Asseco Poland S.A.

Quarterly Report • Nov 20, 2018

Raport kwartalny Grupy Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku

Uzyskana sprzedaż 6 678 mln PLN

Obecność

w 54 krajach

24 457 osób pracujących na uzyskane wyniki

Wypracowany wynik netto dla Akcjonariuszy Jednostki Dominującej 235,3 mln PLN

Portfel zamówień na 2018 rok 8 786 mln PLN

3,8 mld PLN kapitalizacji rynkowej

Grupa Asseco po 3. kwartale 2018 roku – ujęcie non-IFRS (dane nieaudytowane)

Przedstawione poniżej Dane non-IFRS nie podlegały badaniu ani przeglądowi przez niezależnego biegłego rewidenta. Dane non-IFRS nie są danymi finansowymi zgodnie z MSSF UE. Dane non-IFRS nie są jednolicie definiowane oraz obliczane przez inne podmioty, a w konsekwencji mogą nie być porównywalne do danych prezentowanych przez inne podmioty, w tym podmioty prowadzące działalność w tym samym sektorze, co Grupa Asseco. Przedmiotowe informacje finansowe powinny być analizowane wyłącznie jako dodatkowe, nie zaś zastępujące informacje finansowe sporządzone zgodnie z MSSF UE. Danym non-IFRS nie należy przypisywać wyższego poziomu istotności niż pomiarom bezpośrednio wynikającym ze Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego.

Podsumowanie finansowe i operacyjne:

• Wzrost przychodów Grupy o 6% do 6 678 mln PLN (w porównaniu do danych pro-forma)*.
• Istotny wzrost EBIT non-IFRS do poziomu 747 mln PLN i kontrybucji do zysku netto non-IFRS do poziomu 270 mln PLN.
• Kontynuacja wzrostu na poziomie przychodów i zysku operacyjnego we wszystkich segmentach działalności.
• Sektor bankowy motorem wzrostów w Polsce.
• Konsekwentny wzrost sprzedaży polskich produktów za granicą.
• Umocnienie pozycji na rynku USA dzięki akwizycjom spółek z Grupy Formula.

Wybrane skonsolidowane dane finansowe za okres 3 kwartałów 2018 roku w ujęciu non-IFRS

Dla oceny sytuacji finansowej i rozwoju działalności biznesowej Grupy Asseco ważną informację stanowią podstawowe dane publikowane w ujęciu non-IFRS. Są one uzupełnieniem dla danych raportowanych zgodnie ze standardem IFRS.

Ujęcie non-IFRS obejmuje korekty o koszt amortyzacji wartości niematerialnych rozpoznanych w ramach rozliczenia połączenia (PPA), o koszty transakcji z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych (SBP) oraz o przychody i koszty finansowe związane z transakcjami nabycia (M&A) i sprzedaży spółek (oraz związane z nimi efekty podatkowe).

Skonsolidowane wyniki finansowe Grupy Kapitałowej Asseco w ujęciu non-IFRS

mln PLN	Q3 2017	Q3 2018	Zmiana (%)	Q1-Q3 2017	Q1-Q3 2018	Zmiana (%)
Przychody (2017 PF*)	2 124,2	2 218,4	+4%	6 286,2	6 678,3	+6%
Oprogramowanie i usługi własne (2017 PF*)	1 738,2	1 852,9	+7%	5 129,6	5 452,1	+6%
EBIT non-IFRS (2017 PF*)	208,6	247,1	+18%	581,7	746,8	+28%
PPA & SBP (2017 PF*)	(64,2)	(59,5)	-	(128,1)	(188,1)	-
Zysku netto non-IFRS dla akcjonariuszy jednostki dominującej	64,3	88,3	+37%	191,1	269,7	+41%
PPA & SBP & M&A	221,0	(10,3)	(105%)	207,5	(34,4)	(117%)
EBITDA (2017 PF*)	252,9	301,3	+19%	721,5	902,1	+25%

* Dane z uwzględnieniem wyników Formula Group za sierpień i wrzesień 2017.

Raport kwartalny Grupy Kapitałowej Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku

Raport kwartalny Grupy Kapitałowej Asseco

Za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku

		Wybrane dane finansowe Grupy Asseco7
		Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w skonsolidowanym kapitale własnym13
		Śródroczny skrócony skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych15
		Dodatkowe objaśnienia do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego18
I.		PODSTAWOWE INFORMACJE 18
II.		PODSTAWA SPORZĄDZENIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO 19
	1.	Podstawa sporządzenia 19
	2.	Oświadczenie o zgodności 19
	3.	Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji 19
	4.	Stosowane zasady rachunkowości 19
	i.	MSSF 15 – zastosowanie po raz pierwszy 20
	ii.	MSSF 15 – polityka rachunkowości 22
	iii.	MSSF 9 – zastosowanie po raz pierwszy i polityka rachunkowości 25
	iv.	Pozostałe zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej obowiązujące
	5.	od dnia 1 stycznia 2018 roku 28 Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie 29
	6.	Profesjonalny osąd i szacunki 31
	i.	Konsolidacja podmiotów, w których Grupa ma mniej niż 50% głosów 31
	ii.	Szacunki 31
	7.	Zmiany stosowanych zasad prezentacji 32
	8.	Korekta błędu 33
	9.	Zmiany danych porównywalnych 33
III.		ORGANIZACJA I ZMIANY W STRUKTURZE GRUPY KAPITAŁOWEJ ASSECO, ZE WSKAZANIEM JEDNOSTEK PODLEGAJĄCYCH KONSOLIDACJI 36
IV.		INFORMACJE DOTYCZĄCE SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI 46
V.		NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO ŚRÓDROCZNEGO SKRÓCONEGO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA
		FINANSOWEGO 49
	1.	Struktura przychodów ze sprzedaży 49
	i.	Struktura sprzedaży segmentów w rozbiciu na rodzaje przychodów 49
	ii.	Struktura przychodów ze sprzedaży segmentów w rozbiciu na sektory 50
	iii.	Przychody z tytułu umów z klientami w przychodach ze sprzedaży ogółem według metody ujęcia w
		rachunku wyników 51
	2.	Struktura kosztów operacyjnych 51
	i.	Koszty świadczeń na rzecz pracowników 52
	ii.	Transakcje z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych 52
	iii.	Uzgodnienie kosztów amortyzacji 52
	3.	Przychody i koszty finansowe 53
	4.	Podatek dochodowy 54
	5.	Zysk przypadający na jedną akcję 54
	6.	Informacja dotycząca wypłaconej dywidendy 55
	7.	Rzeczowe aktywa trwałe 55
	8.	Wartości niematerialne 56
	9.	Wartość firmy 56
	10.	Jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia 61
	11.	Jednostki z istotnymi udziałami niekontrolującymi 61
	12. 13.	Pozostałe aktywa finansowe 63 Czynne rozliczenia międzyokresowe 65
	14.	Należności oraz aktywa z tytułu umów z klientami 65

	15.	Odpis aktualizujący wartość zapasów 66
	16.	Środki pieniężne 66
	17.	Oprocentowane kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych 67
	18.	Pozostałe zobowiązania finansowe 70
	19.	Zobowiązania długoterminowe i krótkoterminowe 72
	20.	Zobowiązania z tytułu umów z klientami 72
	21.	Rezerwy 73
	22.	Rozliczenie międzyokresowe kosztów i przychodów 73
	23.	Transakcje z podmiotami powiązanymi 74
	24.	Dodatkowe objaśnienia do rachunku przepływów pieniężnych 77
	25.	Zobowiązania pozabilansowe 78
	26.	Sezonowość i cykliczność 79
	27.	Zatrudnienie 79
	28.	Znaczące zdarzenia po dniu bilansowym 80
	29.	Znaczące zdarzenia dotyczące lat ubiegłych 80
		KOMENTARZ ORAZ INFORMACJE DODATKOWE DO RAPORTU KWARTALNEGO GRUPY ASSECO 81
I.		PODSUMOWANIE I ANALIZA WYNIKÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ASSECO ZA OKRES 9 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY DNIA
		30 WRZEŚNIA 2018 ROKU 82
II.		CZYNNIKI I ZNACZĄCE ZDARZENIA MAJĄCE WPŁYW NA OSIĄGNIĘTE WYNIKI FINANSOWE 87
		Segment Asseco Poland 87
		Segment Formula Systems 89
		Segment Asseco International 91
III.		NIETYPOWE ZDARZENIA MAJĄCE WPŁYW NA OSIĄGNIĘTE WYNIKI FINANSOWE 92
IV.		WŁADZE OSOBOWE W ASSECO POLAND S.A. 92
V.		STRUKTURA AKCJONARIATU ASSECO POLAND S.A 93
VI.		POZOSTAŁE INFORMACJE 94
	1.	Emisja, wykup i spłata nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych 94
	2.	Skutki zmian w strukturze emitenta 95
	3.	Informacje o toczących się postępowaniach dotyczących zobowiązań albo wierzytelności Asseco
		Poland lub jednostek od niej zależnych 95
	4.	Transakcje z podmiotami powiązanymi 95
	5.	Kredyty, umowy pożyczek, poręczenia, gwarancje oraz zobowiązania pozabilansowe 95
	6.	Zmiany zasad zarządzania Grupą Kapitałową 95
	7.	Umowy zawarte między Grupą Kapitałową a osobami zarządzającymi przewidujące rekompensatę
		w razie ich rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska 95
	8.	Informacje o znanych emitentowi umowach, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany
		w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy i obligatariuszy 95
	9.	Ocena możliwości zrealizowania opublikowanych przez Zarząd prognoz wyników na 2018 rok 95
	10.	Informacje o systemie kontroli programów akcji pracowniczych 95
	11.	Czynniki, które w ocenie Zarządu będą miały wpływ na osiągnięte wyniki w perspektywie co
		najmniej kwartału 95
	12.	Informacje o innych istotnych czynnikach mogących wpłynąć na ocenę sytuacji kadrowej,
		majątkowej oraz finansowej 96
		ŚRÓDROCZNE SKRÓCONE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ASSECO POLAND S.A. ZA OKRES 9 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY DNIA
		30 WRZEŚNIA 2018 97

Wybrane dane finansowe Grupy Asseco

W poniższej tabeli zaprezentowano wybrane dane finansowe Grupy Kapitałowej Asseco.

	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln EUR	9 miesięcy do 30 września 2017 mln EUR
Przychody ze sprzedaży	6 678,3	5 403,5	1 570,1	1 269,4
Zysk z działalności operacyjnej	558,7	426,4	131,4	100,2
Zysk przed opodatkowaniem i udziałem w wynikach jednostek stowarzyszonych	536,5	650,8	126,1	152,9
Zysk za okres sprawozdawczy	409,3	498,5	96,2	117,1
Zysk netto przypadający Akcjonariuszom Jednostki Dominującej	235,3	398,6	55,3	93,6
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	482,0	265,5	113,3	62,4
Środki pieniężne netto wygenerowane (wykorzystane) w działalności inwestycyjnej	(306,2)	(912,5)	(72,0)	(214,4)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej	(149,9)	(306,5)	(35,2)	(72,0)
Środki pieniężne i depozyty krótkoterminowe (okresem porównywalnym jest stan na 31 grudnia 2017 roku)	1 604,0	1 547,7	375,5	371,1
Zysk netto na jedną akcję zwykłą przypisany Akcjonariuszom Jednostki Dominującej (w PLN/EUR)	2,83	4,80	0,67	1,13
Rozwodniony zysk netto na jedną akcję zwykłą przypisany Akcjonariuszom Jednostki Dominującej (w PLN/EUR)	2,83	4,80	0,67	1,13

Wybrane dane finansowe prezentowane w śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym przeliczono na walutę EUR w następujący sposób:

• Pozycje dotyczące śródrocznego skróconego skonsolidowanego rachunku zysków i strat oraz śródrocznego skróconego skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych przeliczono według kursu stanowiącego średnią arytmetyczną średnich kursów ogłaszanych przez NBP obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca. Kursy te wynosiły odpowiednio:
• o w okresie od 1 stycznia 2018 roku do 30 września 2018 roku 1 EUR = 4,2535PLN
• o w okresie od 1 stycznia 2017 roku do 30 września 2017 roku 1 EUR = 4,2566 PLN
• Stan środków pieniężnych Grupy na koniec bieżącego okresu sprawozdawczego oraz w okresie poprzednim przeliczono według średnich kursów dziennych ogłoszonych przez NBP. Kursy te wynosiły odpowiednio:
• o kurs obowiązujący w dniu 30 września 2018 roku 1 EUR = 4,2714PLN
• o kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2017 roku 1 EUR = 4,1709 PLN

Wszystkie kwoty w raporcie wyrażono w milionach złotych (PLN), chyba że stwierdzono inaczej.

Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku

sporządzone zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości nr 34 "Śródroczna Sprawozdawczość Finansowa" zatwierdzonym przez UE

Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku

Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Asseco Poland S.A. w dniu 20 listopada 2018 roku.

Zarząd:

Adam Góral	Prezes Zarządu
Andrzej Dopierała	Wiceprezes Zarząd
Tadeusz Dyrga	Wiceprezes Zarządu
Krzysztof Groyecki	Wiceprezes Zarządu
Rafał Kozłowski	Wiceprezes Zarządu
Marek Panek	Wiceprezes Zarządu
Paweł Piwowar	Wiceprezes Zarządu
Zbigniew Pomianek	Wiceprezes Zarządu
Artur Wiza	Wiceprezes Zarządu
Gabriela Żukowicz	Wiceprezes Zarządu

Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z zysków i strat i pozostałych dochodów całkowitych

Grupa Kapitałowa Asseco

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT		3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017* (przekształcone)	9 miesięcy do 30 września 2017* (przekształcone)
	Noty	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Przychody ze sprzedaży	1	2 218,4	6 678,3	1 241,5	5 403,5
Koszt własny sprzedaży	2	(1 743,2)	(5 252,5)	(949,9)	(4 237,2)
Odpis z tytułu utraty wartości należności handlowych	2	(5,1)	(5,3)	-	-
Zysk brutto ze sprzedaży		470,1	1 420,5	291,6	1 166,3
Koszty sprzedaży	2	(120,3)	(369,4)	(70,5)	(318,7)
Koszty ogólnego zarządu	2	(161,8)	(486,2)	(102,0)	(413,0)
Zysk netto ze sprzedaży		188,0	564,9	119,1	434,6
Pozostałe przychody operacyjne		16,6	33,3	13,3	30,6
Pozostałe koszty operacyjne		(16,9)	(39,3)	(15,2)	(38,8)
Odpis z tytułu utraty wartości instrumentów finansowych		(0,1)	(0,2)	-	-
Zysk z działalności operacyjnej		187,6	558,7	117,2	426,4
Przychody finansowe	3	8,9	63,4	362,3	391,8
Koszty finansowe	3	(18,5)	(85,6)	(72,6)	(167,4)
Odpis z tytułu utraty wartości instrumentów finansowych		-	-	-	-
Zysk przed opodatkowaniem i udziałem w wynikach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć		178,0	536,5	406,9	650,8
Podatek dochodowy (bieżące i odroczone obciążenie podatkowe)	4	(37,0)	(125,4)	(50,4)	(111,8)
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	10	0,3	(1,8)	(39,8)	(40,5)
Zysk za okres sprawozdawczy		141,3	409,3	316,7	498,5
Przypadający:
Akcjonariuszom Jednostki Dominującej		78,0	235,3	285,3	398,6
Udziałowcom niekontrolującym	11	63,3	174,0	31,4	99,9
Podstawowy i rozwodniony zysk na jedną akcję (w PLN) ze skonsolidowanego zysku za okres sprawozdawczy przypadający akcjonariuszom Jednostki Dominującej	5	0,94	2,83	3,44	4,8
POZOSTAŁE DOCHODY CAŁKOWITE
Zysk za okres sprawozdawczy		141,3	409,3	316,7	498,5
Elementy, które mogą podlegać przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat
Zysk/strata netto z tytułu wyceny aktywów finansowych		0,2	(0,1)	0,4	0,8
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zależnych		(55,2)	67,1	(55,0)	(306,1)
Elementy, które nie podlegają przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat
Amortyzacja wartości niematerialnych rozpoznana bezpośrednio w kapitale własnym		(0,2)	(0,6)	(0,2)	(0,6)
Zyski/straty aktuarialne		0,1	0,1	(1,9)	(8,1)
Podatek dochodowy dotyczący pozostałych dochodów całkowitych		-	0,1	0,6	2,1
Razem pozostałe dochody całkowite:		(55,1)	66,6	(56,1)	(311,9)
SUMA DOCHODÓW CAŁKOWITYCH przypadająca:		86,2	475,9	260,6	186,6
Akcjonariuszom Jednostki Dominującej		36,5	276,5	289,5	385,2
Udziałowcom niekontrolującym		49,7	199,4	(28,9)	(198,6)

*W danych za okres zakończony dnia 30 września 2017 segment Formula Systems od sierpnia do września 2017 ujęty był jako jednostka stowarzyszona

Śródroczny skrócony skonsolidowany bilans

Grupa Kapitałowa Asseco

AKTYWA	Noty	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku (przekształcone)*
		mln PLN	mln PLN
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe	7	838,4	849,1
Wartości niematerialne	8	2 036,9	2 079,5
Nieruchomości inwestycyjne		20,1	19,7
Wartość firmy	9	4 197,4	4 019,1
Inwestycje wyceniane metodą praw własności	10	102,9	100,5
Należności długoterminowe	14	119,9	108,3
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		76,4	87,1
Inne aktywa niefinansowe		-	0,2
Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe	12	153,8	177,1
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe	13	50,9	46,3
		7 596,7	7 486,9
Aktywa obrotowe
Zapasy		93,8	72,9
Rozliczenia międzyokresowe	13	172,7	149,8
Należności z tytułu dostaw i usług	14	2 183,5	2 372,1
Aktywa z tytułu umów z klientami	14	262,9	-
Należności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych	14	56,6	88,7
Należności budżetowe	14	32,8	20,6
Pozostałe należności	14	48,9	38,5
Inne aktywa niefinansowe		11,0	9,1
Pozostałe aktywa finansowe	12	84,8	86,0
Środki pieniężne i depozyty krótkoterminowe	16	1 604,0	1 547,7
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży		9,6	7,4
		4 560,6	4 392,8
SUMA AKTYWÓW		12 157,3	11 879,7

* Szczegóły dotyczące przekształcenia zostały zaprezentowane w punkcie 9 Dodatkowych objaśnień do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Śródroczny skrócony skonsolidowany bilans

Grupa Kapitałowa Asseco

		30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
PASYWA	Noty		(przekształcone)*
		mln PLN	mln PLN
Kapitał własny (przypisany akcjonariuszom Jednostki Dominującej)
Kapitał podstawowy		83,0	83,0
Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej		4 180,1	4 180,1
Transakcje na udziałach niekontrolujących		(169,6)	(149,9)
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zależnych		(2,9)	(44,6)
Zyski zatrzymane / niepokryte straty		1 514,0	1 530,8
		5 604,6	5 599,4
Udziały niekontrolujące	11	1 867,8	1 727,1
Kapitał własny ogółem		7 472,4	7 326,5
Zobowiązania długoterminowe
Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki, dłużne papiery wartościowe	17	889,6	1 046,3
Długoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu finansowego		37,4	49,2
Pozostałe zobowiązania finansowe	18	257,5	275,4
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego		410,4	413,5
Długoterminowe rezerwy	21	64,1	73,2
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe przychodów	22	43,4	78,7
Długoterminowe zobowiązania z tytułu umów z klientami	20	28,7	-
Pozostałe zobowiązania długoterminowe	19	15,6	16,2
		1 746,7	1 952,5
Zobowiązania krótkoterminowe
Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki, dłużne papiery wartościowe	17	806,2	395,3
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego		28,1	26,8
Pozostałe zobowiązania finansowe	18	189,4	114,5
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	19	729,8	855,8
Zobowiązania z tytułu umów z klientami	20	388,0	-
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych	19	84,7	73,9
Zobowiązania budżetowe	19	133,7	162,7
Pozostałe zobowiązania	19	267,7	290,2
Rezerwy	21	35,7	51,4
Rozliczenia międzyokresowe przychodów	22	10,0	358,1
Rozliczenia międzyokresowe kosztów	22	264,9	272,0
		2 938,2	2 600,7
SUMA ZOBOWIĄZAŃ		4 684,9	4 553,2
SUMA PASYWÓW		12 157,3	11 879,7

* Szczegóły dotyczące przekształcenia zostały zaprezentowane w punkcie 9 Dodatkowych objaśnień do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w skonsolidowanym kapitale własnym

Grupa Kapitałowa Asseco

	Nota	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Transakcje na udziałach niekontrolujących	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zależnych	Zyski/straty z lat ubiegłych oraz zysk okresu bieżącego	Kapitał własny Jednostki Dominującej	Udziały niekontrolujące	Kapitał własny ogółem
		mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Na dzień 1 stycznia 2018 roku (przekształcone)		83,0	4 180,1	(149,9)	(44,6)	1 530,8	5 599,4	1 727,1	7 326,5
Wpływ wdrożenia MSSF 15 oraz MSSF 9		-	-	-	-	(1,8)	(1,8)	5,5	3,7
Na dzień 1 stycznia 2018 roku (po ujęciu wpływu wdrożenia MSSF 15 i MSSF 9)		83,0	4 180,1	(149,9)	(44,6)	1 529,0	5 597,6	1 732,6	7 330,2
Zysk za okres sprawozdawczy		-	-	-	-	235,3	235,3	174,0	409,3
Pozostałe dochody całkowite za okres sprawozdawczy		-	-	-	41,7	(0,5)	41,2	25,4	66,6
Suma dochodów całkowitych za okres sprawozdawczy		-	-	-	41,7	234,8	276,5	199,4	475,9
Dywidenda za rok 2017	6	-	-	-	-	(249,8)	(249,8)	(166,9)	(416,7)
Transakcje z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych		-	-	-	-	-	-	15,1	15,1
Transakcje na udziałach niekontrolujących (w tym rozliczenie warunkowego zobowiązania finansowego wobec udziałowców niekontrolujących (opcje put))		-	-	(19,7)	-	-	(19,7)	82,5	62,8
Objęcie kontroli nad spółkami zależnymi		-	-	-	-	-	-	5,1	5,1
Na dzień 30 września 2018 roku		83,0	4 180,1	(169,6)	(2,9)	1 514,0	5 604,6	1 867,8	7 472,4

	Nota	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Transakcje na udziałach niekontrolujących	Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zależnych	Zyski/straty z lat ubiegłych oraz zysk okresu bieżącego	Kapitał własny Jednostki Dominującej	Udziały niekontrolujące	Kapitał własny ogółem
		mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Na dzień 1 stycznia 2017 roku		83,0	4 180,1	(108,9)	40,3	1 310,6	5 505,1	3 165,5	8 670,6
Zysk za okres sprawozdawczy		-	-	-	-	398,6	398,6	99,9	498,5
Pozostałe dochody całkowite za okres sprawozdawczy		-	-	-	(11,6)	(1,8)	(13,4)	(298,5)	(311,9)
Suma dochodów całkowitych za okres sprawozdawczy		-	-	-	(11,6)	396,8	385,2	(198,6)	186,6
Dywidenda za rok 2016	6	-	-	-	-	(249,8)	(249,8)	(90,8)	(340,6)
Transakcje z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych		-	-	-	-	-	-	8,0	8,0
Transakcje na udziałach niekontrolujących (w tym rozliczenie warunkowego zobowiązania finansowego wobec udziałowców niekontrolujących (opcje put))		-	-	(16,2)	-	-	(16,2)	90,9	74,7
Utrata kontroli nad spółkami zależnymi		-	-	-	(14,9)	4,3	(10,6)	(2 466,2)	(2 476,8)
Objęcia kontroli nad spółkami zależnymi		-	-	-	-		-	1,0	1,0
Na dzień 30 września 2017 roku		83,0	4 180,1	(125,1)	13,8	1 461,9	5 613,7	509,8	6 123,5

Śródroczny skrócony skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych

Grupa Kapitałowa Asseco

	Nota	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk przed opodatkowaniem i udziałem w wynikach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć		536,5	650,8
Korekty o pozycje:		49,9	(276,1)
Amortyzacja	2iii	343,4	214,9
Zmiany stanu kapitału pracującego	24	(321,3)	(271,0)
Przychody/koszty z tytułu odsetek		19,4	25,2
Przychody/koszty z różnic kursowych		(22,0)	38,9
Przychody/koszty z tytułu aktywów finansowych (wycena; sprzedaż itp.)		4,8	35,6
Pozostałe przychody/koszty finansowe		11,6	6,7
Zysk na utracie kontroli nad spółkami zależnymi		-	(359,2)
Odpis z tytułu utraty wartości firmy		-	20,1
Zyski/straty na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych		(1,9)	(4,2)
Koszty transakcji z pracownikami rozliczanych w formie instrumentów kapitałowych		17,0	9,5
Pozostałe korekty zysku brutto		(1,1)	7,4
Środki pieniężne z działalności operacyjnej		586,4	374,7
Zapłacony podatek dochodowy		(104,4)	(109,2)
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej		482,0	265,5
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Wpływy ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych		3,5	24,2
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych i nieruchomości inwestycyjnych	24	(167,5)	(153,3)
Wydatki z tytułu nabycia jednostek zależnych i stowarzyszonych	24	(187,4)	(622,4)
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty w nabytych jednostkach zależnych	24	22,7	32,1
Wpływy ze sprzedaży akcji/udziałów w jednostkach powiązanych		9,8	339,9
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty w sprzedanych jednostkach zależnych		-	(718,5)
Wpływy ze sprzedaży/rozliczenia aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy		1,6	30,1
Wydatki na nabycie/rozliczenia aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy		(0,2)	(11,5)
Wpływy ze sprzedaży aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite		7,1	145,0
Nabycie aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite		(2,7)	(10,0)
Wpływy ze sprzedaży inwestycji w pozostałe instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie		1,3	-
Nabycie inwestycji w pozostałe instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie		(9,8)	-
Pożyczki udzielone	24	(20,8)	(55,3)
Pożyczki spłacone	24	34,3	68,0
Otrzymane odsetki		8,2	11,1
Dywidendy otrzymane		0,8	1,5
Pozostałe przepływy z działalności inwestycyjnej		(7,1)	6,6
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej		(306,2)	(912,5)

Raport kwartalny za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku 15

	Nota	9 miesięcy do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2017
		mln PLN	mln PLN
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Wpływy z tytułu emisji kapitału		90,7	-
Wpływy z realizacji programu opcji pracowniczych		2,7	2,8
Wydatki z tytułu nabycia udziałów niekontrolujących		(12,9)	(4,4)
Wpływy z tytułu zaciągnięcia pożyczek/kredytów	24	267,9	330,7
Wpływy z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	24	161,9	-
Wykup dłużnych papierów wartościowych		(33,5)	(14,1)
Spłata pożyczek/kredytów	24	(166,2)	(210,1)
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu finansowego		(21,9)	(21,3)
Zapłacone odsetki		(33,2)	(28,2)
Dywidendy wypłacone przez Jednostkę Dominującą		(249,8)	(249,8)
Dywidendy wypłacone dla udziałowców niekontrolujących	11	(155,6)	(112,1)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej		(149,9)	(306,5)
Zwiększenie/Zmniejszenie netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów		25,9	(953,5)
Różnice kursowe netto		34,8	(107,2)
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty netto na dzień 1 stycznia		1 484,0	1 472,1
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty netto na dzień 30 września	16	1 544,7	411,4

Dodatkowe objaśnienia do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Dodatkowe objaśnienia do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego

I. Podstawowe informacje

Grupa Kapitałowa Asseco ("Grupa Asseco", "Grupa") to grupa kapitałowa, której Jednostką Dominującą jest Asseco Poland S.A. ("Jednostka Dominująca", "Spółka", "Emitent") z siedzibą w Rzeszowie przy ul. Olchowej 14.

Spółka została utworzona w dniu 18 stycznia 1989 roku jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a następnie aktem notarialnym z dnia 31 sierpnia 1993 roku została przekształcona i od dnia 31 sierpnia 1993 roku prowadziła działalność w formie spółki akcyjnej z siedzibą w Warszawie przy ul. 17 Stycznia 72a wpisanej do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000033391 (poprzednio do rejestru handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy, Sąd Gospodarczy, XVI Wydział Gospodarczy - Rejestrowy, pod numerem RHB 17220).

W dniu 4 stycznia 2007 roku Emitent dokonał zmiany nazwy z Softbank Spółka Akcyjna na Asseco Poland Spółka Akcyjna oraz adresu siedziby z Warszawa, ul. 17 Stycznia 72a na Rzeszów, Al. Armii Krajowej 80. W dniu 8 marca 2010 roku Emitent dokonał zmiany adresu siedziby Spółki z Rzeszów, Al. Armii Krajowej 80 na Rzeszów, ul. Olchowa 14.

Od 1998 roku akcje Spółki notowane są na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Spółce nadano numer statystyczny REGON 010334578.

Czas trwania Spółki jest nieograniczony.

Asseco Poland S.A jest jedną z największych spółek informatycznych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Spółka stała się również istotnym graczem na europejskim rynku producentów oprogramowania.

Asseco Poland S.A. jako lider Grupy prowadzi działalność akwizycyjną na rynku krajowym i zagranicznym dążąc do wzmocnienia swojej pozycji w Europie i na świecie. Spółka poszerza spektrum inwestycyjne o spółki informatyczne, mające wzbogacić Asseco Poland o znajomość lokalnych rynków i klientów, jak również dostęp do nowych, unikatowych rozwiązań informatycznych.

Oferta Grupy jest skierowana do sektora finansowego, instytucji publicznych oraz przemysłu, handlu i usług. Grupa posiada bogate portfolio własnych produktów, unikatowe doświadczenie w realizacji najbardziej złożonych projektów informatycznych oraz szeroką bazę klientów, wśród których znaleźć można największe instytucje finansowe, czołowe przedsiębiorstwa, a także jednostki administracji publicznej.

II. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

1. Podstawa sporządzenia

Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem aktywów finansowych wycenianych w wartościach godziwych przez wynik finansowy lub pozostałe dochody całkowite, aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie, zobowiązań finansowych wycenianych w wartościach godziwych przez wynik finansowy, a także nieruchomości inwestycyjnych, które są wyceniane według wartości godziwej.

Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Grupę w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Grupę.

Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie obejmuje wszystkich informacji oraz ujawnień wymaganych w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, dlatego należy je czytać łącznie ze skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku przekazanym do publicznej wiadomości w dniu 19 marca 2018 roku.

2. Oświadczenie o zgodności

Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 34 "Śródroczna Sprawozdawczość Finansowa" zatwierdzonego przez UE ("MSR 34").

3. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych ("PLN"), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w milionach złotych.

Walutą funkcjonalną Jednostki Dominującej i zarazem walutą prezentacji niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski (PLN). Walutami funkcjonalnymi jednostek zależnych objętych niniejszym śródrocznym skróconym sprawozdaniem finansowym są waluty podstawowych środowisk gospodarczych, w których jednostki te działają. Dla celów konsolidacji sprawozdania jednostek zagranicznych są przeliczane na PLN przy użyciu kursów wymiany kwotowanych dla tych walut przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego dla pozycji bilansowych oraz kursu wyliczonego, jako średnia arytmetyczna kursów ogłaszanych przez NBP obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca okresu objętego sprawozdaniem (dla pozycji sprawozdania z dochodów całkowitych oraz rachunku przepływów pieniężnych), a skutki takich przeliczeń ujmowane są w kapitale własnym w pozycji Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych.

4. Stosowane zasady rachunkowości

Opis istotnych zasad rachunkowości stosowanych przez Jednostkę Dominującą znajduje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku, które zostało przekazane do publicznej wiadomości w dniu 19 marca 2018 roku.

Zasady rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie uległy zmianom w stosunku do zasad, które zastosowano przy sporządzaniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku za wyjątkiem przyjętych nowych standardów rachunkowości tj. MSSF 15 Przychody z umów z klientami oraz MSSF 9 Instrumenty finansowe, których oczekiwany wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy został już szczegółowo opisany w punkcie 6 w rozdziale Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku podanym do publicznej wiadomości w dniu 19 marca 2018 roku.

i. MSSF 15 – zastosowanie po raz pierwszy

Grupa wdrożyła MSSF 15 z dniem 1 stycznia 2018 roku i zdecydowała się na zastosowanie zmodyfikowanej metody retrospektywnej tj. z łącznym efektem pierwszego zastosowania standardu ujętym w dniu pierwszego zastosowania.

Grupa zastosowała dopuszczony w MSSF 15 wyjątek praktyczny i zrezygnowała z przekształcenia danych porównywalnych. Oznacza to więc, że dane na dzień 31 grudnia 2017 roku oraz za okres 3 i 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2017 roku zostały sporządzone w oparciu o obowiązujące w tych okresach standardy: MSR 18 Przychody, MSR 11 Umowy o usługę budowlaną oraz interpretacje związane z ujmowaniem przychodów przed wejściem w życie MSSF 15. Wpływ wdrożenia MSSF 15 na aktywa netto na bilans otwarcia 2018 roku prezentuje tabela poniżej.

Dokładny opis dokonanej analizy oraz wniosków z niej płynących został przedstawiony w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku, natomiast zaznaczyć należy, że w stosunku do danych prezentowanych jako szacowany efekt przeliczenia bilansu otwarcia w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Asseco za rok 2017 niektóre pozycje uległy zmianie, co wynikało z ukończenia procesu wyliczenia korekty bilansu otwarcia w Grupie Sapiens.

Tabela poniżej kwantyfikuje wpływ dokonanej w Grupie analizy, a efekty liczbowe na przeliczeniu pozycji bilansowych wynikają w głównej mierze z dwóch powodów. Po pierwsze, jak to zostało opisane poniżej w punkcie dotyczącym usług utrzymania i gwarancji, na moment wdrożenia MSSF 15 Grupa, na bazie dokonanej analizy swoich zobowiązań gwarancyjnych doszła do wniosku, że znacząca część gwarancji, do których świadczenia jest zobligowana, ma charakter gwarancji ponadstandardowej. Oznacza to, że w rozumieniu MSSF 15, świadczona jest usługa, do której należy alokować jednostkową cenę sprzedaży. Wskutek takiej analizy część kwoty, która na dzień 31 grudnia 2017 roku stanowiła saldo rezerwy na naprawy gwarancyjne została odpowiednio przeliczona i przeklasyfikowana na saldo zobowiązań z tytułu umów z klientami (rozliczeń międzyokresowych przychodów), a w przyszłości będzie ujmowana w przychody w momencie świadczenia usługi gwarancyjnej dla klienta.

Drugą istotną zmianą, która wynikała z wdrożenia standardu, była zmiana podejścia do sprzedawanych odrębnie licencji. Co do zasady Grupa doszła do wniosku, że sprzedawane przez nią licencje mają charakter licencji z prawem do korzystania z własności intelektualnej w stanie, w jakim istnieje ona w momencie jej udzielenia. W konsekwencji powzięcia takiego wniosku przychody z licencji udzielanych na czas określony, które dotychczas ujmowane były przez okres trwania licencji, a które dotyczyły licencji w rozumieniu standardu niespełniających definicji licencji z prawem do dostępu, zostały jednorazowo rozpoznane w zyskach zatrzymanych. Stało się tak, ponieważ, zgodnie z ustaleniami Grupy, kontrola nad tymi licencjami została klientom przekazana przed końcem 2017 roku i na gruncie nowych przepisów to właśnie wówczas powinien być rozliczony przychód. Takie rozliczenie licencji dotyczyło głównie Grupy Sapiens, dlatego znaczna część efektów tego przeliczenia dotyczy salda udziałów niekontrolujących.

1 stycznia 2018	Korekta ujęta na bilansie otwarcia mln PLN
Aktywa
Aktywa z tytułu umów z klientami	6,0
Zobowiązania
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	0,3
Zobowiązania z tytułu umów z klientami	17,3
Rezerwy	(15,3)
Wpływ netto na kapitał własny, w tym:
Zyski zatrzymane	(1,8)
Inne pozycje kapitału – Udziały niekontrolujące	5,5

Ze względu na fakt, iż Grupa zastosowała zmodyfikowane podejście retrospektywne z łącznym efektem pierwszego zastosowania MSSF 15 ujętym w dniu 1 stycznia 2018 roku w tabeli poniżej zaprezentowano porównanie wybranych pozycji z niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego bilansu na dzień 30 września 2018 roku z odpowiednimi pozycjami z bilansu na ten sam dzień sporządzonym zgodnie z zasadami

obowiązującymi przed wdrożeniem w Grupie MSSF 15 tj. zgodnie z MSR 18, MSR 11 i obowiązującymi do nich interpretacjami. Analogicznie ujawniono również w tabeli poniżej wpływ zmiany standardów na wartość przychodów i poszczególne poziomu wyniku za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku.

	Stan na 30 września 2018 (zgodnie z MSSF 15) mln PLN	Odwrócenie korekty ujętej w bilansie otwarcia z tytułu MSSF 15 mln PLN	Korekta z tytułu zastosowania MSSF 15 w bieżącym okresie mln PLN	Kwoty bez zastosowania MSSF 15 (wyliczone zgodnie ze starymi przepisami, tj. MSR 11 i MSR 18) mln PLN
Aktywa	2 464,5	(6,0)	1,0	2 459,5
Aktywa z tytułu umów z klientami i należności z tytułu dostaw i usług	2 464,5	(6,0)	1,0	2 459,5
Zobowiązania	926,9	(2,3)	7,5	932,1
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	410,4	(0,3)	0,4	410,5
Zobowiązania z tytułu umów z klientami	416,7	(17,3)	11,0	410,4
Rezerwy	99,8	15,3	(3,9)	111,2
Wpływ netto na kapitał własny, w tym:	3 381,8	(3,7)	(6,5)	3 371,6
Zyski zatrzymane	1 514,0	1,8	0,7	1 516,5
Inne pozycje kapitału – Udziały niekontrolujące	1 867,8	(5,5)	(7,2)	1 855,1

	Okres 9 miesięcy zakończony 30 września 2018	Korekta z tytułu zastosowania MSSF 15 w bieżącym okresie	Kwoty bez zastosowania MSSF 15 (wyliczone zgodnie ze starymi przepisami, tj. MSR 11 i MSR 18)
Przychody ze sprzedaży	6 678,3	(7,7)	6 670,6
Koszt własny sprzedaży	(5 252,5)	2,2	(5 250,3)
Odpis z tytułu utraty wartości instrumentów finansowych	(5,3)	-	(5,3)
Zysk brutto ze sprzedaży	1 420,5	(5,5)	1 415,0
Koszty sprzedaży	(369,4)	-	(369,4)
Koszty ogólnego zarządu	(486,2)	-	(486,2)
Zysk netto ze sprzedaży	564,9	(5,5)	559,4
Zysk z działalności operacyjnej	558,7	(5,5)	553,2
Wynik na działalności finansowej	(22,2)	(0,6)	(22,8)
Zysk brutto	536,5	(6,1)	530,4
Podatek dochodowy (bieżące i odroczone obciążenie podatkowe)	(125,4)	(0,4)	(125,8)
Udziały w wynikach jednostek stowarzyszonych	(1,8)	-	(1,8)
Zysk netto za okres sprawozdawczy, w tym przypadający:	409,3	(6,5)	402,8
Akcjonariuszom jednostki dominującej	235,3	0,7	236,0
Udziałom niekontrolującym	174,0	(7,2)	166,8

ii. MSSF 15 – polityka rachunkowości

MSSF 15 uchyla MSR 11 Umowy o usługę budowlaną, MSR 18 Przychody i związane z nimi interpretacje i ma zastosowanie do wszystkich umów z klientami, z wyjątkiem tych, które wchodzą w zakres innych standardów, w tym przede wszystkim MSSF 16.

Nowy standard ustanawia tzw. "Model Pięciu Kroków" rozpoznawania przychodów wynikających z umów z klientami. Zgodnie z MSSF 15 przychody ujmuje się w kwocie wynagrodzenia, które, zgodnie z oczekiwaniem Grupy, przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi.

Grupa prowadzi działalność w obszarze sprzedaży licencji i szeroko pojętych usług IT i wyróżnia następujące rodzaje przychodów:

• przychody ze sprzedaży licencji i/lub usług własnych,
• przychody ze sprzedaży licencji i/lub usług obcych, oraz
• przychody ze sprzedaży sprzętu.

a) Sprzedaż licencji i usług własnych

W ramach kategorii "Licencje i/lub usługi własne" prezentowane są przychody z tytułu umów z klientami, których przedmiotem jest dostarczanie oprogramowania własnego i/lub świadczenie usług z nim związanych.

Kompleksowe projekty IT

W przypadku tych przychodów znaczącą część stanowią przychody z kompleksowych projektów IT, w których Grupa zobowiązuje się do dostarczenia klientowi funkcjonalnego systemu IT. Dla klienta wartość ma bowiem dopiero dostarczony system czyli finalny produkt, na który złożyły się dostarczone licencje własne i związane z nimi istotne usługi (np. modyfikacyjne czy wdrożeniowe). Praktycznie zawsze w przypadku takich umów Grupa jest zobowiązana do dostarczenia do klienta kompleksowych dóbr lub usług, na które składają się dostawy: licencji własnych i/lub własnych usług modyfikacyjnych i/lub własnych usług wdrożeniowych. Oznacza to, że z tzw. kompleksowych kontraktów IT wynika najczęściej odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia polegającego na dostarczeniu klientowi funkcjonalnego systemu IT. W przypadku zobowiązania do wykonania świadczenia polegającego na dostarczeniu funkcjonalnego systemu IT szczególnej analizie poddawane jest przyrzeczenie udzielenia licencji z każdej umowy. Grupa dokonuje analizy pod kątem odrębności licencji od innych dóbr lub usług przyrzeczonych w umowie. Co do zasady Grupa stwierdza, że samo zobowiązanie do sprzedaży licencji w ramach takiego zobowiązania do wykonania świadczenia nie spełnia warunków odrębności - przekazanie licencji jest jedynie częścią większego zobowiązania do wykonania świadczenia a sprzedawane wraz z licencją usługi mają na tyle istotną wartość, iż nie można stwierdzić, że sama licencja jest zobowiązaniem dominującym.

Przychody z tytułu zobowiązania do dostarczenia funkcjonalnego systemu IT są w Spółce rozpoznawane w okresie, w którym budowany jest taki system. Zgodnie bowiem z MSSF 15 przychód może być rozpoznawany w okresie przekazywania kontroli nad świadczonymi dobrami/usługami, o ile w wyniku działań jednostki nie powstają składniki o alternatywnym zastosowaniu i jednocześnie przez cały okres trwania umowy jednostce przysługuje egzekwowalne prawo do uzyskania wynagrodzenia za dostarczone świadczenia. W ocenie Zarządu w przypadku dostarczania kompleksowych projektów IT nie można mówić o alternatywnym ich zastosowaniu z punktu widzenia dostawcy, ponieważ systemy te wraz z towarzyszącymi im usługami wdrożeniowymi są "szyte na miarę". Jednocześnie przeprowadzona dotychczas analiza wykazała, że właściwie we wszystkich przypadkach dla umów zawieranych przez Grupę spełnione jest kryterium przysługiwania egzekwowalnego prawa do zapłaty za wykonane świadczenie przez cały okres trwania umowy. Oznacza to, że przychody z kompleksowych systemów IT, w których sprzedawane są licencje własne i usługi własne rozpoznawane są zgodnie ze stopniem zaawansowania (metodą bazującą na nakładach, opartą o procent zaawansowania kosztowego) w okresie, kiedy klient nabywa kontrolę nad sprzedawanym dobrem/usługą. Szczególnym przypadkiem są stosunkowo nieduże projekty IT, w przypadku których przychód rozpoznawany jest zgodnie z dopuszczonym przez MSSF 15 wyjątkiem praktycznym, na zasadzie prawa do fakturowania.

Sprzedaż licencji własnych bez istotnych usług towarzyszących

W przypadku gdy licencje własne sprzedawane są odrębnie, tzn. nie towarzyszą tej sprzedaży istotne usługi modyfikacyjne i/lub wdrożeniowe i tym samym sprzedaż licencji własnej jest odrębnym zobowiązaniem do wykonania świadczenia, Grupa rozważa, czy przyrzeczenie udzielenia licencji ma na celu zapewnienie klientowi:

• prawa do dostępu do własności intelektualnej jednostki w formie, w jakiej istnieje ona przez cały okres ważności licencji; czy
• prawa do korzystania z własności intelektualnej jednostki w formie, w jakiej istnieje ona w momencie udzielenia licencji.

Zdecydowana większość licencji własnych sprzedawanych w Grupie oddzielnie, i tym samym stanowiących odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia, ma charakter licencji z prawem do korzystania z własności intelektualnej, co oznacza, że przychód ze sprzedaży takich licencji rozpoznawany jest jednorazowo w momencie przekazania kontroli nad licencją klientowi. Jest to równoznaczne ze stwierdzeniem, że w przypadkach licencji własnych sprzedawanych bez istotnych usług towarzyszących niezależnie od okresu, na jaki sprzedawana jest licencja, momentem rozpoznania przychodu jest moment przekazania kontroli, co w konsekwencji powoduje jednorazowe rozpoznanie przychodu w tym właśnie momencie. W Spółce istnieją również jednak przypadki sprzedaży licencji, które mają naturę przyznania prawa do dostępu do własności intelektualnej. Licencje takie sprzedawane są co do zasady na czas określony. Na bazie stosowanej do 31 grudnia 2017 polityki rachunkowości dla licencji zawartych na czas określony, przychód był rozpoznawany w miarę upływu czasu (w trakcie okresu, na jaki udzielono licencji). Na bazie MSSF 15 Grupa rozpoznaje przychód w oparciu o ocenę, czy licencja stanowi dla klienta prawo do dostępu, czy prawo do korzystania.

Usługi utrzymania i gwarancje

W ramach kategorii licencje i usługi własne prezentowane są również przychody z własnych usług utrzymania, w tym także przychody z gwarancji. Polityka rachunkowości w zakresie rozpoznania przychodów z usług utrzymaniowych nie uległa zmianie po wprowadzeniu MSSF 15 – w ocenie Zarządu usługi takie stanowią co do zasady odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia, w przypadku którego klient korzysta z dostarczanych dóbr/usług w miarę jak są one do niego dostarczane, co w konsekwencji powoduje rozpoznanie przychodu po stronie dostawcy w okresie świadczenia usługi.

Grupa w wielu przypadkach udziela również gwarancji na sprzedawane dobra i usługi. Grupa przeprowadziła analizę, w wyniku której ustaliła, że w jej działalności przeważają gwarancje spełniające definicję usługi – tj. są to gwarancje, które mają zakres szerszy niż tylko zapewnienie klienta, że dany produkt/usługa jest zgodny z ustaloną przez strony specyfikacją, tzw. gwarancje ponadstandardowe. Konkluzja o tym, że gwarancje mają charakter ponadstandardowy jest podejmowana zawsze, gdy Grupa na mocy umów zobowiązuje się do naprawy błędów w dostarczonym oprogramowaniu w ściśle ustalonym rygorze czasowym i/lub gdy gwarancja taka ma wymiar szerszy niż wymagane przez prawo minimum. W kontekście MSSF 15 fakt, iż Grupa zobowiązała się do gwarancji ponadstandardowej oznacza, że de facto świadczy dodatkową usługę. W rozumieniu MSSF 15 oznacza to więc dla Grupy konieczność ujęcia rozszerzonej gwarancji jako zobowiązania do wykonania świadczenia i przypisania do takiej usługi części ceny transakcyjnej z umowy. We wszystkich przypadkach, w których jednocześnie z gwarancją rozszerzoną świadczona jest usługa utrzymania, która co do zasady stanowi kategorię jeszcze obszerniejszą niż gwarancja rozszerzona, przychód rozpoznawany jest w czasie, ponieważ klient korzysta ze świadczonej usługi w miarę jej świadczenia przez dostawcę. W takich przypadkach Grupa niezmiennie dokonuje alokacji części ceny z umowy do usługi utrzymaniowej. Analogicznie w przypadkach, w których usługa gwarancyjna świadczona jest po zakończeniu projektu, któremu nie towarzyszy usługa utrzymania część ceny transakcyjnej i tym samym rozpoznanie części przychodów z umowy jest odroczone do momentu faktycznego świadczenia usługi gwarancyjnej. Dla gwarancji, w przypadku których zakres gwarancji nie przekracza wymaganego prawem minimum polityka rachunkowości pozostała niezmienna – na takie przyszłe i niepewne zobowiązania tworzone są rezerwy na naprawy gwarancyjne, których odzwierciedleniem po stronie wynikowej są koszty operacyjne.

b) Sprzedaż licencji i usług obcych

W ramach kategorii "Licencje i/lub usługi obce" prezentowane są przychody z tytułu sprzedaży licencji obcych oraz ze świadczenia usług, które ze względów technologicznych lub prawnych muszą być realizowane przez podwykonawców (dotyczy to usług utrzymania sprzętu i licencji oraz outsourcingu świadczonych przez ich

producentów). Przychody ze sprzedaży licencji obcych są co do zasady rozpoznawane jak przychody ze sprzedaży towarów, co oznacza, że w momencie przekazania kontroli nad licencją przychód ujmowany jest jednorazowo. Jednocześnie przychody z tytułu usług obcych, wśród których dominuje utrzymanie obce, rozpoznawane są przez okres świadczenia usługi do klienta. Każdorazowo w przypadku sprzedaży usług i licencji obcych Grupa rozważa zagadnienie zleceniodawca- pośrednik, w większości jednak przypadków konkluzja jest taka, że to Grupa jest głównym zobowiązanym do realizacji tego obowiązku świadczenia i tym samym przychód rozpoznawany jest w wartości brutto.

c) Sprzedaż sprzętu

W kategorii przychody ze sprzedaży sprzętu prezentowane są przychody z tytułu umów z klientami na dostawę infrastruktury. Przychody w tej kategorii są zasadniczo rozpoznawane w momencie przekazania kontroli nad sprzętem. Nie dotyczy to jedynie przypadków, kiedy sprzęt nie stanowi świadczenia odrębnego od dostarczanych razem z nim usług, wówczas bowiem przychody z jego sprzedaży są elementem zobowiązania do wykonania świadczenia polegającego na dostawie kompleksowego systemu infrastrukturalnego. W Grupie takie kompleksowe projekty są jednak rzadkością - dominuje sprzedaż sprzętu na zasadzie dystrybucji.

Zmienne wynagrodzenie

Zgodnie z MSSF 15, jeśli wynagrodzenie określone w umowie obejmuje kwotę zmienną, Grupa oszacowuje kwotę wynagrodzenia, do którego będzie uprawniona w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług na rzecz klienta i zalicza do ceny transakcyjnej część lub całość kwoty wynagrodzenia zmiennego wyłącznie w takim zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi odwrócenie znaczącej części kwoty wcześniej ujętych skumulowanych przychodów w momencie, kiedy ustanie niepewność co do wysokości wynagrodzenia zmiennego.

Grupa jest stroną wielu umów, w przypadku których przewidziano kary umowne za niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie zobowiązań umownych. Spodziewane kary umowne mogą więc powodować, że wynagrodzenie, które w umowie zakwotowano w kwocie stałej, będzie jednak podlegać zmianom właśnie ze względu na spodziewane kary. Począwszy od 1 stycznia 2018 roku w ramach szacowania wysokości wynagrodzenia, do którego Grupa jest uprawniona na podstawie umowy szacuje się w Grupie wartość oczekiwaną zapłaty uwzględniając prawdopodobieństwo zapłacenia takich kar umownych i inny elementów, które mogłyby potencjalnie zmienić wynagrodzenie. Wpływa to więc na pomniejszenie wartości przychodów, nie zaś, jak to było do tej pory, powiększenie wartości rezerw i odpowiednich kosztów. Poza karami umownymi nie występują znaczące inne czynniki mogące wpływać na wysokość wynagrodzenia (jak na przykład rabaty czy upusty), w przypadku gdyby je jednak zidentyfikowano, również wpływałyby one na wysokość rozpoznawanych w Grupie przychodów.

Istotny element finansowania

Ustalając cenę transakcyjną, Grupa koryguje przyrzeczoną kwotę wynagrodzenia o zmianę wartości pieniądza w czasie, jeśli rozkład w czasie płatności uzgodniony przez strony umowy (w sposób wyraźny lub domyślny) daje klientowi lub spółce z Grupy istotne korzyści z tytułu finansowania przekazania dóbr lub usług klientowi. W takich okolicznościach uznaje się, że umowa zawiera istotny element finansowania

Grupa nie koryguje przyrzeczonej kwoty wynagrodzenia o wpływ istotnego elementu finansowania, jeżeli w momencie zawarcia umowy oczekuje, że okres od momentu przekazania przyrzeczonego dobra lub usługi klientowi do momentu zapłaty za dobro lub usługę przez klienta wyniesie nie więcej niż jeden rok.

Istotny element finansowania nie występuje w umowie z klientem m.in. wtedy gdy różnica między przyrzeczonym wynagrodzeniem a ceną sprzedaży gotówkowej dobra lub usługi wynika z powodów innych niż udostępnienie finansowania klientowi oraz różnica między tymi kwotami jest proporcjonalna do jej przyczyny. Zazwyczaj ma to miejsce gdy poprzez umowne uzgodnienie warunków płatności ustanawia się zabezpieczenie przed brakiem właściwego wywiązania się z części lub całości zobowiązań umownych przez drugą stronę umowy.

Koszty umów z klientami

Koszty pozyskania umowy (doprowadzenia do zawarcia umowy) to dodatkowe (przyrostowe) koszty pozyskania umowy ponoszone przez Grupę w celu doprowadzenia do zawarcia umowy z klientem, których Grupa nie poniosłaby, jeżeli umowa nie zostałaby zawarta. Grupa ujmuje te koszty jako składnik aktywów, jeżeli spodziewa

się, że koszty te odzyska. Okres amortyzacji aktywowanych kosztów z tytułu pozyskania umowy to okres, w którym Grupa wypełnia obowiązki świadczenia wynikające z tej umowy.

Z praktycznego punktu widzenia Grupa ujmuje dodatkowe koszty doprowadzenia do zawarcia umowy jako koszty w momencie ich poniesienia, tylko jeśli okres amortyzacji składnika aktywów, który w przeciwnym razie zostałby ujęty przez Grupę, wynosi jeden rok lub krócej.

Koszty wykonania umowy to koszty poniesione w związku z wykonywaniem umowy zawartej z klientem. Grupa ujmuje te koszty jako składnik aktywów, gdy nie są objęte zakresem innego standardu (np. MSR 2 Zapasy, MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe lub MSR 38 Wartości niematerialne), oraz gdy spełniają one wszystkie następujące kryteria:

a) koszty te są bezpośrednio powiązane z umową lub z przewidywaną umową z klientem,

b) koszty te prowadzą do wytworzenia lub ulepszenia zasobów Grupy, które będą wykorzystywane do spełnienia (lub do dalszego spełniania) zobowiązań do wykonania świadczenia w przyszłości; oraz

c) Grupa spodziewa się, że koszty te odzyska.

Inne zastosowane w Grupie wyjątki praktyczne

Grupa w uzasadnionych przypadkach stosuje również rozwiązanie praktyczne dozwolone przez MSSF 15 polegające na tym, że jeżeli Grupa ma prawo do otrzymania wynagrodzenia od klienta w kwocie, która odpowiada bezpośrednio wartości, jaką dla klienta ma świadczenie dotychczas wykonane przez Grupę (na przykład w przypadku umowy o świadczenie usług, w ramach której jednostka nalicza klientowi stałą kwotę za każdą godzinę wykonanej usługi), Grupa może ująć przychód w kwocie, którą ma prawo zafakturować.

Zgodnie z wybraną metodą wdrożenia MSSF 15, Grupa zdecydowała się także na skorzystanie z praktycznego rozwiązania w stosunku do wszystkich zmian umów, które miały miejsce przed rozpoczęciem najwcześniejszego prezentowanego okresu polegającego na nieprzekształcaniu tych umów w związku z ich zmianami.

iii. MSSF 9 – zastosowanie po raz pierwszy i polityka rachunkowości

Grupa wdrożyła MSSF 9 z dniem 1 stycznia 2018 roku i zdecydowała się na zastosowanie zmodyfikowanego podejścia retrospektywnego ze skutkiem od 1 stycznia 2018 roku. Również w tym przypadku, zgodnie z dopuszczoną przez standard możliwością, Grupa zrezygnowała z przekształcenia danych porównywalnych, co oznacza, że dane zaprezentowane na dzień 31 grudnia 2017 roku oraz za okres 3 i 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2017 roku zostały sporządzone w oparciu o MSR 39.

a) Klasyfikacja i wycena

Aktywa finansowe

Od 1 stycznia 2018 Grupa kwalifikuje aktywa finansowe do jednej z trzech kategorii określonych w MSSF 9:

• wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite
• wyceniane w zamortyzowanym koszcie
• wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Grupa dokonuje klasyfikacji inwestycji w instrumenty dłużne do danej kategorii aktywów na podstawie modelu biznesowego zarządzania grupami aktywów finansowych oraz charakterystyki umownych przepływów pieniężnych dla danego składnika aktywów finansowych.

Na moment początkowego ujęcia Grupa klasyfikuje inwestycje w instrumenty kapitałowe (inne niż dotyczące inwestycji w spółki zależne i stowarzyszone), które nie są przeznaczone do obrotu oraz nie są notowane na aktywnym rynku, jako wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite. Grupa wycenia natomiast w wartości godziwej przez wynik finansowy instrumenty pochodne oraz inwestycje w instrumenty kapitałowe notowane na aktywnym rynku.

Grupa do wyceny w zamortyzowanym koszcie klasyfikuje pożyczki udzielone, należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności podlegające pod zakres MSSF 9. Przychody ztytułu odsetek z inwestycji w instrumenty dłużne ujmowane są przez Grupę w wyniku finansowym. Na moment zbycia inwestycji w instrumenty dłużne Grupa ujmuje skumulowane zyski/straty z wyceny w wyniku finansowym.

Wycena aktywów finansowych w zamortyzowanym koszcie

Grupa wycenia aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej. Należności długoterminowe podlegające pod zakres MSSF 9 są dyskontowane na dzień bilansowy. Należności z tytułu dostaw i usług z terminem zapadalności poniżej 12 miesięcy są wyceniane w kwocie wymaganej zapłaty, pomniejszone o ewentualny odpis z tytułu oczekiwanej straty.

Wycena aktywów finansowych w wartości godziwej przez wynik finansowy

Grupa ujmuje w wyniku finansowym zmiany wartości godziwych aktywów finansowych zaklasyfikowanych do tej kategorii aktywów finansowych. W wyniku finansowym ujmowane są również przychody z tytułu odsetek oraz dywidend otrzymanych z instrumentów kapitałowych notowanych na aktywnym rynku.

Wycena aktywów finansowych w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite

Grupa ujmuje zyski/straty z wyceny inwestycji w instrumenty dłużne oraz w instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane przez Grupę na moment początkowego ujęcia do tej kategorii aktywów, w pozostałych dochodach całkowitych. Dywidendy z instrumentów kapitałowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite, Grupa ujmuje jako przychód w wyniku finansowym.

Przychody z tytułu odsetek z inwestycji w instrumenty dłużne ujmowane są przez Grupę w wyniku finansowym. Na moment zbycia inwestycji w instrumenty dłużne Grupa ujmuje skumulowane zyski/straty z wyceny w wyniku finansowym.

Zobowiązania finansowe

Grupa kwalifikuje zobowiązania finansowe do jednej z kategorii:

• wyceniane według zamortyzowanego kosztu,
• wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.
• b) Utrata wartości aktywów finansowych

MSSF 9 wprowadza nową koncepcję szacowania odpisów z tytułu utraty wartości aktywów finansowych. Model strat poniesionych wynikający z MSR 39 zostaje zastąpiony modelem bazującym na stratach oczekiwanych. Model strat oczekiwanych ma zastosowanie do aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie oraz do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite, z wyjątkiem inwestycji w instrumenty kapitałowe.

Grupa do szacowania odpisów z tytułu utraty wartości aktywów finansowych stosuje następujące podejścia:

• podejście ogólne,
• podejście uproszczone.

Grupa stosuje podejście ogólne do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite oraz do aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie, z wyjątkiem należności i aktywów z tytułu umów z klientami.

W podejściu ogólnym Grupa szacuje odpis z tytułu utraty wartości aktywów finansowych na bazie 3 stopniowego modelu bazującego na zmianie ryzyka kredytowego aktywów finansowych od momentu ich początkowego ujęcia.

Jeżeli ryzyko kredytowe danych aktywów finansowych nie wzrosło znacznie od momentu początkowego ujęcia (stopień 1), Grupa szacuje odpis z tytułu utraty wartości w horyzoncie 12 miesięcy. W przypadku zidentyfikowania przez Grupę znacznego wzrostu ryzyka kredytowego aktywów finansowych (stopień 2 i 3), odpis z tytułu utraty wartości szacowany jest w horyzoncie życia aktywów finansowych.

Na każdy dzień sprawozdawczy Grupa analizuje, czy wystąpiły przesłanki wskazujące na znaczny wzrost ryzyka kredytowego posiadanych aktywów finansowych.

W przypadku należności i aktywów z tytułu umów oraz aktywów z tytułu umów z klientami, Grupa stosuje uproszczone podejście i w związku z tym nie monitoruje zmian ryzyka kredytowego w trakcie życia, a odpis z tytułu utraty wartości wycenia w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w horyzoncie życia należności. Grupa do oszacowania wartości odpisu z tytułu utraty wartości należności z tytułu dostaw i usług stosuje macierz rezerw opracowaną na podstawie danych historycznych dotyczących spłat należności przez kontrahentów.

Odpis z tytułu utraty wartości jest aktualizowany na każdy dzień sprawozdawczy.

W związku z charakterem należności i aktywów z tytułu umów, odpis z tytułu utraty wartości należności, mimo wprowadzenia przewidzianych standardem zmian, pozostał na poziomie zbliżonym do wartości odpisu wyliczonego według zasad obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2018 roku. Wpływ wdrożenia MSSF 9 na zyski zatrzymane Grupy był nieistotny.

Poniższa tabela prezentuje wpływ zastosowania MSSF 9 na zmianę klasyfikacji aktywów finansowych na dzień 1 stycznia 2018 roku oraz 30 września 2018 roku.

		31 grudnia 2017 roku		1 stycznia 2018 roku
		MSR 39			MSSF 9
	Wycena wg zamortyzowane	Wyceniane w	Aktywa finansowe	Wycena wg zamortyzowanego	Wartość godziwa rozliczana przez:
	go kosztu	wartości godziwej przez wynik finansowy mln PLN	Dostępne do sprzedaży	kosztu	Wynik finansowy mln PLN	Pozostałe całkowite dochody
Pożyczki, w tym:
udzielone podmiotom powiązanym	17,5	-	-	17,5	-	-
udzielone pracownikom	3,7	-	-	3,7	-	-
udzielone pozostałym podmiotom	139,9	-	-	139,9	-	-
lokaty terminowe	19,8	-	-	19,8	-	-
	180,9	-	-	180,9	-	-
Aktywa finansowe, w tym:
kontrakty forward na waluty EUR i USD	-	13,8	-	-	13,8	-
obligacje korporacyjne (notowane na aktywnym rynku)	-	4,2	45,0	-	4,2	45,0
obligacje skarbowe	-	-	-	-	-	-
akcje spółek notowanych na aktywnym rynku	-	0,2	1,1	-	1,3	-
akcje i udziały w spółkach nienotowanych	-	-	9,5	-	-	9,5
pozostałe aktywa	-	8,4	-	-	8,4	-
	-	26,6	55,6	-	27,7	54,5
Razem	180,9	26,6	55,6	180,9	27,7	54,5

		30 września 2018 roku		30 września 2018 roku
		MSR 39			MSSF 9
	Wycena wg zamortyzowa	Aktywa finansowe		Wycena wg zamortyzowanego	Wartość godziwa rozliczana przez:
	nego kosztu	Wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy mln PLN	Dostępne do sprzedaży	kosztu	Wynik finansowy mln PLN	Pozostałe całkowite dochody
Pożyczki, w tym:
udzielone podmiotom powiązanym	19,5	-	-	19,5	-	-
udzielone pracownikom	2,7	-	-	2,7	-	-
udzielone pozostałym podmiotom	117,9	-	-	117,9	-	-
lokaty terminowe	20,4	-	-	20,4	-	-
	160,5	-	-	160,5	-	-
Aktywa finansowe, w tym:
kontrakty forward na waluty EUR i USD	-	2,8	-	-	2,8	-
obligacje korporacyjne (notowane na aktywnym rynku)	-	4,3	39,5	-	4,3	39,5
weksle	3,2	-	-	3,2	-	-
pozostałe instrumenty dłużne	4,7	-	-	4,7
akcje spółek notowanych na aktywnym rynku	-	-	0,9	-	0,9	-
akcje i udziały w spółkach nienotowanych	-	-	12,2	-	-	12,2
pozostałe aktywa	-	10,5	-	-	10,5	-
	7,9	17,6	52,6	7,9	18,5	51,7
Razem	168,4	17,6	52,6	168,4	18,5	51,7

iv. Pozostałe zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej obowiązujące od dnia 1 stycznia 2018 roku

Interpretacja KIMSF 22 Transakcje w walucie obcej oraz wynagrodzenie wypłacane lub otrzymywane z góry

Interpretacja wyjaśnia, że dniem zawarcia transakcji do celów ustalenia kursu wymiany, który ma zostać zastosowany w momencie początkowego ujęcia powiązanego składnika aktywów, wydatku lub dochodu (lub ich części), jest dzień, w którym jednostka początkowo ujmuje niepieniężny składnik aktywów lub niepieniężne zobowiązanie wynikające z wypłacenia lub otrzymania wynagrodzenia z góry. Jeżeli istnieje wiele przypadków wypłacenia lub otrzymania płatności z góry, wówczas jednostka określa dzień zawarcia transakcji w odniesieniu do każdego przypadku wypłacenia lub otrzymania płatności z góry.

Interpretacja nie ma istotnego wpływu na niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.

Zmiany do MSR 40 Przeniesienia nieruchomości inwestycyjnych

Zmiany precyzują, kiedy jednostka dokonuje przeniesienia nieruchomości, w tym nieruchomości w budowie, do lub z nieruchomości inwestycyjnych. Zmiany wyjaśniają, że zmiana sposobu użytkowania następuje, w przypadku, gdy dana nieruchomość spełnia lub przestaje spełniać definicję nieruchomości inwestycyjnej oraz istnieją dowody świadczące o zmianie sposobu użytkowania. Sama tylko zmiana intencji kierownictwa w odniesieniu do sposobu użytkowania nie stanowi dowodu świadczącego o zmianie sposobu użytkowania.

Zmiany nie mają istotnego wpływu na śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.

Zmiany do MSSF 2 Klasyfikacja i wycena transakcji płatności w formie akcji

Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) opublikowała zmiany do MSSF 2 Płatności w formie akcji celem wyjaśnienia następujących obszarów: uwzględnienie warunków nabycia uprawnień i warunków innych niż warunki nabycia uprawnień w wycenie transakcji płatności w formie akcji rozliczanej w środkach pieniężnych, ujmowanie transakcji płatności w formie akcji charakteryzującej się rozliczeniem netto zobowiązań z tytułu podatku u źródła, ujmowanie modyfikacji transakcji płatności w formie akcji, która zmienia jej klasyfikację z rozliczanej w środkach pieniężnych na rozliczaną w instrumentach kapitałowych.

Zmiany nie mają istotnego wpływu na śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.

Zmiany do MSSF 4 Zastosowanie MSSF 9 Instrumenty finansowe z MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe

Zmiany umożliwiają jednostkom, które prowadzą działalność ubezpieczeniową, odroczenie daty wejścia w życie MSSF 9 do dnia 1 stycznia 2021 roku. Skutkiem takiego odroczenia jest, że zainteresowane jednostki mogą dalej sporządzać sprawozdania finansowe zgodnie z obowiązującym standardem, tj. MSR 39.

Te zmiany nie dotyczą Grupy.

Zmiany do MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach będące częścią Zmian wynikających z przeglądu MSSF 2014-2016

Zmiany precyzują, że jednostka, która jest organizacją zarządzającą kapitałem wysokiego ryzyka, funduszem wzajemnym, funduszem powierniczym lub inną podobną jednostką, w tym związanym z inwestycjami funduszem ubezpieczeniowym może zdecydować się na wycenę inwestycji w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu według wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z MSSF 9. Jednostka dokonuje wyboru odrębnie dla każdej jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia, w momencie początkowego ujęcia jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia. Jeżeli jednostka, która sama nie jest jednostką inwestycyjną, posiada udział w jednostce stowarzyszonej lub wspólnym przedsięwzięciu, które są jednostkami inwestycyjnymi, jednostka ta może, stosując metodę praw własności, zdecydować się na utrzymanie wyceny według wartości godziwej stosowaną przez tę jednostkę stowarzyszoną lub to wspólne przedsięwzięcie, będące jednostkami inwestycyjnymi, w odniesieniu do udziałów jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia, będących jednostkami inwestycyjnymi, w jednostkach zależnych. Wyboru tego dokonuje się odrębnie dla każdej jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia inwestycyjnego w dniu a) początkowego ujęcia tej jednostki stowarzyszonej lub tego wspólnego przedsięwzięcie, będących jednostkami inwestycyjnymi; b) w którym ta jednostka stowarzyszona lub to wspólne przedsięwzięcie stają się jednostką inwestycyjną; c) w którym ta jednostka stowarzyszona lub to wspólne przedsięwzięcie, będące jednostkami inwestycyjnymi, stają się jednostką dominującą.

Zmiany nie mają istotnego wpływu na niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.

Zmiany do MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy będące częścią Zmian wynikających z przeglądu MSSF 2014-2016

Krótkoterminowe zwolnienia ze stosowania innych MSSF zawarte w paragrafach E3-E7 MSSF 1 zostały usunięte.

Zmiany nie mają istotnego wpływu na niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy.

Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie.

5. Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie

Następujące standardy i interpretacje zostały wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości lub Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej, a nie weszły jeszcze w życie:

MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe (opublikowano dnia 30 stycznia 2014 roku) – zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej proces zatwierdzania standardu w wersji wstępnej nie zostanie zainicjowany przed ukazaniem się standardu w wersji ostatecznej - do dnia zatwierdzenia niniejszego

sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE – mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później;

• Zmiany do MSSF 10 i MSR 28 Transakcje sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem (opublikowano dnia 11 września 2014 roku) – prace prowadzące do zatwierdzenia niniejszych zmian zostały przez UE odłożone bezterminowo - termin wejścia w życie został odroczony przez RMSR na czas nieokreślony;
• MSSF 16 Leasing (opublikowano dnia 13 stycznia 2016 roku) mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później;

W ramach swojej działalności Grupa ma podpisane umowy najmu, dzierżawy, użytkowania (w tym użytkowania wieczystego gruntów) i leasingu, które obecnie ujmowane są jako leasing operacyjny. Wpływ MSSF 16 skutkować będzie ujęciem w sprawozdaniu z sytuacji finansowej aktywa z tytułu prawa do użytkowania oraz odpowiadającym im zobowiązań z tytułu leasingu. Prawo do użytkowania składnika aktywów będzie amortyzowane, zobowiązanie zaś wycenione zostanie w wartości bieżącej płatności leasingowych należnych leasingodawcy w okresie leasingu zdyskontowanych krańcową stopą pożyczkową.

Wstępna analiza wpływu MSSF 16 na skonsolidowany bilans Grupy Asseco wykazała, iż istotna zmiana będzie polegała na konieczności ujęcia opisanych powyżej składników aktywów i zobowiązań z tytułu leasingu, które obecnie klasyfikowane są jako leasing operacyjny i w związku z tym wykazywane jako zobowiązania pozabilansowe. Aktualnie Grupa jest w trakcie szacowania wpływu nowego standardu na skonsolidowany rachunek zysków i strat, w tym przede wszystkim na koszty amortyzacji oraz koszty finansowania. Za kluczowe w analizie Grupa uważa opracowanie metodologii wyznaczenia krańcowej stopy pożyczkowej, a także prawidłowe oszacowanie okresów leasingów, zwłaszcza tych zawartych na czas nieokreślony. O wynikach analizy Grupa poinformuje w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok 2018.

• MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe (opublikowano dnia 18 maja 2017 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE - mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2021 roku lub później;
• KIMSF 23 Niepewność związana z ujmowaniem podatku dochodowego (opublikowano dnia 7 czerwca 2017 roku) - mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później;
• Zmiany do MSSF 9 Wcześniejsze spłaty z ujemną rekompensatą (opublikowano dnia 12 października 2017 roku) – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później;
• Zmiany do MSR 28 Udziały długoterminowe w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach (opublikowano dnia 12 października 2017 roku) – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później;
• Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2015-2017 (opublikowano dnia 12 grudnia 2017 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później;
• Zmiany do MSR 19 Zmiana, ograniczenie lub rozliczenie programu (opublikowano dnia 7 lutego 2018 roku) – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2019 roku lub później;
• Zmiany do Odniesień do Założeń Koncepcyjnych zawartych w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej (opublikowano dnia 29 marca 2018 roku) – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2020 roku lub później;
• Zmiana do MSSF 3 Połączenia jednostek (opublikowano dnia 22 października 2018 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzona przez UE – mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2020 roku lub później;
• Zmiany do MSR 1 i MSR 8: Definicja istotności (opublikowano dnia 31 października 2018 roku) do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2020 roku lub później.

Daty wejścia w życie są datami wynikającymi z treści standardów ogłoszonych przez Radę ds. Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej. Daty stosowania standardów w Unii Europejskiej mogą różnić się od dat stosowania wynikających z treści standardów i są ogłaszane w momencie zatwierdzenia do stosowania przez Unię Europejską.

Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie.

Grupa jest w trakcie analizy, jaki wpływ powyższe zmiany będą miały na jej sprawozdania finansowe.

6. Profesjonalny osąd i szacunki

Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania szacunków i założeń, które wpływają na wielkości wykazane w sprawozdaniu finansowym. Mimo, że przyjęte założenia i szacunki opierają się na najlepszej wiedzy kierownictwa Grupy na temat bieżących działań i zdarzeń, rzeczywiste wyniki mogą się różnić od przewidywanych.

Poniżej przedstawiono główne obszary, w których w procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości oprócz szacunków księgowych, duże znaczenie miał profesjonalny osąd kierownictwa, i co do których zmiana szacunków może mieć istotny wpływ na wyniki Grupy w przyszłości.

i. Konsolidacja podmiotów, w których Grupa ma mniej niż 50% głosów

Osąd Zarządu Grupy co do sprawowania kontroli nad podmiotami, w których Jednostka Dominująca posiada mniej niż 50% udziału w kapitale zakładowym nie uległ zmianie w stosunku do osądu, który w szczegółach został opisany w punkcie 4 rozdziału Podstawa Sporządzenia Sprawozdania Finansowego w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku podanym do publicznej wiadomości w dniu 19 marca 2018 roku.

Tym samym, w okresie prezentowanym w niniejszym śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym oraz na dzień 30 września 2018 roku w ocenie Zarządu Jednostka Dominująca kontrolowała spółkę Formula Systems (1985) Ltd (dalej: "Formula" lub "Formula Systems"), w której Grupa posiada mniej niż 50% udziału w kapitale zakładowym. Taki sam wniosek dotyczy spółek, w których spółka Formula Systems posiada bezpośrednie udziały niedające bezwzględnej większości w kapitale zakładowym tj. spółek: Sapiens International Corporation NV (dalej "Sapiens"), Magic Software Enterprises Ltd (dalej "Magic") oraz spółki Matrix IT Ltd. (dalej: Matrix IT).

Wniosek o sprawowaniu kontroli utrzymano również w przypadku spółki Asseco Business Solutions S.A., spółki bezpośrednio zależnej od Asseco Enterprise Solutions, w której Grupa posiada 46,47% udział w kapitale zakładowym i głosach na WZA.

Ponadto, Grupa przeprowadziła analizę swoich relacji z podmiotami powiązanymi przez kadrę zarządzającą i utrzymała w mocy wniosek, że zgodnie z MSSF 10, sprawuje kontrolę nad spółkami Asseco Resovia S.A. oraz Gdyński Klub Koszykówki Arka S.A. Konkluzję tę oparto na przesłankach wymienionych w przywołanym powyżej punkcie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku.

Wobec powyższego, wszystkie opisane powyżej podmioty zostały skonsolidowane w niniejszym śródrocznym skróconym sprawozdaniu finansowym Grupy Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku metodą pełną.

ii. Szacunki

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku nie wystąpiły istotne zmiany w sposobie dokonywania szacunków.

W niniejszym śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zastosowane przez Grupę istotne zasady rachunkowości oraz znaczące osądy i szacunki były tożsame z opisanymi objaśnieniami zawartymi w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym za rok 2017, za wyjątkiem przyjętych nowych standardów rachunkowości, o których wspomniano w punkcie 4 Stosowane zasady rachunkowości. Dodatkowo w odpowiednich pozycjach do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania

finansowego Grupa ujawnia zmiany wartości szacunkowych prezentowane w poprzednich okresach sprawozdawczych, które wywierają znaczący wpływ na bieżący okres śródroczny.

Poniżej zaprezentowano pozycje śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań.

Pozycja	Istotne zasady rachunkowości opisane w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym za 2017 rok	Szacunki i założenia
Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne	Punkt 8 Punkt 10	Grupa ocenia na każdy dzień bilansowy czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych. Dodatkowo na koniec każdego roku obrotowego Grupa weryfikuje okresy użytkowania rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych.
Wartość firmy	Punkt 3	Corocznie oraz na każdy dzień bilansowy, na który występuje odpowiednia przesłanka, wartość firmy poddawana jest testowi na utratę wartości.
Pożyczki udzielone	Punkt 14	Zgodnie z wymogami MSSF 9 Instrumenty finansowe Grupa na każdy dzień bilansowy odpowiednio klasyfikuje i wycenia udzielone pożyczki, jak również dokonuje szacunków wielkości odpisów aktualizujących ich wartość.
Należności i aktywa z tytułu umów z klientami	Punkt 17	Grupa szacuje wielkość odpisów aktualizujących wartości należności i aktywów z tytułu umów z klientami zgodnie z nowymi wymogami MSSF 9 Instrumenty finansowe. Jak to opisano wyżej, ze względu na charakter tych pozycji, odpis z tytułu utraty wartości pomimo wprowadzenia przewidzianych standardem zmian metodologii pozostał na poziomie zbliżonym do wartości odpisu wyliczonego według zasad obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2018 roku.
Pochodne instrumenty finansowe	Punkt 14	Na każdy dzień bilansowy dokonuje się wyceny pochodnych instrumentów finansowych do ich wartości godziwej.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	Punkt 27	Grupa ocenia na każdy dzień bilansowy realizowalność aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Rezerwy	Punkt 22	Grupa szacuje wysokość tworzonych rezerw w oparciu o przyjęte założenia, metodologię oraz sposób kalkulacji właściwy dla danego rodzaju. Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na jednostkach Grupy ciąży obowiązek wynikający ze zdarzeń przeszłych oraz gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych z Grupy.

7. Zmiany stosowanych zasad prezentacji

W związku ze zmianami struktury organizacyjnej Grupy Asseco, które zostały w szczegółach opisane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku przekazanym do publicznej wiadomości w dniu 19 marca 2018 roku, a które dotyczyły przeniesienia do odrębnej struktury (Asseco International) spółek z Grupy Asseco, których działalność skupia się na rynkach międzynarodowych (poza spółkami z Grupy Formula), w niniejszym śródrocznym skróconym sprawozdaniu finansowym dokonano zmiany prezentacji segmentów operacyjnych. Zmiana polegała na ujęciu w ramach nowego segmentu (Segment Asseco International) danych pochodzących ze spółek ujmowanych dotychczas w ramach segmentów: Rynek południowo-wschodniej Europy, Rynek środkowoeuropejski, Rynek zachodnioeuropejski oraz Rynek wschodnioeuropejski. Dodatkowo z Rynku polskiego, w ślad za zmianą w strukturze organizacyjnej, wydzielono spółkę Asseco Business Solutions oraz spółkę Asseco Software Nigeria. Obie te spółki są obecnie prezentowane w ramach segmentu Asseco International. Powyższa zmiana jest wynikiem zmian planów Zarządu Grupy co do sposobu zorganizowania zagranicznej działalności i potrzeby konsolidacji tejże działalności w ramach jednego wydzielonego organizacyjnie podmiotu, za którego działalność odpowiedzialność powierzono Zarządowi Asseco International, a.s. Od początku roku 2018 to właśnie wyniki całego tego segmentu podlegają regularnemu przeglądowi przez głównego decydenta operacyjnego Grupy i to

one będą stanowiły podstawę do oceny wyników działalności segmentu i do podjęcia decyzji o zasobach do niego alokowanych.

Poza opisanymi powyżej, w okresie sprawozdawczym nie dokonano innych zmian w zakresie stosowanych zasadach prezentacji.

8. Korekta błędu

W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zdarzenia skutkujące koniecznością dokonania korekty błędu podstawowego.

9. Zmiany danych porównywalnych

a. Zmiany dotyczące segmentów działalności

W konsekwencji opisanej powyżej zmiany prezentacji segmentów operacyjnych, w niniejszym śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Asseco, dokonano wymaganego MSSF-em 8 przekształcenia danych porównywalnych za pierwsze półrocze 2017 roku, co w szczegółach zaprezentowano w tabeli poniżej.

Segmenty za okres porównywalny przed zmianą zasad prezentacji:

9 miesięcy do 30 września 2017	Rynek polski	Rynek środkowoeu ropejski	Rynek południowo wschodniej Europy	Rynek izraelski	Rynek zachodnio europejski	Rynek wschodnio europejski	Eliminacje	Razem
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych	1 083,5	537,8	410,2	2 915,0	448,2	8,8		5 403,5
Sprzedaż pomiędzy segmentami	4,0	1,2	0,4	20,1	2,6	0,1	(28,4)	-
Zysk/strata z działalności operacyjnej segmentu	148,2	45,7	44,1	156,1	35,8	(3,1)	(0,4)	426,4
Przychody z tytułu odsetek 1)	3,6	0,8	1,2	2,3	2,8	0,1	-	10,8
Koszty z tytułu odsetek 2)	(7,4)	(0,2)	(0,7)	(21,1)	(0,2)	-	-	(29,6)
Podatek dochodowy	(25,7)	(12,9)	(8,3)	(71,7)	(7,5)	14,3	-	(111,8)
Pozycje niepieniężne:
Amortyzacja	(68,9)	(14,3)	(29,6)	(92,9)	(10,7)	(1,1)	2,6	(214,9)
Odpis z tytułu utraty wartości aktywów segmentu, w tym:	(1,2)	0,8	(2,5)	(2,9)	(17,0)	(3,1)	-	(25,9)
odpis wartości firmy	(0,9)	-	-	-	(16,1)	(3,1)	-	(20,1)
odpis netto aktywów operacyjnych	(0,3)	0,8	(2,5)	(2,9)	(0,9)	-	-	(5,8)
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	(1,4)	0,7	-	4,4	-	(40,9) 4	-	(37,2)
Zysk/strata netto segmentu przypisany Akcjonariuszom Jednostki Dominującej	83,6	39,2	19,5	331,9	0,4	(72,9)	0,2	401,9
Środki pieniężne z działalności operacyjnej 3)	108,5	(3,4)	45,6	191,4	35,3	(3,0)	0,3	374,7
Wartość firmy na dzień 30 września 2017 roku	2 580,8	437,5	518,4	-	132,5	-	-	3 669,2

1) Przychody odsetkowe od pożyczek udzielonych, papierów dłużnych, leasingu finansowego, należności handlowych oraz depozytów bankowych

2) Koszty odsetkowe od kredytów, pożyczek, papierów dłużnych, leasingu finansowego oraz zobowiązań handlowych

3) Środki pieniężne z działalności operacyjnej przed zapłaconym podatkiem dochodowym

⁴ W kwocie(40,9) mln PLN ujęto odpis z tytułu trwałej utraty wartości inwestycji w spółkę stowarzyszoną R-Style Softlab w kwocie (38,8) mln PLN

Segmenty za okres porównywalny po zmianie zasad prezentacji:

9 miesięcy do 30 września 2017	Segment Asseco Poland	Segment Asseco International	Segment Formula Systems	Eliminacje	Razem
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych	mln PLN 938,3	mln PLN 1 550,2	mln PLN 2 915,0	mln PLN -	mln PLN 5 403,5
Sprzedaż pomiędzy segmentami	3,6	4,5	20,1	(28,2)	-
Zysk/strata netto z działalności operacyjnej segmentu	107,3	163,5	156,1	(0,5)	426,4
Przychody z tytułu odsetek 1)	2,8	5,7	2,3	-	10,8
Koszty z tytułu odsetek 2)	(6,9)	(1,6)	(21,1)	-	(29,6)
Podatek dochodowy	(18,5)	(21,6)	(71,7)	-	(111,8)
Pozycje niepieniężne:
Amortyzacja (dz.operacyjna i poz.operacyjna)	(59,3)	(65,2)	(92,9)	2,5	(214,9)
w tym amortyzacja wartości niematerialnych rozpoznanych w wyniku procesu alokacji ceny nabycia (PPA)	(13,5)	(5,9)	(50,4)	-	(69,8)
Koszty transakcji z pracownikami rozliczanych w formie instrumentów kapitałowych	-	(0,6)	(8,9)	-	(9,5)
Odpis z tytułu utraty wartości aktywów segmentu	(0,1)	(22,9)	(2,9)	-	(25,9)
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i współzależnych	(1,4)	(40,2)	1,1	-	(40,5)
Zysk/strata netto segmentu przypisany Jednostce Dominującej	68,4	1,7	328,6	(0,1)	398,6
Środki pieniężne z działalności operacyjnej 3)	62,8	120,3	191,4	0,2	374,7
Wartość firmy (na dzień 31 grudnia 2017 po przekształceniu)	2 254,4	1 329,3	435,4	-	4 019,1

1) Przychody odsetkowe od pożyczek udzielonych, papierów dłużnych, leasingu finansowego, należności handlowych oraz depozytów bankowych

2) Koszty odsetkowe od kredytów, pożyczek, papierów dłużnych, leasingu finansowego oraz zobowiązań handlowych

3) Środki pieniężne z działalności operacyjnej przed zapłaconym podatkiem dochodowym

b. Zmiany wynikające z zakończenia procesu alokacji ceny nabycia

W pierwszym półroczu 2018 roku Grupa zakończyła proces alokacji ceny nabycia Grupy Formula. W wyniku tego procesu zmianie uległy niektóre pozycje aktywów i zobowiązań na dzień 31 grudnia 2017 roku oraz rachunku wyników za okres 9 miesięcy zakończony 30 września 2017 roku, co wiązało się z koniecznością przekształcenia tych danych. Szczegółowe informacje o nabytych aktywach i zobowiązaniach zostały przedstawione w punkcie 9 not objaśniających do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

W tabeli poniżej zaprezentowano wpływ powyższych zmian na dane porównywalne.

Przekształcenie danych porównywalnych na dzień 31 grudnia 2017 roku	31 grudnia 2017 roku	Zakończenie procesu alokacji ceny nabycia	31 grudnia 2017 roku (przekształcone)
	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Aktywa trwałe	11 013,1	(3 526,2)	7 486,9
Rzeczowe aktywa trwałe	849,1	-	849,1
Wartości niematerialne	2 105,9	(26,4)	2 079,5
Nieruchomości inwestycyjne	19,7	-	19,7
Wartość firmy	7 518,9	(3 499,8)	4 019,1
Inwestycje wyceniane metodą praw własności	100,5	-	100,5
Należności długoterminowe	108,3	-	108,3
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	87,1	-	87,1
Inne aktywa niefinansowe	0,2	-	0,2
Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe	177,1	-	177,1

Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe	46,3	-	46,3
Aktywa obrotowe	4 392,8	-	4 392,8
SUMA AKTYWÓW	15 405,9	(3 526,2)	11 879,7
Kapitał własny ogółem	10 846,6	(3 520,1)	7 326,5
Kapitał własny (przypisany akcjonariuszom Jednostki Dominującej)	5 601,9	(2,5)	5 599,4
Udziały niekontrolujące	5 244,7	(3 517,6)	1 727,1
Zobowiązania długoterminowe	1 958,6	(6,1)	1 952,5
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego	419,6	(6,1)	413,5
Pozostałe zobowiązania długoterminowe	1 539,0	-	1 539,0
Zobowiązania krótkoterminowe	2 600,7	-	2 600,7
SUMA ZOBOWIĄZAŃ	4 559,3	(6,1)	4 553,2
SUMA PASYWÓW	15 405,9	(3 526,2)	11 879,7

Przekształcenie danych porównywalnych dla skonsolidaowanego rachunku zysków i strat	Za okres 9 miesięcy zakończony 30 września 2017	Zakończenie procesu alokacji ceny nabycia	Za okres 9 miesięcy zakończony 30 września 2017 (przeształcone)
	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Przychody ze sprzedaży	5 403,5	-	5 403,5
Koszt własny sprzedaży	(4 237,2)	-	(4 237,2)
Zysk brutto ze sprzedaży	1 166,3	-	1 166,3
Koszty sprzedaży	(318,7	-	(318,7)
Koszty ogólnego zarządu	(413,0)	-	(413,0)
Zysk netto ze sprzedaży	434,6	-	434,6
Pozostałe przychody operacyjne	30,6	-	30,6
Pozostałe koszty operacyjne	(38,8)	-	(38,8)
Zysk z działalności operacyjnej	426,4	-	426,4
Przychody finansowe	391,8	-	391,8
Koszty finansowe	(167,4)	-	(167,4)
Zysk przed opodatkowaniem i udziałem w wynikach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	650,8	-	650,8
Podatek dochodowy (bieżące i odroczone obciążenie podatkowe)	(111,8)	-	(111,8)
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	(37,2)	(3,3)	(40,5)
Zysk za okres sprawozdawczy	501,8	(3,3)	498,5
Przypadający:
Akcjonariuszom Jednostki Dominującej	401,9	(3,3)	398,6
Udziałowcom niekontrolującym	99,9	-	99,9

A. Struktura Grupy Kapitałowej Asseco Central Europe

100/100 udział w głosach/udział w kapitale na dzień 30 września 2018 roku (w procentach) (100/100) udział w głosach/udział w kapitale na dzień 31 grudnia 2017 roku (w procentach)

jednostka zależna * spółka w likwidacji

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku miały miejsce następujące zmiany w składzie Grupy:

Segment Asseco Poland

Zakup przez Asseco Poland akcji spółki SKG S.A.

W dniu 15 marca 2018 roku została podpisana umowa, w ramach której akcjonariusze mniejszościowi, na drodze realizacji opcji put, sprzedali na rzecz Asseco Poland S.A. swój 40% udział w kapitale zakładowym spółki SKG S.A. Cena nabycia pakietu akcji została ustalona na kwotę 5,4 mln PLN. Wskutek realizacji opisanej transakcji Asseco Poland dysponuje 100% udziałem w kapitale zakładowym spółki SKG S.A. W wyniku rozliczenia transakcji wykupu w kapitale własnym Grupy ujęto kwotę -3,9 mln PLN.

Podwyższenie kapitału w spółce Asseco International, a.s.

W dniu 29 marca 2018 roku nastąpiła rejestracja podwyższenia kapitału w spółce Asseco International, a.s., które nastąpiło w wyniku wniesienia aportem akcji spółki Asseco Western Europe S.A. Transakcja ta nie miała wpływu na niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Asseco.

Kolejne podwyższenie kapitału w spółce Asseco International, a.s.

W dniu 15 czerwca 2018 roku (ze skutkiem na dzień 16 czerwca 2018 roku) nastąpiła kolejna rejestracja podwyższenia kapitału w spółce Asseco International, a.s. Podwyższenie to nastąpiło w wyniku wniesienia aportem akcji spółki Asseco Enterprise Solutions. W wyniku przeprowadzonej transakcji Asseco Poland S.A. utraciło całość bezpośrednich udziałów w spółce Asseco Enterprise Solutions. Nie mniej jednak, ze względu na posiadanie przez Asseco Poland S.A. kontroli nad Asseco International, a.s., transakcja ta nie miała wpływu na niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Asseco.

Podwyższenie kapitału w spółce Modulus Sp. z o.o

W dniu 10 sierpnia 2018 roku nastąpiła rejestracja podwyższenia kapitału zakładowego w spółce Modulus Sp. z o.o.. Na skutek podwyższenia kapitału wartość udziałów Asseco Poland w spółce Modulus Sp. z o.o. wzrosła z 50% do 70,01% oraz Asseco Poland objęło kontrolę na spółką Modulus. Szczegóły dotyczące tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Segment Asseco International

Połączenie Macrologic S.A. z Asseco Business Solutions S.A.

W dniu 2 stycznia 2018 roku nastąpiła rejestracja połączenia Macrologic S.A. (spółka przejmowana) z Asseco Business Solutions S.A. (spółka przejmująca). Niniejsza transakcja nie miała wpływu na niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe.

Założenie nowej spółki PAYTEN d.o.o. Beograd – Novi Beograd

W dniu 3 stycznia 2018 roku Asseco South Eastern Europe S.A. utworzyło spółkę PAYTEN d.o.o. Beograd-Novi Beograd. Nowopowstała spółka jest w 100% zależna od Asseco South Eastern Europe.

Założenie nowej spółki PAYTEN DOOEL Skopje

W dniu 7 stycznia 2018 roku spółka Asseco South Europe S.A. utworzyła spółkę PAYTEN DOOEL Skopje. Nowopowstała spółka jest w 100% zależna od Asseco South Eastern Europe.

Zmiana nazwy spółki Asseco SEE d.o.o. Podgorica na PAYTEN d.o.o. Podgorica

W dniu 10 stycznia 2018 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki Asseco SEE d.o.o. Podgorica na PAYTEN d.o.o. Podgorica.

Zmiana udziałów w spółce Necomplus, S.L.

W dniu 11 stycznia 2018 roku Asseco Western Europe S.A. zwiększyło udziały w spółce Necomplus, S.L. z 65% do 71,23%. W wyniku rozliczenia transakcji wykupu akcji własnych oraz ich umorzenia w kapitale własnym Grupy ujęto + 0,6 mln PLN.

Zmiana udziałów w spółce eDocu a.s.

W dniu 24 stycznia 2018 roku Asseco Central Europe a.s. zwiększyło udziały w spółce eDocu a.s. z 42% do 62%. Następnie w dniu 29 marca 2018 roku nastąpiła sprzedaż 11% udziałów Asseco Central Europe a.s. w spółce eDocu a.s.. W rezultacie powyższych transakcji udział Asseco Central Europe a.s. w eDocu a.s. wynosi 51% (spółka pozostaje nadal spółką stowarzyszoną ze względu na brak spełnienia przesłanek z MSSF 10 pozwalających na konkluzję o sprawowaniu nad nią kontroli).

Nabycie akcji w spółce PROSOFT, spol. S.r.o. Košice

W dniu 26 stycznia 2018 roku Asseco Central Europe a.s. nabyło 50% udziałów w spółce PROFOST, spol. s.r.o. Košice z siedzibą na Słowacji. Szczegóły dotyczące tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2018 roku.

Likwidacja spółki Asseco IT Services Zrt.

W dniu 10 marca 2018 roku nastąpiła likwidacji spółki Asseco IT Services Zrt. Transakcja ta nie miała istotnego wpływu na niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe.

Zmiana nazwy spółki Exictos SGPS S.A. na Asseco PST Holding – SGPS, S.A.

W dniu 8 maja 2018 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki Exictos SGPS S.A. na Asseco PST Holding – SGPS, S.A..

Przeniesienie udziałów Asseco Enterprise Solutions

W dniu 9 maja 2018 roku spółka Asseco Cental Europe, a.s. dokonała przeniesienia 0,11% udziałów spółki Asseco Enterprise Solutions do spółki Asseco International. W wyniku tej transakcji wartość udziałów spółki Asseco Central Europe, a.s. w spółce Asseco Enterprise Solutions spadła z 50,1% do 49,9(9)%.

Założenie nowej spółki Payten doo Sarajevo

W dniu 10 maja 2018 roku Asseco South Europe S.A. utworzyło nową spółkę Payten doo Sarajevo z siedzibą w Bośni i Hercegowinie. Nowo powstała spółka jest w 100% zależna od Asseco South Eastern Europe.

Zmiana udziałów w spółce Multicard d.o.o., Beograd

W dniu 14 maja 2018 roku PAYTEN d.o.o. Beograd – Novi Beograd zwiększyło udziały w kapitale spółki Multicard d.o.o., Beograd z 45% do 63,7%. Transakcja nie miała wpływu na kapitały własne Grupy – spółka pozostała jednostką stowarzyszoną Grupy ASEE.

Założenie nowej spółki Payten Payment Solutions Srl.

W dniu 16 maja 2018 roku Asseco South Europe S.A. utworzyło nową spółkę Payten Payment Solutions Srl. z siedzibą w Rumuni. Nowo powstała spółka jest w 100% zależna od Asseco South Eastern Europe.

Rozpoczęcie likwidacji spółki T EMPLEAMOS ETT, S.L.

W dniu 18 maja 2018 roku rozpoczęto proces likwidacji spółki T EMPLEAMOS ETT, S.L. (spółka w 100% zależna od spółki Necomplus, S.L.). Transakcja nie miała wpływu na kapitały własne Grupy.

Nabycie akcji w spółce DWC Slovakia a.s.

W dniu 21 czerwca 2018 roku Asseco Central Europe, a.s. nabyło 66% udziałów w spółce DWC Slovakia a.s. z siedzibą na Słowacji. Szczegóły tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2018 roku.

Zmiana nazwy spółki Asseco SEE d.o.o. na Payten d.o.o.

W dniu 5 lipca 2018 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki Asseco SEE d.o.o. na Payten d.o.o.

Założenie nowej spółki Peak Consulting Group AS

W dniu 14 lipca 2018 roku Peak Consulting Group ApS utworzyło spółkę Peak Consulting Group AS. Nowopowstała spółka jest w 70% zależna od Peak Consulting Group ApS.

Założenie nowej spółki IT Practice Poland Sp. z o.o.

W dniu 29 sierpnia 2018 roku Asseco Danmark utworzyło spółkę IT Practice Poland Sp. z o.o. Nowopowstała spółka jest w 60% zależna od Asseco Danmark.

Zmiana nazwy spółki Portexictos S.A na ASSECO PST PORTUGAL – Business & Software Solutions, S.A.

W dniu 31 sierpnia 2018 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki Portexictos S.A na ASSECO PST PORTUGAL – Business & Software Solutions, S.A.

Segment Formula Systems

Przeniesienie udziałów 2BNet Ltd.

W dniu 3 stycznia 2018 roku 100% udziałów spółki 2BNet Ltd. zostało przeniesione na spółkę Matrix IT Integration & Infrastructures Ltd. W wyniku tej transakcji, spółka Matrix IT Integration & Infrastructures Ltd. posiada 100% udziałów spółki 2BNet Ltd. Transakcja nie miała wpływu na kapitały własne Grupy.

Nabycie spółki Alius Corp.

W dniu 18 stycznia 2018 roku Exac Inc. (spółka z Grupy Matrix IT) nabyła 50,1% udziałów w spółce Alius Corp z siedzibą w USA. Szczegóły dotyczące tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2018 roku.

Likwidacja spółki IDIT APAC PTY LIMITED

W dniu 12 lutego 2018 roku nastąpiło wyrejestrowanie spółki IDIT APAC PTY LIMITED (spółka zależna od Sapiens Software Solutions (IDIT) Ltd.).

Nabycie spółki Adaptik Corporation

W dniu 7 marca 2018 roku spółka Sapiens Americas Corporation nabyła 100% udziałów w spółce Adaptik Corporation. Nabyta spółka jest w 100% jednostką zależną od spółki Sapiens Americas Corporation. Szczegóły dotyczące tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2018 roku.

Zmiana udziałów w spółce Sapiens Technologies (1982) India Private Limited

W dniu 12 marca 2018 roku Sapiens Technologies (1982) Ltd. zwiększyło udziały w spółce Sapiens Technologies (1982) India Private Limited z 96,88% do 98,12%.

Nabycie Pleasant Valley Business Solutions (PVBS) Limited

W dniu 13 marca 2018 roku Xivia Inc. nabyła spółkę Pleasant Valley Business Solutions (PVBS) Limited. Nowo nabyta spółka jest w 100% zależna od Xivia Inc. Szczegóły dotyczące tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2018 roku.

Zmiana nazwy spółki FIS-AU Pty Ltd. na Sapiens Software Solutions (Australia) Pty Ltd

W dniu 26 marca 2018 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki FIS-AU Pty Ltd. na Sapiens Software Solutions (Australia) Pty Ltd.

Zmiana nazwy spółki Knowledgeprice.com na LLC Sapiens Software Solutions (Latvia)

W dniu 28 marca 2018 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki Knowledgeprice.com na LLC Sapiens Software Solutions (Latvia)

Założenie nowej spółki Sapiens Software Solutions (Norway) AS

W dniu 15 kwietnia 2018 roku Sapiens (UK) Insurance Software Solutions Limited utworzyło nową spółkę Sapiens Software Solutions (Norway) AS z siedzibą w Norwegii. Nowo powstała spółka jest w 100% zależna od Sapiens (UK) Insurance Software Solutions Limited.

Zmiana udziałów w spółce SEEV Solutions Ltd

W dniu 16 kwietnia 2018 roku Matrix IT Systems Ltd zwiększyło udziały w spółce SEEV Solutions Ltd z 75% do 100%. Niniejsza transakcja nie miała wpływu na skonsolidowane kapitały Grupy Asseco, ze względu na fakt, iż grupa Matrix stosowała uprzednio metodę oczekiwanego nabycia.

Przeniesienie udziałów Nimbos Technologies Ltd.

W dniu 23 kwietnia 2018 roku 100% udziałów spółki Nimbos Technologies Ltd. zostało przeniesione na spółkę Ignition Point Ltd. w ramach Grupy Matrix IT. W wyniku tej transakcji, spółka Ignition Point Ltd. posiada 100% udziałów spółki Nimbos Technologies Ltd.

Założenie nowej spółki Matrix I.T. Cloudzone Ltd.

W dniu 22 maja 2018 roku Matrix I.T. Integration & Infranstructures Ltd. utworzyło nową spółkę Matrix I.T. Cloudzone Ltd. z siedzibą w Izraelu. Nowo powstała spółka jest w 100% zależna od Matrix I.T. Integration & Infranstructures Ltd.

Założenie nowej spółki Infinity Keys Ltd.

W dniu 26 czerwca 2018 roku Ignition Point Ltd. (spółka z Grupy Matrix IT) utworzyło nową spółkę Infinity Keys Ltd. z siedzibą w Izraelu, obejmując 100% udziałów i kontrolę na spółką. W dniu 23 lipca 2018 roku Ignition Point zmniejszyło udział w spółce Infinity Keys Ltd. z 100% do 51%.

Magic Software Enterprises – emisja akcji własnych

Dnia 12 lipca spełnione zostały wszystkie warunki dotyczące podwyższenia kapitału własnego przez spółkę Magic Software Enterprises. Spółka w ramach emisji prywatnej wyemitowała 3,2 mln akcji za kwotę 35 mln USD. Formula Systems nabyła 1,1 mln wyemitowanych akcji. Po rejestracji emisji udział Formula Systems w spółce Magic Software Enterprises spadł do 45,3%.

Rozpoczęcie procesu likwidacji spółki Sapiens (Singapore) Insurance Solution

W dniu 16 lipca 2018 roku nastąpiło rozpoczęcie procesu likwidacji spółki Sapiens (Singapore) Insurance Solution (spółka zależna od Sapiens Software Solutions (IDIT) Ltd.).

Nabycie spółki Cambium (2014) Ltd.

W lipcu 2018 roku spółka Matrix IT Integration & Infrastructures Ltd. nabyła 55% udziałów w spółce Cambium (2014) Ltd. Nabyta spółka jest jednostką zależną od spółki Matrix IT Integration & Infrastructures Ltd.. Szczegóły dotyczące tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Nabycie spółki Integrity Software 2011 Ltd.

W sierpniu 2018 roku spółka Matrix IT E.R.P Solutions Ltd. nabyła 65% udziałów w spółce Integrity Software 2011 Ltd.. Nabyta spółka jest jednostką zależną od spółki Matrix IT E.R.P Solutions Ltd.. Szczegóły dotyczące tej transakcji zaprezentowano w nocie 9 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Zmiana nazwy spółki Managware Ltd na Matrix Devops Ltd.

W dniu 24 września 2018 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki Managware Ltd. na Matrix Devops Ltd..

IV. Informacje dotyczące segmentów działalności

Zgodnie z MSSF 8, segmentem operacyjnym jest dająca się wyodrębnić część działalności Grupy, dla której są dostępne odrębne informacje finansowe podlegające regularnej ocenie przez główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji operacyjnych związanych ze sposobem alokowania zasobów oraz z oceną wyników działalności.

W konsekwencji zmian w obszarze struktury Grupy, które miały miejsce w roku 2017 i które zostały szczegółowo opisane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku, począwszy od roku 2018, zmianie uległ sposób, w jaki główny decydent przegląda dane finansowe i decyduje o alokacji zasobów w ramach Grupy. Zmiana polega przede wszystkim na utworzeniu subgrupy – Asseco International, do której wniesione zostały spółki wchodzące dotychczas w skład segmentów: Rynek środkowoeuropejski, Rynek południowo-wschodniej Europy, Rynek zachodnioeuropejski oraz Rynek wschodnioeuropejski. Jednocześnie odpowiedzialność za wyniki całej subgrupy Asseco International powierzono odrębnemu zarządowi. W ślad za zmianami organizacyjnymi zmieniono również prezentację wyników spółki: Asseco Business Solutions S.A., Asseco Enterprise Solutions, a.s. oraz Asseco Software Nigeria, które były dotychczas pokazywane w segmencie Asseco Poland, zostały teraz zaprezentowane w segmencie Asseco International.

W konsekwencji tej zmiany w Grupie Asseco wyodrębnia się począwszy od 2018 roku następujące segmenty operacyjne:

Segment Asseco Poland – segment obejmujący podmioty osiągające przychody głównie na rynku krajowym, którego wyniki są regularnie analizowane przez Zarząd Jednostki Dominującej jako główny organ decyzyjny. W skład tego segmentu wchodzą między innymi następujące podmioty: Asseco Poland, Asseco Data Systems, DahliaMatic, ZUI Novum, SKG oraz GSTN Consulting. Poszczególne podmioty wchodzące w skład segmentu oferują kompleksowe usługi informatyczne skierowane do szerokiego spektrum podmiotów działających w sektorze instytucji finansowych, przedsiębiorstw oraz instytucji publicznych.

Segment Asseco International – segment obejmuje wszystkie spółki osiągające przychody przede wszystkim na rynkach Europy Centralnej, Bałkanów oraz Europy zachodniej i wschodniej. Wyniki spółek wchodzących w skład tego segmentu są przedmiotem okresowej weryfikacji przez zarząd spółki Asseco International, a.s. Skład segmentu jest tożsamy ze składem grupy Asseco International, a.s. Wyniki segmentu jako całości są przedmiotem regularnej weryfikacji przez Zarząd Asseco Poland. Poszczególne podmioty wchodzące w skład segmentu oferują kompleksowe usługi informatyczne skierowane do szerokiego spektrum podmiotów działających przede wszystkim w sektorze instytucji finansowych, instytucji publicznych i przedsiębiorstw.

Segment Formula Systems – segment obejmuje spółki osiągające przychody przede wszystkim na rynkach Izraela, Ameryki Północnej, Japonii oraz Bliskiego Wschodu, Europy i Afryki (region EMEA). Wyniki spółek wchodzących w skład tego segmentu są przedmiotem okresowej weryfikacji przez zarząd spółki Formula Systems, stąd skład segmentu jest tożsamy z grupą Formula Systems. Wyniki segmentu jako całości są przedmiotem regularnej weryfikacji przez Zarząd Asseco Poland.

Przychody od żadnego z klientów Grupy nie przekraczały 10% przychodów ze sprzedaży wypracowanych przez Grupę w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku.

Wybrane dane dotyczące rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku w podziale na segmenty operacyjne:

	Segment Asseco	Segment Asseco	Segment Formula
9 miesięcy do 30 września 2018	Poland	International	Systems	Eliminacje	Razem
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych	970,8	1 800,9	3 906,6		6 678,3
Sprzedaż pomiędzy segmentami	5,8	4,2	7,9	(17,9)	-
Przychody segmentu łącznie	976,6	1 805,1	3 914,5	(17,9)	6 678,3
Zysk/strata z działalności operacyjnej segmentu	173,1	182,8	201,4	1,4	558,7
Przychody z tytułu odsetek 1)	4,9	4,9	1,6	(0,3)	11,1
Koszty z tytułu odsetek 2)	(5,7)	(2,8)	(31,5)	0,3	(39,7)
Podatek dochodowy	(41,5)	(44,4)	(39,5)	-	(125,4)
Pozycje niepieniężne:
Amortyzacja (ujęta w rachunku przepływów pieniężnych)	(61,5)	(79,8)	(205,0)	2,9	(343,4)
w tym amortyzacja wartości niematerialnych rozpoznanych w wyniku procesu alokacji ceny nabycia (PPA)	(13,0)	(5,9)	(152,1)	-	(171,0)
Koszty transakcji z pracownikami rozliczanych w formie instrumentów kapitałowych (SBP)	-	(1,8)	(15,2)	-	(17,0)
Odpis z tytułu utraty wartości aktywów segmentu	1,3	(3,8)	(3,3)	-	(5,8)
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	(1,0)	(0,6)	(0,2)	-	(1,8)
Zysk/strata netto segmentu przypisany Akcjonariuszom Jednostki Dominującej	124,6	96,3	12,8	1,6	235,3
Środki pieniężne z działalności operacyjnej 3)	226,0	165,8	184,6	10,0	586,4

1) Przychody odsetkowe od pożyczek udzielonych, papierów dłużnych, leasingu finansowego, należności handlowych oraz depozytów bankowych

2) Koszty odsetkowe od kredytów, pożyczek, papierów dłużnych, leasingu finansowego oraz zobowiązań handlowych

3) Środki pieniężne z działalności operacyjnej przed zapłaconym podatkiem dochodowym

Wybrane dane dotyczące pozycji bilansowych na dzień 30 września 2018 roku w podziale na segmenty operacyjne:

30 września 2018	Segment Asseco Poland mln PLN	Segment Asseco International mln PLN	Segment Formula Systems mln PLN	Eliminacje mln PLN	Razem mln PLN
Aktywa trwałe	3 244,0	1 902,6	2 454,1	(4,0)	7 596,7
w tym wartość firmy	2 256,3	1 366,1	575,0	-	4 197,4
Aktywa obrotowe	706,4	1 060,8	2 793,5	(0,1)	4 560,6
w tym: należności i aktywa z tytułu umów z klientami	398,2	496,9	1 558,6	(7,3)	2 446,4
środki pieniężne	217,9	391,7	994,2	0,2	1 604,0
Zobowiązania długoterminowe	178,7	281,2	1 287,6	(0,8)	1 746,7
w tym: zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek i wyemitowanych obligacji	42,5	93,2	753,9	-	889,6
zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	28,8	8,6	-	-	37,4
Zobowiązania krótkoterminowe	295,1	638,3	2 014,1	(9,3)	2 938,2
w tym:

zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek i wyemitowanych obligacji	30,6	100,1	675,5	-	806,2
zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	24,4	3,7	-	-	28,1
zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz umów z klientami	134,8	331,9	659,9	(8,8)	1 117,8

Wybrane dane dotyczące rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2017 roku w podziale na segmenty operacyjne:

9 miesięcy do 30 września 2017	Segment Asseco Poland mln PLN	Segment Asseco International mln PLN	Segment Formula Systems mln PLN	Eliminacje mln PLN	Razem mln PLN
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych	938,3	1 550,2	2 915,0	-	5 403,5
Sprzedaż pomiędzy segmentami	3,6	4,5	20,1	(28,2)	-
Przychody segmentu łącznie	941,9	1 554,7	2 935,1	(28,2)	5 403,5
Zysk/strata netto z działalności operacyjnej segmentu	107,3	163,5	156,1	(0,5)	426,4
Przychody z tytułu odsetek 1)	2,8	5,7	2,3	-	10,8
Koszty z tytułu odsetek 2)	(6,9)	(1,6)	(21,1)	-	(29,6)
Podatek dochodowy	(18,5)	(21,6)	(71,7)	-	(111,8)
Pozycje niepieniężne:
Amortyzacja (ujęta w rachunku przepływów pieniężnych)	(59,3)	(65,2)	(92,9)	2,5	(214,9)
w tym amortyzacja wartości niematerialnych rozpoznanych w wyniku procesu alokacji ceny nabycia (PPA)	(13,5)	(5,9)	(50,4)	-	(69,8)
Koszty transakcji z pracownikami rozliczanych w formie instrumentów kapitałowych (SBP)	-	(0,6)	(8,9)	-	(9,5)
Odpis z tytułu utraty wartości aktywów segmentu	(0,1)	(22,9)	(2,9)	-	(25,9)
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i współzależnych	(1,4)	(40,2)	1,1	-	(40,5)
Zysk/strata netto segmentu przypisany Jednostce Dominującej	68,4	1,7	328,6	(0,1)	398,6
Środki pieniężne z działalności operacyjnej 3)	62,8	120,3	191,4	0,2	374,7

1) Przychody odsetkowe od pożyczek udzielonych, papierów dłużnych, leasingu finansowego, należności handlowych oraz depozytów bankowych

2) Koszty odsetkowe od kredytów, pożyczek, papierów dłużnych, leasingu finansowego oraz zobowiązań handlowych

3) Środki pieniężne z działalności operacyjnej przed zapłaconym podatkiem dochodowym

Wybrane dane dotyczące pozycji bilansowych na dzień 31 grudnia 2017 roku w podziale na segmenty operacyjne:

31 grudnia 2017	Segment Asseco Poland mln PLN	Segment Asseco International mln PLN	Segment Formula Systems mln PLN	Eliminacje mln PLN	Razem mln PLN
Aktywa trwałe	3 159,4	2 020,8	2 322,8	(16,1)	7 486,9
w tym wartość firmy	2 254,4	1 329,3	435,4	-	4 019,1
Aktywa obrotowe	549,7	1 029,8	2 841,8	(28,5)	4 392,8
w tym:
należności z tytułu dostaw I usług	131,2	498,2	1 756,5	(13,8)	2 372,1
środki pieniężne	309,5	381,8	856,2	0,2	1 547,7
Zobowiązania długoterminowe	164,9	475,0	1 325,3	(12,7)	1 952,5

w tym:

zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek i wyemitowanych obligacji	58,3	59,5	938,2	(9,7)	1 046,3
zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	45,5	3,7	-	-	49,2
Zobowiązania krótkoterminowe	347,1	796,7	1 487,1	(30,2)	2 600,7
w tym:
zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek i wyemitowanych obligacji	33,0	109,1	263,3	(10,1)	395,3
zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	23,9	2,7	0,2	-	26,8
zobowiązania z tytułu dostaw i usług	158,2	314,8	395,7	(12,9)	855,8

V. Noty objaśniające do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego

1. Struktura przychodów ze sprzedaży

Przychody operacyjne w okresie 3 i 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco:

	3 miesiące do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	3 miesiące do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Przychody ze sprzedaży według rodzaju
Oprogramowanie i usługi własne	1 852,9	5 452,1	972,3	4 363,7
Oprogramowanie i usługi obce	127,2	441,3	109,2	430,7
Sprzęt i infrastruktura	237,6	782,5	159,0	606,5
Pozostała sprzedaż	0,7	2,4	1,0	2,6
Razem	2 218,4	6 678,3	1 241,5	5 403,5
Przychody ze sprzedaży według sektorów
Bankowość i Finanse	930,6	2 652,2	498,0	2 110,5
Przedsiębiorstwa	806,9	2 602,0	449,3	2 141,2
Instytucje Publiczne	480,9	1 424,1	294,2	1 151,8
Razem	2 218,4	6 678,3	1 241,5	5 403,5

i. Struktura sprzedaży segmentów w rozbiciu na rodzaje przychodów

Przychody ze sprzedaży poszczególnych segmentów operacyjnych w rozbiciu na rodzaj przychodów w okresie 3 i 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco:

	Segment Asseco Poland	Segment Asseco International	Segment Formula Systems	Eliminacje	Razem
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
9 miesięcy do 30 września 2018
Oprogramowanie i usługi własne	819,9	1 207,8	3 426,4	(2,0)	5 452,1
Oprogramowanie i usługi obce	94,4	220,7	135,5	(9,3)	441,3
Sprzęt i infrastruktura	59,6	374,0	352,6	(3,7)	782,5
Pozostała sprzedaż	2,7	2,6	-	(2,9)	2,4
Razem przychody ze sprzedaży	976,6	1 805,1	3 914,5	(17,9)	6 678,3

3 miesięce do 30 września 2018
Oprogramowanie i usługi własne	267,6	413,0	1 171,0	1,3	1 852,9
Oprogramowanie i usługi obce	26,7	60,2	43,0	(2,7)	127,2
Sprzęt i infrastruktura	13,0	112,7	113,8	(1,9)	237,6
Pozostała sprzedaż	0,9	0,9	-	(1,1)	0,7
Razem przychody ze sprzedaży	308,2	586,8	1 327,8	(4,4)	2 218,4

	Segment Asseco Poland mln PLN	Segment Asseco International mln PLN	Segment Formula Systems mln PLN	Eliminacje mln PLN	Razem mln PLN
9 miesięcy do 30 września 2017
Oprogramowanie i usługi własne	774,3	1 036,7	2 570,3	(17,6)	4 363,7
Oprogramowanie i usługi obce	112,9	219,2	108,6	(10,0)	430,7
Sprzęt i infrastruktura	53,9	296,2	256,1	0,3	606,5
Pozostała sprzedaż	0,8	2,6	0,1	(0,9)	2,6
Razem przychody ze sprzedaży	941,9	1 554,7	2 935,1	(28,2)	5 403,5
3 miesięce do 30 września 2017
Oprogramowanie i usługi własne	260,4	346,1	366,5	(0,7)	972,3
Oprogramowanie i usługi obce	35,8	64,4	12,5	(3,5)	109,2
Sprzęt i infrastruktura	20,1	94,6	44,1	0,2	159,0
Pozostała sprzedaż	0,6	0,7	-	(0,3)	1,0
Razem przychody ze sprzedaży	316,9	505,8	423,1	(4,3)	1 241,5

ii. Struktura przychodów ze sprzedaży segmentów w rozbiciu na sektory

Przychody ze sprzedaży poszczególnych segmentów operacyjnych w rozbiciu na sektory w okresie 3 i 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco:

	Segment Asseco Poland	Segment Asseco International	Segment Formula Systems	Eliminacje	Razem
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
9 miesięcy do 30 września 2018
Bankowość i Finanse	356,5	617,2	1 687,8	(9,3)	2 652,2
Przedsiębiorstwa	243,1	821,4	1 544,5	(7,0)	2 602,0
Instytucje Publiczne	377,0	366,5	682,2	(1,6)	1 424,1
Razem przychody ze sprzedaży	976,6	1 805,1	3 914,5	(17,9)	6 678,3
3 miesięce do 30 września 2018
Bankowość i Finanse	114,8	201,3	615,8	(1,3)	930,6
Przedsiębiorstwa	70,6	262,2	477,7	(3,6)	806,9
Instytucje Publiczne	122,8	123,3	234,3	0,5	480,9
Razem przychody ze sprzedaży	308,2	586,8	1 327,8	(4,4)	2 218,4

	Segment Asseco Poland mln PLN	Segment Asseco International mln PLN	Segment Formula Systems mln PLN	Eliminacje mln PLN	Razem mln PLN
9 miesięcy do 30 września 2017
Bankowość i Finanse	331,0	608,1	1 193,1	(21,7)	2 110,5
Przedsiębiorstwa	268,2	667,4	1 209,7	(4,1)	2 141,2
Instytucje Publiczne	342,7	279,2	532,3	(2,4)	1 151,8
Razem przychody ze sprzedaży	941,9	1 554,7	2 935,1	(28,2)	5 403,5

3 miesięce do 30 września 2017
Bankowość i Finanse	118,1	202,7	180,4	(3,2)	498,0
Przedsiębiorstwa	81,3	209,3	159,5	(0,8)	449,3
Instytucje Publiczne	117,5	93,8	83,2	(0,3)	294,2
Razem przychody ze sprzedaży	316,9	505,8	423,1	(4,3)	1 241,5

iii. Przychody z tytułu umów z klientami w przychodach ze sprzedaży ogółem według metody ujęcia w rachunku wyników

	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN
Przychody ze sprzedaży rozpoznawane zgodnie z MSSF 15, w tym:	6 617,4
Z tytułu dóbr i usług przekazanych w określonym momencie	2 857,4
Segment Asseco Poland	159,5
Segment Asseco International	623,1
Segment Formula Systems	2 074,8
Z tytułu dóbr i usług przekazywanych w miarę upływu czasu	3 777,9
Segment Asseco Poland	817,1
Segment Asseco International	1 121,1
Segment Formula Systems	1 839,7
Transakcje wewnątrzgrupowe	(17,9)
Pozostałe przychody ze sprzedaży (gł. przychody z leasingu)*	60,9
Razem przychody ze sprzedaży	6 678,3
*Pozostałe przychody ze sprzedaży (gł. przychody z leasingu) w całości dotyczą segmentu Asseco International

2. Struktura kosztów operacyjnych

	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Koszty działalności operacyjnej:
Wartość odsprzedanych towarów, materiałów i usług obcych (COGS)	(319,1)	(1 046,9)	(243,9)	(902,6)
Świadczenia na rzecz pracowników	(1 111,0)	(3 324,5)	(550,6)	(2 695,4)
Amortyzacja	(111,0)	(337,0)	(53,3)	(211,1)
Usługi obce*	(312,7)	(904,4)	(170,5)	(723,6)
Pozostałe	(176,6)	(500,6)	(104,1)	(436,2)
Razem	(2 030,4)	(6 113,4)	(1 122,4)	(4 968,9)
Koszt własny sprzedaży**	(1 748,3)	(5 257,8)	(949,9)	(4 237,2)
Koszty sprzedaży	(120,3)	(369,4)	(70,5)	(318,7)
Koszty ogólnego zarządu	(161,8)	(486,2)	(102,0)	(413,0)
Razem	(2 030,4)	(6 113,4)	(1 122,4)	(4 968,9)

* W kosztach usług obcych zostały ujęte koszty outsourcingu zasobów ludzkich i koszty podwykonawców wykorzystywanych w projektach IT w kwocie 654,5 mln PLN w okresie pierwszych 9 miesięcy 2018 roku, a w okresie 9 miesięcy zakończonym 30 września 2017 roku w kwocie 519,6 mln PLN

** W koszcie własnym sprzedaży ujęte są koszty odpisu z tytułu utraty wartości należności handlowych

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku pozostałe koszty działalności operacyjnej obejmowały przede wszystkim koszty utrzymania majątku i samochodów służbowych w wysokości 336,7 mln PLN oraz koszty podróży służbowych w wysokości 71,2 mln PLN. W okresie porównywalnym pozostałe koszty operacyjne zawierały głównie koszty utrzymania majątku i samochodów służbowych w wysokości 292,7 mln PLN oraz koszty podróży służbowych w wysokości 64,0 mln PLN.

i. Koszty świadczeń na rzecz pracowników

	3 miesiące do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	3 miesiące do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Wynagrodzenia	(955,3)	(2 803,6)	(468,9)	(2 254,2)
Koszty ubezpieczeń społecznych	(70,8)	(211,6)	(42,5)	(171,5)
Koszty świadczeń emerytalnych	(80,7)	(231,5)	(33,2)	(191,8)
Koszty transakcji z pracownikami rozliczanych w formie instrumentów kapitałowych	(5,3)	(17,0)	(1,6)	(9,5)
Pozostałe koszty świadczeń pracowniczych	1,1	(60,8)	(4,4)	(68,4)
Koszty świadczeń pracowniczych ogółem	(1 111,0)	(3 324,5)	(550,6)	(2 695,4)

Przeciętne zatrudnienie w okresie sprawozdawczym w etatach pobierających wynagrodzenie, tj. zatrudnienie w etatach skorygowane (pomniejszone) o etaty, za które spółki Grupy nie wypłacają wynagrodzenia (np. urlop bezpłatny, urlop macierzyński, inne), z wyłączeniem spółek, których wyniki ujmowane są w pozostałej działalności operacyjnej lub w działalności zaniechanej, natomiast z uwzględnieniem spółek, które dołączyły do Grupy w trakcie okresu sprawozdawczego (skalkulowane proporcjonalnie do okresu ich konsolidacji), wynosi 23 516; w okresie porównywalnym było to 18 996.

ii. Transakcje z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych

Koszty transakcji z pracownikami rozliczanych w formie instrumentów kapitałowych dotyczą programów, jakie zostały przyznane pracownikom i członkom kierownictwa spółek z segmentu Formula Systems oraz segmentu Asseco International. Koszt z tytułu tych programów wyniósł w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku 17,0 mln PLN, a w okresie porównywalnym 9,5 mln PLN.

	3 miesiące do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	3 miesiące do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Program dla kadry zarządzającej spółek z segmentu Formula Systems	(4,7)	(15,2)	(1,0)	(8,9)
Program dla kadry zarządzającej spółek z segmentu Asseco International	(0,6)	(1,8)	(0,6)	(0,6)
Razem koszty transakcji z pracownikami rozliczanych w formie instrumentów kapitałowych	(5,3)	(17,0)	(1,6)	(9,5)

iii. Uzgodnienie kosztów amortyzacji

Poniższa tabela prezentuje uzgodnienie odpisu amortyzacyjnego ujętego w rachunku zysków i strat z tabelami ruchu środków trwałych oraz wartości niematerialnych:

		3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017
	Nota	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Odpis amortyzacyjny wynikający z tabeli ruchu środków trwałych	7	(37,5)	(107,0)	(26,8)	(89,4)
Odpis amortyzacyjny wynikający z tabeli ruchu wartości niematerialnych	8	(76,8)	(238,3)	(29,5)	(127,6)
Odpis amortyzacyjny odniesiony bezpośrednio na pozostałe dochody całkowite		0,2	0,6	0,2	0,6
Pomniejszenie kosztu amortyzacji z tytułu rozliczenia dotacji do wewnętrznie wytworzonych licencji		0,4	1,3	0,6	1,4
Kapitalizacja kosztów amortyzacji w ramach realizowanych projektów rozwojowych		-	-	-	0,1
Razem odpis amortyzacyjny ujęty w rachunku przepływów pieniężnych		(113,7)	(343,4)	(55,5)	(214,9)
Odpis amortyzacyjny przeniesiony do pozostałej działalności operacyjnej		2,7	6,4	2,2	3,8
Razem odpis amortyzacyjny ujęty w kosztach działalności operacyjnej		(111,0)	(337,0)	(53,3)	(211,1)

3. Przychody i koszty finansowe

Struktura przychodów finansowych w okresie 3 i 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresach porównywalnych kształtowała się następująco:

Przychody finansowe	3 miesiące do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	3 miesiące do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Przychody odsetkowe od pożyczek udzielonych, papierów dłużnych, leasingu finansowego, należności handlowych oraz depozytów bankowych	4,4	11,1	1,6	10,8
Pozostałe przychody odsetkowe	-	0,2	0,1	0,1
Dodatnie różnice kursowe	4,0	46,0	1,0	1,6
Zyski z realizacji i/lub wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	0,3	3,7	(1,9)	11,3
Zyski z przeszacowania odroczonej płatności za pakiet kontrolny w spółkach zależnych	-	-	0,2	0,2
Zysk za sprzedaży jednostek zależnych i stowarzyszonych	-	-	358,9	359,2
Zysk z przeszacowania zobowiązania z tytułu nabycia udziałów mniejszościowych (opcje put)	(1,1)*	0,5	2,3	3,8
Pozostałe przychody finansowe	1,3	1,9	0,1	4,8
Przychody finansowe ogółem	8,9	63,4	362,3	391,8

*Ujemne pozycje w przychodach są wynikiem pomniejszenia przychodów w danej pozycji w kwartale III

Struktura kosztów finansowych w okresie 3 i 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresach porównywalnych kształtowała się następująco:

Koszty finansowe	3 miesiące do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	3 miesiące do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Koszty odsetkowe od kredytów, pożyczek, papierów dłużnych, leasingu finansowego oraz zobowiązań handlowych	(14,7)	(39,7)	(6,0)	(29,6)
Pozostałe koszty odsetkowe	(2,4)	(5,8)	(1,7)	(7,2)
Ujemne różnice kursowe	(2,7)	(16,2)	1,4	(46,0)
Koszty związane z objęciem kontroli nad spółkami zależnymi	-	(1,7)	(43,8)	(47,7)
Straty z realizacji i/lub wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	2,2*	(7,5)	(1,8)	(5,2)
Straty z przeszacowania odroczonej płatności za pakiet kontrolny w spółkach zależnych	(0,2)	(6,2)	(0,4)	(2,4)
Straty z przeszacowania zobowiązania z tytułu nabycia udziałów mniejszościowych (opcje put)	(2,9)	(4,8)	0,7	(3,2)
Odpis wartości firmy	-	-	(20,1)	(20,1)
Pozostałe koszty finansowe	2,2	(3,7)	(0,9)	(6,0)
Koszty finansowe ogółem	(18,5)	(85,6)	(72,6)	(167,4)

*Dodatnie pozycje w kosztach są wynikiem pomniejszenia kosztów w danej pozycji w kwartale III

Dodatnie i ujemne różnice kursowe prezentowane są netto (jako nadwyżka dodatnich nad ujemnymi lub odwrotnie) na poziomie poszczególnych spółek zależnych.

Zyski/straty z przeszacowania odroczonej płatności za pakiet kontrolny w spółkach zależnych wynikają ze zmiany szacunków dotyczących odroczonych warunkowych zobowiązań z tytułu nabycia pakietu kontrolnego akcji/udziałów w spółkach zależnych.

4. Podatek dochodowy

Główne składniki obciążenia wyniku z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (bieżącego i odroczonego):

	3 miesiące do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	3 miesiące do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Bieżący podatek dochodowy oraz korekty lat ubiegłych	(47,7)	(149,6)	(58,0)	(136,2)
Odroczony podatek dochodowy	10,7	24,2	7,6	24,4
Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat	(37,0)	(125,4)	(50,4)	(111,8)

Efektywna stopa podatkowa w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku wyniosła 23,4% wobec 17,2% w okresie porównywalnym.

Z dniem 15 lipca 2016 roku do Ordynacji Podatkowej zostały wprowadzone zmiany w celu uwzględnienia postanowień Ogólnej Klauzuli Zapobiegającej Nadużyciom (GAAR). GAAR ma zapobiegać powstawaniu i wykorzystywaniu sztucznych struktur prawnych tworzonych w celu uniknięcia zapłaty podatku w Polsce. GAAR definiuje unikanie opodatkowania jako czynność dokonaną przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisów ustawy podatkowej. Zgodnie z GAAR taka czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny. Wszelkie występowanie (i) nieuzasadnionego dzielenia operacji, (ii) angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego, (iii) elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących oraz (iv) inne działania o podobnym działaniu do wcześniej wspomnianych, mogą być potraktowane jako przesłanka istnienia sztucznych czynności podlegających przepisom GAAR. Nowe regulacje będą wymagać znacznie większego osądu przy ocenie skutków podatkowych poszczególnych transakcji.

Klauzulę GAAR należy stosować w odniesieniu do transakcji dokonanych po jej wejściu w życie oraz do transakcji, które zostały przeprowadzone przed wejściem w życie klauzuli GAAR ale, dla których po dacie wejścia klauzuli w życie korzyści były lub są nadal osiągane. Wdrożenie powyższych przepisów umożliwi polskim organom kontroli podatkowej kwestionowanie realizowanych przez podatników prawnych ustaleń i porozumień, takich jak restrukturyzacja i reorganizacja grupy.

Przepisy podatkowe regulujące VAT, CIT, PIT oraz ubezpieczenia społeczne podlegają częstym zmianom, pozbawiając podatników możliwości odnoszenia się do ustalonego orzecznictwa. Aktualnie obowiązujące regulacje zawierają niejednoznaczności, które mogą prowadzić do różnic w opiniach i interpretacjach pomiędzy spółkami a organami administracji publicznej lub nawet pomiędzy różnymi organami administracji publicznej. Podatki i inne płatności (np. cła lub płatności w walutach) mogą być kontrolowane przez organy administracji publicznej, które uprawnione są do nałożenia znacznych kar, od których dodatkowo naliczane są wysokie odsetki. W związku z tym kwoty ujęte w niniejszym sprawozdaniu finansowym mogą podlegać zmianie po tym, jak organy skarbowe ustalą ich ostateczną wysokość.

5. Zysk przypadający na jedną akcję

Zysk podstawowy przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto przypadającego Akcjonariuszom Jednostki Dominującej za okres sprawozdawczy przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu sprawozdawczego.

Zysk rozwodniony przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto przypadającego Akcjonariuszom Jednostki Dominującej przez skorygowaną (o wpływ potencjalnych elementów rozwadniających) średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu.

W okresie sprawozdawczym jak i w okresie porównywalnym nie występowały elementy rozwadniające zysk przypadający na jedną akcję, wskutek czego zysk na akcję i rozwodniony zysk na akcje były sobie równe. Poniżej przedstawione zostały dane dotyczące zysku oraz ilość akcji, które posłużyły do wyliczenia zysku na jedną akcję:

	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017
Średnia ważona liczba wyemitowanych akcji zwykłych zastosowana do obliczenia podstawowego zysku na jedną akcję (w sztukach)	83 000 303	83 000 303	83 000 303	83 000 303
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy Jednostki Dominującej (w milionach PLN) za okres sprawozdawczy	78,0	235,3	285,3	398,6
Zysk na jedną akcję (w PLN) ze skonsolidowanego zysku netto za okres sprawozdawczy	0,94	2,83	3,44	4,80

6. Informacja dotycząca wypłaconej dywidendy

W 2018 roku Jednostka Dominująca wypłaciła dywidendę za 2017 rok. Decyzją Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Asseco Poland S.A., podjętą dnia 25 kwietnia 2018 roku, zysk netto wypracowany w roku obrotowym 2017 w kwocie 175,6 mln PLN został przeznaczony w całości do podziału między Akcjonariuszy, tj. na wypłatę dywidendy. Dodatkowo postanowiono przeznaczyć na wypłatę dywidendy część środków zgromadzonych na kapitale zapasowym, pochodzących z zysków netto z lat ubiegłych w kwocie 74,2 mln PLN. Oznacza to, iż łączna kwota przeznaczona do wypłaty dywidendy wyniosła 249,8 mln PLN, co oznacza dywidendę po 3,01 PLN na jedną akcję. Dzień dywidendy ustalano na dzień 21 maja 2018 roku, a dzień wypłaty dywidendy na dzień 7 czerwca 2018 roku.

W 2017 roku Jednostka Dominująca wypłaciła dywidendę za 2016 rok. Decyzją Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Asseco Poland S.A., podjętą w dniu 25 kwietnia 2017 roku, część zysku netto za rok obrotowy 2016 w kwocie 249,8 mln PLN została przeznaczona na wypłatę dywidendy, która w przeliczeniu na jedną akcję wyniosła 3,01 PLN. Pozostała kwota zysku netto w wysokości 102,3 mln PLN została wykazana w zyskach/stratach z lat ubiegłych. Dzień dywidendy został ustalony na dzień 16 maja 2017 roku, a dzień wypłaty dywidendy na dzień 1 czerwca 2017 roku.

7. Rzeczowe aktywa trwałe

Zmiana wartości netto rzeczowych aktywów trwałych w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym wynikała z następujących ruchów:

	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Wartość netto środków trwałych na dzień 1 stycznia	849,1	781,5
Zwiększenia stanu, z tytułu:	113,0	139,2
Zakupu i modernizacji	95,6	121,9
Objęcia kontroli nad spółkami zależnymi	2,6	11,6
Leasingu finansowego	9,8	1,4
Pozostałych transakcji	5,0	4,3
Zmniejszenia stanu, z tytułu:	(116,6)	(181,2)
Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy	(107,0)	(89,4)
Utraty kontroli nad spółkami zależnymi	-	(89,6)
Sprzedaży i likwidacji	(2,7)	(2,2)
Pozostałych transakcji	(6,9)	-
Zmiana prezentacji	(1,8)	-
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	(5,3)	(12,5)
Wartość netto środków trwałych na dzień 30 września	838,4	727,0

8. Wartości niematerialne

Zmiana wartości netto wartości niematerialnych w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym wynikała z następujących ruchów:

	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Wartość netto wartości niematerialnych na dzień 1 stycznia	2 079,5	1 124,8
Zwiększenia stanu, z tytułu:	155,8	268,2
Zakupu i modernizacji	10,3	7,7
Objęcia kontroli nad spółkami zależnymi	86,5	213,5
Kosztów realizowanych projektów rozwojowych*	59,0	47,0
Zmniejszenia stanu, z tytułu:	(238,5)	(847,7)
Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy	(238,3)	(127,6)
Sprzedaży i likwidacji	(0,2)	(1,1)
Utraty kontroli nad spółkami zależnymi	-	(719,0)
Zmiana prezentacji	(4,9)	(0,9)
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	45,0	(58,1)
Wartość netto wartości niematerialnych na dzień 30 września	2 036,9	486,3

*Skapitalizowane koszty dotyczyły: w okresie 9 miesięcy do 30 września 2018 roku: 14,4 mln PLN w ramach segmentu Asseco Poland, 21,4 mln PLN w ramach segmentu Asseco International, 23,2 mln PLN w ramach segmentu Formula Systems; w okresie 9 miesięcy do 30 września 2017 roku: 10,1 mln PLN w ramach segmentu Asseco Poland, 14,3 mln PLN w ramach segmentu Asseco International, 22,6 mln PLN w ramach segmentu Formula Systems.

Na podstawie szczegółowej analizy skapitalizowanych kosztów realizowanych projektów rozwojowych, Zarząd uznał, że ich wartość księgowa nie przekracza wartości odzyskiwalnej.

9. Wartość firmy

Wartość firmy powstała na objęciu kontroli nad jednostkami zależnymi jest na potrzeby testu z tytułu utraty wartości alokowana przez Grupę w następujący sposób:

• do grupy ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne w postaci segmentu, lub
• do poszczególnych jednostek zależnych, lub
• do segmentów zidentyfikowanych w Jednostce Dominującej (tj. segment "Bankowość i Finanse", "Administracja Publiczna" lub "Przedsiębiorstwa").

W poniższej tabeli zaprezentowano wartość firmy na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku w podziale na segmenty operacyjne:

	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku przekształcone
	mln PLN	mln PLN
Segment Asseco Poland, w tym:	2 256,3	2 254,4
Wartość firmy przypisana do poszczególnych ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne	339,2	337,3
Asseco Data Systems S.A.	244,3	244,3
Gladstone Consulting Ltd / GSTN Consulting	35,5	33,6
ZUI Novum Sp. z o.o.	0,3	0,3
SKG S.A.	4,4	4,4
DahliaMatic Sp. z o.o.	54,7	54,7

Segmenty operacyjne zidentyfikowane w Jednostce Dominującej	1 917,1	1 917,1
Wartość firmy przypisana do segmentu "Bankowość i Finanse"	890,2	890,2
Wartość firmy przypisana do segmentu "Administracja Publiczna"	845,9	845,9
Wartość firmy przypisana do segmentu "Przedsiębiorstwa"	181,0	181,0
Segment Asseco International, w tym:	1 366,1	1 329,3
Grupa Asseco Central Europe	731,9	698,7
Grupa Asseco South Eastern Europe	502,7	502,5
Asseco Spain S.A.	18,2	17,8
Necomplus S.L.	16,3	16,0
Sintagma UAB 1)	0,6	0,1
Asseco Danmark 2)	32,4	31,7
Asseco PST Holding SGPS S.A. (dawniej: Exictos)	64,0	62,5
Segment Formula Systems	575,0	435,4
Razem wartość firmy	4 197,4	4 019,1

1) wartość firmy powstała na nabyciu spółek Sintagma UAB oraz Asseco Lietuva UAB.

2) wartość firmy powstała na nabyciu spółek Asseco Danmark A/S oraz Peak Consulting ApS.

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku wystąpiły następujące zmiany wartości firmy z konsolidacji (w tabeli wyszczególniono tylko te pozycje, dla których wystąpiła zmiana):

Wartość firmy wg alokacji po segmentach sprawozdawczych:	Wartość firmy na początek okresu	Objęcia kontroli(+) / Utrata kontroli(-)	Zmiana wynikająca z zakończenia procesu alokacji ceny nabycia (+/-)	Różnice kursowe (+/-)	Wartość firmy na koniec okresu
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Segment Asseco Poland
Gladstone Consulting Ltd/ GSTN Consulting	33,6	-	-	1,9	35,5
Segment Asseco International
Grupa Asseco Central Europe	698,7	19,4	5,4	8,4	731,9
Grupa Asseco South Eastern Europe	502,5	-	-	0,2	502,7
Asseco Spain S.A.	17,8	-	-	0,4	18,2
Necomplus S.L.	16,0	-	-	0,3	16,3
Sintagma UAB	0,1	0,5	-	-	0,6
Asseco Danmark	31,7	-	-	0,7	32,4
Asseco PST Holding SGPS S.A.	62,5	-	-	1,5	64,0
Segment Formula Systems
Grupa Formula	435,4	117,2	-	22,4	575,0

W okresie 3 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku wpływ na saldo wartości firmy z konsolidacji miały transakcje opisane poniżej. Dodatkowo w okresie 6 miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2018 roku miały miejsce nabycia spółek Prosoft, Alius Corp, PVBS, Adaptik oraz DWC, które zostały opisane w śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2018, opublikowanym dnia 27 sierpnia 2018 roku.

i. Nabycie Cambium

W lipcu 2018 spółka Matrix IT Integration and Infrastructure Ltd (spółka z Grupy Matrix IT) nabyła 55% udziałów w spółce Cambium (2014) Ltd z siedzibą w Izraelu. Cena nabycia wyniosła 3,8 mln ILS (3,9 mln PLN), z czego 3,0 mln ILS (3,0 mln PLN) zostało zapłacone gotówką, a pozostałą część stanowi opcja put. Opcją put objęta jest część udziałów niekontrolujących, ujmowanych przy zastosowaniu metody oczekiwanego nabycia, zgodnie z którą wartość opcji put w wysokości 0,8 mln ILS jest ujęta w cenie nabycia, a saldo udziałów niekontrolujących pokazanych w tabeli poniżej dotyczy tylko udziałów niekontrolujących nieobjętych opcją put.

W ramach tymczasowego rozliczenia nabycia Grupa zaalokowała nadwyżkę ceny zapłaconej nad wartością nabytych aktywów netto w kwocie 1,0 mln ILS (1,0 mln PLN) na wartości niematerialne, a pozostała wartość, tj. 2,8 mln ILS (2,9 mln PLN) została zaalokowana na wartość firmy.

Cambium tworzy aplikacje internetowe oraz mobilne z zakresu obsługi klienta oraz systemy zarządzania informacjami w przedsiębiorstwach, głównie na rynku izraelskim.

Na dzień 30 września 2018 proces alokacji ceny nabycia nie został jeszcze przez Grupę zakończony. W związku z tym wartość firmy rozpoznana na nabyciu może ulec zmianie w okresie 12 miesięcy od dnia objęcia kontroli na spółką. Wartości tymczasowe możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań spółki na dzień nabycia przedstawiają się następująco (wartości przeliczone kursem PLN/NIS na dzień nabycia):

	Wartości tymczasowe na dzień nabycia mln NIS	Wartości tymczasowe na dzień nabycia mln PLN
Nabywane aktywa
Rzeczowe aktywa trwałe	0,3	0,3
Wartości niematerialne zidentyfikowane w ramach rozliczenia nabycia (PPA)	1,0	1
Należności handlowe	1,0	1
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	0,4	0,4
Razem aktywa	2,7	2,7
Nabywane zobowiązania
Zobowiązania handlowe	0,5	0,5
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego	0,2	0,2
Rozliczenie międzyokresowe przychodów i kosztów	0,9	0,9
Razem zobowiązania	1,6	1,6
Wartość aktywów netto	1,1	1,1
Wartość udziałów niekontrolujących	0,1	0,1
Nabywany procent kapitału zakładowego	55%	55%
Cena nabycia	3,8	3,9
Wartość firmy na dzień nabycia	2,8	2,9

ii. Nabycie Integrity

W sierpniu 2018 spółka Matrix IT ERP Solutions Ltd (spółka z Grupy Matrix IT) nabyła 65% udziałów w spółce Integrity Software 2011 Ldt z siedzibą w Izraelu. Cena nabycia wyniosła 12,6 mln ILS (12,6 mln PLN), z czego 9,0 mln ILS (9,0 mln PLN) zostało zapłacone gotówką, a 0,5 mln stanowiła płatność odroczoną, której kwota jest uzależniona od wyników operacyjnych spółki. Cześć udziałów niekontrolujących objęta jest opcją put i są one ujmowane przy zastosowaniu metody oczekiwanego nabycia (wartość opcji put jest ujęta w cenie nabycia, a saldo udziałów niekontrolujących wynosi 0). Wartość opcji put wynosi 3,0 mln ILS (3,0 mln PLN).

W ramach tymczasowego rozliczenia nabycia Grupa zaalokowała nadwyżkę ceny zapłaconej nad wartością nabytych aktywów netto w kwocie 3,8 mln ILS (3,8 mln PLN) na wartości niematerialne, a pozostała wartość, tj. 9,7 mln ILS (9,7 mln PLN) została zaalokowana na wartość firmy.

Integrity Software dostarcza rozwiązania IT z zakresu bezpieczeństwa informacji, systemów zarządzania treścią oraz infrastruktury dla przedsiębiorstw na rynku izraelskim.

Na dzień 30 września 2018 proces alokacji ceny nabycia nie został jeszcze przez Grupę zakończony. W związku z tym wartość firmy rozpoznana na nabyciu może ulec zmianie w okresie 12 miesięcy od dnia objęcia kontroli na spółką. Wartości tymczasowe możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań spółki na dzień nabycia przedstawia się następująco (wartości przeliczone kursem PLN/NIS na dzień nabycia):

	Wartości tymczasowe na dzień nabycia	Wartości tymczasowe na dzień nabycia
	mln NIS	mln PLN
Nabywane aktywa
Rzeczowe aktywa trwałe	0,1	0,1
Wartości niematerialne zidentyfikowane w ramach rozliczenia nabycia (PPA)	3,8	3,8
Należności handlowe	10,1	10,1
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	4,1	4,1
Pozostałe aktywa	0,8	0,8
Razem aktywa	18,9	18,9
Nabywane zobowiązania
Zobowiązania handlowe	6,1	6,1
Zobowiązania budżetowe	1,5	1,5
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego	0,9	0,9
Pozostałe zobowiązania	7,5	7,5
Razem zobowiązania	16,0	16,0
Wartość aktywów netto	2,9	2,9
Wartość udziałów niekontrolujących	-	-
Nabywany procent kapitału zakładowego	65%	65%
Cena nabycia	12,6	12,6
Wartość firmy na dzień nabycia	9,7	9,7

iii. Nabycie Modulusa

W dniu 30 lipca 2018 roku spółka Asseco Poland S.A. nabyła w wyniku podwyższenia kapitału 20% udziałów w spółce Modulus Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce. Wartość transakcji wyniosła 2,0 mln PLN. W wyniku zakupu Asseco Poland S.A. zwiększył swój udział w tej spółce z 50% do 70%. Kontrola nad spółką została objęta sierpniu 2018 roku po realizacji zapłaty za nabyte udziały i rejestracji zakupu.

Wyniki Modulus Sp. z o.o. zostały ujęte w niniejszym śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą konsolidacji pełnej od dnia 1 sierpnia 2018 roku. Do dnia objęcia kontroli Spółka była ujmowana metodą praw własności.

W ramach tymczasowego rozliczenia nabycia Grupa zaalokowała nadwyżkę ceny zapłaconej nad wartością nabytych aktywów netto w kwocie 7,7 mln PLN na wartości niematerialne.

Na dzień 30 września 2018 proces alokacji ceny nabycia nie został jeszcze przez Grupę zakończony. W związku z tym wartość firmy rozpoznana na nabyciu może ulec zmianie w okresie 12 miesięcy od dnia objęcia kontroli na spółką. Wartości tymczasowe możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań spółki na dzień nabycia przedstawia się następująco:

	Wartości tymczasowe na dzień nabycia mln PLN
Nabywane aktywa
Wartości niematerialne zidentyfikowane w ramach rozliczenia nabycia (PPA)	9,6
Należności handlowe	0,9
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	1,8
Razem aktywa	12,3
Nabywane zobowiązania
Zobowiązania handlowe	4,0
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego	1,3

Razem zobowiązania	5,3
Wartość aktywów netto	7,0
Wartośc udziałów niekontrolujących	2,1
Wartość godziwa inwestycji przed nabyciem kontroli (50% udziałów)	2,9
w tym, wycena 50% udziałów do wartości godziwej na dzień objęcia kontroli	2,2
Nabywany procent kapitału zakładowego	70,0%
Cena nabycia (20% udziałów)	2,0
Wartość firmy na dzień nabycia	0,0

iv. Zakończenie procesu alokacji ceny nabycia Grupy Formula

Jak opisano w skonsolidowanym sprawozdaniu za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 (w punkcie 4.i. w części Podstawa sporządzenia sprawozdania), w dniu 11 października 2017 roku Asseco Poland S.A. nabyło kontrolę nad Grupą Formula.

W tymczasowym rozliczeniu nabycia, zaprezentowanym w sprawozdaniu skonsolidowanym za rok zakończony 31 grudnia 2017 roku, Grupa zastosowała metodę wyliczenia wartości udziałów niekontrolujących według wartości godziwej (fair value method). Oznaczało to, że wartość firmy powstała na nabyciu Grupy Formula stanowiła wartość odnoszoną do 100% aktywów netto Grupy Formula.

W finalnym rozliczeniu Grupa wybrała metodę wyliczenia wartości udziałów niekontrolujących opartą na możliwych do zidentyfikowania aktywach netto (identifiable net assets method). W związku z tym w poniższej tabeli w kolumnach "wartości godziwe na dzień nabycia" zaprezentowano ostateczne rozliczenie nabycia i ujęto udziały niekontrolujące w kwocie odpowiadającej udziałowi akcjonariuszy niekontrolujących w aktywach netto Grupy Formula.

Wybór metody wyliczenia wartości udziałów niekontrolujących i w konsekwencji także wartości firmy pozostaje bez znaczenia przy przeprowadzaniu testów na utratę wartości firmy oraz nie ma wpływu na wartość kapitału własnego dla Akcjonariuszy Jednostki Dominującej.

Proces alokacji ceny nabycia został przez Grupę zakończony w drugim kwartale 2018 roku. Wartość godziwa możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań Grupy Formula na dzień objęcia kontroli przedstawia się następująco (wartości przeliczone kursem PLN/USD na dzień nabycia):

	Wartości tymczasowe na dzień nabycia	Wartości tymczasowe na dzień nabycia	Wartości godziwe na dzień nabycia	Wartości godziwe na dzień nabycia
	mln USD	mln PLN	mln USD	mln PLN
Nabywane aktywa
Rzeczowe aktywa trwałe	24,4	88,4	24,4	88,4
Wartości niematerialne (w tym zidentyfikowane w ramach rozliczenia nabycia (PPA))	476,8	1 726,9	470,1	1 702,7
Należności handlowe	367,4	1 330,7	367,4	1 330,7
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	235,4	852,6	235,4	852,6
Pozostałe aktywa	127,4	461,4	127,3	461,1
Razem aktywa	1 231,4	4 460,0	1 224,6	4 435,5
Nabywane zobowiązania
Kredyty i pożyczki	347,8	1 259,7	347,8	1 259,7
Zobowiązania handlowe	93,0	336,8	93,0	336,8
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	113,8	412,2	112,1	406,0
Rezerwy	15,3	55,4	15,3	55,4
Rozliczenia międzyokresowe	119,0	431,0	119,0	431,0
Pozostałe zobowiązania	151,9	550,2	151,9	550,2

Razem zobowiązania	840,8	3 045,3	839,1	3 039,1
Wartość aktywów netto	390,6	1 414,7	385,5	1 396,4
Wartość udziałów niekontrolujących	1 346,3	4 876,2	342,3	1 239,8
Nabywany procent kapitału zakładowego	26,31%	26,31%	26,31%	26,31%
Cena nabycia	163,1	590,7	163,1	590,7
Wartość firmy na dzień nabycia	1 118,8	4 052,2	119,9	434,1

10. Jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia

Grupa posiada inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia wyceniane metodą praw własności (patrz punkt III śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego).

Podstawowe dane finansowe tych spółek przedstawione są w tabeli poniżej.

	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
Dane jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	mln PLN	mln PLN
Aktywa trwałe	197,5	168,9
Aktywa obrotowe	173,3	150,3
Zobowiązania długoterminowe	54,5	18,7
Zobowiązania krótkoterminowe	120,8	107,5
Aktywa netto	195,5	193,0
Wartość bilansowa inwestycji	102,9	100,5

Dane jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Przychody	248,2	1 026,7*
Zysk operacyjny	2,9	62,4
Zysk/Strata netto	(0,1)	9,8
Udział w wyniku jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć	(1,8)	(40,5)

*Zawiera dane Grupy Formula Systems za okres, kiedy była jednostką stowarzyszoną

11. Jednostki z istotnymi udziałami niekontrolującymi

Dla każdego nabycia jednostki zależnej Grupa wycenia wartość udziałów niekontrolujących na dzień nabycia stosując metodę proporcjonalnego udziału w możliwych do zidentyfikowania aktywach netto jednostki przejmowanej lub metodę wartości godziwej.

W punkcie III niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zaprezentowano informacje dotyczące jednostek, w których Grupa posiada mniej niż 100% udział w kapitale zakładowym, wraz ze wskazaniem nazw tych jednostek, kraju, w którym są one zarejestrowane oraz informacją o udziale Grupy w ich kapitale zakładowym oraz głosach na walnym zgromadzeniu.

W ocenie Zarządu, jednostkami z indywidualnie istotnymi udziałami niekontrolującymi są: Grupa Asseco South Eastern Europe S.A., Grupa Formula oraz Grupa Asseco Central Europe, w skład której wchodzi m.in. Asseco Business Solutions. W przypadku pozostałych jednostek z udziałami niekontrolującymi, wartość indywidualnego udziału niekontrolującego nie przekraczała 2% wartości salda udziałów niekontrolujących, tym samym nie zostały one uznane za jednostki z istotnymi udziałami niekontrolującymi.

W poniższych tabelach zaprezentowano wybrane dane finansowe za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku oraz na dzień 30 września 2018 roku i odpowiednie okresy porównywalne dotyczące jednostek, w których występuje indywidualnie istotny udział niekontrolujący. Dane te zaprezentowane są przed korektami konsolidacyjnymi, w tym wyłączeniami wzajemnymi.

Udział procentowy udziałów niekontrolujących	30 września 2018	31 grudnia 2017
Grupa Formula	73,69%	73,69%
Grupa ASEE	48,94%	48,94%
Grupa ACE	7,19%	7,12%

	niekontrolujących*	Wartość bilansowa udziałów	Wynik netto przypadający dla udziałów niekontrolujących		Dywidendy wypłacone udziałom niekontrolującym
Nazwa Grupy	30 września 2018	31 grudnia 2017	30 września 2018	30 września 2017	30 września 2018	30 września 2017
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Grupa Formula	1 343,7	1 199,9	110,1	52,9	(101,4)	(56,7)
Grupa ASEE	359,2	352,0	22,2	17,1	(13,6)	(12,5)
Grupa ACE	162,3	178,0	26,3	18,0	(29,7)	(31,1)
Pozostałe	2,6	(2,8)	15,4	11,9	(10,9)	(11,8)
Razem	1 867,8	1 727,1	174,0	99,9	(155,6)	(112,1)

*Wartości bilansowe udziałów niekontrolujących przedstawiają wartość skorygowaną o przyznane opcje PUT udzielone akcjonariuszom/udziałowcom mniejszościowym.

	Grupa Formula	Grupa ASEE	Grupa ACE
	mln PLN	mln PLN	mln PLN
30 września 2018
Aktywa trwałe	4 359,1	627,7	722,4
Aktywa obrotowe	2 793,5	282,9	429,2
w tym środki pieniężne	998,9	111,3	137,4
Zobowiązania długoterminowe	1 287,6	25,0	122,3
Zobowiązania krótkoterminowe	2 014,1	152,3	323,3
31 grudnia 2017
Aktywa trwałe	4 169,0	631,6	703,7
Aktywa obrotowe	2 475,0	287,8	442,9
w tym środki pieniężne	856,2	115,7	160,3
Zobowiązania długoterminowe	1 545,9	29,4	77,4
Zobowiązania krótkoterminowe	1 487,1	169,6	365,0

	Grupa Formula mln PLN	Grupa ASEE mln PLN	Grupa ACE mln PLN
Okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	126,5	56,6	42,5
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej	(179,0)	(37,0)	(46,4)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej	160,3	(23,8)	(28,9)
Okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2017
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	146,6	36,6	4,8
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej	(311,4)	(41,3)	(44,0)

Środki pieniężne netto z działalności finansowej	(29,5)	(26,1)	(103,7)

12. Pozostałe aktywa finansowe

Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku Grupa poza należnościami i środkami pieniężnymi opisanymi w innych notach posiadała również zaprezentowane w tabeli poniżej pozostałe aktywa finansowe. Dane na dzień 31 grudnia 2017 roku dla porównywalności zaprezentowano w podziale na kategorie aktywów finansowych zgodnie z klasyfikacją narzuconą przez MSSF 9 – sposób przyporządkowania aktywów do nowych kategorii obrazuje tabela umieszczona w pkt 4 Stosowane zasady rachunkowości.

	30 września 2018 roku		31 grudnia 2017 roku
	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez wynik finansowy, w tym:
kontrakty forward na waluty	2,1	0,7	2,7	11,1
obligacje korporacyjne i skarbowe	-	4,3	-	4,2
akcje spółek notowanych na aktywnym rynku	-	-	1,1	0,2
pozostałe aktywa	9,8	1,6	8,4	-
	11,9	6,6	12,2	15,5
Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez pozostałe dochody całkowite, w tym:
akcje spółek nienotowanych na aktywnym rynku	12,2	-	9,5	-
obligacje korporacyjne	-	39,5	-	45,0
	12,2	39,5	9,5	45,0
Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym:
Weksle	-	3,2	-	-
Pozostałe instrumenty dłużne	4,7	-	-	-
Pożyczki, w tym
udzielone podmiotom powiązanym	17,6	1,9	15,8	1,7
udzielone pracownikom	0,3	2,4	0,4	3,3
udzielone pozostałym podmiotom	106,6	11,3	124,6	15,3
lokaty terminowe	0,5	19,9	14,6	5,2
	129,7	38,7	155,4	25,5
Razem	153,8	84,8	177,1	86,0

Pożyczki udzielone są wyceniane na każdą datę bilansową według zamortyzowanego kosztu.

Pożyczki dla podmiotów powiązanych zostały udzielone na warunkach rynkowych.

Największą część salda pożyczek udzielonych pozostałym podmiotom stanowiła pożyczka udzielona spółce Matrix42 Service GmbH (dawniej: Blitz D14-310 GmbH). Na dzień 30 września 2018 roku saldo pożyczki wynosiło 94,3 mln PLN. Szczegóły dotyczące tej pożyczki zostały opisane w nocie 16 informacji objaśniających do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Asseco za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku podanego do publicznej wiadomości dnia 19 marca 2018 roku. Dodatkowo w saldzie udzielonych pożyczek znajduje się również pożyczka na rzecz Śląskiej Sieci Metropolitalnej udzielona przez spółkę Asseco Data Systems S.A. w kwocie 18,7 mln PLN.

Na saldo lokat terminowych składają się lokaty terminowe o pierwotnym terminie zapadalności dłuższym niż 3 miesiące.

Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez wynik finansowy obejmują transakcje typu "forward" na zakup i sprzedaż walut obcych, inwestycje w instrumenty kapitałowe notowane na aktywnym rynku oraz instrumenty pochodne. Wartość godziwa kontraktów "forward" jest na każdy dzień bilansowy określana przy użyciu modelu, dla którego dane wsadowe są obserwowalne bezpośrednio na rynkach aktywnych. Wartość godziwa portfela aktywów jest określana na podstawie cen giełdowych oferowanych za te aktywa na aktywnych rynkach.

Inwestycje w podmioty notowane na aktywnym rynku są na każdy dzień bilansowy wyceniane do wartości godziwej na podstawie kursu zamknięcia notowań z dnia bilansowego. Zmiana z tytułu wyceny jest odnoszona w rachunek zysków i strat.

Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez pozostałe dochody całkowite to przede wszystkim obligacje korporacyjne posiadane przez spółkę Magic Software (39,5 mln PLN) oraz inwestycje w instrumenty kapitałowe nienotowane na aktywnym rynku.

Zmiany sposobu ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej oraz zmiany w klasyfikacji instrumentów finansowych

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku w Grupie nie dokonano zmian w sposobie ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej oraz nie wystąpiły przesunięcia instrumentów pomiędzy poziomami hierarchii wartości godziwej.

Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku wartość godziwa aktywów finansowych nie odbiegała istotnie od ich wartości księgowej.

Na dzień 30 września 2018 roku	Wartość bilansowa mln PLN	Poziom 1i) mln PLN	Poziom 2 ii) mln PLN	Poziom 3 iii) mln PLN
Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez wynik finansowy
Kontrakty forward na waluty	2,8	-	2,8	-
Obligacje korporacyjne i skarbowe	4,3	4,3	-	-
Akcje spółek notowanych na aktywnym rynku	0,9	0,9	-	-
Pozostałe aktywa	10,5	-	10,5	-
Razem	18,5	5,2	13,3	-
Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez pozostałe dochody całkowite
Akcje i udziały w spółkach nienotowanych na rynkach regulowanych	12,2	-	-	12,2
Obligacje korporacyjne	39,5	-	39,5	-
Razem	51,7	-	39,5	12,2

i. wartość godziwa określana na podstawie cen giełdowych oferowanych za identyczne aktywa na rynkach aktywnych;

ii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych;

iii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe nie są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych.

Na dzień 31 grudnia 2017 roku	Wartość bilansowa mln PLN	Poziom 1i) mln PLN	Poziom 2 ii) mln PLN	Poziom 3 iii) mln PLN
Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez wynik finansowy
Zawarte kontrakty typu "forward"	13,8	-	13,8	-
Obligacje skarbowe i korporacyjne (notowane na aktywnym rynku)	4,2	4,2	-	-
Akcje spółek notowanych na aktywnym rynku	1,3	1,3	-	-
Pozostałe aktywa	8,4	-	8,4	-
Razem	27,7	5,5	22,2	-
Aktywa finansowe wyceniane w wartościach godziwych przez pozostałe dochody całkowite
Akcje i udziały w spółkach nienotowanych na rynkach regulowanych	9,5	-	-	9,5
Obligacje skarbowe i korporacyjne	45,0	-	45,0	-
Razem	54,5	-	45,0	9,5

• i. wartość godziwa określana na podstawie cen giełdowych oferowanych za identyczne aktywa na rynkach aktywnych;
• ii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych;
• iii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe nie są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych.

13. Czynne rozliczenia międzyokresowe

Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku na saldo czynnych rozliczeń międzyokresowych składały się następujące pozycje:

		30 września 2018 roku		31 grudnia 2017 roku
	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Przedpłacone usługi, w tym:	50,4	152,8	45,5	135,1
usługi serwisowe i opłaty licencyjne	44,6	121,2	40,7	112,2
czynsze oraz uśrednienie rat z tytułu leasingu operacyjnego	5,2	3,6	3,9	3,2
ubezpieczenia	-	6,2	-	5,8
inne usługi	0,6	21,8	0,9	13,9
Wydatki związane z realizacją usług, dla których nie ujęto jeszcze przychodów	0,5	5,5	0,8	3,5
Pozostałe rozliczenia międzyokresowe	-	14,4	-	11,2
Razem	50,9	172,7	46,3	149,8

14. Należności oraz aktywa z tytułu umów z klientami

		30 września 2018 roku		31 grudnia 2017 roku
	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywa z tytułu umów z klientami, w tym:	18,1	2 446,4	10,0	2 372,1
Należności z tytułu dostaw i usług	18,1	2 183,5	10,0	2 372,1
Należności zafakturowane	14,6	1 805,2	4,8	1 906,2
od jednostek powiązanych	-	4,7	-	3,7
od jednostek pozostałych	14,6	1 800,5	4,8	1 902,5
Należności niezafakturowane	3,5	455,1	5,2	350,2
od jednostek powiązanych	-	0,9	-	0,4
od jednostek pozostałych	3,5	454,2	5,2	349,8
Należności z wyceny bilansowej kontraktów IT	-	-	-	197,8
od jednostek powiązanych	-	-	-	-
od jednostek pozostałych	-	-	-	197,8
Należności z tytułu leasingu operacyjnego	-	1,4	-	-
Odpis aktualizujący należności nieściągalne (-)	-	(78,2)	-	(82,1)
Aktywa z tytułu umów z klientami (należności z wyceny bilansowej kontraktów IT)	-	262,9	-	-
od jednostek powiązanych	-	0,2	-	-
od jednostek pozostałych	-	262,7	-	-
Należności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych	-	56,6	-	88,7
Należności budżetowe	-	32,8	-	20,6
Podatek VAT	-	14,7	-	10,8
Pozostałe	-	18,1	-	9,8

Pozostałe należności	101,8	48,9	98,3	38,5
Inne należności	101,8	62,2	98,3	52,0
Odpis aktualizujący inne należności nieściągalne (-)	-	(13,3)	-	(13,5)
Razem należności i aktywa z tytułu umów z klientami	119,9	2 584,7	108,3	2 519,9

Należności z tytułu dostaw niezafakturowanych to należności z tytułu usług, które zostały wykonane w okresie sprawozdawczym (Grupa spełniła swoje zobowiązanie do wykonania świadczenia), ale za które do dnia bilansowego nie została wystawiona faktura sprzedaży. Na dzień bilansowy Grupa uznaje jednak, że ma bezwarunkowe prawo do otrzymania wynagrodzenia, dlatego klasyfikuje tę pozycję aktywów jako należności.

Aktywa z tytułu umów z klientami (dawniej: Należności z tytułu wyceny kontraktów IT) wynikają z przewagi stopnia zaawansowania realizacji kontraktów wdrożeniowych w stosunku do wystawionych faktur. W przypadku tych aktywów Grupa również spełniła swoje zobowiązanie do wykonania świadczenia, ale prawo do wynagrodzenia zależy od spełnienia warunków innych niż tylko upływ czasu.

Saldo innych należności obejmuje należności z tytułu sprzedaży udziałów w spółkach zależnych, co zostało opisane w szczegółach w nocie 18 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Asseco za rok 2017. Saldo to uległo zmniejszeniu od dniea 31 grudnia 2017 roku wskutek spłaty należności w kwocie 6,2 mln PLN. Na saldo innych należności składają się także należności z tytułu gwarancji dobrego wykonania umowy (tj. zabezpieczenie pieniężne przekazane klientom, w celu pokrycia ewentualnych strat w przypadku niewywiązania się ze zobowiązań do realizacji kontraktów), należności z tytułu sprzedaży środków trwałych, należności z tytułu przekazanych kaucji.

W dniu 19 kwietnia 2018 roku Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej zatwierdził ugodę pomiędzy Jednostką Dominującą a KT Corporation, na mocy której KT Corporation zostało zobowiązane do zapłaty na rzecz Asseco Poland S.A. kwoty 21,4 mln USD brutto, w tym całości kwoty stanowiącej wartość wynagrodzenia ustalonego w umowie konsorcjum podpisanej w celu realizacji projektu "Internet dla Mazowsza", w ciągu dwóch miesięcy od dnia zatwierdzenia ugody przez sąd tj. do dnia 19 czerwca 2018 roku. W drugim kwartale 2018 roku należność została uregulowana, a częściowy odpis utworzony na tę należność w kwocie 6,5 mln PLN rozwiązany.

Transakcje z podmiotami powiązanymi zostały przedstawione w punkcie 23 not objaśniających do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

15. Odpis aktualizujący wartość zapasów

Zmiany wartości odpisu aktualizującego zapasy w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym zostały przedstawione w tabeli poniżej:

Odpis aktualizujący wartość zapasów	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Odpis na dzień 1 stycznia	(15,5)	(16,8)
Utworzenie w trakcie okresu sprawozdawczego	(2,7)	(5,3)
Wykorzystanie w trakcie okresu sprawozdawczego	0,2	1,9
Rozwiązanie w trakcie okresu sprawozdawczego	1,4	1,6
Różnice kursowe	(0,1)	0,3
Odpis na dzień 30 września	(16,7)	(18,3)

16. Środki pieniężne

	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
	mln PLN	mln PLN
Środki pieniężne na rachunkach bankowych bieżących	1 162,1	1 000,8
Środki pieniężne w kasie	0,8	0,7
Lokaty krótkoterminowe (do 3 miesięcy)	440,6	545,7

Pozostałe ekwiwalenty środków pieniężnych	0,5	0,5
Razem saldo środków pieniężnych wykazanych w bilansie	1 604,0	1 547,7
Odsetki naliczone od środków pieniężnych	-	-
Kredyty w rachunku bieżącym wykorzystywane do bieżącego zarządzania płynnością	(59,3)	(63,7)
Razem saldo środków pieniężnych wykazane w rachunku przepływów pieniężnych	1 544,7	1 484,0

Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania lokat bankowych. Lokaty krótkoterminowe są zakładane na okresy od jednego dnia do trzech miesięcy i są oprocentowane według ustalonych dla nich stóp procentowych.

17. Oprocentowane kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych

Zadłużenie Grupy na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku zostało przedstawione w tabeli poniżej.

	30 września 2018		31 grudnia 2017
	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Kredyty bankowe	460,9	595,3	575,1	370,2
- w rachunku bieżącym	-	335,1	-	151,1
- nieodnawialne	460,9	260,2	575,1	219,1
Obligacje	428,0	201,4	465,6	16,8
Pożyczki	0,7	9,5	5,6	8,3
Razem	889,6	806,2	1 046,3	395,3

Łączne zadłużenie Grupy Kapitałowej na dzień 30 września 2018 roku z tytułu wszystkich zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz emisji papierów dłużnych wyniosło 1 695,8 mln PLN, natomiast na dzień 31 grudnia 2017 roku była to kwota 1 441,6 mln PLN.

Kredyty w rachunku bieżącym na dzień 30 września 2018 roku oraz 31 grudnia 2017 roku zostały przedstawione w tabelach poniżej.

Waluta kredytu	Efektywna stopa procentowa	Wartość zadłużenia na dzień 30 września 2018 roku mln PLN	Maksymalna wysokość zadłużenia mln PLN	Wartość niewykorzystanych linii kredytowych mln PLN
	Eonia + marża	4,8	32,0	27,2
EUR	Euribor + marża	11,3	70,3	59,0
	Stała stopa %	12,8	12,9	0,1
NIS	Prime (Izrael) + marża	271,3	271,3	-
	Wibor + marża	26,3	651,7	625,4
PLN	Stała stopa %	0,1	0,4	0,3
MKD	Stała stopa %	-	0,2	0,2
USD	Stała stopa %	8,5	8,5	-
		335,1	1047,3	712,2

Waluta kredytu	Efektywna stopa procentowa	Wartość zadłużenia na dzień 31 grudnia 2017 roku mln PLN	Maksymalna wysokość Wartość niewykorzystanych zadłużenia linii kredytowych mln PLN mln PLN
	Eonia + marża	-	5,2	5,2
EUR	Euribor + marża	6,4	57,5	51,1
	Stała stopa %	11,1	12,6	1,5

NIS	Prime (Izrael) + marża	82,1	82,1	-
	Wibor + marża	42,5	700,0	657,5
PLN	Stała stopa %	0,1	0,4	0,3
MKD	Stała stopa %	-	0,2	0,2
USD	Stała stopa %	7,5	7,5	-
HUF	Bubor + marża	1,4	3,4	2,0
		151,1	868,9	717,8

Kredyty nieodnawialne na dzień 30 września 2018 roku oraz 31 grudnia 2017 roku zostały zaprezentowane w tabeli poniżej.

		30 września 2018		31 grudnia 2017
Waluta kredytu	Efektywna stopa procentowa	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
		mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
	Euribor + marża	14,3	10,0	13,2	17,0
EUR	Stała stopa %	67,4	24,4	19,0	20,0
HRK/EUR	Euribor + marża	4,8	3,7	7,1	5,1
NIS	Stała stopa %	324,9	192,2	470,0	156,9
PLN	Wibor + marża	48,7	19,8	65,1	19,8
USD	Stała stopa %	0,8	0,2	0,7	0,2
NGN	Stała stopa %	-	-	-	0,1
RON	Euribor + marża	-	9,9	-	-
		460,9	260,2	575,1	219,1

W okresie sprawozdawczym marża realizowana przez kredytodawców spółek Grupy Asseco kształtowała się w przedziale od 0,1 pkt proc. do 3,5 pkt proc. w skali roku. W okresie porównywalnym marże kształtowały się w przedziale od 0,1 pkt proc. do 6,0 pkt proc. w skali roku.

Zadłużenie z tytułu wyemitowanych obligacji w Grupie pochodzi z dwóch spółek: Formula Systems oraz Sapiens International. W 2015 roku spółka Formula Systems wyemitowała obligacje o łącznej wartości nominalnej 227,2 mln NIS. Obligacje zostały wyemitowane w dwóch seriach:

• seria A o wartości nominalnej 102,2 mln NIS to obligacje zabezpieczone na akcjach spółek zależnych od Formula Systems i oprocentowane stałą stopą proc. 2,8%;
• seria B ma wartość nominalną 125,0 mln NIS i obejmuje obligacje zamienne na akcje spółki Formula, które są oprocentowane stałą stopą 2,74% w skali roku. Obligacje są zamienne na akcje zwykłe spółki po cenie 157 NIS za sztukę.

Dodatkowo w dniu 31 stycznia 2018 roku spółka Formula Systems wyemitowała nową transzę obligacji serii A o łącznej wartości nominalnej 150,0 mln NIS. Nowo wyemitowane obligacje oprocentowane są stałą stopą procentową 2,8 % w skali roku.

Zadłużenie spółki Formula Systems z tytułu emisji obligacji na dzień 30 września 2018 roku wyniosło 338,7 mln PLN.

Podział na krótko- i długoterminowe	Seria	30 września 2018 mln PLN	31 grudnia 2017 mln PLN	Efektywna stopa procentowa	Waluta
część długoterminowa	Seria A	176,1	76,3	2,38%	NIS
	Seria B	-	116,8	3,65%	NIS/USD
	Seria A	36,1	14,1	2,38%	NIS
część krótkoterminowa	Seria B	126,5	-	3,65%	NIS/USD
		338,7	207,2

W 2017 roku spółka Sapiens International wyemitowała obligacje w serii B w ramach oferty publicznej oraz prywatnej o łącznej wartości 280 mln NIS. Podział obligacji na krótko i długoterminowe został zaprezentowany w poniższej tabeli.

Podział na krótko- i długoterminowe	Seria	30 września 2018 mln PLN	31 grudnia 2017 mln PLN	Efektywna stopa procentowa	Waluta
część długoterminowa	Seria B	251,9	272,5	3,69%	NIS/USD
część krótkoterminowa	Seria B	38,8	2,7	3,69%	NIS/USD
		290,7	275,2

Pożyczki otrzymane na dzień 30 września 2018 roku i 31 grudnia 2017 roku zostały zaprezentowane w tabeli poniżej.

			30 września 2018 roku		31 grudnia 2017 roku
Waluta kredytu	Efektywna stopa procentowa	Termin wymagalności	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
			mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
		IV kwartał 2018	-	4,1	-	3,9
		2019	-	0,1	0,1	0,1
EUR Stała stopa %	2021	0,1	-	0,1	-
		2022	0,1	-	0,1	0,1
NIS	stała stopa %	nieokreślony	-	1,8	1,8	-
KZT	stała stopa %	IV kwartał 2018	-	0,1	-	0,1
PLN	stała stopa %	2019	0,5	3,4	3,5	4,1
			0,7	9,5	5,6	8,3

Aktywa zabezpieczające linie kredytowe:

	Wartość netto aktywów		Kwota wykorzystanego kredytu zabezpieczonego aktywami
Kategoria aktywów	30 września 2018	31 grudnia 2017	30 września 2018	31 grudnia 2017
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Grunty i budynki	206,6	210,4	61,9	82,8
Pozostałe środki trwałe	1,1	1,0	9,8	-
Akcje spółek z Grupy	837,3	616,5	324,0	249,1
Zapasy	0,9	-	-	-
Należności bieżące i przyszłe	10,4	3,3	-	3,3
RAZEM	1 056,3	831,2	395,7	335,2

Do części kredytów w bankach polskich, słowackich i izraelskich przypisano tzw. kowenanty, czyli obowiązek utrzymywania zdefiniowanych wskaźników finansowych na wymaganym przez bank poziomie. Wskaźniki dotyczą poziomu zadłużenia, np. stosunku zadłużenia do zysku EBITDA lub zadłużenia do kapitałów własnych, bądź uzyskiwania oczekiwanych wyników operacyjnych. W sytuacji, gdy dana spółka posiadająca tak obwarowany kredyt przestanie spełniać wymienione wymogi, bank stosuje sankcję w postaci podwyższenia marży kredytu. Jeśli bank uzna, że nowy poziom wskaźnika jest nie do zaakceptowania może, w niektórych przypadkach, zaspokoić się z posiadanych zabezpieczeń. Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku żadna ze spółek Grupy Asseco nie naruszyła wymogów zdefiniowanych w umowach kredytowych.

Wartość godziwa zobowiązań finansowych

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku w Grupie nie wystąpiły przesunięcia w pozycjach zadłużenia pomiędzy poziomami hierarchii wartości godziwej.

Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku wartość godziwa kredytów i emisji papierów wartościowych nie odbiegała istotnie od ich wartości księgowej.

Na dzień 30 września 2018 roku	Wartość bilansowa mln PLN	Poziom 1i) mln PLN	Poziom 2 ii) mln PLN	Poziom 3 iii) mln PLN
Oprocentowane kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych
Kredyty bankowe	1 056,2	-	-	1 056,2
- w rachunku bieżącym	335,1	-	-	335,1
- nieodnawialne	721,1	-	-	721,1
Obligacje	629,4	629,4	-	-
Pożyczki	10,2	-	-	10,2
Razem	1 695,8	629,4	-	1 066,4

i. wartość godziwa określana na podstawie cen giełdowych oferowanych za identyczne aktywa na rynkach aktywnych;

ii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych;

iii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe nie są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych.

Na dzień 31 grudnia 2017 roku	Wartość bilansowa	Poziom 1i)	Poziom 2 ii)	Poziom 3 iii)
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Oprocentowane kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych
Kredyty bankowe	945,3	-	-	945,3
- w rachunku bieżącym	151,1	-	-	151,1
- nieodnawialne	794,2	-	-	794,2
Obligacje	482,4	482,4	-	-
Pożyczki	13,9	-	-	13,9
Razem	1 441,6	482,4	-	959,2

i. wartość godziwa określana na podstawie cen giełdowych oferowanych za identyczne aktywa na rynkach aktywnych;

ii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych;

iii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe nie są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych.

18. Pozostałe zobowiązania finansowe

	30 września 2018 roku		31 grudnia 2017 roku
Zobowiązania finansowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Zobowiązanie do wypłaty dywidendy	-	23,7	-	2,4
Zobowiązania z tytułu odroczonej i/lub warunkowej płatności za pakiet kontrolny	29,6	21,9	9,2	45,5
Zobowiązania z tytułu nabycia udziałów mniejszościowych w spółkach zależnych (opcje put)	227,9	142,6	266,2	58,6
Pozostałe zobowiązania finansowe	-	1,2	-	8,0
	257,5	189,4	275,4	114,5

Zobowiązania z tytułu dywidend na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku to zobowiązania do wypłaty dywidendy na rzecz udziałowców niekontrolujących spółek zależnych lub pośrednio zależnych od Jednostki Dominującej.

Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku, Grupa posiadała szacunkowe zobowiązanie z tytułu odroczonej i/lub warunkowej płatności za pakiety kontrolne akcji/udziałów. Wartość powyższych zobowiązań została oszacowana z wykorzystaniem formuły liczenia ceny zdefiniowanej w umowach nabycia pakietu kontrolnego, zazwyczaj iloczynu zysku spółki za wskazany w umowie okres i określonego w umowie współczynnika. W poniższej tabeli zaprezentowano zobowiązanie z tytułu odroczonej i/lub warunkowej płatności za pakiet kontrolny na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku:

Zobowiązania z tytułu odroczonej i/lub warunkowej płatności za pakiet	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
kontrolny	mln PLN	mln PLN
Zobowiązania wynikające z akwizycji w ramach segmentu Asseco International	1,6	13,9
Zobowiązania wynikające z akwizycji w ramach segmentu Formula Systems	49,9	31,8
Zobowiązania wynikające z akwizycji dokonanych przez Asseco Poland S.A. na rynku międzynarodowym (Asseco PST Holding SGPS)	-	9,0
	51,5	54,7

Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku Grupa posiadała zobowiązania z tytułu nabycia udziałów niekontrolujących w spółkach zależnych (opcje put). Wartość niniejszych zobowiązań została oszacowana z wykorzystaniem formuły liczenia ceny zdefiniowanej w umowach opcyjnych, jakie Grupa przyznała udziałowcom niekontrolującym, tj. iloczynu zysku spółki za wskazany w umowie okres i określonego w umowie współczynnika.

W poniższej tabeli zaprezentowano zobowiązanie z tytułu opcji dla udziałowców niekontrolujących spółek na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku:

Zobowiązania z tytułu nabycia udziałów mniejszościowych w spółkach zależnych (opcje put)	30 września 2018 roku mln PLN	31 grudnia 2017 roku mln PLN
Zobowiązania spółek z segmentu Formula Systems	218,4	167,1
Zobowiązania spółek z segmentu Asseco International	91,3	59,2
Zobowiązania spółek z segmentu Asseco Poland	60,8	98,5
	370,5	324,8

Na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku wartość godziwa zobowiązań finansowych nie odbiegała istotnie od ich wartości księgowej.

Na dzień 30 września 2018 roku	Wartość bilansowa mln PLN	Poziom 1i) mln PLN	Poziom 2 ii) mln PLN	Poziom 3 iii) mln PLN
Zobowiązania finansowe
zobowiązanie do wypłaty dywidendy	23,7	-	-	23,7
zobowiązanie z tytułu nabycia udziałów/akcji - płatności odroczone i warunkowe za pakiet kontrolny	51,5	-	-	51,5
zobowiązanie z tytułu nabycia udziałów mniejszościowych w spółkach zależnych (put options)	370,5	-	-	370,5
pozostałe zobowiązania finansowe	1,2	-	1,2	-
Razem	446,9	-	1,2	445,7

i. wartość godziwa określana na podstawie cen giełdowych oferowanych za identyczne aktywa na rynkach aktywnych;

ii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych;

iii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe nie są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych.

Na dzień 31 grudnia 2017 roku	Wartość bilansowa mln PLN	Poziom 1i) mln PLN	Poziom 2 ii) mln PLN	Poziom 3 iii) mln PLN
Zobowiązania finansowe
zobowiązanie do wypłaty dywidendy	2,4	-	-	2,4
zobowiązanie z tytułu nabycia udziałów/akcji - płatności odroczone i warunkowe za pakiet kontrolny	54,7	-	-	54,7

zobowiązanie z tytułu nabycia udziałów mniejszościowych w spółkach zależnych (put options)	324,8	-	-	324,8
pozostałe zobowiązania finansowe	8,0	-	8,0	-
Razem	389,9	-	8,0	381,9

i. wartość godziwa określana na podstawie cen giełdowych oferowanych za identyczne aktywa na rynkach aktywnych;

ii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach

aktywnych; iii. wartość godziwa określana przy użyciu modeli, dla których dane wsadowe nie są obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio na rynkach aktywnych.

19. Zobowiązania długoterminowe i krótkoterminowe

Struktura zobowiązań Grupy na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 została przedstawiona w tabeli poniżej:

	30 września 2018 roku			31 grudnia 2017 roku
	Długoterminowe	Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług, w tym:	7,7	729,8	7,7	855,8
Zobowiązania zafakturowane	-	539,1	-	614,5
od jednostek powiązanych	-	1,7	-	3,4
od jednostek pozostałych	-	537,4	-	611,1
Zobowiązania niezafakturowane	7,7	190,7	7,7	211,9
od jednostek powiązanych	-	0,6	-	0,1
od jednostek pozostałych	7,7	190,1	7,7	211,8
Zobowiązania z tytułu wyceny kontraktów IT	-	-	-	29,4
od jednostek powiązanych	-	-	-	-
od jednostek pozostałych	-	-	-	29,4
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych	-	84,7	-	73,9
Zobowiązania budżetowe	-	133,7		162,7
Podatek od wartości dodanej (VAT)	-	73,8	-	100,7
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)	-	18,7	-	20,9
Ubezpieczenia społeczne	-	33,8	-	34,2
Podatek u źródła	-	1,7	-	3,5
Pozostałe	-	5,7	-	3,4
Pozostałe zobowiązania	7,9	267,7	8,5	290,2
Zobowiązania wobec pracowników (w tym z tytułu wynagrodzeń)	-	229,0	-	241,6
Inne zobowiązania	7,9	38,7	8,5	48,6
Razem	15,6	1 215,9	16,2	1 382,6

Zobowiązania z tytułu dostaw i usług są nieoprocentowane. Transakcje z podmiotami powiązanymi przedstawione są w punkcie 23 not objaśniających do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

20. Zobowiązania z tytułu umów z klientami

Długoterminowe Krótkoterminowe	Długoterminowe	Krótkoterminowe
mln PLN	mln PLN mln PLN	mln PLN
Zobowiązania z tytułu wyceny kontraktów IT, w tym
Od jednostek powiązanych -	-	- -

Od jednostek pozostałych	-	28,7	-	-
	-	28,7	-	-
Rozliczenia międzyokresowe przychodów, w tym
Usługi serwisowe i opłaty licencyjne	28,7	338,8	-	-
Pozostałe przedpłacone usługi	-	20,5	-	-
	28,7	359,3	-	-
Razem	28,7	388,0	-	-

Od momentu wdrożenia w Spółce MSSF 15 tj. od dnia 1 stycznia 2018 roku w ramach zobowiązań z tytułu umów z klientami prezentowane są zobowiązania z tytułu wyceny kontraktów IT oraz rozliczenia międzyokresowe przychodów z tytułu nierozliczonych na dzień bilansowy licencji z prawem do dostępu, a także przyszłe przychody z tytułu usług takich jak opieka informatyczna (utrzymanie), które są rozliczane w czasie.

21. Rezerwy

Zmiany stanu rezerw w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym zostały przedstawione w tabeli poniżej:

Rezerwy	9 miesięcy do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2017
	mln PLN	mln PLN
Na dzień 1 stycznia - opublikowane	124,6	147,8
Wpływ MSSF 15 na bilans otwarcia	(15,3)	-
Na dzień 1 stycznia po uwzględnieniu wpływu MSSF 15	109,3	147,8
Objęcia kontroli nad podmiotami zależnymi (+)	0,2	0,8
Utworzenie rezerw w trakcie okresu sprawozdawczego (+)	17,0	14,8
Zmiana dyskonta i zyski/straty aktuarialne	1,1	9,0
Wykorzystanie rezerw w trakcie okresu sprawozdawczego (-)	(8,1)	(27,0)
Utrata kontroli nad jednostkami zależnymi	-	(52,9)
Rozwiązanie rezerw w trakcie okresu sprawozdawczego (-)	(19,6)	(16,5)
Zmiana prezentacji	(1,4)	(0,1)
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	1,3	(5,8)
Na dzień 30 września	99,8	70,1
Na dzień 30 września, w tym:
Krótkoterminowe	35,7	39,3
Długoterminowe	64,1	30,8
Na dzień 1 stycznia, w tym:
Krótkoterminowe	51,4	64,2
Długoterminowe	73,2	83,6

22. Rozliczenie międzyokresowe kosztów i przychodów

	30 września 2018 roku		31 grudnia 2017 roku
	Długoterminowe Krótkoterminowe		Długoterminowe	Krótkoterminowe
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Rozliczenia międzyokresowe kosztów, w tym
Rezerwa na niewykorzystane urlopy	-	111,2	-	112,3
Rezerwa na premie dla pracowników i zarządu	-	153,7	-	159,7

	-	264,9	-	272,0
Rozliczenia międzyokresowe przychodów, w tym
Usługi serwisowe i opłaty licencyjne	-	-	34,7	303,3
Pozostałe przedpłacone usługi	-	-	0,2	33,0
Dotacje do budowy aktywów	43,4	7,7	43,8	8,0
Pozostałe	-	2,3	-	13,8
	43,4	10,0	78,7	358,1

Na saldo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów składają się: rezerwy na niewykorzystane urlopy oraz rezerwy na wynagrodzenia danego okresu, a przeznaczone do wypłaty w okresach następnych wynikające z zasad systemów premiowych obowiązujących w Grupie.

Saldo rozliczeń międzyokresowych przychodów dotyczy głównie dotacji do budowy aktywów. Dotacje do budowy aktywów to dotacje otrzymane przez Grupę w związku z realizacją projektów rozwojowych lub projektów związanych z tworzeniem centrów kompetencyjnych IT.

Od momentu wdrożenia w Spółce MSSF 15 tj. od dnia 1 stycznia 2018 roku rozliczenia międzyokresowe przychodów z tytułu nierozliczonych na dzień bilansowy licencji z prawem do dostępu, a także przyszłe przychody z tytułu usług takich jak opieka informatyczna (utrzymanie), które są rozliczane w czasie prezentowane są w ramach zobowiązań z tytułu umów z klientami, które zaprezentowane zostały w nocie 20.

Sprzedaż Grupy Asseco do jednostek powiązanych:		9 miesięcy do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2017
Nazwa podmiotu	Typ transakcji	mln PLN	mln PLN
Transakcje z jednostkami stowarzyszonymi
Postdata S.A.	sprzedaż towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	5,0	3,5
Multicard d. o.o.	sprzedaż towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	0,2	0,3
eDocu, a.s.	sprzedaż towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	1,5	-
SCS Smart Connected Solutions GmbH	sprzedaż towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	1,2	2,0
R-Style Softlab JSC	sprzedaż towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	-	0,6
	Razem	7,9	6,4
	Transakcje z podmiotami lub osobami powiązanymi osobowo przez Kadrę Zarządzającą Grupy
Konferenta UAB 1)	sprzedaż usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi oraz z pozostałą działalnością	0,1	0,1
Decsoft S.A.2)	sprzedaż towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	0,3	-
Alior Bank S.A. 3)	sprzedaż towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	1,6	-
Artem Otrashevsky 4)	sprzedaż akcji	-	16,0
iPay SEE d o.o. 5)	sprzedaż usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	0,2	0,4
Pozostali	sprzedaż usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi oraz z pozostałą działalnością	0,1	-
	Razem	2,3	16,5
	Transakcje z Członkami Zarządu, Członkami Rady Nadzorczej i Prokurentami Asseco Poland S.A.	-	-
Grupy	Transakcje z Członkami Zarządu, Członkami Rady Nadzorczej i Prokurentami pozostałych spółek
Andrey Galkovsky 6)	sprzedaż akcji	-	14,3
Menadżerowie Grupy ACE 8)	sprzedaż akcji	1,4	32,8
Menadżerowie Formuli 9)	sprzedaż akcji	-	73,5
Menadżerowie Grupy ASEE 7)	sprzedaż akcji	-	21,9

23. Transakcje z podmiotami powiązanymi

Pozostali	sprzedaż akcji	0,1	-
	Razem	1,5	142,5
	Razem transakcje z podmiotami powiązanymi	11,7	165,4

	Zakupy Grupy Asseco od jednostek powiązanych:
Nazwa podmiotu	Typ transakcji	mln PLN	mln PLN
Transakcje z jednostkami stowarzyszonymi
Postdata S.A.	zakup towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	0,2	0,6
SCS Smart Connected Solutions GmbH	zakup usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	0,3	0,6
R-Style Softlab JSC	zakup usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi	-	0,3
	Razem	0,5	1,5
	Transakcje z podmiotami lub osobami powiązanymi osobowo przez Kadrę Zarządzającą Grupy
Top Fin Sp. z o.o. 10)	wynajem lokali mieszkalnych (w tym usługi recepcyjne, porządkowe, ochrona, itp.) wraz z miejscami parkingowymi na potrzeby noclegowe pracowników przebywających w delegacjach	1,2	2,0
MHM d.o.o.11)	wynajem powierzchni biurowej	1,5	4,3
UAB Linkas 12)	wynajem powierzchni biurowej, zakup usług związanych z pozostałą działalnością	1,0	0,9
MagnaVirtus Consulting SA 13)	zakup usług związanych z pozostałą działalnością	1,6	1,7
GESTSO-Soc. de Gestao de Servicos SA 14)	wynajem powierzchni biurowej	0,5	0,5
Pozostałe podmioty powiązane osobowo		2,2	2,1
	Razem	8,0	11,5
	Transakcje z Członkami Zarządu, Członkami Rady Nadzorczej i Prokurentami Asseco Poland S.A.
Dariusz Brzeski	zakup usług doradczych	1,2	1,2
Andrzej Gerlach	zakup usług doradczych	0,5	0,5
		1,7	1,7
Grupy	Transakcje z Członkami Zarządu, Członkami Rady Nadzorczej i Prokurentami pozostałych spółek	1,7	1,5
	Razem transakcje z podmiotami powiązanymi	11,9	16,2

	Należności handlowe i pozostałe oraz aktywa z tytułu umów z klientem na dzień		Zobowiązania handlowe i pozostałe na dzień
Nazwa podmiotu	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
	mln PLN	mln PLN	mln PLN	mln PLN
Jednostki stowarzyszone
Postdata S.A.	2,9	0,5	-	0,1
Multicard d. o.o.	0,2	0,9	-	-
eDocu, a.s.	1,9	0,1	0,2	0,2
SCS Smart Connected Solutions GmbH	0,7	2,3	0,3	0,5
InterWay CZ s.r.o.	0,1	0,1	-	-
	5,8	3,9	0,5	0,8
Transakcje z podmiotami lub osobami powiązanymi osobowo przez Kadrę Zarządzającą Grupy
Top Fin Sp. z o.o.	0,3	0,3	-	0,5
Alior Bank S.A.	0,4	-	-	-
R-Style Softlab JSC	2,1	-	-	-

UAB Linkas	-	-	0,5	0,3
MagnaVirtus Consulting SA	-	-	-	0,2
Pozostałe	0,2	0,1	0,3	-
Razem:	3,0	0,4	0,8	1,0
Transakcje z Członkami Zarządu, Członkami Rady Nadzorczej i Prokurentami Asseco Poland S.A.
Dariusz Brzeski	-	-	0,1	0,1
Andrzej Gerlach	-	-	-	0,1
Jacek Duch	-	-	-	1,3
Razem	-	-	0,1	1,5
Transakcje z Członkami Zarządu, Członkami Rady Nadzorczej i Prokurentami pozostałych spółek Grupy
Menadżerowie Grupy ASEE	19,9	20,5	-	-
Menadżerowie Grupy ACE	21,9	24,1	-	-
CEO Formula Systems – Guy Bernstein	36,8	35,7	-	-
Yuri Ostrashevsky15)	-	2,2	-	-
Pozostali	0,8	1,1	0,3	0,3
Razem	79,4	83,6	0,3	0,3
Razem transakcje z podmiotami powiązanymi	88,2	87,9	1,7	3,6

Poniżej przedstawiono opisy do tabel:

• 1) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym udziałowiec spółki UAB Konferenta, pan Albertas Sermokas, był udziałowcem niekontrolującym spółki zależnej UAB Sintagma oraz Asseco Lietuva. Ponadto udziałowiec jest członkiem kadry zarządzającej spółek UAB Sintagma oraz Asseco Lietuva.
• 2) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym pan Jacek Duch, Przewodniczący Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej, był Przewodniczącym rady nadzorczej spółki Decsoft S.A.
• 3) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku pan Artur Kucharski, członek Rady Nadzorczej Spółki, był członkiem rady nadzorczej Alior Bank S.A.
• 4) pan Artem Otrashevsky jest synem pana Yurija Otrashevsky'ego, który w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym był przewodniczącym rady dyrektorów spółki R-Style Softlab JSC.
• 5) 80% udziałów w spółce iPay SEE d o.o. posiada spółka I4 Invention d o.o., w której 100% udziałów posiada Miodrag Mirčetić, Członek Zarządu Asseco SEE d o.o., Beograd oraz członek Zarządu ASEE S.A. w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym.
• 6) w okresie do 31 grudnia 2017 roku pan Andrey Galkovsky był członkiem kadry zarządzającej spółki R-Style Softlab JSC.
• 7) sprzedaż akcji spółki Asseco South Eastern Europe S.A. nastąpiła do następujących menadżerów spółek z Grupy ASEE lub do podmiotów przez nich powiązanych: pana Piotra Jeleńskiego, pana Miljana Mališ, pana Miodraga Mirčetić, pana Marcina Rulnickiego oraz pozostałych menadżerów
• 8) sprzedaż akcji spółki Asseco Central Europe, a.s. nastąpiła do następujących menadżerów spółek z Grupy ACE lub do podmiotów przez nich powiązanych: pana Jozefa Kleina, pana Branislava Tkáčika, pana Marka Gráca, pana Davida Stoppani oraz pana Markusa Hallera.
• 9) sprzedaż akcji spółki Formula Systems (1985) Ltd. nastąpiła do pana Guy'a Berstein'a - CEO spółki Formula Systems oraz do podmiotu przez niego powiązanego.
• 10) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym pan Andrzej Gerlach, prokurent Jednostki Dominującej, był wspólnikiem spółki Top Fin Sp. z o.o.. Ponadto w analizowanym okresie pani Ewa Góral, żona Prezesa Jednostki Dominującej pana Adama Górala, była wspólnikiem spółki Top Fin Sp. z o.o. oraz pani Jolanta Wiza, żona pana Artura Wizy Wiceprezesa Zarządu Jednostki Dominującej, była prezesem zarządu i wspólnikiem spółki Top Fin Sp. z o.o. Dodatkowo od lipca 2013 roku właścicielem lokali wynajmowanych spółce Top Fin Sp. z o.o. jest Prezes Adam Góral.
• 11) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym udziałowcy spółki MHM d.o.o. byli członkami kadry zarządzającej spółek z Grupy Asseco South Eastern Europe.
• 12) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym udziałowiec spółki UAB Linkas, pan Albertas Sermokas, był udziałowcem niekontrolującym spółki zależnej UAB Sitangma oraz Asseco Lietuva. Ponadto udziałowiec jest członkiem kadry zarządzającej spółek UAB Sitangma oraz Asseco Lietuva.
• 13) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym pan Miguel Lucio był członkiem zarządu MagnaVirtus Consulting SA oraz Asseco PST Holding SGPS SA.
• 14) w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym pan Jose Rocha, udziałowiec spółki Gestso-Soc. De Gestao de Servicos SA był członkiem zarządu spółki Asseco PST Holding SGPS SA.
• 15) pan Yuri Otrashevsky w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku oraz w okresie porównywalnym był przewodniczącym rady dyrektorów spółki R-Style Softlab JS

Transakcje z podmiotami powiązanymi są zawierane na warunkach rynkowych.

Saldo należności od podmiotów powiązanych na dzień 30 września 2018 roku obejmuje saldo należności z tytułu dostaw i usług w wysokości 5,8 mln PLN oraz saldo pozostałych należności na kwotę 82,4 mln PLN.

Saldo należności od podmiotów powiązanych na dzień 31 grudnia 2017 roku obejmuje saldo należności z tytułu dostaw i usług w wysokości 4,1 mln PLN oraz saldo pozostałych należności o wartości 83,8 mln PLN.

Saldo zobowiązań od podmiotów powiązanych na dzień 30 września 2018 roku obejmuje saldo zobowiązań z tytułu dostaw i usług 2,0 mln PLN.

Saldo zobowiązań od podmiotów powiązanych na dzień 31 grudnia 2017 roku obejmuje saldo zobowiązań z tytułu dostaw i usług w kwocie 3,5 mln PLN oraz saldo pozostałych zobowowiązań w kwocie 0,1 mln PLN.

24. Dodatkowe objaśnienia do rachunku przepływów pieniężnych

Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

W poniższej tabeli wyszczególniono pozycje, które zostały uwzględnione w linii "zmiany stanu kapitału pracującego":

	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Zmiana stanu zapasów	(19,7)	2,7
Zmiana stanu należności	(4,6)	64,8
Zmiana stanu zobowiązań	(242,3)	(345,7)
Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych	(33,8)	32,9
Zmiana stanu rezerw	(20,9)	(25,7)
Razem	(321,3)	(271,0)

Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku na saldo przepływów z działalności inwestycyjnej największy wpływ miały następujące wpływy i wydatki:

• Nabycie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych i nieruchomości inwestycyjnych w wysokości 167,5 mln PLN, w tym wydatki na zakup rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych w kwocie 108,1 mln PLN, nakłady na prace rozwojowe, które wyniosły 59,0 mln PLN oraz nakłady na nabycie nieruchomości inwestycyjnych w wysokości 0,4 mln PLN;
• Wydatki z tytułu nabycia jednostek zależnych i stowarzyszonych oraz środki pieniężne w nabytych jednostkach zależnych na moment objęcia kontroli przedstawia tabela poniżej:

za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018	Wydatki z tytułu nabycia jednostek zależnych	Środki pieniężne w nabytych jednostkach zależnych
	mln PLN	mln PLN
Akwizycje w ramach segmentu Formula Systems	(139,2)	14,7
Akwizycje dokonane w ramach segmentu Asseco International	(37,2)	6,2
Akwizycje dokonane w ramach segmentu Asseco Poland	(11,0)	1,8
Razem	(187,4)	22,7

W poniższej tabeli zaprezentowano szczegóły dotyczące przepływów z tytułu pożyczek w okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku:

za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018	Pożyczki spłacone	Pożyczki udzielone
	mln PLN	mln PLN
Pożyczki dla pracowników	1,6	(1,2)
Pożyczki dla podmiotów powiązanych	-	(5,2)
Pożyczki dla pozostałych podmiotów	21,3	(0,3)
Lokaty terminowe o pierwotnym terminie zapadalności pow. 3 miesięcy	11,4	(14,1)
Razem	34,3	(20,8)

Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej

• Wpływy z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych w okresie sprawozdawczym w kwocie 161,9 mln PLN dotyczą obligacji wyemitowanych przez spółkę Formula Systems (1985) Ltd.
• Wpływy z tytułu zaciągniętych kredytów/pożyczek w okresie sprawozdawczym dotyczą przede wszystkim kredytów zaciągniętych przez spółki z Grupy Formula w wartości 190,0 mln PLN oraz przez spółki Grupy Asseco International w kwocie 77,9 mln PLN.
• Wydatki z tytułu spłaty kredytów/pożyczek w okresie sprawozdawczym dotyczą przede wszystkim spłat kredytów i pożyczek w spółce Asseco Poland (11,3 mln PLN), spółkach z Grupy Formula (116,2 mln PLN), spółkach z Grupy Asseco International (27,4 mln PLN).

25. Zobowiązania pozabilansowe

Zobowiązania warunkowe na dzień 30 września 2018 roku oraz na dzień 31 grudnia 2017 roku zostały przedstawione w poniższej tabeli:

Zobowiązania warunkowe	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
	mln PLN	mln PLN
Zobowiązania z tytułu gwarancji dobrego wykonania
Zobowiązania wymagalne do 3 miesięcy	47,8	73,0
Zobowiązania wymagalne od 3 do 12 miesięcy	40,9	59,1
Zobowiązania wymagalne od 1 roku do 5 lat	58,7	69,7
Zobowiązania wymagalne powyżej 5 lat	13,9	5,1
Razem	161,3	206,9
Zobowiązania z tytułu gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych
Zobowiązania wymagalne do 3 miesięcy	0,2	0,2
Zobowiązania wymagalne od 3 do 12 miesięcy	2,9	0,7
Zobowiązania wymagalne od 1 roku do 5 lat	0,2	0,1
Zobowiązania wymagalne powyżej 5 lat	0,1	-
Razem	3,4	1,0
Pozostałe zobowiązania warunkowe	9,9	9,6

Znaczące poręczenia udzielone w Grupie Asseco:

• w dniu 13 listopada 2017 roku Asseco Poland zobowiązała się do udzielenia poręczenia dla spółki Asseco Lietuava na rzecz SG Equipment Leasing Polska Sp. z o.o. na kwotę 6,2 mln PLN tytułem zabezpieczenia umowy pożyczki. Odpowiedzialność Asseco Poland S.A. z tytułu niniejszego poręczenia wygaśnie w momencie spłaty przez Asseco Lietuva wszelkich zobowiązań wynikających z umowy pożyczki nie później jednak niż dnia 31 grudnia 2020 roku. Na dzień 30 września 2018 roku suma poręczenia wynosiła 4,1 mln PLN.
• W dniu 13 kwietnia 2017 roku Asseco Central Europe, a.s. zobowiązała się do udzielenia poręczenia dla spółki DanubePay a.s. na rzecz banku Slovenská Sporiteľňa na kwotę 3,0 mln EUR tytułem zabezpieczenia umowy kredytowej. Poręczenie obowiązuje do 30 kwietnia 2019 roku.

Grupa posiada szereg zawartych umów najmu, leasingu i innych o podobnym charakterze, z których wynikały następujące zobowiązania pozabilansowe do dokonania przyszłych płatności:

	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
	mln PLN	mln PLN
Zobowiązania z tytułu najmu powierzchni
W okresie do 1 roku	112,5	116,5
W okresie od 1 roku do 5 lat	255,9	147,5
Powyżej 5 lat	18,4	12,5
	386,8	276,5
Zobowiązania z tytułu umów leasingu operacyjnego sprzętu
W okresie do 1 roku	39,2	49,0
W okresie od 1 roku do 5 lat	41,7	42,6
Powyżej 5 lat	14,0	-
	94,9	91,6

26. Sezonowość i cykliczność

Rozkład przychodów ze sprzedaży Grupy w poszczególnych kwartałach roku podlega niewielkiej sezonowości. Przychody w czwartym kwartale są zwykle nieznacznie wyższe niż w pozostałych kwartałach, ponieważ duża ich część generowana jest przez sprzedaż usług IT dla dużych przedsiębiorstw i instytucji państwowych. Podmioty te w ostatnich miesiącach roku dokonują często większych zakupów inwestycyjnych sprzętu i licencji.

27. Zatrudnienie

Liczba osób zatrudnionych w spółkach Grupy na dzień	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
Zarząd Jednostki Dominującej	10	10
Zarządy jednostek z Grupy	149	139
Działy produkcyjne	21 262	20 769
Działy handlowe	1 296	1 303
Działy administracyjne	1 740	1 832
Razem	24 457	24 053

Liczba osób zatrudnionych w spółkach Grupy na dzień:	30 września 2018 roku	31 grudnia 2017 roku
Segment Asseco Poland	3 461	3 650
Asseco Poland S.A.	2 388	2 571
Asseco Data Systems S.A.	835	862
DahliaMatic Sp. z o.o.	51	47
ZUI Novum Sp. z o.o.	69	67
SKG S.A.	33	34
Park Wodny Sopot Sp. z o.o.	56	58
Gdyński Klub Koszykówki "Arka" S.A.	7	7
Asseco Resovia S.A.	4	4
GSTN Consulting Sp. z o.o.	3	-
Modulus Sp. z o.o.	15	-
Segment Asseco International	6 442	6 050
Grupa Asseco Central Europe *)	3 120	3 038
Grupa Asseco South Eastern Europe	1 605	1 539

Asseco International, a.s.	6	-
Grupa Asseco Western Europe	1 007	801
Asseco Danmark A/S	29	35
Peak Consulting ApS	36	29
Grupa Asseco PST Holding SGPS S.A. (dawnej: Exictos)	423	381
Sintagma UAB	144	149
Asseco Georgia LLC	44	47
Asseco Kazachstan LLP	8	11
Asseco Software Nigeria Ltd.	20	20
Segment Formula Systems	14 554	14 353
Grupa Formula Systems	14 554	14 353
Razem	24 457	24 053

*) zatrudnienie w Grupie Asseco Business Solutions na dzień 31 grudnia 2017 roku zostało ujęte w Grupie Asseco Central Europe.

28. Znaczące zdarzenia po dniu bilansowym

Podwyższenie kapitału w spółce Necomplus

W dniu 26 października Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie spółki Necomplus uchwaliło podwyższenie kapitału z 9125 akcji do 9607 akcji. Wszystkie 482 akcji objął Pan Lorenzo Campos – dotychczasowy akcjonariusz spółek zależnych od Necomplus. Wskutek tego podwyższenia Asseco Western Europe rozwodniło swój udział w spółce Necomplus z 71,23% do 67,66%.

Dokupienie udziałów w DanubePay

Spółka Asseco Central Europe a.s. nabyła w dniu 11 października 2018 roku 45% udziałów w spółce DanubePay. W rezultacie tej transakcji ACE posiada 100% udziałów w tej spółce. Cena zakupu wyniosła 11 tys EUR.

Sprzedaż spółki InterWay

Spółka Asseco Central Europe a.s. nabyła w dniu 26 października 2018 roku 34% udziałów w spółce InterWay, w wyniku czego ACE stało się właścicielem 100% udziałów w tej spółce. Następnie ACE sprzedało 99% udziałów w InterWay, tracąc kontrolę nad spółką. Cena sprzedaży wyniosła 3,8 mln EUR. Spółka InterWay została ujęta w segmencie Asseco International.

Dokupienie udziałów w grupie CEIT

Spółka Asseco Central Europe a.s. nabyła w dniu 15 listopada 2018 roku 100% udziałów w spółce INVENTION s.r.o., która była właścielem 49% udziałów w grupie CEIT. W rezultacie tej transakcji grupa ACE została właścicielem 100% udziałów w grupie CEIT. Cena zakupu wyniosła 9,8 mln EUR.

29. Znaczące zdarzenia dotyczące lat ubiegłych

Do dnia sporządzenia niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku, to jest do dnia 20 listopada 2018 roku, nie wystąpiły zdarzenia dotyczące lat ubiegłych, które nie zostały, a powinny być ujęte w niniejszym sprawozdaniu finansowym.

Komentarz oraz informacje dodatkowe do raportu kwartalnego Grupy Asseco

I. Podsumowanie i analiza wyników Grupy Kapitałowej Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku

Struktura przychodów w trzech kwartałach 2018 roku

Segmenty Grupy Asseco

Strukturę przychodów w poszczególnych segmentach w okresach 3 i 9 miesięcy zakończonych dnia 30 września 2018 roku oraz za analogiczne okresy poprzedniego roku zaprezentowano w poniższej tabeli:

Przychody ze sprzedaży według segmentów	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017
Segment Asseco Poland	308,2	976,6	316,9	941,9
Segment Formula Systems	1 327,8	3 914,5	423,1	2 935,1
Segment Asseco International	586,8	1 805,1	505,8	1 554,7
Eliminacje (sprzedaż między segmentami)	(4.4)	(17,9)	(4,3)	(28,2)
Razem	2 218,4	6 678,3	1 241,5	5 403,5

Dane uwzględniają sprzedaż między segmentami.

Sektory działalności

.

Strukturę przychodów po sektorach w okresach 3 i 9 miesięcy zakończonych dnia 30 września 2018 roku oraz za analogiczne okresy poprzedniego roku zaprezentowano w poniższej tabeli:

Przychody ze sprzedaży według sektorów	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017
Bankowość i finanse	930,6	2 652,2	498,0	2 110,5
Przedsiębiorstwa	806,9	2 602,0	449,3	2 141,2
Instytucje Publiczne	480,9	1 424,1	294,2	1 151,8
Razem	2 218,4	6 678,3	1 241,5	5 403,5

Produkty

Strukturę przychodów w podziale na produkty w okresach 3 i 9 miesięcy zakończonych dnia 30 września 2018 roku oraz za analogiczne okresy poprzedniego roku zaprezentowano w poniższej tabeli:

Przychody ze sprzedaży według rodzaju	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017
Oprogramowanie i usługi własne	1 852,9	5 452,1	972,3	4 363,7
Oprogramowanie i usługi obce	127,2	441,3	109,2	430,7
Sprzęt i infrastruktura	237,6	782,5	159,0	606,5
Pozostała sprzedaż	0,7	2,4	1,0	2,6
Razem	2 218,4	6 678,3	1 241,5	5 403,5

Przychody

Oprogramowanie i usługi własne 4 363,7 mln PLN Sprzęt Oprogramowanie obce 430,7 mln PLN Inne 2,6 mln PLN Q1-Q3 2017 81% 8% 11%

Przychody

606,5 mln PLN

21% Instytucje Publiczne 1 151,8 mln PLN

40%

Przedsiębiorstwa 2 141,2 mln PLN

Skonsolidowany portfel zamówień na 2018 r.

W porównaniu do portfela zamówień prezentowanego w listopadzie 2017 roku

Przeliczając backlog 2018 według kursów jakimi został przeliczony backlog 2017, zmiana wynosi: +8% przychody łącznie/ +8% oprogramowania i usługi własne. Wartość portfela zamówień na 2018 rok na dzień 15 listopada 2018; wartość portfela zamówień na 2017 rok na dzień 10 listopada 2017 pro forma.

Skonsolidowane wyniki finansowe Grupy Kapitałowej Asseco za okresy 3 i 9 miesięcy zakończonych dnia 30 września 2018 roku oraz za analogiczne okresy poprzedniego roku zaprezentowano w poniższej tabeli:

mln PLN	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017	Zmiana Q3 2018/ Q3 2017 (%)	Zmiana Q1-Q3 2018/ Q1-Q3 2017 (%)
Przychody	2 218,4	6 678,3	1 241,5	5 403,5	78,7%	23,6%
Oprogramowanie i usługi własne	1 852,9	5 452,1	972,3	4 363,7	90,6%	24,9%
Zysk/strata brutto na sprzedaży	470,1	1 420,5	291,6	1 166,3	61,2%	21,8%
Koszty sprzedaży	(120,3)	(369,4)	(70,5)	(318,7)	70,6%	15,9%
Koszty ogólnego zarządu	(161,8)	(486,2)	(102,0)	(413,0)	58,6%	17,7%
Pozostała działalność operacyjna	(0,4)	(6,2)	(1,9)	(8,2)	(78,9%)	(24,4%)
Zysk z działalności operacyjnej	187,6	558,7	117,2	426,4	60,1%	31,0%
Zysk netto przypadający Akcjonariuszom Jednostki Dominującej	78,0	235,3	285,3	398,6	(72,7%)	(41,0%)
EBITDA	301,3	902,1	172,7	641,3	74,5%	40,7%

EBITDA = EBIT+ amortyzacja

Wskaźniki rentowności

Poniższa tabela prezentuje podstawowe wskaźniki rentowności Grupy za okres 3 i 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku oraz za okres porównywalny:

	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017	Zmiana Q3 2018/ Q3 2018 (%)	Zmiana Q1-Q3 2018/ Q1-Q3 2017 (%)
Marża zysku brutto ze sprzedaży	21,2%	21,3%	23,5%	21,6%	(2.3) p.p.	(0,3) p.p
Marża zysku EBITDA	13,6%	13,5%	13,9%	11,9%	(0,3) p.p.	1,6 p.p
Marża zysku operacyjnego	8,5%	8,4%	9,4%	7,9%	(0,9) p.p.	0,5 p.p
Marża zysku netto	6,4%	6,1%	25,5%	9,2%	(19,1) p.p.	(3,1) p.p

Marża zysku brutto ze sprzedaży = zysk brutto ze sprzedaży/przychody ze sprzedaży

Marża zysku EBITDA = EBITDA/przychody ze sprzedaży Marża zysku operacyjnego = zysk operacyjny/przychody ze sprzedaży

Marża zysku netto = zysk netto/przychody ze sprzedaży

Poziom rentowności w okresie 9 miesięcy 2018 roku wzrósł na poziomie EBITDA oraz zysku operacyjnego w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego o odpowiednio o 1,6 p.p. do 13,5% oraz o 0,5 p.p. do 8,4%.

Ze względu na zdarzenie jednorazowe jakie miało miejsce w trzecim kwartale 2017 roku i dodatkowy zysk ze sprzedaży części udziałów w Formula Systems jaki odnotowano w tamtym okresie, w trzech kwartałach tego roku obniżeniu o 3,1 p.p. ulegla marża zysku netto.

Poprawa marży operacyjnej widoczna była na rynku polskim, gdzie wzrosła ona o 6,3 p.p. Znacząco wzrosła rentowność w sektorze Finanse i Bankowość, poprawa marży widoczna była również w Administracji Pulicznej. Nieznacznie niższą rentowność na poziomie EBIT odnotowano na rynku izraelskim (-0,2 p.p.), co spowodowane było głównie wzrostem kosztów amortyzacji wartości niematerialnych rozpoznanych w ramach rozliczenia nabycia (PPA). Koszty te powstały w wyniku odzyskania kontroli nad Grupą Formula i były wynikiem rozpoznania na tej transkacji dodatkowych wartości niematerialnych podlegających amortyzacji. Niewielki spadek marży zysku operacyjnego nastąpił również w segmencie Asseco International (-0,2 p.p.), co spowodowane było wyższą dynamiką wzrostu przychodów niż EBIT.

Wskaźniki płynności

Na koniec września 2018 roku podstawowe wskaźniki płynności utrzymały się na poziomach zbliżonych do tych zanotowanych na koniec 2017 roku. W porównaniu do stanu na koniec trzeciego kwartału zeszłego roku istotnemu zwiększeniu uległ kapitał pracujący, na co wpływ miał głównie wzrost poziomu aktywów obrotowych spowodowany zwiększeniem stanu środków pieniężnych.

Wskaźnik bieżącej płynności utrzymuje się na stabilnym poziomie i kształtuje się w środku przedziału 1,2-2,0 powszechnie uznawanego za bezpieczny. Podobnie wskaźnik płynności szybkiej istotnie przekracza poziom 1,0 uznawany za godny zaufania.

Poziom wskaźnika konwersji gotówki (mierzący pokrycie dostosowanego zysku operacyjnego EBIT wolnymi przepływami gotówkowymi) ukształtował się na koniec września 2018 roku na poziomie 0,6, wobec 0,9 na koniec 2017 roku i 0,4 na koniec września poprzedniego roku.

Poniższa tabela prezentuje podstawowe wskaźniki płynności Grupy na dzień 30 września 2018 roku oraz za okresy porównywalne:

	30 września 2018	31 grudnia 2017	30 września 2017
Kapitał pracujący (mln PLN)	1 622,4	1 792,1	765,6
Wskaźnik płynności bieżącej	1,6	1,7	1,9
Wskaźnik płynności szybkiej	1,5	1,6	1,8
Wskaźnik natychmiastowej płynności	0,6	0,6	0,6
Wskaźnik konwersji gotówki	0,6	0,9	0,4

Kapitał pracujący = aktywa obrotowe (krótkoterminowe) - zobowiązania krótkoterminowe

Wskaźnik płynności bieżącej = aktywa obrotowe (krótkoterminowe)/zobowiązania krótkoterminowe

Wskaźnik płynności szybkiej = (aktywa obrotowe – zapasy - rozliczenia międzyokresowe)/zobowiązania krótkoterminowe

Wskaźnik natychmiastowej płynności = środki pieniężne i depozyty krótkoterminowe/zobowiązania krótkoterminowe

Wsk. konwersji gotówki = (FCF)/(EBIT skorygowany)

Wskaźniki zadłużenia

Poniższa tabela prezentuje podstawowe wskaźniki zadłużenia Grupy na dzień 30 września 2018 roku oraz za okresy porównywalne:

	30 września 2018	31 grudnia 2017	30 września 2017
Wskaźnik zadłużenia ogólnego	38,5%	38,3%	16,3%
Dług/kapitał własny	23,6%	20,7%	5,3%
Dług/(dług + kapitał własny)	19,1%	17,2%	5,0%

Wskaźnik zadłużenia ogólnego = (zobowiązania długoterminowe + zobowiązania krótkoterminowe)/aktywa;

Dług/kapitał własny = (oprocentowane kredyty bankowe, dłużne papiery wartościowe+zobowiązania z tytułu leasingu finansowego)/kapitały własne;

Dług/(dług + kapitał własny) = (oprocentowane kredyty bankowe, dłużne papiery wartościowe+zobowiązania z tytułu leasingu finansowego)/(oprocentowane kredyty bankowe, dłużne papiery wartościowe+zobowiązania z tytułu finansowego+kapitał własny).

Wskaźnik zadłużenia ogólnego na koniec trzeciego kwartału 2018 roku wyniósł 38,5% wobec 38,3% na koniec grudnia zeszłego roku. Ze względu na brak uwzględnienia zadłużenia Grupy Formula Systems, spowodowany utratą kontroli w trzecim kwartale 2017 roku, wskaźnik zadłużenia ogólnego prezentowany na koniec września zeszłego roku jest istotnie niższy.

Zarówno poziom zadłużenia ogólnego, jak i poziom relacji długu do kapitałów własnych należy uznać za bardzo bezpieczne w porównaniu ze standardami światowymi. Jest to odzwierciedleniem konserwatywnej polityki finansowej Zarządu Grupy.

Struktura walutowa sprzedaży

Poniżej zaprezentowano stukturę walutową sprzedaży za okres 3 i 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku oraz za analogiczny okres poprzedniego roku:

	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017
NIS (nowy szekel izraelski)	33,7%	34,5%	20,5%	32,7%
PLN (złoty polski)	16,6%	16,8%	28,2%	18,8%
EUR (euro)	16,2%	17,4%	23,1%	18,0%
USD (dolar amerykański)	20,1%	18,5%	11,5%	16,0%
CZK (korona czeska)	2,1%	2,2%	3,4%	2,3%
RON (nowy lej rumuński)	1,2%	1,3%	1,9%	1,8%
RSD (dinar serbski)	1,9%	1,5%	3,4%	2,0%
GBP (funt brytyjski)	2,7%	2,5%	1,8%	3,0%
pozostałe waluty	5,5%	5,3%	6,2%	5,4%
	100,0%	100,0%	100,0%	100,0%

II. Czynniki i znaczące zdarzenia mające wpływ na osiągnięte wyniki finansowe

Segment Asseco Poland

Poniższa tabela prezentuje wybrane dane finansowe dla segmentu Asseco Poland za okresy 3 i 9 miesięcy zakończone 30 września 2018 roku oraz okresy porównywalne:

mln PLN	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017	Zmiana Q3 2018/ Q3 2017 (%)	Zmiana Q1-Q3 2018/ Q1-Q3 2017 (%)
Przychody ze sprzedaży*	308,2	976,6	316,9	941,9	(2,7%)	3,7%
EBIT	52,6	173,1	36,0	107,3	46,1%	61,3%
Marża zysku EBIT	17,1%	17,7%	11,4%	11,4%	5,7p.p.	6,3p.p.
EBIT skorygowany	57,2	186,1	40,4	120,8	41,6%	54,1%
Marża zysku EBIT skorygowanego	18,6%	19,1%	12,7%	12,8%	5,9p.p.	6,3p.p.
EBITDA	74,4	234,6	55,9	166,6	33,1%	40,8%
Marża zysku EBITDA	24,1%	24,0%	17,6%	17,7%	6,5p.p.	6,3p.p.
CFO BT	67,2	226,0	29,3	62,8	129,4%	259,9%
CAPEX	(19,8)	(41,1)	(9,9)	(25,3)	100,0%	62,5%
FCF	47,4	184,9	19,4	37,5	144,3%	393,1%
Wsk. konwersji gotówki	82,9%	99,4%	48,0%	31,0%	34,8p.p.	68,3p.p.
Środki pieniężne (okres porównywalny – 31 grudnia 2017 roku)	-	217,9	-	309,5	-	(29,6%)
Dług odsetkowy (okres porównywalny – 31 grudnia 2017 roku)	-	(126,3)	-	(160,7)	-	(21,4%)
w tym kredyty, pożyczki i wyemitowane obligacje	-	(73,1)	-	(91,3)	-	(19,9%)
w tym leasing finansowy	-	(53,2)	-	(69,4)	-	(23,3%)

* przychody ze sprzedaży na rzecz klientów zewnętrznych segmentu oraz sprzedaż pomiędzy segmentami

** zadłużenie na rzecz podmiotów spoza grupy

EBIT = Zysk z działalności operacyjnej

EBIT skorygowany = EBIT+PPA+SBP, gdzie PPA to koszt amortyzacji wartości niematerialnych rozpoznanych w ramach rozliczenia połączenia, a SBP to koszty transakcji z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych

EBITDA = EBIT + amortyzacja

CFOBT = Środki pieniężne z działalności operacyjnej (tj. przed zapłaconym podatkiem dochodowym)

CAPEX = Wydatki na aktywa trwałe segmentu

FCF = |CFOBT|-|CAPEX|

Wsk. konwersji gotówki = (FCF)/(EBIT skorygowany)

W trzech kwartałach 2018 roku przychody Grupy wygenerowane w segmencie Asseco Poland wzrosły o 3,7% w porównaniu do tego samego okresu 2017 roku i osiągnęły poziom 976,6 mln PLN. Znacznej poprawie uległ zysk operacyjny, który wyniósł 173,1 mln PLN i był wyższy o 61,3% w ujęciu rok do roku. Segment Asseco Poland odpowiadał w okresie 9 miesięcy 2018 roku za 15% sprzedaży Grupy.

Największy wpływ na poprawę wyników na rynku polskim miała spółka Asseco Poland, gdzie istotne wzrosty zanotowano w obszarze bankowości i finansów. Dodatkowo dobre rezultaty obserwowane były w obszarze instytucji publicznych, w tym zdrowia.

Wzrost sprzedaży dla sektora bankowości i finansów jest m.in. efektem wdrażania modyfikacji związanych z ważnymi zmianami prawnymi dla obecnych klientów. W przystosowaniu do nowych regulacji Asseco wspiera w Polsce 9 banków komercyjnych i ok. 150 banków spółdzielczych.

Asseco Poland notuje również zwiększoną sprzedaż dzięki konsekwentnemu rozwojowi sprzedaży polskich produktów za granicą, w tym kompleksowych systemów informatycznych dla banków, rozwiązań omnikanałaowych, takich jak Asseco Customer Banking Platform, a także wspierających przetwarzanie transakcji Asseco Treasury. W pierwszych 9 miesiącach 2018 roku Asseco Poland m.in. zakończyło wdrożenie systemu do bankowości internetowej i mobilnej w Orient Commercial Bank w Wietnamie. Był to kolejny duży projekt realizowany przez Spółkę na kontynencie azjatyckim. W sierpniu zakończono pierwszy etap wdrożenia usług bankowości elektronicznej dla klientów detalicznych w Halyk Bank Georgia. Bazuje ono na omnikanałowym systemie Asseco Customer Banking Platform (Asseco CBP). Z kolei we współpracy z IBM Asseco wspiera nowy oddział Golden Sand Bank, który powstaje w Niemczech. Placówka będzie bazować na centralnym systemie bankowym Asseco Core Banking, aplikacjach IBM dostępnych w modelu SaaS, a także na rozwiązaniu IBM Bankin-a-Box, dostępnym w chmurze.

Asseco Poland jest wiodącym dostawcą rozwiązań dla podmiotów działających na polskim rynku kapitałowym. Na początku roku zakończono projekt, który realizowany był z Giełdą Papierów Wartościowych w Warszawie, gdzie wdrożono system PROMAK TS – jedno z najnowocześniejszych rozwiązań do obsługi handlu instrumentami finansowymi, spełniających także wymogi dyrektywy MIFID II. Wdrożenie PROMAK TS na GPW otrzymało wyróżnienie w Konkursie XIII Kongresu Gospodarki Elektronicznej w kategorii "Projekt Roku 2017". W trakcie 9 miesięcy 2018 roku trwały prace związane z udostępnieniem nowych wersji systemów Platformy Inwestora ePROMAK Plus oraz mPROMAK zawierających zmiany regulacyjne związane z MIFID II oraz technologiczne i funkcjonalne.

Wzrost zamówień i rozstrzygniętych przetargów zaobserwowano w obszarze Instytucji Publicznych, co zaowocowało również większymi przychodami. W lipcu 2018 roku podpisano umowę ramową z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych na modyfikację i rozwój Kompleksowego Systemu Informatycznego. O realizację projektów w ramach budżetu 350 mln PLN brutto, przewidzianego w kontrakcie na 4 lata, ubiegać się będzie dwóch oferentów. Asseco podpisało również opiewającą na 24,5 mln PLN brutto umowę na modyfikację KSI ZUS w związku z nowymi przepisami, dotyczącymi przechowywania akt pracowniczych. W ciągu minionych 3 kwartałów 2018 roku zawarto również dwie ważne umowy z Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Pierwsza z nich dotyczy utrzymania i rozwoju systemu Workflow, który stanowi centralny komponent Zintegrowanego Systemu Informatycznego (ZSI) do obsługi najważniejszych procesów biznesowych KRUS. Wartość kontraktu, który będzie realizowany przez okres 4 lat, wynosi ponad 42 mln PLN brutto. Asseco podpisało z KRUS również czteroletnią umowę na "Kompleksową obsługę systemów informatycznych wspomagających obsługę ubezpieczeń i świadczeń krótkoterminowych". Wartość kontraktu realizowanego przez konsorcjum: Asseco Data Systems – lidera projektu i Asseco Poland wynosi 58,1 mln PLN brutto. Dodatkowo Spółka zawarła z Głównym Inspektoratem Transportu Drogowego (GITD) umowę dotyczącą wsparcia technicznego oraz utrzymania licencji na oprogramowanie dla Centralnego Systemu Przetwarzania działającego w Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD). Jeśli chodzi o obszar ochrony zdrowia, warto zaznaczyć, że system Asseco Medical Management Solutions (AMMS) przeszedł z sukcesem testy integracyjne z Systemem P1. Tym samym Asseco Poland znalazło się na liście dostawców systemów gabinetowych, gotowych do obsługi informatycznej e-Recept, które do powszechnego użytku mają trafić od 1 stycznia 2020 roku. W ostatnim czasie Spółka podpisała umowę z Powiatowym Centrum Zdrowia w Malborku, na mocy której dostarczy zintegrowany system informatyczny Asseco Medical Management Solutions (AMMS) do podległych mu placówek medycznych. Z kolei w ramach kontraktu zawartego ze Szpitalem Powiatowym w Kozienicach, Asseco zapewni pacjentom dostęp do e-usług dostarczając zintegrowany system AMMS.

W sektorze przedsiębiorstw trwała współpraca z kluczowymi klientami w obszarze telekomunikacji w tym z Orange Polska, T-Mobile, Cyfrowym Polsatem i P4. W 3 kwartale spółka podpisała również umowę na rozwój i utrzymanie systemu rozliczeniowego dla PFRON. W segmencie utilities, poza współpracą z krajowymi przedsiębiorstwami, Asseco rozwija sprzedaż zagraniczną. W minionym okresie zawarto umowę z największą państwową spółką energetyczną z Serbii dotyczącą uruchomienia elektronicznego biura obsługi klienta, opartego o platformę Asseco - AUMS Digital. Po raz pierwszy zostanie ona wdrożona w zagranicznej spółce z sektora utilities.

Dobre wyniki zanotowano w innych spółkach z Grupy Asseco działających na rynku polskim. Wzrost przychodów i zysku operacyjnego wygenerowało Asseco Data Systems, głownie dzięki zwiększonej sprzedaży usług z zakresu bezpieczeństwa i zaufania (m.in. podpis elektroniczny) oraz komunikacji masowej, tj. obsługi korespondencji oraz zarządzania dokumentami w postaci papierowej i elektronicznej. W trzecim kwartale ADS podjęło ważną decyzję dotyczącą rezygnacji z rozwoju tradycyjnego biznesu integratorskiego na rynku polskim. Spółka skoncentruje się na integracji chmurowej, digitalizacji i ofercie dla samorządów.

W związku ze zmianami struktury organizacyjnej Grupy Asseco, które zostały w szczegółach opisane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2017 roku, wyniki spółki Asseco Business Solutions prezentowane są w ramach segmentu Asseco International.

Segment Formula Systems

Poniższa tabela prezentuje wybrane dane finansowe dla segmentu Formula Systems za okresy 3 i 9 miesięcy zakończone 30 września 2018 roku oraz okresy porównywalne:

mln PLN	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesiące do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017	Zmiana Q3 2018/ Q3 2017 (%)	Zmiana Q1-Q3 2018/ Q1-Q3 2017 (%)
Przychody ze sprzedaży*	1 327,8	3 914,5	423,1	2 935,1	213,8%	33,4%
EBIT	74,8	201,4	28,5	156,1	162,5%	29,0%
Marża zysku EBIT	5,6%	5,1%	6,7%	5,3%	(1,1p.p.)	(0,2p.p.)
EBIT skorygowany	127,0	368,7	37,1	215,4	242,3%	71,2%
Marża zysku EBIT skorygowanego	9,6%	9,4%	8,8%	7,3%	0,8p.p.	2,1p.p.
EBITDA	140,7	406,4	42,1	249,0	234,2%	63,2%
Marża zysku EBITDA	10,6%	10,4%	10,0%	8,5%	0,6p.p.	1,9p.p.
CFO BT	55,1	184,6	(22,7)	191,4	(342,7%)	(3,6%)
CAPEX	(15,8)	(55,4)	(3,5)	(40,3)	351,4%	37,5%
FCF	39,3	129,2	(26,2)	151,1	(250,0%)	(14,5%)
Wsk. konwersji gotówki	30,9%	35,0%	(70,6%)	70,1%	101,6p.p.	(35,1p.p.)
Środki pieniężne (okres porównywalny - 31 grudnia 2017 roku)	-	994,2	-	856,2	-	16,1%
Dług odsetkowy (okres porównywalny - 31 grudnia 2017 roku)	-	(1 429,4)	-	(1 201,7)	-	18,9%
w tym kredyty, pożyczki i wyemitowane obligacje	-	(1 429,4)	-	(1 201,5)	-	19,0%
w tym leasing finansowy	-	-	-	(0,2)	-	(100,0%)

* przychody ze sprzedaży na rzecz klientów zewnętrznych segmentu oraz sprzedaż pomiędzy segmentami

** zadłużenie na rzecz podmiotów spoza grupy

EBIT = Zysk z działalności operacyjnej

EBIT skorygowany = EBIT+PPA+SBP, gdzie PPA to koszt amortyzacji wartości niematerialnych rozpoznanych w ramach rozliczenia połączenia, a SBP to koszty transakcji z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych

EBITDA = EBIT + amortyzacja

CFOBT = Środki pieniężne z działalności operacyjnej (tj. przed zapłaconym podatkiem dochodowym)

CAPEX = Wydatki na aktywa trwałe segmentu

FCF = |CFOBT|-|CAPEX|

Wsk. konwersji gotówki = (FCF)/(EBIT skorygowany)

W trzech kwartałach 2018 roku przychody wygenerowane na rynku izraelskim były o 33,4% wyższe niż w analogicznym okresie zeszłego roku i wyniosły 3 914,5 mln PLN. Zysk operacyjny wzrósł o 29% do poziomu 201,4. Należy zwrócić uwagę, że przychody oraz EBIT za sierpień i wrzesień 2017 roku nie były konsolidowane ze względu na utratę kontroli nad Grupą Formula. Kontrola została odzyskana w czwartym kwartale 2017 roku.

Dodatkowo, na poziom EBIT w trzech kwartałach 2018 roku negatywny wpływ miały dodatkowe koszty amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych rozpoznanych w ramach rozliczenia nabycia (PPA), co związane jest ze odzyskaniem kontroli nad Grupą Formula w czwartym kwartale 2017 roku. Udział przychodów generowanych w segmencie Formula Systems w skonsolidowanej sprzedaży wyniósł w trzech kwartałach 58%.

Spółki z Grupy Formula w okresie 9 miesięcy 2018 roku odnotowały wzrost sprzedaży.

Matrix IT, wiodąca firma informatyczna w Izraelu, zwiększyła swoje przychody i zyski w walucie funkcjonalnej. Grupa kontynuuje wzrost dzięki nowym projektom, wejściu w nowe obszary biznesowe oraz przeprowadzonym akwizycjom na rynku izraelskim oraz USA. Matrix rozwija swoją działalność w perspektywicznych obszarach: cyfryzacji, rozwoju zasobów ludzkich dla sektorów technologicznych oraz usług profesjonalnych. Jednocześnie zwiększa skalę swojej działalności na rynkach USA oraz w Izraelu dzięki przeprowadzonym akwizycjom i koncentracji na wykorzystywaniu pojawiających się synergii. Po okresie organizacji sił sprzedażowych na rynku amerykańskim, obecnie Matrix dynamicznie rozwija swoją działalność na tym rynku, notując istotne wzrosty przychodów i rentowności. W okresie 9 miesięcy 2018 roku ok. 13% przychodów i 26% zysków wygenerowano na rynku USA.

Magic Software, spółka dostarczająca rozwiązania technologiczne dla sektora przedsiębiorstw, w trzech kwartałach 2018 roku kontynuowała rozwój organiczny dzięki rosnącemu popytowi na oprogramowanie oraz usługi profesjonalne dostarczane przez spółkę. Magic koncentruje się na wspieraniu swoich klientów w cyfrowej transformacji, umacnianiu partnerstwa z kluczowymi klientami i budowie fundamentów do dalszego wzrostu.

Sapiens International, wiodący globalny dostawca oprogramowania i usług informatycznych dla sektora ubezpieczeń, w minionym okresie zauważalnie poprawił wyniki, które w zeszłym roku znajdowały się pod wpływem czynników jednorazowych. Dzięki przeprowadzonym działaniom restrukturyzacyjnym i redukcji kosztów spółka wygenerowała wyższe przychody i istotnie poprawiła zysk operacyjny. W okresie trzech kwartałów Sapiens umocnił swoją pozycję w zakresie rozwiązań dla klientów sektora ubezpieczeń majątkowych i osobowych (P&C) na rynkach USA oraz EMEA. Spółka konsekwentnie zwiększa sprzedaż na kluczowym rynku Ameryki Północnej, a w ostatnim czasie pozyskała kilka ważnych projektów.

W trakcie 9 miesięcy 2018 spółki z Grupy Formula Systems dokonały kolejnych akwizycji w USA: Adaptik, Alius Corp oraz PVBS. Adaptik oferuje oprogramowanie dla branży ubezpieczeniowej, specjalizując się w rozwiązaniach dotyczących ubezpieczeń majątkowych. Alius Corp świadczy usługi IT z dziedziny zgodności i bezpieczeństwa regulacyjnego dla podmiotów finansowych na rynku amerykaństkim. PVBS LLC zajmuje się między innymi wdrożeniami i integracją systemów typu ERP dla podmiotów rządowych lub świadczących usługi na rzecz państwa, działających na rynku amerykańskim. Matrix IT zwiększył również skalę swojego działania na rynku izraelskim, przejmując spółkę Cambium, tworzącą aplikacje z zakresu obsługi klienta i systemy do zarządzania informacjami w przedsiębiorstwach. W trzecim kwartale dokonał też akwizycji spółki Integrity Software, dostarczającej rozwiązania IT z zakresu bezpieczeństwa informacji systemów zarządzania treścią oraz infrastruktury dla przedsiębiorstw na rynku izraelskim.

Segment Asseco International

Poniższa tabela prezentuje wybrane dane finansowe dla segmentu Asseco International za okresy 3 i 9 miesięcy zakończone 30 września 2018 roku oraz okresy porównywalne:

mln PLN	3 miesiące do 30 września 2018	9 miesięcy do 30 września 2018	3 miesięce do 30 września 2017	9 miesięcy do 30 września 2017	Zmiana Q3 2018/ Q3 2017 (%)	Zmiana Q1-Q3 2018/ Q1- Q3 2017 (%)
Przychody ze sprzedaży*	586,8	1 805,1	505,8	1 554,7	16,0%	16,1%
EBIT	58,9	182,8	52,5	163,5	12,2%	11,8%
Marża zysku EBIT	10,0%	10,1%	10,4%	10,5%	(0,4p.p.)	(0,4p.p.)
EBIT skorygowany	61,4	190,5	54,8	169,9	12,0%	12,1%
Marża zysku EBIT skorygowanego	10,5%	10,6%	10,8%	10,9%	(0,3p.p.)	(0,3p.p.)
EBITDA	86,2	262,6	75,4	228,7	14,3%	14,8%
Marża zysku EBITDA	14,7%	14,5%	14,9%	14,7%	(0,2p.p.)	(0,2p.p.)
CFO BT	67,3	165,8	29,7	120,3	126,6%	37,8%
CAPEX	(22,4)	(70,6)	(28,6)	(87,4)	(21,7%)	(19,2%)
FCF	44,9	95,2	1,1	32,9	3 981,8%	189,4%
Wsk. konwersji gotówki	73,1%	50,0%	2,0%	19,4%	71,1p.p.	30,6p.p.
Środki pieniężne (okres porównywalny - 31 grudnia 2017 roku)	-	391,7	-	381,8	-	2,6%
Dług odsetkowy (okres porównywalny - 31 grudnia 2017 roku)	-	(205,6)	-	(175,0)	-	17,5%
w tym kredyty, pożyczki i wyemitowane obligacje	-	(193,3)	-	(168,6)	-	14,7%
w tym leasing finansowy	-	(12,3)	-	(6,4)	-	92,2%

* przychody ze sprzedaży na rzecz klientów zewnętrznych segmentu oraz sprzedaż pomiędzy segmentami

** zadłużenie na rzecz podmiotów spoza grupy

EBIT = Zysk z działalności operacyjnej

EBIT skorygowany = EBIT+PPA+SBP, gdzie PPA to koszt amortyzacji wartości niematerialnych rozpoznanych w ramach rozliczenia połączenia, a SBP to koszty transakcji z pracownikami rozliczane w formie instrumentów kapitałowych

EBITDA = EBIT + amortyzacja

CFOBT = Środki pieniężne z działalności operacyjnej (tj. przed zapłaconym podatkiem dochodowym)

CAPEX = Wydatki na aktywa trwałe segmentu

FCF = |CFOBT|-|CAPEX|

Wsk. konwersji gotówki = (FCF)/(EBIT skorygowany)

W okresie 9 miesięcy 2018 roku Segment Asseco International wygenerował 16,1% wzrost przychodów, które wyniosły 1 805,1 mln PLN. Zysk operacyjny był o 11,8% wyższy i ukształtowal się na poziomie 182,8 mln PLN. Udział tego segmentu w skonsolidowanej sprzedaży osiągnął poziom 27%.

Grupa zanotowała wzrost przychodów na rynku środkowoeuropejskim, rynku Europy Południowo-Wschodniej oraz zachodnioeuropejskim.

Grupa Asseco Central Europe, która reprezentuje Asseco w regionie centralnej Europy zanotowała dwucyfrowy wzrost zarówno sprzedaży jak i na poziomie zysku operacyjnego. Istotna poprawa to efekt rozwoju organicznego oraz przeprowadzonych akwizycji: słowackiej spółki CEIT oraz polskiej spółki Macrologic, które miały miejsce w ubiegłym roku. Na wyniki trzeciego kwartału pozytywny wpływ miała także zrealizowana w pierwszym półroczu 2018 roku akwizycja spółki DWC Slovakia.

Grupa Asseco Central Europe notuje zwiększoną sprzedaż rozwiązań klasy ERP, skupionych w Asseco Enterprise Solutions. Spółka rozszerza ofertę rozwiązań dla sektora publicznego. W okresie 9 miesięcy 2018 roku realizowała m.in. projekty z zakresu e-Zdrowia na Słowacji a także dla Narodowego Rejestru Republiki Czeskiej czy Agencji Płatniczej na Słowacji. W 3 kwartale podpisała z czeskim ministerstwem spraw wewnętrznych umowę na budowę i dostarczenie systemów e-Zbiórka i e-Legislacja, ich dalszy rozwój i usługi szkoleniowe zgodne z potrzebami i wymaganiami zamawiającego.

Bardzo dobre wyniki przedstawiła spółka Asseco Business Solutions, specjalizująca się w systemach do zarządzania przedsiębiorstwem. Sprzedaż spółki w 3 kwartałach 2017 roku zwiększyła się o 28%. ABS zanotowało również dwucyfrowe wzrosty w ujęciu rok do roku na poziomie zysku operacyjnego oraz zysku netto.

W omawianym okresie spółka Asseco Central Europe dokonała dwóch akwizycji. W skład Grupy włączona została spółka DWC Slovakia, która jest dostawcą oprogramowania do zarządzania dokumentami oraz spółka Prosoft, zajmujący się analizą, projektowaniem, rozwojem i wdrażaniem systemów informatycznych dla podmiotów z sektora ochrony zdrowia.

Grupa Asseco rozwija się również na rynku Europy Południowo-Wschodniej, gdzie w okresie trzech kwartałów 2018 roku zanotowano zarówno wzrost przychodów jak i zysku operacyjnego. Największy wpływ na poprawę wyników miała działalność w segmencie płatności, w ramach którego realizowano kolejne dostawy bankomatów i terminali płatniczych wraz z towarzyszącymi usługami. W tym obszarze podpisano kolejne umowy outsourcingowe oraz utrzymaniowe.

W minionym okresie Grupa ASEE wspierała swoich klientów z sektora bankowości m.in. w dostosowaniu systemów do istotnych zmian prawnych. Rozwijane są również rozwiązania mobilne dla bankowości oraz w zakresie bezpieczeństwa i rozwiązań uwierzytelniających. W 9 miesiącach 2018 roku wzrosły przychody w segmencie integracji, głównie za sprawą sprzedaży infrastruktury i rozwiązań stron trzecich.

Grupa Asseco zanotowała również wzrost sprzedaży na rynku Europy Zachodniej, gdzie prowadzi działalność poprzez szereg spółek w Hiszpanii, Danii, Portugalii i na Litwie.

Prowadzący działalność na rynku portugalskim oraz rynkach afrykańskich Asseco PST (Exictos) kontynuował współpracę z bankami w zakresie usług utrzymania systemów IBM oraz dostaw infrastruktury, a także projekty związane z zarządzaniem ryzykiem.

Należąca do Asseco Western Europe spółka Asseco Spain zwiększyła sprzedaż samoobsługowych automatów pocztowych. W tym zakresie firma dostarcza zarówno sprzęt jak i własne oprogramowanie oraz świadczy usługi utrzymaniowe. Dodatkowo Asseco Spain nawiązało współpracę z IREO, który jest hurtowym dostawcą rozwiązań z zakresu bezpieczeństwa oraz zarządzania usługami IT, a także Lookout, czołową firmą koncentrującą się na rozwiązaniach z zakresu bezpieczeństwa urządzeń mobilnych.

Na Litwie realizowane były m.in. projekty dla Państwowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, gdzie w dalszym ciągu Asseco rozwijało i wspierało swojego klienta w zakresie systemu Single-Window, a także dla Ministerstwa Edukacji, dla którego odnowiono systemy związane z zarządzaniem finansami oraz księgowością.

III. Nietypowe zdarzenia mające wpływ na osiągnięte wyniki finansowe

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku nie wystąpiły zdarzenia o charakterze jednorazowym, które miałyby wpływ na osiągnięte wyniki finansowe.

IV. Władze osobowe w Asseco Poland S.A.

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku skład Zarządu przedstawiał się następująco:

Zarząd	Okres pełnienia funkcji
Adam Góral	01.01.2018 – 30.09.2018

Andrzej Dopierała	01.01.2018 – 30.09.2018
Tadeusz Dyrga	01.01.2018 – 30.09.2018
Krzysztof Groyecki	01.01.2018 – 30.09.2018
Rafał Kozłowski	01.01.2018 – 30.09.2018
Marek Panek	01.01.2018 – 30.09.2018
Paweł Piwowar	01.01.2018 – 30.09.2018
Zbigniew Pomianek	01.01.2018 – 30.09.2018
Przemysław Sęczkowski1)	01.01.2018 – 01.02.2018
Artur Wiza2)	01.03.2018 – 30.09.2018
Gabriela Żukowicz	01.01.2018 – 30.09.2018

1) Zgodnie z raportem bieżącym 2/2018 2) Zgodnie z raportem bieżącym 3/2018

1 lutego 2018 roku rezygnację z członkostwa w Zarządzie Spółki oraz pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu złożył Przemysław Sęczkowski.

21 lutego 2018 roku Rada Nadzorcza Asseco Poland powołała Artura Wizę do składu Zarządu Spółki ze skutkiem od dnia 1 marca 2018 roku.

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku skład Rady Nadzorczej przedstawiał się następująco:

Rada Nadzorcza	Data pełnienia funkcji
Jacek Duch	01.01.2018 – 30.09.2018
Adam Noga	01.01.2018 – 30.09.2018
Izabela Albrycht	01.01.2018 – 30.09.2018
Piotr Augustyniak	01.01.2018 – 30.09.2018
Dariusz Brzeski	01.01.2018 – 30.09.2018
Artur Kucharski	01.01.2018 – 30.09.2018

Pomiędzy dniem 30 września 2018 roku a dniem publikacji niniejszego raportu tj. dniem 20 listopada 2018 roku skład Rady Nadzorczej oraz Zarządu Asseco Poland S.A. nie uległ zmianie

V. Struktura akcjonariatu Asseco Poland S.A.

Na dzień publikacji niniejszego raportu, tj. na dzień 20 listopada 2018 roku, stan Akcjonariuszy posiadających bezpośrednio bądź przez podmioty zależne co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, przedstawiał się następująco:

Akcjonariat na dzień 20 listopada 2018 roku	Liczba akcji w posiadaniu/ liczba głosów z nich wynikająca	Proc. udział w kapitale zakładowym/ ogólnej liczbie głosów
Aviva OFE1)	12 485 596	15,04%
Adam Góral, Prezes Zarządu2)	8 083 000	9,74%
PZU OFE3)	4 281 040	5,16%
NN OFE4)	4 171 121	5,03%
Pozostali akcjonariusze	53 979 546	65,03%
	83 000 303	100%

1) Zgodnie z raportem bieżącym nr 26/2017 z dnia 12 grudnia 2017

2) Zgodnie z raportem bieżącym nr 51/2012 z dnia 15 grudnia 2012

3) Zgodnie z raportem bieżącym nr 38/2010 z dnia 2 czerwca 2010

4) Zgodnie z raportem bieżącym nr 21/2015 z dnia 19 października 2015

Na dzień 30 września 2018 roku stan akcjonariuszy posiadających bezpośrednio bądź przez podmioty zależne co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu przedstawiał się następująco:

Akcjonariat na dzień 30 września 2018 roku	Liczba akcji w posiadaniu/ liczba głosów z nich wynikająca	Proc. udział w kapitale zakładowym/ogólnej liczbie głosów
Aviva OFE1)	12 485 596	15,04%
Adam Góral, Prezes Zarządu2)	8 083 000	9,74%
PZU OFE3)	4 281 040	5,16%
NN OFE4)	4 171 121	5,03%
Pozostali akcjonariusze	53 979 546	65,03%
	83 000 303	100%

1) Zgodnie z raportem bieżącym nr 26/2017 z dnia 12 grudnia 2017

2) Zgodnie z raportem bieżącym nr 51/2012 z dnia 15 grudnia 2012

3) Zgodnie z raportem bieżącym nr 38/2010 z dnia 2 czerwca 2010 4) Zgodnie z raportem bieżącym nr 21/2015 z dnia 19 października 2015

Na dzień 27 sierpnia 2018 roku, tj. dzień publikacji poprzedniego raportu okresowego, stan Akcjonariuszy posiadających bezpośrednio bądź przez podmioty zależne co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, przedstawiał się następująco:

Akcjonariat na dzień 27 sierpnia 2018 roku	Liczba akcji w posiadaniu/ liczba głosów z nich wynikająca	Proc. udział w kapitale zakładowym/ ogólnej liczbie głosów
Aviva OFE1)	12 485 596	15,04%
Adam Góral, Prezes Zarządu2)	8 083 000	9,74%
PZU OFE3)	4 281 040	5,16%
NN OFE4)	4 171 121	5,03%
Pozostali akcjonariusze	53 979 546	65,03%
	83 000 303	100%

1) Zgodnie z raportem bieżącym nr 26/2017 z dnia 12 grudnia 2017

2) Zgodnie z raportem bieżącym nr 51/2012 z dnia 15 grudnia 2012

3) Zgodnie z raportem bieżącym nr 38/2010 z dnia 2 czerwca 2010

4) Zgodnie z raportem bieżącym nr 21/2015 z dnia 19 października 2015

Udziały w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących

Poniższa tabela prezentuje stan posiadania akcji Asseco Poland S.A. przez osoby zarządzające i nadzorujące na dzień publikacji niniejszego raportu, na dzień bilansowy, na dzień publikacji poprzedniego raportu oraz na koniec poprzedniego roku obrotowego.

	20 listopada 2018	30 września 2018	27 sierpnia 2018	31 grudnia 2017
Jacek Duch – Przewodniczący Rady Nadzorczej	31 458	31 458	31 458	31 458
Adam Góral – Prezes Zarządu	8 083 000	8 083 000	8 083 000	8 083 000
Tadeusz Dyrga – Wiceprezes Zarządu	3 710	3 710	3 710	3 710

Pozostali członkowie Rady Nadzorczej oraz Zarządu nie posiadali akcji Asseco Poland S.A. w żadnym z prezentowanych dni.

VI. Pozostałe informacje

1. Emisja, wykup i spłata nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych

W prezentowanym okresie sprawozdawczym Jednostka Dominująca nie dokonała emisji, wykupu i spłaty nieudziałowych i kapitałowych papierów wartościowych.

2. Skutki zmian w strukturze emitenta

Opis organizacji oraz zmian w strukturze Grupy Kapitałowej Asseco znajduje się w punkcie III Raportu.

3. Informacje o toczących się postępowaniach dotyczących zobowiązań albo wierzytelności Asseco Poland lub jednostek od niej zależnych

W prezentowanym okresie sprawozdawczym przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej nie toczyły się istotne postępowania dotyczące zobowiązań albo wierzytelności Asseco Poland S.A. lub jednostek od niej zależnych.

4. Transakcje z podmiotami powiązanymi

Opis transakcji z podmiotami powiązanymi został przedstawiony w punkcie 23 not objaśniających do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku.

5. Kredyty, umowy pożyczek, poręczenia, gwarancje oraz zobowiązania pozabilansowe

Opis zaciągniętych kredytów, udzielonych pożyczek, poręczeń lub gwarancji oraz zobowiązań pozabilansowych został przedstawiony w punktach: 12, 17 i 25 not objaśniających do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Asseco za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018 roku.

6. Zmiany zasad zarządzania Grupą Kapitałową

W okresie 9 miesięcy zakończonym dnia 30 września 2018 roku nie nastąpiły żadne zmiany zasad zarządzania Grupą Kapitałową.

7. Umowy zawarte między Grupą Kapitałową a osobami zarządzającymi przewidujące rekompensatę w razie ich rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska

Nie istnieją żadne umowy zawarte między spółkami Grupy a osobami zarządzającymi, przewidujące rekompensatę w wypadku ich rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska bez ważnej przyczyny lub w razie ich odwołania lub zwolnienia z powodu połączenia przez przejęcie.

8. Informacje o znanych emitentowi umowach, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy i obligatariuszy

Nie istnieją żadne umowy, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy i obligatariuszy.

9. Ocena możliwości zrealizowania opublikowanych przez Zarząd prognoz wyników na 2018 rok

Zarząd Asseco Poland S.A. nie publikował prognoz wyników finansowych na 2018 rok.

10. Informacje o systemie kontroli programów akcji pracowniczych

Na dzień sporządzenia niniejszego raportu nie funkcjonował żaden program motywacyjny oparty na akcjach Emitenta.

11. Czynniki, które w ocenie Zarządu będą miały wpływ na osiągnięte wyniki w perspektywie co najmniej kwartału

Zdaniem Zarządu Asseco Poland S.A. obecna sytuacja finansowa Grupy, jej potencjał produkcyjny oraz pozycja rynkowa nie stwarzają zagrożeń dla jej dalszego funkcjonowania i rozwoju w 2018 roku. Istnieje jednak wiele czynników zarówno o wewnętrznym, jak i zewnętrznym charakterze, które bezpośrednio, bądź pośrednio mogą mieć wpływ na osiągane wyniki finansowe.

Do czynników zewnętrznych mających wpływ na przyszłe wyniki finansowe Grupy Asseco można zaliczyć między innymi:

• rozwój sytuacji ekonomicznej, gospodarczej i politycznej Polski, Unii Europejskiej oraz innych państw, w których Grupa prowadzi działalność,
• inflację i wahania kursów walut (przede wszystkim dolara i euro, ale również kursów walut państw, w których Grupa prowadzi działalność),
• wzrost lub spadek zapotrzebowania na rozwiązania informatyczne w sektorze finansowo-bankowym, administracji publicznej i w sektorze przedsiębiorstw,
• działania związane z nasilającą się konkurencją zarówno ze strony polskich jak i zagranicznych przedsiębiorstw informatycznych, szczególnie w przypadku ubiegania się o realizację dużych oraz prestiżowych kontraktów,
• zmiany sytuacji kredytowej, płynności finansowej, możliwości finansowania się przez klientów,
• zmiany stóp procentowych oraz marży banków,
• szanse i ryzyka związane ze stosunkowo szybkimi zmianami technologicznymi i innowacjami na rynku IT,
• ryzyko przesuwania w czasie przez potencjalnych klientów decyzji o ich inwestycjach w IT,
• konieczność przyciągania, utrzymania najbardziej wykwalifikowanych i kluczowych pracowników.

Do czynników wewnętrznych mających wpływ na przyszłe wyniki finansowe Grupy Asseco można zaliczyć między innymi:

• realizację złożonych projektów informatycznych prowadzonych na podstawie długoterminowych umów,
• realizację strategii operacyjnej Grupy zakładającej wzrost organiczny oraz ekspansję na nowe rynki zagraniczne.

12. Informacje o innych istotnych czynnikach mogących wpłynąć na ocenę sytuacji kadrowej, majątkowej oraz finansowej

Nie są znane żadne inne informacje niż wymienione powyżej, których ujawnienie mogłoby w istotny sposób wpłynąć na ocenę sytuacji kadrowej, majątkowej oraz finansowej Grupy Asseco.

Śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe Asseco Poland S.A. za okres 9 miesięcy zakończony dnia 30 września 2018

/

Śródroczne skrócone sprawozdanie z zysków i strat i pozostałych dochodów całkowitych Asseco Poland S.A.

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT	3 miesiące do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	3 miesiące do 30 września 2017 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Przychody ze sprzedaży	211,0	641,8	202,9	602,1
Koszt własny sprzedaży	(133,3)	(417,8)	(139,0)	(424,0)
Odpis (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości należności handlowych	(1,1)	3,2	-	-
Zysk brutto ze sprzedaży	76,6	227,2	63,9	178,1
Koszty sprzedaży	(10,7)	(32,9)	(11,1)	(32,6)
Koszty ogólnego zarządu	(18,9)	(58,4)	(21,9)	(62,2)
Zysk netto ze sprzedaży	47,0	135,9	30,9	83,3
Pozostałe przychody operacyjne	0,8	2,4	1,8	3,9
Pozostałe koszty operacyjne	(0,2)	(1,2)	(0,3)	(1,2)
Odpis (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości instrumentów finansowych	-	-	-	-
Zysk z działalności operacyjnej	47,6	137,1	32,4	86,0
Przychody finansowe	0,6	24,6	171,5	338,6
Koszty finansowe	1,5	(8,9)	(126,5)	(169,2)
Odpis (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości udzielonych pożyczek i pozostałych instrumentów finansowych	1,2	6,9	-	-
Zysk brutto	50,9	159,7	77,4	255,4
Podatek dochodowy (bieżące i odroczone obciążenie podatkowe)	(10,7)	(34,1)	(32,2)	(37,1)
Zysk netto za okres sprawozdawczy	40,2	125,6	45,2	218,3
Zysk netto przypadający na jedną akcję (w złotych):
podstawowy z zysku netto za okres sprawozdawczy	0,48	1,51	0,54	2,63
rozwodniony z zysku netto za okres sprawozdawczy	0,48	1,51	0,54	2,63
Pozostałe dochody całkowite:
Zysk netto za okres sprawozdawczy	40,2	125,6	45,2	218,3
Elementy, które mogą podlegać przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat
Zysk/strata netto z tytułu wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży po uwzględnieniu podatku odroczonego Elementy, które nie podlegają przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat	-	-	0,4	0,5
Amortyzacja wartości niematerialnych rozpoznana bezpośrednio w kapitale własnym po uwzględnieniu podatku odroczonego	(0,1)	(0,5)	(0,2)	(0,6)
Razem pozostałe dochody całkowite:	(0,1)	(0,5)	0,2	(0,1)
SUMA DOCHODÓW CAŁKOWITYCH ZA OKRES	40,1	125,1	45,4	218,2

Śródroczny skrócony bilans Asseco Poland S.A.

AKTYWA	30 września 2018	31 grudnia 2017
	mln PLN	mln PLN
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe	312,2	322,1
Wartości niematerialne	2 208,5	2 217,1
w tym wartość firmy z połączenia	1 932,5	1 932,5
Nieruchomości inwestycyjne	0,4	0,4
Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone	2 056,1	2 046,2
Należności długoterminowe	81,2	87,9
Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe	14,0	37,2
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe	5,9	1,8
	4 678,3	4 712,7
Aktywa obrotowe
Zapasy	4,7	2,7
Należności z tytułu dostaw i usług	160,4	393,8
Aktywa z tytułu umów	151,7	-
Należności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych	0,1	29,1
Pozostałe należności	27,3	27,1
Inne aktywa niefinansowe	3,8	0,9
Pozostałe aktywa finansowe	23,8	11,7
Rozliczenia międzyokresowe	16,0	8,1
Środki pieniężne i depozyty krótkoterminowe	184,5	308,0
Aktywa przeznaczone do sprzedaży	6,0	3,9
	578,3	785,3
SUMA AKTYWÓW	5 256,6	5 498,0

Śródroczny skrócony bilans Asseco Poland S.A.

PASYWA	30 września 2018	31 grudnia 2017
	mln PLN	mln PLN
KAPITAŁ WŁASNY OGÓŁEM
Kapitał podstawowy	83,0	83,0
Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	4 180,1	4 180,1
Zyski z lat ubiegłych i wynik okresu bieżącego	645,9	772,6
	4 909,0	5 035,7
Zobowiązania długoterminowe
Długoterminowe oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki, dłużne papiery wartościowe	42,5	63,6
Długoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	27,7	44,0
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	28,2	18,7
Długoterminowe zobowiązania z tytułu umów z klientami	6,0	-
Pozostałe długoterminowe zobowiązania	0,5	0,3
Długoterminowe rezerwy	12,5	22,3
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe przychodów	31,9	34,9
	149,3	183,8
Zobowiązania krótkoterminowe
Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki, dłużne papiery wartościowe	15,3	25,3
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	23,0	21,5
Pozostałe zobowiązania finansowe	1,1	16,8
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	66,0	122,4
Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu umów z klientami	20,0	-
Zobowiązania budżetowe	13,0	11,3
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawych	8,4	-
Pozostałe zobowiązania	9,7	18,3
Rezerwy	10,4	16,2
Rozliczenia międzyokresowe kosztów	30,1	31,0
Rozliczenia międzyokresowe przychodów	1,3	15,7
	198,3	278,5
SUMA ZOBOWIĄZAŃ	347,6	462,3
SUMA PASYWÓW	5 256,6	5 498,0

Śródroczne skrócone sprawozdanie ze zmian w kapitale Asseco Poland S.A.

	Kapitał podstawowy	Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Zyski/straty z lat ubiegłych oraz zysk okresu bieżącego	Kapitał własny ogółem
Na dzień 1 stycznia 2018 roku	83,0	4 180,1	772,6	5 035,7
Przekształcenie danych porównywalnych wynikające z wdrożenia MSSF 15 oraz MSSF 9	-	-	(1,9)	(1,9)
Na dzień 1 stycznia 2018 roku (po ujęciu wpływu z wdrożenia MSSF 15 i MSSF 9)	83,0	4 180,1	770,7	5 033,8
Zysk za okres sprawozdawczy	-	-	125,6	125,6
Suma pozostałych dochodów całkowitych za okres sprawozdawczy	-	-	(0,5)	(0,5)
Dywidenda za 2017 rok	-	-	(249,8)	(249,8)
Na dzień 30 września 2018 roku	83,0	4 180,1	646,0	4 909,1
Na dzień 1 stycznia 2017 roku	83,0	4 180,1	847,0	5 110,1
Zysk za okres sprawozdawczy	-	-	218,3	218,3
Suma pozostałych dochodów całkowitych za okres sprawozdawczy	-	-	(0,1)	(0,1)
Dywidenda za 2016 rok	-	-	(249,8)	(249,8)
Na dzień 30 września 2017 roku	83,0	4 180,1	815,4	5 078,5

Śródroczny skrócony rachunek przepływów pieniężnych Asseco Poland S.A.

	9 miesięcy do 30 września 2018 mln PLN	9 miesięcy do 30 września 2017 mln PLN
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk brutto	159,7	255,4
Korekty o pozycje:	19,9	(216,8)
Amortyzacja	42,0	40,5
Zmiany stanu kapitału pracującego	(1,4)	(72,6)
Przychody/koszty z tytułu odsetek	-	2,8
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych	(0,2)	(0,9)
Przychody z tytułu dywidend	(15,6)	(140,6)
Pozostałe (przychody)/koszty finansowe	(4,1)	(44,7)
Zyski/straty z działalności inwestycyjnej	(1,1)	(2,4)
Pozostałe korekty zysku brutto	0,3	1,1
Środki pieniężne wygenerowane z działalności operacyjnej	179,6	38,6
(Zapłacony podatek dochodowy) / Otrzymane zwroty podatku dochodowego	11,4	(29,0)
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej	191,0	9,6
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Wpływy ze sprzedaży aktywów trwałych i wartości niematerialnych	1,4	8,7
Nabycie aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych	(21,5)	(12,7)
Wydatki z tytułu prowadzonych projektów rozwojowych	(8,5)	(6,8)
Wpływy ze sprzedaży/likwidacji inwestycji w jednostkach powiązanych	9,8	339,9
Nabycie akcji/udziałów w jednostkach powiązanych	(18,0)	(9,8)
Wpływy / wydatki z rozliczenia aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat	1,1	(2,0)
Pożyczki spłacone	11,4	5,9
Pożyczki udzielone	(4,0)	(3,0)
Otrzymane odsetki	4,2	3,0
Dywidendy otrzymane	10,9	150,9
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej	(13,2)	474,1
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Wypłacona dywidenda	(249,8)	(249,8)
Wpływy z tytułu zaciągnięcia kredytów	-	19,5
Wydatki z tytułu spłaty kredytów i pożyczek	(30,8)	(11,3)
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu finansowego	(16,2)	(16,0)
Zapłacone odsetki	(4,5)	(5,1)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej	(301,3)	(262,7)
Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów	(123,5)	221,0
Różnice kursowe netto	-	-
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na dzień 1 stycznia	308,0	19,9
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na dzień 30 września	184,5	240,9

Solutions for demanding business.

Asseco Poland S.A. ul. Olchowa 14, 35-322 Rzeszów Tel.: +48 17 888 55 55 Fax: +48 17 888 55 50 Email: info@asseco.pl

inwestor.asseco.pl