AI Terminal

MODULE: AI_ANALYST
Interactive Q&A, Risk Assessment, Summarization
MODULE: DATA_EXTRACT
Excel Export, XBRL Parsing, Table Digitization
MODULE: PEER_COMP
Sector Benchmarking, Sentiment Analysis
SYSTEM ACCESS LOCKED
Authenticate / Register Log In

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A.

Quarterly Report Apr 27, 2018

5609_rns_2018-04-27_eff6d821-f1b6-437d-a7c6-87ccbb007bb3.pdf

Quarterly Report

Open in Viewer

Opens in native device viewer

WSTĘP3
1. STAN PRAWNY I CHARAKTERYSTYKA PODMIOTÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ RAFAMET3
2. INFORMACJA O AKCJACH EMITENTA. 6
3. INFORMACJA O POWIĄZANIACH ORGANIZACYJNYCH I KAPITAŁOWYCH8
4. SYTUACJA FINANSOWA8
4.1. Omówienie podstawowych wielkości ekonomiczno – finansowych. 8
4.2. Charakterystyka struktury aktywów i pasywów skonsolidowanego bilansu, w tym z punktu widzenia płynności Grupy
Kapitałowej12
4.3. Wskaźniki finansowe i niefinansowe. 15
4.4. Ważniejsze zdarzenia mające znaczący wpływ na działalność oraz wyniki finansowe Grupy Kapitałowej Emitenta w
roku obrotowym lub których wpływ jest możliwy w następnych latach17
4.5. Nietypowe zdarzenia mające wpływ na wynik finansowy Grupy Kapitałowej17
4.6.
4.7.
Aktualna i przewidywana sytuacja finansowa17
Zarządzanie ryzykami finansowymi. 18
4.8.
4.9.
Ocena zarządzania zasobami finansowymi. 19
Informacja o zaciągniętych i wypowiedzianych umowach dotyczących kredytów i pożyczek19
4.10. Informacja o udzielonych pożyczkach22
4.11.
4.12.
Informacja o udzielonych i otrzymanych poręczeniach i gwarancjach. 22
Objaśnienie różnic pomiędzy wynikami finansowymi wykazanymi w raporcie rocznym, a wcześniej publikowanymi
prognozami wyników na 2016 r. 22
5. OPIS ISTOTNYCH CZYNNIKÓW RYZYKA I ZAGROŻEŃ. 23
6. OFEROWANE PRODUKTY, SPRZEDAŻ I RYNKI ZBYTU. 27
6.1. Produkty i usługi27
6.2. Struktura asortymentowa sprzedaży32
6.3. Informacje o rynkach zbytu z uwzględnieniem podziału na rynki krajowe i zagraniczne. 33
7. INFORMACJA O ZAWARTYCH UMOWACH ZNACZĄCYCH35
8. INWESTYCJE36
8.1
8.2
Inwestycje kapitałowe36
Inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe36
8.3 Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych, w tym inwestycji kapitałowych, w porównaniu do wielkości
posiadanych środków, z uwzględnieniem możliwych zmian w strukturze finansowania tej działalności38
9. ZAOPATRZENIE. 39
10. BADANIA I ROZWÓJ, ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ. 40
11. ZATRUDNIENIE I WYNAGRODZENIA44
12. WYNAGRODZENIA OSÓB ZARZĄDZAJĄCYCH I NADZORUJĄCYCH. 46
13. INFORMACJA O WSZELKICH UMOWACH ZAWARTYCH Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI48
14. INFORMACJE O WSZELKICH ZOBOWIĄZANIACH WYNIKAJĄCYCH Z EMERYTUR I ŚWIADCZEŃ O PODOBNYM
CHARAKTERZE DLA BYŁYCH OSÓB ZARZĄDZAJĄCYCH, NADZORUJĄCYCH ALBO BYŁYCH CZŁONKÓW
ORGANÓW ADMINISTRUJĄCYCH ORAZ O ZOBOWIĄZANIACH ZACIĄGNIĘTYCH W ZWIĄZKU Z TYMI EMERYTURAMI.
48
15. ZASADY ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM EMITENTA49
16. DZIAŁALNOŚĆ SPONSORINGOWA I CHARYTATYWNA EMITENTA 49
17. INFORMACJA O ŁĄCZNEJ LICZBIE I WARTOŚCI NOMINALNEJ AKCJI SPÓŁKI, BĘDĄCYCH W POSIADANIU OSÓB
ZARZĄDZAJĄCYCH I NADZORUJĄCYCH. 50
18. OCHRONA ŚRODOWISKA. 50
19. TRANSAKCJE ZAWARTE PRZEZ EMITENTA Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI NA INNYCH WARUNKACH NIŻ
RYNKOWE. 51
20. INFORMACJE O POSTĘPOWANIACH SĄDOWYCH51
21. UMOWY ZAWARTE Z PODMIOTEM UPRAWNIONYM DO BADANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH51
22. PERSPEKTYWY ROZWOJU GRUPY KAPITAŁOWEJ RAFAMET53
22.1
22.2
Charakterystyka polityki w zakresie kierunków rozwoju Grupy Kapitałowej. 53
Czynniki zewnętrzne i wewnętrzne istotne dla rozwoju Grupy Kapitałowej55
23. OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO56
24. OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH 56

WSTĘP

Sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej RAFAMET w Kuźni Raciborskiej zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, a także zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 19.02.2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. z 2014 r., poz. 133 t.j.).

Sprawozdanie przedstawia istotne wydarzenia mające znaczący wpływ na działalność Grupy Kapitałowej RAFAMET (GK) w badanym roku obrotowym, a także rzutujące na wyniki lat następnych.

1. STAN PRAWNY I CHARAKTERYSTYKA PODMIOTÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ RAFAMET.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. – jednostka dominująca

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. ("RAFAMET S.A.", "Spółka", "Emitent") jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej RAFAMET z siedzibą w Kuźni Raciborskiej, przy ul. Staszica 1. Spółka nie posiada oddziałów (zakładów).

Spółka powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Fabryka Obrabiarek RAFAMET, na mocy aktu z dnia 22 maja 1992 r.

1 lipca 1992 r. Spółka została wpisana do rejestru handlowego pod nr RHB 8368, 14 grudnia 2001 r. do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000069588, który jest prowadzony przez Sąd Rejonowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Głównym przedmiotem działalności Emitenta jest:

  • produkcja obrabiarek,
  • działalność usługowa w zakresie instalowania, naprawy i konserwacji obrabiarek,
  • obróbka mechaniczna elementów metalowych.

Podstawowy asortyment produkcyjny Emitenta to obrabiarki specjalistyczne do obróbki kół zestawów kołowych pojazdów szynowych (kolej, tramwaje, metro), w produkcji których Spółka zajmuje pozycję wiodącego producenta na skalę światową oraz karuzelowe, wielkogabarytowe obrabiarki specjalne dla przemysłu zaplecza energetycznego oraz maszynowego, w produkcji których Spółka jest rozpoznawalnym producentem na rynkach światowych. Spółka działa zdecydowanie w obszarach produkcji niszowej. Wyroby Emitenta są realizowane na jednostkowe zamówienia.

Działalność remontowa realizowana przez Spółkę obejmuje naprawy i modernizacje obrabiarek produkcji własnej i innych producentów.

Pozostała działalność usługowa Spółki dotyczy:

  • realizacji usług obróbki wiórowej, w tym detali wielkogabarytowych,
  • opracowywania dokumentacji konstrukcyjnej w zakresie modernizacji maszyn i urządzeń,
  • opracowywania programów technologicznych w zakresie obróbki części dla obrabiarek sterowanych numerycznie,
  • realizacji posprzedażnych usług montażowych i serwisowych.

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. Spółką kierował Zarząd w składzie:

  • E. Longin Wons Prezes Zarządu,
  • Maciej Michalik Wiceprezes Zarządu.

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. funkcję organu nadzorczego Spółki pełniła Rada Nadzorcza w składzie:

  • Janusz Paruzel Przewodniczący Rady Nadzorczej,
  • Piotr Regulski Z-ca Przewodniczącego Rady Nadzorczej,
  • Aleksander Gaczek Członek Rady Nadzorczej,
  • Michał Rogatko Członek Rady Nadzorczej,
  • Michał Tatarek Członek Rady Nadzorczej.

ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. – jednostka zależna

Zespół Odlewni RAFAMET Sp. z o.o. w dniu 17.04.2003 r. został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego, Wydział X Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod nr KRS 0000159084. Kapitał zakładowy spółki zależnej wynosi 16.350.000,00 zł i dzieli się na 32.700 równych i niepodzielnych udziałów o wartości 500,00 zł każdy. Emitent posiada 100% udziałów.

Przedmiotem działalności spółki zależnej jest produkcja, sprzedaż odlewów żeliwnych i modeli odlewniczych oraz usługi w zakresie obróbki wiórowej.

Spółka zależna świadczy szeroki pakiet usług od analizy i opracowywania dokumentacji technologicznej, przez wykonywanie modeli, odlewów i ich obróbkę mechaniczną. Oferuje także usługi śrutowania, obróbki cieplnej oraz usługi laboratoryjne.

Odlewnia specjalizuje się w produkcji żeliwa szarego w zakresie ciężarowym 100 – 40.000 kg oraz żeliwa sferoidalnego w zakresie ciężarowym 100 – 5.000 kg.

Odlewy te znajdują zastosowanie przede wszystkim w przemyśle obrabiarkowym (jednym z głównych odbiorców jest Emitent), a także w przemyśle okrętowym, energetycznym i maszynowym.

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. spółką zależną kierował Zarząd w składzie:

  • Adam Witecki Prezes Zarządu,
  • Jacek Opiela Wiceprezes Zarządu.

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. funkcję organu nadzorczego ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. pełniła Rada Nadzorcza w składzie:

  • E. Longin Wons Przewodniczący Rady Nadzorczej,
  • Krzysztof Tkocz Sekretarz Rady Nadzorczej,
  • Maciej Michalik Członek Rady Nadzorczej.

RAFAMET- SERVICE & TRADE" Sp. z o.o. – jednostka zależna

Spółka zależna "RAFAMET-TRADING" Sp. z o.o. powstała na mocy aktu notarialnego z dnia 21.08.1989 r. W dniu 27.06.2003 r. została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców w Sądzie Rejonowym w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000165886. Kapitał zakładowy wynosi 353.000,00 zł i dzieli się na 706 równych i niepodzielnych udziałów o wartości 500,00 każdy. Emitent posiada 100% udziałów.

Przedmiotem działalności "RAFAMET- SERVICE & TRADE" Sp. z o.o. jest świadczenie usług przemysłowych w obszarach uzupełniających i ułatwiających proceduralnie aktywność Emitenta, serwis pogwarancyjny na rzecz podmiotów eksploatujących obrabiarki produkcji RAFAMET S.A. oraz usługi montażowe, remonty obrabiarek i innych urządzeń technicznych. Ponadto spółka zależna zajmuje się usługami projektowo – konstrukcyjnymi podzespołów obrabiarek i tłumaczeniami tekstów technicznych.

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. w spółce działał Zarząd w składzie:

  • Ryszard Grygiel Prezes Zarządu,
  • Rajmund Jarosz Wiceprezes Zarządu (do dnia 31.08.2017 r.)

W Spółce nie powołano Rady Nadzorczej.

PORĘBA 1798 Machine Tools – Sp. z o.o. – jednostka zależna

Spółka w dniu 23.05.2016 r. została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców w Sądzie Rejonowym w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000618904. Kapitał zakładowy Spółki wynosi 200.000,00 zł i dzieli się na 400 równych i niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej 500,00 zł każdy. Emitent posiada 100% udziałów.

Przedmiotem działalności PORĘBA 1798 Machine Tools – Sp. z o.o. jest sprzedaż tokarek poziomych marki PORĘBA.

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. w spółce działał Zarząd w składzie:

  • E. Longin Wons Prezes Zarządu,
  • Maciej Michalik Wiceprezes Zarządu.

Zgodnie z Aktem założycielskim organami spółki zależnej są Zgromadzenie Wspólników oraz Zarząd.

OOO "STANRUS-RAFAMET"

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. jest udziałowcem w firmie OOO "STANRUS-RAFAMET" z siedzibą w Moskwie, w której posiada 50% udziałów.

Spółka ta została powołana dla uczestnictwa w przetargach handlowych, w których wymagane jest wykazanie się rejestracją podmiotu prawnego na terenie Federacji Rosyjskiej i pełni ona jedynie funkcję pośrednika handlowego na rynku rosyjskim. Obroty z tą firmą za rok 2017 wyniosły: z tytułu kontraktów 2.328 tys. zł a z tytułu dostaw i pozostałe 51 tys. zł. Podmiot podlega konsolidacji metodą praw własności.

HEBEI RAFAMET MACHINERY Co., Ltd.

W dniu 22.11.2017 r. pomiędzy RAFAMET S.A. a spółką Hebei K.N.T. Technology Development Co., Ltd, została podpisana umowa spółki joint venture pod nazwą HEBEI RAFAMET MACHINERY Co., Ltd. Kapitał zakładowy Spółki wynosi 3 mln CNY. Każdy z udziałowców objął 50% kapitału zakładowego.

Przedmiotem działalności Spółki jest montaż urządzeń mechanicznych i elektrycznych oraz wyposażenia pomiarowego, produkcja, sprzedaż i usługi posprzedażne, badania i rozwój technologii urządzeń mechanicznych i elektrycznych, doradztwo techniczne, usługi techniczne, a także sprzedaż, wywóz i przywóz wszelkiego rodzaju towarów i technologii. Podmiot podlega konsolidacji metodą praw własności.

2. INFORMACJA O AKCJACH EMITENTA.

Kapitał zakładowy RAFAMET S.A. wynosi 43.187.010 PLN i składa się z 4.318.701 akcji zwykłych na okaziciela, emitowanych w seriach:

  • − seria A od nr 00000001 do nr 00068165,
  • − seria B od nr 00068166 do nr 00340823,
  • − seria C od nr 00340824 do nr 00890195,
  • − seria D od nr 00890196 do nr 01363290,
  • − seria E od nr 01363291 do nr 01439567,
  • − seria F od nr 01439568 do nr 04318701.

Akcje serii A-D powstały w wyniku konwersji funduszy przedsiębiorstwa państwowego na kapitał akcyjny. Cena emisyjna akcji serii E wynosiła 10 zł, natomiast cena emisyjna akcji serii F 15 zł. Wszystkie akcje RAFAMET S.A. są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

Wykres 1 Struktura akcjonariatu na dzień 31.12.2017 r.

W dniu 26.06.2017 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie RAFAMET S.A. podjęło uchwałę o podziale zysku za rok obrotowy 2016 i wypłacie dywidendy. Na wypłatę dywidendy przeznaczono kwotę 1.295.610,30 zł, co oznacza, że na jedną akcję przypada kwota 0,30 zł. Dywidendą zostały objęte są wszystkie akcje Spółki, tj. 4.318.701 sztuk akcji.

Dzień dywidendy to 16.08.2017 r. Termin wypłaty dywidendy ustalono na dzień 30.08.2017 r. dla kwoty 647.805,15 zł - 0,15 zł na jedną akcję oraz na dzień 30.11.2017 r. dla kwoty 647.805,15 zł - 0,15 zł na jedną akcję. Dywidenda została wypłacona w terminie.

W okresie objętym raportem Spółka nie przeprowadziła emisji papierów wartościowych. W 2017 r. Emitent nie nabywał akcji własnych.

Spółka nie posiada informacji o umowach, w tym również zawartych po dniu bilansowym, w wyniku których mogą nastąpić w przyszłości zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy.

Emitent nie prowadzi programów akcji pracowniczych.

3. INFORMACJA O POWIĄZANIACH ORGANIZACYJNYCH I KAPITAŁOWYCH.

Wykres 2 Struktura powiązań organizacyjnych i kapitałowych Grupy Kapitałowej RAFAMET.

4. SYTUACJA FINANSOWA

4.1. Omówienie podstawowych wielkości ekonomiczno – finansowych.

Grupa Kapitałowa RAFAMET za 2017 r. osiągnęła zysk netto w wysokości 704 tys. zł. Za 2016 r. zysk netto wyniósł 3.966 tys. zł.

Spółka dominująca RAFAMET S.A. osiągnęła zysk netto o 1.606 tys. zł niższy w porównaniu do wyniku osiągniętego za 2016 rok. ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. osiągnęła ujemny wynik finansowy netto w wysokości -442 tys. zł. Spółka "RAFAMET SERVICE & TRADE" Sp. z o. o osiągnęła wynik finansowy w wysokości 82 tys. zł. Osiągnięty zysk netto w Grupie został w konsolidacji pomniejszony o wyłączenia konsolidacyjne, które wyniosły 14 tys. zł.

Przedstawione dane tabelarycznie obrazują sytuację gospodarczą na wszystkich poziomach rachunku zysków i strat oraz prezentują bilansowe źródła finansowania majątku.

Lp. Wyszczególnienie 01.-12.2017 01.-12.2016 Dynamika
2017/2016
Zmiana
2017/2016
w (tys. zł)
1. Przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów 111 799 109 165 2,4% 2 634
2. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów 85 552 80 816 5,9% 4 736
3. Zysk (strata) brutto na sprzedaży 26 247 28 349 -7,4% -2 102
4. Koszty ogólnozakładowe 19 114 18 458 3,6% 656
5. Koszty sprzedaży 5 472 4 453 22,9% 1 019
6. Zysk na sprzedaży 1 661 5 438 -69,5% -3 777
7. Pozostałe przychody operacyjne 2 103 1 745 20,5% 358
8. Pozostałe koszty operacyjne 372 279 33,3% 93
9. Zysk (strata) na działalności operacyjnej 3 392 6 904 -50,9% -3 512
10. Przychody finansowe 145 251 -42,2% -106
11. Koszty finansowe 2 490 2 173 14,6% 317
12. Udział w zyskach (stratach) jednostek stowarzyszonych
i wspólnych przedsięwzięć rozliczanych zgodnie z metodą
praw własności
13. Zysk (strata) przed opodatkowaniem 1 047 4 982 -79,0% -3 935
14. Podatek dochodowy 343 1 016 -66,2% -673
15. Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej 704 3 966 -82,2% - 3 262

Tabela 1 Dynamika rachunku zysków i strat (w tys. zł).

Działalność operacyjna.

W 2017 roku Grupa Kapitałowa (po uwzględnieniu wzajemnych wyłączeń) osiągnęła przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w wysokości 111.799 tys. zł. Przychody ze sprzedaży Grupy w porównaniu do 2016 roku wzrosły o 2.634 tys. zł. Sprzedaż w Grupie podlegająca wyłączeniu wyniosła 7.834 tys. zł i była porównywalna z kwotą wyłączeń za 2016 rok.

Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów wyniosły 85.552 tys. zł i były wyższe o 4.736 tys. zł od kosztów poniesionych w 2016 r.

Koszty w układzie rodzajowym.

Lp. Wyszczególnienie 01-12.2017 01-12.2016 Struktura
2017
(%)
Struktura
2016
(%)
Dynamika
2017/2016
(%)
1 2 3 4 5 6 7
a. Amortyzacja 8 361 8 534 7,4% 8,0% -2,0%
b. Zużycie materiałów 43 624 40 268 38,5% 38,0% 8,3%
c. Energia 3 752 3 642 3,3% 3,4% 3,0%
d. Usługi obce 13 023 13 130 11,5% 12,4% -0,8%
e. Podatki i opłaty 2 030 1 846 1,8% 1,7% 10,0%
f. Wynagrodzenia 31 214 28 345 27,6% 26,7% 10,1%
g. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 7 664 7 105 6,8% 6,7% 7,9%
h. Pozostałe koszty rodzajowe 3 532 3 000 3,1% 3,1% 17,7%
Suma kosztów wg rodzaju 113 200 105 870 100,0% 100,0% 6,9%

Tabela 2 Struktura i dynamika kosztów w układzie rodzajowym (w tys. zł).

W 2017 r. Grupa poniosła koszty w wysokości 113.200 tys. zł, natomiast w roku 2016 wartość 105.870 tys. zł. Wyższym przychodom ze sprzedaży o 2.634 tys. zł odpowiadały wyższe nakłady o 7.330 tys. zł, tj. o 6,9%. Zużycie materiałów wzrosło o 3.356 tys. zł i stanowi 38,5% ogółu poniesionych kosztów. Wynagrodzenia wzrosły o 2.869 tys. zł, tj. o 10,1%. Pozostałe koszty rodzajowe wzrosły o 532 tys. zł.

Pozostała działalność operacyjna.

W 2017 r. Grupa Kapitałowa uzyskała zysk na pozostałej działalności operacyjnej w wysokości 1.731 tys. zł, w porównywalnym okresie 2016 r. zysk ten wynosił 1.466 tys. zł. Pozostałe przychody operacyjne za 2017 r. wyniosły 2.103 tys. zł.

POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE 01-12.2017 01-12.2016
Rozwiązanie odpisów aktualizujących należności 78 182
Rozwiązanie odpisów aktualizujących zapasy 37 -
Uzyskane kary, grzywny i odszkodowania 99 1 316
Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych - 28
Oszacowanie wartości nabytego komponentu maszyny - -
Zakończenie umowy leasingu - 1
Umorzenie zobowiązań 678 35
Ujawnienie środków trwałych 81 -
Nadwyżki inwentaryzacyjne 40
Obniżenie wartości przeszacowanych dostaw z lat ubiegłych 879 -
Dotacja rozliczana w czasie 155 137
Pozostałe przychody 96 6
RAZEM 2 103 1 745
Tabela 3 Pozostałe przychody operacyjne (w tys. zł).
-- -- -- ------------------------------------------------------ -- --

Pozostałe koszty operacyjne za 2017 r. wyniosły 372 tys. zł.

Tabela 4 Pozostałe koszty operacyjne (w tys. zł).
POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE 01-12.2017 01-12.2016
Odpis aktualizujący wartość należności 18 24
Odpis aktualizujący wartość zapasów - 51
Darowizny 63 35
Straty ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych 110 -
Koszty sądowe 1 9
Niedobory inwentaryzacyjne 47 -
Kary i odszkodowania 13 101
Pozostałe koszty 120 59
RAZEM 372 279

Działalność finansowa.

Na działalności finansowej Grupa Kapitałowa za 2017 r. poniosła stratę w wysokości 2.345 tys. zł. Przychody finansowe za 2017 r. wyniosły 145 tys. zł i obejmują:

PRZYCHODY FINANSOWE 01-12.2017 01-12.2016
Przychody z tytułu odsetek od kontrahentów 4 155
Przychody z tytułu odsetek od lokat bankowych 2 1
Nadwyżka dodatnich różnic kursowych na środkach pieniężnych 10
Nadwyżka dodatnich różnic kursowych z tytułu wyceny
zobowiązań leasingowych
138
Wycena instrumentów pochodnych
Rozwiązanie odpisów aktualizujących wartość należności 50
Pozostałe 1 35
RAZEM 145 251

Tabela 5 Przychody finansowe (w tys. zł).

Koszty finansowe za 2017 rok wyniosły 2.490 tys. zł i obejmują:

Tabela 6 Koszty finansowe (w tys. zł).

KOSZTY FINANSOWE 01-12.2017 01-12.2016
Odsetki i prowizje od kredytów 1 164 1 158
Odsetki od zobowiązań handlowych i budżetowych 63 63
Część odsetkowa od leasingu 303 401
Odpisy aktualizujące naliczone odsetki 4 -
Nadwyżka ujemnych różnic kursowych na rozrachunkach 161
Nadwyżka ujemnych różnic kursowych na środkach
pieniężnych
495 104
Prowizja od otrzymanej gwarancji 300 374
Ujemne różnice kursowe od wyceny zobowiązań leasingowych 72
Pozostałe 1
RAZEM 2 490 2 173

Podatek dochodowy.

Pozycja podatek dochodowy obejmuje:

  • część bieżącą w wysokości 1.500 tys. zł,
  • część odroczoną w wysokości (1.157) tys. zł.

Podatek dochodowy spowodował zmniejszenie zysku netto do poziomu 704 tys. zł. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wyniosły 4.360 tys. zł. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wyniosła 7.304 tys. zł.

4.2. Charakterystyka struktury aktywów i pasywów skonsolidowanego bilansu, w tym z punktu widzenia płynności Grupy Kapitałowej.

Bilans – sprawozdanie z sytuacji finansowej Grupy Kapitałowej RAFAMET.

AKTYWA 31.12.2017 31.12.2016 Struktura
2017
%
Struktura
2016
%
Dynamika
2017/2016
%
A. Aktywa trwałe 102 058 104 837 52,2 51,0 -2,7
Rzeczowe aktywa trwałe 93 254 95 701 47,7 46,5 -2,6
Wartości niematerialne 3 381 3 853 1,7 1,9 -12,3
Nieruchomości inwestycyjne 121 126 0,1 0,1 -4,0
Udziały w jednostkach zależnych - - - - -
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży 326 326 0,2 0,2 0,0
Należności długoterminowe 590 413 0,3 0,2 42,9
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
4 360 4 385 2,2 2,1 -0,6
Pozostałe aktywa trwałe 26 33 0,0 0,0 -21,2
B. Aktywa obrotowe 93 639 100 835 47,8 49,0 -7,1
Zapasy 18 522 14 777 9,5 7,2 25,3
Należności handlowe 33 043 26 720 16,9 13,0 23,7
Należności z tytułu kontraktów 30 643 52 028 15,7 25,3 -41,1
Pozostałe należności 5 209 5 131 2,7 2,5 1,5
Należności z tytułu podatku dochodowego 20 0 0,0 0,0 100,0
Rozliczenia międzyokresowe 544 331 0,3 0,2 64,7
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 5 658 1 848 2,9 0,9 206,2
A k t y w a r a z e m 195 697 205 672 100,0 100,0 -4,8

Tabela 7 Struktura i dynamika aktywów (w tys. zł).

Suma aktywów na dzień 31.12.2017 r. wyniosła 195.697 tys. zł i była niższa o 9.975 tys. zł od sumy bilansowej na koniec 2016 roku. Struktura aktywów w podziale na aktywa trwałe i obrotowe nie uległa zmianie w porównaniu do końca 2016 r. Aktywa trwałe stanowią 52,2% majątku Grupy. Wartość aktywów trwałych wynosiła 102.058 tys. zł i zmniejszyła się w stosunku do końca 2016 r. o 2.779 tys. zł. Główny wpływ na spadek poziomu aktywów trwałych miał wpływ zmniejszenie wartości rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych. Koszty amortyzacji były wyższe od wartości nabytych rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych.

Aktywa obrotowe na dzień 31.12.2017 r. wynosiły 93.639 tys. zł i w stosunku do końca 2016 r. spadły o 7.196 tys. zł. Udział aktywów obrotowych w strukturze aktywów zmalał i wynosił 47,8%. Główny wpływ na spadek poziomu aktywów obrotowych miało zmniejszenie stanu "należności z tytułu kontraktów" o 21.385 tys. zł przy wzroście "należności handlowe" o 6.323 tys. zł oraz wzroście stanu środków pieniężnych o 3.810 tys. zł. Wzrosły również "zapasy" o 3.745 tys. zł.

Źródła finansowania majątku.

PASYWA 31.12.2017 31.12.2016 Struktura
2017%
Struktura
2016%
Dynamika
2017/2016 %
A. Kapitał własny 94 217 95 112 48,1 46,2 -0,9
Kapitał zakładowy 43 187 43 187 22,1 21,0 0,0
Kapitał zapasowy 39 305 36 679 20,1 17,8 7,2
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich
wartości nominalnej
13 034 13 034 6,5 6,4 0,0
Zyski/straty aktuarialne -1 406 -1 183 -0,7 -0,6 18,9
Zyski zatrzymane -607 -571 -0,3 -0,3 6,3
Zysk (strata) netto 704 3 966 0,4 1,9 -82,2
Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej 0,0 0,0 0
B. Zobowiązania długoterminowe 27 633 33 816 14,1 16,5 -18,3
Kredyty i pożyczki 5 868 8 587 3,0 4,2 -31,7
Zobowiązania finansowe 4 614 6 673 2,4 3,2 -30,9
Inne zobowiązania długoterminowe 96 321 0,0 0,2 -70,1
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego 7 304 8 539 3,7 4,2 -14,5
Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne 8 335 8 198 4,3 4,0 1,7
Inne rozliczenia międzyokresowe 1 416 1 498 0,7 0,7 -5,5
C. Zobowiązania krótkoterminowe 73 847 76 744 37,8 37,3 -3,8
Kredyty i pożyczki 24 621 20 990 12,6 10,2 17,3
Zobowiązania finansowe 2 579 3 097 1,3 1,5 -16,7
Zobowiązania handlowe 18 553 20 778 9,5 10,1 -10,7
Zaliczki z tytułu kontraktów 12 559 18 037 6,4 8,8 -30,4
Zobowiązania z tytułu wyceny kontraktów
Długoterminowych
2 288 1 698 1,2 0,8 34,7
Zobowiązania pozostałe 8 162 6 638 4,2 3,2 23,0
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego 24 609 0,0 0,3 -96,1
Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne 2 229 2 410 1,1 1,2 -7,5
Pozostałe rezerwy i rozliczenia międzyokresowe bierne 2 677 2 349 1,4 1,1 14,0
Inne rozliczenia międzyokresowe 155 138 0,1 0,1 12,3
P a s y w a r a z e m 195 967 205 672 100,0 100,0 -4,8

Tabela 8 Struktura i dynamika pasywów (w tys. zł).

Na dzień 31.12.2017 roku kapitał własny stanowi 48,1% sumy bilansowej, a za okres porównywalny 46,2%. Kapitał własny zmniejszył się o 895 tys. zł, natomiast kapitał obcy zmniejszył się o 9.080 tys. zł z poziomu 110.560 tys. zł na koniec 2016 r. do poziomu 101.480 tys. zł na koniec 2017 r. i stanowił 51,9% sumy bilansowej. Spadek wartości zobowiązań długoterminowych o 6.183 tys. zł jest wynikiem zmniejszenia pozycji długoterminowych "kredyty i pożyczki" o 2.719 tys. zł oraz zobowiązań finansowych o 12.059 tys. zł, w związku z ich reklasyfikacją do pozycji krótkoterminowych. W 2014 r. spółka dominująca zaciągnęła kredyt inwestycyjny na budowę hali montażu. Zobowiązanie z tytułu tego kredytu na dzień 31.12.2017 r. wynosi 8.000 tys. zł. Spłata kredytu rozpoczęła się od kwietnia 2016 r., a zakończy w marcu 2021 r. Zobowiązania finansowe z tytułu leasingu wynosiły 7.193 tys. zł i stanowią ważne źródło finansowania Grupy.

Stan zobowiązań krótkoterminowych zmalał o 2.897 tys. zł, tj. o 3,8%. Główny wpływ na ten wzrost miało: zmniejszenie wartości zobowiązań handlowych grupy o 2.225 tys. zł oraz zaliczek z tytułu kontraktów o

5.478 tys. zł przy wzroście: zobowiązań pozostałych o 1.524 tys. zł, zobowiązań z tytułu kredytów o 912 tys. zł, nie uwzględniając reklasyfikacji oraz zobowiązań z tytułu wyceny kontraktów długoterminowych o 590 tys. zł.

W analizowanym okresie Grupa zmniejszyła stan rezerw o 951 tys. zł. Na dzień 31.12.2017 r. Grupa wykazuje następujące rezerwy:

  • rezerwę na świadczenia pracownicze 10.564 tys. zł (spadek o 44 tys. zł),
  • rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego stanowiącego nadwyżkę nad aktywami z tytułu odroczonego podatku dochodowego 7.304 tys. zł (spadek o 1.235 tys. zł),
  • rezerwę na inne koszty dotyczące głównie kosztów prowizji i gwarancji sprzedanych maszyn 2.677 tys. zł (wzrost o 328 tys. zł).

Łączna wartość rezerw ujętych w pasywach bilansu wynosi 20.545 tys. zł i stanowi 10,5% sumy bilansowej.

Przepływy finansowe.

Za 2017 r. Grupa uzyskała dodatnie przepływy z działalności operacyjnej oraz ujemne przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej.

Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej wynosiły 13.685 tys. zł. Osiągnięty za 2017 r. zysk przed opodatkowaniem w wysokości 1.047 tys. zł został skorygowany m.in. o:

  • amortyzację o 8.361 tys. zł,
  • spadek stanu należności o 15.575 tys. zł,
  • wzrost stanu zapasów o 3.745 tys. zł,
  • spadek stanu zobowiązań z wyłączeniem pożyczek i kredytów w kwocie 6.699 tys. zł,
  • zapłacony podatek dochodowy w wysokości 2.130 tys. zł,
  • odsetki i udziały w zyskach w kwocie 1.511 tys. zł,

Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej były ujemne i wynosiły "-" 4.641 tys. zł. Wpływy z działalności inwestycyjnej stanowiły wartość 155 tys. zł, a wydatki na działalność inwestycyjną wartość 4.796 tys. zł. Główną pozycję wydatków inwestycyjnych stanowi nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych.

Przepływy pieniężne z działalności finansowej były ujemne i wynosiły "-" 5.237 tys. zł. Wpływy z działalności finansowej dotyczyły zwiększenia zobowiązań z tytułu kredytu bieżącego w wysokości 7.651 tys. zł. Wydatki dotyczyły spłaty kredytu wymagalnego w trakcie roku w wysokości 6.739 tys. zł, płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego w wysokości 3.342 tys. zł, spłaty odsetek od kredytów i leasingu w wysokości 1.511 tys. zł oraz wypłaty dywidendy w wysokości 1.296 tys. zł.

Stan środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych i w kasie zwiększył się o 3.810 tys. zł w porównaniu ze stanem na dzień 01.01.2017 r.

4.3. Wskaźniki finansowe i niefinansowe.

Wskaźniki struktury.

Wskaźniki struktury j.m. 31.12. 2017 31.12. 2016
Wskaźnik struktury pasywów (źródeł finansowania) (kapitał własny / kapitał obcy) * 100 % 92,8 86,0
Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem własnym (kapitał własny / aktywa trwałe) * 100 % 92,3 90,7
Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym (kapitał stały / aktywa trwałe) * 100 % 119,4 123,0

Spadek kapitału obcego o 9.080 tys. zł przy nieznacznym spadku kapitału własnego o 895 tys. zł wpłynął na poprawę wskaźnika struktury pasywów (źródeł finansowania) o 6,8 pkt. %, z poziomu 86,0% do poziomu 92,8%.

Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem własnym uległ poprawie o 1,6 pkt. %, z poziomu 90,7% do poziomu 92,3%. Aktywa trwałe Grupy są w 92,3% finansowane kapitałem własnym.

Spadek kapitału stałego o 7.079 tys. zł przy spadku aktywów trwałych o 2.779 tys. zł spowodował pogorszenie się wskaźnika pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym (rozumianego jako suma kapitału własnego, rezerw długoterminowych, zobowiązań długoterminowych i rozliczeń międzyokresowych długoterminowych) o 3,6 pkt. %, z poziomu 123,0 % na koniec 2016 r. do 119,4% na koniec 2017 r.

Wskaźniki rentowności.

Tabela 10 Wskaźniki rentowności.

Wskaźniki rentowności j.m. 31.12.2017 31.12. 2016
Rentowność aktywów (ROA) (wynik netto / przeciętny stan aktywów) * 100 % 0,4 2,1
Rentowność kapitałów własnych (ROE) (wynik netto / przeciętny stan kapitałów własnych)
*100
% 0,8 4,2
Rentowność przychodów 100
(wynik netto / przychody ogółem) * 100
% 0,6 3,6

Uzyskanie za 2017 r. zysku netto znacznie niższego od zysku roku ubiegłego spowodowało pogorszenie wszystkich wskaźników rentowności i pogorszenie efektywności funkcjonowania Grupy. Wskaźnik rentowności aktywów ROA informujący o efektywności wykorzystania całego majątku Grupy pogorszył się o 1,7 pkt. % i wynosi 0,4%. Wskaźnik rentowności kapitałów własnych ROE pogorszył się z poziomu 4,2% do poziomu 0,7%, zaś rentowność przychodów pogorszyła się z poziomu 3,6% do poziomu 0,6 %.

Wskaźniki zadłużenia.

Wskaźniki zadłużenia j.m. 31.12. 2017 31.12. 2016
Wskaźnik ogólnego zadłużenia (zobowiązania ogółem (bez rezerw) / aktywa
ogółem) * 100
% 40,6 42,5
Stopa zadłużenia (wskaźnik zadłużenia
kapitału własnego)
(zobowiązania ogółem (bez rezerw) / kapitały
własne) * 100
% 84,2 91,9
Wskaźnik zadłużenia długoterminowego (zobowiązania długoterminowe (bez rezerw)
/ kapitały własne) * 100
% 11,2 16,4

Tabela 11 Wskaźniki zadłużenia.

Spadek zobowiązań ogółem bez rezerw o 8.064 tys. zł r., a szczególnie zmniejszenie stanu zobowiązań handlowych oraz zaliczek z tytułu kontraktów na dzień 31.12.2017 r. spowodował poprawę wszystkich wskaźników zadłużenia.

Wskaźnik ogólnego zadłużenia określa udział wszystkich zobowiązań (bez rezerw) w pasywach bilansu. Na koniec 2017 r. wynosi 40,6% sumy bilansowej (na koniec 2016 r. wynosił 42,5%). W oparciu o wartość wskaźnika zadłużenia kapitału własnego należy stwierdzić, że ogół zobowiązań Grupy stanowi równowartość 84,2% jej kapitału własnego. Na koniec 2016 r. zobowiązania ogółem stanowiły 91,9% wartości kapitału własnego.

Zmniejszenie poziomu zobowiązań długoterminowych głównie z tytułu reklasyfikacji kredytu inwestycyjnego oraz zobowiązań z tytułu leasingu spowodowało polepszenie się wskaźnika zadłużenia długoterminowego z poziomu 16,4% w 2016 r. do 11,2 % na koniec 2017 r.

Wskaźniki efektywności.

Tabela 12 Wskaźniki efektywności.

Wskaźniki efektywności j.m. 31.12. 2017 31.12. 2016
Szybkość obrotu zapasów przeciętny stan zapasów * liczba dni w okresie
/ przychody ze sprzedaży
ilość
dni
54 46
Szybkość obrotu należności
z tytułu dostaw i usług
przeciętny stan należności z tytułu dostaw, robót
i usług+ należności z tyt. kontraktów * liczba dni w okresie
/ przychody ze sprzedaży
ilość
dni
233 231
Szybkość obrotu zobowiązań
z tytułu dostaw i usług
przeciętny stan zobowiązań z tytułu dostaw, robót
i usług+ otrzymane zaliczki do kontraktów * liczba dni w
okresie / przychody ze sprzedaży
ilość
dni
114 101

Wskaźniki szybkości obrotu zapasów oraz wskaźniki obrotu należnościami i zobowiązaniami handlowymi uległy niewielkiemu pogorszeniu, co oznacza, że cykl obrotu minimalnie się wydłużył.

4.4. Ważniejsze zdarzenia mające znaczący wpływ na działalność oraz wyniki finansowe Grupy Kapitałowej Emitenta w roku obrotowym lub których wpływ jest możliwy w następnych latach.

Niewielki wzrost przychodów osiągniętych przez Grupę, wzrost kosztów produkcji oraz niski kurs wymiany EUR/USD - to zdarzenia, które wpłynęły na pogorszenie wyników finansowych Grupy za 2017 rok.

Czynniki, które będą miały wpływ na osiągnięcie przez Grupę wyników w następnych latach to:

  • terminowa realizacja pozyskanych w końcu roku kontraktów i uzyskanie dodatniej marży na sprzedaży,
  • utrzymanie rentowności na sprzedaży odlewów oraz poprawa rentowności sprzedaży obrabiarek,
  • zagwarantowanie płynności Grupy na przestrzeni całego roku rozliczeniowego,
  • relacje wymiany PLN/EUR/USD,
  • produkcja nowego typu obrabiarek na bazie nabytej dokumentacji projektowej, konstrukcyjnej i technologicznej od FUM "Poręba" Sp. z o.o. oraz rozwój marki "Poręba 1798",
  • efektywne wykorzystanie parku maszynowego.

4.5. Nietypowe zdarzenia mające wpływ na wynik finansowy Grupy Kapitałowej.

W 2017 r. wystąpiły nietypowe zdarzenia mające wpływ na wynik finansowy Grupy związane z przeterminowaniem się zobowiązań wobec dostawcy komponentu urządzenia z 2012 roku. Dostawca zagraniczny dostarczył komponent niekompletny i nie wystąpił z roszczeniem o płatność. Po upływie 5 lat Spółka spisała zobowiązanie jako przeterminowane. Nastąpiło również obniżenie wartości dostaw niefakturowanych, z uwagi na upływ czasu od momentu dostawy.

4.6. Aktualna i przewidywana sytuacja finansowa.

Aktualna sytuacja finansowa podmiotów Grupy Kapitałowej RAFAMET jest dobra. Grupa posiada według stanu na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania znaczące pokrycie planu produkcji i sprzedaży na rok 2018 w formie zamówień i kontraktów klientowskich. W ocenie Zarządu Emitenta sytuacja w tym zakresie będzie się jeszcze poprawiać.

Spółka zależna osiągnęła ujemny wynik finansowy netto. Do uzyskania ujemnych wyników przyczyniły się m.in.: wzrost cen materiałów odlewniczych (złom, żywica i surówka) oraz niekorzystny kurs wymiany waluty EUR. Ze względu na specyfikę rynku i oczekiwania klientów nie było możliwości zastosowania natychmiastowych podwyżek cen sprzedaży produkowanych odlewów. W ocenie Zarządu spółki zależnej zwiększenie oferty o żeliwo sferoidalne jako następstwo zakończenia inwestycji w tym zakresie oraz wykorzystanie w większym zakresie technologii odlewniczej, tzw. lost foam (w oparciu o modele styropianowe) oraz zastosowanie wyższych cen sprzedaży umożliwi poprawę pozycji finansowych spółki w 2018 r., których celem jest utrzymanie rentowności produkcji i sprzedaży wyrobów

Spółka zależna PORĘBA 1798 Machine Tools w roku 2018 będzie wykorzystywana do działań marketingowych i pozyskiwania kontraktów handlowych, które produkcyjnie wykonywane będą w Kuźni Raciborsiej. Spółka oczekuje na dokonanie w br. przez KRS zmiany nazwy na PORĘBA Machine Tools Spółka z o.o.

4.7. Zarządzanie ryzykami finansowymi.

Produkcja Grupy Kapitałowej ma charakter materiałochłonny, a udział wyrobów hutniczych, odlewniczych oraz komponentów w postaci części maszyn i urządzeń elektrotechnicznych w kosztach produkcji jest wysoki, dlatego też wzrost cen materiałów zaopatrzeniowych w istotny sposób może wpłynąć na ryzyko wzrostu kosztów produkcji, co może mieć bezpośrednie przełożenie na rentowność sprzedaży.

Tendencja wzrostu cen zaopatrzeniowych bezpośrednio przekłada się na zmniejszenie realizowanych marż zysku ze sprzedaży wyrobów przedsiębiorstw. Podmioty Grupy Kapitałowej monitorują ryzyko potencjalnego braku funduszy przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności. Celem jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z różnych źródeł finansowania, takich jak linia kredytowa wielocelowa (kredyt w rachunku bieżącym, kredyt odnawialny, linia do finansowania gwarancji bankowych), leasing finansowy, factoring odwrotny oraz kredyt kupiecki.

Ryzyko zdolności kredytowej odbiorców podmiotów Grupy Kapitałowej jest ściśle związane z działalnością podstawową podmiotów Grupy. Klienci poddawani są wstępnej weryfikacji i w zależności od oceny sytuacji zobowiązani do przedstawienia zabezpieczeń finansowych. Wobec firm obarczonych ryzykiem handlowym mają zastosowanie przedpłaty gotówkowe.

Ryzyko kursu walutowego.

Ryzykiem zewnętrznym, na które podmioty Grupy Kapitałowej RAFAMET nie mają wpływu, są zmiany kursowe związane z przewidywanym przez wielu zewnętrznych ekspertów umacnianiem się złotego. Ryzyko kursowe w przypadku generowania w 2017 r. 83% przychodów ze sprzedaży w walutach wymienialnych stanowiło największą zmienną wpływającą na działalność Grupy. Jednym ze sposobów ograniczenia ryzyka jest zawieranie kontraktów z odbiorcami z poza Europy w walucie EUR, co pozwala znacznie ograniczyć ryzyko kursowe walut z krajów o zmiennym ratingu. Produkcja Grupy Kapitałowej w znacznym stopniu opiera się o części, podzespoły, których ceny zależą od kursu EUR. Kompensowanie sprzedaży w EUR zakupami komponentów do produkcji w EUR jest jednym ze sposobów ograniczenia ryzyka kursowego. Ograniczanie ryzyka walutowego następuje także poprzez wykonywanie płatności z krajowymi importerami w walucie EUR. Innym sposobem eliminowania ryzyka kursowego będzie zawieranie terminowych, walutowych transakcji zabezpieczających typu forward.

Ryzyko stóp procentowych

Rok 2017 Grupa Kapitałowa rozpoczęła z zaangażowaniem kredytowo-pożyczkowym w wysokości 29.578 tys. zł. Zobowiązania te związane były z ponoszeniem ryzyka związanego z ewentualnym wzro-

stem stóp procentowych. Ryzyko to miało niewątpliwe przełożenie na wysokość kosztów finansowych związanych z obsługą zaciągniętego długu. Wzrost zadłużenia kredytowo – pożyczkowego o około 3% do poziomu 30.489 tys. zł w pewnym stopniu skutkował wzrostem przedmiotowego ryzyka dla całej Grupy, biorąc pod uwagę utrzymujący się poziom stóp procentowych w roku 2017. Racjonalne zadłużenie kredytowe w całym roku 2017 pozwalało ograniczyć przedmiotowe ryzyko.

4.8. Ocena zarządzania zasobami finansowymi.

Podmioty Grupy monitorują sytuację swoich klientów poprzez agentów i instytucje windykacyjne. W przypadku powstawania zatorów płatniczych po stronie klientów, podjęte zostaną działania w celu poprawy płynności finansowej, polegające na pozyskaniu środków z leasingu lub kredytu bankowego.

Wskaźniki płynności 31.12.2017 r. 31.12.2016 r. Optymalna
wartość
Wskaźnik płynności I 1,4 1,4 1,3-2,0
Wskaźnik płynności II 1,1 1,2 1,0

Tabela 13 Analiza porównawcza podstawowych wskaźników płynności.

Wartość wskaźnika bieżącej płynności, który określa stopień wypłacalności jednostek wyniosła 1,4 i pozostała na takim samym poziomie jak na koniec 2016 roku. Wskaźnik szybkiej płynności na koniec 2017 r. wynosił 1,1. Wyższy od postulowanego poziom wskaźnika płynności szybkiej świadczy, że podmioty Grupy zachowały zdolność do regulowania zobowiązań bieżących.

4.9. Informacja o zaciągniętych i wypowiedzianych umowach dotyczących kredytów i pożyczek.

Na dzień 31.12.2017 r. Grupa Kapitałowa zwiększyła zadłużenie z tytułu wykorzystania kredytów o 912 tys. zł i wynosiło ono 30.489 tys. zł . Na dzień 31.12.2017 r. Emitent posiada zadłużenie z tytułu kredytu inwestycyjnego w wysokości 8.000 tys. zł na budowę hali montażu oraz kredyty w rachunku bieżącym na kwotę 12.888 tys. zł.

Umowę o kredyt inwestycyjny w kwocie 12.000 tys. zł zawarto dnia 21.03.2014 r. Końcowy okres spłaty kredytu przypada na dzień 20.03.2021 r., rozpoczęcie spłaty nastąpiło od dnia 30.04.2016 r. Oprocentowanie zostało ustalone na warunkach rynkowych Wibor 3M + marża banku. Umowę zawarto z PKO BP S.A. w Warszawie.

Emitent wykorzystywał przejściowo w ciągu roku środki kredytowe (kredyt w rachunku bieżącym) wynikające z umowy o limit kredytowy wielocelowy. Dostępność limitu w ramach ww. linii kredytowej w wysokości 15.000 tys. zł, zgodnie z aneksem nr 9 z dnia 15.02.2017 r., upływa dnia 15.02.2020 r. Oprocentowanie zostało ustalone na warunkach rynkowych Wibor 1M + marża banku. Umowę zawarto z PKO BP S.A. w Warszawie.

Dnia 26.05.2017 r. Spółka podpisała z HSBC Bank Polska S.A. aneks do umowy z dnia 14.10.2009 r. o udzielenie linii gwarancyjnej i akredytyw do wysokości 6.000 tys. EUR. Na mocy niniejszego aneksu ulega zmianie nazwa umowy z "Umowa o linię gwarancji i akredytyw" na "Umowa o kredyt w rachunku bieżącym, gwarancje i akredytywy".

Emitent może wykorzystywać niniejszy limit w następujący sposób:

  • na gwarancje bankowe do wysokości 6.000.000,00 EUR,
  • na akredytywy do wysokości 1.000.000,00 EUR,
  • kredyt w rachunku bieżącym do wysokości 500.000,00 EUR.

Oprocentowanie kredytu w rachunku bieżącym zostało ustalone w oparciu o stawkę EURIBOR 1M + marża bankowa. Prowizje bankowe zostały ustalone w oparciu o ceny rynkowe.

Zabezpieczenie umowy stanowią :

  • cesje wierzytelności przysługujące Emitentowi z tytułu zawartych kontraktów handlowych,
  • poddanie się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt. 5 k.p.c.,
  • pełnomocnictwo do rachunków bankowych Emitenta w banku.

Określono termin dostępności limitu na dzień 25.05.2018 r.

Zadłużenie z tytułu kredytu w rachunku bieżącym na dzień 31.12.2017 r. wynosiło 0 EUR.

Emitent zawarł umowę kredytu w rachunku bieżącym z mBank S.A. w Warszawie z dnia 26.07.2016 r. do kwoty 2.000 tys. zł, z terminem spłaty do dnia 25.07.2017 r. Umowa została zawarta na warunkach finansowych WIBOR O/N + marża banku, prowizje od kredytu zostały ustalone w oparciu o ceny rynkowe, zaś zabezpieczenie spłaty kredytu stanowią m.in.: weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową Emitenta oraz cesja wierzytelności z kontraktu.

Dnia 11.07.2017 r. Emitent podpisał aneks nr 2/17 do umowy o kredyt w rachunku bieżącym z limitem w wysokości 2.000 tys. zł z mBank S.A., wydłużający termin spłaty ww. kredytu do 15.09.2017 r.

Dnia 29.08.2017 roku Emitent zawarł aneks nr 3/17 do umowy kredytu w rachunku bieżącym z mBank S.A. zmieniający okres spłaty kredytu z 15.09.2017 r. na 31.08.2018 r.

Zadłużenie z tytułu ww. kredytu na dzień 31.12.2017 r. wynosiło 1.709 tys. zł.

Dnia 24.08.2017 r. Spółka zawarła aneks nr 17 do umowy o limit wierzytelności z Raiffeisen Bank Polska S.A. do umowy o limit wierzytelności z dnia 29.07.2009 r. Na mocy niniejszego aneksu spółka w ramach limitu na poziomie 8.000 tys. zł będzie mogła korzystać z kredytu w rachunku bieżącym do kwoty 2.000 tys. zł w okresie do dnia 31.10.2017 r.

Dnia 27.10.2017 r. Emitent zawarł aneks nr 18 do umowy o limit wierzytelności z Raiffeisen Bank Polska S.A. do umowy o limit wierzytelności z dnia 29.07.2009 r. Limit wierzytelności został ustalony na dotychczasowym poziomie 8.000 tys. zł, a okres wykorzystania limitu został wydłużony do dnia 15.02.2019 r. Na podstawie niniejszego aneksu Emitent może wykorzystywać przedmiotowy limit na:

a) gwarancje bankowe: przetargowe, zwrotu zaliczki, dobrego wykonania umowy, rękojmi, płatnicze oraz gwarancje mieszane; w ramach obowiązującego limitu będą wystawiane gwarancje do kwoty

8.000 tys. zł z terminem ważności do dnia 17.04.2020 r., natomiast gwarancje do kwoty 3.500 tys. zł z terminem ważności do dnia 15.04.2022 r.,

  • b) walutowe transakcje terminowe do kwoty stanowiącej równowartość 2.000 tys. zł z terminem spłaty do 17.01.2020 r.,
  • c) kredyt w rachunku bieżącym w kwocie 2.000 tys. zł z okresem spłaty do dnia 15.02.2019 r.

Zadłużenie z tytułu kredytu w rachunku bieżącym na dzień 31.12.2017 r. wynosiło 0 tys. zł.

Dnia 20.04.2016 r. spółka zależna ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. zawarła umowę o factoring odwrotny z Bankiem Millennium S.A. do wysokości zadłużenia 1.000 tys. zł. Dnia 14.02.2017 r. spółka zależna zawarła aneks, na mocy którego dostępny limit został obniżony do 900 tys. zł, zaś Bank umożliwił wykorzystanie factoringu do płatności w walucie EUR, gdzie maksymalny cykl rozliczeniowy określony zostanie odrębnie dla każdego dostawcy. Umowa została zawarta na warunkach rynkowych, koszty finansowe WIBOR 1M + marża, okres obowiązywania umowy upływa dnia 19.04.2018 r. Zabezpieczenie umowy stanowi weksel in blanco spółki zależnej oraz hipoteka.

Dnia 04.08.2016 r. ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. zawarła aneks do umowy zawartej z Bankiem Millennium S.A. o kredyt złotówkowy w rachunku bankowym do wysokości zadłużenia 6.200 tys. zł. Na mocy niniejszego aneksu ustalono nowy termin spłaty kredytu, który przypada na dzień 06.08.2018 r. Warunki finansowe umowy nie uległy zmianie. Bank odstąpił od poręczenia RAFAMET S.A. jako dodatkowego zabezpieczenia kredytu .

Dnia 14.09.2017 r. ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. zawarła umowę o kredyt złotówkowy obrotowy z Bankiem Millennium S.A w wysokości 3.000 tys. zł z przeznaczeniem na spłatę kredytu w PKO BP S.A. Termin spłaty kredytu został ustalony do dnia 06.08.2018 r. Zabezpieczeniem kredytu jest zastaw na zapasach w wysokości 4.800 tys. zł, hipoteka kaucyjna oraz weksel in blanco. Oprocentowanie kredytu zostało ustalone w oparciu o WIBOR 1M + marża banku.

Zadłużenie ODLEWNI RAFAMET sp. z o.o. z tytułu zaciągniętych kredytów w instytucjach finansowych na dzień 31.12.2017 r. wynosiło 9.601 tys. zł i kształtowało się następująco:

  • kredyt w rachunku bieżącym zaciągnięty w Banku Millennium S.A. w Warszawie w kwocie 6.200 tys. zł (stan zadłużenia 5.821 tys. zł),
  • pożyczka WFOŚ i GW w Katowicach w kwocie 717 tys. zł (stan zadłużenia 588 tys. zł),
  • kredyt obrotowy zaciągnięty w Banku Millennium S.A. w kwocie 3.000 tys. zł (stan zadłużenia 3.000 tys. zł),
  • factoring odwrotny z Bankiem Millennium S.A. w kwocie 900 tys. zł ( stan zadłużenia 192 tys. zł) .

4.10. Informacja o udzielonych pożyczkach.

W 2017 roku Emitent udzielił 40 pożyczek spółce zależnej ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o., ogółem na wartość 7.667,8 tys. zł. Otrzymano spłatę z ww. pożyczek na wartość 6.174 tys. zł. Na dzień 31.12.2017r. zadłużenie spółki zależnej z tytułu wszystkich pożyczek zwiększyło się o 1.494 tys. zł i wynosiło 3.651 tys. zł. Oprocentowanie pożyczek ustalono w wysokości średniomiesięcznej stopy Wibor 1M+marża za wyjątkiem pożyczki z 20.12.2017 roku na 1.200 tys. zł, gdzie ustalono oprocentowanie w wysokości średniomiesięcznej stopy 3M+ marża.

4.11. Informacja o udzielonych i otrzymanych poręczeniach i gwarancjach.

W 2017 r. Emitent nie udzielił żadnych poręczeń ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o., jak też innym podmiotom:

Kredytodawca
/Pożyczkodawca
Data udzielenia
poręczenia
Data
wygaśnięcia
poręczenia
Kwota
kredytu
poręczenia
Efektywna
stopa procen
towa [%]
Termin spłaty
kredytu/
leasingu
PKO BP S.A. 06.08.2015 r. 31.12.2021 r. 731,0 - 31.12.2021 r.
Millennium Leasing 09.09.2014 r. 09.09.2019 r. 2.000,0 WIBOR 1M +
marża
09.09.2019 r.

Tabela 14 Poręczenia udzielone ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. wg stanu na 31.12.2017 r. (w tys. zł).

Na dzień 31.12.2017 r. stan poręczeń udzielonych przez RAFAMET S.A. spółce zależnej wynosił 2.731 tys. zł. Emitent na dzień 31.12.2017 r. korzystał z gwarancji bankowych o łącznej wysokości 16.561 tys. zł. Uzyskane gwarancje dotyczyły zabezpieczenia zwrotu zaliczki, dobrego wykonania kontraktu, rękojmi, gwarancji zapłaty oraz gwarancji, regwarancji przetargowych, a także regwarancji zwrotu zaliczki. Gwarancje bankowe Emitent uzyskał odpowiednio w PKO BP S.A. w Warszawie, Raiffeisen Bank Polska S.A. Oddział w Katowicach, HSBC Bank Polska S.A. Oddział w Katowicach oraz Generali TU S.A. W porównaniu z końcem roku poprzedniego na dzień 31.12.2017 r. nastąpił spadek wartości gwarancji

bankowych, z których korzystał Emitent, o kwotę 5.332 tys. zł.

4.12. Objaśnienie różnic pomiędzy wynikami finansowymi wykazanymi w raporcie rocznym, a wcześniej publikowanymi prognozami wyników na 2016 r.

Emitent nie publikował prognoz dotyczących wyników finansowych Grupy Kapitałowej na 2017 r.

5. OPIS ISTOTNYCH CZYNNIKÓW RYZYKA I ZAGROŻEŃ.

Ryzyko konkurencji

Charakter prowadzonej działalności podmiotów Grupy Kapitałowej RAFAMET i stosunkowo niewielki rozmiar rynku powodują, iż zagrożenie konkurencyjne należy uznać za porównywalne z innymi sektorami przemysłu maszynowego. Największe zagrożenie konkurencyjne występuje ze strony firm włoskich, niemieckich, hiszpańskich i czeskich, które posiadają wieloletnie doświadczenie w działalności na rynku światowym i ugruntowaną pozycję. Istotnym czynnikiem przewagi konkurencyjnej – w ocenie Emitenta – jest elastyczność i szybkość dostosowania oferty produkcyjnej do specyficznych wymogów poszczególnych odbiorców. Istotnym elementem konkurencyjności jest także skuteczne rozpoznanie rynku ostatecznych odbiorców-użytkowników obrabiarek. Emitent w swoich działaniach handlowych na rynkach międzynarodowych korzysta z usług pośredników handlowych i lokalnych agentów, zatem potencjalnym czynnikiem ryzyka jest nietrafny dobór agenta na obsługiwanym rynku i ewentualne konsekwencje w zakresie skutecznego konkurowania na danym rynku.

W przypadku ODLEWNI RAFAMET sp. z o.o. konkurencję stanowi kilka odlewni, które posiadają techniczne możliwości do wytwarzania odlewów o podobnym charakterze. Są to odlewnie ze Śremu, Koluszek oraz Krakowa. Konkurencja zagraniczna to przede wszystkim firmy z takich krajów jak Chiny, Indie i Pakistan. Nie można również pominąć producentów z krajów Unii Europejskiej oraz niezwykle dynamicznie rozwijającego się sektora odlewniczego w Turcji.

Ryzyko dotyczące specyfiki działalności operacyjnej i charakteru produktów

Produkcja RAFAMET S.A. ma charakter jednostkowy lub małoseryjny, a zawierane kontrakty charakteryzują się wysoką wartością jednostkową i długim czasem realizacji, co stwarza potencjalne zagrożenie związane z relatywnie wysokim wpływem pojedynczych kontraktów na wyniki finansowe oraz ryzyko niepełnej i nieterminowej realizacji płatności za produkt. Celem minimalizacji powyższego ryzyka w kontraktach stosowany jest etapowy tryb płatności. W przypadku kontrahentów z rynków charakteryzujących się małą wiarygodnością wykorzystywane są akredytywy bankowe. Corocznie istotna część produktów Spółki kierowana jest do odbiorców, których właścicielami są podmioty państwowe (w segmencie kolejowym). Emitent jest w stanie wytwarzać zróżnicowany asortyment obrabiarek, jednakże struktura posiadanego parku maszynowego generalnie jest dostosowana do produkcji obrabiarek o średnich gabarytach (kolejnictwo) oraz wielkogabarytowych (zaplecze przemysłu energetycznego). W przypadku znaczącej zmiany w strukturze popytu na rzecz obrabiarek wielkogabarytowych ograniczeniem w sferze produkcji może być obróbka dużych elementów i ich montaż.

Jednostkowy i małoseryjny charakter produkcji i ograniczenia w elastyczności dostosowania struktury produkcji do zmian popytu mogą powodować wahania przychodów ze sprzedaży i rentowności osiąganej przez Emitenta.

Istotne ryzyko związane jest także z pozyskiwaniem, w skorelowany sposób z procesem produkcyjnym i cyklem finansowania produkcji niektórych istotnych komponentów takich jak: łożyska wielkogabarytowe czy ciężkie odlewy.

Istotnym czynnikiem ryzyka może stać się skumulowanie zamówień od klientów, co może wpływać na czas realizacji zamówienia. Głównym czynnikiem mającym wpływ na czas produkcji pozostaje wydajność spółki zależnej Emitenta – ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. W celu ograniczenia tego ryzyka RAFAMET S.A. podjął działania, mające na celu zwiększenie mocy produkcyjnych odlewni oraz zmianę profilu produkcji tej spółki, polegające na odejściu od produkcji detali lekkich na rzecz skoncentrowania się na produkcji detali ciężkich żeliwa szarego oraz sferoidalnego oraz wprowadzenia na większą skalę produkcji odlewów w oparciu o technologię Lost Foam.

ODLEWNIA RAFAMET sp. z o.o. jest producentem odlewów ciężkich, wykonywanych w dołach formierskich o ciężarze od 15 do 40 ton. Produkcję spółki zależnej cechuje:

  • jednostkowość produkcji oraz zmienność konstrukcji produkowanych odlewów,
  • konieczność nagromadzenia, przy posiadanych możliwościach technicznych, odpowiedniej porcji metalu o stabilnych właściwościach fizyko-chemicznych,
  • wielkogabarytowość form i ryzyko związane z prawidłowym montażem,
  • możliwość wystąpienia awarii w trakcie procesu zalewania formy,
  • ryzyko wystąpienia problemów jakościowych, dyskwalifikacji odlewu i konieczności wykonania odlewu zamiennego.

Biorąc pod uwagę cykl produkcji od momentu jej rozpoczęcia do chwili wykrycia ewentualnej wady, który wynosi od 2 do 3 miesięcy, istnieje ryzyko nieterminowości dostaw.

Wyprodukowanie odlewu nie spełniającego norm może zatem generować dodatkowe koszty, mogące mieć istotny wpływ nie tylko na wynik finansowy spółki zależnej, ale także na wyniki finansowe całej Grupy Kapitałowej.

Ryzyko rynków zbytu

Podmioty Grupy Kapitałowej sprzedają produkty głównie na rynkach zagranicznych, w krajach o zróżnicowanej sytuacji makroekonomicznej. Cykl zakupów produktów RAFAMET S.A. wiąże się co prawda bardziej z koniecznością odnawiania parku maszynowego użytkowników i nie jest bezpośrednio powiązany z bieżącą koniunkturą, ale dłuższe pogorszenie sytuacji makroekonomicznej w danym kraju stanowi zagrożenie dla uzyskiwania stabilnych przychodów i marż na danym rynku. Emitent prowadzi swoją działalność handlową także na rynkach o podwyższonym ryzyku politycznym i w krajach, wobec których społeczność międzynarodowa wprowadziła ograniczenia swobody obrotu. Zaostrzenie sytuacji politycznej i konieczność uzyskiwania licencji eksportowej stanowią zatem czynnik ryzyka.

Ostatnie lata nie były dla producentów obrabiarek na świecie okresem najlepszym. Portfele zamówień skurczyły się istotnie, a dynamika przyrostu nowych zamówień spadła znacząco. Sygnały dochodzące z rynków zagranicznych nie wskazują na znaczącą poprawę sytuacji i perspektywę wzrostu sprzedaży obrabiarek na świecie, dlatego też uważamy, że kolejny rok może być okresem o charakterystyce kryzysowej, z obniżeniem ogólnego cen ze skutkiem dla rentowności oraz zaostrzającą się walką konkurencyjną, również ze strony nowych podmiotów na rynku.

Ryzyko kursowe

Wysoki udział sprzedaży eksportowej w przychodach RAFAMET S.A. generuje wysokie ryzyko kursowe, szczególnie istotne w przypadku kontraktów zawartych na dłuższe okresy czasu. Dla ograniczenia ryzyka kontraktów z odbiorcami z krajów o mniej stabilnych walutach, umowy zawierane są w EUR lub USD. Na ograniczenie ryzyka kursowego wpływa realizacja zakupów komponentów i materiałów w walutach sprzedaży wyrobów gotowych (materiały importowane, denominowane stanowią około 25% wartości materiałów ogółem stosowanych w produkcji). Instrumentem ograniczania ryzyka kursowego może stać się zawieranie walutowych transakcji zabezpieczających. Produkcja RAFAMET S.A. w znacznym stopniu opiera się o komponenty, których ceny zależą od kursu EUR. Kompensowanie sprzedaży w EUR z zakupami komponentów do produkcji w EUR ogranicza ryzyko walutowe.

W dniu 20.12.2017 r. Rada Nadzorcza zaopiniowała pozytywnie politykę zarządzania ryzykiem walutowym w RAFAMET S.A.

Ryzyko stóp procentowych.

Działalność podmiotów Grupy Kapitałowej w przypadku zwiększenia finansowania obcego może w przypadku wzrostu rynkowych stóp procentowych wiązać się ze zwiększonymi kosztami finansowymi z tytułu obsługi zaciąganych zobowiązań. Sygnały płynące z rynku informują o braku planowanych podwyżek stóp procentowych w 2018 roku.

Ryzyko współpracy z instytucjami finansowymi

W strukturze finansowania bieżącej działalności istotną rolę odgrywa finansowanie z wykorzystaniem kredytów bankowych. Istnieje ryzyko, że podmioty Grupy Kapitałowej RAFAMET nie będą w stanie wypełnić wszystkich warunków umów kredytowych (covenants). Powyższy czynnik może mieć negatywny wpływ na działalność, sytuację finansową oraz osiągane wyniki.

Ryzyko wzrostu cen materiałów zaopatrzeniowych

Wzrost cen materiałów zaopatrzeniowych w istotny sposób wpływać może na ryzyko wzrostu kosztów produkcji i kształtowania się rentowności, bowiem produkcja ma charakter materiałochłonny, a udział wyrobów hutniczych i komponentów w postaci części maszyn i urządzeń elektrotechnicznych w kosztach produkcji jest wysoki. Emitent zabezpiecza się przed zmianami cen importowanych materiałów zaopatrzeniowych wykorzystując tzw. heging naturalny (dostawę dewiz pozyskanych z eksportu). Kolejnym sposobem na ograniczenie ryzyka wzrostu cen jest dokonywanie zakupu materiałów i usług do produkcji w oparciu o politykę kilku dostawców jednego materiału, usługi i towaru, co powoduje poprawne relacje rynkowe skutkujące możliwością oddziaływania w znacznym stopniu na poziom cen. W przypadku dostawców – monopolistów istnieje duże uzależnienie i mała możliwość oddziaływania na cenę.

Spółka zależna na przestrzeni ostatnich lat obserwuje stały wzrost cen podstawowych surowców do produkcji odlewniczej, czyli surówki odlewniczej, złomu stalowego oraz koksu. Dynamika wzrostu cen jest zmienna, ale trend od kilku lat pozostaje niezmieniony. Systematyczny wzrost cen powinien spowodować zwiększony popyt na odlewy, czego rynek nie potwierdził, co sugerowałoby zastosowanie przez dostawców kryterium maksymalizacji zysków. Ten sam proces obserwuje się w przypadku materiałów pomocni-

czych i uzupełniających, takich jak np. żywice odlewnicze czy pokrycia na formy i rdzenie. Istnieją zatem uzasadnione przesłanki do prognozowania dalszego wzrostu cen, ze względu na ożywienie rynku produkcji stali.

Ryzyko dotyczące wykwalifikowanej i doświadczonej kadry pracowniczej

Istnieją ograniczenia w utrzymaniu i pozyskaniu wykwalifikowanych i wysoko wykwalifikowanych pracowników oraz osób chętnych do podjęcia się prac ciężkich przy spełnianiu optymalnych oczekiwań pracodawcy. Ewentualna utrata wykwalifikowanych pracowników kadry inżynieryjno – technicznej w związku z obniżeniem ustawowego wieku emerytalnego oraz ograniczenia w pozyskaniu nowych pracowników na zastępstwa zatrudnieniowe (wysoka średnia wieku załogi), a także procedury rekrutacji i koszty związane z wdrażaniem nowozatrudnionych pracowników, mogą wpływać na efektywność działalności.

Ryzyko związane z otoczeniem makroekonomicznym

Otoczenie gospodarcze charakteryzujące się brakiem istotnych oznak przełamywania dekoniunktury światowej w branży obrabiarkowej i odlewniczej, spadkiem ilości nowych zamówień na wyroby produkowane przez podmioty Grupy Kapitałowej - to najważniejszy negatywny zewnętrzny czynnik wpływający na warunki funkcjonowania tych podmiotów.

Ze względu na specyfikę produktów, na poziom sprzedaży wpływa ogólne tempo wzrostu gospodarczego, a przede wszystkim poziom realizowanych inwestycji (zakupy nowych maszyn). Aktualna sytuacja ekonomiczna wpływa na spadek nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw, co przekłada się na spadek sprzedaży, osiągane wyniki i sytuację finansową. Globalna sytuacja może negatywnie oddziaływać na sytuację finansową odbiorców i przełożyć się na sytuację finansową podmiotów Grupy Kapitałowej.

W ocenie Zarządu Grupa Kapitałowa jest w średnim stopniu narażona na działanie opisanych czynników ryzyka i zagrożeń.

6. OFEROWANE PRODUKTY, SPRZEDAŻ I RYNKI ZBYTU.

6.1. Produkty i usługi.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. – jednostka dominująca

Rynek kolejowy – obrabiarki (lekkie i ciężkie) dla przedsiębiorstw eksploatujących tabor szynowy

Tokarki podtorowe UGE 180, UGE 300, UGE 400

Cechą charakterystyczną tokarek podtorowych jest wysoka sztywność konstrukcji oraz stabilność geometryczna. Tokarka podtorowa UGE 180, UGE 300 i UGE 400 N są dwusuportowymi sterowanymi numerycznie tokarkami specjalnymi, przeznaczoną do obróbki kół jezdnych zestawów kołowych pojazdów trakcji szynowej. Ich zasadniczym przeznaczeniem jest reprofilowanie kół pojazdów szynowych, bez konieczności demontażu zestawów kołowych z pojazdu. Zapewnia to radykalne skrócenie czasu wyłączenia pojazdu z ruchu, przez co znacznie wzrasta efektywność jego eksploatacji. Obrabiarki chwalone za wysokie osiągi, zarówno w zakresie wydajności i dokładności obróbki oraz działania wyposażenia pomiarowego.

Tokarki nadtorowe UDA 125, UBF 112

Tokarki nadtorowe przeznaczone są do regeneracji profilu kół pojedynczych zestawów kołowych, tzn. wywiązanych z wózka jezdnego. Mogą być wykonane w wersji przelotowej, umożliwiającej transport zestawu kołowego przez obrabiarkę w linii technologicznej lub w układzie nieprzelotowym, gdzie zestawy kołowe są podawane i odbierane z tej samej strony maszyny Wysokowydajna obróbka profilu odbywa się w automatycznym cyklu kontrolowanym przez numeryczny układ sterowania sprzężony z cyfrowymi napędami.

Rynek kolejowy – obrabiarki (lekkie i ciężkie) dla przedsiębiorstw eksploatujących tabor szynowy

Tokarka podtorowa tandem 2 UGE 300

Prace nad obrabiarkami typu tandem są odpowiedzią Rafametu na rosnące zapotrzebowanie na maszyny do obróbki profilu jezdnego dla KDP. Tabor ten stawia najwyższe wymagania, dotyczące dokładności obróbki profilu jezdnego kół z powodu zarówno bezpieczeństwa transportu osobowego, jak i komfortu jazdy. Obróbka profilu kół w pojazdach KDP podlega ocenie jej wyników z normami dotyczącymi zależności pomiędzy wszystkimi kołami pojazdu, co implikuje dodatkowe problemy pomiarowo-obróbkowe. Jeżeli obróbka profilu kół odbywa na tokarkach podtorowych, to zestawy kołowe nie wymagają ich wymontowania z pojazdu. Zestawienie dwóch tokarek podtorowych przystosowanych do symultanicznej obróbki czterech kół (dwóch zestawów kołowych zamontowanych w jednym wózku jezdnym) skraca cykl reprofilowania kół i, tym samym, czas wyłączenia pojazdu z eksploatacji.

Tokarka cierna przelotowa UFD 140

W odpowiedzi na rosnącą konkurencje oraz coraz wyższe wymagania odbiorców w obszarze kolei dużych prędkości, Rafamet podjął decyzję projektu nowej tokarki mającej za zadanie lepiej odpowiedzieć na potrzeby odbiorców niż dotychczas oferowane modele UDA 125 oraz UFB 125. Nowa obrabiarka ma cechować się wydajnością porównywalną do produktów najważniejszych konkurentów Spółki (możliwość skrawania, przy przekroju wióra do 18 mm2 ) jak również ma być pozbawiona uchwytów szczękowych którym towarzyszy ryzyko ewentualnego skaleczenia koła i w efekcie pęknięć zmęczeniowych.

System laserowego pomiaru zestawów kołowych

Spółka we współpracy z firmą Graw Sp. z o.o. oferuje przejezdne laserowe stanowiska pomiarowe. Skanery laserowe 2D umożliwiają pomiar kilku parametrów geometrycznych kół kolejowych. Specjalistyczne oprogramowanie umożliwia analizę zapisanych obrazów i określenie istotnych parametrów, charakteryzujących m.in. kształt profilu. Dane te, w połączeniu z para-metrami badanego pojazdu, mogą służyć do analiz zużycia profilu i prognozowania okresu dalszej eksploatacji poszczególnych pojazdów przed wykonaniem regeneracji profilu. Mogą być również przekazane do systemu sterowania tokarką podtorową, umożliwiając optymalne zaplanowanie procesu regeneracji kół.

Rynek kolejowy – producenci taboru kolejowego i zestawów kołowych

Tokarki nadtorowe UDA 125, UFB 125, UFD 140

Tokarki nadtorowe przeznaczone są do regeneracji profilu kół pojedynczych zestawów kołowych. Mogą być wyposażone albo w klasyczny, zabieraczowy system mocowania zestawów kołowych lub w mechanizm przenoszący napęd za pomocą rolek ciernych.

Tokarka do kół KCM 150 S

Tokarka do kół zbudowana jest na bazie jednostojakowej tokarki karuzelowej wyposażonej w jeden suport pionowy, magazyn narzędzi i system chłodzenia narzędzi. W zależności od potrzeb, może być wykonana w konfiguracji umożliwiającej obróbkę wykańczającą otworu piasty koła, obróbkę obręczy, średniowydajną obróbkę całego koła lub - po doposażeniu jej w mocniejszy napęd główny i drugi suport narzędziowy - wysokowydajną obróbkę całego koła.

Tokarka do osi TOK 80 S

Tokarka do osi TOK 80 CNC jest sterowaną numerycznie obrabiarką specjalną przeznaczoną do toczenia osi zestawów kołowych pojazdów szynowych. Zastosowanie sterowania numerycznego pozwala na automatyczną i wydajną obróbkę według programu technologicznego. Można na niej wykonywać obróbkę zgrubną i wykańczającą osi regenerowanych lub nowych.

Prasa do zestawów kołowych

Prasa do zestawów kołowych przeznaczona jest do montażu i demontażu kół i innych elementów jak tarcze hamulcowe i koła zębate z osi zestawów kołowych. Może być wykonana w różnych wariantach: od podstawowej wersji z jednym cylindrem do prostych zastosowań o niskiej wydajności do w pełni zautomatyzowanych konfiguracji z dwoma cylindrami i bogatym wyposażeniem peryferyjnym do wysokowydajnej pracy, w tym w liniach technologicznych.

Frezarka do ram wózków

Frezarka do obróbki ram wózków jezdnych pojazdów szynowych jest frezarką typy Gantry umożliwiającą frezowanie przestrzenne 3-osiowe, wiercenie i inne operacje wykonywane za pomocą narzędzi obrotowych we wszystkich płaszczyznach obróbczych. Zastosowanie układu sterowania CNC zapewnia wydajną i automatyczną obróbkę detali według programu.

Uniwersalne tokarki karuzelowe o szerokim zakresie średnic stołów roboczych od 1.000 mm do 8.000 mm i średnicy toczenia do 13.000 mm, zróżnicowanych prędkościach obrotowych stołu (od 25 do 400 obr./min.) i zróżnicowanym obciążeniu stołu (od 6 do 350 ton). Obrabiarki wyposażone w dodatkowe wrzeciono wiertarsko-frezarskie oraz specjalizowany napęd dla dokładnego kątowego pozycjonowania stołu. Sterowane wyłącznie przez układy sterowania CNC oraz odpowiednio precyzyjne napędy cyfrowe. Obrabiarki posiadają bogate wyposażenie do automatycznej wymiany narzędzi i głowic narzędziowych, jak również do realizacji automatycznego pomiaru narzędzi skrawają-

Rynek wielkogabarytowych obrabiarek jednostkowych (rynek pozakolejowy)

cych i obrabianego detalu.. Frezarki GMC, FBA, HSM

Frezarki bramowe uniwersalne z przesuwnym stołem lub przesuwną bramą (Gantry) dla precyzyjnej i wydajnej obróbki różnorodnych detali o dużych wymiarach. Wyposażone w nowoczesne komponenty składowe oraz układy sterowania numerycznego o wszechstronnych możliwościach technicznych i technologicznych. Wyposażone w głowice narzędziowe stałe i przestawne, z napędem wrzeciona o szerokim zakresie regulacji obrotów i wysokiej dokładności biegu wrzeciona..

Ciężkie tokarki poziome TZL, TCE, TCF, TCM

Tokarki karuzelowe trzech serii: KDC, KCI, KCM

Uniwersalne i specjalizowane tokarki poziome zapewniają precyzyjną obróbkę ciężkich detali. Posiadają budowę modułową, pozwalającą na ich łatwą rozbudowę celem przystosowania do indywidualnych wymagań użytkownika. Wyposażone są w wielopozycyjne głowice rewolwerowe z narzędziami tokarskimi i obrotowymi. Dodatkowy napęd zapewnia dokładne pozycjonowanie kątowe obrabianego detalu, np. dla wykonania prac wiertarskich lub frezarskich. Obrabiarki sterowane są układami CNC i sprzężonymi z nimi napędami regulowanymi cyfrowo. Posiadają precyzyjne systemy pomiaru położenia narzędzia oraz detalu..

Rynek usług wielkogabarytowej obróbki skrawaniem

Firma dysponuje parkiem maszynowym umożliwiającym wykonywanie obróbki wiórowej wielkogabarytowych elementów stalowych i żeliwnych w zakresie toczenia, frezowania, wiercenia, wytaczania. W ramach wolnych mocy przerobowych może zaoferować do 10.000 godzin roboczych.

Remonty i modernizacje obrabiarek

  1. Remonty obrabiarek.

Spółka wykonuje remonty obrabiarek produkcji własnej i obcej. W ramach remontu dokonuje się regeneracji podstawowych elementów obrabiarki, takich jak łoża, stojaki, belki suportowe, suporty, itp. Wymienia się elektryfikację i hydraulikę. Wykonuje się nowe szafy sterownicze i agregaty hydrauliczne.

  1. Modernizacje obrabiarek.

Modernizacja polega na wyposażeniu obrabiarki w układ sterowania numerycznego CNC, integrujący wszystkie dotychczasowe funkcje robocze, zapewniający skrawanie dowolnej ilości profili, w tym profili ekonomicznych oraz umożliwiający określenie zużycia profilu i przygotowanie optymalnych danych do skrawania.

Usługi

    1. Opracowania dokumentacji konstrukcyjnej na modernizację maszyn i urządzeń produkcji własnej i obcej. Dotyczy to modernizacji w zakresie mechanicznym, hydraulicznym, smarowania oraz elektrycznym wraz z opracowaniem oprogramowania PLC.
    1. Opracowania programów technologicznych dla obrabiarek sterowanych numerycznie dla obróbki części.
    1. Obróbka detali (zasadniczo w zakresie obróbki wiórowej).
    1. Pomiary geometryczne maszyn i urządzeń przy użyciu precyzyjnych urządzeń laserowych.
    1. Oprogramowania specjalistyczne do stosowania w produkowanych obrabiarkach.
    1. Serwisy i montaże obrabiarek.

ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. – jednostka zależna

ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. prowadzi działalność w zakresie produkcji i sprzedaży odlewów żeliwnych i modeli odlewniczych oraz usług w zakresie obróbki cieplnej odlewów żeliwnych i konstrukcji stalowych oraz usług w zakresie obróbki wiórowej.

Odlewnia świadczy szeroki pakiet usług od analizy i opracowywania dokumentacji technologicznej, przez wykonywanie modeli, odlewów i ich obróbkę mechaniczną. Oferuje także usługi śrutowania, obróbki cieplnej oraz usługi laboratoryjne.

Stabilne własności wytrzymałościowe oraz mało zróżnicowana twardość produkowanych żeliw wpływają na ich doskonałą przydatność na elementy konstrukcyjne wszystkich rodzajów maszyn do obróbki metalu. Również charakterystyczna dla żeliwa odporność na przenoszenie i tłumienie drgań jest jedną z największych zalet tego materiału. ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. specjalizuje się w odlewach wielkogabarytowych wykonywanych w dołach formierskich o wymiarach max. 20000 x 4000 x 2000 mm.

Przemysł maszynowy (odlewy korpusowe)

Przemysł motoryzacyjny (matryce)

Odlewy produkowane są z żeliwa szarego w gatunkach 200, 250, 300 i 350 wg EN 1561 (w zakresie ciężarowym: 100 – 40000 kg) oraz sferoidalnego w gatunkach 400-18, 500-7, 600-3, 700-2 wg EN 1563 (w zakresie ciężarowym: 100 – 30000 kg). Odlewy wykonywane są na indywidualne potrzeby klientów, bazując na otrzymanej dokumentacji konstrukcyjnej. Spółka oferuje pomoc techniczną w doborze właściwego gatunku żeliwa i optymalizacji konstrukcji, często przy współpracy z Instytutem Odlewnictwa w Krakowie, Akademią Górniczo - Hutniczą w Krakowie i Politechniką Śląską w Gliwicach. Bazą do wykonania odlewu jest drewniany zespół modelowy lub, coraz częściej, model EPS, dla których spółka zależna opracowuje technologię wykonania modelu i formy.

Odlewy produkowane są z różnych gatunków żeliwa szarego i sferoidalnego. Wykonywane są na bazie modeli EPS dostarczanych przez klientów.

Przemysł motoryzacyjny (formy do opon)

Odlewy wykonywane z żeliwa sferoidalnego w gatunku 400-15 w zakresie ciężarowym od 400 do 2250 kg.

Przemysł okrętowy (korpusy przekładni)

Odlewy wykonywane z żeliwa szarego w zakresie ciężarowym od 200 do 8600 kg. Od 1996 r. stanowią znaczący udział w przychodach ze sprzedaży. Spółka widzi szansę w rozwoju tego asortymentu dzięki uzyskaniu certyfikatu DNV i możliwości rozpoczęcia produkcji odlewów z żeliwa sferoidalnego i pozyskaniu nowych klientów.

Płyty montażowe

Wyrób produkowany z udziałem RAFAMET S.A. (obróbka mechaniczna) i sprzedawany wraz z wyposażeniem (elementy poziomujące, pokrywki, uszczelki). Odbiorcami są kluczowi europejscy producenci wytaczarek. Znajduje zastosowanie jako płyty pomiarowe i testowe.

Usługi modelarskie

Odlewnia specjalizuje się w budowie modeli wielkogabarytowych o złożonym kształcie, przeznaczonych do produkcji jednostkowej i małoseryjnej. Modele i rdzennice wykonywane są z drewna i materiałów drewnopochodnych. Fragmenty narażone na uszkodzenia wykonywane są z tworzyw sztucznych. Dla projektów prototypowych lub małoseryjnych oferuje się wykonanie styropianowych modeli. Wykonywane są także adaptacje i remonty zespołów modelowych dostarczonych przez klienta.

"RAFAMET- SERVICE & TRADE" Sp. z o.o. – jednostka zależna

"RAFAMET- SERVICE & TRADE" Sp. z o.o. prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług przemysłowych w obszarach uzupełniających i ułatwiających proceduralnie aktywność Spółki dominującej. Skala działalności tego podmiotu jest bardzo ograniczona. Spółka specjalizuje się w usługach z zakresu serwisu pogwarancyjnego na rzecz różnych podmiotów eksploatujących obrabiarki produkcji RAFAMET S.A. Spółka wykonuje także usługi montażowe oraz remonty obrabiarek i innych urządzeń technicznych. Ponadto "RAFAMET- SERVICE & TRADE" Sp. z o.o. zajmuje się usługami projektowo – konstrukcyjnymi podzespołów obrabiarek oraz usługami tłumaczeniowymi w dziedzinie tekstów technicznych.

PORĘBA 1798 Machine Tools Sp. z o.o. – jednostka zależna

PORĘBA 1798 Machine Tools Sp. z o.o. nie prowadziła działalności w 2017 roku.

6.2. Struktura asortymentowa sprzedaży.

Podstawowym produktem sprzedawanym w 2017 roku, ze sprzedaży którego Grupa Kapitałowa RAFA-MET osiągnęła swoje przychody w największej części (wg zestawienia "Struktura asortymentowa sprzedaży Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r.), bo prawie 58% całości obrotów, była grupa asortymentowa "Obrabiarki i urządzenia". Grupa Kapitałowa RAFAMET w okresie sprawozdawczym sprzedała o 4% mniej nowych obrabiarek i urządzeń niż w 2016 r. Również w grupie "Remonty i modernizacje obrabiarek" nastąpił 13%-owy spadek sprzedaży, a w grupie "Części i zespoły obrabiarek" - 16%-owy spadek sprzedaży w stosunku do roku poprzedniego. W pozostałych grupach nastąpił wzrost sprzedaży: największy, 176%-owy w stosunku do roku poprzedniego w grupie "Modele", w grupie "Pozostała sprzedaż" zanotowano 30%-owy wzrost, a w grupie "Odlewy" nastąpił 7%-owy wzrost sprzedaży w stosunku do roku 2016.

Wykonanie 2016 Wykonanie 2017
Asortyment Wartość
(tys. zł)
Udział
w sprzedaży
(%)
Wartość
(tys. zł)
Udział
w sprzedaży
(%)
Dynamika
Obrabiarki i urządzenia ogółem:
w tym:
kraj
eksport
66 733
4
66 729
61,1 64 478
7 866
56 611
57,7 96,6%
Odlewy ogółem
w tym:
kraj
eksport
28 555
4 526
24 029
26,2 30 520
5 25
25 263
27,3 106,9%
Modele ogółem:
w tym:
kraj
eksport
728
98
630
0,7 2 014
168
1 846
1,8 276,6%
Remonty i modernizacje obrabiarek ogółem:
w tym:
kraj
eksport
3 320
2 650
670
3,0 2 887
2 256
631
2,6 87%
Części i zespoły obrabiarek ogółem:
w tym:
kraj
eksport
1 939
603
1 336
1,8 1 618
330
1 288
1,4 83,4%
Pozostała sprzedaż ogółem:
w tym:
kraj
eksport
7 890
4 999
2 891
7,2 10 283
2 875
7 409
9,2 130,3%
Sprzedaż ogółem:
w tym:
kraj
eksport
109 165
12 880
96 285
100 111 800
18 751
93 049
100 102,4%

Tabela 15 Struktura asortymentowa sprzedaży Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r.

Wykres 3 Struktura asortymentowa sprzedaży Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r.

6.3. Informacje o rynkach zbytu z uwzględnieniem podziału na rynki krajowe i zagraniczne.

W 2017 r. Grupa Kapitałowa RAFAMET zrealizowała sprzedaż na ogólną wartość 111.800 tys. zł, co stanowi ponad 2% wzrostu w stosunku do wyniku roku poprzedniego.

Wykres 4 Struktura asortymentowa sprzedaży Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r.

W 2017 r. większą część swoich przychodów podmioty Grupy Kapitałowej RAFAMET zrealizowały na rynkach zagranicznych. Sprzedaż na te rynki w omawianym okresie wyniosła 93.049 tys. zł, co stanowi około 83% ogółu sprzedaży Grupy (w 2016 r. wielkość sprzedaży eksportowej wynosiła 96.285 tys. zł, co

stanowiło około 88% ogółu sprzedaży). Największym rynkiem zbytu dla Grupy Kapitałowej były Chiny, gdzie sprzedaż wyrobów i usług wyniosła 17.054 tys. zł, co stanowi 15,3% ogółu sprzedaży. Na drugim co do wolumenu sprzedaży rynku niemieckim zanotowano wynik 8.981 tys. zł, czyli 8% ogółu sprzedaży. Innymi istotnymi rynkami sprzedaży eksportowej były: Australia (kwota 7.261 tys. zł, co stanowi 6,5% ogółu sprzedaży), Iran (6.341 tys. zł, co stanowi 5,7% ogółu sprzedaży), Czechy (5.533 tys. zł, co stanowi 4,9% ogółu sprzedaży), Kongo (3.984 tys. zł, czyli 3,6% ogółu sprzedaży), Rosja (3.832 tys. zł, czyli 3,4% ogółu sprzedaży), Katar (3.445 tys. zł, co stanowi 3,1% ogółu sprzedaży) i Mauretania (3 355 tys. zł, co stanowi 3,0% ogółu sprzedaży). Należy również wspomnieć o takich rynkach jak: indonezyjski, tajlandzki, węgierski, francuski oraz indyjski, na które łączna sprzedaż w 2017 r. wyniosła 12.555 tys. zł, co stanowi ponad 11,2% ogółu sprzedaży Grupy.

Lp. Wyszczególnienie Wartość
w tys. PLN
Udział
w sprzedaży
ogółem (%)
I. Sprzedaż ogółem 111 800 100%
II. Sprzedaż krajowa 18 751 16,8%
III. Sprzedaż zagraniczna, w tym: 93 049 83,2%
1. Chiny 17 054 15,3%
2. Niemcy 8 981 8,0%
3. Australia 7 261 6,5%
4. Iran 6 341 5,7%
5. Czechy 5 533 4,9%
6. Kongo 3 984 3,6%
7. Rosja 3 832 3,4%
8. Katar 3 445 3,1%
9. Mauretania 3 355 3,0%
10. Indonezja 3 107 2,8%
11. Tajlandia 2 811 2,5%
12. Francja 2 683 2,4%
13. Węgry 2 466 2,2%
14. Indie 1 488 1,3%
15. Inne 20 708 18,5%

Tabela 16 Sprzedaż Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r. na wybrane rynki.

Wykres 5 Sprzedaż Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r. na wybrane rynki (w tys. zł).

Sprzedaż krajowa podmiotów Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r. wyniosła 18.751 tys. zł, czyli 16,8% wolumenu sprzedaży ogółem, co oznacza wzrost sprzedaży o 45% w porównaniu do 2016 r. Największym krajowym odbiorcą Spółki była firma Zarmen FPA Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Emitent zrealizował zamówienia na rzecz tej firmy na łączną kwotę 2.677 tys. zł, czyli 2,4% ogółu sprzedaży oraz Grupa Azoty "KOLTAR" Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowie, na rzecz której Grupa zrealizowała zamówienia na kwotę 2.630 tys. zł, czyli 2,4% ogółu sprzedaży.

7. INFORMACJA O ZAWARTYCH UMOWACH ZNACZĄCYCH.

W 2017 r. zawarto następujące umowy znaczące dla działalności Emitenta:

  • aneks nr 9 z dnia 15.02.2017 r. zawarty z bankiem Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna do umowy kredytu w formie limitu kredytowego wielocelowego z dnia 17.02.2010 r. Dotychczasowa kwota limitu wielocelowego nie uległa zmianie (15.000.000,00 zł.) Na podstawie zawartego aneksu zmianie uległ końcowy okres spłaty kredytu w formie limitu kredytowego wielocelowego, który został wyznaczony na dzień 15.02.2020 r. O zawarciu aneksu Emitent informował raportem bieżącym nr 2/2017 z dnia 15.02.2017 r.
  • aneks nr 18 z dnia 26.05.2017 r. zawarty z HSBC Bank Polska S.A. do umowy o linię gwarancji z dnia 14.10.2009 r. Przedmiotem umowy było udzielenie linii gwarancyjnej do wysokości określonego

limitu 6.000.000,00 EUR, w aneksie nr 18 został określony nowy termin dostępności limitu na dzień 25.05.2018 r.

O zawarciu aneksu Emitent informował raportem bieżącym nr 12/2017 z dnia 02.06.2017 r.

aneks nr 17 z dnia 24.08.2017 r. zawarty z Raiffeisen Bank Polska S.A. do umowy o limit wierzytelności z dnia 29.07.2009 r. W ramach dostępnego limitu w wysokości 8.000.000,00 zł, na podstawie aneksu Spółka może również korzystać z kredytu w rachunku bieżącym do kwoty 2.000.000,00 zł w terminie do dnia 31.10.2017 r.

O zawarciu aneksu Emitent informował raportem bieżącym nr 18/2017 z dnia 31.08.2017 r.

aneks nr 18 z dnia 31.10.2017 r. zawarty z Raiffeisen Bank Polska S.A. do umowy o limit wierzytelności z dnia 29.07.2009 r. Na podstawie aneksu limit wierzytelności został ustalony na poziomie 8.000.000,00 zł, a okres wykorzystania limitu został wydłużony do dnia 15.02.2019 r. O zawarciu aneksu Emitent informował raportem bieżącym nr 23/2017 z dnia 31.10.2017 r.

8. INWESTYCJE

8.1 Inwestycje kapitałowe.

Opis inwestycji kapitałowych zawarto w notach do skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

8.2 Inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe.

Działalność inwestycyjna podmiotów Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r. realizowana była między innymi w zakresie: zakupu maszyn, remontów i modernizacji wyposażenia odlewniczego, zakupu środków transportu, remontu i modernizacji obiektów budowlanych i infrastruktury, a także zakupu sprzętu komputerowego, środków niematerialnych, aparatury kontrolno – pomiarowej oraz mebli biurowych. Nakłady inwestycyjne w okresie sprawozdawczym wyniosły łącznie 6.126,8 tys. zł.

Do najważniejszych zadań inwestycyjnych zrealizowanych w 2017 r. należy zaliczyć:

1) zakup maszyn,

W roku 2017 zakończono budowę wiertarko - frezarki WFA 200 CNC. Nakłady na ten cel w roku sprawozdawczym wyniosły 2.109,8 tys. zł. W tym okresie zakończono również budowę tokarki karuzelowej KCI 500 CNC, wydatkując na ten cel w 2017 roku kwotę 10,5 tys. zł. Ponadto wykonano modernizację wózka kolejowego z przystosowaniem do testowania obrabiarek podtorowych typu tandem za kwotę 11,9 tys. zł. Łączna kwota nakładów w tej grupie asortymentowej wyniosła 2.132,2 tys. zł.

2) remont i modernizacja wyposażenia odlewniczego,

W ramach tej grupy wydatków inwestycyjnych Grupy Kapitałowej RAFAMET środki finansowe wydatkowano m.in. na:

remont i modernizację przesiewacza wibracyjnego typ 3520 538,6 tys. zł,
modernizację układu odpylania linii regeneracji 383,2 tys. zł,
modernizację żeliwiaka 228,2 tys. zł,
modernizację hydro-oczyszczarki OW62 103,0 tys. zł,
modernizację pieca indukcyjnego 91,1 tys. zł.

Pozostałą kwotę (41,5 tys. zł) wydatkowano na modernizacje stanowisk formierskich.

Łączna kwota wydatkowana w 2017 r. na remonty i modernizację wyposażenia odlewniczego to 1.385,6 tys. zł.

3) zakup środków transportu,

W roku 2017 dokonano zakupu samochodów osobowych na kwotę 889,8 tys. zł.

4) remont i modernizacja obiektów budowlanych i infrastruktury,

W roku 2017 w tej grupie asortymentowej wydatkowano kwotę 615,7 tys. zł. Do głównych inwestycji należy zaliczyć:

remonty infrastruktury budowlanej 213,0 tys. zł,
modernizację podstacji elektrycznej 25,6 tys. zł,
modernizację elewacji budynku Odlewnia Nowa Oczyszczalnia 55,0 tys. zł,
modernizację rozdzielni RG2 42,6 tys. zł,
remont suwnicy wraz z torowiskiem 72,5 tys. zł,
modernizację parkingu 115,3 tys. zł,
modernizację obiektów budowlanych 48,8 tys. zł,
wykonanie nowych chodników 43,0 tys. zł.

5) zakup i modernizacja modeli odlewniczych,

W ramach wydatków w tej grupie asortymentowej zmodernizowano modele odlewnicze dla ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. na łączną kwotę 310,5 tys. zł.

6) zakup urządzeń i narzędzi,

W tej grupie asortymentowej w roku 2017 wydatkowano kwotę 298,9 tys. zł. Główną pozycję stanowi zakup nagrzewnic do hal produkcyjnych za kwotę 67,0 tys. zł. Ponadto dla wydziałów produkcyjnych ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. zakupiono:

narzędzia pneumatyczne i elektronarzędzia 43,8 tys. zł,
narzędzia i urządzenia elektromechaniczne 59,7 tys. zł,

Pozostałą kwotę w wysokości 128,4 tys. zł wydatkowano na zawiesia linowe, obciążniki oraz inne wyposażenie wydziałów produkcyjnych.

7) zakup sprzętu komputerowego i środków łączności,

W roku 2017 na doposażenie stanowisk pracy w sprzęt komputerowy i środki łączności podmioty Grupy Kapitałowej wydatkowały kwotę 264,2 tys. zł. Za kwotę 254,3 tys. zł zakupiono sprzęt komputerowy i urządzenia sieciowe, natomiast pozostałą kwotę wydatkowano na środki łączności.

8) zakup środków niematerialnych,

W tej grupie asortymentowej poniesiono nakłady na wykonanie dokumentacji technologicznokonstrukcyjnej obrabiarki TCF 200 CNC w wysokości 107,1 tys. zł oraz oprogramowanie konstrukcyjne SOLIDWORKS. Łączna kwota nakładów to 218,6 tys. zł.

9) zakup aparatury kontrolno – pomiarowej,

W roku 2017 rozpoczęto modernizację maszyny pomiarowej KMZ-S Mauser. Ponadto na potrzeby spółki zależnej ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. zakupiono narzędzia i przyrządy pomiarowe. Łącznie wydatkowano kwotę 6,3 tys. zł.

10) zakup mebli biurowych,

Na wyposażenie pomieszczeń biurowych w okresie sprawozdawczym wydatkowano kwotę 5 tys. zł.

8.3 Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych, w tym inwestycji kapitałowych, w porównaniu do wielkości posiadanych środków, z uwzględnieniem możliwych zmian w strukturze finansowania tej działalności.

Duża skala inwestycji infrastrukturalnych i maszynowych zrealizowana przez Emitenta do końca 2017 r. powoduje, że skala inwestycji roku 2018 zaplanowana jest na poziomie około 50% rocznej wartości amortyzacji, jednak bez uwzględnienia inwestycji pod nazwą "Frezarko – wiertarka WFA 200 CNC", oddanej do eksploatacji w lutym br. w formule operacyjnego leasingu zwrotnego. Inwestycje RAFAMET S.A. w roku 2018 będą realizowane w oparciu o środki własne, a w przypadku decyzji o zakupie 4 lub 5 osiowego centrum obróbczego średniej wielkości możliwe jest wykorzystanie do sfinansowania inwestycji leasingu operacyjnego.

Inwestycja kapitałowa Emitenta z 2017 roku polegająca na zawiązaniu spółki joint venture na rynku chińskim pod firmą Hebei Rafamet Machinery Co., Ltd., w roku 2018 będzie realizowana m.in. poprzez objęcie kapitału założycielskiego w wysokości 1.500.000 CNY (50% kapitału założycielskiego). W związku z uzyskaniem w marcu br. tzw. licencji na prowadzenie działalności gospodarczej wydawanej przez administrację państwową w Chinach, co nastąpiło po sprawdzeniu formalnym i merytorycznym wszystkich przedłożonych przez założycieli jeszcze w 2017 roku dokumentów nie istnieją obecnie przeszkody prawne utrudniające rozpoczęcie działalności gospodarczej przez ten podmiot.

ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. w roku 2018 w oparciu o finansowanie leasingowe zakupi nową suwnicę o nośności 8 t., która zostanie zamontowana w składzie modeli oraz śrutownicę hakową typ H35´25/T/4W2C/MS/10T/WG, która zlokalizowana będzie w oczyszczalni odlewów. Wartość tych obecnie realizowanych inwestycji wynosi łącznie 1.540 tys. zł. Zakres inwestycji może ulec zwiększeniu w przypadku pozyskania europejskich funduszy pomocowych na przedsięwzięcia badawczo – rozwojowe nowych materiałów i technologii odlewniczych, które mogą być przedmiotem wniosków o dofinansowanie w roku 2018.

9. ZAOPATRZENIE.

Podmioty Grupy Kapitałowej posiadają dobrze rozwiniętą i zdywersyfikowaną bazę dostawców dla grupy materiałów i usług o strategicznym znaczeniu dla produkcji. Wartość zakupu tych materiałów w wartości zakupów ogółem wynosi 69,71%, ich udział w wartości przychodów ze sprzedaży stanowi 34,99%, zaś udział kosztów zakupu ogółem w wartości sprzedaży wynosi 50,19%.

Udział wartości zakupów poszczególnych kategorii w wartości sprzedaży i w zakupach ogółem kształtuje się następująco:

Udział wartości zakupów
L.p. Kategoria w wartości
sprzedaży
w wartości
zakupów ogółem
1. Materiały wsadowe i formierskie 10,21% 20,34%
2. Odlewy, odkuwki i inne materiały hutnicze 1,93% 3,84%
3. konstrukcje spawane i usługi obróbcze 2,96% 5,90%
4. Sterowania i napędy oraz osprzęt elektryczny 6,76% 13,47%
5. Aparatura i osprzęt hydrauliki siłowej 2,99% 5,96%
6. Łożyska, prowadnice i przekładnie śrubowe 0,86% 1,72%
7. Reduktory i komponenty mechaniczne 4,00% 7,96%
8. Narzędzia i elementy złączne 2,10% 4,18%
9. Opakowania, farby i usługi produkcyjne 3,18% 6,34%
10. Pozostałe kategorie 15,20% 30,29%
50,19% 100,00%

Tabela 17 Struktura udziału kosztów zakupów Grupy Kapitałowej RAFAMET w 2017 r.

Wysokie wskaźniki w pozycji "pozostałe kategorie" wynikają z faktu, że znaczna część zakupów (modeli, odlewów żeliwnych i usług), realizowana jest pomiędzy podmiotami Grupy Kapitałowej, gdzie dostawcą jest ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o.

W każdej kategorii produktów podmioty Grupy współpracują z wieloma dostawcami, więc nie występuje ryzyko uzależnienia od żadnego z nich.

Główni dostawcy kluczowego asortymentu w 2017 r.:

  • SQ Polska Skawina żywice i utwardzacze,
  • "ANA" Katowice złom,
  • "JAK" Sp. z o.o. Warszawa żelazokrzem i surówki.

  • "EMSTAL" Dąbie odkuwki i materiały stalowe,

  • "STAL TRANS" Piekary Śląskie wyroby walcowane,
  • PPHU "KON- BUD" Motkowice osłony i konstrukcje,
  • "KMTM" S.C. Racibórz konstrukcje spawane i wypałki,
  • "SIEMENS" Sp. z o.o. sterowania i napędy,
  • ZPAS Przygórze S.A. szafy sterownicze i osłony
  • "ELEKTROART" Racibórz aparatura elektryczna,
  • APS liniały pomiarowe,
  • "ARGO-HYTOS" Sp. z o.o. Zator zasilacze i elementy hydrauliki siłowej,
  • "HYDAC" Sp. z o.o. zasilacze i elementy hydrauliki siłowej,
  • NORMAPRESS armatura hydrauliczna
  • "MARAT" Sp. z o.o. Rybnik łożyska i chłodziwo,
  • TLC Łożyska sp. j. łożyska i pasy,
  • MAY FRAN International komponenty mechaniczne,
  • KABELSCHLEPP Sp. z o.o. osłony i transportery,
  • BEFARED zespoły napędowe, części maszyn,
  • "SANDVIK Polska" Sp. z o.o. płytki skrawające,
  • Centrala Techniczna "ELTECH" Sp. z o.o. narzędzia i płytki skrawające.
  • RAFAMET SERVICE & TRADE Sp. z o.o. tłumaczenia i usługi serwisowe,
  • FRB Bandurski fundamenty,
  • Polska Grupa Górnicza S.A. węgiel energetyczny.

W 2017 r. udział żadnego dostawcy w zaopatrzeniu nie przekroczył 10% przychodów ze sprzedaży ogółem oraz żaden dostawca nie ma poza handlowymi żadnych powiązań formalno – prawnych z podmiotami Grupy.

10. BADANIA I ROZWÓJ, ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. i ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o.

A. Projekty badawczo-rozwojowe.

Lp. Tematyka
1. Opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej mechanicznej tokarki portalowej z napędem ciernym do obróbki zestawów
kołowych UFD 140 N
2. Opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej i oprogramowania obrabiarki 2UGE300N – Tandem dwóch obrabiarek
UGE300N z jedną maszyną przesuwną
3. Opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej mechanicznej rodziny tokarek kłowych sterowanych numerycznie TCM 130 /
155 / 180 N
4. Projekt i wdrożenie wyposażenia do bezkontaktowego pomiaru kształtu profilu kół w tokarce podtorowej UGE 180N
5. Projekt i wdrożenie wyposażenia do monitorowania stanu i predykcji uszkodzenia narzędzi skrawających w zastosowaniu
do obróbki profilu dla tokarki podtorowej UGE 180N
6. Projekt wyposażenia do kalibracji narzędzi i układu pomiarowego w UFB 125N
7. Wdrożenie filtracji bocznikowej smarowania obiegowego w obrabiarkach KCI 400/470N i UBF 112N
8. Modernizacja instalacji hydraulicznych obrabiarek UDA 125N, UBF 112N i UBC 150N ze szczególnym naciskiem na
przyspieszenie prędkości ruchów roboczych elementów napędzanych hydraulicznie
9. Modernizacja instalacji hydraulicznej obrabiarek UGE 180N, KCI 400/470N, TOK 80N, UGE 300N, UBF 112N, UDA 125N
i KCM 150N, ze szczególnym naciskiem na zastosowanie elementów kupnych w zamian za wykonywane
10. Wdrożenie stron ekranowych na sterowaniu SINUMERIK 840D sl do nowych obrabiarek UGE 180N, KCM 150N, UBF
112N i UGE 300N
11. Rozwój technologii Lost Foam – podniesienie własności wytrzymałościowych odlewów dla sektora Automotive – matryc i
elementów tłocznych do pras
12. Prace badawcze dotyczące odlewów przeznaczonych jako podpory form aluminiowych do produkcji opon
13. Wdrożenie metody modyfikacji metalu przy użyciu drutu elastycznego dla podniesienia własności mechanicznych żeliw
sferoidalnych
14. Wdrożenie do produkcji żeliwa sferoidalnego GGG70L przeznaczonego do azotowania celem uzyskania wysokiej twardo
ści powierzchni odlewów dla branży Automotive

Nakłady osobowe (wynagrodzenia) na prace badawczo – rozwojowe wyniosły 2.065 tys. zł.

B. Wartości niematerialne i prawne.

W roku 2017 nie poniesiono z tego tytułu wydatków.

C. Nakłady inwestycyjne

Nakłady inwestycyjne w ramach działalności badawczo – rozwojowej w 2017 r. wyniosły 2.564 tys. zł.

Razem wydatki na badania i rozwój w 2017 r. wyniosły 4.629 tys. zł.

D. Instytucje współpracujące.

Instytucje współpracujące to m.in.: dostawcy wyposażenia, materiałów, komponentów oraz oprogramowania, klienci, Politechnika Śląska w Gliwicach, Instytut Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych Politechniki Śląskiej w Gliwicach, Instytut Odlewnictwa w Krakowie, biura projektowe.

Zintegrowany System Zarządzania (ZSZ) i Wewnętrzny System Kontroli (WSK)

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jakość, działania projakościowe realizowane są w toku produkcji przez powołane do tego służby i komórki organizacyjne. Rola Kontroli Jakości polega na inicjowaniu przedsięwzięć jakościowych i nadzorowaniu zgodności działań z ustalonymi procedurami postępowania przyjętego w Systemie Zarządzania Jakością opartego aktualnie o normę PN-EN ISO 9001:2015.

Kontrola Jakości pełni w Spółce wiodącą rolę w zabezpieczaniu wymaganej jakości produkcji, a w szczególności w:

  • a) zapewnieniu warunków organizacyjnych i technicznych dla stałego podnoszenia jakości produkowanych wyrobów,
  • b) dostarczaniu wyrobów zgodnych z wymaganiami i oczekiwaniami odbiorców.

Działania korekcyjno - zapobiegawcze inicjowane są przez Kontrolę Jakości w oparciu o wyniki:

  • jakościowe uzyskiwane w toku technologicznym produkcji (wyniki prób i badań),
  • ekonomiczne przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem kosztów jakości,
  • rewizji funkcjonowania Zintegrowanego Systemu Zarządzania,
  • badań jakości typu,

analiz i badań sfery poprodukcyjnej.

Realizując zadania Kontroli Jakości wdrożono narzędzie pomiarowe nowej generacji – laser tracker AT 402, światowego lidera w tym segmencie - firmy Leica. Laser tracker AT 402 jest przenośną współrzędnościową maszyną pomiarową umożliwiającą pomiary na odległości nawet do 80 m. Oszczędności uzyskane dzięki zastosowaniu trackera obejmują krótsze czasy pomiarów, wyższą jakość produktów i mniejszą ilość odpadów. Te oszczędności pozwalają uzyskać pełny zwrot inwestycji w tracker w krótkim okresie czasu zastępując tradycyjne narzędzia, takie jak liniowe przyrządy pomiarowe, mikroskopy i struny pomiarowe, piony ciężarkowe i teodolity.

W celu zapewnieniu warunków organizacyjnych i technicznych dla stałego podnoszenia jakości produkowanych wyrobów zmodernizowano stanowisko pomiarów na wydziale obróbki. Stanowisko kontrolne pozwoli sprostać coraz bardziej wygórowanym maszynowym normom odbioru obrabiarek i stale rosnącym oczekiwaniom klientów. Prowadzone są ponadto prace wspólnie z firmą Oberon 3D polegające na retroficie precyzyjnej maszyny pomiarowej Mauser KMZ-S 121210. Maszyna została zainstalowana na odizolowanym, nieprzenoszącym drgań fundamencie na wydziale obróbki, przeprowadzono jej kalibrację przez wyznaczenie mapy korekcji maszyny. Mapę korekcji wyznaczono za pomocą interferometru laserowego. Współrzędnościowa maszyna pomiarowa (CMM coordinate measuring machine) wyposażona jest w trzy systemy pomiarowe do pomiaru w trzech osiach współrzędnych XYZ oraz sondę do lokalizacji położenia powierzchni elementu. Dzięki napędom i komputerowi z oprogramowaniem Power Inspect umożliwia pomiary w trybie automatycznym CNC (Computerized Numerical Control). Pomiary maszyną współrzędnościową charakteryzują się bardzo dużą dokładnością i obiektywnością. Jedną z zalet tej techniki pomiarowej jest wykonywanie pomiarów różnych przedmiotów o skomplikowanych kształtach, których nie można zmierzyć za pomocą podstawowych przyrządów warsztatowych.

Wdrożone w Spółce systemy zarządzania zgodne z poniższymi normami zapewniają pełny nadzór nad projektowaniem, wytwarzaniem, kontrolą obrotu obrabiarkami i narzędziami mechanicznymi oraz prowadzoną działalnością usługową w zakresie instalowania, naprawy i konserwacji obrabiarek i narzędzi mechanicznych do obróbki metalu oraz obróbką mechaniczną elementów metalowych.

L.p Certyfikat
zgodności
z normą
Jednostka
certyfikująca
Akredytacja Numer
certyfikatu
Data
nadania
Data
ważności
certyfikatu
Data
przyznania
pierwszego
certyfikatu
1. ISO
9001:2015
(jakość)
Bureau Veritas
Certification
UKAS Mana
gement
Systems
PL 007091/U 29.05.2017 29.05.2020 26.11.1996
2. ISO 14001:
2015
(środowisko)
Bureau Veritas
Certification
UKAS Mana
gement
Systems
PL 007091/U 29.05.2017 29.05.2020 03.06.2011
3. PN-N
18001:2004
(bhp)
Bureau Veritas
Certification
Polskie
Centrum
Akredytacji
PL 007093/P 29.05.2017 29.05.2020 03.06.2011
4. Art. 11 ust. 2
ustawy z
29.11.2000
(o obrocie z
zagranicą )
Polskie Centrum
Badań
i Certyfikacji S.A.
Polskie
Centrum
Akredytacji
W-81/9/2018 21.02.2018 20.06.2019 16.07.2007

Tabela 18 Zintegrowany system zarządzania w RAFAMET S.A.

Zintegrowany system zarządzania to udokumentowany i spójny system zarządzania spełniający od 1996 roku wymagania normy ISO 9001 w zakresie jakości, a od 2011 roku dodatkowo wymagania normy ISO 14001 w zakresie ochrony środowiska oraz normy PN-N-18001 w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Jego wdrożenie umożliwiło skuteczne i równoczesne zarządzanie wieloma podsystemami, poprzez ustanowienie i realizację jednolitej polityki. W 2017 r. dostosowano zintegrowany system zarządzania do nowych norm: ISO 9001:2015 i ISO 14001:2015, a międzynarodowa jednostka certyfikująca Bureau Veritas Certification przeprowadziła recertyfikację systemu. Pozytywne były również wyniki auditów strony drugiej przeprowadzone przez współpracujące ze Spółką firmy: Naval Group, Alstom, Michelin, Damen Marine Components, co zaowocowało przyjęciem RAFAMET S.A. do grona ich kwalifikowanych dostawców i dało możliwość dalszej współpracy.

ZSZ umożliwia sprzedaż wyrobów i usług o jakości spełniającej oczekiwania klientów przy zachowaniu bezpiecznych warunków pracy, racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Przejawia się to w prowadzeniu działalności w sposób zgodny z przepisami prawa, w tym prawa miejscowego oraz decyzjami i pozwoleniami miejscowych urzędów, w szczególności w zakresie wytwarzania i postępowania z odpadami, emisji do powietrza czy pozwoleniem wodno-prawnym. Zgodnie z dokumentacją systemu prowadzone są pomiary geometrii detali własnych oraz wszystkich dostarczonych w ramach kooperacji, pomiary geometrii i parametrów elektrycznych wpływających na bezpieczeństwo użytkowania, a także głośności wszystkich produkowanych obrabiarek. Prowadzone są również pomiary obrabiarek i urządzeń w ramach usług klientowskich, systematyczne pomiary w zakresie wielkości emisji substancji do powietrza, badania jakości odprowadzanych ścieków, badania fizykochemiczne i mikrobiologiczne pobieranej wody. Wszystkie przyrządy pomiarowe którymi dokonywane są pomiary okresowo są sprawdzane w celu zapewnienia ciągłości pomiarowej z wzorcami krajowymi. Procesy produkcyjne prowadzone są w taki sposób, aby maksymalnie ograniczyć powstawanie uciążliwych dla środowiska zanieczyszczeń. Powstające w toku produkcji oraz podczas montaży maszyn u odbiorców odpady są segregowane i ściśle ewidencjonowane, a tam gdzie jest to możliwe, powtórnie wykorzystywane. Kryteria środowiskowe oraz bezpieczeństwa i higieny pracy uwzględniane są również podczas realizacji zakupów i współpracy z podwykonawcami oraz odbiorcami. W zakresie dostaw dba się, aby stosowane substancje i mieszaniny chemiczne były ewidencjonowane i posiadały aktualne karty charakterystyki substancji chemicznych, a z dostawcami uzgadniane są zasady dotyczące postępowania z opakowaniami po substancjach niebezpiecznych. W zakresie produkcji, a także zakupu maszyn i urządzeń, brane są pod uwagę: energooszczędność, minimalizacja hałasu i wymagania w zakresie stosowanych substancji. Z usługodawcami ustalane są zasady postępowania z odpadami, a także podejmowane są działania mające na celu obniżenie opłat środowiskowych, np. poprzez zmniejszenie kosztów wywozu odpadów (segregacja i eliminacja pustych przebiegów maszyn poprzez lepsze planowanie produkcji).

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. w 2017 roku przeprowadziło audit nadzoru funkcjonującego w Spółce Wewnętrznego System Kontroli i oceniło zgodność z wymaganiami zawartymi w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 29.11.2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. System ten reguluje zasady obrotu z zagranicą towarami o znaczeniu strategicznym, określa spo-

sób ewidencji eksportu, importu i tranzytu, wymaga poznania i weryfikacji zagranicznego partnera, dokładnego określenia parametrów technicznych towaru będącego przedmiotem obrotu oraz posiadania wiedzy na temat właściwego wykorzystania towaru. Posiadając własny Wewnętrzny System Kontroli będący fragmentem szerszego systemu łączącego polskie przedsiębiorstwa, polskie instytucje rządowe i organizacje międzynarodowe ustalające reguły i zasady handlu, RAFAMET S.A. jest w stanie chronić swój handlowy interes oraz swój wizerunek w oczach partnerów zagranicznych.

W spółce zależnej ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. w okresie sprawozdawczym wdrożono tzw. karty odlewu, jako elementu procesu PG7. Ponadto opracowano i wdrożono nową procedurę oceny aspektów środowiskowych, poprzez ocenę tychże aspektów wg nowych wymagań (ilość nadzorowanych aspektów znaczących uległa radykalnemu zmniejszeniu) oraz realizację programu minimalizacji skutków i wpływu aspektów na środowisko.

W roku 2017 zostało również przeprowadzone szkolenie w zakresie wymagań i niezbędnych działań związanych z przejściem na nowe normy ISO oraz szkolenie zewnętrzne dla audytorów w zakresie doskonalenia warsztatów oraz zapoznania z wymaganiami nowych norm jakościowych i środowiskowych.

Przeprowadzono analizę SWOT dla podmiotu zależnego, której wyniki zostaną wykorzystane do budowy programów związanych z przejściem na nowe normy w systemie zintegrowanym. Miał miejsce kontrolny audyt Zintegrowanego Systemu Zarządzania oraz rozpoczęto prace związane z przygotowaniem ZSZ do recertyfikacji systemu w IV kwartale 2018 roku, wg norm ISO 9001:2015 i ISO14001:2015.

11. ZATRUDNIENIE I WYNAGRODZENIA.

W Grupie Kapitałowej RAFAMET przez cały 2017 rok prowadzono stałą analizę zasobów ludzkich, a decyzje w sprawie korelacji poziomu zatrudnienia ze stanem posiadanej kontraktacji produkcyjnej podejmowane były na bieżąco. Stan zatrudnienia z 558 etatów na 31.12.2016 r. zmniejszył się do 553 etatów na 31.12.2017 r., czyli o 0,9%.

Przeciętne zatrudnienie w Grupie Kapitałowej w 2017 r. wyniosło 557 etatów, z czego 225 (40,4%) na stanowiskach nierobotniczych i 332 (59,6%) na stanowiskach robotniczych. W grupie pracowników na stanowiskach nierobotniczych największy odsetek stanowili pracownicy na stanowiskach inżynieryjno – technicznych (67,15%), natomiast w grupie pracowników na stanowiskach robotniczych - osoby zatrudnione przy produkcji bezpośredniej (72,59%).

Wyszczególnienie Przeciętne zatrudnienie
(w etatach)
2017 2016
Stanowiska nierobotnicze 225 219
Stanowiska robotnicze 332 326
557 545

Tabela 19 Informacja o przeciętnym zatrudnieniu w Grupie Kapitałowej w 2017 r.

Wykres 6 Struktura zatrudnienia w Grupie Kapitałowej wg grup zawodowych w 2017 r.

Według stanu na dzień 31.12.2017 r. pracownicy posiadający wykształcenie wyższe i średnie stanowili 63,73% ogółu zatrudnionych i jest to tendencja stała. Powyższe jest wynikiem realizacji założonych celów i kierunków polityki kadrowej, polegających na konsekwentnym pozyskiwaniu na stanowiska robotnicze pracowników o wyższych kwalifikacjach.

Wykres 7 Struktura zatrudnienia w Grupie Kapitałowej wg wykształcenia na dzień 31.12.2017 r.

W okresie sprawozdawczym podmioty Grupy Kapitałowej realizowały plan szkoleń opracowany w oparciu o potrzeby poszczególnych komórek organizacyjnych. W ramach jego realizacji pracownicy wzięli udział w wielu szkoleniach zewnętrznych i wewnętrznych, dofinansowano także naukę na technicznych studiach zaocznych oraz studiach podyplomowych.

Łącznie ze szkoleń zewnętrznych i wewnętrznych oraz z innych form dokształcania skorzystało 255 pracowników. Na szkolenia pracownicze i dofinansowanie nauki w formach szkolnych i pozaszkolnych w 2017 r. wydatkowano kwotę 97 tys. zł, tj. o 3% mniej niż w roku 2016.

Koszty zatrudnienia w roku 2017 dla Grupy Kapitałowej RAFAMET zamknęły się kwotą 36.288 tys. zł.

W Grupie Kapitałowej osobowy fundusz wynagrodzeń w 2017 roku wyniósł 30.105 tys. zł., co stanowi wzrost o 8,8% w stosunku do roku ubiegłego. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie z osobowego funduszu płac w 2017 r. było na poziomie 4.496 zł i było o 264 zł wyższe niż w roku 2016, co stanowi wzrost o 6,2%.

Zobowiązania wobec zatrudnionych były przez cały 2017 r. regulowane przez Emitenta terminowo, a świadczenia na rzecz pracowników realizowane były zgodnie z przepisami prawa pracy.

12. WYNAGRODZENIA OSÓB ZARZĄDZAJĄCYCH I NADZORUJĄCYCH.

W roku 2017 łączne wynagrodzenia wypłacone członkom Zarządów podmiotów Grupy Kapitałowej RA-FAMET wyniosły 1.701,1 tys. zł, natomiast łączne wynagrodzenia wypłacone członkom organów nadzorujących wyniosły kwotę 351,17 tys. zł.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. – jednostka dominująca

Wartość wynagrodzeń, nagród i korzyści wypłaconych członkom Zarządu Emitenta przedstawia poniższe zestawienie:

Imię i nazwisko Funkcja Kwota (w tys. zł)
E. Longin Wons Prezes Zarządu 689,8
Maciej Michalik Wiceprezes Zarządu 445,0
Razem 1.134,8

Tabela 20 Wynagrodzenia członków Zarządu RAFAMET S.A. w 2017 r.

Łączna kwota wynagrodzenia członka Zarządu RAFAMET S.A. obejmuje: wynagrodzenie zasadnicze, premię uznaniową za 2016 r., koszty polis z tytułu grupowego ubezpieczenia emerytalnego, ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz inne składniki wynikające z ZUZP.

Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego Spółki i Grupy Kapitałowej RAFAMET za 2017 r., Rada Nadzorcza RAFAMET S.A. może podjąć uchwałę o przyznaniu premii uznaniowej członkom Zarządu RAFAMET S.A. Łączna kwota premii uznaniowej za okres I – VIII 2017 roku dla członków Zarządu wynosi 8/12 z 5% zysku netto Grupy Kapitałowej za 2017 rok. Za okres IX – XII 2017 roku premia uznaniowa oraz część zmienna wynagrodzenia (wynagrodzenie uzupełniające) nie przysługują członkom Zarządu Spółki.

Wartość wynagrodzeń wypłaconych obecnym i byłym członkom Rady Nadzorczej Emitenta:

Imię i nazwisko Funkcja Kwota (w tys. zł)
Janusz Paruzel Przewodniczący Rady Nadzorczej 67,51
Piotr Regulski Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej 64,86
Aleksander Gaczek Członek Rady Nadzorczej 64,86
Michał Rogatko Członek Rady Nadzorczej 64,86
Michał Tatarek Członek Rady Nadzorczej 64,86
Razem 326,95

Tabela 21 Wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej w 2017 r.

ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. – jednostka zależna

Wartość wynagrodzeń, nagród i korzyści wypłaconych w okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. członkom Zarządu spółki zależnej, przedstawia poniższe zestawienie:

Tabela 22 Wynagrodzenia członków Zarządu ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. w 2017 r.

Imię i nazwisko Funkcja Kwota (w tys. zł)
Adam Witecki Prezes Zarządu 269,8
Jacek Opiela Wiceprezes Zarządu 225,1
Razem 494,9

Łączna kwota wynagrodzenia członka Zarządu ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. obejmuje: wynagrodzenie zasadnicze, premię uznaniową za 2016 r., ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz inne składniki wynikające z ZUZP.

Wartość wynagrodzeń wypłaconych członkom Rady Nadzorczej ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o.:

Tabela 23 Wynagrodzenia należne członkom Rady Nadzorczej ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. w roku 2017.

Imię i nazwisko Funkcja Kwota (w tys. zł)
E. Longin Wons Przewodniczący Rady Nadzorczej 0
Maciej Michalik Członek Rady Nadzorczej 0
Krzysztof Tkocz Sekretarz Rady Nadzorczej 24,22
Razem 24,22

RAFAMET SERVICE & TRADE Sp. z o.o. – jednostka zależna

Wartość wynagrodzeń, nagród i korzyści wypłaconych w okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. członkom Zarządu spółki zależnej, przedstawia poniższe zestawienie:

Tabela 24 Wynagrodzenia członków Zarządu RAFAMET SERVICE & TRADE Sp. z o.o. w 2017 r.

Imię i nazwisko Funkcja Kwota (w tys. zł)
Ryszard Grygiel Prezes Zarządu 47,1
Rajmund Jarosz Wiceprezes Zarządu 24,3
Razem 71,4

PORĘBA 1798 Machine Tools – Sp. z o.o. – jednostka zależna

Członkowie Zarządu spółki zależnej – Pan E. Longin Wons – Prezes Zarządu oraz Pan Maciej Michalik – Wiceprezes Zarządu nie pobierają wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji w Zarządzie

13. INFORMACJA O WSZELKICH UMOWACH ZAWARTYCH Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI.

W dniu 28.08.2017 r. zawarto umowę o świadczenie usług zarządzania oraz umowę o zakazie konkurencji pomiędzy Fabryką Obrabiarek RAFAMET S.A. a E. Longinem Wonsem. Umowa obowiązuje od 01.09.2017 roku. W razie rozwiązania albo wypowiedzenia umowy przez Spółkę, Zarządzającemu przyznaje się odprawę w wysokości 3-krotności wynagrodzenia stałego miesięcznego, pod warunkiem pełnienia przez niego funkcji Prezesa Zarządu – Dyrektora Naczelnego przez okres co najmniej 12 miesięcy przed rozwiązaniem umowy. Zgodnie z umową o zakazie konkurencji, z tytułu przestrzegania zakazu konkurencji określonego w umowie, Zarządzającemu przysługuje odszkodowanie w wysokości 6 krotności wynagrodzenia stałego przez okres 6 miesięcy po ustaniu pełnienia przez Zarządzającego funkcji w Zarządzie Spółki.

Zapisy w umowie o pracę zawartej 25.06.2008 roku z Wiceprezesem Zarządu – Panem Maciejem Michalikiem nie uległy zmianie i przewidują w przypadku odwołania z pełnionej funkcji przed upływem okresu, na który został powołany lub nie powołany na nową kadencję - wypłatę odprawy pieniężnej w wysokości 12 miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego z miesiąca poprzedzającego odwołanie. Zawarta z Wiceprezesem Zarządu w dniu 25.06.2008 roku umowa o zakazie konkurencji określa zasady wypłaty odszkodowań w zamian za powstrzymanie się, w okresie 12 miesięcy od dnia odwołania lub wygaśnięcia mandatu na skutek upływu kadencji, od zajmowania się interesami konkurencyjnymi bez zgody Rady Nadzorczej Spółki. Wysokość odszkodowania stanowi iloczyn wynagrodzenia zasadniczego określonego w umowie o pracę i liczby miesięcy obowiązywania zakazu.

W 2017 r. z osobami zarządzającymi Emitenta nie zawierano innych umów przewidujących rekompensatę w przypadku ich rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska bez ważnej przyczyny lub gdy ich odwołanie lub zwolnienie następuje z powodu połączenia Emitenta przez przejęcie.

14. INFORMACJE O WSZELKICH ZOBOWIĄZANIACH WYNIKAJĄCYCH Z EMERYTUR I ŚWIADCZEŃ O PODOBNYM CHARAKTERZE DLA BYŁYCH OSÓB ZARZĄDZAJĄCYCH, NADZORUJĄCYCH ALBO BYŁYCH CZŁONKÓW ORGANÓW ADMINISTRUJĄCYCH ORAZ O ZOBOWIĄZANIACH ZACIĄGNIĘTYCH W ZWIĄZKU Z TYMI EMERYTURAMI.

W roku 2017 nie wystąpiły zobowiązania wynikające z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze, dla byłych osób zarządzających, nadzorujących albo byłych członków organów administrujących oraz zobowiązania zaciągnięte w związku z tymi emeryturami.

15. ZASADY ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM EMITENTA

W 2017 r. nie nastąpiły zmiany w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem Emitenta i jego Grupą Kapitałową.

16. DZIAŁALNOŚĆ SPONSORINGOWA I CHARYTATYWNA EMITENTA

RAFAMET S.A. jako największy gospodarczy pracodawca na terenie gminy Kuźnia Raciborska oraz istotny pracodawca w powiecie raciborskim, w poczuciu odpowiedzialności firmy za lokalną społeczność od lat prowadzi działania ukierunkowane na lokalne inicjatywy i wspieranie działań prospołecznych oraz dobroczynnych w zakresie edukacji, kultury i sportu. Poprzez działalność w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu RAFAMET S.A. buduje wizerunek nie tylko jako stabilnego pracodawcy, ale również firmy odpowiedzialnej społecznie.

W 2017 r., zgodnie z przyjętymi założeniami, Spółka zrealizowała następujące działania:

  • 1) wsparcie działalności sportowej, rekreacyjnej i wychowawczej Klubu Sportowego "STAL" w Kuźni Raciborskiej,
  • 2) sponsorowanie projektu medialno edukacyjnego "Czas na zawodowców", realizowanego przez Wydawnictwo Nowiny Sp. z o.o. w Raciborzu, którego głównymi celami są: zachęcanie młodzieży do zdobywania zawodów i kompetencji odpowiadających potrzebom współczesnego, lokalnego i regionalnego rynku pracy, prezentowanie potencjału raciborskiego szkolnictwa zawodowego, informowanie o kierunkach rozwoju lokalnego rynku pracy i miejscowych pracodawców,
  • 3) współorganizacja wraz z Miejskim Ośrodkiem Kultury, Sportu i Rekreacji w Kuźni Raciborskiej II Kuźniańskiego Półmaratonu Leśnego,
  • 4) dofinansowanie obchodów 50-lecia nadania praw miejskich Kuźni Raciborskiej,
  • 5) dofinansowanie przedsięwzięcia edukacyjnego dla uczniów gimnazjów pod nazwą Festiwal Perspektyw,
  • 6) dofinansowanie organizowanego przez Klub Szachowy "SILESIA" w Raciborzu XVII Międzynarodowego Turnieju Szachowego o puchar Prezydenta Raciborza,
  • 7) dofinansowanie działalności edukacyjno turystycznej Stowarzyszenia Rodzin "Szkółka Sobotnia Aniołów Stróżów" przy Parafii pw św. Marii Magdaleny w Kuźni Raciborskiej,
  • 8) dofinansowanie zakupu Automatycznego Defibrylatora Zewnętrznego przez Ochotniczą Straż Pożarną w Kuźni Raciborskiej,
  • 9) wsparcie organizowanego przez klub Beninca UKS Feniks w Kędzierzynie Koźlu Turnieju badmintona Beninca Feniks Cup III,
  • 10) dofinansowanie organizowanych przez Miejski Klub Zapaśniczy UNIA Racibórz Mistrzostw Polski w zapasach w stylu klasycznym,
  • 11) wsparcie finansowego organizowanego przez Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Raciborzu Transgranicznego Konkursu Organowego.

Na działalność charytatywno – sponsoringową Emitenta w roku 2017 przeznaczono kwotę ponad 76 tys. złotych.

17. INFORMACJA O ŁĄCZNEJ LICZBIE I WARTOŚCI NOMINALNEJ AKCJI SPÓŁKI, BĘDĄCYCH W POSIADANIU OSÓB ZARZĄDZAJĄCYCH I NADZORUJĄCYCH.

Stan posiadania akcji Spółki przez osoby zarządzające oraz nadzorujące, wg stanu na dzień 31.12.2017 r., przedstawia poniższa tabela:

Tabela 25 Stan posiadania akcji RAFAMET S.A. przez osoby zarządzające i nadzorujące podmiotów Grupy Kapitałowej.

Osoba Funkcja Ilość akcji Udział w ogólnej liczbie
głosów na ZWZ (%)
E. Longin Wons Prezes Zarządu 28.000 0,65
Maciej Michalik Wiceprezes Zarządu 4.822 0,11
Michał Tatarek Członek Rady Nadzorczej 216.000 5

18. OCHRONA ŚRODOWISKA.

Podmioty Grupy Kapitałowej RAFAMET posiadają certyfikat systemu zarządzania środowiskiem ISO 14001 w połączeniu z certyfikacją 9001. System zarządzania w zakresie środowiska umożliwia prowadzenie w sposób ciągły i systematyczny kontroli wpływu, jaki spółki wywierają swoją działalnością na środowisko naturalne. Zarządzanie środowiskiem jest bardzo istotnym elementem działalności podmiotów grupy kapitałowej, co warunkuje bardziej efektywne egzekwowanie przepisów ochrony środowiska, jak również rosnące wymagania "świadomych ekologiczne" klientów.

W okresie objętym sprawozdaniem podmioty realizowały wszelkie zobowiązania wynikające z pozwoleń na korzystanie ze środowiska naturalnego, a także przestrzegały ustalonych dla nich limitów: poboru wody podziemnej, odprowadzania ścieków, wytwarzania odpadów poprodukcyjnych oraz emisji do powietrza gazów za wyjątkiem pyłów.

Systematycznie prowadzone są badania jakości i ilości pobieranej wody zgodnie z wymaganiami sanitarnymi i pozwoleniem wodnoprawnym. Ścieki przemysłowe odprowadzane są do rzeki za pośrednictwem ogólnospławnej kanalizacji i zakładowej oczyszczalni, w oparciu o posiadane zintegrowane pozwolenie. Prowadzone są pomiary ilościowe i jakościowe ścieków.

Proces produkcyjny firm jest źródłem powstawania odpadów. W tym celu podmioty uzyskał odpowiednie zezwolenia na prowadzenie działalności. Wszystkie wytwarzane odpady przekazywane są do unieszkodliwiania odbiorcom posiadającym stosowne zezwolenia. Prowadzona jest na bieżąco ewidencja ilościowa i jakościowa wytwarzanych odpadów z zastosowaniem kart ewidencji i kart przekazania odpadów. W RAFAMET S.A. został przeprowadzony audyt energetyczny i zdiagnozowano obszary, w których można zaplanować inwestycje w zakresie efektywności energetycznej.

Ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej działalności ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. posiada pozwolenie zintegrowane na prowadzenie instalacji do odlewania metali żelaznych o zdolności produkcyjnej ponad 20 ton na dobę oraz pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie ścieków.

Tabela 26 Koszty Fabryki Obrabiarek RAFAMET S.A. związane z ochroną środowiska w 2017 r.

Wyszczególnienie Kwota
(w tys. zł)
pobór wody podziemnej 8,5
odprowadzenie ścieków 24,3
emisja do powietrza 39,7
gospodarka odpadami 45,1
odzysk i recykling odpadów opakowaniowych 0,1
pomiary hałasu 1
audyt energetyczny 22
aktualizacja dostępów do programów środowiskowych 1,3
Razem 142

Tabela 27 Koszty ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. związane z ochroną środowiska w 2017 r.

Wyszczególnienie Kwota
(w tys. zł)
pomiary emisji zanieczyszczeń 7
zagospodarowanie ścieków i odpadów 192,5
opłaty środowiskowe 5,4
obsługa w zakresie ochrony środowiska - firmy SEPO 50,4
badania ścieków, hałasu 6,2
opracowanie dokumentacji środowiskowej 4,1
Razem 266

19. TRANSAKCJE ZAWARTE PRZEZ EMITENTA Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI NA INNYCH WARUNKACH NIŻ RYNKOWE.

W okresie objętym raportem Emitent nie zawierał transakcji z podmiotami powiązanymi na innych warunkach niż rynkowe. Informacje dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi znajdują się w Informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

20. INFORMACJE O POSTĘPOWANIACH SĄDOWYCH.

Prowadzone w okresie objętym sprawozdaniem postępowania sądowe dotyczące zobowiązań albo wierzytelności toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego i organem administracji publicznej nie stanowią 10% kapitałów własnych Emitenta.

21. UMOWY ZAWARTE Z PODMIOTEM UPRAWNIONYM DO BADANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH.

Umowy o dokonanie badania sprawozdań finansowych:

Umowa z dnia 07.07.2017 r. zawarta z spółką UHY ECA Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. (31-523 Kraków, ul. Moniuszki 50) na wykonanie przeglądu śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego RAFAMET S.A. oraz śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego na dzień 30.06.2017r. oraz na dzień 30.06.2018 r. i badania jednostkowego sprawozda-

nia finansowego RAFAMET S.A. oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2017 oraz 2018.

  • Umowa z dnia 30.06.2016 r. zawarta z BDO Sp. z o.o. (02-676 Warszawa, ul. Postępu 12) na wykonanie przeglądu śródrocznego jednostkowego sprawozdania finansowego RAFAMET S.A. oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego na dzień 30.06.2016 r. i badania jednostkowego sprawozdania finansowego RAFAMET S.A. oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2016.
  • Umowa z dnia 12.07.2017 r. zawarta z spółką UHY ECA Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. (31-523 Kraków, ul. Moniuszki 50) na wykonanie przeglądu śródrocznego jednostkowego sprawozdania finansowego ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. na dzień 30.06.2017 r. oraz 30.06.2018 r. i badania jednostkowego sprawozdania finansowego ODLEWNI RAFAMET sp. z o.o. za rok 2017 oraz 2018.
  • Umowa z dnia 04.08.2016 r. zawarta z BDO Sp. z o.o. (02-676 Warszawa, ul. Postępu 12) na wykonanie przeglądu śródrocznego jednostkowego sprawozdania finansowego ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. na dzień 30.06.2016 r. i badanie jednostkowego sprawozdania finansowego ODLEWNI RA-FAMET Sp. z o.o. za rok 2016.

Pozostałe umowy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych

Podmioty Grupy Kapitałowej RAFAMET w omawianym okresie sprawozdawczym nie zawierały innych umów z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych, za wyjątkiem wymienionych powyżej.

Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych.

Tabela 28 Wynagrodzenie (należne lub wypłacone) podmiotom uprawnionym do badania sprawozdań finansowych

Przedmiot umowy UHY ECA Audyt
Sp. z o.o. Sp. k.
BDO sp. z o.o.
2017 2016
Badanie rocznych sprawozdań finansowych spółek
i skonsolidowanego sprawozdania finansowego
46,6 58
Przegląd sprawozdań finansowych spółek
i skonsolidowanego sprawozdania finansowego
20,5 23
Usługi doradztwa podatkowego - -
Pozostałe usługi poświadczające - -
Razem 67,1 81,0

22. PERSPEKTYWY ROZWOJU GRUPY KAPITAŁOWEJ RAFAMET.

22.1 Charakterystyka polityki w zakresie kierunków rozwoju Grupy Kapitałowej.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. jako zasadę przyjmuje koncentrację na działaniach gwarantujących stałe osiąganie rentowności produkcji, utrzymywanie zdolności wytwórczych na wysokim poziomie oraz rozwój zdolności do kreowania innowacyjnego, zrównoważonego rozwoju.

W roku 2017 została wydana "Strategia Rozwoju RAFAMET na lata 2018 – 2022". Dokument odnosi się do ośmiu nowo zdefiniowanych obszarów jej funkcjonowania i parametryzuje strategiczne cele do osiągnięcia do roku 2022, wraz z określeniem głównych inicjatyw ich realizacji.

Misja spółki dominującej, którą jest "Sprzedaż wyrobów i usług o jakości spełniającej oczekiwania Klientów przy zachowaniu bezpiecznych warunków pracy i szacunku dla środowiska naturalnego", jest niezmienna.

Wizja RAFAMET S.A. sięgająca roku 2022 określa pozycję rynkową, finansową i organizacyjną w głównych obszarach jej aktywności biznesowej w następujący sposób:

  • utrzymanie pozycji czołowego światowego producenta obrabiarek do obróbki profili jezdnych kół pojazdów szynowych (pozycja 1-4),
  • odbudowa pozycji renomowanego dostawcy ciężkich tokarek poziomych marki Poręba,
  • bardzo dobra rentowność biznesu (wskaźnik opisany został poprzez oczekiwany poziom marży EBIDTA),
  • innowacyjność asortymentowa i takie jej postrzeganie przez otoczenie,
  • zrównoważony rozwój całej firmy również w aspekcie stabilnego, dobrze płatnego miejsca pracy, przy ciągłym minimalizowaniu szkodliwych wpływów działalności Emitenta na środowisko oraz przy zapewnieniu bezpiecznych warunków pracy.

Celem działań zarządczych w roku 2018, podobnie jak w roku ubiegłym, będzie budowanie na wielu obszarach aktywności biznesowej RAFAMET S.A. kompetencji innowacji. Rozumiejąc, że cel ten jest wypadkową strategii firmy i posiadanego portfela projektów innowacyjnych, w ostatnim okresie zrealizowaliśmy wiele takich przedsięwzięć. Jednak, co ważniejsze "innowacje", jako wyzwanie są stale obecne w codziennych działaniach firmy. Stworzyliśmy w firmie klimat, przeświadczenie o bezwzględnej konieczności działań innowacyjnych, tak w zakresie myślenia o nowych produktach i rynkach, jak również w odniesieniu do modyfikacji kultury organizacyjnej firmy.

Emitent podejmuje zadania rozwojowe w zakresie zwiększenia potencjału naukowo-badawczego, m.in. poprzez działania wsparte wnioskiem do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju z dnia 29.12.2017 r., nr

POIR.01.01.01-00-1236/17, w ramach konkursu 6/1.1.1/2017, tzw. Szybka ścieżka do Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, o dofinansowanie projektu przemysłowego pod tytułem "Innowacyjna linia technologiczna do obróbki zestawów kołowych pojazdów szynowych z uwzględnieniem idei przemysłu 4.0".

Celem strategicznym przygotowywanych przedsięwzięć handlowo-produkcyjnych oraz inwestycyjnych jest stabilny, systematyczny wzrost wartości RAFAMET S.A., wyrażający się rosnącą kapitalizacją giełdową Spółki i wykorzystywaniem przewag konkurencyjnych dla pojawiających się biznesowych szans rynkowych. Od 2002 roku, tj. daty objęcia pakietu kontrolnego RAFAMET S.A. przez ARP S.A. w Warszawie, jej kapitały własne wzrosły z poziomu 20.000.000 złotych do obecnych ponad 92.000.000 złotych.

Poszukiwania potencjału rozwoju koncentrowane były w ostatnich latach na obszarach wewnątrz podmiotu dominującego i to obszarach często materialnych. Przeprowadzone zostały istotne, udane restrukturyzacje sytuacji majątkowej, finansowej i organizacyjnej, tak w samym podmiocie dominującym, jak i OD-LEWNI RAFAMET Sp. z o.o. Od 2016 roku jest realizowany "Projekt PORĘBA" na bazie zakupu marki obrabiarkowej PORĘBA 1798 wraz z dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną, a także z pełnymi prawami autorskimi do niej. W 2018 r. wchodzimy w fazę produkcyjnych realizacji kilku typów obrabiarek tej marki w oparciu o posiadane kontrakty handlowe (TCF, TRB, TRP) czy prognozy handlowe (TCE, TOK, TRM). Budowanie oddzielnej marki obrabiarkowej dla tokarek poziomych PORĘBA odbywa się przy wykorzystywaniu firmy PORĘBA 1798 Machine Tools – Spółka z o.o. w Kuźni Raciborskiej, której nowa firma zgłoszona do rejestracji w KRS brzmi: POREBA MACHINE TOOLS Sp. z o.o.

W roku 2018 realizowane będą kolejne inwestycje dla konsekwentnie budowanego "contract machining center ". Park maszynowy wzbogaci się o 4 lub 5 osiowe centrum frezarskie średniej wielkości. Będzie to kolejny element przekształcania obecnego wydziału montażu w dobrze wyposażony wydział obróbki skrawaniem w średnio i wielkogabarytowe maszyny obróbcze. Rozpoczęte zostaną długoterminowe inwestycje własne pod nazwami: Frezarka Bramowa GMC 320 CNC typy Gantry oraz Karuzelowe Centrum Obróbcze KCI 500 CNC - z terminami realizacji na lata 2019/2022. Uruchomienie biznesu charakteryzującego się szybkim obrotem gotówkowym zawsze było w sferze zainteresowań Emitenta, jako przeciwwaga dla biznesu budowy i sprzedaży wielkogabarytowych, jednostkowych obrabiarek, który charakteryzuje się bardzo wydłużonymi cyklami produkcji oraz rotacją należności. Biznes nie wymagający bieżących nakładów materiałowych jest pożądanym uzupełnieniem profilu sprzedażowego RAFAMET S.A.

Działania marketingowe i handlowe najbliższego okresu koncentrują się na pozyskaniu zamówień dla opisanego powyżej nowego oraz opanowanego w latach poprzednich asortymentu kolejowego, jak również w odniesieniu do tokarek pionowych i poziomych. Chcemy pozyskać zamówienia na obrabiarki karuzelowe typu KCI do wysokowydajnej obróbki bardzo twardych materiałów przy wykorzystaniu specjalnych narzędzi skrawających chłodzonych chłodziwem o ekstremalnie wysokim ciśnieniu dochodzącym do 350 Bar oraz obrabiarki marki PORĘBA typu TCE, TCF, TCM oraz, TRB.

Kierunki wysiłków marketingowych i sprzedaży na rok 2018 to Europa (Polska, Węgry, Czechy, Francja, Belgia, Rumunia, Turcja, Rosja), Afryka Północna (Maroko), Afryka Środkowa (Mauretania, Etiopia, R.Kongo), Afryka Południowa (RPA, Namibia), Azja (Uzerbejdżan, Kazachstan), Bliski Wschód (Arabia Saudyjska, Katar) oraz Daleki Wschód (Chiny, Tajlandia, Indie, Malezja, Singapur, Tajwan, Korea Południowa, Japonia). Pracujemy nad jednostkowymi kontraktami dla firm z Australii oraz USA.

Wizja podmiotu zależnego ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. w perspektywie do 2022 roku określa pozycję rynkową, finansową i organizacyjną Spółki w następujący sposób:

  • utrzymanie statusu znaczącego producenta płyt montażowych,
  • utrzymanie statusu wiodącego producenta odlewów ciężkich wykonywanych w dołach formierskich,
  • utrzymanie wiodącego krajowego producenta odlewów o ciężarze powyżej 4000 kg na bazie modeli EPS,
  • zwiększenie rentowności produkcji.

22.2 Czynniki zewnętrzne i wewnętrzne istotne dla rozwoju Grupy Kapitałowej.

Plany istotne dla rozwoju podmiotów Grupy Kapitałowej RAFAMET S.A. będą realizowane w najbliższym okresie w warunkach braku pełnej stabilizacji gospodarki światowej, w tym przede wszystkim w Chinach oraz krajach Unii Europejskiej, jako następstwo napięcia politycznego w relacjach z takimi państwami jak Rosja i Korea Północna. Sytuacja wyczekiwania na pozytywny wpływ poprawy koniunktury w przemyśle również na niszowy rynek obrabiarek dla kolejnictwa będzie najpoważniejszym zewnętrznym czynnikiem warunkującym realizację przyjętych założeń 2018 roku w parametrze przychodów ze sprzedaży netto i zrównanych z nimi.

Czynnikiem zewnętrznym wpływającym na działalność i wyniki RAFAMET S.A. za rok 2018 będzie kształtowanie się relacji kursowych (PLN/EUR oraz PLN/USD). Elementem, który poprawiłby wykonanie planu sprzedaży roku 2018 byłoby osłabienie się na przestrzeni 2018 roku wartości waluty krajowej w relacji do ww. walut.

Pozytywnym czynnikiem przy realizacji planu 2018 r. będzie zaplanowane kolejne dostosowanie poziomu wynagrodzeń do konkurencyjnych warunków rynkowych. Zarząd zamierza uzyskać poparcie do planu zróżnicowanych podwyżek wynagrodzeń w poszczególnych grupach zawodowych ze strony organizacji związkowych działających na terenie Spółki.

Czynnikiem warunkującym zrealizowanie zaplanowanego poziomu sprzedaży ogółem na rok 2018 jest zapewnienie terminowego finansowania zadań rzeczowych dla tego planu oraz brak nieszczęśliwych zdarzeń nadzwyczajnych nie uwzględnianych w analizie ryzyka wykonania planu sprzedaży roku bieżącego na poziomie wyższym od wykonania roku poprzedniego.

Istotnym wewnętrznym czynnikiem utrudniającym realizację zamierzeń Zarządu RAFAMET S.A. na rok 2018, w tym w aspekcie osiągnięcia zaplanowanego wyniku finansowego, będzie konieczność utrzymania poziomu zatrudnienia, jednak przy uwzględnieniu, że ten stan będzie miał miejsce w okresie znacząco dużych odejść pracowniczych na emerytury, w tym przede wszystkim jako następstwo zmian w odniesieniu do wieku emerytalnego, zmienionego ostatnimi regulacjami w tym zakresie. Ważnym czynnikiem wspierającym realizację rozwoju podmiotów Grupy Kapitałowej w 2018 jest przeprowadzony w latach ubiegłych i kontynuowany na bieżąco program istotnych inwestycji zarówno infrastrukturalnych, jak i maszynowo - rozwojowych (obrabiarki, urządzenia pomiarowe, komputeryzacja).

23. OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO.

Oświadczenie o stosowaniu ładu korporacyjnego w RAFAMET S.A. stanowi załącznik nr 1 do niniejszego Sprawozdania.

24. OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH

Oświadczenie na temat informacji niefinansowych stanowi załącznik nr 2 do niniejszego Sprawozdania.

Podpisy Zarządu RAFAMET S.A.
27.04.2017 r. E. Longin Wons Prezes Zarządu
– Dyrektor Naczelny
27.04.2017 r. Maciej Michalik Wiceprezes Zarządu
– Dyrektor Handlowy

OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO

1. Wskazanie zbioru zasad ładu korporacyjnego, któremu podlega RAFAMET S.A. oraz miejsce, gdzie tekst zbioru zasad jest publicznie dostępny.

Zgodnie z § 91 ust. 5 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19.02.2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz.U. z 2014 r. poz. 133) Emitent przekazuje poniższe o stosowaniu ładu korporacyjnego w RAFAMET S.A. w roku 2017.

RAFAMET S.A. w 2017 r. stosował "Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW", przyjęte Uchwałą Nr 26/1413/2015 Rady Nadzorczej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 13.10.2015 r. Dokument "Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW" jest dostępny na stronie internetowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (www.gpw.pl) oraz na stronie internetowej Emitenta (www.rafamet.com).

Emitent nie stosuje żadnego innego, oprócz wymienionego powyżej, zbioru zasad ładu korporacyjnego. Spółka nie stosuje praktyk w zakresie ładu korporacyjnego, które wykraczają poza wymogi przewidziane prawem krajowym.

2. Zasady ładu korporacyjnego nie stosowane przez Emitenta w 2017 r.

Emitent w 2017 r. nie stosował wymienionych poniżej zasad ładu korporacyjnego:

I. Polityka informacyjna i komunikacja z inwestorami

I.Z.2. Spółka, której akcje zakwalifikowane są do indeksów giełdowych WIG20 lub mWIG40, zapewnia dostępność swojej strony internetowej również w języku angielskim, przynajmniej w zakresie wskazanym w zasadzie I.Z.1. Niniejszą zasadę powinny stosować również spółki spoza powyższych indeksów, jeżeli przemawia za tym struktura ich akcjonariatu lub charakter i zakres prowadzonej działalności.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Spółka nie zapewnia dostępności swojej strony internetowej w języku angielskim w zakresie wskazanym w zasadzie I.Z.1, albowiem nie przemawia za tym struktura akcjonariatu. Jednakże na stronie internetowej Spółki znajduje się sekcja relacji inwestorskich w języku angielskim, w której publikowane są wybrane istotne informacje w tym zakresie.

II. Zarząd i Rada Nadzorcza

II.Z.7. W zakresie zadań i funkcjonowania komitetów działających w radzie nadzorczej zastosowanie mają postanowienia Załącznika I do Zalecenia Komisji Europejskiej, o którym mowa w zasadzie II.Z.4. W przypadku gdy funkcję komitetu audytu pełni rada nadzorcza, powyższe zasady stosuje się odpowiednio.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Rada Nadzorcza Emitenta liczy 5 osób, tj. minimalną liczbę członków wymaganą przepisami kodeksu spółek handlowych dla organu nadzoru w spółce publicznej. W związku z tym w Radzie Nadzorczej Spółki funkcjonuje obecnie wyłącznie Komitet Audytu. Członkowie Rady Nadzorczej posiadają odpowiednią wiedzę i kompetencje w zakresie realizacji zadań komitetów.

II.Z.10.1. Poza czynnościami wynikającymi z przepisów prawa raz w roku rada nadzorcza sporządza i przedstawia zwyczajnemu walnemu zgromadzeniu: ocenę sytuacji spółki, z uwzględnieniem oceny systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego; ocena ta obejmuje wszystkie istotne

mechanizmy kontrolne, w tym zwłaszcza dotyczące raportowania finansowego i działalności operacyjnej;

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Rada Nadzorcza nie sporządza oceny sytuacji Spółki w zakresie opisanym w niniejszej zasadzie. Sporządzana corocznie ocena sprawozdania Zarządu i sprawozdania finansowego Spółki, w opinii Rady Nadzorczej, zawiera elementy umożliwiające dokonanie przez Walne Zgromadzenie prawidłowej oceny sytuacji Spółki.

  • III. Systemy i funkcje wewnętrzne
  • III.Z.3. W odniesieniu do osoby kierującej funkcją audytu wewnętrznego i innych osób odpowiedzialnych za realizację jej zadań zastosowanie mają zasady niezależności określone w powszechnie uznanych, międzynarodowych standardach praktyki zawodowej audytu wewnętrznego. Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: W strukturze organizacyjnej Spółki nie wyznaczono osoby wyłącznie kierującej funkcją audytu wewnętrznego. Osoby odpowiedzialne za ten obszar realizują równocześnie inne zadania.

III.Z.4. Co najmniej raz w roku osoba odpowiedzialna za audyt wewnętrzny (w przypadku wyodrębnienia w spółce takiej funkcji) i zarząd przedstawiają radzie nadzorczej własną ocenę skuteczności funkcjonowania systemów i funkcji, o których mowa w zasadzie III.Z.1, wraz z odpowiednim sprawozdaniem.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Ocena skuteczności funkcjonowania systemów i funkcji, o których mowa w zasadzie III.Z.1 dokonywana jest wewnętrznie w razie konieczności. Zarząd przedstawia Radzie Nadzorczej informacje w tym zakresie na wniosek lub jeśli jest to uzasadnione w ocenie Zarządu.

III.Z.5. Rada nadzorcza monitoruje skuteczność systemów i funkcji, o których mowa w zasadzie III.Z.1, w oparciu między innymi o sprawozdania okresowo dostarczane jej bezpośrednio przez osoby odpowiedzialne za te funkcje oraz zarząd spółki, jak również dokonuje rocznej oceny skuteczności funkcjonowania tych systemów i funkcji, zgodnie z zasadą II.Z.10.1. W przypadku gdy w spółce działa komitet audytu, monitoruje on skuteczność systemów i funkcji, o których mowa w zasadzie III.Z.1, jednakże nie zwalnia to rady nadzorczej z dokonania rocznej oceny skuteczności funkcjonowania tych systemów i funkcji.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Rada Nadzorcza doraźnie monitoruje skuteczność systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego, jednakże nie sporządza rocznej oceny skuteczności funkcjonowania tych systemów i funkcji.

  • IV. Walne zgromadzenie i relacje z akcjonariuszami
  • IV.R.2. Jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na strukturę akcjonariatu lub zgłaszane spółce oczekiwania akcjonariuszy, o ile spółka jest w stanie zapewnić infrastrukturę techniczną niezbędna dla sprawnego przeprowadzenia walnego zgromadzenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, powinna umożliwić akcjonariuszom udział w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu takich środków, w szczególności poprzez:
  • 1) transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym,
  • 2) dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której akcjonariusze mogą wypowiadać się w toku obrad walnego zgromadzenia, przebywając w miejscu innym niż miejsce obrad walnego zgromadzenia,
  • 3) wykonywanie, osobiście lub przez pełnomocnika, prawa głosu w toku walnego zgromadzenia. Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Zasady udziału w Walnych Zgromadzeniach są zgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami kodeksu spółek handlowych i Statutu Spółki, a organizacja ich przebiegu - zdaniem Emitenta - w wystarczający sposób zabezpiecza interesy akcjonariuszy. Ponadto Statut RAFAMET S.A. nie przewiduje możliwości uczestniczenia, wypowiadania się i wykonywania prawa głosu przez akcjonariuszy na Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, co jest przeszkodą formalno-prawną stosowania tej zasady. Aktualna struktura akcjonariatu, który jest w ponad 90% zidentyfikowany przez Spółkę i przeważnie wysoka frekwencja podczas Walnych Zgromadzeń Spółki, również nie uzasadniają ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z wdrożeniem do stosowania tej zasady.

IV.Z.2. Jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na strukturę akcjonariatu spółki, spółka zapewnia powszechnie dostępną transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki:

Struktura akcjonariatu nie uzasadnia przeprowadzania transmisji obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym. W ciągu ostatnich 5 lat na walnym zgromadzeniu było reprezentowane średnio 70 - 85% kapitału zakładowego.

  • V. Konflikt interesów i transakcje z podmiotami powiązanymi
  • V.Z.6. Spółka określa w regulacjach wewnętrznych kryteria i okoliczności, w których może dojść w spółce do konfliktu interesów, a także zasady postępowania w obliczu konfliktu interesów lub możliwości jego zaistnienia. Regulacje wewnętrzne spółki uwzględniają między innymi sposoby zapobiegania, identyfikacji i rozwiązywania konfliktów interesów, a także zasady wyłączania członka zarządu lub rady nadzorczej od udziału w rozpatrywaniu sprawy objętej lub zagrożonej konfliktem interesów.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Spółka nie posiada regulacji wewnętrznych określających kryteria i okoliczności, w których może dojść w Spółce do konfliktu interesów, a także zasady postępowania w obliczu konfliktu interesów lub możliwości jego zaistnienia, albowiem w przeszłości zdarzenia takie nie wystąpiły. W przypadku zaistnienia zdarzeń tego typu, spółka rozważy zasadność wprowadzenia stosownych regulacji wewnętrznych.

VI. Wynagrodzenia

VI.R.3. Jeżeli w radzie nadzorczej funkcjonuje komitet do spraw wynagrodzeń, w zakresie jego funkcjonowania ma zastosowanie zasada II.Z.7.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: W Radzie Nadzorczej nie funkcjonuje komitet do spraw wynagrodzeń.

VI.Z.1. Programy motywacyjne powinny być tak skonstruowane, by między innymi uzależniać poziom wynagrodzenia członków zarządu spółki i jej kluczowych menedżerów od rzeczywistej, długoterminowej sytuacji finansowej spółki oraz długoterminowego wzrostu wartości dla akcjonariuszy i stabilności funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Zasady wynagradzania Zarządu ustala Rada Nadzorcza, która ustala również zasady premiowania członków Zarządu, zależne od osiągnięcia przez Spółkę i Grupę Kapitałową określonych na dany rok wyników finansowych. Zasady wynagradzania kluczowych menedżerów określa zakładowy układ zbiorowy pracy, zaś premii uzależniona jest od realizacji określonych celów oraz bieżących wyników finansowych.

VI.Z.2. Aby powiązać wynagrodzenie członków zarządu i kluczowych menedżerów z długookresowymi celami biznesowymi i finansowymi spółki, okres pomiędzy przyznaniem w ramach programu motywacyjnego opcji lub innych instrumentów powiązanych z akcjami spółki, a możliwością ich realizacji powinien wynosić minimum 2 lata.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Obowiązujące w Spółce zasady wynagradzania i premiowania członków Zarządu i jej kluczowych menedżerów nie przewidują przyznawania wynagrodzenia w postaci opcji i innych instrumentów powiązanych z akcjami spółki.

  • VI.Z.4. Spółka w sprawozdaniu z działalności przedstawia raport na temat polityki wynagrodzeń, zawierający co najmniej:
  • 1) ogólną informację na temat przyjętego w spółce systemu wynagrodzeń,
  • 2) informacje na temat warunków i wysokości wynagrodzenia każdego z członków zarządu, w podziale na stałe i zmienne składniki wynagrodzenia, ze wskazaniem kluczowych parametrów ustalania zmiennych składników wynagrodzenia i zasad wypłaty odpraw oraz innych płatności z tytułu rozwiązania stosunku pracy, zlecenia lub innego stosunku prawnego o podobnym charakterze – oddzielnie dla spółki i każdej jednostki wchodzącej w skład grupy kapitałowej,
  • 3) informacje na temat przysługujących poszczególnym członkom zarządu i kluczowym menedżerom pozafinansowych składników wynagrodzenia,
  • 4) wskazanie istotnych zmian, które w ciągu ostatniego roku obrotowego nastąpiły w polityce wynagrodzeń, lub informację o ich braku,
  • 5) ocenę funkcjonowania polityki wynagrodzeń z punktu widzenia realizacji jej celów, w szczególności długoterminowego wzrostu wartości dla akcjonariuszy i stabilności funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Zasada nie jest stosowana.

Komentarz Spółki: Spółka w sprawozdaniu z działalności przedstawia informacje dotyczące wynagrodzeń w zakresie przewidzianym obowiązującymi przepisami prawa.

3. Opis głównych cech stosowanych systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych.

Zarząd RAFAMET S.A., w wykonaniu swoich statutowych zadań, jest odpowiedzialny za system kontroli wewnętrznej w Spółce i skuteczność jego funkcjonowania w procesie sporządzania okresowych sprawozdań finansowych.

Nadzór merytoryczny i organizacyjny nad procesem przygotowania jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych i raportów okresowych Spółki sprawuje Główny Księgowy.

Dane finansowe stanowiące podstawę sprawozdań finansowych i raportów okresowych pochodzą z systemu księgowo – finansowego, zawierającego dane rejestrowane zgodnie ze stosowanymi w Spółce i Grupie Kapitałowej Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej.

Niezależny biegły rewident, który zgodnie ze Statutem Spółki wybierany jest przez Radę Nadzorczą, dokonuje przeglądu śródrocznego jednostkowego sprawozdania finansowego Spółki i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej oraz badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego Spółki i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej.

Działająca w Spółce Rada Nadzorcza wykonuje statutowe obowiązki kontrolne i nadzorcze w zakresie: procesów sprawozdawczości finansowej, skuteczności funkcjonowania kontroli wewnętrznej oraz systemów identyfikacji i zarządzania ryzykiem, monitorowania relacji Spółki z podmiotami powiązanymi, zapewnienia niezależności audytorów. Funkcje konsultacyjno – doradcze dla Rady Nadzorczej pełni Komitet Audytu.

4. Akcjonariusze posiadający znaczne pakiety akcji.

Struktura akcjonariatu na dzień sporządzenia sprawozdania, w ilości odpowiadającej co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na ZWZ Spółki, przedstawiała się następująco:

Akcjonariusze Liczba akcji
/ liczba głosów
na walnym zgromadzeniu
% w kapitale zakładowym
/ % w ogólnej liczbie głosów
na walnym zgromadzeniu
Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. 2.042.214 47,29%
SEZAM IX Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
Aktywów Niepublicznych (649 690 akcji
posiada PROMACK Sp. z o.o.)
1.131.423 26,20%
Krzysztof Jędrzejewski 283.773 6,57%
Michał Tatarek
z podmiotami powiązanymi
261.000 6,04%

5. Posiadacze specjalnych uprawnień kontrolnych z tytułu posiadania papierów wartościowych Emitenta.

Spółka nie emitowała papierów wartościowych dających ich posiadaczom specjalne uprawnienia kontrolne. Każda akcja daje na walnym zgromadzeniu prawo do jednego głosu, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

6. Ograniczenia w wykonywaniu prawa głosu.

Akcje Spółki nie są objęte ograniczeniami w zakresie wykonywania prawa głosu.

7. Ograniczenia w przenoszeniu prawa własności papierów wartościowych.

Nie istnieją ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych Emitenta.

8. Zasady powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz ich uprawnienia.

Szczegółowe zasady działania Zarządu określa Statut Spółki oraz Regulamin Zarządu przyjęty przez Zarząd Uchwałą nr 7/IV/03 z dnia 09.04.2003 r. W sprawach nieuregulowanych Regulaminem Zarządu oraz Statutem Spółki mają zastosowanie przepisy Kodeksu spółek handlowych.

Zgodnie ze Statutem Fabryki Obrabiarek RAFAMET S.A. Zarząd Spółki może być jedno lub wieloosobowy. Wspólna kadencja Zarządu trwa pięć kolejnych lat.

Liczbę członków Zarządu określa Rada Nadzorcza, która powołuje Prezesa Zarządu, a na jego wniosek pozostałych członków Zarządu, w tym Wiceprezesów.

Prezes, Wiceprezes, członek Zarządu lub cały Zarząd Spółki mogą być odwołani przez Radę Nadzorczą przed upływem kadencji. Mandaty wszystkich członków Zarządu, w tym również wybranych w trakcie kadencji, wygasają z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności Spółki za ostatni rok ich urzędowania. Mandat członka Zarządu wygasa przed upływem kadencji w przypadku zrzeczenia się mandatu w drodze wypowiedzenia (rezygnacja członka Zarządu), odwołania przez Radę Nadzorczą, a także śmierci członka Zarządu.

Zarząd prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje Spółkę we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych. Do zakresu uprawnień Zarządu należą wszystkie sprawy nie zastrzeżone do kompetencji innych organów Spółki, w tym podejmowanie decyzji co do nabycia i zbycia nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości. Zarząd działa na podstawie uchwalonego przez siebie regulaminu, który podlega zatwierdzeniu przez Radę Nadzorczą. W zakresie reprezentacji, w przypadku Zarządu wieloosobowego, do składania oświadczeń i podpisywania w imieniu Spółki wymagane jest współdziałanie Prezesa i członka Zarządu lub dwóch członków Zarządu, albo jednego członka Zarządu łącznie z prokurentem.

Zarząd wykonuje swoje prace pod przewodnictwem Prezesa Zarządu, który organizuje pracę Zarządu oraz czuwa nad zgodnością działań Zarządu z prawem i interesem Spółki. Prezes Zarządu określa kompetencje i rozdział zadań dla innych członków Zarządu. Prezes Zarządu jest odpowiedzialny za organizowanie, prowadzenie i nadzorowanie spraw Spółki. W przypadku nieobecności Prezesa Zarządu za organizowanie, prowadzenie i nadzorowanie spraw Spółki odpowiedzialny jest inny członek Zarządu lub dyrektor wskazany przez Prezesa Zarządu. Posiedzenia Zarządu zwoływane są przez Prezesa Zarządu lub zastępującego go członka Zarządu.

Zgodnie ze Statutem Spółki prawo podjęcia decyzji o emisji akcji podejmuje Walne Zgromadzenie Emitenta. Zagadnienia dotyczące wykupu akcji reguluje Kodeks spółek handlowych. Statut RAFAMET S.A. nie zawiera odrębnych uregulowań określających uprawnienia członków Zarządu do podejmowania decyzji o wykupie akcji.

9. Zasady zmiany Statutu Spółki.

Zmiana Statutu Spółki należy do kompetencji Walnego Zgromadzenia. Uchwała dotycząca zmiany Statutu zapada większością trzech czwartych głosów. Zmiana Statutu wymaga wpisu do rejestru.

10. Sposób działania Walnego Zgromadzenia i jego uprawnienia oraz opis praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania.

Szczegółowe zasady działania Walnego Zgromadzenia, jego uprawnień oraz praw akcjonariuszy i wykonywania prawa głosu określa Statut Spółki oraz Regulamin Walnego Zgromadzenia Fabryki Obrabiarek RAFAMET S.A. w Kuźni Raciborskiej, uchwalony przez WZA w dniu 23.06.2010 r. W sprawach nieuregulowanych Regulaminem Walnego Zgromadzenia oraz Statutem Spółki mają zastosowanie przepisy Kodeksu spółek handlowych.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie zwołuje Zarząd Spółki w terminie sześciu miesięcy po upływie roku obrotowego lub Rada Nadzorcza w przypadku, gdy Zarząd nie zwoła Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia w tym terminie.

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie zwołuje Zarząd z własnej inicjatywy lub Rada Nadzorcza, jeżeli zwołanie go uzna za wskazane. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie może być również zwołane przez akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego lub co najmniej połowę ogółu głosów w Spółce. Akcjonariusze wyznaczają przewodniczącego tego zgromadzenia. Akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą żądać zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia i umieszczenia określonych spraw w porządku obrad tego zgromadzenia. Jeżeli w terminie dwóch tygodni od dnia przedstawienia żądania Zarządowi Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie nie zostanie zwołane, sąd rejestrowy może upoważnić do zwołania tego Zgromadzenia akcjonariuszy występujących z tym żądaniem.

Walne Zgromadzenie zwołuje się przez ogłoszenie dokonywane na stronie internetowej Spółki oraz w sposób określony dla przekazywania informacji bieżących zgodnie z przepisami o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Ogłoszenie powinno być dokonane co najmniej na dwadzieścia sześć dni przed terminem Walnego Zgromadzenia.

Walne Zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad. Porządek obrad ustala Zarząd lub Rada Nadzorcza (w sytuacji zwołania Walnego Zgromadzenia przez ten organ).

Akcjonariusz lub Akcjonariusze reprezentujący co najmniej 1/20 kapitału zakładowego mogą żądać umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia. Żądanie powinno być zgłoszone Zarządowi nie później niż 21 dni przed wyznaczonym terminem Zgromadzenia. Żądanie powinno zawierać uzasadnienie lub projekt uchwały dotyczącej proponowanego porządku obrad i może zostać złożone w postaci elektronicznej. Zarząd jest obowiązany niezwłocznie, jednak nie później niż na 18 dni przed wyznaczonym terminem Walnego Zgromadzenia, ogłosić zmiany w porządku obrad, wprowadzone na żądanie akcjonariuszy. Ogłoszenie to następuje w sposób właściwy dla zwołania Walnego Zgromadzenia.

Akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej 1/20 kapitału zakładowego mogą przed terminem Walnego Zgromadzenia zgłaszać Spółce na piśmie lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad Walnego Zgromadzenia lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad. Spółka niezwłocznie ogłasza projekty uchwał na stronie internetowej. Każdy z akcjonariuszy może również podczas Walnego Zgromadzenia zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad. Walne Zgromadzenia odbywają się w siedzibie Spółki lub w Warszawie.

Walne Zgromadzenie może podejmować uchwały bez względu na liczbę obecnych akcjonariuszy i reprezentowanych akcji. Uchwały Walnego Zgromadzenia zapadają bezwzględną większością głosów oddanych, o ile przepisy ustawy lub Statut nie stanowią inaczej.

Głosowanie jest jawne. Tajne głosowanie zarządza się przy wyborach oraz nad wnioskami o odwołanie członków organów Spółki lub likwidatorów, bądź o pociągnięcie ich do odpowiedzialności, jak również w sprawach osobowych. Poza tym tajne głosowanie należy zarządzić na żądanie choćby jednego akcjonariusza obecnego lub reprezentowanego na Walnym Zgromadzeniu. Uchwała w sprawie istotnych zmian przedmiotu działalności Spółki zapada w jawnym głosowaniu imiennym oraz winna być ogłoszona.

Obrady Walnego Zgromadzenia otwiera Przewodniczący Rady Nadzorczej lub osoba przez niego wskazana, po czym zarządza wybór Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia. W przypadku nieobecności na Walnym Zgromadzeniu osób, o których mowa powyżej, Walne Zgromadzenie otwiera Prezes Zarządu albo osoba wyznaczona przez Zarząd. Osoba otwierająca Walne Zgromadzenie oraz akcjonariusze uprawnieni do głosowania zgłaszają do protokołu kandydatów na Przewodniczącego. Przewodniczącym może być wybrana osoba, która jest uprawniona do głosowania na Walnym Zgromadzeniu. Zasady i tryb przeprowadzenia głosowania zarządza osoba otwierająca Walne Zgromadzenie. Wyboru Przewodniczącego dokonuje się przez głosowanie tajne. Przewodniczącym zostaje ten ze zgłoszonych kandydatów, który wyraził zgodę na kandydowanie, a w głosowaniu uzyskał największą ilość ważnie oddanych głosów. Otwierający Walne Zgromadzenie czuwa nad prawidłowym przebiegiem głosowania, ogłasza kogo wybrano Przewodniczącym oraz przekazuje tej osobie kierowanie obradami. W przypadku uzyskania przez poszczególnych kandydatów takiej samej ilości głosów, osoba otwierająca Walne Zgromadzenie zarządza powtórne głosowanie danych kandydatów, aż do uzyskania większości. Jeżeli okaże się to konieczne i uzasadnione potrzebami Zgromadzenia, możliwe jest powołanie Zastępcy, na wniosek wybranego uprzednio Przewodniczącego.

Uchwały Walnego Zgromadzenia powinny być umieszczone w protokole sporządzanym przez notariusza. W protokole należy stwierdzić prawidłowość zwołania Walnego Zgromadzenia, jego zdolność do powzięcia uchwał, wymienić powzięte uchwały, a przy każdej uchwale: liczbę akcji z których oddano ważne głosy, procentowy udział tych akcji w kapitale zakładowym, łączną liczbę ważnych głosów, liczbę głosów "za", "przeciw" i "wstrzymujących się" oraz zgłoszone sprzeciwy. Do protokołu należy dołączyć odpowiednie dokumenty, m.in. dowody zwołania Walnego Zgromadzenia i listę obecności z podpisami uczestników Walnego Zgromadzenia. Wypis protokołu wraz z dowody zwołania Walnego Zgromadzenia oraz pełnomocnictwami udzielonymi przez akcjonariuszy Zarząd dołącza do księgi protokołów. Akcjonariusze mogą przeglądać księgi protokołów oraz mogą żądać wydania poświadczonych przez Zarząd odpisów uchwał.

Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy:

  • 1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
  • 2) powzięcie uchwały o podziale zysków lub pokryciu strat,
  • 3) udzielanie absolutorium członkom organów Spółki z wykonania przez nich obowiązków,
  • 4) zmiana przedmiotu przedsiębiorstwa Spółki,
  • 5) zmiana Statutu Spółki,
  • 6) podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego,
  • 7) połączenie Spółki i przekształcenie Spółki,
  • 8) rozwiązanie i likwidacja Spółki,
  • 9) emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa,
  • 10) wszelkie postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu Spółki lub sprawowaniu zarządu lub nadzoru,
  • 11) podejmowanie uchwał w sprawie tworzenia i znoszenia kapitałów i funduszy celowych,
  • 12) podejmowanie uchwał w innych sprawach nie wymienionych w punktach poprzedzających oraz w Statucie, a zastrzeżonych w przepisach kodeksu spółek handlowych dla Walnego Zgromadzenia.

Prawo do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu mają tylko osoby będące akcjonariuszami Spółki na 16 dni przed datą Walnego Zgromadzenia (dzień rejestracji uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu) na zasadach określonych w k.s.h. Akcjonariusz może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu oraz wykonywać prawo głosu osobiście lub przez pełnomocnika.

Do podstawowych praw i obowiązków osób uprawnionych do głosowania należy w szczególności:

  • a) wykonywanie prawa głosu,
  • b) składanie wniosków,
  • c) żądanie przeprowadzenia tajnego głosowania,
  • d) prawo do sprzeciwu i żądania jego zaprotokołowania,
  • e) zadawanie pytań i żądanie od obecnych na posiedzeniu członków Zarządu i Rady Nadzorczej wyjaśnień w sprawach związanych z przyjętym porządkiem obrad,

f) przestrzeganie ustalonego porządku obrad, przepisów prawa, postanowień Statutu, Regulaminu WZA oraz dobrych obyczajów.

11. Skład osobowy organów zarządzających i nadzorujących oraz zasady ich działania.

Zarząd

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. Spółką kierował Zarząd w składzie:

  • E. Longin Wons Prezes Zarządu,
  • Maciej Michalik Wiceprezes Zarządu.

Członkowie Zarządu RAFAMET S.A. łączą jednocześnie funkcje w organie zarządzającym z pełnieniem funkcji operacyjnego kierownictwa w strukturze organizacyjnej Spółki. Prezes Zarządu sprawuje jednocześnie funkcję Dyrektora Naczelnego, natomiast Wiceprezes Zarządu – Dyrektora Handlowego. Regulamin Zarządu RAFAMET S.A. określa zakres i tryb pracy Zarządu oraz sposób podejmowania uchwał.

Zarząd wykonuje swoje prace pod przewodnictwem Prezesa Zarządu, który organizuje pracę Zarządu oraz czuwa nad zgodnością działań Zarządu z prawem i interesem Spółki. Prezes Zarządu określa kompetencje i rozdział zadań dla innych członków Zarządu. Prezes Zarządu jest odpowiedzialny za organizowanie, prowadzenie i nadzorowanie spraw Spółki. W przypadku nieobecności Prezesa Zarządu za realizację tych zadań odpowiedzialny jest inny członek Zarządu lub dyrektor wskazany przez Prezesa Zarządu. Zarząd Spółki może powoływać Radę Dyrektorów jako organ opiniujący i doradczy i określić jej skład osobowy.

Posiedzenia Zarządu zwoływane są przez Prezesa Zarządu lub zastępującego go członka Zarządu co najmniej raz w miesiącu. Porządek posiedzenia Zarządu ustala Prezes Zarządu lub zastępujący go członek Zarządu i może on być uzupełniony na wniosek choćby jednego członka Zarządu. Udział w posiedzeniach Zarządu jest obowiązkowy. Na posiedzenie Zarządu mogą być zaproszone inne osoby. Posiedzeniu Zarządu przewodniczy Prezes Zarządu.

Z posiedzenia Zarządu sporządza się protokół, który powinien zawierać: porządek obrad, imiona i nazwiska obecnych członków Zarządu, ilość oddanych głosów za poszczególnymi uchwałami, zdania odrębne i podpisy obecnych członków Zarządu. Materiały pomocnicze będące przedmiotem obrad (plany, sprawozdania, wnioski) są dołączone do protokołu.

Postanowienia Zarządu zapadają w formie uchwał, które są protokołowane. Uchwały Zarządu wieloosobowego zapadają bezwzględną większością głosów obecnych, przy obecności co najmniej połowy członków. Głosowanie jest jawne. Tajne głosowanie zarządza się w sprawach osobistych oraz na wniosek choćby jednego członka Zarządu biorącego udział w posiedzeniu.

W przypadku sprzeczności interesów Spółki z interesami członka Zarządu, jego współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany osobiście, członek Zarządu

powinien wstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw i może żądać zaznaczenia tego w protokole.

Organizację pracy Zarządu zapewnia Biuro Zarządu.

Rada Nadzorcza

W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. funkcję organu nadzorczego Spółki pełniła Rada Nadzorcza w składzie:

  • Janusz Paruzel Przewodniczący Rady Nadzorczej,
  • Piotr Regulski Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej,
  • Aleksander Gaczek Członek Rady Nadzorczej.,
  • Michał Rogatko Członek Rady Nadzorczej,
  • Michał Tatarek Członek Rady Nadzorczej.

Szczegółowe zasady działania Rady Nadzorczej określa Statut Spółki oraz Regulamin Rady Nadzorczej przyjęty Uchwałą nr 11/VIII/2010 z dnia 16.11.2010 r. W sprawach nieuregulowanych Regulaminem Rady Nadzorczej oraz Statutem Spółki mają zastosowanie przepisy k.s.h.

Rada Nadzorcza składa się co najmniej z pięciu członków powoływanych i odwoływanych przez Walne Zgromadzenie. Wspólna kadencja Rady Nadzorczej trwa trzy lata, z tym że członkowie Rady mogą być wybierani ponownie.

Mandaty członka Rady wygasają:

  • 1) z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej,
  • 2) z chwilą śmierci, rezygnacji lub odwołania ze składu Rady Nadzorczej,
  • 3) równocześnie z dniem wygaśnięcia mandatu pozostałych członków Rady Nadzorczej, jeżeli członek Rady Nadzorczej powołany został na okres wspólnej kadencji,
  • 4) z dniem odwołania członka Rady przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy.

W miejsce ustępującego przed wygaśnięciem mandatu lub w miejsce zmarłego członka Rady, Rada Nadzorcza może dokooptować członka Rady, lecz liczba członków dokooptowanych nie może przekraczać połowy ogólnej liczby członków Rady Nadzorczej. Dokooptowani członkowie Rady powinni być przedstawieni do zatwierdzenia na najbliższym Walnym Zgromadzeniu. Mandaty nowo wybranych lub dokooptowanych w trakcie kadencji członków Rady Nadzorczej wygasają z upływem odnośnej kadencji.

Członkowie Rady Nadzorczej wykonują swoje prawa i obowiązki osobiście.

Rada Nadzorcza wykonuje swoje obowiązki kolegialnie, może jednak delegować swoich członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych.

Do kompetencji Rady Nadzorczej należy stały nadzór nad działalnością Spółki w zakresie przewidzianym w kodeksie spółek handlowych oraz zatwierdzanie na wniosek Zarządu wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych.

Do szczególnych kompetencji Rady Nadzorczej należy:

  • 1) ocena sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i stanem faktycznym,
  • 2) ocena wniosków Zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty,
  • 3) składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników oceny, o której mowa w pkt. 1 i 2,
  • 4) badanie i kontrola działalności oraz stanu finansowego Spółki,
  • 5) zatwierdzanie, na wniosek Zarządu, wyboru firmy audytorskiej badającej roczne sprawozdanie finansowe Spółki,
  • 6) ustalanie wynagrodzenia dla członków Zarządu Spółki oraz innych warunków umowy lub kontraktów z nimi zawieranych,
  • 7) zwalnianie członków Zarządu z zakazu konkurencji,
  • 8) wyrażanie zgody na wypłatę zaliczki na poczet dywidendy,
  • 9) prawo do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy,
  • 10) prawo Rady i członka Rady Nadzorczej do zaskarżania uchwał Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy naruszających dobre obyczaje i godzących w interes Spółki lub mających na celu pokrzywdzenie akcjonariusza.

W ciągu 14 dni od daty wyboru Rady Nadzorczej przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy odbywa się jej pierwsze posiedzenie, na którym Rada wybiera ze swojego grona Przewodniczącego Rady i jego Zastępcę, a w miarę potrzeby, także Sekretarza Rady.

Wyboru dokonuje się w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów obecnych na posiedzeniu członków Rady. W razie potrzeby Rada Nadzorcza, na kolejnym posiedzeniu, może dokonać wyborów uzupełniających.

Przewodniczący Rady Nadzorczej, a w przypadku jego nieobecności Zastępca Przewodniczącego, zwołuje posiedzenia Rady i przewodniczy na nich. Przewodniczący Rady Nadzorczej poprzedniej kadencji zwołuje i otwiera pierwsze posiedzenie nowo wybranej Rady i przewodniczy na nim do chwili wyboru Przewodniczącego.

Rada Nadzorcza może odwołać Przewodniczącego, jego Zastępcę i Sekretarza Rady.

Do obowiązków Przewodniczącego Rady Nadzorczej należy w szczególności:

  • 1) zwoływanie posiedzeń Rady Nadzorczej i przewodniczenie na nich,
  • 2) zawieranie umów o pracę z członkami Zarządu Spółki w imieniu Spółki oraz dokonywanie innych czynności prawnych, w tym związanych ze stosunkiem pracy pomiędzy Spółką a członkiem Zarządu,
  • 3) zwoływanie i otwieranie pierwszego posiedzenia nowo wybranej Rady Nadzorczej i przewodniczenie na nim do chwili wyboru Przewodniczącego Rady,
  • 4) otwieranie Walnego Zgromadzenia i przewodniczenie na nim do chwili wyboru Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy,

5) sprawowanie bieżącego nadzoru nad protokołowaniem posiedzeń Rady oraz podpisywanie korespondencji wychodzącej Rady Nadzorczej.

Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej wykonuje obowiązki Przewodniczącego Rady w razie jego długotrwałej nieobecności, a w szczególności w okresie jego urlopu wypoczynkowego i nieobecności spowodowanej chorobą.

W okresach pomiędzy posiedzeniami Radę Nadzorczą reprezentuje wobec Zarządu Spółki Przewodniczący Rady, a w razie jego nieobecności Zastępca Przewodniczącego albo inny członek Rady upoważniony przez Radę Nadzorczą.

Rada Nadzorcza odbywa posiedzenia nie rzadziej niż jeden raz na kwartał.

Przewodniczący Rady ma obowiązek zwołać posiedzenie Rady także na pisemny wniosek Zarządu Spółki lub członka Rady. W takim przypadku posiedzenie Rady powinno zostać zwołane w ciągu dwóch tygodni od daty zgłoszenia żądania.

Zawiadomienie o zwołaniu posiedzenia, zawierające porządek obrad wysyłane jest członkom Rady w sposób zapewniający jego doręczenie co najmniej na siedem dni przed datą posiedzenia.

Dla ważności uchwał Rady Nadzorczej wymagane jest zawiadomienie o posiedzeniu wszystkich członków Rady oraz obecność na posiedzeniu co najmniej połowy członków Rady, w tym Przewodniczącego, bądź w przypadku jego nieobecności Zastępcy Przewodniczącego. Rada Nadzorcza podejmuje uchwały bezwzględną większością głosów członków obecnych na posiedzeniu, a w posiedzeniu bierze udział co najmniej połowa członków Rady. W przypadku równej ilości głosów decyduje głos przewodniczącego obradom Rady. Podejmowanie uchwał możliwe jest również korespondencyjnie lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego komunikowania się na odległość, jeżeli wszyscy członkowie Rady zostali powiadomieni o treści projektu uchwały. Oddanie głosu możliwe jest także na piśmie za pośrednictwem innego członka Rady, za wyjątkiem spraw wprowadzonych do porządku obrad na posiedzeniu Rady Nadzorczej. Rada Nadzorcza podejmuje uchwały w głosowaniu jawnym. Przewodniczący obrad zarządza tajne głosowanie z własnej inicjatywy lub na wniosek co najmniej dwóch członków Rady Nadzorczej. Tajne głosowanie zarządza się ponadto przy powołaniu do pełnienia funkcji i odwołaniu z funkcji w Radzie Nadzorczej.

Z posiedzeń Rady Nadzorczej sporządzane są protokoły zawierające w szczególności: numer kolejny, porządek obrad, datę i miejsce posiedzenia, listę obecności, streszczenie dyskusji, treść podjętych uchwał i ich uzasadnienie, wynik głosowania. Protokół winien być podpisany przez wszystkich obecnych na posiedzeniu członków Rady. Protokół z posiedzenia przyjmowany jest na kolejnym posiedzeniu Rady Nadzorczej, przy czym przyjęcie protokołu nie wstrzymuje wykonania ustaleń Rady.

Komitet Audytu

W ramach Rady Nadzorczej funkcjonuje Komitet Audytu, którego zasady działania reguluje ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, a także Regulamin Komitetu Audytu z dnia 09.10.2017 r. Komitet Audytu składa się z co najmniej trzech członków powoływanych na okres kadencji Rady Nadzorczej.

W okresie od 09.10.2017 r. do 31.12.2017 r. w skład Komitetu Audytu wchodzili wszyscy członkowie Rady Nadzorczej. Funkcję Przewodniczącego Komitetu Audytu pełnił Pan Michał Rogatko.

Do zadań Komitetu Audytu należy w szczególności:

1) monitorowanie:

  • a) procesu sprawozdawczości finansowej,
  • b) skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
  • c) wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej;
  • 2) kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz Spółki świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie;
  • 3) informowanie Rady Nadzorczej o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Spółce, a także jaka była rola komitetu audytu w procesie badania;
  • 4) dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących badaniem w Spółce;
  • 5) opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania;
  • 6) opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem;
  • 7) określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez Spółkę;
  • 8) przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji dotyczących wyboru biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdań finansowych Spółki. Rekomendacja powinna spełniać wymogi wykazane w rozporządzeniu UE oraz ustawie o biegłych rewidentach;
  • 9) przedkładanie Radzie Nadzorczej oraz Zarządowi zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w Spółce.

W ramach czynności nadzoru dotyczących sprawozdawczości finansowej, Komitet Audytu w szczególności:

1) analizuje przedstawiane przez Zarząd informacje dotyczące istotnych zmian w rachunkowości lub sprawozdawczości finansowej oraz szacunkowych danych lub ocen, które mogą mieć istotne znaczenie dla sprawozdawczości finansowej Spółki,

  • 2) otrzymuje informacje dotyczące harmonogramu badania sprawozdań finansowych Spółki,
  • 3) dokonuje analizy sprawozdania dodatkowego dla Komitetu, o którym mowa w art. 11 rozporządzenia UE i omawia treść tego sprawozdania z firmą audytorską przeprowadzającą badanie sprawozdań finansowych Spółki,
  • 4) przedstawia Radzie Nadzorczej rekomendacje w sprawie zatwierdzenia zbadanego przez audytora rocznego sprawozdania finansowego,
  • 5) monitoruje poprawność, kompletność i rzetelność informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych Spółki oraz terminowość procesu sprawozdawczości,
  • 6) dokonuje przeglądu efektywności procesu badania sprawozdania finansowego oraz odpowiedzi Zarządu na udzielone w toku tego procesu rekomendacje.

W ramach czynności nadzoru dotyczących kontroli wewnętrznej Komitet Audytu bada w szczególności:

  • 1) adekwatność prowadzonych przez Zarząd systemów identyfikacji, monitorowania i zmniejszania zagrożeń dla działalności Spółki,
  • 2) systemy kontroli wewnętrznej w celu zapewnienia zgodności z przepisami i wewnętrznymi regulacjami oraz procedury zapewniające efektywne działanie tych systemów,
  • 3) efektywność audytu wewnętrznego oraz dostępność odpowiednich źródeł informacji i ekspertyz celem zapewnienia odpowiedniego reagowania na wskazówki i zalecenia audytorów zewnętrznych,
  • 4) przestrzeganie dyscypliny finansowej i właściwe funkcjonowanie systemów redukujących możliwość powstania nieprawidłowych zjawisk w funkcjonowaniu Spółki.

12. Opis polityki różnorodności.

Elementy polityki różnorodności nie zostały w Spółce sformalizowane w postaci dokumentu polityki różnorodności w odniesieniu do władz spółki oraz jej kluczowych menedżerów. Udział poszczególnych osób w wykonywaniu funkcji zarządczych, nadzorczych i kierowniczych w strukturach spółki jest uzależniony przede wszystkim od kompetencji, kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Funkcje członków organu zarządzającego i nadzorczego powierzone zostały konkretnym osobom niezależnie od ich płci, kierunku wykształcenia czy wieku, ale według merytorycznego przygotowania oraz doświadczenia tych osób.

Pomimo braku sformalizowanej polityki różnorodności działania w obszarze zarządzania kadrami uwzględniają kluczowe elementy różnorodności, które naszym zdaniem pozwalają na wybór kandydatów zapewniających efektywną realizację strategii oraz rozwój Spółki, począwszy od najniższego, a skończywszy na najwyższym szczeblu zarządzania. RAFAMET S.A. dokłada starań, aby stosowane były zasady równego traktowania i zarządzania różnorodnością w miejscu pracy, a szczególnie w obszarze rekrutacji, wynagrodzeń, awansów, dostępu do szkoleń, ochrony przed mobbingiem oraz ochrony przed nieuzasadnionym zwolnieniem.

OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH

Niniejsze oświadczenie stanowi realizację art. 55 ust. 2B ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U.2018.395 t.j.) i obejmuje informacje niefinansowe dotyczące Grupy Kapitałowej RAFAMET za okres od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. Przedmiotowe oświadczenie jest publikowane przez Emitenta po raz pierwszy.

Oświadczenie zostało sporządzone w oparciu o dane niefinansowe zidentyfikowane, przy uwzględnieniu istotności poszczególnych obszarów dla Grupy oraz jej interesariuszy, których wyboru dokonano na podstawie ich oddziaływania na Grupę.

Grupy interesariuszy zidentyfikowane jako istotne dla Grupy Kapitałowej RAFAMET
1.
Klienci
2.
Pracownicy
3.
Inwestorzy
4.
Społeczność lokalna
Zagadnienia niefinansowe zidentyfikowane jako istotne dla Grupy Kapitałowej RAFAMET i
OBSZAR ŚRODOWISKO NATURALNE
1.
Woda
2.
Ścieki
3.
Odpady
4.
Emisja do atmosfery
5.
Hałas
6.
Obszary chronione
7.
Energia i paliwa
OBSZAR SPOŁECZNY I PRACOWNICZY
1.
Zatrudnienie
2.
Wynagrodzenia
3.
Środowisko pracy
4.
Równość i różnorodność
5.
Dialog społeczny
6.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
7.
Rozwój i edukacja
8.
Społeczności lokalne i zaangażowanie społeczne
9.
Bezpieczeństwo produktów i ich użytkowników
OBSZAR POSZANOWANIE PRAW CZŁOWIEKA I PRZECIWDZIAŁANIE KORUPCJI

OBSZAR ZARZĄDCZY

1. Model biznesowy Grupy Kapitałowej RAFAMET.

Obecna działalność RAFAMET S.A. to przede wszystkim produkcja sterowanych numerycznie obrabiarek skrawających specjalizowanych dla kolejnictwa, w szczególności obrabiarek do reprofilowania kół zestawów kołowych pojazdów szynowych oraz wielkogabarytowych obrabiarek jednostkowych typu tokarki pionowe i poziome oraz frezarki bramowe, w tym typu gantry.

Przedmiotem działalności spółki zależnej ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. (100% udziałów posiada RAFAMET S.A. i jest to istotny podmiot pod względem konsolidacji wyników) jest produkcja i sprzedaż odlewów żeliwnych i modeli odlewniczych oraz świadczenie usługi w zakresie obróbki wiórowej. Spółka oferuje również szeroki pakiet usług od analizy i opracowywania dokumentacji technologicznej, usługi śrutowania, obróbki cieplnej oraz usługi laboratoryjne.

W skład Grupy Kapitałowej RAFAMET wchodzi również "RAFAMET - SERVICE & TRADE" Sp. z o.o. (100% udziałów posiada RAFAMET S.A.) świadcząca usługi przemysłowe w obszarach uzupełniających i ułatwiających proceduralnie aktywność Emitenta, serwis pogwarancyjny na rzecz podmiotów eksploatujących obrabiarki produkcji RAFAMET S.A. oraz usługi montażowe, remonty obrabiarek i innych urządzeń technicznych.

Przedmiotem działalności PORĘBA 1798 Machine Tools – Sp. z o.o. (100% udziałów posiada RAFAMET S.A.) jest sprzedaż tokarek poziomych marki PORĘBA.

STANRUS-RAFAMET OOO (50% udziałów posiada RAFAMET S.A.) to podmiot handlowy zarejestrowany w Rosji, którego celem działalności jest pośrednictwo w handlu na terytorium Rosji.

Od 2018 roku rozpocznie działalność HEBEI RAFAMET MACHINERY Co., Ltd (50% udziałów posiada RAFAMET S.A.) - podmiot handlowo produkcyjny zarejestrowany w Chinach.

RAFAMET S.A. funkcjonuje w środowisku rynkowym, które charakteryzuje się ograniczoną liczbą konkurujących podmiotów. Biorąc jednak pod uwagę niszowy charakter prowadzonej działalności i stosunkowo niewielki rozmiar rynku zagrożenie konkurencyjne (głównie ze strony firm niemieckich, włoskich i hiszpańskich posiadających ugruntowaną światową reputację, zasoby finansowe na prace badawczorozwojowe i marketing) należy uznać za porównywalne z innymi sektorami przemysłu maszynowego.

Niektóre technologie stosowane przez RAFAMET S.A. do produkcji są unikalne w skali kraju i świata. Są rezultatem prac B+R, efektem idei pracowników firmy, sugestii klientów i dostawców, przejęcia znanej marki branżowej oraz stałej modernizacji istniejących produktów.

Obecne ścieżki strategicznego rozwoju Spółki dominującej zakładają rozwój organiczny pomijający potencjalne możliwości ekspansji poprzez przejęcia i fuzje. Odrzucono również koncepcje skracania łańcucha dostaw i przejmowania dostawców jako nieodpowiednią dla RAFAMET S.A.

Działalność ODLEWNI RAFAMET to przede wszystkim produkcja odlewów z różnych stopów żeliwa i wykonywanie usług modelarskich, z założeniem zbytu na rynku europejskim. Odlewnia działa na rynku, na którym jest duża konkurencja, zarówno wśród odlewni krajowych, jak i z innych krajów Europy lub Azji, a stosowane przez nią technologie są również wykorzystywane przez inne odlewnie. Efektem prac badawczo – rozwojowych oraz myśli technicznej było rozpoczęcie produkcji płyt montażowych oraz odlewów wykonywanych na bazie modeli EPS, co jest unikalne w skali kraju. Możliwości techniczne, w tym nowoczesne stanowisko sferoidyzacji oraz ilość dołów formierskich daje tej spółce dużą przewagę konkurencyjną. Ofertę wzbogacono o obróbkę mechaniczną, dzięki współpracy w Grupie Kapitałowej oraz o modele EPS czy wyżarzanie, które to usługi wykonywane są w kooperacji.

W latach 2012 – 2016 40% przychodów ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. pochodziło ze sprzedaży dla klientów krajowych, z tym, że poziom sprzedaży na rynek krajowy systematycznie spadał i w 2016 r. wyniósł on tylko 27% ogólnej sprzedaży. Możliwości odwrócenia tej tendencji są niewielkie. Odlewnia jest głównie producentem odlewów ciężkich dla przemysłu maszynowego, na które w Polsce nie ma dużego zapotrzebowania. Systematycznie zatem rozszerzano portfel klientów i poziom sprzedaży dla odbiorców zagranicznych. Głównym rynkiem zbytu jest dla odlewni rynek niemiecki. Wiąże się to głównie z rozwiniętym przemysłem u naszego zachodniego sąsiada i możliwością pozyskania nowych klientów.

Misją ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. jest produkcja odlewów żeliwnych wysokiej jakości oraz świadczenie usług zgodnie z oczekiwaniami klientów, przy spełnieniu wymagań ochrony środowiska

Wizja firmy określa pozycję rynkową, finansową i organizacyjną poprzez:

  • utrzymanie statusu znaczącego producenta płyt montażowych,
  • utrzymanie statusu wiodącego producenta odlewów ciężkich wykonywanych w dołach formierskich,
  • utrzymanie wiodącego krajowego producenta odlewów o ciężarze powyżej 4000 kg na bazie modeli EPS

Wyzwaniem rozwojowym dla podmiotów GK jest rozbudowa bazy kooperacyjnej w zakresie pozyskiwania usług bezpośrednio jak i pośrednio produkcyjnych oraz zagwarantowanie stabilnych dostaw komponentów i podzespołów maszynowych.

Firmy GK otwierają się na pracowników z zagranicy, w tym przede wszystkim z Ukrainy i Białorusi.

Spółka RAFAMET S.A. oraz ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. widzą potrzebę powiększenia potencjału własnych biur konstrukcyjnych i technologicznych w celu zapewnienia potencjału innowacyjnego kreowania wyrobów. Podmioty te są otwarte na współpracę z wyspecjalizowanymi biurami inżynieryjnymi w kraju i zagranicą oraz jednostkami naukowymi.

Unikalna technologia, wysoka jakość oferowanych produktów, w tym w zakresie zgodności wymiarowej wyrobu z wymaganiami geometrycznej specyfikacji produktu (GSP), wysoki poziom kwalifikacji pracowni-

czych, a także duża elastyczność rynkowa oraz krótkie terminy dostaw i dobra obsługa posprzedażowa, tworzą katalog przewag konkurencyjnych spółek GK pozwalających na zajmowanie specyficznej niszy rynkowej, ale i osiąganie na niej pozycji czołowego gracza światowego. Zagadnienia te są jednak obszarami, które warto i trzeba poprawiać szukając w nich dalszych przewag konkurencyjnych, jak i kierunków optymalizacji kosztów działania (budowanie stałej konkurencyjnej przewagi kosztowej).

Analiza wewnętrzna potencjału strategicznego organizacji wskazuje, że wysoka jakość produktów i dostosowanie ich do specyficznych potrzeb konkretnego klienta oraz pozycja i image firmy to czynniki budujące na dzień dzisiejszy znaczącą pozycję rynkową firmy, pomimo średniej oceny efektywności czy ochrony własności przemysłowej.

Grupa Kapitałowa jako zasadę działania przyjmuje koncentrację na działaniach gwarantujących stałe osiąganie rentowności produkcji, utrzymywanie zdolności wytwórczych na wysokim poziomie oraz rozwój zdolności do kreowania innowacyjnego zrównoważonego rozwoju.

Misją Grupy jest: "Sprzedaż wyrobów i usług o jakości spełniającej oczekiwania Klientów przy zachowaniu bezpiecznych warunków pracy i szacunku dla środowiska naturalnego."

Wizja GK określa pozycję rynkową, finansową i organizacyjną Spółki w głównych obszarach jej aktywności biznesowej w następujący sposób:

  • utrzymanie pozycji czołowego światowego producenta obrabiarek do obróbki profili jezdnych kół pojazdów szynowych,
  • odbudowa pozycji renomowanego dostawcy ciężkich tokarek poziomych marki Poręba,
  • utrzymanie wiodącego krajowego producenta odlewów z żeliwa szarego (w tym przede wszystkim płyt montażowych ) i sferoidalnego o ciężarze powyżej 4000 kg na bazie modeli EPS,
  • bardzo dobra i dobra (największa spółka zależna) rentowność biznesu (wskaźniki opisane zostały poprzez oczekiwany poziom marży EBIDTA),
  • innowacyjność asortymentowa i takie jej postrzeganie przez otoczenie,
  • zrównoważony rozwój wszystkich podmiotów w GK również w aspekcie stabilnych, dobrze płatnych miejsc pracy, przy ciągłym minimalizowaniu szkodliwych wpływów działalności firm GK na środowisko oraz przy zapewnieniu bezpiecznych warunków pracy.
Wskaźniki efektywności 2017 2016
Przychody ze sprzedaży (w tys. zł) 111 799 109 165
Ebidta 11 753 15 438
Marża Ebidta 10,51% 14,14%
Zysk netto ( w tys. zł) 704 3 966

Tabela 29 Kluczowe wskaźniki efektywności dla GK.

2. Ład zarządczy.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Fabryka Obrabiarek RAFAMET i wpisana do rejestru handlowego w 2001 r. Od roku 2007 Spółka jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i zaliczana do sektora "Urządzenia mechaniczne".

Spółka stosuje zasady ładu korporacyjnego zachowując standardy właściwego zarządzania, uregulowane w takich dokumentach jak: Statut RAFAMET S.A., Regulamin działania Zarządu, Regulamin Rady Nadzorczej, Regulamin Komitetu Audytu oraz Regulamin Walnego Zgromadzenia. Ponadto Spółka stosuje "Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW". Działania w tym zakresie pozwalają na właściwe rozłożenie odpowiedzialności w Spółce oraz ścisłe określenie funkcji jej kluczowych organów, co przekłada się na proces podejmowania decyzji zarządczych.

Funkcjonujący w RAFAMET S.A. Zintegrowany System Zarządzania to udokumentowany i spójny system spełniający od 1996 roku wymagania normy ISO 9001 w zakresie jakości, a od 2011 roku dodatkowo wymagania normy ISO 14001 w zakresie ochrony środowiska oraz normy PN-N-18001 w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. W 2017 r. dostosowano Zintegrowany System Zarządzania do nowych norm: ISO 9001:2015 i ISO 14001:2015, a międzynarodowa jednostka certyfikująca Bureau Veritas Certification przeprowadziła recertyfikację systemu. Pozytywne były również wyniki auditów strony drugiej przeprowadzone przez współpracujące ze Spółką firmy: Simens Mobility (2018), Naval Group, Alstom Transportation, Michelin, Damen Marine Components, co zaowocowało przyjęciem RAFAMET S.A. do grona ich kwalifikowanych dostawców i dało możliwość dalszej współpracy.

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. w 2017 roku przeprowadziło audit nadzoru funkcjonującego w Spółce Wewnętrznego System Kontroli i oceniło zgodność z wymaganiami zawartymi w art. 11 ust. 2 ustawy o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. System ten reguluje zasady obrotu z zagranicą towarami o znaczeniu strategicznym, określa sposób ewidencji eksportu, importu i tranzytu, wymaga poznania i weryfikacji zagranicznego partnera, dokładnego określenia parametrów technicznych towaru będącego przedmiotem obrotu oraz posiadania wiedzy na temat właściwego wykorzystania towaru. Posiadając własny Wewnętrzny System Kontroli będący fragmentem szerszego systemu łączącego polskie przedsiębiorstwa, polskie instytucje rządowe i organizacje międzynarodowe ustalające reguły i zasady handlu, RAFAMET S.A. jest w stanie chronić swój handlowy interes oraz swój wizerunek w oczach partnerów zagranicznych.

W spółce zależnej ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o. w roku 2017 zostało przeprowadzone szkolenie w zakresie wymagań i niezbędnych działań związanych z przejściem na nowe normy ISO oraz szkolenie zewnętrzne dla audytorów w zakresie doskonalenia warsztatów oraz zapoznania z wymaganiami nowych norm jakościowych i środowiskowych. Miał miejsce kontrolny audyt Zintegrowanego Systemu Zarządza-

nia, a także rozpoczęto prace związane z przygotowaniem ZSZ do recertyfikacji systemu w IV kwartale 2018 r., wg norm ISO 9001:2015 i ISO14001:2015.

3. Zarządzanie ryzykiem.

Zarząd Emitenta identyfikuje i monitoruje następujące ryzyka zewnętrzne i wewnętrzne, mogące wpływać na Grupę Kapitałową:

Ryzyko konkurencji

Charakter prowadzonej działalności podmiotów Grupy Kapitałowej RAFAMET i stosunkowo niewielki rozmiar rynku powodują, iż zagrożenie konkurencyjne należy uznać za porównywalne z innymi sektorami przemysłu maszynowego. Największe zagrożenie konkurencyjne występuje ze strony firm włoskich, niemieckich, hiszpańskich i czeskich, które posiadają wieloletnie doświadczenie w działalności na rynku światowym i ugruntowaną pozycję. Istotnym czynnikiem przewagi konkurencyjnej – w ocenie Emitenta – jest elastyczność i szybkość dostosowania oferty produkcyjnej do specyficznych wymogów poszczególnych odbiorców. Istotnym elementem konkurencyjności jest także skuteczne rozpoznanie rynku ostatecznych odbiorców-użytkowników obrabiarek. Emitent w swoich działaniach handlowych na rynkach międzynarodowych korzysta z usług pośredników handlowych i lokalnych agentów, zatem potencjalnym czynnikiem ryzyka jest nietrafny dobór agenta na obsługiwanym rynku i ewentualne konsekwencje w zakresie skutecznego konkurowania na danym rynku.

W przypadku ODLEWNI RAFAMET sp. z o.o. konkurencję stanowi kilka odlewni, które posiadają techniczne możliwości do wytwarzania odlewów o podobnym charakterze. Są to odlewnie ze Śremu, Koluszek oraz Krakowa. Konkurencja zagraniczna to przede wszystkim firmy z takich krajów jak Chiny, Indie i Pakistan. Nie można również pominąć producentów z krajów Unii Europejskiej oraz niezwykle dynamicznie rozwijającego się sektora odlewniczego w Turcji.

Ryzyko dotyczące specyfiki działalności operacyjnej i charakteru produktów

Produkcja RAFAMET S.A. ma charakter jednostkowy lub małoseryjny, a zawierane kontrakty charakteryzują się wysoką wartością jednostkową i długim czasem realizacji, co stwarza potencjalne zagrożenie związane z relatywnie wysokim wpływem pojedynczych kontraktów na wyniki finansowe oraz ryzyko niepełnej i nieterminowej realizacji płatności za produkt. Celem minimalizacji powyższego ryzyka w kontraktach stosowany jest etapowy tryb płatności. W przypadku kontrahentów z rynków charakteryzujących się małą wiarygodnością wykorzystywane są akredytywy bankowe. Corocznie istotna część produktów Spółki kierowana jest do odbiorców, których właścicielami są podmioty państwowe (w segmencie kolejowym). Emitent jest w stanie wytwarzać zróżnicowany asortyment obrabiarek, jednakże struktura posiadanego parku maszynowego generalnie jest dostosowana do produkcji obrabiarek o średnich gabarytach (kolejnictwo) oraz wielkogabarytowych (zaplecze przemysłu energetycznego). W przypadku znaczącej zmiany w strukturze popytu na rzecz obrabiarek wielkogabarytowych ograniczeniem w sferze produkcji może być obróbka dużych elementów i ich montaż.

Jednostkowy i małoseryjny charakter produkcji i ograniczenia w elastyczności dostosowania struktury produkcji do zmian popytu mogą powodować wahania przychodów ze sprzedaży i rentowności osiąganej przez Emitenta.

Istotne ryzyko związane jest także z pozyskiwaniem, w skorelowany sposób z procesem produkcyjnym i cyklem finansowania produkcji niektórych istotnych komponentów takich jak: łożyska wielkogabarytowe czy ciężkie odlewy.

Istotnym czynnikiem ryzyka może stać się skumulowanie zamówień od klientów, co może wpływać na czas realizacji zamówienia. Głównym czynnikiem mającym wpływ na czas produkcji pozostaje wydajność spółki zależnej Emitenta – ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. W celu ograniczenia tego ryzyka RAFAMET S.A. podjął działania, mające na celu zwiększenie mocy produkcyjnych odlewni oraz zmianę profilu produkcji tej spółki, polegające na odejściu od produkcji detali lekkich na rzecz skoncentrowania się na produkcji detali ciężkich żeliwa szarego oraz sferoidalnego oraz wprowadzenia na większą skalę produkcji odlewów w oparciu o technologię Lost Foam.

ODLEWNIA RAFAMET sp. z o.o. jest producentem odlewów ciężkich, wykonywanych w dołach formierskich o ciężarze od 15 do 40 ton. Produkcję spółki zależnej cechuje:

  • jednostkowość produkcji oraz zmienność konstrukcji produkowanych odlewów,
  • konieczność nagromadzenia, przy posiadanych możliwościach technicznych, odpowiedniej porcji metalu o stabilnych właściwościach fizyko-chemicznych,
  • wielkogabarytowość form i ryzyko związane z prawidłowym montażem,
  • możliwość wystąpienia awarii w trakcie procesu zalewania formy,
  • ryzyko wystąpienia problemów jakościowych, dyskwalifikacji odlewu i konieczności wykonania odlewu zamiennego.

Biorąc pod uwagę cykl produkcji od momentu jej rozpoczęcia do chwili wykrycia ewentualnej wady, który wynosi od 2 do 3 miesięcy, istnieje ryzyko nieterminowości dostaw.

Wyprodukowanie odlewu nie spełniającego norm może zatem generować dodatkowe koszty, mogące mieć istotny wpływ nie tylko na wynik finansowy spółki zależnej, ale także na wyniki finansowe całej Grupy Kapitałowej.

Ryzyko rynków zbytu

Podmioty Grupy Kapitałowej sprzedają produkty głównie na rynkach zagranicznych, w krajach o zróżnicowanej sytuacji makroekonomicznej. Cykl zakupów produktów RAFAMET S.A. wiąże się co prawda bardziej z koniecznością odnawiania parku maszynowego użytkowników i nie jest bezpośrednio powiązany z bieżącą koniunkturą, ale dłuższe pogorszenie sytuacji makroekonomicznej w danym kraju stanowi zagrożenie dla uzyskiwania stabilnych przychodów i marż na danym rynku. Emitent prowadzi swoją działalność handlową także na rynkach o podwyższonym ryzyku politycznym i w krajach, wobec których społeczność międzynarodowa wprowadziła ograniczenia swobody obrotu. Zaostrzenie sytuacji politycznej i konieczność uzyskiwania licencji eksportowej stanowią zatem czynnik ryzyka.

Ostatnie lata nie były dla producentów obrabiarek na świecie okresem najlepszym. Portfele zamówień skurczyły się istotnie, a dynamika przyrostu nowych zamówień spadła znacząco. Sygnały dochodzące z rynków zagranicznych nie wskazują na znaczącą poprawę sytuacji i perspektywę wzrostu sprzedaży

obrabiarek na świecie, dlatego też uważamy, że kolejny rok może być okresem o charakterystyce kryzysowej, z obniżeniem ogólnego cen ze skutkiem dla rentowności oraz zaostrzającą się walką konkurencyjną, również ze strony nowych podmiotów na rynku.

Ryzyko kursowe

Wysoki udział sprzedaży eksportowej w przychodach RAFAMET S.A. generuje wysokie ryzyko kursowe, szczególnie istotne w przypadku kontraktów zawartych na dłuższe okresy czasu. Dla ograniczenia ryzyka kontraktów z odbiorcami z krajów o mniej stabilnych walutach, umowy zawierane są w EUR lub USD. Na ograniczenie ryzyka kursowego wpływa realizacja zakupów komponentów i materiałów w walutach sprzedaży wyrobów gotowych (materiały importowane, denominowane stanowią około 25% wartości materiałów ogółem stosowanych w produkcji). Instrumentem ograniczania ryzyka kursowego może stać się zawieranie walutowych transakcji zabezpieczających. Produkcja RAFAMET S.A. w znacznym stopniu opiera się o komponenty, których ceny zależą od kursu EUR. Kompensowanie sprzedaży w EUR z zakupami komponentów do produkcji w EUR ogranicza ryzyko walutowe.

W dniu 20.12.2017 r. Rada Nadzorcza zaopiniowała pozytywnie politykę zarządzania ryzykiem walutowym w RAFAMET S.A.

Ryzyko stóp procentowych.

Działalność podmiotów Grupy Kapitałowej w przypadku zwiększenia finansowania obcego może w przypadku wzrostu rynkowych stóp procentowych wiązać się ze zwiększonymi kosztami finansowymi z tytułu obsługi zaciąganych zobowiązań. Sygnały płynące z rynku informują o braku planowanych podwyżek stóp procentowych w 2018 roku.

Ryzyko współpracy z instytucjami finansowymi

W strukturze finansowania bieżącej działalności istotną rolę odgrywa finansowanie z wykorzystaniem kredytów bankowych. Istnieje ryzyko, że podmioty Grupy Kapitałowej RAFAMET nie będą w stanie wypełnić wszystkich warunków umów kredytowych (covenants). Powyższy czynnik może mieć negatywny wpływ na działalność, sytuację finansową oraz osiągane wyniki.

Ryzyko wzrostu cen materiałów zaopatrzeniowych

Wzrost cen materiałów zaopatrzeniowych w istotny sposób wpływać może na ryzyko wzrostu kosztów produkcji i kształtowania się rentowności, bowiem produkcja ma charakter materiałochłonny, a udział wyrobów hutniczych i komponentów w postaci części maszyn i urządzeń elektrotechnicznych w kosztach produkcji jest wysoki. Emitent zabezpiecza się przed zmianami cen importowanych materiałów zaopatrzeniowych wykorzystując tzw. heging naturalny (dostawę dewiz pozyskanych z eksportu). Kolejnym sposobem na ograniczenie ryzyka wzrostu cen jest dokonywanie zakupu materiałów i usług do produkcji w oparciu o politykę kilku dostawców jednego materiału, usługi i towaru, co powoduje poprawne relacje rynkowe skutkujące możliwością oddziaływania w znacznym stopniu na poziom cen. W przypadku dostawców – monopolistów istnieje duże uzależnienie i mała możliwość oddziaływania na cenę.

Spółka zależna na przestrzeni ostatnich lat obserwuje stały wzrost cen podstawowych surowców do pro-

dukcji odlewniczej, czyli surówki odlewniczej, złomu stalowego oraz koksu. Dynamika wzrostu cen jest zmienna, ale trend od kilku lat pozostaje niezmieniony. Systematyczny wzrost cen powinien spowodować zwiększony popyt na odlewy, czego rynek nie potwierdził, co sugerowałoby zastosowanie przez dostawców kryterium maksymalizacji zysków. Ten sam proces obserwuje się w przypadku materiałów pomocniczych i uzupełniających, takich jak np. żywice odlewnicze czy pokrycia na formy i rdzenie. Istnieją zatem uzasadnione przesłanki do prognozowania dalszego wzrostu cen, ze względu na ożywienie rynku produkcji stali.

Ryzyko dotyczące wykwalifikowanej i doświadczonej kadry pracowniczej

Istnieją ograniczenia w utrzymaniu i pozyskaniu wykwalifikowanych i wysoko wykwalifikowanych pracowników oraz osób chętnych do podjęcia się prac ciężkich przy spełnianiu optymalnych oczekiwań pracodawcy. Ewentualna utrata wykwalifikowanych pracowników kadry inżynieryjno – technicznej w związku z obniżeniem ustawowego wieku emerytalnego oraz ograniczenia w pozyskaniu nowych pracowników na zastępstwa zatrudnieniowe (wysoka średnia wieku załogi), a także procedury rekrutacji i koszty związane z wdrażaniem nowozatrudnionych pracowników, mogą wpływać na efektywność działalności.

Ryzyko związane z otoczeniem makroekonomicznym

Otoczenie gospodarcze charakteryzujące się brakiem istotnych oznak przełamywania dekoniunktury światowej w branży obrabiarkowej i odlewniczej, spadkiem ilości nowych zamówień na wyroby produkowane przez podmioty Grupy Kapitałowej - to najważniejszy negatywny zewnętrzny czynnik wpływający na warunki funkcjonowania tych podmiotów.

Ze względu na specyfikę produktów, na poziom sprzedaży wpływa ogólne tempo wzrostu gospodarczego, a przede wszystkim poziom realizowanych inwestycji (zakupy nowych maszyn). Aktualna sytuacja ekonomiczna wpływa na spadek nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw, co przekłada się na spadek sprzedaży, osiągane wyniki i sytuację finansową. Globalna sytuacja może negatywnie oddziaływać na sytuację finansową odbiorców i przełożyć się na sytuację finansową podmiotów Grupy Kapitałowej.

Ryzyko niestabilnego otocznia prawnego

Istnieje ryzyko wdrożenia sankcji gospodarczych na eksport wyrobów do wybranych państw świata lub wskazanych odbiorców, np. firm lub osób (przeciwdziałanie: dywersyfikacja rynków zbytu).

Ryzyko niedostosowania się do wymogów w zakresie ograniczenia emisji

Zidentyfikowano ryzyko niespełnienia wymogów w zakresie emisji pyłów z obecnie eksploatowanej kotłowni węglowej (przeciwdziałanie: wspieranie działań mających na celu doprowadzenie gazu ziemnego do miasta Kuźnia Raciborska w latach 2019-2021 i budowa systemu ogrzewania hal fabrycznych w oparciu o ogrzewanie gazowe).

OBSZAR ŚRODOWISKO NATURALNE.

Zgodnie ze swoją polityką Grupa Kapitałowa RAFAMET deklaruje spełnienie wymagań Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością i Ochrony Środowiska (ISO) wg norm ISO 9001 i ISO 14001. Prowadzi działalność w oparciu o zasadę polityki zrównoważonego rozwoju, zakładającą świadome i odpowiednio ukształtowane relacje pomiędzy wzrostem gospodarczym, dbałością o środowisko naturalne oraz zdrowie człowieka. Świadoma wpływu prowadzonej działalności na środowisko naturalne działa w sposób dla środowiska przyjazny, realizując procesy ukierunkowane na doskonalenie metod zapobiegania negatywnym skutkom oddziaływania na środowisko. Elementem strategii działalności jest utrzymanie i ciągłe doskonalenie Systemu Zarządzania Środowiskowego zgodnego z normą ISO 14001. Przestrzega wymagań prawnych i innych uregulowań środowiskowych mających zastosowanie w prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z Polityką Środowiskową, wszystkie podmioty wchodzące w skład Grupy Kapitałowej RAFAMET oraz wszyscy pracownicy i współpracownicy są zobowiązani postępować w sposób profesjonalny i odpowiedzialny. Tym samym wszystkie te osoby zobowiązane są w sposób jednoznaczny i wiążący przestrzegać wartości zrównoważonego rozwoju, jakimi kieruje się Grupa Kapitałowa RAFAMET.

Mając na celu realizację niniejszej polityki realizowane są następujące cele strategiczne:

  • realizacja odpowiedniej, selekcyjnej gospodarki odpadami,
  • minimalizacja ilości zanieczyszczeń emitowanych do powietrza i wody,
  • optymalizacja zużycia surowców i materiałów eksploatacyjnych i przeznaczonych do produkcji,
  • eliminacja ryzyka wystąpienia awarii środowiskowych przez stały monitoring maszyn, urządzeń i instalacji.

Polityka środowiskowa realizowana jest w szczególności poprzez:

  • stosowanie w procesach produkcyjnych surowców i technologii sprawdzonych pod względem bezpieczeństwa dla ludzi i środowiska,
  • działania zmierzające do ochrony zasobów naturalnych poprzez ograniczanie zużycia papieru, wody, energii elektrycznej i paliw,
  • doskonalenie procesów technologicznych, inwestycje i modernizacje urządzeń zmierzających do zmniejszenia szkodliwego wpływu na środowisko.

W GK propaguje i przekazuje się systemowo pracownikom informacje na temat ochrony środowiska, motywując ich do zachowań proekologicznych. Kadra kierownicza na wszystkich szczeblach zarządzania jest aktywnie zaangażowana w realizację strategicznych celów środowiskowych i monitoruje poziom ich realizacji. Wprowadzono szereg wewnętrznych regulacji oraz procedur zapewniających przestrzeganie obowiązujących norm w obszarze ochrony środowiska. Określono ponadto obszary wpływu na środowisko poprzez zidentyfikowanie wszystkich aspektów środowiskowych i wybór tych znaczących. Ustalono środki służące nadzorowi oraz doskonaleniu i weryfikacji działań dotyczących tych aspektów,

które wywierają znaczący wpływ na środowisko. Na bieżąco śledzone są obowiązujące ustawowe wymagania prawne i inne dotyczące ochrony środowiska i związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

1. Woda.

Grupa Kapitałowa prowadzi pobór wód z własnych ujęć, na które posiada pozwolenie wodno prawne, udzielone na pobór wód podziemnych na potrzeby technologiczno-produkcyjne i socjalno-bytowe. Racjonalne zarządzanie zużyciem wody realizowane jest poprzez kształtowanie świadomości poszanowania zużycia wody wśród zatrudnionych pracowników oraz prowadzenie systemu pomiaru wody. Ilości pobieranej wody ze studni są rejestrowane na wodomierzach zainstalowanych w obudowie każdej eksploatowanej studni, co umożliwia odpowiednią kontrolę w zakresie dotrzymywania warunków dyktowanych ich ustaloną wydajnością oraz warunkami pozwolenia wodnoprawnego. Pobierana woda wykorzystywana jest również do celów pitnych, w związku z tym prowadzone są systematyczne badania wody, zgodnie z wymaganiami w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Tabela 30 Kluczowe wskaźniki zużycia wody.
-------------------------------------------- -- -- --
Zużycie wody Ilość
(tys.m3
)
2017 2016
Ogółem 29 26
Woda zużyta na cele socjalno-bytowe 13 12
Woda zużyta do celów produkcyjnych 16 14

2. Ścieki.

Ścieki bytowe, deszczowe i przemysłowe ujmowane są przez kanalizację ogólnospławną. Mieszaniny tych ścieków stanowiące ścieki przemysłowe, po oczyszczeniu w mechanicznej oczyszczalni ścieków odprowadzane są wylotem do rzeki. Dla instalacji oczyszczalni ścieków zlokalizowanej na terenie GK, istnieje pozwolenie zintegrowane na odprowadzanie ścieków. Określone są dopuszczalne wartości ilości ścieków i wskaźników zanieczyszczeń występujących w ściekach przemysłowych odprowadzanych do rzeki. Prowadzony jest monitoring ilości, stanu i składu ścieków odprowadzanych do wód.

Tabela 31 Kluczowe wskaźniki odprowadzania ścieków.
Ścieki Ilość
(tys.m3
)
2017 2016
Ogółem 64 45
Ścieki techniczno-bytowe 21 20
Ścieki deszczowe 43 25

Wytworzone odpady powstające w związku z eksploatacją oczyszczalni ścieków przekazywane są uprawnionym firmom zewnętrznym posiadającym stosowne pozwolenia w zakresie gospodarowania odpadami. W celu monitorowania ilości powstających odpadów prowadzona jest ewidencja ilościowa i jakościowa powstających odpadów.

2017 2016
Rodzaj odpadu Ilość
Ilość
wytworzona
przekazana
(Mg)
(Mg)
Ilość
wytworzona
(Mg)
Ilość
przekazana
(Mg)
Skratki 1,345 1,500 0,255 1,240
Inne nie wymienione
odpady (osady z poletek)
19,940 21,440 9,960 8,460

Tabela 32 Kluczowe wskaźniki odpadów ściekowych.

3. Odpady.

Gospodarka odpadami prowadzona jest w oparciu o posiadane pozwolenie na wytwarzanie i zbieranie odpadów. W celu monitorowania ilości powstających odpadów prowadzona jest ewidencja ilościowa i jakościowa powstających odpadów, zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów. Ewidencja odpadów prowadzona jest z zastosowaniem karty ewidencji odpadów, prowadzonej dla każdego rodzaju odpadów odrębnie oraz karty przekazania odpadów. Odpady przekazywane są do zagospodarowania uprawnionym firmom zewnętrznym, posiadającym wymagane pozwolenia w zakresie gospodarowania odpadami.

Zapobieganie powstawania odpadów lub ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, jest realizowane poprzez:

  • prowadzenie właściwej eksploatacji instalacji, co zapobiega jej nadmiernemu zużyciu,
  • selektywne gromadzenie wytwarzanych w trakcie prowadzenia działalności odpadów i ich ewidencjonowanie zgodnie z wymogami przepisów ochrony środowiska,
  • magazynowanie odpadów w sposób uniemożliwiający ich negatywne oddziaływanie na środowisko, z przestrzeganiem wyznaczonych i oznakowanych miejsc,
  • przekazywanie wytwarzanych odpadów do zagospodarowania posiadaczom mającym stosowne zezwolenia w zakresie gospodarowania odpadami,
  • przeprowadzenie analizy zarządzania ryzykiem środowiskowym w zakresie odpadów,
  • utrzymywanie porządku na terenie zakładu i przestrzeganie wprowadzonych z zakładzie procedur postępowania z odpadami,
  • przestrzeganie przez pracowników instrukcji i przepisów ppoż. oraz BHP,
  • szkolenie pracowników w zakresie prawidłowego postępowania z wytworzonymi odpadami.
2017 2016
Rodzaj odpadu Ilość Ilość Ilość Ilość
wytworzona
(Mg)
przekazana
(Mg)
wytworzona
(Mg)
przekazana
(Mg)
Odpady niebezpieczne
Odpady farb i lakierów zawierające rozpusz
czalniki organiczne lub substancje niebez
pieczne
1,171 1,171 0,741 0,741
Alkalia trawiące 0,775 0,875 0,843 0,843
Odpadowe emulsje i roztwory z obróbki metali
niezawierające chlorowców
13,000 12,500 8,000 9,900
Szlamy z obróbki metali zawierające oleje (np.
szlamy z szlifowania, gładzenia i pokrywania)
4,007 4,007 2,787 3,087
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i
smarowe niezawierające związków chlorow
coorganicznych
1,600 1,600 3,600 3,600
Opakowania zawierające pozostałości sub
stancji niebezpiecznych lub nimi zanieczysz
czone (np. środkami ochrony roślin I i II klasy
toksyczności – bardzo toksyczne i toksyczne)
1,776 1,776 1,894 1,894
Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry
olejowe nieujęte w innych grupach), tkaniny do
wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania
ochronne zanieczyszczone substancjami nie
bezpiecznymi (np. PCB)
1,933 1,933 3,732 3,732
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne
elementy
0,200 0,061 0,194 0,149
Baterie i akumulatory ołowiowe 0,000 0,000 0,575 0,575
Odpady z usuwania farb i lakierów (zużyte
pędzle)
0,000 0,000 0,000 0,000
Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych
zawierające lub zanieczyszczone substancja
mi niebezpiecznymi
0,000 0,000 0,100 0,250
Odpady inne niż niebezpieczne
Odpadowy toner drukarski 0,06485 0,06485 0,14009 0,14009
Żużle popioły paleniskowe i pyły z kotłów 226,830 210,520 223,920 231,940
Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego
stopów
283,740 283,740 279,280 279,280
Zużyte materiały szlifierskie inne 0,400 0,000 0,950 0,950
Opakowania z papieru i tektury 1,590 1,590 0,668 0,668
Opakowania z tworzyw sztucznych 0,468 0,468 0,203 0,203
Opakowania z drewna 1,705 1,705 1,540 1,540
Odpadowa papa 0,000 0,000 0,000 0,000
Zużyte urządzenia inne 0,220 0,489 0,439 0,000
Baterie alkaiczne inne 0,0014 0,000 0,010 0,025
Odpady z betonu oraz gruz betonowy z rozbió
rek i remontów
3,000 3,000 0,000 0,000
Drewno 3,275 3,275 1,250 1,250

Tabela 33 Kluczowe wskaźniki wytwarzanych odpadów w RAFAMET S.A.

Szkło 3,882 3,882 1,063 1,063
Żelazo i stal 97,388 97,388 49,840 49,840
Kable inne 0,585 0,665 0,080 0,000
Tworzywo sztuczne 0,303 0,303 0,330 0,330
Mieszaniny metali 0,860 0,860 0,000 0,000
Inne niewymienione odpady (złom narzędzio
wy)
0,000 0,000 0,000 0,000
Miedź, brąz, mosiądz 0,000 0,000 0,000 0,000
Aluminium 0,055 0,055 0,000 0,000
Odpady z toczenia metali nieżelaznych 5,880 5,880 6,000 6,000
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do
wycierania, ubrania ochronne
0,324 0,324 0,022 0,022
Inne niewymienione odpady (zużyte pędzle) 0,000 0,000 0,000 0,000
Zużyte opony 0,000 0,000 0,000 0,000

Tabela 34 Kluczowe wskaźniki wytwarzanych odpadów w ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o.

2017 2016
Rodzaj odpadu Jednostka
(Mg)
Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir 6,76 9,65
Odpady z przemysłu gumowego i produkcji gumy 3,27 0,68
Odpadowy toner drukarski 0,01 0,01
Pyły z gazów odlotowych 104,44 96,40
Inne cząstki stałe z odlewnictwa żelaza 1 737,220 2008,60
Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów 150,90 165,02
Zużyte materiały szlifierskie niezawierające substancji
niebezpiecznych
0,40 0,43
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
niezawierające związków chlorowcoorganicznych
- 0,04
Opakowania zawierające pozostałości substancji
niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone
0,15 0,21
Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe nieujęte w
innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i
ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi
- 0,12
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np.
szmaty, ścierki) i ubrania ochronne niezanieczyszczone
substancjami niebezpiecznymi
1,07 1,04
Zużyte urządzenia niezawierające substancji niebezpiecznych 0,10 -
Gruz ceglany - 8,42
Szkło 0,52 -
Żelazo i stal 27,16 24,92
Materiały izolacyjne niezawierające azbestu oraz niezawierające
substancji niebezpiecznych
0,32 1,00
Odpady poddane odzyskowi
Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów 166,92 118,86
Miedź, brąz, mosiądz 0,80 0,49
Żelazo i stal 4 109,00 3 838,97

4. Emisja do atmosfery.

RAFAMET S.A.

RAFAMET S.A. posiada decyzję pozwalającą na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza dla instalacji pracujących na terenie zakładu z określeniem wielkości dopuszczalnej emisji. W zakładzie występują następujące źródła emisji substancji wprowadzanych do powietrza:

  • lakiernia (stanowisko do lakierowania emisja lotnych związków organicznych z procesu nakładania powłok, suszenia oraz magazynowania preparatów używanych w lakierni),
  • magazyn na wydziale montażu (emisja lotnych związków organicznych z procesów magazynowania preparatów stosowanych na wydziale montażu),
  • magazyn główny (emisja lotnych związków organicznych z procesów magazynowania preparatów stosowanych w całym zakładzie),
  • kotłownia (kotły grzewcze emisja gazów i pyłów ze spalania miału węglowego),
  • hartownia (wanny hartownicze emisja węglowodorów aromatycznych, piec do nawęglania- emisja pyłów z procesów nawęglania, piaskarka – emisja pyłów z procesów piaskowania),
  • akumulatorownia (stanowiska ładowania akumulatorów emisja kwasu siarkowego).

Z wyżej wymienionych instalacji standardom emisyjnym dla spalania paliw podlega instalacja kotłowi wyposażona w 4 kotły wodne WLM 2,5 opalana węglem kamiennym o nominalnej mocy 2,9 MW. Kotłownia pracuje na potrzeby ogrzewania wszystkich obiektów w zakładzie. Wszystkie kotły wyposażone są w indywidualne odpylacze cyklonowe o skuteczności 81%. Prowadzone są okresowe pomiary emisji z częstotliwością raz w roku w okresie pracy kotłów. Badania i pomiary zanieczyszczeń przeprowadzone w lutym 2016 r. wykazały przekroczenia dopuszczalnej ilości pyłów w spalinach emitowanych z kotłów. By osiągnąć zamierzony efekt obniżenia emisji pyłu przeprowadzono szereg działań naprawczych w celu przywrócenia i ulepszenia funkcjonalności instalacji w kotłowni. Zakres działań obejmował:

  • remont przepustnic nadmuchu powietrza do kanałów nadmuchowych kotła z wentylatora nadmuchowego,
  • remont szczelności kanałów i klap doprowadzających powietrze do kanałów warstw nadmuchowych,
  • remont szczelności klap spustowych służących do czyszczenia kanałów nadmuchowych z nagromadzonego żużla,
  • uszczelnienie kanału zsypowego żużel do koryta odżużlacza,
  • wyremontowanie kierownic wstępnych na wentylatorach wyciągowych spaliny do regulacji przepływu prędkości spalin do warunków panujących przy spalaniu paliwa,

uszczelnienie kolektora dolotowego do odpylnika cyklonowego,

uszczelnienie kanałów wylotowych spalin pomiędzy odpylnikiem cyklonowym a wentylatorem wyciągowym spaliny.

W dniach 22-23.11.2016 r. powtórzono pomiary emisji substancji do powietrza w kotłowni. Wyniki badań wykazały, że wszystkie mierzone parametry, a w szczególności pył ogółem odpowiadają standardom dopuszczalnych wartości określonych decyzją Starosty Raciborskiego. Śląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska z dniem 20.01.2017 r. przesłał zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej za przekroczenie dopuszczalnej wielkości emisji pyłu w spalinach emitowanych z kotłów.

Standardom emisyjnym dla instalacji, w których używane są rozpuszczalniki organiczne podlega instalacja lakierni. W hali lakierni prowadzone są procesy lakierowania oraz szpachlowania części oraz gotowych zespołów maszyn. Emisja z procesu lakierowania i suszenia poprzez system podłogowy odciągów, a następnie przez emitory wprowadzana jest do atmosfery. Ze względu na dotrzymywanie standardów nie wymaga stosowania urządzeń ograniczających wielkości emisji LZO, a co za tym idzie nie wymaga prowadzenia ciągłych bądź okresowych pomiarów emisji do powietrza.

Ewidencjonowana wielkość emisji zanieczyszczeń emitowanych przez zakład prowadzona jest w zakresie wymaganych do ustalenia opłat za korzystanie ze środowiska oraz do Krajowej Bazy o Emisjach Gazów Cieplarnianych i Innych Substancjach (KOBIZE).

2017 2016
Emisja Ilość
wytworzona
(Mg)
Ilość
przekazana
(Mg)
Dwutlenek siarki 11 9
Tlenek azotu 5 6
Tlenek węgla 5 11
Dwutlenek węgla 3 597 4 470
Pyły ze spalania paliw 2 4
Pyły węglowo-grafitowe
(sadza)
0,3 0,2
Łączna emisja z lakierni 12 10
Łączna emisja
niezorganizowana
0,8 0,6

Tabela 35 Kluczowe wskaźniki emisji dla RAFAMET S.A.

Eksploatowane urządzenia klimatyzacyjne i chłodnicze zawierające fluorowane gazy cieplarniane użytkowane są w Spółce w sposób bezpieczny dla ludzi i środowiska naturalnego. Prowadzona jest ewidencja rodzaju i ilości użytych w nich gazów cieplarnianych i wykonywane są cykliczne kontrole szczelności. Wszystkie urządzenia, które zawierają fluorowane gazy cieplarniane w ilości i składzie ujętym w przepisach prawa zostały zgłoszone do Centralnego Rejestru Operatorów. Prowadzona jest dokumentacja, tzw. Karty Urządzeń. Instalowanie, konserwacja i serwisowanie urządzeń jest realizowane wyłącznie przez personel i firmy posiadające certyfikaty F-gazowe.

ODLEWNIA RAFAMET Sp. z o.o.

W zakresie oddziaływania na środowisko spółka zależna przestrzega wymagań prawnych oraz uregulowań środowiskowych mających zastosowanie w prowadzonej działalności gospodarczej. Spółka posiada stosowne pozwolenia zintegrowane.

Emisja Jednostka
(Mg)
2017 2016
Pył ogółem 1,84 2,16
PM10 1,27 1,39
Dwutlenek azotu 0,17 0,30
Dwutlenek siarki 0,30 0,27
Tlenek węgla 4,66 2,34
Mangan 0,00 0,00
Żelazo 0,00 0,00
Tabela 36 Kluczowe wskaźniki emisji dla ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o.

5. Hałas.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. uzyskała pozwolenie zintegrowane dla instalacji oczyszczalni ścieków, w którym również określono dopuszczalny poziom hałasu. Pozwolenie udzielone zostało na emisje hałasu przenikającego z terenu zakładu na obszary podlegające ochronie akustycznej dla terenów zabudowy mieszkaniowo - usługowej. Jedynym źródłem emisji hałasu do środowiska jest hałas emitowany z zespołów napędowych (silniki elektryczne) pomp pionowych wirowych zlokalizowanych wewnątrz budynku przepompowni ścieków. Pozostałe urządzenia instalacji oczyszczalni znajdują się pod powierzchnią gruntu, przez co ich funkcjonowanie nie wiąże się z emisją hałasu do otoczenia. Monitoring hałasu jest wykonywany zgodnie z wymogami przepisów. Pomiary wielkości emisji hałasu prowadzone są w jednym punkcie pomiarowym w porze dnia i w porze nocy z częstotliwością raz na dwa lata. Z przeprowadzonych przez zakład obliczeń i badań akustycznych wynika, że instalacja mechanicznej oczyszczalni ścieków nie jest obiektem uciążliwym dla środowiska pod względem akustycznym. Zastosowane urządzenia (zespoły napędowe pomp) oraz ich lokalizacja w budynku przepompowni zapewniają dotrzymanie standardów akustycznych, na najbliższych sąsiadujących z zakładem terenach podlegających ochronie akustycznej.

Odlewnia RAFAMET Sp. z o. o., zgodnie z obowiązującym pozwoleniem zintegrowanym, prowadzi okresowe pomiary emisji hałasu do środowiska (w porze dziennej i w porze nocnej) raz na dwa lata na granicy terenów najbliższej zabudowy mieszkaniowej. Z analizy wyników przeprowadzonych pomiarów wynika, że zarówno w porze dnia i nocy poziom dźwięku nie przekraczał wartości dopuszczalnych. Działania prowadzone w ramach zapobiegania emisji hałasu do środowiska:

  • utrzymanie urządzeń stanowiących źródło hałasu w należytym stanie technicznym,
  • stosownie obudów dźwiękochłonnych dla urządzeń służących do wybijania form oraz dla urządzeń wentylacyjnych.

6. Obszary chronione.

Siedziby podmiotów Grupy Kapitałowej zlokalizowane są na obszarze Parku Krajobrazowego – "Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich". Park Krajobrazowy powstał na mocy Rozporządzenia Wojewody Katowickiego z dnia 23.11.1993 r. i obejmuje obszar 49 387 ha. Celem utworzenia Parku jest zachowanie i ochrona dóbr i walorów przyrodniczych oraz przyrodniczokulturowych oraz kulturowych na obszarze wielowiekowej działalności Cystersów. Cystersi stworzyli na tym terenie koncepcje przestrzenną krajobrazu, na którą składa się sieć osadnicza i komunikacyjna, założenia parkowe i aleje, systemy wodne i melioracyjne ze stawami rybnymi. Park obejmuje kompleks lasów Rudzkich będących pozostałością dawnej Puszczy Śląskiej. We florze parku występuje ponad 100 gatunków roślin rzadkich i chronionych. Duża ilość zbiorników wodnych oraz otaczające je rozległe kompleksy leśne stwarzają dogodne warunki dla ptaków lęgowych i przelotnych. Na terenie Parku, na południe od siedziby GK, znajduje się rezerwat przyrody "Łężczok" oddalony o około 5,3 km oraz specjalny obszar chroniony siedlisk SOO Natura 2000 "Stawy Łężczok" PLH240010 w odległości około 4,9 km. Obejmują one zespół stawów rybnych wraz z otaczającymi je lasami łęgowymi i grądowymi oraz pomniki przyrody ożywionej i pomniki przyrody nieożywionej – głaz narzutowy.

7. Energia i paliwa.

Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. zasilana jest dwiema liniami kablowymi elektroenergetycznymi 16 kV z odrębnych systemów energetyki zawodowej rozdzielni GZE S.A. 110/15 kV. Obie linie są całkowicie opomiarowane (energia czynna, energia bierna, energia pojemnościowa), a także wyposażone w wieloparametrowe elektroniczne liczniki energii do przekazywania odczytów drogą radiową. Koszty energii elektrycznej obejmują koszty dystrybucji oraz zakupu energii. Dystrybutorem energii dla Spółki jest TAURON Dystrybucja S.A. oddział w Gliwicach. Koszty dystrybucji naliczane są w oparciu o zawartą umowę w grupie taryfowej B 23. Jest to taryfa dla odbiorców zasilanych średnim napięciem z rejestracją zużycia energii w trzech strefach czasowych. Energia kupowana jest obecnie od PKN Orlen S.A. W Spółce funkcjonuje monitoring (ERGON) poboru mocy i zużywanej energii (dla trzech stanowisk terminalowych), pozwalający kontrolować utrzymanie się w limitach ustalonej mocy.

Zakład posiada własną kotłownię, w której zainstalowane są 4 kotlł wodne wysokociśnieniowe i wysokotemperaturowe typu WLM 2,5/3 o wydajności 2,5 Gcal/h (2,9 MW) każdy i całkowitej mocy cieplnej kotłowni 10 Gcal/h (11,6 MW). Kotłownia opalana jest węglem kamiennym energetycznym Miał II A typ 31 lub 32.

Energia i ciepło Jednostka 2017 2016
Zużycie energii elektrycznej MWh/rok 10 370,14 9 931,59
Produkcja ciepła przez kotłownię zakładową GJ/rok 29 491 30 232
Zużycie ciepła GJ/rok 29 491 30 232

Tabela 37 Kluczowe wskaźniki dla energii i ciepła.

Surowce energetyczne Jednostka
(tona)
2017 2016
Węgiel kamienny 1 638 1 736,5
Benzyna silnikowa 2,8 1,5
Oleje napędowe 25,56 25,05
Oleje silnikowe, smarowe , pozostałe 18,2 17,5
Gaz skroplony 1,4 1,3
Nafta 0,5 0
koks gat. I 25,58 187,64
olej opałowy lekki 79,20 94,58
gaz płynny (m3
)
3,14 1,09

Tabela 38 Kluczowe wskaźniki zużycia surowców energetycznych.

Ryzyka w obszarze środowiskowym

W obszarze gospodarki wodą występuje ryzyko związane z bezpieczeństwem funkcjonowania systemów technicznych w zakresie wartości zdrowotnych wody do spożycia oraz ilości i jakości zasobów środowiskowych wody. W związku z tym Emitent posiada opracowaną ocenę ryzyka środowiskowego w zakresie podstawowych zasad zarządzania kryzysowego, którego celem jest przygotowanie zasobów i społeczeństwa na wypadek wystąpienia zdarzenia niepożądanego, powodującego zagrożenia dla życia, mienia, środowiska i infrastruktury.

RAFAMET S.A. na bieżąco prowadzi monitorowanie procesów technologicznych, istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska, polegających na bieżącym prowadzeniu obserwacji parametrów technologicznych instalacji oczyszczalni (czas pracy przepompowni ścieków i osadów, rejestracja ilości oczyszczonych ścieków). Stałe monitorowanie i rejestrowanie danych technologicznych pozwala na szybką reakcję w razie wystąpienia nieprawidłowości i natychmiastowe podjęcie prac remontowonaprawczych i konserwacyjnych. Awarie i niesprawności w oczyszczalni ścieków mogą wystąpić na każdym etapie tego procesu, mogą też powodować różne skutki. Działając zapobiegawczo na wypadek zajścia tych zdarzeń, opracowana została analiza zarządzania ryzykiem środowiskowym dla instalacji oczyszczalni ścieków.

OBSZAR SPOŁECZNY I PRACOWNICZY

1. Zatrudnienie.

Zasady zatrudnienia i wynagradzania w podmiotach Grupy Kapitałowej RAFAMET określają:

  • Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników RAFAMET S.A., który obowiązuje od 01.01.1997 r. wraz z protokołami dodatkowymi nr 1 - 10, które zostały podpisane w latach 1998 – 2016 pomiędzy Zarządem Spółki a działającymi w fabryce organizacjami związkowymi,
  • Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o., który obowiązuje od 27.08.1997 r. wraz z protokołami dodatkowymi nr 1 - 4, które zostały podpisane w latach 2004 – 2014 pomiędzy Zarządem spółki zależnej a działającymi w spółce organizacjami związkowymi.

Zasady nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, czas pracy, kwestie urlopów pracowniczych, podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, opisane w układach zbiorowych, są spójne z powszechnie obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Obowiązki pracodawcy i pracowników, oprócz zdefiniowanych w przepisach prawa pracy, określają regulaminy pracy.

Kluczowe niefinansowe wskaźniki dotyczące zatrudnienia obrazują zestawienia przedstawione poniżej.

Wyszczególnienie Przeciętne
zatrudnienie
(etaty)
Struktura
(%)
Zatrudnienie
(osoby)
Struktura
(%)
2017 2016 2017 2016 31.12.2017 31.12.2016 31.12.2017 31.12.2016
Stanowiska nierobotnicze 225 219 40,39 40,18 222 228 39,86 40,64
Stanowiska robotnicze 332 326 59,61 59,82 335 333 60,14 59,36
Ogółem 557 545 100 100 557 561 100 100

Tabela 39 Kluczowe wskaźniki zatrudnienia.

Priorytetowym zadaniem w zakresie polityki pracowniczej jest dostosowanie stanu i struktury zatrudnienia do potrzeb jak najbardziej efektywnego i racjonalnego ich wykorzystania, przy jednoczesnym wzroście przeciętnego wynagrodzenia w celu zapobieżenia odpływowi kadry o najwyższych kwalifikacjach zawodowych. Podejmowane działania służą terminowej realizacji produkcji, osiągnięciu zadowalającej wydajności pracy, jak też stworzeniu niezbędnego potencjału intelektualnego ukierunkowanego na wzrost i tempo produkcji oraz rozwój posiadanego asortymentu handlowego.

Płeć Liczba osób Struktura
(%)
31.12.2017 31.12.2016 31.12.2017 31.12.2016
Kobiety 104 104 18,67 18,54
Mężczyźni 453
457
81,33 81,46
Ogółem 557 561 100 100

Ze względu na profil działalności podmiotów Grupy Kapitałowej (przemysł maszynowy i odlewnictwo żeliwa) i charakter produkcji w strukturze zatrudnienia dominujący udział mają mężczyźni (ponad 81% w roku 2017). Wynika to z faktu, iż w zawodach technicznych, zarówno w przypadku stanowisk nierobotniczych (konstruktorzy, technolodzy) jak i robotniczych (operatorzy maszyn osn, ślusarze, monterzy, modelarze, formierze, rdzeniarze), kształcą się i aplikują głównie mężczyźni.

Zatrudnienie Liczba osób Struktura
(%)
31.12.2017 31.12.2016 31.12.2017 31.12.2016
Pracownicy na stanowiskach nierobotniczych: 222 230 39,86 40,85
Zarząd 1 6 0,18 1,06
Stanowiska inżynieryjno – techniczne 149 149 26,75 26,47
w tym pomocnicze (40) (41)
Stanowiska handlowe 31 32 5,57 5,68
w tym pomocnicze (6) (6)
Stanowiska administracyjno-ekonomiczne 41 43 7,36 7,64
Pracownicy na stanowiskach robotniczych: 335 333 60,14 59,15
Robotnicy bezpośrednio produkcyjni 243 243 43,63 43,16
Robotnicy pośrednio produkcyjni 92 90 16,51 15,99
Ogółem 557 563 100 100

Tabela 41 Kluczowe wskaźniki stanowisk.

Polityka kadrowa zakłada niski poziom rotacji z uwagi na długi czasokres konieczny do zdobycia niezbędnego doświadczenia, zwłaszcza w przypadku pracowników pionu technicznego, zarówno na stanowiskach nierobotniczych, jak i robotniczych. GKprowadzi stałe działania mające na celu pozyskanie jak największej grupy wykwalifikowanej kadry technicznej. Obserwuje się tym samym tendencję do obniżania zatrudnienia w grupie pracowników administracyjno – ekonomicznych i pomocniczych.

Tabela 42 Kluczowe wskaźniki rodzaju zawartych umów.

Typ umowy o pracę Liczba osób Struktura
(%)
31.12.2017 31.12.2016 31.12.2017 31.12.2016
Umowa na czas nieokreślony 500 511 89,77 90,76
Umowa na czas określony 51 41 9,16 7,28
Umowa na okres próbny 6 11 1,07 1,96
Ogółem 557 563 100 100

Realizowana polityka zatrudnieniowa opiera się na zawieraniu umów o pracę, przy czym większość umów o pracę zawarta jest na czas nieokreślony. Umowy z pracownikami, którzy podejmują pracę po raz pierwszy zawierane są na trzymiesięczny okres próbny, a następnie – do czasu stwierdzenia pełnej przydatności pracownika do pracy na zajmowanym stanowisku – na czas określony. Ilość i czasokres umów na czas określony zawartych z jednym pracownikiem wynika z możliwości, jakie daje kodeks pracy

oraz uzależniona jest od oceny predyspozycji zatrudnionego do pracy na powierzonym odcinku, której każdorazowo dokonuje bezpośredni przełożony.

Wykształcenie Liczba osób Struktura
(%)
31.12.2017 31.12.2016 31.12.2017 31.12.2016
Wyższe (w tym licencjat) 135 134 24,24 23,80
Średnie i policealne 220 226 39,50 40,14
Zasadnicze zawodowe 172 176 30,88 31,26
Podstawowe 30 27 5,38 4,80
Ogółem 557 563 100 100
Tabela 43 Kluczowe wskaźniki wykształcenia.

W Grupie Kapitałowej największa liczba zatrudnionych pracowników posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe i średnie. Natomiast już zatrudniona kadra – w miarę możliwości – podnosi swoje kwalifikacje poprzez naukę organizowaną w formach szkolnych i różnego rodzaju kursach i szkoleniach specjalistycznych.

Tabela 44 Kluczowe wskaźniki wieku.

Wiek Liczba osób Struktura
(%)
31.12.2017 31.12.2016 31.12.2017 31.12.2016
Poniżej 30 lat 79 64 14,18 11,36
30 – 40 lat 96 98 17,24 17,41
40 – 50 lat 174 169 31,24 30,02
50 – 60 lat 208 232 37,34 41,21
Ogółem 557 563 100 100

W strukturze zatrudnienia dominują pracownicy powyżej 40-go roku życia, co obrazuje istniejącą tendencję starzenia się załogi w przedsiębiorstwach produkcyjnych położonych na terenach przygranicznych.

Mobilność zawodowa 2017 2016
Liczba pracowników nowozatrudnionych 56 69
Liczba odejść 62 46

2. Wynagrodzenia.

Szczegółowe zasady wynagradzania oraz przyznawanie świadczeń związanych z pracą i warunkami pracy mają głównie charakter regulacji wewnątrzzakładowych. Zgodnie z zapisami ZUZP do podstawowych czynników kształtujących wycenę pracy należą: charakter wykonywanej pracy, wymagane kwalifikacje teoretyczne i praktyczne, wysiłek fizyczny i umysłowy, wpływ podejmowanych decyzji na działalność jednostki organizacyjnej oraz stopień uciążliwości oraz warunki pracy w jakich praca jest wykonywana. Wynagrodzenie zasadnicze pracownika określa umowa o pracę. Wynagrodzenie za pełny miesięczny wymiar czasu pracy dla pracowników objętych układem wynika ze stawki osobistego zaszeregowania oraz pozostałych składników określonych w układzie i nie może być mniejsze niż 100% minimalnego wynagrodzenia.

Świadczeniami dodatkowymi dla pracowników objętych układem zbiorowym są:

  • 1) dodatki (brygadzistowski, mistrzowski, na stanowiskach kierowniczych i zrównanych z nimi, za samokontrolę (SKT) dla pracowników na stanowiskach robotniczych),
  • 2) premia regulaminowa i uznaniowa,
  • 3) wynagrodzenie za dodatkowe czynności wykonywane okresowo,
  • 4) nagroda (pracownikom, po konsultacji ze związkami zawodowymi, może być przyznana przez pracodawcę specjalna nagroda pieniężna lub rzeczowa za szczególne osiągnięcia na zajmowanym stanowisku pracy lub z okazji zaistnienia okoliczności o ważnym znaczeniu dla Spółki, jak np. jubileusze zakładowe, przyznanie odznaki "Zasłużony dla RAFAMETU"),
  • 5) jednorazowa odprawa emerytalno-rentowa,
  • 6) dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych,
  • 7) dodatek za pracę w godzinach nocnych w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę,
  • 8) zryczałtowane wynagrodzenie za pełnienie obowiązków Społecznego Inspektora Pracy,
  • 9) odprawa pośmiertna,
  • 10) nagroda z zysku do podziału wg regulaminu opracowanego przez Zarząd i uzgodnionego ze związkami zawodowymi w przypadku podjęcia przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy stosownej uchwały.

Kluczowe niefinansowe wskaźniki dotyczące wynagrodzeń obrazują zestawienia przedstawione poniżej.

Wynagrodzenie 2017 2016 Średnie wynagrodzenie podstawowe (w zł) 3 303 3 072

Tabela 46 Kluczowe wskaźniki średniego wynagrodzenia podstawowego.

Kategorie zaszeregowania 2017 2016
Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni
kadra kie przeciętne wynagrodzenie (w zł) 5 391 7 181 5 087 6 919
rownicza stosunek przeciętnego wynagrodzenia
kobiet do mężczyzn
75,08%
73,52%
pozostali
pracownicy
przeciętne wynagrodzenie (w zł) 3 191 3 779 2 981 3 477
stosunek przeciętnego wynagrodzenia
kobiet do mężczyzn
87,44% 85,73%
przeciętne wynagrodzenie (w zł) 3 466 4 105 3 251 3 817
ogółem stosunek przeciętnego wynagrodzenia
kobiet do mężczyzn
84,44% 85,17%
przeciętne wynagrodzenie
bez względu na płeć
3 986 3 714

Tabela 47 Kluczowe wskaźniki przeciętnego wynagrodzenia.

Tabela 48 Kluczowe wskaźniki stosunku przeciętnego wynagrodzenia członków Zarządów do najniższego wynagrodzenia w Grupie Kapitałowej..

Wynagrodzenie 2017 2016
Przeciętne wynagrodzenie członków Zarządów (w zł) 23 237 19 654
Najniższe wynagrodzenie w Grupie Kapitałowej (w zł) 2 067 1 983
Stosunek (wielokrotność) 11,24 9,91

3. Środowisko pracy.

W trosce o zdrowie i poprawę jakości życia pracowników Spółki stosowane są dodatkowe świadczenia pozapłacowe, do których uprawnieni są wszyscy pracownicy, niezależnie od wymiaru etatu czy stażu pracy.

Do stosowanych świadczeń pozapłacowych należą:

  • dofinansowanie pakietu opieki medycznej, polegającej w głównej mierze na szybkim dostępie do lekarzy specjalistów kilkunastu rodzajów poradni na terenie całej Polski,
  • dofinansowanie do pracowniczego ubezpieczenia grupowego na życie, obejmującego również wypadki, leczenie szpitalne czy wystąpienie ciężkich chorób,
  • pomoc socjalna adresowana do potrzebujących wsparcia pracowników czy emerytów i rencistów, znajdujących się w trudnej sytuacji, w oparciu o działający Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych,
  • bezprocentowe pożyczki dla pracowników będących członkami Międzyzakładowej Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej.
Warunki pracy Struktura
(%)
2017 2016
Pracownicy mający dostęp do opieki medycznej 100 100
Pracownicy korzystający z MPKZP 50 49

Tabela 49 Kluczowe wskaźniki warunków pracy.

4. Równość i różnorodność.

Kluczowymi aspektami różnorodności w Grupie Kapitałowej RAFAMET są: płeć, wiek, kompetencje, wiedza, doświadczenie i zdolności psychofizyczne. Pomimo braku sformalizowanej polityki różnorodności działania w obszarze zarządzania kadrami uwzględniają kluczowe elementy różnorodności, które pozwalają na wybór kandydatów zapewniających efektywną realizację zadań oraz rozwój Spółki, począwszy od najniższego, a skończywszy na najwyższym szczeblu zarządzania. Podmioty Grupy dokładają starań, aby stosowane były zasady równego traktowania i zarządzania różnorodnością w miejscu pracy, a szczególnie w obszarze rekrutacji, wynagrodzeń, awansów, dostępu do szkoleń, ochrony przed mobbingiem oraz ochrony przed nieuzasadnionym zwolnieniem.

Różnorodność Struktura
(%)
2017 2016
Dostęp do stanowisk
Kobiety 22,81 22,77
Kobiety na stanowiskach menedżerskich 15,91 15,56
Stosunek podstawowego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn według zajmowanego stanowiska
(wynagrodzenie mężczyzn to 100%)
Ogółem 20,86 20,97
Stanowiska niemenadżerskie 19,75 20,19
Stanowiska menadżerskie 26,34 24,63
Niepełnosprawność
Zatrudnione osoby z niepełnosprawnością 2,69 2,65

Wysokość składek na PFRON odprowadzonych w 2017 r. wyniosła 199 122,00 zł, w 2016 r. kwota ta wyniosła 87 518,00 zł.

5. Dialog społeczny.

W Grupie Kapitałowej RAFAMET respektowane jest prawo pracowników do zrzeszania się w związkach zawodowych. Zakładowe organizacje związkowe są stroną we wszelkich negocjacjach w zakresie zagadnień dot. spraw pracowniczych, a w szczególności w zakresie ogólnozakładowych ruchów płacowych, dysponowania środkami z funduszu socjalnego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. W roku 2017 raz na kwartał Zarząd i związki zawodowe analizowały sytuację ekonomiczno – finansową Spółki w zakresie oceny procesu kształtowania poziomu wynagrodzeń.

Pracodawca i strona pracownicza prowadzi regularny dialog, którego formalnym wyrazem są:

  • 1) Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Fabryki Obrabiarek RAFAMET S.A. zawarty dnia 15.11.1996 r. oraz Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. zawarty dnia 27.08.1997 r.,
  • 2) porozumienia dotyczące informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji,
  • 3) protokoły uzgodnień w zakresie bieżących spraw pracowniczych,
  • 4) wewnętrzne akty normatywne regulujące kwestie pracownicze,
  • 5) inne dokumenty, których sygnatariuszami są organizacje związkowe działające w podmiotach Grupy Kapitałowej, jak m.in. regulamin dysponowania środkami Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Najważniejszym dokumentem zawartym pomiędzy Pracodawcą a stroną społeczną reprezentowaną przez Międzyzakładowy Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników przy Fabryce Obrabiarek "RAFAMET" S.A." oraz Międzyzakładową Organizację Związkową NSZZ "Solidarność" są Zakładowe Układy Zbiorowe Pracy, zawarte dla podmiotu dominującego i największej spółki zależnej. Określają one warunki, jakim powinna odpowiadać treść stosunku pracy, wzajemne zobowiązania stron układu oraz inne sprawy, które nie zostały uregulowane w przepisach prawa pracy w sposób bezwzględnie obowiązujący. Żadne postanowienia Układów nie są dla pracowników mniej korzystne niż wynikające z powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy.

W podmiotach GK nie działają rady pracowników, ponieważ na mocy ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji zostały zawarte porozumienia dotyczące informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji. Przedmiotowe porozumienia zapewniają warunki informowania i przeprowadzania konsultacji co najmniej równe określonym w ustawie oraz uwzględniają interes pracodawcy i pracowników.

Dialog społeczny 2017 2016
Liczba działających w RAFAMET S.A. związków zawodowych 3 3
Liczba pracowników w związkach zawodowych: 251 260
MNSZZ Pracowników przy Fabryce Obrabiarek RAFAMET S.A. 161 165
MOZ NSZZ "Solidarność" 78 83
WZZ "Sierpień 80" 12 12
Odsetek pracowników zrzeszonych w związkach zawodowych 45,06% 46,35%
Odsetek pracowników objętych ZUZP 100% 100%

Tabela 51 Kluczowe wskaźniki dialogu społecznego.

6. Bezpieczeństwo i higiena pracy.

Polityka bezpieczeństwa i higieny pracy zakłada:

  • niezbędne działania ukierunkowane na poprawę i zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
  • dążenie do stałej poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • zapewnienie warunków organizacyjnych i technicznych pozwalających na sukcesywne obniżanie i eliminowanie ryzyka zawodowego występującego w miejscach pracy,
  • spełnianie wymagań przepisów prawnych oraz innych wymagań dotyczących bezpiecznego funkcjonowania,
  • zapewnienie ciągłego doskonalenia działań w zakresie BHP,
  • ciągłe doskonalenie skuteczności Zintegrowanego Systemu Zarządzania funkcjonującego w RAFA-MET S.A., ze szczególnym uwzględnieniem dotrzymania wymagań wynikających z normy PN-N 18001:2004,
  • ciągłą edukację pracowników w zakresie BHP poprzez podnoszenie kwalifikacji oraz uwzględnianie roli pracowników i ich angażowanie do działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy.

Kluczowe niefinansowe wskaźniki dotyczące zagadnień BHP obrazują zestawienia przedstawione poniżej.

Liczba przebadanych
pracowników
Rodzaj badania
2017
2016
Badania wstępne 50 64
Badania okresowe 252 226

Tabela 52 Kluczowe wskaźniki pracowniczych badań profilaktycznych.

Tabela 53 Kluczowe wskaźniki wypadkowości.

Rodzaj wskaźnika 2017 2016
Zatrudnienie (stan na koniec roku w osobach) 563 550
Absencja chorobowa (dni) 559 746
Wypadki pracy ogółem 11 21
Wypadki ciężkie 1 0
Wypadki śmiertelne 0 0
Częstotliwość 19,5 38,1
Ciężkość wypadków 50,8 35,5
Choroby zawodowe 1 0

Wnioski z analizy wypadków przy pracy w omawianym okresie:

  • zmalał wskaźnik częstotliwości wypadków przy pracy, tj. w roku 2016 wskaźnik wyniósł 38,1, natomiast w roku 2017 wyniósł 19,5,
  • wzrósł wskaźnik ciężkości wypadków przy pracy z 35,5 w roku 2016 do 50,8 w roku 2017,
  • najbardziej zagrożoną na wypadki grupą zawodową są pracownicy produkcyjni Wydziału Obróbki RAFAMET S.A. i odlewni.

Najczęściej występującymi przyczynami wypadków przy pracy był czynnik ludzki (nieuwaga, brak dostatecznej koncentracji) , nieprawidłowa organizacja pracy, uderzenie, pochwycenie, przygniecenie przez środki transportowe mechaniczne lub ręczne oraz przez maszynę.

W roku 2017 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał jedną decyzję stwierdzającą chorobę zawodową w stosunku do byłego pracownika RAFAMET S.A.

W Grupie wdrożono procedurę identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka zawodowego dla czynników fizycznych, chemicznych, biologicznych oraz montażu maszyn i podzespołów, która określa sposób postępowania w zakresie:

  • identyfikacji zagrożeń utraty życia i zdrowia pracowników,
  • oceny wielkości ryzyka zawodowego z zidentyfikowanymi zagrożeniami,
  • sposobów eliminowania lub ograniczania zagrożeń i oceny ryzyka zawodowego,
  • sposobie informowania pracowników o istniejących, potencjalnych zagrożeniach i wielkości ryzyka,
  • sposobie poddawania przeglądom kart oceny ryzyka w odniesieniu do zmian technologicznych i organizacyjnych w zakładzie.

W roku 2017, w związku ze zmianą procedury dotyczącej oceny ryzyka, dokonano oceny ryzyka lub aktualizacji oceny dla:

czynników chemicznych, z którymi mają kontakt pracownicy na 49 stanowiskach pracy,

  • 33 procesów technologicznych związanych z montażem produkowanych obrabiarek i ich podzespołów,
  • 21 stanowisk pracy.

Ponadto, zgodnie z obowiązującymi w Grupie procedurami, dotyczącymi współpracy z firmami zewnętrznymi, przekazywana jest tym firmom informacja o zagrożeniach i ryzyku zawodowym występującym na terenie zakładu. Proces informowania odbywa się poprzez przekazywanie firmom zewnętrznym właściwych dokumentów zgodnie z zapisami w procedurze.

W roku 2017 akredytowane Laboratorium ds. Badań Środowiska Pracy wykonało badania i pomiary środowiskowe dla określonych stanowisk pracy w RAFAMET S.A., dla których kończył się termin ważności pomiarów. Pomiary dotyczyły czynników fizycznych, substancji chemicznych oraz wydatku energetycznego. Przeprowadzone pomiary wskazują, iż wyniki na poszczególnych stanowiskach pracy mieszczą się na poziomie dopuszczalnych norm.

W roku 2017 przeprowadzono 12 kontroli tematycznych, zakończonych protokołami pokontrolnymi i stosownymi zaleceniami oraz wykazano 23 nieprawidłowości, które zostały usunięte. Dodatkowo, w wyniku codziennych rutynowych kontroli służby BHP, wydano 32 polecenia i zalecenia dotyczące niedociągnięć i nieprawidłowości stwierdzonych w wydziałach/działach zakładu. Zostały przeprowadzone cztery kwartalne przeglądy warunków pracy w ramach Zakładowej Komisji BHP. W wyniku tych przeglądów zostało wydanych 10 zaleceń poprawiających warunki pracy. W roku 2017 miała miejsce kontrola Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w wyniku której stwierdzono dwie nieprawidłowości, które zostały usunięte oraz została przeprowadzona kontrola Państwowej Inspekcji Pracy, zakończona wydaniem nakazu z decyzją do wykonania oraz wystąpienie z czterema wnioskami.

W roku 2017 dokonano przeszkolenia 43 osób w zakresie szkolenia wstępnego ogólnego BHP i 328 osób w ramach szkoleń okresowych.

Posiłki profilaktyczne przydzielane są pracownikom na określonych stanowiskach pracy, na których w wyniku pomiarów wydatku energetycznego został stwierdzony poziom tego wydatku upoważniający określonych pracowników do otrzymania posiłku podczas pracy.

W roku 2017 na Fundusz Emerytur Pomostowych dokonano odpisu dla 89 pracowników, którzy wykonują pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Istnieją w ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. stanowiska pracy, gdzie występujące czynniki środowiskowe takie jak, hałas i zapylenie przekraczają najwyższe dopuszczalne normy. Do tych stanowisk należy zaliczyć: oczyszczacza, doczyszczacza, wybijacza odlewów, operatora śrutownicy oraz stanowisko regeneracji mas. W związku z powyższym, zakład angażuje znaczne siły i środki na działalność profilaktyczną związaną z poprawą warunków pracy pracowników, szczególnie na stanowiskach o najwyższym wskaźniku przekroczenia dopuszczalnych norm.

7. Rozwój i edukacja.

Polityka szkoleń pracowników Grupy Kapitałowej RAFAMET zdefiniowana została w procedurach Zintegrowanego Systemu Zarządzania, zgodnego z wymaganiami norm: ISO 9001, ISO 14001 i PN - N 18001.

System szkoleń stanowi jeden z podstawowych elementów systemu zarządzania zasobami ludzkimi. Pracownicy stanowią cenny kapitał firmy, którego wartość jest systematycznie podnoszona poprzez szkolenia oraz dokształcanie zawodowe w celu dostosowania kwalifikacji pracowników zarówno do obecnych warunków, jak i przyszłych zadań naszej firmy.

Szkolenia przeprowadza się w celu przyuczenia do pracy osób niewykwalifikowanych, rozwoju umiejętności w zakresie posługiwania się nowymi technikami i technologiami oraz pogłębienia i rozszerzenia posiadanych przez pracowników umiejętności, w celu dostosowania się do zmieniających się warunków oraz wymagań na danym stanowisku pracy lub do objęcia innego stanowiska.

Pracownicy szkoleni są na bieżąco w zakresie zmieniających się przepisów prawnych oraz potrzeb w bieżącym funkcjonowaniu firmy, a przede wszystkim w odniesieniu do strategicznych celów przedsiębiorstwa oraz wymagań stawianych przez otoczenie konkurencyjne. Podstawę planowania szkoleń stanowi strategia przedsiębiorstwa oraz analiza potencjału zatrudnionych pracowników. Ważną rolę odgrywają ponadto potrzeby szkoleniowe zgłaszane przez samych pracowników, które wynikają zwykle z chęci poszerzenia swoich kwalifikacji.

Szkolenia odbywają się zarówno na terenie zakładu pracy jak i poza nim, w ośrodkach szkoleniowych. Ważną rolę w doborze jednostki szkolącej odgrywają metody i techniki wykorzystywane podczas prowadzenia szkoleń. Analiza przedstawionych przez pracowników ocen poszczególnych szkoleń dostarcza nam informacji o tym co jest istotne z punktu widzenia osoby szkolonej. Ocena efektywności szkolenia natomiast informuje nas na temat zarówno merytorycznej jak i organizacyjno-technicznej jakości szkolenia, a także wpływu szkolenia na wyniki osiągane przez pracownika w miejscu pracy. Doświadczenie pokazuje, że pracownicy zwracają szczególną uwagę zwłaszcza na takie czynniki jak: wielkość grup szkoleniowych oraz czy szkolenia są aktywizujące, czy raczej pasywne.

Podnoszenie kwalifikacji w formach szkolnych, pomimo pomocy ze strony firmy, wymaga wyrzeczeń ze strony pracowników. Dokształcanie odbywa się często w weekendy, które są dla pracowników czasem wolnym od pracy. W przypadku podjęcia studiów przez pracownika, firma zazwyczaj finansuje w 100 % czesne za studia oraz zwraca koszty przejazdów na uczelnię, a po ukończeniu studiów analizuje zdobyte kwalifikacje pod kątem ewentualnego awansu zawodowego.

W celu pozyskania informacji o potencjale zawodowym zatrudnionych pracowników, standardem RAFA-MET S.A. jest system okresowych ocen pracowniczych. Ocenę kwalifikacji i wyników pracy pracowników nowoprzyjętych przeprowadza się w związku z zawarciem kolejnych umów o pracę. Dokonuje jej kierownik komórki organizacyjnej, w której zatrudniony jest pracownik, następnie dyrektor danego pionu ustosunkowuje się do oceny i przedkłada ją do ostatecznej do decyzji Zarządowi. W odniesieniu do pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony, ocenę wyników pracy przeprowadza się w celu pozyskania informacji o potencjale i kompetencjach zawodowych oraz dla określenia stopnia przydatności zawodowej pracownika i decyzji dotyczących systemu motywacji poprzez wynagrodzenie oraz system szkoleń. Oceny tej dokonuje kierownik komórki organizacyjnej a w odniesieniu do kierowników oceny dokonuje dyrektor pionu. Ocena przeprowadzana jest co najmniej raz na dwa lata. Wnioski płynące z prowadzonych ocen stanowią wsparcie w podejmowaniu długofalowych decyzji kadrowych w zakresie zatrudniania, motywacji oraz rozwoju pracowników. Zasady dokonywania ocen pracowniczych sformalizowane są w wewnątrzzakładowych aktach normatywnych.

Liczba osób
Szkolenia 2017 2016
Edukacja
Szkolenia obowiązkowe 492 390
Szkolenia fakultatywne 164 205
Ogółem 656 595
Studia wyższe 6 5
Studia podyplomowe 1 -
Studia MBA 3 2
Przewody doktorskie 1 -
Ogółem 667 602
Kobiety 51 93
Mężczyźni 605 502
Ocena pracownicza
Liczba pracowników nowoprzyjętych podlegających
regularnym ocenom
36
Liczba pracowników zatrudnionych na umowy stałe 178 157
Liczba przeprowadzonych ocen 193
Tabela 54 Kluczowe wskaźniki edukacji i rozwoju zawodowego.

8. Społeczności lokalne i zaangażowanie społeczne.

Grupa kapitałowa RAFAMET jako największy gospodarczy pracodawca na terenie gminy Kuźnia Raciborska oraz istotny pracodawca w powiecie raciborskim, w poczuciu odpowiedzialności firmy za lokalną społeczność od lat prowadzi działania ukierunkowane na lokalne inicjatywy i wspieranie działań prospołecznych oraz dobroczynnych w zakresie edukacji, kultury i sportu. Poprzez działalność w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu buduje wizerunek nie tylko jako stabilnego pracodawcy, ale również firmy odpowiedzialnej społecznie. Podmioty Grupy nie posiadają sformalizowanej polityki w zakresie zaangażowania społecznego. Decyzje w zakresie wydatkowania środków na cele charytatywne i sponso-

ring podejmują Zarządy, biorąc pod uwagę doraźne potrzeby podmiotów publicznych i organizacji pozarządowych.

Tabela 55 Kluczowe wskaźniki dla darowizn i sponsoringu.

Darowizny i sponsoring 2016
Wysokość środków przekazanych na darowizny i sponsoring (w tys. zł) 79,5 63,1
Liczba beneficjentów 13 8

Działalność sponsoringowa i charytatywna w 2017 r.:

  • 1) wsparcie działalności sportowej, rekreacyjnej i wychowawczej Klubu Sportowego "STAL" w Kuźni Raciborskiej,
  • 2) sponsorowanie projektu medialno edukacyjnego "Czas na zawodowców", realizowanego przez Wydawnictwo Nowiny Sp. z o.o. w Raciborzu, którego głównymi celami są: zachęcanie młodzieży do zdobywania zawodów i kompetencji odpowiadających potrzebom współczesnego, lokalnego i regionalnego rynku pracy, prezentowanie potencjału raciborskiego szkolnictwa zawodowego, informowanie o kierunkach rozwoju lokalnego rynku pracy i miejscowych pracodawców,
  • 3) współorganizacja wraz z Miejskim Ośrodkiem Kultury, Sportu i Rekreacji w Kuźni Raciborskiej II Kuźniańskiego Półmaratonu Leśnego,
  • 4) dofinansowanie obchodów 50-lecia nadania praw miejskich Kuźni Raciborskiej,
  • 5) dofinansowanie przedsięwzięcia edukacyjnego dla uczniów gimnazjów pod nazwą Festiwal Perspektyw,
  • 6) dofinansowanie organizowanego przez Klub Szachowy "SILESIA" w Raciborzu XVII Międzynarodowego Turnieju Szachowego o puchar Prezydenta Raciborza,
  • 7) dofinansowanie działalności edukacyjno turystycznej Stowarzyszenia Rodzin "Szkółka Sobotnia Aniołów Stróżów" przy Parafii pw św. Marii Magdaleny w Kuźni Raciborskiej,
  • 8) dofinansowanie zakupu Automatycznego Defibrylatora Zewnętrznego przez Ochotniczą Straż Pożarną w Kuźni Raciborskiej,
  • 9) wsparcie organizowanego przez klub Beninca UKS Feniks w Kędzierzynie Koźlu Turnieju badmintona Beninca Feniks Cup III,
  • 10) dofinansowanie organizowanych przez Miejski Klub Zapaśniczy UNIA Racibórz Mistrzostw Polski w zapasach w stylu klasycznym,
  • 11) wsparcie finansowego organizowanego przez Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Raciborzu Transgranicznego Konkursu Organowego.

9. Bezpieczeństwo produktów i ich użytkowników.

Kwestia bezpieczeństwa produktów jest w znaczącym stopniu uregulowana przez prawodawstwo unijne i krajowe. Zgodnie z ustawą o systemie oceny zgodności oraz posiadaniem przez Polskę statusu członka Unii Europejskiej, każdy nasz wyrób dopuszczony do obrotu towarowego w krajach UE posiada deklarację zgodności wystawioną przez wytwórcę lub upoważnionego przedstawiciela i jest oznakowany "CE". RAFAMET S.A. ma obowiązek zapewnić, że wyrób, który ma zostać wprowadzony na rynek Unii, został

zaprojektowany i wyprodukowany zgodnie z postanowieniami odpowiedniej dyrektywy (lub kilku dyrektyw) nowego podejścia.

W spółce dominującej obowiązuje "Polityka Jakości, Środowiska, Bezpieczeństwa i Higieny Pracy", której podstawowym celem jest sprzedaż wyrobów i usług o jakości spełniającej oczekiwania klientów przy zachowaniu bezpiecznych warunków pracy i szacunku dla środowiska naturalnego. Jednym z jej głównych założeń jest zgodność z wymaganiami prawnymi związanymi z działalnością i zidentyfikowanymi aspektami środowiskowymi.

W oparciu o wprowadzony i certyfikowany Zintegrowany System Zarządzania zgodny z normami ISO 9001:2015 w zakresie jakości, ISO 14001:2015 w zakresie środowiska i PN-N14001:2004 w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy produkowane wyroby spełniają wymagania: Dyrektywy maszynowej 2006/42/WE, Dyrektywy niskonapięciowej 2014/35/UE oraz Dyrektywy dotyczącej kompatybilności elektromagnetycznej 2004/108/WE.

Systemem objęto: projektowanie i rozwój, wytwarzanie, instalowanie, dostarczanie i serwis obrabiarek i urządzeń dla kolejnictwa, tokarek karuzelowych i obrabiarek specjalnych. Dotyczy on wszystkich komórek organizacyjnych firmy. RAFAMET S.A. posiada szczegółowo opracowane procedury, zapewniające zgodność produktów i usług z obowiązującymi normami oraz gwarantujące bezpieczeństwo klientów, opisujące procesy związane z realizacją wyrobu. W tym celu zostały określone:

  • cele jakościowe, środowiskowe i w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • postępowanie w zakresie komunikacji z klientem,
  • wymagania dotyczące wyrobu,
  • zasoby do wykonania wyrobu,
  • działania dotyczące weryfikacji, monitorowania, kontroli i badań oraz kryteria przyjęcia wyrobu,
  • zapisy potrzebne do dostarczenia dowodów, że procesy realizacji i wyrób, który jest wynikiem procesów, spełniają określone wymagania.

Weryfikację surowców, z których wytwarzany jest produkt, opisuje procedura "Zasady przyjmowania, przychodowania, wydawania materiałów i komponentów do produkcji". Obejmuje ona zasady przyjmowania i kontroli dostaw, magazynowania materiałów i komponentów w magazynach i składowiskach otwartych, oznaczania dostaw, nadzorowania inspekcyjnego sposobu składowania oraz wydawania materiałów do produkcji.

Obowiązujące procedury zapewniają, że procesy produkcji i instalowania oraz serwisu są zaplanowane i sterowane w sposób umożliwiający ich bieżącą kontrolę, a operacje, które są związane ze zidentyfikowanymi aspektami środowiskowymi są prowadzone w taki sposób, że związane z nimi niekorzystne wpływy na środowisko są nadzorowane i zmniejszane. Szczegółowe zasady postępowania w zakresie sterowania procesem produkcyjnym i podział odpowiedzialności określają procedury:

  • "Zasady przyjmowania, przychodowania, wydawania materiałów i komponentów do produkcji",
  • "Przygotowanie produkcji",
  • "Utrzymanie ruchu",
  • "Sterowanie procesem produkcji i pomiarów wyrobów",
  • "Obsługa techniczna wyrobów",
  • "Identyfikacja aspektów środowiskowych",

"Monitorowanie i pomiary środowiskowe, ocena zgodności z wymaganiami prawnymi oraz stan bezpieczeństwa i higieny pracy".

Procedura "Oznaczenie identyfikacyjne wyrobów" ustala jednolite zasady znakowania identyfikacyjnego materiałów i wyrobów. Obejmuje znakowanie dostaw, półfabrykatów i części w toku produkcji oraz wyrobów finalnych dla zachowania pełnej identyfikacji materiałów i wyrobów w całym cyklu produkcji.

Bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z produktów i usług oferowanych przez Emitenta normuje procedura "Obsługa techniczna wyrobu". Obejmuje ona sprawy związane ze sprawną obsługą klientów w zakresie świadczonych usług montażowych i przekazania maszyn do eksploatacji oraz obsługę posprzedażną wyrobów.

Ustalono, wdrożono i utrzymuje się okresową ocenę zgodności z mającym zastosowanie ustawodawstwem i przepisami prawnymi oraz innymi wymaganiami. Firma posiada zapisy z tej oceny zgodnie z procedurami:

  • "Przegląd umowy",
  • " Obsługa techniczna wyrobu",
  • "Identyfikacja wymagań prawnych i innych",
  • "Monitorowanie i pomiary środowiskowe, ocena zgodności z wymaganiami prawnymi oraz stan bezpieczeństwa i higieny pracy".

Okresowa ocena zgodności dokonywana jest raz w roku. W przypadku potrzeby (nagłe zdarzenie, awarie lub negatywne informacje zewnętrzne lub wewnętrzne) jest przeprowadzana częściej lub w ramach oceny celowej.

W RAFAMET S.A. obowiązuje ponadto polityka kontroli obrotu. Jednocześnie wprowadzony i certyfikowany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Wewnętrzny System Kontroli (WSK) spełnia wymagania ustawy o obrocie z zagranicą towarami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Z punktu widzenia zarządzania WSK funkcjonuje jako instrument zabezpieczający firmę przed działaniami, niezgodnymi z krajowymi wymogami kontroli obrotu oraz zobowiązaniami międzynarodowymi w tym zakresie. Posiadając własny wewnętrzny system kontroli jesteśmy w stanie chronić swój handlowy interes oraz swój wizerunek w oczach partnerów zagranicznych.

Wewnętrzny System Kontroli obejmuje następujące elementy: deklaracje polityki firmy, dobór personelu, archiwizację danych, szkolenie, procedury realizacji zamówień, powiadamianie, analizę listy odmów, klasyfikację produktów, analizę ryzyka zmiany przeznaczenia towarów, kontrolę wewnętrzną, transfer technologii i certyfikację systemu.

Wewnętrzny System Kontroli opiera się na 3 filarach:

  • znaj swojego zagranicznego partnera,
  • znaj parametry techniczne towaru którym handlujesz,
  • miej wiedzę do czego twój wyrób może być użyty.

Tabela 56 Kluczowe wskaźniki bezpieczeństwa obrotu.

Monitorowany wskaźnik 2017 2016
Liczba postępowań administracyjnych prowadzonych przeciwko Spółce
lub wartość kar za niezgodność z prawem lub normami wyprodukowa
nych maszyn
brak brak
Liczba wypadków zaistniałych na maszynach wyprodukowanych przez
RAFAMET S.A. u odbiorców w trakcie eksploatacji, wynikających z
błędów lub niezgodności z prawem lub normami wyprodukowanych
maszyn
brak brak
Liczba reklamacji złożonych przez użytkowników na wyprodukowane
przez Spółkę obrabiarki
brak brak
Liczba postępowań administracyjnych prowadzonych przeciwko Spółce
lub nałożonych kar związanych z obrotem z zagranicą towarami i usłu
gami o znaczeniu strategicznym
brak brak

Opracowano analizy zarządzania ryzykiem w oparciu o ISO 31000, zgodnie z wymagania norm ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 i PN-N 18001:2004.

Wdrożony w ODLEWNI RAFAMET Sp. z o.o. system obejmuje swym zakresem procesy opracowania ofert i przeglądu zamówień, przygotowanie i sterowanie procesem produkcji odlewów, obsługę reklamacji i ocenę zadowolenia klientów, aspekty środowiskowe, wymagania prawne, program ZSZ oraz zarządzania firmą i doskonalenia systemu zarządzania. Zakres Zintegrowanego Systemu Zarządzania obejmuje wszystkie zidentyfikowane procesy, wyroby i usługi.

Obszar dotyczący bezpieczeństwa produktów został określony w procedurach dotyczących kontroli potwierdzających spełnienie wymagań klienta, nadzoru nad dostawcami oraz jakości produkowanych wyrobów. Analizuje się przyczyny reklamacji, bada zadowolenie klientów oraz dokonuje okresowej analizy i weryfikacji dostawców.

W produkcji podstawowej RAFAMET S.A. wykorzystywane są surowce o wysokim stopniu przetworzenia, natomiast odlewnia w swoim procesie produkcyjnym zużywa surowce nieprzetworzone lub o niewielkim stopniu przetworzenia. Materiały i surowce o znaczeniu strategicznym pozyskiwane są od certyfikowanych – kwalifikowanych dostawców. Obowiązują procedury pozyskiwania/zakupu materiałów i surowców zgodnie z normą PN-EN 9000:2015 oraz procedury określające sposób postępowania w zakresie magazynowania i utylizacji odpadów produkcyjnych zgodnie z normą PN-EN 14001:2015.

Wartość (w tys. zł)
Grupa asortymentowa 2017 2016
Maszyny i urządzenia 15 110 12 912
Wyroby przemysłu elektrotechnicznego 7 881 5 836
Wyroby przemysłu metalowego,
w tym odlewy żeliwne
6 354 8 300
Wyroby hutnictwa żelaza 1 023 1 256
Wyroby przemysłu precyzyjnego 966 1 172
Wyroby przemysłu chemicznego 653 766
Wyroby metali nieżelaznych 153 126

Tabela 57 Kluczowe wskaźniki zużycia materiałów.

Pod względem ilościowym (wagowym) największe zapotrzebowanie RAFAMET S.A. generuje w zakresie zakupu materiałów hutniczych i odlewów żeliwnych. Odlewy żeliwne jak i materiały stalowe użyte w procesie produkcji podlegają po zakończeniu życia produktu w całości recyklingowi i wykorzystywane są jako materiały wsadowe w procesie produkcji stali i odlewów żeliwnych. Asortyment produktów podmiotu dominującego jest zróżnicowany. Obrabiarki klasyfikowane są wg typów. Każdy typ charakteryzuje się innym zużyciem materiałowym.

Surowce Jednostka 2017 2016
gaz płynny 3,15 1,09
sklejka 3
m
/rok
23,31 17,21
tarcica 84,26 112,29
olej napędowy dm3
/rok
3 668,5 3179,50
koks odlewniczy gat. 1S
olej opałowy lekki
25,58
79,20
187,64
94,58
piasek 1 763,85 2 043,92
pokrycia ochronne 77,50 83,90
surówka odlewnicza 977,29 969,45
tlen ciekły mg/rok 10,60 1,13
utwardzacz do żywic 84,70 83,10
złom stalowy 1 843,46 2 028,32
złom żeliwny 4 038,33 4 241,39
żywica furanowa 206,10 240,90
Tabela 58 Kluczowe wskaźniki zużycia surowców.

Tabela 59 Kluczowe wskaźniki efektywności dla wybranej obrabiarki.

2017 2016
Obrabiarka lekka podtorowa UGE 180 N Wartość (w zł)
Koszt odlewów 60 501 53 403
Koszt materiałów hutniczych 22 997 21 905
Całkowite zużycie materiałowe 945 886 777 241
Struktura
(%)
Udział materiałów hutniczych i odlewów w kosztach
materiałowych produktu
8,8% 9,7%

Prowadzone działania mają na celu obniżenie materiałochłonności produkowanych obrabiarek i podniesienie konkurencyjności.

Tabela 60 Zagrożenia występujące w procesie zakupów.
------------------------------------------------------ -- -- --
Rodzaj zagrożenia Ryzyko Działania ograniczające ryzyko
Wysoki koszt wytworzenia,
z uwagi na wzrost kosztów zakupu
Poszukiwanie tańszych dostawców materiałów
i surowców
Zagrożenie wynikające
z procesu zakupu ma
Terminowość dostaw Szczegółowe opracowanie zamówień, planowanie
dostaw zgodnie z planem produkcji
teriałów i surowców Niezgodność dostaw Nadzór jakościowy kontroli dostaw
Wady ukryte Reklamacje, uzgodnienia z dostawcami

Zgodnie z wymogami normy PN-EN 14001:2015 Systemu Zarządzania Środowiskowego opracowano procedurę, której przedmiotem jest gospodarka odpadami na terenie RAFAMET S.A., ich usuwanie, wykorzystanie i unieszkodliwianie w sposób zapewniający zminimalizowanie niekorzystnego oddziaływania na środowisko, zgodnie z zasadami gospodarności oraz wymaganiami prawnymi i innymi. Wszystkie odpady produkcyjne powstające na terenie zakładu są odpowiednio magazynowane i przekazywane wyspecjalizowanym firmom do utylizacji. Prowadzona jest ścisła ewidencja powstających odpadów. Największą pozycję stanowi złom stalowy powstały w procesie obróbki wiórowej.

Ryzyka w obszarze społecznym i pracowniczym

Istnieją ograniczenia w pozyskaniu wykwalifikowanych i wysoko wykwalifikowanych pracowników oraz osób chętnych do podjęcia się prac ciężkich przy spełnianiu optymalnych oczekiwań pracodawcy. Ewentualna utrata wykwalifikowanych pracowników kadry inżynieryjno – technicznej w związku z obniżeniem ustawowego wieku emerytalnego oraz ograniczenia w pozyskaniu nowych pracowników na zastępstwa zatrudnieniowe (wysoka średnia wieku załogi), a także procedury rekrutacji i koszty związane z wdrażaniem nowozatrudnionych pracowników, mogą skutkować spadkiem wydajności pracy i wpływać na efektywność działalności. Niewystarczające kompetencje nowych pracowników i wysoki wskaźnik odejść mogą powodować zdemotywowanie załogi i możliwość wystąpienia konfliktów.

Z uwagi na tendencje panujące na rynku pracy (rynek pracownika) i specyfikę lokalnego rynku pracy (położenie Grupy Kapitałowej na terenie polsko - czeskiego przygranicza, bliskość aglomeracji śląskiej) dostrzega się ryzyko utraty młodszych stażem, ale wysoko wyspecjalizowanych pracowników, a zatem ryzyko utraty przez organizację kluczowych kompetencji. Dla przedsiębiorstwa produkcyjnego, które buduje swoją przewagę konkurencyjną na wiedzy i innowacyjności odpływ wiedzy i umiejętności na rzecz innych podmiotów, w tym konkurencyjnych, jest szczególnie niewskazany.

W związku z brakiem sformalizowanej polityki w zakresie zaangażowania społecznego (darowizny na cele charytatywne i sponsoring) istnieje ryzyko postrzegania podmiotów GK interesariuszy jako niedostatecznie transparentnej w wyborze partnerów społecznych.

OBSZAR POSZANOWANIE PRAW CZŁOWIEKA I PRZECIWDZIAŁANIE KORUPCJI

Grupa Kapitałowa RAFAMET traktuje przestrzeganie praw człowieka w ramach prowadzenia działalności gospodarczej jako podstawowy element etycznego biznesu, który firma prowadzi od wielu lat w kilkudziesięciu krajach świata. Stoimy na straży wartości takich jak szacunek i otwartość w stosunku do innych, integracja społeczna, tolerancja, przejrzystość oraz poszanowanie prawa do prywatności. Respektowanie praw człowieka wyraża się głównie w prawie do wolności zrzeszania się, w zapewnieniu pracownikom bezpiecznego środowiska pracy, stosowaniu zakazu dyskryminacji, pracy dzieci i pracy przymusowej, co zostało sformalizowane w wewnętrznych aktach firmy dotyczących głównie obszaru pracowniczego i społecznego.

Charakter prowadzonej działalności i jej zasięg geograficzny potwierdza, że respektujemy różnorodność pochodzenia, rasy, płci, kultury, wieku i stanu cywilnego, a także przekonań religijnych, politycznych i przynależności do organizacji społecznych i zawodowych.

Prawa człowieka 2017 2016
Zgłoszone i potwierdzone przypadki pracy dzieci brak brak
Zgłoszone i potwierdzone przypadki pracy przymusowej brak brak
Zgłoszone i potwierdzone przypadki dyskryminacji brak brak
Liczba skarg w zakresie naruszenia prywatności brak brak
Liczba skarg w zakresie naruszenia praw człowieka brak brak
% produktów podlegających ocenie norm bezpieczeństwa 100% 100%
Tabela 61 Kluczowe wskaźniki związane z prawami człowieka.
------------------------------------------------------------ --

W podmiotach GK nie została sformalizowana polityka przeciwdziałania korupcji, pomimo to nie toczyły się sprawy sądowe dotyczące naruszeń zasad uczciwej konkurencji przeciwko żadnemu z podmiotów Grupy.

Tabela 62 Kluczowe wskaźniki związane z zachowaniami korupcyjnymi.

Zachowania korupcyjne 2017 2016
Liczba zgłoszonych przypadków zachowań noszących
znamiona korupcji
brak brak
Liczba potwierdzonych przypadków korupcji brak brak

Ryzyka w obszarze poszanowanie praw człowieka i przeciwdziałanie korupcji

W przypadku wystąpienia zjawisk dyskryminacji skutkujących wszczęciem postępowań sądowych przeciwko któremukolwiek podmiotowi GK może wystąpić ryzyko finansowe i wizerunkowe. W naszej ocenie Grupa Kapitałowa jest w małym stopniu narażona na wystąpienie ryzyk we wskazanym obszarze.

Talk to a Data Expert

Have a question? We'll get back to you promptly.