APS Energia S.A.

Board/Management Information • Jun 21, 2021

SPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ Z WYNIKÓW OCENY SYTUACJI SPÓŁKI, Z UWZGLĘDNIENIEM SYSTEMÓW KONTROLI WEWNĘTRZNEJ, ZARZĄDZANIA RYZYKIEM, COMPLIANCE, FUNKCJI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO, WYPEŁNIANIA OBOWIĄZKÓW INFORMACYJNYCH I RACJONALNOŚCI POLITYKI SPONSORINGOWEJ W OKRESIE OD 1 STYCZNIA 2020 R. DO 31 GRUDNIA 2020 R.

Warszawa, 21 czerwca 2021 r.

Załącznik do Uchwały Nr 11/2021 Rady Nadzorczej APS Energia S.A.

Sprawozdanie Rady Nadzorczej z wyników oceny sytuacji Spółki, z uwzględnieniem systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance, funkcji audytu wewnętrznego, wypełniania obowiązków informacyjnych i racjonalności polityki sponsoringowej (z uwzględnieniem rekomendacji II.Z.10.1, II.Z.10.3 i II.Z.10.4 Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2016) za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.

Zgodnie z rekomendacjami II.Z.10.1, II.Z.10.3 i II.Z.10.4 Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2016, Rada Nadzorcza APS Energia S.A. (Rada), przedstawia wyniki oceny sytuacji Spółki, systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance, funkcji audytu wewnętrznego, wypełniania obowiązków informacyjnych i racjonalności polityki sponsoringowej za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.

Rada Nadzorcza współpracowała z Zarządem Spółki (Zarząd) przy monitorowaniu realizacji przyjętej strategii rozwoju dla Grupy APS Energia S.A. (Grupa) na lata 2019-2021, która została przyjęta w dniu 12 lutego 2019 r.

Główne kierunki Strategii Grupy zakładają m.in. umacnianie pozycji istotnego gracza na rynku przemysłowych systemów zasilania gwarantowanego w Polsce, w tym poprzez rozwój działalności serwisowej i projektowej, rozwój geograficzny na wybranych rynkach w Europie, Azji i USA w ramach układów konsorcjalnych oraz podwykonawstwa, wzmocnienie pozycji oraz rozszerzenie oferty produktowej w dziedzinie energetyki atomowej, dywersyfikowanie struktury portfela produktów poprzez dalszy rozwój oferty w dziedzinie transportu i trakcji, rozwój technologii w obszarach magazynów energii, elektromobilności, infrastruktury trakcyjnej, zwiększanie zyskowności poprzez działania optymalizacyjne w obszarze produktywności i zakupów, uporządkowanie funkcjonowania aktywności na obszarze krajów Europy Środkowej i Wschodniej, a w szczególności rozważenie opcji strategicznych dotyczących spółki zależnej OOO APS Energia RUS oraz tworzenie wartości dodanej dla akcjonariuszy dzięki generowaniu dodatniej EVA (Economic Value Added) dla Grupy APS Energia.

Główne pozycje skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za 2020 r. kształtują się jak poniżej.

Pozycje skonsolidowanego Sprawozdania z zysków i strat za 2020 rok (% zmiany odniesiono do danych za 2019 r.):

• 1. Przychody ze sprzedaży wyniosły 85,4 mln zł i były niższe o 37% (134,8 mln zł);
• 1. Wynik brutto na sprzedaży wyniósł 18,5 mln zł i był niższy o 57% (42,6 mln zł);
• 1. Wynik EBITDA (zysk operacyjny + amortyzacja) wyniósł 0,7 mln zł i był niższy o 96% (16,1 mln zł);
• 1. Wynik operacyjny wyniósł -2,6 mln zł i był ujemny (13,0 mln zł);
• 1. Wynik netto wyniósł -5,4 mln zł i był ujemny (10,6 mln zł).

Pozycje skonsolidowanego Sprawozdania z sytuacji finansowej (stany na 31.12.2020 r.; % zmiany odniesiono do stanów na 31.12.2019 r.):

1. Suma bilansowa wyniosła 91,6 mln zł i była niższa o 16% (109,7 mln zł);

• 1. Rzeczowe aktywa trwałe wyniosły 37,5 mln zł i były wyższe o 7% (35,2 mln zł);
• 1. Należności handlowe wyniosły 26,5 mln zł i były niższe o 39% (43,2 mln zł);
• 1. Zapasy wyniosły 16,1 mln zł i były wyższe o 29% (12,5 mln zł);
• 1. Kapitały własne wyniosły 46,2 mln zł i były niższe o 16% (55,0 mln zł);
• 1. Długoterminowe zobowiązania finansowe 14,6 mln zł i były niższe o 5% (15,3 mln zł);
• 1. Długoterminowe kredyty i pożyczki 5,3 mln zł i były wyższe o 430% (1,0 mln zł);
• 1. Zobowiązania handlowe wyniosły 10,2 mln zł i były niższe o 27% (13,9 mln zł);
• 1. Krótkoterminowe kredyty i pożyczki wyniosły 2,5 mln zł i były niższe o 66% (7,3 mln zł);

Pozycje skonsolidowanego Sprawozdania z przepływów pieniężnych (dane za 2020 r.):

• 1. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej wyniosły 2,0 mln zł w porównaniu do 8,7 mln zł w 2019 r.;
• 1. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej wyniosły -4,3 mln zł w porównaniu do -0,4 mln zł w 2019 r.;
• 1. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej wyniosły -3,4 mln zł w porównaniu do 4,2 mln zł w 2019 r.;
• 1. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty wyniosły 2,7 mln zł w porównaniu do 8,4 mln zł na 31.12.2019 r.

W oparciu o dane przedstawione w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym oraz w sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy za 2020 r. widoczne są opisane poniżej tendencje.

W 2020 r. Grupa zanotowała spadek przychodów łącznie, co było spowodowane negatywnymi skutkami pandemii koronawirusa COVID-19. Sprzedaż w Polsce spadła o 22%, a do Rosji o 52%. W efekcie zmian, udział sprzedaży w Polsce w 2020 r. w przychodach ze sprzedaży ogółem wzrósł do 45% (37% w 2019 r.). Jednocześnie, udział Europa poza UE - głównie Rosja, spadł do 40% (52% w 2019 r.).

W strukturze asortymentowej sprzedaży dominującą pozycję miała sprzedaż produktów, następnie zaś usług oraz towarów i materiałów. Największy udział w sprzedaży miały systemy zasilania (59%). Najistotniejszy udział w segmencie systemów zasilania posiada APS Energia S.A., a w działalności usługowej odpowiednio ENAP S.A. poprzez wykonywane prace w branży AKPiA.

W efekcie istotnego spadku przychodów ze sprzedaży wynik operacyjny oraz kolejne pozycje wyników były w 2020 r. ujemne.

Istotnym elementem kosztowym, są koszty finansowe wynikające głównie z zawartej w 2018 r. transakcji leasingu zwrotnego nieruchomości APS Energia S.A.

W strukturze głównych aktywów Grupy, w 2020 roku najistotniejsze zmiany zaszły w grupie należności handlowych (spadek o 39%) oraz zapasów (wzrost o 29%), a także środków pieniężnych (spadek o 68%).

W strukturze głównych pasywów Grupy najistotniejsze zmiany zaszły w grupie kapitałów własnych (spadek o 16%), krótkoterminowych kredytów i pożyczek (spadek o 66%) oraz zobowiązań handlowych (spadek o 27%). Długoterminowe zobowiązania finansowe zmalały nieznacznie o 5%.

W wyniku zmian poszczególnych pozycji bilansowych oraz rachunku zysków i strat, stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na 31.12.2020 r. spadł do 2,7 mln (8,4 mln zł na koniec 2019 r.).

Na dzień 31 grudnia 2020 r. Grupa posiadała zobowiązania warunkowe z tytułu poręczeń i gwarancji (bankowe, należytego wykonania, rękojmi, jakości) na kwotę 4,8 mln zł (8,0 mln zł na koniec 2019 r.). Jednocześnie, poręczenia i gwarancje udzielone w ramach Grupy, w tym na rzecz beneficjentów spoza Grupy wzrosły do 25,9 mln zł (12,2 mln zł na koniec 2019 r.).

W efekcie istotnego pogorszenia wyników finansowych w 2020 r., niedotrzymane zostały wskaźniki wymaganych w umowie leasingu zwrotnego nieruchomości w Stanisławowie Pierwszym zawartej z ING Lease Polska Sp. z o.o. Zgodnie z umową, w terminie 30 dni od pisemnego wezwania od Finansującego, Emitent będzie zobowiązany do naprawienia przypadku naruszenia poprzez zdeponowanie na rachunku Finansującego kaucji zabezpieczającej (maksymalnie do ok. 7,5 mln zł) lub do zapłaty Finansującemu odpowiadającej jej kwoty, co zostanie rozliczone przez Finansującego w ramach opłat leasingowych za przyszłe okresy. APS Energia S.A. podjęła działania mające na celu nie skorzystanie przez Finansującego z prawa do wystawienia wezwania i czasowe zawieszenie poziomu wymaganych wskaźników. W efekcie, Waiver odnośnie zaakceptowania złamania kowenantów finansowych zapisanych ww. umowie został zaakceptowany przez Komitet Kredytowy Finansującego i Finansujący nie będzie wyciągał określonych w tej umowie konsekwencji z tytułu naruszenia. Terminem, do którego naruszenie zostało zaakceptowane jest koniec września 2021 roku.

Rada Nadzorcza wskazuje na następujące ryzyka związane z działalnością Grupy:

• 1. ryzyka związane z rozszerzaniem się pandemii koronawirusa COVID-19, które negatywnie wpływają na sytuację finansową i wyniki finansowe Grupy Kapitałowej. Ocena dotycząca faktycznych i potencjalnych skutków rozszerzania się pandemii koronawirusa może ulegać zmianie na skutek przyszłych wydarzeń dotyczących każdego z podmiotów Grupy Kapitałowej, których negatywnych skutków nie można obecnie przewidzieć.
• 1. ryzyko związane z działalnością w Rosji, które w efekcie wdrażania przez władze rosyjskie regulacji prawnych dotyczących tzw. "import zamieszczenia" mogą w istotnym stopniu ograniczyć lub nawet całkowicie zlikwidować możliwości czerpania przez Grupę korzyści ekonomicznych ze spółki OOO APS Energia RUS (w celu ograniczenia tego ryzyka APS Energia zwiększa wykorzystanie nowego obiektu produkcyjnego w Jekaterenburgu oraz prowadzi przegląd opcji strategicznych dla aktywności na rynku rosyjskim);
• 1. ryzyko związane z działalnością na rynkach wschodnich jednym z ryzyk jest istotne osłabienie się kursu RUB w stosunku do PLN, co może wygenerować straty na kontraktach rozliczanych w RUB, (jak i w innych walutach powiązanych z RUB, np. KZT), w tym w szczególności na kontraktach długoterminowych; osłabienie się kursu RUB może być wynikiem pogorszenia się sytuacji gospodarki rosyjskiej w efekcie np. sankcji nakładanych na Rosję, czy też spadku cen ropy i gazu na rynkach światowych;
• 1. ryzyko związane z poziomem uzyskiwanej marży na sprzedaży oraz marży EBITDA, co w przypadku braku ich poprawy będzie generowało dalsze straty przez Spółkę lub Grupę lub, w dłuższym okresie, będzie groziło utratą płynności finansowej;
• 1. ryzyko związane z finansowaniem działalności, będące efektem aktualnego poziomu zadłużenia, co w przypadku braku poprawy generowanej marży na sprzedaży oraz marży EBITDA lub w przypadku istotnego wzrostu kosztów finansowania może doprowadzić do problemów w obsłudze zadłużenia.

W celu realizacji strategii rozwoju w 2020 r., Grupa kontynuowała dostosowywanie posiadanych zasobów (technologia, wykwalifikowani pracownicy, kontrola jakości) do zakładanego tempa wzrostu. Jednak, w efekcie rozszerzaniem się pandemii koronawirusa COVID-19, który negatywnie wpłynął na sytuację finansową i wyniki finansowe Grupy Kapitałowej, konieczne było podejmowane działań dostosowawczych do zaistniałej sytuacji.

W spółce zależnej OOO APS Energia RUS w Rosji, prowadzony jest montaż wybranych rodzajów urządzeń, które wcześniej były produkowane wyłącznie w Polsce. Dzięki temu działaniu (ponoszenie większej części kosztów w RUB), możliwe jest częściowe ograniczanie ryzyka kursowego RUB/PLN. W celu dalszego rozwoju, 27 lutego 2020 r. OOO APS Energia RUS zakupił w

Jekaterenburgu zabudowaną nieruchomość składającą się z budynku administracyjno-produkcyjnego o łącznej powierzchni 2,5 tys. m kw. oraz prawa użytkowania wieczystego do części gruntu. Dzięki przeniesieniu do nabytego budynku, zdolności produkcyjne OOO APS Energia Rus wzrosły około 2,5-krotnie.

Spadek przychodów ze sprzedaży Grupy w 2020 r., mimo iż ograniczył poziom należności, to jednocześnie wpłynął na wzrost poziomu zapasów. Niski dodatni przepływ z działalności operacyjnej był niewystarczający dla pokrycia potrzeb wynikających z działalności inwestycyjnej i finansowej, wobec czego istotnemu zmniejszeniu uległa wartość środków pieniężnych i ich ekwiwalentów.

Grupa powinna szczególną uwagę zwrócić na:

• 1. możliwości istotnego wzrostu przychodów ze sprzedaży;
• 1. rentowność realizowanych kontraktów tak, aby uzyskiwane marże pozwalały na generowanie wyniku netto zapewniającego akcjonariuszom realny zwrot z zainwestowanego kapitału;
• 1. efektywne zarządzanie zapasami, należnościami oraz zobowiązaniami, co będzie miało istotny wpływ na kreowanie wartości Grupy;
• 1. poziom kosztów stałych (w szczególności w przypadku braku możliwości trwałej odbudowy przychodów ze sprzedaży).

Na Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Spółki w dniu 22.06.2018 r. do Rady Nadzorczej, na nową 3-letnią kadencję zostały powołane wszystkie osoby wchodzące w skład Rady Nadzorczej poprzedniej kadencji.

W okresie sprawozdawczym w skład Rady Nadzorczej APS Energia S.A. wchodzili:

• Dariusz Tenderenda Przewodniczący Rady Nadzorczej;
• Henryk Malesa Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej;
• Artur Sieradzki Sekretarz Rady Nadzorczej;
• Agata Klimek-Cortinovis Członek Rady Nadzorczej;
• Tomasz Szewczyk Członek Rady Nadzorczej.

Rada Nadzorcza cały czas działała w składzie pięcioosobowym. W związku z wymogami Ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, Rada Nadzorcza powołała spośród swoich członków Komitet Audytu. W skład Komitetu Audytu Rady Nadzorczej nowej kadencji zostali powołani:

• Henryk Malesa Przewodniczący Komitetu Audytu, członek niezależny;
• Dariusz Tenderenda członek niezależny;
• Artur Sieradzki członek niezależny.

W zakresie oceny kryteriów niezależności członków Rady Nadzorczej stosuje się wymogi określone w Ustawie o biegłych rewidentach firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym z dnia 11 maja 2017 r., Załącznik II do Zalecenia Komisji Europejskiej Komisji nr 2005/162/WE z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów nie wykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) oraz postanowienia obowiązujących Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW. Członkami Rady Nadzorczej spełniającymi aktualnie powyższe kryteria niezależności były:

• Dariusz Tenderenda - Przewodniczący Rady Nadzorczej;

• Henryk Malesa Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej;
• Artur Sieradzki Sekretarz Rady Nadzorczej;
• Agata Klimek-Cortinovis Członek Rady Nadzorczej.

Do zadań komitetu audytu należy w szczególności:

1. monitorowanie:

2. a) procesu sprawozdawczości finansowej;

3. b) skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej;
4. c) wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej.
5. 1. kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz jednostki zainteresowania publicznego świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie;
6. 1. informowanie rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego jednostki zainteresowania publicznego o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w jednostce zainteresowania publicznego, a także jaka była rola komitetu audytu w procesie badania;
7. 1. dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących badaniem w jednostce zainteresowania publicznego;
8. 1. opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania;
9. 1. opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem;
10. 1. określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez jednostkę zainteresowania publicznego;
11. 1. przedstawianie radzie nadzorczej lub innemu organowi nadzorczemu lub kontrolnemu, lub organowi, o którym mowa w art. 66 ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, rekomendacji, o której mowa w art. 16 ust. 2 rozporządzenia nr 537/2014, zgodnie z politykami, o których mowa w pkt 5 i 6;
12. 1. przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w jednostce zainteresowania publicznego.

W celu audytu jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych Spółki za rok 2020, Komitet Audytu dyskutował z Biegłym Rewidentem obszary, związane z funkcjonowaniem Spółki oraz Grupy w celu ich analizy.

Zarząd Spółki przedstawił Radzie Nadzorczej Sprawozdanie Zarządu z oceny systemu kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego (Sprawozdanie Zarządu z oceny). Rada Nadzorcza dokonała analizy kluczowych obszarów. W oparciu o Sprawozdanie Zarządu z oceny, poniżej przedstawiono charakterystykę systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance i audytu wewnętrznego.

Zgodnie ze Sprawozdaniem Zarządu z oceny, proces kontroli wewnętrznej nadzorowany jest przez Zarząd oraz zarządy spółek zależnych i sprawowany przez kierowników poszczególnych komórek organizacyjnych. Zarząd na bieżąco podejmuje działania mające na celu identyfikację obszarów działalności mogących rodzić ryzyka oraz zapewnienie efektywności wewnętrznych mechanizmów

kontrolnych. W Spółce stworzono stanowisko Managera ds. Audytu i Kontroli Wewnętrznej. Przeprowadzono także przegląd weryfikujący dostosowanie istniejącej struktury/ środowiska kontroli wewnętrznej oraz procesów zarządzania ryzykiem w Spółce APS Energia S.A. do wymogów Art 130.1. pkt B " Ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, który został wykonany przez zewnętrznego doradcę.

Funkcjonujący system kontroli wewnętrznej w Spółce w ocenie Zarządu jest dostatecznie efektywny. Wraz z rozwojem Grupy i wzrostem zakresu regulacji wewnętrznych, system kontroli wewnętrznej będzie wymagał dalszych ewolucyjnych zmian oraz ujednolicenia we wszystkich jednostkach Grupy. Podstawowe obszary objęte kontrolą wewnętrzną to: finanse i księgowość, IT oraz obszar technologii produkcji.

Kontrolą wewnętrzną w obszarze finansów i rachunkowości objęte jest m.in. dostosowywanie wewnętrznych procesów do zmian regulacji prawnych, transakcje z podmiotami powiązanymi, sprawy sporne, ryzyko defraudacji, procesy księgowe, przychody i należności, zapasy, zakupy, w tym inwestycyjne, i środki trwałe, środki pieniężne i instrumenty pochodne, wynagrodzenia, rezerwy. Zarząd oraz kadra zarządzająca na bieżąco monitoruje zmiany prawne i regulacje, co pozwala kontrolować ryzyka prawno-podatkowe. Kontrola wewnętrzna na poziomie Spółki w obszarze finansów i rachunkowości jest oceniana przez Zarząd jako efektywna.

W zakresie sporządzania sprawozdań finansowych kontrola wewnętrzna w Spółce sprawowana jest poprzez połączone czynności Dyrektora Finansowego, Głównej Księgowej i Prezesa Zarządu. Celem kontroli wewnętrznej jest zapewnienie: kompletności, poprawności i terminowości wprowadzania dokumentów księgowych do systemu finansowo-księgowego Spółki, ograniczenia dostępu do systemu komputerowego osobom do tego nieuprawnionym, weryfikacji poprawności i spójności wewnętrznej przygotowywanych raportów i sprawozdań, wyeliminowania możliwości nadużyć i ochrony danych finansowych Spółki, zapewnienia właściwej ochrony przechowywania danych i dokumentów Spółki, ochrony interesów finansowych Spółki w obszarze relacji z bankami, kontrahentami i innymi podmiotami zewnętrznymi, zapewnienie przestrzegania ustalonych procedur w obszarze finansów. W Spółce dokonuje się corocznej, a także bieżącej weryfikacji strategii i planów ekonomiczno-finansowych na kolejne okresy działalności. W trakcie roku, Zarząd Spółki wraz z Dyrektorem Finansowym analizował bieżące wyniki finansowe porównując je z założeniami przyjętymi na dany rok oraz z wynikami osiągniętymi w latach ubiegłych. Wykorzystuje się do tego stosowaną w Spółce sprawozdawczość zarządczą.

Odpowiedzialność za kierowanie działem księgowości spoczywa na Głównym Księgowym. Polityka rachunkowości oraz wewnętrzne regulaminy funkcjonujące w Spółce określają procedury księgowe, zakresy odpowiedzialności oraz procedury księgowej kontroli wewnętrznej. Księgi poddawane są półrocznym przeglądom i rocznym badaniom przez biegłych rewidentów. Działy księgowe spółek zależnych podlegają regularnym przeglądom dokonywanym przez Głównego Księgowego i Dyrektora Finansowego. Zarząd oraz kadra zarządzająca na bieżąco monitoruje zmiany prawne i regulacje w celu kontrolowania ryzyka prawno-podatkowego.

W ocenie Rady przedstawiony w powyższym zakresie system kontroli wewnętrznej zapobiega wystąpieniu ryzyka błędnej oceny sytuacji majątkowej i finansowej Spółki i Grupy.

Kontrolą wewnętrzną w obszarze technologii informatycznych (IT) objęte jest dostosowywanie wewnętrznych procesów do zmian regulacji prawnych, odpowiedzialność osób za obszar IT, zabezpieczenie danych w systemach komputerowych, tworzenie kopii zapasowych danych, system kontroli antywirusowej, system skanowania sieci. Kluczowe procesy informatyczne monitorowane są na bieżąco przez pracowników działu IT. Część procesów informatycznych poddawanych jest okresowo kontroli przez certyfikowany podmiot zewnętrzny. Kontrola wewnętrzna na poziomie Spółki w obszarze technologii informatycznych jest oceniana przez Zarząd jako efektywna, z tym że konieczne jest systematyczne dostosowywanie technologii informatycznych do zmieniających się

regulacji prawnych oraz zmian wynikających z większego znaczenia pracy zdalnej z powodu pandemii koronawirusa COVID 19.

Kontrolą wewnętrzną w obszarze technologii produkcji objęte jest dostosowywanie wewnętrznych procesów do zmian regulacji prawnych w procedurach i instrukcjach Zintegrowanego Systemu Zarządzania, ryzyko defraudacji, przyjmowanie zamówień do realizacji, zamawianie materiałów i części oraz zakupy, opracowywanie dokumentacji technicznej- projektowanie wyrobów oraz dokumentacja technologiczna, produkcja wyrobów i kontrola końcowa, postępowanie z wyrobem gotowym, serwis, ocena dostawców oraz satysfakcji klienta, nadzór sprzętu kontrolno-pomiarowego. W Spółce przeprowadzane są audyty wewnętrzne Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Audyty te wykonywane są przez pracowników posiadających odpowiednie doświadczenie zawodowe i przeszkolonych w tym zakresie. Kontrola wewnętrzna na poziomie Spółki w obszarze technologii produkcji jest oceniana przez Zarząd jako efektywna.

Zarząd nie identyfikuje istotnych obszarów działalności nie objętych wystarczająco efektywnym systemem kontroli wewnętrznej. Dla doskonalenia systemu kontroli wewnętrznej należy jednak prowadzić działania w kierunku pełniejszego jej sformalizowania i eliminowania stwierdzanych niezgodności.

W oparciu o uzyskane informacje, Rada ocenia, że w związku ze skalą działalności Grupy oraz planami dalszego jej rozwoju, rozbudowy oraz usprawnień będą wymagały systemy kontroli w następujących obszarach: technologie informatyczne, kontrola spółek zależnych, strategia i budżetowanie oraz ryzyka kursowe.

Za zarządzanie poszczególnymi spółkami Grupy, w tym za zarządzanie ryzykami, odpowiedzialne są zarządy tych spółek. W celu poprawy efektywności zarządzania w ramach Grupy, zostały powołane wewnętrznie Rada Dyrektorów oraz Komitet Strategiczny. Członkowie Zarządu odpowiadają za poszczególne obszary działalności. Monitorowaniem poszczególnych rodzajów ryzyk zajmują się na bieżąco dyrektorzy poszczególnych departamentów, którzy raportują bezpośrednio do członków Zarządu. Zarząd w sposób ciągły analizuje pojawiające się zagrożenia i potencjalne obszary ryzyka i w miarę możliwości podejmuje kroki zaradcze. W razie pojawienia się sytuacji niestandardowych sposób ograniczania ryzyka jest wybierany przez specjalnie powoływane zespoły, a decyzje Zarządu w sprawach najistotniejszych podejmowane są przy wsparciu Komitetu Strategicznego i Rady Dyrektorów oraz ewentualnie przy udziale wyspecjalizowanych doradców zewnętrznych.

Główne rodzaje ryzyka wynikającego z instrumentów finansowych Grupy obejmują ryzyko płynności, ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe i ryzyko kredytowe.

Ryzyko kredytowe związane jest z możliwością opóźnienia bądź nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty. Ekspozycja na ryzyko kredytowe, zgodnie ze stosowaną polityką, jest monitorowana na bieżąco. Ocena wiarygodności kredytowej jest przeprowadzana w stosunku do wszystkich klientów wymagających kredytowania. Ryzyko to jest ograniczane częściowo poprzez ubezpieczanie niektórych należności eksportowych w KUKE, stosowanie przedpłat lub przedkładania gwarancji płatności przed przyjęciem zamówienia do realizacji.

Ryzyko walutowe wynika z faktu, że istotna część sprzedaży Spółki kierowana jest na eksport oraz, że elementy i podzespoły do produkcji zakupywane są za granicą. W efekcie występują przychody i koszty oraz należności i zobowiązania w różnych walutach (EUR, RUB, USD, KZT), a w przypadku negatywnych wahań kursów walut Grupa ponosi okresowe straty. Spółka prezentuje klientom ceny w PLN próbując przenosić ryzyko kursowe na nabywcę produktu. Jednak w przypadku dużych kontrahentów, w tym głównie z Rosji, nie ma możliwości bezpośredniego szybkiego przeniesienia na nich negatywnego efektu spadku kursu, co niesie ze sobą powstanie ryzyka kursowego. Spółka próbuje ograniczać ryzyko walutowe poprzez płatności zaliczkowe na poczet dostaw oraz poprzez

zapisy w umowach korygujące cenę w przypadku istotnych wahań kursowych. Ryzyko walutowe pojawia się również w przypadku przetargów na kilkuletnie projekty infrastrukturalne, gdzie zarówno dostawy, jak i płatności następują w okresie dłuższym niż 1 rok od daty przetargu. Ponadto, ryzyko walutowe dotyczy również okresu od momentu płatności przez zagranicznego kontrahenta do zagranicznej spółki zależnej, do momentu transferu tych środków do Polski i wymianą ich na PLN. W 2020 r. Spółka nie zawierała transakcji forward. W celu ograniczenia negatywnego wpływu zmian kursu RUB na wyniki Grupy, prowadzony jest montaż przez spółkę zależną APS Energia RUS wybranych urządzeń produkowanych wcześniej wyłącznie w Polsce. Dzięki temu możliwe jest częściowe zrównoważenie przychodów i kosztów wyrażonych w RUB. Ponadto, Spółka powinna przeprowadzić analizy możliwości i zasadności szerszego stosowania polityki zabezpieczeń zmiany kursów walut poprzez pochodne instrumenty zabezpieczające.

Ryzyko zmiany stóp procentowych jest związane z posiadaniem zobowiązań oprocentowanych (kredyty, leasingi) ze zmienną stopą procentową oraz z lokowaniem posiadanych nadwyżek środków pieniężnych. Grupa nie dokonywała zabezpieczenia przed ryzykiem zmiany stóp procentowych, przy zastosowaniu pochodnych instrumentów zabezpieczających. Na 31.12.2020 r. Grupa posiadała nadwyżkę zobowiązań finansowych nad wolnymi środkami pieniężnych. Grupa zarządza nadwyżkami środków pieniężnych poprzez lokowanie ich, w miarę dostępności, na krótkoterminowych lokatach bankowych. W 2020 r wolne środki były w istotnym stopniu wykorzystywane na zakup strategicznych materiałów obarczonych wysokim ryzykiem wzrostu ceny i ograniczonej dostępności.

Grupa monitoruje ryzyko płynności przy pomocy narzędzia okresowego planowania płynności, które uwzględnia terminy wymagalności / zapadalności inwestycji, aktywów finansowych oraz prognozowanych przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej.

W ocenie Rady Nadzorczej wdrożone przez Grupę systemy zarządzania ryzykiem wynikającym z instrumentów finansowych są wystarczające dla ograniczenia standardowego wpływu tego ryzyka na sytuację i wyniki finansowe Grupy. Jednak, w przypadku nadzwyczajnych zmian kursów walut, lub długoterminowych zmian kursów walut (szczególnie istotne w przypadku kontraktów długoterminowych denominowanych w walutach obcych), w szczególności walut lokalnych, na wyniki finansowe Grupy istotny wpływ mają różnice kursowe. Wraz z dalszym zwiększaniem przychodów ze sprzedaży eksportowej, Grupa powinna systematycznie rozwijać systemy zarządzania ryzykiem wynikającym z instrumentów finansowych oraz pokrywać nimi kolejne obszary działalności.

Poniżej, wyszczegółowiono główne ryzyka, mające wpływ na sytuację Grupy.

Ryzyko związane z sytuacją makroekonomiczną (pogorszenie się sytuacji gospodarczej w Polsce i na świecie) – efekt rozszerzania się pandemii koronawirusa COVID-19 negatywnie negatywnie wpłynął na sytuację zarówno gospodarki polskiej jak i gospodarek innych krajów, w tym tych gdzie Grupa APS prowadzi działalność, co doprowadziło do istotnego ograniczenia aktywności gospodarczej w 2020 r. Grupa monitoruje zmieniającą się sytuację oraz próbuje dywersyfikować geograficznie oraz produktowo prowadzoną działalność.

Ryzyko związane z prowadzeniem działalności na rynkach Krajów WNP - w związku z faktem, iż istotna część sprzedaży Grupy jest sprzedawana na rynkach Krajów WNP oraz w związku z charakterem oferowanych urządzeń, które mogą być traktowane jako tzw. produkty o podwójnym zastosowaniu, istnieje ryzyko, iż zmiana sytuacji politycznej dotyczącej poszczególnych rynków (w tym ograniczenia dotyczące importu, embarga międzynarodowe lub wspólnotowe) może negatywnie wpływać na możliwość sprzedaży na tych rynkach. W celu lepszego zrozumienia lokalnych warunków prowadzenia działalności zatrudniani są lokalni pracownicy, którzy nawiązują z klientami relacje, dzięki czemu możliwe jest skuteczniejsze monitorowanie potencjalnych zagrożeń oraz przeciwdziałania nim. Ponadto, wizyty u klientów przeprowadzają też pracownicy Spółki. W

związku z sytuacją na rynku rosyjskim, Spółka zwiększa wykorzystanie nowego obiektu produkcyjnego w Jekaterenburgu oraz prowadzi przegląd opcji strategicznych dla aktywności na rynku rosyjskim. Zaznaczyć jednak należy, że podejmowane przez Grupę działania nie są w stanie osłabić ani też zniwelować tych ryzyk.

Ryzyko związane z dostawcami komponentów, a w szczególności z jakością i terminowością dostaw oraz uzależnieniem się od niektórych dostawców - podejmowane działania w celu ograniczenia tego ryzyka, to dywersyfikacja zamówień, częste monitorowane terminów dostaw, poszukiwanie dostawców alternatywnych dla monopolistów. Zaznaczyć jednak należy, że sytuacja wywołana pandemią koronawirusa COVID 19 spowodowała, iż terminy dostaw wielu komponentów uległy znacznemu wydłużeniu, a ceny komponentów istotnie wzrosły.

Ryzyka związane ze spółkami zależnymi – podejmowane działania w celu ograniczenia tego ryzyka, to audyty, okresowe raportowanie oraz systemy motywacji dla kadry kierowniczej spółek zależnych.

Ryzyko związane z możliwością ujawnienia tajemnic handlowych - na "fali RODO" nastąpiło ograniczenie ryzyka nieuprawnionego ujawniania m.in. tajemnic handlowych, natomiast przejście w 2020 r w znacznie większym stopniu na pracę zdalną zwiększa ryzyka ujawnienia danych poufnych – podejmowane działania w celu ograniczenia tego ryzyka to podpisywanie umów przez kluczowych pracowników, czy też przegląd czy do katalogów zawierających dane poufne na serwerach nie mają dostępu pracownicy nieupoważnieni.

Ryzyko związane z bezpieczeństwem systemów informatycznych – w związku ze wzrostem znaczenia pracy zdalnej zwiększyło się ryzyko niewystarczającego zabezpieczenia komputerów i systemów informatycznych przed "wyciekiem danych". Spółka zabezpiecza to ryzyko sankcjami w umowach wiążących ją z pracownikami, a także wzmożeniem monitoringu i analizy wszelkich niepokojących sygnałów generowanych w systemie IT oraz pochodzących od współpracowników i innych źródeł.

Ponadto, Spółka identyfikuje następujące ryzyka mające wpływ na sytuację Grupy: ryzyko badawczo – rozwojowe, ryzyko utraty majątku, ryzyko związane z konkurencją (obrona rynku, zaniżanie cen); ryzyko geopolityczne związane z sankcjami gospodarczymi nałożonymi na Federację Rosyjską przez UE; ryzyko związane z zapewnieniem źródeł finansowania działalności Grupy; ryzyko związane ze zmianą kursów walut; ryzyko związane z wystąpieniem wad, usterek i naprawami gwarancyjnymi oraz wycofaniem z rynku; ryzyko związane ze standardami jakości i utratą reputacji; ryzyko związane ze strukturą akcjonariatu; ryzyko niezrealizowania strategii i budżetu; ryzyko utraty należności; ryzyko związane ze sprawozdawczością finansową; ryzyko sezonowości sprzedaży; ryzyko związane z osobami kluczowymi i powiązaniami rodzinnymi.

Zarząd ocenia systemy zarządzania stosowane w Spółce jako zgodne z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa. W przypadkach zaistnienia wątpliwości co do zakresu zgodności, zwłaszcza w związku z wchodzeniem w życie nowych uregulowań, Zarząd korzysta z usług specjalistycznych kancelarii doradztwa prawno-podatkowego, firm doradczych, biegłych, etc. oraz wdraża wypracowane rozwiązania.

Spółka poinformowała o zakresie stosowania zasad Dobrych Praktyk Spółek Notowanych 2016. W celu prawidłowego wypełniania obowiązków wynikających z Dobrych Praktyk Spółek Notowanych 2016 oraz obowiązków dotyczących przekazywania informacji bieżących i okresowych, Spółka wyznaczyła osobę, odpowiedzialną za te obszary. Ponadto, Spółka korzysta z usług zewnętrznej firmy świadczącej doradztwo w zakresie wypełniania obowiązków informacyjnych.

W zakresie działalności sponsoringowej, charytatywnej lub innej o zbliżonym charakterze w 2020 r., APS Energia:

• uczestniczyła w targach branżowych: Międzynarodowe tragi branży energetycznej ENERGETAB w Bielsku-Białej;
• sponsorowała studencką sekcję judo Politechniki Warszawskiej.

Realizowana działalność sponsoringowa powinna pozytywnie wpływać na wizerunek Spółki.