Votum S.A.

Annual Report • Apr 26, 2019

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA ROK 2018

Spis treści

	INFORMACJE OGÓLNE________	4
1.1	Wybrane dane finansowe Grupy Kapitałowej VOTUM S.A._________ 4
1.2	Dane jednostki dominującej: ________ 5
1.3	Czas trwania Grupy Kapitałowej: ___________ 5
1.4	Okresy prezentowane _____________ 5
1.5	Skład organów jednostki dominującej według stanu na 31 grudnia 2018: ___ 5
1.6	Biegli rewidenci: ____________ 6
1.7	Prawnicy: ___________ 6
1.8	Banki: ______________ 6
1.9	Notowania na rynku regulowanym:_________ 6
1.10	Znaczący akcjonariusze jednostki dominującej:______ 8
1.10.1	Zmiana stanu posiadania liczby akcji przez akcjonariuszy posiadających ponad 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy_____________ 10
1.10.2	Liczba akcji będąca w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących _______ 10
1.11	Spółki powiązane i zależne_________ 11
1.12	Graficzna prezentacja Grupy Kapitałowej na dzień bilansowy _____ 13
1.13	Oświadczenie zarządu ____________ 14
1.14	Zatwierdzenie sprawozdania finansowego ________ 14
	SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE VOTUM________	15
	INFORMACJA DODATKOWA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO _	24
1.15	Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej. ____ 24
1.16	Wpływ zmiany MSSF 15 i MSSF 9 na wyniki grupy kapitałowej_____ 26
1.17	Założenie kontynuacji działalności gospodarczej i porównywalność sprawozdań finansowych 29
1.18	Zasady konsolidacji_________ 30
1.19	Opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów _____________ 36
1.20	Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach___ 41
1.21	Zmiany zasad (polityki) rachunkowości ___________ 42
	DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ____________	43
	V. POZOSTAŁE INFORMACJE _______	112
	5.1. Komentarz do wyników Grupy VOTUM ___________ 112
	5.2. Stanowisko Zarządu VOTUM S.A. odnośnie możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych

prognoz wyników na dany rok, w świetle wyników zaprezentowanych w raporcie rocznym ___ 112

5.3. Informacje o istotnych postępowaniach dotyczących VOTUM S.A. lub spółek zależnych podlegających konsolidacji_____________ 112
5.4. Informacje o zawarciu jednej lub wielu transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, jeżeli pojedynczo lub łącznie są one istotne i zostały zawarte na innych warunkach niż rynkowe ____ 112
5.5. Czynniki, które będą miały wpływ na osiągane przez VOTUM i jej Grupę wyniki w perspektywie co najmniej kolejnego kwartału_________ 112
5.6. Opis istotnych dokonań i niepowodzeń w 2018r. a także inne informacje, które są istotne dla oceny sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej VOTUM S.A. oraz Grupy VOTUM, w tym o
zdarzeniach, które miały miejsce od dnia publikacji ostatniego raportu _______ 112

5.7. Różnice pomiędzy prezentowanym sprawozdaniem rocznym a publikowanym sprawozdaniem za IV kwartał 2018r. \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ 112

INFORMACJE OGÓLNE

1.1 Wybrane dane finansowe Grupy Kapitałowej VOTUM S.A.

Grupa Kapitałowa VOTUM	PLN	PLN	EUR	EUR
Rachunek zysków i strat	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Przychody ze sprzedaży	105 196	93 970	24 654	22 138
Koszty działalności operacyjnej	93 052	87 978	21 808	20 727
Zysk (strata) na działalności operacyjnej	11 683	4 974	2 738	1 172
Zysk (strata) brutto	10 647	4 539	2 495	1 069
Zysk (strata) netto	8 427	3 249	1 975	765
Zysk (strata) netto przypisany akcjonariuszom niekontrolującym	150	97	35	23
Zysk (strata) netto podmiotu dominującego	8 277	3 152	1 940	743
Liczba udziałów/akcji w sztukach	12 000 000	12 000 000	12 000 000	12 000 000
Zysk (strata) netto na akcję zwykłą (zł/euro)	0,69	0,27	0,16	0,06
Grupa Kapitałowa VOTUM	PLN	PLN	EUR	EUR
Bilans	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017
Aktywa razem	94 443	71 590	21 963	17 164
Zobowiązania razem	53 244	45 011	12 382	10 792
w tym zobowiązania krótkoterminowe	30 789	26 071	7 160	6 251
Kapitał własny	41 200	26 579	9 581	6 372
Kapitał podstawowy	1 200	1 200	279	288
Wartość księgowa na akcję (zł/euro)	3,43	2,21	0,80	0,53
Grupa Kapitałowa VOTUM	PLN	PLN	EUR	EUR
Rachunek przepływów pieniężnych	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	8 467	-2 616	1 984	-616
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	-5	-2 046	-1	-482
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	-5 234	-764	-1 227	-180

Kurs EUR/PLN	2018	2017
- dla danych bilansowych	4,3000	4,1709
- dla danych rachunku zysków i strat i przepływów pieniężnych	4,2669	4,2447

1.2 Dane jednostki dominującej:

Nazwa:	VOTUM S.A
Forma prawna:	spółka akcyjna
Siedziba:	Wrocław, ul. Wyścigowa 56i
Kraj rejestracji:	Polska
Podstawowy przedmiot działalności:	Pomoc poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych w pozyskaniu odszkodowań od firm ubezpieczeniowych
Organ prowadzący rejestr:	Krajowy Rejestr Sądowy, Sąd Rejonowy VI Wydział Gospodarczy, nr 0000243252
Numer statystyczny REGON:	020136043

1.3 Czas trwania Grupy Kapitałowej:

Spółka dominująca VOTUM S.A.(zwana dalej: "Spółka", "Jednostka dominująca") i pozostałe jednostki Grupy Kapitałowej (zwana dalej: "Grupa kapitałowa", "Grupa") zostały utworzone na czas nieoznaczony.

1.4 Okresy prezentowane

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera dane za okres od 1 stycznia 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku. Dane porównawcze prezentowane są według stanu na dzień 31 grudnia 2017 roku dla skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej, za okres od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku dla skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów, skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych oraz sprawozdania ze zmian w skonsolidowanym kapitale własnym.

1.5 Skład organów jednostki dominującej według stanu na 31 grudnia 2018:

Zarząd na dzień 31 grudnia 2018 roku:

Bartłomiej Krupa	-	Prezes Zarządu
Tomasz Stanisławski	-	Członek Zarządu
Magdalena Kryska	-	Członek Zarządu

Zarząd na dzień sporządzania sprawozdania:

Bartłomiej Krupa	-	Prezes Zarządu
Kamil Krążek	-	Wiceprezes Zarządu
Tomasz Stanisławski	-	Członek Zarządu
Magdalena Kryska	-	Członek Zarządu

Zmiany w składzie Zarządu Spółki:

W dniu 9 lutego 2018 r. Pani Elżbieta Kupiec złożyła rezygnację z członkostwa w Zarządzie VOTUM S.A. i pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu ze skutkiem na dzień 9 lutego 2018 r. Pani Elżbieta Kupiec nie wskazała przyczyn rezygnacji.

W dniu 9 lutego 2018 r. Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powołaniu w skład Zarządu VI kadencji Pani Agnieszki Czaplińskiej, której powierzono funkcję Wiceprezesa Zarządu-Dyrektora Finansowego.

W dniu 28 maja 2018 r. Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę w przedmiocie ustalenia liczebności Zarządu Spółki VII kadencji, zgodnie z którą Zarząd Spółki VII kadencji składał się będzie od 2 do 4 członków. Jednocześnie Rada Nadzorcza powołała Zarząd Spółki VII kadencji w składzie: Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Agnieszka Czaplińska – Wiceprezes Zarządu - Dyrektor Finansowy Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu – Dyrektor Sprzedaży

Magdalena Kryska – Członek Zarządu – Dyrektor Organizacyjny

Uchwała weszła w życie z dniem odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy VOTUM S.A. zatwierdzającego sprawozdanie finansowe Spółki za rok obrotowy 2017, które odbyło się w dniu 29 czerwca 2018 r.

W dniu 10 października 2018 r. Pani Agnieszka Czaplińska złożyła rezygnację z członkostwa w Zarządzie VOTUM S.A. i pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu-Dyrektora Finansowego ze skutkiem na dzień 10 października 2018 r. Jako przyczynę rezygnacji Pani Agnieszka Czaplińska wskazała otrzymanie propozycji objęcia obowiązków w jednej ze spółek Grupy Kapitałowej DSA, do której należy VOTUM S.A.

W dniu 2 stycznia 2019 r. Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o powołaniu w skład Zarządu VII kadencji Pana Kamila Krążka, któremu powierzono funkcję Wiceprezesa Zarządu.

Rada Nadzorcza na dzień sporządzania sprawozdania:

Andrzej Dadełło	-	Przewodniczący Rady Nadzorczej
Andrzej Łebek	-	Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Jerzy Krawczyk	-	Członek Rady Nadzorczej
Martyna Pajączek	-	Członek Rady Nadzorczej
Marek Stokłosa	-	Członek Rady Nadzorczej
Joanna Wilczyńska	-	JaCzłonek Rady Nadzorczej
Marek Wierzba	-	Członek Rady Nadzorczej

Ja Zmiany w składzie Rady Nadzorczej Spółki:

W dniu 29 czerwca 2018 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy VOTUM S.A. podjęło uchwałę o powołaniu Pana Marka Wierzby w skład Rady Nadzorczej V kadencji.

W dniu 21 grudnia 2018 r. Pani Anna Ludwig złożyła rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej VOTUM S.A. ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2018 r. Pani Anna Ludwig nie wskazała przyczyn rezygnacji.

W dniu 17 stycznia 2019 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy VOTUM S.A. podjęło uchwałę o powołaniu Pani Martyny Pajączek w skład Rady Nadzorczej V kadencji.

Zmiany w składzie Komitetu Audytu Spółki:

W dniu 7 września 2017 r. Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o odwołaniu z funkcji członka Komitetu Audytu Spółki Pani Joanny Wilczyńskiej, powołując jednocześnie w jej miejsce Pana Jerzego Krawczyka.

W dniu 21 grudnia 2018 r. Pani Anna Ludwig złożyła rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej VOTUM S.A., a tym samym z Komitetu Audytu Spółki, ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2018 r. Pani Anna Ludwig nie wskazała przyczyn rezygnacji.

W dniu 8 marca 2019 r. Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o powołaniu w skład Komitetu Audytu członka Rady Nadzorczej Pani Joanny Wilczyńskiej.

1.6 Biegli rewidenci:

4AUDYT Sp. z o.o. ul. Jana Kochanowskiego 24/1 60-846 Poznań

1.7 Prawnicy:

"Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy" Spółka Komandytowa

1.8 Banki:

ING Bank Śląski S.A. oddział we Wrocławiu ul. Szewska 72, 50-121 Wrocław PKO BP S.A. oddział w Wałbrzychu ul. Rynek 23, 58-300 Wałbrzych BGŻ Paribas S.A. w Warszawie ul Kasprzaka 10/16, 01-211 Warszawa

1.9 Notowania na rynku regulowanym:

1. Informacje ogólne:

Giełda:	Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. ul. Książęca 4 00-498 Warszawa
Symbol na GPW:	VOT

Sektor na GPW: Usługi Inne

1. System depozytowo – rozliczeniowy:

Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. (KDPW) ul. Książęca 4 00-498 Warszawa

VOTUM S.A. ul. Wyścigowa 56i 53-012 Wrocław inwestorzy@votum-sa.pl

1. Kontakty z inwestorami:

1.10 Znaczący akcjonariusze jednostki dominującej:

Według stanu na dzień 1 stycznia 2018 roku akcjonariuszami jednostki dominującej posiadającymi co najmniej 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu byli:

Struktura akcjonariatu na dzień 1 stycznia 2018 roku
Akcjonariusz	Liczba akcji (szt.)	Wartość akcji (w zł)	Udział w kapitale zakładowym%	Liczba głosów	Udział w ogólnej liczbie głosów na WZ (%)
Andrzej Dadełło (łącznie)	6 450 000	645 000,00	53,75	6 450 000	53,75
Andrzej Dadełło – bezpośrednio	700 000	70 000,00	5,83	700 000	5,83
DSA Financial Group SA	5 750 000	575 000,00	47,92	5 750 000	47,92
Altus TFI S.A.	629 596	62 959,60	5,25	629 596	5,25
Quercus TFI S.A.	1 461 223	146 122,30	12,18	1 461 223	12,18
Pozostali akcjonariusze	3 459 181	345 918,10	28,82	3 459 181	28,82

Struktura akcjonariatu na dzień 1 stycznia 2018 r.

W okresie od 1 stycznia 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku miały miejsce następujące zmiany w strukturze akcjonariatu:

• Zbycie akcji przez Altus TFI S.A.
• Zbycie akcji przez Quercus TFI S.A.
• Nabycie akcji przez Copernicus Capital TFI S.A.
• Nabycie akcji przez DSA Financial Group S.A.

W wyniku tych wydarzeń na dzień 31 grudnia 2018 struktura akcjonariatu wygląda następująco:

Struktura akcjonariatu na dzień 31 grudnia 2018 roku

Akcjonariusz	Liczba akcji (szt.)	Wartość akcji (w zł)	Udział w kapitale zakładowym%	Liczba głosów	Udział w ogólnej liczbie głosów na WZ (%)
Andrzej Dadełło (łącznie)	6 733 000	673 300,00	56,11	6 733 000	56,11
Andrzej Dadełło –	700 000	70 000,00	5,83	700 000	5,83

bezpośrednio DSA Financial Group SA	6 033 000	603 300,00	50,28	6 033 000	50,28
Quercus TFI S.A. Copernicus Capital TFI S.A.	1 210 064 671 654	121 006,40 67 165,40	10,08 5,60	1 210 064 671 654	10,08 5,60
Pozostali akcjonariusze	3 385 282	338 528,20	28,21	3 385 282	28,21

W okresie od 1 stycznia 2019 roku do dnia publikacji niniejszego Sprawozdania miały miejsce dalsze transakcje, które wpłynęły na strukturę akcjonariatu:

• Nabycie akcji przez DSA Financial Group S.A.

W związku z tym na dzień publikacji Sprawozdania struktura akcjonariatu wygląda następująco:

	Struktura akcjonariatu na dzień publikacji niniejszego sprawozdania
--	---------------------------------------------------------------------

Akcjonariusz	Liczba akcji (szt.)	Wartość akcji (w zł)	Udział w kapitale zakładowym%	Liczba głosów	Udział w ogólnej liczbie głosów na WZ (%)
Andrzej Dadełło (łącznie)	6 800 000	680 000,00	56,67%	6 800 000	56,67%
Andrzej Dadełło – bezpośrednio	700 000	70 000,00	5,83%	700 000	5,83%
DSA Financial Group SA	6 100 000	610 000,00	50,83%	6 100 000	50,83%
Quercus TFI S.A.	1 210 064	121 006,40	10,08%	1 210 064	10,08%
Copernicus Capital TFI S.A.	671 654	67 165,40	5,60%	671 654	5,60%
Pozostali akcjonariusze	3 318 282	331 828,20	27,65%	3 318 282	25,65%

Struktura akcjonariatu na dzień publikacji sprawozdania

1.10.1 Zmiana stanu posiadania liczby akcji przez akcjonariuszy posiadających ponad 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy

	dzień publikacji ostatniego sprawozdania finansowego1	zwiększenie	zmniejszenie	Liczba akcji na dzień przekazania raportu
Andrzej Dadełło (łącznie)	6 733 000	67 000	-	6 800 000
Andrzej Dadełło – bezpośrednio	700 000	-	-	700 000
DSA Financial Group SA	6 033 000	67 000	-	6 100 000
Quercus TFI S.A.	1 210 064	-	-	1 210 064
Copernicus Capital TFI S.A.	671 654	-	-	671 654

Źródło: Zawiadomienia w trybie Art. 69 Ustawy o ofercie i art. 19 MAR

¹dzień publikacji sprawozdania finansowego za IV kwartał 2018 r. – 26.02.2019 r.

1.10.2 Liczba akcji będąca w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących

Osoby zarządzające lub nadzorujące	liczba akcji dzień publikacji ostatniego sprawozdania finansowego	zwiększenie	zmniejszenie	Liczba akcji na dzień przekazania raportu
ZARZĄD
Bartłomiej Krupa	181 661	-	-	181 661
Kamil Krążek	89 509	20 639	-	110 148
Tomasz Stanisławski	32 113	-	-	32 113
Magdalena Kryska	15 730	-	-	15 730
RADA NADZORCZA
Andrzej Dadełło	700 000	-	-	700 000
Andrzej Łebek	-	-	-	-
Jerzy Krawczyk	-	-	-	-
Martyna Pajączek	-	-	-	-
Marek Stokłosa	-	-	-	-
Joanna Wilczyńska	874	-	-	874
Marek Wierzba	-	-	-	-

Źródło: Oświadczenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej

1.11 Spółki powiązane i zależne

Na dzień 31.12.2018 r.

Nazwa spółki	Siedziba	Dane rejestrowe	Przedmiot działalności	Kapitał podstawowy w zł	Udział procentowy w kapitale	Udział procentowy w prawach głosu
VOTUM Centrum Odškodnění, a.s.	Rooseveltova 593/10, Brno, Czechy	DIC:CZ29193877	Usługi odszkodowawcze	829 800	100% VOTUM S.A.	100% VOTUM S.A.
KANCELARIA PRAWNA VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o.	Pl. Soborna 12a/24, Lwów, Ukraina	Nr Rejestru 38142410	Usługi odszkodowawcze	4 574,40	100% VOTUM S.A.	100% VOTUM S.A.
Votum Odszkodowania S.A. w organizacji2	Wyścigowa 56i, Wrocław, Polska		Usługi odszkodowawcze	250 000	100% VOTUM S.A.	100% VOTUM S.A.
Dopłaty Powypadkowe S.A. (dawniej VOTUM Connect S.A.)	Wiśniowa 47, Wrocław, Polska	KRS: 0000468212 NIP: 798-14-76-727 REGON: 146760982	Usługi odszkodowawcze	570 000	100% VOTUM S.A.	100% VOTUM S.A.
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy sp. k. 1	Wyścigowa 56i, Wrocław, Polska	KRS 0000262469, NIP 899-25-79-696, REGON 020356170	Usługi prawnicze	67 000	98% VOTUM S.A., 2% osoby fizyczne	98% VOTUM S.A., 2% osoby fizyczne
Bochenek i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych sp.k.1	Wyścigowa 56i, Wrocław, Polska	KRS 0000773314 NIP 8992858433 REGON 382638838	Usługi prawnicze	50 000	99% VOTUM S.A. 1% osoby fizyczne	99% VOTUM S.A. 1% osoby fizyczne
PCRF VOTUM S.A. sp.k. 1	Golikówka 6, Kraków, Polska	KRS 0000443718, NIP 679-308-73-34, REGON 122736710	Usługi rehabilitacyjne	100 000	1% VOTUM S.A., 99% PCRF VOTUM S.A.	1% VOTUM S.A., 99% PCRF VOTUM S.A.
Ukraińsko Polskie Centrum Rehabilitacji VOTUM sp. z o.o.	Tugan Baranowskiego 9, Lwów, Ukraina	Nr Rejestru 39955514	Usługi rehabilitacyjne	848,50	100% Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o.	100% Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o.
PCRF VOTUM S.A.	Golikówka 6, Kraków, Polska	KRS 0000290430, NIP 679-294-28-95, REGON 120501999	Usługi rehabilitacyjne, najem i obsługa nieruchomości	5 000 000	96% VOTUM S.A., 4% osoby fizyczne	96% VOTUM S.A., 4% osoby fizyczne
Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o.	Pl. Soborna 12a/24, Lwów, Ukraina	Nr Rejestru 39586330	Usługi szkoleniowe	62 296	55% VOTUM S.A. 45% Osoby fizyczne	55% VOTUM S.A. 45% Osoby fizyczne
Law Stream sp. z o.o. (dawniej BOBAT sp. z o.o.)	Wyścigowa 56i, Wrocław, Polska	KRS 0000544120 NIP 6671766643 REGON 360809688	Usługi serwisów internetowych	303 300	55% VOTUM S.A., 45% Directinfo sp. z o.o.	55% VOTUM S.A., 45% Directinfo sp. z o.o.
Biuro Ekspertyz Procesowych sp. z o.o.	Wiśniowa 47, Wrocław Polska	KRS 0000565095 NIP 8992769617 REGON 61924010	Ekspertyzy specjalistyczne	50 000	85% VOTUM S.A., 15% osoby fizyczne	85% VOTUM S.A., 15% osoby fizyczne
Robin Lawyers S.A. (dawniej AutoVOTUM S.A.)	Wyścigowa 56i, Wrocław, Polska	KRS 0000273033 NIP 899259002 REGON 020447530	Pozostałe usługi finansowe	4 770 000	100% VOTUM S.A.	100% VOTUM S.A.
Redeem sp. z o.o.	Wiśniowa 47, Wrocław, Polska	KRS 0000329549 NIP 8862924887 REGON 02097917800000	Usługi windykacyjne	1 000 000	100% VOTUM S.A.	100% VOTUM S.A.

DSA Investment S.A.	Wiśniowa 47, Wrocław, Polska	KRS 0000391830 NIP 899-27-23-377 REGON 021642423	Pośrednictwo w sprzedaży usług ubezpieczeniowych	1 000 000	100% VOTUM S.A.	100% VOTUM S.A.
Protecta sp. z o.o.	Kościuszki 16b lok. 4-5 Włocławek, Polska	KRS 0000168270 NIP 8971684241 REGON 932923329	Pośrednictwo w sprzedaży usług ubezpieczeniowych	1 000 000	76% DSA Investment S.A., 24% osoby fizyczne	76% DSA Investment S.A., 24% osoby fizyczne

¹ udział w zyskach i stratach

² spółka zawiązana w dniu 23 listopada 2018 r.

1.12 Graficzna prezentacja Grupy Kapitałowej na dzień bilansowy

1.13 Oświadczenie zarządu

Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (tj. Dz. U. z 2018 poz. 757), Zarząd Spółki oświadcza, że wedle swojej najlepszej wiedzy, niniejsze roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi Spółkę zasadami rachunkowości oraz że odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Spółki oraz jej wynik finansowy.

Niniejsze roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało przygotowane przy zastosowaniu zasad rachunkowości, zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską oraz w zakresie wymaganym przez rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (tj. Dz. U. z 2018 poz. 757). Sprawozdanie to obejmuje okres od 1 stycznia 2018 do 31 grudnia 2018 roku.

Zarząd spółki VOTUM S.A. z siedzibą we Wrocławiu ("Spółka"), działając na podstawie § 71 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim, oraz w oparciu o przedstawione w tym zakresie oświadczenie Rady Nadzorczej Spółki, informuje, że wybór firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej VOTUM S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2018 roku został dokonany zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym dotyczącymi wyboru i procedury wyboru firmy audytorskiej. Ponadto, Zarząd Spółki informuje, iż:

• firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej;

• są przestrzegane obowiązujące przepisy związane z rotacją firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji;

• Spółka posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na rzecz emitenta przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską. Zgodnie z przyjętymi przez Zarząd zasadami ładu korporacyjnego, firma audytorska została wybrana przez Radę Nadzorczą VOTUM S.A. uchwałą z dnia 29.06.2017 roku w sprawie wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych w Spółce i Grupie Kapitałowej Votum za lata obrotowe 2017-2018. Rada Nadzorcza dokonała powyższego wyboru, mając na uwadze zagwarantowanie pełnej niezależności i obiektywizmu samego wyboru, jak i realizacji zadań przez biegłego rewidenta.

1.14 Zatwierdzenie sprawozdania finansowego

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd jednostki dominującej w dniu 26 kwietnia 2019 roku.

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE VOTUM

Skonsolidowany rachunek zysków i strat

	NOTA	01.01.2018-31.12.2018	01.01.2017-31.12.2017
Przychody ze sprzedaży	1	105 196	93 970
Przychody ze sprzedaży produktów		-	-
Przychody ze sprzedaży usług		105 196	93 970
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów		-	-
Koszty działalności operacyjnej		93 052	87 978
Amortyzacja		3 248	2 400
Zużycie materiałów i energii		2 115	3 026
Usługi obce		56 467	48 447
Podatki i opłaty		4 759	5 303
Wynagrodzenia		21 187	23 230
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia		3 881	4 219
Pozostałe		1 381	1 353
Wartość sprzedanych towarów i materiałów		14	-
Zysk (strata) ze sprzedaży		12 144	5 992
Pozostałe przychody operacyjne	3	1 798	802
Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych Dotacje		1 019 47	180 47
Inne przychody operacyjne		732	575
Dywidenda, udział w zyskach		-	-
Pozostałe koszty operacyjne	3	2 259	1 820
Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych		24	5
Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych		22	-
Inne koszty operacyjne		2 213	1 815
Zysk (strata) na działalności operacyjnej		11 683	4 974
Przychody finansowe	4	477	561
Odsetki		123	209
Aktualizacja aktywów finansowych		30	108
Pozostałe		324	244
Koszty finansowe	4	1 513	1 011
Odsetki		939	764
Aktualizacja aktywów finansowych		-	-
Pozostałe		574	247
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek rozliczanych metodą praw własności		-	15
Zysk (strata) przed opodatkowaniem		10 647	4 539
Podatek dochodowy	5	2 220	1 290
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej		8 427	3 249
Zysk (strata) z działalności zaniechanej		-	-
Zysk (strata) netto	7	8 427	3 249
Zysk (strata) przypisana akcjonariuszom niekontrolującym		150	97
Zysk (strata) netto podmiotu dominującego		8 277	3 152
Zysk (strata) netto na jedną akcję (w zł)		0,69	0,27
Podstawowy za okres obrotowy		0,69	0,27
Rozwodniony za okres obrotowy		-	-
Zysk (strata) netto na jedną akcję z działalności kontynuowanej (w zł)		0,69	0,27
Podstawowy za okres obrotowy		0,69	0,27
Rozwodniony za okres obrotowy		-	-
Zysk (strata) netto na jedną akcję z działalności zaniechanej (w zł)		-	-

…………………………………………………… …….……………………………………………………

Wrocław, dnia 25 kwietnia 2019 r.

Podpisy Członków Zarządu:

…………………………………………………… …………………………………………………………………

Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Kamil Krążek – Wiceprezes Zarządu

Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu Magdalena Kryska – Członek Zarządu

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie:

…………………………...……………………………………………… Marcin Wenzel – Menedżer ds. sprawozdawczości i audytu wewnętrznego Grupy Kapitałowej

Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów

	NOTA	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Inne całkowite dochody
Składniki nie podlegające przeklasyfikowaniu w późniejszych okresach do wyniku		-	-
Zmiany w nadwyżce z przeszacowania		-	-
Składniki podlegające przeklasyfikowaniu w późniejszych okresach do wyniku		109	92
Zyski (straty) z tytułu przeszacowania składników aktywów z tyt. zwiększenia udziałów w spółce zależnej		-	-
zysk (strata) z tyt. Sprzedaży udziałów w jednostce zależnej		-	-
Efektywna część zysków i strat związanych z instrumentami zabezpieczającymi przepływy środków pieniężnych		-	-
Zyski (straty) aktuarialne z programów określonych świadczeń emerytalnych		-	-
Różnice kursowe z wyceny jednostek działających za granicą		109	92
Udział w dochodach całkowitych jednostek stowarzyszonych*		-	-
Podatek dochodowy związany z elementami pozostałych całkowitych dochodów		-	-
Inne całkowite dochody ogółem, netto	9	109	92
Suma całkowitych dochodów		8 536	3 341
Suma dochodów całkowitych przypisana akcjonariuszom niekontrolującym		150	97
Suma dochodów całkowitych przypadająca na podmiot dominujący		8 386	3 244

…………………………………………………… …………………………………………………………………

Wrocław, dnia 25 kwietnia 2019 r.

Podpisy Członków Zarządu:

…………………………………………………… …….…………………………………………………… Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu Magdalena Kryska – Członek Zarządu

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie:

…………………………...……………………………………………… Marcin Wenzel – Menedżer ds. sprawozdawczości i audytu wewnętrznego Grupy Kapitałowej

Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Kamil Krążek – Wiceprezes Zarządu

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

AKTYWA	NOTA	31.12.2018	31.12.2017
Aktywa trwałe		45 219	38 055
Rzeczowe aktywa trwałe	10	24 934	28 511
Wartości niematerialne	11	518	687
Wartość firmy	12	5 753	3 731
Nieruchomości inwestycyjne		-	-
Inwestycje w jednostkach powiązanych wycenianych metodą praw własności		-	-
Akcje i udziały w jednostkach podporządkowanych nie objętych konsolidacją		-	-
Pozostałe aktywa finansowe	19,20	12 613	3 798
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	5	1 211	1 079
Pozostałe aktywa trwałe	16	190	249
Aktywa obrotowe		49 224	33 535
Zapasy	21	414	16
Należności z tytułu realizacji usług	23	9 687	12 270
Aktywa z tytułu realizacji umów MSSF 15	23	9 939	*ND
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego		75	352
Pozostałe należności	24	2 187	2 498
Pozostałe aktywa finansowe	19,20	1 488	972
Wydatki na nabycie cesji wierzytelności	19,20	15 488	10 953
Rozliczenia międzyokresowe	26	894	652
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	27	9 052	5 822
Aktywa zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży

AKTYWA RAZEM 94 443 71 590

* ND – nie dotyczy – pozycje dla których w 2017 roku nie wystąpiła wycena według zasad wynikających z zastosowania od 1 stycznia 2018r. MSSF9 oraz MSSF15

Wrocław, dnia 25 kwietnia 2019 r.

Podpisy Członków Zarządu:

…………………………………………………… ………………………………………………………………… Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Kamil Krążek – Wiceprezes Zarządu

…………………………………………………… …….…………………………………………………… Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu Magdalena Kryska – Członek Zarządu

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie:

…………………………...……………………………………………… Marcin Wenzel – Menedżer ds. sprawozdawczości i audytu wewnętrznego Grupy Kapitałowej

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018–31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile
nie podano inaczej)

PASYWA	NOTA	31.12.2018	31.12.2017
		dane według MSSF 15	dane według MSR 18
Kapitał własny		41 200	26 579
Kapitały własne akcjonariuszy jednostki dominującej		41 015	26 365
Kapitał zakładowy	28	1 200	1 200
Należne wpłaty na kapitał zakładowy		-	-
Kapitały zapasowy		17 304	17 304
Pozostałe kapitały		2 352	-
Różnice kursowe z przeliczenia		521	412
Wypłacona zaliczka na poczet dywidendy		-	-
Niepodzielony wynik finansowy	31	11 361	4 297
Wynik finansowy bieżącego okresu		8 277	3 152
Kapitał akcjonariuszy niekontrolujących	32	185	214
Zobowiązanie długoterminowe		22 455	18 940
Kredyty i pożyczki	33	16 744	15 249
Pozostałe zobowiązania finansowe	3	2 693	2 344
Inne zobowiązania długoterminowe		-	1
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego	5	2 860	1 225
Rozliczenia międzyokresowe przychodów	41	16	65
Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne	42	142	56
Pozostałe rezerwy	44	-	-
Zobowiązania krótkoterminowe		30 788	26 071
Kredyty i pożyczki	33	3 836	5 368
Pozostałe zobowiązania finansowe	34	927	1 555
Zobowiązania z tytułu realizacji usług		13 146	12 469
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	36	166	-
Pozostałe zobowiązania	37	9 522	3 230
Rozliczenia międzyokresowe przychodów	40	210	208
Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne	41	237	540
Pozostałe rezerwy	43	2 744	2 701
Zobowiązania bezpośrednio związane z aktywami klasyfikowanymi jako przeznaczone do sprzedaży		-	-
PASYWA RAZEM		94 443	71 590

…………………………………………………… …….……………………………………………………

Wrocław, dnia 25 kwietnia 2019 r. Podpisy Członków Zarządu:

Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Kamil Krążek – Wiceprezes Zarządu

Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu Magdalena Kryska – Członek Zarządu

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie:

…………………………...……………………………………………… Marcin Wenzel – Menedżer ds. sprawozdawczości i audytu wewnętrznego Grupy Kapitałowej

…………………………………………………… …………………………………………………………………

Sprawozdanie ze zmian w skonsolidowanym kapitale własnym

	Kapitał zakładowy	Należne wpłaty na kapitał podstawowy	Kapitały zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ceny nominalnej	Pozostałe kapitały	Różnice kursowe z przeliczenia	Niepodzielony wynik finansowy	Wypłacona zaliczka na poczet dywidendy w bieżącym okresie	Wynik finansowy bieżącego okresu	Kapitał własny akcjonariuszy jednostki dominującej	Kapitał akcjonariuszy niekontrolujących	Razem kapitał własny
Kapitał własny na dzień 01.01.2018 roku	1 200	-	17 304	-	412	7 449	-	-	26 365	214	26 579
Zmiany zasad rachunkowości	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Korekty z tyt. błędów podstawowych	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Wpływ zastosowania MSSF 15	-	-	-	-	-	6 250	-	-	6 250	-	6 250
Kapitał własny po korektach	1 200	-	17 304	-	412	13 699	-	-	32 615	214	32 829
Emisja akcji	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Wniesiony kapitał	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Korekta z tytułu rozliczenia wartości firmy	-	-	-	-	-		-	-	-	-	-
zysk (strata) z tyt. zwiększenia udziału w jednostce zależnej	-	-	-	-	-	- 86	-	-	- 86	39	- 47
zysk (strata) z tyt. Sprzedaży udziałów w jednostce zależnej	-	-	-	-	-	100	-	-	100	7	107
Płatności w formie akcji własnych	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Podział zysku netto	-	-	-	2 352	-	- 2 352	-	-	-	- 225	- 225
Wypłata dywidendy	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Zysk netto/dochód całkowity	-	-	-	-	109	-	-	8 277	8 386	150	8 536
Zysk netto	-	-	-	-	-	-	-	8 277	8 277	150	8 427
Inne całkowite dochody	-	-	-	-	109	-	-	-	109	-	109
Kapitał własny na dzień 31.12.2018 roku	1 200	-	17 304	2 352	521	11 361	-	8 277	41 015	185	41 200

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2017– 31.12.2017 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

	Kapitał zakładowy	Należne wpłaty na kapitał podstawowy	Kapitały zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ceny nominalnej	Pozostałe kapitały	Różnice kursowe z przeliczenia	Niepodzielony wynik finansowy	Wypłacona zaliczka na poczet dywidendy w bieżącym okresie	Wynik finansowy bieżącego okresu	Kapitał własny akcjonariuszy jednostki dominującej	Kapitał akcjonariuszy niekontrolujących	Razem kapitał własny
Kapitał własny na dzień 01.01.2017 roku	1 200	-	17 271	-	320	12 896	-	-	31 687	130	31 817
Zmiany zasad rachunkowości	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Korekty z tyt. błędów podstawowych	-	-	-	-	-	- 117	-	-	- 117	-	-
Kapitał własny po korektach	1 200	-	17 271	-	320	12 779	-	-	31 570	130	31 700
Emisja akcji	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Wniesiony kapitał	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Zysk(strata) z tyt. podwyższenia kapitału	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
zysk (strata) z tyt. zwiększenia udziału w jednostce zależnej	-	-	-	-	-	- 409	-	-	- 409	136	- 273
Nabycie udziałów w podmiotach zależnych	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Płatności w formie akcji własnych	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Podział zysku netto	-	-	33	-	-	- 8 073	-	-	- 8 040	-	- 8 040
Wypłata dywidendy	-	-	-	-	-	-	-	-	-	- 149	- 149
Zysk netto/dochód całkowity	-	-	-	-	92	-	-	3 152	3 244	97	3 341
-Zysk netto	-	-	-	-	-	-	-	3 152	3 152	97	3 249
-Inne całkowite dochody	-	-	-	-	92	-	-	-	92	-	92
Kapitał własny na dzień 31.12.2017 roku	1 200	-	17 304	-	412	4 297	-	3 152	26 365	214	26 579

Wrocław, dnia 25 kwietnia 2019 r.

Podpisy Członków Zarządu:

…………………………………………………… …………………………………………………………………

Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Kamil Krążek – Wiceprezes Zarządu

Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu Magdalena Kryska – Członek Zarządu

…………………………………………………… …….……………………………………………………

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie:

…………………………...……………………………………………… Marcin Wenzel – Menedżer ds. sprawozdawczości i audytu wewnętrznego Grupy Kapitałowej

Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych

	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA
Zysk (strata) przed opodatkowaniem	10 647	4 539
Korekty razem	-367	-5 434
Amortyzacja	3 337	2 400
Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych	-153	134
Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)	329	495
Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej	-69	-616
Zmiana stanu rezerw	-175	280
Zmiana stanu zapasów	-400	-4
Zmiana stanu należności	-4 537	2 832
Zmiana stanu zobowiązań, z wyjątkiem pożyczek i kredytów	7 057	-5 184
Zmiana stanu pozostałych aktywów	-5 805	-5 771
Inne korekty z działalności operacyjnej	49	-
Gotówka z działalności operacyjnej	10 280	-895
Podatek dochodowy (zapłacony) / zwrócony	-1 813	-1 721
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej	8 467	-2 616
DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA
Wpływy	5 021	1 455
Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	2 509	438
Zbycie inwestycji w nieruchomości	-	-
Zbycie aktywów finansowych	107	127
Otrzymane dywidendy	-	-
Inne wpływy inwestycyjne	1 449	706
Spłata udzielonych pożyczek długoterminowych	956	184
Wydatki	5 026	3 501
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	595	984
Nabycie inwestycji w nieruchomości	-	-
Wydatki na aktywa finansowe	4 003	265
Inne wydatki inwestycyjne	428	2 252
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej	-5	-2 046

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018–31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

	31.12.2018	31.12.2017
DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA
Wpływy	7 700	12 920
Wpływ netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału	-	-
Kredyty i pożyczki	7 700	12 920
Emisja dłużnych papierów wartościowych	-	-
Inne wpływy finansowe	-	-
Wydatki	12 934	13 684
Nabycie udziałów (akcji) własnych	-	-
Dywidendy i inne wpłaty na rzecz właścicieli	213	8 189
Inne, niż wpłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku	-	-
Spłaty kredytów i pożyczek	8 561	3 559
Wykup dłużnych papierów wartościowych	-	-
Z tytułu innych zobowiązań finansowych	-	-
Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego	3 465	1 328
Odsetki	695	608
Inne wydatki finansowe	-	-
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej	-5 234	-764
Przepływy pieniężne netto razem	3 228	-5 426
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:	3 230	-5 434
– zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych	-2	8
Środki pieniężne na początek okresu	5 844	11 270
Środki pieniężne na koniec okresu	9 072	5 844
o ograniczonej możliwości dysponowania	-	-
Wrocław, dnia 25 kwietnia 2019 r.

…………………………………………………… …………………………………………………………………

…………………………………………………… …….……………………………………………………

Podpisy Członków Zarządu:

Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu Magdalena Kryska – Członek Zarządu

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie:

…………………………...……………………………………………… Marcin Wenzel – Menedżer ds. sprawozdawczości i audytu wewnętrznego Grupy Kapitałowej

Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Kamil Krążek – Wiceprezes Zarządu

01.01.2017-

INFORMACJA DODATKOWA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

1.15 Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej.

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz interpretacjami wydanymi przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości zatwierdzonymi przez Unię Europejską, na mocy Rozporządzenia w sprawie MSSF (Komisja Europejska 1606/2002), zwanymi dalej "MSSF UE".

MSSF UE obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) oraz Komisję ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (KIMSF), zatwierdzone do stosowania w UE.

Sporządzając sprawozdanie finansowe za rok 2018 jednostka stosuje takie same zasady rachunkowości jak przy sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego za rok 2017, z wyjątkiem zmian do standardów i nowych standardów i interpretacji zatwierdzonych przez Unię Europejską dla okresów sprawozdawczych rozpoczynających się w dniu lub po 1 stycznia 2018 roku. W 2018 roku Spółka przyjęła wszystkie nowe i zatwierdzone standardy i interpretacje wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i zatwierdzone do stosowania w UE, mające zastosowanie do prowadzonej przez nią działalności i obowiązujące w okresach sprawozdawczych od 1 stycznia 2018r.

Poniżej wymieniono standardy i zmiany do standardów zatwierdzone do stosowania w UE i mających zastosowanie do okresów sprawozdawczych rozpoczynających się w dniu lub po 1 stycznia 2018:

a) MSSF 9 " Instrumenty finansowe" (z 12 listopada 2009 r. wraz z późniejszymi zmianami do MSSF 9 i MSSF 7 z 16 grudnia 2011r.) – obowiązującym w odniesieniu do okresów sprawozdawczych rozpoczynających się w dniu lub po 1 stycznia 2018 Nowy standard zastępuje wytyczne zawarte w MSR 39 Instrumenty Finansowe: ujmowanie i wycena, na temat klasyfikacji oraz wyceny aktywów finansowych. Standard eliminuje istniejące w MSR 39 kategorie utrzymywane do terminu wymagalności, dostępne do sprzedaży oraz pożyczki i należności. W momencie początkowego ujęcia aktywa finansowe będą klasyfikowane do jednej z dwóch kategorii:

• aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu; lub

• aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej.

Składnik aktywów finansowych jest wyceniany według zamortyzowanego kosztu jeżeli spełnione są następujące dwa warunki: aktywa utrzymywane są w ramach modelu biznesowego, którego celem jest utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów wynikających z kontraktu; oraz, jego warunki umowne powodują powstanie w określonych momentach przepływów pieniężnych stanowiących wyłącznie spłatę kapitału oraz odsetek od niespłaconej części kapitału. Zyski i straty z wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej ujmowane są w wyniku finansowym bieżącego okresu, z wyjątkiem sytuacji, gdy inwestycja w instrument finansowy nie jest przeznaczona do obrotu. MSSF 9 daje możliwość decyzji o wycenie takich instrumentów finansowych, w momencie ich początkowego ujęcia, w wartości

godziwej przez inne całkowite dochody. Decyzja taka jest nieodwracalna. Wyboru takiego można dokonać dla każdego instrumentu osobno. Wartości ujęte w innych całkowitych dochodach nie mogą w późniejszych okresach zostać przekwalifikowane do rachunku zysków i strat.

MSSF 9 wprowadzono nowy model w zakresie ustalania odpisów aktualizujących tj. model oczekiwanych strat kredytowych. Istotny jest także wprowadzony przez MSSF 9 wymóg ujawniania w pozostałych całkowitych dochodach skutków zmian własnego ryzyka kredytowego z tytułu zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy.

b) MSSF 15 Przychody z umów z klientami – obowiązujący w odniesieniu do okresów sprawozdawczych rozpoczynających się w dniu lub po 1 stycznia 2018 roku

MSSF 15 określa, w jaki sposób i kiedy należy rozpoznawać przychody, jak również wymaga od podmiotów stosujących MSSF istotnych ujawnień. Standard wprowadza jednolity modelu pięciu kroków, oparty na zasadach, który ma być stosowany dla wszystkich umów z klientami przy rozpoznawaniu przychodu.

c) Zmiany do MSSF 2 "Płatności oparte na akcjach" – klasyfikacja i wycena transakcji opartych na akcjach

d) Zmiany do MSSF 4 Zastosowanie MSS9 "Instrumenty finansowe" wraz z MSSF 4 "Umowy ubezpieczeniowe"

e) Roczny program poprawek 2014-2016:

• zmiany do MSSF 1 "Zastosowanie MSSF po raz pierwszy" – usunięcie krótkoterminowych zwolnień

• zmiany do MSR 28 " Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych" – wycena jednostek stowarzyszonych lub wspólnych przedsięwzięć do wartości godziwej

f) KIMSF 22 "Transakcje w walutach obcych oraz płatności zaliczkowe"

g) zmiany do MSR 40 "Nieruchomości inwestycyjne" odnośnie reklasyfikacji nieruchomości inwestycyjnych

h) MSSF 16 obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później i został przyjęty przez Unię Europejską. Zastąpi on obecnie obowiązujący standard MSR 17 oraz interpretacje KIMSF 4, SKI 15, 27. Podejście księgowe w zakresie ujęcia leasingów od strony leasingodawcy jest zbliżone do zasad określonych w dotychczasowym MSR 17. Główne zmiany wprowadzone przez MSSF 16 dotyczą ujęcia leasingu od strony leasingobiorców. Zgodnie z nowym standardem, ujęcie leasingu w księgach rachunkowych leasingobiorcy nie będzie kontynuowane w podziale na leasing operacyjny i finansowy. MSSF 16 wprowadza jeden model ujęcia leasingu w księgach rachunkowych leasingobiorcy, zbieżny (pod pewnymi aspektami) z dotychczasowym ujęciem leasingu finansowego w ramach MSR 17. Zgodnie z MSSF 16 umowa jest leasingiem lub zawiera leasing, jeśli przekazuje prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie. Istotną zmianą, którą MSSF 16 wprowadza do definicji leasingu jest wymóg sprawowania kontroli nad użytkowanym, konkretnym składnikiem aktywów, wskazanym w umowie wprost lub w sposób dorozumiany. Przeniesienie prawa do użytkowania ma miejsce wówczas, gdy mamy do czynienia ze zidentyfikowanym aktywem, w odniesieniu do którego leasingobiorca ma prawo do praktycznie wszystkich korzyści ekonomicznych, i kontroluje wykorzystanie danego aktywa w danym okresie. W przypadku spełnienia definicji leasingu, ujmuje się prawo do użytkowania aktywa wraz z odpowiednim zobowiązaniem z tytułu leasingu ustalonym w wysokości zdyskontowanych przyszłych płatności w okresie trwania leasingu. Wydatki związane z wykorzystywaniem aktywów będących przedmiotem leasingu, które dotychczas ujęte były w większości w kosztach usług obcych, będą obecnie klasyfikowane jako koszty amortyzacji oraz koszty odsetek. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są amortyzowane liniowo, natomiast zobowiązania z tytułu umów leasingowych rozliczne efektywną stopą procentową. Według Grupy standard te nie wpłynie na wyniki oraz pozycje aktywów i pasywów.

Standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR, które nie zostały jeszcze zatwierdzone przez UE do stosowania:

a) KIMSF 23 "Niepewność co do traktowania podatkowego dochodu"

Interpretacja do MSR 12 "Podatek dochodowy" rozstrzyga podejście do sytuacji, gdy interpretacja przepisów ws. podatku dochodowego nie jest jednoznaczna i nie można definitywnie przyjąć, jakie rozwiązanie zostanie zaakceptowane przez organy podatkowe, w tym sądy. Kierownictwo powinno w pierwszej kolejności ocenić, czy jego interpretacja zostanie prawdopodobnie zaakceptowana przez ograny podatkowe. Jeśli tak, należy przyjąć do sporządzania sprawozdania finansowego taką interpretację. Jeśli nie, należy uwzględnić niepewność kwot związanych z podatkiem dochodowym metodą wartości najbardziej prawdopodobnej lub wartości oczekiwanej. Spółka powinna ocenić ewentualne zmiany faktów i okoliczności wpływające na ustaloną wartość. Jeśli wartość podlega korekcie, traktuje się ją jako zmianę szacunku zgodnie z MSR 8. Grupa szacuje, że nowa interpretacja nie będzie miała istotnego wpływu na jej sprawozdanie finansowe, gdyż nie przeprowadza transakcji, których zmiany dotyczą. Interpretacja obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później.

b) Zmiana MSSF 9 "Instrumenty finansowe"

Zmiana polega na dopuszczeniu kwalifikowania do kategorii aktywów wycenianych w zamortyzowanym koszcie takich instrumentów, które w przypadku wcześniejszej spłaty powodują, że jednostka otrzyma kwotę mniejszą niż suma kapitału i naliczonych odsetek (tzw. ujemne wynagrodzenie). Grupa szacuje, że zmiana standardu nie będzie miała wpływu na jej sprawozdanie finansowe ze względu na to, że nie wystąpiły transakcje objęte zmianami.

c) Zmiana MSR 28 "Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach"

Zmiana standardu uściśla, że do instrumentów finansowych innych, niż wyceniane metodą praw własności, w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach należy stosować MSSF 9 nawet jeśli instrumenty te stanowią element inwestycji netto w takiej jednostce. Grupa szacuje, że nowy standard nie wpłynie na jej sprawozdania finansowe, ponieważ nie posiada takich instrumentów finansowych. Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później.

d) Zmiany MSR 12 "Podatek dochodowy", MSR 23 "Koszty finansowania zewnętrznego", MSSF 3 "Połączenia przedsięwzięć" i MSSF 11 "Wspólne ustalenia umowne"

Mniejsze poprawki do standardów, wprowadzane w ramach corocznych zmian do standardów (cykl 2015 – 2017):

MSR 12: Rada MSR uściśliła sposób ujmowania podatku dochodowego będącego konsekwencją dywidend. Podatek ujmowany jest w momencie ujęcia zobowiązania do wypłaty dywidendy jako obciążenie wyniku lub pozostałych całkowitych dochodów lub kapitałów w zależności od tego, gdzie ujęto przeszłe transakcje, które wygenerowały wynik.

MSR 23: Doprecyzowano, że zadłużenie pierwotnie przeznaczone na finansowanie składnika aktywów, który został już ukończony, zostaje zaliczone do zadłużenia ogólnego, którego koszt może być później kapitalizowany w wartości innych aktywów.

MSSF 3: Rada MSR doprecyzowała, że zasady dotyczące rozliczania połączenia przedsięwzięć realizowanego etapami, w tym konieczność wyceny udziałów, dotyczą również posiadanych wcześniej udziałów we wspólnych działalnościach.

MSSF 11: Rada doprecyzowała, że wspólnik wspólnej działalności, niesprawujący wspólnej kontroli, w sytuacji, gdy uzyska wspólną kontrolę nad wspólną działalnością będącą przedsięwzięciem, nie powinien ponownie wyceniać udziałów w tej wspólnej działalności. Grupa szacuje, że nowy standard nie wpłynie na jej sprawozdania finansowe w sposób istotny, ponieważ: Grupa nie jest stroną transakcji będących przedmiotem zmiany MSR 12, wszystkie dostosowania składnika aktywów o istotnej wartości są finansowane przez Grupę ze środków pozyskiwanych z zewnątrz specjalnie w tym celu, Grupa nie prowadzi wspólnej działalności w rozumieniu MSSF 11.

e) Nowy MSSF 17 "Umowy ubezpieczeniowe"

Nowy standard regulujący ujęcie, wycenę, prezentację i ujawnienia dotyczące umow ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Standard zastępuje dotychczasowy MSSF 4. Grupa szacuje, że nowy standard nie wpłynie na jej sprawozdania finansowe, ponieważ nie prowadzi działalności ubezpieczeniowej. Standard obowiązuje dla okresow rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2021 roku lub poźniej.

f) Zmiana MSR 19 "Świadczenia pracownicze"

Zgodnie z wprowadzoną zmianą jeśli składnik aktywów lub zobowiązanie netto z tytułu programu określonych świadczeń są ponownie wyceniane w wyniku zmian, ograniczenia lub rozliczenia, jednostka powinna: ustalić koszty bieżącego zatrudnienia i odsetki netto za okres po ponownej wycenie stosując założenia wykorzystane przy ponownej wycenie oraz określić odsetki netto za pozostały okres na podstawie przecenionego aktywa lub zobowiązania netto. Grupa szacuje, że nowy standard nie wpłynie na jej sprawozdania finansowe, ponieważ nie oferuje pracownikom programów określonych świadczeń po okresie zatrudnienia. Standard obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później.

g) Zmiana MSR 1 "Prezentacja sprawozdań finansowych" i MSR 8 "Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów"

Zmiana polega na wprowadzeniu nowej definicji pojęcia "istotny" (w odniesieniu do pominięcia lub zniekształcenia w sprawozdaniu finansowym). Dotychczasowa definicja zawarta w MSR 1 i MSR 8 różniła się od zawartej w Założeniach Koncepcyjnych Sprawozdawczości Finansowej, co mogło powodować trudności w dokonywaniu osądów przez jednostki sporządzające sprawozdania finansowe. Zmiana spowoduje ujednolicenie definicji we wszystkich obowiązujących MSR i MSSF. Grupa szacuje, że nowy standard nie wpłynie na jej sprawozdania finansowe, ponieważ dotychczas dokonywane osądy w zakresie istotności były zbieżne z tymi, jakie byłyby dokonywane przy zastosowaniu nowej definicji. Zmiany obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2020 roku lub później.

h) Zmiana MSSF 3 "Połączenia przedsięwzięć"

Zmiana dotyczy definicji przedsięwzięcia i obejmuje przede wszystkim następujące kwestie:

• precyzuje, że przejęty zespół aktywów i działań, aby być traktowanym jako przedsięwzięcie, musi obejmować również wkład i istotne procesy, które wspólnie w istotny sposób uczestniczyć będą w wypracowaniu zwrotu,

• zawęża definicję zwrotu, a tym samym również przedsięwzięcia, skupiając się na dobrach i usługach dostarczanych odbiorcom, usuwając z definicji odniesienie do zwrotu w formie obniżenia kosztów,

• dodaje wytyczne i przykłady ilustrujące w celu ułatwienia dokonywania oceny, czy w ramach połączenia został przejęty istotny proces,

• pomija dokonywanie oceny, czy istnieje możliwość zastąpienia brakujących wkładu lub procesu i kontynuowania operowania przedsięwzięciem w celu uzyskiwania zwrotu oraz

i) - dodaje opcjonalną możliwość przeprowadzenia uproszczonej oceny, mającej na celu wykluczenie, że przejęty zestaw działań i aktywów jest przedsięwzięciem.

Zmiana obowiązuje dla połączeń przedsięwzięć dla których dzień przejęcia przypada w ciągu pierwszego rocznego okresu sprawozdawczego rozpoczynającego się 1 stycznia 2020 roku lub później oraz dla transakcji nabycia aktywów, które wystąpiły w tym okresie sprawozdawczym lub później. W związku z tym zmiana nie wpłynie na sprawozdanie finansowe Grupy.

Grupa zamierza wdrożyć powyższe regulacje w terminach przewidzianych do zastosowania przez standardy lub interpretacje.

Według Grupy zastosowanie wymienionych powyżej standardów, interpretacji i zmian do standardów - poza MSSF 15 - nie miałoby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe na koniec okresu sprawozdawczego.

1.16 Wpływ zmiany MSSF 15 i MSSF 9 na wyniki grupy kapitałowej

MSSF 15 określa, w jaki sposób i kiedy należy rozpoznawać przychody, jak również wymaga od podmiotów stosujących MSSF istotnych ujawnień. Standard wprowadza jednolity model pięciu kroków, który ma być stosowany dla wszystkich umów z klientami przy rozpoznawaniu przychodu. MSSF 15 został zastosowany przez Grupę z wykorzystaniem "zmodyfikowanej metody retrospektywnej", w której skumulowany efekt zastosowania standardu po raz pierwszy jest rozpoznawany w niepodzielonym wyniku finansowym na dzień pierwszego zastosowania standardu w myśl punktu C3 b).

Analizując MSSF 15 Grupa Kapitałowa zidentyfikowała koszty odnoszące się bezpośrednio do umów z klientami, które wcześniej zaliczała do kosztów okresu. W myśl MSSF 15 Grupa powinna je aktywować do dnia realizacji usługi. Są to głównie bezpośrednie koszty związane z obsługą sprawy sądowej klienta. Ponadto poprzez identyfikację przychodów przy zastosowaniu nowego MSSF Grupa Kapitałowa przyspiesza ujęcie przychodów z tytułu wyroków sądowych zasądzonych na rzecz klientów Grupy Kapitałowej. Takie podejście zastosowane w 2017r. spowodowałoby, że wartość aktywowanych kosztów opłat sądowych wyniosłaby 2,6 mln zł., natomiast w obszarze przychodów Grupa zidentyfikowałaby przychody w kwocie wyższej o 3,6 mln zł. Poniżej zaprezentowano zmianę w odniesieniu do roku 2017. Do końca roku 2017 przychody ze sprzedaży usług odszkodowawczych oraz prawnych ujmowane były w dacie prawomocnego wyroku lub decyzji określającej wysokość przyznanego odszkodowania. Bazując na metodach pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania wobec klienta, grupa przyjmuje metody oparte na wynikach. Mając na uwadze, że wynagrodzenie za świadczoną usługę jest oparte o success fee, pierwszym możliwym momentem ustalenia szacunkowego należnego wynagrodzenia jest wyrok sądu. Wyrok ten uprawdopodobnia wysokość odszkodowania od podmiotu zobowiązanego i tym samym daje podstawę do oszacowania honorarium grupy i spółki. Spółka i grupa rozpoznaje przychód z nieprawomocnych wyroków pierwszej instancji w wysokości wartości przedmiotu sporu skorygowanego o wartość niezrealizowanych wyroków pierwszej instancji.

W związku z obowiązywaniem MSSF 9 Grupa dokonała analizy jego wpływu na sprawozdanie finansowe w oparciu o koncepcję oczekiwanych strat w zakresie szacowanych należności. Model biznesowy zastosowany w obszarze odszkodowań osobowych w Grupie Kapitałowej opierający się na uzyskiwaniu odszkodowań dla klientów znacząco ogranicza ryzyko oczekiwanych strat kredytowych opisane w MSSF 9. W wyniku zastosowanie MSSF 9 w początkowym ujęciu na dzień 01.01.2018 dokonano odpisu z tytułu utraty wartości rozliczeń międzyokresowych związanych z aktywowanymi kosztami opłat sądowych w kwocie 1,1 mln zł, który wraz z korektą rezerwy na podatek odroczony wpłynął na zmniejszenie wyniku lat ubiegłych o kwotę 930 tys. zł

	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017 audytowane	Różnica	01.01.2017- 31.12.2017 przekształcone nieaudytowane MSSF 15. MSSF 9
Przychody ze sprzedaży	105 196	93 970	3 646	97 616
Przychody ze sprzedaży produktów	-	-		-
Przychody ze sprzedaży usług	105 196	93 970	3 646	97 616
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów	-	-		-
Koszty działalności operacyjnej	93 052	87 978	-2 682	85 296
Amortyzacja	3 248	2 400		2 400
Zużycie materiałów i energii	2 115	3 026		3 026
Usługi obce	56 467	48 447		48 447
Podatki i opłaty	4 759	5 303	-2 682	2 621
Wynagrodzenia	21 187	23 230		23 230
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia	3 881	4 219		4 219
Pozostałe	1 381	1 353		1 353
Wartość sprzedanych towarów i materiałów	14	-		-
Zysk (strata) ze sprzedaży	12 144	5 992	6 328	12 320
Pozostałe przychody operacyjne	1 798	802		802
Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych	1 019	180		180
Dotacje	47	47		47
Inne przychody operacyjne	732	575		575
Pozostałe koszty operacyjne	-	1 820		1 820
Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych	2 259	5		5
Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych	24	-		-
Inne koszty operacyjne	22	1 815		1 815
Zysk (strata) na działalności operacyjnej	2 213	4 974	6 328	11 302
Przychody finansowe	11 683	561		561
Dywidenda				-
Odsetki	123	209		209
Aktualizacja aktywów finansowych	30	108		108
Pozostałe	324	244		244
Koszty finansowe	1513	1011		1 011
Odsetki	939	764		764
Aktualizacja aktywów finansowych	-	-		-
Pozostałe	574	247		247
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek rozliczanych metodą praw własności	0	15		15
Zysk (strata) przed opodatkowaniem	10 647	4 539	6 328	10 867

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 27 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018–31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Podatek dochodowy	2 220	1 290	1 203	2 493
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej	8 427	3 249		8 374
Zysk (strata) z działalności zaniechanej	-	-		-
Zysk (strata) netto	8 427	3 249	5 125	8 374
Zysk (strata) przypisana akcjonariuszom niekontrolującym	150	97		97
Zysk (strata) netto podmiotu dominującego	8 277	3 152	5 125	8 277
Zysk (strata) netto na jedną akcję (w zł)	0,69	0,27		0,69
Podstawowy za okres obrotowy	0,69	0,27		0,69
Rozwodniony za okres obrotowy	-	-		-
Zysk (strata) netto na jedną akcję z działalności kontynuowanej (w zł)	0,69	0,27		0,69
Podstawowy za okres obrotowy	0,69	0,27		0,69
Rozwodniony za okres obrotowy	-	-		-
Zysk (strata) netto na jedną akcję z działalności zaniechanej (w zł)	-	-		-

AKTYWA	31.12.2018	31.12.2017 przekształcone	Różnica	31.12.2017
		nieaudytowane MSSF 15, MSSF 9
Aktywa trwałe	45 219	38 055		38 055
Rzeczowe aktywa trwałe	24 934	28 511		28 511
Wartości niematerialne	518	687		687
Wartość firmy	5 753	3 731		3 731
Nieruchomości inwestycyjne	-	-		-
Inwestycje w jednostkach powiązanych wycenianych metodą praw własności	-	-		-
Akcje i udziały w jednostkach podporządkowanych nie objętych konsolidacją	-	-		-
Pozostałe aktywa finansowe	12 613	3 798		3 798
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	1 211	1 079		1 079
Pozostałe aktywa trwałe	190	249		249
Aktywa obrotowe	49 224	41 250	7 715	33 535
Zapasy	414	16		16
Należności z tytułu realizacji usług	9 687	12 270		12 270
Aktywa z tytułu realizacji umów MSSF15	9 939	7 715	7 715	-
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	75	352		352
Pozostałe należności	2 187	2 498		2 498
Pozostałe aktywa finansowe	1 488	972		972
Wydatki na nabycie cesji wierzytelności	15 488	10 953		-
Rozliczenia międzyokresowe	894	4 721		11 605
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	9 052	5 822		5 822
Aktywa zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży	-	-		-
AKTYWA RAZEM	94 443	79 305	7 715	71 590

PASYWA	31.12.2018	31.12.2017 przekształcone nieaudytowane MSSF 15, MSSF 9	Różnica	31.12.2017
Kapitał własny	41 200	32 828	6 249	26 579
Kapitały własne akcjonariuszy jednostki dominującej	41 015	32 614		26 365
Kapitał zakładowy	1 200	1 200		1 200

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 28 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

Należne wpłaty na kapitał zakładowy	-	-		-
Kapitały zapasowy	17 304	17 304		17 304
Pozostałe kapitały	2 352	-		-
Różnice kursowe z przeliczenia	521	412		412
Wypłacona zaliczka na poczet dywidendy	-	-		-
Niepodzielony wynik finansowy	11 361	5 421	1 124	4 297
Wynik finansowy bieżącego okresu	8 277	8 277	5 125	3 152
Kapitał akcjonariuszy niekontrolujących	185	214		214
Zobowiązanie długoterminowe	22 455	20 406	1 466	18 940
Kredyty i pożyczki	16 744	15 249		15 249
Pozostałe zobowiązania finansowe	2 693	2 344		2 344
Inne zobowiązania długoterminowe	-	1		1
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego	2 860	2 691	1 466	1 225
Rozliczenia międzyokresowe przychodów	16	65		65
Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne	142	56		56
Pozostałe rezerwy	-	-		-
Zobowiązania krótkoterminowe	30 788	26 071		26 071
Kredyty i pożyczki	3 836	5 368		5 368
Pozostałe zobowiązania finansowe	927	1 555		1 555
Zobowiązania z tytułu realizacji usług	13 146	12 469		12 469
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	166	-		-
Pozostałe zobowiązania	9 522	3 230		3 230
Rozliczenia międzyokresowe przychodów	210	208		208
Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne	237	540		540
Pozostałe rezerwy	2 744	2 701		2 701
Zobowiązania bezpośrednio związane z aktywami klasyfikowanymi jako przeznaczone do sprzedaży	-	-		-
PASYWA RAZEM	94 443	79 305	7 715	71 590

Grupa szacuje, że MSSF 15 może mieć wpływ na aktywowanie bezpośrednich identyfikowalnych kosztów związanych z obsługą procesów sądowych spraw prowadzonych przez Grupę oraz osiąganych w wyniku tych procesów przychodów. Obecnie Grupa analizuje zmiany, które wprowadza MSSF 15 w zakresie identyfikacji przychodów i kosztów działalności operacyjnej - wg obecnych, wstępnych szacunków wysokość aktywowanych kosztów opłat sądowych wyniosłaby 2,6 mln zł., natomiast w obszarze przychodów Grupa zidentyfikowałaby przychody w kwocie wyższej o 3,6 mln zł.

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy powinno być czytane łącznie ze skonsolidowanym sprawozdaniem z działalności zatwierdzonym do publikacji przez Zarząd i opublikowanym tego samego dnia co skonsolidowane sprawozdanie finansowe, celem uzyskania pełnej informacji o sytuacji majątkowej i finansowej grupy na dzień 31 grudnia 2018 roku oraz wyniku finansowego za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 roku zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską.

1.17 Założenie kontynuacji działalności gospodarczej i porównywalność sprawozdań finansowych

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Grupę w okresie 12 miesięcy po ostatnim dniu bilansowym, czyli 31.12.2018 roku. Zarząd Spółki dominującej nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuowania działalności w okresie 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia dotychczasowej działalności.

Prace legislacyjne zmierzające do regulacji rynku doradców odszkodowawczych w ocenie Zarządu Spółki nie stanowią zagrożenia dla kontynuacji działalności w okresie 12 miesięcy po dniu bilansowym.

Spółka na bieżąco śledzi prace dotyczące otoczenia rynkowego w odniesieniu do ewentualnej regulacji rynku doradców odszkodowawczych. Obecnie projekt ustawy o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych (druk nr 3136) skierowano do pierwszego czytania w sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Projekt spotkał się z falą krytyki wśród członków komisji i wobec zgłoszonych podczas posiedzenia licznych wątpliwości merytorycznych, posiedzenie ostatecznie zostało przerwane do czasu uzyskania stanowiska Rady Ministrów. Wśród zapisów w projekcie ustawy pojawiła się m.in. propozycja wprowadzenia ceny maksymalnej, obowiązkowego ubezpieczenia OC dla doradców odszkodowawczych, czy też realizacji świadczeń na rachunki poszkodowanych. W odniesieniu do tych propozycji izba gospodarcza, której Spółka jest członkiem –założycielem przedstawiła stanowisko krytyczne, wskazując także na niezgodność wybranych rozwiązań z prawem unijnym i ustawą zasadniczą. Przedłożono również opinię prawną, zgodnie z którą nakładanie na doradców odszkodowawczych limitów w zakresie wysokości wynagrodzenia czy obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia stanowiłyby nieproporcjonalne ograniczenie konstytucyjnej wolności wykonywania zawodu oraz wolności działalności gospodarczej. Spółka –poprzez członkostwo w Polskiej Izbie Doradców i Pośredników Odszkodowawczych czynnie uczestniczy w dyskusji i pracach mogących mieć wpływ na jej działalność, prezentując stanowisko w obszarze pojawiających się rozwiązań prawnych.

Ewentualna regulacja rynku odszkodowawczego, przy obecnym brzmieniu ustawy o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych (druk nr 3136) zakłada wprowadzenie zakazu przelewu wierzytelności z czynów niedozwolonych. Konsekwencją może być konieczność wprowadzenia przez Spółkę zmiany modelu prowadzenia spraw związanych z nabywaniem wierzytelności dotyczących szkód w pojazdach opartego na zasadach analogicznych do szkód osobowych.

Do dnia sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2018 rok nie wystąpiły zdarzenia, które nie zostały, a powinny być ujęte w księgach rachunkowych okresu sprawozdawczego. Jednocześnie w niniejszym sprawozdaniu finansowym nie występują istotne zdarzenia dotyczące lat ubiegłych.

Z uwagi na prezentację danych finansowych za rok 2018 zgodnie z MSSF 15 i MSSF 9, dokonując oceny bieżących wyników w odniesieniu do okresu porównywalnego prezentowanego według MSR 18 należy uwzględnić zmianę metodologii ujmowania przychodów i kosztów. Grupa zawarła w sprawozdaniu ujawnienia zawierające przekształcone dane za rok 2017 zapewniające porównywalność danych.

1.18 Zasady konsolidacji

a) Jednostki zależne

Jednostki zależne to wszelkie jednostki, w odniesieniu do których Grupa ma zdolność kierowania ich polityką finansową i operacyjną, co zwykle towarzyszy posiadaniu większości ogólnej liczby głosów w organach stanowiących. Przy dokonywaniu oceny, czy Grupa kontroluje daną jednostkę, uwzględnia się istnienie i wpływ potencjalnych praw głosu, które w danej chwili można zrealizować lub zamienić.

Jednostki zależne podlegają pełnej konsolidacji od dnia przejęcia nad nimi kontroli przez Grupę. Przestaje się je konsolidować z dniem ustania kontroli. Przejęcie jednostek zależnych przez Grupę rozlicza się metodą nabycia. Koszt przejęcia ustala się jako wartość godziwą przekazanych aktywów, wyemitowanych instrumentów kapitałowych oraz zobowiązań zaciągniętych lub przejętych na dzień wymiany, powiększoną o koszty bezpośrednio związane z przejęciem. Możliwe do zidentyfikowania aktywa nabyte oraz zobowiązania i zobowiązania warunkowe przejęte w ramach połączenia jednostek gospodarczych wycenia się początkowo według ich wartości godziwej na dzień przejęcia, niezależnie od wielkości ewentualnych udziałów niekontrolujących. Nadwyżkę kosztu przejęcia nad wartością godziwą udziału Grupy w możliwych do zidentyfikowania przejętych aktywach netto ujmuje się jako wartość firmy. Jeżeli koszt przejęcia jest niższy od wartości godziwej aktywów netto przejętej jednostki zależnej, różnicę ujmuje się bezpośrednio w rachunku zysków i strat.

Przychody i koszty, rozrachunki i niezrealizowane zyski na transakcjach pomiędzy Spółkami Grupy są eliminowane. Niezrealizowane straty również podlegają eliminacji, chyba, że transakcja dostarcza dowodów na utratę wartości przez przekazany składnik aktywów. Zasady rachunkowości stosowane przez jednostki zależne zostały zmienione, tam gdzie było to konieczne, dla zapewnienia zgodności z zasadami rachunkowości stosowanymi przez Grupę.

b) Udziały/akcje niekontrolujące oraz transakcje z udziałowcami / akcjonariuszami niekontrolującymi

Udziały niekontrolujące obejmują nie należące do Grupy udziały w Spółkach objętych konsolidacją. Udziały niekontrolujące ustala się jako wartość aktywów netto jednostki powiązanej, przypadających na dzień nabycia, akcjonariuszom spoza Grupy Kapitałowej. Zidentyfikowane udziały niekontrolujące w aktywach netto skonsolidowanych jednostek zależnych ujmuje się oddzielnie od udziału własnościowego jednostki dominującej w tych aktywach netto. Udziały niekontrolujące w aktywach netto obejmują:

• wartość udziałów niekontrolujących z dnia pierwotnego połączenia, obliczoną zgodnie z MSSF 3, oraz
• zmiany w kapitale własnym przypadające na udział niekontrolujący począwszy od dnia połączenia.

Zyski i straty oraz każdy składnik innych całkowitych dochodów przypisuje się do właścicieli jednostki dominującej oraz udziałów niekontrolujących. Łączne całkowite dochody przypisuje się do właścicieli jednostki dominującej oraz udziałów niekontrolujących nawet wtedy, gdy w rezultacie udziały niekontrolujące przybierają wartość ujemną.

c) Jednostki stowarzyszone

Jednostki stowarzyszone to jednostki, na które Grupa wywiera znaczący wpływ, lecz których nie kontroluje, co zwykle towarzyszy posiadaniu od 20 do 50% ogólnej liczby głosów w organach stanowiących. Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych są rozliczana metodą praw własności, a ujęcie początkowe następuje według kosztu. Udział Grupy w wyniku finansowym jednostki stowarzyszonej od dnia nabycia ujmuje się w rachunku zysków i strat, zaś jej udział w zmianach stanu innych kapitałów od dnia nabycia – w pozostałych kapitałach. O łączne zmiany stanu od dnia nabycia koryguje się wartość bilansową inwestycji.

d) Spółki objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym

Niniejsze skonsolidowane sprawozdania finansowe za okresy kończące się 31 grudnia 2018 roku i 31 grudnia 2017 roku obejmują następujące jednostki wchodzące w skład Grupy:

Wyszczególnienie	Udział VOTUM S.A. w ogólnej liczbie głosów (w %)
	31.12.2018	31.12.2017
VOTUM S.A.	Jednostka dominująca
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy sp. k. 1	98%	98%
VOTUM Centrum Odškodnění, a.s.	100%	100%
PCRF VOTUM S.A.	96%	96%
PCRF VOTUM S.A. sp.k. 1 i 2	1%	1%
Dopłaty Powypadkowe S.A.	100%	90%
KANCELARIA PRAWNA VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o.	100%	99%
Law Stream sp. z o.o.	55%	88%
Biuro Ekspertyz Procesowych sp. z o.o.	85%	85%
Ukraińsko Polskie Centrum Rehabilitacji VOTUM sp. z o.o.1,2	-	-
Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o.	55%	55%
Robin Lawers S.A.	100%	100%
Redeem sp. z o.o.	100%	-
1 i 2 Łebek & Czyż Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp.k.	-	98%
Votum Odszkodowania S.A.	100%	-

¹ udział w zyskach i stratach

²spółki zależne pośrednio

³ W dniu 14 sierpnia 2018r. Votum S.A. sprzedało 45% udziałów jednocześnie zmniejszając swoje zaangażowanie w spółce do 55%

Spółki zależne pośrednio:

Wyszczególnienie	Udział PCRF VOTUM S.A. w ogólnej liczbie głosów (w %)
	31.12.2018	31.12.2017
PCRF VOTUM S.A.	Jednostka dominująca
PCRF VOTUM S.A. sp.k. 1	99%	99%

¹ udział w zyskach i stratach

Wyszczególnienie	Udział Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek
	i Wspólnicy sp. k. w ogólnej liczbie głosów (w %)

	31.12.2018	31.12.2017
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy sp. k.	Jednostka dominująca
Łebek & Czyż Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp.k. 1	-	98%

¹ udział w zyskach i stratach

Wyszczególnienie	Udział MEDCZNE CENTRUM OŚWIATY sp. z o.o. w ogólnej liczbie głosów (w %)
	31.12.2018	31.12.2017
CENTRUM MEDYCZNEJ OŚWIATY sp. z o.o.	Jednostka dominująca
Ukraińsko Polskie Centrum Rehabilitacji sp. z o.o.	100%	100%

Zastosowane metody konsolidacji

Wyszczególnienie	Metoda konsolidacji
	31.12.2018	31.12.2017
VOTUM S.A.	Jednostka dominująca
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy sp. k.	metoda pełna	metoda pełna
VOTUM Centrum Odškodnění, a.s.	metoda pełna	metoda pełna
PCRF VOTUM S.A.	metoda pełna	metoda pełna
PCRF VOTUM S.A. sp.k.	metoda pełna	metoda pełna
Dopłaty Powypadkowe S.A.	metoda pełna	metoda pełna
KANCELARIA PRAWNA VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o.	metoda pełna	metoda pełna
Law Stream sp. z o.o.	metoda pełna	metoda pełna
Biuro Ekspertyz Procesowych sp. z o.o.	metoda pełna	metoda pełna
Ukraińsko Polskie Centrum Rehabilitacji sp. z o.o.	metoda pełna	metoda pełna
Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o.	metoda pełna	metoda pełna
Robin Lawers S.A.	metoda pełna	metoda pełna
Redeem sp. z o.o.	metoda pełna	metoda pełna
Łebek & Czyż Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp.k.	-	metoda pełna
Votum Odszkodowania S.A.	metoda pełna	metoda pełna

e) Transakcje na udziałach lub akcjach spółek zależnych

Law Stream sp. z o.o.

W dniu 6 lutego 2018 roku Zarząd Votum S.A. podpisał umowę nabycia 12% udziałów w Spółce Law Stream Sp. z o.o.(dawniej Biuro Ogólnopolskich Badań Ankieterów Terenowych) z siedzibą we Wrocławiu za cenę łączną 100 PLN od osoby fizycznej. Wartość nominalna udziałów 12.000 PLN. W efekcie niniejszej transakcji Votum S.A. zwiększyło swój udział w Law Stream Sp. z o.o. z 88% do 100% udziałów, w związku z weryfikacją zaangażowania w spółki zależne od Votum S.A. Poniżej wybrane dane finansowe przyjętej na dzień nabycia udziałów.

	Dane w tys.pln
Wybrane dane finansowe	31.01.2018
Aktywa trwałe	5
Aktywa obrotowe	33
Suma aktywów	38
Wybrane dane finansowe	31.01.2018
Kapitał własny	-179
Kapitał podstawowy	83
Zysk (strata) z lat ubiegłych	-262
Zysk (strata) netto	-7
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	224

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 32 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

Suma pasywów	63
Wybrane dane finansowe	31.01.2018
Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi	4
Koszty działalności operacyjnej	11
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	-7
Zysk (strata) netto	-7

W dniu 14 sierpnia 2018 roku Zarząd Votum S.A. podpisał umowę sprzedaży 45% udziałów w Spółce Law Stream Sp. z o.o.(dawniej Biuro Ogólnopolskich Badań Ankieterów Terenowych) z siedzibą we Wrocławiu za cenę 136.500 PLN spółce Directinfo sp. z o.o. z siedzibą w Ostrowie Wielkopolskim. Tym samym VOUM S.A. zmniejszyła ilość posiadanych udziałów w tej spółce do 55%. Poniżej wybrane dane finansowe przyjętej na dzień zbycia udziałów.

		Dane w tys.pln
	Wybrane dane finansowe	31.07.2018
Aktywa trwałe		3
Aktywa obrotowe		42
Suma aktywów		45
	Wybrane dane finansowe	31.07.2018
Kapitał własny		22
Kapitał podstawowy		303
Zysk (strata) z lat ubiegłych		-262
Zysk (strata) netto		-19
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania		23
Suma pasywów		45

Wybrane dane finansowe	31.07.2018
Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi	4
Koszty działalności operacyjnej	14
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	-19
Zysk (strata) netto	-19

Redeem sp. z o.o.

W dniu 30 maja 2018 roku Zarząd podpisał umowę nabycia 100% udziałów w Spółce Redeem Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu za kwotę 2.370.000 PLN z od DSA Financial Group S.A., który jest podmiotem powiązanym poprzez kluczowe kierownictwo oraz poprzez posiadanie znaczącego pakietu akcji. Poniżej wybrane dane finansowe przyjętej na dzień nabycia udziałów.

		Dane w tys.pln
	Wybrane dane finansowe	31.05.2018
Aktywa trwałe		91
Aktywa obrotowe		12 301
Suma aktywów		12 392

Wybrane dane finansowe	31.05.2018
Kapitał własny	309
Kapitał podstawowy	1 000
Zysk (strata) z lat ubiegłych	-856
Zysk (strata) netto	165
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	12 083
Suma pasywów	12 392

Wybrane dane finansowe	31.05.2018
Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi	325
Koszty działalności operacyjnej	135
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	190
Zysk (strata) netto	165

Dopłaty Powypadkowe S.A. (dawniej VOTUM Connect S.A.)

W dniu 4 czerwca 2018 roku Zarząd Votum S.A. podpisał umowę nabycia 10% akcji w spółce Dopłaty Powypadkowe S.A. (dawniej Votum Connect S.A.) za cenę 10.000zł od osoby fizycznej. Wartość nominalna akcji wynosi 10.000zł, VOTUM S.A. spółka zwiększyła zaangażowanie w tej spółce do 100%.

	Dane w tys. pln
Wybrane dane finansowe	31.05.2018
Aktywa trwałe	126
Aktywa obrotowe	48
Suma aktywów	174

Wybrane dane finansowe	31.05.2018
Kapitał własny	-276
Kapitał podstawowy	100
Różnice kursowe z przeliczenia
Zysk (strata) z lat ubiegłych	-233
Zysk (strata) netto	-143
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	451
Suma pasywów	174

Wybrane dane finansowe	31.05.2018
Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi	264
Koszty działalności operacyjnej	390
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	-130
Zysk (strata) netto	-143

Kancelaria Prawna VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o. z siedzibą we Lwowie

W dniu 25 października 2018r. Zarzad VOTUM S.A. podpisał umowę nabcia 1% udziałów w Kancelarii Prawnej VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o. z siedziba we Lwowie za cenę 2.679,78zł od osoby fizycznej. Tym samym VOTUM S.A. zwiększyła ilość posiadanych udziałów w tej Spółce do 100%. Poniżej wybrane dane finansowe przyjętej na dzień nabycia udziałów.

		Dane w tys.pln
	Wybrane dane finansowe	31.10.2018
Aktywa trwałe		17
Aktywa obrotowe		74
Suma aktywów		91

Wybrane dane finansowe	31.10.2018
Kapitał własny	-239
Kapitał podstawowy	5
Różnice kursowe z przeliczenia	73
Zysk (strata) z lat ubiegłych	-464
Zysk (strata) netto	148
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	330
Suma pasywów	91

Wybrane dane finansowe	31.10.2018
Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi	472
Koszty działalności operacyjnej	355
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	117
Zysk (strata) netto	148

DSA INVESTMENT S.A.

W związku z zawarciem przez Zarząd VOTUM S.A. w okresie od 18 do 21 grudnia 2018 roku sześciu umów nabycia akcji spółki DSA Investment S.A. z siedzibą we Wrocławiu VOTUM S.A. stała się właścicielem 100% akcji DSA Investment S.A. Zgodnie z postanowieniami tych umów prawo własności 100% akcji DSA Investment S.A. i wszystkie związane z nimi prawa przeszły na VOTUM S.A. z dniem 1 stycznia 2019 r. Łączna cena sprzedaży 100% akcji w Spółce DSA Investment S.A. wyniosła11 040 00,00 zł z możliwością skorygowania jej w zależności od zysku osiągniętego przez tę spółkę w latach obrotowych 2018 i 2019.

Poniżej wybrane dane finansowe przyjętej na dzień nabycia udziałów.

	Dane w tys.pln
	Wybrane dane finansowe	31.12.2018
Aktywa trwałe		1 183
Aktywa obrotowe		3 573
Suma aktywów		4 756

Wybrane dane finansowe	31.12.2018
Kapitał własny	2 816
Kapitał podstawowy	1 000
Kapitał zapasowy	218
Zysk (strata) z lat ubiegłych	0
Zysk (strata) netto	1598
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	1 940
Suma pasywów	4 756

Wybrane dane finansowe	31.12.2018
Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi	17 500
Koszty działalności operacyjnej	15 453
Zysk (strata) z działalności operacyjnej	2 047
Zysk (strata) netto	1 597

f) Spółki nie objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym

Grupa Kapitałowa nie posiada spółek, które nie były objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym.

1.19 Opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w oparciu o zasadę kosztu historycznego. Grupa Kapitałowa na dzień bilansowy nie posiadała pochodnych instrumentów finansowych, instrumentów finansowych wycenianych do wartości godziwej oraz aktywów dostępnych do sprzedaży i inwestycji w nieruchomości.

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych ("PLN"), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach PLN.

Prezentacja sprawozdań z uwzględnieniem segmentów działalności

Segmenty działalności prezentowane są z uwzględnieniem rodzajów przychodów z działalności podstawowej. Wyróżniamy dwa segmenty operacyjne:

• segment działalności odszkodowawczej
• segment usług rehabilitacyjnych
• segment pozostały

W segmencie działalności odszkodowawczej znajduje się obszar działalności Grupy, który osiąga wyniki z prowadzenia spraw osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych, począwszy od reprezentowania klienta wobec towarzystwa ubezpieczeniowego od chwili zgłoszenia roszczenia, aż do reprezentowania klienta w procesie sądowym.

Segment usług rehabilitacyjnych oparty jest na wykonywaniu zabiegów fizjoterapeutycznych w funkcjonującej w Grupie klinice rehabilitacyjnej.

Przychody i koszty działalności operacyjnej

Przychody działalności operacyjnej wykazywane są w takiej wysokości w jakiej prawdopodobne jest, że Spółki z Grupy otrzymają korzyści ekonomiczne związane z daną transakcją. Przychody wyceniane są w wartościach netto, pomniejszone o podatek od towarów i usług uwzględniający rabaty i opusty.

Przychody wynikające z uzgodnionego z klientem poziomu honorarium należnego z tytułu uzyskania na jego rzecz odszkodowania od ubezpieczyciela mogą być pomniejszone o kwoty honorarium należnego kancelarii reprezentującej klienta przed sądem. Przychody wynikające ze świadczenia usług rehabilitacyjnych powstają z chwilą wykonania usługi lub zakończenia turnusu rehabilitacyjnego.

Do pozostałych przychodów operacyjnych kwalifikowane są przychody ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych, odpisane zobowiązania przedawnione, umorzone, nieściągalne. Do pozostałych przychodów operacyjnych kwalifikowane są również otrzymane odszkodowania, kary, darowizny itp.

Koszty działalności operacyjnej są to koszty normalnej działalności operacyjnej związanej pośrednio lub bezpośrednio z przychodami z działalności operacyjnej. Koszty klasyfikowane są według rodzaju oraz miejsca powstawania.

Pozostałe przychody, koszty, zyski i straty

Za pozostałe przychody i zyski uznaje się przychody z działalności finansowej podmiotów, takie jak odsetki, przychody ze sprzedaży finansowych aktywów, dywidendy i dodatnie różnice kursowe.

Do pozostałych kosztów i strat zalicza się koszty z działalności finansowej, w szczególności odsetki, prowizje od pożyczek, kredytów i leasingów oraz odpisy aktualizujące od aktywów finansowych.

Dotacje państwowe

Dotacje państwowe wyceniane są w wysokości pewnych należnych wpłat potwierdzonych przez instytucje państwowe. Dotacje te wykazywane są jako oddzielna część przychodów w przypadku gdy dotacja nie dotyczy dotowania aktywów zgodnie z MSR 20.

Podatki

Podatek wykazywany w sprawozdaniu uwzględnia podatek bieżący oraz podatek odroczony. Bieżący podatek dochodowy ustalany jest na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych kraju siedziby spółki.

Podatek odroczony

Podatek odroczony ustalany jest zgodnie z przepisami podatkowymi uwzględniającymi obowiązujące stawki podatkowe dla operacji, które są już zrealizowane, bądź mają się zrealizować w najbliższej przyszłości a które będą miały wpływ na bieżący podatek dochodowy w przyszłości.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia, ustalonej przy uwzględnieniu zasady ostrożności.

Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych, to jest różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości.

Grupa Kapitałowa nie kompensuje aktywów z rezerwami na podatek odroczony w poszczególnych spółkach.

Rzeczowe aktywa trwałe

Rzeczowe aktywa trwałe to aktywa, które są utrzymywane przez jednostkę gospodarczą w celu wykorzystania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług oraz, którym towarzyszy oczekiwanie, iż będą wykorzystywane przez czas dłuższy niż jeden okres. Ujęcie w sprawozdaniu finansowym składnika środków trwałych następuje pod warunkiem spełnienia poniższych dwóch warunków łącznie:

• jest prawdopodobne, że jednostka osiągnie przyszłe korzyści ekonomiczne, które można przyporządkować danemu środkowi trwałemu oraz
• istnieje możliwość wiarygodnego ustalenia wartości danego środka trwałego (składnik posiada cenę nabycia lub koszt wytworzenia albo inną wartość, którą można wiarygodnie określić).

Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych rozpoczyna się gdy środek trwały jest dostępny do użytkowania.

Odpisy są dokonywane metodą liniową, dla poszczególnych grup środków trwałych przyjęto okresy użytkowania w następujących przedziałach:

• urządzenia techniczne i maszyny od 13 miesięcy do 5 lat
• środki transportu od 2 do 7 lat
• inne środki trwałe od 13 miesięcy do 5 lat.

Wartości niematerialne

Za wartości niematerialne uznaje się taki składnik majątkowy, który jest możliwym do zidentyfikowania niepieniężnym składnikiem aktywów, nie mającym postaci fizycznej, będącym w posiadaniu jednostki gospodarczej w celu wykorzystania w produkcji i dostarczaniu dóbr lub świadczenia usług, albo w celu oddania do odpłatnego użytkowania osobom trzecim lub w celach związanych z działalnością administracyjną jednostki.

Odpisy amortyzacyjne wartości niematerialnych rozpoczynają się gdy są one dostępne do użytkowania. Odpisy są dokonywane metodą liniową, dla poszczególnych grup przyjęto okresy użytkowania w następujących przedziałach:

• oprogramowania komputerowe 13 miesięcy do 10 lat
• koncesje patenty licencje 2 -5 lat
• inne wartości niematerialne od 13 miesięcy do 5 lat

Utrata wartości aktywów niefinansowych

Na każdy dzień bilansowy podmioty z Grupy dokonują analizy, czy występują obiektywne dowody na potwierdzenie, że poszczególne składniki aktywów niefinansowych utraciły wartość.

Nieruchomości inwestycyjne

W Grupie Kapitałowej nie występują nieruchomości inwestycyjne.

Leasing

Leasing klasyfikowany jest jako leasing operacyjny wtedy, gdy ryzyko i korzyści związane z przedmiotem umowy (w tym umowy najmu i dzierżawy) pozostają u finansującego, Wówczas korzystający nie wykazuje go w swoich aktywach jako środka trwałego.

Spółki w Grupie klasyfikują leasing jako leasing finansowy wtedy, gdy ryzyko i korzyści związane z przedmiotem umowy (w tym umowy najmu i dzierżawy) zostają przeniesione na korzystającego. Jeżeli umowa leasingu, najmu lub dzierżawy spełni jeden z warunków wymienionych w Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości Nr 17, to przedmiot umowy zalicza się do środków trwałych Jednostki (leasingobiorcy) i dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.

Inwestycje w jednostkach podporządkowanych

Inwestycje w jednostkach podporządkowanych wyceniane są w cenie nabycia powiększonej o możliwe do przyporządkowania koszty związane z ich nabyciem. Podlegają one testowi na utratę wartości na koniec każdego okresu sprawozdawczego. W przypadku gdy zaistnieje uzasadniona obawa, że mogą one utracić w całości lub w części swoją wartość, dokonuje się odpisu aktualizującego w ciężar kosztów finansowych. Na dzień nabycia jednostki zależnej (objęcia kontroli) aktywa i pasywa jednostki nabywanej są wyceniane według ich wartości godziwej. Nadwyżka ceny nabycia ponad wartością godziwą możliwych do zidentyfikowania przyjętych aktywów netto jednostki jest ujmowana w aktywach bilansu jako wartość firmy. W przypadku, gdy cena nabycia jest niższa od wartości godziwej możliwych do zidentyfikowania przyjętych aktywów netto jednostki, różnica ujmowana jest jako zysk w rachunku zysków i strat okresu, w którym nastąpiło nabycie. Udziały niekontrolujące są wykazywane według przypadającej na nich wartości godziwej aktywów netto. W kolejnych okresach, straty przypadające na udziały niekontrolujące przypisuje się do właścicieli jednostki dominującej oraz udziałów niekontrolujących nawet wtedy, gdy w rezultacie udziały niekontrolujące przybierają wartość ujemną. Sprzedane w roku obrotowym spółki zależne podlegają konsolidacji od początku roku obrotowego do dnia zbycia. Wyniki finansowe jednostek nabytych w ciągu roku są ujmowane w sprawozdaniu finansowym od momentu ich nabycia.

Przychody i koszty, rozrachunki i niezrealizowane zyski na transakcjach pomiędzy spółkami Grupy są eliminowane. Niezrealizowane straty również podlegają eliminacji, chyba, że transakcja dostarcza dowodów na utratę wartości przez przekazany składnik aktywów. Zasady rachunkowości stosowane przez jednostki zależne zostały zmienione, tam gdzie było to konieczne, dla zapewnienia zgodności z zasadami rachunkowości stosowanymi przez Grupę.

Aktywa i zobowiązania finansowe

Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane są w zależności od charakteru instrumentu finansowego według wartości godziwej w przypadku gdy instrumenty notowane są na giełdzie, bądź wyceniane według skorygowanej ceny nabycia ustalanej na podstawie wewnętrznej stopy zwrotu.

Zapasy

Zapasy są to aktywa, które, przeznaczone są do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej, będące w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzedaż, mające postać materiałów lub dostaw surowców zużywanych w procesie produkcyjnym lub w trakcie świadczenia usług.

Należności z tytułu świadczonych usług i pozostałe

Należności krótkoterminowe, stanowiące część aktywów obrotowych, obejmują wszystkie należności z tytułu dostaw i usług niezależnie od umownego terminu ich zapłaty oraz tę część należności z pozostałych tytułów, która jest wymagalna na dzień bilansowy. Odpisy aktualizujące wartość należności ustala się analizując co najmniej przesłanki pochodzące z wewnętrznych oraz zewnętrznych źródeł informacji. Za przesłanki pochodzące z wewnętrznych źródeł uważa się w szczególności posiadane informacje historyczne na podstawie, których określa się możliwości ściągnięcia należności uwzględniającą charakter procesu postępowania przy egzekwowaniu należności. W przypadku przesłanek pochodzących ze źródeł zewnętrznych, analizuje się głównie czy prawdopodobne jest, że w niedalekiej przyszłości nie nastąpią, znaczące i niekorzystne zmiany mogące wpłynąć na ściągalność należności. Przyjmuje się, że postępowanie sądowe nie stanowi przesłanki do dokonania odpisu aktualizującego wobec należności, których stroną są podmioty świadczące usługi z zakresu ubezpieczeń komunikacyjnych.

Wydatki na nabycie cesji wierzytelności

W celu zachowania współmierności przychodów i kosztów związanych z działalnością nabywania cesji wierzytelności dotyczące nabywania długów, cesji wierzytelności dotyczące szkód w pojazdach, wydatki dotyczące nabycia wierzytelności, wykonania opinii eksperckich oraz kosztów postepowania sądowego są aktywowane do czasu uzyskania korzyści ekonomicznych. Aktywa te są okresowo poddawane ocenie utraty wartości.

Aktywa z tytułu realizacji usług MSSF 15

Aktywa z tytułu realizacji usług MSSF 15 obejmują należności wynikające z wyceny przychodów zgodnie z MSSF 15 oraz aktywowane do dnia wykonania usługi koszty odnoszące się bezpośrednio do umów z klientami. Są to głównie bezpośrednie koszty związane z obsługą sprawy sądowej klienta. Wprowadzając ujawnienia zgodnie z MSSF 15, bazując na metodach pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania wobec klienta, Spółka przyjmuje metody oparte na wynikach. Mając na uwadze, że wynagrodzenie za świadczoną usługę jest oparte o success fee, pierwszym możliwym momentem ustalenia szacunkowego należnego wynagrodzenia jest wyrok sądu. Wyrok ten uprawdopodobnia wysokość odszkodowania od podmiotu zobowiązanego i tym samym daje podstawę do oszacowania honorarium Spółki . VOTUM S.A. rozpoznaje przychód z nieprawomocnych wyroków pierwszej instancji w wysokości wartości przedmiotu sporu skorygowanego o wartość niezrealizowanych wyroków pierwszej instancji.

Rozliczenia międzyokresowe

W celu zachowania współmierności przychodów i kosztów związanych z ich osiągnięciem, rozgraniczane są przychody i koszty dotyczące poszczególnych okresów sprawozdawczych. Wydatki i koszty ponoszone z góry, a więc dotyczące przyszłych okresów wykazywane są w ramach rozliczeń międzyokresowych czynnych, natomiast bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów obejmują kwoty zaliczane do kosztów okresu bieżącego pomimo, iż ich pokrycie nastąpi w przyszłym okresie sprawozdawczym. Pozycje wykazywane w rozliczeniach międzyokresowych czynnych mają charakter przedpłat za usługi, które będą wykonywane w przyszłości (np. ubezpieczenie lub prenumeraty). Do rozliczeń międzyokresowych czynnych nie można zaliczyć poniesionych kosztów związanych z usługami, które już zostały wykonane albo zakupami i produkcją, które już zostały dokonane, nawet jeżeli korzyści ekonomiczne zostaną osiągnięte w przyszłości,. Możliwe jest zaliczanie tego typu nakładów do innych grup aktywów pod warunkiem, że spełnione są kryteria obowiązujące dla tych grup aktywów.

Odpisy czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dokonywane są stosownie do upływu czasu.

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

Przez środki pieniężne i ich ekwiwalenty należy rozumieć gotówkę w kasie oraz środki pieniężne na rachunkach bankowych pozostawione do dyspozycji Spółki. Lokaty terminowe do trzech miesięcy uznaje się za środki pieniężne. Środki pieniężne w walutach obcych są przeliczane na walutę funkcjonalną na każdy dzień bilansowy.

Aktywa przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana

Za aktywa finansowe dostępne do sprzedaży uznaje się wszystkie te aktywa, których wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży a nie poprzez jego dalsze wykorzystanie. Natomiast za działalność zaniechaną, Grupa uważa te wydzielone aktywa, które przestała wykorzystywać w zwykłej działalności operacyjnej.

Kapitał zakładowy

Na kapitały własne składają się:

• kapitał zakładowy,
• kapitał zapasowy,
• pozostałe kapitały,
• różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych,
• zysk (strata) z lat ubiegłych (do tej pozycji kapitału odnosi się skutki błędów podstawowych oraz ujmuje się skutki finansowe zmiany polityki rachunkowości),
• zysk (strata) netto.
• kapitał akcjonariuszy mniejszościowych

Rezerwy

Rezerwy na zobowiązania stanowią zobowiązania jakie wynikają z przeszłych zdarzeń, ale których termin wymagalności lub kwota nie są pewne.

Rezerwę należy utworzyć, gdy:

• na Spółce ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych,
• prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne oraz
• można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku.

Jeśli warunki te nie są spełnione, spółki z Grupy nie tworzą rezerwy.

Świadczenia pracownicze

Świadczenia pracownicze stanowią grupę zobowiązań i rezerw, które są wyliczane na podstawie wiarygodnych szacunków i dotyczą pracowników poszczególnych spółek.

Rezerwy na zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych tworzone są w przypadkach, w których powyższy obowiązek wynika z obowiązujących przepisów prawa, funkcjonującego zakładowego systemu wynagradzania, zbiorowego układu pracy lub innych umów zawartych z pracownikami.

Kwotę rezerwy na odprawy emerytalne ustala się za pomocą metod prognozowanych uprawnień jednostkowych. Utworzenie po raz pierwszy tego typu rezerw traktowane jest jak zmiana polityki rachunkowości.

Wypłaty odpraw emerytalno-rentowych w trakcie roku obrotowego powodują zmniejszenie odpowiedniej rezerwy. Nie jest dopuszczalne bieżące obciążenie kosztów działalności kwotami wypłaconych świadczeń z jednoczesną korektą rezerwy na koniec okresu. Natomiast rozwiązanie rezerw na odprawy emerytalne zmniejsza koszty działalności podstawowej.

Kredyty bankowe i pożyczki

Kredyty bankowe i pożyczki są wyceniane w wartości nominalnej powiększone o należne odsetki naliczane memoriałowo.

Zobowiązania z tytułu realizacji usług i pozostałe

Zobowiązania z tytułu realizacji usług obejmują wszystkie zobowiązania z tytułu dostaw i usług niezależnie od umownego terminu ich zapłaty oraz tę część zobowiązań z pozostałych tytułów, która jest bezsporna i wymagalna na dzień bilansowy. Pozostałe zobowiązania są to te wszystkie zobowiązania, których nie można przyporządkować do zobowiązań handlowych.

Płatności w formie akcji

Płatności w formie akcji są ujmowane jako koszt świadczeń pracowniczych w okresie ich faktycznego świadczenia.

Koszty finansowania zewnętrznego

Koszty finansowania zewnętrznego Grupa ujmuje jako koszty w momencie ich poniesienia według wzorcowego podejścia zgodnego z MSR 23

Wypłata dywidend

Grupa nie posiada polityki wypłaty dywidend. Dywidendy otrzymane prezentowane są w rachunku zysków i strat z chwilą nabycia prawa do nich pod warunkiem, że nie korygują ceny nabycia.

Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

a) Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym Spółka prowadzi działalność ("waluta funkcjonalna"). Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych polskich (PLN), który jest walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Grupy.

b) Transakcje i salda

Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji. Zyski i straty kursowe z rozliczenia tych transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat, o ile nie odracza się ich w kapitale własnym, gdy kwalifikują się do uznania za zabezpieczenie przepływów pieniężnych i zabezpieczenie udziałów w aktywach netto.

1.20 Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach

a) Profesjonalny osąd

W procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości wobec zagadnień podanych poniżej, największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa.

Klasyfikacja umów leasingowych

Grupa dokonuje klasyfikacji leasingu jako operacyjnego lub finansowego w oparciu o ocenę, w jakim zakresie ryzyko i pożytki z tytułu posiadania przedmiotu leasingu przypadają w udziale leasingodawcy, a w jakim leasingobiorcy. Ocena ta opiera się na treści ekonomicznej każdej transakcji.

Spółka nie rozpoznała umów, w których występowałaby jako leasingodawca.

b) Niepewność szacunków

Poniżej omówiono podstawowe założenia dotyczące przyszłości i inne kluczowe źródła niepewności występujące na dzień bilansowy, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań w następnym roku finansowym.

Wartość firmy

Grupa zgodnie z MSR 36.10.b przynajmniej raz w roku wykonuje test na utratę wartości firmy. Wymaga to oszacowania "wartości odzyskiwalnej" ośrodków wypracowujących środki pieniężne, do których alokowana jest wartość firmy. Wartość odzyskiwalna określana jest poprzez oszacowanie wartości użytkowej metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Stopę procentową szacuje się metodą WACC (średnioważonego kosztu kapitału). Na różnicę pomiędzy wartością odzyskiwalną a wartością firmy w przypadku, gdy wartość firmy będzie wyższa od wartości odzyskiwalnej dokonuje się odpisu aktualizującego.

Utrata wartości aktywów trwałych

Grupa na bieżąco kontroluje przydatność aktywów trwałych dla prowadzenia działalności. W przypadku gdy zaistnieją przesłanki do utraty wartości przez środek trwały, przeprowadza się test na utratę wartości środków trwałych.

Utrata wartości aktywów finansowych

Grupa na bieżąco monitoruje posiadane aktywa finansowe pod kątem utraty wartości. W przypadku gdy zaistnieją przesłanki do utraty wartości aktywów, Spółka dokonuje stosownych odpisów aktualizujących.

Wycena aktywów wg mssf 15 oraz rozpoznanie przychodów wg mssf 15

Bazując na metodach pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania wobec klienta, grupa przyjmuje metody oparte na wynikach. Mając na uwadze, że wynagrodzenie za świadczoną usługę jest oparte o success fee, pierwszym możliwym momentem ustalenia szacunkowego należnego wynagrodzenia jest wyrok sądu. Wyrok ten uprawdopodobnia wysokość odszkodowania od podmiotu zobowiązanego i tym samym daje podstawę do oszacowania honorarium grupy i spółki. spółka i grupa rozpoznaje przychód z nieprawomocnych wyroków pierwszej instancji w wysokości wartości przedmiotu sporu skorygowanego o wartość niezrealizowanych wyroków pierwszej instancji.

Wycena rezerw

Rezerwy zostały oszacowane przez zarządy poszczególnych spółek na podstawie posiadanych informacji kadrowych i finansowo księgowych. Rezerwy na koszty niewykorzystanych urlopów wyliczane są na koniec roku obrotowego na podstawie faktycznej ilości dni niewykorzystanych urlopów w bieżącym okresie oraz powiększonej o ilość dni niewykorzystanych urlopów z okresów poprzednich. Otrzymana w ten sposób ilość dni w poszczególnych grupach zawodowych mnożona jest przez średnią stawkę dzienną dla danej grupy zawodowej pracowników w oparciu o średnie wynagrodzenie przyjęte do ustalenia wynagrodzenia za czas urlopu.

Rezerwy na niewykorzystane urlopy wyliczane są na koniec każdego miesiąca, tzn. korekta rezerw o faktycznie poniesione koszty urlopów wykorzystanych dokonywana jest bieżąco na koniec każdego miesiąca.

W przypadku rezerw wynikających z nabywanych usług przez spółki w Grupie, rezerwą objęte są nabywane usługi lub towary, których poniesienie w najbliższym okresie jest prawdopodobne.

Kwotę rezerwy do odniesienia w koszty na koniec każdego przyjętego okresu rozliczeniowego ustala się poprzez podzielenie oszacowanej na dany moment kwoty rezerwy, pomniejszonej o rezerwy, jakie obciążyły koszt w poprzednich okresach rozliczeniowych przez liczbę okresów rozliczeniowych w roku pomniejszoną o liczbę okresów obciążonych dotychczas rezerwą.

Spółki na każdy dzień bilansowy szacuje wartość rezerwy na odprawy emerytalne, nie ujmuje jej jednak w rachunku zysków i strat do momentu przekroczenia progu wartości ustalonej jako istotna.

Rezerwę na niewykorzystane urlopy Spółka prezentuje w sprawozdaniu finansowym w pozycji krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych.

Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego

Grupa rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie to stałoby się nieuzasadnione.

Wartość godziwa instrumentów finansowych

Wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek wycenia się wykorzystując odpowiednie techniki wyceny. Przy wyborze odpowiednich metod i założeń Grupa kieruje się profesjonalnym osądem.

Ujmowanie przychodów

Grupa nie posiada struktury sprzedażowej usług, w której musiałaby stosować metodę procentowego zaawansowania prac przy ujmowaniu przychodów.

Stawki amortyzacyjne

Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego oraz wartości niematerialnych. Grupa corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków. Dotyczy to zarówno własnych środków trwałych jak i będących przedmiotem leasingu.

1.21 Zmiany zasad (polityki) rachunkowości

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz interpretacjami wydanymi przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości zatwierdzonymi przez Unię Europejską, na mocy Rozporządzenia w sprawie MSSF (Komisja Europejska 1606/2002), zwanymi dalej "MSSF UE".

MSSF UE obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) oraz Komisję ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (KIMSF), zatwierdzone do stosowania w UE.

W 2018 roku Spółka przyjęła wszystkie nowe i zatwierdzone standardy i interpretacje wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i zatwierdzone do stosowania w UE, mające zastosowanie do prowadzonej przez nią działalności i obowiązujące w rocznych okresach sprawozdawczych od 1 stycznia 2017 r.

Przyjęcie nowych i zatwierdzonych przez UE standardów i interpretacji, poza MSSF 15 i MSSF9, nie spowodowało zmian w zasadach rachunkowości Spółki wpływających na wielkości wykazywane w sprawozdaniach finansowych za 2018 oraz 2017 rok.

Spółka nie skorzystała z możliwości wcześniejszego zastosowania nowych Standardów i Interpretacji, które zostały już opublikowane oraz zatwierdzone przez Unię Europejska, a które wejdą w życie po dniu bilansowym.

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

Nota 1. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY

Zgodnie z MSR 18 przychody ze sprzedaży produktów, towarów, materiałów i usług, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług, rabaty i upusty były rozpoznawane w momencie, gdy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z ich własności zostały przeniesione na kupującego. Do końca roku 2017 przychody ze sprzedaży usług odszkodowawczych oraz prawnych ujmowane były w dacie prawomocnego wyroku lub decyzji określającej wysokość przyznanego odszkodowania. Wprowadzając ujawnienia zgodnie z MSSF 15, bazując na metodach pomiaru stopnia spełnienia zobowiązania wobec klienta, Spółka przyjmuje metody oparte na wynikach. Mając na uwadze, że wynagrodzenie za świadczoną usługę jest oparte o success fee, pierwszym możliwym momentem ustalenia szacunkowego należnego wynagrodzenia jest wyrok sądu. Wyrok ten uprawdopodobnia wysokość odszkodowania od podmiotu zobowiązanego i tym samym daje podstawę do oszacowania honorarium. Spółka VOTUM S.A. rozpoznaje przychód z nieprawomocnych wyroków pierwszej instancji w wysokości wartości przedmiotu sporu skorygowanego o wartość niezrealizowanych wyroków pierwszej instancji.

Przychody ze sprzedaży i przychody ogółem Grupy prezentują się następująco:

	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Działalność kontynuowana
Sprzedaż towarów i materiałów	-	-
Sprzedaż produktów	-	-
Sprzedaż usług	105 196	93 970
SUMA przychodów ze sprzedaży	105 196	93 970
Pozostałe przychody operacyjne	1 798	802
Przychody finansowe	477	561
SUMA przychodów ogółem z działalności kontynuowanej	107 471	95 333
Przychody z działalności zaniechanej	-	-
SUMA przychodów ogółem	107 471	95 333

Przychody z działalności zaniechanej nie wystąpiły.

Nota 2. SEGMENTY OPERACYJNE

Ogólne informacje o segmentach operacyjnych:

a) Czynniki przyjęte do określania segmentów sprawozdawczych jednostki, z uwzględnieniem informacji, czy segmenty podlegały łączeniu oraz podstawę na jakiej opiera wycenę ujawnionych kwot:

• Decydującym czynnikiem, który określa podział segmentów sprawozdawczych, jest charakter przychodu, jaki osiąga Grupa Kapitałowa. Podstawą do wyceny segmentów są jednostkowe dane finansowe spółek, które prowadzą jednorodne usługi stricte powiązane z wyodrębnionymi segmentami. Niniejsze segmenty nie podlegały wcześniejszym łączeniom bądź podziałom.

b) Rodzaj produktów i usług, z tytułu których każdy segment sprawozdawczy osiąga swoje przychody:

Prezentowane segmenty operacyjne podzielone są zgodnie z rodzajem sprzedaży usług w Grupie Kapitałowej. Zostały one podzielone w następujący sposób:

• Segment pierwszy usługi związane z pośrednictwem w dochodzeniu odszkodowań w związku ze zdarzeniem wypadkowym od towarzystw ubezpieczeniowych i innych podmiotów zobowiązanych w zakresie odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku na rzecz klientów poszkodowanych w tych wypadkach. Do tej grupy zaliczane są spółki VOTUM S.A., Votum Centrum Odškodnění, a.s., Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy spółka komandytowa, KANCELARIA PRAWNA VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o. , Łebek & Czyż Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych" Spółka komandytowa, Votum Odszkodowania S.A.
• Segment drugi usługi rehabilitacyjne, w segmencie tym znajduje się podmiot świadczący usługi rehabilitacji funkcjonalnej. Do tego segmentu zaliczana jest spółka Polskie Centrum Rehabilitacji Funkcjonalnej Votum S.A. sp.k., Ukraińsko Polskie Centrum Rehabilitacji Votum sp. z o.o.

• Segment trzeci – usługi pozostałe, usługi najmu i usługi wspierające core biznes. Do tego segmentu zaliczamy PCRF Votum s.a. oraz Dopłaty Powypadkowe s.a., Law Stream sp. z o.o., Biuro Ekspertyz Procesowych sp. z o.o., Robin Lawyers S.A., Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o., Redeem sp. z o.o.

Informacje o poszczególnych segmentach operacyjnych występujących w okresie 01.01.2018-31.12.2018 r.

		Działalność kontynuowana				Wyłączenia
01.01.2018-31.12.2018	odszkodowania	rehabilitacja	pozostały	Działalność zaniechana	Korekty*	konsolidacyjne	Ogółem
Przychody segmentu	109 671	11 059	6 048	-	-	21 582	105 196
Sprzedaż na zewnątrz	92 250	11 004	1 942	-	-	-	105 196
w tym przychody z zastosowania
MSSF 15	1 433	-	-	-	-	-	-
Sprzedaż między segmentami	17 421	55	4 106	-	-	21 582	-
Koszty segmentu	98 002	11 068	5 562	-	-	21 580	93 052
Koszty sprzedaży zewnętrznej	78 031	9 688	5 333	-	-	-	93 052
Koszty sprzedaży między segmentami	19 971	1 380	229	-	-	21 580	-
Zysk/ (strata) segmentu na sprzedaży	11 669	-9	486	-	-	2	12 144
Pozostałe przychody operacyjne	727	80	991	-	-	-	1 798
Pozostałe koszty operacyjne	2 005	43	209	-	-	- 2	2 259
Zysk/ (strata) segmentu na działalności	10 391	28	1 268	-	-	4	11 683
operacyjnej
Przychody finansowe	549	-	309	-	-	381	477
Koszty finansowe	1 017	-	497	-	-	-	1 513
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek	-	-	30	-	-	-	30
rozliczanych metodą praw własności
Zysk/(strata) przed opodatkowaniem	9 923	28	1 110	-	-	414	10 647
Podatek dochodowy	1 993	-	234	-	-	7	2 220
Zysk/ (strata) netto	7 930	28	876	-	-	407	8 427
Aktywa ogółem	97 471	1 357	16 636	-	-	21 021	94 443
Aktywa segmentu	73 338	1 357	16 384	-	-	21 021	53 674
Aktywa nieprzypisane	24 133	-	252	-	-	-	24 133
Pasywa ogółem	97 471	1 357	16 636	-	-	21 021	94 443
Zobowiązania segmentu	28 103	31	24 437	-	-	-	28 134
	69 368	1 326	-	-	-	21 021	49 673
Zobowiązania nieprzypisane			7 801
Kapitały własne	-	-	-	-	-	- 18 481	18 481
	Pozostałe informacje dotyczące segmentu
Nakłady inwestycyjne	308	316	5	-	-	-	629
- rzeczowe aktywa trwałe	101	316	-	-	-	-	417
- wartości niematerialne	207	-	5	-	-	-	212
- nieruchomości inwestycyjne	-	-	-	-	-	-	-
Amortyzacja	207	1 046	2	-	-	- 1 216	39
Odpisy aktualizujące wartości aktywów
finansowych i niefinansowych	130	-	-	-	-	-	130
Istotne pozostałe koszty niepieniężne	5 679	40	86	-	-	178	5 983

*Korekty doprowadzające do zasad wyceny wg MSR

Informacje o poszczególnych segmentach operacyjnych występujących w okresie 01.01.2017-31.12.2017.

			Działalność kontynuowana				Wyłączenia
01.01.2017-31.12.2017		odszkodowania	rehabilitacja	pozostały	Działalność zaniechana	Korekty*	konsolidacyjne	Ogółem
Przychody segmentu		103 780	8 260	4 707	-	-	22 777	93 970
	Sprzedaż na zewnątrz	85 374	8 249	347	-	-	-	93 970
	Sprzedaż między segmentami	18 406	11	4 360	-	-	22 777	-
Koszty segmentu		98 871	7 873	4 116	-	-	22 882	87 978
	Koszty sprzedaży zewnętrznej	77 550	6 488	3 940	-	-	-	87 978
	Koszty sprzedaży między segmentami	21 321	1 385	176	-	-	22 882	-
Zysk/ (strata) segmentu na sprzedaży		4 909	387	591	-	-	- 105	5 992
Pozostałe przychody operacyjne		639	17	132	-	-	- 14	802
Pozostałe koszty operacyjne		1 775	28	11	-	-	- 6	1 820
Zysk/ (strata) segmentu na działalności operacyjnej		3 772	376	713	-	-	-113	4 975
Przychody finansowe		460	1	123	-	-	23	561
Koszty finansowe		732	-	419	-	-	139	1 011
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek rozliczanych metodą praw własności		-	-	15	-	-	-	15
Zysk/(strata) przed opodatkowaniem		3 500	377	432	-	-	-229	4 539
Podatek dochodowy		1 161	-	63	-	-	-66	1 290
Zysk/ (strata) netto		2 339	377	369	-	-	-163	3 249
Aktywa ogółem		68 879	1 082	13 375	-	-	11 746	71 590
Aktywa segmentu		53 114	1 082	13 124	-	-	11 746	55 574
Aktywa nieprzypisane		15 765	-	251	-	-	-	16 016
Pasywa ogółem		68 879	1 082	13 375	-	-	11 746	71 590
Zobowiązania segmentu		36 699	577	9 457	-	-	-	46 733
Zobowiązania nieprzypisane		32 180	505	3 918	-	-	11 746	24 857
Kapitały własne		5 106	400	5 106	-	-	- 15 753	26 365
		Pozostałe informacje dotyczące segmentu
Nakłady inwestycyjne		599	252	55	-	-	-	906
- rzeczowe aktywa trwałe		457	126	51	-	-	-	634
- wartości niematerialne		141	126	4	-	-	-	272
- nieruchomości inwestycyjne		-	-	-	-	-	-	-
Amortyzacja		1 842	126	323	-	-	109	2 400

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 46 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018–31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Odpisy aktualizujące wartości aktywów finansowych i niefinansowych	169	-	-	-	-	-	169
Istotne pozostałe koszty niepieniężne	4 249	28	112	-	-	134	4 523
*Korekty doprowadzające do zasad wyceny wg MSR

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 47 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

Grupa działa przede wszystkim na terenie Polski. Przychody, nakłady i aktywa dotyczące segmentów poza terenem Polski wynoszą mniej niż 6% odpowiednich wartości.

Przychody ze sprzedaży - szczegółowa struktura geograficzna

	01.01.2018-31.12.2018		01.01.2017-31.12.2017
	w PLN	w %	w PLN	w %
Polska	98 008	93,2%	89 243	90,7%
Ukraina	719	0,7%	172	0,2%
Kraje UE(Czechy, Słowacja)	6 469	6,1%	9 002	9,1%
Razem	105 196	100%	98 417	100%

Nota 3. POZOSTAŁE PRZYCHODY I KOSZTY OPERACYJNE

Pozostałe przychody operacyjne	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Zysk ze zbycia majątku trwałego	1 012	180
Zysk ze sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych	-	-
Rozwiązanie rezerw	15	50
Rozwiązanie odpisów aktualizujących wartość składników aktywów	93	62
Zysk z tytułu przeszacowania nieruchomości inwestycyjnych do wartości godziwej	-	-
Uzyskane kary, grzywny i odszkodowania	57	197
Dotacje rządowe	56	47
Sprzedaż licencji	47	2
Odpis aktualizujący wartość przedawnionych zobowiązań	-	12
korekta roczna VAT	-	-
Spisane przedawnione zobowiązania	221	5
Zwrot opłat sądowych	101	-
Pozostałe	196	247
RAZEM	1 798	802

Pozostałe koszty operacyjne	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Strata ze zbycia majątku trwałego	18	88
Strata ze sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych	-	-
Zawiązanie rezerw	153	30
Darowizny	143	266
Należności nieściągalne i umorzone	616	687
Strata z tytułu przeszacowania nieruchomości inwestycyjnych do wartości godziwej	-	-
Odszkodowania z tyt. nienależytego wykonania umowy, kary	78	44
Odpis aktualizujący należności	441	345
Odpis aktualizujący zapasy	1	1
Odpis aktualizujący wartość firmy	236	-
Likwidacja środków trwałych	6	9
Naprawy środków trwałych z OC	44	85
Odpis aktualizujący na cesje	327	-
Pozostałe	196	265
RAZEM	2 259	1 820

Utworzenie odpisów aktualizujących wartość	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Aktywa finansowe	130	169
Należności	891	344
Zapasy	1	1
Wartość firmy	236	-
Wartości niematerialne	-	-
Rzeczowe aktywa trwałe	-	-
RAZEM	1 258	514

Nota 4. PRZYCHODY I KOSZTY FINANSOWE

Przychody finansowe	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Przychody z tytułu odsetek	55	206
Zysk ze zbycia akcji, udziałów i innych papierów wartościowych	30	-
Zysk netto ze zbycia aktywów i zobowiązań finansowych wycenionych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-
Zysk netto ze zbycia aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	12	125
Dywidendy otrzymane	-	-
Rozwiązanie odpisów aktualizujących	296	-
Nadwyżka dodatnich różnic kursowych	30	76
Wycena instrumentów pochodnych	-	108
Pozostałe	54	46
RAZEM	477	561

Koszty finansowe	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Koszty z tytułu odsetek	939	764
Nadwyżka ujemnych różnic kursowych	158	161
Straty netto ze zbycia aktywów i zobowiązań finansowych wycenionych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-
Straty netto ze zbycia aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	-	-
Wycena instrumentów pochodnych	-	-
Odpisy aktualizujące wartość odsetek	8	8
Aktualizacja wartość inwestycji	6	-
Pozostałe	402	79
RAZEM	1 513	1 011

Ujawnienia przychodów, kosztów, zysków lub strat w podziale na kategorie instrumentów finansowych

01.01.2018-31.12.2018	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy (wyznaczone przy początkowym ujęciu)	Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Razem wycena instrumentów finansowych
	(poprzednio Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSR 39)	(poprzednio Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSR 39)	(poprzednio Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wg MSR39)	(poprzednio Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wg MSR39)	(poprzednio Pożyczki udzielone i należności własne wg MSR 39)	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF 9 (dawniej MSR 39)	(dawniej pozostałe zobowiązania finansowe wg MSR 39)
Przychody/koszty z tytułu wyceny do wartość godziwej	-	-	-	-	-	-	-	-
Przychody/koszty z tytułu wyceny do wartość godziwej przeniesione z kapitału własnego	-	-	-	-	-	-	-	-
Przychody/koszty z tytułu odsetek	-	-	-	-	64	939	-	- 875
Przychody z tytułu odsetek związane aktywami, które uległy utracie wartości	-	-	-	-	-	-	-	-
Utworzenie odpisów aktualizujących	-	-	-	-	891	-	-	891
Rozwiązanie odpisów aktualizujących	-	-	-	-	298	-	-	298
Zyski/ straty z tytułu różnic kursowych	-	-	-	-	- 128	-	-	- 128
Zyski/straty ze zbycia instrumentów finansowych	-	30	-	-	-	94	-	- 64

Kwota przeniesiona z kapitałów własnych do rachunku zysków i strat z tytułu stosowania rachunkowości zabezpieczeń	-	-	-	-	-	-	-	-
Zysk /strata umowy cesji wierzytelności	-	-	-	3 679	-	-		3 679
Utworzenie odpisów aktualizujących umowy cesji wierzytelności	-	-	-	327
Koszty z tytułu realizacji instrumentów pochodnych	-	-	-	-	-	31	-	- 31
Razem zysk strata	-	30	-	3 352	1 124	1 064	-	3 769

01.01.2017-31.12.2017	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy (wyznaczone przy początkowym ujęciu)	Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Razem wycena instrumentów finansowych
	(poprzednio Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSR 39)	(poprzednio Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSR 39)	(poprzednio Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wg MSR39)	(poprzednio Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wg MSR39)	(poprzednio Pożyczki udzielone i należności własne wg MSR 39)	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF 9 (dawniej MSR 39)	(dawniej pozostałe zobowiązania finansowe wg MSR 39)
Przychody/koszty z tytułu wyceny do wartość godziwej	-	-	-	-	-	-	-	-
Przychody/koszty z tytułu wyceny do wartość godziwej przeniesione z kapitału własnego	-	-	-	-	-	-	-	-
Przychody/koszty z tytułu odsetek	-	-	-	-	206	764	-	- 558
Przychody z tytułu odsetek związane aktywami, które uległy utracie wartości	-	-	-	-	-	-	-	-

Utworzenie odpisów aktualizujących	-	-	-	-	344	-	-	344
Rozwiązanie odpisów aktualizujących	-	-	-	-	84	-	-	84
Zyski/ straty z tytułu różnic kursowych	-	-	-	-	- 85	-	-	- 85
Zyski/straty ze zbycia instrumentów finansowych	-	-	-	-	-	108	-	- 108
Kwota przeniesiona z kapitałów własnych do rachunku zysków i strat z tytułu stosowania rachunkowości zabezpieczeń	-	-	-	-	-	-	-	-
Zysk /strata umowy cesji wierzytelności	-	-	-	1 618	-	-	-	1 618
Koszty z tytułu realizacji	-	-	-	-	-	-	-	-
instrumentów pochodnych						31		- 31
Razem zysk / strata	-	-	-	1 618	549	903	-	1 264

Nota 5. PODATEK DOCHODOWY I ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY

Główne składniki obciążenia podatkowego za lata zakończone 31 grudnia 2017 i 2016 roku przedstawiają się następująco:

PODATEK DOCHODOWY WYKAZANY W RZIS	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Bieżący podatek dochodowy	2 055	1 054
Dotyczący roku obrotowego	2 055	1 054
Korekty dotyczące lat ubiegłych	-	-
Odroczony podatek dochodowy	165	236
Związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych	165	236
Związany z obniżeniem stawek podatku dochodowego	-	-
Obciążenie podatkowe wykazane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat	2 220	1 290

Wykazany w rachunku zysków i strat podatek odroczony stanowi różnicę między stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na koniec i początek okresów sprawozdawczych.

PODATEK ODROCZONY WYKAZANY W KAPITALE WŁASNYM	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Bieżący podatek dochodowy	-	-
Odroczony podatek dochodowy	-	-
Korzyść podatkowa / (obciążenie podatkowe) wykazane
w pozostałych dochodach całkowitych	-	-

BIEŻĄCY PODATEK DOCHODOWY	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Zysk przed opodatkowaniem	10 647	4 539
Przychody zwiększające podstawę do opodatkowania	30 090	27 504
Przychody wyłączone z opodatkowania	4 312	10 954
Koszty zmniejszające podstawę opodatkowania	31 435	18 645
Koszty niebędące kosztami uzyskania przychodów	5 266	2 780
Dochód do opodatkowania	10 256	5 224
Odliczenia od dochodu - darowizna, strata	235	253
Podstawa opodatkowania	10 021	4 829
Podatek dochodowy przy zastosowaniu stawki 19% i 15%	2 055	918
Efektywna stawka podatku (udział podatku dochodowego w zysku przed opodatkowaniem)	21%	20%

Część bieżąca podatku dochodowego ustalona została według stawki równej 19% dla podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym oraz stawką 15% w spółkach zależnych

Wysokość podatku dochodowego w spółkach zagranicznych należących do Grupy Kapitałowej wynosi 19%.

aktywa z tytułu podatku odroczonego	31.12.2017	zwiększenia	wykorzystanie	zmniejszenia	31.12.2018
Rezerwa na nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne	10	18	-	3	25
Rezerwa na pozostałe świadczenia pracownicze	-	-	-	-	-
Rezerwa na niewykorzystane urlopy	97	22	82	-	37
Ujemne różnice kursowe	-	-	-	-	-

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018–31.12.2018 R.
(wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Wynagrodzenia i ubezpieczenia społeczne płatne w następnych okresach	110	71	107	-	74
Straty możliwe do odliczenia od przyszłych dochodów do opodatkowania	180	52	151	30	51
Odpis aktualizujący wartość opcji	-	-	-	-	-
Odpisy aktualizujące zapasy	4	-	-	-	4
Odpisy aktualizujące należności	146	3 074	1 610	1 386	224
rezerwy na zobowiązania handlowe	488	3 816	3 486	328	490
Pozostałe rezerwy	44	398	120	16	306
Aktywa z tytułu odroczonego podatku	1 079	7 451	5 556	1 763	1 211

rezerwy z tytułu podatku odroczonego	31.12.2017	zwiększenia	wykorzystanie	zmniejszenia	31.12.2018
Przyspieszona amortyzacja podatkowa	292	160	16	162	274
Inne wydatki rozliczane w bieżącym roku	-	923	-	-	923
Przeszacowanie aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży do wartości godziwej	-	-	-	-	-
Dodatnie różnice kursowe	-	-	-	-	-
odsetki od udzielonych pożyczek wycena bilansowa	18	36	- 75	103	26
różnica w amortyzacji leasingów	140	51	7	121	63
Przychody na przełomie okresu	786	1 771	123	860	1 574
Suma dodatnich różnic przejściowych	1 236	2 941	71	1 246	2 860

Aktywa/Rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego

Wyszczególnienie	31.12.2017	zwiększenia	wykorzystanie	zmniejszenia	31.12.2018
Aktywo z tytułu podatku odroczonego	1 079	7 451	5 556	1 763	1 211
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego – działalność kontynuowana	1 236	2 941	71	1 246	2 860
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego – działalność zaniechana	-	-	-	-	-
Aktywa/Rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego	- 157	4 510	5 485	517	- 1 649

Nota 6. DZIAŁALNOŚĆ ZANIECHANA

W Grupie Kapitałowej nie wystąpiła działalność zaniechana.

Nota 7. ZYSK PRZYPADAJĄCY NA JEDNĄ AKCJĘ

Zysk podstawowy przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za okres przypadającego na zwykłych akcjonariuszy Grupy przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu. Zysk rozwodniony przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za okres przypadającego na zwykłych akcjonariuszy (po potrąceniu odsetek od umarzalnych akcji uprzywilejowanych zamiennych na akcje zwykłe) przez średnią ważoną liczbę wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu (skorygowaną o wpływ opcji rozwadniających oraz rozwadniających umarzalnych akcji uprzywilejowanych zamiennych na akcje zwykłe).

Działalność kontynuowana i zaniechana

Wyliczenie zysku na jedną akcję zostało oparte na następujących informacjach:

	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Zysk netto z działalności kontynuowanej
Strata na działalności zaniechanej	-	-
Zysk wykazany dla potrzeb wyliczenia wartości podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję	8 536	3 249
Efekt rozwodnienia:	-	-
- odsetki od umarzalnych akcji uprzywilejowanych zamiennych na akcje zwykłe	-	-
- odsetki od obligacji zamiennych na akcje	-	-
Zysk wykazany dla potrzeb wyliczenia wartości rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję	8 536	3 249
Zysk na 1 akcję	0,71	0,27

Liczba wyemitowanych akcji

	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Średnia ważona liczba akcji wykazana dla potrzeb wyliczenia wartości podstawowego zysku na jedną akcję w szt.	12 000 000	12 000 000
Efekt rozwodnienia liczby akcji zwykłych	-	-
- opcje na akcje	-	-
- obligacje zamienne na akcje	-	-
Średnia ważona liczba akcji zwykłych wykazana dla potrzeb wyliczenia wartości rozwodnionego zysku na jedną akcję w szt.	12 000 000	12 000 000

W okresie między dniem bilansowym a dniem sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie wystąpiły żadne inne transakcje dotyczące akcji zwykłych lub potencjalnych akcji zwykłych.

Nota 8. DYWIDENDY ZAPROPONOWANE LUB UCHWALONE DO DNIA ZATWIERDZENIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

Dnia 23 maja 2016 r. Zarząd VOTUM S.A. przyjął do stosowania politykę wypłaty dywidendy, przewidującą podział zysku z uwzględnieniem rozwoju działalności Spółki i zapewnieniem odpowiedniego poziomu płynności finansowej.

Zarząd Spółki będzie rekomendował wypłatę zysku netto do akcjonariuszy w formie dywidendy lub nabycia akcji własnych w wyniku oferty skierowanej do wszystkich akcjonariuszy (buy-back) w następujący sposób:

a) jeżeli VOTUM S.A. osiągnie zysk netto w wysokości nieprzekraczającej kwoty 9 mln zł. (słownie: dziewięć milionów złotych) wartość środków przeznaczonych na wypłatę dywidendy lub buy-back wyniesie 100% (słownie: sto procent) zysku netto VOTUM S.A.;

b) jeżeli VOTUM S.A. osiągnie zysk netto powyżej kwoty 9 mln zł. (słownie: dziewięć milionów złotych) wartość środków przeznaczonych na wypłatę dywidendy lub buy-back wyniesie 9 mln zł. (słownie: dziewięć milionów złotych) oraz 50% (słownie: pięćdziesiąt procent) kwoty nadwyżki ponad kwotę 9 mln zł. (słownie: dziewięć milionów złotych) zysku netto VOTUM S.A.;

c) rekomendowana wartość środków przeznaczonych na dywidendę lub nabycie własnych akcji nie może być wyższa od zysku netto Grupy Kapitałowej VOTUM przyporządkowanej podmiotowi dominującemu;

d) metoda obliczeniowa ostatecznej wartości dywidendy przeznaczonej do wypłaty będzie polegała na przeliczeniu dywidendy na kwotę przypadającą na 1 akcję i zaokrągleniu wyniku w dół do pełnych groszy;

e) metoda obliczeniowa ostatecznej wartości środków przeznaczonych na nabycie akcji własnych w wyniku oferty skierowanej do wszystkich akcjonariuszy (buy-back) będzie analogiczna do metody obliczenia wartości środków przeznaczonych na dywidendę;

f) polityka wypłaty dywidendy będzie dotyczyć zysków netto wypracowanych odpowiednio w 2016, 2017 i 2018 roku.

Zarząd w dniu 16 maja 2017 podjął uchwały w sprawie przedłożenia Radzie Nadzorczej propozycji podziału i przeznaczenia zysku netto Spółki za rok obrotowy 2016.

Zarząd zaproponował następujący podział zysku:

• kwotę 32 721,09 zł (słownie: trzydzieści dwa tysiące siedemset dwadzieścia jeden złotych 09/100) proponuje przeznaczyć na odpis na kapitał zapasowy;

• kwotę 8 040 000 zł (słownie: osiem milionów czterdzieści tysięcy złotych) proponuje przeznaczyć na dywidendę dla akcjonariuszy.

Dywidenda przypadająca na 1 akcję wyniosła 67 groszy i została wypłacona w dwóch transzach.

Dzień dywidendy – 10 lipca 2017 r.

Dzień wypłaty I transzy dywidendy w wysokości 33 groszy na 1 akcję (tj. 49% należnej dywidendy) – 25 lipca 2017 r. Dzień wypłaty II transzy dywidendy w wysokości 34 groszy na 1 akcję (tj. 51% należnej dywidendy) – 25 października 2017 r. Walne zgromadzenie akcjonariuszy w dniu 29 czerwca 2017r. uchwaliło w.w podział zysku według propozycji Zarządu.

	Dywidenda z akcji zwykłych			Zaliczka na dywidendę
			Wartość na 1			Wartość na 1
	Data wypłaty	wartość w zł	akcję	Data wypłaty	wartość w zł	akcję
wynik roku 2016	w II transzach: 25.07.2017 wypłata 0,33zł i 25.10.2017 wypłata 0,34zł	8 040 000	0,67 zł	-	-	-
wynik roku 2015	w II transzach: 12.07.2016 wypłata 0,23zł i 12.10.2016 wypłata 0,23zł	5 520 000	0,51 zł	22.10.2015	3 840 000	0,32 zł

Liczba uprawnionych akcji do dywidendy 12 000 000 sztuk.

Zarząd będzie rekomendował wypłacanie dywidendy za rok 2017 zgodnie z przyjętą polityką dywidendy na lata 2016-2018 opisane w sprawozdaniu z działalności Grupy Kapitałowej w punkcie 3.6.2.

Nota 9. EFEKT PODATKOWY POZOSTAŁYCH DOCHODÓW CAŁKOWITYCH

	01.01.2018-31.12.2018	01.01.2017-31.12.2017
	Kwota przed opodatkowaniem	Podatek	Kwota po opodatkowaniu	Kwota przed opodatkowaniem	Podatek	Kwota po opodatkowaniu
Zmiany w nadwyżce z przeszacowania	-	-	-	-	-	-
Zyski (straty) z tytułu przeszacowania składników aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	-	-	-	-	-	-
Efektywna część zysków i strat związanych	-	-	-	-	-	-
z instrumentami zabezpieczającymi przepływy środków pieniężnych	-	-	-	-	-	-
Zyski (straty) aktuarialne z programów określonych świadczeń emerytalnych	-	-	-	-	-	-
Różnice kursowe z wyceny jednostek działających za granicą	109	N/D	109	92	N/D	92
Udział w dochodach całkowitych jednostek stowarzyszonych	-	-	-	-	-	-
Suma dochodów całkowitych	109	19%	109	92	19%	92

Nota 10. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

Struktura własnościowa

STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA - wartość netto	31.12.2018	31.12.2017
Własne	23 409	23 764
Używane na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy, w tym umowy leasingu	1 530	4 747
Razem	24 939	28 511

Rzeczowe aktywa trwałe, do których tytuł prawny podlega ograniczeniom oraz stanowiące zabezpieczenie zobowiązań

Tytuł zobowiązania / ograniczenia w dysponowaniu	31.12.2018	31.12.2017
- stanowiące zabezpieczenie kredytów i pożyczek własnych	-	-
- stanowiące zabezpieczenie kredytów i pożyczek obcych	22 198	22 508
- stanowiące zabezpieczenie innych zobowiązań	-	-
- użytkowane na podstawie umowy leasingu finansowego	1 530	3899
Wartość bilansowa rzeczowych aktywów trwałych podlegających ograniczeniu w dysponowaniu lub stanowiących zabezpieczenie	23 728	26 407

Kwoty zobowiązań umownych do nabycia w przyszłości rzeczowych aktywów trwałych

W Grupie Kapitałowej nie występują umowy, które zobowiązywałyby spółki do nabycia w przyszłości określonych rzeczowych aktywów trwałych.

Zmiany środków trwałych (wg grup rodzajowych) – za okres 01.01.2018-31.12.2018 r.

Wyszczególnienie	Grunty	Budynki i budowle	Maszyny i urządzenia	Środki transportu	Pozostałe środki trwałe	Środki trwałe w budowie	Razem
Wartość bilansowa brutto na dzień 01.01.2018	1 479	23 862	3 851	6 600	2 043	3	37 838
Zwiększenia, z tytułu:	-	11	266	1 042	352	3	1 674
- nabycia środków trwałych	-	11	64	5	334	3	417
- połączenia jednostek gospodarczych	-	-	-	100	18	-	118
- zawartych umów leasingu	-	-	202	937	-	-	1 139
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	155	4 791	281	6	5 233
- zbycia	-	-	123	4 750	246	-	5 119
- likwidacji	-	-	32	39	35	-	106
- inne	-	-	-	2	-	6	8
Wartość bilansowa brutto na dzień 31.12.2018 roku	1 479	23 873	3 962	2 851	2 114	-	34 279
Umorzenie na dzień 01.01.2018 roku	-	2 446	3 049	1 845	1 987	-	9 327
Zwiększenia, z tytułu:	-	304	491	1 922	180	-	2 897
- amortyzacji	-	304	491	1 908	167	-	2 870
- inne	-	-	-	14	13	-	27
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	117	2 474	261	-	2 852
- likwidacji	-	-	30	5	31	-	66
- sprzedaży	-	-	87	2 467	230	-	2 784
- inne	-	-	-	2	-	-	2
Umorzenie na dzień 31.12.2018 roku	-	2 750	3 423	1 293	1 906	-	9 372
Odpisy aktualizujące na 01.01.2018 roku	-	-	-	-	-	-	-
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	-	-	-	-	-
- utraty wartości	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	-	-	-	-	-
- odwrócenie odpisów aktualizujących	-	-	-	-	-	-	-
- likwidacji lub sprzedaży	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Odpisy aktualizujące na dzień 31.12.2018 roku	-	-	-	-	-	-	-
Różnice kursowe z przeliczenia sprawozdania spółek zagranicznych	-	-	12	2	13	-	27
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2018 roku	1 479	21 123	551	1 560	221	-	24 934

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Zmiany środków trwałych (wg grup rodzajowych) – Wyszczególnienie	za okres 01.01.2017-31.12.2017 Grunty	r. Budynki i budowle	Maszyny i urządzenia	Środki transportu	Pozostałe środki trwałe	Środki trwałe w budowie	Razem
Wartość bilansowa brutto na dzień 01.01.2017	1 479	23 862	3 978	4 244	2 095	47	35 705
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	605	3 581	68	3	4 257
- nabycia środków trwałych	-	-	450	139	42	3	634
- połączenia jednostek gospodarczych	-	-	-	-	-	-	-
- zawartych umów leasingu	-	-	136	3 442	-	-	3 578
- inne	-	-	19	-	26	-	45
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	732	1 225	120	47	2 124
- zbycia	-	-	8	1 225	5	-	1 238
- likwidacji	-	-	724	-	115	-	839
- inne	-	-	-	-	-	47	47
Wartość bilansowa brutto na dzień 31.12.2017 roku	1 479	23 862	3 851	6 600	2 043	3	37 838
Umorzenie na dzień 01.01.2017 roku	-	2 142	3 201	1 992	1 882	-	9 217
Zwiększenia, z tytułu:	-	304	576	936	215	-	2 031
- amortyzacji	-	304	557	936	215	-	2 012
- inne	-	-	19	-	-	-	19
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	728	1 083	110	-	1 921
- likwidacji	-	-	721	-	106	-	827
- sprzedaży	-	-	7	1 080	4	-	1 091
- inne	-	-	-	3	-	-	3
Umorzenie na dzień 31.12.2017 roku	-	2 446	3 049	1 845	1 987	-	9 327
Odpisy aktualizujące na 01.01.2017 roku	-	-	-	-	-	-	-
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	-	-	-	-	-
- utraty wartości	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:		-	-	-	-	-	-

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 60 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

	-
- odwrócenie odpisów aktualizujących	-	-	-	-	-	-	-
- likwidacji lub sprzedaży	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Odpisy aktualizujące na dzień 31.12.2017 roku	-	-	-	-	-	-	-
Różnice kursowe z przeliczenia sprawozdania spółek zagranicznych	-	-	-	-	-	-	-
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2017 roku	1 479	21 416	802	4 755	56	3	28 511

Środki trwałe w budowie

		Rozliczenie nakładów
Stan na 01.01.2018	Poniesione nakłady w roku obrotowym	Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	Urządzenia techniczne i maszyny	Środki transportu	Inne środki trwałe	Odpisy aktualizujące na BZ	Stan na 31.12.2018
	3 3	-		- 6		- -	-
				Rozliczenie nakładów
Stan na 01.01.2017	Poniesione nakłady w roku obrotowym	Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej	Urządzenia techniczne i maszyny	Środki transportu	Inne środki trwałe	Odpisy aktualizujące na BZ	Stan na 31.12.2017
4 7	3	-	-	4 7		- -	3

Wartość i powierzchnia gruntów użytkowanych wieczyście

Adres nieruchomości	Nr księgi wieczystej lub zbiorów dokumentów	Nr działki	Powierzchnia działki [HA] na 31.12.2018	Wartość na 31.12.2018	Powierzchnia działki [HA] na 31.12.2017	Wartość na 31.12.2017
ul. Golikówka 6, Kraków	KR1P/00151938/2 i KR1P/00151939/9	2/26 oraz i2/27	0,417	897	0,417	897
u. Wyścigowa 56i, Wrocław	WRK1K/00183448/8	026401- 1.0021.7.20/25	0,158	582	0,158	582
OGÓŁEM			0,575	1479	0,417	897

Grunty i budynki o wartości bilansowej 22,7 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2017 roku: 23 mln PLN) objęte są hipoteką ustanowioną w celu zabezpieczenia kredytów bankowych Grupy (nota 32). Wartość bilansowa nieruchomości jest przybliżoną wartością godziwą (ceną rynkową) nieruchomości. Zgodnie z operatem szacunkowym Estymator Wyceny Majątkowe z siedzibą we Wrocławiu z dnia 18 listopada 2008r. oszacowana wartość inwestycji z ul. Golikówka 6, Kraków przy została określona na poziomie 12 076 tys. zł.

Leasingowane środki trwałe

		31.12.2018		31.12.2017
Środki trwałe w leasingu	Wartość brutto	Umorzenie	Wartość netto	Wartość brutto	Umorzenie	Wartość netto
Nieruchomości	-	-	-	-	-	-
Maszyny i urządzenia	339	144	195	373	240	133
Środki transportu	2 998	1 468	1 530	5 843	1 229	4614
Pozostałe środki trwałe	-	-	-	-	-	-
Razem	3 337	1 612	1726	6216	1469	4747

Struktura własności

STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA - wartość netto	31.12.2018	31.12.2017
Własne	23 404	24 612
Używane na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy, w tym umowy leasingu	1 530	3 899
Razem	24 934	28 511

Wartość bilansowa maszyn i urządzeń użytkowanych na dzień 31 grudnia 2018 roku na mocy umów leasingu finansowego oraz umów dzierżawy z opcją zakupu wynosi 1 530 tysięcy PLN (na dzień 31 grudnia 2017 roku: 3 899 tysięcy PLN). Na aktywach użytkowanych na mocy umów leasingowych oraz umów dzierżawy z opcją zakupu został ustanowiony zastaw pod zabezpieczenie związanych z nimi zobowiązań z tytułu leasingu finansowego oraz umów dzierżawy z opcją zakupu.

Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości w okresie od 01.01.2018 – 31.12.2018 r.

W okresie 01.01.2018 – 31.12.2018 nie dokonano odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych.

Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości w okresie od 01.01.2017 – 31.12.2017 r.

W okresie 01.01.2017 – 31.12.2017 nie dokonano odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych.

Planowane nakłady inwestycyjne w 2018r.

W okresie 01.01.2019 – 31.12.2019 spółki z grupy kapitałowej nie planują istotnych nakładów inwestycyjnych. Ponoszone nakłady inwestycyjne w 2019r. będą miały charakter odtworzeniowy majątku w grupie kapitałowej.

Nota 11. WARTOŚCI NIEMATERIALNE

Zmiany wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) – za okres 01.01.2018-31.12.2018 r.

Wyszczególnienie	Koszty prac rozwojowych (1)	Znaki towarowe (2)	Patenty i licencje (2)	Oprogramowanie komputerowe (2)	Inne (2)	Wartości niematerialne w budowie	Ogółem
Wartość bilansowa brutto na dzień 01.01.2018	-	-	40	2 555	-	-	2 595
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	-	212	-	-	212
- nabycia	-	-	-	212	-	-	212
- przeszacowania	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	-	26	-	-	26
- zbycia	-	-	-	-	-	-	-
- likwidacji	-	-	-	26	-	-	26
- przeszacowania	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Wartość bilansowa brutto na dzień 31.12.2018 roku	-	-	40	2 741	-	-	2 781
Umorzenie na dzień 01.01.2018 roku	-	-	39	1 869	-	-	1 908
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	1	377	-	-	378
- amortyzacji	-	-	1	377	-	-	378
- przeszacowania	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	-	23	-	-	23
- likwidacji	-	-	-	23	-	-	23
- sprzedaży	-	-	-	-	-	-	-
- przeszacowania	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Umorzenie na dzień 31.12.2018 roku	-	-	40	2 223	-	-	2 263
Odpisy aktualizujące na 01.01.2018 roku	-	-	-	-	-	-	-
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	-	-	-	-	-
- utraty wartości	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	-	-	-	-	-
- likwidacji lub sprzedaży	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Odpisy aktualizujące na dzień 31.12.2018 roku	-	-	-	-	-	-	-
- różnice kursowe netto z przeliczenia sprawozdania finansowego na walutę prezentacji	-	-	-	-	-	-	-
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2018 roku	-	-	-	518	-	-	518

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 65 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Zmiany wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) – za okres 01.01.2017	- 31.12.2017 r.	Budynki i	Maszyny i		Pozostałe środki	Środki trwałe w
Wyszczególnienie	Grunty	budowle	urządzenia	Środki transportu	trwałe	budowie	Razem
Wartość bilansowa brutto na dzień 01.01.2017	1 479	23 862	3 978	4 244	2 095	47	35 705
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	605	3 581	68	3	4 257
- nabycia środków trwałych	-	-	450	139	42	3	634
- połączenia jednostek gospodarczych	-	-	-	-	-	-	-
- zawartych umów leasingu	-	-	136	3 442	-	-	3 578
- inne	-	-	19	-	26	-	45
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	732	1 225	120	47	2 124
- zbycia	-	-	8	1 225	5	-	1 238
- likwidacji	-	-	724	-	115	-	839
- inne	-	-	-	-	-	47	47
Wartość bilansowa brutto na dzień 31.12.2017 roku	1 479	23 862	3 851	6 600	2 043	3	37 838
Umorzenie na dzień 01.01.2017 roku	-	2 142	3 201	1 992	1 882	-	9 217
Zwiększenia, z tytułu:	-	304	576	936	215	-	2 031
- amortyzacji	-	304	557	936	215	-	2 012
- inne	-	-	19	-	-	-	19
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	728	1 083	110	-	1 921
- likwidacji	-	-	721	-	106	-	827
- sprzedaży	-	-	7	1 080	4	-	1 091
- inne	-	-	-	3	-	-	3
Umorzenie na dzień 31.12.2017 roku	-	2 446	3 049	1 845	1 987	-	9 327
Odpisy aktualizujące na 01.01.2017 roku	-	-	-	-	-	-	-
Zwiększenia, z tytułu:	-	-	-	-	-	-	-
- utraty wartości	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-	-	-	-	-	-
- odwrócenie odpisów aktualizujących	-	-	-	-	-	-	-
- likwidacji lub sprzedaży	-	-	-	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-	-	-	-
Odpisy aktualizujące na dzień 31.12.2017 roku	-	-	-	-	-	-	-
Różnice kursowe z przeliczenia sprawozdania spółek zagranicznych	-	-	-	-	-	-	-
Wartość bilansowa netto na dzień 31.12.2017 roku	1 479	21 416	802	4 755	56	3	28 511

Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości w okresie od 01.01.2018 – 31.12.2018 r.

W okresie 01.01.2018 – 31.12.2018 nie dokonano odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości, wartości niematerialnych.

Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości w okresie od 01.01.2017 – 31.12.2017 r.

W okresie 01.01.2017 – 31.12.2017 nie dokonano odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości, wartości niematerialnych.

Wartości niematerialne, do których tytuł prawny podlega ograniczeniom oraz stanowiące zabezpieczenie zobowiązań

Wartości niematerialne nie podlegają prawnym ograniczeniom (oprócz wynikających ograniczeń z typowych umów EULA) oraz nie stanowią zabezpieczenia zobowiązań.

Kwoty zobowiązań umownych do nabycia w przyszłości wartości niematerialnych

W Grupie Kapitałowej nie występują umowy, które zobowiązywałyby spółki do nabycia w przyszłości określonych wartości niematerialnych.

Nota 12. WARTOŚĆ FIRMY

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy sp.k.	3 495	3 495
A&S Studio Paweł Adamkiewicz	-	-
VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o.	-	-
Biuro Ogólnopolskich Badania Ankieterów Terenowych sp. z o.o.	-	-
Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o.	-	236
Redeem sp. z o.o.	2 258	-
Wartość firmy (netto)	5 753	3 731

Wartość firmy z objęcia udziałów w Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych Andrzej Łebek i Wspólnicy spółka komandytowa

Wartość firmy powstała w wyniku połączenia jednostek gospodarczych w trzech etapach. W dniu 21.05.2009r. Votum S.A. nabyło wkłady komandytariuszy o wartości nominalnej 65.000zł. W dniu 12.08.2009r. Votum S.A. nabyło 16% udziału w zyskach i stratach oraz w dniu 01.09.2009r. Votum S,A. nabyło 18% udziału w zyskach i stratach. Cena nabycia 99% udziału wyniosła 3 112 tys. zł. Zidentyfikowana wartość aktywów netto wyniosła -383 tys. zł. Na dzień nabycia Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A.Łebek i Wspólnicy s.k. stanowiła dla grupy ośrodek wypracowujący przepływy pieniężne oparty na uzupełnieniu świadczonych usług przez Votum S.A. Grupa w wyniku przeprowadzonych testów na utratę wartości nie rozpoznała utraty wartości. Do testów posłużono się planem budżetowym na 2017r. oraz 4-letnią prognozą przepływów pieniężnych. W okresie prognozy uwzględniono stały wzrost 10% zysku za okres 2017-2021. Średnioważony koszt kapitału (WACC) 10%. Wartość końcowa została oszacowana poprzez ekstrapolację prognozy wolnych środków przepływów pieniężnych poza okres 2021 z wykorzystaniem adekwatnej stopy wzrostu.

Wartość firmy z objęcia udziałów w Redeem sp. z o.o.

W dniu 30 maja 2018 roku Zarząd Votum S.A., po uzyskaniu wymaganych zgód korporacyjnych, podpisał umowę nabycia 100% udziałów w Spółce Redeem sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu za cenę 2 370 000 PLN od DSA Financial Group S.A. we Wrocławiu. Zidentyfikowana wartość firmy wyniosła 2 258 tys. zł.

Zmiany stanu wartości firmy z konsolidacji

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Wartość bilansowa brutto na początek okresu	4 130	3 894
Zwiększenia, z tytułu:	2 258	236
Zwiększenie stanu z tytułu przejęcia jednostki	2 061	236
Zwiększenia stanu z tytułu korekt wynikających z późniejszego ujęcia	197	-
Różnice kursowe netto z przeliczenia sprawozdania finansowego na walutę prezentacji	-	-
Inne zmiany wartości bilansowej	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-
Zmniejszenie stanu z tytułu sprzedaży spółki zależnej	-	-
Zmniejszenie stanu z tytułu korekt wynikających z późniejszego ujęcia	-	-
Zmniejszenia stanu z tytułu spadku udziału wskutek rozwodnienia	-	-
Różnice kursowe netto z przeliczenia sprawozdania finansowego na walutę prezentacji	-	-
Inne zmiany wartości bilansowej	-	-
Wartość bilansowa brutto na koniec okresu	6 388	4 130
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości na początek okresu	399	399
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości ujęte w trakcie okresu	236	-
Pozostałe zmiany	-	-
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości na koniec okresu	635	399
Wartość firmy (netto)	5 753	3 731

Połączenia jednostek gospodarczych

Wyszczególnienie	Data przejęcia	Procent przejętych instrumentów kapitałowych z prawem głosu	Koszt połączenia jednostek gospodarczych	Wartość godziwa aktywów netto jednostki przejmowanej przypadająca na jednostkę przejmującą	Wartość firmy przejęta w ramach połączenia jednostek gospodarczych	Nadwyżka udziału jednostki przejmującej w wartości godziwej aktywów netto nad kosztem połączenia
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A.Łebek i Wspólnicy spółka komandytowa	21.05.2009	99%	31	-383	3 495	-
A&S Studio Paweł Adamkiewicz	21.01.2011	100%	-	122	333	-
VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o.	25.10.2013	74%	-	6	46	-
Biuro Ogólnopolskie Badań Ankieterów Terenowych sp. z o.o.	09.04.2015	64%	-	-1	20	-
Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o.	04.04.2017	55%	-	-67	236	-
Redeem sp. z o.o.	30.05.2018	100%	-	308	2 258	-
Wartość ogółem	-	-	-	-	6 388	-
Odpis aktualizujący					635
Wartość firmy (netto)					5 753

Wartość firmy powstała w wyniku połączenia jednostek gospodarczych. W dniu 21.05.2010 r. VOTUM S.A. nabyło wkłady komandytariuszy o wartości nominalnej 65.000zł w spółce Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy spółka komandytowa. W dniu 12.08.2010 r. VOTUM S.A. nabyło 16% udziału w zyskach i stratach wyżej wymienionej kancelarii. W dniu 01.09.2010 r. VOTUM S.A. nabyło 18% udziału w zyskach i stratach w Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy sp.k. oraz na mocy aneksu do umowy spółki z dnia 06.10.2010 r. VOTUM S.A. weszło w posiadanie praw do 99% udziału w zyskach i stratach tejże kancelarii. Na dzień 31.12.2014 roku oraz na dzień 31.12.2014 roku nie nastąpiła utrata wartości firmy. Na dzień 30 marca 2010 wartość firmy została wyceniona metodą dochodową przez podmiot Audyt Adach Sadowska – Sadowska Spółka Partnerska – Biegli Rewidenci z siedzibą w Warszawie.

Dnia 21 stycznia 2011r. PCRF VOTUM S.A. nabyło przedsiębiorstwo prowadzone pod firmą "A&S Studio Rehabilitacja Funkcjonalna Paweł Adamkiewicz" za kwotę 490 tys. zł. zidentyfikowane rzeczowe aktywa trwałe wyniosły 149 tys. zł. Cena nabycia została ustalona na podstawie wyceny metodą dochodową opracowaną przez Biegłego Rewidenta nr 9358 Panią Teresę Sadowską. Umowa zobowiązuje do zakazu prowadzenia podmiotu konkurencyjnego do usług PCRF VOTUM S.A. Akwizycja podmiotu miała na celu zwiększenie bazy klientów oraz szerszy dostęp do wysoko wykwalifikowanych pracowników z zakresu rehabilitacji funkcjonalnej.

Dnia 25 października 2013 roku Votum S.A. nabyło 8880 udziały o łącznej wartości nominalnej 8880,00 UAH, uprawniających do 8880 głosów stanowiących 74 % ogólnej liczby głosów na zgromadzeniu wspólników tej spółki. Udziały w spółce VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o. zostały nabyte za łączną kwotę wynoszącą 52 000,00 PLN. Nabycie udziałów zostało sfinansowane ze środków własnych.

Dnia 9 marca 2015 roku VOTUM S.A. nabyła 533 nowo utworzonych udziałów w spółce BOBAT sp. z o.o. o wartości nominalnej 100 PLN (sto złotych) każdy i łącznej wartości 53 300 PLN. Udziały stanowią 63,99% kapitału i uprawniają do 63,99% głosów na zgromadzeniu wspólników BOBAT. Nabycie udziałów zostało sfinansowane ze środków własnych. Zidentyfikowano wartość firmy na poziomie 20 tys. zł.

W dniu 4 marca 2017 roku Zarząd Votum S.A., po uzyskaniu wymaganych zgód korporacyjnych, podpisał umowę nabycia 55% udziałów w Spółce Centrum Medycznej Oświaty sp. z o.o. z siedzibą we Lwowie za cenę 140 000 PLN od osoby fizycznej. Wartość nominalna udziałów 228 250 UAH. Zidentyfikowana wartość firmy wyniosła 236 tys. zł.

W dniu 30 maja 2018 roku Zarząd Votum S.A., po uzyskaniu wymaganych zgód korporacyjnych, podpisał umowę nabycia 100% udziałów w Spółce Redeem sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu za cenę 2 370 000 PLN od DSA Financial Group S.A. we Wrocławiu. Zidentyfikowana wartość firmy wyniosła 2 258 tys. zł.

Nota 13. NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE

Grupa Kapitałowa nie posiada nieruchomości inwestycyjnych.

Nota 14. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH POWIĄZANYCH WYCENIANYCH METODĄ PRAW WŁASNOŚCI

W dniu 18 czerwca 2015 roku VOTUM nabyła 720 udziałów o wartości nominalnej 500 ( pięćset złotych ) PLN każdy udział o łącznej wartości 360 000 PLN. Udziały stanowią 36,00 % kapitału i uprawniają do 36% głosów na zgromadzeniu wspólników. Nabycie udziałów zostało sfinansowane ze środków własnych. W dniu 31 marca 2017 roku Votum S.A. zbyła 720 udziałów za cenę 126 tys. zł spółce DSA FG S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Grupa zidentyfikowała zysk na tej transakcji w kwocie Spółka na 6,9 tys. zł.

Nota 15. AKCJE / UDZIAŁY W JEDNOSTKACH PODPORZĄDKOWANYCH NIE OBJĘTYCH KONSOLIDACJĄ

Grupa Kapitałowa nie posiada akcji/udziałów w jednostkach podporządkowanych nie objętych konsolidacją.

Nota 16. POZOSTAŁE AKTYWA TRWAŁE

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe	-	-
Kaucje gwarancyjne zdeponowane w banku	189	249
RAZEM	189	249

Nota 17. AKTYWA FINANSOWE DOSTĘPNE DO SPRZEDAŻY

W 2018 aktywa wydatki na nabycie cesji wierzytelności zostały przekwalifikowane do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik. W 2017 roku wydatki na nabycie cesji wierzytelności były prezentowane jako aktywa dostępne do sprzedaży.

Nota 18. AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY

Grupa Kapitałowa posiada aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik są to wydatki na nabycie cesji wierzytelności.

Nota 19. POZOSTAŁE AKTYWA FINANSOWE

Inwestycje długoterminowe	31.12.2018	31.12.2017
Pożyczki udzielone, w tym:	1 573	2 798
- dla Zarządu i Rady Nadzorczej	835	1 734
Inne	11 040	1 000
RAZEM	12 613	3 798

Wykazana kwota 11 040 tys. zł w pozycji inne w 2018r. dotyczy częściowej zapłaty za udziały spółki DSA Investment s.a. Wykazana kwota 1 000 tys. zł w pozycji inne w 2017r. dotyczy częściowej zapłaty za udziały spółki Redeem sp. z o.o.

Inwestycje krótkoterminowe	31.12.2018	31.12.2017
Pożyczki udzielone, w tym:	1 488	972
- dla Zarządu i Rady Nadzorczej		235
Instrumenty finansowe utrzymane do terminu wymagalności	-	-
RAZEM	1 488	972

Nota 20. POZOSTAŁE AKTYWA FINANSOWE – OPIS SZCZEGÓŁOWY

Inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności

Grupa Kapitałowa nie posiada inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności na dzień bilansowy oraz na dzień porównywalny.

Zmiana stanu instrumentów finansowych

01.01.2018-31.12.2018	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF9	Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF 9	Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9
	(poprzednio Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSR 39)	(poprzednio Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wg MSR39)	(poprzednio Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wg MSR39)	(poprzednio Pożyczki udzielone i należności własne wg MSR 39)	(dawniej MSR 39)	(dawniej pozostałe zobowiązania finansowe wg MSR 39)
Stan na początek okresu	-	-	10 953	3 770	-	24 516
Zwiększenia	-	-	14 820	56	-	12 404
Nabycie wierzytelności	-	-	14 820	-	-	-

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 70 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Zakup akcji	-	-	-	-	-	-
Udzielenie pożyczek	-	-	-	33	-	-
Kredyty i pożyczki	-	-	-	-	-	7700
Odsetki naliczone wg efektywnej stopy procentowej	-	-	-	-	-	-
Wycena bilansowa odniesiona na kapitał	-	-	-	-	-	-
Wycena bilansowa odniesiona w RZIS	-	-	-	23	-	939
Zwiększenie zobowiązań leasingowych	-	-	-	-	-	3765
Zmniejszenia	-	-	10 285	765	-	12720
Sprzedaż akcji	-	-	-	-	-	-
Spłata pożyczek udzielonych	-	-	-	765	-	-
Spłata kredytów i pożyczek	-	-	-	-	-	8561
Rozliczenie kosztu nabycia wierzytelności	-	-	9 958	-	-	-
Odpisy z tytułu utraty wartości	-	-	327	-	-	-
Wycena bilansowa odniesiona na kapitał	-	-	-	-	-	-
Wycena bilansowa odniesiona w RZIS	-	-	-	-	-	695
Spłata zobowiązań leasingowych	-	-	-	-	-	3464
Stan na koniec okresu	-	-	15 488	3 061	-	24 200

01.01.– 31.12.2017	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF9	Aktywa finansowe Aktywa finansowe wyceniane wyceniane wg w wartości zamortyzowanego godziwej kosztu wg MSSF9 przez wynik finansowy wg MSSF9		Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9	Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSSF 9	Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF9
	(poprzednio Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy wg MSR 39)	(poprzednio Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wg MSR39)	(poprzednio Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wg MSR39)	(poprzednio Pożyczki udzielone i należności własne wg MSR 39)	(dawniej MSR 39)	(dawniej pozostałe zobowiązania finansowe wg MSR 39)
Stan na początek okresu	-	-	5 888	2421	108	12 917
Zwiększenia	-	-	10 781	2 357	-	16 498
Nabycie wierzytelności	-	-	10 781	-	-	-
Zakup akcji	-	-	-	-	-	-
Udzielenie pożyczek	-	-	-	2 262	-	-
Kredyty i pożyczki	-	-	-	-	-	12920
Odsetki naliczone wg efektywnej stopy procentowej	-	-	-	-	-	-
Wycena bilansowa odniesiona na kapitał	-	-	-	-	-	-
Wycena bilansowa odniesiona w RZIS	-	-	-	95	-	-
Zwiększenie zobowiązań leasingowych	-	-	-	-	-	833
Zmniejszenia	-	-	5 716	1008	108	4899
Sprzedaż akcji	-	-	-	-	-	-

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 71 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Spłata pożyczek udzielonych	-	-	-	891	-	-
Spłata kredytów i pożyczek	-	-	-	-	-	3559
Rozliczenie kosztu nabycia wierzytelności	-	-	5 716	-	-	-
Odpisy z tytułu utraty wartości	-	-	-	117	-	-
Wycena bilansowa odniesiona na kapitał	-	-	-	-	-	-
Wycena bilansowa odniesiona w RZIS	-	-	-	-	108	-
Spłata zobowiązań leasingowych	-	-	-	-	-	892
Stan na koniec okresu	-	-	10 953	3 770	-	24 516

Wydatki na nabycie cesji wierzytelności

Pozycja Wydatki na nabycie cesji wierzytelności obejmuje wydatki na nabycie wierzytelności w drodze cesji związane z projektem szkód rzeczowych, cesje wierzytelności nabywanych długów oraz koszty dotyczące prowadzenia spraw ( opinie rzeczoznawców, opłaty sądowe). Wydatki są aktywowane w momencie poniesienia, natomiast obciążają koszty w momencie uzyskania przychodu. Spółka dokonuje okresowej oceny utraty wartości aktywa poprzez ocenę skuteczności zainwestowanych nakładów.

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Stan wydatków na nabycie cesji wierzytelności na początek okresu	10 953	5 888
zwiększenia	14 820	10 781
zmniejszenia w tym:	9 957	5 716
- wykorzystanie	-	-
Odpis aktulizujący	327	-
- zwiększenia	327	-
- zmniejszenia
Stan wydatków na nabycie cesji wierzytelności na koniec okresu	15 488	10 953

Instrumenty zabezpieczające wartość godziwą

Grupa Kapitałowa nie posiada instrumentów zabezpieczających wartość godziwą na dzień bilansowy oraz na dzień porównywalny.

Instrumenty pochodne zabezpieczające wartość godziwą

Grupa Kapitałowa nie posiada instrumentów pochodnych zabezpieczających wartość godziwą na dzień bilansowy oraz na dzień porównywalny.

Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne

Grupa Kapitałowa nie posiada instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne na dzień bilansowy oraz na dzień porównywalny.

	31.12.2018	31.12.2017
Pożyczki udzielone	1573	2798
inne należności długoterminowe	11 040	1 000

W pozycji inne należności długoterminowe w 2018r. znajduje się częściowa zapłata za udziały spółki DSA Investment s.a.

W pozycji inne należności długoterminowe znajduje się częściowa zapłata za udziały spółki Redeem sp. z o.o. Cena nabycia podmiotu wynosi 2 370 tys. z powiększoną o stawkę WIBOR 1 M powiększoną o 2% w skali roku liczoną od niezapłaconej ceny nabycia za okres od dnia 01 października 2017r. do dnia zapłaty ceny. Na dzień publikacji Votum S.A. zapłaciła łącznie kwotę 2 370 tys. zł.

Udzielone pożyczki

	31.12.2018	31.12.2017
Udzielone pożyczki brutto, w tym:	3 201	3 917
- dla Zarządu i Rady Nadzorczej (wraz z zarządzającymi spółek zależnych)	835	1 734
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości	140	147
Suma netto udzielonych pożyczek	3 061	3 770
- długoterminowe	1 573	2 798
- krótkoterminowe	1 488	972

Udzielone pożyczki według stanu na 31.12.2018r., w tym dla Zarządu

Pożyczkobiorca	Wartość wg umowy	Wartość bilansowa netto	Odpis aktualizujący	Termin spłaty	Efektywna stopa procentowa	Zabezpieczenia
Protecta Sp. z o.o.	1141	396	-	31.12.2018	WIBOR 1M + 2%	hipoteka na nieruchomości, weksel in blanco
Concierge sp. z o.o.	148	-	125	31.12.2016	WIBOR 1M + 2%	-
Adamkiewicz Paweł - program menadżerski	150	117	-	31.08.2023	BRAK	weksel in blanco
Halaś Justyna - program menadżerski	100	78	-	31.08.2023	BRAK	weksel in blanco
Krupa Bartłomiej - program menadżerski	400	300	-	31.08.2023	BRAK	weksel in blanco
osoba fizyczna - program menadżerski	150	119	-	31.08.2023	BRAK	weksel in blanco
Stanisławski Tomasz - program menadżerski	150	117	-	31.08.2023	BRAK	weksel in blanco
Szczygłowski Przemysław - program menadżerski	150	117	-	31.08.2023	BRAK	weksel in blanco
osoba fizyczna - program menadżerski	150	119	-	31.08.2023	WIBOR 1M + 2%	weksel in blanco
osoba fizyczna	50	43	-	31.07.2021	BRAK	weksel in blanco
osoba fizyczna	100	100	-	31.12.2020	WIBOR 1M + 1%	weksel in blanco
osoba fizyczna	4	-	1	30.04.2012	WIBOR 1M + 1%	-
osoba fizyczna	1	-	1	17.02.2013	WIBOR 1M + 2%	weksel in blanco
osoba fizyczna	200	161	-	31.01.2024	WIBOR 1M + 2%	-
osoba fizyczna	200	57	-	31.12.2019	WIBOR 1M + 2%	weksel in blanco
osoba fizyczna	2	-	2	28.02.2014	WIBOR 1M + 1%	-
osoba fizyczna	78	78	-	15.08.2019	WIBOR 1M + 1%	-
osoba fizyczna	850	687	-	31.12.2021	WIBOR 1M + 2%	hipoteka na nieruchomości, weksel in blanco

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

osoba fizyczna	6	-	5	30.06.2013	WIBOR 1M + 1%	-
osoba fizyczna	10	-	6	30.06.2018	WIBOR 1M + 2%	-
osoba fizyczna	70	54	-	10.05.2019	WIBOR 1M + 1%	-
osoba fizyczna	8	-	-	30.04.2013	WIBOR 1M + 2%	-
Krupa Bartłomiej	500	297	-	31.03.2023	WIBOR + 2%	weksel in blanco
Łebek Aniela	10	10	-	30.06.2019	WIBOR + 2%	-
Jankowski Kacper	50	50	-	28.02.2021	WIBOR + 2%	-
Kryska Magdalena	50	50	-	28.02.2021	WIBOR + 2%	-
Stanisławski Tomasz	50	50	-	28.02.2021	WIBOR + 2%	weksel in blanco
Halaś Justyna	50	48	-	31.01.2021	WIBOR + 2%	-
osoba fizyczna	9	13	-	31.12.2018	6%	-
Razem Pożyczki	4 837	3 061	140

Udzielone pożyczki na dzień 31.12.2017, w tym dla Zarządu

Pożyczkobiorca	Wartość wg umowy	Wartość bilansowa netto	Odpis aktualizujący	Termin spłaty	Efektywna stopa procentowa	Zabezpieczenia
osoba fizyczna	4	-	1	30.04.2012	WIBOR 1M + 1%
osoba fizyczna	1	-	1	17.02.2013	WIBOR 1M + 1%
osoba fizyczna	200	185	-	31.01.2024	WIBOR 1M + 2%
Concierge sp. z o.o.	148	-	122	31.12.2016	WIBOR 1M + 2%
osoba fizyczna	3	-	2	31.10.2015	WIBOR 1M + 2%
osoba fizyczna	200	167	-	31.12.2019	WIBOR 1M + 2%	weksel in blanco
osoba fizyczna	10	-	13	29.02.2012	WIBOR 1M + 1%
osoba fizyczna	35	2	-	31.12.2017	WIBOR 1M + 2%
osoba fizyczna	2	-	2	28.02.2014	WIBOR 1M + 1%
osoba fizyczna	1	-	-	31.12.2015	WIBOR 1M + 2%
Protecta sp. z o.o.	1220	1 147	-	31.05.2031	WIBOR 1M + 2%	weksel in blanco
Samul Dariusz	900	838	-	30.11.2018	WIBOR 1M + 2%
osoba fizyczna	4	-	3	30.06.2013	WIBOR 1M + 1%
osoba fizyczna	2	-	2	30.06.2013	WIBOR 1M + 1%
osoba fizyczna	10	7	-	30.06.2018	WIBOR 1M + 2%

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R.
(wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

osoba fizyczna osoba fizyczna	10 4	6 2	-	30.06.2017 11.04.2018	8% 6%
osoba fizyczna	10	6	-	31.12.2018	8%
osoba fizyczna	19	11	-	31.01.2019	WIBOR + 2%
Krupa Bartłomiej	250	129	-	31.03.2023	WIBOR + 2%	weksel in blanco
Halaś Justyna - program menedżerski	100	94	-	31.08.2023	-	weksel in blanco
Krupa Bartłomiej - program menedżerski	400	381	-	31.08.2023	-	weksel in blanco
Poddubik Konrad - program menedżerski	150	146	-	31.08.2023	-	weksel in blanco
Stanisławski Tomasz - program menedżerski	150	146	-	31.08.2023	-	weksel in blanco
Szczygłowski Przemysław - program menedżerski	150	142	-	31.08.2023	-	weksel in blanco
Adamkiewicz Paweł - program menedżerski	150	142	-	31.08.2023	-	weksel in blanco
Wan Jan - program menedżerski	150	142	-	31.08.2023	-	weksel in blanco
osoba fizyczna	8	-	1	30.04.2013	WIBOR 1M + 1%	weksel in blanco
Wan Jan	70	75	-	10.06.2018	WIBOR 1M + 2%
osoba fizyczna	12	2	-	30.04.2018	WIBOR 1M + 2%

Nota 21. ZAPASY

Zapasy wyceniane są według ceny nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od ich ceny sprzedaży netto możliwej do uzyskania na dzień bilansowy. Wartość netto możliwa do uzyskania jest oszacowaną ceną sprzedaży dokonywanej w toku bieżącej działalności gospodarczej, pomniejszona o szacowane koszty wykończenia oraz koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku W Spółce Votum S.A. prowadzone są prace rozwojowe dotyczące projektów informatycznych. Dotyczą one budowy systemu CRM, portali informacyjno-komunikacyjnych dla przedstawicieli spółki oraz klientów a także kompleksowego oprogramowania dla obsługi działalności prawniczej . Koszty kwalifikowane jakie zidentyfikowano w obszarze prac rozwojowych wyniosły w bieżącym roku wyniosły 396 tys. PLN, są to koszty wynagrodzeń programistów zaangażowanych w projekty. Planowany termin zakończenia większości prac to grudzień bieżącego roku..

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Materiały	-	-
Półprodukty i produkty w toku	437	4 0
Produkty gotowe	-	-
Towary	-	-
Zapasy brutto	437	40
Odpis aktualizujący stan zapasów	24	2 4
Zapasy netto	413	16

Zapasy stanowiące zabezpieczenie

W Grupie Kapitałowej nie występowały zapasy które stanowiły zabezpieczenie w okresie sprawozdawczym oraz w okresie porównywalnym.

Analiza wiekowa zapasów w okresie od 01.01.2018 – 31.12.2018 r.

W Grupie Kapitałowej nie wystąpiły zapasy które posiadałyby okres zalegania.

Zmiany stanu odpisów aktualizujących zapasy

W Grupie Kapitałowej dokonano odpisu aktualizującego na produkcję w toku w kwocie 1 tys. zł.

Wyszczególnienie	Odpisy aktualizujące materiały	Odpisy aktualizujące półprodukty i produkty w toku	Odpisy aktualizujące produkty gotowe	Odpisy aktualizujące towary	Razem odpisy aktualizujące zapasy
Stan na dzień 31.12.2016 roku	-	23	-	-	-
Zwiększenia w tym:	-	-	-	-	-
- utworzenie odpisów aktualizujących w korespondencji z pozostałymi kosztami operacyjnymi	-	-	-	-	-
- przemieszczenia	-	-	-	-	-
- inne	-	2	-	-	-
Zmniejszenia w tym:	-	1	-	-	-
- rozwiązanie odpisów aktualizujących w korespondencji z pozostałymi przychodami operacyjnymi	-	-	-	-	-
- wykorzystanie odpisów	-	-	-	-	-
- przemieszczenia	-	1	-	-	-
Stan na dzień 31.12.2018 roku	-	22	-	-	-

Nota 22. UMOWA O USŁUGĘ BUDOWLANĄ

W Grupie Kapitałowej w okresie sprawozdawczym oraz w okresie porównywalnym nie występowały umowy na usługę budowlaną.

Nota 24. NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU ŚWIADCZONYCH USŁUG, AKTYWA Z TYTUŁU UMÓW MSSF 15

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Należności z tytułu realizacji usług	15 476	12 270
- od jednostek powiązanych nie objętych konsolidacją	144	1062
- od pozostałych jednostek, w tym	15 332	11 208
- należności z tytułu udzielonych zaliczek	3 810	5 464
- honorarium za zrealizowane usługi	5 079	3 432
Odpisy aktualizujące (wartość dodatnia)	1204	929
Należności z tytułu realizacji usług brutto	16 680	13 199

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Należności z tytułu realizacji usług, w tym	15 562	12 270
- należności z tytułu udzielonych zaliczek	3 810	5464
- honorarium za zrealizowane usługi	5 079	3 432

Należności z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj 30-dniowy termin płatności.

Grupa posiada odpowiednią politykę w zakresie dokonywania sprzedaży tylko zweryfikowanym klientom. Dzięki temu, zdaniem kierownictwa, nie istnieje dodatkowe ryzyko kredytowe, ponad poziom określony odpisem aktualizującym nieściągalne należności właściwym dla należności handlowych Grupy.

Na 31 grudnia 2018 roku należności z tytułu dostaw i usług w kwocie 1 204 tysięcy PLN (2017: 929 tysięcy PLN) zostały uznane za nieściągalne i w związku z tym objęte odpisem. Zmiany odpisu aktualizującego należności były następujące:

Zmiana stanu odpisów aktualizujących wartość należności

Zmiana stanu odpisów aktualizujących	01.01.2018-31.12.2018	01.01.2017-31.12.2017
Stan odpisów aktualizujących wartość należności handlowych i pozostałych na początek okresu	929	1 739
Zwiększenia, w tym:	891	344
- dokonanie odpisów na należności przeterminowane i sporne	891	344
- dowiązanie odpisów w związku z umorzeniem układu	-	-
Zmniejszenia w tym:	616	1 154
- wykorzystanie odpisów aktualizujących	614	1 070
- rozwiązanie odpisów aktualizujących w związku ze spłatą należności	2	84
- zakończenie postępowań	-	-
Stan odpisów aktualizujących wartość należności handlowych i pozostałych na koniec okresu	1 204	929
Stan odpisów aktualizujących wartość aktywów finansowych na początek okresu	38	29
Zwiększenia, w tym:	131	169
- dokonanie odpisów na należności przeterminowane i sporne	131	169
- dowiązanie odpisów w związku z umorzeniem układu	-	-
Zmniejszenia w tym:	28	160
- wykorzystanie odpisów aktualizujących	28	160
- rozwiązanie odpisów aktualizujących w związku ze spłatą należności	-	-
- zakończenie postępowań	-	-
Stan odpisów aktualizujących wartość aktywów finansowych na koniec okresu	141	38
Stan odpisów aktualizujących wartość aktywów trwałych na początek okresu	-	-
Zwiększenia, w tym:	-	-
- dokonanie odpisów na należności przeterminowane i sporne	-	-
- dowiązanie odpisów w związku z umorzeniem układu	-	-
Zmniejszenia w tym:	-	-
- wykorzystanie odpisów aktualizujących	-	-
- rozwiązanie odpisów aktualizujących w związku ze spłatą należności	-	-
- zakończenie postępowań	-	-
Stan odpisów aktualizujących wartość aktywów trwałych na koniec okresu	-	-
Stan odpisów aktualizujących na koniec okresu	1 345	967

Aktywa z tytułu realizacji umów MSSF 15

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
A ktywa netto z tytułu rea liza cji umów MS S F 15	9 939	-
- od jednostek powiązanych	-	-
- od pozostałych jednostek, w tym:	9 939	-
- koszty opłat sądowych	4 860	-
- należności z tytułu przychodu ujętego MSSF15	5 079	-
	-	-
Odpisy aktualizujące (wartość dodatnia)	1 248	-
- koszty opłat sądowych	1 248	-
- należności z tytułu przychodu ujętego MSSF15	-	-
Na leżności brutto	11 187	-

Zmiana stanu odpisów Aktywa z tytułu realizacji umów MSSF 15	31.12.2018	31.12.2017
Jednostki powią za ne nie konsolidowa ne
Jednostki powią za ne
S ta n odpisów a ktua lizują cych wa rtość a ktywów na począ tek okresu	-	-
Z wię ksze nia, w tym:	-	-
- dokonanie odpisów na koszty opłat sądowych	-	-
- dokonanie odpisów na należności z tytułu przychodu ujętego MSSF15	-	-
Z mnie jsze nia w tym:	-	-
- wykorzystanie odpisów aktualizujących	-	-
- rozwiązanie odpisów aktualizujących	-	-
- zakończenie postępowań S ta n odpisów a ktua lizują cych wa rtość A ktywa z tytułu rea liza cji umów MS S F 1 5	- -	- -
Jednostki pozosta łe
S ta n odpisów a ktua lizują cych wa rtość a ktywów na począ tek okresu	1 147	-
Z wię ksze nia, w tym:	101	-
- dokonanie odpisów na koszty opłat sądowych	101	-
- dokonanie odpisów na należności z tytułu przychodu ujętego MSSF15	-	-
Z mnie jsze nia w tym:	-	-
- wykorzystanie odpisów aktualizujących	-	-
- rozwiązanie odpisów aktualizujących w związku ze spłatą należności	-	-
- zakończenie postępowań	-	-
S ta n odpisów a ktua lizują cych wa rtość na leżności na koniec okresu	1 248	-
S ta n odpisów a ktua lizują cych wa rtość A ktywów z tutułu rea liza cji umów MS S F 15 j. powią za nych i pozosta łych na koniec okresu	1 248	-

W yszczeg ólnienie A ktywa z tytułu rea liza cji umów MS S F 15	koszty opła t są dowych	na leżności z tytułu przychodu ujęteg o MS S F 15	pozosta łe	O g ółem
sta n na 01.01.2018	5 216	3 646	-	8 862
Utworzone w ciągu roku obrotowego	892	2 527	-	3 419
Wykorzystane	-	1 094	-	1 094
Rozwiązane	-	-	-	-
sta n na 31.12.2018	6 108	5 079	-	11 187
S ta n odpisów a ktua lizują cych wa rtość a ktywów na 01.01.2018	1 147	-	-	1 147
Utworzone w ciagu roku	101	-	-	101
- odniesione na wynik bieżącego roku	101	-	-	101
- dokonanie odpisów na należności z tytułu przychodu ujętego MSSF15	-	-	-	-
Z mniejszenia w tym:	-	-	-	-
- wykorzystanie odpisów aktualizujących	-	-	-	-
- rozwiązanie odpisów aktualizujących w związku ze spłatą należności	-	-	-	-
- zakończenie postępowań	-	-	-	-
S ta n odpisów a ktua lizują cych wa rtość na leżności na 31.12.2018	1 248	-	-	1 248
A ktywa netto z tytułu rea liza cji umów MS S F 15	4 860	5 079	-	9 939
- długoterminowe	-	-	-	-
- krótkoterminowe	4 860	5 079	-	9 939
Wyszczególnienie Aktywa z tytułu realizacji umów MSSF 15	koszty opłat sądowych	należności z tytułu przychodu ujętego MSSF15	pozostałe	Ogółem
stan na 01.01.2018	-	-	-	-
Utworzone w ciągu roku obrotowego w tym:	6 108	5 079		- 11 187
- odniesione na wynik lat ubiegłych	5 216	3 646		- 8 862
- odniesione na wynik bieżącego roku		892 1 433		- 2 325
Wykorzystane		-	-	- 0
Rozwiązane		-	-	- 0
stan na 31.12.2018	6 108	5 079	-	11 187
Stan odpisów aktualizujących wartość aktywów na 01.01.2018	-	-	-	-
Utworzone w ciagu roku , w tym:	1 248		-	- 1 248
- dokonanie odpisów na koszty opłat sądowych w tym:	1 248		-	- 1 248
- odniesione na wynik lat ubiegłych	1 147		-	- 1 147
- odniesione na wynik bieżącego roku		101	-	- 101
- dokonanie odpisów na należności z tytułu przychodu ujętego MSSF15		-	-	-
Zmniejszenia w tym:		- -	- -	- -
- wykorzystanie odpisów aktualizujących - rozwiązanie odpisów aktualizujących w związku ze spłatą należności		-	-	-
- zakończenie postępowań		-	-	-
Stan odpisów aktualizujących wartość należności na 31.12.2018	1 248	-	-	1 248
Aktywa netto z tytułu realizacji umów MSSF 15 - długoterminowe	4 860	5 079 -	- -	9 939 -

Przychody z realizacji umów z klientami

01.01.2018-31.12.2018

przychody ze sprzedaży	103 763
przychody z tytułu realizacji umów MSSF 15	1 433
Suma	105 196

Grupa nie wyszczególnia żadnych rodzajów kategorii z tytułu realizacji umów MSSF 15. Przychody te dotyczą jednej kategorii a mianowicie zasądzonych wyroków I instancji na terenie Polski.

Należności z tytułu świadczonych usług o pozostałym od dnia bilansowego okresie spłaty

Należności z tytułu realizacji usług	31.12.2018	31.12.2017
Jednostki powiązane nie konsolidowane	144	62
0-60	144	62
61-90	-	-
91-180	-	-
181-360	-	-
powyżej 360	-	-
przeterminowane	-	-
Należności z tytułu realizacji usług brutto od jednostek powiązanych	144	62
Jednostki pozostałe	10 832	13 137
0-60	8 398	10 906
61-90	-	-
91-180	-	-
181-360	-	-
powyżej 360	-	-
Przeterminowane	2 434	2 231
Należności z tytułu realizacji usług brutto od pozostałych jednostek	10 832	13 137
Należności z tytułu realizacji usług brutto	10 976	13 199
odpis aktualizujący wartość należności	1 289	929
Należności z tytułu realizacji usług netto	9 687	12 270

Przeterminowane należności z tytułu świadczonych usług

		Nie		Przeterminowanie w dniach
Wyszczególnienie	Razem	przetermi nowane	< 60 dni	61 – 90 dni	91 –180 dni	181 – 360 dni	>360 dni
Jednostki powiązane nie objęte konsolidacją
należności brutto	144	144	-	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-	-
należności netto	144	144	-	-	-	-	-
Jednostki pozostałe
należności brutto	10 832	8 398	293	231	287	334	1 289
odpisy aktualizujące	1 289	-	-	-	-	-	1 289
należności netto	9 543	8 398	293	231	287	334	-
Ogółem
należności brutto	10 976	8 542	293	231	287	334	1 289
odpisy aktualizujące	1 289	-	-	-	-	-	1 289
należności netto	9 687	8 542	293	231	287	334	-

Należności z tytułu świadczonych usług – struktura walutowa

	31.12.2018			31.12.2017
Wyszczególnienie	w walucie	przeliczone w PLN	w walucie	przeliczone w PLN
PLN	9 286	9 286	11 305	11 305
EURO	76	327	127	523
CZK	407	69	2 603	416
UAH	31	5	178	26
Razem	-	9 687	-	12 270

Należności z tytułu świadczonych usług dochodzone na drodze sądowej

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Należności z tytułu realizacji usług skierowane na drogę postępowania sądowego	101	115
Odpisy aktualizujące (wartość dodatnia)	101	115
Należności z tytułu realizacji usług brutto	-	-

Nota 25. POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI

	31.12.2018	31.12.2017
Pozostałe należności, w tym:	2 187	2 498
- z tytułu podatków, z wyjątkiem podatku dochodowego od osób prawnych	1	-
- z tytułu ceł	-	-
- z tytułu ubezpieczeń	-	-
- zaliczki na dostawy	93	51
- z tytułu zbycia aktywów trwałych	-	-
- należności ZFŚS	-	-
- z tytułu emisji akcji	-	-
- VAT	1 070	1 455
- inne	1 023	992
Odpisy aktualizujące wartość należności pozostałych	-	-
Pozostałe należności brutto	2 187	2 498

	31.12.2018	31.12.2017
Pozostałe należności, w tym:	2 187	2 498
- od jednostek powiązanych
- od jednostek pozostałych	2 187	2 498
Odpisy aktualizujące wartość należności pozostałych		-
Pozostałe należności brutto	2 187	2 498

Pozostałe należności skierowane na drogę postępowania sądowego

W grupie kapitałowej nie dokonywano odpisów aktualizujących pozostałych należności.

Nota 26. ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE

31.12.2018	31.12.2017
DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO	Strona 81

Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

- ubezpieczenia majątkowe	92	258
- prenumerata czasopism	4	3
- rozliczenia projetu z NFZ	234	1
- kampanie i projekty reklamowe	283	130
- usługi serwisowe	241	260
- pozostałe rozliczenia międzyokresowe	40	-
Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów	894	652

Nota 27. ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY

	31.12.2018	31.12.2017
Środki pieniężne kasie i na rachunkach bankowych:	8 289	5 822
kasa	28	46
rachunki bankowe	8 261	5 776
Inne środki pieniężne:	-	-
Środki pieniężne w drodze	-	-
Lokaty overnight	-	-
Lokaty krótkoterminowe o terminie realizacji do 3 m-cy	-	-
Naliczone odsetki od lokat krótkoterminowych o okresie realizacji do 3 m-cy	-	-
Inne aktywa pieniężne:	-	-
Środki pieniężne w banku i w kasie przypisane działalności zaniechanej	-	-
Razem	8 289	5 822

Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania jednodniowych lokat bankowych. Lokaty krótkoterminowe są dokonywane na różne okresy, od jednego dnia do jednego miesiąca, w zależności od aktualnego zapotrzebowania Grupy na środki pieniężne i są oprocentowane według ustalonych dla nich stóp procentowych. Wartość godziwa środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na dzień 31 grudnia 2018 roku wynosi 8 289 tysięcy PLN (31 grudnia 2017 roku: 5 822 tysięcy PLN).

Razem	-	2 9
Poręczenie	-	-
Gwarancje bankowe / kaucje	-	2 9
	31.12.2018	31.12.2017

Dnia 27 września 2014 roku ING Bank Śląski udostępnił w ramach rachunku bieżącego linię kredytową jednostce dominującej. Na dzień 31 grudnia 2018 roku Grupa dysponowała niewykorzystanymi przyznanymi środkami kredytowymi w wysokości 1 mln. PLN.

	31.12.2018	31.12.2017
Środki pieniężne ZFSŚ	9 0	5 3
Dostępne, niewykorzystane środki pieniężne w ramach kredytu obrotowego	1 000	1 000
Razem	1 090	1 053

Nota 28. KAPITAŁ ZAKŁADOWY

Kapitał zakładowy – struktura

Seria/emisja rodzaj akcji	rodzaj uprzywilejow ania akcji	rodzaj ograniczeonia praw do akcji	liczba akcji	wartość jednostkowa	wartość serii wg wartosci nominalnej	sposób pokrycia	data rejestracji
Seria A	brak	brak	10 000 000	0,10	1 000 000	gotówka	14.10.2005
Seria B	brak	brak	2 000 000	0,10	200 000	gotówka	28.12.2011

Akcje serii A oraz serii B nie są uprzywilejowane.

Akcjonariusz	Liczba akcji (szt.)	Wartość akcji (w zł)	Udział w kapitale zakładowym%	Liczba głosów	Udział w ogólnej liczbie głosów na WZ (%)
Andrzej Dadełło (łącznie)	6 733 000	673 300,00	56,11	6 733 000	56,11
Andrzej Dadełło – bezpośrednio	700 000	70 000,00	5,83	700 000	5,83
DSA Financial Group SA	6 033 000	603 300,00	50,28	6 033 000	50,28
Quercus TFI S.A.	1 210 064	121 006,40	10,08	1 210 064	10,08
Copernicus Capital TFI S.A.	671 654	67 165,40	5,60	671 654	5,60
Pozostali akcjonariusze	3 385 282	338 528,20	28,21	3 385 282	28,21

Struktura akcjonariuszy posiadających bezpośrednio powyżej 5% udziału w kapitale zakładowym.

Zmiana stanu kapitału zakładowego

zmiana stanu kapitału zakładowego	31.12.2018	31.12.2017
Kapitał zakładowy na początek okresu	1 200	1 200
Zwiększenia, z tytułu:	-	-
-podniesienie kapitału podstawowego	-	-
Zmniejszenia, z tytułu:	-	-
- hiperinflacja	-	-
Kapitał zakładowy na koniec okresu	1 200	1 200

Wszystkie wyemitowane akcje posiadają wartość nominalną wynoszącą 0,10 PLN i zostały w pełni opłacone

Nota 29. KAPITAŁ ZAPASOWY

W skład kapitału zapasowego wchodzi 17 271 tys. zł jako nadwyżka wynikająca z podwyższenia kapitału podstawowego poprzez emisję akcji. Kapitał zapasowy został utworzony z nadwyżki wartości emisyjnej nad nominalną w kwocie 6 488 tys. zł, która została pomniejszona o koszty emisji akcji ujęte jako zmniejszenie kapitału zapasowego w kwocie 786tys.zł. Ponadto kapitał zapasowy powstał z ustawowych odpisów z zysków generowanych w poprzednich latach obrotowych w kwocie 1 085 tys. zł, a także z nadwyżek z podziału zysku ponad wymagany ustawowo odpis w kwocie 10 484 tys. zł.

Nota 30. NPOZOSTAŁE KAPITAŁY

Nie występują.

Saldo pozostałych kapitałów na dzień bilansowy

	31.12.2018	31.12.2017
Kapitał zapasowy	17 304	17 304
Kapitał z aktualizacji wyceny	-	-
Pozostałe kapitały	-	-
Kapitał rezerwowy	2 352	-
Akcje własne (-)	-	-
RAZEM	19 656	17 304

Zmiana stanu kapitałów

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

	Kapitał zapasowy	Kapitał z aktualizacji wyceny	Pozostałe kapitały	Kapitał rezerwowy	Akcje własne	Razem
Stan na dzień 01.01.2018 r.	17 304	-	-	-	-	17 304
Zwiększenia w okresie:	-	-	-	2 352	-	2 352
Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
rozliczenie transakcji objęcia podwyższenia w VOTUM-RehaPlus S.A.	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
Podział/ pokrycie zysku/straty netto	-	-	-	2 352	-	2 352
Element kapitałowy programu motywacyjnego dla pracowników	-	-	-	-	-	-
Nadwyżka wartości emisyjnej nad nominalną (Agio)	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia w okresie:	-	-	-	-	-	-
Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
Wynik z tytułu zabezpieczeń przepływów pieniężnych	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
Podział/ pokrycie zysku/straty netto	-	-	-	-	-	-
Element kapitałowy programu motywacyjnego dla pracowników	-	-	-	-	-	-
Stan na dzień 31.12.2018 r.	17 304	-	-	2 352	-	19 656
Stan na dzień 01.01.2017 r.	17 271	-	-	-	-	17 271
Zwiększenia w okresie:	33	-	-	-	-	33
Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
Wynik z tytułu zabezpieczeń przepływów pieniężnych	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
Podział/ pokrycie zysku/straty netto	33	-	-	-	-	33
Element kapitałowy programu motywacyjnego dla pracowników	-	-	-	-	-	-
nadwyżka wartości emisyjnej na wartością nominalną (Agio)	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia w okresie:	-	-	-	-	-	-
Wycena aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
Wynik z tytułu zabezpieczeń przepływów pieniężnych	-	-	-	-	-	-
Podatek odroczony z tyt. powyższej korekty	-	-	-	-	-	-
Podział/ pokrycie zysku/straty netto	-	-	-	-	-	-
Element kapitałowy programu motywacyjnego dla pracowników	-	-	-	-	-	-
Stan na dzień 31.12.2017 r.	17 304	-	-	-	-	17 304

Nota 31. NIEPODZIELONY WYNIK FINANSOWY

Niepodzielony wynik obejmuje również kwoty, które nie podlegają podziałowi to znaczy nie mogą zostać wypłacone w formie dywidendy:

	31.12.2018	31.12.2017
kwoty zawarte w pozycji niepodzielony wynik niepodlegające wypłacie w formie dywidendy	-9 961	-9 093
-straty spółek zależnych	-9 650	-8 738
- strata z tyt. udziału w podwyższeniu kapitału spółki zależnej	-84	-114
- strata /zysk z tyt. zmiany udziału w kapitałe spółki zależnej	-227	-241
Razem	-9 961	-9 093

Nota 32. KAPITAŁ PRZYPADAJĄCY NA AKCJONARIUSZY NIEKONTROLUJĄCYCH

	31.12.2018	31.12.2017
Na początek okresu	214	130
Dywidendy wypłacone przez jednostki zależne	-225	-149
Nabycie spółki	-	-
Wniesienie kapitału przez udziałowców mniejszości w jednostkach zależnych	-	-
Zmiany w strukturze udziałowców w jednostkach zależnych	46	136
Udział w wyniku jednostek zależnych	150	97
Na koniec roku	185	214

Nota 33. KREDYTY I POŻYCZKI

	31.12.2018	31.12.2017
Kredyty w rachunku bieżącym	-	-
Kredyty bankowe	20 621	20 617
Pożyczki	-	-
- od Zarządu i Rady Nadzorczej	-	-
Suma kredytów i pożyczek, w tym:	20 621	20 617
- długoterminowe	16 742	15 249
- krótkoterminowe	3 879	5 368

Struktura zapadalności kredytów i pożyczek

	31.12.2018	31.12.2017
Kredyty i pożyczki krótkoterminowe	3 879	5 368
Kredyty i pożyczki długoterminowe	16 742	15 249
- płatne powyżej 1 roku do 3 lat	4 503	9 862
- płatne powyżej 3 lat do 5 lat	6 645	2 579
- płatne powyżej 5 lat	5 594	2 808
Kredyty i pożyczki razem	20 621	20 617

Kredyty i pożyczki – stan na 31.12.2018

Nazwa banku/ pożyczkodawcy i rodzaj kredytu/pożyczki	Kwota kredytu/pożyczki wg umowy [tys. PLN]	Kwota pozostała do spłaty [tys. PLN]	Efektywna stopa procentowa %	Termin spłaty	Zabezpieczenia
ING Bank Śląski S.A. 1	7 700	7 640	WIBOR 3M+1,9%	30.09.2028	Hipoteka kaucyjna na nieruchomości
ING Bank Śląski S.A. kredyt na finansowanie inwestycji 2	9 350	6 776	WIBOR 3M+2,0%	05.03.2026	Hipoteka kaucyjna na nieruchomości
ING Bank Śląski S.A. kredyt 2 obrotowy	8 000	6 000	WIBOR 3M+1,8%	31.03.2020	Hipoteka kaucyjna na nieruchomości
ING Bank Śląski S.A. kredyt w rachunku bieżącym 2	1 000	-	WIBOR 1M+1,2%	31.03.2018	-
ING Bank Śląski S.A. kredyt odnawialny w rachunku bieżącym	500	159	WIBOR 1M+1,2%	30.06.2018	-

ŠkoFIN	178	46	08.06.2020	-
Razem	26 728	20 621	-	-	-

¹Kredyt ten dotyczy PCRF VOTUMS.A. i nabycia i przebudowy nieruchomości w której obecnie spółka prowadzi działalność operacyjną.

²Kredyt w rachunku bieżącym jest uruchamiany automatycznie w momencie braku środków pieniężnych na rachunku podstawowym jednostki dominującej VOTUM S.A. W przypadku wpływu środków pieniężnych w pierwszej kolejności spłacane jest zadłużenie.

Kredyty i pożyczki – stan na 31.12.2017

Nazwa banku/ pożyczkodawcy i rodzaj kredytu/pożyczki	Kwota kredytu/pożyczki wg umowy [tys. PLN]	Kwota pozostała do spłaty [tys. PLN]	Efektywna stopa procentowa %	Termin spłaty	Zabezpieczenia
BGŻ BNP PARIBAS S.A.	6 500	6 343	WIBOR 3M+1,4%	27.09.2024	Hipoteka kaucyjna na nieruchomości
ING Bank Śląski S.A. kredyt na finansowanie inwestycji	9 350	7 712	WIBOR 3M+2,0%	05.03.2026	Hipoteka kaucyjna na nieruchomości
ING Bank Śląski S.A. kredyt obrotowy	6 000	6 000	WIBOR 3M+1,8%	31.03.2020	Hipoteka kaucyjna na nieruchomości
ING Bank Śląski S.A. kredyt w rachunku bieżącym	1 000	0	WIBOR 1M+1,2%	31.03.2018	-
ING Bank Śląski S.A. kredyt odnawialny w rachunku bieżącym	500	421	WIBOR 1M+1,2%	30.06.2018	-
ŠkoFIN	178	141		08.06.2020
Razem	23 528	20 617	-	-	-

Struktura walutowa kredytów i pożyczek

	31.12.2018		31.12.2017
Wyszczególnienie	wartość w walucie	wartość w PLN	wartość w walucie	Wartość w PLN
PLN	20 575	20 575	20 476	20 476
CZK	288	46	881	141
Kredyty i pożyczki razem		20 621		20 617

Nota 34. POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

	31.12.2018	31.12.2017
zobowiązania leasingowe	1 575	3 899
obligacje	-	-
zobowiązania wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-
Instrumenty zabezpieczające wartość godziwą	-	-
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne	-	-
Inne	-	-
Razem zobowiązania finansowe	1 575	3 899
- długoterminowe	648	2 344
- krótkoterminowe	927	1 555

Zobowiązania leasingowe

	31.12.2018	31.12.2017
Zobowiązania leasingowe krótkoterminowe	927	1 555
Zobowiązania leasingowe długoterminowe, w tym:	648	2 344
- od roku do pięciu lat	648	2 344
- powyżej pięciu lat	-	-
Zobowiązania leasingowe razem	1 575	3 899

Nota 35. INNE ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE

Grupa Kapitałowa nie posiada innych zobowiązań długoterminowych.

Nota 36. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU REALIZACJI USŁUG

Zobowiązania z tytułu realizacji usług

	31.12.2018	31.12.2017
Zobowiązania z tytułu realizacji usług	13 146	12 469
-wobec jednostek powiązanych	5 563	2 7
-wobec jednostek pozostałych	7 583	12 442

Zobowiązania z tytułu realizacji usług – struktura przeterminowania

		Nie przetermi			Przeterminowanie, lecz ściągalne w dniach
Wyszczególnienie	Razem	nowane	< 60 dni	61 – 90 dni	91 –180 dni	181 – 360 dni	>360 dni
31.12.2018
Wobec jednostek powiązanych	5 563	5 563	-	-	-	-	-
Wobec jednostek pozostałych	7 583	7 583	-	-	-	-	-
31.12.2017
Wobec jednostek powiązanych	27	27	-	-	-	-	-
Wobec jednostek pozostałych	12 442	12 442	-	-	-	-	-

Grupa Kapitałowa na bieżąco spłaca Zobowiązania z tytułu realizacji usług. Zobowiązania te posiadają 14 dniowy termin płatności wynikający z zawieranych przez Spółki z Grupy umów.

Nota 37. POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA

Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe

	31.12.2018	31.12.2017
Zobowiązania z tytułu pozostałych podatków, ceł, ubezpieczeń społecznych i innych, z wyjątkiem podatku dochodowego od osób prawnych:	1 455	1 751
Podatek VAT	817	686
Podatek zryczałtowany u źródła	-	-
Podatek dochodowy od osób fizycznych	214	289
Składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS)	407	744
Opłaty celne	-	-
Akcyza	-	-
Pozostałe	17	32
Pozostałe zobowiązania:	8 067	1 479
Zobowiązania wobec pracowników z tytułu wynagrodzeń	596	820
Zobowiązania wobec podmiotów powiązanych	-	-
Zobowiązania wobec wspólnego przedsięwzięcia	-	-
Inne zobowiązania	7 471	659
Rozliczenia międzyokresowe bierne	-	-
Razem pozostałe zobowiązania	9 522	3 230

Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe – struktura przeterminowania

	Nie przetermi		Przeterminowanie, lecz ściągalne w dniach
Wyszczególnienie	Razem	nowane	< 60 dni	61 – 90 dni	91 –180 dni	181 – 360 dni	>360 dni
31.12.2018 Wobec jednostek powiązanych	-	-	-	-	-	-	-
Wobec jednostek pozostałych	9 522	9 522	-	-	-	-	-
31.12.2017
Wobec jednostek powiązanych	-	-	-	-	-	-	-
Wobec jednostek pozostałych	3 230	3 230	-	-	-	-	-

Nota 38. MAJĄTEK SOCJALNY ORAZ ZOBOWIĄZANIA ZFŚS

Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z późniejszymi zmianami stanowi, że Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych tworzą pracodawcy zatrudniający powyżej 20 pracowników na pełne etaty. Grupa tworzy taki fundusz i dokonuje okresowych odpisów w wysokości odpisu podstawowego. Ponadto Fundusz posiada rzeczowe aktywa trwałe. Celem Funduszu jest subsydiowanie działalności socjalnej Grupy, pożyczek udzielonych jej pracownikom oraz pozostałych kosztów socjalnych.

Grupa skompensowała aktywa Funduszu ze swoimi zobowiązaniami wobec Funduszu ponieważ aktywa te nie stanowią oddzielnych aktywów Grupy.

Tabele poniżej przedstawiają analitykę aktywów, zobowiązań, kosztów Funduszu oraz saldo netto.

	31.12.2018	31.12.2017
ZFŚS	137	9
Razem	137	9

	31.12.2018	31.12.2017
Środki trwałe wniesione do Funduszu	-	-
Pożyczki udzielone pracownikom	2 6	4 0
Środki pieniężne	9 0	5 3
Zobowiązania z tytułu Funduszu	-21	1
Saldo po skompensowaniu	137	9 1
Odpisy na Fundusz w okresie obrotowym	284	284

Zobowiązania inwestycyjne

Grupa Kapitałowa nie posiada zobowiązań inwestycyjnych na dzień 31 grudnia 2017r..

Nota 39. ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE

Grupa Kapitałowa nie posiada zobowiązań warunkowych oraz poręczeń.

Nota 40. NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZANIA DŁUGO I KRÓTKOTERMINOWE Z TYTUŁU LEASINGU FINANSOWEGO

Grupa Kapitałowa nie posiada należności z tytułu leasingu finansowego i umów dzierżawy z opcją sprzedaży.

Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego i umów dzierżawy z opcją zakupu

	31.12.2018		31.12.2017
Wyszczególnienie	Opłaty minimalne	Wartość bieżąca opłat	Opłaty minimalne	Wartość bieżąca opłat
W okresie 1 roku	820	883	1 628	1 555
W okresie od 1 do 5 lat	760	647	2 456	2 344
Powyżej 5 lat	-	-	-	-
Minimalne opłaty leasingowe ogółem	1 580	1 530	4 084	3 899
Przyszły koszt odsetkowy	4 9	x	185	X
Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych, w tym:	1 530	1 530	3 899	3 899
- krótkoterminowe	x	883	x	1 555
- długoterminowe	x	647	x	2 344

Umowy leasingu finansowego na dzień 31.12.2018 r.

Finansujący	Numer umowy	Wartość początkowa	Wartość początkowa (waluta)	Oznaczenie waluty	Termin zakończenia umowy	Wartość zobowiązań na koniec okresu sprawozdaw czego	Warunki przedłużenia umowy lub możliwość zakupu	Ograniczenia wynikające z umowy
ING Lease Polska	313783-AF-0	0,1	0,1	PLN	31.03.2019	6,4	opcja wykupu	-
ING Lease Polska	314412-AF-0	0,1	0,1	PLN	31.05.2019	9,2	opcja wykupu	-
ING Lease Polska	315286-AF-0	0,1	0,1	PLN	31.10.2019	13,3	opcja wykupu	-
ING Lease Polska	315288-AF-0	0,1	0,1	PLN	30.11.2019	30,1	opcja wykupu	-
ING Lease Polska	840823-ST-0	0,5	0,5	PLN	31.12.2019	143,0	opcja wykupu	-
ING Lease Polska	841625-ST-0	0,1	0,1	PLN	31.03.2020	26,4	opcja wykupu	-
ING Lease Polska	843707-ST-0	0,1	0,1	PLN	31.03.2020	18,5	opcja wykupu	-
Dell	010-0139118-001	0,2	0,2	PLN	31.03.2021	146,1	opcja wykupu	-
ING Lease Polska	870119-ST-0	0,1	0,1	PLN	25.01.2020	91,8	opcja wykupu	-
BNP Paribas Leasing Services sp. z o. o.	UM. LO LOR/2016/28505506	128,3	128,3	PLN	13.09.2021	68,8	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	850386-ST-0	186,2	186,2	PLN	15.09.2019	146,3	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	852363-ST-0	138,3	138,3	PLN	15.10.2022	101,3	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	853723-ST-0	116,6	116,6	PLN	15.12.2019	86,9	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	853514-ST-0	276,3	276,3	PLN	15.01.2020	121,0	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	854052-ST-0	229,1	229,1	PLN	15.01.2020	59,4	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	854600-ST-0	90,5	90,5	PLN	15.01.2020	73,4	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	854956-ST-0	157,9	157,9	PLN	15.01.2020	90,8	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	858355-ST-0	127,7	127,7	PLN	15.05.2020	108,7	opcja wykupu	-
ING Lease Polska Sp. z o.o.	863119-ST-0	53,1	53,1	PLN	15.07.2019	49,4	opcja wykupu	-

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 91 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ROCZNE GRUPY KAPITAŁOWEJ VOTUM ZA OKRES 01.01.2018– 31.12.2018 R. (wszystkie kwoty w tys. PLN, o ile nie podano inaczej)

ING Lease Polska Sp. z o.o. Volkswagen Leasing O/Polska VOLKSWAGEN LEASING GMBH SP. Z O.O.	854052-ST-0 0,00 6232870-1415- 03037	76,1 99,8 122,9	76,1 99,8 122,9	PLN PLN PLN	31.12.2018 05.2021 31.12.2019	2,9 70,1 66,3	opcja wykupu opcja wykupu opcja wykupu	- - -
SUMA			1 804			1 530

Przedmioty leasingu na dzień 31.12.2018 r.

	W odniesieniu do grup aktywów
Wyszczególnienie	Grunty, budynki i budowle	Maszyny i urządzenia	Środki transportu	Pozostałe środki trwałe	Razem
ING Lease Polska	-	-	6	-	6
ING Lease Polska	-	-	9	-	9
ING Lease Polska	-	-	13	-	13
ING Lease Polska	-	-	30	-	30
ING Lease Polska	-	-	143	-	143
ING Lease Polska	-	26	-	-	26
ING Lease Polska	-	19	-	-	19
Dell	-	146	-	-	146
ING Lease Polska	-	92	-	-	92
BNP Paribas Leasing Services sp. z o. o.	-	-	69	-	69
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	146	-	146
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	101	-	101
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	87	-	87
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	121	-	121
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	59	-	59
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	73	-	73
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	91	-	91
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	109	-	109
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	49	-	49
ING Lease Polska Sp. z o.o.	-	-	3	-	3
Volkswagen Leasing O/Polska	-	-	70	-	70
VOLKSWAGEN LEASING GMBH SP. Z O.O.	-	-	66	-	66
	-	283	1 247	-	1 530

ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE PRZYCHODÓW

	31.12.2018	31.12.2017
Dotacje	6 3	110
dotacje z PARP	6 3	110
Przychody przyszłych okresów	144	163
Zapłacone z góry świadczenia, które będą wykonane w następnym okresie sprawozdawczym	144	163
Inne	-	-
Rozliczenia międzyokresowe przychodów, w tym:	207	273
- długoterminowe	1 6	6 5
- krótkoterminowe	191	208

Wyszczególnienie	Data otrzymania dofinansowania	Wartość dofinansowania	Kwota pozostała do rozliczenia	Data zakończenia rozliczania dofinansowania
Dotacja PARP Umowa o dofinansowanie nr UDA	30.12.2008	450	-	2020
POIG.08.02.00-02-003/08-00
Dotacje razem		450	-	-

Termin "dotacja z PARP" dotyczy poniesionych nakładów, objętych dofinansowaniem na zintegrowany system Pyton, który służy do obsługi spraw klientów prowadzonych przez Grupę Kapitałową.

Nota 41. REZERWA NA ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I PODOBNE

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe	142	56
Rezerwy na nagrody, premie	-	-
Rezerwy na urlopy wypoczynkowe	237	540
Rezerwy na pozostałe świadczenia	-	-
pozostałe	-	-
Razem, w tym:	379	596
- długoterminowe	142	56
- krótkoterminowe	237	540

Grupa wypłaca pracownikom przechodzącym na emerytury kwoty odpraw emerytalnych w wysokości określonej przez Kodeks pracy. W związku z tym Grupa na podstawie dokonanych szacunków określiła, że kwota wypłaty może sięgnąć 10 tys. zł, w związku z tym utworzono rezerwę na wartość bieżącą zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych. Kwotę tej rezerwy oraz uzgodnienie przedstawiające zmiany stanu w ciągu okresu obrotowego przedstawiono w poniższej tabeli:

Główne założenia przyjęte przez Grupę na dzień bilansowy do wyliczenia kwoty zobowiązania są następujące:

	31.12.2018	43100
wskaźnik rotacji pracowników (%)	0,1%	0,1%
Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń	0,20%	0,20%

Zmiana stanu rezerw

	Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe	Rezerwy na nagrody, premie	Rezerwy na urlopy wypoczynkowe	Rezerwy na pozostałe świadczenia	pozostałe	Ogółem
Stan na 01.01.2018	56	-	540		- -	596
Utworzenie rezerwy	101	-	216		- -	317
Koszty wypłaconych świadczeń	-	-	367		- -	367
Rozwiązanie rezerwy	16	-	152		- -	168
Stan na 31.12.2018, w tym	142	-	237		- -	379
- długoterminowe	142	-	-		- -	142
- krótkoterminowe	-	-	237		- -	237

W przypadku kluczowych pracowników nie istnieją warunki umowne, które wskazywałyby na wymóg tworzenia rezerw lub zobowiązań warunkowych z tytułu odejścia/odprawy.

Nota 43. POZOSTAŁE REZERWY

Wyszczególnienie	31.12.2018	31.12.2017
Rezerwy na naprawy gwarancyjne oraz zwroty	-	-
Rezerwy na zobowiązania handlowe	2 606	2 600
Premie	-	8
pozostałe	138	93
Razem, w tym:	2 744	2 701
- długoterminowe	-	-
- krótkoterminowe	2 744	2 701

Zmiana stanu rezerw

Wyszczególnienie	Rezerwy na naprawy gwarancyjne oraz zwroty	Rezerwy na zobowiązania handlowe	Premie	pozostałe	Ogółem
Stan na 01.01.2018	-	2 600	8	93	2 701
Utworzone w ciągu roku obrotowego	-	20 099	-	155	20 254
Wykorzystane	-	18 359	-	113	18 472
Rozwiązane	-	1 731	8	-	1 739
Korekta z tytułu różnic kursowych	-	-	-	-	-
Korekta stopy dyskontowej	-	-	8	-	8
Stan na 31.12.2018, w tym	-	2 609	-	135	2 744
- długoterminowe	-	-	-	-	-
- krótkoterminowe	-	2 609	-	135	2 744

Rezerwa na naprawy gwarancyjne oraz zwroty

W Grupie Kapitałowej nie tworzy się rezerw na naprawy gwarancyjne oraz zwroty, bowiem spółki nie wykonują usług oraz sprzedaży towarów, które miałyby charakter zwrotny lub wymagałyby napraw gwarancyjnych.

Rezerwa na zobowiązania handlowe

W Grupie Kapitałowej tworzy się rezerw na zobowiązania handlowe. W przeważającej wartości są bieżące zobowiązania.

Rezerwa na premie

W Grupie Kapitałowej tworzy się rezerwy na premie wynikające z decyzji i regulaminów wynagradzania.

Rezerwa restrukturyzacyjna

W spółkach z Grupy Kapitałowej nie przeprowadzano restrukturyzacji.

Nota 44. CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM FINANSOWYM

Do głównych instrumentów finansowych, z których korzysta Grupa, należą kredyty bankowe, umowy leasingu finansowego, środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe. Głównym celem tych instrumentów finansowych jest pozyskanie środków finansowych na działalność Grupy. Spółka posiada też inne instrumenty finansowe, takie jak należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług, które powstają bezpośrednio w toku prowadzonej przez nią działalności.

Główne rodzaje ryzyka wynikającego z instrumentów finansowych Grupy obejmują ryzyko stopy procentowej, ryzyko związane z płynnością, ryzyko walutowe oraz ryzyko kredytowe. Zarząd weryfikuje i uzgadnia zasady zarządzania każdym z tych rodzajów ryzyka – zasady te zostały w skrócie omówione poniżej. Spółka monitoruje również ryzyko cen rynkowych dotyczące wszystkich posiadanych przez nią instrumentów finansowych. Zarząd Grupy określa jako niskie ryzyko rynkowe związane ze zmianą stóp procentowych. Występujące pożyczki i należności oraz zobowiązania dotyczą podmiotów zależnych z siedzibami w Czechach i na Ukrainie, gdzie walutami funkcjonalnymi dla tych podmiotów jest odpowiednio korona czeska oraz hrywna. Wpływ na działalność Grupy może mieć jedynie potencjalna zmiana kursu walutowego, który po przeliczeniu będzie wpływał na wynik grupy. Wynik netto Votum Centrum Odškodneni, a.s. stanowi 582 tys. zł zysku netto. Zmiana o 1% kursu waluty wpłynie na wynik netto Grupy Kapitałowej +/- 5tys.zł. W przypadku spółek ukraińskich łącznie zysk na poziomie 29tys.zł przy założeniu zmiany kursu waluty o 1% wpłynęłaby na wynik netto Grupy kapitałowej na poziomie +/- 0 tys.zł.

Stopień narażenia na ryzyko rynkowe

		Stopień (wartość narażenia na ryzyko)
Aktywa i zobowiązania finansowe 31.12.2018		waluty w tys.	stopy procentowej
	UAH	CZK
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	-
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	-	-	-
Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności	-	-	-
Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF 9 (poprzednio Pożyczki i należności własne wg MSR 39)	237	5 370	WIBOR 1M+2%
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	-
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu	5 292	5 849	-
Instrumenty zabezpieczające – aktywa	-	-	-
Instrumenty zabezpieczające – pasywa	-	-	-

		Stopień (wartość narażenia na ryzyko)
Aktywa i zobowiązania finansowe 31.12.2017		waluty	stopy
	UAH	CZK	procentowej
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik	-		- -

finansowy

Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	-	-	-
Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności	-	-	-
Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg MSSF 9 (poprzednio Pożyczki i należności własne wg MSR 39)	216	6 117	WIBOR 1M+2%
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	-
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu	3 391	6 916	-
Instrumenty zabezpieczające – aktywa	-	-	-
Instrumenty zabezpieczające – pasywa	-	-	-

Ryzyko stopy procentowej

Narażenie Grupy na ryzyko wywołane zmianami stóp procentowych dotyczy przede wszystkim długoterminowych zobowiązań finansowych.

Grupa zarządza kosztami oprocentowania poprzez korzystanie głównie z zobowiązań o oprocentowaniu zmiennym. Udzielane pożyczki miały ustalone oprocentowanie o zmienną stopę procentową (WIBOR 1M lub EURIBOR 1M). Określając warunki oprocentowania na bazie WIBOR 1M Grupa Kapitałowa przenosi ryzyko stopy procentowej przy udzielaniu pożyczek na pożyczkobiorcę.

Kredyt, który jest wykorzystywany obecnie również oparty jest o zmienną stopę procentową. Zarząd Grupy na bieżąco analizuje ryzyko z płynnością finansową spółki PCFR VOTUMS.A. korzystającej z tego kredytu.

Grupa w 2017r. nie zawierała kontraktów zabezpieczających, bowiem charakter świadczonych usług nie jest oparty o kredyty kupieckie lub promesy w spłacie należności, zatem ryzyko nie wpływania stopy procentowej jest niskie.

Ryzyko stopy procentowej – wrażliwość na zmiany

Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto na racjonalnie możliwe zmiany stóp procentowych o 1% przy założeniu niezmienności innych czynników (w związku z oprocentowanymi aktywami i zobowiązaniami).

	31.12.2018		31.12.2017
	Wpływ na wynik finansowy brutto	wpływ na kapitał własny	Wpływ na wynik finansowy brutto	wpływ na kapitał własny
Aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym:	30/-30	30/-30	37/-37	37/-37
- udzielone pożyczki	30/-30	30/-30	37/-37	37/-37
- należności z tyt. dostaw i usług	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-
Pasywa wyceniane w zamortyzowanym, koszcie, w tym	206/-206	206/-206	206/-206	206/-206
- otrzymane kredytu i pożyczki	206/-206	206/-206	206/-206	206/-206
- zobowiązani z tyt. dostaw i usług	-	-	-	-
- inne	-	-	-	-

Ryzyko walutowe

Ryzyko takie powstaje w wyniku dokonywania przez jednostki z grupy sprzedaży lub zakupów w walutach innych niż jej waluta wyceny. Grupa sporadycznie zawiera transakcje, które mogą być narażone na ryzyko walutowe. Transakcje zawierane są z podmiotami należącymi do Grupy Kapitałowej, więc ryzyko walutowe w takich przypadkach jest niskie. Przychody osiągane przez spółki zależne w walucie innej niż funkcjonalnej niniejszego sprawozdania stanowią 7% przychodów Grupy Kapitałowej. Natomiast koszty operacyjne poniesione w walutach obcych (przez spółki zagraniczne) również stanowi około 7% kosztów Grupy. Zarząd Grupy określa jako niskie ryzyko walutowe, bowiem w przypadku spadku wartości waluty np. 10% wpływ na wynik wahałby się około 1 %.

Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto (w związku ze zmianą wartości godziwej aktywów i zobowiązań pieniężnych) oraz kapitału własnego Grupy (z tytułu zmiany wartości godziwej kontraktów terminowych typu forward i zabezpieczeń inwestycji netto) na racjonalnie możliwe wahania kursu Korony Czeskiej oraz Hrywny przy założeniu niezmienności innych czynników.

	UAH +1% / -1%		CZK +1% / - 1%
rok zakończony na 31 grudnia 2018	Wpływ na wynik finansowy brutto	wpływ na kapitał własny	Wpływ na wynik finansowy brutto	wpływ na kapitał własny
Aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym:	-	-	6/-6	6/-6
- udzielone pożyczki	-	-	1/-1	1/-1
- należności z tyt. dostaw i usług	-	-	5/-5	5/-5
- inne	-	-	-	-
Pasywa wyceniane w zamortyzowanym, koszcie, w tym	2/-2	2/-2	6/-6	6/-6
- otrzymane kredytu i pożyczki	1/-1	1/-1	-	-
- zobowiązani z tyt. dostaw i usług	1/-1	1/-1	6/-6	6/-6
- inne	-	-	-	-

	UAH +1% / -1%		CZK +1% / - 1%
rok zakończony na 31 grudnia 2017	Wpływ na wynik finansowy brutto	wpływ na kapitał własny	Wpływ na wynik finansowy brutto	wpływ na kapitał własny
Aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym:	-	-	9/-9	9/-9
- udzielone pożyczki	-	-	-	-
- należności z tyt. dostaw i usług	-	-	9/-9	9/-9
- inne	-	-	-	-
Aktywa wyceniane w zamortyzowanym, koszcie, w tym	4/-4	4/-4	16/-16	16/-16
- otrzymane kredytu i pożyczki	3/-1	3/-1	13/-13	13/-13
- zobowiązani z tyt. dostaw i usług	1/-1	1/-1	3/-3	3/-3
- inne	-	-	-	-

Ryzyko cen towarów

W Grupie Kapitałowej nie dokonuje się transakcji na towarach więc jest to marginalne ryzyko.

Ryzyko kredytowe

Charakter sprzedawanych usług segmentu odszkodowawczego zawiera transakcje głównie na linii klient i Towarzystwo Ubezpieczeniowe. Polityka Grupy, w której przychód z wykonanej usługi jest określany mianem success fee oraz zasady związane z potrącaniem wynagrodzenia przez podmioty z grupy przed uprzednim przekazaniem do klienta, powoduje, że klienci nie korzystają z kredytów kupieckich. Wynika to z charakteru przepływów pieniężnych pomiędzy Towarzystwem Ubezpieczeniowym, spółką prowadzoną sprawę klienta i już samym klientem. Po wygranej sprawie Towarzystwo Ubezpieczeniowe wypłaca odszkodowanie podmiotowi który reprezentuje klienta. Następnie podmiot ten potrącając swoje należne wynagrodzenie (honorarium), przelewa uzyskane środki pieniężne do klienta. Taki proces przepływu gotówki zwiększa pewność płatności za wykonaną usługę, gdyż narażenie spółek z grupy działalności odszkodowawczej na ryzyko nieściągalnych należności jest nieznaczne. Jedynie w przypadku, w którym Towarzystwo Ubezpieczeniowe wypłaca odszkodowanie bezpośrednio klientowi zachodzi ryzyko, że należność z tytułu wynagrodzenia może być zagrożona.

W odniesieniu do innych aktywów finansowych Spółki, takich jak środki pieniężne i ich ekwiwalenty, aktywa finansowe dostępne do sprzedaży oraz niektóre instrumenty pochodne, ryzyko kredytowe Spółki powstaje w wyniku niemożności dokonania zapłaty przez drugą stronę umowy, a maksymalna ekspozycja na to ryzyko ujawniona została w nocie 43.

W Grupie występują istotne koncentracje ryzyka kredytowego. Poziom zadłużenia kredytowego jest na poziomie ok. 20,6 mln. zł. Grupa kapitałowa posiada zadłużenie kredytowe w BGŻ Paribas S.A. w kwocie 6,5 mln zł oraz w Banku ING na kwotę 14,1 mln zł. Ponadto Bank ING udzielił kredytu w rachunku bieżącym Votum S.A. na poziomie 1 mln. zł (obecne wykorzystanie linii wynosi 0zł). W ocenie Zarządu ta koncentracja kredytowa nie stanowi istotnego ryzyka działalności bowiem Grupa Kapitałowa posiada na 31.12.2017r. środki pieniężne na poziomie 5,8 mln zł a należności krótkoterminowe na poziomie 14,3 mln zł.

wiekowanie

Wyszczególnienie	Razem	Nie przetermi nowane	< 90 dni	91 –180 dni	181 – 360 dni	>360 dni
		31.12.2018
Należności z tytułu dostaw i usług	10 976	8 542	524	287	334	1 289
odpisy aktualizujące	1 289	-	-	-	-	1 204
Pozostałe należności	2 187	2 187	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-
Udzielone pożyczki	3 201	3 201	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	140	140	-	-	-	-
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	9 052	-	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-
Instrumenty pochodne	-	-	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-
Inne aktywa finansowe	-	-	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-
		31.12.2017
Należności z tytułu dostaw i usług	13 199	10 968	572	294	348	1 017
odpisy aktualizujące	929	-	-	-	-	929
Pozostałe należności	2 498	2 498	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-
Udzielone pożyczki	3 917	3 917	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	147	147	-	-	-	-
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	5 822	-	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-
Instrumenty pochodne	-	-	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-
Inne aktywa finansowe	-	-	-	-	-	-
odpisy aktualizujące	-	-	-	-	-	-

Ryzyko związane z płynnością

Grupa monitoruje ryzyko braku funduszy przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności oraz wewnętrznych procedur wspierających pracę narzędzia. Narzędzie to uwzględnia terminy wymagalności/ zapadalności zarówno inwestycji jak i aktywów finansowych, płatności zobowiązań handlowych oraz prognozowane przepływy pieniężne z działalności operacyjnej.

Celem Grupy jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania, takich jak kredyty w rachunku bieżącym, umowy leasingu finansowego oraz umowy dzierżawy z opcją zakupu. Obecnie w Grupie spółka VOTUM S.A. posiada niewykorzystaną linię kredytową od wysokości 1 mln zł.

Tabela poniżej przedstawia zobowiązania finansowe Grypy na dzień 31 grudnia 2017 roku oraz na dzień 31 grudnia 2016 wg daty zapadalności na podstawie umownych niezdyskontowanych płatności.

W poniższej tabeli przedstawiona została wartość bilansowa instrumentów finansowych Grupy narażonych na ryzyko stopy procentowej, w podziale na poszczególne kategorie wiekowe.

Oprocentowanie instrumentów finansowych o zmiennym oprocentowaniu jest aktualizowane w okresach poniżej jednego roku. Odsetki od instrumentów finansowych o stałym oprocentowaniu są stałe przez cały okres do upływu terminu zapadalności/wymagalności tych instrumentów. Pozostałe instrumenty finansowe Grupy, które nie zostały ujęte w powyższych tabelach, nie są oprocentowane i w związku z tym nie podlegają ryzyku stopy procentowej.

	Na żądanie	do 3 miesięcy	Od 3 do 12 miesięcy	Od 1 do 5 lat	Pow. 5 lat
31.12.2018
Oprocentowane kredyty i pożyczki	-	1 342	4 026	9 655	5 594
Zamienne akcje uprzywilejowane	-	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	24 714	-	-	-	-
- od jednostek powiązanych	5 563	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu leasingu	-	221	662	647
Instrumenty pochodne	-	-	-	-	-
31.12.2017
Oprocentowane kredyty i pożyczki	-	1 342	4 026	12 441	2 808
Zamienne akcje uprzywilejowane	-	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	15 699	-	-	-	-
- od jednostek powiązanych	27	-	-	-	-
Zobowiązania z tytułu leasingu	-	389	1 166	2 344	-
Instrumenty pochodne	-	-	-	-	-

Nota 45. INFORMACJA O INSTRUMENTACH FINANSOWYCH

Wartości godziwe poszczególnych klas instrumentów finansowych

Poniższa tabela przedstawia porównanie wartości bilansowych i wartości godziwych wszystkich instrumentów finansowych Spółki, w podziale na poszczególne klasy i kategorie aktywów i zobowiązań.

	Wartość bilansowa		Wartość godziwa		Maksymalne	Kategoria instrumentu
Aktywa finansowe	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017	narażenie na ryzyko kredytowe	finansowego
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży (długoterminowe), w tym:	-	-	-	-	-	-
Pozostałe aktywa finansowe (długoterminowe), w tym:	12 803	3 047	12 803	3 047	12 803	zamortyzowany koszt
- udzielone pożyczki	1 573	2 798	1 573	2 798	1 573	zamortyzowany koszt
- pozostałe	11 230	249	11 230	249	11 230	zamortyzowany koszt
Należności z tytułu realizacji usług oraz pozostałe należności	16 953	14 768	16 953	14 768	16 953	zamortyzowany koszt
Aktywa finansowe wycenione w wartości godziwej przez wynik finansowy, w tym:	-	-	-	-	-	-
- pochodne instrumenty finansowe	-	-	-	-	-	-
Pochodne instrumenty wykorzystywane w rachunkowości zabezpieczeń:	-	-	-	-	-	-
Pozostałe aktywa finansowe (krótkoterminowe), w tym:	1 488	972	1 488	972	1 488	zamortyzowany koszt
- udzielone pożyczki	1 488	972	1 488	972	1 488	zamortyzowany koszt
- pozostałe	-	-	-	-	-	zamortyzowany koszt
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	9 052	5 822	9 052	5 822	9 052	-

*nie uwzględniając żadnego posiadanego zabezpieczenia ani innych elementów powodujących. Warunków kredytowania (np. porozumień dotyczących rozliczania w kwocie netto niekwalifikujących się do kompensaty zgodnie z MSR 32),

	Wartość bilansowa	Wartość godziwa			Maksymalne	Kategoria instrumentu
Zobowiązania finansowe	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017	narażenie na ryzyko kredytowe	finansowego
Oprocentowane kredyty bankowe i pożyczki, w tym:	20 621	20 617	20 621	20 617	20 621	zobowiązania finansowe
- długoterminowe oprocentowane wg zmiennej stopy procentowej*	16 742	15 249	16 742	15 249	16 742	zobowiązania finansowe
- krótkoterminowe oprocentowane wg zmiennej stopy procentowej*	3 879	5 368	3 879	5 368	3 879	-
- kredyt w rachunku bieżącym	159	-	159	-	159	-
Pozostałe zobowiązania (długoterminowe), w tym:	648	2 344	648	2 344	648	zobowiązania finansowe
- zobowiązania z tytułu leasingu finansowego i umów dzierżawy z opcją zakupu	648	2 344	648	2 344	648	zobowiązania finansowe
- pochodne instrumenty finansowe (opcja)	-	-	-	-	-	zobowiązania finansowe
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	24 285	15 699	24 285	15 699	24 285	zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe, w tym:	883	1 555	883	1 555	883	zobowiązania finansowe
- krótkoterminowe zobowiązanie z tytułu leasingu finansowego	883	1 555	883	1 555	883	zobowiązania finansowe

*Obejmują pożyczkę zabezpieczoną oprocentowaną wg stopy WIBOR 1M +0,9%, która została wykazana w bilansie według wartości godziwej w wyniku zastosowania omówionego poniżej zabezpieczenia wartości godziwej.

		31.12.2018
Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej	poziom 1	poziom 2	poziom 3
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	-
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	-	-	-
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	-
Instrumenty zabezpieczające - aktywa	-	-	-
Instrumenty zabezpieczające - pasywa	-	-	-

		31.12.2017
Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej	poziom 1	poziom 2	poziom 3
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	-
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży	-	-	-
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	-
Instrumenty zabezpieczające - aktywa	-	-	-
Instrumenty zabezpieczające - pasywa	-	-	-

Zabezpieczenia

Zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych

Grupa Kapitałowa nie stosuje zabezpieczeń przepływów środków pieniężnych.

Zabezpieczenie wartości godziwej

Grupa Kapitałowa nie stosuje zabezpieczeń wartości godziwej.

Nota 46. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM

Głównym celem zarządzania kapitałem Grupy jest utrzymanie dobrego ratingu kredytowego i bezpiecznych wskaźników kapitałowych, które wspierałyby działalność operacyjną Grupy i zwiększały wartość dla jej akcjonariuszy.

Grupa zarządza strukturą kapitałową i w wyniku zmian warunków ekonomicznych wprowadza do niej zmiany. W celu utrzymania lub skorygowania struktury kapitałowej, W związku ze znaczną nadpłynnością finansową Grupa zmieniła politykę dywidendy dla akcjonariuszy.

Grupa monitoruje stan kapitałów stosując wskaźnik dźwigni, który jest liczony jako stosunek zadłużenia netto do sumy kapitałów powiększonych o zadłużenie netto. Zasady Grupy stanowią, by wskaźnik ten mieścił się w przedziale 20% - 35%. Do zadłużenia netto Grupa wlicza oprocentowane kredyty i pożyczki, zobowiązania z tytułu dostaw i usług i inne zobowiązania, pomniejszone o środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych. Kapitał obejmuje zamienne akcje uprzywilejowane, kapitał własny należny akcjonariuszom jednostki dominującej pomniejszony o kapitały rezerwowe z tytułu niezrealizowanych zysków netto. Projekcje związane z nakładami inwestycyjnymi w Grupie Kapitałowej pozwalają na podział dywidendy pośród akcjonariuszy. Wskaźnik dźwigni wynoszący 2% potwierdza, słuszność propozycji zarządu dotyczącej propozycji podziału zysku.

	31.12.2018	31.12.2017
Oprocentowane kredyty i pożyczki	20 621	11 250
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania	24 880	15 827
Minus środki pieniężne i ich ekwiwalenty	9 052	11 256
Zadłużenie netto	36 449	15 821
Zamienne akcje uprzywilejowane	-	-
Kapitał własny	41 229	31 817
Kapitały rezerwowe z tytułu niezrealizowanych zysków netto	-	-
Kapitał razem	41 229	31 817
Kapitał i zadłużenie netto	77 678	47 638
Wskaźnik dźwigni	47%	33%

Nota 47. PROGRAMY ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

Grupa nie prowadzi programu akcji pracowniczych, w ramach którego przyznawane niezbywalne akcje lub opcje na akcje VOTUM S.A.

Nota 48. INFORMACJE O PODMIOTACH POWIĄZANYCH

Następująca tabela przedstawia łączne kwoty transakcji zawartych z podmiotami powiązanymi za bieżący i poprzedni rok obrotowy (informacje dotyczące zaległych zobowiązań i należności na koniec roku obrotowego przedstawione są w nocie 24 i 36):

Analiza odpisów aktualizujących należności od jednostek powiązanych została przedstawiona w nocie nr 22.

Podmiot powiązany	Sprzedaż na podmiotów powiązanych	rzecz	Zakupy od podmiotów powiązanych		Należności od podmiotów powiązanych		w tym przeterminowane		Zobowiązania wobec podmiotów powiązanych		w tym zaległe, po upływie terminu płatności
Jednostka dominująca	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017	31.12.2018	31.12.2017
VOTUM S.A.	16 362	8 830	18 612	20 162	6 187	147	-	-	4 616	5 175	-	-
Jednostki zależne:	20 166	21 672	3 122	2 769	4 957	5 168	-	-	6 989	153	-	-
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy sp. k.	15 935	17 091	1 196	984	4 852	4 974	-	-	4 118	101	-	-
VOTUM Centrum Odškodnění, a.s.	-	25	161	159	-	-	-	-	13	6	-	-
PCRF VOTUM S.A.	1 336	1 423	65	56	-	-	-	-	32	3	-	-
PCRF VOTUM S.A. s.k.	55	11	1 380	1 385	3	2	-	-	109	5	-	-
Dopłaty Powypadkowe S.A.	705	1 391	97	51	-	87	-	-	484	13	-	-
Kancelaria Prawna VIDSHKODUVANNYA sp. z o.o.	-	12	23	12	-	-	-	-	297	2	-	-
Law stream sp. z o.o.	4	11	9	15	-	7	-	-	13	15	-	-
Biuro Ekspertyz Procesowych sp. z o.o.	1 373	1 199	38	53	94	98	-	-	4	6	-	-
Ukraińsko Polskie Centrum Rehabilitacji sp. z o.o.	-	9	26	9	-	-	-	-	3	1	-	-
Centrum Medyczne Oświaty sp.z o.o.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Robin Lawyers S.A.	741	500	89	30	7	-	-	-	734	-	-	-
Łebek & Czyż Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp.k.	-	-	17	15	-	-	-	-	386	1	-	-
Redeem sp. z o.o.	17	-	21	-	1	-	-	-	796	-	-	-
Votum Odszkodowania S.A.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Jednostki stowarzyszone	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Znaczący inwestor	49	-	226	3	4	1 000	-	-	5 283	-	-	-
Jednostki zależne od podmiotu dominującego	1 234	486	758	247	5 560	1 210	-	-	281	25	-	-

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 104 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

Wspólne przedsięwzięcia, w których jednostka dominująca jest wspólnikiem:	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Transakcje z pozostałymi podmiotami powiązanymi	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Zarząd jednostki dominującej	-	-	-	-	-	-	-	-	714	555	-	-
Bartłomiej Krupa	-	-	-	-	-	-	-	-	597	555	-	-
Agnieszka Czaplińska	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Tomasz Stanisławski	-	-	-	-	-	-	-	-	117	-	-	-
Magdalena Kryska	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Transakcje z udziałem innych członków głównej kadry kierowniczej	-	-	-	-	-	-	-	-	758	778	-	-

Jednostka dominująca całej Grupy Kapitałowej VOTUM S.A.

VOTUM S.A.

Podmiot dominujący

DSA Fiancial Group S.A.

Na dzień 31 grudnia 2018 roku DSA Financial Group SA jest właścicielem 50,82% akcji zwykłych VOTUM S.A. (31 grudnia 2017: 47,92%).

Jednostka stowarzyszona

Na dzień 31 grudnia 2016 roku Grupa Kapitałowa posiadała udział w jednostkach stowarzyszonych – w spółce Protecta s.a. W dniu 21 marca 2017r. Votum S.A. zbyła wszystkie udziały jednocześnie wychodząc z inwestycji.

Wspólne przedsięwzięcie, w którym Spółka jest wspólnikiem

Na dzień 31 grudnia 2018 roku Spółka nie uczestniczyła we wspólnych przedsięwzięciach, w których byłaby wspólnikiem.

Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi

Wszystkie transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi odbyły się na warunkach równorzędnych z tymi, które obowiązują w transakcjach zawartych na warunkach rynkowych.

Pożyczka udzielona członkowi Zarządu

W roku sprawozdawczym 2017 była udzielona pożyczka członkowi zarządu informacje opisane są w nocie 21.

DODATKOWE NOTY I OBJAŚNIENIA DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Strona 105 Załączone noty stanowią integralną część Sprawozdania

Inne transakcje z udziałem członków Zarządu

W roku sprawozdawczym 2018 nie były dokonywane transakcje z udziałem członków zarządu poza udzielonymi pożyczkami opisanymi w nocie 21.

Nota 49. WYNAGRODZENIA WYŻSZEJ KADRY KIEROWNICZEJ I RADY NADZORCZEJ

Wynagrodzenie kadry kierowniczej Grupy

Wynagrodzenie wypłacone lub należne członkom Zarządu podmiotu dominującego, członkom Zarządu podmiotów zależnych, kluczowemu kierownictwu oraz członkom Rad Nadzorczych spółek z Grupy Kapitałowej

	funkcja	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Wynagrodzenie Członków Zarządu jednostki dominującej
Bartłomiej Krupa	Prezes Zarządu	725	672
Agnieszka Czaplińska	Wiceprezes Zarządu	219	-
Magdalena Kryska	Członek Zarządu	156	-
Tomasz Stanisławski	Członek Zarządu	150	-
Elżbieta Kupiec*	Wiceprezes Zarządu	214	523
Dariusz Czyż*	Prezes Zarządu	346	608
Mirosław Greber*	Członek Zarządu	-	187
RAZEM		1 810	1 990
Wynagrodzenia członków Zarządów pozostałych spółek w Grupie Kapitałowej oraz kluczowej kadry
kierowniczej		2 273	2 970
Wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej
Andrzej Dadełło	Przewodniczący Rady Nadzorczej	169	163
Andrzej Łebek	Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej	10	19
Anna Ludwig	Członek Rady Nadzorczej	10	15
Jerzy Krawczyk	Członek Rady Nadzorczej	10	12
Marek Stokłosa	Członek Rady Nadzorczej	8	21
Joanna Wilczyńska	Członek Rady Nadzorczej	9	16
Marek Wierzba	Członek Rady Nadzorczej	5	-
Dariusz Czyż*	Wiceprzewodniczący Rady
	Nadzorczej	-	13
RAZEM		221	259

*do dnia pełnienia funkcji

Udziały wyższej kadry kierowniczej (w tym członków Zarządu) w programie akcji pracowniczych

W Grupie Kapitałowej nie realizuje się żaden program akcji pracowniczych.

Nota 50. ZATRUDNIENIE

Przeciętne zatrudnienie	31.12.2018	31.12.2017
Zarząd	20	20
Administracja	111	147
Dział sprzedaży	13	83
Pion produkcji	102	137
Pozostali	5	6
RAZEM	251	393

31.12.2018	31.12.2017
48	142
190	124
- 142	18

Nota 51. UMOWY LEASINGU OPERACYJNEGO

W Grupie Kapitałowej nie występują umowy leasingu operacyjnego.

Nota 52. AKTYWOWANE KOSZT FINANSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO

Pozycja nie występuje

Nota 53. PRZYCHODY UZYSKIWANE SEZONOWO, CYKLICZNIE LUB SPORADYCZNIE

Przychody spółek z Grupy Kapitałowej nie podlegają sezonowości sprzedaży.

Nota 54. SPRAWY SĄDOWE

Na dzień sporządzania sprawozdania Spółka prowadziła 126 spraw sądowych przeciwko klientom o należne honoraria o łącznej wartości roszczeń w wysokości 229 tys. PLN.

Nota 55. ROZLICZENIA PODATKOWE

Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności podlegające regulacjom (na przykład sprawy celne czy dewizowe) mogą być przedmiotem kontroli organów administracyjnych, które uprawnione są do nakładania wysokich kar i sankcji. Brak odniesienia do utrwalonych regulacji prawnych w Polsce powoduje występowanie w obowiązujących przepisach niejasności i niespójności. Często występujące różnice w opiniach, co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych zarówno wewnątrz organów państwowych, jak i pomiędzy organami państwowymi i przedsiębiorstwami, powodują powstawanie obszarów niepewności i konfliktów. Zjawiska te powodują, że ryzyko podatkowe w Polsce jest znacząco wyższe niż istniejące zwykle w krajach o bardziej rozwiniętym systemie podatkowym.

Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku, w którym nastąpiła zapłata podatku. W wyniku przeprowadzanych kontroli dotychczasowe rozliczenia podatkowe Grupy mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe. Zdaniem Grupy na dzień 31 grudnia 2017 roku utworzono odpowiednie rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyko podatkowe.

Nota 56. ZUŻYTY SPRZĘT ELEKTRYCZNY I ELEKTRONICZNY

Spółki z Grupy Kapitałowej nie wprowadzają na rynek sprzętu elektronicznego i elektrycznego w związku z tym nie podlegają obowiązkom wynikającym z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. ("ZSEE").

Nota 57. ZDARZENIA PO DACIE BILANSU

Nie wystąpiły istotne zdarzenia po dacie bilansowej, które wymagałyby ujawnienia.

Nota 58. SPRAWOZDANIE FINANSOWE SKORYGOWANE WSKAŹNIKIEM INFLACJI

Grupa nie prowadziła działalności w warunkach hiperinflacji.

Nota 59. UDZIAŁ SPÓŁEK ZALEŻNYCH NIE OBJĘTYCH SKONSOLIDOWANYM SPRAWOZDANIEM FINANSOWYM

W niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zostały ujęte wszystkie spółki zależne.

Nota 60. INFORMACJE O TRANSAKCJACH Z PODMIOTEM DOKONUJĄCYM BADANIA SPRAWOZDANIA

Wynagrodzenie wypłacone lub należne za rok obrotowy	31.12.2018	31.12.2017
- za badanie rocznego sprawozdania finansowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego	91	89
- za inne usługi poświadczające, w tym przegląd sprawozdania finansowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego	30	32
- za usługi doradztwa podatkowego	-	-
- za pozostałe usługi	-	-
RAZEM	120	121

Nota 61. OBJAŚNIENIA DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

wyszczególnienie	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Środki pieniężne w bilansie	9 052	5 822
Różnice kursowe z wyceny bilansowej Aktywa pieniężne kwalifikowane jako ekwiwalenty środków pieniężnych na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych	21 -	51 -
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty ogółem wykazane w rachunku przepływów pieniężnych	9 095	5 785

wyszczególnienie	01.01.2018- 31.12.2018	01.01.2017- 31.12.2017
Amortyzacja:	3 337	2 400
amortyzacja wartości niematerialnych	378	388
amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych	2 959	2 012
amortyzacja nieruchomości inwestycyjnych	-	-
Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) składają się z:	329	495
odsetki zapłacone od udzielonych pożyczek	-	339
odsetki zapłacone od kredytów	430	221
odsetki zapłacone od leasingów	306	138
odsetki od dłużnych papierów wartościowych	-	-
odsetki zapłacone od długoterminowych należności	-	-
dywidendy otrzymane	-	-
odsetki otrzymane	-	- 2
odsetki naliczone od udzielonych pożyczek	- 408	- 278
odsetki naliczone od kredytów i pożyczek	0	77
Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej wynika z: przychody ze sprzedaży wartości niematerialnych wartość netto sprzedanych wartości niematerialnych	- 69 - -	- 153 - -
-	2	-
przychody ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych	404	99
wartość netto sprzedanych rzeczowych aktywów trwałych	2 179	42
wartość netto zlikwidowanych aktywów trwałych	111	8
wycena instrumentu IRS	-	75
aktualizacja wartości aktywów trwałych	-	-
aktualizacja wartości aktywów finansowych	46	-
zysk (strata) z działalności inwestycyjnej jednostek wycenianych metodą praw własności	-	- 29
Zmiana stanu rezerw wynika z następujących pozycji:	- 175	1 044
	-	1 119
bilansowa zmiana stanu rezerw na zobowiązania	41
bilansowa zmiana stanu rezerw na świadczenia pracownicze	-	97
bilansowa zmiana stanu rezerw z tytułu podatku odroczonego	-	-

	134	172
wartość rezerw przejęta w wyniku objęcia kontroli (stan rezerw jednostki zależnej
na dzień objęcia kontroli ze znakiem "-")	-	-
wartość rezerw wyłączona w wyniku utraty kontroli (stan rezerw jednostki zależnej	-	-
na dzień utraty kontroli ze znakiem "+")
	-	-
Zmiana stanu zapasów wynika z następujących pozycji:	400	12
	-	-
bilansowa zmiana stanu zapasów wartość zapasów przejęta w wyniku objęcia kontroli (stan zapasów jednostki	400	12
zależnej na dzień objęcia kontroli ze znakiem "-")	-	-
wartość zapasów wyłączona w wyniku utraty kontroli (stan zapasów jednostki	-	-
zależnej na dzień utraty kontroli ze znakiem "+")
Zmiana należności wynika z następujących pozycji:	- 4 537	- 4 243
	- 4	- 4
zmiana stanu należności krótkoterminowych wynikająca z bilansu	537	243
zmiana stanu należności długoterminowych wynikająca z bilansu	-	-
korekta o dopłaty do kapitału	-	-
zmiana sanu należności z tytułu CIT	-	-
korekta o zmianę stanu należności z tytułu zbycia rzeczowych aktywów trwałych	-	-
korekta o zmianę stanu należności z tytułu zbycia inwestycji niefinansowych	-	-
korekta o zmianę stanu należności z tytułu zbycia inwestycji finansowych	-	-
stan należności przejęty w wyniku objęcia kontroli (stan należności jednostki	-	-
zależnej na dzień objęcia kontroli ze znakiem "-")
stan należności wyłączony w wyniku utraty kontroli (stan należności jednostki zależnej na dzień utraty kontroli ze znakiem "+")	-	-
Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem zobowiązań
finansowych, wynika z następujących pozycji:	7 057	1 477
zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych wynikająca z bilansu	9 255	1 914
	-	-
korekta o zmianę stanu zobowiązań z tytułu podatku CIT	-	602
korekta o zapłacony podatek	165	292
	- 2	-
korekta o spłacony kredyt	542	305 -
korekta o zapłaty leasingów	349	112
korekta o udzielone i spłacone pożyczki i kredyty	160	216
wycena instrumentu IRS	-	75
korekta z tytułu kompensaty dopłat i zobowiązań	-	-
korekta o zmianę zobowiązania z tyt. niewypłaconej dywidendy	-	-
korekta o zmianę stanu zobowiązań z tytułu nabycia rzeczowych aktywów trwałych	-	-
korekta o zmianę stanu zobowiązań z tytułu nabycia aktywów finansowych	-	-
stan zobowiązań operacyjnych przejęty w wyniku objęcia kontroli (stan zobowiązań	-	-
jednostki zależnej na dzień objęcia kontroli ze znakiem "-")
stan zobowiązań operacyjnych wyłączony w wyniku utraty kontroli (stan	-	-
zobowiązań jednostki zależnej na dzień utraty kontroli ze znakiem "+")
	49	-
Na wartość pozycji "inne korekty" składają się:	-	-
otrzymane dotacje
zmiana stanu posiadanych znaczków skarbowych	-	-
odpis na udziałach	49	-
zwrot nadpłaty podatku CIT	-	-
umorzone kredyty i pożyczki	-	-

V. POZOSTAŁE INFORMACJE

5.1. Komentarz do wyników Grupy VOTUM

Przychody

Grupa Kapitałowa osiągnęła przychody za 12 miesięcy 2018r. na poziomie 105 196 tys. zł. Jest to wzrost o 11,2 mln zł do przychodów w analogicznym okresie 2017r. Struktura przychodów prezentuje podobny udział spółek zagranicznych w przychodach całej Grupy Kapitałowej. Udział przychodów spółek zagranicznych spadł do 7% w przychodach ogółem. Wraz z rozwojem zagranicznych struktur sprzedażowych, taka tendencja powinna zostać zmieniona i udział przychodów spółek zagranicznych powinien systematycznie się zwiększać.

Koszty

Koszty działalności operacyjnej za okres 12 miesięcy 2018r. wzrosły o 86% w porównaniu z 2017r. i sięgnęły poziomu 93 052 tys. zł. Wartościowo największy przyrost kosztów zanotowano na usługach obcych 8,2 mln zł.

Wyniki

Zysk netto 2018r. wyniósł 8 277 tys. zł. Wynik ten wzrósł o 163% w porównaniu z ubiegłym rokiem. Rentowność netto wzrosła z 3% w 2017r. do 8% W 2018r

5.2. Stanowisko Zarządu VOTUM S.A. odnośnie możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz wyników na dany rok, w świetle wyników zaprezentowanych w raporcie rocznym

Zarząd VOTUM S.A. nie publikował prognozy na 2018r.

5.3. Informacje o istotnych postępowaniach dotyczących VOTUM S.A. lub spółek zależnych podlegających konsolidacji

W 2018r. nie toczyły się postępowania dotyczące zobowiązań lub wierzytelności VOTUM S.A. lub spółek zależnych z jakimkolwiek kontrahentem lub jego grupą kapitałową, w której jednorazowa lub łączna wartość roszczeń przekroczyłaby 10% kapitałów własnych VOTUM S.A.

5.4. Informacje o zawarciu jednej lub wielu transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, jeżeli pojedynczo lub łącznie są one istotne i zostały zawarte na innych warunkach niż rynkowe

W 2018r. Spółki z Grupy Kapitałowej VOTUM S.A. nie zawierały istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.

5.5. Czynniki, które będą miały wpływ na osiągane przez VOTUM i jej Grupę wyniki w perspektywie co najmniej kolejnego kwartału

W najbliższych kwartałach znaczącą rolę będzie odgrywać realizacja postępowań sądowych i przedsądowych w sprawach z art. 448. (o zadość uczynienie za śmierć osoby bliskiej). spółki zagraniczne, w których rozwój sprzedaży przedłoży się na bezpośrednie wyniki grupy kapitałowej.

5.6. Opis istotnych dokonań i niepowodzeń w 2018r. a także inne informacje, które są istotne dla oceny sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej VOTUM S.A. oraz Grupy VOTUM, w tym o zdarzeniach, które miały miejsce od dnia publikacji ostatniego raportu

W grupie Kapitałowej nie wystąpiły istotne dokonania i niepowodzenia pomiędzy publikacją raportu za IV kwartał 2018 a niniejszym raportem.

5.7. Różnice pomiędzy prezentowanym sprawozdaniem rocznym a publikowanym sprawozdaniem za IV kwartał 2018r.

	2018 Roczny	Q4 2018	różnica (2018 Roczny - Q4 2018)	różnica % (2018 Roczny /Q4 2018)
Przychody ze sprzedaży	105 196	105 189	7	0%
Koszty działalności operacyjnej	93 052	93 784	-732	-1%
Zysk (strata) ze sprzedaży	12 144	11 405	739	6%
Pozostałe przychody operacyjne	1 798	1 794	4	0%
Pozostałe koszty operacyjne	2 259	1 940	319	16%
Zysk (strata) na działalności operacyjnej	11 683	11 259	424	4%
Przychody finansowe	477	410	67	16%
Koszty finansowe	1 513	1 487	26	2%
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek rozliczanych metodą praw własności	0	0	0	0%
Zysk (strata) przed opodatkowaniem	10 647	10 182	465	5%
Podatek dochodowy	2 220	1 983	237	12%
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej	8 427	8 199	228	3%
Zysk (strata) z działalności zaniechanej	-	-	-	-
Zysk (strata) netto	8 427	8 199	228	3%
Zysk (strata) przypisana akcjonariuszom niekontrolującym	150	151	-1	-1%
Zysk (strata) netto podmiotu dominującego	8 277	8 048	229	3%

*Różnica wynika głównie z aktualizacji przychodów i kosztów przyporządkowanych memoriałowo do 2018r., aktualizacji podatku dochodowego oraz kosztów aktywowanych na prace rozwojowe.

…………………………………………………… …….……………………………………………………

Wrocław, dnia 25 kwietnia 2019 r.

Podpisy Członków Zarządu:

…………………………………………………… …………………………………………………………………

Bartłomiej Krupa – Prezes Zarządu Kamil Krążek – Wiceprezes Zarządu

Tomasz Stanisławski – Członek Zarządu Magdalena Kryska – Członek Zarządu

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie:

…………………………...……………………………………………… Marcin Wenzel – Menedżer ds. sprawozdawczości i audytu wewnętrznego Grupy Kapitałowej