Grupa Azoty S.A.

Quarterly Report • Oct 29, 2020

Komentarz Zarządu Grupy LOTOS S.A. do wyników skonsolidowanych za 3 kwartał 2020 roku

ISIN	Giełda Papierów Wartościowych	Thomson Reuters	Bloomberg
PLLOTOS00025	LTS	LTSP.WA	LTS PW
		OTOCZENIE RYNKOWE	3
SEGMENT WYDOBYWCZY			6
		SEGMENT PRODUKCJI I HANDLU	12
		SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW	18
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ	21
	SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH		24
		INFORMACJE DODATKOWE25

2

OTOCZENIE RYNKOWE

• Wzrost notowań ropy naftowej kw./kw. i spadek r/r (tj. odpowiednio +13,21 USD/bbl¹ i -19,09 USD/bbl)
• Odbicie notowań gazu ziemnego w ujęciu kw./kw. o ok. 69,8%, tj. +6,25 USD/boe² i spadek notowań r/r o 19,5%, tj. -3,68 USD/boe
• Znacząca zmienność cracków dla benzyny motorowej: wzrost kw./kw. (+39,3%, tj. +1,23 USD/bbl) i znaczący spadek cracków r/r (-69,4%, tj. -9,87 USD/bbl)
• Kontynuacja trendu spadkowego cracków³ dla oleju napędowego kw./kw. (-50,5%, tj. -4,82 USD/bbl) oraz r/r (-72,8%, tj. -12,66 USD/bbl)
• Zawężenie się średniokwartalnego spreadu pomiędzy crackami na olej napędowy vs. ciężki olej opałowy kw./kw. (-26,8%, tj. o 3,64 USD/bbl) i r/r (-61,7%, tj. o 16,06 USD/bbl) - zarówno od góry - poprzez spadek notowań diesla, jak i od dołu – poprzez wzrost notowań ciężkiego oleju opałowego
• Ropa Ural droższa od Brent dyferencjał Brent/Ural na poziomie -0,19 USD/bbl w 3 kw. 2020 roku
• Osłabienie się kw./kw. i r/r średniokwartalnego kursu USD/PLN do poziomu 3,80 PLN (tj. o odpowiednio -29 groszy i -8 groszy)

Wykres 1. Notowania ropy Brent (USD/bbl), spread Brent/Ural (USD/bbl) oraz notowania gazu ziemnego (USD/boe)

Źródło: Refinitiv

-30,00

-10,00

10,00

30,00

50,00

70,00

90,00

Tabela 1. Notowania ropy Brent, spreadu Brent/Ural i gazu ziemnego (USD/bbl)

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Notowania DATED Brent FOB	42,91	29,70	62,00	44,5%	-30,8%
Spread Brent/Ural	-0,19	0,05	1,17	-480,0%	-116,2%
Notowania gazu ziemnego UK NBP4	15,20	8,95	18,88	69,8%	-19,5%
Źródło: Refinitiv

¹ bbl – baryłka ropy naftowej

² boe – baryłka ekwiwalentu ropy naftowej

3,00

8,00

13,00

18,00

³ crack produktowy liczony jest jako różnica pomiędzy notowaniem danego produktu na baryłkę (notowania na tonę po uwzględnieniu odpowiedniego współczynnika gęstości) a ceną ropy Ural (notowanie Brent skorygowane o spread Brent/Ural)

⁴ notowania gazu ziemnego wg UK NBP (tj. brytyjski National Balancing Point) dla porównywalności zostały przeliczone z USD/MWh na USD/boe przy zastosowaniu przelicznika 1,6282 MWh/boe

Tabela 2. Cracki produktowe (USD/bbl)

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Benzyna motorowa	4,36	3,13	14,23	39,3%	-69,4%
Benzyna surowa	-0,75	-2,50	-6,91	-70,0%	-89,1%
Olej napędowy (10 ppm)	4,72	9,54	17,38	-50,5%	-72,8%
Lekki olej opałowy	4,07	7,58	16,27	-46,3%	-75,0%
Paliwo lotnicze	-0,56	1,40	18,57	-140,0%	-103,0%
Ciężki olej opałowy	-5,21	-4,03	-8,61	29,3%	-39,5%

Źródło: Refinitiv

Tabela 3. Notowania kursu walutowego USD/PLN

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Kurs dolara na koniec okresu	3,87	3,98	4,00	-2,8%	-3,3%
Średniokwartalny kurs dolara	3,80	4,09	3,88	-7,1%	-2,1%

Źródło: Narodowy Bank Polski

Istotne czynniki zewnętrzne wpływające na wyniki finansowe Grupy Kapitałowej LOTOS w 3 kw. 2020 roku:

○ surowce i produkty

segment produkcji i handlu:

Duża zmienność i znacząco niższe r/r cracki na olej napędowy i benzynę, a także stopniowy powrót części popytu po spadkach związanych z ograniczeniami wywołanymi pandemią Covid-19 wpłynęły na wynik operacyjny segmentu produkcji i handlu.

Obserwowane w 2 i 3 kw. 2020 roku zawężenie różnicy pomiędzy crackiem na olej napędowy a ciężki olej opałowy do poziomu 9,93 USD/bbl w 3 kw. 2020 roku (tj. o 26,8% kw./kw. i 61,7% r/r) niekorzystnie wpłynęło na zyskowność zmienionej, na skutek integracji instalacji Projektu EFRA, rafinerii Grupy LOTOS (tj. r/r wzrost udziału oleju napędowego o 5,68 p.p. do 53,60% przy jednoczesnym zmniejszeniu udziału produktów ciężkich o 7,79 p.p. do 10,04% w puli uzysków modelowej pracy rafinerii). Powyższe elementy wpłynęły w 3 kw. 2020 roku na wypracowanie w segmencie produkcji i handlu oczyszczonego ze zdarzeń jednorazowych zysku EBITDA LIFO na poziomie 339,9 mln PLN.

segment wydobywczy:

Po zawirowaniach na rynku surowców i spadku cen gazu ziemnego do historycznie niskich poziomów w 1 półroczu 2020 roku, od sierpnia 2020 roku widoczne było odbicie notowań tego surowca. Wzrost kw./kw. notowań gazu ziemnego wg UK National Balancing Point (+69,8%) oraz notowań ropy naftowej (+44,5%) pozytywnie wpłynęły na wynik segmentu wydobywczego. W rezultacie oczyszczony ze zdarzeń jednorazowych wynik EBITDA segmentu wydobywczego osiągnął poziom 97,7 mln PLN, tj. o 110,6% wyższy kw./kw. i o 38,4% wyższy r/r.

○ kursy walut

Niższy r/r (-2,1%) średniokwartalny kurs dolara miał negatywny wpływ na wartość cracków produktowych i notowań surowców, a co za tym idzie na wyniki operacyjne obu segmentów sprawozdawczych.

○ pandemia Covid-19

Konsekwencje pandemii miały znaczący wpływ na warunki, w jakich funkcjonowała Grupa LOTOS w raportowanym okresie. Spółka działa w sektorze naftowym, którego otoczenie ma zasięg globalny. W 2 i 3 kw. rynek produktów naftowych podlegał dynamicznym zmianom pod wpływem rozprzestrzeniania się pandemii i ograniczania jej skutków zarówno wewnątrz kraju, jak i w krajach sąsiadujących oraz w perspektywie globalnej.

W 3 kw. 2020 roku otoczenie rynkowe Spółki znajdowało się w historycznie najdłużej trwającym okresie załamania koniunktury i było w znacznym stopniu obarczone ograniczoną przewidywalnością w krótkim okresie i niepewnością co do przyszłych kwartałów. Nadal widoczny był brak równowagi i płynności w relacjach międzynarodowej wymiany gospodarczej.

Zauważalna była zmiana wzorca korzystania ze środków transportu w trakcie pandemii. W konsekwencji wprowadzonych ograniczeń w pierwszych tygodniach od wybuchu pandemii koronawirusa w Polsce znacznemu zmniejszeniu uległo natężenie ruchu na drogach krajowych – według danych GDDKiA od 9 marca do 17 maja 2020 roku średni ruch pojazdów ogółem zmniejszył się o 35%, w tym ruch pojazdów osobowych o ponad 40%. Przełożyło się to na mocny spadek konsumpcji paliw, a w efekcie szybko rosnące ich zapasy i spadki cen.

Choć sytuacja na polskim rynku paliw w 3 kw. 2020 roku ulegała poprawie – przede wszystkim w zakresie popytu na benzynę na skutek nadejścia okresu wakacyjnego – to prawdopodobnie ubytki z poprzednich miesięcy są zbyt duże, aby możliwe było nadrobienie ich w 2020 roku. Jednocześnie, wciąż relatywnie niska pozostaje konsumpcja diesla, w przypadku którego popyt silniej uzależniony jest od sytuacji gospodarczej i tempa wzrostu PKB. W 3 kw. 2020 roku utrzymało się ograniczone wykorzystanie transportu publicznego i zmniejszone zainteresowanie transportem lotniczym. W obawie przed drugą falą pandemii Covid-19 i z uwagi na wzrost liczby zakażeń wiele krajów ponownie wprowadzało obostrzenia w poruszaniu się osób, korzystaniu z usług i sklepów, instytucji kultury i szkół wyższych (np. Francja, Niemcy, Wielka Brytania).

Kolejny kwartał z rzędu obserwowany był zawężony spread pomiędzy crackiem na oleju napędowym (4,72 vs. 17,38 USD/bbl w 3 kw. 2019 roku) a ujemnym crackiem na ciężkim oleju opałowym (-5,21 USD/bbl vs. -8,61 USD/bbl) na globalnych rynkach (+9,93 USD/bbl vs +25,99 USD/bbl w porównywalnym okresie 2019 roku), co skutkowało osiąganiem przez Spółkę marginalnej marży rafineryjnej generowanej dzięki projektowi EFRA w przedziale pomiędzy 0,3 a 1 USD/bbl.

Skutki pandemii jeszcze silniej wpłynęły na transport lotniczy. Ze względu na rozprzestrzenianie się koronawirusa na świecie, a także będące efektem tego zamykanie granic i spadek popytu na podróże lotnicze, zawieszono większość połączeń. Według danych IATA (International Air Transport Association) globalny ruch lotniczy, mierzony wskaźnikiem RPK (ang. Revenue Passenger Kilometers), w kwietniu 2020 roku spadł aż o 94,3%. W kolejnych miesiącach sytuacja stopniowo zaczęła się poprawiać, dzięki czemu w sierpniu spadek wartości RPK dla całego świata w ujęciu r/r sięgnął 75,3% (przy czym głównym czynnikiem wzrostu są przeloty krajowe, a nie międzynarodowe). Nowa fala zachorowań i kolejne restrykcje wprowadzane na całym świecie póki co zatrzymały jednak proces odbudowy popytu. Jednocześnie, jak wynika z prognoz IATA opublikowanych w lipcu 2020 roku, globalny ruch lotniczy może nie wrócić do poziomów sprzed pandemii aż do 2024 roku. Konsekwencją powyższego jest drastyczny spadek konsumpcji paliwa lotniczego, a przez to jego cen rynkowych oraz realizowanych marż, zarówno na świecie, jak i w Polsce.

W reakcji na pandemię Covid-19 od marca br. Grupa LOTOS podejmuje działania zapewniające niezakłóconą działalność Spółki i bezpieczeństwo jej pracowników oraz kontrahentów. Wdrożone zostały regulacje zachowania ciągłości kluczowych procesów, w tym między innymi systematyczna praca Sztabu Kryzysowego odpowiedzialnego za bieżącą koordynację prac. Jednocześnie wprowadzono procedury wewnętrzne chroniące przed potencjalnym zakażeniem oraz rozprzestrzenianiem się wirusa na terenie zakładu, a także umożliwiono pracę zdalną możliwie największej liczbie pracowników. Grupa LOTOS, za pośrednictwem Fundacji LOTOS, przyłączyła się również do walki z pandemią koronawirusa na poziomie krajowym, m.in. przekazując łącznie około 8 mln PLN na wsparcie służby zdrowia oraz służb mundurowych.

Spółka niezwłocznie podjęła także szereg inicjatyw optymalizacyjnych, dostosowujących działalność operacyjną do nowych, wymagających warunków rynkowych. Do takich należały między innymi ograniczenie produkcji paliwa lotniczego w związku z drastycznym załamaniem popytu na ten produkt (spadek udziału w strukturze wytworzenia produktów rafineryjnych poniżej 1% z około 6% w lutym br.), a także wzrost sprzedaży asfaltów (w tym wykorzystując kierunki eksportowe), które obecnie charakteryzują się nadzwyczajnie wysokimi cenami rynkowymi. Działania te pozwoliły utrzymać wykorzystanie niemal pełnych mocy produkcyjnych gdańskiej rafinerii, podczas gdy większość zakładów w Europie musiało w tym okresie znacząco ograniczać swój przerób. Jednocześnie Grupa LOTOS zdecydowała o odłożeniu w czasie części zaplanowanych inwestycji, w oczekiwaniu na poprawę warunków otoczenia.

Na moment publikacji niniejszego raportu okresowego sytuacja na rynku rafineryjnym pozostaje trudna, co negatywnie odbija się na wynikach finansowych wszystkich spółek z branży, w tym Grupy LOTOS. Wysoka kompleksowość i elastyczność rafinerii, co przejawia się w wysokiej utylizacji jej mocy prodyukcyjnych, a także silna pozycja gotówkowa i relatywnie niskie zadłużenie sprawiają jednak, że Grupa LOTOS jest dobrze przygotowana na wymagające warunki otoczenia.

SEGMENT WYDOBYWCZY

• Wydobycie węglowodorów na poziomie 18,7 tys. boe/d (tj. +ok. 5% r/r i ok. -10% kw./kw.)
• Wzrost wydobycia ze złoża B3 w efekcie realizowanego programu prac rekonstrukcyjnych
• Oczyszczony wynik EBITDA segmentu na poziomie 97,7 mln PLN, lepszy o 38,4% r/r i o 110% kw./kw.

Zasoby, wydobycie i łączna sprzedaż ropy naftowej i gazu ziemnego

Tabela 4. Zasoby ropy i gazu na dzień w milionach boe⁵

	30.09.2020	31.06.2020	30.09.2019
Norwegia	26,6	27,7	33,6
Polska	46,5	47,0	48,4
Litwa	2,5	2,6	2,7
Razem	75,6	77,3	84,7

Źródło: Spółka

Tabela 5. Dzienne wydobycie w boe/d

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Norwegia	12 438	15 091	13 121	-17,6%	-5,2%
Polska	5 750	5 177	3 991	11,1%	44,1%
Litwa	539	549	683	-1,9%	-21,1%
Razem	18 727	20 817	17 796	-10,0%	5,2%

Źródło: Spółka

Tabela 6. Kwartalne wydobycie w boe

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Norwegia	1 144 331	1 373 306	1 207 165	-16,7%	-5,2%
Polska	528 956	471 069	367 188	12,3%	44,1%
Litwa	49 608	49 997	62 876	-0,8%	-21,1%
Razem	1 722 895	1 894 372	1 637 229	-9,1%	5,2%

Źródło: Spółka

⁵ 2P – zasoby pewne oraz prawdopodobne według międzynarodowej klasyfikacji SPE-PRMS

Tabela 7. Sprzedaż ropy naftowej i gazu ziemnego w boe

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Norwegia	1 289 395	1 720 588	1 119 551	-25,1%	15,2%
Polska	515 129	516 195	318 101	-0,2%	61,9%
Litwa	95 314	46 598	94 182	104,5%	1,2%
Razem	1 899 838	2 283 381	1 531 834	-16,8%	24,0%

Źródło: Spółka

Działalność poszukiwawczo-wydobywcza w Polsce

Mapa 1. Koncesje spółek Grupy Kapitałowej LOTOS na obszarze RP na dzień 30 września 2020 roku

Źródło: Spółka

W 3 kw. 2020 roku spółka LOTOS Petrobaltic S.A. (tj. LPB) kontynuowała wydobycie ropy naftowej i współwystępującego gazu ziemnego ze złoża B3 na Morzu Bałtyckim na średnim poziomie 2 170 boe/d (+84% r/r, +59% kw./kw.). Zanotowany wzrost wydobycia jest efektem skutecznie przeprowadzonych prac rekonstrukcyjnych na złożu B3.

W szczególności w 3 kw. 2020 roku zakończono rekonstrukcje na lokalizacji platformy bezzałogowej: włączono do produkcji dwa odwierty produkcyjne. Wykonano również rekonstrukcje dwóch odwiertów zatłaczających. Od początku 2020 roku przeprowadzono rekonstrukcję łącznie 7 odwiertów (w tym 2 zatłaczających) na złożu B3. W październiku br. rozpoczęto przygotowania do rekonstrukcji kolejnego odwiertu zagłowiczonego podwodnie.

Projekt B8

Zagospodarowanie złoża ropy naftowej na Morzu Bałtyckim

W 3 kw. 2020 roku wydobywano ropę naftową i współwystępujący gaz ziemny ze złoża B8 na średnim poziomie 3 579 boe/d (+27% r/r, -6% kw./kw.). Zanotowany wzrost wydobycia r/r jest efektem przekazania do eksploatacji i stabilizacji produkcji Centrum Produkcyjnego na złożu B8. W szczególności w 3 kw. 2020 roku zakończono uruchomienie kolejnych bloków technologicznych Centrum Produkcyjnego oraz z sukcesem przeprowadzono 30-dniowy test bloków technologicznych separacji i przesyłu ropy, zasilania turbiną gazową (gazem złożowym) oraz systemu zatłaczania wody. Centrum Produkcyjne uzyskało Świadectwo Klasy PRS zgodnie z obowiązującą normą P105. W dniu 1 października 2020 roku Centrum Produkcyjnego zostało przekazane do eksploatacji. Równolegle, realizowano prace przygotowawcze do uruchomienia bloku technologicznego systemu sprężania i transportu gazu do Władysławowa. Na realizację prac serwisowych oraz eksploatację mają wpływ ograniczenia w związku z COVID-19.

Kluczowe parametry projektu B8 (udział Grupy Kapitałowej LOTOS):

• udział GK LOTOS 100%
• rezerwy 2P 33,7 mln boe na dzień 30.09.2020 (91% ropa naftowa, 9% gaz ziemny)
• aktualne wydobycie 3,6 tys. boe/d (3 kw. 2020 roku)

Pełna zdolność Centrum Produkcyjnego zostanie osiągnięta w 4 kw. 2020 roku, jednak termin zwiększenia wolumenów wydobycia ropy do średniego poziomu 5,0 tys. boe/d w okresie 5 lat jest uzależniony od pełnej realizacji warunków koncesji oraz od sytuacji makroekonomicznej, w szczególności zaś od notowań ropy na globalnych rynkach.

Projekt rozwojowy B4/B6

Zagospodarowanie złóż gazu ziemnego na Morzu Bałtyckim

Projekt B4/B6 dotyczy zagospodarowania złóż gazu ziemnego na Morzu Bałtyckim, przy współpracy z partnerem, firmą CalEnergy Resources Poland Sp. z o.o. Projekt jest w pełni zdefiniowany od strony technicznej. Jednak trudna sytuacja związana ze skutkami pandemii COVID-19, perturbacjami na rynku wykonawców oraz gwałtownym spadkiem cen surowców nie sprzyja podjęciu finalnej decyzji inwestycyjnej (ang. Final Investment Decision, FID) w aktualnych warunkach rynkowych. Podjęcie FID i uruchomienie etapu konstrukcyjno-budowlanego planowane jest po wystąpieniu przesłanek świadczących o zmianie trendu warunków makroekonomicznych i obniżeniu ryzyk realizacyjnych spowodowanych przez COVID-19. W międzyczasie finalizowane są postępowania formalno-administracyjne, niezbędne dla efektywnej realizacji projektu.

Kluczowe parametry projektu B4/B6 (udział Grupy Kapitałowej LOTOS):

• udział GK LOTOS 51%
• zasoby 2C⁶ 17,9 mln boe na dzień 30.09.2020 (74% gaz ziemny, 26% frakcje ciekłe)
• decyzja inwestycyjna zależna od rozwoju sytuacji rynkowej

Projekty poszukiwawcze

W ramach działalności poszukiwawczej:

• koncesje morskie Gotlandia, Łeba i Rozewie (udział LPB 100%) trwają prace nad budową regionalnego modelu strukturalno-tektonicznego, a także związane z nim analizy: paleostrukturalna, szczelności uskoków i model petrofizyczny,
• koncesja lądowa Młynary (udział LPB 100%) przygotowano Dodatek do Projektu Robót Geologicznych na wykonanie badań sejsmicznych 3D, trwają prace nad analizą granic planowanego zdjęcia sejsmicznego 3D,
• koncesja lądowa Górowo Iławeckie (operator PGNiG udział 51%, udział LPB 49%) trwają prace nad opracowaniem budżetu i harmonogramu przyszłych prac wiertniczych.

Inicjatywy rozwojowe

Prowadzono działania w ramach strategii rozwoju kompleksowych usług i serwisów specjalistycznych związanych z logistyką morską oraz potencjalnym rozwojem segmentu Morskiej Energetyki Wiatrowej (MEW). Działania te objęły między innymi: przygotowania do kompleksowej realizacji prac geologicznych, geotechnicznych i wiertniczych na potrzeby MEW, a także do świadczenia usług w zakresie serwisowania MEW oraz budowy i eksploatacji statków instalacyjnych MEW. Spółka uczestniczy aktywnie w przygotowywaniu kluczowych dokumentów przemysłu morskiej energetyki OFFSHORE: ustawy OFFSHORE oraz Umowy Sektorowej.

⁶ ang. contingent – zasoby warunkowe w fazie przed zatwierdzeniem planu zagospodarowania

Ponadto, prowadzone były prace koncepcyjne związane z możliwością wdrożenia programu geosekwestracji dwutlenku węgla (podziemne składowanie CO2) w zawodnionych strukturach na obszarze Morza Bałtyckiego.

Realizowane inicjatywy rozwojowe mają na celu zdywersyfikowanie przedmiotu działalności i źródeł przychodów.

Działalność poszukiwawczo-wydobywcza w Norwegii

Mapa 2. Koncesje spółki LOTOS Exploration & Production Norge AS na dzień 30 września 2020 roku

Źródło: Spółka

Na koniec 3 kw. 2020 roku spółka LOTOS Norge była udziałowcem 28 koncesji na poszukiwanie, rozpoznanie i wydobycie złóż węglowodorów na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Spółka LOTOS Norge w ramach konsorcjum wydobywa gaz ziemny i kondensat ze złóż zlokalizowanych w obszarach Heimdal i Sleipner (w tym z uruchomionego w 3 kw. 2019 roku złoża Utgard). Wielkość produkcji ze złóż norweskich w 3 kw. 2020 roku kształtowała się na średnim poziomie 12,4 tys. boe/dzień dla udziału LOTOS (-5% r/r, - 18% kw./kw.). Zanotowany spadek wydobycia wynika głownie z silnej tendencji spadkowej złoża Utgard (-37% kw./kw.), z uwagi na duże zawodnienie otworów produkcyjnych. W sierpniu br., podjęte zostały działania (interwencje w otworach) w celu zahamowania silnej tendencji spadkowej złoża Utgard. Działania te nie przyniosły jednak oczekiwanych efektów. Kolejne interwencje w otworach zaplanowane są na grudzień br. Aktualnie wydobycie ze złoża Utgard realizowane jest jedynie z 1 otworu produkcyjnego i wynosi średnio 1,3-1,4 tys. boe/dzień.

Równolegle, spółka LOTOS Norge prowadzi działania związane z zagospodarowaniem nowych złóż w Norwegii. Status projektów na koniec 3 kw. 2020 roku przedstawiono poniżej:

Projekt Yme

Zagospodarowanie złoża ropy naftowej w Norwegii

Projekt Yme jest w zaawansowanej fazie zagospodarowania, jednak na realizację prac projektowych wpływ mają ograniczenia w związku z pandemią COVID-19. W 3 kw. 2020 roku kontynuowane były prace w stoczni w Egersund związane z przebudową platformy Maersk Inspirer, która będzie służyła wydobyciu ze złoża. LOTOS szacuje, że najbardziej prawdopodobny termin

rozpoczęcia wydobycia ropy naftowej ze złoża Yme to 4 kw. 2021 roku. Na harmonogram projektu może mieć wpływ kolejny wzrost zachorowań i powrót do zniesionych restrykcji związanych z panującą pandemią COVID-19, a także identyfikowane ryzyka prac na morzu, w tym m.in.: wydłużony okres prac związanych z instalacją platformy i uruchamianiem systemów produkcyjnych, prace związane z infrastrukturą podwodną oraz modułem głowicy otworów wiertniczych, prace konserwacyjne i remontowe, okna pogodowe wpływające na możliwość wykonania prac na morzu w warunkach zimowych.

Kluczowe parametry projektu Yme (udział LOTOS):

• udział LOTOS 20%
• rezerwy 2P 12,7 mln boe na dzień na dzień 30.09.2020 (100% ropa naftowa)
• rozpoczęcie wydobycia 4 kw. 2021 roku
• planowane wydobycie 5,0 tys. boe/d (średnia 5-letnia od uruchomienia produkcji).

Nowe projekty rozwojowe

Działania rozwojowe dotyczą m.in.: zagospodarowania złóż w obszarze na północ od hubu Heimdal w ramach tzw. projektu NOAKA. Projekt NOAKA dotyczy zagospodarowania odkrytych złóż w obszarze na północ od Heimdal: Frigg Gamma Delta, Langfjellet, Rind, Fulla oraz Froy, ze średnim udziałem LOTOS na poziomie 10% i operatorem AkerBP, a także złóż Krafla oraz Askja, w których LOTOS aktualnie nie posiada udziałów, a których operatorem jest firma Equinor. Na bazie wstępnego porozumienia w sprawie warunków komercyjnych realizacji projektu między AkerBP i Equinor w 2 kw. 2020 roku partnerzy prowadzą prace nad optymalną koncepcja zagospodarowania złóż.

NOAKA będzie jednym z kluczowych projektów rozwojowych na Szelfie Norweskim, z łącznym potencjałem ponad 500 mln boe zasobów wydobywalnych (udział 100%). Dla Grupy LOTOS projekt stanowi bazę do długofalowego rozwoju w Norwegii, przy współpracy z kluczowymi operatorami na Szelfie – AkerBP i Equinor.

Działalność poszukiwawczo-wydobywcza na Litwie

Mapa 3. Koncesje Grupy Kapitałowej AB LOTOS Gnata na dzień 30 września 2020 roku

Źródło: Spółka

W 3 kw. 2020 roku spółki z litewskiej grupy kapitałowej AB LOTOS Geonafta skupiały się na optymalizacji wydobycia z istniejących lądowych złóż ropy naftowej zlokalizowanych w obrębie bloków koncesyjnych: Girkaliai, Genciai, Kretinga, Nausodis, Klaipeda,

Gargždai. Wielkość produkcji ze złóż litewskich w 3 kw. 2020 roku kształtowała się na poziomie 539 boe/dzień (-21% r/r., -1,9% kw./kw.).

Tabela 8. Wyniki operacyjne segmentu wydobywczego (mln PLN)

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Przychody ze sprzedaży	258,6	213,2	235,1	21,3%	10,0%
Wynik operacyjny EBIT	-62,1	-474,9	14,6	-86,9%	-525,3%
Amortyzacja	67,2	82,5	56,0	-18,5%	20,0%
EBITDA	5,1	-392,4	70,6	-	-92,8%
Oczyszczony wynik EBIT7	30,5	-36,1	14,6	-	108,9%
Oczyszczony wynik EBITDA8	97,7	46,4	70,6	110,6%	38,4%

Źródło: Spółka

Wyższy poziom przychodów ze sprzedaży segmentu wydobywczego w 3 kw. 2020 roku (+21,3% kw./kw.) jest przede wszystkim efektem wyższych notowań gazu ziemnego (+69,8% kw./kw.) i ropy Brent Dtd (+44,5% kw./kw.). Wzrost ten został częściowo zmniejszony w związku z niższym wolumenem sprzedaży węglowodorów w segmencie (-16,8% kw./kw.) oraz niższym średniokwartalnym kursem dolara (-7,1% kw./kw.).

Wyższy r/r o 10,0% poziom przychodów ze sprzedaży segmentu to efekt wzrostu (+24,0%) wolumenu sprzedaży węglowodorów z polskich i norweskich złóż. Wzrost ten nastąpił mimo niesprzyjających warunków makroekonomicznych: spadek notowań ropy Brent dtd (-30,8 % r/r), gazu ziemnego (-19,5% r/r) oraz kursu dolara (-2,1% r/r).

Niższy (-18,5% kw./kw.) poziom amortyzacji związany jest z niższym wydobyciem węglowodorów (-9,1% kw./kw.) oraz wyższy (20,0% r/r) poziom amortyzacji to efekt wyższego (+5,2% r/r) wolumenu wydobycia segmentu.

Oczyszczony z wpływu zdarzeń nietypowych wynik EBITDA segmentu wydobywczego za 3 kw. 2020 roku jest o 38,4% wyższy niż w 3 kw. 2019 roku i o 110,6% wyższy niż w 2 kw. 2020 roku.

⁷ Wynik operacyjny na poziomie EBIT i EBITDA oczyszczony z efektów zdarzeń jednorazowych:

^○ w 3 kw. 2020 roku -92,6 mln PLN (-47,9 mln PLN odpis aktualizujący aktywów na złożach YME i -44,7 mln PLN na złożach Utgard),

^○ w 2 kw. 2020 roku -438,8 mln PLN (-129,8 mln PLN odpis aktualizujący aktywów na złożach YME, na złożach Utgard -55,5 mln PLN, na złożach B3 -118,3 mln PLN i na złożach B8 -135,0 mln PLN)

SEGMENT PRODUKCJI I HANDLU

• Uzasadnione ekonomicznie utrzymanie niemal pełnego wykorzystania mocy przerobowych rafinerii Grupy LOTOS, mimo znacznej presji na marżę rafineryjną
• Elastyczne zarządzanie strukturą uzysków rafinerii i kierunkami sprzedaży produktów w obliczu zmiennych notowań i niestabilnego popytu (tj. maksymalizacja produkcji benzyny, benzyny surowej i asfaltów przy jednoczesnym zmniejszeniu puli średnich destylatów, głównie paliwa lotniczego)
• Oczyszczony wynik EBITDA LIFO segmentu produkcji i handlu na poziomie 339,9 mln PLN

Tabela 9. Wolumen przerobu ropy naftowej w rafinerii w tysiącach ton⁸

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 2 kw. 20	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Wolumen przerobu ropy naftowej	2 550,0	2 540,8	2 726,1	0,4%	-6,5%

Źródło: Spółka

W 3 kw. 2020 roku przerób ropy naftowej w rafinerii Spółki był na stabilnym kw./kw. poziomie 2 550 tys. ton, wyższym o 0,4% kw./kw. i o 6% niższym r/r.

W warunkach szczególnie dużej zmienności makrootoczenia w wyniku trwającej pandemii Covid-19 oraz destabilizacji na rynku ropy i produktów naftowych Spółka poddawała pracę rafinerii intensywnej optymalizacji w celu elastycznego dostosowania uzysków do dynamicznej sytuacji rynkowej. Spółka, wykorzystując zwiększoną dzięki realizacji Programu EFRA kompleksowość technologiczną posiadanych instalacji rafineryjnych (Indeks Kompleksowości Nelsona na poziomie 11,1), płynnie zarządzała strumieniem uzysków produktów naftowych, by dopasować wolumeny do zmieniającego się popytu i najlepszych możliwych do uzyskania warunków cenowych. Dodatkowo, nadmorska lokalizacja rafinerii Grupy LOTOS sprzyjała szybkiemu wykorzystywaniu okazji rynkowych, m.in. sprzedaż atrakcyjnie w 3 kw. notowanej benzyny surowej w eksporcie morskim, co wsparło możliwość utrzymania wysokiego poziomu przerobu ropy w rafinerii i optymalizację realizowanej marży w najtrudniejszym dla branży okresie.

W trakcie 3 kw. dynamicznie odbudowywało się krajowe zapotrzebowanie na produkty naftowe po jego spadku w 2 kw. 2020 roku, spowodowanym ograniczeniami w przemieszczaniu się osób, zamknięciem granic i wygaszeniem ruchu lotniczego. Szczególnie w okresie przerwy wakacyjnej wyraźnie zaznaczył się trend wzmożonych podróży krajowych, który kreował odbudowę a następnie wzrost popytu na benzynę zarówno m/m jak i r/r. W samym sierpniu obserwowany był wyższy r/r krajowy popyt na benzynę motorową.

Notowania paliw w 3 kw. 2020 roku utrzymywały się na rekordowo niskim poziomie, kontynuując najdłużej w historii branży naftowej trwające skrajnie niekorzystne warunki makroekonomiczne.

W 3 kw. 2020 roku Spółka prowadziła zwiększoną sprzedaż asfaltu. Branża drogowa była obszarem największej aktywności gospodarczej w Polsce i w krajach sąsiednich, mimo spowolnienia w innych gałęziach wynikających z pandemii. Wykorzystując okazję rynkową, Spółka zwiększyła sprzedaż asfaltów r/r w kraju i w eksporcie, szczególnie na wyjątkowo chłonny w tym sezonie rynek Rumuni. Dynamika spadku cen asfaltów r/r była znacząco niższa od spadających cen surowca, tj. ropy Brent o 30,8%, co pozytywnie wpłynęło na wyniki segmentu produkcji i handlu Grupy LOTOS, zwiększając marżę realizowaną na produkcji i sprzedaży asfaltów. Znacznie większy spadek notowań paliw przełożył się na większą opłacalność produkcji asfaltów.

W 3 kw. 2020 roku Grupa LOTOS kontynuowała realizację kilku projektów rozwojowych na mniejszą skalę. Najbardziej zaawansowany z nich był Węzeł Odzysku Wodoru (tj. WOW), którego celem jest zwiększenie produkcji wodoru, LPG oraz benzyny surowej w puli uzysków rafinerii ze statusem realizacji na poziomie 100%. Planowany termin przekazania do użytkowania został przesunięty na 4 kw. 2020 roku z uwagi na problemy techniczne oraz utrudnienia związane z pandemią, w tym dostępność przedstawicieli dostawców urządzeń do operacji rozruchu instalacji.

W sierpniu 2020 roku Spółka zakończyła realizację projektu budowy systemu ciągłego monitoringu emisji zanieczyszczeń CEMS (ang. Continuous Emission Monitoring System), którego zadaniem jest bieżące monitorowanie wpływu pracy rafinerii na środowisko naturalne. Realizacja projektu wynikała z krajowych i unijnych przepisów dotyczących ochrony środowiska naturalnego. Jest to krok wychodzący naprzeciw dyrektywy unijnej o emisjach przemysłowych, zgodnie z którą trzeba dostosować monitoring emisji do tzw. najlepszych dostępnych technik (ang. BAT, tj. Best Available Technologies).

⁸ różnica pomiędzy wolumenem przerobionej ropy naftowej i wolumenem produkcji rafinerii wynika z faktu, że oprócz ropy naftowej na instalacje i do komponowania wyrobów gotowych kierowane są strumienie biokomponentów, dodatków uszlachetniających oraz średnich destylatów naftowych, zakupione od zewnętrznych dostawców

W celu zwiększenia możliwości ekspedycyjnych paliw z rafinerii po jej rozbudowie o instalacje Programu EFRA Spółka finalizowała inwestycję budowy czwartego nalewaka bramowego o wydajności 2,2 mln ton rocznie, którego oddanie do prac rozruchowych planowane jest na przełom listopada i grudnia. Pomimo pandemii projekt realizowany jest zgodnie z harmonogramem i budżetem, a oddanie go do użytku planowane jest na przełom 2020/2021 roku.

Tabela 10. Struktura wytworzenia produktów rafineryjnych w tysiącach ton⁹

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Benzyny	460,3	374,4	444,5	23,0%	3,6%
Benzyna surowa	113,7	155,6	105,0	-26,9%	8,3%
Oleje napędowe	1 454,0	1 478,3	1 493,1	-1,6%	-2,6%
Lekkie oleje opałowe	31,1	47,2	44,6	-34,2%	-30,3%
Paliwo lotnicze JET	24,5	21,0	115,8	16,7%	-78,8%
Produkty ciężkie10	286,7	276,8	503,5	3,6%	-43,1%
Koks naftowy	64,5	70,7	1,6	-8,9%	3929,1%
Pozostałe11	337,2	335,1	321,2	0,6%	5,0%
Razem	2 772,0	2 759,2	3 029,3	0,5%	-8,5%

Źródło: Spółka

Tabela 11. Struktura sprzedaży segmentu produkcji i handlu w tysiącach ton

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Benzyny	455,2	393,3	447,8	15,7%	1,7%
Benzyna surowa	113,7	155,6	105,0	-26,9%	8,3%
Oleje napędowe	1 620,7	1 516,9	1 649,9	6,8%	-1,8%
Lekkie oleje opałowe	33,6	46,3	46,1	-27,4%	-27,1%
Paliwo lotnicze JET	33,1	25,6	127,6	29,3%	-74,1%
Produkty ciężkie11	285,1	269,5	497,4	5,8%	-42,7%
Ropa naftowa towar/materiał	0,0	79,4	0,0	-	-
Pozostałe	290,9	296,8	224,4	-2,0%	29,6%
Razem	2 832,3	2 783,4	3 098,2	1,8%	-8,6%

Źródło: Spółka

⁹ różnica pomiędzy wolumenem przerobionej ropy naftowej i wolumenem produkcji rafinerii wynika z faktu, że oprócz ropy naftowej na instalacje i do komponowania wyrobów gotowych kierowane są strumienie biokomponentów, dodatków uszlachetniających oraz średnich destylatów naftowych, zakupione od zewnętrznych dostawców

¹⁰ ciężki olej opałowy i komponenty asfaltowe

¹¹ m.in. gazy opałowe i techniczne, siarka, oleje bazowe, frakcja ksylenowa, LPG, paliwo bunkrowe, ekstrakty, rafinaty, gacze

Rynek paliw w Polsce¹²

Konsumpcja paliw płynnych (oleju napędowego, benzyny oraz lekkiego oleju opałowego) w Polsce po 9 miesiącach 2020 roku spadła o 4,1% r/r. Przyczyną niższego zapotrzebowania na paliwa w kraju były ograniczenia wprowadzone w związku z pandemią Covid-19 i lockdown, które wywołały w konsekwencji recesję gospodarczą. Benzyna motorowa odnotowała spadek o -6,6% r/r. Warto jednak zauważyć, że w 3 kw. 2020 roku popyt szybko się odbudowywał wraz z nowym trendem wzmożonego korzystania z samochodów prywatnych zasilanych benzyną w miejsce korzystania ze środków transportu publicznego czy przewozów lotniczych. Konsumpcja oleju napędowego, który notował w 2 kw. 2020 roku nieco niższe spadki z racji bycia podstawowym paliwem w transporcie ciężkim, wykorzystywanym do prac rolniczych i przewozu osób komunikacją publiczną, obniżyła się po 9 miesiącach r/r zaledwie o -3,2% r/r. Lekki olej opałowy również odnotował ujemną dynamikę konsumpcji (-11,7%). Spółka w 3 kw. 2020 roku niemal całą pulę wyprodukowanych paliw lokowała na krajowym rynku. Aktualnie Polska to rynek importera zarówno oleju napędowego, jak i benzyny.

Benzyna motorowa

Całkowita sprzedaż benzyny realizowana przez Grupę Kapitałową LOTOS w 3 kw. 2020 roku wzrosła o 1,7% r/r, przy czym sprzedaż krajowa zwiększyła się o 17,9%, wpływając na wzrost udziału Grupy Kapitałowej LOTOS w krajowym rynku benzyn. Średni crack na benzynie na światowych rynkach obniżył się r/r o 9,9 USD/bbl, tj. -69,4%.

Wykres 2. Benzyna motorowa – średniomiesięczna marża z notowań (crack produktowy) w USD/bbl lipiec 2019 – wrzesień 2020

Źródło: Refinitiv

Olej napędowy

W 3 kw. 2020 roku Grupa Kapitałowa LOTOS ograniczyła sprzedaż o 1,8%. Spadek konsumpcji o 1,8% spowodował zmniejszenie krajowej sprzedaży o -1,9% r/r. W 3 kw. 2020 roku średni crack na oleju napędowym na światowych rynkach był r/r niższy od zeszłorocznego poziomu aż o 12,7 USD/bbl, tj. – 72,8%.

Wykres 3. Olej napędowy – średniomiesięczna marża z notowań (crack produktowy) w USD/bbl lipiec 2019 – wrzesień 2020

¹² Źródło danych o konsumpcji paliw w Polsce - POPiHN

Ciężki olej opałowy i asfalty

W raportowanym kwartale Grupa Kapitałowa LOTOS, w związku z optymalizacją struktury uzysków rafinerii, a w tym większym dociążeniem instalacji do produkcji asfaltów, zrealizowała niższą o 42,7% r/r sprzedaż produktów ciężkich, wśród których przeważały atrakcyjnie wyceniane asfalty.

W 3 kw. 2020 roku średni ujemny crack na COO na światowych rynkach był na poziomie -5,21 USD/bbl, ulegając poprawie r/r o 3,4 USD/bbl.

Wykres 4. Ciężki olej opałowy – średniomiesięczna marża z notowań (crack produktowy) w USD/bbl lipiec 2019 – wrzesień 2020

Źródło: Refinitiv

Tabela 12. Wyniki operacyjne segmentu produkcji i handlu (mln PLN)

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Przychody ze sprzedaży	5 245,6	4 155,8	7 768,8	26,2%	-32,5%
Wynik operacyjny EBIT	260,6	234,6	480,6	11,1%	-45,8%
Amortyzacja	191,9	190,2	170,8	0,9%	12,4%
EBITDA	452,5	424,8	651,4	6,5%	-30,5%
EBIT LIFO	148,3	-171,0	602,0	-	-75,4%
EBITDA LIFO	340,2	19,2	772,8	1671,9%	-56,0%
Oczyszczona EBITDA LIFO13	339,9	14,8	784,0	2196,6%	-56,6%

Źródło: Spółka

Spadek o 32,5% (r/r) przychodów ze sprzedaży segmentu produkcji i handlu to przede wszystkim skutek niższej o 26,2% średniej ceny sprzedaży netto w segmencie produkcji i handlu. W 3 kw. 2020 roku wyniosła ona 1.852 PLN/t i obniżyła się o 655 PLN/t, przede wszystkim na skutek niższych notowań produktów naftowych. Dodatkowo na spadek ten miał wpływ niższy o -8,6% wolumen sprzedaży oraz niższy o 2,1% średniokwartalny kurs dolara.

Wyższe przychody ze sprzedaży segmentu produkcji i handlu w 3 kw. 2020 roku vs. 2 kw. 2020 roku (+26,2%) związane są głównie ze wzrostem (+24,0%) średniej ceny sprzedaży netto o 359 PLN/t na skutek wzrostu notowań produktów naftowych.

¹³ Wynik operacyjny EBITDA uwzględniający efekt LIFO na wycenie zapasów i odwrócenie zawiązanego/rozwiązanego odpisu aktualizującego poziom zapasów oraz oczyszczony o różnice kursowe z działalności operacyjnej w każdym z kwartałów.

Oczyszczony wynik EBITDA LIFO segmentu produkcji i handlu w 3 kw. 2020 roku wyniósł 339,9 mln PLN, tj. o 325,1 mln PLN więcej niż w poprzednim kwartale oraz o 444,1 mln PLN mniej niż w kwartale porównywalnym poprzedniego roku.

Tabela 13. Liczba stacji paliw w sieci LOTOS na dzień 30 września 2020 roku

	30.09.2020	30.06.2020	30.09.2019	3 kw. 20 - 2 kw. 20	3 kw. 20 - 3 kw. 19
Stacje własne CODO	314	312	307	2	7
Stacje partnerskie DOFO	197	195	189	2	8
Razem	511	507	496	4	15

Źródło: Spółka

Na koniec września 2020 roku Grupa Kapitałowa LOTOS posiadała w swojej sieci 511 stacji paliw, tj. o 15 więcej niż na koniec września poprzedniego roku.

Wykres 5. Stacje paliw w Polsce – stan na dzień 30 września 2020 roku

Źródło: POPiHN (Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego)

PKN Orlen

• BP
• LOTOS
• Shell
• CircleK (dawniej Statoil)
• AMIC (dawniej Lukoil)
• TOTAL
• AS24
• IDS
• Sieci sklepowe
• Moya

Tabela 14. Wyniki operacyjne obszaru detalicznego (mln PLN)

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Wolumen sprzedaży (tys. ton)	344,3	260,0	344,6	32,4%	-0,1%
Przychody ze sprzedaży	1 651,6	1 175,6	1 891,4	40,5%	-12,7%
Wynik operacyjny	63,0	20,1	61,6	213,4%	2,3%
Amortyzacja	29,0	29,0	27,6	0,0%	5,1%
EBITDA	92,0	49,1	89,2	87,4%	3,1%

Źródło: Spółka

W 3 kw. 2020 roku obszar detaliczny wykazał zysk na poziomie operacyjnym w wysokości 63,0 mln PLN.

Wzrost wyniku 3 kw. 2020 vs. 2 kw. 2020 jest efektem realizacji wyższej sprzedaży paliw (o 32,4%), realizacji wyższej marży jednostkowej na sprzedaży paliw oraz wyższej sprzedaży pozapaliwowej.

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019	3 kw. 2019	3 kw. 20 / 3 kw. 19
Przychody ze sprzedaży	5 363,7	4 245,5	7 877,8	26,3%	-31,9%
Wynik operacyjny EBIT	194,1	-249,4	496,3	-	-60,9%
Amortyzacja	259,1	272,7	226,8	-5,0%	14,2%
EBITDA	453,2	23,3	723,1	1845,1%	-37,3%
Efekt LIFO14	-112,3	-405,6	121,4	-	-
EBIT LIFO	81,8	-655,0	617,7	-	-86,8%
Oczyszczony wynik EBIT LIFO	174,1	-220,6	628,9	-	-72,3%
Oczyszczony wynik EBITDA LIFO15	433,2	52,1	855,7	731,5%	-49,4%

Tabela 15. Wyniki operacyjne Grupy Kapitałowej LOTOS (mln PLN)

Źródło: Spółka

Grupa Kapitałowa LOTOS, zgodnie z przyjętymi zasadami wyceny zapasów, stosuje do wyceny rozchodu zapasów metodę średniej ważonej ceny nabycia. Stosowanie takiej metody wyceny zapasów powoduje opóźnienie przenoszenia efektów zmiany cen ropy naftowej w stosunku do cen wyrobów gotowych. W związku z powyższym wzrostowa tendencja cen ropy wpływa pozytywnie, a tendencja spadkowa wpływa negatywnie na osiągane wyniki finansowe.

Wyniki operacyjne uwzględniające powyższą metodę wyceny zapasów zaprezentowano w tabeli w pozycjach EBITDA, wynik operacyjny EBIT. Równocześnie dokonano szacunków wyceny rozchodu wg metody LIFO i zaprezentowano w tabeli: efekt LIFO, EBIT LIFO, oczyszczony EBIT LIFO oraz oczyszczona EBITDA LIFO.

Grupa Kapitałowa LOTOS wykazała w 3 kw. 2020 roku zysk operacyjny w wysokości 194,1 mln PLN, na który składały się zysk operacyjny segmentu produkcji i handlu 260,6 mln PLN, strata operacyjna segmentu wydobywczego -62,1 mln PLN oraz korekty konsolidacyjne w wysokości -4,4 mln PLN. Wynik operacyjny powiększony o amortyzację wg szacunkowej wyceny zapasów metodą LIFO z wyłączeniem różnic kursowych z działalności operacyjnej i innych zdarzeń o nietypowym charakterze (tzw. oczyszczony EBITDA LIFO) wyniósł 433,2 mln PLN.

¹⁴ Efekt LIFO = EBIT LIFO (oszacowany przy zastosowaniu metody wyceny rozchodu zapasów wg Last In First Out, tj. "ostatnie przyszło – pierwsze wyszło") – EBIT

¹⁵ Wynik EBITDA wg metody LIFO, uwzględniający zdarzenia jednorazowe opisane przy omawianiu segmentów

Wykres 6. Dekompozycja skonsolidowanych wyników Grupy Kapitałowej LOTOS w 3 kw. 2020 roku (mln PLN)

Źródło: Spółka

Wynik na działalności finansowej w Grupie Kapitałowej LOTOS w 3 kw. 2020 roku wyniósł 47,8 mln PLN. Składa się on głównie z dodatniego salda różnic kursowych na poziomie 35,8 mln PLN, dodatniego efektu wyceny i rozliczenia transakcji zabezpieczających w wysokości 69,1 mln PLN oraz z ujemnego wyniku z tytułu skompensowania odsetek od zadłużenia, przychodów odsetkowych i prowizji na poziomie -56,2 mln PLN.

Efekt wyceny i rozliczenia transakcji zabezpieczających ryzyko rynkowe w 3 kw. 2020 roku w Grupie Kapitałowej LOTOS zawiera głównie nadwyżkę dodatniego rozliczenia i wyceny transakcji zabezpieczających kurs walutowy na poziomie 55,0 mln PLN oraz dodatni efekt wyceny transakcji zabezpieczających ceny produktów w wysokości 13,7 mln PLN.

Zarządzanie ryzykiem rynkowym

Poniżej Spółka prezentuje proces zarządzania ryzykiem rynkowym, w tym działania w 3 kw. 2020 roku.

Prowadząc działalność podstawową Grupa Kapitałowa LOTOS narażona jest na ryzyko rynkowe realizujące się poprzez:

• ryzyko cen surowców i produktów naftowych,
• ryzyko cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla,
• ryzyko walutowe,
• ryzyko stóp procentowych.

W ramach ryzyka cen surowców i produktów naftowych w Grupie Kapitałowej LOTOS zidentyfikowano podstawowe czynniki ryzyka: zmienność marży rafineryjnej, zmienność poziomu cen zapasów utrzymywanych ponad stan obowiązkowy, zmienność dyferencjałów wykorzystywanych w kontraktach handlowych (np. Ural vs Brent), stosowanie niestandardowych formuł cenowych w kontraktach handlowych.

W 3 kw. 2020 roku, działając w ramach przyjętej polityki zarządzania ryzykiem cen surowców i produktów naftowych, zawierano swapy towarowe. Transakcje zostały zawarte w celu zachowania pierwotnego profilu ryzyka cenowego w związku z ofertą sprzedaży komponentów asfaltowych po cenach stałych.

Zarządzanie ryzykiem CO² w Grupie LOTOS odbywa się w sposób ciągły, zgodnie z założeniami strategii zarządzana ryzykiem cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Spółka podejmuje decyzje co do sposobu zbilansowania przyszłych niedoborów lub nadwyżek uprawnień do emisji CO² w zależności od sytuacji rynkowej i w ramach ustalonych limitów.

W 3 kw. 2020 roku Spółka kontynuowała zarządzanie swoją pozycją uprawnień do emisji CO² zgodnie z przyjętą strategią, dostosowując się do bieżącej sytuacji na rynku kontraktów Futures EUA. W okresie sprawozdawczym, korzystając z dużej zmienności cen uprawnień do emisji CO2, Grupa LOTOS zwiększyła swoje zaangażowanie w instrumenty Futures EUA.

W ramach prowadzonej działalności Grupa Kapitałowa LOTOS narażona jest na zmiany kursów walutowych z tytułu: handlu surowcami i produktami naftowymi, przepływów inwestycyjnych, przepływów finansowych, w tym lokat i kredytów, wyceny instrumentów pochodnych. Jednostka Dominująca aktywnie zarządza swoją ekspozycją walutową w oparciu o przyjętą politykę i w ramach zdefiniowanych limitów oraz przy wykorzystaniu centralnej miary ryzyka Cash-Flow-at-Risk (CFaR). W 3 kw. 2020 roku,

w ramach procesu zarządzania ryzykiem walutowym, mając na celu optymalizację wartości oczekiwanych przepływów pieniężnych, przy uwzględnieniu aktualnej sytuacji rynkowej zawierano transakcje Spot, FX Forward oraz FX Swap.

Grupa ma ekspozycję na ryzyko zmienności przepływów pieniężnych z tytułu zmian stóp procentowych wynikające z posiadanych aktywów oraz pasywów, dla których przychody oraz koszty odsetkowe są uzależnione od zmiennych stóp procentowych, w szczególności kredytu inwestycyjnego na Projekt EFRA oraz kredytów na refinansowanie i finansowanie zapasów, gdzie wysokość odsetek ustalana jest na podstawie zmiennej stopy LIBOR USD. W celu zabezpieczenia ryzyka zmienności stóp procentowych w Grupie Kapitałowej LOTOS wykonywane są swapy stóp procentowych.

Tabela 16. Wyniki EBIT, wynik brutto i wynik netto Grupy Kapitałowej LOTOS (mln PLN)

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019
Wynik operacyjny EBIT	194,1	-249,4	496,3
Wynik przed opodatkowaniem	242,3	-229,6	163,1
Wynik netto	249,3	-76,4	125,9

Źródło: Spółka

Skonsolidowany wynik netto Grupy Kapitałowej LOTOS w 3 kw. 2020 roku wyniósł 249,3 mln PLN.

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ

Tabela 17. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej – aktywa (mln PLN)

	30.09.2020	31.12.2019	Zmiana nominalna	Zmiana %
Razem	21 039,6	23 672,1	-2 632,5	-11,1%
Aktywa trwałe	13 351,7	14 236,2	-884,5	-6,2%
Rzeczowe aktywa trwałe segmentu produkcji i handlu	9 460,5	9 638,4	-177,9	-1,8%
Wartości niematerialne segmentu produkcji i handlu	171,5	160,0	11,5	7,2%
Rzeczowe aktywa trwałe segmentu wydobywczego	2 828,0	3 632,4	-804,4	-22,1%
Wartości niematerialne segmentu wydobywczego	295,5	330,5	-35,0	-10,6%
Wspólne przedsięwzięcia wyceniane metodą praw własności	26,3	142,2	-115,9	-81,5%
Aktywa z tytułu podatku odroczonego	386,3	174,5	211,8	121,4%
Pochodne instrumenty finansowe	7,7	0,1	7,6	7600,0%
Pozostałe aktywa długoterminowe	175,9	158,1	17,8	11,3%
Aktywa obrotowe	7 687,9	9 435,9	-1 748,0	-18,5%
Zapasy	3 199,0	4 854,3	-1 655,3	-34,1%
Należności z tytułu dostaw i usług	2 420,4	2 609,1	-188,7	-7,2%
Należności z tytułu podatku dochodowego	132,6	96,7	35,9	37,1%
Pochodne instrumenty finansowe	50,4	25,1	25,3	100,8%
Pozostałe aktywa krótkoterminowe	268,5	334,1	-65,6	-19,6%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty	1 617,0	1 516,6	100,4	6,6%

Źródło: Spółka

Na dzień 30 września 2020 roku suma bilansowa Grupy Kapitałowej LOTOS wyniosła 21.039,6 mln PLN (-2.632,5 mln PLN vs. 31 grudnia 2019 roku).

Główne zmiany w pozycjach aktywów:

• niższy o 1.655,3 mln PLN poziom zapasów na skutek znacznie niższego wolumenu zapasu ropy naftowej oraz znacznego spadku cen
• niższy o 804,4 mln PLN poziom rzeczowych aktywów trwałych segmentu wydobywczego związany głównie z odpisami wartości aktywów na złożach YME i Utgard w Norwegii, na złożach B3 i B8 w Polsce oraz na złożach litewskich
• spadek o 188,7 mln PLN poziomu należności z tytułu dostaw i usług na skutek niższych cen sprzedaży
• niższy o 115,9 mln PLN poziom wspólnych przedsięwzięć wycenianych metodą praw własności głównie na skutek dokonanego odpisu na złożach B4/B6
• niższy o 177,9 mln PLN poziom rzeczowych aktywów trwałych segmentu produkcji i handlu związany z amortyzacją aktywów i nakładów inwestycyjnych na program EFRA, stacje paliw i na nalewak kolejowy
• wyższy o 211,8 mln PLN poziom aktywów z tytułu podatku odroczonego związany głównie z dokonanymi odpisami w segmencie wydobywczym
• wyższy o 100,4 mln PLN stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów.

Tabela 18. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej – źródła finansowania (mln PLN)

	30.09.2020	31.12.2019	Zmiana nominalna	Zmiana %
Razem	21 039,6	23 672,1	-2 632,5	-11,1%
Kapitał własny	11 465,7	12 715,4	-1 249,7	-9,8%
Kapitał podstawowy	184,9	184,9	0,0	0,0%
Nadwyżka ceny emisyjnej nad wartością nominalną akcji	2 228,3	2 228,3	0,0	0,0%
Kapitał rezerwowy z wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych	-96,0	-203,6	107,6	52,8%
Zyski zatrzymane	9 091,9	10 415,5	-1 323,6	-12,7%
Różnice kursowe z przeliczenia	56,5	90,2	-33,7	-37,4%
Udziały niekontrolujące	0,1	0,1	0,0	0,0%
Zobowiązania długoterminowe	4 443,5	5 097,9	-654,4	-12,8%
Kredyty, pożyczki, obligacje oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	2 855,9	3 142,6	-286,7	-9,1%
Pochodne instrumenty finansowe	15,5	6,6	8,9	134,8%
Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego	115,5	475,2	-359,7	-75,7%
Świadczenia pracownicze	217,8	207,5	10,3	5,0%
Pozostałe zobowiązania i rezerwy	1 238,8	1 266,0	-27,2	-2,1%
Zobowiązania krótkoterminowe	5 130,4	5 858,8	-728,4	-12,4%
Kredyty, pożyczki, obligacje oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego	1 193,8	1 273,8	-80,0	-6,3%
Pochodne instrumenty finansowe	15,2	15,3	-0,1	-0,7%
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług	1 363,0	1 940,8	-577,8	-29,8%
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego	63,4	217,1	-153,7	-70,8%
Świadczenia pracownicze	169,5	174,3	-4,8	-2,8%
Pozostałe zobowiązania i rezerwy	2 325,5	2 237,5	88,0	3,9%

Źródło: Spółka

Spadek stanu kapitału własnego Grupy Kapitałowej LOTOS na koniec września 2020 roku do poziomu 11.465,7 mln PLN (-1.249,7 mln PLN vs. 2019) nastąpił głównie na skutek spadku poziomu zysków zatrzymanych o -1.323,6 mln PLN, odniesionych na kapitał rezerwowy dodatnich różnic kursowych z wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt podatkowy w kwocie 107,6 mln PLN oraz spadek o 33,7 mln PLN różnic kursowych z przeliczenia.

Udział kapitału własnego w sumie pasywów wzrósł o 0,8 punktu procentowego (vs. 2019) i wyniósł 54,5%.

Główne zmiany w pozycjach zobowiązań:

• niższy o 577,8 mln PLN stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług na skutek mniejszego wolumenu zakupu ropy spoza GK LOTOS we wrześniu 2020 roku w porównaniu z grudniem 2019 roku oraz zdecydowanie niższej ceny zakupu
• niższy o 153,7 mln PLN stan zobowiązań z tytułu podatku dochodowego, głównie w Grupie LOTOS S.A.
• spadek o 359,7 mln PLN stanu zobowiązań z tytułu podatku odroczonego, głównie z powodu ich spadku w jednostce dominującej

○ niższy o 366,7 mln PLN stan kredytów, pożyczek, obligacji oraz zobowiązań z tytułu leasingu finansowego związany ze spłatą zadłużenia

Dług finansowy Grupy Kapitałowej LOTOS na 30 września 2020 roku osiągnął poziom 4.049,7 mln PLN, niższy o 366,7 mln PLN w stosunku do końca grudnia 2019 roku, głównie na skutek spłaty kredytów inwestycyjnych. Dług netto wyniósł 2.432,7 mln PLN wobec 2.899,8 mln PLN na koniec grudnia 2019 roku. Wskaźnik relacji długu netto do zysku oczyszczonego EBITDA LIFO na 30 września 2020 roku wyniósł 1,4x, co stanowi wzrost o 0,4x w stosunku do 31 grudnia 2019 roku.

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

Tabela 19. Przepływy pieniężne (mln PLN)

	3 kw. 2020	2 kw. 2020	3 kw. 2019
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej	-54,6	1 445,4	1 259,2
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej	-208,5	-164,9	-204,6
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej	-437,3	-226,8	-918,2
Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych	-3,1	-20,7	25,8
Zmiana stanu środków pieniężnych netto	-703,5	1 033,0	162,2
Środki pieniężne na początek okresu	2 320,5	1 287,5	2 180,5
Środki pieniężne na koniec okresu	1 617,0	2 320,5	2 342,7

Źródło: Spółka

Stan środków pieniężnych na 30 września 2020 roku w Grupie Kapitałowej LOTOS (uwzględniający zadłużenie w rachunkach bieżących) wyniósł 1.617,0 mln PLN. Przepływy pieniężne netto zmniejszyły stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w 3 kw. 2020 roku o 703,5 mln PLN.

Saldo przepływów środków pieniężnych z działalności operacyjnej w 3 kw. 2020 roku wynoszące -54,6 mln PLN związane jest głównie z dużym wzrostem w okresie 3 kw. 2020 roku stanu należności z tytułu dostaw i usług (w 2 kw. 2020 roku Spółka w dużym stopniu wykorzystała faktoring, co przełożyło się na znaczny spadek należności na 30 czerwca 2020 roku, które na dzień 30 września powróciły do poprzednich poziomów) oraz spadkiem stanu zobowiązań z tytułu dostaw i usług.

Ujemne saldo przepływów środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej w kwocie -208,5 mln PLN dotyczy przede wszystkim wydatków na zakup rzeczowych aktywów trwałych i pozostałych aktywów niematerialnych związanych głównie z segmentem wydobywczym i Projektem EFRA.

Ujemne saldo przepływów środków pieniężnych z działalności finansowej w 3 kw. 2020 roku wynoszące -437,3 mln PLN uwzględnia głównie wydatki z tytułu spłaty kredytów i pożyczek, zapłaconych odsetek, płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego oraz zapłaconą, zgodnie z decyzją Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki, dywidendę z zysku za 2019 rok.

INFORMACJE DODATKOWE

I. Informacje o akcjach Grupy LOTOS S.A.

Od momentu publikacji raportu okresowego Grupy LOTOS za 1 półrocze 2020 roku, tj. od 12 sierpnia 2020 roku, do dnia publikacji raportu za 3 kwartał 2020 roku, tj. do 29 października 2020 roku, nie nastąpiła zmiana w strukturze własności znacznych pakietów akcji Spółki.

Tabela 20. Struktura akcjonariatu Grupy LOTOS S.A. na dzień 29 października 2020 roku, tj. dzień przekazania raportu za 3 kwartał 2020 roku

Akcjonariusz	Liczba akcji/głosów równoważna wartości nominalnej akcji	Udział w ogólnej liczbie głosów równoważny udziałowi w kapitale podstawowym
Skarb Państwa	98 329 515	53,19%
Pozostali	86 543 847	46,81%
Razem	184 873 362	100%

Źródło: Spółka

II. Zestawienie zmian w stanie posiadania akcji Spółki lub uprawnień do nich przez osoby z Zarządu oraz Rady Nadzorczej, zgodnie z posiadanymi przez Spółkę informacjami

Zgodnie z wiedzą Spółki i według oświadczeń złożonych w dniach 26-28 października 2020 roku członkowie Zarządu ani członkowie Rady Nadzorczej nie posiadają akcji Spółki ani uprawnień do nich. Stan posiadania nie zmienił się od 12 sierpnia 2020 roku, czyli od dnia publikacji raportu okresowego za 1 półrocze 2020 roku.

III. Informacje o istotnych postępowaniach toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej dotyczących zobowiązań i wierzytelności Spółki lub jej spółki zależnej oraz informacje o istotnych rozliczeniach z tytułu spraw sądowych

Od dnia kończącego poprzedni rok finansowy, tj. 31 grudnia 2019 roku, do dnia publikacji niniejszego śródrocznego sprawozdania finansowego nie wystąpiły znaczące zmiany w zakresie istotnych postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej i innych ryzyk Spółki lub jednostek od niej zależnych. Informacje na temat istotnych postępowań będących nadal w toku przedstawiono w nocie 29.1 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2019. Ponadto Grupa zwraca uwagę na poniższe kwestie.

Rozliczenia podatkowe Jednostki Dominującej

Rozliczenia podatkowe Spółki są przedmiotem kontroli celno-skarbowych prowadzonych przez organy kontroli skarbowej. Na dzień 30 września 2020 roku Spółka wykazuje rezerwę na ryzyko podatkowe, utworzoną w związku z tymi postępowaniami, w wysokości 86,2 mln PLN.

W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 października 2019 roku w sprawie C-189/18 Glencore w dniu 15 stycznia 2020 roku Spółka złożyła wnioski o wznowienie postępowań w sprawach, w których wydane zostały decyzje:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 grudnia 2015 roku, utrzymująca w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 września 2015 roku, określającą Spółce zobowiązanie w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2010 roku w łącznej kwocie 48,4 mln PLN,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 lutego 2016 roku, utrzymująca w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 września 2015 roku, określającą Spółce zobowiązanie w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2011 roku w łącznej kwocie 112,5 mln PLN,
• Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 25 października 2018 roku, utrzymująca w mocy decyzję Naczelnika Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni z dnia 19 stycznia 2018 roku, określającą Spółce zobowiązanie w podatku od towarów i usług za styczeń 2012 roku w łącznej kwocie 7,3 mln PLN,

a po wznowieniu postępowań o:

• uchylenie decyzji organów podatkowych obu instancji i umorzenie postępowań podatkowych w sprawie w zakresie postępowań za lata 2010 – 2011,
• zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania sądowego w zakresie postępowania za rok 2012, w związku z toczącym się przed NSA postępowaniem ze skargi kasacyjnej Spółki.

Poza informacjami zaprezentowanymi powyżej w okresie 9 miesięcy zakończonym 30 września 2020 roku nie wystąpiły istotne rozliczenia z tytułu spraw sądowych lub innych postępowań.

IV. Informacja o udzielonych przez Grupę LOTOS S.A. lub jednostki od niej zależne poręczeniach kredytu lub pożyczki lub udzieleniu gwarancji łącznie jednemu podmiotowi lub jednostce zależnej od tego podmiotu, jeżeli łączna wartość poręczenia lub gwarancji jest znacząca

Na dzień 30 września 2020 roku obowiązywała wystawiona przez spółkę LOTOS Upstream Sp. z o.o. bezwarunkowa i nieodwołalna gwarancja na rzecz rządu Norweskiego za działania spółki LOTOS Exploration and Production Norge AS w zakresie poszukiwań i wydobycia na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Spółka LOTOS Upstream Sp. z o.o. w wystawionej gwarancji zobowiązuje się ponieść pełną odpowiedzialność finansową tytułem zabezpieczenia wszelkich zobowiązań mogących powstać w związku z działalnością spółki LOTOS Exploration and Production Norge AS w ramach poszukiwań i wydobycia naturalnych złóż znajdujących się pod dnem morza, w tym składowania i transportu przy pomocy innych środków transportu niż statki na Norweskim Szelfie Kontynentalnym.

Ponadto, na dzień 30 września 2020 roku obowiązuje zabezpieczenie akcyzowe w formie dwóch weksli własnych, z terminem obowiązywania od 20 sierpnia 2019 roku do 19 sierpnia 2021 roku, na łączną zryczałtowaną kwotę 240 mln złotych, złożonych przez Grupę LOTOS S.A. do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku.

V. Informacje istotne dla oceny sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej, wyniku finansowego Grupy Kapitałowej LOTOS i ich zmiany oraz informacje, które są istotne dla oceny możliwości realizacji zobowiązań przez Grupę LOTOS S.A.

Wypłata dywidendy za rok 2019

Zgodnie z uchwałą nr 6 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Grupy LOTOS S.A. z dnia 30 czerwca 2020 roku Spółka 28 września 2020 roku wypłaciła dywidendę w łącznej kwocie 184.873.362 zł, co oznaczało kwotę dywidendy przypadającą na jedną akcję równą 1 PLN. Dzień dywidendy został ustalony na 14 września 2020 roku (raport bieżący nr 16/2020 z 30 czerwca 2020 roku).

Pozytywna warunkowa decyzja Komisji Europejskiej w sprawie przejęcia przez PKN Orlen S.A. kontroli nad Grupą LOTOS S.A.

14 lipca 2020 roku Komisja Europejska wydała pozytywną warunkową decyzję w przedmiocie zgody na dokonanie koncentracji polegającej na przejęciu przez Polski Koncern Naftowy Orlen S.A. ("PKN Orlen") kontroli nad Grupą LOTOS. Decyzja Komisji została wydana na podstawie art. 8 ust. 2 akapit drugi Rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 roku w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw) (Dz. Urz. UE. L Nr 24, str. 1). W związku z powyższym PKN Orlen jest zobowiązany wykonać określone w treści tej decyzji środki zaradcze, które mają na celu zapobieżenie wystąpieniu negatywnych skutków planowanej koncentracji dla konkurencji na właściwych rynkach ("Środki Zaradcze"). Środki Zaradcze obejmują zobowiązania o charakterze strukturalnym oraz behawioralnym, odnoszące się do struktury oraz polityki przedsiębiorstw uczestniczących w koncentracji – PKN Orlen i Grupy LOTOS.

Grupa LOTOS w raporcie bieżącym nr 21/2020 z 14 lipca 2020 roku poinformowała o zaciągniętych zobowiązaniach w stosunku do Komisji Europejskiej. Zobowiązania te miałyby obowiązywać do czasu zakończenia transakcji zbycia aktywów zbywanych w ramach Środków Zaradczych ("Zbywane Aktywa LOTOS"):

• zobowiązanie do utrzymania wartości i konkurencyjności Zbywanych Aktywów Grupy LOTOS zgodnie z dobrymi praktykami rynkowymi i zminimalizowanie ryzyka utraty potencjału konkurencyjnego przez Zbywane Aktywa Grupy LOTOS;
• zobowiązanie do wprowadzenia i utrzymywania rozdzielności Zbywanych Aktywów Lotos od działalności, które PKN Orlen i Grupa LOTOS zachowują (tzw. "hold-separate obligations"), które polegają w szczególności na tym, że kierownictwo i personel zaangażowane w części działalności, które Grupa LOTOS zachowuje, nie będą zaangażowane w działalność Zbywanych Aktywów Lotos, a personel (w tym kluczowy personel) Zbywanych Aktywów Lotos wskazany w zobowiązaniach nie będzie zaangażowany w działalność, którą Grupa LOTOS zachowa i nie będzie podlegał żadnym osobom spoza Zbywanych Aktywów Lotos. Niezwłocznie po dniu

wydania decyzji przez Komisję Grupa LOTOS powoła osobę lub osoby na funkcję niezależnego zarządcy (Hold Separate Manager, "Niezależny Zarządca"). Niezależny Zarządca będzie częścią kluczowego personelu Zbywanych Aktywów Grupy LOTOS. Niezależny Zarządca będzie zarządzał Zbywanymi Aktywami Grupy LOTOS niezależnie i będzie podlegał osobie powoływanej przez PKN Orlen odpowiedzialnej za nadzór nad wykonaniem Środków Zaradczych (tzw. Monitoring Trustee). Powyższe zobowiązanie nie będzie obejmowało rafinerii w Gdańsku;

• zobowiązanie do niezatrudniania kluczowego personelu Zbywanych Aktywów Lotos w okresie 12 miesięcy po zamknięciu transakcji dezinwestycyjnych w wykonaniu Środków Zaradczych;
• zobowiązanie do współpracy z Monitoring Trustee i udzielania mu pomocy w rozsądnym zakresie przez niego wymaganym.

Podpisanie porozumienia dotyczącego realizacji transakcji nabycia akcji Grupy LOTOS S.A. przez PKN Orlen S.A. od Skarbu Państwa

18 sierpnia 2020 roku podpisane zostało porozumienie pomiędzy Skarbem Państwa, PKN Orlen S.A. ("PKN Orlen") oraz Spółką dotyczące realizacji transakcji nabycia akcji Spółki przez PKN Orlen od Skarbu Państwa ("Porozumienie"), ("Transakcja"), reprezentujących minimum 53% kapitału zakładowego oraz głosów na walnym zgromadzeniu Spółki. Transakcja ma skutkować przejęciem bezpośrednio lub pośrednio kontroli kapitałowej nad Grupą LOTOS przez PKN Orlen.

Zawarcie Porozumienia związane jest z podpisaniem listu intencyjnego przez PKN Orlen oraz Skarb Państwa, o którym PKN Orlen informował w raporcie bieżącym nr 26/2018 oraz pozytywnej warunkowej decyzji ("Decyzja") Komisji Europejskiej w sprawie przejęcia przez PKN Orlen kontroli nad Spółką. Transakcja jest warunkowana realizacją środków zaradczych określonych w Decyzji ("Środki Zaradcze"). PKN Orlen oraz Spółka – w granicach dopuszczalnych przez obowiązujące przepisy prawa – podejmą niezbędne czynności organizacyjne oraz współpracę w celu realizacji Środków Zaradczych, w tym umożliwienia definiowania sposobu realizacji Środków Zaradczych oraz bieżącego zarządzania ich realizacją w oparciu o mechanizmy uzgodnione pomiędzy PKN Orlen oraz Spółką.

Skarb Państwa oraz PKN Orlen potwierdziły intencję przeprowadzenia Transakcji oraz poinformowały, że na dzień podpisania Porozumienia zakres i struktura Transakcji nie zostały jeszcze określone.

Ponadto Spółka oraz PKN Orlen – w granicach dopuszczalnych przez obowiązujące przepisy prawa – zobowiązały się współpracować ze Skarbem Państwa w procesie konsolidacji, w szczególności przez dostarczanie Skarbowi Państwa informacji niezbędnych dla dokonania przez Skarb Państwa analizy zakresu Środków Zaradczych oraz wypracowania zakresu i struktury Transakcji.

Niniejsze Porozumienie nie jest wiążące ani nie kreuje jakichkolwiek zobowiązań dla Stron w zakresie osiągnięcia skutku jakim jest realizacja Transakcji, lecz jedynie określa ich wspólne rozumienie przewidywanego kształtu Transakcji i dalszej współpracy na dzień podpisania Porozumienia przy realizacji Transakcji. Skarb Państwa oraz PKN Orlen mogą uszczegółowić lub uregulować odmiennie kształt Transakcji, jak również odnoszące się do niej elementy dodatkowe, w odrębnych umowach bądź innych porozumieniach (raport bieżący nr 24/2020 z 18 sierpnia 2020 roku).

Zmiany w składzie Zarządu Grupy LOTOS S.A.

30 lipca 2020 roku Rada Nadzorcza Spółki odwołała Pana Jarosława Kawulę ze składu Zarządu Spółki X wspólnej kadencji z dniem 30 lipca 2020 roku (raport bieżący nr 23/2020 z 30 lipca 2020 roku).

20 sierpnia 2020 roku Rada Nadzorcza Spółki powołała Pana Artura Cieślika do składu Zarządu Spółki X wspólnej kadencji na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Strategii i Rozwoju z dniem 24 sierpnia 2020 roku (raport bieżący nr 25/2020 z 20 sierpnia 2020 roku).

4 września 2020 roku Rada Nadzorcza Spółki powołała Pana Piotra Aleksandra Walczaka do składu Zarządu Spółki X wspólnej kadencji na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Produkcji i Handlu z dniem 4 września 2020 roku (raport bieżący nr 26/2020 z 4 września 2020 roku).

VI. Stanowisko Zarządu odnośnie do możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz wyników na dany rok w świetle wyników zaprezentowanych w raporcie kwartalnym w stosunku do wyników prognozowanych.

Zarząd Grupy LOTOS S.A. nie publikował prognoz wyników finansowych na 2020 rok.

VII. Czynniki, które w ocenie Grupy LOTOS S.A. będą miały wpływ na osiągnięte przez Grupę Kapitałową LOTOS wyniki w perspektywie co najmniej kolejnego kwartału.

Sytuacja rynkowa

Rynki ropy i gazu, a także funkcjonowanie spółek z branży rafineryjnej pozostają pod dużym wpływem pandemii Covid-19 oraz podejmowanych środków mających na celu ograniczenie zasięgu i dynamiki zachorowań.

Rozprzestrzenianie się pandemii Covid-19 spowodowało istotne implikacje społeczno-gospodarcze, wywołując recesję w Polsce i na świecie. Według wrześniowej prognozy OECD¹⁶ globalna gospodarka skurczy się w 2020 roku o 4,5%. Prognoza ta została zrewidowana w górę w porównaniu z czerwcową prognozą spadku na poziomie 6%, przy czym ze względu na drugą falę pandemii, która pojawiła się jesienią, a także wprowadzane na nowo obostrzenia przez państwa na całym świecie, perspektywa pozostaje wyjątkowo niepewna. Podobne wnioski wynikają z opublikowanego w październiku przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy raportu World Economic Outlook¹⁷ – szacunek spadku globalnego PKB w 2020 roku to 4,4%, co oznacza rewizję w górę wobec 4,9% prognozowanych w czerwcu dzięki szybkiej odbudowie po otwarciu gospodarek, jednak obserwowany dalszy dynamiczny wzrost zachorowań na Covid-19 na świecie i powrót do wcześniejszych restrykcji stawiają tę prognozę pod dużym znakiem zapytania. W przypadku Polski prognozowany przez MFW spadek PKB ma w 2020 roku wynieść 3,6 proc. (w porównaniu do spadku o 4,6 proc. szacowanego w czerwcu).

W konsekwencji wybuchu pandemii Covid-19 drastycznie załamał się także popyt na ropę naftową. Według prognoz JBC Energy z października br., światowe zapotrzebowanie na ropę naftową w 2020 roku spadnie o 8,3 mln boe/d w porównaniu z 2019 rokiem (tj. z poziomu 100 mln boe/d do 91,7 mln boe/d), z czego tylko 6,7 mln boe/d odbuduje się w 2021 roku. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (International Energy Agency – IEA) w raporcie z września br.¹⁸ prognozuje z kolei obniżenie globalnej konsumpcji ropy naftowej w 2020 roku o 8,4 mln boe/d, tj. z poziomu 100 mln boe/d do 91,6 mln boe/d, przy wzroście o 5,5 mln boe/d szacowanym na 2021 rok.

Wykres 7. Globalny popyt na ropę naftową (mln boe/d)

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych IEA (lipiec 2020 roku).

¹⁶ https://www.oecd-ilibrary.org/economics/oecd-economic-outlook/volume-2020/issue-1\_34ffc900-en.

¹⁷ https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2020/09/30/world-economic-outlook-october-2020.

¹⁸ https://www.iea.org/reports/oil-market-report-september-2020.

Skutkiem powyższego jest obserwowany duży spadek cen tego surowca oraz produktów ropopochodnych, co wpływa na niskie marże i zyski osiągane przez firmy działające w branży. Nie można przy tym wykluczyć, że niektóre spółki rafineryjne nie sprostają tak trudnym warunkom, a ze względu na sytuację występowania obecnie nadmiernych mocy produkcyjnych w stosunku do faktycznego zapotrzebowania rynkowego, nastąpi reorganizacja sektora rafineryjnego w Europie. Zdaniem analityków Wood Mackenzie zdolności produkcyjne w Europie mogą zostać zmniejszone do 2023 roku nawet o 1,4 mln boe/d. Zagrożone zamknięciem są przede wszystkim rafinerie o niskiej kompleksowości przerobu, jak również strategicznie gorzej zlokalizowane (m.in. ze względu na brak możliwości realizacji premii lądowych). Z drugiej strony, likwidacja zakładów rafineryjnych to co do zasady długi i kosztowny proces, a na ewentualne decyzje wpływ będą miały również czynniki pozaekonomiczne, takie jak ochrona miejsc pracy czy bezpieczeństwo energetyczne kraju i zabezpieczenie dostaw, przez co nadpodaż na rynku może się utrzymać w długim terminie.

Spadek konsumpcji paliw mocno odczuwany był także na polskim rynku – w samym kwietniu 2020 roku konsumpcja paliw spadła o 23,7% (benzyna -37,5%, olej napędowy -20,1%, lekki olej opałowy -8,4%). Choć sytuacja zaczęła się następnie stopniowo poprawiać – przede wszystkim w zakresie popytu na benzynę na skutek nadejścia okresu wakacyjnego, w tym wybierania przez turystów kierunków krajowych oraz unikania podróżowania publicznymi środkami transportu – to ubytki z poprzednich miesięcy są zbyt duże, aby można było je w 2020 roku nadrobić. Jednocześnie, wciąż relatywnie niska pozostaje konsumpcja diesla, w przypadku którego popyt silniej uzależniony jest od sytuacji gospodarczej i tempa wzrostu PKB.

Należy przy tym zaznaczyć, że pomimo poprawy obserwowanej w ostatnich miesiącach, co miało swoje przełożenie na rewizję w górę prognoz analityków dotyczących wzrostu gospodarczego oraz konsumpcji ropy naftowej, a także na wyższe realizowane marże przez spółki rafineryjne, sytuacja wciąż pozostaje bardzo niepewna. W szczególności czynnikiem ryzyka dla dalszej poprawy warunków makroekonomicznych pozostaje potencjalny powrót do wcześniejszych obostrzeń i ponowne zamykanie gospodarek w związku z rozwojem Covid-19.

Sytuacja spółki

Wśród podstawowych czynników mogących w ocenie Spółki mieć wpływ na wyniki w kolejnych kwartałach należy wymienić:

• dalszy dynamiczny wzrost zachorowań na Covid-19 w Polsce i na świecie, ryzyko długotrwałego utrzymania aktualnie obowiązujących ograniczeń oraz wprowadzenia kolejnych obostrzeń, a w konsekwencji idące za tym możliwe zmiany wzorców konsumpcji oraz pogorszenie warunków makroekonomicznych, które mogą spowodować materializację ryzyka w kluczowych obszarach działalności Grupy Kapitałowej LOTOS, w tym:
  • o ryzyko czasowego obniżenia popytu i sprzedaży paliw Grupy LOTOS w Polsce oraz wystąpienia czasowych limitów eksportowych, co może przełożyć się na częściowe ograniczenie przerobu rafineryjnego,
  • o ryzyko opóźnienia projektów inwestycyjnych w trakcie realizacji, w tym w szczególności dokończenie realizacji pełnego zagospodarowania złoża B8, rekonstrukcji otworów na złożu bałtyckim B3, prac rozruchowych na projekcie WOW oraz komunikowane przez Spółkę opóźnienie na złożu YME w związku ze zgłoszeniem siły wyższej przez podwykonawców,
  • o ryzyko wystąpienia utrudnień i opóźnień w realizacji poszczególnych etapów projektu "Polimery Police", w który Grupa LOTOS jest zaangażowana finansowo i kapitałowo, pomimo zaawansowania prac projektowych,
  • o ryzyko opóźnienia niektórych prac remontowych z uwagi na ograniczoną dostępność serwisów i potencjalnych opóźnień dostaw materiałów i urządzeń,
  • o ryzyko opóźnienia uruchomienia realizacji niektórych projektów będących na etapie przed ostateczną decyzją inwestycyjną, w tym projektu zagospodarowania złóż B4B6, projektu HBO (Hydrokrakingowego Bloku Olejowego), w szczególności z uwagi na niepewność parametrów makroekonomicznych oraz występujące niskie notowania gazu spowodowane prognozą spowolnienia gospodarczego na świecie,
  • o ryzyko ograniczenia i przerw zarówno w wydobyciu węglowodorów, jak i produkcji rafineryjnej oraz logistyce surowcowej i produktowej w wyniku potencjalnej zmniejszonej dostępności pracowników oraz możliwych zakłóceń w łańcuchach dostaw powodowanych utrudnieniami w transporcie w przypadku wystąpienia zachorowań na Covid-19 wśród pracowników i/lub ich rodzin,
  • o możliwa materializacja dodatkowych utrudnień, m.in.: w procesach zakupowych, zarządzaniu zasobami ludzkimi, IT, cyberbezpieczeństwie oraz w terminowej realizacji prac utrzymania ruchu instalacji,
  • o ryzyko pogorszenia płynności finansowej niektórych kontrahentów (zatory płatnicze),
• notowania gazu i ropy naftowej,

• notowania produktów naftowych oraz spread w notowaniach oleju napędowego vs. ciężkiego oleju opałowego na globalnych rynkach, którego zawężanie zauważalne od marca br., skutkuje osiąganiem niższej niż zakładana pierwotnie przez Spółkę marginalnej marży rafineryjnej generowanej dzięki projektowi EFRA,
• kształtowanie się dyferencjału Brent/Ural, który przekłada się na wysokość marży rafineryjnej Spółki,
• relacja pary walut USD/PLN, która wpływa na wyniki Grupy Kapitałowej LOTOS ze względu na notowanie zarówno cen surowca, jak i części cen produktów w USD oraz zadłużenie Grupy LOTOS S.A. denominowane w dolarach,
• elastyczność planowania produkcji i procesów optymalizacyjnych w pracy rafinerii do zmieniających się warunków rynkowych w kierunku maksymalizacji marży rafineryjnej Grupy LOTOS S.A.,
• możliwość wystąpienia utrudnień i problemów na końcowych etapach projektów zagospodarowania złóż, w szczególności etapach odbiorów i uruchomienia instalacji w projektach B8 i YME, skutkujących potrzebą zwiększenia nakładów inwestycyjnych w tych projektach,
• ewentualne odpisy aktualizujące wartość aktywów (lub ich odwrócenia) w warunkach znacznej zmienności cen ropy naftowej i gazu ziemnego lub w wyniku opisanego ryzyka opóźnienia realizacji projektów (w szczególności w zakresie wspomnianych projektów w branży wydobywczej),
• możliwość okresowego ograniczenia ogólnych mocy rafineryjnych w Europie w związku z trudnymi warunkami rynkowymi spowodowanymi pandemią Covid-19;
• planowane zmiany legislacyjne w Ustawie o efektywności energetycznej i rozszerzenia obowiązywania ustawy o podmioty branży paliwowej, co może skutkować wzrostem kosztów dla Grupy Kapitałowej LOTOS w postaci obowiązku uiszczenia opłaty zastępczej i/lub konieczności zakupu tzw. białych certyfikatów od 2021 roku;
• w horyzoncie kilku kolejnych kwartałów potencjalna realizacja środków zaradczych określonych przez Komisję Europejską w związku z przejęciem Grupy LOTOS przez PKN Orlen, w tym możliwe zbycie niektórych aktywów Grupy LOTOS.

Podsumowanie

Na moment publikacji raportu za 3 kw. 2020 roku trudno jest w pełni ocenić konsekwencje kryzysu spowodowanego pandemią Covid-19, a w szczególności skutków recesji w Polsce i na świecie oraz czas potrzebny do stopniowego powrotu gospodarki, rynku surowców i produktów rafineryjnych do stanu równowagi.

Zarząd Spółki na bieżąco monitoruje rozwój wydarzeń i dokłada najwyższej staranności, aby zapewnić niezakłócone funkcjonowanie Grupy. Praca rafinerii i wydobycie węglowodorów pozostają niezakłócone, podobnie jak logistyka i dystrybucja produktów. Skuteczne prowadzenie procesów planistycznych, sprzedaży, produkcji oraz logistyki skutkowało dotychczas niedużym odciążeniem instalacji rafineryjnych w obliczu istotnie obniżonego i zmiennego popytu krajowego na paliwa spowodowanego Covid-19. Wprowadzono szereg procedur mających na celu skuteczną koordynację i zabezpieczenie pracowników i kontrahentów Grupy Kapitałowej w obliczu pandemii. Wdrożone zostały regulacje zachowania ciągłości kluczowych procesów, w tym między innymi systematyczna praca Sztabu Kryzysowego odpowiedzialnego za bieżącą koordynację prac oraz szereg rozwiązań organizacyjno-proceduralnych pozwalających skutecznie i bezpiecznie prowadzić procesy biznesowe z uwzględnieniem istniejących ograniczeń w tym m.in. wdrożenie zdalnej pracy dla możliwie największej liczby pracowników.

VIII. Istotne zdarzenia po dacie bilansowej

Podpisanie umowy międzywierzycielskiej i umowy cesji praw i wierzytelności przysługujących Grupie LOTOS S.A. na podstawie pożyczki podporządkowanej udzielanej Grupie Azoty Polyolefins S.A.

7 października 2020 roku zawarta została umowa międzywierzycielska pomiędzy:

• kredytodawcami udzielającymi finasowania kredytowego Grupie Azoty Polyolefins S.A. ("GAP") na projekt, tj.: Alior Bank S.A., Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Ochrony Środowiska S.A., Bank Polska Kasa Opieki S.A., BNP Paribas Bank Polska S.A., Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Industrial and Commercial Bank of China (Europe) S.A. Oddział w Polsce, mBank S.A., Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A., Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A., Powszechny Zakład Ubezpieczeń na Życie S.A., PZU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych BIS 2 i Santander Bank Polska S.A.),
• instytucjami finansowymi udzielającymi GAP limitów na transakcje zabezpieczające (hedging), tj. Alior Bank S.A., Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Ochrony Środowiska S.A., Bank Polska Kasa Opieki S.A., BNP Paribas Bank Polska S.A., ICBC Standard Bank PLC, mBank S.A., Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A., i Santander Bank Polska S.A.,
• przyszłymi akcjonariuszami, tj. Hyundai Engineering Co. Ltd, Korea Overseas Infrastructure & Urban Development Corporation ("KIND"), Spółka oraz akcjonariuszami, tj. Grupa Azoty S.A., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne "Police" S.A. ("Grupa Azoty ZCHP"),
• pożyczkodawcami podporządkowanymi, tj. KIND, Spółka, Grupa Azoty S.A., Grupa Azoty ZChP,
• GAP.

Umowa ustanawia i reguluje podporządkowanie wierzytelności Spółki (i innych akcjonariuszy oraz pożyczkodawców podporządkowanych) z tytułu udziału w kapitale akcyjnym GAP oraz pożyczki podporządkowanej wobec wierzytelności wymienionych wyżej instytucji finansowych.

W dniu 7 października 2020 roku Spółka (jako cedent) oraz Bank PEKAO S.A. (jako cesjonariusz) podpisały umowę cesji wszystkich praw i wierzytelności przysługujących Spółce na podstawie umowy pożyczki podporządkowanej (i ew. innych przyszłych podobnych umów) udzielanej GAP przez Spółkę jako zabezpieczenie do momentu pełnej spłaty przez GAP wszystkich zabezpieczonych zobowiązań wobec instytucji finansowych lub dokonania cesji zwrotnej (raport bieżący nr 27/2020 z 7 października 2020 roku).

IX. Opis zmian organizacji Grupy Kapitałowej LOTOS oraz wykaz spółek podlegających konsolidacji na dzień 30 września 2020 roku

W raportowanym okresie nie wystąpiły istotne zmiany w strukturze organizacji Grupy oraz w wykazie spółek podlegających konsolidacji. Wykaz spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej LOTOS przedstawiono w Kwartalnym raporcie finansowym za 3 kwartał 2020 roku, w nocie I.2, str. 8-10.

X. Istotne dokonania Grupy LOTOS S.A. i jej grupy kapitałowej w 3 kwartale 2020 roku

W sierpniu 2020 roku Spółka zakończyła realizację projektu budowy systemu ciągłego monitoringu emisji zanieczyszczeń CEMS (ang. Continuous Emission Monitoring System), którego zadaniem jest bieżące monitorowanie wpływu pracy rafinerii na środowisko naturalne. Realizacja projektu wynikała z krajowych i unijnych przepisów dotyczących ochrony środowiska naturalnego. Unia Europejska w ramach dyrektywy o emisjach przemysłowych nakazuje dostosować monitoring emisji do tzw. najlepszych dostępnych technik (ang. BAT, tj. Best Available Technology).

XI. Wskazanie czynników i zdarzeń, w tym o nietypowym charakterze, mających istotny wpływ na skrócone sprawozdanie finansowe

Skonsolidowany wynik operacyjny Grupy LOTOS za 3 kwartał 2020 roku obciążony jest odpisami aktualizującymi aktywa trwałe segmentu wydobywczego w kwocie 92,6 mln PLN, z czego:

• 47,9 mln PLN na złożach YME,
• 44,7 mln PLN na złożach Utgard.

Opis zmian istotnych pozycji sprawozdawczych oraz czynników wpływających na wyniki finansowe osiągnięte w okresie sprawozdawczym, jak również krótkie podsumowanie wyników segmentów działalności Grupy zawarto w treści Komentarza Zarządu w rozdziale Segment Wydobywczy (str. 6) i Segment Produkcji i Handlu (str. 12).