Energa S.A.

Annual Report • Mar 30, 2017

Jednostkowe sprawozdanie finansowe zgodne z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku

	JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z ZYSKÓW LUB STRAT 3
	JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW 3
	JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ 4
	JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITAŁACH WŁASNYCH 6
	JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 7
	ZASADY (POLITYKA) RACHUNKOWOŚCI ORAZ INNE INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE 8
1.	Informacje ogólne 8
2.	Skład Zarządu Spółki 8
3.	Zatwierdzenie sprawozdania finansowego 8
4.	Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego 8
5.	Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach 9
6.	Zmiana szacunków 9
7.	Nowe standardy i interpretacje 9
8.	Istotne zasady rachunkowości 10
	NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA Z ZYSKÓW LUB STRAT 16
9.	Przychody i koszty 16
10.	Podatek dochodowy 17
	NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ 19
11.	Udziały i akcje w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych 19
12.	Aktywa niematerialne 20
13.	Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 21
14.	Pozostałe aktywa długoterminowe 21
15.	Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe krótkoterminowe należności finansowe 21
16.	Pozostałe aktywa krótkoterminowe 21
17.	Kapitał podstawowy i pozostałe kapitały 21
18.	Zysk przypadający na jedną akcję 22
19.	Dywidendy 22
20.	Zobowiązania 23
21.	Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje 23
22.	Informacja o podmiotach powiązanych 23
	NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH 25
23.	Instrumenty finansowe 25
24.	Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym 33
	POZOSTAŁE NOTY OBJAŚNIAJĄCE 36
25.	Zarządzanie kapitałem 36
26.	Aktywa i zobowiązania warunkowe 37
27.	Struktura zatrudnienia 37
28.	Inne informacje mające istotny wpływ na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej oraz wynik finansowy Spółki 37
29.	Istotne zdarzenia, jakie wystąpiły po dniu kończącym okres sprawozdawczy 37

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z ZYSKÓW LUB STRAT

	Nota	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Przychody ze sprzedaży		68	60
Koszt własny sprzedaży	9.1	(51)	(55)
Zysk brutto ze sprzedaży		17	5
Pozostałe przychody operacyjne		12	13
Koszty ogólnego zarządu		(81)	(86)
Pozostałe koszty operacyjne		(15)	(8)
Przychody z tytułu dywidend		874	914
Pozostałe przychody finansowe	9.3	224	233
Koszty finansowe	9.4	(266)	(263)
Zysk brutto		765	808
Podatek dochodowy	10.1, 10.2	19	33
Zysk netto		784	841
Zysk na jedną akcję (w złotych)
Zysk na jedną akcję (zwykły i rozwodniony)	18	1,89	2,03

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

	Nota	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zysk netto		784	841
Składniki, które w przyszłości mogą zostać przeklasyfikowane na zyski lub straty
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych	23.8	38	12
Odroczony podatek dochodowy		(7)	(2)
Inne całkowite dochody netto		31	10
Całkowite dochody razem		815	851

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ

	Nota	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
AKTYWA
Aktywa trwałe
Aktywa niematerialne	12	24	58
Udziały i akcje w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych	11	6 780	5 996
Obligacje	23.5.1	3 959	4 621
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	10.4	5	24
Pochodne instrumenty finansowe	23.8	147	48
Pozostałe aktywa długoterminowe	14	158	118
		11 073	10 865
Aktywa obrotowe
Należności z tytułu cash poolingu		577	-
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe krótkoterminowe	15	52	34
Obligacje	23.5.1	1 243	781
Należności z tytułu podatku dochodowego		102	37
Inwestycje w portfel aktywów finansowych		-	314
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	13	1 295	474
Pozostałe aktywa krótkoterminowe	16	38	38
		3 307	1 678
SUMA AKTYWÓW		14 380	12 543

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (kontynuacja)

	Nota	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
PASYWA
Kapitał własny przypadający właścicielom
Kapitał podstawowy	17.1	4 522	4 522
Kapitał rezerwowy	17.4	1 018	447
Kapitał zapasowy	17.5	728	661
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających	23.8	41	10
Zyski zatrzymane	17.6	828	885
Kapitał własny ogółem		7 137	6 525
Zobowiązania długoterminowe
Kredyty i pożyczki	23.5.2	4 673	4 582
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	23.5.2	1 000	1 000
Rezerwy długoterminowe		1	2
Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje długoterminowe	21	94	111
Pochodne instrumenty finansowe		-	8
		5 768	5 703
Zobowiązania krótkoterminowe
Zobowiązania z tytułu cash poolingu		1 009	-
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe	20.1	19	22
Bieżąca część kredytów i pożyczek	23.5.2	290	207
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	23.5.2	20	16
Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje	21	23	27
Rozliczenia międzyokresowe bierne kosztów		12	9
Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe	20.2	102	34
		1 475	315
Zobowiązania razem		7 243	6 018
SUMA PASYWÓW		14 380	12 543

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITAŁACH WŁASNYCH

	No ta	ł p Ka ita p ds taw o ow y	ł rez Ka ita p erw ow y	ł za Ka ita p p as ow y	Ka ita ł z p ktu liza j i w a a c ce ny y ins ów tru nt me be iec j h za zp za ą cy c	Zy ki s trz za y ma ne	Ra ze m ka ita ł w łas p ny
Na dz ie ń 1 st nia 20 16 y cz		4 5 22	44 7	6 61	10	8 85	6 5 25
Za be iec nie ły wó ien ię h żny zp ze p rze p w p c	23 .8	-	-	-	31	-	31
Zy k n kre ett s o z a o s		-	-	-	-	78 4	78 4
Su łko wi h d ho d ów kre ty ma ca c oc za o s		-	-	-	31	78 4	81 5
Po dz ia ł zy ków la b ieg ły h t u s c		-	57 1	67	-	( ) 63 8	-
Wy łat dy wid dy p a en	19	-	-	-	-	( 20 3 )	( 20 3 )
Na dz ie ń 3 1 g dn ia 20 16 ru		4 5 22	1 0 18	72 8	41	8 28	7 1 37
Na dz ie ń 1 nia 20 15 st y cz		4 5 22	44 7	6 0 6	-	6 95	6 27 0
wó Za be iec nie ły ien ię żny h zp ze p rze p w p c	23 .8	-	-	-	10	-	10
Zy k n kre ett s o z a o s		-	-	-	-	84 1	84 1
Su łko wi h d ho d ów kre ty ma ca c oc za o s		-	-	-	10	84 1	85 1
Po dz ia ł zy ków la b ieg ły h t u s c		-	-	55	-	( 55 )	-
Wy łat dy wid dy p a en	19	-	-	-	-	( ) 59 6	( 9 6 ) 5
Na dz ie ń 3 dn ia 20 1 g 15 ru		22 4 5	44 7	6 61	10	8 85	6 5 25

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

	Nota	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk brutto		765	808
Korekty o pozycje:
Straty z tytułu różnic kursowych		9	3
Amortyzacja	9.1	5	5
Odsetki i dywidendy, netto		(839)	(879)
(Zysk)/strata na działalności inwestycyjnej		8	(1)
Zmiany pozycji kapitału obrotowego:
Zmiana stanu należności		(22)	(12)
Zmiana stanu zobowiązań z wyjątkiem kredytów, pożyczek i obligacji		290	110
Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych		(17)	27
		199	61
Podatek dochodowy zapłacony		(221)	(87)
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej		(22)	(26)
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Sprzedaż rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych		7	-
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych		(74)	(34)
Wpływy z tytułu wykupu obligacji przez jednostki zależne		889	1 025
Nabycie obligacji jednostek zależnych		(850)	(1 486)
Nabycie udziałów w jednostkach zależnych		(521)	-
Sprzedaż jednostek uczestnictwa w funduszu ENERGA Trading SFIO		306	309
Dywidendy otrzymane		874	914
Odsetki otrzymane		106	185
Pozostałe		15	20
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej		752	933
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Wpływy z tytułu zaciągnięcia pożyczek/kredytów		626	267
Spłata pożyczek/kredytów		(564)	(170)
Wpływy w ramach cash poolingu		432	-
Dywidendy wypłacone akcjonariuszom		(203)	(596)
Odsetki zapłacone		(203)	(210)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej		88	(709)
Zwiększenie netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów		818	198
Środki pieniężne na początek okresu		475	277
Środki pieniężne na koniec okresu	13	1 293	475

ZASADY (POLITYKA) RACHUNKOWOŚCI ORAZ INNE INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE

1. Informacje ogólne

Dane identyfikacyjne Spółki:

a) Nazwa jednostki:	ENERGA Spółka Akcyjna
b) Forma prawna jednostki:	Spółka Akcyjna
c) Adres siedziby jednostki:	80-309 Gdańsk, al. Grunwaldzka 472
d) Organ prowadzący rejestr:	Sąd Rejonowy Gdańsk - Północ w Gdańsku, VII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Gdańsku, pod numerem KRS 0000271591
e) Podstawowy przedmiot działalności:	działalność holdingowa

f) Czas trwania Spółki: nieoznaczony Spółka ENERGA SA została utworzona w dniu 6 grudnia 2006 roku przez Skarb Państwa, ENERGA-OPERATOR SA (poprzednio Koncern Energetyczny ENERGA SA) i ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA (poprzednio Zespół Elektrowni Ostrołęka SA).

Na dzień 31 grudnia 2016 roku podmiotem kontrolującym Spółkę jest Skarb Państwa. Od grudnia 2013 roku akcje Spółki znajdują się w publicznym obrocie.

Podstawowym przedmiotem działalności ENERGA SA jest działalność holdingowa. Spółka jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej ENERGA SA, w związku z czym sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej ("MSSF") zatwierdzonymi przez Unię Europejską ("UE"). W celu pełnego zrozumienia sytuacji finansowej i wyników działalności Spółki jako jednostki dominującej w Grupie Kapitałowej niniejsze sprawozdanie finansowe powinno być czytane łącznie z rocznym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym za okres zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku. Sprawozdania te są dostępne na stronie internetowej Spółki.

2. Skład Zarządu Spółki

W okresie od 1 do 3 stycznia 2016 roku skład Zarządu jednostki dominującej przedstawiał się następująco:

• Roman Pionkowski Prezes Zarządu,
• Seweryn Kędra Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych.

W dniu 29 grudnia 2015 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powołaniu z dniem 4 stycznia 2016 roku Zarządu V kadencji w składzie:

• Dariusz Kaśków Prezes Zarządu,
• Mariusz Rędaszka Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych,

• Roman Pionkowski – Wiceprezes Zarządu ds. Strategii Rozwoju, odwołany z dniem 26 lutego 2016 roku.

W dniu 1 lutego 2016 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powołaniu z dniem 1 lutego 2016 roku do składu Zarządu Pana Grzegorza Ksepko, powierzając mu pełnienie funkcji Wiceprezesa Zarządu ds. Korporacyjnych.

W dniu 19 marca 2016 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powołaniu z dniem 21 marca 2016 roku do składu Zarządu Pani Marioli Zmudzińskiej, powierzając jej pełnienie funkcji Wiceprezesa Zarządu ds. Relacji Inwestorskich oraz Pana Przemysława Piesiewicza powierzając mu pełnienie funkcji Wiceprezesa Zarządu ds. Strategii Rozwoju.

W dniu 17 stycznia 2017 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o oddelegowaniu do pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu Pana Jacka Kościelniaka. Jednocześnie odwołano z funkcji dotychczasowego Prezesa Zarządu Pana Dariusza Kaśków, Wiceprezesa Zarządu ds. Finansowych Pana Mariusza Rędaszka oraz z funkcji Wiceprezesa Zarządu ds. Strategii Rozwoju Pana Przemysława Piesiewicza.

W dniu 10 lutego 2017 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powołaniu w skład Zarządu Pana Daniela Obajtek (Prezes Zarządu), Pani Alicji Klimiuk (Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych), Pana Jacka Kościelniaka (Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych).

W dniu 16 lutego 2017 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o odwołaniu ze składu Zarządu Pani Marioli Zmudzińskiej, pełniącej funkcję Wiceprezesa Zarządu ds. Relacji Inwestorskich.

3. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego

Niniejsze sprawozdanie finansowe oraz skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ENERGA SA zostały zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Spółki w dniu 29 marca 2017 roku.

4. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz instrumentów pochodnych zabezpieczających.

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez ENERGA SA w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności Spółki.

4.1. Oświadczenie o zgodności

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z MSSF, które zostały zatwierdzone przez UE.

4. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego (kontynuacja)

MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości ("RMSR") oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej ("KIMSF").

4.2. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Walutą funkcjonalną Spółki oraz walutą prezentacji niniejszego jednostkowego sprawozdania finansowego jest złoty polski, a wszystkie wartości liczbowe podane są w milionach złotych ("mln zł"), o ile nie wskazano inaczej.

5. Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach

W procesie stosowania polityki rachunkowości wobec zagadnień podanych poniżej, największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa, który wpływa na wielkości wykazywane w sprawozdaniu finansowym, w tym w dodatkowych notach objaśniających. Założenia tych szacunków opierają się na najlepszej wiedzy Zarządu odnośnie bieżących i przyszłych działań i zdarzeń w poszczególnych obszarach. Szczegółowe informacje na temat przyjętych założeń zostały przedstawione w odpowiednich notach niniejszego sprawozdania finansowego.

Poniżej omówiono podstawowe założenia dotyczące przyszłości i inne kluczowe źródła niepewności występujące na koniec okresu sprawozdawczego, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej korekty wartości księgowych aktywów i zobowiązań w następnym roku finansowym.

Utrata wartości aktywów

Nie rzadziej niż na koniec każdego okresu sprawozdawczego Spółka ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników aktywów trwałych. W razie stwierdzenia, że przesłanki takie zachodzą, lub w razie konieczności przeprowadzenia corocznego testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości, Spółka dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów. Kwotę utworzonego odpisu aktualizującego wartość udziałów i akcji w jednostkach zależnych i stowarzyszonych przedstawiono w nocie 11, natomiast kwotę odpisu aktualizującego wartość pozostałych aktywów finansowych w nocie 23.6.

Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego

Aktywa z tytułu podatku odroczonego są wyceniane przy zastosowaniu stawek podatkowych, które będą stosowane na moment zrealizowania składnika aktywów, przyjmując za podstawę przepisy podatkowe, które obowiązywały na koniec okresu sprawozdawczego. ENERGA SA rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie to stałoby się nieuzasadnione. Kalkulację podatku odroczonego przedstawiono w nocie 10.4, natomiast informację na temat Podatkowej Grupy Kapitałowej ENERGA zawarto w nocie 10.3.

Wartość godziwa instrumentów finansowych

Wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek wycenia się wykorzystując odpowiednie techniki wyceny. Przy wyborze odpowiednich metod i założeń Spółka kieruje się profesjonalnym osądem. Sposób ustalenia wartości godziwej poszczególnych instrumentów finansowych został przedstawiony w nocie 23.4.

6. Zmiana szacunków

W okresach objętych sprawozdaniem finansowym nie miały miejsca zmiany zakresu ani metodologii dokonywania istotnych szacunków. Zmiany kwotowe szacunków wynikały ze zdarzeń, jakie miały miejsce w okresie sprawozdawczym.

7. Nowe standardy i interpretacje

7.1. Standardy i interpretacje zastosowane po raz pierwszy w roku 2016

Następujące zmiany do istniejących standardów opublikowanych przez RMSR oraz zatwierdzone przez UE, weszły w życie w roku 2016:

• Zmiany do MSSF 10 "Skonsolidowane sprawozdania finansowe", MSSF 12 "Ujawnienia na temat udziałów w innych jednostkach" oraz MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach" – Jednostki inwestycyjne: zastosowanie zwolnienia z konsolidacji (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSR 19 "Świadczenia pracownicze" Programy określonych świadczeń: składki pracownicze zatwierdzone w UE w dniu 17 grudnia 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 lutego 2015 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do różnych standardów "Poprawki do MSSF (cykl 2010-2012)" dokonane zmiany w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do MSSF (MSSF 2, MSSF 3, MSSF 8, MSSF 13, MSR 16, MSR 24 oraz MSR 38) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa – zatwierdzone w UE w dniu 17 grudnia 2015 roku (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 lutego 2015 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSSF 11 "Wspólne ustalenia umowne" (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" i MSR 38 "Aktywa niematerialne" Wyjaśnienia w zakresie akceptowalnych metod ujmowania umorzenia i amortyzacji (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" i MSR 41 "Rolnictwo" Rośliny produkcyjne (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSR 27 "Jednostkowe sprawozdania finansowe" Zastosowanie metody praw własności w jednostkowych sprawozdaniach finansowych (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie),

7. Nowe standardy i interpretacje (kontynuacja)

• Zmiany do różnych standardów "Poprawki do MSSF (cykl 2012-2015)" dokonane zmiany w ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do MSSF (MSSF 5, MSSF 7, MSR 19 oraz MSR 34) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSR 1 "Prezentacja sprawozdań finansowych" inicjatywa w odniesieniu do ujawnień (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie).
• Wymienione powyżej zmiany do standardów nie miały istotnego wpływu na dotychczas stosowaną politykę rachunkowości Spółki.

7.2. Standardy i interpretacje, jakie zostały już opublikowane i zatwierdzone przez UE, ale jeszcze nie weszły w życie

Zatwierdzając niniejsze sprawozdanie finansowe Spółka nie zastosowała następujących standardów, zmian standardów i interpretacji, które zostały opublikowane i zatwierdzone do stosowania w UE, ale nie weszły jeszcze w życie:

• MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" (obowiązujący w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie),
• MSSF 9 "Instrumenty finansowe" (obowiązujący w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie).

Spółka ocenia, że powyższe zmiany do standardów nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez Spółkę na dzień kończący bieżący okres sprawozdawczy, za wyjątkiem metodologii kalkulacji odpisów aktualizujących wartość aktywów finansowych.

7.3. Standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone przez UE

MSSF w kształcie zatwierdzonym przez UE nie różnią się obecnie od regulacji przyjętych przez RMSR, z wyjątkiem poniższych standardów, zmian do standardów i interpretacji, które według stanu na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania nie zostały jeszcze przyjęte do stosowania:

• MSSF 14 "Aktywa i Zobowiązania Regulacyjne" (obowiązujący w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub po tej dacie),
• MSSF 16 "Leasing" (obowiązujący w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSSF 10 "Skonsolidowane sprawozdania finansowe" i MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach" – Sprzedaż lub wniesienie aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem (nie określono daty wejścia w życie),
• Zmiany do MSR 12 "Podatek dochodowy" Doprecyzowanie sposobu rozliczania aktywów z tytułu odroczonego podatku dotyczącego niezrealizowanych strat (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSR 7 "Rachunek przepływów pieniężnych" Inicjatywa dotycząca zmian w zakresie ujawnień (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSSF 2 "Płatności w formie akcji" Klasyfikacja i wycena transakcji płatności w formie akcji (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSSF 4 "Umowy ubezpieczeniowe" Uwzględnienie zmian wprowadzonych przez MSSF 9 "Instrumenty finansowe" (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie),
• Objaśnienia do MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie),
• Zmiany do MSR 40 "Nieruchomości inwestycyjne" Przenoszenie nieruchomości inwestycyjnych do innych grup aktywów (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie),
• Interpretacja KIMSF 22 "Transakcje w walutach obcych i ujęcie zaliczek" (obowiązująca w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie),
• Poprawki do MSSF (cykl 2014-2016) Zmiany w MSSF 1, MSR 28 (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub po tej dacie) i MSSF 12 (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 roku lub po tej dacie).

Również w przypadku wprowadzenia pozostałych wyżej wymienionych standardów, Spółka nie przewiduje, aby zmiany z tym związane miały istotny wpływ na jej sprawozdania.

8. Istotne zasady rachunkowości

Najważniejsze zasady rachunkowości stosowane przez Spółkę zostały przedstawione poniżej. Zasady te stosowane są w sposób ciągły, za wyjątkiem zmian wynikających ze zmian w MSSF UE, jeżeli wskazano takie zmiany w nocie 7.1.

8.1. Przeliczanie pozycji wyrażonych w walutach obcych

Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na moment początkowego ujęcia na złote polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji. Na dzień kończący okres sprawozdawczy:

• pozycje pieniężne są przeliczane przy zastosowaniu kursu zamknięcia (za kurs zamknięcia przyjmuje się kurs średni ustalony dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień),
• pozycje niepieniężne wyceniane według kosztu historycznego w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia pierwotnej transakcji (kurs banku, z którego korzysta jednostka), oraz
• pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia ustalenia wartości godziwej.

Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w pozycji przychodów (kosztów) finansowych lub, w przypadkach określonych zasadami (polityką) rachunkowości, kapitalizowane w wartości aktywów.

8.2. Aktywa niematerialne

Do aktywów niematerialnych Spółka zalicza możliwe do zidentyfikowania niepieniężne składniki aktywów, nieposiadające postaci fizycznej. Na dzień początkowego ujęcia składnik aktywów niematerialnych wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Cena nabycia składnika aktywów niematerialnych obejmuje:

• cenę zakupu uwzględniającą cła importowe, podatki zawarte w cenie niepodlegające odliczeniu, pomniejszone o wszelkie udzielone upusty i rabaty oraz
• nakłady bezpośrednio związane z przygotowaniem składnika aktywów do użytkowania zgodnie z jego planowanym przeznaczeniem.

Po ujęciu początkowym, aktywa niematerialne są wykazywane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Spółka ocenia czy okres użytkowania składnika aktywów niematerialnych jest określony, czy nieokreślony oraz jeśli jest określony, oszacowuje długość tego okresu. Amortyzację rozpoczyna się w miesiącu następującym po miesiącu, w którym składnik aktywów jest gotowy do użycia.

Aktywa niematerialne o ograniczonym okresie użytkowania są poddawane testom na utratę wartości każdorazowo, gdy istnieją przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. Okres i metoda amortyzacji są weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego.

Zyski lub straty wynikające z usunięcia aktywów niematerialnych ze sprawozdania z sytuacji finansowej są wyceniane według różnicy pomiędzy przychodami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danego składnika aktywów i są ujmowane w sprawozdaniu z zysków lub strat w momencie ich usunięcia ze sprawozdania z sytuacji finansowej.

Dla aktywów niematerialnych o określonym okresie użytkowania Spółka stosuje stawki 20%, 25%, 50% i 100%.

8.3. Udziały i akcje w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych

Udziały i akcje w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych Spółka wykazuje według kosztu historycznego pomniejszonego o odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

8.4. Utrata wartości aktywów niefinansowych oraz udziałów i akcji w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych

Nie rzadziej niż na koniec każdego okresu sprawozdawczego Spółka ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników niefinansowych aktywów trwałych lub inwestycji w jednostki zależne i stowarzyszone. W razie stwierdzenia, że przesłanki takie zachodzą lub w razie konieczności przeprowadzenia corocznego testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości, Spółka dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik aktywów należy. Utrata wartości występuje jeżeli wartość odzyskiwalna (tj. wyższa z wartości godziwej minus koszt sprzedaży i wartości użytkowej) jest niższa niż wartość bilansowa testowanego aktywa lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne.

Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości składników majątkowych używanych w działalności kontynuowanej ujmuje się w tych kategoriach kosztów, które odpowiadają funkcji składnika aktywów, w przypadku którego stwierdzono utratę wartości.

Na każdy koniec okresu sprawozdawczego Spółka ocenia, czy występują przesłanki wskazujące na to, że odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który był ujęty w okresach poprzednich w odniesieniu do danego składnika aktywów jest zbędny, lub czy powinien zostać zmniejszony. Jeżeli takie przesłanki występują, Spółka szacuje wartość odzyskiwalną tego składnika aktywów.

Poprzednio ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości ulega odwróceniu wtedy i tylko wtedy, gdy od czasu ujęcia ostatniego odpisu aktualizującego nastąpiła zmiana wartości szacunkowych stosowanych do ustalenia wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów.

8.5. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne obejmują:

• środki pieniężne na bieżących rachunkach bankowych,
• inne środki pieniężne, w tym lokaty bankowe o terminie zapadalności nie dłuższym niż trzy miesiące.

Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych składa się z określonych powyżej środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych, pomniejszonych o niespłacone kredyty w rachunkach bieżących.

Środki pieniężne wycenia się w wartości nominalnej.

8.6. Leasing

Spółka jako leasingobiorca

Umowy leasingu finansowego, które przenoszą na Spółkę zasadniczo całe ryzyko i korzyści wynikające z posiadania przedmiotu leasingu, są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień rozpoczęcia leasingu według niższej z następujących dwóch wartości: wartości godziwej rzeczowego aktywa trwałego stanowiącego przedmiot leasingu lub wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych. Opłaty leasingowe są rozdzielane pomiędzy koszty finansowe i zmniejszenie salda zobowiązania z tytułu leasingu, w sposób umożliwiający uzyskanie stałej stopy odsetek od pozostałego do spłaty zobowiązania. Koszty finansowe są ujmowane bezpośrednio w sprawozdaniu z zysków lub strat.

Rzeczowe aktywa trwałe użytkowane na mocy umów leasingu finansowego są amortyzowane przez krótszy z dwóch okresów: szacowany okres użytkowania aktywa lub okres leasingu, jeśli nie ma wystarczającej pewności, że leasingobiorca uzyska tytuł własności przed końcem okresu leasingu.

Umowy leasingowe, zgodnie z którymi leasingodawca zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie pożytki wynikające z posiadania przedmiotu leasingu, zaliczane są do umów leasingu operacyjnego. Opłaty leasingowe z tytułu leasingu

operacyjnego oraz późniejsze raty leasingowe ujmowane są jako koszty w sprawozdaniu z zysków lub strat metodą liniową przez okres trwania leasingu.

Spółka jako leasingodawca

W przypadku leasingu finansowego Spółka wykazuje należności z tytułu leasingu w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i swoich księgach rachunkowych jako zaliczane do długo- względnie krótkoterminowych aktywów finansowych. Wycenia się je w zamortyzowanym koszcie przy zastosowaniu stopy procentowej leasingu.

Spółka dzieli opłatę podstawową na część kapitałową i część odsetkową. Część odsetkowa opłaty podstawowej stanowi przychód z tytułu leasingu finansowego odnoszony na dobro przychodów finansowych.

Część kapitałowa opłaty leasingowej przypadająca na dany okres sprawozdawczy stanowi spłatę należności od korzystającego. Podział opłaty następuje przy zastosowaniu stopy procentowej leasingu.

Umowy leasingowe, zgodnie z którymi Spółka zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie pożytki wynikające z posiadania przedmiotu leasingu, zaliczane są do umów leasingu operacyjnego. Przychody z tytułu leasingu operacyjnego ujmowane są liniowo w okresie leasingu. Początkowe koszty bezpośrednie poniesione w toku negocjowania umów leasingu operacyjnego dodaje się do wartości księgowej aktywa stanowiącego przedmiot leasingu i ujmuje jako koszt przez okres trwania leasingu.

8.7. Pozostałe aktywa

Spółka ujmuje w pozostałych aktywach rozliczenia międzyokresowe kosztów, jeżeli spełnione są następujące warunki:

• wynikają z przeszłych zdarzeń poniesienie wydatku na cel operacyjny jednostki,
• ich wysokość można wiarygodnie określić,
• spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych,
• dotyczą przyszłych okresów sprawozdawczych.

Rozliczenia międzyokresowe ustalane są w wysokości poniesionych, wiarygodnie ustalonych wydatków, jakie dotyczą przyszłych okresów i spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

Odpisy czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów mogą następować stosownie do upływu czasu lub wielkości świadczeń. Czas i sposób rozliczenia uzasadniony jest charakterem rozliczanych kosztów, z zachowaniem zasady ostrożności.

Spółka na koniec okresu sprawozdawczego dokonuje weryfikacji czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów w celu sprawdzenia, czy stopień pewności co do osiągnięcia korzyści ekonomicznych przez jednostkę po upływie bieżącego okresu obrotowego jest wystarczający, aby można było daną pozycję wykazać jako składnik aktywów.

Do pozostałych aktywów zaliczane są również należności z tytułu rozliczeń publiczno-prawnych (za wyjątkiem rozliczeń z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, które są prezentowane w oddzielnej pozycji w sprawozdaniu z sytuacji finansowej), nadwyżka aktywów nad zobowiązaniami ZFŚS oraz zaliczki przekazane z tytułu przyszłych zakupów rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych. Zaliczki są prezentowane zgodnie z charakterem aktywów, do jakich się odnoszą – odpowiednio jako aktywa trwałe lub obrotowe. Jako aktywa niepieniężne zaliczki nie podlegają dyskontowaniu.

8.8. Kapitał własny

Kapitał własny wykazywany jest według wartości nominalnej z podziałem na jego rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa i postanowieniami statutu Spółki.

Pozycja zyski zatrzymane/niepokryte straty obejmuje wynik netto roku bieżącego, niepodzielone wyniki z lat ubiegłych oraz korekty związane z przejściem na MSSF UE.

8.9. Pozostałe zobowiązania

Pozostałe zobowiązania obejmują w szczególności zobowiązania wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku od towarów i usług oraz zobowiązania z tytułu otrzymanych zaliczek, które będą rozliczone poprzez dostawę towarów, usług lub rzeczowych aktywów trwałych. Zaliczki wykazywane są w kwocie otrzymanej, a pozostałe zobowiązania ujmowane są w kwocie wymagającej zapłaty.

8.10. Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje

Rozliczenia międzyokresowe przychodów dokonywane są z zachowaniem zasady ostrożności. Do rozliczeń międzyokresowych przychodów zalicza się:

• dotacje rozpoznane przy wycenie kredytów preferencyjnych,
• otrzymane środki pieniężne na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia rzeczowych aktywów trwałych oraz prac rozwojowych. Rozliczenie następuje poprzez stopniowe zwiększanie pozostałych przychodów operacyjnych o kwotę odpowiadającą odpisom amortyzacyjnym od tych składników majątkowych w części sfinansowanej przez wspomniane środki pieniężne.

Dotacje rozpoznane przy wycenie kredytów preferencyjnych

W przypadku, gdy Spółka otrzymuje kredyt lub pożyczkę na zasadach preferencyjnych, na dzień początkowego ujęcia, dokonuje się wyceny takiego instrumentu finansowego w wartości godziwej, odpowiadającej wartości zdyskontowanych przepływów, z użyciem rynkowych stóp procentowych dla podobnych instrumentów. Różnicę między wyliczoną w ten sposób kwotą wyceny a wyceną według zamortyzowanego kosztu ujmuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako dotację i rozlicza liniowo przez okres spłaty zobowiązania w ciężar pozostałych przychodów operacyjnych w sprawozdaniu zysków lub strat.

8.11. Cash pooling

Transakcje w ramach systemu cash poolingu ujmowane są jako transakcje z jednostkami powiązanymi, w których drugą stroną transakcji jest spółka pełniąca rolę agenta (Spółka). Należności z tytułu cash poolingu prezentowane są jako krótkoterminowe aktywa finansowe w kategorii pożyczki i należności, a zobowiązania z tytułu cash poolingu prezentowane są jako krótkoterminowe zobowiązania finansowe w kategorii zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu. Spółka prezentuje rozrachunki z tytułu cash poolingu w szyku rozwartym, natomiast odsetki per saldo. Spółka prezentuje przepływy per saldo

w ramach systemu jako z działalności inwestycyjnej lub finansowej.

8.12. Instrumenty finansowe

8.12.1. Aktywa finansowe

Spółka identyfikuje następujące kategorie aktywów finansowych:

• Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności,
• Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy,
• Pożyczki udzielone i należności,
• Aktywa dostępne do sprzedaży.

Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności

Aktywa utrzymywane do terminu wymagalności są to aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach oraz ustalonym terminie wymagalności, które Spółka zamierza i ma możliwość utrzymać w posiadaniu do tego czasu. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wyceniane są według zamortyzowanego kosztu przy użyciu metody efektywnej stopy procentowej. Spółka nie posiada aktywów zaliczonych do tej kategorii.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Składnikiem aktywów finansowych wycenianym w wartości godziwej przez wynik finansowy jest składnik spełniający jeden z warunków:

a) jest kwalifikowany jako przeznaczony do obrotu. Składniki aktywów finansowych kwalifikuje się jako przeznaczone do obrotu, jeśli są:

• nabyte głównie w celu sprzedaży w krótkim terminie,
• częścią portfela określonych instrumentów finansowych zarządzanych razem i co do których istnieje prawdopodobieństwo uzyskania zysku w krótkim terminie, lub
• instrumentami pochodnymi, z wyłączeniem instrumentów pochodnych będących elementem rachunkowości zabezpieczeń.

b) został zakwalifikowany do tej kategorii w momencie nabycia. Składnik aktywów finansowych może zostać w momencie nabycia zaklasyfikowany do portfela wycenianego według wartości godziwej ze zmianami odnoszonymi do sprawozdania z zysków lub strat (za wyjątkiem instrumentów kapitałowych, które nie mają cen kwotowanych na aktywnym rynku, a ich wartość godziwa nie może być wiarygodnie wyznaczona), jeśli spełnione zostały następujące kryteria:

• taka kwalifikacja eliminuje lub znacząco obniża niespójność traktowania, gdy zarówno wycena jak i zasady rozpoznawania strat lub zysków podlegają innym regulacjom, lub
• aktywa są częścią grupy aktywów finansowych, które są zarządzane i oceniane w oparciu o wartość godziwą, zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem, lub
• aktywa finansowe zawierają wbudowane instrumenty pochodne, które powinny być oddzielnie ujmowane.

Do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy Spółka w szczególności zalicza jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym ENERGA Trading SFIO ("Fundusz"), prezentowane jako "Inwestycje w portfel aktywów finansowych". Na koniec okresu sprawozdawczego (miesiąc) Spółka wycenia wartość jednostek uczestnictwa w Funduszu jako iloczyn ilości posiadanych jednostek i wartości z wyceny pojedynczej jednostki uczestnictwa. Wycena dokonywana jest przez firmę zarządzającą funduszem.

Aktywa finansowe w tej kategorii ujmuje się początkowo w wartości godziwej. Po początkowym ujęciu wyceny dokonuje się w wartości godziwej z ujęciem zysków/strat w wyniku finansowym.

Pożyczki i należności

Pożyczki udzielone i należności to niezaliczane do instrumentów pochodnych aktywa finansowe o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, nienotowane na aktywnym rynku. Pożyczki i należności wyceniane są początkowo w wartości godziwej powiększonej o koszty transakcyjne i ujmowane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu.

Do tej kategorii zaliczane są należności z tytułu dostaw i usług, nabyte obligacje, dopłaty do kapitału, należności z tytułu cash poolingu oraz inne należności stanowiące aktywa finansowe.

Aktywa dostępne do sprzedaży

Wszystkie pozostałe aktywa finansowe są aktywami dostępnymi do sprzedaży. Aktywa dostępne do sprzedaży są ujmowane według wartości godziwej na koniec każdego okresu sprawozdawczego. Wartość godziwa inwestycji, dla których nie ma notowanej ceny rynkowej, jest ustalana w odniesieniu do aktualnej wartości rynkowej innego instrumentu posiadającego zasadniczo takie same cechy lub w oparciu o przewidywane przepływy pieniężne z tytułu składnika aktywów stanowiącego przedmiot inwestycji (wycena metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych). Spółka nie posiada aktywów zaliczonych do tej kategorii.

8.12.2. Utrata wartości aktywów finansowych

Na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy Spółka ocenia, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. Do istotnych obiektywnych przesłanek Spółka zalicza przede wszystkim poważne problemy finansowe dłużnika, wystąpienie na drogę sądową przeciwko dłużnikowi, znaczący lub przedłużający się spadek wartości godziwej poniżej ceny nabycia, wystąpienie istotnej niekorzystnej zmiany w środowisku ekonomicznym, prawnym lub rynkowym wystawcy instrumentu finansowego.

Aktywa ujmowane według zamortyzowanego kosztu

W przypadku, gdy występują obiektywne przesłanki na to, że została poniesiona strata z tytułu utraty wartości pożyczek udzielonych i należności wycenianych według zamortyzowanego kosztu, Spółka dokonuje odpisu aktualizującego w kwocie

odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością księgową składnika aktywów finansowych a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych (z wyłączeniem przyszłych strat z tytułu nieściągnięcia należności, które nie zostały jeszcze poniesione), zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej (tj. ustalonej przy początkowym ujęciu) efektywnej stopy procentowej. Kwotę straty ujmuje się w sprawozdaniu z zysków lub strat.

Jeżeli w następnym okresie odpis z tytułu utraty wartości zmniejszył się, a zmniejszenie to można w obiektywny sposób powiązać ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu, to uprzednio ujęty odpis odwraca się. Późniejsze odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości ujmuje się w sprawozdaniu z zysków lub strat w zakresie, w jakim na dzień odwrócenia wartość księgowa składnika aktywów nie przewyższa jego zamortyzowanego kosztu.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Jeżeli występują obiektywne przesłanki, że nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, to kwota stanowiąca różnicę pomiędzy ceną nabycia tego składnika aktywów (pomniejszona o wszelkie spłaty kapitału i – w przypadku aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej – amortyzację) i jego bieżącą wartością godziwą, pomniejszoną o wszelkie odpisy z tytułu utraty wartości tego składnika uprzednio ujęte w sprawozdaniu z zysków lub strat, zostaje wyksięgowana z kapitału własnego i przeniesiona do sprawozdania z zysków lub strat. Jeżeli w następnym okresie wartość godziwa instrumentu dłużnego dostępnego do sprzedaży wzrośnie, a wzrost ten może być obiektywnie łączony ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu z tytułu utraty wartości w sprawozdaniu z zysków lub strat, to kwotę odwracanego odpisu ujmuje się w sprawozdaniu z zysków lub strat. Odwróceniu w sprawozdaniu z zysków lub strat nie podlegają odpisy z tytułu utraty wartości instrumentów kapitałowych kwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży.

8.12.3. Zobowiązania finansowe

W ENERGA SA występują zobowiązania finansowe zaklasyfikowane do kategorii wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wyceniane w wartości godziwej.

Do zobowiązań wycenianych według zamortyzowanego kosztu zalicza się przede wszystkim zobowiązania z tytułu dostaw i usług, kredyty bankowe, pożyczki, papiery dłużne oraz zobowiązania z tytułu cash poolingu. W momencie początkowego ujęcia są one ujmowane według wartości godziwej pomniejszonej o koszty związane z ich uzyskaniem. Po początkowym ujęciu są one wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej.

Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki oraz dyskonta lub premie uzyskane w związku ze zobowiązaniem.

Przychody i koszty są ujmowane w sprawozdaniu z zysków lub strat z chwilą usunięcia zobowiązania ze sprawozdania z sytuacji finansowej, a także w wyniku rozliczenia metodą efektywnej stopy procentowej.

Spółka wyłącza ze swojego sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe, gdy zobowiązanie wygasło – to znaczy, kiedy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.

8.12.4. Rachunkowość zabezpieczeń

Pochodne instrumenty zabezpieczające i rachunkowość zabezpieczeń

Spółka może podjąć decyzję o desygnowaniu wybranych instrumentów pochodnych do rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych jako instrumentów zabezpieczających w ramach identyfikowanego powiązania zabezpieczającego. Spółka dopuszcza stosowanie rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych tylko w przypadku gdy spełnione są następujące kryteria:

• w momencie ustanowienia zabezpieczenia Spółka formalnie wyznacza i dokumentuje powiązanie zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Sporządzana dokumentacja zawiera identyfikację instrumentu zabezpieczającego, pozycji zabezpieczanej, charakter zabezpieczanego ryzyka oraz sposób bieżącej oceny efektywności instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zagrożenia zmianami przepływów pieniężnych związanych z zabezpieczanym ryzykiem,
• oczekuje się, że zabezpieczenie będzie wysoce efektywne w kompensowaniu zmian przepływów pieniężnych wynikających z zabezpieczanego ryzyka, zgodnie z udokumentowaną pierwotnie strategią zarządzania ryzykiem, dotyczącą tego konkretnego powiązania zabezpieczającego,
• planowana transakcja będąca przedmiotem zabezpieczenia musi być wysoce prawdopodobna oraz musi podlegać zagrożeniu zmianami przepływów pieniężnych, które w rezultacie mogą wpływać na sprawozdanie z zysków lub strat,
• efektywność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, tj. przepływy pieniężne związane z pozycją zabezpieczaną wynikające z zabezpieczanego ryzyka oraz wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego, mogą być wiarygodnie wycenione,
• zabezpieczenie jest na bieżąco oceniane i stwierdza się jego wysoką efektywność we wszystkich okresach sprawozdawczych, na które zabezpieczenie zostało ustanowione.

Stosowane zasady rachunkowości dla instrumentów pochodnych desygnowanych jako instrumenty zabezpieczające w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych

Zmiany w wycenie do wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych wyznaczonych jako instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne odnoszone są do innych całkowitych dochodów i ujmowane kumulatywnie w kapitale z aktualizacji wyceny w części stanowiącej efektywne zabezpieczenie, natomiast nieefektywna część zabezpieczenia odnoszona jest do sprawozdania z zysków lub strat.

Kwoty skumulowanej zmiany wyceny do wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego, ujęte uprzednio w kapitale z aktualizacji wyceny, przenoszone są przez inne całkowite dochody do sprawozdania z zysków lub strat w okresie lub okresach, w którym pozycja zabezpieczana wywiera wpływ na sprawozdanie z zysków lub strat.

Spółka zaprzestaje stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych, gdy wystąpi jedno z poniższych zdarzeń:

• instrument zabezpieczający wygasa, zostaje sprzedany, rozwiązany lub wykonany (zastąpienia jednego instrumentu zabezpieczającego drugim lub przedłużenia terminu ważności danego instrumentu zabezpieczającego nie uważa się za wygaśnięcie lub rozwiązanie, jeśli takie zastąpienie lub przedłużenie terminu stanowi część udokumentowanej strategii zabezpieczania przyjętej przez jednostkę). W takim przypadku skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym odnoszone do innych całkowitych dochodów i skumulowane w kapitale własnym przez okres, w którym zabezpieczenie było efektywne, ujmuje się dalej w odrębnej pozycji w kapitale własnym, aż do momentu zajścia planowanej transakcji,
• zabezpieczenie przestaje spełniać kryteria rachunkowości zabezpieczeń. W takim przypadku skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym odnoszone do innych całkowitych dochodów i skumulowane w kapitale własnym przez okres, w którym zabezpieczenie było efektywne, ujmuje się dalej w odrębnej pozycji w kapitale własnym, aż do momentu zajścia planowanej transakcji,
• zaprzestano oczekiwać realizacji planowanej transakcji, wobec tego wszystkie skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym odnoszone do innych całkowitych dochodów i skumulowane w kapitale własnym przez okres, w którym zabezpieczenie było efektywne, ujmuje się w sprawozdaniu z zysków lub strat. Realizacja planowanej transakcji, która przestaje być wysoce prawdopodobna, może być ciągle oczekiwana,
• Spółka unieważnia powiązanie zabezpieczające. W przypadku zabezpieczenia planowanych transakcji, skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym odnoszone do innych całkowitych dochodów i skumulowane w kapitale własnym przez okres, w którym zabezpieczenie było efektywne, ujmuje się dalej w odrębnej pozycji w kapitale własnym, aż do momentu zajścia planowanej transakcji lub do momentu, kiedy zaprzestanie się oczekiwać jej realizacji. Jeśli zaprzestaje się oczekiwać realizacji transakcji skumulowane zyski lub straty skumulowane w kapitale własnym ujmuje się w sprawozdaniu z zysków lub strat.

Prezentacja

W związku z zastosowaniem rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych, Spółka stosuje następującą prezentację:

• efektywna część zmiany wyceny instrumentów zabezpieczających jest księgowana w innych całkowitych dochodach i kumulowana w kapitale z aktualizacji wyceny,
• odsetki z tytułu instrumentów zabezpieczających są prezentowane w tej samej linii sprawozdania z zysków lub strat, w której prezentowany jest wynik odsetkowy na pozycji zabezpieczanej,
• rewaluacja instrumentów zabezpieczających przenoszona z innych całkowitych dochodów jest odnoszona do tej samej linii sprawozdania z zysków lub strat, w której prezentowana jest rewaluacja walutowa pozycji zabezpieczanej w tym samym okresie, w którym pozycja zabezpieczana wpływa na wynik finansowy,

• nieefektywna część zmiany wyceny instrumentów zabezpieczających jest odnoszona do przychodów/kosztów finansowych.

8.13. Przychody

Przychody są ujmowane w wartości godziwej otrzymanego wynagrodzenia (zapłaty otrzymanej lub należnej), po odliczeniu upustów, rabatów, podatku VAT.

Przychody są ujmowane jeżeli znaczące ryzyko i korzyści wynikające z prawa własności do produktów zostały przekazane nabywcy oraz gdy kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób, a koszty poniesione można wiarygodnie oszacować.

Za moment sprzedaży uważa się datę wykonania świadczenia zgodnie z umową kupna – sprzedaży (odbioru usługi).

Na przychody ze sprzedaży produktów składają się przychody ze sprzedaży usług, w tym w szczególności przychody ze sprzedaży praw do użytkowania marki ENERGA oraz przychody z tytułu partycypacji spółek zależnych w kosztach promocji marki.

Przychody z tytułu wynajmu (leasingu operacyjnego) ujmowane są metodą liniową przez okres wynajmu w stosunku do otwartych umów.

8.14. Koszty

Do kosztów operacyjnych zalicza się:

• koszt własny sprzedaży poniesiony w okresie sprawozdawczym, skorygowany o zmianę stanu produktów oraz skorygowany o koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby,
• koszty ogólnego zarządu.

8.15. Pozostałe przychody i koszty operacyjne

Do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych zaliczane są w szczególności pozycje związane:

• ze zbyciem rzeczowych aktywów trwałych, aktywów niematerialnych oraz nieruchomości inwestycyjnych,
• z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi lub odnoszonymi w koszty operacyjne,
• z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych,
• z odszkodowaniami oraz innymi przychodami i kosztami nie związanymi ze zwykłą działalnością.

8.16. Przychody i koszty finansowe

Przychody i koszty finansowe obejmują w szczególności przychody i koszty dotyczące:

• zbycia aktywów finansowych,

• aktualizacji wartości instrumentów finansowych, z wyłączeniem aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, których skutki przeszacowania ujmowane są w innych całkowitych dochodach,

• przychodów z tytułu udziału w zyskach innych jednostek,

• odsetek,
• zmian w wysokości rezerwy wynikających z faktu przybliżania się terminu poniesienia kosztu (efekt odwracania dyskonta),
• pozostałych pozycji związanych z działalnością finansową.

Przychody i koszty z tytułu odsetek są ujmowane sukcesywnie w miarę ich narastania, z uwzględnieniem metody efektywnej stopy procentowej w stosunku do wartości księgowej netto danego instrumentu finansowego, biorąc pod uwagę zasadę istotności. Dywidendy są ujmowane w momencie ustalenia praw do ich otrzymania.

Spółka kompensuje przychody i koszty z tytułu różnic kursowych.

8.17. Zysk netto na akcję

Zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczony poprzez podzielenie zysku netto przypadającego dla akcjonariuszy jednostki dominującej za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym. W przypadku scalenia lub podziału akcji, do kalkulacji stosuje się retrospektywnie liczbę akcji po ich scaleniu lub podziale.

NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA Z ZYSKÓW LUB STRAT

9. Przychody i koszty

9.1. Koszty działalności według rodzaju

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych, aktywów niematerialnych oraz nieruchomości inwestycyjnych	5	5
Zużycie materiałów i energii	1	1
Usługi obce	57	59
Podatki i opłaty	3	9
Koszty świadczeń pracowniczych	27	22
Pozostałe koszty rodzajowe	39	45
RAZEM	132	141
w tym:
Koszt własny sprzedaży	51	55
Koszty ogólnego zarządu	81	86

9.2. Koszty świadczeń pracowniczych

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Wynagrodzenia	21	17
Koszty ubezpieczeń społecznych	3	2
Pozostałe koszty świadczeń pracowniczych	3	3
RAZEM	27	22

9.3. Pozostałe przychody finansowe

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Przychody odsetkowe	216	218
Wycena instrumentów pochodnych (IRS)	8	15
RAZEM	224	233

9. Przychody i koszty (kontynuacja)

9.4. Koszty finansowe

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Koszty odsetkowe	243	246
Aktualizacja wartości aktywów finansowych	8	-
Wycena instrumentów pochodnych (IRS)	8	14
Różnice kursowe	6	2
Pozostałe koszty finansowe	1	1
RAZEM	266	263

10. Podatek dochodowy

10.1. Obciążenia podatkowe

Główne składniki obciążenia podatkowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku oraz 31 grudnia 2015 roku przedstawiają się następująco:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Sprawozdanie z zysków lub strat
Bieżący podatek dochodowy	31	17
Odroczony podatek dochodowy	(12)	16
Korzyść podatkowa wykazywana w sprawozdaniu z zysków lub strat	19	33
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Odroczony podatek dochodowy	(7)	(2)
Obciążenie podatkowe wykazane w innych całkowitych dochodach	(7)	(2)

10.2. Uzgodnienie efektywnej stopy podatkowej

Uzgodnienie podatku dochodowego od wyniku finansowego brutto przed opodatkowaniem według ustawowej stawki podatkowej, z podatkiem dochodowym liczonym według efektywnej stawki podatkowej Spółki przedstawia się następująco:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zysk brutto przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej	765	808
Podatek według ustawowej stawki podatkowej obowiązującej w Polsce, wynoszącej 19%	(145)	(154)
Efekt podatkowy przychodów i kosztów trwale niepodatkowych:	164	187
- z tytułu otrzymanych dywidend	166	174
- pozostałe	(2)	13
Podatek według efektywnej stawki podatkowej	19	33
Korzyść podatkowa wykazana w sprawozdaniu z zysków lub strat	19	33

Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych. Zastosowanie tych przepisów różnicuje zysk (stratę) podatkową od księgowego zysku (straty) netto, w związku z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu i kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów oraz pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie będą podlegały opodatkowaniu. Obciążenia podatkowe są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku obrotowym. W latach 2015 - 2016 obowiązywała stawka 19%. Obecne przepisy nie zakładają zróżnicowania stawek podatkowych dla przyszłych okresów.

10.3. Podatkowa Grupa Kapitałowa ENERGA

W dniu 27 stycznia 2015 roku spółka ENERGA SA wraz z podmiotami powiązanymi: ENERGA-OPERATOR SA, ENERGA-OBRÓT SA, ENERGA Wytwarzanie SA, ENERGA Informatyka i Technologie Sp. z o.o., ENERGA Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o., RGK Sp. z o.o., ENSA PGK1 Sp. z o.o., ENSA PGK2 Sp. z o.o., ENSA PGK3 Sp. z o.o., ENSA PGK4 Sp. z o.o., ENSA PGK5 Sp. z o.o., ENSA PGK6 Sp. z o.o., ENSA PGK7 Sp. z o.o., ENSA PGK8 Sp. z o.o., EOB PGK1 Sp. z o.o. oraz EOB PGK2 Sp. z o.o. zawarła umowę podatkowej grupy kapitałowej pod nazwą PGK ENERGA. Umowa została zarejestrowana przez Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w dniu 27 lutego 2015 roku. Spółka ENERGA SA została

10. Podatek dochodowy (kontynuacja)

wyznaczona jako spółka reprezentująca PGK ENERGA w zakresie obowiązków wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz przepisów ustawy Ordynacja Podatkowa.

Datą rozpoczęcia działalności PGK ENERGA jest 1 maja 2015 roku. Umowa została zawarta na okres 3 lat podatkowych, tj. do 31 grudnia 2017 roku. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest osiągnięty w roku podatkowym dochód stanowiący nadwyżkę sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę nad sumą ich strat.

Spółki PGK ENERGA wykazujące zysk podatkowy przekazują odpowiednią kwotę podatku dochodowego do ENERGA SA, która rozlicza się z urzędem skarbowym jako spółka reprezentująca. Spółki należące do PGK ENERGA ponoszące stratę podatkową uzyskują korzyść podatkową, w kwocie w jakiej przyczyniły się do obniżenia kwoty podatku przypadającego na całą PGK. Rozliczenia z tytułu PGK ENERGA nie wpływają na ujęcie podatku odroczonego a jedynie na podatek bieżący.

Przepływy pomiędzy spółkami należącymi do PGK ENERGA są realizowane w ciągu roku, w terminach poprzedzających wpłatę zaliczek na podatek dochodowy. W związku z tym, na koniec okresu sprawozdawczego, ENERGA SA wykazuje rozrachunki ze spółkami z tytułu rozliczeń w ramach PGK. Ostateczne rozliczenie pomiędzy spółkami należącymi do PGK następuje po złożeniu przez spółkę reprezentującą deklaracji rocznej.

10.4. Odroczony podatek dochodowy

Odroczony podatek dochodowy wynika z następujących pozycji:

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Aktywa z tytułu podatku odroczonego przed kompensatą	69	49
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu	20	14
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością rzeczowych aktywów trwałych oraz aktywów niematerialnych	15	1
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością pożyczek i należności	1	14
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością zobowiązań wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	1	2
od naliczonych różnic kursowych	24	9
od rozliczeń międzyokresowych przychodów	6	6
pozostałe	2	3
Kompensata	(64)	(25)
RAZEM	5	24

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego przed kompensatą	64	25
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością pożyczek i należności	16	9
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością instrumentów zabezpieczających	29	8
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	3
od różnicy pomiędzy podatkową a księgową wartością aktywów finansowych wyłączonych z zakresu MSR 39	18	4
pozostałe	1	1
Kompensata	(64)	(25)
RAZEM	-	-

Spółka nie ujęła w sprawozdaniu z sytuacji finansowej składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od wartości nierozliczonych strat podatkowych poniesionych w latach 2012 - 2013 na łączną kwotę 109 mln zł.

10. Podatek dochodowy (kontynuacja)

Zmiany aktywów i rezerwy z tytułu podatku odroczonego przedstawia poniższa tabela:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Bilans otwarcia przed kompensatą:	49	35
Zwiększenia:	36	14
ujęte w wyniku finansowym	36	14
Zmniejszenia:	(16)	-
ujęte w wyniku finansowym	(16)	-
Kompensata	(64)	(25)
Bilans zamknięcia	5	24
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	5	24
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Bilans otwarcia przed kompensatą:	25	25
Zwiększenia:	40	2
ujęte w wyniku finansowym	33	-
ujęte w innych całkowitych dochodach	7	2
Zmniejszenia:	(1)	(2)
ujęte w wyniku finansowym	(1)	(2)
Kompensata	(64)	(25)
Bilans zamknięcia	-	-
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	-	-

NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ

11. Udziały i akcje w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych

Nazwa i forma prawna	Siedziba	Wartość udziałów/ akcji w księgach ENERGA SA	Udział ENERGA SA w kapitale zakładowym, w ogólnej liczbie głosów oraz w zarządzaniu (%)	Wynik finansowy netto za 2016 w mln zł	Kapitał własny
ENERGA-OPERATOR SA	Gdańsk	4 471	100,00	739	6 840
ENERGA-OBRÓT SA	Gdańsk	330	100,00	(47)	451
ENERGA Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o.	Gdańsk	4	100,00	1	9
ENERGA Wytwarzanie SA	Gdańsk	1 055	100,00	(307)	960
RGK Sp. z o.o.	Gdańsk	1	100,00	(12)	44
ENERGA Informatyka i Technologie Sp. z o.o.	Gdańsk	37	100,00	4	44
ENERGA Finance AB (publ)	Sztokholm	85	100,00	1	92
ENERGA Serwis Sp. z o.o.	Ostrołęka	2	14,09	2	9
ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o.	Elbląg	521	60,85	(3)	763
Enspirion Sp. z o.o.	Gdańsk	5	100,00	(4)	2
Elektrownia Ostrołęka SA*	Ostrołęka	198	100,00	113	189
ENERGA Invest SA	Gdańsk	68	100,00	(142)	34
Pozostałe spółki**	-	3	-	-	-
Razem wartość udziałów i akcji		6 780

* na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego, w wyniku sprzedaży 50% akcji spółki Elektrownia Ostrołęka SA na rzecz ENEA SA, udział ENERGA SA w kapitale zakładowym, w ogólnej liczbie głosów oraz w zarządzaniu spółki wynosi 50% ** w tym udziały w spółce stowarzyszonej

11. Udziały i akcje w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych (kontynuacja)

W dniu 27 kwietnia 2016 roku ENERGA SA wniosła wkład pieniężny w wysokości 510 mln zł i w zamian objęła nowoutworzone udziały w ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. Zarejestrowanie podwyższenia kapitału zakładowego w spółce ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. w KRS nastąpiło w dniu 22 czerwca 2016 roku.

W dniu 28 września 2016 roku ENERGA SA nabyła od ENERGA Wytwarzanie SA 100% akcji spółki Elektrownia Ostrołęka SA. Nabycie nastąpiło poprzez spłatę przez ENERGA Wytwarzanie SA zobowiązań z tytułu wyemitowanych obligacji (datio in solutum) w kwocie 198 mln zł.

W dniu 21 grudnia 2016 roku ENERGA SA wniosła do ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. aport w postaci składników aktywów trwałych. W wyniku wniesienia aportu wartość udziałów w ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. wzrosła o 11 mln zł do wysokości 521 mln zł.

W dniu 28 grudnia 2016 roku ENERGA SA nabyła od ENERGA Wytwarzanie SA 100% akcji spółki ENERGA Invest SA. Nabycie nastąpiło poprzez spłatę przez ENERGA Wytwarzanie SA zobowiązań z tytułu wyemitowanych obligacji (datio in solutum) w kwocie 68 mln zł.

Wartość udziałów i akcji wskazana w powyższej tabeli to wartość według ceny nabycia pomniejszona o odpisy z tytułu utraty wartości. Łączna kwota odpisów aktualizujących wartość udziałów i akcji według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku wynosi 29 mln zł i w całości dotyczy spółki RGK Sp. z o.o. W roku 2016 nie ujęto żadnych zmian odpisów aktualizujących wartość udziałów i akcji.

	Licencje i patenty	Inne aktywa niematerialne	Aktywa niematerialne nieoddane do użytkowania	RAZEM
Wartość brutto
Na dzień 1 stycznia 2016	9	20	51	80
Zakup aktywów niematerialnych (w tym nieoddanych do użytkowania)	-	-	68	68
Rozliczenie aktywów niematerialnych nieoddanych do użytkowania	93	1	(94)	-
Sprzedaż, zbycie	-	-	(7)	(7)
Przekazanie do używania na podstawie umowy leasingu	(93)	-	-	(93)
Na dzień 31 grudnia 2016	9	21	18	48
Skumulowana amortyzacja (umorzenie)
Na dzień 1 stycznia 2016	(8)	(14)	-	(22)
Amortyzacja za okres	-	(2)	-	(2)
Na dzień 31 grudnia 2016	(8)	(16)	-	(24)
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2016	1	6	51	58
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2016	1	5	18	24

12. Aktywa niematerialne

	Licencje i patenty	Inne aktywa niematerialne	Aktywa niematerialne nieoddane do użytkowania	RAZEM
Wartość brutto
Na dzień 1 stycznia 2015	8	19	29	56
Zakup aktywów niematerialnych (w tym nieoddanych do użytkowania)	-	-	25	25
Rozliczenie aktywów niematerialnych nieoddanych do użytkowania	1	2	(3)	-
Przekazanie do używania na podstawie umowy leasingu	-	(1)	-	(1)
Na dzień 31 grudnia 2015	9	20	51	80
Skumulowana amortyzacja (umorzenie)
Na dzień 1 stycznia 2015	(8)	(11)	-	(19)
Amortyzacja za okres	-	(3)	-	(3)
Na dzień 31 grudnia 2015	(8)	(14)	-	(22)
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2015	-	8	29	37
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2015	1	6	51	58

13. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania jednodniowych lokat bankowych. Lokaty krótkoterminowe są dokonywane na różne okresy, od jednego dnia do trzech miesięcy, w zależności od aktualnego zapotrzebowania Spółki na środki pieniężne i są oprocentowane według ustalonych w drodze indywidualnych negocjacji z bankami stóp procentowych.

Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazywane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych składało się z następujących pozycji:

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Środki pieniężne w banku	460	31
Lokaty krótkoterminowe do 3 miesięcy	835	443
Razem saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w tym:	1 295	474
Niezrealizowane różnice kursowe i odsetki	(2)	1
Razem saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych	1 293	475

Spółka nie posiada środków pieniężnych o ograniczonej możliwości dysponowania.

14. Pozostałe aktywa długoterminowe

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Dopłaty do kapitału	60	68
Należności z tytułu dostaw i usług	-	20
Należności z tytułu sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych	12	12
Rzeczowe aktywa trwałe	8	9
Należności z tytułu leasingu	75	7
Pozostałe	3	2
RAZEM	158	118

15. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe krótkoterminowe należności finansowe

	Stan na	Stan na
	31 grudnia 2016	31 grudnia 2015
Należności z tytułu dostaw i usług	33	22
Należności z tytułu leasingu	19	11
Inne	-	1
RAZEM	52	34

16. Pozostałe aktywa krótkoterminowe

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Zaliczki na dostawy	26	29
Rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych	7	7
Rozliczenia międzyokresowe kosztów rodzajowych	4	1
Pozostałe aktywa krótkoterminowe	1	1
RAZEM	38	38

17. Kapitał podstawowy i pozostałe kapitały

17.1. Kapitał podstawowy

Kapitał zakładowy ENERGA SA wynosi na dzień 31 grudnia 2016 roku 4 522 mln zł i nie uległ zmianie w roku bieżącym.

17. Kapitał podstawowy i pozostałe kapitały (kontynuacja)

Tabela poniżej przedstawia strukturę własnościową Spółki:

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Skarb Państwa	51,52%	51,52%
Pozostali akcjonariusze	48,48%	48,48%
RAZEM	100,00%	100,00%

17.2. Wartość nominalna akcji

Wszystkie wyemitowane akcje posiadają łączną wartość nominalną wynoszącą 4 522 mln zł i zostały w pełni opłacone.

17.3. Prawa akcjonariuszy

Na dzień 31 grudnia 2016 roku Skarb Państwa posiadał 213 326 317 akcji Spółki stanowiących 51,52% jej kapitału zakładowego, uprawniających do wykonywania 358 254 317 głosów na Walnym Zgromadzeniu, co stanowi 64,09% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu (w tym 144 928 000 akcji imiennych serii BB uprzywilejowanych co do prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu w ten sposób, że jedna akcja serii BB daje prawo do dwóch głosów na Walnym Zgromadzeniu).

Zgodnie ze statutem Spółki, aktualnym na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania, członków Rady Nadzorczej powołuje i odwołuje Walne Zgromadzenie, przy czym Skarbowi Państwa przysługuje uprawnienie osobiste do powoływania i odwoływania członków Rady Nadzorczej, tak aby Skarb Państwa posiadał w takiej Radzie Nadzorczej bezwzględną większość głosów. Uprawnienie, o którym mowa powyżej, wygasa z dniem, w którym udział Skarbu Państwa w kapitale zakładowym będzie mniejszy niż 20%.

17.4. Kapitał rezerwowy

Kapitał rezerwowy powstał w efekcie obniżenia kapitału zakładowego o kwotę 447 mln zł, dokonanego w związku ze scaleniem akcji Spółki w 2013 roku oraz w wyniku podziału zysku netto Spółki za rok 2015 w kwocie 571 mln zł. Kapitał rezerwowy może zostać wykorzystany jedynie na pokrycie przyszłych strat lub na podwyższenie kapitału zakładowego Spółki.

17.5. Kapitał zapasowy

Zgodnie z wymogami Kodeksu Spółek Handlowych spółki akcyjne są obowiązane utworzyć kapitał zapasowy na pokrycie straty. Do tej kategorii kapitału przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy wykazanego w jednostkowym sprawozdaniu Spółki, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału podstawowego jednostki. O użyciu kapitału zapasowego rozstrzyga Walne Zgromadzenie, jednakże części kapitału zapasowego w wysokości jednej trzeciej kapitału zakładowego można użyć jedynie na pokrycie straty wykazanej w jednostkowym sprawozdaniu finansowym i nie podlega ona podziałowi na inne cele. Na dzień 31 grudnia 2016 roku wysokość kapitału zapasowego wynosi 728 mln zł i stanowi 16,10% kapitału zakładowego.

17.6. Niepodzielony wynik finansowy oraz ograniczenia w wypłacie dywidendy

Na zyski zatrzymane składają się kapitały tworzone i wykorzystywane według zasad określonych przepisami prawa i postanowieniami statutu Spółki oraz wyniki bieżącego okresu sprawozdawczego. Na dzień 31 grudnia 2016 roku nie istnieją inne, niż wynikające z przepisów prawa, ograniczenia dotyczące wypłaty dywidendy.

18. Zysk przypadający na jedną akcję

W Spółce nie wystąpiły instrumenty rozwadniające, w związku z czym rozwodniony zysk netto na akcję jest równy zyskowi podstawowemu. W Spółce nie wystąpiła również działalność zaniechana. Poniżej przedstawiono dane, które posłużyły do kalkulacji zysku przypadającego na jedną akcję.

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zysk netto z działalności kontynuowanej	784	841
Zysk netto	784	841
Liczba akcji w mln na koniec okresu sprawozdawczego	414	414
Liczba akcji w mln zastosowana do kalkulacji zysku na jedną akcję	414	414

19. Dywidendy

Do dnia zatwierdzenia do publikacji niniejszego sprawozdania finansowego, nie została przyjęta propozycja podziału zysku wypracowanego w roku 2016.

W dniu 24 czerwca 2016 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę o podziale zysku za rok 2015, z czego na wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy Spółki przeznaczono kwotę 203 mln zł, co daje 0,49 zł na jedną akcję. Dywidenda została wypłacona w całości, z czego 71 mln zł przypadło na akcje uprzywilejowane co do głosu.

W dniu 29 kwietnia 2015 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę o podziale zysku za rok 2014, z czego na wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy Spółki przeznaczono kwotę 596 mln zł, co daje 1,44 zł na jedną akcję. Dywidenda została wypłacona w całości, z czego 209 mln zł przypadło na akcje uprzywilejowane co do głosu.

20. Zobowiązania

20.1. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Zobowiązania wobec jednostek powiązanych	4	5
z tytułu dostaw i usług	1	2
inne	3	3
Zobowiązania wobec pozostałych jednostek	15	17
z tytułu dostaw i usług	13	12
inne	2	5
RAZEM	19	22

20.2. Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezp. społ. i innych świadczeń	2	2
Zobowiązania z tytułu rozliczeń w ramach PGK ENERGA	98	30
Pozostałe	2	2
RAZEM	102	34

21. Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Dotacje otrzymane	88	101
Przychody finansowe	6	6
Pozostałe	23	31
RAZEM, w tym:	117	138
Długoterminowe	94	111
Krótkoterminowe	23	27

Na dzień 31 grudnia 2016 roku jako dotacje otrzymane Spółka ujmuje przede wszystkim efekt wyceny kredytów preferencyjnych z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) rozliczany przez okres spłaty kredytów (patrz opis w nocie 8.10 oraz 23.7)

22. Informacja o podmiotach powiązanych

Transakcje z jednostkami powiązanymi są dokonywane w oparciu o ceny rynkowe dostarczanych towarów, produktów lub usług.

22.1. Transakcje z udziałem podmiotów powiązanych ze Skarbem Państwa

Jednostką nadrzędną Spółki jest Skarb Państwa. Spółka ENERGA SA dokonuje transakcji z innymi podmiotami powiązanymi i Skarbem Państwa w zakresie normalnych, codziennych operacji gospodarczych. Transakcje te są przeprowadzane na warunkach rynkowych, a warunki nie odbiegają od stosowanych w transakcjach z innymi podmiotami. Nie stanowią one znaczących transakcji. Spółka nie prowadzi ewidencji umożliwiającej agregowanie wartości wszystkich transakcji realizowanych ze wszystkimi instytucjami państwowymi oraz podmiotami zależnymi od Skarbu Państwa.

22.2. Transakcje z podmiotami powiązanymi (bez spółek Skarbu Państwa)

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów	68	60
Koszty zakupu	16	16
Pozostałe przychody operacyjne	7	41
Przychody z tytułu dywidend	874	914
Pozostałe przychody finansowe	204	200
Koszty finansowe	83	86

22. Informacja o podmiotach powiązanych (kontynuacja)

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Aktywa
Należności długoterminowe	87	39
Pozostałe aktywa długoterminowe	2	-
Należności z tytułu cash poolingu	577	-
Należności z tytułu dostaw i usług	33	22
Pozostałe należności finansowe krótkoterminowe	19	12
Pochodne instrumenty finansowe	-	8
Obligacje długoterminowe	3 959	4 621
Obligacje krótkoterminowe	1 243	781
Pasywa
Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek	2 207	2 126
Zobowiązania z tytułu cash poolingu	1 009	-
Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług	1	2
Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe	120	51

Powyższe tabele prezentują transakcje z jednostkami zależnymi w ramach Grupy Kapitałowej ENERGA SA.

Transakcje dotyczące objęcia udziałów w spółkach zależnych przedstawiono w nocie 11.

22.3. Wynagrodzenie wypłacone lub należne członkom Zarządu oraz członkom Rady Nadzorczej Spółki

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Zarząd	6	3
Rada Nadzorcza	<1	<1
RAZEM	6	3

22.4. Pożyczki udzielone i inne transakcje z udziałem członków Zarządu i Rad Nadzorczych

W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły pożyczki udzielone ani inne istotne transakcje z udziałem członków Zarządu i Rady Nadzorczej ENERGA SA.

22.5. Wynagrodzenie wypłacone lub należne głównej kadrze kierowniczej (za wyjątkiem członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki)

Wartość świadczeń wypłaconych lub należnych głównej kadrze kierowniczej wyniosła 6 mln zł w roku 2016 oraz 7 mln zł w roku 2015.

NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH

23. Instrumenty finansowe

23.1. Wartość księgowa kategorii i klas instrumentów finansowych

Sta n n a 31 dn ia 20 16 g ru	Po ży ki cz i n le żn śc i a o	Śr d ki ien ię żn o p e i i h e kw iwa len ty c	Zo bo wi nia ą za fin nia an so we w y ce ne rty wg za mo zo wa ne g o ko szt u	Ins tru nty me ho dn p oc e be iec j za zp za ą ce	Ins tru nty me fin an so we łą kre wy cz on e z za su M S R 3 9	RA ZE M
Ak ty wa
Na leż śc i z łu h p ling ty tu no ca s oo u	57 7	-	-	-	-	57 7
Śro d ki p ien ię żn i ic h e kw iwa len ty e	-	1 2 95	-	-	-	1 2 95
Po ho dn ins fin tru nty c e me an sow e	-	-	-	14 7	-	14 7
U dz ia ły i a kc j j dn kac h ost e w e					6 7 80	6 7 8
leż h o h st za ny c raz ow arz y szo ny c	-	-	-	-		0
O b lig j ac e	5 2 02	-	-	-		5 20
Na leż śc i z łu lea ing ty tu no s u	-	-	-	-	- 94	294
Na leż śc i z łu do w i ług ty tu sta no us
łe leż śc i fin sta ora z p ozo na no an sow e	33	-	-	-	-	3 3
kró kot ino t erm we
Po łe kty fin sta zo a wa an sow e	72	-	-	-	-	72
Do łat do ka ita łu p p y	60	-	-	-	-	6 0
Po łe sta zo	12	-	-	-	-	12
RA ZE M	8 84 5	1 2 95	-	14 7	6 87 4	20 0 14
Zo bo wi nia ą za
Kre dy i p ki ty oży cz	-	-	4 9 63	-	-	4 9 6 3
Kre dy i p ki p fer j ty oży cz re en cy ne	-	-	1 4 87	-	-	87 1 4
Kre dy i p ki ty oży cz	-	-	3 4 76	-	-	3 4 76
Zo bo wią nia łu is j i d łuż h ty tu za z em ny c
ier ów śc iow h rto p ap wa y c	-	-	1 0 20	-	-	1 0 20
Zo bo wią nia łu do w i ług ty tu sta za us z			19
łe bo wią nia fin sta ora z p ozo zo za an sow e	-	-		-	-	19
Zo bo wią nia łu h p ling ty tu za ca s oo z u	-	-	1 0 09	-	-	1 0 0 9
RA ZE M	-	-	7 0 11	-	-	7 0 11

Sta n n a 31 dn ia 20 15 g ru	Ak ty wa fin an so we nia wy ce ne w śc i rto wa dz iwe j g o p rze z nik wy fin an so wy	P ży ki o cz i n le żn śc i a o	Śr d ki o ien ię żn p e i i h c kw iwa len ty e	Zo bo wi nia ą za fin an so we nia wy ce ne śc i art o w w dz iwe j g o p rze z nik wy fin an so wy	Zo bo wi nia za ą fin an so we nia ce ne g wy w rty za mo zo wa ne g o ko szt u	Ins tru nty me ho dn p oc e be iec j za zp za ce ą	Ins tru nty me fin an so we łą cz on e wy kre M S R z z a su 3 9	RA ZE M
Ak ty wa
Inw j fe l a kty wó est ort y c e w p w fin h an sow y c	31 4	-	-	-	-	-	-	31 4
Śro d ki p ien ię i ic h e kw iwa len żn ty e Po ho dn ins fin tru nty c e me an sow e	- 8	- -	47 4 -	- -	- -	- 40	- -	47 4 48
U dz ia ły i a kc j j dn kac h ost e w e leż h o h st za ny c raz ow arz y szo ny c	-	-	-	-	-	-	5 9 96	5 9 9 6
O b lig j ac e Na leż śc i z łu lea ing ty tu no s u	- -	5 4 02	-	-	-	-	- 18	0 2 5 4 18
Na leż śc i z łu do w i ług ty tu sta no us łe leż i fin sta śc ora z p ozo na no an sow e kró kot ino t erm we	-	- 23	- -	- -	- -	- -	-	23
Po łe kty fin sta zo a wa an sow e	-	100	-	-	-	-	-	10 0
Do łat do ka ita łu p y p	-	68	-	-	-	-	-	6 8
Po łe sta zo	-	32	-	-	-	-	-	3 2
RA ZE M	3 22	25 5 5	47 4	-	-	40	6 01 4	12 37 5
Zo bo wi nia za ą
Kre dy i p ki ty oży cz	-				4 7 89			4 7 8 9
Kre dy i p ki p fer j ty oży cz re en cy ne	-	- -	- -	- -	1 5 49	- -	- -	1 5 49
Kre dy i p ki ty oży cz	-	-	-	-	3 2 40	-	-	3 24 0
Zo bo wią nia łu is j i ty tu za em z
d łuż h p ier ów śc iow h rto ny c ap wa y c	-	-	-	-	1 0 16	-	-	1 0 16
Po ho dn ins fin tru nty c e me an sow e	-	-	-	8	-	-	-	8
Zo bo wią nia łu do w i ług ty tu sta za z us łe bo wią nia fin sta ora z p ozo zo za an sow e	-	-	-	-	22	-	-	22
RA ZE M	-	-	-	8	5 8 27	-	-	5 8 35

23.2. Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w sprawozdaniu z zysków lub strat w podziale na kategorie instrumentów finansowych

Ro k z ko ńc 31 dn ia 20 16 a zo ny g ru	Ak ty wa nia wy ce ne śc i art w w o dz iwe j g o p rze z nik fin wy an so wy	Po ży ki cz i n le żn śc i a o	Śr d ki ien ię żn o p e i ic h e kw iwa len ty	Zo bo wi nia za ą fin an so we nia wy ce ne w g rty za mo zo wa ne g o ko szt u	Ins tru nty me ho dn p oc e be iec j za zp za ce ą	Ins tru nty me fin an so we łą wy cz on e kre M S R 3 9 z z a su	RA ZE M
Dy wid dy i u dz ia ły kac h en s w z y	-	-	-	-	-	87 4	87 4
Prz ho dy / ( Ko ) z łu ds k szt ty tu ete y c y o	3	20 4	8	( 21 2)	( 31 )	1	( 27 )
Ró ice ku żn rso we	-	-	5	( ) 80	69	-	( 6 )
Utw ie o dp is ów ktu lizu j h orz en a a ą cy c	-	( 8 )	-	-	-	-	( 8 )
Po łe sta zo	-	-	-	( 1)	-	-	( 1)
Zy k/ ( ) str ata tto s ne	3	19 6	13	( 29 3 )	3 8	87 5	8 3 2
Inn łko wit do ho dy e c a e c	-	-	-	-	38	-	3 8
Ca łko wi do ho dy te c	3	19 6	13	( 29 3 )	76	87 5	87 0

Ro k z ko ńc 31 dn ia 20 15 a zo ny g ru	Ak ty wa nia wy ce ne śc i art w w o dz iwe j g o p rze z nik fin wy an so wy	Po ży ki cz i n le żn śc i a o	Śr d ki ien ię żn o p e i ic h e kw iwa len ty	Zo bo wi nia ą za fin an so we nia wy ce ne w g rty za mo zo wa ne g o ko szt u	Ins tru nty me ho dn p oc e be iec j za zp za ą ce	Ins tru nty me fin an so we łą wy cz on e S kre M R 3 9 z z a su	RA ZE M
Dy wid dy i u dz ia ły kac h en w z y s	-	-	-	-	-	91 4	91 4
Prz ho dy / ( Ko ) z łu ds k szt ty tu ete c o y y	10	199	8	( ) 21 3	( ) 33	1	( 28 )
Ró żn ice ku rso we	-	-	( 2)	-	-	-	( 2)
Zy k/ ( ) str ata tto s ne	10	19 9	6	( 21 3 )	( 3 3 )	91 5	8 84
Inn łko wit do ho dy e c a e c	-	-	-	-	12	-	12
Ca łko wi do ho dy te c	10	19 9	6	( ) 21 3	( ) 21	91 5	8 9 6

23.3. Wartość godziwa instrumentów finansowych

Niektóre aktywa i zobowiązania finansowe Spółki wyceniane są w wartości godziwej na koniec każdego okresu sprawozdawczego.

Poniższa tabela przedstawia analizę instrumentów finansowych mierzonych w wartości godziwej, pogrupowanych według trzypoziomowej hierarchii:

• poziom 1 wartość godziwa oparta o ceny notowane (niekorygowane) oferowane za identyczne aktywa lub zobowiązania na aktywnych rynkach, do których Spółka ma dostęp w dniu wyceny,
• poziom 2 wartość godziwa oparta o dane wejściowe inne niż ceny notowane uwzględnione na poziomie 1, które są obserwowalne w przypadku danego składnika aktywów lub zobowiązania, albo pośrednio, albo bezpośrednio,
• poziom 3 wartość godziwa oparta o nieobserwowalne dane wejściowe dotyczące danego składnika aktywów lub zobowiązania.

	Stan na 31 grudnia 2016 Poziom 2	Stan na 31 grudnia 2015 Poziom 2
Aktywa
Inwestycje w portfel aktywów finansowych	-	314
Instrumenty pochodne zabezpieczające (CCIRS/IRS)	147	40
Instrumenty pochodne (IRS)	-	8
Zobowiązania
Instrumenty pochodne (IRS)	-	8

Wycena transakcji Cross Currency Interest Rate Swap ("CCIRS") oraz Interest Rate Swap ("IRS") do wartości godziwej odbywa się poprzez dyskontowanie przyszłych przepływów pieniężnych. Stopy procentowe oraz basis spread używane do dyskonta pozyskiwane są z systemu Bloomberg.

23.4. Wartość godziwa instrumentów finansowych, które nie są na bieżąco wyceniane w wartości godziwej

Z wyjątkiem informacji podanych w tabeli poniżej wartość księgowa aktywów oraz zobowiązań finansowych nie odbiega istotnie od ich wartości godziwych.

Pożyczka od ENERGA Finance AB (publ)	Wartość księgowa	Wartość godziwa Poziom 2
Stan na 31 grudnia 2016	2 227	2 361
Stan na 31 grudnia 2015	2 145	2 290

Wycena do wartości godziwej zobowiązań z tytułu pożyczek została oszacowana w oparciu o analizę przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy zastosowaniu aktualnych na dzień 31 grudnia 2016 roku rynkowych stóp procentowych.

23.5. Opis istotnych pozycji w ramach poszczególnych kategorii instrumentów finansowych

23.5.1. Aktywa finansowe

Pożyczki i należności

Do pozycji kategorii instrumentów finansowych ujmowanych jako pożyczki i należności Spółka zalicza nabyte obligacje, należności z tytułu cash poolingu, należności z tytułu dostaw i usług, inne należności oraz wniesione dopłaty do kapitału. Nabyte obligacje w podziale na emitentów przedstawia poniższa tabela:

Stan na Stan na 31 grudnia 2016 31 grudnia 2015 ENERGA-OPERATOR SA 4 164 3 666 ENERGA Wytwarzanie SA 871 1 252 ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA 116 140 ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. 51 94 ENERGA-OBRÓT SA - 250 RAZEM, w tym: 5 202 5 402 Długoterminowe 3 959 4 621 Krótkoterminowe 1 243 781

Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Nieprzeterminowane	43	54
Przeterminowane < 30 dni	2	1
Należności brutto	45	55
Odpisy aktualizujące	-	-
Należności netto, w tym:	45	55
Długoterminowe	12	32
Krótkoterminowe	33	23

Dopłaty do kapitału	Stan na 1 stycznia 2016	Utworzenie odpisu	Stan na 31 grudnia 2016
RGK Sp. z o.o.	56	(8)	48
ENERGA Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o.	5	-	5
ENERGA Wytwarzanie SA	2	-	2
ENERGA Informatyka i Technologie Sp. z o.o.	5	-	5
Pozostałe	<1	-	<1
RAZEM	68	(8)	60

Wartość odpisów aktualizujących wartość dopłat do kapitału zaprezentowano w nocie 23.6.

Instrumenty pochodne zabezpieczające

Instrumenty pochodne zabezpieczające CCIRS zostały szczegółowo opisane w nocie 23.8.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Do pozycji aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy Spółka kwalifikuje inwestycje w portfel aktywów finansowych, na który składają się jednostki uczestnictwa w Funduszu ENERGA Trading SFIO.

Instrumenty finansowe wyłączone z zakresu MSR 39

Do pozycji aktywów finansowych wyłączonych z zakresu MSR 39 Spółka zalicza udziały i akcje w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych i należności z tytułu leasingu finansowego.

Należności z tytułu leasingu finansowego dotyczące licencji na dzień 31 grudnia 2016 roku oraz na dzień 31 grudnia 2015 roku przedstawiały się następująco:

		Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
	Opłaty minimalne	Wartość bieżąca opłat	Opłaty minimalne	Wartość bieżąca opłat
W okresie do 1 roku	20	19	12	11
W okresie od 1 roku do 5 lat	56	54	7	7
Powyżej 5 lat	21	21	-	-
RAZEM	97	94	19	18
Minus przychody finansowe	(3)	-	(1)	-
RAZEM	94	94	18	18

Wartość udziałów i akcji w jednostkach zależnych oraz stowarzyszonych przedstawiono w nocie 11.

23.5.2. Zobowiązania finansowe

Wszystkie zobowiązania finansowe Spółki są klasyfikowane jako zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, za wyjątkiem instrumentów pochodnych zabezpieczających. W tej kategorii instrumentów finansowych Spółka prezentuje przede wszystkim otrzymane kredyty i pożyczki, wyemitowane obligacje oraz zobowiązania z tytułu cash poolingu.

Kredyty i pożyczki

Zaciągnięte kredyty i pożyczki według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku oraz na dzień 31 grudnia 2015 roku przedstawia poniższa tabela:

	Stan na 31 grudnia 2016		Stan na 31 grudnia 2015
Waluta	PLN	EUR	PLN	EUR
Stopa Referencyjna	WIBOR	Stała	WIBOR	Stała
Wartość kredytu/pożyczki
w walucie	2 736	503	2 644	504
w złotych	2 736	2 227	2 644	2 145
z tego o terminie spłaty przypadającym w okresie:
do 1 roku (krótkoterminowe)	270	20	188	19
od 1 roku do 2 lat	297	-	218	-
od 2 lat do 3 lat	310	-	256	-
od 3 lat do 5 lat	625	2 207	557	2 126
powyżej 5 lat	1 234	-	1 425	-

Szczegółowe informacje dotyczące pozyskanego finansowania zewnętrznego zostały opisane w nocie 23.7.

Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji

Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku oraz na dzień 31 grudnia 2015 roku przedstawia poniższa tabela:

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015
Waluta	PLN	PLN
Stopa Referencyjna	WIBOR	WIBOR
Wartość emisji
w walucie	1 020	1 016
w złotych	1 020	1 016
z tego o terminie spłaty przypadającym w okresie:
do 1 roku (krótkoterminowe)	20	16
od 2 lat do 3 lat	1 000	-
od 3 lat do 5 lat	-	1 000

Szczegółowe informacje dotyczące wyemitowanych obligacji zostały przedstawione w nocie 23.7.

23.6. Odpisy aktualizujące wartość aktywów finansowych

W roku 2016 dokonano zwiększenia o 8 mln zł odpisu aktualizującego wartość dopłat do kapitału wniesionych do spółki RGK Sp. z o.o. Na koniec okresu sprawozdawczego odpisy aktualizujące wartość aktywów finansowych dotyczące dopłat do kapitału spółki RGK Sp. z o.o. wyniosły 34 mln zł, a udziałów w spółce RGK Sp. z o.o. 29 mln zł. Odpisy aktualizujące wartość udziałów i akcji zostały zaprezentowane w nocie 11.

23.7. Dostępne finansowanie zewnętrzne

W bieżącym okresie sprawozdawczym, w ramach finansowania zewnętrznego z Międzynarodowych Instytucji Finansowych, w dniu 19 grudnia 2016 roku uruchomiona została ostatnia transza kredytu z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju ("EBOR") w kwocie 276 mln zł udzielonego na mocy umowy z dnia 29 kwietnia 2010 roku.

W bieżącym okresie sprawozdawczym oraz na dzień kończący okres sprawozdawczy i dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji, nie wystąpiły przypadki naruszenia zobowiązań umownych wynikających z warunków pozyskanego finansowania zewnętrznego.

Dostępne finansowania zewnętrzne według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku przedstawia poniższa tabela:

Podmiot finansujący	Rodzaj zobowiązania	Cel finansowania	Data zawarcia umowy	Limit finansowania	Kwota dostępnego finansowania (dla Grupy Kapitałowej ENERGA SA)	Zadłużenie nominalne ENERGA SA na 31.12.2016	Termin spłaty
Europejski Bank Inwestycyjny	Kredyt	Program inwestycyjny ENERGA OPERATOR SA	16-12-2009	1 050	-	720	15-12-2025
Europejski Bank Inwestycyjny	Kredyt	Program inwestycyjny ENERGA OPERATOR SA	10-07-2013	1 000	-	800	15-09-2031
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju	Kredyt	Program inwestycyjny ENERGA OPERATOR SA	29-04-2010	1 076	-	741	18-12-2024
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju	Kredyt	Program inwestycyjny ENERGA OPERATOR SA	26-06-2013	800	-	302	18-12-2024
Nordycki Bank Inwestycyjny	Kredyt	Program inwestycyjny ENERGA OPERATOR SA	30-04-2010	200	-	119	15-06-2022
ENERGA Finance AB (publ)	Pożyczka	Działalność bieżąca	21-03-2013	2 207	-	2 207*	19-03-2020
Obligatariusze	Obligacje krajowe	Cele ogólnokorporacyjne	19-10-2012	1 000	-	442	19-10-2019
PKO Bank Polski SA	Limit kredytowy	Cele ogólnokorporacyjne	30-08-2011	3	-	3	31-12-2019
PKO Bank Polski SA	Limit kredytowy	Cele ogólnokorporacyjne	12-10-2011	300	300	-	07-06-2021
PKO Bank Polski SA	Obligacje	Program inwestycyjny ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA	30-05-2012	100	67	-	31-12-2022
PKO Bank Polski SA	Limit kredytowy	Cele ogólnokorporacyjne	20-09-2012	200	121	79**	19-09-2017
Bank PEKAO SA	Kredyt odnawialny	Cele ogólnokorporacyjne	13-10-2011	500	500	-	29-05-2020
Bank PEKAO SA	Kredyt	Program inwestycyjny ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA	30-05-2012	85	-	21	29-05-2022
Nordycki Bank Inwestycyjny	Kredyt	Budowa FW Myślino	23-10-2014	68	-	61	15-09-2026
RAZEM				8 589	988	5 495

* zobowiązanie w kwocie 499 mln EUR przeliczone kursem na 31 grudnia 2016 roku

** kwota limitu wykorzystana w formie gwarancji

23.8. Rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych

Pomiędzy spółką celową ENERGA Finance AB (publ) (emitent euroobligacji – patrz nota 23.7) a ENERGA SA zawarte zostały dwie umowy pożyczki denominowane w EUR na łączną kwotę 499 mln EUR. W celu zabezpieczenia ryzyka walutowego z tytułu powyższych pożyczek, Spółka zawarła w 2013 roku oraz lipcu 2014 roku transakcje walutowej zamiany stóp procentowych CCIRS o nominałach odpowiednio 400 mln EUR ("CCIRS I") i 25 mln EUR ("CCIRS II").

Jako pozycję zabezpieczaną w powyższych relacjach zabezpieczających Spółka desygnowała ryzyko walutowe z tytułu wewnątrzgrupowych pożyczek denominowanych w EUR. Zabezpieczeniu podlega ryzyko walutowe dotyczące 85% łącznego nominału pożyczek.

Jako instrument zabezpieczający Spółka desygnowała transakcje CCIRS, w ramach której Spółka otrzymuje przepływy pieniężne o stałym oprocentowaniu w walucie EUR oraz płaci przepływy pieniężne o stałym oprocentowaniu w walucie PLN. Przepływy pieniężne otrzymywane przez Spółkę pokrywają się z przepływami pieniężnymi z tytułu pożyczek wewnątrzgrupowych. Spółka oczekuje wystąpienia zabezpieczanych przepływów pieniężnych do marca 2020 roku.

W styczniu 2016 roku Spółka zawarła transakcje zamiany stóp procentowych IRS w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej wynikającego z wykorzystanego finansowania z tytułu (patrz nota 23.7):

• zawartej w 2013 roku umowy kredytowej z EBI 200 mln zł,
• zawartej w 2010 roku umowy kredytowej z EBOR 200 mln zł.

W sierpniu 2016 roku Spółka zawarła dodatkowo transakcje IRS o podobnej charakterystyce dla:

• zawartej w 2010 roku umowy kredytowej z EBOR 150 mln zł,
• zawartej w 2013 roku umowy kredytowej z EBOR 150 mln zł,
• zawartej w 2013 roku umowy kredytowej z EBI 150 mln zł.

Jako pozycje zabezpieczone w relacjach zabezpieczających Spółka desygnowała ryzyko stopy procentowej WIBOR 3M wynikające z płatności odsetkowych od powyższych zobowiązań finansowych w okresie nie dłuższym niż 2 lata od daty zawarcia transakcji zabezpieczających. W przypadku transakcji o wartości 150 mln dotyczącej umowy kredytowej z EBI z roku 2013 jest to okres czteroletni.

Jako instrumenty zabezpieczające Spółka desygnowała transakcje IRS, w ramach których Spółka otrzymuje przepływy pieniężne o zmiennym oprocentowaniu w walucie PLN oraz płaci przepływy pieniężne o stałym oprocentowaniu w walucie PLN. Przepływy pieniężne odsetkowe otrzymywane przez Spółkę pokrywają się z przepływami pieniężnymi odsetkowymi z tytułu zabezpieczanych zobowiązań finansowych. Spółka oczekuje wystąpienia zabezpieczonych przepływów pieniężnych maksymalnie do czerwca 2020 roku.

Wartość godziwa instrumentów zabezpieczających przedstawia się następująco:

	Wartość	Ujęcie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Stan na 31 grudnia 2016
CCIRS I	135	Aktywa – Pochodne instrumenty finansowe
CCIRS II	8	Aktywa – Pochodne instrumenty finansowe
IRS	4	Aktywa – Pochodne instrumenty finansowe
Stan na 31 grudnia 2015
CCIRS I	38	Aktywa – Pochodne instrumenty finansowe
CCIRS II	2	Aktywa – Pochodne instrumenty finansowe

Z tytułu wdrożonej rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych kapitał z aktualizacji wyceny (efektywna część zmiany wyceny instrumentu zabezpieczającego pomniejszona o podatek odroczony) zwiększył się w okresie sprawozdawczym o kwotę 31 mln zł.

Poniższa tabela prezentuje zmianę stanu kapitału z aktualizacji wyceny z tytułu rachunkowości zabezpieczeń w okresie sprawozdawczym:

	Rok zakończony 31 grudnia 2016	Rok zakończony 31 grudnia 2015
Na początek okresu sprawozdawczego	10	-
Kwota ujęta w kapitale z aktualizacji wyceny w okresie, równa zmianie wartości godziwej instrumentów zabezpieczających	107	12
Naliczone, niezapadłe odsetki, przeniesione z kapitału do przychodów/kosztów finansowych	-	-
Rewaluacja instrumentów zabezpieczających, przeniesiona z kapitału do przychodów/kosztów finansowych	(69)	-
Podatek dochodowy od innych całkowitych dochodów	(7)	(2)
Na koniec okresu sprawozdawczego	41	10

Na dzień 31 grudnia 2016 roku nie stwierdzono nieefektywności wynikającej z zastosowanej rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

23.9. Zabezpieczenia spłaty zobowiązań

Na koniec okresu sprawozdawczego nie wystąpiły zabezpieczenia na majątku Spółki.

24. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym

Do głównych instrumentów finansowych, z których korzysta Spółka, należą kredyty bankowe, wyemitowane i nabyte obligacje, środki pieniężne, lokaty krótkoterminowe, należności i zobowiązania z tytułu cash poolingu oraz instrumenty zabezpieczające. Głównym celem tych instrumentów finansowych jest wykorzystanie jako środek do finansowania działalności Spółki lub mitygacji ryzyk finansowych.

Główne rodzaje ryzyka wynikającego z instrumentów finansowych Spółki obejmują:

• ryzyko rynkowe,
• ryzyko płynności,
• ryzyko kredytowe.

Zarząd weryfikuje i uzgadnia zasady zarządzania każdym z powyższych rodzajów ryzyk. W 2014 roku Zarząd ENERGA SA zatwierdził i wprowadził do stosowania w spółce Politykę zarządzania płynnością w Grupie ENERGA oraz Politykę zarządzania ryzykiem rynkowym w Grupie ENERGA (ryzykiem walutowym i stopy procentowej). Oba dokumenty zostały wprowadzone do stosowania w całej Grupie ENERGA, co umożliwia efektywne zarządzanie powyższymi grupami ryzyk z poziomu spółki holdingowej. Oba dokumenty określają procedury zarządzania ryzykiem finansowym przez poszczególne spółki Grupy oraz nakładają na nie stosowne wymogi sprawozdawcze.

24.1. Ryzyko rynkowe

Spółka identyfikuje następujące główne rodzaje ryzyka rynkowego, na które jest narażona:

• ryzyko stopy procentowej,
• ryzyko walutowe.

Na potrzeby analizy wrażliwości na zmiany czynników ryzyka rynkowego Spółka wykorzystuje metodę analizy scenariuszowej, która wykorzystuje scenariusze eksperckie odzwierciedlające subiektywną ocenę Spółki odnośnie kształtowania się pojedynczych czynników ryzyka rynkowego w przyszłości.

Prezentowane w niniejszym punkcie analizy scenariuszowe mają na celu analizę wpływu zmian czynników ryzyka rynkowego na wyniki finansowe Spółki. Przedmiotem analizy są objęte wyłącznie te pozycje, które spełniają definicję instrumentów finansowych.

Ryzyko stopy procentowej

Spółka narażona jest na ryzyko stóp procentowych w związku z posiadaniem aktywów i zobowiązań dla których przychody oraz koszty są kalkulowane w oparciu o rynkowe stopy procentowe, które mogą podlegać wahaniom.

Spółka identyfikuje ekspozycję na ryzyko zmian stóp procentowych WIBOR, która wiąże się przede wszystkim z długoterminowym zadłużeniem finansowym oraz nabytymi obligacjami. Polityka finansowa Spółki przewiduje ograniczanie ryzyka wahań stóp procentowych poprzez utrzymywanie części zadłużenia oprocentowanego stałą stopą procentową. Na dzień 31 grudnia 2016 roku 51% zadłużenia finansowego wykazanego w sprawozdaniu z sytuacji finansowej (kredyty i pożyczki oraz zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych) było oprocentowane według stałej stopy procentowej lub było zabezpieczone przed ryzykiem stop procentowej poprzez transakcje IRS.

W analizie wrażliwości na ryzyko stopy procentowej Spółka stosuje równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych o potencjalną możliwą zmianę referencyjnych stóp procentowych w trakcie najbliższego roku. W tym celu wykorzystano poziomy referencyjnych stóp procentowych na dzień kończący okres sprawozdawczy. Skala potencjalnych zmian stóp procentowych została oszacowana na podstawie zmienności implikowanych opcji na stopę procentową kwotowanych na rynku międzybankowym. W przypadku stopy WIBOR, ze względu na niską płynność rynku opcji na stopę procentową, wyznaczono arbitralnie wielkość przesunięcia krzywej stopy procentowej.

W przypadku analizy wrażliwości na zmiany stóp procentowych efekt zmian czynników ryzyka zostałby odniesiony do:

• innych całkowitych dochodów dla instrumentów pochodnych zabezpieczających,
• przychodów/kosztów odsetkowych dla pozostałych instrumentów finansowych.

Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto oraz innych całkowitych dochodów na racjonalne możliwe do zaistnienia zmiany stóp procentowych, przy założeniu niezmienności innych czynników ryzyka dla tych klas instrumentów finansowych, które są narażone na ryzyko stopy procentowej:

24. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym (kontynuacja)

	Analiza wrażliwości na ryzyko stopy 31 grudnia 2016 procentowej na 31 grudnia 2016
Aktywa i zobowiązania finansowe	Wartość księgowa	Wartość narażona na ryzyko	WIBOR		EURIBOR
	PLN	PLN	WIBOR + 50 pb	WIBOR - 50 pb	EURIBOR + 20 pb	EURIBOR - 20 pb
Aktywa
Należności z tytułu cash poolingu	577	577	3	(3)	-	-
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	1 295	1 295	6	(6)	-	-
Obligacje	5 202	4 422	22	(22)	-	-
Zobowiązania
Zobowiązania z tytułu cash poolingu	1 009	1 009	(5)	5	-	-
Kredyty i pożyczki	4 963	2 736	(14)	14	-	-
Wyemitowane obligacje i papiery dłużne	1 020	1 020	(5)	5	-	-
Zmiana zysku brutto			7	(7)	-	-
Instrumenty pochodne zabezpieczające (aktywa)	147	147	35	(35)	(14)	14
Zmiana innych całkowitych dochodów			35	(35)	(14)	14

		Analiza wrażliwości na ryzyko stopy procentowej na 31 grudnia 2015
Wartość księgowa	Wartość narażona na ryzyko	WIBOR		EURIBOR
PLN	PLN	WIBOR + 50 pb	WIBOR - 50 pb	EURIBOR + 20 pb	EURIBOR - 20 pb
474	474	2	(2)	-	-
5 402	4 260	21	(21)	-	-
8	8	2	(2)	-	-
4 789	2 644	(13)	13	-	-
1 016	1 016	(5)	5	-	-
8	8	2	(2)	-	-
		9	(9)	-	-
40	40	38	(39)	(17)	18
		38	(39)	(17)	18
		31 grudnia 2015

Ryzyko walutowe

W zakresie transakcji finansowych Spółka jest narażona na ryzyko walutowe z tytułu pożyczek od jednostki zależnej ENERGA Finance AB (publ). W celu zabezpieczenia tego ryzyka Spółka zawarła transakcje walutowej zamiany stóp procentowych CCIRS oraz wdrożyła rachunkowość zabezpieczeń (patrz opis w nocie 8.12.4). Dodatkowo Spółka identyfikuje ryzyko walutowe w związku z posiadanymi środkami pieniężnymi.

W analizie wrażliwości na ryzyko walutowe potencjalne możliwe zmiany kursów walutowych zostały obliczone na podstawie rocznych zmienności implikowanych dla opcji walutowych kwotowanych na rynku międzybankowym dla danej pary walut na dzień kończący okres sprawozdawczy.

Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto oraz innych całkowitych dochodów na racjonalne możliwe do zaistnienia zmiany kursów walutowych, przy założeniu niezmienności innych czynników ryzyka dla tych klas instrumentów finansowych, które są narażone na ryzyko zmiany kursów walutowych:

24. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym (kontynuacja)

		31 grudnia 2016	Analiza wrażliwości na ryzyko walutowe na 31 grudnia 2016
Aktywa i zobowiązania finansowe	Wartość księgowa	Wartość narażona na ryzyko	EUR/PLN
	PLN	PLN	kurs EUR/PLN + 8%	kurs EUR/PLN - 8%
Aktywa
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	1 295	124	10	(10)
Instrumenty pochodne zabezpieczające (aktywa)	147	2 120	170	(170)
Zobowiązania
Kredyty i pożyczki	4 963	2 227	(178)	178
Zmiana zysku brutto			(17)	17
Zmiana innych całkowitych dochodów*			19	(19)

*dotyczy instrumentów pochodnych zabezpieczających

		31 grudnia 2015	Analiza wrażliwości na ryzyko walutowe na 31 grudnia 2015
Aktywa i zobowiązania finansowe	Wartość Wartość narażona księgowa na ryzyko		EUR/PLN
	PLN	PLN	kurs EUR/PLN + 7%	kurs EUR/PLN – 7%
Aktywa
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	474	445	31	(31)
Instrumenty pochodne zabezpieczające (aktywa)	40	2 084	146	(146)
Zobowiązania
Kredyty i pożyczki	4 789	2 145	(150)	150
Zmiana zysku brutto			8	(8)
Zmiana innych całkowitych dochodów*			19	(19)

*dotyczy instrumentów pochodnych zabezpieczających

24.2. Ryzyko kredytowe

Ze specyfiki działalności ENERGA SA wynikają jej przychody i należności, które są w większości generowane w transakcjach ze spółkami zależnymi. Sytuacja finansowa spółek z Grupy Kapitałowej jest na bieżąco monitorowana przez odpowiednie służby ENERGA SA, w związku z czym narażenie na ryzyko nieściągalnych należności jest nieznaczne.

W odniesieniu do innych aktywów finansowych, takich jak środki pieniężne i ich ekwiwalenty, ryzyko kredytowe powstaje w wyniku niemożności dokonania zapłaty przez drugą stronę umowy, a maksymalna ekspozycja na to ryzyko równa jest wartości księgowej tych instrumentów.

Zgodnie z przyjętą Polityką finansową Grupy ENERGA spółka ENERGA SA jest odpowiedzialna za organizowanie finansowania dłużnego na rynku finansowym dla wszystkich spółek Grupy, a także dystrybucję pozyskanych środków do spółek operacyjnych z wykorzystaniem wewnętrznych emisji obligacji. ENERGA SA występuje w tej roli jako inwestor nabywający długoterminowe papiery wartościowe emitowane przez spółki Grupy ENERGA. Powyższa struktura generuje dla ENERGA SA ryzyko kredytowe związane z obsługą wyemitowanych przez spółki obligacji. Na dzień 31 grudnia 2016 roku wartość nominalna nabytych przez ENERGA SA obligacji wyemitowanych przez spółki Grupy ENERGA przedstawiała się następująco:

• ENERGA-OPERATOR SA 4 125 mln zł,
• ENERGA Wytwarzanie SA 842 mln zł,
• ENERGA Kogeneracja Sp. z o.o. 51 mln zł,
• ENERGA Elektrownie Ostrołęka SA 114 mln zł.

24.3. Ryzyko związane z płynnością

Spółka monitoruje ryzyko braku funduszy niezbędnych do regulowania zobowiązań zgodnie z ich terminami wymagalności przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności. Narzędzie to bazuje na prognozowanych przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej oraz finansowej, które są sporządzane przez wszystkie spółki Grupy. Dodatkowo prowadzona jest bieżąca weryfikacja trafności sporządzanych prognoz.

Z dniem 4 stycznia 2016 roku w Grupie ENERGA została uruchomiona usługa cash poolingu rzeczywistego bezzwrotnego dla środków w walucie krajowej. Narzędzie to pozwala w sposób efektywny zarządzać płynnością Grupy z poziomu spółki holdingowej. Zgodnie z założeniami struktury na koniec każdego dnia roboczego środki pieniężne spółek Grupy konsolidowane są na rachunkach ENERGA SA i następnego dnia mogą być wykorzystywane do finansowania zobowiązań płatniczych poszczególnych uczestników. Wdrożone narzędzie pozwala w sposób efektywny wykorzystywać do finansowania prowadzonej działalności w pierwszej kolejności środki wypracowane przez Grupę a w kolejnym kroku finansowanie dłużne.

24. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym (kontynuacja)

W zakresie zarządzania ryzykiem płynności celem Spółki jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania, takich jak kredyty w rachunku bieżącym, kredyty bankowe, obligacje, euroobligacje oraz umowy leasingu finansowego.

Szczegóły dotyczące głównych tytułów pozyskanego przez Spółkę finansowania zewnętrznego zostały przedstawione w nocie 23.7.

Poniższa tabela przedstawia zobowiązania finansowe Spółki według daty wymagalności na podstawie umownych niezdyskontowanych płatności (według wartości nominalnej, włączając płatności z tytułu ewentualnych odsetek).

	Poniżej 3 miesięcy	Od 3 do 12 miesięcy	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat	RAZEM
31 grudnia 2016
Kredyty i pożyczki	118	313	3 733	1 336	5 500
Wyemitowane obligacje i papiery dłużne	9	26	1 074	-	1 109
Zobowiązania z tytułu cash poolingu	1 009	-	-	-	1 009
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	19	-	-	-	19
Pozostałe zobowiązania finansowe	1	-	-	-	1
RAZEM	1 156	339	4 807	1 336	7 638

	Poniżej 3 miesięcy	Od 3 do 12 miesięcy	Od 1 roku do 5 lat	Powyżej 5 lat	RAZEM
31 grudnia 2015
Kredyty i pożyczki	106	243	3 734	1 588	5 671
Wyemitowane obligacje i papiery dłużne	8	23	1 117	-	1 148
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	22	-	-	-	22
Pozostałe zobowiązania finansowe	1	-	-	-	1
RAZEM	137	266	4 851	1 588	6 842

Aktywa finansowe Spółki cechuje wysoka płynność. Składają się na nie głównie środki pieniężne i ich ekwiwalenty. Strukturę środków pieniężnych i ich ekwiwalentów przedstawia nota 13.

POZOSTAŁE NOTY OBJAŚNIAJĄCE

25. Zarządzanie kapitałem

Głównym celem zarządzania kapitałem Spółki jest utrzymanie inwestycyjnego poziomu ratingu kredytowego i bezpiecznych wskaźników finansowych, które wspierałyby działalność operacyjną Grupy i zwiększały wartość dla jej akcjonariuszy. Powyższy cel realizowany jest poprzez przyjęte w Grupie regulacje wewnętrzne. Spółka jest podmiotem, który jako jedyny odpowiada za prowadzenie polityki dłużnej Grupy oraz zawieranie transakcji zabezpieczających.

Spółka monitoruje podstawowy wskaźnik zadłużenia jakim jest współczynnik określający relację długu netto do wielkości EBITDA szacowany na bazie wielkości skonsolidowanych. Na dzień bilansowy wielkość tegoż wskaźnika wyniosła 2,3 podczas gdy w umowach o finansowanie zawarto poziom 3,5.

Wartość powyższego wskaźnika jest cyklicznie monitorowana również przez instytucje finansujące Spółkę oraz agencje ratingowe i ma wymierny wpływ na ocenę wiarygodności kredytowej Spółki, a przez to na możliwość oraz koszt pozyskania finansowania dłużnego.

Sposób kalkulacji EBITDA, tj. zysk/(strata) z działalności operacyjnej (obliczony jako zysk/strata brutto skorygowany o udział w zysku/(stracie) jednostek wykazywanych metodą praw własności, przychody finansowe oraz koszty finansowe) powiększony o amortyzację i odpisy aktualizujące niefinansowe aktywa trwałe, uległ zmianie w bieżącym okresie sprawozdawczym. W poprzednich okresach EBITDA nie była korygowana o odpisy aktualizujące niefinansowe aktywa trwałe. Zmiana ta ma na celu przede wszystkim zwiększenie przejrzystości i uproszczenie analiz przez zapewnienie porównywalności kluczowego parametru dla branży, w której funkcjonuje Grupa Kapitałowa. Dane porównywalne zostały odpowiednio przekształcone.

Poniższe dane pochodzą ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy ENERGA za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku.

25. Zarządzanie kapitałem (kontynuacja)

	Stan na 31 grudnia 2016	Stan na 31 grudnia 2015 (przekształcone)
Oprocentowane kredyty i pożyczki	3 420	2 678
Wyemitowane obligacje i papiery dłużne	2 717	3 192
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	(1 471)	(1 669)
Zadłużenie netto	4 666	4 201
EBITDA	2 027	2 216
Zadłużenie netto / EBITDA	2,30	1,90

26. Aktywa i zobowiązania warunkowe

W Spółce nie występują istotne aktywa i zobowiązania warunkowe.

27. Struktura zatrudnienia

Przeciętne zatrudnienie w Spółce w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2016 roku wynosiło 124 osoby, natomiast 31 grudnia 2015 roku kształtowało się na poziomie 101 osób.

28. Inne informacje mające istotny wpływ na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej oraz wynik finansowy Spółki

W dniu 30 listopada 2016 roku ENERGA SA wraz z PGE S.A., Enea S.A. oraz PGNiG Termika S.A. złożyła EDF International SAS ("EDF") nową ofertę na zakup akcji i udziałów w spółkach należących do EDF w Polsce, posiadających konwencjonalne aktywa wytwórcze oraz prowadzących działalność usługową. Złożenie nowej oferty nastąpiło w związku ze zbliżającym się terminem zakończenia obowiązywania oferty złożonej 16 września 2016 roku. Nowa oferta będzie ważna przez 90 dni od daty złożenia i jest uzależniona m.in. od wyników badania due diligence, które będzie podstawą do podjęcia dalszych decyzji dotyczących ewentualnej transakcji.

W dniu 8 grudnia 2016 roku ENERGA SA, ENEA SA oraz Elektrownia Ostrołęka SA podpisały umowę inwestycyjną dotyczącą realizacji projektu budowy nowego bloku energetycznego w Ostrołęce. Warunkiem zawieszającym realizację umowy było uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ("UOKiK") na dokonanie koncentracji polegającej na nabyciu przez ENEA SA 50% akcji spółki celowej Elektrownia Ostrołęka SA. W dniu 11 stycznia 2017 roku Prezes UOKiK wydał bezwarunkową zgodę, co oznacza, że warunek zawieszający został spełniony.

29. Istotne zdarzenia, jakie wystąpiły po dniu kończącym okres sprawozdawczy

W dniu 18 stycznia 2017 roku Zarząd ENERGA SA wraz z ENEA SA, PGE SA, PGNiG Technologie SA ("Inwestorzy") oraz Polimex-Mostostal SA ("Polimex") zawarł umowę inwestycyjną, na podstawie której Inwestorzy zobowiązali się dokonać inwestycji kapitałowej w Polimex. ENERGA SA objęła 37,5 mln nowo wyemitowanych akcji o wartości nominalnej 2 zł każda, za łączną kwotę 75 mln zł oraz 1,5 mln akcji Polimex od SPV Operator Sp. z o.o. dopuszczonych do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w ramach transakcji pakietowej za łączną kwotę 6 mln zł, w wyniku czego osiągnęła około 16% udziału w akcjonariacie spółki.

ENERGA SA

Jednostkowe sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016 roku (w milionach złotych)

Członkowie Zarządu

Daniel Obajtek Prezes Zarządu	…………………………………………
Jacek Kościelniak Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych	…………………………………………
Grzegorz Ksepko Wiceprezes Zarządu ds. Korporacyjnych	……………………………….…………
Alicja Klimiuk Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych	……………………………….…………
ENERGA Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. Podmiot odpowiedzialny za prowadzenie ksiąg rachunkowych i sporządzenie sprawozdania finansowego	……………………………………………
ENERGA Centrum Usług Wspólnych Sp. z o.o. al. Grunwaldzka 472, 80-309 Gdańsk KRS 0000049425, NIP 879-229-21-45, REGON 871566320	……………………………………………

Gdańsk, 29 marca 2017 roku