Audit Report / Information • Mar 7, 2025
Audit Report / Information
Open in ViewerOpens in native device viewer
31 ARALIK 2024 TARİHİ İTİBARİ İLE HAZIRLANAN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU
| İÇERİK | SAYFA | |
|---|---|---|
| 31 ARALIK 2024 TARİHLİ BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ KONSOLİDE BİLANÇO (FİNANSAL DURUM TABLOSU) |
1-2 | |
| 31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU |
3 | |
| 31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU |
4 | |
| 31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU |
5 | |
| 31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU |
6 | |
| 31 ARALIK 2024 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN NOTLAR |
7-90 | |
| NOT 1 | GRUP'UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU | 7-8 |
| NOT 2 | KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR | 9-28 |
| NOT 3 | MÜŞTEREK FAALİYETLERDEKİ PAYLAR | 28 |
| NOT 4 | BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA | 29-32 |
| NOT 5 | NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ | 33 |
| NOT 6 | FİNANSAL YATIRIMLAR | 33-34 |
| NOT 7 | KISA VE UZUN VADELİ BORÇLANMALAR | 35-36 |
| NOT 8 | TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR | 37-38 |
| NOT 9 | DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR | 39 |
| NOT 10 | STOKLAR | 39-40 |
| NOT 11 | DEVAM EDEN İNŞAAT İŞLERİNDEN DOĞAN SÖZLEŞME VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ |
40 |
| NOT 12 | ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR | 41 |
| NOT 13 | YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER | 42 |
| NOT 14 | MADDİ DURAN VARLIKLAR | 43-44 |
| NOT 15 | KULLANIM HAKKI VARLIKLARI | 45-46 |
| NOT 16 | DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR | 47 |
| NOT 17 | ŞEREFİYE | 48-49 |
| NOT 18 | PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER | 50 |
| NOT 19 | DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI | 50 |
| NOT 20 | KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER | 51 |
| NOT 21 | TAAHHÜTLER | 52 |
| NOT 22 | ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR | 53-54 |
| NOT 23 | DİĞER DÖNEN/DURAN VARLIKLAR VE DİĞER KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER |
55 |
| NOT 24 | ÖZKAYNAKLAR | 55-58 |
| NOT 25 | HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ | 58-59 |
| NOT 26 | GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ |
60-61 |
| NOT 27 | NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER | 61 |
| NOT 28 | ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER | 62 |
| NOT 29 | YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER | 63 |
| NOT 30 | FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ | 63 |
| NOT 31 | PARASAL KAYIP KAZANÇ | 64 |
| NOT 32 | SATIŞ AMAÇLI SINIFLANDIRILAN DURAN VARLIKLAR | 65 |
| NOT 33 | VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER DAHİL) |
65-71 |
| NOT 34 | PAY BAŞINA KAZANÇ | 72 |
| NOT 35 | İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI | 72-74 |
| NOT 36 | TÜREV ARAÇLAR | 74 |
| NOT 37 | FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ | 75-83 |
| NOT 38 | FİNANSAL ARAÇLAR | 84-88 |
| NOT 39 | FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN DİĞER HUSUSLAR | 88-90 |
| NOT 40 | BAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞUNDAN ALINAN HİZMETLERE İLİŞKİN ÜCRETLER |
90 |
| NOT 41 | RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR | 90 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| (Yeniden | |||
|---|---|---|---|
| düzenlenmiş) | |||
| Bağımsız | Bağımsız | ||
| denetimden | denetimden | ||
| geçmiş | geçmiş | ||
| Not | 31 Aralık | 31 Aralık | |
| VARLIKLAR | Referansları | 2024 | 2023 |
| Dönen Varlıklar | 29.228.663 | 39.573.902 | |
| Nakit ve nakit benzerleri | 5 | 9.440.402 | 9.518.890 |
| Finansal yatırımlar | 6 | 2.466 | 1.588.100 |
| Ticari alacaklar | 8 | 6.041.177 | 8.656.371 |
| - İlişkili taraflardan ticari alacaklar | 163.035 | 86.295 | |
| - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 5.878.142 | 8.570.076 | |
| Diğer alacaklar | 9 | 279.814 | 251.413 |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | 279.814 | 251.413 | |
| Devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme varlıkları | 11 | 2.016.332 | 1.561.648 |
| Türev araçlar | 36 | - | 51.994 |
| Stoklar | 10 | 8.521.339 | 14.263.467 |
| Peşin ödenmiş giderler | 18 | 1.451.189 | 1.559.137 |
| - İlişkili olmayan taraflara peşin ödenmiş giderler | 1.451.189 | 1.559.137 | |
| Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar | 33 | 366.952 | 676.136 |
| Diğer dönen varlıklar | 23 | 1.018.127 | 1.264.788 |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer dönen varlıklar | 1.018.127 | 1.264.788 | |
| 29.137.798 | 39.391.944 | ||
| Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar | 32 | 90.865 | 181.958 |
| Duran Varlıklar | 36.645.137 | 36.582.862 | |
| Finansal yatırımlar | 6 | 4.666.250 | 4.513.407 |
| Ticari alacaklar | 8 | 1.342.981 | 1.441.447 |
| - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar | 1.342.981 | 1.441.447 | |
| Diğer alacaklar | 9 | 142.819 | 164.075 |
| - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar | 142.819 | 164.075 | |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar | 12 | 1.869.870 | 2.499.424 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | 13 | 2.316.155 | 2.335.365 |
| Maddi duran varlıklar | 14 | 22.169.500 | 22.307.767 |
| Kullanım hakkı varlıkları | 15 | 403.489 | 583.365 |
| Maddi olmayan duran varlıklar | 898.400 | 562.633 | |
| - Şerefiye | 17 | 400.130 | 347.374 |
| - Diğer maddi olmayan duran varlıklar | 16 | 498.270 | 215.259 |
| Peşin ödenmiş giderler | 18 | 76.514 | 91.255 |
| - İlişkili olmayan taraflara peşin ödenmiş giderler | 76.514 | 91.255 | |
| Ertelenmiş vergi varlığı | 33 | 2.322.350 | 1.907.459 |
| Diğer duran varlıklar | 23 | 436.809 | 176.665 |
| - İlişkili olmayan taraflara ilişkin diğer duran varlıklar | 436.809 | 176.665 | |
| TOPLAM VARLIKLAR | 65.873.800 | 76.156.764 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| KAYNAKLAR | Not Referansları |
Bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2024 |
(Yeniden düzenlenmiş) Bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2023 |
|---|---|---|---|
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 27.135.315 | 39.617.631 | |
| Kısa vadeli borçlanmalar | 7 | 5.307.817 | 9.696.572 |
| Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları | 7 | 1.682.049 | 552.639 |
| Ticari borçlar | 8 | 11.050.219 | 15.924.858 |
| - İlişkili taraflara ticari borçlar | 5.373 | 131.430 | |
| - İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar | 11.044.846 | 15.793.428 | |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar | 22 | 603.613 | 574.289 |
| Diğer borçlar | 9 | 552.116 | 732.234 |
| - İlişkili taraflara diğer borçlar | - | 16.931 | |
| - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar | 552.116 | 715.303 | |
| Devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme yükümlülükleri | 11 | 1.560.067 | 2.201.202 |
| Türev araçlar | 36 | 433.653 | 97.804 |
| Ertelenmiş gelirler | 18 | 3.500.730 | 4.541.670 |
| - İlişkili olmayan taraflardan ertelenmiş gelirler | 3.500.730 | 4.541.670 | |
| Dönem karı vergi yükümlülüğü | 33 | 464.828 | 904.703 |
| Kısa vadeli karşılıklar | 1.924.288 | 4.341.579 | |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar | 22 | 350.716 | 428.414 |
| - Diğer kısa vadeli karşılıklar | 20 | 1.573.572 | 3.913.165 |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 23 | 55.935 | 50.081 |
| - İlişkili olmayan taraflara diğer kısa vadeli yükümlülükler | 55.935 | 50.081 | |
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 7.857.130 | 4.729.800 | |
| Uzun vadeli borçlanmalar | 7 | 6.163.879 | 3.005.856 |
| Ticari borçlar | 8 | 205.491 | 112.008 |
| - İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar | 205.491 | 112.008 | |
| Diğer borçlar | 9 | 297.966 | 233.221 |
| - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar | 297.966 | 233.221 | |
| Ertelenmiş gelirler | 18 | 1.287 | 1.317 |
| - İlişkili olmayan taraflardan ertelenmiş gelirler | 1.287 | 1.317 | |
| Uzun vadeli karşılıklar | 786.034 | 931.398 | |
| - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar | 22 | 786.034 | 931.398 |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü | 33 | 402.473 | 446.000 |
| TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER | 34.992.445 | 44.347.431 | |
| ÖZKAYNAKLAR | 30.881.355 | 31.809.333 | |
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 24 | 30.465.878 | 31.319.933 |
| Ödenmiş sermaye | 370.000 | 370.000 | |
| Sermaye düzeltme farkları | 6.833.022 | 6.833.022 | |
| Geri alınmış paylar (-) | (750.359) | - | |
| Paylara ilişkin primler | 5.555.194 | 5.555.194 | |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak | |||
| birikmiş diğer kapsamlı giderler - Özkaynağa dayalı finansal araçlara yatırımlardan |
(2.039.693) | (3.231.490) | |
| kaynaklanan kayıplar | (1.802.158) | (2.979.884) | |
| - Yeniden değerleme ve ölçüm kayıpları | (237.535) | (251.606) | |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak | |||
| birikmiş diğer kapsamlı gelirler/(giderler) | (769.716) | 893.216 | |
| - Yabancı para çevrim farkları | (324.515) | 1.173.185 | |
| - Riskten korunma kayıpları | 36 | (445.201) | (279.969) |
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 5.676.039 | 4.677.420 | |
| Geçmiş yıllar karları | 15.187.300 | 17.831.180 | |
| Net dönem karı (zararı) | 404.091 | (1.608.609) | |
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar TOPLAM KAYNAKLAR |
415.477 65.873.800 |
489.400 76.156.764 |
|
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| (Yeniden Düzenlenmiş) |
|||
|---|---|---|---|
| Bağımsız | Bağımsız | ||
| denetimden | denetimden | ||
| geçmiş | geçmiş | ||
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | ||
| Not Referansları |
31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
| Hasılat | 25 | 58.189.882 | 62.279.333 |
| Satışların maliyeti (-) | 25 | (52.212.045) | (60.504.947) |
| BRÜT KAR | 5.977.837 | 1.774.386 | |
| Genel yönetim giderleri (-) | 26 | (2.421.320) | (2.403.405) |
| Pazarlama giderleri (-) | 26 | (2.807.399) | (2.619.907) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | 26 | (56.740) | (81.257) |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 28 | 2.367.396 | 4.000.589 |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların |
28 | (3.032.967) | (5.951.717) |
| karlarından (zararlarından) paylar | 12 | (187.524) | 83.250 |
| ESAS FAALİYET ZARARI | (160.717) | (5.198.061) | |
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler | 29 | 606.919 | 3.059.045 |
| Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) | 29 | (218.369) | (327.867) |
| FİNANSMAN GELİRİ (GİDERİ) ÖNCESİ | |||
| FAALİYET KARI (ZARARI) | 227.833 | (2.466.883) | |
| Finansman gelirleri | 30 | 1.385.374 | 2.248.459 |
| Finansman giderleri (-) | 30 | (2.667.790) | (2.942.897) |
| Net parasal pozisyon kazançları (kayıpları) | 31 | 1.400.816 | 667.525 |
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER | |||
| VERGİ ÖNCESİ KARI (ZARARI) | 346.233 | (2.493.796) | |
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Geliri | 33 | 67.493 | 882.692 |
| Dönem vergi gideri (-) | (552.252) | (1.598.885) | |
| Ertelenmiş vergi geliri SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER |
619.745 | 2.481.577 | |
| DÖNEM KARI (ZARARI) | 413.726 | (1.611.104) | |
| Dönem Karının Dağılımı | |||
| Kontrol gücü olmayan paylar | 9.635 | (2.495) | |
| Ana ortaklık payları | 404.091 | (1.608.609) | |
| Pay Başına Kazanç (Kayıp) | 34 | 1,099 | (4,348) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Not Referansları |
Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak - 31 Aralık 2024 |
(Yeniden Düzenlenmiş) Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|---|
| DÖNEM KARI (ZARARI) | 413.726 | (1.611.104) | |
| DİĞER KAPSAMLI GELİRLER (GİDERLER): | |||
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar | 1.191.797 | (174.985) | |
| Özkaynağa dayalı finansal araçlara yatırımlardan kaynaklanan kazançlar (kayıplar) |
1.267.305 | (187.670) | |
| Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları |
24 | 12.805 | 17.597 |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak | |||
| diğer kapsamlı gidere ilişkin vergiler - Ertelenmiş vergi gideri |
(88.313) (88.313) |
(4.912) (4.912) |
|
| Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacaklar | (1.746.490) | (673.523) | |
| Yabancı para çevrim farkları | 24 | (1.581.258) | (1.265.313) |
| Nakit akış riskinden korunmaya ilişkin diğer kapsamlı gelir (gider) |
(213.581) | 734.321 | |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak | |||
| diğer kapsamlı gelire (gidere) ilişkin vergiler - Ertelenmiş vergi geliri (gideri) |
48.349 48.349 |
(142.531) (142.531) |
|
| DİĞER KAPSAMLI GİDER | (554.693) | (848.508) | |
| TOPLAM KAPSAMLI GİDER | (140.967) | (2.459.612) | |
| Toplam Kapsamlı Giderin Dağılımı | |||
| Kontrol gücü olmayan paylar | (73.923) | (17.292) | |
| Ana ortaklık payları | (67.044) | (2.442.320) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Kar veya zararda yeniden | Kar veya zararda yeniden | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| sınıflandırılmayacak birikmiş diğer | sınıflandırılacak birikmiş diğer | |||||||||||||
| kapsamlı gelirler veya giderler | kapsamlı gelirler veya giderler | Birikmiş Karlar | ||||||||||||
| Özkaynağa dayalı | ||||||||||||||
| finansal araçlara | Yeniden | |||||||||||||
| yatırımlardan | değerleme ve | Yabancı | Riskten | Kardan | Kontrol | |||||||||
| Sermaye | Geri | Pay | kaynaklanan | ölçüm | para | korunma | ayrılan | Geçmiş | Net | Ana | gücü | |||
| Ödenmiş | düzeltme | alınmış | ihraç | kazançlar | kazançları | çevrim | kazançları | kısıtlanmış | yıllar | dönem | ortaklığa ait | olmayan | ||
| Bağımsız denetimden geçmiş | sermaye | farkları | paylar | primleri | (kayıplar) | (kayıpları) | farkları | (kayıpları) | yedekler | karları karı (zararı) | özkaynaklar | paylar | Özkaynaklar | |
| 1 Ocak 2023 itibari ile açılış bakiyesi | 370.000 | 6.882.994 | - | 5.555.194 | (2.780.589) | (275.917) | 2.423.701 | (656.771) | 4.597.039 | 19.950.098 | - | 36.065.749 | 506.692 | 36.572.441 |
| Yeniden düzenleme etkisi | - | (49.972) | - | - | - | - | - | (214.987) | (222.057) | 487.016 | - | - | - | - |
| Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2023 bakiyesi | 370.000 | 6.833.022 | - | 5.555.194 | (2.780.589) | (275.917) | 2.423.701 | (871.758) | 4.374.982 | 20.437.114 | - | 36.065.749 | 506.692 | 36.572.441 |
| Transferler | - | - | - | - | - | - | - | - | 302.438 | (302.438) | - | - | - | - |
| Toplam kapsamlı gelir (gider) | - | - | - | - | (199.295) | 24.311 (1.250.516) | 591.789 | - | - (1.608.609) | (2.442.320) | (17.292) | (2.459.612) | ||
| - Dönem zararı | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - (1.608.609) | (1.608.609) | (2.495) | (1.611.104) | |
| - Diğer kapsamlı gelir (gider) | - | - | - | - | (199.295) | 24.311 (1.250.516) | 591.789 | - | - | - | (833.711) | (14.797) | (848.508) | |
| Kar payları | - | - | - | - | - | - | - | - | - | (2.303.496) | - | (2.303.496) | - | (2.303.496) |
| 31 Aralık 2023 itibari ile kapanış bakiyesi | 370.000 | 6.833.022 | - | 5.555.194 | (2.979.884) | (251.606) | 1.173.185 | (279.969) | 4.677.420 | 17.831.180 (1.608.609) | 31.319.933 | 489.400 | 31.809.333 | |
| Bağımsız denetimden geçmiş | ||||||||||||||
| 1 Ocak 2024 itibari ile açılış bakiyesi | 370.000 | 6.882.994 | - | 5.555.194 | (2.979.884) | (251.606) | 1.173.185 | (13.583) | 4.899.477 | 17.344.164 (1.660.008) | 31.319.933 | 489.400 | 31.809.333 | |
| Yeniden düzenleme etkisi (Not 2) | - | (49.972) | - | - | - | - | - | (266.386) | (222.057) | 487.016 | 51.399 | - | - | - |
| Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2024 bakiyesi | 370.000 | 6.833.022 | - | 5.555.194 | (2.979.884) | (251.606) | 1.173.185 | (279.969) | 4.677.420 | 17.831.180 (1.608.609) | 31.319.933 | 489.400 | 31.809.333 | |
| Transferler | - | - | - | - | - | - | - | - | 248.260 | (1.856.869) | 1.608.609 | - | - | - |
| Toplam kapsamlı gelir (gider) | - | - | - | - | 1.177.726 | 14.071 (1.497.700) | (165.232) | - | - | 404.091 | (67.044) | (73.923) | (140.967) | |
| - Dönem karı | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 404.091 | 404.091 | 9.635 | 413.726 |
| - Diğer kapsamlı gelir (gider) | - | - | - | - | 1.177.726 | 14.071 (1.497.700) | (165.232) | - | - | - | (471.135) | (83.558) | (554.693) | |
| Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) |
- | - | - | - | - | - | - | - | - | (36.652) | - | (36.652) | - | (36.652) |
| Payların geri alım işlemleri nedeniyle meydana gelen artış | - | - | (750.359) | - | - | - | - | - | 750.359 | (750.359) | - | (750.359) | - | (750.359) |
| 31 Aralık 2024 itibari ile kapanış bakiyesi | 370.000 | 6.833.022 | (750.359) | 5.555.194 | (1.802.158) | (237.535) | (324.515) | (445.201) | 5.676.039 | 15.187.300 | 404.091 | 30.465.878 | 415.477 | 30.881.355 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Not | Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak - 31 Aralık |
(Yeniden düzenlenmiş) Bağımsız denetimden geçmiş 1 Ocak - 31 Aralık |
|
|---|---|---|---|
| Referansları | 2024 | 2023 | |
| A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI | 5.208.390 | 3.581.581 | |
| Dönem Karı | 413.726 | (1.611.104) | |
| Dönem Net Karı Mutabakatı İle İlgili Düzeltmeler | 3.180.092 | 7.201.450 | |
| - Amortisman ve İtfa Gideri ile İlgili Düzeltmeler - Değer Düşüklüğü/İptali ile İlgili Düzeltmeler |
13,14,15,16 8,25,29 |
2.219.198 61.267 |
2.163.085 180.045 |
| - Karşılıklar ile İlgili Düzeltmeler | 20,22 | (1.122.138) | 2.822.604 |
| - Kar Payı Geliri/Gideri ile İlgili Düzeltmeler | 29 | (58.034) | (84.918) |
| - Faiz Gelirleri ve Giderleri ile İlgili Düzeltmeler | 30 | 665.694 | 1.234.869 |
| - Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları/Kazançları ile İlgili Düzeltmeler - Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Dağıtılmamış Karları ile İlgili |
6,29,38 12 |
91.082 187.524 |
(99.298) (83.250) |
| Düzeltmeler - Vergi Geliri/Gideri ile İlgili Düzeltmeler |
33 | (67.493) | (882.692) |
| - Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan | |||
| Kayıplar/Kazançlar ile İlgili Düzeltmeler - Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan |
29 29 |
(359.065) | (299.340) (734.151) |
| Kayıplar/Kazançlar ile İlgili Düzeltmeler | - | ||
| - Parasal Kalemlerden (Kazanç) Kayıp İle İlgili Düzeltmeler | 1.562.057 | 2.984.496 | |
| İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler - Finansal Yatırımlardaki Azalış/Artış |
6 | 3.181.043 1.585.634 |
1.410.637 2.620.362 |
| - Ticari Alacaklardaki Azalış/Artış ile İlgili Düzeltmeler | 8 | 2.827.416 | 568.101 |
| - Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış/Artış ile İlgili Düzeltmeler | 9 | (20.449) | (48.458) |
| - Devam Eden İnşaat İşlerinden Doğan Sözleşme Varlıklarındaki Azalış/Artış | 11 | (454.684) | 4.041.844 |
| - Stoklardaki Azalışlar/Artışlar ile İlgili Düzeltmeler - Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Azalış/Artış |
10 18 |
5.715.302 141.924 |
4.908.483 (56.114) |
| - Ticari Borçlardaki Artış/Azalış ile İlgili Düzeltmeler | 8 | (4.859.794) | (9.956.022) |
| - Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlardaki Artış/Azalış | 22 | 29.106 | 166.327 |
| - Devam Eden İnşaat İşlerinden Doğan Sözleşme Yükümlülüklerindeki Azalış/Artış | 11 | (641.135) | (315.373) |
| - Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler - Ertelenmiş Gelirlerdeki Artış/Azalış |
9 18 |
(95.576) (1.046.701) |
(34.208) (484.305) |
| Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları | 6.774.861 | 7.000.983 | |
| Ödenen Faiz | (1.346.929) | (1.496.185) | |
| Alınan Faiz | 681.235 | 261.316 | |
| Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler | 22 | (346.035) | (581.914) |
| Diğer Karşılıklara İlişkin Ödemeler Vergi İadeleri/Ödemeleri |
20 33 |
(2.490) (552.252) |
(3.734) (1.598.885) |
| B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI | (2.468.966) | (129.988) | |
| Bağlı Ortaklıklarda İlave Pay Alımlarına ilişkin Nakit Çıkışları Başka İşletmelerin veya Fonların Paylarının veya Borçlanma Araçlarının Satılması Sonucu Elde |
(41.270) | - | |
| Edilen Nakit Girişleri Başka İşletmelerin veya Fonların Paylarının veya Borçlanma Araçlarının Edinimi İçin Yapılan |
38 | - | 3.266 |
| Nakit Çıkışları | 6,17,38 | (746.940) | (66.603) |
| Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri | 14,16 | 276.700 | 705.638 |
| Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Satımından Kaynaklanan Nakit Girişleri |
14,16 13 |
(2.331.942) 272.359 |
(2.091.276) |
| Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları | 13 | (43.423) | - (10.005) |
| Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlık Satışlarından Kaynaklanan Nakit Girişleri | 32 | 49.523 | 1.237.412 |
| Verilen Nakit Avans ve Borçlar | 18 | 37.993 | 6.662 |
| Alınan Temettüler C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI |
29 | 58.034 988.786 |
84.918 105.731 |
| İşletmenin Kendi Paylarını Almasından Kaynaklanan Nakit Çıkışları Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri |
7 | (750.359) 13.001.400 |
- 9.421.107 |
| Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları | 7 | (10.936.880) | (6.732.738) |
| Kira Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları Ödenen Temettüler |
7 24 |
(325.375) - |
(279.142) (2.303.496) |
| YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) |
3.728.210 | 3.557.324 | |
| D. YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ |
(768.937) | (345.078) | |
| NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ENFLASYON ETKİSİ | (3.037.761) | (3.569.690) | |
| NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) (A+B+C+D) | (78.488) | (357.444) | |
| E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ | 9.518.890 | 9.876.334 | |
| DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) | 5 | 9.440.402 | 9.518.890 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Tekfen Holding A.Ş.'nin ("Şirket") çoğunluk hisseleri Berker, Gökyiğit ve Akçağlılar aileleri tarafından kontrol edilmektedir. Şirket ve bağlı ortaklıkları konsolide finansal tablolara ilişkin ekli notlarda "Grup" olarak adlandırılmıştır.
31 Aralık 2024 tarihi itibari ile Grup'un, taşeronları ile birlikte 12.611 (31 Aralık 2023: 11.878) çalışanı bulunmaktadır. Şirket'in kayıtlı adresi: Kültür Mahallesi, Budak Sokak, Tekfen Sitesi, A Blok, No: 7, Beşiktaş, İstanbul, Türkiye'dir.
Şirket hisse senetleri 23 Kasım 2007 tarihinden itibaren Borsa İstanbul'da işlem görmektedir.
31 Aralık 2024 tarihi itibari ile Şirket'in bağlı ortaklıklarının, iş ortaklıklarının ve şubelerinin faaliyet konuları, faaliyet grupları, kayıtlı oldukları ülkeler ve doğrudan/dolaylı hisse katılım oranlarının detayı aşağıda verilmektedir:
| Kayıtlı Olduğu |
Doğrudan/Dolaylı Hisse Katılım Oranı |
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Bağlı Ortaklıklar | Faaliyet Konusu | Ülke | 2024 | 2023 | Faaliyet Grubu | |
| Tekfen İnşaat ve Tesisat A.Ş. "Tekfen İnşaat" |
İnşaat | Türkiye | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Tekfen Mühendislik A.Ş. "Temaş" |
Mühendislik | Türkiye | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Tekfen İmalat ve Mühendislik A.Ş. "Timaş" |
Üretim | Türkiye | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Tekfen Engineering UK Limited "Temaş UK" | Mühendislik | İngiltere | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Cenub Tikinti Servis ASC "Cenub Tikinti" |
İnşaat | Azerbaycan | 51 | 51 | Mühendislik & Taahhüt | |
| HMB Hallesche Mitteldeutsche Bau Aktiengesellschaft "HMB" |
Ticaret | Almanya | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Denkmal in Dahlem Otto-Hahn-Platz GmbH "Denkmal Dahlem" |
İnşaat | Almanya | 89 | 89 | Mühendislik & Taahhüt | |
| OOO Rusfen "Rusfen" | İnşaat | Rusya | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Gate Construction "Gate Construction" | İnşaat | Kazakistan | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Tekfen Construction and Installation W.L.L "Tekfen Construction" |
İnşaat | Katar | 49 | 49 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Eurl Tekfen Algeria "Tekfen Algeria" (1) | İnşaat | Cezayir | - | 100 | Mühendislik & Taahhüt | |
| Toros Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş. "Toros Tarım" |
Gübre – Terminal İşletmeciliği |
Türkiye | 100 | 100 | Tarımsal Sanayi | |
| Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi Kur. ve İşleticisi A.Ş. "Tayseb" |
Hizmet | Türkiye | 100 | 100 | Tarımsal Sanayi | |
| Toros Terminal Servisleri ve Denizcilik A.Ş. "Toros Terminal" |
Hizmet | Türkiye | 100 | 100 | Tarımsal Sanayi | |
| Toros Gemi Acenteliği ve Ticaret A.Ş. "Toros Gemi" |
Gemi Acenteliği | Türkiye | 100 | 100 | Tarımsal Sanayi | |
| Tekfen Tarımsal Araştırma Üretim ve Pazarlama A.Ş. "Tekfen Tarım" (2) |
Üretim | Türkiye | - | 100 | Tarımsal Sanayi | |
| Alanar Meyve ve Gıda Üretim Pazarlama Sanayi ve Tic. A.Ş. "Alanar Meyve" |
Meyve Üretimi | Türkiye | 100 | 100 | Tarımsal Sanayi | |
| Toros Gönen Yenilenebilir Enerji Üretim A.Ş. "Gönen Enerji" (3) |
Gübre – Elektrik Üretimi |
Türkiye | - | 70 | Tarımsal Sanayi | |
| Toros Meram Yenilenebilir Enerji Üretim A.Ş. "Meram Enerji" (4) |
Gübre – Elektrik Üretimi |
Türkiye | - | 70 | Tarımsal Sanayi |
(1) Tasfiye olmuştur.
(2) Tekfen Tarım, tüm aktif ve pasifleriyle 31 Aralık 2024 tarihinde Toros Tarım'a devrolmuştur.
(3) Gönen Enerji, tüm aktif ve pasifleriyle 31 Aralık 2024 tarihinde Toros Tarım'a devrolmuştur.
(4) Meram Enerji, tüm aktif ve pasifleriyle 31 Aralık 2024 tarihinde Toros Tarım'a devrolmuştur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Kayıtlı | Doğrudan/Dolaylı | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Olduğu Ülke |
2024 | Hisse Katılım Oranı 2023 |
|||
| Bağlı Ortaklıklar Toros Agroport Romania S.A |
Faaliyet Konusu Gübre Ticareti |
Romanya | 100 | 100 | Faaliyet Grubu Tarımsal Sanayi |
| "Toros Agroport" | |||||
| Tekfen Turizm ve İşletmecilik A.Ş. "Tekfen Turizm" |
Hizmet | Türkiye | 100 | 100 | Yatırım |
| Tekfen Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. | Aracılık | Türkiye | 100 | 100 | Yatırım |
| "Tekfen Sigorta" | Hizmetleri | ||||
| Tekfen International Finance and | Yatırım | Lüksemburg | 100 | 100 | Yatırım |
| Investments S.A. "Tekfen Finance" | |||||
| Tekfen Teknoloji Yatırım ve Ticaret A.Ş. | Yatırım | Türkiye | 100 | 100 | Yatırım |
| "Tekfen Teknoloji" | |||||
| CFS Petrokimya Sanayi A.Ş. | Yatırım | Türkiye | 100 | 100 | Tarımsal Sanayi |
| "CFS" | |||||
| Techinvestments MMC | Yatırım | Azerbaycan | 100 | 100 | Yatırım |
| "Techinvestments" | |||||
| Tekfen Ventures L.P. | Yatırım | ABD | 100 | 100 | Yatırım |
| "Tekfen Ventures" | |||||
| Tekfen Venture Management LLC "Venture Management" |
Yönetim Hizmeti | ABD | 100 | 100 | Yatırım |
| Tekfen Engineering USA Inc. "Temaş USA" | Mühendislik | ABD | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt |
| Tekfen Yenilenebilir Enerji Çözümleri A.Ş. "Tekfen Yenilenebilir" |
Enerji | Türkiye | 100 | 100 | Yatırım |
| Tekfen Taşınmaz Yatırım ve | Yatırım | Türkiye | 100 | 100 | Yatırım |
| Yönetim A.Ş. "Tekfen Taşınmaz" | |||||
| Tekfen Derince Gayrimenkul A.Ş. | Yatırım | Türkiye | 100 | 100 | Mühendislik & Taahhüt |
| "Tekfen Derince" | |||||
| Toros Taşınmaz Yatırım ve Yönetim A.Ş. "Toros | Yatırım | Türkiye | - | 100 | Tarımsal Sanayi |
| Taşınmaz" (5) | |||||
| Tekmarmara Enerji Üretim A.Ş "Tekmarmara" (6) | Enerji | Türkiye | 100 | - | Yatırım |
| Babadağ Enerji Üretim A.Ş. "Babadağ" (7) | Enerji | Türkiye | 100 | - | Yatırım |
(5) Toros Taşınmaz, tüm aktif ve pasifleriyle 10 Eylül 2024 tarihinde Tekfen Taşınmaz'a devrolmuştur.
(6) Tekmarmara, 15 Mart 2024 tarihinde kurulmuştur. Tüm aktif ve pasifleriyle 16 Ocak 2025 tarihinde Babadağ'a devrolmuştur.
(7) Cari yıl içerisinde edinilmiştir.
| Kayıtlı Olduğu |
Doğrudan/Dolaylı Hisse Katılım Oranı |
||||
|---|---|---|---|---|---|
| İş Ortaklıkları | Faaliyet Konusu | Ülke | 2024 | 2023 | Faaliyet Grubu |
| Azfen Birge Müessesi "Azfen" |
İnşaat | Azerbaycan | 40 | 40 | Mühendislik & Taahhüt |
Konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından 6 Mart 2025 tarihinde onaylanmış ve yayınlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul ve bazı düzenleyici organların finansal tabloları yayınlandıktan sonra değiştirme yetkileri vardır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Şirket ve Türkiye'de yerleşik bağlı ortaklıkları, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ("TTK") ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar.
İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu'nun ("SPK") 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Seri II, 14.1 No'lu "Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği" ("Tebliğ") hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ("TFRS") esas alınmıştır.
Konsolide finansal tablolar ve dipnotlar SPK tarafından yayımlanan Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberinde belirlenmiş olan formatlar ile KGK tarafından 3 Temmuz 2024 tarihinde yayımlanan TFRS Taksonomi'sine uygun olarak sunulmuştur.
Konsolide finansal tablolar, TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına uygun olarak belirlenen parasal varlık ve yükümlülükler ile aşağıda belirtilen gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülen varlık ve yükümlülükler hariç, raporlama tarihindeki enflasyonun Türk Lirası üzerindeki etkilerine göre düzeltilmiş tarihi maliyet esasına göre hazırlanmıştır:
Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için alım tarihinde ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır.
TFRS'leri uygulayan işletmeler, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından 23 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamayla birlikte, 31 Aralık 2023 tarihinde veya sonrasında sona eren yıllık raporlama dönemine ait finansal tablolarından itibaren TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardına göre enflasyon muhasebesi uygulamaya başlamıştır.
Söz konusu standart uyarınca, yüksek enflasyonlu bir ekonomiye ait para birimi esas alınarak hazırlanan finansal tablolar, bu para biriminin bilanço tarihindeki satın alma gücünde hazırlanmıştır. Önceki dönem finansal tabloları da karşılaştırma amacıyla karşılaştırmalı bilgiler raporlama dönemi sonundaki cari ölçüm birimi cinsinden ifade edilmiştir. Grup bu nedenle, 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolarını da, 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre sunmuştur.
SPK'nın 28 Aralık 2023 tarih ve 81/1820 sayılı kararı uyarınca, Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarını uygulayan finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere TMS 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verilmiştir.
TMS 29 uyarınca yapılan yeniden düzenlemeler, Türkiye İstatistik Kurumu ("TÜİK") tarafından yayınlanan Türkiye'deki Tüketici Fiyat Endeksi'nden ("TÜFE") elde edilen düzeltme katsayısı kullanılarak yapılmıştır. 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, konsolide finansal tabloların düzeltilmesinde kullanılan endeksler ve düzeltme katsayıları aşağıdaki gibidir:
| Düzeltme | Üç Yıllık Bileşik | ||
|---|---|---|---|
| Tarih | Endeks | Katsayısı | Enflasyon Oranı |
| 31 Aralık 2024 | 2.684,55 | 1,00000 | %291 |
| 31 Aralık 2023 | 1.859,38 | 1,44379 | %268 |
| 31 Aralık 2022 | 1.128,45 | 2,37897 | %156 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama amacıyla başlıca yaptığı düzeltme işlemleri aşağıdaki gibidir:
Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (geçerli para birimi) ile hazırlanmıştır. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket'in geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası ("TL") cinsinden ifade edilmiştir.
TMS 21 (Kur Değişiminin Etkileri) uyarınca, Grup'un konsolide finansal tabloları hazırlanırken, geçerli para birimi TL'den farklı olan şirketlerin bilanço kalemleri bilanço tarihindeki kur ile, gelir ve giderler ile nakit akımları ise işlemlerin gerçekleştiği tarihin kuru (tarihsel kur), tarihin tespit edilemediği durumlarda ise yıllık ortalama kur ile TL'ye çevrilir. Bu çevrimden doğan çevrim farkı, özkaynakların altında oluşan yabancı para çevrim farkları hesabında yer alır. Grup'un bağlı ortaklıklarından Tekfen İnşaat'ın geçerli para birimi ABD Doları'dır. ABD Doları, Tekfen İnşaat'ın operasyonlarında ağırlıklı olarak kullanılmakta ve Tekfen İnşaat operasyonları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Tekfen İnşaat'ın satın alma ve satış fiyatları ile esas hizmet ve ürünleri çoğunlukla ABD Doları cinsinden belirlenmekte olup borçlanma cinsi ve ilgili borçlanma giderlerinin büyük bir çoğunluğu da ABD Doları'dır. Bu yüzden Tekfen İnşaat, finansal tablo kalemlerinin geçerli para biriminin TMS 21 – "Döviz Kurlarındaki Değişimin Etkileri" uyarınca ABD Doları olmasına karar vermiştir. Türkiye'deki ekonomik şartların sonucu olarak TL'nin yabancı para birimleri karşısında cari yılda yaşadığı değer kaybı nedeniyle Tekfen İnşaat'ın cari yılda elde ettiği gelir ve giderleri, yıl sonu ortalama kurları ile TL'ye çevrilmiştir.
31 Aralık 2024 tarihi itibari ile konsolidasyon sırasında kullanılan dönem sonu kurları: 1 ABD Doları= 35,2233 TL, 1 Avro= 36,7429 TL, 1 Manat= 20,7196 TL, 1 Suudi Arabistan Riyali= 9,3929 TL, 1 Katar Riyali= 9,6502 TL, 1 Rumen Leyi= 7,3414 TL (31 Aralık 2023 tarihi itibari ile: 1 ABD Doları= 29,4382 TL, 1 Avro= 32,5739 TL, 1 Manat= 17,3166 TL, 1 Suudi Arabistan Riyali= 7,8502 TL, 1 Katar Riyali= 8,0653 TL, 1 Rumen Leyi = 6,5113).
Konsolide finansal tablolar, Şirket ve Şirket'in bağlı ortaklıkları tarafından kontrol edilen işletmelerin finansal tablolarını kapsar. Kontrol, Şirket ve Şirket'in bağlı ortaklıklarının yatırım yapılan işletmenin üzerinde gücünün olması, işletmeden elde edeceği değişken getirilere açık olması ya da bu getirilere hakkı olması ve getiriler üzerinde etkisi olabilecek şekilde gücünü kullanabilmesi ile sağlanır.
Şirket'in yatırım yapılan işletme üzerinde çoğunluk oy hakkına sahip olmadığı durumlarda, ilgili yatırımın faaliyetlerini tek başına yönlendirebilecek/yönetebilecek şekilde yeterli oy hakkının olması halinde, yatırım yapılan işletme üzerinde kontrol gücü vardır. Şirket, ilgili yatırımdaki oy çoğunluğunun kontrol gücü sağlamak için yeterli olup olmadığının değerlendirmesinde konuyla ilgili tüm olayları ve şartları göz önünde bulundurur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Bir bağlı ortaklığın konsolidasyon kapsamına alınması Şirket'in bağlı ortaklık üzerinde kontrole sahip olmasıyla başlar ve kontrolünü kaybetmesiyle sona erer. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların gelir ve giderleri, satın alma tarihinden elden çıkarma tarihine kadar konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir.
Kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelirin her bir kalemi ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aittir. Kontrol gücü olmayan paylar ters bakiye ile sonuçlansa dahi, bağlı ortaklıkların toplam kapsamlı geliri ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aktarılır. Gerekli olması halinde, Grup'un izlediği muhasebe politikalarıyla aynı olması amacıyla bağlı ortaklıkların finansal tablolarında muhasebe politikalarıyla ilgili düzeltmeler yapılmaktadır.
Tüm grup içi varlıklar ve yükümlülükler, özkaynaklar, gelir ve giderler ve Grup şirketleri arasındaki işlemlere ilişkin nakit akışları konsolidasyonda elimine edilmiştir.
İştirak, Grup'un önemli derecede etkide bulunduğu işletmedir. Önemli derecede etkinlik, bir işletmenin finansal ve operasyonel politikalarına ilişkin kararlarına münferiden veya müştereken kontrol yetkisi olmaksızın katılma gücünün olmasıdır.
İş ortaklığı, bir düzenlemede müşterek kontrolü olan tarafların, ortak düzenlemedeki net varlıklara ilişkin haklarının olduğu ortak bir girişimdir. Müşterek kontrol, bir anlaşma üzerindeki kontrolün sözleşmeye dayalı olarak paylaşılmasıdır. Bu kontrol, ilgili faaliyetlere ilişkin kararların kontrolü paylaşan tarafların oy birliği ile mutabakatını gerektirdiği bir durumda vardır.
Ekteki konsolide finansal tablolarda iştiraklerin veya iş ortaklıklarının faaliyet sonuçları ile varlık ve yükümlülükleri, TFRS 5 uyarınca satılmak üzere elde tutulan varlık olarak muhasebeleştirilenler dışında, özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir. Özkaynak yöntemine göre konsolide bilançoda iştirakler veya iş ortaklıkları, maliyet bedelinin iştirakin veya iş ortaklığının net varlıklarındaki alım sonrası dönemde oluşan değişimdeki Grup'un payı kadar düzeltilmesi sonucu bulunan tutardan, iştirakte veya iş ortaklığında oluşan herhangi bir değer düşüklüğünün düşülmesi neticesinde elde edilen tutar üzerinden gösterilir. İştirakin veya iş ortaklığının, Grup'un iştirakteki veya iş ortaklığındaki payını (özünde Grup'un iştirakteki veya iş ortaklığındaki net yatırımının bir parçasını oluşturan herhangi bir uzun vadeli yatırımı da içeren) aşan zararları kayıtlara alınmaz. İlave zarar ayrılması ancak Grup'un yasal veya zımni kabulden doğan yükümlülüğe maruz kalmış olması ya da iştirak veya iş ortaklığı adına ödemeler yapmış olması halinde söz konusudur.
Müşterek faaliyet, bir düzenlemede müşterek kontrolü olan tarafların düzenlemeye ilişkin varlık ve yükümlülüklerin sorumlulukları üzerinde hakka sahip olduğu bir ortak düzenlemedir. Müşterek kontrol, bir ekonomik faaliyet üzerindeki kontrolün sözleşmeye dayalı olarak paylaşılmasıdır. Bu kontrolün, ilgili faaliyetlere ilişkin kararların, kontrolü paylaşan tarafların oy birliği ile mutabakatını gerektirdiği durumlarda var olduğu kabul edilir. 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile Grup'un müşterek faaliyetlerinin detayı aşağıdaki gibidir:
| Kayıtlı | Doğrudan/Dolaylı | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Müşterek Faaliyetler | Faaliyet Konusu | Olduğu | 2024 | 2023 | Faaliyet Grubu |
| Tekfen-Tubin-Özdemir J.V. "TÖT J.V." |
İnşaat | Türkiye | 71 | 71 | Mühendislik & Taahhüt |
| Gama-Tekfen-Tokar J.V. "GTT J.V." |
İnşaat | Türkiye | 35 | 35 | Mühendislik & Taahhüt |
| Tekfen TML J.V. | İnşaat | Libya | 67 | 67 | Mühendislik & Taahhüt |
| "Tekfen TML J.V." | |||||
| Doğuş - Tekfen Adi Ortaklığı | İnşaat | Türkiye | 50 | 50 | Mühendislik & Taahhüt |
| "Doğuş - Tekfen" | |||||
| "Tekfen - Al Jaber Engineering "Tekfen – Al Jaber | İnşaat | Katar | 50 | 50 | Mühendislik & Taahhüt |
| J.V." | |||||
| Tekfen - T Engineering Ortak Girişimi | İnşaat | Türkiye | 85 | 85 | Mühendislik & Taahhüt |
| "Tekfen - T Engineering J.V. " | |||||
| Istek Construction | İnşaat | Kazakistan | 50 | 50 | Mühendislik & Taahhüt |
| "Istek J.V." |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Bir Grup şirketinin faaliyetlerini müşterek yürütülen faaliyetler kapsamında gerçekleştirdiği durumlarda, müşterek faaliyetleri gerçekleştiren Grup, aşağıdakileri müşterek faaliyetlerdeki payı oranında mali tablolarına dahil eder:
Grup, müşterek faaliyet çerçevesinde kendi payına düşen tüm varlıkları, yükümlülükleri, gelirleri ve giderleri ilgili varlık, yükümlülük, gelir ve giderleri kapsayan TFRS uyarınca muhasebeleştirir.
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem konsolide finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Grup'un cari yıl içerisinde muhasebe politikalarında önemli bir değişiklik olmamıştır.
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir.
Not 36'da açıklandığı üzere Grup'un bağlı ortaklıklarından Toros Tarım, yabancı para yükümlülükleriyle ilgili önemli işlemleri ve nakit akımlarını finansal riskten korumak amacıyla döviz türev araçlarından yararlanır.
31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine konsolide bilançoda riskten korunma kazanç (kayıpları) hesabında gösterilen 68.532 tutarındaki vadeli döviz sözleşmelerinin spot unsurundaki değer değişimi, kar veya zarar tablosundaki esas faaliyetlerden diğer giderler kalemine, ilgili değer değişiminin 17.133 tutarındaki vergi etkisi ise ertelenmiş vergi geliri (gideri) hesabına sınıflanmıştır.
31 Aralık 2023 tarihli konsolide bilançoda riskten korunma kazanç (kayıpları) hesabında gösterilen vadeli döviz sözleşmelerinin spot unsurundaki değer değişimleri, kar veya zarar tablosuna ve önceki dönem etkileri geçmiş yıl karlarına sınıflanmıştır. İlgili sınıflamanın özkaynaklar toplamına etkisi yoktur.
31 Aralık 2023 tarihli konsolide bilançoda sermaye düzeltme farkları hesabında gösterilen 49.972'lik tutar ve kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler hesabında gösterilen 222.057'lik tutar geçmiş yıl karlarına sınıflanmıştır. İlgili sınıflamanın özkaynaklar toplamına etkisi yoktur.
Grup, 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolarında bilançoda uzun vadeli borçlanmalar hesabında gösterilen 470.299 tutarındaki krediyi kısa vadeli borçlanmalar hesabına sınıflamıştır.
| 31 Aralık 2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Düzeltmenin | |||||||
| Düzeltme Öncesi | Etkileri | Düzeltme Sonrası | |||||
| TOPLAM VARLIKLAR | 76.156.764 | - | 76.156.764 | ||||
| Kısa Vadeli Yükümlülükler | 39.147.332 | 470.299 | 39.617.631 | ||||
| Uzun Vadeli Yükümlülükler | 5.200.099 | (470.299) | 4.729.800 | ||||
| ÖZKAYNAKLAR | 31.809.333 | - | 31.809.333 | ||||
| Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar | 31.319.933 | - | 31.319.933 | ||||
| Ödenmiş sermaye | 370.000 | - | 370.000 | ||||
| Sermaye düzeltme farkları | 6.882.994 | (49.972) | 6.833.022 | ||||
| Riskten korunma kazanç (kayıpları) | (13.583) | (266.386) | (279.969) | ||||
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 4.899.477 | (222.057) | 4.677.420 | ||||
| Geçmiş yıllar karları | 17.344.164 | 487.016 | 17.831.180 | ||||
| Net dönem zararı | (1.660.008) | 51.399 | (1.608.609) | ||||
| Diğer özkaynak bileşenleri | 3.496.889 | - | 3.496.889 | ||||
| Kontrol Gücü Olmayan Paylar | 489.400 | - | 489.400 | ||||
| TOPLAM KAYNAKLAR | 76.156.764 | - | 76.156.764 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Düzeltmenin | |||||||
| Düzeltme Öncesi | Etkileri | Düzeltme Sonrası | |||||
| BRÜT KAR (ZARAR) | 1.774.386 | - | 1.774.386 | ||||
| Faaliyet giderleri (-) | (5.104.569) | - | (5.104.569) | ||||
| Esas faaliyetlerden diğer giderler,net | (2.019.660) | 68.532 | (1.951.128) | ||||
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarından paylar |
83.250 | - | 83.250 | ||||
| ESAS FAALİYET ZARARI | (5.266.593) | 68.532 | (5.198.061) | ||||
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler/(giderler),net | 2.731.178 | - | 2.731.178 | ||||
| FİNANSMAN GELİRİ (GİDERİ) ÖNCESİ | |||||||
| FAALİYET ZARARI | (2.535.415) | 68.532 | (2.466.883) | ||||
| Finansman giderleri,net | (694.438) | - | (694.438) | ||||
| Net parasal pozisyon kazançları | 667.525 | - | 667.525 | ||||
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ | |||||||
| ÖNCESİ ZARARI | (2.562.328) | 68.532 | (2.493.796) | ||||
| Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri (-) | 899.825 | (17.133) | 882.692 | ||||
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM | |||||||
| ZARARI | (1.662.503) | 51.399 | (1.611.104) | ||||
| Dönem Karının Dağılımı | |||||||
| Kontrol gücü olmayan paylar | (2.495) | - | (2.495) | ||||
| Ana ortaklık payları | (1.660.008) | 51.399 | (1.608.609) |
Yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar aşağıda belirtilmiştir.
(a) 2024 yılından itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar:
Söz konusu değişikliğin Grup'un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkileri hesaplanmış olup finansal tablolarda muhasebeleştirilmiştir.
Grup, 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile yayımlanmış ve henüz yürürlüğe girmemiş standart, değişiklik ve yorumların konsolide finansal durum ve performansı üzerindeki etkilerini değerlendirmektedir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup, taahhüt edilmiş bir mal veya hizmeti müşterisine devrederek edim yükümlülüğünü yerine getirdiğinde veya getirdikçe hasılatı konsolide finansal tablolara alır. Bir varlığın kontrolü müşterinin eline geçtiğinde (veya geçtikçe) varlık devredilmiş olur. Grup aşağıda yer alan beş temel prensip doğrultusunda hasılatı finansal tablolara almaktadır:
Grup aşağıdaki şartların tamamının karşılanması durumunda müşterisi ile yaptığı bir sözleşmeyi hasılat olarak muhasebeleştirir:
Sözleşme başlangıcında Grup müşteriyle yaptığı sözleşmede taahhüt ettiği mal veya hizmetleri değerlendirir ve müşteriye devretmek için verdiği her bir taahhüdü edim yükümlülüğü olarak tanımlamaktadır. Grup edim yükümlülüklerini olarak aşağıdaki şekilde tanımlar:
Bir seri birbirinden farklı mal veya hizmet, aşağıdaki şartların birlikte karşılanması durumunda aynı devir şekline tabidir:
Grup, işlem fiyatını tespit etmek için sözleşme hükümlerini ve ticari teamüllerini dikkate almaktadır. İşlem fiyatı, Grup'un üçüncü şahıslar adına (örneğin bazı satış vergileri) tahsil edilen tutarlar hariç taahhüt ettiği mal veya hizmetleri müşteriye devretmesi karşılığında hak etmeyi beklediği bedeldir. Bir müşteriyle yapılan sözleşmede taahhüt edilen bedel, sabit tutarları, değişken tutarları ya da her ikisini içerebilir. Sözleşmede taahhüt edilen bedelin değişken bir tutar olması durumunda Grup, müşteriye taahhüt ettiği mal veya hizmetlerin devri karşılığında tahsile hak kazanacağı bedeli tahmin yoluyla belirler. Grup'un tahmin ettiği değişken bedel tutarının bir kısmını veya tamamını işlem bedeline dahil edebilmesi için, değişken bedelle ilgili belirsizlik sonradan ortadan kalktığında finansal tablolara alınan kümülatif hasılat tutarında önemli bir iptal olmayacağının kuvvetle muhtemel olması gerekmektedir. Değişken bedele ilişkin belirsizlik sonradan ortadan kalktığında konsolide finansal tablolara alınan kümülatif hasılat tutarında önemli bir iptal işlemi olmayacağının kuvvetle muhtemel olup olmadığını takdir ederken, Grup söz konusu hasılat iptalinin hem gerçekleşme olasılığını hem de büyüklüğünü göz önünde bulundurur.
Grup, aşağıda belirtilen başlıca kaynaklardan elde edilen hasılatı finansal tablolarına almaktadır:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup, müşterilerle yapılan her bir sözleşmede taahhüt edilen malları değerlendirmekte ve söz konusu malları devretmeye yönelik verilen her bir taahhüdü ayrı bir edim yükümlülüğü olarak belirlemektedir. Sonrasında ise edim yükümlülüklerinin zaman içinde mi yoksa belirli bir zaman diliminde mi yerine getirileceği tespit edilmektedir. Grup, bir malın kontrolünü zamanla devreder ve dolayısıyla ilgili satışlara ilişkin edim yükümlülüklerini zamana yaygın bir şekilde yerine getirirse, söz konusu edim yükümlülüklerinin tamamen yerine getirilmesine yönelik ilerlemeyi ölçerek hasılatı zamana yayılı olarak konsolide finansal tablolara alır. Mal devri taahhüdü niteliğindeki edim yükümlülüklerine ilişkin hasılat, mala ilişkin kontrolün tamamen müşterilere geçtiği zaman muhasebeleştirilir.
Gayrimenkullerden elde edilen kira geliri, ilgili kiralama sözleşmesi süresince tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir.
Üçüncü tarafların inşaat faaliyetlerini yönetme, denetleme ve koordine etme amaçlı sözleşmeler hizmet sözleşmeleri olarak değerlendirilir ve sözleşme kapsamındaki bu hizmetler üçüncü taraflara sunulduğunda hasılat olarak kaydedilir.
Bir inşaat sözleşmesinin gelirinin güvenilir olarak tahmin edilebileceği durumlarda, gelirler inşaat faaliyetinin bilanço tarihindeki tamamlanma oranına göre kaydedilir. Tamamlanma oranı, bilanço tarihine kadar oluşan inşaat maliyetinin toplam tahmini proje sonu maliyetine oranlanmasına göre hesaplanır. Bu hesaplama, tamamlanma oranının gerçeğe uygun bir biçimde hesaplanamadığı durumlarda geçerli değildir.
İnşaat sözleşmesinin tutarındaki değişiklikler, ek alacak talepleri ve teşvik ödemeleri bu değişikliklerin işveren tarafından onaylanmasının muhtemel olması ve ilgili gelirin güvenilir bir biçimde ölçülebilmesi durumunda proje gelirlerine dahil edilir.
Bir inşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir biçimde tahmin edilememesi durumunda sadece katlanılmış sözleşme maliyetlerinin geri kazanılabilmesi muhtemel olan kısmı kadar gelir kaydedilir ve sözleşme maliyetleri oluştukları dönemin gideri olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır.
İnşaat sözleşme maliyetleri tüm ilk madde - malzeme ve direkt işçilik giderleriyle, sözleşme performansıyla ilgili olan endirekt işçilik, malzeme, tamirat ve amortisman giderleri gibi dolaylı maliyetleri kapsar. Satış ve genel yönetim giderleri oluştukları anda giderleştirilir. Tamamlanmamış sözleşmelerdeki tahmini zararların gider karşılıkları, bu zararların saptandığı yıllarda konsolide finansal tablolara kaydedilir. İş performansı, iş şartları, sözleşme ceza karşılıkları ve nihai anlaşma düzenlemeleri nedeniyle tahmini karlılıkta olan değişiklikler proje sonunda oluşacak maliyet ve gelir tutarlarının revizyonuna sebep olabilir. Bu revizyonlar, değişikliklerin saptandığı yılda konsolide finansal tablolara yansıtılır.
Devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme varlıkları, konsolide finansal tablolara yansıtılan hasılatın faturalanmamış tutarını; devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme yükümlülükleri ise konsolide finansal tablolara yansıtılan hasılatı aşan fatura tutarını gösterir. Bilanço tarihi itibariyle yapılmış olan inşaat işlerine ilişkin, bilanço tarihinden sonraki ayda faturalanan hakediş tutarları gelir tahakkuku olarak muhasebeleştirilir.
Grup yönetimi, sözleşme kapsamında olmayan dava konusu olabilecek tazminat kapsamındaki ek alacakları işveren ile söz konusu ek alacak taleplerine ilişkin müzakereler tahsilatın onaylanma safhasına geldiğinde ve yapılacak tahsilatlar güvenilir bir biçimde ölçülebildiğinde gelir olarak kaydetmektedir.
İşverenler, inşaat projelerine ilişkin Grup'a ödedikleri hakedişler üzerinden, sözleşme koşullarına göre değişen oranlarda, teminat kesintisi yapabilirler. Bu teminat alacakları sözleşme şartlarına göre banka teminat mektubu karşılığında veya garanti süreci tamamlandığında işverenlerden tahsil edilir. İşverenler tarafından tutulan maddi teminatlar, başlangıçta gerçeğe uygun değerleri ile kayıtlara alınır ve sonraki dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak itfa edilmiş değerleri ile değerlenir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup taşeronların kestiği hakediş bedelleri üzerinden, sözleşme koşullarına göre değişen oranlarda, teminat kesintisi yapabilir. Bu borçlar garanti süreci tamamlandığında taşeronlara geri ödenir. Taşeronlardan yapılan istihkak kesintileri başlangıçta gerçeğe uygun değerleri ile kayıtlara alınır ve sonraki dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak itfa edilmiş değerleri ile değerlenir.
Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler stokların bağlı bulunduğu sınıfa uygun olan yönteme göre ve çoğunlukla ağırlıklı ortalama stok değerleme yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir.
İnşaat projelerinde, proje için özel olarak üretilen stoklar ilgili inşaat sahasına teslim edildiğinde proje maliyetlerine dahil edilir.
Maddi duran varlıklar, enflasyona göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.
İdari amaçlı ya da halihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri aktifleştirilir. Bu varlıklar inşası bittiğinde ve kullanıma hazır hale geldiklerinde ilgili maddi duran varlık kalemine sınıflandırılırlar. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar.
Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve kar veya zarar tablosuna dahil edilir.
Grup, bir sözleşmenin başlangıcında, sözleşmenin kiralama niteliği taşıyıp taşımadığını ya da kiralama işlemi içerip içermediğini değerlendirir. Sözleşmenin, bir bedel karşılığında tanımlanan varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devretmesi durumunda, bu sözleşme kiralama niteliği taşımaktadır ya da bir kiralama işlemi içermektedir. Grup, bir sözleşmenin tanımlanan bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkını belirli bir süre için devredip devretmediğini değerlendirirken aşağıdaki koşulları göz önünde bulundurur:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup, kiralamanın fiilen başladığı tarihte konsolide finansal tablolarına bir kullanım hakkı varlığı ve bir kira yükümlülüğü yansıtır.
Kullanım hakkı varlığı ilk olarak maliyet yöntemiyle muhasebeleştirilir ve aşağıdakileri içerir:
Grup maliyet yöntemini uygularken, kullanım hakkı varlığını:
Grup, kullanım hakkı varlığını amortismana tabi tutarken doğrusal amortisman yöntemini uygular. Tedarikçinin, kiralama süresinin sonunda dayanak varlığın mülkiyetini Grup'a devretmesi durumunda veya kullanım hakkı varlığı maliyetinin Grup'un bir satın alma opsiyonunu kullanacağını göstermesi durumunda, Grup kullanım hakkı varlığını kiralamanın fiilen başladığı tarihten dayanak varlığın faydalı ömrünün sonuna kadar amortismana tabi tutar. Diğer durumlarda, Grup kullanım hakkı varlığını, kiralamanın fiilen başladığı tarihten başlamak üzere söz konusu varlığın faydalı ömrü veya kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutar.
Grup kullanım hakkı varlığının değer düşüklüğüne uğramış olup olmadığını belirlemek ve belirlenen herhangi bir değer düşüklüğü zararını muhasebeleştirmek için TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü standardını uygular.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, Grup kira yükümlülüğünü o tarihte ödenmemiş olan kira ödemelerinin bugünkü değeri üzerinden ölçer. Kira ödemeleri, bu oranın kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, kiralamadaki zımni faiz oranı kullanılarak iskonto edilir. Grup, bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranını kullanır.
Kiralamanın fiilen başladığı tarihte, kira yükümlülüğünün ölçümüne dahil olan kira ödemeleri, dayanak varlığın kiralama süresi boyunca kullanım hakkı için yapılacak ve kiralamanın fiilen başladığı tarihte ödenmemiş olan aşağıdaki ödemelerden oluşur:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra Grup, kira yükümlülüğünü aşağıdaki şekilde ölçer:
Kiralama süresindeki her bir döneme ait kira yükümlülüğüne ilişkin faiz, kira yükümlülüğünün kalan bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı uygulanarak bulunan tutardır. Dönemsel faiz oranı, kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda, kiralamadaki zımni faiz oranıdır. Grup, bu oranın kolaylıkla belirlenememesi durumunda, Grup'un alternatif borçlanma faiz oranını kullanır. Kiralamanın fiilen başladığı tarihten sonra, Grup, kira yükümlülüğünü, kira ödemelerindeki değişiklikleri yansıtacak şekilde yeniden ölçer. Grup, kira yükümlülüğünün yeniden ölçüm tutarını, kullanım hakkı varlığında düzeltme olarak finansal tablolarına yansıtır.
Grup, aşağıdaki durumlardan birinin gerçekleşmesi halinde, kira yükümlülüğünü, revize edilmiş kira ödemelerini revize edilmiş bir iskonto oranı üzerinden indirgeyerek yeniden ölçer:
Grup, kiralama süresinin kalan kısmı için revize edilmiş iskonto oranını, kiralamadaki zımni faiz oranının kolaylıkla belirlenebilmesi durumunda bu oran olarak; kolaylıkla belirlenememesi durumunda ise Grup'un yeniden değerlendirmenin yapıldığı tarihteki alternatif borçlanma faiz oranı olarak belirler.
Süresi 12 ay ve daha kısa olan kısa vadeli kiralama sözleşmeleri ile Grup tarafından düşük değerli olarak belirlenen kira sözleşmeleri standardın tanıdığı istisna kapsamında değerlendirilmiş olup, bu sözleşmelere ilişkin ödemeler oluştukları dönemde gider olarak kaydedilmeye devam edilmektedir.
Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, enflasyona göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve varsa birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfa edilir. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir.
İtfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır (nakit üreten birimler). Değer düşüklüğüne tabi olan finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir.
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar (özellikli varlıklar) söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Bir dönemde, özellikli bir varlığın elde edilmesi amacıyla borç alınan fonlara ilişkin aktifleştirilebilecek borçlanma maliyetleri tutarı, ilgili dönemde bu varlıklar için katlanılan toplam borçlanma maliyetlerinden bu fonların geçici yatırımlardan elde edilen gelirlerin düşülmesi sonucu belirlenen tutardır. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup, önemli bir finansman bileşenine sahip olmayan ticari alacaklar dışındaki kalan finansal varlıkları ilk defa finansal tablolara alırken gerçeğe uygun değerinden ölçer. Ticari alacakların TFRS 15 uyarınca önemli bir finansman bileşenine sahip olmaması (veya Grup'un kolaylaştırıcı uygulamayı seçmesi) durumunda, bu alacaklar ilk defa finansal tablolara alınması sırasında işlem bedeli üzerinden (TFRS 15'te tanımlandığı şekliyle) ölçülür.
Gerçeğe uygun değer değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlıkların ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilir veya gerçeğe uygun değerden düşülür. Normal yoldan alınıp satılan finansal varlıklar işlem tarihinde kayıtlara alınmaktadır.
Grup finansal varlıklarını (a) Finansal varlıkların yönetimi için işletmenin kullandığı iş modeli, (b) Finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının özelliklerini esas alarak sonraki muhasebeleştirmede itfa edilmiş maliyeti üzerinden, gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak veya gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılır. İşletme sadece finansal varlıkların yönetimi için kullandığı iş modelini değiştirdiğinde, bu değişiklikten etkilenen tüm finansal varlıkları yeniden sınıflandırır. Finansal varlıkların yeniden sınıflandırılması, yeniden sınıflandırma tarihinden itibaren ileriye yönelik olarak uygulanır. Bu tür durumlarda, daha önce finansal tablolara alınmış olan kazanç, kayıp (değer düşüklüğü kazanç ya da kayıpları dahil) veya faizler için herhangi düzeltme yapılmaz.
Bir finansal varlık aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülür:
(a) Finansal varlığın, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması,
(b) Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.
İtfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklara ilişkin faiz geliri etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanır. Bu gelir, aşağıdakiler dışında, finansal varlığın brüt defter değerine etkin faiz oranı uygulanarak hesaplanır:
(a) Satın alındığında veya oluşturulduğunda kredi-değer düşüklüğü bulunan finansal varlıklar: Bu tür finansal varlıklar için işletme, ilk defa finansal tablolara alınmasından itibaren, finansal varlığın itfa edilmiş maliyetine krediye göre düzeltilmiş etkin faiz oranını uygular.
(b) Satın alındığında veya oluşturulduğunda kredi-değer düşüklüğü bulunan finansal varlık olmayan ancak sonradan kredi-değer düşüklüğüne uğramış finansal varlık haline gelen finansal varlıklar: Bu tür finansal varlıklar için işletme, sonraki raporlama dönemlerinde, varlığın itfa edilmiş maliyetine etkin faiz oranını uygular.
Bir finansal varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarının değiştirilmiş ya da başka bir şekilde yeniden yapılandırılmış olması ve bu değiştirme ve yeniden yapılandırmanın finansal varlığın finansal tablo dışı bırakılmasına yol açmadığı durumlarda, finansal varlığın brüt defter değeri yeniden hesaplanarak yapılandırma kazanç veya kaybı kar veya zarara yansıtılır.
Bir finansal varlığın değerinin kısmen ya da tamamen geri kazanılmasına ilişkin makul beklentilerin bulunmaması durumunda Grup, finansal varlığın brüt defter değerini doğrudan düşürerek finansal tablo dışında bırakır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar
Bir finansal varlık aşağıdaki her iki şartın birden sağlanması durumunda gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülür:
(a) Finansal varlığın, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini ve finansal varlığın satılmasını amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulması,
(b) Finansal varlığa ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açması.
Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen bir finansal varlıktan kaynaklanan kazanç veya kayıplardan, değer düşüklüğü kazanç ya da kayıpları ile kur farkı kazanç veya kayıpları dışında kalanlar, finansal varlık finansal tablo dışı bırakılıncaya ya da yeniden sınıflandırılıncaya kadar diğer kapsamlı gelire yansıtılır. Finansal varlık yeniden sınıflandırıldığında, daha önce diğer kapsamlı gelire yansıtılan toplam kazanç ya da kayıp, yeniden sınıflandırma tarihinde yeniden sınıflandırma düzeltmesi olarak özkaynaktan çıkarılarak kar veya zarara yansıtılır. Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen finansal varlığın yeniden sınıflandırılması durumunda, işletme daha önce diğer kapsamlı gelire yansıttığı toplam kazanç ya da kaybı finansal tablolara alır. Etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz, kar veya zarar olarak finansal tablolara alınır.
İlk defa finansal tablolara almada işletme, ticari amaçla elde tutulmayan özkaynak aracına yapılan yatırımın gerçeğe uygun değerindeki sonraki değişikliklerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda, geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulabilir.
Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarar tablosuna yansıtılan finansal varlıklar
Bir finansal varlık, itfa edilmiş maliyeti üzerinden ya da gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülmüyorsa, gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılarak ölçülür.
Grup itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen finansal varlıklar ve gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklara ilişkin beklenen kredi zararları için zarar karşılığı ayırır.
Grup gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülen finansal varlıklar için zarar karşılığı tutarını finansal tablolara alırken ve ölçerken değer düşüklüğü hükümlerini uygular.
Bir finansal araçtaki kredi riskinin, ilk defa finansal tablolara alınmasından bu yana önemli ölçüde artmış olması durumunda, her raporlama tarihinde, işletme söz konusu finansal araca ilişkin zarar karşılığını ömür boyu beklenen kredi zararlarına eşit bir tutardan ölçer.
Raporlama tarihinde Grup, satın alındığında ya da oluşturulduğunda kredi-değer düşüklüğü bulunan finansal varlıklar için yalnızca ilk defa finansal tablolara alınmasından bu yana ömür boyu beklenen kredi zararlarındaki toplam değişiklikleri zarar karşılığı olarak finansal tablolara alır.
Grup önemli finansman unsuru olmayan ticari alacaklar, sözleşme varlıkları ve kira alacakları için basitleştirilmiş yaklaşımdan faydalanarak zarar karşılıklarını, her zaman ömür boyu beklenen kredi zararına eşit tutarda hesaplamaktadır.
Grup, finansal yükümlülüğü ilk defa finansal tablolara alırken gerçeğe uygun değerinden ölçer. Gerçeğe uygun değer değişimleri kar veya zarara yansıtılanlar dışındaki yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değere ilave edilir.
İşletme, aşağıdakiler dışında kalan tüm finansal yükümlülüklerini sonraki muhasebeleştirmede itfa edilmiş maliyeti üzerinden ölçülen olarak sınıflandırır:
(a) Gerçeğe uygun değer değişimi kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler: Bu yükümlülükler, türev ürünler de dahil olmak üzere, sonraki muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değerinden ölçülür.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
(b) Finansal varlığın devredilmesi işleminin finansal tablo dışı bırakma şartlarını taşımaması veya devam eden ilişki yaklaşımının uygulanması durumunda ortaya çıkan finansal yükümlülükler: Grup, bir varlığı devam eden ilişkisi ölçüsünde finansal tabloda göstermeye devam ettiği durumda, finansal tabloya buna bağlı bir yükümlülük de yansıtır. Devredilen varlık ve buna bağlı yükümlülük, işletmenin elinde tutmaya devam ettiği hak ve mükellefiyetleri yansıtacak şekilde ölçülür. Devredilen varlığa bağlı yükümlülük, devredilen varlığın net defter değeri ile aynı usulde ölçülür.
(c) TFRS 3'ün uygulandığı bir işletme birleşmesinde edinen işletme tarafından finansal tablolara alınan şarta bağlı bedel: İlk defa finansal tablolara alınmasından sonra, bu tür bir şarta bağlı bedeldeki gerçeğe uygun değer değişimleri kar veya zarara yansıtılarak ölçülür.
Grup, finansal varlık ve yükümlülükleri sadece finansal araçların sözleşmesine taraf olduğu takdirde kayıtlarına almaktadır. Grup, finansal varlığa ait nakit akışlarına ilişkin sözleşmeden doğan haklarının süresinin dolması veya ilgili finansal varlığı ve bu varlığın mülkiyetinden doğan tüm riskleri ve kazanımları başka bir tarafa devretmesi durumunda söz konusu varlığı bilanço dışı bırakır. Varlığın mülkiyetinden doğan tüm risklerin ve kazanımların başka bir tarafa devredilmediği ve varlığın kontrolünün Grup tarafından elde bulundurulduğu durumlarda, Grup, varlıkta kalan payını ve bu varlıktan kaynaklanan ve ödenmesi gereken yükümlülükleri muhasebeleştirmeye devam eder.
Grup'un devredilen bir varlığın mülkiyetinden doğan tüm riskleri ve kazanımları elde tutması durumunda, finansal varlığın muhasebeleştirilmesine devam edilir ve elde edilen gelirler için transfer edilen finansal varlık karşısında teminata bağlanan bir borç tutarı da muhasebeleştirilir. Grup, finansal yükümlülüğü sadece sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise konsolide bilanço dışı bırakır.
Gelecekteki nakit akımlarının finansal riskten korunması olarak belirlenen ve bu konuda etkin olan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler doğrudan özkaynak içerisinde etkin olmayan kısmı ise doğrudan kar veya zarar tablosunda kayıtlara alınır.
Bağlayıcı taahhüdün veya gelecekteki tahmini bir işlemin nakit akım riskinden korunması işleminin, bir varlığın veya yükümlülüğün kayda alımı ile sonuçlanması durumunda, ilgili varlık ve yükümlülükler ilk kayda alındıklarında, önceden özkaynak içerisinde kayda alınmış olan türev finansal araçlara ilişkin kazanç veya kayıplar, varlığın ya da yükümlülüğün başlangıç tutarının ölçümüne dahil edilir. Bir varlığın veya yükümlülüğün kayda alınması ile sonuçlanmayan finansal riskten korunma işleminde, özkaynak içerisinde yer alan tutarlar finansal riskten korunan kalemin kar veya zarar tablosunu etkilediği dönemde kar veya zarar tablosu içerisinde kayda alınırlar. Finansal riskten korunma muhasebesi için gerekli şartları karşılamayan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir.
Finansal riskten korunma muhasebesine, finansal riskten korunma aracının kullanım süresinin dolması, satılması ya da kullanılması veya korunma muhasebesi için gerekli şartları karşılayamaz hale geldiği durumda son verilir. İlgili tarihte, özkaynak içerisinde kayda alınmış olan finansal riskten korunma aracından kaynaklanan kümülatif kazanç veya zarara işlemin gerçekleşmesinin beklendiği tarihe kadar özkaynakta yer verilmeye devam edilir. Finansal riskten korunan işlem gerçekleşmez ise özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir.
Grup yabancı para cinsinden ve faiz oranı riskinden korunma amaçlı türev finansal araçlar kullanmaktadır. Türev araçların ilk muhasebeleştirilmelerini müteakip spot bileşenindeki değer değişimi kar veya zarar tablosunda, forward bileşeni ise diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (geçerli para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket'in geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir.
Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak geçerli para birimine çevrilmektedir.
Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle geçerli para birimine çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar.
Kur farkları, geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme kalemi olarak ele alınan ve bu tür varlıkların maliyetine dahil edilenler hariç, oluştukları dönemin kar veya zararında muhasebeleştirilirler.
Grup'un yurt dışı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan çevrim farkı, diğer kapsamlı gelirde yabancı para çevrim farkları olarak muhasebeleştirilir ve özkaynaklarda kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler (giderler) hesabına transfer edilir. Söz konusu çevrim farklılıkları yurt dışı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir.
Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, ana ortaklık payına ait dönem karının, yıl boyunca mevcut bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.
Türkiye'de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları "bedelsiz hisse" yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip "bedelsiz hisse" dağıtımları, pay başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmuştur.
Raporlama döneminden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar.
Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılır.
Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibari ile yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın en güvenilir şekilde tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır.
Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Ekonomik açıdan dezavantajlı sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir.
Grup'un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, ekonomik açıdan dezavantajlı sözleşmenin var olduğu kabul edilir.
Garanti maliyetleriyle ilgili karşılıklar, Grup'a ait yükümlülüklerin karşılanması için yönetim tarafından tahmin edilen en uygun harcamalara göre, ilgili ürünlerin satış tarihinde muhasebeleştirilir.
Devlet teşviki, işletmenin teşvikin elde edilmesi için gerekli koşulları yerine getireceğine ve teşvikin elde edileceğine dair makul bir güvence olmadan finansal tablolara yansıtılmaz.
Devlet teşvikleri, bu teşviklerle karşılanması amaçlanan maliyetlerin gider olarak muhasebeleştirildiği dönemler boyunca sistematik şekilde kar veya zarara yansıtılır. Bir finansman aracı olan devlet teşvikleri, finanse ettikleri harcama kalemini netleştirmek amacıyla kar veya zararda muhasebeleştirilmek yerine, kazanılmamış gelir olarak bilanço ile ilişkilendirilmeli ve ilgili varlıkların ekonomik ömrü boyunca sistematik şekilde kar veya zarara yansıtılmalıdır.
Önceden gerçekleşmiş gider veya zararları karşılamak ya da işletmeye gelecekte herhangi bir maliyet gerektirmeksizin acil finansman desteği sağlamak amacıyla verilen devlet teşvikleri, tahsil edilebilir hale geldiği dönemde kar ya da zararda muhasebeleştirilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup, enflasyona göre düzeltilmiş maliyet değerinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlar ile gösterilmektedirler. Kabul gören kriterlere uyması durumunda bilançoda yer alan tutara, var olan yatırım amaçlı gayrimenkulün herhangi bir kısmını değiştirmenin maliyeti dahil edilir. Söz konusu tutara, yatırım amaçlı gayrimenkullere yapılan olağan bakımlar dahil değildir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin amortismanında doğrusal amortisman yöntemi kullanılmıştır.
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilir.
Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve onun bağlı ortaklığına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden, ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir tüzel kişilik bazında ayrı olarak hesaplanmıştır.
Vergi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi geliri / (gideri)'nin toplamından oluşur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Kurumlar Vergisi Kanuna 2006 yılından itibaren eklenen bu müesseseye göre, Türkiye'de tam mükellef bir kurumun, yurt dışında mukim iştiraki karını dağıtmasa dahi, iştirakin karı elde ettiği dönemde Türkiye'de beyan etmesi zorunluluğu getirilmiştir. Diğer deyişle elde etme dağıtımdan bağımsız hale getirilmiştir. Yurt dışındaki kurumun kontrol edilen yabancı kurum kapsamında (CFC) kabul edilebilmesi için doğrudan ya da dolaylı olarak %50'sinden fazlasına iştirak edilmesi gerekmektedir (Türkiye'de birden fazla kişi ya da kurum birlikte %50 şartını sağlarsa yurt dışı kurum her biri için yine CFC kapsamına girer). CFC'nin diğer şartları ise yurt dışı kurumun pasif gelirlerinin (kira, temettü, faiz gibi) tüm gelirler içindeki payının %25 ve daha fazla olması, hasılatın en az 100.000 TL karşılığı yabancı para olması ve vergi yükünün %10'dan düşük olmasıdır.
Türkiye'de beyan edilen ve vergisi ödenen CFC kazançlarının sonraki dönemlerde temettü olarak getirilmesi halinde mükerrer vergilendirme yapılmaması için vergi matrahına dahil edilmez.
Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilendirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri hariç tutması nedeniyle, kar veya zarar tablosunda yer verilen kardan farklılık gösterir. Grup'un cari vergi yükümlülüğü ilgili dönem için yasal vergi oranı kullanılarak konsolidasyona giren her bir şirket için ayrı olarak hesaplanarak konsolide edilmektedir.
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasallaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.
Ertelenmiş vergi yükümlülükleri, Grup'un geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte ilgili farkların ortadan kalkmasının muhtemel olması şartlarıyla hesaplanmaktadır.
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Grup'un bilanço tarihi itibari ile varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır.
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan kurumlar vergisiyle ilişkilendirilmesi ya da Grup'un cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir.
Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir. Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir.
Duran varlıklar, ilgili varlıkların faaliyetlerde kullanımından ziyade satış işlemi vasıtasıyla geri kazanılabilir olduğu durumlarda, "satış amaçlı" olarak sınıflandırılır ve defter değerinin veya satışın tamamlanması ile ilgili giderler düşüldükten sonra kalan gerçeğe uygun değerinin düşük olanı ile değerlenirler. Söz konusu varlıklar işletmenin bir parçası, elden çıkarılacak bir grup veya tek bir duran varlık olabilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Türkiye'de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik, işten çıkarılma veya yasa ile belirtilen şartların yerine getirilmesi durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı ("TMS 19") uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir.
Konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülüğü, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiştir.
Şirket ve bağlı ortaklıkları her çalışanı için kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ayrıca Grup'un benimsediği kıdem tazminatı politikasına göre kıdem tazminatına hak kazanmış, emekliye ayrılan çalışanları için Grup kıdem tazminatı öder. Yurt dışında çalışan yabancı işçilerin kıdem tazminatları bulundukları ülkelerde geçerli olan mevzuat ve kanunlara tabidir. Söz konusu kanunlara istinaden gerekli karşılık konsolide finansal tablolarda ayrılmıştır.
Tekfen Holding A.Ş.'nin ana sözleşmesinde belirtilen 30 adet nama yazılı kurucu intifa senetleri Tekfen Eğitim Sağlık Kültür Sanat ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı'na ("Tekfen Vakfı") aittir. Bu senetler maliklerine herhangi bir surette oy ve sair ortaklık hakları bahşetmez.
Şirket'in ana sözleşmesi gereğince safi karın %5'ini ödenmiş esas sermayesinin %20'sini bulununcaya kadar birinci tertip kanuni yedek akçe olarak ayrılır. Kalandan varsa yıl içinde yapılan bağış tutarlarının ilavesi ile bulunacak meblağ üzerinden, SPK tarafından saptanan oran ve miktarın altında olmamak kaydıyla en az %30 oranında birinci temettü dağıtılır. Kalanın en fazla %3'ü oranına kadar kısmı, intifa senedi sahibi olan Tekfen Eğitim Sağlık Kültür Sanat ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı'na tahsis olunur.
TMS 32'ye göre nakit veya başka bir finansal varlık, ihraççının kontrolü dışındaki bir koşulun gerçekleşmesine bağlı olarak verilecek olsa dahi ihraççının bir yükümlülüğü ortaya çıkmakta ve dolayısı ile finansal borç olarak sınıflandırılması gerekmektedir.
Tekfen Vakfı'nın sahip olduğu kurucu intifa senetleri, Grup'un mevcut ortaklık yapısı ve yönetimi devam ettiği sürece bu haktan yararlanmaya üst sınırdan devam edeceği öngörüsü ile kıymetli evrak olarak değerlendirilmiş ve bir finansal borç olarak muhasebeleştirilmiştir. Söz konusu kurucu intifa senetlerinin makul değerinin tespitinde Grup'un bilanço tarihi itibari ile piyasa değerinden yola çıkarak intifa senetlerinin makul değerlerinin tespiti yapılmıştır. Hesaplanan makul değer ileride oluşabilecek farklı koşullara bağlı olduğundan iskonto edilmiş ve konsolide finansal tablolarda yükümlülük olarak muhasebeleştirilmiştir.
Bağlı ortaklık satın almaları, satın alma yöntemi kullanılarak, muhasebeleştirilir. Bir işletme birleşmesinde transfer edilen bedel, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür; transfer edilen bedel, edinen işletme tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, edinen işletme tarafından edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve edinen işletme tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanır. Satın almaya ilişkin maliyetler genellikle oluştukları anda gider olarak muhasebeleştirilir.
Satın alınan tanımlanabilir varlıklar ile üstlenilen yükümlülükler, satın alma tarihinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Aşağıda belirtilenler bu şekilde muhasebeleştirilmez:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Şerefiye, satın alma için transfer edilen bedelin, satın alınan işletmedeki varsa kontrol gücü olmayan payların ve varsa, aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde edinen işletmenin daha önceden elinde bulundurduğu edinilen işletmedeki özkaynak paylarının gerçeğe uygun değeri toplamının, satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarını aşan tutar olarak hesaplanır. Yeniden değerlendirme sonrasında satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarının, devredilen satın alma bedelinin, satın alınan işletmedeki kontrol gücü olmayan payların ve varsa, satın alma öncesinde satın alınan işletmedeki payların gerçeğe uygun değeri toplamını aşması durumunda, bu tutar pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç olarak doğrudan kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir.
Hissedar paylarını temsil eden ve sahiplerine tasfiye durumunda işletmenin net varlıklarının belli bir oranda pay hakkını veren kontrol gücü olmayan paylar, ilk olarak ya gerçeğe uygun değerleri üzerinden ya da satın alınan işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının kontrol gücü olmayan paylar oranında muhasebeleştirilen tutarları üzerinden ölçülür. Ölçüm esası, her bir işleme göre belirlenir. Diğer kontrol gücü olmayan pay türleri gerçeğe uygun değere göre ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir başka TFRS standardında belirtilen yöntemler uyarınca ölçülür.
Bir işletme birleşmesinde Grup tarafından transfer edilen bedelin, koşullu bedeli de içerdiği durumlarda, koşullu bedel satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülür ve işletme birleşmesinde transfer edilen bedele dahil edilir. Ölçme dönemi içerisinde ortaya çıkan ek bilgilerin sonucunda koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme şerefiyeden geçmişe dönük olarak düzeltilir. Ölçme dönemi, birleşme tarihinden sonraki, edinen işletmenin işletme birleşmesinde muhasebeleştirdiği geçici tutarları düzeltebildiği dönemdir. Bu dönem satın alma tarihinden itibaren 1 yıldan fazla olamaz.
Aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde Grup'un satın alınan işletmede önceden sahip olduğu özkaynak payı gerçeğe uygun değere getirmek için satın alma tarihinde (yani Grup'un kontrolü ele aldığı tarihte) yeniden ölçülür ve varsa, ortaya çıkan kazanç veya zarar kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir. Satın alma tarihi öncesinde diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilen satın alınan işletmenin payından kaynaklanan tutarlar, söz konusu payların elden çıkarıldığı varsayımı altında kar veya zarara aktarılır.
İşletme birleşmesi ile ilgili satın alma muhasebesinin birleşmenin gerçekleştiği raporlama tarihinin sonunda tamamlanamadığı durumlarda, Grup muhasebeleştirme işleminin tamamlanamadığı kalemler için geçici tutarlar raporlar. Bu geçici raporlanan tutarlar, ölçüm döneminde düzeltilir ya da satın alma tarihinde muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde etkisi olabilecek ve bu tarihte ortaya çıkan olaylar ve durumlar ile ilgili olarak elde edilen yeni bilgileri yansıtmak amacıyla fazladan varlık veya yükümlülük muhasebeleştirilir.
Grup'un bağlı ortaklıklarından Tekmarmara Enerji Üretim A.Ş., Babadağ Elektrik Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Babadağ)'nin ödenmiş sermayesinin %100'ünün satın alınmasına ilişkin Pay Alım Satım Sözleşmesi imzalanmış olup pay devir işlemleri 30 Nisan 2024 tarihinde tamamlanmıştır. İşletme birleşmesi neticesinde TFRS uyarınca hesaplanan Şerefiye tutarı 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilmiştir (Not: 17).
Satın alma işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alma tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir.
Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Grup'un birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit yaratan birimlerine (ya da nakit yaratan birim gruplarına) dağıtılır.
Şerefiyenin tahsis edildiği nakit yaratan birimler her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimlerin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. Nakit yaratan birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı, doğrudan konsolide kar veya zarar içinde muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez.
İlgili nakit yaratan birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde kar veya zararın hesaplamasına dahil edilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
İlişkili taraflar, finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir.
a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır:
Söz konusu kişinin,
(iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda.
b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkili sayılır:
(i) İşletme ve raporlayan işletmenin aynı grubun üyesi olması halinde (yani her bir ana ortaklık, bağlı ortaklık ve diğer bağlı ortaklık diğerleri ile ilişkilidir).
(ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde.
(iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde.
(iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde.
(v) İşletmenin, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planlarının olması halinde. Raporlayan işletmenin kendisinin böyle bir planının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir.
(vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde.
(vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde.
İlişkili tarafla yapılan işlem raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.
Not 2.5'te belirtilen muhasebe politikalarının uygulanması sürecinde yönetim, konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde önemli etkisi olan aşağıdaki yorumları yapmıştır:
Grup, vergiye esas yasal finansal tabloları ile TFRS'ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile TFRS'ye göre hazırlanan konsolide finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Grup'un bağlı ortaklıklarının gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamaman geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmektedir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmaktadır. Grup yapılan çalışmalar neticesinde ertelenmiş vergi varlıklarının geri kazanabileceğine ilişkin kanaat oluşması halinde bağlı ortaklıklarındaki ertelenmiş vergi varlıklarını kayıtlara almaktadır.
Grup çeşitli vergi yetki alanlarında faaliyet göstermektedir ve bu ülkelerde geçerli olan vergi mevzuatı ve vergi kanunlarına tabidir. Grup'un gelir vergisi karşılığını belirlemesinde önemli tahminlerin kullanılması gerekmektedir. Grup vergi yükümlülüklerinden kaynaklanan vergi karşılığını ve devreden mali zararlarının kullanımını tahmin etmektedir. Nihai vergi sonuçları çıktığında, gerçekleşen tutarlar tahmin edilenlerden farklı olabilir ve bilanço tarihi itibari ile kayıtlarda olan gelir vergisi karşılığına bir düzeltme getirebilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Devam etmekte olan projelerle ilgili sözleşme bedeli değişikliklerinin işveren tarafından onaylanmasının muhtemel hale geldiği durumlarda Grup söz konusu sözleşme bedeli değişikliklerini inşaat projelerinin tamamlanma oranına göre konsolide finansal tablolara yansıtır. Sözleşme bedeli değişikliklerinin tahsil edilebilirliğine ilişkin tahminler Grup yönetiminin geçmiş tecrübeleri, ilgili sözleşme hükümleri ve ilgili yasal düzenlemeler göz önüne alınarak yapılır.
Grup, inşaat sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesinde yüzdesel tamamlanma oranı metodunu kullanmaktadır. Bu metoda göre, belirli bir tarihe kadar gerçekleşen sözleşme giderinin sözleşmenin tahmini toplam maliyetine oranı hesaplanmaktadır.
Grup, inşaat sözleşmelerinde kalan proje maliyetlerini şirket içi geliştirilen tahmin mekanizmaları vasıtasıyla hesaplamaktadır. Hammadde fiyatları, işçilik ve diğer maliyetlerdeki artışlar gibi faktörler bilanço tarihi itibari ile en iyi tahmine dayanarak yapılan bu öngörülere dahil edilir. Sonraki dönemlerde oluşabilecek beklenmeyen artışlar için inşaat sözleşmelerinin kalan maliyetlerinin yeniden değerlendirilmesi gereklidir.
Uzun vadeli alacak ve borç teminatları, her dönem sonunda, Grup yönetimine göre varlık ve yükümlülükler için en uygun reeskont oranı olduğu düşünülen, etkin mevduat ve borçlanma oranları ile reeskont edilerek piyasa değeri ile gösterilmektedir.
Grup, aktif bir piyasası olmayan finansal araçların gerçeğe uygun değerlerini piyasa verilerinden yararlanarak muvazaasız benzer işlemlerin kullanılması, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınması ve indirgenmiş nakit akım analizlerini kullanarak hesaplamaktadır.
Grup'un önemli oranda pay sahibi olduğu müşterek faaliyetleri Not 2'de belirtilmiştir.
İlgili müşterek faaliyetlere ait konsolide finansal tablolara dahil olan özet mali bilgiler aşağıda açıklanmıştır:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Dönen varlıklar | 665.977 | 2.525.010 |
| Duran varlıklar | 399.411 | 481.401 |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 2.728.362 | 5.511.125 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | 9.348 | 19.533 |
| Özkaynaklar | (1.672.322) | (2.524.247) |
| 1 Ocak- | 1 Ocak | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2024 | 2023 | |
| Hasılat | 475.471 | 2.959.505 |
| Satışların maliyeti (-) | (72.615) | (386.726) |
| Dönem karı | 408.761 | 2.533.727 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak - 31 Aralık 2024 |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mühendislik | Tarımsal | |||||
| & Taahhüt |
Sanayi | Yatırım | Toplam | |||
| Hasılat | 21.608.866 | 35.821.989 | 759.027 | 58.189.882 | ||
| Satışların maliyeti (-) |
(19.375.171) | (32.347.596) | (489.278) | (52.212.045) | ||
| BRÜT KAR |
2.233.695 | 3.474.393 | 269.749 | 5.977.837 | ||
| Genel yönetim giderleri (-) |
(1.178.803) | (615.813) | (626.704) | (2.421.320) | ||
| Pazarlama giderleri (-) |
(51.239) | (2.755.934) | (226) | (2.807.399) | ||
| ve geliştirme giderleri (-) Araştırma |
- | (56.740) | - | (56.740) | ||
| faaliyetlerden diğer gelirler Esas |
899.756 | 1.399.209 | 68.431 | 2.367.396 | ||
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) |
(734.345) | (2.138.217) | (160.405) | (3.032.967) | ||
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların |
||||||
| zararlarından paylar |
(187.524) | - | - | (187.524) | ||
| FAALİYET ESAS KARI (ZARARI) |
981.540 | (693.102) | (449.155) | (160.717) | ||
| faaliyetlerinden gelirler Yatırım |
428.364 | 26.919 | 151.636 | 606.919 | ||
| faaliyetlerinden giderler (-) Yatırım |
(42.548) | (46.541) | (129.280) | (218.369) | ||
| FİNANSMAN GELİRİ (GİDERİ) ÖNCESİ |
||||||
| FAALİYET KARI (ZARARI) |
1.367.356 | (712.724) | (426.799) | 227.833 | ||
| Finansman gelirleri |
208.686 | 478.100 | 698.588 | 1.385.374 | ||
| Finansman giderleri (-) |
(671.456) | (1.512.424) | (483.910) | (2.667.790) | ||
| parasal pozisyon kazançları (kayıpları) Net |
1.076 | 1.760.582 | (360.842) | 1.400.816 | ||
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ |
||||||
| ÖNCESİ KARI (ZARARI) |
905.662 | 13.534 | (572.963) | 346.233 | ||
| Sürdürülen faaliyetler vergi (gideri) geliri |
(113.191) | 321.942 | (141.258) | 67.493 | ||
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER |
||||||
| DÖNEM KARI (ZARARI) |
792.471 | 335.476 | (714.221) | 413.726 | ||
31 Aralık 2024 tarihinde sonra eren yılda Grup'un toplam hasılatının %10'unu aşan tek bir müşteriden hasılat bulunmamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| Mühendislik | Tarımsal | ||||
| & Taahhüt |
Sanayi | Yatırım | Toplam | ||
| Hasılat | 22.953.537 | 38.813.811 | 511.985 | 62.279.333 | |
| Satışların maliyeti (-) |
(23.731.094) | (36.441.264) | (332.589) | (60.504.947) | |
| BRÜT KAR (ZARAR) |
(777.557) | 2.372.547 | 179.396 | 1.774.386 | |
| Genel yönetim giderleri (-) |
(1.160.202) | (599.098) | (644.105) | (2.403.405) | |
| Pazarlama giderleri (-) |
(51.740) | (2.567.850) | (317) | (2.619.907) | |
| ve geliştirme giderleri (-) Araştırma |
(27.972) | (53.285) | - | (81.257) | |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler |
1.427.214 | 2.539.953 | 33.422 | 4.000.589 | |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) |
(1.181.640) | (4.684.429) | (85.648) | (5.951.717) | |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların |
|||||
| karlarından paylar |
83.250 | - | - | 83.250 | |
| FAALİYET ESAS ZARARI |
(1.688.647) | (2.992.162) | (517.252) | (5.198.061) | |
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler |
1.235.451 | 537.061 | 1.286.533 | 3.059.045 | |
| Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) |
(294.758) | (2.176) | (30.933) | (327.867) | |
| FİNANSMAN GELİRİ (GİDERİ) ÖNCESİ |
|||||
| FAALİYET KARI (ZARARI) |
(747.954) | (2.457.277) | 738.348 | (2.466.883) | |
| Finansman gelirleri |
405.692 | 782.912 | 1.059.855 | 2.248.459 | |
| Finansman giderleri (-) |
(908.671) | (1.832.711) | (201.515) | (2.942.897) | |
| Net parasal pozisyon kazançları (kayıpları) |
830 | 2.294.439 | (1.627.744) | 667.525 | |
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ |
|||||
| ÖNCESİ ZARARI |
(1.250.103) | (1.212.637) | (31.056) | (2.493.796) | |
| Sürdürülen faaliyetler vergi (gideri) geliri |
(728.343) | 1.325.228 | 285.807 | 882.692 | |
| SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER |
|||||
| DÖNEM KARI (ZARARI) |
(1.978.446) | 112.591 | 254.751 | (1.611.104) | |
31 Aralık 2023 tarihinde sonra eren yılda Grup'un toplam hasılatının %10'unu aşan tek bir müşteriden hasılat bulunmamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2024 |
||||
|---|---|---|---|---|
| Mühendislik | Tarımsal | |||
| Bilanço | Taahhüt & |
Sanayi | Yatırım | Toplam |
| Toplam varlıklar |
22.155.011 | 32.930.963 | 10.787.826 | 65.873.800 |
| ve uzun vadeli yükümlülükler Kısa |
16.168.559 | 12.007.316 | 6.816.570 | 34.992.445 |
| Ana ortaklığa ait özkaynaklar |
(1.161.339) | 17.414.112 | 14.213.105 | 30.465.878 |
| Kontrol gücü olmayan paylar |
411.524 | 3.953 | - | 415.477 |
| 31 Aralık |
2023 | |||
| Mühendislik | Tarımsal | |||
| Bilanço | & Taahhüt |
Sanayi | Yatırım | Toplam |
|---|---|---|---|---|
| Toplam varlıklar |
31.781.862 | 35.136.092 | 9.238.810 | 76.156.764 |
| ve uzun vadeli yükümlülükler Kısa |
29.181.124 | 14.173.408 | 992.899 | 44.347.431 |
| Ana ortaklığa ait özkaynaklar |
(2.404.499) | 16.222.723 | 17.501.709 | 31.319.933 |
| Kontrol gücü olmayan paylar |
485.291 | 4.109 | - | 489.400 |
c) Maddi, maddi olmayan duran varlıklar, yatırım amaçlı gayrimenkuller, kullanım hakkı varlıkları ve hasılat ile ilgili bölümler bazında bilgi
| 1 Ocak - 31 Aralık 2024 |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| Mühendislik & Taahhüt |
Tarımsal Sanayi |
Yatırım | Toplam | ||
| Yatırım harcamaları (*) |
403.282 | 1.903.548 | 68.535 | 2.375.365 | |
| Dönem içi amortisman ve itfa payı gideri (**) |
796.201 | 1.284.613 | 138.384 | 2.219.198 | |
| Bölüm içi hasılat |
1.579.238 | 741.345 | 98.290 | 2.418.873 | |
| Bölümlerarası hasılat |
1.639 | 2.079 | 445.098 | 448.816 |
| Ocak Aralık 1 - 31 2023 |
||||
|---|---|---|---|---|
| Mühendislik | Tarımsal | |||
| & Taahhüt |
Sanayi | Yatırım | Toplam | |
| Yatırım harcamaları (*) |
1.086.827 | 993.807 | 20.648 | 2.101.282 |
| Dönem içi amortisman ve itfa payı gideri (**) |
838.900 | 1.227.057 | 97.128 | 2.163.085 |
| Bölüm içi hasılat |
901.325 | 645.715 | 62.315 | 1.609.355 |
| Bölümlerarası hasılat |
1.165 | 18.710 | 409.124 | 428.999 |
(*) Kullanım hakkı varlıkları dahil edilmemiştir.
(**) 996 tutarındaki amortisman gideri stokların maliyeti üzerinden çıkartılmıştır (2023: 48.139).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Türkiye | Bağımsız Devletler Topluluğu |
Orta Doğu Ülkeleri |
Diğer | Eliminasyonlar | Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Hasılat (1 Ocak - 31 Aralık 2024) |
46.316.344 | 4.793.727 | 8.888.865 | 1.058.635 | (2.867.689) | 58.189.882 |
| Toplam varlıklar (31 Aralık 2024) |
128.212.292 | 21.234.128 | 11.993.315 | 11.010.229 | (106.576.164) | 65.873.800 |
| Yatırım harcamaları (1 Ocak - 31 Aralık 2024) |
2.003.960 | 104.981 | 266.268 | 156 | - | 2.375.365 |
| Bağımsız | ||||||
| Devletler | Orta Doğu |
|||||
| Türkiye | Topluluğu | Ülkeleri | Diğer | Eliminasyonlar | Toplam | |
| Hasılat (1 Ocak Aralık 2023) - 31 |
45.785.584 | 4.900.482 | 11.741.290 | 1.890.331 | (2.038.354) | 62.279.333 |
| Toplam varlıklar (31 Aralık 2023) |
129.815.472 | 25.606.443 | 17.053.186 | 13.489.835 | (109.808.172) | 76.156.764 |
| Yatırım harcamaları (1 Ocak Aralık 2023) - 31 |
1.182.249 | 57.551 | 861.482 | - | - | 2.101.282 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Kasa | 5.623 | 8.491 |
| Vadesiz mevduatlar | 677.022 | 2.315.550 |
| Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar | 6.467.655 | 4.710.007 |
| Likit fonlar | 55.902 | 21.972 |
| Diğer hazır değerler | 2.234.200 | 2.462.870 |
| 9.440.402 | 9.518.890 |
Nakit ve nakit benzerlerindeki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar Not 37'de verilmiştir.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli finansal yatırımlar | 2024 | 2023 |
| İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen finansal varlıklar - eurobondlar | - | 42.790 |
| Vadesi üç aydan uzun vadeli mevduatlar | 2.466 | 2.976 |
| Kur korumalı mevduat | - | 1.526.923 |
| Opsiyon sözleşme primi | - | 15.411 |
| 2.466 | 1.588.100 | |
| Uzun vadeli finansal yatırımlar | ||
| Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal | ||
| yatırımlar | 2.513.469 | 1.944.587 |
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal | ||
| yatırımlar | 2.150.770 | 2.567.581 |
| Uzun vadeli fonlar | 2.011 | 1.239 |
| 4.666.250 | 4.513.407 | |
| Toplam finansal yatırımlar | 4.668.716 | 6.101.507 |
Kısa vadeli finansal yatırımlar içerisinde itfa edilmiş maliyetiyle ölçülen Eurobond bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: kupon faizleri %6,13 olan 1.000.000 ABD Doları nominal bedelli Eurobondlardan oluşmaktadır).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Uzun vadeli finansal yatırımların detayı aşağıdaki gibidir:
| Hisse | 31 Aralık | Hisse | 31 Aralık | |
|---|---|---|---|---|
| Cinsi | Oranı % | 2024 | Oranı % | 2023 |
| Gerçeğe değer farkı diğer kapsamlı gelire uygun yansıtılan finansal yatırımlar |
||||
| Borsada işlem gören | ||||
| Akmerkez Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. | 10,47 | 876.227 | 10,47 | 726.046 |
| Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. | <1 | 16.055 | <1 | 12.424 |
| Akçansa Çimento Sanayi ve Ticareti A.Ş. | <1 | 1.000 | <1 | 1.142 |
| Turcas Petrol A.Ş. | <1 | 126 | <1 | 126 |
| 893.408 | 739.738 | |||
| Borsada işlem görmeyen | ||||
| Toren Doğalgaz Depolama ve Madencilik A.Ş. (1) | 2,50 | - | 2,50 | - |
| Gaz Depo ve Madencilik A.Ş. (1) | 2,50 | - | 2,50 | - |
| SOCAR Polymer Investments LLC | 10,00 | 1.066.375 | 10,00 | 1.102.466 |
| Cording Dortmund Hiltropwall SCSp | 12,58 | 5.847 | 12,58 | 7.056 |
| Berlin Light JV S.a.r.l | 11,44 | 236.841 | 11,44 | 20.783 |
| Mersin Serbest Bölge İşleticisi A.Ş. | 9,56 | 206.711 | 9,56 | 51.127 |
| Akmerkez Lokantacılık Gıda San. ve Tic. A.Ş. (2) | 30,50 | 9.656 | 30,50 | 9.656 |
| Üçgen Bakım ve Yönetim Hizmetleri A.Ş. (2) | 27,45 | 2.385 | 27,45 | 2.384 |
| Antalya Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. | 10,00 | 92.027 | 10,00 | 11.142 |
| Diğer | 219 | 235 | ||
| 1.620.061 | 1.204.849 | |||
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımlar |
2.150.770 | 2.567.581 | ||
| Uzun vadeli fonlar | 2.011 | 1.239 | ||
| Toplam uzun vadeli finansal yatırımlar | 4.666.250 | 4.513.407 |
(1) İlgili varlıklar özkaynak aracı olmayan finansal varlık olarak değerlendirilmektedir. Bilanço tarihi itibari ile söz konusu varlıklara ilişkin olarak Grup'un muhataplarının sözleşme şartları uyarınca hisseleri geri satın alma borçlarını yerine getirmemiş olmalarından ötürü öncelikle yazılı ihtar iletilmiş, akabinde arabuluculuk sürecinde de anlaşma sağlanamaması nedeniyle muhatapların hisse geri alım borcunun ifası talebiyle dava açılmıştır. Buna paralel olarak varlıkların defter değerlerinin tamamına değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. (2023: Varlıkların defter değerlerinin tamamına değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır).
(2) 31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibari ile finansal yatırım olarak sınıflanmış şirketlerin aktif toplamlarının konsolide finansal tablolar içerisinde önemli bir etkisi olmadığından konsolidasyona dahil edilmemişlerdir.
Cari dönemde Grup'un gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımlarının gerçeğe uygun değerlerinde gerçekleşen 38.159 tutarlı olumlu ve 129.241 tutarlı olumsuz farklar konsolide kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler ve giderler kalemlerinde muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2023: 159.334 olumlu, 30.966 olumsuz).
Finansal yatırımlardaki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar Not 37'de verilmiştir.
Finansal yatırımların gerçeğe uygun değerlerindeki değişimlere ilişkin açıklamalar Not 38'de verilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Kısa vadeli banka kredileri | 4.802.392 | 9.696.572 |
| Uzun vadeli banka kredilerinin kısa vadeli | ||
| anapara taksitleri ve faizleri | 1.559.840 | 259.781 |
| Uzun vadeli kiralama işlemlerinden borçların | ||
| kısa vadeli kısımları | 122.209 | 292.858 |
| Kısa vadeli ihraç edilmiş borçlanma araçları | 505.425 | - |
| Toplam kısa vadeli borçlanmalar | 6.989.866 | 10.249.211 |
| Uzun vadeli banka kredileri | 6.051.306 | 2.868.925 |
| Uzun vadeli kiralama işlemlerinden borçlar | 112.573 | 136.931 |
| Toplam uzun vadeli borçlanmalar | 6.163.879 | 3.005.856 |
| Toplam borçlanmalar | 13.153.745 | 13.255.067 |
| Ağırlıklı ortalama faiz | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| oranı % | 31 Aralık 2024 | |||||
| Para birimi | Kısa vadeli | Uzun vadeli | Kısa vadeli | Uzun vadeli | Toplam | |
| ABD Doları | 7,79 | 8,34 | 4.262.522 | 5.829.305 | 10.091.827 | |
| Avro | 6,80 | 6,65 | 1.204.348 | 220.457 | 1.424.805 | |
| TL | 49,49 | 18,37 | 895.362 | 1.544 | 896.906 | |
| 6.362.232 | 6.051.306 | 12.413.538 |
| Ağırlıklı ortalama faiz | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| oranı % | 31 Aralık 2023 | ||||
| Para birimi | Kısa vadeli | Uzun vadeli | Kısa vadeli | Uzun vadeli | Toplam |
| ABD Doları | 9,49 | 8,50 | 7.160.396 | 2.868.925 | 10.029.321 |
| Avro | 4,33 | 2,65 | 1.818.680 | - | 1.818.680 |
| TL | 31,39 | - | 777.026 | - | 777.026 |
| Katar Riyali | 8,00 | - | 200.251 | - | 200.251 |
| 9.956.353 | 2.868.925 | 12.825.278 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Banka kredilerinin vadeleri aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| 1 yıl içinde ödenecekler | 6.362.232 | 9.956.353 |
| 1 – 2 yıl içinde ödenecekler | 3.458.110 | 956.309 |
| 2 – 3 yıl içinde ödenecekler | 2.153.356 | 956.309 |
| 3 – 4 yıl içinde ödenecekler | 170.396 | 956.307 |
| 4 – 5 yıl içinde ödenecekler | 131.260 | - |
| 5 yıl ve sonrasında ödenecekler | 138.184 | - |
| 12.413.538 | 12.825.278 |
Grup'un borçlanmalarına ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak açılış bakiyesi | 13.255.067 | 11.232.344 |
| Yabancı para çevrim farkı | (1.352.875) | (11.768) |
| Dönem içerisinde yeni alınan krediler | 13.001.400 | 9.421.107 |
| Dönem içerisinde kiralamalardan girişler | 167.626 | 365.725 |
| Dönem içerisinde ihraç edilmiş borçlanma araçları | 505.425 | - |
| İşletme birleşmelerinin etkisi | 141.052 | - |
| Dönem içerisinde ödenen | (11.262.255) | (7.011.880) |
| Faiz etkisi | 44.322 | 42.378 |
| Parasal kazanç/(kayıp) | (1.346.017) | (782.839) |
| 31 Aralık kapanış bakiyesi | 13.153.745 | 13.255.067 |
Grup'un 95.656 Bin ABD Doları (3.369.309), 5.991 Bin Avro (220.129) ve 1.403.332 tutarındaki banka kredileri sabit faiz oranlarına sahiptir (31 Aralık 2023: 144.874 Bin ABD Doları (4.264.844), 13.160 Bin Avro (428.673), 17.197 Bin Katar Riyali (138.698), 774.856).
190.826 Bin ABD Doları (6.721.518), 32.787 Bin Avro (1.204.675) ve 1.503 tutarındaki banka kredileri ise değişken faiz oranlarına tabi olduğundan Grup'un nakit akımını faiz oranı riskine maruz bırakmıştır (31 Aralık 2023: 91.096 Bin ABD Doları (2.681.690) ve 25.511 Bin Avro (830.984), 2.170).
Grup, öngörülebilir nakit akışı ve mevcut kısa vadeli kredilerin uzun vadeye çevrilmesi için 14 Kasım 2022 tarihinde Export Development Canada (EDC)'dan toplam 5 yıl vadeli kredi kullanmıştır. İlgili kredinin faiz oranı 6 aylık SOFR+%3,75'tir.
Grup, 12 Eylül 2024 tarihinde 25.000 Bin ABD Doları ve 16 Eylül 2024 tarihinde 10.000 Bin ABD Doları olmak üzere toplam 2 yıl vadeli kredi kullanmıştır. İlgili krediler %7,0 oranında sabit faizlidir.
Grup, 27 Aralık 2024 tarihinde ise dört farklı bankanın oluşturduğu kulüp arasında, 95.000 Bin ABD Doları tutarında, toplam üç yıl vadeli kulüp kredi sözleşmesi imzalamış ve kredi kullanımları tamamlanmıştır. İlgili kredinin faiz oranı Term SOFR+%4,10'dur. Grup imzalanan sözleşme uyarınca uyması gereken performans kriterini 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile gerçekleştirmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Bilanço tarihi itibari ile Grup'un ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| Kısa vadeli ticari alacaklar | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Mühendislik & Taahhüt bölümü faaliyetlerinden alacaklar | 4.509.252 | 7.150.244 |
| Tarımsal Sanayi bölümü faaliyetlerinden alacaklar | 1.365.477 | 1.583.175 |
| Yatırım bölümü faaliyetlerinden alacaklar | 63.773 | 17.655 |
| Şüpheli ticari alacaklar karşılığı | (312.232) | (425.971) |
| İşverenler tarafından tutulan maddi teminatlar (Not: 11) | 231.268 | 200.882 |
| İlişkili taraflardan alacaklar (Not: 35) | 163.035 | 86.295 |
| Diğer | 20.604 | 44.091 |
| 6.041.177 | 8.656.371 | |
| Uzun vadeli ticari alacaklar | ||
| İşverenler tarafından tutulan maddi teminatlar (Not: 11) | 959.118 | 975.986 |
| Mühendislik & Taahhüt bölümü faaliyetlerinden alacaklar | 383.863 | 465.461 |
| 1.342.981 | 1.441.447 |
Kısa ve uzun vadeli ticari alacaklar içerisinde 796.298 tutarında vadeli çek (31 Aralık 2023: 897.776), 2.170 tutarında alacak senedi (31 Aralık 2023: 22.639), 42.124 tutarında pozitif kur farkı (31 Aralık 2023: 182.319 pozitif) bulunmaktadır. Ticari alacaklar içerisinde vade farkı bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Yoktur).
Ticari alacaklar ile ilgili ortalama vade süresi faaliyet bölümü bazında değişiklik göstermektedir. Mühendislik ve Taahhüt bölümündeki yurt dışı inşaat projelerinde 85 gün (31 Aralık 2023: 124 gün), yurt içi inşaat projelerinde ise 100 gün (31 Aralık 2023: 107 gün), Tarımsal Sanayi bölümündeki ortalama vade süresi 39 gün (31 Aralık 2023: 39 gün), Yatırım bölümü için ise 30 gündür (31 Aralık 2023: 30 gün).
31 Aralık 2024 tarihi itibari ile Grup'la ilişkili olmayan tek bir müşteriden kaynaklı 819.476 tutarlı alacak Grup'un toplam alacağının %11,3'ünü oluşturmaktadır (31 Aralık 2023: 2.130.719, %25,9).
Ticari alacakların geçmiş tahsil edilememe tecrübesine ve gelecekteki beklentilere dayanılarak 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile 312.232 (31 Aralık 2023: 425.971) şüpheli alacak karşılığı ayrılmıştır.
Grup'un şüpheli ticari alacak karşılığına ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak itibari ile karşılık | (425.971) | (373.562) |
| Dönem gideri | (13.692) | (77.677) |
| Tahsil edilen | 1.889 | 251 |
| Tahsili mümkün olmayan alacakların silinmesi | 31.582 | 452 |
| Yabancı para çevrim farkı | 73.566 | (4.935) |
| Parasal kazanç/(kayıp) | 20.394 | 29.500 |
| 31 Aralık itibari ile karşılık | (312.232) | (425.971) |
Şüpheli alacak karşılığı giderlerinin 11.141'lik kısmı genel yönetim giderlerine, 2.551'lik kısmı satışların maliyetine dahil edilmiştir (2023: Şüpheli alacak karşılığı giderlerinin 8.598'lik kısmı genel yönetim giderlerine dahil edilmiş olup 69.080'lik kısmı satışların maliyetine dahil edilmiştir).
Ticari alacaklardaki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar Not 37'de verilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
b) Ticari Borçlar:
Bilanço tarihi itibari ile Grup'un ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli ticari borçlar | 2024 | 2023 |
| Mühendislik & Taahhüt bölümü faaliyetlerinden kaynaklı borçlar | 3.685.129 | 6.054.385 |
| Tarımsal Sanayi bölümü faaliyetlerinden kaynaklı borçlar | 6.192.670 | 7.504.737 |
| Yatırım bölümü faaliyetlerinden kaynaklı borçlar | 295.397 | 301.003 |
| İlişkili taraflara borçlar (Not: 35) | 5.373 | 131.430 |
| Taşeronlardan yapılan istihkak kesintileri (Not: 11) | 859.241 | 1.923.072 |
| Diğer ticari borçlar | 12.409 | 10.231 |
| 11.050.219 | 15.924.858 | |
| Uzun vadeli ticari borçlar | ||
| Taşeronlardan yapılan istihkak kesintileri (Not: 11) | 182.527 | 59.276 |
| Mühendislik & Taahhüt bölümü faaliyetlerinden kaynaklı borçlar | 22.964 | 52.732 |
| 205.491 | 112.008 |
Kısa ve uzun vadeli ticari borçlar içerisinde 193.541 (31 Aralık 2023: 440.746) tutarında kur farkı bulunmaktadır. Cari yılda borç senedi ve vadeli çek bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Bulunmamaktadır).
Tarımsal Sanayi bölümünün bilanço tarihi itibari ile ticari borçlarının %87'si (31 Aralık 2023: %96) ithalat yoluyla tedarik edilen stoklara ait olup ortalama ödeme vadeleri 124 gün (31 Aralık 2023: 121 gün) iken iç piyasa alımlarının ortalama ödeme vadesi 30 gün (31 Aralık 2023: 29 gün) olmaktadır. Mühendislik ve Taahhüt alımlarında ortalama vade 141 gündür (31 Aralık 2023: 140 gün). Yatırım bölümü içinse 30 gündür (31 Aralık 2023: 30 gün).
Ticari borçlardaki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar Not 37'de verilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
a) Diğer Alacaklar:
| Kısa vadeli diğer alacaklar | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Verilen depozito ve teminatlar | 53.861 | 65.850 |
| KDV iade alacakları | 193.062 | 138.031 |
| İşletme birleşmelerinden kaynaklı alacaklar | 699 | 655 |
| Finansal yatırım satışından kaynaklı alacaklar | 3.381 | 4.038 |
| Şüpheli diğer alacaklar | 571 | 824 |
| Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) | (571) | (824) |
| Diğer çeşitli alacaklar | 28.811 | 42.839 |
| 279.814 | 251.413 | |
| Uzun vadeli diğer alacaklar | ||
| Verilen depozito ve teminatlar | 142.819 | 164.075 |
| 142.819 | 164.075 | |
| b) Diğer Borçlar: | ||
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Kısa vadeli diğer borçlar | 2024 | 2023 |
| Ödenecek vergi ve fonlar | 385.545 | 390.516 |
| Alınan depozito ve teminatlar | 11.384 | 20.164 |
| İlişkili taraflara ticari olmayan borçlar (Not: 35) | - | 16.931 |
| Diğer borçlar | 155.187 | 304.623 |
| 552.116 | 732.234 | |
| Uzun vadeli diğer borçlar | ||
| İntifa senetleri makul değeri | 279.914 | 207.089 |
| Alınan depozito ve teminatlar | 18.052 | 26.132 |
| 297.966 | 233.221 |
Diğer alacak ve borçlardaki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar Not 37'de verilmiştir.
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| İlk madde ve malzeme | 1.371.779 | 2.609.770 |
| Yarı mamuller | 1.907.544 | 3.656.528 |
| Mamuller | 276.763 | 666.887 |
| Ticari mallar | 261.744 | 376.968 |
| Yoldaki mallar | 1.335.243 | 1.589.243 |
| Mühendislik & Taahhüt işlerindeki stoklar | 3.129.347 | 5.082.022 |
| Diğer stoklar | 381.811 | 399.111 |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) | (142.892) | (117.062) |
| 8.521.339 | 14.263.467 |
31 Aralık 2024 itibari ile sona eren yılda stoklar üzerine eklenen borçlanma maliyeti bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Yoktur).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Stok değer düşüklüğü karşılığı hareketleri | 2024 | 2023 |
|---|---|---|
| 1 Ocak itibari ile karşılık | (117.062) | (27.399) |
| Dönem gideri (Not: 25) | (66.174) | (84.098) |
| Yabancı para çevrim farkı | 17.821 | (19.885) |
| İptal edilen karşılık |
22.523 | 14.320 |
| 31 Aralık itibari ile karşılık | (142.892) | (117.062) |
Stok değer düşüklüğü karşılığının tamamı satışların maliyetine dahil edilmiştir (2023: Stok değer düşüklüğü karşılığının tamamı satışların maliyetine dahil edilmiştir).
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Devam eden işlerin birikmiş maliyetleri Kayda alınan karlar eksi zararlar (net) |
219.651.345 3.596.062 |
238.698.948 3.220.905 |
| 223.247.407 | 241.919.853 | |
| Eksi: Gerçekleşen hakedişler (-) | (222.791.142) | (242.559.407) |
| 456.265 | (639.554) |
Konsolide finansal tablolarda gerçekleşen hakedişler ve maliyetler aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme varlıkları | 2.016.332 | 1.561.648 |
| Devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme yükümlülükleri | (1.560.067) | (2.201.202) |
| 456.265 | (639.554) | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2024 | 2023 | |
| Devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme varlıkları | ||
| Yurtdışındaki inşaat projeleri | 1.450.359 | 1.261.897 |
| Yurtiçindeki inşaat projeleri | 565.973 | 299.751 |
| 2.016.332 | 1.561.648 | |
| Devam eden inşaat işlerinden doğan sözleşme yükümlülükleri | ||
| Yurtdışındaki inşaat projeleri | (1.262.166) | (2.078.757) |
| Yurtiçindeki inşaat projeleri | (297.901) | (122.445) |
| (1.560.067) | (2.201.202) | |
| 456.265 | (639.554) |
İnşaat projeleri için taşeronlara ve diğer tedarikçilere verilen avans tutarı 887.460 olup, kısa vadeli peşin ödenmiş giderler içerisinde gösterilmiştir (31 Aralık 2023: 787.450). Ayrıca işveren idarelerden alınan avans tutarı 2.102.004 olup, ilgili tutar ertelenmiş gelirler içerisinde gösterilmiştir (31 Aralık 2023: 2.886.691) (Not: 18).
31 Aralık 2024 itibari ile Grup inşaat projeleri için taşeronlarından 1.041.768 tutarında istihkak kesintisi yapmıştır (31 Aralık 2023: 1.982.348). Ayrıca işverenler tarafından elde tutulan maddi teminatların tutarı 1.190.386'dır (31 Aralık 2023: 1.176.868) (Not: 8).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un özkaynaktan pay alma yöntemi ile konsolide ettiği iş ortaklıklarının detayı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 31 Aralık 2023 |
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İş Ortaklıkları | Kuruluş ve faaliyet yeri |
Katılım Oranı |
Tutar | Katılım Oranı |
Tutar | Oy kullanım | gücü Ana faaliyeti |
| Azfen | Azerbaycan | %40 | 1.869.870 1.869.870 |
%40 | 2.499.424 2.499.424 |
%40 İnşaat | |
| Grup'un iş ortaklıklarının dönem içi hareket tablosu aşağıdaki gibidir: | |||||||
| 2024 | 2023 | ||||||
| Yabancı para çevrim farkı | 1 Ocak itibari ile açılış bakiyesi Karlarından (zararlarından) paylar |
2.499.424 (187.524) (442.030) |
2.507.834 83.250 (91.660) |
||||
| 31 Aralık itibari ile kapanış bakiyesi | 1.869.870 | 2.499.424 | |||||
| Grup'un iş ortaklıklarının kar veya zararlarındaki paylar aşağıdaki gibidir: | |||||||
| Azfen | (187.524) | 83.250 | |||||
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen iş ortaklıklarının karlarından (zararlarından) paylar |
(187.524) | 83.250 | |||||
| Özet bilanço bilgileri: Azfen |
31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |||||
| Nakit ve nakit benzerleri Diğer dönen varlıklar Duran varlıklar |
1.147.844 735.509 3.172.646 |
1.135.694 1.830.636 3.907.570 |
|||||
| Toplam Varlıklar | 5.055.999 | 6.873.900 | |||||
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | 381.323 | 625.339 | |||||
| Toplam Yükümlülükler | 381.323 | 625.339 | |||||
| Net Varlıklar | 4.674.676 | 6.248.561 | |||||
| Grup'un Sahiplik Oranı | %40 | %40 | |||||
| Grup'un Net Varlık Payı olarak taşınan değer | 1.869.870 | 2.499.424 | |||||
| Özet kar veya zarar tablosu bilgileri: | |||||||
| Azfen | 1 Ocak - 31 Aralık | 2024 | 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
||||
| Hasılat Amortisman ve itfa payları (-) Esas faaliyet karı (zararı) Vergi geliri (gideri) (-) Dönem Karı (Zararı) |
1.451.783 (133.502) (557.168) 90.827 (468.809) |
4.404.782 (134.346) 247.173 (39.047) 208.125 |
|||||
| Grup'un Sahiplik Oranı | %40 | %40 | |||||
| Grup'un Dönem Karından (Zararından) Payı | (187.524) | 83.250 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Maliyet değeri | Araziler | Binalar | Toplam |
|---|---|---|---|
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | 706.586 | 3.146.922 | 3.853.508 |
| Yabancı para çevrim farkı | (1.137) | 37.157 | 36.020 |
| Alımlar | - | 43.423 | 43.423 |
| Çıkışlar | (5.289) | (81.729) | (87.018) |
| Maddi duran varlıklardan transferler | - | 4.964 | 4.964 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 700.160 | 3.150.737 | 3.850.897 |
| Birikmiş amortismanlar | |||
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | - | (1.518.143) | (1.518.143) |
| Yabancı para çevrim farkı | - | (2.337) | (2.337) |
| Dönem amortisman gideri | - | (70.266) | (70.266) |
| Çıkışlar | - | 56.004 | 56.004 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | - | (1.534.742) | (1.534.742) |
| 31 Aralık 2024 net defter değeri | 700.160 | 1.615.995 | 2.316.155 |
| Maliyet değeri | Araziler | Binalar | Toplam |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 741.235 | 3.132.372 | 3.873.607 |
| Yabancı para çevrim farkı | (34.649) | 4.545 | (30.104) |
| Alımlar | - | 10.005 | 10.005 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 706.586 | 3.146.922 | 3.853.508 |
| Birikmiş amortismanlar | |||
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | - | (1.454.636) | (1.454.636) |
| Yabancı para çevrim farkı | - | 5.456 | 5.456 |
| Dönem amortisman gideri | - | (68.963) | (68.963) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | - | (1.518.143) | (1.518.143) |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 706.586 | 1.628.779 | 2.335.365 |
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, üzerinden kira geliri elde edilen binalar ile yatırım amaçlı tutulan arsalardan oluşmaktadır. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin ekonomik ömürleri 4 ile 50 yıl arasındadır.
Amortisman giderlerinin tamamı satışların maliyetine dahil edilmiştir (2023: Tamamı satışların maliyetine dahil edilmiştir).
31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yılda yatırım amaçlı gayrimenkullerden elde edilen kira geliri 268.341 (31 Aralık 2023: 243.609)'dur. Elde edilen kira gelirinin yanı sıra yatırım amaçlı gayrimenkuller için 83.041 (31 Aralık 2023: 42.850) tutarında amortisman ve faaliyet gideri oluşmuştur.
Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değerleri Grup'un ilişkili tarafı olmayan, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş bağımsız değerleme kuruluşları tarafından belirlenmiştir. Değerleme çalışması benzer gayrimenkullerin rayiç alım satım bedellerine göre sonuçlandırılmıştır. Bağımsız değerleme kuruluşları tarafından hazırlanan değerleme raporlarına göre yatırım amaçlı gayrimenkullerin 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile gerçeğe uygun değerleri toplam 8.610.056 (31 Aralık 2023: 3.382.865)'dır. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin nakde çevrilebilme veya elden çıkarılma durumunda elde edilecek tutarın tahsil edilebilme durumuna ilişkin herhangi bir kısıtlama yoktur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Arazi ve yeraltı ve yer | Tesis makine ve | Yapılmakta | Özel | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| üstü düzenleri | Binalar | cihazlar | Taşıtlar | Demirbaşlar | olan yatırımlar | maliyetler | Toplam | |
| Maliyet değeri | ||||||||
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | 9.921.627 | 7.706.181 | 30.518.952 | 630.086 | 2.675.251 | 876.369 | 5.137.929 | 57.466.395 |
| Yabancı para çevrim farkı | (849.561) | (273.691) | (1.864.186) | (72.113) | (295.341) | (26.213) | (34.160) | (3.415.265) |
| Alımlar | 7.490 | 81.598 | 202.585 | 3.859 | 158.317 | 1.868.120 | 975 | 2.322.944 |
| İşletme birleşmesi yoluyla edinilen |
- | - | 401.090 | 2.265 | 1.512 | - | - | 404.867 |
| Değer düşüklüğü karşılığı (Not: 29) | - | - | - | - | - | (40.509) | - | (40.509) |
| Çıkışlar | (138.343) | (98) | (550.005) | (20.338) | (104.215) | - | (355.119) | (1.168.118) |
| Transferler | 47.805 | 525.920 | 201.325 | 31.884 | 341.978 | (1.388.841) | 234.218 | (5.711) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 8.989.018 | 8.039.910 | 28.909.761 | 575.643 | 2.777.502 | 1.288.926 | 4.983.843 | 55.564.603 |
| Birikmiş amortismanlar | ||||||||
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | (4.129.848) | (4.224.000) | (22.415.218) | (538.749) | (1.686.748) | - | (2.164.065) | (35.158.628) |
| Yabancı para çevrim farkı | 470.346 | 105.745 | 1.661.983 | 68.850 | 168.239 | - | 29.417 | 2.504.580 |
| Dönem amortisman gideri | (238.106) | (147.858) | (954.028) | (26.985) | (197.652) | - | (222.149) | (1.786.778) |
| Değer düşüklüğü karşılığı iptali (Not: 29) | - | 36.585 | - | - | - | - | - | 36.585 |
| Çıkışlar | 83.658 | 33 | 472.554 | 14.405 | 85.213 | - | 353.275 | 1.009.138 |
| Transferler | - | - | 283.687 | - | (283.687) | - | - | - |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | (3.813.950) | (4.229.495) | (20.951.022) | (482.479) | (1.914.635) | - | (2.003.522) | (33.395.103) |
| 31 Aralık 2024 net defter değeri | 5.175.068 | 3.810.415 | 7.958.739 | 93.164 | 862.867 | 1.288.926 | 2.980.321 | 22.169.500 |
Maddi duran varlıkların defter değerlerinin geri kazanılabilir değerlerini aşan kısmı için 40.509 tutarında değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. Cari dönemde 36.585 tutarında önceki dönemlerde ayrılan değer düşüklüğü iptal edilmiştir (31 Aralık 2023: Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmamıştır, değer düşüklüğü iptali: 49.972) (Not: 29).
31 Aralık 2024 itibari ile sona eren yılda maddi duran varlıkların içinde aktifleştirilen borçlanma maliyetleri bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Yoktur).
31 Aralık 2024 itibari ile sona eren yılda maddi duran varlıkların üzerinde rehin ve ipotek bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: Yoktur).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Arazi ve yeraltı ve yer | Tesis makine ve | Yapılmakta | Özel | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| üstü düzenleri | Binalar | cihazlar | Taşıtlar | Demirbaşlar | olan yatırımlar | maliyetler | Toplam | |
| Maliyet değeri | ||||||||
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 10.008.127 | 7.775.401 | 31.557.340 | 790.862 | 2.175.831 | 2.602.130 | 3.195.712 | 58.105.403 |
| Yabancı para çevrim farkı | (214.517) | (71.566) | (631.525) | (53.237) | 41.567 | (8.959) | (4.639) | (942.876) |
| Alımlar | 122.038 | - | 437.304 | 29.683 | 525.958 | 957.377 | 16.757 | 2.089.117 |
| Çıkışlar | (245.795) | (27.419) | (1.146.742) | (183.166) | (71.805) | (20.318) | (82.328) | (1.777.573) |
| Transferler | 251.774 | 29.765 | 302.575 | 45.944 | 3.700 | (2.653.861) | 2.012.427 | (7.676) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 9.921.627 | 7.706.181 | 30.518.952 | 630.086 | 2.675.251 | 876.369 | 5.137.929 | 57.466.395 |
| Birikmiş amortismanlar | ||||||||
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | (4.067.385) | (4.198.250) | (22.840.707) | (686.602) | (1.664.943) | - | (2.118.258) | (35.576.145) |
| Yabancı para çevrim farkı | 96.579 | 34.914 | 527.984 | 51.272 | 47.833 | - | (3.863) | 754.719 |
| Dönem amortisman gideri | (285.065) | (133.653) | (1.036.744) | (30.390) | (148.876) | - | (123.879) | (1.758.607) |
| Değer düşüklüğü karşılığı iptali (Not: 29) | - | 49.972 | - | - | - | - | - | 49.972 |
| Çıkışlar | 141.288 | 23.017 | 914.742 | 160.652 | 49.698 | - | 81.935 | 1.371.332 |
| Transferler | (15.265) | - | 19.507 | (33.681) | 29.540 | - | - | 101 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | (4.129.848) | (4.224.000) | (22.415.218) | (538.749) | (1.686.748) | - | (2.164.065) | (35.158.628) |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 5.791.779 | 3.482.181 | 8.103.734 | 91.337 | 988.503 | 876.369 | 2.973.864 | 22.307.767 |
Maddi duran varlıklara ait amortisman süreleri aşağıdaki gibidir:
| Ömrü Ekonomik |
|
|---|---|
| Yeraltı düzenleri ve yer üstü |
2-50 yıl |
| Binalar | yıl 5-50 |
| Tesis, makine ve cihazlar |
1-50 yıl |
| Taşıtlar | 1-30 yıl |
| Demirbaşlar | 1-50 yıl |
| Özel Maliyetler |
3-50 yıl |
Amortisman giderlerinin 1.643.049'u (2023: 1.914.613) satışların maliyetine, 40.096'sı (2023: 62.057) pazarlama giderlerine, 98.760'ı (2023: 182.228) genel yönetim giderlerine, 5.869'u (2023: 4.191) araştırma ve geliştirme gelirlerine dahil edilmiş olup 996'sı (2023: 48.139) stokların maliyetinin üzerinden çıkartılmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Maliyet değeri |
Arazi ve yeraltı ve yer düzenleri üstü |
Binalar | Tesis makine ve cihazlar |
Taşıtlar | Demirbaşlar ve Diğer |
Toplam |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak açılış bakiyesi 1 2024 |
262.734 | 66.243 | 476.466 | 99.222 | 2.723 | 907.388 |
| Yabancı para çevrim farkı |
- | (12.966) | (58.721) | 2.634 | - | (69.053) |
| Alımlar | 28.732 | 1.442 | 90.579 | 48.464 | - | 169.217 |
| İşletme birleşmesi yoluyla edinilen |
4.666 | - | - | - | - | 4.666 |
| Çıkışlar | (20.458) | (3.723) | (132.643) | (44.074) | (2.723) | (203.621) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi |
275.674 | 50.996 | 375.681 | 106.246 | - | 808.597 |
| Birikmiş amortismanlar |
||||||
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi |
(35.943) | (19.684) | (230.183) | (36.139) | (2.074) | (324.023) |
| Yabancı para çevrim farkı |
115 | 4.979 | 19.596 | (2.970) | - | 21.720 |
| amortisman gideri Dönem |
(32.681) | (11.518) | (213.850) | (53.630) | (649) | (312.328) |
| Çıkışlar | 24.772 | 3.306 | 133.660 | 44.083 | 2.723 | 208.544 |
| Transferler | - | - | - | 979 | - | 979 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi |
(43.737) | (22.917) | (290.777) | (47.677) | - | (405.108) |
| Aralık net defter değeri 31 2024 |
231.937 | 28.079 | 84.904 | 58.569 | - | 403.489 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Maliyet değeri |
Arazi ve yeraltı ve yer düzenleri üstü |
Binalar | Tesis makine ve cihazlar |
Taşıtlar | Demirbaşlar ve Diğer |
Toplam |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak açılış bakiyesi 1 2023 |
157.204 | 15.011 | 226.928 | 116.253 | 4.734 | 520.130 |
| Yabancı para çevrim farkı |
- | 9.689 | 128.164 | 545 | 23 | 138.421 |
| Alımlar | 127.282 | 48.272 | 158.660 | 69.505 | - | 403.719 |
| Çıkışlar | (21.752) | (6.729) | (37.286) | (87.081) | (2.034) | (154.882) |
| Aralık kapanış bakiyesi 31 2023 |
262.734 | 66.243 | 476.466 | 99.222 | 2.723 | 907.388 |
| Birikmiş amortismanlar |
||||||
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi |
(27.353) | (8.321) | (51.523) | (80.589) | (2.835) | (170.621) |
| Yabancı para çevrim farkı |
- | (1.890) | (33.286) | (258) | - | (35.434) |
| Dönem amortisman gideri |
(29.150) | (14.191) | (160.782) | (39.130) | (1.273) | (244.526) |
| Çıkışlar | 20.560 | 4.718 | 15.408 | 83.838 | 2.034 | 126.558 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi |
(35.943) | (19.684) | (230.183) | (36.139) | (2.074) | (324.023) |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri |
226.791 | 46.559 | 246.283 | 63.083 | 649 | 583.365 |
Kullanım hakkı varlıklarına ait amortisman süreleri aşağıdaki gibidir:
| Ekonomik | |
|---|---|
| Ömrü | |
| Araziler, yeraltı ve yer üstü düzenleri |
2-50 yıl |
| Binalar | 5-50 yıl |
| Tesis, makine ve cihazlar |
yıl 2-25 |
| Taşıtlar | yıl 2-15 |
| Demirbaşlar ve diğer |
2-50 yıl |
Amortisman giderlerinin 270.844'ü (2023: 206.037) satışların maliyetine, 19.793'ü (2023: 14.821) pazarlama giderlerine, 21.691'i (2023: 23.668) genel yönetim giderlerine dahil edilmiş olup araştırma geliştirme giderleri üzerine eklenen gider bulunmamaktadır (2023:Yoktur).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Maliyet değeri | Haklar | Diğer | Toplam |
|---|---|---|---|
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | 986.415 | 8.537 | 994.952 |
| Yabancı para çevrim farkı | (79.586) | (1.490) | (81.076) |
| Alımlar | 7.999 | 999 | 8.998 |
| İşletme birleşmesi yoluyla edinilen | 319.134 | - | 319.134 |
| Çıkışlar | (2.647) | (2.448) | (5.095) |
| Transferler | 747 | - | 747 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 1.232.062 | 5.598 | 1.237.660 |
| Birikmiş itfa payları | |||
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | (772.035) | (7.658) | (779.693) |
| Yabancı para çevrim farkı | 82.551 | 1.487 | 84.038 |
| Dönem itfa gideri | (47.485) | (1.345) | (48.830) |
| Çıkışlar | 2.647 | 2.448 | 5.095 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | (734.322) | (5.068) | (739.390) |
| 31 Aralık 2024 net defter değeri | 497.740 | 530 | 498.270 |
| Maliyet değeri | Haklar | Diğer | Toplam |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 1.004.619 | 8.898 | 1.013.517 |
| Yabancı para çevrim farkı | (23.687) | (130) | (23.817) |
| Alımlar | 2.160 | - | 2.160 |
| Çıkışlar | (4.251) | (231) | (4.482) |
| Transferler | 7.574 | - | 7.574 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 986.415 | 8.537 | 994.952 |
| Birikmiş itfa payları | |||
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | (753.235) | (7.984) | (761.219) |
| Yabancı para çevrim farkı | 19.830 | 121 | 19.951 |
| Dönem itfa gideri | (42.846) | (4) | (42.850) |
| Çıkışlar | 4.216 | 209 | 4.425 |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | (772.035) | (7.658) | (779.693) |
| 31 Aralık 2023 net defter değeri | 214.380 | 879 | 215.259 |
Maddi olmayan duran varlıklara ait itfa süreleri haklar için 2 ile 25 yıl, diğer maddi olmayan duran varlıklar için 2 ile 5 yıl arasında değişmektedir.
İtfa paylarının 46.864'ü (2023: 41.510) genel yönetim giderlerine ve 1.976'sı (2023: 1.340) satışların maliyetine dahil edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Edinilen Bağlı Ortaklıklar | Ana Faaliyet Konusu | Alım Tarihi | Alınan Sermaye Payı | Satın Alma Bedeli |
Şerefiye |
|---|---|---|---|---|---|
| Denkmal in Dahlem Otto-Hahn-Platz GmbH | Mühendislik & Taahhüt | 30 Temmuz 2019 | %80 | 192.243 | - |
| Toros Gönen Yenilenebilir Enerji Üretim A.Ş. |
Tarımsal Sanayi | 31 Temmuz 2019 | %70 | 237.516 | 219.431 |
| Toros Meram Yenilenebilir Enerji Üretim A.Ş. |
Tarımsal Sanayi | 14 Şubat 2020 | %99,9 | 148.861 | 127.943 |
| Babadağ Elektrik Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. |
Yatırım | 30 Nisan 2024 | %100 | 719.727 | 52.756 |
| Satın alma bedeli detayı aşağıdaki gibidir: |
1.298.347 | 400.130 | |||
| Denkmal Dahlem | Gönen Enerji | Meram Enerji | Babadağ | Toplam | |
| Nakit ödenen tutar | 192.243 | 237.516 | 148.861 | 719.727 | 1.298.347 |
| Satın alma bedeli | 192.243 | 237.516 | 148.861 | 719.727 | 1.298.347 |
Satın alma tarihi itibari ile edinilen varlıklar ve üstlenilen yükümlülüklere ilişkin ana kalemler aşağıdaki gibidir:
| Denkmal Dahlem | Gönen Enerji | Meram Enerji | Babadağ | Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|
| Dönen varlıklar | 1.012.083 | 123.976 | 121.607 | 244.225 | 1.501.891 |
| Nakit ve nakit benzerleri | 4.336 | 77.686 | 18.234 | 182.411 | 282.667 |
| Diğer dönen varlıklar | 1.007.747 | 46.290 | 103.373 | 61.8143 | 1.219.224 |
| Duran varlıklar | 12.015 | 270.868 | 77.285 | 747.488 | 1.107.656 |
| Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar | 12.015 | 258.164 | 76.704 | 741.305 | 1.088.188 |
| Diğer duran varlıklar | - | 12.704 | 581 | 6.183 | 19.468 |
| Kısa vadeli yükümlülükler | 368.899 | 177.668 | 177.945 | 180.496 | 905.008 |
| Uzun vadeli yükümlülükler | 517.267 | 191.340 | - | 144.246 | 852.853 |
| Net varlıklar | 137.932 | 25.836 | 20.947 | 666.971 | 851.686 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Satın alma işlemleri neticesinde şirketler üzerinde kontrol sağlandığından şerefiye doğmuştur. Satın alma işlemi sırasında ortaya çıkan şerefiye aşağıdaki gibidir:
| Denkmal Dahlem | Gönen Enerji | Meram Enerji | Babadağ | Toplam | |
|---|---|---|---|---|---|
| Satın alma bedeli | 192.243 | 237.516 | 148.861 | 719.727 | 1.298.347 |
| Kontrol gücü olmayan paylar | 27.586 | 7.751 | 29 | - | 35.366 |
| Eksi: Edinilen işletmenin net varlıklarının | |||||
| gerçeğe uygun değeri | (137.932) | (25.836) | (20.947) | (666.971) | (851.686) |
| Değer düşüklüğü (-) | (81.897) | - | - | (81.897) | |
| Şerefiye | - | 219.431 | 127.943 | 52.756 | 400.130 |
| Satın almalardan kaynaklı net nakit çıkışı aşağıdaki gibidir: | |||||
| Denkmal Dahlem | Gönen Enerji | Meram Enerji | Babadağ | Toplam | |
| Nakit ödenen tutar | 192.243 | 237.516 | 148.861 | 719.727 | 1.298.347 |
| Eksi: Alınan şirketin nakit ve nakit benzerleri | (4.336) | (77.686) | (18.234) | (182.411) | (282.667) |
| Net nakit çıkışı | 187.907 | 159.830 | 130.627 | 537.316 | 1.015.680 |
| Şerefiyeye ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir: | |||||
| Denkmal Dahlem | Gönen Enerji | Meram Enerji | Babadağ | Toplam | |
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | - | 219.431 | 127.943 | - | 347.374 |
| Dönem içi ilaveler | - | - | - | 52.756 | 52.756 |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | - | 219.431 | 127.943 | 52.756 | 400.130 |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 105.701 | 219.431 | 127.943 | - | 453.075 |
| Değer düşüklüğü (Not: 29) | (82.562) | - | - | - | (82.562) |
| Yabancı para çevrim farkı | (23.139) | - | - | - | (23.139) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | - | 219.431 | 127.943 | - | 347.374 |
Renöve edilerek satışı planlanan binalar ile ilgili Almanya'da gerçekleşen konut fiyatlarındaki düşüş sebebiyle Denkmal Dahlem'den kaynaklı şerefiyenin tamamına konsolide finansal tablolarda değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır.
Grup diğer satın alma işlemlerinden kaynaklı şerefiyenin geri kazanılabilir tutarını hesaplamış ve 31 Aralık 2024 tarihinde sona eren yılda herhangi bir değer düşüklüğü belirlememiştir (31 Aralık 2023: Yoktur). Şerefiye'nin dağıtıldığı nakit üreten birimlerin geri kazanılabilir tutarlarının hesaplanmasında indirgenmiş nakit akım yöntemi kullanılmış olup gelecekte elde edilmesi beklenen nakit akımlar uygun iskonto faktörleri kullanılarak bugüne indirgenmiştir.
Gönen Enerji ve Meram Enerji'ye ilişkin yapılan hesaplamalarda iskonto faktörü olarak ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti oranı %9,3 kullanılmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler | 2024 | 2023 |
| Taahhüt işleri için verilen avanslar (Not: 11) | 887.460 | 787.450 |
| Peşin ödenen giderler | 531.739 | 713.691 |
| Verilen sipariş avansları | 12.127 | 50.748 |
| Verilen iş avansları | 19.863 | 7.248 |
| 1.451.189 | 1.559.137 | |
| Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler | ||
| Peşin ödenen giderler | 60.523 | 37.270 |
| Sabit kıymetler için verilen sipariş avansları | 15.991 | 53.985 |
| 76.514 | 91.255 | |
| Kısa vadeli ertelenmiş gelirler | ||
| Taahhüt işlerinden alınan avanslar (Not: 11) | 2.102.004 | 2.886.691 |
| Diğer avanslar | 1.322.527 | 1.605.519 |
| Gelecek aylara ait gelirler | 76.199 | 49.460 |
| 3.500.730 | 4.541.670 | |
| Uzun vadeli ertelenmiş gelirler | ||
| Gelecek yıllara ait gelirler | 1.287 | 1.317 |
| 1.287 | 1.317 |
Tekfen Tarım sözleşmeli olarak üretmekte olduğu sertifikalı buğday tohumları ile ilgili olarak Resmi Gazete'de yayımlanan "Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ"de belirlenen destek miktarlarına göre sertifikalı tohum üretim desteğinden yararlanmaktadır. Tekfen Tarım ayrıca kendi yaptığı çiftçilikle üretmekte olduğu tohumluk patates, tohumluk buğday, nadas alanı ve muz fidanı ürün grupları için "Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ"de belirlenen destek miktarlarına göre sertifikalı tohum üretim desteği, sertifikalı tohum kullanım desteği, mazot gübre desteği, Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeline göre fark ödemesi desteğinden yararlanmaktadır.
Tekfen Tarım'ın bitkisel araştırmaları kapsamında, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na yapmış olduğu başvuru olumlu olarak neticelenmiş ve 22 Kasım 2018 tarihi itibarı ile Tekfen Tarım Adana-Agripark tesisleri Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) Merkezi Belgesi almaya hak kazanmıştır. Bu kapsamda 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun'da belirtilen Gelir Vergisi Stopajı, Sigorta Primi Desteği, Damga Vergisi İstisnası, Ar-Ge İndirimleri gibi desteklerden faydalanılmaktadır. Buna ek olarak TÜBİTAK, TAGEM Ar-Ge, KOSGEB gibi kurumlarla yapılan ulusal-uluslararası projelerde proje bütçesinin %60-%70'i oranlarında hibe destekleri alınmaktadır. Sunulan projelere ve başvuru yapılan kurumlara göre destek miktarı ve süreleri değişken olup bu desteklerden faydalanılmaktadır.
Alanar Meyve, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sağlanan "İyi Tarım Uygulamaları" ve "Mazot ve Gübre" desteklerinden faydalanmaktadır.
Toros Tarım Mersin fabrika yerleşkesinin içerisinde sektörün talep ve gereksinimleri, ürün gamının geliştirilmesi, Türkiye'de üretilmeyen gübrelerin yerli olarak üretilmesi, maliyet ve lojistik faktörlerin optimizasyonu için Ar-Ge merkezi kurulması kararlaştırılmıştır. 22 Haziran 2017 tarihinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na bu doğrultuda başvuru yapılmış olup, 1 Ağustos 2017 tarihinde Ar-Ge Merkezi onaylanmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| a) Karşılıklar | |
|---|---|
| -- | ---------------- |
| Kısa vadeli diğer karşılıklar | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|---|
| Dava karşılıkları | 61.131 | 63.027 | |
| Diğer borç karşılıkları | 1.512.441 | 3.850.138 | |
| 1.573.572 | 3.913.165 | ||
| Diğer Borç | Toplam Diğer | ||
| Dava Karşılığı | Karşılıkları | Karşılıklar | |
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | 63.027 | 3.850.138 | 3.913.165 |
| Yabancı para çevrim farkı | (6.504) | (777.061) | (783.565) |
| Dönem gideri | 17.241 | 15.648 | 32.889 |
| Dönem içerisinde ödenen | (2.490) | - | (2.490) |
| Konusu kalmayan karşılık | (1.445) | (1.575.568) | (1.577.013) |
| Parasal kazanç/(kayıp) | (8.698) | (716) | (9.414) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 61.131 | 1.512.441 | 1.573.572 |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 65.252 | 913.652 | 978.904 |
| Yabancı para çevrim farkı | (2.171) | 562.770 | 560.599 |
| Dönem gideri | 17.943 | 2.846.410 | 2.864.353 |
| Dönem içerisinde ödenen | (3.734) | - | (3.734) |
| Konusu kalmayan karşılık | (2.903) | (448.638) | (451.541) |
| Parasal kazanç/(kayıp) | (11.360) | (24.056) | (35.416) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 63.027 | 3.850.138 | 3.913.165 |
b) Koşullu Varlık ve Yükümlülükler
İşverenle imzalanan taahhüt sözleşmeleri uyarınca Grup'un bağlı ortaklıklarından olan Tekfen İnşaat teminat süresi sonuna kadar sözleşme konusu işi muhafaza etmeyi, bunun için gerekli her türlü yapım, onarım ve normal bakım işlerini yapmayı sözleşmede belirtilen süre ve şartlar dahilinde garanti eder. İşveren tarafından işin kusurlu bulunması halinde Tekfen İnşaat kusurları garanti süresi dahilinde telafi etmek ve/veya gidermekle yükümlü olabilir.
İşverenle imzalanan taahhüt sözleşmeleri uyarınca Tekfen İnşaat sözleşme konusu işi, kısmen ya da tamamen, daha önce belirlenmiş süre dahilinde tamamlayamadığı takdirde, gecikilen süre için işverene gecikme cezası ve/veya sözleşmede belirtilen şartlar dahilinde bekleme tazminatı ödemekle yükümlü olabilmektedir.
31 Aralık 2024 tarihi itibari ile Libya tahkim davası dışında Grup aleyhine açılmış toplam 2.082.901'lik (31 Aralık 2023: 2.084.361) dava mevcuttur. Bu davalardan aleyhte seyri mümkün ve potansiyel kaynak çıkışı muhtemel davalar için, avukatların görüşü alınarak, 61.131'lik (31 Aralık 2023: 63.027) karşılık ayrılmıştır. Avukatların hukuki yargısına göre karşılık ayrılmamış davalar için herhangi bir kaynak çıkışı muhtemel görülmemektedir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibari ile Grup'un teminat, rehin, ipotek ve kefalet (TRİK) pozisyonuna ilişkin tabloları:
| 31 Aralık 2024 TL Karşılığı Doları Bin Avro (TL Karşılığı) A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı 2.573 2.573 - - 2.573 2.573 -Teminat - - -Rehin - - - -İpotek - - - -Kefalet - - - B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı 42.667.308 737.074 57.814 14.580.861 -Teminat 14.292.588 174.501 57.734 6.024.757 -Rehin - - - -İpotek - - - -Kefalet 28.374.720 562.573 80 8.556.104 C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülebilmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı 475 475 - - -Teminat - - - -Rehin - - - -İpotek - - - 475 475 -Kefalet - - D. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı - - - i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı - - - ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı -İpotek - -- -- iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı - - - 31 Aralık 2024 İtibari İle Toplam 42.670.356 57.814 14.583.909 737.074 |
|---|
| Diğer Toplam Bin Bin ABD |
| 31 Aralık 2023 TL Karşılığı Doları (TL Karşılığı) Bin Avro |
| A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİK'lerin |
| toplam tutarı 3.029 3.029 - - |
| -Teminat 3.029 3.029 - - |
| -Rehin - - - |
| -İpotek - - - |
| -Kefalet - - - |
| B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar |
| lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı 43.531.866 864.005 64.438 15.998.117 |
| 260.948 64.438 5.671.663 -Teminat 15.452.502 -Rehin |
| - - - -İpotek - - - |
| -Kefalet 28.079.364 603.057 10.326.454 - |
| C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülebilmesi amacıyla |
| diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu |
| TRİK'lerin toplam tutarı 3.306 3.306 - - -Teminat - - - |
| -Rehin - - - |
| -İpotek - - - |
| -Kefalet 3.306 3.306 - - |
| D. Diğer verilen TRİK'lerin toplam tutarı - - - |
| i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı - - - |
| ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup |
| şirketleri lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı - - - |
| iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİK'lerin toplam tutarı - - - |
Yukarıda D maddesinde bahsi geçen TRİK'lerin bulunmaması nedeni ile özkaynak toplamına oranı verilmemektedir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Personel ücret tahakkukları | 427.229 | 301.976 |
| Ödenecek sosyal güvenlik katkıları | 162.284 | 272.313 |
| Çalışanlara sağlanan diğer faydalar | 14.100 | - |
| 603.613 | 574.289 | |
| Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar | ||
| Kıdem tazminatı karşılığı | 72.881 | 81.710 |
| Kullanılmayan izin karşılıkları | 276.119 | 276.311 |
| Prim karşılıkları | 1.716 | 70.393 |
| 350.716 | 428.414 | |
| Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar | ||
| Kıdem tazminatı karşılığı | 679.131 | 752.630 |
| Prim karşılıkları | 106.903 | 178.768 |
| 786.034 | 931.398 | |
| Kısa vadeli kıdem tazminatı karşılığı | 72.881 | 81.710 |
| Uzun vadeli kıdem tazminatı karşılığı | 679.131 | 752.630 |
| 752.012 | 834.340 |
Yurt dışında çalışan Türk personel için kıdem tazminatı karşılığı:
Grup yurt dışındaki her çalışanı için ilgili ülke mevzuatına göre kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ayrıca Grup'un benimsediği kıdem tazminatı politikasına göre kıdem tazminatına hak kazanmış, emekliye ayrılan çalışanları için Grup kıdem tazminatı öder.
Türkiye'de çalışan Türk personel için kıdem tazminatı karşılığı:
Grup en az bir yıllık hizmeti tamamlayarak, Türkiye'de yürürlükte bulunan İş Kanunu ve ilgili sair mevzuat hükümleri uyarınca, kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi feshedilen veya sona eren her çalışanına kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.
Grup'un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olan 46.655,43 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır (1 Ocak 2024: 35.058,58 TL). 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile ödenecek kıdem tazminatı çalışanların ilgili dönemdeki kıdem tazminatı tavan ücret veya ilgili tavanın altında kalan brüt ücreti ile sınırlıdır.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup'un çalışanlarının emekli olmasından doğan (projede çalışanlar için geçerli değildir) gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 ("Çalışanlara Sağlanan Faydalar") Grup'un yükümlülüklerinin, tanımlanmış fayda planları kapsamında, aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Bu doğrultuda, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Türkiye'de çalışan Türk personel için kıdem tazminatı karşılığı (devamı):
Ana varsayım, her hizmet yılı için belirlenen azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile konsolide finansal tablolarda karşılıklar, geleceğe ilişkin çalışanların emekliliğinden kaynaklanacak muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. 31 Aralık 2024 tarihi itibari ile karşılıklar ortalama %2 reel iskonto oranı ile hesaplanmıştır (31 Aralık 2023: %1,24). İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyecek olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da hesaplamada dikkate alınmıştır.
Yurt dışında çalışan yabancı işçilerin kıdem tazminatı karşılığı:
Grup ve konsolide olan bağlı ortaklıkları bulundukları ülkelerde geçerli olan mevzuat ve kanunlara tabidir. Söz konusu kanunlara istinaden gerekli karşılık konsolide finansal tablolarda ayrılmıştır.
Taşeron personelin kıdem tazminatı karşılığı:
Projelerinde çalışan taşeron personelin kıdem tazminatı yükümlülüğünün yerine getirilmesinde grup ve taşeron firma müteselsilen sorumludurlar. Grup, taşeron firmaların söz konusu yükümlülüğünü yerine getirmesini sağlamak amacıyla taşeronların hakedişlerinden teminat kesintisi veya teminat mektubu alma yoluna gitmektedir. Taşeron personel için kıdem tazminatı hesaplanmasında ilgili ülkelerdeki iş kanunu mevzuatları ve taşeron firmalarla yapılan sözleşmeler dikkate alınmıştır.
| Toplam | ||||
|---|---|---|---|---|
| Çalışanlara | ||||
| Kıdem | Kullanılmayan | Sağlanan | ||
| Tazminatı | Prim | İzin | Faydalara İlişkin | |
| Karşılıkları | Karşılığı | Karşılıkları | Karşılıklar | |
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | 834.340 | 249.161 | 276.311 | 1.359.812 |
| İşletme birleşmelerinin etkisi | 544 | - | 53 | 597 |
| Yabancı para çevrim farkı | (115.519) | (34.408) | (42.703) | (192.630) |
| Dönem gideri | 361.355 | 23.525 | 122.785 | 507.665 |
| Faiz gideri | 53.257 | - | - | 53.257 |
| Dönem içerisinde ödenen | (262.137) | (22.276) | (61.622) | (346.035) |
| İptal edilen karşılıklar | (2.985) | (97.891) | (4.589) | (105.465) |
| Aktüeryal kayıp | 12.805 | - | - | 12.805 |
| Parasal kazanç/(kayıp) | (129.648) | (9.492) | (14.116) | (153.256) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 752.012 | 108.619 | 276.119 | 1.136.750 |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 1.163.046 | 344.735 | 296.713 | 1.804.494 |
| Yabancı para çevrim farkı | (158.703) | (3.321) | (29.625) | (191.649) |
| Dönem gideri | 243.072 | 183.519 | 173.190 | 599.781 |
| Faiz gideri | 31.880 | - | - | 31.880 |
| Dönem içerisinde ödenen | (342.022) | (94.752) | (145.140) | (581.914) |
| İptal edilen karşılıklar | (83.474) | (133.951) | (3.742) | (221.167) |
| Aktüeryal kayıp | 17.597 | - | - | 17.597 |
| Parasal kazanç/(kayıp) | (37.056) | (47.069) | (15.085) | (99.210) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 834.340 | 249.161 | 276.311 | 1.359.812 |
Cari yıl kıdem tazminatı yükünün ve dönem içinde iptal edilen karşılıkların 368.698'i (2023: 167.387) satışların maliyetine, 34.533'ü (2023: 21.022) genel yönetim giderlerine, 8.444'ü (2023: 5.823) pazarlama giderlerine dahil edilmiş ve 48'i (2023: 2.753) araştırma ve geliştirme giderlerinden çıkarılmıştır.
Cari yıl prim karşılığı yükünün ve dönem içinde iptal edilen karşılıkların 19.444'ü (2023: 5.019 dahil edilmiş) satışların maliyetinden, 5.740'ı (2023: 9.578 dahil edilmiş) pazarlama giderlerinden, 47.947'si (2023: 35.198 dahil edilmiş) genel yönetim giderlerinden ve 1.235'i (2023: 227) araştırma ve geliştirme giderlerinden çıkarılmıştır.
Cari yıl kullanılmayan izin karşılığının ve dönem içinde iptal edilen karşılıkların 101.457'si (2023: 119.676) satışların maliyetine, 16.246'sı (2023: 47.156) genel yönetim giderlerine ve 493'ü (2023: 2.616) pazarlama giderlerine dahil edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Diğer dönen varlıklar | 2024 | 2023 |
| Devreden KDV alacakları | 715.207 | 1.082.936 |
| Yıllara yaygın inşaat işleri stopaj kesintileri | 110.598 | 10.746 |
| Diğer çeşitli dönen varlıklar | 192.322 | 171.106 |
| 1.018.127 | 1.264.788 | |
| Diğer duran varlıklar | ||
| Yıllara yaygın inşaat işleri stopaj kesintileri | 156.215 | 148.801 |
| Devreden KDV alacakları | 280.594 | 27.864 |
| 436.809 | 176.665 | |
| Diğer kısa vadeli yükümlülükler | ||
| Ödenecek KDV yükümlülüğü |
55.858 | 49.970 |
| Diğer | 77 | 111 |
| 55.935 | 50.081 |
31 Aralık 2024 ve 31 Aralık 2023 tarihleri itibari ile dönem içerisinde ortaklık yapısında meydana gelen değişiklikler sonrasındaki sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |||
|---|---|---|---|---|
| Ortaklar | (%) | 2024 | (%) | 2023 |
| Berker ailesi | %25,23 | 93.367 | %23,55 | 87.122 |
| Gökyiğit ailesi | %19,86 | 73.488 | %19,86 | 73.488 |
| Akçağlılar ailesi | %6,65 | 24.611 | %6,65 | 24.611 |
| Geri alınmış paylar (*) | %2,81 | 10.395 | - | - |
| Halka açık olan kısım | %45,45 | 168.139 | %49,94 | 184.779 |
| Ödenmiş sermaye | %100,00 | 370.000 | %100,00 | 370.000 |
| Sermaye düzeltme farkları | 6.833.022 | 6.833.022 | ||
| Yeniden düzenlenmiş sermaye | 7.203.022 | 7.203.022 |
(*) 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla geri alınan ve halka açık nitelikte olan payları ifade etmektedir. Bilanço tarihi sonrasında 3.035 adet nominal değere sahip ilave geri alım işlemi gerçekleştirilmiştir. 31 Ocak 2025 tarihi itibarıyla geri alım programı sona ermiştir.
Tekfen Holding A.Ş. payları ile ilgili olarak Nilgün Şebnem Berker tarafından 3.122.499 adet, Meltem Berker tarafından 3.122.350 adet alış işlemi gerçekleştirilmiştir. Bu işlemler neticesinde Tekfen Holding A.Ş. sermayesinde Nilgün Şebnem Berker'in payı %12.62, Meltem Berker'in payı %12,62 olmuştur.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
31 Ocak 2024 tarihinde Tekfen Holding A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından, Tekfen Holding A.Ş.'nin Borsa İstanbul'da oluşan hisse değerinin şirketin gerçek performansını yansıtmadığı değerlendirilmiş olup, sağlıklı fiyat oluşumuna katkıda bulunmak amacıyla şirket paylarının borsadan geri alım işlemlerinin başlatılmasına karar verilmiştir. 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla toplamda nominal 10.395 tutarında geri alım işlemi gerçekleştirilmiş olup, geri alım yapılan hisselerin toplam sermayeye oranı %2,81'dir.
Şirket'in onaylanmış ve çıkarılmış sermayesi her biri 1 TL kayıtlı nominal bedeldeki 370.000.000 (31 Aralık 2023: 370.000.000 adet) adet hisseden oluşmaktadır. Bu hisselerin tamamı hamiline yazılı adi hisseden oluşmaktadır.
Şirket'in ana sözleşmesi gereğince safi karın %5'ini ödenmiş esas sermayesinin %20'sini bulununcaya kadar birinci tertip kanuni yedek akçe olarak ayrılır. Kalandan varsa yıl içinde yapılan bağış tutarlarının ilavesi ile bulunacak meblağ üzerinden, SPK'ca saptanan oran ve miktarın altında olmamak kaydıyla en az %30 oranında birinci temettü dağıtılır. Kalanın en fazla %3'ü oranına kadar kısmı, intifa senedi sahibi olan Tekfen Eğitim Sağlık Kültür Sanat ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı'na tahsis olunur.
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak | ||
| birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler | ||
| - Özkaynağa dayalı finansal araçlara yatırımlardan kaynaklanan |
||
| kayıplar | (1.802.158) | (2.979.884) |
| - Yeniden değerleme ve ölçüm kayıpları | (237.535) | (251.606) |
| (2.039.693) | (3.231.490) | |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak | ||
| birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler | ||
| - Yabancı para çevrim farkları | (324.515) | 1.173.185 |
| - Riskten korunma kayıpları (Not: 37) | (445.201) | (279.969) |
| (769.716) | 893.216 |
Özkaynağa dayalı finansal araçlara yatırımlardan kaynaklanan kazançlar (kayıplar), gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal yatırımların gerçeğe uygun değerlerinden değerlenmesi sonucu ortaya çıkar.
Yeniden değerleme ve ölçüm kazançları, diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilen güncellenmiş olan TMS 19 uyarınca hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplardan oluşmaktadır.
Grup'un konsolide "raporlama para birimi TL'dir. TMS 21 (Kur Değişiminin Etkileri) uyarınca, Grup'un konsolide finansal tabloları hazırlanırken, geçerli para birimi TL harici olan şirketlerin bilanço kalemleri bilanço tarihindeki döviz kuruyla, gelir ve giderler ile nakit akışları ise işlemlerin gerçekleştiği tarihin kuru (tarihsel kur) veya yıllık ortalama kur ile TL'ye çevrilir. Bu çevrimden doğan negatif 324.515 (31 Aralık 2023: 1.173.185) çevrim farkı, özkaynakların altında oluşan yabancı para çevrim farkları hesabında yer alır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Riskten korunma kazançları, gelecekteki nakit akımlarının finansal riskten korunması olarak belirlenen ve bu konuda etkin olan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerin doğrudan özkaynak içerisinde muhasebeleştirilmesi sonucu ortaya çıkar. Vadeli döviz sözleşmelerinin spot unsurundaki değer değişimleri, kar veya zarar tablosuna ve önceki dönem etkileri geçmiş yıl karlarına sınıflanır. İlgili sınıflamanın özkaynaklar toplamına etkisi yoktur. Finansal riske karşı korunmadan elde edilen ertelenmiş kazanç/zarar toplamı, finansal riske karşı korunan işlemin etkisi kar veya zararı etkilediğinde kar veya zararda muhasebeleştirilir.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 5.676.039 | 4.677.420 |
Yasal yedekler Türk Ticaret Kanunu'na göre ayrılan birinci ve ikinci tertip yasal yedeklerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedekler, tüm yedekler tarihi (enflasyona göre düzeltilmemiş) ödenmiş sermayenin %20'sine erişene kadar, geçmiş dönem ticari karının yıllık %5'i oranında ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler, birinci tertip yasal yedek ve temettülerden sonra, tüm nakdi temettü dağıtımları üzerinden yıllık %10 oranında ayrılır.
Halka açık şirketler, kar payı dağıtımlarını SPK'nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no'lu Kar Payı Tebliği'ne göre yaparlar.
Ortaklıklar, karlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kar dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında, asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kar dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kar payı öderler. Ayrıca, kar payları eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenebilecektir ve ara dönem finansal tablolarda yer alan kar üzerinden nakden kar payı avansı dağıtabilecektir.
TTK'ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kar dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kar payı ayrılmadıkça; başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kar aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kardan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi, pay sahipleri için belirlenen kar payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kardan pay dağıtılamaz.
Grup 23 Kasım 2007'de sermaye artırımı yoluyla ihraç ettiği 66.775 tutarındaki hisse senetlerini (%22,50) halka arz etmiştir. Satış sonucunda elde edilen 7.025.029, 236.969'luk doğrudan halka arz ile ilgili gerçekleşen giderler mahsup edildikten sonra kalan 5.555.194'lük tutar paylara ilişkin primler olarak özkaynaklarda muhasebeleştirilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup'un 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarında enflasyona göre düzeltilmiş olarak sunduğu aşağıdaki özkaynak kalemlerinin yasal mevzuata ve TMS/TFRS uyarınca enflasyona göre düzeltilmiş tutarlarla karşılaştırması aşağıdaki gibidir:
| Endekslenmiş | Enflasyon | ||
|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 (TFRS) | Tarihi tutar | tutar | düzeltme etkisi |
| Sermaye | 370.000 | 7.203.022 | 6.833.022 |
| Paylara ilişkin primler | 300.984 | 5.555.194 | 5.254.210 |
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | 1.917.876 | 5.676.039 | 3.758.163 |
| Endekslenmiş | |||
| 31 Aralık 2024 (VUK) | Tarihi tutar | tutar | düzeltme etkisi |
| Sermaye | 370.000 | 9.914.842 | Enflasyon 9.544.842 |
| Paylara ilişkin primler | 300.984 | 7.945.786 | 7.644.802 |
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Hasılat | 2024 | 2023 |
| Mühendislik & Taahhüt Grubu Hasılatı | 21.608.866 | 22.953.537 |
| - Yurt dışı inşaat gelirleri | 13.448.670 | 14.452.471 |
| - Yurt içi inşaat gelirleri | 7.543.367 | 5.382.897 |
| - Müşterek faaliyetlerdeki paylardan inşaat gelirleri - yurt dışı | 429.717 | 2.887.927 |
| - Müşterek faaliyetlerdeki paylardan inşaat gelirleri - yurt içi | 45.754 | 71.579 |
| - Diğer gelirler Taahhüt | 141.358 | 158.663 |
| Tarımsal Sanayi Grubu Hasılatı | 35.821.989 | 38.813.811 |
| - Gübre satış gelirleri | 33.856.874 | 36.609.569 |
| - Diğer gelirler Kimya | 1.965.115 | 2.204.242 |
| Yatırım Grubu Hasılatı | 759.027 | 511.985 |
| 58.189.882 | 62.279.333 |
Grup, mal ve hizmet devrederek edim yükümlülüklerini zamana yayılı olarak ve belirli bir anda yerine getirir. Bu durum, TFRS 8 kapsamında raporlanabilir her bir bölüm için açıklanan hasılat bilgileriyle tutarlıdır. Mühendislik ve Taahhüt bölümünden kaynaklanan edim yükümlülükleri zamana yayılı olarak yerine getirilmektedir. Diğer raporlanabilir bölümlerden kaynaklanan edim yükümlülüklerinin önemli kısmı belirli bir anda yerine getirilmektedir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Satışların maliyeti (-) | 2024 | 2023 |
| İlk madde ve malzeme giderleri |
(30.975.050) | (36.458.125) |
| Personel giderleri | (7.337.824) | (6.826.576) |
| Taşeron giderleri | (5.435.539) | (4.441.046) |
| Amortisman giderleri (Not: 13,14,15,16) | (1.986.125) | (1.914.613) |
| Şantiye giderleri | (1.753.065) | (1.641.412) |
| Makina, araç ve diğer kira giderleri | (1.394.686) | (1.802.794) |
| Enerji ve yakıt giderleri | (1.086.370) | (1.579.425) |
| Taşıma ve nakliye giderleri | (799.590) | (379.019) |
| Bakım onarım giderleri | (784.197) | (629.208) |
| Dışarıdan sağlanan hizmetler | (471.647) | (240.859) |
| Sigorta giderleri | (311.933) | (151.357) |
| Satılan ticari mallar maliyeti | (229.427) | (103.423) |
| Komisyon giderleri | (208.907) | (190.813) |
| Sarf ve diğer malzeme giderleri | (144.318) | (8.462) |
| Danışmanlık giderleri | (139.255) | (424.048) |
| Mühendislik hizmetleri | (110.788) | (73.041) |
| Gümrük giderleri | (59.443) | (45.108) |
| Stok değer düşüklüğü karşılıkları (Not: 10) | (43.651) | (69.778) |
| Seyahat giderleri | (42.281) | (133.348) |
| Şüpheli alacak karşılıkları (Not: 8) | (2.551) | (69.080) |
| Proje zarar karşılıkları | 1.563.588 | (2.475.888) |
| Diğer | (458.986) | (847.524) |
| (52.212.045) | (60.504.947) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| 2024 | 2023 | |
| Genel yönetim giderleri (-) | (2.421.320) | (2.403.405) |
| Pazarlama giderleri (-) | (2.807.399) | (2.619.907) |
| Araştırma ve geliştirme giderleri (-) | (56.740) | (81.257) |
| (5.285.459) | (5.104.569) | |
| Genel yönetim giderleri detayı | ||
| Personel giderleri | (1.303.889) | (1.382.969) |
| Danışmanlık giderleri | (249.416) | (219.644) |
| Ofis ve genel yönetim giderleri | (173.928) | (227.989) |
| Amortisman giderleri ve itfa payları (Not: 14,15,16) | (167.316) | (182.228) |
| Haberleşme giderleri | (84.866) | (59.058) |
| İhale hazırlık giderleri | (60.879) | (5.056) |
| Banka ve noter giderleri | (55.838) | (4.788) |
| Resim, harç ve diğer vergi giderleri | (45.912) | (38.422) |
| Seyahat giderleri | (23.032) | (21.206) |
| Bakım ve onarım giderleri | (20.820) | (6.517) |
| Sigorta giderleri | (17.597) | (15.034) |
| Enerji ve yakıt giderleri | (13.619) | (10.297) |
| Temsil ve ağırlama giderleri | (11.263) | (9.454) |
| Şüpheli alacak karşılıkları (Not: 8) | (11.141) | (8.598) |
| Dışarıdan sağlanan hizmetler | (9.430) | (37.345) |
| Taşıma ve nakliye giderleri | (2.918) | (1.406) |
| Konusu kalmayan şüpheli alacak karşılıkları (Not: 8) | 1.889 | 251 |
| Diğer giderler | (171.345) | (173.645) |
| (2.421.320) | (2.403.405) | |
| Pazarlama giderleri detayı | ||
| Taşıma ve nakliye giderleri | (1.754.595) | (1.682.551) |
| Dışarıdan sağlanan hizmetler | (554.426) | (462.281) |
| Personel giderleri | (187.881) | (184.459) |
| Gümrük giderleri | (89.230) | (57.050) |
| Amortisman giderleri ve itfa payları (Not: 14,15) | (59.889) | (62.057) |
| Depo giderleri | (44.258) | (32.391) |
| Enerji ve yakıt giderleri | (18.895) | (27.835) |
| Resim, harç ve diğer vergi giderleri | (13.759) | (21.011) |
| Seyahat giderleri | (10.045) | (11.145) |
| Reklam giderleri | (7.473) | (8.019) |
| Danışmanlık giderleri | (7.137) | (677) |
| Bakım ve onarım giderleri | (5.683) | (10.193) |
| Sigorta giderleri | (4.634) | (2.798) |
| Ofis ve genel yönetim giderleri | (2.786) | (3.757) |
| Temsil ve ağırlama giderleri | (2.260) | (2.392) |
| Diğer giderler | (44.448) | (51.291) |
| (2.807.399) | (2.619.907) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Araştırma ve geliştirme giderleri detayı | 1 Ocak - 31 Aralık 2024 |
1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|---|
| Personel giderleri | (46.560) | (72.122) | |
| Amortisman giderleri ve itfa payları (Not: 14) | (5.869) | (4.191) | |
| Dışarıdan sağlanan hizmetler | (1.716) | (1.370) | |
| Enerji ve yakıt giderleri Danışmanlık giderleri |
(576) (497) |
(1.012) (7.166) |
|
| Bakım ve onarım giderleri | (264) | (739) | |
| Ofis ve genel yönetim giderleri | (168) | (136) | |
| Seyahat giderleri | (101) | (2.323) | |
| Temsil ve ağırlama giderleri | (80) | (52) | |
| Haberleşme giderleri | (20) | (6) | |
| Diğer giderler | (889) | 7.860 | |
| (56.740) | (81.257) | ||
| 27. | NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER | ||
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | ||
| 31 Aralık | 31 Aralık | ||
| 2024 | 2023 | ||
| Taşıma ve nakliye giderleri | (1.757.513) | (1.683.957) | |
| Personel giderleri | (1.538.330) | (1.639.549) | |
| Dışarıdan sağlanan hizmetler | (565.572) | (500.997) | |
| Danışmanlık giderleri | (257.050) | (227.486) | |
| Amortisman giderleri ve itfa payları (Not: 14,15,16) | (233.074) | (248.476) | |
| Ofis ve genel yönetim giderleri | (176.882) | (231.881) | |
| Gümrük giderleri | (89.230) | (57.050) | |
| Haberleşme giderleri | (84.886) | (59.064) | |
| İhale hazırlık giderleri |
(60.879) | (5.056) | |
| Resim, harç ve diğer vergi giderleri | (59.671) | (59.434) | |
| (55.838) | (4.788) | ||
| Banka ve noter giderleri Depo giderleri |
(44.258) | (32.391) | |
| Seyahat giderleri | (33.178) | (34.674) | |
| Enerji ve yakıt giderleri | (33.090) | (39.144) | |
| Bakım ve onarım giderleri | (26.767) | (17.450) | |
| Sigorta giderleri | (22.231) | (17.832) | |
| Temsil ve ağırlama giderleri | (13.603) | (11.898) | |
| Şüpheli alacak karşılıkları (Not: 8) | (11.141) | (8.598) | |
| Reklam giderleri | (7.473) | (8.019) | |
| Konusu kalmayan şüpheli alacak karşılıkları (Not: 8) | 1.889 | 251 | |
| Diğer giderler | (216.682) | (217.076) | |
| (5.285.459) | (5.104.569) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler | 2024 | 2023 |
| Operasyonlardan kaynaklanan kur farkı gelirleri | 1.065.970 | 1.874.285 |
| Vade farkı gelirleri | 728.679 | 339.168 |
| Tazminat gelirleri | 77.340 | 18.499 |
| Reeskont gelirleri | 53.940 | 145.966 |
| Kira gelirleri | 47.844 | 81.889 |
| İade alınan SGK prim geliri | 47.284 | 46.448 |
| Riskten korunma amaçlı türev finansal araç gelirleri (Not: 36) | 47.098 | 910.666 |
| Hurda satış gelirleri | 13.847 | 63.716 |
| Devlet teşvik gelirleri | 6.514 | 10.104 |
| Konusu kalmayan dava karşılığı (Not: 20) | 1.445 | 2.903 |
| Diğer gelirler | 277.435 | 506.945 |
| 2.367.396 | 4.000.589 | |
| Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) | ||
| Operasyonlardan kaynaklanan kur farkı giderleri | (2.110.105) | (4.859.738) |
| Riskten korunma amaçlı türev finansal araç giderleri (Not: 36) | (626.948) | (663.214) |
| Reeskont giderleri | (132.926) | (57.060) |
| Vade farkı giderleri | (37.004) | (166.352) |
| Dava karşılıkları (Not: 20) | (17.241) | (17.943) |
| Bağış ve yardımlar | (5.194) | (17.731) |
| Ceza ve tazminat giderleri | (2.746) | (2.109) |
| Ek vergi giderleri | (409) | (6.298) |
| Diğer giderler | (100.394) | (161.272) |
| (3.032.967) | (5.951.717) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler | 2024 | 2023 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkul satış karı | 241.345 | - |
| Sabit kıymet satış karı | 166.339 | 513.679 |
| Temettü gelirleri | 58.034 | 84.918 |
| Kur korumalı mevduat değer artış kazancı | 55.431 | 1.451.218 |
| Finansal yatırım değer artış kazancı (Not: 6) | 38.159 | 159.334 |
| Sabit kıymet değer düşüklüğü iptali (Not: 14) | 36.585 | 49.972 |
| Yatırım fonları değer artışı | 11.026 | 65.773 |
| Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar satış karı | - | 734.151 |
| 606.919 | 3.059.045 | |
| Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) | ||
| Finansal yatırım değer düşüklüğü (Not: 6) | (129.241) | (30.966) |
| Sabit kıymet satış zararı | (48.619) | (214.339) |
| Sabit kıymet değer düşüklüğü (Not: 14) | (40.509) | - |
| Şerefiye değer düşüklüğü (Not: 17) | - | (82.562) |
| (218.369) | (327.867) | |
| FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ | ||
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Finansman gelirleri | 2024 | 2023 |
| Faiz gelirleri | 681.622 | 268.737 |
| Kur farkı gelirleri | 584.847 | 1.523.015 |
| Yabancı para çevrim farkı geliri | 113.829 | 370.732 |
| Opsiyon prim gelirleri | 4.709 | 16.347 |
| Diğer finansman gelirleri | 367 | 69.628 |
| 1.385.374 | 2.248.459 | |
| Finansman giderleri (-) | ||
| Faiz giderleri | (1.346.929) | (1.496.185) |
| Kur farkı giderleri | (834.930) | (1.045.837) |
| Diğer finansman giderleri | (253.319) | (86.828) |
| Banka komisyon giderleri | (205.994) | (273.571) |
| Yabancı para çevrim farkı gideri | (26.618) | (11.407) |
| Diğer türev araç giderleri (Not: 36) | - | (29.069) |
| (2.667.790) | (2.942.897) | |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 31 Aralık 2024 | |
|---|---|
| Finansal durum tablosu kalemleri | (1.286.825) |
| Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar, finansal yatırımlar, bağlı ortaklıklar |
11.567.531 |
| Peşin ödenmiş giderler | 4.982 |
| Verilen avanslar | 4.975 |
| Yatırım amaçlı gayrimenkuller | 682.127 |
| Maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar | 687.245 |
| Kullanım hakkı varlıkları | 40.655 |
| Ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü | 58.107 |
| Ertelenmiş gelirler | (10.742) |
| Alınan avanslar | 2.776 |
| Ödenmiş sermaye | (4.309.249) |
| Geri alınmış paylar | 22.220 |
| Paylara ilişkin primler | (1.707.589) |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler/(giderler) |
(61.407) |
| Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler/(giderler) |
6.309 |
| Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler | (600.626) |
| Geçmiş yıllar karları/(zararları) | (7.674.139) |
| Kar veya zarar tablosu kalemleri | 2.687.641 |
| Hasılat | (5.436.270) |
| Satışların maliyeti ve stoklar | 7.607.249 |
| Genel yönetim giderleri | 185.466 |
| Pazarlama giderleri | 451.409 |
| Araştırma ve geliştirme giderleri | 10.672 |
| Esas faaliyetlerden diğer gelirler/giderler | 71.561 |
| Yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler | (299.921) |
| Finansman gelirleri/giderleri | 91.311 |
| Dönem vergi gideri | 6.164 |
| Net parasal pozisyon kazançları/(kayıpları) | 1.400.816 |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar Grup'un uygun bir fiyatla satışı ile ilgili aktif olarak pazarlama faaliyetinde bulunduğu varlıklarından oluşmaktadır.
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar | 2024 90.865 |
2023 181.958 |
| 90.865 | 181.958 |
Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklara ait hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| 1 Ocak itibari ile net defter değeri | 181.958 | 627.233 |
| Yabancı para çevrim farkı | (41.570) | 57.985 |
| Çıkışlar | (49.523) | (503.260) |
| 31 Aralık itibari ile net defter değeri | 90.865 | 181.958 |
Grup'un satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklarının gerçeğe uygun değerleri Grup'un ilişkili tarafı olmayan, bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından belirlenmiştir. Değerleme çalışması benzer gayrimenkullerin rayiç alım satım bedellerine göre sonuçlandırılmıştır.
| Cari dönem vergisi ile ilgili varlıklar | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Peşin ödenen kurumlar vergisi | 366.952 | 676.136 |
| 366.952 | 676.136 | |
| Cari vergi yükümlülüğü | ||
| Cari kurumlar vergisi karşılığı Eksi: Peşin ödenmiş vergi ve fonlar |
464.828 (366.952) |
904.703 (676.136) |
| 97.876 | 228.567 |
Gelir tablosundaki vergi gideri:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Vergi gideri aşağıdakilerden oluşmaktadır: | 2024 | 2023 |
| Cari vergi karşılığı | 552.252 | 1.598.885 |
| Ertelenmiş vergi (geliri) | (619.745) | (2.481.577) |
| (67.493) | (882.692) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup, Türkiye'de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup'un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için ekli konsolide finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır.
Her bir şirket için ayrı ayrı olmak üzere; vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi, ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiye tabi olmayan gelirler ile vergi istisna ve indirimlerinin düşülmesinden sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
2024 yılında uygulanan genel kurumlar vergisi oranı %25'dir (2023: %25). Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisi uygulamasına tabi Grup şirketleri de bulunmaktadır. Türkiye'de geçici vergi üçer aylık dönemler itibari ile hesaplanmakta, tahakkuk ettirilmekte ve ödenmektedir. 2024 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibari ile vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden hesaplanması gereken genel geçici vergi oranı %25'dir (2023: %25). Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.
Grup 2024 yılı içerisinde oluşmuş mali zararlarını 2029 yılına kadar kullanabilecektir.
Vergi Usul Kanunu'nun geçici 33'üncü maddesine göre 31 Aralık 2024 tarihli mali tabloların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasından kaynaklanan vergi etkileri 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla ertelenmiş vergi hesaplamasına dahil edilmiştir.
Türkiye'de normal hesap dönemine tabi şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1-25 Nisan tarihleri arasında vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. 2019 yılında yayınlanan 115 no.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri uyarınca beyanname verilme süresi normal hesap dönemine tabi şirketler için Nisan ayının son gününe uzatılmıştır. Vergi dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları beş yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir.
Kurumlar vergisine ek olarak, tam mükellef kurumlar tarafından Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Kanunu'nda belirtilen kişi ve kurumlara yapılan kar dağıtımları, gelir/kurumlar vergisi kesintisine tabidir. Bu çerçevede tam mükellef gerçek kişiler ve Türkiye'de bir iş yeri veya daimi temsilci aracılığıyla kar payı elde edenler hariç olmak üzere dar mükellef kurumlara dağıtılan kar payları %15 oranında gelir/kurumlar vergisi tevkifatına (4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'yla söz konusu tevkifat oranı 22 Aralık 2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %10'a indirilmiştir) tabidir. Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları uyarınca stopaj oranları bazı ülke mukimlerine daha düşük uygulanabilir.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) yayımladığı Kar Aktarımı Yoluyla Matrah Aşındırması 2.0 eylem planının önemli bir bileşeni olan Sütun 2 kuralları, tüm dünyada doğrudan vergiler özelinde önemli değişiklikler getirmiştir. Bu adımla, büyük Çok Uluslu İşletme gruplarının faaliyet gösterdikleri her bölgede %15 oranında asgari bir efektif vergi yükü taşımalarını sağlayarak kar aktarımı yoluyla matrah aşındırılmasını önlemek amaçlanmaktadır. Bu nedenle OECD, Küresel Matrah Aşınmasını Önlemeye ilişkin Model Kurallarını yayımlamıştır.
Ülkelerin prensipte anlaştığı Sütun 2 düzenlemeleri, birçok ülkede 2024 yılında yürürlüğe girmiştir. Türkiye'de söz konusu düzenleme, 2 Ağustos 2024 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 7524 Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yürürlüğe girmiştir. Söz konusu kanun ile ilgili karşılık finansal tablolarda muhasebeleştirilmiştir.
Ekteki konsolide finansal tablolarda konsolide olan bağlı ortaklıklar faaliyette bulundukları ülkelerdeki kurumlar vergisine ve gelir vergisi stopajına tabi tutulmaktadır. Grup'un faaliyette bulunduğu ülkelerde tabi olduğu (resmi) vergi oranları aşağıda özetlendiği gibidir:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Kurumlar | Gelir Vergisi | ||
|---|---|---|---|
| Vergisi | Stopaj | ||
| Ülkeler | Oranı % | Oranı % | |
| Azerbaycan | %20 | %10 - %14 | |
| Kazakistan | %20-%28 | %15 - %20 | |
| Almanya | %30 - %33 | %0 - %25 | |
| Suudi Arabistan | %20 | %5 - %20 | |
| Fas | %10-%31 | %10 | |
| Birleşik Arap Emirlikleri | %0 | %0 | |
| Katar | %10 | %0 - %5 | |
| Türkmenistan | %0 - %20 | %15 | |
| Rusya | %20 | %10 - %20 | |
| Irak | %0 - %20 | %3,3 - %15 | |
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5/1-h maddesinde, yurt dışı inşaat kazançlarıyla ilgili özel hükme göre; "Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlar" kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Söz konusu hükme göre, istisnadan yararlanılabilmesi için aranan tek şart, bu kazançların Türkiye'de genel netice hesaplarına intikal ettirilmesinden ibarettir. Söz konusu istisnadan yararlanmak için kazancın Türkiye'ye getirilme şartı aranmamaktadır.
2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ve 2012/1 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulamasına İlişkin Tebliğ çerçevesinde yatırımcılara çeşitli destekler sağlanabilmektedir. Karar kapsamında yatırımcıların yararlanabilecekleri destek unsurları yatırımın, bölgesel teşvik, öncelikli yatırım teşviki, stratejik yatırım teşviki veya genel teşvik uygulamaları kapsamında yer alıp almadığına bağlı olarak farklılık göstermektedir. Yararlanılabilecek teşvik unsurları KDV İstisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti, Gelir veya Kurumlar Vergisi İndirimi, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Gelir Vergisi Stopajı Desteği, Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği, Faiz ve Kar Payı Desteği, Yatırım Yeri Tahsisi ve KDV İadesi şeklinde olabilmektedir.
6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 2016/9495 sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar çerçevesinde yukarıdaki teşvik sisteminin yanında proje bazlı teşvik uygulaması bulunmaktadır. Bu uygulama kapsamında da yatırımcılara Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası, KDV İadesi, Vergi İndirimi veya İstisnası, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Gelir Vergisi Stopajı Desteği, Nitelikli Personel Desteği, Faiz veya Kar Payı Desteği, Sermaye Katkısı, Enerji Desteği, Kamu Alım Garantisi, Yatırım Yeri Tahsisi, Altyapı Desteği, Hibe Desteği ve Kanunlarla getirilen izin, tahsis, ruhsat, lisans ve tesciller ile diğer yasal ve idari süreçlerde kolaylaştırıcı düzenleme imkanı sağlanabilmektedir.
Teşvik belgeli ve Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32/A Maddesinden faydalanılabilen yatırım harcamaları üzerinden yatırıma katkı tutarı hesaplanmakta ve hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar beyan edilen kazanç indirimli oranla Kurumlar Vergisine tabi tutulabilmektedir. Diğer bir deyişle yatırıma katkı tutarı kadar kurumlar vergisinin yatırımcıdan alınmaması suretiyle yatırım Devlet tarafından desteklenmektedir. Yatırım dönemi içinde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını ve toplam yatırıma katkı tutarının %80'ini aşmamak şartıyla, hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben indirimli kurumlar vergisi uygulanabilmektedir. 2016 yılında yapılan yasal düzenlemeyle, teşvik belgesi kapsamındaki toplam yatırıma katkı tutarının yatırımın tamamlandığı hesap döneminin sonuna kadar yararlanılamayan kısmının, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması mümkün kılınmıştır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karara eklenen Geçici 8. Madde ile imalat sanayiine yönelik US-97 Kodu:15-37 düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1 Ocak 2017 ile 31 Aralık 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen yatırım harcamaları için aşağıdaki ilave avantajlar getirilmiştir:
2017 yılı sonunda yapılan değişiklikle birlikte, mezkur Kararın Geçici 8. Maddesinde yer alan 31 Aralık 2017 ibaresi 31 Aralık 2018 şeklinde değiştirilmek suretiyle, söz konusu avantajlı teşvik uygulamasının yukarıdaki kapsamdaki 2018 yılı yatırım harcamaları için de uygulanabilmesine imkan sağlanmıştı. 7161 sayılı Kanun'un 43'üncü maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun geçici 9'uncu maddesinde yapılan değişiklikle 2019 yılında yapılacak imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için de artırılmış oranların uygulanması suretiyle ilave teşvik sağlanması konusunda Cumhurbaşkanı'na yetki verilmişti. 798 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile mezkur teşvik kararının geçici 8. Maddesinde yer alan "31.12.2018" ibaresi "31.12.2019" şeklinde değiştirilmek suretiyle, söz konusu avantajlı teşvik uygulamasının yukarıdaki kapsamda 2019 yılında yapılan yatırım harcamaları için de uygulanabilmesine imkan sağlanmıştır.
Ayrıca 7161 sayılı Kanun'un 43'üncü maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun geçici 9'uncu maddesinde yapılan ve 18 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren eklemeyle Cumhurbaşkanına, birinci fıkrada yer alan süreyi bitiminden itibaren, sürenin bitimini takip eden her bir takvim yılı itibarıyla ayrı ayrı ya da birlikte, beş yıla kadar uzatmaya, bir diğer ifadeyle 2024 yılı sonuna kadar uzatmaya, yetki verilmiştir.
30 Aralık 2019 tarih ve 30994 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 1950 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile bu yetki 3 yıl için topluca kullanılmış olup, yukarıda belirtilen avantajlı teşvik uygulaması 2020, 2021 ve 2022 yıllarında, 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile daha önceki kararlara istinaden imalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu: 15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için de teşvik belgesi üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın geçerli olacaktır.
Toros Tarım, Samsun İşletmesi'nde yaptığı yatırımlarla ilgili olarak sülfürik asit, fosforik asit ve NPK yatırımları için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 3 Nisan 2013 tarihi itibari ile "Büyük Ölçekli Yatırım" statüsünde Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvik sigorta primi işveren hissesi desteği, KDV istisnası ile gümrük vergisi muafiyetini kapsamakta ve %35 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %60 vergi istisnası sağlamaktadır.
Buna ek olarak, elektrik yatırımı için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 7 Temmuz 2014 tarihi itibari ile (öncelikli yatırım konularına girdiğinden) 5. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvik sigorta primi işveren hissesi desteği, KDV istisnası ile gümrük vergisi muafiyetini kapsamakta ve %40 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %80 vergi istisnası sağlamaktadır.
Tanklara dike havuz ve yalıtım drenaj sistemi yatırımı için Ekonomi Bakanlığı'ndan 25 Nisan 2018 tarihi itibari ile 3. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi alınmıştır. Söz konusu teşvik KDV istisnası ile gümrük vergisi muafiyetini kapsamakta ve %25 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %60 vergi istisnası sağlamaktadır.
Antikek tankı ve dozajlama otomasyonu yapımı yatırımı için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 21 Mayıs 2018 tarihi itibari ile 3. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi alınmıştır. Söz konusu teşvik KDV istisnasını kapsamakta ve %25 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %60 vergi istisnası sağlamaktadır.
Açıkhava silosu, ERP, Tavan Vinci ve Giyotin Makası yatırımları için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 31 Ekim 2019 tarihi itibari ile 3. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi alınmıştır. Söz konusu teşvik gümrük vergisi muafiyeti ile KDV istisnasını kapsamakta ve %30 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %70 vergi istisnası sağlamaktadır.
Amonyak tankı yatırımı için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 10 Aralık 2019 tarihi itibari ile 3. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi alınmıştır. Söz konusu teşvik sigorta primi işveren hissesi desteği, gümrük vergisi muafiyeti, faiz desteği ile KDV istisnasını kapsamakta ve %30 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %70 vergi istisnası sağlamaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Toros Tarım, Ceyhan İşletmesi'nde yaptığı vinç yatırımı için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 1 Haziran 2015 tarihi itibari ile 2. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvik, sigorta primi işveren hissesi desteği, KDV istisnası ile gümrük vergisi muafiyetini kapsamakta ve %20 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %55 vergi istisnası sağlamaktadır.
Buna ek olarak, VAP, Forklift, Kantar, Buhar Üretim Sistemi, Tavan Vinci, Besleme Elevatörü, Toz Yıkama Sistemi, Amonyak Ünitesi Yenileme, FA Su Eşanjörü ve Hava Kompresörü yatırımları için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 30 Kasım 2020 tarihi itibari ile 2. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvik, sigorta primi işveren hissesi desteği, faiz desteği ile KDV istisnasını kapsamakta ve %30 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %70 vergi istisnası sağlamaktadır.
Toros Tarım, Mersin İşletmesi'nde pril kulesi baca gazı yıkama sistemi yatırımı için, Ekonomi Bakanlığı'ndan 24 Aralık 2015 tarihi itibari ile 3. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvik, sigorta primi işveren hissesi desteği, KDV istisnası ile gümrük vergisi muafiyetini kapsamakta ve %25 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %60 vergi istisnası sağlamaktadır.
Özel gübre tesisi yatırımı için Ekonomi Bakanlığı'ndan 8 Mayıs 2018 tarihi itibari ile 4. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi alınmıştır. Söz konusu teşvik KDV istisnasını kapsamakta ve %30 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %70 vergi istisnası sağlamaktadır.
Ar-Ge merkezi yatırımı için Ekonomi Bakanlığı'ndan 22 Haziran 2018 tarihi itibari ile 5. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi alınmıştır. Söz konusu teşvik sigorta primi işveren hissesi desteği, gümrük vergisi muafiyeti ile KDV istisnasını kapsamakta ve %40 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %80 vergi istisnası sağlamaktadır.
Ceyhan İşletmesi'nde Batı iskele uzatma, Vinç yatırımı, Bitümen Depolama, İskele Katodik Koruma ve Dikey Santrifüj Pompası ve 60.000 Ton Tahıl Deposu yatırımları için, T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan 24 Eylül 2021 tarihi itibariyle 3. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvik, sigorta primi işveren hissesi desteği, faiz desteği, KDV istisnası ile gümrük vergisi muafiyetini kapsamakta ve %25 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %60 vergi istisnası sağlamaktadır.
Mersin İşletmesi'nde Yangın sistemi, SA Pompaları, Kontrol Vanaları ve Elektrik Motorları yatırımları için, T.C. Ekonomi Bakanlığı'ndan 23 Ekim 2021 tarihi itibariyle 3. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvik, sigorta primi işveren hissesi desteği, faiz desteği, KDV istisnası ile gümrük vergisi muafiyetini kapsamakta ve %30 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %70 vergi istisnası sağlamaktadır.
Gönen Enerji ve Meram Enerji, elektrik üretim tesisi yatırımları için, Ekonomi Bakanlığı'ndan sırasıyla 30 Nisan 2013 ve 7 Eylül 2017 tarihleri itibari ile Genel Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Ayrıca Organomineral Gübre tesisi yatırımları için, Ekonomi Bakanlığı'ndan sırasıyla 24 Ocak 2019 ve 8 Haziran 2020 tarihleri itibari ile 4. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Söz konusu teşvikler; KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, faiz desteği, sigorta pirimi işveren desteği ve %30 yatırım katkı oranı çerçevesinde yatırımdan elde edilen gelirin vergilendirilmesinde %70 vergi istisnası sağlamaktadır.
Polipropilen üretimi amacıyla kurulan CFS'ye 26 Kasım 2018 tarih ve 385 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle proje bazlı yatırım desteği verilmesi hususu ilan edilmiştir. Bilanço tarihi itibari Cumhurbaşkanı kararına bağlı gerçekleşen yatırım harcaması tutarı bulunmamaktadır ve Cumhurbaşkanı kararı kapsamında herhangi bir destek unsurundan faydalanılmamıştır.
Teşvik kapsamında Toros Tarım kar projeksiyonları üzerinden beş yıl içinde kullanılacak şekilde 1.584.880 tutarında zamanlama farklarından kaynaklanan ertelenmiş vergi varlığı yaratmıştır (2023: 909.901).
Grup vergiye tabi yasal finansal tabloları ile TFRS'ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki zamanlamadan kaynaklanan geçici farklılıkları üzerinden ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas finansal tablolar ile TFRS'ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmakta olup, söz konusu farklar aşağıda belirtilmektedir. Ertelenmiş vergi aktifleri ve pasiflerinin hesaplanmasında kullanılan vergi oranı faaliyet gösterilen ülkelerde geçerli olan vergi oranlarıdır. Türkiye'de işletmelerin konsolide vergi iadesi beyan edememeleri sebebiyle, ertelenmiş vergi varlıkları olan bağlı ortaklıklar, ertelenmiş vergi yükümlülükleri olan bağlı ortaklıklar ile netleştirilmez ve ayrı olarak gösterilir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Ertelenmiş Vergi (devamı): | ||
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Ertelenmiş vergi (varlığı) yükümlülükleri bazları: | 2024 | 2023 |
| Maddi ve maddi olmayan varlıkların | ||
| değerlemesi ve amortisman farkları | 2.455.370 | (2.227.798) |
| Kıdem tazminatı ve izin karşılıkları | (562.223) | (579.365) |
| Yararlanılacak yatırım indirimi | (6.339.522) | (3.639.604) |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı | (79.787) | 595.849 |
| Proje maliyetleri ve hakedişleri (net) | (172.683) | 2.442.604 |
| Kiralama yükümlülükleri | 161.304 | 125.979 |
| Şüpheli alacaklar karşılığı | (37.125) | (48.312) |
| Değerlemenin etkisi | (319.583) | 654.376 |
| Gelir tahakkukları | (5.393) | 123.311 |
| Devreden geçmiş yıl vergi zararları | (4.072.179) | (404.870) |
| Dava karşılıkları | (50.245) | (53.033) |
| Finansal varlıkların gerçeğe uygun değer farkları | 611.504 | 142.568 |
| Prim ödemelerinin etkisi | 1.219 | (66.586) |
| Türev araçların etkisi | (433.653) | (18.114) |
| Reeskont ayrılmasının etkisi | 120.319 | 223.865 |
| Diğer | 270.058 | 232.697 |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü / (varlığı) | (8.452.619) | (2.496.433) |
| Ertelenmiş vergi (varlığı) yükümlülükleri: | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
| Maddi ve maddi olmayan varlıkların | ||
| değerlemesi ve amortisman farkları | 638.259 | (504.297) |
| Kıdem tazminatı ve izin karşılıkları | (140.179) | (144.854) |
| Yararlanılacak yatırım indirimi | (1.584.880) | (909.901) |
| Stok değer düşüklüğü karşılığı | (23.368) | 147.090 |
| Proje maliyetleri ve hakedişleri (net) | (59.578) | (206.684) |
| Kiralama yükümlülükleri | 40.326 | 31.499 |
| Şüpheli alacaklar karşılığı | (9.499) | (11.742) |
| Değerlemenin etkisi | (52.545) | 197.892 |
| Gelir tahakkukları | (1.357) | 32.108 |
| Devreden geçmiş yıl vergi zararları | (729.544) | (93.327) |
| Dava karşılıkları | (12.562) | (13.216) |
| Finansal varlıkların gerçeğe uygun değer farkları | 76.438 | 5.515 |
| Prim ödemelerinin etkisi | 198 | (16.703) |
| Türev araçların etkisi | (108.413) | (4.528) |
| Reeskont ayrılmasının etkisi | 30.080 | 55.944 |
| Diğer | 16.747 | (26.255) |
| Ertelenmiş vergi yükümlülüğü / (varlığı) | (1.919.877) | (1.461.459) |
| Ertelenmiş vergi aktifi | (2.322.350) | (1.907.459) |
| Ertelenmiş vergi pasifi | 402.473 | 446.000 |
| (1.919.877) | (1.461.459) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibari ile sona eren yıl içindeki ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin / (varlıklarının) hareketi aşağıda verilmiştir:
| Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (varlıkları) hareketleri: | 2024 | 2023 |
|---|---|---|
| 1 Ocak itibari ile açılış bakiyesi | (1.461.459) | 911.173 |
| Ertelenmiş vergi (geliri) gideri | (619.745) | (2.573.690) |
| Finansal varlıkların gerçeğe uygun değer değişimlerinin etkisi | 89.579 | 11.625 |
| Kapsamlı gelire kaydedilen aktüeryal kazanç (kaybın) etkisi | (1.266) | (6.714) |
| İşletme birleşmelerinin etkisi | 114.346 | - |
| Finansal riskten korunma fonu etkisi | (48.349) | 142.531 |
| Vergi oranındaki değişimin etkisi | - | 92.113 |
| Yabancı para çevrim farkı | 7.017 | (38.497) |
| 31 Aralık itibari ile kapanış bakiyesi | (1.919.877) | (1.461.459) |
Dönem vergi giderinin dönem karı ile mutabakatı aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - | 1 Ocak - | |
|---|---|---|
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
| Vergi karşılığının mutabakatı: | 2024 | 2023 |
| Vergi öncesi kar | 346.233 | (2.493.796) |
| Hesaplanan vergi (*) | 1.237.086 | 1.169.501 |
| Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı: | ||
| - Kanunen kabul edilmeyen giderler | 9.111 | 131.636 |
| - Temettü ve diğer vergiden muaf gelirler | (609.609) | (724.420) |
| - Önceki dönemlerde ertelenmiş vergiye konu olmamış geçmiş yıllar | ||
| zararlarının vergi etkisi | (190.236) | - |
| - İndirilemeyen (zararların) karların etkisi (net) | (30.534) | (54.243) |
| - Yararlanılan yatırım indirimi | (954.663) | (320.715) |
| - Müşterek yönetime tabi ortaklıkların etkisi | - | (1.476) |
| - Duran varlıklara yapılan değerlemenin etkisi | - | (196.039) |
| - Deprem ek vergisi | - | 409.287 |
| -Diğer | 471.352 | (1.296.223) |
| Gelir tablosundaki vergi gideri | (67.493) | (882.692) |
(*) Yurt dışı şirketlerinin bulundukları farklı ülkelerde ilgili ülkenin vergi oranı geçerlidir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Cari yıla ait pay başına kar hesaplaması, var ise çıkarılan bedelli ve bedelsiz hisselerin etkileri göz önüne alınarak, TMS 33'e uygun olarak yapılmıştır.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihlerinde sona eren yıllara ait Grup hisselerinin ağırlıklı ortalaması ve hisse başına kar hesaplaması (1 TL değerli hisseye isabet eden) aşağıdaki gibidir:
| 1 Ocak - 31 Aralık 2024 |
1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Dönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı (tam değeri) |
367.847.599 | 370.000.000 |
| Ana ortaklık paylarına ait net dönem karı (zararı) (bin TL) | 404.091 | (1.608.609) |
| Faaliyetlerden elde edilen hisse başına kazanç (kayıp) (TL) | 1,099 | (4,348) |
Grup, faaliyetleri esnasında ilişkili taraflarla çeşitli işlemler yapmaktadır. Şirket ile bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden, bu notta açıklanmamıştır.
Alacak ve borç bakiyeleri nakit olarak kapatılacak olup, teminat alınmamış veya verilmemiştir. İlişkili taraflardan alacaklar için cari yılda şüpheli alacaklar karşılık gideri oluşmamıştır.
| İlişkili kuruluşlar ile yapılan tüm ticari işlemler belirgin ve ölçülebilirdir. | |||
|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Alacaklar | Borçlar | Alacaklar | Borçlar | ||
| İlişkili taraflara ilişkin bakiyeler | Kısa vadeli | Kısa vadeli | Kısa vadeli | Kısa vadeli | |
| Ticari | |||||
| Azfen (1) | 47.868 | - | 59.673 | - | |
| Tekzen | 1.195 | 306 | 2.131 | 1.061 | |
| Agromak | 26 | 8 | 33 | 9 | |
| Üçgen Bakım | 580 | - | 836 | - | |
| Diğer | 67 | 727 | 144 | 1.087 | |
| Ortaklar ve kilit yönetici personel | 2.483 | 943 | 2.517 | 631 | |
| Müşterek faaliyetler (2) | 110.816 | 3.389 | 20.961 | 128.642 | |
| 163.035 | 5.373 | 86.295 | 131.430 | ||
| Diğer | |||||
| Mersin Serbest Bölge İşl. A.Ş. (3) | - | - | - | 16.351 | |
| Diğer | - | - | - | 580 | |
| - | - | - | 16.931 | ||
| 163.035 | 5.373 | 86.295 | 148.361 |
(1) Grup'un Not 12'de açıklanan ortaklıkları ile gerçekleştirdiği ticari faaliyetler esnasında oluşan mal veya hizmet alımlarından kaynaklı bakiyeleri kapsamaktadır.
(2) Grup'un Not 2.1 "Müşterek faaliyetlerdeki paylar"da açıklanan muhtelif taahhüt işlerindeki müşterek faaliyet katılımcılarından kaynaklı bakiyeleri kapsamaktadır.
(3) Mersin Serbest Bölge Yönetim Kurulunda kabul edilen ancak henüz Genel Kurul'da kabul edilmediği için diğer borç olarak sınıflanan temettü bakiyesinden oluşmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| 1 | Ocak Aralık - 31 2024 |
||||
|---|---|---|---|---|---|
| Diğer gelir (gider) , |
|||||
| İlişkili taraflara ilişkin işlemler |
Alımlar | Satışlar | geliri Temettü |
Kira geliri |
net |
| Agromak | - | 26 | - | - | - |
| Akmerkez Lokantacılık |
- | - | 6.456 | - | - |
| Tekzen | - | 1 286 |
- | - | - |
| Üçgen Bakım |
- | 985 | 1 .964 |
- | - |
| Akmerkez Gayrimenkul |
- | - | 35 871 |
- | - |
| Galipoli Gıda |
- | 14 | - | - | - |
| Tekfen Vakfı |
- | 259 | - | 13 | - |
| Diğer | - | 199 | 13 .743 |
13 | - |
| Ortaklar ve kilit personel yönetici |
- | 5 563 |
- | - | - |
| - | 8 332 |
58 034 |
26 | - | |
| 1 Ocak - 31 Aralık 2023 |
|||||
| Diğer gelir (gider) , |
|||||
| İlişkili taraflara ilişkin işlemler |
Alımlar | Satışlar | geliri Temettü |
Kira geliri |
net |
| Agromak | - | 26 | - | - | - |
| Akmerkez Lokantacılık |
6 | - | 7.807 | - | 150 |
| Tekzen | - | 2 .784 |
- | - | - |
| Üçgen Bakım |
- | 1 307 |
904 | 517 | (771) |
| Akmerkez Gayrimenkul |
- | - | 33 .915 |
- | - |
| Galipoli Gıda |
- | 22 | - | - | - |
| Tekfen Vakfı |
- | 43 | - | - | - |
| Diğer | - | 4 495 |
42 292 |
22 | (801) |
| Ortaklar ve kilit personel yönetici |
14 | 4 495 |
- | - | - |
| 20 | 13 172 |
84 .918 |
539 | (1 422) |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Kilit yönetici personele sağlanan faydalar:
Dönem içerisinde kilit yönetici personele sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Ücretler ve diğer kısa vadeli faydalar | 120.235 | 127.046 |
| 120.235 | 127.046 |
| 31 Aralık 2024 | 31 Aralık 2023 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Varlıklar | Yükümlülükler | Varlıklar | Yükümlülükler | |||
| Vadeli döviz işlemleri Opsiyon sözleşmeleri |
- - |
433.653 - |
51.994 - |
70.108 27.696 |
||
| Kısa vadeli | - | 433.653 | 51.994 | 97.804 | ||
| - | 433.653 | 51.994 | 97.804 |
Grup'un bağlı ortaklıklarından Toros Tarım, yabancı para yükümlülükleriyle ilgili işlemlerini ve nakit akımlarını finansal riskten korumak amacıyla döviz türev araçlarından yararlanır. Toros Tarım, döviz kurundaki dalgalanmaların yönetimine bağlı olarak çeşitli vadeli döviz sözleşmelerinin tarafıdır. Satın alınan türev araçlar esas olarak Toros Tarım'ın faaliyette bulunduğu piyasadaki döviz cinslerindendir.
Bilanço tarihi itibari ile Toros Tarım'ın gerçekleştirmekle yükümlü olduğu ve vadesi gelmemiş vadeli döviz sözleşmelerinin toplam nosyonel tutarı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık | 31 Aralık | |
|---|---|---|
| 2024 | 2023 | |
| Vadeli döviz sözleşmeleri | 5.784.099 | 6.106.677 |
| 5.784.099 | 6.106.677 |
31 Aralık 2024 tarihi itibari ile, Toros Tarım'ın döviz türevlerinin gerçeğe uygun değeri 433.653 yükümlülük tutarı olmak üzere negatif 433.653 olarak tahmin edilmektedir (31 Aralık 2023: 51.994 varlık, 70.108 yükümlülük olmak üzere negatif 18.114). Döviz türev araçların değerlemesinde, benzer araçlar için kote edilmiş piyasa fiyatları baz alınmakta olup bilanço tarihi itibari ile türev araçların gerçeğe uygun değer ölçümünde kullanılan hiyerarşi sınıflandırması Seviye 2'dir (31 Aralık 2023: Seviye 2). Döviz türev araçların amaç ve kullanımında herhangi bir değişiklik olmamıştır.
Nakit akım riskinden korunmak için düzenlenen ve etkin olan döviz türev işlemlerinin gerçeğe uygun değeri özkaynak altında muhasebeleştirilmiş olup, korunan gelecekteki tahmini nakit akışlarının kar veya zararı etkilediği dönemde riskten korunma (kayıp)/ kazançları fonundan kar veya zarara aktarılır. Dönem içinde türev sözleşmeleri ile ilgili olarak 47.098'lik gelir ve 626.948'lik gider kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2023: 910.666'lık gelir, 663.214'lük gider kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir).
Toros Tarım, piyasada oluşan avantajlı fiyatlardan faydalanabilmek amacıyla 20 Ekim 2023 tarihinde üç adet çift para birimli opsiyon sözleşmesine taraf olmuştur. Bilanço tarihi itibari ile opsiyon sözleşmesi bulunmamaktadır. (31 Aralık 2023: gerçeğe uygun değer ölçümünde kullanılan hiyerarşi sınıflandırması Seviye 2, kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilen 29.069'luk gider).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Grup, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyet karlılığının sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karını artırmayı hedeflemektedir.
Grup'un kaynak yapısı Not 7'de açıklanan kredileri de içeren borçlar ve sırasıyla ödenmiş sermaye, hisse senedi ihraç primi, kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler ve geçmiş yıllar karlarını içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.
Grup risk yönetimi çerçevesinde faaliyetlerine ilişkin olarak almış olduğu riskleri tanımlar, bu risklerin yol açabileceği zarar tutarlarını tahmin eder ve bu zarar tutarlarıyla orantılı olarak tutması gereken sermaye tabanını belirleyerek sermaye riskini minimize etmeyi hedefler.
Sermaye tabanı belirlendikten sonra yeni borç edinilmesi, mevcut olan borçların geri ödenmesi ve temettü ödemeleri yollarıyla finansman yapısının dengeli bir şekilde yönetilmesi amaçlanmaktadır.
31 Aralık 2024 ve 2023 tarihleri itibari ile net nakit mevcudu aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Nakit ve nakit benzerleri | 9.443.066 | 9.524.135 |
| Vadesi üç aydan uzun mevduatlar | 2.466 | 2.976 |
| Eurobondlar | - | 42.790 |
| Kur korumalı mevduat | - | 1.522.036 |
| Opsiyon sözleşmeleri | - | 15.411 |
| Eksi: Borçlanmalar | (12.926.803) | (12.827.459) |
| Net Nakit Mevcudu (*) | (3.481.271) | (1.720.111) |
(*) Net nakit mevcudu hesaplamasına TFRS 16 uyarınca borçlanmalar içerisinde muhasebeleştirilen kiralama yükümlülükleri, TFRS 9 uyarınca nakit ve nakit benzerleri içerisinde muhasebeleştirilen beklenen kredi zararları ve kur korumalı mevduatların gerçeğe uygun değer düzeltme etkisi dahil edilmemiştir.
Grup faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Grup'un risk yönetimi programı genel olarak mali piyasalardaki belirsizliğin, Grup finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır.
Yönetim, ticari faaliyetler ile ilgili hizmet verirken, aynı zamanda yerli ve yabancı finansal piyasalara erişimin düzenli bir şekilde sağlanmasından ve Grup'un faaliyetleri ile ilgili maruz kalınan finansal risklerin seviyesini ve büyüklüğünü takip etmekten sorumludur. Söz konusu bu riskler; piyasa riski (döviz kuru riski, gerçeğe uygun faiz oranı riski ve fiyat riskini de içerir), kredi riski, likitide riski ile nakit akım faiz oranı riskini kapsar.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri | Alacaklar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ticari Alacaklar | Diğer Alacaklar | Bankalardaki | Türev | ||||
| 31 Aralık 2024 | İlişkili Taraf | Diğer Taraf | İlişkili Taraf | Diğer Taraf | Mevduat | Finansal Yatırımlar | Araçlar |
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) | 163.035 | 7.221.123 | - | 422.633 | 7.144.677 | 2.466 | - |
| - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (**) | - | 522.631 | - | - | - | - | - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri | 115.116 | 6.716.592 | - | 422.633 | 7.144.677 | 2.466 | - |
| B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
47.919 - |
504.531 - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
| C. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - - - - - - |
- 311.943 (311.943) - 289 (289) - |
- - - - - - - |
- 571 (571) - - - - |
- - - - 2.664 (2.664) - |
- - - - - - - |
- - - - - - - |
| 31 Aralık 2023 | |||||||
| Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) | 86.295 | 10.011.523 | - | 415.488 | 7.025.557 | 1.588.100 | 51.994 |
| - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı (**) | - | 758.419 | - | - | - | - | - |
| A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri | 28.463 | 8.643.531 | - | 415.488 | 7.025.557 | 1.588.100 | 51.994 |
| B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
57.832 - |
1.170.551 - |
- - |
- - |
- - |
- - |
- - |
| C. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) |
- - |
197.441 623.154 |
- - |
- 824 |
- - |
- - |
- - |
| - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - |
(425.713) - |
- - |
(824) - |
- - |
- - |
- - |
| - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı |
- - - |
258 (258) - |
- - - |
- - - |
5.245 (5.245) - |
- - - |
- - - |
(*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(**) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Finansal aracın taraflarından birinin sözleşmeye bağlı yükümlülüğünü yerine getirememesi nedeniyle Grup'a finansal bir kayıp oluşturması riski, kredi riski olarak tanımlanır. Grup, işlemlerini yalnızca kredi güvenirliliği olan taraflarla gerçekleştirme ve mümkün olduğu durumlarda, yeterli teminat elde etme yoluyla kredi riskini azaltmaya çalışmaktadır. Grup'un maruz kaldığı kredi riskleri ve müşterilerin kredi dereceleri devamlı olarak izlenmektedir. Kredi riski, ilgili şirketlerin yönetim kurulları tarafından belirlenen ve risk yönetimi kurulu tarafından her yıl incelenen ve onaylanan sınırlar aracılığıyla kontrol edilmektedir.
Ticari alacaklar, çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış, çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır.
| 31 Aralık 2024 | Ticari Alacaklar |
Diğer Alacaklar |
Toplam |
|---|---|---|---|
| Vadesi geçmemiş alacaklar | 6.831.997 | 422.633 | 7.254.630 |
| Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş | 128.117 | - | 128.117 |
| Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş | 229.634 | - | 229.634 |
| Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş | 135.592 | - | 135.592 |
| Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş | 218.130 | - | 218.130 |
| Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş | 152.920 | 571 | 153.491 |
| Toplam alacaklar | 7.696.390 | 423.204 | 8.119.594 |
| Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat ve benzerleri ile güvence altına alınmış kısmı |
864.393 - |
571 - |
864.964 - |
| Vadesi geçen alacaklar için ayrılan karşılık Vadesi geçmemiş alacaklar için ayrılan karşılık |
(311.943) (289) |
(571) - |
(312.514) (289) |
| Karşılık ayrılan tüm alacakların teminat ve benzerleri ile güvence altına alınmış kısmı |
- | - | - |
| 31 Aralık 2023 | Ticari Alacaklar |
Diğer Alacaklar |
Toplam |
| Vadesi geçmemiş alacaklar | 8.672.252 | 415.488 | 9.087.740 |
| Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş | 330.435 | - | 330.435 |
| Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş | 11.804 | - | 11.804 |
| Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş | 52.671 | - | 52.671 |
| Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş | 639.367 | - | 639.367 |
| Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş | 817.260 | 824 | 818.084 |
| Toplam alacaklar | 10.523.789 | 416.312 | 10.940.101 |
| Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat ve benzerleri ile güvence altına alınmış kısmı |
1.851.537 - |
824 - |
1.852.361 - |
| Vadesi geçen alacaklar için ayrılan karşılık Vadesi geçmemiş alacaklar için ayrılan karşılık |
(425.713) (258) |
(824) - |
(426.537) (258) |
| Karşılık ayrılan tüm alacakların teminat ve benzerleri ile güvence altına alınmış kısmı |
- | - | - |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Bilanço tarihi itibari ile vadesi geçmiş ticari alacaklardan karşılık ayrılmamış olanlara ilişkin alınan teminat bulunmamaktadır (2023: Yoktur). Vadesi geçmiş ticari alacaklardan karşılık ayrılmış olanlara ilişkin alınan herhangi bir teminat yoktur (2023: Yoktur).
Bankalarla olan bakiyelerden kaynaklanan kredi riski, Grup politikalarına uygun olarak, Grup'un Hazine bölümü tarafından yönetilmektedir. Karşı taraf kredi limitleri Grup tarafından gözden geçirilir. Limitler, risklerin yoğunlaşmasını azaltacak ve karşı tarafın potansiyel olarak ödeme yapmaması nedeniyle mali kayıpları en aza indirecek şekilde belirlenir.
Likidite riski yönetimi ile ilgili esas sorumluluk, Yönetim Kurulu'na aittir. Yönetim Kurulu, Grup yönetiminin kısa, orta ve uzun vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite riski yönetimi oluşturmuştur. Grup, likidite riskini tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip etmek ve finansal varlık ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlamak suretiyle yönetir.
Aşağıdaki tablo, Grup'un türev niteliğinde olan ve olmayan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Türev olmayan finansal yükümlülükler iskonto edilmeden ve ödenmesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. Türev finansal yükümlülükler ise iskonto edilmemiş net nakit giriş ve çıkışlarına göre düzenlenmiştir. Vadeli işlem araçları brüt ödenmesi gereken vadeli işlemler için net olarak ödenir ve iskonto edilmemiş, brüt nakit giriş ve çıkışları üzerinden realize edilir. Alacaklar veya borçlar sabit olmadığı zaman açıklanan tutar, rapor tarihindeki getiri eğrilerinden elde edilen faiz oranı kullanılarak belirlenir.
Likidite riski tablosu:
| 31 Aralık 2024 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sözleşme uyarınca vadeler | Defter Değeri | Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) |
3 aydan kısa (I) |
3-12 ay arası (II) |
1-5 yıl arası (III) |
5 yıldan uzun (IV) |
| Finansal yükümlülükler | ||||||
| Banka kredileri | 12.413.538 | 13.953.524 | 2.636.867 | 4.283.531 | 6.804.285 | 228.841 |
| Kiralama yükümlülükleri | 234.782 | 487.909 | 110.378 | 32.307 | 106.897 | 238.327 |
| Ticari borçlar (ilişkili taraflara borçlar dahil) |
11.255.710 | 11.385.781 | 7.525.926 | 3.654.364 | 205.491 | - |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar |
603.613 | 603.613 | 603.613 | - | - | - |
| Diğer borçlar (ilişkili taraflara borçlar dahil) |
850.082 | 850.082 | 448.435 | 103.681 | 284.504 | 13.462 |
| Toplam yükümlülük | 25.357.725 | 27.280.909 | 11.325.219 | 8.073.883 | 7.401.177 | 480.630 |
| Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı |
3 aydan | 3-12 | 1-5 yıl | 5 yıldan | ||
| Sözleşme uyarınca vadeler | Defter Değeri | (I+II+III+IV) | kısa (I) | ay arası (II) | arası (III) | uzun (IV) |
| Türev araçlar |
78
Türev nakit girişleri 433.653 (4.649.476) (2.078.175) (2.571.301) - - Türev nakit çıkışları - 5.784.099 2.464.886 3.319.213 - -
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
b.2) Likidite risk yönetimi (devamı)
| Sözleşme uyarınca vadeler | Defter Değeri | Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) |
3 aydan kısa (I) |
3-12 ay arası (II) |
1-5 yıl arası (III) |
5 yıldan uzun (IV) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Finansal yükümlülükler | ||||||
| Banka kredileri | 12.825.278 | 14.498.560 | 3.844.894 | 5.559.588 | 5.094.078 | - |
| Kiralama yükümlülükleri | 429.789 | 678.962 | 42.580 | 296.810 | 87.935 | 251.637 |
| Ticari borçlar (ilişkili taraflara | ||||||
| borçlar dahil) | 16.036.866 | 16.268.015 | 13.065.797 | 3.090.210 | 112.008 | - |
| Çalışanlara sağlanan faydalar | ||||||
| kapsamında borçlar | 574.289 | 574.289 | 574.289 | - | - | - |
| Diğer borçlar (ilişkili taraflara | ||||||
| borçlar dahil) | 965.455 | 965.455 | 384.900 | 347.334 | 215.041 | 18.180 |
| Toplam yükümlülük | 30.831.677 | 32.985.281 | 17.912.460 | 9.293.942 | 5.509.062 | 269.817 |
| Sözleşme uyarınca vadeler | Defter Değeri | Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) |
3 aydan kısa (I) |
3-12 ay arası (II) |
1-5 yıl arası (III) |
5 yıldan uzun (IV) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Türev araçlar | ||||||
| Türev nakit girişleri | 45.810 | (5.642.856) | (3.021.509) | (2.621.347) | - | - |
| Türev nakit çıkışları | - | 6.106.677 | 3.128.297 | 2.978.380 | - | - |
Faaliyetleri nedeniyle Grup, döviz kurundaki (b.3.1 maddesine bakınız) ve faiz oranındaki (b.3.2 maddesine bakınız) değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır.
Cari yılda Grup'un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır.
Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir.
Grup'un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıklarının ve yükümlülüklerinin bilanço tarihi itibari ile dağılımı sonraki sayfalardaki gibidir:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
b.3.1) Kur riski yönetimi(devamı)
| Diğer | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 31 Aralık 2024 |
Bin Karşılığı TL |
Bin ABD Doları |
Bin Avro |
Bin GBP |
(Bin TL Karşılığı) |
| Ticari Alacaklar 1. |
1.347.515 | 20.859 | 2.581 | - | 517.959 |
| 2. Parasal Finansal Varlıklar |
4.683.937 | 116.396 | 1.931 | 8 | 512.781 |
| Diğer 3. |
556.076 | 1.005 | 13.117 | 5 | 38.499 |
| DÖNEN 4. VARLIKLAR |
6.587.528 | 138.260 | 17.629 | 13 | 1.069.239 |
| 5. Ticari Alacaklar |
198.237 | - | - | - | 198.237 |
| 6. Parasal Finansal Varlıklar |
1.761 | - | - | - | 1.761 |
| 7. Diğer |
78.105 | 442 | 1.702 | - | - |
| 8. DURAN VARLIKLAR |
278.103 | 442 | 1.702 | - | 199.998 |
| 9. TOPLAM VARLIKLAR |
6.865.631 | 138.702 | 19.331 | 13 | 1.269.237 |
| Ticari Borçlar 10. |
7.048.084 | 170.810 | 20.388 | 18 | 281.681 |
| 11. Finansal Yükümlülükler |
3.655.009 | 90.715 | 12.512 | - | - |
| 12. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler |
1.472.054 | 9.837 | 6.375 | - | 891.326 |
| 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler |
245.469 | 4.048 | 416 | - | 87.600 |
| VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 13. KISA |
12.420.616 | 275.410 | 39.691 | 18 | 1.260.607 |
| Ticari Borçlar 14. |
24.938 | 136 | - | - | 20.148 |
| 15. Finansal Yükümlülükler |
4.244.267 | 120.496 | - | - | - |
| 16. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler |
45.826 | 56 | - | - | 43.853 |
| VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 17. UZUN |
4.315.031 | 120.688 | - | - | 64.001 |
| YÜKÜMLÜLÜKLER 18. TOPLAM |
16.735.647 | 396.098 | 39.691 | 18 | 1.324.608 |
| 19. Bilanço dışı türev araçların net varlık / yükümlülük pozisyonu (19a-19b) |
4.649.476 | 132.000 | - | - | - |
| 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı |
4.649.476 | 132.000 | - | - | - |
| 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı |
- | - | - | - | - |
| yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu 20. Net |
(5.220.540) | (125.396) | (20.360) | (5) | (55.371) |
| 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük |
|||||
| pozisyonu (1+2+5+6-10-11-12-14-15-16) |
(10.258.728) | (254.795) | (34.763) | (10) | (6.270) |
| 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri |
(433.653) | (12.312) | - | - | - |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
b.3.1) Kur riski yönetimi(devamı)
| Diğer | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Aralık 31 2023 |
Bin TL Karşılığı |
Bin Doları ABD |
Bin Avro |
Bin GBP |
(Bin TL Karşılığı) |
| 1. Ticari Alacaklar |
3.412.401 | 54.218 | 4.646 | - | 889.494 |
| 2. Parasal Finansal Varlıklar |
4.067.015 | 89.384 | 2.968 | 13 | 127.677 |
| 3. Diğer |
2.046.025 | 34.689 | 10.992 | 22 | 53.511 |
| DÖNEN 4. VARLIKLAR |
9.525.441 | 178.291 | 18.606 | 35 | 1.070.682 |
| 5. Ticari Alacaklar |
559.562 | 1 | 5.968 | - | 278.846 |
| 6. Parasal Finansal Varlıklar |
2.044 | 1 | 1 | - | 1.955 |
| 7. Diğer | 33.298 | 197 | 530 | - | - |
| 8. DURAN VARLIKLAR | 594.904 | 199 | 6.499 | - | 280.801 |
| 9. TOPLAM VARLIKLAR | 10.120.345 | 178.490 | 25.105 | 35 | 1.351.483 |
| Ticari Borçlar 10. |
10.230.876 | 209.396 | 15.622 | 57 | 593.224 |
| Finansal Yükümlülükler 11. |
3.187.259 | 65.910 | 5.903 | - | 108.297 |
| Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12. |
2.336.890 | 17.996 | 23.398 | - | 471.608 |
| 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler |
452.586 | 4.039 | 314 | - | 266.151 |
| VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 13. KISA |
16.207.611 | 297.341 | 45.237 | 57 | 1.439.280 |
| 14. Ticari Borçlar |
20.656 | 136 | - | - | 14.875 |
| 15. Finansal Yükümlülükler |
490.145 | - | 10.422 | - | - |
| 16. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler |
145.062 | 413 | - | - | 127.508 |
| UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 17. |
655.863 | 549 | 10.422 | - | 142.383 |
| YÜKÜMLÜLÜKLER 18. TOPLAM |
16.863.474 | 297.890 | 55.659 | 57 | 1.581.663 |
| Bilanço dışı türev araçların net varlık / yükümlülük pozisyonu (19a-19b) 19. |
6.293.442 | 148.072 | - | - | - |
| Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin 19a. tutarı |
6.293.442 | 148.072 | - | - | - |
| 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı |
- | - | - | - | - |
| Net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu 20. |
(449.687) | 28.672 | (30.554) | (22) | (230.180) |
| Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük 21. |
|||||
| pozisyonu (1+2+5+6-10-11-12-14-15-16) |
(8.369.866) | (150.247) | (41.762) | (44) | (17.540) |
| 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri |
(45.810) | (1.078) | - | - | - |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
b.3.1) Kur riski yönetimi(devamı)
Grup, başlıca ABD Doları ve Avro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır.
Aşağıdaki tablo Grup'un kurlardaki %5'lik artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %5'lik oran, üst düzey yöneticilere Grup içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece yıl sonundaki net yabancı para cinsinden kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yıl sonundaki %5'lik kur değişiminin etkilerini gösterir. Pozitif değer, kardaki/zarardaki olası artışı ifade eder.
| 31 Aralık 2024 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kar / Zarar | |||||
| Yabancı paranın | Yabancı paranın | ||||
| değer kazanması | değer kaybetmesi | ||||
| ABD Doları'nın TL karşısında % 5 değişmesi halinde | |||||
| ABD Doları net varlık / yükümlülüğü | (220.843) | 220.843 | |||
| Avro'nun TL karşısında % 5 değişmesi halinde | |||||
| Avro net varlık / yükümlülüğü | (37.404) | 37.404 | |||
| Diğer döviz kurlarının TL karşısında % 5 değişmesi halinde | |||||
| Diğer döviz net varlık / yükümlülüğü | (2.780) | 2.780 | |||
| TOPLAM | (261.027) | 261.027 | |||
| 31 Aralık 2023 | |||||
| Kar / Zarar | |||||
| Yabancı paranın | Yabancı paranın | ||||
| değer kazanması | değer kaybetmesi | ||||
| ABD Doları'nın TL karşısında % 5 değişmesi halinde | |||||
| ABD Doları net varlık / yükümlülüğü | 60.932 | (60.932) | |||
| Avro'nun TL karşısında % 5 değişmesi halinde | |||||
| Avro net varlık / yükümlülüğü | (71.847) | 71.847 | |||
| Diğer döviz kurlarının TL karşısında % 5 değişmesi halinde | |||||
| Diğer döviz net varlık / yükümlülüğü | (11.569) | 11.569 | |||
| TOPLAM | (22.484) | 22.484 | |||
Grup, belirli yabancı para cinsinden olan ödemeler ve tahsilatlardan meydana gelen risklerin karşılanması ve piyasada oluşan avantajlı fiyatlardan faydalanabilmek amacıyla vadeli döviz kuru işlem sözleşmeleri gerçekleştirir. Aşağıdaki tablo, bilanço tarihi itibari ile gerçekleşmemiş olan vadeli döviz alım/satım ve opsiyon sözleşmelerinin detayını vermektedir:
| Gerçekleşmemiş alım/satım | Ortalama kur | Yabancı para | Sözleşme değeri | Gerçeğe uygun değeri | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| sözleşmeleri | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 | 2024 | 2023 |
| ABD Doları alımı (Bin ABD | ||||||||
| Doları / Bin TL) | ||||||||
| 3 aydan az | 41,78 | 30,48 | 59.000 | 102.639 | 2.464.886 | 3.128.297 | (282.997) | (1.277) |
| 3-12 ay arası | 45,47 | 33,45 | 73.000 | 89.046 | 3.319.213 | 2.978.380 | (150.656) | (44.533) |
| (433.653) | (45.810) |
31 Aralık 2024 tarihi itibari ile vadeli döviz alım/satım sözleşmelerinin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden oluşan ve özkaynaklarda riskten korunma kazançları'nda sınıflanan gerçekleşmemiş zararlar 445.201'dir (2023: 279.969).
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
b.3) Piyasa riski yönetimi (devamı)
b.3.1) Faiz oranı riski yönetimi
Faiz oranı duyarlılığı
Grup'un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir:
| 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|
|---|---|---|
| Finansal yükümlülükler - Sabit Faizli Finansal Araçlar | 5.747.462 | 8.181.323 |
| Finansal yükümlülükler - Değişken Faizli Finansal Araçlar | 7.406.283 | 5.073.744 |
31 Aralık 2024 tarihinde faiz oranları 50 baz puan yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 37.031 (31 Aralık 2023: 25.369) daha düşük/yüksek olacaktı.
Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde maruz kalınan borsada işlem gören hisse senedi fiyat risklerine göre belirlenmiştir.
Raporlama tarihinde, diğer tüm değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin %10 oranında fazla/az olması durumunda:
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
| Gerçeğe uygun |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| İtfa edilmiş |
değerinden | İtfa edilmiş |
Türev | |||
| maliyetinden | ölçülen | maliyetinden | araçların | |||
| gösterilen finansal |
finansal | gösterilen finansal |
gerçeğe | Defter | ||
| 31 Aralık 2024 |
varlıklar | yatırımlar | yükümlülükler | uygun değeri | değeri (*) |
Not |
| Finansal varlıklar |
||||||
| Nakit ve nakit benzerleri |
9.440.402 | - | - | - | 9.440.402 | 5 |
| Ticari alacaklar (ilişkili taraflardan alacaklar dahil) |
7.384.158 | - | - | - | 7.384.158 | 8, 37 |
| Finansal yatırımlar |
2.466 | 4.666.250 | - | - | 4.668.716 | 6 |
| Diğer kısa ve uzun vadeli alacaklar (ilişkili taraflardan alacaklar dahil) |
422.633 | - | - | - | 422.633 | 9, 37 |
| Finansal yükümlülükler |
||||||
| Borçlanmalar | - | - | 13.153.745 | - | 13.153.745 | 7, 37 |
| Ticari borçlar (ilişkili taraflara borçlar dahil) |
- | - | 11.255.710 | - | 11.255.710 | 8, 37 |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar |
- | - | 603.613 | - | 603.613 | 22, 37 |
| Diğer kısa ve uzun vadeli borçlar |
- | - | 850.082 | - | 850.082 | 9, 37 |
| araçlar Türev |
- | - | - | 433.653 | 433.653 | 36 |
| Aralık 31 2023 |
||||||
| Finansal varlıklar |
||||||
| Nakit ve nakit benzerleri |
9.518.890 | - | - | - | 9.518.890 | 5 |
| Ticari alacaklar (ilişkili taraflardan alacaklar dahil) |
10.097.818 | - | - | - | 10.097.818 | 8, 37 |
| Finansal yatırımlar |
61.176 | 6.040.331 | - | - | 6.101.507 | 6 |
| Diğer kısa ve uzun vadeli alacaklar (ilişkili taraflardan alacaklar dahil) |
415.488 | - | - | - | 415.488 | 9, 37 |
| araçlar Türev |
- | - | - | 51.994 | 51.994 | 36 |
| Finansal yükümlülükler |
||||||
| Borçlanmalar | - | - | 13.255.067 | - | 13.255.067 | 7, 37 |
| Ticari borçlar (ilişkili taraflara borçlar dahil) |
- | - | 16.036.866 | - | 16.036.866 | 8, 37 |
| Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar |
- | - | 574.289 | - | 574.289 | 22, 37 |
| Diğer kısa ve uzun vadeli borçlar |
- | - | 965.455 | - | 965.455 | 9, 37 |
| Türev araçlar |
- | - | - | 97.804 | 97.804 | 36 |
(*) Grup'un ilgili finansal araçlarının defter değerleri gerçeğe uygun değerlerine yaklaşmaktadır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:
Grup'un uzun vadeli finansal yatırımları ve türev finansal araçları gerçeğe uygun değerlerinden ölçülmektedir. Diğer finansal varlık ve yükümlülüklerinin defter değerleri gerçeğe uygun değerlerine yaklaşmaktadır.
Kısa vadeli finansal yatırımlar içinde gerçeğe uygun değeri üzerinden gösterilen kur korumalı mevduat bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: 1.526.923). Gerçeğe uygun değer hiyerarşisi Seviye 2 olarak gösterilmiştir.
Yukarıda belirtilen finansal yatırımlar dışında, kısa vadeli finansal yatırımlar içerisinde itfa edilmiş maliyetiyle ölçülen finansal varlık olarak sınıflandırılmış Eurobond bulunmamaktadır (31 Aralık 2023: 42.790 kısa vadeli finansal yatırım, 42.259 gerçeğe uygun değer hiyerarşisi Seviye 2'dir).
KKM ve fon dışında gerçeğe uygun değerleriyle gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin seviye sınıflamaları aşağıdaki gibidir:
| Raporlama tarihi itibari ile gerçeğe uygun değer seviyesi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Finansal varlıklar | 31 Aralık 2024 |
1.Seviye | 2.Seviye | 3.Seviye | |
| Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal yatırımlar |
2.513.469 | 893.408 | - | 1.620.061 | |
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımlar |
2.150.770 | 3.302 | - | 2.147.468 | |
| Toplam | 4.664.239 | 896.710 | - | 3.767.529 | |
| Finansal yükümlülükler | |||||
| Türev araçlar | 433.653 | - | 433.653 | - | |
| Toplam | 433.653 | - | 433.653 | - | |
| Raporlama tarihi itibari ile gerçeğe uygun değer seviyesi | |||||
| 31 Aralık | |||||
| Finansal varlıklar | 2023 | 1.Seviye | 2.Seviye | 3.Seviye | |
| Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal yatırımlar |
1.944.587 | 739.738 | - | 1.204.849 | |
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımlar |
2.567.581 | 19.964 | - | 2.547.617 | |
| Türev araçlar | 51.994 | - | 51.994 | - | |
| Toplam | 4.564.162 | 759.702 | 51.994 | 3.752.466 | |
| Finansal yükümlülükler | |||||
| Türev araçlar | 97.804 | - | 97.804 | - | |
| Toplam | 97.804 | - | 97.804 | - |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Gerçeğe uygun değerleriyle gösterilen finansal yatırımların dönem içerisindeki değişimleri aşağıdaki gibidir:
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımlar |
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal yatırımlar |
||||
|---|---|---|---|---|---|
| Seviye 1 | Seviye 3 | Seviye 1 | Seviye 3 | Toplam | |
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | 19.964 | 2.547.617 | 739.738 | 1.204.849 | 4.512.168 |
| Alımlar | - | 107.703 | - | 101.921 | 209.624 |
| Gerçeğe uygun değer değişimi | (12.342) | (78.740) | 153.670 | 481.087 | 543.675 |
| Yabancı para çevrim farkı | (4.320) | (429.112) | - | (167.796) | (601.228) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 3.302 | 2.147.468 | 893.408 | 1.620.061 | 4.664.239 |
| Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımlar |
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal yatırımlar |
||||
|---|---|---|---|---|---|
| Seviye 1 | Seviye 3 | Seviye 1 | Seviye 3 | Toplam | |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 25.382 | 2.411.687 | 772.986 | 1.738.885 | 4.948.940 |
| Alımlar | - | 66.603 | - | - | 66.603 |
| Gerçeğe uygun değer değişimi | (176) | 128.544 | 270.612 | (341.770) | 57.210 |
| Çıkışlar | (3.266) | - | - | - | (3.266) |
| Yabancı para çevrim farkı | (1.976) | (59.217) | (303.860) | (192.266) | (557.319) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 19.964 | 2.547.617 | 739.738 | 1.204.849 | 4.512.168 |
Grup'un önemli tutarlı gerçeğe uygun değer seviyesi üçüncü seviye olarak belirlenen finansal yatırımlarının gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesinde aşağıdaki yöntemler kullanılmıştır:
Borsada İşlem Görmeyen Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer Kapsamlı Gelire Yansıtılan Finansal Yatırımlar
| Değerleme Yöntemi | 31 Aralık 2024 Gerçeğe Uygun Değer |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler ile Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü Arasındaki İlişki |
|---|---|---|---|
| Gelir Yaklaşımı, İndirgenmiş Nakit Akım Yöntemi |
1.066.375 | Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti oranı: %11,19 |
Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti oranının %12,19'a yükseltilmesi durumunda tahmin edilen gerçeğe uygun değer 128.565 azalmakta; %10,19'a düşürülmesi durumunda tahmin edilen gerçeğe uygun değer 162.203 artmaktadır. |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri (devamı)
Borsada İşlem Görmeyen Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer Kapsamlı Gelire Yansıtılan Finansal Yatırımlar (devamı)
| Değerleme Yöntemi | 31 Aralık 2023 Gerçeğe Uygun Değer |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler ile Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü Arasındaki İlişki |
|---|---|---|---|
| Gelir Yaklaşımı, İndirgenmiş Nakit Akım Yöntemi |
1.102.466 | Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti oranı: %12,9 |
Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti oranının %13,9'a yükseltilmesi durumunda tahmin edilen gerçeğe uygun değer 129.802 azalmakta; %11,9'a düşürülmesi durumunda tahmin edilen gerçeğe uygun değer 158.068 artmaktadır. |
İlgili finansal yatırımın gerçeğe uygun değer ölçümünde indirgenmiş nakit akım ve düzeltilmiş özkaynak yöntemleri kullanılmış olup gelecekte elde edilmesi beklenen nakit akımlar uygun iskonto faktörleri kullanılarak bugüne indirgenmiş ve özkaynaklar indirgenmiş tutarlara göre düzeltilmiştir. Hesaplamalarda kullanılan iskonto oranı %7,29'dur.
İlgili finansal yatırımın gerçeğe uygun değer ölçümünde indirgenmiş nakit akım ve düzeltilmiş özkaynak yöntemleri kullanılmış olup gelecekte elde edilmesi beklenen nakit akımlar uygun iskonto faktörleri kullanılarak bugüne indirgenmiş ve özkaynaklar indirgenmiş tutarlara göre düzeltilmiştir.
| Borsada İşlem Görmeyen Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Yatırımlar | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| -- | -- | -- | -- | -- | -- | ------------------------------------------------------------------------------------------------- |
| Sektör | Değerleme Yöntemi |
31 Aralık 2024 Gerçeğe Uygun Değer |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler ile Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü Arasındaki İlişki |
|---|---|---|---|---|
| Taahhüt | Emsal bedel | 163.147 | Değerleme çarpanı : 1 - 1,4 | Tahmin edilen gerçeğe uygun değer ortalama değerleme çarpanının %10 artırılması durumunda 16.315 artmakta, %10 azaltılması durumunda 16.315 azalmaktadır. |
| Tarım | Emsal bedel | 1.772.995 | Değerleme çarpanı : 1 - 4,2 | Tahmin edilen gerçeğe uygun değer ortalama değerleme çarpanının %10 artırılması durumunda 177.300 artmakta, %10 azaltılması durumunda 177.300 azalmaktadır. |
| Diğer | Emsal bedel | 211.326 | Değerleme çarpanı : 0,2 - 2,9 | Tahmin edilen gerçeğe uygun değer ortalama değerleme çarpanının %10 artırılması durumunda 21.132 artmakta, %10 azaltılması durumunda 21.132 azalmaktadır. |
| Sektör | Değerleme Yöntemi |
31 Aralık 2023 Gerçeğe Uygun Değer |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler |
Gözlemlenebilir Olmayan Önemli Girdiler ile Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü Arasındaki İlişki |
|---|---|---|---|---|
| Taahhüt | Emsal bedel | 369.156 | Değerleme çarpanı : 1 - 1,45 | Tahmin edilen gerçeğe uygun değer ortalama değerleme çarpanının %10 artırılması durumunda 36.916 artmakta, %10 azaltılması durumunda 36.916 azalmaktadır. |
| Tarım | Emsal bedel | 1.923.405 | Değerleme çarpanı : 2,21 - 2,46 | Tahmin edilen gerçeğe uygun değer ortalama değerleme çarpanının %10 artırılması durumunda 192.341 artmakta, %10 azaltılması durumunda 192.341 azalmaktadır. |
| Diğer | Emsal bedel | 255.056 | Değerleme çarpanı : 0,22 - 2,94 | Tahmin edilen gerçeğe uygun değer ortalama değerleme çarpanının %10 artırılması durumunda 25.506 artmakta, %10 azaltılması durumunda 25.506 azalmaktadır. |
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri (devamı)
Borsada İşlem Görmeyen Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Yatırımlar (devamı)
Borsada işlem görmeyen gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımların gerçeğe uygun değer hareketlerinin sektörel dağılımı aşağıdaki gibidir:
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yatırımlar
| (Seviye 3) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Taahhüt | Tarım | Diğer | Toplam | |
| 1 Ocak 2024 açılış bakiyesi | 369.156 | 1.923.405 | 255.056 | 2.547.617 |
| Alımlar | 4.917 | 102.786 | - | 107.703 |
| Gerçeğe uygun değer değişimi | (137.424) | 58.684 | - | (78.740) |
| Yabancı para çevrim farkı | (73.502) | (311.880) | (43.730) | (429.112) |
| 31 Aralık 2024 kapanış bakiyesi | 163.147 | 1.772.995 | 211.326 | 2.147.468 |
| Taahhüt | Tarım | Diğer | Toplam | |
| 1 Ocak 2023 açılış bakiyesi | 396.823 | 1.647.577 | 367.287 | 2.411.687 |
| Alımlar | 6.601 | 51.431 | 8.571 | 66.603 |
| Gerçeğe uygun değer değişimi | (14.659) | 230.227 | (87.024) | 128.544 |
| Yabancı para çevrim farkı | (19.609) | (5.830) | (33.778) | (59.217) |
| 31 Aralık 2023 kapanış bakiyesi | 369.156 | 1.923.405 | 255.056 | 2.547.617 |
Muhtelif inşaat projelerinde geçmiş yıllarda ortaya çıkan olumsuzlukların neden olduğu kayıpların telafisi için işveren idareler ile yapılan sözleşmelerde öngörülen süreçler başlatılmış olup idareler ile görüşmeler rapor tarihi itibari ile devam etmektedir.
Sözleşme bölümünün uluslararası uzman danışman firmalarla beraber hazırladığı tazminat ve hak talebi dosyalarının bazıları İşveren idarelere iletilmiştir. Olağanüstü dönemde sözleşmesel yükümlülükler çerçevesinde, mümkün ve mantıklı her tedbiri alarak işlerine devam eden Mühendislik ve Taahhüt bölümü, bu taleplerin olumlu sonuçlanması için müzakerelere devam etmektedir.
İlgili projelere ait güncel bilgiler aşağıdaki gibidir;
Rusfen ile Kharampurneftegaz LLC Firması arasında 90 km. uzunluğunda 48" çapında gaz boru hattı inşaat ve montaj işleri için 27 Aralık 2019 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.
Rusya'nın Yamalo-Nenets özerk bölgesinde üstlenilmiş olan projede rapor tarihi itibarıyla proje sonunda beklenen zararın tamamı ekli konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir.
İşveren idare ile zararlarımızın tazminine yönelik görüşmelerde mutabakat zeminine ulaşılamayacağının anlaşılması üzerine, bu proje ile ilgili tüm hak, alacak ve varlıklarımızın tazmini amacıyla işveren OOO Kharampurneftegaz'a karşı Tekfen İnşaat ile OOO Rusfen Konsorsiyumu adına hak talepleri için yargı yoluna başvurulmuştur. 25 Şubat 2025 tarihinde ilk derece mahkemesinin Konsorsiyum'un taleplerinin tamamının reddedilmesine dair sözlü kararını açıkladığı bilgisi edinilmiştir. İlgili mahkemenin gerekçeli kararını açıklamasından sonra kararın bozulması talebiyle bir üst mahkemeye başvurulacaktır.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
30 Temmuz 2018 tarihinde Tekfen İnşaat ile Saudi Arabian Oil Company arasında imzalanan sözleşmeye istinaden Haradh Sahası Gaz Artışı Programı - Uydu Gaz Kompresör İstasyonları Boru Hatları İnşaat İşleri projesi üstlenilmiştir.
Projede İşveren idare tarafından temin edilen malzeme terminlerinde ve İşveren idare kaynaklı süre uzatımları nedeniyle gecikmeler yaşanmıştır. Önceki yıllarda projenin tahmini maliyetlerinde beklenen zararın tamamı konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir. Oluşan ek maliyet artışları ve süre uzatımı kaynaklı hak talebi görüşmeleri ise halen devam etmektedir. Projede garanti dönemi sorumlulukları kapsamında aktiviteler ve demobilizasyon süreci devam etmektedir.
31 Ocak 2022 tarihinde Tekfen İnşaat ile Chiyoda Technip Adi Ortaklığı (CTJV) arasında imzalanan sözleşmeye istinaden Katar'da "General Works for Offsites 2 and South Interconnecting Piperack for North Field East Onshore Project EPC-1" projesi üstlenilmiştir. İlgili projenin bilanço tarihi itibari ile finansal tamamlanma oranı %68'dur.
Rapor tarihi itibari ile projenin tahmini maliyetinde geçici kamp, atölye, ambar, ofis tesislerinin kurulumu ve mobilizasyon aşamasında yaşanılan gecikmeler nedeniyle artış öngörülmüştür. Söz konusu maliyet artışı ve ilave gelirlerin dahil edilmesi ile proje sonu tahminlerinde oluşan gelir/gider farkındaki negatif değişikliler Türkiye Finansal Raporlama Standartları uyarınca konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir. Söz konusu zararlar neticesinde proje yönetim organizasyonunda yapılan değişiklikler, idare ile yürütülen görüşmeler, proje verimliliklerinde ve tasarruf kalemlerinde yaratılan artış ile proje sonu tahmini zararın azaltılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Bağlı ortaklıklarımızdan Tekfen İnşaat ve Tesisat A.Ş. (Tekfen İnşaat), Saudi Arabian Mining Company (Maaden) idaresinden Suudi Arabistan'da "Phosphate 3 Phase 1" projesine ait genel yapım işlerini üstlenmek üzere ihaleyi kazandığı bildirimini almıştır. Proje bedelinin yaklaşık 235 Milyon ABD Doları (8.011.150) mertebesinde olduğu öngörülmektedir. Projenin 24 ay sürede tamamlanması hedeflenmektedir.
Tekfen İnşaat, Saudi Arabian Oil Company ("Saudi Aramco") idaresinden Suudi Arabistan'da "Package-16 MGSE III: Jeddah Cluster" boru hattı projesini EPC olarak üstlenmek üzere ihaleyi kazandığı bildirimini almıştır. Proje bedelinin yaklaşık 212 Milyon ABD Doları (7.227.080) mertebesinde olduğu öngörülmektedir. Projenin 40 ay sürede tamamlanması hedeflenmektedir.
Grup'un %67 pay sahibi olduğu Tekfen-TML Ortak Girişimi'nin (Tekfen TML J.V.) Libya'da üstlenmiş olduğu ve 21 Şubat 2011 tarihinde ülkede çıkan olaylar nedeniyle belirsiz bir süre için durdurulan Büyük Nehir Projesi'ndeki tüm hak, alacak ve varlıklarının tazmini amacıyla açılan tahkim davası sonuçlarına dair İşveren MMRA ile, Tekfen TML J.V.'ye net 35.408 Bin ABD Doları (Grup payı 23.605 Bin ABD Doları) ödeme yapması, bu bedelin ilk bölümü olan 12.678 Bin ABD Dolarından (Grup payı 8.452 Bin ABD Doları), ikinci tahkimde Tekfen TML J.V.'nin Libya'ya ödemesine karar verilen meblağın mahsup edilmesinden sonra kalan 9.013 Bin ABD Dolarının (Grup payı 6.009 Bin ABD Doları) tahsil edilmesi ve geri kalan 22.730 Bin ABD Doları (Grup payı 15.153 Bin ABD Doları) tutarındaki teminatsız alacağın, 31 Aralık 2025 tarihine kadar farklı tutarlarda dört taksit halinde ödenmesi konusunda mutabakat sağlanmıştır.
Aradan geçen süre zarfında Libya devletinde devam eden iki hükümetli yapı, işveren MMRA'ya ve devamında Merkez Bankasına her iki hükümet tarafından yapılan atamalara bağlı olarak açığa çıkan yetki tartışmaları ve diğer nedenlerle işveren MMRA vadesi gelen toplam 5.000 Bin ABD Doları (Grup payı 3.350 Bin ABD Doları) tutarındaki taksidini vadesinde ödeyemediği için erteleme talebinde bulunmuştur. Ertelenen 5.000 Bin ABD Doları (Grup payı 3.350 Bin ABD Doları) ödemenin 1.500 Bin ABD Doları (Grup payı 1.005 Bin ABD Doları) rapor tarihi itibarıyla tahsil edilmiş olup geriye kalan 3.500 Bin ABD Dolarının tahsili için gerekli belgeler temin edilmiştir.
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası'nın (TL), 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre bin TL olarak ifade edilmiştir.)
Tekfen İnşaat'ın Katar Şubesi aracılığıyla faaliyetlerini sürdürdüğü Katar'da, vergi dairesi tarafından 2017 ve 2018 yıllarına ilişkin gelir vergisi incelemesi başlatılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda, tarafımıza tebliğ edilen ek vergi yükümlülüğüne ilişkin olarak Vergi Temyiz Komitesi'ne itirazda bulunulmuştur.
Temyiz sürecini beklemeden, vergi dairesi ile yüz yüze bir toplantı gerçekleştirilerek cezanın kaldırılmasına yönelik talebimiz tekrar iletilmiş ve bazı ek bilgi ve belgeler sunulmuştur. Bu görüşmeler sonucunda, ceza tutarı 1.761 Bin Katar Riyali vergi ve 473 Bin Katar Riyali ceza olmak üzere toplam 2.234 Bin Katar Riyali olarak revize edilmiştir.
Bu tutara ilişkin olarak vergi dairesiyle yeniden bir toplantı yapılmış ve ek bilgi ve belgeler tekrar sunulmuştur. 1.761 Bin Katar Riyali tutarındaki ilave vergi için finansal tablolarımızda karşılık ayrılmış olup, ceza tutarının ödenmesi beklenmemektedir.Vergi dairesinin nihai kararını önümüzdeki günlerde iletmesi beklenmektedir.
Tekfen İnşaat'ın Suudi Arabistan şubesi aracılığı ile faaliyette bulunduğu Suudi Arabistan'da Vergi Otoritesi (ZATCA) tarafından Şube'nin 2023 yılı faaliyetlerine ilişkin olarak KDV'ye tabi işlemleri kapsayan KDV Beyannamelerininin incelemesi için bildirim almıştır. İlgili vergi incelemesi süreci rapor tarihi itibari ile devam etmektedir.
21 Mart 2024 tarihli Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda, iç piyasada halka arz olmaksızın, 1.000.000 nominal değerine kadar, farklı vade seçenekleri ile Türk Lirası cinsinden finansman tahvilleri veya bono ihraç edilmesine karar verilmiştir. Bu işlemler özel yerleştirme ve/veya nitelikli yatırımcılara satış yoluyla gerçekleştirilecektir. Bu amaçla hazırlanan ihraç belgesinin onayı alınmış olup, Sermaye Piyasası Kurulu'na başvuru yapılmıştır. İlgili tutarın grup faaliyetlerinin finansmanında kullanılması planlanmaktadır. Bu kapsamda, SPK'nın 19 Eylül 2024 tarihli ve 54/1461 numaralı kararıyla yerli nitelikli yatırımcılara satış için toplam 500.000 tutarında satış yetkisi verilmiştir.Söz konusu ihraç 23 Aralık 2024 tarihinde gerçekleşmiştir.
17 Ekim 2024 tarihli Yönetim Kurulu Kararı uyarınca Toros Tarım'ın olası bir halka arzı için başlangıç çalışması olan Toros Tarım'ın esas sözleşmesi'nin Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun hale getirilmesi amacıyla SPK'ya başvurulmasına karar verilmiştir.
| Hizmet Konusu | 31 Aralık 2024 |
31 Aralık 2023 |
|---|---|---|
| Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti | 19.251 | 22.308 |
| Vergi danışmanlık hizmetlerine ilişkin ücretler | 1.966 | 2.440 |
| Diğer güvence hizmetlerinin ücreti | 26 | 55 |
| Bağımsız denetim dışı diğer ücretler | 929 | 550 |
| 22.172 | 25.353 |
Tekmarmara, 15 Mart 2024 tarihinde kurulmuştur. Tüm aktif ve pasifleriyle 16 Ocak 2025 tarihinde Babadağ'a devrolmuştur.
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.