Labo Print S.A.

Management Reports • Apr 24, 2023

Raport SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI LABO PRINT S.A. ORAZ GRUPY KAPITAŁOWEJ LABO PRINT ZA ROK OBROTOWY 2022 1) Firma, siedziba, dane rejestrowe Spółki Spółka prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Labo Print Spółka Akcyjna (dalej Spółka, Jednostka Dominująca). Siedziba Spółki mieści się w Poznaniu, (60-471) ul. Szczawnicka 1. Spółka jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000472089. Spółce nadano numer NIP 7792385780 oraz numer statystyczny REGON 301622668. Spółka została zawiązana 16 grudnia 2010 roku jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Dnia 16 lipca 2013 roku Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Labo Print Sp. z o.o. postanowiło przekształcić spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną pod firmą Labo Print S.A. z siedzibą w Poznaniu. Wpis przekształcenia w rejestrze przedsiębiorców KRS został dokonany przez Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy KRS 1 sierpnia 2013 roku. Od 2015 roku Spółka jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie. W latach 2014-2015 Spółka była notowana na rynku NewConnect. Obecna struktura akcjonariatu Spółki kształtuje się następująco. Akcjonariusz Liczba akcji Udział w kapitale zakładowym Liczba głosów Udział w ogólnej liczbie głosów Krzysztof Fryc, Prezes Zarządu 1 655 497 43,43% 2 977 497 46,12% Wiesław Niedzielski, Wiceprezes Zarządu 1 655 497 43,43% 2 977 497 46,12% Tomasz Paprzycki, Członek Zarządu 206 524 5,42% 206 524 3,20% Sławomir Zawierucha, Członek RN 25 000 0,66% 25 000 0,39% pozostali akcjonariusze z udziałem poniżej 5% 269 482 7,07% 269 482 4,17% Razem 3 812 000 100,00% 6 456 000 100,00% Podstawowy przedmiot działalności Spółki, zgodnie z typologią PKD, obejmuje: 18, 12, Z, pozostałe drukowanie 73, 12, D, pośrednictwo w sprzedaży miejsca na cele reklamowe w pozostałych mediach 18, 13, Z, działalność usługowa związana z przygotowaniem do druku 49, 41, Z, transport drogowy towarów 52, 10, B, magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów 46, 19, Z, działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju 70, 22, Z, pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej 74, 10, Z, działalność w zakresie specjalistycznego projektowania 17, 21, Z, produkcja papieru falistego i tektury falistej oraz opakowań z papieru i tektury 17, 29, Z, produkcja pozostałych wyrobów z papieru i tektury 2) Firma, siedziba, dane rejestrowe podmiotów tworzących Grupę Kapitałową Labo Print oraz podmiotów powiązanych Na dzień bilansowy 31 grudnia 2022 roku Emitent był jednostką dominującą wobec: (i) W2P sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (dalej W2P), KRS 0000548358, w której posiadał 100% udziałów, dających prawo do 100% głosów na Zgromadzeniu Wspólników, (ii) Printing4Europe GmbH (dominacja pośrednia) z siedzibą we Frankfurcie nad Odrą, RFN (dalej P4E), HRB 15829 FF, w której W2P sp. z o.o. posiadała 100% udziałów, dających prawo do 100% głosów na Zgromadzeniu Wspólników, (iii) shade4you Paprzycka sp. k. z siedzibą w Poznaniu (dalej s4y), KRS 0000870379, w której posiadał prawa do 60% udziałów w głosach i zyskach, (iv) Reakcja Flagi Reklamowe sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (dalej Reakcja), KRS 0000825046, w której posiadał 100% udziałów, dających prawo do 100% głosów na Zgromadzeniu Wspólników. W czwartym kwartale 2022 roku Emitent dokonał zbycia wszystkich posiadanych udziałów w podmiotach prowadzących działalność w zakresie produkcji i sprzedaży tapet cyfrowych, tj.: (i) Cover Art sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (dalej CA), KRS 0000303484, w której posiadał 100% udziałów, dających prawo do 100% głosów na Zgromadzeniu Wspólników (podmiot kontrolowany, podlegający konsolidacji metodą pełną); data zbycia: 1 grudnia 2022 roku, (ii) Consalnet UG z siedzibą w Kamenz, RFN (dalej CUG), HRB 40896, w której posiadał 50% udziałów, dających prawo do 50% głosów na Zgromadzeniu Wspólników (podmiot współkontrolowany, niepodlegający konsolidacji metodą pełną); data zbycia: 28 listopada 2022 roku. Wobec powyższego, skonsolidowane dane za rok 2022 zawierają dane Cover Art Sp. z o.o. w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów oraz skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych za okres od 1 stycznia do 30 listopada 2022 roku. Diagram podmiotów powiązanych z Labo Print na dzień bilansowy 31 grudnia 2022 roku oraz na dzień sporządzenia sprawozdania przedstawiono poniżej. Źródło: Spółka W trakcie roku obrotowego zakończonego 31 grudnia 2022 roku nie nastąpiło połączenie z innymi spółkami. 3) Przedmiot działalności, strategia i produkty Spółki i Grupy Opis działalności W skład Grupy Labo Print wchodzą przedsiębiorstwa prowadzące działalność produkcyjną i handlową, oferujące szeroką gamę kompleksowych rozwiązań dla branży reklamowej. Produkty Grupy mogą być wykorzystywane zarówno do aranżacji przestrzeni wewnątrz obiektów użyteczności publicznej, powierzchni handlowych czy wystawienniczych, jak również do tworzenia całościowych układów przestrzennych na zewnątrz, np. przy organizacji eventów, festiwali, koncertów i wystaw. Poza powyższym, na portfolio produktowe Grupy składają się m. in. o opakowania i standy z tektury falistej (POS), etykiety oraz akcesoria dla potrzeb branży reklamowej, w dużej mierze związane z oferowanymi wydrukami. Od października 2020 roku do oferty włączono spersonalizowane kubki papierowe, a od stycznia 2021 roku żagle i przesłony ogrodowe. Szeroka gama oferowanych produktów, wytwarzanych w różnych technologiach, stanowi istotną przewagę nad wieloma podmiotami konkurencyjnymi. Większość produkcji Grupa sprzedaje klientom biznesowym z Europy Zachodniej. Wśród odbiorców dominują agencje reklamowe i sklepy internetowe, oferujące szeroko pojęte wyroby poligraficzne i reklamowe. W portfolio klientów znajduje się również wiele podmiotów z innych branż, które zlecają prace na własny użytek. Należą do nich również przedsiębiorstwa przemysłowe, nabywające głównie opakowania tekturowe i etykiety. Sprzedaż żagli skierowana jest głównie do konsumentów. Produkty i technologia W zakresie druku cyfrowego Grupa specjalizuje się w druku opartym o technologię inkjet (druk atramentowy), która jest wykorzystywana niezależnie od wielkości zadrukowywanych formatów. Grupa oferuje wykonywanie prac w technologiach druku solwentowego, druku UV, druku termosublimacyjnego, elektrografii oraz ekologicznego druku lateksowego. Korzystając z rozbudowanego i nowoczesnego parku maszynowego, Grupa ma możliwość wykonania druku w dowolnym formacie na niemal wszystkich rodzajach nośników, począwszy od papierowego plakatu, przez winylowe siatki, banery, materiały tekstylne (poliestry), folie okienne, na zadruku pleksi, PCV, tektury i dużego spektrum materiałów płaskich skończywszy. W odpowiedzi na zmieniające się oczekiwania klientów, w ofercie Grupy rośnie liczba produktów wykonanych na materiałach ekologicznych, w pełni biodegradowalnych lub ulegających procesowi recyklingu i powtórnego wykorzystania. Klienci mają również możliwość zlecenia bardzo szerokiego zakresu prac wykończeniowych według zindywidualizowanych specyfikacji oraz transportu i montażu zamówionych wyrobów. Grupa prowadzi również produkcję i sprzedaż opakowań z tektury i standów reklamowych (POS), z nadrukiem wykonanym w technologii cyfrowej, fleksograficznej oraz kaszerowanych nadrukiem wykonanym w technice offsetowej. Wydruki offsetowe Grupa nabywa od dostawców zewnętrznych. Wyroby te, oferowane w średnich i dłuższych seriach, stanowią uzupełnienie oferty krótkoseryjnych opakowań i standów zadrukowywanych i wycinanych w technologii cyfrowej. Stanowi to o istotnej unikalności oferty Grupy, pozwalając na obsługę w jednym miejscu klientów mających zróżnicowane potrzeby w zakresie nakładów. W ofercie Grupy znajdują się również etykiety. Pierwotnie były to wyłącznie etykiety drukowane cyfrowo, z laserowym wycinaniem kształtów, gdzie całość produkcji realizowana była na jednej linii technologicznej. Kluczową zaletą cyfrowej produkcji etykiet jest możliwość wytwarzania bez konieczności używania fotopolimerów do druku oraz wykrojników do sztancowania (wykrawania). Całość procesu produkcyjnego odbywa się bowiem bezpośrednio w oparciu o dane zawarte w pliku graficznym, co daje możliwość szybkiego przygotowania i wydruku nawet bardzo krótkich serii, umożliwiających personalizację produktów lub etykietowanie niewielkich partii wyrobów. W ostatnich dwóch latach Grupa dokonała szeregu inwestycji rozwojowych w nowe technologie cyfrowego druku etykiet, uszlachetnianie etykiet (lakierowanie i foliowanie 2D i 3D), druk etykiet prostych w dwóch kolorach w technologii fleksograficznej z wykrawaniem semirotacyjnym. Wszystkie etykiety wykonywane są na podłożach papierowych, foliach PP i PCV oraz podłożach specjalnych, z różnymi rodzajami klejów. Oferta w zakresie etykiet jest dostępna w modelu e-commerce na stronie www[.]labelexpress[.]eu oraz poprzez przedstawicieli handlowych Grupy. W 2018 roku do stałej oferty Grupa wprowadziła podświetlane znaki przestrzenne i kasetony. Dzięki posiadanej technologii możliwe jest wykonanie liter, cyfr lub znaków indywidualnych dowolnych wielkości i kształtów oraz kasetonów zewnętrznych i wewnętrznych, również podświetlanych, montowanych na fasadach zewnętrznych lub ścianach wewnętrznych. Jako uzupełnienie i poszerzenie zakresu w tym segmencie, Grupa wprowadziła do oferty szerokie portfolio produktów opartych o technologię tzw. neonów giętych LED. W 2020 roku Grupa rozpoczęła produkcję i sprzedaż kubków papierowych ze spersonalizowanym nadrukiem. Produkt jest sprzedawany poprzez własną stronę internetową www[.]cup4u[.]eu oraz dział handlowy Grupy. Od 2021 roku Grupa oferuje również żagle i przesłony ogrodowe (przeciwsłoneczne), wykonywane z różnego rodzaju materiałów, z zadrukiem lub bez. Klienci mogą nabyć same żagle lub w komplecie z akcesoriami potrzebnymi dla ich montażu. Oferta jest dostępna na platformach e-commerce (marketplace) oraz we własnych sklepach internetowych, m. in. www[.]shade4you[.]eu Organizacja Za pośrednictwem P4E, Grupa prowadzi działalność w zakresie e-commerce w obszarze sprzedaży wystandaryzowanych produktów służących prowadzeniu kampanii reklamowych i marketingowych, w tym wydruków cyfrowych wraz z akcesoriami, oraz tzw. eventów. Sprzedawane wyroby są dostarczane w całości przez Spółkę. Oferta jest skierowana głównie do klientów biznesowych w Europie Zachodniej. Reakcja prowadzi działalność w zakresie sprzedaży personalizowanych flag reklamowych i akcesoriów do nich oraz leżaków, nabywanych – w zakresie wydruków – od Spółki i innych dostawców. Shade4you prowadzi działalność w zakresie wytwarzania i handlu elementami małej architektury ogrodowej i tarasowej z materiałów tekstylnych (systemy żagli i przesłon przeciwsłonecznych). Większość produkcji jest realizowana przez podwykonawców, w tym Spółkę. 4) Organy Spółki Zarząd Zarząd Spółki składa się z trzech osób. Na koniec roku 2022 oraz w roku 2023 do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania, w skład Zarządu wchodzili: 1) Krzysztof Fryc – Prezes Zarządu, 2) Wiesław Niedzielski – Wiceprezes Zarządu, 3) Tomasz Paprzycki – Członek Zarządu. Skład Zarządu uległ zmianie w okresie objętym niniejszym sprawozdaniem. Pan Krzysztof Fryc oraz pan Wiesław Niedzielski zostali powołani na członków Zarządu kolejnej kadencji uchwałą Rady Nadzorczej 25 czerwca 2021 roku, pełniąc jednocześnie obowiązki członków Zarządu przed tą datą. 22 listopada 2022 roku Rada Nadzorcza podjęła uchwały w sprawie (i) zmiany liczby członków Zarządu z dwóch na trzech oraz (ii) powołania do pełnienia funkcji członka Zarządu z dniem 1 grudnia 2022 roku pana Tomasza Paprzyckiego. Mandaty członków Zarządu wygasną z dniem zatwierdzenia przez Walne Zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok 2024. Rada Nadzorcza Rada Nadzorcza Spółki jest pięcioosobowa. Na koniec roku 2022 oraz w roku 2023 do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania, w skład Rady Nadzorczej wchodzili: • Łukasz Motała – Przewodniczący Rady Nadzorczej, • Agnieszka Jakubowska – Wiceprzewodnicząca Rady Nadzorczej, • Sławomir Zawierucha – Sekretarz Rady Nadzorczej, • Szymon Przybylski – Członek Rady Nadzorczej, • Krzysztof Jordan – Członek Rady Nadzorczej. Członkowie Rady Nadzorczej zostali powołani na kolejną kadencję uchwałą Walnego Zgromadzenia 13 czerwca 2022 roku. Mandaty członków Rady Nadzorczej wygasną z dniem zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2025 rok. Przed 13 czerwca 2022 roku skład Rady Nadzorczej prezentował się następująco: • Łukasz Motała – Przewodniczący Rady Nadzorczej, • Michał Jordan – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, • Sławomir Zawierucha – Sekretarz Rady Nadzorczej, • Krzysztof Jordan – Członek Rady Nadzorczej, • Rafał Koński – Członek Rady Nadzorczej. W ramach Rady Nadzorczej funkcjonuje Komitet Audytu. Komitet Audytu składa się z trzech członków i został powołany uchwałą Rady Nadzorczej 13 czerwca 2022 roku. W skład Komitetu Audytu wchodzą: • Łukasz Motała – Przewodniczący Komitetu Audytu, • Sławomir Zawierucha – Wiceprzewodniczący Komitetu Audytu, • Szymon Przybylski – Członek Komitetu Audytu, Przed 13 czerwca 2022 roku skład Komitetu Audytu prezentował się następująco: • Łukasz Motała – Przewodniczący Komitetu Audytu, • Sławomir Zawierucha – Wiceprzewodniczący Komitetu Audytu, • Michał Jordan – Członek Komitetu Audytu. Rada Nadzorcza nie powołała Komitetu Wynagrodzeń. 5) Istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej a. Grupa – dane skonsolidowane Skonsolidowane przychody z działalności Grupy i ich struktura Zarówno dzięki rozwojowi organicznemu Spółki, jak i dzięki zwiększaniu skali działalności przez podmioty wchodzące w skład Grupy, w roku 2022 Grupa obejmująca: • przez cały rok 2022: Spółkę, W2P, P4E i shade4you, • do 5 lipca 2022 roku Reakcję w udziale 50%, a od 6 lipca 2022 roku Reakcję w udziale 100%, • do 30 listopada 2022: CA, osiągnęła skonsolidowane przychody w wysokości 153.462 tys. zł, co oznacza wzrost wobec roku 2021 (112.832 tys. zł) o 40.630 tys. zł, tj. o 36%. Odnotowany w roku 2022 wzrost został osiągnięty pomimo szeregu zawirowań na rynkach, na których operuje Grupa, w szczególności: • niekorzystnych zmian w otoczeniu gospodarczym wywołanych agresją Rosji na Ukrainę, co wpłynęło na działalność Spółki w szczególności w zakresie kosztów energii i ropopochodnych surowców do produkcji oraz osłabienia się wartości złotego; • pandemią COVID-19, co wpłynęło na działalność Grupy głównie w zakresie przesunięć części dostaw w Dalekiego Wschodu oraz wyższych kosztów frachtu; • w związku z wysoka inflacją, zarówno w Polsce, jak i w Europie i na świecie, stopa wzrostu cen części surowców i materiałów używanych przez Spółkę była wyższa, niż w latach poprzednich. Grupa dzieli swoją działalność na trzy segmenty: • druk cyfrowy, w tym druk cyfrowy na tekturze, żagle ogrodowe, produkcja liter przestrzennych oraz – do 30 listopada 2022 – dekoracje ścienne (CA), • produkcja opakowań i standów z tektury w technice offsetowej i fleksograficznej, • cyfrowy druk etykiet, obejmujący produkcję etykiet i kubków tekturowych. Wzrost skonsolidowanych przychodów ze sprzedaży w roku 2022 wobec roku 2021 był efektem wzrostu sprzedaży wyrobów we wszystkich segmentach. Szczegółowe wartości dla poszczególnych segmentów zaprezentowano na wykresie poniżej. * w tym druk cyfrowy na tekturze, żagle ogrodowe oraz litery przestrzenne (do 30 listopada 2022 również dekoracje ścienne poprzez CA) ** technologia offsetowa i fleksograficzna *** w tym etykiety i kubki z tektury Wzrost skonsolidowanej sprzedaży w segmencie druku cyfrowego z 81.307 tys. zł do 111.540 tys. zł (wzrost o 30.233 tys. zł, tj. o 37%) był efektem głównie (i) powrotu zamówień od klientów, którzy ograniczyli działalność w latach 2020-2021 ze względu na pandemię COVID-19, (ii) przeglądu cen przeprowadzonego w pod koniec roku 2021 i w pierwszej połowie 2022 roku i dostosowania ich do rosnących kosztów produkcji, w szczególności kosztów zakupu surowców i materiałów. Wzrost skonsolidowanej sprzedaży w segmencie opakowań i standów z tektury z 16.932 tys. zł do 20.957 tys. zł (wzrost o 4.025 tys. zł, tj. o 24%) był głównie efektem dalszego rozwoju współpracy z wybranymi dużymi odbiorcami. W roku 2022 średnia sprzedaż miesięczna segmentu wyniosła ponad 1,7 mln zł, jednak wartość tę osiągnięto w znaczącej mierze w związku ze wzrostem cen tektury w roku 2021 i na początku roku 2022. W efekcie Grupie nie udało się osiągnąć planowanej rentowności segmentu na przestrzeni całego roku. Sprzedaż wyrobów tego segmentu była prowadzona w ponad 99% przez Spółkę. Wzrost skonsolidowanej sprzedaży w segmencie etykiet z 14.593 tys. zł do 20.965 tys. zł (wzrost o 6.372 tys. zł, tj. o 44%) był możliwy dzięki wzrostowi aktywności działu handlowego, zwiększeniu sprzedaży do odbiorców przemysłowych i dalszemu rozwojowi sklepu www[.]labelexpress[.]eu. Sprzedaż wyrobów tego segmentu była prowadzona w ponad 99% przez Spółkę. Poniżej przedstawiono dane dotyczące struktury sprzedaży skonsolidowanej pomiędzy segmentami. Zmiany udziałów poszczególnych segmentów w skonsolidowanych przychodach ze sprzedaży ogółem były efektem zmian omówionych powyżej. * w tym druk cyfrowy na tekturze, żagle ogrodowe oraz litery przestrzenne (do 30 listopada 2022 również dekoracje ścienne poprzez CA) ** technologia offsetowa i fleksograficzna *** w tym etykiety i kubki z tektury Sezonowość działalności Grupy Sezonowość Przychody Grupy podlegają sezonowości, od czego wyjątkiem z powodu pandemii COVID-19 i jej skutków był rok 2020 oraz – bardziej ograniczonej skali – 2021 (popyt w trzecim kwartale był ponadprzeciętnie wysoki ze względu na realizację wielu zamówień przesuniętych z kwartału drugiego). W roku 2022 sezonowość Grupy była zbliżona do sezonowości obserwowanej w roku 2019 i latach wcześniejszych. Za sezonowość przychodów odpowiedzialny jest przede wszystkim segment druku cyfrowego wielkoformatowego, mający największy udział w przychodach Grupy. Jego przychody w pierwszym i czwartym kwartale każdego roku są wyraźnie niższe, niż w drugim i trzecim. W ocenie Zarządu jest to wynikiem następujących prawidłowości dotyczących finalnych odbiorców produktów Grupy: • budżety reklamowe większości klientów finalnych Grupy są ustalane w pierwszym kwartale roku kalendarzowego, przez co znaczące zamówienia pojawiają się od początku, a najczęściej dopiero od drugiej połowy lutego, przy czym w 2021 roku było to dopiero w kwietniu i maju, a w roku 2022 od połowy marca; • drugi kwartał to szczyt różnego rodzaju imprez (targi, wystawy, akcje plenerowe, koncerty, zawody sportowe), przy organizacji których wykorzystywane są wyroby Grupy; • kwartał trzeci to okres letni i wczesnojesienny, kiedy aktywność reklamowa i marketingowa klientów pozostaje na wysokim poziomie; • ze względu na przerwę świąteczną, od początku grudnia następuje wyraźne zmniejszenie wolumenu i wartości zamówień. Począwszy od roku 2021, na sezonowość działalności Grupy w zakresie druku cyfrowego wielkoformatowego dodatkowy wpływ wywiera działalność Reakcji oraz shade4you, których produkty są wykorzystywane przede wszystkim w okresie wiosenno-letnim, a tym samym popyt na nie występuje głównie w drugim i trzecim kwartale roku. Z obserwacji poczynionych w latach 2021 i 2022 segment etykiet również wykazuje sezonowość polegającą na niższych poziomach sprzedaży w pierwszym i czwartym kwartale, co po części wynika z sezonowości branż będących głównymi odbiorcami etykiet. Ze względu na udział segmentu w przychodach Grupy ogółem oraz stały i systematyczny wzrost przychodów segmentu, sezonowość segmentu nie wpływa jednak istotnie na sezonowość przychodów Grupy. Segment standów i opakowań nie wykazuje istotnej sezonowości, a realizowane odchylenia wynikają raczej z terminów realizowania i fakturowania większych dostaw. Szczegóły dotyczące sezonowości przychodów Grupy przedstawiono na poniższym wykresie. Wyniki Grupy Skonsolidowany wynik z działalności operacyjnej w roku 2022 wzrósł do 12.483 tys. zł z 6.531 tys. zł w roku 2021, tj. o 5.951 tys. zł i 91%. Główną przyczyną był wzrost jednostkowego wyniku z działalności operacyjnej Jednostki Dominującej w roku 2022 do 8.681 tys. zł z 3.605 tys. zł w roku 2021, tj. o 141%, czego przyczyny zostały omówione w sekcji dot. wyników jednostkowych (pkt 5 lit. b). Na wartość skonsolidowanego wyniku na działalności operacyjnej w roku 2022 wpłynęły: (i) wynik z działalności operacyjnej segmentu druk cyfrowy na poziomie 9.172 tys. zł przy 4.519 tys. zł w roku 2021 (wzrost o 4.653 tys. zł, tj. 103%); tak znaczący wzrost był przede wszystkim efektem wyższej rentowności segmentu na poziomie jednostkowym, na którym wzrosła ona o 237%; (ii) ujemny wynik z działalności operacyjnej segmentu standy i opakowania na poziomie (-)408 tys. zł przy (-)385 tys. zł w roku 2021, przy czym wynik ten jest w ponad 99% generowany przez Spółkę; (iii) wynik z działalności operacyjnej segmentu etykiety w wysokości 3.781 tys. zł przy 2.444 tys. zł (wzrost o 1.337 tys. zł, tj. o 55%), przy czym wynik ten jest w ponad 99% generowany przez Spółkę; stopa wzrostu wyniku operacyjnego wyższa od stopy wzrostu przychodów ze sprzedaży segmentu (44%) jest przede wszystkim wynikiem efektu skali. Skonsolidowany wynik EBITDA (APM) w roku 2022 wzrósł do 21.445 tys. zł z 14.387 tys. zł w roku 2021, tj. o 7.058 tys. zł i 49%. Stopy wzrostu w poszczególnych segmentach były porównywalne, przy czym wzrost w segmencie standów i opakowań był efektem wzrostu wartości amortyzacji urządzeń przyjętych do środków trwałych w roku 2021. Skonsolidowany wynik przed opodatkowaniem w roku 2022 wzrósł do 13.929 tys. zł z 7.558 tys. zł w roku 2021, tj. o 6.371 tys. zł i 84%. Wzrost był głównie pochodną wzrostu skonsolidowanego wyniku z działalności operacyjnej, natomiast stopa wzrostu niższa od wyniku z działalności operacyjnej (91%) była efektem niższego salda skonsolidowanych przychodów i kosztów finansowych niż w przypadku wyniku jednostkowego. Skonsolidowany wynik netto w roku 2022 wyniósł 11.335 tys. zł, przy zysku netto w 2021 roku 6.257 tys. zł, co oznacza wzrost o 5.078 tys. zł i 81%. Ocena efektów uzyskiwanych przez Grupę Głównym celem działań planowanych i podejmowanych w roku 2022 był dalszy rozwój skali działalności Grupy pomimo ograniczeń wynikających ze skutków zaburzeń gospodarczych wywołanych przez pandemię COVID-19 w 2021 roku oraz skutków agresji Rosji na Ukrainę. Prócz działań nakierowanych na wzrost organiczny, Grupa zrealizowała – wcześniej, niż pierwotnie planowała – przejęcie pełnej kontroli nad Reakcja Flagi Reklamowe Sp. z o.o. Równolegle, Grupa dążyła do poprawy rentowności działalności wszystkich segmentów na wszystkich poziomach, co jednak nie udało się w segmencie standów i opakowań. Ujemna rentowność tego segmentu była efektem zbyt niskiej liczby i wartości pozyskanych zleceń oraz rosnącej presji ze strony konkurencji, w szczególności ze względu na rosnące wolne moce produkcyjne oraz dokonujący się postęp technologiczny w zakresie druku. W pozostałych segmentach Grupa istotnie zwiększyła przychody i uelastyczniła zasady dokonywania zmian w cennikach, w szczególności zwiększając częstotliwość dostosowywania pojedynczych pozycji do zmian cen surowców oraz konkurencji rynkowej. Dzięki powyższym działaniom, jak również stopom wzrostu skonsolidowanych kosztów sprzedaży (36%) i kosztów ogólnego zarządu (4%) równym lub niższym od stopy wzrostu skonsolidowanych przychodów ze sprzedaży (36%), w 2022 roku Grupa osiągnęła rentowność sprzedaży na poziomie 7,7% przy 5,1% w roku 2021. Relacja łącznych skonsolidowanych kosztów sprzedaży i kosztów ogólnego zarządu do skonsolidowanych przychodów ze sprzedaży w roku 2022 wyniosła 22,8% przy 24,6% w roku 2021, co w okresie rosnących skonsolidowanych kosztów pracowniczych, usług zewnętrznych oraz mediów Spółka uznaje za wynik pozytywny. Jej osiągnięcie było możliwe dzięki utrzymywanej dyscyplinie kosztowej oraz prowadzonym optymalizacjom wybranych procesów. W efekcie, w 2022 roku skonsolidowany wynik z działalności operacyjnej wzrósł o 91%, co Zarząd uznaje za bardzo dobry rezultat, w szczególności mając na uwadze niesprzyjające warunki otoczenia. Rentowność netto na poziomie skonsolidowanym wyniosła 7,4% w roku 2022 przy 5,5% w roku 2021. Osiągnięcie w 2022 rentowności netto skonsolidowanej o 33% wyższej niż w roku 2021 było efektem omówionych powyżej przychodów i kosztów finansowych, z których część (wycena kontraktów walutowych) jest niezależna od Spółki. Sytuacja finansowa Grupy Na koniec 2022 roku Grupa odnotowała wzrost wartości skonsolidowanej sumy bilansowej do 112.436 tys. zł z 90.105 tys. zł na koniec roku 2021, tj. o 25%. Było to w zróżnicowanej mierze wynikiem wzrostu wartości aktywów trwałych (14%) i obrotowych (48%), co przełożyło się na zmianę struktury bilansu i wzrost udziału aktywów obrotowych w sumie aktywów (38% w roku 2022 wobec 32% w 2021). Na wzrost skonsolidowanych aktywów trwałych (69.603 tys. zł na koniec roku 2022 przy 61.142 tys. zł na koniec 2021, tj. wzrost o 14%), wpływ miały głównie inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe Spółki, w tym w maszyny i urządzenia, przy odwrotnym wpływie zakończenia konsolidacji CA oraz zbyciu udziałów w CUG. Wartość skonsolidowanych aktywów obrotowych na koniec 2022 roku uległa wzrostowi do 42.833 tys. zł z 28.963 tys. zł na koniec 2021, tj. o 48%. Wzrost wartości odnotowały w szczególności zapasy, których stan wzrósł ze względu na wzrost jednostkowych cen zakupu i rozwój skali działalności (15.030 tys. zł na koniec roku 2022 wobec 9.898 tys. zł na koniec 2021, tj. wzrost o 52%), należności handlowe, których saldo wzrosło ze względu na wzrost przychodów w czwartym kwartale 2022 wobec czwartego kwartału 2021 (7.357 tys. zł na koniec roku 2022 przy 6.436 tys. zł na koniec roku 2021, tj. wzrost o 14%) oraz pozostałe należności, których saldo wzrosło ze względu na wpłacone zaliczki na zakup rzeczowych aktywów trwałych, głównie nowej hali produkcyjnej (4.112 tys. zł na koniec roku 2022 przy 3.379 tys. zł na koniec roku 2021, tj. wzrost o 31%). Znaczący wzrost środków pieniężnych i ich ekwiwalentów (12.414 tys. zł na koniec 2022 przy 6.125 tys. zł na koniec 2021) był efektem jednorazowego uruchomienia w czwartym kwartale 2022 kredytu na budowę hali (3,28 mln euro) i ulokowania kwot niewydatkowanych do końca roku 2022 na lokatach i rachunkach bankowych. Po stronie źródeł finansowania, na koniec 2022 roku Grupa odnotowała wzrost kapitałów własnych do 40.089 tys. zł z 31.153 tys. zł na koniec roku 2021 (wzrost o 29%), tj. na poziomie wyższym niż wzrost sumy bilansowej. Na wzrost złożyły się (i) różnica pomiędzy skonsolidowanym zyskiem netto wypracowanym w roku 2022 w wysokości 11.335 tys. zł a częścią zysku za rok 2021 wypłaconą w formie dywidendy przez Spółkę i shade4you w roku 2022 (1.255 tys. zł). W roku 2022 Spółka ani podmioty z Grupy nie emitowały akcji ani udziałów. Kapitały własne na koniec 2022 roku stanowiły 39% sumy bilansowej, przy 38% na koniec roku 2021. Wartość skonsolidowanych zobowiązań i rezerw na zobowiązania wzrosła na koniec 2022 roku do 69.055 tys. zł z 56.161 tys. zł na koniec roku 2021 (wzrost o 23%). Co jednak istotne, łączna wartość skonsolidowanych kapitałów własnych oraz skonsolidowanych zobowiązań długoterminowych (79.276 tys. zł) wyniosła 114% wartości aktywów trwałych (69.603 tys. zł). Wzrost wartości skonsolidowanych zobowiązań długoterminowych na koniec 2022 roku do 35.895 tys. zł z 26.162 tys. zł na koniec roku 2021, tj. o 37%, był głównie efektem zaciągnięcia przez Spółkę w 2022 roku kredytu na budowę hali (3,28 mln euro) oraz zwiększenia wykorzystania przez Spółkę kredytu na inwestycje w maszyny i urządzenia w PKO BP (6,1 mln zł). Wzrost skonsolidowanych zobowiązań krótkoterminowych na koniec 2022 roku do 33.160 tys. zł z 29.999 tys. zł na koniec roku 2021, tj. o 11%, był przede wszystkim efektem zwiększenia salda pozostałych zobowiązań (10.862 tys. zł na koniec roku 2022 przy 4.613 tys. zł na koniec 2021, tj. o 135%), których ponad połowę stanowiły nieopłacone (ale nieprzeterminowane) faktury wobec wykonawcy nowej hali produkcyjno-magazynowej Spółki. Niewielki spadek salda kredytów krótkoterminowych był efektem jednorazowego uruchomienia w czwartym kwartale 2022 kredytu na budowę hali przez Spółkę (3,28 mln euro) i możliwej dzięki temu czasowej spłaty zadłużenia kredytów w rachunkach bieżących Spółki. W roku 2022 Grupa wywiązywała się terminowo ze wszystkich zobowiązań finansowych. Inwestycje Grupy Dominującą części inwestycji Grupy zrealizowała bezpośrednio Spółka. W 2022 roku Grupa dokonała następujących inwestycji: • nabycie maszyn i urządzeń produkcyjnych: 6.644 tys. zł (wartość bilansowa przyjęcia); nakłady sfinansowano głównie środkami z kredytów bankowych i środków własnych; w 2022 roku Grupa koncentrowała się na inwestycjach związanych z segmentami druku cyfrowego i etykiet; • nabycie środków transportu: 853 tys. zł; nakłady sfinansowano ze środków własnych i leasingu; • nabycie wartości niematerialnych: 181 tys. zł; nakłady sfinansowano ze środków własnych; • nakłady na budynki budowle: łącznie 9.518 tys. zł; nakłady sfinansowano ze środków własnych i kredytów bankowych; • nabycie pozostałych rzeczowych aktywów trwałych 555 tys. zł; • nabycie blisko 50% udziałów w Reakcja Flagi Reklamowe Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, dających łącznie prawa do 100% kapitału i głosów na zgromadzeniu wspólników; łączna kwota nakładów wyniosła 660 tys. zł; nabycie sfinansowano ze środków własnych; udziały są wykazywane jako długoterminowe aktywa finansowe. Odbiorcy i dostawcy Grupy W 2022 roku 64% przychodów ze sprzedaży Grupa zrealizowała w obrotach z klientami poza Polską, co było wartością wyższą niż w 2021 roku (61%). Wzrost wartości wynika ze znacznie większego tempa wzrostu segmentów druku cyfrowego i etykiet wobec segmentu standów i opakowań z tektury, którego oferta znajduje popyt głównie w Polsce. Ani w 2022 ani w 2021 roku obroty z jakimkolwiek z odbiorców nie przekroczyły 5% przychodów ze sprzedaży. Grupa nabywa materiały do produkcji oraz usługi u kilku wiodących dostawców krajowych i zagranicznych. W 2022 roku do kluczowych należeli Avery Dennison, Igepa, Jassboard, Tuplex. Mając na uwadze, że najwięksi dostawcy materiałów do produkcji w segmencie druku cyfrowego i opakowań posiadają bardzo zbliżoną ofertę, zarówno pod względem materiałów, jak i cen, oraz fakt bezpośredniego nabywania części materiałów u producentów, Spółka nie postrzega ryzyka koncentracji dostawców dla tych segmentów jako istotnego. Odmiennie sytuacja przedstawia się w segmencie etykiet, gdzie występuje znacząca koncentracja dostawców, w wyniku czego Grupa nabywa większość surowców i materiałów do produkcji etykiet oraz kubków tekturowych od czterech dostawców. Urządzenia są nabywane bezpośrednio od producentów albo od ich przedstawicieli w Polsce lub w Europie (dot. urządzeń spoza Europy). W 2022 obroty z jakimkolwiek z dostawców nie przekroczyły 5% przychodów ze sprzedaży. Miejsce prowadzenia działalności przez Grupę W 2022 roku Grupa prowadziła działalność w: • własnym obiekcie przy ul. Szczawnickiej 1 w Poznaniu, składającym się z powierzchni produkcyjno-magazynowej i powierzchni biurowej; w tej nieruchomości Spółka prowadzi produkcję w zakresie druku cyfrowego i cyfrowej produkcji etykiet; • wynajmowanym obiekcie w Kijewie koło Środy Wielkopolskiej, składający się z powierzchni produkcyjno-magazynowej z zapleczem socjalnym; w tej nieruchomości Spółka prowadzi produkcję w zakresie standów i opakowań z tektury; • wynajmowanej powierzchni biurowej w Poznaniu, w której pracują zespoły sprzedażowe. CA oraz shade4you wynajmowała dodatkowo niewielkie powierzchnie magazynowe poza ww. lokalizacjami. Informacje o instrumentach finansowych posiadanych przez Grupę Instrumenty finansowe wykorzystywane przez Jednostkę Dominującą w roku 2022 omówiono w pkt. 5 b. Spółki zależne i stowarzyszone nie zaciągały kredytów bankowych. W zakresie pożyczek, w roku 2022 (i) CA była pożyczkobiorcą od Spółki, przy czym całość pożyczki została spłacona przed zbyciem udziałów w CA przez Spółkę, oraz (ii) shade4you była pożyczkobiorcą od wspólników innych niż Spółka, przy czym całość pożyczki została spłacona przed dniem bilansowym 31 grudnia 2022 roku. Poza powyższym Spółka była pożyczkobiorcą od P4E (saldo 200 tys. euro na dzień bilansowy 31 grudnia 2022). Strukturę skonsolidowanych aktywów i pasywów z uwzględnieniem instrumentów finansowych, przestawiono poniżej. Udział w skonsolidow anej sumie bilansowej na 31.12.2022 Udział w skonsolidow anej sumie bilansowej na 31.12.2022 AKTYWA PASYWA Aktywa trwałe Kapitał własny Rzeczowe aktywa trwałe 41,1% Kapitał podstawowy 3,4% Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 13,4% Kapitał zapasowy - agio 2,9% Wartości niematerialne 5,3% Pozostałe kapitały - koszty programu motywacyjnego 0,1% Wartość firmy jednostek podporządkowanych 1,0% Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych 0,1% Inwestycje w jednostkach podporządkowanych 0,1% Zyski zatrzymane 29,2% Należności długoterminowe z tytułu leasingu 0,0% - w tym, zysk / strata bieżącego okresu 9,5% Inne długoterminowe aktywa finansowe 0,9% Kapitał własny przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej 35,7% Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 0,1% Kapitał udziałowców niekontrolujących 2,9% Razem aktywa trwałe 61,9% Razem kapitał własny 38,6% Aktywa obrotowe Zobowiązania Zapasy 13,4% Zobowiązania długoterminowe Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego 0,4% Kredyty 26,8% Należności handlowe 6,5% Zobowiązania z tytułu leasingu 4,9% Aktywa z tytułu wyceny instrumentów pochodnych 1,5% Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 0,0% Pozostałe należności 3,9% Zobowiązania z tytułu wyceny instrumentów pochodnych 0,0% Należności krótkoterminowe z tytułu leasingu 0,1% Dotacje 0,0% Inne krótkoterminowe aktywa finansowe 0,9% Pozostałe zobowiązania 0,2% Rozliczenia międzyokresowe kosztów 0,4% 31,9% Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 11,0% Zobowiązania krótkoterminowe Kredyty 9,5% Zobowiązania z tytułu leasingu 1,7% Zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego 0,0% Zobowiązania handlowe 8,1% Zobowiązania z tytułu wyceny instrumentów pochodnych 0,0% Dotacje 0,0% Rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych 0,5% Pozostałe zobowiązania 9,7% 29,5% 38,1% Razem zobowiązania 61,4% Suma aktywów 100,0% Suma pasywów 100,0% Według stanu na koniec 2022 roku Grupa, poprzez Spółkę, była stroną transakcji zabezpieczających kursy walut opisanych w pkt. 5b. W 2022 roku Grupa nie stosowała rachunkowości zabezpieczeń. Było to wynikiem wcześniejszego stosowania opcji walutowych, jako instrumentu zabezpieczającego, jak również niewykluczaniem wykorzystania tego instrumentu w przyszłości. Niezależnie od zawartych transakcji typu forward, Grupa stosowała hedging naturalny, zaciągając nowe zobowiązania kredytowe w euro oraz konwertując część istniejących zobowiązań kredytowych ze złotego na euro. W 20221 roku Grupa nie stosowała rachunkowości zabezpieczeń. Było to wynikiem wcześniejszego stosowania opcji walutowych, jako instrumentu zabezpieczającego, jak również niewykluczaniem wykorzystania tego instrumentu w przyszłości. b. Labo Print S.A. – dane jednostkowe Przychody z działalności Spółki i ich struktura W roku 2022 Spółka osiągnęła jednostkowe przychody w wysokości 140.551 tys. zł. Wartość ta, w porównywaniu do roku 2021 (101.620 tys. zł) była wyższa o 38%. Odnotowany w roku 2022 wzrost sprzedaży został osiągnięty pomimo szeregu zawirowań na rynkach, na których operuje Spółka, w szczególności: • niekorzystnych zmian w otoczeniu gospodarczym wywołanych agresją Rosji na Ukrainę, co wpłynęło na działalność Spółki w szczególności w zakresie kosztów energii i ropopochodnych surowców do produkcji oraz osłabienia się wartości złotego; • pandemią COVID-19, co wpłynęło na działalność Grupy głównie w zakresie przesunięć części dostaw w Dalekiego Wschodu oraz wyższych kosztów frachtu; • w związku z wysoka inflacją, zarówno w Polsce, jak i w Europie i na świecie, stopa wzrostu cen części surowców i materiałów używanych przez Spółkę była wyższa, niż w latach poprzednich. Spółka dzieli swoją działalność na trzy segmenty: • druk cyfrowy, w tym druk cyfrowy na tekturze, produkcja liter przestrzennych, • produkcja opakowań i standów z tektury w technice offsetowej i fleksograficznej, • cyfrowy druk etykiet, obejmujący produkcję etykiet i kubków tekturowych. Wzrost jednostkowych przychodów ze sprzedaży w roku 2022 wobec roku 2021 był efektem wzrostu sprzedaży wyrobów we wszystkich segmentach. Szczegółowe wartości dla poszczególnych segmentów zaprezentowano na wykresie poniżej. * w tym druk cyfrowy na tekturze oraz litery przestrzenne ** technologia offsetowa i fleksograficzna *** w tym produkcja kubków z tektury Wzrost sprzedaży w segmencie druku cyfrowego z 70.095 tys. zł do 98.628 tys. zł (wzrost o 28.533 tys. zł, tj. o 41%), był efektem głównie (i) powrotu wielu zamówień sezonowych, które nie wpłynęły do Grupy w roku 2021 ze względu na trwające wówczas obostrzenia związane z pandemią COVID-19, (ii) pozyskania nowych klientów, głównie w Europie Zachodniej oraz (iii) wzrostem cen sprzedaży, spowodowanym wzrostem kosztów materiałów, energii i pracy. Wzrost sprzedaży w segmencie opakowań i standów z tektury z 16.932 tys. zł do 20.957 tys. zł (wzrost o 4.025 tys. zł, tj. 24%), był efektem rozwoju współpracy z wybranymi dużymi odbiorcami oraz dalszego (choć mniejszego niż w roku 2021) wzrostu cen tektury i papieru, których wartość w cenach sprzedaży stanowi ponad 50% ceny opakowań i standów. W roku 2022, pomimo wzrostu cen sprzedaży i zwiększenia wolumenów sprzedaży, nie udało się osiągnąć planowanej dodatniej rentowności segmentu na poziomie operacyjnym. Mając na uwadze powyższe, w roku 2023 Zarząd będzie analizował zasadność dalszego utrzymywania segmentu. Wzrost sprzedaży w segmencie etykiet z 14.593 tys. zł do 20.965 tys. zł (wzrost o 6.372 tys. zł, tj. 44%) był możliwy dzięki wzrostowi aktywności działu handlowego i rozwojowi sklepu www[.]labelexpress[.]eu Poniżej przedstawiono dane dotyczące struktury sprzedaży jednostkowej pomiędzy segmentami. Zmiany udziałów poszczególnych segmentów w jednostkowych przychodach ze sprzedaży ogółem były efektem zmian omówionych powyżej. * w tym druk cyfrowy na tekturze oraz litery przestrzenne ** technologia offsetowa i fleksograficzna *** w tym produkcja kubków z tektury Sezonowość działalności Spółki Sezonowość Przychody Spółki podlegają sezonowości, od czego wyjątkiem z powodu pandemii COVID-19 i jej skutków był rok 2020 oraz – bardziej ograniczonej skali – 2021 (popyt w trzecim kwartale był ponadprzeciętnie wysoki ze względu na realizację wielu zamówień przesuniętych z kwartału drugiego). W roku 2022 sezonowość Spółki była zbliżona do sezonowości obserwowanej w roku 2019 i latach wcześniejszych. Za sezonowość przychodów odpowiedzialny jest przede wszystkim segment druku cyfrowego wielkoformatowego, mający największy udział w przychodach Spółki. Jego przychody w pierwszym i czwartym kwartale każdego roku są wyraźnie niższe, niż w drugim i trzecim. W ocenie Zarządu jest to wynikiem następujących prawidłowości dotyczących finalnych odbiorców produktów Spółki: • budżety reklamowe większości klientów finalnych Spółki są ustalane w pierwszym kwartale roku kalendarzowego, przez co znaczące zamówienia pojawiają się od początku, a najczęściej dopiero od drugiej połowy lutego, przy czym w 2021 roku było to dopiero w kwietniu i maju; • drugi kwartał to szczyt różnego rodzaju imprez (targi, wystawy, akcje plenerowe, koncerty, zawody sportowe), przy organizacji których wykorzystywane są wyroby Spółki; • kwartał trzeci to okres letni i wczesnojesienny, kiedy aktywność reklamowa i marketingowa klientów pozostaje na wysokim poziomie; • ze względu na przerwę świąteczną, od początku grudnia następuje wyraźne zmniejszenie wolumenu i wartości zamówień. Począwszy od roku 2021, na sezonowość działalności Spółki w zakresie druku cyfrowego wielkoformatowego dodatkowy wpływ wywiera działalność Reakcji oraz shade4you, których produkty – w części dostarczane przez Spółkę – są wykorzystywane przede wszystkim w okresie wiosenno-letnim, a tym samym popyt na nie występuje głównie w drugim i trzecim kwartale roku. Z obserwacji poczynionych w latach 2021 i 2022 segment etykiet również wykazuje sezonowość polegającą na niższych poziomach sprzedaży w pierwszym i czwartym kwartale, co po części wynika z sezonowości branż będących głównymi odbiorcami etykiet. Ze względu na udział segmentu w przychodach Spółki ogółem oraz stały i systematyczny wzrost przychodów segmentu, sezonowość segmentu nie wpływa jednak istotnie na sezonowość przychodów Spółki. Segment standów i opakowań nie wykazuje istotnej sezonowości, a realizowane odchylenia wynikają raczej z terminów realizowania i fakturowania większych dostaw. Szczegóły dotyczące sezonowości przychodów Spółki przedstawiono na poniższym wykresie. Wyniki Spółki Jednostkowy wynik z działalności operacyjnej w roku 2022 wzrósł do 8.681 tys. zł z 3.605 tys. zł w roku 2021, tj. o 5.076 tys. zł i 141%. Główną przyczyną był wzrost wyniku brutto na sprzedaży (do 38.282 tys. zł z 26.479 tys. zł), co było możliwe dzięki zwiększeniu wolumenów sprzedawanych produktów oraz zaakceptowaniu przez większość klientów konieczności podwyżek cen, wynikających ze wzrostów kosztów produkcji. Analizując segmenty działalności, na wartość jednostkowego wyniku na działalności operacyjnej w roku 2022 wpłynęły: (i) wynik z działalności operacyjnej segmentu druk cyfrowy na poziomie 5.370 tys. zł przy 1.592 tys. zł w roku 2021 (wzrost o 3.778 tys. zł, tj. 237%); (ii) ujemny wynik z działalności operacyjnej segmentu standy i opakowania na poziomie (-)408 tys. zł przy (-)385 tys. zł w roku 2021; (iii) wynik z działalności operacyjnej segmentu etykiety w wysokości 3.781 tys. zł przy 2.444 tys. zł (wzrost o 1.337 tys. zł, tj. o 55%); stopa wzrostu wyniku operacyjnego wyższa od stopy wzrostu przychodów ze sprzedaży segmentu (44%) jest przede wszystkim wynikiem efektu skali. Jednostkowy wynik EBITDA (APM) w roku 2022 wzrósł do 17.238 tys. zł z 10.930 tys. zł w roku 2021, tj. o 6.308 tys. zł i 58%. Stopy wzrostu w poszczególnych segmentach były zbliżone, przy czym wzrost w segmencie standów i opakowań był efektem wzrostu wartości amortyzacji urządzeń przyjętych do środków trwałych w roku 2021, natomiast wzrost w segmencie etykiet był w większym udziale wynikiem wzrostu wyniku operacyjnego. Jednostkowy wynik przed opodatkowaniem w roku 2022 wzrósł do 10.861 tys. zł z 4.482 tys. zł w roku 2021, tj. o 6.379 tys. zł i 142%. Wzrost był głównie pochodną wzrostu skonsolidowanego wyniku z działalności operacyjnej. Wpływ przychodów i kosztów finansowych na wynik przed opodatkowaniem był proporcjonalnie zbliżony w obu latach, przy czym wzrost kosztów finansowych w roku 2022 był przede wszystkim efektem wzrostu kosztów odsetkowych (wzrost zadłużenia oraz wzrost stóp rynkowych). Na wzrost przychodów finansowych wpływ miało zdarzenie jednorazowe – sprzedaż udziałów w CA i CUG za łączną kwotę 1.200 tys. zł przy wartości w księgach 530 tys. zł. W 2022 roku Spółka wypracowała jednostkowy zysk netto 8.820 tys. zł, przy zysku netto w 2021 roku 3.575 tys. zł, co oznacza wzrost o 5.245 tys. zł i 147%. Ocena efektów uzyskiwanych przez Spółkę Głównym celem działań planowanych i podejmowanych w roku 2022 był dalszy rozwój skali działalności Spółki pomimo ograniczeń wynikających ze skutków zaburzeń gospodarczych wywołanych przez pandemię COVID-19 w 2021 roku oraz skutków agresji Rosji na Ukrainę. Równolegle, Spółka dążyła do poprawy rentowności działalności wszystkich segmentów na wszystkich poziomach, co jednak nie udało się w segmencie standów i opakowań. Ujemna rentowność tego segmentu była efektem zbyt niskiej liczby i wartości pozyskanych zleceń oraz rosnącej presji ze strony konkurencji, w szczególności ze względu na rosnące wolne moce produkcyjne oraz dokonujący się postęp technologiczny. W pozostałych segmentach Spółka istotnie zwiększyła przychody i uelastyczniła zasady dokonywania zmian w cennikach, w szczególności zwiększając częstotliwość dostosowywania pojedynczych pozycji do zmian cen surowców oraz konkurencji rynkowej. Dzięki powyższym działaniom, jak również stopom wzrostu kosztów sprzedaży (34%) i ogólnego zarządu (10%) niższym od stopy wzrostu przychodów ze sprzedaży (38%), w 2022 roku Spółka osiągnęła rentowność sprzedaży na poziomie 5,7% przy 2,5% w roku 2021, a więc ponad dwukrotnie wyższą. Relacja łącznych jednostkowych kosztów sprzedaży i kosztów ogólnego zarządu do jednostkowych przychodów ze sprzedaży w roku 2022 wyniosła 21,6% przy 23,5% w roku 2021, co w okresie rosnących kosztów pracowniczych, usług zewnętrznych oraz mediów Spółka uznaje za wynik pozytywny. Jej osiągnięcie było możliwe dzięki utrzymywanej dyscyplinie kosztowej oraz prowadzonym optymalizacjom wybranych procesów. W efekcie, w 2022 roku jednostkowy wynik z działalności operacyjnej wzrósł o 141%, co Zarząd uznaje za bardzo dobry rezultat, w szczególności mając na uwadze niesprzyjające warunki otoczenia. Rentowność netto na poziomie jednostkowym wyniosła 6,3% w roku 2022 przy 3,5% w roku 2021. Osiągnięcie w 2022 rentowności netto jednostkowej na poziomie blisko dwukrotnie wyższym wobec roku 2021 było efektem omówionych powyżej przychodów i kosztów finansowych, z których część (wycena kontraktów walutowych) jest niezależna od Spółki. Sytuacja finansowa Spółki Na koniec 2022 roku Spółka odnotowała wzrost wartości sumy bilansowej do 106.900 tys. zł z 83.985 tys. zł na koniec roku 2021, tj. o 27%. Było to w zróżnicowanej mierze wynikiem wzrostu wartości aktywów trwałych (16%) i obrotowych (56%), co przełożyło się na zmianę struktury bilansu i wzrost udziału aktywów obrotowych w sumie aktywów (35% w roku 2022 wobec 29% w 2021). Na wzrost aktywów trwałych (69.238 tys. zł na koniec roku 2022 przy 59.867 tys. zł na koniec 2021, tj. wzrost o 16%), wpływ miały głównie inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe, w tym w maszyny i urządzenia oraz nową halę produkcyjno-magazynową. Wartość jednostkowych aktywów obrotowych na koniec 2022 roku uległa wzrostowi do 37.662 tys. zł z 24.118 tys. zł na koniec 2021, tj. o 56%. Wzrost wartości odnotowały w szczególności zapasy, których stan wzrósł ze względu na wzrost jednostkowych cen zakupu i rozwój skali działalności (12.610 tys. zł na koniec roku 2022 wobec 7.835 tys. zł na koniec 2021, tj. wzrost o 61%), należności handlowe, których saldo wzrosło ze względu na wzrost przychodów w czwartym kwartale 2022 wobec czwartego kwartału 2021 (7.328 tys. zł na koniec roku 2022 przy 6.209 tys. zł na koniec roku 2021, tj. wzrost o 18%) oraz pozostałe należności, których saldo wzrosło ze względu na wpłacone zaliczki na zakup rzeczowych aktywów trwałych (4.113 tys. zł na koniec roku 2022 przy 2.875 tys. zł na koniec roku 2021, tj. wzrost o 43%). Znaczący wzrost środków pieniężnych i ich ekwiwalentów (10.051 tys. zł na koniec 2022 przy 3.995 tys. zł na koniec 2021) był efektem jednorazowego uruchomienia w czwartym kwartale 2022 kredytu na budowę hali (3,28 mln euro) i ulokowania kwot niewydatkowanych do końca roku 2022 na lokatach i rachunkach bankowych. Po stronie źródeł finansowania, na koniec 2022 roku Spółka odnotowała wzrost kapitałów własnych do 37.431 tys. zł z 29.374 tys. zł na koniec roku 2021 (wzrost o 27%), tj. na tym samym poziomie co wzrost sumy bilansowej. Na wzrost złożyły się (i) różnica pomiędzy zyskiem netto wypracowanym w roku 2022 w wysokości 8.820 tys. zł a częścią zysku za rok 2021 wypłaconą w formie dywidendy w roku 2022 (762 tys. zł). W roku 2022 Spółka nie emitowała akcji. Kapitały własne na koniec 2022 roku stanowiły 35% sumy bilansowej, tj. tak samo, jak na koniec roku 2021. Wartość jednostkowych zobowiązań i rezerw na zobowiązania wzrosła na koniec 2022 roku do 69.469 tys. zł z 54.611 tys. zł na koniec roku 2021 (wzrost o 27%). Co jednak istotne, łączna wartość kapitałów własnych oraz zobowiązań długoterminowych (74.081 tys. zł) wyniosła 107% wartości aktywów trwałych (69.238 tys. zł). Wzrost jednostkowych zobowiązań długoterminowych na koniec 2022 roku do 36.650 tys. zł z 25.528 tys. zł na koniec roku 2021, tj. o 44%, był głównie efektem zaciągnięcia w 2022 roku kredytu na budowę hali (3,28 mln euro) oraz zwiększenia wykorzystania kredytu na inwestycje w maszyny i urządzenia w PKO BP (6,1 mln zł). Wzrost jednostkowych zobowiązań krótkoterminowych na koniec 2022 roku do 32.819 tys. zł z 29.083 tys. zł na koniec roku 2021, tj. o 13%, był przede wszystkim efektem zwiększenia salda pozostałych zobowiązań (10.499 tys. zł na koniec roku 2022 przy 4.188 tys. zł na koniec 2021, tj. o 151%), których 58% stanowiły nieopłacone (ale nieprzeterminowane) faktury wobec wykonawcy nowej hali produkcyjno-magazynowej. Brak wzrostu salda kredytów krótkoterminowych był efektem jednorazowego uruchomienia w czwartym kwartale 2022 kredytu na budowę hali (3,28 mln euro) i możliwej dzięki temu czasowej spłaty zadłużenia kredytów w rachunkach bieżących. W roku 2022 Spółka wywiązywała się terminowo ze wszystkich zobowiązań finansowych. Inwestycje Spółki W 2022 roku Spółka dokonała następujących inwestycji: • nabycie maszyn i urządzeń produkcyjnych: 6.677 tys. zł (wartość bilansowa przyjęcia); nakłady sfinansowano głównie środkami z kredytów bankowych i środków własnych; w 2022 roku Spółka koncentrowała się na inwestycjach związanych z segmentami druku cyfrowego i etykiet; • nabycie środków transportu: 853 tys. zł; nakłady sfinansowano ze środków własnych i leasingu; • nabycie wartości niematerialnych: 78tys. zł; nakłady sfinansowano ze środków własnych; • nakłady na budynki budowle: łącznie 9.518 tys. zł; nakłady sfinansowano ze środków własnych i kredytów bankowych; • nabycie pozostałych rzeczowych aktywów trwałych 555 tys. zł; • nabycie blisko 50% udziałów w Reakcja Flagi Reklamowe Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, dających łącznie prawa do 100% kapitału i głosów na zgromadzeniu wspólników; łączna kwota nakładów wyniosła 660 tys. zł; nabycie sfinansowano ze środków własnych; udziały są wykazywane jako długoterminowe aktywa finansowe. Odbiorcy i dostawcy Spółki W 2022 roku 67% przychodów ze sprzedaży Spółka zrealizowała w obrotach z klientami poza Polską, co było wartością nieznacznie niższą niż w 2021 roku (68%). Spadek wartości wynika z rosnącego udziału segmentów etykiet oraz standów i opakowań z tektury w przychodach ze sprzedaży ogółem, których oferta znajduje popyt głównie w Polsce. Ani w 2022 ani w 2021 roku obroty z jakimkolwiek z odbiorców nie przekroczyły 5% przychodów ze sprzedaży. Spółka nabywa materiały do produkcji oraz usługi u kilku wiodących dostawców krajowych i zagranicznych. W 2022 roku do kluczowych należeli Avery Dennison, Igepa, Jassboard, Tuplex. Mając na uwadze, że najwięksi dostawcy materiałów do produkcji w segmencie druku cyfrowego i opakowań posiadają bardzo zbliżoną ofertę, zarówno pod względem materiałów, jak i cen, oraz fakt bezpośredniego nabywania części materiałów u producentów, Spółka nie postrzega ryzyka koncentracji dostawców dla tych segmentów jako istotnego. Odmiennie sytuacja przedstawia się w segmencie etykiet, gdzie występuje znacząca koncentracja dostawców, w wyniku czego Spółka nabywa większość surowców i materiałów do produkcji etykiet oraz kubków tekturowych od czterech dostawców. Urządzenia są nabywane bezpośrednio od producentów albo od ich przedstawicieli w Polsce lub w Europie (dot. urządzeń spoza Europy). W 2022 obroty z jakimkolwiek z dostawców nie przekroczyły 5% przychodów ze sprzedaży. Miejsce prowadzenia działalności przez Spółkę W 2022 roku Spółka prowadziła działalność w: • własnym obiekcie przy ul. Szczawnickiej 1 w Poznaniu, składającym się z powierzchni produkcyjno-magazynowej i powierzchni biurowej; w tej nieruchomości Spółka prowadzi produkcję w zakresie druku cyfrowego i cyfrowej produkcji etykiet; • wynajmowanym obiekcie w Kijewie koło Środy Wielkopolskiej, składający się z powierzchni produkcyjno-magazynowej z zapleczem socjalnym; w tej nieruchomości Spółka prowadzi produkcję w zakresie standów i opakowań z tektury; • wynajmowanych powierzchniach biurowych w Poznaniu, w której pracują zespoły sprzedażowe. Informacje o instrumentach finansowych posiadanych przez Spółkę Instrumenty finansowe wykorzystywane przez Spółkę w roku 2022 obejmowały, jak poniżej. • Aktywa finansowe inne niż z tytułu wyceny instrumentów pochodnych, tj. (i) należności z tytułu świadczonych usług (handlowe), (ii) aktywa z tytułu umów i pozostałe należności, (iii) pozostałe aktywa krótkoterminowe, (iv) rozliczenia międzyokresowe kosztów oraz (v) środki pieniężne, w złotych oraz w walutach. • Zobowiązania finansowe, tj. oprocentowane kredyty bankowe, w tym długoterminowe i krótkoterminowe, zobowiązania z tytułu leasingu, zobowiązania z tytułu pożyczki zaciągniętej w P4E, zobowiązania handlowe, zobowiązania z tytułu wyceny instrumentów pochodnych oraz pozostałe zobowiązania finansowe. Informację o umowach dotyczących kredytów zawarto w jednostkowym sprawozdaniu finansowym Labo Print S.A. za rok 2022. Strukturę aktywów i pasywów z uwzględnieniem instrumentów finansowych, przestawiono poniżej. Udział w jednostkowej sumie bilansowej na 31.12.2022 Udział w jednostkowej sumie bilansowej na 31.12.2022 AKTYWA PASYWA Aktywa trwałe Kapitał własny Rzeczowe aktywa trwałe 42,9% Kapitał podstawowy 3,6% Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 14,1% Kapitał zapasowy - agio 3,0% Wartości niematerialne 0,5% Pozostałe kapitały - koszty programu motywacyjnego 0,1% Inwestycje w jednostkach podporządkowanych 6,2% Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych 0,0% Należności długoterminowe z tytułu leasingu 0,0% Zyski zatrzymane 28,3% Inne długoterminowe aktywa finansowe 0,9% - w tym wynik okresu 8,3% Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 0,2% Razem aktywa trwałe 64,8% Razem kapitał własny 35,0% Aktywa obrotowe Zobowiązania Zapasy 11,8% Zobowiązania długoterminowe Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego 0,4% Kredyty 29,1% Należności handlowe 6,9% Zobowiązania z tytułu leasingu 5,1% Aktywa z tytułu wyceny instrumentów pochodnych 1,6% Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 0,0% Pozostałe należności 3,8% Dotacje 0,0% Należności krótkoterminowe z tytułu leasingu 0,1% Pozostałe zobowiązania 0,0% Inne krótkoterminowe aktywa finansowe 0,9% 34,3% Rozliczenia międzyokresowe kosztów 0,3% Zobowiązania krótkoterminowe Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 9,4% Kredyty 10,0% Zobowiązania z tytułu leasingu 1,8% Zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego 0,0% Zobowiązania handlowe 8,5% Zobowiązania z tytułu wyceny instrumentów pochodnych 0,0% Dotacje 0,0% Rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych 0,5% Pozostałe zobowiązania 9,8% 30,7% 35,2% Razem zobowiązania 65,0% Suma aktywów 100,0% Suma pasywów 100,0% Według stanu na koniec 2022 roku Spółka była stroną transakcji zabezpieczających kursy walut na średnim poziomie (i) 50% planowanych wartości przychodów Spółki w walutach obcych w okresie od stycznia do marca 2023, (ii) 45% planowanych wartości przychodów Spółki w walutach obcych w okresie od marca do sierpnia 2023 oraz (iii) 20% planowanych wartości przychodów Spółki w walutach obcych w okresie od sierpnia 2023 do marca 2024 roku. Transakcje polegały w całości na sprzedaży kontraktów forward. Poniżej przedstawiono szczegóły zawartych transakcji: • na łączną kwotę 2,85 mln euro, w okresie od sierpnia 2022 do sierpnia 2023 roku, po kursie 4,7065 EUR/PLN (transakcje wykazane w niniejszym sprawozdaniu finansowym w dacie bilansowej 31 grudnia 2021), • na łączną kwotę 1,55 mln euro, w okresie od sierpnia 2022 do marca 2023 roku, po kursie 4,6893 EUR/PLN (transakcje wykazane w niniejszym sprawozdaniu finansowym w dacie bilansowej 31 grudnia 2021), • na łączną kwotę 1,55 mln euro, w okresie od sierpnia 2022 do lutego 2023 roku, po kursie 4,6935 EUR/PLN (transakcje wykazane w niniejszym sprawozdaniu finansowym w dacie bilansowej 31 grudnia 2021), • na łączną kwotę 3,85 mln euro, w okresie od marca 2023 do marca 2024 roku, po kursie 5,1799 EUR/PLN (transakcje zawarte 4 marca 2022 roku, niewykazane w niniejszym sprawozdaniu finansowym). Niezależnie od zawartych transakcji typu forward, Grupa stosowała hedging naturalny, zaciągając nowe zobowiązania kredytowe w euro oraz konwertując część istniejących zobowiązań kredytowych ze złotego na euro. W 2022 roku Spółka nie stosowała rachunkowości zabezpieczeń. Było to wynikiem wcześniejszego stosowania opcji walutowych, jako instrumentu zabezpieczającego, jak również niewykluczaniem wykorzystania tego instrumentu w przyszłości. Informacja o oddziałach Spółka nie posiada oddziałów. 6) Informacje o istotnych zdarzeniach w roku 2022, czynnikach ryzyka oraz zamierzeniach i przewidywanej sytuacji w roku 2023 Istotne zdarzenia w działalności Spółki i Grupy w roku 2022 W 2022 roku Spółka odnotowała następujące zdarzenia, które w ocenie Zarządu są lub mogą być istotne dla przyszłych wyników finansowych Spółki i Grupy. • Rosnące ceny energii elektrycznej. Podstawowym dla działalność Spółki źródłem energii jest energia elektryczna. Wzrost jej cen w roku 2022, będący efektem agresji Rosji na Ukrainę, a w konsekwencji wzrostu cen energii pochodzącej ze wszystkich źródeł, wpłynął na ogólne koszty operacyjne Spółki i Grupy. Wg danych zarządczych, udział kosztów energii elektrycznej wzrósł dwukrotnie, tj. z 1,2% w roku 2021 do ok. 2,6% w roku 2022. • Skutki pandemii COVID-19 w zakresie zakłóceń łańcuchów dostaw. W 2022 roku Spółka obserwowała pojedyncze zdarzenia w obszarze łańcuchów dostaw, kwalifikowane przez Spółkę jako następstwa pandemii COVID-19. Należały do nich w szczególności opóźnienia dostaw wybranych surowców do produkcji z Dalekiego Wschodu, co było związane z trwającymi nadal w roku 2022 restrykcjami w Chinach. • Nabycie przez Spółkę udziałów w Reakcja Flagi Reklamowe Sp. z o.o. dających prawo do 100% kapitałów i głosów na ZW. Przejęcie pełnej kontroli pozwoliło na pełniejszą integrację między podmiotami oraz wdrożenie obowiązującego w Grupie modelu sprzedażowego. Szczegóły podano w raporcie bieżącym nr 21/2022. • Zbycie przez Spółkę 100% udziałów w Cover Art Sp. z o.o. oraz 50% udziałów w Consalnet UG. Bezpośrednią przyczyną decyzji o zakończeniu współpracy była utrzymująca się pomiędzy Spółką i partnerem biznesowym rozbieżność w podejściu do wybranych kwestii dotyczących strategii rozwoju ww. podmiotów, w szczególności w zakresie produkcji i zaopatrzenia. Szczegóły podano w raportach bieżących nr 34 i 35/2022. • Rozpoczęcie budowy nowej hali produkcyjno-magazynowej. W sierpniu 2022 roku Zarząd Spółki podjął decyzję o rozpoczęciu budowy nowej hali produkcyjno-magazynowej, zlokalizowanej na terenie zakładu Spółki w Poznaniu. Inwestycja rozpoczęła się w październiku 2022 roku, a jej zakończenie przewidziano na maj 2023. Po zrealizowaniu inwestycji Grupa zyska nowoczesną powierzchnię magazynową w systemie regałów przesuwnych wysokiego składowania oraz dodatkową powierzchnię produkcyjną. Szczegół opublikowano w raportach bieżących 23/2022 i 27/2022). • Nabycie przez Spółkę kolejnych maszyn i urządzeń produkcyjnych, przeznaczonych w głównej mierze do druku w technologii cyfrowej oraz wykańczania etykiet. • Zwiększenie zadłużenia finansowego w związku z przeprowadzonymi inwestycjami, wskazanymi powyżej. Przewidywana sytuacja finansowa Spółki i Grupy w roku 2023 Wzrost przychodów skonsolidowanych w pierwszym kwartale 2023 wobec pierwszego kwartału 2022 wyniósł 7%, tj. był istotnie niższy niż rok wcześniej (50%). Po korekcie wyłączającej z przychodów skonsolidowanych pierwszego kwartału 2022 przychody osiągnięte przez Cover Art (zakończenie konsolidacji w 2022 roku), wzrost wyniósłby 10%. Jednocześnie stopa wzrostu w pierwszym kwartale 2022 była zbliżona do wartości z lat 2020 i wcześniejszych. Tempo wzrostu przychodów ogółem niższe niż odnotowywane w roku 2022 było wynikiem (i) skokowego wzrostu popytu w okresie porównawczym 2022 (efekt wysokiej bazy) oraz (ii) widocznego zmniejszenia liczby i wartości składanych zleceń w drugiej połowie marca 2023. Zmniejszenie liczby i wartości zleceń mogło być spowodowane (i) zbliżającym się okresem Świąt Wielkanocnych, w którym następuje obniżenie aktywności zakupowej klientów Spółki i Grupy, (ii) relatywnie niskimi temperaturami w marcu 2023, powodującymi niższe zamówienia na wyroby do wykorzystania na zewnątrz budynków, (iii) ogólnym słabnięciem koniunktury gospodarczej, przekładającym się na ograniczanie wydatków przez odbiorców docelowych. W ocenie Spółki, ocena ewentualnego wpływu osłabienia koniunktury na spadek tempa wzrostu przychodów w marcu 2023 będzie możliwa po zapoznaniu się z wynikami sprzedaży w kwietniu 2023, jednak powyższe dane wskazują, że przychody w roku 2023 będą prawdopodobnie rosły w tempie niższym niż w roku 2022. Mając na uwadze planowany wzrost skali działalności Spółki i Grupy, m. in. poprzez rozwijanie nowych produktów, należy oczekiwać wzrostu zadłużenia Spółki i Grupy, zarówno na poziomie zobowiązań krótkoterminowych (finansowanie majątku obrotowego), jak zobowiązań długoterminowych (finansowanie rozwoju parku maszynowego). Dla zapewnienia płynności Spółki i Grupy, ze względu na rosnącą skalę działalności oraz niestabilność sytuacji makroekonomicznej w Europie i na świecie, jak również znaczący stopień zadłużenia z tytułu kredytów inwestycyjnych wymagających regularnych spłat rat kapitałowych, Spółka zwiększyła wartość limitów zadłużenia w rachunkach bieżących. Wartość limitów dostępnych na datę publikacji niniejszego raportu wynosi 6,0 mln zł i 200 tys. euro w ING Banku Śląskim S.A. oraz 7,0 mln zł w Banku PKO BP S.A., do wykorzystania w złotych lub euro. Czynnikiem wpływającym na działalność Spółki i Grupy będzie najprawdopodobniej wojna pomiędzy Rosją i Ukrainą, w wyniku której uległy wzrostowi w roku 2022 i utrzymują się na wyższych poziomach (i) ceny energii elektrycznej oraz (ii) kursy walut obcych do złotego. Nie bez znaczenia będą również inne zjawiska, mające wpływ na kurs walut obcych do złotego, jak ogólna koniunktura gospodarcza w Polsce i na świecie oraz zawirowania związane z sytuacją finansową niektórych instytucji finansowych, w szczególności banków. • Kształtowanie się kursu złotego w stosunku do euro i jego wpływ na wyniki Spółki i Grupy. Na datę sporządzenia niniejszego sprawozdania Spółka posiadała zabezpieczenie kursu euro do złotego w oparciu o transakcje typu forward opisane w pkt. 5b). Kształtowanie się kursu EUR/PLN na poziomach wyższych od kursu na koniec roku 2022 (tj. 4,6899 EUR/PLN), w oparciu o który sporządzono wyceny ww. transakcji ujęte w niniejszym sprawozdaniu finansowym, przełoży się na ponoszenie przez Spółkę i Grupę kosztów finansowych wynikających ze zmiany wycen bądź fizycznego rozliczenia posiadanych instrumentów finansowych, a tym samym wpłynie negatywnie na wyniki brutto i netto Spółki w roku 2023 i 2024. • Kształtowanie się kursu złotego w stosunku do pozostałych walut i jego wpływ na wyniki finansowe Spółki i Grupy. W 2022 roku 67% przychodów jednostkowych i 64% przychodów skonsolidowanych zostało zrealizowanych w walutach obcych (sprzedaż zagraniczna), głównie euro, ale również koronie norweskiej, koronie szwedzkiej, koronie duńskiej i franku szwajcarskim. Z kolei zakupy części surowców do produkcji oraz wybranych urządzeń są rozliczane w dolarze amerykańskim, euro, franku szwajcarskim lub w złotym polskim z bezpośrednim odniesieniem do dolara lub euro. Poza powyższym Spółka obsługuje część zadłużenia z tytułu leasingu oraz kredytów bankowych w euro. Równolegle, szereg kosztów operacyjnych, tj. koszty pracy, energii, części surowców, Spółka i podmioty z Grupy mające siedzibę w Polsce ponoszą w złotym polskim. W przypadku umacniania się dolara do walut europejskich Spółka może nie mieć możliwości przełożenia tego trendu na ceny finalne sprzedawanych produktów, co może mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe Spółki i Grupy. Zarząd ocenia, że pandemia COVID-19 nie będzie wywierała istotnego wpływu na działalność Spółki i Grupy w roku 2023. Dotyczy to zarówno wzrostu cen materiałów i surowców oraz ograniczeń transportowych z Dalekiego Wschodu do Europy. Opis istotnych czynników ryzyka i zagrożeń Spółki i Grupy. Poza czynnikami dotyczącymi bezpośrednio sytuacji finansowej Spółki i Grupy omówionymi w sekcji Przewidywana sytuacja finansowa Spółki i Grupy w roku 2023 powyżej, Spółka i Grupa identyfikują następujące czynniki, które będą miały wpływ na przychody i wyniki Spółki i Grupy w roku 2023. 1) Ryzyko konfliktu zbrojnego z udziałem Chin Biorąc pod uwagę wzrost napięć politycznych i militarnych w rejonie Pacyfiku, jak również możliwość opowiedzenia się przez Chiny po stronie Rosji w trwającej wojnie pomiędzy Rosją a Ukrainą, nie można wykluczyć realizacji ryzyka pośredniego lub bezpośredniego udziału Chin w konflikcie zbrojnym. Może się ono przełożyć na powstanie ograniczeń dostępności do surowców pochodzących z Chin wykorzystywanych przez Spółkę oraz ograniczeń dostępności lub wzrost cen komponentów elektronicznych stosowanych w urządzeniach i materiałach eksploatacyjnych wykorzystywanych przez Spółkę (głowice drukujące). W przypadku wystąpienia przerw w dostępności surowców lub komponentów pochodzących z Chin liczonych w miesiącach, nałożenia ograniczeń w taryfach celnych lub innych ewentualnych zdarzeń powodujących ograniczenie dostępności surowców pochodzących z Chin, Spółka może zostać zmuszona do ograniczenia produkcji w szczególności w zakresie segmentu druku cyfrowego 2) Ryzyko wzrostu kosztów operacyjnych. Obserwując rynek pracy Zarząd ocenia, że w 2022 roku uległa wyciszeniu presja płacowa ze strony większości grup pracowniczych. Jej powodem były uzyskane w roku 2022 podwyżki wynagrodzeń, rosnąca konkurencja ze strony pracowników pochodzących z Ukrainy oraz rosnąca niepewność odnośnie przyszłej sytuacji gospodarczej, w tym sytuacji na rynku pracy. W ocenie Zarządu, presja płacowa w roku 2023 będzie dalej widoczna, jednak na niższym poziomie i wyłącznie w wybranych grupach pracowników. Niepewność dla działalności w roku 2023 stanowią koszty energii elektrycznej (Spółka nie wykorzystuje w swojej działalności gazu ziemnego). Pomimo, że ich udział w kosztach działalności ogółem stanowi poniżej 3%, ewentualny powrót do wzrostów cen energii – po spadkach odnotowanych na początku 2023 roku – wpłynie niekorzystnie na wyniki finansowe Spółka. W celu minimalizacji wpływu cen energii na koszty Spółki, w średnim okresie Spółka planuje przeprowadzenie własnych inwestycji w odnawialne źródła energii. Ze względu na systematyczny rozwój działalności, w tym zwiększanie asortymentu, systematyczną wymianę parku maszynowego oraz postępującą informatyzację, Spółka przewiduje dalszy wzrost kosztów w wybranych kategoriach. 3) Ryzyko braku uzyskania dodatniej rentowności na działalności operacyjnej w segmencie standów z tektury i opakowań oraz ryzyko utraty klientów w tym segmencie Pomimo wzrostów przychodów ze sprzedaży segmentu standów i opakowań z tektury odnotowanych w 2022 roku, za prawdopodobny należy uznać brak zdolności segmentu do uzyskania dodatniej rentowności na działalności operacyjnej w roku 2023. Bezpośrednią przyczyną mogą być niewystarczające przychody, wynikające ze zbyt małej wartości zleceń, oraz wysokie ceny surowca i energii. Brak możliwości pozyskania wystarczającej wartości zleceń może być również efektem wolnych wzrostu mocy produkcyjnych w branży produkcji tektur i opakowań oraz pojawiania się na rynku nowych technologii druku opakowań, oczekiwanych przez klientów Spółki, którymi Spółka nie dysponuje. 4) Ryzyko związane z konkurencją Rynek cyfrowych usług poligraficznych jest silnie rozdrobniony. W Polsce i Europie działają setki podmiotów, w tym kilkanaście podmiotów, które Spółka uznaje za bezpośrednią konkurencję swoją i Grupy. Postrzeganie danego podmiotu, jako bezpośrednio konkurencyjnego, Spółka opiera w szczególności na spektrum oferowanych usług, ich zakresie i skali działalności podmiotu. W zakresie druku cyfrowego wielkoformatowego podmioty te odróżnia jednak często od Spółki mniej zdywersyfikowana baza klientów (większa koncentracja na kilku kluczowych klientach). Jak opisano w ryzyku (1), Spółka identyfikuje istotne ryzyko konkurencji w segmencie standów i opakowań z tektury, w szczególności ze względu na oferowanie przez podmioty konkurencyjne nowych technologii druku opakowań, którymi Spółka nie dysponuje. 5) Ryzyko związane z rozwojem Spółki i Grupy Dynamicznie rosnąca skala działalności oraz rozwój portfolio wymagają realizacji przez Spółkę kolejnych inwestycji w aktywa, głównie produkcyjne, w tym w systemy informatyczne, i niematerialne. Zachowanie przez Spółkę i Grupę dotychczasowego tempa rozwoju w kolejnych latach, będzie wymagało szeregu kolejnych inwestycji w aktywa trwałe, oprogramowanie i know-how, jak również pozyskania wykwalifikowanych specjalistów oraz menedżerów, zwłaszcza średniego szczebla. 6) Ryzyko związane ze zmianą cen Oferowane przez Spółkę i podmioty z Grupy ceny są kalkulowane w oparciu o cenę materiałów, energii i kosztów stałych oraz ceny transportu. Ponieważ zdecydowana większość konkurencji korzysta z usług tych samych dostawców materiałów, o możliwym do osiągnięcia poziomie cen decyduje przede wszystkim pozycja negocjacyjna Spółki wobec dostawców materiałów i usług, udział kosztów stałych w kosztach ogółem oraz umiejętność optymalizacji kosztów transportu (dostaw) do klienta. Organizacja całości produkcji i poziom kosztów stałych nadal umożliwiają oferowanie konkurencyjnych cen usług, jednak obserwując ceny transportu oferowane przez niektóre podmioty konkurencyjne oraz zbliżanie się cen oferowanych przez Grupę z cenami dostawców zachodnioeuropejskich, w kolejnych latach ryzyko pogorszenia się sytuacji konkurencyjnej Spółki może wzrosnąć. 7) Ryzyko związane z awarią sprzętu i urządzeń wykorzystywanych w działalności Spółki i podmioty z Grupy Działalność Spółki i podmiotów z Grupy opiera się w szczególności na prawidłowo działających urządzeniach poligraficznych i sprzęcie komputerowym oraz zewnętrznej infrastrukturze informatycznej w postaci serwerów (tzw. chmura). W ramach prowadzonej działalności Spółka zobowiązana jest do zapewnienia poufności danych oraz terminowości wykonywania zamówień. Wystąpienie poważnej i długotrwałej awarii urządzeń poligraficznych, istotne zniszczenie lub utrata części lub całości majątku trwałego należącego do Spółki, jak również czasowe lub trwałe ograniczenie dostępu do zasobów danych zlokalizowanych na serwerach zewnętrznych może spowodować czasowe lub długotrwałe wstrzymanie produkcji i trudności w realizacji usług. Przerwa w produkcji może spowodować niemożność terminowego wykonania aktualnych umów, a nawet utratę posiadanych kontraktów, co może niekorzystnie wpłynąć na wyniki finansowe Spółki i Grupy. Od 2020 roku wszystkie kluczowe urządzenia posiadają tzw. back–up, czyli inne urządzenie/a, które jest w stanie zastąpić część lub całość procesów produkcyjnych pierwotnie wykonywanych na innym urządzeniu, jednak ich moce mogą nie pozwolić na realizację wszystkich zleceń. Dodatkowy aspekt stanowi gromadzenie, przechowywanie i przetwarzanie przez Spółkę i podmioty z Grupy dużych zbiorów danych, w tym danych osobowych. Pomimo wprowadzenia przez Spółkę systemu tworzenia i zarządzania kopiami zapasowymi dla najważniejszych danych, co istotnie zmniejsza możliwość ich utraty, nie można wykluczyć szczególnych okoliczności, spowodowanych głównie błędem ludzkim, które będą skutkować zawodnością zastosowanych środków ostrożności. 8) Ryzyko zaprzestania lub istotnego ograniczenia działalności ze względu na ograniczenia w dostępie do surowca. Ryzyko to zrealizowało się w odniesieniu do wybranych pozycji surowcowych w roku 2021 i 2022 i może się zrealizować w odniesieniu do kolejnych lat w skutek zaistnienia przewagi popytu nad podażą w odniesieniu do szeregu materiałów i surowców. Dodatkową przyczynę w odniesieniu do materiałów i surowców importowanych z Azji mogą stanowić ograniczenia w transporcie, widoczne w roku 2021 i na początku 2022 roku ze względu na istotne ograniczenia transportu kolejowego w wyniku agresji Rosji na Ukrainę. 9) Ryzyko związane z utratą odbiorców Grupa minimalizuje ryzyko poprzez systematyczną dywersyfikację odbiorców (w 2022 roku klientami Spółki było ok. 4 tys., a Grupy (z wyłączeniem sprzedanej CA) ok. 15 tys. podmiotów) oraz dywersyfikację rynków prowadzenia działalności. Pozwala to uniezależnić się od koniunktury w określonych branżach lub poszczególnych krajach. W roku 2022 z żadnym z klientów Spółka nie zrealizowała więcej niż 5% przychodów ze sprzedaży. Współpraca z kilkoma podmiotami jest jednak istotna z punktu widzenia działalności Spółki, a ich ewentualna utrata z jakiegokolwiek powodu do czasu znalezienia nowych, mogłaby negatywnie wpłynąć na poziom przychodów oraz wyniki finansowe Emitenta. Realnym zagrożeniem, które może doprowadzić do utraty części odbiorców jest (i) oferowanie atrakcyjnych cen przez wybrane podmioty konkurencyjne, (ii) wzrost kosztów transportu oraz (iii) kradzież bazy klientów lub jej nieuprawnione wykorzystanie przez obecnych lub byłych pracowników, czemu Spółka i Grupa stara się zapobiegać m. in. stosując wewnętrzne procedury dostępu do poszczególnych zbiorów danych. 10) Ryzyko związane z planowanymi zmianami w zakresie kluczowego oprogramowania produkcyjnego Ze względu na znaczący rozwój skali działalności w ostatnich latach, Spółka planuje dokonanie istotnych zmian w zakresie systemu informatycznego odpowiedzialnego za zarzadzanie produkcją w zakresie druku cyfrowego i etykiet. Wprowadzenie tych zmian jest niezbędne dla efektywnej obsługi rosnącej liczby zleceń oraz umożliwienia wprowadzania nowych technologii w zakresie obsługi klientów. Ze względu na złożoność procesu oraz konieczność uwzględnienia szeregu okoliczności i założeń, w tym niektórych nieplanowanych na wcześniejszych etapach, proces zaplanowano na lata 2023-2024. Ewentualne niepowodzenie wdrożenia nowego systemu lub ujawnienie po jego wdrożeniu nieprawidłowości działania może nie pozwolić na wprowadzenie usprawnień produkcyjnych na poziomach optymalizacji procesów, automatyzacji przyjmowania zleceń i integracji z największymi klientami. 11) Ryzyko związane z przetwarzaniem danych osobowych W ramach bieżącej działalności Grupa przetwarza dane osobowe, zarówno swoich klientów, jak i dostawców. Przetwarzanie danych osobowych musi być dokonywane w sposób zgodny z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych obowiązującymi w Polsce, jak również w krajach, w których Grupa lub jej klienci prowadzą lub będą prowadzili działalność. Obowiązki z tym określają Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych, oraz polskie przepisy lokalne. Spółka nie może wykluczyć, że pomimo stosowania środków technicznych i organizacyjnych zapewniających ochronę przetwarzanych danych osobowych, dojdzie do naruszenia obowiązków prawnych w tym zakresie, w szczególności do ujawnienia danych osobowych osobom nieupoważnionym. W przypadku naruszenia przepisów prawnych związanych z ochroną danych osobowych, w szczególności ujawnienia danych osobowych w sposób niezgodny z prawem, Spółka lub pomioty z Grupy mogą być narażone na zastosowanie wobec niej lub członków organów sankcji karnych lub sankcji administracyjnych. Bezprawne ujawnienie danych osobowych może również skutkować dochodzeniem przeciwko Spółce roszczeń o naruszenie dóbr osobistych. 12) Ryzyko utraty wartości wybranych aktywów. W ocenie Spółki, na istotne ryzyko w tym zakresie nie są narażone, ani aktywa trwałe użytkowane przez Spółka, ani zapasy surowców. Składnikami aktywów, których wartość może natomiast ulec obniżeniu, są (i) należności, w przypadku których może okazać się konieczne zwiększenie wartości dokonywanych odpisów ponad poziomy dotychczas odnotowywane, (ii) udziały w Reakcja Flagi Reklamowe sp. z o.o., których wartość może ulec obniżeniu ze względu na niezrealizowanie zakładanych planów sprzedażowych. Na podstawie dokonanych szacunków oraz dotychczasowych efektów podejmowanych działań, Spółka nie postrzega któregokolwiek z ryzyk samodzielnie albo łącznie, jako czynników mogących zagrozić kontynuacji działalności Spółki w okresie kolejnych dwunastu miesięcy. Zmaterializowanie się części lub wszystkich z ww. obszarów ryzyk może spowodować, iż skala działalności Spółki ulegnie ograniczeniu w wyniku ograniczenia skali działalności w trybie normalnego funkcjonowania, jak i ewentualnych przestojów wywołanych brakiem dostaw surowca lub brakiem zamówień, co z kolei może wpłynąć na poziom osiąganych przychodów, rentowności oraz wzrost ryzyka kredytowego. Ze względu na (i) posiadane zapasy surowca i wielość pozycji asortymentowych oraz (ii) odbudowany w 2022 roku popyt na większość produktów Spółki, Spółka ocenia taką potencjalną sytuację jako niezagrażającą możliwości kontynuacji działalności. 13) Ryzyko związane z prowadzeniem działalności w wynajmowanych obiektach Spółka prowadzi część działalności w obiektach wynajmowanych - biurowych i produkcyjnych (segment standów i opakowań z tektury). Umowy najmu zostały zawarte na czas nieokreślony, z możliwością rozwiązania z kilkumiesięcznym okresem wypowiedzenia. Istnieje zatem ryzyko wypowiedzenia umów najmu, co wymusiłoby na Spółce przeniesienie biur lub działalności produkcyjnej przedsiębiorstwa w inne miejsce, a to z kolei mogłoby skutkować spadkiem sprawności organizacyjnej lub czasowym wstrzymaniem działalności i mogło mieć negatywny wpływ na działalność i sytuację finansową Emitenta. Emitent nie przewiduje przeniesienia produkcji z zakresu standów i opakowań do obiektów własnych. 14) Ryzyko związane z odpowiedzialnością za jakość dostarczanych produktów W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka i podmioty z Grupy dokonują sprzedaży produktów i usług oraz udzielają na nie gwarancji jakości. Treść i zakres potencjalnych roszczeń związanych z nieodpowiednią jakością regulują zapisy regulaminu stanowiącego o relacjach Spółki z jej klientami, przepisy Kodeksu cywilnego i innych obowiązujących przepisów prawa. Część ryzyk pokrywa również posiadana polisa ubezpieczeniowa. 15) Ryzyko związane z uzależnieniem od kadry zarządzającej Spółki Działalność Spółki w dużym stopniu uzależniona jest od wiedzy, umiejętności i doświadczenia kluczowych pracowników oraz kadry zarządzającej wyższego i średniego szczebla. Ewentualna utrata członków kadry zarządzającej lub kluczowych pracowników mogłaby negatywnie wpłynąć na skuteczność i efektywność działania przedsiębiorstwa oraz jakość świadczonych usług, co z kolei mogłyby doprowadzić do przynajmniej częściowej utraty portfela zamówień i pogorszenia wyników finansowych Spółki. W celu minimalizacji tego ryzyka Emitent stosuje długofalową politykę zatrudnienia opartą o konkurencyjny system wynagradzania, systematycznie dostosowywany do zmieniających się warunków rynkowych. 16) Ryzyko związane ze strukturą Zarządu Spółki Dwóch z trzech członków Zarządu Spółki stanowią jej założyciele. Powoduje to silny związek między sferą właścicielską i działalnością operacyjną Spółki. Naturalną konsekwencją takiego modelu biznesowego jest szeroka wiedza członków Zarządu Spółki o realiach rynku poligraficznego i wszystkich aspektach działalności Emitenta. W razie zmiany kontroli nad Spółką może nastąpić zmiana w składzie Zarządu, a jego nowi członkowie mogą nie dysponować rozległą wiedzą na temat działalności Spółki, co wydłuży czas potrzebny do osiągnięcia podobnej efektywności pracy w porównaniu do obecnych członków Zarządu. 17) Ryzyka związane ze strukturą akcjonariatu Spółki Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania w skład akcjonariatu Spółki wchodzą osoby pełniące funkcje w Zarządzie Spółki. Główni akcjonariusze a zarazem członkowie Zarządu - panowie Krzysztof Fryc i Wiesław Niedzielski posiadają łącznie 3.310.994 akcji uprawniających łącznie do 86,9% kapitału oraz 92,2% głosów na Walnym Zgromadzeniu. Łącznie z panem Tomaszem Paprzyckim, członkiem Zarządu, posiadają 92,3% kapitału oraz 95,4% głosów na Walnym Zgromadzeniu. Akcjonariusze ci będą mieć zatem bezpośrednio znaczący wpływ na decyzje Walnego Zgromadzenia oraz realizację strategii rozwoju Emitenta. Znaczący udział w ogólnej liczbie głosów pozwala na faktyczną kontrolę decyzji podejmowanych w Spółce, jak i na jednoczesne nadzorowanie realizowanych działań, co w konsekwencji może ograniczyć wpływ mniejszościowych akcjonariuszy na zarządzanie Spółką i kontrolowanie zachodzących w niej procesów. Inwestorzy powinni zatem wziąć pod uwagę ryzyko ograniczonego wpływu na podejmowanie decyzji przez Walne Zgromadzenie. Przyjęte przez Grupę i Spółkę cele i metody zarządzania ryzykiem finansowym Głównymi celami w zakresie zarządzania ryzykiem finansowym, które realizuje Spółka w odniesieniu do całości Grupy, są: (i) zabezpieczenie bazy kapitałowej odpowiedniej do skali działalności, (ii) zarządzanie płynnością, (iii) zarządzanie ryzykiem walutowym, (iv) zarządzanie ryzykiem stóp procentowych. Ad. (i) Mając na uwadze rosnącą skalę działalności, rozumianą zarówno jako wzrost obrotów i zapotrzebowania na kapitał obrotowy, jak i potrzeby inwestycyjne, rokrocznie do 2018 roku włącznie Zarząd Spółki rekomendował Walnemu Zgromadzeniu pozostawianie całości wypracowanego zysku w Spółce. W latach 2019-2022, w wyniku rekomendacji Zarządu i zgodnie z uchwałą Zgromadzenia Wspólników, na wypłatę w formie dywidendy przeznaczono – odpowiednio – 687 tys. zł, 543 tys. zł, 723 tys. zł i 762 tys. zł Równolegle, systematycznie powiększana jest skala łącznego finansowania kapitałem obcym, w szczególności kredytem bankowym i kupieckim, leasingiem oraz faktoringiem bez regresu. W ocenie Zarządu posiadane zasoby kapitałowe, w tym przyznane lecz niewykorzystane jeszcze kredyty bankowe, są adekwatne do prowadzonej obecnie skali działalności oraz planowanych inwestycji w normalnych warunkach gospodarczych. Działalność spółek zależnych i stowarzyszonych jest finansowana z ich środków własnych, pożyczkami udzielonymi przez Spółkę oraz przez wspólników podmiotów zależnych. Ad. (ii) Spółka ubezpiecza należności swoje oraz spółki zależnej P4E. Uzyskanie ubezpieczenia dla spółki zależnej Reakcja jest negocjowane. Umowa ubezpieczenia została zawarta z Compagnie Francaise D'Assurance pour le Commerce Exterieur (COFACE), działającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Compagnie Francaise D'Assurance pour le Commerce Exterieur Spółka Akcyjna Oddział w Polsce. Niezależnie od zawartej umowy, Spółka prowadziła i prowadzi systematyczny monitoring terminowości spływu należności. W roku 2022 Spółka stosowała zasady udzielania i monitorowania wykorzystania kredytów kupieckich wypracowane i modyfikowane w poprzednich latach. Emitent posiadał w 2021 roku i nadal posiada dostęp do linii kredytowych służących wyrównywaniu bieżących krótkookresowych niedoborów płynnościowych (i) w ING Banku Śląskim S.A. z limitem 6,0 mln zł i 200 tys. euro oraz (ii) w PKO BP S.A. z limitem 7,0 mln zł, do elastycznego wykorzystania w złotych lub euro. W 2022 roku Spółka automatycznie przedłużyła z Coface Poland Factoring Sp. z o.o. umowę dotyczącą finansowania faktoringiem bez regresu, z limitem 1,2 mln zł (wcześniej 0,7 mln zł). Należności objęte faktoringiem są ubezpieczone w COFACE. Posiadane przez Spółkę źródła finansowania kapitału obrotowego Zarząd uznaje za wystarczające dla zachowania płynności bieżącej, adekwatne do skali i warunków prowadzonej działalności w normalnych warunkach gospodarczych. Ad. (iii) W celu ograniczenia ryzyka walutowego Spółka wykorzystuje naturalny hedging i dokonuje zakupu części urządzeń, materiałów i usług płacąc za nie walutami obcymi. Hedging naturalny w euro pokrył w roku 2022 ponad 30% przychodów jednostkowych realizowanych w walutach obcych oraz ponad 20% przychodów jednostkowych ze sprzedaży ogółem. Wysokie wartości wynikają z zakupu niektórych urządzeń rozliczonych w euro, refinansowanych następnie kredytami w złotym. Począwszy od roku 2021 Spółka rozpoczęła również hedging naturalny poprzez zaciąganie finansowania w euro, podpisując dwie umowy leasingowe denominowane w euro. Działania te były kontynuowane w roku 2022 poprzez konwersję części zadłużenia z tytułu kredytów bankowych ze złotego na euro oraz zaciągnięcie zobowiązania na budowę hali produkcyjno- magazynowej w euro. W sprzyjających warunkach rynkowych Spółka zawiera również umowy walutowych kontraktów terminowych oraz kontraktów forward, jednak z racji wzrostu skali finansowania w euro ten sposób zabezpieczania będzie ograniczany. Przychody ze sprzedaży w euro zaplanowane na lata 2023-2024 Spółka zabezpiecza częściowo transakcjami opisanymi szczegółowo w pkt. 5 lit. b). Ad. (iv) Zabezpieczając się przed ryzykiem stóp procentowych Spółka dywersyfikowała koszty finansowania obcego na stałe i zmienne. Ryzyko stóp procentowych zostało ograniczone w przypadku kredytu inwestycyjnego zaciągniętego w PKO Banku Polskim S.A. na kwotę 10 mln zł, w przypadku którego dla zabezpieczenia płatności odsetek Spółka zawarła kontrakt IRS (Interest Rate Swap). Ze względu na znacząco niższe poziomy stóp rynkowych w strefie euro, częściowym zabezpieczeniem ryzyka stóp procentowych jest również zwiększanie zadłużenia denominowanego w euro. Postępowania toczące się przed sądami oraz postępowania egzekucyjne Na koniec 2022 Spółka była stroną 17 spraw sądowych, postępowań egzekucyjnych oraz postępowań upadłościowych dłużników, w których występowała z roszczeniami o zapłatę. Łączna kwota należności głównych Spółki będących przedmiotem postępowań sądowych, egzekucyjnych i upadłościowych na koniec 2022 roku wyniosła ok. 365 tys. zł. W stosunku do Spółki nie była prowadzona egzekucja. Spółka nie prowadziła postępowań sądowych, arbitrażowych ani administracyjnych, w których wartość przedmiotu sporu liczona jednostkowo lub łącznie spełniałaby kryterium istotności, czyli co najmniej 10% jej kapitałów własnych. Na wszystkie należności będące przedmiotem spraw sądowych, postępowań egzekucyjnych i upadłościowych Spółka utworzyła odpisy w wysokości całości należności. 7) Zatrudnienie w Grupie i Spółce w okresie sprawozdawczym Średnie zatrudnienie w Spółce w roku 2022 wynosiło 444 pracowników przy 373 w roku 2021. Średnie zatrudnienie w Grupie w roku 2022 wynosiło 459 pracowników przy 390 w roku 2021. 8) Obsługa księgowa podmiotów z Grupy Nieprzerwanie od 1 stycznia 2014 roku obsługa księgowa Spółki prowadzona jest przez podmiot zewnętrzny – SWGK Księgowość Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu. Obsługa księgowa W2P Sp. z o.o. w latach 2021 i 2022 była prowadzona przez podmiot zewnętrzny – SWGK Księgowość Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu. Obsługa księgowa Printing4Europe GmbH w latach 2021 i 2022 była prowadzona przez podmiot zewnętrzny – GIA Trust GmbH z siedzibą w Berlinie. Obsługa księgowa shade4you Paprzycka sp. k. do 31 grudnia 2021 prowadzona była przez Waldemar Staszyński Biuro Rachunkowe LUCA z siedzibą w Tulcach. Od 1 stycznia 2022 roku jest prowadzona przez SWGK Księgowość Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu. Obsługa księgowa Reakcja Flagi Reklamowe Sp. z o.o. w latach 2021 i 2022 była prowadzona przez Konto Aleksandra, Mateusz Miękwicz I Wspólnik Sp.k. z siedzibą w Poznaniu. Obsługa księgowa Cover Art Sp. z o.o. (konsolidacja do 30 listopada 2022 roku) była w latach 2021 i 2022 prowadzona przez podmiot zewnętrzny – SWGK Księgowość Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu. Obsługa księgowa Consalnet UG (podmiot współzależny do 30 listopada 2022 roku) była w latach 2021 i 2022 prowadzona przez GIA Trust GmbH z siedzibą w Berlinie. 9) Obsługa prawna podmiotów z Grupy Konsultacje prawne w roku 2022 dokonywane były przez Grupę na mocy umów o współpracy z: • Kancelaria Radcy Prawnego Julita Ludwiniak w zakresie ogólnego obrotu gospodarczego oraz prawa dot. rynków kapitałowych i obrotu publicznego, • Coface Poland Credit Management Services Sp. z o.o., w zakresie windykacji należności, • Kancelaria Prawna ANSWER Ostafi i Partnerzy, • SWGK Podatki Sp. z o.o., • Euler Hermes Collections Sp. z o.o. w zakresie windykacji należności, • CONSILIUM Kancelaria Radcy Prawnego Jacek Wielopolski z siedzibą w Poznaniu, w zakresie ogólnego obrotu gospodarczego i windykacji krajowych. 10) Planowane działania Głównym celem działań Spółki i Grupy zaplanowanych na lata 2023 i kolejne jest kontynuacja rozwoju skali działalności (wzrost przychodów) oraz dalsza poprawa rentowności poszczególnych segmentów oraz Spółki i Grupy łącznie. Do najważniejszych szczegółowych celów należy zaliczyć: • utrzymanie kosztów stałych na poziomach pozwalających zachować rentowność operacyjną nie gorszą od dotychczasowej, z przejściowym wyłączeniem jednorazowego wzrostu amortyzacji w związku z planowanym na połowę 2023 roku przekazaniem do użytkowania nowej hali produkcyjno-magazynowej; • podejmowanie selektywnie wybranych działań mających na celu ograniczanie kosztów zmiennych, w szczególności kosztów materiałów i energii, m. in. poprzez analizę możliwości rozwoju odnawialnych źródeł energii; • utrzymanie bazy dotychczasowych odbiorców poprzez dopasowywanie do ich indywidualnych oczekiwań – w granicach możliwości Grupy – wszystkich działań, m. in. związanych z odraczaniem terminów płatności, stosowaniem rabatów etc.; • pozyskiwanie nowych klientów w segmencie druku cyfrowego, w szczególności w krajach Europy Zachodniej, w oparciu o rozwój posiadanego oprogramowania; • pozyskiwanie nowych klientów w segmencie etykiet, w szczególności w krajach Europy Zachodniej, m. in. poprzez stronę www[.]labelexpress[.]eu, przy jednoczesnym rozwijaniu mocy produkcyjnych tego segmentu; • terminowa obsługa zobowiązań finansowych i handlowych; • dalsze usprawnianie procesów logistycznych pod kątem optymalizacji wykorzystania materiałów produkcyjnych, pakowania i transportu. W roku 2023 Spółka planuje dokonać inwestycji w łącznej kwocie około 20 mln zł, przy czym wartość ta obejmuje inwestycję w rozbudowę hali produkcyjno-magazynowej w kwocie ok. 16 mln zł. Prócz inwestycji w halę, przedmiotem mają być przede wszystkim maszyny i urządzenia na potrzeby segmentu etykiet oraz nakłady na infrastrukturę IT i oprogramowanie. Inwestycja w halę została sfinansowana kredytem udzielonym przez ING Bank Śląski S.A. (3,28 mln euro), natomiast inwestycje w maszyny i urządzenia nie mają jeszcze określonego źródła finansowania. Niezależnie od powyższego, Spółka nie wyklucza inwestycji w nowe projekty o charakterze rozwojowym, o ile przeprowadzone analizy wskazywałyby na ich zasadność biznesową. 11) Informacja o zdarzeniach po dacie bilansowej W ocenie Zarządu po dacie bilansowej nie miały miejsca zdarzenia istotne dla Spółki. 12) Wskaźniki finansowe i niefinansowe dotyczące Spółki – Alternatywne Pomiary Wyników (APM) Zarząd Emitenta ocenia wyniki Spółki za pomocą wartości wynikających wprost ze sprawozdania finansowego oraz za pomocą Alternatywnych Pomiarów Wyników, które nie pochodzą ze sprawozdania finansowego, a zostały jedynie obliczone na podstawie informacji finansowych znajdujących się w sprawozdaniu finansowym. Przedstawione poniżej Alternatywne Pomiary Wyników nie są wymagane przez lub obliczone zgodnie Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości i nie podlegały badaniu, ani przeglądowi przez niezależnego biegłego rewidenta. Wartości Alternatywnych Pomiarów Wyników powinny być zatem traktowanie jedynie jako mierniki dodatkowe, nie zaś zastępować informacje pochodzące ze sprawozdania finansowego. Alternatywne Pomiary Wyników mogą nie być porównywalne z innymi podobnie nazwanymi wskaźnikami stosowanymi przez inne spółki. Z uwagi na uznaniowość definiowania i obliczania Alternatywnych Pomiarów Wyników przez Spółkę i przez inne podmioty, należy zachować ostrożność przy porównaniu tych wskaźników z podobnymi wskaźnikami wykazywanymi przez inne spółki. Dobór wskaźników uznawanych przez Zarząd za APM wynika z (i) istniejących potrzeb zarządczych Spółki, wynikających z wieloletniej praktyki zarzadzania Spółką, oraz (ii) wskaźników zawartych w treściach umów kredytowych, których stroną jest Spółka – konieczność osiągania wyników pozwalających na kształtowanie się APM dla Spółki w określonych przedziałach determinuje bowiem możliwość utrzymywania zadłużenia z tytułu istniejących kredytów bankowych, jak również zaciągania kolejnych zobowiązań. Wskaźnikom, których ujęcie w APM stanowi realizację oczekiwań banków zostały przypisane brzegowe wartości oczekiwane. Z racji umów łączących Spółkę z bankami, Spółka monitoruje strukturę finansowania stosując wskaźniki: • relacji kapitałów własnych do sumy bilansowej – minimalna wartość wskaźnika wynosi 25%; • zadłużenia oprocentowanego netto do EBITDA; gdzie (i) zadłużenie oprocentowane netto liczone jest jako suma zobowiązań długo- i krótkoterminowych z tytułu kredytów, pożyczek i leasingu, pomniejszona o środki pieniężne i ich ekwiwalenty, (ii) EBITDA liczona jest jako suma wyniku na działalności operacyjnej i amortyzacji – minimalna wartość wskaźnika wynosi 3,80; • obsługi długu, gdzie (i) w liczniku występuje suma: przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej netto, wartości środków pieniężnych na koniec poprzedniego roku, wypłaty dywidend (ze znakiem ujemnym), zmiany kapitału zakładowego, inwestycji sfinansowanych ze środków własnych (ze znakiem ujemnym), a (ii) w mianowniku: zapłacone raty kredytów długoterminowych, leasingu finansowego i odsetek – minimalna wartość wskaźnika wynosi 1,20. Ww. wskaźniki są dla Spółki tzw. alternatywnymi pomiarami wyniku (APM). Poniższa tabela prezentuje kształtowanie się ww. wskaźników na koniec okresów objętych niniejszym sprawozdaniem finansowym. 31 grudnia 2022 r. 31 grudnia 2021 r. Kredyty 41 839 30 243 Zobowiązania z tytułu leasingu 7 433 7 927 Zadłużenie oprocentowane łączenie 49 272 38 170 (minus) środki pieniężne i ich ekwiwalenty (10 051) (3 955) Zadłużenie oprocentowane netto 39 221 34 216 Kapitał własny 37 431 29 374 Suma bilansowa 106 900 83 985 Wynik z działalności operacyjnej 8 681 3 605 Amortyzacja 8 557 7 325 EBITDA 17 238 10 930 Wskaźnik kapitałów własnych do sumy bilansowej 35% 35% Wskaźnik zadłużenie oprocentowane netto do EBITDA 2,28 3,13 Wskaźnik obsługi długu 1,24 1,68 13) Informacje pozostałe W roku 2022 Spółka ani podmioty z Grupy: • nie zawierały z podmiotami powiązanymi umów, których treść lub parametry odbiegałyby od warunków rynkowych; wartości transakcji z podmiotami powiązanymi przedstawiono w Nocie 11.1 do rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego; • nie zawierały, innych niż wskazane w niniejszym sprawozdaniu, umów znaczących dla działalności Grupy; Spółka nie postrzega, jako znaczących dla działalności umów o dostawy pojedynczych urządzeń ze względu na ich jednostkową wartość i dostępność rozwiązań konkurencyjnych na rynku; • nie zaciągały pożyczek, za wyjątkiem: o CA, która zaciągnęła pożyczkę od Spółki w kwocie 300 tys. zł na okres do 19 lipca 2022, z przeznaczeniem na finansowanie działalności bieżącej, której oprocentowanie wynosiło 5,0% p.a.; w dacie bilansowej 31 grudnia 2022 pożyczka została w całości spłacona; o Spółki, która zaciągnęła pożyczkę od spółki zależnej Printing4Europe GmbH w kwocie 200 tys. euro na okres do 31 grudnia 2023, z przeznaczeniem na finansowanie działalności bieżącej; oprocentowanie wynosi 3,5%; o shade4you, która zaciągnęła dwie pożyczki od wspólników innych niż Spółka w łącznej kwocie 800 tys. zł na okres do 31 grudnia 2022, z przeznaczeniem na finansowanie działalności bieżącej, której oprocentowanie wynosiło 9,0%; w dacie bilansowej 31 grudnia 2022 pożyczka została w całości spłacona; • nie wypowiedziały jakichkolwiek umów dotyczących kredytów i pożyczek, ani umów takowych im nie wypowiedziano; • nie udzielały poręczeń ani gwarancji ani nie były beneficjentem gwarancji lub poręczeń udzielonych przez inne podmioty; • nie posiadała zobowiązań pozabilansowych; • nie nabywały akcji własnych; • nie zawierały jakichkolwiek umów z osobami zarządzającymi, przewidujących rekompensatę w przypadku ich rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska; • nie dokonywały emisji papierów wartościowych; • nie prowadziła programów akcji pracowniczych, tj. skierowanych do wszystkich pracowników. Wartość wynagrodzeń, nagród lub korzyści, odrębnie dla każdej z osób zarządzających, nadzorujących, zamieszczono w Nocie nr 11.1 do rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego. Spółce nie są znane jakiekolwiek umowy, w wyniku realizacji których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy. Ani w roku 2022, ani na datę niniejszego raportu Spółka ani podmioty z Grupy nie posiadały zobowiązań wynikających z emerytur lub świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób zarządzających lub nadzorujących. Spółka nie publikowała prognoz na rok 2022 ani na lata kolejne. Umowa Spółki z firmą audytorską, tj. Grant Thornton Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k., została zawarta w 2021 roku. Wyboru firmy dokonała Rada Nadzorcza, w oparciu o rekomendację Komitetu Audytu. Przedmiotem umowy jest przegląd śródrocznych sprawozdań finansowych za lata 2021 i 2022 oraz badanie sprawozdań finansowych za lata 2021 i 2022, zarówno jednostkowych, jak i skonsolidowanych. W roku 2022 Spółka nie korzystała z usług firmy audytorskiej w zakresie innym, niż przewidziany ww. umową. Informacja o wynagrodzeniu firmy audytorskiej za lata 2021 i 2022 została zawarta w nocie nr 12.7 do rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego. 14) Oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego Oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego stanowi Załącznik nr 1 do niniejszego Sprawozdania Zarządu z działalności Labo Print S.A. i Grupy Kapitałowej Labo Print w roku 2022. Poznań, 20 kwietnia 2023 roku _____ Krzysztof Fryc Prezes Zarządu _____ Wiesław Niedzielski Wiceprezes Zarządu ______ Tomasz Paprzycki Członek Zarządu