Patentus S.A.

Annual / Quarterly Financial Statement • Mar 21, 2018

PATENTUS S.A.

z siedzibą w Pszczynie, ul. Górnośląska 11

ROCZNE

JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE FINANSOWE za okres od 01 stycznia 2017 roku do 31grudnia 2017 roku

Sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską

Pszczyna, 21 marca 2018 roku

		BILANS 4
		RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 5
		SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW 5
		ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM 6
		RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 7
		INFORMACJA DODATKOWA DO JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO 8
1.		Wprowadzenie 8
	1.1	Nazwa, siedziba, przedmiot działalności 8
	1.2	Czas trwania działalności 8
	1.3	Skład Zarządu i Rady Nadzorczej 8
	1.4	Data zatwierdzenia jednostkowego sprawozdania finansowego 9
	1.5	Działalność zaniechana, aktywa do zbycia 9
	1.6	Kontynuacja działalności 9
	1.7	Podstawa sporządzenia oraz zasady prezentacji sprawozdania finansowego 9
	1.8	Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji sprawozdania finansowego, rok obrotowy 10
	1.9	Oświadczenie Zarządu o zgodności z MSSF 10
2.		Opis ważniejszych stosowanych zasad (polityki) rachunkowości 10
	2.1	Stosowanie MSSF 10
	2.2	Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych 11
	2.3	Rzeczowe aktywa trwałe 11
	2.4	Leasing 13
	2.5	Nieruchomości inwestycyjne 14
	2.6	Wartości niematerialne i prawne 15
	2.7	Inwestycje kapitałowe 16
	2.8	Utrata wartości aktywów niefinansowych 17
	2.9	Aktywa finansowe 17
	2.10	Instrumenty pochodne i zabezpieczenia 19
	2.11	Zapasy 19
	2.12	Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 19
	2.13	Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 20
	2.14	Aktywa trwałe (lub grupy do zbycia) przeznaczone do sprzedaży 20
	2.15	Kapitał własny 21
	2.16	Zobowiązania 21
	2.17	Dotacje państwowe 22
	2.18	Podatek dochodowy oraz odroczony podatek dochodowy 22
	2.19	Rezerwy i świadczenia pracownicze 23
	2.20	Rachunek zysków i strat 23
	2.21	Przychody 23
	2.22	Koszty 24
	2.23	Rachunek przepływów środków pieniężnych 24
	2.24	Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności 24
	2.25	Polityka zarządzania ryzykiem 25
	2.26	Szacunki Zarządu 26
	2.27	Wartość godziwa 27
3.		Wybrane dane finansowe przeliczone na euro (EUR) 28

	4.1	Nota 1 - Wartości niematerialne i prawne 30
	4.2	Nota 2 - Rzeczowe aktywa trwałe 31
	4.3	Nota 3 - Nieruchomości inwestycyjne oraz inwestycje kapitałowe 36
	4.4	Nota 4 - Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 41
	4.5	Nota 5 – Zapasy 44
	4.6	Nota 6 - Środki pieniężne 46
	4.7	Nota 7 – Kapitał własny 46
	4.8	Nota 8 - Kredyty i pożyczki 49
	4.9	Nota 9 - Zobowiązania z tytułu dostaw oraz pozostałe zobowiązania finansowe i zobowiązania niefinansowe 57
	4.10	Nota 10 – Rezerwy na zobowiązania 61
	4.11	Nota 11- Przychody 62
	4.12	Nota 12 – Koszty 62
	4.13	Nota 13 - Pozostałe przychody operacyjne 65
	4.14	Nota 14 - Pozostałe koszty operacyjne 65
	4.15	Nota 15 - Przychody finansowe 66
	4.16	Nota 16 - Koszty finansowe 66
	4.17	Nota 17 - Podatek dochodowy 67
	4.18	Nota 18 – Informacje dotyczące segmentów działalności 70
	4.19	Nota 19 – Dodatkowe informacje dotyczące rachunku przepływów pieniężnych 77
	4.20	Nota 20 – Instrumenty finansowe oraz zarządzanie ryzykiem 79
	4.21	Nota 21 – Należności warunkowe, zobowiązania warunkowe 87
	4.22	Nota 22 – Zysk przypadający na jedną akcję oraz polityka dywidend 92
	4.23	Nota 23 - Postępowanie sądowe i arbitrażowe 92
	4.24	Nota 24 – Zdarzenia po dniu sprawozdania 92
	4.25	Nota 25 – Zagrożenia kontynuacji działalności 92
	4.26	Nota 26 – Transakcje z podmiotami powiązanymi 93
	4.27	Nota 27 – Informacja o świadczeniach dla Kluczowego Personelu Kierowniczego i Rady Nadzorczej 96
	4.28	Nota 28 - Informacja o wysokości niespłaconych zaliczek, kredytów, pożyczek, gwarancji, lub innych umów zobowiązujących do świadczeń na rzecz emitenta, udzielonych osobom wchodzącym w skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki 98
	4.29	Nota 29 - Informacja o przeciętnym zatrudnieniu 98
	4.30	Nota 30 - Umowy z biegłym rewidentem 98
5.		Podpisy osób odpowiedzialnych za sporządzenie sprawozdania finansowego 99
6		Oświadczenie Zarządu w sprawie rzetelności sporządzenia sprawozdania finansowego 100
7		Oświadczenie Zarządu w sprawie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania

BILANS

Aktywa dane w tys. PLN	Nota	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
I.Aktywa trwałe		93.835	96.089
1.Wartości niemater. i prawne	1	4.273	5.629
2.Rzeczowe aktywa trwałe	2	71.471	77.538
3. Nieruchomości inwestycyjne	3	2.684	2.714
4. Udziały i akcje w jednostkach zależnych	3a	3.740	3.740
5. Udziały i akcje w pozostałych jednostkach	3b	2.334	4.196
6. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	17	1.857	1.343
7. Należności z tytułu dostaw i pozostałe należności	4	213	929
8.Należności długoterminowe z tyt.umów leasingu	4	7.263	0
II.Aktywa obrotowe		55.209	44.246
1.Zapasy	5	23.659	24.149
2.Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	4	22.772	19.397
3.Należności krótkoterminowe z tyt.umów leasingu	4	7.118	0
4.Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego od osób prawnych na koniec okresu	17	0	0
5.Środki pieniężne	6	1.660	700
Aktywa razem		149.044	140.335
Pasywa		Koniec okresu
	Nota		Koniec okresu
dane w tys. PLN		31.12.2017	31.12.2016
I.Kapitał (fundusz) własny		85.374	83.662
1.Kapitał akcyjny (zakładowy)	7	11.800	11.800
2.Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji pow.ich wart.nominaln.	7	6.448	6.448
3 Kapitał z aktualizacji środków trwałych	7	7.840	7.825
4.Zyski zatrzymane	7	59.286	57.589
II.Zobowiązania długoterminowe razem		27.039	30.561
1. Kredyty i pożyczki	8	7.071	9.574
2.Pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe	9	512	738
3.Pozostałe zobowiązania niefinansowe długoterminowe	9	10.588	12.385
4.Rezerwy - zobowiązania długoterminowe	10	119	118
5.Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego III. Zobowiązania krótkoterminowe razem	17	8.749 36.631	7.746 26.112
1. Kredyty i pożyczki	8	22.438	17.529
2.Zobowiązania z tytułu dostaw oraz pozostałe zobowiązania finansowe krótkoterminowe	9	10.475	5.377
3.Pozostałe zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe	9	3.020	2.537
4. Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	17	15	0
5.Rezerwy na zobowiązania krótkoterminowe	10	683	669

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

Rachunek zysków i strat dane w tys. PLN	Nota	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
I. Przychody ze sprzedaży produktów, usług, towarów i materiałów	11	55.159	47.023
II. Koszty sprzedanych produktów, usług, towarów i materiałów	12	(49.949)	(49.438)
III. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży		5.210	(2.415)
IV. Koszty sprzedaży	12	(2.077)	(2.486)
V. Koszty ogólnego zarządu	12	(2.629)	(2.865)
VI. Pozostałe przychody operacyjne	13	5.157	4.928
VII. Pozostałe koszty operacyjne	14	(3.444)	(5.946)
VIII. Zysk (strata) z działalności operacyjnej		2.217	(8.784)
IX. Przychody finansowe	15	3.447	274
X. Koszty finansowe	16	(3.467)	(7.726)
XI. Zysk (strata) przed opodatkowaniem		2.197	(16.236)
XII. Podatek dochodowy	17	(500)	570
XIII. Zysk (strata) netto		1.697	(15.666)
Dodatkowe informacje
Średnia ważona liczba akcji w sztukach		29.500.000	29.500.000
Zysk (strata) netto na akcję oraz rozwodniony zysk (strata) netto na akcję (w PLN)		0,06	(0,53)

SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

Sprawozdanie z całkowitych dochodów dane w tys. PLN	Nota	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Zysk ( strata ) netto		1.697	(15.666)
Inne całkowite dochody, w tym:		15	(110)
Skutki przeszacowania do wartości godziwej rzeczowych aktywów trwałych		123	2
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy rozliczana z kapitałami	17	(108)	(112)
Całkowity dochód ogółem		1.712	(15.776)

ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym dane w tys. PLN	Nota	Kapitał akcyjny (zakładowy )	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartośći nominalnej	Kapitał z aktualizacji wyceny	Zyski zatrzymane	Razem kapitał własny
Dane na dzień 01 stycznia 2017 roku		11.800	6.448	7.825	57.589	83.662
Podwyższenie kapitału poprzez nową emisję akcji						0
Nadwyżka netto ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej						0
Całkowity dochód ogółem				15	1.697	1.712
Dane na dzień 31 grudnia 2017 roku		11.800	6.448	7.840	59.286	85.374
Dane na dzień 01 stycznia 2016 roku		11.800	6.448	7.935	73.292	99.475
Podwyższenie kapitału poprzez nową emisję akcji					(37)	(37)
Nadwyżka netto ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej						0
Całkowity dochód ogółem				(110)	(15.666)	(15.776)
Dane na dzień 31 grudnia 2016 roku		11.800	6.448	7.825	57.589	83.662

RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

Rachunek przepływów pieniężnych (metoda pośrednia) dane w tys. PLN	Nota	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Działalność operacyjna
Zysk (strata) netto	17	1.697	(15.666)
Amortyzacja	12	7.362	8.080
Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych	15	5	(24)
Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)	16	0	0
Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej	19	12	(2)
Zmiana stanu rezerw na zobowiązania i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego	19	500	(450)
Zmiana stanu zapasów	5	490	(1.158)
Zmiana stanu należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności, z wyjątkiem przekazanych zaliczek na zakup aktywów trwałych	4	(20.784)	17.274
Zmiana stanu zobowiązań, z wyjątkiem pożyczek, kredytów oraz rezerw	19	1.957	(4.669)
Zmiana stanu aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego	17	(514)	710
Inne korekty		0	5.804
Podatek dochodowy bieżący z rachunku zysków i strat	17	15	0
Podatek dochodowy bieżący zapłacony (skoryg. o saldo rozliczeń z poprzedniego roku)	17	0	67
		(9.260)	9.966
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
Działalność inwestycyjna Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	19	52	3
Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	1,2	(59)	(2.758)
Przekazane zaliczki na zakup rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych	4	0	0
Nabycie nieruchomości inwestycyjnych	3	0	0
Objęcie udziałów i akcji w jednostkach pozostałych	3	1.864	0
Udzielone pożyczki długoterminowe do jednostek zależnych	4	0	(70)
Udzielone pożyczki do jednostek pozostałych	4	0	0
Spłata pożyczek udzielonych jednostkom zależnym		0	0
Spłata udzielonych pożyczek		750	525
Otrzymane odsetki od udzielnych pożyczek	15	84	185
Otrzymane odsetki od udzielnych jednostce zależnej pożyczek	15	0	0
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej		2.691	(2.115)
Działalność finansowa
Wpływy netto z emisji akcji	7	0	0
Otrzymane kredyty i pożyczki	8	8.543	556
Spłata kredytów i pożyczek	8	(6.168)	(9.026)
Inne wpływy finansowe (+) lub wydatki (-) finansowe	9	1.376	1.920
Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego	9	(259)	(448)
Płatności należności z tytułu umów leasingu finansowego		4.937	0
Zapłacone odsetki	16	(900)	(828)
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej		7.529	(7.826)
Zmiana stanu środków pieniężnych netto razem		960	25
Zmiana stanu środków pieniężnych z tyt. różnic kursowych	6	0	0
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów		960	25
Stan środków pieniężnych na początek okresu		700	675
Stan środków pieniężnych na koniec okresu	6	1.660	700

INFORMACJA DODATKOWA DO JEDNOSTKOWEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

1. Wprowadzenie

1.1 Nazwa, siedziba, przedmiot działalności

Firma: PATENTUS Spółka Akcyjna

Siedziba: Pszczyna

Adres siedziby: 43-200 Pszczyna, ul. Górnośląska 11. PATENTUS Spółka Akcyjna (Spółka) prowadzi działalność w miejscu swojej siedziby, jak również poprzez oddziały, które nie są samobilansującymi się jednostkami Spółki.

Rejestracja: Spółka została zarejestrowana w dniu 03.06.1997 roku przez Sąd Rejonowy w Katowicach Wydział VIII Gospodarczy Rejestrowy pod numerem RHB 14340. Aktualnym organem rejestrowym jest Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach, Wydział VIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Spółka jest zarejestrowana pod numerem KRS 0000092392.

NIP: 638-14-35-033.

REGON: 273585931.

Podstawowy przedmiot działalności: Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD 2007) podstawowy zakres działalności odpowiada działalności zidentyfikowanej pod symbolem 28.92Z – "Produkcja maszyn dla górnictwa i do wydobywania oraz budownictwa".

Spółka prowadzi również działalność w zakresie instalowania, naprawy i konserwacji maszyn dla górnictwa, kopalnictwa i budownictwa, a także sprzedaż hurtową wyrobów hutniczych, artykułów spawalniczych i opakowań.

1.2 Czas trwania działalności

Czas trwania działalności Spółki jest nieoznaczony.

1.3 Skład Zarządu i Rady Nadzorczej

Na dzień 31grudnia 2017 roku w skład Zarządu Spółki wchodzili:

• − Józef DUDA Prezes Zarządu;
• − Stanisław DUDA Wiceprezes Zarządu.

Do składania oświadczeń i podpisywania w imieniu Spółki uprawniony jest Prezes i Wiceprezes Zarządu samodzielnie. Kadencja Zarządu trwa od 23.05.2017 do 23.05.2022 r.

Na dzień 31grudnia 2017 roku Rada Nadzorcza działała w składzie:

• − Jakub SZYMCZAK
• − Łukasz DUDA
• − Anna GOTZ
• − Bartłomiej NIEMIEC
• − Alicja SALLER-PAWEŁCZYK

Pan Niemiec Bartłomiej oraz Pani Alicja Saller-Pawełczyk zostali wybrani na członków Rady Nadzorczej w dniu 27.04.2017 r.

Do dnia sporządzenia oraz zatwierdzenia do publikacji niniejszego sprawozdania finansowego nie nastąpiły zmiany w składzie Zarządu oraz Rady Nadzorczej.

1.4 Data zatwierdzenia jednostkowego sprawozdania finansowego

Niniejsze jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji oraz podpisane przez Zarząd Spółki dnia 21 marca 2018 roku.

Członkowie Zarządu mają prawo do wprowadzania zmian do sprawozdania finansowego po jego publikacji.

1.5 Działalność zaniechana, aktywa do zbycia

Zarząd oświadcza, że nie wystąpiła działalność zaniechana. Nie występują aktywa lub grupy aktywów do zbycia lub związanych z działalnością zaniechaną oraz nie występują przychody i koszty związane z działalnością zaniechaną.

1.6 Kontynuacja działalności

Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez Spółkę w niezmienionej formie i zakresie przez okres co najmniej 12 miesięcy od końca okresu sprawozdawczego i nie istnieją przesłanki zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia przez nią dotychczasowej działalności. Zarząd Spółki nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego faktów i okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuacji działalności w dającej się przewidzieć przyszłości.

1.7 Podstawa sporządzenia oraz zasady prezentacji sprawozdania finansowego

Jednostkowe sprawozdanie finansowe PATENTUS S.A. zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej (zwanymi dalej MSSF).

Sprawozdanie finansowe sporządzone zostało zgodnie z zasadą kosztu historycznego (skorygowanego o odpisy aktualizujące związane z utratą wartości), za wyjątkiem nieruchomości inwestycyjnych i gruntów oraz aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, które są wyceniane w wartości godziwej.

Podstawą do sporządzenia sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF jest art. 45 ust. 1a ustawy o rachunkowości. Zgodnie z tym przepisem, Spółka jako emitent akcji dopuszczonych do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie może podjąć decyzję o sporządzaniu sprawozdań finansowych zgodnie z MSSF. Stosowną decyzję w sprawie zastosowania MSSF podjęło Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie PATENTUS S.A. Zgodnie z Uchwałą nr 2 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia PATENTUS S.A. z dnia 29 listopada 2007 roku - dniem przejścia na MSSF jest dzień 1 stycznia 2004 r. i na ten dzień Spółka sporządziła bilans otwarcia. Dla celów Prospektu emisyjnego przekształcono na zasady zgodne z MSSF sprawozdania finansowe Spółki za poprzednie lata, które były pierwotnie sporządzone zgodnie z polskimi zasadami rachunkowości wynikającymi z ustawy o rachunkowości.

Spółka skorzystała z przysługującego jej prawa wynikającego z par. 10 MSR 1 i nie zmieniła nazw elementów pełnego sprawozdania finansowego. I tak:

• dla określenia "sprawozdania z sytuacji finansowej" używana jest dotychczasowa nazwa "bilans";
• dla określenia "sprawozdania ze zmian w kapitale własnym za okres" używana jest dotychczasowa nazwa "zestawienie zmian w kapitale własnym";
• dla określenia "sprawozdania z przepływów pieniężnych" używana jest dotychczasowa nazwa "rachunek przepływów pieniężnych";

• "sprawozdanie z całkowitych dochodów" składa się z dwóch elementów, to jest "rachunku zysków i strat" oraz odrębnego "sprawozdania z całkowitych dochodów".

1.8 Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji sprawozdania finansowego, rok obrotowy

Walutą funkcjonalną Spółki i walutą prezentacji niniejszego sprawozdania finansowego jest PLN.

Dane finansowe w sprawozdaniu finansowym wykazane zostały w tysiącach złotych (tys. PLN), chyba że w konkretnych sytuacjach podane zostały z większą dokładnością.

Rokiem obrotowym Spółki jest rok kalendarzowy.

1.9 Oświadczenie Zarządu o zgodności z MSSF

Zarząd oświadcza, że jednostkowe sprawozdanie finansowe PATENTUS S.A. zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej.

2. Opis ważniejszych stosowanych zasad (polityki) rachunkowości

2.1 Stosowanie MSSF

Nowe standardy, zmiany w obowiązujących standardach oraz interpretacje, które zostały przyjęte przez Unię Europejską ("UE"):

• MSSF 16 "Leasing" opublikowany 13 stycznia 2016 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później),
• Wyjaśnienia do MSSF 15 "Przychody z umów z klientami" opublikowane 12 kwietnia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 4: zastosowanie MSSF 9 "Instrumenty finansowe" łącznie z MSSF 4 "Umowy ubezpieczeniowe" opublikowane 12 września 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),
• Zmiany do MSR 12: Ujmowanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikających z nierozliczonych strat podatkowych opublikowane 19 stycznia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 roku lub później),
• Zmiany do MSR 7: Inicjatywa w zakresie ujawniania informacji opublikowane 29 stycznia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2017 roku lub później).

Nowe standardy, zmiany w obowiązujących standardach oraz interpretacje, które nie zostały przyjęte przez Unię Europejską:

• MSSF 17 "Umowy ubezpieczeniowe" opublikowany 18 maja 2017 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2021 roku lub później),
• KIMSF Interpretacja 22: Transakcje w walutach obcych oraz zaliczki opublikowana 8 grudnia 2016 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później), • KIMSF Interpretacja 23: Niepewność związana z ujmowaniem podatku dochodowego opublikowana 7 czerwca 2017 roku (ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku),
• Zmiany do MSSF 2: Klasyfikacja i wycena transakcji płatności na bazie akcji opublikowane 20 czerwca 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),

• Zmiany wynikające z przeglądu MSSF cykl 2014 2016 wydane 8 grudnia 2016 roku (zmiany do MSSF 12 oraz MSSF 1 mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2017 roku lub później, natomiast zmiany do MSR 28 mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku lub później),

• Zmiany do MSR 40: Przeniesienie nieruchomości inwestycyjnej opublikowane 8 grudnia 2016 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 roku lub później),

• Zmiany do MSSF 9: Kontrakty z cechami przedpłat z ujemną rekompensatą opublikowane 12 października 2017 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później),
• Zmiany do MSR 28: Udziały długoterminowe w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach opublikowane 12 października 2017 (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później),
• Zmiany wynikające z przeglądu MSSF cykl 2015 2017 wydane 12 grudnia 2017 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później),
• Zmiany do MSR 19 Zmiana, ograniczenie lub rozliczenie programu opublikowane 7 lutego 2018 roku (mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później).

Zarząd przewiduje, że zastosowanie powyższych standardów i interpretacji nie będzie miało znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich początkowego zastosowania.

Zarząd nie przewiduje możliwości wcześniejszego zastosowania standardów, zmian do standardów i interpretacji.

2.2 Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych

Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

• − faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji w przypadku operacji sprzedaży lub kupna walut oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań,
• − średnim ustalonym na dzień poprzedzający ten dzień dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, chyba że w zgłoszeniu celnym lub w innym wiążącym Spółkę dokumencie ustalony został inny kurs dla pozostałych operacji.

Pozycje aktywów i zobowiązań wyrażone w walutach obcych wycenia się na dzień bilansowy według średniego kursu publikowanego dla danej waluty na dzień bilansowy przez Narodowy Bank Polski.

Wysokość kursów publikowanych przez Narodowy Bank Polski dla danej waluty na dzień bilansowy została przedstawiona w punkcie "Wybrane dane finansowe przeliczone na euro (EUR)".

Różnice kursowe powstałe w wyniku rozliczenia transakcji wyrażonych w walutach obcych, jak również powstałe z wyceny bilansowej pozycji aktywów i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych i dotyczących działalności podstawowej (operacyjnej) Spółki odnosi się w koszty lub przychody finansowe.

2.3 Rzeczowe aktywa trwałe

Za rzeczowe aktywa trwałe uznaje się środki trwałe spełniające poniższe kryteria:

• − są utrzymywane przez Spółkę w celu wykorzystywania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług, w celach administracyjnych albo częściowo wynajmowane innym podmiotom,
• − przewidywany okres użytkowania będzie dłuższy niż jeden rok,
• − w stosunku do których istnieje prawdopodobieństwo, iż Spółka uzyska w przyszłości korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem majątkowym, oraz
• − wartość ich można określić w sposób wiarygodny.

Do rzeczowych aktywów trwałych zaliczane są m.in.:

− grunty własne,

• − prawo wieczystego użytkowania gruntów,
• − budynki, obiekty inżynierii wodnej i lądowej oraz będące odrębną własnością lokale,
• − maszyny, urządzenia, środki transportu,
• − inne ruchome środki trwałe,
• − ulepszenia w obcych środkach trwałych,
• − środki trwałe w okresie budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

Do rzeczowych aktywów trwałych zalicza się również środki trwałe służące ochronie środowiska lub zapewnieniu bezpieczeństwa osób i mienia.

Na dzień początkowego ujęcia rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia / koszcie wytworzenia. W cenie nabycia / koszcie wytworzenia uwzględniane są koszty finansowania zewnętrznego zaciągniętego na sfinansowanie nabycia lub wytworzenie środka trwałego (zgodnie z MSR 23 zaktualizowanym w 2007 roku).

W związku z zastosowaniem MSSF po raz pierwszy na dzień 01 stycznia 2004 roku, dla środków trwałych została przyjęta wartość godziwa jako odpowiadająca zakładanemu kosztowi środków trwałych (zgodnie z MSSF 1 par. 16).

Późniejsze nakłady uwzględnia się w wartości bilansowej danego środka trwałego lub ujmuje jako odrębny środek trwały (tam, gdzie jest to właściwe) tylko wówczas, gdy istnieje prawdopodobieństwo wpływu korzyści ekonomicznych do Spółki, zaś koszt danej pozycji można wiarygodnie wycenić. Wszelkie pozostałe wydatki na naprawę i konserwację środków trwałych odnoszone są do rachunku zysków i strat w okresie obrotowym, w którym je poniesiono.

Prawo wieczystego użytkowania zostało nabyte na rynku wtórnym i jest wykazywane łącznie z wartością gruntów własnych, w grupie środków trwałych.

Na dzień bilansowy, rzeczowe aktywa trwałe zaliczone do grupy "gruntów" (w tym prawo wieczystego użytkowania gruntów) wyceniane są według modelu opartego na wartości przeszacowanej (zgodnie z MSR 16 par. 31 i następne). Wartość przeszacowana rzeczowych aktywów trwałych zaliczonych do tej grupy to wartość godziwa na dzień przeszacowania, pomniejszona o kwotę późniejszych zakumulowanych odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości. Przeszacowania przeprowadzane są na tyle regularnie, aby wartość bilansowa nie różniła się w sposób istotny od wartości, która zostałaby ustalona przy zastosowaniu wartości godziwej na dzień bilansowy. Wartość godziwa jest ustalana na podstawie wyceny sporządzonej przez profesjonalnego rzeczoznawcę. Częstotliwość dokonywania przeszacowań zależy od zmian wartości godziwej przeszacowywanych pozycji rzeczowych aktywów trwałych. Jeżeli wartość godziwa przeszacowywanego składnika aktywów różni się w sposób istotny od jego wartości bilansowej, wymagane jest przeprowadzenie kolejnego przeszacowania. Jeżeli pozycja rzeczowych aktywów trwałych jest przeszacowywana, cała grupa rzeczowych aktywów trwałych, do której przynależy dany składnik aktywów, zostaje przeszacowana. Jeżeli wartość bilansowa składnika aktywów wzrosła wskutek przeszacowania, zwiększenie należy zaliczyć bezpośrednio do pozostałych kapitałów własnych jako "kapitał z aktualizacji wyceny". Kapitał z aktualizacji wyceny jest korygowany o wartość rezerwy na odroczony podatek dochodowy. Kapitał z aktualizacji wyceny zaliczony do kapitału własnego można przenieść bezpośrednio do pozycji kapitałów "zyski zatrzymane" w momencie usunięcia odpowiadającego jej składnika aktywów z bilansu.

Jeżeli pozycja rzeczowych aktywów trwałych jest przeszacowana, to umorzenie w dniu przeszacowania jest eliminowane z wartości bilansowej brutto składnika aktywów, a wartość bilansowa netto korygowana jest do wartości przeszacowanej składnika aktywów.

Rzeczowe aktywa trwałe zaliczone do pozostałych grup rodzajowych, to jest budynki i budowle, maszyny i urządzenia, środki transportu, inne ruchome środki trwałe, ulepszenia w obcych środkach trwałych, środki trwałe w okresie budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego - wyceniane są na dzień bilansowy w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia po pomniejszeniu o skumulowane odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości.

Grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów, zgodnie z przyjętymi zasadami rachunkowości nie podlegają amortyzacji.

Odpisy amortyzacyjne środków trwałych dokonywane są metodą liniową przez przewidywany okres użytkowania danego środka trwałego.

Przyjęto okresy użytkowania środków trwałych w następujących przedziałach:

• − Budynki oraz obiekty inżynierii wodnej i lądowej: 11-70 lat,
• − Maszyny i urządzenia: 4-13 lat,
• − Środki transportu: 6-15 lat,
• − Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe okres użytkowania ustalany jest indywidualnie dla poszczególnych składników środków trwałych.

Powyższe okresy użytkowania dotyczą nowych środków trwałych. Jeżeli do użytkowania jest wprowadzony używany środek trwały, wówczas stawki amortyzacji ustalane są indywidualnie, odpowiednio do przewidywanego okresu użytkowania danego środka trwałego. Podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych jest wartość początkowa.

W użytkowanych w Spółce środkach trwałych nie stwierdzono istotnych części składowych środków trwałych (komponentów), których okres użytkowania różni się od okresu użytkowania całego środka trwałego.

Amortyzację rozpoczyna się, gdy środek trwały jest dostępny do użytkowania. Amortyzacji zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: gdy środek trwały zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży (lub zawarty w grupie do zbycia, która jest zaklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży) zgodnie z MSSF 5 "Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana" lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej. Metoda amortyzacji, stawka amortyzacyjna oraz wartość końcowa podlegają weryfikacji na każdy dzień bilansowy. Wszelkie wynikające z przeprowadzonej weryfikacji zmiany ujmuje się jak zmianę szacunków.

Odpisów z tytułu utraty wartości dokonuje się do poziomu wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa danego środka trwałego (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego on należy) jest wyższa od jego oszacowanej wartości odzyskiwalnej. Test na utratę wartości przeprowadza się i ujmuje ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie "Utrata wartości aktywów niefinansowych".

Środek trwały usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty lub gdy nie oczekuje się wpływu dalszych korzyści ekonomicznych z jego użytkowania lub zbycia. Zyski lub straty na usunięciu pozycji rzeczowych aktywów trwałych ustala się jako różnicę pomiędzy przychodami netto ze zbycia i wartością bilansową tych środków trwałych i ujmuje w rachunku zysków i strat.

2.4 Leasing

Umowę leasingu, w ramach której zasadniczo całość ryzyka i wszystkie pożytki z tytułu własności przysługują Spółce, klasyfikuje się jako leasing finansowy. Przedmiot leasingu finansowego ujmuje się w aktywach z dniem rozpoczęcia leasingu według niższej z dwóch kwot: wartości godziwej przedmiotu leasingu lub wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych.

Każdą opłatę leasingową dzieli się na kwotę pomniejszającą saldo zobowiązania i kwotę kosztów finansowych w taki sposób, aby utrzymywać stałą stopę w stosunku do nieuregulowanej części zobowiązania. Element odsetkowy raty leasingowej ujmuje się w kosztach finansowych w rachunku zysków i strat przez okres leasingu w taki sposób, aby uzyskać za każdy okres stałą okresową stopę procentową w stosunku do nieuregulowanej części zobowiązania. Podlegające amortyzacji aktywa nabyte w ramach leasingu finansowego amortyzowane są zgodnie z zasadami opisanymi dla rzeczowych aktywów trwałych.

Leasing, przy którym znacząca część ryzyka i pożytków z tytułu własności pozostaje udziałem leasingodawcy (finansującego) stanowi leasing operacyjny.

W przypadku, kiedy Spółka zawiera umowy leasingu finansowego i występuje w roli leasingodawcy, w aktywach bilansu wykazywane są należności w kwocie równej inwestycji leasingowej netto.

Spółka jako producent maszyn objętych umowa leasingu finansowego ujmuje zyski lub straty ze sprzedaży w danym okresie zgodnie z zasadami stosowanymi w przypadku zwykłej sprzedaży. Koszty poniesione na wytworzenie maszyny oraz inne koszty poniesione w związku z negocjacjami i działaniami służącymi doprowadzeniu do zawarcia umowy leasingowej ujmuje się jako koszty z chwilą uznania zysków ze sprzedaży.

Przychody finansowe w okresie trwania umowy leasingu finansowego ujmowane są w sposób odzwierciedlający stałą okresową stopę zwrotu na inwestycji leasingowej netto.

2.5 Nieruchomości inwestycyjne

Za nieruchomości inwestycyjne uznaje się nieruchomości, które w całości Spółka traktuje jako źródło przychodów z czynszów lub utrzymuje w posiadaniu ze względu na przyrost ich wartości, względnie obie te korzyści łącznie.

Nieruchomości inwestycyjne wyceniane są na moment początkowego ujęcia w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. W wycenie uwzględnia się koszty przeprowadzenia transakcji oraz koszty finansowania zewnętrznego zaciągniętego na sfinansowanie nabycia.

Na kolejne dni bilansowe nieruchomości inwestycyjne wyceniane są w wartości godziwej. Zysk lub strata wynikająca ze zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnej wpływa na zysk lub stratę netto w okresie, w którym zmiana nastąpiła.

Nieruchomość inwestycyjna zostaje usunięta z bilansu w momencie jej zbycia lub w przypadku trwałego wycofania z użytkowania, jeżeli nie oczekuje się uzyskania w przyszłości żadnych korzyści wynikających z jej zbycia.

Nieruchomości inwestycyjne wycenia się według Międzynarodowych Standardów Wyceny . Wartość rynkowa odzwierciedla zbiorowe postrzeganie i działanie rynku i jest podstawą szacowania wartości większości zasobów w ekonomii opartej o reguły rynku. Wartość rynkowa (lub inaczej profesjonalna opinia o wartości rynkowej) jest definiowana jako: szacunkowa, przewidywana kwota za jaką określona własność powinna być wymieniona w dniu wyceny, pomiędzy chętnym nabywcą a chętnym sprzedawcą, w transakcji której strony nie są w sposób szczególny współzależne, po właściwym rozpoznaniu rynku, na którym każda ze stron jest dobrze poinformowana o istotnych cechach mających wpływ na wartość transakcji, działa ze zrozumieniem, rozważnie i bez przymusu.

Zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Wyceny, wartość rynkową określamy przy zastosowaniu następujących metod wyceny:

• podejście porównawcze - warunek stosowania - niezbędny wybór transakcji porównywalnych i innych, porównania rynkowe na podstawie obserwacji rynku;

• podejście kapitalizacji dochodu, łącznie z analizą zdyskontowanych strumieni pieniężnych - warunek stosowania - informacje pochodzące z rynku dotyczące stawek czynszowych oraz stóp zwrotu;

• podejście kosztowe - warunek stosowania - koszty budowy oraz zużycie określać na podstawie analiz rynkowych, szacunków kosztów i występującego zużycia;

Obowiązujące w MSR zasady wyceny rozlokowane są w nich na trzech poziomach. Pierwszy poziom Międzynarodowych Standardów Wyceny stanowią trzy standardy o charakterze fundamentalnym:

• MSW 1. Wartość rynkowa jako podstawa wyceny,

• MSW 2. Wartości nierynkowe jako podstawa wyceny,

• MSW 3. Operat szacunkowy.

Kolejny poziom nosi nazwę Zastosowania Międzynarodowych Standardów Wyceny [ZMSW] i dotyczy zasad stosowania MSW w poszczególnych sytuacjach. Poziom ten podzielono następująco:

• ZMSW 1. Wycena dla celów sprawozdań finansowych,

• ZMSW 2. Wycena dla celów kredytowych.

Trzeci poziom MSW zawiera wskazówki interpretacyjne gdzie rzeczoznawca dowiaduje się o szczegółach rozwiązywania problemów i zagadnień, które mogą wystąpić w trakcie wyceny. Obecne wydanie MSW zawiera 14 wskazówek interpretacyjnych.

Pojęcie wartości rynkowej wg MSW odzwierciedla całościową koncepcję funkcjonowania rynku i jest podstawą wyceny większości zasobów w gospodarkach rynkowych, a definicja ma charakter prosty i rygorystyczny. Wartość godziwa zdefiniowana jest w MSSF jako kwota, za jaką na warunkach rynkowych składnik aktywów mógłby zostać wymieniony lub kwota, za którą zobowiązanie mogłoby zostać uregulowane pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami transakcji (MSR 16, pkl.6). Pojęcie wartości godziwej jest stosowane do określenia zarówno rynkowych jak i nierynkowych wartości w sprawozdaniach finansowych. W bilansie dany składnik aktywów jest ujmowany wg wartości godziwej po odliczeniu amortyzacji (umorzenia) oraz łącznej wartości odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości (MSR 36, pkt.6). Tam, gdzie można ustalić wartość rynkowa składnika aktywów, jest ona uważana za równa wartości godziwej. Zastosowanie modelu wartości godziwej wymaga dokonywania stałej i bieżącej aktualizacji wartości. W ujęciu początkowym wartość godziwa wykorzystuje się przy stosowaniu modelu opartego na wartości przeszacowanej (MSR 16, pkt.31)

Zatem podstawą przyjęcia wartości godziwej poszczególnego składnika aktywów jest jego wartość rynkowa.

Definicja wartości rynkowej zawarta w Krajowymi Standardach oraz w Ustawie o gospodarce nieruchomościami jest tożsama w znaczeniu z definicją zawarta w MSR.

Wartość rynkową nieruchomości, zgodnie z art. 151 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz Standardami Zawodowymi Rzeczoznawców Majątkowych, stanowi najbardziej prawdopodobna jej cena, możliwa do uzyskania na rynku, przy przyjęciu następujących założeń: strony umowy były od siebie niezależne, nie działały w sytuacji przymusowej oraz miały stanowczy zamiar zawarcia umowy, upłynął czas niezbędny do wyeksponowania nieruchomości na rynku do wynegocjowania warunków umowy.

Spółka wyodrębniła z grupy środków trwałych nieruchomości, które są w całości wynajmowane innym podmiotom i które spełniają warunki definicji nieruchomości inwestycyjnych (par. 5 MSR 40 "Nieruchomości inwestycyjne"). Zgodnie z MSW wyceny wartości rynkowej, równej godziwej dokonano metodą kapitalizacji dochodu (Tożsama z metodą inwestycyjną, techniką kapitalizacji prostej netto wg UGN i krajowych Standardów).

2.6 Wartości niematerialne i prawne

Za wartości niematerialne uznaje się możliwe do zidentyfikowania niepieniężne składniki aktywów, nieposiadające postaci fizycznej. W szczególności do wartości niematerialnych zalicza się:

• − nabyte oprogramowanie komputerowe,
• − nabyte prawa majątkowe koszty prac rozwojowych, autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych.

Wartości niematerialne wycenia się w cenie nabycia pomniejszonej o skumulowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych i skumulowaną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości.

Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również koszty zakończonych prac rozwojowych. Koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę na własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli:

1) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone,

2) techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,

3) koszty prac rozwojowych zostaną pokryte, według przewidywań, przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii.

Powyższe oznacza, że dopiero w sytuacji spełnienia ww. kryteriów koszty zakończonych prac rozwojowych mogą zostać aktywowane jako wartości niematerialne i prawne.

Do czasu zakończenia prac i spełnienia wyżej wskazanych warunków, ponoszone koszty prac rozwojowych ujmowane są w bilansie jako prace rozwojowe w toku.

Koszty zakończonych prac rozwojowych odpisuje się przez okres ekonomicznej użyteczności rezultatów prac rozwojowych. Jeżeli w wyjątkowych przypadkach nie można wiarygodnie oszacować okresu ekonomicznej użyteczności rezultatów tych prac, to okres dokonywania odpisów nie może przekraczać 5 lat.

Prace rozwojowe zakończone niepowodzeniem, które nie dały zamierzonych efektów lub prace zakończone efektem pozytywnym, których z różnych przyczyn nie wdrożono, obciążają wynik finansowy w roku, w którym je zakończono. Odnosi się je wówczas w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych dokonuje się metodą liniową, przez okres przewidywanego użytkowania, który dla poszczególnych rodzajów wartości niematerialnych wynosi:

• − Licencje na programy komputerowe oraz oprogramowanie komputerowe 1-2 lata. W uzasadnionych przypadkach przewidywany okres użytkowania licencji może być wydłużony do 20 lat.
• − Koszty prac rozwojowych 2-5 lat.

Spółka nie posiada innych wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania. Wartości niematerialne, które nie zostały jeszcze oddane do użytkowania nie są amortyzowane do momentu ich rozliczenia na inne grupy wartości niematerialnych. Tego typu wartości niematerialne poddawane są obowiązkowym corocznym testom na utratę wartości.

Amortyzację rozpoczyna się, gdy składnik wartości niematerialnych jest dostępny do użytkowania. Amortyzacji wartości niematerialnych zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: gdy składnik wartości niematerialnych zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży (lub zawarty w grupie do zbycia, która jest zaklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży) zgodnie z MSSF 5 "Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana" lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej.

Dla posiadanych przez Spółkę składników wartości niematerialnych przyjęto, iż wartość końcowa jest równa zero.

Metoda amortyzacji oraz stawka amortyzacyjna podlegają weryfikacji na każdy dzień bilansowy. Wszelkie zmiany wynikające z przeprowadzonej weryfikacji ujmuje się jako zmianę szacunków.

Wartości niematerialne testuje się na utratę wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie "Utrata wartości aktywów niefinansowych".

Składnik wartości niematerialnych usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty lub, gdy nie oczekuje się dalszych korzyści ekonomicznych z jego użytkowania lub zbycia. Zyski lub straty na usunięciu składnika wartości niematerialnych ustala się jako różnicę pomiędzy wartością godziwą przychodów ze zbycia, (jeżeli występują) i wartością bilansową tych wartości niematerialnych oraz ujmuje w rachunku zysków i strat.

2.7 Inwestycje kapitałowe

Jednostki zależne

W sprawozdaniu finansowym inwestycje w jednostkach zależnych, niezaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży zgodnie z MSSF 5, ujmuje się w cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości zgodnie z MSR 36 Utrata wartości aktywów, gdzie utratę wartości ocenia się poprzez porównanie wartości bilansowej z wyższą z dwóch kwot:

• wartością godziwą lub
• wartością użytkową.

Jednostki stowarzyszone

Za jednostki stowarzyszone uznaje się jednostki, na które Spółka wywiera znaczący wpływ, lecz nie sprawuje kontroli, uczestnicząc w ustalaniu zarówno polityki finansowej jak i operacyjnej podmiotu stowarzyszonego, co zwykle wiąże się z posiadaniem od 20% do 50% ogólnej liczby głosów w organach stanowiących lub z możliwością wpływu na działalność jednostki w inny sposób

W sprawozdaniu finansowym nie występują inwestycje w jednostkach stowarzyszonych.

2.8 Utrata wartości aktywów niefinansowych

Na każdy dzień bilansowy Spółka dokonuje przeglądu wartości bilansowej składników majątku trwałego w celu stwierdzenia, czy nie występują przesłanki wskazujące na możliwość utraty ich wartości. W przypadku gdy stwierdzono istnienie takich przesłanek, szacowana jest wartość odzyskiwalna danego składnika aktywów w celu ustalenia potencjalnego odpisu z tego tytułu.

W sytuacji gdy składnik aktywów nie generuje przepływów pieniężnych, które są w znacznym stopniu niezależne od przepływów generowanych przez inne aktywa, analizę przeprowadza się dla grupy aktywów generujących przepływy pieniężne, do której należy dany składnik aktywów. Wartość odzyskiwalna ustalana jest jako kwota wyższa z dwóch wartości, to jest: wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości użytkowej, która odpowiada wartości bieżącej szacunku przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy użyciu stopy dyskonta uwzględniającej aktualną rynkową wartość pieniądza w czasie oraz ryzyko specyficzne, jeśli występuje, dla danego aktywa.

Jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa od wartości księgowej netto składnika aktywów lub ich grupy, wartość księgowa jest pomniejszana do wartości odzyskiwalnej. Strata z tego tytułu jest ujmowana jako koszt w okresie, w którym nastąpiła utrata wartości.

W sytuacji odwrócenia utraty wartości wartość netto składnika aktywów zwiększana jest do nowej oszacowanej wartości odzyskiwalnej, nie wyższej jednak od wartości netto tego składnika aktywów, jaka byłaby ustalona, gdyby utrata wartości nie została rozpoznana w poprzednich okresach. Odwrócenie utraty wartości ujmowane jest w okresie, w którym ustały przesłanki powodujące trwałą utratę wartości.

Na dzień 31.12.2016 roku Spółka przeprowadziła test na utratę wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych z uwzględnieniem postanowień przepisów MSR 36. Test został przeprowadzony metodą szacowania wartości rynkowej (godziwej) znaczących rzeczowych aktywów trwałych. Wartość godziwa rzeczowych aktywów trwałych oszacowana przez rzeczoznawcę majątkowego, została następnie pomniejszona o szacowane koszty sprzedaży. W taki sposób oszacowana wartość godziwa istotnych składników rzeczowych aktywów trwałych jest wyższa od wartości bilansowej o 20,5 %.

Nie zachodzi konieczność dokonywania odpisów aktualizujących związanych z ewentualną utratą wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych wykazanych w bilansie na koniec roku obrotowego.

2.9 Aktywa finansowe

Spółka klasyfikuje aktywa finansowe do jednej z czterech poniżej opisanych kategorii. Klasyfikacja opiera się na kryterium celu nabycia inwestycji oraz przyjętej metody wyceny i miejsca odnoszenia jej skutków. Klasyfikacji dokonuje się na moment początkowego ujęcia aktywów finansowych. Poniższa kwalifikacja dotyczy wyceny a nie prezentacji aktywów finansowych w sprawozdaniu finansowym.

Zasady klasyfikacji aktywów finansowych do poszczególnych kategorii i ich wycena:

1. Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat

Do tej kategorii zaliczane są aktywa finansowe przeznaczone do obrotu oraz aktywa finansowe wyznaczone w momencie ich początkowego ujęcia do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Składnik aktywów finansowych zalicza się do tej kategorii, jeżeli nabyty został przede wszystkim w celu sprzedaży w krótkim terminie lub jeżeli jednostka zdecydowała na moment początkowego ujęcia o wycenie w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Do przeznaczonych do obrotu zaliczane są również instrumenty pochodne, o ile nie zostały wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat ujmowane są początkowo w wartości godziwej, zaś koszty transakcji ujmowane są bezpośrednio w rachunku zysków i strat. Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej odnoszone są w rachunek zysków i strat w okresie, w którym powstały.

Aktywa te są usuwane z bilansu, kiedy prawa do otrzymania korzyści z danego aktywa wygasły lub zostały przekazane, a Spółka przekazała praktycznie wszystkie korzyści i ryzyka związane z aktywem.

Aktywa z tej kategorii zalicza się do aktywów obrotowych, jeżeli są przeznaczone do obrotu lub oczekuje się ich realizacji w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

2. Pożyczki i należności

Pożyczki i należności to niebędące instrumentami pochodnymi aktywa finansowe o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, które nie są notowane na aktywnym rynku. Powstają wówczas, gdy Spółka wydaje środki pieniężne, dostarcza towary lub usługi bezpośrednio dłużnikowi, nie mając intencji zaklasyfikowania tych należności do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Pożyczki udzielone i należności własne ujmowane są początkowo w wartości godziwej łącznie z kosztami transakcji, chyba że są one nieistotne. Na dzień bilansowy kategoria ta wyceniana jest według zamortyzowanego kosztu na bazie efektywnej stopy procentowej. Aktywa te są usuwane z bilansu, kiedy prawa do otrzymania korzyści z danego aktywa wygasły lub zostały przekazane, a Spółka przekazała praktycznie wszystkie korzyści i ryzyka związane z aktywem.

Pożyczki i należności zalicza się do aktywów obrotowych, o ile termin ich wymagalności nie przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego. Pożyczki i należności o terminie wymagalności przekraczającym 12 miesięcy od dnia bilansowego zalicza się do aktywów trwałych. Pożyczki i należności ujmuje się w pozycji bilansowej: należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności.

3. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności

Do tej grupy zaliczono niestanowiące instrumentów pochodnych aktywa finansowe o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach i ustalonym terminie wymagalności, które Spółka jest w stanie i zamierza utrzymać do terminu wymagalności, z wyłączeniem aktywów zaklasyfikowanych do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat lub do kategorii dostępnych do sprzedaży, jak również aktywów finansowych spełniających definicję pożyczek i należności.

Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności ujmowane są początkowo w wartości godziwej łącznie z kosztami transakcji. Na dzień bilansowy kategoria ta wyceniana jest według zamortyzowanego kosztu opartego na bazie efektywnej stopy procentowej. Aktywa te są usuwane z bilansu, kiedy prawa do otrzymania korzyści z danego aktywa wygasły lub zostały przekazane, a Spółka przekazała praktycznie wszystkie korzyści i ryzyka związane z aktywem.

Aktywa w tej kategorii wykazywane są jako aktywa bieżące, chyba że ich wymagalność przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego, kiedy prezentowane są jako aktywa trwałe.

4. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży to aktywa finansowe niestanowiące instrumentów pochodnych wyznaczone na dostępne do sprzedaży albo niezaliczone do żadnej z powyższych kategorii.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży ujmowane są początkowo w wartości godziwej łącznie z kosztami transakcji. Na dzień bilansowy kategoria ta wyceniana jest według wartości godziwej.

Przychody z odsetek dotyczące aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży ujmowane będą w rachunku zysków i strat według efektywnej stopy procentowej. Dywidendy dotyczące aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży ujmowane będą w rachunku zysków i strat, kiedy prawa do otrzymania płatności zostaną ustalone.

Wszystkie inne zmiany w wartości godziwej ujmowane są w kapitale własnym. W momencie sprzedaży tych aktywów lub ich wygaśnięcia skutki ich wyceny ujęte w kapitale własnym prezentowane są w rachunku zysków i strat.

Aktywa te są usuwane z bilansu, kiedy prawa do otrzymania korzyści z danego aktywa wygasły lub zostały przekazane, a Spółka przekazała praktycznie wszystkie korzyści i ryzyka związane z aktywem.

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży zaliczane są do aktywów trwałych, o ile Spółka nie zamierza zbyć inwestycji w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Wszystkie wyżej wymienione aktywa finansowe ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień zawarcia kontraktu w cenie nabycia odpowiadającej wartości godziwej poniesionych wydatków na ich nabycie, bądź wartości godziwej przekazanych w zamian innych składników majątku. Przy ustalaniu tej wartości uwzględniane są koszty zawarcia transakcji.

2.10 Instrumenty pochodne i zabezpieczenia

Instrumenty pochodne są ujmowane i wyceniane na dzień bilansowy w wartości godziwej. Metody rozpoznania zysku i straty z tych instrumentów uzależnione są od tego, czy dany instrument wyznaczony został jako instrument zabezpieczający oraz od charakteru tego zabezpieczenia. Dany instrument może być wyznaczony jako zabezpieczenie wartości godziwej, zabezpieczenie przepływów pieniężnych lub zabezpieczenie inwestycji zagranicznych.

Spółka nie zawierała transakcji na instrumentach pochodnych oraz transakcji o charakterze zabezpieczającym.

2.11 Zapasy

Zapasy są aktywami przeznaczonymi do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej, będącymi w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzedaż oraz mającymi postać materiałów lub surowców zużywanych w procesie produkcyjnym lub w trakcie świadczenia usług. Zapasy obejmują materiały, towary, produkcję w toku oraz produkty gotowe.

Materiały i towary na dzień bilansowy są wyceniane w cenach nabycia. Na dzień bilansowy materiały przeznaczone do sprzedaży oraz towary są wyceniane nie wyżej niż ceny sprzedaży netto.

Odpisy aktualizujące wartość materiałów i towarów wynikające z wyceny w cenach sprzedaży netto zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów sprzedaży.

Półprodukty i produkty w toku wycenia się w koszcie wytworzenia.

Koszt wytworzenia wyrobów gotowych, półproduktów i produkcji w toku obejmuje: koszty bezpośrednio związane z jednostką produktu oraz odpowiednio przypisane zmienne i stałe koszty pośrednie produkcji. Stałe pośrednie koszty produkcji przypisuje się przyjmując normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych. Na dzień bilansowy wyroby nie są wycenione wyżej niż ceny sprzedaży netto.

Odpisy aktualizujące wartość wyrobów gotowych i półproduktów odpisuje się w ciężar kosztów wytworzenia sprzedanych produktów.

Rozchód zapasów odbywa się według zasady FIFO ("pierwsze weszło – pierwsze wyszło"), jedynie w uzasadnionych przypadkach w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen ( kosztów ) tych składników aktywów, które dotyczą ściśle określonych przedsięwzięć, niezależnie od daty ich zakupu lub wytworzenia.

2.12 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności

Należności z tytułu dostaw i usług to należności finansowe powstałe w wyniku podstawowej działalności operacyjnej Spółki.

Do pozostałych należności zalicza się:

• − inne należności finansowe tj. należności spełniające definicje aktywów finansowych m. in. lokaty powyżej 3 miesięcy, należności z tytułu rozliczenia pochodnych instrumentów finansowych, papiery komercyjne oraz dłużne instrumenty finansowe powyżej 3 miesięcy kwalifikowane do kategorii pożyczki i należności, należności z tytułu dywidend, odsetki od należności, zaliczki, pozostałe należności finansowe;
• − inne należności niefinansowe, w tym zaliczki (na dostawy oraz na środki trwałe, na środki trwałe w budowie, na wartości niematerialne), należności z tytułu ZFŚS, należności z tytułu podatków, pozostałe należności niefinansowe. Zaliczki na środki trwałe, na środki trwałe w budowie, na wartości niematerialne wykazywane są w grupie aktywów trwałych.
• − rozliczenia międzyokresowe czynne.

Należności ujmowane są pierwotnie w wartościach godziwych. W przypadku stosowania normalnych terminów płatności (od 14 do 90 dni), uznanych w praktyce na rynku w transakcjach o podobnym charakterze, za wartość godziwą uznaje się ich wartość nominalną powstałą w dniu rozpoznania przychodu.

Na dzień bilansowy inne należności finansowe o terminie wymagalności dłuższym niż 3 miesiące od dnia bilansowego oraz należności z tytułu dostaw i usług o terminie wymagalności dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego wycenia się według zamortyzowanego kosztu w oparciu o efektywną stopę procentową z zachowaniem zasad ostrożności. Wartość należności aktualizuje się, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego w odniesieniu do należności:

• − od dłużników postawionych w stan likwidacji lub upadłości do wysokości należności nieobjętej zabezpieczeniem,
• − od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości w wysokości 100% należności,
• − kwestionowanych lub z których zapłatą dłużnik zalega, a spłata należności nie jest prawdopodobna do wysokości należności nieobjętej zabezpieczeniem,
• − stanowiących równowartość kwot podwyższających należności do wysokości tych kwot,
• − przeterminowanych lub nie przeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności – według indywidualnej oceny; przy czym należności przeterminowane powyżej 365 dni obejmowane są 100% odpisem aktualizującym.

Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych w zależności od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizujący. Należności wyrażone w walutach obcych ujmuje się w księgach i wycenia na dzień bilansowy zgodnie z zasadami opisanymi w punkcie 2.2."Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych".

2.13 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują środki pieniężne w kasie, depozyty bankowe płatne na żądanie, inne krótkoterminowe inwestycje o pierwotnym terminie wymagalności do trzech miesięcy od dnia ich założenia, otrzymania, nabycia lub wystawienia oraz o dużej płynności.

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty wyceniane są według wartości nominalnych. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty wyrażone w walutach obcych ujmuje się w księgach i wycenia na dzień bilansowy zgodnie z zasadami opisanymi w punkcie 2.2."Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych". Dla celów sprawozdania z przepływów pieniężnych środki pieniężne i ich ekwiwalenty zdefiniowane są w identyczny sposób jak dla celów ujmowania w bilansie.

2.14 Aktywa trwałe (lub grupy do zbycia) przeznaczone do sprzedaży

Aktywa trwałe (lub grupy do zbycia) klasyfikuje się jako przeznaczone do sprzedaży, jeżeli ich wartość bilansowa będzie odzyskana raczej poprzez transakcje sprzedaży niż poprzez kontynuowanie użytkowania, pod warunkiem, iż są dostępne do natychmiastowej sprzedaży w obecnym stanie, z zachowaniem warunków, które są zwyczajowo stosowane przy sprzedaży tych aktywów (lub grup do zbycia) oraz ich sprzedaż jest wysoce uprawdopodobniona.

Bezpośrednio przed początkową kwalifikacją składnika aktywów (lub grupy do zbycia) jako przeznaczonych do sprzedaży, dokonuje się wyceny tych aktywów, tj. ustala się ich wartość bilansową zgodnie z przepisami właściwych standardów. Rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne podlegają amortyzacji do dnia reklasyfikacji, a w przypadku wystąpienia przesłanek wskazujących na możliwość wystąpienia utraty wartości, zostaje przeprowadzony test na utratę wartości i w konsekwencji ujęty odpis, zgodnie z MSR 36 "Utrata wartości aktywów".

Aktywa trwałe (lub grupy do zbycia), których wartość została ustalona w sposób opisany wyżej podlegają przekwalifikowaniu na aktywa przeznaczone do sprzedaży. Na moment przekwalifikowania aktywa te wycenia się według niższej z dwóch wartości: wartości bilansowej lub wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia. Różnica z wyceny do wartości godziwej ujmowana jest w pozostałych kosztach operacyjnych. W momencie późniejszej wyceny, ewentualne odwrócenie wartości godziwej ujmuje się w pozostałych przychodach operacyjnych.

2.15 Kapitał własny

Kapitał własny Spółki został podzielony zgodnie z MSR 1 "Prezentacja sprawozdań finansowych" na poniższe kategorie:

• − Kapitał akcyjny (zakładowy) Spółki, wykazany według wartości nominalnej;
• − Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej. W tej pozycji, zgodnie z art. 396 § 2 Kodeksu spółek handlowych, wykazywana jest nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej, która jest pomniejszana o koszty związane z podwyższeniem kapitału akcyjnego.
• − Kapitał z aktualizacji wyceny. W tej pozycji wykazywany jest kapitał z przeszacowania do wartości godziwej rzeczowych aktywów trwałych po pomniejszeniu o rezerwy na odroczony podatek dochodowy rozliczane z kapitałem;
• − Zyski zatrzymane, na które składają się:
• Niepodzielony zysk lub niepokryta strata z lat ubiegłych;
• Kapitał zapasowy tworzony ustawowo kapitał tworzony z zysku zgodnie z wymogami art. 396 § 1 Kodeksu spółek handlowych;
• Kapitał zapasowy tworzony zgodnie ze statutem kapitał tworzony z zysku zgodnie ze statutem Spółki;
• Zysk (strata) netto bieżącego okresu obrotowego.

Statut Spółki przewiduje tworzenie kapitału rezerwowego z przeznaczeniem na wypłatę dywidend dla akcjonariuszy oraz tworzenie innych funduszy specjalnych. W 2013 roku oraz w latach poprzednich Spółka nie tworzyła kapitału rezerwowego oraz innych funduszy celowych.

2.16 Zobowiązania

Za zobowiązania uznaje się wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów Spółki. Wycena zobowiązań uzależniona jest od ich zakwalifikowania do jednej z dwóch poniżej wymienionych kategorii:

• − Zobowiązania finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy. Do tej grupy zaliczono zobowiązania, które spełniają kryteria zobowiązań przeznaczonych do obrotu oraz gdy zawierają elementy wbudowane. Spółka nie posiada tego typu zobowiązań.
• − Pozostałe zobowiązania. W tej grupie można wyodrębnić dwa typy zobowiązań: zobowiązania finansowe i zobowiązania nie zaliczone do zobowiązań finansowych.

Zobowiązania finansowe ujmowane są pierwotnie w wartości godziwej po pomniejszeniu o bezpośrednie koszty transakcyjne. W przypadku stosowania normalnych terminów płatności, uznanych w praktyce na rynku w transakcjach o podobnym charakterze, za wartość godziwą uznaje się ich wartość nominalną powstałą w dniu rozpoznania zobowiązania. Na dzień bilansowy zobowiązania finansowe wycenia się w wartości zamortyzowanego kosztu opartego na efektywnej stopie procentowej. Wyjątkiem są kredyty udzielone w rachunku bieżącym, dla których nie są ustalone harmonogramy spłat. W przypadku tego rodzaju kredytów koszty związane z jego uruchomieniem oraz inne opłaty obciążają koszty finansowe metodą liniową w momencie ich poniesienia. Do grupy pozostałych zobowiązań finansowych zaliczono:

• zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek,
• zobowiązania z tytułu leasingu finansowego,
• zobowiązania z tytułu dostaw i usług,
• zobowiązania przypadające do zapłaty za towary lub usługi, które zostały otrzymane lub wykonane, ale nie zostały zafakturowane, krótkookresowe rezerwy na niewykorzystane urlopy, inne zarachowane koszty, stanowiące zobowiązania oszacowane na podstawie zawartych umów lub innych wiarygodnych szacunków (bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów),

• inne zobowiązania finansowe, (zobowiązania z tytułu wynagrodzeń osobowych, zobowiązania z tytułu odsetek za nieterminowe regulowanie zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań, itp.)

Zobowiązania niezaliczone do pozostałych zobowiązań finansowych wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty. Do tej kategorii zaliczono:

• zobowiązania z tytułu podatków, opłat, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych tytułów publiczno-prawnych;
• otrzymane zaliczki, które zostaną rozliczone poprzez fizyczną dostawę wyrobów gotowych/towarów lub wykonanie usługi, zobowiązania z tytułu funduszy specjalnych,
• rozliczenia międzyokresowe przychodów, w tym środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych w budowie oraz nabycie gotowych środków trwałych. Sposób rozliczenia otrzymanych dotacji opisano w punkcie "Dotacje państwowe".

Zobowiązania wyrażone w walutach obcych ujmuje się w księgach i wycenia na dzień bilansowy zgodnie z zasadami opisanymi w punkcie "Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych".

2.17 Dotacje państwowe

Dotacje pieniężne ujmuje się w wartości nominalnej. Dotacje państwowe, w tym dotacje z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej do aktywów prezentuje się w bilansie jako przychody przyszłych okresów (rozliczenia międzyokresowe przychodów) w grupie zobowiązań długoterminowych. Część dotacji, która zostanie rozliczona w okresie następnych 12 miesięcy po dniu bilansowym jest wykazywana jako przychody przyszłych okresów (rozliczenia międzyokresowe przychodów) w grupie zobowiązań krótkoterminowych. Dotacji państwowych nie ujmuje się dopóki nie istnieje wystarczająca pewność, że jednostka gospodarcza spełni warunki związane z dotacjami oraz, że dotacje będą otrzymane. Dotacje państwowe ujmuje się w systematyczny sposób jako przychód w poszczególnych okresach, aby zapewnić ich współmierność z odnośnymi kosztami amortyzacji.

Spółka otrzymuje również dotacje będące refundacją kosztów wynagrodzeń i świadczeń pracowników będących osobami niepełnosprawnymi. Tego typu dotacje ujmowane są w całości w okresie ich wymagalności i wykazywane w rachunku zysków i strat w pozycji pozostałych przychodów operacyjnych.

Spółka otrzymuje także dotacje na wydatki ponoszone na koszty prac badawczo-rozwojowych, sfinansowane ze środków unijnych w ramach zawartych umów. Dotacje te szczegółowo zostały opisane w 4.9.

Dotacje do kosztów otrzymane w formie zaliczki na wydatki, które będą ponoszone w przyszłości zaliczane są do przychodów przyszłych okresów (rozliczenia międzyokresowe przychodów) w grupie zobowiązań krótkoterminowych i rozliczane są w proporcji do ponoszonych wydatków w poszczególnych okresach rozliczeniowych i w proporcji do stopnia refundowania tych wydatków poprzez zaliczenie ich do pozostałych przychodów operacyjnych z równoczesną korektą kosztów podatkowych.

Zgodnie z MSR 20 par. 28, kwoty otrzymanych dotacji wykazywane są w odrębnej pozycji rachunku przepływów pieniężnych z działalności finansowej.

2.18 Podatek dochodowy oraz odroczony podatek dochodowy

Podatek dochodowy w rachunku zysków i strat obejmuje: podatek bieżący oraz podatek odroczony.

Podatek bieżący obliczany jest zgodnie z aktualnymi przepisami podatkowymi.

Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek i przepisów podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać wtedy, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozliczona.

Podatek odroczony ujmuje się w rachunku zysków i strat danego okresu, za wyjątkiem przypadku, gdy podatek odroczony dotyczy transakcji czy zdarzeń, które ujmowane są bezpośrednio w kapitale własnym – wówczas podatek odroczony również ujmowany jest w odpowiednim składniku kapitału własnego.

Podatek odroczony jest wyliczany metodą bilansową jako podatek podlegający zapłaceniu lub zwrotowi w przyszłości w oparciu o różnice pomiędzy wartościami bilansowymi aktywów i pasywów a odpowiadającymi im wartościami podatkowymi wykorzystywanymi do wyliczenia podstawy opodatkowania. Rezerwa na podatek odroczony jest tworzona od wszystkich dodatnich różnic przejściowych podlegających opodatkowaniu, natomiast składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego jest rozpoznawany do wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że będzie można pomniejszyć przyszłe zyski podatkowe o rozpoznane ujemne różnice przejściowe.

Wartość składników aktywów z tytułu podatku odroczonego podlega analizie na każdy dzień bilansowy, a w przypadku gdy spodziewane przyszłe zyski podatkowe nie będą wystarczające dla realizacji składnika aktywów lub jego części, następuje jego odpis.

2.19 Rezerwy i świadczenia pracownicze

Rezerwy tworzone są w przypadku, kiedy spełnione są następujące warunki: na Spółce ciąży istniejący obowiązek prawny lub obowiązek zwyczajowy, który wynika ze zdarzeń przeszłych, a ponadto gdy jest prawdopodobne, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne oraz można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku.

Rezerwy wycenia się w wysokości stanowiącej najbardziej właściwy szacunek nakładów niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku na dzień bilansowy. W przypadku gdy wpływ zmiany wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza oraz ryzyka związanego z danym zobowiązaniem.

Zgodnie z wymogami MSR 1 rezerwy w bilansie prezentowane są jako krótkoterminowe i długoterminowe.

Rezerwy mogą być tworzone w szczególności w odniesieniu do następujących tytułów:

• − świadczenia pracownicze i podobne,
• − skutki toczących się spraw sądowych oraz spraw spornych,
• − udzielone gwarancje i poręczenia.

W zakresie świadczeń pracowniczych Spółka nie jest stroną żadnych porozumień płacowych ani zbiorowych układów pracy. Spółka nie posiada także programów emerytalnych zarządzanych bezpośrednio lub przez fundusze zewnętrzne. Koszty świadczeń pracowniczych obejmują wynagrodzenia płatne zgodnie z warunkami zawartych umów o pracę z poszczególnymi pracownikami oraz koszty świadczeń emerytalnych (odprawa emerytalna, odprawa rentowa, odprawa pośmiertna) wypłacone pracownikom zgodnie z przepisami prawa po okresie zatrudnienia. Zobowiązania z tytułu krótkoterminowych świadczeń pracowniczych wyceniane są na zasadach ogólnych i prezentowane w pozycji innych zobowiązań. Rezerwy na zobowiązania z tytułu świadczeń emerytalnych (odpraw emerytalnych) są szacowane w wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń na dzień bilansowy z uwzględnieniem zysków i strat aktuarialnych oraz kosztów przeszłego zatrudnienia. Wysokość zobowiązań z tytułu określonych świadczeń wylicza corocznie niezależny aktuariusz metodą prognozowanych uprawnień jednostkowych.

2.20 Rachunek zysków i strat

Rachunek zysków i strat sporządza się w wariancie kalkulacyjnym.

2.21 Przychody

Przychody ze sprzedaży ujmuje się w wartości godziwej zapłaty otrzymanej lub należnej, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług, rabaty i opusty.

Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych, towarów i materiałów ujmuje się wtedy, gdy:

• − Spółka przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do towarów, wyrobów gotowych i materiałów,
• − można wycenić wiarygodnie kwotę przychodów,
• − istnieje prawdopodobieństwo, że Spółka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji,
• − koszty poniesione oraz te, które zostaną poniesione przez Spółkę w związku z transakcją, można wycenić w sposób wiarygodny.

Przychody ze sprzedaży usług ujmuje się wtedy, gdy:

• − można wycenić w sposób wiarygodny kwotę przychodów,

• − istnieje prawdopodobieństwo, że Spółka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji,

• − można w wiarygodny sposób określić stopień realizacji transakcji na dzień bilansowy,

• − koszty poniesione w związku z transakcją oraz koszty zakończenia transakcji mogą być wycenione w wiarygodny sposób.

Do pozostałych przychodów operacyjnych Spółka zalicza przychody i zyski niezwiązane w sposób bezpośredni z działalnością operacyjną. Kategoria ta obejmuje zyski z tytułu sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych, aktualizację wartości inwestycji w nieruchomości, otrzymane dotacje, otrzymane odszkodowania związane ze zwrotem kosztów sądowych, nadpłaconych zobowiązań podatkowych oraz otrzymanego odszkodowania z tytułu strat w majątku Spółki, który objęty był ubezpieczeniem. Do pozostałych przychodów operacyjnych zaliczane jest także odwrócenia odpisów aktualizujących wartość należności oraz odwrócenia odpisów z tytułu trwałej utraty wartości składników majątku trwałego.

Do przychodów finansowych zaliczane są odsetki od lokat bankowych, odsetki od nieterminowych płatności należności, odpisy aktualizujące należności z tytułu odsetek oraz zyski z różnic kursów walut.

Przychody z tytułu odsetek ujmuje się według zasady memoriałowej, z uwzględnieniem metody efektywnej stopy procentowej.

2.22 Koszty

Za koszty uznaje się uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez właścicieli.

Koszty ujmuje się w rachunku zysków i strat na podstawie bezpośredniego związku pomiędzy poniesionymi kosztami, a osiągnięciem konkretnych przychodów, tzn. stosując zasadę współmierności, poprzez rachunek rozliczeń międzyokresowych kosztów czynnych i biernych.

Rachunek kosztów prowadzony jest w układzie rodzajowym oraz w układzie miejsc powstawania kosztów, przy czym za podstawowy układ sprawozdawczy kosztów w rachunku zysków i strat przyjmuje się wariant kalkulacyjny.

Całkowity koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów stanowi:

• koszt wytworzenia sprzedanych produktów,
• wartość sprzedanych towarów i materiałów,
• koszty sprzedaży,
• koszty ogólnego zarządu.

Kosztami okresu sprawozdawczego, wpływającymi na wynik finansowy okresu są również pozostałe koszty operacyjne i koszty finansowe.

Do pozostałych kosztów operacyjnych Spółka zalicza koszty i straty niezwiązane w sposób bezpośredni z działalnością operacyjną. Kategoria ta obejmuje straty z tytułu sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych, przekazane darowizny, kary i grzywny, koszty odpisów aktualizujących wartość należności i zapasów materiałów oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości składników majątku trwałego.

Do kosztów finansowych zaliczane są koszty z tytułu wykorzystywania zewnętrznych źródeł finansowania, odsetki płatne z tytułu umów leasingu finansowego oraz straty z różnic kursów walut.

2.23 Rachunek przepływów środków pieniężnych

Rachunek przepływów środków pieniężnych jest sporządzany metodą pośrednią.

2.24 Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności

Zgodnie z MSSF 8 "Segmenty operacyjne" Segmentem operacyjnym jest część składowa Spółki, (i) która angażuje się w działalność gospodarczą, w związku z którą może uzyskiwać przychody i ponosić koszty, (ii) której wyniki działalności są regularnie przeglądane przez główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji oraz (iii) w przypadku której są dostępne oddzielne informacje finansowe.

W działalności Spółki można wyodrębnić dwa segmenty działalności. Pierwszy segment operacyjny związany jest z produkcją maszyn i urządzeń oraz świadczeniem usług dla górnictwa. Do drugiego segmentu operacyjnego zaliczono sprzedaż hurtową towarów i materiałów.

Segmenty geograficzne w sprawozdaniu finansowym ustala się według wyodrębnionych obszarów działalności Spółki, w ramach których następuje dostarczanie produktów lub świadczenie usług w określonym środowisku gospodarczym, które podlegają ryzyku i charakteryzują się poziomem zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych, różnym od tych, które są właściwe dla innych obszarów działających w odmiennym środowisku gospodarczym.

Działalność Spółki koncentruje się głównie na obszarze kraju. Z tego też względu Spółka nie objęła obowiązkiem sprawozdawczym odrębnych segmentów geograficznych.

Koszty segmentów obejmują koszty sprzedaży zewnętrznym klientom, które w oparciu o racjonalne przesłanki można przypisać do danego segmentu. Koszty segmentu nie obejmują kosztów administracyjnych, kosztów zarządu, pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych oraz innych kosztów powstałych na poziomie Spółki, które dotyczą jednostki gospodarczej jako całości.

Do aktywów segmentu zalicza się m.in. rzeczowe aktywa trwałe, zapasy, należności, które można bezpośrednio przyporządkować do danego obszaru działalności. Do pasywów segmentu zalicza się m.in. wszystkie zobowiązania z tytułu dostaw, usług, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, przychody przyszłych okresów.

2.25 Polityka zarządzania ryzykiem

Zarządzanie ryzykiem zawiera procesy identyfikacji, pomiaru i określania sposobu postępowania z ryzykiem. Wyodrębniono następujące rodzaje ryzyk:

• − ryzyko rynkowe, w tym: zmian cen materiałów, stóp procentowych oraz kursów walutowych,
• − ryzyko płynności,
• − ryzyko kredytowe.

Podstawowym problemem jest ryzyko rynkowe zmian cen materiałów do produkcji. Koszty produkcji w dużej mierze uzależnione są od zmiany cen materiałów, w tym wyrobów hutniczych (blachy, kształtowniki). Spółka nie stosuje polityki zabezpieczania ryzyka wzrostu cen materiałów do produkcji.

Ryzyko zmian stóp procentowych. Spółka zawiera umowy kredytowe oparte na zmiennych stopach WIBOR 1M (1 miesięczny) + marża banku lub EURIBOR 1M (1 miesięczny) + marża banku. W związku z tym narażona jest na ryzyko zmian stóp procentowych w przypadku zaciągania nowego lub refinansowania istniejącego zadłużenia. Spółka nie stosuje polityki zabezpieczania ryzyka wzrostu stóp procentowych kredytów.

Ryzyko zmian kursów walut. W odniesieniu do części obrotu realizowanego na rynkach zagranicznych Spółka jest narażona na ryzyko zmian kursów walutowych. Ryzyko takie powstaje w wyniku dokonywania przez Spółkę sprzedaży lub zakupów w walutach innych niż jej waluta funkcjonalna. Ze względu na nieistotną wielkość tych obrotów Spółka nie zabezpiecza się przed ryzykiem zmian kursów walut.

Ryzyko płynności. Spółka jest narażona na ryzyko utraty płynności finansowej, rozumianej jako zdolność do regulowania zobowiązań w wyznaczonych terminach. Finansowanie działalności przy pomocy zewnętrznych źródeł (kredyty, pożyczki, kredyt kupiecki) podwyższa ryzyko utraty płynności w przyszłości. Spółka musi mieć stały dostęp do rynków finansowych, dlatego jest narażona na ryzyko braku możliwości pozyskania nowego finansowania, jak również refinansowania swojego zadłużenia. Ryzyko to jest uzależnione przede wszystkim od warunków rynkowych, oceny zdolności kredytowej oraz stopnia koncentracji.

Ryzyko kredytowe. Wiarygodność kredytowa klientów, z którymi zawierane są transakcje fizycznej sprzedaży produktów poddawana jest procedurom weryfikacyjnym. Stan należności podlega ciągłemu monitoringowi. Ryzyko kredytowe w przypadku należności jest wysokie i związane jest z ograniczoną liczbą istotnych odbiorców wyrobów, usług i towarów.

2.26 Szacunki Zarządu

Sporządzając sprawozdanie finansowe, Zarząd Spółki wykorzystywał szacunki oparte na pewnych założeniach i osądach. Szacunki te mają wpływ na przyjęte zasady oraz prezentowane wartości aktywów, zobowiązań oraz przychodów i kosztów.

Szacunki oraz leżące u ich podstaw założenia opierają się na doświadczeniu historycznym oraz analizie różnorodnych czynników, które są uznawane za racjonalne w danych okolicznościach, a ich wyniki stanowią podstawę profesjonalnego osądu co do wartości poszczególnych pozycji, których dotyczą.

W niektórych istotnych kwestiach Zarząd Spółki opierał się na opiniach niezależnych ekspertów.

W związku z charakterem oszacowań i przyjętych założeń dotyczących przyszłości, uzyskane w ten sposób oszacowania księgowe z definicji mogą nie pokrywać się z faktycznymi rezultatami. Szacunki oraz założenia w nich przyjęte podlegają bieżącej weryfikacji. Zmiana szacunków księgowych jest rozpoznawana w okresie, w którym zostały one zmienione, jeśli dotyczą wyłącznie tego okresu lub także w okresach kolejnych.

Oszacowania i założenia, które niosą ze sobą ryzyko obejmują:

• − Wycenę nieruchomości inwestycyjnych. Zgodnie z przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości na kolejne dni bilansowe nieruchomości inwestycyjne wyceniane są w wartości godziwej. Podstawą do ustalenia (oszacowania) wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych na dzień bilansowy jest wycena sporządzona przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego. Szacunek wartości godziwej przeprowadzany jest na konkretny dzień bilansowy. Uwzględniając zmienność warunków rynkowych, tak oszacowana wartość nieruchomości inwestycyjnych może okazać się niewłaściwa w innym terminie.
• − Wycenę rzeczowych aktywów trwałych zaliczonych do grupy "grunty". Zgodnie z przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości do tej grupy zalicza się grunty własne oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów. Wartość aktywów trwałych zaliczonych do grupy "grunty" podlega okresowemu przeszacowaniu do wartości godziwej (przeszacowanej). Podstawą do ustalenia (oszacowania) wartości godziwej jest wycena sporządzona przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego. Przeszacowania przeprowadza się na tyle regularnie, aby wartość bilansowa nie różniła się w sposób istotny od wartości, która zostałaby ustalona przy zastosowaniu wartości godziwej na dzień bilansowy. Uwzględniając zmienność warunków rynkowych, tak przeszacowana wartość aktywów trwałych zaliczonych do grupy "grunty" może okazać się niewłaściwa w innym terminie.
• − Okresy użytkowania środków trwałych. Spółka dokonuje okresowego (przynajmniej raz do roku na dzień bilansowy) oszacowania prawidłowości ustalenia okresów użytkowania poszczególnych składników majątku trwałego, ewentualnej wartości rezydualnej poszczególnych obiektów. Szacunki te oparte są głównie na doświadczeniu historycznym oraz analizie różnorodnych czynników wpływających na wykorzystanie posiadanego majątku oraz możliwości skonsumowania korzyści ekonomicznych w nim zawartych.
• − Rezerwy na świadczenia pracownicze. Spółka nie jest stroną żadnych porozumień płacowych ani zbiorowych układów pracy związanych ze świadczeniami pracowniczymi. Spółka nie posiada także programów emerytalnych zarządzanych bezpośrednio przez Spółkę lub przez fundusze zewnętrzne. Koszty świadczeń pracowniczych obejmują wynagrodzenia płatne zgodnie z warunkami zawartych umów o pracę z poszczególnymi pracownikami oraz koszty świadczeń emerytalnych (odprawa emerytalna, odprawa rentowa, odprawa pośmiertna) wypłacone pracownikom zgodnie z przepisami Kodeksu pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku; tekst jednolity Dz. U. 1998 r. Nr 21 poz. 94, z późniejszymi zmianami) po okresie zatrudnienia. Zobowiązania z tytułu krótkoterminowych świadczeń pracowniczych wyceniane są na zasadach ogólnych. Świadczenia długoterminowe szacowane są na podstawie metod aktuarialnych. Zastosowanie tych metod wymaga przyjęcia wielorakich założeń, w tym odpowiednich stóp dyskontowych oraz założeń demograficznych. Poziom rezerw oraz kosztów przyszłych świadczeń pracowniczych został przyjęty i zaprezentowany w historycznych sprawozdaniach finansowych na podstawie raportu uprawnionego aktuariusza.

• − Spółka rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie to stałoby się nieuzasadnione.

• − Spółka dokonuje klasyfikacji leasingu jako operacyjnego lub finansowego w oparciu o ocenę, w jakim zakresie ryzyko i pożytki z tytułu posiadania przedmiotu leasingu przypadają w udziale leasingodawcy, a w jakim leasingobiorcy. Ocena ta opiera się na treści ekonomicznej każdej transakcji.

• − Spółka dokonała szacunkowego odpisu aktualizującego z tytułu trwałej utraty wartości akcji spółki zależnej Patentus Strefa S.A. w upadłości. Istnieje jednak ryzyko, że wielkość odpisu w zależności od kwot możliwych do odzyskania może ulec zmianie.

2.27 Wartość godziwa

Wartość godziwą składnika aktywów lub zobowiązania stanowi cena, możliwa do uzyskania przy sprzedaży składnika aktywów lub do zapłacenia za przeniesienie zobowiązania (cena wyjścia) w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny. O ile nie istnieją przesłanki wskazujące na fakt, że składnik aktywów nie został nabyty po cenie stanowiącej jego wartość godziwą uznaje się, że wartość godziwą na dzień początkowego ujęcia stanowi cena nabycia danego aktywu lub – w przypadku zobowiązań finansowych - cena sprzedaży.

Na koniec okresu sprawozdawczego wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których istnieje aktywny rynek ustala się na podstawie najbardziej reprezentatywnej ceny pochodzącej z tego rynku na dzień wyceny.

Jeżeli rynek na dany składnik aktywów lub zobowiązań finansowych nie jest aktywny (a także w odniesieniu do nienotowanych papierów wartościowych), Spółka ustala wartość godziwą stosując odpowiednie techniki wyceny opierające się na maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych. Obejmują one wykorzystanie cen z ostatnio przeprowadzonych transakcji na normalnych zasadach rynkowych, porównanie do innych instrumentów, które są w swojej istocie identyczne, analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych, modele wyceny opcji oraz inne techniki/modele wyceny powszechnie stosowane na rynku.

Oszacowana wartość godziwa instrumentów pochodnych odpowiada kwocie możliwej do uzyskania lub koniecznej do zapłaty w celu zamknięcia pozycji otwartych na koniec okresu sprawozdawczego. Dla transakcji, dla których jest to możliwe, wyceny dokonuje się w oparciu o notowania rynkowe.

Grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntów oraz nieruchomości inwestycyjne wykazywane są w wartościach przeszacowanych stanowiących wartości godziwe na dzień ich przeszacowania, pomniejszone o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości. W szacowaniu wartości godziwej zastosowano podejście największego i najlepszego wykorzystania tych nieruchomości, co jest zgodne z aktualnym wykorzystaniem nieruchomości.

Wartość godziwa gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów została ustalona przez doświadczonego rzeczoznawcę majątkowego na bazie danych z porównywalnego rynku, który odzwierciedla najnowsze ceny transakcyjne dla podobnych nieruchomości. Zastosowano podejście rynkowe.

Wartość godziwa nieruchomości inwestycyjnych została ustalona przez doświadczonego rzeczoznawcę majątkowego na bazie danych z porównywalnego rynku, który odzwierciedla najnowsze ceny najmu powierzchni dla podobnych nieruchomości. Zastosowano podejście dochodowe.

Nie doszło do zmiany w technice (metodzie) wyceny w ciągu roku.

Wartość godziwa gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz nieruchomości inwestycyjnych została zaklasyfikowana jako poziom 2 hierarchii wartości godziwej.

Nie nastąpiło przemieszczenie pomiędzy poziomami hierarchii wartości godziwej w ciągu roku obrotowego.

3. Wybrane dane finansowe przeliczone na euro (EUR)

Przyjęto średnie kursy wymiany złotego w stosunku do euro w okresach objętych sprawozdaniem finansowym w celu uzyskania porównywalnych danych finansowych – kursy ustalane przez Narodowy Bank Polski. Średni kurs w okresie obliczono jako średnią kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie.

Okres	Kurs średni EUR w okresie	Kurs najniższy EUR w okresie	Kurs najwyższy EUR w okresie	Kurs EUR na ostatni dzień okresu
kolumna 1	kolumna 2	kolumna 3	kolumna 4	kolumna 5
od 01.01.2017
do 31.12.2017	4,2583	4,1709	4,4157	4,1709
od 01.01.2016
do 31.12.2016	4,3637	4,2355	4,5035	4,4240

Źródło: Tabela A – Archiwum kursów średnich NBP (http://www.nbp.gov.pl)

Podstawowe pozycje bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych prezentowanych w sprawozdaniu finansowym przeliczone na euro.

Poszczególne pozycje aktywów i pasywów bilansu przeliczono według kursów ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski dla euro obowiązujących na ostatni dzień okresu (kolumna 5).

Poszczególne pozycje rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych przeliczono według kursów stanowiących średnią arytmetyczną średnich kursów ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski dla euro obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie sprawozdawczym (kolumna 2).

	w tys. PLN		w tys.EURO
Wybrane dane finansowe do pozycji rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
I.Przychody netto ze sprzedaży	55.159	47.023	12.953	10.776
II.Zysk (strata) na działalności operacyjnej	2.217	(8.784)	521	(2.013)
III.Zysk (strata) przed opodatkowaniem	2.197	(16.236)	516	(3.721)
IV.Zysk (strata) netto	1.697	(15.666)	399	(3.590)
V.Całkowity dochód ogółem	1.712	(15.776)	402	(3.615)
VI.Średnia ważona liczba akcji w sztukach	29.500.000	29.500.000	29.500.000	29.500.000
VII. Wartość księgowa na jedną akcję ( w PLN/EUR )	2,89	2,96	0,68	0,71
VIII. Zysk (strata) netto na akcję oraz rozwodniony zysk (strata) netto na akcję ( w PLN/EUR )	0,06	(0,53)	0,01	0,09
IX.Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	(9.260)	9.966	(2.175)	2.284
X.Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	2.691	(2.115)	632	(485)
XI.Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	7.529	(7.826)	1.768	(1.793)
XII.Przepływy pieniężne netto, razem	960	25	225	6
kurs Euro dla przeliczenia pozycji rachunku zysków i strat oraz pozycji przepływów pieniężnych			4,2583	4,3637

	w tys.PLN		w tys.EURO
Wybrane dane finansowe do pozycji aktywów i pasywów	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
XIII.Aktywa trwałe	93.835	96.089	22.498	21.720
XIV.Aktywa obrotowe	55.209	44.246	13.237	10.001
XV.Aktywa razem	149.044	140.335	35.734	31.721
XVI.Zobowiązania długoterminowe	27.039	30.561	6.483	6.908
XVII.Zobowiązania krótkoterminowe	36.631	26.112	8.783	5.902
XVIII. Kapitał własny	85.374	83.662	20.469	18.911
XIX Kapitał akcyjny (zakładowy)	11.800	11.800	2.829	2.667
kurs Euro dla przeliczenia pozycji aktywów i pasywów			4,1709	4,4240

Średnia ważona ilość akcji w danym okresie sprawozdawczym została obliczona zgodnie z treścią MSR 33. Przy wyliczeniu średniej ważonej ilości akcji wzięto pod uwagę datę zarejestrowania nowych emisji akcji w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Do wyliczenia wskaźnika wartości księgowej przypadającej na jedną akcję przyjęto w liczniku sumę kapitału własnego na koniec okresu, a w mianowniku średnią ważoną liczbę akcji.

Do wyliczenia wskaźnika podstawowego zysku na akcję oraz rozwodnionego zysku na akcję przyjęto w liczniku kwotę zysku netto, a w mianowniku średnią ważoną liczbę akcji. Nie wystąpiły różnice pomiędzy danymi do obliczenia podstawowego zysku na akcję i rozwodnionego zysku na akcję.

4. Noty objaśniające do pozycji sprawozdania finansowego

4.1 Nota 1 - Wartości niematerialne i prawne

Wartości niematerialne i prawne zostały zaprezentowane w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Wartości niematerialne i prawne netto, w tym:	4.273	5.629
Koszty prac rozwojowych	3.386	4.652
Programy komputerowe	858	953
Prace rozwojowe w toku	29	24
Dodatkowe informacje:
Wartości niematerialne i prawne na podstawie umów leasingu finansowego	0	0

Koszty prac rozwojowych obejmują wydatki na dokumentacje techniczne i technologiczne, projekty oraz koszty procesu certyfikacji. Prace rozwojowe ujmowane są jako aktywa oraz amortyzowane według zasad opisanych w punkcie 2.6. polityki rachunkowości.

W bieżącym roku oraz w roku poprzednim ponoszono wydatki na prace badawcze. W 2017 roku był to koszt w wysokości 2 192 tys. PLN, a w 2016 roku 1 476 tys. PLN. Na poniesione wydatki Spółka otrzymała dotacje. W 2017 była to kwota 1 375 tys. PLN, a w roku 2016 kwota 1 362 tys. PLN.

Programy komputerowe obejmują przede wszystkim licencje na systemy komputerowe oraz oprogramowanie narzędziowe wykorzystywane w działalności Spółki.

Zmiany wartości początkowej oraz umorzenia wartości niematerialnych i prawnych w okresach objętych sprawozdaniem przedstawiono w poniższych tabelach:

Dane za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	Koszty prac rozwojowych	Programy komputerowe	Razem
Wartość netto na poczatek okresu	4.676	953	5.629
Wartość brutto na początek okresu	6.718	2.395	9.113
Zwiększenia, w tym:	20	0	20
nabycie	20	0	20
Zmniejszenia	0	38	38
Wartość brutto na koniec okresu	6.738	2.357	9.095
Umorzenia na początek okresu	(2.066)	(1.442)	(3.508)
Zwiększenia umorzeń	(1.286)	(94)	(1.380)
Zmniejszenia umorzeń	0	37	37
Razem umorzenia na koniec okresu	(3.352)	(1.499)	(4.851)
Saldo odpisów aktualizujacych z tytułu utraty wartości	0	0	0
Prace rozwojowe w toku	29	0	29
Wartośc netto na koniec okresu	3.415	858	4.273

PATENTUS S.A. z siedzibą w Pszczynie, ul. Górnośląska 11
Roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z MSSF zatwierdzonymi przez Unię Europejską
za okres od 01 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku
(kwoty w tabelach wyrażone są w tysiącach złotych, o ile nie podano inaczej)

Dane za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016	Koszty prac rozwojowych	Programy komputerowe	Razem
Wartość netto na poczatek okresu	5.927	1.154	7.081
Wartość brutto na początek okresu	6.675	2.395	9.070
Zwiększenia, w tym:	43	0	43
nabycie	43	0	43
Zmniejszenia	0	0	0
Wartość brutto na koniec okresu	6.718	2.395	9.113
Umorzenia na początek okresu	(788)	(1.241)	(2.029)
Zwiększenia umorzeń	(1.278)	(201)	(1.479)
Zmniejszenia umorzeń	0	0	0
Razem umorzenia na koniec okresu	(2.066)	(1.442)	(3.508)
Saldo odpisów aktualizujacych z tytułu utraty wartości	0	0	0
Prace rozwojowe w toku	24	0	24
Wartośc netto na koniec okresu	4.676	953	5.629

Spółka nie korzysta z wartości niematerialnych na podstawie umów najmu, dzierżawy lub innej umowy, w tym umowy leasingu operacyjnego.

Wartości niematerialne i prawne nie stanowią zabezpieczenia udzielonych Spółce kredytów.

4.2 Nota 2 - Rzeczowe aktywa trwałe

Strukturę rzeczowych aktywów trwałych obrazuje poniższa tabela:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Środki trwałe netto, w tym:	71.001	77.512
grunty własne i prawo wieczystego uzytkowania gruntu, w tym:	11.599	11.580
prawo uzytkowania wieczystego gruntu	7.533	7.532
budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	24.763	26.284
urządzenia techniczne i maszyny	31.670	36.434
środki transportu	831	896
inne środki trwałe	2.138	2.318
Środki trwałe w budowie	470	26
Razem rzeczowe aktywa trwałe netto wykazane w sprawozdaniu finansowym	71.471	77.538
Dodatkowe informacje:
Środki trwałe netto użytkowane na podstawie umów leasingu finansowego	863	1.143

Zmiany wartości początkowej oraz umorzenia środków trwałych w okresach objętych sprawozdaniem przedstawiono w poniższych tabelach:

Dane za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	Grunty i prawo wieczystego uzytkowania gruntów	Budynki i budowle	Maszyny i urządzenia	Środki transportu	Pozostałe środki trwałe	Razem
Wartość netto na początek okresu	11.580	26.284	36.434	896	2.318	77.512
Wartość brutto na początek okresu	11.580	35.058	61.206	2.576	5.357	115.777
Zwiększenia, w tym:	19	15	93	52	46	225
nabycie	0	15	93	52	46	206
aktualizacja do wartości przeszacowanej na koniec okresu "+"	19	0	0	0	0	19
odwrócenie odpisu aktualizującego"- "do wartości przeszacowanej z poprzedniego okresu	0	0	0	0	0	0
przemieszczenie wewnętrzne *	0	0				0
Zmniejszenia	0	0	(97)	(102)	(62)	(261)
likwidacja i sprzedaż	0	0	(97)	(102)	(62)	(261)
aktualizacja do wartości przeszacowanej na koniec okresu "-"	0	0	0	0	0	0
przemieszczenie wewnętrzne	0	0	0	0	0	0
Wartość brutto na koniec okresu	11.599	35.073	61.202	2.526	5.341	115.741
Umorzenia na początek okresu	0	(8.774)	(24.772)	(1.680)	(3.039)	(38.265)
Zwiększenia umorzenia	0	(1.536)	(4.822)	(93)	(221)	(6.672)
Zmniejszenia umorzeń, w tym:	0	0	62	78	57	197
likwidacja i sprzedaż	0	0	62	78	57	197
korekta umorzeń związana z aktualizacją do wartości przeszacowanej na koniec okresu	0	0	0	0	0	0
inne korekty*	0			0		0
Razem umorzenia na koniec okresu	0	(10.310)	(29.532)	(1.695)	(3.203)	(44.740)
w tym: saldo odpisów aktualizujacych z tytułu utraty wartości						0
Wartośc netto środków trwałych na koniec okresu	11.599	24.763	31.670	831	2.138	71.001
w tym: skutki aktualizacji do wartości przeszacowanej na koniec okresu	9.989					9.989
Środki trwałe w budowie na koniec okresu	0	0	470	0	0	470
Razem wartość rzeczowych aktywów trwałych netto na koniec okresu						71.471

Dane za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016	Grunty i prawo wieczystego uzytkowania gruntów	Budynki i budowle	Maszyny i urządzenia	Środki transportu	Pozostałe środki trwałe	Razem
Wartość netto na początek okresu	11.531	27.662	38.456	960	2.752	81.361
Wartość brutto na początek okresu	11.531	34.904	57.873	2.573	5.942	112.823
Zwiększenia, w tym:	49	154	3.338	43	(585)	2.999
nabycie	0	154	2.576	43	177	2.950
aktualizacja do wartości przeszacowanej na koniec okresu "+"	49	0	0	0	0	49
odwrócenie odpisu aktualizującego"- "do wartości przeszacowanej z poprzedniego okresu	0	0	0	0	0	0
przemieszczenie wewnętrzne	0	0	762	0	(762)	0
Zmniejszenia	0	0	(5)	(40)	0	(45)
likwidacja i sprzedaż	0	0	(5)	(40)		(45)
aktualizacja do wartości przeszacowanej na koniec okresu "-"	0	0	0	0	0	0
przemieszczenie wewnętrzne	0	0	0	0	0	0
Wartość brutto na koniec okresu	11.580	35.058	61.206	2.576	5.357	115.777
Umorzenia na początek okresu	0	(7.242)	(19.417)	(1.613)	(3.190)	(31.462)
Zwiększenia umorzenia	0	(1.532)	(4.982)	(107)	(224)	(6.845)
Zmniejszenia umorzeń, w tym:	0	0	(373)	40	375	42
likwidacja i sprzedaż	0	0	2	40		42
korekta umorzeń związana z aktualizacją do wartości przeszacowanej na koniec okresu	0	0	0	0	0	0
inne korekty	0		(375)	0	375	0
Razem umorzenia na koniec okresu	0	(8.774)	(24.772)	(1.680)	(3.039)	(38.265)
w tym: saldo odpisów aktualizujacych z tytułu utraty wartości						0
Wartośc netto środków trwałych na koniec okresu	11.580	26.284	36.434	896	2.318	77.512
w tym: skutki aktualizacji do wartości przeszacowanej na koniec okresu	9.866					9.866
Środki trwałe w budowie na koniec okresu	0	0	26	0	0	26
Razem wartość rzeczowych aktywów trwałych netto na koniec okresu						77.538

Zgodnie z przyjętymi zasadami opisanymi w punkcie 2.3. polityki rachunkowości – Spółka prezentuje na dzień bilansowy grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów zgodnie z przyjętym modelem wyceny w wartości przeszacowanej do wartości godziwej. Zgodnie z tym modelem wyceny (opisanym w MSR 16) skutki wzrostu wartości ujmowane są drugostronnie jako wzrost wartości kapitału własnego (pozycja "Kapitał z aktualizacji wyceny").

Na dzień bilansowy rzeczowe aktywa trwałe zaliczone do grupy "gruntów" (w tym prawo wieczystego użytkowania gruntów) wyceniane są według modelu opartego na wartości przeszacowanej. Wartość przeszacowana rzeczowych aktywów trwałych zaliczonych do tej grupy to wartość godziwa na dzień przeszacowania, pomniejszona o kwotę późniejszych zakumulowanych odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości. Na skutek przeprowadzonych wycen przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego wartość bilansowa aktywów zaliczonych do grupy gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów wzrosła. Skutki przeszacowania zaliczono bezpośrednio do pozostałych kapitałów własnych jako "nadwyżkę z przeszacowania". Nadwyżka z przeszacowania jest korygowana o wartość rezerwy na odroczony podatek dochodowy.

Wartość godziwa gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów została zaklasyfikowana jako poziom 2 hierarchii wartości godziwej.

Ostatnie przeszacowanie miało miejsce 31 grudnia 2017 roku. W stosunku do wartości bilansowej z poprzedniego okresu nastąpił wzrost wartości przeszacowywanych składników o kwotę 19 tys. PLN.

Wykazane w środkach trwałych Spółki grunty obejmują grunty własne oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów nabytych na rynku wtórnym. Spółka traktuje nabyte prawa wieczystego użytkowania jako środki trwałe. Grunty własne oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów nie podlegają amortyzacji.

Na dzień 31 grudnia 2015 r. Spółka dokonała przekwalifikowania gruntów i budynków magazynowych znajdujących się w Żorach przeznaczonych na wynajem ze środków trwałych do inwestycji w nieruchomości. Do ich wyceny Spółka zastosowała ceny rynkowe określone przez uprawnionego rzeczoznawcę.

Spółka wnosi coroczne opłaty administracyjne z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntów. Wysokość opłat wynosi 3% wartości gruntów oszacowanych przez Gminy, w których położone są działki. Okresowo opłaty podlegają waloryzacji na bazie wartości rynkowej gruntu, która jest szacowana przez Urzędy Gminy. Spółka traktuje powyższe opłaty jako koszt podatków lokalnych.

Spółka nie posiada zobowiązań w stosunku do organów państwowych z tytułu przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Aktywowane w okresie sprawozdawczym środki trwałe były finansowane w całości ze środków własnych Spółki.

Zgodnie z zasadami określonymi w MSSF Spółka okresowo analizuje i dostosowuje stawki amortyzacyjne do przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności środków trwałych.

Część maszyn i urządzeń Spółka użytkowała na zasadach leasingu finansowego. Zobowiązania z tytułu leasingu ujmowane są w bilansie jako pozostałe zobowiązania finansowe i wykazywane w podziale na część krótkoterminową i długoterminową. Szczegółowe uzgodnienie powyższych zobowiązań oraz opis kluczowych postanowień umownych zawarto w Nocie 9 Zobowiązania.

Spółka korzystała ze środków trwałych na podstawie umów najmu i dzierżawy, które nie miały charakteru umów leasingu finansowego. Szacunkowa wartość środków trwałych, które znajdowały się w ewidencji pozabilansowej została przestawiona w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Środki trwałe wykazane pozabilansowo (używane na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy, w tym umowy leasingu operacyjnego)	184	184
Roczna wartość czynszów z tytułu zawartych umów najmu,dzierżawy lub innej umowy, w tym umowy leasingu operacyjnego	153	153

Środki trwałe oraz nieruchomości inwestycyjne stanowią zabezpieczenie udzielonych Spółce kredytów. Wartość środków trwałych, jakie według umów kredytowych stanowią zabezpieczenie, przedstawia tabela poniżej:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Hipoteka ustanowiona na nieruchomościach (środki trwałe i nieruchomości inwestycyjne) w celu zabezpieczenia zobowiązań z tytułu kredytów bankowych	75.213	61.713
Kwota zastawu rejestrowego lub przewłaszczenia środków trwałych oraz zapasów magazynowych w celu zabezpieczenia zobowiązań z tytułu kredytów bankowych i umów pożyczek	48.314	47.134
Razem wartość środków trwałych oraz nieruchomości inwestycyjnych stanowiących zabezpieczenie udzielonych Spółce kredytów	123.527	108.847
Hipoteka ustanowiona na nieruchomościach (środki trwałe i nieruchomości inwestycyjne) w celu zabezpieczenia zobowiązań z tytułu kredytów bankowych podmiotu powiązanego Patentus Strefa SA	11.088	11.088
Razem	134.615	119.935

W dniu 07.12.2011 r. Spółka złożyła w Śląskim Centrum Przedsiębiorczości (w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego, lata 2007 – 2013, badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość) wniosek o dofinansowanie realizacji projektu: Wzrost konkurencyjności i rozwój Spółki poprzez wprowadzenie do oferty innowacyjnych usług pomiarowych kół zębatych (umowa numer WND-RPSL.01.02.04-00-C09/11/02). Wartość wnioskowanego dofinansowania wynosiła 750 tys. PLN. W dniu 04 stycznia 2013 r. została podpisana umowa o dofinansowanie, a 18 listopada 2013 r. zostało zakupione i przyjęte na środki trwałe urządzenie pomiarowe będące przedmiotem umowy. 20 listopada 2013 r. Spółka złożyła w Śląskim Centrum Przedsiębiorczości wniosek o płatność końcową, a w kwietniu 2014 roku na konto Spółki wpłynęła dotacja w kwocie 750 tys. PLN, która w bilansie została wykazana jako przychody przyszłych okresów i jest rozliczana miesięcznie w wysokości amortyzacji środka trwałego sfinansowanego w/w dotacją. Na dzień 31 grudnia 2017 roku rozliczono dotację w wysokości 312 tys. PLN.

W dniu 14.09.2012 r. Spółka złożyła w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia, wsparcie na pierwsze wdrożenie wynalazku) wniosek o dofinansowanie realizacji projektu pt. Wdrożenie do produkcji mechatronicznego zespołu napędowego przenośnika zgrzebłowego dużej mocy. 18 kwietnia 2013 roku została podpisana umowa o dofinansowanie numer POIG.04.06-00-24-007/12. Wartość wnioskowanego dofinansowania wynosiła 7.591 tys. PLN. W trakcie realizacji projektu Spółka otrzymywała zaliczki dotacji, które były ewidencjonowane na przychodach przyszłych okresów jako zaliczki na inwestycje do czasu ich zakończenia i przyjęcia na środki trwałe. W czerwcu 2014 roku w wyniku zakończenia projektu Spółka złożyła wniosek o płatność końcową, który został rozpatrzony pozytywnie 12 września 2014 roku i w tym też miesiącu na konto Spółki wpłynęła ostatnia transza dotacji. W sumie w ramach w/w projektu Spółka otrzymała dotację w wysokości 7.573 tys. PLN, z czego na dzień 31grudnia 2017 roku rozliczono kwotę 2 294 tys. PLN.

W dniu 16.11.2012 r. Spółka podpisała z Bankiem Gospodarstwa Krajowego z siedzibą w Warszawie dwie umowy o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013 , oś priorytetowa: inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia, działanie 4.3 kredyt technologiczny:

Umowa nr POIG.04.03.00-00-954/11-00 dotyczyła dofinansowania na realizację projektu pod tytułem: "Wdrożenie innowacyjnej wysokowydajnej metody produkcji kół stożkowych wykorzystującej nawęglanie z preazotowaniem" .Wydatki całkowite na realizację tego projektu wynosiły 8.036 tys. PLN, w tym kwota wydatków kwalifikowanych to 7.951 tys. PLN, a maksymalna kwota dofinansowania 3.976 tys. PLN. W dniu 12 września 2014 roku w wyniku zakończenia projektu Spółka złożyła wniosek o płatność. 28 listopada 2014 roku instytucja finansująca poinformowała o pozytywnej weryfikacji wniosku o płatność i o zatwierdzeniu do wypłaty premii w wysokości 3.909 tys. PLN. W dniu 11 grudnia 2014 roku Spółka otrzymała w/w premię, która w całości została przeznaczona na spłatę zaciągniętego kredytu technologicznego. Na dzień 31grudnia 2017 roku rozliczono dotację w wysokości amortyzacji środków trwałych sfinansowanych w/w dotacją w kwocie 1 372 tys. PLN.

Umowa nr POIG.04.03.00-00-950/11-00 dotyczyła dofinansowania na realizację projektu pod tytułem: "Wdrożenie innowacyjnej technologii produkcji wielkogabarytowych elementów zespołów napędowych o zwiększonej trwałości eksploatacyjnej" . Wydatki całkowite na realizację tego projektu wynosiły 8.045 tys. PLN, w tym kwota wydatków kwalifikowanych 7.940 tys. PLN, a maksymalna kwota dofinansowania to 3.970 tys. PLN. W dniu 12 września 2014 roku w wyniku zakończenia projektu Spółka złożyła wniosek o płatność. 28 listopada 2014 roku instytucja finansująca poinformowała o pozytywnej weryfikacji wniosku o płatność i o zatwierdzeniu do wypłaty premii w wysokości 3.941 tys. PLN. W dniu 11 grudnia 2014 roku Spółka otrzymała w/w premię, która w całości została przeznaczona na spłatę zaciągniętego kredytu technologicznego. Na dzień 31grudnia 2017 roku rozliczono dotację w wysokości amortyzacji środków trwałych sfinansowanych w/w dotacją w kwocie 1464 tys. PLN.

W dniu 01 grudnia 2015 r. Spółka podpisała umowę z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na dofinansowanie zadania pod nazwą: Modernizacja systemu grzewczego w budynku produkcyjno-socjalnym, zlokalizowanym w Jankowicach przy ul. Złote Łany 52B (umowa numer 451/2015/60/OA/al./D). Dotacja w kwocie 13 tys. PLN wpłynęła na konto Spółki w dniu 23 grudnia 2015 roku i została w całości rozliczona. Zabezpieczeniem zwrotu dotacji są dwa weksle in blanco.

W dniu 19.11.2015 roku w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 Spółka złożyła do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju wniosek o dofinansowanie projektu (Oś priorytetowa: Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego; Działanie: Badania naukowe i prace rozwojowe; Poddziałanie: Projekty aplikacyjne; Numer naboru: 1/4.1.4/2015) pod tytułem: "Opracowanie innowacyjnej technologii produkcji elementów uzębionych z hybrydowymi warstwami powierzchniowymi o podłożu nanostrukturalnym do zespołów napędowych przenośników przeznaczonych do pracy w ekstremalnych warunkach eksploatacyjnych" nr POIR.04.01.04-00-0064/15. Okres realizacji projektu przewidziano na 01.04.2016 r. do 30.09.2020 r. Projekt ma być realizowany w Konsorcjum, którego liderem będzie Patentus S.A. , a pozostałymi wykonawcami Politechnika Warszawska, Instytut Technologii Eksploatacyjnej – Państwowy Instytut Badawczy, Nanostal Sp. z o.o. Wartość całego projektu opiewa na 11.621 tys. PLN , z czego dofinansowanie wyniesie 8.589 tys. PLN. Udział Spółki w całym projekcie wyniesie 7.652 tys. PLN, z czego dofinansowanie 4.992 tys. PLN. Projekt przeszedł pozytywnie etap oceny merytorycznej, został rekomendowany do udzielenia wsparcia i w dniu 29.06.2016 roku została podpisana umowa o dofinansowanie w/w projektu. Do dnia sporządzenie niniejszego sprawozdania Spółka otrzymała dofinansowanie w kwocie 1 995 tys. PLN. Na dzień 31 grudnia 2017 roku rozliczono dotację w kwocie 1 876 tys. PLN.

4.3 Nota 3 - Nieruchomości inwestycyjne oraz inwestycje kapitałowe

Nieruchomości inwestycyjne

Spółka posiada nieruchomości inwestycyjne położone na terenie Pszczyny. Do nieruchomości inwestycyjnych zaliczono, zgodnie z MSR 40 obiekty, które nie są wykorzystane przy produkcji, świadczeniu usług lub czynnościach administracyjnych, lecz w całości są wynajmowane i stanowią źródło przychodów z czynszów. Nieruchomości inwestycyjne zostały nabyte wraz z pozostałymi nieruchomościami w 2005 roku.

Na dzień 31 grudnia 2015 r. Spółka dokonała przekwalifikowania gruntów i budynków magazynowych znajdujących się w Żorach przeznaczonych na wynajem ze środków trwałych do inwestycji w nieruchomości. Do ich wyceny Spółka zastosowała ceny rynkowe określone przez uprawnionego rzeczoznawcę.

Zgodnie z przyjętymi zasadami rachunkowości, na kolejne dni bilansowe nieruchomości inwestycyjne wyceniane są w wartości godziwej. Wycena nieruchomości inwestycyjnych jest przeprowadzana przez niezależnego rzeczoznawcę, posiadającego aktualne uprawnienia zawodowe. Dokonując wyceny rzeczoznawca oparł się o dane pochodzące z rynku.

Zysk lub strata wynikająca ze zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnej jest prezentowana odpowiednio w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych.

Zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych w okresach objętych sprawozdaniem przedstawiono w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Stan nieruchomości inwestycyjnych na początek okresu obrotowego	2.714	2.426
Zmiany w ciągu okresu obrotowego, w tym:	(30)	288
zwiększenia z tytułu przekwalifikowania ze środków trwałych	0	0
zmniejszenia / zwiekszenia z tytułu wyceny do wartości godziwej	(30)	288
Stan nieruchomosci inwestycyjnych na koniec okresu obrotowego	2.684	2.714

W poniższej tabeli zestawiono przychody z czynszów i szacunkowe koszty utrzymania nieruchomości inwestycyjnych, do których zaliczono koszty remontów, konserwacji oraz podatków lokalnych obciążających nieruchomości inwestycyjne.

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Przychody z nieruchomości inwestycyjnych (czynsz)	171	173
Koszty utrzymania nieruchomości inwestycyjnych	(40)	(40)
Nadwyżka przychodów nad kosztami z inwestycji w nieruchomości	131	133

Nieruchomości inwestycyjne są przedmiotem zabezpieczenia kredytów bankowych, które zostały opisane w Nocie 2 Rzeczowe aktywa trwałe.

Inwestycje kapitałowe

Inwestycje w jednostki zależne zaprezentowano w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Stan inwestycji w jednostkach zależnych na początek okresu obrotowego	3.740	13.740
Zmiany w ciągu okresu obrotowego, w tym:	0	(10.000)
przekwalifikowanie do innych aktywów finansowych w związku z utratą kontroli	0	(4.723)
odpisy aktualizujące	0	(5.277)
Wartość księgowa netto inwestycji w jednostach zależnych na koniec okresu	3.740	3.740

W związku z ogłoszeniem upadłości przez jednostkę zależną Patentus Strefa SA w październiku 2016 roku Patentus SA utraciła kontrolę nad tą jednostką.

Spółka nie posiada udziałów i akcji w jednostkach stowarzyszonych.

Inwestycje w pozostałych jednostkach zaprezentowano w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Stan inwestycji w jednostkach pozostałych na początek okresu obrotowego	4.196	0
Zmiany w ciągu okresu obrotowego, w tym:	(1.862)	4.196
udziały i akcje	0	4.196
odpisy aktualizujące	(1.862)	0
Wartość księgowa netto inwestycji w jednostach pozostałych na koniec okresu	2.334	4.196

Nota 3a - Spółki zależne wchodzące w skład Grupy Kapitałowej PATENTUS S.A

Nazwa Jednostki	Siedziba	Przedmiot działalności	Łączny udział w kapitale zakładowym %	Łączny udział procentowy posiadanych praw głosu %	Wartość bilansowa akcji/udziałów w tys. PLN
Patentus Strefa S.A. w upadłości*	Stalowa Wola	produkcja konstrukcji stalowych oraz urządzeń	100	100	2.334
Zakład Konstrukcji Spawanych Montex Sp.z o.o.	Świętochłowice	produkcja konstrukcji stalowych oraz urządzeń	82,8	82,8	3.740

* W związku z ogłoszeniem upadłości przez Patentus Strefa SA w październiku 2016 roku Patentus SA utraciła kontrolę nad tą jednostką.

Poniżej przedstawiono wyniki finansowe jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej PATENTUS S.A.

	Zakład Konstrukcji Spawanych Montex Sp.z o.o.
Dane finansowe do pozycji aktywów i pasywów	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
I.Aktywa trwałe	5.893	6.129
1.Wartości niemater. i prawne	24	29
2.Rzeczowe aktywa trwałe	5.796	6.100
3. Nieruchomości inwestycyjne	0	0
4. Udziały i akcje w jednostkach zależnych	0	0
5. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	73	0
6. Należności z tytułu dostaw i pozostałe należności	0	0
7.Należności długoterminowe z tyt.umów leasingu	0	0
II.Aktywa obrotowe	2.208	1.620
1.Zapasy	1.325	772
2.Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności	882	847
3.Należności krótkoterminowe z tyt.umów leasingu	0	0
4.Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego od osób
prawnych na koniec okresu	0	0
5.Środki pieniężne	1	1
Aktywa razem	8.101	7.749
I.Kapitał (fundusz) własny	4.524	4.348
1.Kapitał akcyjny (zakładowy)	4.518	4.518
2.Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji pow.ich wart.nominaln.	0	0
3 Kapitał z aktualizacji środków trwałych	53	53
4.Zyski zatrzymane	(47)	(223)
II.Zobowiązania długoterminowe razem	630	621
1. Kredyty i pożyczki	0	0
2.Pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe	128	211
3.Pozostałe zobowiązania niefinansowe długoterminowe	0	0
4.Rezerwy - zobowiązania długoterminowe	8	4
5.Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego	494	406
III. Zobowiązania krótkoterminowe razem	2.947	2.780
1. Kredyty i pożyczki	1.054	1.072
2.Zobowiązania z tytułu dostaw oraz pozostałe zobowiązania
finansowe krótkoterminowe	1.288	1.193
3.Pozostałe zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe	590	500
4. Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	0	0
5.Rezerwy na zobowiązania krótkoterminowe	15	15
Pasywa razem	8.101	7.749

	Zakład Konstrukcji Spawanych Montex Sp.z o.o.
Dane finansowe do pozycji rachunku zysków i strat	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
I. Przychody ze sprzedaży produktów, usług, towarów i materiałów	5.257	4.922
II. Koszty sprzedanych produktów, usług, towarów i materiałów	(3.857)	(4.403)
III. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży	1.400	519
IV. Koszty sprzedaży	(418)	(463)
V. Koszty ogólnego zarządu	(676)	(774)
VI. Pozostałe przychody operacyjne	19	20
VII. Pozostałe koszty operacyjne	(34)	(4)
VIII. Zysk (strata) z działalności operacyjnej	291	(702)
IX. Przychody finansowe	1	1
X. Koszty finansowe	(100)	(68)
XI. Zysk (strata) przed opodatkowaniem	192	(769)
XII. Podatek dochodowy	(16)	(10)
XIII. Zysk (strata) netto	176	(779)
Średnia ważona liczba akcji w sztukach	9.036	9.036
Zysk (strata) netto na akcję oraz rozwodniony zysk (strata) netto na akcję (w PLN)	19,48	(86,21)
Całkowity dochód ogółem	176	(779)

W dniu 27 maja 2016 roku Zarząd jednostki zależnej Patentus Strefa S.A. złożył do Sądu Rejonowego w Rzeszowie XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego wniosek o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku Spółki. W dniu 20 października 2016 r. zostało wydane postanowienie o ogłoszeniu upadłości oraz wyznaczony został Syndyk Masy Upadłościowej.

W związku z powyższym Spółka dokonała odpisu aktualizującego z tytułu trwałej utraty wartości akcji Patentus Strefa S.A. W/w akcje dotyczą inwestycji długoterminowych i prezentowane są w bilansie jako długoterminowe aktywa finansowe dostępne do sprzedaży w wartości netto pomniejszonej o dokonany odpis aktualizujący. Na dzień 31 grudnia 2016 roku wartość odzyskiwalna tych akcji wynosi 4 196 tys. PLN i odpowiada ich wartości użytkowej. Utrata wartości akcji Patentus Strefa S.A. pogorszyła wyniki finansowe Spółki oraz zaburzyła jej przepływy pieniężne.

W ciągu okresu sprawozdawczego utworzono rezerwę na gwarancje bankowe i poręczenia za Patentus Strefa SA w kwocie 4 723 tys. PLN. W trakcie roku gwarancje te zostały zrealizowane i rezerwa została wykorzystana.

W dniu 29 listopada 2016 roku Spółka dokonała zgłoszenia swoich wierzytelności w stosunku do jednostki zależnej na kwotę 5.917 tys. PLN. Dodatkowe zgłoszenie miało miejsce w dniu 16 stycznia 2017 na kwotę 41 tys. PLN oraz 02 lutego 2017 roku na kwotę 14 tys. PLN. W sumie Spółka zgłosiła wierzytelności na kwotę 5. 971 tys. PLN z czego 4.796 tys. PLN dotyczy wierzytelności z kategorii II, a 1.175 tys. PLN z kategorii IV.

Syndyk masy upadłości Patentus Strefa S.A. w Stalowej Woli ogłosił przetarg ofertowy na sprzedaż z wolnej ręki nieruchomości gruntowej będącej w użytkowaniu wieczystym zabudowanej budynkami biurowoprodukcyjno-magazynowymi oraz środki trwałe w budowie, za cenę wywoławczą stanowiącą 2/3 ceny oszacowanej w kwocie 6. 330 tys. PLN. Otwarcie i rozpoznanie ofert miało nastąpić 7 września 2017 roku. Do przetargu nie doszło. Syndyk ogłosił nowy przetarg ofertowy na sprzedaż nieruchomości za cenę wywoławczą

stanowiącą 50% ceny oszacowanej w kwocie 4 747 tys. PLN. Warunkiem uczestnictwa w przetargu było wpłacenie wadium w wysokości 10 % ceny wywoławczej (tj. 474 tys. PLN) oraz złożenie pisemnej oferty. Otwarcie i rozpoznanie ofert miało nastąpić w dniu 9 listopada 2017 roku o godzinie 12.00, na posiedzeniu jawnym w siedzibie Sądu Rejonowego w Rzeszowie. Biorąc pod uwagę wartość ostatniego przetargu Spółka dokonała szacunkowego rozliczenia kwot, które można będzie odzyskać. W wyniku zaspokojenia wierzytelności na podstawie hipotek możliwe jest odzyskanie przez PATENTUS SA kwoty przejętego długu wobec Raiffeisen. Niestety pozostały majątek nie wystarczy już na zaspokojenie innych należności, czy roszczeń w tym z akcji. Wg wiedzy jaką Spółka posiada na dzień dzisiejszy jedyna kwota możliwa do odzyskania to 2.334 tys. PLN ( w tym: 545 tys. PLN zwrotu i 1.789 tys. PLN z wolnienia z długu z tytułu przejęcia kredytu). Biorąc powyższe pod uwagę konieczne było ujęcie dalszego odpisu aktualizującego wartość akcji w PATENTUS STREFA SA na kwotę 1.862 tys. PLN.

4.4 Nota 4 - Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności

Struktura należności długoterminowych oraz krótkoterminowych została zaprezentowana w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Należności z tytułu dostaw i pozostałe należności długoterminowe w podziale na kategorie
Należności z tytułu dostaw i usług	0	0
Udzielone pożyczki długoterminowe	232	1.017
Udziały w pozostałych jednostkach	0	0
Odpisy aktualizujące udzielone pożyczki	(94)	(88)
Razem pożyczki i należności finansowe długoterminowe netto	138	929
Należności z tytułu zaliczek przekazanych na zakup rzeczowych aktywów trwałych	75	0
Odpisy aktualizujące	0	0
Razem należności niefinansowe długoterminowe netto	75	0
Łącznie należności z tytułu dostaw i pozostałe należności długoterminowe netto	213	929
Należności z tytułu dostaw i pozostałe należności krótkoterminowe w podziale na kategorie
Należności z tytułu dostaw i usług od jednostek powiązanych (brutto)	17	51
Należności z tytułu dostaw i usług od pozostałych jednostek (brutto)	14.191	13.209
Udzielone pożyczki krótkoterminowe	1.573	1.533
Udzielone pożyczki krótkoterminowe w jednostkach powiązanych	75	72
Odpisy aktualizujące udzielone pożyczki	(886)	(886)
Odpisy aktualizujące	(2.352)	(2.458)
Razem pożyczki i należności finansowe krótkoterminowe netto	12.618	11.521
Należności z tytułu zaliczek przekazanych za zakup zapasów	7.252	6.073
Należności z tytułu podatków	320	660
Pozostałe należności	2.247	821
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe	335	322
Odpisy aktualizujace	0	0
Razem należności niefinansowe krótkoterminowe netto	10.154	7.876
Łącznie należności z tytułu dostaw i pozostałe należności krótkoterminowe netto	22.772	19.397
Ogółem należności z tytułu dostaw i pozostałe należności długoterminowe i krótkoterminowe	22.985	20.326

Na dzień 31grudnia 2017 r. Spółka wykazuje należności z tytułu zawartych następujących umów pożyczek:

Umowa pożyczki z 23 września 2008 r. (z późniejszymi zmianami) z niepowiązanym kontrahentem AURES Spółka z o. o. (dawniej KRESPOL Spółka z o.o.) w wysokości 1.800 tys. PLN. Zabezpieczeniem należności wynikających z umowy pożyczki jest zastaw rejestrowy ustanowiony na środkach trwałych, które zostały nabyte z 70% środków z udzielonej pożyczki. Dodatkowym zabezpieczeniem jest ustanowienie hipoteki na nieruchomości Pożyczkobiorcy do wysokości 2.200 tys. PLN. Hipoteka Pożyczkobiorcy jest już obciążona, a suma obciążeń jest zbliżona do wartości rynkowej nieruchomości. Pożyczka jest oprocentowana w wysokości 10% w stosunku rocznym. W ocenie Zarządu Spółki, należności z tytułu pożyczki nie są zagrożone z uwagi na ustanowione zabezpieczenia opisane powyżej. Z tego też względu Zarząd Spółki nie tworzył odpisów aktualizujących na należności z tytułu pożyczki. Aneksem z 20 grudnia 2012 r. zmienione zostało oprocentowanie pożyczki do 7 % w stosunku rocznym, a 07 stycznia 2015 roku podpisano aneks wydłużający termin spłaty w/w pożyczki na dzień 31 grudnia 2016 roku. Odsetki należne za 2015 rok w wysokości 126 tys. PLN zostały zapłacone. PLN. W marcu 2016 r. podpisano aneks do w/w umowy ustalając kwartalne spłaty kapitału pożyczki począwszy od czerwca 2016 roku w kwotach po 150 tys. PLN, z ostatecznym terminem na 31.03.2019 roku oraz z zastrzeżeniem iż w przypadku nieterminowych spłat umowa zostanie wypowiedziana a zwrot pożyczki nastąpi w ciągu 7 dni od daty jej wypowiedzenia. Zgodnie z aneksem odsetki od pożyczki mają być płacone na koniec każdego roku za dany rok. Na dzień 31.12.2017 roku saldo należności z tytułu tej pożyczki wynosi 750 tys. PLN.

Umowa z 16 marca 2010 roku z P.W. "ROTEKS" Bożena Bujak na kwotę 150 tys. PLN z oprocentowaniem 8% w stosunku rocznym i terminem spłaty do dnia 30.09.2013 r. Aneksem z dnia 30 września 2015 roku przesunięty został termin spłaty na dzień 30 września 2017 roku. W związku z brakiem spłaty pożyczki we wskazanym terminie w dniu 30 grudnia 2016 roku podpisano ugodę – uznanie długu w której dłużnik zobowiązuje się do spłaty pożyczki wraz z odsetkami w terminie do dnia 30.11.2019 roku. Na dzień 31.12.2017 roku saldo należności z tytułu tej pożyczki wraz z odsetkami wynosi 94 tys. PLN. W związku z zagrożeniem, że w/w pożyczka nie zostanie spłacona Spółka utworzyła odpis aktualizujący na całość pożyczki wraz z odsetkami.

Umowa z 29 sierpnia 2011 roku z Panem Janem Pasławskim, Prezesem Spółki PATENTUS Strefa S.A. w kwocie 300 tys. PLN z terminem spłaty do 30 września 2021 roku. Oprocentowanie pożyczki wynosi WIBOR 1 M + 2 pp. Pożyczka została zabezpieczona hipoteką w kwocie 400 tys. PLN na nieruchomości pożyczkobiorcy i wekslem własnym In blanco z poręczeniem małżonka. Raty odsetkowe płatne są miesięcznie z dołu, raty kapitałowe płatne są corocznie do końca września danego roku (począwszy od 2012 roku) każdorazowo w wysokości premii z zysku osiągniętego przez PATENTUS Strefa S.A. Na dzień 30.06.2016 roku saldo należności z tytułu tej pożyczki wraz z odsetkami wynosi 300 tys. PLN. W związku z odwołaniem Pana Jana Pasławskiego ze stanowiska Prezesa Spółki PATENTUS Strefa S.A. w dniu 30 czerwca 2016 roku podpisano aneks do umowy ustalający spłatę pożyczki w 24 ratach po 12 tys. PLN miesięcznie począwszy od 31 lipca 2016 roku. Ostateczny termin zwrotu pożyczki ustalono na 30 czerwca 2018 roku. W przypadku opóźnienia w spłacie kapitału bądź odsetek Spółka może żądać natychmiastowej spłaty całości pożyczki. Na dzień 31.12.2017 roku saldo należności z tytułu pożyczki wraz z odsetkami wynosi 75 tys. PLN.

Umowa z 18 grudnia 2013 roku ( aneks z 21.04.2015 ) na kwotę 838 tys. PLN z podmiotem powiązanym firmą Patentus Strefa S.A. z siedzibą w Stalowej Woli z terminem spłaty na 31 marca 2017 roku. Pożyczka oprocentowana w wysokości WIBOR 1 M + 2pp w stosunku rocznym. Zgodnie z harmonogramem pożyczka miała być spłacona w 23-ciu ratach, a odsetki w okresach rocznych na koniec każdego roku. Na dzień 31.12.2016 roku saldo z tytułu w/w pożyczki (wraz z odsetkami) wynosi 886 tys. PLN. Ponieważ Patentus Strefa S.A. ogłosiła upadłość i jest znikoma szansa na odzyskanie w/w kwoty Spółka utworzyła odpis aktualizujący na całość pożyczki wraz z odsetkami.

Umowa z 31 maja 2016 roku na kwotę 70 tys. PLN z podmiotem powiązanym firmą Zakład Konstrukcji Spawanych Montex sp. z o.o. z siedzibą w Świętochłowicach z terminem spłaty na 30 września 2016 rok. Oprocentowanie pożyczki wynosi WIBOR 1 M + 2,5 pp w stosunku rocznym. Odsetki mają być zapłacone jednorazowo wraz ze spłatą kapitału. W dniu 29 grudnia 2017 r. w wyniku podpisanego aneksu nastąpiło przesunięcie terminu spłaty pożyczki na 30 czerwca 2087 r. Na dzień 31.12.2017 roku saldo z tytułu w/w pożyczki (wraz z odsetkami) wynosi 75 tys. PLN.

Należności z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj termin płatności mieszczący się w okresie od 14 do 90 dni. Wartość godziwa należności nie różni się istotnie od ich wartości księgowych wykazanych w bilansie.

Struktura wiekowa należności z tytułu dostaw została przedstawiona w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Należności z tytułu dostaw i usług bieżące	9.015	9.802
Należności z tytułu dostaw i usług przeterminowane, w tym:	5.193	3.458
do 30 dni	1.177	847
od 31 do 60 dni	1.690	38
od 61 do 90 dni	89	51
od 91 do 180 dni	(75)	211
od 181 do 365 dni	183	271
powyżej 365 dni	2.129	2.040
Należności z tytułu dostaw i usług razem (brutto)	14.208	13.260
Odpisy aktualizujace należności na początek okresu	(2.458)	(1.372)
Ujęcie odpisów aktualizujących należności w okresie+	(537)	(1.137)
Odwrócenie odpisów aktualizujących w okresie w wyniku umorzenia należności	87	0
Odwrócenie odpisów aktualizujących w okresie w wyniku zapłaty	556	51
Odpisy aktualizujące należności na koniec okresu	(2.352)	(2.458)
Należności z tytułu dostaw i usług razem (netto)	11.856	10.802

Odpisami aktualizującymi objęte są należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub upadłości, kwestionujących należności, a także w innych wypadkach, gdy ocena sytuacji gospodarczej i finansowej podmiotu wskazuje, że spłata należności w najbliższym czasie nie jest prawdopodobna. Należności dochodzone na drodze sądowej oraz przeterminowane powyżej 365 dni obejmowane są w 100% odpisem.

Dla należności przeterminowanych powyżej 365 dni nie pochodzących od dłużników będących w stanie likwidacji lub upadłości i systematycznie spłacanych przez dłużników Spółka nie utworzyła odpisów aktualizujących uznając, iż spłata tych należności nie jest zagrożona oraz ze względu na fakt, iż Spółka zawarła porozumienia z kontrahentami w sprawie płatności ratalnych.

W okresie sprawozdawczym dokonano odpisu aktualizującego z tytułu należności od Spółki zależnej Patentus Strefa S.A. na kwotę 46 tys. PLN, z tytułu kredytu spłacanego za Patentus Strefa S.A. w związku z udzielonymi poręczeniami w kwocie 545 tys. PLN oraz odpisu na należność z tytułu pożyczki od firmy Roteks w kwocie 6 tys. PLN.

W okresie sprawozdawczym Spółka obciążyła odsetkami od zaległości kapitałowych i transakcyjnych takich kontrahentów jak Jastrzębskie Zakłady Remontowe, Spółka Restrukturyzacji Kopalń, Polską Grupę Górniczą oraz Jastrzębską Spółkę Węglową na łączna kwotę 2.386 tys. PLN. Część z tych odsetek została zakwestionowana przez kontrahentów dlatego Spółka wystąpiła na drogę sadową. Na sporną część odsetek Spółka utworzyła odpis aktualizujący w wysokości 25 % należności głównej tj. w kwocie 409 tys. PLN.

Struktura walutowa należności została przedstawiona w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Należności z tytułu dostaw i usług razem (netto), w tym:	11.856	10.802
Należności z tytułu dostaw i usług w walucie polskiej (netto)	11.856	10.802
Należności z tytułu dostaw i usług w walutach obcych (netto)	0	0

Spółka ma podpisaną umowę leasingową z Polską Grupą Górniczą sp. z o.o. w Katowicach w której Spółka występuje jako leasingodawca. Przedmiotem umowy są dwa urządzenie (przenośnik) wyprodukowany przez Spółkę. Umowa jest zawarta na okres 3 lat. Łączna cena brutto umowy wynosi 24 891 tys. PLN. Płatność jest rozłożona na okres 36 miesięcy zgodnie z harmonogramem płatności stanowiącym załącznik do umowy.

Wyszczególnienie/dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Wartość bieżąca należności z tyt.leasingu finansowego na poczatek okresu	0	0
Zwiększenia z tytułu zawarcia nowych umów leasingowu finansowego (+)	18.506	0
Spłata rat leasingu finansowego (część kapitałowa) w okresie (-)	(4.125)	0
Wartość bieżąca należności z tyt.leasingu finansowego na koniec okresu, w tym:	14.381	0
Należności krótkoterminowe z tytułu umów leasingu	7.118	0
Należności długoterminowe z tytułu umów leasingu	7.263	0
Dodatkowe informacje :
Przyszłe przychody finansowe z tytułu odsetek od umów leasingu na początek okresu	0	0
Zwiększenia przyszłych przychodów finansowych z tytułu zawarcia nowych umów leasingu finansowego (+)	1.797	0
Spłata rat leasingu finansowego (przychody finansowe z tytułu odsetek) w okresie (-)	(812)	0
Korekty rozliczenia odsetek w okresie wynikające ze zmienności stóp procentowych (-)	0	0
Przyszłe przychody finansowe z tytułu odsetek od umów leasingu na koniec okresu, w tym:	985	0
Warunkowe opłaty leasingowe ujęte w rachunku zysków i strat za dany okres	0	0

W tabelach poniżej przedstawiono istotne informacje dotyczące należności leasingowych:

Wyszczególnienie/dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Wartość nominalna minimalnych opłat leasingu finansowego wymagalna w okresie:	15.366	0
do 1 roku	7.118	0
od 1 roku do 5 lat	8.248	0
powyżej 5 lat	0	0
Przyszłe przychody finansowe z tytułu odsetek od umów leasingu (-)	(985)	0
Wartość bieżąca przyszłych należności z tyt.leasingu finansowego wykazana w aktywach, w tym wymagalna w okresie:	14.381	0
do 1 roku	7.118	0
od 1 roku do 5 lat	7.263	0
powyżej 5 lat	0	0
Dodatkowe informacje:
Niegwarantowane wartości końcowe przypadające leasingodawcy	0	0

4.5 Nota 5 – Zapasy

Strukturę zapasów przedstawiono w tabeli poniżej:

PATENTUS S.A. z siedzibą w Pszczynie, ul. Górnośląska 11
Roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z MSSF zatwierdzonymi przez Unię Europejską
za okres od 01 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku
(kwoty w tabelach wyrażone są w tysiącach złotych, o ile nie podano inaczej)

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Zapasy brutto, w tym:	23.644	24.161
Materiały	8.776	11.396
Półprodukty i produkty w toku	12.705	10.603
Wyroby gotowe	996	934
Towary	1.167	1.228
Odpisy aktualizujące wartość zapasów, w tym:	15	(12)
Materiały	9	(17)
Towary	(10)	(4)
Półprodukty i produkty w toku	18	(5)
Wyroby gotowe	(2)	14
Wartość zapasów wykazana w bilansie, w tym:	23.659	24.149
Materiały	8.785	11.379
Półprodukty i produkty w toku	12.723	10.598
Wyroby gotowe	994	948
Towary	1.157	1.224
Dodatkowe informacje:
Wartość materiałów podstawowych ujętych jako koszt w okresie	21.021	17.139

Metody wyceny zapasów zostały przedstawione w punkcie 2.11. opisu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości. Utworzone odpisy aktualizujące wartość zapasów materiałów wykazywane są jako pozostały koszt operacyjny w okresie, a odpisy aktualizujące wartość wyrobów gotowych powiększają koszt sprzedaży w okresie.

Wyliczony różny % odpisu dla towarów handlowych dotyczących hurtowni opakowań i hurtowni spawalniczej ze względu na różnorodność artykułów postanowiono uśrednić i przyjąć jeden współczynnik ze względu na długotrwały okres zalegania i częściową utratę wartości rynkowej zalegających artykułów. W przypadku półproduktów, wyrobów gotowych, materiałów oraz towarów handlowych hurtowni stali postanowiono przyjąć współczynnik odpisu w wysokości 5%, ze względu na to, iż są to artykuły które mimo długiego okresu zalegania na magazynie nie tracą na wartości i nie ma zagrożenia, że Spółka nie uzyska równowartości ceny nabycia tych składników w momencie sprzedaży. Ponieważ są to artykuły stalowe nie ulegają zepsuciu bądź uszkodzeniu. Nawet w przypadku nieznacznego pokrycia rdzą, po oczyszczeniu stanowią nadal pełnowartościowy artykuł który może zostać sprzedany lub być użyty do produkcji. Ponadto Spółka wystawia na swoje produkty certyfikaty oraz świadectwa jakości oraz udziela swoim klientom gwarancje jakości co również świadczy o tym, że artykuły z jakich wykonywane są nasze wyroby są pełnowartościowe. Poza tym Spółka musi utrzymywać pewną rezerwę stanu magazynowego ze względu na kontrakty wieloletnie oraz konieczność dostarczania części zamiennych do produkowanych przez Spółkę podzespołów.

Zapasy stanowią zabezpieczenie Umowy Wieloproduktowej numer 889/2015/0000771/00 zawartej z ING Bank Śląski w Katowicach (z limitem kredytowym w kwocie 6 606 tys. PLN) do kwoty 12.000 tys. PLN.

Spółka kupuje zapasy od różnych dostawców. Część dostawców zapasów materiałów i towarów zabezpiecza swoje należności na sprzedawanych zapasach. Zgodnie ze stosownymi adnotacjami na fakturach, sprzedawane zapasy pozostają własnością dostawcy do czasu uregulowania zobowiązania przez Spółkę.

Analiza niewykorzystanych zdolności produkcyjnych wykazała, że moce produkcyjne w latach 2011 do 2013 są na zbliżonym poziomie jak w latach 2014 i 2015 w przeliczeniu na faktycznie przepracowany czas pracy. Spadek wartości przychodów wynika z niższej marży oraz z faktu, iż w poprzednich latach było sprzedawanych więcej dużych przenośników które wymagały zarówno dużego nakładu pracy i jak pochłaniały dużo materiałów i podzespołów. W latach 2016 i 2017 zmienił się asortyment sprzedaży. W 2017 roku Spółka sprzedała tylko dwa małe przenośnik o małej wartości przez co jest mniejsze zaangażowanie materiałowe jak i mniejsze koszty robocizny.

4.6 Nota 6 - Środki pieniężne

Stan środków pieniężnych przedstawia poniższa tabela:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Środki pieniężne, w tym:	1.660	700
Środki pieniężne na rachunkach bankowych i w kasie	1.141	460
Lokaty krótkoterminowe	519	240
Inne ekwiwalenty środków pieniężnych	0	0
Dodatkowe informacje:
Środki pieniężne w walutach obcych (przeliczone na PLN)	43	297
Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania	0	0

Lokaty krótkoterminowe są deponowane na różne okresy, od jednego dnia do 3 miesięcy, w zależności od aktualnego zapotrzebowania Spółki na środki pieniężne. Oprocentowanie lokat jest zmienne.

Wartość godziwa środków pieniężnych i ich ekwiwalentów jest równa ich wartości bilansowej. Składniki środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w rachunku przepływów pieniężnych i w bilansie są tożsame.

Skutki wyceny środków pieniężnych w walutach obcych przedstawiono w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/dane w tys.PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Różnice kursowe związane z wyceną salda środków pieniężnych na rachunkach bankowych w EUR na koniec okresu. Dodatnie różnice kursowe (wpływają na zwiększenie salda środków pieniężnych) wykazywane są ze znakiem (+); ujemne ze znakiem (-)	0	0

4.7 Nota 7 – Kapitał własny

Kapitał akcyjny (zakładowy)

Szczegółowe informacje na temat kapitału akcyjnego (zakładowego) oraz emisji akcji na dzień 31 grudnia 2015 roku przedstawiono w poniższej tabeli:

Stan na dzień 31.12.2017
Seria	Liczba akcji w szt.	Wartość nominalna w PLN	Data rejestracji w KRS	Prawo do dywidendy	Sposób pokrycia	Rodzaj akcji	Liczba głosów
A	5.000.000		2.000.000 03.06.1997	brak szczegółowych postanowień	gotówka	imienne, uprzywilejowane; 2 głosy na WZ	10.000.000
B	7.500.000		3.000.000 09.06.2004	począwszy od 01.01.2005	gotówka	imienne, uprzywilejowane; 2 głosy na WZ	15.000.000
C	5.625.000		2.250.000 14.11.2007	począwszy od wypłat z zysku za rok 2007	rozliczenie wierzytelności	imienne, uprzywilejowane; 2 głosy na WZ	11.250.000
D	5.250.000		2.100.000 14.11.2007	począwszy od wypłat z zysku za rok 2007	rozliczenie wierzytelności	zwykłe, na okaziciela	5.250.000
E	3.125.000		1.250.000 25.03.2008	począwszy od wypłat z zysku za rok 2007	gotówka	zwykłe, na okaziciela	3.125.000
F	3.000.000		1.200.000 29.10.2009	począwszy od wypłat z zysku za rok 2008	gotówka	zwykłe, na okaziciela	3.000.000
RAZEM		29.500.000 11.800.000					47.625.000

Na dzień 31 grudnia 2017 roku wartość nominalna jednej akcji serii A, B, C, E oraz serii F wynosiła 0,40 złotych (40 groszy).

Akcje imienne serii A są akcjami uprzywilejowanymi co do głosu w ten sposób, że na każdą akcję tej serii przypadają dwa głosy na Walnym Zgromadzeniu.

Akcje imienne serii B są akcjami uprzywilejowanymi co do głosu w ten sposób, że na każdą akcję tej serii przypadają dwa głosy na Walnym Zgromadzeniu.

Akcje imienne serii C są akcjami uprzywilejowanymi co do głosu w ten sposób, że na każdą akcję tej serii przypadają dwa głosy na Walnym Zgromadzeniu.

Akcje imienne serii D, E i F są akcjami zwykłymi, nieuprzywilejowanymi, dopuszczonymi do obrotu giełdowego na Głównym Rynku GPW.

Dopuszczenie do obrotu giełdowego akcji serii D, E oraz F

Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 18 września 2009 roku zatwierdziła Prospekt emisyjny Spółki.

W dniu 29 października 2009 roku w KRS została zarejestrowana nowa emisja akcji serii F, które zostały zaoferowane w publicznej emisji. Po rejestracji kapitał akcyjny Spółki wynosi 11.800.000 PLN i dzieli się na 29.500.000 akcji o wartości nominalnej 0,40 PLN każda.

W dniu 3 listopada Zarząd Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie podjął uchwałę o dopuszczeniu do obrotu giełdowego na Głównym Rynku GPW akcji zwykłych na okaziciela serii D, E oraz F Spółki PATENTUS S.A. Zgodnie z Uchwałą Nr 632/2009 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych S.A. z dnia 4 listopada 2009 roku wprowadzono z dniem 9 listopada 2009 roku w trybie zwykłym do obrotu giełdowego na rynku podstawowym akcje zwykłe na okaziciela serii D, E oraz F. Akcje są notowane w systemie ciągłym pod nazwą skróconą "PATENTUS" i oznaczeniem "PAT". Akcje posiadają kod ISIN PLPTNTS00019.

Struktura akcjonariatu Spółki na koniec okresów objętych sprawozdaniem przedstawia się następująco wg wiedzy emitenta:

Na dzień 31.12.2017			Na dzień 31.12.2016
Akcjonariusze	Liczba akcji	% akcji	Liczba głosów	% głosów	Liczba akcji	% akcji	Liczba głosów	% głosów
Duda Małgorzata (z domu Wąs)	7.804.675	26,46%	13.846.350	29,07%	7.804.675	26,46%	13.846.350	29,07%
Duda Józef	4.325.175	14,66%	7.679.350	16,12%	4.325.175	14,66%	7.679.350	16,12%
Duda Małgorzata (z domu Wiktor)	3.619.300	12,27%	6.306.800	13,24%	3.619.300	12,27%	6.306.800	13,24%
Gotz Urszula	4.829.150	16,37%	8.183.300	17,18%	4.829.150	16,37%	8.183.300	17,18%
Gotz Henryk	2.962.500	10,04%	5.650.000	11,86%	2.962.500	10,04%	5.650.000	11,86%
Pozostałe osoby fizyczne i prawne posiadające łącznie	5.959.200	20,20%	5.959.200	12,53%	5.959.200	20,20%	5.959.200	12,53%
Razem	29.500.000	100,00%	47.625.000	100,00%	29.500.000	100,00%	47.625.000	100,00%

Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej

W tej pozycji, zgodnie z art. 396 § 2 Kodeksu spółek handlowych, wykazywana jest nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej, która jest pomniejszana o koszty związane z podwyższeniem kapitału akcyjnego.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej na początek okresu:	6.448	6.448
Zmiany kapitału zapasowego ze sprzedazy akcji powyżej ich wartości nominalnej z ciągu roku, w tym :	0	0
Nadwyżka brutto ze sprzedaży akcji serii "E" powyżej ich wartości nominalnej	0	0
Koszty związane z podwyższeniem kapitału akcyjnego	0	0
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej na koniec okresu:	6.448	6.448

Kapitał z aktualizacji wyceny

Szczegółowe informacje na temat źródeł pochodzenia kapitału z aktualizacji wyceny przedstawiono w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Kapitał z aktualizacji wyceny na poczatek okresu :	7.825	7.935
Zmiany kapitału z aktualizacji wyceny w ciągu roku, w tym:	15	(110)
Skutki przeszacowania do wartości godziwej rzeczowych aktywów trwałych	(108)	(112)
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy rozliczana z kapitałami	123	2
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu :	7.840	7.825

Kapitał z przeszacowania do wartości godziwej rzeczowych aktywów trwałych (gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów) jest wykazywany po pomniejszeniu o rezerwy na odroczony podatek dochodowy.

Zyski zatrzymane

Zyski zatrzymane, na które składają się:

• Niepodzielony zysk lub niepokryta strata z lat ubiegłych;
• Kapitał zapasowy tworzony ustawowo kapitał tworzony z zysku zgodnie z wymogami art. 396 § 1 Kodeksu spółek handlowych (Ksh);
• Kapitał zapasowy tworzony zgodnie ze statutem kapitał tworzony z zysku zgodnie ze statutem Spółki;
• Zysk (strata) netto bieżącego okresu obrotowego

W dniu 27 kwietnia 2017 roku odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenia PATENTUS S.A. Zgodnie z uchwałą Nr 5 zatwierdzono roczne sprawozdanie finansowe za 2016 rok. Akcjonariusze podjęli również uchwałę Nr 7 o pokryciu straty netto za 2016 rok w kwocie 15 666 tys. PLN w całości z kapitału zapasowy tworzonego dobrowolnie, który na dzień 31 grudnia 2016 roku wynosił 69 359 tys. PLN i prezentowany jest w bilansie w pozycji zyski zatrzymane.

Zgodnie z ustawą z dnia 16 września 2011 roku o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. nr 232, poz. 1378) zniesieniu uległ obowiązek publikacji sprawozdań finansowych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski B". Od 1 stycznia 2013 roku informacja o wpisie do KRS o złożeniu sprawozdania jest automatycznie publikowana w "Monitorze Sądowym i Gospodarczym".

Zmiany w pozycji zyski zatrzymane, które obejmują również skutki przekształcenia sprawozdań finansowych zgodnie z MSSF przedstawiono w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Kapitał.zapasowy tworzony ustawowo z zysków poprzednich lat zgodnie z art396.1 Ksh	Kapitał zapasowy tworzony z zysków poprzednich lat zgodnie z statutem	Zysk (strata) bieżącego okresu wykazany w sprawozdaniach finansowych sporządzonych według MSR/MSSF	Razem zyski zatrzymane
Stan na 01 stycznia 2017 roku	3.933	66.863	(13.207)	57.589
Podział wyniku finansowego wykazanego w sprawozdaniu finansowym sporządzonym zgodnie z MSR/MSSF		(15.666)	15.666	0
Zysk (strata) bieżącego okresu wykazany w sprawozdaniach finansowych sporządzonych według MSR/MSSF			1.697	1.697
Stan na 31 grudnia 2017 roku	3.933	51.197	4.156	59.286
Stan na 01 stycznia 2016 roku	3.933	66.900	2.459	73.292
Podział wyniku finansowego wykazanego w sprawozdaniu finansowym sporządzonym zgodnie z MSR/MSSF	0	(37)	0	(37)
Zysk (strata) bieżącego okresu wykazany w sprawozdaniach finansowych sporządzonych według MSR/MSSF			(15.666)	(15.666)
Stan na 31 grudnia 2016 roku	3.933	66.863	(13.207)	57.589

4.8 Nota 8 - Kredyty i pożyczki

Zobowiązania z tytułu kredytów przedstawiono w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Kredyty bankowe długoterminowe	7.071	9.574
Kredyty bankowe krótkoterminowe	22.438	17.529
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek razem, w tym wymagalne w okresie:	29.509	27.103
do 1 roku	22.438	17.529
od 1 do 3 lat	3.188	5.736
od 3 do 5 lat	3.883	3.838

W 2017 roku w kwocie kredytów krótkoterminowych 13 425 tys. PLN stanowią kredyty w rachunku bieżącym, które są spłacane bieżącymi wpływami na rachunki bankowe. W 2016 roku była to kwota 14 283 tys. PLN.

Struktura walutowa kredytów wykorzystywanych przez Spółkę została przedstawiona w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Kredyty bankowe w PLN	29.509	27.103
Kredyty bankowe w EUR ( po przeliczeniu na PLN)	0	0
Razem kredyty na koniec okresu	29.509	27.103

Skutki wyceny salda zobowiązań z tytułu kredytów według średniego kursu NBP na dzień kończący rok obrotowy przedstawiono w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Różnice kursowe związane z wyceną salda zobowiązań z tytułu kredytów bankowych w EUR na koniec okresu> Ujemne różnice kursowe (wpływają na zwiększenie salda zobowiązań) wykazywane są ze znakiem (+); dodatnie ze znakiem (-)	0	24

Średnie oprocentowanie kredytów i pożyczek wykorzystywanych przez Spółkę kształtowało się na poniższym poziomie:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Średnie oprocentowanie - Kredyty bankowe w PLN	7,58%	2,98%
Średnie oprocentowanie - Kredyty bankowe w EUR	-0,14%	1,20%

Wnioski o dofinansowanie z funduszy UE

Umowa numer 451/2015/60/OA/al./D z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na dofinansowanie zadania pod nazwą: "Modernizacja systemu grzewczego w budynku produkcyjnosocjalnym, zlokalizowanym w Jankowicach przy ul. Złote Łany 52B" – szczegółowo opisana w nocie 2.

Umowa o dofinansowanie projektu pod tytułem: "Opracowanie innowacyjnej, opartej o metody odlewnicze technologii wytwarzania kół zębatych o strukturze nanokrystalicznej" numer PBS3/B5/45/2015– szczegółowo opisane w nocie 12.

Umowa o dofinansowanie projektu pod tytułem: "Opracowanie innowacyjnej technologii produkcji elementów uzębionych z hybrydowymi warstwami powierzchniowymi o podłożu nanostrukturalnym do zespołów napędowych przenośników przeznaczonych do pracy w ekstremalnych warunkach eksploatacyjnych" nr POIR.04.01.04-00-0064/15 – szczegółowo opisana w nocie 2.

Promesy kredytowe

Nie występują.

Kredyty i pożyczki

Specyfikacja otrzymanych kredytów i pożyczek oraz istotnych warunków umów kredytowych została zawarta w tabelach poniżej:

Marża bankowa dotycząca zaciągniętych kredytów mieści się w przedziale od 0,85 do 2,60 pp.

Kredyty według stanu na 31grudnia 2017 roku

L.p	Naz wa j i / oso edn ostk by	cia umo Dat a za war / an eksu wy	For ia/ Num zob owi ma ązan er u mow y	Kwo ta k redy umo	tu w g wy	Kwo ta k owi stan ąca na k onie 31. 12.2 017	redy tu zob owi ie ązan c ok resu ys.P LN w t	Wa runk i ia nto opr oce wan	Ter min spł aty	Zab iecz enia ezp
				w ty s.	walu ta	kró tko - term inow e	dług o- term inow e
			o li mit Um owa	Lim it 8 .785	PL N				02.0 1.20 18	a)pe łnom ictw o do hun ku b ieżą i in h ra chu nkó w k redy ych w b ank u b) hip otek a ka ucyj tow ocn rac cego nyc na n a nier uch ści w P-n ie u l.Gó śląs ka 1 1 K W 2 260 5, c )ces ja w ierz ytel noś ci z ube zpie ia d ) hi eka pot omo rno um owy czen do k y 9 000 . PL N n a ni hom ości zlo kali anej w S talo wej Wo li pr l. K wiat kow skie będą cej wot tys eruc zow zy u go, w uży tko iu w iecz m f irm y P AT ENT US ST R EFA S.A . dla któ rej S ąd R ejon wad zi k sięg ę wi ysty stą wan owy pro eczy KW T B 1S/0 005 898 5/9 cesj poli sy ( dmi wa h ipot ek j zabe zpie iem rów nież kre dytó oto est nr wra z z a z prze czen w
1	Rai ffei Ban k sen	18.1 1.20 11 z póź niej i szym zmi mi ana	wier lnoś ci n zyte r 1 kr edy CRD /L/3 636 6/1 chu nku bie żący w ra m	Lim it 8 .644 PL t	N	8.2 12		Wib or 1 M + 0 ża b ank mar u	30. 11.2 018	CRD 835 677 /11 ; CR D/3 567 8/1 1 O RAZ CR D/4 514 1/15 udz ielo h P AT ENT US ST R EFA S.A .) e) hip otek a do nyc kwo ty 1 5 45 0 ty s. P LN ieru cho moś ci z loka lizo ej w Jan kow icac h pr l. Z łote Łan y, b ędąc ej w na n wan zy u uży tko iu w iecz m f irm y P AT ENT US S.A . dla któ rej S ąd R ejon wad zi k sięg ę wi KW ysty stą wan owy pro eczy nr KA 1P/0 003 754 4/0 ksi wiec a K W n r KA 1P/0 004 031 7/4 cesj poli sy f ) h ipot eka do zyst oraz ęgę ume wra z z a z
				Lim it 1	42 P LN				31. 12.2 019	kwo ty 1 5 45 0 ty s. P LN ieru cho moś ci z loka lizo ej w Psz nie ul. Gór noś ląsk iej, będą cej na n wan czy przy w uży tko iu w iecz m f irm y P AT ENT US S.A . dla któ rej S ąd R ejon wad zi k sięg ę wi KW ysty stą wan owy pro eczy nr KA 1P/0 004 050 3/5 g) z jest zbi i ur ządz eń n jwy ższą bezo iecz enia 15 450 asta ę za w re row y na orze ma szyn a na sum PL N h ) oś wiad ie o pod dan iu si zek ucji do kwo ty 1 545 0 ty s. P LN tys. czen e eg
2	Rai ffei Ban k sen	18.1 1.20 11 z póź niej i szym zmi mi ana	Um owa nr CRD /L/3 636 6/1 1 o udzi elen ie g ancj i war	Lim it 2 .000 PL N			0		31. 12.2 019	jak zęj wy
3	Rai ffei Ban k sen	28. 09.2 011	Um dla owa ram owa klie kor acyj nta por neg o - rach k bi eżąc y i l oka t une inow ych term	0	EUR	0	0		bezt inow erm o	0,00
4	Deu tsch e Ba nk Pol ska S.A	02. 10.2 012 z póź niej i szym zmi mi * ana	Um o k redy t owa inw cyjn esty y nr KIN /12 195 01	7.59 2	PLN	759	4.9 00	WIB OR 1M + ża b ank mar u	30.0 9.20 27	a)pe łnom ictw o ni eod woł alne do dysp ia p Ban k w tkim i rac hun kam i bie żący mi K redy tobi ocn ono wan rzez szys orcy wad ymi ez B ank ;b) w ekse l wł In blan c)hi eka z ba nku do kwo ty 1 1 38 7 58 9 P LN pot pro zon prz asny co; na rzec iona ie w łasn ości nie ruch ści p ołoż j w Jank owi cach ( KW KA 1P/0 003 979 6/5) ;d) c esja usta now na praw omo one nr z Ba nku olis y ub iecz enio wej ; e)c ałko wita nie odw ołal na b loka da r ach unk ów iczy ch; f) praw na rzec z p ezp pom ocn wier dzo rzel ktua lnyc h i p szły ch w ierz ytel noś ci n Ban ku o d PA RP; g) o świa dcze nie pot ny p ew a rzy a rz ecz o pod dan iu si zek ucji ę eg
5	Deu tsch e Ba nk Pol ska S.A	17.1 2.20 12 z póź niej i szym zmi mi * ana	Um o k redy t owa inw cyjn esty y nr KIN /122 855 8	1.70 0	PLN	214	687	WIB OR 1M + ża b ank mar u	02.0 1.20 23	a)pe łnom ictw o ni eod woł alne do dysp ia p Ban k w tkim i rac hun kam i bie żący mi K redy tobi ocn ono wan rzez szys orcy wad ymi ez B ank ;b) w ekse l wł In blan c)hi eka z ba nku do kwo ty 2 .550 .000 PL N pot pro zon prz asny co; na rzec iona ie w łasn ości ieru cho moś ci p ołoż j w Jank owi cach ( KW KA 1P/0 007 748 5/0) ;d) c esja usta now na praw n one nr z Ba nku olis y ub iecz enio wej ;e) o świa dcze nie ddan iu si zek ucji praw na rzec z p ezp o po ę eg
6	m B ank Spó łka Akc yjna	28.0 9.20 12 z póź niej i szym zmi mi ana	Um kre dyto owa wa n r 16/0 74/ 12/Z /FT o k redy t tech nolo gicz ny	5.96 3	PLN	372	133	WIB OR 1M + ża b ank mar u	28.0 8.20 19 r	a)ce sja p szłe j wi teln ości ; b) pełn cnic do rach unk ów ban kow ych Spó łki w Ban ku c )ośw iadc ie o two rzy erzy omo zen pod dan iu si zek ucji do kwo ie w ięks zej niż 6 60 0 ty d)w ekse l in blan dek lara cja wek slow a e) s. P LN ty n ę eg co z ejes sok ości 00 t PLN zak upio h m h i u rząd iach f)c esja poli zast trow 6.6 aw r y w wy ys. na nyc aszy nac zen pra w z sy

Ciąg dalszy na następnej stronie

L.p	Naz wa j i / oso edn ostk by	cia umo Dat a za war / an eksu wy	For ia/ Num zob owi ma ązan er u mow y	ta k Kwo umo	redy tu w g wy	ta k Kwo owi stan ąca na k onie 31. 12.2 017	redy tu zob owi ie ązan c ok resu ys.P LN w t	Wa runk i ia nto opr oce wan	Ter min spł aty	Zab iecz enia ezp
				w ty s.	walu ta	kró tko - term inow e	dług o- term inow e
7	m B ank Spó łka Akc yjna	28.0 9.20 12 z póź niej i szym zmi mi ana	Um kre dyto owa wa n r 16/0 75/ 12/Z /FT o k redy t tech nolo gicz ny	5.95 5 PLN		373	194	WIB OR 1M + ża b ank mar u	28.0 8.20 19	a)ce sja p szłe j wi teln ości ; b) pełn cnic do rach unk ów ban kow ych Spó łki w Ban ku c )ośw iadc ie o two rzy erzy omo zen pod dan iu si zek ucji do kwo ie w ięks zej niż 6 60 0 ty s. P LN d)w ekse l in blan dek lara cja wek slow a e) ty n ę eg co z ejes sok ości 00 t zak upio h m h i u rząd iach f)c esja poli 6.6 PLN zast trow aw r y w wy ys. na nyc aszy nac zen pra w z sy
8	Ban k P eka o S. A.	12.0 4.20 13 z póź niej i szym zmi mi ana	Um eFi cing owa nan o fina ie d wcó osta nso wan w nr 8 5/eF /KR /20 13 ( fakt orin g) - Um owa rukt acyj rest uryz na n r 3/20 17 z 28 .03. 201 7	Lim it 1 838 PL N		1.39 8	0	WIB OR 1M + ża b ank mar u	01.0 3.20 20	a) p ełno nict do d ia śr odk ami rach unk u O dbio , b) wek sel w łasn y in bla , c) zast moc wo ysp ono wan na rcy nco aw reje na ś rodk ach ałyc h: f arck a Co Dia na 2 0; t oka rka ęba 135 /4m ; fre zark elle A3; Por TR a H r BE stro trw wy reaz rrea frez arka joth tion al A omi iss A wni k K lucz bork Fre Int CM 300 0; m a Ze ca F erna aszy na p arow ccur a; su ama ; zark a M BJ S .C. R0A -8; cina rka plaz a A JAN SH P 2 60; walc e A K B END AW K20 /30 ; ob rabi arka ocz yszc prze mow Wo We rke Gm bH Dus seld orf; kom laki erni Yok i Sta r Y S 8/ E n a łą rtoś ć 4. 497 .139 ,41 PLN tan ora cza czn ą wa cesj pol isy ubez piec iow ej. wra z z ą pr aw z zen
				Lim it 6 84	2 P LN				29. 11.2 017
		Lim it 6		60	6 P LN				30.0 5.20 18
				Lim it 6 55	6 P LN				29.0 6.20 18	Świ a) h ipot eka ie w iecz żytk nia nier uch ści w hłow icac h pr l. W ojsk lski a Po yste ętoc na praw go u owa omo zy u ego
9	k Śl ING Ban ąski SA	22.0 4.20 15 r .z póź niej i szym	Um owa Wie lopr odu kto wa	Lim it 6 50	6 P LN	5.2 12	0	WIB OR 1M +	30.0 7.20 18	68C do kwo ty 1 0.50 0 ty s.PL N b )ces ja p olis y ub iecz enio wej w/w nie ruch ści c ) za rej staw estr raw z p ezp omo owy na
		zmi mi ana	889 /20 15/0 000 771 /00 *	Lim it 6 45	6 P LN			ża b ank mar u	30.0 8.20 18	h m iałó obó ych , pó łpro duk tów ów do k y 12 .000 . PL N, d ) ce sja z ater tow z to wot tys zap asac w , wyr w go ora war pol isy w/w asów , e) ośw iadc ie o ddan iu si zek ucji , f) wek sel i n bl praw zap zen po e eg anc o
				Lim it 6 40	6 P LN				29.0 9.20 18
				Lim it 6 35	6 P LN				30. 10.2 018
				Lim it 6 30	6 P LN				29. 11.2 018
10	Fun dusz Gór noś ląsk i	20.0 3.20 14 z póź niej i szym zmi mi ana	Um poż ki n owa ycz ume r SFP /P/7 1/03 /20 14	584	PLN	146	33	stał awk a st a tow pro cen a	20.0 3.20 19	a)w ekse l wł in b lanc o, b ) za rej wio kup iony ch w ach jekt u śr odk ach staw estr ust asny owy ano ny n a za ram pro ałyc h, c ) ce sja z olis y ub iecz enio wej , d) pełn cnic do rach unk u ba nko trw two pra w p ezp omo weg o
11	Wo jew ódz ki Fun dusz Oc hro ny Środ owi ska i Gos pod arki dnej Wo	01. 12.2 015	Um poż ki n owa ycz ume r 307 /20 15/6 0/O A/a l./P	126	PLN	30	47	stop a redy sko nto wa wek sli	15.0 7.20 20	a) u lew wier lno ści z lok inow ej w sok ości 12 8 ty s. P LN yszł ych zyte aty term mow a o prze wy oraz prz wier lnoś ci w sok ości 12 8 ty s. P LN ikaj ch z hun ków lok inow ych ch n a ko lejn zyte at t otw arty wyn acy rac erm e wy okr jeci z ba nk d iado ści i liza cji d oko ych elew ów wier lno ści, b) 2 zyte esy wra z z przy em prze o w mo rea nan prz wek sle i n bl anc o
12	tsch nk Deu e Ba Pol ska S.A	26.0 8.20 16 z póź niej i szym zmi mi * ana	kre dyto Um owa wa n r KO N/1 619 068 **	1.00 0	PLN	395	250	OR 1M WIB + ża b ank mar u	31.0 7.20 19	a)pe łnom ictw o ni eod woł alne do dysp ia p Ban k w tkim i rac hun kam i bie żący mi K redy tobi ocn ono wan rzez szys orcy wad ymi ez B ank ;b) w ekse l wł In blan c)hi eka z ba nku do kwo ty 1 1 38 7 5 89 P LN pot pro zon prz asny co; na rzec iona ie w łasn ości nie ruch ści p ołoż j w Jank owi cach ( KW KA 1P/0 003 979 6/5) ;d) c esja usta now na praw omo one nr z Ba nku olis y ub iecz enio wej ; e) ejes sok ości 82 0 ty s.PL N n a zb iorz zast trow praw na rzec z p ezp aw r y w wy e i ur ządz eń z loka lizo ych d ad mi P ul. G órn oślą ska 11 i kow ice ul. Z łote y 52 Jan Łan B mas zyn wan po resa -na

Ciąg dalszy na następnej stronie

L.p	wa j i / oso edn ostk Naz by	cia umo Dat a za war / an eksu wy	ia/ Num zob owi For ma ązan er u mow y	Kwo ta k redy umo	tu w g wy	ta k Kwo owi stan ąca na k onie 31. 12.2 017 kró tko	redy tu zob owi ie ązan c ok resu ys.P LN w t dług	runk i Wa ia nto opr oce wan	min spł Ter aty	Zab iecz enia ezp
				w ty s.	walu ta	- term inow e	o- term inow e
13	Rai ffei Ban k sen	Por mie nie ie ozu w sp raw 23. 12.2 016 spła ty k redy a St refę tu z z póź niej i (um CR D/3 567 8/1 1, 2.33 4 PLN szym owa zmi mi CRD /45 141 /15 ana , CRD /35 677 /11)		963	827	OR 1M WIB + ża b ank mar u	30.0 6.20 18	a) h ipot eka kwo cie 2.75 1.00 0,00 zł n a ni hom ości wej poło żon ej w Psz nie dla któ rej S ąd nto um own a w eruc gru czy Rejo Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi ch p adzi ksi wiec KA 1P/0 004 050 3/5, b) styc zyst now y w czy eczy row ęgę ą nr hipo teka kwo cie 543 .000 ,00 zł n a ni hom ości wej poło żon ej w Psz nie , dla któ rej S ąd nto um own a w eruc gru czy Rejo Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi h pr dzi Księ gę W iecz KA 1P/0 004 050 3/5, c) styc ystą now y w czy eczy owa nr hipo teka kwo cie 2.25 0.00 0,00 zł n a ni hom ości wej poło żon ej w Psz nie , dla któ rej S ąd nto um own a w eruc gru czy Rejo Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi h pr dzi Księ gę W iecz KA 1P/0 004 050 3/5, d) styc ystą now y w czy eczy owa nr hipo teka kwo cie 543 .000 ,00 zł n a ni hom ości wej poło żon ej w Psz nie , dla któ rej S ąd nto um own a w eruc gru czy Rejo Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi h pr dzi Księ gę W iecz KA 1P/0 004 031 7/4 styc ystą now y w czy eczy owa nr oraz KA 1P/0 003 754 4/0 , e) hipo teka kwo cie 2.25 0.00 0,00 zł n a ni hom ości wej poło żon ej w nto um own a w eruc gru Psz nie , dla któ rej S ąd R ejon w P ynie , V Wy dzia ł Ks iąg Wie h pr dzi Księ gę W iecz styc ystą czy owy szcz czy owa nr KA 1P/0 004 031 7/4 KA 1P/0 003 754 4/0 , f) hipo teka kwo cie 2.75 1.00 0,00 zł n a ni hom ości oraz um own a w eruc ej p ołoż j w Psz nie , dla któ rej S ąd R ejon w P ynie , V Wy dzia ł Ks iąg Wie h pr dzi tow styc grun one czy owy szcz czy owa Księ gę W iecz KA 1P/0 004 031 7/4 KA 1P/0 003 754 4/0 ystą nr oraz Ośw iadc ie o pod dan iu si zek ucji pod rt. 7 77 p 1 pk t. 5 kod eksu nia ilne go d staw stęp zen ę eg na ue a ar. po owa cyw o kwo ty 4 .300 .000 .000 PL N
14	Ali or B ank S.A	19. 10.2 017	Um kre dyto owa wa n r U00 032 447 575 85 o kred ieod ialn yt n naw y na fina ie b ieża cej nso wan dzia łaln ości	9 00 0 P LN 4 80 0; I I tra )	(I tr ansz a w 4 2 00 nsza	4.36 4	0	WIB OR 3M + ża b ank mar u	10.1 0.20 19	ełno nict do d ia śr odk ami rach unk ach ban kow ych dyto bior adzo h w a) p Kre moc wo ysp ono wan na cy p row nyc Ban kac h; b )gw cja spła ty k redy ach tfel j lin ii gw cyjn ej d inim is - ja B ank tu w aran ram por owe aran e m gwa ranc u pod rajo ) hi eka a do kw wio bezp iecz enie Gos wa K 13 500 000 ,00 PLN arst pot oty ust weg o; c um own ano na n a za kap itału kre dytu eń o ods etki leżn ości ubo ych opła t i p izji Ban ku, w t , ro szcz , na czn ym row na r zecz na sług ując dyto bior ie w łasn ości do nier uch ści, poło ej w mie jsco ci Ja nko wice ina Kre żon woś przy ym cy p raw omo , gm Psz obej muj ącej dzi ałki 251 8/12 5 or az 2 793 /20 17 o łąc znej ierz chn i 0,6 964 ha, dla któ rej S ąd czy na, nr pow Rejo Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi h pr dzi księ iecz KA 1P/0 004 454 2/8 ; d) cesj styc ystą now y w czy eczy owa gę w a olis y ub iecz enio wej sja p ierd leas ingu fin tej z Po lską Gru otw praw z p ezp ; ce zon a z umo wy anso weg o za war pą Gór nicz ą Sp Ban ku;e ) oś wiad ie o pod dan iu si zek ucji rybi t. 7 77 p 1 pk t 5 w t . z o .o. n a rz ecz czen ę eg e ar ar. kod eksu nia ilne niem dat y, d o ki edy ban k je nion y do zło żen ia w nios ku o step st u po owa cyw go z ozn acze praw nad anie kla uzul i wy kon alno ści t j. do dni a 10 .10. 201 7 ro ku w iem ksy mal nej kwo apła j. ty z ty t raz z oz nac zen ma 18 0 00 0 00,0 0 P LN
	Raz em	zob owi nia z t ąza	łu k red ytó a 31 ytu w n	.12. 201 7		22.4 38	7.0 71
	* w wie limi t 7 000 .PL N z go 1 000 .PL N d Mo tys tys oty ntex umo cze czy u ** j edn a hi eka do KO N/1 619 068 i K IN/ 121 950 1 o tośc i 11 388 .PL pot tys umo wy war		N
	***w ść c esji arto z p	lisy jedn raw po	a do y K ON/ 161 906 um ow	8, K IN/1 219 501	, KIN /122	855 8 o rtoś w a	ci 9 .284 tys	.PLN
15	Pek ao L easi ng S p. z o.o.	22. 12.2 015	Um Lea sing owa u Fin anso weg o nr 50/0 130 /15	1.40 0	PL N	275	548	WI BOR 1M	dzie ń po lece nia lewu Cen prze y Sprz edaż y	a) w ekse l wł in b lanc o K staj asny orzy ąceg o
16	Cof Pol and ace tori ng S Fac p. z o.o	31.0 8.20 17	Um fak tori owa wa 163 ngo 8/20 17	Lim it 5 000	PL N	0	0	WIB OR 1M + mar ża b ank u	czas nieo kreś lony	a) w ekse l in blan z de klar acją wek slow ej co w raz
17	Kuk e Fi se S .A. nan	29. 11.2 017	Um fak tori owa ngu nr 009 6/20 17	Lim it 1 400	0 P LN	0	0	BOR 1M WI	czas nieo kreś lony	a) w ekse l wł in b lanc z de klar acją wek slow ą, b ) pe łnom icto w do hun ku b ank asny o w raz ocn rac owe go wad ez R aiff eise n B ank Po lska SA , c) ośw iadc ie o pod dan iu si zek ucji pro zon ego prz zen ę eg

Kredyty według stanu na 31grudnia 2016 roku

L.p	wa j i / os edn ostk Naz oby	cia umo Dat a za war / an eksu wy	zob owi ia/ N For ma ązan ume r umo wy	Kwo ta k umo	redy tu w g wy	Kwo ta k redy wiąc tu s tano a zob owi ie n a ko niec ązan okr 31. 12.2 016 esu w PLN tys.		runk i Wa ia nto opr oce wan	min spł Ter aty	Zab iecz enia ezp
				w ty s.	walu ta	kró tko - term inow e	dług o- term inow e
1	m B ank Spó łka Akc yjna	23.0 3.20 11 z póź niej i szym zmi mi ana	Um spł zob owi ązań aty owa (fak tori ng) nr 1 6/0 16/1 1/Z/ ZO	Lim it 4 .000 PL N		0 0			27.0 5.20 16	a) p ełno nict nieo dwo łaln e do dys nia z Ba nk r ach unk ami bie żący mi b ) w ekse l moc wo pon owa prze in b lanc ) oś wiad ie o ddan iu si zek ucji d) ejes sok ości 6.6 00 n zast trow o c czen po ę eg aw r y w wy a zak upio h m h i u rząd iach pod ie u nicz ej 1 6/0 15/1 4 z dnia staw staw nyc aszy nac zen na mow y za 24.0 9.14 ) za rej koś ci 6 .600 zak upio h m h i u rząd iach staw estr r.; e owy w w yso na nyc aszy nac zen na pod ie u nicz ej 1 6/00 9/14 z d nia 27.0 5.14 r.; f ) za reje koś ci staw staw staw stro mow y za wy w w yso 6.60 0 na zak upio h m h i u rząd iach pod ie u nicz ej 1 6/0 10/1 4 z staw staw nyc aszy nac zen na mow y za dnia 27 .05. 14r .; g) rej koś ci 6 .600 zak upio h m h i taw estr zas owy w w yso na nyc aszy nac dzen iach pod ie u nicz ej 1 6/0 12/1 4 z dnia 06 .08. 14r .; h) rej staw staw staw estr urzą na mow y za za owy koś ci 6 zak upio h m h i u rząd iach pod ie u nicz ej .600 staw staw w w yso na nyc aszy nac zen na mow y za 16/0 13/1 4 z dnia 06 .08. 14r .;
2	Rai ffei Ban k sen	18.1 1.20 11 z póź niej i szym zmi mi ana	o li mit wie elno ści n Um rzyt owa r CRD /L/3 636 6/1 1 kr edy t w rach unk u bi eżąc ym	Lim it 8 .600 PL N		5.83 7	0	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	31.0 5.20 17	a)pe łnom ictw o do hun ku b ieżą i in h ra chu nkó w k redy ych w b ank u b) hip otek tow ocn rac cego nyc a kau cyjn nie ruch ści w ie u l.Gó śląs ka 1 ja w ierz ytel ci z P-n 1 K W 2 260 5, c )ces noś a na omo rno um owy ubez piec ia d ) hi eka do kwo ty 9 00 0 ty s. P LN ieru cho ści z loka lizo ej w Sta low ej pot zen na n mo wan Wo li pr l. K wiat kow skie będą cej w uż ytk niu wiec firm y P AT ENT US STR EFA zyst go, owa ym zy u S.A . dla któ rej Sąd Rejo dzi księ iecz KW TB 1S/0 005 898 5/9 cesj ystą now y pr owa gę w nr wra z z a z poli sy ( dmi wa h ipot ek j zabe zpie iem rów nież kre dytó w C 835 /11 RD 677 oto est prze czen ; CRD /35 678 /11 ORA Z C RD/ 451 41/ 15 u dzie lony ch P US STR S.A .) e) hip otek a do AT ENT EFA kwo ty 1 5 45 0 ty s. P LN ieru cho ści z loka lizo ej w Jan kow icac h pr l. Z łote Łan na n mo wan zy u y, będ ącej żytk niu wiec firm y P AT ENT US S.A . dla któ rej Sąd Rejo dzi zyst w u owa ym now y pr owa księ iecz KW KA 1P/0 003 754 4/0 ksi wiec a K W n r KA 1P/0 004 031 7/4 ystą zyst gę w nr oraz ęgę ume cesj poli sy f ) h ipot eka do kwo ty 1 5 45 0 ty s. P LN ieru cho ści z loka lizo ej w wra z z a z na n mo wan nie ul. Gór noś ląsk iej, będą cej ytk niu wiec firm AT US S.A . dla Psz w uż y P ENT zyst czy przy owa ym któ rej Sąd Rejo dzi księ iecz KW KA 1P/0 004 050 3/5 g) z jest ystą asta now y pr owa gę w nr w re row y bior n i u rząd zeń najw yższ zabe zoie ia 1 5 45 0 ty s. P LN h) o świa dcze nie na z ze m aszy na ą su mę czen ddan iu si zek ucji do kwo ty 1 545 0 ty s. P LN o po e eg
3	Rai ffei Ban k sen	18.1 1.20 11 z póź niej i szym zmi mi ana	Um o li mit wie elno ści n rzyt owa r CRD /L/3 636 6/1 1 kr edy t olw ingo rew wy w eu ro	Lim it 2	32,5 EU R	0	0	M + M EUR IBO R 1 arża ban ku	31.0 8.20 17	jak żej wy
4	Rai ffei Ban k sen	18.1 1.20 11 z póź niej i szym zmi mi ana	Um CRD /L/3 636 6/1 1 o owa nr udzi elen ie g ancj i war	Lim it 2	.000 PL N	0	0		31. 12.2 019	jak zęj wy
5	Rai ffei Ban k sen	28. 09.2 011	Um dla kli enta owa ram owa kor acyj rach k por neg o - une bież i lo kat inow ych term ący	EUR					bezt inow erm o
6	tsch nk Deu e Ba Pol ska S.A	02. 10.2 012 z póź niej i szym zmi mi ana	o k redy t in jny Um tycy owa wes nr KIN /12 195 01	7.59 2	PLN	745	5.4 40	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	30.0 9.20 27	a)pe łnom ictw o ni eod woł alne do dysp ia p Ban k w tkim i rac hun kam i bie mi żący ocn ono wan rzez szys dyto bior adzo i pr k;b) wek sel w łasn bla ; c)h ipot eka z ba nku Kre Ban y In cy p row nym zez nco na rzec do k iona ie w łasn ości nie ruch ści p ołoż j w y 1 1 38 7 58 9 P LN wot usta now na praw omo one Jank owi cach ( KW KA 1P/0 003 979 6/5) ;d) c esja Ban ku z pol isy ubez piec iow ej; nr pra w n a rz ecz zen e)ca łkow ita n ieod woł alna blo kad chu nkó cnic h; f ) po twie rdzo rzel ktu alny ch a ra w p omo zyc ny p ew a i pr łych wie elno ści n Ban ku o d PA RP; g) ośw iadc ie o ddan iu si zek ucji rzyt zysz a rz ecz zen po ę eg C ią

dalszy na następnej stronie

L.p	Naz wa j i / os edn ostk oby	cia umo Dat a za war / an eksu wy	For zob owi ia/ N ma ązan ume r umo wy	ta k redy Kwo tu w g umo wy		Kwo ta k redy wiąc tu s tano a zob owi ie n a ko niec ązan okr 31. 12.2 016 esu w PLN tys.		Wa runk i ia nto opr oce wan	Ter min spł aty	Zab iecz enia ezp
				w ty s.	walu ta	kró tko - term inow e	dług o- term inow e
7	Deu tsch e Ba nk Pol ska S.A	17.1 2.20 12 z póź niej i szym zmi mi ana	Um o k redy t in jny tycy owa wes nr KIN /12 285 58	1.70 0 PLN		205	874	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	02.0 1.20 23	łnom ictw o ni eod woł alne do dysp ia p k w tkim i rac hun kam i bie mi a)pe Ban żący ocn ono wan rzez szys Kre dyto bior adzo i pr Ban k;b) wek sel w łasn y In bla ; c)h ipot eka z ba nku cy p row nym zez nco na rzec do k y 2 .550 .000 PL N u owi ie w łasn ości ieru cho moś ci p ołoż j w wot stan ona na praw n one Jank owi cach ( KW KA 1P/0 007 748 5/0) ;d) c esja ku z pol isy Ban nr pra w n a rz ecz ubez piec iow ej;e ) oś wiad ie o pod dan iu si zek ucji zen czen ę eg
8	łka Akc m B ank Spó yjna	28.0 9.20 12	Um kre dyto owa wa n r 16/0 74/ 12/Z /FT o k redy t tech nolo gicz ny	5.96 3	PLN	384	487	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	28.0 8.20 19 r	a)ce sja p szłe j wi teln ości ; b) pełn cnic do rach unk ów ban kow ych Spó łki w Ban ku two rzy erzy omo c)o świa dcze nie odd aniu się kucj i do kw nie wię ksze j ni ż 6 600 . PL N d )we ksel in oty tys o p egze blan dek lara cja wek slow a e) reje koś ci 6 .600 . PL N n kup iony ch taw stro tys co z zas wy w w yso a za ach i ur ządz enia ch f ja p olis hipo tek a łą zab udo ej ru cho ści )ces y g) mas zyn raw z p czn a na wan mo poł ożo nej w Ja nko wica ch ( księ iecz KA 1P/0 004 454 2/8 , KA 1P/0 004 031 7/4, ysta ga w KA 1P/0 003 754 4/0 , KA 1P/0 003 630 5/6, KA 1P/0 003 979 6/5, KA 1P/0 003 875 1/1)
9	łka Akc m B ank Spó yjna	28.0 9.20 12	Um kre dyto owa wa n r 16/0 75/ 12/Z /FT o k redy t tech nolo gicz ny	5.95 5	PLN	386	548	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	28.0 8.20 19	a)ce sja p szłe j wi teln ości ; b) pełn cnic do rach unk ów ban kow ych Spó łki w Ban ku two rzy erzy omo c)o świa dcze nie odd aniu się kucj i do kw nie wię ksze j ni ż 6 600 . PL N d )we ksel in oty tys o p egze blan dek lara cja wek slow a e) reje koś ci 6 .600 . PL N n kup iony ch taw stro tys co z zas wy w w yso a za ach i ur ządz enia ch f ja p olis hipo tek a łą zab udo ej ru cho ści )ces y g) mas zyn raw z p czn a na wan mo poł ożo nej w Ja nko wica ch ( księ iecz KA 1P/0 004 454 2/8 , KA 1P/0 004 031 7/4, ysta ga w KA 1P/0 003 754 4/0 , KA 1P/0 003 630 5/6, KA 1P/0 003 979 6/5, KA 1P/0 003 875 1/1)
10	Ban k P eka o S.A	12.0 4.20 13 z póź niej i szym zmi mi ana	Um eFi cing owa nan o fina ie d wcó osta nso wan w n r 85/e F/K R/2 013 ( fa kto ring )	Lim it 3 Lim it 2 Lim it 2 Lim it 2 Lim it 1 Lim it 1 Lim it 1	.000 PL N .500 PL N .300 PL N .100 PL N .900 PL N .700 PL N .500 PL N	249 8	0	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	30. 11.2 016 30. 12.2 016 31.0 1.20 17 28.0 2.20 17 31.0 3.20 17 28.0 4.20 17 31.0 5.20 17	ełno nict do d ia śr odk ami rach unk dbio , b) wek sel w łasn y in bla a) p u O moc wo ysp ono wan na rcy nco , c) z jest śro dka ch t łych : fre cka Co Dia na 2 0; t oka rka Por ęba asta w re row y na rwa azar rrea TR 135 /4m ; fre zark a H elle r BE A3; fre zark a Fr ejot h In atio nal ACM 300 0; m tern aszy na iaro eiss Ac nica ak K lucz bork ka M BJ S .C. R0A -8; cina rka wa Z Fam pom cura ; suw ; oc zysz czar prze plaz a A JAN SH P 2 60; walc e A K B END AW K20 /30 ; ob rabi arka Wo We rke Gm bH tan mow Dus seld orf; kom laki erni Yok i Sta r Y S 8/ E n a łą rtoś ć 4. 497 .139 ,41 PLN ora cza czn ą wa wra z z cesj pol isy ubez piec iow ej. ą pr aw z zen
11	k Śl ING Ban ąski SA	22.0 4.20 15 r	Um Wi elop rodu kto owa wa 889 /20 15/0 000 771 /00	Lim it 6	.000 PL N*	5.94 9	0	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	28.0 4.20 17	Świ a) h ipot eka ie w iecz żytk nia nier uch ści w hłow icac h pr l. yste ętoc na praw go u owa omo zy u jska lski do kwo N b ja p olis y ub iecz enio wej Wo Po 68C ty 1 0.50 0 ty s.PL )ces w/w ego raw z p ezp nier uch ści c ) za rej h m iałó obó ych , pó łpro duk tów staw estr ater tow omo owy na zap asac w , wyr w go arów do kwo ty 1 2.00 0 ty s. P LN , d) cesj pol isy w/w asów , e) ośw iadc ie o tow oraz a z praw zap zen pod dan iu si zek ucji e eg
12	Fun dusz Gór noś ląsk i	20.0 3.20 14 z póź niej i szym zmi mi ana	Um ki n poż owa ycz ume r SFP /P/7 1/03 /20 14	584	PLN	139	174	stał awk a st a tow pro cen a	20.0 3.20 19	a)w ekse l wł in b lanc o, b ) za reje iony zak upio h w ach jekt staw stro usta asny now na nyc ram pro wy u środ kac h tr wały ch, c) c esja pol isy ubez piec iow ej, d ) pe łnom ictw o do hun ku z p raw zen ocn rac ban kow ego
13	jew ódz ki Wo Fun dusz Och ron y Środ owi ska i Gos pod arki Wo dnej	01. 12.2 015	Um ki n poż owa ycz ume r 307 /20 15/6 0/O A/a l./P	126	PLN	31	73	stop a redy sko nto wa wek sli	15.0 7.20 20	a) u lew wier lno ści z lok inow ej w sok ości 12 8 ty s. P LN zyte aty term mow a o prze oraz wy szły ch w ierz ytel noś ci w sok ości 12 8 ty s. P LN ikaj ch z hun ków lok at przy wy wyn acy rac inow ych ch n a ko lejn e ok jeci z ba nk d iado moś ci i term otw arty resy wra z z przy em prze o w real izac ji do kon ch p rzel ewó ierz ytel noś ci, b ) 2 wek sle i n bl any w w anc o

Ciąg dalszy na następnej stronie

L.p	Naz wa j i / os edn ostk oby	Kwo ta k redy tu w cia umo Dat For zob owi ia/ N umo wy a za war ma ązan ume r / an eksu wy umo wy		g	ta k redy wiąc Kwo tu s tano a zob owi ie n a ko niec ązan okr 31. 12.2 016 esu w PLN tys.		Wa runk i ia nto opr oce wan	Ter min spł aty	Zab iecz enia ezp
				w ty s.	walu ta	kró tko - term inow e	dług o- term inow e
14	Deu tsch e Ba nk Pol ska S.A	26.0 8.20 16	Um kre dyto owa wa n r KO N/1 619 068 **	1.00 0	PLN	374	626	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	31.0 7.20 19	a)pe łnom ictw o ni eod woł alne do dysp ia p Ban k w tkim i rac hun kam i bie mi żący ocn ono wan rzez szys dyto bior adzo i pr k;b) wek sel w łasn bla ; c)h ipot eka z ba nku Kre Ban y In cy p row nym zez nco na rzec do k y 1 1 38 7 58 9 P LN iona ie w łasn ości nie ruch ści p ołoż j w wot usta now na praw omo one Jank owi cach ( KW KA 1P/0 003 979 6/5) ;d) c esja Ban ku z pol isy ubez piec iow ej; nr pra w n a rz ecz zen e) z jest sok ości 82 0 ty s.PL N n a zb iorz n i u rząd zeń zlo kali ch p od asta w re row y w wy e m aszy zow any adre i P- l. G órn oślą ska 11 i Jan kow ice ul. Z łote Łan y 52 B sam na u
15	Rai ffei Ban k sen	23. 12.2 016	Por mie nie ie sp łaty ozu w sp raw kred za S tref ę (u ytu mow a CRD /35 678 /11 , CR D/4 514 1/15 , CRD /35 /11 ) 677	2.33 4	PLN	98 1	1.3 52	WIB OR 1M + Mar ża b ank u	30.0 6.20 19	a) h ipot eka kwo cie 2.75 1.00 0,00 zł n a ni hom ości wej poł ożo nej nto um own a w eruc gru w Psz nie dla któ rej Sąd Rejo Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi ch p adzi ksi styc czy now y w czy eczy row ęgę wiec KA 1P/0 004 050 3/5, b) h ipot eka kwo cie 543 .000 ,00 zł n a ni hom ości zyst ą nr um own a w eruc ej p ołoż j w nie , dla któ rej S ąd R ejon ynie dzia ł Ks iąg Psz w P , V Wy tow grun one czy owy szcz Wie h pr dzi Księ gę W iecz KA 1P/0 004 050 3/5, c) h ipot eka kwo cie styc ystą czy owa nr um own a w 2.25 0.00 0,00 zł n a ni hom ości wej poł ożo nej w P ynie , dl a kt órej Sąd Rej nto eruc gru szcz ono wy w Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi h pr dzi Księ gę W iecz KA 1P/0 004 050 3/5, d) styc ystą czy eczy owa nr hipo tek kwo cie 543 .000 ,00 zł n a ni hom ości wej poł ożo nej w P ynie nto a um own a w eruc gru szcz , dla któ rej Sąd Rejo Psz nie, V W ydz iał K siąg Wi h pr dzi Księ gę W iecz styc ystą now y w czy eczy owa A1P /00 040 317 /4 o KA 1P/0 003 754 4/0 , e) hipo tek kwo cie 2.25 0.00 0,00 zł n nr K raz a um own a w a nier uch ści g j po łożo nej w P ynie , dl a kt órej Sąd Rej w P ynie , V runt omo owe szcz ono szcz wy Wy dzia ł Ks iąg Wie h pr dzi Księ gę W iecz KA 1P/0 004 031 7/4 styc ystą czy owa nr oraz KA 1P/0 003 754 4/0 , f) hipo tek kwo cie 2.75 1.00 0,00 zł n a ni hom ości wej nto a um own a w eruc gru poł ożo nej w P ynie , dl a kt órej Sąd Rej w P ynie , V Wy dzia ł Ks iąg Wie h styc szcz ono wy szcz czy wad zi K sięg iecz KA 1P/0 004 031 7/4 KA 1P/0 003 754 4/0 , g) ośw iadc ie o ę W ystą pro nr oraz zen pod dan iu si zek ucji do kwo ty 4 .300 .000 ,00 zł e eg
		Raz	zob owi nia łu k red z t ytu em ąza	ów 31. yt na	12. 201 6	17. 529	9.5 74

L.p	Naz wa j i / os edn ostk oby	cia umo Dat a za war / an eksu wy	For zob owi ia/ N ma ązan ume r umo wy	ta k Kwo umo	redy tu w g wy	Kwo ta k redy wiąc tu s tano a zob owi ie n a ko niec ązan okr 31. 12.2 016 esu w PLN tys.		Wa runk i ia nto opr oce wan	Ter min spł aty	Zab iecz enia ezp
				w ty s.	walu ta	kró tko - term inow e	dług o- term inow e
16	Pek ao L easi ng Sp. z o. o.	22. 12.2 015	Um Le asin gu F inan owa sow ego nr 50/0 130 /15	1.40 0	PLN	254	737	WI BOR 1M	dzie nia prze lece ń po lewu Cen y Sprz edaż y	a) w ekse l wł in b lanc o K staj asny orzy ąceg o

4.9 Nota 9 - Zobowiązania z tytułu dostaw oraz pozostałe zobowiązania finansowe i zobowiązania niefinansowe

Poniższa tabela obrazuje strukturę zobowiązań z tytułu dostaw oraz pozostałe zobowiązania finansowe:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe, w tym:	512	738
Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego i inne	512	738
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe krótkoterminowe, w tym:	10.475	5.377
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług wobec jednostek powiązanych	109	7
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług wobec pozostałych jednostek	9.755	4.787
Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego	254	253
Zobowiazania z tytułu wynagrodzeń	357	330
Łącznie zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe długoterminowe i krótkoterminowe	10.987	6.115

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj termin płatności mieszczący się w okresie od 7 do 90 dni.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług bieżące	6.706	3.920
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług przeterminowane, w tym:	3.158	874
do 30 dni	2.198	854
od 31 do 60 dni	719	5
od 61 do 90 dni	240	0
od 91 do 180 dni	0	15
od 181 do 365 dni	(16)	0
powyżej 365 dni	17	0
Razem zobowiązania z tytułu dostaw i usług	9.864	4.794

Część zobowiązań jest regulowana z opóźnieniem. Zdaniem Zarządu Spółki nie zachodzi ryzyko związane z naliczeniem odsetek zwłoki przez kontrahentów.

Struktura walutowa zobowiązań została przedstawiona w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług, w tym:	9.864	4.794
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług w walucie polskiej	9.698	4.794
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług w walutach obcych	166	0

W dniu 22 grudnia 2015 roku pomiędzy PEKAO LEASING sp. z o.o. a Patentus S.A. została zawarta umowa leasingu finansowego numer 50/0130/15, której przedmiotem jest stacja prób 630 KW do testu przekładni zębatych pod obciążeniem. Na dzień zawarcia umowy leasingu cena nabycia przedmiotu leasingu wynosiła 1.400 tys. PLN netto. Wynagrodzenie z tytułu zawarcia w/w umowy wynosi 1.520 tys. PLN netto i obejmuje: opłatę wstępną (pierwsza rata wynagrodzenia) w kwocie 210 tys. PLN; okresowe raty wynagrodzenia łącznie netto 60 rat na kwotę 1.296 tys. PLN; vat od części kapitałowej w kwocie 322 tys. PLN; vat od części odsetkowej w kwocie 28 tys. PLN oraz cena wykupu (sprzedaży) w wysokości 14 tys. PLN. Kwota wynagrodzenia została ustalona w oparciu o Cenę nabycia Przedmiotu Leasingu netto oraz o stawkę WIBOR 1M z dnia 01 grudnia 2015 roku w wysokości 1.670000 %. Zabezpieczeniem umowy leasingu jest weksel własny in blanco. Odpisów amortyzacyjnych z tytułu używania przedmiotu leasingu w czasie trwania umowy leasingu dokonywać będzie korzystający czyli Spółka. Wynagrodzenie – opłaty miesięczne obejmujące część kapitałową oraz część odsetkową płatne będą zgodnie z harmonogramem płatności każdego 12 dnia miesiąca począwszy od lutego 2016 roku do stycznia 2021 roku. Przekazanie przedmiotu leasingu nastąpiło na podstawie protokołu odbioru w dniu 15 stycznia 2016 roku. Na dzień 31 grudnia 2017 roku saldo z tytułu umowy leasingowej wynosi 765 tys. PLN.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Wartość bieżąca przyszłych zobowiązań z tyt. leasingu finansowego na początek okresu	991	0
Zwiększenia z tytułu zawarcia nowych umów leasingu finansowego (+)	0	1.400
Spłata rat leasingu (część kapitałowa) w okresie (-)	(225)	(409)
Wartość bieżąca przyszłych zobowiązań z tyt. leasingu finansowego na koniec okresu	766	991
Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu umów leasingu	254	253
Zobowiązania długoterminowe z tytułu umów leasingu	512	738
Przyszłe koszty finansowe z tytułu odsetek od umów leasingu na początek okresu	80	0
Zwiększenie przyszłych kosztów finansowych z tytułu zawarcia nowych umów leasingu finansowego (+)	0	119
Spłata rat leasingu finansowego (koszty finansowe z tytułu odsetek) w okresie (-)	(34)	(39)
Przyszłe koszty finansowe z tytułu odsetek od umów leasingu na koniec okresu	46	80

W tabelach poniżej przedstawiono istotne informacje dotyczące zobowiązań leasingowych:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Wartość nominalna minimalnych opłat leasingu finansowego wymagalna w okresie:	811	1.071
do 1 roku	259	259
od 1 do 5 lat	552	518
powyżej 5 lat	0	294
Przyszłe koszty finansowe z tytułu odsetek od umów leasingu (-)	(46)	(80)
Wartość bieżąca przyszłych zobowiązań z tyt.leasingu finansowego wykazana w pasywach, w tym wymagalna w okresie:	765	991
do 1 roku	254	253
od 1 do 5 lat	511	499
powyżej 5 lat	0	239

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Pozostałe zobowiązania niefinansowe długoterminowe, w tym:	10.588	12.385
Przychody przyszłych okresów (dotacje z funduszy UE)	10.588	12.385
Pozostałe zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe, w tym:	3.020	2.537
Zaliczki otrzymane na dostawy i usługi	0	0
Zobowiązania z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych	643	283
Inne zobowiązania i rozliczenia	368	210
Przychody przyszłych okresów (otrzymane dotacje z funduszy UE)	2.009	2.044
Łącznie pozostałe zobowiązania niefinansowe długoterminowe i krótkoterminowe	13.608	14.922

Poniższa tabela obrazuje strukturę pozostałych zobowiązań niefinansowych:

Zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości - dotacje rozliczane są w okresie użytkowania środków trwałych i są rozliczane proporcjonalnie do wysokości odpisów amortyzacyjnych dotowanych środków trwałych. Równowartość rozliczonych w danym okresie dotacji jest wykazywana jako pozostałe przychody operacyjne (Nota 13).

Dotacje do kosztów otrzymane w formie zaliczki na wydatki, które będą ponoszone w przyszłości zaliczane są do przychodów przyszłych okresów (rozliczenia międzyokresowe przychodów) w grupie zobowiązań krótkoterminowych i rozliczane są w proporcji do ponoszonych wydatków w poszczególnych okresach rozliczeniowych i w proporcji do stopnia refundowania tych wydatków poprzez zaliczenie ich do pozostałych przychodów operacyjnych z równoczesną korektą kosztów podatkowych.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Przychody przyszłych okresów (otrzymane dotacje z funduszy UE) na początek okresu	14.429	15.936
Otrzymane dotacje do środków trwałych (+)	0	572
Otrzymane dotacje do kosztów (+)	(5)	350
Otrzymane dotacje do prac rozwojowych (+)	1.381	998
Rozliczenie dotacji do środków trwałych (-)	(2.044)	(2.145)
Rozliczenie dotacji do kosztów (-)	(1.164)	(1.282)
Przychody przyszłych okresów (otrzymane dotacje z funduszy UE) do rozliczenia w następnych latach	12.597	14.429

Szczegółowy wykaz poszczególnych projektów unijnych, stopnia ich zaawansowania oraz wysokości otrzymanych dotacji i zaliczek od 2005 roku do dnia niniejszego sprawozdania obrazuje poniższa tabela:

	Zestawienie wszystkich otrzymanych dotacji od 2005 roku do dnia niniejszego sprawozdania i ich rozliczenie
				kwota dotacji		saldo na		okres
LP	nazwa i numer projektu	termin	data	/zaliczki	rozliczono	31.12.2017	etap	utrzymania	do kiedy
		realizacji	dotacji/zaliczki		w tys.PLN		realizacji	wskaźników
	Umowa o dofinansowanie nr
	SPOWKP/2.3/1/24/513 tytuł projektu :
	zakup wypalarki do blach oraz	12.2004
1	podnośnika widłowego	06.2005	15.12.2005	224	224		0 zakończone	5 lat	2010
	Umowa o dofinansowanie nr
	SPOWKP/2.3/2/24/1061 tytuł projektu :	06.2005
2	zakup tokarki CNC	06.2006	06.12.2006	577	553		24 zakończone	5 lat	2011
	Umowa o dofinansowanie nr
	SPOWKP/2.3/3/24/01499 tytuł projektu :
	zakup zrobotyzowanego stanowiska	09.2005
3	spawalniczego	09.2006	22.12.2006	739	739		0 zakończone	5 lat	2011
	Umowa o dofinansowanie nr
	SPOWKP/2.3/4/24/3077 tytuł projektu :	01.04.2006
4	zakup oczyszczarki przelotowej	31.12.2007	31.03.2008	393	360		33 zakończone	5 lat	2012
	Umowa o dofinansowanie nr UDA
	RPSL.01.02.02-00-524/08-00 tytuł	01.05.2009
5	projektu : usługi doradcze	30.11.2010	26.10.2011	37	37		0 zakończone	3 lata	2013
	Umowa o dofinansowanie nr UDA
	RPSL.01.02.02-00-526/08-00 tytuł	01.09.2009
6	projektu : zakup komór lakierniczych	28.02.2010	27.10.2010	515	327		188 zakończone	5 lat	2015
	Umowa o dofinansowanie nr UDA
	RPSL.01.02.03-00-025/10-00 tytuł
	projektu : zakup systemu	01.02.2011
7	metrologicznego	31.07.2011	26.06.2012	750	488		262 zakończone	3 lata	2014
	Umowa o dofinansowanie nr UDA		z lat
	POIG.01.04.00-24-100/11-00 tytuł		poprzednich do
	projektu: Innowacyjna technologia		kosztów	2.672	2.672
	produkcji elementów cięgnowych		z lat
	systemów transportowych	26.04.2012	poprzednich do
8	wykorzystująca materiały lane	31.03.2014	środków	588	363		225 zakończone	5 lat	2019
	Umowa o dofinansowanie nr UDA		z lat
	POIG.01.04.00-24-094/11-00 tytuł		poprzednich do
	projektu: Opracowanie innowacyjnej proekologicznej specjalizowanej		kosztów z lat	4.216	4.216
	przekładni zębatej zintegrowanej z	26.04.2012	poprzednich do
9	układem diagnostycznym	30.09.2015	środków	1.236	535	701	zakończone	5 lat	2020
	Umowa o dofinansowanie nr UDA
	RPSL.01.02.04-00-C09/11-00 tytuł
	projektu: Wzrost konkurencyjności i
	rozwój Patentus S.A. poprzez
	wprowadzenie do oferty innowacyjnej	04.01.2013
10	usług pomiarowych kół zębatych	28.06.2013	16.04.2014	750	312		438 zakończone	5 lat	2018
	Umowa o dofinansowanie nr
	POIG.04.03.00-00-954/11 tytuł projektu:
	Wdrożenie innowacyjnej
	wysokowydajnej metody produkcji kół
	stożkowych wykorzystującej	16.11.2012
11	nawęglanie z preazotowaniem	31.08.2014		3.909	1.372		2.537 zakończone	3 lata	2017
	Umowa o dofinansowanie nr
	POIG.04.03.00-00-950/11 tytuł
	projektuWdrożenie innowacyjnej
	technologii produkcji
	wielkogabarytowych elementów
	zespołów napędowych o zwiększonej	16.11.2012
12	trwałości eksploatacyjnej	31.08.2014		3.935	1.464		2.471 zakończone	3 lata	2017
	Umowa o dofinansowanie nr POIG.04.06-
	00-24-007/12 tytuł projektu: Wdrożenie
	do produkcji mechatronicznego zespołu		z lat
	napędowego przenośnika zgrzebłowego	25.04.2013	poprzednich do
13	dużej mocy	30.06.2014	środków	7.573	2.294		5.279 zakończone	3 lata	2017

Ciąg dalszy na następnej stronie

	Umowa o dofinansowanie nr		z lat
	POIG.01.04.00-24-057/13 tytuł		poprzednich do
	projektu:Opracowanie innowacyjnej		kosztów	1.931	1.931
	technologii wytwarzania rynien tras
	przenośników wykorzystującej metody	20.02.2014	z poprzednich
14	zrobotyzowane.	31.12.2015	lat do środków	260	104		156 zakończone	3 lata	2018
	Umowa o dofinansowanie nr		z lat
	PBS3/B5/45/2015 tytuł projektu:		poprzednich do
	Opracowanie innowacyjnej, opartej o		kosztów	517	451
	metody odlewnicze technologii		z bieżącego
	wytwarzania kół zębatych o strukturze	01.03.2015	roku do				w trakcie
15	nanokrystalicznej	28.02.2018	kosztów	323	225	164	realizacji	5 lat	2023
	Umowa dotacji nr 451/2015/60/OA/al./D
	na dofinansowanie zadania pod nazwą:
	Modernizacja sysytemu grzewczego w
	budynku produkcyjno-socjalnym,		z lat
	zlokalizowanym w Jankowicach przy ul.		poprzednich do
16	Złote Łany 52B		kosztów	13	13		0 zakończone
	Umowa o dofinansowanie nr		z lat	937	937
	POIR.04.01.04-00-0064/15 tytuł projektu
	Opracowanie innowacyjnej technologii
	produkcji elementów uzębionych z
	hybrydowymi warstwami
	powierzchniowymi o podłożu
	nanostrukturalnym do zespołów
	napędowych przenośników
	przeznaczonych do pracy w		z bieżącego
	ekstremalnych warunkach	01.04.2016	roku do				w trakcie
17	eksploatacyjnych	30.09.2020	kosztów	1.058	939	119	realizacji	3 lata	2023
			razem	33.153	20.556	12.597	x	x	x

4.10 Nota 10 – Rezerwy na zobowiązania

Pracownikom Spółki przysługuje prawo do odprawy emerytalnej na zasadach określonych w art. 92¹ Kodeksu pracy, tj. w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika w dniu nabycia prawa do odprawy. Rezerwy na odprawy emerytalne, odprawy rentowe oraz odprawy pośmiertne szacowane są metodami aktuarialnymi.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Rezerwy na zobowiązania, w tym:	802	787
Rezerwy na świadczenia pracownicze długoterminowe	119	118
Rezerwy na świadczenia pracownicze krótkoterminowe	23	9
Pozostałe rezerwy długoterminowe	0	0
Pozostałe rezerwy krótkoterminowe	660	660

Istotne założenia aktuarialne na poszczególne dni bilansowe przedstawiono w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Stopa dyskontowa	3,7%	3,2%
Wskaźnik wzrostu wynagrodzeń	0,5%	0,0%
Wskaźnik wzrostu wynagrodzeń dla przyszłych lat	0,5%	0,0%

Na podstawie analizy kosztów poprzednich lat – Zarząd Spółki uznał, że nie zachodzi ryzyko wystąpienia w przyszłości istotnych kosztów napraw gwarancyjnych i na tej podstawie odstąpił od szacowania rezerw na naprawy gwarancyjne.

Okres gwarancji udzielanej przez Spółkę na swoje wyroby wynosi od 6 do 36 miesięcy.

Zdaniem Zarządu Spółki nie występują też inne czynniki i zdarzenia, które wskazywałyby na konieczność utworzenia rezerw z innych tytułów.

4.11 Nota 11- Przychody

Strukturę przychodów przedstawiono w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Przychody ze sprzedaży według struktury rzeczowej, w tym:	55.159	47.023
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług	47.071	38.213
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów	7.460	8.175
Przychody z najmu i dzierżawy nieruchomości inwestycyjnych i pozostałych nieruchomości	628	635
Dodatkowe informacje:
Przychody ze sprzedaży do jednostek powiązanych	133	167

W działalności Spółki można wyodrębnić dwa podstawowe segmenty operacyjne działalności:

• − Produkcja maszyn i urządzeń górniczych, świadczenie usług w zakresie remontów maszyn i urządzeń górniczych oraz produkcja innych urządzeń.
• − Hurtowa sprzedaż wyrobów hutniczych, urządzeń spawalniczych oraz opakowań.

Informacje na temat wyników segmentów operacyjnych przedstawiono w Nocie 18.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Przychody ze sprzedaży według struktury terytorialnej, w tym:	55.159	47.023
Przychody ze sprzedaży w kraju	53.976	46.849
Eksport i wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów i usług (WDT)	1.183	174

W związku z tym, że sprzedaż poza granice Polski jest kierowana głównie do odbiorców z siedzibą na terenie Unii Europejskiej, na którym panują podobne warunki realizacji dostaw - nie dokonano dodatkowego wyodrębnienia segmentów geograficznych.

4.12 Nota 12 – Koszty

Specyfikację kosztów w układzie kalkulacyjnym i rodzajowym przedstawiono w tabelach poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów, usług, towarów i materiałów	49.949	49.438
Koszty sprzedaży	2.077	2.486
Koszty ogólnego zarządu	2.629	2.865
Razem koszty działalności (układ funkcjonalny)	54.655	54.789

	za okres od	za okres od
Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	01.01.2017 do	01.01.2016 do
	31.12.2017	31.12.2016
Amortyzacja	7.362	8.080
Zużycie materiałów i energii	24.903	21.991
Usługi obce	12.063	10.735
Podatki i opłaty	711	697
Koszty świadczeń pracowniczych	6.100	7.230
Pozostałe koszty	650	818
Odpis aktualizujący wartość zapasów wyrobów	0	0
Razem Koszty rodzajowe	51.789	49.551
Zmiana stanu wyrobów gotowych, produkcji w toku	(2.182)	(670)
Koszty wytworzenia produktów na własne potrzeby	0	0
Koszt sprzedaży towarów i materiałów	5.048	5.908
Łącznie koszty sprzedanych produktów, towarów, materiałów, sprzedaży oraz koszty ogólnego zarządu	54.655	54.789

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Koszty świadczeń pracowniczych, w tym:	6.100	7.230
Wynagrodzenia	4.971	6.098
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia dla pracowników	1.129	1.106
Odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych	0	0
Przyszłe świadczenia (rezerwy) z tytułu odpraw emerytalnych i tym podobnych świadczeń pracowniczych	0	26

W dniu 26 kwietnia 2012 roku Spółka podpisała z Górnośląską Agencją Rozwoju Regionalnego (w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, lata 2007 – 2013, badania i rozwój nowoczesnych technologii, Wsparcie projektów celowych), dwa wnioski o dofinansowanie realizacji n/w projektów: Innowacyjna technologia produkcji elementów cięgnowych systemów transportowych wykorzystująca materiały lane (umowa numer UDA-POIG.01.04.00-24-100/11-00) oraz Opracowanie innowacyjnej proekologicznej specjalizowanej przekładni zębatej zintegrowanej z układem diagnostycznym (umowa numer UDA-

POIG.01.04.00-24-094/11-00). Sumaryczna wartość wnioskowanego dofinansowania wynosi 8.783 tys. PLN. Data zakończenia pierwszego projektu upływa 31 marca 2014 roku, a drugiego 30 września 2015 roku. Zgodnie z zawartymi umowami kwoty dotacji stanowić będą 75,00 % wydatków kwalifikowanych w przypadku pierwszego projektu oraz 74,21 % wydatków kwalifikowanych w przypadku drugiego projektu na badania przemysłowe oraz 35% wydatków kwalifikowanych na prace rozwojowe. Ponoszone koszty są odnoszone w koszty działalności podstawowej poszczególnych okresów. Pierwszy projekt został zakończony w terminie i w dniu 30 czerwca 2014 roku Spółka złożyła w Górnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego wniosek o płatność końcową. W dniu 14 stycznia 2015 roku wniosek został zweryfikowany pozytywnie tym samym kończąc realizację projektu. W sumie w ramach realizacji pierwszego projektu Spółka otrzymała dofinansowanie w kwocie 3.260 tys. PLN, z czego na dzień 31 grudnia 2017 roku rozliczono dotację w kwocie 3 035 tys. PLN. Drugi projekt również został zakończony w terminie i w dniu 27 listopada 2015 roku Spółka złożyła w Górnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego wniosek o płatność końcową, który również został pozytywnie zweryfikowany kończąc realizację projektu. Do dnia 31 grudnia 2017 roku w ramach drugiego wniosku otrzymano dotację w kwocie 5 452 tys. PLN z czego rozliczono kwotę 4 751 tys. PLN.

W dniu 31stycznia 2014 roku PATENTUS S.A. wraz Politechniką Warszawską (Beneficjentem) złożył wniosek o numerze 246715 w ramach Programu Badań Stosowanych, Konkurs 3 ścieżka A Nauki Chemiczne pod tytułem: "Opracowanie innowacyjnej opartej o metody odlewnicze, technologii wytwarzania kół zębatych o strukturze nanokrystalicznej. Wartość dofinansowania całego projektu wynosi 2 035 tys. PLN dla Politechniki Warszawskiej i 942 tys. PLN dla PATENTUS S.A., całkowity koszt projektu wynosi 2 035 tys. PLN po stronie Politechniki Warszawskiej oraz 2 084 tys. PLN po stronie PATENTUS S.A. W dniu 06 sierpnia 2014 roku Spółka otrzymała informację, iż projekt został rekomendowany do wsparcia, a w dniu 11 maja 2015 roku została podpisana umowa o dofinansowanie numer PBS3/B5/45/2015. Do dnia 31 grudnia 2017 roku Politechnika Warszawska przekazała na konto PATENTUS S.A. zaliczkę w kwocie 840 tys. PLN, z czego rozliczono kwotę 676 tys. PLN.

W dniu 07 lutego 2014 roku Spółka złożyła w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju w Warszawie wniosek o dofinansowanie realizacji projektu pod tytułem "Opracowanie innowacyjnej technologii wytwarzania rynien tras przenośnikowych wykorzystujących metody zrobotyzowane" w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Oś priorytetowa : Badania i rozwój nowoczesnej technologii, Działanie 1.4: Wsparcie projektów celowych. Całkowity koszt projektu opiewa na kwotę 4.634 tys. PLN, z czego kwota wydatków kwalifikowanych wynosi 4.205 tys. PLN a możliwa kwota dofinansowania wynosi 2.297 tys. PLN. W dniu 23 kwietnia 2014 roku została podpisana umowa o dofinansowanie nr POIG.01.01.00-24-057/13 na realizację w/w projektu, a w dniu 5 czerwca 2014 roku Spółka złożyła pierwszy wniosek o płatność zaliczkową. Okres kwalifikowalności wydatków zakończył się 30 grudnia 2015 roku. W dniu 28 stycznia 2016 roku Spółka złożyła wniosek końcowy o płatność który został pozytywnie zweryfikowany. W ramach w/w projektu Spółka otrzymała dofinansowanie w kwocie 2 191 tys. PLN, z czego na dzień 31 grudnia 2017 roku rozliczono kwotę 2 035 tys. PLN.

Koszty wynagrodzeń obejmują wynagrodzenia płatne zgodnie z warunkami zawartych umów o pracę z poszczególnymi pracownikami oraz wynagrodzenia płatne na podstawie zawartych indywidualnych umów cywilnoprawnych.

Koszty ubezpieczeń społecznych jednostek zlokalizowanych w Polsce obejmują świadczenia z tytułu ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, wypadkowego, składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Socjalnych oraz Fundusz Pracy.

Korzystając z uprawnień przysługujących na podstawie art.4 ust. 1-3 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z dniem 1 września 2013 r. Spółka zrezygnowała z tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). Niewykorzystane środki pieniężne funduszu znajdujące się na wydzielonym rachunku bankowym zostały przeznaczone na cele określone w/w ustawie.

Inne świadczenia na rzecz pracowników obejmują szkolenia związane z podnoszeniem kwalifikacji oraz inne świadczenia określone przepisami prawa pracy.

Koszty świadczeń emerytalnych obejmują odprawy emerytalne wypłacone pracownikom zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Spółka nie jest stroną żadnych programów emerytalnych, jak i układów zbiorowych pracy, z których wynikałyby inne regulacje w tym zakresie.

4.13 Nota 13 - Pozostałe przychody operacyjne

Specyfikację pozostałych przychodów operacyjnych przedstawia tabela poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Pozostałe przychody operacyjne, w tym:	5.157	4.928
Zysk ze sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych	0	4
Dotacje z funduszy UE rozliczanie w proporcji do amortyzacji środków trwałych	2.044	2.145
Dotacje z funduszy UE rozliczanie równolegle do ponoszonych kosztów	1.164	984
Otrzymane pozostałe dotacje	119	428
Odwrócone odpisy aktualizujace wartość należności w wyniku zapłaty	638	7
Odwrócone odpisy aktualizujące wartość zapasów materiałów	0	126
Należny zwrot kosztów postępowania sądowego	19	1
Otrzymane odszkodowania	544	623
Inne przychody operacyjne	629	36
Odwrócenie odpisu aktualizującego wartość środków trwałych	0	0
Aktualizacja wartości inwestycji w nieruchomości	0	574

4.14 Nota 14 - Pozostałe koszty operacyjne

Specyfikację pozostałych kosztów operacyjnych przedstawia tabela poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Pozostałe koszty operacyjne, w tym:	3.444	5.946
Strata ze sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych	12	0
Utworzone odpisy aktualizujące wartość należności	486	846
Utworzone odpisy aktualizujące wartość zapasów	0	(99)
Odpis aktualizujący wartość środków trwałych	0	65
Koszty postępowania sądowego	21	38
Przekazane darowizny	12	16
Zmniejszenie wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych	0	65
Zapłacone odszkodowanie za zła usługę i koszty napraw powypadkowych	12	778
Utworzone odpisy na zobowiazania z tytułu gwarancji i poręczeń za podmiot powiazany Patentus Strefa SA	591	3.994
Inne koszty operacyjne	2.310	243

4.15 Nota 15 - Przychody finansowe

Strukturę przychodów finansowych przedstawia tabela poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Przychody finansowe, w tym:	3.447	274
Odsetki z tytułu nieterminowych płatności należności	2.448	54
Odwrócenie odpisów aktualizujących odsetki	6	37
Odsetki od lokat bankowych	2	4
Odsetki od udzielonych pożyczek	93	160
Odsetki od należności z tytułu umów leasingu	812	0
Dodatnie różnice kursów walut	0	19
Inne przychody finansowe	86	0

4.16 Nota 16 - Koszty finansowe

Strukturę kosztów finansowych przedstawia tabela poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Koszty finansowe, w tym:	3.467	7.726
Odsetki od zobowiązań budżetowych	12	2
Odsetki od kredytów bankowych	871	678
Odsetki z tytułu nieterminowych płatności zobowiązań	78	29
Odsetki od umów leasingu finansowego	0	39
Odsetki i prowizje z tytułu umowy factoringu	14	116
Odpisy aktualizujące z tytułu odsetek od należności	415	1
Aktualizacja wartości aktywów finansowych (udzielone pożyczki)	0	88
Ujemne różnice kursów walut	5	0
Koszty związane z utratą wartości udziałów podmiotu powiazanego Patentus Strefa SA	1.862	6.766
Inne koszty finansowe	210	7

4.17 Nota 17 - Podatek dochodowy

Bieżący podatek dochodowy jest obliczany na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych. Zastosowanie tych przepisów różnicuje zysk (stratę) podatkową od księgowego zysku (straty) netto w związku z korektą o przychody niepodlegające opodatkowaniu i koszty, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów oraz pozycji kosztów i przychodów, które trwale nie będą podlegały opodatkowaniu.

Bieżący podatek dochodowy był obliczany w oparciu o obowiązującą stałą 19% stawkę podatkową. Obecne przepisy nie zakładają zmiany wysokości stawek podatkowych w kolejnych latach.

Spółka nie prowadzi działalności w Specjalnej Strefie Ekonomicznej oraz nie posiada zwolnienia z tytułu podatku dochodowego.

Rok podatkowy i rok bilansowy pokrywają się z rokiem kalendarzowym.

Główne kwoty wpływające na wysokość podatku dochodowego, który wykazano w rachunku zysków i strat przedstawiono w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Ustawowa stawka podatku dochodowego	19%	19%
Bieżący podatek dochodowy	15	0
Odroczony podatek dochodowy, w tym:	485	(570)
Zmiana stanu aktywów na odroczony podatek dochodowy	(514)	(1.084)
Zmiana stanu rezerw na odroczony podatek dochodowy	999	514
Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat	500	(570)

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Zysk brutto przed opodatkowaniem	2.197	(16.236)
Efektywna stawka podatkowa	22,76%	3,51%
Podatek dochodowy według efektywnej stawki podatkowej	500	(570)
Podatek dochodowy według ustawowej stawki podatkowej	417	(3.085)
Efekt podatkowy związany z korektą kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodu według przepisów podatkowych	3.734	2.112
Efekt podatkowy związany z korektą przychodów nieunawanych za przychody według przepisów podatkowych	(4.144)	295
Efekt podatkowy związany z korektami szacunków odroczonego podatku z poprzednich lat	493	108
Podatek dochodowy według efektywnej stawki podatkowej	500	(570)

W kolejnej tabeli przedstawiono różnice pomiędzy nominalną a efektywną stawką podatkową:

W związku z przejściowymi różnicami pomiędzy wartością podatkową i bilansową aktywów i pasywów tworzony jest podatek odroczony. Specyfikacja głównych pozycji wpływających na saldo aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego została przedstawiona w tabeli poniżej:

Bilans				Rachunek zysków i strat
Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Odpisy aktualizujace na należności wątpliwe	398	16	(382)	2
Różnice kursów walut	0	0	0	0
Odpis aktualizujący wartość zapasów	(3)	2	5	43
Strata podatkowa	1.375	1.301	(74)	(1.213)
Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych	0	0	0	0
Odsetki od zobowiązań do zapłaty	8	0	(8)	0
Rezerwy na świadczenia pracownicze	27	24	(3)	(5)
Korekta kosztów do zapłaty	0	0	0	89
ZUS zapłacony po terminie	52	0	(52)	0
Razem aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	1.857	1.343	(514)	(1.084)
Aktywa na odroczony podatek dochodowy pomniejszające saldo rezerw na odroczony podatek dochodowy	0	0	x	x
Razem (per saldo) aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazana w bilansie	1.857	1.343	x	x

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Różnice w wartości podatkowej i bilansowej inwestycji w	475	480	(5)	104
nieruchomości
Odsetki od należnosci i odsetki od pożyczek	2	6	(4)	(1)
Odsetki kapitałowe od nieterminowego płacenia nalezności (kopalnie)	376	0	376	0
Różnice w wartości podatkowej i bilansowej środków trwałych	4.084	4.138	(54)	172
Rozliczanie w czasie zysku z tytułu sprzedaży wyrobów w formie umów leasingu	484	0	484	0
Różnice przejściowe z tyt.korekty sprzedaży ( należności od leasingu - odsetki nie zapłacone)	0	0	0	0
Różnica pomiędzy podatkową a bilansową wartością środków trwałych objetych dotacją	1.260	1.245	15	197
Odsetki od leasingu	187	0	187	0
Inne pozycje korekty z lat poprzednich	0	42	0	42
Razem rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego rozliczana z wynikiem finansowym	6.868	5.911	999	514
Skutki wyceny środków trwałych do wartości przeszacowanej (rozliczane z pozycja Kapitał z aktualizacji wyceny)	1.839	1.835	x	x
Razem rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	8.707	7.746	x	x
Aktywa na odroczony podatek dochodowy pomniejszające saldo rezerw na odroczony podatek dochodowy	0	0	x	x
Razem (per saldo) rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazana w bilansie	8.707	7.746	x	x
Łącznie skutki zmiany aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego, które wpływaja na wynik finansowy	x	x	485	(570)

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Razem rezerwy na odroczony podatek dochodowy na początek okresu:	7.746	7.258
Zmiana stanu rezerwy na odroczony podatek dochodowy rozliczanej z pozycją Kapitał z aktualizacji wyceny	4	(26)
Zmiana stanu rezerwy na odroczony podatek dochodowy rozliczanej z wynikiem finansowym	999	514
Razem rezerwy na odroczony podatek dochodowy na koniec okresu, w tym:	8.749	7.746
Rezerwy na odroczony podatek dochodowy rozliczane z pozycją Kapitał z aktualizacji wyceny	1.839	1.835
Rezerwy na odroczony podatek dochodowy rozliczana z wynikiem finansowym	6.910	5.911
Aktywa na odroczony podatek dochodowy podlegające kompensacie z rezerwami na odroczony podatek dochodowy	0	0
Razem (per saldo) rezerwy na odroczony podatek dochodowy wykazane w bilansie na koniec roku	8.749	7.746

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Aktywa na odroczony podatek dochodowy na poczatek okresu	1.343	259
Zmiana stanu aktywów rozliczanych z wynikiem finansowym	514	1.084
Aktywa na odroczony podatek dochodowy na koniec okresu	1.857	1.343
Aktywa na odroczony podatek dochodowy podlegające kompensacie z rezerwami na odroczony podatek dochodowy	0	0
Razem (per saldo) aktywa na odroczony podatek dochodowy wykazane w bilansie na koniec roku	1.857	1.343

W tabeli poniżej przedstawiono rozliczenia z tytułu bieżącego podatku dochodowego Spółki:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Bieżący podatek dochodowy od osób prawnych w okresie	15	0
Zapłacony podatek dochodowy dotyczący rozliczenia za dany okres	0	0
Saldo rozliczenia z tytułu bieżącego podatku dochodowego na koniec okresu, w tym:	(15)	0
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego od osób prawnych na koniec okresu	0	0
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego na koniec okresu	15	0

4.18 Nota 18 – Informacje dotyczące segmentów działalności

W działalności Spółki można wyodrębnić dwa segmenty działalności. Pierwszy segment operacyjny związany jest z produkcją maszyn i urządzeń oraz świadczeniem usług dla górnictwa. Do drugiego segmentu operacyjnego zaliczono sprzedaż hurtową towarów i materiałów.

Działalność Spółki koncentruje się głównie na obszarze kraju. Minimalna wartość przychodów ze sprzedaży jest realizowana w eksporcie. W związku z tym, że sprzedaż poza granice Polski jest kierowana głównie do odbiorców z siedzibą na terenie Unii Europejskiej, na którym panują podobne warunki realizacji dostaw - nie dokonano dodatkowego wyodrębnienia segmentów geograficznych.

Do aktywów segmentu zalicza się m.in. rzeczowe aktywa trwałe, zapasy, należności z tytułu dostaw i usług, które można bezpośrednio przyporządkować do danego obszaru działalności. Do pasywów segmentu zalicza się m.in. wszystkie zobowiązania z tytułu dostaw i usług, przychody przyszłych okresów oraz częściowo zobowiązania z tytułu kredytów i zawartych umów leasingu finansowego.

Przychody segmentów obejmują przychody ze sprzedaży zewnętrznym klientom oraz częściowo pozostałe przychody operacyjne, które w oparciu o racjonalne przesłanki można przypisać do danego segmentu.

Koszty segmentów obejmują koszty sprzedaży zewnętrznym klientom, które w oparciu o racjonalne przesłanki można przypisać do danego segmentu. Z uwagi na potrzeby Kierownictwa Spółki w zakresie analiz ekonomicznych segmentów – prowadzona ewidencja księgowa nie pozwala na precyzyjną alokację pozostałych kosztów, w tym kosztów ogólnego zarządu, pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych oraz innych kosztów powstałych na poziomie Spółki, które dotyczą jednostki gospodarczej jako całości.

Dla każdego segmentu przedstawiono dodatkowe informacje o nabyciu środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, o wartości odpisów aktualizujących wartość aktywów trwałych, o wartości netto zlikwidowanych środków trwałych, kosztach amortyzacji oraz kosztach odpisów aktualizujących wartość zapasów.

Ujawniono informacje dotyczące głównych klientów w zakresie przychodów ze sprzedaży na poziomie Spółki. Przedstawiono również strukturę salda należności z tytułu dostaw i usług na koniec okresu z uwzględnieniem informacji o należnościach z tytułu dostaw i usług od głównych klientów. Salda należności z tytułu dostaw i usług przedstawiono w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu skutków utworzonych odpisów aktualizujących.

Zaprezentowano ponadto, informacje o głównych dostawcach usług, towarów i materiałów oraz informacje o strukturze salda zobowiązań z tytułu dostaw i usług na koniec okresu na poziomie Spółki.

Poniżej przedstawiono wybrane informacje dotyczące przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań segmentów działalności w okresie kończącym się 31.12.2017 r. :

Wyszczególnienie/ dane w tys.PLN za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017 roku	Wyroby i usługi	Handel hurtowy	Pozycje nie przypisane do segmentów	Razem Spółka
Przychody ze sprzedaży produktów, usług, towarów i materiałów	47.065	7.466	628	55.159
Koszty sprzedanych produktów, usług, towarów i materiałów	(44.901)	(5.048)	0	(49.949)
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży	2.164	2.418	628	5.210
Koszty sprzedaży	(902)	(1.061)	(114)	(2.077)
Koszty ogólnego zarządu oraz pozostałe przychody i koszty operacyjne	0	0	(916)	(916)
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	1.262	1.357	(402)	2.217
Przychody finansowe	0	0	3.447	3.447
Koszty finansowe	0	0	(3.467)	(3.467)
Zysk (strata) przed opodatkowaniem	1.262	1.357	(422)	2.197
Podatek dochodowy	0	0	(500)	(500)
Zysk (strata) netto	1.262	1.357	(922)	1.697

Wyszczególnienie/ dane w tys.PLN za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017 roku	Wyroby i usługi	Handel hurtowy	Pozycje nie przypisane do segmentów	Razem Spółka
Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne i prawne netto	64.601	4.919	6.224	75.744
Nieruchomości inwestycyjne	0	0	2.684	2.684
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego i długoterminowe aktywa finansowe	0	0	15.407	15.407
Zapasy	13.717	9.942	0	23.659
Nalezności z tytułu dostaw i usług (netto)	9.116	154	2.586	11.856
Nieprzypisane aktywa obrotowe	0	0	19.694	19.694
Razem aktywa	87.434	15.015	46.595	149.044
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	9.528	529	-193	9.864
Przychody przyszłych okresów	0	0	12.597	12.597
Kredyty, pozyczki i zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego	0	0	30.275	30.275
Nieprzypisane zobowiązania i rezerwy	0	0	10.934	10.934
Razem zobowiązania i rezerwy	9.528	529	53.613	63.670

Wyszczególnienie/ dane w tys.PLN za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017 roku	Wyroby i usługi	Handel hurtowy	Pozycje nie przypisane do segmentów	Razem Spółka
Pozostałe informacje
Nabycie lub modernizacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	226	0	0	226
Odpisy aktualizujące zwiększające wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	0	0	19	19
Odpisy aktualizujące zmniejszające oraz wartość netto zlikwidowanych rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	0	0	0	0
Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	7.184	62	116	7.362
Nabycie lub modernizacja nieruchomości inwestycyjnych				0
Odpisy aktualizujące zwiększające wartość nieruchomości inwestycyjnych	0	0	(30)	(30)
Odpisy aktualizujące wartosc zapasów (-) lub odwrócenie odpisów aktualizujących wartość zapasów (+)	16	(1)	0	15

Poniżej przedstawiono wybrane informacje dotyczące przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań segmentów działalności w okresie kończącym się 31.12.2016 r. :

Wyszczególnienie/ dane w tys.PLN za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016 roku	Wyroby i usługi	Handel hurtowy	Pozycje nie przypisane do segmentów	Razem Spółka
Przychody ze sprzedaży produktów, usług, towarów i materiałów	38.212	8.172	639	47.023
Koszty sprzedanych produktów, usług, towarów i materiałów	(44.818)	(4.620)	0	(49.438)
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży	(6.606)	3.552	639	(2.415)
Koszty sprzedaży	(1.179)	(1.110)	(197)	(2.486)
Koszty ogólnego zarządu oraz pozostałe przychody i koszty operacyjne	0	0	(3.883)	(3.883)
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	(7.785)	2.442	(3.441)	(8.784)
Przychody finansowe	0	0	274	274
Koszty finansowe	0	0	(7.726)	(7.726)
Zysk (strata) przed opodatkowaniem	(7.785)	2.442	(10.893)	(16.236)
Podatek dochodowy	0	0	570	570
Zysk (strata) netto	(7.785)	2.442	(10.323)	(15.666)

Wyszczególnienie/ dane w tys.PLN za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016 roku	Wyroby i usługi	Handel hurtowy	Pozycje nie przypisane do segmentów	Razem Spółka
Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne i prawne	71.566	5.213	6.388	83.167
Nieruchomości inwestycyjne	0	0	2.714	2.714
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego i długoterminowe aktywa finansowe	0	0	10.208	10.208
Zapasy	22.925	1.224	0	24.149
Nalezności z tytułu dostaw i usług (netto)	9.631	633	538	10.802
Nieprzypisane aktywa obrotowe	0	0	9.295	9.295
Razem aktywa	104.122	7.070	29.143	140.335
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	1.811	488	2.495	4.794
Przychody przyszłych okresów	0	0	14.429	14.429
Kredyty, pozyczki i zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego	0	0	28.094	28.094
Nieprzypisane zobowiązania i rezerwy	0	0	9.356	9.356
Razem zobowiązania i rezerwy	1.811	488	54.374	56.673

Wyszczególnienie/ dane w tys.PLN za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016 roku	Wyroby i usługi	Handel hurtowy	Pozycje nie przypisane do segmentów	Razem Spółka
Pozostałe informacje
Nabycie lub modernizacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	2.929	52	12	2.993
Odpisy aktualizujące zwiększające wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	0	0	0	0
Odpisy aktualizujące zmniejszające oraz wartość netto zlikwidowanych rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	0	0	49	49
Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych	7.903	62	115	8.080
Nabycie lub modernizacja nieruchomości inwestycyjnych				0
Odpisy aktualizujące zwiększające wartość nieruchomości inwestycyjnych	0	0	288	288
Odpisy aktualizujące wartosc zapasów (-) lub odwrócenie odpisów aktualizujących wartość zapasów (+)	9	(21)	0	(12)

Poniżej przedstawiono informację o głównych Odbiorcach, a także strukturze należności z tytułu dostaw i usług:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017		Okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
	dane w tys.PLN	dane w %	dane w tys.PLN	dane w %
Przychody ze sprzedaży produktów, usług, towarów i materiałów ogółem, w tym zrealizowane dla Odbiorcy:	55.159	100,00%	47.023	100,00%
Kompania Węglowa S.A.	0	0,00%	4.636	9,86%
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.	4.841	8,78%	7.353	15,64%
Katowicki Holding Węglowy S.A.	0	0,00%	210	0,45%
PGG SP.Z O.O.	29.024	52,62%	3.820	8,12%
JZR	915	1,66%	66	0,14%
FAMUR	1.585	2,87%	6.647	14,14%
LINTER	1.346	2,44%	0	0,00%
UNGAREX	2.959	5,36%	1.821	3,87%
ERBUD	738	1,34%	4.296	9,14%
PGE	1.364	2,47%	0	0,00%
Pozostali Odbiorcy	12.387	22,46%	18.174	38,64%

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017		Koniec okresu 31.12.2016
	dane w tys.PLN dane w %		dane w tys.PLN	dane w %
Należności netto z tytułu dostaw i usług na koniec okresu ogółem, w tym:	11.856	100,00%	10.802	100,00%
Kompania Węglowa S.A.	0	0,00%	0	0,00%
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.	2.931	24,72%	4.180	38,70%
Katowicki Holding Węglowy S.A.	0	0,00%	226	2,09%
PGG SP.Z O.O.	3.633	30,64%	3.700	34,25%
JZR	544	4,59%	0	0,00%
FAMUR	256	2,16%	820	7,59%
LINTER	0	0,00%	0	0,00%
UNGAREX	320	2,70%	185	1,71%
ERBUD	0	0,00%	74	0,69%
PGE	326	2,75%	0	0,00%
Pozostali Odbiorcy	3.846	32,40%	1.617	14,97%

Poniżej przedstawiono informację o głównych Dostawcach, a także strukturze zobowiązań z tytułu dostaw i usług.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017		Okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Nabycie towarów i usług do działalności podstawowej (w wartości netto bez podatku VAT), w tym główni Dostawcy:	% udział w dane w tys.PLN sprzedaży		dane w tys.PLN	% udział w sprzedaży
PPHU Mirpol Mirosław Kobiór	9.089	16,48%	4.363	9,28%
Przedsiębiorstwo Budownictwa i Handlu Unipol Sp.z o.o.	1.699	3,08%	1.071	2,28%
BOWIM	948	1,72%	933	1,98%
EMIT	657	1,19%	0	0,00%
MEGA STEEL	1.484	2,69%	683	1,45%
Pioma Odlewnia Sp.z o.o.	2.085	3,78%	1.904	4,05%
REMA POL	697	1,26%		1,34%
FASING SA	1.031	1,87%	110	0,23%
UNGAREX	1.015	1,84%	761	1,62%
VOITH	831	1,51%	680	1,45%

UWAGA: Wskaźnik procentowy zaangażowania dostawców (kolumna "dane w %") obliczono w proporcji do przychodów ze sprzedaży w danym roku.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017		Koniec okresu 31.12.2016
	dane w tys.PLN dane w %		dane w tys.PLN	dane w %
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług na koniec okresu ogółem (w wartości brutto z podatkiem VAT), w tym:	9.864	100,00%	4.794	100,00%
PPHU Mirpol Mirosław Kobiór	14	0,14%	0	0,00%
Przedsiębiorstwo Budownictwa i Handlu Unipol Sp.z o.o.	912	9,25%	810	16,90%
BOWIM	448	4,54%	289	6,03%
EMIT	0	0,00%	0	0,00%
MEGA STEEL	503	5,10%	293	6,11%
Pioma Odlewnia Sp.z o.o.	1.148	11,64%	916	19,11%
REMA POL	346	3,51%	387	8,07%
FASING SA	115	1,17%	86	1,79%
UNGAREX	351	3,56%	148	3,09%
VOITH	0	0,00%	0	0,00%
Pozostali Dostawcy	6.027	61,09%	1.865	38,90%

4.19 Nota 19 – Dodatkowe informacje dotyczące rachunku przepływów pieniężnych

Zgodnie z umową o limit wierzytelności nr CRD/L/36366/11 z Raiffeisen Bank Polska S.A., umową wieloproduktową nr 889/2015/00000771/00 z ING Bankiem Śląskim S.A. oraz umową kredytową nr U00003244757585 o kredyt nieodnawialny na finansowanie bieżącej działalności z Alior Bankiem S.A. Spółka mogła wykorzystać na dzień 31 grudnia 2017 roku kredyt w rachunku bieżącym do kwoty 20 164 tys. PLN.

Poza tym zgodnie z umową na spłatę zobowiązań – factoring zawartą z bankiem Pekao S.A. (umowa nr 85/eF/KR/20130) Spółka może korzystać z przysługującego limitu factoringu w kwocie 1 838 tys. PLN.

Na dzień 31.12.2017 roku Spółka wykorzystała limit factoringu w kwocie 1 398 tys. PLN oraz limit kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 17 788 tys. PLN co oznacza, że dodatkowo może dysponować kwotą niewykorzystanego limitu w kwocie 2 816 tys. PLN.

Poniżej przedstawiono analizę i wyliczenie złożonych pozycji rachunku przepływów pieniężnych:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej, w tym:	12	(2)
Przychody ze zbycia środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, nieruchomości inwestycyjnych	(52)	(3)
wartość netto zlikwidowanych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, nieruchomości inwestycyjnych (zgodnie z Notą 1, Notą 2 i Nota 3)	64	1
Odpis aktualizujący wartość środków trwałych (zgodnie z Notą 2 i Notą 14)	0	0
Odwrócenie odpisu aktualizujacego wartość srodków trwałych (zgodnie z Notą 2 i Notą 13)	0	0
Odpis aktualizujacy wartość inwestycji w nieruchomości (zgodnie z Nota 3 i Nota 13)	0	0

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Zmiana stanu rezerw na zobowiązania i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego, w tym:	500	(450)
Zmiana stanu rezerw na zobowiązania (zgodnie z Nota 10)	15	687
Zmiana stanu rezerwy na odroczony podatek dochodowy rozliczanej z wynikiem finansowym (zgodnie z Nota 17)	999	(169)
Zmiana stanu aktywów na odroczony podatek dochodowy rozliczanej z wynikiem finansowym (zgodnie z Nota 17)	(514)	(968)

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Zmiana stanu zobowiązań, z wyjątkiem pożyczek, kredytów oraz rezerw, w tym:	1.957	(4.669)
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań finansowych długoterminowych (zgodnie z Notą 9)	(226)	738
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań niefinansowych długoterminowych (zgodnie z Notą 9)	(1.797)	(1.769)
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań finansowych krótkoterminowych (zgodnie z Notą 9)	5.098	(1.330)
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań niefinansowych krótkoterminowych (zgodnie z Notą 9)	483	(388)
Korekta o wzrost zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego zawartych w danym okresie (zgodnie z Notą 9)	(226)	0
Korekta o spłatę zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego w danym okresie (zgodnie z Nota 9)	1	0
Korekta o otrzymane w danym okresie dotacje do aktywów (wykazane w odrębnej pozycji rachunku przepływów z działalnosci finansowej - zgodnie z Nota 9)	(1.376)	(1.920)

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	za okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	za okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Wydatki na nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych, w tym:	(59)	(2.758)
Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych (zgodnie z Notą 1 i Notą 2)	(226)	(2.993)
Zmiana salda rzeczowych aktywow trwałych w budowie (zgodnie z Notą 2)	(449)	(10)
Rozliczenie zaliczek przekazanych w poprzednich okresach na zakup rzeczowych aktywów trwałych (zgodnie z Notą 4)	(75)	0
Koszt amortyzacji zaliczony do prac rozwojowych	691	245
Inne korekty	0	0

4.20 Nota 20 – Instrumenty finansowe oraz zarządzanie ryzykiem

Instrumenty finansowe w podziale na kategorie przedstawiono w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Nota	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży		2.334	4.196
Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności		0	0
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat		0	0
Pożyczki i należności, w tym:		13.736	13.424
Należności z tytułu dostaw i usłu (netto)	4	11.856	10.802
Udzielone pozyczki	4	1.880	2.622
Inne należności z tytułu zawartych umów leasingu finansowego	4	14.381	0
Środki pieniężne	6	1.660	700
Razem aktywa według kategorii		32.111	18.320
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat		0	0
Zobowiązania z tytułu instrumentów pochodnych wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające		0	0
Pozostałe zobowiązania, w tym:		40.496	33.218
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	9	9.864	4.794
Pozostałe zobowiązania finansowe	9	357	330
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek	8	29.509	27.103
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego i inne	9	766	991
Razem zobowiązania według kategorii		40.496	33.218

Instrumenty finansowe w podziale na klasy przedstawiono w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Nota	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Należności z tytułu dostaw i usług (netto)	4	14.190	14.998
Udzielone pożyczki	4	1.880	2.622
Inne należności z tytułu zawartych umów leasingu finansowego	4	14.381	0
Środki pienięzne	6	1.660	700
Razem aktywa według klas		32.111	18.320
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe	9	9.864	4.794
Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń	9	357	330
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek	8	29.509	27.103
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego i inne	9	766	991
Razem zobowiązania finansowe według klas		40.496	33.218

Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat w podziale na kategorie instrumentów finansowych przedstawiono w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Nota	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Pozycje przychodów (kosztów) związane z kategorią instrumentów "Pożyczki i należności","Inne należności" i " Środki pieniężne"
Przychody, (koszty) z tytułu odsetek	15	2.549	255
Przychody z tytułu odsetek dot. należności od umów leasingu	15	812	0
Zyski, (straty) z tytułu różnic kursowych	15,16	5	19
Utworzenie odpisów aktualizujących	4	(537)	(1.137)
Odwrócenie odpisów aktualizujących	4	556	51
Razem zysk (strata) netto		3.385	(812)
Pozycje przychodów (kosztów) związane z kategoria instrumentów "Pozostałe zobowiązania" i "Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego"
Przychody, (koszty) z tytułu odsetek	16	(975)	(864)
Zyski, (straty)z tytułu różnic kursowych	15,16	(8)	(3)
Razem zysk (strata) netto		(983)	(867)

Jednym z zabezpieczeń zobowiązań z tytułu umów kredytowych jest niepotwierdzony globalny przelew (cesja) wierzytelności istniejących i przyszłych z tytułu umów najmu, sprzedaży towarów i usług.

W Spółce w trakcie okresów sprawozdawczych nie wystąpiły następujące zdarzenia gospodarcze i sytuacje, które wymagałyby ujawnienia:

• na dzień bilansowy, Spółka nie skorzystała z możliwości wyznaczenia instrumentu finansowego na moment początkowego ujęcia jako wycenianego w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (MSSF 7, par. 9, 10, 11)
• nie dokonano przekwalifikowania składników aktywów finansowych, które spowodowałoby zmianę sposobu wyceny tych aktywów (MSSF 7, par. 12)
• Spółka nie wyemitowała instrumentów zawierających składnik zobowiązaniowy i składnik kapitałowy (MSSF 7, par. 17),
• Spółka nie złamała postanowień umownych (MSSF 7, par. 18),
• Spółka nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej oraz zabezpieczeń przepływów pieniężnych (MSSF 7, par. 22),
• Nie nabyto żadnych aktywów finansowych po cenie różnej, od ich wartości godziwej (MSSF 7, par. 28),
• Spółka nie przejmowała żadnych aktywów w ramach zabezpieczenia (MSSF 7, par.38)

Spółka korzysta z kilku głównych instrumentów finansowych, do których należą kredyty bankowe w tym również kredyty w rachunku bieżącym (opisane w Nocie 8) oraz środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe (opisane w Nocie 6). Głównym celem tych instrumentów jest pozyskanie środków finansowych na działalność Spółki oraz doraźne inwestowanie nadwyżek płynnych środków pieniężnych. Spółka posiada także inne instrumenty finansowe, do których należą należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz należności z tytułu umowy pożyczki, należności z tytułu umów leasingu finansowego (Nota 4 oraz Nota 9), które są wynikiem prowadzonej działalności.

Główne ryzyka wynikające z instrumentów finansowych Spółki obejmują:

• ryzyko rynkowe (w tym ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe, ryzyko zmiany cen surowców do produkcji, ryzyko wzrostu konkurencji na rynku krajowym, ryzyko związane z przetargami publicznymi, ryzyko związane z jednostkową produkcją, ryzyko odpowiedzialności za jakość i terminowość dostaw i usług, ryzyko uzależnienia od znaczących odbiorców i dostawców, ryzyko wynikające z uzyskanych dotacji z funduszy UE, ryzyko udzielonych zabezpieczeń na majątku, ryzyko stosowania prawa podatkowego i zmian regulacji prawnych);
• ryzyko kredytowe;
• ryzyko płynności.

Ryzyko rynkowe

Ryzyko stopy procentowej. Ryzyko wywołane zmianami stóp procentowych wiąże się przede wszystkim z długoterminowymi zobowiązaniami, które obejmują kredyty. Kredyty oprocentowane są według zmiennych stóp procentowych. Bazą do ustalania wysokości oprocentowania kredytów jest wskaźnik WIBOR 1M, WIBOR 3M oraz EURIBOR 1M. W związku z tym Spółka jest narażona na ryzyko zmian stóp procentowych. Średnie oprocentowanie kredytów wykorzystywanych przez Spółkę zostało ujawnione w Nocie 8.

W przypadku podwyższenia wskaźnik WIBOR 1M lub EURIBOR 1M o 1,00 punkt procentowy Spółka jest narażona na dodatkowe koszty finansowe w następnym roku obrotowym, co zaprezentowano w tabeli poniżej:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Dodatkowe koszty finansowe, na jakie jest narażona Spółka w przypadku wzrostu oprocentowania zobowiązań finansowych o 1 punk procentowy	295	271

W ocenie Spółki ewentualny wzrost oprocentowania kredytów i umów leasingu finansowego nie będzie miał istotnego wpływu na poziom wyniku finansowego brutto. Spółka nie wykorzystuje żadnych instrumentów zabezpieczających przed ryzykiem stóp procentowych.

Ryzyko walutowe. Spółka jest narażona na ryzyka walutowe poprzez zawierane transakcje sprzedaży lub zakupów w walutach innych niż jej waluta funkcjonalna oraz zaciągnięcie kredytu w walucie obcej. Spółka nie prowadzi istotnej działalności inwestycyjnej, która narażona byłaby na ryzyko walutowe. Różnice kursowe dotyczące działalności operacyjnej ujmowane są odpowiednio jako koszty i przychody finansowe.

W przypadku wzrostu kursu waluty EURO w następnym roku obrotowym Spółka jest narażona na dodatkowe koszty finansowe wynikające z wyceny zobowiązań z tytułu zaciągniętych umów kredytowych w walucie EURO. W tabeli poniżej przestawiono szacunkowe, dodatkowe koszty finansowe związane z ujemnymi różnicami kursowymi, jakie wystąpiłyby w przypadku wzrostu kursu waluty EURO o 10% w następnym roku obrotowym:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Dodatkowe koszty finansowe, na jakie jest narażona Spółka w przypadku wzrostu kursu waluty EURO o 10% wynikające z wyceny zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów walutowych	0	0

Ze względu na niewielki udział transakcji w walutach obcych Spółka nie stosuje żadnych form zabezpieczenia przed ryzykiem walutowym.

Ryzyko zmiany cen surowców do produkcji. Podstawowym problemem jest ryzyko rynkowe zmian cen materiałów do produkcji. Koszty produkcji w dużej mierze uzależnione są od zmiany cen materiałów, w tym wyrobów hutniczych (blachy, kształtowniki). W ostatnich latach obserwuje się dużą zmienność cen wyrobów hutniczych. Pewnym zabezpieczeniem przed krótkotrwałymi wzrostami cen surowców są wysokie stany zapasów materiałów do produkcji. Spółka nie stosuje polityki zabezpieczania ryzyka wzrostu cen materiałów do produkcji, co przy uwzględnieniu faktu, iż ceny sprzedaży wyrobów ustalane są w dużej mierze na publicznych przetargach – w krótkim okresie czasu może mieć istotny wpływ na rentowność produkcji. Ze względu na dużą różnorodność potrzebnych do produkcji surowców, wysokie stany zapasów surowców oraz zmienny czas realizacji zamówień na wyroby gotowe nie jest możliwe oszacowanie ewentualnych skutków finansowych zmiany cen surowców na wynik finansowy Spółki w okresie sprawozdawczym.

Ryzyko wzrostu konkurencji na rynku krajowym. W ostatnim okresie notuje się wzrost aktywności konkurencji na krajowym rynku produkcji maszyn i urządzeń górniczych. Taka sytuacja zwiększa presję w kierunku zmniejszenia się marż na poszczególnych produktach, co w efekcie może wpłynąć negatywnie na poziom wyników finansowych Spółki. Jednak w związku z podjętymi przez Zarząd działaniami w kierunku dywersyfikacji źródeł przychodów obniżenie cen produktów wytwarzanych dla górnictwa nie będzie miało istotnego wpływu na działalność i przychody Spółki w przyszłości.

Ryzyko związane z przetargami publicznymi. Znaczna część przychodów Spółki pochodzi z realizacji wygranych przetargów publicznych, w których podstawowy wpływ na końcowy rezultat ma oferowana cena. Obecnie Spółka kalkuluje oferty cenowe na poziomie zapewniającym godziwą marżę, co nie zawsze może występować w przyszłości. Aby zmniejszyć ryzyko Spółka szuka klientów spoza branży górniczej. W listopadzie 2016 roku Spółka podpisała umowę leasingu finansowego z Polską Grupą Górniczą w Katowicach na wykonanie dwóch nowych przenośników zgrzebłowych ścianowych dla potrzeb KWK Piast-Ziemowit o wartości łącznie 24.890 tys. PLN brutto. Pierwszy przenośnik został wykonany i zafakturowany w lutym 2017 roku, a drugi w kwietniu 2017 roku. W listopadzie 2017 roku Spółka podpisała kolejną umowę leasingu finansowego z Polską Grupą Górnicza w Katowicach na dostawę przenośnika zgrzebłowego ścianowego na kwotę 5 380 tys. PLN brutto. Termin realizacji umowy określony został na koniec lutego 2018 roku.

Ryzyko związane z jednostkową produkcją. Spółka produkuje maszyny i urządzenia głównie w oparciu o jednostkowe zamówienie dla danego klienta. W związku z brakiem seryjnej produkcji typowe procesy przygotowania produkcji, proces zaopatrzenia w materiały, harmonogram konserwacji i remontów parku maszynowego są trudniejsze do zaplanowania i realizacji. Zjawisko to może krótkookresowo wpływać na wyniki finansowe Spółki.

Ryzyko odpowiedzialności za jakość i terminowość dostaw i usług. Ryzyko odpowiedzialności za jakość dostarczanych urządzeń i terminowość wykonywanych usług jest integralnym elementem zawieranego przez PATENTUS S.A. kontraktu. Spółka może być narażona na konieczność poniesienia dodatkowych kosztów związanych z ewentualnymi reklamacjami. Jednak w ocenie Zarządu ryzyko występowania częstych czy też znacząco obciążających wynik finansowy reklamacji jest niewielkie z uwagi na wieloletnie doświadczenie załogi. Spółka nie tworzy rezerw na ewentualne koszty napraw gwarancyjnych.

Ryzyko uzależnienia od znaczących odbiorców i dostawców. Wysokość przychodów Spółki uzależniona jest w znacznym stopniu od bieżącej koniunktury w branży węgla kamiennego w Polsce. Ponad 63 % przychodów Spółki w badanym okresie 2017 roku oraz 34% w analogicznym okresie 2016 roku było zrealizowane na rzecz Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A., Kompanii Węglowej S.A., Katowickiego Holdingu Węglowego S.A., Jastrzębskich Zakładów Remontowych oraz Polskiej Grupy Górniczej. Pogorszenie sytuacji finansowej głównych klientów z tej branży skutkować może pogorszeniem się wyników finansowych Spółki. Zakończenie współpracy lub ograniczenie zamówień płynących z tych podmiotów miałoby istotny, negatywnych wpływ na poziom przychodów oraz sytuację finansową Spółki. Realizowanym przez ostatnie lata celem Zarządu jest dywersyfikacja źródeł przychodów, między innymi, poprzez rozpoczęcie dostaw maszyn i urządzeń górniczych na rynki wschodnie i dalekowschodnie, a także eksport konstrukcji spawanych i urządzeń na rynki Unii Europejskiej.

Największym dostawcą usług w badanym okresie 2017 roku była firma PPHU MIRPOL Mirosław Kobiór z siedzibą w Pszczynie. Firma MIRPOL świadczy usługi pracy na maszynach i urządzeniach Spółki, pod nadzorem kadry inżynieryjnej oraz w oparciu o patenty, rozwiązania oraz dokumentację Spółki. W ocenie Zarządu istnieje niewielkie ryzyko zakończenia współpracy. Rozwiązanie umowy mogłoby spowodować okresowe trudności w produkcji. Jednakże w takim przypadku, Spółka dążyć będzie do przejęcia większości pracowników kontrahenta, dla którego jest znaczącym odbiorcą usług.

Kilku współpracujących ze Spółką dostawców ma znaczący udział w dostawach materiałów i towarów handlowych, w tym wyrobów hutniczych. W sytuacji zakończenia współpracy ze Spółką przez wiodących dostawców wyrobów hutniczych, okresowo mogą wystąpić braki w dostawach surowców, do momentu zwiększenia dostaw przez innych dostawców. Ze względu jednak na dużą podaż wyrobów hutniczych ewentualne trudności w pozyskaniu surowca nie powinny być zjawiskiem trwałym.

Ryzyko wynikające z uzyskanych dotacji z funduszy UE. Spółka zawarła dziewięć umów z jednostką zarządzającą funduszami strukturalnymi dotyczących dofinansowania z funduszy Unii Europejskiej zakupu nowych maszyn i urządzeń oraz refundacji poniesionych kosztów niezbędnych do realizacji zadań wynikających z tych umów. W przypadku niewykonania wskaźników ujętych w umowach z jednostką zarządzającą danym funduszem strukturalnym, może zaistnieć konieczność zwrotu części lub całości dotacji wraz z odsetkami. Maksymalna kwota zwrotu wynosi około 37.864 tys. PLN (bez uwzględniania ewentualnych odsetek).

Ryzyko udzielonych zabezpieczeń na majątku. Jedną z form zabezpieczenia udzielanych przez banki kredytów są hipoteki oraz zastawy rejestrowe na aktywach produkcyjnych. W przypadku zaistnienia sytuacji, w której Spółka nie regulowałaby zobowiązań wynikających z umów kredytowych banki mogą zaspokoić roszczenie przejmując przedmiot zastawu. Sytuacja taka może wpłynąć na procesy produkcyjne, a co się z tym wiąże na wyniki finansowe Spółki. Spółka reguluje swoje zobowiązania regularnie i w chwili obecnej takie zagrożenie nie występuje.

Ryzyko stosowania prawa podatkowego i zmian regulacji prawnych. Polski system podatkowy charakteryzuje się brakiem stabilności. Przepisy podatkowe bywają zmieniane niezwykle często, wielokrotnie na niekorzyść podatników. Zmiany prawa podatkowego mogą także wynikać z konieczności wdrażania nowych rozwiązań przewidzianych w prawie Unii Europejskiej, wynikających z wprowadzenia nowych lub zmiany już istniejących regulacji w zakresie podatków. W praktyce organy podatkowe stosują prawo opierając się nie tylko bezpośrednio na przepisach, ale także na ich interpretacjach dokonywanych przez organy wyższej instancji oraz orzeczeniach sądów. Takie interpretacje ulegają również zmianom, są zastępowane innymi lub też pozostają ze sobą w sprzeczności. W pewnym stopniu dotyczy to również orzecznictwa sądowego. Powoduje to brak pewności co do sposobu zastosowania prawa przez organy podatkowe albo automatycznego stosowania go zgodnie z posiadanymi w danej chwili interpretacjami, które mogą nie przystawać do różnorodnych, często skomplikowanych stanów faktycznych występujących w obrocie gospodarczym. Do zwiększenia tego ryzyka przyczynia się dodatkowo niejasność wielu przepisów składających się na polski system podatkowy. Z jednej strony wywołuje to wątpliwości co do właściwego stosowania przepisów, a z drugiej powoduje konieczność brania pod uwagę w większej mierze wyżej wymienionych interpretacji. W przypadku regulacji podatkowych, które zostały oparte na przepisach, obowiązujących w Unii Europejskiej i powinny być z nimi w pełni zharmonizowane, należy zwrócić uwagę na ryzyko ich stosowania związane z często niewystarczającym poziomem wiedzy na temat przepisów unijnych, do czego przyczynia się fakt, iż są one relatywnie nowe w polskim systemie prawnym. Może to skutkować przyjęciem interpretacji przepisów prawa polskiego pozostającej w sprzeczności z regulacjami obowiązującymi na poziomie Unii Europejskiej. Liczne zmiany następują również w innych dziedzinach prawa, które mogą mieć wpływ na Spółkę. Wprowadzane zmiany prawne mogą potencjalnie rodzić ryzyko związane z problemami interpretacyjnymi, brakiem praktyki orzeczniczej, niekorzystnymi interpretacjami przyjmowanymi przez sądy lub organy administracji publicznej.

Ryzyko kredytowe

Wiarygodność kredytowa klientów, z którymi zawierane są transakcje fizycznej sprzedaży produktów poddawana jest procedurom weryfikacyjnym. Stan należności podlega ciągłemu monitoringowi. Ryzyko kredytowe w przypadku należności z tytułu dostaw i usług jest wysokie i związane jest z ograniczoną liczbą istotnych odbiorców wyrobów, usług i towarów. Według danych na dzień 31 grudnia 2017 roku, co przedstawiono w Nocie 18, suma sald należności z tytułu dostaw wykazanych w aktywach bilansu dla 5 największych kontrahentów stanowi 60 % łącznego salda należności z tytułu dostaw wykazanych w aktywach bilansu. Na dzień 31 grudnia 2016 roku wskaźnik koncentracji należności wynosił 75 %. Pozostała część salda należności przypada na pozostałych klientów. Specyfikacja należności według okresów przeterminowania oraz wysokość odpisów aktualizujących należności została przedstawiona w Nocie 4. W ocenie Spółki maksymalne ryzyko niespłacenia salda należności równe jest utworzonym na poszczególne dni bilansowe odpisom aktualizującym stan należności handlowych.

Spółka wykazuje w bilansie na dzień 31 grudnia 2017 roku należności z tytułu udzielonych pożyczek wraz z naliczonymi odsetkami na kwotę 900 tys. PLN . Umowy pożyczek zostały opisane w Nocie Nr 4. W stosunku do pożyczki dla jednostki powiązanej Patentus Strefa S.A. w związku ze złożeniem wniosku o upadłość Spółka utworzyła odpis aktualizujący na całą wartość pożyczki wraz z odsetkami tj. na kwotę 886 tys. PLN. Spółka utworzyła również odpis aktualizujący na pożyczkę w stosunku do firmy Roteks na kwotę 94 tys. PLN. W stosunku do pozostałych pożyczek zdaniem Zarządu Spółki – ustanowione zabezpieczenia są wystarczające i nie zachodzi konieczność tworzenia odpisu aktualizującego na wykazywane w bilansie należności z tytułu tych pożyczek.

W odniesieniu do innych aktywów finansowych, w tym środków pieniężnych i lokat ryzyko Spółki wiąże się bezpośrednio z niemożnością dokonania zapłaty przez drugą stronę umowy, a maksymalny poziom tego ryzyka równy jest wartości bilansowej danego instrumentu. Jednakże, mając na uwadze fakt, iż Spółka współpracuje z renomowanymi bankami ryzyko związane z lokowaniem środków pieniężnych jest znacząco ograniczone.

Wartość godziwa poszczególnych instrumentów finansowych nie odbiega na poszczególne dni bilansowe od wartości księgowych wykazanych w sprawozdaniach finansowych.

Ryzyko płynności

Spółka jest narażona na ryzyko utraty płynności finansowej, rozumianej jako zdolność do regulowania zobowiązań w wyznaczonych terminach. Finansowanie działalności przy pomocy zewnętrznych źródeł (kredyty, pożyczki, kredyt kupiecki) podwyższa ryzyko utraty płynności w przyszłości. Spółka musi mieć stały dostęp do rynków finansowych, dlatego jest narażona na ryzyko braku możliwości pozyskania nowego finansowania, jak również refinansowania swojego zadłużenia. Ryzyko to jest uzależnione przede wszystkim od warunków rynkowych, oceny zdolności kredytowej oraz stopnia koncentracji. Ze względu na wysoką ocenę zdolności kredytowej Spółki w ocenie Zarządu - nie istnieje zagrożenie utraty dostępu do źródeł finansowania. W 2011 roku ograniczono ryzyko koncentracji kredytów w jednym banku poprzez podpisanie nowych umów kredytowych z nowymi bankami.

W celu zapewnienia płynności finansowej Spółka zawarła w 2017dwie umowy faktoringu właściwego pełnego z firmą faktoringową Coface Poland Factoring Sp. z o.o. w Warszawie (umowa 1638/2017 z 31.08.2017 r.) z limitem finansowania do 5 000 tys. PLN oraz z firmą Kuke Finanse S.A. w Warszawie (umowa 0096/2017 z 29.11.2017 r.) z limitem finansowania do 14.000 tys. PLN.

Miarą ryzyka płynności jest stopień dopasowania przepływów pieniężnych (wpływów i wydatków) w okresie do 3 miesięcy, w okresie od 4 do 12 miesięcy, w okresie od 1 do 5 lat oraz powyżej 5 lat. Do wpływów zaliczono saldo należności z tytułu dostaw oraz saldo należności z tytułu zawartej umowy leasingu, które zostało powiększone o stan środków pieniężnych na rachunkach bankowych i dostępne saldo nie wykorzystanego kredytu w rachunku bieżącym. Do wydatków zaliczono wartość wymagalnych zobowiązań z tytułu kredytów, które zostały powiększone o wymagalne w okresie odsetki oraz wartość pozostałych zobowiązań finansowych.

W 2017 roku oraz w roku poprzednim występuje nadwyżka wartości wydatków nad planowanymi wpływami.

Nadwyżka (niedobór) planowanych wydatków nad planowanymi wpływami w poszczególnych okresach i latach została przedstawiona w tabelach poniżej:

Zobowiązania i należności finansowe według stanu na dzień		Umowne terminy wymagalności od dnia bilansowego	Razem	Wartość zobowiązań
31.12.2017 w tys.PLN	do 3 miesięcy	3-12 miesięcy	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	zobowiązania	wykazana w bilansie
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	9.760	0	0	0	9.760	9.760
Inne zobowiązania finansowe	357	0	0	0	357	357
Kredyty bankowe (brutto z należnymi odsetkami w okresie)	20.082	2.425	3.292	4.688	30.487	29.509
Pożyczki (brutto z należnymi odsetkami w okresie)	0	0	0	0	0	0
Zobowiązania z tytułu leasngu finansowego (brutto z należnymi odsetkami w okresie)	65	194	517	35	811	766
Razem planowane wydatki w okresie	30.264	2.619	3.809	4.723	41.415	40.392
Środki pieniężne na rachunkach bankowych	1.660	0	0	0	1.660	1.660
Dostępne, nie wykorzystane saldo kredytów w rachunku bieżącym	2.816	0	0	0	2.816	0
Należności z tytułu dostaw i usług bieżące oraz należności przeterminowane do 90 dni	10.184	0	0	0	10.184	10.184
Należności z tytułu dostaw i usług przeterminowane powyżej 90 dni netto	1.672	0	0	0	1.672	1.672
Należności z tytułu udzielonych pożyczek (brutto z należnymi odsetkami)	317	479	153	0	949	900
Należne wpłaty z tytułu należności wynikających z umowy leasingu finansowego (brutto z należnymi odsetkami)	1.743	5.098	7.933	0	14.774	14.381
Razem planowane wpływy w okresie	18.392	5.577	8.086	0	32.055	28.797
Nadwyżka (niedobór) planowanych wydatków nad planowanymi wpływami w okresie	(11.872)	2.958	4.277	(4.723)	(9.360)	(11.595)

Zobowiązania i należności finansowe według stanu na dzień			Umowne terminy wymagalności od dnia bilansowego		Razem	Wartość zobowiązań
31.12.2016 w tys.PLN	do 3 miesięcy	3-12 miesięcy	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	zobowiązania	wykazana w bilansie
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	4.794	0	0	0	4.794	4.794
Inne zobowiązania finansowe	330	0	0	0	330	330
Kredyty bankowe (brutto z należnymi odsetkami w okresie)	14.268	3.246	12.596	7.264	37.374	27.103
Pożyczki (brutto z należnymi odsetkami w okresie)	0	0	0	0	0	0
Zobowiązania z tytułu leasngu finansowego (brutto z należnymi odsetkami w okresie)	67	194	812	0	1.073	991
Razem planowane wydatki w okresie	19.459	3.440	13.408	7.264	43.571	33.218
Środki pieniężne na rachunkach bankowych	700	0	0	0	700	700
Dostępne, nie wykorzystane saldo kredytów w rachunku bieżącym	6.816	0	0	0	6.816	0
Należności z tytułu dostaw i usług bieżące oraz należności przeterminowane do 90 dni	9.459	0	0	0	9.459	9.459
Należności z tytułu dostaw i usług przeterminowane powyżej 90 dni netto	1.343	0	0	0	1.343	1.343
Należności z tytułu udzielonych pożyczek (brutto z należnymi odsetkami)	333	999	1.319	0	2.651	1.648
Należne wpłaty z tytułu należności wynikających z umowy leasingu finansowego (brutto z należnymi odsetkami)	0	0	0	0	0	0
Razem planowane wpływy w okresie	18.651	999	1.319	0	20.969	13.150
Nadwyżka (niedobór) planowanych wydatków nad planowanymi wpływami w okresie	(808)	(2.441)	(12.089)	(7.264)	(22.602)	(20.068)

Miarą ryzyka płynności, która jest monitorowana przez Spółkę jest analiza poziomu kapitałów własnych. Analiza poziomu kapitałów własnych jest dokonywana na podstawie wskaźnika udziału kapitału własnego w finansowaniu aktywów oraz wskaźnika poziomu zadłużenia.

Wskaźnik udziału kapitału własnego w finansowaniu aktywów jest obliczany jako proporcja sumy kapitałów własnych do sumy bilansowej aktywów na określony dzień bilansowy. Spółka zakłada utrzymanie wskaźnika udziału kapitału własnego w finansowaniu aktywów na poziomie nie niższym niż 0,5. Na dzień 31 grudnia 2017 roku wskaźnik kształtuje się na poziomie 0,58. .

Wskaźnik poziomu zadłużenia jest obliczany jako proporcja sumy zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek i zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego do sumy wartości EBITDA. Wartość EBITDA jest sumą zysku z działalności operacyjnej i amortyzacji. Spółka zakłada utrzymanie wskaźnika poziomu zadłużenia na poziomie nie wyższym niż 2,5. Na dzień 31 grudnia 2017 roku wskaźnik kształtuje się na poziomie minus 3,16.

Z przeprowadzonej analizy wskaźników wynika, że Spółka znalazła się w trudnej sytuacji ekonomicznofinansowej. Powodem tak trudnej sytuacji Spółki jest ciężka sytuacja w branży górniczej, brak zamówień dużych przenośników, wydłużone terminy płatności należności przez kopalnie do 150 dni oraz z tytułu zawartych umów leasingowych. Innym powodem trudnej sytuacji Spółki jest upadłość jednostki zależnej Patentus Strefa S.A. , a co za tym idzie konieczność przejęcie części zadłużenia jednostki zależnej w związku z udzieleniem jej gwarancji korporacyjnych jako zabezpieczenie kredytów.

Poniżej w tabelach przedstawiono analizę wskaźników poziomu kapitałów własnych w kolejnych latach:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Obliczenie wskaźnika udziału kapitału własnego w finansowaniu aktywów (proporcja kapitału własnego do sumy bilansowej)
Kapitał własny	85.374	83.662
Suma bilansowa	149.044	140.335
Wskaźnik udziału kapitału własnego w finansowaniu aktywów	0,57	0,60

Obliczenie wskaźnika poziomu zadłużenia (proporcja sumy zadłużenia z tyt.kredytów, pozyczek i leasingu finansowego do EBITDA)
Zysk z działalności operacyjnej	2.217	(8.784)
Amortyzacja	7.362	8.080
EBITDA (suma zysku z działalnosci operacyjnej i amortyzacji)	9.579	(704)
Suma zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek i leasingu finansowego	30.275	28.094
Wskaźnik poziomu zadłużenia ( dla okresów półrocznych wartość wskaźnika została uśredniona dla całego roku)	3,16	(39,91)

4.21 Nota 21 – Należności warunkowe, zobowiązania warunkowe

Spółka nie zawierała w roku sprawozdawczym oraz w okresie porównywalnym umów handlowych, które rodziłyby istotne zobowiązania w kolejnym okresie sprawozdawczym.

Łączna wartość otrzymanych poręczeń na koniec każdego okresu została przedstawiona w poniższej tabeli:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Należności warunkowe w stosunku do Pożyczkobiorcy, wynikające z zabezpieczenia udzielonej przez Spółkę pożyczki długoterminowej - hipoteka na nieruchomości	1.100	2.200
Należności warunkowe w stosunku do Pożyczkobiorcy, wynikające z zabezpieczenia udzielonej przez Spółkę pożyczki długoterminowej - zastaw rejestrowy na środkach trwałych	2.200	2.200
Razem	3.300	4.400

Poniżej przedstawiono wykaz zobowiązań warunkowych, które wynikają z zaciągniętych przez Spółkę zobowiązań:

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Wystawione weksle zabezpieczające, w tym:	66.171	75.348
kredyty bankowe	28.153	46.285
zobowiązania leasingowe	765	991
otrzymane dotacje z funduszy UE	35.958	27.089
inne (odrębna specyfikacja)	1.295	983
Zabezpieczenia kredytów bankowych, w tym:	287.991	247.928
Hipoteka ustanowiona na nieruchomościach (środki trwałe i nieruchomości inwestycyjne) w celu zabezpieczenia zobowiązań z tytułu kredytów bankowych	86.301	72.801
Kwota zastawu rejestrowego lub przewłaszczenia srodków trwałych w celu zabezpieczenia zobowiązań z tytułu kredytów bankowych	36.314	33.967
Zabezpieczenie na zapasach	12.000	13.167
Cesja praw z polisy ubezpieczeniowej	54.398	45.914
Cesja przyszłej wierzytelności od BGK	11.445	7.946
Dobrowolne poddanie się egzekucji	87.533	74.133
Razem zobowiązania warunkowe	354.162	323.276

Szczegółowy opis zabezpieczeń kredytów bankowych został przedstawiony w Nocie Nr 8.

Spółka udzieliła gwarancji korporacyjnej do umów kredytowych udzielonych przez Raiffeisen Bank Polska S.A. podmiotowi zależnemu Spółce PATENTUS Strefa S.A. oraz poręczenia wekslowego do umowy kredytowej udzielonej przez Deutsche Bank PBC S.A. podmiotowi zależnemu Zakład Konstrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o. W związku z ogłoszeniem przez podmiot zależny PATENTUS Strefa S.A. upadłości na mocy udzielonych tej spółce gwarancji do umów kredytowych udzielonych przez Raiffeisen Bank Polska S.A. Spółka jako gwarant podpisała porozumienie z Bankiem dotyczące spłaty zobowiązania z tytułu wierzytelności banku. Wysokość zadłużenia na dzień podpisania porozumienia tj. na 23 grudnia 2016 roku opiewa na kwotę 2.473 tys. PLN (kapitał wymagalny) oraz 99 tys. EURO z tytułu wystawionych gwarancji bankowych. Strony ustaliły harmonogram spłat w/w zadłużenia na 30 rat począwszy od 31 stycznia 2017 roku. Zobowiązanie z tytułu kapitału wymagalnego jest prezentowane w bilansie Spółki jako zobowiązanie z tytułu kredytów natomiast zobowiązanie z tytułu wystawionych gwarancji bankowych jest wykazane jako zobowiązanie warunkowe w ewidencji pozabilansowej.

Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej udziela odbiorcom (nabywcom) gwarancji związanej ze sprzedażą wyrobów i usług. Gwarancja jest udzielana na okres od 12 do 36 miesięcy od daty dostarczenia, uruchomienia urządzenia lub wykonanych usług. Maksymalna wartość zobowiązań z tytułu udzielonych gwarancji odpowiada wartości przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług.

Na podstawie analizy kosztów poprzednich lat – Zarząd Spółki uznał, że nie zachodzi ryzyko wystąpienia w przyszłości istotnych kosztów napraw gwarancyjnych. Zdaniem Zarządu Spółki nie występują też inne czynniki i zdarzenia, które wskazywałyby na konieczność utworzenia rezerw z innych tytułów. Na tej podstawie Zarząd Spółki odstąpił od szacowania potencjalnych zobowiązań z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Spółka kupuje zapasy od różnych dostawców. Część dostawców zapasów materiałów i towarów zabezpiecza swoje należności na sprzedawanych zapasach. Zgodnie ze stosownymi adnotacjami na fakturach, sprzedawane zapasy pozostają własnością dostawcy do czasu uregulowania zobowiązania przez Spółkę.

W zobowiązaniach warunkowych wykazano gwarancje wystawione na zlecenie Spółki jako zabezpieczenie należnego wadium oraz należytego wykonania umów handlowych. W celu otrzymania gwarancji Spółka podpisała stosowne umowy z gwarantami oraz przekazała im weksle in blanco.

W tabeli poniżej przedstawiano łączne kwoty gwarancji wystawionych na zlecenie Spółki jako zabezpieczenie należnego wadium oraz należytego wykonania umów handlowych. Szczegółowa specyfikacja wystawionych gwarancji została przedstawiona w sprawozdaniu Zarządu z działalności Spółki (pkt 16).

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Suma gwarancji wadialnych udzielonych przez inne podmioty na
zlecenie Spółki (gwarancje obowiązujące na koniec roku	382	346
obrotowego)
Suma gwarancji należytego wykonania umów udzielonych przez inne
podmioty na zlecenie Spółki (gwarancje obowiązujące na koniec	785	778
roku obrotowego)
Suma gwarancji płatności udzielonych przez inne podmioty na
zlecenie Spółki (gwarancje obowiązujące na koniec roku	0	0
obrotowego)
Suma gwarancji właściwego usunięcia wad i usterek udzielonych
przez inne podmioty na zlecenie Spółki (gwarancje obowiązujące na	410	142
koniec roku obrotowego)
Suma gwarancji korporacyjnej zabezpieczającej spłatę zobowiązań
przez Patentus Strefa SA na rzecz RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A	106	0
(gwarancje obowiązujące na koniec okresu)
Suma udzielonych poręczeń przez Patentus S.A. zabezpieczających
spłatę zobowiązań podmiotów zależnych	0	437
Łączna wartość udzielonych gwarancji	1.683	1.703

Poniżej przedstawiono ewidencję weksli in blanco, które Spółka przekazała innym podmiotom, jako zabezpieczenie transakcji handlowych i finansowych.

L.p.	Data wydania weksla	zwrot weksla	Rodzaj weksla	Posiadacz weksla	Opis umowy handlowej	Uwagi	Maksymalna wartość zobowiązania wekslowego wynikające z deklaracji wekslowej lub umowy. Dane w PLN	Stan zobowiązań zabezpieczonych wykazanych w bilansie na dzień 31.12.2017 r. Dane w tys. PLN	Stan zobowiązań zabezpieczonych wykazanych w bilansie na dzień 31.12.2016 r. Dane w tys. PLN
1	26.04.2012		weksel in blanco	Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego SA Katowice	Dotacja do umowy o dofinansowanie nr UDA POIG.01.04.00-24-100/11- 00 (materiały lane)	3 lata od dnia 09.01.2015r.	do kwoty 3.267 tys. PLN + odsetki	225	343
2	26.04.2012		weksel in blanco	Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego SA Katowice	Dotacja do umowy o dofinansowanie nr UDA POIG.01.04.00-24-094/11- 00 (przekładnie)	3 lata - projekt w trakcie realizacji	do kwoty 5.517 tys. PLN + odsetki	701	947
3	22.03.2011	wystąpić o zwrot weksla	weksel in blanco	Deutche Bank Polska S.A.	Refinansowanie kredytu inwestycyjnego udzielonego przez ING Bank Śląski s.a. umowa KI3/1105329		do kwoty 263 tys. Euro + odsetki	0	0
4	23.03.2011		weksel in blanco	mBank S.A.	umowa spłaty zobowiązań (faktoring) nr 16/016/11/Z/ZO		do kwoty 3 000 tys. PLN ( suma główna+ odestki + inne koszty)	0	0
5	28.09.2012		weksel in blanco	mBank S.A.	Umowa kredytowa nr 16/075/12/Z/FT		suma zadłużenia + odsetki i koszty do dnia spłaty	568	934
6	28.09.2012		weksel in blanco	mBank S.A.	Umowa kredytowa nr 16/074/12/Z/FT		suma zadłużenia + odsetki i koszty do dnia spłaty	504	871

ciąg dalszy na następnej stronie

L.p.	Data wydania weksla	zwrot weksla	Rodzaj weksla	Posiadacz weksla	Opis umowy handlowej	Uwagi	Maksymalna wartość zobowiązania wekslowego wynikające z deklaracji wekslowej lub umowy. Dane w PLN	Stan zobowiązań zabezpieczonych wykazanych w bilansie na dzień 31.12.2017 r. Dane w tys. PLN	Stan zobowiązań zabezpieczonych wykazanych w bilansie na dzień 31.12.2016 r. Dane w tys. PLN
7	02.10.2012		weksel in blanco	Deutche Bank Polska S.A.	Umowa o kredyt inwestycyjny KIN/1219501		7592 tys.PLN	5.659	6.184
8	13.12.2012		weksel in blanco	Orlen Petro Tank Sp. z o.o.	Umowa współpracy nr 158/PO/2012		150 tys. PLN	0	0
9	17.12.2012		weksel in blanco	Deutche Bank Polska S.A.	Umowa o kredyt inwestycyjny KIN/1228558		1 700 tys. PLN	902	1.079
10	12.04.2013		weksel in blanco	Pekao S.A.	Umowa eFinancing o finansowanie dostawców (faktoring)** 85/eF/kr/2013	rozwiązanie umowy 28.03.2017 r.	suma zadłużenia + odsetki + należności wynikające z umowy	1.398	2.497
11	04.01.2013		weksel in blanco	Śląskie Centrum Przedsiębiorczości Katowice	Dotacja do umowy o dofinansowanie UDA RPSL.01.02.04-00-C09/11- 00 - urzadzenie pomiarowe	3 lata od dnia 24.03.2014r.	do kwoty 750 tys. Pln + odsetki	438	513
12	16.11.2012		weksel in blanco	Bank Gospodarstwa Krajowego Warszawa	Dofinansowanie do umowy POIG.04.03.00-00- 954/11 - koła stożkowe	3 lata od dnia 28.11.2014 r.	do kwoty 3.976 tys. Pln + odsetki	2.537	2.928
13	16.11.2013		weksel in blanco	Bank Gospodarstwa Krajowego Warszawa	Dofinansowanie do umowy POIG.04.03.00-00- 950/11 - wielogabarytowe elementy zespoły	3 lata od dnia 28.11.2014r.	do kwoty 3.970 tys. Pln + odsetki	2.471	2.871
14	25.04.2013		weksel in blanco	Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Warszawa	napędowe Dofinansowanie do umowy POIG.04.06-00-24- 007/12 - mechatroniczny zespół nepedowy przenośnika - pilotaż	3 lata od dnia 04.08.2014r.	do kwoty 7.592 tys. Pln + odsetki	5.279	5.827
15	27.05.2014		weksel in blanco	Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Warszawa	Dofinansowanie do umowy POIG.01.04.00- 24.057/13 rynny tras	3 lata - projekt w trakcie realizacji	do kwoty 2.297 tys.Pln + odestki	156	208
16	02.12.215		24.03.2016 2 weksle in blanco	Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej	Umowa dotacji nr 451/2015/60/OA/al./D, Umowa pozyczki nr 307/2015/60/OA/al./P	5 lat od dnia 30.11.2015	do kwoty 13 tys. PLN dotacja + 126 tys. PLN pożyczkoa + odsetki	77	105
17	20.01.2015		weksel in blanco	Fundusz Górnośląski	Umowa pożyczki numer SFP/P/71/03/2014	4 lata od dnia 20.03.2014	do kwoty 584 tys. PLN + odsetki	179	312
18	22.12.2015		weksel in blanco	PEKAO LEASING So. z o.o. Warszawa	Umowa leasingu finansowego nr 50/0130/15	5 lat od dnia 15.01.2016	do kwoty 1.520 tys.PLN + odsetki	765	991
19	26.08.2016		weksel in blanco	Deutche Bank Polska S.A.	Umowa kredytowa nr KON/1619068	3 lata od dnia 30.08.2016	do kwoty 1.000 tys.PLN		1.000
20	29.06.2016		weksel in blanco	Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Warszawa	Dofinansowanie do umowy POIR.04.01.04-00- 0064/15-00 elementy uzębione	30.09.2020	do kwoty 8.589 tys. PLN	119	0
21	28.03.2017		weksel in blanco	Pekao S.A.	Umowa restrukturyzacyjna nr 3/2017 do faktoringu**	do 01.03.2020	do kwoty 1.868 tys. PLN	1.398	0
22	25.04.2016		weksel in blanco	ING Bank Śląski SA	Umowa Wieloproduktowa 889/2015/0000771/00	do 29.11.2017	do kwoty 6.000 tys. PLN	5.212	0
23	31.08.2017		weksel in blanco	Coface Poland Factoring Sp. zo.o.	umowa faktoringowa 1638/2017	czas nieokreślony	do kwoty 5.000 tys. PLN	0	0
24	29.11.2017		weksel in blanco	Kuke Finanse SA	umowa faktoringowa 0096/2017	czas nieokreślony	do kwoty 14.000 tys.PLN	0	0
							Razem	28.588	27.610

Poniżej przedstawiono ewidencje weksli gwarantujących zobowiązania pozabilansowe

L.p.	Data wydania weksla	Zwrot weksla	Rodzaj weksla	Posiadacz weksla	Opis umowy handlowej	Uwagi	Maksymalna wartość zobowiązania wekslowego wynikające z deklaracji wekslowej lub umowy. Dane w PLN	Stan zobowiązań pozabilansowych na dzień 31.12.2017 r. Dane w tys. PLN	Stan zobowiązań pozabilansowych na dzień 31.12.2016 r. Dane w tys. PLN
1	01.07.2008		weksel in blanco	Poczta Polska	umowa 411/PH 1/2008/S/K/EP		suma w wysokości zobowiązania wynikajacego z umowy + odsetki na dzien płatności weksla + koszty	0	0
2	22.03.2011		weksel in blanco	Deutche Bank Polska S.A.	umowa ramowa nr NRM/2010060167 na zabezpieczenie wierzytelności banku z tytułu transakcji w walucie obcej		do wysokości 200 tys. Euro	0	0
3	01.09.2011		5 weksli in blanco	Towarzystwo Ubezpieczeń Euler Hermes S.A.	umowa o udzielenie gwarancji kontraktowych nr 0468/06/2011		do kwoty 5.000 tys. PLN	0	0
4	10.09.2015		weksel in blanco	GENERALI T.U. S.A.	umowa ramowa o udzielenie gwarancji kontraktowych w ramach limitu odnawilanego GNL - UF/2015/997/UG		do kwoty 2.000 tys. PLN	1.148	983
5	23.08.2017		5 weksli in blanco	Ergo Hestia S.A.	umowa o udzielenie gwarancji ubezpieczeniowych w ramach przyznanego limitu gwarancyjnego 40/2017/GL50	czas nieokreślony	do kwoty 2.000 tys. PLN	147	0
							Razem	1.295	983

4.22 Nota 22 – Zysk przypadający na jedną akcję oraz polityka dywidend

Zysk przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za rok obrotowy przypadającego na zwykłych akcjonariuszy Spółki przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu roku obrotowego. Nie wystąpiły żadne instrumenty finansowe, które spowodowałyby rozwodnienie zysku.

Wyszczególnienie/ dane w tys. PLN	Koniec okresu 31.12.2017	Koniec okresu 31.12.2016
Średnia ważona liczba akcji (w sztukach)	29.500.000	29.500.000
Zysk (strata) netto w okresie (w tys. PLN)	1.697	(15.666)
Zysk (strata) netto na jedna okcję oraz rozwodniony zysk (strata) netto na jedną akcję (w PLN)	0,06	(0,53)

Spółka nie dokonywała wypłaty dywidendy z zysku netto wypracowanego w 2017 roku.

W dniu 27 kwietnia 2017 roku odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenia PATENTUS S.A. Zgodnie z uchwałą Nr 5 zatwierdzono roczne sprawozdanie finansowe za 2016 rok. Akcjonariusze podjęli również uchwałę Nr 7 o pokryciu straty netto za 2016 rok w kwocie 15 666 tys. PLN w całości z kapitału zapasowy tworzonego dobrowolnie, który na dzień 31 grudnia 2016 roku wynosił 69 359 tys. PLN i prezentowany jest w bilansie w pozycji zyski zatrzymane.

Realizację polityki wypłaty dywidendy z zysków osiąganych przez Spółkę w latach następnych Zarząd będzie warunkował zaspokojeniem zapotrzebowania Spółki na środki finansowe wynikające z programu inwestycyjnego PATENTUS S.A.

4.23 Nota 23 - Postępowanie sądowe i arbitrażowe

Spółka nie jest stroną postępowań wytoczonych przeciwko niej.

Na wszystkie należności dochodzone na drodze sądowej, egzekucyjnej lub zgłoszone do postępowania upadłościowego zostały utworzone odpisy aktualizujące w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych.

4.24 Nota 24 – Zdarzenia po dniu sprawozdania

W dniu 20.02.2018 Spółka zawarła umowę pożyczki z Alior Leasing Sp. z o.o. we Wrocławiu (umowa numer 133258/18/3) na kwotę 922 tys. EUR na zakup maszyny do metalu (obrabiarki – centro obróbcze). Spłata pożyczki ma być dokonywana w 83 ratach (zgodnie z harmonogramem spłat) począwszy od 20.03.2018 r. Wysokość rat ustalona jest w oparciu o zmienną stopę procentową EURIBOR dla depozytów trzymiesięcznych. Oprocentowanie pożyczki wynosi 5 %. Zabezpieczeniem umowy jest weksel in blanco bez poręczenia, cesja praw z polisy AC oraz zastaw rejestrowy na przedmiocie umowy.

4.25 Nota 25 – Zagrożenia kontynuacji działalności

Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez Spółkę w niezmienionej formie i zakresie przez okres co najmniej 12 miesięcy od końca okresu sprawozdawczego i nie istnieją przesłanki zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia przez nią dotychczasowej działalności. Zarząd Spółki nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego faktów i okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuacji działalności w dającej się przewidzieć przyszłości.

4.26 Nota 26 – Transakcje z podmiotami powiązanymi

Podmiotami powiązanymi w stosunku do Spółki są:

• − Akcjonariusze Spółki. Z uwagi na fakt, iż występują Akcjonariusze posiadający ponad 10% głosów, a także ze względu na powiązania rodzinne występujące pomiędzy Akcjonariuszami uznano, że mogą oni wywierać znaczący wpływ na Spółkę. Zarząd Spółki stanowią osoby będące równocześnie Akcjonariuszami. Członkowie Rady Nadzorczej są bliskimi członkami rodzin Akcjonariuszy.
• − Inne podmioty. Innymi podmiotami powiązanymi są: członkowie organów zarządzających i nadzorczych (łącznie z dyrektorami), osoby będące bliskimi członkami rodziny tych osób oraz inne podmioty gospodarcze, w których członkowie organów zarządzających i nadzorczych Spółki pełnią funkcje zarządcze lub są ich udziałowcami. Za bliskich członków rodziny uznaje się osoby, które są członkami rodziny, co do których istnieje przypuszczenie, że mogą wywierać wpływ, lub podlegać wpływowi tychże osób w swoich kontaktach z jednostką gospodarczą.
• − Inne jednostki, w tym jednostki zależne.

Spółka nie posiada programów świadczeń po okresie zatrudnienia skierowanych do pracowników Jednostki lub innego podmiotu powiązanego.

Spółka posiada akcje w jednostce zależnej Patentus Strefa SA z siedzibą w Stalowej Woli oraz udziały w kapitale podstawowym w Zakładzie Konstrukcji Spawalniczych "Montex" Sp. z o.o. z siedzibą w Świętochłowicach.

Spółka nie posiada udziałów kapitałowych w innych podmiotach.

W 2017 i 2016 roku zakres wzajemnych transakcji z podmiotami powiązanymi obejmował transakcje handlowe zawarte pomiędzy Spółką a bliskimi członkami rodzin Akcjonariuszy lub bliskimi członkami rodzin osób wchodzących w skład organów zarządzających i nadzorczych. Ponadto, z chwilą założenia spółki zależnej w 2011 roku oraz objęcia udziałów w kolejnej spółce zależnej w 2012 roku wystąpiły również transakcje z tymi podmiotami. Zarząd oświadcza, że transakcje z podmiotami powiązanymi w stosunku do Spółki zostały zawarte na warunkach rynkowych.

Syntetyczne informacje na temat wartości transakcji w zakresie sprzedaży i należności od podmiotów powiązanych przedstawia tabela poniżej:

Pozostałe podmioty powiązane	Funkcja lub charakter		Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	Okres od 01.01.2016 do 30.12.2016
Dane w tys.PLN	powiązania	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu
	Razem wartość transakcji / Razem saldo należności, w tym:	8	2	11	1
a) Duda Małgorzata (Wiktor)	prokurent-akcjonariusz	3	1	3	1
b) Bąk Joanna	córka siostry prokurenta akcjonariusza Małgorzaty Duda	1	0	2	0
c) Helf S.C. Pszczyna	współwłaściciel firmy Ligas Wiesław-szwagier prokurenta akcjonariusza Małgorzaty Duda	1	0	1	0
d) Duda - Szymczak Joanna	córka prokurenta- akcjonariusza - dyrektora finansowego Małgorzaty Duda (Wąs)	2	0	0	0
e) Maksi Plan S.C.Michał Skotnica,Maciej Markiel Pszczyna	współwłaściciel firmy Maciej Markiel -przewodniczący RN	0	0	3	0
f) Duda Małgorzata (Wąs)	dyrektor finansowy-akcjonariusz	0	0	1	0
g) Szymczak Jakub MAK	zięć prokurenta- akcjonariusza - dyrektora finansowego Małgorzaty Duda (Wąs)	1	1	1	0

Pozostałe podmioty powi ązane	Funkcja lub charakter		Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	Okres od 01.01.2016 do 30.12.2016
Dane w tys.PLN	powiązania	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu
	Razem wartość transakcji / Razem saldo zobowiązań, w tym:	69	5	72	7
a) Helf S.C. Pszczyna	współwłaściciel firmy Ligas Wiesław-szwagier prokurenta akcjonariusza Małgorzaty Duda	69	5	72	7
b) Maksi Plan S.C.Michał Skotnica,Maciej Markiel Pszczyna	współwłaściciel firmy Maciej Markiel -przewodniczący RN	0	0	0	0

Syntetyczne informacje na temat wartości transakcji w zakresie zakupu usług, materiałów i zobowiązań w stosunku do podmiotów powiązanych przedstawia tabela poniżej:

Transakcje ze spółkami zależnymi i	Rodzaj transakcji	31.12.2017	Okres od 01.01.2017 do	Okres od 01.01.2016 do 30.12.2016
stowarzyszonymi Dane w tys.PLN		Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu
	Razem wartość transakcji / saldo należności brutto na koniec okresu, w tym:	466	4.140	194	3.862
Zakład Kostrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o.	udziały w kapitale zakładowym	0	3.740	0	3.740
Zakład Kostrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o.	udzielone pożyczki	0	70	70	70
Zakład Kostrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o.	naliczone odsetki od pożyczek	3	5	2	2
Zakład Kostrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o.	pozostałe należności	153	15	122	50
Zakład Kostrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o.	należności z tyt.zapłaconych zaliczek	310	310	0	0

Transakcje ze spółkami zależnymi i		31.12.2017	Okres od 01.01.2017 do	Okres od 01.01.2016 do 30.12.2016
stowarzyszonymi Dane w tys.PLN	Rodzaj transakcji	Wartość transakcji		Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu
Razem wartość transakcji /saldo zobowiazań brutto na koniec okresu, w tym:		841	104	71	0
Zakład Kostrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o.	zakup wyrobów, towarów i usług
Zakład Kostrukcji Spawanych Montex Sp. z o.o.	zaliczki na dostawy	531 310	104 0	71 0	0 0

Syntetyczne informacje na temat wartości transakcji z jednostkami nad którymi utracono kontrolę przedstawiono poniżej:

Transakcje ze spółkami zależnymi nad którymi		Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017		Okres od 01.01.2016 do 30.12.2016
utracono kontrolę Dane w tys.PLN	Rodzaj transakcji	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu
	Razem wartość transakcji / saldo należności brutto na koniec okresu, w tym:	(1.862)	2.334	(6.857)	4.196
Patentus Strefa S.A. w upadłości	akcje w kapitale zakładowym	0	10.000	0	10.000
Patentus Strefa S.A. w upadłości	odpis aktualizujący z tytułu trwałej utraty wartości	(1.862)	(7.666)	(5.804)	(5.804)
Patentus Strefa S.A. w upadłości	udzielone pożyczki	0	838	0	838
Patentus Strefa S.A. w upadłości	odpis aktualizujący	0	(838)	(838)	(838)
Patentus Strefa S.A. w upadłości	naliczone odsetki od pożyczek	0	48	24	48
Patentus Strefa S.A. w upadłości	odpis aktualizujący	0	(48)	(48)	(48)
Patentus Strefa S.A. w upadłości	należności z tytułu dostaw i usług	0	290	99	290
Patentus Strefa S.A. w upadłości	odpis aktualizujący	0	(290)	(290)	(290)
Patentus Strefa S.A. w upadłości	pozostałe należności	0	1.678	1.678	1.678
Patentus Strefa S.A. w upadłości	odpis aktualizujący	0	(1.678)	(1.678)	(1.678)
Patentus Strefa S.A. w upadłości	należności ze sprzedazy środków trwałych	0	0	0	0

Transakcje ze spółkami zależnymi nad którymi		Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017		Okres od 01.01.2016 do 30.12.2016
utracono kontrolę Dane w tys.PLN	Rodzaj transakcji	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu	Wartość transakcji	Saldo na koniec okresu
	Razem wartość transakcji /saldo zobowiazań brutto na koniec okresu, w tym:	0	0	59	0
Patentus Strefa S.A. w upadłości	zakup wyrobów, towarów i usług	0	0	59	0
Patentus Strefa S.A. w upadłości	zaliczki na dostawy	0	0	0	0

4.27 Nota 27 – Informacja o świadczeniach dla Kluczowego Personelu Kierowniczego i Rady Nadzorczej

W skład Kluczowego Personelu Kierowniczego wchodzi Zarząd, Rada Nadzorcza oraz Dyrektorzy.

Spółka wypłacała świadczenia dla Członków Zarządu i Dyrektorów. Wynagrodzenia ze stosunku pracy oraz inne świadczenia pracownicze wypłacone tej grupie kadry w podziale na podstawowe rodzaje świadczeń prezentuje tabela poniżej:

Kluczowy Personel Zarządzający Dane w tys. PLN	Funkcja	Rodzaj świadczenia	Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	Okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Duda Józef	Prezes Zarządu akcjonariusz	wynagrodzenie ze stosunku pracy	365	365
		inne świadczenia pracownicze	0	0
	Wiceprezes Zarządu akcjonariusz	wynagrodzenie ze stosunku pracy	0	0
Gotz Henryk		inne świadczenia pracownicze	0	0
Duda Stanisław	Wiceprezes Zarządu	wynagrodzenie ze stosunku pracy	365	334
		inne świadczenia pracownicze	0	0
Duda Małgorzata /Wiktor/	Prokurent-akcjonariusz	wynagrodzenie ze stosunku pracy	173	173
		inne świadczenia pracownicze	0	0
Duda Małgorzata /Wąs/	Dyrektor finansowy akcjonariusz	wynagrodzenie ze stosunku pracy	172	173
		inne świadczenia pracownicze	0	0
	Główna Księgowa	wynagrodzenie ze stosunku pracy	113	113
Krystyna Ligas		inne świadczenia pracownicze	0	0
Razem wynagrodzenia dla Zarządu			730	699
Razem inne świadczenia pracownicze dla Zarzadu			0	0
Razem wynagrodzenia dla Dyrektorów i Prokurentów			458	459
Razem inne świadczenia pracownicze dla Dyrektorów			0	0
Łączne wynagrodzenia i inne świadczenia dla Kluczowego Personelu Kierowniczego			1.188	1.158

Do innych świadczeń pracowniczych zaliczono wypłaty z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz zwrot kosztów okresowych badań lekarskich.

Członkowie Kluczowego Personelu Kierowniczego nie otrzymali świadczeń po okresie zatrudnienia, świadczeń z tytułu rozwiązania stosunku pracy, świadczeń w formie akcji własnych, premii z zysku.

Wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej przedstawiono w poniższej tabeli:

Rada Nadzorcza Dane w tys. PLN	Funkcja	Rodzaj świadczenia	Okres od 01.01.2017 do 31.12.2017	Okres od 01.01.2016 do 31.12.2016
Markiel Maciej	Przewodniczący Rady	wynagr.za pełnienie funkcji członka RN	3	3
	Nadzorczej	inne świadczenia	0	0
	Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej	wynagr.za pełnienie funkcji członka RN	3	3
		inne świadczenia	0	0
Gotz Urszula		wynagrodzenia ze stosunku pracy na stanowisku asystenta w dziale handlowym	0	0
Gotz Anna	Członek RN	wynagr.za pełnienie funkcji członka RN	7	3
		inne świadczenia	0	0
		wynagrodzenia ze stosunku pracy na stanowisku asystenta w dziale handlowym	50	50
Duda Łukasz	Członek RN	wynagr.za pełnienie funkcji członka RN	7	3
Szymczak Jakub	Członek RN	wynagr.za pełnienie funkcji członka RN	7	3
Niemiec Bartłomiej*	Członek RN	wynagr.za pełnienie funkcji członka RN	4	0
Saller-Pawełczyk Alicja*	Członek RN	wynagr.za pełnienie funkcji członka RN	4	0
Razem wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka RN			35	15
Razem wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę			50	50
*członek Rady Nadzorczej do 27.04.2017

4.28 Nota 28 - Informacja o wysokości niespłaconych zaliczek, kredytów, pożyczek, gwarancji, lub innych umów zobowiązujących do świadczeń na rzecz emitenta, udzielonych osobom wchodzącym w skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki

Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania oraz w analogicznym okresie roku poprzedniego Spółka nie posiadała wierzytelności względem osób wchodzących w skład Kluczowego Personelu Kierowniczego Spółki z tytułu niespłaconych zaliczek, kredytów, pożyczek, gwarancji i poręczeń.

4.29 Nota 29 - Informacja o przeciętnym zatrudnieniu

W tabeli poniżej przedstawiono dane dotyczące przeciętnego zatrudnienia pracowników Spółki w okresach sprawozdawczych:

Wyszczególnienie według grup zawodowych	Okres od 01.01.2017 do 30.12.2017		Okres od 01.01.2016 do 30.12.2016
	Ogółem	w tym kobiety	Ogółem	w tym kobiety
Zatrudnienie razem, w tym:	108	26	104	23
Pracownicy na stanowiskach bezpośrednio produkcyjnych	56	2	53	2
Pracownicy obsługi	28	7	27	6
Zarząd i administracja	24	17	24	15

4.30 Nota 30 - Umowy z biegłym rewidentem

Spółka podpisała w dniu 4 maja 2017 roku umowę z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych firmą P.U. "Book-Keeper" Kancelaria Biegłych Rewidentów Spółka z o.o. z siedzibą w Bielsku Białej ul. Paderewskiego 4/1b o dokonanie badania jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2017 i 2018, a także na przeprowadzenie przeglądu półrocznego jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień 30 czerwca 2017 roku i 30 czerwca 2018 roku. Należne wynagrodzenie za czynności związane z badaniem i przeglądem jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2017 rok określono na kwotę 31 tys. PLN netto. Na tym samym poziomie określono wynagrodzenie za analogiczny okres 2018 roku.

Poza opisanymi powyżej – podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych nie wykonywał innych usług na rzecz Spółki, w tym usług poświadczających i usług doradztwa podatkowego.

5. Podpisy osób odpowiedzialnych za sporządzenie sprawozdania finansowego

Data	Imię i Nazwisko	Stanowisko	Podpis
21 marzec 2018 roku	Józef Duda	Prezes Zarządu
21 marzec 2018 roku	Stanisław Duda	Wiceprezes Zarządu
21 marzec 2018 roku	Krystyna Ligas	Główna Księgowa Osoba odpowiedzialna za prowadzenie ksiąg rachunkowych

Pieczęć firmowa Spółki

6 Oświadczenie Zarządu w sprawie rzetelności sporządzenia sprawozdania finansowego

Według naszej najlepszej wiedzy niniejsze roczne sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z MSSF zatwierdzonymi przez Unię Europejską czyli zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, odzwierciedla w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową PATENTUS S.A. oraz wynik finansowy Spółki.

Roczne sprawozdanie z działalności Spółki zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji PATENTUS S.A., w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń.

Data	Imię i Nazwisko	Stanowisko	Podpis
21 marzec 2018 roku	Józef Duda	Prezes Zarządu
21 marzec 2018 roku	Stanisław Duda	Wiceprezes Zarządu

Podpisy wszystkich Członków Zarządu

Pieczęć firmowa Spółki

7 Oświadczenie Zarządu w sprawie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego

Rada Nadzorcza podjęła w dniu 07 kwietnia 2017 roku uchwałę w sprawie wyboru firmy P.U. "Book-Keeper" Kancelaria Biegłych Rewidentów Spółka z o.o. z siedzibą w Bielsku Białej jako podmiotu uprawnionego do badania rocznego oraz przeglądu półrocznego jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki za 2017 oraz 2018 rok.

Oświadczamy, że podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania rocznego sprawozdania finansowego, został wybrany przez Radę Nadzorczą zgodnie z przepisami prawa.

Podmiot ten oraz biegli rewidenci dokonujący tego badania spełnili warunki do wydania bezstronnej i niezależnej opinii o badaniu, zgodnie z właściwymi przepisami prawa krajowego.

Podpisy wszystkich Członków Zarządu

Data	Imię i Nazwisko	Stanowisko	Podpis
21 marzec 2018 roku	Józef Duda	Prezes Zarządu
21 marzec 2018 roku	Stanisław Duda	Wiceprezes Zarządu

Pieczęć firmowa Spółki