Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy Kapitałowej FAMUR za rok 2015

Katowice, 2016-04-27

SPIS TREŚCI
DANE DOTYCZĄCE SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO WG MSR/MSSF 6
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 DO 31 GRUDNIA 2015 7
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW8
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 8
DO 31 GRUDNIA 2015 8
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2014 9
DO 31 GRUDNIA 20149
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ SPORZĄDZONE NA DZIEŃ
31 GRUDNIA 2015 10
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 201512
DO 31 GRUDNIA 2015 12
ZASADY (POLITYKA) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO
SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO SPORZĄDZONEGO NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 201515
1. INFORMACJE OGÓLNE15
2. STOSOWANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI22
1) Podstawy konsolidacji 26
2) Inwestycje w podmioty stowarzyszone 26
3) Wartość firmy 27
4) Leasing 27
a) Grupa jako leasingodawca28
b) Grupa jako leasingobiorca28
5) Waluty obce29
a) Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji 29
b) Transakcje i salda29
6) Świadczenia pracownicze 30
7) Metody wyceny 30
8) Ujmowanie przychodów31
a) Przychody ze sprzedaży produktów, towarów, usług i materiałów 31
b) Przychody z tytułu odsetek 31
c) Przychody z tytułu dywidend31
d) Przychody z tytułu leasingu 32
9) Kontrakty długoterminowe 32
10) Ujmowanie kosztów32
11) Pozostałe przychody i koszty operacyjne 32
12) Przychody i koszty finansowe 32
13) Koszty odsetek33
14) Podatki 33

a) Podatek dochodowy bieżący 33
b) Podatek dochodowy odroczony33
c) Inne podatki34
15) Rzeczowe aktywa trwałe 34
16 ) Kombajny36
17) Nieruchomości inwestycyjne36
18) Wartości niematerialne37
a) Wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie – Koszty badań i prac rozwojowych 37
b) Oprogramowanie komputerów38
19) Utrata wartości 38
20) Zapasy38
21) Odpisy aktualizujące wartość zapasów39
22) Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym39
23) Instrumenty finansowe40
24) Zasady wyceny instrumentów finansowych na dzień bilansowy 41
25) Aktywa finansowe stanowiące instrumenty kapitałowe 42
26) Należności z tytułu dostaw i usług42
27) Pozostałe należności42
28) Inwestycje w papiery wartościowe i udziały w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych 42
29) Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 42
30) Rozliczenia międzyokresowe kosztów 43
a) Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów43
b) Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów 43
31) Rozliczenia międzyokresowe przychodów43
32) Kapitały własne 43
33) Rezerwy 44
34) Kredyty bankowe 45
35) Zobowiązania finansowe oraz instrumenty kapitałowe 45
36) Zamienne instrumenty dłużne 45
37) Zobowiązania z tytułu dostaw i usług45
38) Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń 45
39) Dotacje 46
40) Zysk przypadający na jedną akcję 46
41) Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności47
42) Prezentacja w Skonsolidowanym Sprawozdaniu z Przepływów Pieniężnych oraz w Skonsolidowanym
Sprawozdaniu z Sytuacji Finansowej udzielonych i zaciągniętych pożyczek 47
43) Informacje ujawniane na temat podmiotów powiązanych 47
44) Informacje na temat sezonowości48

45) Wycena do wartości godziwej 48
3. AKCJONARIUSZE SPÓŁKI FAMUR S.A49
4. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY 50
5. SEGMENTY DZIAŁALNOŚCI – BRANŻOWE I GEOGRAFICZNE 50
6. KOSZTY RESTRUKTURYZACJI 53
7.KOSZTY RODZAJOWE 53
8. KOSZTY ZATRUDNIENIA53
9. INNE PRZYCHODY I KOSZTY OPERACYJNE54
10. PRZYCHODY I KOSZTY FINANSOWE 55
11. PODATEK DOCHODOWY 56
12. AKTYWA TRWAŁE PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY 57
13. DYWIDENDY 57
14. ZYSK PRZYPADAJĄCY NA JEDNĄ AKCJĘ58
15. ZABEZPIECZENIA NA MAJĄTKU SPÓŁKI 59
16. WARTOŚĆ FIRMY Z KONSOLIDACJI 59
17. NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE60
18. WARTOŚCI NIEMATERIALNE 61
19. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE 63
20. NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE65
21. INWESTYCJE W JEDNOSTKI STOWARZYSZONE65
22. AKTYWA FINANSOWE66
23. ZAPASY66
24. KONTRAKTY DŁUGOTERMINOWE 67
25. NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU LEASINGU FINANSOWEGO 67
26. POZOSTAŁE AKTYWA KRÓTKOTERMINOWE68
27. KREDYTY I POŻYCZKI71
28. OBLIGACJE 76
29. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KAPITAŁOWYM76
30. PODATEK ODROCZONY 76
31. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU LEASINGU FINANSOWEGO 77
32. INNE ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE 78
33. REZERWY 79
34. KAPITAŁ PODSTAWOWY81
35. KAPITAŁ ZAPASOWY ZE SPRZEDAŻY AKCJI POWYŻEJ ICH WARTOSCI NOMINALNEJ81
36. ZYSKI ZATRZYMANE82
37. SPRZEDAŻ SPÓŁEK ZALEŻNYCH 82
38. POŁĄCZENIE SPÓŁEK 82
39. INSTRUMENTY FINANSOWE 83

40. CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM FINANSOWYM84
41. ZYSKI/STRATY NETTO ORAZ PRZYCHODY/KOSZTY Z TYTUŁU INTRUMENTÓW FINANSOWYCH87
42 NABYCIE ORAZ WŁĄCZENIE DO KONSOLIDACJI SPÓŁEK ZALEŻNYCH 88
43. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 88
44. DOTACJE90
45. NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE91
46.INFORMACJA O ZNACZĄCYCH TRANSAKCJACH Z KLIENTAMI91
47. WYNAGRODZENIE INSTRUMENTAMI KAPITAŁOWYMI SPÓŁKI 91
48. PROGRAM ŚWIADCZEŃ EMERYTALNYCH91
49. KOREKTA BŁĘDU91
50. INFORMACJE DODATKOWE 91
51. ZDARZENIA PO DACIE BILANSU 94
52. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI 96
53. WYNAGRODZENIA CZŁONKÓW ZARZĄDU I ORGANÓW NADZORU100
54. WYNAGRODZENIE PODMIOTU UPRAWNIONEGO DO BADANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH101

DANE DOTYCZĄCE SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO WG MSR/MSSF

	TPLN Rok 2015	TPLN Rok 2014	TEURO Rok 2015	TEURO Rok 2014
Wybrane dane finansowe	od 01.01.2015	od 01.01.2014	od 01.01.2015	od 01.01.2014
	do 31.12.2015	do 31.12.2014	do 31.12.2015	do 31.12.2014
Przychody netto ze sprzedaży	800 976	708 773	191 401	169 188
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej	51 487	100 252	12 303	23 931
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	43 088	121 935	10 296	29 107
Zysk (strata) netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej	51 960	100 252	12 416	23 931
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	115 142	396 903	27 514	94 743
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	-160 451	-97 605	-38 341	-23 299
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	-1 701	-437 160	-407	-104 353
Przepływy pieniężne netto razem	-47 011	-137 862	-11 234	-32 909
Aktywa razem	1 258 940	1 337 962	295 422	313 906
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	368 715	497 945	86 522	116 825
Zobowiązania długoterminowe	1 224	490	287	115
Zobowiązania krótkoterminowe	244 295	370 029	57 326	86 815
Kapitał własny	890 226	840 017	208 900	197 081
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej	890 190	836 857	208 891	196 339
Kapitał zakładowy	4 815	4 815	1 130	1 130
Liczba akcji (w szt.)	481 500 000	481 500 000	481 500 000	481 500 000
Zysk (strata) netto na jedną akcję zwykłą	0,11	0,21	0,03	0,05
Rozwodniony zysk (strata) netto na jedną akcję zwykłą	0,11	0,21	0,03	0,05
Wartość księgowa na jedną akcję	1,85	1,74	0,43	0,41
Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję	1,85	1,74	0,43	0,41

Wybrane dane finansowe prezentowane w sprawozdaniu przeliczono na walutę euro w następujący sposób:

-pozycje dotyczące rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych za rok 2015 roku (odpowiednio za rok 2014) przeliczono wg kursu stanowiącego średnią arytmetyczną średnich kursów ogłaszanych przez NBP obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca. Kurs ten za rok 2015 wyniósł 1 euro = 4,1848 zł i odpowiednio za rok 2014 roku wyniósł 1 euro = 4,1893 zł

-pozycje bilansowe przeliczone wg średniego kursu ogłoszonego przez NBP, obowiązującego na dzień bilansowy. Kurs ten wyniósł na 31 grudnia 2015 roku 1 EUR = 4,2615 zł; na 31 grudnia 2014 roku 1 EUR = 4,2623

SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 DO 31 GRUDNIA 2015

SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT	NOTA	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
		TPLN	TPLN
Działalność kontynuowana
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:		800 976	708 773
1. Przychody netto ze sprzedaży produktów	4	716 934	609 310
2. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów	4	84 042	99 463
II. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:		601 882	447 445
1. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów		548 671	407 660
2. Wartość sprzedanych towarów i materiałów		53 211	39 785
III. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (I-II)		199 094	261 327
IV. Koszty sprzedaży	6	31 752	15 941
V. Koszty ogólnego zarządu	6	98 718	98 557
VI. Zysk (strata) na sprzedaży (III-IV-V)		68 624	146 829
VII. Pozostałe przychody operacyjne		30 119	52 880
1. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych		2 070	1 084
2. Dotacje		565	0
3. Inne przychody operacyjne	9	27 484	51 796
VIII. Pozostałe koszty operacyjne 1. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych		55 655 0	77 775 0
2. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych	9	7 784	8 879
3. Inne koszty operacyjne	9	47 871	68 896
IX. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (VI+VII-VIII)		43 088	121 935
X. Przychody finansowe	10	22 663	19 029
1. Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:		200	3 068
- od jednostek powiązanych		200	2 818
2. Odsetki, w tym:		9 622	13 411
- od jednostek powiązanych		242	167
3. Zysk ze zbycia inwestycji		78	0
4. Aktualizacja wartości inwestycji		0	1 139
5. Inne		12 763	1 410
XI. Koszty finansowe	10	14 149	27 693
1. Odsetki, w tym:		7 643	8 270
- dla jednostek powiązanych		597	251
2. Strata ze zbycia inwestycji		0	0
3. Aktualizacja wartości inwestycji		537	4 612
4. Inne		5 969	14 810
XII. Zysk (strata) na sprzedaży całości lub części udziałów jednostek podporządkowanych		0	0
XIII. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (IX+X-XI+/-XII)		51 602	113 271
XIV. Odpis wartości firmy jednostek podporządkowanych		0
XV. Nadwyżka udziału jednostki przejmującej w aktywach netto jednostki zależnej nad ceną przejęcia		0	0
XVI. Zysk (strata) brutto (XIII-XIV+XV)		51 602	113 271
XVII. Podatek dochodowy		116	13 019
a) część bieżąca	11	1 413	1 857
b) część odroczona	11	-1 297	11 162
XVIII. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)		0 51 487	0 100 252
XIX. Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej XX. Działalność zaniechana		0	0
XXI. Zysk netto, w tym przypadający:		51 487	100 252
XXII. akcjonariuszom podmiotu dominującego		51 960	100 252
XXIII. akcjonariuszom niesprawującym kontroli		-473	0
Zysk (strata) netto		51 487	100 252
Średnia ważona liczba akcji zwykłych		481 500	481 500
Zysk (strata) na jedną akcję zwykłą w zł		0,11	0,21

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów	Za okres 01.01.2015- 31.12.2015 TPLN	Za okres 01.01.2014- 31.12.2014 TPLN
Zysk (strata) netto	51 487	100 252
Inne całkowite dochody: Pozycje, które nie będą przeniesione do zysku/strat w kolejnych okresach:
Zyski straty aktuarialne	855	565
Podatek odroczony	-162	-107
Razem inne całkowite dochody	693	458

Całkowite dochody ogółem	52 180	100 710
Przypadające akcjonariuszom podmiotu dominującego	52 653	100 710
Przypadające akcjonariuszom niesprawującym kontroli	-474	0

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 DO 31 GRUDNIA 2015

	Kapitał zakładowy	Akcje własne	Pozostałe kapitały rezerwowe	Kapitał zapasowy	Zyski zatrzymane	Kapitał przypadający akcjonariuszom podmiotu dominującego	Kapitał własny przypadający akcjonariuszom niesprawującym kontroli	Kapitał własny
	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN
Stan na 1 stycznia 2015r.	4 815	0	95 540	181 781	554 720	836 856	3 160	840 017
Inne całkowite dochody					693	693	-0,5	693
Zysk (strata) netto					51 960	51 960	-473	51 487
Razem całkowite dochody	0	0	0	0	52 653	52 653	-474	52 180
Przeniesienie zysku na kap. zapasowy				48 245	-48 245	0		0
Akcje własne		-3				-3		-3
Wykup akcji niesprawujących kontroli					684	684	-2 651	-1 967
Stan na 31 grudnia 2015 r.	4 815	-3	95 540	230 026	559 812	890 190	36	890 226

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2014 DO 31 GRUDNIA 2014

	Kapitał zakładowy	Pozostałe kapitały rezerwowe	Kapitał zapasowy	Zyski zatrzymane	Kapitał przypadający akcjonariuszom podmiotu dominującego	Kapitał własny przypadający akcjonariuszom niesprawującym kontroli	Kapitał własny
	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN	TPLN
Stan na 1 stycznia 2014r.	4 815	500 000	42 144	595 705	1 142 663	41	1 142 705
Inne całkowite dochody				458	458		458
Zysk (strata) netto				100 252	100 252		100 252
Razem całkowite dochody	0	0	0	100 710	100 710	0	100 710
Przeniesienie zysku na kap. zapasowy			139 519	-139 519	0		0
Przeniesienie kap. rezerwowego na kap. zapasowy		-404 460	404 460		0		0
Dywidenda Wykup udziałów niesprawujących kontroli			-404 460	17	-404 460 17	-41	-404 460 -24
Inne			119	-2 192	-2 073		-2 073
Z tytułu nabycia spółki					0	3 160	3 160
Stan na 31 grudnia 2014 r.	4 815	95 540	181 781	554 720	836 856	3 160	840 017

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ SPORZĄDZONE NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2015

SKONSOLIDOWANY BILANS	NOTA	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
		TPLN	TPLN
A k t y w a
I. Aktywa trwałe		701 221	780 686
1. Wartości niematerialne, w tym:	18	233 489	239 820
- wartość firmy	16	220 060	220 060
2. Rzeczowe aktywa trwałe:		385 438	446 800
2.1. Środki trwałe	19	374 044	429 382
2.2. Środki trwałe w budowie		11 394	17 418
3. Należności długoterminowe	17	8 017	25 589
3.1. Od jednostek powiązanych		0	289
3.2. Od pozostałych jednostek		8 017	25 300
4. Inwestycje długoterminowe		33 361	25 845
4.1. Nieruchomości	20	6 560	7 082
4.2. Wartości niematerialne		0	0
4.3. Długoterminowe aktywa finansowe		26 771	18 733
a) w jednostkach powiązanych	22	26 670	16 632
b) w pozostałych jednostkach		101	2 101
4.4. Inne inwestycje długoterminowe		30	30
5. Pozostałe aktywa długoterminowe (rozliczenia międzyokresowe)	26	3 067	624
6. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	30a	37 850	42 008
II. Aktywa obrotowe		557 719	557 276
1. Zapasy	23	167 134	160 109
2. Należności krótkoterminowe	26	361 818	324 747
2.1. Z tytułu leasingu finansowego	25	7 762	14 304
2.2. Z tytułu dostaw i usług		337 418	281 097
2.3. Z tytułu podatków, w tym:		9 463	21 588
2.3.1. Z tytułu bieżącego podatku dochodowego		6 441	13 039
2.4. Pozostałe należności		7 175	7 757
3. Krótkoterminowe aktywa finansowe dostępne do sprzedaży		0	0
4. Krótkoterminowe aktywa przeznaczone do obrotu		0	0
5. Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe	26	7 810	2 280
5.1.Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe dotyczące jednostek nieobjętych konsolidacją		5 802	2 278
5.2.Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe dotyczące pozostałych jednostek		2 008	2
6. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty		18 702	65 712
7. Pozostałe aktywa krótkoterminowe (rozliczenia międzyokresowe)	26	2 256	4 428
8. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży		0	0
8.1. Pochodzące z zakupów od jednostek nieobjętych konsolidacją		0	0
8.2. Pochodzące z zakupów od pozostałych jednostek		0	0
A k t y w a r a z e m		1 258 940	1 337 962

P a s y w a		Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
I. Kapitał własny		890 226	840 017
1. Kapitał zakładowy	34	4 815	4 815
2. Należne wpłaty na kapitał zakładowy (wielkość ujemna)		0	0
3. Akcje (udziały) własne (wielkość ujemna)		-3	0
4. Kapitał zapasowy		230 026	181 781
5. Kapitał z aktualizacji wyceny		0	0
6. Pozostałe kapitały rezerwowe		95 540	95 540
7. Różnice kursowe z przeliczenia jednostek		0	0
a) dodatnie różnice kursowe		0	0
b) ujemne różnice kursowe		0	0
8. Zyski zatrzymane	36	559 812	554 720
9. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)		0	0
A. Kapitał przypadający akcjonariuszom podmiotu dominującego		890 190	836 857
B. Kapitały akcjonariuszy niesprawujących kontroli		36	3 160
II. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania		368 715	497 945
1. Rezerwy na zobowiązania		100 676	102 902
1.1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	30b	27 008	32 302
1.2. Rezerwa na świadczenia pracownicze		34 019	39 034
a) długoterminowa	33	21 132	26 509
b) krótkoterminowa	33	12 887	12 524
1.3. Pozostałe rezerwy		39 650	31 566
a) długoterminowe	33	7 797	14 756
b) krótkoterminowe	33	31 853	16 810
2. Zobowiązania długoterminowe		1 224	490
2.1. Kredyty i pożyczki	27	0	0
2.2. Zobowiązania długoterminowe z tytułu leasingu	31	540	297
2.3. Inne zobowiązania długoterminowe		684	194
3. Zobowiązania krótkoterminowe		244 295	370 029
3.1. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług:	32	96 722	121 336
3.1.1. Z tytułu dostaw i usług od jednostek powiązanych		6 132	11 176
3.1.2. Z tytułu dostaw i usług od jednostek pozostałych		90 590	110 160
3.2. Zaliczki otrzymane na dostawy		24 609	41 260
3.3. Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń		6 872	6 523
3.4. Zobowiązania z tytułu podatków, w tym:		16 335	22 503
3.4.1. Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego		1 139	1 713
3.5. Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu leasingu finansowego	31	508	14 371
3.6. Krótkoterminowe kredyty i pożyczki	27	90 497	68 997
3.7. Inne		8 752	95 039
4. Pozostałe zobowiązania (rozliczenia międzyokresowe)	32	22 519	24 524
III. Zobowiązania związane bezpośrednio z aktywami trwałymi klasyfikowane jako przeznaczone do zbycia		0	0
P a s y w a r a z e m		1 258 940	1 337 962

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 DO 31 GRUDNIA 2015

SKONSOLIDOWANY RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH	NOTA	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
		TPLN	TPLN
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej - metoda pośrednia	43
I. Zysk (strata) brutto ( z rachunku zysków i strat)		51 602	113 271
II. Korekty razem		63 540	283 632
1. Nadwyżka udziału jednostki przejmującej w aktywach netto jednostki zależnej nad kosztem połączenia
2. Amortyzacja		140 900	153 986
3. (Zyski) straty z tytułu różnic kursowych		69	533
4. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)		-767	3 904
5. (Zysk) strata z tytułu działalności inwestycyjnej		-1 040	13 600
6. Zmiana stanu rezerw		3 922	-32 516
7. Zmiana stanu zapasów		-7 215	-11 882
8. Zmiana stanu należności		-47 888	95 994
9. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów		-27 484	70 262
10. Podatek dochodowy zapłacony		5 318	-10 958
11. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych		-2 276	709
12. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)		115 142	396 903
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej	43
I. Wpływy		6 542	77 608
1. Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych		3 384	31 559
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne		0	0
3. Z aktywów finansowych, w tym:		3 158	44 653
a) w jednostkach powiązanych		2 852	13 886
- zbycie aktywów finansowych		0	0
- dywidendy i udziały w zyskach		200	3 361
- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych i krótkoterminowych		2 611	10 450
- odsetki		42	75
- inne wpływy z aktywów finansowych		0	0
b) w pozostałych jednostkach		306	30 767
- zbycie aktywów finansowych		78	0
- dywidendy i udziały w zyskach		0	0
- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych i krótkoterminowych		228	30 229
- odsetki		0	538
- inne wpływy z aktywów finansowych		0	0
4. Inne wpływy inwestycyjne		0	1 396

II. Wydatki	166 994	175 213
1. Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów	79 456
trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne	0	129 292 0
3. Na aktywa finansowe, w tym:	87 537	45 582
a) w jednostkach powiązanych	85 537	15 582
- nabycie aktywów finansowych	78 272	0

- udzielone pożyczki długoterminowe i krótkoterminowe	7 266	15 582
b) w pozostałych jednostkach	2 000	30 000
- nabycie aktywów finansowych	0	0
- udzielone pożyczki długoterminowe i krótkoterminowe	2 000
		30 000
4. Dywidendy i inne udziały w zyskach wypłacone mniejszości	0	0
5. Inne wydatki inwestycyjne	0	340
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
	-160 451	-97 605
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej	43
I. Wpływy	108 389	34 862
1. Wpływy netto z emisji akcji i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału	1 925	0
2. Kredyty i pożyczki, w tym:	106 464	34 862
pożyczki zaciągnięte od jednostek powiązanych	3 009	2 238
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych	0	0
4. Inne wpływy finansowe	0	0
II. Wydatki	110 091	472 022
1. Nabycie akcji własnych	983	0
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli	0	404 460

3. Inne, niż wpłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku	0	0
4. Spłaty kredytów i pożyczek, w tym:	88 273	23 492
spłata pożyczek zaciągniętych od jednostek powiązanych	30 029
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych	0	970 0
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych	0	14 407
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego	14 657	18 055
8. Odsetki, w tym:	6 179	11 608
odsetki zapłacone jednostkom powiązanym	824	77
9. Inne wydatki finansowe	0	0
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)	-1 701 -47 011	-437 160 -137 862
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:	-47 011	-137 862
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych	0
		0
F. Środki pieniężne na początek okresu	65 712	203 574
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/- D)	18 702	65 712

Sprawozdanie finansowe zostało zaakceptowane przez Zarząd Spółki dnia 27 kwietnia 2016 roku oraz podpisane w imieniu Zarządu przez:

__________________________________ Mirosław Bendzera - Prezes Zarządu

__________________________________ Beata Zawiszowska - Wiceprezes Zarządu

Zbigniew Fryzowicz - Wiceprezes Zarządu

__________________________________

__________________________________ Zdzisław Szypuła - Wiceprezes Zarządu

__________________________________ Dawid Gruszczyk - Wiceprezes Zarządu

Katowice, dnia 27 kwietnia 2016

ZASADY (POLITYKA) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO SPORZĄDZONEGO NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2015

1. INFORMACJE OGÓLNE

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie jednostkowe Spółki FAMUR S.A. oraz Spółek zależnych.

I. Skład organów Jednostki według stanu na dzień 31.12.2015

Zarząd FAMUR S.A.:

Na dzień 31.12.2015 r. w skład Zarządu wchodzili:

Mirosław Bendzera	Prezes Zarządu
Beata Zawiszowska	Wiceprezes Zarządu
Zdzisław Szypuła	Wiceprezes Zarządu
Zbigniew Fryzowicz	Wiceprezes Zarządu
Henryk Sok	Wiceprezes Zarządu

Na dzień podpisania niniejszego sprawozdania w skład Zarządu wchodzą:

Mirosław Bendzera	Prezes Zarządu
Beata Zawiszowska	Wiceprezes Zarządu
Zdzisław Szypuła	Wiceprezes Zarządu
Zbigniew Fryzowicz	Wiceprezes Zarządu
Dawid Gruszczyk	Wiceprezes Zarządu

Rada Nadzorcza FAMUR S.A.:

Skład RN na dzień 31.12.2015 r.

Przewodniczący RN
Wiceprzewodniczący RN
Członek RN
Członek RN
Członek RN

2. Zmiany w składzie Zarządu Spółki FAMUR S.A.:

Na dzień 01.01.2015r. w skład Zarządu wchodzili:

Mirosław Bendzera	Prezes Zarządu
Beata Zawiszowska	Wiceprezes Zarządu

W dniu 2 czerwca 2015 roku Rada Nadzorcza FAMUR S.A. podjęła uchwałę o powołaniu do Zarządu z dniem 2 czerwca 2015 roku Pana Henryka Soka, powierzając mu funkcję Wiceprezesa Zarządu.

W dniu 2 czerwca 2015 roku Rada Nadzorcza FAMUR S.A. podjęła uchwałę o powołaniu do Zarządu z dniem 2 czerwca 2015 roku Pana Zbigniewa Fryzowicza, powierzając mu funkcję Wiceprezesa Zarządu.

W dniu 2 czerwca 2015 roku Rada Nadzorcza FAMUR S.A. podjęła uchwałę o powołaniu do Zarządu z dniem 2 czerwca 2015 roku Pana Zdzisława Szypułę, powierzając mu funkcję Wiceprezesa Zarządu.

W dniu 30 grudnia 2015 roku Rada Nadzorcza FAMUR S.A. podjęła uchwałę o powołaniu do Zarządu z dniem 1 stycznia 2016 roku Pana Dawida Gruszczyka, powierzając mu funkcję Wiceprezesa Zarządu.

W dniu 1 marca 2016 roku Pan Henryk Sok złożył rezygnację z pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu ze skutkiem na dzień 1 marca 2016 roku.

3. Zmiany w Radzie Nadzorczej Spółki FAMUR S.A.

W dniu 18 czerwca 2015 roku, w związku z wygaśnięciem mandatów członków Rady Nadzorczej FAMUR S.A. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy FAMUR S.A. powołało na kolejną kadencję w Radzie Nadzorczej: Pana Tomasza Domogałę, Pana Czesława Kisiela, Pana Jacka Osowskiego, Pana Wojciecha Gelnera oraz Pana Bogusława Galewskiego.

II. Czas trwania Jednostki:

Nieograniczony.

III. Skonsolidowane roczne sprawozdanie finansowe Grupy FAMUR zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej w dającej się przewidzieć przyszłości - nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuacji działalności.

IV. Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone na dzień 31.12.2015 roku zgodnie z zasadami zawartymi w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości w kształcie zatwierdzonym przez UE. Skonsolidowane Sprawozdanie z Sytuacji Finansowej wraz z notami sporządzono na dzień 31.12.2015 roku , analogicznie okres porównawczy na dzień 31.12.2014. Skonsolidowany Rachunek Zysków i Strat, Skonsolidowane Sprawozdanie z Całkowitych Dochodów, Skonsolidowane Sprawozdanie Zmian w Kapitale Własnym, Skonsolidowane Sprawozdanie z Przepływów Pieniężnych wraz z notami zostały sporządzone za okres od 01.01.2015 roku do 31.12.2015 roku , analogicznie za okres porównawczy od 01.01.2014 roku do 31.12.2014 roku. Sprawozdanie sporządzono w tysiącach złotych.

V. Organem zatwierdzającym roczne skonsolidowane sprawozdanie Grupy FAMUR, zgodnie ze statutem Jednostki Dominującej jest Walne Zgromadzenie.

VI. Zarząd podpisuje i składa roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy FAMUR razem z opinią i raportem biegłego rewidenta do Rady Nadzorczej celem oceny.

VII. Dniem zatwierdzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji jest dzień zatwierdzenia go przez kierownictwo Jednostki Dominującej w celu przedłożenia członkom Rady Nadzorczej. Do dnia zatwierdzenia sprawozdania do publikacji możliwe jest jeszcze wniesienie korekt do sprawozdania finansowego.

Opis organizacji Grupy FAMUR

Według stanu na dzień 31.12.2015 roku Grupę tworzą zaprezentowane poniżej jednostki:

Struktura Grupy Kapitałowej wg stanu na dzień 31.12.2015 r.

W stosunku do 31.12.2014 nastąpił wzrost posiadania akcji Famur Famak S.A. z 76,69% do 99,95%. Na dzień 31.12.2015 wystąpiły udziały niekontrolujące w wysokości 0,051% kapitału Famur Famak S.A , które są w posiadaniu Skarbu Państwa.

Famur S.A. nabył 29% w kapitale Spółki Elgór+Zamet, na podstawie umowy inwestycyjnej z 30 grudnia 2015. Spółka ta na dzień 31.12.2015 jest spółką stowarzyszoną.

Famur Finance PMG S.A. S.K.A. wniosła wkład na kapitał zakładowy Spółki Famur Invest w organizacji. Spółka została zarejestrowana 22 stycznia 2016.

Famur Famak nabył w kwietniu 2015 udziały Fugo-Projekt Sp. z o.o., stanowiące 86% kapitału zakładowego.

Dane Jednostki Dominującej:

Nazwa: FAMUR Spółka Akcyjna Siedziba: Katowice, (40-698) ul. Armii Krajowej 51

Organ prowadzący rejestr: Sąd Rejonowy w Katowicach – Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS 0000048716

Wykaz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej objętych konsolidacją na dzień 31.12.2015 roku:

Przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2015 rok konsolidacją objęto niżej wymienione Spółki:

- POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE S. A.

Siedziba Spółki: Katowice, ul. A. Krajowej 51. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Regon 240152793 NIP: 634-257-50-89

- FAMUR FINANCE PMG S.A. S.K.A.

Siedziba Spółki : Katowice, ul. A. Krajowej 51. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Regon 243398477 NIP 634 282 20 62

FAMUR BRAND Sp. z o.o. Siedziba Spółki : Katowice, ul. A. Krajowej 51. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Regon 243398508 NIP 634 282 20 56

-FAMUR FAMAK S.A Siedziba Spółki: Kluczbork, ul. Fabryczna 5. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 76,69%

Regon 531102726 NIP 751 000 21 19

Spółki nie objęte konsolidacją:

OOO FAMUR

Siedziba Spółki: Rosja. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Podstawowy przedmiot działalności: - remont urządzeń górniczych.

Wartość aktywów, wyniku finansowego i przychodów ze sprzedaży są nieistotne dla sprawozdania skonsolidowanego Grupy.

Famur Institute Sp. z o.o.

Siedziba Spółki: Katowice, ul. Armii Krajowej 51. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Podstawowy przedmiot działalności: prace badawczo rozwojowe w dziedzinie nauk przyrodniczych i technicznych, badania i analizy techniczne, działalność związana z bazami danych.

Obroty Spółki dotyczą głównie transakcji w ramach Gupy, które podlegałyby wzajemnym wyłączeniom w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

Dams GmbH

Siedziba Spółki: Niemcy, Velbert. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Podstawowy przedmiot działalności: wytwarzanie, montaż oraz dystrybucja hydraulicznych elementów sterujących oraz zaworów dla górnictwa.

Obroty Spółki realizowane są głównie w ramach Gupy, które podlegałyby wzajemnym włączeniom w skonsolidowanym sprawozdaniu, a osiągnięta marża nie jest istotna dla sprawozdania Grupy.

Famur India Mining Solutions PVT. LTD.- jednostka zależna, powiązana bezpośrednio, 99,99 % udziału w kapitale zakładowym. Spółka posiada obroty, których wielkość jest nieistotna w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

OOO FAMUR Ukraina

Siedziba Spółki: Ukraina. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Podstawowy przedmiot działalności: - remont urządzeń górniczych.

Wartość aktywów, wyniku finansowego i przychodów ze sprzedaży są nieistotne dla sprawozdania skonsolidowanego Grupy.

TOO FAMUR Kazachstan

Siedziba Spółki: Kazachstan. Jednostka zależna, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%.

Podstawowy przedmiot działalności: - remont urządzeń górniczych.

Wartość aktywów, wyniku finansowego i przychodów ze sprzedaży są nieistotne dla sprawozdania skonsolidowanego Grupy.

ELGÓR+ZAMET SP. Z O.O.

Siedziba Spółki: Piekary Śl. Jednostka stowarzyszona, udział w kapitale oraz liczbie głosów 29% Podstawowy przedmiot działalności: produkcja wozów wiercących, wiertnic, spągoładowarek i ładowarek Na 31.12.2015 Famur SA nie posiadał kontroli nad Spółką, w związku z czym Spółka nie podlega konsolidacji w sprawozdaniu rocznym za 2015 rok

SKW Biuro Projektowo –Techniczne Sp. z o.o.

Siedziba Spółki: Zgorzelec. Jednostka zależna od Famur Famak SA, udział w kapitale oraz liczbie głosów 100% Podstawowy przedmiot działalności: działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne Wartość aktywów, wyniku finansowego i przychodów ze sprzedaży są nieistotne dla sprawozdania skonsolidowanego Grupy.

Biuro Projektów i Realizacji Inwestycji SEPARATOR Sp. z o.o.

Siedziba Spółki: Katowice. Jednostka zależna od Famur Famak SA, udział w kapitale oraz liczbie głosów 99% Podstawowy przedmiot działalności: działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne Wartość aktywów, wyniku finansowego i przychodów ze sprzedaży są nieistotne dla sprawozdania skonsolidowanego Grupy.

Fugo-Projekt Sp. z o.o.

Siedziba Spółki: Wrocław. Jednostka zależna od Famur Famak SA, udział w kapitale oraz liczbie głosów 86% Podstawowy przedmiot działalności: działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne Wartość aktywów, wyniku finansowego i przychodów ze sprzedaży są nieistotne dla sprawozdania skonsolidowanego Grupy.

Famur Pemug Sp. z o.o.

Siedziba Spółki: Katowice. Jednostka zależna od Famur Finance PMG SA S.K.A., udział w kapitale oraz liczbie głosów 100%. Podstawowy przedmiot działalności: instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia. Wartość aktywów, wyniku finansowego i przychodów ze sprzedaży są nieistotne dla sprawozdania skonsolidowanego Grupy.

Famur Invest Sp. z o.o. w organizacji

Siedziba Spółki: Katowice. Spółkę zarejestrowano 22 stycznia 2016. Spółka zależna od Famur Finance PMG SA S.K.A., udział w kapitale oraz liczbie głosów 100% Podstawowy przedmiot działalności: doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarzadzania

Ustalanie istotności jest na bieżąco monitorowane i w przypadku przekroczenia wskaźników istotności przyjętych przez Grupę, spółki zostaną włączone do konsolidacji.

Zgodnie z założeniami koncepcyjnymi do MSR/MSSF dane informacje są istotne, jeżeli ich pominięcie lub zniekształcenie może wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Jako że dane finansowe wyżej wymienionych spółek nie zniekształcają informacji o wynikach finansowych Grupy FAMUR, Zarząd podjął decyzję o ich niekonsolidowaniu.

Pozostałe jednostki powiązane z FAMUR SA:

1. TDJ EQUITY I Sp. z o.o. jednostka dominująca
1. TDJ S.A.
1. Polska Grupa Odlewnicza S.A.
1. PIOMA ODLEWNIA Sp. z o.o.
1. ODLEWNIA ŻELIWA ŚREM S.A.
1. KUŹNIA GLINIK Sp. z o.o.
1. Polska Grupa Odlewnicza Spółka akcyjna S.K.A.
1. Polska Grupa Odlewnicza Spółka akcyjna Estate S.K.A.
1. ZAMET BUDOWA MASZYN S.A.
1. ZAMET INDUSTRY S.A.
1. Galantine Sp. z o.o.
1. Narzędzia i Urządzenia Wiertnicze GLINIK Sp. z o.o.
1. OOE Sp. z o.o.
1. OOE Invest Sp. z o.o.
1. PEMUG S.A.
1. TDJ EQUITY II Sp. z o.o.
1. TDJ EQUITY III Sp. z o.o.
1. Fugo Sp. z o.o.
1. EQUITY III TDJ Finance Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.
1. TDJ Estate Sp. z o.o.
1. TDJ Finance Sp. z o.o.
1. INVEST TDJ Estate spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.
1. KTW Sp. z o.o.
1. INVEST 10 TDJ Estate spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.
1. INVEST 11 TDJ Finance spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.
1. Fugo Odlew Sp. z o.o.
1. Franciszkańskie TDJ Estate spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.
1. TLK 4 TDJ Finance spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.
1. Centrum Techniki Górniczej "Glinik" OOO (Nowokuźnieck Rosja) stowarzyszona z Famur
1. Fabryka Maszyn J.S. Czernych S.A. (Kisielewsk Rosja) stowarzyszona z Famur
1. STADMAR Sp. z o.o- stowarzyszona z Famur
1. Palserwis Sp. z o.o.
1. FPM S.A.
1. K77 Sp. z o.o.

Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy FAMUR jest sporządzane na dzień 31.12.2015 na poziomie Jednostki Dominującej wobec TDJ EQUITY I Sp. z o.o. tj. TDJ S..A. – z siedzibą w Katowicach.

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi opisano w nocie 52.

Podstawowy przedmiot działalności Jednostki Dominującej i spółek zależnych:

Jednostka Dominująca:

Podstawowy przedmiot działalności jednostki Dominującej:

produkcja maszyn dla górnictwa, kopalnictwa i budownictwa (PKD 29.52 A)
leasing finansowy (PKD 65.21 Z)
pozostałe formy udzielania kredytów, w zakresie pożyczek pieniężnych poza systemem bankowym (PKD 65.22 Z)
pozostałe pośrednictwo finansowe, gdzie indziej nie sklasyfikowane (PKD 65.23Z)
zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek (PKD 70.11.Z)
kupno i sprzedaż nieruchomości na rachunek własny (PKD 70.12. Z)
wynajem nieruchomości na rachunek własny (PKD70.20. Z)
wynajem samochodów osobowych (PKD 71.10. Z)
wynajem pozostałych środków transportu lądowego (PKD 71.21. Z)
wynajem pozostałych maszyn i urządzeń (PKD 71.34. Z)
sprzedaż hurtowa odpadów i złomu (PKD 51.57. Z)
pozostała sprzedaż hurtowa nie wyspecjalizowana (PKD 51.70. B)

Jednostki konsolidowane wchodzące w skład Grupy Kapitałowej FAMUR

Podstawowy przedmiot działalności jednostek podlegających konsolidacji:

POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE S. A.

Przedmiot działalności:

Sprzedaż hurtowa maszyn wykorzystywanych w górnictwie, budownictwie i inżynierii lądowej i wodnej, produkcja maszyn dla górnictwa i budownictwa, z wyłączeniem działalności usługowej, działalność usługowa w zakresie instalowania, naprawy i konserwacji maszyn dla górnictwa i budownictwa.

FAMUR FAMAK S.A.

Przedmiot działalności:

Producent maszyn i urządzeń przeładunkowych, w tym kompletnych systemów nawęglania, suwnic i żurawi.

FAMUR FINANCE POLSKIE MASZYNY GORNICZE S.A. S.K.A.

Przedmiot działalności: prowadzenie działalności finansowej w ramach Grupy Kapitałowej Famur.

FAMUR BRAND SP. Z O.O.

Przedmiot działalności: m.in. zarządzanie własnością intelektualną.

2. STOSOWANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzono stosując jednolite zasady rachunkowości w odniesieniu do podobnych transakcji oraz innych zdarzeń następujących w zbliżonych okolicznościach.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok 2015 zostało sporządzone zgodnie z zasadami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej / MSSF / zatwierdzonymi przez Unię Europejską.

Najważniejsze zasady rachunkowości stosowane przez Grupę FAMUR przedstawione zostały poniżej.

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupę FAMUR przestrzegano tych samych zasad rachunkowości i metod obliczeniowych co w ostatnim rocznym sprawozdaniu finansowym.

Nowe lub zmienione standardy oraz interpretacje wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości lub Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej obowiązujące od 1 stycznia 2015 roku:

Standardy i interpretacje zastosowane po raz pierwszy w roku 2015

Następujące standardy, zmiany do istniejących standardów oraz interpretacje opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) oraz zatwierdzone do stosowania w UE weszły w życie po raz pierwszy w roku 2015:

Zasady (polityki) rachunkowości zastosowane do sporządzenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2014 roku, z wyjątkiem zastosowania następujących nowych lub zmienionych standardów oraz interpretacji obowiązujących dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu lub po 1 stycznia 2015 roku.

Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2011-2013 obejmujące:
Zmiany do MSSF 3 Połączenia przedsięwzięć

Zmiany wyjaśniają, że nie tylko wspólne przedsięwzięcia, ale również wspólne ustalenia umowne pozostają poza zakresem MSSF 3. Wyjątek ten stosuje się jedynie do sporządzania sprawozdania finansowego wspólnego ustalenia umownego. Zmiana ta stosowana jest prospektywnie.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Grupy.

Zmiany do MSSF 13 Wycena według wartości godziwej

Zmiany wyjaśniają, że wyjątek dotyczący portfela inwestycyjnego ma zastosowanie nie tylko do aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, ale także do innych umów objętych MSR 39. Zmiany stosuje się prospektywnie.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Grupy.

Zmiany do MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne

Opis dodatkowych usług opisany w MSR 40 rozróżnia nieruchomości inwestycyjne od nieruchomości zajmowanych przez właściciela (to jest od rzeczowych aktywów trwałych). Zmiana stosowana jest prospektywnie i wyjaśnia, że to MSSF 3, a nie definicja dodatkowych usług zawarta w MSR 40, używany jest do określenia czy transakcja jest nabyciem aktywa czy też przedsięwzięcia.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Grupy.

KIMSF 21 Opłaty publiczne

Interpretacja wyjaśnia, że jednostka ujmuje zobowiązanie z tytułu opłaty publicznej w momencie, gdy nastąpi zdarzenie obligujące, czyli działanie, które wywołuje konieczność uiszczenia opłaty zgodnie z przepisami. W przypadku opłat należnych po przekroczeniu minimalnego progu, jednostka nie rozpoznaje zobowiązania do momentu, gdy zostanie osiągnięty ten próg. KIMSF 21 stosowany jest retrospektywnie.

Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki działalności Grupy.

Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego innego standardu, interpretacji lub zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie w świetle przepisów Unii Europejskiej.

Według szacunków jednostki, w/w standardy, interpretacje i zmiany do standardów nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe.

Jednocześnie nadal poza regulacjami przyjętymi przez UE pozostaje rachunkowość zabezpieczeń portfela aktywów i zobowiązań finansowych, których zasady nie zostały zatwierdzone do stosowania w UE.

Według szacunków jednostki, zastosowanie rachunkowości zabezpieczeń portfela aktywów lub zobowiązań finansowych według MSR 39 "Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena" nie miałoby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby przyjęte do stosowania na dzień bilansowy.

Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie

Następujące standardy i interpretacje zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, jednak nie weszły jeszcze w życie:

MSSF 9 Instrumenty Finansowe (opublikowano dnia 24 lipca 2014 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE - mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku lub później,
MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe (opublikowano dnia 30 stycznia 2014 roku) zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej proces zatwierdzania standardu w wersji wstępnej nie zostanie zainicjowany przed ukazaniem się standardu w wersji ostatecznej - do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE – mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
Zmiany do MSSF 11 Rozliczenie nabycia udziału we wspólnej działalności (opublikowano dnia 6 maja 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
Zmiany do MSR 16 oraz MSR 38 Wyjaśnienie dopuszczalnych metod amortyzacji (opublikowano dnia 12 maja 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
MSSF 15 Przychody z tytułu umów z klientami (opublikowano dnia 28 maja 2014 roku), obejmujący zmiany do MSSF 15 Data wejścia w życie MSSF 15 (opublikowano dnia 11 września 2015 roku) – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE – mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku lub później,
Zmiany do MSR 16 i MSR 41 Rolnictwo: rośliny produkcyjne (opublikowano dnia 30 czerwca 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
Zmiany do MSR 27 Metoda praw własności w jednostkowym sprawozdaniu finansowym (opublikowano dnia 12 sierpnia 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
Zmiany do MSSF 10 i MSR 28 Transakcje sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem (opublikowano dnia 11 września 2014 roku) – nie podjęto decyzji odnośnie terminu, w którym EFRAG przeprowadzi poszczególne etapy prac prowadzących do zatwierdzenia niniejszych zmian - do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE - termin wejścia w życie został odroczony przez RMSR na czas nieokreślony,
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2012-2014 (opublikowano dnia 25 września 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
Zmiany do MSSF 10, MSSF 12 i MSR 28 Jednostki inwestycyjne: Zastosowanie wyjątku dotyczącego konsolidacji (opublikowano dnia 18 grudnia 2014 roku) – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
Zmiany do MSR 1 Ujawnienia (opublikowano dnia 18 grudnia 2014 roku) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później,
MSSF 16 Leasing (opublikowano dnia 13 stycznia 2016 roku) nie podjęto decyzji odnośnie terminu, w którym EFRAG przeprowadzi poszczególne etapy prac prowadzących do zatwierdzenia niniejszych zmian do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania

finansowego niezatwierdzony przez UE - mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później,

Zmiany do MSR 12 Ujmowanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikających z nierozliczonych strat podatkowych (opublikowano dnia 19 stycznia 2016 roku) – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2017 roku lub później,
Zmiany do MSR 7 Inicjatywa w zakresie ujawniania informacji (opublikowano dnia 29 stycznia 2016 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2017 roku lub później.

Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji Zarząd nie zakończył jeszcze prac nad oceną wpływu wprowadzenia powyższych standardów oraz interpretacji na stosowane przez Grupę zasady (politykę) rachunkowości w odniesieniu do działalności Grupy lub jej wyników finansowych.

Oszacowania i osądy

Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga przyjęcia pewnych założeń oraz dokonania szacunków i osądów, które wpływają na przyjęte zasady rachunkowości oraz wielkości wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Założenia i szacunki wynikają z dotychczasowych doświadczeń oraz innych czynników, w tym przewidywań odnośnie do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się zasadne. Oszacowania i osądy podlegają regularnej ocenie. Oszacowania w Grupie wpłynęły na następujące obszary skonsolidowanego sprawozdania finansowego: kontrakty długoterminowe, rezerwy, należności, odpisy dotyczące zapasów, rzeczowego majątku trwałego oraz inwestycji.

Szacunki rezerw tworzone są wg najlepszej wiedzy, na podstawie danych historycznych. W przypadku kiedy nie można dokonać wiarygodnego szacunku rezerwy nie są tworzone. Grupa ujmuje rezerwy na podstawie zdarzeń przeszłych oraz gdy realizacja obowiązku spowoduje wypływ środków lub korzyści ekonomicznych. Rezerwy ujmowane są gdy prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia jest większe niż to, że do niego nie dojdzie.

W przypadku tworzenia rezerw pracowniczych stosuje się metody aktuarialne. Pierwszym z parametrów są założenia dotyczące mobilności zatrudnionych pracowników. Zastosowano współczynniki w wysokości 10%.

Ponadto w kalkulacjach przyjęto następujące założenia:

ze względu na długi horyzont czasowy rozpatrywanych zobowiązań, założono realną stopę zwrotu z inwestycji na poziomie 3,4 % rocznie,
prawdopodobieństwa zgonu oparto na wskaźnikach umieralności opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny
ze względu na brak wyczerpujących historycznych danych dotyczących nabywania prawa do renty inwalidzkiej prawdopodobieństwa inwalidztwa oparto na statystykach dotyczących orzekania grup inwalidzkich przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dla wypadków przy pracy przyjęto 50% powyższych tablic)
Stopa wzrostu płac została przyjęta na poziomie 0 %,

Kiedy można wiarygodnie oszacować wynik umowy budowlanej, przychody i koszty są ujmowane poprzez odniesienie do stopnia zaawansowania realizacji działań na koniec okresu sprawozdawczego, mierzonego w oparciu o proporcję poniesionych kosztów z tytułu prac wykonanych do tej pory w stosunku do szacowanych całkowitych kosztów kontraktu, chyba że taka metodologia nie będzie reprezentatywnie przedstawiała stopień zaawansowania prac.

Kiedy nie można wiarygodnie oszacować wyniku na umowie o usługę budowlaną, przychody z tytułu umowy są ujmowane do wysokości poniesionych kosztów umowy oraz jeżeli jest prawdopodobne uzyskanie tych przychodów. Koszty umowy ujmuje się jako koszty w okresie, w którym zostały poniesione.

Gdy jest prawdopodobne, że łączne koszty umowy przekroczą łączne przychody z tytułu umowy, przewidywaną stratę ujmuje się natychmiastowo w koszty. Sposób tworzenia szacunków dotyczących należności szczegółowo został zaprezentowany w punkcie 26. Szacunki dotyczące odpisów na zapasy zaprezentowano w punkcie 21.

1) Podstawy konsolidacji

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie jednostki dominującej oraz sprawozdania jednostek zależnych. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej FAMUR sporządzono stosując metodę pełną.

Przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego jednostka dominująca łączy sprawozdania finansowe jednostki dominującej oraz jednostek zależnych poprzez zsumowanie poszczególnych pozycji aktywów, zobowiązań, kapitału własnego, przychodów oraz kosztów.

Wszelkie transakcje, salda, przychody i koszty pomiędzy podmiotami powiązanymi objętymi konsolidacją podlegają włączeniom konsolidacyjnym.

W celu zapewnienia prezentacji w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym informacji finansowych na temat grupy kapitałowej w taki sposób jak gdyby stanowiła ona pojedynczą jednostkę gospodarczą, dokonuje się:

wyłączenia wartości bilansowej inwestycji jednostki dominującej w każdej z jednostek zależnych oraz tej części kapitału własnego spółek zależnych, która odpowiada udziałowi jednostki dominującej,
identyfikacji niekontrolującego udziału w zyskach i stratach skonsolidowanych jednostek zależnych za dany okres sprawozdawczy,
identyfikacji niekontrolującego udziału w aktywach netto skonsolidowanych jednostek zależnych oddzielnie od udziału własnościowego jednostki dominującej w tych aktywach netto.

Udział niekontrolujący w aktywach netto obejmuje:

wartość udziałów niekontrolujących z dnia pierwotnego połączenia, obliczoną zgodnie z MSSF 3, oraz
zmiany w kapitale własnym przypadające na udział niekontrolujący począwszy od dnia połączenia.

2) Inwestycje w podmioty stowarzyszone

Jednostki stowarzyszone są to jednostki, na które jednostka dominująca bezpośrednio lub poprzez spółki zależne wywiera znaczący wpływ i które nie są ani jej jednostkami zależnymi, ani wspólnymi przedsięwzięciami.

Inwestycje Grupy w jednostkach stowarzyszonych są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą praw własności. Zgodnie z metodą praw własności inwestycję w jednostce stowarzyszonej ujmuje się początkowo według kosztu, a następnie koryguje w celu uwzględnienia udziału Grupy w wyniku finansowym i innych całkowitych dochodach jednostki stowarzyszonej. Jeżeli udział Grupy w stratach jednostki stowarzyszonej przekracza wartość jej udziałów w tym podmiocie, Grupa zaprzestaje ujmowania swojego udziału w dalszych stratach. Dodatkowe straty ujmuje się wyłącznie w zakresie odpowiadającym prawnym lub zwyczajowym zobowiązaniom przyjętym przez Grupę lub płatnościom wykonanym w imieniu jednostki stowarzyszonej.

W Grupie występują podmioty stowarzyszone opisane w nocie 21.

3) Wartość firmy

Wartość firmy przejęta w ramach połączenia jednostek gospodarczych odpowiada płatności dokonanej przez jednostkę przejmującą w oczekiwaniu na przyszłe korzyści ekonomiczne z tytułu aktywów, których nie można pojedynczo zidentyfikować ani osobno ująć.

Wartość firmy powstająca przy konsolidacji wynika z wystąpienia na dzień nabycia nadwyżki ceny przejęcia jednostki nad wartością godziwą identyfikowalnych składników aktywów i pasywów jednostki zależnej, stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia na dzień nabycia.

Na dzień nabycia jednostka dominująca:

a. ujmuje wartość firmy jako składnik aktywów,
b. początkowo wycenia wartość firmy według jej ceny nabycia

W przypadku, gdy cena nabycia jest niższa od wartości godziwej możliwych do zidentyfikowania przejętych aktywów netto jednostki, różnica ujmowana jest jako zysk w rachunku zysków i strat okresu, w którym nastąpiło nabycie.

Wartości firmy przejętej w ramach połączenia jednostek gospodarczych nie amortyzuje się. Wartość firmy przynajmniej raz w roku podlega analizie pod kątem utraty wartości. Ewentualna utrata wartości rozpoznawana jest od razu w rachunku zysków i strat i nie podlega odwróceniu w kolejnych okresach.

Wartości firmy poddawane są testom na utratę wartości na dzień 31.12. każdego roku sprawozdawczego.

Przy sprzedaży jednostki zależnej, stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia, odpowiednia część wartości firmy uwzględniana jest przy wyliczaniu zysku bądź straty na sprzedaży.

4) Leasing

Spółki Grupy są stroną umów leasingowych, na mocy których oddaje do odpłatnego używania lub pobierania pożytków środki trwałe przez uzgodniony okres. Spółki Grupy oddają środki do używania zarówno w leasing finansowy jak i operacyjny. Klasyfikacji leasingu dokonuje się na dzień rozpoczęcia leasingu. Jeżeli w jakimkolwiek momencie leasingobiorca i leasingodawca postanawiają zmienić warunki umowy leasingowej, z wyjątkiem jej odnowienia, w sposób który prowadziłby do zmiany jej kwalifikacji, jak gdyby tak zmienione warunki obowiązywały od dnia rozpoczęcia leasingu, to zmienioną umowę uznaje się za nową umowę przez okres jej obowiązywania. Jednakże zmiany oszacowań ( np. zmiany szacowanego okresu ekonomicznego ) lub zmiany okoliczności ( np. niedopełnienie warunków umowy leasingowej przez leasingobiorcę ) nie upoważniają do zmiany klasyfikacji umowy leasingowej dla celów rachunkowych.

Leasing jest klasyfikowany jako leasing finansowy, gdy warunki umowy przenoszą zasadniczo całe potencjalne korzyści oraz ryzyko wynikające z bycia właścicielem na leasingobiorcę.

Spółki Grupy zalicza umowę najmu, dzierżawy do umowy leasingu finansowego, jeśli umowa spełnia razem lub osobno między innymi niżej wymienione warunki:

leasingobiorca może wypowiedzieć umowę leasingową, straty leasingodawcy z tytułu tego wypowiedzenia ponosi leasingobiorca,
leasingobiorca ma możliwość kontynuowania leasingu przez dodatkowy okres za opłatą, która jest znacznie niższa od opłat obowiązujących na rynku,
aktywa (w tym kombajny) mają na tyle specjalistyczny charakter, że tylko leasingobiorca może z nich korzystać bez dokonywania większych modyfikacji,
wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych na dzień rozpoczęcia leasingu wynosi zasadniczo prawie tyle, ile wynosi łączna wartość godziwa przedmiotu leasingu.

Wszystkie pozostałe rodzaje leasingu są traktowane jako leasing operacyjny.

a) Grupa jako leasingodawca

W przypadku podejmowania decyzji na temat klasyfikacji umów dotyczących maszyn i urządzeń górniczych głównym kryterium jakie Spółki Grupy powinny brać pod uwagę jest długość okresu trwania leasingu oraz warunek przeniesienia własności przedmiotu leasingu na korzystającego po okresie trwania umowy. Jeżeli własność przedmiotu umowy jest przenoszona na korzystającego po okresie trwania leasingu, to Spółki Grupy traktuje umowę jako umowę leasingu finansowego. Jeżeli własność przedmiotu umowy nie jest przenoszona na korzystającego, istnieje przesłanka do zakwalifikowania umowy jako leasing operacyjny (dzierżawa).

Spółki Grupy jako leasingodawca ujmują aktywa oddane w leasing finansowy w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i prezentuje jako należności w kwocie równej inwestycji leasingowej netto (MSR 17 § 36). Należne opłaty leasingowe Spółki Grupy traktują jako spłaty należności głównej i przychody finansowe, które są dla Spółek Grupy zwrotem zainwestowanych środków i wynagrodzeniem za usługi. Spółki Grupy ujmują przychody finansowe w sposób odzwierciedlający stałą okresową stopę zwrotu na inwestycji leasingowej netto w ramach leasingu finansowego. Spółki Grupy przychody finansowe przyporządkowują przez okres leasingu w sposób racjonalny i systematyczny.

Będąc producentem wyleasingowanych składników majątku oraz kwalifikując bilansowo i podatkowo umowę jako leasing finansowy Spółki Grupy rozpoznają umowę jako leasing w momencie rozpoczęcia okresu leasingu jako przychody ze zwykłej sprzedaży, które stanowią dla Spółki Grupy będącej producentem wartość godziwą składnika aktywów oddanego w leasing lub, jeżeli jego kwota jest niższa od wartości godziwej, wartość bieżącą minimalnych opłat leasingowych przypadających leasingodawcy, ustalonych według rynkowej stopy procentowej. Za koszt własny sprzedaży ujęty w momencie rozpoczęcia okresu leasingu uważa się cenę nabycia (TKW) przedmiotu leasingu (parg.44 MSR 17).

W przypadku sprzedaży wierzytelności z tyt. leasingu instytucji finansowej – nabywca płaci część kapitałową, natomiast część odsetkową Spółki Grupy rozliczają w przychodach raty odsetkowe wynikające z umowy leasingowej z upływem terminu płatności, natomiast w koszty zaliczają dyskonto banku (określone w umowie) proporcjonalnie do rozpoznanych przychodów. Różnica pomiędzy miesięczną ratą czynszu odsetkowego określoną w umowie leasingowej a miesięczną ratą dyskonta należnego Bankowi z tytułu umowy wykupu wierzytelności będzie stanowiła dochód dla Spółek z Grupy.

Na koniec każdego kwartału Spółki Grupy uzyskają potwierdzenie z banku o stanie wierzytelności wobec Leasingobiorcy – ustalenie prawidłowego zobowiązania warunkowego.

b) Grupa jako leasingobiorca

Na dzień rozpoczęcia leasingu, Spółki Grupy jako leasingobiorca ujmują leasing finansowy w bilansie jako aktywa i zobowiązania w kwotach równych wartości godziwej przedmiotu leasingu ustalonej na dzień rozpoczęcia leasingu lub w kwotach równych wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych ustalonych na dzień rozpoczęcia leasingu, jeżeli jest ona niższa od wartości godziwej.

Powstające z tego tytułu zobowiązanie wobec leasingodawcy jest prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji zobowiązania z tytułu leasingu finansowego z rozróżnieniem na zobowiązania krótko i długoterminowe.

Opłaty leasingowe rozdziela się pomiędzy koszty finansowe i zmniejszenie niespłaconego salda zobowiązań z tytułu leasingu w sposób umożliwiający uzyskanie stałej okresowej stopy procentowej od pozostałego do spłaty salda zobowiązania. Koszty finansowe dotyczące danego okresu są ujmowane bezpośrednio w ciężar rachunku zysków i strat.

Środki trwałe użytkowane na mocy umów leasingu finansowego są amortyzowane zgodnie z zasadami stosowanymi dla amortyzacji własnych środków trwałych.

Środki trwałe objęte umową, która w oparciu o przepisy MSR 17 nie spełnia warunków leasingu finansowego Spółki Grupy kwalifikują jako leasing operacyjny i ujmują będąc:

Wydzierżawiającym - jako rzeczowe aktywa trwałe i dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Spółki Grupy rozpoznają przychody z tytułu umowy leasingu operacyjnego (dzierżawy) w wysokości naliczonych opłat leasingowych równomiernie w okresie trwania umowy
Dzierżawcą - wyłącznie naliczone i zapłacone z tego tytułu opłaty leasingowe przez okres leasingu. Bieżąca opłata leasingowa jest ujmowana w pozycji zobowiązań oraz kosztów. W momencie zapłaty zobowiązanie zostaje rozliczone. Spółki Grupy ujmują w bilansie wyłącznie zobowiązania odnoszące się do bieżącej należnej opłaty leasingowej.

5) Waluty obce

a) Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Pozycje zawarte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy są wykazywane w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym działają Spółki Grupy (w "walucie funkcjonalnej"). Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządza się w złotych, które są walutą prezentacji i walutą funkcjonalną Spółek Grupy.

b) Transakcje i salda

Stosownie do § 22 MSR 21 dniem zawarcia transakcji jest dzień, w którym transakcja po raz pierwszy spełnia warunki ujęcia jej zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej .

Zgodnie z MSR 21 § 21 transakcję w walucie obcej początkowo ujmuje się w walucie funkcjonalnej stosując do przeliczenia kwoty wyrażonej w walucie obcej natychmiastowy kurs wymiany waluty funkcjonalnej na walutę obcą obowiązujący na dzień zawarcia transakcji. Transakcje przeprowadzane w walutach obcych przeliczane są na walutę funkcjonalną w sposób następujący:

w przypadku sprzedaży walut obcych i transakcji spłaty należności według kursu zakupu stosowanego przez bank, z którego usług korzystają Spółki Grupy,
w przypadku zakupu walut obcych i transakcji spłaty zobowiązań według kursu sprzedaży stosowanego przez bank, z którego usług korzystają Spółki Grupy.

Na każdy dzień bilansowy

przeliczenia pozycji pieniężnych to jest: należności, zobowiązań, środków pieniężnych wyrażonych w walutach obcych, środków o charakterze depozytu przy zastosowaniu kursu natychmiastowej wymiany lub stosując uproszczenie, kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski.
pozycje niepieniężne wyceniane wg kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia transakcji oraz
pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursów wymiany , które obowiązywały w dniu, na który wartość godziwa została ustalona.

6) Świadczenia pracownicze

Koszty świadczeń pracowniczych Spółki Grupy ujmują w okresie, w którym uprawnienie do danego świadczenia jest wypłacane lub należne.

W Grupie Kapitałowej FAMUR definicję świadczeń pracowniczych spełniają:

wynagrodzenie za pracę wraz z obowiązkowymi narzutami,
wynagrodzenia za urlopy,
płatne zwolnienia chorobowe,
świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy,
nagrody z tytułu jubileuszu pracy,
odprawy emerytalne,
odprawy rentowe,
rezerwy na węgiel i ekwiwalent węglowy dla pracowników i emerytów.

Wynagrodzenia za pracę z narzutami Spółki Grupy uznają za koszt okresu, w którym pracownik świadczy wynagradzaną pracę.

Urlopy wypoczynkowe stanowią krótkoterminową płatną nieobecność ujmowane z chwilą wystąpienia nieobecności.

Płatne zwolnienia chorobowe Spółki Grupy zaliczają do niekumulowanych płatnych nieobecności. Koszty tego rodzaju Spółki Grupy ujmują z chwilą wystąpienia nieobecności.

Odprawy emerytalne, odprawy rentowe i nagrody jubileuszowe – Nagrody jubileuszowe są wypłacane pracownikom po przepracowaniu określonej liczby lat. Odprawy emerytalne i rentowe są wypłacane jednorazowo, w momencie przejścia na emeryturę lub rentę. Wysokość odpraw emerytalnych i nagród jubileuszowych zależy m.in. od stażu pracy oraz średniego wynagrodzenia pracownika. Spółki Grupy tworzą rezerwę na przyszłe zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych, rentowych i nagród jubileuszowych w celu przyporządkowania kosztów do okresów, których dotyczą. Zgodnie z MSR 19 nagrody jubileuszowe są innymi długoterminowymi świadczeniami pracowniczymi, natomiast odprawy emerytalne są programami określonych świadczeń po okresie zatrudnienia.

Koszty odpraw emerytalnych, rentowych i nagród jubileuszowych Spółki Grupy ujmują w okresie, w którym uprawnienie do danego świadczenia jest wypłacane lub należne.

Ponowna wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych dotyczących odpraw emerytalnych, rentowych i deputatów węglowych obejmująca zyski i straty aktuarialne ujmowana jest w innych całkowitych dochodach i nie podlega późniejszej reklasyfikacji do zysku lub straty.

7) Metody wyceny

Jednostki Grupy na dzień bilansowy dokonują wyceny świadczeń pracowniczych / nagród jubileuszowych , odpraw emerytalnych , odpraw rentowych / metodami aktuarialnymi. Na informacje dotyczące programu świadczeń pracowniczych składały się dane o strukturze zatrudnionych pracowników wg wieku, płci, stażu pracy i obowiązującego Układu Zbiorowego,

Parametrami, które mają istotny wpływ na wysokość wartości obecnej zobowiązań są:

stopa mobilności (rotacja) pracowników
stopa procentowa
stopa wzrostu płac

Kalkulacja rezerwy została poczyniona dla osób obecnie zatrudnionych i nie dotyczy osób, które zostaną przyjęte do pracy w przyszłości.

Wyliczenia polegają na wyznaczeniu obecnej (zdyskontowanej) wartości nagrody lub odprawy emerytalnej, do której pracownik nabył prawo wg stanu na dzień kalkulacji proporcjonalnie do ilorazu stażu pracownika w momencie kalkulacji w stosunku do stażu w momencie wypłaty nagrody lub świadczenia. Uwzględnia się przy tym, że średnie wynagrodzenie oraz minimalne wynagrodzenie krajowe będą się zmieniać w czasie wg określonych założeń. Wyliczenie wartości obecnej odprawy rentowej polega na wyznaczeniu aktuarialnej wartości obecnej wypłaty na dzień kalkulacji.

8) Ujmowanie przychodów

Z przychodem ze sprzedaży mamy do czynienia gdy zostały spełnione następujące warunki:

Spółka Grupy przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do dóbr,
Spółka Grupy przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi dobrami w stopniu, w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec dóbr, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje się nad nimi efektywnej kontroli,
kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób,
istnieje prawdopodobieństwo, ze jednostka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji oraz
koszty poniesione i te, które zostaną poniesione przez jednostkę gospodarczą w związku z transakcją, można wycenić w wiarygodny sposób.

Momentem sprzedaży jest:

w przypadku usługi jej wykonanie i odbiór,
w przypadku wyrobu gotowego, towaru, materiału, ich przekazanie do odbiorcy.

Jeżeli rodzi się niepewność dotycząca ściągalności należnej kwoty już zaliczonej do przychodów, wówczas nieściągalną kwotę lub kwotę w odniesieniu, do której odzyskanie przestało być prawdopodobne, ujmuje się jako koszty, a nie jako korektę pierwotnie ujętej kwoty przychodów.

a) Przychody ze sprzedaży produktów, towarów, usług i materiałów

Zaprezentowane w rachunku zysków i strat przychody ze sprzedaży wykazano w oparciu o zaliczone do odpowiednich okresów sprawozdawczych wielkości sprzedaży ustalonej na podstawie wystawionych faktur lub umów z kontrahentami, a w przypadku kontraktów długoterminowych według stopnia zaawansowania umów. Sprzedaż wykazano w wartości netto, to jest po potrąceniu podatku od towarów i usług, rabatów i innych podatków związanych ze sprzedażą.

b) Przychody z tytułu odsetek

Przychody z tytułu odsetek ujmuje się, gdy jest prawdopodobne, że Spółka Grupy uzyska korzyści ekonomiczne.

c) Przychody z tytułu dywidend

Przychody z tytułu dywidend są ujmowane w momencie, kiedy zostaje ustanowione prawo akcjonariuszy lub udziałowców do otrzymania płatności.

d) Przychody z tytułu leasingu

Przychody z tytułu leasingu ujmuje się co miesiąc w trakcie trwania umowy dzierżawy.

9) Kontrakty długoterminowe

Umowa o usługę budowlaną to umowa, której przedmiotem jest budowa składnika aktywów lub zespołu aktywów, które są ze sobą ściśle powiązane lub wzajemnie zależne pod względem projektowym, technologicznym lub ze względu na ich funkcję użytkową czy ostateczne przeznaczenie lub sposób użytkowania.

Spółki Grupy ujmują przychody i koszty związane z umową o budowę, jeżeli:

wynik umowy można wiarygodnie oszacować,
cykl realizacji umowy rozpoczyna się i kończy w innym okresie sprawozdawczym.

Stan zaawansowania realizacji umowy mierzony jest jako proporcja kosztów umowy poniesionych z tytułu prac wykonanych do dnia bilansowego w stosunku do szacowanych kosztów łącznych. Przychody z umowy o usługę budowlaną ujmowane są w rachunku zysków i strat na koniec okresu sprawozdawczego, proporcjonalnie do stopnia zaawansowania realizacji umowy.

Jeżeli nie można wiarygodnie oszacować wyniku umowy przychody ujmuje się tylko do wysokości poniesionych kosztów umowy, dla których istnieje prawdopodobieństwo ich odzyskania oraz koszty umowy ujmuje się jako koszty okresu, w którym zostały poniesione.

Przewidywaną stratę z tytułu realizacji umowy o usługę budowlaną Spółki Grupy ujmują bezzwłocznie jako koszt.

10) Ujmowanie kosztów

Koszt uzyskania przychodów ze sprzedaży

Koszty te obejmują koszt wytworzenia sprzedanych produktów, wartość sprzedanych towarów i materiałów, czyli wszystkie koszty związane z podstawową działalnością Spółek Grupy z wyjątkiem pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów finansowych. Koszty zawierają podatek VAT tylko w tej części, w której zgodnie z obowiązującymi przepisami podatek ten nie podlega odliczeniu. Są ujęte w odpowiednich okresach sprawozdawczych, których dotyczą, niezależnie od daty otrzymania bądź dokonania płatności. Jednostki Grupy prowadzą ewidencję kosztów działalności podstawowej w układzie funkcjonalnym (kalkulacyjnym), w którym rozwinięte symbole poszczególnych kont pozwalają na wyodrębnienie układu rodzajowego tych kosztów.

11) Pozostałe przychody i koszty operacyjne

Pozostałe przychody i koszty operacyjne obejmują ogół przychodów i kosztów nie związanych bezpośrednio ze zwykłą działalnością operacyjną, a wywierających wpływ na wynik finansowy ( np.: odszkodowania, reklamacje, naprawy gwarancyjne )

12) Przychody i koszty finansowe

Przychody i koszty finansowe stanowią wynik operacji finansowych. Przychody i koszty finansowe obejmują m. in. odsetki od kredytów i pożyczek, różnice kursowe, prowizje itp.

13) Koszty odsetek

Zgodnie z MSR 23:

Koszty finansowania zewnętrznego ujmuje się jako koszty w okresie, w którym je poniesiono, z wyjątkiem kosztów aktywowanych,
Koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, aktywuje się jako część ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów,

W zakresie, w jakim środki pożycza się specjalnie w celu pozyskania dostosowywanego składnika aktywów, kwotę kosztów finansowania zewnętrznego, którą można aktywować jako część tego składnika aktywów, ustala się jako różnicę między rzeczywistymi kosztami finansowania zewnętrznego poniesionymi z tytułu danej pożyczki lub kredytu w danym okresie, a przychodami z tytułu tymczasowego zainwestowania pożyczonych środków.

Aktywowanie kosztów finansowania zewnętrznego jako części ceny nabycia lub kosztu wytworzenia dostosowywanego składnika aktywów rozpoczyna się, gdy:

ponoszone są nakłady na ten składnik aktywów,
ponoszone są koszty finansowania zewnętrznego oraz
działania niezbędne do przygotowania składnika aktywów do jego zamierzonego użytkowania lub sprzedaży są w toku.

Aktywowanie kosztów finansowania zewnętrznego zawiesza się w przypadku przerwania na dłuższy czas aktywnego prowadzenia działalności inwestycyjnej. Poza tym aktywowania kosztów finansowania zewnętrznego zaprzestaje się wówczas, gdy zasadniczo wszystkie działania niezbędne do przygotowania dostosowywanego składnika aktywów do zamierzonego użytkowania lub sprzedaży są zakończone.

14) Podatki

Na obowiązkowe obciążenia wyniku składają się: podatek bieżący (CIT) oraz podatek odroczony.

a) Podatek dochodowy bieżący

Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego (podstawy opodatkowania) danego roku obrotowego. Bieżący podatek za bieżący i poprzednie okresy ujmuje się jako zobowiązanie w kwocie, w jakiej nie został zapłacony.

b) Podatek dochodowy odroczony

Podatek odroczony jest wyliczany metodą bilansową jako podatek podlegający zapłaceniu lub zwrotowi w przyszłości na różnicach pomiędzy wartościami bilansowymi aktywów i pasywów a odpowiadającymi im wartościami podatkowymi wykorzystywanymi do wyliczenia podstawy opodatkowania.

Zysk (strata) podatkowa różni się od księgowego zysku (straty) netto w związku z wyłączeniem przychodów podlegających opodatkowaniu i kosztów stanowiących koszty uzyskania przychodów w latach następnych oraz pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie będą podlegały opodatkowaniu. Pozycje te są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku obrotowym.

Rezerwa na podatek odroczony

Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się metodą zobowiązań bilansowych w stosunku do wszystkich dodatnich różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym, z wyjątkiem sytuacji, gdy rezerwa z podatku odroczonego wynika z:

początkowego ujęcia wartości firmy,
początkowego ujęcia danego składnika aktywów lub zobowiązań pochodzącego z transakcji, która nie jest połączeniem jednostek gospodarczych oraz w czasie wystąpienia transakcji nie ma wpływu na wynik finansowy brutto, ani na dochód podlegający opodatkowaniu (stratę podatkową).

Aktywa z tytułu podatku dochodowego

W odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym oraz niewykorzystanych strat podatkowych ujmuje się aktywa z tytułu podatku odroczonego. Aktywa te są ujmowane w wysokości, do której jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych, z wyjątkiem sytuacji, gdy składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynika z początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji, które nie jest połączeniem jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mają wpływu na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową.

Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku podlega weryfikacji na każdy dzień bilansowy i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które wg przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień bilansowy.

Aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego nie dyskontuje się.

Podatek odroczony jest ujmowany w rachunku zysków i strat, poza przypadkiem, gdy dotyczy on pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym. W tym ostatnim wypadku podatek odroczony jest również rozliczany bezpośrednio w kapitały własne. Zestawienie utworzonych rezerw i aktywów z tytułu podatku dochodowego zaprezentowano w nocie 29. Aktywa i rezerwy z tytułu podatku dochodowego wyceniono stosując stawkę podatkową w wysokości 19%. Obliczenia bieżącego podatku dochodowego od osób prawnych za rok 2015 przedstawia nota 11.

c) Inne podatki

Przychody i koszty i są pomniejszone o wartość podatku od towarów i usług.

15) Rzeczowe aktywa trwałe

Środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe, które są utrzymywane w celu wykorzystania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług, w celu oddania do używania innym podmiotom na podstawie umowy najmu oraz którym towarzyszy oczekiwanie, iż będą wykorzystywane przez czas dłuższy niż jeden okres.

Dla każdego nowego przyjmowanego na stan środka trwałego służby techniczne mają obowiązek, jeśli jest to możliwe, wydzielić istotną część składową, określić sposób amortyzacji.

Cenę nabycia lub koszt wytworzenia pozycji rzeczowych aktywów trwałych ujmuje się jako składnik aktywów, tylko wtedy gdy :

a) istnieje prawdopodobieństwo, że Spółki Grupy uzyskają przyszłe korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem aktywów oraz

b) cenę nabycia lub koszt wytworzenia składnika aktywów przez Spółki Grupy można ocenić w wiarygodny sposób.

Spółki Grupy nie zwiększają wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych o koszty bieżącego utrzymania tych aktywów. Koszty te są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie poniesienia. Na koszty bieżącego utrzymania składają się koszty robocizny i koszty zużycia materiałów i mogą obejmować koszty niewielkich części zamiennych.

Wartość początkowa środków trwałych podlega podwyższeniu o wartość nakładów poniesionych na ulepszenie i modernizację w przypadku gdy nakłady stanowią odrębny komponent.

Spółki Grupy wycenia środki trwałe na dzień bilansowy według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne, umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia lub koszt wytworzenia powiększone o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i wytworzeniem oraz dostosowaniem składnika majątku do miejsca i warunków potrzebnych do rozpoczęcia jego użytkowania.

Na dzień przejścia na MSSF Spółki Grupy dokonały wyceny środków trwałych według wartości rynkowej określonej przez rzeczoznawców.

Do rzeczowych aktywów trwałych Spółki Grupy zaliczają prawo wieczystego użytkowania gruntów. Grunty nie podlegają amortyzacji. Zakupione prawo wieczystego użytkowania gruntów ujmowane jest w pozycji aktywów trwałych i podlega amortyzacji w okresie na jaki zostało przyznane.

Maszyny i urządzenia przeznaczone do produkcji amortyzuje się metodą liniową, przy zastosowaniu następujących stawek:

GRUPA	Tytuł	Stopa amortyzacji rocznej
0	grunty i prawo wieczystego użytkowania	-
I	budynki i lokale	1,00%-33,33%
II	obiekty inżynierii lądowej i wodnej	1,33% – 16,10%
III	kotły i maszyny energetyczne	4,30% – 100,00%
IV	maszyny i urządzenia ogólne	2,00%-100%
V	maszyny i urządzenia specjalne	2,40%-100%
VI	urządzenia techniczne	2,50%-100%
VII	środki transportu	4,00%-100%
VIII	narzędzia, przyrządy, wyposażenie	3,00%-100%

Amortyzację składnika rzeczowych aktywów trwałych rozpoczyna się w miesiącu następującym po miesiącu, w którym jest on dostępny do użytkowania, po dostosowaniu składnika aktywów do miejsca i warunków potrzebnych do rozpoczęcia jego funkcjonowania zgodnie z zamierzeniami kierownictwa. W przypadku gdy cena nabycia bądź koszt wytworzenia części składowej środka trwałego jest istotna w stosunku do ceny nabycia lub kosztu wytworzenia całego środka trwałego, część tą (bądź części) amortyzuje się osobno. Okres ich użytkowania i metoda amortyzacji mogą być takie same jak pozostałych istotnych części tego samego środka trwałego. W celu ustalenia odpisu amortyzacyjnego części takie mogą być grupowane.

Spółki Grupy przy określeniu wartości danego składnika aktywów podlegającej amortyzacji nie uwzględniają wartości końcowej. Wartość końcowa maszyn i urządzeń przeznaczonych do produkcji zgodnie z opinią służb technicznych jest nieznacząca i w związku z tym nieistotna z punktu widzenia obliczania wartości podlegającej amortyzacji.

Środki trwałe w budowie powstające dla celów produkcyjnych, wynajmu lub administracyjnych, prezentowane są w bilansie wg kosztu wytworzenia pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości. Koszt wytworzenia zwiększany jest o opłaty oraz o koszty finansowania zewnętrznego skapitalizowane zgodnie z zasadami określonymi w zasadach rachunkowości.

Aktywa utrzymywane na podstawie umowy leasingu finansowego są amortyzowane przez okres ich ekonomicznej użyteczności, o ile nie występują ograniczenia czasem trwania umów, odpowiednio jak aktywa własne.

Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży/likwidacji lub zaprzestania użytkowania środków trwałych są określane jako różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży, a wartością netto tych środków trwałych i są ujmowane w rachunku zysków i strat.

Rzeczowe aktywa trwałe, w których można wydzielić istotne części składowe - amortyzacji dokonuje się osobno dla każdej wydzielonej części składowej.

Rzeczowe aktywa trwałe, dla których wydzielenie istotnych części składowych jest niemożliwe biorąc pod uwagę ich złożoność jako podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych Spółki Grupy przyjęły ekonomiczny okres ich użytkowania.

Okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego określają służby techniczne Spółek Grupy na podstawie posiadanego doświadczenia i informacji z rynku.

Składniki aktywów – również kombajny powracające z dzierżawy, które nie utraciły swojej przydatności ekonomicznej oraz zostały poddane procesowi remontu i konserwacji w celu ponownego oddania do dzierżawy, podlegają dalszej amortyzacji, jeśli nie wystąpiły żadne z przesłanek określonych w MSR 16 § 55, a mianowicie:

zostały przeznaczone do sprzedaży ( lub włączone do grupy aktywów przeznaczonych do sprzedaży ) zgodnie z MSSF 5,
zostały postawione w stan likwidacji,
lub zostały całkowicie zamortyzowane.

16 ) Kombajny

Jednostki Grupy amortyzują wszystkie kombajny, które nie spełniają kryteriów przekształcenia na leasing finansowy. Odpisy amortyzacyjne za każdy okres są ujmowane jako koszt danego okresu. Wartość końcowa kombajnów ze względu na to, że pracują w warunkach ekstremalnych jest trudna do określenia.

Kombajny powracające z dzierżawy

Jednostki Grupy dokonują wstępnej wyceny kombajnów powracających po umownym okresie, które zostały przekształcone na podstawie zasad zawartych w MSR 17.

Podstawą wstępnej wyceny – jest wartość netto ustalana na podstawie ekonomicznego okresu użytkowania kombajnu. Dodatkowej weryfikacji wartości bilansowej / godziwej / dokonują służby techniczne spółki, które do właściwej wyceny wykorzystują całą wiedzę na temat wycenianego kombajnu / min. warunki pracy w kopalni, sposób obsługi, czas trwania umowy, możliwość ponownego wykorzystania kombajnu do dzierżawy /.

17) Nieruchomości inwestycyjne

Za nieruchomości inwestycyjne uznaje się nieruchomości, które traktowane są jako źródło przychodów z czynszów lub / i utrzymywane są w posiadaniu ze względu na spodziewany przyrost ich wartości. Nieruchomość inwestycyjną ujmuje się w aktywach tylko wtedy, gdy:

uzyskanie przez Spółkę Grupy przyszłych korzyści ekonomicznych związanych z tą nieruchomością jest prawdopodobne oraz
można wiarygodnie wycenić jej cenę nabycia lub koszt wytworzenia

Wartość godziwą gruntów oraz budynków ustala się zazwyczaj na podstawie wyceny opartej na ewidencji transakcji rynkowych, dokonywanej zwyczajowo przez profesjonalnych rzeczoznawców. Wartość godziwą maszyn i urządzeń stanowi zazwyczaj ich wartość rynkowa ustalona na podstawie wyceny rzeczoznawców

Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjne wyceniane są zgodnie z wymogami MSR 16 w wartości godziwej. Przeniesienia poszczególnych nieruchomości do lub z nieruchomości inwestycyjnych dokonuje się wówczas, gdy następuje zmiana sposobu ich użytkowania – par. 57 MSR 40

Nieruchomość inwestycyjną usuwa się z ksiąg w momencie jej zbycia lub w przypadku trwałego wycofania z użytkowania, jeżeli nie oczekuje się uzyskania w przyszłości żadnych korzyści wynikających z jej zbycia.

Zyski lub straty wynikające z wycofania z użytkowania lub zbycia nieruchomości inwestycyjnej ustala się jako różnicę między przychodami netto ze zbycia a wartością bilansową danego składnika aktywów oraz ujmuje w rachunku zysków i strat w okresie, w którym dokonano likwidacji lub sprzedaży.

18) Wartości niematerialne

Składnik wartości niematerialnych Jednostki Grupy ujmują tylko wtedy, gdy:

jest prawdopodobne, że Spółka Grupy osiągnie przyszłe korzyści ekonomiczne, które można przyporządkować danemu składnikowi aktywów oraz
można wiarygodnie ustalić cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów.

Składnik wartości niematerialnych początkowo wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Wartości niematerialne podlegają amortyzacji. Stawki amortyzacyjne ustalone zostały z uwzględnieniem okresu ekonomicznej użyteczności wartości niematerialnych. Wartości niematerialne amortyzuje się metodą liniową przy zastosowaniu następujących stawek:

Tytuł	Stopa amortyzacji rocznej
oprogramowanie komputerowe	50,00%
koszty prac rozwojowych	33,33%-100%
Pozostałe	20,00%-50,00%

a) Wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie – Koszty badań i prac rozwojowych

Koszty prac badawczych nie podlegają aktywowaniu i są prezentowane w rachunku zysków i strat jako koszty w okresie, w którym zostały poniesione.

Koszty prac rozwojowych są kapitalizowane wyłącznie w sytuacji, gdy:

realizowany jest ściśle określony projekt (np. oprogramowanie lub nowe procedury);
prawdopodobne jest, że składnik aktywów przyniesie przyszłe korzyści ekonomiczne; i
koszty związane z projektem mogą być wiarygodnie oszacowane.

Koszt wytworzenia składnika wartości niematerialnych i wytworzonych we własnym zakresie, obejmuje wszystkie nakłady, które mogą być bezpośrednio przyporządkowane czynnościom tworzenia, produkcji i przystosowania składnika aktywów do użytkowania w sposób zamierzony przez kierownictwo.

Jako składnika wartości niematerialnych Spółki Grupy zgodnie z postanowieniami MSR 38 nie ujmują:

wartości firmy wytworzonej przez Grupę we własnym zakresie,
nakładów na rozpoczęcie działalności, kosztów działalności szkoleniowej, nakładów na reklamę i promocję, nakładów na przemieszczenie lub reorganizację części lub całości przedsiębiorstwa.

W przypadku, gdy niemożliwe jest wyodrębnienie wytworzonego we własnym zakresie składnika aktywów, koszty prac rozwojowych są ujmowane w rachunku zysków i strat w okresie, w którym zostały poniesione. Koszty prac rozwojowych uprzednio odniesione do rachunku zysków i strat nie mogą być ujęte jako aktywa w późniejszym okresie. Koszty prac rozwojowych posiadające określony okres użytkowania, które zostały skapitalizowane, amortyzuje się metodą liniową od 1 do 3 lat.

b) Oprogramowanie komputerów

Oprogramowania oraz nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe kapitalizuje się na podstawie kosztów poniesionych w celu nabycia i doprowadzenia określonego oprogramowania do użytkowania. Nakłady te amortyzuje się przez 2 lata.

19) Utrata wartości

Na każdy dzień bilansowy Spółki Grupy dokonują przeglądu składników majątku trwałego w celu stwierdzenia, czy nie występują przesłanki wskazujące na możliwość utraty ich wartości. Oceniając istnienie przesłanek świadczących o możliwości utraty wartości któregoś ze składników aktywów, Jednostki Grupy analizują:

przesłanki pochodzące z zewnętrznych źródeł finansowania, np.:
o utrata wartości rynkowej danego składnika aktywów odnotowana w ciągu okresu jest znacznie większa od utraty, której można było się spodziewać w wyniku upływu czasu i zwykłego użytkowania,
o w ciągu roku nastąpiły lub nastąpią w niedalekiej przyszłości znaczące i niekorzystne dla Spółek Grupy zmiany o charakterze technologicznym, rynkowym, gospodarczym, prawnym w otoczeniu, w którym Spółki Grupy prowadzą działalność,
o wartość bilansowa aktywów netto Spółek Grupy jest wyższa od wartości ich rynkowej kapitalizacji.
Przesłanki pochodzące z wewnętrznych źródeł informacji, np.:
o dostępne są dowody, że nastąpiła utrata przydatności danego składnika aktywów lub jego fizyczne uszkodzenie,
o dostępne są dowody pochodzące ze sprawozdawczości wewnętrznej świadczące o tym, że ekonomiczne wyniki uzyskiwane przez dany składnik aktywów są lub w przyszłości będą gorsze od oczekiwanych.

20) Zapasy

Spółki Grupy wyceniają zapasy w cenie zakupu, w przypadku, gdy koszty związane z zakupem są nieistotne. Spółki Grupy ujmują zapasy w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub też według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego, która z kwot jest niższa.

Na cenę nabycia lub koszt wytworzenia zapasów składają się wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzenia zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, cła, pozostałych podatków, kosztów transportu, załadunku i wyładunku oraz innych kosztów dających się bezpośrednio przyporządkować do pozyskania materiałów i usług.

Materiały i towary- Jednostki Grupy stosują do wyceny zapasów materiałów i towarów cenę nabycia. Jedynie w przypadkach, gdy nie jest możliwe przyporządkowanie kosztów transportu, zapas wycenia się w wartości nie uwzględniającej kosztów transportu. Koszty transportu oraz pozostałe koszty związane z zakupem materiałów, których nie można bezpośrednio przyporządkować do zakupionego materiału, Spółki Grupy biorąc pod uwagę kryterium istotności, rozliczają je proporcjonalnie do zużytych materiałów na poszczególnych zleceniach produkcji w toku.

Wyroby gotowe i produkcja w toku - zgodnie z MSR 2 na koszty wytworzenia zapasów składają się z kosztów bezpośrednio związanych z jednostką produkcji, takie jak bezpośrednia robocizna. Składają się na nie także systematycznie przypisane, stałe i zmienne pośrednie koszty produkcji, przeniesione przy przetwarzaniu materiałów w wyroby gotowe. Dla celów przypisania stałych pośrednich kosztów produkcji do kosztów przetwarzania zapasów przyjmuje się normalną zdolność produkcyjną urządzeń produkcyjnych, rozumianą jako

produkcję na średnim poziomie, której uzyskania oczekuje się w czasie kilku okresów, w typowych okolicznościach, uwzględnieniem utraty zdolności produkcyjnej wynikającej z planowanych remontów.

21) Odpisy aktualizujące wartość zapasów

Utrata wartości zapasów następuje wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, iż posiadane materiały lub wyroby gotowe nie przyniosą w przyszłości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Utrata wartości może następować na skutek:

a) uszkodzenia

b) całkowitej lub częściowej utraty przydatności,

c) spadku cen sprzedaży.

Na dzień bilansowy dokonywana jest weryfikacja zalegających zapasów pod kątem przydatności lub pod kątem utworzenia odpisów aktualizujących. Utrata wartości zapasów szacowana jest indywidualnie, ze zwróceniem szczególnej uwagi na przeznaczenie zapasów:

w stosunku do wartości materiałów i innych surowców przeznaczonych do wykorzystania w procesie produkcji nie odpisuje się do kwoty niższej od ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, jeżeli oczekuje się, że wyroby gotowe, do produkcji których będą wykorzystane, zostaną sprzedane w wysokości co najmniej ceny nabycia lub kosztu wytworzenia lub powyżej ceny nabycia lub kosztu wytworzenia,
w stosunku do zapasów przeznaczonych do sprzedaży decydującym kryterium jest możliwa do uzyskania cena sprzedaży, wynikająca z umowy, zamówienia lub oferty.
brak możliwości odzyskania ceny nabycia lub kosztu wytworzenia zapasów w przypadku uszkodzenia, utraty przydatności lub spadku cen sprzedaży, możliwej do osiągnięcia na rynku stanowi przesłankę do dokonania odpisów aktualizujących.

Decyzje o konieczności utworzenia odpisów aktualizujących podejmuje każdorazowo Zarząd Spółek Grupy na podstawie wniosku służb odpowiedzialnych za prawidłową gospodarkę zapasami.

Odpis aktualizujący księguje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Rozwiązanie odpisu aktualizującego wartości zapasów wynikające ze zwiększenia ich wartości netto możliwej do uzyskania, ujmuje się jako zmniejszenia kwoty zapasów ujętych jako koszt okresu, w którym odwrócenie odpisu wartości miało miejsce.

22) Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym

Zarządzanie ryzykiem finansowym ma na celu ograniczenie lub eliminację niekorzystnych wpływów na sytuację finansową Grupy ryzyk związanych z jej funkcjonowaniem, a w szczególności :

a) ryzyka kredytowego kontrahent nie dopełni zobowiązań umownych
b) ryzyka płynności ryzyko, że Grupa napotka trudności w wywiązaniu się ze zobowiązań
c) ryzyka rynkowego ryzyko walutowe, stopy procentowej, ryzyko cenowe

Główne ryzyko Grupy związane jest przede wszystkim z należnościami handlowymi / ryzyko walutowe, ryzyko kredytowe / oraz zobowiązaniami z tytułu zaciągniętych kredytów / ryzyko stopy procentowej /.

Grupa dąży do minimalizacji wpływu różnych rodzajów ryzyka poprzez wykorzystanie mechanizmów zabezpieczenia naturalnego .

Ryzyko kredytowe

Ryzyko kredytowe związane jest z prowadzeniem podstawowej działalności. Zgodnie z MSSF 7 punkt 34-36 Jednostki dokonują analizy poszczególnych pozycji aktywów narażonych na ryzyko kredytowe tj. należności z tyt. dostaw i usług, należności z tyt. leasingu, pożyczki udzielone, środki pieniężne. Ryzyko kredytowe wynika z zawartych umów i związane jest z ewentualnym wystąpieniem takich zdarzeń jak

niewypłacalność kontrahenta, częściowej spłaty należności lub znaczącego opóźnienia w zapłacie należności bądź spłaty udzielonych pożyczek.

Grupa na rynku krajowym przeprowadza transakcje głównie w ramach sektora górniczego i w stosunku do tych należności, w tym także należności z tytułu leasingu występuje największa koncentracja ryzyka.

Ponadto, wiarygodność kontrahentów poddawana jest weryfikacji i stosowane są zabezpieczenia finansowe / akredytywa, gwarancje bankowe / co minimalizuje ryzyko niewypłacalności.

Na należności w stosunku do których nastąpiła utrata wartości spółka tworzy odpisy aktualizujące, których wartość zaprezentowana została w nocie nr 39

Ryzyko płynności

Grupa narażona jest na to ryzyko w przypadku gdy przepływy pieniężne z tytułu spłaty należności nie są realizowane terminowo. Grupa zabezpiecza się przed trudnościami w wywiązywaniu się ze zobowiązań odpowiednio kształtując cykle rotacji należności i zobowiązań oraz system przedpłat. Jednocześnie wartość dostępnych linii kredytowych zapobiega negatywnym zdarzeniom związanym z opóźnieniami w terminowym regulowaniu należności.

Ryzyko rynkowe

ryzyko walutowe związane jest ze zmianami kursu walut, które powodują niepewność, co do wartości przyszłych przepływów pieniężnych. Grupa podejmuje działania mające na celu minimalizację ryzyka poprzez: zawieranie umów o terminową wymianę walut typu Forward oraz klauzule dotyczące możliwości zmiany cen w przypadku zmian cenowych surowców wywołanych kursem walutowym.
ryzyko stopy procentowej Grupa narażona jest na to ryzyko z tytułu finansowania działalności poprzez kredyty bankowe o zmiennej stopie procentowej opartej o WIBOR. Większość wartości kredytów to kredyty zaciągnięte w PLN, dlatego też Grupa na bieżąco monitoruje decyzje Rady Polityki Pieniężnej oraz negocjuje z Bankiem warunki na jakich udzielone są kredyty.
ryzyko cenowe na ryzyko wzrostu cen Grupa narażona jest w przypadku materiałów niezbędnych dla działalności, głównie wyrobów hutniczych. Grupa dąży do minimalizowania ryzyka poprzez zagwarantowanie w umowach z odbiorcami / branża hutnicza, hydrauliczna, elementy śrubowe / możliwości negocjacji cen oraz w formie tzw. zamówień otwartych, które pozwalają zagwarantować cenę i ilość dostawy, odbiór zaś poszczególnych partii odbywa się sukcesywnie w miarę potrzeb. Grupa w zakresie w jakim jest to możliwe posiada zdywersyfikowane źródła zaopatrzenia w materiały do produkcji i świadczenia usług kooperacyjnych.

23) Instrumenty finansowe

Aktywa i zobowiązania finansowe ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy w momencie, gdy Grupa staje się stroną wiążącej umowy.

Jako instrument finansowy Spółki Grupy kwalifikują każdą umowę, która skutkuje jednocześnie powstaniem składnika aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron, pod warunkiem, że z kontraktu zawartego

między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze.

Zgodnie z MSR nr 39, Spółki Grupy klasyfikują instrumenty finansowe z podziałem na:

a) instrumenty przeznaczone do obrotu – składniki aktywów lub zobowiązań finansowych, które zostały nabyte lub powstały głównie po to, by generować zysk uzyskiwany dzięki krótkoterminowym wahaniom ceny lub marży maklerskiej,

b) instrumenty finansowe utrzymywane do terminu zapadalności aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, które Jednostki Grupy zamierzają i są w stanie utrzymać w posiadaniu do upływu terminu zapadalności, z wyjątkiem pożyczek udzielonych przez jednostki i wierzytelności własnych jednostek,
c) pożyczki i należności są aktywami finansowymi niebędącymi instrumentami pochodnymi, z ustalonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są kwotowane na aktywnym rynku, innymi niż aktywa finansowe, które jednostka zamierza sprzedać natychmiast lub w bliskim terminie, które kwalifikuje się jako przeznaczone do obrotu i te, które przy początkowym ujęciu zostały wyznaczone przez jednostkę jako wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy lub aktywa finansowe wyznaczone przez Spółkę Grupy przy początkowym ujęciu jako dostępne do sprzedaży aktywa finansowe, których posiadacz może nie odzyskać zasadniczo pełnej kwoty inwestycji początkowej z innego powodu niż pogorszenie obsługi kredytu, które kwalifikuje się jako dostępne do sprzedaży.
d) instrumenty finansowe dostępne do sprzedaży to aktywa finansowe nie będące pożyczkami udzielonymi i należnościami własnymi, aktywami utrzymywanymi do terminu zapadalności, a także nie będące aktywami finansowymi przeznaczonymi do obrotu.

Grupa dzieli zobowiązania finansowe na dwie kategorie

zobowiązania finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy,
inne zobowiązania ( nie zaklasyfikowane do pierwszej kategorii ).

Do pierwszej kategorii zalicza się głównie instrumenty pochodne oraz zobowiązania zaciągnięte dla realizacji krótkoterminowych zysków. Do drugiej kategorii zalicza się zobowiązania, które nie zostały przyporządkowane do zobowiązań w wartości godziwej przez wynik finansowy, czyli kredyty bankowe, zobowiązania z tytułu dostaw i usług, pożyczki zaciągnięte, obligacje wyemitowane itp.

Inne zobowiązania finansowe wyceniane są na moment początkowego ujęcia w wartości godziwej pomniejszonej o koszty transakcyjne.

Nie później niż na dzień zawarcia kontraktu Spółki Grupy zobowiązane są do wprowadzenia do ksiąg rachunkowych emitowanego lub wystawionego instrumentu, a także możliwych do wyróżnienia wskaźników tego instrumentu odpowiednio zakwalifikowanych do kapitałów własnych jako instrumenty kapitałowe, zobowiązań krótkoterminowych lub długoterminowych również wtedy, gdy składnik mający charakter zobowiązania nie jest instrumentem finansowym.

Różnice z przeszacowania oraz osiągnięte przychody lub poniesione straty, stosownie do kwalifikacji instrumentu finansowego, wpływają odpowiednio na wynik finansowy (zobowiązania) lub kapitał z aktualizacji wyceny (instrumenty kapitałowe).

Na dzień nabycia aktywa i zobowiązania finansowe Spółki Grupy wyceniają w wysokości kosztu (ceny) nabycia, czyli według wartości godziwej uiszczonej zapłaty w przypadku składnika aktywów lub otrzymanej kwoty w przypadku zobowiązania. Koszty transakcji Spółki Grupy włączają do wartości początkowej wyceny aktywów i zobowiązań finansowych za wyjątkiem tych zakwalifikowanych do kategorii przeznaczonych do obrotu.

Spółki Grupy do pozostałych krótkoterminowych aktywów finansowych zaliczają papiery wartościowe (obligacje, certyfikaty inwestycyjne, bony skarbowe i inne) o dłuższej niż 3 miesiące, lecz krótszej niż rok od dnia bilansowego dacie wykupu, pożyczki oraz lokaty bankowe o terminie zapadalności dłuższym niż 3 miesiące ale krótszym niż rok od dnia bilansowego. W przypadku obligacji - dyskonto rozliczne jest według efektywnej stopy wprost proporcjonalnie do okresu, w którym świadczenie jest spełniane.

24) Zasady wyceny instrumentów finansowych na dzień bilansowy

Spółki Grupy wyceniają według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej: aktywa utrzymywane do terminu zapadalności, pożyczki udzielone i należności własne oraz pozostałe zobowiązania finansowe, które nie zostały zakwalifikowane do obrotu, w przypadku powyższych tytułów wycena może odbywać się także:

a) w wartości wymagającej zapłaty, jeśli efekt dyskonta nie jest znaczący,

b) w kwocie wymagającej zapłaty: należności i zobowiązania o krótkim terminie zapadalności/wymagalności,

c)według wartości godziwej: aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu oraz aktywa finansowe przeznaczone do sprzedaży.

25) Aktywa finansowe stanowiące instrumenty kapitałowe

Instrument kapitałowy jest to każda umowa, która stwierdza prawo do rezydualnego udziału w aktywach jednostki po odjęciu wszystkich jej zobowiązań.

26) Należności z tytułu dostaw i usług

Należności z tytułu dostaw i usług są instrumentem generującym odsetki. Należności z tytułu dostaw i usług ujmuje się początkowo w wartości godziwej a następnie według zamortyzowanego kosztu pomniejszonego o utworzone w okresie późniejszym odpisy aktualizujące wartość z tytułu utraty wartości. Odpis aktualizujący wartość z tytułu utraty wartości należności z tytułu dostaw i usług tworzy się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, że nie będzie można uzyskać wszystkich należnych kwot wynikających z pierwotnych warunków należności. Kwota odpisu stanowi różnicę pomiędzy wartością bilansową i bieżącą wartością oczekiwanych strumieni pieniężnych zdyskontowanych według efektywnej stopy procentowej. Kwotę odpisu aktualizującego wartość ujmuje się w rachunku zysków i strat. Decyzję o tworzeniu odpisu podejmują Zarządy Spółek.

27) Pozostałe należności

Pozostałe należności obejmują należności powstałe m. in. z tytułu sprzedaży:

rzeczowych aktywów trwałych
finansowych aktywów trwałych
zorganizowanej części przedsiębiorstwa

28) Inwestycje w papiery wartościowe i udziały w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych

Grupa zgodnie z MSR 27 § 37 lit.a ) inwestycje w jednostkach zależnych , jednostkach współkontrolowanych, jednostkach stowarzyszonych, nie zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży ( bądź nie wchodzące w skład grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży ) zgodnie z MSSF 5 , ujmuje w cenie nabycia.

Jednostki zależne to takie, w których Spółka ma prawo kierować polityką finansową i operacyjną.

Odpis z tytułu utraty wartości jednostek zależnych jest ujmowany wtedy gdy istnieją obiektywne przesłanki, że zaistniały zdarzenia które mogą mieć negatywny wpływ na wartość przyszłych przepływów pieniężnych związanych z posiadanymi udziałami. Odpisy ujmowane są w wyniku finansowym.

29) Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty wykazuje się w bilansie w wartości nominalnej. Środki pieniężne wyrażone w walutach obcych wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy, po kursie kupna stosowanym w tym dniu przez bank wiodący, z którego usług korzystają Spółki Grupy. Na środki pieniężne i ich ekwiwalenty składają się środki pieniężne w kasie, na rachunku bankowym oraz inne krótkoterminowe płynne lokaty o terminie zapadalności do trzech miesięcy.

30) Rozliczenia międzyokresowe kosztów

a) Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów – obejmują koszty operacyjne dotyczące okresów następujących po okresie, w którym je poniesiono, z wyjątkiem pozostałych kosztów operacyjnych, nie podlegających rozliczeniu w czasie. Do typowych rozliczeń międzyokresowych czynnych kosztów operacyjnych zalicza się w szczególności:

koszty ubezpieczeń majątkowych
koszty związane z ponoszonymi z góry opłatami, takimi jak: czynsze, opłaty za wieczyste użytkowanie itp.

Przy rozliczaniu kosztów przyszłych okresów, których czas odpisywania nie jest jednoznacznie ustalony, Spółki Grupy uwzględniają zasadę ostrożnej wyceny i nie wydłużają nadmiernie okresu rozliczenia, aby nie spowodować nieuzasadnionego aktywowania kosztów.

b) Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów – dotyczą kosztów jeszcze nie poniesionych, ale przypadających na dany rok obrotowy zgodnie z zasadą współmierności.

W praktyce mogą to być przede wszystkim:

koszty stanowiące ściśle oznaczone świadczenia przyjęte przez Grupę lecz jeszcze nie będące zobowiązaniem,
prawdopodobne koszty, których kwota lub data powstania zobowiązania z ich tytułu nie są jeszcze znane

Przy ich tworzeniu Spółki Grupy kierują się zasadą istotności. Rozliczenia międzyokresowe bierne obejmują zwłaszcza przewidywane koszty:

wypłat premii z zysku, nagród jubileuszowych,
przewidywane koszty audytu

31) Rozliczenia międzyokresowe przychodów

Dokonywane są z zachowaniem zasady ostrożności, obejmują w szczególności równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych oraz dotacji, których rozliczenie nastąpi w przyszłym okresie.

32) Kapitały własne

Kapitały własne są tworzone i wykazywane zgodnie z przepisami prawa. Na kapitały własne składają się:

Kapitał zakładowy
Kapitał zapasowy
Kapitał rezerwowy
Zyski zatrzymane
Kapitał zakładowy

Kapitał zakładowy wykazuje się w wartości nominalnej akcji wyemitowanych zgodnie ze statutem i zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Podstawową zasadą dokonywania jakichkolwiek zmian w kapitale zakładowym jest to, by wszystkie operacje powodujące ustalenie, zwiększenie lub zmniejszenie tego kapitału zostały poprzedzone uzyskaniem wypisu z rejestru sądowego, potwierdzającego rejestrację zmian i aktualnej wysokości kapitału. Podwyższenie kapitału zakładowego może nastąpić w drodze zmiany statutu i w drodze emisji nowych akcji lub podwyższenia wartości nominalnej akcji dotychczasowych, natomiast obniżenie może nastąpić w drodze zmiany statutu, przez zmniejszenie wartości nominalnej akcji, połączenie akcji lub umorzenie części akcji. Kapitał zakładowy Grupy stanowi kapitał zakładowy Jednostki Dominującej.

Kapitał zapasowy

Kapitał zapasowy tworzy się z:

nadwyżek, osiągniętych przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej, pozostałych po pokryciu kosztów emisji akcji,
z dopłat akcjonariuszy,
w wysokości 8% zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał zapasowy nie osiągnie co najmniej 1/3 kapitału zakładowego,
z podziału zysku za dany rok obrotowy ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość

W kapitale zapasowym jest zawarty kapitał z aktualizacji dotyczący przeszacowania środków trwałych na 1 stycznia 1995, który został rozliczony na dzień przejścia na MSR. Kapitał zapasowy Grupy stanowi kapitał zapasowy Jednostki Dominującej.

Zyski zatrzymane

Pozycja Zyski zatrzymane odzwierciedla

nierozliczony wynik z lat poprzednich
efekty ewentualnych zmian zasad rachunkowości i błędów dotyczących lat poprzednich, a ujawnionych w bieżącym roku
wynik roku bieżącego

33) Rezerwy

Rezerwy są to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne.

Spółki Grupy tworzą rezerwy, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

na Spółce Grupy ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowy), wynikający ze zdarzeń przeszłych,
prawdopodobne jest, że spełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne,
można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku.

Spółki Grupy tworzą rezerwy na zobowiązania według następujących tytułów:

rezerwy na świadczenia pracownicze,
pozostałe rezerwy (np. naprawy gwarancyjne ).

Rezerwy na świadczenia pracownicze prezentowane są w podziale na nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne, rezerwy urlopowe i inne świadczenia pracownicze, które obejmują rezerwy na deputaty węglowe, na odprawy dla zwalnianych pracowników oraz rezerwy na premie i nagrody dla pracowników.

Rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych oraz pozostałych tytułów, ustalane są w wysokości własnych szacunków Spółek Grupy.

Rezerwy na świadczenia pracownicze szacowane są metodami zgodnymi z zalecanymi w Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości nr 19. Rozwiązanie niewykorzystanych rezerw następuje na dzień, na który okazały się zbędne. Powstanie zobowiązania, na które uprzednio utworzono rezerwę, powoduje wykorzystanie rezerwy.

Rezerwy na koszty napraw gwarancyjnych ujmowane są w momencie sprzedaży produktów zgodnie z najlepszym szacunkiem, co do przyszłych kosztów koniecznych do poniesienia przez Spółki Grupy w okresie gwarancji.

34) Kredyty bankowe

Kredyty prezentowane są w pasywach z podziałem na: - kredyty krótkoterminowe, dla których termin spłaty przypada do 12 miesięcy od dnia bilansowego

kredyty długoterminowe, dla których okres zapadalności wynosi powyżej 1 roku.

Na dzień bilansowy Grupa dzieli zobowiązania z tytułu kredytów na część krótkoterminową oraz długoterminową.

Na dzień bilansowy Spółki Grupy wyceniają kredyty długoterminowe oraz inne zobowiązania nie zakwalifikowane do kategorii zobowiązania finansowe w wartości godziwej przez wynik w zamortyzowanym koszcie. Dla takich pozycji odsetki naliczane efektywną stopą procentową powiększają koszty finansowe.

Zobowiązanie krótkoterminowe to ta część kredytu i odsetki, które zostaną spłacone w ciągu najbliższego okresu. Kredyty krótkoterminowe, dla których termin spłaty przypada w jednej transzy po roku od momentu jego wykorzystania Spółki Grupy wyceniają w kwocie wymagającej zapłaty. Kredyt w rachunku bieżącym (overdraft) zalicza się do zobowiązań krótkoterminowych niezależnie od okresu na jaki została zawarta umowa i kiedy przypada ostateczny termin jego spłaty.

35) Zobowiązania finansowe oraz instrumenty kapitałowe

Zobowiązania finansowe oraz instrumenty kapitałowe są klasyfikowane w zależności od ich treści ekonomicznej wynikającej z zawartych umów. Instrumenty kapitałowe wyemitowane przez Spółki Grupy ujmowane są w wartości uzyskanych wpływów pomniejszonych o bezpośrednie koszty emisji.

36) Zamienne instrumenty dłużne

Nie wystąpiły.

37) Zobowiązania z tytułu dostaw i usług

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług, ujmowane i wykazywane są wg kwot pierwotnie zafakturowanych. Termin wymagalności zobowiązań wynikających z zatrzymanych kaucji gwarancyjnych upływa po zakończeniu okresu gwarancji. W przypadku gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość zobowiązań jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne ceny rynkowe wartości pieniądza w czasie. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie zobowiązań w związku z upływem czasu ujmowane jest jako koszt finansowy.

38) Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń

Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń. Instrumenty pochodne zaprezentowano w nocie nr 38.

39) Dotacje

Zgodnie z MSR 20 § 7 dotacji rządowych, łącznie z niepieniężnymi dotacjami wykazywanymi w wartości godziwej, nie ujmuje się dopóki nie istnieje wystarczająca pewność, iż:

a) jednostka gospodarcza spełni warunki związane z dotacjami oraz

b) dotacje będą otrzymane.

Dotacje rządowe do aktywów łącznie z niepieniężnymi dotacjami wykazywanymi w wartości godziwej prezentuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako przychody przyszłych okresów.

Ewidencja środków trwałych pozwala na identyfikację wartości nabycia konkretnego środka oraz wartości otrzymanej dotacji.

Kwota amortyzacji majątku trwałego, który został sfinansowany dotacją odnoszona jest w koszty w wartości netto tj. w wartości pomniejszonej o otrzymaną dotację, z zachowaniem proporcji do wielkości amortyzacji.

40) Zysk przypadający na jedną akcję

Grupa w sprawozdaniu finansowym, w rachunku zysków i strat prezentuje podstawowy i rozwodniony zysk na jedną akcję: dla wszystkich rodzajów akcji zwykłych, w sposób równie widoczny, w odniesieniu do wszystkich prezentowanych okresów. Rozwodnienie stanowi zmniejszenie zysku przypadającego na jedną akcję na postawie założenia, że dojdzie do konwersji instrumentów zamiennych na akcje, realizacji opcji lub warrantów albo do emisji akcji zwykłych w następstwie spełnienia określonych warunków.

Wyliczenie wskaźnika podstawowego zysku na jedną akcję:

Zysk pomniejszony o wszelkie koszty, łącznie po obciążeniu z tytułu podatku i udziałów niesprawujących kontroli oraz po odpisaniu dywidend z tytułu akcji uprzywilejowanych

Zysk na jedną akcję =

Średnia ważona liczba akcji występująca w ciągu danego okresu

Wyliczenie wskaźnika rozwodnionego zysku na jedną akcję:

Zysk netto pomniejszony o wszelkie koszty, łącznie po obciążeniu z tytułu podatku i udziałów niesprawujących kontroli oraz po odpisaniu dywidend z tytułu akcji uprzywilejowanych za okres powiększony o dywidendy i odsetki po opodatkowaniu, wykazane w danym okresie i odnoszące się do rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych, oraz skorygowany o inne zmiany przychodów i kosztów, które wynikałyby ze zmiany rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych

Rozwodniony zysk na jedną akcję =

Średnia ważona liczba akcji skorygowana o liczbę akcji, która zostałaby wyemitowana w momencie zamiany wszystkich rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych na akcje zwykłe

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku lub straty, który przypada na zwykłych akcjonariuszy jednostki dominującej (licznik), przez średnią ważoną liczbę akcji zwykłych występujących (mianownik) w ciągu danego okresu. Dla celów obliczenia podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję, kwotami przypadającymi na zwykłych akcjonariuszy Jednostki Dominującej z tytułu:

a) zysku lub straty z kontynuowanej działalności przypadającego na jednostkę dominującą oraz
b) zysku lub straty przypadającego na jednostkę dominującą

są kwoty z pozycji a) i b) skorygowane o wartość dywidend uprzywilejowanych po opodatkowaniu, różnice z tytułu rozliczenia akcji uprzywilejowanych oraz o inne podobne wpływy akcji uprzywilejowanych zaklasyfikowanych jako instrumenty kapitałowe

41) Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności

Segment działalności jest grupą aktywów i obszarów działań angażowanych w celu dostarczania produktów lub usług podlegających określonym rodzajom ryzyka i korzyściom różniącym się od rodzajów ryzyka i korzyści innych segmentów działalności. Podstawą wyodrębnienia kosztów segmentu są koszty, na które składają się koszty sprzedaży produktów klientom zewnętrznym oraz koszty transakcji realizowanych z innymi segmentami, które wynikają z działalności operacyjnej danego segmentu i dają się bezpośrednio przyporządkować do tego segmentu. Informacje dotyczące segmentów działalności sporządza się zgodnie z polityką rachunkowości przyjętą do sporządzania i prezentacji skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy.

Grupa nie przypisuje aktywów i pasywów do poszczególnych segmentów, bowiem odnoszą się one wspólnie do wszystkich segmentów.

Grupa ujawnia przychody każdego segmentu objętego obowiązkiem sprawozdawczym. Przychody segmentu ze sprzedaży na rzecz klientów zewnętrznych oraz przychody segmentu pochodzące z transakcji realizowanych z innymi segmentami wykazuje się osobno. Segmentację branżową i geograficzną przedstawiono nocie 5.

42) Prezentacja w Skonsolidowanym Sprawozdaniu z Przepływów Pieniężnych oraz w Skonsolidowanym Sprawozdaniu z Sytuacji Finansowej udzielonych i zaciągniętych pożyczek

Zgodnie z MSR 7 § 6 działalność inwestycyjna polega m.in. na nabywaniu i sprzedaży inwestycji krótkoterminowych nie zaliczonych do ekwiwalentów środków pieniężnych. Ponadto wg MSR 7 § 16 pożyczki udzielane stronom trzecim (inne niż pożyczki udzielane przez instytucje finansowe) stanowią rodzaj przepływów pieniężnych wynikających z działalności inwestycyjnej, stąd pożyczki udzielane przez Grupę są klasyfikowane wraz ze spłatą i odsetkami w skonsolidowanym rachunku przepływów pieniężnych jako działalność inwestycyjna. Natomiast działalność finansowa zgodnie z MSR 7 § 6 jest działalnością, w wyniku której zmianie ulega wysokość i struktura wniesionego kapitału własnego oraz zadłużenia jednostki gospodarczej. Wśród przepływów pieniężnych powstających w wyniku działalności finansowej (MSR 7 § 17) są wpływy z pożyczek hipotecznych oraz innych krótkoterminowych i długoterminowych pożyczek, stąd pożyczki zaciągnięte wraz z ich spłatą i odsetkami wykazuje się w skonsolidowanym rachunku przepływów pieniężnych w działalności finansowej.

43) Informacje ujawniane na temat podmiotów powiązanych

Grupa na dzień bilansowy prezentuje aktywa i pasywa z uwzględnieniem pozycji związanych z podmiotami powiązanymi zgodnie z przepisami Międzynarodowych Standardów Rachunkowości.

Podmiot powiązany jest osobą lub jednostką związaną z jednostką, która sporządza sprawozdanie finansowe.

A) Osoba lub bliski członek rodziny tej osoby jest związany z jednostką sprawozdawczą, jeżeli ta osoba:

sprawuje kontrolę lub współkontrolę nad jednostką sprawozdawczą,
ma znaczący wpływ na jednostkę sprawozdawczą; lub
jest członkiem kluczowego personelu kierowniczego jednostki sprawozdawczej lub jej jednostki dominującej.
B) Jednostka jest związana z jednostką, która sporządza sprawozdanie finansowe, jeżeli spełniony jest jeden z poniższych warunków:
1) jednostka i jednostka sprawozdawcza są członkami tej samej grupy (co oznacza, że każda jednostka dominująca, zależna i współzależna jest związana z pozostałymi jednostkami),
2) jedna jednostka jest jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem innej jednostki (lub jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem członka grupy, której członkiem jest ta inna jednostka),
3) obydwie jednostki są wspólnymi przedsięwzięciami tego samego trzeciego podmiotu,
4) jedna jednostka jest wspólnym przedsięwzięciem trzeciej jednostki, a dana inna jednostka jest jednostką stowarzyszoną trzeciej jednostki,
5) jednostka jest programem świadczeń po okresie zatrudnienia na rzecz pracowników jednostki sprawozdawczej lub jednostki związanej z jednostką sprawozdawczą. Jeżeli jednostka sprawozdawcza jest sama w sobie takim programem, sponsorujący pracodawcy są również związani z jednostką sprawozdawczą,
6) jednostka jest kontrolowana lub wspólnie kontrolowana przez osobę, która: a) sprawuje kontrolę lub współkontrolę nad jednostką sprawozdawczą; b) ma znaczący wpływ na jednostkę sprawozdawczą lub c) jest członkiem kluczowego personelu kierowniczego jednostki sprawozdawczej lub jej jednostki dominującej,
7) osoba, która sprawuje kontrolę lub współkontrolę nad jednostką sprawozdawczą ma znaczący wpływ na jednostkę lub jest członkiem kluczowego personelu kierowniczego jednostki (lub jednostki dominującej tej jednostki).

Jeśli pomiędzy podmiotami powiązanymi miały miejsce transakcje, Grupa ujawnia informacje dotyczące istoty związku pomiędzy podmiotami powiązanymi. Grupa w zakresie identyfikacji podmiotów powiązanych prezentuje jednostki, dla których jednostka dominująca jest akcjonariuszem/udziałowcem oraz podmioty, od których jednostka dominująca jest zależna zarówno w sposób pośredni jak i bezpośredni.

Na dzień bilansowy w Spółce FAMUR S.A. akcjonariuszem posiadającym bezpośrednio ponad 50% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu lub akcji w kapitale zakładowym była spółka TDJ Equity I Sp. z o.o.. z siedzibą w Tarnowskich Górach.

TDJ S.A. jest podmiotem dominującym w stosunku do spółki TDJ Equity I Sp. z o.o. co powoduje, iż sprawuje pośrednią kontrolę nad większym pakietem akcji spółki FAMUR S.A.

44) Informacje na temat sezonowości

Działalność operacyjna Grupy nie podlega sezonowości.

45) Wycena do wartości godziwej

Spółka wycenia instrumenty finansowe takie jak instrumenty dostępne do sprzedaży oraz instrumenty pochodne oraz aktywa niefinansowe w wartości godziwej na każdy dzień bilansowy.

Wartość godziwa jest rozumiana jako cena, która byłaby otrzymana ze sprzedaży składnika aktywów, bądź zapłacona w celu przeniesienia zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach zbycia składnika aktywów między uczestnikami rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych.

3. AKCJONARIUSZE SPÓŁKI FAMUR S.A.

Według stanu zgodnego z ostatnim Walnym Zgromadzeniem, tj. Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem z dnia 7marca 2016 r., wykaz akcjonariuszy przedstawia się następująco:

Akcjonariusz	Liczba akcji	Liczba głosów	Udział głosów	Udział w strukturze kapitału zakładowego
		na WZ	na WZ
TDJ Equity I sp. z o.o.	343 225 896	343 225 896	71,28%	71,28%
Nationale-Nederlanden OFE	48 123 000	48 123 000	9,99%	9,99%
AVIVA OFE	29 000 000	29 000 000	6,02%	6,02%
Akcje własne*	1 000	1 000	0,0002%	0,0002%
Pozostali akcjonariusze	61 150 104	61 150 104	12,70%	12,70%
Razem	481 500 000	481 500 000	100,00%	100,00%

Źródło: GRUPA FAMUR; * pośrednio przez spółkę zależną

W stosunku do końca 2014 roku, zgodnie ze stanem ostatniego odbytego w 2015 roku Walnego Zgromadzenia FAMUR S.A z dnia 30 października 2015 r. oraz otrzymanymi zawiadomieniami o zmianie udziału w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu Emitenta, swoje zaangażowanie w kapitale FAMUR S.A. zmniejszył ING OFE do 48 123 000 akcji stanowiących 9,99% ogólnej liczby głosów na WZ. Ponadto, w porównaniu ze stanem z dnia 31.12.2014 r. w strukturze akcjonariatu FAMUR S.A. swoje zaangażowanie w kapitale FAMUR SA zwiększył AVIVA OFE z liczbą 29 000 000 akcji stanowiących 6,02% ogólnej liczby akcji i głosów na WZ.

Od przekazania raportu rocznego za 2014 r. stan posiadania głównego akcjonariusza TDJ Equity I sp. z o.o. uległ zmianie.

W dniu 30 kwietnia 2015 r. TDJ Equity I sp. z o.o. przekazał w drodze darowizny 1 000 szt. akcji FAMUR S.A. spółce zależnej od Emitenta. Przekazany pakiet stanowił 0,0002% kapitału zakładowego i dawał 1 000 głosów na WZ FAMUR S.A., co stanowi 0,0002% w ogólnej liczbie głosów na WZ Emitenta.

Podmiotem dominującym w stosunku do TDJ Equity I sp. z o.o. jest TDJ S.A. Ponadto Zarząd Emitenta informuje, iż Przewodniczący Rady Nadzorczej Pan Tomasz Domogała jest podmiotem dominującym w stosunku do TDJ S.A., co powoduje, iż sprawuje on pośrednio kontrolę nad większościowym pakietem akcji FAMUR S.A.

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi opisano w nocie 52.

4. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY

Przychody ze sprzedaży Grupy prezentują się następująco:

	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015 TPLN	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014 TPLN
Sprzedaż materiałów i towarów	84 042	99 463
Sprzedaż produktów	716 934	609 310
W tym, przychody z kontraktów długoterminowych	273 185	370 720
Razem	800 976	708 773
Pozostałe przychody operacyjne	30 119	52 880
Przychody finansowe	22 663	19 029
Przychody z działalności zaniechanej	-	-
Razem	853 758	780 682

5. SEGMENTY DZIAŁALNOŚCI – BRANŻOWE I GEOGRAFICZNE

Segmenty branżowe

W związku z rozwojem Grupy FAMUR, rozszerzeniem przedmiotu jej działalności o produkcję maszyn i urządzeń stosowanych w górnictwie odkrywkowym oraz energetyce i uporządkowaniem działalności dotychczasowego segmentu infrastruktury powierzchniowej zakładów górniczych, Zarząd FAMUR S.A. podjął decyzję o zmianie prezentacji wyników segmentów. Dotychczasowe segmenty kompleksów ścianowych, kompleksów chodnikowych oraz systemów transportowych skoncentrowane zostaną w segmencie górnictwa podziemnego Underground. Segment infrastruktury oraz segment urządzeń przeładunkowych i dźwignic prezentowany będzie w segmencie górnictwa odkrywkowego, usług dla górnictwa oraz maszyn i urządzeń dla energetyki Surface. Decyzja o połączeniu wybranych dotychczasowych segmentów, poparta jest podobnymi cechami gospodarczymi w obszarze produktów, procesów ich produkcji i dystrybucji, a także rodzajem i grupą klientów na produkty i usługi różniące i rozdzielające górnictwo podziemne oraz górnictwo odkrywkowe.

Segment Underground dotyczy poniższych urządzeń

– Kompleksy ścianowy. Kompleks składa się z kombajnu, przenośnika zgrzebłowego oraz zmechanizowanej obudowy ścianowej, projektowany jest zgodnie z potrzebami klienta, by w sposób najbardziej efektywny i bezpieczny eksploatować dane złoże

– Kompleksy chodnikowe. Kombajny chodnikowe to maszyny samojezdne, w głównej mierze wykorzystywane do przygotowywania wyrobisk oraz drążenia tuneli.

– Systemy transportu. To nowoczesne kolejki do transportu górników i sprzętu pod ziemią oraz różnego rodzaju przenośniki do dalszego transportu urobku. Mogą być wykorzystywane nie tylko w transporcie węgla, ale również innych materiałów sypkich.

Segment Surface dotyczy

–Robót dołowych polegających na montażu maszyn i urządzeń oraz kompleksową budowę górniczych wyciągów szybowych,
Urządzeń przeładunkowych i dźwignic produkowanych przez Famur Famak SA

INFORMACJE O POSZCZEGÓLNYCH SEGMENTACH BRANŻOWYCH WYSTĘPUJĄCYCH W LATACH 2015 I 2014 ZOSTAŁY ZAPREZENTOWANE PONIŻEJ

W 2015 roku zmieniono prezentację klasyfikacji branżowej. Dokonano podziału na dwa segmenty: Underground skupiający kompleksy ścianowe, kompleksy chodnikowe oraz systemy transportowe oraz Surface skupiający urządzenia przeładunkowe i dźwignice wraz z budową górniczych wyciągów szybowych. Wyniki segmentów i ich udział w przychodach ogółem po 12 miesiącach 2015r i 12 miesiącach 2014 r. . zostały przedstawione w poniższej tabeli.

12 miesięcy 2015	Underground	Surface	Razem
Przychody ze sprzedaży Koszty sprzedanych produktów, towarów i	638 930	162 047	800 976
materiałów	476 013	125 869	601 882
Zysk brutto na sprzedaży	162 917	36 177	199 094
Zysk na sprzedaży	46 655	21 969	68 624
Marża na sprzedaży	7,30%	13,60%	8,60%
Udział segmentu w przychodach	79,80%	20,20%	100,00%

12 miesięcy 2014	Underground	Surface	Razem
Przychody ze sprzedaży Koszty sprzedanych produktów, towarów i	679 168	29 605	708 773
materiałów	421 418	26 027	447 445
Zysk brutto na sprzedaży	257 750	3 577	261 327
Zysk na sprzedaży	147 530	-701	146 829
Marża na sprzedaży	21,70%	-2,40%	20,70%
Udział segmentu w przychodach	95,80%	4,20%	100,00%

Grupa nie prezentuje informacji o amortyzacji, nakładach na środki trwałe, sumie aktywów i zobowiązaniach segmentu z uwagi na fakt, iż dane w takim układzie nie są analizowane przez główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji.

Działalność zaniechana

W 2015 i 2014 roku brak działalności zaniechanej.

Segmenty geograficzne

Grupa prowadzi działalność na terenie Polski, Rosji, Unii Europejskiej i państw pozostałych. Działalność produkcyjna wszystkich segmentów branżowych prowadzona jest na terenie Polski.

W tabeli poniżej zaprezentowano informacje dotyczące rynków zbytu Grupy , niezależnie od kraju pochodzenia sprzedawanych produktów lub usług.

SEGMENTACJA GEOGRAFICZNA PRZYCHODÓW

Przychody ze sprzedaży	12 miesięcy 2015	12 miesięcy 2014	Dynamika	Udział %
Polska	584 307	527 199	10,83%	72,95%
Rosja i WNP	136 823	77 992	75,43%	17,08%
Unia Europejska	59 776	36 559	63,51%	7,46%
Pozostałe kraje europejskie	1 607	13 915	-88,45%	0,20%
Pozostałe	18 463	53 108	-65,24%	2,31%
RAZEM	800 976	708 773	13,01%	100,00%
Eksport łącznie	216 669	181 574	19,3%	27,05%

W opinii Emitenta nie istnieje istotne uzależnienie od któregokolwiek z odbiorców maszyn górniczych, jako pojedynczych podmiotów. Jednocześnie można mówić o znaczącej koncentracji sprzedaży do jednego sektora gospodarki jakim jest górnictwo. Wśród odbiorców mających ponad 10%-owy udział w ogóle przychodów Grupy w 2015 roku, można wyróżnić: Kompanię Węglową S.A., OAO SUEK-Kuzbass, Jastrzębską Spółkę Węglową S.A. oraz Tauron Wydobycie S.A.

6. KOSZTY RESTRUKTURYZACJI

W 2015 roku Grupa nie poniosła kosztów restrukturyzacji w rozumieniu MSR 37.

7.KOSZTY RODZAJOWE

Zysk na działalności operacyjnej na dzień 31.12.2015 roku wynosił 43 088 tys. zł i został osiągnięty po uwzględnieniu następujących kosztów:

KOSZTY WEDŁUG RODZAJU	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) amortyzacja	140 900	153 986
- amortyzacja wartości niematerialnych	10 650	14 365
- amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych	130 250	139 620
b) zużycie materiałów i energii	324 231	344 767
c) usługi obce	180 950	111 078
d) podatki i opłaty	7 467	7 040
e) wynagrodzenia	132 581	109 050
f) ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia	30 027	25 105
g) pozostałe koszty rodzajowe	22 893	16 920
Koszty według rodzaju, razem	839 049	767 946
Zmiana stanu zapasów, produktów i rozliczeń międzyokresowych	- 91 361	- 153 340
Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki (wielkość ujemna)	- 68 546	- 92 448
Koszty sprzedaży (wielkość ujemna)	- 31 752	- 15 941
Koszty ogólnego zarządu (wielkość ujemna)	- 98 718	- 98 557
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów	548 671	407 660

Na koszt usług obcych w głównej mierze składają się usługi podwykonawstwa firm zewnętrznych, usługi różnego rodzaju obróbki materiałów, opłaty za znak towarowy, usługi doradcze, usługi prawne, koszty dokumentacji technicznej oraz koszty transportu. Koszty sprzedaży wzrosły w stosunku do 2014 ze względu na intensyfikację działań na rynkach eksportowych.

8. KOSZTY ZATRUDNIENIA

W tabeli poniżej przedstawiono informację o przeciętnym zatrudnieniu w osobach i wynagrodzeniach w Grupie (z uwzględnieniem zarządu):

	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
Pracownicy umysłowi	873	726
Pracownicy fizyczni	1 617	1 564
Pracownicy na urlopach wychowawczych	5	4
Razem	2 495	2 293

	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Spółka poniosła następujące koszty zatrudnienia:	162 608	134 155
Wynagrodzenia	132 581	109 050
Składki na ubezpieczenie społeczne	24 577	20 194
Inne świadczenia pracownicze	5 450	4 911

9. INNE PRZYCHODY I KOSZTY OPERACYJNE

INNE PRZYCHODY OPERACYJNE	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) rozwiązane rezerwy (z tytułu)	14 492	24 274
- na ryzyko procesowe	922	-
- na kary i grzywny	8 083	5 961
- na naprawy gwarancyjne	3 414	8 094
- na świadczenie pracownicze	-	1 546
- na dep. i ekwiwalent węglowy	-	1 281
- na odprawy dla zwalnianych pracowników	1 218	4 315
- pozostałe	855	3 077
b) pozostałe, w tym:	12 993	27 522
- rozwiązanie odpisu aktualizującego zapasy	-	568
- rozwiązane odpisy aktualizujące należności	720	1 113
- umorzone zobowiązania	16	-
w tym z postępowania układowego	16
- odzyski ze zwrotów, demontażu aktywów trwałych	1 402	4 674
- złomowanie	6 195	8 848
- odszkodowania	3 010	8 196
- otrzymane upusty, rabaty	-	70
- przychody z udostępnienia dokumentacji	261	303
- inne	1 388	3 750
Inne przychody operacyjne, razem	27 484	51 796

INNE KOSZTY OPERACYJNE	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) utworzone rezerwy (z tytułu)	707	2 076
- na świadczenia pracownicze	-	1 250
- na naprawy gwarancyjne	707	-
- na ryzyko procesowe	-	826
b) pozostałe, w tym:	47 164	66 820
- koszty napraw gwarancyjnych	11 489	18 691
- poniesione koszty reklamacji	5 369	4 542
- koszty reklamacji zakończonych zafakturowane	7 384	7 735
- koszty demontażu, likwidacji środków trwałych	4 530	5 668
- wydany węgiel dla emerytów i wypłacony deputat węglowy	20	-
- kary, grzywny, odszkodowania	8 158	2 538

- należności umorzone	-	2 415
- złomowanie	4 113	5 018
- koszty odpraw	2 089	12 627
- wpis do odwołania-zamówienia publiczne	124	220
- inne	3 888	7 366
Inne koszty operacyjne, razem	47 871	68 896

AKTUALIZACJA WARTOŚCI AKTYWÓW	Za okres 01-01-2015 - 31-12-2015	Za okres 01-01-2014 - 31-12-2014
1. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych, w tym	7 784	8 879
- utworzenie odpisu aktualizującego zapasy	3 890	3 922
- utworzenie odpisu aktualizującego rzeczowe aktywa trwałe	3 373	0
- utworzenie odpisu aktualizującego należności	521	4 957

10. PRZYCHODY I KOSZTY FINANSOWE

Przychody finansowe	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
1. Przychody finansowe z tytułu dywidend i udziałów w zyskach	200	3 068
2. Odsetki	9 622	13 411
a) od pożyczek w tym	244	768
- od jednostek powiązanych	236	167
b) pozostałe odsetki w tym: od leasingów, kredytu kupieckiego, należności i środków pieniężnych	9 378	12 643
3. Zysk ze zbycia inwestycji	78
4. Aktualizacja wartości inwestycji	-	1 139
5. Inne	12 763	1 411
a) dodatnie różnice kursowe	2 562
b) rozwiązane rezerwy	169
c) rozliczanie kontraktów terminowych	7149	195
d) sprzedaż wierzytelności	2047	759
e) pozostałe	836	457
PRZYCHODY FINANSOWE RAZEM	22 663	19 029

Koszty finansowe	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
1. Koszty finansowe z tytułu odsetek	7 643	8 271
a) od kredytów i pożyczek	3 767	831
- w tym od jednostek powiązanych	592	142
b) pozostałe odsetki	3 877	7 440
2. Strata ze zbycia inwestycji	-
3. Aktualizacja wartości inwestycji	537	4 612
4. Inne koszty finansowe	5 969	14 810
a) ujemne różnice kursowe	1 983	5 764
b) utworzone rezerwy	-	28
c) inne prowizje głównie za udzielenie gwarancji	2 186	1 591
d) rozliczanie kontraktów terminowych	241	2 247
e) dyskonto z tytułu wyceny	170	3 022
f) pozostałe, głównie odpisy na aktywa finansowe	1 390	2 158
KOSZTY FINANSOWE RAZEM	14 149	27 693

11. PODATEK DOCHODOWY

PODATEK DOCHODOWY BIEŻĄCY	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
1. Zysk (strata) brutto	51 602	113 271
2. Różnice pomiędzy zyskiem (stratą) brutto a podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym (wg tytułów)	- 25 889	- 58 227
- Przychody nie stanowiące przychodu podatkowego	- 121 427	- 172 150
- Przychody stanowiące przychód podatkowy	72 782	175 154
- Koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów	168 119	205 392
- koszty zarachowane w latach ubiegłych stanowiące koszt uzyskania przychodu	- 130 312	- 266 623
3. różnica powstała w związku z połączeniem ZMG Glinik i Famur (odrębne rozliczenie podatkowe w tych spółkach)	- 15 050
4. Podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym	25 714	55 044
5. Odliczenia	11 556	34 902
odliczenia od dochodu - strata podatkowa	8 757	27 502
odliczenia od dochodu inne	2 800	7 400
6. Podstawa opodatkowania	14 157	20 141
- w tym podstawa opodatkowania oddziału zagranicznego	-
7. Podatek dochodowy według właściwej stawki%	1 413	4 203
8. Podatek dochodowy bieżący ujęty (wykazany) w deklaracji podatkowej okresu, w tym:	1 413	4 203
- wykazany w rachunku zysków i strat za okres bieżący	1 413	1 857
	-	2 346

wykazany w rachunku zysków i strat - korekty za lata ubiegłe

RÓŻNICE POMIĘDZY NOMINALNĄ A EFEKTYWNĄ STAWKĄ PODATKOWĄ	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	w TPLN	w TPLN
Wynik finansowy brutto	51 602	113 271
Podatek dochodowy 19%	9 804	21 521
Trwałe różnice przychodów nie będących przychodami i kosztów nie będących kosztami według przepisów podatkowych	-27 332	-32 830
Różnice z tytułu korzystania ze zwolnienia w podatku dochodowym z tytułu działalności gospodarczej na terenie strefy	-2 250	-5 096
Odliczone straty z lat poprzednich	-16 351	-5 225
Podatek dochodowy zwrócony za lata poprzednie na rachunek przez Urząd Skarbowy	-4 850	- 2 346
Wynik brutto skorygowany o różnice trwałe	819	67 773
Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat	116	13 019
Efektywna stopa podatkowa	19%	19%

PODATEK DOCHODOWY ODROCZONY, WYKAZANY W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT:	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015 TPLN	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014 TPLN
- zmniejszenie (zwiększenie) z tytułu powstania i odwrócenia się różnic przejściowych	- 1 297	11 162
Podatek dochodowy odroczony, razem	- 1 297	11 162

Część bieżąca podatku dochodowego ustalona została według stawki równej 19% dla podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym .

12. AKTYWA TRWAŁE PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY

Na dzień 31.12.2015 roku nie występują aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży.

13. DYWIDENDY

Dnia 18.05.2015 roku Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników Famur Brand Sp. z o.o. podjęło uchwałę o podziale zysku netto za rok obrotowy 2014. Mocą powyższej uchwały zysk netto w kwocie 840 234,98 zł przeznaczono na wypłatę dywidendy spółce FAMUR SA. Dywidenda została uregulowana w dniu 15.06.2015 r.
Dnia 26.05.2015 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie spółki Famur Finance Polskie Maszyny Górnicze SA S.K.A. podjęło uchwałę o podziale zysku netto za rok obrotowy 2014. Mocą powyższej uchwały część zysku netto w kwocie 5 679 021,32 zł przeznaczono na wypłatę dywidendy spółce FAMUR SA. Dywidenda została uregulowana w dniu 15.06.2015 r. Na mocy tej samej uchwały część zysku w wysokości 567,96 zł przypadła w udziale komplementariuszowi PMG SA. Dywidenda również została uregulowana w dniu 15.06.2015 r.
Dnia 26.05.2015 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie spółki Polskie Maszyny Górnicze S.A. podjęło uchwałę o podziale zysku netto za rok obrotowy 2014. Mocą powyższej uchwały zysk netto w kwocie 217 611,25 zł przeznaczono na wypłatę dywidendy spółce FAMUR SA. Dywidenda została uregulowana w dniu 15.06.2015 r.

14. ZYSK PRZYPADAJĄCY NA JEDNĄ AKCJĘ

Wyliczenie zysku na jedną akcję zostało oparte na następujących informacjach:

	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Zysk netto danego roku dla celów wyliczenia zysku na jedną akcję podlegający podziałowi między akcjonariuszy jednostki dominującej	51 960	100 252
Zysk netto danego roku dla działalności zaniechanej	-	-
Zysk wykazany dla potrzeb wyliczenia wartości zysku rozwodnionego przypadającego na jedną akcję	51 960	100 252

	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015 TSZT	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014 TSZT
Średnia ważona liczba akcji podmiotu dominującego wykazana dla potrzeb wyliczenia wartości zysku zwykłego na jedną akcję	481 500	481 500
Średnia ważona liczba akcji zwykłych wykazana dla potrzeb wyliczenia wartości zysku rozwodnionego na jedną akcję	481 500	481 500

	Za okres 01.01.2015 - 31.12.2015	Za okres 01.01.2014 - 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Zysk netto danego roku podlegający podziałowi między akcjonariuszy jednostki dominującej	51 960	100 252
Zysk netto z działalności kontynuowanej dla celów wyliczenia zysku na jedną akcję, po wyłączeniu wyniku na działalności zaniechanej	51 960	100 252

Zysk z działalności kontynuowanej wykazany dla potrzeb wyliczenia wartości zysku rozwodnionego przypadającego na jedną akcję, po wyłączeniu wyniku na działalności zaniechanej	51 960	100 252

Zysk netto na jedną akcję zwykłą dla działalności kontynuowanej	0,11	0,21
Zysk netto na jedną akcję zwykłą dla działalności zaniechanej	0,00	0,00

15. ZABEZPIECZENIA NA MAJĄTKU SPÓŁKI

	Stan na 31.12.2015	Stan na 31.12.2014
Rodzaj aktywów	TPLN	TPLN
stanowiących zabezpieczenie	Wartość bilansowa aktywów stanowiących zabezpieczenie	Wartość bilansowa aktywów stanowiących zabezpieczenie
Nieruchomości	135 902	135 637
Środki trwałe	25 377	44 037
Zapasy	60 941	47 968
Akcje	-	-
Razem	222 220	227 642

16. WARTOŚĆ FIRMY Z KONSOLIDACJI

Na dzień 31.12.2015 roku oraz na dzień 31.12.2014 roku nie dokonano odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości firmy.

WARTOŚĆ FIRMY PRZEJĘTA W RAMACH NABYCIA JEDNOSTEK GOSPODARCZYCH	Stan na koniec okresu 31.12.2015 w TPLN	Stan na koniec okresu 31.12.2014 w TPLN
NOWOMAG S. A.	4 510	4 510
FAZOS S. A.	65 031	65 031
PIOMA S. A.	8 813	8 813
PMG S. A	5	5
GEORYT Sp. z o.o.	6 048	6 048
REMAG S.A.	72 400	72 400
ZMG Glinik Sp. z o.o.	4 549	4 549
FAMUR FAMAK S.A.	58 704	58 704
Wartość firmy (netto)	220 060	220 060

Wartość firmy w 2015 roku nie uległa zmianie

Roczny test utraty wartości

W ciągu roku obrotowego Grupa dokonała oceny wartości firmy. Stwierdzono, iż utrata wartości firmy nie nastąpiła. Testu dokonano za pomocą metody wyceny zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Stopę dyskonta przyjęto na poziomie 5,63%. Zastosowano 10 letni okres prognozy, na podstawie sporządzonych przez spółki budżetów. W budżetach przyjęto bezpieczne założenia co do prognoz rynkowych w zakresie wzrostów sprzedaży, bazując na rentownościach osiąganych historycznie. Założono kontynuację działalności po okresie prognozy - dla określenia wartości rezydualnej zastosowano wzór na rentę wieczystą.

Alokacja wartości firmy do segmentów działalności

Bilansową wartość firmy przypisano do segmentów działalności Grupy:

Underground	161 351
Surface	58 709
Razem	220 060

Wartość firmy koncentruje się w 2 podstawowych segmentach działalności Grupy: Underground (produkty i usługi dla górnictwa podziemnego) raz Surface (produkty i usługi dla górnictwa naziemnego i przemysłu).

17. NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE

NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) od powiązanych jednostek (z tytułu)	3 770	3 462
- gwarancje należytego wykonania umów	3 770	3 462
a) od pozostałych jednostek (z tytułu)	4 248	22 127
- gwarancje należytego wykonania umów	356	195
- z tytułu leasingu	3 891	21 931
Należności długoterminowe netto	8 017	25 589
b) odpisy aktualizujące wartość należności	1 083	0
Należności długoterminowe brutto	9 101	25 589

18. WARTOŚCI NIEMATERIALNE

ZMIANY WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH (WG GRUP RODZAJOWYCH) za okres od 01.01.2015 do 31.12.2015 r.

	a koszty	b wartość firmy		c nabyte koncesje, patenty, licencje i podobne		d	Wartości
	zakończonych prac			wartości, w tym:		inne wartości niematerialne, w tym:	niematerialne,
	rozwojowych			- oprogramowanie komputerowe		nakłady na wartości niematerialne	razem
a) wartość brutto wartości niematerialnych na początek okresu	36 107	220 060	17 489	11 785	19 017	9 705	292 673
b) zwiększenia (z tytułu)	4 372	0	2 487	568	4 052	4 053	10 911
- nabycie	4 372	0	2 487	568	4 052	4 053	10 911
- inne	0	0	0	0	0	0	0
c) zmniejszenia (z tytułu)	0	0	0	0	6 398	6 398	6 398
- sprzedaży	0	0	0	0	0	0	0
- likwidacji	0	0	0	0	0	0	0
- rozliczenie aportu	0	0	0	0	0	0	0
- inne	0	0	0	0	6 398	6 398	6 398
d) wartość brutto wartości niematerialnych na koniec okresu	40 479	220 060	19 976	12 353	16 670	7 360	297 185
e) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	28 891	0	16 311	10 846	7 650	0	52 852
f) umorzenie za okres (z tytułu)	7 997	0	1 189	564	1 464	0	10 650
- sprzedaży	0	0	0	0	0	0	0
- likwidacji	0	0	0	0	0	0	0
- bieżące umorzenie	7 997	0	1 189	564	1 464	0	10 650
g) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	36 888	0	17 500	11 411	9 114	0	63 501
h) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na początek okresu	0	0	0	0	0	0	0
- zwiększenie	0	0	195	195	0	0	195
- zmniejszenie	0	0	0	0	0	0	0
i) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na koniec okresu	0	0	195	195	0	0	195
j) wartość netto wartości niematerialnych na koniec okresu	3 591	220 060	2 281	747	7 557	7 360	233 489

ZMIANY WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH (WG GRUP RODZAJOWYCH) za okres od 01.01.2014 do 31.12.2014 r.

	a koszty zakończonych prac rozwojowych	b wartość firmy		c nabyte koncesje, patenty, licencje i podobne wartości, w tym:		d	Wartości
				- oprogramowanie komputerowe		inne wartości niematerialne, w tym: nakłady na wartości niematerialne	niematerialne, razem
a) wartość brutto wartości niematerialnych na początek okresu	28 000	161 356	15 014	12 602	22 431	10 135	226 801
b) zwiększenia (z tytułu)	9 444	58 704	3 477	234	13 281	13 281	84 906
- nabycie	9 444	58 704	492	234	13 281	13 281	81 921
w tym włączenie do konsolidacji FAMUR FAMAK S.A.			160	160	0		160
- inne	0	0	2 985	0	0	0	2 985
c) zmniejszenia (z tytułu)	1 337	0	1 002	1 110	16 695	13 711	19 034
- sprzedaży	0	0	9	9	0	0	9
- likwidacji	1 337	0	992	885	0	0	2 330
- inne	0	0	0	215	16 695	13 711	16 695
d) wartość brutto wartości niematerialnych na koniec okresu	36 107	220 060	17 489	11 727	19 017	9 705	292 673
e) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	19 688	0	13 560	11 554	7 574	0	40 822
f) umorzenie za okres (z tytułu)	9 204	0	2 751	-267	76	0	12 031
- sprzedaży	0	0	-5	-5	0	0	-5
- likwidacji	-1 337	0	-992	-885	0	0	-2 330
- bieżące umorzenie	10 541	0	3 748	623	76	0	14 365
g) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	28 892	0	16 311	11 286	7 650	0	52 853
h) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na początek okresu	0	0	0	0	0	0	0
i) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na koniec okresu	0	0	0	0	0	0	0
j) wartość netto wartości niematerialnych na koniec okresu	7 215	220 060	1 178	440	11 367	9 705	239 820

19. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

ZMIANY ŚRODKÓW TRWAŁYCH (WG GRUP RODZAJOWYCH) za okres od 01.01.2015 do 31.12.2015 r.

	grunty(w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)	budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	urządzenia techniczne i maszyny	środki transportu	inne środki trwałe	Środki trwałe, razem
a) wartość brutto środków trwałych na początek okresu	53 573	177 942	569 238	16 709	14 253	831 716
b) zwiększenia (z tytułu)	0	9 247	77 291	2 526	658	89 723
- zakupu	0	9 247	5 739	1 546	658	17 190
- wytworzenie w ramach własnej produkcji	0	0	71 553	980	0	72 533
- przekształcenia dzierżawy w leasing	0	0	0	0	0	0
- inne	0	0	0	0	0	0
c) zmniejszenia (z tytułu)	774	8 095	69 396	6 004	352	84 621
- sprzedaży	774	1 195	5 274	4 211	35	11 489
- likwidacji	0	6 900	38 059	1 664	299	46 922
- inne ruchy na środkach	0	0	26 063	129	18	26 210
d) wartość brutto środków trwałych na koniec okresu	52 800	179 094	577 134	13 231	14 560	836 818
e) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	139	34 646	336 052	12 661	11 173	394 672
f) amortyzacja za okres (z tytułu)	37	4 268	59 635	-2 866	1 080	62 153
- zwiększeń	37	6 893	125 212	2 514	1 411	136 067
- zmniejszeń z tyt. likwidacji	0	2 491	36 011	2 746	297	41 544
- zmniejszeń z tyt. Sprzedaży	1	134	3 504	2 634	16	6 289
- zmniejszeń z tyt. hiperinflacji	0	0	0	0	0	0
- innych zmniejszeń	0	0	26 063	0	18	26 081
g) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	176	38 915	395 687	9 795	12 253	456 825
h) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na początek okresu	0	7 267	313	19	64	7 662
- zwiększenie	0	2 991	712	0	0	3 703
- zmniejszenie	0	5 109	299	3	5	5 417
i) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na koniec okresu	0	5 149	726	15	59	5 949
j) wartość netto środków trwałych na koniec okresu	52 624	135 031	180 721	3 420	2 248	374 044

W 2015r Grupa nie zaciągnęła zobowiązań umownych w celu nabycia rzeczowych aktywów trwałych. Na koniec 2015 wartość środków trwałych w budowie wynosi 11 394 tys zł.

ZMIANY ŚRODKÓW TRWAŁYCH (WG GRUP RODZAJOWYCH) za okres od 01.01.2014 do 31.12.2014 r.

	grunty(w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)	budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	urządzenia techniczne i maszyny	środki transportu	inne środki trwałe	Środki trwałe, razem
a) wartość brutto środków trwałych na początek okresu	46 190	175 136	735 069	18 125	14 418	988 938
b) zwiększenia (z tytułu)	9 910	29 164	104 052	1 515	404	145 046
- zakupu	9 910	29 164	11 908	1 591	404	52 978
w tym włączenie do konsolidacji FAMUR FAMAK SA	9 910	27 989	7 633	1 189	299	37 110
- wytworzenie w ramach własnej produkcji	0	0	92 143	0	0	92 143
- przekształcenia dzierżawy w leasing	0	0	0	0	0	0
- inne	0	0	0	-76	0	-76
c) zmniejszenia (z tytułu)	2 527	26 357	269 883	2 931	569	302 267
- sprzedaży	2 493	24 222	11 370	1 779	256	40 121
- likwidacji	0	2 104	114 972	885	311	118 272
- przekształcenia dzierżawy w leasing	0	0	0	0	0	0
- inne ruchy na środkach trwałych	34	32	143 540	268	2	143 875
d) wartość brutto środków trwałych na koniec okresu	53 573	177 942	569 238	16 709	14 253	831 716
e) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	144	37 374	466 531	10 429	9 755	524 234
f) amortyzacja za okres (z tytułu)	-5	-2 728	-130 479	2 232	1 418	-129 562
- zwiększeń	40	5 692	132 230	4 364	1 899	144 225
- zmniejszeń z tyt. likwidacji	0	283	109 719	669	224	110 896
- zmniejszeń z tyt. Sprzedaży	11	8 105	9 450	1 453	256	19 275
- zmniejszeń z tyt. hiperinflacji	0	0	0	0	0	0
- innych zmniejszeń	34	32	143 540	9	2	143 616
g) skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	139	34 646	336 052	12 661	11 173	394 672
h) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na początek okresu	0	8 298	589	22	69	8 978
- zwiększenie	0	552	1 188	0	0	1 740
- zmniejszenie	0	1 583	1 465	3	5	3 056
i) odpisy z tytułu trwałej utraty wartości na koniec okresu	0	7 267	313	19	64	7 662
j) wartość netto środków trwałych na koniec okresu	53 434	136 029	232 873	4 030	3 016	429 382

W 2014r Spółka nie zaciągnęła zobowiązań umownych w celu nabycia rzeczowych aktywów trwałych. Na koniec 2014 roku wartość środków trwałych w budowie wynosi 17 418 tys zł.

20. NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE

W Grupie występują nieruchomości inwestycyjne w postaci gruntów i budynków na łączną wartość netto 6 560 tys. zł.

Spółka stosuje do wyceny nieruchomości inwestycyjnych model oparty na wartości przeszacowanej. Wartość godziwą nieruchomości inwestycyjnej szacuje się na podstawie oceny wartości nieruchomości przez niezależnego rzeczoznawcę.

Początkowe ujęcie nieruchomości inwestycyjnych następuje według ceny nabycia z uwzględnieniem kosztów transakcyjnych. Wartość bilansowa nieruchomości inwestycyjnych obejmuje koszt wymiany części składowej nieruchomości inwestycyjnej w chwili jego poniesienia, o ile spełnione są kryteria ujmowania, i nie obejmuje kosztów bieżącego utrzymania tych nieruchomości.

Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjne są wykazywane według wartości godziwej. Zyski lub straty wynikające ze zmian wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych są ujmowane w zysku lub stracie w tym okresie, w którym powstały, z uwzględnieniem powiązanego wpływu na podatek odroczony.

Poniżej przedstawiono tabelę ujawniającą wartość brutto wraz z umorzeniem nieruchomości inwestycyjnych. Nieruchomości inwestycyjne są wyceniane w wartości godziwej.

w TPLN	grunty(w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)	budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	Nieruchomości inwestycyjne , razem
a) wartość brutto nieruchomości inwestycyjnych na początek okresu	2 907	4 175	7 082
b) zwiększenia	0	0	0
c) zmniejszenie z tyt. Sprzedaży	0	522	522
d) wartość brutto nieruchomości inwestycyjnych na koniec okresu	2 907	3 653	6 560
e) wartość netto nieruchomości inwestycyjnych na koniec okresu	2 907	3 653	6 560

NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE za okres od 01.01.2015 do 31.12.2015 r.

NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE za okres od 01.01.2014 do 31.12.2014 r.

w TPLN	grunty(w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)	budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	Nieruchomości inwestycyjne , razem
a) wartość brutto nieruchomości inwestycyjnych na początek okresu	3 035	509	3 544
b) zwiększenia z tytułu nabycia spółki FAMUR FAMAK S.A.	0	4 143	4 143
c) zmniejszenie z tyt. Sprzedaży	128	477	605
d) wartość brutto nieruchomości inwestycyjnych na koniec okresu	2 907	4 175	7 082
e) wartość netto nieruchomości inwestycyjnych na koniec okresu	2 907	4 175	7 082

21. INWESTYCJE W JEDNOSTKI STOWARZYSZONE

Inwestycje w jednostki stowarzyszone nie są istotnymi przedsięwzięciami z punktu widzenia Grupy.

Na dzień bilansowy FAMUR SA posiada:

50% udziałów w Centrum Techniki Górniczej Glinik Sp. o.o. (Nowokuźnieck Rosja)
49% akcji w Fabryce Maszyn J.S. Czernych S.A. (Kisielewsk Rosja)
50% udziałów w Stadmar Sp. z o.o
29% udziałów Elgór+Zamet Sp. z o.o.

22. AKTYWA FINANSOWE

DŁUGOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE W JEDNOSTKACH POWIĄZANYCH	Na dzień 31.12.2015	Na dzień 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Wartość udziałów i akcji spółek niepodlegających konsolidacji	26 771	18 733
Razem	26 771	18 733

Zestawienie jednostek powiązanych zaprezentowano we wprowadzeniu do sprawozdania na stronie 17.

Na wartość udziałów i akcji niepodlegających konsolidacji składają się udziały/akcje w spółkach: Dams GmbH, Famur Institute Sp. z o.o., OOO Famur Rosja, FAMUR PEMUG Sp. z o.o., OOO Famur Ukraina, Famur India Mining Solutions, TOO Famur Kazachstan, Elgór+Zamet Sp. z o.o., SKW Biuro Projektowo-Techniczne Sp. z o.o., Biuro Projektów i Realizacji Inwestycji Separator Sp. z o.o., Fugo Projekt Sp. z o.o. oraz pozostałe.

Na dzień bilansowy Grupa nie posiada aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu lub do sprzedaży.

23. ZAPASY

Wartość zapasów po uwzględnieniu odpisów aktualizujących wynosi:

ZAPASY	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) materiały	77 555	80 741
b) półprodukty i produkty w toku	73 728	63 690
c) produkty gotowe	15 851	15 678
Zapasy, razem	167 134	160 109

ZMIANA STANU ODPISÓW AKTUALIZUJĄCYCH WARTOŚĆ ZAPASÓW	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Stan na początek okresu	24 738	26 252
a) zwiększenia (z tytułu)	3 961	9 515
- utworzenie odpisu	3 961	9 515
b) zmniejszenia (z tytułu)	10 672	11 029
- wykorzystanie	10 672	11 029
- rozwiązanie	-	-
Stan odpisów aktualizujących wartość zapasów na koniec okresu	18 027	24 738

24. KONTRAKTY DŁUGOTERMINOWE

Wyszczególnienie	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Łączna kwota przychodów na dzień bilansowy dla otwartych kontraktów:	193 184	47 971
Minus faktury wystawione zgodnie z postępem prac na dzień bilansowy dla otwartych kontraktów:	134 721	36 963
Zaliczki otrzymane na dzień 31.12. z tyt. Kontraktów dług.	8 223	-
Ujęte w sprawozdaniu finansowym jako kwoty należne w ramach umowy o usługę budowlaną prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w należnościach z tyt. dostaw i usług	58 463	11 008
Kwoty przychodów z tytułu umów ujęte jako przychody za dany okres -zafakturowane	273 185	370 720

25. NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU LEASINGU FINANSOWEGO

	Wartość godziwa należności z tytułu sprzedaży w postaci leasingu finansowego Stan na koniec okresu 31.12.2015	Wartość godziwa należności z tytułu sprzedaży w postaci leasingu finansowego Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Należności z tytułu leasingu finansowego, płatne w okresie:	23 118	48 989
Do jednego roku	18 305	20 498
Od roku do pięciu lat	4 813	28 491
Powyżej pięciu lat	-	-
Minus: przychód do uzyskania w kolejnych okresach	11 465	12 754
Wartość bieżąca minimalnych rat należnych rat leasingowych	11 653	36 235
W podziale na:
Długoterminowe należności z tytułu leasingu finansowego (płatne w okresie powyżej 12 m-cy)	3 891	21 931
Krótkoterminowe należności z tytułu leasingu finansowego (płatne w okresie do 12 m-cy)	7 762	14 304

Jednostki Grupy nie określają wartości rezydualnej wyrobów oddanych w użytkowanie na podstawie umów leasingu finansowego. Przepisy zawarte w MSR 17 zalecają stosowanie degresywnych metod podziału kosztów finansowych na poszczególne okresy leasingu. Jednostki Grupy stosują metodę odwróconych okresów w celu ustalenia kwoty odsetek na poszczególne okresy leasingu i ujmuje ją w przychodach ze sprzedaży działalności podstawowej, zgodnie z opisanymi wyżej zasadami rachunkowości.

26. POZOSTAŁE AKTYWA KRÓTKOTERMINOWE

NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) od jednostek powiązanych	11 712	23 053
- z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:	10 858	22 722
- do 12 miesięcy	10 858	22 722
- powyżej 12 miesięcy	-
- inne	854	331
- dochodzone na drodze sądowej	-
b) należności od pozostałych jednostek	350 106	301 693
- z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:	326 560	258 375
- do 12 miesięcy	326 560	258 375
- powyżej 12 miesięcy	-
- z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń	9 463	21 588
- inne	6 321	7 426
- z tytułu leasingu finansowego	7 762	14 304
- dochodzone na drodze sądowej	-
Należności krótkoterminowe netto, razem	361 818	324 746
c) odpisy aktualizujące wartość należności	74 661	110 263
Należności krótkoterminowe brutto, razem	436 479	435 009

ZMIANA STANU ODPISÓW AKTUALIZUJĄCYCH WARTOŚĆ NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWYCH	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
Stan na początek okresu	110 263	109 488
a) zwiększenia (z tytułu)	6 143	14 499
- należności przeterminowane	2 815	130
- zagrożenie nieściągalności	3 273	12 934
- wycena należności w walutach na dzień bilansowy	56	1 435
b) zmniejszenia (z tytułu)	41 745	13 725
- wykorzystanie	37 751	3 096
- wycena należności w walutach na dzień bilansowy	135	4 719
- rozwiązanie	3 858	5 910
Stan odpisów aktualizujących wartość należności krótkoterminowych na koniec okresu	74 661	110 263

NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU DOSTAW I USŁUG (PRZETERMINOWANE-BRUTTO) - Z PODZIAŁEM NA NALEŻNOŚCI NIE SPŁACONE W OKRESIE:	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) do 1 miesiąca	23 030	29 097
b) powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy	13 976	15 801
c) powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy	5 931	11 466
d) powyżej 6 miesięcy do 1 roku	5 334	2 728
e) powyżej 1 roku	19 882	13 743
Należności z tytułu dostaw i usług, przeterminowane, razem (brutto)	68 152	72 835
f) odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług przeterminowane	24 808	25 868
Należności z tytułu dostaw i usług, przeterminowane, razem (netto)	43 344	46 968

POZOSTAŁE AKTYWA DŁUGOTERMINOWE (ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE)	Stan na koniec okresu 31-12-2015 TPLN	Stan na koniec okresu 31-12-2014 TPLN
a) czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów, w tym:	3 067	624
- certyfikaty	316	350
- polisy majątkowe	146	114
-prowizje i opłaty (w tym obligacje)	2 486	37
- pozostałe	120	124
Inne rozliczenia międzyokresowe, razem	3 067	624

KRÓTKOTERMINOWE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów, w tym:	2 255	4 418
- odsetki i prowizje od kredytów i pożyczek	927	134
- ubezpieczenia	456	1 615
- opłaty		31
- dokumentacja, analizy, certyfikaty	403	600
- inne	469	2 038
b) pozostałe rozliczenia międzyokresowe, w tym:	0	10
- korzystanie z programu komputerowego	0	10
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe, razem	2 256	4 428

Pozostałe krótkoterminowe aktywa finansowe	31-12-2015 TPLN	31-12-2014 TPLN

a) udzielone pożyczki do spółek powiązanych	5 802	2 278
SKW Sp. z o.o.	503
Famur Kazachstan	905
Famur Rosja	4 393
Famur Institute Sp. z o.o.		1 907
Famur Pemug Sp. z o.o.		371
b) udzielone pożyczki do pozostałych jednostek	2 008	2
suma	7 810	2 280

Środki pieniężne

Gotówka oraz ich ekwiwalenty składają się ze środków pieniężnych w kasie oraz środków pieniężnych na lokatach bankowych.

W związku z powyższym wartość księgowa tych aktywów odpowiada ich wartości godziwej.

27. KREDYTY I POŻYCZKI

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE Z TYTUŁU KREDYTÓW I POŻYCZEK NA DZIEŃ 31.12.2015

FAMUR SA

Kredyty bankowe/Pożyczka	Siedziba	Kwota pobrania TPLN	Termin spłaty	Oznaczenie waluty	kwota pozostała do spłaty TPLN	Warunki oprocentowania	Zabezpieczenia
PKO BP S.A.	Warszawa	25 000	2016-04-23	PLN	9 838	WIBOR 1M+marża	Przeprowadzania wpływów za pośrednictwem rachunków prowadzonych w Banku Zastaw rejestrowy na zapasach- materiały i półprodukty wraz z cesją praw z umowy ubezpieczenia Weksel in blanco BTE Pełnomocnictwo do rachunków bankowych Hipoteka kaucyjna na nieruchomościach wraz z cesją praw z umowy ubezpieczenia BTE
PKO BP S.A.	Warszawa	58 000	2016-10-10	PLN		- WIBOR 1M+marża	Zastaw rejestrowy na maszynach i urządzeniach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej BTE Hipoteka umowna łączna
PKO BP S.A.	Warszawa	92 000	2017-04-06	PLN		- WIBOR 1M+marża	Zastaw rejestrowy na środkach trwałych - maszynach i urządzeniach Cesja praw z umowy ubezpieczenia ww. przedmiotów Przeprowadzanie obrotów za pośrednictwem rachunków prowadzonych w banku Hipoteka kaucyjna łączna na prawach wieczystego użytkowania nieruchomości
PKO BP S.A.	Warszawa	42 000	2016-01-15	PLN	28 486	WIBOR 1M+marża	Zastaw rejestrowy na zapasach Przelew wierzytelności z umów ubezpieczenia majątku BTE Pełnomocnictwo do rachunku bankowego Weksel in blanco Przeprowadzanie obrotów za pośrednictwem rachunków prowadzonych w banku Zastaw rejestrowy na zapasach- materiały i półprodukty wraz z
PKO BP S.A.	Warszawa	30 000	2016-02-08	PLN		29 377 WIBOR 1M+marża	cesją praw z umowy ubezpieczenia BTE Hipoteka kaucyjna na nieruchomościach wraz z cesją praw z umowy ubezpieczenia Zastaw rejestrowy na zapasach wraz z cesją praw z umowy ubezpieczenia
Bank Polska Kasa Opieki S.A.	Warszawa	100 000	2018-08-31	PLN	0,00	WIBOR 1M+marża	Weksel własny in blanco z deklaracją wekslową Pełnomocnictwo do rachunków bankowych Hipoteka łączna umowna na nieruchomościach wraz z cesją praw z umowy ubezpieczenia

Raiffeisen Bank Polska S.A	Warszawa	50 000	2018-09-28	PLN	0,00	WIBOR 1M+marża	Oświadczenie o poddaniu się egzekucji w trybie ar. 777 KPC Hipoteka umowna łączna
							Cesja praw z umowy ubezpieczenia ww. przedmiotów Oświadczenie o poddaniu się egzekucji w trybie ar. 777 KPC
Bank Gospodarstwa Krajowego	Warszawa	40 000	2018-09-04	PLN	0,00	WIBOR 1M+marża	Hipoteka Cesja praw z umowy ubezpieczenia ww. przedmiotów
Dams GMBH		7 671	2015-12-31	PLN/ EUR	6 722	EURIBOR + marża
		1 800		w tym EUR	1 577
Naliczone na dzień bilansowy odsetki od pożyczek					213
					74 636

FAMUR FAMAK SA

Kredyty bankowe/Pożyczka	Siedziba	Kwota pobrania PLN	Termin spłaty	Oznaczenie waluty	kwota pozostała do spłaty TPLN	Warunki oprocentowania	Zabezpieczenia
Bank BGŻ BNP Paribas S.A.	Warszawa	20 000	2018-05-24	PLN	15 861	WIBOR+marża	Weksel in blanco, Hipoteka umowna + cesja praw z polisy, Zastaw rejestrowy na zapasach + cesja praw z polisy, List intencyjny wystawiony przez Famur S.A., Oświadczenie o poddaniu się egzekucji
Razem					15 861

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE Z TYTUŁU KREDYTÓW I POŻYCZEK NA DZIEŃ 31.12.2014

FAMUR S.A.

Kredyty bankowe/Pożyczka	Siedziba	Kwota pobrania TPLN	Termin spłaty	Oznaczenie waluty	kwota pozostała do spłaty TPLN	Warunki oprocentowania	Zabezpieczenia
PKO BP S.A.	Warszawa	25 000	2016-04-23	PLN	0	WIBOR + marża	weksel in blanco hipoteka na nieruchomościach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej zastaw rejestrowy na zapasach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej oświadczenie o poddaniu się egzekucji pełnomocnictwo do rachunków bankowych
PKO BP S.A.	Warszawa w tym EUR	142 000 41 000	2015-12-31	PLN/ EUR	15 048 3 427	WIBOR + marża EURIBOR + marża	oświadczenie o poddaniu się egzekucji
PKO BP S.A.	Warszawa	42 000	2016-01-15	PLN	0	WIBOR + marża	pełnomocnictwo do dysponowania rachunkami bankowymi oświadczenie o poddaniu się egzekucji zastaw rejestrowy na zapasach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej hipoteka kaucyjna na nieruchomościach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej
Bank Pekao S.A.	Warszawa	100 000	2016-06-30	PLN	24 246	WIBOR + marża	pełnomocnictwo do dysponowania rachunkami bankowymi, oświadczenie o poddaniu się egzekucji zastaw rejestrowy na zapasach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej hipoteka łączna umowna na nieruchomościach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej
PKO BP S.A.	Warszawa	58 000	2016-10-10	PLN	0	WIBOR + marża	zastaw rejestrowy na maszynach i urządzeniach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej
PKO BP S.A.	Warszawa	92 000	2017-04-06	PLN	0	WIBOR + marża	oświadczenie o poddaniu się egzekucji hipoteka łączna umowna wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej Zastaw rejestrowy na środkach trwałych - maszynach i urządzeniach wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej

Raiffeisen S.A.	Warszawa	50 000	2017-06-30	PLN	0	WIBOR + marża	oświadczenie o poddaniu się egzekucji hipoteka łączna umowna wraz z cesją praw z polisy ubezpieczeniowej pełnomocnictwo do rachunku
Dams GMBH	Velbert Niemcy w tym EUR	4 559 1 100	2015-12-31	PLN/ EUR	4 212 947	EURIBOR + marża	-
Famur Institute Sp. z o.o.	Katowice	850	2015-12-31	PLN	80	WIBOR + marża
Naliczone na dzień bilansowy odsetki od pożyczek					212
					43 797

ZMG Glinik Sp. z o.o.

Kredyty bankowe/Pożyczka	Siedziba	Kwota pobrania tys. PLN	Termin spłaty	Oznaczenie waluty	kwota pozostała do spłaty TPLN	Warunki oprocentowania	Zabezpieczenia
PKO BP S.A.	Warszawa	30 000	2016-02-08	PLN		0 WIBOR + marża	Zastaw rejestrowy na zapasach- materiały i półprodukty wraz z cesją praw z umowy ubezpieczenia Poręczenie Famur S.A. oświadczenie o poddaniu się egzekucji Hipoteka kaucyjna na nieruchomościach wraz z cesją praw z umowy ubezpieczenia
						0

FAMUR FAMAK S.A.

Kredyty bankowe/Pożyczka	Siedziba	Kwota pobrania PLN	Termin spłaty	Oznaczenie waluty	kwota pozostała do spłaty TPLN	Warunki oprocentowania	Zabezpieczenia
TDJ SA	Katowice	20 000	2015-03-15	PLN	20 000	Oprocentowanie stałe, rynkowe	weksel in blanco zastaw na prawach do dokumentacji technicznej i technologicznej
TDJ SA	Katowice	2 300	2015-03-15	PLN	2 300		Oprocentowanie weksel in blanco

						stałe, rynkowe	hipoteka umowna łączna kaucyjna na nieruchomościach +cesja praw z polisy ubezpieczeniowej
							zastaw rejestrowy - maszyny i urządzenia oraz zapasy+cesja praw z polisy ubezp.
TLK4 TDJ Finance	Katowice	2 396	2015-12-31	PLN	2 396	Oprocentowanie stałe, rynkowe	weksel in blanco
Naliczone na dzień bilansowy odsetki od pożyczek					504
					25 200

ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE Z TYTUŁU KREDYTÓW I POŻYCZEK NA DZIEŃ 31.12.2015 i 31.12.2014

Na dzień 31 grudnia 2015 oraz 31 grudnia 2014 roku nie wystąpiły długoterminowe zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek.

28. OBLIGACJE

22 grudnia 2015 r. Emitent poinformował swoich akcjonariuszy, iż na mocy stosownych uchwał Zarządu i Rady Nadzorczej, postanowił o emisji obligacji serii A, ustaleniu ich parametrów oraz dokonaniu przy-działu obligacji serii A. Szczegółowo opisano w zdarzeniach po dacie bilansu.

29. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KAPITAŁOWYM

Grupa zarządza kapitałem by zagwarantować, że należące do niej jednostki będą zdolne kontynuować działalność przy jednoczesnej maksymalizacji rentowności dla akcjonariuszy dzięki optymalizacji relacji zadłużenia do kapitału własnego. Ogólna strategia działania Grupy nie ulega zmianie.

Celem zarządzania ryzykiem kapitałowym jest zapewnienie kontynuowania działalności w takiej formie i zakresie, aby możliwe było zapewnienie zwrotu z inwestycji akcjonariuszom, zapewnienie korzyści dla innych zainteresowanych stron, a także utrzymanie optymalnej struktury kapitału w celu obniżenia jego kosztu. Aby utrzymać lub skorygować strukturę kapitału Grupa może zmienić kwotę dywidend do wypłacenia akcjonariuszom, emitować nowe akcje, zwiększać zadłużenie lub sprzedawać aktywa w celu obniżenia zadłużenia.

Grupa monitoruje kapitał przy pomocy wskaźnika zadłużenia. Wskaźnik ten oblicza się jako stosunek zadłużenia netto do łącznej wartości kapitału. Zadłużenie netto oblicza się jako sumę zobowiązań (obejmujących kredyty, pożyczki, zobowiązania handlowe i pozostałe) pomniejszoną o środki pieniężne i ich ekwiwalenty. Łączną wartość kapitału oblicza się jako kapitał własny wykazany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej plus zadłużenie netto.

Struktura kapitałowa Grupy obejmuje zadłużenie, na które składają się kredyty ujawnione w nocie nr 26, środki pieniężne i ich ekwiwalenty oraz kapitał przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej, w tym wyemitowane akcje, i zysk zatrzymany.

30. PODATEK ODROCZONY

Poniżej zaprezentowano stany aktywów i rezerwy na podatek odroczony na dzień bilansowy w oparciu o najistotniejsze pozycje:

a) Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

STAN AKTYWÓW Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO	Stan na koniec okresu 31.12.2015 TPLN	Stan na koniec okresu 31.12.2014 TPLN
1. Stan aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego na koniec okresu, razem, w tym:	37 850	42 008
a) odniesionych na wynik finansowy	38 247	43 133
- powstania różnic przejściowych	38 247	43 133
- świadczenia na rzecz pracowników	4 010	4 928
- straty odliczane za lata poprzednie	6 737	1 995
- niewypłacone wynagrodzenia	690	700
- zobowiązania odsetkowe	53	932
- nie zrealizowane różnice kursowe	233	1 332
- odpisy aktualizujące majątek niefinansowy	3 201	4 637
- odpis aktualizujący majątek finansowy	2 337	2 996
- rezerwa na naprawy gwarancyjne	2 128	2 643
- niezafakturowane koszty do sprzedaży	459	1 095
- rezerwa na węgiel i deputat dla emerytów	2 851	3 157
- korekta konsolidacyjna niezrealizowana marża na sprzedanych zapasach	-	36
- inne w tym:	15 548	18 682

aktywo na WNIP	13 609	14 228
b) odniesionych na całkowite dochody	-397	-1 139
- wycena aktuarialna	-397	-1 139
c) odniesione na kapitał własny	-	14
- przekształcenie- MSSF1	-	14

b) Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

STAN REZERWY Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
1. Stan rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego na koniec okresu, razem	27 008	32 302
a) odniesionej na wynik finansowy	20 921	26 215
- powstania różnic przejściowych	20 921	26 215
- amortyzacja środków trwałych	14	160
- odsetki i prowizje dotyczące kredytów	1 034	653
- rezerwa z tyt. różnicy pomiędzy wartością bilansową i podatkową rzeczowych aktywów trwałych	14 875	18 374
- dodatnie różnice kursowe	765	289
- korekta konsolidacyjna	-	93
- wynik na kontraktach długoterminowych	1 076	657
- inne	3 158	5 989
b) odniesionej na kapitał własny	6 087	6 087
- przejście Famur Famak na MSR i wycena środków trwałych wg wartości godziwej	6 087	6 087

31. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU LEASINGU FINANSOWEGO

	Wartość bieżąca rat leasingowych Stan na koniec okresu 31.12.2015 TPLN	Wartość bieżąca rat leasingowych Stan na koniec okresu 31.12.2014 TPLN
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego, wymagalne w ciągu:	1 099	15 947
jednego roku dwóch do pięciu lat powyżej pięciu lat	541 558 0	15 643 303 0
Pomniejszone o przyszłe odsetki:	50	1 279
Wartość bieżąca przyszłych zobowiązań	1 048	14 668
Pomniejszona o kwoty wymagalne w ciągu 12 miesięcy (ujęte w zobowiązaniach krótkoterminowych)
	508	14 371
Zobowiązanie wymagalne w okresie po 12 miesiącach	540	297

32. INNE ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE

Na saldo zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań składają się głównie zobowiązania handlowe oraz inne zobowiązania bieżące.

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) wobec jednostek powiązanych	13 068	59 347
- kredyty i pożyczki, w tym:	6 936	29 633
- z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności:	6 132	11 176
- do 12 miesięcy	6 132	11 176
- inne w tym:	-	18 538
zobowiązanie do TDJ SA z tyt. przejętego kredytu		18 538
b) wobec pozostałych jednostek	231 227	310 682
- kredyty i pożyczki	83 562	39 364
- inne zobowiązania finansowe	508	14 062
- z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności:	90 590	110 160
- do 12 miesięcy	90 590	110 160
- zaliczki otrzymane na dostawy	24 609	41 260
- z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń	16 335	22 503
- z tytułu wynagrodzeń	6 872	6 523
- inne w tym:	8 752	76 809
zobowiązania z tytułu zakupu akcji Famur Famak		69 100
Zobowiązania krótkoterminowe, razem	244 295	370 029

Zdaniem zarządu Jednostki Dominującej wartość księgowa zobowiązań finansowych jest zbliżona do ich wartości godziwej.

INNE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE	Stan na koniec Stan na koniec okresu 31.12.2015 okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów	-	-
b) rozliczenia międzyokresowe przychodów	22 519	24 524
- krótkoterminowe	22 519	24 524
- przychód ze sprzedaży majątku wziętego w leasing	-	159
- kombajn i części oddane w komis	3 177	-
- dotacja	19 342	24 365
Inne rozliczenia międzyokresowe, razem	22 519	24 524

33. REZERWY

ZMIANA STANU DŁUGOTERMINOWEJ REZERWY NA ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I PODOBNE (WG TYTUŁÓW)	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) stan na początek okresu	26 509	34 963
- rezerwa na nagrody jubileuszowe	8 909	16 343
- rezerwy na świadczenia emerytalne	1 809	3 070
- rezerwa na inne świadczenia pracownicze	15 791	15 550
e) stan na koniec okresu	21 132	26 509
- rezerwa na nagrody jubileuszowe	6 735	8 909
- rezerwy na świadczenia emerytalne	1 327	1 809
- rezerwa na inne świadczenia pracownicze	13 070	15 791

ZMIANA STANU KRÓTKOTERMINOWEJ REZERWY NA ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I PODOBNE (WG TYTUŁÓW)	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) stan na początek okresu	12 524	15 576
- rezerwa na świadczenia pracownicze	4 874	7 652
- rezerwa na świadczenie emerytalne	67	138
- rezerwa na nagrody jubileuszowe	1 943	2 865
- rezerwa na urlopy	5 640	4 921
b) stan na koniec okresu	12 887	12 524
- rezerwa na świadczenia pracownicze	4 748	4 874
- rezerwa na świadczenie emerytalne	121	67
- rezerwa na nagrody jubileuszowe	1 493	1 943
- rezerwa na urlopy	6 525	5 640

ZMIANA STANU POZOSTAŁYCH REZERW DŁUGOTERMINOWYCH (WG TYTUŁÓW)	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) stan na początek okresu	14 756	19 382
- rezerwa na kary	5 172
- rezerwa na zobowiązania	826
- rezerwa na naprawy gwarancyjne	8 758
- deputaty, ekwiwalenty		19 382
b) stan na koniec okresu	7 797	14 756
- rezerwa na kary	390	5 172
- rezerwa na pozostałe koszty	653	826
- rezerwa na naprawy gwarancyjne	6 754	8 758

ZMIANA STANU POZOSTAŁYCH REZERW KRÓTKOTERMINOWYCH (WG TYTUŁÓW)	Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
	TPLN	TPLN
a) stan na początek okresu	16 810	24 464
- rezerwa na węgiel dla emerytów	583	-
- gwarancje i reklamacje	5 150	11 793
- rezerwa na pozostałe koszty	5 512	12 671
- rezerwa na ryzyko procesowe	1 486	-
- rezerwa na kary	4 079
b) stan na koniec okresu	31 853	16 810
- rezerwa na węgiel dla emerytów	0	583
- gwarancje i reklamacje	4 445	5 150
- rezerwa na pozostałe koszty	21 897	5 512
- rezerwa na ryzyko procesowe	729	1 486
- rezerwa na kary	4 782	4 079

Stan rezerw aktuarialnych. Dotyczy rezerwy emerytalnej, rentowej i jubileuszowej

TPLN	2015	2014
Stan rezerw aktuarialnych na 1 stycznia	12 788	22 624
Koszty zatrudnienia	414	594
Koszty odsetek	266	516
Straty/(zyski) aktuarialne ujmowane w rachunku wyników	-1 580	-7 394
Straty/(zyski) aktuarialne ujmowane w całkowitych dochodach	-445	-1 501
Wypłacone świadczenia	-1 767	-2 363
Włączenie do konsolidacji FAMUR FAMAK S.A.		312
Stan rezerw aktuarialnych na 31 grudnia	9 676	12 788

Dla wyceny roku 2015 przyjęto stopę wzrostu wynagrodzeń na poziomie 0%, natomiast stopę zwrotu z inwestycji na poziomie 3,4%. Poniżej zaprezentowano analizę przy zmianie wskaźników.

(stopa zwrotu z inwestycji – 4,4%)
Wartość rezerwy z tytułu:
Odpraw emerytalnych	978
Odpraw rentowych	241
Nagród jubileuszowych	8 086
Deputatów węglowych	14 458
Łącznie	23 763

(stopa zwrotu z inwestycji – 2,4%)
Wartość rezerwy z tytułu:
Odpraw emerytalnych	1 101
Odpraw rentowych	256
Nagród jubileuszowych	8 722
Deputatów węglowych	16 338
Łącznie	26 417

(stopa wzrostu płac i ceny węgla– 1,0%)
Wartość rezerwy z tytułu:
Odpraw emerytalnych	1 110
Odpraw rentowych	257
Nagród jubileuszowych	8 768
Deputatów węglowych	17 247
Łącznie	27 382

34. KAPITAŁ PODSTAWOWY

KAPITAŁ ZAKŁADOWY (STRUKTURA)

Seria / emisja	Rodzaj akcji	Rodzaj uprzywilejowania akcji	Liczba akcji w szt.		Data rejestracji
A	imienne			432 460 830
B	zwykłe na okaziciela			49 039 170	19.09.2006
Liczba akcji razem				481 500 000
Kapitał zakładowy, razem				4 815 000,00
Wartość nominalna jednej akcji = 0,01				0,01 zł
		Stan na koniec okresu 31.12.2015	Stan na koniec okresu 31.12.2014
Liczba akcji w szt.		481 500 000	481 500 000

35. KAPITAŁ ZAPASOWY ZE SPRZEDAŻY AKCJI POWYŻEJ ICH WARTOSCI NOMINALNEJ

W roku 2006 spółka Famur S.A . przeprowadziła publiczną subskrypcję akcji zwykłych na okaziciela serii B. W związku z tym kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej, pomniejszony o koszty emisji, wynosi 143 210 tys. zł

36. ZYSKI ZATRZYMANE

Na dzień 31.12.2015 r. kwota zysków zatrzymanych wynosi 559 812 tys. zł, na które składa się

zysk Grupy roku bieżącego w wysokości 51 960 tys. zł
zyski straty aktuarialne 693 tys. zł
wykup kapitału mniejszości 684 tys. zł.
zyski lat ubiegłych w wysokości 506 475 tys. z ł

37. SPRZEDAŻ SPÓŁEK ZALEŻNYCH

W 2015 roku nie wystąpiła sprzedaż spółek zależnych.

38. POŁĄCZENIE SPÓŁEK

W dniu 28 lutego 2014 roku Zarząd FAMUR S.A. podjął uchwałę o uruchomieniu "Programu Integracji Operacyjnej" Grupy FAMUR, który zapoczątkował proces łączenia podmiotów Grupy Kapitałowej w taki sposób, aby docelowo stanowiły jeden podmiot z wieloma zakładami produkcyjnymi. W 2015 roku kontynuowano realizację tego programu.

W dniu 7 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach dokonał zarejestrowania połączenia emitenta FAMUR S.A. ze spółką zależną GEORYT Sp. z o.o.

Zarząd FAMUR S.A. w dniu 9 marca 2015 r, postanowił podjąć działania mające na celu przeprowadzenie połączenia FAMUR S.A. z siedzibą w Katowicach (jako spółki przejmującej) ze spółką zależną Zakładem Maszyn Górniczych GLINIK sp. z o.o. z siedzibą w Gorlicach (jako spółki przejmowanej). Plan połączenia obu spółek został uzgodniony i podany do publicznej wiadomości w dniu 16 marca 2015 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR S.A. w dniu 23 kwietnia 2015 r. podjęło uchwałę w sprawie połączenia obu spółek.

W dniu 1 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach dokonał zarejestrowania połączenia emitenta FAMUR S.A. ze spółką zależną ZMG Glinik Sp. z o.o.

Połączenie spółek nastąpiło na podstawie art. 492 §1 pkt 1 Kodeksu Spółek Handlowych, z uwzględnieniem art. 515 §1 oraz art. 516 §6 Kodeksu Spółek Handlowych, to jest przez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą, bez podwyższania kapitału zakładowego spółki przejmującej i zostało rozliczone metodą tożsamą z metodą łączenia udziałów.

Połączenie spółek nie miało wpływu na skonsolidowane sprawozdanie za rok 2015 jak również na okres porównywalny 2014.

39. INSTRUMENTY FINANSOWE

Grupa posiada na dzień 31.12.2015 r. pochodne instrumenty finansowe typu forward zabezpieczające kursy walut.

Instrumenty pochodne (grupy instrumentów)	Planowana data realizacji	Wartość przyszłych przepływów pieniężnych wg kursu terminowego	Wartość rynkowa transakcji zabezpieczających na dzień 31.12.2015	Zabezpieczane ryzyko
FAMUR FAMAK S.A.
Forward - sprzedaż EUR	I kwartał 2016	5 486	5 420	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	II kwartał 2016	20 931	20 645	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	III kwartał 2016	11 075	10 961	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	IV kwartał 2016	5 121	5 056	Ryzyko walutowe
FAMUR S.A.
Forward - sprzedaż EUR	I kwartał 2016	1 061	1 070	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	I kwartał 2016	1 812	1 723	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	II kwartał 2016	7 225	7 280	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	II kwartał 2016	423	383	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż EUR	III kwartał 2016	49 905	50 290	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	III kwartał 2016	827	750	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	IV kwartał 2016	401	368	Ryzyko walutowe
Forward - sprzedaż RUB	I kwartał 2017	394	364	Ryzyko walutowe
Razem		104 661	104 310

Wartość godziwa pochodnych instrumentów finansowych typu forward zabezpieczających kursy walut jest oszacowana dla składnika aktywów na poziomie 2 jako dane wejściowe inne niż ceny notowane, które są obserwowalne w odniesieniu dla danego składnika. Przyszłe przepływy pieniężne wycenia się w oparciu o kursy wymiany z kontraktów forward w oparciu o uzyskany kurs wymiany forward na koniec okresu sprawozdawczego. Instrumenty finansowe mają określony (umowny) termin i dlatego podlegają wycenie na każdy okres sprawozdawczy. Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych ujmowane są natychmiastowo w rachunku zysków i strat. Zawierane kontrakty terminowe są instrumentem pochodnym niesklasyfikowanym i niedziałającym jako zabezpieczenie.

Instrumenty finansowe w podziale na klasy na dzień 31.12.2015 i 31.12.2014

	Wartość bilansowa w TPLN
Wyszczególnienie	31.12.2015	31.12.2014
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności spełniające definicję instrumentów finansowych (w tym leasingi i pożyczki)	368 182	331 026
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	18 702	65 712
Razem aktywa finansowe	386 884	396 738
Długoterminowe pożyczki i kredyty bankowe Zobowiązania długoterminowe z tytułu leasingu finansowego	540	296
Krótkoterminowe pożyczki i kredyty bankowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	90 497 130 083	68 997 257 634
Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu leasingu finansowego	508	14 371
Razem zobowiązania finansowe	221 628	341 298

Według oceny Grupy wartość godziwa środków pieniężnych, krótkoterminowych lokat, należności z tytułu dostaw i usług, zobowiązań z tytułu dostaw i usług, kredytów w rachunku bieżącym oraz pozostałych zobowiązań krótkoterminowych nie odbiega od wartości bilansowych głównie ze względu na krótki termin zapadalności.

Instrumenty finansowe w podziale na kategorie wartości bilansowe na dzień 31.12.2015 i 31.12.2014

	Wartość bilansowa w TPLN
Wyszczególnienie	31.12.2015	31.12.2014
Pożyczki udzielone i należności własne	352 403	291 134
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	-	-
Środki pieniężne	18 702	65 712
Razem aktywa finansowe według kategorii	371 105	356 846
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-
Pozostałe zobowiązania, w tym:	228 500	347 821
- zobowiązania handlowe oraz pozostałe	136 955	264 157
- zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek	90 497	68 997
- zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	1 048	14 667
Razem zobowiązania finansowe według kategorii	228 500	347 821

40. CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM FINANSOWYM

Ryzyko kredytowe

01.01.2015 - 31.12.2015

	Wartość nominalna	Należności nieprzeterminowane,	Należności przeterminowane, które nie utraciły wartości
Struktura wiekowa należności finansowych	należności TPLN	które nie utraciły wartości TPLN	<360 dni	1-2 lata
Należności z tytuł dostaw i usług	337 418	296 408	41 010	0
Pozostałe należności finansowe Razem	15 779 353 197	15 779 312 187	41 010	0

01.01.2014 - 31.12.2014

	Wartość nominalna	Należności nieprzeterminowane,	Należności przeterminowane, które nie utraciły wartości w TPLN
Struktura wiekowa należności finansowych	należności TPLN	które nie utraciły wartości TPLN	<360 dni	1-2 lata
Należności z tytuł dostaw i usług	281 097	234 175	46 744	178
Pozostałe należności finansowe z tyt. leasingu	41 608	41 608
Razem	322 705	275 782	46 744	178

Ryzyko związane z płynnością

01.01.2015 - 31.12.2015

Suma zobowiązań TPLN	Suma zobowiązań TPLN	Zobowiązania wymagalne w okresie TPLN <360 dni	1–2 lat
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	96 722	96 331	391
Kredyty i pożyczki	90 497	90 497	0
Pozostałe zobowiązania finansowe Razem	13 617 200 836	13 617 200 445	0 391

01.01.2014 - 31.12.2014

Struktura wiekowa zobowiązań	Suma zobowiązań w TPLN	Zobowiązania wymagalne w okresie TPLN <360 dni	1–2 lat
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	121 336	121 185	151
Kredyty i pożyczki	68 997	68 997	0
Pozostałe zobowiązania finansowe Razem	112 229 302 562	112 050 302 232	179 331

Analiza wrażliwości na ryzyko rynkowe

31.12.2015

			wynik finansowy	EUR/PLN		CZK/PLN wynik finansowy		USD/PLN wynik finansowy		Inne/PLN wynik finansowy
Pozycja w sprawozdaniu finansowym	Wartość bilansowa TPLN	Wartość narażona na ryzyko TPLN	Kurs EUR/PLN +10%	Kurs EUR/PLN -10%	Kurs CZK/PLN +10%	Kurs CZK/PLN -10%	Kurs USD/PLN +10%	Kurs USD/PLN -10%	Kurs inne/PLN +10%	Kurs inne/PLN -10%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	18 702	8 319	763	-763	5	-5	19	-19	46	-46
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	352 403	18 230	1 138	-1 138	79	-79	513	-513	93	-93
Zobowiązania finansowe	1 048	-			-	-	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	136 955	5 289	486	-486	-	-	31	-31	11	-11
Kredyty i pożyczki	90 497	5 298	365	-365	-	-	-	-	165	-165

31.12.2014

				EUR/PLN wynik finansowy		CZK/PLN wynik finansowy		USD/PLN wynik finansowy		Inne/PLN wynik finansowy
Pozycja w sprawozdaniu finansowym	Wartość bilansowa TPLN	Wartość narażona na ryzyko TPLN	Kurs EUR/PLN +10%	Kurs EUR/PLN -10%	Kurs CZK/PLN +10%	Kurs CZK/PLN -10%	Kurs USD/PLN +10%	Kurs USD/PLN -10%	Kurs inne/PLN +10%	Kurs inne/PLN -10%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	65 712	27 900	2306	-2306	18	-18	391	-391	74	-74
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	291 134	79 485	7 757	-7 757	38	-38	75	-75	78	-78
Zobowiązania finansowe	14 668	-			-	-	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	264 157	10 021	914	-914	-	-	172	-172	17	-17
Kredyty i pożyczki	68 997	19 260	1 926	-1 926	-	-	-	-	-	-

31.12.2015

	Ryzyko stopy procentowej
		wpływ na wynik
		+ 100 pb w TPLN	- 100 pb w TPLN
Pozycja w sprawozdaniu finansowym	wartość pozycji w TPLN	+ 100 pb	- 100 pb
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	18 702	187	-187
aktywa finansowe	7 810	78	-78
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	344 593	3 446	-3 446
Zobowiązania finansowe	1 048	10	-10
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	136 955	1 370	-1 370
Kredyty i pożyczki	90 497	905	-905

31.12.2014

	Ryzyko stopy procentowej
		wpływ na wynik
		+ 100 pb w TPLN	- 100 pb w TPLN
Pozycja w sprawozdaniu finansowym	wartość pozycji w TPLN	+ 100 pb	- 100 pb
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	65 712	657	-657
aktywa finansowe	2 280	23	-23
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	288 854	2 889	-2 889
Zobowiązania finansowe	14 668	147	-147
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	264 157	2 642	-2 642
Kredyty i pożyczki	68 997	690	-690

41. ZYSKI/STRATY NETTO ORAZ PRZYCHODY/KOSZTY Z TYTUŁU INTRUMENTÓW FINANSOWYCH

Zyski lub straty netto z tytułu instrumentów finansowych	Wartość bilansowa w TPLN	Wartość bilansowa w TPLN
w podziale na kategorie	31.12.2015	31.12.2014
Zyski lub straty netto dotyczące aktywów finansowych utrzymywanych do terminu wymagalności	7 149	-2 053
Zyski lub straty netto dotyczące udzielonych i otrzymanych pożyczek	1 599	-62
Zyski lub straty netto dotyczące należności i zobowiązań handlowych	-9 824	-3 519

Razem przychody/koszty finansowe	8 514	-8 664
Pozostałe przychody/koszty finansowe z tytułu innych pozycji niż instrumenty finansowe	-905	-742
Razem zyski lub straty netto z tytułu instrumentów finansowych	9 419	-7 922
Zyski/straty dotyczące środków pieniężnych	5 188	2 433
Zyski lub straty netto dotyczące zobowiązań finansowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu (z wyłączeniem zobowiązań handlowych)	5 569	-1 248
Zyski lub straty netto dotyczące zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej	-262	-3 473

Grupa nie posiada należności z tytułu odsetek związanych z aktywami finansowymi, które utraciły wartość.

42 NABYCIE ORAZ WŁĄCZENIE DO KONSOLIDACJI SPÓŁEK ZALEŻNYCH

W 2015 roku nie włączano nowych spółek zależnych do konsolidacji. Od stycznia 2015 Grupa konsoliduje Famur Famak SA również w zakresie zysków i strat. Sporządzając sprawozdanie skonsolidowane za 2014 przyjęto, że nabycie nastąpiło 31 grudnia 2014 i konsolidowanie rachunku wyników jest nieistotne. Konsolidacji podlegały w 2014 roku pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej.

43. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych sporządzono, zgodnie postanowieniami MSR 7. Spółki Grupy sporządzają Sprawozdanie z przepływów pieniężnych zgodnie z wymogami standardu oraz prezentują go jako integralną część sprawozdania finansowego za każdy okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe.

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych przedstawia informacje na temat przepływów pieniężnych zaistniałych w ciągu okresu, w podziale na działalność operacyjną , inwestycyjną i finansową . Spółki Grupy prezentują przepływy pieniężne z działalności operacyjnej , inwestycyjnej i finansowej w sposób najbardziej odpowiedni dla rodzaju prowadzonej przez nie działalności. W sporządzonym Sprawozdaniu z przepływów pieniężnych wartość odsetek z tytułu leasingu finansowego, należnych spółkom Grupy wyłączonym z konsolidacji zakwalifikowano, zgodnie z wymogami prezentacji określonych w MSSF w części działalności operacyjnej.

Przy przejęciu lub sprzedaży jednostek zależnych łączne przepływy pieniężne prezentowane są odrębnie i zaliczane do działalności inwestycyjnej.

Przy przejęciu jak i sprzedaży jednostek zależnych spółki w odniesieniu do każdego okresu sprawozdawczego wykazują w łącznych kwotach:

ogólną kwotę za jaką nabyto lub sprzedano jednostkę
część zapłaty uiszczonej przy nabyciu lub uzyskanej przy sprzedaży, gdy płatności dokonano w formie pieniężnej lub ekwiwalentów środków pieniężnych
kwotę środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych w jednostce zależnej, która została przejęta lub sprzedana
wartość aktywów i pasywów połączonych w najważniejsze kategorie, innych niż środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych w jednostce zależnej przejętej lub sprzedanej.

Za okres 01.01.2015- 31.12.2015
TPLN
65 712
65 712
18 702
18 702
-47 011
115 142
-160 451
-1 701

SPECYFIKACJA DO ZMIANY STANU ZOBOWIĄZAŃ	Okres od 01.01.2015 do 31.12.2015
	PLN
ZMIANA STANU ZOBOWIĄZAŃ	-27 484
1. Stan zobowiązań operacyjnych na początek okresu	246 243
1.1. stan zobowiązań na początek okresu	370 520
1.2. stan zobowiązań inwestycyjnych na początek okresu	-69 733
1.3. stan zobowiązań finansowych na początek okresu	-14 295
1.4. stan kredytu na początek okresu	-38 489
1.5. podatek dochodowy	-1 713
1.6. kompensaty
1.7. stan zobowiązań z tyt. Dywidendy	-47
2. Stan zobowiązań operacyjnych na koniec okresu	218 759
2.1. stan zobowiązań na koniec okresu	245 295
2.2. wydatki na zakup akcji	69 100
2.3. stan zobowiązań finansowych na koniec okresu	-1 048
2.4. stan kredytu na koniec okresu	-90 497
2.5. podatek dochodowy	-1 139
2.6. stan zobowiązań z tyt. Dywidendy	-47
2.7. kompensaty	-2 905

SPECYFIKACJA DO ZMIANY STANU NALEŻNOŚCI	Okres od 01.01.2015 do 31.12.2015
	PLN
ZMIANA STANU NALEŻNOŚCI	-47 888
1. Stan należności na początek okresu	339 209
1.1. stan należności długoterminowych na początek okresu	25 589
1.2. stan należności krótkoterminowych na początek okresu	324 747
1.3. Stan należności z tyt. pdop na początek okresu	-10 839
1.4. Stan należności inwestycyjnych na początek okresu	-288
2. Stan należności na koniec okresu	387 097
1.1. stan należności długoterminowych na koniec okresu	8 017
1.2. stan należności krótkoterminowych na koniec okresu	361 818
1.3. Stan należności z tyt. pdop na koniec okresu	-6 441
1.4. Kompensaty	23 703

SPECYFIKACJA DO ZMIANY STANU ZAPASÓW	Okres od 01.01.2015 do 31.12.2015 PLN
ZMIANA STANU ZAPASÓW	-7 215
1. Stan zapasów na początek okresu	159 919
1.1. stan zapasów na początek okresu	159 919
2. Stan zapasów na koniec okresu	167 134
2.1. stan zapasów na koniec okresu	167 134

SPECYFIKACJA DO ZMIANY STANU ROZLICZEŃ MIĘDZYOKRESOWYCH	Okres od 01.01.2015 do 31.12.2015
	PLN
ZMIANA STANU ROZLICZEŃ MIĘDZYOKRESOWYCH	-2 276
1. Różnica /aktywa/	-2 443
stan długoterminowych rozliczeń międzyokresowych na początek okresu	42 632
stan długoterminowych rozliczeń międzyokresowych na koniec okresu	40 917
Podatek odroczony - korekta zysku netto - początek okresu	-42 008
Podatek odroczony - korekta zysku netto - koniec okresu	-37 850
2. Różnica /aktywa/	2 172
stan krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych na początek okresu	4 428
stan krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych na koniec okresu	2 256
stan niezakończonych prac rozwojowych na początek okresu
stan niezakończonych prac rozwojowych na koniec okresu
3. Różnica /pasywa/	-2 005
stan innych rozliczeń międzyokresowych na początek okresu	24 524
stan innych rozliczeń międzyokresowych na koniec okresu	22 519

44. DOTACJE

Prezentowane w bilansie w pozostałych zobowiązaniach - rozliczeniach międzyokresowych, środki o wartości 19 342 tys. zł. Jednostka Dominująca otrzymała w latach 2010-2012 jako dofinansowanie z Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka w związku z realizacją inwestycji obejmującej rozbudowę oraz modernizację istniejącego przedsiębiorstwa. Otrzymane dotacje dotyczą sfinansowania aktywów podlegających amortyzacji i podlegają rozliczeniu poprzez korektę zmniejszenia kosztów amortyzacji aktywów trwałych dofinansowanych dotacją.

45. NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE

Dane skonsolidowane w TPLN	2015-12-31	2014-12-31
1. Należności warunkowe	-	-
2. Zobowiązania warunkowe	142 827	140 206
- udzielone gwarancje, w tym:	78 418	46 883
- przetargowe	6 454	16 073
- dobrego wykonania kontraktu	63 653	30 810
- pozostałe	8 311	0
- poręczenie i weksle na rzecz instytucji finansowych	0	34 717
- wykup wierzytelności	64 409	58 606

46.INFORMACJA O ZNACZĄCYCH TRANSAKCJACH Z KLIENTAMI

Istotne transakcje z klientami, w przypadku gdy przychody z tymi kontrahentami stanowią 10% i więcej łącznych przychodów, zostały opisane w sprawozdaniu z działalności Grupy FAMUR.

47. WYNAGRODZENIE INSTRUMENTAMI KAPITAŁOWYMI SPÓŁKI

Nie dotyczy

48. PROGRAM ŚWIADCZEŃ EMERYTALNYCH

Nie dotyczy.

49. KOREKTA BŁĘDU

Nie występuje.

50. INFORMACJE DODATKOWE

1. W dniu 7 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach dokonał zarejestrowania połączenia emitenta FAMUR S.A. ze spółką zależną GEORYT Sp. z o.o.
1. W dniu 4 marca 2015 została podpisana umowa sprzedaży Akcji Spółki FAMUR FAMAK S.A. pomiędzy TDJ S.A. a FAMUR S.A., gdzie FAMUR S.A. nabył 4 165 Akcji. Cena sprzedaży jednej Akcji wyniosła 3,54 zł. Całkowita cena sprzedaży Akcji wyniosła 14 744,10 zł
1. W dniu 4 marca 2015 została podpisana umowa sprzedaży Akcji Spółki FAMUR FAMAK S.A. pomiędzy Porto Inwestments Sp. z o.o. a FAMUR S.A., gdzie FAMUR S.A. nabył 8 872 Akcji. Cena sprzedaży jednej Akcji wyniosła 3,03 zł. Całkowita cena sprzedaży Akcji wyniosła 26 882,16 zł
1. W dniu 9 marca 2015 r. Zarząd FAMUR S.A. podjął decyzję o zamiarze połączenia ze spółką zależną Zakładem Maszyn Górniczych GLINIK Sp. z o.o. z siedzibą w Gorlicach (jako spółki przejmowanej) oraz podał w dniu 16 marca 2015 r. do publicznej wiadomości plan połączenia emitenta ze spółką zależną.
1. Zarząd FAMUR S.A. w dniu 9 marca 2015 r, postanowił podjąć działania mające na celu przeprowadzenie połączenia FAMUR S.A. z siedzibą w Katowicach (jako spółki przejmującej) ze spółką zależną Zakładem Maszyn Górniczych GLINIK sp. z o.o. z siedzibą w Gorlicach (jako spółki przejmowanej). Plan połączenia obu spółek został uzgodniony i podany do publicznej wiadomości w dniu 16 marca 2015 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR S.A. w dniu 23 kwietnia 2015 r. podjęło uchwałę w sprawie połączenia obu spółek. Połączenie spółek wpisano do KRS 1 czerwca 2015 r.
1. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie FAMAK S.A. z siedzibą w Kluczborku, w dniu 24 lutego 2015 r. postanowiło o obniżeniu kapitału zakładowego spółki, który wynosił 77 366 240,00 zł, o kwotę 69 629 616,00 zł, tj. do kwoty 7 736 624,00 zł, poprzez zmniejszenie wartości nominalnej akcji z 10,00 zł do 1,00 zł za jedną akcję. Celem obniżenia kapitału zakładowego spółki było pokrycie (wyrównanie) strat z lat ubiegłych.
1. Równocześnie z obniżeniem kapitału zakładowego podwyższono w drodze subskrypcji prywatnej (z wyłączeniem prawa poboru) kapitał zakładowy spółki o kwotę 69 629 616,00 zł, tj. z kwoty 7 736 624,00 zł o kwotę 69 629 616,00 zł, do kwoty 77 366 240,00 zł, poprzez emisję 69 629 616 nowych akcji serii D, o wartości nominalnej 1,00 zł każda za łączną cenę emisyjną wynoszącą 69 629 616,00 zł. Akcje serii D są akcjami zwykłymi na okaziciela. Cena emisyjna akcji serii D wynosi 1,00 zł za każdą akcję. Akcje nowej emisji w całości zostały objęte przez FAMUR S.A., którego udział w spółce zwiększył się z 76,69% do 97,68%.
1. W dniu 17 marca 2015 r. Sąd Rejonowy w Opolu Wydział VIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego dokonał rejestracji zmiany firmy spółki zależnej FAMAK S.A. Nowe brzmienie firmy to FAMUR FAMAK S.A.
1. W dniu 26 marca 2015 r. Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach dokonał rejestracji zmiany firmy spółki FAMUR Machinery Sp. z o.o. na FAMUR Pemug Sp. z o.o.
1. W dniu 21 kwietnia 2015 roku Famur Famak S.A. nabyła od Fugo S.A. 1720 udziałów spółki Fugo Projekt sp. z o.o. z siedzibą w Koninie, stanowiących 86% w kapitale zakładowym tej spółki, za cenę 10.000 zł (dziesięć tysięcy) złotych. Termin płatności wynosi 14 dni od dnia zawarcia umowy.
1. W dniu 28 kwietnia 2015 r. FAMUR S.A. sprzedał swojej spółce zależnej FAMUR FINANCE Polskie Maszyny Górnicze S.A. SKA 100% udziałów w spółce FAMUR PEMUG sp. z o.o. upoważniających do 100% głosów podczas Zgromadzenia Wspólników spółki.
1. W dniu 30 kwietnia 2015 r. spółka zależna Emitenta w drodze darowizny od TDJ Equity I sp. z o.o. nabyła 1 000 szt. akcji FAMUR S.A. Średnia jednostkowa cena nabycia wyniosła 2,92 zł za jedną akcję. Wartość nominalna jednej akcji wynosi 0,01 zł, a łączna wartość nominalna nabytych akcji wynosi 10,00 zł. Nabyty pakiet stanowi 0,0002% kapitału zakładowego i daje 1 000 głosów na WZ FAMUR S.A., co stanowi 0,0002% w ogólnej liczbie głosów na WZ Emitenta.
1. 30 kwietnia 2015 r. Zarząd FAMUR S.A. zdecydował o wydzieleniu ze struktury organizacyjnej Spółki aktywów odpowiedzialnych za działalność segmentu Infrastruktury Powierzchniowych Zakładów Górniczych. W wyniku planowanego podziału, wydzielone aktywa trafią do spółki FAMUR PEMUG sp. z o.o., która będzie prowadziła działalność związaną m.in. z budową górniczych wyciągów szybowych, zakładów przeróbki kopalin oraz innych zakładów przemysłowych w układzie "pod klucz". FAMUR PEMUG sp. z o.o. ma zostać z kolei nabyty przez FAMUR FAMAK S.A. – spółkę, która będzie integrowała obszary działalności związane z powierzchniowymi aspektami górnictwa. FAMUR PEMUG sp. z o.o. przejmie wszystkie aktywa, które były do tej pory w Grupie FAMUR dedykowane działalności związanej z segmentem infrastruktury. Spółka będzie posiadała w swoim portfolio referencje w zakresie kompleksowej budowy górniczych wyciągów szybowych. Można do nich zaliczyć m.in. budowę największej wieży szybowej w Polsce w LW Bogdanka czy projektowanie, budowę i wyposażenie zakładów przeróbki węgla. Planowane działania mają na celu zwiększenie stopnia konkurencyjności Grupy FAMUR m.in. poprzez lepsze dostosowanie procesów operacyjnych i struktury organizacyjnej do prowadzonej działalności. Pozwoli to również na stworzenie jednoznacznego przekazu podziału kompetencji pomiędzy poszczególne spółki Grupy, natomiast sam podział nie będzie mieć wpływu na poziom skonsolidowanych przychodów generowanych przez Grupę FAMUR.
1. W dniu 18 czerwca 2015 r., Zwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR S.A. podjęło uchwałę przekazania zysku netto wypracowanego w 2014 r. w całości na kapitał zapasowy.
1. W dniu 18 czerwca 2015 r., Zwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR S.A. podjęło uchwałę o przeniesieniu zysku netto wypracowanego w 2014 r. spółki przejętej Georyt Sp. z o.o. na kapitał zapasowy FAMUR S.A.
1. W dniu 17 sierpnia 2015 r., Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR FAMAK S.A. z siedzibą w Kluczborku podjęło uchwałę w sprawie przymusowego wykupu akcji akcjonariuszy mniejszościowych, skutkiem czego FAMUR S.A. zwiększył stan posiadania udziału w głosach podczas WZ spółki do 99,95%.
1. W dniu 28 września 2015 r. nastąpiło podpisanie planu połączenia pomiędzy TDJ Equity III Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach (jako spółka przejmująca) oraz Equity III TDJ Finance spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. z siedzibą w Katowicach (jako spółka przejmowana).
1. W dniu 30 października 2015 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR S.A. podjęło uchwałę o podziale Emitenta przez wydzielenie. W dniu 12 stycznia 2016 r. Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach dokonał zarejestrowania podziału Emitenta.
1. W dniu 27 listopada 2015 r. nastąpiło sporządzenie planu przekształcenia spółki Famur Finance Polskie Maszyny Górnicze spółka akcyjna S.K.A. z siedzibą w Katowicach w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
1. Zarząd FAMUR S.A. w dniu 17 grudnia 2015 r., postanowił podjąć działania mające na celu przeprowadzenie połączenia FAMUR S.A. z siedzibą w Katowicach (jako spółki przejmującej) ze spółką zależną Famur Brand Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach oraz podał do publicznej wiadomości Plan połączenia obu spółek. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie FAMUR S.A. w dniu 7 marca 2016 r. podjęło uchwałę w sprawie połączenia obu spółek.
1. W dniu 18 grudnia 2015 r. Zarząd FAMUR S.A. podjął decyzję o ustaleniu i uruchomieniu Programu Emisji Obligacji oraz postanowił o emisji obligacji serii A, ustaleniu ich parametrów oraz dokonaniu przydziału obligacji serii A.
1. W dniu 30 grudnia 2015 r. nastąpiło podpisania przez FAMUR S.A. ze wspólnikami Elgór + Zamet Sp. z o.o. z siedzibą w Piekarach Śląskich umowy inwestycyjnej dotyczącej planowanego połączenia Emitenta z Elgór + Zamet Sp. z o.o. Tym samym, w dniu 30 grudnia 2015 r. Zarząd FAMUR S.A. postanowił podjąć decyzję o zamiarze połączenia Emitenta ze spółką Elgór + Zamet Sp. z o.o. W dniu 15 stycznia 2016 r. Zarząd Famur S.A. podjął decyzję o przyjęciu planu połączenia Emitenta ze spółką Elgór + Zamet Sp. z o.o. oraz podał do publicznej wiadomości uzgodniony i podpisany przez obie Spółki plan połączenia.

51. ZDARZENIA PO DACIE BILANSU

1. Z dniem 1 stycznia Famur SA objął kontrolę nad Elgór+Zamet Sp. z o.o. Prezes Zarządu FAMUR S.A. Pan Mirosław Bendzera objął funkcję Członka Zarządu Elgór+Zamet sp. z o.o. oraz Prezes Zarządu Elgór+Zamet sp. z o.o. Pan Dawid Gruszczyk objął funkcję Wiceprezesa Zarządu FAMUR S.A.
1. Na dzień 31 grudnia 2015 r. spółka FUGO S.A. posiadała 99% akcji własnych nabytych nieodpłatnie od spółki TDJ S.A. w celu ich umorzenia. Akcjonariuszem posiadającym 1% udziału w kapitale zakładowym Spółki był FAMUR FAMAK S.A. Dnia 3 grudnia 2015 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie FUGO S.A. podjęło uchwałę w sprawie umorzenia akcji oraz obniżenia kapitału zakładowego i zmiany statutu. W dniu 10 lutego 2016 r. tj. po dniu bilansowym Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu dokonał zarejestrowania obniżenia kapitału zakładowego FUGO S.A., ujawnienia spółki FAMUR FAMAK S.A. jako jedynego akcjonariusza FUGO S.A. oraz zmiany siedziby spółki z Konina na Kluczbork.
1. W dniu 11 stycznia 2016 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników TDJ Equity III Sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie połączenia obu Spółek. W dniu 2 marca 2016 r. Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach dokonał zarejestrowania połączenia spółki TDJ Equity III Sp. z o.o. ze spółką Equity III TDJ Finance spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A
1. W dniu 22 stycznia 2016 r. tj. po dniu bilansowym Sąd Rejonowy Katowice Wschód w Katowicach dokonał wpisu spółki FAMUR INVEST Sp. z o.o. w rejestrze przedsiębiorców.
1. W dniu 18 lutego 2016 roku tj. po dniu bilansowym FAMUR FINANCE POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE SPÓŁKA AKCYJNA S.K.A. oświadczył o objęciu 211.328 udziałów w Spółce Famur Invest Sp. z o.o. w wyniku uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Famur Invest Sp. z o.o. z dnia 18 lutego 2016 roku o podwyższeniu kapitału zakładowego. Dnia 18 lutego 2016 roku tj. po dniu bilansowym FAMUR FINANCE POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE SPÓŁKA AKCYJNA S.K.A. oraz Famur Invest Sp. z o.o. zawarły umowę przeniesienia udziałów spółki Famur Pemug Sp. z o.o. Tym samym Famur Invest Sp. z o.o. z dniem 18 lutego 2016 roku stała się jedynym wspólnikiem Famur Pemug Sp. z o.o. Dnia 26 lutego 2016 roku tj. po dniu bilansowym Famur Invest Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach i Famur Famak S.A.

z siedzibą w Kluczborku zawarły umowę sprzedaży udziałów spółki Famur Pemug Sp. z o.o. Tym samym z dniem 26 lutego 2016 roku spółka FAMUR FAMAK S.A. stała się jedynym wspólnikiem spółki Famur Pemug Sp. z o.o.

1. W dniu 16 marca 2016 tj. po dniu bilansowym FAMUR S.A. z siedzibą w Katowicach i FAMUR FAMAK S.A. z siedzibą w Kluczborku zawarły umowę sprzedaży udziałów spółki Famur India Mining Solutnions Private Limited z siedzibą w New Delhi. Tym samym spółka FAMUR FAMAK S.A. nabyła 99,999% udziałów w kapitale zakładowym Spółki.
1. W dniu 1 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy Katowice Wschód w Katowicach dokonał zarejestrowania połączenia FAMUR SA ze spółką FAMUR Brand Sp. z o.o. Połączenie zostało dokonane zgodnie z art. 499 §1 pkt 2-4 Kodeksu Spółek Handlowych, oraz bez przyznawania praw, o których mowa w art. 499 §1 pkt 5, z uwagi na to, że spółka przejmująca jest jedynym wspólnikiem spółki przejmowanej.
1. 22 grudnia 2015 r. Emitent poinformował swoich akcjonariuszy, iż na mocy stosownych uchwał Zarządu i Rady Nadzorczej, postanowił o emisji obligacji serii A, ustaleniu ich parametrów oraz dokonaniu przydziału obligacji serii A.

Zgodnie z intencją Zarządu Seria A Obligacji jest pierwszą transzą uruchomionego Programu Emisji Obligacji, którego czas trwania przewiduje się do 31.12.2017 r. Zarząd FAMUR S.A. będzie decydował o emisji kolejnych transz w zależności od potrzeb finansowych Emitenta, związanych ze zwiększaniem aktywności rynkowej oraz rozwojem organizacji.

W podjętych uchwałach ustalono, iż FAMUR S.A. wyemituje obligacje na okaziciela serii A, zdematerializowane, zabezpieczone, o łącznej wartości nominalnej nie wyższej niż 108.000.000 zł. Spółka wyemituje nie więcej niż 108.000 Obligacji serii A, a wartość nominalna jednej Obligacji serii A będzie wynosić 1.000,00 zł. Cena emisyjna jednej Obligacji serii A będzie wynosić 1.000,00 zł.

Obligacje serii A będą oprocentowane według zmiennej stopy procentowej opartej o stawkę WIBOR 6M powiększoną o marżę, dla każdego okresu odsetkowego. Odsetki od Obligacji serii A będą wypłacane co 6 miesięcy. Warunki emisji Obligacji serii A nie przewidują świadczeń niepieniężnych. Cel emisji Obligacji serii A nie został określony.

Obligacje serii A zostały zdematerializowane i zarejestrowane w depozycie papierów wartościowych prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. w dniu 12 stycznia 2016 r. Obligacje zarejestrowane w depozycie zostały oznaczone kodem ISIN PLFAMUR00038. Datą emisji Obligacji serii A jest 12 stycznia 2016 r. Datą wykupu Obligacji serii A jest dzień 13 stycznia 2020 r.

W dniu 17 marca 2016 r. doszło do podpisania umowy pomiędzy zależną od TDJ S.A. spółką celową (dalej: SPV) a Krzysztofem Jędrzejewskim – większościowym akcjonariuszem Kopex S.A. Zawarta umowa jest umową warunkową, która przewiduje przejęcie kontroli nad większościowym pakietem akcji Kopex. Zgodnie z informacjami przekazanymi do FAMUR S.A. przez TDJ Equity I Sp. z o.o., realizacja wspomnianej umowy jest warunkowana między innymi:
restrukturyzacją zadłużenia Grupy Kopex;
satysfakcjonującymi wynikami przeprowadzonego badania due dilligence Grupy Kopex;
otrzymaniem zgody organów antymonopolowych na koncentrację.

W informacji przekazanej do Zarządu FAMUR S.A., TDJ Equity I Sp. z o.o. zapewnił również, że po spełnieniu się wszelkich warunków zawieszających FAMUR będzie miał możliwość przejęcia kontroli nad wyżej wymienionymi aktywami.

52. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI

Transakcje z jednostką dominującą

za okres od 01.01.15 do 31.12.15	Sprzedaż usług	Sprzedaż środków trwałych (zysk ze zbycia)	Pozostałe przychody operacyjne	Zakup materiałów, usług	Koszty finansowe	Zakup środków trwałych	Pozostałe koszty operacyjne	Zobow. wb. podmiotów powiązanych	Należności od podmiotów powiązanych
TDJ Equity I Sp. z o.o	-	-	3	50		- -	-	50	-
Razem	-	-	3	50		- -	-	50	-

za okres od 01.01.14 do 31.12.14	Sprzedaż usług	Sprzedaż środków trwałych (zysk ze zbycia)	Pozostałe przychody operacyjne	Zakup materiałów, usług	Koszty finansowe	Zakup środków trwałych	Pozostałe koszty operacyjne	Zobow. wb. podmiotów powiązanych	Należności od podmiotów powiązanych
TDJ Equity I Sp. z o.o	-	-	-	-		- -	-	-	-
Razem	-	-	-	-		- -	-	-	-

Transakcje z jednostkami zależnymi i pozostałymi powiązanymi

za okres od 01.01.15 do 31.12.15	Sprzedaż materiałów	Sprzedaż usług	Sprzedaż wyrobów	Przychody finansowe	Sprzedaż środków trwałych (zysk ze zbycia)	Pozostałe przychody operacyjne	Zakup materiałów, usług	Koszty finansowe	Zakup środków trwałych	Pozostałe koszty operacyjne	Zobow. wb. podmiotów powiązanych	Inwestycje krótkoterminowe	Należności od podmiotów powiązanych

jednostki zależne od Famur SA	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
DAMS GMBH	28	1 305	-		-	-	1 392	227	-	-	7 129	-	353
FAMUR INSTITUTE Sp. z o.o.	-	402	-	31	337	11	4 644	33	3 213	11	255	-	19
FAMUR PEMUG Sp zo.o.	-	22	-	3	42	-	531	-	62	-	-	-	2
OOO FAMUR ROSJA	688	4	7 593	-	-	-	1 023	-	-	-	221	4 393	6 455
OOO FAMUR UKRAINA	-	-	46	-	-	-	-	-	-	-	-	-	46
TOO FAMUR KAZACHSTAN	-	-	2 462	-	-	-	744	-	-	-	104	905	2 363
FAMUR INDIA MINING SOLUTONS	-	-	-	-	-	-	152	-	-	-	-	-	-
Fugo Sp. zo.o. BRiRI Separator	- -	- 136	- -	- -	- -	- 1	1 369 1 685	5	- -	- -	203 15	- -	- 17

STADMAR SP.Z O.O.	-	63	-	-	-	1	2 133	-	-	-	42	-	7
Fugo-Projekt Sp. z o.o.	-	5	-	-	-	-	140	-	-	-	-	-	6
SKW Biuro Projektowo Techniczne	-	-	-	3	-	-	1 100	-	-	-	700	503	-
FUGO SA													3
Razem	717	1 938	10 101	37	379	13	14 913	264	3 274	11	8 670	5 802	9 272

za okres od 01.01.15 do 31.12.15	Sprzedaż materiałów	Sprzedaż usług	Sprzedaż wyrobów	Przychody finansowe	Sprzedaż środków trwałych (zysk ze zbycia)	Pozostałe przychody operacyjne	Zakup materiałów, usług	Koszty finansowe	Zakup środków trwałych	Pozostałe koszty operacyjne	Zobow. wb. podmiotów powiązanych	Inwestycje krótkoterminowe	Należności od podmiotów powiązanych
pozostałe jednostki powiązane	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
TDJ S.A.	-	180	-	-	67	75	5 738	-	4	-	454	-	18
Polska Grupa Odlewnicza S.A.	-	166	-	-	-	120	-	-	249	-	-	-	17
PIOMA - ODLEWNIA Sp. z o.o.	77	515	6	-	218	9 215	22 661	-	1	-	3 222	-	1 842
ODLEWNIA ŻELIWA ŚREM S.A.	14	166	373	-	6	2	2 949	-	-	-	56	-	24
KUŹNIA GLINIK SPÓŁKA Z O.O.	-	238	14	-	19	3	14 027	-	-	-	1 415	-	36
ZAMET BUDOWA MASZYN S.A.	-	10	-	-	46	-	1 061	-	57	-	-	-	-
ZAMET INDUSTRY SA	-	265	-	-	-	3 685	117	-	-	-	10	-	486
FABRYKA MASZYN GLINIK SA	-	8	-	-	-	2	1 193	-			3	-	-
NARZEDZIA I URZĄDZENIE WIERTNICZE GLINIK Spółka z.o.o	-	98	1	-	-	5	1 402	-	-	-	297	-	15
PEMUG SA	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
GALANTINE SP. Z O.O.	-	5	-	-	-	-	-	-	-	-	8	-	1
K77 Sp. zo.o.	-	-	-	-	-	-	20	-	-	-	-	-	-
TLK 4 TDJ Finance SP. ZO.O. SKA TDJ ESTATE SP. Z O.O. INVEST 10 TDJ ESTATE SP. Z O.O.	- -	- 22	- -	- -	- -	- 5	- 94	8 -	- -	- -	- -	- -	- 1
S.K.A.	-	2	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
CTG GLINIK OOE Sp. zo.o.	387 -	- -	- -	- -	- -	- -	- 429	- -	- -	- -	- 104	- -	- -
FUNDACJA TDJ NA RZECZ EDUKACJI I ROZWOJU	-	6	-	-	-	-	-	-	-	550	-	-	1
Razem	478	1 680	393	0	357	13 111	49 693	8	310	550	5 569	0	2 440

za okres od 01.01.14 do 31.12.14	Sprzedaż materiałów	Sprzedaż usług	Sprzedaż wyrobów	Przychody finansowe	Sprzedaż środków trwałych (zysk ze zbycia)	Pozostałe przychody operacyjne	Zakup materiałów usług	Koszty finansowe	Zakup środków trwałych	Pozostałe koszty operacyjne	Zobow. wb. podmiotów powiązanych	Inwestycje krótkoterminowe	Należności od podmiotów powiązanych
jednostki zależne od Famur S.A.
DAMS GMBH	37	28	1 119	-	-	1	1 119	142	-	-	4 427	-	21
FAMUR PEMUG SP. Z O.O.		76	-	3	-	205	277	1	-	-	-	371	0
OOO FAMUR ROSJA	830	-	5 805	-	-	-	-	-	-	58	-	-	554
OOO FAMUR UKRAINA	146	-	686	-	-	-	447	-	-	259	-	-	5
FAMUR INSTITUTE Sp. z o.o.	1	841		72	28	27	12 920	1	-	-	5 246	1 906	50
FAMUR INDIA MINING SOLUTONS	-	-	-	-	-	-	244	-	-	-	-	-	-
TOO FAMUR KAZACHSTAN	119						677			1			119
Razem	1 133	945	7 610	75	28	233	15 684	144	0	318	9 673	2 277	749

za okres od 01.01.14 do 31.12.14	Sprzedaż materiałów	Sprzedaż usług	Sprzedaż wyrobów	Przychody finansowe	Sprzedaż środków trwałych (zysk ze zbycia)	Pozostałe przychody operacyjne	Zakup materiałów usług	Koszty finansowe	Zakup środków trwałych	Pozostałe koszty operacyjne	Zobow. wb. podmiotów powiązanych	Inwestycje krótkoterminowe	Należności od podmiotów powiązanych
pozostałe jednostki powiązane
CTG GLINIK	156	-	625	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
FM CZERNYCH	-	-	-	145	-	-	-	-	-	-	-	-	-
EQUITY III TDJ FINANCE SP. Z O.O. SKA	-	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	0
Polska Grupa Odlewnicza S.A.	-	37	-	-	-	139	-	-	-	-	-	-	15
PIOMA - ODLEWNIA Sp. z o.o.	88	483	6	-	-	7 323	14 353	-	133	-	2 365	-	903
ODLEWNIA ŻELIWA ŚREM S.A.	-	40	422	-	2	44	705	-	-	-	242	-	245
ZAMET BUDOWA MASZYN S.A.	-	565		-	22	-	243	-	-	12	49	-	7
ZAMET INDUSTRY SA		813		-	156	3 243	130	-	-	-	46	-	802
FABRYKA MASZYN GLINIK SA	-	17	1	-	-	-	2 760	-	77	-	298	-	290
NARZEDZIA I URZĄDZENIE WIERTNICZE GLINIK Spółka z.o.o	-	138	10	-	-	10	918	-	-	-	168	-	13
KUŹNIA GLINIK SPÓŁKA Z O.O.	51	114	154	-	19	16	6 521	-	131	8	1 826	-	8
TLK4 TDJ Finance Sp. z o.o. SKA	-	-	-	-	-	-	-	86	-	-	2 409	-	-
TDJ S.A.	0	196	-	-	3	47	5 374	-	-	-	41 788	-	25
INVEST 10 TDJ ESTATE SP. Z O.O. SKA	-	2	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
TDJ ESTATE	-	29	-	-	-	9	74	-	49	-	-	-	2
FUGO SP. Z O.O.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	434	-	-
FUGO ODLEW Sp. z o.o. w likwidacji	-	1	-	-	-	-	-	-	-	-	12	-	-
FUGO PROJEKT SP. Z O.O.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	37
FUGO SUWNICE SERWIS Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	10	-	-
Fugo -Trans Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	6	-	-
Razem	1 428	3 380	8 827	221	230	11 065	46 763	229	390	337	59 326	2 278	3 096

53. WYNAGRODZENIA CZŁONKÓW ZARZĄDU I ORGANÓW NADZORU

Wynagrodzenia członków Zarządu i organów nadzoru Jednostki Dominującej za okres od 01.01.2015 roku do 31.12.2015 roku zaprezentowane zostały w tabelach poniżej

Informacja o łącznej wartości wynagrodzeń i nagród wypłaconych osobom, zarządzającym Spółką FAMUR SA

Wynagrodzenie Zarządu	Netto / zł /
Mirosław Bendzera	618.478,54
FAMUR SA	618.478,54
z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie innych Spółek zależnych	0,00
z tytułu pełnienia funkcji w radzie nadzorczej innych Spółek zależnych	0,00
Beata Zawiszowska	413.359,62
FAMUR SA	405.860,09
z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie innych Spółek zależnych	2.208,00
z tytułu pełnienia funkcji w radzie nadzorczej innych Spółek zależnych	5.291,53
Zbigniew Fryzowicz*	1.288,00
FAMUR SA	1.288,00
z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie innych Spółek zależnych	0,00
z tytułu pełnienia funkcji w radzie nadzorczej innych Spółek zależnych	0,00
Henryk Sok**	1.288,00
FAMUR SA	1.288,00
z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie innych Spółek zależnych	0,00
z tytułu pełnienia funkcji w radzie nadzorczej innych Spółek zależnych	0,00
Zdzisław Szypuła***	2.308,25
FAMUR SA	1.288,00
z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie innych Spółek zależnych	0,00
z tytułu pełnienia funkcji w radzie nadzorczej innych Spółek zależnych	1.020,25
Razem	1.036.722,41

Pan Zdzisław Szypuła został powołany do Zarządu FAMUR SA z dniem 02-06-2015r.

Pan Henryk Sok został powołany do Zarządu FAMUR SA z dniem 02-06-2015r.

Pan Zbigniew Fryzowicz został powołany do Zarządu FAMUR SA z dniem 02-06-2015r.

Pan Zdzisław Szypuła został powołany do Rady Nadzorczej spółki POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE S.A. z dniem 20-01-2015r.

*Ponadto Pan Zbigniew Fryzowicz w okresie VI-XII 2015 roku uzyskał wynagrodzenie z tytułu umowy z umowy o pracę w FAMUR S.A w kwocie: 137 765,65zł.

**Ponadto Pan Henryk Sok w okresie VI-XII 2015 roku uzyskał wynagrodzenie z tytułu umowy z umowy o pracę w FAMUR S.A w kwocie: 114 425,33 zł.

***Ponadto Pan Zdzisław Szypuła w okresie VI-XII 2015 roku uzyskał wynagrodzenie z tytułu umowy z umowy o pracę w FAMUR S.A w kwocie: 114 367,33 zł.

Informacja o łącznej wartości wynagrodzeń i nagród wypłaconych osobom, nadzorującym Spółkę FAMUR SA

Wynagrodzenie Rady Nadzorczej	Netto / zł /
Domogała Tomasz*	28.459,08
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej spółki FAMUR SA	12.417,52
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej innych spółek zależnych	16.041,56
Uhl Tadeusz	22.891,67
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej spółki FAMUR SA	22.891,67
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej innych spółek zależnych	0,00
Czesław Kisiel	22.393,90

z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej spółki FAMUR SA	8.410,20
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej innych spółek zależnych	13.983,70
Wojciech Gelner	1.609,51
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej spółki FAMUR SA	1.609,51.
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej innych spółek zależnych	0,00
Jacek Osowski	7.219,80
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej spółki FAMUR SA	1.453,59
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej innych spółek zależnych	5.766,21
Bogusław Galewski	1.032,26
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej spółki FAMUR SA	1.032,26
z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej innych spółek zależnych	0,00
Razem	83.606,22

Pan Tomasz Domogała został powołany do Rady Nadzorczej FAMUR S.A. na kolejną kadencję z dniem 18-06-2015r. Pan Czesław Kisiel został powołany do Rady Nadzorczej FAMUR S.A. na kolejną kadencję z dniem 18-06-2015r. Pan Wojciech Gelner został powołany do Rady Nadzorczej FAMUR S.A. na kolejną kadencję z dniem 18-06-2015r. Pan Jacek Osowski został powołany do Rady Nadzorczej FAMUR S.A. na kolejną kadencję z dniem 18-06-2015r. Pan Bogusław Galewski został powołany do Rady Nadzorczej FAMUR SA z dniem 18-06-2015r.

Panu Tadeuszowi Uhl wygasła kadencja w Radzie Nadzorczej FAMUR SA z dniem 18-06-2015r.

*Ponadto Pan Tomasz Domogała w okresie I-XII 2015 roku uzyskał wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenie w kwocie 20 244 zł. netto

54. WYNAGRODZENIE PODMIOTU UPRAWNIONEGO DO BADANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH

Spółka FAMUR S.A. zawarła w dniu 10 lipca 2015 roku umowę na usługi audytorskie z Ernst & Young Audyt Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k., z siedzibą w Warszawie przy ul. Rondo ONZ 1, zarejestrowaną w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000481039, Wpisaną na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych pod nr 130 (prowadzoną przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów). Wynagrodzenie dla podmiotu badającego księgi FAMUR S.A. za rok 2015 wynosi łącznie 146 000,- zł netto, w tym:

45 000,00 zł netto- za przegląd skróconego śródrocznego jednostkowego sprawozdania FAMUR S.A. i przegląd skonsolidowanego sprawozdania Grupy FAMUR,

101 000,00 zł netto - za roczne badanie jednostkowego sprawozdania spółki FAMUR S.A. i za roczne badanie skonsolidowanego sprawozdania Grupy FAMUR.

Mirosław Bendzera - Prezes Zarządu

___________________________________________________

Beata Zawiszowska - Wiceprezes Zarządu

Zbigniew Fryzowicz - Wiceprezes Zarządu

Zdzisław Szypuła - Wiceprezes Zarządu

Dawid Gruszczyk - Wiceprezes Zarządu

Katowice, dnia 27 kwietnia 2016

AI Terminal

Astro Spolka Akcyjna

9769_rns_2016-04-29_5b0b38cb-6b05-4f16-83a0-9e8ac348e12b.pdf

Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy Kapitałowej FAMUR za rok 2015

DANE DOTYCZĄCE SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO WG MSR/MSSF

SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 DO 31 GRUDNIA 2015

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 DO 31 GRUDNIA 2015

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2014 DO 31 GRUDNIA 2014

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 DO 31 GRUDNIA 2015

ZASADY (POLITYKA) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO SPORZĄDZONEGO NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2015

1. INFORMACJE OGÓLNE

I. Skład organów Jednostki według stanu na dzień 31.12.2015

Zarząd FAMUR S.A.:

Rada Nadzorcza FAMUR S.A.:

2. Zmiany w składzie Zarządu Spółki FAMUR S.A.:

3. Zmiany w Radzie Nadzorczej Spółki FAMUR S.A.

II. Czas trwania Jednostki:

Opis organizacji Grupy FAMUR

Dane Jednostki Dominującej:

Wykaz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej objętych konsolidacją na dzień 31.12.2015 roku:

- POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE S. A.

- FAMUR FINANCE PMG S.A. S.K.A.

Spółki nie objęte konsolidacją:

OOO FAMUR

Famur Institute Sp. z o.o.

Dams GmbH

OOO FAMUR Ukraina

TOO FAMUR Kazachstan

ELGÓR+ZAMET SP. Z O.O.

SKW Biuro Projektowo –Techniczne Sp. z o.o.

Biuro Projektów i Realizacji Inwestycji SEPARATOR Sp. z o.o.

Fugo-Projekt Sp. z o.o.

Famur Pemug Sp. z o.o.

Famur Invest Sp. z o.o. w organizacji

Pozostałe jednostki powiązane z FAMUR SA:

Podstawowy przedmiot działalności Jednostki Dominującej i spółek zależnych:

Jednostka Dominująca:

Jednostki konsolidowane wchodzące w skład Grupy Kapitałowej FAMUR

POLSKIE MASZYNY GÓRNICZE S. A.

FAMUR FAMAK S.A.

FAMUR FINANCE POLSKIE MASZYNY GORNICZE S.A. S.K.A.

FAMUR BRAND SP. Z O.O.

2. STOSOWANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Standardy i interpretacje zastosowane po raz pierwszy w roku 2015

Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie

Oszacowania i osądy

1) Podstawy konsolidacji

2) Inwestycje w podmioty stowarzyszone

3) Wartość firmy

4) Leasing

a) Grupa jako leasingodawca

b) Grupa jako leasingobiorca

5) Waluty obce

a) Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

b) Transakcje i salda

Na każdy dzień bilansowy

6) Świadczenia pracownicze

7) Metody wyceny

8) Ujmowanie przychodów

a) Przychody ze sprzedaży produktów, towarów, usług i materiałów

b) Przychody z tytułu odsetek

c) Przychody z tytułu dywidend

d) Przychody z tytułu leasingu

9) Kontrakty długoterminowe

10) Ujmowanie kosztów

Koszt uzyskania przychodów ze sprzedaży

11) Pozostałe przychody i koszty operacyjne

12) Przychody i koszty finansowe

13) Koszty odsetek

14) Podatki

a) Podatek dochodowy bieżący

b) Podatek dochodowy odroczony

Rezerwa na podatek odroczony

Aktywa z tytułu podatku dochodowego

c) Inne podatki

15) Rzeczowe aktywa trwałe

16 ) Kombajny

Kombajny powracające z dzierżawy

17) Nieruchomości inwestycyjne