birleştirilerek, birlikte görülen 21 adet davada da Şirket mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ve mülkiyet hakkı ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için ilgili davalarda yeniden yargılama yapılmasına karar verilmiştir.
Şirket'in halihazırda Anayasa Mahkemesi'nden, karar beklenen 3 adet başvurusu bulunmaktadır.
Anayasa Mahkemesi tarafından yeniden yargılama kararı verilen davalar Zonguldak Vergi Mahkemesi'nde yeniden görülmüş, yerel mahkeme tarafından Şirket lehine davaların kabulüne karar verilmiştir. 69 adet dava Şirket lehine kesinleşmiştir.
Kdz Ereğli Belediyesi'nce Ağustos 2019 tarihinde Şirket Ereğli tesislerinde "Emlak Vergisi Tespiti Saha Çalışması" adı altında emlak vergisi incelemesi yürütülmüş olup, bu vergi incelemesi sonucunda 1.924 adet vergi cezası ihbarnamesi 23 Aralık 2019 tarihinde Şirket'e tebliğ edilmiştir. 1.924 adet vergi ceza ihbarnamesi ile 2014 ila 2019 yıllarına ilişkin olarak bina vergisi ve buna ilişkin kültür varlıkları katkı payı tarh edilmiş, bunun yanı sıra aynı dönemlere ilişkin vergi ziyaı cezası kesilmiştir. Yapılan vergi ve buna bağlı kültür varlıkları katkı payı tarhiyatı tutarı 25.586 bin TL olup, 23.888 bin TL tutarında da vergi ziyaı cezası kesilmiştir.
Söz konusu ceza ihbarnamelerine karşı Şirket tarafından 20 Ocak 2020 tarihinde Zonguldak Vergi Mahkemesi'nde 6 adet dava açılmıştır. Zonguldak Vergi Mahkemesi tarafından davaların kabulüne ve dava konusu vergi/ceza ihbarnamelerinin iptaline karar verilmiştir. Söz konusu kararlara karşı Kdz. Ereğli Belediyesi istinaf yoluna başvurmuştur. Ankara Bölge İdare Mahkemesi, temyiz yolu açık olmak üzere Kdz. Ereğli Belediyesi'nin istinaf talebinin reddine karar vermiştir. Söz konusu kararlara karşı Kdz. Ereğli Belediyesi Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunmuştur. Kdz. Ereğli Belediyesi'nin temyiz talebinin reddine karar verilmiştir. Davalar Şirket lehine kesinleşmiştir.
Kdz. Ereğli Belediyesi tarafından Şirket fabrika sahasındaki 15 yapıya ilişkin Yapı Tatil Zaptı ile mühürleme işlemi yapılmıştır. Akabinde Encümen Kararları ile toplam 258.683 bin TL tutarında idari para cezaları Şirket'e tebliğ edilmiştir. Söz konusu Yapı Tatil Zaptı ve Encümen Karar'larına karşı Zonguldak İdare Mahkemesi'nde yürütmenin durdurulması talepli 15 dava açılmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Davaların tamamında mahkeme tarafından dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir. Belediye tarafından söz konusu kararlara karşı istinaf yoluna başvurulmuştur. Bu davalardan birinde, Bölge İdare Mahkemesi tarafından kararın kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne kesin olarak karar vermiştir. Davaların 14 adedinde Bölge İdare Mahkemesi tarafından Kdz. Ereğli Belediyesi'nin istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.
Belediye 11 adet davada bu kararlara karşı Danıştay nezdinde temyiz yoluna başvurmuştur. 3 dava temyiz yoluna başvurulmayarak Şirket lehine kesinleşmiştir. Danıştay 11 adet davadan 7 adedinde Şirket lehine kararın onanmasına kesin olarak karar vermiştir. 4 adet davada Danıştay, temyiz talebini kabul ederek kararın bozulmasına ve yeniden karar verilmek üzere davaların Bölge İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine karar vermiştir. Bölge İdare Mahkemesi 4 adet davada, istinaf başvurusunun kabulüne, esastan inceleme yapılarak davaların yeniden karar verilmek üzere yerel mahkemeye gönderilmesine karar vermiştir. Bu davalardan üç adedinde yerel mahkeme davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Bu kararlara karşı Şirket tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur. Bu davalardan bir adedinde ise yerel mahkeme davanın kabulüne karar vermiştir.
Grup Yönetimi'nin değerlendirmeleri doğrultusunda önemli bir nakit çıkışının beklenmemesi sebebiyle bu davalar için konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmamıştır.
3213 sayılı "Maden Kanunu" ve 3 Şubat 2005 tarih 25716 sayılı Resmî Gazete yayınlanan "Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği'ne" göre maden satış gelirleri üzerinden devlet hakkı hesaplanmaktadır.
Grup'un fabrika sahaları içerisinde, mülkiyeti hazineye ait, devletin hüküm ve tasarrufu altında tapusuz (DHTA) olmak üzere taşınmazları bulunmaktadır. Bu taşınmazlara ilişkin olarak 336 sıra no'lu Milli Emlak Genel Tebliği, Hazine'nin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlara ilişkin idarece yürütülecek ecrimisil tespit, takdir ve tahsil işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu tebliğe göre ecrimisil, taşınmazın emlak vergisine esas asgari değerinin %3'ünden az olmamak üzere ilgili bedel tespit komisyonunca tespit ve takdir edilmektedir.
Cari dönemde, tebliğ edilen ecrimisil ihbarnamelerinde yer alan emlak rayiç değerleri ve olası yıllık artışları ve erken ödeme ile itiraz etmeme durumunda elde edilecek indirim oranları da dikkate alınarak konsolide finansal tablolarda ecrimisil karşılığı ayrılmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Alınan teminat mektupları | 23.234.769 | 17.058.993 |
| 23.234.769 | 17.058.993 |
Grup'un vermiş olduğu teminat, rehin ve ipotekler (TRİ) aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ'ler | 29.342.141 | 5.329.066 |
| B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ'ler |
3.999.371 | 3.672.538 |
| C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. | ||
| kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ'ler | - | - |
| D. Diğer verilen TRİ'ler | - | - |
| i. Ana Ortak lehine vermiş olduğu TRİ'ler | - | - |
| ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer Grup Şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ'ler |
- | - |
| iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ'ler |
- | - |
| 33.341.512 | 9.001.604 |
Grup kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ'ler verilen teminat mektuplarından oluşmaktadır. Grup'un konsolidasyon kapsamında dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu 3.999.371 bin TL tutarındaki TRİ'ler Not 7'de detayları verilen banka kredileri ve vergi alacakları ile hammadde tedarik işlemlerine ilişkin verilmiştir. Grup'un vermiş olduğu diğer TRİ'lerin 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla özkaynaklara oranı %0'dır (31 Aralık 2023: %0).
Grup'un vermiş olduğu teminatların yabancı para dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| ABD Doları | 11.575.520 | 6.706.689 |
| Türk Lirası | 19.990.720 | 531.917 |
| Avro | 1.775.272 | 1.762.998 |
| 33.341.512 | 9.001.604 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un diğer varlık ve yükümlülüklerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Sigorta gelir tahakkukları | 2.264.995 | 838.989 |
| Diğer KDV alacakları | 8.989.807 | 16.612.894 |
| Devreden KDV | 4.804.529 | 1.284.784 |
| Peşin ödenen vergi ve fonlar | 944.183 | 67.246 |
| Diğer çeşitli alacaklar | 226.294 | 85.379 |
| 17.229.808 | 18.889.292 |
Sigorta gelir tahakkukları; 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem nedeniyle, Şirket'in bağlı ortaklıklarından İsdemir'in sigorta kapsamında anlaşması gerçekleştirilen alacaklara ait tutardan oluşmaktadır.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Diğer KDV alacakları | 1.279.098 | 1.009.172 |
| 1.279.098 | 1.009.172 | |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | ||
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2024 | 2023 | |
| Hesaplanan KDV | 1.050.821 | 723.755 |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 22.255 | 54.508 |
| 1.073.076 | 778.263 | |
| Diğer uzun vadeli yükümlülükler | ||
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2024 | 2023 | |
| Diğer uzun vadeli yükümlülükler | 22.654 | 16.779 |
| 22.654 | 16.779 | |
Grup'un kısa vadeli ertelenmiş gelirlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Alınan sipariş avansları | 1.057.726 | 1.230.613 |
| Gelecek aylara ait gelirler | 103.502 | 83.327 |
| 1.161.228 | 1.313.940 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |||
|---|---|---|---|---|
| Ortaklar | (%) | 2024 | (%) | 2023 |
| ATAER Holding A.Ş. | 49,29 | 3.449.965 | 49,29 | 1.724.982 |
| Halka açık kısım | 46,74 | 3.271.911 | 47,17 | 1.650.776 |
| Erdemir'in elinde olan hisse senetleri | 3,97 | 278.124 | 3,55 | 124.242 |
| Tarihi sermaye | 100,00 | 7.000.000 | 100,00 | 3.500.000 |
| Sermaye düzeltme farkları | - | 156.613 | ||
| Yeniden düzenlenmiş sermaye | 7.000.000 | 3.656.613 | ||
| Geri alınmış paylar (-) | (1.315.022) | (640.504) | ||
| 5.684.978 | 3.016.109 |
Şirket'in sermayesi kayıtlı sermaye tavanına tabidir. Yönetim Kurulu gerekli gördüğü zamanlarda 7.000.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tutarına kadar beheri 1 Kr itibari değerinde ve tamamı hamiline yazılı olan paylar ihraç ederek sermayeyi artırabilir.
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.'nin Yönetim Kurulu kararı ile 3.500.000.000 TL olan çıkarılmış sermayesinin, sermaye düzeltme farklarından 156.613.220,99 TL ve geçmiş yıl karları içerisinde olağanüstü yedeklerden 3.343.386.779,01 TL olmak üzere, mevcut çıkarılmış sermayenin %100'ü oranında, 3.500.000.000 TL artırılarak 7.000.000.000 TL'ye çıkarılmasına karar verilmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu'nun ihraç belgesini 21 Kasım 2024 tarih ve 60/1650 no.lu kararıyla onaylaması ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nin 20 Aralık 2024 tarihli ve 11233 no.lu sayısında yayımlanması ile tescil ve ilanı tamamlanmıştır.
Şirket'in sermayesi 700.000.000.000 adet hisseden oluşmaktadır (2023: 350.000.000.000 hisse). Hisselerin nominal değeri hisse başına 1 Kr'dir (2023 hisse başı 1 Kr.). Bu sermaye A ve B Grubu paylara bölünmüştür. Bundan 1 Kr tutarında sermayeyi karşılayan 1 adet nama yazılı hisse A Grubu, 6.999.999.999,99 TL sermayeyi karşılayan 699.999.999.999 adet pay ise B Grubu'dur.
Yönetim Kurulu 3'ü bağımsız olmak üzere 9 üyeden oluşur. Yönetim Kurulu'nda görev alacak bağımsız üyelerin sayısı ve nitelikleri Sermaye Piyasası Kurulu'nun Seri II; 17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği'ne uygun olarak tespit edilir.
Yönetim Kurulu üyelerinden biri, A Grubu payları temsilen intifa hakkı sahibi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nca gösterilecek adaylar arasından Genel Kurul tarafından seçilir. A Grubu payları temsil eden Yönetim Kurulu üyesinin, seçilmiş olduğu dönem süresi içerisinde herhangi bir şekilde görevinin sona ermesi halinde, yerine seçilecek üyenin de A Grubu payları temsilen intifa hakkı sahibi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nca gösterilecek adaylar arasından seçilmesi şarttır. A Grubu paylarına tanınan haklarla ilgili olarak alınacak kararlarda intifa hakkı sahibi temsilcisi Yönetim Kurulu Üyesi'nin de olumlu oy kullanması zorunludur.
Şirket Esas Sözleşmesi'nde, Yönetim Kurulu toplantı ve karar yeter sayısı ve A Grubu paylara ait hakları etkileyecek değişiklikler ile yatırıma ve istihdama ilişkin olarak ve Hisse Satış Sözleşmesi'nde yer alan yükümlülükleri ve bu yükümlülüklere ilişkin A Grubu paylara tanınan hakları doğrudan veya dolaylı yoldan etkileyecek her türlü esas sözleşme değişikliği yapılmasına ilişkin kararları ancak A Grubu payları temsilen intifa hakkı sahibinin olumlu oyu ile alabilir. Aksi hal, alınan kararları geçersiz kılar.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Erdemir, esas sözleşmesinin 4.madde/K "Türk Ticaret Kanunu'nun 329. maddesi çerçevesinde kendi payları ile ilgili işlemleri yürütmek" maddesi uyarınca 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla nominal bedeli 278.124 bin TL (31 Aralık 2023: 124.242 bin TL) olan hisse senetlerine sahiptir.
| Diğer Özkaynak Kalemleri | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Paylara İlişkin Primler (İskontolar) | 106.447 | 106.447 |
| Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları) | 47.523 | (67.036) |
| Yabancı Para Çevrim Farkları (Kar veya Zararda Yen. Sınıflandırılmayacak) | 98.513.282 | 82.963.998 |
| Yabancı Para Çevrim Farkları (Kar veya Zararda Yen. Sınıflandırılacak) | (9.772.072) | (8.416.227) |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | (2.961.205) | (2.455.521) |
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | 10.973.470 | 9.302.588 |
| Geçmiş Yıllar Karları | 120.873.630 | 97.708.043 |
| 217.781.075 | 179.142.292 |
13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve yürürlüğe giren Seri: II-14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" uyarınca "Ödenmiş sermaye", "Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler" ve "Hisse senedi ihraç primleri"'nin yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu tebliğin uygulanması esnasında değerlemelerde çıkan farklılıkların (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklılıklar gibi):
ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Diğer özkaynak kalemleri ise TFRS çerçevesinde değerlenen tutarları ile gösterilmektedir. Sermaye düzeltmesi farklarının sermayeye eklenmek dışında bir kullanımı yoktur.
Halka açık şirketler kar payı dağıtımlarını SPK'nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no'lu Kar Payı Tebliği'ne göre yaparlar.
Ortaklıklar, karlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kar dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında, borsaya kote halka açık ortaklıklar için asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kar dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kar payı öderler. Ayrıca, kar paylarının eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenebilecektir ve ara dönem finansal tablolarda yer alan kar üzerinden nakden kar payı avansı dağıtabilecektir.
TTK'ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kar dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kar payı ayrılmadıkça; başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kar aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kardan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi, pay sahipleri için belirlenen kar payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kardan pay dağıtılamaz.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları ile olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri bedelsiz sermaye artırımı; nakit kar dağıtımı ya da zarar mahsubunda kullanılabilecektir. Ancak özsermaye enflasyon düzeltme farkları, nakit kar dağıtımında kullanılması durumunda kurumlar vergisine tabi olacaktır.
Şirket'in Vergi Usul Kanunu'na göre düzenlenen finansal tabloları, 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş olup, özkaynak kalemlerinin (birikmiş karlar ve sermayeye eklenebilir kaynaklar) enflasyon farkları raporlama tarihi itibarıyla yasal finansal tablolarda kayıtlara alınmıştır.
Yasal yedekler ve Türk Ticaret Kanunu'nun 466. maddesi çerçevesinde yasal yedek statüsünde olan hisse senedi ihraç primleri yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda, TFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen geçmiş dönem enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları, geçmiş yıllar kar/zararlarıyla ilişkilendirilmiştir.
Yasal yedekler, 6102 Sayılı Yeni TTK'nın 519. maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre karın %5'i ödenmiş/çıkarılmış sermayenin %20'sini buluncaya kadar I. tertip kanuni yedek akçe olarak ayrılır. Kardan I. tertip yedek akçe olarak ayrılan tutar düşüldükten sonra kalan tutardan pay sahipleri için I. kar payı ayrılır. I. tertip kanuni yedek akçe ile I. kar payı ayrıldıktan sonra kalan bakiyenin olağanüstü yedek akçe olarak ayrılmasına veya dağıtılmasına karar vermeye Şirket kar dağıtım politikasını da dikkate alarak Genel Kurul yetkilidir. II. tertip kanuni yedek akçe, Yeni TTK'nın 519. maddesinin 2. fıkrasının 3.bendi gereğince; dağıtılması kararlaştırılmış olan kısımdan çıkarılmış/ödenmiş sermayenin %5'i oranında kar payı düşüldükten sonra bulunan tutarın onda biri kadar ayrılır. Karın sermayeye ilavesi yoluyla bedelsiz pay dağıtılmasına karar verilmesi halinde II. tertip kanuni yedek akçe ayrılmaz.
Statü yedekleri, Şirket esas sözleşmesi 31 Mart 2008 tarihinde değiştirilinceye kadar net dağıtılabilir dönem karının müsaadesi dahilinde Sermaye Piyasası Kurulu tebliğleri uyarınca ortaklara birinci temettü olarak ödenen tutara eşit olan bir tutar fabrikanın tevsiine harcanmak üzere statü yedeği olarak ayrılmıştır. Yine Şirket esas sözleşmesinin 31 Mart 2008'de yapılan değişiklikten önceki 13. maddesine göre, vergi sonrası oluşan net dönem karının %5'inin, çıkarılmış sermayenin %50'sine ulaşıncaya kadar kanuni ihtiyat akçesi olarak ayrılacağı öngörülmüş olduğundan, bu hükme göre ayrılan yedek akçenin Yeni TTK'nın 519. maddesinde öngörülmüş olan %20 oranındaki yasal yedek akçe tutarını aşan kısmı statü yedeği olarak kaydedilmiştir. Statü yedekleri bedelsiz sermaye artırımlarında ve kar dağıtımında kullanılabilir.
Şirket'in raporlama dönemi itibarıyla yasal kayıtlarında kar dağıtıma konu edilebilecek kaynaklar tutarı 16.515.883 bin TL'dir.
TMS 19 "Çalışanlara Sağlanan Faydalar" standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde "Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları)" hesabında muhasebeleştirilmiştir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal (kayıp)/kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir.
Grup'un varlık ve yükümlülükleri ile kar veya zarar tablosu kalemleri; Not 2.1'de belirtildiği üzere konsolide finansal tablolarda raporlama tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak sunum para birim olan TL cinsinden ifade edilir. Oluşan çevrim farkları özkaynaklarda yabancı para çevrim farkları olarak muhasebeleştirilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup, mal devrederek edim yükümlülüklerini belirli bir anda yerine getirir. Grup'un devam eden sözleşmelerinde kalan edim yükümlülüklerinden gelecekte muhasebeleştirmeye hak kazanacağı tutar 1.057.726 bin TL'dir (Not 23). Şirket, bu hasılatı bir yıl içerisinde finansal tablolarına hasılat olarak kaydetmeyi öngörmektedir.
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Yurt içi demir çelik satışları | 156.718.987 | 124.640.941 |
| Yurt dışı demir çelik satışları | 36.070.501 | 15.902.785 |
| Diğer gelirler | 9.638.614 | 6.263.422 |
| Vadeli satış sözleşmelerine ilişkin faiz gelirleri | 1.924.500 | 1.338.564 |
| Satış iadeleri (-) | (100.619) | (123.089) |
| Satış iskontoları (-) | (192.043) | (122.831) |
| 204.059.940 | 147.899.792 | |
| Satışların maliyeti (-) | (184.055.336) | (132.242.934) |
| Brüt kar | 20.004.604 | 15.656.858 |
Diğer gelirler içerisinde yurt dışına yapılan satışların toplamı 4.416.958 bin TL'dir (31 Aralık 2023: 2.695.768 bin TL). Vadeli satış sözleşmelerine ilişkin faiz gelirleri içerisinde yurt dışı vadeli satış faiz geliri toplamı 29.745 bin TL'dir (31 Aralık 2023: 12.714 bin TL).
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla satışların maliyetinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| İlk madde ve malzeme giderleri | (132.891.342) | (97.403.804) |
| Personel giderleri | (14.714.827) | (8.227.579) |
| Enerji giderleri | (11.974.512) | (12.311.205) |
| Amortisman ve itfa giderleri | (7.848.474) | (4.810.904) |
| Genel üretim giderleri | (7.657.065) | (4.254.526) |
| Diğer satışların maliyeti | (4.131.596) | (1.881.498) |
| Çalışmayan kısım giderleri (*) | (760.667) | (2.003.011) |
| Müşteri teslim satışlara ait nakliye giderleri | (2.035.567) | (1.072.038) |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı gideri (Not 10) | (466.262) | (132.263) |
| Konusu kalmayan stok değer düşüklüğü karşılığı (Not 10) | 263.984 | 934.408 |
| Kullanım hakkı varlıkları itfa payı | (61.521) | (16.836) |
| Diğer | (1.777.487) | (1.063.678) |
| (184.055.336) | (132.242.934) |
(*) Grup'un üretim tesislerindeki planlı ve/veya beklenmeyen duruşlar sebebiyle cari dönemde oluşan (760.667) bin TL çalışmayan kısım gideri ürün maliyeti ile ilişkilendirilmeyip doğrudan satışların maliyeti içerisinde muhasebeleştirilmiştir. 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem sebebiyle, Şirket'in bağlı ortaklıklarından İsdemir'in üretim tesislerindeki gerçekleşen beklenmeyen duruşlar ile Grup'un diğer üretim tesislerindeki planlı duruşlar sonucu oluşan (2.003.011) bin TL tutarındaki çalışmayan kısım gideri, geçmiş dönemde ürün maliyeti ile ilişkilendirilmeyip doğrudan satışların maliyeti içerisinde muhasebeleştirilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla faaliyet giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Pazarlama giderleri (-) | (2.057.384) | (1.177.995) |
| Genel yönetim giderleri (-) | (5.356.542) | (2.672.791) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | (335.591) | (190.227) |
| (7.749.517) | (4.041.013) |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla pazarlama giderlerinin niteliklerine göre detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Personel giderleri (-) | (779.048) | (456.437) |
| Amortisman ve itfa giderleri (-) | (281.084) | (192.036) |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (-) | (992.632) | (526.937) |
| Kullanım hakkı varlıkları itfa payı (-) | (4.620) | (2.585) |
| (2.057.384) | (1.177.995) |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla genel yönetim giderlerinin niteliklerine göre detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Personel giderleri (-) | (2.268.969) | (1.161.570) |
| Amortisman ve itfa giderleri (-) | (424.390) | (220.709) |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (-) | (2.458.467) | (1.195.761) |
| Vergi, resim ve harçlar (-) | (61.262) | (27.959) |
| Şüpheli / konusu kalmayan alacak karşılığı (net) | 2.355 | 10.467 |
| Kullanım hakkı varlıkları itfa payı (-) | (145.809) | (77.259) |
| (5.356.542) | (2.672.791) |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla araştırma ve geliştirme giderlerinin niteliklerine göre detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Personel gider payı (-) | (172.618) | (89.943) |
| Amortisman ve itfa giderleri (-) | (63.274) | (44.569) |
| Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (-) | (99.699) | (55.715) |
| (335.591) | (190.227) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un; Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun "KGK" Resmî Gazete'de yayınlanan Kurul Karar'ına istinaden raporlama dönemi itibarıyla bağımsız denetçi/bağımsız denetim kuruluşundan aldığı hizmetlere ilişkin ücretler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti | (9.258) | (6.516) |
| Diğer güvence hizmetlerinin ücreti | (532) | (235) |
| (9.790) | (6.751) |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla esas faaliyetlerden diğer gelirlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Geçmiş dönem sabit kıymet dava tazminat gelirleri | - | 727.981 |
| Ticari alacak ve borçlardan kaynaklı kur farkı gelirleri (net) | 233.070 | 536.541 |
| Müşteri peşinatları irad kaydı | 4.323 | 2.055 |
| Reeskont gelirleri | 404 | - |
| Konusu kalmayan karşılıklar | 46.593 | 20.418 |
| Hizmet gelirleri | 273.436 | 155.463 |
| Kira ve bakım onarım gelirleri | 64.917 | 28.547 |
| Ardiye gelirleri | 145.731 | 105.842 |
| Tazminat ve gecikme ceza gelirleri | 37.466 | 25.725 |
| Geçmiş dönem sigorta hasar tazminat gelirleri | 87.400 | 207.873 |
| Dava gelirleri | 3.767 | 25.116 |
| Müşteriler gecikme faiz gelirleri | 93.683 | 122.926 |
| Deprem kaynaklı sigorta tazminat gelirleri | 8.522.852 | 2.370.850 |
| Diğer gelir ve karlar | 271.374 | 262.184 |
| 9.785.016 | 4.591.521 |
6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem nedeniyle, Şirket'in bağlı ortaklıklarından İsdemir'in sigorta kapsamında tahsil edilecek hasar tazminatına ilişkin 8.522.852 bin TL (260.000 bin USD) tutarındaki avans bedellerinin tahsil edilmesine yönelik anlaşma sağlanmıştır (31 Aralık 2023: 2.370.850 bin TL (100.000 bin USD)).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla esas faaliyetlerden diğer giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) | ||
| Karşılık giderleri | (421.549) | (161.843) |
| Dava tazminatı giderleri | (25.661) | (74.657) |
| Kullanım hakkı varlıkları itfa payı | (8.062) | (7.820) |
| Bağış ve yardımlar | (100.143) | (868.937) |
| Hizmet giderleri | (161.293) | (95.253) |
| Ceza giderleri | (47.820) | (109.604) |
| Diğer gider ve zararlar | (219.355) | (139.624) |
| (983.883) | (1.457.738) |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla yatırım faaliyetlerinden gelirlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan net kazanç/(kayıp) |
112.298 | 255.436 |
| Sabit kıymet satış geliri | 41.808 | 12.409 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin kira gelirleri | 233.862 | 91.435 |
| Konusu kalmayan sabit kıymet değer düşüş karş. (Not 14) | 134.026 | - |
| 521.994 | 359.280 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla yatırım faaliyetlerinden giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Sabit kıymet satış zararı | (1.358) | (29.056) |
| Sabit kıymet ihraç zararı | (223.547) | (32.436) |
| Sabit kıymet değer düşüklüğü karşılığı (Not 14) | - | (480.065) |
| Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin giderler | (29.835) | (3.178) |
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan girişim | ||
| sermayesi yat. fon. kayn. net kazanç/(kayıp) | (21.831) | - |
| (276.571) | (544.735) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla finansman gelirlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Banka mevduatlarından faiz geliri | 4.636.307 | 2.458.435 |
| Finansal yatırımlardan elde edilen faiz gelirleri | 322.651 | 490 |
| Türev araçların gerçeğe uygun değer farkı (net) | 42.994 | 826.923 |
| Diğer finansal gelirler | 17.034 | 10.729 |
| 5.018.986 | 3.296.577 |
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla finansman giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Banka kredileri faiz giderleri | (10.410.853) | (5.074.609) |
| Kur farkı gideri (net) | (984.587) | (2.774.644) |
| Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin faiz maliyeti | (855.135) | (469.499) |
| Kiralama işlemlerinden faiz giderleri | (117.433) | (35.098) |
| Diğer finansal giderler | (105.040) | (25.223) |
| (12.473.048) | (8.379.073) |
930.159 bin TL borçlanma maliyeti dönem içerisinde sabit kıymetler üzerinde aktifleştirilmiştir (31 Aralık 2023: 241.045 bin TL).
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla vergi giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Ödenecek kurumlar vergisi: | 2024 | 2023 |
| Geçmiş dönem kurumlar vergisi karşılığı | 1.031 | 54.494 |
| Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı | 596.140 | 5.715.882 |
| Peşin ödenmiş vergi ve fonlar (-) | (279.546) | (2.537.926) |
| 317.625 | 3.232.450 | |
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
| Vergi gideri: | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Cari kurumlar vergisi gideri | 554.233 | 4.761.341 |
| Ertelenmiş vergi (geliri)/gideri | (1.224.958) | (253.276) |
| Kar veya zarar tablosunda raporlanan vergi (geliri) gideri | (670.725) | 4.508.065 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup, Singapur ve Romanya'daki bağlı ortakları hariç olmak üzere Türkiye'de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup'un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır. Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi yükümlülükleri, konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı, ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve yurt içinde yerleşik şirketlerden alınan temettüler, vergiye tabi olmayan gelirler düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 7456 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32. maddesinin birinci fıkrasında değişiklik yapılarak 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranı %25'e yükseltilmiştir. Raporlama tarihi itibarıyla uygulanan efektif vergi oranı %25'tir (31 Aralık 2023: %25).
15 Temmuz 2023 tarih ve 32249 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7456 sayılı Kanun ile 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançlara uygulanan istisna oranı %25 olup, ilgili taşınmazların yeniden değerlenmesi durumunda ortaya çıkan geçici farklar üzerinden hesaplanacak ertelenmiş vergiye uygulanacak vergi oranı, ilgili taşınmazın defter değerinin satış yolu ile geri kazanılması durumunda %18,75 olarak dikkate alınması gerekmektedir.
31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıla ait dönemde uygulanan geçerli vergi oranı Türkiye'de %25, Romanya'da %16, Singapur'da %17 (31 Aralık 2023: Türkiye'de %25, Romanya'da %16, Singapur'da %17)'dır.
Grup tarafından 2024 yılında yapılan kurumlar vergisi ödemeleri mahsuplaşma sonrası net 459.898 bin TL'dir (31 Aralık 2023: 2.921.880 bin TL).
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nca; depremden etkilenen illerdeki mükelleflerin 6 Şubat 2023 ile 30 Nisan 2024 tarihleri arasında kabul edilen mücbir sebep halinin 30 Kasım 2024 tarihine uzatılmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda, mücbir sebep hali süresince verilmesi gereken vergi beyannameleri ve bildirimlerin verilme süreleri 31 Ocak 2025 tarihine kadar uzatılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrası ve geçici 33. maddesi uyarınca 2023 hesap dönemi sonunda ve düzeltme şartlarının gerçekleşmesine bağlı olarak (geçici vergi dönemleri dâhil), izleyen hesap dönemlerinde bilançoların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede; Vergi Usul Kanunu'na göre düzenlenen 31 Aralık 2024 tarihli bilançolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.
Türkiye'de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yıl 1 Nisan – 25 Nisan tarihleri arasında vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları beş yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir.
2024 yılında 2012/3305 sayılı "Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar"ın 8/7 maddesi kapsamında alınan stratejik yatırım teşvik belgesine bağlı indirimli kurumlar vergisi teşvikinden yararlanılmıştır. Söz konusu yatırım teşvik belgesinin yatırıma katkı oranı %50'dir.
Grup, vergiye esas yasal finansal tabloları ile TFRS'ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici vergilendirilebilir farkları için ertelenmiş vergi varlığını ve yükümlülüğünü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile TFRS'ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır.
Ertelenmiş vergi varlıklarının ve yükümlülüklerinin (arsa ve arazi hariç) hesaplanmasında kullanılan vergi oranı 2024 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %25 esas alınmıştır. Yurtdışında faaliyet gösteren Romanya'daki bağlı ortaklık için %16, Singapur'daki bağlı ortaklık için %17'dir (31 Aralık 2023: Türkiye'de %25, Romanya'da %16, Singapur'da %17). Arsa ve araziden kaynaklanan geçici zamanlama farkları üzerinden ertelenmiş vergi %18,75 oranı ile hesaplanmaktadır (31 Aralık 2023: %18,75).
Vergi Usul Kanunu'na göre düzenlenen 31 Aralık 2024 tarihli mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Bu çerçevede yasal finansal tablolarda yapılan enflasyon düzeltmesi sonucunda konsolide finansal tablolarda ertelenmiş vergi varlıkları kayıtlara alınmıştır.
Türkiye'de işletmelerin konsolide kurumlar vergisi beyannamesi verememeleri sebebiyle, ertelenmiş vergi varlıkları olan bağlı ortaklıklar, ertelenmiş vergi yükümlülükleri olan bağlı ortaklıklar ile netleştirilmez ve ayrı olarak gösterilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Ertelenmiş vergi varlıkları: | 2024 | 2023 |
| Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar | 1.971.280 | 1.395.143 |
| Yatırım indirimi | 190.675 | 15.571 |
| Dava karşılıkları | 185.960 | 131.128 |
| Türev ürünlerin rayiç değeri düzeltmesi | - | 29.721 |
| Stoklar | 490.017 | 128.251 |
| Kullanılmamış mali zararlar | 2.149.085 | - |
| Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar | 661.313 | 494.085 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar | 228.229 | 84.986 |
| Diğer | 576.925 | 593.229 |
| 6.453.484 | 2.872.114 | |
| Ertelenmiş vergi yükümlülükleri: | ||
| Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar | (19.357.384) | (13.980.769) |
| Türev ürünlerin rayiç değeri düzeltmesi | (54.865) | - |
| Kredilerin iç verim düzeltmesi | (96.017) | (109.540) |
| Kullanım hakkı varlıkları | (241.205) | (109.429) |
| Stoklar | (27.680) | (752.342) |
| Diğer | (95.177) | (298.393) |
| (19.872.328) | (15.250.473) | |
| (13.418.844) | (12.378.359) |
Grup'un kullanılmamış mali zararlarının tamamı cari dönemde oluşmuş olup Grup Yönetimi; ertelenmiş vergiye konu edilen kullanılmamış mali zararlarının önemli bir kısmını 1 yıl içerisinde gelecekteki kar projeksiyonlarına göre indirim konusu yapılacağını değerlendirmektedir.
Ayrı birer vergi mükellefi olan Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının TFRS uyarınca hazırladıkları bireysel finansal tablolarda ilgili şirketlerin net ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının konsolide finansal tablolarında ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri hesapları içerisinde ayrı olarak sınıflandırılmıştır. Yukarıda gösterilen geçici farklar ile ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri ise brüt değerler esas alınarak hazırlanmış olup net ertelenmiş vergi pozisyonunu göstermektedir.
Ertelenmiş vergi varlık/(yükümlülük) finansal durum tablosundaki gösterimi:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Ertelenmiş vergi varlıkları | 255.704 | 254.324 |
| Ertelenmiş vergi (yükümlülükleri) | (13.674.548) | (12.632.683) |
| (13.418.844) | (12.378.359) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Ertelenmiş vergi varlık / (yükümlülük) hareket: detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Açılış bakiyesi | (12.378.359) | (8.220.431) |
| Enflasyon etkisi | - | (192.146) |
| Ertelenmiş vergi geliri (gideri) | 1.224.958 | 253.276 |
| Diğer kapsamlı gelir ile ilişkilendirilen kısım | 134.572 | 374.211 |
| Çevrim farkı | (2.400.015) | (4.593.269) |
| Kapanış bakiyesi | (13.418.844) | (12.378.359) |
Vergi karşılığının mutabakat detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Vergi öncesi kar (zarar) | 13.522.321 | 8.837.129 |
| Yasal geçerli vergi oranı | 25% | 25% |
| Yasal geçerli vergi oranına göre hesaplanan vergi gideri | (3.380.580) | (2.209.282) |
| Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı: | ||
| - Kanunen kabul edilmeyen giderler | (180.712) | (383.359) |
| - Çevrim farklarının etkisi (*) | 2.182.947 | (1.380.350) |
| - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların etkisi | 51.167 | 19.589 |
| - Deprem kaynaklı ek vergi etkisi | - | (623.613) |
| - Yatırım indirimleri | 2.007.718 | 76.810 |
| - Diğer ülkelerde faaliyette bulunan bağlı ortaklıkların etkisi | (9.815) | (7.860) |
| Kar veya zarar tablosundaki toplam vergi geliri (gideri) | 670.725 | (4.508.065) |
(*) Çevrim farklarının etkisi Şirket'in fonksiyonel para birimi ile vergi matrahının belirlenmesinde kullanılan para biriminin farklı olmasından kaynaklanmaktadır.
Grup'un 19 Haziran 2012 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'na istinaden stratejik yatırım teşvik belgesi bulunmaktadır. Raporlama tarihi itibarıyla stratejik yatırım teşvik belgesi kapsamında indirimli kurumlar vergisi kullanılmıştır.
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla diğer kapsamlı gelir (gider) içerisindeki vergi gelir (gider)lerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak -31 Aralık 2024 | |||
|---|---|---|---|
| Vergi | Vergi | Vergi | |
| Dönem içerisindeki diğer kapsamlı gelir/(gider) | öncesi tutar | geliri/(gideri) | sonrası tutar |
| Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm fon. değ. | (693.104) | 173.276 | (519.828) |
| Nakit akış riskinden korunma fonundaki değişim | 154.817 | (38.704) | 116.113 |
| Yabancı para çevrim farklarındaki değişim | 39.011.660 | - | 39.011.660 |
| 38.473.373 | 134.572 | 38.607.945 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak -31 Aralık 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Vergi | Vergi | Vergi | ||
| Dönem içerisindeki diğer kapsamlı gelir/(gider) | öncesi tutar | geliri/(gideri) | sonrası tutar | |
| Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm fon. değ. | (1.396.695) | 349.174 | (1.047.521) | |
| Nakit akış riskinden korunma fonundaki değişim | (99.129) | 25.037 | (74.092) | |
| Yabancı para çevrim farklarındaki değişim | 68.832.464 | - | 68.832.464 | |
| 67.336.640 | 374.211 | 67.710.851 |
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Hisse adedi | 700.000.000.000 | 700.000.000.000 |
| Geri alınmış paylar sonrası ağırlıklı ortalama hisse adedi | 672.725.531.005 | 675.151.629.635 |
| Ana ortaklık payına düşen kar | 13.481.348 | 4.033.089 |
| 1 TL nominal değerli pay başına kar - TL/% | 2,004 / %200,4 | 0,5974 / %59,74 |
Grup'un ana ortağı ATAER Holding A.Ş.'dir. Nihai Ana Ortağı ise Ordu Yardımlaşma Kurumu'dur (Not 1). Grup ile Grup'un ilişkili tarafları olan bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. İlişkili taraflardan ticari alacaklar ve borçlar için cari hesap çalışmaktadır. Alacak tahsil ve borç ödeme gün sayıları 0 – 30 aralığındadır.
Grup ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflardan ticari alacaklar (kısa vadeli) | 2024 | 2023 |
| OYAK NYK RO-RO Liman İşletmeleri A.Ş. (1) | - | 5.335 |
| OYAK Renault Otomobil Fab. A.Ş.(2) | 401.046 | 416.513 |
| OYAK Birleşik Enerji A.Ş. (1) | - | 8.849 |
| Miilux Poland Sp. Z.o.o. (1) | 19.092 | 47.878 |
| İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş.(3) | 30.207 | 16.278 |
| OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş. (2) | - | 66.853 |
| Miilux Yüksek Mukavemetli Çelik Üretim A.Ş. (1) | 147.976 | 124.108 |
| Diğer | 5.526 | 2.751 |
| 603.847 | 688.565 |
İlişkili taraflardan ticari alacaklar genellikle çelik, enerji, hizmet ve yan ürün satışlarından kaynaklanmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar (kısa vadeli) | 2024 | 2023 |
| OYAK NYK RO-RO Liman İşletmeleri A.Ş. (1) | 18.767 | 11.582 |
| 18.767 | 11.582 | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| İlişkili taraflardan diğer alacaklar (uzun vadeli) | 2024 | 2023 |
| OYAK NYK RO-RO Liman İşletmeleri A.Ş. (1) | 121.006 | 75.091 |
| 121.006 | 75.091 |
İlişkili taraflardan kısa ve uzun vadeli diğer alacaklar, TFRS 16 hükümleri uyarınca alt kiralama kapsamındaki parasal alacaklardan kaynaklanmaktadır.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflara peşin ödenmiş giderler (kısa vadeli) | 2024 | 2023 |
| OYPOWER Elektrik Ticareti ve Hizmetleri A.Ş.(1) | 23.661 | 12.578 |
| OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş. (1) | 1.207 | - |
| Satem Grup Gıda Dağıtım ve Pazarlama A.Ş. (1) | - | 204 |
| Diğer | 32 | - |
| 24.900 | 12.782 | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| İlişkili taraflara peşin ödenmiş giderler (uzun vadeli) | 2024 | 2023 |
| OYAK İnşaat A.Ş.(1) | 129.031 | 126.851 |
| OYAK Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş.(1) | 47.892 | 56.071 |
| 176.923 | 182.922 |
İlişkili taraflardan peşin ödenmiş giderler hizmet ve sabit kıymet avans işlemlerinden kaynaklanmaktadır.
(1) Nihai ana ortaklığın bağlı ortaklığı
(2) Nihai ana ortaklığın iştiraki
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflara ticari borçlar (kısa vadeli) | 2024 | 2023 |
| OYAK Yenilenebilir Enerji A.Ş. (1) | 179.674 | 57.264 |
| Omsan Lojistik A.Ş.(1) | 483.109 | 332.552 |
| Omsan Denizcilik A.Ş.(1) | 11.812 | - |
| OYAK Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş.(1) | 245.338 | 137.198 |
| OYAK Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş.(1) | 80.644 | 95.369 |
| Omsan Logistica SRL(1) | 9.927 | 7.921 |
| OYAK Denizcilik ve Liman İşletmeleri A.Ş. (1) | 85.697 | 47.122 |
| OYPOWER Elektrik Ticareti ve Hizmetleri A.Ş.(1) | 22.099 | 3.356 |
| OYAK İnşaat A.Ş. (1) | 57.129 | 69.850 |
| Satem Grup Gıda Dağıtım ve Pazarlama A.Ş. (1) | 4.091 | 10.919 |
| Doco Petrol ve Danışmanlık A.Ş. (1) | 20.686 | 11.294 |
| OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş. (2) | 13.767 | - |
| Diğer | 623.510 | 357.488 |
| 1.837.483 | 1.130.333 |
İlişkili taraflara olan ticari borçlar genellikle hizmet, sabit kıymet ve enerji alım işlemlerinden doğmaktadır.
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflara önemli satışlar | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| OYAK Renault Otomobil Fab. A.Ş.(2) | 2.126.571 | 1.935.118 |
| OYAK Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş.(1) | - | 392 |
| OYAK Otomotiv Enerji ve Lojistik Holding A.Ş. (1) | 13.929 | 7.916 |
| OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş. (2) | 109.954 | 276.981 |
| Likitgaz Dağıtım ve Endüstri A.Ş. (1) | 61.402 | 52.555 |
| OYAK Denizcilik ve Liman İşletmeleri A.Ş.(1) | 14.663 | 5.833 |
| İskenderun Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş. (1) | 5.558.814 | 3.487.755 |
| Miilux Yüksek Mukavemetli Çelik Üretim A.Ş. (1) | 484.186 | 459.949 |
| İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş.(3) | 413.139 | 273.019 |
| Diğer | 152.199 | 59.849 |
| 8.934.857 | 6.559.367 |
İlişkili taraflara olan önemli satışlar genellikle demir, çelik, hammadde, yan ürün ve hizmet satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak – | 1 Ocak – | |
|---|---|---|
| İlişkili taraflardan önemli alımlar | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Miilux Yüksek Mukavemetli Çelik Üretim A.Ş. (1) | 14.429 | 14.171 |
| Omsan Denizcilik A.Ş.(1) | 724.001 | 605.959 |
| OYAK Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş.(1) | 1.705.143 | 834.315 |
| Omsan Lojistik A.Ş.(1) | 4.565.825 | 2.312.961 |
| OYAK Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş.(1) | 1.006.205 | 495.503 |
| Omsan Logistica SRL(1) | 200.888 | 104.574 |
| OYAK Denizcilik ve Liman İşletmeleri A.Ş.(1) | 992.989 | 423.404 |
| Doco Petrol ve Danışmanlık A.Ş. (1) | 209.049 | 124.730 |
| İsdemir Linde Gaz Ortaklığı A.Ş.(3) | 695.145 | 482.662 |
| OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş. (2) | 410.796 | 45.962 |
| OYAK İnşaat A.Ş. (1) | 528.707 | 1.350.650 |
| OYPOWER Elektrik Ticareti ve Hizmetleri A.Ş.(1) | 450.752 | 350.768 |
| Güzel Enerji Akaryakıt A.Ş.(1) | 20.733 | 13.063 |
| OYAK Otomotiv Enerji ve Lojistik Holding A.Ş. (1) | 42.692 | 24.839 |
| Satem Grup Gıda Dağıtım ve Pazarlama A.Ş. (1) | 27.673 | 16.056 |
| OYAK Yenilenebilir Enerji A.Ş. (1) | 2.269.547 | 1.504.204 |
| Diğer | 543.273 | 229.762 |
| 14.407.847 | 8.933.583 |
İlişkili taraflardan olan alımlar genellikle hizmet, sabit kıymet ve enerji alım işlemlerinden kaynaklanmaktadır.
Dönem sonu itibarıyla mevcut bakiyeler teminatsız ve ödemeleri nakit bazlıdır. 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yılda, Grup ilişkili taraflardan alacaklarına ilişkin herhangi bir şüpheli alacak karşılığı ayırmamıştır (31 Aralık 2023: Yoktur).
Grup'un üst düzey yönetim kadrosu Yönetim Kurulu, Grup Başkan ve Başkan Yardımcıları ile Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarından oluşmaktadır. 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yılda Grup'un üst düzey yöneticilerine kısa vadeli olarak sağladığı maaş, prim ve benzeri diğer faydaların toplam tutarı 147.115 bin TL'dir (31 Aralık 2023: 98.389 bin TL).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan bağlı ortaklıklarının tüm parasal olmayan varlıklarında, yükümlülüklerinde ve kar veya zarar tablolarında TMS 29 kapsamında enflasyon düzeltmesi gerçekleştirilmiştir.
Bu çerçevede; konsolidasyona tabi tutulan ve fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş., Erdemir Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş., Erdemir Enerji Üretim A.Ş. ve Yenilikçi Yapı Malzemeleri ve Üretim San. Tic. A.Ş.'nin finansal tablolarında gerçekleştirilen enflasyon düzeltmeleri raporlama tarihi itibarıyla aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | |
|---|---|
| 2024 | |
| Bin TL | |
| Finansal Durum Tablosu Kalemleri | 48.308 |
| Stoklar | 62.413 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 581.252 |
| Maddi Duran Varlıklar | 2.905.307 |
| Kullanım Hakkı Varlıkları | 3.299 |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 997 |
| Sermaye Düzeltme Farkları | (1.193.039) |
| Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) | (18.366) |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) | 16.027 |
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | (717.279) |
| Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları | (1.592.303) |
| Kar veya Zarar Tablosu Kalemleri | (578.236) |
| Hasılat | (1.396.187) |
| Satışların Maliyeti | 775.061 |
| Pazarlama Giderleri | 2.284 |
| Genel Yönetim Giderleri | 44.999 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | (9.173) |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler | 3.761 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler | (581) |
| Yatırım Faaliyetlerinden Giderler | 458 |
| Finansman Gelirleri | (23.463) |
| Finansman Giderleri | 24.605 |
| Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) | (529.928) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(a) Sermaye risk yönetimi
Grup sermaye yönetiminde, borç-özkaynak dengesini, finansal riskleri en aza indirgeyecek biçimde sağlamaya özen göstermektedir.
Grup, düzenli olarak yapılan uzun vadeli projeksiyonlar ile geleceğe yönelik özsermaye tutarları, borçözsermaye oranları ve benzer oranları düzenli olarak öngörmekte ve özsermayenin güçlendirilmesine yönelik gerekli önlemleri almaktadır.
Grup'un sermaye yapısı Not 7'de açıklanan kredileri de içeren borçlar, nakit ve nakit benzerleri ve Not 24'te açıklanan çıkarılmış sermaye, yedekler ve geçmiş yıl kazançlarını içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.
Grup'un Yönetim Kurulu sermaye yapısını düzenli olarak yaptığı toplantılarda inceler. Bu incelemeler sırasında Yönetim Kurulu, sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskleri değerlendirir. Grup, Yönetim Kurulu'nun yaptığı önerilere dayanarak, sermaye yapısını, yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, nakit ve/veya hisse karşılığı temettü ödemeleri, yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutmayı amaçlamaktadır.
Raporlama dönemi itibarıyla net (alacak) borç/toplam sermaye oranı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
|---|---|---|---|
| Not | 2024 | 2023 | |
| Toplam borçlanmalar | 7 | 121.288.196 | 67.740.702 |
| Eksi: Nakit ve nakit benzerleri | 4 | 55.259.993 | 24.072.967 |
| Net (alacak) borç | 66.028.203 | 43.667.735 | |
| Düzeltilmiş özsermaye (*) | 247.338.093 | 194.051.439 | |
| Toplam kaynaklar | 313.366.296 | 237.719.174 | |
| Net (alacak) borç/düzeltilmiş özsermaye oranı | 27% | 23% | |
| Toplam içindeki net (alacak) borç/ düzeltilmiş sermaye dağılımı | 21/79 | 18/82 |
(*) Düzeltilmiş özsermaye nakit akış riskinden korunma kazançları (kayıpları), tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları (kayıpları) çıkarılmak ve kontrol gücü olmayan paylara ait özsermaye dahil edilmek sureti ile hesaplanmıştır.
(b) Önemli muhasebe politikaları
Grup'un finansal araçlarla ilgili önemli muhasebe politikaları 2 numaralı "Uygulanan Değerleme İlkeleri/Muhasebe Politikaları, 2.8.9 Finansal Araçlar" notunda açıklanmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(c) Finansal risk yönetimindeki hedefler
Grup, finansal araçlarını, özellikle bu amaçla kurulmuş ayrı bir hazine yönetimi birimi aracılığıyla merkezi olarak yönetmektedir. Piyasalardaki tüm gelişmeler anlık olarak izlenmektedir. Hazine Yönetimi, günlük olağan toplantılarında, ulusal ve uluslararası piyasaları değerlendirerek, nakit giriş ve çıkışlarını da dikkate almak suretiyle, Grup Risk Yönetimi Müdürlüğü'nün yayınladığı politika ve talimatlar dahilinde finansal araçları yönetmektedir.
Her günün bitiminde, bütün Grup şirketleri "Günlük Nakit Raporu" hazırlamakta ve Grup Risk Yönetim Müdürlüğü tarafından periyodik olarak Şirket'in nakit varlıklarına ilişkin riskler hesaplanmaktadır. Söz konusu bilgiler Hazine Yönetimi tarafından konsolide edilerek, nakit yönetimi stratejileri belirlenmektedir.
Böylece, Grup'un bütün finansal hareketleri merkezi olarak yönetilmektedir. Bunun dışında, Grup'un yıla ait ödeme planları hazırlanan haftalık raporlarla, yıllık nakit planlaması ise aylık raporlarla takip edilmektedir.
Grup, türev finansal araçlara yeri geldikçe ve Grup Kurumsal Risk Yönetimi Müdürlüğü'nün öngördüğü durum ve koşullarda başvurmaktadır. Yatırım araçlarının belirlenmesinde getirisi ve likiditesi yüksek araçlar tercih edilmektedir. Bu amaçla vadeli mevduat işlemleri genellikle erken bozma opsiyonlu olarak yapılmaktadır.
(d) Piyasa riski
Faaliyetleri nedeniyle Grup, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Döviz kuru ve faiz oranıyla ilişkilendirilen riskleri kontrol altında tutabilmek için Grup, sektördeki fiyat değişiklikleri ve piyasa koşullarını düzenli olarak takip ederek, gerekli fiyat ayarlamalarını anında yapmaktadır.
Uzun vadeli borçlanmalarda, değişken faiz tercih edilmektedir. Faiz riskinden korunmak amacı ile bu borçlanmalardan bir kısmı için faiz takası sözleşmeleri kullanılarak faiz oranları sabitlenmektedir.
Cari yılda Grup'un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Ticari alacaklar, çeşitli sektörlere ve bölgelere dağılmış çok büyük sayıda müşterileri kapsamaktadır. Bir veya birkaç müşteride risk yoğunlaşması yoktur. Ticari alacakların çoğunluğu banka teminat mektubu ve/veya kredi limitleri ile teminat altına alınmıştır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden devamlı kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır. Grup'un, herhangi bir müşteriden kaynaklanan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır.
| Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri | Alacaklar | Bankalardaki | Türev Finansal | Finansal | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | Mevduat | Araçlar | Araçlar | |||
| 31 Aralık 2024 | İlişkili Taraf | Diğer Taraf | İlişkili Taraf | Diğer Taraf | |||
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
603.847 - - |
25.860.067 23.234.769 - |
139.773 - - |
188.113 - - |
54.147.530 - - |
249.118 - - |
- - - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşük. uğramamış fin. varlıkların net defter değeri | 603.847 - | 25.626.114 - | 139.773 - | 188.113 - | 54.147.530 - | 249.118 - | - - |
| B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri |
- - | - | - - | - - | - - | - - | - - |
| C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri | - | 233.953 | - | - | - | - | - |
| - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı | - - |
207.211 - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
| D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri | - | - | - | - | - | - | - |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) | - | 138.031 | - | - | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) | - | (138.031) | - | - | - | - | - |
| - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı | - | - | - | - | - | - | - |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) | - | - | - | - | - | - | - |
| - Değer düşüklüğü (-) | - | - | - | - | - | - | - |
| - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı | - | - | - | - | - | - | - |
| E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar | - | - | - | - | - | - | - |
Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış 233.953 bin TL'nin vadesi 0-3 ay aralığındadır.
(*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri
| Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri Alacaklar |
Bankalardaki | Türev Finansal | Finansal | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | Mevduat | Araçlar | Araçlar | |||
| 31 Aralık 2023 | İlişkili Taraf | Diğer Taraf | İlişkili Taraf | Diğer Taraf | |||
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
688.565 - - |
19.664.596 17.813.786 - |
86.673 - - |
127.710 - - |
24.072.907 - - |
11.396 - - |
619.393 - - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşük. uğramamış fin. varlıkların net defter değeri | 688.565 - |
19.605.128 - |
86.673 - |
127.710 - |
24.072.907 - |
11.396 - |
619.393 - |
| B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri |
- - |
- | - - |
- | - | - | - |
| C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - - |
59.468 56.844 - |
- - - |
- - - |
- - - |
- - - |
- - - |
| D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri | - - |
- 123.462 |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
| - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) |
- | (123.462) | - | - | - | - | - |
| - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
| - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
| E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar | - | - | - | - | - | - | - |
Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış 59.468 bin TL'nin vadesi 0-3 ay aralığındadır.
(*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(e) Kredi riski yönetimi (devamı)
Grup'un maruz kaldığı kredi riskine ilişkin açıklama:
Grup kredi riskini minimuma indirmek için, kredibilitesi yüksek taraflarla çalışmayı ve temerrüt durumundaki finansal zarar riskini azaltmak adına da gerekli gördüğü durumlarda teminat alma politikasını benimsemiştir. Grup işlem yaptığı tarafların kredibilitesini takip eder ve yaptığı finansal yatırımlarda da ilgili enstrümanların kredi notunu yatırım tercihini yaparken göz önünde bulundurur. Kredi notları, eğer mevcutsa, bağımsız derecelendirme kuruluşlarından temin edilir. Kredi notlarının temin edilememesi ya da olmaması durumunda Grup, piyasadan elde ettiği bilgileri ve ticari kayıtlarını kullanarak, önemli müşterilerinin kredibilitelerine ilişkin değerlendirmelerini kendi yapar. Grup, bu değerlendirmeleri düzenli olarak günceller ve ilgili taraflarla yapılan toplam işlem bedellerini de göz önünde bulundurarak kredi riskini yönetir. Yeni bir müşteri kabul edilirken müşterinin kredibilitesi ilgili departmanlar tarafından değerlendirilir ve gerekli görülen durumlarda teminat alınarak uygun kredi limitlerini tanımlanır.
Kredi riski, karşı tarafın sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirememesi sonucu Grup'un finansal zarara uğrama riskidir. Kredi riskini en aza indirgemek için Grup, karşı tarafların temerrüt risklerini göz önünde bulundurarak kredi derecelendirmeleri yapmış ve ilgili tarafları kategorilere ayırmıştır.
| Kategori | Açıklama | Beklenen kredi zararı hesaplama yöntemi |
|---|---|---|
| Teminatlı alacaklar | Teminata bağlı alacaklardan oluşmaktadır. |
Beklenen kredi zararı oluşturulmamaktadır. |
| Tahsil edilebilir ve vadesi geçmiş alacaklar |
Karşı tarafın temerrüt riski düşüktür ve teminat altına alınmıştır. |
Beklenen kredi zararı oluşturulmamaktadır. |
| Tahsili şüpheli ve vadesi geçmiş alacaklar |
İlgili varlığın kredi değer düşüklüğüne uğradığını gösteren kanıtlar bulunmaktadır. |
Alacağın teminatsız kısmı üzerinden %100 karşılık ayrılmaktadır. |
| Kayıtlardan silinen | Borçlunun ciddi finansal sıkıntı içinde olduğunu gösteren kanıtların olması ve Grup'un ilgili tutarların tahsiline dair bir beklentisi bulunmaması. |
Kayıtlardan tümüyle çıkarılmaktadır. |
Grup'un mevcut kredi riski derecelendirme metodolojisi aşağıdaki kategorileri içermektedir:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un raporlama dönemi itibarıyla Not 2.8.9'da belirtildiği şekilde hesaplanan orijinal para birimi cinsinden yabancı para pozisyonu aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| TL karşılığı | TL | AVRO | JAPON YENI | RON | |
| (Sunum | (Orijinal | (Orijinal | (Orijinal | (Orijinal | |
| para birimi) | para birimi) | para birimi) | para birimi) | para birimi) | |
| 1. Ticari Alacaklar | 2.998.691 | 245.477 | 73.151 | - | 8.978 |
| 2a. Parasal Finansal Varlıklar | 29.678.847 | 28.858.432 | 21.742 | 21 | 2.957 |
| 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 3. Diğer | 407.843 | 381.905 | 666 | - | 200 |
| 4. DÖNEN VARLIKLAR (1+2+3) | 33.085.381 | 29.485.814 | 95.559 | 21 | 12.135 |
| 5. Ticari Alacaklar | - | - | - | - | - |
| 6a. Parasal Finansal Varlıklar | 1.300.283 | 1.300.138 | 4 | - | - |
| 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 7. Diğer | 4.128.717 | 749.422 | 91.640 | 56.889 | - |
| 8. DURAN VARLIKLAR (5+6+7) | 5.429.000 | 2.049.560 | 91.644 | 56.889 | - |
| 9. TOPLAM VARLIKLAR (4+8) | 38.514.381 | 31.535.374 | 187.203 | 56.910 | 12.135 |
| 10. Ticari Borçlar | 8.119.774 | 5.588.474 | 65.536 | 107.910 | 12.770 |
| 11. Finansal Yükümlülükler | 8.758.685 | 8.246.778 | 13.910 | - | - |
| 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 7.766.641 | 7.698.883 | 1.052 | - | 3.906 |
| 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (10+11+12) | 24.645.100 | 21.534.135 | 80.498 | 107.910 | 16.676 |
| 14. Ticari Borçlar | - | - | - | - | - |
| 15. Finansal Yükümlülükler | 2.889.586 | 529.752 | 64.122 | - | - |
| 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 5.927.570 | 5.922.437 | - | - | 690 |
| 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (14+15+16) | 8.817.156 | 6.452.189 | 64.122 | - | 690 |
| 18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER (13+17) | 33.462.256 | 27.986.324 | 144.620 | 107.910 | 17.366 |
| 19. Bilanço dışı türev finansal araçların net varlık / yükümlülük | |||||
| pozisyonu (19a-19b) | (2.038.460) | - | (55.489) | - | - |
| 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev | |||||
| ürünlerin tutarı | - | - | - | - | - |
| 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev | |||||
| ürünlerin tutarı | 2.038.460 | - | 55.489 | - | - |
| 20. Net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (9-18+19) | 3.013.665 | 3.549.050 | (12.906) | (51.000) | (5.231) |
| 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu | |||||
| (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | 515.565 | 2.417.723 | (49.723) | (107.889) | (5.431) |
| 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun | |||||
| değeri | 118.878 | - | 3.236 | - | - |
| 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı | 2.038.460 | - | 55.489 | - | - |
| 24. Döviz yüküm. hedge edilen kısmının tutarı | |||||
| 25. İhracat | - | - | - | - | - |
| 40.517.204 | |||||
| 26. İthalat | 107.849.486 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(f) Kur riski yönetimi (devamı)
| 31 Aralık 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| TL karşılığı | TL | AVRO | JAPON YENI | RON | |
| (Sunum | (Orijinal | (Orijinal | (Orijinal | (Orijinal | |
| para birimi) | para birimi) | para birimi) | para birimi) | para birimi) | |
| 1. Ticari Alacaklar | 3.389.199 | 181.007 | 96.948 | - | 7.715 |
| 2a. Parasal Finansal Varlıklar | 23.323.467 | 23.132.463 | 4.497 | 21 | 6.837 |
| 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 3. Diğer | 402.620 | 389.285 | 345 | - | 320 |
| 4. DÖNEN VARLIKLAR (1+2+3) | 27.115.286 | 23.702.755 | 101.790 | 21 | 14.872 |
| 5. Ticari Alacaklar | - | - | - | - | - |
| 6a. Parasal Finansal Varlıklar | 1.255.417 | 1.255.288 | 4 | - | - |
| 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 7. Diğer | 5.149.331 | 3.295.756 | 56.709 | - | 972 |
| 8. DURAN VARLIKLAR (5+6+7) | 6.404.748 | 4.551.044 | 56.713 | - | 972 |
| 9. TOPLAM VARLIKLAR (4+8) | 33.520.034 | 28.253.799 | 158.503 | 21 | 15.844 |
| 10. Ticari Borçlar | 10.952.493 | 6.209.024 | 144.185 | 11.222 | 5.454 |
| 11. Finansal Yükümlülükler | 6.649.452 | 6.161.393 | 14.956 | - | - |
| 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 7.243.941 | 7.119.241 | 2.733 | - | 5.386 |
| 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (10+11+12) | 24.845.886 | 19.489.658 | 161.874 | 11.222 | 10.840 |
| 14. Ticari Borçlar | - | - | - | - | - |
| 15. Finansal Yükümlülükler | 2.662.041 | 218.590 | 74.878 | - | - |
| 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 5.402.788 | 5.397.499 | - | - | 802 |
| 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (14+15+16) | 8.064.829 | 5.616.089 | 74.878 | - | 802 |
| 18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER (13+17) | 32.910.715 | 25.105.747 | 236.752 | 11.222 | 11.642 |
| 19. Bilanço dışı türev finansal araçların net varlık / yükümlülük | |||||
| pozisyonu (19a-19b) | (1.268.924) | - | (38.955) | - | - |
| 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı | - | - | - | - | - |
| 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı | 1.268.924 | - | 38.955 | - | - |
| 20. Net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (9-18+19) | (659.605) | 3.148.052 | (117.204) | (11.201) | 4.202 |
| 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu | |||||
| (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | (4.942.632) | (536.989) (135.303) | (11.201) | 2.910 | |
| 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun | |||||
| değeri | 36.450 | - | 1.119 | - | - |
| 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı | 1.268.924 | - | 38.955 | - | - |
| 24. Döviz yüküm. hedge edilen kısmının tutarı | - | - | - | - | - |
| 25. İhracat | 18.611.267 | ||||
| 26. İthalat | 76.061.063 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(f) Kur riski yönetimi (devamı)
Aşağıdaki bilgiler ise Grup'un, TL, Avro ve Japon Yeni kurlarındaki %10'luk (+/-) değişime olan duyarlılığını göstermektedir. Kullanılan %10'luk oran, kur riskinin üst düzey yönetime Grup içinde raporlanması sırasında kullanılan oran olup, yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade eder.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal durum tablosunda yer alan döviz bakiyeleri varlıklar için: 35,2803 TL = ABD\$ 1, 36,7362 TL = Avro 1, 0,2249 TL = JPY 1 ve 7,3429 TL = RON 1 yükümlülükler için: 35,3438 TL = ABD\$ 1, 36,8024 TL = Avro 1, 0,2264 TL = JPY 1 ve 7,4389 TL = RON 1 (31 Aralık 2023: varlıklar için: 29,4382 TL = ABD\$ 1, 32,5739 TL = Avro 1, 0,2075 TL = JPY 1 ve 6,5113 TL = RON 1, yükümlülükler için: 29,4913 TL = ABD\$ 1, 32,6326 TL = Avro 1, 0,2088 TL = JPY 1 ve 6,5965 TL = RON 1) kurlarla çevrilmiştir.
| Sabit kıymetlere yapılan aktifleştirmeler | ||||
|---|---|---|---|---|
| sonrası vergi ve kontrol gücü olmayan | ||||
| Yabancı paranın | Yabancı paranın | |||
| değer kazanması | değer kaybetmesi | |||
| 354.905 | (354.905) | |||
| - | - | |||
| - | - | |||
| 354.905 | (354.905) | |||
| (4.008) | 4.008 | |||
| - | - | |||
| - | - | |||
| (4.008) | 4.008 | |||
| 155.476 | (155.476) | |||
| (203.846) | 203.846 | |||
| - | - | |||
| (48.370) | 48.370 | |||
| (1.163) | 1.163 | |||
| - | - | |||
| - | - | |||
| (1.163) | 1.163 | |||
| 301.364 | (301.364) | |||
| paylar öncesi kar/(zarar) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(f) Kur riski yönetimi (devamı)
| Sabit kıymetlere yapılan aktifleştirmeler sonrası vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kar/(zarar) |
||||
|---|---|---|---|---|
| Yabancı paranın | Yabancı paranın | |||
| 31 Aralık 2023 | değer kazanması | değer kaybetmesi | ||
| 1- Türk Lirası net varlık / yükümlülük | 314.805 | (314.805) | ||
| 2- Türk Lirası riskinden korunan kısım (-) | - | - | ||
| 3- Aktifleştirmelerin etkisi (-) | - | - | ||
| 4- Türk Lirası net etki (1+2+3) | 314.805 | (314.805) | ||
| 5- Ron net varlık / yükümlülük | 2.637 | (2.637) | ||
| 6- Ron riskinden korunan kısım (-) | - | - | ||
| 7- Aktifleştirmelerin etkisi (-) | - | - | ||
| 8- Ron net etki (5+6+7) | 2.637 | (2.637) | ||
| 9- Avro net varlık / yükümlülük | (256.277) | 256.277 | ||
| 10- Avro riskinden korunan kısım (-) | (126.892) | 126.892 | ||
| 11- Aktifleştirmelerin etkisi (-) | - | - | ||
| 12- Avro net etki (9+10+11) | (383.169) | 383.169 | ||
| 13- Japon Yeni net varlık / yükümlülük | (234) | 234 | ||
| 14- Japon Yeni riskinden korunan kısım (-) | - | - | ||
| 15- Aktifleştirmelerin etkisi (-) | - | - | ||
| 16- Japon Yeni net etki (13+14+15) | (234) | 234 | ||
| TOPLAM (4+8+12+16) | (65.961) | 65.961 |
(g) Faiz oranı riski yönetimi
Grup, borçlanmalarının bir kısmını değişken faiz oranıyla yapmaktadır, faiz risklerinden korunmak amacı ile de bu borçlanmalardan bir kısmı için faiz swabı sözleşmeleri kullanarak, faiz oranlarını sabitlemektedir.
Ayrıca, erken bozma opsiyonlu mevduat yaparak değişken faizli aktiflerin finansal durum tablosu içerisindeki payının artırılması yoluyla faiz oranı riski azaltılmaktadır. Yabancı para borçlanmalarında ise, ABD Doları dışında, düşük faizli döviz cinslerinden de borçlanmalar yapılarak faiz riskinin azaltılmasına çalışılmaktadır. Aynı yaklaşımla, vadeli ticari alacaklara uygulanan faiz oranı, ticari borçlarda maruz kalınan faiz oranının üzerinde tutularak faiz riski azaltılmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
(g) Faiz oranı riski yönetimi (devamı)
Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihindeki mevcut değişken faizli yükümlülüklere, öngörülen faiz oranı değişikliğine göre hesaplanmıştır. Grup yönetimi, faiz oranlarında ABD Doları ve Avro için %0,50, Japon Yeni için %0,25, TL için %1,00 artış/azalış dikkate alarak duyarlılık analizi yapmıştır.
Değişken faizli banka kredilerinde anapara ödemeleri faiz oranlarındaki değişimlerden etkilenmediğinden, grup kredileri için Riske Maruz Değer hesaplaması yapılmamakta; faiz ödemeleri dolayısıyla maruz kalınan faiz riski duyarlılık analizi ile ölçülmektedir.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Değişken Faizli Finansal Araçlar | ||
| Finansal yükümlülükler | 26.960.492 | 20.955.031 |
Grup'un değişken faizli finansal yükümlülüklerinden, finansal riskten korunma amaçlı sözleşmelerle faiz oranları sabitlenen kredilerin çıkarılması sonrası bir yıl boyunca ABD Doları, Avro ve Japon Yeni para birimi cinslerinden olan faizler Türk Lirası için 100 baz puan, ABD Doları ve Avro için 50 baz puan, Japon Yeni için 25 baz puan yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi aktifleştirmeler sonrası finansal riskten korunma ile birlikte kar 100.399 bin TL daha düşük/yüksek olacaktı.
Likidite riski yönetimi ile ilgili esas sorumluluk Yönetim Kurulu'na aittir. Yönetim Kurulu, Grup yönetiminin kısa, orta, uzun vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite riski yönetimi oluşturmuştur. Grup, tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek ve finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak, likidite riskini yönetir.
İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.
Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir.
Takip eden sayfadaki tablo, Grup'un türev niteliğinde olmayan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Gelecek dönemlerde yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler de takip eden sayfadaki tabloda ilgili vadelere dahil edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı |
3 aydan | 3-12 | 1-5 yıl | 5 yıldan | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sözleşme uyarınca vadeler | Defter değeri | (I+II+III+IV) | kısa (I) | ay arası (II) | arası (III) | uzun (IV) |
| Türev olmayan finansal yükümlülükler |
||||||
| Banka kredileri ve çıkarılmış tahviller | 120.375.279 | 147.803.472 | 22.810.941 | 15.802.730 | 104.549.511 | 4.640.290 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar | 912.917 | 2.305.807 | 90.195 | 270.586 | 828.821 | 1.116.205 |
| Ticari borçlar | 30.023.470 | 30.023.470 | 30.023.470 | - | - | - |
| Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) | 3.380.029 | 3.380.029 | 3.380.029 | - | - | - |
| Toplam yükümlülük | 154.691.695 | 183.512.778 | 56.304.635 | 16.073.316 | 105.378.332 | 5.756.495 |
| Türev finansal yükümlülükler | ||||||
| Türev nakit girişleri | 249.118 | 6.783.042 | 4.167.710 | 2.615.332 | - | - |
| Türev nakit çıkışları | - | (6.330.515) | (3.715.183) | (2.615.332) | - | - |
| 249.118 | 452.527 | 452.527 | - | - | - |
(*) Diğer borçlar ve yükümlülükler içerisindeki finansal yükümlülükler konu edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
| Sözleşme | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| uyarınca nakit | ||||||
| çıkışlar toplamı | 3 aydan | 3-12 | 1-5 yıl | 5 yıldan | ||
| Sözleşme uyarınca vadeler | Defter değeri | (I+II+III+IV) | kısa (I) | ay arası (II) | arası (III) | uzun (IV) |
| Türev olmayan finansal yükümlülükler |
||||||
| Banka kredileri | 67.400.757 | 73.778.640 | 16.225.503 | 44.185.364 | 9.704.612 | 3.663.161 |
| Kiralama işlemlerinden borçlar | 339.945 | 909.145 | 28.315 | 84.946 | 184.677 | 611.207 |
| Ticari borçlar | 23.427.066 | 23.427.066 | 23.427.066 | - | - | - |
| Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) | 1.961.944 | 1.961.944 | 1.961.944 | - | - | - |
| Toplam yükümlülük | 93.129.712 | 100.076.795 | 41.642.828 | 44.270.310 | 9.889.289 | 4.274.368 |
| Türev finansal yükümlülükler | ||||||
| Türev nakit girişleri | 11.396 | 6.265.695 | 3.309.769 | 2.803.329 | 152.597 | - |
| Türev nakit çıkışları | (122.650) | (6.244.081) | (3.288.155) | (2.803.329) | (152.597) | - |
| (111.254) | 21.614 | 21.614 | - | - | - |
(*) Diğer borçlar ve yükümlülükler içerisindeki finansal yükümlülükler konu edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değeri
| Gerçeğe uygun | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| İtfa edilmiş | değeri diğer | Gerçeğe uygun | |||
| değerinden | kapsamlı gelir | değeri kar veya | |||
| gösterilen | tablosunda takip | zarar tablosunda | |||
| finansal varlıklar / | edilen finansal | takip edilen | |||
| 31 Aralık 2024 | yükümlülükler | araçlar | finansal araçlar | Defter değeri | Not |
| Finansal varlıklar | |||||
| Nakit ve nakit benzerleri | 55.259.993 | - | - | 55.259.993 | 4 |
| Ticari alacaklar | 26.463.914 | - | - | 26.463.914 | 8 |
| Finansal yatırımlar | 1.586.209 | - | 178.085 | 1.764.294 | 5 |
| Diğer finansal varlıklar | 327.886 | - | - | 327.886 | 9 |
| Türev finansal araçlar | - | 93.664 | 155.454 | 249.118 | 6 |
| Finansal yükümlülükler | |||||
| Borçlanmalar | 121.288.196 | - | - | 121.288.196 | 7 |
| Ticari borçlar | 30.023.470 | - | - | 30.023.470 | 8 |
| Diğer yükümlülükler | 3.380.029 | - | - | 3.380.029 | 9/19/23 |
| 31 Aralık 2023 | |||||
| Finansal varlıklar | |||||
| Nakit ve nakit benzerleri | 24.072.967 | - | - | 24.072.967 | 4 |
| Ticari alacaklar | 20.353.161 | - | - | 20.353.161 | 8 |
| Finansal yatırımlar | - | - | 1.899.798 | 1.899.798 | 5 |
| Diğer finansal varlıklar | 214.383 | - | - | 214.383 | 9 |
| Türev finansal araçlar | - | 7.792 | 3.604 | 11.396 | 6 |
| Finansal yükümlülükler | |||||
| Borçlanmalar | 67.740.702 | - | - | 67.740.702 | 7 |
| Ticari borçlar | 23.427.066 | - | - | 23.427.066 | 8 |
| Diğer yükümlülükler | 1.961.944 | - | - | 1.961.944 | 9/19/23 |
| Türev finansal araçlar | - | 91.151 | 31.499 | 122.650 | 6 |
Gerçeğe uygun değer, piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde olağan bir işlemde, bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek fiyat olarak tanımlanır.
Finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerleri, Grup tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemleri kullanılarak tespit olunmuştur. Ancak, gerçeğe uygun değeri belirlemek için piyasa verilerinin yorumlanmasında tahminler gereklidir. Buna göre, burada sunulan tahminler, Grup'un bir güncel piyasa işleminde elde edebileceği tutarları göstermeyebilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değeri (devamı)
Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, finansal araçların gerçeğe uygun değerinin tahmininde kullanılmıştır:
Nakit ve nakit benzeri değerler dahil maliyet değerinden gösterilen finansal varlıkların kayıtlı değerlerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle gerçeğe uygun değerlerine eşit olduğu öngörülmektedir.
Ticari alacakların kayıtlı değerlerinin, ilgili değer düşüklük karşılıklarıyla beraber gerçeğe uygun değeri yansıttığı öngörülmektedir.
Kısa vadeli banka kredileri ve diğer parasal borçların gerçeğe uygun değerlerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle kayıtlı değerlerine yakın olduğu öngörülmektedir.
Uzun vadeli finansal borçların çoğunlukla değişken faizli olması ve kısa vadede yeniden fiyatlanması nedeniyle raporlama tarihi itibarıyla taşınan defter değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yaklaştığını öngörülmektedir.
| Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi |
|||
|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 1. Seviye | 2. Seviye | 3. Seviye |
| 176.781 155.454 |
- - |
176.781 155.454 |
- - |
| - - |
|||
| Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan 93.664 425.899 |
- - |
93.664 425.899 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası ("Bin TL") olarak ifade edilmiştir.)
Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değeri (devamı)
| Gerçeğe uygun değerinden gösterilen finansal varlık ve yükümlülükler |
Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi |
|||
|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2023 | 1. Seviye | 2. Seviye | 3. Seviye | |
| Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler |
||||
| Girişim sermayesi ve finansal yatırım fonu | 1.279.316 | - | 1.279.316 | - |
| Kur korumalı vadeli mevduat | 619.393 | - | 619.393 | - |
| Türev finansal varlıklar | 3.604 | - | 3.604 | - |
| Türev finansal yükümlülükler | (31.499) | - | (31.499) | - |
| Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler |
||||
| Türev finansal varlıklar | 7.792 | - | 7.792 | - |
| Türev finansal yükümlülükler | (91.151) | - | (91.151) | - |
| Toplam | 1.787.455 | - | 1.787.455 | - |
Birinci seviye: Birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri.
İkinci seviye: İlgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen piyasa fiyatından başka doğrudan ya da dolaylı olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdileri içeren değerleme teknikleri.
Üçüncü seviye: Varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdileri içeren değerleme teknikleri.
Bulunmamaktadır.
Have a question? We'll get back to you promptly.