Newag S.A.

Quarterly Report • Apr 21, 2023

Raport 2 Spis treści 1 Obszar zarządczy ............................................................................................................................. 4 1.1 Opis modelu biznesowego, produktów i strategicznych kierunków rozwoju ................................... 4 1.1.1 Sektor działalności i otoczenie rynkowe ................................................................................. 4 1.1.2 Struktura Grupy ...................................................................................................................... 7 1.1.3 Rola spółek w Grupie .............................................................................................................. 7 1.1.4 Członkostwo w organizacjach ................................................................................................. 7 1.1.5 Otrzymane nagrody ................................................................................................................ 7 1.1.6 Akcjonariat .............................................................................................................................. 8 1.1.7 Nasze produkty - projektujemy > produkujemy > utrzymujemy ............................................ 8 1.1.8 Nasi klienci ............................................................................................................................ 14 1.1.9 Charakterystyka rynku, na którym działa Spółka .................................................................. 16 1.1.10 Charakterystyka łańcucha dostaw ................................................................................... 16 1.1.11 Zintegrowany System Zarządzania ................................................................................... 17 1.1.12 Wartości Spółki ................................................................................................................ 18 1.1.13 Nasi Interesariusze ........................................................................................................... 19 1.1.14 Kierunki rozwoju Spółki.................................................................................................... 19 1.1.15 Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności ............................................................. 22 1.2 Ład zarządczy ................................................................................................................................. 22 1.2.1 Zarządzanie aspektami niefinansowymi (społecznymi, środowiskowymi) ........................... 22 1.2.2 Wykaz certyfikowanych systemów zarządzania ................................................................... 23 1.2.3 Opis systemu kontroli wewnętrznej ..................................................................................... 23 1.2.4 Zarządzanie ryzykiem ............................................................................................................ 23 1.3 Zarządzanie etyką .......................................................................................................................... 28 2 Obszar środowiskowy ................................................................................................................... 29 2.1 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: zużycie materiałów i surowców ................................... 30 2.2 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: paliwa i energia ............................................................ 31 2.3 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: woda ............................................................................ 32 2.4 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: bioróżnorodność........................................................... 33 2.5 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: emisje do atmosfery ..................................................... 34 2.6 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: odpady i ścieki .............................................................. 36 2.7 Zapewnienie zgodności z prawem i opłaty środowiskowe ............................................................. 37 3 Obszar społeczny i pracowniczy (S) ............................................................................................... 38 3.1 Korzystanie z pomocy publicznej i zlecenia publiczne .................................................................... 38 3.2 Poziom zatrudnienia i poziom wynagrodzeń .................................................................................. 38 3.3 Relacje ze stroną pracowniczą i wolność zrzeszania ...................................................................... 39 3.4 Bezpieczny pracodawca ................................................................................................................. 40 3.5 Rozwój i edukacja ........................................................................................................................... 43 3.6 Zarządzanie różnorodnością ........................................................................................................... 43 3.7 Prawa człowieka ............................................................................................................................. 44 3 3.8 Praca dzieci i praca przymusowa ................................................................................................... 44 3.9 Społeczności lokalne i zaangażowanie społeczne .......................................................................... 45 3.9.1 Programy stypendialne i praktyki uczniowskie - współpraca z jednostkami edukacyjnymi na wszelkich poziomach, tj. szkoły zawodowe, technika i licea, uczelnie wyższe ................................... 45 3.9.2 Sponsoring i działalność charytatywna ................................................................................. 46 4 Niniejsze sprawozdanie zostało sporządzone w oparciu o Standard Informacji Niefinansowych (SIN), obejmuje informacje niefinansowe dotyczące NEWAG S.A. za okres od 1.01.2022 do 31.12.2022. Równocześnie jednak, niniejsze sprawozdanie nie może być traktowane jako opracowanie zgodne z SIN. 1 Obszar zarządczy 1.1 Opis modelu biznesowego, produktów i strategicznych kierunków rozwoju 1.1.1 Sektor działalności i otoczenie rynkowe Jesteśmy innowacyjną Spółką z tradycjami sięgającymi roku 1876. Produkujemy nowoczesne elektryczne zespoły trakcyjne, lokomotywy elektryczne, spalinowe oraz dwunapędowe zespoły trakcyjne. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu oferujemy naszym klientom modernizacje lokomotyw spalinowych oraz wagonów pasażerskich. Dbamy o wysoką jakość oferowanych produktów oraz wykonywanych usług. W ostatnich dwudziestu latach przeszliśmy skuteczną transformację od firmy zajmującej się usługami napraw taboru kolejowego do producenta nowoczesnych pojazdów kolejowych. Zaufali nam światowi liderzy branży. W konsorcjum z SIEMENS dostarczyliśmy 35 pojazdów metra dla Metra Warszawskiego oraz 30 dla operatora metra w Sofii. Z General Electric przeprowadziliśmy kompleksowe modernizacje lokomotyw dla LHS Sp. z o.o.. Produkujemy w Polsce dla polskich i zagranicznych klientów. Nasze zakłady zlokalizowane są w Nowym Sączu i Gliwicach. W ostatnich latach wprowadziliśmy na rynek kolejne generacje naszych produktów: lokomotywę elektryczną Dragon 2 oraz elektryczny zespół trakcyjny Impuls 2. Łączna liczba dostarczonych pojazdów z rodziny IMPULS (obie generacje) na koniec 2022 roku przekroczyła 250 sztuk, co sprawia, że jest to najliczniejsza platforma nowoczesnych elektrycznych zespołów trakcyjnych w Polsce. W roku 2020 jako pierwszy polski producent i jeden z nielicznych w Europie dostarczyliśmy klientowi dwunapędowy zespół trakcyjny. 5 Grupa kapitałowa tworzona przez NEWAG S.A. prowadzi działalność w następujących segmentach: produkcji taboru szynowego i systemów sterowania, wynajmu i zarządzania nieruchomościami oraz zarządzania know-how, marką i znakiem towarowym NEWAG, leasingu taboru kolejowego. Segment I – produkcja taboru szynowego i systemów sterowania oraz usługi naprawy, modernizacji, taboru szynowego (NEWAG S.A., NEWAG Inteco DS S.A.). Jest to główny i podstawowy segment operacyjny grupy obejmujący spółkę dominującą, odpowiedzialny za 100% przychodów. Klientami Spółki są między innymi jednostki finansów publicznych co oznacza, iż zawierane umowy są wynikiem postępowań prowadzonych na podstawie Prawa Zamówień Publicznych. W roku 2022 przychody Spółki uzyskane z zamówień publicznych wyniosły 86% wszystkich przychodów Spółki, tj. 813 mln zł. Segment II – wynajem i zarządzanie nieruchomościami (Galeria Sądecka Sp. z o.o. w likwidacji). Segment ten ma marginalne znaczenie dla wyników finansowych Grupy. Segment III – zarządzanie know-how, marką i znakiem towarowym NEWAG (NEWAG IP Management Sp. z o.o.), organizacja finansowania dla spółek Grupy Kapitałowej, leasing i dzierżawa taboru kolejowego (NEWAG Lease Sp. z o.o. S.K.A., NEWAG Lease Sp. z o.o.). Spółka NEWAG IP Management prowadzi prace badawczo – rozwojowe i zajmuje się projektowaniem oferowanych pojazdów Grupy oraz bieżącym wsparciem w zakresie konstrukcyjnym i technologicznym NEWAG S.A. Najważniejszym segmentem jest segment I, na który składają się następujące główne kategorie produktów i usług: produkcja elektrycznych zespołów trakcyjnych, produkcja spalinowych zespołów trakcyjnych, produkcja dwunapędowych zespołów trakcyjnych, produkcja lokomotyw elektrycznych, modernizacja lokomotyw spalinowych, modernizacja elektrycznych zespołów trakcyjnych oraz modernizacja wagonów osobowych. Właśnie sektor kolejowy ma odegrać istotną rolę w ograniczeniu emisji CO 2 i osiągnięciu zakładanej przez Komisję Europejską neutralności energetycznej. Oferowane przez nas elektryczne zespoły trakcyjne serii Impuls oraz lokomotywy elektryczne Dragon 2 i Griffin, dzięki zastosowanym rozwiązaniom technicznym ograniczają zużycie energii elektrycznej. NEWAG Inteco DS S.A. zajmuje się sprzedażą systemów sterowania na rzecz NEWAG S.A. oraz innych urządzeń elektrotechnicznych klientom spoza Grupy Kapitałowej. Do najważniejszych czynników zewnętrznych związanych ze specyfiką działalności Spółki zaliczyć można następujące: ▪ wysokość nakładów inwestycyjnych na zakup nowego taboru lub modernizację taboru przewidzianą przez operatorów przewozów kolejowych, jednostki samorządu terytorialnego, operatorów miejskich systemów komunikacji tramwajowej – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2021-2027, Regionalne Programy Operacyjne oraz Krajowy Plan Odbudowy, ▪ brak uruchomienia funduszy europejskich w ramach Europejskiego Planu Odbudowy, które w swoim założeniu miały finansować rozwój transportu kolejowego, ▪ brak długofalowej strategii rozwoju i funkcjonowania kolei w Polsce, ▪ praca przewozowa operatorów pasażerskich i towarowych, 6 ▪ wysokość nakładów inwestycyjnych prywatnych przewoźników na zakup nowych lub modernizowanych lokomotyw, ▪ siła konkurentów na rynku oraz ich aktualny portfel zamówień (konkurencja cenowa), ▪ rozwój przewozów aglomeracyjnych realizowanych przez spółki zależne jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, ▪ ograniczona podaż wykwalifikowanych pracowników, ▪ regulacje prawne dotyczące dopuszczenia pojazdów w Polsce i Europie, w ramach IV pakietu kolejowego, ▪ struktura wiekowa taboru kolejowego w Polsce (elektrycznych zespołów trakcyjnych oraz lokomotyw), ▪ bariery eksportowe utrudniające wejścia na rynki zagraniczne (dotyczy to przede wszystkim certyfikacji pojazdów), ▪ nacjonalizacja polskich podmiotów konkurencyjnych, ▪ polityka klimatyczna Unii Europejskiej, ▪ notowania cen kluczowych surowców i materiałów wykorzystywanych przez Spółkę bezpośrednio lub pośrednio w podzespołach i częściach tj. miedzi, stali, tworzyw sztucznych, ▪ uwarunkowania makroekonomiczne – koniunktura gospodarcza, dynamika wzrostu gospodarczego, inflacja, stopy procentowe, zmiany kursów walutowych. Mocne strony Spółki to: ▪ profesjonalizm i zaangażowanie pracowników techniczno-inżynieryjnych oraz kadry zarządzającej na wszystkich szczeblach, ▪ umiejętność pracy w zespole (w każdym obszarze), ▪ własne biuro konstrukcyjne, ▪ stabilna sytuacja finansowa gwarantująca realizację przyjętej strategii, ▪ rozpoznawalna marka, ▪ bogate doświadczenie produkcyjne i sięgająca XIX wieku tradycja, ▪ szeroka oferta produktowa (pojazdy zgodne z TSI) i dywersyfikacja segmentów działalności, ▪ bardzo dobre zaplecze techniczne i technologiczne, ▪ automatyzacja procesów produkcyjnych, ▪ robotyzacja procesów spawalniczych, ▪ cyfryzacja działalności operacyjnej, ▪ certyfikowany system zarządzania Jednostką Dominującą, NEWAG IP Management Sp. z o.o. oraz NEWAG Inteco DS S.A. zgodny z międzynarodową normą ISO/TS 22163, ▪ wysoka jakość produktów i usług, ▪ trwałe relacje z dostawcami. Słabe strony Spółki to: ▪ ograniczone doświadczenie w realizacji kontraktów eksportowych, ▪ ograniczone doświadczenie w zakresie homologacji pojazdów za granicą. 7 1.1.2 Struktura Grupy 1.1.3 Rola spółek w Grupie Rola Spółek w Grupie NEWAG została wskazana w punkcie 1.1.1 niniejszego raportu. 1.1.4 Członkostwo w organizacjach NEWAG S.A. jest członkiem: ▪ Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych, ▪ Forum Kolejowego – Railway Business Forum, które jest związkiem pracodawców zrzeszającym podmioty prowadzące na terenie Rzeczpospolitej Polskiej działalność gospodarczą związaną z transportem kolejowym i zatrudniające pracowników. 1.1.5 Otrzymane nagrody We wrześniu 2022 r. podczas 15. Międzynarodowych Targów InnoTrans w Berlinie Spółka, jako pierwsza firma w Europie, otrzymała certyfikat Gold Quality Performance Level potwierdzający spełnienie wymagań standardu ISO/TS 22163 (IRIS) na najwyższym poziomie. To prestiżowe wyróżnienie zostało przyznane przez organ wykonawczy IRIS Management Center (IMC) Europejskiego Stowarzyszenia Przemysłu Kolejowego (UNIFE) w powiązaniu z procesem certyfikacji realizowanym przez Bureau Veritas Certification. 8 1.1.6 Akcjonariat Akcjonariusz Liczba Akcji /Liczba głosów stan na dzień publikacji % głosów na WZ stan na dzień publikacji Jakubas Investment Sp. z o.o. oraz pozostali sygnatariusze porozumienia z dnia 03.07.2015 ** 24 380 391 54,18 Nationale-Nederlanden OFE (dawniej ING OFE) 3 974 327 8,83 Allianz OFE, Allianz DFE, Drugi Allianz OFE 3 603 550 8,01 Fundusze Generali OFE, Generali DFE, NNLife OFE i NNLife DFE 3 346 865 7,44 PZU OFE 3 274 363 7,28 Pozostali 6 420 505 14,26 Razem 45.000.001 100,00 Porozumienie, o którym mowa w art. 87 ust. 1 pkt 5) Ustawy o ofercie łączące Pana Zbigniewa Jakubasa wraz z podmiotem zależnym Jakubas Investment Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, FIP 11 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych, Pana Zbigniewa Konieczka wraz z podmiotem zależnym Sestesso Sp. z o.o. z siedzibą w Młodowie oraz Pana Bogdana Borka wraz z podmiotem zależnym Immovent Sp. z o.o. z siedzibą w Nowym Sączu. Zgodnie z zawiadomieniem otrzymanym przez Spółkę i przekazanym do publicznej wiadomości raportem bieżącym nr 4/2022 łączny udział Stron Porozumienia wynosi 24.380.391 sztuk akcji reprezentujących 54,18 % kapitału zakładowego Spółki i tyle samo głosów, w tym: ▪ Pan Zbigniew Jakubas wraz z podmiotem zależnym - Jakubas Investment Sp. z o.o. posiada 18.568.738 sztuk akcji stanowiących 41,26 % kapitału zakładowego Spółki i tyle samo głosów, ▪ FIP 11 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych posiada 4.073.362 sztuk akcji stanowiących 9,05% kapitału zakładowego Spółki i tyle samo głosów, ▪ Pan Zbigniew Konieczek wraz z podmiotem zależnym - Sestesso Sp. z o.o. posiada 1.167.866 sztuk akcji stanowiących 2,6 % kapitału zakładowego Spółki i tyle samo głosów, ▪ Pan Bogdan Borek poprzez podmiot zależny - Immovent Sp. z o. o. posiada 570.425 sztuk akcji Spółki stanowiących 1,27 % kapitału zakładowego Spółki i tyle samo głosów. ** Zgodnie z zawiadomieniami przesłanymi przez akcjonariuszy w trybie art. 69 Ustawy o ofercie publicznej. Powyższe nie uwzględnia ewentualnego wpływu informacji o transakcjach dokonywanych w trybie art. 19 ust. 3 Rozporządzenia MAR. 1.1.7 Nasze produkty - projektujemy > produkujemy > utrzymujemy Oferujemy naszym klientom najwyższej jakości nowoczesne szynowe pojazdy pasażerskie, lokomotywy liniowe i manewrowe z usługami ich utrzymania i serwisu gwarancyjnego, systematycznie poszerzając gamę oferowanych wyrobów i usług. Opieramy nasz rozwój na jakości i bezpieczeństwie konstruowanych i produkowanych pojazdów oraz na dążeniu do pełnej satysfakcji naszych Klientów. 9 Lokomotywy Zajmujemy się produkcją i naprawami lokomotyw elektrycznych oraz kompleksową modernizacją lokomotyw spalinowych. Produkujemy również lokomotywy elektryczne Griffin oraz Dragon 2. W roku 2022 osiągnęliśmy 7% udział na rynku polskim w zrealizowanych dostawach nowych lokomotyw elektrycznych oraz 86% udział na rynku polskim w zrealizowanych dostawach zmodernizowanych lokomotyw spalinowych. Elektryczne zespoły trakcyjne Produkujemy nowe elektryczne zespoły trakcyjne oraz realizujemy kompleksowe usługi serwisowe. Elektryczne zespoły trakcyjne to samojezdne, wieloczłonowe pasażerskie pojazdy trakcyjne, zasilane energią elektryczną pobieraną z sieci trakcyjnej, składające się z dwóch członów sterowniczych na obu końcach oraz członów pośrednich. Spółka produkuje elektryczne zespoły trakcyjne pod handlową marką „Impuls” oraz „Impuls 2”. W roku 2022 nasz udział w dostawach zrealizowanych na rynku polskim wyniósł 59%. Dostarczyliśmy między innymi 6 pojazdów Impuls II w wersji czteroczłonowej oraz 15 pojazdów Impuls II w wersji pięcioczłonowej dla SKM Warszawa. Hybrydowe zespoły trakcyjne Produkujemy hybrydowe zespoły trakcyjne, które dzięki zastosowaniu silnika spalinowego spełniającego obowiązujące normy emisji spalin oraz elektrycznych silników trakcyjnych, mogą jednocześnie poruszać się zarówno po liniach niezelektryfikowanych jak i zelektryfikowanych. W roku 2022 zrealizowaliśmy dostawę 13 tego typu pojazdów (100% udział w rynku). Spalinowe zespoły trakcyjne Produkujemy spalinowe zespoły trakcyjne oraz zajmujemy się przeglądami okresowymi tych pojazdów. Spalinowe zespoły trakcyjne przeznaczone są do obsługi potoków pasażerskich o średnim natężeniu w ruchu podmiejskim i regionalnym na niezelektryfikowanych liniach kolejowych. W roku 2022 dostarczyliśmy 2 pojazdy tego typu (100% udziału w dostawach zrealizowanych na rynku polskim). Wagony osobowe Spółka może świadczyć wszystkie możliwe usługi związane z utrzymaniem wagonów – począwszy od przeglądów rocznych, poprzez naprawy awaryjne i rewizyjne, aż po naprawy główne z gruntowną modernizacją włącznie, jednak w 2022 roku nie prowadziliśmy działalności w tym segmencie. 10 Poniższa tabela przedstawia ilość wyprodukowanych/zmodernizowanych pojazdów w poszczególnych segmentach. POJAZDY 2022 2021 2022/2021 (w szt.) (w szt.) (%) Lokomotywy 34 29 +17% Modernizacje lokomotyw spalinowych 11 16 -31% Produkcja lokomotyw elektrycznych 1 3 -67% Naprawy rewizyjne, rewizyjne z modernizacją lokomotyw elektrycznych 5 9 -44% Naprawy rewizyjne lokomotyw spalinowych 17 1 +1600% Elektryczne zespoły trakcyjne 21 29 -28% Produkcja elektrycznych zespołów trakcyjnych 21 20 +5% Naprawy rewizyjne elektrycznych zespołów trakcyjnych 0 9 -100% Spalinowe zespoły trakcyjne (produkcja) 2 1 +100% Hybrydowe zespoły trakcyjne (produkcja) 13 9 +44% Pojazdy metra 0 6 -100% Tramwaje (naprawy rewizyjne) 1 0 +100% 11 Projektowanie Projektowaniem pojazdów zajmuje się spółka zależna NEWAG IP Management Sp. z o.o. (zwana w dalszej części NEWAG IP), w której największą komórką organizacyjną jest Dział Badań i Rozwoju odpowiadający za kompleksową realizację projektów oraz homologację. W 2022 roku NEWAG IP kontynuował realizację strategicznego projektu wielosystemowych lokomotyw elektrycznych dla PKP Intercity. Lokomotywy te zgodnie z wymaganiami projektowane są do eksploatacji z prędkością 200 km/h i mają być wprowadzone do obrotu w Polsce, Niemczech, Austrii, Czechach, na Słowacji oraz w ruchu granicznym z Węgrami. Projekt rozpoczął się w 2021 roku, a w 2022 roku przeszedł do fazy zasadniczej realizacji wykonawczej dokumentacji projektowej, powiązanej z dużym zakresem uzgodnień technicznych zarówno, z klientem jak również jednostkami certyfikującymi i homologacyjnymi krajów, w których pojazdy będą eksploatowane. W projekcie przewidziano zastosowanie zaawansowanych rozwiązań technicznych zgodnych ze standardami światowymi. Podczas prac projektowych dużą uwagę zwrócono na aspekty optymalizacyjne konstrukcji z punktu widzenia technologii wytwarzania oraz zarządzania masą i osiągami trakcyjnymi. Równolegle finalizowane były prace projektowe dotyczące wyposażenia jednego z dwutrakcyjnych zespołów serii Impuls II w superkondensatorowy zasobnik energii. W tym projekcie specjaliści z działu Badań i Rozwoju zajmowali się również kwestiami homologacyjnymi dopuszczenia pojazdu do ruchu z nowym wyposażeniem. Premiera pojazdu miała miejsce na Międzynarodowych Targach Komunikacyjnych InnoTrans 2022. Zadaniem zasobnika jest magazynowanie energii elektrycznej wytworzonej przy hamowaniu elektrodynamicznym w celu jej wykorzystania do rozruchu. Tym samym taki pojazd hybrydowy redukuje zużycie oleju napędowego do rozruchu, gdyż w tej fazie wykorzystuje energię z zasobnika, a później napęd przejmuje moduł spalinowy. Pojazd jest przykładem ważnego celu polityki produktowej Grupy NEWAG, związanego z efektywnością energetyczną produktów. Kolejnym projektem, który został rozpoczęty jest projekt dwóch typów elektrycznych zespołów trakcyjnych dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, które obsługiwać mają linie aglomeracyjne i regionalne tego województwa. Pierwszy typ pojazdu bazować będzie na rozwiązaniach dotychczasowych czteroczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych Impuls z odpowiednim dostosowaniem do wymagań klienta. Na szczególną uwagę zasługuje drugi typ pojazdu, który otrzymał oznaczenie 58WE. Wymagania klienta spowodowały konieczność opracowania całkowicie nowego układu konfiguracji pojazdu z zastosowaniem podwozi z wózkami klasycznymi, większej ilości drzwi pasażerskich (3 pary na człon) itp. Bardzo wyraźnie zwiększyło to zakres prac projektowych, w tym wykonanie szeregu specjalistycznych analiz związanych z skrajnią kinematyczną, dynamiką jazdy oraz wytrzymałością struktury pojazdu. Wyprodukowanie pojazdu spowoduje, że portfolio pojazdów pasażerskich Grupy NEWAG zostanie wzbogacone o kolejną konfigurację elektrycznych zespołów trakcyjnych przeznaczonych do intensywnego ruchu aglomeracyjnego, która będzie mogła być dalej rozwijana i oferowana. W 2022 roku NEWAG IP finalizował projekty elektrycznych zespołów trakcyjnych serii Impuls II dla Szybkiej Kolei Miejskiej w Warszawie, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego oraz kolejnych dwutrakcyjnych pojazdów - dla Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej i Kolei Dolnośląskich. Zadania w Dziale Badań i Rozwoju dotyczyły również aspektów związanych z przygotowaniem dokumentacji przetargowych dla potencjalnych zamówień według pojawiających się postępowań. W roku 2022 bardzo istotnym zadaniem dla tego zakresu było przygotowanie koncepcji pojazdów do postępowania na dostawę składów piętrowych typu 12 push-pull dla PKP INTERCITY S.A. NEWAG do tego przetargu przystąpił w konsorcjum z firmą PESA Bydgoszcz S.A. Dział Badań i Rozwoju rozwija się, funkcjonując w dwóch lokalizacjach – macierzystej w Nowym Sączu oraz oddziale w Krakowie. Omawiany rok to kolejny okres bardzo dużego rozwoju kompetencyjnego w zakresie tematyki zarządzania funkcjami bezpieczeństwa w pojazdach, analiz RAMS, homologacji na rynki zagraniczne oraz analiz wytrzymałościowych projektowanych konstrukcji. Kontynuowany był rozwój w tematyce związanej z tworzeniem oprogramowania do sterowania pojazdami (TCMS) w ramach grupy informatycznej Zespołu Elektrycznego, odpowiedzialnej za TCMS. Istotnym celem Spółki jest rozwój kompetencyjny pracowników, który pozwala na samodzielną realizację bardziej skomplikowanych, zaawansowanych technicznie i technologicznie zadań projektowych. Cel ten związany jest z prowadzoną strategią ciągłego uniezależniania się od współpracy z firmami zewnętrznymi w zakresie realizacji projektów i zarządzania know-how. Pracownicy NEWAG IP kolejny raz brali też czynny udział w procesie edukacyjnym przyszłych kadr inżynierskich sektora kolejowego, w ramach dualnej specjalności Inżynieria Pojazdów Szynowych, prowadzonej w Katedrze Pojazdów Szynowych i Transportu na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej. Kolejni inżynierowie pojazdów szynowych ukończyli ten kierunek studiów, a duża część z nich zyskała zatrudnienie w Dziale Badań i Rozwoju w ramach Zespołu Konstrukcyjnego i Zespołu Obliczeń Numerycznych. Interoperacyjność naszych produktów Nasze pojazdy/produkty są zgodne z najnowszymi Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności (TSI). TSI to zbiór szczegółowych wymagań technicznych i funkcjonalnych oraz procedur oceny zgodności, dotyczących interoperacyjności pojazdów, które ogłaszane są przez Komisję Europejską. Oznacza to, że interoperacyjny tabor może poruszać się po interoperacyjnej infrastrukturze kolejowej i przemieszczać pomiędzy sieciami kolejowymi poszczególnych państw, bez konieczności zatrzymywania się na granicach, bez konieczności wymiany lokomotyw na granicach, bez konieczności zmiany maszynistów na granicach. Audyty w nadzorze przeprowadzone są co najmniej raz na 2 lata, z tym że w pierwszym roku wytwarzania danego produktu przeprowadzane są minimum dwa audyty. W okresie ważności certyfikatów producent sprawuje nadzór nad właściwym wykorzystaniem certyfikatów. Ponadto jest zobowiązany do przechowywania wszelkich dokumentów oraz zapisów dotyczących reklamacji, działań korygujących i zapobiegawczych, odnoszących się do produktu objętego certyfikatem, oraz udostępniania tych dokumentów i zapisów na wniosek NoBo. Zakup komponentów oraz części wykorzystywanych do produkcji poszczególnych produktów podlega procedurze „Kontrola FAI i audyt dostawcy”. Celem tej procedury jest ustalenie zasad przeprowadzania kontroli pierwszej sztuki wyrobu, będącego pierwszym, wyprodukowanym wyrobem z zakładanej serii. Kontrola ma na celu minimalizację ryzyka i potwierdzenie, czy pierwszy wyrób jest w pełni zgodny z wymaganiami dotyczącymi jego funkcjonalności oraz bezpieczeństwa. Kontrola pierwszej sztuki ma za zadanie walidację procesów produkcyjnych, dokumentacji konstrukcyjnej oraz technologicznej wyrobu. Zasady te są zgodne z normą ISO 9001: 2015 oraz standardem ISO/TS 22163 pkt 7.9 „Kontrola Pierwszej Sztuki”. Procedura obejmuje wszystkie moduły i komponenty pojazdu wyprodukowane jako nowe lub modernizowane. 13 Potwierdzeniem ukierunkowania strategii NEWAG S.A. na rozwój, nowoczesność, jakość i bezpieczeństwo produktów jest fakt dopuszczenia do eksploatacji: ▪ elektrycznych zespołów trakcyjnych IMPULS 2 typu 45WEa, ▪ bimodalnych zespołów trakcyjnych typu 36WEh, 36WEhd i 36WEha, ▪ lokomotyw elektrycznych typu E6ACTab/E6ACTadb DRAGON II, w pełni zgodnych z najnowszymi wymaganiami TSI. W roku 2023 przeprowadzimy proces uzyskania dopuszczenia do eksploatacji dla następujących pojazdów: ▪ elektrycznych zespołów trakcyjnych w wersji 31WEbb, ▪ bimodalnych zespołów trakcyjnych w wersji 36WEhb, ▪ lokomotyw elektrycznych typu E6ACTab/E6ACTadb DRAGON II. Po dniu bilansowym tj. w dniu 28 lutego 2023 roku wielosystemowa lokomotywa sześcioosiowa Dragon 2 E6MST otrzymała zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji na terenie Polski, Czech i Słowacji, wydane przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej („Agencja ERA” tj. European Agency for Railways) Dragon 2 E6MST jest pierwszym pojazdem kolejowym wyprodukowanym przez polskiego producenta, który otrzymał zezwolenie wydane przez Agencję ERA dopuszczające go do eksploatacji równocześnie na terenie wskazanych wyżej krajów. Bezpieczeństwo i jakość naszych produktów Projektowane i produkowane w Grupie NEWAG pojazdy są zgodne z najnowszymi Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności (TSI). TSI to zbiór szczegółowych wymagań technicznych i funkcjonalnych oraz procedur oceny zgodności, dotyczących interoperacyjności pojazdów, które ogłaszane są przez Komisję Europejską. Dzięki spełnieniu wymagań TSI produkty spełniają najwyższe standardy techniczne i jakościowe obowiązujące w Unii Europejskiej w zakresie taboru kolejowego. Projektowanie pojazdów jest realizowane z uwzględnieniem zaawansowanych analiz i realizowane w oparciu o obowiązujące normy, przepisy oraz ściśle określone procedury. Do projektowania wykorzystywane są zaawansowane systemy komputerowego wspomagania inżynierskiego. Te narzędzia w połączeniu z wykwalifikowanym personelem, zapewniają wysoką jakość, niezawodność i bezpieczeństwo produktów. Spółka spełnia wymagania Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) nr 402/2013 z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka. Rozporządzenie to stosuje się przy wprowadzaniu wszelkich zmian systemu kolejowego w państwie członkowskim UE. Zmiany te mogą mieć charakter techniczny, eksploatacyjny lub organizacyjny. Na podstawie wymagań tego rozporządzenia przeprowadzane są analizy ryzyka wykorzystywane w procesie projektowania oraz certyfikacji pojazdów i produktów. W procesie projektowania priorytet stanowią niezawodność i bezpieczeństwo. Dlatego w ramach realizowanych projektów przeprowadzane są analizy RAMS i LCC. Pozwalają one ustalać najlepsze rozwiązania techniczne i funkcjonalne w fazie projektowania wyrobu oraz zapewniać dotrzymywanie zakładanych wskaźników w okresie eksploatacji. Dla zapewnienia najwyższej jakości i bezpieczeństwa produktów bardzo ważna jest prowadzona czynna współpraca komórek odpowiedzialnych za projektowanie z komórkami odpowiedzialnymi za marketing, jakość, serwis, technologię, zakupy, rozwój dostawców i oczywiście produkcję. Opracowywane są dokumenty określające i weryfikujące konfigurację, wymagania techniczne, funkcjonalne, bezpieczeństwa i jakościowe dla poszczególnych etapów projektowania i wytwarzania. Zakup komponentów oraz części wykorzystywanych do produkcji poszczególnych produktów podlega procedurze 14 kontroli pierwszej sztuki i audytowania dostawców. Kontrola ma na celu minimalizację ryzyka i potwierdzenie, czy pierwszy wyrób jest w pełni zgodny z wymaganiami dotyczącymi jego funkcjonalności oraz bezpieczeństwa. Kontrola pierwszej sztuki ma też za zadanie walidację procesów produkcyjnych, dokumentacji konstrukcyjnej oraz technologicznej wyrobu. Zasady te są zgodne z normą ISO 9001: 2015 oraz standardem ISO/TS 22163 pkt 7.9 „Kontrola Pierwszej Sztuki”. Procedura obejmuje wszystkie moduły i komponenty pojazdu wyprodukowane jako nowe lub modernizowane. Potwierdzeniem spełnienia obowiązujących standardów jakości oraz bezpieczeństwa są wydawane zezwolenia na dopuszczenie do obrotu produkowanych pojazdów kolejowych oraz pozytywne opinie użytkowników. 1.1.8 Nasi klienci Nasze kilkudziesięcioletnie doświadczenie pozwoliło nam poznać i zrozumieć obecne i przyszłe potrzeby klientów, a także zdobyć głęboką wiedzę, rozwinąć unikalne kompetencje naszych pracowników oraz stale zwiększać znaczący potencjał techniczny Spółki. Wykorzystujemy szanse rynkowe dostarczając klientom nowe i zmodernizowane pojazdy szynowe, wraz z usługami ich utrzymania oraz pełnym serwisem gwarancyjnym. Strategia zbudowana na najwyższej jakości wyrobów i usług oraz na satysfakcji dotychczasowych Klientów jest naturalną i świadomie obraną drogą do stopniowego zwiększania udziału Spółki w rynku krajowym. Strategia ta powinna nam pozwolić, w średniej perspektywie czasowej, poszerzać grono zadowolonych klientów nie tylko na rynku krajowym, ale również na rynkach zagranicznych. Najważniejszymi odbiorcami produktów i usług świadczonych przez Spółkę są firmy wymienione w poniższej tabeli: Podmiot Usługa/Wyrób Koleje Dolnośląskie S.A. Elektryczne i dwunapędowe zespoły trakcyjne „Koleje Mazowieckie – KM” Sp. z o.o. Elektryczne zespoły trakcyjne „PKP Intercity” Spółka Akcyjna Wagony osobowe, elektryczne zespoły trakcyjne, lokomotywy elektryczne i spalinowe Urzędy Marszałkowskie Elektryczne, hybrydowe i spalinowe zespoły trakcyjne Szybka Kolej Miejska Sp. z o.o. Elektryczne zespoły trakcyjne Łódzka Kolej Aglomeracyjna Sp. z o. o. Elektryczne i dwunapędowe zespoły trakcyjne PKP CARGO S.A. Lokomotywy elektryczne i spalinowe (w tym wielosystemowe) PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa Sp. z o.o. Lokomotywy spalinowe Pol-Miedź Trans Sp. z o.o. Lokomotywy spalinowe ORLEN Koltrans Sp. z o. o. Lokomotywy elektryczne i spalinowe 15 LOTOS Kolej Sp. z o.o. Lokomotywy elektryczne i spalinowe Kolprem Sp z o.o. Lokomotywy spalinowe RAIL CAPITAL PARTNERS Sp. z o.o. Lokomotywy elektryczne PKP LHS Sp. z o.o. Lokomotywy spalinowe Lubelski Węgiel „Bogdanka” Lokomotywy spalinowe SIMETRO Sofia Pojazdy metra produkowane w konsorcjum z SIEMENS W roku 2022 przychody ze sprzedaży produktów i usług Spółki osiągnęły 948,9 mln zł (z czego 99,9% w Polsce). KLIENT % udział w sprzedaży Emitenta Szybka Kolej Miejska Sp. z o.o. 47,92 Łódzka Kolej Aglomeracyjna Sp. z o.o. 11,35 Województwo Zachodniopomorskie 11,21 Koleje Dolnośląskie S.A. 8,02 Grupa Kapitałowa PKP 1 5,45 Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o. 4,08 Pozostali klienci 11,97 Razem 100,00 1 Spółki Grupy PKP: PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o., PKP LHS Sp. z o.o., PKP Intercity S.A., PKP Cargo S.A. oraz spółki należące do niej. 16 1.1.9 Charakterystyka rynku, na którym działa Spółka Głównymi konkurentami Spółki aktywnie działającymi na rynku polskim w segmencie produktowym elektrycznych zespołów trakcyjnych są: Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A. (wraz podmiotem zależnym PESA Mińsk Mazowiecki S.A.) oraz Stadler Polska. Ze względu na specyfikę polskiego rynku i wielkość realizowanych zamówień, producenci zagraniczni (tacy jak Siemens, Alstom, Bombardier i CAF) bardzo rzadko biorą udział w postępowaniach przetargowych. W zakresie modernizacji wagonów osobowych Spółka konkuruje z PESĄ oraz H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych. Na rynku nowych lokomotyw elektrycznych, dużą konkurencją są podmioty oferujące krótko lub średnioterminową dzierżawę lub leasing lokomotyw. Podmioty te oferują między innymi wielosystemowe lokomotywy produkcji największych europejskich producentów. Umożliwiają one przewóz towarów w krajach o różnym napięciu wykorzystywanym do zasilania sieci trakcyjnej. W 2020 roku wyprodukowaliśmy pierwszą dwusystemową lokomotywę Dragon, przystosowaną do napięć 3kV DC oraz 25kV AC. W Polsce nowe lokomotywy elektryczne ma w swojej ofercie również PESA oraz podmioty ROSCO (pool taborowy), jednak to NEWAG od kilku lat utrzymuje pozycję lidera w tym segmencie. Od lat utrzymujemy także pozycję lidera na rynku modernizacji lokomotyw spalinowych, wyraźnie dystansując w tym segmencie konkurencję. Oferujemy klientom kompleksowe modernizacje najpopularniejszych w kraju lokomotyw: SM42 do typu 6Dg, SM48 do typów 15/16D. 1.1.10 Charakterystyka łańcucha dostaw W 2022 roku dwudziestu największych dostawców pod względem obrotów stanowiło nieco powyżej 51% wydatków na zakup materiałów, części i komponentów. Są to dostawcy kluczowych komponentów służących głównie do produkcji taboru takich jak: silniki elektryczne i spalinowe, układy sterowania napędem, układy hamulcowe, systemy klimatyzacji, systemy multimedialne, wyłożenia i wyposażenie wnętrz. Dostawcy kluczowych komponentów mają zlokalizowane swoje zakłady produkcyjne na terenie Unii Europejskiej. Ponad 80% kupowanych materiałów pochodzi z firm zarejestrowanych na terenie Polski. Żaden z kluczowych dostawców nie jest monopolistą. Obroty handlowe z żadnym z dostawców nie przekroczyły 10% wartości przychodów ze sprzedaży. Warunki współpracy z dostawcami uwzględniają aspekty środowiskowe: ▪ Ogólne Warunki Zamówienia (OWZ) zamówień składanych przez Spółkę zawierają zobowiązanie dostawców do przeanalizowania oddziaływania wyrobu na środowisko, a także zobowiązanie dostawców do przeanalizowania optymalnej sprawności energetycznej dostarczanych urządzeń. OWZ są załącznikiem do 100% zamówień generowanych przez system IFS, choć nie są częścią umów handlowych, nadrzędnych względem OWZ, ▪ audyty dostawców dotyczą również aspektów środowiskowych, 17 ▪ preferujemy elektroniczny obieg faktur, ▪ kładziemy także duży nacisk na gospodarkę opakowaniami zwrotnymi. W procesie kwalifikacji i oceny dostawców uwzględniamy aspekty: Energetyczny, Środowiskowy i Zarządczy. Promowani są dostawcy posiadający certyfikaty ISO/TS 22163, ISO 9001, 14001 oraz 50001. Dostawcy materiałów i usług zostali zakwalifikowani do trzech grup, które można scharakteryzować następująco: Dostawcy materiałów strategicznych – zawierane są umowy, czas realizacji dostawy jest zazwyczaj długi, a wartość zamówień wysoka, wyroby przeważnie produkowane tylko dla NEWAG. Dostawcy ci zlokalizowani są głównie w Polsce lub w Europie. W aspekcie społecznym utrzymujemy z tymi dostawcami długoterminowe i strategiczne relacje. Dostawcy materiałów logistycznych – składane są zamówienia, przedmiotem zamówień są produkty katalogowe o krótkim lub średnim czasie dostawy (LT), a dostawcami są głównie polskie firmy lub polskie przedstawicielstwa firm zagranicznych. Kraj producenta nie jest kontrolowany jednak wyroby muszą spełniać ściśle określone normy branżowe i unijne. Podwykonawcy (usługi) – zawierane są umowy lub składane są zamówienia, które dotyczą głównie podzespołów lub usług wykonywanych poza firmą z powodów kosztowych lub wydajnościowych. Dostawcy to głównie firmy lokalne. Dostawcy usług dzielą się na: ▪ związanych z produktem np. świadczących usługi projektowe, badania i testy, tłumaczenia, usługi napraw i przeglądów, usługi transportowe, ▪ pozaprodukcyjnych, realizujących usługi związane z bieżącą działalnością Spółki (na przykład: ochrona, sprzątanie, pranie ubrań roboczych itp.). Pomimo zaburzeń dostaw spowodowanych wystąpieniem Pandemii COVID-19 oraz konfliktem zbrojnym na Ukrainie, ciągłość dostaw została zachowana. 1.1.11 Zintegrowany System Zarządzania Ochrona środowiska stanowi integralną część strategii firmy. Nieustannie podejmujemy działania mające na celu zmniejszenie negatywnego wpływu działalności Spółki na środowisko. Wdrożyliśmy, skutecznie utrzymujemy i ciągle doskonalimy Zintegrowany System Zarządzania, w ramach którego, obok Systemu Zarządzania Jakością zgodnego z wymaganiami norm ISO 9001 oraz ISO/TS 22163, funkcjonuje również System Zarządzania Środowiskowego zgodny z wymaganiami normy ISO 14001 oraz System Zarządzania Energią zgodny z wymaganiami normy ISO 50001. Wdrożenie i utrzymanie obu tych systemów ma na celu zwiększenie efektywności środowiskowej i energetycznej Spółki oraz zapewnienie właściwego nadzoru nad wpływem firmy i jej działań na środowisko oraz zużycie nieodnawialnych zasobów naturalnych. Wdrożone i utrzymywane systemy zarządzania są co roku poddawane audytom nadzoru, a co trzy lata audytom recertyfikującym, przeprowadzanym przez akredytowaną jednostkę certyfikującą. W 2022 roku NEWAG S.A. otrzymał Gold Quality Performance Level jako pierwsza firma w Europie. Stanowi to potwierdzenie spełnienia wymagań ISO/TS 22163 (IRIS) na najwyższym z możliwych poziomów. Wyróżnienie to zostało przyznane przez UNIFE w połączeniu z procesem certyfikacji przeprowadzonym przez Bureau Veritas. 18 Nadrzędnym celem działalności naszej Spółki jest projektowanie, produkcja, naprawa i modernizacja taboru szynowego spełniającego stale rosnące wymagania rynku. Działania operacyjne realizowane są w ramach utrzymywanego przez NEWAG Systemu Zarządzania zgodnego z normą ISO/TS 22163:2017, PN-EN ISO 9001:2015, PN-EN ISO 14001:2015 oraz PN-EN ISO 50001:2018. Zaufanie klientów oraz rynkowy wizerunek Spółki budowane są poprzez zapewnienie konkurencyjności, niezawodności i bezpieczeństwa naszych pojazdów w ciągu całego okresu ich eksploatacji. Cel ten realizujemy poprzez szereg działań określonych w Polityce Zintegrowanego Systemu Zarządzania oraz Polityce Bezpieczeństwa Technicznego i Utrzymania. Są one realizowane przez Kierownictwo Spółki, zobowiązując się jednocześnie do ciągłego doskonalenia skuteczności Zintegrowanego Systemu Zarządzania uwzględniając kontekst całej organizacji. Ciągłe doskonalenie realizowanych procesów, procedur i instrukcji przyczynia się do redukcji zanieczyszczeń emitowanych do otoczenia oraz poprawy wyniku energetycznego Spółki. Polityka ZSZ jest elementem strategii funkcjonowania firmy. Wszyscy pracownicy są świadomi postawionych celów oraz tego, że każda czynność ma wpływ na satysfakcję klientów oraz oddziałuje na środowisko i zużycie energii. W 2021 roku Spółka zakończyła prace wdrożeniowe związane z implementacją wymagań Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/779 z dnia 16 maja 2019 roku ustanawiającego szczegółowe przepisy dotyczące systemu certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/798 oraz uchylające rozporządzenie Komisji (UE) nr 445/2011. Złożono do Urzędu Transportu Kolejowego wniosek o certyfikację systemu zarządzania utrzymaniem (MMS) dla podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie (ECM). W lutym 2022 roku przeprowadzony został przez Urząd Transportu Kolejowego audyt certyfikujący System Zarządzania Utrzymaniem (MMS) w firmie, zakończony wydaniem certyfikatu zgodności dla Podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie ECM potwierdzający skuteczne wdrożenie systemu utrzymania podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie w Unii Europejskiej zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/798 i rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/779. 1.1.12 Wartości Spółki Ludzie to nasz najcenniejszy zasób. Dajemy pracownikom możliwości i wspieramy ich w rozwoju. Budujemy przyszłość na fundamentach zaangażowania i kompetencji pracowników. Elastyczność. Bezustannie szukamy lepszych rozwiązań. Promujemy zaangażowanie i inicjatywę, dzięki czemu wyzwalamy w pracownikach dążenie do innowacji. Zmieniamy i doskonalimy naszą organizację, aby móc wyprzedzać oczekiwania klientów. Klienci. Z entuzjazmem i starannością realizujemy potrzeby klienta, którego zadowolenie i satysfakcja ze współpracy z nami oraz dostarczanych przez nas usług i produktów jest naszym nadrzędnym celem. Sumienność. Podchodzimy do pracy z pełnym zaangażowaniem i należytą dokładnością, troszcząc się o najwyższą jakość i pewność terminów. Nasza praca wpływa na efekty pracy innych, wobec czego w duchu współpracy koncentrujemy się na rzetelnym wykonywaniu swoich zadań. 19 1.1.13 Nasi Interesariusze Budujemy kontakty z interesariuszami w sposób odpowiedzialny. W trosce o jakość relacji częstotliwość interakcji i kanały komunikacji są dostosowane do aktualnych oczekiwań interesariuszy. Kuczowi interesariusze Spółki to: ▪ Klienci ▪ Konsorcjanci ▪ Pracownicy ▪ Akcjonariusze ▪ Dostawcy komponentów i usług strategicznych. 1.1.14 Kierunki rozwoju Spółki Strategicznym celem Emitenta i Grupy Kapitałowej jest ciągłe wzmacnianie pozycji lidera na rynku produkcji, modernizacji oraz naprawy taboru kolejowego w Polsce oraz oferowanie jak największej wartości dodanej klientom i zwiększanie wartości Grupy. Mając ugruntowaną pozycję w segmentach elektrycznych zespołów trakcyjnych i lokomotyw, stale rozwijamy nasze portfolio o nowe typy pojazdów dostosowane do najnowszych europejskich wymagań i standardów. Grupa zamierza realizować następujące inicjatywy strategiczne: ▪ utrwalanie przewagi konkurencyjnej, ▪ poprawa efektywności funkcjonowania, ▪ rozszerzenie działalności na rynki zagraniczne, ▪ systematyczny wzrost przychodów ze sprzedaży, ▪ dalszy rozwój kompetencji w zakresie projektowania i produkcji nowych pojazdów kolejowych, ▪ utrzymanie konserwatywnej strategii finansowania działalności, ▪ zaspokajanie potrzeb klientów w obszarze wszystkich segmentów działalności oraz zapewnianie klientom oczekiwanego poziomu jakości obsługi, ▪ zrównoważony rozwój. Utrwalanie przewagi konkurencyjnej Zamierzamy utrwalać swoją przewagę konkurencyjną poprzez: (i) stałą poprawę jakości produkowanych pojazdów lub oferowanych usług przekładającą się na wysoką dostępność eksploatacyjną pojazdów, (ii) stosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, (iii) projektowanie pojazdów z myślą o uzyskaniu jak najniższych kosztów cyklu życia pojazdów, (iv) zapewnienie bezpieczeństwa pasażerom, (v) wysoką elastyczność cenową, (vi) zapewnienie czasu realizacji zamówień zgodnego z oczekiwaniami klientów oraz (vii) kreowanie kapitału intelektualnego i ciągłe podnoszenie kompetencji zespołu. Na przestrzeni minionych lat Emitent w sposób istotny poprawił terminowość realizacji umów. W roku 2022 wskaźnik kar umownych w stosunku do przychodów ze sprzedaży wyniósł 0,14 %. Spółka konsekwentnie rozwija kompetencje zespołu. W roku 2022 Spółka przeszkoliła 8,5 tys. pracowników. 20 Poprawa efektywności funkcjonowania Zamierzamy poprawiać swoją efektywność poprzez: (i) optymalizację procesów produkcyjnych, (ii) minimalizowanie kosztów magazynowania materiałów (efektywne zarządzanie zapasami magazynowymi), (iii) maksymalizację standaryzacji systemów, podzespołów i modułów w każdym segmencie działalności Grupy w procesie produkcji nowych pojazdów, (iv) zwiększenie wartości outsourcingu materiałów i usług, których koszty nabycia są znacząco niższe od własnych kosztów wytworzenia, (v) selektywny i optymalny kosztowo dobór systemów, podzespołów oraz modułów o takiej jakości, która umożliwia istotną redukcję przyszłych kosztów serwisu i utrzymania pojazdów, (vi) rozwój systemu zarządzania zgodnego ze standardem ISO/TS 22163. ISO/TS 22163 to ogólnoświatowy system stworzony do samooceny oraz oceny przez niezależne jednostki certyfikujące systemów zarządzania biznesem specyficznych dla przemysłu kolejowego. Standard ten jest oparty o wymagania przedstawione w normie ISO 9001. Standard ISO/TS 22163 uzupełnia wymagania systemu zarządzania jakością o dodatkowe wymagania charakterystyczne dla branży kolejowej na przykład w odniesieniu do zarządzania projektem i procesu projektowania. Korzyści płynące ze stosowania i rozwijania systemu zarządzania opartego o standardy to: (i) wzrost jakości w całym łańcuchu dostaw, (ii) wzrost skuteczności oceny i kwalifikacji poddostawców dla kolejnictwa, (iii) obniżenie kosztów producentów i poddostawców, (iv) poprawa dostępności do specyficznych, znaczących danych dotyczących producentów dla kolejnictwa, co ma na celu polepszenie współpracy i realizacji interesów w branży, (v) jednolita, uznana na całym świecie certyfikacja zamiast różnych standardów producenckich, (vi) zwiększenie efektywności urządzeń taboru kolejowego. Doskonaląc system zarządzania koncentrujemy się na modelowaniu procesów biznesowych z wykorzystaniem dedykowanego oprogramowania. W 2021 roku zakończyliśmy prace wdrożeniowe związane z implementacją wymagań Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/779 z dnia 16 maja 2019 r. ustanawiającego szczegółowe przepisy dotyczące systemu certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/798. W roku 2022 uzyskaliśmy certyfikat zgodności dla systemu utrzymania Podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie (ECM) w UE zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/798 i rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/779. Wdrażamy również rozwiązania optymalizujące i podnoszące sprawność organizacyjną Spółki, czego przykładem jest postępująca robotyzacja procesów spawalniczych. Rozszerzenie działalności na rynki zagraniczne Prowadzimy działania mające na celu realizację projektów na rynkach zagranicznych, koncentrując się na rynkach otwartych o słabej konkurencji lokalnej, ze szczególnym naciskiem na działania niszowe. Kierunki rozwoju Spółki to kraje europejskie (zwłaszcza kraje europejskie o trakcji 3kV DC). Z myślą o krajach Europy Środkowej w grudniu 2018 podjęliśmy decyzję o rozpoczęciu projektu rozwojowego w zakresie opracowania 6-osiowej dwusystemowej lokomotywy elektrycznej. W roku 2020 wyprodukowaliśmy pierwszy egzemplarz lokomotywy, a w 2022 roku prowadziliśmy proces homologacji w Polsce, Czechach i Słowacji, który został zakończony w lutym 2023 roku. W roku 2021 rozpoczęliśmy projektowanie wielosystemowej lokomotywy pasażerskiej dla PKP Intercity. Rozpoczęcie jazd testowych jest planowane na rok 2023. 21 Systematyczny wzrost przychodów ze sprzedaży Zamierzamy zwiększyć przychody generowane przez poszczególne segmenty działalności operacyjnej poprzez podejmowanie działań mających na celu zwiększenie zakresu współpracy z obecnymi klientami oraz pozyskanie nowych klientów. Działania te będą ukierunkowane w szczególności na spełnienie w jak największym zakresie oczekiwań i potrzeb klientów, w szczególności poprzez: (i) rozszerzenie oferty produktów i usług, (ii) aktywną politykę cenową skorelowaną z bieżącą sytuacją rynkową i ogłaszanymi postępowaniami przetargowymi, (iii) utrwalanie pozytywnego wizerunku Grupy, oraz (iv) ciągłe doskonalenie jakości oferowanych produktów. W roku 2022 przychody ze sprzedaży Spółki wyniosły 948,9 mln zł. W omawianym okresie zawarliśmy umowy o łącznej wartości 661 mln zł, pomimo problemów występujących na rynku i ograniczonej liczbie postępowań o udzielenie zamówień na dostawy taboru kolejowego. Zaspokajanie potrzeb klientów w obszarze wszystkich segmentów działalności oraz zapewnianie klientom oczekiwanego poziomu jakości obsługi Dążymy do zaspokajania potrzeb klientów poprzez prowadzenie na szeroką skalę polityki informacyjnej skierowanej do użytkowników pojazdów. Obejmuje ona nie tylko szkolenia użytkowników pojazdów z zakresu obsługi, ale również zapewnienie dostępności szerokiej gamy materiałów niezbędnych do właściwego utrzymania taboru. Ponadto będziemy kontynuować działania związane z utrwalaniem pozytywnego wizerunku. Zrównoważony rozwój Dnia 9 grudnia 2020, Komisja Europejska opublikowała „Strategię na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności – europejski transport na drodze ku przyszłości” 2 . Dokument ten podkreśla konieczność gruntownej transformacji transportu ku zrównoważonemu rozwojowi. Głównym celem jest ograniczenie emisji z sektora transportu o 90% do 2050 roku. Oznacza to, że „należy podjąć zdecydowane działania służące większemu wykorzystaniu zrównoważonych rodzajów transportu - zwłaszcza zwiększenie liczby pasażerów podróżujących koleją oraz dojeżdżających do pracy transportem publicznym i korzystających z aktywnych form przemieszczania”. W dokumencie tym Komisja podkreśla konieczność dalszej elektryfikacji linii kolejowych a w przypadkach, w których nie jest to opłacalne, należy zwiększyć wykorzystanie wodoru. W ocenie Zarządu nakreślone inicjatywy i cele Komisji tworzą bardzo dobry klimat dla sektora kolejnictwa i finansowania projektów w perspektywie najbliższych kilku lat. W trosce o środowisko naturalne Spółka dąży do zminimalizowania negatywnego oddziaływania poprzez obniżanie zużycia energii, podnoszenie efektywności energetycznej, ograniczanie emisji gazów cieplarnianych, a także zarządzanie odpadami w sposób zmierzający w kierunku modelu gospodarki obiegu zamkniętego. Spółka dąży do systematycznej redukcji negatywnego wpływu na środowisko w odniesieniu do wielkości produkcji mierzonej liczbą przepracowanych roboczogodzin. W 2022 roku został zrealizowany projekt wyposażenia jednego z dwutrakcyjnych zespołów serii Impuls II w superkondensatorowy zasobnik energii. Zastosowane rozwiązanie powoduje redukcję zużycia oleju napędowego do rozruchu, wykorzystując w tej fazie energię z zasobnika. W dniu 8 marca 2022 roku Spółka zawarła umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o dofinansowanie Projektu „Budowa instalacji fotowoltaicznej na terenie 2 www.eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:52020DC0789 22 NEWAG S.A. w Nowym Sączu w ramach poddziałania 1.1.1. Wspieranie inwestycji dotyczących wytwarzania energii z odnawialnych źródeł wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci dystrybucyjnej/ przesyłowej”. Celem projektu jest poprawa jakości powietrza atmosferycznego i efektywności energetycznej Spółki poprzez budowę jednostek wytwórczych energii fotowoltaicznej wraz z podłączeniem tych źródeł, skutkujących zwiększeniem wytwarzania energii elektrycznej pochodzącej z odnawialnych źródeł energii. Przedsięwzięcie będzie polegać na budowie instalacji fotowoltaicznej o mocy powyżej 2MWe na dachach budynków oraz gruncie Zakładu NEWAG S.A. w Nowym Sączu. Planowana instalacja składać się będzie z ponad 4200 modułów fotowoltaicznych monokrystalicznych, w technologii ogniw połówkowych. Budowa całego systemu zostanie oparta na rozwiązaniu z optymalizatorami pod każdym modułem, aby zapewnić niezależną pracę każdego z paneli, podgląd i pełną diagnostykę ich sprawności, wydajności i ewentualnej awarii. Produkcja energii elektrycznej we własnym zakresie, z wykorzystaniem energii słonecznej umożliwi NEWAG obniżenie kosztów produkcji oraz pozytywnie wpłynie na stan środowiska naturalnego. Dzięki realizacji projektu ok. 23% ogólnego zapotrzebowania energetycznego Spółki wytwarzane będzie z energii odnawialnej. W 2022 roku rozpoczęto prace związane z budową instalacji, a planowany termin zakończenia projektu to 31.12.2023 r. Łączna wartość projektu: 10,59 mln PLN Wartość dofinansowania: 7,32 mln PLN Źródło finansowania: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020. Działanie 1.1: Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych; Poddziałania 1.1.1: Wspieranie inwestycji dotyczących wytwarzania energii z odnawialnych źródeł wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci dystrybucyjnej/przesyłowej. 1.1.15 Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności Zarząd Spółki określił listę kluczowych niefinansowych wskaźników wyników, które są monitorowane i będą raportowane w ramach sprawozdawczości niefinansowej. Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności: ▪ efektywność wykorzystania roboczogodzin - stosunek normatywnych godzin do godzin przepracowanych; wartość za rok 2022 - 97,11 % , ▪ wypadkowość - liczba wypadków przy pracy skutkujących zwolnieniem lekarskim pracowników Spółki w danym roku * 1000000/liczba roboczogodzin w tym okresie; wartość wskaźnika za rok 2022 – 1,87. 1.2 Ład zarządczy Ład zarządczy Spółki opisany został w „Sprawozdaniu Zarządu z działalności grupy kapitałowej za rok 2022”. 1.2.1 Zarządzanie aspektami niefinansowymi (społecznymi, środowiskowymi) Istotne dla nas zagadnienia niefinansowe w obszarze środowiskowym to: ▪ emisje, ▪ zużycie energii, ▪ odpady i ścieki, ▪ hałas. 23 Istotne dla nas zagadnienia niefinansowe w zakresie społecznym (pracowniczym, społecznym i praw człowieka) to: ▪ relacje ze stroną pracowniczą, ▪ bezpieczeństwo i higiena pracy, ▪ rozwój i edukacja pracowników, ▪ społeczność lokalna i zaangażowanie społeczne. 1.2.2 Wykaz certyfikowanych systemów zarządzania Posiadamy następujące certyfikowane systemy zarządzania: ▪ system zarzadzania jakością ISO 9001:2015, ▪ system zarządzania jakością w kolejnictwie - ISO/TS 22163:2017, ▪ system zarządzania środowiskowego ISO 14001:2015 (lokalizacja w Nowym Sączu), ▪ system zarządzania energią ISO 50001:2018, ▪ system zarządzania bezpieczeństwem (SMS), ▪ system zarządzania utrzymaniem (MMS). Ponadto Spółka stosuje system zarządzania ryzykiem zgodny z normą ISO 31000:2018 niepodlegający certyfikacji. 1.2.3 Opis systemu kontroli wewnętrznej Począwszy od debiutu giełdowego w Spółce funkcjonują procedury wewnętrzne, regulujące sporządzanie, zatwierdzanie, publikację i przeznaczenie jednostkowych i skonsolidowanych raportów okresowych dla Grupy Kapitałowej. Spółka prowadzi również jednolitą dla całej Grupy Kapitałowej politykę informacyjną. W Spółce, w strukturze organizacyjnej Biura Zarządu, funkcjonuje Audytor Wewnętrzny. Zakres działania i czynności audytora obejmują zadania związane z realizacją audytów wewnętrznych zgodnie z rocznym planem audytów oraz z prowadzeniem doraźnych działań kontrolnych i doradczych. W Spółce działa również Komitetu Audytu składający się z trzech członków Rady Nadzorczej. 1.2.4 Zarządzanie ryzykiem Jednostka Dominująca stosuje System zarządzania ryzykiem zgodny z normą ISO 31000. Szczególny nacisk został położony na operacyjne zarządzanie ryzykiem w związku z realizowanymi projektami dostaw produkowanych/modernizowanych pojazdów oraz zarządzanie ryzykami środowiskowymi. Monitorowanie i ocena ryzyk odbywa się w odniesieniu do procesów. W systemie wyróżnione zostały ryzyka projektowe oraz ryzyka korporacyjne. System wspierany jest odpowiednim oprogramowaniem usprawniającym proces. Zarządzanie systemem ERM powierzone zostało menedżerowi ryzyka. Właścicielami ryzyk są właściciele poszczególnych procesów i to na nich spoczywa obowiązek okresowej oceny poziomu ryzyk oraz stosowanych mechanizmów kontroli. Skuteczność systemu ERM podlega ocenie i weryfikacji przez Zespół Audytu i Systemu Zarządzania funkcjonujący w dziale Jakości. 24 RYZYKA KORPORACYJNE Ryzyko związane z zaostrzoną konkurencją i ryzykiem cen Spółka jest narażona na zaostrzoną konkurencję z innymi podmiotami i ryzyko spadku cen. Wynika to z ograniczonej ilości przetargów na zakup i modernizację nowego taboru kolejowego oraz różnego stanu portfela zamówień podmiotów konkurencyjnych. Skutkować to może spadkiem cen poszczególnych typów pojazdów, a w efekcie również marży. Wskazane okoliczności mogą mieć istotny negatywny wpływ na działalność, sytuację finansową lub wyniki Spółki. Spółka prowadzi bieżący monitoring sytuacji rynkowej oraz śledzi tendencje w zakresie cen. Poziom ryzyka: wysoki. Ryzyko roszczeń związanych z wadami oferowanych produktów Oferowane przez Spółkę produkty mogą być przedmiotem roszczeń z tytułu ich wadliwości, w tym roszczeń o prace naprawcze w związku z wadami takich produktów, w szczególności w ramach gwarancji lub rękojmi. Pojazdy kolejowe, które Spółka produkuje, modernizuje lub naprawia, są bardzo zaawansowane technicznie i mają bardzo złożoną konstrukcję. Może to być przyczyną powstania ewentualnych błędów technologicznych i konstrukcyjnych. Przedmiotowe ryzyko dotyczy szczególnie innowacyjnych rozwiązań, które stosowane są w nowych typach pojazdów kolejowych produkowanych przez Spółkę. Błędy projektowe i konstrukcyjne mogą w znaczny sposób utrudnić i opóźnić etap produkcji pojazdów, a po ich oddaniu do eksploatacji, narazić na koszty związane ze zmianą ich konstrukcji lub naprawą reklamacyjną. Przekazanie do sprzedaży produktów wadliwych może zmusić Spółkę do poniesienia znaczących kosztów związanych z obsługą reklamacji oraz może mieć wpływ na utratę zaufania do Spółki jako partnera handlowego. Wskazane okoliczności mogą mieć istotny negatywny wpływ na działalność, sytuację finansową lub wyniki Spółki. Dodatkowym zabezpieczeniem dla Odbiorców produktów Emitenta jest wysoka polisa OC. Poziom ryzyka: niski. Ryzyko kradzieży i zniszczenia mienia Spółka dysponując nowoczesnym parkiem maszynowym, jak również innymi aktywami trwałymi narażona jest na różnego rodzaju ryzyka związane ze zniszczeniem lub kradzieżą. W celu zabezpieczenia się przed tym ryzykiem Spółka wykupuje odpowiednie polisy ubezpieczeniowe oraz korzysta z całodobowych usług firm ochroniarskich. Ponadto Spółka jest objęta systemem monitoringu. Poziom ryzyka: niski. Ryzyka związane z obszarem HR Spółka narażona jest na szereg ryzyk związanych z obszarem HR takich jak ryzyko strajku, ryzyko braku pracowników i/lub braku kompetentnych pracowników, ryzyka związane z rozliczeniami płacowymi i pochodnymi. Poziom ryzyka: niski. Ryzyka związane z zakupami Spółka narażona jest na ryzyko dostaw komponentów i części niespełniających wymagań, ryzyko utraty źródeł dostaw oraz ryzyko nadużyć. Działaniami ograniczającymi są procesy kwalifikacji dostawców, proces First Article Insepction, jak również polityka etyki. Poziom ryzyka: niski. Ryzyko niskiego popytu na usługi/produkty Spółki (brak środków na finansowanie wymiany i modernizacji taboru) W Polsce nie został przyjęty długofalowy plan zakupów i modernizacji taboru kolejowego, czego efektem jest dokonywanie jedynie jednostkowych zleceń dotyczących modernizacji taboru kolejowego oraz zakupów ograniczonego wolumenu produktów oferowanych przez Spółkę lub zakupów ich krótkich serii, co skutkuje brakiem stałej liczby zamówień. Powoduje to nasilenie działań ze strony konkurencyjnych podmiotów zmierzających do ograniczenia możliwości swoich konkurentów w zakresie uzyskiwanych zleceń, w tym przede wszystkim poprzez wykorzystywanie możliwości formalnych w procesach przetargowych. Ponadto, na rynku produkcji, modernizacji oraz naprawy taboru kolejowego można zaobserwować przedłużanie procedur przetargowych 25 również przez zamawiających oraz odwlekanie procesów decyzyjnych, spowodowane głównie zależnością zamawiających od ilości środków publicznych przeznaczanych na zakupy, modernizację lub naprawy taboru kolejowego. Powyższe okoliczności mogą przekładać się na niemożność uzyskania optymalnej liczby zamówień przez Spółkę i, w konsekwencji, na niewykorzystanie w pełni możliwości produkcyjnych Spółki. Ponadto, warunki uzyskania finansowania z funduszy europejskich są niejednokrotnie sformułowane w sposób uniemożliwiający korzystanie z gotowego produktu albo wymuszają wprowadzenie modyfikacji w stosunku do standardowych projektów technicznych, co może przekładać się na przedłużanie uzyskania przez Spółkę wynagrodzenia za wykonany produkt lub świadczoną usługę. Wskazane okoliczności mogą mieć istotny negatywny wpływ na działalność, wyniki i sytuację finansową Spółki. Dlatego też Spółka podejmuje działania związane z rozwijaniem sprzedaży eksportowej zarówno samodzielnie jak i z partnerami zagranicznymi. Nadal obserwowany jest stan stagnacji na rynku zamówień. Spółka w dalszym ciągu oczekuje na uruchomienie środków unijnych z Krajowego Planu Odbudowy, które w swoim założeniu mają finansować rozwój transportu kolejowego w Polsce. Dostępność funduszy z KPO jest warunkiem w zapisach przetargowych m.in. na dostawę składów piętrowych typu push-pull dla PKP Intercity, które NEWAG ma realizować w konsorcjum z PESĄ oraz na dostawę do 200 szt. elektrycznych zespołów trakcyjnych dla POLREGIO. Poziom ryzyka: wysoki. Ryzyko prowadzenia postępowań kontrolnych Wobec Emitenta mogą być prowadzone różnego rodzaju kontrole, w szczególności z zakresu podatkowego. Prowadzenie tego rodzaju kontroli może wymagać znacznego zaangażowania Spółki, a ponadto kontrola może zakończyć się wydaniem decyzji powodujących określone skutki finansowe. Nawet w razie bezprawności takich decyzji, ich uchylenie może wymagać wszczęcia przez Spółkę postępowania sądowo-administracyjnego, a na czas trwania tego postępowania Spółka może być zobowiązana do zapłaty kwoty określonej w decyzji lub wniesienia zabezpieczenia. W dniu 4 marca 2019 roku Spółka otrzymała od Krakowskiego Parku Technologicznego Sp. z o.o. decyzję o wsparciu Nr 16/2019, następnie decyzję zmieniającą od Ministra Rozwoju Nr 104/DRI/20 z dnia 17 kwietnia 2020 roku. Decyzje te uprawniają Spółkę do korzystania z pomocy publicznej w formie zwolnienia podatkowego dostępnego dla pomiotów prowadzących działalność na podstawie stosownej decyzji w obrębie Polskiej Strefy Inwestycji (PSI). W efekcie obowiązek zapłaty podatku dochodowego dotyczy wyłącznie dochodu osiąganego z działalności podlegającej opodatkowaniu, tj. takiej działalności, która generalnie wykracza poza zakres zezwolenia lub prowadzona jest poza terenem strefy. W terminie do dnia 31 marca 2022 r. Spółka zobowiązana była ponieść minimalne nakłady inwestycyjne w wysokości co najmniej 80,4 mln zł. Maksymalna kwota wydatków od której Spółka będzie mogła kalkulować wysokość pomocy publicznej wynosi 104,5 mln zł (przysługująca pomoc to 35% tych nakładów). Zakończenie inwestycji powinno nastąpić 31 marca 2022 r. Poza warunkami poniesienia wydatków kwalifikowanych w odpowiedniej wysokości, Spółka jest również zobligowana do spełnienia określonych warunków w zakresie zatrudnienia. Termin obowiązywania decyzji to 12 lat od momentu jej wydania. Do końca 2021 roku Spółka poniosła koszty kwalifikowane na nowe inwestycje w wysokości 70.060 tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2021 roku do wykorzystania pozostała kwota 10.338 tys. zł , od której zgodnie z warunkami MSR12 spółka utworzyła aktywo na podatek odroczony w wysokości 3.530 tys. zł. Do dnia 31.12.2021 Spółka korzystając z prawa wynikającego z decyzji odliczyła od podatku dochodowego CIT łącznie kwotę 25.523 tys. złotych. Do dnia 31 marca 2022 roku Spółka poniosła nakłady inwestycyjne w łącznej wysokości 71.186 tys. złotych. Oznacza to, iż Spółka w wymaganym w decyzji terminie nie wypełniła warunków decyzji co do poniesienia minimalnej 26 kwoty nakładów do dnia 31 marca 2022 roku w wysokości 80.398 tys. złotych. W dniu 28 grudnia 2021 roku Spółka zwróciła się do Ministra Rozwoju i Technologii z pismem o zmianę treści decyzji odnośnie okresu utrzymania zatrudnienia i zatrudnienia nowych pracowników. Pismo uzupełniające dotyczące w/w wniosku zostało wysłane 30 marca 2022 roku. Następnie pismem z dnia 28 marca 2022 roku Spółka zwróciła się do Ministra Rozwoju i Technologii z wnioskiem o zmianę treści decyzji dotyczącej wymaganej kwoty minimalnych nakładów w następujący sposób: „Poniesienie na terenie realizacji inwestycji kosztów kwalifikowanych nowej inwestycji, po dniu wydania decyzji, w rozumieniu art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (Dz. U. z 2018 r., poz. 1162), dalej zwana jako: „ustawą”, o łącznej wartości co najmniej 80 398 000,00 PLN (słownie: osiemdziesiąt milionów trzysta dziewięćdziesiąt osiem tysięcy złotych), przy czym nakłady w wysokości co najmniej 66.000.000,00 PLN (słownie: sześćdziesiąt sześć milionów złotych) zostaną poniesione w terminie do dnia 31 marca 2022 r., a nakłady w wysokości co najmniej 14.398.000,00 PLN (słownie: czternaście milionów trzysta dziewięćdziesiąt osiem tysięcy złotych) związane z leasingiem finansowym, zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 pkt 3) ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, poniesione będą najpóźniej do dnia 30 czerwca 2026 roku. Jako uzasadnienie wnioskowanego wydłużenia okresu rozliczenia części nakładów Spółka wskazała na finansowanie inwestycji z dwóch źródeł: • ze środków własnych oraz • w odniesieniu do niektórych z nabywanych maszyn i urządzeń – w formie leasingu finansowego obejmującego zobowiązanie do nabycia tych aktywów z dniem upływu okresu ich najmu. Po konsultacji z doradcą prawno-podatkowym Zarząd Newag S.A. ocenił szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku dla spółki na wysoce prawdopodobne. Jednocześnie należy zaznaczyć, że decyzje Ministra Rozwoju i Technologii w zakresie zmian Decyzji o Wsparciu są decyzjami uznaniowymi, co powoduje, że rozstrzygnięcia powyższych spraw mogą być odmienne od zaproponowanych przez Zarząd Spółki. W przypadku otrzymania przez Spółkę odmowy zmiany Decyzji o wsparciu, może skutkować to koniecznością złożenia korekty deklaracji CIT za lata 2020 i 2021 w zakresie odliczonych już kwot związanych z działalnością w PSI w łącznej wysokości 25.523 tys. złotych oraz wyksięgowanie aktywa na podatek odroczony od pozostającej do odliczenia kwoty wsparcia w wysokości 3.530 tys. zł. Poziom ryzyka: niski. Ryzyko związane z epidemią COVID-19 Epidemia koronawirusa może mieć wpływ na działalność Emitenta. Do negatywnych skutków pandemii mogących mieć wpływ na działalność Spółki można zaliczyć m.in zakłócenia łańcucha dostaw, wzrost kosztów transportu, czasowe wstrzymanie produkcji zarówno na skutek braku dostaw komponentów i materiałów, jak również w wyniku zmniejszonej dostępności pracowników; zmniejszony popyt na towary i usługi oferowane przez Spółkę uzależniony od zdolności finansowych zamawiających tabor szynowy. Tego rodzaju potencjalne negatywne konsekwencje będą zależne od wielu czynników makroekonomicznych i mikroekonomicznych, w szczególności długości trwania epidemii, ewentualnych nawrotów epidemii, zakresu i czasu ograniczeń wprowadzanych przez instytucje państwowe oraz pomocy publicznej kierowanej do zamawiających. W dniu 16 maja 2022 roku weszła w życie wprowadzona przez polski rząd zmiana kwalifikacji zagrożenia COVID-19 ze stanu epidemii na stan zagrożenia epidemicznego. Od początku rozwoju pandemii COVID-19 Spółka podejmowała szereg działań, których celem było ograniczenie rozprzestrzeniania się koronawirusa. Zarząd na bieżąco monitoruje sytuację związaną z rozprzestrzenianiem się koronawirusa w kraju i na świecie celem minimalizacji 27 zagrożeń związanych z ewentualnym nawrotem pandemii. W Spółce funkcjonują procedury postępowania na wypadek wystąpienia przypadków zakażenia wśród pracowników. Epidemia wirusa SARS-CoV-2 nie miała istotnego wpływu na wyniki finansowe Spółki na koniec okresu sprawozdawczego. Poziom ryzyka: niski. Ryzyko utraty ciągłości działania na skutek konfliktu zbrojnego Spółka nie prowadzi działalności operacyjnej na terenie Ukrainy i Rosji, jednakże trwające działania wojenne w Ukrainie negatywnie oddziałują na działalność Spółki powodując zaburzenia w łańcuchach dostaw, wydłużone terminy realizacji, problemy z dostępnością surowców, rosnącą inflację, w tym niekontrolowany wzrost cen paliw i energii elektrycznej, wahania kursów walut (w szczególności EUR,USD). Wywołana przez Rosję wojna spowodowała dynamiczne zmiany w środowisku makroekonomicznym w trakcie roku 2022, które doprowadziły do osłabienia waluty PLN, co wpłynęło znacznie na wzrost kosztów oraz niższy poziom zrealizowanej marży. W ocenie Spółki trwający konflikt w dalszym ciągu będzie oddziaływać na sytuację makroekonomiczną w kraju i na świecie, a w konsekwencji w sposób pośredni może wpłynąć na przyszłą działalność Spółki oraz osiągane wyniki finansowe. Jednakże skala wpływu jest trudna do oszacowania, ponieważ będzie to uzależnione od dalszego przebiegu wojny, a także działań jakie będą podejmowały rządy innych krajów, w tym podtrzymywanie lub nakładanie nowych sankcji na Rosję. Spółka na bieżąco monitoruje rozwój zdarzeń w Ukrainie i dostosowuje swoje działania tak, aby zminimalizować materializację ryzyk. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania Spółka nie zidentyfikowała przesłanek wskazujących na utratę ciągłości działania. Poziom ryzyka: średni. Ryzyka finansowe Ryzyka finansowe ujęte zostały w Jednostkowym Sprawozdaniu Finansowym Emitenta. Ryzyka środowiskowe W ramach systemu zarządzania środowiskiem Jednostka Dominująca również monitoruje ryzyka w tym aspekcie. Są to ryzyka nadmiernych emisji, ryzyka skażenia środowiska naturalnego, ryzyka przekroczenia dopuszczalnych limitów wytwarzania odpadów. Poziom ryzyka: niski. Ryzyka i szanse projektów Ryzyka projektów monitorowane są z większą częstotliwością w stosunku do ryzyk korporacyjnych. Monitorowaniu podlega ryzyko budżetowe, ryzyko spełnienie wymagań klienta, ryzyka terminowość i jakość poszczególnych etapów projektu (konstrukcji, technologii, produkcji, homologacji). Poziom ryzyka: niski. 28 1.3 Zarządzanie etyką Obowiązujące w Spółce dokumenty odnoszące się m.in. do przeciwdziałania korupcji i łapownictwu są wspólne dla całego obszaru zarządzania etyką. Oznacza to, że polityki i procedury regulujące szeroko rozumiane kwestie etyczne obejmują również kwestie związane z przeciwdziałaniem potencjalnym zachowaniom korupcyjnym. W trosce o zachowanie najwyższych standardów etycznych wprowadziliśmy w Spółce w 2016 r. w życie „Kodeks Etyki” określający zasady transparentnej i uczciwej współpracy z dostawcami i usługodawcami. Zasady te dotyczą całości relacji, począwszy od prowadzenia procesu ofertowego, poprzez kwalifikację, po wybór dostawcy i usługodawcy. Aby zapewnić obiektywizm w wyborze oferenta, Kodeks określa również dopuszczalne granice relacji z dostawcami i podwykonawcami – zabronione jest przyjmowanie prezentów powyżej określonej symbolicznej wartości (pieniędzy, dóbr materialnych, usług, rozrywek, podróży oraz wszelkich innych form podarunków). Dozwolone jest natomiast przyjmowanie skromnych upominków firmowych, takich jak artykuły promocyjne, sporadycznych posiłków czy zaproszeń na imprezy sponsorowane przez dostawcę lub usługodawcę. Fakt przyjęcia takiego upominku nie może w żaden sposób wpływać na decyzje osoby dokonującej zakupu lub osoby projektującej w stosunku do dostawcy. Wszyscy pracownicy Pionu Zakupów zostali obowiązkowo zapoznani z Kodeksem Etyki w ramach przeszkolenia stanowiskowego i potwierdzili jego znajomość na karcie przechowywanej w teczkach osobowych, a aktualna treść Kodeksu jest dostępna w sieci intranetowej firmy. Spółka jest zaangażowana w budowanie relacji opartych na uczciwości i zaufaniu ze wszystkimi swoimi dostawcami. Oczekujemy od dostawców: ▪ całkowicie transparentnych działań, w poszanowaniu prawa konkurencji, ▪ walki z korupcją i praniem brudnych pieniędzy, ▪ zaangażowania w ochronę własności intelektualnej, ▪ zagwarantowania poufności otrzymywanych informacji. Aby zapewnić spełnienie powyższych oczekiwań, każdy potencjalny dostawca lub podwykonawca, podejmujący współpracę ze Spółką, jest zobowiązany do podpisania umowy o zachowaniu poufności, która jest niezbędna do otrzymania zapytania ofertowego wraz z niezbędną dokumentacją techniczną. Misja Pionu Zakupów NEWAG S.A. polega na zagwarantowaniu klientom wewnętrznym dostępności materiałów i usług poprzez wybór dostawców, którzy spełniają wymogi techniczne i ekonomiczne (jakości, kosztów, terminowości, bezpieczeństwa i wiarygodności) określone przez NEWAG S.A. oraz spełniające oczekiwania Spółki w obszarach społecznym i środowiskowym. Jednym ze składników misji Pionu Zakupów jest również nawiązywanie długoterminowych relacji z dostawcami. Oznacza to przede wszystkim wspieranie ich rozwoju w celu tworzenia wspólnych wartości, prowadzenie dialogu dotyczącego jakości, utrzymywanie regularnej komunikacji oraz promowanie innowacyjności. Wskaźnik 2022 2021 Czy organizacja posiada formalny Kodeks Etyczny lub równoważny dokument odpowiadający na potrzeby organizacji. Tak Tak Liczba zgłaszanych skarg potencjalnych naruszeń standardów etycznych 0 0 29 2 Obszar środowiskowy CEL: Produkujemy pojazdy z poszanowaniem dla środowiska i nieodnawialnych zasobów naturalnych. Dla zapewnienia promowania przyjętego kierunku działania w zakresie ochrony środowiska Zarząd Spółki wdrożył Politykę Zintegrowanego Systemu Zarządzania i zobowiązał do jej przestrzegania wszystkich pracowników i dostawców Spółki. Polityka Zintegrowanego Systemu Zarządzania nadaje kierunek rozwoju w zakresie zarządzania jakością, środowiskiem i energią, wyznacza długoterminowe cele i wskazuje priorytety Spółki w omawianym zakresie. Polityka dostępna jest dla wszystkich stron zainteresowanych na stronie internetowej Spółki. Cele zawarte w polityce wynikają i są spójne z celami strategicznymi Spółki, przekładają się także na cele operacyjne. W ich ramach podejmowane są działania zarówno doskonalące, które mają na celu zwiększenie konkurencyjności Spółki oraz jakości i innowacyjności dostarczanych pojazdów, ale także działania optymalizacyjne i doskonalące w obszarze minimalizowania negatywnego wpływu działalności firmy na środowisko. W ramach utrzymywanego systemu zarządzania środowiskowego badane są i oceniane aspekty środowiskowe. Na bazie przeprowadzanej cyklicznie analizy i oceny, wyznaczane są aspekty znaczące z punktu widzenia wpływu prowadzonej działalności na środowisko. Wyznaczenie znaczących aspektów środowiskowych pozwala na zdefiniowanie ściśle ukierunkowanych działań ograniczających negatywny wpływ firmy na środowisko oraz nakierowanych na ograniczanie potencjalnych ryzyk środowiskowych związanych z tymi wpływami. Zakład Spółki w Nowym Sączu zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie Dworca Kolejowego i stacji towarowej po południowej stronie linii kolejowej Nowy Sącz – Krynica. Teren zakładu i najbliższego otoczenia stanowią obszary przekształcone w ponad 90%, od dziesięcioleci wykorzystywane gospodarczo i zurbanizowane infrastrukturą transportowo-komunikacyjną, przemysłowo-usługową oraz zabudową jednorodzinną. W strefie bezpośredniego oddziaływania zakładu, jak również na terenach sąsiednich nie ma obszarów podlegających ochronie specjalnej w myśl przepisów ustawy o ochronie przyrody. Diagnoza stanu i funkcjonowania środowiska obszaru lokalizacji Spółki wraz z przyległymi terenami wykazuje zróżnicowaną wrażliwość i odporność na degradację środowiska przyrodniczego, co ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie firmy w kontekście zarządzania środowiskowego, zarządzania energią, minimalizowania negatywnych wpływów na otoczenie, interesariuszy oraz czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Specyficzne warunki klimatyczne panujące w Kotlinie Sądeckiej, cechujące się wysoką częstotliwością występowania cisz, zwiększoną średnią wilgotnością powietrza, dużą liczbą dni z mgłą oraz niekorzystnymi warunkami wentylacyjnymi, sprzyjają koncentracji zanieczyszczeń atmosferycznych. Rozumiemy i podzielamy, wynikające z wyżej wymienionych uwarunkowań, zidentyfikowane oczekiwania interesariuszy, dlatego też szczególny nacisk kładziemy na minimalizowanie negatywnego wpływu zakładu Spółki na środowisko naturalne i ograniczanie zużycia nieodnawialnych surowców naturalnych. 30 Spółka posiada w swojej strukturze jeden wydział zamiejscowy, zlokalizowany we wschodniej części miasta Gliwice na obszarach od dziesięcioleci zurbanizowanych przemysłowo. W bezpośrednim sąsiedztwie terenu zakładu nie występuje zabudowa mieszkalna. Od strony zachodniej i wschodniej zlokalizowane są obiekty przemysłowo-produkcyjne innych zakładów przemysłowych. Od strony północnej zakład graniczy z ulicą Chorzowską oraz terenami zalesionymi obszaru Parku Kultury i Wypoczynku. Od strony południowej przebiega linia kolejowa, z którą zakład ma połączenie poprzez własna bocznicę kolejową. Usytuowanie wydziału w obszarze w 100% przekształconym od dziesięcioleci gospodarczo infrastrukturą transportowo-komunikacyjną i przemysłowo-usługową stanowi, że zidentyfikowane oczekiwania interesariuszy zewnętrznych są takie same i równorzędnie normatywne na środowisko i otoczenie. 2.1 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: zużycie materiałów i surowców Projektując i produkując nasze pojazdy bierzemy pod uwagę cały cykl życia wyrobu. Naszym celem jest spełnienie zakładanych wskaźników niezawodności oraz parametrów produkowanych pojazdów (np. waga), co przekłada się na ilość zużywanych materiałów w ramach napraw i obsługi gwarancyjnej oraz kosztów i końcowej utylizacji lub dalszego wykorzystania materiałów. To z kolei wpływa na dalsze ograniczenie zużycia zasobów nieodnawialnych w trakcie eksploatacji pojazdów. Wymagania w zakresie ochrony środowiska stawiamy również naszym dostawcom. Zobowiązujemy naszych dostawców do przeanalizowania oddziaływania dostarczanych przez nich wyrobów na środowisko w celu: ▪ minimalizacji oddziaływania wyrobu na środowisko w trakcie eksploatacji, ▪ minimalizacji powstawania szkodliwych substancji poprzez produkcję wykorzystującą technologie przyjazne środowisku naturalnemu, ▪ uwzględnienia w projekcie opcji technologicznych pozwalających na utylizację materiałów, które nie podlegają ponownemu wykorzystaniu, w sposób nieszkodliwy dla środowiska. 31 2.2 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: paliwa i energia W naszym procesie produkcyjnym zużywamy prąd, olej napędowy oraz gaz ziemny. Do ogrzewania obiektów wykorzystywana jest również energia cieplna dostarczana przez miejskie przedsiębiorstwa energetyki cieplnej. Wskaźnik * 2022 2021 zużycie energii cieplnej w MWh 12 150 17 373 zużycie energii elektrycznej w MWh 9 257 10 132 zużycie gazu ziemnego w MWh 2 568 2 684 zużycie oleju napędowego w MWh 3 847 2 824 zużycie benzyny w MWh 355 349 produkcja własna energii elektrycznej w MWh (fotowoltaika) 151 128 Zużycie energii cieplnej w roku 2022 było niższe o 31 % w stosunku do roku 2021. W roku 2022 zużycie energii elektrycznej spadło o około 9% w stosunku do roku 2021, zużycie gazu ziemnego spadło o 4,3%. Spółka dysponuje flotą pojazdów osobowych oraz dostawczych. 96% samochodów spełnia normę spalin EURO 6. Struktura floty wg normy spalania danego samochodu przedstawia poniższa tabela. Norma emisji spalin 2022 2021 EURO 6 55 59 EURO 5 1 0 EURO 3 1 1 32 2.3 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: woda Najbardziej narażone na degradację są wody podziemne czwartorzędowego poziomu wodonośnego ze względu na znaczną przepuszczalność gruntów. Zanieczyszczenia skoncentrowane w powierzchniowych warstwach gruntu, mogą, na skutek realizacji obiektów przemysłowych i infrastruktury technicznej przedostawać się w tereny o wyższym współczynniku infiltracji i pośrednio prowadzić do obniżania jakości wód podziemnych zgromadzonych w GZWP. Powyższe uwarunkowanie determinuje funkcjonowanie i dalszy rozwój działalności produkcyjnej firmy pod względem inwestycyjnym, procesowo-technologicznym w zakresie ochrony gruntu przed zanieczyszczeniami i przekształceniami zagrażającymi skażeniem wód podziemnych. W tym kontekście należy wymienić: ▪ wdrażane od szeregu lat zmiany profilu produkcyjno-technologicznego i modernizacja infrastruktury technicznej zakładu, co pozwoliło na całkowitą likwidację procesów mycia części i podzespołów taboru kolejowego w myjniach tunelowych (znaczące zużycie wody i związane z tym wytwarzanie ścieków przemysłowych), ▪ ograniczenie do niezbędnego minimum zużycia wody w obecnie stosowanych procesach technologicznych, co znacząco wpłynęło na zmniejszenie jej zużycia, a tym samym powstawanie ścieków przemysłowych, ▪ wdrożenia zamkniętych procesów technologicznych z zastosowaniem biodegradowalnych środków myjących, z odbiorem zużytych roztworów myjących bezpośrednio z miejsca ich powstawania do neutralizacji i unieszkodliwiania przez specjalistyczne firmy zewnętrzne, co całkowicie wyeliminowało problem zagrożeń ściekami przemysłowymi na terenie zakładu, ▪ wprowadzenie na terenie zakładu bezwzględnego zakazu wylewania do kanalizacji zakładowej i do gruntu jakichkolwiek zanieczyszczeń lub ścieków, ▪ wykonanie miejsc magazynowania i przeładunku odpadów poprodukcyjnych zgodnie z obowiązującymi przepisami ochrony środowiska, co zapewnia ochronę terenu przed zanieczyszczeniami, ▪ wdrożenie procedur i instrukcji postępowania z substancjami ciekłymi i chemikaliami, zabezpieczające przed wystąpieniem ewentualnych wycieków i zanieczyszczeń podczas ich stosowania lub transportu, ▪ okresowe szkolenie wszystkich pracowników produkcyjnych i obsługi technicznej zakładu w zakresie obowiązków związanych z ochroną przed zanieczyszczeniami, degradacją terenu i gruntów, w tym obszarów zieleni urządzonej, ▪ odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenów utwardzonych, dróg zakładowych i powierzchni dachów kanalizacją zakładową do miejskiej sieci kanalizacji burzowej oraz ścieków sanitarno-bytowych z pomieszczeń socjalnych, szatni, umywalni do kanalizacji sanitarnej miasta, ▪ prowadzenie na terenie zakładu monitoringu stanu wód podziemnych poprzez coroczne badanie wód z piezometrów zlokalizowanych na terenie zakładu (od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku), ▪ prowadzenie codziennego monitoringu poboru wód podziemnych z własnych ujęć wody pitnej zlokalizowanych na terenie zakładu, ▪ okresowe kontrolowanie NEWAG S.A. przez terenowe organy ochrony środowiska, które na podstawie kontroli bezpośrednich oraz wyników badań i pomiarów nie stwierdziły nieprawidłowości, 33 ▪ brak skarg i konfliktów z właścicielami działek bezpośrednio sąsiadujących z terenem zakładu, w związku z prowadzoną na terenie NEWAG S.A. działalnością produkcyjną. Wskaźnik 2022 2021 pobór wody podziemnej - m 3 17 660 16 961 pobór wody z sieci miejskiej – m 3 10 107 8 448 2.4 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: bioróżnorodność W strefie bezpośredniego oddziaływania zakładu, jak również na terenach sąsiednich, nie ma obszarów podlegających ochronie specjalnej w myśl przepisów ustawy o ochronie przyrody. W 2022 roku w trakcie inwentaryzacji przyrodniczej obszaru zakładu zlokalizowano siedlisko rośliny chronionej – storczyka szerokolistnego (Epipactis helleborine) w terenie przeznaczonym do zagospodarowania przemysłowego. Roślinność ta została najprawdopodobniej wprowadzona przypadkowo w trakcie nasadzeń drzewostanu rekompensacyjnego za usunięte w przeszłości drzewa w ramach przedsięwzięć inwestycyjnych. W celu ochrony przed zniszczeniem siedliska, NEWAG S.A. uzyskał pozwolenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie [Dec. ST-II.6400.2.2022.DKo] na przeniesienie siedliska rośliny chronionej. Zastępcze siedlisko zostało zlokalizowane na obszarze zakładu w dniu 5 października 2022 roku na terenie zieleni urządzonej działki nr 3/10. 34 2.5 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: emisje do atmosfery Wrażliwym aspektem środowiskowym w rejonie lokalizacji zakładu w Nowym Sączu jest powietrze atmosferyczne. Na pogarszanie się standardów jakości powietrza atmosferycznego mają obecnie wpływ czynniki antropogeniczne: wzrost natężenia ruchu samochodowego, wzrost powierzchni parkingów, składowisk, zakłady przemysłowe, położenie w sąsiedztwie terenów usługowo - mieszkaniowych oraz czynniki naturalne, tj. niekorzystne warunki wentylacyjne sprzyjające koncentracji zanieczyszczeń, tendencji do powstawania zastoisk inwersyjnego powietrza, czy znaczny udział dni z ciszą (do 50% w ciągu roku). Jest to kolejny czynnik środowiskowy, który determinuje funkcjonowanie i rozwój zakładu. Lokalizacja obiektów kubaturowych winna być realizowana tak, by nie ograniczać warunków wentylacyjnych, tj. poprzecznie do kierunku południowy zachód – północny wschód. Instalacje i procesy technologiczne, jakie funkcjonują w zakładzie oraz planowane do wdrożenia, będące źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza, muszą uwzględniać rygorystyczne przestrzeganie obowiązujących standardów emisyjnych, a w przypadkach szczególnych praktycznie winny być eliminowane z terenu zakładu. Przykładem takich działań jest oddanie do użytku hali produkcyjnej 5A, w której zastosowano układ filtrowentylacji działającej w systemie zamkniętym, przez co procesy spawalnicze przebiegające w hali nie generują emisji do atmosfery lub likwidacja w roku 2017 ciepłowni zakładowej z siedziby Spółki w Nowym Sączu, czy wcześniej zlikwidowane: odlewnia żeliwa, kuźnia i resorowania, czyszczalnia odlewów, stolarnia mechanicznej obróbki drewna, odlewnia metali kolorowych, malarnia lokomotyw spalinowych, oraz szereg pomniejszych stanowisk mycia rozpuszczalnikami organicznymi. Wdrażając ww. działania modernizacyjne procesów produkcji oraz likwidacji uciążliwych źródeł emisji przyczyniliśmy się do znaczącej redukcji zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza na terenie miasta, co ma szczególne znaczenie ze względu na specyficzne uwarunkowania środowiskowo-lokalizacyjne zakładu. W efekcie tych działań na przestrzeni ostatnich kilku lat wyeliminowaliśmy wprowadzanie z terenu Spółki do powietrza średniorocznie ok. 200 Mg różnego rodzaju zanieczyszczeń gazowo-pyłowych, co jest wartością znaczącą dla poprawy jakości powietrza na terenie miasta. Pozwala to na ograniczenie niekorzystnych skutków słabego przewietrzania wynikającego z ww. warunków klimatycznych Kotliny Sądeckiej. Monitoring własny oraz pomiary kontrolne WIOŚ w ostatnich latach nie wykazują występowania przekroczeń dopuszczalnych wartości emisji zanieczyszczeń gazowo-pyłowych wprowadzanych do powietrza z obecnie funkcjonujących instalacji Spółki. Na terenie zakładu w Nowym Sączu nie ma instalacji mogących być potencjalnymi źródłami transgranicznych emisji zanieczyszczeń. W kontekście działań na rzecz ograniczenia źródeł emisji otrzymaliśmy nową decyzję na emisję gazów i pyłów do atmosfery (WSR. 625.5.2021.ZM z dn. 15.12.2021). W stosunku do ubiegłego pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do atmosfery zmniejszyliśmy liczbę stanowisk 35 emisyjnych o 50%. Dodatkowo zdecydowaliśmy się na instalację filtrów węglowych w kabinach lakierniczych, które znacząco zredukują emisję lotnych związków organicznych do atmosfery. W lokalizacji Gliwice problematyka emisji zanieczyszczeń pyłowo-gazowych nie jest tematem tak wrażliwym jak w NEWAG Nowy Sącz. Wynika to z uwarunkowań lokalizacyjnych i środowiskowych obszaru na którym funkcjonuje wydział zamiejscowy w Gliwicach. Dotrzymywanie normatywów wartości emisji zanieczyszczeń określonych w pozwoleniu jest elementem wystarczającym. Wdrożone zmiany procesów technologicznych pozwoliły na zmniejszenie źródeł emisji zanieczyszczeń gazowo-pyłowych wprowadzanych do powietrza z 15 do 5. Dokonano aktualizacji stanu prawnego w zakresie pozwolenia na emisje zanieczyszczeń do powietrza uzyskując nową decyzję NR SR-522/2018 Prezydenta Miasta Gliwice. Spółka nie podaje informacji o emisji pośredniej gazów cieplarnianych pochodzących z wytwarzania zużytej energii elektrycznej i ciepła. Również emisje pośrednie gazów cieplarnianych, które występują w łańcuchu dostaw surowców i materiałów do procesów produkcji przedsiębiorstwa nie są raportowane. Wskaźnik 2022 2021 wskaźnik zgodności źródeł emisji z pozwoleniem (wartość 100 oznacza wykorzystanie w 100% źródeł emisji ujętych w pozwoleniu) – Nowy Sącz 100% 100% wskaźnik zgodności źródeł emisji z pozwoleniem (wartość 100 oznacza wykorzystanie w 100% źródeł emisji ujętych w pozwoleniu) – Gliwice 100% 100% Wielkość bezpośredniej emisji CO 2 (spalanie gazu ziemnego) - tona 503,7 526 opłaty środowiskowe z tytułu wprowadzania gazów i pyłów do powietrza (zł) - Nowy Sącz 30 500 21 590 opłaty środowiskowe z tytułu wprowadzania gazów i pyłów do powietrza (zł) - Gliwice 451 444 W zakresie ograniczenia emisyjności zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza od lat nadzorujemy źródła emisji pod kątem niwelowania wielkości wprowadzanych gazów i pyłów do atmosfery. W tym celu instalujemy urządzenia filtrujące, filtrowentylacje, które znacząco redukują wielkość emisji w wyniku czego zmniejszamy liczbę stanowisk emisyjnych. Przykładem tego działania są wskaźniki zgodności źródeł emisji z pozwoleniem. 36 2.6 Oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie: odpady i ścieki Znaczącym efektem osiągniętym przez Spółkę jest również zmiana rodzajowa powstających obecnie odpadów poprodukcyjnych. Zredukowano do niezbędnego minimum odpady podlegające utylizacji, a odpady unieszkodliwiane przez składowanie praktycznie nie występują w obecnym profilu produkcji Spółki. Z ogólnej masy wytworzonych odpadów w 2022 roku ok. 90% stanowią odpady podlegające recyklingowi, odzyskowi i regeneracji, a zatem wtórnemu wykorzystaniu gospodarczemu. Osiągnięto to między innymi poprzez uwzględnienie zagadnień związanych z gospodarką odpadami w procesie dostosowania zakładu do nowych technologii produkcji, a także w systemie zarządzania środowiskowego NEWAG zgodnego z normą ISO 14001: 2015. Zrealizowane przez Spółkę zadania w dziedzinie wytwarzania i gospodarowania odpadami: ▪ zbudowana zbiornica magazynowo przeładunkowa odpadów zabezpieczona została ogrodzeniem uniemożliwiającym niekontrolowane deponowanie odpadów przez osoby nieuprawnione, praktycznie wyeliminowała przypadki nieselektywnego magazynowania odpadów, ▪ wdrożone rozwiązanie dostaw farb i lakierów w ilości niezbędnej do danego procesu lakierniczego wyeliminowało całkowicie powstawanie odpadów polakierniczych z tytułu niewykorzystanych materiałów, ▪ stosowane urządzenia prasowania odpadów opakowaniowych ograniczyły objętościową wielkość wytwarzanych odpadów opakowaniowych o przedział 50-70% w stosunku do ich magazynowania luzem, co pozwoliło na ich efektywniejsze przekazywanie do zagospodarowania. Wdrożone rozwiązania systemowe i techniczne profilu produkcji na terenie NEWAG S.A. pozwoliły w zakresie gospodarki odpadami na znaczącą zmianę ilościowo-rodzajową powstających odpadów co obniżyło lub wręcz wyeliminowało ilość wytwarzanych odpadów wymagających unieszkodliwiania poprzez utylizację bądź składowanie. Wprowadzenie na poziomie koncepcyjnym i projektowania produkcji ograniczenia lub eliminacji wytwarzania uciążliwych dla środowiska odpadów stanowi główne źródło sukcesu w tym zakresie. W wyniku wdrażania powyższych rozwiązań, a także zmiany profilu działalności oddziału w Gliwicach nie wystąpiliśmy o nowe pozwolenie na wytwarzanie odpadów ze względu na niską emisyjność odpadową stosowanych w tym momencie technologii w tej lokalizacji. Wskaźnik 2022 2021 Wskaźnik ilościowy wytwarzanych odpadów zgodności rodzajowo- ilościowej z pozwoleniem w odniesieniu rocznym [Mg] Nowy Sącz 14% 21% Wskaźnik ilościowy wytwarzanych odpadów zgodności rodzajowo- ilościowej z pozwoleniem w odniesieniu rocznym [Mg] Gliwice nd 0,8% 37 W ramach corocznych audytów wewnętrznych dotyczących gospodarki odpadami w Spółce oraz szkoleń, odnoszących się do przestrzegania obowiązujących procedur i instrukcji, kształtowana jest wśród pracowników odpowiednia świadomość ekologiczna i hierarchia wartości, które wspierają osiąganie wyznaczonych w tym zakresie celów. W gospodarce odpadami podstawowe znaczenie mają motywacje zdrowotne i ekonomiczne. Niewłaściwe zbieranie, gromadzenie, magazynowanie i składowanie odpadów może stworzyć duże zagrożenie zdrowotne i epidemiologiczne. Z kolei motywy ekonomiczne są bodźcem do minimalizowania ilości odpadów oraz ich selektywnej zbiórki. Równorzędne działania w tym zakresie realizowane są na terenie wydziału zamiejscowego w Gliwicach. 2.7 Zapewnienie zgodności z prawem i opłaty środowiskowe Aktywnie zarządzamy ryzykiem utraty zgodności w obszarze ochrony środowiska. Utrzymujemy, monitorujemy i aktualizujemy naszą bazę wiedzy w zakresie obowiązujących nas wymagań prawnych i naszych zobowiązań. Cyklicznie przeprowadzamy analizę i ocenę zgodności naszych działań z obowiązującymi Spółkę wymaganiami prawnymi. Poddajemy weryfikacji dowody zgodności, a w razie pojawienia się zmian – planujemy i wdrażamy działania dostosowujące Spółkę do obowiązujących przepisów. Ocena zgodności wykonywana jest na kilku poziomach, co zwiększa jej efektywność. Spółka rzetelnie wypełniała także obowiązki sprawozdawcze w zakresie ochrony środowiska. Działania minimalizujące negatywny wpływ Spółki na środowisko są dla nas priorytetem i wyzwaniem przy wdrażaniu nowych technologii produkcji. Przykładem jest wybudowana nowa hala produkcyjna konstrukcji spawanych, gdzie wszystkie aspekty oddziaływania obiektu budowlanego, procesów technologicznych na otoczenie są kompleksowo uwzględniane zgodnie z obowiązującymi standardami środowiskowymi. Wysokość opłat z tyt. gospodarczego korzystania ze środowiska za rok 2022 wyniosła 30,5 tys. zł. 38 3 Obszar społeczny i pracowniczy (S) CEL: Szanujemy każdego człowieka. 3.1 Korzystanie z pomocy publicznej i zlecenia publiczne Kwestia zamówień publicznych została przedstawiona w punkcie 1.1. Spółka za rok 2022 odprowadziła do budżetu państwa kwotę 62,8 mln zł tytułem zaliczek na podatek dochodowy osób fizycznych (pracownicy i zleceniobiorcy), podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku VAT. Ponadto do jednostek samorządu terytorialnego w formie podatku od nieruchomości trafiła kwota blisko 4,5 mln zł. Spółka w 2019 roku otrzymała w decyzję o wsparciu Nr 16/2019 z dnia 4 marca 2019 roku, uprawniającą do ulgi w zakresie podatku dochodowego. W 2022 roku Spółka korzystała ze zwolnienia podatkowego z tytułu poniesienia kosztów kwalifikowanych inwestycji w wysokości 1.865.705,89 zł. 3.2 Poziom zatrudnienia i poziom wynagrodzeń Funkcjonowanie systemu zarządzania zasobami ludzkimi w Spółce oparte jest na zasadach powszechnie obowiązującego prawa polskiego i międzynarodowego. W Spółce oraz Spółkach zależnych przestrzegane są wszelkie normy mające na celu zapewnienie godnych, bezpiecznych i zapewniających równość warunków pracy i płacy. NEWAG S.A. prowadzi politykę równości zarówno w stosunku do swoich pracowników, jak i kandydatów do pracy. Proces rekrutacyjny jest transparentny i oparty na jasno określonych kryteriach rekrutacyjnych, a wybór kandydata do pracy następuje na podstawie oceny stopnia dopasowania kompetencji posiadanych przez kandydata do profilu stanowiska pracy. Przyjęta przez Spółkę polityka zatrudnienia sprzyja zatrudnianiu osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. Chcąc zapewnić stabilność zatrudnienia, NEWAG zatrudnia pracowników na umowę o pracę, a umowy cywilnoprawne oraz formy samozatrudnienia należą do nielicznych przypadków wariantów współpracy. Podział wg rodzaju zatrudnienia: 31.12.2022 31.12.2021 umowy o pracę 99,8% 99,8% pozostałe formy zatrudnienia 0,2% 0,2% 39 Podział pracowników wg grup wiekowych: 2022 2021 19-24 4,97% 5,41% 25-34 22,93% 24,52% 35-44 18,13% 16,80% 45-54 20,86% 21,89% 55-64 32,37% 30,81% 65+ 0,75% 0,56% NEWAG stale podejmuje działania na rzecz poprawy warunków socjalnych pracowników świadczących pracę, poprzez inwestycje w modernizację dotychczas istniejących budynków oraz budowę nowych. Dotyczy to w szczególności dostosowywania do odpowiednich warunków pomieszczeń socjalnych oraz poprawy czynników mających wpływ na bezpieczeństwo pracy i komfort wykonywania obowiązków zawodowych w halach produkcyjnych, takich jak montaż nagrzewnic, czy też urządzeń odpylających. Pracownikom pracującym w halach produkcyjnych zapewniane są środki ochrony indywidualnej oraz 3 komplety odzieży roboczej serwisowanej na bieżąco. Średnie wynagrodzenie w Spółce za rok 2022, bez wynagrodzenia Zarządu, wyniosło 5.593 zł brutto (5.138 zł brutto w roku 2021). 3.3 Relacje ze stroną pracowniczą i wolność zrzeszania W NEWAG funkcjonują dwa związki zawodowe: NSZZ Solidarność oraz Związek Zawodowy Pracowników NEWAG S.A. Obecnie stosunki między związkami zawodowymi, a Spółką NEWAG S.A. są poprawne. W NEWAG działa również Społeczna Inspekcja Pracy, która bierze aktywny udział w kształtowaniu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, regularnie spotykając się z przedstawicielami pracodawcy w ramach Komisji BHP. Od roku 2012 nie doszło do żadnego strajku. W 2016 r. Związki Związek Zawodowy NSZZ „Solidarność” oraz Związek NSZZ Pracowników NEWAG S.A. wszczęły spór zbiorowy, który trwa nadal. Ostatnimi działaniami w ramach sporu było postępowanie mediacyjne zakończone w 2016 r. oraz wezwanie Spółki NEWAG do potwierdzenia statusu sporu zbiorowego jako zakończonego skierowanego do obu wyżej wymienionych związków. Związki do dnia dzisiejszego nie udzieliły odpowiedzi. 40 3.4 Bezpieczny pracodawca CEL: Produkujemy bezpieczne pojazdy w bezpieczny sposób. Zgodnie z polityką bezpieczeństwa NEWAG realizowane są odpowiednie zadania we wszystkich obszarach działania Spółki, prowadzące do obniżenia poziomu wskaźników wypadkowości. Zgodnie z polityką bezpieczeństwa naszym priorytetem jest dbanie o bezpieczeństwo wszystkich osób przebywających na terenie NEWAG niezależnie od tego czy są to pracownicy, wykonawcy/dostawcy usług, klienci czy goście. Celem NEWAG jest dążenie do obniżenia liczby wypadków przy pracy pracowników i podwykonawców oraz utrzymanie na poziomie zerowym liczby pożarów i awarii przemysłowych. Wskaźnik wypadkowości - liczba wypadków przy pracy skutkujących zwolnieniem lekarskim pracowników Spółki w danym roku * 1000000/liczba roboczogodzin w tym okresie. Wskaźnik 2022 2021 Wskaźnik wypadkowości 1,87 3,06 Wszystkie wypadki w 2022 roku należały do kategorii wypadków lekkich. Najczęstszą przyczyną wypadków była chwilowa nieuwaga w trakcie poruszania się poszkodowanego. Wśród poszkodowanych nie odnotowano kobiet. W 2022 roku nie zarejestrowano wypadku wśród dostawców i wykonawców realizujących pracę na terenie Spółki. 2022 2021 M K M K Liczba wypadków ciężkich pracownicy 0 0 0 0 podwykonawcy 0 0 0 0 Liczba wypadków śmiertelnych pracownicy 0 0 0 0 podwykonawcy 0 0 0 0 W NEWAG S.A. prowadzona jest identyfikacja czynników mogących potencjalnie powodować choroby zawodowe pracowników oraz badania środowiska pracy. Badania wykonywane są przez akredytowane laboratoria. W przypadku zidentyfikowanych czynników szkodliwych na stanowiskach pracy wdrożone są działania zapobiegawcze poprzez rozwiązania organizacyjne, techniczne oraz właściwy dobór środków indywidualnych. 2022 2021 M K M K Liczba dni niezdolności do pracy spowodowanej wypadkami liczba dni 232 0 436 69 na liczbę zatrudnionych 0,19 0 0,34 0,05 Liczba stwierdzonych chorób zawodowych 0 0 1 0 Liczba osób pracujących w warunkach przekroczenia NDS lub NDN 173 2 168 2 41 Audyty BHP W celu poprawy standardów bezpieczeństwa od 2022 r. prowadzone są dwa audyty bhp uwzględniające zarządzanie środowiskowe i zarządzanie energią zgodnie z Zintegrowanym Systemem Zarządzania. Audyty BHP mają na celu eliminację zagrożeń oraz weryfikację realizacji spostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa pracy. Podjęte działania korygujące pozwoliły na wyeliminowanie spostrzeżeń, realizacja zaleceń wyniosła 100,00%. Zdarzenia potencjalnie wypadkowe Na podstawie rejestru zdarzeń potencjalnie wypadkowych podejmowane są działania ograniczające zagrożenia lub niebezpieczne zdarzenia. W 2022 roku zidentyfikowane niezgodności zostały zrealizowane w 98,9%. Wskaźniki częstotliwości i ciężkości wypadków przy pracy W roku 2022 wystąpiły o 3 wypadki przy pracy mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. W I kwartale 2022 roku wskaźnik częstotliwości i ciężkości wypadków wyniósł 0,00. W kolejnych kwartałach przedstawiał się następująco: 1,61 (II kwartał), 0,00 (III kwartał) oraz 1,61 (IV kwartał). Roczny wskaźnik wypadków w 2022 roku wyniósł 1,87. Projekty na rzecz poprawy bezpieczeństwa Wprowadzone w NEWAG programy, procedury i działania skutkowały utrzymaniem wskaźnika wypadków przy pracy na niskim poziomie. Podwykonawcy Działania podjęte w celu poprawy bezpieczeństwa pracowników firm zewnętrznych i gości w 2022 roku: ▪ weryfikacja instrukcji dla firm zewnętrznych w zakresie bhp, ppoż. i ochrony środowiska (wersja włoska i ukraińska), ▪ podpisanie zobowiązania wykonawcy do przestrzegania zasad bhp, ppoż. i ochrony środowiska, ▪ szkolenie osób przebywających na terenie Spółki (prowadzenie rejestru osób przeszkolonych), ▪ bieżąca kontrola pracowników wykonawcy prac/dostawy usług, ▪ rejestr niezgodności stwierdzonych w trakcie kontroli (intranet), ▪ kwartalny raport do Zarządu Spółki, ▪ prowadzenie audytu BHP i środowiskowego wykonawców wykonujących pracę na terenie Spółki, ▪ szkolenie praktykantów (uczniów, studentów), którym umożliwiono odbycie praktyk zawodowych. W celu ochrony środowiska wszystkie rejestry i zapisy prowadzone są w wersji elektronicznej. W 2022 roku przeszkoliliśmy 398 osób z firm zewnętrznych. 2022 r. 2021 r. Ilość Ilość Ilość Realizacja Liczba przeszkolonych pracowników podwykonawcy/dostawcy 398 100% 377 100% Liczba kontroli podwykonawców/dostawców 40 100% 120 100% 42 Projekty zrealizowane w 2022 roku Ze względu na okres występowania epidemii nie wszystkie projekty mogły być zrealizowane. Nazwa Opis Realizacja Rejestr kontroli BHP Rejestrowanie codziennych kontroli inspektorów bhp oraz podjętych działań eliminujących lub ograniczających zdarzenie lub zagrożenie 100% Rejestry elektroniczne Rozszerzenie udostępnionych na zasobie sieciowym rejestrów: Projekty BHP Rejestr Liderów BHP Zakres wykonywanych prac – wydz. Produkcyjne Wykaz instrukcji stanowiskowych Wykaz instrukcji bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń 100% Zwiększenie świadomości pracowników w dziedzinie bhp. Dostępne w intranecie "Aktualności BHP" - bieżące informacje w zakresie bezpieczeństwa. 100% Edukacja Szkolenia wewnętrzne pracowników w zakresie: 1. Zasad bezpiecznego poruszania się na stanowisku pracy. 2. Nadzorowania i koordynowania przyjazdu gości i prac firm zewnętrznych. 3. Działania profilaktyczne – zagrożenie epidemiologiczne koronawirusem. 4. Stosowania środków ochrony indywidualnej. 5. Bezpiecznego wykonywania pracy na wysokości oraz bezpiecznego korzystania z drabin. 100% Tablica interaktywna BHP Rejestr dni bezwypadkowych – zapobieganie wypadkom poprzez motywowanie i promowanie bezpiecznego zachowania. 100% Tablica BHP Znajdujące się na Wydziałach produkcyjnych tablice umożliwiają pracownikom dostęp do bieżących informacji w zakresie bhp, zasad postępowania w czasie epidemii oraz stosowania środków ochronnych 100% Audyt BHP wykonawców prac Kontynuacja audytu BHP wśród wykonawców realizujących prace na terenie NEWAG S.A. Sporządzanie Raportu z audytu BHP. 100% W NEWAG powołany jest Społeczny Inspektor Pracy oraz Inspektorzy Oddziałowi. Co kwartał odbywa się posiedzenie Komisji BHP z udziałem Społecznego Inspektora Pracy, przedstawicieli Zarządu, wydziałów oraz przedstawicielami dwóch działających związków zawodowych. 43 3.5 Rozwój i edukacja CEL: Tworzymy i rozwijamy zespół zaangażowanych pracowników Zarządzanie rozwojem zasobów ludzkich w Spółce ma na celu doskonalenie kompetencji, poszerzanie wiedzy oraz umiejętności praktycznych pracowników. Budowanie organizacji uczącej się i dzielenie się zdobytą wiedzą są nadrzędnymi wartościami firmy, przynoszącymi wymierne rezultaty w postaci umocnienia pozycji oraz zwiększenia konkurencyjności NEWAG na rynku. System zarządzania rozwojem pracowników oparty jest na realizacji zaplanowanej polityki szkoleniowej, jak również jest odpowiedzią na bieżące potrzeby rozwojowe, zgłaszane przez menedżerów poszczególnych jednostek organizacyjnych. Założenia polityki szkoleniowej NEWAG skupione są na rozpoznaniu potrzeb szkoleniowych pracowników oraz doskonaleniu kompetencji, mających wpływ na realizację strategii i celów organizacji. Zapewnienie pracownikom, pełniącym kluczowe funkcje, właściwego przygotowania do realizacji nowych zadań i projektów jest kluczowe dla permanentnego rozwoju firmy. Równie istotne jest zapewnienie pracownikom odpowiedniego przeszkolenia i aktualizacji wiedzy, wymaganych ze względu na stosowanie nowych technologii, jak również stworzenie możliwości skutecznego przekazywania wiedzy w organizacji w ramach licznych szkoleń wewnętrznych. Potrzeby rozwojowe określane są na podstawie zidentyfikowanej luki między obecnymi, a wymaganymi kompetencjami pracowników, jak również informacji od menadżerów oraz indywidualnych sugestii pracowników, wyrażanych w ramach corocznej oceny okresowej pracy. Wskaźnik 2022 2021 Liczba przeszkolonych pracowników 8.467 4.870 3.6 Zarządzanie różnorodnością W NEWAG obowiązuje Regulamin Pracy, Regulamin Wynagradzania i Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Postanowienia wspomnianych Regulaminów, stosuje się do wszystkich pracowników bez względu na rodzaj wykonywanej pracy, zajmowane stanowisko i rodzaj umowy. Pracodawca w szczególności podkreśla swój obowiązek przeciwdziałania jakiejkolwiek dyskryminacji w zatrudnieniu, bezpośredniej lub pośredniej, a w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym, lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Spółka nie posiada sformalizowanej polityki różnorodności jednak, prowadzi politykę równości nie tylko w stosunku do swoich pracowników, ale także w stosunku do kandydatów do pracy. Proces rekrutacyjny jest transparentny i oparty na jasno określonych kryteriach rekrutacyjnych, a wybór kandydata do pracy następuje na podstawie oceny stopnia dopasowania kompetencji 44 posiadanych przez kandydata do profilu stanowiska pracy. Przyjęta przez Spółkę polityka zatrudnienia sprzyja zatrudnianiu osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. Stan zatrudnienia w NEWAG jest zróżnicowany pod kątem płci i wieku pracowników. Procentowy udział kobiet w strukturze zatrudnienia systematycznie wzrasta. Plany sukcesji dla kluczowych stanowisk w firmie w znaczącym stopniu oparte są na wyborze kobiet jako sukcesorów, co pozwala na predykcję, iż odsetek kobiet w kadrze zarządzającej w kolejnych latach będzie się utrzymywał na podobnym poziomie. Wskaźnik 2022 2021 Zatrudnienie 1208 1256 Liczba kobiet 169 173 Udział kobiet w zatrudnieniu 14,0% 13,8% Wskaźnik 2022 2021 Udział kobiet w kadrze zarządzającej 11,6% 10,9% Spółka prowadzi również politykę aktywizacji byłych pracowników w wieku emerytalnym, zorganizowanych w Klubie Rencistów i Emerytów przy NEWAG S.A., poprzez finansowanie wynajmu sali na cotygodniowe spotkania członków Klubu, paczek świątecznych i spotkań okolicznościowych oraz dofinansowywanie imprez kulturalno-rekreacyjnych. Ponadto Spółka organizuje spotkania na terenie zakładu, umożliwiając byłym pracownikom utrzymywanie wzajemnych kontaktów oraz powrót do stanowisk pracy sprzed lat, niekiedy całkiem już odmienionych. 3.7 Prawa człowieka Poszanowanie praw człowieka ma fundamentalne znaczenie w odniesieniu do pracowników jak i podmiotów, z którymi Spółka współpracuje i jest podstawą w nawiązywaniu wzajemnych relacji. Spółka zobowiązuje się do ochrony, promocji i realizowania praw człowieka wszędzie tam, gdzie prowadzi swoją działalność i wobec wszystkich podmiotów, na które pośrednio lub bezpośrednio oddziałuje. Cel ten realizujemy poprzez: (i) przestrzeganie praw człowieka wewnątrz organizacji oraz w relacjach z interesariuszami zewnętrznymi w oparciu o regulacje wewnętrzne, ustawodawstwo krajowe oraz międzynarodowe standardy i wytyczne; (ii) dbałość o prawa człowieka w odniesieniu do naszych pracowników, w szczególności przestrzeganie podstawowych zasad i praw pracy m.in. wolności zrzeszania się i zawierania umów zbiorowych oraz prawa niepodlegania pracy przymusowej, pracy dzieci i dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu; (iii) zobowiązanie dostawców do poszanowania podstawowych zasad i praw w pracy; (iv) prowadzenie działań naprawczych na rzecz interesariuszy, w których przypadku Spółka wywiera lub przyczynia się do wywarcia negatywnego wpływu w obszarze praw człowieka. Emitent prowadzi działania z należytą starannością w celu unikania naruszeń praw człowieka i odpowiedniego reagowania na wszelkie tego typu sytuacje. 3.8 Praca dzieci i praca przymusowa Spółka nie zatrudnia dzieci ani nie czerpie korzyści z pracy przymusowej. 45 3.9 Społeczności lokalne i zaangażowanie społeczne 3.9.1 Programy stypendialne i praktyki uczniowskie - współpraca z jednostkami edukacyjnymi na wszelkich poziomach, tj. szkoły zawodowe, technika i licea, uczelnie wyższe Spółka mocno angażuje się w organizację staży i praktyk dla uczniów i studentów placówek edukacyjnych, na poziomie szkół średnich technicznych oraz wyższych. Spółka współpracuje zwłaszcza ze szkołami i uczelniami z Nowego Sącza i okolic oraz Krakowa. W 2022 r. liczba praktykantów i stażystów zapoznających się ze specyfiką wybranego zawodu w NEWAG wyniosła 69. Wskaźnik 2022 2021 Ilość praktyk i staży 69 55 NEWAG aktywnie współpracuje z Politechniką Krakowską, co znajduje swoje odzwierciedlenie we wspólnym projekcie nowo utworzonej specjalności, jaką jest Inżynieria Pojazdów Szynowych pro- wadzona przez Instytut Pojazdów Szynowych na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakow- skiej. Specjalność ta łączy w sobie teorię i praktykę zgodnie z oczekiwaniami przyszłych pracodaw- ców. W ramach przedmiotów specjalnościowych student zdobywa wiedzę, umiejętności oraz doświadczenie praktyczne z zakresu budowy, projektowania, technologii, certyfikacji i eksploata- cji pojazdów szynowych, które umożliwią mu łatwe podjęcie pracy w przedsiębiorstwach związa- nych z transportem szynowym, jak również w innych dziedzinach gospodarki. Nowa specjalność jest odpowiedzią na dynamiczny rozwój rynku pojazdów szynowych, a co za tym idzie wzrostu zapotrzebowania na wykwalifikowaną kadrę inżynierską w tej branży. W komisji rekrutacyjnej na wspomniany kierunek studiów zasiadają przedstawiciele Spółki, a dodatkowo studenci mają okazję uczestniczyć w zajęciach praktycznych, prowadzonych przez wysoko kwalifikowanych specjalistów zatrudnionych w NEWAG. Nawiązując do powyższego, w ramach współpracy z Politechniką Krakowską, w 2022 r. firma NEWAG zorganizowała 4 miesięczne staże dla 8 uzdolnionych studentów kierunku Transport, Wydziału Mechanicznego. Najlepsi stażyści zyskali możliwość stałego zatrudnienia w Spółce. NEWAG współpracuje również z Akademią Nauk Stosowanych w Nowym Sączu. W ramach kooperacji w 2022 roku firma pozytywnie zaopiniowała zmiany nazwy kierunku „Zarządzania i inżynierii produkcji” stopień pierwszy na „Inżynieria produkcji”. Firma zarekomendowała również pod względem merytorycznym program studiów Transport i Logistyka oraz jego efekty uczenia się. W 2022 r. w ramach wycieczek NEWAG odwiedziło kilkadziesiąt uczniów oraz studentów wraz z opiekunami. Niemniej jednak miniony rok przyniósł znaczny spadek liczby organizowanych wewnątrz firmy wycieczek, co było podyktowane troską o zdrowie Gości i pracowników podczas pandemii COVID-19. Wizyty w siedzibie firmy są odpowiedzią na zainteresowanie okolicznych przedszkoli, szkół i uczelni wyższych. Podczas wycieczek przedstawiany jest proces produkcji pojazdów szynowych, a dzieci i młodzież są zapoznawani z charakterem pracy w NEWAG oraz możliwościami, które ona daje. Dla uczniów szkół średnich oraz studentów organizowane są dodatkowo prezentacje dotyczące kompetencji oczekiwanych na rynku pracy oraz przekazywane są informacje, w jaki sposób można takie kompetencje budować oraz jak prezentować się podczas rozmowy kwalifikacyjnej. 46 NEWAG, w ramach współpracy z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie, wziął udział w Targach Pracy AGH dla pracodawców w kwietniu 2022 roku, które są adresowane do studentów. Była to świetna okazja do przybliżenia profilu działalności Spółki oraz zaprezentowania firmy jako potencjalnego pracodawcy szerokiemu gronu studentów studiów zwłaszcza inżynieryjno-technicznych. NEWAG uczestniczyło również w Targach Pracy Talents Days Jesień 2022 w Krakowie, co dało okazję do zaprezentowania firmy studentom oraz absolwentom Uczelni Wyższych. Innym projektem edukacyjnym, zrealizowanym w 2022 roku we współpracy z Nowosądeckim Inkubatorem Przedsiębiorczości, była organizacja staży zawodowych dla uczniów Zespołu Szkół nr 4 i Zespołu Szkół Elektryczno-Mechanicznych w Nowym Sączu. Ich realizacja obywała się w ramach projektu „Rozwój Centrum Kompetencji Zawodowych w obszarze elektryczno- elektronicznym.” Miały one na celu nabycie umiejętności praktycznych w zawodzie technik informatyk. Poza projektami z zakresu kształcenia uczniów i studentów, NEWAG organizuje wizyty realizujące cele inne, niż czysto edukacyjne, skierowane do różnych grup społecznych i zawodowych. 3.9.2 Sponsoring i działalność charytatywna Spółka realizuje społeczny wymiar odpowiedzialności biznesu, poprzez zaangażowanie w akcje charytatywne, pomoc potrzebującym, promocję wydarzeń sportowych oraz wsparcie w wymiarze edukacyjnym. Ponadto promuje pozytywne postawy i zachowania. Szczególnie wspierane są akcje mające na celu pomoc dzieciom i młodzieży. Dofinansowanie uzyskują także wydarzenia propagujące zdrowy tryb życia i aktywność fizyczną, szczególnie zlokalizowane, czy odnoszące się do lokalnej społeczności. Spółka nie przyjęła polityki zaangażowania społecznego i sponsoringowego, a można jedynie zaobserwować tendencję udziału w poszczególnych wydarzeniach, o udziale, w których każdorazowo decyduje Zarząd Spółki. W 2022 roku Spółka została uhonorowana odznaką Polskiego Czerwonego Krzyża stopnia IV za działalność na rzecz Polskiego Czerwonego Krzyża oraz przyzakładowego klubu Honorowych Dawców Krwi przy Newag S.A. Klub ten jest współtworzony przez obecnych oraz byłych pracowników Spółki i funkcjonuje od blisko 60 lat. Dzięki jego współpracy z NEWAG S.A. na terenie zakładu cyklicznie organizowane są zbiórki krwi. W ostatnim roku udało się zebrać prawie 140 litrów krwi. Wsparcie projektów poprzez przekazanie darowizny: ▪ Darowizna na rzecz Wydawnictwa „W Sączu” – wsparcie w wydaniu albumu o św. Janie Pawle II, ▪ Darowizna na rzecz Parafii Wniebowzięcia NWP w Kłodzku – współfinansowanie wakacji dla dzieci, ▪ Darowizny na rzecz Klubu Honorowych Dawców Krwi przy Newag S.A. – finansowanie działań klubu, organizowanie akcji poboru krwi na terenie zakładu, ▪ Współfinansowanie nagród w konkursie wspinaczkowym organizowanym przez BoulderZone, 47 ▪ Ufundowanie nagród w konkursie organizowanym przez Wydział Ochrony Środowiska w Nowym Sączu. Kwota darowizn wyniosła – 14,8 tys. zł. Nowy Sącz, dnia 21 kwietnia 2023 roku Imię i nazwisko Stanowisko Podpis Zbigniew Konieczek Prezes Zarządu ____ Bogdan Borek Wiceprezes Zarządu ____ Józef Michalik Wiceprezes Zarządu _______