Annual Report • Mar 20, 2018
Annual Report
Open in ViewerOpens in native device viewer
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe GK Atrem na dzień oraz za rok zakończony 31 grudnia 2017 r.
Sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej
Złotniki, dnia 16 marca 2018 r.
| Skonsolidowany rachunek zysków i strat 4 | |
|---|---|
| Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów 5 | |
| Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej (bilans) 6 | |
| Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych 7 | |
| Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 8 | |
| Dodatkowe informacje i objaśnienia 9 | |
| 1. Informacje o jednosce dominującej 9 | |
| 2. Informacje o Grupie Kapitałowej 9 | |
| 3. Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania do publikacji 10 | |
| 4. Oświadczenie o zgodności 10 | |
| 5. Założenie kontynuacji działalności 10 | |
| 6. Waluta funkcjonalna i waluta sprawozdawcza 11 | |
| 7. Zasady konwersji złotych na EUR 11 | |
| 8. Korekta błędu 11 | |
| 9. Zmiany szacunków 11 | |
| 10. Zmiany prezentacji danych 11 | |
| 11. Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach 12 | |
| 12. Nowe standardy i interpretacje 13 | |
| 13. Zasady (polityka) rachunkowości 16 | |
| 14. Segmenty operacyjne 32 | |
| 15. Pozostałe przychody operacyjne 34 | |
| 16. Pozostałe koszty operacyjne 35 | |
| 17. Przychody finansowe 35 | |
| 18. Koszty finansowe 36 | |
| 19. Koszty rodzajowe 36 | |
| 20. Amortyzacja i utrata wartości 37 | |
| 21. Koszty świadczeń pracowniczych 37 | |
| 22. Podatek dochodowy 37 | |
| 23. Podatek odroczony 39 | |
| 24. Zysk przypadający na jedną akcję 40 | |
| 25. Pożyczki udzielone 41 | |
| 26. Pozostałe aktywa finansowe 41 | |
| 27. Nieruchomości inwestycyjne 41 | |
| 28. Rzeczowe aktywa trwałe 42 | |
| 29. Wartości niematerialne 44 | |
| 30. Wartość firmy z konsolidacji 46 | |
| 31. Należności pozostałe długoterminowe 46 | |
| 32. Zapasy 46 | |
| 33. Należności handlowe oraz pozostałe należności 47 | |
| 34. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 48 | |
| 35. Rozliczenia międzyokresowe czynne 48 | |
| 36. Kapitał podstawowy i pozostałe kapitały 48 | |
| 37. Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki 50 | |
| 38. Rezerwy 50 | |
| 39. Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania 51 | |
| 40. Pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe 52 | |
| 41. Pozostałe zobowiązania długoterminowe 52 | |
| 42. Umowy o budowę 52 | |
| 43. Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty 53 | |
| 44. Działalność zaniechana 53 | |
| 45. Zobowiązania warunkowe 53 | |
| 46. Zobowiązania inwestycyjne 53 | |
| 47. Sprawy sądowe 54 | |
| 48. Transakcje z jednostkami powiązanymi 58 | |
| 49. Wynagrodzenie głównej kadry kierowniczej 58 | |
| 50. Struktura zatrudnienia 59 | |
| 51. Zarządzanie ryzykiem finansowym 59 52. Umowy z firmą audytorską 67 |
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| 53. Istotne zdarzenia po dniu bilansowym 68 | |
|---|---|
| 54. Informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych nieujętych w skonsolidowanym sprawozdaniu | |
| finansowym 68 | |
| 55. Wybrane dane finansowe: Grupa Kapitałowa Atrem 69 |
| Nota | Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | ||
| Działalność kontynuowana | |||
| Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów | 769 | 72 | |
| Przychody ze sprzedaży usług | 77 108 | 115 566 | |
| Przychody ze sprzedaży | 77 877 | 115 638 | |
| Koszt własny sprzedaży | (68 686) | (103 153) | |
| Zysk/strata brutto ze sprzedaży | 9 191 | 12 485 | |
| Pozostałe przychody operacyjne Koszty sprzedaży |
15 | 1 290 (2 499) |
1 364 (2 061) |
| Koszty ogólnego zarządu | (12 489) | (13 445) | |
| Pozostałe koszty operacyjne | 16 | (805) | (2 735) |
| Zysk/strata z działalności operacyjnej | (5 312) | (4 392) | |
| Przychody finansowe | 17 | 95 | 185 |
| Koszty finansowe | 18 | (679) | (971) |
| Udział w zysku jednostki stowarzyszonej | – | – | |
| Zysk/strata brutto | (5 896) | (5 178) | |
| Podatek dochodowy Zysk/strata netto |
23 | (1 305) (7 201) |
(1 242) (6 420) |
| Działalność zaniechana | – | – | |
| Zysk/strata netto | (7 201) | (6 420) | |
| Przypisany: | |||
| Akcjonariuszom jednostki dominującej Akcjonariuszom niesprawującym kontroli |
(7 201) – |
(6 420) – |
|
| Zysk/strata na jedną akcję przypisany | |||
| akcjonariuszom jednostki dominującej | 24 | ||
| – podstawowy | (0,78) | (0,70) | |
| – rozwodniony | (0,78) | (0,70) |
| Rok | Rok | |
|---|---|---|
| zakończony 31 | zakończony 31 | |
| grudnia 2017 | grudnia 2016 | |
| Zysk/strata netto | (7 201) | (6 420) |
| Inne całkowite dochody | ||
| Podlegające przekwalifikowaniu w późniejszym terminie | ||
| do wyniku finansowego | – | – |
| Podatek dochodowy odnoszący się do elementów innych | ||
| całkowitych dochodów podlegających przekwalifikowaniu do | – | – |
| wyniku finansowego | ||
| Nie podlegające przekwalifikowaniu w późniejszym | ||
| terminie do wyniku finansowego | – | – |
| Sprzedaż nieruchomości inwestycyjnych | – | – |
| Podatek dochodowy odnoszący się do elementów innych | ||
| całkowitych dochodów nie podlegających przekwalifikowaniu | ||
| do wyniku finansowego | ||
| Całkowite dochody razem | (7 201) | (6 420) |
| Nota | 31 grudnia | 31 grudnia | |
|---|---|---|---|
| 2017 | 2016 | ||
| AKTYWA | |||
| Aktywa trwałe (długoterminowe) | 35 026 | 36 071 | |
| Rzeczowe aktywa trwałe | 28 | 27 672 | 28 565 |
| Wartość firmy z konsolidacji | 30 | 1 092 | 1 092 |
| Wartości niematerialne | 29 | 1 880 | 1 899 |
| Pożyczki udzielone | 25 | 13 | 17 |
| Pozostałe aktywa finansowe | 26 | 259 | 259 |
| Należności pozostałe długoterminowe | 31 | 855 | 524 |
| Rozliczenia międzyokresowe długoterminowe | 35 | 183 | 279 |
| Aktywa z tytułu podatku odroczonego | 23 | 3 072 | 3 436 |
| Aktywa obrotowe (krótkoterminowe) | 39 437 | 49 359 | |
| Zapasy | 32 | 2 221 | 2 609 |
| Należności handlowe oraz pozostałe należności | 33 | 34 096 | 33 353 |
| Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego | 22 | – | 252 |
| Pożyczki udzielone | 25 | 11 | 10 |
| Rozliczenia międzyokresowe | 35 | 622 | 693 |
| Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 34 | 2 487 | 12 442 |
| Aktywa trwałe zaklasyfikowane, jako przeznaczone do sprzedaży |
311 | – | |
| SUMA AKTYWÓW | 74 774 | 85 430 | |
| PASYWA | |||
| Kapitał własny przypisany akcjonariuszom jednostki | 46 911 | 54 112 | |
| dominującej | |||
| Kapitał podstawowy | 36 | 4 615 | 4 615 |
| Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości | 36 | 19 457 | 19 457 |
| nominalnej | |||
| Kapitał zapasowy (nieruchomości inwestycyjne) | 36 | – | – |
| Kapitał zapasowy (płatności w formie akcji) | 36 | 1 466 | 1 466 |
| Kapitał zapasowy (zyski zatrzymane) | 36 | 10 288 | 10 703 |
| Kapitał rezerwowy (zyski zatrzymane) | 36 | 18 286 | 20 291 |
| Kapitał rezerwowy (nabycie akcji własnych) | 36 | – | 4 000 |
| Wynik finansowy za okres sprawozdawczy | (7 201) | (6 420) | |
| Kapitał akcjonariuszy niesprawujących kontroli | – | – | |
| Kapitał własny ogółem | 46 911 | 54 112 | |
| Zobowiązania długoterminowe | 3 808 | 3 837 | |
| Pozostałe zobowiązania finansowe | 40 | – | – |
| Pozostałe zobowiązania | 41 | 358 | 1 279 |
| Rezerwy | 38 | 114 | 164 |
| Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego | 23 | 3 336 | 2 394 |
| Zobowiązania krótkoterminowe | 24 055 | 27 481 | |
| Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania | 39 | 17 592 | 16 791 |
| Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego | 22 | – | – |
| Oprocentowane kredyty i pożyczki | 37 | 5 136 | 8 447 |
| Pozostałe zobowiązania finansowe | 40 | – | – |
| Rezerwy | 38 | 1 327 | 2 243 |
| Zobowiązania bezpośrednio związane z aktywami trwałymi | – | – | |
| sklasyfikowanymi, jako przeznaczone do sprzedaży | |||
| Zobowiązania razem | 27 863 | 31 318 | |
| SUMA PASYWÓW | 74 774 | 85 430 |
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r.
(wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| Rok | Rok | ||
|---|---|---|---|
| Nota | zakończony | zakończony | |
| 31 grudnia | 31 grudnia | ||
| 2017 | 2016 | ||
| Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej | |||
| Zysk/strata netto | (7 201) | (6 420) | |
| Korekty o pozycje: | 2 051 | 10 783 | |
| Udział w wyniku jednostek stowarzyszonych wycenianych metodą | – | – | |
| praw własności | |||
| Amortyzacja | 2 077 | 2 264 | |
| Dywidendy netto | – | – | |
| Odsetki netto | 171 | 254 | |
| Zyski/straty z tytułu różnic kursowych | – | – | |
| Zysk/strata na działalności inwestycyjnej- środki trwałe | (72) | (28) | |
| Zysk/strata na działalności inwestycyjnej- nieruchomości | – | – | |
| inwestycyjne | |||
| Zmiana stanu należności handlowych i pozostałych | (1 074) | 24 690 | |
| Zmiana stanu zapasów | 388 | 924 | |
| Zmiana stanu zobowiązań handlowych i pozostałych | (198) | (18 855) | |
| Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych | 531 | 2 509 | |
| Zmiana stanu rezerw | (24) | (920) | |
| Podatek dochodowy otrzymany | 252 | 251 | |
| Podatek dochodowy zapłacony | – | (306) | |
| Pozostałe-sprzedaż nieruchomości inwestycyjnych | – | – | |
| Pozostałe | – | – | |
| Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej | (5 150) | 4 363 | |
| Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej | |||
| Sprzedaż rzeczowych aktywów trwałych i wartości | 111 | 100 | |
| niematerialnych | |||
| Sprzedaż nieruchomości inwestycyjnych | – | – | |
| Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych | (1 437) | (2 969) | |
| Nabycie udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i | – | (100) | |
| wspólnych | |||
| Pożyczki udzielone | – | – | |
| Spłata pożyczek | 3 | 11 | |
| Dywidendy otrzymane | – | – | |
| Odsetki otrzymane | 87 | 116 | |
| Pozostałe (lokaty długoterminowe) | – | – | |
| Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej | (1 236) | (2 842) | |
| Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej | |||
| Wpływy z tytułu emisji akcji | – | – | |
| Spłata zobowiązań z tytułu leasingu finansowego | – | – | |
| Wpływy z tytułu zaciągnięcia pożyczek/kredytów | – (3 311) |
8 447 – |
|
| Spłata pożyczek/kredytów | – | (462) | |
| Dywidendy wypłacone akcjonariuszom jednostki dominującej Dywidendy wypłacone akcjonariuszom niesprawującym kontroli |
– | – | |
| Odsetki zapłacone | (258) | (370) | |
| Spłata pozostałych zobowiązań finansowych | – | – | |
| Środki pieniężne netto z działalności finansowej | (3 569) | 7 615 | |
| (9 955) | 9 136 | ||
| Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów | |||
| Środki pieniężne, ekwiwalenty środków pieniężnych oraz | 34 | 12 442 | 3 306 |
| kredyty w rachunku bieżącym na początek okresu Środki pieniężne, ekwiwalenty środków pieniężnych oraz |
|||
| kredyty w rachunku bieżącym na koniec okresu | 34 | (2 649) | 3 995 |
| Kredyty w rachunku bieżącym na koniec okresu | 37 | 5 136 | 8 447 |
| Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych na | |||
| koniec okresu | 34 | 2 487 | 12 442 |
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| y w ł o a w t pi a t a s K d o p |
h ic y j j ż a e a e k ci ln d ż ż ś y a e y o w z in w rt r o d m p a p a s w o i N e n cj z k a |
i w cj h k c ci a y ś n o e s n i a m t a ł r w ł o P f |
ki ) s y e z ł n ( a a y t m pi w y a o z K s tr a a p z a z |
) y e w ł n ki a a o t s m w pi y r y a z e z ( K z tr e a r z |
i cj ) y k w ł h a c a o y t e w pi n ci r s a e y a K z b ł w e a r n ( |
y z a c z w o s a tt e d e r z k n o o k w s a y r Z p s |
m e z a R |
e c ą j y lu ł a o zi tr d n U o k e ni |
y n s a m ł w e ł ł ó a g it o p a K |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 s ia 2 0 1 7 ty cz n |
4 6 1 5 |
1 9 4 5 7 |
1 4 6 6 |
1 0 7 0 3 |
2 0 2 9 1 |
4 0 0 0 |
( ) 6 4 2 0 |
5 4 1 1 2 |
– | 5 4 1 1 2 |
| Ko k b ł du ta re ę |
– | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| 1 s ia 2 0 1 7 ty cz n |
4 6 1 5 |
1 9 4 5 7 |
1 4 6 6 |
1 0 7 0 3 |
2 0 2 9 1 |
4 0 0 0 |
( ) 6 4 2 0 |
5 4 1 1 2 |
– | 5 4 1 1 2 |
| ko kc ie p o re |
||||||||||
| /s Zy k kre tra ta t to s ne za o s |
– | – | – | – | – | – | ( ) 7 2 0 1 |
( ) 7 2 0 1 |
– | ( ) 7 2 0 1 |
| Ca ł ko i do ho dy kre te w c za o s |
– | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Ra ł ko i do ho dy te ze m ca w c za kr o es |
– | – | – | – | – | – | ( 2 0 1 ) 7 |
( 2 0 1 ) 7 |
– | ( 2 0 1 ) 7 |
| W ła dy i de dy ta y p w n |
– | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| f Po dz ia ł w i ku ina y n ns ow eg o |
– | – | – | ( ) 4 1 5 |
( ) 6 0 0 5 |
– | 6 4 2 0 |
– | – | – |
| Inn ko k ty e re |
– | – | – | – | 4 0 0 0 |
( 4 0 0 0 ) |
– | – | – | – |
| ia 3 1 dn 2 0 1 7 g ru |
4 6 1 5 |
1 9 4 5 7 |
1 4 6 6 |
1 0 2 8 8 |
1 8 2 8 6 |
( ) 7 2 0 1 |
4 6 9 1 1 |
– | 4 6 9 1 1 |
|
| 1 s ia 2 0 1 6 ty cz n |
4 6 1 5 |
1 9 4 5 7 |
1 4 6 6 |
9 8 6 2 |
2 0 2 4 1 |
4 0 0 0 |
1 3 5 3 |
6 0 9 9 4 |
– | 6 0 9 9 4 |
| Ko k b ł du ta re ę |
– | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| 1 s ia 2 0 1 6 ty cz n ko kc ie p o re |
5 4 6 1 |
5 1 9 4 7 |
1 4 6 6 |
9 8 6 2 |
2 0 2 4 1 |
4 0 0 0 |
5 1 3 3 |
6 0 9 9 4 |
– | 6 0 9 9 4 |
| /s Zy k kre tra ta t to s ne za o s |
– | – | – | – | – | – | ( ) 6 4 2 0 |
( ) 6 4 2 0 |
– | ( ) 6 4 2 0 |
| Ca ł ko i do ho dy kre te w c za o s |
– | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Ra ł ko i do ho dy te ze m ca c za w kr o es |
– | – | – | – | – | – | ( 6 4 2 0 ) |
( 6 4 2 0 ) |
– | ( 6 4 2 0 ) |
| Em is j kc j i a a |
– | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| W ła dy i de dy ta p n y w |
– | – | – | ( ) 4 6 2 |
– | – | – | ( ) 4 6 2 |
– | ( ) 4 6 2 |
| Po dz ia ł w i ku f ina y n ns ow eg o |
– | – | – | 1 3 0 3 |
0 5 |
– | ( 1 3 3 ) 5 |
– | – | – |
| 3 1 g dn ia 2 0 1 6 ru |
4 6 1 5 |
1 9 4 5 7 |
1 4 6 6 |
1 0 7 0 3 |
2 0 2 9 1 |
4 0 0 0 |
( ) 6 4 2 0 |
5 4 1 1 2 |
– | 5 4 1 1 2 |
Grupa Kapitałowa Atrem ("Grupa") składa się z jednostki dominującej Atrem S.A. ("Emitent", "spółka dominująca", "Spółka") i jej spółki zależnej.
Atrem S.A. powstała w wyniku przekształcenia spółki Atrem sp. z o.o. w spółkę Atrem S.A., na mocy uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki Atrem sp. z o.o. z dnia 17 grudnia 2007 roku sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem Maciejem Celichowskim (Rep. A nr 20.378/2007).
Poprzedniczka prawna spółki Atrem S.A. została utworzona aktem notarialnym z dnia 27 września 1999 roku sporządzonym przez notariusza Andrzeja Adamskiego w Kancelarii Notarialnej Piotr Kowandy, Andrzej Adamski w Poznaniu (Rep. A nr 10.634/1999) i zarejestrowana w dniu 24 listopada 1999 roku w Sądzie Rejonowym w Poznaniu w Wydziale XIV Gospodarczym - Rejestrowym pod numerem RHB 13313. Następnie w dniu 20 czerwca 2002 roku została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu XXI Wydział Gospodarczy KRS, pod numerem KRS 0000118935.
Rejestracja spółki Atrem S.A. nastąpiła w dniu 03 stycznia 2008 roku w Rejestrze Przedsiębiorców pod numerem KRS 0000295677.
Sądem rejestrowym spółki Atrem S.A. jest Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.
Siedziba spółki Atrem S.A. mieści się w Złotnikach k. Poznania, przy ul. Czołgowej 4 (62-002 Suchy Las). Spółce dominującej nadano numer statystyczny REGON 639688384.
Czas trwania spółki dominującej oraz jednostki wchodzącej w skład Grupy jest nieoznaczony.
Grupa Kapitałowa Atrem prowadzi działalność w następujących podstawowych segmentach:
Skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym za 2017 r. została objęta spółka dominująca oraz następujące spółki zależne:
| Podstawowy | Procentowy udział spółki | |||
|---|---|---|---|---|
| Jednostka | Siedziba | przedmiot | w kapitale | |
| działalności | 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | ||
| Contrast Sp. z o.o. | Ostrów Wlkp. | Elektroenergetyka | 100,0% | 100,0% |
Na dzień 31 grudnia 2017 r. udział w ogólnej liczbie głosów posiadanych przez Emitenta w podmiocie zależnym jest równy udziałowi Atrem S.A. w kapitale tej jednostki.
Na dzień publikacji niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego skład Zarządu Emitenta ("Zarząd") przedstawiał się następująco:
| Konrad Śniatała | Prezes Zarządu |
|---|---|
| Marek Korytowski | Wiceprezes Zarządu |
| Łukasz Kalupa | Członek Zarządu, Dyrektor ds. Ekonomicznych |
| Przemysław Szmyt | Członek Zarządu, Dyrektor ds. Technicznych |
W okresie od 01 stycznia 2017 r. do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji nie nastąpiły zmiany w składzie Zarządu Emitenta.
W okresie od 01 stycznia 2017 roku do dnia publikacji niniejszego sprawozdania skład Rady Nadzorczej Emitenta uległ zmianie i przedstawiał się następująco:
| Tadeusz Kowalski | Przewodniczący Rady Nadzorczej | do 29.06.2017 |
|---|---|---|
| Hanna Krawczyńska | Wiceprzewodnicząca Rady Nadzorczej | do 29.06.2017 |
| Andrzej Rybarczyk | Członek Rady Nadzorczej | do 29.06.2017 |
| Wojciech Kuśpik | Członek Rady Nadzorczej | do 29.06.2017 |
| Sekretarz Rady Nadzorczej | do 29.06.2017 | |
| Gabriela Śniatała | Wiceprzewodnicząca Rady Nadzorczej | od 29.06.2017 |
| Dariusz Grzybek | Przewodniczący Rady Nadzorczej | od 29.06.2017 |
| Barbara Będowska -Sójka | Członek Rady Nadzorczej | od 29.06.2017 |
| Radosław Mrowiński | Członek Rady Nadzorczej | od 29.06.2017 |
| Piotr Tański | Członek Rady Nadzorczej | od 29.06.2017 |
| Mikołaj Śniatała | Sekretarz Rady Nadzorczej | od 29.06.2017 |
W dniu 29 czerwca 2017 r. Walne Zgromadzenie Spółki Atrem S.A. podjęło uchwały o powołaniu członków Rady Nadzorczej Atrem S.A. na okres wspólnej trzyletniej kadencji, w następującym składzie: Pani Barbara Będowska-Sójka, Pani Gabriela Śniatała, Pan Piotr Tański, Pan Radosław Mrowiński, Pan Dariusz Grzybek i Pan Mikołaj Śniatała. Rada Nadzorcza Atrem S.A. w dniu 29 czerwca 2017 r. uchwałą nr 12/06/2017 powierzyła Panu Dariuszowi Grzybek funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej, uchwałą nr 13/06/2017 powierzyła Pani Gabrieli Śniatała funkcję Wiceprzewodniczącej Rady Nadzorczej, a następnie uchwałą nr 14/06/2017 powierzyła Panu Mikołajowi Śniatała funkcję Sekretarza Rady Nadzorczej.
W dniu 21 września 2017 r. Rada Nadzorcza Atrem S.A. powołała Komitet Audytu w składzie: Pani Barbara Będowska-Sójka, Pan Radosław Mrowiński i Pan Mikołaj Śniatała.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Atrem S.A. w dniu 16 marca 2018 r.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, obowiązującymi na dzień 31 grudnia 2017 r.
Na dzień publikacji niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, biorąc pod uwagę proces adaptacji MSSF przez Unię Europejską, nie występują różnice w zakresie zasad rachunkowości przyjętych przez Grupę zgodnie z MSSF a MSSF które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską.
MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości ("RMSR") oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej ("KIMSF").
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej wszystkich spółek Grupy przez okres co najmniej 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego, tj. od dnia 31 grudnia 2017 roku.
Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania do publikacji nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez spółki Grupy.
Należy jednak zwrócić uwagę, że kluczową kwestią z perspektywy możliwości kontynuowania działalności przez spółki Grupy jest zapewnienie przez Grupę wystarczających źródeł finansowania realizowanych kontraktów (płynność finansowa). Zarządy spółek Grupy planują w II kwartale 2018 roku przedłużyć finansowanie bieżącej działalności w formie kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 12.500 tys. zł na okres kolejnych 12 miesięcy. Umowa kredytowa nr 06/131/07/Z/VU o kredyt w rachunku bieżącym Umbrella Facility z dnia 04 września 2007 roku wraz z późniejszymi zmianami wygasa w dniu 21.06.2018 roku.
Zarządy Spółek nie identyfikują przesłanek, które świadczyłyby o istnieniu ryzyka nieprzedłużenia kredytu na kolejny okres.
Na dzień bilansowy tj. na dzień 31.12.2017 roku kwota zadłużenia z tytułu kredytu w rachunku bieżącym (Umowa kredytowa nr 06/131/07/Z/VU o kredyt w rachunku bieżącym Umbrella Facility z dnia 04 września 2007 roku wraz z późniejszymi zmianami) wyniosła 5.136 tys. zł. Kwota pozostała do wykorzystania przez spółki Grupy Kapitałowej Atrem na wyżej wskazany dzień wyniosła 7.364 tys. zł .
W 2018 roku Spółki planują zapewnienie finansowania działalności w postaci przedłużenia obowiązujących oraz pozyskania nowych linii gwarancyjnych, co umożliwi spółkom pozyskiwanie i realizację nowych kontraktów oraz wnoszenie zabezpieczenia należytego wykonania kontraktów, wadium czy zwrotu zaliczki, w formie gwarancji.
Biorąc pod uwagę wyżej opisane działania zmierzające do utrzymania a nawet poprawy sytuacji płynnościowej Grupy, a także trwające rozmowy z bankiem finansującym oraz innymi instytucjami finansowymi, Spółki są przekonane o ich pozytywnym wyniku, w związku z tym przygotowały załączone skonsolidowane sprawozdanie finansowe w oparciu o zasadę kontynuacji.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w polskich złotych.
Polski złoty jest walutą funkcjonalną i sprawozdawczą Grupy.
Dane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zostały wykazane w tysiącach złotych, chyba że w konkretnych sytuacjach zostały podane z większą dokładnością.
Dla celów ustalenia podstawowych wielkości w EUR zastosowano następujące kursy:
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy sporządzonym za 2017 r. nie wystąpiła korekta błędu.
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy sporządzonym za 2017 r. nie wystąpiły zmiany w sposobie dokonywania szacunków. Zmiany wartości szacunków zostały zaprezentowane w notach dotyczących pozycji wycenianych w wartościach oszacowanych, o których mowa w punkcie 11 poniżej.
W związku ze zmianą w strukturze organizacyjnej jednostki dominującej począwszy od 01 stycznia 2017 roku wynagrodzenia części osób ujmowanych we wcześniejszych okresach sprawozdawczych w ramach zlikwidowanych Pionów ujęte są obecnie w koszcie własnym sprzedaży oraz kosztach sprzedaży, zamiast w kosztach ogólnego zarządu, jak to miało miejsce w danych przedstawianych za rok 2016. W celu zachowania porównywalności, w opublikowanych danych za okres 12 miesięcy zakończony w dniu 31 grudnia 2016 roku również dokonano powyższej zmiany.
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| Pozycja | Przed zmianą | Zmiana | Jest |
|---|---|---|---|
| Koszt własny sprzedaży | (102 515) | (638) | (103 153) |
| Zysk brutto ze sprzedaży | 13 123 | (638) | 12 485 |
| Koszty ogólnego zarządu | (14 083) | 638 | (13 445) |
Inne istotne zmiany w sposobie prezentacji danych nie wystąpiły.
Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy zgodnie z MSSF wymaga stosowania szacunków i założeń, które wpływają na wielkości wykazane w sprawozdaniu finansowym, w tym w notach objaśniających do sprawozdania finansowego.
Mimo, iż przyjęte założenia i szacunki opierają się na najlepszej wiedzy Zarządu na temat bieżących działań i zdarzeń, rzeczywiste wyniki mogą różnić się od przewidywanych.
Oszacowania i założenia dokonywane przez Zarząd niosą za sobą znaczące ryzyko konieczności wprowadzenia istotnej korekty wartości bilansowej aktywów i zobowiązań w trakcie kolejnego roku obrotowego.
Poniżej przedstawiono główne obszary, w których w procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości, oprócz szacunków księgowych, duże znaczenie miał profesjonalny osąd kierownictwa.
• przyjęte przepływy operacyjne do wyceny umów (kontraktów) długoterminowych oraz pomiar stopnia ich zaawansowania, estymowanie kosztów pozostałych do zakończenia umów długoterminowych oraz ustalanie marż na kontraktach
Grupa realizuje szereg umów (kontraktów) długoterminowych. Wycena kontraktów wymaga ustalenia przyszłych przepływów operacyjnych, w celu ustalenia wartości godziwej przychodów i kosztów oraz dokonania oceny stopnia zaawansowania prac na realizowanym kontrakcie. Stopień zaawansowania ustala się, jako stosunek poniesionych kosztów (zwiększających postęp realizowanych kontraktów) do kosztów planowanych. Marże brutto na realizowanych umowach długoterminowych ustalane są na podstawie sformalizowanych procedur, jako różnica między ceną sprzedaży, a szacowanymi kosztami umów długoterminowych. Weryfikacja estymowanych kosztów do zakończenia kontraktu odbywa się podczas miesięcznych lub kwartalnych (lub innych w zależności od okoliczności) przeglądów umów długoterminowych. Szacowane do poniesienia koszty projektu określane są przez osoby merytorycznie odpowiedzialne za realizację danego obszaru, na podstawie ich wiedzy i doświadczenia.
• wycena rezerw na straty na kontraktach długoterminowych
Na każdy dzień bilansowy Grupa dokonuje aktualizacji szacunków całkowitych przychodów i kosztów z tytułu realizowanych umów (kontraktów) długoterminowych. Przewidywana strata na kontrakcie ujmowana jest w kosztach okresu, w którym została rozpoznana, zgodnie z MSR 11.
• wycena rezerw na świadczenia emerytalne
Grupa utworzyła rezerwę na wypłatę odpraw emerytalnych. Założenia przyjęte do przeprowadzonej wyceny są następujące: stopa dyskontowa: 3,0%, przewidywana stopa inflacji 1,0%, przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń powyżej inflacji: 2,0%. Wycena została dokonana według stanu na dzień 31 grudnia 2017 r. W związku ze zmianami makroekonomicznymi wartość rezerwy może ulec zmianie w kolejnym roku obrotowym.
• stawki amortyzacyjne
Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego oraz wartości niematerialnych.
Grupa corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków.
Grupa rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego, bazując na założeniu, iż w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, iż założenie to w przyszłości stałoby się nieuzasadnione.
Koszty rozwoju są kapitalizowane zgodnie z zasadami (polityką) rachunkowości Grupy. Pierwsze skapitalizowanie kosztów wynika z osądu kierownictwa dotyczącego potwierdzenia istnienia technicznych i ekonomicznych możliwości mającego miejsce zwykle wtedy, gdy projekt osiągnął już pewien etap zgodnie z ustalonym wcześniej planem. Ustalenie kwot podlegających kapitalizacji wymaga przyjęcia przez
kierownictwo pewnych założeń dotyczących prognozowanego zwrotu z aktywów oraz stopy dyskontowej, które zostały i będą stosowane przez prognozowany okres uzyskiwania korzyści.
• roszczenia gwarancyjne
Grupa realizuje szereg umów długoterminowych, z którymi wiąże się ryzyko przeprowadzenia ewentualnych napraw gwarancyjnych. Zarząd szacuje odnośne rezerwy na przyszłe koszty z tytułu napraw gwarancyjnych na podstawie historycznych danych na temat faktycznych roszczeń gwarancyjnych, a także przewidywanych trendów, które mogą wskazywać na to, iż informacje z przeszłości mogą odbiegać od przyszłych roszczeń.
Grupa postanowiła nie skorzystać z możliwości wcześniejszego zastosowania nowych standardów oraz zmian do istniejących standardów.
• MSSF 9: "Instrumenty finansowe" z późniejszymi zmianami, obowiązujący za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 01 stycznia 2018 r.
Nowy standard eliminuje dotychczasową klasyfikację aktywów finansowych na: utrzymywane do terminu wymagalności, dostępne do sprzedaży oraz pożyczki i należności oraz zastępuje je nową klasyfikacją obejmującą: aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. MSSF 9 wprowadza również zmianę w zakresie pomiaru wartości utraty wartości aktywów finansowych. Zgodnie z nowymi założeniami jednostki zobowiązane będą do rozpoznawania i pomiaru utraty wartości w oparciu o "koncepcję strat oczekiwanych" w miejsce dotychczasowej "koncepcji strat poniesionych"
W 2017 roku Grupa przeprowadziła ocenę wpływu MSSF 9 na stosowane zasady (politykę) rachunkowości w odniesieniu do działalności Grupy oraz jej wyników finansowych. Grupa ocenia, że zastosowanie nowych wytycznych nie wpłynie istotnie na sposób wyceny instrumentów finansowych, dlatego też postanowiła nie korzystać z możliwości wcześniejszego zastosowania MSSF9. W szczególności, Grupa nie oczekuje zmian w klasyfikacji aktywów finansowych, które skutkowałyby zmianą metody ich wyceny.
Najistotniejszą pozycją aktywów finansowych w sprawozdaniu finansowym Grupy, która będzie podlegać nowym zasadom kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych są należności z tytułu dostaw i usług. W zakresie oceny ryzyka kredytowego Grupa dokonała analizy dotychczasowej metodologii tworzenia odpisów na należności, która uwzględnia podejście indywidualne oraz podejście wskaźnikowe w oparciu o historyczne statystyki spłacalności. Grupa zastosuje uproszczone podejście, które zakłada, że odpis na oczekiwane straty kredytowe będzie równy kwocie oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia ekspozycji. Do celów oszacowania oczekiwanej straty kredytowej Grupa będzie wykorzystywała matrycę rezerw, opracowaną w oparciu o historyczne poziomy spłacalności należności (z uwzględnieniem stopnia odzyskania należności poprzez działania windykacyjne czy wykorzystanie zabezpieczeń). Nowy sposób kalkulacji odpisów nie wpłynie istotnie na wartość odpisu na dzień 01 stycznia 2018 roku, tym samym, na moment pierwszego zastosowania standardu wartość należności nie ulegnie istotnej zmianie.
• MSSF 15 oraz objaśnienia stosowania do MSSF 15: "Przychody z umów z klientami", obowiązujący za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 01 stycznia 2018 r.
Standard ten zawiera zasady, które zastąpią większość szczegółowych wytycznych w zakresie ujmowania przychodów istniejących obecnie w MSSF. Zgodnie z nowym standardem jednostki będą stosować pięciostopniowy model, aby określić moment ujęcia przychodów oraz ich wysokość. Zakłada on, iż przychody powinny być ujęte wówczas ( oraz w jakim stopniu), gdy jednostka przekazuje klientowi
kontrolę nad usługami czy towarami, oraz w kwocie do jakiej jednostka oczekuje być uprawniona. Zależnie od spełnienia określonych kryteriów, przychody są rozkładane w czasie, w sposób obrazujący wykonanie umowy przez jednostkę, lub ujmowane jednorazowo, w momencie , gdy kontrola nad dobrami lub usługami jest przeniesiona na klienta.
Standard zawiera również nowe wymogi dotyczące ujawnień, zarówno ilościowych jak i jakościowych, mających na celu umożliwienie użytkownikom sprawozdań finansowych zrozumienie charakteru, kwoty, momentu ujęcia i niepewności odnośnie przychodów i przepływów pieniężnych wynikających z umów z klientami.
W 2017 roku Grupa przeprowadziła ocenę wpływu wprowadzenia MSSF15 na stosowane zasady (politykę) rachunkowości w odniesieniu do działalności Grupy i jej wyników finansowych. Niniejsza ocena jest oparta na aktualnie dostępnych informacjach oraz interpretacjach dotyczących MSSF 15 i może podlegać zmianom wynikającym z pozyskania racjonalnych i możliwych do udokumentowania dodatkowych informacji w okresie, kiedy Grupa zastosuje dany standard po raz pierwszy tj. począwszy od dnia 01 stycznia 2018 r. oraz na skutek zmian interpretacji standardu. Grupa będzie monitorować wszelkie przyszłe zmiany w tym zakresie.
Grupa przeprowadziła proces oceny wpływu zastosowania założeń nowego standardu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe, w szczególności w odniesieniu do kontraktów wieloelementowych, usług realizowanych z udziałem podwykonawców, umów licencyjnych, usług gwarancji.
W obszarze przychodów z usług budowlanych przeprowadzona analiza wykazała, że przychody, które spółki z Grupy rozpoznają z usług rozliczanych według dzisiejszych zasad w czasie, również przy zastosowaniu MSSF 15 będą rozliczane w ten sam sposób. W ocenie Grupy usługi takie są bowiem usługami, w których klient jednocześnie otrzymuje i czerpie korzyści płynące ze świadczenia usług w miarę ich wykonywania przez dostawcę i jako takie mogą być rozpoznane w miarę upływu czasu.
Uznaje się, że w przypadku świadczenia usług budowlanych przez spółki Grupy zasadniczo powstaje jedno zobowiązanie do wykonania świadczenia. Tym samym kwestia przypisania ceny transakcyjnej do zobowiązania do wykonania świadczenia nie wymaga szacowania.
Dla każdego zobowiązania do wykonania świadczenia spełnianego w miarę upływu czasu przychód ujmowany jest w oparciu o nakłady (metoda udziału kosztów poniesionych do dnia ustalenia przychodów w całkowitych kosztach świadczenia).
Jeżeli zobowiązanie do wykonania świadczenia nie jest spełniane w czasie, uznaje się ,że Grupa spełnia je w określonym momencie.
Grupa przeanalizowała także wysokość kosztów dodatkowych związanych z doprowadzeniem do zawarcia nowych umów z klientami i postanowiła nie dokonywać ich kapitalizacji przez okres trwania kontraktu, a ujmować je jak dotychczas jako koszt danego okresu sprawozdawczego ze względu na brak pewności ich odzyskania.
Ponadto w ramach prac wdrożeniowych nad nowym standardem przeanalizowane zostały inne zagadnienia, co do których zachodzą zmiany w następstwie wejścia w życie nowego standardu. Dotyczyło to między innymi kwestii szacowania rezerwy na straty na kontraktach.
W związku z koniecznością kierowania się od 2018 roku zapisami MSR 37 w tym zakresie, a w związku z tym brakiem jasnych wytycznych Rady Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości co do podejścia do kalkulacji tzw. kosztów nie do uniknięcia Grupa nie zmieni swojego aktualnego sposobu kalkulacji danej rezerwy.
Na podstawie przeprowadzonych analiz najistotniejszych obszarów działalności Grupa ocenia, że w momencie początkowego zastosowania standard MSSF 15 nie będzie miał istotnego wpływu na moment ujęcia, wysokość oraz rodzaj przychodów prezentowanych w sprawozdaniach finansowych.
• MSSF 16, który zastąpił MSR 17 Leasing, KIMSF 4 "Ustalenie, czy umowa zawiera leasing", SKI 15 Leasing operacyjny – specjalne oferty promocyjne oraz SKI 27"Ocena istoty transakcji wykorzystujących formę leasingu", obowiązujący za okresy roczne rozpoczynające się z dniem 01 stycznia 2019 r.
MSSF 16 określa zasady ujmowania dotyczące leasingu w zakresie wyceny, prezentacji i ujawniania informacji.
MSSF 16 wprowadza jednolity model rachunkowości leasingobiorcy i wymaga, aby leasingobiorca ujmował aktywa i zobowiązania wynikające z każdego leasingu z okresem przekraczającym 12 miesięcy, chyba że bazowy składnik aktywów ma niską wartość. W dacie rozpoczęcia leasingobiorca ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania bazowego składnika aktywów oraz zobowiązanie z tytułu leasingu, które odzwierciedla jego obowiązek dokonywania opłat leasingowych.
Leasingobiorca odrębnie ujmuje amortyzację składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania i odsetki od zobowiązania z tytułu leasingu.
Na podstawie przeprowadzonych analiz Grupa ocenia, że wprowadzenie MSSF 16 nie wpłynie istotnie na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Opublikowane Standardy i Interpretacje, które jeszcze nie obowiązują i nie zostały wcześniej zastosowane przez Grupę:
Grupa oczekuje, iż powyżej wymienione standardy nie będą miały istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Grupa zamierza przyjąć wymienione powyżej nowe standardy MSSF opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości lecz nieobowiązujące do dnia zatwierdzenia do publikacji niniejszego sprawozdania finansowego zgodnie z datą ich wejścia w życie.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy obejmuje rok zakończony 31 grudnia 2017 r. oraz zawiera dane porównawcze za rok zakończony 31 grudnia 2016 r. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z koncepcją kosztu historycznego.
Zasady (polityka) rachunkowości zastosowane do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2017 r. są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzeniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2016 r.
Zasada przewagi treści nad formą oznacza, że skonsolidowane sprawozdanie finansowe powinno przedstawiać informacje odzwierciedlające ekonomiczną treść zdarzeń i transakcji, a nie tylko ich formę prawną.
Zgodnie z par. 7 MSR 1 pominięcia lub zniekształcenia pozycji są istotne, jeżeli mogą pojedynczo lub razem wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Istotność uzależniona jest od wielkości i rodzaju pominięcia lub zniekształcenia w kontekście towarzyszących okoliczności. Czynnikiem rozstrzygającym może być wielkość lub rodzaj pozycji lub kombinacja obu tych czynników.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe prezentowane jest zgodnie z MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych. Grupa prezentuje odrębnie rachunek zysków i strat, który zamieszczany jest bezpośrednio przed skonsolidowanym sprawozdaniem z pełnego dochodu. Rachunek zysków i strat prezentowany jest w wariancie kalkulacyjnym. Rachunek przepływów pieniężnych sporządzany jest metodą pośrednią.
Transakcje przeprowadzane w walucie innej niż waluta funkcjonalna wykazuje się po kursie waluty obowiązującym na dzień transakcji. Na dzień bilansowy aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych są przeliczane według kursu obowiązującego na ten dzień. Aktywa i zobowiązania wyceniane w wartości godziwej i denominowane w walutach obcych wycenia się po kursie obowiązującym w dniu ustalenia wartości godziwej. Pozycje niepieniężne wyceniane są według kosztu historycznego. Różnice kursowe ujmuje się w rachunku zysków i strat w okresie, w którym powstają, z wyjątkiem:
Przy konsolidacji aktywa i zobowiązania jednostek zlokalizowanych za granicą przelicza się na walutę polską po kursie obowiązującym na dzień bilansowy. Przychody i koszty są przeliczane przy użyciu kursu średniego dla danego okresu sprawozdawczego, z wyjątkiem sytuacji gdy wahania kursów są bardzo znaczne (wtedy stosuje się kursy wymiany z dat dokonania transakcji). Wszelkie różnice kursowe klasyfikuje się jako kapitał własny i ujmuje w kapitale rezerwowym Grupy z tytułu przeliczenia jednostek zagranicznych. Wartość firmy oraz korekty wartości godziwej wynikające z nabycia jednostki zlokalizowanej za granicą traktowane są jako składnik aktywów lub zobowiązań jednostki zlokalizowanej za granicą i podlegają przeliczeniu przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu bilansowym.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie finansowe Spółki oraz sprawozdania finansowe jej jednostki zależnej sporządzone na dzień 31 grudnia 2017 r. Grupa sprawuje kontrolę
w przypadku, gdy z tytułu swojego zaangażowania w jednostkę, w której dokonano inwestycji, podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe, lub gdy ma prawa do zmiennych wyników finansowych oraz ma możliwość wywierania wpływu na wysokość tych wyników finansowych poprzez sprawowanie władzy nad jednostką, w której dokonano inwestycji. W związku z powyższym Grupa sprawuje kontrolę nad inwestycją wtedy i tylko wtedy gdy Grupa:
W sytuacji, gdy Grupa nie posiada większości głosów bądź podobnych praw w jednostce, w której dokonano inwestycji, Grupa rozważa wszystkie fakty i okoliczności mające zastosowanie do oceny czy sprawuje władzę nad jednostką, w której dokonano inwestycji, w tym:
Grupa dokonuje ponownej oceny czy sprawuje kontrolę nad jednostką, w której dokonano inwestycji, czy też nie, w sytuacji, gdy fakty i okoliczności wskazują, że zmienił się jeden bądź kilka elementów kontroli. Konsolidacja jednostki zależnej zaczyna się, gdy Grupa zyskuje kontrolę nad jednostką zależną i kończy się, gdy Grupa traci nad nią kontrolę. Aktywa, zobowiązania, przychody i koszty jednostki zależnej nabytej bądź sprzedanej w trakcie roku są włączane do sprawozdania z całkowitych dochodów od dnia, w którym Grupa uzyskała kontrolę nad jednostką zależną do dnia, w którym tę kontrolę utraciła.
Zysk lub strata oraz każdy składnik innych całkowitych dochodów są przypisane do właścicieli jednostki dominującej oraz do udziałów niekontrolujących, nawet gdy w rezultacie udziały niekontrolujące przyjmują wartość ujemną. W sytuacji, gdy zachodzi taka potrzeba, wprowadza się korekty w sprawozdaniach finansowych jednostek zależnych w celu doprowadzenia ich polityk rachunkowości do zgodności z politykami rachunkowości Grupy. Wszystkie wewnątrzgrupowe aktywa i zobowiązania, kapitały, przychody, koszty i przepływy pieniężne wynikające z transakcji pomiędzy członkami Grupy są w całości eliminowane na poziomie konsolidacji.
Zmiany w udziale własnościowym jednostki dominującej, które nie skutkują utratą kontroli nad jednostką zależną są ujmowane jako transakcje kapitałowe. Jeśli jednostka dominująca utraci kontrolę nad jednostką zależną, to:
Połączenia przedsięwzięć rozlicza się metodą przejęcia (aquisition method). Na koszt połączenia składa się łączna kwota zapłaty, według wartości godziwej na dzień nabycia, oraz wartość wszelkich dotychczasowych udziałów niekontrolujących w nabywanej jednostce. W przypadku każdego połączenia przedsięwzięć, Grupa wybiera, czy będzie wyceniać udziały niekontrolujące w jednostce przejmowanej w wartości godziwej czy też w wartości proporcjonalnego udziału niekontrolujących udziałów w możliwych do zidentyfikowanych aktywach netto jednostki przejmowanej. Wydatki poniesione w związku z transakcją nabycia kontroli ujmuje się w zysku lub stracie w ramach kosztów ogólnego zarządu.
Na dzień nabycia Grupa dokonuje oceny nabywanych aktywów finansowych i przejmowanych zobowiązań finansowych dla celów odpowiedniego ich zakwalifikowania i wyznaczenia. Ocena ta dokonywana jest na podstawie postanowień umowy, sytuacji gospodarczej oraz innych odpowiednich warunków istniejących na dzień nabycia. Analiza ta obejmuje wydzielenie przez jednostkę nabywaną instrumentów pochodnych wbudowanych w umowy zasadnicze.
W połączeniu przedsięwzięć realizowanym etapami jednostka przejmująca ponownie wycenia uprzednio należące do niej udziały kapitałowe w jednostce przejmowanej do wartości godziwej na dzień przejęcia i ujmuje powstały zysk lub stratę w rachunku zysków i strat. Na tej podstawie określana jest wartości firmy.
Wszelkie zapłaty warunkowe stanowiące element rozliczenia połączenia przedsięwzięć wyceniane są na dzień nabycia w wartości godziwej. Zapłata warunkowa zaklasyfikowana jako składnik aktywów lub zobowiązań będący instrumentem finansowym w zakresie MSR 39 Instrumenty finansowe: Ujmowanie i wycena, jest wyceniana w wartości godziwej ze zmianami wartości godziwej odnoszonymi do zysku lub straty lub innych całkowitych dochodów. Jeżeli zapłata warunkowa jest poza zakresem MSR 39, wówczas jest wyceniana zgodnie z właściwym MSSF. Jeżeli zapłata warunkowa jest zaklasyfikowana jako składnik kapitału własnego, jej wartość nie podlega aktualizacji wyceny. Późniejsze rozliczenie rozlicza się w ramach kapitału własnego.
Wartość firmy początkowo wycenia się według ceny nabycia stanowiącej nadwyżkę kwoty przekazanej zapłaty powiększonej o wartość rozpoznanych udziałów niekontrolujących oraz posiadane wcześniej udziały ponad wartość netto możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań. Jeżeli wartość godziwa aktywów netto przewyższa kwotę przekazanej zapłaty, Grupa ponownie ocenia, czy poprawnie zidentyfikowała wszystkie nabyte aktywa i wszystkie przejęte zobowiązania i dokonuje przeglądu procedur stosowanych do określenia wartości na dzień przejęcia. Jeśli po dokonaniu ponownej oceny nadal występuje nadwyżka wartości godziwej przejętych aktywów netto nad zagregowaną wartością przekazanej zapłaty, różnicę taką ujmuje się w zysku lub stracie.
Po początkowym ujęciu, wartość firmy wycenia się według ceny nabycia, pomniejszonej o wszelkie skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Dla potrzeb testów na utratę wartości, wartość firmy nabytą w ramach połączenia przedsięwzięć przyporządkowuje się z dniem nabycia do poszczególnych ośrodków wypracowujących środki pieniężne, które zgodnie z oczekiwaniami mają odnieść korzyści w wyniku takiego połączenia, niezależnie od tego, czy do tych ośrodków zostały przypisane także inne składniki aktywów lub zobowiązań jednostki przejmowanej.
W sytuacji, gdy wartość firmy została przypisana do ośrodka wypracowującego środki pieniężne, a część działalności tego ośrodka zostanie zbyta, przy ustalaniu zysku lub straty na tej transakcji wartość firmy odnosząca się do zbywanej działalności jest uwzględniana w wartości bilansowej tej działalności. Zbywaną wartość firmy wycenia się w takiej sytuacji na podstawie względnej wartości zbywanej działalności i zachowanej części ośrodka wypracowującego środki pieniężne.
Jednostka stowarzyszona jest to jednostka, na którą Grupa wywiera znaczący wpływ. Znaczący wpływ jest to zdolność do uczestniczenia w podejmowaniu decyzji dotyczących polityki finansowej i operacyjnej jednostki, w której dokonano inwestycji, nie oznacza on jednak sprawowania kontroli lub współkontroli nad tą polityką.
Wspólne przedsięwzięcie jest wspólnym ustaleniem umownym, w którym strony sprawujące współkontrolę nad ustaleniem mają prawa do aktywów netto wynikających z ustalenia umownego. Współkontrola jest to określony w umowie podział kontroli nad ustaleniem umownym, który występuje tylko wówczas, gdy decyzje odnośnie tej działalności wymagają jednomyślnej zgody stron sprawujących współkontrolę.
Ustalenie, czy mamy do czynienia ze znaczącym wpływem czy też ze wspólnym przedsięwzięciem jest oparte na przesłankach podobnych do tych służących określeniu, czy jednostka sprawuje kontrolę nad jednostkami zależnymi. Grupa ujmuje inwestycję w jednostce stowarzyszonej i udział we wspólnym przedsięwzięciu metodą praw własności. Zgodnie z metodą praw własności inwestycja w jednostce stowarzyszonej i udział we wspólnym przedsięwzięciu są początkowo ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według ceny nabycia, korygowanej następnie o zmiany w udziale Grupy w aktywach netto jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia. Wartości firmy dotyczące jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia ujmuje się w wartości bilansowej inwestycji. Nie podlega ona amortyzacji ani nie jest poddawana osobnym testom na utratę wartości. Rachunek zysków i strat odzwierciedla udział Grupy w wyniku finansowym jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia. Każda zmiana w innych całkowitych dochodach jednostek, w których dokonano inwestycji jest prezentowana jako część innych całkowitych dochodów Grupy. W przypadku jakiejkolwiek zmiany ujętej bezpośrednio w kapitale własnym jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia, Grupa ujmuje swój udział w tych zmianach, o ile ma to zastosowanie, w sprawozdaniu ze zmian w kapitale własnym. Niezrealizowane zyski i straty na transakcjach pomiędzy Grupą a jednostkami stowarzyszonymi i wspólnym przedsięwzięciem są eliminowane do wysokości udziału Grupy w jednostce stowarzyszonej i we wspólnym przedsięwzięciu. Zagregowany udział Grupy w zysku lub stracie jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia jest wykazywany w rachunku zysków i strat i reprezentuje zysk lub stratę po opodatkowaniu i odliczeniu udziałów niekontrolujących w jednostkach zależnych jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia.
Jednostka stowarzyszona, wspólne przedsięwzięcie oraz Grupa sporządzają swoje sprawozdania finansowe na ten sam dzień sprawozdawczy. W celu ujednolicenia stosowanych zasad rachunkowości, dla
celów ujęcia w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy dokonuje się korekt danych finansowych jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia. Po zastosowaniu metody praw własności Grupa ustala, czy konieczne jest ujęcie odpisu z tytułu utraty wartości inwestycji Grupy w jednostkach stowarzyszonych i we wspólnym przedsięwzięciu. Na każdy dzień sprawozdawczy Grupa ustala, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości inwestycji w jednostce stowarzyszonej i we wspólnym przedsięwzięciu.
Jeżeli tak jest, Grupa oblicza kwotę odpisu z tytułu utraty wartości jako różnicę pomiędzy odzyskiwalną wartością jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia a ich wartością bilansową i ujmuje go w pozycji "udział w zyskach jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia" w rachunku zysków i strat.
W przypadku utraty znaczącego wpływu na jednostkę stowarzyszoną lub współkontroli nad wspólnym przedsięwzięciem, Grupa dokonuje wyceny i ujmuje pozostającą inwestycję według wartości godziwej. Wszelkie różnice pomiędzy wartością bilansową jednostki stowarzyszonej i wspólnego przedsięwzięcia na dzień utraty znaczącego wpływu bądź zaprzestania sprawowania wspólnej kontroli a wartością godziwą pozostałej inwestycji oraz wpływów ze zbycia ujmuje się w rachunku zysków i strat.
Segmenty operacyjne zostały zaprezentowane analogiczne jak w wewnętrznych raportach dostarczanych głównemu organowi odpowiedzialnemu za podejmowanie decyzji operacyjnych. Za główny organ operacyjny uznano Zarząd jednostki dominującej, który alokuje zasoby pomiędzy segmenty oraz ocenia wyniki ich działalności.
Rzeczowe aktywa trwałe obejmują środki trwałe i nakłady na środki trwałe w budowie, które jednostka zamierza wykorzystywać w swojej działalności w okresie dłuższym niż 1 rok, a które w przyszłości spowodują wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki. Nakłady na środki trwałe obejmują poniesione nakłady inwestycyjne jak również poniesione wydatki na przyszłe dostawy maszyn, urządzeń i usług związanych z wytworzeniem środków trwałych (przekazane zaliczki). Środki trwałe obejmują istotne specjalistyczne części zamienne, które funkcjonują jako element środka trwałego. Środki trwałe oraz środki trwałe w budowie ujmowane są pierwotnie w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Jako odrębne pozycje środków trwałych ujmowane są także istotne komponenty, również o charakterze niematerialnym. Koszt wytworzenia obejmuje opłaty oraz dla odpowiednich aktywów koszty finansowania zewnętrznego skapitalizowane zgodnie z zasadami rachunkowości Grupy. Amortyzacja dotycząca tych aktywów trwałych rozpoczyna się w momencie rozpoczęcia ich użytkowania, zgodnie z zasadami dotyczącymi pozostałych aktywów trwałych Grupy. Amortyzacja środków trwałych, w tym komponentów odbywa się według stawek odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. Szacunki okresu użytkowania rewidowane są corocznie. Dla celów amortyzacji środków trwałych stosowana jest metoda amortyzacji liniowej. Okresy użytkowania dla poszczególnych składników środków trwałych są następujące:
Budynki i budowle 5 -50 lat Maszyny i urządzenia techniczne 1,5-15 lat
Środki transportu 2-10 lat
Pozostałe 2-10 lat Grunty własne nie podlegają amortyzacji. Grupa traktuje nadane prawa wieczystego użytkowania gruntów, jako leasing finansowy. W przypadku nabycia takich praw na rynku wtórnym prezentowane są one jako wartości niematerialne i amortyzowane w okresie przewidywanego ich użytkowania. Środki trwałe oraz środki trwałe w budowie poddawane są testowi na utratę wartości, jeśli istnieją przesłanki wskazujące na występowanie utraty wartości, przy czym dla środków trwałych w budowie w okresie ich realizacji ewentualna utrata wartości określana jest na każdy dzień bilansowy. Skutki utraty wartości środków trwałych oraz środków trwałych w budowie odnoszone są w pozostałe koszty operacyjne. Aktywa utrzymywane na podstawie umowy leasingu finansowego amortyzuje się przez okres ich przewidywanego użytkowania ekonomicznego na takich samych zasadach jak aktywa własne. Środki trwałe oraz środki trwałe w budowie spełniające kryteria zakwalifikowania ich, jako przeznaczone do sprzedaży lub ujęte w grupie do zbycia wycenia się zgodnie z zasadami opisanymi w nocie dotyczącej aktywów trwałych przeznaczonych do zbycia. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży lub likwidacji lub zaprzestania użytkowania pozycji rzeczowych aktywów trwałych określa się jako różnicę między przychodami ze sprzedaży a wartością bilansową tych pozycji i ujmuje się je w rachunku zysków i strat. Na dzień bilansowy środki trwałe oraz środki trwałe w budowie wyceniane są według kosztu pomniejszonego o dokonane odpisy amortyzacyjne oraz ewentualne odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Za nieruchomości inwestycyjne uznaje się nieruchomości, które Grupa jako właściciel lub leasingobiorca w leasingu finansowym traktuje jako źródło przychodów z czynszów i/lub są utrzymywane ze względu na spodziewany przyrost ich wartości. Nieruchomości inwestycyjne wycenia się początkowo po koszcie uwzględniając koszty transakcji. Po ujęciu początkowym nieruchomości te wycenia się w wartości godziwej. Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są w rachunku zysków i strat w okresie, w którym powstały. Nieruchomości spełniające kryteria zakwalifikowania ich jako przeznaczone do sprzedaży, lub ujęte w grupie do zbycia wycenia się zgodnie z zasadami opisanymi w nocie dotyczącej aktywów trwałych do zbycia. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży lub likwidacji lub zaprzestania użytkowania nieruchomości określa się jako różnicę między przychodami ze sprzedaży a wartością bilansową tych pozycji i ujmuje się je w rachunku zysków i strat.
Wartości niematerialne obejmują aktywa Grupy, które nie posiadają postaci fizycznej, są identyfikowalne oraz które można wiarygodnie wycenić i które w przyszłości spowodują wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki. Wartości niematerialne ujmowane są pierwotnie w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Wartości niematerialne powstałe na skutek prowadzenia prac rozwojowych, ujmowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej po spełnieniu następujących warunków:
Nakłady poniesione w okresie prowadzenia prac badawczych oraz nakłady nie spełniające wyżej wymienionych warunków ujmowane są jako koszty w rachunku zysków i strat w dacie ich poniesienia, w pozycji kosztów ogólnego zarządu. Do pozycji wartości niematerialnych Grupa zalicza także wydatki poniesione na nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntu. Wieczyste użytkowanie gruntu traktowane jest, jako leasing finansowy.
Wydatki na nabycie takich praw na rynku wtórnym (od innych podmiotów) oraz wydatki związane z nadaniem takich praw przez właściwe urzędy państwowe, ujmowane są, jako wartości niematerialne i amortyzowane w okresie umownym, w jakim Grupa może te prawa wykorzystywać. Amortyzacja wartości niematerialnych odbywa się według stawek odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. Szacunki okresu użytkowania weryfikowane są corocznie. Grupa nie posiada wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania. Dla celów amortyzacji wartości niematerialnych o określonym okresie użytkowania stosowana jest metoda amortyzacji liniowej. Okresy użytkowania dla poszczególnych składników wartości niematerialnych są następujące:
Wartości niematerialne amortyzowane przez okres od 2 do 20 lat.
Wieczyste użytkowanie gruntów amortyzowane jest przez okres 80 lat.
Wartości niematerialne poddawane są testowi na utratę wartości, jeśli istnieją przesłanki wskazujące na występowanie utraty wartości, przy czym dla wartości niematerialnych w okresie ich realizacji ewentualna utrata wartości określana jest na każdy dzień bilansowy. Skutki utraty wartości, wartości niematerialnych i prawnych jak również ich amortyzacji odnoszone są w koszty działalności podstawowej. Wartości niematerialne utrzymywane na podstawie umowy leasingu finansowego amortyzuje się przez okres ich przewidywanego użytkowania ekonomicznego na takich samych zasadach jak aktywa własne. Wartości niematerialne spełniające kryteria zakwalifikowania ich jako przeznaczone do sprzedaży, lub ujęte w grupie do zbycia wycenia się zgodnie z zasadami zawartymi w nocie dotyczącej aktywów trwałych do zbycia. Zyski lub straty wynikłe ze sprzedaży lub likwidacji lub zaprzestania użytkowania pozycji wartości niematerialnych określa się, jako różnicę między przychodami ze sprzedaży a wartością bilansową tych pozycji i ujmuje się je w rachunku zysków i strat. Na dzień bilansowy wartości niematerialne wyceniane są według kosztu po pomniejszeniu o dokonane odpisy amortyzacyjne oraz ewentualne odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Na każdy dzień bilansowy Grupa dokonuje przeglądu wartości bilansowych posiadanego majątku trwałego i wartości niematerialnych i prawnych w celu stwierdzenia, czy nie występują przesłanki wskazujące na
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
utratę ich wartości. Jeżeli stwierdzono istnienie takich przesłanek, szacowana jest wartość odzyskiwalna danego składnika aktywów, w celu ustalenia potencjalnego odpisu z tego tytułu. W sytuacji, gdy składnik aktywów nie generuje przepływów pieniężnych, które są w znacznym stopniu niezależne od przepływów generowanych przez inne aktywa, analizę przeprowadza się dla grupy aktywów generujących przepływy pieniężne, do której należy dany składnik aktywów. Jeśli możliwe jest wskazanie wiarygodnej i jednolitej podstawy alokacji, składniki majątku trwałego Grupy alokowane są do poszczególnych jednostek generujących przepływy pieniężne lub do najmniejszych grup jednostek generujących takie przepływy, dla których można wyznaczyć wiarygodne i jednolite podstawy alokacji. W przypadku wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania, test utraty wartości przeprowadzany jest corocznie oraz dodatkowo wtedy, gdy występują przesłanki wskazujące na możliwość wystąpienia utraty wartości. Wartość odzyskiwalna ustalana jest, jako wyższa spośród dwóch wartości: wartość godziwa pomniejszona o koszty sprzedaży lub wartość użytkowa. Ta ostatnia wartość odpowiada wartości bieżącej szacunku przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy użyciu stopy dyskonta przed opodatkowaniem uwzględniającej aktualną rynkową wartość pieniądza w czasie oraz ryzyko specyficzne dla danego składnika aktywów. Jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa od wartości bilansowej składnika aktywów (lub jednostki generującej przepływy pieniężne), wartość bilansową tego składnika lub jednostki pomniejsza się do wartości odzyskiwalnej. Stratę z tytułu utraty wartości ujmuje się niezwłocznie, jako koszt okresu, w którym wystąpiła, za wyjątkiem sytuacji, gdy składnik aktywów wykazywany był w wartości przeszacowanej (wówczas utrata wartości traktowana jest, jako obniżenie wcześniejszego przeszacowania). Jeśli strata z tytułu utraty wartości ulega następnie odwróceniu, wartość netto składnika aktywów (lub jednostki generującej przepływy pieniężne) zwiększana jest do nowej oszacowanej wartości odzyskiwalnej, nieprzekraczającej jednak wartości bilansowej tego składnika aktywów, jaka byłaby ustalona, gdyby w poprzednich latach nie ujęto straty z tytułu utraty wartości składnika aktywów/jednostki generującej przepływy pieniężne. Odwrócenie straty z tytułu utraty wartości ujmuje się niezwłocznie w rachunku zysków i strat, o ile składnik aktywów nie podlegał wcześniej przeszacowaniu – w takim przypadku, odwrócenie straty z tytułu utraty wartości traktuje się jak zwiększenie z aktualizacji wyceny.
Leasing klasyfikuje się, jako leasing finansowy, gdy w ramach zawartej umowy zasadniczo całe potencjalne korzyści oraz ryzyko obciążające podmiot, któremu przysługuje prawo własności przedmiotu leasingu przenoszone jest na leasingobiorcę. Wszelkie pozostałe rodzaje leasingu traktowane są, jako leasing operacyjny.
Aktywa użytkowane na podstawie umowy leasingu finansowego traktuje się jak aktywa Grupy i wycenia w wartości godziwej w momencie ich nabycia, nie wyższej jednak niż wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych. Powstające z tego tytułu zobowiązanie wobec leasingodawcy jest prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji zobowiązań z tytułu leasingu finansowego. Płatności leasingowe dzielone są na część odsetkową i zmniejszenie zobowiązania z tytułu leasingu. Koszty finansowe odnosi się bezpośrednio do rachunku zysków i strat. Płatności warunkowe z tytułu leasingu ujmuje się w kosztach w okresie ich ponoszenia. Płatności z tytułu leasingu operacyjnego odnosi się w rachunek zysków i strat metodą liniową przez okres leasingu, z wyjątkiem przypadków, kiedy inna, systematyczna podstawa rozliczenia jest bardziej reprezentatywna dla wzorca czasowego rządzącego konsumpcją korzyści ekonomicznych wypływających z leasingu danego składnika aktywów. Płatności warunkowe z tytułu leasingu operacyjnego ujmuje się w kosztach w okresie ich ponoszenia. W przypadku wystąpienia specjalnych zachęt motywujących do zawarcia umowy leasingu operacyjnego, ujmuje się je jako zobowiązania. Zagregowane korzyści z tytułu takich zachęt ujmuje się, jako pomniejszenie kosztów wynajmu metodą liniową, z wyjątkiem sytuacji, gdy inna systematyczna podstawa jest bardziej reprezentatywna dla wzorca czasowego rządzącego konsumpcją korzyści ekonomicznych dostarczanych przez składnik aktywów objęty leasingiem.
Aktywa trwałe i grupy do zbycia klasyfikuje się, jako przeznaczone do sprzedaży, jeśli ich wartość bilansowa zostanie odzyskana raczej w wyniku transakcji sprzedaży niż w wyniku ich dalszego użytkowania. Warunek ten uznaje się za spełniony wyłącznie wówczas, gdy wystąpienie transakcji sprzedaży jest bardzo prawdopodobne, a składnik aktywów (lub grupa do zbycia) jest dostępny do natychmiastowej sprzedaży w swoim obecnym stanie. Klasyfikacja składnika aktywów, jako przeznaczonego do zbycia zakłada zamiar kierownictwa Grupy do dokonania transakcji sprzedaży w ciągu roku od momentu zmiany klasyfikacji.
Aktywa trwałe (i grupy do zbycia) sklasyfikowane, jako przeznaczone do sprzedaży wycenia się po niższej spośród dwóch wartości: pierwotnej wartości bilansowej lub wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane ze sprzedażą. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej aktywa przeznaczone do zbycia (lub grupa do zbycia) prezentowane są w osobnej pozycji aktywów obrotowych. Jeżeli z grupą do zbycia związane są zobowiązania, jakie będą przekazane w transakcji sprzedaży łącznie z grupą do zbycia, zobowiązania te prezentowane są, jako osobna pozycja zobowiązań krótkoterminowych.
Koszty finansowania zewnętrznego bezpośrednio związanego z nabyciem lub wytworzeniem składników majątku wymagających dłuższego czasu, aby mogły być zdatne do użytkowania lub odsprzedaży dodaje się do kosztów wytworzenia takich aktywów aż do momentu, w którym aktywa te są zasadniczo gotowe do zamierzonego użytkowania lub odsprzedaży. Na koszty finansowania zewnętrznego składają się odsetki oraz zyski lub straty z tytułu różnic kursowych do wysokości odpowiadającej korekcie kosztu odsetek.
Zapasy są aktywami, przeznaczonymi do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej, będącymi w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzedaż oraz mającymi postać materiałów lub surowców zużywanych w procesie produkcyjnym lub w trakcie świadczenia usług. Zapasy obejmują materiały, towary, produkty gotowe, produkcję w toku oraz zaliczki na zakup materiałów i towarów zaliczonych do kategorii zapasów. Materiały i towary wycenia się pierwotnie w cenach nabycia. Na dzień bilansowy wycena materiałów i towarów odbywa się z zachowaniem zasad ostrożnej wyceny, tzn. kategorie te wyceniane są według ceny nabycia lub ceny sprzedaży możliwej do uzyskania w zależności od tego, która z nich jest niższa. Produkty gotowe oraz produkty w toku wycenia się pierwotnie na poziomie rzeczywistego kosztu wytworzenia.
Na dzień bilansowy wycena produktów gotowych i produkcji w toku odbywa się z zachowaniem zasad ostrożnej wyceny. Wartość rozchodu zapasów ustala się z zastosowaniem metody cen średnioważonych dla materiałów, towarów i produktów gotowych.
Odpisy aktualizujące dotyczące zapasów, wynikające z ostrożnej wyceny oraz odpisy aktualizujące dla pozycji zalegających, jak i ich odwrócenia, odnoszone są w pozostałe koszty operacyjne.
Grupa wycenia instrumenty finansowe, takie jak instrumenty pochodne, oraz aktywa trwałe, takie jak nieruchomości inwestycyjne, według wartości godziwej na każdy dzień bilansowy.
Wartość godziwa to cena, którą otrzymano by ze sprzedaży składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny. Ustalanie wartości godziwej opiera się na założeniu, że transakcja sprzedaży składnika aktywów lub przeniesienie zobowiązania odbywa się na głównym rynku dla danego składnika aktywów lub zobowiązania, lub w przypadku braku głównego rynku, na najkorzystniejszym rynku dla danego składnika aktywów lub zobowiązania. Zarówno główny jak i najkorzystniejszy rynek muszą być dostępne dla Grupy.
Wartość godziwa składnika aktywów lub zobowiązania jest mierzona przy założeniu, że uczestnicy rynku przy ustalaniu ceny składnika aktywów lub zobowiązania działają w swoim najlepszym interesie gospodarczym.
Wycena wartości godziwej składnika aktywów niefinansowych uwzględnia zdolność uczestnika rynku do wytworzenia korzyści ekonomicznych poprzez jak największe i najlepsze wykorzystanie składnika aktywów lub jego zbycie innemu uczestnikowi rynku, który zapewniłby jak największe i jak najlepsze wykorzystanie tego składnika aktywów.
Grupa stosuje techniki wyceny, które są odpowiednie do okoliczności i w przypadku których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej, przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych.
Wszystkie aktywa oraz zobowiązania, które są wyceniane do wartości godziwej lub ich wartość godziwa jest ujawniana w sprawozdaniu finansowym są klasyfikowane w hierarchii wartości godziwej w sposób opisany poniżej na podstawie najniższego poziomu danych wejściowych, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej traktowanej jako całość:
Poziom 1 – Notowane (nieskorygowane) ceny rynkowe na aktywnym rynku dla identycznych aktywów lub zobowiązań,
Poziom 2 – Techniki wyceny, dla których najniższy poziom danych wejściowych, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej jako całości, jest bezpośrednio bądź pośrednio obserwowalny,
Poziom 3 – Techniki wyceny, dla których najniższy poziom danych wejściowych, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej jako całości, jest nieobserwowalny.
Na każdą datę bilansową, w przypadku aktywów i zobowiązań występujących na poszczególne daty bilansowe w sprawozdaniu finansowym Grupa ocenia, czy miały miejsce transfery między poziomami hierarchii poprzez ponowną ocenę klasyfikacji do poszczególnych poziomów, kierując się istotnością danych wejściowych najniższego poziomu, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej traktowanej jako całość.
Inwestycje ujmuje się w dniu zakupu i usuwa ze sprawozdania finansowego w dniu sprzedaży, jeśli umowa wymaga dostarczania ich w terminie wyznaczonym przez odpowiedni rynek, a ich wartość początkową wycenia się w wartości godziwej pomniejszonej o koszty transakcji, z wyjątkiem tych aktywów, które klasyfikuje się jako aktywa finansowe wyceniane początkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy. Grupa zalicza swoje aktywa finansowe do następujących kategorii: aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności, aktywa finansowe dostępne do sprzedaży oraz pożyczki i należności. Klasyfikacja zależy od charakteru i przeznaczenia aktywów finansowych, a określa się ją w momencie początkowego ujęcia.
Do tej grupy zalicza się aktywa finansowe przeznaczone do zbycia lub wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.
Składnik aktywów finansowych klasyfikuje się, jako przeznaczony do zbycia, jeżeli:
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wykazuje się w wartości godziwej, a zyski lub straty ujmuje się w rachunku zysków i strat. Zysk lub strata netto ujęte w rachunku zysków lub strat uwzględniają dywidendy lub odsetki wygenerowane przez dany składnik aktywów finansowych.
Inwestycje oraz inne aktywa finansowe, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o stałych lub negocjowalnych warunkach płatności oraz stałych terminach wymagalności, które Grupa chce i może utrzymywać do momentu osiągnięcia wymagalności klasyfikuje się, jako inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności. Wykazuje się je po zamortyzowanym koszcie stosując metodę efektywnego oprocentowania po pomniejszeniu o utratę wartości, zaś przychody ujmuje się metodą efektywnego dochodu.
Należności z tytułu dostaw i usług, pożyczki i pozostałe należności o stałych lub negocjowalnych warunkach płatności niebędące przedmiotem obrotu na aktywnym rynku klasyfikuje się, jako pożyczki i należności. Wycenia się je po koszcie zamortyzowanym, metodą efektywnej stopy procentowej z uwzględnieniem utraty wartości. Dochód odsetkowy ujmuje się przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej z wyjątkiem należności krótkoterminowych, gdzie ujęcie odsetek byłoby nieistotne.
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, które zostały zakwalifikowane, jako dostępne do sprzedaży lub nienależące do żadnej z wcześniej wymienionych trzech kategorii aktywów. Aktywa dostępne do sprzedaży wykazuje się w wartości godziwej.
Zyski i straty wynikające ze zmian wartości godziwej ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym, w kapitale z tytułu aktualizacji, z wyjątkiem odpisów z tytułu utraty wartości, odsetek obliczonych przy użyciu efektywnej stopy procentowej oraz ujemnych i dodatnich różnic kursowych dotyczących aktywów pieniężnych, które ujmuje się bezpośrednio w rachunku zysków i strat. W przypadku zbycia inwestycji lub stwierdzenia utraty jej wartości, skumulowany zysk lub stratę ujętą uprzednio w kapitale z tytułu aktualizacji ujmuje się w rachunku zysków i strat danego okresu. Dywidendy z instrumentów kapitałowych dostępnych do sprzedaży ujmuje się w rachunku zysków i strat w chwili uzyskania przez Grupę prawa do ich otrzymania. Wartość godziwą aktywów pieniężnych dostępnych do sprzedaży denominowanych w walutach obcych określa się przeliczając te waluty po kursie spot na dzień bilansowy. Zmiana wartości godziwej przypadająca na różnice kursowe wynikające ze zmiany zamortyzowanego kosztu historycznego danego składnika aktywów wykazywana jest w rachunku zysków i strat, zaś pozostałe zmiany ujmuje się w kapitale własnym.
Aktywa finansowe, oprócz tych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, ocenia się pod względem utraty wartości na każdy dzień bilansowy. Aktywa finansowe tracą wartość, gdy istnieją obiektywne przesłanki, że zdarzenia, które wystąpiły po początkowym ujęciu danego składnika aktywów wpłynęły niekorzystnie na związane z nim szacunkowe przyszłe przepływy pieniężne. W przypadku akcji nienotowanych na giełdzie, sklasyfikowanych, jako dostępne do sprzedaży, znaczny lub długotrwały spadek wartości godziwej papierów wartościowych poniżej ich kosztu uznaje się za obiektywny dowód utraty wartości. W przypadku niektórych kategorii aktywów finansowych, np. należności handlowych, poszczególne aktywa ocenione, jako te, które nie utraciły wartości, bada się pod kątem utraty wartości łącznie. Obiektywne dowody utraty wartości dla portfela należności obejmują doświadczenie Grupy w procesie windykacji należności oraz wzrost liczby nieterminowych płatności. Przesłankami wskazującymi, że należności handlowe utraciły wartość są w szczególności: poważne problemy finansowe dłużnika, prawdopodobieństwo, że dłużnik ogłosi upadłość lub opóźnienia w spłatach. W przypadku aktywów finansowych wykazywanych po amortyzowanym koszcie, kwota odpisu z tytułu utraty wartości stanowi różnicę pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów a bieżącą wartością szacunkowych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych w oparciu o pierwotną efektywną stopę procentową składnika aktywów finansowych.
Wartość bilansową składnika aktywów finansowych pomniejsza się o odpis z tytułu utraty wartości bezpośrednio dla wszystkich aktywów tego typu, z wyjątkiem należności handlowych, których wartość bilansową pomniejsza się stosując konto korygujące ich pierwotną wartość. W przypadku stwierdzenia nieściągalności danej należności handlowych, odpisuje się ją właśnie w ciężar konta odpisu aktualizującego. Jeśli uprzednio odpisane kwoty zostaną później odzyskane, dokonuje się odpowiedniego uznania konta odpisu aktualizującego. Zmiany wartości bilansowej konta odpisu aktualizującego ujmuje się w rachunku zysków i strat w pozycji pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych. Z wyjątkiem instrumentów finansowych dostępnych do sprzedaży, jeśli w kolejnym okresie obrachunkowym kwota odpisu z tytułu utraty wartości ulegnie zmniejszeniu, a zmniejszenie to można racjonalnie odnieść do zdarzenia mającego miejsce po ujęciu utraty wartości, uprzednio ujęty odpis z tytułu utraty wartości odwraca się w rachunku zysków i strat, jeżeli wartość bilansowa inwestycji w dniu odwrócenia utraty wartości nie przekracza kwoty zamortyzowanego kosztu, powstającego gdyby utrata wartości nie została ujęta. Odpisy z tytułu utraty wartości kapitałowych papierów wartościowych przeznaczonych do sprzedaży ujęte uprzednio przez wynik finansowy nie podlegają odwróceniu poprzez ten rachunek. Wszelkie zwiększenia wartości godziwej następujące po wystąpieniu utraty wartości ujmuje się bezpośrednio w kapitale z aktualizacji wyceny.
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży mogą podlegać reklasyfikacji do pożyczek udzielonych i należności własnych, jeżeli na dzień przekwalifikowania aktywa te spełniałyby definicję pożyczek udzielonych i należności własnych a jednostka ma zamiar i możliwość utrzymania aktywa w przyszłości lub do terminu wymagalności.
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy inne niż instrumenty pochodne oraz aktywa wyceniane według wartości godziwej według opcji wyceny w wartości godziwej, mogą zostać przekwalifikowane na następujących zasadach:
Przeniesione do aktywów dostępnych do sprzedaży, jeżeli (a) instrument nie jest już przeznaczony do sprzedaży lub odkupu w krótkim terminie, (b) na dzień przekwalifikowania aktywa te spełniałyby definicję pożyczek udzielonych i należności własnych oraz (c) jednostka ma zamiar i możliwość utrzymania aktywa w przyszłości lub do terminu wymagalności. Jeżeli instrument nie spełnia definicji pożyczek udzielonych i należności własnych, reklasyfikacja do aktywów dostępnych do sprzedaży lub aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności, jest możliwa w rzadkich okolicznościach, przez które rozumie się udokumentowaną przez Grupę incydentalną sytuację, w stosunku do której nie należy oczekiwać, że pojawi się w przyszłości lub regularnie. Powyższe reklasyfikacje odbywają się po wartości godziwej z dnia reklasyfikacji. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży mogą także podlegać reklasyfikacji do aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności i odwrotnie.
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują środki pieniężne w kasie, depozyty bankowe płatne na żądanie, inne krótkoterminowe inwestycje o wysokim stopniu płynności i o pierwotnym terminie wymagalności do trzech miesięcy, a także kredyty w rachunku bieżącym.
Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w rachunku przepływów pieniężnych składa się z określonych powyżej środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, pomniejszonych o niespłacone kredyty w rachunkach bieżących.
Kapitał zakładowy spółki dominującej jest wykazywany w wartości nominalnej zarejestrowanych akcji i wynika z zapisów statutu Spółki i postanowień wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej przedstawia wartość godziwą kwot wpłaconych do Spółki przez akcjonariuszy, powyżej wartości nominalnej wyemitowanych akcji.
Kapitały zapasowy i rezerwowy stanowią zakumulowane zyski (straty) z lat ubiegłych.
Pozostałe kapitały obejmują równowartość kosztów płatności w formie papierów wartościowych rozpoznanych zgodnie z MSSF 2 - Płatności w formie akcji oraz kapitał rezerwowy utworzony na nabycie akcji własnych.
Instrumenty dłużne i kapitałowe klasyfikuje się jako zobowiązania finansowe lub jako kapitał własny, w zależności od treści ustaleń umownych.
Instrumentem kapitałowym jest każdy kontrakt, który poświadcza udział w aktywach podmiotu po odjęciu wszystkich jego zobowiązań. Instrumenty kapitałowe wyemitowane przez Grupę ujmuje się w kwocie otrzymanych wpływów po odjęciu bezpośrednich kosztów emisji. Instrumenty finansowe z opcją sprzedaży mogą być prezentowane, jako kapitał własny wtedy i tylko wtedy, gdy spełniają wszystkie poniższe warunki: a) ich posiadacz ma prawo do proporcjonalnego udziału w aktywach netto jednostki w przypadku jej likwidacji,
b) dany instrument należy do klasy instrumentów najbardziej podporządkowanych i wszystkie instrumenty w tej klasie mają identyczne cechy,
c) instrument nie posiada innych cech, które odpowiadałyby definicji zobowiązania finansowego,
d) suma przewidywanych przepływów pieniężnych przypadających na ten instrument w okresie jego spłaty opiera się przede wszystkim o wynik finansowy, zmianę w ujętych aktywach netto lub zmianę wartości godziwej ujętych i nieujętych aktywów netto jednostki (z wyłączeniem oddziaływania samego instrumentu). Wynik finansowy lub zmianę ujętych aktywów netto wycenia się w tym celu zgodnie z odpowiednimi MSSF. Podmiot nie może posiadać innych instrumentów, które znacząco zawężałby lub wyznaczały stałą kwotę zwrotu dla posiadacza instrumentu finansowego z opcją sprzedaży.
Kryteria klasyfikacji, jako kapitału własnego instrumentów zobowiązujących do przekazania ich posiadaczowi proporcjonalnego udziału w aktywach netto jednostki w przypadku likwidacji oparte są na tych samych zasadach, co przedstawione powyżej, z wyjątkiem punktów (c) i (d), które nie mają zastosowania.
Składniki złożonych instrumentów wyemitowanych przez Grupę klasyfikuje się oddzielnie, jako zobowiązania finansowe i kapitał własny, zgodnie z treścią zawartej umowy. Wartość godziwą składników stanowiących zobowiązania na dzień emisji szacuje się przy użyciu dominującej rynkowej stopy procentowej stosowanej do podobnych, niezamiennych instrumentów. Kwotę tę ujmuje się, jako zobowiązanie po zamortyzowanym koszcie przy użyciu efektywnej stopy procentowej do momentu wygaśnięcia tej kwoty związanego z zamianą lub do dnia wymagalności instrumentu. Komponent kapitałowy określa się odejmując wartość zobowiązania od ogólnej wartości godziwej złożonego instrumentu kapitałowego. Wartość tę ujmuje się w kapitale własnym po uwzględnieniu podatku dochodowego i nie podlega ona późniejszemu przeszacowaniu.
Zobowiązania z tytułu gwarancji finansowej wycenia się początkowo w wartości godziwej, a następnie według wyższej z dwóch następujących wartości:
Zobowiązania finansowe klasyfikuje się, jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy albo jako pozostałe zobowiązania finansowe.
Do tej kategorii zalicza się zobowiązania finansowe przeznaczone do zbycia lub zdefiniowane, jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy. Zobowiązanie finansowe klasyfikuje się, jako przeznaczone do zbycia, jeżeli:
Zobowiązanie finansowe inne niż przeznaczone do zbycia może zostać sklasyfikowane, jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy w chwili początkowego ujęcia, jeżeli:
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wykazuje się w wartości godziwej, a wynikające z nich zyski lub straty finansowe ujmuje się w rachunku zysków i strat z uwzględnieniem odsetek zapłaconych od danego zobowiązania finansowego.
Pozostałe zobowiązania finansowe, w tym kredyty bankowe i pożyczki, wycenia się początkowo w wartości godziwej pomniejszonej o koszty transakcji. Następnie wycenia się je po zamortyzowanym koszcie historycznym metodą efektywnej stopy procentowej, a koszty odsetkowe ujmuje się metodą efektywnego dochodu. Metoda efektywnej stopy procentowej służy do obliczania zamortyzowanego kosztu zobowiązania i do alokowania kosztów odsetkowych w odpowiednim okresie. Efektywna stopa procentowa to stopa faktycznie dyskontująca przyszłe płatności pieniężne w przewidywanym okresie użytkowania danego zobowiązania lub, w razie potrzeby, w okresie krótszym.
Grupa wyksięgowuje zobowiązania finansowe wyłącznie wówczas, gdy odpowiednie zobowiązania Grupy zostaną wykonane, unieważnione lub gdy wygasną.
Instrumenty pochodne ujmuje się w wartości godziwej na dzień zawarcia kontraktu, a następnie przeszacowuje do wartości godziwej na każdy dzień bilansowy. Wynikowy zysk lub stratę ujmuje się niezwłocznie w rachunku zysków i strat, chyba że dany instrument pochodny pełni funkcję zabezpieczenia. W takim przypadku moment wykazania zysku lub straty zależy od charakteru powiązania zabezpieczającego. Grupa definiuje określone instrumenty pochodne jako zabezpieczenia wartości godziwej wykazanych aktywów i zobowiązań lub uprawdopodobnionych przyszłych zobowiązań (zabezpieczenia wartości godziwej), zabezpieczenia wysoce prawdopodobnych transakcji prognozowanych, zabezpieczenia od ryzyka różnic kursowych uprawdopodobnionych przyszłych zobowiązań (zabezpieczenia przepływów pieniężnych) lub też jako zabezpieczenia inwestycji netto w jednostki działające za granicą. Instrumenty prezentuje się jako aktywa trwałe lub zobowiązania długoterminowe, jeśli okres pozostały do wymagalności instrumentu przekracza 12 miesięcy i nie przewiduje się, że zostanie on zrealizowany lub rozliczony w ciągu 12 miesięcy. Pozostałe instrumenty pochodne wykazuje się, jako aktywa obrotowe lub zobowiązania krótkoterminowe.
Instrumenty pochodne wbudowane w inne instrumenty finansowe lub w umowy niebędące instrumentami finansowymi traktowane są, jako oddzielne instrumenty pochodne, jeżeli charakter instrumentu wbudowanego oraz ryzyko z nim związane nie jest ściśle powiązane z charakterem umowy bazowej i ryzykiem z niej wynikającym i jeżeli umowy bazowe nie są wyceniane według wartości godziwej, której zmiany ujmuje się w rachunku zysków i strat.
Grupa definiuje określone zabezpieczenia od ryzyka różnic kursowych obejmujące instrumenty pochodne, wbudowane instrumenty pochodne oraz inne instrumenty, jako zabezpieczenia wartości godziwej, przepływów pieniężnych lub inwestycji netto w jednostki działające za granicą. Zabezpieczenia ryzyka różnic kursowych w odniesieniu do uprawdopodobnionych przyszłych zobowiązań rozliczane są jako zabezpieczenia przepływów pieniężnych. Przy rozpoczęciu powiązania zabezpieczającego podmiot dokumentuje tę relację między instrumentem zabezpieczającym, a pozycją zabezpieczaną oraz cele zarządzania ryzykiem, a także strategię realizacji różnych transakcji zabezpieczających. Ponadto Grupa dokumentuje efektywność, z jaką zastosowany instrument zabezpieczający kompensuje zmiany wartości godziwej lub przepływów pieniężnych pozycji zabezpieczanej, zarówno w chwili zaistnienia powiązania, jak i na bieżąco w późniejszych okresach.
Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych, jako zabezpieczenia wartości godziwej wykazuje się niezwłocznie w rachunku zysków i strat, wraz z wszelkimi zmianami wartości godziwej pozycji zabezpieczanej przypadającymi na ryzyko objęte zabezpieczeniem. Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego oraz zmiany pozycji zabezpieczanej przypadające na zabezpieczane ryzyko ujmowane są w pozycji rachunku zysków i strat dotyczącej tej zabezpieczanej pozycji. Grupa przestaje stosować rachunkowość zabezpieczeń, jeżeli rozwiązuje powiązanie zabezpieczające, instrument zabezpieczający wygasa, zostaje sprzedany, zakończony lub zrealizowany lub nie spełnia kryteriów rachunkowości zabezpieczeń.
Korektę wartości bilansowej pozycji zabezpieczanej wynikającą z zabezpieczanego ryzyka amortyzuje się w rachunku zysków i strat począwszy od chwili, gdy rachunkowość zabezpieczeń nie jest już stosowana.
Efektywna część zmian wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych, jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych jest odraczana w kapitale własnym. Zysk lub strata związane z częścią nieefektywną ujmuje się niezwłocznie w wyniku finansowym.
Kwoty odroczone w kapitał własnym są przywracane w rachunku zysków i strat w okresie, w którym ujmuje się zabezpieczaną pozycję, w tej samej pozycji rachunku zysków i strat, w której ujęto zabezpieczaną pozycję. Jeśli jednak prognozowana zabezpieczana transakcja skutkuje ujęciem niefinansowego składnika aktywów lub zobowiązania, zyski i straty odroczone uprzednio w kapitale własnym uwzględnia się w początkowej wycenie kosztów danego składnika aktywów lub zobowiązań.
Grupa zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń, jeżeli instrument zabezpieczający wygaśnie, zostaje sprzedany, zakończony lub zrealizowany lub nie spełnia kryteriów rachunkowości zabezpieczeń. W takiej sytuacji skumulowane zyski lub straty z tytułu instrumentu zabezpieczającego ujęte w kapitałach pozostają w nich do momentu, gdy transakcja zabezpieczana zostanie zrealizowana. Jeżeli transakcja
zabezpieczana nie będzie realizowana, skumulowany wynik netto ujęty w kapitałach przenoszony jest niezwłocznie do rachunku zysków i strat.
Zabezpieczenia takie rozlicza się podobnie jak zabezpieczenia przepływów pieniężnych. Zyski lub straty na instrumentach zabezpieczających związane z efektywną częścią zabezpieczenia ujmuje się w kapitale własnym, jako kapitał rezerwowy na przeliczenie walut obcych. Zysk lub stratę związaną z nieefektywną częścią zabezpieczenia ujmuje się niezwłocznie w rachunku zysków i strat. W momencie zbycia jednostki działającej za granicą zyski i straty odnoszone z odroczeniem w kapitał rezerwowy na przeliczenia walut obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat.
Rezerwy tworzone są w przypadku, kiedy na Grupie ciąży istniejący obowiązek, prawny lub zwyczajowo oczekiwany, wynikający ze zdarzeń przeszłych i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne oraz można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego zobowiązania, przy czym kwoty tego zobowiązania lub termin jego wymagalności nie są pewne. Ujmowana kwota rezerwy odzwierciedla możliwie najdokładniejszy szacunek kwoty wymaganej do rozliczenia bieżącego zobowiązania na dzień bilansowy, z uwzględnieniem ryzyka i niepewności związanej z tym zobowiązaniem. W przypadku wyceny rezerwy metodą szacunkowych przepływów pieniężnych koniecznych do rozliczenia bieżącego zobowiązania, jej wartość bilansowa odpowiada wartości bieżącej tych przepływów. Jeśli zachodzi prawdopodobieństwo, że część lub całość korzyści ekonomicznych wymaganych do rozliczenia rezerwy będzie można odzyskać od strony trzeciej, należność tę ujmuje się, jako składnik aktywów, jeśli prawdopodobieństwo odzyskania tej kwoty jest odpowiednio wysokie i da się ją wiarygodnie wycenić.
Bieżące zobowiązania wynikające z umów rodzących zobowiązania ujmuje się jako rezerwy. Za umowę rodzącą zobowiązania uważa się umowę zawartą przez Grupę, wymuszającą nieuniknione koszty realizacji zobowiązań umownych, których wartość przekracza wysokość korzyści ekonomicznych przewidywanych w ramach umowy.
Rezerwy na koszty napraw gwarancyjnych ujmowane są w momencie sprzedaży produktów, zgodnie z najlepszym szacunkiem Zarządu, co do przyszłych kosztów koniecznych do poniesienia przez Grupę w okresie gwarancji.
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze w tym wpłaty do programów określonych składek, ujmowane są w okresie, w którym Grupa otrzymała przedmiotowe świadczenie ze strony pracownika, a w przypadku wypłat z zysku lub premii, gdy spełnione zostały następujące warunki:
W przypadku świadczeń z tytułu płatnych nieobecności (rezerwa na niewykorzystane urlopy), świadczenia pracownicze ujmowane są w zakresie kumulowanych płatnych nieobecności, z chwilą wykonania pracy, która zwiększa uprawnienia do przyszłych płatnych nieobecności.
W przypadku niekumulowanych płatnych nieobecności świadczenia ujmuje się z chwilą ich wystąpienia. Świadczenia po okresie zatrudnienia w formie programów określonych świadczeń (koszty świadczeń emerytalnych) ustalane są przy użyciu metody prognozowanych uprawnień jednostkowych, z wyceną przeprowadzaną na każdy dzień bilansowy. Zyski i straty aktuarialne ujmowane są w całości w rachunku zysków i strat. Koszty przeszłego zatrudnienia rozpoznawane są natychmiast w stopniu, w jakim dotyczą świadczeń już nabytych, a w pozostałych przypadkach amortyzuje się je metodą liniową przez średni okres, po którym świadczenia zostają nabyte. Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych ujmowane są jako koszt, chyba że stanowią koszt wytworzenia składników aktywów. Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy ujmuje się jako zobowiązanie i koszt, gdy Grupa jest zdecydowana w możliwy do udowodnienia sposób:
• rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem lub grupa pracowników przed osiągnięciem przez nich wieku emerytalnego,
• zapewnić świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy w następstwie złożonej przez siebie propozycji zachęcającej ich do dobrowolnego rozwiązania stosunku pracy.
Ponadto Grupa ujmuje zobowiązania i koszty z tytułu premii i nagród. Grupa ujmuje tego rodzaju rezerwę, jeżeli podlega obowiązkowi wynikającemu z umowy lub jeżeli dotychczasowa praktyka zrodziła zwyczajowo oczekiwany obowiązek.
Rezerwy na straty z tytułu umów długoterminowych tworzy się, kiedy istnieje prawdopodobieństwo, iż łączne koszty umowy przewyższają łączne przychody z tytułu realizacji umowy. Przewidywaną stratę ujmuje się niezwłocznie w rachunku zysków i strat. Wysokość straty ustala się niezależnie od faktu rozpoczęcia prac wynikających z umowy, stanu zaawansowania prac wynikających z umowy, wysokości przewidywanych zysków z tytułu umów, które nie są pojedynczymi umowami.
Przychody ze sprzedaży ujmowane są w wartości godziwej zapłaty otrzymanej lub należnej, po pomniejszeniu o przewidywane rabaty, zwroty klientów i podobne pomniejszenia, w tym podatek od towarów i usług VAT oraz inne podatki związane ze sprzedażą, za wyjątkiem podatku akcyzowego.
Przychody ze sprzedaży koryguje się o wynik rozliczenia instrumentów pochodnych zabezpieczających przyszłe przepływy pieniężne, zgodnie z zasadą, że wycenę pochodnego instrumentu zabezpieczającego w części stanowiącej efektywne zabezpieczenie ujmuje się w tej samej pozycji rachunku zysków i strat, w której ujmowana jest wycena pozycji zabezpieczanej w momencie, kiedy pozycja zabezpieczana wpływa na rachunek zysków i strat. Przy ujmowaniu przychodów obowiązują również kryteria przedstawione poniżej.
Przychody ze sprzedaży towarów i produktów ujmowane są po spełnieniu wszystkich następujących warunków:
Przychody ze sprzedaży usług eksploatacyjnych ujmowane są w momencie wykonania usługi lub liniowo przez okres trwania umowy.
Przychody z tytułu świadczenia usług długoterminowych są ujmowane na podstawie stopnia zaawansowania ich realizacji. Procentowy stan zaawansowania realizacji usługi ustalany jest, jako stosunek kosztów poniesionych do szacowanych kosztów niezbędnych do zrealizowania zlecenia. Jeżeli wyniku kontraktu nie można wiarygodnie oszacować, wówczas przychody uzyskiwane z tytułu tego kontraktu są ujmowane tylko do wysokości poniesionych kosztów, które Grupa spodziewa się odzyskać.
Przychody z tytułu odsetek są ujmowane sukcesywnie w miarę ich narastania (z uwzględnieniem metody efektywnej stopy procentowej, stanowiącej stopę dyskontującą przyszłe wpływy gotówkowe przez szacowany okres użytkowania instrumentów finansowych) w stosunku do wartości bilansowej netto danego składnika aktywów finansowych.
Przychody z tytułu wynajmu nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są metodą liniową przez okres wynajmu w stosunku do otwartych umów.
Przychody z tytułu dywidend są ujmowane w momencie nabycia prawa do otrzymania płatności.
Jeżeli istnieje uzasadniona pewność, że dotacja zostanie uzyskana oraz spełnione zostaną wszystkie związane z nią warunki, wówczas dotacje rządowe są ujmowane według ich wartości godziwej.
Jeżeli dotacja dotyczy danej pozycji kosztowej, wówczas jest ona ujmowana, jako przychód w sposób współmierny do kosztów, które dotacja ta ma w zamierzeniu kompensować. Jeżeli dotacja dotyczy składnika aktywów, wówczas jej wartość godziwa jest ujmowana na koncie przychodów przyszłych okresów, a następnie stopniowo, drogą równych odpisów rocznych, odpisywana do rachunku zysków i strat przez szacowany okres użytkowania związanego z nią składnika aktywów.
MSR 11 definiuje umowę o usługę długoterminową (budowlaną), jako umowę wynegocjowaną w celu budowy składnika aktywów.
Koszty związane z umową o usługę długoterminową ujmuje się z chwilą ich poniesienia.
Jeżeli nie można wiarygodnie oszacować wyniku umowy o usługę długoterminową, przychody ujmuje się wyłącznie do wysokości poniesionych kosztów, których odzyskanie jest prawdopodobne.
Jeżeli wynik umowy o usługę długoterminową można wiarygodnie oszacować i jest prawdopodobne, że jednostka osiągnie zysk z tytułu realizacji umowy, przychody z tytułu umowy uznaje się przez okres jej obowiązywania.
Jeżeli jest prawdopodobne, że łączne koszty z tytułu umowy przekroczą łączne przychody z tytułu umowy przewidywaną stratę ujmuje się od razu.
Zmiany w pracach ma mocy umów, roszczenia i świadczenia motywacyjne są włączone do przychodów z tytułu umów w takim zakresie, w jakim może to być uzgodnione z klientem i wiarygodnie zmierzone.
Grupa stosuje metodę procentowego stopnia zaawansowania prac przy ustalaniu, jaką kwotę powinna w danym okresie ująć.
Stopień zaawansowania prac mierzy się według wyrażonego procentowo stosunku: kosztów z tytułu umowy poniesionych do dnia bilansowego do łącznych szacowanych kosztów z tytułu poszczególnych kontraktów. Koszty poniesione w trakcie roku w związku z przyszłymi działaniami w ramach umowy wyłącza się z kosztów z tytułu umowy dla potrzeb ustalenia stopnia zaawansowania prac.
W zależności od ich charakteru, przedstawia się je w zapasach, rozliczeniach międzyokresowych (czynnych) lub innych aktywach.
Grupa prezentuje w aktywach w pozycji Należności od klientów z tytułu realizacji umów długoterminowych - kwotę brutto należną od klientów z tytułu prac wynikających z umowy, w odniesieniu do wszystkich umów w trakcie realizacji, w przypadku, których poniesione koszty – plus ujęte zyski(pomniejszone o ujęte straty) – przewyższają kwoty zafakturowane.
Nieuregulowane kwoty zafakturowane za wykonaną pracę w ramach umowy oraz kwoty zatrzymane (kaucje) ujmuje się w pozycji Należności handlowe oraz pozostałe należności.
Grupa prezentuje w zobowiązaniach w pozycji Zobowiązania na rzecz klientów z tytułu realizacji umów długoterminowych kwotę brutto należną kontrahentom z tytułu prac wynikających z umowy, w odniesieniu do wszystkich umów w trakcie realizacji, w przypadku których zafakturowane kwoty przewyższają poniesione koszty powiększone o ujęte zyski (pomniejszone o ujęte straty).
Za koszty uznaje się uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości w formie zmniejszenia wartości aktywów netto albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez właścicieli.
Koszty ujmuje się w rachunku zysków i strat na podstawie bezpośredniego związku pomiędzy poniesionymi kosztami, a osiągnięciem konkretnych przychodów stosując zasadę współmierności.
Rachunek zysków i strat prowadzony jest w układzie rodzajowym oraz w układzie miejsc powstawania kosztów (układ kalkulacyjny), przy czym dla celów sprawozdawczych stosuje się układ kalkulacyjny.
Całkowity koszt sprzedanych produktów (usług), materiałów i towarów stanowią:
koszty wytworzenia sprzedanych produktów (usług),
koszty sprzedaży towarów i materiałów,
koszty sprzedaży,
koszty ogólnego zarządu.
Podatek bieżący do zapłaty
Zobowiązania i należności z tytułu bieżącego podatku za okres bieżący i okresy poprzednie wycenia się w wysokości kwoty przewidywanej zapłaty na rzecz organów podatkowych (w przypadku należności podlegających zwrotowi od organów podatkowych) z zastosowaniem stawek podatkowych i przepisów podatkowych, które na dzień bilansowy prawnie obowiązywały.
Bieżące obciążenie podatkowe oblicza się na podstawie wyniku podatkowego (podstawy opodatkowania) danego roku obrotowego. Zysk podlegający opodatkowaniu różni się od zysku ujętego w sprawozdaniu finansowym, ponieważ nie obejmuje pozycji przychodów lub kosztów, które podlegają opodatkowaniu lub stanowią koszty uzyskania przychodu w innych latach, a także pozycji, które w ogóle nie podlegają opodatkowaniu lub nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.
Na potrzeby sprawozdawczości finansowej, rezerwa na podatek dochodowy jest tworzona metodą zobowiązań bilansowych w stosunku do wszystkich różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i pasywów a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym.
Rezerwa na podatek odroczony ujmowana jest w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych. Z wyjątkiem sytuacji, gdy rezerwa na podatek odroczony powstaje w wyniku początkowego ujęcia wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mającej wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową oraz w przypadku dodatnich różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach zależnych lub stowarzyszonych i udziałów we wspólnych przedsięwzięciach – z wyjątkiem sytuacji, gdy terminy odwracania się różnic przejściowych podlegają kontroli inwestora i gdy prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną odwróceniu.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych, jak również niewykorzystanych ulg podatkowych i niewykorzystanych strat podatkowych przeniesionych na następne lata, w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać ww. różnice, aktywa i straty:
Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku jest weryfikowana na każdy dzień bilansowy i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) obowiązujące na dzień bilansowy lub takie, których obowiązywanie w przyszłości jest pewne na dzień bilansowy.
Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujmowanych bezpośrednio w kapitale własnym jest ujmowany w kapitale własnym, a nie w rachunku zysków i strat.
Zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczony poprzez podzielenie zysku netto za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym.
Na potrzeby skonsolidowanego sprawozdania finansowego do jednostek powiązanych zalicza się: znaczących akcjonariuszy, spółki zależne, członków Zarządów i Rad Nadzorczych, ich najbliższe rodziny oraz podmioty przez nich kontrolowane.
Informacje dotyczące segmentów działalności Grupa Kapitałowa Atrem wykazuje zgodnie z MSSF 8. Dla celów zarządczych Grupa została podzielona na części w oparciu o wytwarzane produkty i świadczone usługi.
W Grupie Kapitałowej Atrem istnieją następujące sprawozdawcze segmenty operacyjne:
Segment automatyki i klimatyzacji - zajmujący się świadczeniem usług inżynieryjnych z zakresu automatyki przemysłowej, aparatury kontrolno-pomiarowej, informatyki, telemetrii, teletechniki, regulacji, elektroniki, metrologii oraz świadczy usługi z zakresu instalacji klimatyzacyjnych, wentylacji i ogrzewania.
Segment elektroenergetyki - świadczący usługi z zakresu energetyki niskich, średnich i wysokich napięć dla klientów z branży energetycznej, budowlanej oraz przemysłowej.
Zarząd monitoruje oddzielnie wyniki operacyjne segmentów w celu podejmowania decyzji dotyczących alokacji zasobów, oceny skutków tej alokacji oraz wyników działalności.
Wynik segmentu odzwierciedla kalkulację wyników działalności segmentu zweryfikowaną przez Zarząd (będący głównym decydentem w sprawach operacyjnych).
Kalkulacja ta różni się od kwot przedstawionych w skonsolidowanym sprawozdaniu sporządzonym zgodnie z MSSF w następujących obszarach:
Z wyjątkiem wyłączenia przychodów z transakcji dokonywanych pomiędzy segmentami, nie ma różnicy między przychodami segmentów ogółem i przychodami skonsolidowanymi.
Z aktywów segmentu wyłączono aktywa z tytułu bieżącego i odroczonego podatku dochodowego oraz wartość firmy uznając, iż aktywa te mają charakter ogólnokorporacyjny i w związku z tym nie należy ich przypisywać do poszczególnych segmentów operacyjnych.
Zobowiązania segmentu nie zawierają podatku odroczonego, zobowiązań z tytułu podatków, kredytów bankowych, ponieważ te zobowiązania zarządzane są na poziomie Grupy.
Podstawą oceny wyników działalności jest zysk lub strata na działalności operacyjnej.
Finansowanie Grupy (łącznie z kosztami i przychodami finansowymi) oraz podatek dochodowy są monitorowane na poziomie Grupy i nie ma miejsca ich alokacja do segmentów.
Ceny transakcyjne stosowane przy transakcjach pomiędzy segmentami operacyjnymi są ustalane na zasadach rynkowych, podobnie jak przy transakcjach ze stronami niepowiązanymi.
Przychody i zyski operacyjne segmentów Grupy pochodzą ze sprzedaży przede wszystkim na terenie Polski. Wszystkie aktywa segmentów Grupy są zlokalizowane w Polsce. W konsekwencji nie przedstawiono danych w ujęciu geograficznym.
Nakłady inwestycyjne segmentu stanowią łączne nakłady na rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne, które mają być użytkowane przez ponad 1 rok.
W poniższych tabelach zostały przedstawione przychody i zyski poszczególnych segmentów operacyjnych Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2017 r.
| Rok zakończony 31 grudnia 2017 | Automatyka i klimatyzacja |
Elektroenergetyka | Razem |
|---|---|---|---|
| Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych |
44 546 | 34 744 | 79 290 |
| Sprzedaż między segmentami | (188) | (1 225) | (1 413) |
| Przychody skonsolidowane ogółem | 44 358 | 33 519 | 77 877 |
| Wynik segmentu | (1 176) | (4 126) | (5 302) |
| Eliminacja zysku/straty między segmentami | (10) | – | (10) |
| Zysk/strata z działalności operacyjnej | (1 186) | (4 126) | (5 312) |
| Przychody finansowe | 535 | 60 | 595 |
| Koszty finansowe | (488) | (191) | (679) |
| Odpis aktywów | – | – | – |
| Eliminacja zysku/straty między segmentami | (500) | – | (500) |
| Zysk/strata brutto | (1 639) | (4 257) | (5 896) |
| Rok zakończony 31 grudnia 2016 | Automatyka i klimatyzacja |
Elektroenergetyka | Razem |
|---|---|---|---|
| Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych |
55 097 | 63 070 | 118 167 |
| Sprzedaż między segmentami | (146) | (2 383) | (2 529) |
| Przychody skonsolidowane ogółem | 54 951 | 60 687 | 115 638 |
| Wynik segmentu | (5 550) | 1 154 | (4 396) |
| Eliminacja zysku/straty między segmentami | 4 | – | 4 |
| Zysk/strata z działalności operacyjnej | (5 546) | 1 154 | (4 392) |
| Przychody finansowe | 1 025 | 180 | 1 205 |
| Koszty finansowe | (443) | (548) | (991) |
| Odpis aktywów | – | – | – |
| Eliminacja zysku/straty między segmentami | (1 000) | – | (1 000) |
| Zysk/strata brutto | (5 964) | 786 | (5 178) |
Poniższa tabela przedstawia aktywa segmentów na 31 grudnia 2017 r. w porównaniu z ostatnim dniem poprzedniego okresu sprawozdawczego (31 grudnia 2016 r.).
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Automatyka i klimatyzacja | 39 487 | 46 820 |
| Elektroenergetyka | 29 650 | 33 187 |
| Aktywa segmentów razem | 69 137 | 80 007 |
| Podatek odroczony | 3 072 | 3 436 |
| Wartość firmy | 1 092 | 1 092 |
| Podatki bieżące | 1 473 | 895 |
| Działalność zaniechana | – | – |
| Aktywa skonsolidowane razem | 74 774 | 85 430 |
Poniższa tabela przedstawia zobowiązania operacyjne segmentów na 31 grudnia 2017 r. w porównaniu z ostatnim dniem poprzedniego okresu sprawozdawczego (31 grudnia 2016 r.).
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Automatyka i klimatyzacja | 9 178 | 11 625 |
| Elektroenergetyka | 7 678 | 3 840 |
| Zobowiązania segmentów razem | 16 856 | 15 465 |
| Podatek odroczony | 3 336 | 2 394 |
| Podatki bieżące | 2 535 | 5 012 |
| Kredyty i pożyczki | 5 136 | 8 447 |
| Zobowiązania operacyjne skonsolidowane razem | 27 863 | 31 318 |
W poniższej tabeli zostały przedstawione nakłady inwestycyjne i amortyzacja poszczególnych segmentów Grupy za rok zakończony 31 grudnia odpowiednio 2017 i 2016 r.
| 2017 | 2017 | 2016 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|
| Automatyka | Elektroenergetyka | Automatyka | Elektroenergetyka | |
| i klimatyzacja | i klimatyzacja | |||
| Nakłady inwestycyjne | 835 | 602 | 1 371 | 1 598 |
| Amortyzacja | 1 201 | 876 | 1 350 | 918 |
(Przychody należne obejmujące stopień zaawansowania prac)
Przychody należne ze sprzedaży od Grupy Kapitałowej PGNiG za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2017 roku w kwocie 10.492 tys. zł zostały uzyskane przez segment automatyki i klimatyzacji w kwocie 10.100 tys. zł oraz przez segment elektroenergetyki w kwocie 392 tys. zł.
Przychody należne ze sprzedaży od spółki ENEA Operator sp. z o.o. za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2017 roku w kwocie 9.867 tys. zł zostały uzyskane przez segment elektroenergetyki.
Przychody ze sprzedaży od spółki Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System S.A. za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2017 roku w kwocie 8.858 tys. zł zostały uzyskane przez segment automatyki i klimatyzacji.
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Zyski ze zbycia aktywów | 72 | 28 |
| Zysk ze sprzedaży środków trwałych | 72 | 28 |
| Zysk ze sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych | – | – |
| Rozwiązanie odpisów aktualizujących: | 539 | 624 |
| Wartości niematerialne | – | – |
| Rzeczowe aktywa trwałe | – | – |
| Należności handlowe | 539 | 624 |
| Zapasy | ||
| Pozostałe przychody operacyjne | 679 | 712 |
| Otrzymane dotacje | – | – |
| Rozwiązane rezerwy na koszty | – | 50 |
| Kary umowne | – | – |
| Otrzymane odszkodowania | 128 | 207 |
| Sprzedaż pozostała | 483 | 360 |
| Pozostałe pozycje | 68 | 95 |
| Razem | 1 290 | 1 364 |
| Przypadające na: | ||
| Działalność kontynuowana | 1 290 | 1 364 |
| Działalność zaniechana | – | – |
Do pozostałych przychodów operacyjnych klasyfikowane są przychody i zyski niezwiązane w sposób bezpośredni z działalnością operacyjną Grupy.
Do tej kategorii zaliczane są otrzymane dotacje, zyski z tytułu sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych, otrzymane odszkodowania związane ze zwrotem kosztów sądowych, nadpłaconych zobowiązań z wyjątkiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz otrzymane odszkodowania z tytułu strat w majątku Grupy, który był objęty odszkodowaniem.
Do pozostałych przychodów operacyjnych zalicza się także odwrócenia odpisów aktualizujących wartość należności i zapasów oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości składników majątku trwałego.
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Strata ze zbycia aktywów | – | – |
| Strata na sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych | – | – |
| Strata na sprzedaży majątku trwałego | – | – |
| Utworzone odpisy aktualizujące: | 312 | 2 168 |
| Wartości niematerialne | – | – |
| Rzeczowe aktywa trwałe | – | – |
| Należności handlowe | 133 | 2 043 |
| Zapasy | 179 | 125 |
| Pozostałe koszty operacyjne | 493 | 567 |
| Naprawy powypadkowe | 141 | 173 |
| Darowizny | 43 | 50 |
| Koszty sprzedaży pozostałej | 184 | 104 |
| Kary umowne | 42 | – |
| Pozostałe pozycje | 83 | 240 |
| Ogółem | 805 | 2 735 |
| Przypadające na: | ||
| Działalność kontynuowana | 805 | 2 735 |
| Działalność zaniechana | – | – |
Do pozostałych kosztów operacyjnych zaliczane są koszty i straty niezwiązane w sposób bezpośredni z działalnością operacyjną Grupy.
Kategoria ta obejmuje straty powstałe ze sprzedaży składników rzeczowego majątku trwałego, przekazane darowizny, zarówno w formie rzeczowej, jak i pieniężnej na rzecz innych jednostek, w tym jednostek użytku publicznego.
Do pozostałych kosztów operacyjnych zaliczane są także koszty odpisów aktualizujących wartość należności oraz zapasów, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości składników majątku trwałego.
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Przychody odsetkowe | 87 | 119 |
| Lokaty bankowe | 87 | 40 |
| Pozostałe odsetki | – | – |
| Inwestycje dostępne do sprzedaży | – | – |
| Inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności | – | – |
| Pozostałe pożyczki i należności | – | 79 |
| Zyski ze sprzedaży inwestycji finansowych | – | – |
| Zyski z wyceny aktywów i zobowiązań finansowych | – | – |
| Pozostałe przychody finansowe | 8 | 66 |
| Zysk na różnicach kursowych (saldo) | – | – |
| Dywidendy otrzymane | – | – |
| Wycena nieruchomości inwestycyjnych | – | – |
| Pozostałe pozycje | 8 | 66 |
| Ogółem | 95 | 185 |
| Przypadające na: | ||
| Działalność kontynuowana | 95 | 185 |
| Działalność zaniechana | – | – |
Do przychodów finansowych klasyfikowane są przychody z tytułu otrzymanych dywidend, odsetek od działalności lokacyjnej i inwestycyjnej w różnego rodzaju formy instrumentów finansowych. Do przychodów finansowych zaliczane są także zyski z tytułu różnic kursowych.
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Koszty odsetkowe | 258 | 382 |
| Odsetki od kredytów bankowych | 258 | 272 |
| Pozostałe koszty odsetkowe | – | 110 |
| Straty ze sprzedaży inwestycji finansowych | – | – |
| Zyski z wyceny aktywów i zobowiązań finansowych | – | – |
| Pozostałe koszty finansowe | 421 | 589 |
| Strata na różnicach kursowych (saldo) | 32 | 231 |
| Pozostałe pozycje | 389 | 358 |
| Ogółem | 679 | 971 |
| Przypadające na: | ||
| Działalność kontynuowana | 679 | 971 |
| Działalność zaniechana | – | – |
Do kosztów finansowych klasyfikowane są koszty z tytułu wykorzystywania zewnętrznych źródeł finansowania, jakich Grupa jest stroną oraz inne koszty finansowe.
Do kosztów działalności finansowej zaliczane są także straty z tytułu różnic kursowych.
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Amortyzacja | 2 077 | 2 264 |
| Zużycie materiałów i energii | 35 183 | 54 313 |
| Usługi obce | 19 929 | 36 684 |
| Podatki i opłaty | 376 | 378 |
| Koszty świadczeń pracowniczych | 24 901 | 24 543 |
| Pozostałe koszty rodzajowe | 1 312 | 1 271 |
| Wartość sprzedanych towarów i materiałów | 769 | 70 |
| Koszty według rodzajów ogółem, w tym: | 84 547 | 119 523 |
| Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży | 68 686 | 103 153 |
| Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży | 2 499 | 2 061 |
| Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu | 12 489 | 13 445 |
| Zmiana stanu produktów | 873 | 864 |
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Amortyzacja środków trwałych | 1 788 | 1 937 |
| Amortyzacja wartości niematerialnych | 289 | 327 |
| Utrata wartości | – | – |
| Amortyzacja i utrata wartości razem | 2 077 | 2 264 |
| Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży | 852 | 963 |
| Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży | 3 | 2 |
| Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu | 1 222 | 1 299 |
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Wynagrodzenia | 20 712 | 20 394 |
| Koszty ubezpieczeń społecznych | 3 596 | 3 498 |
| Pozostałe koszty świadczeń pracowniczych | 593 | 651 |
| Koszty świadczeń pracowniczych ogółem, w tym: | 24 901 | 24 543 |
| Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży | 16 777 | 15 989 |
| Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży | 885 | 814 |
| Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu | 7 239 | 7 740 |
Główne składniki obciążenia podatkowego przedstawiają się następująco:
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Bieżący podatek dochodowy | – | (279) |
| Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego | – | (279) |
| Korekty dotyczące podatku dochodowego z lat ubiegłych | – | – |
| Odroczony podatek dochodowy | (1 305) | (963) |
| Związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych | (1 305) | (963) |
| Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat | (1 305) | (1 242) |
Bieżące obciążenie podatkowe jest obliczane na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych. Zastosowanie tych przepisów różnicuje zysk (stratę) podatkową od księgowego zysku (straty) netto, w związku z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu i kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów oraz pozycji przychodów i kosztów, które podlegają opodatkowaniu w bieżącym roku.
Obciążenia podatkowe są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku podatkowym. Obowiązująca stawka podatkowa w podatku dochodowym od osób prawnych wynosi obecnie 19%, przepisy nie przewidują zróżnicowania stawek podatkowych dla przyszłych okresów.
W zakresie podatku dochodowego Grupa podlega przepisom ogólnym w tym zakresie.
Grupa nie tworzy podatkowej grupy kapitałowej, jak również nie prowadzi działalności w Specjalnej Strefie Ekonomicznej, co różnicowałoby zasady obciążeń podatkowych w stosunku do przepisów ogólnych w tym zakresie.
Zarówno rok podatkowy, jak i bilansowy pokrywają się z rokiem kalendarzowym.
Różnice pomiędzy nominalną, a efektywną stawką podatkową przedstawiają się następująco:
| Rok | Rok | |
|---|---|---|
| zakończony | zakończony | |
| 31 grudnia | 31 grudnia | |
| 2017 | 2016 | |
| Zysk brutto przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej |
(5 896) | (5 178) |
| Zysk brutto przed opodatkowaniem z działalności zaniechanej | – | – |
| Zysk brutto przed opodatkowaniem | (5 896) | (5 178) |
| Koszt podatku dochodowego według 19% stawki podatkowej | (1 120) | (984) |
| Korekta przychodów podatkowych według przepisów podatkowych | 5 556 | 1 827 |
| Korekta wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów według przepisów podatkowych |
(6 554) | (277) |
| Efekt podatkowy strat podatkowych odliczonych w okresie | – | (287) |
| Efekt podatkowy strat podatkowych poniesionych w okresie | – | – |
| Podatek według efektywnej stawki podatkowej | – | (279) |
| Podatek odroczony | (1 305) | (963) |
| Korekty dotyczące bieżącego podatku dochodowego z lat ubiegłych | – | – |
| Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat | (1 305) | (1 242) |
| Podatek dochodowy przypisany działalności zaniechanej | – | – |
Efektywna stawka podatkowa w 2017 r. wyniosła 22,1% (2016 r.: 24,0%).
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | ||
|---|---|---|---|
| Bieżące aktywa podatkowe | – | 252 | |
| Należny zwrot podatku | – | 252 | |
| Bieżące zobowiązania podatkowe | – | – | |
| Podatek dochodowy do zapłaty | – | – |
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
Różnice przejściowe dotyczące składników aktywów z tytułu podatku odroczonego:
| ia 0 1 s 2 0 1 7 ty cz n |
O dn ies ion e ó do h d w c |
O dn ies ion e ka i ł w łas ta na |
Pr j ia /z by ia ze ę c c |
dn ia 3 1 g 2 0 1 7 ru |
|
|---|---|---|---|---|---|
| N iez łac dz ia i św ia dc ia Z U S ap on e w na g ro en ze n y |
1 1 6 |
2 7 |
p ny – |
– | 1 4 3 |
| Re j ze rw a na n ap raw y g wa ra nc y ne |
1 2 1 |
1 0 |
– | – | 1 3 1 |
| Re iew ko lop ta ze rw a na n rzy s ne r y u y |
6 8 |
2 6 |
– | – | 9 4 |
| Re dp lne ta ze rw a na o raw y em er y |
3 1 |
( 9 ) |
– | – | 2 2 |
| Re i dy ko ty ze rw a na p rze wa ne sz w |
2 1 |
( ) 2 1 |
– | – | – |
| Re ko k h tra ty tra ta ze rw a na s na n c |
2 0 6 |
( 1 8 8 ) |
– | – | 1 8 |
| ów W ko k d ług ino h tra t te ce na n o rm c y wy |
1 8 1 6 |
( ) 1 4 4 |
– | – | 1 6 7 2 |
| W le śc i ha d low h żn y ce na n a o n y c |
9 3 4 |
( ) 7 7 |
– | – | 8 5 7 |
| O dp isy k l izu j tu a a ą ce za p as y |
4 5 |
3 4 |
– | – | 7 9 |
| S da ko tra ta t p o wa |
2 5 |
( 2 ) 5 |
– | – | – |
| Po łe j b i lan ta zo s p oz y c e so we |
1 1 |
1 | – | – | 1 2 |
| Ko k ko l i da j ty re ns o cy ne |
4 2 |
2 | – | – | 4 4 |
| ó Og łe m |
3 4 3 6 |
( 3 6 4 ) |
– | – | 3 0 7 2 |
Różnice przejściowe dotyczące składników rezerwy z tytułu podatku odroczonego:
| 1 s ia 2 0 1 7 ty cz n |
O dn ies ion e w do h ó d c |
O dn ies ion e na ka i ł w łas ta p ny |
/z Pr j ia by ia ze ę c c |
3 1 g dn ia 2 0 1 7 ru |
|---|---|---|---|---|
| 1 1 0 5 |
1 1 |
– | – | 1 2 2 4 |
| 2 8 |
1 1 |
– | – | 1 7 |
| 1 2 6 0 |
8 3 |
– | – | 2 0 9 3 |
| 1 | – | – | 2 | |
| 2 3 9 |
9 4 |
– | – | 3 3 3 6 |
| 4 | 9 ( ) 3 1 2 |
W związku z tym, iż w roku 2017 spółka dominująca oraz spółka zależna poniosły stratę podatkową Zarząd Atrem S.A., przyjmując podejście ostrożnościowe, zdecydował o nietworzeniu na dzień 31 grudnia 2017 roku aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego od strat podatkowych za lata 2016-2017. Łączna wartość nie ujętego aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego od strat podatkowych na koniec 2017 roku wyniosła 4.106 tys. zł.
W ocenie Zarządu spółki dominującej istnieje realna możliwość osiągnięcia w przyszłości dochodu do opodatkowania umożliwiającego rozliczenie poniesionych strat zanim prawo do ich odliczenia wygaśnie, dlatego na koniec każdego okresu sprawozdawczego Zarząd ponownie oceni nieujęte aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Zysk podstawowy przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za okres przypadającego na zwykłych akcjonariuszy spółki dominującej przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu.
Poniżej przedstawione zostały dane dotyczące zysku/straty oraz akcji, które posłużyły do wyliczenia podstawowego i rozwodnionego zysku/straty na jedną akcję:
| Ro k z ko ńc a zo ny |
Ro k z ko ńc a zo ny |
|
|---|---|---|
| dn ia 3 1 g 2 0 1 7 ru |
dn ia 3 1 g 2 0 1 6 ru |
|
| /s Zy k kre da da j kc j ius j dn k i do inu j j tra ta t s za o s s p raw oz wc zy p rzy p a ą cy a on ar zo m e os m ą ce |
( 7 2 0 1 ) |
( 6 4 2 0 ) |
| Inn e |
– | – |
| /s Zy k ko do b l icz ia ds ku da j j dn kc j tra ta ty taw s wy rzy s wa ny o en p o ow eg o z y s p rzy p a ą ce g o na e ą a ę |
( ) 7 2 0 1 |
( ) 6 4 2 0 |
| Zy k /s kre da dz ia ła lno śc i z iec ha j ko b l icz iu ds tra ta ta taw s za o s s p raw oz wc zy z an ne wy rzy s ny p rzy o en p o ow eg o |
||
| ku j dn kc j dz ia ła lno śc i z iec ha j zy s n a e ą a ę z an ne |
– | – |
| /s /a /s śc Zy k ko do l icz ia ds ku j dn kc j dz ia ła lno i tra ta ty taw tra ty s rzy s wa ny en p o ow eg o z s na e a wy w y y ą ę z |
7 2 0 1 |
6 4 2 0 |
| ko j ty n nu ow an e |
( ) |
( ) |
Zysk wykorzystany do skalkulowania zysku rozwodnionego na akcję nie różni się od tego wykorzystanego do obliczenia zwykłego zysku na akcję.
| Ro k z ko ńc a zo ny |
Ro k z ko ńc a zo ny |
|
|---|---|---|
| 3 1 g dn ia 2 0 1 7 ru |
3 1 g dn ia 2 0 1 6 ru |
|
| Śr dn ia żo l icz ba i h a kc j i z k ły h z do b l icz ia ds ku tow to taw e wa na em an c c as so wa na o en p o ow eg o z s n a w y y wy y j dn kc j ( ka h ) tu e ą a ę w sz c |
9 2 3 0 0 7 9 |
9 2 3 0 0 7 9 |
| /s /a /a ( ) Po ds k da j j dn kc j isa kc j ius j dn k i do inu j j ł taw tra ta t ow y zy s p rzy p a ą cy n a e ą a ę p rzy p ny a on ar zo m e os m ą ce z |
||
| Z dz ia ła lno śc i ko j ty n nu ow an e |
( ) 0, 7 8 |
( ) 0, 7 0 |
| Z dz ia ła lno śc i z iec ha j an ne |
– | – |
| Po ds k /s j dn kc j ó łe ta tra ta wo wy zy s n a e a a ę og m |
( 0, 8 ) 7 |
( 0, 0 ) 7 |
| /s /a /a Ro dn ion k da j j dn kc j isa kc j ius j dn k i do inu j j ( ł ) tra ta t zw o y zy s p rzy p a ą cy n a e ą a ę p rzy p ny a on ar zo m e os m ą ce z |
– | – |
| Z dz ia ła lno śc i ko j ty n nu ow an e |
( ) 0, 7 8 |
( ) 0, 7 0 |
| Z dz ia ła lno śc i z iec ha j an ne |
– | – |
| /s ó Ro dn io k j dn kc j łe tra ta o ny s n a e a a og m zw zy ę |
( ) 0, 7 8 |
( ) 0, 7 0 |
Na podstawie umowy z dnia 02 czerwca 2014 r. Emitent udzielił pracownikowi pożyczki w kwocie 12 tys. zł. Kwota pożyczki została wypłacona jednorazowo. Oprocentowanie pożyczki ustalono na dzień udzielenia pożyczki w wysokości 3,74%. Odsetki od pożyczki były naliczane i płatne miesięcznie. Pożyczkę udzielono na okres 36 miesięcy, kwota pożyczki została spłacona w terminie zastrzeżonym w umowie.
Na podstawie umowy z dnia 10 grudnia 2014 r. spółka zależna od Emitenta udzieliła pracownikowi pożyczki w kwocie 40 tys. zł. Kwota udzielonej pożyczki została wypłacona jednorazowo. Oprocentowanie pożyczki ustalono na dzień udzielenia pożyczki w wysokości 3,5%. Odsetki od pożyczki są naliczane i płatne miesięcznie. Pożyczki udzielono na okres 60 miesięcy, kwota pożyczki ma zostać spłacona najpóźniej do dnia 10 grudnia 2019 r.
Na podstawie umowy z dnia 10 lutego 2017 r. Spółka udzieliła pracownikowi pożyczki w kwocie 9 tys. zł Kwota pożyczki została wypłacona jednorazowo. Oprocentowanie pożyczki ustalono na dzień udzielenia pożyczki w wysokości WIBOR 6M plus 1,39 pkt. Odsetki od pożyczki są naliczane i płatne miesięcznie. Pożyczki udzielono na okres 36 miesięcy, kwota pożyczki ma zostać spłacona najpóźniej do dnia 10 lutego 2020 r.
W okresie objętym niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Spółki z Grupy nie udzielały pożyczek podmiotom powiązanym.
Pozostałe aktywa finansowe stanowią lokaty bankowe długoterminowe na kwotę 259 tys. zł.
Lokata długoterminowa na kwotę 129 tys. zł stanowi zabezpieczenie wniesione w formie cesji wierzytelności z tej lokaty na rzecz InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group, tytułem zabezpieczenia udzielonej przez ubezpieczyciela gwarancji usunięcia wad i usterek nr 06GG03/0437/13/006 z dnia 15 listopada 2013 r. wystawionej dla Tauron Dystrybucja S.A. w związku z realizacją kontraktu pn. "Przebudowa stacji 110/20 kV Brzegowa wraz budową dowiązań liniowych 110kV".
Nie wystąpiły.
| Gr ty un |
Bu i bu dy k i n do le w |
Ma i sz y ny dz ia urz en ą |
Śr i tra d k o tu ns p or |
Inn i trw śro d k e łe a |
Śr d k i łe trw o a bu do ie w w |
Og ó łem |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| W ś ć br to t to ar u |
|||||||
| S 1 s ia 2 0 1 7 ta ty n na cz n |
2 2 9 5 |
2 4 0 9 4 |
7 5 9 7 |
9 2 9 1 |
3 0 4 6 |
7 1 0 |
4 7 0 3 3 |
| Zw ię ks ia ta ze n s nu |
– | – | 2 4 2 |
5 1 4 |
1 2 8 |
6 2 4 |
1 5 0 8 |
| Zm ie j ia ta n sz en s nu |
– | – | ( 1 6 ) 7 |
( ) 5 |
( 2 4 4 ) |
( 4 0 ) 7 |
( 8 2 3 ) |
| Pr j ia fo ie łą ia j dn k g da h te ze ę c rm p o cz en e os os p o rcz c w y |
– | – | – | – | – | – | – |
| ów Pr kw l i f i ko ie do k h do by ia ty ze a wa n a w p rze zn ac zo ny c z c |
( ) 7 1 |
( ) 2 3 9 |
– | – | – | – | ( ) 3 1 0 |
| Zw ię ks ie ia ze n z p rze sz ac ow an |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko k łu ó ic ku h ta ty tu żn re z r rso wy c |
– | – | – | – | – | – | – |
| S ia ta 3 1 g dn 2 0 1 7 n na ru |
2 2 2 4 |
2 3 8 5 5 |
7 6 7 2 |
9 8 0 0 |
2 9 3 0 |
9 2 7 |
4 7 4 0 8 |
| Um ie i u śc i tra ta to or ze n wa r |
|||||||
| S 1 s ia 2 0 1 7 ta ty n na cz n |
– | 3 8 7 0 |
5 6 5 2 |
6 6 1 6 |
2 3 3 0 |
– | 1 8 4 6 8 |
| / E l im ina j ku k z by ia l i kw i da j i m j ku te t c a w s c c a ą |
– | – | – | – | – | – | – |
| E l im ina j ku k p ia te c a w s rze sz ac ow an |
– | – | – | – | – | – | – |
| ów E l im ina j kw l i f i ko iu do k do by ia ty c a p rzy p rze a wy wa n a w z c |
– | – | – | – | – | – | – |
| Pr kw l i f i ko ie do k ów do by ia ty ze a wa n a c w z |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko j i ty ty sz am or za c |
– | 3 5 7 |
2 3 8 |
0 9 5 |
4 6 8 |
– | 1 8 8 7 |
| S ia ta 3 1 g dn 2 0 1 7 n na ru |
– | 4 4 4 3 |
5 8 9 0 |
7 1 2 5 |
2 2 7 8 |
– | 1 9 7 3 6 |
| W ś ć b i lan to ar so wa |
|||||||
| W d łu dz ie ń 1 s ia 2 0 1 ta ty 7 e g s nu n a cz n |
2 2 9 5 |
2 0 2 2 4 |
1 9 4 5 |
2 6 5 7 |
1 6 7 |
1 0 7 |
2 8 5 6 5 |
| ń W d łu dz ie 3 1 g dn ia 2 0 1 7 ta e g s nu n a ru |
2 2 2 4 |
1 9 4 1 2 |
1 7 8 2 |
2 6 7 5 |
6 5 2 |
9 2 7 |
2 7 6 7 2 |
GRUPA KAPITAŁOWA ATREM Skonsolidowane sprawozdanie finansowe
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| Gr ty un |
Bu i bu dy k i n do le w |
Ma i sz y ny dz ia urz ą en |
Śr i tra d k o tu ns p or |
Inn i trw śro d k e łe a |
Śr d k i łe trw o a w bu do ie w |
Og ó łem |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| W ś ć br to t to ar u |
|||||||
| S ia 1 s 2 0 1 6 ta ty n na cz n |
2 2 2 4 |
2 3 7 6 8 |
7 3 0 7 |
8 0 0 2 |
2 9 5 7 |
8 0 |
4 4 3 3 8 |
| Zw ię ks ia ta ze n s nu |
7 1 |
3 2 6 |
2 9 0 |
1 3 5 6 |
8 9 |
6 8 4 |
2 8 1 6 |
| Zm ie j ia ta n sz en s nu |
– | – | – | ( ) 6 7 |
– | ( ) 5 4 |
( ) 1 2 1 |
| Pr j ia fo ie łą ia j dn k g da h te ze ę c rm p o cz en e os os p o rcz c w y |
– | – | – | – | – | – | – |
| Pr kw l i f i ko ie do k ów h do by ia ty ze a wa n a w p rze zn ac zo ny c z c |
– | – | – | – | – | – | – |
| Zw ię ks ie ia ze n z p rze sz ac ow an |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko k łu ó żn ic ku h ta ty tu re z r rso wy c |
– | – | – | – | – | – | – |
| S dn ia ta 3 1 g 2 0 1 6 n na ru |
5 2 2 9 |
2 4 0 9 4 |
5 7 9 7 |
9 2 9 1 |
3 0 4 6 |
7 1 0 |
4 7 0 3 3 |
| Um ie i u śc i tra ta to or ze n wa r S 1 s ia 2 0 1 6 ta ty n na cz n |
– | 3 3 0 4 |
5 0 4 4 |
6 0 4 6 |
2 1 3 3 |
– | 1 6 5 2 7 |
| / E l im ina j ku k z by ia l i kw i da j i m j ku te t c a w s c c a ą |
– | – | – | – | – | – | – |
| E l im ina j ku k p ia te c a w s rze sz ac ow an |
– | – | – | – | – | – | – |
| ów E l im ina j kw l i f i ko iu do k do by ia ty c a p rzy p rze a wy wa n a w z c |
– | – | – | – | – | – | – |
| Pr kw l i f i ko ie do k ów do by ia ty ze a wa n a w z c |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko j i ty ty sz am or za c |
– | 6 6 5 |
6 0 8 |
0 5 7 |
1 9 7 |
– | 1 9 4 1 |
| S dn ia ta 3 1 g 2 0 1 6 n na ru |
– | 3 8 7 0 |
5 5 6 2 |
6 6 1 6 |
2 3 3 0 |
– | 1 8 4 6 8 |
| W ś ć b i lan to ar so wa |
|||||||
| W d łu dz ie ń 1 s ia 2 0 1 6 ta ty e g s nu n a cz n |
2 2 2 4 |
2 0 4 6 4 |
2 2 6 3 |
1 9 5 6 |
8 2 4 |
8 0 |
2 7 8 1 1 |
| ie ń ia W d łu ta dz 3 1 g dn 2 0 1 6 e g s nu n a ru |
2 2 9 5 |
2 0 2 2 4 |
1 9 4 5 |
2 6 7 5 |
7 1 6 |
7 1 0 |
2 8 5 6 5 |
Zabudowana nieruchomość gruntowa w Złotnikach, gmina Suchy Las objęta jest hipoteką łączną umowną ustanowioną w celu zabezpieczenia zawartych z mBank S.A. umów: Umowy Ramowej nr 06/088/09/Z/GX z dnia 24 lipca 2009 r. oraz Umowy Ramowej nr 06/090/09/Z/GX z dnia 24 lipca 2009 r. (umowy o udzielenie linii gwarancyjnej).
Na będącej w użytkowaniu wieczystym Contrast sp. z o. o. nieruchomości gruntowej położonej w Ostrowie Wielkopolskim, gmina Otrów Wielkopolski, przy ulicy ks. Ignacego Jana Skorupki 1B została ustanowiona hipoteka umowna łączna do kwoty 4.800 tys. zł – w celu zabezpieczenia umowy o kredyt w rachunku bieżącym Umbrella Facility z dnia 04 września 2007 roku wraz z późniejszymi zmianami o numerze 06/131/07/Z/VU.
Na dzień 31 grudnia 2017 r. nie wystąpiły przesłanki świadczące o utracie wartości rzeczowych aktywów trwałych, w związku z powyższym Grupa nie dokonywała odpisów aktualizujących.
| Pr aw o iec teg w zy s o ży ko ia t u wa n |
Ko ty sz p rac j h roz wo ow c y |
Ko ty sz p rac j h w roz wo ow y c ku to |
Op rog ra mo wa ie n ko te mp u row e |
Inn e |
W śc i to ar iem ia lne te n a r w bu do ie w |
Og ó łem |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| W ś ć br to t to ar u |
|||||||
| S 1 s ia 2 0 1 7 ta ty n na cz n |
1 0 4 |
1 1 7 8 |
5 7 8 |
3 7 9 5 |
1 1 3 4 |
1 7 |
6 8 0 6 |
| Zw ię ks ia ta ze n s nu |
– | 6 7 6 |
2 4 |
1 3 6 |
4 | 5 2 |
8 9 2 |
| Zm ie j ia ta n sz en s nu |
– | ( 3 3 ) 5 |
( 8 ) 5 7 |
( 3 0 ) 7 |
( 9 ) |
( 1 ) 7 |
( 1 6 6 9 ) |
| Zw ię ks ia i ku dz ia ła lno śc i ta ze n s nu n w w y |
– | – | – | – | – | – | – |
| Pr j ia fo ie łą ia j dn k te ze ę c w rm p o cz en e os |
|||||||
| da h g os p o rcz c y |
– | – | – | – | – | – | – |
| Pr kw l i f i ko ie do k ów ty ze a wa n a w |
|||||||
| h do by ia p rze zn ac zo ny c z c |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko k łu ó ic ku h ta ty tu żn re z r rso wy c |
– | – | – | – | – | – | – |
| S 3 1 g dn ia 2 0 1 7 ta n na ru |
1 0 4 |
1 5 1 9 |
2 4 |
3 2 0 1 |
1 1 2 9 |
5 2 |
6 0 2 9 |
| Um ie i u śc i tra ta to or ze n wa r S ia ta 1 s ty 2 0 1 7 n na cz n |
1 0 |
9 9 2 |
– | 2 7 8 1 |
1 1 2 4 |
– | 4 9 0 7 |
| Z by ia lu b k las f i ka j do k ów ty c y c a a w h do by ia p rze zn ac zo ny c c z |
– | ( ) 3 3 5 |
– | ( ) 7 1 1 |
– | – | ( ) 1 0 4 6 |
| O dp isa ie dp isu k l izu j łu tu ty tu n o a a ą ce g o z śc i o dn ies ion hu k tra ty to wa r ra c ne u y w k ów i s tra t zy s |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko j i ty ty sz am or za c |
( 1 ) |
( 6 8 ) |
– | ( 2 1 ) 7 |
( 2 ) |
– | ( 2 8 8 ) |
| S ia 3 1 g dn 2 0 1 7 ta n na ru |
1 1 |
7 2 5 |
– | 2 2 8 7 |
1 1 2 6 |
5 2 |
4 1 4 9 |
| W ś ć b i lan to ar so wa W d łu dz ie ń ia ta 1 s ty 2 0 1 7 e g s nu n a cz n W d łu dz ie ń 3 1 g dn ia 2 0 1 7 ta e g s nu n a ru |
9 4 9 3 |
1 8 6 7 9 4 |
5 7 8 2 4 |
1 0 1 4 9 1 4 |
1 0 3 |
1 7 5 2 |
1 8 9 9 1 8 8 0 |
| Pra wo iec teg w zy s o ko ia ży t u wa n |
Ko ty sz p rac j h roz wo ow y c |
Ko ty sz p rac j h w roz wo ow y c ku to |
Op ie rog ram ow an ko ter mp u ow e |
Inn e |
W śc i to ar iem ia lne ter n a bu do ie w w |
Og ó łem |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| W ś ć br to t to ar u |
|||||||
| S ia ta 1 s ty 2 0 1 6 n na cz n |
1 0 4 |
1 1 1 0 |
5 0 8 |
3 6 9 1 |
1 1 2 4 |
3 0 |
6 5 6 7 |
| Zw ię ks ia ta ze n s nu |
– | 6 8 |
1 3 8 |
1 0 4 |
1 0 |
3 5 |
3 5 5 |
| Zm ie j ia ta n sz en s nu |
– | – | ( ) 6 8 |
– | – | ( ) 4 8 |
( ) 1 1 6 |
| Zw ię ks ia i ku dz ia ła lno śc i w j ta trz ze n s nu w w y n ew nę ne |
– | – | – | – | – | – | – |
| Pr j ia fo ie łą ia j dn k g da h te ze ę c w rm p o cz en e os os p o rcz y c |
– | – | – | – | – | – | – |
| Pr kw l i f i ko ie do k ów h do ty ze a wa n a w p rze zn ac zo ny c |
|||||||
| by ia z c |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko k łu ó ic ku h ta ty tu żn re r rso c z wy |
– | – | – | – | – | – | – |
| S 3 1 g dn ia 2 0 1 6 ta n na ru |
1 0 4 |
1 1 7 8 |
5 7 8 |
3 7 9 5 |
1 1 3 4 |
1 7 |
6 8 0 6 |
| Um ie i u śc i tra ta to or ze n wa r |
|||||||
| S 1 s ia 2 0 1 6 ta ty n na cz n |
9 | 9 2 2 |
– | 2 5 2 5 |
1 1 2 4 |
– | 4 5 8 0 |
| ów Z by ia lu b k las f i ka j do k h do ty c y c a a w p rze zn ac zo ny c by ia z c |
– | – | – | – | – | – | – |
| O dp isa ie dp isu k l izu j łu śc i tu ty tu tra ty to n o a a ce g o z wa r ą u dn ies ion hu k z k ów i s tra t o y w ra c ne y s |
– | – | – | – | – | – | – |
| Ko j i ty ty sz am or za c |
1 | 0 7 |
– | 2 6 5 |
– | – | 3 2 7 |
| S 3 1 g dn ia 2 0 1 6 ta n na ru |
1 0 |
9 9 2 |
– | 2 7 8 1 |
1 1 2 4 |
– | 4 9 0 7 |
| W ś ć b i lan to ar so wa |
|||||||
| W d łu dz ie ń 1 s ia 2 0 1 6 ta ty e g s nu n a cz n |
9 5 |
1 8 8 |
5 0 8 |
1 1 6 6 |
– | 3 0 |
1 9 8 7 |
| W d łu dz ie ń dn ia ta 3 1 g 2 0 1 6 e g s nu n a ru |
9 4 |
1 8 6 |
5 7 8 |
1 0 1 4 |
1 0 |
1 7 |
1 8 9 9 |
Na dzień 31 grudnia 2017 r. nie wystąpiły przesłanki świadczące o utracie wartości w zakresie wartości niematerialnych, w związku z czym Grupa nie dokonywała odpisów aktualizujących.
Grupa nie wykorzystuje w swojej działalności wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania.
Na dzień 31 grudnia 2017 r. Grupa posiadała w swoim majątku trwałym koszty prac rozwojowych poniesione na prace związane z wprowadzeniem nowych produktów z branży antykorozyjnej, w tym prace związane z opracowaniem nowej generacji urządzenia do zdalnego monitoringu stanu instalacji katodowych oraz pomiarów elektrycznych i fizykochemicznych.
Grupa przeprowadziła testy na utratę wartości tychże aktywów. Testy były oparte o planowane przyszłe przepływy pieniężne. W wyniku przeprowadzonego testu na utratę wartości należy stwierdzić, iż na dzień 31 grudnia 2017 r. nie wystąpiła konieczność dokonania odpisu aktualizującego prace rozwojowe.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Wartość firmy z konsolidacji na początek okresu | 1 092 | 1 092 |
| Zwiększenia wartości firmy z konsolidacji w wyniku nabycia | – | – |
| Różnice kursowe dotyczące jednostki zagranicznej | – | – |
| Zmniejszenia wartości firmy z tytułu dokonanych odpisów | – | – |
| Razem wartość bilansowa na koniec okresu | 1 092 | 1 092 |
Wartość ośrodków wypracowujących środki pieniężne, do których została alokowana wartość firmy, została ustalona na podstawie wartości użytkowej przy przyjęciu modelu DCF.
Wartość firmy z konsolidacji powstała w 2008 roku w wyniku nabycia podmiotu Elektro-System sp. z o.o.
W wyliczeniach dotyczących testu przyjęto następujące założenia:
W efekcie przeprowadzonego testu na utratę wartości należy stwierdzić, że na dzień 31 grudnia 2017 r. nie wystąpiły przesłanki oraz potrzeba dokonania odpisu aktualizującego wartość firmy.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Kwoty zatrzymane związane z realizacją umów długoterminowych | 855 | 524 |
| Ogółem | 855 | 524 |
Kwoty zatrzymane to kwoty należności, których otrzymanie uwarunkowane jest wykonaniem umów oraz które nie są płacone aż do momentu spełnienia określonych warunków umowy lub do momentu usunięcia usterek. Należności uwarunkowane wykonaniem umów to kwoty naliczone za pracę wykonaną w ramach umowy, niezależnie od tego, czy zostały zapłacone przez zamawiającego czy też nie. Wszystkie należności długoterminowe są wymagalne w okresie do pięciu lat od dnia bilansowego.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Materiały (według ceny zakupu) | 2 060 | 2 391 |
| Towary (według ceny nabycia) | 14 | – |
| Produkcja w toku (według kosztu wytworzenia) | 461 | 88 |
| Produkty gotowe (według kosztu wytworzenia) | 106 | 371 |
| Odpis aktualizujący zapasy | (420) | (241) |
| Zapasy netto ogółem | 2 221 | 2 609 |
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Odpis aktualizujący na początek okresu | 241 | 115 |
| Utworzenie odpisu | 179 | 126 |
| Wykorzystanie/rozwiązanie | – | – |
| Odpis aktualizujący na koniec okresu | 420 | 241 |
Koszt zapasów ujęty w kosztach bieżącego okresu sprawozdawczego wyniósł 11.326 tys. zł (w 2016 r.: 19.328 tys. zł).
Żadna kategoria zapasów nie stanowiła zabezpieczenia kredytu na dzień 31 grudnia 2017 r.
Materiały zostały wycenione w cenie zakupu, gdyż koszty zakupu ze względu na nieistotność zostały ujęte bezpośrednio w wyniku finansowym, co nie zniekształca stanu aktywów oraz wyniku finansowego Grupy. Na dzień 31 grudnia 2017 r. nie było zapasów wycenianych w cenie sprzedaży netto.
| 31 grudnia | 31 grudnia | |
|---|---|---|
| 2017 | 2016 | |
| Należności handlowe brutto | 26 431 | 31 083 |
| Odpis aktualizujący wartość należności | (5 939) | (6 345) |
| Należności handlowe netto | 20 492 | 24 738 |
| Należności publiczno-prawne | 1 116 | – |
| Udzielone zaliczki | 347 | 304 |
| Należności od klientów z tytułu realizacji umów długoterminowych | 11 018 | 6 628 |
| Pozostałe należności od osób trzecich, w tym: | 1 123 | 1 683 |
| Podatek VAT do rozliczenia w następnych okresach | 357 | 643 |
| Zabezpieczenie roszczeń | 636 | 944 |
| Wadium | 54 | 90 |
| Pozostałe | 76 | 6 |
| Ogółem | 34 096 | 33 353 |
Ze względu na krótkoterminowy charakter należności z tytułu dostaw i usług ich wartość godziwa jest szacowana jako zbliżona do wartości księgowej.
Należności handlowe nie są oprocentowane i mają zazwyczaj 30-60-dniowy termin płatności.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Należności nieprzeterminowane i ściągalne | 14 944 | 22 092 |
| Należności przeterminowane do jednego miesiąca | 4 402 | 2 209 |
| Należności przeterminowane powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy | 823 | 109 |
| Należności przeterminowane powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy | 477 | 81 |
| Należności przeterminowane powyżej 6 miesięcy | 5 785 | 6 592 |
| Odpis aktualizujący należności | (5 939) | (6 345) |
| Razem | 20 492 | 24 738 |
Odpisy aktualizujące wartość należności handlowych zostały utworzone indywidualnie dla jednostek niepowiązanych, przeterminowanych zazwyczaj powyżej 180 dni lub klientów, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej.
Na dzień 31 grudnia 2017 r. należności handlowe w kwocie 5.939 tys. zł (2016 r.: 6.345 tys. zł) zostały uznane za nieściągalne i w związku z tym objęte odpisem aktualizującym.
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Odpis aktualizujący na początek okresu | 6 345 | 4 939 |
| Utworzenie odpisu | 133 | 2 018 |
| Wykorzystanie/rozwiązanie | (539) | (612) |
| Odpisanie niewykorzystanych kwot | – | – |
| Korekta dotycząca stopy dyskontowej | – | – |
| Odpis aktualizujący na koniec okresu | 5 939 | 6 345 |
Zabezpieczenia ustanowione na należnościach (obecnych i przyszłych) Grupy wyniosły na dzień 31 grudnia 2017 r. kwotę 6.929 tys. zł (2016: 5.996 tys. zł) i są one związane z zabezpieczeniem kredytów zaciągniętych przez Grupę opisanych w nocie 37.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Środki pieniężne w banku i w kasie | 541 | 226 |
| Lokaty krótkoterminowe | 1 946 | 12 216 |
| Ogółem | 2 487 | 12 442 |
| Kredyty w rachunkach bieżących | 5 136 | 8 447 |
| Kwota wykazana w rachunku przepływów pieniężnych | (2 649) | 3 995 |
Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania jednodniowych lokat bankowych. Lokaty krótkoterminowe są dokonywane na różne okresy, od jednego dnia do kilku miesięcy, w zależności od aktualnego zapotrzebowania Grupy na środki pieniężne i są oprocentowane według ustalonych dla nich stóp procentowych.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Prenumerata | 10 | 10 |
| Ubezpieczenia majątkowe | 215 | 292 |
| Ubezpieczenia samochodowe | 30 | 29 |
| Rozliczenia informatyczne | 211 | 274 |
| Prowizje i gwarancje bankowe | 292 | 268 |
| Pozostałe | 47 | 99 |
| Ogółem | 805 | 972 |
| Krótkoterminowe | 622 | 693 |
| Długoterminowe | 183 | 279 |
| Seria | Rodzaj akcji | Liczba akcji w szt. |
Wartość nominalna w zł |
|---|---|---|---|
| A | imienne, uprzywilejowane (co do głosu) | 4 655 600 | 2 327 800,00 |
| A | na okaziciela | 1 370 000 | 685 000,00 |
| B | na okaziciela | 209 800 | 104 900,00 |
| C | na okaziciela | 2 994 679 | 1 497 339,50 |
| Razem | 9 230 079 | 4 615 039,50 |
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
| Akcje wyemitowane i w pełni opłacone | Rok zakończony | Rok zakończony |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Liczba akcji wyemitowana na początek okresu | 9 230 079 | 9 230 079 |
| Zwiększenia/zmniejszenia | – | – |
| Liczba akcji wyemitowanych na koniec okresu | 9 230 079 | 9 230 079 |
| Akcjonariusz | Liczba akcji | % udział w kapitale zakładowym |
% udział w liczbie głosów na WZA |
Liczba głosów na WZA |
|---|---|---|---|---|
| Konrad Śniatała | 4 117 838 | 44,61% | 55,62% | 7 722 676 |
| Quercus Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.(*) | 1 858 992 | 20,14% | 13,39% | 1 858 992 |
| Marek Korytowski | 631 905 | 6,85% | 8,66% | 1 201 810 |
| Gabriela Maria Śniatała | 480 857 | 5,21% | 6,93% | 961 714 |
| Nationale-Nederlanden OFE(**) | 800 000 | 8,67% | 5,76% | 800 000 |
(*) Stan posiadania Funduszy zarządzanych przez Quercus Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S. A. na dzień 18 grudnia 2017 r., zgodnie z zawiadomieniem otrzymanym na podstawie art. 69 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i wprowadzaniu instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.
(**) Stan posiadania Nationale-Nederlanden OFE na dzień 13 czerwca 2017 r., zgodnie z wygenerowanym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. wykazem akcjonariuszy uprawnionych do udziału w Walnym Zgromadzeniu z tytułu posiadanych akcji zdematerializowanych w dniu rejestracji na WZA (tzw. record date) zgodnie z art. 406[3] ust. 6 ksh.
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji ponad ich wartość nominalną w kwocie 19.457 tys. zł powstał z nadwyżki wartości emisyjnej nad nominalną w kwocie 21.262 tys. zł, która to nadwyżka została pomniejszona o koszty emisji akcji w kwocie 1.805 tys. zł.
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Stan na początek okresu | 10 703 | 9 862 |
| Zwiększenia /podział zysku/ | – | 1 303 |
| Zmniejszenia /pokrycie straty/ | (415) | – |
| Zmniejszenia /wypłata dywidendy/ | – | (462) |
| Stan na koniec okresu | 10 288 | 10 703 |
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Stan na początek okresu | 20 291 | 20 241 |
| Zwiększenia | 4 000 | 50 |
| Zmniejszenia(pokrycie straty) | (6 005) | – |
| Stan na koniec okresu | 18 286 | 20 291 |
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Stan na początek okresu | 4 000 | 4 000 |
| Utworzenie kapitału na nabycie akcji własnych | – | – |
| Zmniejszenia | (4 000) | – |
| Stan na koniec okresu | – | 4 000 |
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Stan na początek okresu | 1 466 | 1 466 |
| Zwiększenia (koszty płatności w formie akcji) | – | – |
| Zmniejszenia | – | – |
| Stan na koniec okresu | 1 466 | 1 466 |
Kapitał zapasowy z tytułu świadczeń pracowniczych w formie akcji odzwierciedla wartość programu płatności rozliczanych w formie akcji przyznanych Zarządowi i kluczowej kadrze zarządzającej, jako część ich wynagrodzenia. Program płatności w formie akcji w Grupie realizowany był w latach 2008-2011.
| Wierzyciel | Kwota kredytu/pożyczki |
Termin spłaty | Warunki oprocentowania |
31 grudnia 2017 |
31 grudnia 2016 |
|---|---|---|---|---|---|
| Krótkoterminowe | |||||
| mBank S.A. | Kredyt w rachunku bieżącym |
21.06.2018 r. | WIBOR O/N plus marża banku |
5 136 | 8 447 |
| Razem kredyty krótkoterminowe | 5 136 | 8 447 |
W okresie sprawozdawczym marża realizowana przez kredytodawcę Grupy kształtowała się na poziomie około 2%.
W 2017 r. spółki Grupy nie wypowiedziały, ani nie została im wypowiedziana dotychczasowa umowa kredytowa.
Zabezpieczenia kredytu bankowego na dzień 31 grudnia 2017 r. przedstawiają się następująco:
Zmiany stanu rezerw w roku zakończonym 31 grudnia 2017 r.
| Rezerwa na naprawy gwarancyjne |
Rezerwa na odprawy emerytalne |
Rezerwa na urlopy |
Rezerwa na straty na kontraktach |
Rezerwa na sprawy sądowe |
Inne rezerwy |
Razem | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 stycznia 2017 | 635 | 164 | 360 | 108 | – | 1 140 | 2 407 |
| Utworzone w ciągu okresu |
1 273 | 2 | 146 | 20 | – | 336 | 1 777 |
| Wykorzystane | (1 218) | (47) | (15) | (108) | – | (1 305) | (2 693) |
| Rozwiązane | – | (5) | – | – | – | (45) | (50) |
| 31 grudnia 2017 | 690 | 114 | 491 | 20 | – | 126 | 1 441 |
| Krótkoterminowe | 690 | – | 491 | 20 | – | 126 | 1 327 |
| Długoterminowe | – | 114 | – | – | – | – | 114 |
| Rezerwa na naprawy gwarancyjne |
Rezerwa na odprawy emerytalne |
Rezerwa na urlopy |
Rezerwa na straty na kontraktach |
Rezerwa na sprawy sądowe |
Inne rezerwy |
Razem | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 stycznia 2016 | 642 | 122 | 381 | 97 | 50 | 437 | 1 729 |
| Utworzone w ciągu okresu |
935 | 45 | 136 | 107 | – | 2 300 | 3 523 |
| Wykorzystane | (942) | – | (157) | (96) | – | (1 597) | (2 792) |
| Rozwiązane | – | (3) | – | – | (50) | – | (53) |
| 31 grudnia 2016 | 635 | 164 | 360 | 108 | – | 1 140 | 2 407 |
| Krótkoterminowe | 635 | – | 360 | 108 | – | 1 140 | 2 243 |
| Długoterminowe | – | 164 | – | – | – | – | 164 |
Grupa tworzy rezerwę na koszty przewidywanych napraw gwarancyjnych w oparciu o poziom napraw gwarancyjnych w latach ubiegłych. Przewiduje się, że większość tych kosztów zostanie poniesiona w następnym roku obrotowym. Założenia zastosowane do obliczenia rezerwy na naprawy gwarancyjne oparte zostały na bieżących poziomach sprzedaży i aktualnych dostępnych informacjach na temat napraw w okresie gwarancyjnym udzielonym na sprzedane usługi.
Grupa wypłaca pracownikom przechodzącym na emerytury kwoty odpraw emerytalnych w wysokości określonej przez Kodeks pracy. W związku z tym Grupa na podstawie dokonanej wyceny tworzy rezerwę na wartość bieżącą zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Zobowiązania handlowe | 10 708 | 8 525 |
| Zobowiązania na rzecz klientów (kontrakty długoterminowe) | 1 575 | 1 507 |
| Otrzymane zaliczki | 135 | – |
| Rozrachunki publiczno-prawne | 2 535 | 5 012 |
| Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń | 1 175 | 1 041 |
| Pozostałe zobowiązania, w tym: | 1 464 | 706 |
| Podatek VAT do rozliczenia w następnych okresach | – | – |
| Zabezpieczenie roszczeń | 1 293 | 516 |
| Rozrachunki z tytułu ubezpieczeń | 19 | 19 |
| Pozostałe | 152 | 171 |
| Razem zobowiązania handlowe i pozostałe zobowiązania | 17 592 | 16 791 |
Transakcje z podmiotami powiązanymi są zawierane na warunkach rynkowych (typowe transakcje handlowe).
Zobowiązania handlowe są oprocentowane i zazwyczaj rozliczane w terminach od 30 do 90-dniowych.
Zobowiązania publicznoprawne są płacone zgodnie z terminami płatności regulowanymi przez polskie przepisy prawa.
Zobowiązania w stosunku do pracowników są regulowane w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą koszty wynagrodzeń.
Kwota wynikająca z różnicy pomiędzy zobowiązaniami a należnościami z tytułu podatku od towarów i usług jest płacona właściwym władzom podatkowym w okresach miesięcznych.
Zobowiązania z tytułu odsetek są zazwyczaj rozliczane na podstawie zaakceptowanych not odsetkowych.
Zabezpieczenie roszczeń stanowią kwoty pieniężne otrzymane od kontrahentów w celu pokrycia ewentualnych strat w przypadku niewywiązania się ze zobowiązań wynikających z umów długoterminowych.
| Waluta | 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 |
|---|---|---|
| EUR | 9 | 34 |
| PLN | 37 | 150 |
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Zobowiązanie z tytułu nabycia udziałów w spółce zależnej | – | – |
| - płatne w terminie do 12 miesięcy | – | – |
| - płatne w terminie powyżej 12 miesięcy | – | – |
W dniu 16 maja 2011 r. Emitent nabył, zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych oraz umowy spółki, udziały w spółce zależnej Contrast sp. z o. o. w liczbie 1.075.
Udziały zostały zakupione od udziałowca spółki Contrast sp. z o. o. za łączną cenę 2.700 tys. zł, z czego w 2011 r. zapłacono kwotę 2.300 tys. zł, w 2014 r. 200 tys. zł natomiast w 2015 r. oraz 2016 r. po 100 tys. zł.
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
|---|---|---|
| Kwoty zatrzymane związane z realizacją umów długoterminowych | 358 | 1 279 |
| Ogółem | 358 | 1 279 |
Pozostałe zobowiązania długoterminowe to kwoty zatrzymane kontrahentom (podwykonawcom) z tytułu realizacji kontraktów (umów) długoterminowych. Zobowiązanie do zwrotu tych kwot, uwarunkowane jest prawidłowym wykonaniem umów przez kontrahentów. Kwoty te nie są płacone aż do momentu spełnienia określonych warunków umowy lub do momentu usunięcia usterek.
Wszystkie pozostałe zobowiązania długoterminowe są wymagalne w okresie do pięciu lat od dnia bilansowego.
| Rok | Rok | |
|---|---|---|
| zakończony | zakończony | |
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Całkowity przychód związany z umowami długoterminowymi ujęty w rachunku zysków za okres sprawozdawczy |
64 047 | 104 187 |
| Umowy długoterminowe w trakcie realizacji na dzień bilansowy | ||
| Koszty poniesione plus ujęte zyski minus straty poniesione do dnia bilansowego |
66 315 | 67 973 |
| Minus: faktury wystawione zgodnie z postępem prac | 56 872 | 62 852 |
| Saldo netto dla umów w trakcie realizacji | 9 443 | 5 121 |
| Ujęte w sprawozdaniu finansowym, jako kwoty należne: | ||
| Od klientów w ramach realizacji prac wynikających z umów długoterminowych |
11 018 | 6 628 |
| Na rzecz klientów w ramach realizacji prac wynikających z umów długoterminowych |
1 575 | 1 507 |
| Kwoty zatrzymane z tytułu realizacji prac wynikających z umów długoterminowych (należności) |
1 491 | 1 795 |
| Kwoty zatrzymane z tytułu realizacji prac wynikających z umów długoterminowych (zobowiązania) |
1 651 | 1 468 |
| Zaliczki otrzymane od klientów z tytułu realizacji umów długoterminowych |
135 | – |
| Zaliczki udzielone klientom z tytułu realizacji umów długoterminowych |
347 | 304 |
Zgodnie z MSR 11 przychody z realizacji kontraktów długoterminowych są uznawane zgodnie ze stopniem ich zaawansowania.
Grupa w 2017 r., jak i w latach poprzednich, dokonywała pomiaru stopnia zaawansowania realizowanych kontraktów długoterminowych ustalając stosunek kosztów poniesionych do kosztów całego projektu.
W aktywach w pozycji "należności handlowe oraz pozostałe należności" oraz nocie 33 w pozycji "należności od klientów z tytułu realizacji umów długoterminowych", a w pasywach w pozycji "zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania oraz nocie 39 w pozycji "zobowiązania na rzecz klientów (kontrakty długoterminowe)" prezentowane są skutki wyceny stopnia zaawansowania niezakończonych usług w korelacji z dodatkowymi przychodami lub korektą zafakturowanej sprzedaży.
Kwoty zatrzymane z tytułu realizacji prac wynikających z umów długoterminowych (aktywa) to kwoty należności, których otrzymanie uwarunkowane jest wykonaniem umów oraz które nie są płacone aż do momentu spełnienia określonych warunków umowy lub do momentu usunięcia usterek. Należności uwarunkowane wykonaniem umów to kwoty naliczone za pracę wykonaną w ramach umowy.
Należności długoterminowe z tytułu kwot zatrzymanych są wymagalne w okresie do pięciu lat od dnia bilansowego.
Kwoty zatrzymane z tytułu realizacji prac wynikających z umów długoterminowych (pasywa) stanowią zobowiązanie do zwrotu tych kwot, uwarunkowane prawidłowym wykonaniem umów. Kwoty te nie są płacone aż do momentu spełnienia określonych warunków umowy lub do momentu usunięcia usterek. Zobowiązania długoterminowe z tytułu kwot zatrzymanych są wymagalne w okresie do pięciu lat od dnia bilansowego.
W związku z wykazaną w sprawozdaniu finansowym Atrem S.A. za rok 2016 r. stratą netto w kwocie: 6.055 tys. zł Zwyczajne Walne Zgromadzenie Emitenta zatwierdzające sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2016 nie podjęło uchwały o wypłacie dywidendy.
W okresie sprawozdawczym żadna ze spółek Grupy Kapitałowej Atrem nie zaniechała wykonywania żadnej z prowadzonych działalności.
| 31.12.2017 | 31.12.2016 | |
|---|---|---|
| Należności warunkowe | ||
| Od pozostałych jednostek (z tytułu) | 4 260 | 3 856 |
| - gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych | 1 410 | 1 121 |
| - poręczeń wekslowych, poręczeń według prawa cywilnego | – | – |
| - weksle otrzymane pod zabezpieczenie | 2 432 | 2 317 |
| - sprawy sądowe | 418 | 418 |
| Zobowiązania warunkowe | ||
| Na rzecz pozostałych jednostek (z tytułu) | 28 878 | 38 267 |
| - zawartych umów cesji wierzytelności | – | – |
| - gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych | 22 207 | 18 646 |
| - poręczeń wekslowych, poręczeń według prawa cywilnego | 372 | 3 019 |
| - weksle wystawionych pod zabezpieczenie | 6 299 | 16 602 |
| - sprawy sądowe | – | – |
| Inne | – | – |
| Pozycje pozabilansowe razem | 33 138 | 42 123 |
Grupa Kapitałowa Atrem dokonuje wyłączeń konsolidacyjnych w pozycjach pozabilansowych w zakresie poręczeń i weksli udzielonych jednostkom powiązanym, objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2017 r., Grupa planuje w 2018 r. ponieść nakłady na rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne w kwocie ok. 1.200 tys. zł. Nakłady zostaną sfinansowane ze środków własnych.
Na dzień 31 grudnia 2017 r. oraz na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania Emitent jest stroną postępowania przed sądem w sprawie dotyczącej wierzytelności dochodzonej przez Konsorcjum z udziałem Emitenta, której wartość przekracza 10% kapitałów własnych Emitenta.
• W dniu 15 lutego 2016 r. Konsorcjum z udziałem Emitenta w składzie: Techmadex S.A. (Lider Konsorcjum), Atrem S.A. (Partner Konsorcjum) oraz GP Energia Sp. o. o. (Partner Konsorcjum) złożyło w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozew przeciwko spółce Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie o zapłatę kwoty 12.140.070,20 zł tytułem należności wynikających z realizacji umowy na wykonanie zamówienia pn. "Budowa Laboratorium Wzorcowania Gazomierzy przy ciśnieniu roboczym na terenie TJE Hołowczyce w ramach realizacji projektu pn.: "Opracowanie i wdrożenie technologii wzorcowania gazomierzy na średnim i wysokim ciśnieniu w systemie otwarto - zamkniętym" (zwanej dalej Umową), odpowiadającą wartości nienależnego świadczenia. Spółki wchodzące w skład Konsorcjum, w ramach przedmiotowego postępowania, dochodzą od pozwanej osobnych roszczeń zgodnie z procentowym podziałem zakresu Zamówienia, odpowiadającym następującym wartościom: Techmadex S.A.: 40% wartości przedmiotu sporu, Atrem S.A.: 40% wartości przedmiotu sporu, GP Energia Sp. z o. o.: 20% wartości przedmiotu sporu. W ocenie Atrem S.A. roszczenie objęte przedmiotowym sporem jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie. W trakcie realizacji Umowy, Konsorcjum Wykonawcy z udziałem Emitenta zostało zmuszone do wykonania szeregu prac dodatkowych, nieprzewidzianych w SIWZ, z przyczyn spowodowanych wadami dokumentacji przetargowej oraz wystąpieniem okoliczności niemożliwych do przewidzenia przez strony na etapie zawierania Umowy. Emitent wszelkie działania związane ze skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego poprzedził dogłębną analizą stanu faktycznego oraz zasadności roszczeń Emitenta. Aktualnie Emitent oczekuje na dalszy bieg sprawy.
• W dniu 29 listopada 2016 r. Konsorcjum z udziałem Emitenta w składzie: Techmadex S.A. (Lider Konsorcjum), Atrem S.A. (Partner Konsorcjum) oraz GP Energia sp. o. o. (Partner Konsorcjum) złożyło w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozew przeciwko spółce Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie o ustalenie nieistnienia prawa spółki Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. do żądania zapłaty przez Konsorcjum kary umownej naliczonej w dniu 04 lipca 2016 r. w związku z realizacją przez Konsorcjum zamówienia pn. "Budowa Laboratorium Wzorcowania Gazomierzy przy ciśnieniu roboczym na terenie TJE Hołowczyce w ramach realizacji projektu pn: "Opracowanie i wdrożenie technologii wzorcowania gazomierzy na średnim i wysokim ciśnieniu w systemie otwarto- zamkniętym" (zwanej dalej Umową), o nałożeniu której Emitent informował raportem bieżącym nr 28/2016. Wartość przedmiotu sporu wynosiła 9.767.430,00 zł (słownie: dziewięć milionów siedemset sześćdziesiąt siedem tysięcy czterysta trzydzieści złotych). Celem wskazanego powyżej postępowania było zapewnienie Konsorcjum ochrony ich prawnie chronionych interesów poprzez definitywne zakończenie sporu między Powódkami a Pozwaną (Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A.) na tle istnienia przesłanek do nałożenia przez Pozwaną kary umownej. W ocenie Emitenta, kierowane przez spółkę Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. roszczenie o zapłatę kar umownych jest bezzasadne, a kara we wskazanej powyżej wysokości nie odpowiada stanowi faktycznemu. Zdaniem Spółki, brak możliwości naliczenia kar umownych przez spółkę Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. wynika z faktu, że przyczyny opóźnienia w wykonaniu zamówienia spełniają przesłanki umownego wyłączenia odpowiedzialności Konsorcjum. Zawarta pomiędzy Stronami umowa przewiduje możliwość wyłączenia odpowiedzialności z tytułu niewykonania Umowy, jeżeli opóźnienie w realizacji poszczególnych zadań powstało z powodu okoliczności niezależnych od Konsorcjum, na których istnienie Konsorcjum nie miało wpływu, a których zaistnienie uniemożliwiało zakończenie któregokolwiek ze zobowiązań objętych przedmiotem Umowy. Przyczynami nieleżącymi po stronie Konsorcjum, związanymi z brakiem możliwości dotrzymania umownych terminów realizacji były m.in. opóźnienia w dostawie sprawnej i spełniającej wymagania dmuchawy przez podmiot, który zgodnie z wytycznymi z SIWZ, jako jedyny spełniał wymagania wskazane przez Zamawiającego. W ocenie Emitenta nota księgowa została więc wystawiona bezpodstawnie.
W dniu 28 czerwca 2017 r. Konsorcjum z udziałem Emitenta w składzie: Techmadex S.A. (Lider Konsorcjum), Atrem S.A. (Partner Konsorcjum) oraz GP Energia sp. o. o. (Partner Konsorcjum) złożyło pismo procesowe zawierające cofnięcie pozwu w całości bez zrzeczenia się roszczenia. Decyzja o cofnięciu pozwu została podyktowana faktem dokonania przez spółkę Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-
System S.A. wezwania skierowanego do InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group (Gwarant), o wypłatę z ubezpieczeniowej gwarancji należytego wykonania umowy kwoty 2.647.000,00 zł, o czym Emitent informował w raporcie bieżącym nr 11/2017 oraz złożonym przez Konsorcjum wnioskiem o zabezpieczenie, o którym Emitent informował raportem bieżącym nr 18/2017 (Sąd Okręgowy w Warszawie wydał postanowienia o oddaleniu wniosku Konsorcjum o zabezpieczenie roszczenia przed wytoczeniem powództwa, o czym Emitent informował raportem bieżącym nr 31/2017). Cofnięcie pozwu miało na celu umożliwić Konsorcjum złożenie nowego pozwu w sprawie.
W związku z powyższym w dniu 22 lutego 2018 r. członkowie Konsorcjum z udziałem Emitenta: Techmadex S.A. (Lider Konsorcjum) oraz Atrem S.A. (Partner Konsorcjum) złożyli w Sądzie Okręgowym w Warszawie nowy pozew przeciwko spółce Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie (Zamawiający) o zapłatę kwoty 2.647.000,00 zł (słownie złotych: dwa miliony sześćset czterdzieści siedem tysięcy 00/100) tytułem zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia uzyskanego kosztem członków Konsorcjum przez Zamawiającego bez podstawy prawnej, na skutek dokonania wypłaty wskazanej kwoty przez spółkę InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group (Gwarant) na rzecz Zamawiającego z ubezpieczeniowej gwarancji należytego wykonania kontraktu i usunięcia wad i usterek (Gwarancja) wniesionej przez Lidera Konsorcjum tj. Techmadex S.A. działającej w imieniu członków Konsorcjum w składzie Techmadex S.A. (Lider Konsorcjum), Atrem S.A. (Partner Konsorcjum) oraz GP Energia sp. o. o. (Partner Konsorcjum), zgodnie z żądaniem Zamawiającego, o którym Spółka informowała raportem bieżącym nr 11/2017. Spłata kwoty wypłaconej przez Gwaranta dokonana została przez Techmadex S.A. w części obejmującej 60% oraz przez Atrem S.A. w części obejmującej 40%. Zamawiający uzasadnił żądanie wypłaty środków z Gwarancji nienależytym wykonaniem przez Konsorcjum zamówienia pn. Budowa Laboratorium Wzorcowania Gazomierzy przy ciśnieniu roboczym na terenie TJE Hołowczyce w ramach realizacji projektu pn: "Opracowanie i wdrożenie technologii wzorcowania gazomierzy na średnim i wysokim ciśnieniu w systemie otwarto- zamkniętym" i naliczeniem z tego powodu kary umownej w wysokości 9.767.430,00 zł, o nałożeniu której Emitent informował raportem bieżącym nr 28/2016. Wartość przedmiotu sporu wynosi 2.647.000,00 zł (słownie: dwa miliony sześćset czterdzieści siedem tysięcy 00/100). Żądanie pozwu dotyczy zasądzenia kwoty 1.588.200,00 zł (słownie złotych: jeden milion pięćset osiemdziesiąt osiem tysięcy dwieście 00/100) na rzecz TECHMADEX S.A. oraz kwoty 1.058.800,00 zł (słownie złotych: jeden milion pięćdziesiąt osiem tysięcy osiemset 00/100) na rzecz Emitenta, co odpowiada wysokości kwot uiszczonych przez tych Uczestników Konsorcjum na rzecz Gwaranta, tj. w następujących udziałach: Techmadex - 60%, ATREM– 40%. W ocenie Emitenta roszczenie objęte przedmiotowym pozwem jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie. Emitent kwestionuje w całości roszczenia Zamawiającego z tytułu kar umownych naliczonych na podstawie umowy dotyczącej budowy Laboratorium Wzorcowania Gazomierzy przy ciśnieniu roboczym na terenie TJE Hołowczyce w ramach realizacji projektu pn. Opracowanie i wdrożenie technologii wzorcowania gazomierzy na średnim i wysokim ciśnieniu w systemie otwarto-zamkniętym, uznając je za całkowicie bezpodstawne, w związku z czym domaga się zwrotu przypadającej na Spółkę części kwoty wypłaconej przez Gwaranta na rzecz Zamawiającego z Gwarancji. Celem postępowania jest odzyskanie kwoty uzyskanej przez Zamawiającego kosztem Emitenta bez podstawy prawnej. Aktualnie Emitent oczekuje na dalszy bieg sprawy
W dniu 02 stycznia 2017 r. Emitent otrzymał zawiadomienie z Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie w przedmiocie złożenia przez spółkę Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie zawezwania do próby ugodowej w sprawie zapłaty kary umownej w wysokości 9.767.430,00 zł (słownie: dziewięć milionów siedemset sześćdziesiąt siedem tysięcy czterysta trzydzieści złotych). Próba ugodowa się odbyła, ale do zawarcia ugody nie doszło.
• W dniu 07 października 2016 r. Emitent złożył w Sądzie Okręgowym w Poznaniu pozew przeciwko spółce Port Lotniczy Poznań - Ławica sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu o zapłatę kwoty 2.018.430,00 zł (słownie: dwa miliony osiemnaście tysięcy czterysta trzydzieści złotych 00/100) tytułem wynagrodzenia za realizację
umowy na wykonanie zamówienia pn.: "Zaprojektowanie, dostawa i wdrożenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa Portu Lotniczego Poznań - Ławica oraz wymiana fragmentu ogrodzenia Portu Lotniczego" (zwanej dalej Umową). W zakresie dochodzonej przez Emitenta pozwem kwoty spółka Atrem S.A. otrzymała od spółki Port Lotniczy Poznań - Ławica sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu oświadczenie o potrąceniu wierzytelności w łącznej kwocie 4.243.114,26 zł (słownie: cztery miliony dwieście czterdzieści trzy tysiące sto czternaście złotych 26/100), które rzekomo miałyby przysługiwać spółce Port Lotniczy Poznań - Ławica sp. z o. o. z przysługującą Atrem S.A. wierzytelnością dochodzoną pozwem. Emitent utworzył odpis aktualizujący wartość należności na kwotę dochodzoną pozwem. W treści pozwu Emitent przedstawił argumentację potwierdzającą bezzasadność roszczeń spółki Port Lotniczy Poznań - Ławica sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu o zapłatę poniższych kwot:
1.666.251,96 zł (słownie: jeden milion sześćset sześćdziesiąt sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt jeden złotych 96/100), wynikającej z noty księgowej z dnia 20 czerwca 2016 roku, wystawionej tytułem odszkodowania za szkodę związaną z rzekomym nieterminowym i nienależytym wykonaniem umowy na realizację zamówienia pn.: "Zaprojektowanie, dostawa i wdrożenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa Portu Lotniczego Poznań - Ławica oraz wymiana fragmentu ogrodzenia Portu Lotniczego", która została przez Emitenta odesłana do Zamawiającego bez księgowania, jako wystawiona bezpodstawnie;
2.576.862,30 zł (słownie: dwa miliony pięćset siedemdziesiąt sześć tysięcy osiemset sześćdziesiąt dwa złote 30/100), wynikającej z noty księgowej z dnia 21 lipca 2016 roku, wystawionej tytułem rzekomej zwłoki w przystąpieniu przez Emitenta do usuwania wad ujawnionych w przedmiocie umowy na realizację zamówienia pn.: "Zaprojektowanie, dostawa i wdrożenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa Portu Lotniczego Poznań - Ławica oraz wymiana fragmentu ogrodzenia Portu Lotniczego", która została przez Emitenta odesłana do Zamawiającego bez księgowania, jako wystawiona bezpodstawnie.
Odnosząc się do poszczególnych not obciążeniowych wystawionych przez spółkę Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu, należy podkreślić, iż w treści pisma przewodniego do noty wystawionej na kwotę 1.666.251,96 zł, Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o.o., wskazał, iż nota została wystawiona tytułem odszkodowania za szkodę związaną z rzekomym nieterminowym i nienależytym wykonaniem umowy na realizację zamówienia pn. "Zaprojektowanie, dostawa i wdrożenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa Portu Lotniczego Poznań- Ławica oraz wymiana fragmentu ogrodzenia Portu Lotniczego". Z treści noty obciążeniowej wynika, że wartość szkody obejmuje wartość utraconego dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, wartość zastępczego usuwania domniemywanych przez spółkę Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o.o. wad oraz szkodę odpowiadającą wartości rzekomo niewykonanych prac. W ocenie Emitenta kierowane przez spółkę Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o. o. roszczenia nie znajdują uzasadnienia w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym, a tym samym nota księgowa wystawiona została bezpodstawnie. Na podstawie stosunku prawnego łączącego Emitenta ze spółką Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o.o., a także wobec zaistniałego w trakcie realizacji przedmiotowego zamówienia stanu faktycznego, nie sposób przypisać Emitentowi odpowiedzialności za ewentualną utratę przez Zamawiającego dofinansowania. Emitent wskazuje także, że nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne wystąpienie po stronie spółki Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o.o. pozostałych szkód wskazanych w treści pisma uzasadniającego wystawienie noty obciążeniowej. Emitent kwestionuje zatem zasadność obciążenia Spółki kwotą wskazaną w nocie obciążeniowej wystawionej przez Port Lotniczy Poznań Ławica Sp. z o. o. Nota z dnia 20 czerwca 2016 r. została odesłana do Zamawiającego bez księgowania, jako wystawiona bezpodstawnie.
Druga z not księgowych wystawiona została przez spółkę Port Lotniczy Poznań - Ławica sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu na kwotę 2.576.862,30 zł tytułem rzekomej zwłoki w przystąpieniu przez Emitenta do usuwania wad ujawnionych w przedmiocie Umowy na realizację zamówienia pn. "Zaprojektowanie, dostawa i wdrożenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa Portu Lotniczego Poznań - Ławica oraz wymiana fragmentu ogrodzenia Portu Lotniczego". W ocenie Emitenta kierowane przez spółkę Port Lotniczy Poznań - Ławica Sp. z o. o. roszczenia nie znajdują uzasadnienia w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym, a tym samym nota księgowa wystawiona została bezpodstawnie. Emitent wykonywał swoje obowiązki umowne zgodnie z postanowieniami Kontraktu. Przez przystąpienie do usuwania wad należy rozumieć pierwszą czynność zmierzającą do jej usunięcia czy uznania za bezzasadną, czyli w szczególności dokonanie oceny charakteru zgłaszanej nieprawidłowości, potwierdzenie jej zaistnienia oraz ustalenie przyczyn jej powstania, a tym samym podmiotu ponoszącego odpowiedzialność za jej zaistnienie. Należy dodać, iż strony umieszczając w umowie zapis dotyczący możliwości obciążenia
Wykonawcy karą umowną za nieterminowe przystąpienie do usuwania wad posłużyły się określeniem "zwłoka". Tym samym, strony zgodnie przyjęły, że podstawą do nałożenia kar umownych jest zawinienie Spółki. W odniesieniu do przedstawianych przez Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o. o. nieprawidłowości, nie sposób jest przypisać Spółce niedotrzymania terminu wyznaczonego umową na przystąpienie do usuwania wad, a tym samym winy w jego niedotrzymaniu. W ocenie Emitenta nota księgowa z dnia 21 lipca 2016 roku została wystawiona bezpodstawnie i jako taka została odesłana do Zamawiającego, bez księgowania.
Aktualnie Emitent oczekuje na dalszy bieg sprawy.
• W dniu 30 listopada 2016 r. Emitent złożył w Sądzie Okręgowym w Poznaniu pozew przeciwko spółce Port Lotniczy Poznań - Ławica sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu o zapłatę kwoty 290.403,43 zł (słownie: dwieście dziewięćdziesiąt tysięcy czterysta trzy złote 43/100) tytułem wynagrodzenia za wykonanie robót dodatkowych, w związku z realizacją umowy na wykonanie zamówienia pn.: "Zaprojektowanie, dostawa i wdrożenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa Portu Lotniczego Poznań - Ławica oraz wymiana fragmentu ogrodzenia Portu Lotniczego". Wykonane przez Emitenta roboty dodatkowe obejmowały – prace związane z koniecznością zmiany przebiegu tras kablowych, w związku z brakiem zezwolenia przez Port Lotniczy Poznań - Ławica sp. z o. o. na skorzystanie z istniejącej kanalizacji oświetlenia nawigacyjnego, a także roboty wynikające z potrzeby usunięcia kolizji północno-wschodniej stopy fundamentowej z siecią podziemną (studnią kanalizacyjną) oraz roboty dodatkowe powstałe na skutek konieczności przeniesienia urządzeń klimatyzacji budynku CARGO. W ocenie Atrem S.A. roszczenie ATREM S.A. objęte przedmiotowym sporem jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie. Aktualnie Emitent oczekuje na dalszy bieg sprawy.
• W dniu 09 marca 2018 r. Członkowie Konsorcjum z udziałem Emitenta w składzie: Techmadex S.A. (Lider Konsorcjum), Atrem S.A. (Partner Konsorcjum), GP Energia sp. z o.o. (Partner Konsorcjum), złożyli do Międzynarodowej Izby Handlowej (International Chamber of Commerce) z siedzibą w Paryżu (Francja) wniosek o arbitraż przeciwko Force Technology (Pozwany) z siedzibą w Brøndby (Dania). Wniosek dotyczy naprawienia szkody powstałej w wyniku wyrządzenia przez Pozwanego czynu niedozwolonego, a także z tytułu nienależytego wykonania umowy (Umowa) zawartej w dniu 25 kwietnia 2013 r. pomiędzy Techmadex S.A. a Pozwanym, w przedmiocie dostawy urządzeń przemysłowych ("Urządzenia"), w ramach realizacji projektu pn.: "Budowa Laboratorium Wzorcowania Gazomierzy przy ciśnieniu roboczym na terenie TJE Hołowczyce w ramach realizacji projektu pn. Opracowanie i wdrożenie technologii wzorcowania gazomierzy na średnim i wysokim ciśnieniu w systemie otwarto-zamkniętym", wykonywanego na podstawie umowy (Zamówienie) zawartej w dniu 05 listopada 2012 r. pomiędzy Konsorcjum a spółką Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System S.A. z siedzibą w Warszawie (Zamawiający).
Wniosek o arbitraż przeciwko Pozwanemu został złożony celem zapobieżenia negatywnym konsekwencjom upływu czasu w stosunku do przysługujących Członkom Konsorcjum w składzie: Techmadex S.A. (Lider Konsorcjum), Atrem S.A. (Partner Konsorcjum), GP Energia sp. z o.o. (Partner Konsorcjum) roszczeń wobec Pozwanego, będących pochodną wystawienia przez Zamawiającego na rzecz Konsorcjum noty obciążeniowej na łączną kwotę 9.767.430,00 zł (słownie: dziewięć milionów siedemset sześćdziesiąt siedem tysięcy czterysta trzydzieści 00/100). Konieczne jest wskazanie, że pismem datowanym na dzień 26 maja 2017 r. Zamawiający wystąpił z żądaniem wypłaty kwoty 2.647.000,00 zł do Interrisk Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group (Gwarant) z ubezpieczeniowej gwarancji należytego wykonania Zamówienia i usunięcia wad i usterek, w którym wskazał, że Członkowie Konsorcjum nie wykonali należycie zobowiązań wynikających z Zamówienia, o czym Emitent informował raportem nr 11/2017. Na skutek ww. wystąpienia Gwarant dokonał w dniu 06 października 2017 r. wypłaty na rzecz Zamawiającego kwoty 2.647.000,00 (słownie: dwa miliony sześćset czterdzieści siedem tysięcy 00/100) zł z tytułu gwarancji, o czym Emitent informował raportem nr 33/2017. Spłata ww. kwoty dokonana została na rzecz Gwaranta w 40% przez Emitenta oraz w 60% przez Techmadex S.A.
Emitent swoje roszczenie odszkodowawcze opiera na twierdzeniu, iż Konsorcjum poniosło szkodę w związku z dopuszczeniem się przez Pozwanego czynu niedozwolonego oraz wobec nienależytego wykonania przez Pozwanego Umowy. W ocenie Emitenta roszczenie objęte wnioskiem arbitrażowym jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie, zaś celem postępowania jest naprawienie szkody wyrządzonej Konsorcjum przez Force Technology. Wartość przedmiotu sporu jest równa wartości Umowy i wynosi 1.300.000,00 (słownie: jeden milion trzysta tysięcy 00/100) euro, z czego na rzecz Techmadex S.A. przypada 60% a na ATREM S.A. 40%.
Transakcje pomiędzy spółką dominującą a jednostką zależną, będącą podmiotem powiązanym spółki dominującej, zostały wyeliminowane w trakcie konsolidacji i nie wykazano ich w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Informacje o wzajemnych transakcjach zawartych przez podmioty wchodzące w skład Grupy Kapitałowej Atrem w 2016 i 2017 r. przedstawia poniższa tabela:
| Rok | Sprzedaż na rzecz podmiotów powiązanych |
Zakupy od podmiotów powiązanych |
Należności od podmiotów powiązanych |
Zobowiązania wobec podmiotów powiązanych |
|
|---|---|---|---|---|---|
| Podmioty powiązane Jednostki zależne (Contrast sp. z o. o) |
2017 | 305 | 1 235 | 5 | 52 |
| Jednostki zależne (Contrast sp. z o. o) |
2016 | 374 | 2 394 | 6 | 209 |
Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi odbyły się na warunkach równorzędnych z tymi, które obowiązują w transakcjach zawartych z podmiotami niepowiązanymi (warunki rynkowe).
Kwoty nieuregulowanych płatności nie są zabezpieczone i zostaną rozliczone w środkach pieniężnych.
W okresie sprawozdawczym nie ujęto kosztów z tytułu należności wątpliwych i zagrożonych wynikających z transakcji ze stronami powiązanymi.
Nie wystąpiły.
Nie wystąpiły.
Wynagrodzenie głównej kadry kierowniczej (Zarząd, prokurenci) z tytułu pełnienia funkcji w jednostce dominującej:
| Za rok zakończony | Za rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (wynagrodzenia i narzuty) |
1 757 | 1 668 |
| Świadczenia po okresie zatrudnienia | – | – |
| Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy | – | – |
| Pozostałe świadczenia pracownicze | 35 | 38 |
| Łączna kwota wynagrodzenia | 1 792 | 1 706 |
Wynagrodzenie głównej kadry kierowniczej (Zarząd, prokurenci) z tytułu pełnienia funkcji w jednostkach zależnych:
| Za rok zakończony | Za rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Krótkoterminowe świadczenia pracownicze | ||
| (wynagrodzenia i narzuty) | 704 | 511 |
| Z tytułu członkostwa w Radach Nadzorczych | ||
| (wynagrodzenia i narzuty) | 72 | 54 |
| Świadczenia po okresie zatrudnienia | – | – |
| Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy | – | – |
| Pozostałe świadczenia pracownicze | – | – |
| Łączna kwota wynagrodzenia | 776 | 565 |
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
Wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej z tytułu pełnienia funkcji w jednostce dominującej:
| Za rok zakończony | Za rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Wynagrodzenia Rady Nadzorczej (wynagrodzenia i narzuty) |
257 | 213 |
| Pozostałe świadczenia | – | – |
| Łączna kwota wynagrodzenia | 257 | 213 |
Wynagrodzenie imienne wypłacone poszczególnym członkom Zarządu oraz Rady Nadzorczej spółki dominującej przedstawiono w nocie 32 w sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Atrem za 2017 r.
Zatrudnienie w Grupie kształtowało się następująco:
| 31.12.2017 | 31.12.2016 | |
|---|---|---|
| Zarządy spółek Grupy | 6 | 6 |
| Pion Eksploatacji i Serwisu Systemów Automatyki i Telemetrii | – | 23 |
| Pion Techniczny | 71 | 30 |
| Pion Informatyki | – | 33 |
| Pion Informatyki i Nowych Technologii | 49 | – |
| Pion Systemów Teletechnicznych | – | 21 |
| Pion Nowych Technologii | – | 12 |
| Pion Budownictwa Energetycznego | 99 | 103 |
| Pion Przygotowania Produkcji | 11 | 10 |
| Pion Przygotowania Kontraktów | 4 | 4 |
| Pion Administracyjno-Handlowy | 17 | 17 |
| Personel Ekonomiczno-Administracyjny | 34 | 35 |
| Razem | 291 | 294 |
Grupa Kapitałowa Atrem narażona jest na szereg ryzyk związanych z prowadzoną działalnością oraz posiadanymi przez Grupę instrumentami finansowymi. Do głównych instrumentów finansowych, z których korzysta Grupa należą kredyt bankowy, środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe.
Grupa posiada też inne instrumenty finansowe, takie jak należności i zobowiązania handlowe, które powstają bezpośrednio w toku prowadzonej przez nią działalności. Głównym celem instrumentów finansowych jest pozyskanie środków finansowych na działalność Grupy oraz eliminacja ryzyk powstających w toku działalności.
Zarządy spółek Grupy kreują i wdrażają rozwiązania w zakresie architektury zintegrowanego zarządzania ryzykiem w całej Grupie Kapitałowej Atrem. W szczególności kształtują polityki, standardy i praktyki zarządzania ryzykiem, opracowują i rozwijają wewnętrzne narzędzia IT wspomagające proces, określają maksymalny dopuszczalny limit ryzyka, a także monitorują jego poziomy.
Spółki Grupy, podobnie jak inne podmioty działające w szeroko rozumianej branży budowlanej, narażone są na ryzyka i zagrożenia wynikające ze specyfiki prowadzonej działalności operacyjnej oraz funkcjonowania w określonym otoczeniu rynkowym i regulacyjno-prawnym. Spółki Grupy konsekwentnie rozwijają kompleksowy system zarządzania ryzykiem. Mechanizmy identyfikacji obszarów narażonych na ryzyko oraz sposoby pomiaru jego poziomu podlegają ciągłej weryfikacji i doskonaleniu, dzięki czemu istotne ryzyka dotyczące poszczególnych segmentów działalności są utrzymywane w ustalonych granicach poprzez ograniczanie negatywnych skutków tych zagrożeń oraz podejmowanie działań wyprzedzających lub naprawczych.
Spółki Grupy dokonują stałej analizy ryzyk związanych z prowadzoną przez Grupę działalnością, podejmując działania mające na celu zmniejszenie ich potencjalnie niekorzystnego wpływu na działalność
Grupy. Ryzyka na jakie Grupa jest narażona można podzielić na ryzyka związane z otoczeniem, w jakim Grupa prowadzi działalność oraz ryzyka związane bezpośrednio z działalnością spółek Grupy.
Grupa Kapitałowa Atrem prowadzi działalność na rynku specjalistycznych usług w zakresie projektowania, programowania, wykonawstwa, modernizacji i eksploatacji instalacji i urządzeń z branży automatyki, klimatyzacji oraz elektroenergetyki, w tym w szczególności automatyki przemysłowej, informatyki, teletechniki oraz instalacji elektrycznych, szczegółowo opisanych w pkt.14 niniejszego sprawozdania.
Rynek ten charakteryzuje się dużą konkurencją pomiędzy działającymi na nim podmiotami, którymi są zarówno firmy krajowe jak i zagraniczne. Biorąc pod uwagę, w szczególności, wysokie wymagania, jakie są stawiane firmom uczestniczącym w przetargach na usługi, dostawy i roboty budowlane, istotnymi czynnikami decydującymi o przewadze konkurencyjnej danego podmiotu są, oprócz wysokiego poziomu kapitału i zasobów ekonomicznych i finansowych, ocenianych przez potencjalnych inwestorów jako gwarancja wykonania zlecenia, posiadane doświadczenie w podejmowaniu i realizacji specjalistycznych przedsięwzięć, wysoka jakość świadczonych usług, sprawna organizacja umożliwiająca terminowe wykonywanie pozyskanych kontraktów oraz, w największym stopniu, oferowana cena usług, stanowiąca główne kryterium wyboru ofert. Strategia działania spółek Grupy w zakresie rywalizacji z konkurencją koncentruje się na:
Mając na uwadze ograniczoną liczbę projektów rozpoczynanych na terenie Polski w zakresie branż objętych działalnością Grupy, Grupa Kapitałowa Atrem podjęła decyzję o rozszerzeniu zakresu poszukiwanych zamówień, także na rynki zagraniczne, w tym w szczególności rynek słowacki, rosyjski, irański, turecki i inne kraje Bliskiego Wschodu. Podejmowane w tym zakresie zadania oraz poszukiwane zamówienia poprzedzone są dogłębną analizą ryzyk związanych z realizacją prac poza granicami kraju.
Warunki współpracy między spółkami Grupy z ich dostawcami materiałów i podwykonawcami wpływają bezpośrednio na poziom jakości realizowanych zleceń oraz renomę spółek Grupy.
Nienależyte wykonanie prac przez podwykonawców, jak również niezgodne z umową dostarczenie materiałów przez dostawców mogłoby się przełożyć na wymierne straty finansowe, wynikające z konieczności wykonania napraw gwarancyjnych lub zapłaty kar umownych czy odszkodowania na rzecz zleceniodawców spółek Grupy. Z tego właśnie względu ważnym jest, aby współpraca z dostawcami materiałów i usług rozkładała stopień ryzyka danej transakcji, w sposób maksymalizujący zabezpieczenie spółek Grupy.
Grupa Kapitałowa Atrem ogranicza ryzyko niesolidnych podwykonawców i dostawców poprzez:
postanowienia dotyczące przeniesienia na podwykonawców/ dostawców obowiązków gwarancyjnych tożsamych do tych jakie zostały nałożone na spółki Grupy,
zabezpieczenia należytego wykonania umowy przez podwykonawców poprzez wprowadzanie do umów postanowień o karach umownych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy,
Spółki Grupy generują znaczną część przychodów ze sprzedaży z działalności budowlano–montażowej, w której występuje charakterystyczna dla branży sezonowość sprzedaży. Na sezonowość sprzedaży największy wpływ mają warunki atmosferyczne w okresie zimowym, ograniczające możliwość wykonywania części robót, w szczególności zewnętrznych.
Biorąc pod uwagę zakres prac realizowanych w obiektach budowlanych, tj. w szczególności montaż instalacji elektrycznych i elektronicznych wewnątrz budynków, można uznać, iż możliwości ich wykonywania są istotnie mniej uzależnione od warunków pogodowych niż możliwości branży ogółem. Należy jednak mieć na uwadze, iż w przypadku poszczególnych obiektów możliwość rozpoczęcia prac przez spółki z Grupy jest zawsze uzależniona od poziomu zaawansowania prac związanych stricte ze wznoszeniem obiektu, które są w sposób bezpośredni związane z warunkami pogodowymi.
Korzystny wpływ na niwelowanie sezonowości przychodów ze sprzedaży dokonywanej przez spółki Grupy ma realizacja długoterminowych kontraktów o wysokiej wartości jednostkowej, które w większym stopniu umożliwiają równomierne rozłożenie przychodów w ciągu roku oraz realizacja umów eksploatacyjnych, w których nie występuje sezonowość uzyskiwania przychodów ze sprzedaży.
W kolejnych latach nie można wykluczyć występowania trudniejszych od przeciętnych warunków atmosferycznych, które mogą mieć wpływ na zmniejszenie przychodów Grupy, np. utrzymujące się w dłuższych okresach niskie temperatury mogą spowodować utrudnienia w realizacji robót budowlano– montażowych, a w konsekwencji przesunięcia w czasie osiąganych przez Grupę przychodów. Podobnie, nie można wykluczyć takiego zbiegu cykli inwestycyjnych przyszłych kontraktów, który może spowodować przesunięcie części planowanych do osiągnięcia przychodów ze sprzedaży na przyszłe okresy.
Powyższe czynniki mają niewątpliwie wpływ na wielkość osiąganych przez Grupę przychodów ze sprzedaży, które są zwykle najniższe w pierwszym kwartale, a zdecydowany ich wzrost następuje w czwartym kwartale.
Działalność w zakresie usług eksploatacyjnych związanych z siecią gazową stanowiła jedno z głównych źródeł przychodów Emitenta. Z uwagi na zmianę polityki inwestorów w zakresie usług eksploatacyjnych, związaną ze zmniejszeniem poziomu outsourcingu na rzecz na wykonywania tych usług coraz częściej przy wykorzystaniu własnych zasobów, udział przychodów Grupy z działalności eksploatacyjnej uległ zmniejszeniu. Postępujące ograniczenie prac eksploatacyjnych zlecanych przez właścicieli infrastruktury gazowej wpływa negatywnie na poziom przychodów z eksploatacji. W celu minimalizacji ryzyka Grupa poszukuje nowych, dotychczas nieobsługiwanych przez nie obiektów, które mogłyby zwiększyć zakres działania oraz wykluczyć ryzyko uzależnienia Grupy od dotychczasowych zleceniodawców usług eksploatacyjnych.
Grupa nie rezygnuje z działalności w zakresie usług eksploatacyjnych, dostosowując się do zmieniających się kierunków zapotrzebowania. W szczególności świadczone przez Emitenta usługi eksploatacyjne obejmują aktualnie m.in. systemy informatyczne, w tym systemy paszportyzacji oraz systemy teletechniczne.
Na sytuację finansową Emitenta i Grupy mają wpływ między innymi czynniki makroekonomiczne. Do czynników tych zaliczyć należy w szczególności: poziom wielkości produktu krajowego brutto i jego zmienność, poziom inflacji i jego zmienność, poziom bezrobocia i jego zmienność, poziom nakładów inwestycyjnych w gospodarce i jego zmienność oraz ogólne postrzeganie kondycji gospodarki przez
uczestników życia gospodarczego. Mając na uwadze, iż działalność Grupy związana jest bezpośrednio z budownictwem przemysłowym oraz infrastrukturalnym, popyt na usługi oferowane przez Emitenta i jego spółkę zależną jest silnie związany z ogólną sytuacją gospodarczą kraju, w szczególności z poziomem optymizmu wśród inwestorów angażujących środki w budowę lub modernizację obiektów budowlanych.
Ryzyko zmiany cen związane jest z zagrożeniem wzrostu cen dostaw materiałów i usług podwykonawców w trakcie realizacji kontraktów długoterminowych w stosunku do poziomu kosztów ustalonych w budżecie danego projektu.
Grupa minimalizuje ryzyko zmian cen dotyczące realizowanych kontraktów długoterminowych poprzez zawieranie kontraktów w cenach stałych, stosowanie etapowości dostaw oraz wnioskowanie o przedstawianie ofert z długim okresem związania ofertą.
Grupa monitoruje przepływy pieniężne na każdym kontrakcie i dopasowuje strumienie wpływów i wydatków w czasie.
Każdy kontrakt ma własną wycenę kosztową wraz z utworzonym rachunkiem analitycznym kontraktu, na którym ewidencjonuje się wszystkie poniesione koszty, porównuje się odchylenia od założonego budżetu, analizuje rentowność.
Grupa lokuje wolne środki pieniężne w krótkoterminowe depozyty lub krótkoterminowe aktywa finansowe o zmiennej stopie procentowej. Wszystkie tego typu inwestycje mają zapadalność do jednego roku. Dodatkowo, Grupa jest stroną kredytu bankowego o zmiennej stopie procentowej opartej na WIBOR plus marża banku. Struktura finansowania działalności Grupy w niewielkim stopniu oparta jest na finansowaniu długiem, w wyniku czego skala ponoszonych kosztów odsetkowych obliczanych na podstawie rynkowych poziomów stóp procentowych jest niewielka. W Grupie nie występują istotne zagrożenia związane z ryzykiem stopy procentowej.
Ryzykiem tym zarządza się według zatwierdzonych zasad działania, w szczególności, w sytuacji gdyby było to uzasadnione, przy wykorzystaniu walutowych kontraktów terminowych typu forward. Grupa podejmuje działania mające na celu minimalizowanie ryzyka walutowego poprzez podpisywanie umów z podwykonawcami i dostawcami, wyrażonych w walucie kontraktowej (hedging naturalny). Grupa dokonuje transakcji w walutach obcych, w związku z czym pojawia się ryzyko wahań/zmian kursu walut. Grupa jest narażona na ryzyko zmian kursu EUR/PLN oraz USD/PLN.
Grupa zmierza do minimalizowania niniejszego ryzyka poprzez:
Wobec powyższego należy uznać, iż ryzyko zmiany kursu walutowego może mieć wpływ na rentowność działalności Grupy. Z uwagi jednak na niewielki udział przychodów i kosztów denominowanych w walucie obcej w łącznych przychodach i kosztach Grupy, Emitent ocenia, że wpływ powyższego ryzyka na działalność Grupy jest niewielki.
W Polsce mają miejsce częste zmiany przepisów podatkowych. Ponadto wiele z przepisów nie zostało sformułowanych w sposób precyzyjny i brak jest ich jednoznacznej wykładni. W tym miejscu, tytułem przykładu można wskazać na zmiany które weszły w życie w 2017 r., w szczególności w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług, związane z rozliczaniem podatku VAT przez podwykonawców określonych kategorii robót budowlanych, poprzez przeniesienie obowiązku rozliczenia podatku z dostawcy na nabywcę (procedura odwrotnego obciążenia) czy też przepisy dotyczące dokumentowania cen transferowych. Przepisy te w dalszym ciągu budzą wiele wątpliwości. Częste zmiany w regulacjach dotyczących podatku od towarów i usług (VAT), podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz ubezpieczeń społecznych skutkują brakiem odniesienia do utrwalonych regulacji lub do interpretacji doktryny. Pojawiające się niezgodności interpretacji Ministra Finansów z rozstrzygnięciami sądów administracyjnych powodują brak możliwości przewidzenia jednolitych skutków podatkowych dla konkretnych transakcji. Zjawiska te powodują, że ryzyko podatkowe prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce jest znacząco wyższe niż istniejące zwykle w krajach o bardziej rozwiniętym systemie
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
podatkowym. Prowadząc działalność gospodarczą należy uwzględnić fakt, że na skutek mylnej interpretacji zawiłego prawa czy też błędu pracownika można w niezamierzony sposób spowodować zaległość podatkową. Organy podatkowe zgodnie ze swoimi kompetencjami mogą przeprowadzić kontrole i weryfikować zapisy operacji gospodarczych ujęte w księgach rachunkowych w ciągu 5 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym złożono deklaracje podatkowe. Ponadto istnieje ryzyko zmiany obecnych przepisów w taki sposób, że nowe uregulowania mogą okazać się niekorzystne, zarówno dla spółek Grupy i ich zleceniodawców, jak i firm współpracujących ze spółkami Grupy, co w konsekwencji może przełożyć się w sposób pośredni bądź bezpośredni na pogorszenie wyników finansowych Grupy. Istnieje również ryzyko odmiennej interpretacji przepisów podatkowych przez organy podatkowe w stosunku do interpretacji przyjętej przez spółki Grupy.
Emitent stara się zabezpieczać przed tym ryzykiem poprzez ciągłą analizę przepisów, występowanie do właściwych organów podatkowych z wnioskiem o przedstawienie opinii w sprawie przyjmowanej interpretacji określonych przepisów, jak również poprzez korzystanie z konsultacji doradców podatkowych. Grupa zabezpiecza się przed powyższym ryzykiem poprzez dołożenie należytej staranności w zakresie właściwej interpretacji przepisów prawa.
Mając na uwadze przedmiot działalności, w ocenie Emitenta za ryzyko dla prowadzonej przez Grupę działalności należy uznać również potencjalne zmiany prawa w zakresie, w szczególności, przepisów kodeksu cywilnego, prawa handlowego, prawa budowlanego, prawa zamówień publicznych oraz ochrony środowiska.
Według wiedzy posiadanej przez Emitenta, żadna z aktualnie opracowanych nowelizacji ww. aktów prawnych nie powinna się przełożyć negatywnie na działalność Grupy. Emitent nie może jednak wykluczyć takiej sytuacji w przyszłości.
Działalność Emitenta i spółek Grupy prowadzona jest przede wszystkim w oparciu o wiedzę, innowacyjność i doświadczenie wysoko kwalifikowanej kadry pracowniczej, w szczególności inżynierskiej. Biorąc pod uwagę sytuację na rynku pracy w Polsce istnieje ryzyko utraty kluczowej kadry pracowniczej. Istnieje także potencjalne ryzyko odejścia pracowników o kluczowym znaczeniu z punktu widzenia rozwoju Grupy, co mogłoby mieć negatywny wpływ na poziom świadczonych usług. Emitent zakłada, jako priorytet, ochronę kluczowych pracowników, niezbędnych do realizacji misji i celów firmy. W celu zabezpieczenia się przed tym ryzykiem Emitent zlecił opracowanie Employer Branding dla marki Atrem S.A.
Ponadto w celu ograniczenia ryzyka związanego z utratą kluczowych pracowników, Grupa podejmuje działania polegające na:
Z uwagi na wspomnianą w powyższym punkcie sytuację na rynku oraz ryzyko utraty kluczowej kadry pracowniczej, istnieje ryzyko wzrostu kosztów zatrudnienia pracowników, w związku z planowanymi do wdrożenia zmianami koniecznymi dla pozyskania i utrzymania wykwalifikowanej kadry inżynierskiej, zgodnie z poszczególnymi elementami strategii Employer Branding dla marki Atrem S.A.
Ryzyko związane z karami za niewykonanie lub nieterminowe wykonanie zleceń jest związane głównie z działalnością operacyjną prowadzoną przez Grupę. Kary przewidziane w umowach dotyczą
na dzień oraz za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 r. (wszystkie dane w tysiącach złotych, chyba że zaznaczono inaczej)
odpowiedzialności za zwłokę w świadczeniu usług, odpowiedzialności za odstąpienie przez zamawiającego od umowy z przyczyn zależnych od spółek Grupy oraz odpowiedzialności za niewykonanie zobowiązań z tytułu rękojmi i gwarancji. Czynnikiem ryzyka jest tu wysokość kar umownych oraz brak limitów kar lub narzucanie ich na bardzo wysokim poziomie. W celu ograniczenia tego ryzyka spółki Grupy przenoszą ww. ryzyka do umów o współpracy zawieranych przez Grupę z producentami, dostawcami oraz podwykonawcami. Należy zwrócić uwagę, iż z uwagi na ograniczoną liczbę przetargów organizowanych w zakresie szeroko rozumianej branży budowlanej, Zamawiający niejednokrotnie narzucają w umowach zapisy uprawniające ich do nałożenia kar rażąco wysokich, niewspółmiernych do skali ewentualnych naruszeń i możliwych do nałożenia także w razie braku winy ze strony wykonawcy. Niemniej, Grupa dostrzegając ryzyko związane z zapłatą kar umownych, stara się je zminimalizować poprzez rozważne wprowadzanie zapisów dotyczących kar umownych do zawieranych umów, w tym m.in. poprzez ograniczenie możliwości naliczania kar umownych jedynie do określonej części należnego spółkom Grupy wynagrodzenia z tytułu wykonywania postanowień danej umowy, czy też przez uzależnienie zapłaty kary umownej od zwłoki spółek Grupy (przyczyny zawinione przez spółki Grupy). Ponadto Grupa stara się wprowadzać w zawieranych przez siebie umowach tzw. "klauzulę siły wyższej". Powyższe ryzyko jest również minimalizowane poprzez ubezpieczenie działalności prowadzonej przez Grupę. Niezależnie od powyższego zwracamy uwagę, że potencjalna zapłata nieprzewidzianych kar umownych, czy też odszkodowania może mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe Spółki.
Umowy dotyczące realizacji kontraktów zawierają szereg klauzul gwarantujących należyte wykonanie kontraktu oraz właściwe usunięcie wad i usterek, z czym najczęściej związane jest wnoszenie przez Emitenta zabezpieczeń, przeważnie w formie kaucji gwarancyjnej, gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej.
Zabezpieczenie zwykle wnoszone jest w dniu podpisania kontraktu, a następnie rozliczane jest częściowo po zakończeniu realizacji kontraktu, a w pozostałej części po zakończeniu okresu udzielonej gwarancji i rękojmi. Wysokość zabezpieczenia należytego wykonania umowy uzależniona jest od rodzaju kontraktu. Zwykle jego wysokość kształtuje się na poziomie od 3% do 10% wartości brutto kontraktu.
W sytuacji, gdyby spółki Grupy, nie wywiązały się lub niewłaściwie wywiązały się z realizowanych umów, istnieje ryzyko wystąpienia przez kontrahentów z roszczeniami o zapłatę kar umownych, wypłatę odszkodowania z tytułu poniesionych strat i utraconych korzyści oraz potrącenia należnych z tego tytułu kwot z wniesionego zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
W przypadku sporu z inwestorem dotyczącego niewykonania lub nienależytego wykonania przedmiotu umowy, kwota zabezpieczenia może pozostawać nierozliczona do czasu jego zakończenia. W wielu przypadkach spory takie mogą prowadzić do długotrwałych i kosztownych procesów sądowych, dlatego Grupa dąży do rozwiązywania wszelkich sporów na drodze pozasądowej.
W celu ograniczenia tego ryzyka Grupa podejmuje następujące działania:
Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania Grupa nie była uzależniona od jakiegokolwiek odbiorcy. Rozszerzenie zakresu działalności Grupy na nowe obszary powoduje, że obecnie w coraz mniejszym stopniu występuje ryzyko uzależnienia od jednego z odbiorców usług. Niemniej na wynik Grupy ma niewątpliwie wpływ liczba przetargów organizowanych w zakresie branży elektroenergetycznej, stanowiącej podstawowy segment działalności spółki zależnej od Emitenta- Contrast sp. z o. o.
Grupa stale analizuje udział zamówień od poszczególnych klientów w ogólnej liczbie zamówień pozyskiwanych przez Grupę, celem minimalizowania ryzyk związanych z ewentualnym uzależnieniem przychodów Grupy od danego odbiorcy. Grupa minimalizuje niniejsze ryzyko w szczególności poprzez:
• dywersyfikację źródeł przychodów i pozyskiwanie nowych klientów,
• rozszerzanie działalności na rynki zagraniczne.
Rozwój spółek Grupy zależy od rodzaju, ilości i wartości prowadzonych przedsięwzięć w ramach ich podstawowej działalności. Mimo perspektyw szeroko rozumianego rynku budowlanego, Grupa musi spełniać szereg warunków formalnych, m. in. określonych w specyfikacjach przetargowych, aby pozyskiwać zlecenia.
W tym celu Grupa skupia uwagę na:
Działalność Grupy obarczona jest pewnym ryzykiem wystąpienia wypadków przy pracy. Celem maksymalnego ograniczenia możliwości wystąpienia wypadku przy pracy Grupa organizuje cyklicznie szkolenia z zakresu BHP i PPOŻ, które są przeprowadzane na terenie siedziby spółek Grupy zarówno przez własne kadry jak i przez zewnętrzną firmę szkoleniową. Szkolenie kończy się egzaminem sprawdzającym nabytą wiedzę z zakresu szkolenia. Prowadzenie szkoleń zapewnia Grupie posiadanie odpowiedniego, wykwalifikowanego personelu do realizacji zadań wykonawczych, serwisowych, projektowych i handlowych. Przeprowadzenie szkoleń nie zwalnia jednak spółek Grupy z odpowiedzialności związanej z wypadkiem przy pracy. W związku z powyższym ryzyko wystąpienia wobec Grupy z roszczeniami cywilnoprawnymi w przypadku zaistnienia wypadku przy pracy jest możliwe. Celem minimalizacji ryzyka Grupa zawiera konieczne umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej oraz od następstw nieszczęśliwych wypadków.
Z działalnością Grupy, zwłaszcza w zakresie prac budowlanych związanych z systemami elektrycznymi, wiążą się zagrożenia, polegające między innymi na możliwości wystąpienia awarii skutkującej stratami ludzkimi i materialnymi. Grupa przeciwdziała tym zagrożeniom poprzez:
W przypadku sprzedaży o dużej wartości, w szczególności w przypadku nowych kontrahentów, tj. nieznanych wcześniej Grupie, spółki Grupy wymagają przedpłaty lub innej formy finansowego zabezpieczenia należności. Grupa ma wypracowany wewnętrzny system monitoringu należności i oceny standingu finansowego klienta. W razie stwierdzenia opóźnienia w zapłacie, Grupa niezwłocznie podejmuje działania windykacyjne. W strukturze organizacyjnej Emitenta wyróżnia się Dział Budżetowania i Controllingu, któremu powierzono kontrolę i nadzór nad wykonywaniem budżetu poszczególnych projektów.
Specyfika rozliczania kontraktów o znacznej wartości jednostkowej w powiązaniu z koniecznością zaangażowania znacznych środków pieniężnych sprawia, że Grupa może być narażona na utratę płynności
finansowej. Spółki Grupy monitorują ryzyko braku funduszy przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności. Narzędzie to uwzględnia terminy wymagalności/zapadalności zarówno inwestycji jak i aktywów finansowych (np. konta należności, pozostałych aktywów finansowych) oraz prognozowane przepływy pieniężne z działalności operacyjnej. Celem Grupy jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością, a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z różnych źródeł finansowania, takich jak kredyt w rachunku bieżącym. Grupa zarządza ryzykiem płynności utrzymując odpowiednią wysokość kapitałów zapasowego i rezerwowego, monitorując stale prognozowane i rzeczywiste przepływy pieniężne oraz dopasowując profile zapadalności aktywów i zobowiązań finansowych, a także poprzez bieżące monitorowanie poziomu wymagalnych zobowiązań, prognozowanie przepływów pieniężnych oraz odpowiednie zarządzanie środkami pieniężnymi. Grupa inwestuje środki pieniężne w bezpieczne, krótkoterminowe instrumenty finansowe (depozyty bankowe), które mogą być wykorzystane do obsługi zobowiązań.
Spółki Grupy zobowiązały się zapisami w umowie kredytowej z bankiem oraz w umowie o udostępnienie linii na gwarancje bankowe do utrzymywania wskaźników finansowych na odpowiednim poziomie. Nieutrzymanie ich na określonym w umowach poziomie może skutkować wypowiedzeniem danej umowy przez bank lub podwyższeniem marży. Umowy te zostały zabezpieczone szeregiem instrumentów standardowo stosowanych w przypadku tego rodzaju umów, w tym w szczególności hipoteką oraz cesjami wierzytelności należnych spółkom z Grupy z tytułu realizowanych kontraktów. Cesje dokonywane z kontraktów zabezpieczają całość zobowiązań wobec banku, nie tylko środki wykorzystywane na finansowanie kontraktu stanowiącego zabezpieczenie. Umowa kredytowa zabezpieczana jest równocześnie cesją z kilku kontraktów, co daje bankowi gwarancję wypłacalności spółek. Ponadto w celu ograniczenia tego ryzyka Grupa:
Grupa inwestuje środki pieniężne w bezpieczne, krótkoterminowe instrumenty finansowe (depozyty bankowe), które mogą być wykorzystane do obsługi zobowiązań.
W związku z realizacją przez spółki z Grupy zleceń poprzez współpracę w formie konsorcjum z innymi podmiotami, istnieje ryzyko niewywiązania się przez konsorcjanta z przyjętych zobowiązań, a w skutek tego, nierealizowania przyjętego wspólnie do realizacji zlecenia w wyznaczonym terminie lub wykonania go w sposób nienależyty. Realizacja ryzyka może wymusić na spółkach z Grupy obowiązek dokończenia prac w zamian za pozostałych członków konsorcjum oraz naraża Grupę, ze strony zamawiającego, na obciążenie karami umownymi. Negatywne sankcje prowadzenia kontraktów w ramach konsorcjum, z uwagi na solidarną odpowiedzialność podmiotów tworzących konsorcjum, mogą obniżyć wynik finansowy Grupy Kapitałowej Atrem.
W celu minimalizacji powyższego ryzyka, Zarządy spółek Grupy podejmują współpracę konsorcjalną z podmiotami posiadającymi zaplecze techniczne i finansowe niezbędne do realizacji zleceń. Konsorcja zawierane są wyłącznie z podmiotami, których kondycja finansowa i posiadane zasoby są wcześniej zweryfikowane. W umowach konsorcjum Grupa zamieszcza zapisy dotyczące podziału ryzyka, obowiązków oraz wewnętrznej wzajemnej odpowiedzialności konsorcjantów za niewykonanie lub nienależyte wykonanie przydzielonej części zamówienia.
Na wynik finansowy Grupy wpłyną rozstrzygnięcia prowadzonych przez Emitenta postępowań sądowych, w tym prowadzonego przez Konsorcjum z udziałem Emitenta postępowania sądowego przeciwko spółce Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. z siedzibą w Warszawie o zapłatę kwoty 12.140.070,20 zł tytułem należności wynikających z realizacji umowy na wykonanie zamówienia pn. Budowa Laboratorium Wzorcowania Gazomierzy przy ciśnieniu roboczym na terenie TJE Hołowczyce w ramach realizacji projektu pn: "Opracowanie i wdrożenie technologii wzorcowania gazomierzy na średnim i wysokim ciśnieniu w systemie otwartozamkniętym". Postępowanie to zostało opisane w pkt. 47 niniejszego sprawozdania.
Ponadto na wynik finansowy Grupy może mieć wpływ sposób rozwiązania sporu powstałego pomiędzy Konsorcjum z udziałem Emitenta a spółką Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. na tle roszczenia spółki Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ - SYSTEM S.A. przedstawianego w nocie obciążeniowej opisanej w niniejszym sprawozdaniu (w pkt 47), oraz sposób rozwiązania sporu powstałego pomiędzy spółką Atrem S.A. a spółką Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o. o. na tle roszczeń spółki Port Lotniczy Poznań Ławica sp. z o. o. przedstawianych w notach obciążeniowych opisanych w pkt. 47 niniejszego sprawozdania.
Ryzyko ubezpieczeniowe związane jest z zagrożeniem utraty zdolności Grupy do przedkładania ubezpieczeń realizowanych kontraktów długoterminowych oraz niewłaściwego doboru pakietu ubezpieczeń, który z chwilą zaistnienia zdarzenia losowego mógłby spowodować odszkodowanie niemające charakteru odtworzeniowego. Spółki Grupy przyjęły strategię, której celem jest uzyskanie efektu pełnego pokrycia ubezpieczeniowego, stosując instrumenty dostosowane indywidualnie do wymogów danego kontraktu długoterminowego.
Zarządy spółek Grupy okresowo weryfikują i uzgadniają zasady zarządzania każdym z wyżej wymienionych rodzajów ryzyka. W ich ocenie Grupa jest w niskim stopniu narażona na powyższe ryzyka.
Wykorzystanie finansowych instrumentów regulują zasady obowiązujące w Grupie, zatwierdzone przez Zarząd spółki dominującej, określające sposoby kontrolowania ryzyka kursowego, stopy procentowej, ryzyka kredytowego, ubezpieczeniowego, stosowania instrumentów finansowych oraz inwestowania nadwyżek płynności.
Zarząd Atrem S.A oświadcza, iż Rada Nadzorcza Spółki w dniu 02 czerwca 2017 r. dokonała wyboru spółki B-think Audit sp. z o. o z siedzibą w Poznaniu przy ul. Św. Michała 43 do badania jednostkowego sprawozdania finansowego Atrem S.A. i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Atrem za 2017 r.
Umowa ze spółką B-think Audit sp. z o.o. została podpisana w dniu 13 czerwca 2017 r.
Spółka B-think Audit sp. z o.o. została wpisana na listę firm audytorskich, prowadzoną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów pod numerem 4063. W 2017 r. Spółka korzystała również z usług B-think Audit sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu przy przeglądzie sprawozdania jednostkowego oraz skonsolidowanego za I półrocze 2017 r
W poprzednich okresach sprawozdawczych spółka Atrem S.A. korzystała z usług SWGK Audyt sp. z o.o. przy badaniu jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2016 r., a także przy przeglądzie jednostkowego oraz skonsolidowanego skróconego śródrocznego sprawozdania finansowego za I. półrocze 2016 oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Atrem, zawierającego skrócone jednostkowe sprawozdanie finansowe Atrem spółka akcyjna za I półrocze 2016 r.
Zarząd Atrem S.A. oświadcza, że firma audytorska dokonująca badania jednostkowego sprawozdania finansowego Atrem S.A. i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Atrem za 2017 r., została wybrana zgodnie z przepisami prawa oraz, że podmiot ten, oraz biegli rewidenci dokonujący tego badania spełniają warunki do wyrażenia bezstronnych i niezależnych opinii z badania jednostkowego sprawozdania finansowego Atrem S.A. i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Atrem zgodnie z obowiązującymi przepisami i standardami zawodowymi.
Wysokość wynagrodzenia za badanie sprawozdań finansowych oraz wynagrodzenia wypłacone z innych tytułów biegłemu rewidentowi przedstawia zestawienie poniżej:
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Badanie rocznych sprawozdań finansowych | 35 | 37 |
| Przegląd sprawozdań finansowych | 20 | 26 |
| Doradztwo podatkowe | – | – |
| Inne usługi | – | – |
| Razem | 55 | 63 |
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Contrast sp. z o.o. w dniu 06 czerwca 2017 roku dokonało wyboru na biegłego rewidenta do badania sprawozdania finansowego za okres od 01.01.2017 roku do 31.12.2017 roku firmy B-think Audit sp. z o. o. z siedzibą w Poznaniu, ul. Św. Michała 43.
Wybór dokonany przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Contrast sp. z o.o. nastąpił zgodnie z obowiązującymi przepisami i standardami zawodowymi. Umowa w sprawie badania sprawozdania finansowego została zawarta w dniu 13 czerwca 2017 r.
Wysokość wynagrodzenia za badanie sprawozdań finansowych oraz wynagrodzenia wypłacone z innych tytułów biegłemu rewidentowi spółki zależnej przedstawia zestawienie poniżej:
| Rok zakończony | Rok zakończony | |
|---|---|---|
| 31 grudnia 2017 | 31 grudnia 2016 | |
| Badanie rocznych sprawozdań finansowych | 18 | 19 |
| Przegląd sprawozdań finansowych | 11 | 11 |
| Doradztwo podatkowe | – | – |
| Pozostałe usługi | – | – |
| Razem | 29 | 30 |
Po dniu bilansowym nie wystąpiły istotne zdarzenia wymagające ujęcia w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy za 2017 r.
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy za 2017 r. nie występują zdarzenia dotyczące lat ubiegłych.
| w tys. złotych | w tys. EUR | |||
|---|---|---|---|---|
| Za okres do: | 31.12.2017 | 31.12.2016 | 31.12.2017 | 31.12.2016 |
| Przychody ze sprzedaży | 77 877 | 115 638 | 18 347 | 26 427 |
| Zysk/strata brutto ze sprzedaży | 9 191 | 12 485 | 2 165 | 2 853 |
| Zysk/strata z działalności operacyjnej | (5 312) | (4 392) | (1 251) | (1 004) |
| Zysk/strata brutto | (5 896) | (5 178) | (1 389) | (1 183) |
| Zysk/strata netto | (7 201) | (6 420) | (1 696) | (1 467) |
| Zysk/strata netto akcjonariuszy jednostki dominującej |
(7 201) | (6 420) | (1 696) | (1 467) |
| Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej | (5 150) | 4 363 | (1 213) | 997 |
| Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej | (1 236) | (2 842) | (291) | (649) |
| Środki pieniężne netto z działalności finansowej | (3 569) | 7 615 | (841) | 1 740 |
| Przepływy pieniężne netto - razem | (9 955) | 9 136 | (2 345) | 2 088 |
| Liczba akcji (w tys. szt.) | 9 230 | 9 230 | 9 230 | 9 230 |
| Rozwadniające potencjalne akcje zwykłe (w tys. szt.) |
– | – | – | – |
| Zysk netto/strata akcjonariuszy jednostki dominującej na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR) |
(0,78) | (0,70) | (0,18) | (0,16) |
| Rozwodniony zysk/strata netto akcjonariuszy jednostki dominującej na jedną akcję zwykłą (w zł/EUR) |
(0,78) | (0,70) | (0,18) | (0,16) |
| w tys. złotych | w tys. EUR | |||
|---|---|---|---|---|
| Na dzień: | 31.12.2017 | 31.12.2016 | 31.12.2017 | 31.12.2016 |
| Aktywa razem | 74 774 | 85 430 | 17 928 | 19 311 |
| Zobowiązania długoterminowe | 3 808 | 3 837 | 913 | 867 |
| Zobowiązania krótkoterminowe | 24 055 | 27 481 | 5 767 | 6 212 |
| Kapitał własny ogółem | 46 911 | 54 112 | 11 247 | 12 231 |
| Kapitał podstawowy | 4 615 | 4 615 | 1 106 | 1 043 |
| Kapitał własny akcjonariuszy jednostki dominującej |
46 911 | 54 112 | 11 247 | 12 231 |
| Liczba akcji (w tys. szt.) | 9 230 | 9 230 | 9 230 | 9 230 |
| Rozwadniające potencjalne akcje zwykłe (w tys. szt.) |
– | – | – | – |
| Wartość księgowa należna akcjonariuszom jednostki dominującej na jedną akcję (w zł/EUR) |
5,08 | 5,86 | 1,22 | 1,33 |
| Rozwodniona wartość księgowa należna akcjonariuszom jednostki dominującej na jedną akcję (w zł/EUR) |
5,08 | 5,86 | 1,22 | 1,33 |
| Konrad Śniatała | Prezes Zarządu | …………………………… |
|---|---|---|
| Marek Korytowski | Wiceprezes Zarządu | …………………………… |
| Łukasz Kalupa | Członek Zarządu | …………………………… |
| Przemysław Szmyt | Członek Zarządu | …………………………… |
Podpis osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych
Żaneta Łukaszewska-Kornosz Główny Księgowy
Grupy Kapitałowej …………..…………………
Złotniki, dnia 16 marca 2018 r.
Building tools?
Free accounts include 100 API calls/year for testing.
Have a question? We'll get back to you promptly.