Audit Report / Information • Mar 6, 2025
Audit Report / Information
Open in ViewerOpens in native device viewer
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu
Global Yatırım Holding Anonim Şirketi Genel Kurulu'na
Global Yatırım Holding Anonim Şirketi ("Şirket") ve Bağlı Ortaklıklarının ("Grup") 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere konsolide finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.
Görüşümüze göre ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (TFRS'lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.
Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına (BDS'lere) uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Konsolide finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar (Etik Kurallar) ile konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Şirketten bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Dipnot 5'te sunulan düzeltilmiş FAVÖK Grup yönetiminin sorumluluğundadır. Dipnot 5 düzeltilmiş FAVÖK hesaplamalarını içermekte olup ekli konsolide finansal tabloların bir parçası değildir. Konsolide finansal tablolar üzerindeki görüşümüz, düzeltilmiş FAVÖK hesaplamasını içermemekte ve bu hususta tarafımıza dair herhangi bir güvence verilmemektedir.
Tel +90 212 426 00 93 • Fax +90 212 426 84 44 • Email [email protected]
PKF İstanbul • Eski Büyükdere Cad. Park Plaza, No: 14 Kat: 3 P.K.34398 • Maslak • İstanbul • Türkiye
PKF İstanbul, PKF International Limited ağının üyesi olup hukuken bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir ve bu ağın diğer üyelerinin faaliyetleri nedeniyle herhangi bir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir.
PKF İstanbul is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions or inactions on the part of any other individual member firm of firms.
Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.
Tarafımızca önemli görülen kilit denetim konuları aşağıdaki gibidir:
| Şerefiye | Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele alındığı |
|---|---|
| 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, Grup konsolide finansal tablolarında 774.127.270 TL (31 Aralık 2023: 871.508.246 TL) tutarında şerefiye ve 25.777.039.286 TL tutarında (31 Aralık 2023: 23.171.057.343 TL) liman işletme hakkı muhasebeleştirmektedir. Şerefiye ve liman işletme hakkı tutarları Grup'un toplam varlıklarının %38,76'sını oluşturmaktadır (31 Aralık 2023: %37,40). |
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: -Ağırlıklı ortalama sermaye maliyetinin, nakit yaratan birimlerin (NYB) faaliyet gösterdiği ilgili pazarlardaki sektör ortalamaları ile karşılaştırılmasında kullanılan iskonto oranlarının uygunluğunun kurumsal finansman uzmanlarımızın yardımı ile değerlendirilmesi; |
| Grup yönetimi, şerefiye ve değer düşüklüğü göstergesi olması durumunda sınırlı ömre sahip liman işletme hakları (liman imtiyaz dönemi) için yıllık değer düşüklüğü testi uygulamaktadır. Kullanım değeri ile satış maliyetleri düşülmüş |
- Sefer sayıları, yolcu sayıları, fiyatlar, işletme maliyetleri, enflasyon ve uzun vadeli büyüme oranları gibi kilit girdilere uygulanan varsayımların uygunluğunu, müşteri ve endüstri hakkındaki bilgilerimize dayanarak bu girdilerin dışarıdan elde edilen verilerle karşılaştırılmasını da içeren değerlendirmenin yapılması; |
| gerçeğe uygun değerinden yüksek olanına dayanan nakit yaratan birimin ve liman işletim haklarının geri kazanılabilir tutarı iskonto edilmiş tahmini nakit akış modellerinden elde edilmiştir. Bu modeller, gelecekteki yolcu sayıları, sefer sayıları ve fiyatlar; işletme maliyetleri, vade değeri artış oranları ve ağırlıklı ortalama |
- Büyüme oranlarında ve öngörülen nakit akışlarında makul derecedeki olası düşüşlerin etkisini değerlendirmek amacıyla duyarlılık analizi yapılması ile şerefiye ve liman işletme haklarına ilişkin halihazırda tahmin edilen kabul edilebilir aralığın üzerindeki etkinin değerlendirilmesi; |
| sermaye maliyetinin (iskonto oranı) tahminleri dahil olmak üzere birçok temel varsayımı içermektedir. Şerefiye ve liman işletme haklarının değer düşüklüğü hesaplamasına ilişkin muhasebe standartları hükümlerinin karmaşıklığı ve geri kazanılabilir tutarının tahmininde kullanılan |
- Nakit yaratan birimler için mevcut durumda tahmin edilen boşluk payı üzerindeki etkileri değerlendirmek amacıyla büyüme oranları ve tahmini nakit akışlarının makul surette olası azaltmaların etkisinin değerlendirilmesini de içeren duyarlılık analizlerinin gerçekleştirilmesi; ve |
| tahmin ve varsayımların önemli Yönetim muhakemeleri gerektirmesi sebebiyle, bu husus kilit denetim konularından biri olarak belirlenmiştir. |
- İlgili konsolide finansal tablo dipnotlarında yer alan açıklamaların, temel tahminler, varsayımlar, muhakemelere ve duyarlılıklara dair açıklamalar da dahil olmak üzere, yeterliliğinin değerlendirilmesi. |
Tel +90 212 426 00 93 • Fax +90 212 426 84 44 • Email [email protected]
PKF İstanbul • Eski Büyükdere Cad. Park Plaza, No: 14 Kat: 3 P.K.34398 • Maslak • İstanbul • Türkiye
PKF İstanbul, PKF International Limited ağının üyesi olup hukuken bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir ve bu ağın diğer üyelerinin faaliyetleri nedeniyle
herhangi bir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir. PKF İstanbul is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions or inactions on the part of any other individual member firm of firms.
| TMS 29 Ekonomilerde Uygulaması |
"Yüksek Finansal |
Enflasyonlu Raporlama" |
Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele alındığı |
|---|---|---|---|
| Grup' un sona eren yıllara ait finansal tablolarında TMS 29, "Yüksek Finansal Raporlama" ("TMS 29") standardı uygulanmıştır. TMS 29, finansal tabloların raporlama dönemi sonundaki cari satın alım gücüne göre yeniden düzenlenmesini gerektirmektedir. Bu nedenle, 2024 ve 2023 yılları içerisindeki işlemler ve dönem sonundaki parasal olmayan bakiyeler, 31 Aralık 2024 bilanço tarihindeki güncel fiyat endeksini düzenlenmiştir. TMS 29 uygulaması finansal tablolarda yaygın ve tutarsal olarak önemli etkiye sahiptir. Bu sebeplerden dolayı, TMS 29'un uygulanmasında doğru ve tam olmaması riski ve harcanan ek denetim bulundurulduğunda, TMS 29'un uygulanması tarafımızca kilit belirlenmiştir. TMS 29'un açıklamalar Not 2 de yer almaktadır. |
Enflasyonlu yansıtacak çabası göz denetim uygulanmasına |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde Ekonomilerde şekilde yeniden kullanılan verilerin önünde konusu olarak yönelik |
Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir: - Grup yönetimi tarafından atanan gayrimenkul değerleme uzmanlarının, yetkinlikleri ve tarafsızlıkları değerlendirilmiştir. - Değerleme uzmanlarınca kullanılan kullanılan değerleme metotlarının uygunluğu değerlendirilmiştir. - Değerleme uzmanlarının değerlemelerinde kullandıkları varsayımların geçerliliğinin tetkiki yapılmıştır. - Değerleme raporlarında kullanılan üst seviye muhakemelerin ve bununla birlikte alternatif tahminlerin ve değerleme metotlarının varlığı dolayısı ile, değerleme uzmanlarınca takdir edilen değerin kabul edilebilir bir aralıkta olup olmadığı tarafımızca değerlendirilmiştir. Finansal tablo ve dipnotlarda yer alan bilgi ve açıklamaların uygunluğu ve yeterliliği tarafımızca sorgulanmıştır. |
PKF İstanbul • Eski Büyükdere Cad. Park Plaza, No: 14 Kat: 3 P.K.34398 • Maslak • İstanbul • Türkiye
PKF İstanbul, PKF International Limited ağının üyesi olup hukuken bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir ve bu ağın diğer üyelerinin faaliyetleri nedeniyle herhangi bir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir.
PKF İstanbul is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions or inactions on the part of any other individual member firm of firms.
| Hasılatın Muhasebeleştirilmesi | Kilit denetim konusunun denetimde nasıl ele |
|---|---|
| alındığı | |
| 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla sona eren yıla ait konsolide kar veya zarar tablosunda Grup'un net satışları 20.876.393.469 TL olarak gerçekleşmiştir (31 Aralık 2023: 18.892.375.182 TL). Grup'un ticari faaliyetlerinden hasılatı, doğalgaz satış gelirleri, liman işletim gelirleri, maden satış gelirleri, gayrimenkul kira ve hizmet gelirleri ile enerji üretim ve satış gelirlerinden gibi birçok bölümden oluşmaktadır. 1 Ocak-31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un ticari faaliyetlerinden sağlamış olduğu hasılat tutarı 19.083.883.293 TL'dir (1 Ocak-31 Aralık |
Hasılatın muhasebeleştirilmesine ilişkin uyguladığımız denetim prosedürleri kapsamında, hasılatın kaydedilmesi ile ilgili olarak; - Grup Yönetiminin belirlemiş olduğu muhasebe politikalarının TFRS'ye ve ilgili mevzuata uygun olup olmadığı değerlendirildi. - Ayrıca, Grup'un hasılat sürecindeki, yönetimin hasılatın ilgili muhasebe standardına uygun olarak muhasebeleştirilmesine ilişkin olarak uygulamakta olduğu iç kontrollerin tasarımı |
| 2023:16.809.244.016 TL). Grup'un finans sektörü faaliyetinden sağlamış olduğu hasılatı; aracılık komisyonu, portföy yönetim ücretleri gelirlerinden oluşmaktadır. 1 Ocak - 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un ticari faaliyetlerinden sağlamış olduğu hasılat tutarı 1.792.510.176 TL'dir ( 1 Ocak-31 Aralık 2023:2.083.131.166 TL). Grup, yıl içerisinde uygulanan stratejinin sonuçlarının değerlendirilmesi, performans takibi açısından önemli bir ölçüm kriteri olması, satışların dönemselliği ilkesi gereği söz konusu ürünlerin hasılatının doğru döneme kaydedilip kaydedilmemesi ve doğası gereği hile ve hata kaynaklı riskler barındırması sebebiyle "hasılatın kaydedilmesi" hususu kilit denetim konusu olarak tespit edilmiştir. Hasılat ile ilgili muhasebe politikalarına ve tutarlarına ilişkin açıklamalar Dipnot 2 ve 25'de yer almaktadır. |
ve işleyişi değerlendirildi. - Denetime konu hasılat tutarını oluşturan kalemlerden seçilen örneklem üzerinden, işlem bazında gelir tutarının uygun olarak muhasebeleştirildiğini doğrulamak üzere ilgili destekleyici belgeler ile bu işlem detayları karşılaştırılarak test edildi. - Konsolide finansal tablolara alınan hasılatın beklenen seviyelerde olup olmadığına ilişkin analitik prosedürler gerçekleştirilmiştir. - Satışların dönemsellik ilkesi uyarınca doğru döneme kaydedildiğinin değerlendirilmesi ve örneklem bazında detay testleri gerçekleştirilmiştir. - Ticari alacaklar bakiyelerinin yaşlandırma tabloları analiz edilmiştir. Müteakip dönemde yapılan ticari alacaklardan tahsilatlar örneklem yoluyla test edilmiştir. - Hasılatın muhasebeleştirilmesi ile ilgili olarak konsolide finansal tablo dipnotlarında yer alan açıklamaların TFRS 15'e uygunluğu ve yeterliliği değerlendirilmiştir. |
Tel +90 212 426 00 93 • Fax +90 212 426 84 44 • Email [email protected]
PKF İstanbul • Eski Büyükdere Cad. Park Plaza, No: 14 Kat: 3 P.K.34398 • Maslak • İstanbul • Türkiye
PKF İstanbul, PKF International Limited ağının üyesi olup hukuken bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir ve bu ağın diğer üyelerinin faaliyetleri nedeniyle
herhangi bir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir. PKF İstanbul is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions or inactions on the part of any other individual member firm of firms.
Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.
Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.
Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.
Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:
Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, konsolide finansal tablo kullanıcılarının bu tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.
BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:
PKF İstanbul, PKF International Limited ağının üyesi olup hukuken bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir ve bu ağın diğer üyelerinin faaliyetleri nedeniyle
herhangi bir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir. PKF İstanbul is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions or inactions on the part of any other individual member firm of firms.
• Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, Grup içerisindeki işletmelere veya işletme faaliyetlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir.
Grup denetiminin yönlendirilmesinden, yürütülmesinden ve gözetiminden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.
Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.
Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususları ve ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.
Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.
Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Yunus Can Çarpatan'dır.
İstanbul, 6 Mart 2025
PKF Aday Bağımsız Denetim A.Ş. (A Member Firm of PKF International)
Tel +90 212 426 00 93 • Fax +90 212 426 84 44 • Email [email protected]
PKF İstanbul • Eski Büyükdere Cad. Park Plaza, No: 14 Kat: 3 P.K.34398 • Maslak • İstanbul • Türkiye
PKF İstanbul, PKF International Limited ağının üyesi olup hukuken bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir ve bu ağın diğer üyelerinin faaliyetleri nedeniyle herhangi bir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir.
PKF İstanbul is a member firm of the PKF International Limited network of legally independent firms and does not accept any responsibility or liability for the actions or inactions on the part of any other individual member firm of firms.
| TABLOLAR | 31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL | |
|---|---|---|
| İÇİNDEKİLER | SAYFA | |
| KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU | 1 | |
| KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU | 3 | |
| KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU |
4 | |
| KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU |
5 | |
| KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR |
6-139 | |
| NOT 1 | ŞİRKET'İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU | 6 |
| NOT 2 | KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI |
14 |
| NOT 3 | İŞLETME BİRLEŞMELERİ | 59 |
| NOT 4 | DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR | 59 |
| NOT 5 | BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA | 61 |
| NOT 6 | İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI | 64 |
| NOT 7 | NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ | 66 |
| NOT 8 | FİNANSAL YATIRIMLAR | 67 |
| NOT 9 | BORÇLANMALAR | 69 |
| NOT 10 | TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR | 73 |
| NOT 11 | DİĞER ALACAK VE BORÇLAR | 74 |
| NOT 12 | FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR | 75 |
| NOT 13 | STOKLAR | 76 |
| NOT 14 | PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER | 77 |
| NOT 15 | YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER | 78 |
| NOT 16 | MADDİ DURAN VARLIKLAR | 81 |
| NOT 17 | KULLANIM HAKKI VARLIKLARI | 84 |
| NOT 18 | MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR VE ŞEREFİYE | 85 |
| NOT 19 | ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR | 88 |
| NOT 20 | KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER | 89 |
| NOT 21 | TAAHHÜTLER | 103 |
| NOT 22 | ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR | 106 |
| NOT 23 | DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER | 107 |
| NOT 24 | SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ | 108 |
| NOT 25 | HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ | 112 |
| NOT 26 | GENEL YÖNETİM GİDERLERİ VE PAZARLAMA GİDERLERİ | 113 |
| NOT 27 | NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER | 114 |
| NOT 28 | ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER | 115 |
| NOT 29 | YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER | 116 |
| NOT 30 | FİNANSMAN GELİRLERİ | 116 |
| NOT 31 | FİNANSMAN GİDERLERİ | 116 |
| NOT 32 | VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ | 117 |
| NOT 33 | PAY BAŞINA KAZANÇ / (ZARAR) | 123 |
| NOT 34 | FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ | 124 |
| NOT 35 | FİNANSAL ARAÇLARIN GERÇEĞE UYGUN DEĞERLERİ | 136 |
| NOT 36 | NET PARASAL POZİSYON KAZANÇLARI / (KAYIPLARI) | 137 |
| NOT 37 | DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI | 139 |
| NOT 38 | RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR | 139 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Bağımsız Denetimden | Bağımsız Denetimden | ||
|---|---|---|---|
| Geçmiş | Geçmiş | ||
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| Notlar | 2024 | 2023 | |
| VARLIKLAR | |||
| Dönen Varlıklar | 15.016.051.796 | 12.791.404.240 | |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 7 | 7.933.313.514 | 6.346.870.475 |
| Finansal Yatırımlar | 8 | 1.052.543.535 | 1.009.510.448 |
| Ticari Alacaklar | 2.475.090.680 | 2.237.135.044 | |
| - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar | 10 | 2.475.090.680 | 2.237.135.044 |
| Diğer Alacaklar | 384.115.908 | 505.312.178 | |
| - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar | 6 | 27.060.908 | 39.864.280 |
| - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 11 | 357.055.000 | 465.447.898 |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar | 927.916.270 | 644.300.798 | |
| - Finans Sektörü Faaliyetlerinden İlişkili Taraflardan Alacaklar | 6 | 3.116.845 | 13.258.734 |
| - Finans Sektörü Faaliyetlerinden İlişkili Olmayan Taraflardan Alacaklar | 12 | 924.799.425 | 631.042.064 |
| Stoklar | 13 | 629.834.535 | 835.238.273 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 14 | 1.012.326.269 | 661.372.750 |
| Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar | 32 | 138.673.997 | 118.851.806 |
| Diğer Dönen Varlıklar | 23 | 462.237.088 | 432.812.468 |
| Ara Toplam | 15.016.051.796 | 12.791.404.240 | |
| Duran Varlıklar | 53.485.239.801 | 51.488.226.153 | |
| Diğer Alacaklar | 379.765.502 | 526.330.099 | |
| - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar | 6 | 338.710.849 | 425.908.403 |
| - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar | 41.054.653 | 100.421.696 | |
| Finansal Yatırımlar | 8 | 47.526.779 | 40.207.101 |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar | 19 | 664.092.440 | 802.934.435 |
| 15 | 7.035.295.787 | 6.219.109.587 | |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maddi Duran Varlıklar |
16 | 11.072.913.248 | 12.384.070.611 |
| Kullanım Hakkı Varlıkları | |||
| 17 | 3.066.798.736 | 3.648.680.149 | |
| Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 28.406.707.431 | 26.022.802.868 | |
| - Şerefiye | 18 | 774.127.270 | 871.508.246 |
| - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar | 18 | 27.632.580.161 | 25.151.294.622 |
| Peşin Ödenmiş Giderler | 14 | 416.272.651 | 320.513.117 |
| Ertelenmiş Vergi Varlığı | 32 | 2.348.856.930 | 1.466.627.925 |
| Türev Araçlar | 9.004.743 | 1.844.088 | |
| Diğer Duran Varlıklar | 23 | 38.005.554 | 55.106.173 |
| TOPLAM VARLIKLAR | 68.501.291.597 | 64.279.630.393 |
31 Aralık 2024 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tablosu
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Bağımsız Denetimden | Bağımsız Denetimden | ||
|---|---|---|---|
| Geçmiş 31 Aralık |
Geçmiş 31 Aralık |
||
| Notlar | 2024 | 2023 | |
| KAYNAKLAR | |||
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 11.952.215.749 | 12.816.046.806 | |
| Kısa Vadeli Borçlanmalar | 9 | 4.370.682.308 | 4.725.200.759 |
| Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları | 9 | 2.489.826.733 | 2.888.344.840 |
| Ticari Borçlar | 2.288.016.398 | 1.640.666.258 | |
| - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar | 10 | 2.288.016.398 | 1.640.666.258 |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar | 22 | 230.758.622 | 337.952.353 |
| Diğer Borçlar | 531.007.961 | 577.735.874 | |
| - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar | 6 | 144.168.778 | 148.998.192 |
| - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar | 11 | 386.839.183 | 428.737.682 |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar | 1.220.983.654 | 983.708.046 | |
| - Finans Sektörü Faaliyetlerinden İlişkili Olmayan Taraflara Borçlar | 12 | 1.220.983.654 | 983.708.046 |
| Ertelenmiş Gelirler | 8.550.877 | 8.360.204 | |
| Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü | 32 | 272.319.347 | 240.229.503 |
| Kısa Vadeli Karşılıklar | 322.659.397 | 1.015.790.215 | |
| - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar | 22 | 69.827.583 | 100.186.662 |
| - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar | 20 | 252.831.814 | 915.603.553 |
| Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler | 23 | 217.410.452 | 398.058.754 |
| Ara Toplam | 11.952.215.749 | 12.816.046.806 | |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | |||
| 42.731.773.010 | 36.179.087.052 | ||
| Uzun Vadeli Borçlanmalar | 9 | 40.427.226.845 | 32.898.021.419 |
| Diğer Borçlar | 120.457.921 | 103.047.329 | |
| - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar | 11 | 120.457.921 | 103.047.329 |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlardan Yükümlülükler | 19 | 596.125 | 1.071.852 |
| Ertelenmiş Gelirler | 26.678.855 | 38.243.017 | |
| Türev Araçlar | 4.089.075 | 17.930.125 | |
| Uzun Vadeli Karşılıklar | 22 | 465.009.629 94.536.352 |
522.629.543 87.746.517 |
| - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar | 20 | 370.473.277 | 434.883.026 |
| - Diğer Uzun Vadeli Karşılıklar | |||
| Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü | 32 | 1.687.714.560 | 2.598.143.767 |
| ÖZKAYNAKLAR | 13.817.302.838 | 15.284.496.535 | |
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 8.337.867.236 | 9.800.483.377 | |
| Ödenmiş Sermaye | 24 | 650.000.000 | 650.000.000 |
| Sermaye Düzeltme Farkları | 24 | 6.482.330.253 | 6.482.330.253 |
| Paylara İlişkin Primler / (İskontolar) | 24 | 2.330.274.724 | 2.440.282.368 |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş | |||
| Diğer Kapsamlı Gelirler / (Giderler) | (38.991.992) | (38.989.974) | |
| - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları | 24 | (38.991.992) | (38.989.974) |
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş | |||
| Diğer Kapsamlı Gelirler | (6.501.616.137) | (2.865.267.218) | |
| - Yabancı Para Çevrim Farkları | (4.450.526.971) | (1.636.953.368) | |
| - Riskten Korunma Kayıpları | 24 | (2.051.089.166) | (1.228.313.850) |
| Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler | 24 | 443.279.111 | 317.358.995 |
| Geçmiş Yıllar Karları / (Zararları) | 24 | 1.657.908.415 | (84.093.219) |
| Net Dönem Karı / (Zararı) | 24 | 3.314.682.862 | 2.898.862.172 |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 5.479.435.602 | 5.484.013.158 | |
| TOPLAM KAYNAKLAR | 68.501.291.597 | 64.279.630.393 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Bağımsız Denetimden Geçmiş |
Bağımsız Denetimden Geçmiş |
||
|---|---|---|---|
| 1 Ocak- | 1 Ocak | ||
| Notlar | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| KAR VEYA ZARAR KISMI | |||
| Hasılat | 25 | 19.083.883.293 | 16.809.244.016 |
| Satışların Maliyeti (-) | 25 | (12.029.306.134) | (11.043.662.066) |
| Ticari faaliyetlerden brüt kar | 7.054.577.159 | 5.765.581.950 | |
| Finans Sektörü Faaliyetleri Hasılatı | 25 | 1.792.510.176 | 2.083.131.166 |
| Finans Sektörü Faaliyetleri Maliyeti (-) | 25 | (11.109.318) | (79.878.540) |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Brüt Kâr | 1.781.400.858 | 2.003.252.626 | |
| BRÜT KAR | 8.835.978.017 | 7.768.834.576 | |
| Pazarlama Giderleri (-) | 26 | (942.512.942) | (846.683.263) |
| Genel Yönetim Giderleri (-) | 26 | (3.309.872.370) | (3.175.002.307) |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler | 28 | 227.210.439 | 253.963.568 |
| Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) | 28 | (447.980.877) | (1.247.894.176) |
| ESAS FAALİYET KARI / (ZARARI) | 4.362.822.267 | 2.753.218.398 | |
| Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler | 29 | 783.508.685 | 1.037.583.083 |
| Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) | 29 | (90.485.724) | - |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından/ (Zararlarından) Paylar | 19 | 208.050.326 | 301.454.835 |
| TFRS 9 Uyarınca Belirlenen Değer Düşüklüğü Kazançları (Zararları) ve Değer Düşüklüğü | |||
| Zararlarının İptalleri | 10 | (41.444.403) | (5.578.068) |
| FİNANSMAN GELİRİ / (GİDERİ) ÖNCESİ FAALİYET KÂRI/(ZARARI) | 5.222.451.151 | 4.086.678.248 | |
| Finansman Gelirleri | 30 | 781.236.403 | 1.517.272.848 |
| Finansman Giderleri (-) | 31 | (3.554.456.615) | (4.000.024.495) |
| Parasal kazanç/(kayıp) | 724.147.883 | 416.132.917 | |
| VERGİ ÖNCESİ KAR / (ZARAR) | 3.173.378.822 | 2.020.059.518 | |
| Vergi geliri/(gideri) | 983.927.401 | 1.660.391.972 | |
| Dönem vergi geliri/(gideri) - |
32 | (769.590.210) | (503.876.791) |
| Ertelenmiş vergi geliri/(gideri) - |
32 | 1.753.517.611 | 2.164.268.763 |
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI / (ZARARI) | 4.157.306.223 | 3.680.451.490 | |
| DÖNEM KARI / (ZARARI) | 4.157.306.223 | 3.680.451.490 | |
| Dönem Karının / (Zararının) Dağılımı | 4.157.306.223 | 3.680.451.490 | |
| -Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 842.623.361 | 781.589.318 | |
| -Ana Ortaklık Payları | 33 | 3.314.682.862 | 2.898.862.172 |
| Sürdürülen Faaliyetlerden Pay Başına Kazanç/(Kayıp) | 33 | 5,0995 | 4,4598 |
| Sürdürülen Faaliyetlerden Sulandırılmış Pay Başına Kazanç/(Kayıp) | 33 | 5,0995 | 4,4598 |
| DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER) | |||
| Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar | 1.672.001 | (10.323.982) | |
| Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/(Kayıpları), vergi sonrası | 1.672.001 | (10.323.982) | |
| Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar | (1.345.804.708) | (1.628.840.477) | |
| Yabancı Para Çevrim Farkları | (1.239.805.949) | (1.411.840.498) | |
| Diğer Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı Gelir/(Gider) Unsurları |
24 | (105.998.759) | (216.999.979) |
| DİĞER KAPSAMLI GELİR / (GİDER) | |||
| TOPLAM KAPSAMLI GELİR / (GİDER) | (1.344.132.707) 2.813.173.516 |
(1.639.164.459) 2.041.287.031 |
|
| Toplam Kapsamlı Gelirin/(Giderin) Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
2.813.173.516 381.713.212 |
2.041.287.031 402.655.862 |
|
| Ana Ortaklık Payları | 2.431.460.304 | 1.638.631.169 |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tablosu
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| - | Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler |
Yeniden Kar veya Zararda Kapsamlı Gelirler |
Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer veya Giderler |
Birikmiş | Karlar | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ödenmiş Sermaye |
Sermaye Düzeltme Farkları |
Paylara ilişkin primler (iskontolar) |
Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) |
Riskten Korunma Kazançları/Kayıpları |
Yabancı Para Çevrim Farkları |
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler |
Net Dönem Karı/(Zararı) |
Geçmiş Yıllar Kar/ (Zararları) |
Özkaynaklar Ana Ortaklığa Ait |
Kontrol Gücü Olmayan Paylar |
Özkaynaklar | |
| Dönem başı (1 Ocak 2023) |
650.000.000 | 6.482.330.253 | 2.440.282.368 | (29.819.267) | (1.163.737.902) | (578.489.350) | 249.806.096 | 1.648.267.103 | (1.336.342.029) | 8.362.297.272 | 4.913.560.070 | 13.275.857.342 |
| Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) |
- | - | (10.323.982) - |
(216.999.980) | (1.032.907.042) | - | - | - | (1.260.231.004) | (378.933.455) | (1.639.164.459) | |
| Dönem Karı (Zararı) |
- | - | - - |
- | - - |
2.898.862.172 | - | 2.898.862.172 | 781.589.318 | 3.680.451.490 | ||
| Diğer Değişiklikler Nedeniyle Artış (Azalış) |
- | - | - - |
- | (15.014.662) - |
- | 15.014.662 | - | - | - | ||
| Bağlı Ortaklıklarda Kontrol Kaybı ile Sonuçlanmayan Değişikliklerine Bağlı Artış/(Azalış) Pay Oranı |
- | - | 1.153.275 - |
152.424.032 | (25.556.976) | 2.995.218 | - | (309.169.857) | (178.154.308) | 854.026.983 | 675.872.675 | |
| Ana ortaklık kar payı dağıtımı |
- | - | - - |
- | 941.998 - |
- | (23.232.753) | (22.290.755) | - | (22.290.755) | ||
| Bağlı ortaklık kar payı dağıtımı |
- | - | - - |
- | 78.630.345 - |
- | (78.630.345) | - | (686.229.758) | (686.229.758) | ||
| Transferler | - | - | - - |
- | - - |
(1.648.267.103) | 1.648.267.103 | - | - | - | ||
| Dönem sonu (31 Aralık 2023) |
650.000.000 | 6.482.330.253 | 2.440.282.368 | (38.989.974) | (1.228.313.850) | (1.636.953.368) | 317.358.995 | 2.898.862.172 | (84.093.219) | 9.800.483.377 | 5.484.013.158 | 15.284.496.535 |
| Dönem başı (1 Ocak 2024) |
650.000.000 | 6.482.330.253 | 2.440.282.368 | (38.989.974) | (1.228.313.850) | (1.636.953.368) | 317.358.995 | 2.898.862.172 | (84.093.219) | 9.800.483.377 | 5.484.013.158 | 15.284.496.535 |
| Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) |
- | - | 1.672.001 - |
(54.048.766) | (830.845.793) | - | - | - | (883.222.558) | (460.910.149) | (1.344.132.707) | |
| Dönem Karı (Zararı) |
- | - | - - |
- | - - |
3.314.682.862 | - | 3.314.682.862 | 842.623.361 | 4.157.306.223 | ||
| Bağlı Ortaklıklarda Kontrol Kaybı ile Sonuçlanmayan Oranı Değişikliklerine Bağlı Artış/(Azalış) Pay |
- | - | (1.674.019) - |
(768.726.550) | (1.982.727.810) | 60.051.404 | - | (1.118.363.288) | (3.811.440.263) | 131.152.705 | (3.680.287.558) | |
| Ana ortaklık kar payı dağıtımı |
- | (110.007.644) - |
- | - | 27.371.462 - |
- | - | (82.636.182) | - | (82.636.182) | ||
| Bağlı ortaklık kar payı dağıtımı |
- | - | - - |
38.497.250 - |
- | (38.497.250) | - | (517.443.473) | (517.443.473) | |||
| Transferler | - | - | - - |
- | - - |
(2.898.862.172) | 2.898.862.172 | - | - | - | ||
| Dönem sonu (31 Aralık 2024) |
650.000.000 | 6.482.330.253 | 2.330.274.724 | (38.991.992) | (2.051.089.166) | (4.450.526.971) | 443.279.111 | 3.314.682.862 | 1.657.908.415 | 8.337.867.236 | 5.479.435.602 | 13.817.302.838 |
Özkaynak kalemlerine ve hareketlerine ilişkin detaylı açıklamalar Not 24'de sunulmuştur.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Bağımsız Denetimden | Bağımsız Denetimden | ||
|---|---|---|---|
| Geçmiş | Geçmiş | ||
| Notlar | 1 Ocak- 31 Aralık 2024 |
1 Ocak 31 Aralık 2023 |
|
| Dönem Karı / (Zararı) Sürdürülen Faaliyetlerden Dönem Karı / (Zararı) |
4.157.306.223 4.157.306.223 |
3.680.451.490 3.680.451.490 |
|
| Amortisman ve İtfa Gideri İle İlgili Düzeltmeler | 27 | 2.437.429.969 | 2.427.358.060 |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili Düzeltmeler | 32.550.188 | 16.389.589 | |
| Diğer Karşılıklar (İptalleri) ile İlgili Düzeltmeler | (666.132.776) | (173.642.386) | |
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Dağıtılmamış Karları/(Zararları) ile İlgili Düzeltmeler | 19 | (208.050.326) | (301.454.834) |
| Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler | (1.010.235.673) | (1.128.383.354) | |
| Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler | 2.838.456.065 | 2.535.546.950 | |
| Vergi (Geliri) Gideri İle İlgili Düzeltmeler | 32 | (983.927.401) | (1.660.391.972) |
| Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevrim Farkları İle İlgili Düzeltmeler | 458.819.017 | 1.390.954.694 | |
| Maddi Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar/(Kazançlar) ile İlgili Düzeltmeler | (36.751.669) | (59.374.476) | |
| Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) ile İlgili Düzeltmeler |
28 29 |
14.446.361 (461.983.517) |
482.161.583 (646.370.920) |
| Menkul kıymet değerleme geliri | (259.392.217) | (329.381.298) | |
| Kar/(Zarar) Mutabakatı İle İlgili Diğer Düzeltmeler | 212.217.224 | 687.907.415 | |
| Parasal (kazanç)/ kayıpla ilgili düzeltmeler | 1.500.512.612 | (4.305.534.384) | |
| Dönem Net Karı / (Zararı) Mutabakatı İle İlgili Düzeltmeler | 8.025.264.080 | 2.616.236.157 | |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklarda Azalış/(Artış) | (293.757.361) | 634.236.369 | |
| İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış/(Artış) | (327.379.336) | 968.036.255 | |
| Stoklardaki Azalışlar/(Artışlar) İle İlgili Düzeltmeler | 205.403.738 | (11.933.123) | |
| İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlardaki Artış/(Azalış) | 647.350.140 | (385.119.243) | |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlardaki Artış/(Azalış) | 237.275.608 | 181.001.196 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlardaki Artış/(Azalış) | (107.193.731) | (45.101.306) | |
| Ertelenmiş Gelirlerdeki Artış/(Azalış) | (11.373.489) | (4.197.855) | |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Varlıklardaki Azalış/(Artış) | (866.905.826) | (270.122.911) | |
| Faaliyetlerle İlgili Diğer Yükümlülüklerdeki Artış/(Azalış) | (341.553.699) | (367.142.200) | |
| Alınan Faiz | 313.117.866 | 431.192.621 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler Vergi İadeleri (Ödemeleri) |
22 | (22.606.174) (454.555.029) |
(45.740.613) (361.340.347) |
| İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları | 7.003.086.787 | 3.340.005.000 | |
| Maddi Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri | 109.325.715 | 76.434.510 | |
| Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 16 | (1.688.111.906) | (1.521.995.992) |
| Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 18 | (8.656.897.273) | (3.176.479.939) |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 15 | (354.202.683) | (212.799.754) |
| Verilen Diğer Nakit Avans ve Borçlar | 74.915.822 | (320.051.328) | |
| Bağlı Ortaklıklarda İlave Pay Alımlarına ilişkin Nakit Çıkışları Bağlı Ortaklıkların Kontrolünün Kaybı Sonucunu Doğurmayan Satışlara İlişkin Nakit Girişleri |
(3.680.287.559) | - 1.256.040.648 |
|
| Bağlı Ortaklıkların Pay İhracından Kaynaklanan Nakit Girişleri | - 186.730.579 |
||
| Finansal Yatırımlardaki Azalış (Artış) | 209.039.452 | - 223.114.995 |
|
| Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları | (13.799.487.853) | (3.675.736.860) | |
| Kredilerden Nakit Girişleri | 9 | 15.526.707.854 | 6.649.668.822 |
| İhraç Edilen Borçlanma Araçlarından Nakit Girişleri | 9 | 8.147.416.100 | 19.703.703.010 |
| Kredi Geri Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları | 9 | (7.147.647.440) | (3.862.333.623) |
| İhraç Edilmiş Borçlanma Araçları Geri Ödemelerinden Nakit Çıkışları | 9 | (3.120.416.500) 199.317.123 |
(16.678.610.990) 214.178.598 |
| İlişkili Taraflardan Alınan Diğer Borçlardaki Artış/(Azalış) Ödenen Temettüler |
(600.079.655) | (235.621.789) | |
| Alınan Faiz | 697.117.807 | 697.190.733 | |
| Ödenen Faiz | (3.192.636.510) | (2.216.588.621) | |
| Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları | 9 | (238.213.961) | (224.099.153) |
| Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları) | (164.698.568) | (2.166.939.643) | |
| Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları | 10.106.866.250 | 1.880.547.344 | |
| Yabancı Para Çevrim Farklarının etkisinden önce nakit ve nakit benzerlerindeki net artış (azalış) | 3.310.465.184 | 1.544.815.484 | |
| Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki parasal kayıp kazanç etkisi | (888.060.875) | (852.151.005) | |
| Yabancı Para Çevrim Farklarının Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi | (401.669.008) | (93.201.095) | |
| Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış (azalış) | 2.020.735.301 | 599.463.384 | |
| Dönem başı nakit ve nakit benzerleri | 7 | 4.171.326.146 | 3.571.862.762 |
| Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri | 7 | 6.192.061.447 | 4.171.326.146 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
1990 yılında Global Menkul Değerler A.Ş. adı ile kurulan şirket, 1 Ekim 2004 tarihinde Türkiye Ticaret Siciline tescil, 6 Ekim 2004 tarihinde ise ilan edilmek suretiyle ticaret unvanını ve faaliyet alanını değiştirerek, mevcut tüzel kişiliğini Global Yatırım Holding A.Ş. ("Şirket" veya "Holding") olarak bir holding şeklinde yeniden yapılandırmıştır. Bu çerçevede 2 Ekim 2004 tarihinde Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak kısmi bölünme suretiyle hisselerinin % 99,99'u Şirket'e ait Global Menkul Değerler A.Ş. adında yeni bir şirket kurularak tüm aracılık faaliyetleri bu yeni şirkete devredilmiştir. Şirket'in fiili faaliyet konusu; aracılık hizmetleri ve varlık yönetimi, enerji üretimi, doğalgaz, madencilik, liman işletmeciliği ve gayrimenkul alanında kurulmuş veya kurulacak olan şirketlerin sermaye ve yönetimine katılarak bunların yatırım, finansman ve organizasyon ve yönetim meselelerini toplu bir bünye içerisinde ekonomik dalgalanmalara karşı yatırım güvenilirliğini arttırmak ve böylece bu şirketlerin sağlıklı şekilde ve milli ekonominin gereklerine uygun olarak gelişmelerini ve devamlılıklarını teminat altına almak ve bu amaca uygun ticari, sınai ve mali girişimlerde bulunmaktır.
Ana Ortaklık "Global Yatırım Holding A.Ş.", Bağlı Ortaklıkları, İş Ortaklıkları ve İştirakleri (hepsi birlikte) bundan böyle "Grup" olarak ifade edilecektir. 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, Grup'un personel sayısı 1.671'dir (31 Aralık 2023: 1.676).
Global Yatırım Holding A.Ş., Sermaye Piyasası Kurulu'na ("SPK") kayıtlı olup, hisseleri Mayıs 1995 tarihinden itibaren Borsa İstanbul'da ("BİST") işlem görmektedir (Mayıs 1995 tarihinden 1 Ekim 2004 tarihine kadar Global Menkul Değerler A.Ş. olarak işlem görmüştür).
Şirket'in kayıtlı adresi Esentepe Mahallesi Büyükdere Caddesi 193 Apt Blok No: 193 İç Kapı No: 2 34394 Şişli/İstanbul'dur.
Şirket'in hisselerinin %99,99'u BİST'te işlem görmektedir.
Şirket'in ortaklık yapısı Not 24'de sunulmuştur.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Global Yatırım Holding A.Ş.'nin konsolidasyon kapsamına dâhil edilen bağlı ortaklıkları, iş ortaklıkları ve iştirakleri ile bulundukları ülkeler ve faaliyet alanları aşağıda sunulmuştur:
| Bağlı Ortaklıklar | Ülke | Faaliyet Konusu |
|---|---|---|
| Global Ports Holding B.V. (1) | Hollanda | Liman Yatırımları |
| Global Ports Holding Limited (1) | İngiltere | Liman Yatırımları |
| Global Ports Europe B.V. ("Global BV") | Hollanda | Liman Yatırımları |
| Global Ports Netherlands B.V. | Hollanda | Liman Yatırımları |
| Global Liman İşletmeleri A.Ş. ("Global Liman") | Türkiye | Liman Yatırımları |
| Ege Liman İşletmeleri A.Ş. ("Ege Liman") (2) | Türkiye | Liman İşletmeciliği |
| Bodrum Yolcu Limanı İşletmeleri A.Ş. ("Bodrum Liman") (2) | Liman İşletmeciliği | |
| Türkiye | ||
| Port of Adria ("Bar Limanı") (2) | Karadağ | Liman İşletmeciliği |
| Cruceros Malaga, S.A ("Malaga Limanı") (3) | İspanya | Liman İşletmeciliği |
| Global Ports Melita Ltd. ("GP Melita") | Malta | Liman İşletmeciliği |
| Valetta Cruise Port PLC ("VCP") (4) | Malta | Liman İşletmeciliği |
| Creuers del Port de Barcelona, S.A. ("Barselona Limanı") (3) | İspanya | Liman İşletmeciliği |
| Barcelona Port Investments, S.L ("BPI") (3) | İspanya | Liman İşletmeciliği |
| Port Operation Holding S.r.l (5)(2) | İtalya | Liman İşletmeciliği |
| GPH Liverpool Cruise Port Ltd. | İngiltere | Liman İşletmeciliği |
| Cagliari Terminali Passeggeri S.r.l. (5) | İtalya | Liman İşletmeciliği |
| Catania Terminali Passeggeri S.r.l. (5) | İtalya | Liman İşletmeciliği |
| Zadar International Port Operations ("ZIPO") | Hırvatistan | Liman İşletmeciliği |
| Travel Shopping Limited | Malta | Turizm İşletmeciliği |
| Global Ports Mediterranean S.L. ("GP Med") | İspanya | Turizm İşletmeciliği |
| GPH Antigua Ltd. ("Antigua") (18) | Antigua ve Barbuda | Liman İşletmeciliği |
| Nassau Cruise Port Ltd. ("NCP") (12) | Bahamalar | Liman İşletmeciliği |
| San Juan Cruise Port LLC | Porto Riko | Liman İşletmeciliği |
| GPH Saint Lucia Ltd | Saint Lucia | Liman İşletmeciliği |
| GPH Greenock Cruise Port Limited | İngiltere | Liman İşletmeciliği |
| GPH Americas Ltd. | Bahamalar | Liman Yatırımları |
| GPH Bahamas Ltd. ("GPH Bahamas") | Bahamalar | Liman Yatırımları |
| Global Ports Destination Services Ltd. | İngiltere | Liman Hizmetleri |
| Balearic Handling S.L.A. | İspanya | Liman Hizmetleri |
| Shore Handling S.L.A. | İspanya | Liman Hizmetleri |
| İspanya | Liman İşletmeciliği | |
| Port Management Services S.L. | ||
| Port Finance Investments Limited | İngiltere | Genel Kurumsal İşlemler |
| Taranto Cruise Port S.r.l | İtalya | Liman Hizmetleri |
| Global Ports Canary Islands S.L. | İspanya | Liman Hizmetleri |
| Global Ports Alicante S.L. | İspanya | Liman Hizmetleri |
| Global Ports Services Med | İspanya | Liman Hizmetleri |
| Port Operations Services Ltd. | Kıbrıs | Liman İşletmeciliği |
| GPH Barbados Ltd. | Barbados | Liman Yönetimi |
| GPH Cruise Port Finance Ltd. ("GPH CPF") | İngiltere | Liman Yatırımları |
| GPH Kalundborg ApS | Danimarka | Liman İşletmeciliği |
| Crotone Cruise Port S.r.l (Crotone Cruise Port) | İtalya | Liman İşletmeciliği |
| Global Ports Tarragona S.L. | İspanya | Liman İşletmeciliği |
| GPH Malta Finance PLC | Malta | Genel Kurumsal İşlemler |
| Kanada | Liman İşletmeciliği | |
| Prince Rupert Cruise Terminal LTD | ||
| Global Ports Group Finance LTD | İngiltere | Liman Yatırımları |
| GPH Cruise Ports Bremerhaven GmbH | Almanya | Liman İşletmeciliği |
| Global Gemicilik Turizm, Seyahat ve Nakliyat Hizmetleri A.Ş. ("Global Gemicilik") | Türkiye | Seyahat Acentesi Faaliyetleri |
| Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş. ("Consus Enerji") (7) (20) | Türkiye | Enerji Yatırımları |
| Tres Enerji Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş ("Tres Enerji") (7) | Türkiye | Enerji Üretimi |
| Mavibayrak Enerji Üretim. A.Ş. ("Mavi Bayrak") (7) | Türkiye | Enerji Üretimi |
| Mavibayrak Doğu Enerji Üretim A.Ş. (7) (8) | Türkiye | Enerji Üretimi |
| Doğal Enerji Hizmetleri ve San.Tic. A.Ş. ("Doğal Enerji") (7) | Türkiye | Elektrik Üretimi |
| Consus Energy Europe B.V. | Hollanda | Enerji Yatırımları |
| Global Africa Power Investments (9) | Mauritius | Enerji Üretimi |
| Malavi | ||
| Glowi Energy Investments Limited (9) | Enerji Yatırımları | |
| Glozania Energy Investments Limited (9) | Tanzanya | Enerji Yatırımları |
| Barsolar D.O.O. | Karadağ | Enerji Üretimi |
| Ra Güneş Enerjisi Üretim San. ve Tic. A.Ş. ("Ra Güneş") (6) (7) | Türkiye | Elektrik Üretimi |
| Naturelgaz Sanayi ve Tic. A.Ş. ("Naturelgaz") (19) | Türkiye | Sıkıştırılmış Doğalgaz Satışı |
| Naturelgaz Gaz İletim A.Ş. | Türkiye | Gaz ve Petrol Ürünleri Taşımacılığı |
| Straton Maden Yatırımları ve İşletmeciliği A.Ş. ("Straton") | Türkiye | Maden İşletmeciliği |
| Tenera Enerji Tic. A.Ş. ("Tenera") (7) | Türkiye | Elektrik ve Doğalgaz Ticareti |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Bağlı Ortaklıklar | Ülke | Faaliyet Konusu |
|---|---|---|
| Edusa Atık Bertaraf Geri Kazanım ve | ||
| Depolama San. ve Tic. A.Ş. ("Edusa Atık") (7) | Türkiye | Enerji Üretimi |
| Solis Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş | Türkiye | Enerji Üretimi |
| Dağören Enerji A.Ş. ("Dağören") | Türkiye | Elektrik Üretimi |
| Consus Bahamas Energy Ltd. | Bahamalar | Enerji Üretimi |
| Ardus Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. (10) | Türkiye | Gayrimenkul Yatırımları |
| EA Energy Limited | Bahamalar | Enerji Üretimi |
| Global Ticari Emlak Yatırımları A.Ş. (11) | Türkiye | Gayrimenkul Yatırımları |
| Rıhtım51 Gayrımenkul Yatırımları A.Ş. | Türkiye | Gayrimenkul Yatırımları |
| GGY1 Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | Türkiye | Gayrimenkul Yatırımları |
| GGY2 Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | Türkiye | Gayrimenkul Yatırımları |
| GGY3 Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | Türkiye | Gayrimenkul Yatırımları |
| Global Menkul Değerler A.Ş. ("Global Menkul") (13) | Türkiye | Aracılık Hizmeti |
| Global MD Portföy Yönetimi A.Ş. (14) | Türkiye | Portföy Yönetimi |
| Global Fintech Teknoloji Hizmetleri A.Ş. | Türkiye | Teknoloji |
| İstanbul Portföy Yönetimi A.Ş. | Türkiye | Portföy Yönetimi |
| Global Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. ("Global Sigorta") | Türkiye | Sigorta Acenteliği |
| Güney Maden İşletmeleri A.Ş. ("Güney") | Türkiye | Maden İşletmeciliği |
| Tora Yayıncılık A.Ş. ("Tora") | Türkiye | Yayıncılık |
| Sem Yayıncılık A.Ş. ("Sem") (15) | Türkiye | Yayıncılık |
| Maya Turizm Ltd. ("Maya Turizm") (16) | Kıbrıs | Turizm Yatırımları |
| Adonia Shipping Limited | Malta | Gemi İşletmeciliği |
| Vespa Enterprises (Malta) Ltd. ("Vespa") | Malta | Turizm Yatırımları |
| Aristaeus Limited | Malta | Finansal Yatırımlar |
| GFS Holding A.Ş. (17) | Türkiye | Holding Şirketleri Faaliyetleri |
| Rainbow Tech Ventures Limited | Malta | Teknoloji Yatırımları |
| Rainbow Destination Development Services Ltd. | Bahamalar | Danışmanlık Faaliyetleri |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Bu kapsamda halka arz hem sermaye artışı hem de ortak satışı suretiyle Borsadan Sabit Fiyatla Satış ve eşit dağıtım şeklinde gerçekleştirmiş olup, Consus Enerji'nin çıkarılmış sermayesinin 333.000.000 TL'den 385.500.000 TL'ye çıkarılması nedeniyle ihraç edilen toplam 52.500.000 TL nominal değerli 52.500.000 adet pay ile Consus Enerji'de Grup'un sahip olduğu 63.000.000 TL nominal değerli 63.000.000 adet pay olmak üzere, toplam 115.500.000 TL nominal değerli, 115.500.000 adet pay halka arz edilmiştir. Bu işleme ilişkin detaylı bilgiler Not 24.8'de sunulmuştur. Ayrıca 2023 yılı içerisinde gerçekleştirilen hisse satışları sonrası Grup'un Consus Enerji'deki etkin ortaklık oranı %51 olmuştur (31 Aralık 2024: %51).
Şirket'in bağlı ortaklığı Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş.'nin sermayesinde sahip olduğu ve Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş'nin sermayesinin %50,99'unu temsil eden 393.145.100 adet hisse, Şirket'in %100'üne sahip olduğu bir diğer bağlı ortaklığı olan Hollanda'da kurulu Consus Energy Europe B.V.'ye ("Consus Energy BV") 28 Kasım 2024 tarihinde devredilmiştir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar | Ülke | Faaliyet Konusu |
|---|---|---|
| IEG Global Kurumsal Finansman Danışmanlık A.Ş. ("IEG") (1) | Türkiye | Kurumsal Finansal Danışmanlık |
| LCT- Lisbon Cruise Terminals, LDA ("Lizbon Limanı") (2) | Portekiz | Liman İşletmeciliği |
| SATS-Creuers Cruise Services Pte. Ltd. ("Singapur Limanı") (3) | Singapur | Liman İşletmeciliği |
| Venezia Investimenti Srl (4) | İtalya | Liman İşletmeciliği |
| La Spezia Cruise Facility S.c.a.r.l (5) | İtalya | Liman İşletmeciliği |
| Goulette Cruise Holding Ltd. (UK) ("Goulette") (6) | İngiltere | Liman Yatırımları |
| Pelican Peak Investment Inc (7) | Kanada | Turizm Yatırımları |
| 1121438 B.C. LTD | Kanada | Turizm Yatırımları |
| Vigo Atlantic Cruise Terminal S.L. | İspanya | Liman İşletmeciliği |
Global Liman, ihale kapsamında, Lizbon Kruvaziyer Terminali'nin, Ortak Girişim Grubu'nun kurmuş olduğu LCT-Lisbon Cruise Terminals, LDA unvanlı şirkete Lizbon Liman Başkanlığı tarafından fiziki devir işlemlerini 26 Ağustos 2014 tarihinde tamamlamış olup 30 Eylül 2014 tarihi itibarıyla özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırım olarak konsolide etmeye başlamıştır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Singapur Limanı, NCP, Global Ports Holding Limited, Global Ports Malta Finance Plc., VCP, Port Operation Holding, Catania Cruise Terminal, Taranto Cruise Port, Crotone Cruise Port, GPH Antigua Ltd, Prince Rupert Cruise Port, Global Ports Group Finance Ltd ve Global Ports Canary Islands için mali takvim yılı 1 Nisan-31 Mart arası olup diğer tüm şirketler için mali takvim yılı Şirket'in mali takvim yılı olan 1 Ocak - 31 Aralık ile aynıdır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan II-14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına ("TFRS"ler) uygun olarak hazırlanmıştır. TFRS'ler; KGK tarafından Türkiye Muhasebe Standartları ("TMS"), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TMS Yorumları ve TFRS Yorumları adlarıyla yayımlanan Standart ve Yorumları içermektedir.
Ayrıca finansal tablolar, KGK tarafından 3 Temmuz 2024 tarihinde yayımlanan "TFRS Taksonomisi Hakkında Duyuru" ile SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi'nde belirlenmiş olan formatlara uygun olarak sunulmuştur.
Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değeri ile gösterilen finansal varlıklar ve gerçeğe uygun değerinden taşınan türev finansal araçlar ve gerçeğe uygun değeri ile gösterilen yatırım amaçlı gayrimenkuller haricinde tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır.
Konsolide finansal tabloların onaylanması:
Konsolide finansal tablolar, Şirket Yönetim Kurulu tarafından 6 Mart 2025 tarihinde onaylanmıştır. Şirket Genel Kurulu'nun ve ilgili düzenleyici kurumların bu konsolide finansal tabloların değiştirilmesini talep etme hakkı bulunmaktadır.
SPK'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarını uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir.
KGK 23 Kasım 2023 tarihinde Türkiye'de enflasyon muhasebesi uygulanmasına ilişkin açıklamada bulunmuş olup söz konusu duyuruya göre, TFRS uygulayan işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarının TMS 29'da yer alan ilgili muhasebe ilkelerine uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilerek sunulması gerekmektedir.
Bu çerçevede finansal tabloların hazırlanmış olduğu tarih itibarıyla 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihli finansal tablolar hazırlanırken TMS 29'a göre enflasyon düzeltmesi yapılmıştır.
Finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili rakamlar, fonksiyonel para biriminin genel satın alma gücündeki değişiklikler için yeniden düzenlenmiştir. Finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili rakamlar TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı uyarınca raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmiştir.
TMS 29 uyarınca, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan bir işletmenin finansal tablolarının raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmesini gerektirmektedir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili rakamlar, fonksiyonel para biriminin genel satın alma gücündeki değişiklikler için yeniden düzenlenmiştir. Finansal tablolar ve önceki dönemlere ait ilgili rakamlar TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı uyarınca raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmiştir.
TMS 29 uyarınca, geçerli para birimi yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan bir işletmenin finansal tablolarının raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilmesini gerektirmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu ("TÜİK") tarafından yayımlanan tüketici fiyat endeksi ("TÜFE") baz alındığında raporlama tarihi itibarıyla, Tüketici Fiyat Endeksi ("TÜFE")'deki son üç yılın genel satın alma gücündeki kümülatif değişim %268 gerçekleştiği için, Türkiye'de faaliyet gösteren işletmelerin 31 Aralık 2023 tarihinde veya bu tarihten sonra sona eren raporlama dönemlerinde TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardını uygulamaları gerekmektedir.
31 Aralık 2024 tarihi itibariyle ekte sunulan finansal tabloların düzeltilmesinde kullanılan endeks ve katsayılar aşağıda belirtilmiştir:
| Dönem | Endeks | Katsayı | Üç Yıllık Kümülatif Enflasyon Oranları |
|---|---|---|---|
| 2022 | 1.128,45 | 2,3790 | %156 |
| 2023 | 1.859,38 | 1,4437 | %268 |
| 2024 | 2.684,55 | 1,0000 | %291 |
Bilanço tarihi itibarıyla cari satın alma gücü ile gösterilenler dışındaki tüm kalemler ilgili tüketici fiyat endeksi katsayıları kullanılarak endekslenmiştir. Önceki yıllara ait tutarlar da yine aynı şekilde endekslenmiştir.
Önceki raporlama dönemlerine ait mali tablolar paranın en son bilanço tarihindeki cari satın alma gücü esas alınarak düzeltilmiştir. Cari dönem düzeltme katsayısı önceki dönem finansal tablolarına uygulanmıştır.
Parasal aktif ve pasif kalemler, bilanço tarihinde cari satın alma gücü ile ifade edildiklerinden endekslemeye tabi tutulmamışlardır. Parasal kalemler nakit para ve nakit olarak alınacak veya ödenecek kalemlerdir.
-Sabit kıymetler alım değerleri üzerinden endekslenmiştir. Amortismanlar da benzer şekilde düzeltilmişlerdir. Özkaynakların içerisinde yer alan tutarlar, bu tutarların Grup'a katıldığı veya Grup içerisinde oluştuğu dönemlerdeki genel fiyat endekslerinin uygulanması neticesinde yeniden düzeltilmiştir.
-Kâr veya zarar tablosundaki tüm kalemler raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden ifade edilir. Bu nedenle, tüm tutarlar aylık genel fiyat endeksindeki değişiklikler uygulanarak yeniden düzenlenmiştir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Nakit akış tablosunda sunulan tüm kalemler raporlama dönemi sonundaki cari ölçüm birimine göre ifade edilerek enflasyona göre düzeltilmiştir.
Bilançodaki parasal olmayan kalemlerin gelir tablosuna etkisi olanlar dışında gelir tablosunda yer alan tüm kalemler, gelir ve gider hesaplarının mali tablolara ilk olarak yansıtıldıkları dönemler üzerinden hesaplanan katsayılar ile endekslenmişlerdir.
Net parasal pozisyon üzerinden genel enflasyon neticesinde oluşan kazanç veya kayıp; parasal olmayan aktiflere, özkaynak kalemlerine ve gelir tablosu hesaplarına yapılan düzeltmelerin farkıdır. Net parasal pozisyon üzerinden hesaplanan bu kazanç veya kayıp net kara dahil edilmiştir.
Karşılaştırmalı rakamlar
Önceki raporlama dönemine ait ilgili rakamlar, karşılaştırmalı mali tabloların raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden sunulması için genel fiyat endeksi uygulanarak yeniden düzenlenir. Daha önceki dönemlere ilişkin olarak açıklanan bilgiler de raporlama dönemi sonunda geçerli olan ölçüm birimi cinsinden sunulur.
Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değeri ile ölçülen finansal yatırımlar, yatırım amaçlı gayrimenkuller ve türev finansal araçlar haricinde tarihi maliyetler üzerinden hazırlanmıştır.
Gerçeğe uygun değer ölçümünde kullanılan yöntemler ayrıca Not 2.3'te belirtilmiştir.
Grup bünyesinde yer alan şirketlerin finansal tablolarındaki her bir kalem, şirketlerin operasyonlarını sürdürdükleri temel ekonomik ortamda geçerli olan para birimi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir.
Konsolide finansal tablolar, Şirket'in geçerli para birimi olan Türk Lirası ("TL") cinsinden sunulmuştur.
Şirket'in bağlı ortaklıklarından Vespa, Doğal Enerji, Mavi Bayrak Enerji, RA Güneş, Mavi Bayrak Doğu, Consus Bahamas Energy Ltd., Ege Liman, Bodrum Liman, Global Ports Holding Limited, GPH Antigua, GPH Americas, GPH Bahamas, Prince Rupert Cruise Terminal LTD, San Juan Cruise Port LLC , GPH St. Lucia Ltd (Saint Lucia), Rainbow Destination Development Services Ltd., Global Ports Group Finance LTD, GPH Cruise Port Finance LTD, NCP'nin mal ve hizmetlerinin satış fiyatlarını ve mal ve hizmetlerine ilişkin işçilik, ham madde ve diğer maliyetlerini en çok etkileyen para birimi ABD Doları olup söz konusu şirketlerin faaliyetleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bu yüzden bu şirketler, geçerli para birimlerinin TMS 21 – "Kur Değişimin Etkileri" uyarınca ABD Doları olmasına karar vermiştir.
Avro, Şirket'in bağlı ortaklıklarından Bar Limanı, Adonia Shipping, Straton Maden, Barsolar, BPI, VCP, Global BV, Port Operation Holding S.r.l., Crotone Cruise Port S.r.l, Cagliari Terminali Passeggeri S.r.l., Catania Terminali Passeggeri S.r.l., Taranto Cruise Port S.r.l., Global Ports Canary Islands S.L., Port Operations Services Ltd., Aristaeus, Barselona, ZIPO, Malaga Limanı, Balearic Handling S.L.A., Shore Handling S.L.A., Global Ports Tarragona S.L., GPH Kalundborg ApS, Global Ports Services Med, Global Ports Mediterranean, GPH Malta Finance, GPH Cruise Ports Bremerhaven GmbH, Global Ports Alicante S.L.'nin operasyonlarında ağırlıklı olarak kullanılmakta ve başka bir deyişle faaliyetleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bu yüzden bu şirketler, geçerli para birimlerinin TMS 21 – "Kur Değişimin Etkileri" uyarınca Avro olmasına karar vermiştir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
İngiliz Sterlini, Şirket'in bağlı ortaklıklarından GPH Liverpool Cruise Port Ltd'nin operasyonlarında ağırlıklı olarak kullanılmakta ve başka bir deyişle faaliyetleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bu yüzden bu şirketler, geçerli para birimlerinin TMS 21 – "Kur Değişimin Etkileri" uyarınca İngiliz Sterlini olmasına karar vermiştir.
Grup'un finansal varlıkları ve borçları netleştirmek için hukuki bir hakkı olduğunda ve söz konusu finansal varlıkları ve borçları netleştirmek suretiyle kapatma veya varlığın finansal tablolara alınmasını ve borcun ifasını aynı zamanda yapma niyetinin olması söz konusu olduğunda Grup, finansal varlıkları ve borçları netleştirerek bilançoda net tutarları ile göstermektedir.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla konsolide finansal tablolar, Global Yatırım Holding A.Ş.'nin bağlı ortaklıklarının ve iştiraklerinin hesaplarını içermektedir.
(i) İşletme Birleşmeleri
İşletme birleşmeleri, kontrolün Grup'a transfer olduğu tarih olan birleşme tarihinde satın alma metodu kullanılarak muhasebeleştirilir. Kontrol, Grup'un bir işletmenin faaliyetlerinden fayda sağlamak amacıyla söz konusu işletmenin finansal ve faaliyet politikalarını yönetme gücünü ifade eder. Kontrol değerlendirilirken ifa edilebilir potansiyel oy hakları Grup tarafından dikkate alınmaktadır.
Grup satın alma tarihindeki şerefiyeyi aşağıdaki şekilde ölçmektedir:
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Eğer yapılan değerlemede negatif bir sonuca ulaşılırsa, pazarlık satın alımı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Satın alma bedeli var olan ilişkilerin kurulmasıyla ilgili tutarları içermez. Bu tutarlar genelde kar veya zararda muhasebeleştirilir.
İşletme birleşmesiyle bağlantılı olarak Grup'un katlandığı, borçlanma senetleri veya pay senedine dayalı menkul kıymetler ihraçlarıyla ilişkili giderler dışındaki işlem maliyetleri tahakkuk ettiğinde giderleştirilir.
(ii) Bağlı ortaklıklar
Bağlı ortaklıklar, Grup tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Grup, bir işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı veya bu getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkânına sahip olduğu durumda işletmeyi kontrol etmektedir. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları, kontrolün başladığı tarihten sona erdiği tarihe kadar konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir. Gerekli olması halinde, Grup'un, izlediği muhasebe politikalarıyla aynı olması amacıyla bağlı ortaklıkların finansal tablolarında muhasebe politikalarıyla ilgili düzeltmeler yapılmıştır.
Grup, her bir işletme birleşmesinde, edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan payları aşağıdaki yöntemlerden birini kullanarak ölçer:
Grup'un bağlı ortaklıklardaki paylarında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler, ortaklarla yapılan ortaklığa ilişkin işlem olarak muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara yapılan düzeltmeler, bağlı ortaklığın net varlık değerinin oransal tutarı üzerinden hesaplanmaktadır. Şerefiye üzerinde bir düzeltme yapılmaz ve kar veya zararda kazanç veya kayıp olarak muhasebeleştirilmez.
Bağlı ortaklıkların kontrol gücü olmayan paylarındaki zararlar, söz konusu durum eksi bakiye ile sonuçlansa dahi, kontrol gücü olmayan paylara aktarılır.
Grup, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolünü kaybetmesi durumunda, bağlı ortaklığın varlık ve yükümlülüklerini, kontrol gücü olmayan paylarını ve bağlı ortaklıkla ilgili diğer özkaynak altındaki tutarları kayıtlarından çıkarır. Kontrolün kaybedilmesinden kaynaklanan kazanç ya da kayıplar kar veya zarara kaydedilir. Eğer Grup önceki bağlı ortaklığında pay sahibi olmayı sürdürürse bu paylar kontrolün kaybedildiği gün itibariyle gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür. Sonrasında sahip olunmaya devam edilen bu paylar, devam eden kontrol etkisinin seviyesine göre, özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen yatırım ya da finansal yatırım olarak muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Aşağıdaki tablo Grup'un doğrudan veya dolaylı olarak ortak kontrolü altında toplanmış konsolidasyon kapsamına dahil edilen bütün bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla etkin ortaklık ve toplam oy haklarının oranlarını yüzdesel (%) olarak göstermektedir:
| Etkin ortaklık oranları | Etkin oy hakları | |||
|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Global Liman İşletmeleri A.Ş. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Ege Liman İşletmeleri A.Ş. | 81,72 | 59,93 | 81,72 | 59,93 |
| Bodrum Yolcu Limanı İşletmeleri A.Ş. | 54,19 | 39,74 | 54,19 | 39,74 |
| GPH Malta finance PLC | 90,32 | 66,23 | 90,32 | 66,23 |
| Port of Adria JSC-Bar (Bar Limanı) | 57,06 | 41,85 | 57,06 | 41,85 |
| Cruceros Malaga, SA ("Malaga Port") | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Global Ports Holding B.V. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Global Ports Holding Ltd | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Global Ports Europe B.V ("Global BV") | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Global Ports Melita Ltd. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Valetta Cruise Port PLC ("VCP") | 50,22 | 36,83 | 50,22 | 36,83 |
| Creuers del Port de Barcelona, S.A. ("Creuers") | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Barcelona Port Investments, S.L ("BPI") | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Port Operation Holding S.r.l | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Cagliari Cruise Port S.r.l. | 64,03 | 46,96 | 64,03 | 46,96 |
| Catania Terminali Passeggeri S.r.l. | 57,05 | 41,84 | 57,05 | 41,84 |
| Global Ports Netherlands B.V. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Zadar International Ports Operations d.o.o. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Travel Shopping Limited | 45,20 | 33,15 | 45,20 | 33,15 |
| Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Tres Enerji Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Mavibayrak Enerji Üretim A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Mavibayrak Doğu Enerji Üretim A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Doğal Enerji Hizmetleri San. Ve Tic. A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Prince Rupert Cruise Terminal LTD | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Consus Energy Europe BV | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Global Africa Power Investments | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Glowi Energy Investments Limited | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Glozania Energy Investments Limited | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Barsolar D.O.O. | 51,00 | 51,00 | 51,00 | 51,00 |
| Ra Güneş Enerjisi Üretim San. ve Tic. A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Naturelgaz San. ve Tic. A.Ş. | 60,00 | 60,00 | 60,00 | 60,00 |
| Straton Maden Yatırımları ve İşletmeciliği A.Ş. | 97,69 | 97,69 | 97,69 | 97,69 |
| Tenera Enerji Tic. A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Edusa Atık Bertaraf Geri Kazanım ve Depolama San. ve Tic. A.Ş. | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Dağören Enerji A.Ş. | 70,00 | 70,00 | 70,00 | 70,00 |
| Consus Bahamas Energy Ltd. | 50,99 | 0,00 | 50,99 | - |
| EA Energy Limited | 25,50 | 0,00 | 25,50 | - |
| Ardus Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Global Ticari Emlak Yatırımları A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Rıhtım51 Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Global Menkul Değerler A.Ş. | 75,00 | 75,00 | 75,00 | 75,00 |
| Global MD Portföy Yönetimi A.Ş. | 75,00 | 75,00 | 75,00 | 75,00 |
| Global Fintech Teknoloji Hizmetleri A.Ş. | 75,00 | 0,00 | 75,00 | - |
| İstanbul Portföy Yönetimi A.Ş. | 66,60 | 66,60 | 66,60 | 66,60 |
| Global Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Güney Maden İşletmeleri A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Tora Yayıncılık A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Sem Yayıncılık A.Ş. | 65,00 | 65,00 | 65,00 | 65,00 |
| Maya Turizm Ltd. | 50,00 | 50,00 | 50,00 | 50,00 |
| Adonia Shipping Limited | 99,93 | 99,93 | 99,93 | 99,93 |
| Global Gemicilik Turizm, Seyahat ve Nakliyat Hizmetleri A.Ş. | 90,00 | 90,00 | 90,00 | 90,00 |
| Global Ports Mediterranean S.L. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Antigua Ltd. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Nassau Cruise Port Ltd. | 44,26 | 32,46 | 44,26 | 32,46 |
| San Juan Cruise Port LLC | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Saint Lucia Ltd | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Greenock Cruise Port Limited | 90,32 | - | 90,32 | - |
| GPH Americas Ltd. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Bahamas Ltd. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Global Ports Group Finance LTD | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Cruise Ports Bremerhaven GmbH | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Global Ports Alicante S.L. | 72,25 | 52,99 | 72,25 | 52,99 |
| Global Ports Destination Services Ltd (UK) | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Port Finance Investments Limited | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Balearic Handling S.L.A. | 46,06 | 33,78 | 46,06 | 33,78 |
| Shore Handling S.L.A. | 46,06 | 33,78 | 46,06 | 33,78 |
| Port Management Services S.L. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Taranto Cruise Port S.r.l | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Global Ports Canary Islands S.L. | 72,25 | 52,99 | 72,25 | 52,99 |
| Port Operations Services Ltd. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Barbados Ltd. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Cruise Port Finance LTD. | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GPH Kalundborg ApS | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Global Ports Tarragona S.L. | 90,32 | 66,23 | 90,32 | 66,23 |
| GPH Liverpool Cruise Port Ltd. | 90,32 | - | 90,32 | - |
| Vespa Enterprises (Malta) Ltd. | 99,93 | 99,93 | 99,93 | 99,93 |
| Aristaeus Limited | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| GFS Holding A.Ş | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Global Ports Services Med | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| Crotone Cruise Port S.r.l (Crotone Cruise Port, Italy) | 90,32 | 66,24 | 90,32 | 66,24 |
| GGY1 Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| GGY2 Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| GGY3 Gayrimenkul Yatırımları A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Naturelgaz Gaz İletim A.Ş. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Solis Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş | 50,99 | 50,99 | 50,99 | 50,99 |
| Rainbow Destination Development Services Ltd. | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Rainbow Tech Ventures Limited | 100,00 | 100,00 | 100,00 | 100,00 |
| Rainbow Holdings Worldwide Limited | 0,00 | 100,00 | 0,00 | 100,00 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, her bir işletme birleşmesinde, edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan payları aşağıdaki yöntemlerden birini kullanarak ölçer:
• Gerçeğe uygun değer üzerinden ya da
• Edinilen işletmenin net tanımlanabilir varlıklarının, muhasebeleştirilen tutarlarındaki orantılı payı üzerinden
Grup'un bağlı ortaklıklardaki paylarında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler, ortaklarla yapılan ortaklığa ilişkin işlem olarak muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara yapılan düzeltmeler, bağlı ortaklığın net tanımlanabilir varlık değerinin oransal tutarı üzerinden hesaplanmaktadır. Şerefiye üzerinde bir düzeltme yapılmaz ve kar veya zararda kazanç veya kayıp olarak muhasebeleştirilmez.
Grup'u kontrol eden paydaşın kontrolündeki şirketlerin paylarının transferinden kaynaklanan işletme birleşmeleri işlemin sunulan dönemin başında gerçekleşmiş gibi muhasebeleştirilir. Bu amaçla karşılaştırmalı dönemler yeniden düzenlenir. İktisap edilen varlıklar ve borçlar önceden Grup'un kontrolündeki paydaşlarının konsolide finansal tablolarında kaydedilen defter değerinden kaydedilirler. İktisap edilen şirketlerin özsermaye kalemleri sermayenin haricinde Grup'un özkaynaklarında aynı kalemlere eklenir ve ortaya çıkan kar ya da zarar özkaynaklarda muhasebeleştirilir.
Grup, kontrol gücü olmayan paylar ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait hisselerin alış ve satış işlemlerini Grup'un özkaynak sahipleri arasındaki işlemler olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, ana ortaklık dışından ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklar içerisinde geçmiş yıl kar/zararlarında muhasebeleştirilir. Kontrol gücünün muhafaza edildiği ana ortaklık dışına hisse satış işlemlerinde ise, satış bedeli ile ortaklığın satılan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark sonucu oluşan kayıp veya kazançlar da özkaynaklar içerisinde geçmiş yıl kar/zararlarında muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(vi) Müşterek yönetime tabi ortaklıklar ve iştirakler
Grup'un ortak kontrolünde olmayan, ancak finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler iştirakler olarak tanımlanmıştır. Grup'un ortak kontrolünde olan sözleşmeye dayanan anlaşma ile kurulan ve stratejik, finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler ise müşterek yönetime tabi ortaklıklar (iş ortaklıkları) olarak tanımlanmıştır. Önemli etkinin, Grup'un söz konusu işletmenin yönetiminde %20 ile %50 arası oy hakkı bulunması durumunda var olduğu öngörülmüştür. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemiyle konsolide edilmiştir.
Grup'un iştirakleri, ilişikteki konsolide finansal tablolarda özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilir. Özkaynak yöntemi uyarınca, iştirakler ilişikteki konsolide finansal tablolarda maliyet değerine iştirakin net aktiflerinde Grup'un payı doğrultusunda oluşan değişiklikler eklenmiş haliyle yansıtılırlar. İştiraklerinin kar/zararlarının Grup'un payına isabet eden tutarları gelir tablosunda özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar kalemi altında gösterilir.
İştirak edenin iştirakteki tüm payının zararlar sonucunda sıfıra inmesi halinde iştirak eden ortaklık, iştirak adına üstlendiği yükümlülükler veya yaptığı ödemeler ölçüsünde, bu tutarları bir yükümlülük ve zarar olarak finansal tablolarında izler. Grup'un bu yatırım adına bir taahhüdü veya adına yapılmış ödemesi olmadığı durumlarda, ilave zararların kayıtlara alınması durdurulur. İştirakin daha sonraki dönemlerde kar etmeye başlaması durumunda, bu karın daha önce finansal tablolara alınmayan zararları aşan kısmı iştirak edenin finansal tablolarına yansıtılır.
Aşağıdaki tablo Grup'un iştiraklerinin 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla etkin ortaklık ve toplam oy haklarının oranlarını yüzdesel (%) olarak göstermektedir:
| Etkin ortaklık oranları | Etkin oy hakları | |||
|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Lisbon Cruise Terminals ("Lizbon Limanı") | 45,16 | 33,12 | 45,16 | 33,12 |
| SATS – Creuers Cruise Services Pte. Ltd. ("Singapur Limanı") | 36,12 | 26,49 | 36,12 | 26,49 |
| Venezia Investimenti SRL | 22,58 | 16,56 | 22,58 | 16,56 |
| La Spezia Cruise Facility S.c.a.r.l | 25,74 | 18,88 | 25,74 | 18,88 |
| IEG Global Kurumsal Finansman Danışmanlık A.Ş. (IEG) | 37,50 | 37,50 | 37,50 | 37,50 |
| Goulette Cruise Holding Ltd. (UK) ("Goulette") | 45,16 | 18,88 | 45,16 | 18,88 |
| Pelican Peak Investment Inc | 9,24 | 6,78 | 9,24 | 6,78 |
| 1121438 B.C. LTD | 11,19 | 8,21 | 11,19 | 8,21 |
| Vigo Atlantic Cruise Terminal S.L. | 23,03 | 16,89 | 23,03 | 16,89 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(vii) Bağlı menkul kıymetler
Grup'un doğrudan ve dolaylı pay toplamı %20'nin altında olan, teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen bağlı menkul kıymetler, konsolide finansal tablolara gerçeğe uygun değer ("GUD") farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak araçları olarak yansıtılmıştır.
Ayrıca, Grup'un konsolide finansal tabloları açısından önemlilik derecesi düşük olduğundan 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla etkin ortaklık oranı %51 olan Barsolar D.O.O, %90,32 olan Global Ports Destination Services Ltd., GPH Bahamas Ltd, GPH Americas Ltd., Port Management Services S.L., Port Finance Investments Limited, etkin ortaklık oranı %25,50 olan EA Energy Limited., etkin ortaklık oranı %50,99 olan Solis Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş. ve Consus Bahamas Energy Ltd., etkin ortaklık oranı %100 olan Glowi Energy Investments Ltd., Rainbow Destination Development Services Ltd., Glozania Energy Investments Ltd., Global Africa Power Investments şirketlerini GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak araçları olarak muhasebeleştirmektedir. GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak araçları ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilerek ölçülür. Bu varlıkların sonraki muhasebeleştirilmeleri gerçeğe uygun değer üzerinden yapılır.
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, grup içi işlemlerden dolayı oluşan tüm bakiye ve işlemler ile gerçekleşmemiş her türlü gelirler elimine edilmiştir. İştiraklerle ve müştereken kontrol edilen ortaklıklarla yapılan işlemlerden doğan gerçekleşmemiş gelirler, Grup'un söz konusu iştiraklerdeki/müştereken kontrol edilen ortaklıklardaki etkin oranı kadar arındırılmıştır. Grup içi işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş zararlar da, değer düşüklüğü ile ilgili kanıt olmadığı hallerde, gerçekleşmemiş karların arındırılmasında kullanılan yöntemle arındırılmıştır. Şirket'in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynak ve kar veya zarar tablosu hesaplarından elimine edilmiştir.
Fonksiyonel para birimleri TL dışında olan bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçlarının ve finansal durumunun Grup'a konsolide edilmesinde, grup içi bakiyelerin ve işlemlerin eliminasyonu gibi normal konsolidasyon işlemleri uygulanır. Ancak, grup içi parasal bir aktif (ya da pasif) (Grup'un fonksiyonel para birimi TL dışında olan bağlı ortaklıklarındaki net yatırımının bir parçasını oluşturan parasal kalemler hariç olmak üzere), kısa veya uzun vadeli olmasına bakılmaksızın, yabancı para dalgalanmalarının sonuçlarını konsolide finansal tablolarda göstermeden, ilgili grup içi borçla (ya da aktif kalemle) elimine edilemez. Çünkü parasal kalem, bir para birimini diğerine çevirme yükümlülüğü taşır ve Grup'a yabancı para dalgalanmalarında kazanç ya da kayba açık hale getirir. Dolayısıyla, Grup'un konsolide finansal tablolarında bu tür kur farkları kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkân vermek üzere, Grup'un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ait özet konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS standartları ve TFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır.
Bu standartların ve yorumların Grup'un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır.
TMS 1 (Değişiklikler) Yükümlülüklerin Kısa veya Uzun Vadeli Olarak Sınıflandırılması TFRS 16 (Değişiklikler) Satış ve Geri Kirala İşlemindeki Kira Yükümlülüğü TMS 1 (Değişiklikler) Kredi Sözleşmesi Şartları İçeren Uzun Vadeli Yükümlülükler TMS 7 ve TFRS 7 (Değişiklikler) Tedarikçi Finansmanı Anlaşmaları TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Gereklilikler TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar
Bu değişikliklerin amacı finansal durum tablosunda yer alan ve belirli bir vadesi bulunmayan borç ve diğer yükümlülüklerin kısa vadeli mi (bir yıl içerisinde ödenmesi beklenen) yoksa uzun vadeli mi olarak sınıflandırılması gerektiği ile ilgili şirketlerin karar verme sürecine yardımcı olmak suretiyle standardın gerekliliklerinin tutarlı olarak uygulanmasını sağlamaktır.
TMS 1'de yapılan bu değişiklikler, bir yıl ertelenerek 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
TFRS 16'daki bu değişiklikler, bir satıcı-kiracının, satış olarak muhasebeleştirilmek üzere TFRS 15'teki gereklilikleri karşılayan satış ve geri kirala işlemlerini sonradan nasıl ölçtüğünü açıklamaktadır. TFRS 16'da yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
TMS 1'deki değişiklikler, bir işletmenin raporlama döneminden sonraki on iki ay içinde sağlaması gereken koşulların bir yükümlülüğün sınıflandırılmasını nasıl etkilediğini açıklamaktadır.
TMS 1'de yapılan bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde uygulanacak olmakla birlikte erken uygulamaya da izin verilmektedir.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
TMS 7 ve TFRS 7'de yapılan değişiklikler, işletmelerin tedarikçi finansmanı anlaşmaları ve açıklama gereklilikleri hakkında mevcut açıklama gerekliliklerine niteliksel ve niceliksel bilgi sağlamalarını isteyen yol işaretleri eklemektedir. Değişiklikler, 1 Ocak 2024 tarihinde veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerlidir.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir.
TSRS 1, bir işletmenin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri ve fırsatları hakkında, genel amaçlı finansal raporların birincil kullanıcılarının işletmeye kaynak sağlama ile ilgili karar vermelerinde faydalı olacak bilgileri açıklamasını zorunlu kılmak amacıyla sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalara ilişkin genel gereklilikleri belirler. Bu standardın uygulanması, KGK'nın 5 Ocak 2024 tarihli ve 2024-5 sayılı duyurusunda yer alan işletmelerden ilgili kriterleri sağlayanlar ile kriterlere bakılmaksızın bankalar için 1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde zorunludur. Diğer işletmeler gönüllülük esasına göre TSRS standartlarına uygun raporlama yapabilirler.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir.
TSRS 2, genel amaçlı finansal raporların birincil kullanıcılarına işletmeye kaynak sağlama ile ilgili kararlarında faydalı olacak iklim ile ilgili risk ve fırsatların tanımlanması, ölçülmesi ve açıklanması ile ilgili gereklilikleri ortaya koymaktadır. Bu standardın uygulanması, KGK'nın 5 Ocak 2024 tarihli ve 2024-5 sayılı duyurusunda yer alan işletmelerden ilgili kriterleri sağlayanlar ile kriterlere bakılmaksızın bankalar için 1 Ocak 2024 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde zorunludur. Diğer işletmeler gönüllülük esasına göre TSRS standartlarına uygun raporlama yapabilirler.
Grup henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır:
TFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri
TFRS 17 (Değişiklikler) Sigorta Sözleşmeleri ile TFRS 17 ile TFRS 9'un İlk Uygulaması – Karşılaştırmalı Bilgiler
TMS 21 (Değişiklikler) Takas Edilebilirliğin Bulunmaması
TFRS 10 ve TMS 28 (Değişiklikleri) Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
TFRS 17, sigorta yükümlülüklerinin mevcut bir karşılama değerinde ölçülmesini gerektirir ve tüm sigorta sözleşmeleri için daha düzenli bir ölçüm ve sunum yaklaşımı sağlar. Bu gereklilikler sigorta sözleşmelerinde tutarlı, ilkeye dayalı bir muhasebeleştirmeye ulaşmak için tasarlanmıştır. TFRS 17, sigorta ve reasürans ile emeklilik şirketleri için 1 yıl daha ertelenmiş olup 1 Ocak 2026 itibarıyla TFRS 4 Sigorta Sözleşmelerinin yerini alacaktır.
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir.
TFRS 17'de uygulama maliyetlerini azaltmak, sonuçların açıklanmasını ve geçişi kolaylaştırmak amacıyla değişiklikler yapılmıştır.
Ayrıca, karşılaştırmalı bilgilere ilişkin değişiklik ile TFRS 7 ve TFRS 9'u aynı anda ilk uygulayan şirketlere finansal varlıklarına ilişkin karşılaştırmalı bilgileri sunarken o finansal varlığa daha önce TFRS 9'un sınıflandırma ve ölçüm gereklilikleri uygulanmış gibi sunmasına izin verilmektedir. Değişiklikler TFRS 17 ilk uygulandığında uygulanacaktır.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
Bu değişiklikler, bir para biriminin ne zaman değiştirilebilir olduğunu ve olmadığında döviz kurunun nasıl belirleneceğini belirlemeye yönelik rehberlik içermektedir. Değişiklikler, 1 Ocak 2025 ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
Bu değişiklikler, yatırımcı işletmelerin iştirak veya iş ortaklıklarına yaptığı varlık satışları ve katkılarının muhasebeleştirilmesi ile ilgili yeni rehberlik sunmakta olup, söz konusu işlemlerin finansal tablolarda nasıl raporlanacağına dair netlik sağlamaktadır. Değişiklikler, 1 Ocak 2025 ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir.
Söz konusu standart, değişiklik ve iyileştirmelerin Grup'un konsolide finansal durumu ve performansı üzerindeki muhtemel etkileri değerlendirilmektedir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
TFRS 15 uyarınca müşterilerle yapılan tüm sözleşmeler için hasılatın muhasebeleştirilmesinde beş aşamalı yaklaşım izlenir.
Bir sözleşme ancak yasal olarak uygulanabilir, tahsilatı gerçekleştirilebilir, mal ve hizmetlere ilişkin haklar ve ödeme koşulları tanımlanabilir olduğunda sözleşmenin ticari öze sahip olması, sözleşmenin taraflarca onaylanması ve taraflarca yükümlülüklerinin yerine getirilmesi taahhüt edilmesi şartlarının tamamının karşılanması durumunda, bu sözleşme TFRS 15 kapsamında değerlendirilir.
Sözleşmeler tek bir ticari paket olarak müzakere edildiğinde ya da bir sözleşmede diğer sözleşme ile mallara veya hizmetlere (ya da malların veya hizmetlerin bir kısmına) bağlı olması durumunda, sözleşmeler kapsamında tek bir yükümlülük olduğunda, Grup sözleşmeleri tek bir sözleşme olarak değerlendirir.
Grup, "edim yükümlülüğünü" hasılatın muhasebeleştirilmesi için bir hesap birimi olarak tanımlar. Grup müşteriyle yaptığı bir sözleşmede taahhüt ettiği mal veya hizmetleri değerlendirir ve aşağıdakilerden birini devretmeye yönelik müşteriye verdiği her bir taahhüdü bir edim yükümlülüğü olarak belirler:
(a) Farklı bir mal veya hizmeti (veya bir mal veya hizmetler paketini) ya da
(b) Büyük ölçüde benzerlik gösteren ve müşteriye devir şekli aynı olan farklı bir mal veya hizmetler serisini.
Grup, sözleşmede yer alan bir mal veya hizmeti, sözleşmedeki diğer taahhütlerden ayrı bir şekilde tanımlayabiliyor ve müşterinin söz konusu mal veya hizmetten tek başına veya kullanımına hazır diğer kaynaklarla birlikte faydalanmasını sağlıyor ise farklı bir mal veya hizmet olarak tanımlar. Bir sözleşme, esas olarak aynı olan bir dizi farklı mal veya hizmet sunma taahhüdünü içerebilir. Sözleşme başlangıcında, bir işletme mal veya hizmet serisinin tek bir edim yükümlülüğü olup olmadığını belirler.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, işlem fiyatını belirlemek için sözleşme kapsamındaki yükümlülüğünü yerine getirdikten sonra ne kadarlık bir tutarı elde etmeyi beklediğini değerlendirir. Değerlendirme yapılırken, sözleşmenin değişken tutarlara ilişkin unsurları ve önemli bir finansman bileşeni içerip içermediğini göz önünde bulundurur.
Grup, taahhüt edilen mal veya hizmetin nakit satış fiyatını yansıtan tutarı, önemli bir finansman bileşeninin etkisi için ödemesi taahhüt edilen tutar ile gözden geçirir. Pratik bir uygulama olarak, Grup, sözleşmenin başlangıcında, müşteri ödemesi ile mal veya hizmetlerin transferi arasındaki sürenin bir yıl veya daha kısa olmasını beklemesi durumunda, önemli bir finansman bileşeninin etkilerine ilişkin işlem fiyatını düzeltmez. Grup'un dönem içinde yerine getirdiği yükümlülükler ile alınan avansların ve ödeme planının geniş ölçüde uyumlu olduğu durumlarda, Grup, yükümlülüğü yerine getirmesi ile ödeme arasındaki sürenin asla 12 aydan fazla olmayacağını değerlendirmektedir.
Grup, fiyat imtiyazları, teşvikler, performans primleri, erken tamamlama primleri, fiyat ayarlama maddeleri, cezalar, iskontolar veya benzeri değişken bedellere neden olabilecek kalemlerin müşteri sözleşmesinde var olup olmadığını tespit eder.
Farklı mal veya hizmetler tek bir sözleşmeye göre teslim edilmesi durumunda, sözleşme bedeli ayrı mal veya hizmetlerin (farklı edim yükümlülükleri) nispi tek başına satış fiyatlarına dayalı olarak dağıtılır. Doğrudan gözlemlenebilir tek başına satış fiyatları mevcut değilse, sözleşmelerdeki toplam bedel, beklenen maliyet artı kar marjı bazında dağıtılır.
Grup, aşağıdaki koşullardan herhangi biri yerine getirildiğinde geliri zamana yayılı olarak muhasebeleştirir:
Müşterinin eş zamanlı olarak, işletmenin sağladığı faydalardan yararlanması ve bu faydaları tüketmesi durumunda;
İşletmenin varlığı oluşturdukça veya geliştirdikçe, oluşturulan veya geliştirilen varlığın kontrolünün aynı anda müşteriye geçmesi durumunda ya da
Grup'un yerine getirdiği yükümlülüğün, Grup'un kendisi için alternatif kullanımı olan bir varlık oluşturmaması ve Grup'un o güne kadar tamamlanan yükümlülüğe karşılık yapılacak ödeme üzerinde hukuken icra edilebilir bir tahsil hakkının bulunması durumunda.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Zaman içinde yerine getirilen her bir edim yükümlülüğü için, Grup, malların veya hizmetlerin kontrolünü müşteriye devretmeyi gösteren tek bir ilerleme ölçüsü seçer. Grup, güvenilir bir şekilde gerçekleştirilen işi ölçen bir yöntem kullanır. Grup, girdi yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına yönelik ilerlemeyi ölçmek için yapılan maliyetleri kullanır ve çıktı yönteminin kullanıldığı projenin tamamlanmasına doğru ilerlemeyi ölçmek için transfer edilen birimleri kullanır.
Eğer bir edim yükümlülüğü zaman içinde yerine getirilmiyorsa, o zaman Grup, malların veya hizmetin kontrolünü müşteriye transfer ettiği zaman hasılatı muhasebeleştirir.
Grup tarafından sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için mutlaka katlanılması gereken maliyetin, söz konusu sözleşme kapsamında elde edilmesi beklenen ekonomik faydayı aştığı durumlarda TMS 37 "Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar" standardı uyarınca bir karşılık ayırmaktadır.
Grup, ek bir mal veya hizmet sunma taahhüdü verdiği takdirde, sözleşme değişikliğini ayrı bir sözleşme olarak kabul eder. Mevcut sözleşmenin feshi ve yeni bir sözleşmenin oluşturulması durumunda, sunulan mal veya hizmetler farklıysa ilgili değişiklikler muhasebeleştirir. Sözleşmede yapılan değişiklik, ayrı mal veya hizmet oluşturmazsa, işletme, ilk sözleşme ile birlikte, ek mallar veya hizmetler ilk sözleşmenin bir parçasıymış gibi birleştirerek muhasebeleştirir.
Grup'un çeşitli mal ve hizmetlerine ilişkin önemli muhasebe politikalarının detayları ve hasılat muhasebeleştirilme yöntemleri aşağıda belirtilmiştir.
Hizmet gelirleri, Grup'un aracılık hizmetleri ile birlikte vermiş olduğu hizmetler ve varlık yönetim hizmetleri dolayısıyla almış olduğu komisyonlardan oluşmakta ve raporlama dönemi sonundaki ilerleme düzeyi dikkate alınarak kar veya zararda muhasebeleştirilmektedir. Diğer hizmet ve komisyon gelirleri, müşteri kredi faiz gelirlerinden, portföy yönetim komisyonlarından ve diğer komisyon ve danışmanlık gelirlerinden oluşmakta olup raporlama dönemi sonundaki ilerleme düzeyi dikkate alınarak kar veya zararda muhasebeleştirilmektedir.
Müşteriler adına sermaye piyasalarında alım satım işlemlerinin gerçekleştirilmesi için oluşturulan portföylerin yönetim ücretleri her ay sonunda ilgili gelir hesaplarına yansıtılmaktadır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Menkul kıymet alım satım karları/zararları ilgili alım/satım emrinin verildiği tarihte konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır.
(iv) Doğalgaz satış gelirleri
Sıkıştırılmış doğalgaz dağıtım gelirleri, bireysel ve kurumsal müşterilere yapılan doğalgaz satış gelirlerinden oluşmaktadır. Gelir, satışa konu olan doğalgazın kontrolünün müşteriye transferi gerçekleştiği yani müşteri tarafından doğalgaz kullanıldığında kayıtlara alınır. Grup ayrıca sıkıştırılmış doğalgaz satışlarına ek olarak tüp kiralama gelirleri elde etmektedir. Tüp kiralama gelirleri, kira süresi boyunca doğrusal yönteme göre kar veya zararda muhasebeleştirilir. Satışlara ilişkin indirim ve iskontolar brüt satıştan indirim şeklinde yansıtılıp muhasebeleştirilmektedir.
(v) Liman işletme ve kira gelirleri
Konteyner kargo gelirleri, deniz ve kara hizmetleri de dahil olmak üzere konteyner kargo elleçleme için sağlanan hizmetler ile ilgilidir. Gelirler, hizmetler genellikle çok kısa bir süre içinde sağlandığından hizmetlerin tamamlandığı tarihte kaydedilir.
Liman hizmet gelirleri, gemilere ve motorlu tekne hizmetlerine (kılavuzluk, römorkaj, römorkör kiraları, vb.) ilişkindir. Gelirler, hizmetler genellikle çok kısa bir süre içinde sağlandığından hizmetlerin tamamlandığı tarihte kaydedilir. Türk limanlarında ödemeler peşin olarak yapılmakta, Avrupa limanlarında ise 45 güne kadar vade uygulanmaktadır.
Kargo gelirleri, deniz ve kara hizmetleri de dahil olmak üzere genel ve dökme yük elleçleme için sağlanan hizmetler ile ilgilidir. Gelirler, hizmetler genellikle çok kısa bir süre içinde sağlandığından hizmetlerin tamamlandığı tarihte kaydedilir. Türk Limanlarındaki ödemeler çoğunlukla peşin olarak yapılır, diğer durumlarda ödeme koşulları 30 güne kadardır.
İniş ücretleri yolcu gemilerine, bagaj elleçleme, güvenlik ücretleri vb. dahil olmak üzere yolcu gemilerine verilen hizmetler ile ilgilidir. Gelirler, hizmetler genellikle çok kısa bir süre içinde sağlandığından hizmetlerin tamamlandığı tarihte kaydedilir. Türk Limanlarında ödemeler peşin olarak yapılmakta, Avrupa limanlarında 45 güne kadar vade uygulanmaktadır.
Kira geliri, marina ve alışveriş merkezlerinin kiralanmasından elde edilir. Gelirler zaman içinde hizmet verildiğinde kayda alınır. Gelir, kiralama süresi boyunca doğrusal yönteme göre muhasebeleştirilir. Faturalar aylık olarak düzenlenir ve genellikle 30 gün içinde ödenir. Teminatlar 6 aylık kira bedeli kadar alınır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Gümrüksüz işlem faaliyetlerden gelirler satış noktasında kâr veya zararda muhasebeleştirilir. Faturalar, ürünler satıldığında kesilir ve nakit veya kredi kartı ile ödenir.
Yönetim anlaşmalarıyla ilgili olarak Grup'un elde ettiği performans primi içeren gelirlerdir. Bu performans primleri değişken hesaplamalardan oluşturulmaktadır ve ilgili limanlarda kabul edilen yolcu sayısı veya bütçeye kıyasla maliyetlerin kontrolü gibi belirli kriterlerde ulaşılan seviyelere göre hesaplanmaktadır. Hasılatın değişken olması dolayısı ile Grup ilgili hasılatı performans gerçekleşmesi koşulunun karşılandığında periyotta ilgili geliri muhasebeleştirir.
TFRS Yorum-12'ye göre, inşaat gelirleri imtiyaz anlaşmalarının muhasebeleştirmesinden kaynaklanır. Gelir inşaatın ilerlemesine dayalı olarak zaman içinde muhasebeleştirilir. Bu gelir UFRS uygulaması ile muhasebeleştirilir, fatura düzenlenmez ve ilgili liman idaresi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz.
(vi) Elektrik satış gelirleri
Elektriğin depolanabilir bir stok olmamasından dolayı Grup'un yenilenebilir enerji kaynaklarından yapmış olduğu elektrik üretimi sonucu satmış olduğu elektriğin alım ve satımı aynı anda olmakta ve buna göre kullanım anında satış ve maliyetler gerçekleşmektedir.
(vii) Diğer hasılat gelirleri
Kira gelirleri tahakkuk esasına göre, faiz gelirleri etkin faiz yöntemi esasına göre, temettü geliri temettü tahsil etme hakkının ortaya çıktığı tarihte muhasebeleştirilir.
(viii) Madencilik gelirleri
Maden satışından elde edilen hasılat, karşılığında alınan tutar ya da alacağın iadeler ve iskontolar düşüldükten sonraki hak edilmesi beklenen değer olarak ölçülür. Maden satışları, Grup'un malların kontrolünü müşteriye transfer ettiği zaman hasılat olarak muhasebeleştirilir.
(ix) Diğer gelirler
Diğer hizmet gelirleri ve diğer satışlar tahakkuk esasına göre konsolide kapsamlı gelir tablosu hesaplarına aktarılmaktadır.
Gayrimenkul satışından elde edilen gelirler ve yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin giderlerin kiracılara yansıtılmasından elde edilen gelirler konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda gayrimenkul kira ve hizmet gelirleri altında muhasebeleştirilmektedir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(i) Stoklar
Stoklar net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanıyla değerlenir. Stok maliyetleri ağırlıklı ortalama maliyet yöntemiyle belirlenir. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır.
(ii) Gayrimenkul stokları
Gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların elinde bulunan satış amaçlı gayrimenkuller stoklarda sınıflanmaktadır. Satış amaçlı gayrimenkuller, net gerçekleşebilir değer ya da bilanço tarihindeki maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, gerçeğe uygun değerinden satış masrafları düşüldükten sonraki değerdir. Satış amaçlı olarak geliştirilmesine devam edilen gayrimenkul stokları ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri ilgili varlığın maliyetine dâhil edilmektedir. Aktifleştirme, bu varlıklar ile ilgili geliştirme harcamalarının ve finansman giderlerinin oluşmaya başladığı andan, varlıkların nihai kullanımına hazır hale getirilmesine kadar sürdürülmektedir. Söz konusu stokların tamamlanma süreleri projelere bağlı olarak değişmekte ve bir yıldan az olmamaktadır.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup ilk olarak maliyet değerleri ve buna dahil olan işlem maliyetleri ile ölçülürler. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında yatırım amaçlı gayrimenkuller, raporlama tarihi itibarıyla piyasa koşullarını yansıtan gerçeğe uygun değer ile değerlenirler. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç veya zararlar oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilirler.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dâhil edilir.
Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılır. Gerçeğe uygun değer esasına göre izlenen yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar "Maddi Duran Varlıklar"a uygulanan muhasebe politikasını uygular.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(i) Muhasebeleştirme ve ölçüm
Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden, birikmiş amortisman ve her türlü değer düşüklüğü karşılığı düşülerek ölçülürler.
Maliyet, varlık alımlarıyla doğrudan ilişkilendirilebilen harcamaları içermektedir. Grup tarafından inşa edilen varlıkların maliyeti aşağıdaki kalemleri içermektedir:
Aktifleştirilmiş borçlanma maliyetleri Satın alınan yazılım, ilgili ekipmanın kullanılabilmesi için tamamlayıcı unsur olduğunda ekipmanın parçası olarak aktifleştirilir.
Maddi duran varlıkları oluşturan parçalar farklı faydalı ömürlere sahip olduğunda bunlar maddi duran varlığın ayrı kısımları (önemli parçaları) olarak muhasebeleştirilir.
Bir maddi varlığın elden çıkartılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, (söz konusu maddi duran varlığın elden çıkartılmasıyla elde edilen net tutar ile defter değeri arasındaki hesaplanan fark) kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Geçerli para birimi TL dışında olan operasyonlar için, maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden, birikmiş amortisman ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak geçerli para biriminden takip edilir ve bilanço tarihindeki kurdan TL'ye çevrilip gösterilirler. Maddi duran varlıkları oluşturan kalemler farklı ekonomik ömürlere sahip iseler, maddi duran varlıkların ayrı kalemleri (temel bileşenler) olarak muhasebeleştirilirler.
Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer gider kalemleri tahakkuk esasına göre kar veya zararda muhasebeleştirilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(iii) Amortisman
Maddi duran varlık kalemleri, hali hazırda kullanılabilir oldukları veya Grup tarafından inşa edilen varlıklar için bu varlıkların tamamlandığı ve kullanıma hazır hale geldikleri gün itibariyle amortismana tabi tutulur. Amortisman, maddi duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden bunların tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile tahmini kalıntı değerlerinin silinmesiyle hesaplanmaktadır. Amortisman, başka bir varlığın defter değerine dâhil edilmediği sürece, genellikle kar veya zarar ile ilişkilendirilir. Kiralanan varlıklar, Grup kiralanan varlığın mülkiyetini kiralama sonunda makul bir kesinlikte üzerine almayacaksa, varlığın kiralama süresi ile faydalı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulur. Arazi amortismana tabi değildir. Cari ve önceki dönemlerde Grup'un kullandığı amortisman oranları aşağıdaki gibidir:
| Binalar | % 2-10 |
|---|---|
| Yer altı ve yer üstü düzenlemeleri | % 3,38-16,66 |
| Tesis, makine ve cihazlar | % 3,33-33,33 |
| Motorlu Taşıtlar | % 4-50 |
| Döşeme ve Demirbaşlar | % 2-50 |
| Özel Maliyetler | % 3,33-50 |
Amortisman yöntemleri, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her hesap dönemi sonunda gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
(i) Muhasebeleştirme ve ölçüm
Maddi olmayan duran varlıklar liman işletim hakları, müşteri ilişkileri, geliştirme maliyetleri, yazılım programları, Doğalgaz satış ve iletim lisansı, Rödovans sözleşmeleri, diğer haklar ve diğer maddi olmayan duran varlıklardan oluşmaktadır.
Geçerli para birimi TL dışında olan operasyonlar için, maddi olmayan duran varlıklar, ise maliyet değerlerinden, birikmiş itfa payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak geçerli para biriminden takip edilir ve bilanço tarihindeki kurdan TL'ye çevrilip gösterilirler.
Bir işletme birleşmesinde ya da iktisabında, satın alan şirket satın alma tarihinde satın alınan şirketin maddi olmayan duran varlıklarını, TMS 38 "Maddi Olmayan Duran Varlıklar"daki maddi olmayan duran varlık tanımına uyması ve gerçeğe uygun değerinin güvenilir bir biçimde ölçülebilmesi durumunda ayrı ayrı muhasebeleştirir.
Geliştirme maliyetlerine konu olan geliştirme çalışmaları yeni üretilecek veya geliştirilmekte olan bir ürün veya süreç için yapılan plan ve dizaynları içerir. Geliştirme harcamaları ancak; maliyetleri gerçeğe uygun şekilde ölçülebiliyorsa, ürün veya süreç teknik ve ticari açıdan uygulanabilir ise, gelecekte ekonomik fayda sağlayacağı bekleniyorsa ve Grup geliştirme çalışmalarını tamamlama, varlığı kullanma ve satma için yeterli kaynaklara sahip ise aktifleştirilebilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, imtiyaz altyapısını kullanmak için ücret alma hakkına sahip olduğunda, bir imtiyazlı hizmet anlaşmalarından doğan maddi olmayan duran varlık muhasebeleştirir. Bir hizmet imtiyaz düzenlemesinde inşaat ya da yenileme hizmetleri sağlamak için göz önüne alınan maddi olmayan duran varlık, sunulan hizmetlerin gerçeğe uygun değerine göre ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür.
İlk kayıtlara alınmalarını müteakiben maddi olmayan duran varlıklar, aktifleştirilen borçlanma maliyetleri dâhil edildikten ve birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri zararları düşüldükten sonra kalan maliyet bedeli üzerinden ölçülür. Bir hizmet imtiyaz düzenlemesinden doğan liman işletme hakları, bir hükümetin veya diğer bir kamu sektörü kuruluşunun özel bir işletmeciyle imtiyazı tanıyanın altyapısını geliştirmek, işletmek, sürdürmek ve muhafaza etmek üzere özel bir işletmeci ile sözleşme yaptığı ve özel işletmenin belirli koşullar yerine getirildiğinde bir kamu hizmeti için kullanıcıları ücretlendirdiği bir düzenleme olduğunda, TFRS Yorum 12 "İmtiyazlı Hizmet Anlaşmaları" ile muhasebeleştirilir.
Söz konusu koşullar, imtiyazı tanıyanın (devlet veya liman yetkilileri), Grubun altyapı ile hangi hizmetleri vermesi gerektiğini, bu hizmetleri kimin için vermesi gerektiğini ve hangi fiyat üzerinden vermesi gerektiğini denetlemesi veya düzenlemesi içerir.
Altyapının hâlihazırda imtiyazı tanıyana ait mevcut olması durumunda veya altyapı imtiyazlı hizmet anlaşmasının bir parçası olarak Grup tarafından inşa edilmişse veya satın alınmışsa, imtiyazı tanıyan söz konusu altyapıya ait (örneğin maddi duran varlıklar gibi) önemli hak/payı kontrol eder.
İmtiyazlı hizmet anlaşmalarından kaynaklanan maddi olmayan duran varlığın tahmini faydalı ömrü, Grup'un söz konusu altyapının kullanımından dolayı imtiyaz süresi sonuna kadar ücret tahsil edeceği süredir. Bu varlıklar, faydalı ömür veya imtiyaz süresinin düşük olanına göre doğrusal amortisman metoduyla itfa edilir. İtfa payları, satışların maliyeti içerisinde "amortisman ve itfa payları" hesabına kaydedilmektedir.
Grup Global Ports Tarragona S.L., Global Ports Canary Islands S.L., Nassau Cruise Port Ltd., Global Ports Alicante S.L. ve San Juan Cruise Port LLC liman işletim haklarını, TFRS Yorum 12 kapsamında olduğunu değerlendirmiştir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(iii) İtfa payları
Maddi olmayan duran varlık itfa payları konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablolarında ilgili varlıkların tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak hesaplanması sonucu muhasebeleştirilir.
Grup'un kullandığı itfa payları oranları aşağıdaki gibidir:
| Liman işletim hakları (*) | % 2-25 |
|---|---|
| Müşteri ilişkileri(**) | %5 - % 8,33 |
| Haklar | % 2,22-33,33 |
| Yazılım programları lisansı | % 6,66-33,33 |
| Doğal gaz satış ve iletim lisansı (***) | % 3,33-33,33 |
| Rödovans Sözleşmesi (****) | % 10 |
(*) Liman işletim haklarının süresi Ege Liman için 2052 ve Bodrum Liman için 2067 yılında, Zadar Limanı için 2038, Bar Limanı için 2043, Barselona Limanı için 2030, Malta Limanı için 2067, Malaga Limanı için 2043, Catania Limanı için 2028, Cagliari Limanı için 2029, Nassau Limanı için 2047 ve Antigua Limanı için 2048 yılında dolmaktadır.
(**) 30 Eylül 2021 tarihi itibarıyla tam konsolidasyon yöntemiyle konsolide edilmeye başlanan ve satın alım muhasebesi geçici olarak muhasebeleştirilen İPY'nin müşteri ilişkileri için faydalı ömür 15 yıl olarak belirlenmiştir.
(***) Naturelgaz'ın İstanbul, İzmir, Bursa, Bolu, Kocaeli, Antalya, Konya, Edirne, Osmaniye, Kayseri, Rize, Kırklareli, Kırıkkale, Elazığ, Ordu ve Denizli bölgelerinde sahip olduğu sıkıştırılmış doğalgaz (CNG) satış lisanslarıyla CNG iletim ve dağıtım lisansları olmak üzere toplamda 19 adet yürürlükte olan lisanslarını içermektedir.
CNG satış lisanslarıyla CNG iletim ve dağıtım lisansları; Bursa ve Antalya CNG lisansları 2005 yılında, İzmir CNG lisansı 2006 yılında, Bolu CNG lisansı 2012 yılında, Konya, Osmaniye ve Kocaeli CNG lisansları 2013 yılında (lisansının alınmış olmasına karşın Kocaeli istasyonu şu anda hizmet vermemektedir), Rize ve Denizli CNG lisansları ise 2014 yılında, Ordu CNG lisansı ise 2015 yılında, İthalat Lisansları (Spot LNG) 2014 ve 2016 yıllarında, Kırıkkale, Kayseri ve Elazığ CNG lisansları 2017 yılında, Kırklareli CNG lisansı ise 2020 yılında, Edirne CNG lisansı 2023 yılında alınmıştır. Söz konusu lisansların süresi 30 yıldır."
(****) Straton Maden'in rödovans sözleşme süresi 2030 yılında dolmaktadır.
İtfa yöntemleri, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama dönemi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Şerefiye, satın alınanın tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şartlı yükümlülüklerinin net gerçeğe uygun değerinin Grup'un satın alma maliyetinin satın aldığı payını aşan kısmı ifade etmektedir. TFRS 3 "İşletme Birleşmeleri" çerçevesinde, satın alma bedeli, satın alınan tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin net gerçeğe uygun değerini aşan kısmı şerefiye olarak muhasebeleştirilir.
Satın alma bedeli, satın alınan tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin makul değerinden düşük olması durumunda söz konusu fark gelir kaydedilir (pazarlıklı satın alım kazancı (negatif şerefiye)).
Satın alınan tanımlanabilir varlıkların, yükümlülüklerin ve şarta bağlı yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin veya birleşme maliyetinin sadece geçici olarak kayıtlı değerler üzerinden belirlenebilmesi nedeniyle birleşmenin gerçekleştiği dönemin sonunda birleşmenin ilk kez muhasebeleştirilmesi geçici olarak yapılmak durumundaysa, satın alan, söz konusu işletme birleşmesini geçici tutarlardan muhasebeleştirir. Geçici olarak belirlenmiş birleşme muhasebesinin birleşme tarihini takip eden 12 ay içerisinde tamamlanması ve şerefiye de dâhil düzeltme kayıtlarının birleşme tarihinden itibaren yapılması gerekmektedir.
İşletme birleşmesi sırasında oluşan şerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine yılda bir kez veya şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda daha sık aralıklarla değer düşüklüğü tespit çalışmasına tabi tutulur.
Grup, ticari alacakları ve borçlanma araçlarını oluştukları tarihte kayıtlarına almaktadır. Grup bütün diğer finansal varlık ve yükümlülükleri sadece ve sadece, ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf olduğu işlem tarihinde muhasebeleştirmektedir.
Gerçeğe uygun değer (GUD) değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlıkların (önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar haricinde) ve finansal yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilerek ölçülür. Önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar, ilk muhasebeleştirmede işlem bedeli üzerinden ölçülür.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
İlk defa finansal tablolara alınırken, bir finansal araç belirtilen şekilde sınıflandırılır; itfa edilmiş maliyetinden ölçülenler; GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler- borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar, GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler- özkaynak araçlarına yapılan yatırımlar veya GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülenler.
Finansal varlıklar, Grup, finansal varlıkları yönetmek için işletme modelini değiştirmediği sürece ilk muhasebeleştirilmesinden sonra yeniden sınıflandırılmaz. Bu durumda, etkilenen tüm finansal varlıklar, işletme modelindeki değişikliği izleyen ilk raporlama döneminin ilk gününde yeniden sınıflandırılır.
Bir finansal varlık, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılmaması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:
Bir borçlanma aracı, aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflanmaması durumunda GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülür:
Alım satım amacıyla elde tutulmayan özkaynak araçlarına yapılan yatırımların ilk defa finansal tablolara alınmasında, gerçeğe uygun değerindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulabilir. Bu tercihin seçimi her bir yatırım bazında yapılabilir.
Yukarıda belirtilen itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmeyen tüm finansal varlıklar GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülür. Bunlar, tüm türev finansal varlıkları da içermektedir. Finansal varlıkların ilk defa finansal tablolara alınması sırasında, finansal varlıkların farklı şekilde ölçümünden ve bunlara ilişkin kazanç veya kayıpların farklı şekilde finansal tablolara alınmasından kaynaklanacak bir muhasebe uyumsuzluğunu ortadan kaldırması veya önemli ölçüde azaltması şartıyla bir finansal varlığın geri dönülemez bir şekilde gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak tanımlanabilir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, iş modelinin varlıkların yönetilme şeklini ve yönetime sağlanan bilgiyi en iyi şekilde yansıtması amacıyla bir finansal varlığın portföy düzeyinde elde tutulma amacını değerlendirmektedir. Ele alınan bilgiler şunları içerir:
Finansal varlıkların finansal durum tablosu dışı bırakılmaya uygun olmayan işlemlerde üçüncü taraflara devredilmesi, Grup'un varlıklarını finansal tablolarında sürekli olarak muhasebeleştirmesiyle tutarlı olarak bu amaçla satış olarak kabul edilmez.
Alım satım amacıyla elde tutulan veya GUD esas alınarak yönetilen ve performansı bu esasa göre değerlendirilen finansal varlıklar, GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılır.
Bu değerlendirme amacıyla, anapara, finansal varlığın ilk defa finansal tablolara alınması sırasındaki GUD'idir. Faiz; paranın zaman değeri, belirli bir zaman dilimine ilişkin anapara bakiyesine ait kredi riski, diğer temel borç verme risk ve maliyetleri (örneğin, likidite riski ve yönetim maliyetleri) ile kar marjından oluşur.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(g) Finansal Araçlar (devamı)
Sözleşmeye bağlı nakit akışlarının sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerini içeren sözleşmeye bağlı nakit akışları olup olmadığının değerlendirilmesinde, Grup sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özelliklerini esas alır. Bu değerlendirme, finansal varlığın bu koşulu yerine getirmeyecek şekilde sözleşmeye bağlı nakit akışlarının zamanlamasını veya tutarını değiştiren sözleşme şartlarını içerip içermediğinin değerlendirilmesini gerektirir. Bu değerlendirmeyi yaparken, Grup aşağıdakiler dikkate alır:
Erken ödeme özelliği, sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir bedel içeren peşin ödenen tutarları büyük ölçüde anaparanın ve anapara bakiyesine ilişkin faizlerin ödenmemiş tutarını yansıtıyorsa sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemeleri kriteriyle tutarlıdır.
Ayrıca, (i) finansal varlık sözleşmeye bağlı nominal değeri üzerinden primli veya iskontolu olarak alınmışsa, (ii) sözleşmenin vadesinden önce sonlandırıldığı durumlarda makul bir ek bedel ödemesini içeren peşin ödenen tutarlar büyük ölçüde sözleşmeye bağlı nominal değeri ve tahakkuk eden (ancak ödenmemiş) faizi yansıtıyorsa ve (iii) ilk muhasebeleştirmede erken ödeme özelliğinin GUD'inin önemsiz olması durumunda, bu kritere uygun olduğu kabul edilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
ii) Sınıflandırma ve sonraki ölçüm (devamı)
Aşağıdaki muhasebe politikaları finansal varlıkların sonraki ölçümlerinde geçerlidir.
| GUD farkı kar/zarara yansıtılarak ölçülen finansal varlıklar |
Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür. Herhangi bir faiz veya temettü geliri dahil olmak üzere, bunlarla ilgili net kazançlar ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. Riskten korunma aracı olarak tanımlanan türevler için "(v) Türev finansal araçlar ve riskten korunma muhasebesi" bölümüne bakınız. |
|---|---|
| İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar |
Bu varlıklar sonraki ölçümlerinde etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetinden ölçülür. İtfa edilmiş maliyetleri varsa değer düşüklüğü zararları tutarı kadar azaltılır. Faiz gelirleri yabancı para kazanç ve kayıpları ve değer düşüklükleri kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bunların finansal durum tablosu dışı bırakılmasından kaynaklanan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. |
| GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak araçları |
Bu varlıklar sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. Temettüler, açıkça yatırımın maliyetinin bir kısmının geri kazanılması niteliğinde olmadıkça kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer net kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir ve kar veya zararda yeniden sınıflandırılmazlar. |
Finansal yükümlülükler itfa edilmiş maliyetinden ölçülen ve GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır.
Bir finansal yükümlülük, alım satım amaçlı elde tutulan tanımını karşılaması durumunda GUD farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılır. Finansal yükümlülük, türev araç olması ya da ilk kez kayda alınması sırasında bu şekilde tanımlanması durumunda alım satım amaçlı elde tutulan finansal yükümlülük olarak sınıflandırılır. Gerçeğe uygun değeri kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlükler, gerçeğe uygun değerleri ile ölçülürler ve faiz gelirleri de dâhil olmak üzere, net kazanç ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler, ilk kayıtlara alınmalarını takiben gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları ile itfa edilmiş maliyet değerleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek ölçülür. Faiz giderleri ve kur fakları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bu yükümlülükler kayıtlardan çıkarılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, kar veya zararda muhasebeleştirilir Riskten korunma aracı olarak tanımlanan türevler için "(v) Türev finansal araçlar ve riskten korunma muhasebesi" bölümüne bakınız.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, finansal varlıklarla ilgili nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan hakların süresi dolduğunda veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve getirilerinin sahipliğini önemli ölçüde devrettiğinde veya bu finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları ne önemli ölçüde devretmiş ne de önemli ölçüde elinde bulundurmakta olması durumunda, ilgili finansal varlık üzerinde kontrol sahibi olmaya devam etmiyorsa söz konusu finansal varlığı kayıtlarından çıkarır.
Grup, bir finansal varlığın mülkiyetinden kaynaklanan bütün risk ve yararları önemli ölçüde elinde bulundurmaya devam etmesi durumunda, ilgili finansal varlığı finansal durum tablosuna kayıtlara almaya devam eder.
Grup, bir finansal yükümlülük sadece ve sadece, ilgili yükümlülüğe ilişkin borç ortadan kalktığı veya iptal edildiği zaman finansal durum tablosundan çıkarır. Ayrıca, mevcut bir finansal yükümlülüğün koşullarında veya nakit akışlarında önemli bir değişiklik yapılması durumunda da Grup bir finansal yükümlülüğü finansal durum tablosundan çıkarır. Bunun yerine, değiştirilmiş şartlara dayanarak gerçeğe uygun değeri üzerinden yeni bir finansal yükümlülük muhasebeleştirilmesini gerektirir.
Finansal yükümlülüğün kayıtlarından çıkartılmasında, defter değeri ile bu yükümlülüğe ilişkin olarak ödenen tutar (devredilen her türlü nakit dışı varlık veya üstlenilen her türlü yükümlülük de dâhil) arasındaki fark, kar veya zarar olarak finansal tablolara alınır.
Grup, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek veya varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapma niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup yabancı para cinsinden ve faiz oranı riskinden korunma amaçlı türev finansal araçlar kullanmaktadır. Saklı türev araçlar, ana sözleşmeden ayrılır ve ana sözleşme finansal bir varlık değilse ve belirli kriterleri karşıladığında ayrı olarak muhasebeleştirilir.
Türev araçlar ilk muhasebeleştirilmesinde, gerçeğe uygun değerinden muhasebeleştirilir. Türev araçlar ilk muhasebeleştirilmelerini müteakip gerçeğe uygun değerlerindeki değişimler kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Grup belirli türev araçları faiz oranlarındaki değişimlerden kaynaklanan gerçekleşme ihtimali yüksek tahmini işlemleriyle ilgili nakit akışlarındaki değişkenliği korumak için korunma aracı olarak tanımlamaktadır. Grup, bazı türevler ve türev olmayan finansal yükümlülükleri yurtdışı işletmedeki net yatırım riskinden korunma amaçlı korunma aracı olarak tanımlamaktadır.
Korunma ilişkisinin başlangıcında, Grup korunma ilişkisine ve işletmenin korunma işleminde bulunmasına neden olan risk yönetimi amacına ve stratejisine ilişkin bir belgelendirme yapmaktadır. Grup ayrıca korunan kalemin nakit akışlarındaki değişikliklerin ve korunma aracının birbirini mahsup etmesinin beklenip beklenmediği içerek şekilde korunan kalem ile korunma aracı arasındaki ekonomik ilişkiyi belgelendirir.
Bir türev araç nakit akış riskinden korunma aracı olarak tasarlanmışsa türev aracın gerçeğe uygun değerindeki değişimin etkin kısmı diğer kapsamlı gelir içerisinde muhasebeleştirilir ve özkaynaklar altında finansal riskten korunma yedeği içerisinde gösterilir. Türevin gerçeğe uygun değerindeki değişimin etkin olmayan kısmı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen korunma ilişkisinin başlangıcından itibaren bugünkü değer esasına göre belirlenen türev aracın gerçeğe uygun değerindeki değişimin etkin kısmı, korunma aracının gerçeğe uygun değerdeki değişimin birikmiş etkisi ile sınırlıdır.
Korunan bir tahmini işlemin; daha sonradan finansal olmayan bir varlık veya yükümlülüğün finansal tablolara alınmasıyla sonuçlanması durumunda riskten korunma fonunda biriken tutar ve finansal riskten korunma maliyeti doğrudan finansal olmayan varlık veya yükümlülüğün başlangıç maliyetine dâhil edilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Diğer tüm korunan tahmini işlemler için, riskten korunma fonunda biriken tutar ve finansal riskten korunma maliyeti korunan gelecekteki tahmini nakit akışlarının kar veya zararı etkilediği dönem veya dönemlerde korunma fonundan kar veya zarara sınıflandırılır.
Korunma ilişkisinin (veya bir parçasının) gerekli kıstasları artık karşılamaması, korunma aracının süresinin dolduğu veya satıldığı, feshedildiği veya kullanıldığı durumlarda riskten korunma muhasebesine ileriye yönelik olarak son verilir. Nakit akış riskinden korunma muhasebesine son verilmesi durumunda, riskten korunma fonunda biriken tutar korunan bir tahmini işlem finansal olmayan kalemin kayıtlara alınmasına kadar özkaynaklarda sınıflanmaya devam edilir, finansal riskten korunma maliyeti doğrudan finansal olmayan kalemin başlangıç maliyetine dâhil edilir veya diğer nakit akış riskinden korunma araçları içim finansal riskten korunma maliyeti korunan gelecekteki tahmini nakit akışlarının kar veya zararı etkilediği dönem veya dönemlerde kar veya zarara sınıflandırılır.
Korunan gelecekteki tahmini nakit akışlarının gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, riskten korunma fonunda biriken tutar ve bu fonun maliyeti derhal kar veya zarara sınıflandırılır.
Faiz oranı takas sözleşmeleri kapsamında, Grup, kararlaştırılan esas tutarlar üzerinden hesaplanan sabit ve değişken faiz oranları arasındaki farkı değiştirmeyi kabul eder. Bu tür sözleşmeler, Grup'un sabit faizli borcunun gerçeğe uygun değeri üzerindeki faiz oranlarını değiştirme riskini ve değişken faizli borcunun nakit akış riskini azaltmasını sağlar.
Raporlama tarihindeki faiz oranı takaslarının gerçeğe uygun değeri, raporlama tarihinde geçerli olan eğriler kullanılarak gelecekteki nakit akışlarının ve sözleşmedeki kredi riskinin iskonto edilmesiyle belirlenir. Ortalama faiz oranı, finansal yılın sonunda ödenmemiş bakiyelere dayanmaktadır.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un borçlanmalardaki değişken faiz oranlarından kaynaklanan nakit akış riskini azaltmak için değişken faizli faiz oranlarını sabit faizli faiz oranları ile değiştiren bütün faiz oranı takas sözleşmeleri nakit akış riskinden korunma işlemi olarak belirlenmiştir. Faiz oranı swapları ve faiz ödemeleri eşzamanlı olarak gerçekleşmekte ve özkaynakta birikmiş olan tutar, kredi üzerindeki değişken faiz oranlı ödemelerin kar veya zarara etki ettiği dönem boyunca kar veya zarara yeniden sınıflandırılmaktadır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Yurtdışı işletmedeki net yatırım riskinden korunma işlemlerinde türev araç veya türev olmayan finansal yükümlülük korunma aracı olarak tasarlandığında, türev aracın gerçeğe uygun değerindeki değişimin etkin kısmı veya türev olmayan finansal yükümlülükte meydana gelen yabancı para kazanç ve kayıpları diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilir ve özkaynaklar altında riskten korunma kazançları/(kayıpları) içerisinde gösterilir. Türevin gerçeğe uygun değerindeki değişimin etkin olmayan kısmı veya finansal yükümlülükte meydana gelen yabancı para kazanç ve kayıpları derhal kar veya zararda muhasebeleştirilir. Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen tutar, yurtdışındaki işletmenin elden çıkarılması sırasında sınıflama düzeltmesi olarak kar veya zararda yeniden sınıflandırılır.
Grup TFRS 9 kapsamında aşağıda belirtilenler kalemlerin beklenen kredi zararları için zarar karşılığını kayıtlara alır:
Grup aşağıdaki belirtilen, 12 aylık beklenen kredi zararı ("BKZ") olarak ölçülen kalemler hariç olmak üzere, zarar karşılığını ömür boyu BKZ'lere eşit olan tutar üzerinde ölçer:
Grup, ticari alacaklar ve sözleşme varlıklarına ilişkin değer düşüklüğünün hesaplanmasında ömür boyu BKZ'leri seçmiştir.
Ticari alacaklar, diğer alacaklar, diğer varlıklar ve sözleşme varlıkları için zarar karşılıkları her zaman ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçülür.
Bir finansal varlıktaki kredi riskinin, ilk defa finansal tablolara alınmasından bu yana önemli ölçüde artıp artmadığı belirlenirken ve beklenen kredi zararları tahmin edilirken, aşırı maliyet veya çabaya katlanılmadan elde edilebilen makul ve desteklenebilir bilgiler dikkate alınır. Bunlar, Grup'un geçmiş deneyimlerine ve bilinçli kredi değerlendirmelerine dayanan niteliksel ve sayısal bilgileri ve analizleri ve ileriye yönelik bilgileri içerir.
Grup, vadesini 90-120 gün geçen finansal varlıkların kredi riskinde önemli bir artış olduğunu kabul eder.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
vi) Varlıklarda değer düşüklüğü (devam)
Grup, aşağıdaki durumlarda finansal varlıkların temerrütte olduğunu kabul eder:
Borçlunun Grup'a kira sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerini, Grup teminatları bozdurmak gibi aksiyonlara başvurmadan önce (eğer teminatlar mevcutsa), tam olarak yerine getirmesi muhtemel değilse veya finansal varlık vadesini 90 günden fazla aşmışsa.
Borçlunun Grup'a doğalgaz ve elektrik satış sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerini, Grup teminatları bozdurmak gibi aksiyonlara başvurmadan önce (eğer teminatlar mevcutsa), tam olarak yerine getirmesi muhtemel değilse veya finansal varlık vadesini 360 günden fazla aşmışsa.
Borçlunun Grup'a yukarıda belirtilen iş kolları dışındaki diğer iş kollarındaki mevcut sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerini Grup teminatları bozdurmak gibi aksiyonlara başvurmadan önce (eğer teminatlar mevcutsa), tam olarak yerine getirmesi muhtemel değilse veya finansal varlık vadesini 150-180 günden fazla aşmışsa.
Grup, banka bakiyelerinin risk derecelendirmelerinin uluslararası tanımıyla "yatırım notu" na eşit olması durumunda bunların düşük kredi riskine sahip olduğunu kabul eder.
Ömür boyu beklenen kredi zararları, bir finansal aracın beklenen ömrü boyunca gerçekleşmesi mümkün temerrüt hallerinin bir sonucudur.
12 aylık beklenen kredi zararları, raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde gerçekleşmesi mümkün temerrüt hallerinden kaynaklanan beklenen kredi zararlarını temsil eden kısımdır.
Beklenen kredi zararlarının ölçüleceği azami süre, Grup'un kredi riskine maruz kaldığı azami sözleşme süresidir.
Beklenen kredi zararları, kredi zararlarının olasılıklarla ağırlıklandırılmış bir ölçüsüdür. Kredi zararları bütün nakit açıklarının şimdiki değeri olarak ölçülür.
Beklenen kredi zararları finansal varlığın etkin faiz oranı kullanılarak indirgenirler.
Grup, ticari alacaklar, diğer alacaklar, diğer varlıklar ve sözleşme varlıkları için TFRS 9'da tanımlanan beklenen kredi zararlarını hesaplarken basitleştirilmiş yaklaşımı kullanır (TFRS 9 bütün ticari alacaklar için ömür boyu beklenen kredi zararlarının kullanılmasını gerektirmektedir). Grup beklenen kredi zararlarını farklı iş kollarında mevcut sözleşmelerinden olan alacakları için ayrı ayrı hesaplar. Beklenen kredi zararları geçmiş yıllara ait kredi zararı deneyimlerin dayanarak hesaplanmıştır.
Her bir grup kendi içinde borçların ödenmemesi durumu gibi benzer kredi riski özelliklerine göre bölümlere ayrılmıştır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(g) Finansal Araçlar (devamı)
vi) Varlıklarda değer düşüklüğü (devamı)
Geçmiş gerçekleşen kredi zararı deneyimi, geçmiş bilgilerin toplandığı dönemdeki ekonomik şartlarla, Grup'un alacakların beklenen ömrü boyunca gerçekleşeceğini düşündüğü ekonomik şartlar arasında farkı yansıtacak şekilde değiştirilir. Alacakların gelecekteki tahsilat performansı tahmin edilirken beklenen kredi zararları hesaplamalarında genel ekonomik şartlar dikkate alınır ve ileriye yönelik bilgiler dahil edilir.
Grup, her raporlama döneminde itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların kredi-değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirir. Bir finansal varlığın gelecekteki tahmini nakit akışlarını olumsuz şekilde etkileyen bir veya daha fazla olay gerçekleştiğinde söz konusu finansal varlık kredi-değer düşüklüğüne uğramıştır.
Aşağıdaki olaylara ilişkin gözlemlenebilir veriler finansal varlığın kredi-değer düşüklüğüne uğramış olduğunu gösteren kanıtlardır:
Temerrüt veya vadenin geçmesi gibi nedenlerle bir sözleşme ihlalinin meydana gelmesi;
Ekonomik veya sözleşmeye bağlı nedenlerle, borçlunun içine düştüğü finansal sıkıntıdan dolayı alacaklının borçluya normal şartlarda düşünmediği bir ayrıcalık tanıması;
Borçlunun iflasının veya başka bir finansal yeniden yapılanmaya gireceğinin muhtemel olması; veya
İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkların zarar karşılıkları bu varlıkların brüt değerlerinden düşülür.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
vi) Varlıklarda değer düşüklüğü (devamı)
Bir finansal varlığın değerinin kısmen ya da tamamen geri kazanılmasına ilişkin makul beklentilerin bulunmaması durumunda işletme, finansal varlığın brüt defter değerini doğrudan düşürür. Kayıttan düşme, bir finansal tablo dışı bırakma sebebidir.
Bireysel müşteriler için, Grup'un benzer varlıkların geri kazanılmasına ilişkin tarihsel deneyimine dayanarak uyguladığı, finansal bir varlığın vadesinin 180-360 gün geçmiş olması durumunda, ilgili finansal varlığın brüt defter değeri üzerinden kayıttan düşme politikası vardır. Kurumsal müşteriler içinse, Grup, bireysel olarak makul bir geri kazanım beklentisinin olup olmadığına dayanarak, zamanlama ve kayıttan düşülecek tutarına ilişkin bir değerlendirme yapar. Grup kayıttan düşen tutara ilişkin önemli bir geri kazanım beklememektedir.
Ancak, kayıttan düşülen finansal varlıklar, Grup'un vadesi gelen tutarların geri kazanılmasına ilişkin prosedürlerine uymak için halen uygulama faaliyetlerine tabi olabilir.
Grup, her bir raporlama döneminde, stoklar, yatırım amaçlı gayrımenkuller ve ertelenen vergi varlıkları dışında kalan her bir varlığa ilişkin değer kaybı olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Bir varlıkla ilgili nakit yaratan birim (NYB) defter değeri ile geri kazanılabilir tutarını aşıyorsa değer düşüklüğü kayıtlara alınır.
Şerefiye ve belirsiz ekonomik ömre sahip ya da henüz kullanıma hazır olmayan maddi olmayan duran varlıklar için geri kazanılabilir tutar her yıl aynı zamanda tahmin edilir. Varlığın ya da nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanıdır. Kullanım değeri, ilerideki nakit akımlarının ilgili varlıktaki belirli riski ve paranın zaman değerini gösteren vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesi ile değerlendirilir. Değer düşüklüğü testi için, varlıklar diğer varlıklar ve varlık gruplarından bağımsız olarak sürekli kullanımından dolayı nakit girişi üreten en küçük birimlere ("nakit üreten birim") ayrılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiye değer düşüklüğü testi için birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen nakit üreten birimlere paylaştırılır.
Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü kayıpları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Nakit üreten birimlerden kaynaklanan ve muhasebeleştirilen değer düşüklüğü öncelikle birimlere paylaştırılan şerefiyelerin defter değerlerinden daha sonra birimlerdeki diğer varlıkların defter değerlerinden oransal olarak düşülür.
Şerefiyede meydana gelen değer düşüklüğü zararı geri çevrilmez. Şerefiye dışındaki diğer varlıklarda önceki dönemlerde ayrılan değer düşüklükleri her raporlama döneminde değer düşüklüğünün azalması veya değer düşüklüğünün geçerli olmadığına dair göstergelerin olması durumunda değerlendirilir. Değer düşüklüğü geri kazanılabilir tutarın belirlenmesinde kullanılan tahminlerde değişiklik olması durumunda iptal edilir. Değer düşüklüğü sadece varlığın belirlenen kayıtlı değerini aşmayacak kadar amortisman ve itfa payı netleştirildikten sonra değer düşüklüğü eğer yok ise iptal edilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Adi hisse senetleri özkaynak olarak sınıflandırılır. Adi hisse senetleri ihracı ile doğrudan ilişkilendirilebilen ek maliyetler, vergi etkisi düşüldükten sonra özkaynaklarda azalış olarak muhasebeleştirir.
Grup'un geri satın alınan ve tekrar ihraç edilen kendi hisseleri
Sermaye olarak kayıtlara alınan paylar geri satın alındığı durumda, geri satın alma ile ilişkilendirilebilen maliyetlerin vergi etkisi düşüldükten sonraki tutarını da kapsayan satın alma bedeli özkaynaklarda azalış olarak muhasebeleştirilir. Geri satın alınan paylar "Geri alınmış paylar" olarak özkaynakların altında gösterilir ve kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler altında aynı tutarda yedek akçe ayrılır. Söz konusu paylar Şirket'in bağlı ortaklıkları tarafından alınmış ise "karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi olarak sınıflandırılır. Söz konusu paylar satıldığı veya tekrar ihraç edildiği zaman, edinilen bedel özkaynakları arttırmakta ve bu işlem sonucunda ortaya çıkan kazanç veya kayıplar hisse senedi ihraç primlerine transfer edilmektedir.
Türkiye'deki mevcut iş kanunu gereğince, Grup, bir yılını doldurmuş çalışanların emeklilik, askerlik ya da ölüm gibi nedenlerden işten ayrılan çalışanlarına belirli miktarlarda ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı 30 gün bazında Grup'un Türkiye'deki şirketlerinin çalışanlarının emekli olması durumunda gelecekteki tahmini muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değerini ifade etmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, Türkiye'deki tüm çalışanlar bu tür bir ödemeye tabi tutulacakmış gibi hesaplanmış olup konsolide finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı, Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanmıştır. 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla kıdem tazminatı tavanı Not 22'de belirtilmiştir. Not 22'de açıklandığı üzere, Grup yönetimi kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında aktüeryal tahminler kullanmıştır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(i) Yabancı para işlemler
Yabancı para işlemler ilgili Grup şirketlerinin geçerli para birimlerine işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmişlerdir. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihindeki kurlardan geçerli para birimine çevrilmişlerdir. Yabancı para cinsinden olan fiili maliyetleriyle ölçülen parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, işlem tarihindeki kurdan çevrilir. Çevrimle oluşan kur farkları kar veya zararda kayıtlara alınır.
Geçerli para birimi TL olmayan şirketlerin finansal tabloları kendi geçerli para birimlerine göre hazırlanmış olup, bu finansal tablolar TMS 21 uyarınca konsolidasyon amaçlı olarak TL'ye çevrilmiştir. Konsolide finansal tablolardaki kalemlerin ölçümü için seçilen para birimi hariç bütün para birimleri yabancı para olarak ele alınmaktadır.
Yabancı para cinsinden olan işlemlerden doğan kayıp veya kazançlar, kar veya zararda, yabancı para işlemlere ilişkin kur farkları hesabında yansıtılmıştır.
TMS 21 uyarınca, geçerli para birimi TL'den farklı olan bazı yurtdışı ve yurtiçi bağlı ortaklıklarının bilanço kalemleri TL olarak sunulurken ilgili bilanço tarihindeki ABD Doları/TL, Avro/TL ve GBP/TL kuruyla; gelir ve giderler ile nakit akışları ise işlemlerin gerçekleştiği tarihin kuruyla (tarihsel kur) veya ilgili dönemin ortalama kuruyla değerlenir. Bu çevrimden doğan karı/zarar, özkaynaklar altında oluşan "yabancı para çevrim farkları" hesabında yer alır.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla kullanılan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kurları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| ABD Doları / TL | 35,2803 | 29,4382 |
| Avro / TL | 36,7362 | 32,5739 |
| GBP / TL |
44,2073 | 37,4417 |
Yabancı operasyonların varlık ve yükümlülükleri, satın alımdan kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri dâhil olmak üzere, raporlama tarihindeki döviz kuru ile TL'ye çevrilir. Yabancı operasyonların gelir ve giderleri işlem tarihindeki döviz kuru ile veya ilgili dönemin ortalama kuruyla TL'ye çevrilir.
Yeniden çevrimden kaynaklanan yabancı para çevrim farkları, özkaynaklar altında yabancı para çevrim farklarında kayıtlara alınır. Yurtdışı faaliyetlerin kısmen veya tamamen satılması durumunda yabancı para çevrim farklarındaki ilgili tutar kar veya zarara transfer edilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Durdurulan faaliyet, bir işletmenin elden çıkarılan veya satış amaçlı elde tutulan faaliyetlerinin bir kısmı olup ayrı bir ana iş kolunu veya faaliyetlerin coğrafi bölümünü ifade etmektedir. Durdurulan faaliyetler; ayrı bir ana iş kolunun veya faaliyetlerin coğrafi bölümünün tek başına koordine edilmiş bir plan çerçevesinde satışının bir parçası veya sadece satış amacı ile elde edilen bir bağlı ortaklıktır.
Durdurulan faaliyetlere istinaden, durdurulan faaliyetlerle ilgili net varlıklar gerçeğe uygun değerden satış maliyetlerinin düşülmesi suretiyle ölçülür ve durdurulan faaliyetleri oluşturan varlık veya varlık gruplarının elden çıkarılması sırasında finansal tablolara yansıtılan vergi öncesi kar veya zarar ve durdurulan faaliyetlerin vergi sonrası karı veya zararı dipnotlarda açıklanır ve gelir/giderler ile birlikte vergi öncesi kar/zarar analizi yapılır. Ayrıca, durdurulan faaliyetlerin işletme, yatırım ve finansman faaliyetleriyle ilişkilendirilen net nakit akımları ilgili dipnotta belirtilir.
TFRS 11 "Müşterek Anlaşmalar" ve TFRS 5 "Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler" standartları uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmış olan müştereken kontrol edilen işletmelerdeki paylar, TFRS 5 hükümleri uyarınca muhasebeleştirilir. Daha önceden satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmış olan müştereken kontrol edilen bir işletmedeki payın, bu şekilde sınıflandırılmak için geçerli kriterleri kaybetmesi durumunda; satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırıldığı tarihten itibaren özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir. Buna uygun olarak, satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmadan sonraki dönemlerin finansal tabloları düzeltilir. Söz konusu müşterek yönetime tabi ortaklığın daha önce durdurulan olarak sınıflandırılmış faaliyetleri sürdürülen faaliyet olarak sınıflanır.
Varlık grupları, kullanılması suretiyle değil, satış işlemi sonucu geri kazanılması planlandığı durumlarda, satış amaçlı elde tutulan varlık grupları olarak sınıflandırılır. Bu varlıklarla doğrudan ilişkilendirilen yükümlülükler ise benzer şekilde gruplanır. İlgili varlık grupları, doğrudan ilişkilendirilen yükümlülükler indirildikten sonraki kayıtlı değeri ile gerçeğe uygun değerlerinden satış giderlerinin çıkartılması sonucu oluşan net değerin düşük olanı ile muhasebeleştirilir.
Bir varlık (veya elden çıkarılacak varlık grubu) satış amaçlı olarak sınıflandırmış ancak, bu sınıflamaya ilişkin koşullar artık karşılanamamakta ise, söz konusu varlığın (veya elden çıkarılacak grubunun) satış amaçlı olarak sınıflandırılmasına son verilir. Grup, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılmasına son verilen bir duran varlığı (veya satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan elden çıkarılacak bir varlık grubuna dahil edilmesine son verilen bir duran varlığı);
(a) Satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılmasından önceki ve varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılmamış olması durumunda ortaya çıkan amortisman, itfa veya yeniden değerleme ile ilgili düzeltmeler göz önüne alınarak belirlenen defter değeri ve
(b) Sonradan satılmamasına karar verildiği gündeki geri kazanılabilir tutarından düşük olanı ile ölçer.
Grup, önceki dönem bilançolarında duran varlıklar veya satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan elden çıkarılacak varlık gruplarına ilişkin varlık ve borçlara ait tutarları; son dönem bilançosu sunumundaki sınıflandırmayı yansıtması için tekrar sınıflandırmaz veya yeniden göstermez.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, adi ve seyreltilmiş hisse senetleri için temel pay başına kazanç ("PBK") bilgisi sunmaktadır. Temel PBK, Şirket'in adi hisse senedi sahiplerine atfolunan kar veya zararın, Şirket'in geri satın alınan kendi hisselerinin düzeltilmesinden sonra dönem içinde tedavülde olan adi hisse senetlerinin ortalama sayısına bölünmesiyle bulunur.
Türkiye'de şirketler, mevcut hissedarlarına birikmiş karlarından ve özkaynak enflasyon düzeltme farklarından, sermayedeki payları oranında hisse dağıtarak (bedelsiz hisse) sermayelerini arttırabilirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, pay başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmaktadır.
Raporlama döneminden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, raporlama tarihi ile finansal durum tablosunun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
Grup, raporlama döneminden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama döneminden sonraki düzeltme gerektirmeyen olaylar, önemli olması durumunda, konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanmıştır.
Grup yönetimi, geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğün bulunduğu, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olduğu ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebildiği durumlarda, ilişikteki konsolide finansal tablolarda söz konusu yükümlülük tutarı kadar karşılık ayırmaktadır. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin uzak olduğu durumlar hariç, finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale gelmesi halinde, koşullu varlıkla ilgili olarak finansal tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesine yakın hale gelmesi durumunda ise, söz konusu varlık ve bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte finansal tablolara alınır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama sözleşmesi olup olmadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda bu sözleşme, bir kiralama sözleşmesidir ya da bir kiralama işlemi içerir. Bir sözleşmenin tanımlanmış bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını sağlayıp sağlamadığını değerlendirmek için Grup, TFRS 16'daki kiralama tanımını kullanmaktadır.
Bu politika 1 Ocak 2019 tarihinde veya sonrasında yapılmış olan sözleşmelere uygulanır.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya kiralama bileşeni içeren sözleşmede değişiklik yapıldığı tarihte, Grup, kiralama bileşeninin nispi tek başına fiyatını ve kiralama niteliği taşımayan bileşenlerin toplam tek başına fiyatını esas alarak her bir kiralama bileşenine dağıtmaktadır.
Grup, kiralama niteliği taşımayan bileşenleri kiralama bileşenlerinden ayırmamayı, bunun yerine her bir kiralama bileşenini ve onunla ilişkili kiralama niteliği taşımayan bileşenleri tek bir kiralama bileşeni olarak muhasebeleştirmeyi tercih etmiştir.
Grup, karşılaştırmalı bilgilerin düzeltilmediği kolaylaştırılmış geriye dönük yaklaşımı kullanarak TFRS 16'yı uygulamıştır. Grup, cari dönemin yanı sıra, TMS 17 (sunulan karşılaştırmalı dönem için) kapsamında, karşılaştırmalı bilgi ve önemli muhasebe politikalarındaki değişikliklerin de anlaşılabilmesi için muhasebe politikalarını açıklamıştır.
Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte finansal tablolarına kullanım hakkı varlığı ve kira yükümlülüğü yansıtmıştır. Kullanım hakkı varlığının maliyeti yükümlülüğünün ilk ölçüm tutarı, kiralamanın fiilen başladığı tarihte veya öncesinde yapılan tüm kira ödemelerinden alınan tüm kiralama teşviklerinin düşülmesiyle elde edilen tutar ile tüm başlangıçtaki doğrudan maliyetleri ve varlığın sökülmesi ve taşınmasıyla, yerleştirildiği alanın restore edilmesiyle ya da dayanak varlığın kiralamanın hüküm ve koşullarının gerektirdiği duruma getirilmesi için restore edilmesiyle ilgili olarak ileride katlanılması öngörülen tahmini maliyetlerden oluşmaktadır.
Kiralama işleminin, dayanak varlığın mülkiyetini kiralama süresi sonunda kiracıya devretmesi veya kullanım hakkı varlığı maliyetinin, kiracının bir satın alma opsiyonunu kullanacağını göstermesi durumunda, kullanım hakkı varlığı kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın yararlı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutulur. Diğer durumlarda kullanım hakkı varlığı, kiralamanın fiilen başladığı tarihten başlamak üzere, söz konusu varlığın yararlı ömrü veya kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur. Ek olarak, kullanım hakkı varlığının değeri periyodik olarak varsa değer düşüklüğü zararları da düşülmek suretiyle azaltılır ve kiralama yükümlülüğünün yeniden ölçümü doğrultusunda düzeltilir.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçülür. Kira ödemeleri, kiralamadaki zımnî faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, bu oran kullanılarak iskonto edilir. Bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranı kullanılır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, alternatif borçlanma faiz oranını, çeşitli dış finansman kaynaklarından kullanacağı borçlar için ödeyeceği faiz oranlarını dikkate alarak belirlemektedir ve kira şartlarını ve kiralanan varlığın türünü yansıtacak şekilde bazı düzeltmeler yapmaktadır.
Kira yükümlülüğünün ölçümüne dâhil edilen kira ödemeleri aşağıdakilerden oluşmaktadır:
Satın alma opsiyonunun kullanılacağından makul ölçüde emin olunması durumunda bu opsiyonun kullanım fiyatı ve kiralama süresinin Grup'un kiralamayı sonlandırmak için bir opsiyon kullanacağını göstermesi durumunda, kiralamanın sonlandırılmasına ilişkin ceza ödemeleri
Kira yükümlülüğü, kira ödemelerinin bir iskonto oranı ile indirgenmesiyle ölçülür. Gelecekteki kira ödemelerinin belirlenmesinde kullanılan bir endeks veya oranda meydana gelen bir değişiklik sonucunda bu ödemelerde bir değişiklik olması ve kalıntı değer taahhüdü kapsamında ödenmesi beklenen tutarlarda bir değişiklik olması durumlarında Grup yenileme, sonlandırma ve satın alma opsiyonlarını değerlendirir.
Kira yükümlülüğünün yeniden ölçülmesi durumunda, yeni bulunan borç tutarına göre kullanım hakkı varlığında bir düzeltme olarak finansal tablolara yansıtılır. Ancak, kullanım hakkı varlığının defter değerinin sıfıra inmiş olması ve kira yükümlülüğünün ölçümünde daha fazla azalmanın mevcut olması durumunda, kalan yeniden ölçüm tutarı kâr veya zarara yansıtılır.
Grup, yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılamayan kullanım hakkı varlıklarını konsolide finansal durum tablosunda ayrı bir başlık olarak "kullanım hakkı varlıkları" içerisinde sunmuştur. Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkul tanımını karşılayan kullanım hakkı varlıkları ise "Yatırım amaçlı gayrimenkuller" içerisinde sunulmuştur. Grup kira yükümlülüklerini "Finansal Borçlanmalar" içerisinde olacak şekilde konsolide finansal durum tablosunda sunmuştur.
Grup, kiralama süresi 12 ay veya daha az olan kısa süreli makine kiralamaları ve BT ekipmanı dahil olmak üzere düşük değerli varlıkların kiralamaları için kullanım hakkı varlıklarını ve kiralama borçlarını finansal tablolarına yansıtmamayı tercih etmiştir. Grup, bu kiralamalarla ilişkili kira ödemelerini, kiralama süresi boyunca doğrusal olarak gider olarak finansal tablolara yansıtmıştır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, sözleşmenin başlangıcında veya kiralama bileşeni içeren sözleşmedeki değişiklik yapıldığında, bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşen içeren bir sözleşme için, sözleşmede yer alan bedeli nispi tek başına fiyatı esas alarak dağıtır.
Grup kiraya veren konumunda olduğunda, kiralamaların her birini faaliyet kiralaması ya da finansal kiralama olarak sınıflandırır.
Her bir kiralama sözleşmesini sınıflandırmak için, Grup, kiralama sözleşmesinin esas olarak ilgili varlığın mülkiyetinden kaynaklanan tüm riskleri ve getirileri önemli ölçüde devredip devretmediğine dair genel bir değerlendirme yapar. Risk ve getirileri devrettiği durumda, kiralama bir finansal kiralamadır; aksi durum söz konusuysa o zaman bir faaliyet kiralamasıdır. Bu değerlendirmenin bir parçası olarak, Grup, kiralama süresinin dayanak varlığın ekonomik ömrünün büyük bir kısmını kapsayıp kapsamadığı gibi bazı diğer göstergeleri dikkate almaktadır.
Grup, bir ara kiraya veren olduğunda, ana kiralamaya ve alt kiralamaya ayrı ayrı dikkate alır. Bir alt kiralamanın kira sınıflamasını, temel varlığa atıfta bulunarak değil, kira sözleşmesinden doğan kullanım hakkı varlığına atıfta bulunarak değerlendirir. Bir kira sözleşmesi, Grup'un yukarıda açıklanan muafiyeti uyguladığı kısa süreli bir kiralama ise, alt kiralamayı faaliyet kiralaması olarak sınıflandırır.
Kiralama bir kiralama bileşeni ile bir veya daha fazla ilave kiralama bileşeni veya kiralama niteliği taşımayan bileşenleri içeriyorsa, Grup sözleşmede yer alan bedeli TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat'ı uygulayarak dağıtır.
Grup, net kiralama yatırımına TFRS 9'da yer alan finansal tablo dışı bırakma ve değer düşüklüğü hükümlerini uygulamaktadır. Grup, brüt kiralama yatırımının hesaplanmasında kullanılan tahmini taahhüt edilmemiş kalıntı değerleri düzenli olarak gözden geçirir.
Grup, faaliyet kiralamalarından elde ettiği kira ödemelerini doğrusal olarak 'diğer gelirin bir parçası olarak finansal tablolarına yansıtmaktadır.
Genel olarak, karşılaştırmalı dönemde Grup'a kiraya veren olarak uygulanan muhasebe politikaları, bir finansal kiralama sınıflandırmasıyla sonuçlanan cari raporlama döneminde girilen alt kiralamanın sınıflandırılması haricinde, TFRS 16'dan farklı değildir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Faaliyet bölümü, Grup'un hasılat elde edebildiği ve harcama yaptığı işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Grup yönetimi tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu kısımdır.
Grup'un faaliyet bölümleri finans, doğalgaz, madencilik, enerji üretimi, liman işletmeciliği, gayrimenkul sektörleri ve diğer sektörler olup bu bölümlere göre raporlama Not 5'te verilmiştir.
Makul değerleri ile izlenen parasal olmayan devlet teşvikleri de dahil olmak üzere tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların işletme tarafından yerine getirileceğine ve teşvikin işletme tarafından elde edilebileceğine dair makul bir güvence oluştuğunda finansal tablolara alınır. Kullanılan devlet teşvik ve yardımları Not 37'de sunulmuştur.
Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında taraf, Şirket ile ilişkili sayılır:
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(f) Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)'de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması;
(g) Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları olması gerekir.
İlişkili taraflarla yapılan işlem ilişkili taraflar arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.
Olağan faaliyetler nedeniyle ilişkili taraflarla bazı iş ilişkilerine girilebilir.
Dönemin kar veya zararı üzerindeki vergi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenen vergiyi içermektedir. Dönemin vergi gideri, işletme birleşmeleri ve diğer kapsamlı gelir ve giderde kayıtlara alınan kalemlerin diğer kapsamlı gelir ve giderde kayıtlara alınan vergileri haricinde kar veya zarara kaydedilir.
Cari dönem vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan vergi oranları ile yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca hesaplanan vergi yükümlülüğünü ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülüğü ile ilgili düzeltme kayıtlarını içermektedir.
Ertelenen vergi, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Ertelenen verginin hesaplanmasında yürürlükte olan vergi oranları kullanılmaktadır.
Başlıca geçici farklar, gelir ve giderlerin Not 2.1 ve 2.2'de belirtilen finansal tablo hazırlama esasları çerçevesinde hazırlanan bu konsolide finansal tablolara göre ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden kaynaklanmaktadır.
Ertelenen vergi yükümlülüğü vergiye tabi tüm geçici farklar için hesaplanırken, indirilecek geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.
Ertelenen vergi varlığı ve ertelenen vergi yükümlülüğü, kanunen vergi varlıkları ve vergi yükümlülüklerinin mahsuplaştırılmasına ilişkin bir yasal hak olması ve cari vergilerin aynı mali otoriteye bağlı olması durumunda ve ertelenen vergi varlıklarının elde edilmesi ve ertelenen vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin eş zamanlı olması durumunda mahsuplaştırılabilmektedir.
Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı hesaplanır. Ertelenen vergi varlığı her raporlama döneminde incelenir ve ilgili vergi avantajının gerçekleşme ihtimalinin muhtemel olmadığı kapsama kadar kayıtlı değeri indirilir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Ters repo konusu finansal varlıklar karşılığı verilen fonlar ters repo alacakları olarak nakit ve nakit benzeri değerler altında muhasebeleştirilir. Söz konusu ters repo anlaşmaları ile belirlenen alış ve geri satış fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim oranı yöntemine göre gelir reeskontu hesaplanır ve ters repoların maliyetine eklenmesi suretiyle muhasebeleştirilir.
Nakit akış tablosunda döneme ilişkin nakit akımları işletme yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Grup'un faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Grup, işletme faaliyetlerine ilişkin nakit akımlarını, net kar/zararın gayri nakdi işlemlerin geçmiş ya da gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş ve çıkışları tahakkuklarının veya ertelemelerinin ve yatırım veya finansman ile ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltildiği dolaylı yönteme göre gösterir.
Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Grup'un yatırım faaliyetlerinde (maddi ve maddi olmayan varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Grup'un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.
Nakit ve nakit benzeri değerler, kasa ve bankalardaki üç aydan kısa vadeli mevduat, oluştuğu tarihte vadesi üç ayı geçmeyen ve değer kaybetme riski bulunmayan kısa vadeli yüksek likiditeye sahip yatırımları ifade etmektedir.
Temettü alacakları, beyan edildikleri dönemde gelir olarak kaydedilir. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak, Genel Kurul'da kar dağıtım kararının alındığı dönemde konsolide finansal tablolara yansıtılır.
Finansman gelirleri yatırım yapılan fonlardan elde edilen faiz gelirlerinden, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelirlerinden, türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen kazançlardan oluşmaktadır. Faiz geliri etkin faiz yöntemiyle tahakkuk edilerek kaydedilir.
Finansman giderleri, borçlanmaların faiz giderlerinden, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı giderlerinden ve türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen zararlardan oluşmaktadır. Kur farkı gelir veya giderleri kur farkı hareketlerinin net gelir ya da net gider durumunda olmasına göre finansman gelirleri veya finansman giderleri içerisinde net olarak gösterilir.
Bir varlığın iktisabı, inşaatı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilemeyen borçlanma maliyetleri etkin faiz yöntemi kullanılarak kar veya zarara kaydedilir. Yapılmakta olan yatının amaçlı gayrimenkuller ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlığın maliyetine dahil edilmektedir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanması, yönetimin, politikaların uygulanması ve raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider tutarlarını etkileyen kararlar, tahminler ve varsayımlar yapmasını gerektirmektedir. Gerçekleşen sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir.
Bu konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında Grup'un muhasebe politikalarının uygulamasında yönetim tarafından yapılan önemli değerlendirmeler 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolarda uygulananlar ile tutarlıdır.
Tahminler ve tahminlerin temelini teşkil eden varsayımlar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Muhasebe tahminlerindeki güncellemeler, güncellemenin yapıldığı dönemde ve bu güncellemelerden etkilenen müteakip dönemlerde kayıtlara alınır.
Konsolide finansal tablolarda kayıtlara alınan tutarlar üzerinde en çok etkisi olan muhasebe politikalarına uygulanan önemli kararlara ilişkin bilgiler aşağıda belirtilen dipnotlarda açıklanmıştır:
Konsolide finansal tablolarda kayıtlara alınan tutarlar üzerinde önemli etkisi olan tahminlere ilişkin bilgiler aşağıda belirtilen dipnotlarda açıklanmıştır:
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de gelecek dönemlerde ileriye yönelik olarak uygulanır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları, geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir.
Grup'un konsolide finansal tablolarında uygulanan muhasebe politikaları, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıl itibarıyla konsolide finansal tablolarında uygulanan muhasebe politikalarıyla aynıdır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda Grup'un gerçekleştirmiş olduğu herhangi bir satınalma işlemi bulunmamaktadır.
Grup'un kontrol gücü olmayan payların önemli seviyede olduğu bağlı ortaklıklarına ilişkin detaylar ve konsolidasyon düzeltmeleri öncesi finansal bilgiler aşağıdaki gibidir:
| Kontrol gücü olmayan paylar |
Kontrol gücü olmayan paylara atfolunan kâr (zarar) |
Birikmiş kontrol gücü olmayan paylar |
Kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettü |
|
|---|---|---|---|---|
| Global Ports Holding Ltd 31 Aralık 2024 31 Aralık 2023 |
9,68% 33,76% |
563.109.131 560.300.191 |
2.621.554.092 2.512.965.256 |
- - |
| Naturelgaz Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2024 31 Aralık 2023 |
40,00% 40,00% |
142.272.655 54.495.969 |
1.438.053.592 1.446.370.326 |
(150.589.389) (289.211.007) |
| Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş. 31 Aralık 2024 31 Aralık 2023 |
49,01% 49,01% |
74.354.376 75.760.148 |
894.832.251 904.161.483 |
- - |
Global Ports Holding Ltd'nin Grup konsolidasyon düzeltmeleri ve eliminasyonları öncesi, konsolide finansal bilgileri aşağıdaki gibidir:
| Özet konsolide finansal durum tablosu | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Dönen varlıklar | 8.634.734.085 | 5.902.887.720 |
| Duran varlıklar | 34.276.071.875 | 33.996.725.593 |
| Toplam varlıklar | 42.910.805.960 | 39.899.613.312 |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 4.207.102.247 | 4.871.427.677 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | 36.459.937.583 | 34.259.461.400 |
| Toplam yükümlülükler | 40.667.039.830 | 39.130.889.077 |
| Toplam özkaynaklar | 2.243.766.130 | 768.724.235 |
| Toplam özkaynaklar ve yükümlülükler | 42.910.805.960 | 39.899.613.312 |
| Global Ports Holding Ltd | ||
| Özet konsolide kar veya zarar tablosu | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Hasılat | 11.174.792.452 | 8.311.992.888 |
| Esas faaliyet karı/(zararı) | 3.306.970.055 | 2.479.992.977 |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Naturelgaz San. ve Tic. A.Ş.'nin Grup konsolidasyon düzeltmeleri ve eliminasyonları öncesi, finansal bilgileri aşağıdaki gibidir:
| Naturelgaz Sanayi ve Ticaret A.Ş. | ||
|---|---|---|
| Özet finansal durum tablosu | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Dönen varlıklar | 1.445.499.923 | 1.287.136.463 |
| Duran varlıklar | 3.533.105.509 | 2.969.901.751 |
| Toplam varlıklar | 4.978.605.432 | 4.257.038.214 |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 992.640.538 | 732.509.114 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | 413.052.189 | 133.983.672 |
| Toplam yükümlülükler | 1.405.692.727 | 866.492.786 |
| Toplam özkaynaklar | 3.572.912.705 | 3.390.545.428 |
| Toplam özkaynaklar ve yükümlülükler | 4.978.605.432 | 4.257.038.214 |
| Naturelgaz Sanayi ve Ticaret A.Ş. | ||
| Özet kar veya zarar tablosu | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Hasılat | 5.730.821.946 | 5.835.065.203 |
| Esas faaliyet karı/(zararı) | 546.768.027 | 113.624.700 |
Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş.'nin Grup konsolidasyon düzeltmeleri ve eliminasyonları öncesi, konsolide finansal bilgileri aşağıdaki gibidir:
Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş.
| Özet finansal durum tablosu | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Dönen varlıklar | 603.090.355 | 917.491.430 |
| Duran varlıklar | 3.509.032.396 | 4.372.127.340 |
| Toplam varlıklar | 4.112.122.751 | 5.289.618.770 |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 1.543.764.284 | 2.439.741.963 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | 741.984.694 | 1.004.374.680 |
| Toplam yükümlülükler | 2.285.748.978 | 3.444.116.643 |
| Toplam özkaynaklar | 1.826.373.773 | 1.845.502.127 |
| Toplam özkaynaklar ve yükümlülükler | 4.112.122.751 | 5.289.618.770 |
| Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş. | ||
| Özet kar veya zarar tablosu | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Hasılat | 1.369.199.759 | 1.705.182.501 |
Esas faaliyet karı/(zararı) 31.349.784 (319.172.607)
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup Yönetimi'nin performans değerlendirmesinde kullandığı faaliyet bölümleri, Grup'un risk ve fayda kaynakları ve iç raporlama yapısı göz önünde bulundurularak belirlenmiştir. Grup'un faaliyet bölümleri; liman işletmeciliği, enerji üretimi, doğalgaz, madencilik, aracılık hizmetleri ve varlık yönetimi, gayrimenkul ve diğer sektörler olarak belirlenmiştir. Aracılık hizmetleri ve varlık yönetimi bölümü finansa dayalı gelir faaliyetlerini, doğalgaz bölümü sıkıştırılmış doğalgaz (CNG) satış faaliyetleri, enerji üretimi elektrik enerjisi üretim faaliyetleri ve madencilik maden faaliyetlerini, liman işletmeciliği bölümü yurtiçi ve yurtdışında ticari ve kruvaziyer liman yatırımları ve işletimi faaliyetlerini, gayrimenkul bölümü ise yatırım amaçlı ve alım satım amaçlı gayrimenkul yönetimi faaliyetlerini sürdürmektedir.
Grup'un liman işletmeciliği bölümünde yer alan ve liman faaliyetleri ile iştigal eden bağlı ortaklıklarının operasyonlarının yoğunluğu özellikle kış aylarında (Aralık, Ocak, Şubat) diğer aylara göre daha az olmakta, bununla birlikte kruvaziyer liman işletmeciliği alanında yılın 3. çeyreğinde yoğunluk artmaktadır. Mevsimselliğe ilişkin bu özellikler, söz konusu bölümlerin performansını etkilemektedir.
Bölümlerin performansının düzenli olarak değerlendirilmesinde faiz, amortisman ve vergi öncesi kar ("FAVÖK") dikkate alınmaktadır. Şirket Yönetimi, bölüm performanslarının değerlendirilmesinde FAVÖK'ü aynı endüstride yer alan şirketlerle karşılaştırılabilirliği açısından en uygun yöntem olarak görmektedir. Grup yönetimi, Grup şirketlerinin operasyonel ve nakit bazlı sonuçlarını takip edebilmek amacıyla bu şirketlerin, ana faaliyetlerinden kaynaklanmayan ve tekrar etmeyen gelir/giderlerini FAVÖK içerisinde göstermemektedir (Düzeltilmiş FAVÖK). Bu gelir/giderler şirket alım/satımı ve şirketlerin halka arzı ile ilgili proje giderleri, değer düşüklüğü ve değer artışı giderleri, gayrinakdi diğer gelir ve giderleri içermektedir. Grup'un faaliyet bölümleriyle ilgili bilgiler bu notun devamında verilmiştir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Liman | İşletmeciliği | Enerji | Üretimi | Doğalgaz | Madencilik | Gayrimenkul | Aracılık Hiz &Varlık |
Yönetimi | Diğer | (**) | Toplam | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
| Bölüm varlıkları |
43 821 517 425 |
39 963 497 934 |
4 099 863 055 |
5 275 364 554 |
4 864 718 640 |
4 431 305 712 |
560 663 890 |
629 589 703 |
7 432 131 036 |
6 771 641 805 |
2 669 633 060 |
2 694 149 557 |
5 052 764 491 |
4 514 081 128 |
68 501 291 597 |
64 279 630 393 |
| Bölüm yükümlülükleri |
40 855 529 898 |
38 516 962 130 |
2 019 572 773 |
3 346 309 456 |
1 303 143 301 |
817 135 765 |
536 317 166 |
414 342 085 |
914 336 690 |
1 156 648 135 |
1 783 495 796 |
1 756 551 716 |
258 305 436 7 |
2 987 184 571 |
54 683 988 759 |
48 995 133 858 |
| 31 Aralık Tarihinde Sona Eren 12 Aylık Dönem (1 Ocak-31 Aralık) |
||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İşletmeciliği Liman (*) |
Üretimi Enerji |
Doğalgaz Madencilik |
Gayrimenkul | Aracılık Hiz &Varlık Yönetimi |
Diğer (**) |
Toplam | ||||||||||
| 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | |
| Bölüm dışı gelirler |
11 174 792 452 |
8 311 992 888 |
1 353 473 245 |
1 689 423 903 |
5 712 082 048 |
5 801 927 384 |
509 465 289 |
671 443 840 |
223 002 499 |
236 707 621 |
1 792 510 176 |
2 083 131 166 |
111 067 760 |
748 380 97 |
20 876 393 469 |
18 892 375 182 |
| FAVÖK | 5 325 155 827 |
4 510 382 515 |
410 938 063 |
419 971 200 |
1 150 846 661 |
1 028 315 356 |
101 026 288 |
170 065 750 |
110 252 709 |
116 128 362 |
703 150 264 |
719 182 201 |
(129 960 496) |
(192 183 489) |
671 409 316 7 |
6 771 861 895 |
| Amortisman ve itfa payı gideri (-) |
(1 501 540 704) |
(1 369 829 673) |
(281 428 364) |
(244 622 562) |
(402 624 596) |
(478 923 453) |
(86 881 561) |
(141 830 502) |
(1 658 746) |
(560 155) |
(139 527 693) |
(157 711 568) |
(23 768 305) |
(33 880 147) |
(2 437 429 969) |
(2 427 358 060) |
| Finansman gelirleri |
333 581 306 |
816 368 144 |
55 803 641 |
126 361 160 |
76 596 289 |
96 653 078 |
17 876 192 |
43 121 329 |
2 037 007 |
4 745 023 |
156 217 783 |
157 602 479 |
169 046 876 |
298 929 164 |
811 159 094 |
1 543 780 377 |
| Finansman giderleri |
(1 840 313 758) |
(1 900 886 081) |
(485 125 303) |
(445 099 919) |
(50 026 640) |
(51 193 890) |
(71 733 786) |
(58 830 767) |
(159 209 969) |
(455 537 336) |
(156 568 307) |
(82 597 940) |
(821 401 543) |
(1 032 386 091) |
(3 584 379 306) |
(4 026 532 024) |
(*) 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla sonra eren dönemde liman işletmeciliği gelirleri sırasıyla 2.696.513.753 ve 1.312.901.604 TL TFRS Yorum 12 etkisini de içermektedir.
(**) Global Yatırım Holding A.Ş.'nin solo faaliyetlerini de içermektedir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Gelirler | ||
| Bölüm gelirleri | 21.049.225.864 | 19.227.359.631 |
| Bölümler arası eliminasyonlar | (172.832.395) | (334.984.449) |
| Konsolide gelirler | 20.876.393.469 | 18.892.375.182 |
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Konsolide FAVÖK | 7.671.409.316 | 6.771.861.895 |
| Finansman gelirleri (Not 30) | 781.236.403 | 1.517.272.848 |
| Finansman giderleri (Not 31) | (3.554.456.615) | (4.000.024.495) |
| Parasal kazanç/ (kayıp) | 724.147.883 | 416.132.917 |
| Ana faaliyet dışı diğer gelir/ giderler (*) | (11.528.196) | (257.825.587) |
| Amortisman ve itfa payları (Not 27) | (2.437.429.969) | (2.427.358.060) |
| Konsolide faaliyetler vergi öncesi karı/(zararı) | 3.173.378.822 | 2.020.059.518 |
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Bölüm finansman gelirleri | 811.159.094 | 1.543.780.377 |
| Bölümler arası eliminasyonlar | (29.922.691) | (26.507.529) |
| Toplam finansman gelirleri (Not 30) | 781.236.403 | 1.517.272.848 |
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Bölüm finansman giderleri | (3.584.379.306) | (4.026.532.024) |
| Bölümler arası eliminasyonlar | 29.922.691 | 26.507.529 |
| Toplam finansman giderleri (Not 31) | (3.554.456.615) | (4.000.024.495) |
(*) Ana faaliyet konusu diğer gelir/giderler; şirketlerin halka arzı ve yeni satın almaları ile ilgili proje giderleri, değer düşüklüğü ve değer artışı gelirleri, gayrinakdi diğer gelir ve giderleri içermektedir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| İlişkili taraf | İlişkinin niteliği |
|---|---|
| Mehmet Kutman | Ortak ve üst düzey yönetici |
| Erol Göker | Ortak ve üst düzey yönetici |
| IEG | Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırım |
| Global MD Portföy Yatırım Fonları | Bağlı ortaklığın fonu |
| Turkcom Turizm Enerji İnşaat Gıda Yatırımlar A.Ş. (Turkcom) | Şirket ortağı tarafından sahip olunan şirket |
| Turquoise Advisory Limited ("TAL") | Dolaylı bağlı ortaklığın üst düzey yöneticisi tarafından sahip olunan şirket |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflara kısa vadeli diğer borçlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|---|---|
| 117.720.984 | 100.821.839 |
| 26.447.794 | 48.176.353 |
| 144.168.778 | 148.998.192 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan kısa vadeli finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar aşağıdaki gibidir:
| Finans sektörü faaliyetlerinden kısa vadeli | ||
|---|---|---|
| alacaklar - ilişkili taraflar | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| IEG Kurumsal Finansal Danışmanlık A.Ş. | 1.725.056 | 2.451.495 |
| Mehmet Kutman | - | 7.104.451 |
| Diğer | 1.391.789 | 3.702.788 |
| Toplam | 3.116.845 | 13.258.734 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar aşağıdaki gibidir:
| İlişkili taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar |
31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Diğer | 27.060.908 | 39.864.280 |
| Toplam | 27.060.908 | 39.864.280 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımı olan Goulette'den 338.710.849 TL (31 Aralık 2023: 425.908.403 TL) tutarındaki alacağı ilişkili taraflardan uzun vadeli diğer alacak olarak muhasebeleştirilmiştir. Söz konusu alacağa uygulanan faiz %4, vade tarihi 2025'tir.
Şirket üst düzey yönetim kadrosu; Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri ile genel müdürlerden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar ise ücret, prim ve sağlık sigortası gibi faydaları içermektedir. 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Maaş | 206.181.547 | 208.393.320 |
| Primler | 151.834.076 | 222.497.964 |
| Huzur hakları | 28.637.451 | 30.064.592 |
| Diğer | 4.600.009 | 6.831.497 |
| 391.253.083 | 467.787.373 |
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un kullanmış olduğu kredilere istinaden Mehmet Kutman'ın şahsi olarak vermiş olduğu 881.385.307 TL (31 Aralık 2023: 1.045.428.575 TL) ve 10.944.438 ABD Doları kefaleti (31 Aralık 2023: 18.502.687 ABD Doları) ile 610.730.100 TL tutarında gayrimenkul ipoteği mevcuttur (31 Aralık 2023: 818.665.100 TL).
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda ilişkili taraflarla işlemler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak-31 Aralık 2024 | 1 Ocak-31 Aralık 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Diğer | Diğer | Diğer | Diğer | |
| Gelirler | Giderler | Gelirler | Giderler | |
| Turkcom (*) | - | 7.361.154 | 8.715.319 | 6.887.057 |
| Mehmet Kutman (*) | 3.564.471 | - | 12.852.234 | - |
| Global MD Portföy Fonları | 6.182.645 | - | 5.283.300 | - |
| Diğer | 120.340 | - | 118.127 | - |
| Toplam | 9.867.456 | 7.361.154 | 26.968.980 | 6.887.057 |
(*) Kredili işlem ve avans üzerinden işletilen faizleri içermektedir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla, nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Kasa | 4.930.354 | 6.681.011 |
| Bankadaki nakit | 7.166.570.839 | 5.455.179.144 |
| -Vadesiz mevduat | 3.156.052.468 | 3.771.761.223 |
| -Vadeli mevduat | 4.010.518.371 | 1.683.417.921 |
| Diğer | 761.812.321 | 885.010.320 |
| Nakit ve nakit benzerleri | 7.933.313.514 | 6.346.870.475 |
| Bloke tutar (*) | (1.741.252.067) | (2.175.544.329) |
| Nakit akış tablosuna baz tutarlar | 6.192.061.447 | 4.171.326.146 |
(*) 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla 1.031.782.269 TL (31 Aralık 2023: 1.370.494.257 TL) tutarındaki mevduat kullanılan kredilere ve teminat mektuplarına karşılık bankalar tarafından bloke edilmiştir. 709.469.798 TL diğer nakit ve nakit benzerlerinden oluşmakta olup, bankalar tarafından bloke edilmiştir (31 Aralık 2023: 805.050.072 TL).
Nakit ve nakit benzerlerinin kur ve likitide riskine ilişkin açıklamalar Not 34'de verilmiştir.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla vadeli mevduatın vade dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| 1 aya kadar | 3.338.354.058 | 992.135.824 |
| 1-3 aya kadar | 672.164.313 | 691.282.097 |
| 4.010.518.371 | 1.683.417.921 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla, nakit ve nakit benzerleri içerisinde yer alan vadeli mevduata ait faiz oranı aralıkları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| TL cinsinden vadeli mevduat faiz oran aralığı | %23,75 - %53,00 | %30,00 - %45,00 |
| ABD cinsinden vadeli mevduat faiz oran aralığı | %1,50 - %5,00 | %0,08 - %0,25 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | |||
|---|---|---|---|
| Kısa vadeli | Uzun vadeli | Toplam | |
| GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen finansal yatırımlar | - | 47.526.779 | 47.526.779 |
| GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen finansal yatırımlar | 1.022.142.004 | - | 1.022.142.004 |
| Diğer finansal varlıklar | 30.401.531 | - | 30.401.531 |
| 1.052.543.535 | 47.526.779 | 1.100.070.314 |
| 31 Aralık 2023 | |||
|---|---|---|---|
| Kısa vadeli | Uzun vadeli | Toplam | |
| GUD farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen finansal yatırımlar | - | 40.207.101 | 40.207.101 |
| GUD farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen finansal yatırımlar | 1.006.685.563 | - | 1.006.685.563 |
| Diğer finansal varlıklar | 2.824.885 | - | 2.824.885 |
| 1.009.510.448 | 40.207.101 | 1.049.717.549 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Borçlanma araçları | ||
| Kamu kesimi ve özel sektör tahvil, senet ve bonoları | 43.689.613 | 77.080.468 |
| Yatırım fonları katılım belgeleri | 114.122.779 | 107.553.955 |
| 157.812.392 | 184.634.423 | |
| Özkaynak araçları |
||
| Borsada işlem gören finansal yatırımlar | 7.912.780 | 13.527.167 |
| Aktif bir piyasası olan yatırım ve para piyasası fonları | 502.528.363 | 380.491.083 |
| Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar | 353.888.469 | 428.032.890 |
| 864.329.612 | 822.051.140 | |
| Toplam | 1.022.142.004 | 1.006.685.563 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup tarafından elde tutulan ve aktif bir piyasada işlem gören finansal yatırımlar rapor tarihi itibarıyla piyasa işlem fiyatları üstünden gerçeğe uygun değerleriyle gösterilir. Gerçeğe uygun değer değişikliklerinden kaynaklanan kazanç veya kayıplar oluştuğu dönemde diğer kapsamlı gelire dahil edilir.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un sahip olduğu 9.402 TL tutarındaki hisse senetleri devam eden bir dava için rehnedilmiştir (31 Aralık 2023: 13.574 TL).
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla BİST, Takasbank, VİOP ve SPK'ya verilen teminat mektubu tutarları Not 21'de açıklanmıştır.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir:
Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Pay oranı (%) |
Defter değeri |
Pay oranı (%) |
Defter değeri |
|
| Borsa İstanbul A.Ş. |
0,08 | 319.422 | 0,08 | 461.174 |
| Bakü Borsası | 4,76 | 31.634.938 | 4,76 | 31.634.938 |
| Bilira Teknoloji A.Ş. | 1,00 | 3.834.973 | 1,00 | 2.580.115 |
| EPİAŞ | 0,67 | 6.111.673 | 0,67 | 4.469.280 |
| Diğer | - | 5.625.773 | - | 1.061.594 |
| Toplam | 47.526.779 | 40.207.101 |
Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen hisse senetlerinin maliyeti, yönetimin gerçeğe uygun değerin ölçümüne ilişkin yeterli düzeyde yakın zamanlı bilgisi bulunmaması nedeniyle gerçeğe uygun değeri ölçmek amacıyla kullanılmaktadır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla finansal borçlar aşağıdaki gibidir:
| Kısa vadeli borçlanmalar | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Kısa vadeli banka kredileri | 3.707.077.507 | 4.012.577.368 |
| -TL Krediler | 385.000.000 | 519.427.894 |
| -Döviz Krediler | 3.322.077.507 | 3.493.149.474 |
| İhraç edilen borçlanma senetleri | 618.965.435 | 633.885.324 |
| - TL borçlanma senetleri | 618.965.435 | 633.885.324 |
| Diğer finansal yükümlülükler (*) | 44.639.366 | 78.738.067 |
| Toplam borçlanmalar | 4.370.682.308 | 4.725.200.759 |
| Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları | ||
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Uzun vadeli banka kredilerinin kısa vadeli kısımları | 1.477.113.302 | 706.760.107 |
| -TL Krediler | 675.012 | 30.445 |
| -Döviz Krediler | 1.476.438.290 | 706.729.662 |
| İhraç edilen borçlanma senetleri | 641.707.215 | 1.668.445.189 |
| -Döviz borçlanma senetleri | 641.707.215 | 1.668.445.189 |
| Finansal kiralama borçları | 217.323.853 | 323.186.822 |
| Toplam borçlanmalar | 2.336.144.370 | 2.698.392.118 |
| Kiralama İşlemlerinden Borçlar (TFRS 16) | 153.682.363 | 189.952.722 |
| Toplam | 2.489.826.733 | 2.888.344.840 |
| Uzun vadeli borçlanmalar | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Uzun vadeli banka kredileri | 10.763.147.849 | 4.167.976.524 |
| -TL Krediler | 13.329.156 | 29.313.657 |
| -Döviz Krediler | 10.749.818.693 | 4.138.662.867 |
| İhraç edilen borçlanma senetleri | 25.323.816.729 | 23.720.264.788 |
| -Döviz borçlanma senetleri | 25.323.816.729 | 23.720.264.788 |
| Finansal kiralama borçları | 282.152.693 | 297.058.372 |
| Diğer finansal yükümlülükler (*) | 1.698.983.008 | 2.051.657.913 |
| Toplam borçlanmalar | 38.068.100.279 | 30.236.957.597 |
| Kiralama İşlemlerinden Borçlar (TFRS 16) | 2.359.126.566 | 2.661.063.822 |
| Toplam uzun vadeli borçlanmalar | 40.427.226.845 | 32.898.021.419 |
| Toplam uzun ve kısa vadeli borçlanmalar | 44.774.926.957 | 37.660.550.474 |
| Toplam | 47.287.735.886 | 40.511.567.018 |
(*) 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla kısa vadeli diğer finansal yükümlülüklerin 17.162.419 TL'si (31 Aralık 2023: 72.930.554 TL) ve uzun vadeli diğer finansal yükümlülüklerin 1.492.489.661 TL'lik kısmı (31 Aralık 2023: 1.805.876.842 TL) NCP'nin imtiyaz sözleşmesine ilişkin yükümlülüklerinden oluşmaktadır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Uzun vadeli banka kredileri ve ihraç edilen borçlanma senetlerinin vade dağılımı aşağıdaki gibidir:
| Yıl | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| 2. Yıl içinde ödenecekler | 1.271.521.479 | 2.215.909.384 |
| 3. Yılda ödenecekler | 1.870.125.121 | 1.186.721.551 |
| 4. Yılda ödenecekler | 1.140.739.209 | 1.862.350.051 |
| 5. Yıldan sonra ödenecekler | 31.804.578.769 | 22.623.260.326 |
| Toplam | 36.086.964.578 | 27.888.241.312 |
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un banka kredileri ve ihraç edilen borçlanma senetleri ile finansal kiralama borçlarının toplam ana para tutarı 1,2 milyar ABD Doları tutarındadır. Bu borcun 947,3 milyon ABD Doları tutarındaki kısmı liman işletmeciliği iş koluna ait borç tutarı olup bu tutarın 817,6 milyon ABD Doları tutarındaki kısmı 15 yıl ve üzeri vadeli borçlanmalardan oluşmaktadır. Liman iş kolu hariç konsolide borçlanmaların toplamı 282,5 milyon ABD Doları'dır.
Ödenecek finansal kiralama borçlarının ve kiralama işlemlerinden borçların vade dağılımı aşağıdaki gibidir.
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gelecekteki | Asgari kira | Gelecekteki | Asgari kira | |||
| asgari kira | ödemelerinin net | asgari kira | ödemelerinin net | |||
| ödemeleri | Faiz | bugünkü değeri | ödemeleri | Faiz | bugünkü değeri | |
| 1 yıldan az | 457.815.769 | (86.809.553) | 371.006.216 | 645.742.685 | (132.603.141) | 513.139.544 |
| 1-5 yıl arası | 4.204.652.064 | (1.563.372.805) | 2.641.279.259 | 5.311.326.278 | (2.353.204.084) | 2.958.122.194 |
| Toplam | 4.662.467.833 | (1.650.182.358) | 3.012.285.475 | 5.957.068.963 | (2.485.807.225) | 3.471.261.738 |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla finansal borç hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| Dönem başı - 1 Ocak | 40.511.567.018 | 35.895.047.777 |
| Alınan yeni finansal borçlar | 23.674.123.954 | 26.353.371.832 |
| Geri ödenen finansal borçlar | (10.268.063.940) | (20.540.944.613) |
| Diğer finansal yükümlülüklerdeki değişim | (386.773.606) | (129.711.878) |
| Yeni alınan kiralama işlemlerinden borçlar (TFRS 16) | 174.148.314 | 291.788.657 |
| Kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin geri ödemeler | (238.213.961) | (224.099.153) |
| Kur farkları değişimi | 458.819.017 | 1.390.954.694 |
| Faiz tahakkukları değişimi | 522.398.819 | 426.167.447 |
| Yabancı para çevrim farkı | (5.361.349.929) | (724.282.887) |
| Parasal kayıp / kazanç | (1.798.919.800) | (2.226.724.858) |
| Dönem sonu - 31 Aralık | 47.287.735.886 | 40.511.567.018 |
Kredilerle ilgili diğer teminat açıklamalarına Not 21'da yer verilmiştir.
Finansal borçların kur ve likitide riskine ilişkin açıklamalar Not 34'de verilmiştir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Segment | Kredi türü | Para birimi | Vade tarihi | Faiz Oranı Şekli | Nominal faiz oranı aralığı (%) | Anapara Değeri (TL) | Defter Değeri (TL) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Holding | İhraç edilen tahvil/bono |
TL | 2025 | Sabit | % 51,00- 54,00 | 530.000.000 | 618.965.435 |
| Holding | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2025-2027 | Sabit | % 7,80 - 11,00 | 642.230.111 | 663.877.808 |
| Holding | Teminatlı kredi | Avro | 2025 | Sabit | % 10,40 | 874.321.560 | 881.385.307 |
| Doğalgaz | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2029 | Sabit | % 9,50 | 151.705.290 | 151.705.290 |
| Doğalgaz | Teminatlı kredi | Avro | 2026 | Sabit | % 8,16 | 79.350.192 | 79.350.192 |
| Global Ports Holding B.V. Teminatlı kredi | Avro | 2031 | Sabit | % 6,00 | 4.525.274.553 | 4.636.598.549 | |
| Liman İşletmeciliği | İhraç edilen tahvil/bono |
ABD Doları | 2031-2040+ | Sabit | % 5,42 - 7,87 | 25.295.975.100 | 24.718.249.668 |
| Liman İşletmeciliği | İhraç edilen tahvil/bono |
GBP | 2040+ | Sabit | % 7,24 | 552.591.250 | 563.004.189 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2027 | Değişken | % 5,75+SOFR - 6,25 | 974.910.668 | 974.376.935 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2025-2038 | Sabit | % 2,50 - 12,00 | 3.868.837.698 | 3.837.157.189 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | Avro | 2025-2033 | Değişken | Euribor + % 1,75 / Euribor + % 4,25 | 1.226.225.892 | 1.207.499.371 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | Avro | 2025-2037 | Sabit | % 1,50 - 7,56 | 800.078.395 | 805.057.007 |
| Liman İşletmeciliği | İhraç edilen tahvil/bono |
Avro | 2030 | Sabit | % 6,25 | 666.541.613 | 684.270.087 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | TL | 2025 | Sabit | % 43,80 | 10.694.153 | 10.964.351 |
| Enerji Üretimi | Teminatlı kredi | Avro | 2025 | Sabit | % 9,00 | 29.388.960 | 30.033.901 |
| Enerji Üretimi | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2025 | Sabit | % 7,75 - 11,50 | 185.203.935 | 188.717.184 |
| Enerji Üretimi | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2027-2029 | Değişken | Libor + % 5,95 - 11,50 | 989.146.066 | 999.853.417 |
| Enerji Üretimi | Teminatlı kredi | TL | 2027 | Sabit | % 33,59 | 3.000.000 | 3.039.817 |
| Madencilik | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2025 | Sabit | % 9,00 - 11,00 | 77.969.463 | 79.096.986 |
| Madencilik | Teminatlı kredi | TL | 2025 | Sabit | % 26,93 | 135.000.000 | 135.000.000 |
| Madencilik | Teminatlı kredi | Avro | 2026 | Sabit | % 6,80 | 49.593.870 | 49.840.590 |
| Madencilik | Teminatlı kredi | Avro | 2033 | Değişken | Euribor + % 3,50 | 120.156.763 | 120.379.752 |
| Aracılık Hizmetleri | Teminatlı kredi | TL | 2025 | Sabit | % 48,70 | 250.000.000 | 250.000.000 |
| Gayrimenkul | Teminatlı kredi | Avro | 2025 | Rotatif | - | 440.834.400 | 446.697.865 |
| Gayrimenkul | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2030 | Değişken | Libor + % 7,00 | 399.166.272 | 386.123.057 |
| Gayrimenkul | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2025 | Sabit | % 5,50 | 10.584.090 | 10.584.090 |
| 42.888.780.294 | 42.531.828.037 | ||||||
| Finansal kiralama borçları | |||||||
| Enerji Üretimi | Finansal Kiralama | ABD Doları | 2026-2029 | Sabit | % 5,90 - 18,00 | 126.710.556 | 126.710.556 |
| Enerji Üretimi | Finansal Kiralama | TL | 2025 | Sabit | % 31,00 | 623 | 623 |
| Enerji Üretimi | Finansal Kiralama | Avro | 2025-2028 | Sabit | % 7,75 - 17,50 | 318.743.011 | 318.743.011 |
| Madencilik | Finansal Kiralama | Avro | 2027 | Sabit | % 7,50 - 12,62 | 6.379.812 | 6.379.812 |
| Doğalgaz | Finansal Kiralama | ABD Doları | 2026 | Sabit | % 7,00 | 21.789.506 | 21.789.506 |
| Liman İşletmeciliği | Finansal Kiralama | Avro | 2028 | Sabit | % 3,90 - 17,35 | 7.715.227 | 7.715.227 |
| Liman İşletmeciliği | Finansal Kiralama | ABD Doları | 2025 | Sabit | % 6,25 - 18,17 | 18.137.811 | 18.137.811 |
| 499.476.546 | 499.476.546 | ||||||
| 43.388.256.840 | 43.031.304.583 |
31 Aralık 2024
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| 31 Aralık 2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Segment | Kredi türü | Para birimi | Vade tarihi | Faiz Oranı Şekli | Nominal faiz oranı aralığı (%) | Anapara Değeri (TL) | Defter Değeri (TL) |
| Holding | İhraç edilen tahvil/bono |
TL | 2024 | Sabit | % 51,06 | 231.006.034 | 235.202.136 |
| Holding | Teminatlı kredi | TL | 2024 | Sabit | % 29,64 | 30.372 | 30.446 |
| Holding | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2026 | Sabit | % 8,50 - 15,10 | 1.187.026.199 | 1.225.470.353 |
| Holding | Teminatlı kredi | Avro | 2024 | Sabit | % 4,75 - 9,25 | 1.171.041.936 | 1.177.471.501 |
| Liman İşletmeciliği | İhraç edilen tahvil/bono |
ABD Doları | 2040 | Sabit | % 5,29 - 7,50 | 24.863.969.220 | 24.669.215.415 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2027 | Değişken | % 5,75+SOFR - 6,25 | 1.316.912.612 | 1.332.997.405 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2024 | Sabit | % 6,00 - 15,70 | 412.486.874 | 440.447.792 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | Avro | 2025-2033 | Değişken | Euribor + % 2,00 / Euribor + % 4,25 | 956.492.090 | 931.345.332 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | Avro | 2024-2037 | Sabit | % 1,50 - 7,56 | 839.902.475 | 862.308.063 |
| Liman İşletmeciliği | İhraç edilen tahvil/bono |
Avro | 2030 | Sabit | % 6,25 | 712.219.240 | 719.494.547 |
| Liman İşletmeciliği | Teminatlı kredi | TL | 2025 | Sabit | % 13,46 - 43,80 | 39.787.148 | 43.560.209 |
| Enerji Üretimi | İhraç edilen tahvil/bono |
TL | 2024 | Sabit | % 53,00 | 360.946.929 | 398.683.188 |
| Enerji Üretimi | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2024 | Sabit | % 8,75 - 16,42 | 229.067.286 | 237.303.605 |
| Enerji Üretimi | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2024-2029 | Değişken | Libor + % 5,95 - 15,30 | 1.113.076.449 | 1.127.476.699 |
| Enerji Üretimi | Teminatlı kredi | TL | 2024 | Sabit | % 50,00 | 72.189.386 | 72.189.386 |
| Madencilik | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2024 | Sabit | % 14,30 - 14,35 | 93.930.550 | 103.587.376 |
| Madencilik | Teminatlı kredi | TL | 2024 | Sabit | % 18,50 - 31,00 | 187.548.024 | 187.548.024 |
| Aracılık Hizmetleri | Teminatlı kredi | TL | 2024 | Sabit | % 43,00 - 43,10 | 245.443.911 | 245.443.911 |
| Gayrimenkul | Teminatlı kredi | Avro | 2024 | Rotatif | - | 153.411.197 | 153.547.959 |
| Gayrimenkul | Teminatlı kredi | ABD Doları | 2025 | Değişken | Libor + % 7,00 | 704.016.476 | 746.585.953 |
| 34.890.504.408 | 34.909.909.300 | ||||||
| Finansal kiralama borçları | |||||||
| Enerji Üretimi | Finansal Kiralama | ABD Doları | 2024-2029 | Sabit | % 5,90 - 18,00 | 169.558.210 | 169.558.210 |
| Enerji Üretimi | Finansal Kiralama | TL | 2024-2025 | Sabit | % 19,70 - 35,00 | 5.655.982 | 5.655.982 |
| Enerji Üretimi | Finansal Kiralama | Avro | 2024-2025 | Sabit | % 4,40 - 17,50 | 321.430.920 | 321.430.920 |
| Madencilik | Finansal Kiralama | Avro | 2026 | Sabit | % 4,25 - 7,00 | 4.827.443 | 4.827.443 |
| Madencilik | Finansal Kiralama | TL | 2024 | Sabit | % 27,50 | 137.752 | 137.752 |
| Doğalgaz | Finansal Kiralama | ABD Doları | 2026 | Sabit | % 7,00 | 42.931.417 | 42.931.417 |
| Liman İşletmeciliği | Finansal Kiralama | Avro | 2028 | Değişken | % 2,32 - 6,74 | 10.494.699 | 10.494.699 |
| Liman İşletmeciliği | Finansal Kiralama | TL | 2024 | Sabit | % 8,75 | 4.085.929 | 4.085.929 |
| Liman İşletmeciliği | Finansal Kiralama | ABD Doları | 2024-2025 | Sabit | % 6,25 - 6,81 | 61.122.842 | 61.122.842 |
| 620.245.194 | 620.245.194 | ||||||
| 35.510.749.602 | 35.530.154.494 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan olanlar hariç kısa vadeli ticari alacakların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Müşterilerden alacaklar | 2.462.017.406 | 2.213.110.812 |
| Şüpheli alacaklar | 149.678.255 | 174.758.398 |
| Şüpheli alacak karşılığı (-) | (149.678.255) | (174.758.398) |
| Diğer | 13.073.274 | 24.024.232 |
| Toplam | 2.475.090.680 | 2.237.135.044 |
Şüpheli ticari alacak karşılığının 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllar içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi (1 Ocak) | (174.758.398) | (208.954.286) |
| Dönem içinde ayrılan karşılıklar | (41.444.403) | (5.578.069) |
| İptal edilen karşılıklar ve tahsilatlar |
15.332.412 | 1.937.050 |
| Yabancı para çevrim farkı | 47.979.297 | 36.530.969 |
| Parasal kayıp / kazanç | 3.212.837 | 1.305.938 |
| Kapanış bakiyesi (31 Aralık) | (149.678.255) | (174.758.398) |
Şüpheli alacaklar için ayrılan karşılık TFRS 9 uyarınca belirlenen değer düşüklüğü kazançları/(zararları) ve değer düşüklüğü zararlarının iptalleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir.
Grup'un liman işletmeciliği faaliyetlerinden kaynaklanan ilişkin ticari alacaklarının ortalama vadesi 60 ile 120 gün arasında, enerji üretimi faaliyetlerinden kaynaklanan ticari alacaklarının ortalama vadesi 30 ile 180 gün arasında, doğalgaz satışı faaliyetlerinden kaynaklanan ticari alacaklarının ortalama vadesi 10 ile 33 gün arasında, madencilik faaliyetlerinden kaynaklanan ticari alacaklarının ortalama vadesi 30 ile 180 gün arasında, gayrimenkul faaliyetlerinden kaynaklanan ticari alacaklarının ortalama vadesi 30 ile 90 gün arasındadır.
Grup'un kısa vadeli ticari alacaklarına ilişkin kur ve likidite riskine ilişkin detaylar Not 34'de açıklanmıştır.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan olanlar hariç kısa vadeli ticari borçların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Satıcılara borçlar | 2.288.016.398 | 1.640.666.258 |
| Toplam | 2.288.016.398 | 1.640.666.258 |
Grup'un kısa vadeli ticari borçlarına ilişkin kur ve likidite riskine ilişkin detaylar Not 34'de açıklanmıştır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili olmayan taraflardan kısa vadeli diğer alacakların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Verilen depozito ve teminatlar | 171.677.337 | 223.169.279 |
| Bağlı ortaklıkların ve iş ortaklıklarının diğer ortaklarından olan alacaklar | 9.510.606 | 11.959.060 |
| Vergi iade alacakları | 92.350.918 | 96.971.364 |
| Diğer | 83.516.139 | 133.348.195 |
| Toplam | 357.055.000 | 465.447.898 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili olmayan taraflara kısa vadeli diğer borçların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Bağlı ortaklıkların ve iş ortaklıklarının diğer ortaklarına olan borçlar | 29.211.972 | 36.936.144 |
| Ödenecek vergiler ve benzerleri |
275.867.884 | 290.641.640 |
| Alınan depozito ve teminatlar | 40.145.129 | 52.483.241 |
| Diğer | 41.614.198 | 48.676.657 |
| Toplam | 386.839.183 | 428.737.682 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili olmayan taraflardan uzun vadeli diğer borçların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| İmtiyaz bedeline ilişkin uzun vadeli yükümlülükler (*) |
63.307.500 | 76.267.144 |
| Bağlı ortaklıkların ve iş ortaklıklarının diğer ortaklarına olan borçlar | 40.737.029 | - |
| Alınan depozito ve teminatlar | 6.160.833 | 6.503.247 |
| Diğer | 10.252.559 | 20.276.938 |
| Toplam | 120.457.921 | 103.047.329 |
(*) Antigua Limanı'nda yapılmakta olan liman inşaatının Liman işletme sözleşmesi kapsamında devralınan kısmına ilişkin olarak imtiyaz sahibine ödenecek bedelden oluşmaktadır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan olanlar hariç kısa vadeli alacakların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Müşterilerden alacaklar | 345.375.707 | 305.798.744 |
| Borsa para piyasasından alacaklar | 512.776.000 | 223.333.746 |
| Verilen depozito ve teminat | 62.472.336 | 101.792.851 |
| Şüpheli alacaklar | 2.585.900 | 7.221.662 |
| Şüpheli alacak karşılığı | (2.585.900) | (7.221.662) |
| Diğer alacaklar | 4.175.382 | 116.723 |
| Toplam | 924.799.425 | 631.042.064 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan olanlar hariç kısa vadeli borçların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Borsa para piyasasına borçlar | 512.481.207 | 223.299.058 |
| Müşterilere borçlar | 689.946.876 | 728.309.809 |
| Satıcılara borçlar | 18.553.657 | 32.089.845 |
| Diğer | 1.914 | 9.334 |
| Toplam | 1.220.983.654 | 983.708.046 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla stokların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Satış amacıyla elde tutulan gayrimenkuller (*) | 183.061.831 | 183.061.831 |
| İlk madde ve malzeme (**) |
316.804.286 | 492.330.913 |
| Ticari mallar | 66.054.726 | 78.033.633 |
| Stok değer düşüklüğü | (2.658.525) | (3.678.947) |
| Diğer | 66.572.217 | 85.490.843 |
| Toplam | 629.834.535 | 835.238.273 |
Satış amacıyla elde tutulan gayrimenkullerin 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sonra eren hesap dönemleri içindeki değişim tablosu detayı aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| Açılış bakiyesi (1 Ocak) | 183.061.831 | 184.612.163 |
| Çıkışlar (***) | - | (1.550.332) |
| Kapanış bakiyesi (31 Aralık) | 183.061.831 | 183.061.831 |
(*) Satış amacıyla elde tutulan gayrimenkuller, Grup'un Denizli'deki 2011 yılında başlatılan konut projesi kapsamında üzerinde konut inşa edilen ve yatırım amaçlı gayrimenkullerden stoklara transfer edilen arsasını içermektedir. Söz konusu arsa Denizli İli Merkez İlçesi'ndeki 6224 Ada 1 numaralı parsel üzerinde yer almaktadır. Bununla birlikte satış amacıyla elde tutulan gayrimenkuller içerisinde Sümerpark Evleri 3. Bloktaki daireler yer almaktadır.
(**) İlk madde ve malzeme stoklarının önemli kısmı Grup'un enerji üretimi, doğalgaz, madencilik alanında faaliyet gösteren şirketleri tarafından elde tutulan stoklardan oluşmaktadır.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un stokları üzerinde yer alan ipotek ve rehinler Not 21'de açıklanmıştır.
(***) 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait 1.550.332 TL tutarındaki çıkışlar Sümerpark Evleri 3. Bloktaki dairelerden oluşmaktadır. (31 Aralık 2024: Bulunmamaktadır.)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un stokları üzerinde yer alan ipotek ve rehinler Not 21'de açıklanmıştır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla kısa vadeli peşin ödenmiş giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|
| 441.860.691 | 231.843.450 |
| 567.586.762 | 428.852.908 |
| 2.878.816 | 676.392 |
| 1.012.326.269 | 661.372.750 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla uzun vadeli peşin ödenmiş giderlerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Verilen avanslar (*) | 349.120.727 | 306.651.290 |
| Gelecek yıllara ait giderler (**) | 67.151.924 | 13.861.827 |
| Toplam | 416.272.651 | 320.513.117 |
(*) 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla verilen kısa ve uzun vadeli avansların önemli bir kısmı Grup'un enerji, maden ve liman işletmeciliği yatırımlarına ilişkin geliştirmekte olduğu projeler için verilmiş avanslardan oluşmaktadır.
(**) 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla gelecek dönemlere ait giderlerin önemli bir kısmı Grup'un enerji, maden ve liman işletmeciliği faaliyetlerine ilişkin gelecek dönemlere ait giderlerinden oluşmaktadır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla yatırım amaçlı gayrimenkullerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Yapılmakta olan yatırım amaçlı gayrimenkuller: | ||
| - Denizli hastane arazisi | 226.665.000 | 219.982.715 |
| - Bodrum arazi | 31.555.000 | 32.773.981 |
| - Bilecik Arsa | 5.065.000 | 3.849.860 |
| - Bodrum Arsa | 13.250.000 | 10.106.514 |
| - Karaköy Bina (*) | 2.144.370.787 | 1.779.113.691 |
| Faal yatırım amaçlı gayrimenkuller: | ||
| - Van AVM | 4.265.740.000 | 3.817.100.397 |
| - Denizli okul binası | 348.650.000 | 356.182.429 |
| Toplam | 7.035.295.787 | 6.219.109.587 |
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Açılış Bakiyesi (1 Ocak) | 6.219.109.587 | 5.359.938.913 |
| Girişler (*) | 354.202.683 | 212.799.754 |
| Değerleme farkı (Not 29) | 461.983.517 | 646.370.920 |
| Kapanış Bakiyesi (31 Aralık) | 7.035.295.787 | 6.219.109.587 |
(*) 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla alınan değerleme raporuna göre gerçeğe uygun değeri projenin tamamlanması halinde 1.614.485.000 TL'dir. Aynı raporda belrtilen projenin tamamlanması için tahmini katlanılması gereken 122.389.400 TL maliyet düşülerek ve 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla son 9 ayda gerçekleştirilen 272.128.951 TL maliyet tutarı dikkate alınarak hesaplanan tutar enflasyon muhasebesine tabi tutularak yeniden hesaplanmış ve bu değerle finansal tablolarda yatırım amaçlı gayrimenkullerde muhasebeleştirilmiştir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| 2024 | 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Değerlemeye Baz Tarih |
Gerçeğe Uygun Değeri |
Değerlemeye Baz Tarih |
Gerçeğe Uygun Değeri |
|
| Van AVM | 31 Aralık 2024 | 4.265.740.000 | 31 Aralık 2023 | 3.817.100.397 |
| 4.265.740.000 | 3.817.100.397 |
Van AVM, 2015 yılında inşaatı tamamlanıp 15 Aralık 2016 tarihinde hizmete açılmış olup, tamamı Grup şirketlerinden Global Ticari Emlak'ın mülkiyetinde bulunmaktadır.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Van AVM üzerindeki sigorta tutarı 355.488.482 TL'dir (31 Aralık 2023: 247.855.983 TL).
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla Van AVM üzerinde bir banka lehine 1. dereceden sırasıyla 20.000.000 ABD Doları ve 50.000.000 ABD Doları tutarında ipotek bulunmaktadır. Ayrıca, Grup'un sahip olduğu Global Ticari Emlak hisseleri üzerinde 182.400.000 TL nominal değerinde rehin mevcuttur (31 Aralık 2023: 65.836.720 TL).
SPK tarafından gayrimenkul değerleme hizmeti vermek üzere yetkilendirilmiş bir gayrimenkul değerleme şirketinin raporuna göre, Van AVM'nin gerçeğe uygun değeri gelir yaklaşımı modeline göre 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla 4.265.740.000 TL olarak belirlenmiştir. Gelir yaklaşımında, gelecek yıllardaki net nakit akışlarının belirlenen iskonto oranı ile indirgenerek cari değerin belirlenmesi yöntemi kullanılmıştır. Değerleme şirketinin hazırladığı ekspertiz raporuna göre yapılan değerleme sonucunda 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Van AVM'nin tespit edilen gerçeğe uygun değerinin 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücüne getirilmiş değeri 3.817.100.397 TL'dir.
Yatırım amaçlı gayrimenkulün gelir indirgeme yöntemi ile ilgili değerleme raporunda yer alan başlıca varsayımlar aşağıdaki gibidir:
Gelir indirgeme yönteminde kullanılan varsayımlar:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| İskonto oranı (%) | 17,5 - 35,0 |
17,5 - 29,5 |
| Doluluk oranı (%) | 92,5 – 100,0 |
92,5 – 99,4 |
| Kapitilizasyon oranı (%) | 7,7 | 7,7 |
| Kira artış oranı (%) | 20,0 | 20,0 |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin
Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Söz konusu değerlemenin duyarlılık analizi aşağıdaki gibidir:
| Gerçeğe uygun değerdeki değişim | ||||
|---|---|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |||
| İskonto oranı | ||||
| %1 artış | (287.735.000) | (258.618.474) | ||
| %1 azalış | 313.830.000 | 282.130.557 | ||
| Kira artış oranı | ||||
| %1 artış | 266.885.000 | 240.036.926 | ||
| %1 azalış | (251.100.000) | (225.786.742) | ||
| Doluluk oranı | ||||
| %1 artış | 840.000 | 39.682.505 | ||
| %1 azalış | (36.730.000) | (52.077.423) | ||
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un bu yatırım amaçlı gayrimenkulüne ilişkin gerçeğe uygun değer hiyerarşi seviyesi 3'tür (31 Aralık 2023: seviye 3).
| 2024 | 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Değerlemeye Baz Tarih |
Gerçeğe Uygun Değeri |
Değerlemeye Baz Tarih |
Gerçeğe Uygun Değeri |
|||
| Denizli arazi (Hastane) | 31 Aralık 2024 | 226.665.000 | 31 Aralık 2023 | 219.982.715 | ||
| Denizli'deki okul binası | 31 Aralık 2024 | 348.650.000 | 31 Aralık 2023 | 356.182.429 | ||
| 575.315.000 | 576.165.144 |
Grup'un Denizli'deki yatırımları Denizli Sümer Mahallesi'ndeki arazileri ve üzerlerine yapılan yatırımları kapsamaktadır. Söz konusu yatırım amaçlı gayrimenkullerden Denizli İli Merkez İlçesi 6224 Ada 1No.lu parselde yer alan arazi konut projesine tahsis edilmiştir. Konut projesi inşaatı 2011 yılında başladığı için arsa, 2011 yılı içinde stoklara transfer edilmiştir. Arazilerden Denizli İli Merkez İlçesi 6227 Ada 1 No.lu parsel ile 6225 Ada 1 No.lu parselde yer alan arsalar ise otel ve hastane projesine tahsis edilmişlerdir.
Bu yatırım amaçlı gayrimenkullerin pazar yaklaşımı yöntemine göre belirlendiği gerçeğe uygun değerleri SPK tarafından değerleme hizmeti vermek üzere yetkilendirilmiş bir gayrimenkul değerleme şirketi tarafından gerçekleştirilen değerlemelere göre elde edilmiştir. 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değerleri ekspertiz raporlarıyla tespit edilmiştir.
Grup'un bir bağlı ortaklığı tarafından Denizli'de hayata geçirilen ve alışveriş merkezi, konut, otel/okul ve hastane fonksiyonlarından oluşan Sümerpark Çok Bileşenli Projesi kapsamında Şirket'in mülkiyetindeki 6225 ada, 1 no.lu parsel üzerindeki okul binası için Final Okulları'nın burada 15 yıl boyunca okul olarak faaliyette bulunmasına ilişkin Final Okulları ile bir Kira Sözleşmesi akdedilmiştir. Yaklaşık 11.450 m2 kapalı alanda, 74 derslik, spor salonu, yüzme havuzu, yemekhane, kütüphane, konferans ve toplantı salonları ile yaklaşık 1.000 öğrenciye hizmet veren okul 2014-2015 eğitim öğretim yılında faaliyete geçmiştir.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un bu yatırım amaçlı gayrimenkulüne ilişkin gerçeğe uygun değer hiyerarşisi seviyesi 2'dir (31 Aralık 2023: seviye 2).
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yıldaki maddi duran varlıkların hareketi aşağıdaki gibidir:
| Yeraltı ve yerüstü | Tesis, makine ve | Döşeme ve | Diğer maddi | Yapılmakta olan | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arazi ve arsalar | düzenleri | Binalar | cihazlar | Motorlu taşıtlar | demirbaşlar | Özel maliyetler |
duran varlıklar | yatırımlar | Toplam | |
| 1 Ocak 2024 |
||||||||||
| Maliyet | 293.323.949 | 602.781.246 | 1.364.487.226 | 8.274.859.239 | 1.785.170.267 | 1.833.501.517 | 4.685.751.926 | 10.639.464 | 831.881.916 | 19.682.396.750 |
| Birikmiş amortisman |
- | (179.859.661) | (357.385.894) | (2.501.822.200) | (1.330.889.476) | (964.287.406) | (1.955.733.158) | (8.348.344) | - (7.298.326.139) | |
| Net defter değeri |
293.323.949 | 422.921.585 | 1.007.101.332 | 5.773.037.039 | 454.280.791 | 869.214.111 | 2.730.018.768 | 2.291.120 | 831.881.916 | 12.384.070.611 |
| İlaveler | 13.216.139 | 12.161.202 | 560.932 | 408.709.958 | 298.258.180 | 102.470.250 | 134.211.557 | 732.993 | 717.790.695 | 1.688.111.906 |
| Cari dönem amortisman |
- | (20.106.986) | (35.302.003) | (475.755.467) | (97.001.319) | (100.511.595) | (163.252.122) | (658.403) | - | (892.587.895) |
| Çıkışlar | - | (306.068) | (61.396.430) | (504.403.924) | (36.452.806) | (11.788.044) | (3.445.358) | - | (15.859.829) | (633.652.459) |
| Transfer | - | - | (2.481.811) | 338.352.921 | 1.041.680 | (7.403.833) | 9.611.488 | - | (374.869.530) | (35.749.085) |
| Yabancı para çevrim farkı |
(28.025.896) | (88.549.744) | (176.378.752) | (492.473.767) | (45.544.971) | (48.255.458) | (505.536.735) | (379.869) | (52.134.638) | (1.437.279.830) |
| defter değeri Dönem sonu net |
278.514.192 | 326.119.989 | 732.103.268 | 5.047.466.760 | 574.581.555 | 803.725.431 | 2.201.607.598 | 1.985.841 | 1.106.808.614 | 11.072.913.248 |
| 31 Aralık 2024 |
||||||||||
| Maliyet | 278.514.192 | 487.806.798 | 1.041.532.723 | 7.597.512.919 | 1.774.389.464 | 1.749.672.049 | 3.936.301.174 | 9.162.638 | 1.106.808.614 | 17.981.700.571 |
| Birikmiş amortisman |
- | (161.686.809) | (309.429.455) | (2.550.046.159) | (1.199.807.909) | (945.946.618) | (1.734.693.576) | (7.176.797) | - (6.908.787.323) | |
| Net defter değeri |
278.514.192 | 326.119.989 | 732.103.268 | 5.047.466.760 | 574.581.555 | 803.725.431 | 2.201.607.598 | 1.985.841 | 1.106.808.614 | 11.072.913.248 |
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, maddi duran varlıklar üzerindeki sigorta tutarı 39.439.741.672 TL'dir (31 Aralık 2023: 38.537.180.785 TL).
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıldaki maddi duran varlıkların hareketi aşağıdaki gibidir:
| Yeraltı ve yerüstü | Tesis, makine ve | Döşeme ve | Özel | Diğer maddi | Yapılmakta olan | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Ocak 2023 |
Arazi ve arsalar | düzenleri | Binalar | cihazlar | Motorlu taşıtlar | demirbaşlar | maliyetler | duran varlıklar | yatırımlar | Toplam |
| Maliyet | 245 .787 061 |
597 558 184 |
1 318 531 235 |
7.737 .980 888 |
1 592 .632 137 |
1 .705 .784 116 |
4 .713 168 326 |
10 262 843 |
607 400 429 |
18.529.105.219 |
| Birikmiş amortisman |
- | (159 885 547) |
(327 584 553) |
(2 074 884 551) |
(1 216 .992 267) |
(848 .743 190) |
(1 855 .775 381) |
(7 .670 .987) |
- (6.491.536.476) | |
| defter değeri Net |
245.787.061 | 437.672.637 | 990.946.682 | 5.663.096.337 | 375.639.870 | 857.040.926 | 2.857.392.945 | 2.591.856 | 607.400.429 | 12.037.568.743 |
| İlaveler | 10 556 893 |
7.560 243 |
5 027 592 |
461 863 877 |
245 .910 365 |
97.857 190 |
148 .654 248 |
475 854 |
544 089 .731 |
1.521.995.993 |
| Cari dönem amortisman |
- | (21 .952 284) |
(38 425 228) |
(413 877 380) |
(158 837 532) |
(129 062 038) |
(165 .974 506) |
(693 046) |
- | (928.822.014) |
| Çıkışlar | (473 201) |
(4 307 .965) |
- | (50 388 027) |
(9 842 .920) |
- | (15 408 312) |
- | (6 569 181) |
(86.989.606) |
| Transfer | 34 .600 .770 |
4 582 .962 |
66.285 .745 |
256 .902 381 |
- | 46 379 211 |
7.757 | - | (408 .758 826) |
- |
| Yabancı para çevrim farkı |
2 852 426 |
(634 008) |
(16 .733 459) |
(144 560 149) |
1 411 008 |
(3 001 178) |
(94 .653 364) |
(83 544) |
95 .719 .763 |
(159.682.505) |
| Dönem defter değeri sonu net |
293.323.949 | 422.921.585 | 1.007.101.332 | 5.773.037.039 | 454.280.791 | 869.214.111 | 2.730.018.768 | 2.291.120 | 831.881.916 | 12.384.070.611 |
| 31 Aralık 2023 |
||||||||||
| Maliyet | 293 323 .949 |
602 .781 246 |
1 364 487 226 |
8 274 859 239 |
1 .785 170 267 |
1 833 501 517 |
4 .685 .751 .926 |
10 .639 464 |
831 881 .916 |
19.682.396.750 |
| Birikmiş amortisman |
- | (179 859 .661) |
(357 385 894) |
(2 501 822 200) |
(1 330 889 476) |
(964 287 406) |
(1 .955 .733 158) |
(8 348 344) |
- (7.298.326.139) | |
| değeri Net defter |
293.323.949 | 422.921.585 | 1.007.101.332 | 5.773.037.039 | 454.280.791 | 869.214.111 | 2.730.018.768 | 2.291.120 | 831.881.916 | 12.384.070.611 |
Maddi duran varlıklar üzerindeki ipotek ve rehinlere ilişkin bilgiler Not 21'de sunulmuştur.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup'un bağlı ortaklıklarından Ege Liman, Bar Limanı, Barselona Limanı ve VCP'de "İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi" ve Bodrum Liman'da "Yap, İşlet, Devret Sözleşmesi" kapsamında, sözleşme sonunda, sabit kıymetler (gayrimenkul ve mütemmim cüz) üzerinde her türlü borç, taahhüt, mükellefiyetlerden ari, bakımlı, çalışır ve kullanılabilir durumda bedelsiz olarak iade edilecektir.
Kullanılan kredilere ilişkin olarak maddi duran varlıklar üzerinde tesis edilen rehinlere ilişkin açıklamalar Not 21'de sunulmuştur.
Maddi duran varlıklar üzerindeki diğer ipotek ve rehinlere ilişkin bilgiler Not 21'de sunulmuştur.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla finansal kiralama yoluyla elde edilen maddi duran varlıkların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Motorlu taşıtlar | 104.711.638 | 27.304.855 |
| Tesis, makine ve cihazlar | 233.307.147 | 394.539.445 |
| Yeraltı ve yerüstü düzenleri | 53.565.370 | 53.565.370 |
| 391.584.155 | 475.409.670 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda kullanım hakkı varlıkların hareketi aşağıdaki gibidir:
| Liman imtiyaz sözleşmelerine ilişkin |
|||
|---|---|---|---|
| kiralama hakları | Diğer (*) | Toplam | |
| 1 Ocak 2024 itibarıyla net kayıtlı değer | 3.323.779.029 | 324.901.120 | 3.648.680.149 |
| İlaveler | - | 174.148.314 | 174.148.314 |
| Çıkışlar | - | (8.063.652) | (8.063.652) |
| Amortisman gideri | (122.021.689) | (208.533.691) | (330.555.380) |
| Yabancı para çevrim farkı | (383.575.065) | (33.835.630) | (417.410.695) |
| 31 Aralık 2024 itibarıyla kayıtlı değer | 2.818.182.275 | 248.616.461 | 3.066.798.736 |
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla kayıtlı değeri 2.818.182.275 TL olan kullanım hakkı varlıkları Liman imtiyaz sözleşmelerine ilişkin kiralama haklarıdır.
(*) Kayıtlı değeri 248.616.461 TL diğer kullanım hakkı varlıkları ise ofis, araç, tesis vb. sözleşmelere ilişkin kiralama haklarıdır.
Grup, bir kiracı olarak, dayanak varlığı kullanım hakkını temsil eden kullanım hakkı varlığı ve kira ödemekle yükümlü olduğu kira ödemelerini temsil eden kiralama borçlarını konsolide finansal tablolarına almıştır.
| Liman imtiyaz | |||
|---|---|---|---|
| sözleşmelerine ilişkin kiralama hakları |
Diğer (*) | Toplam | |
| 1 Ocak 2023 itibarıyla net kayıtlı değer | 3.592.250.419 | 278.019.854 | 3.870.270.273 |
| İlaveler | - | 291.788.657 | 291.788.657 |
| Çıkışlar | - | (30.706.557) | (30.706.557) |
| Amortisman gideri | (193.450.578) | (206.807.387) | (400.257.965) |
| Yabancı para çevrim farkı | (75.020.812) | (7.393.447) | (82.414.259) |
| 31 Aralık 2023 itibarıyla kayıtlı değer | 3.323.779.029 | 324.901.120 | 3.648.680.149 |
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kayıtlı değeri 3.323.779.029 TL olan kullanım hakkı varlıkları Liman imtiyaz sözleşmelerine ilişkin kiralama haklarıdır.
(*) Kayıtlı değeri 324.901.120 TL diğer kullanım hakkı varlıkları ise ofis, araç, tesis vb. sözleşmelere ilişkin kiralama haklarıdır.
Grup, bir kiracı olarak, dayanak varlığı kullanım hakkını temsil eden kullanım hakkı varlığı ve kira ödemekle yükümlü olduğu kira ödemelerini temsil eden kiralama borçlarını konsolide finansal tablolarına almıştır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yılda diğer maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir.
| Yazılım | Limanlar üst |
Müşteri | Doğal gaz |
Diğer maddi olmayan duran |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Haklar | programları | hakkı | ilişkileri | Rödovans hakkı |
lisansları | varlıklar | Toplam | |
| 1 Ocak 2024 |
||||||||
| Maliyet | 207.392.543 | 77.286.054 | 29.530 530 .603 |
2.003.787.156 | 1.723.216.145 | 354 560 .013 |
290.815 .364 |
34.187.587.878 |
| Birikmiş itfa payları |
(132.949.576) | (70.876.857) | (6.359 .473.260) |
(420.700.761) | (1.722.551 .473) |
(170.762.577) | (158 .978.752) |
(9.036.293.256) |
| Net defter değeri |
74.442.967 | 6.409.197 | 23.171.057.343 | 1.583.086.395 | 664.672 | 183.797.436 | 131.836.612 | 25.151.294.622 |
| Girişler | 8.566 .991 |
27.871.188 | 8.563 .913.996 |
- | - | - | 56 545 .098 |
8.656.897.273 |
| Cari dönem itfa payı |
(11.221.625) | (3.646.018) | (1.033.009.126) | (108.808.749) | - | (11.805 .461) |
(45 .795 .715) |
(1.214.286.694) |
| Transferler | 865 .000 |
- | 34.884.085 | - | - | - | - | 35.749.085 |
| Çıkışlar | - | - | (88.442.545) | - | - | - | (788.011) | (89.230.556) |
| Yabancı para çevrim farkları |
(8.054 .880) |
(467.367) | (4.871.364.467) | (7.754 .387) |
(145 .474) |
- | (20.056 .994) |
(4.907.843.569) |
| 64.598.453 | 30.167.000 | 25.777.039.286 | 1.466.523.259 | 519.198 | 171.991.975 | 121.740.990 | 27.632.580.161 | |
| 31 Aralık 2024 |
||||||||
| Maliyet | 198.957 .297 |
98.929.392 | 31.780.687.143 | 1.961.801.298 | 1.345 .990.029 |
354 560 .010 |
287.085 .978 |
36.028.011.147 |
| Birikmiş itfa payları |
(134.358 .844) |
(68.762.392) | (6.003.647.857) | (495 .278.039) |
(1.345 .470.831) |
(182.568 .035) |
(165 .344.988) |
(8.395.430.986) |
| Net defter değeri |
64.598.453 | 30.167.000 | 25.777.039.286 | 1.466.523.259 | 519.198 | 171.991.975 | 121.740.990 | 27.632.580.161 |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yılda diğer maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir.
| Diğer maddi |
||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Yazılım | Limanlar üst |
Müşteri | Doğal gaz |
olmayan duran |
||||
| Haklar | programları | hakkı | ilişkileri | Rödovans hakkı |
lisansları | varlıklar | Toplam | |
| 1 Ocak 2023 |
||||||||
| Maliyet | 208.892.547 | 76.651.949 | 27.198.834.027 | 2.012.102.029 | 1.737.678.094 | 355.660.887 | 258.610.600 | 31.848.430.133 |
| Birikmiş itfa payları |
(121.556.130) | (68.459.578) | (5.729.638.263) | (311.711.026) | (1.684.578.776) | (160.793.582) | (128.698.072) | (8.205.435.427) |
| Net defter değeri |
87.336.417 | 8.192.371 | 21.469.195.764 | 1.700.391.003 | 53.099.318 | 194.867.305 | 129.912.528 | 23.642.994.706 |
| Girişler | 5.732.757 | 1.256.283 | 3.134.536.329 | 34.954.570 | 3.176.479.939 | |||
| Cari dönem itfa payı |
(15.285.887) | (2.660.202) | (868.606.826) | - (116.950.752) |
- (52.167.853) |
- (10.466.693) |
(32.139.870) | (1.098.278.083) |
| Çıkışlar | - | (353.789) | (17.409.155) | - | - | - | - | (17.762.944) |
| Yabancı para çevrim farkları |
(3.340.320) | (25.466) | (546.658.769) | (353.856) | (266.793) | (603.176) | (890.616) | (552.138.996) |
| defter değeri Dönem sonu net |
74.442.967 | 6.409.197 | 23.171.057.343 | 1.583.086.395 | 664.672 | 183.797.436 | 131.836.612 | 25.151.294.622 |
| 31 Aralık 2023 |
||||||||
| Maliyet | 207.392.543 | 77.286.054 | 29.530.530.603 | 2.003.787.156 | 1.723.216.145 | 354.560.013 | 290.815.364 | 34.187.587.878 |
| Birikmiş itfa payları |
(132.949.576) | (70.876.857) | (6.359.473.260) | (420.700.761) | (1.722.551.473) | (170.762.577) | (158.978.752) | (9.036.293.256) |
| Net defter değeri |
74.442.967 | 6.409.197 | 23.171.057.343 | 1.583.086.395 | 664.672 | 183.797.436 | 131.836.612 | 25.151.294.622 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla liman işletme haklarının detayları aşağıda belirtilmiştir.
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| TL | Net defter değeri | Kalan itfa süresi | Net defter değeri | Kalan itfa süresi | |
| Creuers del Port de Barcelona | 1.687.006.329 | 66 ay | 2.563.454.142 | 78 ay | |
| Cruceros Malaga | 303.196.407 | 92 ay | 367.781.303 | 104 ay | |
| Valletta Cruise Port | 1.796.995.906 | 503 ay | 2.355.402.907 | 515 ay | |
| Port of Adria | 402.840.119 | 228 ay | 544.799.325 | 240 ay | |
| Ege Liman | 1.498.843.292 | 327 ay | 1.998.336.004 | 339 ay | |
| Nassau Cruise Port | 12.036.625.097 | 272 ay | 14.547.361.906 | 284 ay | |
| Cagliari Cruise Port | 20.634.601 | 60 ay | 39.624.666 | 36 ay | |
| Catania Cruise Port | 29.741.675 | 42 ay | 49.596.884 | 48 ay | |
| Bodrum Liman | 78.239.322 | 519 ay | 96.454.349 | 531 ay | |
| Tarragona Cruise Port | 233.902.141 | 111 ay | 132.049.614 | 123 ay | |
| Canary Islands Cruise Port | 1.117.623.759 | 450 ay | 398.948.638 | 462 ay | |
| Alicante Cruise Port | 109.884.909 | 159 ay | 77.247.605 | 171 ay | |
| San Juan Cruise Port | 5.213.221.228 | 350 ay | -- | -- | |
| St. Lucia Cruise Port | 685.894.261 | 340 ay | -- | -- | |
| Liverpool Cruise Port | 562.390.240 | 591 ay | -- | -- | |
| Toplam | 25.777.039.286 | 23.171.057.343 |
Nassau'nun liman işletme hakları, imtiyaz sözleşmesine uygun olarak, devlete ödenecek gelecekteki imtiyaz ücretleri ve gelecekte yerel kuruluşa yapılacak ödemeleri (hak ödemeleri için) ile ilgili olan sabit ödemelerin indirgenmiş nakit akışları üzerinden yaratılmıştır. Kullanılan iskonto oranı, imtiyaz süresi ve nakit akışlarının para birimiyle eşleşen riske göre ayarlanmış bir orandır. Söz konusu ödemeler sözleşmelere bağlı olduğundan, liman işletme hakları ile eş zamanlı olarak %2,39 faiz oranlı ve 2047 vadeli, 42.303.769 ABD Doları (1.492.489.661 TL) tutarında uzun vadeli diğer finansal yükümlülükler ve 486.459 ABD Doları (17.162.419 TL) kısa vadeli diğer finansal yükümlülükler olarak muhasebeleştirilmiştir.
TFRS Yorum 12 İmtiyazlı Hizmet Anlaşmaları standardının uygulanması sonucu bulunan BPI, Port Operation Holding S.r.l ve Nassau Cruise Port'a ait liman işletme hakları haricinde, tüm liman işletme hakları TFRS 3 İşletme Birleşmeleri standardı sonucu ortaya çıkmıştır. Her bir liman, TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü standardı uyarınca ayrı bir nakit yaratan birimi temsil etmektedir
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak itibarıyla net kayıtlı değer | 871.508.246 | 898.208.417 |
| Yabancı para çevrim farkları | (97.380.976) | (26.700.171) |
| 31 Aralık itibarıyla kayıtlı değer | 774.127.270 | 871.508.246 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla şerefiyenin sektörel dağılımı aşağıdaki gibidir:
| Sektörel Dağılım | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Liman | 475.703.332 | 573.084.308 |
| Finans | 236.217.082 | 236.217.082 |
| Gayrımenkul | 62.206.856 | 62.206.856 |
| Toplam | 774.127.270 | 871.508.246 |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Etkin | Etkin | Taşınan değer | |||
|---|---|---|---|---|---|
| oy hakları | ortaklık oranları | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | ||
| Varlıklar | |||||
| Singapur Limanı | % 40,00 | 36,12% | 209.578.720 | 264.102.975 | |
| Lizbon Limanı | % 50,00 | 45,16% | 405.121.844 | 456.710.665 | |
| Venezia Investimenti Srl | % 25,00 | 22,58% | 49.391.876 | 64.491.771 | |
| Pelican Peak Investment Inc. | % 10,24 | 9,24% | - | 17.629.024 | |
| Toplam Varlıklar | 664.092.440 | 802.934.435 | |||
| Yükümlülükler | |||||
| IEG | % 50,00 | % 37,50 | (596.125) | (1.071.852) | |
| Toplam Yükümlülükler | (596.125) | (1.071.852) | |||
| 663.496.315 | 801.862.583 | ||||
Aşağıdaki tabloda yer alan finansal bilgiler 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının finansal bilgilerinin %100'ünü temsil etmektedir.
| Kısa Vadeli | Uzun Vadeli | Kısa Vadeli | Uzun Vadeli | Toplam | Net Dönem | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | Varlıklar | Varlıklar | Toplam Varlıklar | Yükümlülükler | Yükümlülükler | Yükümlülükler | Gelirler Giderler |
Karı/ (Zararı) | |
| IEG | 1.626.892 | - | 1.626.892 | (2.819.141) | - | (2.819.141) | 351.343 | (58.814) | 292.529 |
| Lizbon Limanı | 218.519.518 | 776.889.957 | 995.409.475 | (114.064.285) | (71.101.502) | (185.165.787) | 463.612.362 | (310.700.274) | 152.912.088 |
| Singapur Limanı | 577.908.542 | 1.195.837.791 | 1.773.746.333 | (221.208.500) | (1.028.591.032) | (1.249.799.532) | 1.320.028.511 | (985.883.111) | 334.145.400 |
| Venezia Investimenti | 94.616.206 | 590.087.118 | 684.703.324 | - | (487.135.819) | (487.135.819) | - | (4.654.317) | (4.654.317) |
| Pelican Peak Investment Inc. | - | - | - | - | - | - | - | (10.230.338) | (10.230.338) |
| 31 Aralık 2023 | Kısa Vadeli Varlıklar |
Uzun Vadeli Varlıklar |
Toplam Varlıklar | Kısa Vadeli Yükümlülükler |
Uzun Vadeli Yükümlülükler |
Toplam Yükümlülükler |
Gelirler | Giderler | Net Dönem Karı/ (Zararı) |
| IEG | 1.742.822 | - | 1.742.822 | (3.886.525) | - | (3.886.525) | 435.391 | (64.913) | 370.478 |
| Lizbon Limanı | 311.820.908 | 1.048.131.736 | 1.359.952.644 | (168.853.289) | (277.678.026) | (446.531.315) | 508.513.126 | (346.632.670) | 161.880.456 |
| Singapur Limanı | 768.399.944 | 355.630.830 | 1.124.030.775 | (395.661.012) | (68.112.324) | (463.773.336) | 1.482.315.345 | (926.894.941) | 555.420.404 |
| Venezia Investimenti | 121.127.959 | 758.173.284 | 879.301.243 | - | (621.334.160) | (621.334.160) | - | (4.591.821) | (4.591.821) |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla Grup'un diğer karşılıklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Dava karşılıkları | 13.438.402 | 19.780.842 |
| Nassau Liman'ına ilişkin ayrılan karşılıklar (***) | 232.082.681 | 411.133.397 |
| Diğer kısa vadeli karşılıklar (****) | 7.310.731 | 484.689.314 |
| 252.831.814 | 915.603.553 | |
| Diğer uzun vadeli karşılıklar | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Barselona Limanı satın alımına ilişkin ayrılan karşılıklar (*) | 365.160.624 | 421.994.317 |
| Port Operation Holding satın alımına ilişkin ayrılan karşılıklar (**) | 5.312.653 | 12.888.709 |
| 370.473.277 | 434.883.026 |
Cagliari Cruise Port ("CCP") ve Cagliari Liman Başkanlığı, 14 Ocak 2013 tarihinde, 31 Aralık 2029 tarihinde sona erecek olan Cagliari Kruvaziyer Terminali'nin işletme imtiyazı konusunda sözleşme imzalamıştır. CCP, Cagliari Liman Başkanlığı'na imtiyazın sona ermesine kadar yıllık 48.403 Avro imtiyaz ücreti ödemekle yükümlüdür. Bu imtiyaz sözleşmesi ile ilgili masraflar, imtiyaz süresi boyunca doğrusal olarak kaydedilip, ilgili yıllarda tahakkuk ettirilmektedir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup lehine veya aleyhine açılmış ve hâlihazırda devam eden muhtelif davalar bulunmaktadır. Bu davaların başlıcalarını alacak ve iş davaları oluşturmaktadır. Grup yönetimi, her dönem sonunda bu davaların olası sonuçlarını ve finansal etkilerini değerlendirmekte ve bu değerlendirme sonucunda olası kazanç ve yükümlülüklere karşı gerekli görülen karşılıklar ayrılmaktadır. Söz konusu karşılık tutarları Not 20.1'de belirtilmiştir. Grup'un taraf olduğu önemli davalarla ilgili bilgiler aşağıda sunulmuştur.
Grup, İzmir Limanı özelleştirme sürecinin tamamlanması için Global-Hutchison-EİB Ortak Girişim Grubu'na ("Ortak Girişim Grubu") 15 Nisan 2010 tarihine kadar süre verilmesi hususunda ÖİB'ye başvuruda bulunmuştur. Bu başvurunun sonucu olarak, ÖİB, 10 Kasım 2009 tarihli yazısı ile 45 gün ek süre verdiğini Ortak Girişim Grubu'na bildirmiştir. Ek sürenin tamamlanmasını müteakip ÖİB'nin 7 Ocak 2010 tarihli yazısında teminat mektubunun irat kaydedildiği bildirilmiş, 15.000.000 ABD Doları tutarındaki teminat mektubu nakde çevrilmiş ve böylelikle ihale Grup açısından kapanmıştır. Grup, Ortak Girişim Grubu içerisindeki payı ile orantılı olarak teminat mektubu veren bankaya 8 Ocak 2010'da 6.900.000 ABD Doları'nı ödemiştir ve 12 Ocak 2010'da teminat mektubunun tümü ÖİB tarafından tahsil edilmiştir. Böylelikle Grup ve Ortak Girişim Grubu ihaleye ilişkin tüm yükümlülüklerini yerine getirmişlerdir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup tarafından Özelleştirme İdaresi Başkanlığı aleyhine, Ankara İcra Müdürlüğü'nde yasaya aykırı olarak nakde çevrilen 12.750.000 ABD Doları bedelli teminat mektubunun tazmini ile elde edilen meblağın şimdilik 10.000 ABD Doları tutarındaki kısmının istirdadı için ilamsız icra takibi yapılmış, borçlunun itirazı ile takip durmuştur. Ankara Asliye Ticaret Mahkemesi'nde, Ankara İcra Müdürlüğü'nün dosyasına davalı (borçlu) tarafından yapılan itirazın iptaline, haksız itiraz nedeni ile davalının %40 icra inkar tazminatı ile cezalandırılmasına karar verilmesi talebinde bulunulmuştur. Mahkeme dosyada bilirkişi incelemesi yapılmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporunda Grup'un talebinin haklı olduğu sonucuna varılmıştır. Davalı ÖİB rapora itiraz etmiştir. Yeni gelen bilirkişi raporu Şirket lehine olmakla birlikte, eksik inceleme ile hazırlanmış olduğundan Grup rapora karşı düzeltme talebinde bulunmuştur. Mahkeme davanın reddine karar vermiş olup Grup tarafından temyiz edilen karar Yargıtay tarafından onanmış ve karar düzeltme başvurusu reddedilerek kesinleşmiştir. Bu konuda tüm yargı yolları tüketildiğinden Grup avukatları tarafından Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulunulmuş, ancak başvuru Anayasa Mahkemesi tarafından 21 Eylül 2021 tarihli karar ile reddedilmiştir. Bu karara karşı Grup avukatları tarafından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru yapılmıştır.
Teminat mektubunun Grubun payına düşen 6.900.000 ABD Doları tutarındaki bölümünün yukarıdaki 10.000 ABD Doları'nın düşülmesinden sonra kalan 6.890.000 ABD Dolarlık bakiyesinin TL karşılığı olan 10.128.300 TL'nin tahsili için Grup tarafından Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na 8 Ocak 2020 tarihinde ödeme emri gönderilmiştir. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ödeme emrine itiraz etmiş, takip durmuştur. Grup tarafından itirazın iptali davası açılacaktır. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ödeme emrine itiraz etmenin yanı sıra ayrıca takibin iptali için de İcra Hukuk Mahkemesinde takibin iptali davası açmış ve mahkeme takibin iptaline karar vermiştir. Ödeme emrine itiraz merciye değil icra müdürlüğüne yapılması gerektiğinden davanın reddi gerekirken kabul kararı verildiği için bu karara karşı da Grup avukatları tarafından istinaf yoluna gidilmiş ve İstinaf Mahkemesi 20 Ekim 2021 tarihli kararı ile ilk derece mahkemesinin kararını Grup lehine bozmuştur. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı bu karara karşı temyiz talebinde bulunmuştur.
(iii) Şirket, Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından ihaleye çıkarılan "Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş." hisselerinin tamamının blok olarak satış yöntemiyle özelleştirilmesi ihalesine Energaz'ın da (yeni adıyla Enerya Gaz Dağıtım A.Ş. ("Enerya")) dâhil olduğu "Global Energaz Ortak Girişim Grubu" olarak 14 Mart 2008 tarihinde 1.610.000.000 ABD Doları bedel ile en yüksek teklifi vermiş bulunmaktadır. Ortak Girişim Grubu'na daha sonra STFA Yatırım Holding A.Ş. ("STFA") ve ABN Amro Infrastructure Capital Management Ltd. ("ABN Amro") (yeni adıyla EISER Infrastructure Limited) de katılmıştır. Ancak ihale şartname setinde yer alan Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'ne ait bilgilerin hatalı olduğu ve sair sebeplerden bahisle konsorsiyum Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'nin hisselerini devralmamıştır. Bu süreçte Ankara Büyükşehir Belediyesi 2008 yılı içerisinde Şirket'in %51,66 paya sahip olduğu Ortak Girişim Grubu olarak ihaleye iştirak aşamasında konsorsiyumun temin ettiği 50.000.000 ABD Doları bedelli banka teminat mektubunun nakde çevrilmesi amacıyla mektubu veren bankaya müracaat etmiştir.
Şirket ve Enerya tarafından Ankara İdare Mahkemesi'nde Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine, Ankara Büyükşehir Belediye Encümeni'nin 22 Ocak 2009 tarih ve 86/325 sayılı "Ortak Girişim Grubuna ait teminat mektubunun şartnamenin 10/c maddesi gereğince idare lehine irat kaydedilmesine" ilişkin işleminin iptali ve yürütmenin durdurulması istemli olarak 15 Ocak 2010 tarihinde dava açılmış, dosya görevsizlikle Danıştay 13. Dairesi'ne gönderilmiştir. Danıştay 13. Dairesi yürütmenin durdurulması istemini reddetmiş, Grup avukatlarının itirazı üzerine inceleme için dosyanın gönderildiği Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nca 8 Temmuz 2010 tarihinde, 13. Daire'nin kararının bozulmasına karar verilmiştir. Dosya tekrar Danıştay 13. Dairesi'ne gönderilmiş ve eksiklikler tamamlandıktan sonra Danıştay 13. Dairesi davayı reddetmiş olup, ret kararı 4 Ağustos 2014 tarihinde tebliğ alınmıştır. Şirket, 2 Eylül 2014 tarihinde kararı temyiz etmiştir. Danıştay tarafından onama kararı verilmiş ve karar 28 Temmuz 2016'da tebliğ alınmıştır. Söz konusu karara karşı karar düzeltme yoluna gidilmiş ancak karar düzeltme talebi reddedilmiş ve karar kesinleşmiştir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Belediye'nin Başkent Gaz'ın özelleştirmesini 4046 sayılı Kanun hükümleri uyarınca iki yıl içerisinde gerçekleştirememesi sebebiyle Başkent Gaz hisselerinin özelleştirilmesi Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun 2 Temmuz 2009 tarih ve 2009/43 sayılı kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alınarak T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na devredilmiştir. Nitekim Özelleştirme İdaresi Başkanlığı da düzenlediği muhtelif ihaleler sonucunda 2014 yılında Başkent Gaz'ın hisselerini özelleştirme ihalesini sonuçlandırmıştır.
Konsorsiyum ortakları Şirket ve Enerya tarafından Beyoğlu Asliye Ticaret Mahkemesi'nde Ankara Büyükşehir Belediyesi aleyhine taraflar arasında Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'nin Belediye'ye ait hisselerinin yapılan ihale sonucunda davacılara devir edilmesine ilişkin sözleşme hükümlerinin uygulanmasında davacı yönünden satış bedelinin davalıya ödenmesini engelleyen davalı Belediye'nin alacaklısı Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. ("BOTAŞ")'nin davacılara 6183 sayılı Kanun'un 79. Maddesine göreA gönderdiği haciz ihbarnameleri nedeni ile bedelin hangi makama ödeneceği konusunda uyuşmazlığın giderilmesi amacıyla, öncelikle davalı belediyeye ihale teminatı olarak verilen 50.000.000 ABD Doları bedelli teminat mektubunun belediye tarafından nakde çevrilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile önlenmesi talebinde bulunulmuştur. Mahkeme ihtiyati tedbir talebini kabul etmiş ve %15 teminat karşılığı davalı belediyeye ihale teminatı olarak verilen teminat mektubunun paraya çevrilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile önlenmesine karar vermiştir. Belediye ihtiyati tedbir kararına itiraz etmiş, mahkeme itirazın reddine karar vermiştir.
İhtiyati tedbir kararının devamı olarak, konsorsiyum ortakları tarafından Ankara Büyükşehir Belediyesi ve BOTAŞ aleyhine Beyoğlu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde "teminat mektubunun ödenmesi konusundaki muarazanın giderilmesi, borçlu olunmadığının tespiti, teminat mektubunun iadesi" talebi ile dava açılmış, Mahkeme dosyanın yetkisizlik nedeni ile Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine karar vermiştir. İhale teminat mektubunu veren banka davaya müdahale talebinde bulunmuş, mahkeme bankanın müdahale talebinin kabulüne, davalının tedbirin kaldırılması talebinin reddine, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na karşı ayrı bir dava açılarak bu dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Konsorsiyum ortakları tarafından Özelleştirme İdaresi Başkanlığı aleyhine de, özelleştirme işlemlerini artık yürütmeye yetkili kurum sıfatından dolayı aynı taleplerle dava açılmış, Mahkeme dosyanın bu dosya ile birleştirilmesine karar vermiş, Ankara 3. Ticaret Mahkemesi'nin dosyası bu dosyaya gönderilmiştir.
Dava dosyası 17 Ocak 2012 tarihinde 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii edilmiştir. Bilirkişi raporu yukarıda açıklaması yapılan idari yargıda devam etmekte olan davanın sonucunun beklenebileceği yönünde gelmiş ancak Mahkeme bilirkişi raporunun kendisini ve rapora yapılan muhtelif itirazları dikkate almadan 26 Şubat 2013 tarihli duruşmada davayı reddetmiş ve teminat mektubunun nakde çevrilmesine o güne kadar engel olan ihtiyati tedbir kararını da kaldırmıştır. İlgili teminat mektubuna tekabül eden 50.000.000 ABD Doları Grup tarafından ödenmiştir. Karar temyiz edilmiş olup temyiz incelemesi sonucu Yargıtay tüm temyiz itirazlarını yerinde bularak ilk derece mahkemesinin kararını Şirket lehine bozmuştur. Davalı Belediye karar düzeltme başvurusu yapmış olup bu talep de Yargıtay tarafından reddedilmiştir. Dosya Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmiş ve 2016/37 Esas numarası almış olup bozma ilamına uyulmasına ve Danıştay'daki dosyanın sonucunun beklenilmesine ilişkin ara karar tesis edilmiştir. 27 Haziran 2018 tarihli duruşmada Mahkeme dosyanın bilirkişiye tevdi edilmesine karar verilmiştir. Bilirkişi raporu Şirket lehine gelmiştir. Mahkeme itirazlar doğrultusunda yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar vermiştir. Yeni bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen bilirkişi raporu da Şirket lehine gelmiştir. Taraflar bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını sunmuştur. Mahkeme 25 Kasım 2020 tarihinde gerçekleştirilen duruşmada davanın, idari yargının görevli olduğu gerekçesi ile usulden reddine karar vermiştir. Karar Grup avukatları tarafından temyiz edilmiş olup Belediye avukatları tarafından da katılma yolu ile temyiz edilmiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, davanın adli yargıda görülmesi gereken bir dava olduğuna karar vererek ilk derece mahkemesi kararının Şirket lehine bozulmasına ve dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir. Yargıtay'ın bu kararı hakkında karar düzeltme yoluna gidilmesi mümkün olmamasına rağmen Belediye karar düzeltme talebinde bulunmuş, ilk derece mahkemesi de Belediye'nin talebini kabul ederek dosyanın temyiz mercii Yargıtay'a gönderilmesine karar vermiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Belediye'nin karar düzeltme talebini kabul ederek bir yıl önce kendi dairesince verilen bozma kararını kaldırmış ve ilk derece mahkemesinin verdiği "idari yargının görevli olduğu gerekçesi ile davanın usulden reddi" kararını kesin olarak onamıştır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Adli yargıda 15 yıl boyunca görülen davanın Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin kesin hüküm niteliğindeki bu son kararı ile sona ermesi pek çok alt ilkesiyle birlikte Anayasa'da tanımlanmış adil yargılanma hakkını ihlal ettiğinden Şirketimiz tarafından Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunulmuştur (Dosya No: 2024/48166 Bireysel Başvuru). Dosya Anayasa Mahkemesi'nce incelenecek olup, bireysel başvurunun kabul edilerek ihtilafın adli yargıda görülmesi gerektiği yönünde bir karar verilmesi beklenmektedir. Diğer taraftan, Yargıtay'ın bu son kararı uyarınca, bir hak kaybına uğramamak amacıyla, Şirketimiz tarafından aynı konu ile bu kez idari yargıda yeni bir dava da açılmıştır. (Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2024/2975 E.)
Özetle, Grup 31 Aralık 2012 tarihli konsolide finansal tablolarında "borç karşılıkları" altında 50.000.000 ABD Doları (89.130.000 TL) tutarında karşılık ayırmış, "diğer alacaklar" altında "tazmin edilecek karşılıklar" olarak 24.170.000 ABD Doları (43.085.442 TL) tutarında varlık ve Grup üzerinde net maliyet kalacağı öngörülen Grup payı olan 25.830.000 ABD Doları (46.044.558 TL) tutarında "finansal giderler" altında karşılık gideri muhasebeleştirilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla ilgili yükümlülük ödendiğinden bilanço dışında kalmış ve 51.586.031 TL (31 Aralık 2014: 38.656.063 TL) tutarında diğer alacaklar altında muhasebeleştirilip tazmin edilecek karşılıklar olarak taşınmaya devam etmiştir. 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren dönemde Konsorsiyumun diğer ortakları Enerya ve STFA ile varılan sulh neticesinde uzlaşılan tutarlar tahsil edilmiş ve ilgili rücu alacağı ile uzlaşılan tutar arasındaki fark için 9.379.317 TL tutarında gider kaydı atılmıştır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 16.670.000 ABD Doları tutarında diğer alacaklar altında muhasebeleştirilip tazmin edilecek karşılıklar olarak muhasebeleştirilmiştir. Ancak OGG'nin kalan diğer üyesi ile hukuki süreç devam etmekte olup, OGG'nin diğer ortaklarından olan alacaklarını tahsil etmiş olmasının olumlu bir örnek teşkil etmesini değerlendiren Grup yönetiminin OGG'nin kalan diğer üyesine açılacak davanın kazanılmasının ardından tahsil edilebilirliği yüksek olan bu alacağın tahsilinin hızlandırılmasını teminen bu alacak hakkında yurtdışında yasal takibe başlanmasına yönelik hazırlıklarına rağmen, Grup, ihtiyatlılık ilkesi gereği 31 Aralık 2017 tarihli konsolide finansal tablolarda diğer alacaklar altında muhasebeleştirilen tazmin edilecek karşılıklar için 62.877.573 TL tutarında karşılık gideri ayırmıştır.
(iv) Şirket tarafından ABN Amro Infrastructure Capital Management Ltd. aleyhine Beyoğlu Asliye Ticaret Mahkemesi'nde, Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'nin ihalesinin alınmasından sonra davacı, dava dışı konsorsiyum ortağı ve davalı şirket arasında, Başkent Gaz Dağıtım A.Ş.'ye ait hisselerin satın alınması maksadı ile davacının vermiş olduğu teklif ile ilgili olarak, ortak girişime katılma kurallarını düzenleyen sözleşmenin ilgili maddeleri gereği, tarafların yapacakları teklif ve işlem ile ilgili olarak mali, hukuk, muhasebe, vergi, ticari ve sigorta danışmanlık masrafları ve ihale teklifi ile ilgili olarak verilen geçici teminat için yapılan ve yapılacak olan masrafların davalının hissesine düşen kısmı yaklaşık 236.918 ABD Doları olmakla birlikte, gerçek meblağ bilirkişi incelemesi ile tespit edilebileceğinden fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere şimdilik 15.000 ABD Doları'nın tahsili talebiyle bir dava açılmıştır. Bilirkişi raporu ve ek rapor gelmiş olup dava, bu raporlara tarafların karşılıklı itirazları sunulmuştur. 3 Mart 2014 tarihinde gerçekleşen Danıştay 13. Hukuk Dairesi'ndeki duruşmada 2010/920 E. sayılı dosyanın sonuçlanmasının beklenmesine karar verilmiştir. Teminat mektubunun irat kaydedilmesi işlemine karşı açılan davada adi şirket aleyhine verilen kararın temyiz incelemesi olan Danıştay 13. Dairesi'ne 2010/920 E. sayılı dosyası bekletici mesele yapıldığından bu dosyanın dava ile olan ilintisi ve farkı son sunulan beyan dilekçede açıklanmıştır. Bu dilekçede İdari yargıda verilen kararda Şirket'e ilişkin bir kusur değerlendirmesine bulunulmadığı, sadece Konsorsiyum hakkında kusur değerlendirmelerinin söz konusu olduğu, ortakların kendi iç ilişkisinde durumun daha farklı olduğu öne sürülmüş ve bekletici mesele yapılmaksızın davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği savunulmuştur. 24 Şubat 2016 tarihli duruşmada mahkeme bekletici mesele kararını kaldırmış ve davanın reddine karar vermiştir. Grup tarafından 27 Mayıs 2016 tarihinde yerel mahkeme kararı temyiz edilmiş olup temyiz talebimiz Yargıtay tarafından kabul edilmiş ve ilk derece mahkemesinin kararı 26 Kasım 2018 tarihinde bozulmuştur. 10 Ekim 2019 günü gerçekleşen duruşmada ilk derece mahkemesi, Yargıtay bozma ilamına uyulmasına ve Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2010/308 E. sayılı (daha sonra 2016/37E. numarası alan) dosyasının bekletici mesele yapılmasına karar vermiştir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Son ara kararda da önceki ara kararlar doğrultusunda Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2016/37 E. sayılı dosyasının kesinleşmesinin beklenmesine karar verilmiştir. 14 Kasım 2024 tarihli duruşmada, ilk derece mahkemesi, Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2016/37 E. sayılı dosyasının asıl dava yönünden kesinleştiğini belirterek, Grubun dosyanın bilirkişiye gönderilmesi ve Danıştay'daki davanın bekletici mesele yapılması taleplerini davanın esasına katkı sağlamayacağı ve makul sürede yargılanma hakkını ihlal edebileceği gerekçeleriyle reddetmiş, davanın da reddine karar vermiştir. Söz konusu karar Grup avukatları tarafından süresi içinde temyiz edilmiştir.
(v) Grup'un bağlı ortaklıklarından Dağören, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'ne ("DSİ") Dağören Hidroelektrik santrali ("HES") lisansı elde etmek amacıyla bir başvuruda bulunmuştur.
18 Temmuz 2008 tarihli DSİ'den gönderilen yazı uyarınca, DSİ başvurunun uygun bulunduğunu ve lisansın da EPDK tarafından verilmesi gerektiğini bildirmiştir. Bunun üzerine EPDK'ya başvuruda bulunulmuş ve 46 yıllık HES lisansına ilişkin başvuru EPDK tarafından 27 Kasım 2008 tarihinde onaylanmıştır. Ayrıca DSİ tarafından Su Kullanım Hakkı Sözleşmesi de imzalanarak Dağören'e gönderilmiştir.
DSİ, Dağören Regülatörü ve HES projesinin üst kotunda yer alan ve Türkiye – ABD Hükümetler arası ikili iş birliği sözleşmesi kapsamında geliştirilmekte olan Hakkâri Barajı ve HES projesinin söz konusu anlaşmanın yürürlükten kaldırılmasını gerekçe göstererek Dağören ile su kullanım hakkı anlaşmasını imza etmekten imtina etmiş ve daha sonra aynı gerekçe ile Dağören regülatörü ve HES projesinin de iptal edildiğini bildirmiştir.
Dağören hukuk müşavirleri tarafından; ilgili mevzuat gereğince bir projeye üretim lisansı verilmesi veya bir projenin iptali yetkisinin sadece EPDK'ya ait olduğu, dolayısıyla, EPDK'ca uygun bulma kararı alınan bir projeyi DSİ'nin iptal yetkisinin bulunmadığı, DSİ'nin EPDK tarafından uygun bulunan bir proje ile ilgili su kullanım hakkı imzalamama gibi bir takdir hakkı bulunmadığı, Hakkâri HES projesinin iptal edilmesinin Dağören projesi için doğrudan bir sonuç doğuramayacağı gibi gerekçelerle idare işleminin iptaline yönelik olarak Ankara 16. İdare Mahkemesi nezdinde dava açmıştır.
Mahkeme, işlemin hukuka aykırılık sebeplerini gözetmeksizin, kamu yararı gerekçesiyle Dağören aleyhinde karar vermiştir. İdarece tesis edilen bir idari işlemin yasaya ve hukuka aykırı olması halinde, sırf kamu yararı gerekçesiyle o işlemin yasaya ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılabilmesinin hukuken mümkün olmadığını ifade eden temyiz ve daha sonra Grup'un karar düzeltme talepleri Danıştay tarafından reddedilmiş ve karar böylece Grup aleyhine kesinleşmiştir. Kanun yolları tüketildiğinden 11 Şubat 2019 tarihinde Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapılmıştır. Anayasa Mahkemesi 20 Nisan 2020 tarihli kararı ile Anayasal haklarımızın ihlal edildiği iddialarımızı kısmen kabul etmiş, Grubumuza 16.000 TL tazminat ödenmesine karar vererek mahkeme kararının ilgili mahkeme ve kurumlara gönderilmesine karar vermiştir.
Dağören HES projesi için yapılan masrafların ve mahrum kalınan karın yine idari yargıda açılacak bir tam yargı davası ile DSİ'den talep edilmesi amacıyla tam yargı davası 12 Mart 2019 tarihinde Ankara 23. İdare Mahkemesi'nde açılmıştır. Ankara 23. İdare Mahkemesi 23 Kasım 2021 tarihli kararı ile davanın reddine karar vermiştir. Karar Grup avukatları tarafından istinaf edilmiş olup, istinaf başvurumuz Bölge İdare Mahkemesi tarafından kabul edilmiştir. İstinaf kararı, DSİ tarafından temyiz edilmiş olup, kararda hükme bağlanmayan taleplerimiz bakımından Grup avukatları tarafından da katılma yoluyla temyiz edilmiştir.
Grup, mevcut güncel durumu göz önüne alarak ihtiyatlılık ilkesi gereği 31 Aralık 2017 tarihli konsolide finansal tablolarda maddi olmayan duran varlıklar altında muhasebeleştirilen HES Lisans bedeli ve diğer maddi duran varlıklar için 50.968.072 TL tutarında değer düşüklüğü karşılığı ayırmıştır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup'un teminat, rehin ve ipoteklerine ilişkin bilgiler Not 21'de sunulmuştur. Ayrıca, Grup'un aşağıdaki sözleşmeden kaynaklanan yükümlülükleri bulunmaktadır:
Ege Liman ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ("ÖİB") ve Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş ("TDİ") arasında 2 Temmuz 2003 tarihinde imzalanan İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi'nin detayları aşağıdaki gibidir: Ege Liman, 30 yıllık işletme süresi boyunca Kuşadası Limanı'nda barınma, yükleme, boşaltma, şifting, limbo, terminal, kılavuzluk (pilotaj), römorkaj, palamar, gemilere su verme, atık alma, yolcu salonu işletmeciliği ve bakım-onarımı, iaşe vb. diğer hizmetleri yerine getirecektir. Ege Liman işletme hakkı süreci boyunca Kuşadası Limanı'nı ve liman ekipmanını bakımlı ve çalışır halde bulundurmakla yükümlüdür. Sonrasında ilgili işletme haklarında Mayıs 2023 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında 19 yıl uzatım elde edilmiştir. Sözleşme süresinin sonunda gayrimenkul ve mütemmim cüzler TDİ'ye iade edilecek, menkul mallar ise Ege Liman nezdinde kalacaktır.
Bodrum Liman ile Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü ("DLH") arasında 23 Haziran 2004 tarihinde imzalanan Yap, İşlet, Devret Sözleşmesi'nin detayları aşağıdaki gibidir:
Bodrum Liman, yer tesliminden sonra 1 yıl 4 aylık süre içerisinde limanı inşa edecek ve 12 yıl boyunca da işletecektir. İnşaatın kesin kabulü 4 Aralık 2007 tarihinde yapılmış, işletme süresi başlamıştır. Bodrum Liman, işletme süresi boyunca limanı ve liman ekipmanını bakımlı ve çalışır halde bulundurmakla yükümlüdür. Sözleşme süresinin sonunda sözleşme ve eklerinde belirtilen tesis, teçhizat, tesisat ve sistemler ile bunlara ait alet ve ekipmanlar DLH'ye iade edilecektir.
15 Kasım 2018 tarihinde Milli Emlak Genel Müdürlüğü ile daha önceki dönemde imzalanan Yap, İşlet, Devret Sözleşmesi Liman İmtiyaz sözleşmesine bağlanmış ve 31 Aralık 2019 tarihinden başlamak üzere 49 yıllığına Bodrum Kruvaziyer Limanı'nın kullanım haklarının Bodrum Liman'a verilmesi hususunda anlaşılmıştır.
Şirket, Karadağ Ulaştırma ve Denizcilik İşletmeleri Bakanlığı ile Karadağ Liman İdaresi tarafından düzenlenen Karadağ'ın Bar İli'nde bulunan Genel Yük ve Kargo Terminalinin 30 yıl boyunca Onarımı, Finansmanı, İşletilmesi, Bakımı ve Devri ile Devlet Hisselerinin Satışı'na ilişkin ihaleye ("İhale") en iyi teklifi vermesi sonrası, Hisse Alım Sözleşmesi Özelleştirme ve Sermaye Yatırımları Kurumu ile Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış ve Bar Limanı'nın Genel Yük ve Kargo Terminalini işleten şirketin %62,09 hissesinin devrine ilişkin sözleşme 15 Kasım 2013 tarihinde imzalanmıştır. Satış işlemi ile ilgili onaylar ve prosedürler 30 Aralık 2013 tarihinde tamamlanmış ve bu tarihten sonra şirketin yönetimi ve kontrolü Grup'a geçmiş olup işletme hakkı süreci boyunca Bar Limanı ve liman ekipmanını bakımlı ve çalışır halde bulundurmakla yükümlüdür.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
29 Temmuz 1999 yıllına ait, Creuers del port de Barcelona ile Barselona limanı arasında imzalanan işletme ve operasyonel hakların transferi anlaşması aşağıda belirtilmiştir:
Creuers del port de Barselona S.A ("Creuers"), liman yönetimi ve çalıştırılmasını, liman servisleriyle ilgili olarak turist ve turistik liman trafiğini Barselona limanında gerçekleştirecek, bunun yanında tamamlayıcı ticari aktivitelerin, deniz istasyonuna uygun olarak gelişimini Barselona Dünya Ticaret merkezi iskelesinde 27 yıllık operasyonel dönem içeresinde gerçekleştirecektir. Buna rağmen, liman işletim süresi (i) Creuers liman imtiyazlarında geçen bütün yükümlülüklerine uygun hareket etmişse ve (ii) Creuers liman servislerini genişletilmiş şartların sona ermesine kadar limanı, turistik liman trafiği haline getirirse otomatik olarak 3 yıl için uzatılabilmektedir. Bu nedenle imtiyaz süresi 30 yıl olarak dikkate alınmaktadır. Creuers, Dünya Ticaret Merkezi limanlarındaki güney ve kuzey terminallerinde bulunan, liman ekipmanlarının işletme dönemleri boyunca, onarım ve bakımını, ayrıca işlevsel halde bulundurmak ile yükümlü kılınmıştır. Sözleşme döneminin sona ermesiyle birlikte, mülk ve ayrılmaz parçaları Barselona Limanını otoritelerine teslim edilecektir.
26 Temmuz 2003 yıllına ait, Creuers del port de Barcelona ile Barselona limanı arasında imzalanan işletme ve operasyonel hakların transferi anlaşması aşağıda belirtilmiştir:
Creuers, liman yönetimi ve çalıştırılmasını, liman servisleriyle ilgili olarak turist ve turistik liman trafiğini Barselona limanında gerçekleştirecek, bunun yanında tamamlayıcı ticari aktivitelerin, deniz istasyonuna uygun olarak gelişimini Barselona Adossat limanında 27 yıllık operasyonel dönem içeresinde gerçekleştirecektir. Buna rağmen, liman işletim süresi (i) Creuers liman imtiyazlarında geçen bütün yükümlülüklerine uygun hareket etmişse ve (ii) Creuers liman servislerini genişletilmiş şartların sona ermesine kadar limanı, turistik liman trafiği haline getirirse otomatik olarak 3 yıl için uzatılabilmektedir. Bu nedenle imtiyaz süresi 30 yıl olarak dikkate alınmaktadır. Creuers Adossat limanında, A, B ve C terminallerinde bulunan, liman ekipmanlarının işletme dönemleri boyunca onarım ve bakımını, ayrıca işlevsel halde bulundurmak ile yükümlü kılınmıştır. Sözleşme döneminin sona ermesiyle birlikte, mülk ve ayrılmaz parçalar, tekrardan Barselona Limanı otoritesine teslim edilecektir.
9 Temmuz 2008 yıllına ait, Malaga Cruceros ile Malaga limanı arasında imzalanan işletme ve operasyonel hakların transferi anlaşması aşağıda belirtilmiştir:
Cruceros Malaga, Malaga Deniz İstasyonu Limanı'nın işletimi ve kullanımıyla ilgili 30 yıl süreli liman işletme haklarını elde etmiştir. Cruceros, yolcu servisleri, terminal kullanımı ve bagaj servislerini gerçekleştirecektir. Buna rağmen, eğer Creuers, liman imtiyazlarında geçen bütün yükümlülüklerine uygun hareket ederse liman imtiyaz dönemi otomatik olarak 5 yıl için uzatılabilmektedir. Bu nedenle imtiyaz süresi 35 yıl olarak dikkate alınmaktadır. Cruceros, deniz istasyonu limanlarında, liman ekipmanlarının operasyonel dönemleri boyunca, onarım ve bakımını, ayrıca işlevsel halde bulundurmak ile yükümlü kılınmıştır. Sözleşme döneminin sona ermesiyle birlikte, mülk ve ayrılmaz parçaları Malaga Limanı otoritesine teslim edilecektir.
11 Aralık 2011 yıllına ait, Malaga Cruceros ile Malaga limanı arasında imzalanan işletme ve operasyonel hakların transferi anlaşması aşağıda belirtilmiştir:
Cruceros Malaga, Malaga Deniz İstasyonu 2 numaralı limanının işletimi ve kullanımı ile ilgili 30 yıl süreli liman işletme haklarını elde etmiştir. Buna rağmen, eğer Creuers, liman imtiyazlarında geçen bütün yükümlülüklerine uygun hareket ederse liman imtiyaz dönemi otomatik olarak 5 yıl için uzatılabilmektedir. Bu nedenle imtiyaz süresi 35 yıl olarak dikkate alınmaktadır. Cruceros, yolcu servisleri, terminal kullanımı ve bagaj servislerini gerçekleştirecektir. Cruceros, 2 numaralı deniz istasyonu limanlarında, liman ekipmanlarının operasyonel dönemleri boyunca, onarım ve bakımını, ayrıca işlevsel halde bulundurmak ile yükümlü kılınmıştır. Sözleşme döneminin sona ermesiyle birlikte, mülk ve ayrılmaz parçaları Malaga Limanı otoritesine teslim edilecektir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
22 Kasım 2001 tarihinde VCP, Malta Hükümeti ile 46.197 metrekare ("m2") alana sahip Floriana'da bulunan binalar ve araziler üzerinde 65 yıllık bir imtiyaz hakkı için Malta Hükümeti ile bir senet imzalamıştır. VCP, tamamlayıcı eğlence tesisleri ile birlikte bir yolcu gemisi yolcu terminalinin ve bir uluslararası feribot yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir.
Malta Hükümeti'ne Valletta Kruvaziyer Limanı tarafından bir alan kirası ödenecektir. Her 12 aylık sürenin sonunda, VCP'nin Malta Hükümetine ödemesi gerektiği tutarlar imtiyaz alanındaki herhangi bir bina veya tesisin 12 aylık süre boyunca kiralanmasından elde edilen tüm gelirin %15'ini ile yolcu ve kruvaziyer gemisi operasyonlarından elde edilen gelirlerden doğrudan oluşan maliyetlerin düşülmesinden sonra kalan tutarın %10'unu kapsamaktadır.
18 Ekim 2011 tarihinde, Catania Kruvaziyer Terminali SRL ("CCT"), Catania Limanı İdaresi ile Catania Şehir Merkezi'ndeki yolcu terminal alanı üzerinde 15 yıllık bir imtiyaz hakkı verilmesi bir senet imzalamıştır. CCT bölgedeki bir kruvaziyer yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir.
CCT imtiyaz süresi boyunca her yıl Catania Limanı İdaresi'ne 140.000 Avro tutarında sabit kira ödeyecektir.
14 Ocak 2013 tarihinde Cagliari Kruvaziyer Limanı S.r.l ("CCP"), Cagliari Liman İdaresi ile Cagliari limanı içinde bulunan yolcu terminal alanı üzerinde 15 yıllık bir imtiyaz hakkı verilmesi için bir senet imzalamıştır. Cagliari bölgedeki bir kruvaziyer yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir.
CCP İmtiyaz süresi boyunca her yıl için Cagliari Liman İdaresi'ne 46.027 Avro tutarında sabit kira ödeyecektir.
9 Ekim 2019 tarihinde Nassau Cruise Port Ltd ("NCP"), Bahamalar Hükümeti ile Bahama Kruvaziyer Limanı içinde bulunan yolcu terminal alanı üzerinde 25 yıllık bir imtiyaz hakkı verilmesi için bir senet imzalamıştır. NCP bölgedeki kruvaziyer yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir.
NCP limanın kapasitesini artırmak için 250 milyon dolar yatırım yapacaktır. Yatırım tutarı, Bahamalar halkının zenginliğini artırmak için yerel topluma yapılacak yan katkıları da içermektedir. Bu ödemeler hibe veya kısmen faizsiz kredi olarak yapılacaktır.
2020 yılında başlayan inşaat sürecinin 24 ay içerisinde tamamlanması planlanmaktadır. İnşaatın tamamlanmasının ardından toplam gelirlerin yıllık 35-40 milyon dolar aralığında olması beklenmektedir.
Operasyon başlangıç tarihinden itibaren Bahamalar Liman İdaresi'ne yolcu sayısına dayalı değişken bir ücret ödemesi yapılacaktır. İnşaat başlangıcından ve imtiyaz sonuna kadar Bahamalar Liman İdaresi'ne ABD Doları Tüketici Fiyat Endeksi'ne bağlı olarak yıllık 2 milyon ABD Doları tutarında asgari bir sabit ücret ödenecektir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
24 Ekim 2019'da Antigua Cruise Port Ltd ("ACP"), Antigua ve Barbuda Hükümeti ile hükümetin Antigua Cruise Limanı içinde yer alan yolcu terminal alanı üzerinde 25 yıllık bir imtiyaz hakkı verilmesi için bir senet imzalamıştır. ACP, bölgede bir yolcu yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir.
Operasyonun ilk 12 ayında yapılan toplam yatırım, önceden şirket içerisinde kalan 21 milyon ABD Doları tutarındaki tahvilin geri ödenmesi, yeni iskele inşaatı ve tarama işinin tamamlanması ve perakende tesislere yatırım harcamaları dahil 50 milyon dolar olmuştur. ACP'nin nakit özsermaye katkısı, geri ödemesiz proje finansmanı ile sağlanan bakiye ile % 27,5 olarak belirlenmiştir.
Liman İdaresine asgari ücret garantisi ile yolcu sayısına dayalı değişken bir ücret ödemesi yapılacaktır. İmtiyazın 21. yılından itibaren, ACP yıllık gelirinin bir kısmını Liman İdaresine ödeyecektir.
29 Nisan 2021 tarihinde, Taranto Kruvaziyer Terminali SRL ("TCP"), Taranto Limanı İdaresi ile Taranto Şehir Merkezi'ndeki yolcu terminal alanı üzerinde 20 yıllık bir imtiyaz hakkı verilmesi bir senet imzalamıştır. TCP bölgedeki bir kruvaziyer yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir. Liman İdaresine asgari ücret garantisi ile yolcu sayısına dayalı değişken bir ücret ödemesi yapılacaktır.
4 Mart 2022 tarihinde, Kalundborg ApS ("Kalundborg"), Danimarka'da Kalundborg Liman Başkanlığı ile Kalundborg Limanı'nın kruvaziyer operasyonlarının yönetilmesine ilişkin olarak 20 yıllık (10 yıl ilave uzatma opsiyonu ile) bir imtiyaz sözleşmesi imzalamıştır. Kalundborg, bölgede yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir. İmtiyaz hükümleri uyarınca, modüler terminal tesisleri için yaklaşık 6 milyon Avro yatırım yapacak ve Liman İdaresine asgari ücret garantisi ile ziyaret eden gemi tonajına dayalı değişken bir ücret ödemesi yapılacaktır.
1 Nisan 2022 tarihinde, Tarragona Kruvaziyer Limanı ("TrCP"), İspanya'da Tarragona Liman Başkanlığı ile Tarragona Limanı'nın kruvaziyer operasyonlarının yönetilmesine ilişkin olarak 12 yıllık (6 yıl ilave uzatma opsiyonu ile) bir imtiyaz sözleşmesi imzalamıştır. TrCP, bölgede yer alan yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir. İmtiyaz hükümleri uyarınca, TrCP yeni terminal binası ile ilgili yaklaşık 7 milyon Avro yatırım yapacaktır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
9 Ağustos 2022 tarihinde, Global Ports Holding Ltd'nin %80 oranında hissedarı olduğu ortak girişim Global Ports Canary Islands S.L. ("GPCI")'ın, İspanya / Kanarya Adaları'nda yer alan Las Palmas de Gran Canaria, Arrecife (Lanzarote) ve Puerto del Rosario (Fuerteventura) kruvaziyer limanlarına ilişkin Kanarya Adaları liman başkanlığı ile imtiyaz sözleşmesi imzalamıştır.
Bu üç kruvaziyer limanından en büyüğü olan Las Palmas için imtiyaz süresi 40 yıl; diğer iki limanın imtiyaz süreleri ise 20'şer yıldır. Şirket, 2022 yılının 4.çeyreğinde söz konusu üç kruvaziyer limanının operasyonlarını devralmıştır. GPCI, Las Palmas'ta yeni terminal binası ile Arrecife'deki Marmoles rıhtımına ve Fuerteventura'da bulunan Puerto del Rosario'ya modüler terminal tesisleri için yaklaşık 40 milyon Avro yatırım yapacaktır.
4 Mart 2022 tarihinde, Crotone Kruvaziyer Limanı ("CrCP"), İtalya'da Güney Tiren ve İyonya Liman Başkanlığı ile Crotone Limanı'nın kruvaziyer operasyonlarının yönetilmesine ilişkin olarak 4 yıllık (yenilenebilir) bir imtiyaz sözleşmesi imzalamıştır. CrCP, bölgede yer alan yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir. İmtiyaz hükümleri uyarınca, CrCP limanın operasyonel perfomansını artırmak, çevresel koruma ve güvenlik alanlarında iyileştirme sağlamaya yönelik olarak sistem, ekipman ve teknoloji yatırımları yapacaktır.
11 Kasım 2022 tarihinde, Prince Rupert Kruvaziyer Limanı ("PRCP"), İngiliz Kolumbiyası, Kanada'da bulunan Prince Rupert limanının kruvaziyer operasyonlarının 10 yıl süre ile (10 yıl uzatma opsiyonu ile) işletilmesine ilişkin olarak Prince Rupert liman başkanlığı ile imtiyaz sözleşmesi imzalamıştır. PRCP, bölgede yer alan yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir. Liman İdaresine asgari ücret garantisi ile yolcu sayısına dayalı değişken bir ücret ödemesi yapılacaktır.
9 Mart 2023 tarihinde, GPH ve Sepcan S.L. arasında %80:20 ortak girişimi olan GP Alicante, İspanya'daki Alicante Kruvaziyer limanı için 15 yıllık bir imtiyaz sözleşmesi imzalamıştır. Kruvaziyer operasyonları 26 Mart 2023 tarihinden itibaren GPH tarafından devralınmıştır.
Sözleşme şartlarına göre, GP Alicante kruvaziyer terminalini yenilemek ve modernize etmek için yaklaşık 2 milyon avro yatırım yapacaktır. Bu imtiyaz, yıllık bir ödeme şartına tabidir. 2023 ve 2024 takvim yılları için yıllık ödeme 73 bin avro olup, 2025 yılı itibarıyla 101 bin avroya çıkacaktır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
San Juan Cruise Port LLC, Porto Riko Liman Başkanlığı ile San Juan Kruvaziyer Terminalleri'ni işletmek üzere 30 yıllık bir kamu-özel ortaklık anlaşması imzalamış olup, bu süre 5 yıl daha uzatılabilecek şekilde düzenlenmiştir.
İmtiyaz sözleşmesi şartlarına göre, SJCP, Porto Riko Liman Otoritesi'ne 77 milyon ABD doları tutarında peşin imtiyaz ücreti ödemiştir. İlk yatırım aşamasında, SJCP öncelikle Pier 4 ve Pan American Piers'teki kritik altyapıya, terminal binalarındaki iyileştirmelere ve Eski San Juan iskeleleri önündeki yürüyüş yoluna odaklanarak yaklaşık 100 milyon ABD doları yatırım yapacaktır.
İkinci yatırım aşaması, önceden belirlenen bazı kriterlerin sağlanmasına, özellikle kruvaziyer yolcu hacimlerinin pandemi öncesi seviyelere dönmesine bağlı olarak başlayacaktır. Bu aşamada, SJCP San Juan Cruise Port'un kapasitesini genişletmek için yaklaşık 250 milyon ABD doları yatırım yaparak, Piers 11 ve 12'de dünyanın en büyük kruvaziyer gemilerini ağırlayabilecek tamamen yeni bir kruvaziyer iskelesi ve ana liman terminali inşa edecektir.
İmtiyaz sözleşmesi, sabit bir yıllık kira ödemesini içermemektedir. Asgari ödeme garantisi olmaksızın, yolcu sayısına dayalı değişken bir ücret, sözleşme makamına ödenecektir.
1 Mayıs 2024 tarihinde, St Luciada bulunan Kruvaziyer limanının operasyonlarının 30 yıl süre ile (10 yıl uzatma opsiyonu ile) işletilmesine ilişkin olarak St. Lucia liman başkanlığı ile imtiyaz sözleşmesi imzalamıştır. St. Lucia, bölgede yer alan yolcu terminalinin işletmesini ve yönetimini gerçekleştirecektir. Liman İdaresine asgari ücret garantisi ile yolcu sayısına dayalı değişken bir ücret ödemesi yapılacaktır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, çeşitli faaliyet kiralama sözleşmelerine taraf olmuştur. Grup'un 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla sözleşmelere dayanan faaliyet kiralaması yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| 1 yıldan az |
5.112.448 | 18.385.327 |
| yıl 1-5 arası |
8.452.133 | 16.450.509 |
| Toplam | 13.564.581 | 34.835.836 |
31 Aralık 2024 tarihinde sona eren hesap döneminde faaliyet kiralamaları nedeniyle 61.365.419 TL (2023: 86.048.355 TL) kira gideri konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.
Grup'un 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla sözleşmelere dayanan faaliyet kiralaması alacakları aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| 1 yıldan az | 297.565.492 | 351.605.185 |
| 1-5 yıl arası | 325.419.499 | 464.595.667 |
| 5 yıldan fazla | - | 7.868.390 |
| Toplam | 622.984.991 | 824.069.242 |
Kiraya veren olarak Grup'un önemli sözleşmeleri; Ege Limanı, Bodrum Liman, VCP, Barselona Kruvaziyer Limanı, Malaga Kruvaziyer Limanı, Zadar Kruvaziyer Limanı ve Antigua Kruvaziyer Limanı'nın mağaza ve dükkân kiralarıdır.
31 Aralık 2024 tarihinde sona eren hesap döneminde, faaliyet kiralamaları kaynaklı 665.733.038 TL (2023: 678.635.602 TL) kira geliri konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup'un 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla vermiş olduğu Teminat, Rehin ve İpotekler ("TRİ")'ler aşağıdaki gibidir:
| Orijinal para birimi | |||
|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | TL | ABD Doları | Avro |
| 3.236.116.800 | 885.000.000 | - | 64.000.000 |
| 16.362.262.538 | 2.384.071.635 | 319.436.602 | 73.724.875 |
| - | |||
| - | - | - | - - |
| - | - | - | - - |
| 19.598.379.338 | 3.269.071.635 | 319.436.602 | 137.724.875 |
| - - - |
- - - |
- - - |
| Orijinal para birimi | ||||
|---|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | TL | ABD Doları | Avro | |
| A Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ'ler | 3.362.481.727 | 1.277.752.127 | - | 64.000.000 |
| B Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ'ler | 14.276.441.278 | 2.689.734.246 | 331.688.715 | 55.946.273 |
| C Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla | ||||
| vermiş olduğu TRİ'ler | - | - | - | - |
| D Diğer verilen TRİ'ler | - | - | - | - |
| - Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ'ler | - | - | - | - |
| - B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ'ler | - | - | - | - |
| - C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ'ler | - | - | - | - |
| Toplam | 17.638.923.005 | 3.967.486.373 | 331.688.715 | 119.946.273 |
Grup'un vermiş olduğu diğer TRİ'lerin Grup'un özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla %0'dır (31 Aralık 2023 itibarıyla %0).
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup'un TRİ'lerinin (şarta bağlı yükümlülüklerinin) detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| EPDK'ya verilen (1) | 7.782.035 | 8.348.031 |
| İhaleler için verilen | 155.940.062 | 255.487.279 |
| BİST'e verilen | 12.500 | 18.047 |
| Bankalara verilen | 324.373.353 | 239.855.471 |
| Takasbank'a verilen | 458.100.000 | 358.203.732 |
| ÖİB'ye verilen | 30.728.611 | 27.119.394 |
| Doğalgaz tedariki amacıyla verilen | 68.763.806 | 168.195.213 |
| Mahkemelere, bakanlıklara ve vergi dairelerine verilen | 124.669.693 | 367.136.855 |
| SPK'ya verilen | 118.257 | 97.854 |
| Diğer | 430.777.519 | 346.027.240 |
| Toplam teminat mektupları | 1.601.265.836 | 1.770.489.116 |
| Stoklar, maddi duran varlıklar ve yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerindeki ipotek ve rehinler (2) | 12.999.807.753 | 12.859.334.010 |
| Menkuller üzerindeki rehinler (3) | 626.511.549 | 382.066.631 |
| Kefaletler (4) | 4.370.794.200 | 2.627.033.248 |
| Toplam şarta bağlı yükümlülükler | 19.598.379.338 | 17.638.923.005 |
(1) Grup'un enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketleri için EPDK'ya verilmiş olan teminat mektuplarını içermektedir.
(2) Stoklar, maddi duran varlıklar ve yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerindeki ipotek ve rehinler:
Global Yatırım Holding A.Ş.'nin 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla kullandığı kredilere ilişkin olarak maddi duran varlık olarak sınıflanmış bir binası üzerinde 720.000.000 TL ve 53.000.000 Avro (1.947.018.600 TL) tutarında ipotek bulunmaktadır (31 Aralık 2023: 1.039.527.154 TL ve 53.000.000 Avro).
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, Grup'un banka kredilerinin teminatı olarak, Denizli'deki gayrimenkulleri üzerinde toplam 165.000.000 TL ve 11.000.000 Avro (404.098.200 TL) tutarında ipotek bulunmaktadır (31 Aralık 2023: 238.224.973 TL ve 11.000.000 Avro). Ayrıca raporlama tarihi itibarıyla, Global Ticari Emlak'ın kullandığı kredilere ilişkin Van'daki gayrimenkul üzerinde 20.000.000 ABD Doları (705.606.000 TL) ipotek mevcuttur (31 Aralık 2023: 50.000.000 ABD Doları (1.471.910.000 TL)).
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, Grup'un enerji ve maden alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının kullanmış olduğu banka kredilerinin teminatı olarak maddi duran varlıkları üzerinde 207.850.000 ABD Doları (7.333.010.355 TL) ve 676.000.000 TL ipotek bulunmaktadır.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, Grup'un enerji ve maden alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının kullanmış olduğu banka kredilerinin teminatı olarak maddi duran varlıkları üzerinde 207.850.000 ABD Doları (6.118.729.870 TL) ve 976.000.495 TL ipotek bulunmaktadır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla kullanılan kredilere istinaden VCP'nin maddi duran varlıkları üzerinde 18.752.084 Avro (688.880.308 TL), Bar Limanı'nın maddi duran varlıkları üzerinde 9.804.887 Avro (360.194.290 TL) tutarında ipotek mevcuttur.
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla kullanılan kredilere istinaden VCP'nin maddi duran varlıkları üzerinde 18.752.084 Avro (610.828.509 TL), Bar Limanı'nın maddi duran varlıkları üzerinde 9.804.887 Avro (319.383.409 TL) tutarında ipotek mevcuttur.
Grup, 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla 9.402 TL tutarındaki hisseleri teminat olarak vermiştir. Grup'un kullanmış olduğu kredilere ilişkin liman işletmeciliği alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının 46.602.147 TL, doğalgaz, madencilik, enerji üretimi alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının 397.500.000 TL ve gayrimenkul alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının 182.400.000 TL nominal değerindeki hisseleri üzerinde rehin mevcuttur.
Grup, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 13.574 TL tutarındaki hisseleri teminat olarak vermiştir. Grup'un kullanmış olduğu kredilere ilişkin liman işletmeciliği alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının 49.115.610 TL, doğalgaz, madencilik, enerji üretimi alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının 267.100.727 TL ve gayrimenkul alanında faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının 65.836.720 TL nominal değerindeki hisseleri üzerinde rehin mevcuttur.
(4) Verilen kefaletler:
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un, bağlı ortaklıklarının kredi ve leasing sözleşmelerine istinaden vermiş olduğu 29.716.552 Avro, 88.730.148 ABD Doları ve 148.694.762 TL olmak üzere toplam 4.370.794.200 TL (31 Aralık 2023: 17.259.468 Avro, 60.982.261 ABD Doları ve 269.617.067 TL olmak üzere toplam 2.627.033.248 TL) kefaleti bulunmaktadır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla, çalışanlara sağlanan faydalar kapsamındaki borçlar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Personele borçlar | 174.620.896 | 280.680.594 |
| Ödenecek SGK primleri |
43.581.205 | 46.599.652 |
| Diğer | 12.556.521 | 10.672.107 |
| Toplam | 230.758.622 | 337.952.353 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla, çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli ve uzun vadeli karşılıklar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| İhbar tazminatı ve kullanılmamış izin karşılığı |
69.827.583 | 66.636.096 |
| Diğer | - | 33.550.566 |
| 69.827.583 | 100.186.662 |
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar kıdem tazminatı karşılığından oluşmakta olup detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Kıdem tazminatı karşılığı | 94.536.352 | 87.746.517 |
| 94.536.352 | 87.746.517 |
Kıdem tazminatı karşılığı aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde ayrılmaktadır:
Şirket, Türkiye'deki mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş tutarı kadardır ve bu miktar 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, 46.655,43 TL (31 Aralık 2023: 23.490 TL) ile sınırlandırılmıştır.
Kıdem tazminatı karşılığı yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda kıdem tazminatı karşılığı hesabının hareketi aşağıda sunulmuştur:
| 2024 | 2023 |
|---|---|
| 87.746.517 | 101.509.915 |
| 8.424.077 | 9.132.453 |
| 26.846.693 | 12.990.157 |
| (22.606.174) | (45.740.613) |
| (924.844) | 2.351.752 |
| (2.229.335) | 13.235.873 |
| (2.720.582) | (5.733.020) |
| 94.536.352 | 87.746.517 |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla diğer dönen varlıkların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Devreden KDV (*) | 160.704.901 | 167.869.504 |
| Personel maaş ve iş avansları | 44.379.281 | 43.940.422 |
| Gelir tahakkukları | 251.613.665 | 215.402.670 |
| Diğer | 5.539.241 | 5.599.872 |
| Toplam | 462.237.088 | 432.812.468 |
(*) Grup, devreden KDV varlıklarını gelecekte gerçekleşmesini beklediği projeksiyonlara göre dönen veya duran varlık olarak sınıflamıştır.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla diğer duran varlıkların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Personel maaş ve iş avansları (**) |
38.005.554 | 55.106.173 |
| Toplam | 38.005.554 | 55.106.173 |
(**) Grup tarafından devralınmadan önce bir devlet şirketi olan Bar Limanı, çalışanlarına 35 yıl vadeli konut kredisi vermiştir. Konut kredileri işletme birleşmelerinin bir parçası olarak alınmış ve satın alma tarihinde gerçeğe uygun değeri ile gösterilmiştir. Satın alma tarihinden sonra krediler itfa edilmiş maliyetinden diğer finansal yükümlülükler olarak tutulmuştur. Bu kredilerin tahsilâtına ilişkin kredi riski varken, Grup ilgili mülkler üzerinde ipotek güvencesine sahiptir ve bir temerrüde düşme durumunda ilgili konutların değerleri ödenmemiş tutarları karşılaması beklenmektedir.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla kısa vadeli diğer yükümlülüklerin detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Gider tahakkukları (*) | 210.605.104 | 389.131.582 |
| Diğer | 6.805.348 | 8.927.172 |
| Toplam | 217.410.452 | 398.058.754 |
(*) Gider tahakkuklarının önemli bir kısmı Nassau Limanı inşaat yatırımlarına ilişkin muhasebeleştirilen tahakkuk tutarından oluşmaktadır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla, Şirket'in sermayesi ihraç edilmiş ve her biri 1 Kuruş nominal değerde 65.000.000.000 adet hisseden meydana gelmiştir. Konsolide finansal tablo ve dipnotlarında hisse adedi lot olarak gösterilmiştir (1 lot = 100 hisse).
Şirket'in çıkarılmış sermayesi 650.000.000 TL, kayıtlı sermaye tavanı ise 9.000.000.000 TL'dir (31 Aralık 2023: 9.000.000.000). Sermaye Piyasası Kurulu'nca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, 2022-2026 yılları (5 yıl) için geçerlidir. Şirket'in ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Ortaklık | Hisse | Ortaklık | Hisse | |
| payı % | tutarı | payı % | tutarı | |
| Mehmet Kutman (*) | 35,42% | 230.231.396 | 34,71% | 225.619.743 |
| Erol Göker | 0,15% | 974.747 | 0,15% | 974.747 |
| Diğer halka arz edilen ve dolaşımdaki diğer paylar | 64,43% | 418.793.857 | 65,14% | 423.405.510 |
| Toplam | %100 | 650.000.000 | %100 | 650.000.000 |
| Enflasyondan kaynaklanan sermaye düzeltmesi | 6.482.330.253 | 6.482.330.253 | ||
| Enflasyona göre düzeltilmiş sermaye | 7.132.330.253 | 7.132.330.253 |
(*) Mehmet Kutman'ın sahibi olduğu Turkcom Turizm Enerji İnşaat Gıda Yatırımlar A.Ş.'deki hisseler ile birlikte gösterilmiştir.
Yönetim Kurulu üyelerinden iki tanesinin (A) Grubu, bir tanesinin (D) ve bir tanesinin (E) pay sahiplerinin gösterecekleri adaylar arasından seçilmesi zorunludur. Her Yönetim Kurulu adayı, kendisini aday gösteren pay grubu ya da pay gruplarına mensup pay sahiplerinden katılanların basit çoğunlukla alacağı kararlar dairesinde tespit edilir. Bir Yönetim Kurulu üyesi için tüm hissedarlar aday gösterme hakkına sahip olmakla birlikte, bu adayların Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu üyeliğine seçilebilmeleri için adaylıklarının (A) Grubu pay sahipleri tarafından seçimden önce onaylanmış olması gerekir. İki Yönetim Kurulu üyeliği için tüm hissedarlar aday gösterme hakkına sahiptir. (D) veya (E) pay gruplarından birinin aday gösterememesi durumunda, söz konusu aday bahsi geçen diğer grup tarafından gösterilir. (D) veya (E) pay gruplarından hiçbirinin aday göstermemesi durumunda, bu iki Yönetim Kurulu üyeliği için de herhangi bir hissedar aday gösterebilir.
Şirket ve bazı bağlı ortaklıkları, Şirket hisselerini piyasada yeniden satın almaktadır. Söz konusu hisseler, Grup tarafından geri satın alınan hisseler ve karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi olarak adlandırılmaktadır. Hisselerin halka geri satılma hakkı bulunmaktadır. Söz konusu hisselerin satışına ilişkin oluşan kar veya zarar ilişikteki konsolide finansal tablolarda geçmiş yıl kar/zararları içinde kayıtlara alınmaktadır. Söz konusu hisseler maliyet bedelleriyle karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi ve geri alınmış paylar kalemleri içerisinde muhasebeleştirilmektedir. Bu işlemlere ilişkin tutarlar konsolide özkaynak değişim tablosunda "Payların geri alım işlemleri nedeniyle meydana gelen artış/azalış" satırında sunulmuştur. 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla ana ortaklığın elinde bulundurduğu Global Yatırım Holding A.Ş. hissesi bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Bulunmamaktadır).
6102 sayılı Kanunun 520 nci maddesi uyarınca geri alınan paylar için iktisap değerlerini karşılayan tutarda yedek akçe ayrılır. Grup 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarına yer alan kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler tutarı içerisinde geri alınan paylar için yedek akçe bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Bulunmamaktadır).
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Hisse senetleri ihraç primleri, hisse senetlerinin piyasa fiyatlarıyla satılması sonucu elde edilen nakit girişleri ile maliyet değeri arasındaki farkı ifade eder. Bu primler özkaynaklar altında gösterilir ve dağıtılamaz, ancak ileride yapılacak sermaye artışlarında kullanılabilir.
Bu kalemde, diğer kapsamlı gelir unsuru olarak tanımlanan ve ortaya çıktıkları dönemde doğrudan özkaynak unsuru olarak raporlanan ve hiçbir durumda kâr veya zarara aktarılamayacak aşağıdakiler gibi diğer kapsamlı gelir unsurları izlenir:
a) Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları
TMS 19 standardının geçiş hükümlerine istinaden 1 Ocak 2012'den başlamak üzere birikmiş aktüeryal kazanç ve kayıplar, SPK'nın 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri:II, 14.1 no'lu tebliğinde belirtilen finansal tablo ve dipnot formatları hakkındaki duyuruya uygun olarak, bu hesaplarda takip edilmektedir.
Bu kalemde, diğer kapsamlı gelir (gider) unsuru olarak tanımlanan ve ortaya çıktıkları dönemde doğrudan özkaynak unsuru olarak kaydedilen ve sonradan kâr veya zarara aktarılabilen aşağıdakiler gibi diğer kapsamlı gelir/(gider) unsurları izlenir:
Yabancı para çevrim farkları Grup'un geçerli para birimi TL olmayan ortaklıklarına ait finansal tabloların geçerli para birimlerinden TL olan raporlama para birimine dönüştürülmesinden oluşan ve özkaynaklarda yansıtılan yabancı para kur farkından kaynaklanmaktadır.
b) Riskten korunma kazançları/kayıpları
Grup'un geçerli para birimleri TL dışında olan enerji üretimi segmentinde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları olan Mavi Bayrak Enerji, Mavi Bayrak Doğu, Doğal Enerji ve RA Güneş'e yaptığı net yatırımın bir parçasını oluşturan ve bu ortaklıkların geçerli para birimi dışında olan ana ortakları Consus Enerji'ye olan borçlarından kaynaklanan kur farkları net yatırımın bir parçası olarak değerlendirilmiş olup bu kazanç veya kaybın etkin olduğu tespit edilen kısmı konsolide finansal tablolarda diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmiştir. Söz konusu muhasebeleştirmeye ilişkin olarak 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren dönemde ana ortaklık paylarına ilişkin olarak 54.048.766 TL kayıp konsolide finansal tablolarda özkaynaklarda kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler olarak muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2023: 216.999.980 TL kayıp).
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Nakit akış riskinden korunma işlemleri
Grup, faiz oranlarındaki değişime karşı pozisyonunu korumak amacıyla faiz oranı takas işlemine girmiştir. Diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilen Nakit akış riskinden korunma işleminin etkin kısmı 13.058.194 TL zarar (31 Aralık 2023: 1.469.535 TL zarar) olarak hesaplanmıştır.
Nakit akış riskinden korunma işlemleri içerisinde özkaynaktan kar veya zarara sınıflanan tutar diğer bir deyişle bu yıl için gerçeğe uygun değer satırındaki değişikliklerin etkin ana ortaklık payına düşen kısmı 675.950 TL (31 Aralık 2023: 787.523 TL) kar veya zararda finansman giderleri altında muhasebeleştirilmiştir.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un kardan ayrılmış kısıtlanmış yedekler toplamı 443.279.111 TL'dir (31 Aralık 2023: 317.358.995 TL).
Not 24.1'de açıklandığı üzere 6102 sayılı Kanunun 520 nci maddesi uyarınca geri alınan paylar için iktisap değerlerini karşılayan tutarda yedek akçe ayrılır. Grup 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarına yer alan kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler tutarı bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Bulunmamaktadır).
Net dönem karı dışındaki birikmiş karlar ve özleri itibarıyla birikmiş kar niteliğinde olan olağanüstü yedekler geçmiş yıl kar/zararları hesabında gösterilmiştir.
Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide bilançoda "Kontrol Gücü Olmayan Paylar" kalemi içinde sınıflandırılmıştır.
Halka açık şirketler, kar payı dağıtımlarını SPK'nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no'lu Kâr Payı Tebliği'ne göre yaparlar. Ortaklıklar, kârlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kâr dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında, asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kar dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kar payı öderler. Ayrıca, kar payları eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenebilecek ve finansal tablolarda yer alan kâr üzerinden nakden kâr payı avansı dağıtılabilecektir.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren mali yıla ilişkin Yönetim Kurulu'nun kar dağıtım teklifi doğrultusunda, brüt 80.000.000 TL nakit kar payı ödemeleri 30 Ekim 2024 tarihinde tamamlanmıştır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Global Ports Holding Ltd. (GPH)'nin halka açık statüsünün sona erdirilmesi ve bu doğrultuda yapılan çağrı neticesinde Grup 23.835.233 adet GPH hissesini 4,02 ABD doları fiyattan satın almış olup Grup'un GPH'nin mevcut çıkarılmış sermayesindeki payı %89,40 seviyesine ulaşmıştır. Ardından Grup, GPH'den olan 23,9 milyon ABD Dolar'lık alacağının GPH'te yapılan bir sermaye artırımı sonucunda hisse senedine dönüştürülmesine karar vermiştir. Bu işlem kapsamında, GPH sermayesini 0,01 paund (1 peni) nominal değere sahip 5.945.273 adet yeni hisse senedini ihraç ederek arttırmış olup; hisse başına fiyat tamamlanmış çağrı fiyatı olan 4,02 USD (ihraç fiyatı) üzerinden Şirket'e borcunun tamamına mahsuben tahsis edilmiştir. Pay ihraç işlemi ve halka kapama sürecini kaçıran yatırımcılardan gelen taleplere ilişkin yapılan hisse alımları sonrasında 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Grup'un, GPH' nin çıkarılmış sermayesinde sahip olduğu pay oranı %90,32'ye yükselmiştir (31 Aralık 2023: %66,24).
Grup, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren dönem içerisinde hisseleri BİST'de işlem gören bağlı ortaklığı Naturelgaz'ın hisselerine ilişkin satım işlemi gerçekleştirmiştir. Bu işlem sonrası Grup'un Naturelgaz sermayesindeki sahiplik oranı 31 Aralık 2023 itibarıyla %60,00 olmuştur. Bu işlemin Grup'un nakit akışlarına 378.542.554 TL'lik pozitif etkisi olmuştur.
Grup, 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren dönem içerisinde hisseleri BİST'de işlem gören bağlı ortaklığı Consus Enerji'nin hisselerine ilişkin satım işlemi gerçekleştirmiştir. Bu işlem sonrası Grup'un Consus enerji sermayesindeki sahiplik oranı 31 Aralık 2023 itibarıyla %50,99 olmuştur. Bu işlemin Grup'un nakit akışlarına 469.072.777 TL'lik pozitif etkisi olmuştur.
Grup'un, Naturelgaz ve Consus Enerji hisselerinin satılması işlemlerinin muhasebeleştirilmesi TMS 27 "Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar" paragraf 30 ve 31'e uygun olarak yapılmıştır. Bu paragraflara göre; bir ana ortaklığın bağlı ortaklığındaki sahiplik oranı değişmesine karşın kontrol kaybı olmaması durumunda meydana gelen değişimler özkaynak işlemleri olarak muhasebeleştirilir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda Grup'un faaliyetlerinden kaynaklanan brüt karı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| Hasılat | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Doğalgaz satış gelirleri | 5.712.082.048 | 5.801.927.384 |
| Liman işletim gelirleri | 11.174.792.452 | 8.311.992.888 |
| Maden satış gelirleri | 509.465.289 | 671.443.840 |
| Gayrimenkul kira ve hizmet gelirleri | 223.002.499 | 236.707.621 |
| Enerji üretim ve satış gelirleri | 1.353.473.245 | 1.689.423.903 |
| Diğer gelirler | 111.067.760 | 97.748.380 |
| Toplam | 19.083.883.293 | 16.809.244.016 |
| Satışların Maliyeti | ||
| Doğalgaz satış ve hizmet maliyeti | (4.252.421.260) | (4.710.352.379) |
| Liman işletim maliyeti | (6.218.904.072) | (4.380.534.563) |
| Maden çıkarım maliyeti | (345.758.456) | (452.095.018) |
| Enerji üretim ve satış maliyetleri | (1.145.512.838) | (1.424.070.207) |
| Gayrimenkul hizmet maliyeti | (25.909.318) | (29.378.959) |
| Diğer | (40.800.190) | (47.230.940) |
| Toplam | (12.029.306.134) | (11.043.662.066) |
| Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar | 7.054.577.159 | 5.765.581.950 |
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
| Finans Sektörü Faaliyetleri Hasılatı | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Aracılık komisyonu | 198.109.822 | 302.968.000 |
| Müşterilerden alınan faizler | 313.117.866 | 431.192.621 |
| Portföy yönetim ücretleri | 1.115.031.345 | 1.278.471.636 |
| Menkul kıymet alım satım karı, net | 15.001.365 | 7.858.113 |
| Diğer gelirler | 151.249.778 | 62.640.796 |
| Toplam | 1.792.510.176 | 2.083.131.166 |
| Finans Sektörü Faaliyetleri Maliyeti (-) | (11.109.318) | (79.878.540) |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Brüt Kar | 1.781.400.858 | 2.003.252.626 |
| BRÜT KAR | 8.835.978.017 | 7.768.834.576 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda Grup'un pazarlama giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Personel giderleri | 202.672.240 | 209.398.531 |
| Amortisman ve itfa payları (Not 16-17-18) | 154.304.342 | 111.244.978 |
| Maden satışına ilişkin ihracat giderleri | 97.992.585 | 136.461.591 |
| Reklam, ilan ve tanıtım giderleri | 116.937.477 | 66.087.628 |
| Vergi resim ve harçlar | 69.258.428 | 66.755.304 |
| VOB komisyon giderleri | 8.410.809 | 11.072.099 |
| Temsil ve ağırlama giderleri | 53.349.133 | 79.286.714 |
| Hisse borsa payı | 27.996.257 | 38.101.506 |
| Bakım onarım giderleri | 44.625.326 | 13.609.988 |
| Bina yönetim giderleri | 4.845.072 | 4.058.403 |
| Komisyon giderleri | 31.873.557 | 22.848.234 |
| Seyahat giderleri | 31.393.721 | 18.331.536 |
| Haberleşme giderleri | 3.729.320 | 8.400.877 |
| Sigorta giderleri | 3.472.917 | 3.110.945 |
| Danışmanlık giderleri | 6.062.281 | 5.973.995 |
| Diğer | 85.589.477 | 51.940.934 |
| 942.512.942 | 846.683.263 |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda Grup'un genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Personel giderleri | 1.894.294.955 | 1.944.562.104 |
| Danışmanlık giderleri | 484.120.686 | 351.633.805 |
| Seyahat giderleri | 97.178.005 | 71.724.222 |
| Vergi resim harç giderleri | 102.996.390 | 102.456.260 |
| Amortisman ve itfa payları (Not 16-17-18) | 274.947.966 | 290.990.456 |
| Bilgi işlem giderleri | 124.871.210 | 102.616.243 |
| Haberleşme giderleri | 18.497.542 | 15.466.629 |
| Bina yönetim giderleri | 34.105.392 | 27.516.230 |
| Taşıt giderleri | 39.029.203 | 38.010.461 |
| Temsil ve ağırlama giderleri | 32.572.464 | 26.671.140 |
| Bakım onarım giderleri | 17.478.985 | 18.767.870 |
| Diğer giderler | 189.779.572 | 184.586.887 |
| 3.309.872.370 | 3.175.002.307 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda ait personel giderleri ile amortisman ve itfa giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| Personel giderleri | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Satışların maliyeti | 1.176.151.032 | 853.921.046 |
| Pazarlama giderleri | 202.672.240 | 209.398.531 |
| Genel yönetim giderleri | 1.894.294.955 | 1.944.562.104 |
| 3.273.118.227 | 3.007.881.681 | |
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
| Amortisman ve itfa giderleri | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Satışların maliyeti | 2.008.177.661 | 2.025.122.626 |
| Pazarlama giderleri | 154.304.342 | 111.244.978 |
| Genel yönetim giderleri | 274.947.966 | 290.990.456 |
| 2.437.429.969 | 2.427.358.060 |
Grup'un KGK'nın 30 Mart 2021 tarihinde mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan Kurul Kararına istinaden hazırladığı ve hazırlanma esasları 19 Ağustos 2021 tarihli KGK yazısını temel alan bağımsız denetim kurluşlarınca verilen hizmetlerin ücretlerine ilişkin açıklaması aşağıdaki gibidir;
| 1 Ocak- 31 Aralık 2024 |
1 Ocak 31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Raporlama Dönemine Ait Bağımsız Denetim Ücreti | 43.726.047 | 40.822.184 |
| Vergi Danışmanlık Hizmetlerine İlişkin Ücretler |
12.037.532 | 8.948.721 |
| Diğer | 290.517 | 171.128 |
| Toplam | 56.054.096 | 49.942.034 |
(*) Yukarıdaki ücretler tüm bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların yasal denetim ve ilgili diğer hizmet ücretleri dahil edilerek belirtilmiş olup, yurtdışı bağlı ortaklık ve iştiraklerin yabancı para cinsinden olan ücretleri ilgili yılların yıllık ortalama kurları kullanılarak TL'ye çevrilmiştir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda Grup'un esas faaliyetlerden diğer gelirler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | ||
|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | ||
| Ticari işlemlere ilişkin kur farkı gelirleri | 72.280.705 | 103.234.168 | |
| Konusu kalmayan karşılık geliri | 6.811.950 | 15.189.247 | |
| Diğer gelirler | 148.117.784 | 135.540.153 | |
| Toplam | 227.210.439 | 253.963.568 |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda Grup'un esas faaliyetlerden diğer giderler aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Bağışlar | 15.651.013 | 18.722.636 |
| Proje giderleri (*) | 273.690.199 | 594.503.600 |
| Karşılık giderleri | 36.527.071 | 8.717.815 |
| Değer düşüklüğü (**) | 14.446.361 | 482.161.583 |
| Liman imtiyaz bedeli giderleri | 11.754.295 | 9.887.042 |
| Vergi barışı giderleri | 6.064.939 | 10.920.897 |
| Diğer giderler | 89.846.999 | 122.980.603 |
| Toplam | 447.980.877 | 1.247.894.176 |
(*) Proje giderlerinin büyük bir bölümü Grup'un liman yatırımları için yapmış olduğu aktifleştirilmeyen proje giderlerinden oluşmaktadır.
(**) Grup'un bağlı ortaklıklarından Doğal Enerji'nin Şanlıurfa'da bulunan 5,2 MWe kurulu güce sahip biyokütle elektrik santralinin faaliyetlerinin durdurulmasına karar verilmesi sebebiyle 469.686.682 TL'lik kısmı, hesaplanan değer düşüklüğü karşılığından oluşmaktadır (31 Aralık 2024 : Bulunmamaktadır.).
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllarda Grup'un yatırım faaliyetlerinden gelirleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Yatırım amaçlı gayrimenkul değerleme gelirleri (Not 15) | 461.983.517 | 646.370.920 |
| Menkul kıymet satış karı | 26.596.422 | 2.456.388 |
| Sabit kıymet satış karları | 36.751.669 | 59.374.476 |
| Menkul kıymet değerleme geliri | 258.177.077 | 329.381.299 |
| Toplam | 783.508.685 | 1.037.583.083 |
Grup'un bağlı ortaklıklarından Doğal Enerji'nin Şanlıurfa'da bulunan 5,2 MWe kurulu güce sahip biyokütle elektrik santralinin ("Urfa Santrali") faaliyetlerinin durdurulmasına karar verilmesi sebebiyle hesaplanan değer düşüklüğü karşılığının iptalinden oluşan gelir ile Urfa Santrali'nin faaliyetlerinin durdurulması sonrası tesisteki sabit kıymetlerin satışlarından doğan zararın netlenerek gösterilmesi sonucu oluşan 89.915.141 TL zarar yatırım faaliyetlerinden giderler altında muhasebeleştirilmiştir.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait Grup'un finansman gelirleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- 31 Aralık 2024 |
1 Ocak 31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Kur farkı gelirleri | 73.802.987 | 806.677.458 |
| Faiz gelirleri | 697.117.807 | 697.190.733 |
| Diğer | 10.315.609 | 13.404.657 |
| Toplam | 781.236.403 | 1.517.272.848 |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait Grup'un finansman giderleri aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| Kar veya zararda muhasebeleştirilen | 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
| Kur farkı giderleri | 343.326.065 | 1.244.203.781 |
| Borçlanmalara ilişkin faiz giderleri | 2.674.666.119 | 2.316.921.438 |
| Teminat mektubu komisyonları | 5.815.092 | 26.894.906 |
| Komisyon giderleri | 227.388.327 | 248.339.582 |
| Kiralama işlemlerinden faiz giderleri (TFRS 16) | 163.789.946 | 155.052.466 |
| Diğer | 139.471.066 | 8.612.322 |
| Toplam | 3.554.456.615 | 4.000.024.495 |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, Türkiye'de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir.
Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı hesaplanmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı, ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiye tabi olmayan gelirler düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. 2024 yılında uygulanan efektif vergi oranı %25 (2023: %23)'tir. Türkiye'de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2024 hesap dönemi kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %25 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (2023: %23). Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.
15 Temmuz 2023 tarih ve 32249 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış olan "6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 21. Maddesi uyarınca 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 32. maddesinin birinci fıkrası şu şekilde değiştirilmiştir: "Kurumlar vergisi, kurum kazancı üzerinden %25 oranında alınır. Şu kadar ki bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden kurumlar vergisi %30 oranında alınır." Kanunun 21. maddesi, 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla her bir ülkedeki yürürlükteki vergi mevzuatları dikkate alınarak ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir:
İspanya'daki kurumlar vergisi oranı 2024 yılı için %25 olarak belirlenmiştir (2023: %25), Kanarya Adaları İspanya'da olmasına rağmen özerk bölge olduğu için vergi oranı %4'tür. Hollanda, İtalya, Malta, Karadağ ve Danimarka için kurumlar vergisi oranı sırasıyla %25, %28, %35, %11,7 ve %22'dir (2023 sırasıyla: %25, %28, %35, %11,7 ve %22'dir):
Zararlar, İspanya'da 18 yıla kadar olan süre zarfında gelecek beş yılın vergilendirilebilir kazançlarından mahsup edilmesi suretiyle taşınabilir.
Bahamalar ile Antigua ve Barbuda liman operasyonları kurumlar vergisinden istisnadır.
Türkiye'de vergi mevzuatı, Şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Türkiye'de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye'de mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye'de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %15 gelir vergisine tabidir.
Türkiye'de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye'de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir. Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır.
Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır. Ayrıca, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları gayrimenkullerinin (taşınmazlarının) kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların %75'lik kısmı, 31 Aralık 2017 itibarıyla kurumlar vergisinden istisnadır. Bununla birlikte, 7061 sayılı kanunla yapılan değişiklikle bu oran taşınmazlar açısından %75'ten %50'ye indirilmiş ve 2018 yılından itibaren hazırlanacak vergi beyannamelerinde bu oran %50 olarak kullanılmaktadır.
İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir.
Türkiye'de ödenecek vergiler konusunda vergi idaresi ile mutabakat sağlama gibi bir uygulama yoktur. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dört ay içerisinde verilir. Vergi incelemesine yetkili makamlar, hesap dönemini takip eden beş yıl süresince vergi beyannamelerini ve bunlara temel olan muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve bulguları neticesinde yeniden tarhiyat yapabilirler.
Türkiye'de, transfer fiyatlandırması düzenlemeleri Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı" başlıklı 13 üncü maddesinde belirtilmiştir. Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki 18 Kasım 2007 tarihli tebliğ uygulama ile ilgili detayları düzenlemektedir.
Vergi mükellefi, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Bu gibi transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı kurumlar vergisi için kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5'nci maddesi (1) d bendi uyarınca gayrimenkul yatırım ortaklıkları kurumlar vergisinden muaftır. Aynı Kanun'un 15 inci maddesi uyarınca gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları dağıtılmasa dahi %15 oranında stopaja tabii olmakla beraber, Kanun'un uygulanacak oran için verdiği yetki kapsamında Bakanlar Kurulu'nun 2003/6577 sayılı Karar'ı ile uygulanacak stopaj oranı sıfır olarak belirlenmiştir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
16 Aralık 1999 tarihinde kabul edilen 4490 no.lu "Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu" ile oluşturulan Türk Uluslararası Gemi Siciline tescil edilen gemiler ile turizm şirketi envanterlerinde kayıtlı ticari yatların temin ve işletilmesinde kolaylık sağlamak suretiyle Türk denizciliğinin geliştirilmesini hızlandırmak ve ekonomiye katkısını artırmak amaçlanmış ve bu kanunun kapsamına giren deniz araçlarından elde edilen gelirler vergiden istisna edilmiştir. Bu gelirlere ait giderler de kanunen kabul edilmeyen gider olarak kabul edilir.
Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları kurumlar vergisinden istisnadır. Ayrıca, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisselerine ilişkin istisna oranı 27 Kasım 2024 tarih ve 32735 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 9160 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile %75'ten %50'ye düşürülmüştür. Kurumların aynı süreyle sahip oldukları gayrimenkullerinin (taşınmazlarının) kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların %75'lik kısmı kurumlar vergisinden istisnadır. Bununla birlikte, 7061 sayılı kanunla yapılan değişiklikle bu oran taşınmazlar açısından %75'ten %50'ye indirilmiş ve 2018 yılından itibaren hazırlanacak vergi beyannamelerinde bu oran %50 olarak kullanılmaktadır. Ayrıca yapılan değişiklikle, 15 Temmuz 2023 itibarıyla; 5520 sayılı Kanunda taşınmaz satış kazançları için öngörülen %50 oranındaki vergi istisnası kaldırılmıştır. Bununla birlikte bu istisna 15 Temmuz 2023 tarihinden önce işletmelerin aktifinde yer alan taşınmazların satışlarında %25 olarak uygulanacaktır.
İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir.
Türkiye'de ödenecek vergiler konusunda vergi idaresi ile mutabakat sağlama gibi bir uygulama yoktur. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dört ay içerisinde verilir. Vergi incelemesine yetkili makamlar, hesap dönemini takip eden beş yıl süresince vergi beyannamelerini ve bunlara temel olan muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve bulguları neticesinde yeniden tarhiyat yapabilirler.
Temettü dağıtımları üzerinde stopaj yükümlülüğü olup, bu stopaj yükümlülüğü temettünün nakden veya hesaben ödemesinin yapıldığı dönemde beyan edilir. Türkiye'de bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye'de yerleşik kurumlara yapılanlar dışındaki temettü ödemeleri 22 Aralık 2021 tarihine kadar %15 oranında stopaja tabii idi. Ancak, 22 Aralık 2021 tarihli ve 31697 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca 193 numaralı Gelir Vergisi Kanunu ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa göre %15 olan temettü stopaj oranı %10'a indirilmiştir.
Dar mükellef kurumlara ve gerçek kişilere yapılan kâr dağıtımlarına ilişkin stopaj oranlarının uygulamasında, ilgili Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında yer alan stopaj oranları da göz önünde bulundurulur. Geçmiş yıllar kârlarının sermayeye eklenmesi, kâr dağıtımı sayılmamaktadır, dolayısıyla stopaj vergisine tabi değildir.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla cari dönem vergisiyle ilgili varlıkların detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 |
|---|---|
| 137.642.904 | 118.205.282 |
| 1.031.093 | 646.524 |
| 138.673.997 | 118.851.806 |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait vergi gelirinin/(giderinin) detayı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak- |
1 Ocak |
|
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
| Dönem vergi geliri/(gideri) | (769.590.210) | (503.876.791) |
| Ertelenmiş vergi geliri/(gideri) | 1.753.517.611 | 2.164.268.763 |
| Toplam | 983.927.401 | 1.660.391.972 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla dönem karı net vergi yükümlülüğü aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| Dönem vergi gideri | (769.590.210) | (503.876.791) |
| Dönem içinde ödenen vergiler | 615.476.145 | 330.556.787 |
| Toplam | (154.114.065) | (173.320.004) |
| Peşin ödenen vergilerdeki değişim | 19.437.622 | 51.295.783 |
| Net dönem karı vergi yükümlülüğü | (134.676.443) | (122.024.221) |
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla 272.319.347 TL tutarındaki (31 Aralık 2023: 240.229.503 TL) ödenecek vergi ile 137.642.904 TL tutarındaki (31 Aralık 2023: 118.205.282 TL) peşin ödenen vergi, farklı vergi mevzuatı ile ilişkili olduğu için mahsup edilmemiştir.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait vergi giderinin mutabakatı aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| Vergi öncesi kar/(zarar) | 3.173.378.822 | 2.020.059.518 |
| Yasal oranla hesaplanan kurumlar vergisi | (793.344.706) | (505.014.880) |
| Kanunen kabul edilmeyen giderler | (4.514.048) | (54.557.374) |
| Ertelenmiş vergi hesaplanmayan ve kullanılan mali zarar etkisi | 82.424.920 | 233.652.016 |
| Denizcilik faaliyetleri istisnası | 21.963.306 | 29.462.618 |
| Farklı vergi oranlarının kullanılmasının etkisi | 41.647.279 | (134.761.027) |
| Vergiye tabi olmayan gelirlerin etkisi | 441.518.020 | 499.728.014 |
| Ortaklık satış karı istisnası | - | 203.229.828 |
| Parasal kayıp /kazanç | 1.194.232.630 | 1.388.652.777 |
| 983.927.401 | 1.660.391.972 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar.
Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin, bağlı ortaklık ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi düzenlemesine olanak tanımamaktadır. Bu nedenle, ertelenen vergi aktifine sahip şirketlerle ertelenen vergi pasifine sahip şirketlerin ertelenen vergi pozisyonları netleştirilmemiş ve ayrı açıklanmıştır.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ertelenen vergi varlığı ve ertelenen vergi yükümlülüğü konsolide finansal tablolarda aşağıdaki şekilde yansıtılmıştır:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Ertelenmiş vergi varlığı | 2.348.856.930 | 1.466.627.925 |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü | (1.687.714.560) | (2.598.143.767) |
| Toplam | 661.142.370 | (1.131.515.842) |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait ertelenen verginin hareketi aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
|---|---|---|
| Başlangıç bakiyesi | (1.131.515.842) | (4.417.247.341) |
| Ertelenmiş vergi geliri / gideri | 1.753.517.611 | 2.164.268.763 |
| Yabancı para çevrim farkı | (759.052.076) | (684.076.717) |
| Özkaynaklarda muhasebeleştirilen | (418.000) | 2.580.996 |
| Parasal kayıp / kazanç | 798.610.677 | 1.802.958.457 |
| 661.142.370 | (1.131.515.842) |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülüklerini doğuran kalemler aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |||
|---|---|---|---|---|
| Geçici farklar | Ertelenen vergi varlık/(yükümlülüğü) |
Geçici farklar | Ertelenen vergi varlık/(yükümlülüğü) |
|
| Birikmiş mali zararlar | 1.665.081.684 | 416.270.421 | 1.659.022.786 | 414.755.697 |
| Alacaklar | 56.667.076 | 14.166.769 | 90.977.141 | 22.744.285 |
| Menkul kıymet değerleme farkları | 10.484.068 | 2.621.017 | 72.199.611 | 18.049.903 |
| Borç karşılıkları | 5.796.272 | 1.449.068 | 8.368.587 | 2.092.147 |
| Kıdem tazminatı karşılığı | (2.394.112) | (598.528) | (5.045.057) | (1.261.264) |
| Türev araçlar değerleme | 4.089.076 | 1.022.269 | 17.930.125 | 4.482.531 |
| Borçlanmalar ve peşin ödenen komisyonlar | 47.732.584 | 11.933.146 | 124.116.355 | 31.029.089 |
| Gider tahakkukları | 118.861.744 | 29.715.436 | 146.715.240 | 36.678.810 |
| Diğer | 738.251.088 | 184.562.772 | (6.640.348.157) | (1.660.087.039) |
| 661.142.370 | (1.131.515.842) |
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibarıyla, birikmiş mali zararların ve tükenme sürelerinin yıllara göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Tükenme tarihi Kayıtlara alınan kısım |
Kayıtlara alınan kısım | Kayıtlara alınmayan kısım | ||
| 3.857.392 | 24.370.008 | |||
| - | 18.480.060 | 40.700.530 | 22.369.182 | |
| 2.222.593 | 38.425.033 | 83.974.405 | 46.724.287 | |
| 30.543.056 | 15.828.810 | 85.666.721 | 18.985.422 | |
| 65.832.354 | 7.622.432 | 200.556.649 | 109.395.856 | |
| 317.672.418 | 604.501.740 | - | - | |
| 416.270.421 | 684.858.075 | 414.755.697 | 221.844.755 | |
| 31 Aralık 2024 Kayıtlara alınmayan kısım |
Kayıtlara alınmayan ertelenen vergi varlığı ve yükümlülüğü
Bilanço tarihinde, Grup'un sonraki dönem karlarından mahsuplaştırabileceği kullanılmayan mali zararları bulunmaktadır ve yukarıdaki tabloda gösterilmiştir. Bu zararlar 2029 yılından sonra indirime konu olmayacaktır. Kullanılabileceği öngörülmeyen mali zararlardan oluşan ertelenen vergi varlığı kayıtlara alınmamıştır.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait ana ortaklık paylarının adi ve seyreltilmiş pay başına kazanç / (kayıp) tutarları, ana ortaklık paylarına ait net dönem kar/zararının ilgili dönemler içindeki ağırlıklı ortalama pay adetlerine bölünmesiyle hesaplanmıştır.
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |
| Net dönem karı/ (zararı) | 3.314.682.862 | 2.898.862.172 |
| Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı/(zararı) | 3.314.682.862 | 2.898.862.172 |
| Payların ağırlıklı ortalama sayısı | 650.000.000 | 650.000.000 |
| Adi hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı | 650.000.000 | 650.000.000 |
| Payların ağırlıklı ortalama sayısı | 650.000.000 | 650.000.000 |
| Nominal değeri 1 TL olan adi ve sulandırılmış hisse başına zarar | ||
| (kısaltılmamış tam TL) | 5,0995 | 4,4598 |
| Nominal değeri 1 TL olan sürdürülen faaliyetlerden | ||
| adi ve sulandırılmış hisse başına zarar (kısaltılmamış tam TL) | 5,0995 | 4,4598 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup finansal araçların kullanımından dolayı çeşitli risklere maruz kalmaktadır. Bu riskler kredi riski, likidite riski ve piyasa riskidir.
Bu dipnot Grup'un yukarıda bahsedilen risklere maruz kalması durumunda, Grup'un bu risklerin yönetimindeki hedefleri, politikaları ve süreçleri hakkında bilgi vermek amaçlı sunulmuştur.
Grup'un risk yönetim sürecinin kurulması ve takibi konusundaki tüm sorumluluk Grup yönetimine aittir.
Grup'un risk yönetim politikaları, Grup'un karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını gözlemlemek üzere kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Grup'un faaliyetleri ve piyasa koşullarındaki değişimleri yansıtacak şekilde sürekli gözden geçirilmektedir.
Bir müşterinin ya da karşı tarafın finansal enstrümanlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesinden kaynaklanmakta olup Grup'un alacakları ve finansal yatırımlarından doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır.
Grup yönetiminin kredi riskini gözlemlemek için mevcut bir kredi risk politikası bulunmaktadır. Grup finansal varlıklarına karşılık teminat alabilmektedir. Ayrıca, Grup belli projeler ve sözleşmeler için ilişkili olmayan taraflardan gerekli olması durumunda teminat mektubu ve benzeri teminatları talep edebilmektedir.
Liman işletmeciliği kapsamında oluşan müşteri alacaklarının teminatı kapsamında, çalışılan müşteri veya acentenin kredi risk değerlemesine bağlı olarak verilen hizmet öncesi peşin avans veya teminat mektubu alınmaktadır. Grup'un menkul kıymet aracılık faaliyetleri konusu ile iştigal eden finans sektöründeki bağlı ortaklıklar ise, müşterilere açılan hisse senedi ve benzer krediler ile ilgili riskler, ilgili şirketlerin kredi risk komiteleri tarafından SPK'nın kredili menkul kıymet işlemlerine yönelik tebliğ hükümleri doğrultusunda yönetilmektedir. Bu paragrafta açıklanan kredi risk yönetimi ilkeleri doğrultusunda Grup'un ana faaliyetlerinin büyük bir bölümünü oluşturan liman işletmeciliği, doğal gaz dağıtımı ve finans sektöründeki bağlı ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların belirli bir taraftan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır.
Grup'un kredi riskine maruz kalmaması için finansal piyasalarda yaptığı işlemleri, sözleşme imzaladığı ve kredi dereceleri yeterli olan taraflarla yapılmakta, hazine operasyonlarında emanet kasa uygulaması yapılarak işlemler şartlı takas ile gerçekleştirilmektedir.
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla, Grup'un belirli bir taraftan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır. Grup'un maruz kaldığı azami kredi riski, türev enstrümanlar dâhil olmak üzere finansal varlıkların tümünün bilançoda kayıtlı değerleriyle gösterilmesiyle yanstılımıştır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Finansal varlıkların kayıtlı değerleri, maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir:
| İlişkili | Finans sektörü |
Kısa | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari | taraflardan | faaliyetlerinden | Diğer | Bankalardaki | vadeli finansal |
Verilen | ||
| 31 Aralık 2024 |
alacaklar (*) |
alacaklar | alacaklar (*) |
alacaklar (*) |
mevduat | yatırımlar | avanslar | Toplam |
| tarihi itibariyle azami kredi riski Raporlama maruz kalınan |
475 2 090 680 |
392 221 934 |
425 924 799 |
653 398 109 |
570 7 166 839 |
805 784 067 |
961 086 770 |
13 102 684 368 |
| Azami riskin teminat , vs ile altına alınmış kısmı güvence |
270 352 219 |
- | - | - | - | - | - | 270 352 219 |
| A Vadesi geçmemiş değer düşüklüğüne uğramamış finansal ya da |
||||||||
| varlıkların defter değeri net |
2 240 344 917 |
392 221 934 |
924 799 425 |
398 109 653 |
166 570 839 7 |
784 805 067 |
961 086 770 |
12 867 938 605 |
| Vadesi geçmiş değer düşüklüğüne uğramamış B ancak varlıkların |
||||||||
| defter değeri net |
234 745 763 |
- | - | - | - | - | - | 234 745 763 |
| Teminat , vs ile altına alınmış kısmı güvence |
86 117 041 |
- | - | - | - | - | - | 86 117 041 |
| C Değer düşüklüğüne uğrayan defter değerleri varlıkların net |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| -Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
149 678 255 |
- | 2 585 900 |
- | - | - | - | 152 264 155 |
| düşüklüğü (-) -Değer |
(149 678 255) |
- | (2 585 900) |
- | - | - | - | (152 264 155) |
| -Net değerin teminat , vs ile altına alınmış kısmı güvence |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| -Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| -Değer düşüklüğü (-) |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| değerin teminat , vs ile altına alınmış kısmı -Net güvence |
184 235 178 |
- | - | - | - | - | - | 184 235 178 |
| Bilanço kredi riski içeren D dışı unsurlar |
- | - | - | - | - | - | - | - |
(*) İlişkili taraflardan olan tutarlar dahil değildir. Söz konusu alacakların ilişkili taraflardan olan kısımları tabloda toplu olarak "İlişkili taraflardan alacaklar" başlığı altında sunulmuştur
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
34.1 Kredi riski (devamı)
| İlişkili | Finans sektörü |
Kısa | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari | taraflardan | faaliyetlerinden | Diğer | Bankalardaki | vadeli finansal |
Verilen | ||
| 31 Aralık 2023 |
(*) alacaklar |
alacaklar | (*) alacaklar |
(*) alacaklar |
mevduat | yatırımlar | avanslar | Toplam |
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski |
2 237 135 044 |
479 031 417 |
631 042 064 |
565 869 594 |
5 455 179 144 |
516 674 072 |
779 444 620 |
10 664 375 955 |
| Azami riskin teminat , vs ile altına alınmış kısmı güvence |
123 910 249 |
- | - | - | - | - | - | 123 910 249 |
| A Vadesi geçmemiş değer düşüklüğüne uğramamış finansal ya da |
||||||||
| varlıkların defter değeri net |
2 036 867 062 |
479 031 417 |
631 042 064 |
565 869 594 |
5 455 179 144 |
516 674 072 |
779 444 620 |
10 464 107 973 |
| B Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların |
- | - | - | - | - | - | - | |
| defter değeri net |
200 267 982 |
- | - | - | - | - | - | 200 267 982 |
| Teminat , vs ile altına alınmış kısmı güvence |
11 537 010 |
- | - | - | - | - | - | 11 537 010 |
| C Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların defter değerleri net |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| -Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
174 758 398 |
- | 221 662 7 |
- | - | - | - | 181 980 060 |
| düşüklüğü (-) -Değer |
(174 758 398) |
- | (7 221 662) |
- | - | - | - | (181 980 060) |
| değerin teminat , vs ile altına alınmış kısmı -Net güvence |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| -Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| düşüklüğü (-) -Değer |
- | - | - | - | - | - | - | - |
| değerin teminat , vs ile altına alınmış kısmı -Net güvence |
112 373 239 |
- | - | - | - | - | - | 112 373 239 |
| D Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar |
- | - | - | - | - | - | - | - |
(*) İlişkili taraflardan olan tutarlar dahil değildir. Söz konusu alacakların ilişkili taraflardan olan kısımları tabloda toplu olarak "İlişkili taraflardan alacaklar" başlığı altında sunulmuştur.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların vade analizi aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 Ticari Alacaklar |
31 Aralık 2023 Ticari Alacaklar |
|
|---|---|---|
| Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş | 161.122.191 | 136.958.055 |
| Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş | 44.195.711 | 43.749.603 |
| Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş | 29.427.861 | 14.969.907 |
| Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş | - | 4.590.417 |
| Toplam | 234.745.763 | 200.267.982 |
| Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı | 86.117.041 | 11.537.010 |
Likidite riski, Grup'un ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve süratli şekilde nakde çevrilebilen menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.
Grup, ana holding şirketi seviyesinde merkezi nakit yönetimi politikası uygulamakta, bağlı ortaklık ve iştiraklerin olası nakit ihtiyaçlarını, nakit bütçelerini çok yakından ve sürekli takip etmek suretiyle kontrol etmektedir.
Grup'un her bir faaliyet bölümü için mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla maruz kalınan azami likidite riski aşağıdaki gibidir:
| Sözleşme uyarınca nakit |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Defter değeri |
çıkışlar toplamı |
3 aydan kısa |
3-12 ay arası |
1-5 yıl arası |
5 yıldan uzun |
|
| TÜREV FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER OLMAYAN |
||||||
| Banka kredileri ve diğer finansal borçlar |
15 947 338 658 |
18 988 933 813 |
3 274 876 364 |
2 215 534 585 |
4 591 591 381 |
8 906 931 483 |
| İhraç edilen borçlanma senetleri |
584 26 489 379 |
50 274 196 341 |
504 1 688 293 |
354 1 321 448 |
8 170 200 422 |
39 061 170 178 |
| Finans sektörü faaliyetlerinden borçlar |
1 220 983 654 |
1 220 983 654 |
- | 1 220 983 654 |
- | - |
| Finansal kiralama yükümlülükleri |
3 012 285 475 |
4 662 467 833 |
109 641 405 |
348 174 364 |
4 204 652 064 |
- |
| Ticari borçlar |
2 288 016 398 |
2 320 960 509 |
745 025 235 |
1 575 935 274 |
- | - |
| Diğer borçlar |
651 465 882 |
651 465 882 |
606 619 421 |
44 846 461 |
- | - |
| TÜREV FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER Faiz oranı swap |
4 089 075 |
17 073 631 |
- | 3 284 352 |
13 789 279 |
- |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| Sözleşme uyarınca nakit |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Defter değeri |
çıkışlar toplamı |
3 aydan kısa |
3-12 ay arası |
1-5 yıl arası |
5 yıldan uzun |
|
| TÜREV TÜREV FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER OLMAYAN VE |
||||||
| Banka kredileri ve diğer finansal borçlar |
8 887 313 999 |
11 094 149 981 |
2 546 054 310 |
3 326 246 400 |
4 475 954 072 |
745 895 199 |
| İhraç edilen borçlanma senetleri |
26 022 595 301 |
33 018 433 239 |
423 316 580 |
1 550 035 074 |
2 832 075 671 |
28 213 005 914 |
| Finans sektörü faaliyetlerinden borçlar |
983 708 046 |
983 708 046 |
- | 983 708 046 |
- | - |
| Finansal kiralama yükümlülükleri |
3 471 261 738 |
5 957 068 962 |
177 846 917 |
467 895 768 |
5 311 326 277 |
- |
| Ticari borçlar |
1 640 258 666 |
1 643 250 921 |
630 305 139 |
1 012 945 782 |
- | - |
| Diğer borçlar TÜREV FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER |
680 783 203 |
680 783 203 |
627 085 717 |
53 697 486 |
- | - |
| Faiz oranı swap |
17 930 125 |
24 650 698 |
- | 4 741 907 |
19 908 791 |
- |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Piyasa riski; döviz kurları faiz oranları ya da menkul kıymetler piyasalarında işlem gören enstrümanların fiyatları gibi para piyasasındaki değişikliklerin Grup'un gelirinin ya da sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir.
Grup, tüm Grup şirketlerinin piyasa riskini merkezi hazine ve fon yönetimi bölümü aracılığıyla takip etmekte ve yönetmektedir. Merkezi hazine yönetimi, para piyasasındaki değişikliklerin olası zararlarını minimize edebilmek amacıyla vadeli işlemler ve opsiyon sözleşmelerine de taraf olmaktadır.
Grup şirketleri, geçerli para birimleri dışındaki yabancı para birimleri üzerinden olan çeşitli varlık ve yükümlülükleri sebebiyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Grup'un geçerli para birimi TL olan şirketlerinin işlemlerini gerçekleştirdiği yabancı para birimlerinin büyük çoğunluğu ABD Doları ve Avro'dan oluşmaktadır. Geçerli para birimi ABD Doları olan iştiraklerin ise işlemlerini gerçekleştirdiği yabancı para birimleri genellikle TL'den oluşmaktadır.
Grup, liman işletmeciliği faaliyetinde bulunan şirketlerinde, esas itibarıyla hizmet gelirleri, ticari alacaklar ve döviz cinsinden finansal yükümlülükleri, bu iştiraklerin geçerli para birimine baz olan liman tarifelerinin para birimi ile genellikle aynı olduğundan döviz riskine karşı doğal bir koruma sağlamaktadır.
Grup merkezi, fon yönetimi sayesinde özellikle finansal yükümlülüklerden kaynaklanabilecek döviz riskini kontrol edebilmek amacıyla swap ve opsiyonlara taraf olmaktadır.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup'un 31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla maruz kaldığı döviz riskinin karşılıkları aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | ABD Doları | Avro | GBP | TL | |
| 1.Ticari Alacaklar | 87.595.382 | 1.003.009 | 95.902 | - | 48.685.849 |
| 2.a. Parasal Finansal Varlıklar | 1.662.024.397 | 22.237.173 | 15.143.095 | 194.050 | 312.612.069 |
| 2.b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 3. Diğer | - | - | - | - | - |
| 4. Dönen Varlıklar (1+2+3) | 1.749.619.779 | 23.240.182 | 15.238.997 | 194.050 | 361.297.918 |
| 5. Ticari Alacaklar | - | - | - | - | - |
| 6.a. Parasal Finansal Varlıklar | 68.466.163 | 1.747.608 | 95.395 | - | 3.305.579 |
| 6.b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 7. Diğer | - | - | - | - | - |
| 8. Duran Varlıklar (5+6+7) | 68.466.163 | 1.747.608 | 95.395 | - | 3.305.579 |
| 9. Toplam Varlıklar (4+8) | 1.818.085.942 | 24.987.790 | 15.334.392 | 194.050 | 364.603.497 |
| 10. Ticari Borçlar | 243.469.644 | 2.098.927 | 330.137 | 388.560 | 140.113.702 |
| 11. Finansal Yükümlülükler | 3.219.841.230 | 46.401.618 | 43.076.545 | - | 309.654 |
| 12.a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 37.856.264 | 155.974 | 31.559 | 15.660 | 30.501.810 |
| 12.b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) | 3.501.167.138 | 48.656.519 | 43.438.241 | 404.220 | 170.925.166 |
| 14. Ticari Borçlar | - | - | - | - | - |
| 15. Finansal Yükümlülükler | 936.458.069 | 19.263.345 | 6.301.050 | - | 25.364.845 |
| 16.a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 27.972.575 | - | - | - | 27.972.575 |
| 16.b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) | 964.430.644 | 19.263.345 | 6.301.050 | - | 53.337.420 |
| 18. Toplam Yükümlülükler (13+17) | 4.465.597.782 | 67.919.864 | 49.739.291 | 404.220 | 224.262.586 |
| 19.Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Araçların | |||||
| Net Varlık /(Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) | - | - | - | - | - |
| 19a. Aktif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı | |||||
| Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı | - | - | - | - | - |
| 19b. Pasif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı | |||||
| Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı | - | - | - | - | - |
| 20. Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) | (2.647.511.840) | (42.932.074) | (34.404.899) | (210.170) | 140.340.911 |
| 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu | |||||
| (TFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | (2.647.511.840) | (42.932.074) | (34.404.899) | (210.170) | 140.340.911 |
| 22. Döviz Hedge'i İçin Kullanılan Finansal Araçların | |||||
| Toplam Gerçeğe Uygun Değeri | - | - | - | - | - |
| 23. Döviz Varlıkların Hedge Edilen Kısmının Tutarı | - | - | - | - | - |
| 24. Döviz Yükümlülüklerin Hedge Edilen Kısmının Tutarı | - | - | - | - | - |
| İhracat | - | - | - | - | - |
| İthalat | - | - | - | - | - |
Geçerli para birimi TL olmayan bağlı ortaklıkların ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların TL kuru riski yukarıdaki döviz pozisyonu tablolarında TL sütununun altında sunulmuştur.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| 31 Aralık 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| TL Karşılığı | ABD Doları | Avro | GBP | TL | |
| 1.Ticari Alacaklar | 245.096.226 | 5.589.789 | 235.219 | - | 72.880.899 |
| 2.a. Parasal Finansal Varlıklar | 718.575.788 | 7.982.647 | 5.028.521 | 211.170 | 311.875.925 |
| 2.b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 3. Diğer | - | - | - | - | - |
| 4. Dönen Varlıklar (1+2+3) | 963.672.014 | 13.572.436 | 5.263.740 | 211.170 | 384.756.824 |
| 5. Ticari Alacaklar | - | - | - | - | - |
| 6.a. Parasal Finansal Varlıklar | 7.128.754 | 900 | 60.910 | - | 5.118.183 |
| 6.b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar | - | - | - | - | - |
| 7. Diğer | - | - | - | - | - |
| 8. Duran Varlıklar (5+6+7) | 7.128.754 | 900 | 60.910 | - | 5.118.183 |
| 9. Toplam Varlıklar (4+8) | 970.800.768 | 13.573.336 | 5.324.650 | 211.170 | 389.875.007 |
| 10. Ticari Borçlar | 159.452.540 | 1.180.847 | 372.984 | - | 112.540.986 |
| 11. Finansal Yükümlülükler | 2.733.032.683 | 44.967.001 | 43.027.656 | - | 7.706.550 |
| 12.a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 551.287.827 | 530.261 | 34.550 | - | 534.552.469 |
| 12.b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) | 3.443.773.050 | 46.678.109 | 43.435.190 | - | 654.800.005 |
| 14. Ticari Borçlar | - | - | - | - | - |
| 15. Finansal Yükümlülükler | 743.112.409 | 20.623.115 | 2.636.928 | - | 50.109.996 |
| 16.a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler | 25.223.722 | - | - | - | 25.223.722 |
| 16.b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler | - | - | - | - | - |
| 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) | 768.336.131 | 20.623.115 | 2.636.928 | - | 75.333.718 |
| 18. Toplam Yükümlülükler (13+17) | 4.212.109.181 | 67.301.224 | 46.072.118 | - | 730.133.723 |
| 19.Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Araçların | |||||
| Net Varlık /(Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) | - | - | - | - | - |
| 19a. Aktif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı | |||||
| Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı | - | - | - | - | - |
| 19b. Pasif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı | |||||
| Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı | - | - | - | - | - |
| 20. Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) | (3.241.308.413) | (53.727.888) | (40.747.468) | 211.170 | (340.258.716) |
| 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu | |||||
| (TFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) | (3.241.308.413) | (53.727.888) | (40.747.468) | 211.170 | (340.258.716) |
| 22. Döviz Hedge'i İçin Kullanılan Finansal Araçların | |||||
| Toplam Gerçeğe Uygun Değeri | - | - | - | - | - |
| 23. Döviz Varlıkların Hedge Edilen Kısmının Tutarı | - | - | - | - | - |
| 24. Döviz Yükümlülüklerin Hedge Edilen Kısmının Tutarı | - | - | - | - | - |
| İhracat | - | - | - | - | - |
| İthalat | - | - | - | - | - |
Geçerli para birimi TL olmayan bağlı ortaklıkların ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların TL kuru riski yukarıdaki döviz pozisyonu tablolarında TL sütununun altında sunulmuştur.
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
i) Döviz kuru riski (devamı)
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibarıyla TL'nin aşağıda belirtilen yabancı paralar karşısında % 10 değer kazanması veya değer kaybetmesi durumunda özkaynaklar ve gelir tablosu aşağıdaki şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken başta faiz oranları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır.
| 31 Aralık 2024 | KAR /ZARAR | ÖZKAYNAKLAR (*) |
||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yabancı paranın | Yabancı paranın | Yabancı paranın | Yabancı paranın | |||
| değer kazanması | değer kaybetmesi | değer kazanması | değer kaybetmesi | |||
| ABD Doları'nın TL karşısında %10 değişmesi halinde: | ||||||
| 1-ABD Doları net | ||||||
| varlık/yükümlülüğü | (151.465.645) | 151.465.645 | - | - | ||
| 2-ABD Doları riskinden | ||||||
| korunan kısım (-) | - | - | - | - | ||
| 3-ABD Doları Net Etki(1+2) | (151.465.645) | 151.465.645 | - | - | ||
| AVRO 'nun TL karşısında %10 değişmesi halinde: | ||||||
| 4-Avro net | ||||||
| varlık/yükümlülüğü | (126.390.525) | 126.390.525 | - | - | ||
| 5-Avro riskinden | ||||||
| korunan kısım (-) | - | - | - | - | ||
| 6-Avro Net Etki(4+5) | (126.390.525) | 126.390.525 | - | - | ||
| Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10 değişmesi halinde: | ||||||
| 7-Diğer döviz kurları net | ||||||
| varlık/yükümlülüğü | (929.105) | 929.105 | - | - | ||
| 8-Diğer döviz kurları riskinden | ||||||
| korunan kısım (-) | - | - | - | - | ||
| 9-Diğer döviz kurları Net Etki(7+8) | (929.105) | 929.105 | - | - | ||
| TOPLAM (3+6+9) | (278.785.275) | 278.785.275 | - | - |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
| 31 Aralık 2023 | KAR /ZARAR | ÖZKAYNAKLAR (*) |
||
|---|---|---|---|---|
| Yabancı paranın | Yabancı paranın | Yabancı paranın | Yabancı paranın | |
| değer kazanması | değer kaybetmesi | değer kazanması | değer kaybetmesi | |
| ABD Doları'nın TL karşısında %10 değişmesi halinde: | ||||
| 1-ABD Doları net | ||||
| varlık/yükümlülüğü | (158.165.231) | 158.165.231 | - | - |
| 2-ABD Doları riskinden | ||||
| korunan kısım (-) | - | - | - | - |
| 3-ABD Doları Net Etki(1+2) | (158.165.231) | 158.165.231 | - | - |
| AVRO 'nun TL karşısında %10 değişmesi halinde: | ||||
| 4-Avro net | ||||
| varlık/yükümlülüğü | (132.730.395) | 132.730.395 | - | - |
| 5-Avro riskinden | ||||
| korunan kısım (-) | - | - | - | - |
| 6-Avro Net Etki(4+5) | (132.730.395) | 132.730.395 | - | - |
| Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10 değişmesi halinde: | ||||
| 7-Diğer döviz kurları net | ||||
| varlık/yükümlülüğü | 790.656 | (790.656) | - | - |
| 8-Diğer döviz kurları riskinden | ||||
| korunan kısım (-) | - | - | - | - |
| 9-Diğer döviz kurları Net Etki(7+8) | 790.656 | (790.656) | - | - |
| TOPLAM (3+6+9) | (290.104.970) | 290.104.970 | - | - |
31 Aralık 2024 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, faiz içeren varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riskine maruz kalmaktadır. Bu risk, faiz oranına duyarlı olan varlık ve yükümlülükleri dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbir ve türev araçların sınırlı kullanımı ile yönetilmektedir.
| Faiz Pozisyonu Tablosu | |||
|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | ||
| Sabit faizli finansal araçlar | (34.252.859.985) | (28.771.314.845) | |
| Finansal varlıklar | Alım satım amaçlı finansal varlıklar | 754.403.536 | 513.849.187 |
| İlişkili taraflardan alacaklar | 3.116.845 | 13.258.734 | |
| Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar | 282.057.311 | 292.022.200 | |
| Bankalar mevduatı | 4.010.518.371 | 1.683.417.921 | |
| Finansal yükümlülükler | Finansal borçlar | (38.896.374.186) | (31.227.706.447) |
| yükümlülükler | Finans sektörü faaliyetlerinden borçlar | 294.793 | 34.688 |
| Faiz oranı swap etkisi | (406.876.655) | (46.191.128) | |
| Değişken faizli finansal araçlar | (3.281.355.877) | (4.102.708.988) | |
| Finansal varlıklar | Üst yönetime kullandırılan kredi | - | - |
| Finansal yükümlülükler | Finansal borçlar | (3.688.232.532) | (4.148.900.116) |
| Faiz oranı swap etkisi | 406.876.655 | 46.191.128 |
31 Aralık 2024 tarihinde faiz oranı 100 baz puan yüksek olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi öncesi kar 424.537.453 TL daha düşük (31 Aralık 2023: 349.099.093 TL daha düşük), ana ortaklık paylarına ait net dönem karı 318.403.090 TL daha düşük (31 Aralık 2023: 261.824.320 TL daha düşük) ve ana ortaklığa ait öz kaynaklar 254.354.303 TL daha düşük (31 Aralık 2023: 152.195.672 TL daha düşük) olacaktı. Faiz oranları bilanço tarihi itibarıyla 100 baz puan daha düşük olsaydı, etki aynı tutarda fakat ters yönde olacaktı.
Sermayeyi yönetirken Grup'un hedefleri, ortaklarına getiri ve fayda sağlayabilmek için Grup'un faaliyetlerinin devamını sağlayabilmek ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmektir.
Grup, sermaye yönetimini borç/sermaye oranını kullanarak izler. Bu oran, net borcun toplam sermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzerlerinin toplam borç tutarından (finansal borçların toplamı) düşülmesiyle hesaplanır. Toplam sermaye, özkaynaklar ile net borcun toplanmasıyla hesaplanır. Grup'un bu şekilde hesaplanmış net borç oranı, 31 Aralık 2024 itibarıyla %74'dür (2023: %69).
Geçerli para birimi TL olmayan bağlı ortaklıkların ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların TL kuru riski yukarıdaki döviz pozisyonu tablolarında TL sütununun altında sunulmuştur.
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Gerçeğe uygun değer, bir finansal varlığın, zorunlu bir satış veya tasfiye hali haricinde, alış satış yapmaya istekli iki taraf arasında gerçekleşecek bir satış işleminde ortaya çıkan ve en yakın biçimde piyasa fiyatıyla ölçülebilen miktardır.
Grup, finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerini, ulaşılabilen piyasa bilgilerini ve uygun değerleme metotlarını kullanarak belirlemektedir. Ancak, tahmini gerçek değeri bulabilmek için kanaat kullanmak gerektiğinden, gerçek değer ölçümleri mevcut piyasa koşullarında oluşabilecek değerleri yansıtmayabilir. Finansal varlıkların gerçeğe uygun değerinin belirlenmesinde aşağıdaki varsayımlar ve metotlar kullanılmıştır:
Kasa, bankalar ve parasal diğer varlıkların kayıtlı değerleri kısa vadeli olmaları nedeniyle gerçeğe uygun değer olarak kabul edilmiştir. Ticari alacakların ve bu alacaklardan tahsil edilemeyenler için ayrılmış olan karşılıkların kayıtlı değerleri gerçeğe uygun değer olarak kabul edilmiştir. Dönem sonu kurlarıyla Türk Lirası'na çevrilen uzun vadeli değişken faizli yabancı para borçların çoğunluğunun değişken faizli veya bilanço tarihine yakın zamanda alınmış krediler olması nedeniyle ABD Doları cinsinden ihraç edilen tahvil hariç olmak üzere kayıtlı değeri gerçeğe uygun değer olarak kabul edilmiştir.
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin kayıtlı değerleri ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kayıtlı | Gerçeğe Uygun | Kayıtlı | Gerçeğe Uygun | ||
| Finansal varlıklar | Not | Değer | Değer | Değer | Değer |
| Nakit ve Nakit Benzerleri | 7 | 7.933.313.514 | 7.933.313.514 | 6.346.870.475 | 6.346.870.475 |
| Finansal Yatırımlar | 8 | 1.100.070.314 | 1.100.070.314 | 1.049.717.549 | 1.049.717.549 |
| Ticari Alacaklar | 10 | 2.475.090.680 | 2.475.090.680 | 2.237.135.044 | 2.237.135.044 |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar | 12, 6 | 927.916.270 | 927.916.270 | 644.300.798 | 644.300.798 |
| Diğer Alacaklar | 11, 6 | 787.214.742 | 787.214.742 | 1.031.642.277 | 1.031.642.276 |
| Diğer Dönen ve Duran Varlıklar | 23 | 500.242.642 | 500.242.642 | 487.918.641 | 487.918.642 |
| Toplam | 13.723.848.162 | 13.723.848.162 | 11.797.584.784 | 11.797.584.784 | |
| Finansal yükümlülükler | |||||
| Borçlanmalar | 9 | 47.287.735.886 | 47.070.091.715 | 40.511.567.018 | 40.249.369.025 |
| Ticari Borçlar | 10 | 2.288.016.398 | 2.288.016.398 | 1.640.666.258 | 1.640.666.258 |
| Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar | 12, 6 | 1.220.983.654 | 1.220.983.654 | 983.708.046 | 983.708.046 |
| Diğer Borçlar | 11, 6 | 651.465.882 | 651.465.882 | 680.783.203 | 680.783.203 |
| Diğer Yükümlülükler | 23 | 213.714.114 | 213.714.114 | 392.165.455 | 392.165.455 |
| Toplam | 51.661.915.934 | 51.444.271.763 | 44.208.889.980 | 43.946.691.987 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Aşağıdaki tabloda gerçeğe uygun değer ile konsolide finansal tablolara yansıtılan finansal araçların, değerleme yöntemleri verilmiştir. Seviyelere göre değerleme yöntemleri şu şekilde tanımlanmıştır:
Seviye 1: Özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar;
Seviye 2: Seviye 1'de yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) ya da dolaylı olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle) gözlemlenebilir nitelikteki veriler;
Seviye 3: Varlık ya da borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler (gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler).
| 31 Aralık 2024 | Seviye 1 | Seviye 2 | Seviye 3 | Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Zorunlu olarak gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar | 1.022.142.004 | - | - | 1.022.142.004 |
| Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan –özkaynak araçları | - | - | 47.526.779 | 47.526.779 |
| Türev finansal yükümlülükler | - | 4.089.075 | - | 4.089.075 |
| 1.022.142.004 | 4.089.075 | 47.526.779 | 1.073.757.858 | |
| 31 Aralık 2023 | Seviye 1 | Seviye 2 | Seviye 3 | Toplam |
| Zorunlu olarak gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar | 1.006.685.563 | - | - | 1.006.685.563 |
| Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan –özkaynak araçları | - | - | 40.207.101 | 40.207.101 |
| Türev finansal yükümlülükler | - | 17.930.125 | - | 17.930.125 |
| 1.006.685.563 | 17.930.125 | 40.207.101 | 1.064.822.789 |
Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) Kalemine İlişkin Dipnot Açıklamalarının Sunulması hakkında KGK kurul kararı almış olup ilgili karara ilişkin açıklamalar ve örnekler aşağıda yer almaktadır.
Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) Kalemine ilişkin Dipnot Açıklamalarının Sunulması Hakkında Kurul Kararı uyarınca TFRS veya BOBİ FRS uygulayan işletmelerin, finansal tablolarının enflasyona göre düzeltilmesinden kaynaklanan ve kâr veya zarar tablosunda raporlanan Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) kalemine ilişkin ilave dipnot açıklamalarını finansal tablolarda sunması zorunludur.
Bu Karar kapsamında, şirketlerin "Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları)" kaleminde raporlanan tutarın hangi finansal tablo kalemlerinden kaynaklandığını aşağıdaki yöntemlerden birini kullanarak dipnotlarda açıklaması zorunludur:
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Net parasal pozisyon kazançları (kayıpları) (devamı)
a) "Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları)" kaleminin, finansal tablolarda sunulan ve enflasyon düzeltmesine tabi tutulan hangi parasal olmayan varlık veya yükümlülük, endekse bağlı varlık veya yükümlülük, özkaynak ve kapsamlı gelir tablosu kalemlerinden kaynaklandığının tutarlarıyla birlikte finansal tablo dipnotlarında açıklanması.
b) "Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları)" kaleminin, finansal tablolardaki hangi parasal varlık veya yükümlülüklerden kaynaklandığının tutarlarıyla birlikte finansal tablo dipnotlarında açıklanması.
Kurul Kararı, 31 Aralık 2024 tarihinde ve sonrasında sona eren raporlama dönemlerine ait yıllık ve ara dönem finansal tablolarda uygulanacaktır. Kolaylaştırıcı bir uygulama sağlanması amacıyla Kurul Kararının ilk defa uygulandığı finansal tablolarda, bu açıklamalara ilişkin karşılaştırmalı bilgi sunulması zorunlu değildir.
Net parasal pozisyona kazançları (kayıpları) kalemine ilişkin finansal tablo açıklaması aşağıdaki şekilde olacaktır:
| Parasal olmayan kalemler | 31 Aralık 2024 |
|---|---|
| Finansal durum tablosu kalemleri | |
| Maddi duran varlıklar | 1.170.396.756 |
| Maddi olmayan duran varlıklar | 5.243.891 |
| Kullanım hakkı varlıkları | (15.677.217) |
| Stoklar | 44.080.443 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | 1.363.571.036 |
| Finansal yatırımlar, bağlı ortaklıklar | 4.595.363.551 |
| Ödenmiş sermaye |
(3.602.986.528) |
| Hisse Senedi İhraç Primleri |
(911.636.667) |
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 1.489.578.919 |
| Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak diğer kapsamlı gelir/giderler | 3.317.365 |
| Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılacak diğer kapsamlı gelir/giderler | 242.008.599 |
| Diğer | 92.998.760 |
| Geçmiş yıllar karları | (3.782.890.222) |
| Kar veya zarar tablosu kalemleri | |
| Hasılat | (3.642.273.938) |
| Satışların maliyeti | 3.341.890.806 |
| Pazarlama giderleri | 59.362.506 |
| Genel yönetim giderleri | 244.402.665 |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler/giderler | (40.282.278) |
| Finansman gelirler/giderler | 132.797.326 |
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler | (104.034.028) |
| Vergi gelir/gideri | 38.916.138 |
| Net parasal pozisyon kazançları /(kayıpları) | 724.147.883 |
(Birim: Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ("TL") olarak Türk Lirasının 31 Aralık 2024 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiştir)
Grup, Not 32'de detaylı olarak açıklandığı üzere yatırım indiriminden ve çeşitli vergi istisna ve muafiyetlerinden faydalanmaktadır.
Bu anlaşma kapsamında GPH, terminalin gelişimi, yönetimi ve operasyonel başarısını desteklemek amacıyla kendi küresel uzmanlığı ve işletme modelini liman operasyonlarının verimini artırmak için kullanacaktır. Cabo Verde, Tunus'un ardından GPH'nin Afrika'daki ikinci limanı olacaktır.
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.