Asseco Business Solutions S.A.

Annual / Quarterly Financial Statement • Feb 29, 2024

Asseco_raport_new Sprawozdanie finansowe ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 2 Sprawozdanie finansowe ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. R ACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ORAZ S PRAWOZDANIE Z POZOSTAŁYCH DOCHODÓW CAŁKOWITYCH ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. ..................................... 3 B ILANS ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A............................................................................................................................................................. 4 S PRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. ................................................................................................... 6 R ACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. ................................................................................................................ 7 D ODATKOWE OBJAŚNIENIA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ......................................................................................................................................... 8 I. P ODSTAWOWE INFORMACJE ................................................................................................................................................. 8 II. P ODSTAWA SPORZĄDZENIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ORAZ ZASADY ( POLITYKA ) RACHUNKOWOŚCI .......................................... 10 2.1. Podstawa sporządzenia ............................................................................................................................................................... 10 2.2. Wpływ wojny na terytorium Ukrainy na działalność Spółki ....................................................................................................... 10 2.3. Oświadczenie o zgodności ........................................................................................................................................................... 10 2.4. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji ................................................................................................................................... 11 2.5. Profesjonalny osąd i szacunki ...................................................................................................................................................... 11 2.6. Stosowane zasady rachunkowości .............................................................................................................................................. 12 2.7. Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie .................................................... 13 2.8. Wpływ zmian klimatu .................................................................................................................................................................. 14 2.9. Korekta błędu ............................................................................................................................................................................... 14 III. I NFORMACJE DOTYCZĄCE SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI .............................................................................................................. 15 IV. N OTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z ZYSKÓW I STRAT I POZOSTAŁYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW ............................................ 17 4.1. Struktura przychodów operacyjnych ........................................................................................................................................... 17 4.2. Struktura kosztów operacyjnych ................................................................................................................................................. 21 4.3. Przychody i koszty finansowe ...................................................................................................................................................... 23 4.4. Podatek dochodowy .................................................................................................................................................................... 23 4.5. Zysk przypadający na jedną akcję ................................................................................................................................................ 27 4.6. Informacja dotycząca wypłaconej dywidendy ............................................................................................................................ 27 V. N OTY OBJAŚNIAJĄCE DO BILANSU ........................................................................................................................................ 28 5.1. Rzeczowe aktywa trwałe ............................................................................................................................................................. 28 5.2. Wartości niematerialne ............................................................................................................................................................... 31 5.3. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania ...................................................................................................................................... 37 5.4. Testy na utratę wartości aktywów .............................................................................................................................................. 40 5.5. Należności oraz aktywa z tytułu umów z klientami .................................................................................................................... 42 5.6. Rozliczenia międzyokresowe ....................................................................................................................................................... 46 5.7. Pozostałe aktywa ......................................................................................................................................................................... 47 5.8. Zapasy ........................................................................................................................................................................................... 47 5.9. Środki pieniężne i depozyty ......................................................................................................................................................... 48 5.10. Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS ................................................................................................................................... 48 5.11. Kapitał zakładowy i pozostałe elementy kapitału własnego ...................................................................................................... 49 5.12. Kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych ................................................................................................................. 50 5.13. Zobowiązania z tytułu leasingu ................................................................................................................................................... 50 5.14. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania ......................................................................................... 53 5.15. Zobowiązania z tytułu umów z klientami .................................................................................................................................... 55 5.16. Rezerwy ........................................................................................................................................................................................ 56 5.17. Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów .................................................................................................................. 57 5.18. Transakcje z podmiotami powiązanymi ...................................................................................................................................... 58 VI. N OTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ....................................................................................... 60 6.1. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej ....................................................................................................... 60 6.2. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej .................................................................................................... 60 6.3. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej ........................................................................................................ 60 VII. N OTY OBJAŚNIAJĄCE CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM FINANSOWYM .................................................................................. 62 VIII. P OZOSTAŁE NOTY OBJAŚNIAJĄCE ......................................................................................................................................... 67 8.1. Zobowiązania pozabilansowe ...................................................................................................................................................... 67 8.2. Sezonowość i cykliczność ............................................................................................................................................................. 68 8.3. Zatrudnienie ................................................................................................................................................................................. 68 8.4. Informacje o wynagrodzeniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych ............................................... 69 8.5. Wynagrodzenie Kluczowego Personelu ...................................................................................................................................... 69 8.6. Przychody i nakłady oraz stan zatrudnienie w zakresie prac badawczo-rozwojowych ............................................................. 70 8.7. Zarządzenie kapitałem ................................................................................................................................................................. 71 8.8. Znaczące zdarzenia po dniu bilansowym .................................................................................................................................... 71 8.9. Znaczące zdarzenia dotyczące lat ubiegłych ............................................................................................................................... 71 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 3 Rachunek zysków i strat oraz Sprawozdanie z pozostałych dochodów całkowitych ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT Noty 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 tys. PLN 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN Przychody operacyjne 4.1 380 540 338 515 Koszt własny sprzedaży 4.2 (225 470) (198 867) Zysk brutto ze sprzedaży 155 070 139 648 Koszty sprzedaży 4.2 (19 623) (17 563) Koszty ogólnego zarządu 4.2 (26 882) (22 029) Zysk netto ze sprzedaży 108 565 100 056 Pozostałe przychody operacyjne 2 149 1 686 Pozostałe koszty operacyjne (1 277) (974) Zysk z działalności operacyjnej 109 437 100 768 Przychody finansowe 4.3 2 436 681 Koszty finansowe 4.3 (1 894) (2 033) Zysk brutto 109 979 99 416 Podatek dochodowy 4.4 (14 949) (14 130) Zysk netto 95 030 85 286 Zysk netto przypadający na jedną akcję (w złotych): podstawowy z zysku netto 4.5 2,84 2,55 rozwodniony z zysku netto 4.5 2,84 2,55 POZOSTAŁE DOCHODY CAŁKOWITE : Noty 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 tys. PLN 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN Zysk netto 95 030 85 286 Elementy, które mogą podlegać przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat - - Elementy, które nie podlegają przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat (556) 659 Zyski/straty aktuarialne (685) 814 Podatek dochodowy dotyczący pozostałych dochodów całkowitych 129 (155) Razem pozostałe dochody całkowite: (556) 659 SUMA DOCHODÓW CAŁKOWITYCH ZA OKRES 94 474 85 945 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 4 Bilans ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. AKTYWA Noty 31 grudnia 2023 tys. PLN 31 grudnia 2022 tys. PLN Aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe 5.1 45 033 37 097 Wartości niematerialne 5.2 289 909 285 661 w tym wartość firmy z połączenia 5.2 252 879 252 879 Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 5.3 45 873 47 339 Aktywa z tytułu umów z klientami i należności długoterminowe 5.5 409 499 Aktywa z tytułu podatku odroczonego 4.4 2 124 3 229 Rozliczenia międzyokresowe 5.6 306 116 383 654 373 941 Aktywa obrotowe Zapasy 5.8 269 430 Należności z tytułu dostaw i usług 5.5 53 003 51 496 Aktywa z tytułu umów z klientami 5.5 1 871 1 052 Pozostałe należności 5.5 211 107 Rozliczenia międzyokresowe 5.6 1 205 1 621 Pozostałe aktywa 5.7 7 25 Środki pieniężne i depozyty krótkoterminowe 5.9 52 999 48 282 109 565 103 013 SUMA AKTYWÓW 493 219 476 954 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 5 Bilans ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. PASYWA Noty 31 grudnia 2023 tys. PLN 31 grudnia 2022 tys. PLN KAPITAŁ WŁASNY OGÓŁEM Kapitał podstawowy 5.11 167 091 167 091 Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej 62 543 62 543 Zyski zatrzymane i pozostałe kapitały 5.11 149 626 132 014 379 260 361 648 Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania z tytułu leasingu 5.13 41 784 43 265 Rezerwy 5.16 2 902 1 960 44 686 45 225 Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu leasingu 5.13 7 246 8 487 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 5.14 5 617 7 399 Zobowiązania z tytułu umów z klientami 5.15 18 918 16 800 Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych 5.14 1 663 4 407 Zobowiązania budżetowe i pozostałe zobowiązania 5.14 22 930 18 598 Rezerwy 5.16 62 84 Rozliczenia międzyokresowe kosztów 5.17 12 837 14 306 69 273 70 081 SUMA ZOBOWIĄZAŃ 113 959 115 306 SUMA PASYWÓW 493 219 476 954 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 6 Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Noty Kapitał podstawowy Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Zyski zatrzymane i pozostałe kapitały Kapitał własny ogółem tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Na dzień 1 stycznia 2023 roku 167 091 62 543 132 014 361 648 Zysk za okres sprawozdawczy - - 95 030 95 030 Suma pozostałych dochodów całkowitych - - (556) (556) Dywidenda za rok 2022 4.6 - - (76 862) (76 862) Na dzień 31 grudnia 2023 roku 167 091 62 543 149 626 379 260 Na dzień 1 stycznia 2022 roku 167 091 62 543 116 859 346 493 Zysk za okres sprawozdawczy - - 85 286 85 286 Suma pozostałych dochodów całkowitych - - 659 659 Dywidenda za rok 2021 4.6 - - (70 847) (70 847) Pozostałe zmiany - - 57 57 Na dzień 31 grudnia 2022 roku 167 091 62 543 132 014 361 648 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 7 Rachunek przepływów pieniężnych ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Noty 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 tys. PLN 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej Zysk brutto 109 979 99 416 Korekty o pozycje: 35 902 39 343 Amortyzacja 4.2 35 633 30 031 Zmiany stanu kapitału pracującego 6.1 929 7 898 (Przychody)/koszty z tytułu odsetek od leasingu 1 181 1 649 (Zyski)/straty z różnic kursowych (1 334) 332 Pozostałe (przychody)/koszty finansowe (52) - (Zyski)/straty z działalności inwestycyjnej i finansowej (455) (565) Pozostałe korekty - (2) Środki pieniężne wygenerowane z działalności operacyjnej 145 881 138 759 (Zapłacony podatek dochodowy) (16 459) (11 132) Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej 129 422 127 627 Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej Wpływy: Wpływy ze sprzedaży aktywów trwałych i wartości niematerialnych 6.2 808 234 Lokaty bankowe 30 503 - Pozostałe wpływy 52 - Wydatki: Nabycie aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych 6.2 (14 221) (15 183) Wydatki z tytułu prowadzonych projektów rozwojowych 6.2 (22 770) (20 156) Lokaty bankowe (30 000) - Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej (35 628) (35 105) Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej Wpływy: Wpływy z tytułu zaciągnięcia kredytów i pożyczek 6.3 5 602 - Wydatki: Dywidendy wypłacone 6.3 (76 862) (70 847) Wydatki z tytułu spłaty kredytów i pożyczek 6.3 (5 602) - Spłata zobowiązań z tytułu leasingu 6.3 (10 531) (14 576) Zapłacone odsetki 6.3 (1 684) (1 649) Środki pieniężne netto wykorzystywane z działalności finansowej (89 077) (87 072) Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów 4 717 5 450 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na dzień 1 stycznia 48 282 42 832 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na dzień 31 grudnia 5.9 52 999 48 282 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 8 Dodatkowe objaśnienia do sprawozdania finansowego I. Podstawowe informacje Podstawowe informacje o Spółce Nazwa Asseco Business Solutions S.A. Siedziba ul. Konrada Wallenroda 4c, 20-607 Lublin KRS 0000028257 Regon 017293003 NIP 522-26-12-717 Podstawowy przedmiot działalności Informatyka Spółka Asseco Business Solutions S.A. („Spółka”, „Emitent”, „Asseco BS”) została utworzona Aktem Notarialnym z dnia 18 maja 2001 roku. Czas trwania Spółki jest nieoznaczony. Asseco Business Solutions S.A. jest częścią międzynarodowej Grupy Asseco Poland S.A., jednego z wiodących dostawców oprogramowania własnego na rynku europejskim. Grupa stanowi federację firm zaangażowanych w rozwijanie technologii informatycznych i jest obecna w ponad 61 krajach świata, m.in. w większości państw europejskich, a także w USA, Kanadzie, Izraelu czy Japonii. Kompleksowa oferta Asseco Business Solutions S.A. obejmuje systemy klasy ERP wspomagające procesy biznesowe w średnich oraz dużych przedsiębiorstwach, komplet aplikacji do zarządzania małą firmą, programy wspierające pracę w obszarze HR, popularne w całej Europie aplikacje mobilne klasy SFA pozwalające na zarządzanie siecią przedstawicieli handlowych, platformy wymiany danych oraz programy do obsługi transakcji faktoringowych. Asseco Business Solutions S.A. dysponuje również dwoma własnymi Data Center, których parametry eksploatacyjne spełniają najwyższe wymagania w zakresie bezpieczeństwa, niezawodności i efektywności pracy systemów. Wszystkie rozwiązania Asseco Business Solutions powstają w oparciu o wiedzę doświadczonych specjalistów, sprawdzoną metodologię oraz z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informatycznych. Dzięki wysokiej jakości produktom oraz usługom, które są z nimi powiązane, oprogramowanie Asseco Business Solutions od wielu już lat z powodzeniem wspomaga funkcjonowanie kilkudziesięciu tysięcy przedsiębiorstw. Firma może pochwalić się wdrożeniami zarówno w Polsce, jak i w kilkudziesięciu krajach Europy. Podmiotem bezpośrednio dominującym nad Asseco Business Solutions S.A. jest Spółka Asseco Enterprise Solutions a.s. z siedzibą w Bratysławie, która posiada 46,47% akcji Spółki. Jednostką dominującą całej Grupy jest Asseco Poland S.A., która bezpośrednio i przez podmioty zależne posiada 95,12% udział w Asseco Enterprise Solutions a.s. W przypadku spółki Asseco Business Solutions S.A. decyzja o posiadaniu przez Asseco Enterprise Solutions a.s. kontroli de facto nad Spółką w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku zgodnie z MSSF 10 została podjęta w oparciu o następujące czynniki: ▪ decyzje na walnym zgromadzeniu podejmowane są zwykłą większością głosów obecnych na walnym zgromadzeniu; ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 9 ▪ akcjonariat spółki jest rozproszony i poza spółką Asseco Enterprise Solutions, a.s. (spółką zależną od Asseco Poland) istnieją tylko dwaj akcjonariusze posiadający więcej niż 5% głosów na walnym zgromadzeniu. Największy akcjonariusz posiada 13,66% głosów, natomiast trzeci największy akcjonariusz posiada 10,65% głosów; ▪ nie ma dowodów na to, że między jakimikolwiek akcjonariuszami istnieje lub istniało jakiekolwiek porozumienie co do wspólnego głosowania na walnym zgromadzeniu; ▪ w ciągu ostatnich pięciu lat, tj. w latach 2019-2023, procent akcjonariuszy obecnych na walnych zgromadzeniach mieścił się w przedziale od 50,83% do 74,29%. Oznacza to, że aktywność akcjonariuszy jest stosunkowo umiarkowana lub niska. Biorąc pod uwagę, że Asseco Enterprise Solutions, a.s. posiada obecnie 46,47% głosów na walnym zgromadzeniu, frekwencja musiałaby być większa niż 92,93%, żeby Asseco Enterprise Solutions, a.s. nie miało bezwzględnej większości głosów na walnym zgromadzeniu. Osiągnięcie takiej frekwencji w ocenie Zarządu wydaje się być mało prawdopodobne. Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Asseco Business Solutions S.A., pomimo braku bezwzględnej większości w kapitale zakładowym spółki, Asseco Enterprise Solutions, a.s. kontroluje Spółkę w rozumieniu MSSF 10. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 10 II. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego oraz zasady (polityka) rachunkowości 2.1. Podstawa sporządzenia Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem aktywów finansowych wycenianych w wartościach godziwych przez wynik finansowy lub przez pozostałe dochody całkowite oraz zobowiązań finansowych wycenianych w wartościach godziwych przez wynik finansowy. Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Spółkę przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy od dnia 31 grudnia 2023 roku. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji Zarząd rozważył wpływ panującej wojny na terytorium Ukrainy i nie stwierdził istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności. 2.2. Wpływ wojny na terytorium Ukrainy na działalność Spółki Na moment publikacji niniejszego raportu Spółka nie odnotowała istotnego wpływu wojny na terytorium Ukrainy oraz wdrożonych sankcji na Rosję na działalność Spółki. Asseco Business Solutions nie prowadzi istotnej działalności biznesowej w Rosji, na Białorusi ani w Ukrainie. Nie zatrudnia pracowników na terytorium Ukrainy, dlatego działania wojenne na tym terenie nie wpływają bezpośrednio na Spółkę. Zaistniała sytuacja nie ma bezpośredniego wpływu na niniejsze sprawozdanie finansowe. W skali globalnej wojna na terytorium Ukrainy przełożyła się na mniej stabilną sytuacje gospodarczą, wzrost inflacji oraz wzrost stóp procentowych. Zmiany te nie wpływają bezpośrednio na wyniki Spółki, a wzrost stóp procentowych nie powoduje istotnego podniesienia koszów odsetkowych. Jak to opisano w nocie 5.4. Spółka, po przeprowadzonej analizie, nie widzi istotnego ryzyka utraty wartości aktywów, w tym w szczególności nie odnotowano znaczącej zmiany w zakresie ściągalności należności, dlatego nie uległa istotnej zmianie kalkulacja oczekiwanych strat kredytowych. W razie stwierdzenia, że działalność Spółki wymaga dostosowania do nowych warunków rynkowych, Zarząd podejmie stosowne działania. 2.3. Oświadczenie o zgodności Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez UE („MSSF UE”). MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej („KIMSF”). Zakres jednostkowego sprawozdania finansowego jest zgodny z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (tekst jednolity: Dz. U. 2018 r. poz.757) („Rozporządzenie”) i obejmuje roczny okres sprawozdawczy od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2023 roku i okres porównywalny od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2022 roku. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Spółkę działalność, w zakresie stosowanych przez Spółkę zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 11 Prezentowane jednostkowe sprawozdanie finansowe przedstawia rzetelnie sytuację finansową i majątkową Spółki na dzień 31 grudnia 2023 roku, wyniki jej działalności oraz przepływy pieniężne za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku. 2.4. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji Niniejsze sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych („PLN”), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach złotych. Walutą funkcjonalną Spółki Asseco Business Solutions S.A. również jest polski złoty. Ewentualne różnice w wysokości 1 tys. PLN przy sumowaniu wynikają z przyjętych zaokrągleń. Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na moment początkowego ujęcia na złote polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji. Na dzień bilansowy: ▪ pozycje pieniężne przeliczane są przy zastosowaniu kursu zamknięcia tj. kursu średniego ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień, ▪ pozycje niepieniężne wyceniane według kosztu historycznego w walucie obcej przeliczane są przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia pierwotnej transakcji, ▪ pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia ustalenia wartości godziwej. Dla potrzeb wyceny bilansowej przyjęto następujące kursy dla euro i dolara amerykańskiego (oraz analogiczne kursy dla innych walut kwotowane przez Narodowy Bank Polski): ✓ kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2023 roku 1 EUR = 4,3480 PLN ✓ kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2022 roku 1 EUR = 4,6899 PLN ✓ kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2023 roku 1 USD = 3,9350 PLN ✓ kurs obowiązujący w dniu 31 grudnia 2022 roku 1 USD = 4,4018 PLN 2.5. Profesjonalny osąd i szacunki Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania szacunków i założeń, które wpływają na wielkości wykazane w sprawozdaniu finansowym. Mimo, że przyjęte założenia i szacunki opierają się na najlepszej wiedzy kierownictwa Spółki na temat bieżących działań i zdarzeń, rzeczywiste wyniki mogą się różnić od przewidywanych. W odpowiednich pozycjach not objaśniających przedstawiono główne obszary, w których w procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości oprócz szacunków księgowych, duże znaczenie miał także profesjonalny osąd kierownictwa, i co do których zmiana szacunków może mieć istotny wpływ na wyniki Spółki w przyszłości. Poniższa tabela stanowi spis stosowanych w Spółce szacunków wraz ze wskazaniem noty, w której opis stosowanych zasad został zamieszczony. Wybrane szacunki Nota Numer strony Przychody operacyjne 4.1 17 Podatek dochodowy 4.4 23 Rzeczowe aktywa trwałe 5.1 28 Wartości niematerialne 5.2 31 Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 5.3 37 Testy na utratę wartości aktywów 5.4 40 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 12 Aktywa z tytułu umów z klientami, należności z tytułu dostaw i usług oraz należności pozostałe 5.5 42 Zobowiązania z tytułu leasingu 5.13 50 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 5.14 53 Rezerwy 5.16 56 Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów 5.17 57 W okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku nie wystąpiły istotne zmiany w sposobie dokonywania szacunków w porównaniu do danych zaprezentowanych w sprawozdaniu za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku. 2.6. Stosowane zasady rachunkowości Poniższa tabela stanowi spis stosowanych w Spółce zasad rachunkowości wraz ze wskazaniem noty, w której opis stosowanych zasad został zamieszczony. Wybrane zasady rachunkowości Nota Numer strony Przychody operacyjne 4.1 17 Koszty operacyjne 4.2 21 Przychody i koszty finansowe 4.3 23 Podatek dochodowy 4.4 23 Rzeczowe aktywa trwałe 5.1 28 Wartości niematerialne 5.2 31 Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 5.3 37 Testy na utratę wartości aktywów 5.4 40 Aktywa z tytułu umów z klientami, należności z tytułu dostaw i usług oraz należności pozostałe 5.5 42 Rozliczenia międzyokresowe 5.6 46 Pozostała aktywa 5.7 47 Zapasy 5.8 47 Środki pieniężne 5.9 48 Kapitał zakładowy 5.11 49 Kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych 5.12 50 Zobowiązania z tytułu leasingu 5.13 50 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 5.14 53 Zobowiązania z tytułu umów z klientami 5.15 55 Rezerwy 5.16 56 Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów 5.17 57 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 13 Zasady rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego Spółki za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku. Zmienione standardy oraz interpretacje, które mają po raz pierwszy zastosowanie w 2023 roku, nie mają istotnego wpływu na sprawozdania finansowego Spółki. Pozostałe zmiany w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej obowiązujące od dnia 1 stycznia 2023 roku Zmienione standardy oraz interpretacje, które mają po raz pierwszy zastosowanie w 2023 roku, to: ▪ MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe, ▪ Zmiany do MSR 1 i Stanowiska Praktycznego 2: Prezentacja sprawozdań finansowych oraz wytyczne Rady MSSF w zakresie ujawnień dotyczących polityk rachunkowości w praktyce, ▪ Zmiany do MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów, ▪ Zmiany do MSR 12 Podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań powstających na skutek pojedynczej transakcji, ▪ Zmiany do MSR 12 Podatek dochodowy Międzynarodowa reforma podatkowa – zasady modelowe filaru II – Na dzień dzisiejszy nie jesteśmy w stanie oszacować ewentualnego wpływu wprowadzenia Filaru II. Zmienione standardy oraz interpretacje, które maja zastosowanie po raz pierwszy w 2023 roku, nie mają istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Spółki. 2.7. Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie Następujące standardy i interpretacje zostały wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości lub Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej, a nie weszły jeszcze w życie: ▪ MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe (opublikowano dnia 30 stycznia 2014 roku) – zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej proces zatwierdzania standardu w wersji wstępnej nie zostanie zainicjowany przed ukazaniem się standardu w wersji ostatecznej - do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE – mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później; ▪ Zmiany do MSSF 10 i MSR 28: Transakcje sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem (opublikowano dnia 11 września 2014 roku) – prace prowadzące do zatwierdzenia niniejszych zmian zostały przez UE odłożone bezterminowo - termin wejścia w życie został odroczony przez RMSR na czas nieokreślony; ▪ Zmiany do MSR 1: Prezentacja sprawozdań finansowych – Klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe i długoterminowe oraz Klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe i długoterminowe – odroczenie daty wejścia w życie oraz Zobowiązania długoterminowe powiązane z warunkami (opublikowano odpowiednio dnia 23 stycznia 2020 roku oraz 15 lipca 2020 roku oraz 31 października 2022 roku) – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2024 roku lub później; ▪ Zmiany do MSSF 16 Leasing: Zobowiązanie z tytułu leasingu w ramach sprzedaży i leasingu zwrotnego (opublikowano dnia 22 września 2022 roku) – mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2024 roku lub później; ▪ Zmiany do MSR 7: Sprawozdanie z przepływów pieniężnych i MSSF 7: Instrumenty finansowe: Ujawnianie informacji: Umowy finansowania zobowiązań wobec dostawców (opublikowano dnia 25 maja 2023 roku) – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2024 lub później; ▪ Zmiany do MSR 21: Skutki zmian kursów wymiany walut obcych: Brak możliwości wymiany walut (opublikowano dnia 15 sierpnia 2023 roku) - do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 14 niezatwierdzone przez UE – mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2025 roku lub później. Daty wejścia w życie są datami wynikającymi z treści standardów ogłoszonych przez Radę ds. Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej. Daty stosowania standardów w Unii Europejskiej mogą różnić się od dat stosowania wynikających z treści standardów i są ogłaszane w momencie zatwierdzenia do stosowania przez Unię Europejską. Zmiany nie mają istotnego wpływu na niniejsze sprawozdanie Spółki. 2.8. Wpływ zmian klimatu Z uwagi na fakt, że Asseco Business Solutions prowadzi działalność biznesową (produkcja oprogramowania i świadczenie usług informatycznych) w branży teleinformatycznej, Spółka ma ograniczony wpływ na środowisko. Z tego samego powodu zmiany klimatyczne nie wpływają istotnie na działalność Spółki. Zmiany klimatyczne mogą wpłynąć na funkcjonowanie Spółki w następujących obszarach: ▪ ekstremalne zdarzenia pogodowe mogą ograniczać możliwości świadczenia usług wsparcia na miejscu oraz ograniczać podaż na zakupy sprzętu, ▪ wprowadzenie nowych przepisów dotyczących klimatu może wprowadzić nowe obowiązki na Spółkę, które mogą wpływać na koszty działalności, ▪ wzrost kosztów energii elektrycznej może wpłynąć na koszty działalności Spółki. Funkcjonowanie Spółki może natomiast wpływać na zmiany klimatyczne w następujących obszarach: ▪ zużycie paliwa przez samochody służbowe, ▪ wykorzystanie energii potrzebnej do działania serwerów i utrzymania infrastruktury związanej ze świadczonymi usługami, ▪ wykorzystywanie energii elektrycznej i cieplnej oraz klimatyzacja w miejscach prowadzenia działalności gospodarczej, ▪ gospodarowanie odpadami. Proces zarządzania ryzykiem w 2023 roku koncentrował się bardziej na ocenie zagrożeń i szans związanych ze zmianami klimatycznymi. Ze względu na brak energochłonnych linii produkcyjnych istotność kwestii klimatycznych jest dość ograniczona. Spółka wzięła pod uwagę ryzyka klimatyczne i przeanalizowała wpływ zmiany klimatu na sprawozdanie finansowe, skupiając się na następujących kwestiach: ▪ Okres życia aktywów, ▪ Oczekiwane straty kredytowe w tym głównie odpisy na należności; ▪ Utrata wartości aktywów finansowych, ▪ Rezerwy, aktywa i zobowiązania warunkowe, ▪ Wpływ na przychody i koszty danego okresu. Zmiany nie mają istotnego wpływu na niniejsze sprawozdanie Spółki. 2.9. Korekta błędu W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zdarzenia skutkujące koniecznością dokonania korekty błędu. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 15 III. Informacje dotyczące segmentów działalności Zgodnie z MSSF 8, segmentem operacyjnym jest dająca się wyodrębnić część działalności Spółki, dla której są dostępne odrębne informacje finansowe podlegające regularnej ocenie przez główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji operacyjnych związanych ze sposobem alokowania zasobów oraz z oceną wyników działalności. Dla celów zarządczych Spółka została podzielona na segmenty w oparciu o wytwarzane produkty i świadczone usługi. Na tej podstawie Zarząd zidentyfikował segment Systemy ERP, który pokrywa 95% przychodów Spółki. Pozostała działalność nie spełnia wymogów MSSF 8 i nie jest wydzielana. Zmiany w wielkości i znaczeniu wytwarzanych produktów i świadczonych usług mogą skutkować zmianą kompozycji segmentów działalności. Segment Systemy ERP obejmuje rozwiązania informatyczne klasy ERP wspomagające zarządzanie przedsiębiorstwem, autorskie rozwiązania mobilne klasy SFA i FFA dedykowane przedsiębiorstwom działającym w oparciu o sieci przedstawicieli terenowych oraz systemy wspierające sprzedaż w branży handlu detalicznego. Oferowane rozwiązania są oparte o technologię Oracle oraz Microsoft, a w przypadku produktów Macrologic – o autorski system bazodanowy MacroBASE. Aplikacje wspierają procesy biznesowe oraz procesy obiegu informacji, pokrywając większość obszarów działalności firmy, m.in.: finanse i księgowość, zarządzanie personelem, kadry i płace, logistykę i WMS, sprzedaż mobilną i detaliczną w sieciach handlowych, produkcję oraz aplikacje internetowe. Systemy te dostarczają także szeregu narzędzi zarządczych – zaawansowane raporty oraz rozwiązania klasy Business Intelligence. Możliwości techniczne systemów pozwalają na wdrożenie ich w różnych architekturach sieciowych – w sieciach rozległych oraz połączenie ze specjalizowanym oprogramowaniem i urządzeniami. Przychody od żadnego z klientów nie stanowiły 10% lub więcej przychodów. W pozycji Niealokowane prezentowana jest sprzedaż niedająca się przyporządkować do głównego segmentu działalności Spółki, wartość sprzedanych towarów, materiałów i usług obcych (COGS) związanych ze sprzedażą niealokowaną oraz kosztów operacyjnych jednostki organizacyjnej odpowiedzialnej za sprzedaż niealokowaną. Zarząd monitoruje oddzielnie wyniki operacyjne segmentu w celu podejmowania decyzji dotyczących alokacji zasobów, oceny skutków tej alokacji oraz wyników działalności. Finansowanie Spółki (łącznie z kosztami i przychodami finansowymi) oraz podatek dochodowy są monitorowane na poziomie Spółki, stąd pozycje te nie są przedmiotem alokacji do segmentów. Poniższa tabela prezentuje kluczowe wielkości przeglądane przez główny organ decyzyjny w Spółce, którym jest Zarząd. Zarząd nie analizuje również przepływów pieniężnych w rozbiciu na segmenty. Poza wartością firmy oraz wartością aktywów niematerialnych rozpoznanych w ramach rozliczenia połączenia z innymi spółkami, aktywa Spółki Asseco Business Solutions S.A. co do zasady nie są przypisywane do poszczególnych segmentów i nie podlegają przeglądowi przez Zarząd Spółki w takim ujęciu. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 16 Segment ERP Niealokowane Razem Okres 12 miesięcy do dnia 31 grudnia 2023 roku tys. PLN tys. PLN tys. PLN Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych 360 134 20 406 380 540 Zysk netto ze sprzedaży segmentu sprawozdawczego 106 574 1 991 108 565 Amortyzacja (35 211) (195) (35 406) Wartości niematerialne rozpoznane w ramach rozliczenia połączenia przypisane do segmentu 733 - 733 Wartość firmy z połączeń przypisana do segmentu 252 879 - 252 879 Segment ERP Niealokowane Razem Okres 12 miesięcy do dnia 31 grudnia 2022 roku tys. PLN tys. PLN tys. PLN Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych 318 206 20 309 338 515 Zysk netto ze sprzedaży segmentu sprawozdawczego 98 387 1 669 100 056 Amortyzacja (29 667) (203) (29 870) Wartości niematerialne rozpoznane w ramach rozliczenia połączenia przypisane do segmentu 1 045 - 1 045 Wartość firmy z połączeń przypisana do segmentu 252 879 - 252 879 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 17 IV. Noty objaśniające do sprawozdania z zysków i strat i pozostałych całkowitych dochodów 4.1. Struktura przychodów operacyjnych Wybrane zasady rachunkowości Spółka ujmuje przychody w kwocie wynagrodzenia, które, zgodnie z oczekiwaniem Spółki, przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientów. Spółka prowadzi działalność w obszarze sprzedaży licencji i szeroko pojętych usług IT i wyróżnia następujące rodzaje źródeł przychodów: ▪ przychody ze sprzedaży licencji i/lub usług własnych, ▪ przychody ze sprzedaży licencji i/lub usług obcych, oraz ▪ przychody ze sprzedaży sprzętu . a) Sprzedaż licencji i usług własnych W ramach kategorii "Licencje i/lub usługi własne" prezentowane są przychody z tytułu umów z klientami, których przedmiotem jest dostarczanie oprogramowania własnego i/lub świadczenie usług z nim związanych. ▪ Kompleksowe projekty IT W przypadku tych przychodów znaczącą część stanowią przychody z kompleksowych projektów IT, w których Spółka zobowiązuje się do dostarczenia klientowi funkcjonalnego systemu IT. Dla klienta wartość ma bowiem dopiero dostarczony system, czyli końcowy produkt, na który złożyły się dostarczone licencje własne i związane z nimi istotne usługi (np. modyfikacyjne czy wdrożeniowe). Praktycznie zawsze w przypadku takich umów Spółka jest zobowiązana do dostarczenia do klienta kompleksowych dóbr lub usług, na które składają się dostawy: licencji własnych i/lub własnych usług modyfikacyjnych i/lub własnych usług wdrożeniowych. Oznacza to, że z tzw. kompleksowych kontraktów IT wynika najczęściej odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia polegającego na dostarczeniu klientowi funkcjonalnego systemu IT. Przychody z tytułu zobowiązania do dostarczenia funkcjonalnego systemu IT są w Spółce rozpoznawane w okresie, w którym budowany jest taki system. Przychód może być rozpoznawany w okresie przekazywania kontroli nad świadczonymi dobrami/usługami, o ile w wyniku działań jednostki nie powstają składniki o alternatywnym zastosowaniu i jednocześnie przez cały okres trwania umowy jednostce przysługuje egzekwowalne prawo do uzyskania wynagrodzenia za dostarczone świadczenia. W ocenie Zarządu w przypadku dostarczania kompleksowych projektów IT nie można mówić o alternatywnym ich zastosowaniu z punktu widzenia dostawcy, ponieważ systemy te wraz z towarzyszącymi im usługami wdrożeniowymi są „szyte na miarę”. Jednocześnie przeprowadzona dotychczas analiza wykazała, że właściwie we wszystkich przypadkach dla umów zawieranych przez Spółkę spełnione jest kryterium przysługiwania egzekwowalnego prawa do zapłaty za wykonane świadczenie przez cały okres trwania umowy. Oznacza to, że przychody ze sprzedaży kompleksowych systemów IT, w których sprzedawane są licencje własne i usługi własne rozpoznawane są zgodnie ze stopniem zaawansowania (metodą bazującą na nakładach, opartą o procent zaawansowania kosztowego) w okresie, kiedy klient nabywa kontrolę nad sprzedawanym dobrem/usługą. Szczególnym przypadkiem są stosunkowo nieduże projekty IT, które zazwyczaj zamykają się w ciągu jednego roku lub z których przychód nie stanowi istotnej wartości w ocenie Zarządu Spółki – wówczas przychód z takich projektów rozpoznawany jest na zasadzie prawa do fakturowania. ▪ Sprzedaż licencji własnych bez istotnych usług towarzyszących Część przychodów Spółki stanowią przychody ze sprzedaży licencji na oprogramowanie własne klasy ERP. W przypadku gdy licencje własne na oprogramowanie sprzedawane są odrębnie, tzn. nie towarzyszą tej sprzedaży istotne usługi modyfikacyjne i/lub wdrożeniowe i tym samym sprzedaż licencji własnej jest odrębnym zobowiązaniem do wykonania świadczenia, Spółka rozważa, czy przyrzeczenie udzielenia licencji ma na celu zapewnienie klientowi: prawa do dostępu do własności intelektualnej jednostki w formie, w jakiej istnieje ona przez cały okres ważności licencji; czy prawa do korzystania z własności intelektualnej jednostki w formie, w jakiej istnieje ona w momencie udzielenia licencji. Zdecydowana większość licencji własnych sprzedawanych w Spółce oddzielnie, i tym samym stanowiących odrębne zobowiązanie do dokonania świadczenia, ma charakter licencji z prawem korzystania z własności intelektualnej, co oznacza, że przychód ze sprzedaży takich licencji rozpoznawany jest jednorazowo w momencie przekazania kontroli nad licencją klientowi. Jest to równoznaczne ze stwierdzeniem, że w przypadkach licencji własnych sprzedawanych bez istotnych usług towarzyszących niezależnie od okresu, na jaki sprzedawana jest licencja, momentem rozpoznania przychodu jest moment przekazania kontroli, co w konsekwencji powoduje jednorazowe rozpoznanie przychodu w tym właśnie momencie. W Spółce istnieją również jednak przypadki sprzedaży licencji, które mają naturę przyznania prawa do dostępu do własności intelektualnej. Licencje takie sprzedawane są co do zasady na czas określony. W przypadku takich ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 18 sprzedaży przychód rozpoznawany jest w okresie, w którym Spółka obowiązana jest do świadczenia zmian i zasadniczych aktualizacji oprogramowania. ▪ Usługi utrzymania i gwarancje W ramach kategorii licencje i usługi własne prezentowane są również przychody z własnych usług utrzymania, w tym także przychody z gwarancji. Przychody z usług utrzymaniowych w ocenie Zarządu stanowią co do zasady odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia, w przypadku którego klient korzysta z dostarczanych dóbr/usług, w miarę jak są one do niego dostarczane, co w konsekwencji powoduje rozpoznanie przychodu po stronie dostawcy w okresie świadczenia usługi. We wszystkich przypadkach, w których jednocześnie świadczona jest usługa utrzymania oraz usługa gwarancji rozszerzonej, przychód rozpoznawany jest w czasie, ponieważ klient korzysta ze świadczonej usługi w miarę jej świadczenia przez dostawcę. b) Sprzedaż licencji i usług obcych W ramach kategorii "Licencje i/lub usługi obce" prezentowane są przychody z tytułu sprzedaży licencji obcych oraz ze świadczenia usług, które ze względów technologicznych lub prawnych muszą być realizowane przez podwykonawców (dotyczy to usług utrzymania sprzętu i licencji oraz outsourcingu świadczonych przez ich producentów). Przychody ze sprzedaży licencji obcych są co do zasady rozpoznawane jak przychody ze sprzedaży towarów, co oznacza, że w momencie przekazania kontroli nad licencją przychód ujmowany jest jednorazowo. c) Sprzedaż sprzętu W kategorii przychody ze sprzedaży sprzętu prezentowane są przychody z tytułu umów z klientami na dostawę infrastruktury. Przychody w tej kategorii są zasadniczo rozpoznawane w momencie przekazania kontroli nad sprzętem. W przypadku umów zawierających w sobie element świadczenia usługi oraz udostępniania sprzętu, spółka rozważyła czy takie umowy zawierają w sobie element leasingu (tj. czy na ich mocy spółka przekazuje prawo do kontroli zidentyfikowanego składnika aktywów na danych okres w zamian za wynagrodzenie). Spółka nie zidentyfikowała elementów leasingu w umowach zawieranych z klientami. Zmienne wynagrodzenie Jeśli wynagrodzenie określone w umowie obejmuje kwotę zmienną, Spółka oszacowuje kwotę wynagrodzenia, do którego będzie uprawniona w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług na rzecz klienta i zalicza do ceny transakcyjnej część lub całość kwoty wynagrodzenia zmiennego wyłącznie w takim zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi odwrócenie znaczącej części kwoty wcześniej ujętych skumulowanych przychodów w momencie, kiedy ustanie niepewność co do wysokości wynagrodzenia zmiennego. Spółka jest stroną wielu umów, w przypadku których przewidziano kary umowne za niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie zobowiązań umownych. Spodziewane kary umowne mogą więc powodować, że wynagrodzenie, które w umowie zakwotowano w kwocie stałej, będzie jednak podlegać zmianom. W ramach szacowania wysokości wynagrodzenia, do którego Spółka jest uprawniona na podstawie umowy szacuje się w Spółce wartość oczekiwaną zapłaty uwzględniając prawdopodobieństwo zapłacenia takich kar umownych i inny elementów, które mogłyby potencjalnie zmienić wynagrodzenie. Wpływa to więc na pomniejszenie wartości przychodów, nie zaś, jak to było do tej pory, powiększenie wartości rezerw i odpowiednich kosztów. Poza karami umownymi nie występują znaczące inne czynniki mogące wpływać na wysokość wynagrodzenia (jak na przykład rabaty czy upusty) w przypadku, gdyby je jednak zidentyfikowano, również wpływałyby one na wysokość rozpoznawanych w Spółce przychodów. Przypisanie ceny transakcyjnej do zobowiązań do wykonania świadczenia Spółka przypisuje cenę transakcyjną do każdego zobowiązania do wykonania świadczenia (lub do odrębnego dobra lub odrębnej usługi) w kwocie, która odzwierciedla kwotę wynagrodzenia, które – zgodnie z oczekiwaniem Spółki – przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi. Inne zastosowane w Spółce wyjątki praktyczne Spółka w uzasadnionych przypadkach stosuje również rozwiązanie praktyczne dozwolone przez MSSF 15 polegające na tym, że jeżeli Spółka ma prawo do otrzymania wynagrodzenia od klienta w kwocie, która odpowiada bezpośrednio wartości, jaką dla klienta ma świadczenie dotychczas wykonane przez Spółkę (na przykład w przypadku umowy o świadczenie usług, w ramach której jednostka nalicza klientowi stałą kwotę za każdą godzinę wykonanej usługi), Spółka może ująć przychód w kwocie, którą ma prawo zafakturować. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 19 Szacunki Tak, jak zostało to opisane powyżej Spółka realizuje zobowiązania do wykonania świadczenia, wśród których znaczna część, między innymi te polegające na dostarczeniu funkcjonalnego systemu IT, podlegają wycenie zgodnie ze stopniem zaawansowania. Wycena taka wymaga oszacowania pozostałych do poniesienia kosztów i przychodów w celu dokonania pomiaru stopnia zaawansowania prac na projekcie. Stopień zaawansowania prac ustala się jako stosunek poniesionych kosztów (zwiększających postęp realizacji prac) do kosztów planowanych lub stosunek przepracowanych roboczodni w stosunku do całkowitego czasu pracy. Dokonanie wyceny i co za tym idzie rozpoznanie przychodu każdorazowo wymaga dokonania profesjonalnego osądu oraz znaczącej dozy szacunków. W przypadku umów zawierających w sobie element świadczenia usługi oraz udostępniania sprzętu, spółka rozważyła czy takie umowy zawierają w sobie element leasingu (tj. czy na ich mocy spółka przekazuje prawo do kontroli zidentyfikowanego składnika aktywów na danych okres w zamian za wynagrodzenie). Spółka nie zidentyfikowała elementów leasingu w umowach zawieranych z klientami. Przychody operacyjne w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Przychody operacyjne według rodzaju Licencje i usługi własne 358 944 317 886 Licencje i usługi obce 15 153 13 545 Sprzęt i infrastruktura 6 443 7 084 Razem przychody operacyjne 380 540 338 515 i. Przychody z tytułu umów z klientami w przychodach operacyjnych ogółem według metody ujęcia w rachunku zysków i strat 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Przychody z tytułu umów z klientami rozpoznawane zgodnie z MSSF 15 Z tytułu dóbr i usług przekazanych w określonym momencie, w tym: 69 535 60 165 Segment ERP 50 149 40 602 Niealokowane 19 386 19 563 Z tytułu dóbr i usług przekazywanych w miarę upływu czasu, w tym: 311 005 278 350 Segment ERP 309 985 277 604 Niealokowane 1 020 746 Razem przychody operacyjne 380 540 338 515 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 20 ii. Pozostałe zobowiązania do wykonania świadczenia Na dzień 31 grudnia 2023 roku Spółka przeanalizowała łączna kwotę ceny transakcyjnej przypisanej do zobowiązań do wykonania świadczenia, które pozostały niespełnione (lub częściowo niespełnione) na koniec okresu sprawozdawczego i postanowiła skorzystać z wyjątku praktycznego dotyczącego zobowiązań do wykonania świadczenia stanowiących część umowy, której przewidywany pierwotny okres obowiązywania wynosi jeden rok lub krócej. W efekcie analizy stwierdzono, iż na dzień 31 grudnia 2023 roku wszystkie główne zobowiązania do wykonania świadczenia polegającego na dostawie kompleksowego systemu IT (wyceniane według stopnia zaawansowania) wynikają z umów kończących się przed 31 grudnia 2024 roku. W przypadku umów na utrzymanie systemów IT znaczącą większość stanowią umowy na czas nieokreślony z terminem wypowiedzenia krótszym niż 12 miesięcy, w związku z powyższym Spółka uznaje zobowiązania z wykonania świadczenia z nich wynikające również za krótkoterminowe i tym samym podlegające wyżej wymienionemu wyjątkowi praktycznemu. iii. Struktura przychodów operacyjnych w podziale na kraje, w których zostały wygenerowane 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Polska 333 299 293 798 Zagranica, w tym: 47 241 44 717 - Wielka Brytania 9 953 7 664 - Niemcy 7 530 8 900 - Francja 7 002 7 420 - Austria 5 733 4 141 - Holandia 4 638 5 345 - Luxemburg 2 717 1 687 - Rumunia 2 668 3 452 - Szwajcaria 1 262 762 - Włochy 1 077 989 - Czechy 843 535 - Stany Zjednoczone Ameryki 635 696 - Bułgaria 599 447 - Hiszpania 559 742 - kraje bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) 160 268 - pozostałe 1 865 1 669 Razem 380 540 338 515 Powyższa informacja o przychodach oparta jest na danych o siedzibach klientów. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 21 4.2. Struktura kosztów operacyjnych Wybrane zasady rachunkowości Spółka prowadzi ewidencję kosztów w układzie rodzajowym. Do świadczeń pracowniczych Spółka zalicza: a) wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne, b) wypłaty z tytułu krótkoterminowych nieobecności (np. płatny urlop wypoczynkowy czy płatne zwolnienia chorobowe), c) wypłaty z zysku i premie, d) świadczenia niepieniężne dla aktualnie zatrudnionych pracowników (np. opieka medyczna, mieszkania czy samochody służbowe. Dla celów prezentacji w rachunku zysków i strat stosowany jest jednak układ kalkulacyjny. Koszt własny sprzedaży obejmuje koszty bezpośrednio związane z nabyciem sprzedanych towarów i wytworzeniem sprzedanych usług. Koszty sprzedaży obejmują koszty handlowe i koszty marketingowe. Koszty ogólnego zarządu obejmują koszty związane z kierowaniem Spółką oraz koszty administracji. W kosztach świadczeń pracowniczych ujęte są wszystkie formy świadczeń Spółki oferowane w zamian za pracę wykonaną przez pracowników lub z tytułu rozwiązania stosunku pracy. Wartość sprzedanych towarów, materiałów, usług (COGS) to koszty zakupu towarów lub usług podwykonawców (z wyłączeniem outsourcingu personalnego) wykorzystywanych do realizacji projektów. Koszty dotyczą zarówno przychodów prezentowanych jako przychody własne (dot. przychodów z usług, które są realizowane przez podwykonawców, jeśli wykorzystanie zasobów obcych wynika z decyzji Spółki, która traktuje zasoby obce jako substytut zasobów własnych), jak i przychodów obcych (usługi, które muszą być realizowane przez zasoby obce - najczęściej producentów oprogramowania lub sprzętu). Koszty związane z funkcjonowaniem Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) są to koszty świadczeń po okresie zatrudnienia w formie programu określonych składek i ujmowane są w pozycji Koszty świadczeń emerytalnych (odpowiednie zobowiązanie prezentowane jest w zobowiązaniach budżetowych). Koszty działalności operacyjnej w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Koszty działalności operacyjnej Wartość odsprzedanych towarów i usług obcych (18 501) (18 233) Świadczenia na rzecz pracowników (178 686) (156 969) Amortyzacja (35 406) (29 870) Usługi obce * (28 476) (23 696) Pozostałe (10 906) (9 691) Razem (271 975) (238 459) Koszt własny sprzedaży (225 551) (198 863) Koszty sprzedaży (19 623) (17 563) Koszty ogólnego zarządu (26 882) (22 029) (Odpis)/ Odwrócenie odpisu z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług 81 (4) Razem (271 975) (238 459) W usługach obcych największą pozycje stanowią „koszty utrzymania majątku” oraz „outsourcing personalny”. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 22 i. Koszty świadczeń na rzecz pracowników 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Wynagrodzenia (145 588) (129 826) Świadczenia na rzecz pracowników, w tym: (31 187) (25 423) Koszty ubezpieczeń społecznych (25 037) (21 159) Pozostałe koszty świadczeń pracowniczych (1 911) (1 720) Razem koszty świadczeń pracowniczych, w: (178 686) (156 969) - koszcie własnym sprzedaży (145 356) (127 724) - kosztach sprzedaży (13 339) (12 481) - kosztach ogólnego zarządu (19 991) (16 764) Razem koszty świadczeń pracowniczych (178 686) (156 969) ii. Uzgodnienie kosztów amortyzacji Poniższa tabela prezentuje uzgodnienie odpisu amortyzacyjnego ujętego w rachunku zysków i strat z tabelami ruchu środków trwałych (5.1), wartości niematerialnych (5.2) oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania (5.3) Nota 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Odpis amortyzacyjny za rok wynikający z tabeli ruchu środków trwałych 5.1 (8 516) (6 543) Odpis amortyzacyjny za rok wynikający z tabeli ruchu wartości niematerialnych 5.2 (18 781) (14 701) Odpis amortyzacyjny za rok wynikający z tabeli ruchu aktywów z tytułu prawa do użytkowania 5.3 (8 357) (8 806) Kapitalizacja kosztów amortyzacji w ramach realizowanych projektów badawczo-rozwojowych 21 19 Razem odpis amortyzacyjny ujęty w rachunku przepływów pieniężnych (35 633) (30 031) Koszty amortyzacji wynajmowanych nieruchomości ujęte w pozostałych kosztach operacyjnych 227 161 Razem odpis amortyzacyjny ujęty w kosztach działalności operacyjnej (35 406) (29 870) ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 23 4.3. Przychody i koszty finansowe Wybrane zasady rachunkowości Przychody z odsetek stanowią odsetki od udzielonych pożyczek, inwestycji w papiery wartościowe utrzymywane do terminu wymagalności, depozytów bankowych i pozostałych tytułów. Przychody z tytułu odsetek ujmowane są zgodnie z metodą efektywnej stopy procentowej w rachunku zysków i strat. Na moment zbycia inwestycji w instrumenty dłużne Spółka ujmuje skumulowane zyski/straty z wyceny w wyniku finansowym. Koszty odsetek wynikających z uzyskanego przez Spółkę finansowania i zobowiązań leasingowych są naliczane według efektywnej stopy procentowej. Dodatnie i ujemne różnice kursowe prezentowane są netto (jako nadwyżka dodatnich nad ujemnymi lub odwrotnie). Przychody finansowe w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco: Przychody finansowe 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Przychody odsetkowe od depozytów bankowych wycenianych według efektywnej stopy procentowej 1 892 681 Dodatnie różnice kursowe 416 - Zyski netto z realizacji i/lub wyceny instrumentów pochodnych 52 - Pozostałe przychody finansowe 76 - Razem 2 436 681 Koszty finansowe w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym kształtowały się następująco: Koszty finansowe 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Koszty odsetek od kredytów bankowych (24) - Koszty odsetek od leasingu (1 660) (1 649) Pozostałe koszty odsetkowe (210) (17) Ujemne różnice kursowe - (367) Razem (1 894) (2 033) 4.4. Podatek dochodowy Wybrane zasady rachunkowości Spółka ujmuje i wycenia aktywa lub zobowiązania z tytułu bieżącego i odroczonego podatku dochodowego przy zastosowaniu wymogów MSR 12 Podatek dochodowy w oparciu o zysk (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, nierozliczone straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe, uwzględniając ocenę niepewności związanych z rozliczeniami podatkowymi. Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący oraz odroczony. Bieżący podatek dochodowy jest to kwota ustalona na podstawie przepisów podatkowych, która jest naliczona od dochodu do opodatkowania za dany okres i ujmowana jako zobowiązanie w kwocie, w jakiej nie zostało zapłacone lub należność, jeśli kwota dotychczas zapłacona z tytułu bieżącego podatku dochodowego przekracza kwotę do zapłaty. Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego traktowane są w całości jako długoterminowe i nie podlegają dyskontowaniu. Podlegają one kompensacie, jeżeli istnieje możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzania kompensat ujmowanych kwot. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 24 zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień bilansowy. Szacunki Spółka ocenia na każdy dzień bilansowy możliwość realizacji aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Ocena ta wymaga zaangażowania profesjonalnego osądu i szacunków. Jeżeli w ocenie Spółki jest prawdopodobne, że podejście Spółki do kwestii podatkowej lub grupy kwestii podatkowych będzie zaakceptowane przez organ podatkowy, Spółka określa dochód do opodatkowania (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, niewykorzystane straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe z uwzględnieniem podejścia do opodatkowania planowanego lub zastosowanego w swoim zeznaniu podatkowym. Zgodnie z KIMF 23 oceniając to prawdopodobieństwo, Spółka przyjmuje, że organy podatkowe uprawnione do skontrolowania i zakwestionowania sposobu traktowania podatkowego przeprowadzą taką kontrolę i będą miały dostęp do wszelkich informacji. Jeżeli Spółka stwierdzi, że nie jest prawdopodobne, że organ podatkowy zaakceptuje podejście Spółki do kwestii podatkowej lub grupy kwestii podatkowych, wówczas Spółka odzwierciedla skutki niepewności w ujęciu księgowym podatku w okresie, w którym to ustaliła. Spółka ujmuje zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego z wykorzystaniem jednej z dwóch niżej wymienionych metod, w zależności od tego, która z nich lepiej odzwierciedla sposób, w jaki niepewność może się zmaterializować: ▪ Spółka określa najbardziej prawdopodobny scenariusz – jest to pojedyncza kwota spośród możliwych wyników lub ▪ Spółka ujmuje wartość oczekiwaną – jest to suma kwot ważonych prawdopodobieństwem spośród możliwych wyników. Główne składniki obciążenia wyniku z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (bieżącego i odroczonego): 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Bieżący podatek dochodowy (13 715) (14 811) Odroczony podatek dochodowy (1 234) 681 Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat (14 949) (14 130) Całość przychodów i kosztów w Spółce klasyfikowana jest do działalności podstawowej. W Spółce nie wystąpiły transakcje, które podlegałyby klasyfikacji do działalności kapitałowej. Z dniem 15 lipca 2016 roku do Ordynacji Podatkowej zostały wprowadzone zmiany w celu uwzględnienia postanowień Ogólnej Klauzuli Zapobiegającej Nadużyciom (GAAR). GAAR ma zapobiegać powstawaniu i wykorzystywaniu sztucznych struktur prawnych tworzonych w celu uniknięcia zapłaty podatku w Polsce. GAAR definiuje unikanie opodatkowania jako czynność dokonaną przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisów ustawy podatkowej. Zgodnie z GAAR taka czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny. Wszelkie występowanie (i) nieuzasadnionego dzielenia operacji, (ii) angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego, (iii) elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących oraz (iv) inne działania o podobnym działaniu do wcześniej wspomnianych, mogą być potraktowane jako przesłanka istnienia sztucznych czynności podlegających przepisom GAAR. Nowe regulacje będą wymagać znacznie większego osądu przy ocenie skutków podatkowych poszczególnych transakcji. Klauzulę GAAR należy stosować w odniesieniu do transakcji dokonanych po jej wejściu w życie oraz do transakcji, które zostały przeprowadzone przed wejściem w życie klauzuli GAAR, ale dla których po dacie wejścia klauzuli w życie korzyści były lub są nadal osiągane. Wdrożenie powyższych przepisów umożliwi polskim organom kontroli podatkowej kwestionowanie realizowanych przez podatników prawnych ustaleń i porozumień, takich jak restrukturyzacja i reorganizacja Spółki. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 25 Zarząd Spółki rozważył wpływ transakcji, które mogłyby być potencjalnie objęte przepisami GAAR, na podatek odroczony, wartość podatkową aktywów oraz rezerwy na ryzyko podatkowe. W ocenie Zarządu przeprowadzona analiza nie wykazała konieczności dokonania korekty wykazanych pozycji bieżącego i odroczonego podatku dochodowego, niemniej jednak w ocenie Zarządu, w przypadku przepisów GAAR występuje nieodłącznie niepewność, że władze skarbowe dokonają innej interpretacji tych przepisów, będą zmieniały swoje podejście co do ich interpretacji lub same przepisy ulegną zmianie, co może wpłynąć na możliwość realizacji aktywów z tytułu podatku odroczonego w przyszłych okresach oraz ewentualną zapłatę dodatkowego podatku za okresy przeszłe. Przepisy dotyczące podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, czy składek na ubezpieczenia społeczne podlegają częstym zmianom, wskutek czego niejednokrotnie brak jest odniesienia do utrwalonej linii orzecznictwa. Obowiązujące przepisy nie zawsze są jednoznaczne, co dodatkowo powoduje rozbieżności w ich interpretacji. Rozliczenia podatkowe są przedmiotem kontroli organów podatkowych. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w rozliczeniach podatkowych, podatnik zobowiązany jest do uiszczenia kwoty zaległości wraz z należnymi odsetkami ustawowymi. Zapłata zaległych zobowiązań nie zawsze zwalnia z odpowiedzialności karno-skarbowej. Opisane zjawiska powodują, że rozliczenia podatkowe są obarczone stosunkowo wysokim ryzykiem. Rozliczenia podatkowe mogą zostać poddane kontroli przez okres pięciu lat, licząc od końca roku, w którym zostały złożone deklaracje podatkowe. W efekcie kwoty wykazane w sprawozdaniu finansowym mogą ulec zmianie w późniejszym terminie po ostatecznym ustaleniu ich wysokości przez organy skarbowe. Poniżej zaprezentowano uzgodnienie podatku dochodowego do wyniku finansowego brutto przed opodatkowaniem według ustawowej stawki podatkowej, z podatkiem dochodowym liczonym według efektywnej stawki podatkowej. 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Wynik finansowy brutto 109 980 99 416 Obowiązująca stawka podatku dochodowego od osób prawych 19% 19% Podatek dochodowy według obowiązującej ustawowej stawki podatkowej 20 896 18 889 Wykorzystanie ulg podatkowych odliczanych od podatku (tzw. ulga B+R) (2 830) (2 311) Różnica wynikająca z innej stawki podatku dochodowego (tzw. Ulga IP BOX) (3 911) (2 953) PFRON 289 251 Koszty reprezentacji (1) (42) Pozostałe różnice trwałe 506 296 Podatek dochodowy według efektywnej stawki podatkowej 14 949 14 130 Efektywna stawka podatku dochodowego 13,6% 14,2% W ramach prowadzonej działalności Spółka realizowała prace badawczo – rozwojowe. W wyniku tych prac zostały wytworzone prawa własności intelektualnej tj. autorskie prawa do programu komputerowego, które zostały uznane za kwalifikowane prawa IP w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Osiągnięty przez Spółkę w 2023 rok dochód z opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych dotyczących kwalifikowanego IP, przemnożony przez wskaźnik Nexus, został opodatkowany preferencyjną stawką CIT w ramach tzw. ulgi IP Box. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 26 Rezerwa z tytułu podatku odroczonego Aktywo z tytułu podatku odroczonego Dochody całkowite za okres 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Rzeczowe aktywa trwałe 1 269 889 - - (380) (198) Wartości niematerialne 89 148 - - 59 60 Aktywa z tytułu prawa do użytkowania 8 700 8 447 - - (253) 1 068 Zapasy - - 44 27 17 (7) Należności z tytułu dostaw i usług 113 2 249 398 (260) 47 Aktywa z tytułu umów z klientami 225 141 - - (84) (139) Pozostałe należności - 17 - - 17 (17) Środki pieniężne 47 39 - - (8) (36) Rezerwy - - 562 387 175 (107) Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 14 12 20 21 (3) 3 Zobowiązania finansowe 2 62 9 296 9 345 11 (934) Pozostałe zobowiązania - - 242 366 (124) (156) Rozliczenia międzyokresowe kosztów - - 2 102 2 401 (299) 941 Rozliczenia międzyokresowe przychodów - 16 68 57 27 1 Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego 10 459 9 773 - - (686) 942 Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego - - 12 583 13 002 (419) (416) Aktywa (+) /Rezerwa (-) netto z tytułu odroczonego podatku dochodowego 2 124 3 229 Zmiana podatku odroczonego w okresie sprawozdawczym, w tym: (1 105) 526 zmiana podatku odroczonego ujęta bezpośrednio w pozostałych dochodach całkowitych 129 (155) zmiana podatku odroczonego ujęta w rachunku zysków i strat (1 234) 681 * Zmiana ujęta została w zyskach zatrzymanych ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 27 4.5. Zysk przypadający na jedną akcję Wybrane zasady rachunkowości Podstawowy zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczany poprzez podzielenie zysku netto z działalności kontynuowanej za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym. Rozwodniony zysk netto na jedną akcję dla każdego okresu jest obliczany poprzez podzielenie zysku netto z działalności kontynuowanej za dany okres przez sumę średniej ważonej liczby akcji w danym okresie sprawozdawczym i wszystkich potencjalnych akcji nowych emisji. W okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym nie występowały w Spółce instrumenty rozwadniające. Poniżej przedstawione zostały dane dotyczące zysku oraz ilości akcji, które posłużyły do wyliczenia zysku na jedną akcję: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 Średnia ważona liczba wyemitowanych akcji zwykłych zastosowana do obliczenia podstawowego zysku na jedną akcję 33 418 193 33 418 193 Zysk netto za okres sprawozdawczy (w tysiącach PLN) 95 030 85 286 Zysk netto przypadający na jedną akcję (w PLN) 2,84 2,55 4.6. Informacja dotycząca wypłaconej dywidendy W 2023 roku Spółka wypłaciła dywidendę za 2022 rok Decyzją Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Asseco Business Solutions S.A., podjętą w dniu 31 maja 2023 roku, część zysku netto za rok obrotowy 2022 w kwocie 76 862 tys. PLN została przeznaczona na wypłatę dywidendy, która w przeliczeniu na jedną akcję wyniosła 2,30 PLN. Pozostała część zysku netto w wysokości 8 424 tys. PLN została przekazana na kapitał zapasowy i wykazana w pozycji zyski zatrzymane. Dzień dywidendy został ustalony na dzień 9 czerwca 2023 roku, a dzień wypłaty dywidendy na dzień 21 czerwca 2023 roku. W 2022 roku Spółka wypłaciła dywidendę za 2021 rok Decyzją Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Asseco Business Solutions S.A., podjętą w dniu 31 maja 2022 roku, część zysku netto za rok obrotowy 2021 w kwocie 70 847 tys. PLN została przeznaczona na wypłatę dywidendy, która w przeliczeniu na jedną akcję wyniosła 2,12 PLN. Pozostała część zysku netto w wysokości 9 801 tys. PLN została przekazana na kapitał zapasowy i wykazana w pozycji zyski zatrzymane. Dzień dywidendy został ustalony na dzień 18 czerwca 2022 roku, a dzień wypłaty dywidendy na dzień 23 czerwca 2022 roku. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 28 V. Noty objaśniające do bilansu 5.1. Rzeczowe aktywa trwałe Wybrane zasady rachunkowości Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. W skład kosztu wchodzi również koszt wymiany części składowych maszyn i urządzeń w momencie poniesienia, jeśli spełnione są kryteria ich ujęcia na wartości aktywów. Koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, obciążają zysk lub stratę w momencie ich poniesienia. Środki trwałe w momencie ich nabycia zostają podzielone na części składowe będące pozycjami o istotnej wartości, dla których można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej użyteczności. Częścią składową są również koszty generalnych remontów. Inwestycje rozpoczęte dotyczą środków trwałych będących w toku budowy lub montażu i są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości. Środki trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy. Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta z bilansu po dokonaniu jej zbycia lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia danego składnika aktywów z bilansu (obliczone jako różnica pomiędzy ewentualnymi wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danej pozycji) są ujmowane w zysku lub stracie okresu, w którym dokonano takiego usunięcia. Szacunki Spółka ocenia na każdy dzień bilansowy czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika rzeczowych aktywów trwałych. Dodatkowo na koniec każdego roku obrotowego Spółka weryfikuje okresy użytkowania rzeczowych aktywów trwałych. Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danego składnika aktywów. Okresy użytkowania zostały zaprezentowane w tabeli poniżej: Okres (w latach) Budynki 10 lat Komputery i inny sprzęt biurowy 3-10 lat Środki transportu 7 lat Pozostałe środki trwałe 5-10 lat Spółka corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków dotyczących szacowanego okresu użytkowania danego składnika aktywów. W okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Spółka nie zmieniła zasadniczo sposobu dokonywania szacunków. W 2023 roku nie dokonano istotnych zmian w stosowanych przez Spółkę stawkach amortyzacyjnych. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 29 Zmiana wartości netto rzeczowych aktywów trwałych w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym wynikała z następujących ruchów: Grunty i budynki Komputery i inny sprzęt biurowy Środki transportu Pozostałe środki trwałe Środki trwałe w budowie Ogółem Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2023 roku 6 218 25 716 30 802 4 704 511 67 951 Zwiększenia stanu, z tytułu: 61 6 110 9 605 282 5 229 21 287 Zakupu i modernizacji 61 3 652 5 399 209 5 229 14 550 Przesunięcie z aktywów z tytułu prawa do użytkowania - - 3 440 - - 3 440 Przesunięcia ze środków trwałych w budowie - 2 458 766 73 - 3 297 Zmniejszenia stanu, z tytułu: (17) (2 288) (2 376) (319) (3 297) (8 297) Sprzedaży - (1 199) (2 376) - - (3 575) Likwidacji (17) (1 089) - (319) - (1 425) Przesunięcia za środków trwałych w budowie na środki trwałe - - - - (3 297) (3 297) Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2023 roku 6 262 29 538 38 031 4 667 2 443 80 941 Wartość umorzenia na dzień 1 stycznia 2023 roku (1 838) (13 737) (12 932) (2 347) - (30 854) Zwiększenia stanu, z tytułu: (486) (3 900) (4 840) (388) - (9 614) Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy (486) (3 900) (3 742) (388) - (8 516) Przesunięcie z aktywów z tytułu prawa do użytkowania - - (1 098) - - (1 098) Zmniejszenia stanu, z tytułu: 15 2 276 1 950 319 - 4 560 Sprzedaży - 1 191 1 950 - - 3 141 Likwidacji 15 1 085 - 319 - 1 419 Wartość umorzenia na dzień 31 grudnia 2023 roku (2 309) (15 361) (15 822) (2 416) - (35 908) Wartość netto na dzień 1 stycznia 2023 roku 4 380 11 979 17 870 2 357 511 37 097 Wartość netto na dzień 31 grudnia 2023 roku 3 953 14 177 22 209 2 251 2 443 45 033 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 30 Grunty i budynki Komputery i inny sprzęt biurowy Środki transportu Pozostałe środki trwałe Środki trwałe w budowie Ogółem Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2022 roku 5 778 19 901 14 880 4 088 233 44 880 Zwiększenia stanu, z tytułu: 440 6 964 16 486 644 1 076 25 610 Zakupu i modernizacji 36 6 765 6 529 469 1 076 14 875 Przesunięcia z aktywów z tytułu prawa do użytkowania - - 9 957 - - 9 957 Przesunięcia ze środków trwałych w budowie 404 199 - 175 - 778 Zmniejszenia stanu, z tytułu: - (1 149) (564) (28) (798) (2 539) Sprzedaży - (655) (564) - - (1 219) Likwidacji - (494) - (28) - (522) Przesunięcia za środków trwałych w budowie na środki trwałe - - - - (778) (778) Zmiana prezentacji - - - - (20) (20) Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2022 roku 6 218 25 716 30 802 4 704 511 67 951 Wartość umorzenia na dzień 1 stycznia 2022 roku (1 382) (11 401) (7 757) (2 053) - (22 593) Zwiększenia stanu, z tytułu: (456) (3 472) (5 660) (322) - (9 910) Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy (456) (3 472) (2 293) (322) - (6 543) Przesunięcie z aktywów z tytułu prawa do użytkowania - - (3 367) - - (3 367) Zmniejszenia stanu, z tytułu: - 1 136 485 28 - 1 649 Sprzedaży - 651 485 - - 1 136 Likwidacji - 485 - 28 - 513 Wartość umorzenia na dzień 31 grudnia 2022 roku (1 838) (13 737) (12 932) (2 347) - (30 854) Wartość netto na dzień 1 stycznia 2022 roku 4 396 8 500 7 123 2 035 233 22 287 Wartość netto na dzień 31 grudnia 2022 roku 4 380 11 979 17 870 2 357 511 37 097 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 31 5.2. Wartości niematerialne Wybrane zasady rachunkowości Nabyte wartości niematerialne Wartości niematerialne nabyte w ramach oddzielnej transakcji są ujmowane według ceny nabycia. Cena nabycia wartości niematerialnych nabytych w transakcji połączenia jednostek jest równa ich wartości godziwej na dzień połączenia. Wartość firmy Wartość firmy to składnik aktywów reprezentujący przyszłe korzyści ekonomiczne powstające z aktywów nabytych w ramach połączenia przedsięwzięć, których nie można pojedynczo zidentyfikować ani osobno ująć. W sprawozdaniu jednostkowym wartość firmy to wartość powstała z połączeń jednostek gospodarczych znajdujących się pod wspólną kontrolą. Wartość ta została pierwotnie wyliczona jako nadwyżka zapłaconej ceny nad przejętymi, możliwymi do zidentyfikowania aktywami netto, a w księgach jednostkowych ujęta została na moment fuzji przejętych jednostek. Połączenie jednostek gospodarczych pod wspólną kontrolą to połączenie jednostek gospodarczych, w ramach którego wszystkie łączące się podmioty znajdują się ostatecznie pod kontrolą tej samej strony lub stron zarówno przed, jak i po połączeniu oraz kontrola ta nie jest tymczasowa. W szczególności, chodzi tu o takie transakcje, jak transfer spółek lub przedsięwzięć pomiędzy jednostkami Spółki lub połączenie jednostki dominującej z jej jednostką zależną. Wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie Spółka prezentuje w odrębnych kategoriach produkty końcowe projektów rozwojowych („oprogramowanie wytworzone we własnym zakresie”) oraz produkty, których proces wytwórczy nie został jeszcze ukończony („koszty niezakończonych projektów rozwojowych”). Składnik wartości niematerialnych wytworzony we własnym zakresie w wyniku prac rozwojowych (lub realizacji etapu prac rozwojowych przedsięwzięcia prowadzonego we własnym zakresie) jest ujmowany wtedy i tylko wtedy, gdy Spółka jest w stanie wykazać: ▪ możliwość, z technicznego punktu widzenia, ukończenia składnika wartości niematerialnych tak, aby nadawał się on do użytkowania lub sprzedaży; ▪ zamiar ukończenia składnika wartości niematerialnych; ▪ zdolność do użytkowania lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych; ▪ sposób, w jaki składnik wartości niematerialnych będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne; ▪ dostępność odpowiednich środków technicznych, finansowych i innych, które mają służyć ukończeniu prac rozwojowych oraz użytkowaniu lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych; ▪ możliwość wiarygodnego ustalenia nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować temu składnikowi wartości niematerialnych. Koszt wytworzenia składnika wartości niematerialnych we własnym zakresie jest sumą nakładów poniesionych od dnia, w którym po raz pierwszy dany składnik wartości niematerialnych spełni kryteria ujmowania opisane powyżej. Nie podlegają aktywowaniu wartości nakładów ujętych uprzednio w kosztach. Koszt wytworzenia składnika wartości niematerialnych we własnym zakresie obejmuje nakłady, które mogą być bezpośrednio przyporządkowane czynnościom tworzenia, produkcji i przystosowania składnika aktywów do użytkowania w sposób zamierzony przez kierownictwo. Do kosztów tych zalicza się przede wszystkim: koszty świadczeń na rzecz pracowników, nakłady na materiały i usługi wykorzystane lub bezpośrednio zużyte przy realizacji projektu, koszty amortyzacji sprzętu wykorzystywanego w procesie wytwórczym oraz koszty powierzchni biurowej, która jest zagospodarowana przez zespół wytwórczy. Do momentu zakończenia prac rozwojowych, skumulowane koszty pozostające w bezpośrednim związku z tymi pracami prezentuje się jako „Koszty niezakończonych projektów rozwojowych”. W momencie ukończenia prac rozwojowych, gotowy efekt prowadzonego procesu wytwórczego jest przenoszony do kategorii „Oprogramowanie wytworzone we własnym zakresie” i od tego momentu Spółka rozpoczyna amortyzowanie wytworzonego we własnym zakresie oprogramowania. Koszty prac rozwojowych spełniające powyższe kryteria są skapitalizowane i pomniejszone na bilansie o skumulowaną amortyzację i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wszelkie nakłady dotyczące zakończonych już prac rozwojowych są amortyzowane przez przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzedaży z danego przedsięwzięcia. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych o określonym okresie użytkowania ujmuje się w zysku lub stracie w ciężar tej kategorii, która odpowiada funkcji danego składnika wartości niematerialnych. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które nie są użytkowane, są przynajmniej raz w roku oraz zawsze, gdy istnieją ku temu przesłanki poddawane weryfikacji pod kątem ewentualnej utraty wartości. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania, wartości, które nie są użytkowane oraz pozostałe wartości niematerialne są poddawane testom na utratę wartości, jeżeli istnieją przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata ich wartości. Jeżeli wartość bilansowa przekracza szacowaną wartość możliwą do odzyskania (wyższa z następujących dwóch wartości – ceny sprzedaży netto lub wartości użytkowej), wartość tych aktywów obniżana jest do poziomu wartości odzyskiwalnej. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 32 Zyski lub straty wynikające z usunięcia wartości niematerialnych z bilansu są wyceniane według różnicy pomiędzy wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danego składnika aktywów i są ujmowane w rachunku zysków i strat w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych w momencie jego wyksięgowania. Szacunki Spółka ocenia na każdy dzień bilansowy czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika wartości niematerialnych. Okres użytkowania wartości niematerialnych zostaje oceniony i uznany za ograniczony i nieokreślony. Wartości niematerialne o ograniczonym okresie użytkowania amortyzuje się metodą liniową w oparciu o szacowany okres ich użytkowania, a koszty amortyzacji są ujmowane w rachunku zysków i strat zgodnie z miejscem ich powstawania. Okresy użytkowania zostały zaprezentowane w tabeli poniżej: Okres Typ (w latach) Nabyte licencje i oprogramowanie 2 lat Koszty prac badawczo - rozwojowych 2-5 lat Relacje z klientami 8 lat Inne 2-5 lat Spółka corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków. W 2023 roku nie dokonano istotnych zmian w stosowanych przez Spółkę stawkach amortyzacyjnych w zakresie amortyzacji wartości niematerialnych. Koszty wytworzenia składnika wartości niematerialnych we własnym zakresie są określane i kapitalizowane zgodnie z polityką rachunkowości Spółki. Określenie momentu rozpoczęcia kapitalizacji kosztów jest przedmiotem profesjonalnego osądu kierownictwa co do możliwości (technologicznej oraz ekonomicznej) ukończenia realizowanego projektu. Moment ten jest wyznaczany przez osiągnięcie etapu (kamienia milowego) projektu, w którym Spółka ma uzasadnioną pewność, że jest w stanie ukończyć dany składnik wartości niematerialnych tak, aby nadawał się on do użytkowania lub sprzedaży oraz że przyszłe korzyści ekonomiczne osiągnięte w wyniku użytkowania lub sprzedaży przekroczą koszt wytworzenia danego składnika wartości niematerialnych. Tym samym określając wartość kosztów, które mogą podlegać kapitalizacji, Zarząd dokonuje oszacowania wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych wygenerowanych przez dany składnik wartości niematerialnych. Corocznie oraz na każdy dzień bilansowy, na który występuje odpowiednia przesłanka, wartość firmy poddawana jest testowi na utratę wartości. Dokonanie takiego testu wymaga oszacowania wartości odzyskiwalnej ośrodka generującego przepływy pieniężne i dokonywane jest najczęściej poprzez metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych co wiąże się z potrzebą dokonania szacunków w zakresie przyszłych przepływów pieniężnych, zmian stanu kapitału obrotowego oraz średnioważonego kosztu kapitału. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 33 Wartości niematerialne rozpoznane w ramach rozliczenia połączenia Poniższa tabela prezentuje wartości niematerialne rozpoznane w ramach rozliczenia połączenia Asseco Business Solutions S.A. z innymi spółkami: Relacje z klientami Pozostałe Ogółem tys. PLN tys. PLN tys. PLN Na dzień 1 stycznia 2023 roku: Wartość brutto 2 500 262 2 762 Umorzenie (1 717) - (1 717) Wartość bilansowa netto na dzień 1 stycznia 2023 roku 783 262 1 045 Na dzień 31 grudnia 2023 roku: Wartość brutto 2 500 262 2 762 Umorzenie (2 029) - (2 029) Wartość bilansowa netto na dzień 31 grudnia 2023 roku 471 262 733 Odpis amortyzacyjny za okres sprawozdawczy 312 - 312 Relacje z klientami Pozostałe Ogółem tys. PLN tys. PLN tys. PLN Na dzień 1 stycznia 2022 roku: Wartość brutto 2 500 262 2 762 Umorzenie (1 404) - (1 404) Wartość bilansowa netto na dzień 1 stycznia 2022 roku 1 096 262 1 358 Na dzień 31 grudnia 2022 roku: Wartość brutto 2 500 262 2 762 Umorzenie (1 717) - (1 717) Wartość bilansowa netto na dzień 31 grudnia 2022 roku 783 262 1 045 Odpis amortyzacyjny za okres sprawozdawczy 313 - 313 Zmiana wartości netto wartości niematerialnych w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym wynikała z następujących ruchów: ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 34 Wartość firmy Oprogramowanie wytworzone we własnym zakresie Koszty niezakończonych prac rozwojowych Zakupione oprogramowanie komputerowe, patenty, licencje i inne wartości niematerialne Wartości niematerialne rozpoznane w ramach rozliczenia połączenia Ogółem tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2023 roku 252 879 84 790 609 6 262 2 762 347 302 Zwiększenia stanu, z tytułu: - 21 974 22 791 238 - 45 003 Zakupu i modernizacji - - - 238 - 238 Kapitalizacji kosztów projektów badawczo-rozwojowych - - 22 791 - - 22 791 Przeniesienia z kosztów niezakończonych prac rozwojowych - 21 974 - - - 21 974 Zmniejszenia stanu, z tytułu: - (42 246) (21 974) (267) - (64 487) Likwidacji - (42 246) - (267) - (42 513) Przeniesienie do oprogramowania wytworzonego we własnym zakresie - - (21 974) - - (21 974) Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2023 roku 252 879 64 518 1 426 6 233 2 762 327 818 Wartość umorzenia na dzień 1 stycznia 2023 roku - (53 913) - (6 011) (1 717) (61 641) Zwiększenia stanu, z tytułu: - (18 215) - (254) (312) (18 781) Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy - (18 215) - (254) (312) (18 781) Zmniejszenia stanu, z tytułu: - 42 246 - 267 - 42 513 Likwidacji - 42 246 - 267 - 42 513 Wartość umorzenia na dzień 31 grudnia 2023 roku - (29 882) - (5 998) (2 029) (37 909) Wartość netto na dzień 1 stycznia 2023 roku 252 879 30 877 609 251 1 045 285 661 Wartość netto na dzień 31 grudnia 2023 roku 252 879 34 636 1 426 235 733 289 909 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 35 Wartość firmy Oprogramowanie wytworzone we własnym zakresie Koszty niezakończonych prac rozwojowych Zakupione oprogramowanie komputerowe, patenty, licencje i inne wartości niematerialne Wartości niematerialne rozpoznane w ramach rozliczenia połączenia Ogółem tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2022 roku 252 879 64 304 920 6 237 2 762 327 102 Zwiększenia stanu, z tytułu: - 20 486 20 175 25 - 40 686 Zakupu i modernizacji - - - 25 - 25 Kapitalizacji kosztów projektów badawczo-rozwojowych - - 20 175 - - 20 175 Przeniesienia z kosztów niezakończonych prac rozwojowych - 20 486 - - - 20 486 Zmniejszenia stanu, z tytułu: - - (20 486) - - (20 486) Przeniesienie do oprogramowania wytworzonego we własnym zakresie - - (20 486) - - (20 486) Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2022 roku 252 879 84 790 609 6 262 2 762 347 302 Wartość umorzenia na dzień 1 stycznia 2022 roku - (39 848) - (5 688) (1 404) (46 940) Zwiększenia stanu, z tytułu: - (14 065) - (323) (313) (14 701) Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy - (14 065) - (323) (313) (14 701) Wartość umorzenia na dzień 31 grudnia 2022 roku - (53 913) - (6 011) (1 717) (61 641) Wartość netto na dzień 1 stycznia 2022 roku 252 879 24 456 920 549 1 358 280 162 Wartość netto na dzień 31 grudnia 2022 roku 252 879 30 877 609 251 1 045 285 661 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 36 Największy udział w saldzie wartości niematerialnych ma wartość firmy powstała w wyniku połączeń/nabycia spółek Asseco Business Solutions S.A. z Safo Sp. z o.o., Softab Sp. z o.o., Softlab Trade Sp. z o.o., WA-PRO Sp. z o.o., Anica System S.A. oraz Macrologic S.A. Wartość firmy została przyporządkowana do ośrodka generującego środki pieniężne, będącego jednocześnie odrębnym segmentem operacyjnym- Systemy ERP. Koszty niezakończonych prac rozwojowych Do największych projektów realizowanych w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 należały następujące projekty: ▪ ABS Mobile Touch 13.0 Celem projektu jest rozszerzenie zakresu funkcjonalnego rozwiązania Mobile Touch. Aplikacja Mobile Touch to system łączący funkcje sprzedażowe, CRM'owe, prezentacyjne, zarządcze czy wreszcie kontrolne. Działanie na nowoczesnych tabletach czy smartphonach umożliwia efektywną współpracę z telefonem, mailem, czy wreszcie aplikacjami zewnętrznym. Dotykowy system Mobile Touch jest przeznaczony dla firm, które posiadają rozbudowane siły sprzedaży działające w terenie. Aplikacja, zapewniająca wygodny, szybki i bezpieczny dostęp do informacji z każdego miejsca i o każdej porze, podnosi efektywność codziennej pracy przedstawicieli handlowych oraz pozwala kadrze menedżerskiej na bieżący monitoring stanu wykonanych przez handlowców zadań. Rozwiązanie z powodzeniem wspiera firmy z branży FMCG, farmaceutycznej oraz budowlanej, a także może zostać zaimplementowany w przedsiębiorstwach działających w innych segmentach rynku. Faza rozwojowa projektu została rozpoczęta w styczniu 2023 roku. Łączna wartość nakładów jakie do dnia 31 grudnia 2023 roku zostały aktywowane na wartości niematerialne wyniosła 3 692 tys. PLN. Projekt został zakończony 31 grudnia 2023 roku. ▪ Macrologic ERP WNIP 6.0 Celem projektu jest rozbudowa produktów ERP linii Macrologic ERP o niezbędne funkcjonalności spełniające potrzeby rynku docelowego. Jest to produkt skierowany do rynku dużych i średnich przedsiębiorstw realizacji skomplikowanych procesów biznesowych w oparciu o oprogramowanie uwzgledniające ich specyfikę. Faza rozwojowa projektu została rozpoczęta w styczniu 2023 roku. Łączna wartość nakładów jakie do dnia 31 grudnia 2023 roku zostały aktywowane na wartości niematerialne wyniosła 5 314 tys. PLN. Projekt został zakończony 31 grudnia 2023 roku. ▪ ABS. IR 3.0 Celem projektu ABS.IR jest rozpoznawanie produktów za pomocą sztucznej inteligencji osadzonej w chmurze lub na urządzeniu, automatyczne wyznaczanie parametrów biznesowych na podstawie zdjęcia, oraz rozwój narzędzi pozwalających na efektywny opis zdjęć służący do nauki sztucznej inteligencji, utworzenie obszaru analitycznego pozwalającego na badanie użycia i efektywności Image Recognition. Faza rozwojowa projektu została rozpoczęta w styczniu 2023 roku. Łączna wartość nakładów jakie do dnia 31 grudnia 2023 roku zostały aktywowane na wartości niematerialne wyniosła 4 079 tys. PLN. Projekt został zakończony 31 grudnia 2023 roku. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 37 5.3. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania Wybrane zasady rachunkowości Umowa jest leasingiem lub zawiera leasing, jeżeli przekazuje prawo do kontroli zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie. Prawo do kontroli przechodzi na leasingobiorcę na mocy zawartej umowy, jeśli przez cały okres użytkowania dysponuje on łącznie: ▪ prawem do uzyskania zasadniczo wszystkich korzyści ekonomicznych z użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów oraz ▪ prawem do kierowania użytkowaniem zidentyfikowanego składnika aktywów. Spółka ujmuje w swoim bilansie aktywa z tytułu prawa do użytkowania na dzień rozpoczęcia leasingu (tj. na datę, kiedy aktywo objęte umową leasingu jest dostępne dla Spółki do użytkowania). Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są ujmowane początkowo po koszcie. Koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania obejmuje: kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu, wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia leasingu lub przed tą datą pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe, początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę oraz szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem bazowego składnika aktywów. Spółka wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania stosując model kosztu, tj. w pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne oraz ewentualne straty z tytułu utraty wartości, ale także po odpowiednim skorygowaniu o dokonywane przeliczenia zobowiązania z tytułu leasingu (tj. modyfikacje nieskutkujące koniecznością ujęcia odrębnego leasingu). Szacunki Spółka ocenia na każdy dzień bilansowy czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika aktywa z tytułu prawa do użytkowania. Dodatkowo na koniec każdego roku obrotowego Zarząd Spółki dla umów zawartych na czas nieokreślony, dokonuje osądu, aby ustalić z wystarczającą pewnością okres trwania umowy. Amortyzacja prawa do użytkowania w Spółce dokonywana jest co do zasady metodą liniową. Jeżeli w ramach umowy leasingu przeniesione zostanie prawo własności do bazowego składnika aktywów na rzecz Spółki pod koniec okresu leasingu lub jeżeli koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania uwzględnia to, że Spółka skorzysta z opcji kupna, Spółka dokonuje amortyzacji składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania, począwszy od daty rozpoczęcia aż do końca okresu użytkowania bazowego składnika aktywów. W przeciwnym razie Spółka dokonuje amortyzacji składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania od daty rozpoczęcia leasingu aż do końca okresu użytkowania tego składnika lub do końca okresu leasingu, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Okresy użytkowania zostały zaprezentowane w tabeli poniżej: Okres (w latach) Grunty i budynki 3-10 lat Środki transportu 7 lat Do szacowania ewentualnej utraty wartości składników aktywów z tytułu prawa do użytkowania Spółka stosuje przepisy MSR 36 Utrata wartości aktywów. Spółka ocenia na każdy dzień bilansowy czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika aktywa z tytułu prawa do użytkowania. Dodatkowo na koniec każdego roku obrotowego Zarząd Spółki dla umów zawartych na czas nieokreślony, dokonuje osądu, aby ustalić z wystarczającą pewnością okres trwania umowy. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 38 Grunty i budynki Środki transportu Ogółem Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2023 roku 68 774 3 548 72 322 Zwiększenia stanu, z tytułu: 11 123 - 11 123 Zawarcia nowej umowy leasingu 909 - 909 Modyfikacji bieżących umów (przedłużenia umowy, zmiana stopy procentowej) 10 214 - 10 214 Zmniejszenia stanu, z tytułu: (2 162) (3 440) (5 602) Przedterminowe zakończenie umowy (1 719) - (1 719) Modyfikacji bieżących umów (skrócenia umowy, zmiana stopy procentowej) (155) - (155) Wykup aktywa z tytułu prawa do użytkowania - (3 440) (3 440) Pozostałe (288) - (288) Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2023 roku 77 735 108 77 843 Wartość umorzenia na dzień 1 stycznia 2023 roku (24 316) (667) (24 983) Zwiększenia stanu, z tytułu: (7 901) (456) (8 357) Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy (7 901) (456) (8 357) Zmniejszenia stanu, z tytułu: 272 1 098 1 370 Przedterminowe zakończenie umowy 272 - 272 Wykup aktywa z tytułu prawa do użytkowania - 1 098 1 098 Wartość umorzenia na dzień 31 grudnia 2023 roku (31 945) (25) (31 970) Wartość netto na dzień 1 stycznia 2023 roku 44 458 2 881 47 339 Wartość netto na dzień 31 grudnia 2023 roku 45 790 83 45 873 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 39 Grunty i budynki Środki transportu Ogółem Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2022 roku 66 784 13 397 80 181 Zwiększenia stanu, z tytułu: 6 058 108 6 166 Zawarcia nowej umowy leasingu 907 108 1 015 Modyfikacji bieżących umów (przedłużenia umowy, zmiana stopy procentowej) 5 151 - 5 151 Zmniejszenia stanu, z tytułu: (4 068) (9 957) (14 025) Modyfikacji bieżących umów (skrócenia umowy, zmiana stopy procentowej) (4 068) - (4 068) Wykup aktywa z tytułu prawa do użytkowania - (9 957) (9 957) Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2022 roku 68 774 3 548 72 322 Wartość umorzenia na dzień 1 stycznia 2022 roku (16 734) (2 810) (19 544) Zwiększenia stanu, z tytułu: (7 582) (1 224) (8 806) Odpisu amortyzacyjnego za okres sprawozdawczy (7 582) (1 224) (8 806) Zmniejszenia stanu, z tytułu: - 3 367 3 367 Wykup aktywa z tytułu prawa do użytkowania - 3 367 3 367 Wartość umorzenia na dzień 31 grudnia 2022 roku (24 316) (667) (24 983) Wartość netto na dzień 1 stycznia 2022 roku 50 050 10 587 60 637 Wartość netto na dzień 31 grudnia 2022 roku 44 458 2 881 47 339 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 40 5.4. Testy na utratę wartości aktywów Wybrane zasady rachunkowości Na każdy dzień bilansowy Spółka ocenia, czy istnieją przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników niefinansowych aktywów trwałych. W razie stwierdzenia, że przesłanki takie występują, lub w razie konieczności przeprowadzenia corocznego testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości, Spółka dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik aktywów został przypisany. Wartość odzyskiwalna składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia do sprzedaży tego składnika aktywów lub ośrodka, lub jego wartości użytkowej, zależnie od tego, która z nich jest wyższa. Wartość odzyskiwalną ustala się dla poszczególnych aktywów, chyba, że dany składnik aktywów nie generuje samodzielnie przepływów pieniężnych, a są one w większości niezależnie generowane przez inne aktywa lub Grupy aktywów. Jeśli wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa od jego wartości odzyskiwalnej, ma miejsce utrata wartości i dokonuje się wówczas odpisu do wysokości oszacowanej wartości odzyskiwalnej. Przy szacowaniu wartości użytkowej prognozowane przepływy pieniężne są dyskontowane do ich wartości bieżącej przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej bieżące rynkowe oszacowania wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko typowe dla danego składnika aktywów. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości składników majątkowych używanych w działalności kontynuowanej ujmuje się jako element kosztów operacyjnych. Na każdy dzień bilansowy Spółka ocenia, czy występują przesłanki wskazujące na to, że odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który był ujęty w okresach poprzednich w odniesieniu do danego składnika aktywów jest zbędny, lub czy powinien zostać zmniejszony. Jeżeli takie przesłanki występują, Spółka szacuje wartość odzyskiwalną tego składnika aktywów. Poprzednio ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości ulega odwróceniu wtedy i tylko wtedy, gdy od momentu ujęcia ostatniego odpisu aktualizującego nastąpiła zmiana wartości szacunkowych stosowanych do ustalenia wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów. W takim przypadku podwyższa się wartość bilansową składnika aktywów do wysokości jego wartości odzyskiwalnej. Podwyższona kwota nie może przekroczyć wartości bilansowej składnika aktywów, jaka zostałaby ustalona (po uwzględnieniu umorzenia), gdyby w ubiegłych latach nie ujęto odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości w odniesieniu do tego składnika aktywów. Odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości składnika aktywów ujmuje się niezwłocznie jako pomniejszenie kosztów operacyjnych. Po odwróceniu odpisu aktualizującego, w kolejnych okresach odpis amortyzacyjny dotyczący danego składnika jest korygowany w sposób, który pozwala w ciągu pozostałego okresu użytkowania tego składnika aktywów dokonywać systematycznego odpisania jego zweryfikowanej wartości bilansowej pomniejszonej o wartość końcową. Wartość firmy – test na utratę wartości Po początkowym ujęciu, wartość firmy jest wykazywana według ceny nabycia pomniejszonej o wszelkie skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Test na utratę wartości przeprowadza się raz na rok lub częściej, jeśli wystąpią ku temu przesłanki. Wartość firmy nie podlega amortyzacji. Na dzień przejęcia nabyta wartość firmy jest alokowana do każdego z ośrodków wypracowujących środki pieniężne, które mogą skorzystać z synergii połączenia. Każdy ośrodek lub zespół ośrodków, do którego została przypisana wartość firmy: odpowiada najniższemu poziomowi w Spółce, na którym wartość firmy jest monitorowana na wewnętrzne potrzeby zarządcze oraz jest nie większy niż jeden segment operacyjny określony zgodnie z MSSF 8 Segmenty operacyjne. Odpis z tytułu utraty wartości ustalany jest poprzez oszacowanie odzyskiwalnej wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego została alokowana dana wartość firmy. W przypadku, gdy odzyskiwalna wartość ośrodka wypracowującego środki pieniężne jest niższa niż wartość bilansowa, ujęty zostaje odpis z tytułu utraty wartości. Odpis taki powiększa koszty finansowe w Spółce. Odwrócenie dokonanego uprzednio odpisu z tytułu utraty wartości firmy nie jest możliwe. W przypadku, gdy wartość firmy stanowi część ośrodka wypracowującego środki pieniężne i dokonana zostanie sprzedaż części działalności w ramach tego ośrodka, przy ustalaniu zysków lub strat ze sprzedaży takiej działalności wartość firmy związana ze sprzedaną działalnością zostaje włączona do jej wartości bilansowej. W takich okolicznościach sprzedana wartość firmy jest ustalana na podstawie względnej wartości sprzedanej działalności i wartości zachowanej części ośrodka wypracowującego środki pieniężne. Szacunki Każdorazowo, przeprowadzenie testu na utratę wartości wymaga oszacowania wartości użytkowych ośrodków lub grupy ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne, do których przypisana jest wartość firmy lub/i wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania. Spółka stosuje model wartości użytkowej do obliczania wartości odzyskiwalnej. Oszacowanie wartości użytkowej polega na ustaleniu przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez ośrodek lub ośrodki i ustaleniu stopy dyskontowej, która jest następnie wykorzystywana do obliczenia wartości bieżącej tych przepływów. W przypadku gdy wartość użytkowa jest wyższa od wartości bilansowej składników aktywów Spółka nie dokonuje szacunków w modelu wartości godziwej. Na dzień 31 grudnia 2023 roku, jak i w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku, kapitalizacja giełdowa Spółki Asseco Business Solutions utrzymywała się na poziomie znacząco powyżej wartości księgowej aktywów netto Spółki, co prezentuje tabela poniżej. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 41 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Wartość księgowa aktywów netto 379 266 361 648 Kapitalizacja giełdowa 1 604 073 1 116 168 Nadwyżka (+) kapitalizacji giełdowej nad aktywami netto 1 224 807 754 520 Zgodnie jednak z wymogami MSR 36 przeprowadzono coroczny test na utratę wartości firmy. Dla celów przeprowadzenia testu całość wartości firmy została alokowana do ośrodka wypracowującego środki pieniężne, odpowiadającego najniższemu poziomowi w Spółce, na którym wartość firmy jest monitorowana na wewnętrzne potrzeby zarządcze, tj. do segmentu ERP. Wartość użytkowa segmentu jest szacowana za pomocą modelu zdyskontowanych wolnych przepływów pieniężnych dla właścicieli kapitału własnego i wierzycieli (tzw. FCFF). Kluczowe założenia zastosowane do obliczenia wartości odzyskiwanej: · ▪ Wartość odzyskiwalna ośrodka została oszacowana na podstawie wartości użytkowej skalkulowanej na bazie prognozy przepływów środków pieniężnych opartej na zatwierdzonych przez Zarząd i Radę Nadzorczą budżetach finansowych na 2024 rok. ▪ Szczegółową prognozą objęto okres 5 lat, w czasie którego zostały założone wzrosty przepływów w kolejnych latach, dla reszty okresu funkcjonowania jednostki obliczono wartość rezydualną przy założonym wzroście przepływów w okresie rezydualnym 3% (dla testu przeprowadzanego w roku ubiegłym założony był wzrost 2% w okresie rezydualnym). ▪ Zakładane wzrosty przepływów zależą od strategii dla całej Spółki, taktycznych planów dla jednostek oraz biorą pod uwagę uwarunkowania dla poszczególnych rynków, jednocześnie zaś odzwierciedlają obecny oraz potencjalny portfel zamówień. Potencjalny portfel zamówień zakłada utrzymanie bieżących oraz pozyskanie nowych klientów. Założone wzrosty nie odbiegają od średniego wzrostu na danym rynku. ▪ Stopa dyskontowa (po opodatkowaniu) zastosowana do wyliczenia wartości bieżącej oszacowanych przepływów pieniężnych to szacunek średnioważonego kosztu kapitału Spółki. Poszczególne składniki tej stopy zostały oszacowane na podstawie danych rynkowych dotyczących stóp wolnych od ryzyka, wartości współczynnika beta (przyjęto wartość β odlewarowanej na poziomie 0,98, która została zalewarowana w oparciu o średnią rynkową strukturę wskaźnika dług/kapitał) oraz wartości oczekiwanej stopy zwrotu z rynku. Przeprowadzone testy na utratę wartości polegające na oszacowaniu wartości użytkowej za pomocą modelu zdyskontowanych wolnych przepływów pieniężnych dla właścicieli kapitału własnego i wierzycieli (tzw. FCFF) wykazały, że wartość użytkowa ośrodka wypracowującego przepływy pieniężne jest wyższa niż wartość księgowa. W efekcie przeprowadzonego testu na utratę wartości należy stwierdzić, że na dzień 31 grudnia 2023 roku nie było potrzeby, aby objąć wartość firmy odpisem aktualizującym. Analiza wrażliwości Dodatkowo Spółka przeprowadziła analizę wrażliwości w odniesieniu do przeprowadzonego testu na utratę wartości. W analizie tej badano wpływ zmiany: ▪ zastosowanej stopy dyskonta dla okresu rezydualnego, tj. dla przepływów po 2028 roku; ▪ średniorocznej stopy zmiany tzw. wolnych przepływów pieniężnych (CAGR) w okresie prognozy, tj. w latach 2024-2028, jako czynnika wpływającego na wartość odzyskiwalną ośrodka wypracowującego przepływy pieniężne, przy założeniu braku zmian pozostałych czynników. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 42 Celem analizy wrażliwości było zbadanie wartości granicznych, które odpowiadałyby na pytanie, o ile można zmienić wybrane paramenty modelu, aby oszacowana wartość użytkowa ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne zrównała się z jego wartością bilansową. Wyniki przeprowadzonej analizy zostały zestawione w poniższej tabeli: Stopa dyskontowa dla okresu rezydualnego Średnia stopa wolnych przepływów pieniężnych (FCFF) zastosowana w modelu graniczna Graniczna Wartość firmy 10,79% Nie istnieje -33,67% * zastosowana w modelu stopa dyskonta dla okresu rezydualnego wynosi 10,79% oraz zastosowana w modelu stopa wzrostu w okresie rezydualnym to 3,0% ** oznacza, że wartość graniczna stopy dyskonta dla okresu rezydualnego jest większa niż 100%. Dodatkowo w poniższej tabeli zaprezentowano analizę wrażliwości modeli wyliczających wartości odzyskiwalne ośrodków generujących przepływy pieniężne na zmiany stóp dyskontowych (zastosowaną stopę dyskonta zmieniano w przedziale 0,5 p.p. do 1,5 p.p. in plus i in minus) oraz na procentową zmianę prognozowanych wolnych przepływów pieniężnych (zmieniano wartość FCFF z modelu o 1%, 3% i 5% in plus i in minus). Zmiana wartości stopy dyskonta dla okresu rezydualnego (zmiana podana w punktach procentowych) -1,5 p.p. -1,0 p.p. -0,5 p.p. 0,0 p.p. +0,5 p.p. +1,0 p.p. +1,5 p.p. Wartość bieżąca FCFF (w tys. PLN) 1 714,772 1 592,459 1 487,595 1 456,662 1 317,517 1 247,761 1 185,981 Nadwyżka / Niedobór nad wartością księgową ośrodka (w tys. PLN) +1 341,611 +1 219,298 +1 114,434 +1 083,501 +944,356 +874,600 +812,820 Zmiana wartości parametru FCFF w latach 2024-2028 (zmieniona o wartość procentową) -5% -3% -1% 0% 1% 3% 5% Wartość bieżąca FCFF (w tys. PLN) 1 383 829 1 412 962 1 442 096 1 456 662 1 471 229 1 500 362 1 529 495 Nadwyżka / Niedobór nad wartością księgową ośrodka (w tys. PLN) +1 010 668 +1 039 801 +1 068 935 +1 083 501 +1 098 068 +1 127 201 +1 156 334 5.5. Należności oraz aktywa z tytułu umów z klientami Wybrane zasady rachunkowości Aktywa z tytułu umów z klientami to prawo do wynagrodzenia w zamian za dobra lub usługi, które jednostka przekazała klientowi. Aktywa z tytułu umów z klientami wynikają z przewagi stopnia zaawansowania realizacji kontraktów wdrożeniowych w stosunku do wystawionych faktur. W przypadku tych aktywów Spółka spełniła swoje zobowiązanie do wykonania świadczenia, ale prawo do wynagrodzenia zależy od spełnienia warunków innych niż tylko upływ czasu, co odróżnia aktywa z tytułu umów od należności z tytułu dostaw i usług. Należności z tytułu dostaw i usług, których termin zapadalności wynosi zazwyczaj od 14 do 30 dni, są ujmowane i wykazywane według kwot pierwotnie zafakturowanych, z uwzględnieniem odpisu aktualizującego. Należności o odległych terminach płatności są ujmowane według wartości bieżącej oczekiwanej zapłaty w pomniejszeniu o ewentualne odpisy z tytułu oczekiwanej straty kredytowej. Należności z tytułu dostaw niezafakturowanych to należności z tytułu usług, które zostały wykonane w okresie sprawozdawczym (Spółka spełniła swoje zobowiązanie do wykonania świadczenia), ale za które do dnia bilansowego nie została wystawiona faktura sprzedaży. Na dzień bilansowy Spółka uznaje jednak, że ma bezwarunkowe prawo do otrzymania wynagrodzenia, dlatego klasyfikuje tę pozycję aktywów jako należności. Odpis na oczekiwane straty kredytowe w odniesieniu do należności i aktywa z tytułu umów Do szacowania odpisu na oczekiwanych strat kredytowych w odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług, Spółka stosuje uproszczenie wyceniając odpis w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w horyzoncie życia ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 43 należności. Spółka do oszacowania wartości oczekiwanych strat kredytowych stosuje macierz rezerw opracowaną na podstawie danych historycznych dotyczących spłat należności przez kontrahentów, skorygowanych w stosownych przypadkach o wpływ informacji dotyczących przyszłości. W tym celu Spółka dzieli swoich klientów na homogeniczne grupy i dokonuje statystycznej analizy wiekowej oraz analizy ściągalności należności w oparciu o dane z min. 2 lat wstecz. Odpis na oczekiwane straty kredytowe należności z tytułu dostaw i usług jest aktualizowany na każdy dzień sprawozdawczy. Dla należności z tytułu dostaw i usług przeterminowanych powyżej 180 dni Spółka poza metodą statystyczną szacowania wartości odpisu na oczekiwane straty kredytowe na wartości opartą o macierz rezerw stosuje także indywidualne podejście. Dla każdej należności z tytułu dostaw i usług, która jest przeterminowana o ponad 180 dni, a kwota tej należności jest istotna, kierownictwo stosuje profesjonalny osąd na podstawie analizy sytuacji finansowej kontrahenta, rodzaju zabezpieczenia, stanu realizacji umowy, bieżącego ratingu oraz pozostałych istotnych faktów i okoliczności. Odpis na oczekiwane straty kredytowe w odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umów z klientami zalicza się do działalności operacyjnej. W przypadku pozostałych należności i innych aktywów finansowych Spółka wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym. Jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia, Spółka wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu instrumentu finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia . Odpisy na oczekiwane straty kredytowe w odniesieniu do wartości pozostałych należności zalicza się do pozostałej działalności operacyjnej lub do działalności finansowej, jeśli należność powstała wskutek transakcji sprzedaży inwestycji lub innej działalności, której koszty i przychody co do zasady obciążają działalność finansową. Odpisy salda należności wynikającego z naliczonych odsetek zalicza się do kosztów finansowych. W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego, całość lub odpowiednia część uprzednio dokonanego odpisu zwiększa wartość danego składnika aktywów. Szacunki Każdorazowo Spółka dokonuje profesjonalnego osądu polegającego na oszacowaniu stopnia zaawansowania realizacji kontraktów wdrożeniowych w stosunku do wystawionych faktur. Podobnie pewna doza szacunków i profesjonalnego osądu potrzebna jest przy dokonywaniu alokacji ceny transakcji do poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczenia. Spółka szacuje wielkość odpisów na oczekiwane straty kredytowe na wartości należności i aktywów z tytułu umów z klientami zgodnie z wymogami MSSF 9 Instrumenty finansowe. W podejściu uproszczonym wymaga to analizy statystycznej, która z zasady wiąże się z dokonywaniem pewnych założeń i stosowaniem profesjonalnego osądu. W tabeli poniżej zostały przedstawione salda należności z tytułu dostaw i usług na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe Krótkoterminowe Długoterminowe Krótkoterminowe tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Należności z tytułu dostaw i usług - 54 231 - 52 830 od jednostek powiązanych, w tym: - 256 - 1 404 Należności zafakturowane - 256 - 1 404 Należności niezafakturowane - - - - od jednostek pozostałych - 53 975 - 51 426 Należności zafakturowane - 53 975 - 51 340 Należności niezafakturowane - - - 86 Odpis na oczekiwane straty kredytowe (-) - (1 228) - (1 334) Razem należności z tytułu dostaw i usług - 53 003 - 51 496 Faktury wystawiane są w terminach wynikających z umów z klientami. Terminy płatności zazwyczaj wynoszą do 30 dni. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 44 W tabeli poniżej zostały przedstawione salda aktywów z tytułu umów na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe Krótkoterminowe Długoterminowe Krótkoterminowe tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Aktywa z tytułu umów z klientami od jednostek pozostałych - 1 871 - 1 052 Razem aktywa z tytułu umów z klientami - 1 871 - 1 052 Aktywa z tytułu umów z klientami wynikają z przewagi stopnia zaawansowania realizacji kontraktów wdrożeniowych w stosunku do wystawionych faktur. Zmiana wartości aktywa z tytułu umów z klientami w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym: 12 miesięcy do 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Wartość aktywa z tytułu umów z klientami na dzień 1 stycznia 1 052 804 Przeklasyfikowanie składnika aktywów z tytułu umów z klientami w związku z nabyciem bezwarunkowego prawa do zapłaty (1 442) (4 818) Realizacja nowych obowiązków świadczeń bez wystawienia faktury, zmiana wartości szacunkowej ceny transakcyjnej, inne zmiany założeń 2 261 5 066 Wartość aktywa z tytułu umów z klientami na koniec okresu 1 871 1 052 W tabeli poniżej zaprezentowano ruch na saldach odpisów na oczekiwane straty kredytowe w odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywa z tytułu umów z klientami w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 oraz w analogicznym okresie roku poprzedniego: 12 miesięcy do 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Stan na dzień 1 stycznia (1 334) (1 435) Utworzenie (55) (107) Rozwiązanie/wykorzystanie 161 208 Stan na dzień 31 grudnia (1 228) (1 334) Spółka posiada odpowiednią politykę w zakresie dokonywania sprzedaży tylko zweryfikowanym klientom. Zdaniem kierownictwa, nie istnieje potrzeba dodatkowego odpisu na oczekiwane straty kredytowe. W związku z panującą wojna na terytorium Ukrainy Spółka wdrożyła proces jeszcze dokładniejszego monitorowania swoich należności. W wyniku przeprowadzonej analizy, Spółka nie widzi istotnego ryzyka utraty wartości aktywów, w tym w szczególności nie odnotowano znaczącej zmiany w zakresie ściągalności należności, dlatego nie uległa istotnej zmianie kalkulacja oczekiwanych strat kredytowych. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 45 W poniższych tabelach zaprezentowano strukturę wiekową należności wraz z odpisem na oczekiwane straty kredytowe na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku: 31 grudnia 2023 Kwota brutto Odpis Kwota netto tys. PLN % tys. PLN % tys. PLN % Wiekowanie należności z tytułu dostaw i usług Należności niewymagalne 46 761 83,4% - -% 46 761 85,2% Należności przeterminowane 6 383 11,4% (141) 11,5% 6 242 11,3% Należności przeterminowane do 3 miesięcy 6 223 11,1% (134) 10,9% 6 089 11,1% Należności przeterminowane od 3 do 6 miesięcy 11 -% - -% 11 -% Należności przeterminowane od 6 do 12 miesięcy 24 0,1% (1) 0,1% 23 -% Należności przeterminowane powyżej 12 miesięcy 125 0,2% (6) 0,5% 119 0,2% 53 144 94,7% (141) 11,5% 53 003 96,5% Należności dochodzone na drodze sądowej 1 087 1,9% (1 087) 88,5% - -% Wiekowanie aktywa z tytułu umów z klientami 1 871 3,3% - - 1 871 3,5% Razem 56 102 100,0% (1 228) 100,0% 54 874 100,0% 31 grudnia 2022 Kwota brutto Odpis Kwota netto tys. PLN % tys. PLN % tys. PLN % Wiekowanie należności z tytułu dostaw i usług Należności niewymagalne 47 155 87,6% - -% 47 155 89,8% Należności przeterminowane 4 573 8,4% (232) 17,4% 4 341 8,3% Należności przeterminowane do 3 miesięcy 4 111 7,6% (192) 14,5% 3 919 7,5% Należności przeterminowane od 3 do 6 miesięcy 134 0,2% (7) 0,5% 127 0,2% Należności przeterminowane od 6 do 12 miesięcy 199 0,4% (10) 0,7% 189 0,4% Należności przeterminowane powyżej 12 miesięcy 129 0,2% (23) 1,7% 106 0,2% 51 728 96,0% (232) 17,4% 51 496 98,1% Należności dochodzone na drodze sądowej 1 102 2,0% (1 102) 82,6% - -% Wiekowanie aktywa z tytułu umów z klientami 1 052 2,0% - - 1 052 1,9% Razem 53 882 100,0% (1 334) 100,0% 52 548 100,0% ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 46 W poniższej tabeli zaprezentowano pozostałe należności na dzień 31 grudnia 2023 oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe Krótkoterminowe Długoterminowe Krótkoterminowe tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Należności budżetowe - 15 - 4 Należności z tytułu wpłaconych kaucji 409 138 499 62 Pozostałe należności - 58 - 41 Razem pozostałe należności 409 211 499 107 Na należność z tytułu kaucji składają się depozyty zabezpieczające płatność czynszu, wadia i zabezpieczenia umów oraz kaucje dotyczące najmu biur. Transakcje z podmiotami powiązanymi zostały przedstawione w punkcie 5.18 not objaśniających do niniejszego sprawozdania finansowego. 5.6. Rozliczenia międzyokresowe Wybrane zasady rachunkowości W rozliczeniach międzyokresowych kosztów wykazywane są wydatki poniesione do dnia bilansowego, które dotyczą przyszłych okresów (czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów) lub są związane z przyszłymi przychodami. W szczególności do rozliczeń międzyokresowych zaliczane są: (i) z góry opłacone usługi obce (w tym usługi utrzymania), które będą świadczone w następnych okresach, (ii) z góry zapłacone ubezpieczenia, prenumeraty, czynsze itp. oraz (iii) pozostałe wydatki poniesione w okresie a dotyczące przyszłych okresów. Ponadto, Spółka ujmuje jako składnik aktywów koszty doprowadzenia do zawarcia umowy z klientem oraz koszty wykonania umowy z klientem, jeżeli Spółka spodziewa się, że te koszty odzyska. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku saldo czynnych rozliczeń międzyokresowych składały się następujące pozycje: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe Krótkoterminowe Długoterminowe Krótkoterminowe tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Przedpłacone usługi, w tym: Usługi serwisowe i opłaty licencyjne 302 434 116 836 Przedpłacone szkolenia - 83 - 88 Ubezpieczenia - 164 - 101 Inne usługi 4 524 - 596 Razem 306 1 205 116 1 621 Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na 31 grudnia 2022 roku składały się głównie z kosztów przedpłaconych usług serwisowych i opłat licencyjnych, które będą odnoszone do rachunku zysków i strat sukcesywnie w okresach przyszłych. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 47 5.7. Pozostałe aktywa Wybrane zasady rachunkowości Spółka kwalifikuje aktywa finansowe do następujących kategorii wyceny określonych w MSSF 9: ▪ wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite ▪ wyceniane w zamortyzowanym koszcie ▪ wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy. Spółka dokonuje klasyfikacji składników aktywów finansowych na podstawie modelu biznesowego Spółki w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz charakterystyki umownych przepływów pieniężnych dla danego składnika aktywów finansowych. Spółka dokonuje reklasyfikacji inwestycji w instrumenty dłużne wtedy i tylko wtedy, gdy zmianie ulega model zarządzania tymi aktywami. i. Pozostałe aktywa finansowe Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka nie posiadała aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie oraz aktywów finansowych wyceniane w wartościach godziwych przez wynik finansowy (poza aktywami z tytułu umów z klientami, należnościami z tytułu dostaw i usług oraz środkami pieniężnymi, które prezentowane są w punktach 5.5 i 5.9 not objaśniających do niniejszego sprawozdania finansowego). Zmiany sposobu ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej oraz zmiany w klasyfikacji instrumentów finansowych W okresie 12 miesięcy zakończonym na 31 grudnia 2023 roku w Spółce nie dokonano zmian w sposobie ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej oraz nie wystąpiły przesunięcia instrumentów pomiędzy hierarchią wartości godziwej ani też nie dokonywano zmian klasyfikacji instrumentów finansowych. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka nie posiadała zawartych kontraktów typu forward. ii. Aktywa niefinansowe Na saldo pozostałych aktywów na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku składały się: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys.PLN Zaliczki na dostawy 7 25 5.8. Zapasy Wybrane zasady rachunkowości Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia/ kosztu wytworzenia i możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto. Cena nabycia lub koszt wytworzenia każdego składnika zapasów uwzględnia wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzania zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu – zarówno w odniesieniu do bieżącego, jak i poprzedniego roku – i są ustalane w następujący sposób: Materiały – w cenie nabycia ustalonej metodą: „pierwsze weszło-pierwsze wyszło”, Produkty gotowe i produkty w toku: koszt bezpośrednich materiałów i robocizny oraz odpowiedni narzut pośrednich kosztów produkcji ustalony przy założeniu normalnego wykorzystania mocy produkcyjnych, z wyłączeniem kosztów finansowania zewnętrznego, Towary – w cenie nabycia ustalonej metodą: pierwsze weszło-pierwsze wyszło”. Ceną sprzedaży netto możliwą do uzyskania jest szacowana cena sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o koszty wykończenia i szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 48 Kategoria towarów obejmuje przede wszystkim sprzęt komputerowy oraz licencje obce do odsprzedaży w ramach realizowanych umów wdrożeniowych lub umów, których przedmiotem jest dostawa sprzętu. Tym samym większość towarów jest nabywana w celu realizacji podpisanych lub wysoce prawdopodobnych umów. 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Sprzęt komputerowy, licencje obce oraz pozostałe towary do odsprzedaży 606 677 Odpis aktualizujący wartość towarów (-) (337) (247) Razem 269 430 5.9. Środki pieniężne i depozyty Wybrane zasady rachunkowości Środki pieniężne i ich ekwiwalenty wykazane w bilansie obejmują środki pieniężne w banku i w kasie, lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności nieprzekraczającym trzech miesięcy oraz inne instrumenty o wysokim stopniu płynności. Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w rachunku przepływów pieniężnych składa się z określonych powyżej środków pieniężnych i ich ekwiwalentów. Dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych Spółka przyjęła zasadę pomniejszania salda środków pieniężnych i ich ekwiwalentów o wartość zaciągniętych kredytów w rachunkach bieżących, stanowiących element finansowania bieżącej działalności oraz zastrzeżonych środków pieniężnych. Spółka jako ekwiwalent środków pieniężnych traktuje tylko te kredyty odnawialne i płatne na żądanie, które stanowią integralną część zarządzania środkami pieniężnymi w Spółce. Spółka spójnie stosuje powyżej opisane podejście, w tym w szczególności, klasyfikuje kredyty odnawialne jako ekwiwalent środków pieniężnych dla celów prezentacji w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych, gdy saldo bankowe często fluktuuje, a zarząd Spółki używa instrumentu w postaci kredytu w rachunku bieżącym w celu bieżącego zarządzania płynnością. 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Środki pieniężne na rachunkach bankowych bieżących 14 178 22 802 Środki pieniężne na rachunkach dotyczących płatności split payment 1 148 218 Lokaty krótkoterminowe 37 548 25 203 Środki pieniężne w kasie 6 18 Środki pieniężne w drodze 119 41 Razem saldo środków pieniężnych wykazane w bilansie i rachunku przepływów pieniężnych 52 999 48 282 Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania lokat bankowych. Lokaty krótkoterminowe są zakładane na okresy od jednego dnia do trzech miesięcy i są oprocentowane według ustalonych dla nich stóp procentowych. 5.10. Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS Wybrane zasady rachunkowości Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych z późniejszymi zmianami Dz. U 2023 poz. 998, 1586 stanowi, że Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (Fundusz) tworzą pracodawcy zatrudniający powyżej 50 pracowników na pełne etaty. Celem Funduszu jest finansowanie działalności socjalnej, pożyczek udzielonych jej pracownikom oraz pozostałych kosztów socjalnych. Odpisy w ciągu roku na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych stanowią koszt okresu, którego dotyczą. Spółka skompensowała aktywa Funduszu ze swoimi zobowiązaniami wobec Funduszu, ponieważ aktywa te nie spełniają definicji aktywów Spółki. Tabela poniżej przedstawia analitykę aktywów, zobowiązań oraz kosztów Funduszu: ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 49 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Środki pieniężne 710 837 Zobowiązania z tytułu Funduszu 709 836 Saldo po skompensowaniu 1 1 Odpisy na Fundusz w okresie obrotowym 1 911 1 720 5.11. Kapitał zakładowy i pozostałe elementy kapitału własnego Kapitał zakładowy Kapitał podstawowy na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz 31 grudnia 2022 roku wynosił 167 091 tys. PLN i był w całości opłacony. Na kapitał zakładowy składa się 33 418 193 sztuk akcji zwykłych o wartości nominalnej 5 PLN każda. Spółka nie wyemitowała akcji uprzywilejowanych. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku wartość kapitału zakładowego nie uległa zmianie względem 31 grudnia 2022 roku. Kapitał docelowy Spółki jest równy kapitałowi podstawowemu. Kapitał zapasowy Kapitał zapasowy (zgodnie z Kodeksem Spółek Handlowych – KSH Dz.U. 2024 poz. 18, 96) został utworzony z nadwyżki wartości emisyjnej nad wartością nominalną, po pomniejszeniu o koszty emisji akcji oraz z zysków lat ubiegłych, które decyzją Walnych Zgromadzeń Akcjonariuszy Spółki zostały przeznaczone na kapitał zapasowy. Pozostała część kapitału zapasowego prezentowana jest w pozycji zysków zatrzymanych i dotyczy rozliczenia wyników z lat poprzednich zgodnie z KSH. W celu prezentacji zdolności dywidendowej Spółki w poniższej tabeli przedstawiono składniki i saldo kapitału zapasowego na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku. 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej 62 543 62 543 Pozostały kapitał zapasowy 59 748 51 879 122 291 114 422 Zdolność dywidendowa Zgodnie z wymogami Kodeksu Spółek Handlowych, Spółka jest zobowiązana utworzyć kapitał zapasowy na pokrycie straty. Do tej kategorii kapitału przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy wykazanego w rocznym sprawozdaniu finansowym Spółki, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału podstawowego. W następstwie przekroczenia salda kapitału zapasowego wartości 1/3 kapitału zakładowego wygasł wymieniony wyżej ustawowy obowiązek dokonywania dopłat z zysku na kapitał zapasowy. O użyciu kapitału zapasowego, w tym rezerwowego, decyduje Walne Zgromadzenie. Nadwyżkę ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej (agio) można wykorzystać jedynie na pokrycie ewentualnych strat wykazanych w sprawozdaniu finansowym i w związku z tym nie zwiększa ona zdolności dywidendowej Spółki. Nie może też podlegać wypłacie na rzecz akcjonariuszy kapitał zapasowy w wysokości odpowiadającej 1/3 kapitału zakładowego. Na dzień 31 grudnia 2023 roku nie istnieją inne ograniczenia ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 50 dotyczące wypłaty dywidendy. Biorąc pod uwagę powyższe zdolność dywidendowa Spółki po dodaniu wyniku okresu bieżącego daje kwotę 157 865 tys. PLN. 5.12. Kredyty bankowe i emisje papierów wartościowych Wybrane zasady rachunkowości Spółka kwalifikuje zobowiązania finansowe do jednej z kategorii: ▪ wyceniane według zamortyzowanego kosztu, ▪ wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy. Według zamortyzowanego kosztu Spółka wycenia kredyty bankowe, pożyczki oraz papiery dłużne. W momencie początkowego ujęcia, wszystkie kredyty bankowe, pożyczki oraz papiery dłużne są ujmowane według ceny nabycia odpowiadającej wartości godziwej otrzymanych środków pieniężnych, pomniejszonej o koszty transakcyjne, które można bezpośrednio przypisać do nabycia lub emisji zobowiązań finansowych. Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, pożyczki oraz papiery dłużne są następnie wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki lub emisji papierów dłużnych oraz dyskonta lub premie uzyskane przy rozliczeniu zobowiązania. Spółka usuwa zobowiązania finansowe ze sprawozdania z sytuacji finansowej wtedy, gdy zobowiązanie to przestało istnieć, tzn., gdy obowiązek wynikający z umowy został wypełniony, umorzony lub wygasł. Różnice pomiędzy wartością bilansową zobowiązania finansowego, które wygasło, a kwotą zapłaty z uwzględnieniem wszystkich przeniesionych aktywów niebędących środkami pieniężnymi ujmuje się w wyniku finansowym. 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Maksymalna wysokość zadłużenia Efektywna stopa procentowa % Termin spłaty Długoterminowe Krótkoterminowe Długoterminowe Krótkoterminowe Kredyty w rachunkach bieżących - - - - Kredyt w rachunku bieżącym 70 000 WIBOR 1 m- c+marża 31-10-2025 - - - - RAZEM - - - - Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka posiada jedną otwartą linię kredytową w rachunkach bieżących dające możliwość pozyskania finansowania na kwotę 70 000 tys. PLN. Na dzień 31 grudnia 2023 oraz na dzień 31 grudnia 2022 nie wystąpiło zadłużenie na posiadanych liniach kredytowych. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku żadne aktywa nie stanowiły zabezpieczenia zaciągniętych kredytów bankowych i pożyczek. 5.13. Zobowiązania z tytułu leasingu Wybrane zasady rachunkowości Umowa jest leasingiem lub zawiera leasing, jeżeli przekazuje prawo do kontroli zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres czasu w zamian za wynagrodzenie. Prawo do kontroli przechodzi na leasingobiorcę na mocy zawartej umowy, jeśli przez cały okres użytkowania dysponuje on łącznie: ▪ prawem do uzyskania zasadniczo wszystkich korzyści ekonomicznych z użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów, oraz ▪ prawem do kierowania użytkowaniem zidentyfikowanego składnika aktywów. Zobowiązania z tytułu leasingu – początkowe ujęcie W dacie rozpoczęcia leasingu Spółka wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe Spółka dyskontuje z zastosowaniem procentowej stopy leasingu, jeżeli stopę tę można z łatwością ustalić. W przeciwnym wypadku Spółka dyskontuje opłaty leasingowe z zastosowaniem krańcowej stopy procentowej. Opłaty leasingowe obejmują stałe płatności (w tym zasadniczo stałe opłaty leasingowe) pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe; zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, kwoty gwarantowanej wartości końcowej oraz cenę wykonania opcji kupna (jeżeli można z wystarczającą pewnością stwierdzić, że Spółka z tej opcji ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 51 skorzysta) oraz kary pieniężne za wypowiedzenie umowy (jeżeli jest wystarczająca pewność, że Spółka skorzysta z tej opcji). Zmienne opłaty leasingowe, które nie zależą od indeksu lub stawki, są ujmowane od razu jako koszt okresu, w którym zaistniało zdarzenie lub warunek powodujący konieczność uiszczenia opłaty. Zobowiązania z tytułu leasingu – późniejsza wycena W kolejnych okresach zobowiązanie z tytułu leasingu pomniejszane jest o dokonane spłaty i powiększane o naliczane odsetki. Do naliczania odsetek Spółka stosuje krańcową stopę leasingobiorcy, która jest sumą wartości stopy wolnej od ryzyka (dla jej określenia Spółka stosuje kwotowania odpowiednich instrumentów pochodnych - IRS lub stawek oprocentowania obligacji rządowych dla odpowiednich walut) oraz premii za ryzyko kredytowe Spółki, które kwantyfikowane jest na bazie dostępnej dla Spółki oferty marż dla kredytów inwestycyjnych odpowiednio zabezpieczonych na aktywach. W przypadku, gdy w umowie leasingowej dokonywana jest modyfikacja, zmianie ulega okres lub wysokość zasadniczo stałych opłat leasingowych lub następuje zmiana w zakresie osądu co do realizacji opcji kupna wynajmowanego aktywa, wówczas zobowiązanie z tytułu leasingu jest przeliczane, aby odzwierciedlić opisane zmiany. Aktualizacja wartości zobowiązania powoduje również konieczność odpowiedniej aktualizacji wartości aktywa z tytułu prawa do użytkowania. Okres leasingu dla umów z opcjami przedłużenia Spółka ustala okres leasingu jako nieodwołalny okres leasingu, łącznie z okresami objętymi opcją przedłużenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że opcja zostanie zrealizowana, oraz okresami objętymi opcją wypowiedzenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że opcja nie zostanie wykonana. Spółka ma możliwość, w ramach niektórych umów leasingu, wydłużyć okres trwania leasingu aktywów. Spółka stosuje osąd przy ocenie, czy istnieje wystarczająca pewność skorzystania z opcji przedłużenia. Oznacza to, że uwzględnia wszystkie istotne fakty i okoliczności, które stanowią zachętę ekonomiczną do jej przedłużenia lub karę ekonomiczną za jej nieprzedłużenie. Po dacie rozpoczęcia Spółka ponownie ocenia okres leasingu, jeśli wystąpi znaczące zdarzenie lub zmiana okoliczności pozostających pod jej kontrolą i wpływa na jej zdolność do wykonywania (lub niewykonywania) opcji przedłużenia (np. zmiana strategii biznesowej). Okres leasingu dla umów na czas nieokreślony Spółka posiada umowy leasingu zawarte na czas nieokreślony oraz umowy, które przekształciły się w umowy na czas nieokreślony, w których obie strony dysponują opcją wypowiedzenia. Ustalając okres leasingu, Spółka określa okres egzekwowalności umowy. Leasing przestaje być egzekwowalny, gdy zarówno leasingobiorca, jak i leasingodawca mają prawo wypowiedzenia umowy bez konieczności uzyskania zezwolenia drugiej strony bez ponoszenia kar większych niż nieznaczące. Spółka ocenia istotność szeroko rozumianych kar, tzn. poza kwestiami stricte umownymi bądź finansowymi, uwzględnia wszelkie inne istotne czynniki ekonomiczne zniechęcające do wypowiedzenia umowy (np. istotne inwestycje w przedmiocie leasingu, dostępność rozwiązań alternatywnych, koszty relokacji). Jeśli ani Spółka jako leasingobiorca, ani leasingodawca nie poniesie istotnej kary za wypowiedzenie (rozumianej szeroko), leasing przestaje być egzekwowalny i jego okres stanowi okres wypowiedzenia. Natomiast w sytuacji, gdy którakolwiek ze stron – zgodnie z profesjonalnym osądem – poniesie istotną karę za wypowiedzenie (rozumianą szeroko), Spółka określa okres leasingu jako wystarczająco pewny (czyli okres, co do którego można z wystarczającą pewnością założyć, że umowa będzie trwać). Krańcowa stopa procentowa leasingobiorcy Spółka nie jest w stanie z łatwością ustalić stopy procentowej dla umów leasingowych (najem nieruchomości), dlatego przy wycenie zobowiązania z tytułu leasingu stosuje krańcową stopę procentową leasingobiorcy. Jest to stopa procentowa, jaką Spółka musiałaby zapłacić, aby na podobny okres, w tej samej walucie i przy podobnych zabezpieczeniach pożyczyć środki niezbędne do zakupu składnika aktywów o podobnej wartości co składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania w podobnym środowisku gospodarczym. Szacunki Ujęcie umów leasingowych w Spółce wymaga dokonania różnego rodzaju szacunków oraz zaangażowania profesjonalnego osądu. Główny obszar, w którym ma to miejsce dotyczy oceny okresów leasingu, w umowach na czas nieokreślony oraz w umowach, w przypadku których Spółce przysługuje opcja przedłużenia umowy. Przy ustalaniu okresu leasingu Spółka musi rozważyć wszystkie fakty i okoliczności, w tym istnienie zachęt ekonomicznych do skorzystania lub nie z opcji przedłużenia umowy oraz z ewentualnej opcji wypowiedzenia umowy. Ustalając okres leasingu Spółka bierze również pod uwagę wartość nakładów poniesionych na przystosowanie leasingowanego aktywa do indywidualnych potrzeb, a w przypadku najmu nieruchomości – wielkość rynku w danej lokalizacji i specyfikę wynajmowanej nieruchomości. Na dzień 31 grudnia 2023 roku przedmiotem umów leasingu, w których Spółka jest leasingobiorcą były: ▪ nieruchomości, ▪ samochody. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 52 W poniższej tabeli zaprezentowano saldo zobowiązań z tytułu leasingu na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku. 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe Krótkoterminowe Długoterminowe Krótkoterminowe tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Leasing nieruchomości 41 784 7 175 41 409 7 792 Leasing samochodów - 71 1 856 695 Razem 41 784 7 246 43 265 8 487 Spadek salda zobowiązań z tytułu leasingu wynika z wcześniejszego wykupu samochodów z umów leasingu. Leasing nieruchomości Wartość netto nieruchomości, będącego przedmiotem umowy leasingu na dzień 31 grudnia 2023 roku wynosiła 45 790 tys. PLN, a na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła 44 458 tys. PLN. Przyszłe minimalne przepływy pieniężne oraz zobowiązanie wynikające z umowy leasingu nieruchomości przedstawiają się następująco: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Minimalne opłaty leasingowe w okresie krótszym niż 1 rok 9 720 9 110 w okresie 1-5 lat 42 193 36 724 w okresie dłuższym niż 5 lat 5 936 8 290 Przyszłe minimalne płatności leasingowe 57 849 54 124 Przyszłe koszty odsetkowe (8 890) (4 923) Wartość bieżąca zobowiązania leasingowego w okresie krótszym niż 1 rok 7 175 7 792 w okresie 1-5 lat 36 007 33 312 w okresie dłuższym niż 5 lat 5 777 8 097 Zobowiązanie z tytułu leasingu 48 959 49 201 Średnioważona krańcowa stopa procentowa z tytułu powyższego leasingu na dzień 31 grudnia 2023 roku wynosiła 5,21%, natomiast na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła 4,12 %. Leasing samochodów Wartość netto samochodów, będącego przedmiotem umowy leasingu na dzień 31 grudnia 2023 roku wynosiła 83 tys. PLN, a na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła 2 881 tys. PLN. Przyszłe minimalne przepływy pieniężne oraz zobowiązanie wynikające z umowy leasingu samochodów przedstawiają się następująco: ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 53 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Minimalne opłaty leasingowe w okresie krótszym niż 1 rok 76 740 w okresie 1-5 lat - 1 912 w okresie dłuższym niż 5 lat - - Przyszłe minimalne płatności leasingowe 76 2 652 Przyszłe koszty odsetkowe (5) (101) Wartość bieżąca opłat leasingowych w okresie krótszym niż 1 rok 71 695 w okresie 1-5 lat - 1 856 w okresie dłuższym niż 5 lat - - Zobowiązanie z tytułu leasingu 71 2 551 W poniższej tabeli zaprezentowano kwoty dotyczące kosztów z leasingu ujęte w rachunków zysków i strat za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku i w okresie porównywalnym: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Amortyzacja aktywów z tytułu prawa do użytkowania 5.3 (8 357) (8 806) Koszt odsetek z tytułu zobowiązań z tytułu leasingu 4.3 (1 660) (1 649) Koszty związane z leasingiem aktywów o niskiej wartości (23) (72) Koszty związane z leasingiem krótkoterminowym (135) - Zysk / strata z podnajmu powierzchni biurowych ujętych jako aktywo z tytułu prawa do użytkowania 52 176 Razem (10 123) (10 351) Pozostałe ujawnienia dotyczące leasingów znajdują się w nocie 6.3 . 5.14. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania Wybrane zasady rachunkowości Zobowiązania z tytułu dostaw i usług dotyczące działalności operacyjnej są ujmowane i wykazywane według kwot wymaganej zapłaty. Zobowiązania te wynikają z dostaw i usług, na które Spółka otrzymała faktury oraz takich, które nie zostały zafakturowane, ale które w ocenie Zarządu Spółki są wysoce prawdopodobne i dla których możliwe było precyzyjne określenie ich wysokości. Zobowiązania budżetowe to zobowiązania z tytułu podatków i danin publicznych oraz ubezpieczeń społecznych i ceł. Zobowiązania te ustala się w kwocie wymaganej zapłaty zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zobowiązania z tytułu kar umownych projektowych Kary umowne projektowe stanowią wynagrodzenie za niespełnienie lub nieprawidłowe spełnienie obowiązku świadczenia i wynikają raczej z umowy z klientem niż z ustawodawstwa danego kraju. Kary umowne projektowe są zmiennym elementem wynagrodzenia i pomniejszają cenę transakcyjną, a zobowiązanie z tytułu kar umownych projektowych jest rodzajem zobowiązania do zwrotu wynagrodzenia, nie jest natomiast zobowiązaniem z tytułu umowy z klientami. Pozostałe zobowiązania to zobowiązania wobec pracowników z tytułu niewypłaconych na dzień bilansowych wynagrodzeń, zobowiązania z tytułu zakupów środków trwałych i wartości niematerialnych oraz inne zobowiązania. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 54 Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku zobowiązania z tytułu dostaw i usług wynikały z następujących tytułów: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Wobec jednostek powiązanych, w tym: - 105 - 98 Zobowiązania zafakturowane - 105 - 98 Wobec jednostek pozostałych, w tym: - 5 512 - 7 301 Zobowiązania zafakturowane - 4 751 - 6 605 Zobowiązania niezafakturowane - 761 - 696 Razem zobowiązania z tytułu dostaw i usług - 5 617 - 7 399 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług są nieoprocentowane. Transakcje z podmiotami powiązanymi przedstawione są w punkcie 5.18 not objaśniających do niniejszego sprawozdania finansowego. Tabela poniżej przedstawia wartość brutto zobowiązań z tytułu dostaw i usług Spółki na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku według daty zapadalności na podstawie umownych niezdyskontowanych płatności. 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN % tys. PLN % Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Zobowiązania wymagalne 198 3,5% 60 0,8% Zobowiązania niewymagalne do 3 miesięcy 5 419 96,5% 7 339 99,2% Zobowiązania niewymagalne od 3 do 6 miesięcy - -% - -% Zobowiązania niewymagalne powyżej 6 miesięcy - -% - -% 5 617 100,0% 7 399 100,0% Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku pozostałe zobowiązania Spółki wynikały z następujących tytułów: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawych - 1 663 - 4 407 Pozostałe zobowiązania budżetowe Podatek od wartości dodanej (VAT) - 6 700 - 5 949 Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) - 3 740 - 2 873 Składki na ubezpieczenia społeczne (ZUS) - 6 541 - 5 760 Pozostałe - 135 - 121 Razem pozostałe zobowiązania budżetowe - 17 116 - 14 703 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 55 Pozostałe zobowiązania Zobowiązania wobec pracowników - 4 042 - 3 197 Zobowiązania z tytułu zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych - 885 - 318 Inne zobowiązania - 887 - 380 Razem pozostałe zobowiązania - 5 814 - 3 895 5.15. Zobowiązania z tytułu umów z klientami Wybrane zasady rachunkowości Zobowiązania z tytułu umów z klientami to obowiązki jednostki do przekazania na rzecz klienta dóbr i usług, w zamian, za które Spółka otrzymała wynagrodzenie (lub kwota wynagrodzenia jest należna) od klienta. W ramach zobowiązań z tytułu umów z klientami prezentowane są zobowiązania z tytułu wyceny kontraktów IT oraz rozliczenia międzyokresowe przychodów z tytułu nierozliczonych na dzień bilansowy licencji z prawem do dostępu, a także przyszłe przychody z tytułu usług takich jak opieka informatyczna (utrzymanie), które są rozliczane w czasie. Ze względu na dużą różnorodność zobowiązań do wykonania świadczenia trudno jest określić jeden moment, w którym Spółka co do zasady spełnia swoje zobowiązania do wykonania świadczenia. Najczęściej w przypadku kontraktów na wdrożenie kompleksowego systemu IT oraz kontraktów utrzymaniowych Spółka spełnia swoje zobowiązania podczas świadczenia usług dla klientów. W przypadku świadczenia polegającego na dostarczeniu do klienta licencji na oprogramowanie (z prawem do korzystania) Spółka uznaje zobowiązanie do wykonania świadczenia za spełnione w momencie udzielenia licencji, ale nie wcześniej niż z początkiem okresu, w którym klient może zacząć korzystać z tego oprogramowania (najczęściej w momencie przekazania klucza licencyjnego), co w ocenie Spółki jest jednoznaczne z przekazaniem klientowi kontroli nad licencją. Szacunki Każdorazowo Spółka dokonuje profesjonalnego osądu i szacunku wartości stopnia zaawansowania realizacji kontraktów wdrożeniowych w stosunku do wystawionych faktur i alokacji ceny transakcyjnej. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku zobowiązania z tytułu umów z klientami Spółki wynikały z tytułów wyszczególnionych w tabeli poniżej: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Zobowiązania z tytułu umów z klientami Wobec jednostek powiązanych, w tym: - 7 - 121 Rozliczenia międzyokresowe przychodów z tytułu umów z klientami - 7 - 8 Zobowiązania z tytułu wyceny kontraktów IT - - - 113 Wobec jednostek pozostałych, w tym: - 18 911 - 16 679 Rozliczenia międzyokresowe przychodów z tytułu umów z klientami - 17 958 - 16 586 - usługi serwisowe opłacone z góry - 4 956 - 4 536 - opłaty licencyjne - 13 002 - 12 050 Zobowiązania z tytułu wyceny kontraktów IT - 953 - 93 Razem zobowiązania z tytułu umów z klientami - 18 918 - 16 800 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 56 Zmiana wartości zobowiązania z tytułu umów z klientami w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Wartość zobowiązania z tytułu umów na dzień 1 stycznia 16 800 15 368 Wystawienie faktur ponad zrealizowany obowiązek świadczenia 49 437 43 068 Realizacja nowych obowiązków świadczeń bez wystawienia faktury (-); zmiana wartości szacunkowej ceny transakcyjnej, inne zmiany założeń (+) / (-) (47 319) (41 636) Wartość zobowiązania z umowy z klientami na koniec okresu 18 918 16 800 Około 16 420 tys PLN salda zobowiązań z tytułu umów na dzień 1 stycznia 2023 roku zostało rozpoznane jako przychody w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2023 roku. Około 15 260 tys PLN salda zobowiązań z tytułu umów na dzień 1 stycznia 2022 roku zostało rozpoznane jako przychody w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku. 5.16. Rezerwy Wybrane zasady rachunkowości Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Spółce ciąży obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne, oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Świadczenia po okresie zatrudnienia Rezerwa na świadczenia po okresie zatrudnienia to rezerwa na świadczenia pracownicze (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy i krótkoterminowe świadczenia pracownicze), które są należne po zakończeniu zatrudnienia. W Spółce funkcjonuje program określonych składek, jednostka wpłaca składki w ustalonej wysokości do odrębnego podmiotu (w warunkach polskich funduszu ubezpieczeń społecznych) i nie będzie ciążył na niej prawny ani zwyczajowo oczekiwany obowiązek zapłacenia dodatkowych składek, jeśli fundusz nie będzie posiadał aktywów w wysokości wystarczającej do zapłaty wszystkich świadczeń pracowniczych, dotyczących pracy wykonanej przez pracownika w okresie bieżącym i w okresach ubiegłych. Spółka tworzy rezerwę na świadczenia po okresie zatrudnienia w oparciu o wyliczenia dokonane przez niezależnego aktuariusza. Ponowna wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych dotyczących programów określonych świadczeń obejmująca zyski i straty aktuarialne ujmowana jest w innych całkowitych dochodach i nie podlega późniejszej reklasyfikacji do zysku lub straty. Rezerwy na ryzyka spraw sądowych i pozostałe rezerwy Pozostałe rezerwy obejmują głównie rezerwy na toczące się postępowania sądowe i tworzone są na bazie dostępnych informacji, w tym zwłaszcza opinii prawników i niezależnych ekspertów. Spółka tworzy rezerwy w przypadku, gdy na koniec okresu sprawozdawczego na Spółce ciąży obowiązek wynikający ze zdarzeń przeszłych, który można wiarygodnie oszacować i gdy jest prawdopodobne, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wydatkowania środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. Szacunki Należy mieć na uwadze, że wszystkie oszacowane w Spółce rezerwy, w tym zwłaszcza rezerwy na kary umowne oraz na kontrakty rodzące obciążenia, wymagały zaangażowania profesjonalnego osądu i szacunków dla skwantyfikowana najbardziej prawdopodobnej kwoty przyszłego wypływu korzyści ekonomicznych ze Spółki. Szacunek ten może jednak ulec w przyszłości zmianie i faktyczny wypływ korzyści może okazać się większy lub mniejszy od ujętego w sprawozdaniu. Zmiana wartości rezerw w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym wynikała z następujących ruchów: ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 57 Świadczenia po okresie zatrudnienia Pozostałe rezerwy Ogółem tys. PLN tys. PLN tys. PLN Na dzień 1 stycznia 2023 roku 2 044 - 2 044 Zawiązanie (+) 235 - 235 Zyski/straty aktuarialne (+) / (-) 685 - 685 Na dzień 31 grudnia 2023 roku, w tym 2 964 - 2 964 Krótkoterminowe 62 - 62 Długoterminowe 2 902 - 2 902 Na dzień 1 stycznia 2022 roku 2 607 - 2 607 Zawiązanie (+) 251 - 251 Zyski/straty aktuarialne (+) / (-) (814) - (814) Na dzień 31 grudnia 2022 roku, w tym 2 044 - 2 044 Krótkoterminowe 84 - 84 Długoterminowe 1 960 - 1 960 Rezerwa na świadczenia po okresie zatrudnienia dotyczy w całości świadczeń emerytalnych, które zostaną potencjalnie wypłacone pracownikom Spółki w momencie przechodzenia na emeryturę. Spółka wypłaca odprawę pracownikom przechodzącym na emeryturę, zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, tj. w wysokości jednego średniomiesięcznego wynagrodzenia. Rezerwa na świadczenia po okresie zatrudnienia została ujęta przez Spółkę na podstawie wyliczeń dokonanych przez aktuariusza. Główne założenia przyjęte przez aktuariusza na dzień bilansowy do wyliczenia kwoty zobowiązania są następujące: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Stopa dyskontowa (%) 5,3% 6,5% Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń (%) 14,5% 13,25% Przewidywana stopa wynagrodzeń w pierwszym roku wynosi 14,5% natomiast w latach następnych 5% 5.17. Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów Wybrane zasady rachunkowości Rezerwa na niewykorzystane urlopy Spółka tworzy „rezerwę” (ujmowaną jako element rozliczeń międzyokresowych biernych) na niewykorzystane urlopy, które dotyczą okresów poprzedzających datę bilansową, a będą wykorzystane w przyszłości dla wszystkich pracowników Spółki, ponieważ w warunkach polskich niewykorzystane urlopy stanowią kumulowane płatne nieobecności (nieobecności, do których uprawnienia przechodzą na przyszłe okresy i można je wykorzystać, o ile nie zrobiono tego w bieżącym okresie). Wielkość rezerwy zależy od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oraz liczby niewykorzystanych, a przysługujących pracownikowi dni urlopu na datę bilansową. Spółka uznaje koszty z tytułu niewykorzystanych urlopów na bazie memoriałowej w oparciu o szacowane wartości i ujmuje je w rachunku zysków i strat w pozycji wynagrodzeń (zgodnie z miejscem ich powstawania). Rezerwa na premie Zobowiązanie dotyczące systemów premiowych wynika z pracy pracowników, a nie z transakcji przeprowadzonej z właścicielami Spółki. W związku z tym koszty takich programów (nawet jeśli zakładają one wypłaty premii z zysku) stanowią zawsze koszty działalności Spółki, nie są zaś nigdy ujmowane jako podział zysku. Spółka ujmuje przewidywane koszty wypłat z zysku i premii wtedy i tylko wtedy, gdy: ▪ ciąży na niej obecny prawny lub zwyczajowo oczekiwany obowiązek dokonania takich wypłat w wyniku zdarzeń przeszłych oraz ▪ można dokonać wiarygodnej wyceny takiego zobowiązania. Bieżące zobowiązanie występuje wtedy i tylko wtedy, gdy jednostka nie ma realnej możliwości wycofania się z dokonania ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 58 płatności. Szacunki Spółka szacuje wysokość zobowiązań w oparciu o przyjęte założenia i metodologię oceniając prawdopodobieństwo wydatkowania środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne i za zobowiązania uznaje te kwoty, których prawdopodobieństwo i czas wydatkowania na dzień bilansowy jest wysokie. Rezerwa na premie uzależniona jest w znaczącej części przypadków od szacowań co do zrealizowanego przez Spółkę wyniku na różnych poziomach. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku bierne rozliczenia międzyokresowe Spółki wynikały z następujących tytułów: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Długoterminowe tys. PLN Krótkoterminowe tys. PLN Rozliczenia międzyokresowe kosztów, w tym Rezerwa na niewykorzystane urlopy - 4 475 - 4 377 Rezerwa na premie dla pracowników i Zarządu - 8 362 - 9 929 Razem - 12 837 - 14 306 Na saldo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów składają się: rezerwy na niewykorzystane urlopy, rezerwy na wynagrodzenia okresu przeznaczone do wypłaty w okresach następnych, wynikające z zasad systemu premiowego obowiązującego w Spółce. 5.18. Transakcje z podmiotami powiązanymi Przychody od podmiotów powiązanych obejmują przychody ze sprzedaży towarów i usług informatycznych związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi oraz działalnością pozostałą. Zakupy od podmiotów powiązanych obejmują nabycia towarów i usług związanych z prowadzonymi projektami informatycznymi, zakupem usług doradczych oraz najmem powierzchni biurowych. Transakcje z podmiotami powiązanymi odbywają się na zasadach rynkowych. Przychody Zakupy 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Transakcje z Asseco Poland S.A. 2 964 4 076 4 503 2 380 Transakcje z pozostałymi jednostkami powiązanymi 1 211 711 190 189 Razem transakcje z podmiotami powiązanymi 4 175 4 787 4 693 2 569 Należności z tytułu dostaw i usług, pozostałe oraz aktywa z tytułu umów z klientem na dzień Zobowiązania z tytułu dostaw i usług, zobowiązania z tytułu umów z klientami, zobowiązania leasingowe oraz pozostałe zobowiązania na dzień 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Transakcje z Asseco Poland S.A. 216 1 310 9 419 10 106 Transakcje z pozostałymi jednostkami powiązanymi 40 94 25 50 Razem transakcje z podmiotami powiązanymi 256 1 404 9 444 10 156 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 59 Na dzień 31 grudnia 2023 roku saldo zobowiązań z tytułu leasingu z podmiotami powiązanymi poprzez Kadrę Zarządzającą wynosiło 11 649 tys. PLN, natomiast na dzień 31 grudnia 2022 roku saldo zobowiązań z tytułu leasingu z podmiotami powiązanymi poprzez Kadrę Zarządzającą wynosiło 13 215 tys. PLN. W 2023 roku koszty odsetek z tytułu leasingu z podmiotami powiązanymi poprzez Kadrę Zarządzająca wynosiły 166 tys. PLN, natomiast w roku 2022 koszty odsetek z tytułu leasingu z podmiotami powiązanymi poprzez Kadrę Zarządzającą wynosiły 215 tys. PLN. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na 31 grudnia 2022 roku nie wystąpiło saldo nierozliczonych należności z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi poprzez Kadrę Zarządzającą oraz z Kadrą Zarządzającą. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku nie wystąpiło saldo nierozliczonych zobowiązań z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi poprzez Kadrę Zarządzającą oraz z Kadrą Zarządzającą. Według ewidencji Asseco Business Solutions S.A. w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku wartość (netto) transakcji zakupu towarów i usług (w tym najmu) z podmiotami powiązanymi poprzez Kadrę Zarządzającą oraz z Kadrą Zarządzającą wynosiła 2 580 tys. PLN, natomiast w okresie porównywalnym wynosiła 2 218 tys. PLN. Wartość (netto) transakcji sprzedaży towarów i usług do podmiotów powiązanych poprzez Kadrę Zarządzającą oraz do Kadry Zarządzającej wynosiła 24 tys. PLN, natomiast w okresie porównywalnym była to kwota 52 tys. PLN. W nocie 8.5 niniejszego sprawozdania finansowego zaprezentowano wynagrodzenie kluczowego personelu. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 60 VI. Noty objaśniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych 6.1. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej W poniższej tabeli wyszczególniono pozycje, które zostały uwzględnione w linii „Zmiany stanu kapitału pracującego”: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 tys. PLN 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN Zmiana stanu zapasów 161 (21) Zmiana stanu należności i aktywów z tytułu umów z klientami (2 340) (7 507) Zmiana stanu pozostałych aktywów niefinansowych 18 47 Zmiana stanu zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz zobowiązań z tytułu umów z klientami 4 098 9 279 Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych (1 243) 5 849 Zmiana stanu rezerw 235 251 Razem 929 7 898 6.2. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej W poniższej tabeli zaprezentowano szczegóły dotyczące wpływów i wydatków związanych z rzeczowymi aktywami trwałymi i wartościami niematerialnymi w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym: 12 miesięcy do 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Sprzedaż rzeczowych aktywów trwałych 808 234 Nabycie rzeczowych aktywów trwałych (13 983) (15 158) Nabycie wartości niematerialnych (238) (25) Nakłady na prace rozwojowe (22 770) (20 156) 6.3. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej ▪ Dywidendy wypłacone - pozycja zawiera dywidendę wypłaconą przez Spółkę w wysokości 76 862 tys. PLN (szczegóły dotyczące dywidendy za 2022 rok zostały przedstawione w punkcie 4.6 not objaśniających); Całkowity wypływ środków pieniężnych z tytułu spłaty zobowiązań leasingowych wyniósł w 2023 roku 12 349 tys. PLN, z czego: ▪ 10 531 tys. PLN to spłata zobowiązań rozpoznawanych jako zobowiązania leasingowe, ▪ 1 660 tys. PLN to spłata odsetek od wyżej wymienionych zobowiązań, ▪ 158 tys. PLN to spłata zobowiązań leasingowych korzystających z wyjątku praktycznego dotyczy leasingów krótkoterminowych oraz leasingów o niskiej wartości. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 61 Całkowity wypływ środków pieniężnych z tytułu spłaty zobowiązań leasingowych wyniósł w 2022 roku 16 297 tys. PLN, z czego: ▪ 14 576 tys. PLN to spłata zobowiązań rozpoznawanych jako zobowiązania leasingowe, ▪ 1 649 tys. PLN to spłata odsetek od wyżej wymienionych zobowiązań, ▪ 72 tys. PLN to spłata zobowiązań leasingowych korzystających z wyjątku praktycznego dotyczy leasingów krótkoterminowych oraz leasingów o niskiej wartości. Kredyty bankowe, pożyczki Leasing Zobowiązania z tytułu dywidend tys. PLN tys. PLN tys. PLN Na dzień 1 stycznia 2023 - 51 752 - Wpływy (+) 5 602 - - Spłata kapitału - wydatek (5 602) (10 531) (76 862) Przepływy gotówkowe Spłata odsetek - wydatek (24) (1 660) - Naliczone odsetki 24 1 660 - Nowe umowy leasingowe - 909 Zwiększenie zobowiązań - 10 214 - Różnice kursowe ujęte w przychodach/kosztach finansowych - (1 334) - Zadeklarowane dywidendy - - 76 862 Zmiany bezgotówkowe Zmniejszenie zobowiązań - (1 980) - Na dzień 31 grudnia 2023 - 49 030 - Kredyty bankowe, pożyczki Leasing Zobowiązania z tytułu dywidend tys. PLN tys. PLN tys. PLN Na dzień 1 stycznia 2022 - 64 345 - Wpływy (+) - - - Spłata kapitału - wydatek - (14 576) (70 847) Przepływy gotówkowe Spłata odsetek - wydatek - (1 649) - Naliczone odsetki - 1 649 - Nowe umowy leasingowe - 1 016 - Zwiększenie zobowiązań - 5 151 - Różnice kursowe ujęte w przychodach/kosztach finansowych - 332 - Zadeklarowane dywidendy - - 70 847 Zmiany bezgotówkowe Zmniejszenie zobowiązań - (4 516) - Na dzień 31 grudnia 2022 - 51 752 - ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 62 VII. Noty objaśniające cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym Asseco Business Solutions S.A. narażona jest na szereg rodzajów ryzyk mających źródła zarówno w sytuacji makroekonomicznej Polski, jak i mikroekonomicznej w samej Spółce. Głównymi czynnikami rynkowymi mogącymi wywierać negatywny wpływ na wynik Spółki są: (i) wahania kursów walut obcych względem złotego oraz (ii) zmiany rynkowych stóp procentowych. ▪ Ryzyko zmian kursów walutowych Podstawową walutą operacyjną Spółki jest polski złoty, jednak niektóre kontrakty IT oraz umowa leasingu nieruchomości denominowane są w walucie obcej (EUR i USD). W związku z tym Spółka narażona jest na wahania wyniku będące rezultatem różnic w kursie waluty obcej w stosunku do polskiego złotego w okresie od daty zawarcia kontraktu do daty wystawienia lub płatności faktury. Identyfikacja: Zgodnie z obowiązującymi w Spółce procedurami zawierania kontraktów handlowych każda umowa zawarta lub denominowana w walucie obcej podlega szczególnej ewidencji. Pomiar: Miarą ekspozycji na ryzyko kursowe jest wartość kontraktu w walucie obcej oraz nominał instrumentów finansowych powstałych w wyniku zawarcia instrumentów pochodnych na rynku finansowym z drugiej strony. Obowiązujące procedury prowadzenia projektów informatycznych nakazują systematyczne aktualizowanie harmonogramów przepływów pieniężnych poszczególnych projektów. Cel: Celem przeciwdziałania ryzyku zmian kursów walut jest ograniczenie ich negatywnego wpływu na wynik projektów. Środkiem stosowanym do zabezpieczeń kontraktów rozliczanych w walucie obcej są proste instrumenty pochodne typu forward (z dostawą lub bez, w zależności od zabezpieczanego kontraktu) oraz utrzymywania salda środków pieniężnych w walucie. Dopasowanie zabezpieczenia ryzyka walutowego polega na kupowaniu odpowiednich instrumentów finansowych, dzięki którym zmiany czynnika powodującego ryzyko nie wpływają na wynik Spółki (zmiany instrumentów wbudowanych oraz instrumentów zawartych per saldo znoszą się). Niemniej jednak w związku ze znaczną zmiennością harmonogramów projektów oraz wynikającą z nich zmiennością przepływów pieniężnych, Spółka jest narażona na zmiany wielkości ekspozycji na ten czynnik ryzyka. Stąd też Spółka dynamicznie dokonuje przesunięć istniejących instrumentów zabezpieczających lub zawiera nowe tak, aby dopasowanie było jak najbardziej właściwe. Należy jednak wziąć pod uwagę, iż instrumenty wbudowane zmieniają swoją wycenę w oparciu o dane z dnia podpisania umowy (spot i punkty swapowe) natomiast przesunięcie lub zawarcie nowych instrumentów na rynku finansowym może nastąpić jedynie w oparciu o aktualnie obowiązujące stawki. Z tego wynika, że możliwe jest niedopasowanie wartości instrumentów finansowych i potencjalny wpływ wahań kursów walut na bieżący wynik Spółki. W poniższych tabelach zaprezentowano ekspozycję walutową należności i zobowiązań na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz 31 grudnia 2022 roku: 31 grudnia 2023 Wartość bilansowa na dzień 31.12.2023 Ekspozycja walutowa na dzień 31.12.2023 EUR USD tys. PLN tys. PLN tys .PLN tys. PLN Należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywa z tytułu umów z klientami 54 874 8 669 8 669 - Środki pieniężne 52 999 1 277 1 056 221 Zobowiązania z tytułu leasingu 49 030 20 386 20 386 - Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 5 617 500 500 - ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 63 31 grudnia 2022 Wartość bilansowa na dzień 31.12.2022 Ekspozycja walutowa na dzień 31.12.2022 EUR USD tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywa z tytułu umów z klientami 52 548 9 854 9 854 - Środki pieniężne 48 282 16 169 16 091 78 Zobowiązania z tytułu leasingu 51 752 18 939 18 939 - Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 7 339 636 636 - Na dzień 31 grudnia 2023 roku o raz 31 grudnia 2022 roku Spółka nie posiadała kontraktów forward na sprzedaż waluty. ▪ Ryzyko zmian stopy procentowej Spółka jest narażona na ryzyko zmiany stopy procentowej w dwóch obszarach swojej aktywności: (i) zmiana wartości odsetek naliczonych od otrzymanych kredytów opartych na zmiennej stopie procentowej oraz (ii) zmiana wyceny zawartych instrumentów pochodnych, opartych na krzywej forwardowej stóp procentowych. Na dzień bilansowy w związku z brakiem zadłużenia w liniach kredytowych Spółka narażona jest tylko na ekspozycję w zakresie zamiany stóp procentowych w odniesieniu do lokat terminowych. Identyfikacja: Ryzyko zmian stopy procentowej powstaje i jest rozpoznawane w Spółce w momencie zawarcia transakcji lub instrumentu finansowego opartego na zmiennej stopie procentowej. Pomiar: Spółka mierzy ekspozycje na ten czynnik ryzyka zestawiając sumę kwot wynikających ze wszystkich instrumentów finansowych opartych o zmienną stopę procentową. Dodatkowo Spółka prowadzi ewidencję dotyczącą planowanego zadłużenia w ciągu przyszłych 12 miesięcy, a dla instrumentów długoterminowych na okres ich obowiązywania. Cel: Celem ograniczenia ryzyka jest minimalizacja kosztów z tytułu zawartych instrumentów finansowych opartych na zmiennej stopie procentowej. Środki: Spółka ma dostępne dwa instrumenty ograniczające ryzyko: (i) stara się unikać zaciągania zobowiązań opartych na zmiennej stopie procentowej, (ii) jeśli pierwsze rozwiązanie nie jest możliwe, Spółka ma możliwość zawarcia kontraktów terminowych na stopę procentową. Dostosowanie: Spółka gromadzi i analizuje bieżące informacje z rynku na temat aktualnej ekspozycji na ryzyko zmiany stopy procentowej. W obecnej sytuacji Spółka nie zabezpiecza zmian stopy procentowej z uwagi na niewielką nieprzewidywalność harmonogramów spłat poszczególnych zobowiązań opartych na zmiennej stopie. ▪ Ryzyko kredytowe kontrahentów Spółka narażona jest na ryzyko związane z niewywiązywaniem się z umów przez kontrahentów. Po pierwsze ryzyko to dotyczy wiarygodności kredytowej oraz dobrej woli odbiorców, którym Spółka dostarcza rozwiązania informatyczne. Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe odpowiada wartości księgowej aktywów finansowych. Identyfikacja: Ryzyko to identyfikowane jest każdorazowo, przy zawieraniu umowy z klientem oraz później, podczas rozliczania płatności. Pomiar: Pomiar tego typu ryzyka opiera się na wiedzy o skargach lub toczących się procesach przeciw klientowi podczas zawierania umowy. Co dwa tygodnie przeprowadza się kontrolę rozliczonych płatności dotyczących podpisanych kontraktów, razem z analizą rachunków zysków i strat projektów. Cel: Minimalizowanie kwoty nieściągalnych należności. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 64 Spółka posiada odpowiednią politykę w zakresie dokonywania sprzedaży tylko zweryfikowanym klientom. Środkiem kontroli ryzyka jest bieżący monitoring terminowości przelewów oraz w razie potrzeby, upomnienia się o należną zapłatę lub przekazywanie należności do firm windykacyjnych. Ilościowa analiza ryzyka kredytowego dla należności została przedstawiona w nocie 5.5 ▪ Ryzyko związane z płynnością Spółka monitoruje ryzyko braku funduszy za pomocą okresowego planowania płynności, uwzględniając terminy wymagalności/zapadalności aktywów i zobowiązań oraz prognozowane przepływy pieniężne z działalności operacyjnej. Celem Spółki jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania, poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania, w tym przede wszystkim: kredytów w rachunku bieżącym, kredytów i pożyczek. Działania Spółki w zakresie zarządzania płynnością polegają na planowaniu i monitorowaniu przepływów pieniężnych. Spółka monitoruje cyklicznie (w odstępach tygodniowych) stan gotówki, poziomy kapitału pracującego oraz zadłużenie w celu zapewnienia środków na prowadzenie bieżącej działalności. Zarządzanie płynnością w Spółce polega w szczególności na odpowiednim zabezpieczeniu odpowiedniej płynności natychmiastowej poprzez posiadanie zasobów gotówki na kontach w bankach o odpowiednim ratingu (rachunki bieżące i lokaty terminowe o różnych terminach zapadalności) oraz otwartych liniach kredytowych, które nie zastały wykorzystane w ciągu okresu sprawozdawczego. Otwarte linie kredytowe zostały ujawnione w nocie 5.12 w której wymieniono maksymalną wysokość zabezpieczonego, ale niewykorzystanego, zadłużenia oraz stopę procentową ewentualnego kredytu. Całość zadłużenia bankowego wraz z terminami zapadalności została ujawniona w tej samej nocie. W nocie 5.9 zaprezentowano natomiast stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w posiadaniu Spółki na dzień 31 grudnia 2023 roku. Ilościowa analiza płynności Spółki w podziale na poszczególne kategorie zobowiązań i aktywów została przedstawiona: dla należności w nocie 5.5 , dla zobowiązań w nocie 5.14 , a dla kredytów w nocie 5.12 not objaśniających do niniejszego sprawozdania finansowego. Zobowiązania wymagalne do 3 miesięcy Zobowiązania wymagalne od 3 do 12 miesięcy Zobowiązania wymagalne od 1 roku do 5 lat Zobowiązania wymagalne powyżej 5 lat tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Zobowiązania finansowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 5 617 - - - Zobowiązania z tytułu leasingu 2 115 7 681 42 193 5 936 7 732 7 681 42 193 5 936 Wiekowana wartość uwzględnia tylko umowne przepływy niezdyskontowane, w przeciwieństwie do wartości prezentowanej w bilansie Analogiczna analiza została przeprowadzona za 12 miesięcy zakończone 31 grudnia 2022 roku: Zobowiązania wymagalne do 3 miesięcy Zobowiązania wymagalne od 3 do 12 miesięcy Zobowiązania wymagalne od 1 roku do 5 lat Zobowiązania wymagalne powyżej 5 lat tys. PLN tys. PLN tys. PLN tys. PLN Zobowiązania finansowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 60 7 339 - - Zobowiązania z tytułu leasingu 2 952 6 898 38 636 8 290 3 012 14 237 38 636 8 290 Wiekowana wartość uwzględnia tylko umowne przepływy niezdyskontowane, w przeciwieństwie do wartości prezentowanej w bilansie ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 65 ▪ Analiza wrażliwości - ryzyko walutowe Spółka stara się zawierać umowy z klientami w walucie polskiej, aby uniknąć narażenia na ryzyko związane z fluktuacjami kursów walut obcych w stosunku do złotego. Na dzień 31 grudnia 2023 roku jak i na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka przeprowadziła analizę wpływu zmiany kursu PLN do EUR na wynik finansowy brutto. Przy założeniu umocnienia się kursu PLN do EUR o 10%, wynik Spółki wzrósłby o 1 116 tys. PLN. Tym samym osłabienie się kursu PLN do EUR o 10% spowodowałoby obniżenie wyniku finansowego Spółki o 1 116 tys. PLN. Na dzień 31 grudnia 2023 Wartość narażona na ryzyko Wpływ na wynik finansowy Spółki EUR tys. PLN (10%) 10% Aktywa finansowe Środki pieniężne 1 056 (106) 106 Należności z tytułu dostaw i usług 8 669 (867) 867 Zobowiązania Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 500 50 (50) Zobowiązania z tytułu leasingu 20 386 2 039 (2 039) Per saldo 1 116 (1 116) Na dzień 31 grudnia 2022 Wartość narażona na ryzyko Wpływ na wynik finansowy Spółki EUR tys. PLN (10%) 10% Aktywa finansowe Środki pieniężne 16 091 (1 609) 1 609 Należności z tytułu dostaw i usług 9 854 (985) 985 Zobowiązania Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 636 64 (64) Zobowiązania z tytułu leasingu 18 939 1 894 (1 894) Per saldo (584) 584 Na dzień 31 grudnia 2023 roku Spółka przeprowadziła analizę wpływu zmiany kursu PLN do USD na wynik finansowy brutto. Przy założeniu umocnienia się kursu PLN do USD o 10%, wynik Spółki wzrósłby o 22 tys. PLN. Tym samym osłabienie się kursu PLN do USD o 10% spowodowałoby obniżenie wyniku Spółki o 22 tys. PLN. Na dzień 31 grudnia 2023 Wartość narażona na ryzyko Wpływ na wynik finansowy Spółki USD tys. PLN (10%) 10% Aktywa finansowe Środki pieniężne 221 (22) 22 Per saldo (22) 22 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 66 Na dzień 31 grudnia 2022 Wartość narażona na ryzyko Wpływ na wynik finansowy Spółki USD tys. PLN (10%) 10% Aktywa finansowe Środki pieniężne 78 (8) 8 Per saldo (8) 8 ▪ Analiza wrażliwości - ryzyko stopy procentowej Spółka unika zaciągania kredytów opartych na zmiennej stopie procentowej. W przypadku konieczności zawarcia umów kredytowych opartych o zmienną stopę procentową, Spółka nie posiada strategii zabezpieczenia tego ryzyka. Spółka posiada możliwość zaciągnięcia kredytu w rachunku bieżącym, który jest oparty o zmienna stopę procentową. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka nie posiadała zadłużenia z tytułu kredytów. Aktywa i pozostałe zobowiązania Spółki oparte na zmiennej stopie procentowej, ze względu na brak istotności, nie są analizowane w kontekście ryzyka stóp procentowych. ▪ Metody przyjęte przy przeprowadzaniu analizy wrażliwości Wartości procentowe, względem których przeprowadzona została analiza wrażliwości na zmiany kursów walutowych mogących mieć wpływ na wynik Jednostki wynoszą +/- 10%. Analiza wrażliwości zakłada powiększanie lub pomniejszanie kursu walutowego z dnia bilansowego o ten procent. Ryzyko stopy procentowej analizowane jest przy wartościach +/- 1 p.p. ▪ Pozostałe rodzaje ryzyka Dla pozostałych rodzajów ryzyka, ze względu na ich naturę i brak możliwości pełnej kwalifikacji nie dokonuje się analizy wrażliwości. ▪ Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat Na dzień 31 grudnia 2023 roku Spółka posiadała następujące pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat: Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku: Przychody /(koszty) z tytułu odsetek Zyski /(straty) z tytułu różnic kursowych Rozwiązanie/ (utworzenie) odpisów aktualizujących Zyski /(straty) z tytułu realizacji i wyceny Razem Aktywa finansowe: 1 892 (901) 81 52 1 124 Kontrakty forward - - - 52 52 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 382 (216) - - 1 166 Lokaty bankowe 503 - - - 503 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 7 (685) 81 - (597) Zobowiązania finansowe: (1 684) 1 317 - - (367) Zobowiązania z tytułu leasingu (1 660) 1 334 - - (326) Kredyty bankowe (24) - - - (24) Zobowiązania z tytułu dostaw i usług - (17) - - (17) ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 67 Na dzień 31 grudnia 2022 roku Spółka posiadała następujące pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat: Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku: Przychody /(koszty) z tytułu odsetek Zyski /(straty) z tytułu różnic kursowych Rozwiązanie/ (utworzenie) odpisów aktualizujących Zyski /(straty) z tytułu realizacji i wyceny Razem Aktywa finansowe: 681 (125) (4) - 552 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 679 (64) - - 615 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 2 (61) (4) - (63) Zobowiązania finansowe: (1 649) (242) - - (1 891) Zobowiązania z tytułu leasingu (1 649) (332) - - (1 981) Zobowiązania z tytułu dostaw i usług - 90 - - 90 VIII. Pozostałe noty objaśniające 8.1. Zobowiązania pozabilansowe Wybrane zasady rachunkowości Zobowiązania pozabilansowe to przede wszystkim zobowiązania warunkowe, przez które Spółka rozumie: możliwy obowiązek, który powstanie na skutek przeszłych zdarzeń, którego istnienie zostanie potwierdzone dopiero w momencie wystąpienia lub braku wystąpienia jednego lub większej ilości niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie w pełni podlegają kontroli jednostki, lub obecny obowiązek, który powstaje na skutek przeszłych zdarzeń, ale nie jest ujmowany w sprawozdaniu ponieważ: (i) nie jest prawdopodobnie, aby wypełnienie obowiązku spowodowało konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne, bądź (ii) kwoty obowiązku (zobowiązania) nie można wycenić wystarczająco wiarygodnie. Zobowiązania warunkowe nie są wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, jednakże ujawnia się informację o zobowiązaniu warunkowym, chyba, że prawdopodobieństwo wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne jest znikome. Umowy leasingu podlegające zwolnieniom – uproszczenia dotyczące umów krótkoterminowych i aktywów o niskiej wartości Spółka stosuje wyjątek praktyczny dotyczący umów najmu oraz umów o podobnym charakterze zawartych na okres krótszy niż 12 miesięcy od daty rozpoczęcia leasingu. Wyjątek dotyczący wynajmu aktywów o niskiej wartości jest natomiast w Spółce stosowany dla wynajmu głównie sprzętu IT i pozostałego wyposażenia o niskiej wartości początkowej, których wartość nie przekracza 5 tys. USD. Płatności leasingowe w przypadku obu wymienionych wyjątków rozpoznawane są w kosztach okresu, którego dotyczą, metodą, co do zasady, liniową. Ani aktywo z tytułu prawa do użytkowania ani odpowiadające mu zobowiązanie finansowe nie są w tym przypadku rozpoznawane w bilansie. Zobowiązania dotyczące umów leasingu podlegających zwolnieniom stanowią zobowiązania pozabilansowe. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 68 Zobowiązania warunkowe na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku zostały przedstawione w poniższej tabeli: 31 grudnia 2023 tys. PLN 31 grudnia 2022 tys. PLN Zobowiązania z tytułu gwarancji dobrego wykonania Zobowiązania wymagalne do 3 miesięcy - - Zobowiązania wymagalne od 3 do 12 miesięcy 881 505 Zobowiązania wymagalne od 1 roku do 5 lat 560 881 Zobowiązania wymagalne powyżej 5 lat - - Razem 1 441 1 386 Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku zobowiązania z tytułu gwarancji najmu udzielonych podmiotom powiązanym poprzez Kadrę Zarządzającą wynosiło 300 tys. PLN. W ocenie Zarządu prawdopodobieństwo realizacji zobowiązań wynikających z przedstawionych w tabeli powyżej gwarancji jest znikome. Żadne z zobowiązań gwarancyjnych nie spełniają definicji gwarancji finansowej zgodnie z MSSF 9. 8.2. Sezonowość i cykliczność Rozkład przychodów operacyjnych Spółki w poszczególnych kwartałach roku podlega niewielkiej sezonowości. Przychody w czwartym kwartale są zwykle nieznacznie wyższe niż w pozostałych kwartałach, ponieważ duża ich część generowana jest przez sprzedaż usług IT dla dużych przedsiębiorstw i instytucji państwowych. Podmioty te w ostatnich miesiącach roku dokonują często większych zakupów inwestycyjnych sprzętu i licencji. 8.3. Zatrudnienie Przeciętne zatrudnienie w okresie sprawozdawczym * 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 Zarząd 5 3 Działy produkcyjne 925 898 Działy handlowe 58 58 Działy administracyjne 56 50 Razem 1 044 1 009 Przeciętne zatrudnienie w okresie sprawozdawczym w etatach pobierających wynagrodzenie, tj. zatrudnienie w etatach skorygowane (pomniejszone) o etaty, za które Spółka nie wypłaca wynagrodzenia (np. urlop bezpłatny, urlop macierzyński, inne). Zatrudnienie na dzień w osobach: 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Zarząd 6 3 Działy produkcyjne 950 970 Działy handlowe 58 54 Działy administracyjne 59 45 Razem 1 073 1 072 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 69 8.4. Informacje o wynagrodzeniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Poniższa tabela przedstawia wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Spółki wypłacone lub należne za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku i dnia 31 grudnia 2022 roku w podziale na rodzaje usług: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 tys. PLN tys. PLN Obowiązkowe badanie rocznego sprawozdania finansowego oraz przegląd półrocznego skróconego sprawozdania finansowego 261 207 8.5. Wynagrodzenie Kluczowego Personelu W poniższych tabelach zaprezentowano wynagrodzenie kluczowego personelu Spółki z tytułu sprawowanej przez nich funkcji w Asseco Business Solutions S.A. za 2023 i 2022 rok. Stałe składniki wynagrodzenia w 2023 roku Koszt zmiennych składników wynagrodzenia w 2023 roku Ponadto: zmienne składniki wynagrodzenia z 2022 roku wypłacone w 2023 roku tys. PLN tys. PLN tys. PLN Wojciech Barczentewicz 420 3 876 231 Piotr Masłowski 420 3 926 231 Mariusz Lizon 300 1 223 104 Renata Łukasik 225 444 - Jacek Lisowski 225 605 - Rafał Mróz 225 644 - 1 815 10 718 566 kwoty odzwierciedlają przesunięcie czasowe wypłat zmiennych składników wynagrodzenia względem ujęcia memoriałowego rezerw w kosztach roku, którego dotyczyły ** W dniu 28 marca 2023 roku Rada Nadzorcza Asseco Business Solutions S.A. powołała z dniem 1 kwietnia 2023 roku do składu Zarządu Panią Renatę Łukasik, Pana Jacka Lisowskiego oraz Pana Rafała Mroza do pełnienia funkcji członka Zarządu. Stałe składniki wynagrodzenia w 2022 roku Koszt zmiennych składników wynagrodzenia w 2022 roku Ponadto: zmienne składniki wynagrodzenia z 2021 roku wypłacone w 2022 roku * tys. PLN tys. PLN tys. PLN Wojciech Barczentewicz 420 3 545 237 Piotr Masłowski 420 3 546 237 Mariusz Lizon 300 1 653 107 1 140 8 744 581 * kwoty odzwierciedlają przesunięcie czasowe wypłat zmiennych składników wynagrodzenia względem ujęcia memoriałowego rezerw w kosztach roku, którego dotyczyły. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 70 W tabeli poniżej zaprezentowano wypłacone i należne wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej Emitenta za okres 12 miesięcy zakończonych dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 Wynagrodzenie za okres tys. PLN tys. PLN Rafał Kozłowski 114 100 Marcin Murawski 108 82 Romuald Rutkowski 78 65 Adam Góral 66 66 Artur Osuchowski 48 17 Zbigniew Pomianek 48 48 Razem 462 378 8.6. Przychody i nakłady oraz stan zatrudnienie w zakresie prac badawczo-rozwojowych Informacja o przychodach netto ze sprzedaży usług badawczo-rozwojowych, o których mowa w art. 17 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r. poz. 2474 z późn. zm.)” Przychody z prac badawczo-rozwojowych stanowią 33% osiągniętych przez Spółkę przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów powiększonych o przychody z operacji finansowych w roku 2023, natomiast w roku 2022 wynosiły 31%. W poniższej tabeli zaprezentowano przychody i nakłady w zakresie prac badawczo-rozwojowych: 12 miesięcy do 31 grudnia 2023 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 Zmiana rok do roku tys. PLN tys. PLN tys. PLN Przychody operacyjne 380 539 338 515 4 2 025 Przychody z prac badawczo- rozwojowych 126 732 108 248 18 484 Wydatki na prowadzone prace badawczo-rozwojowe 24 041 20 486 3 555 wyodrębnione z przychodów operacyjnych z pozycji: oprogramowanie i usługi własne. **Nakłady na prace B+R obejmują nakłady na prace rozwojowe podlegające kapitalizacji zgodnie z MSR/MSSF oraz pozostałe nakłady poniesione na prace B+R, zgodnie z definicją prac B+R określoną w Ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz w Ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. W poniższej tabeli zaprezentowane zatrudnienie w zakresie prac badawczo-rozwojowych 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Zmiana rok do roku Zatrudnienie na stanowiskach pracy związanych z prowadzeniem prac badawczo-rozwojowych 227 216 11 ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 71 8.7. Zarządzenie kapitałem Głównym celem zarządzania kapitałem Spółki jest utrzymanie wiarygodności kredytowej i bezpiecznych wskaźników kapitałowych, które wspierałyby działalność operacyjną Spółki i zwiększałyby wartość dla jej akcjonariuszy. Spółka zarządza strukturą kapitałową i w wyniku zmian warunków ekonomicznych wprowadza do niej zmiany. W celu utrzymania lub skorygowania struktury kapitałowej, Spółka może zmienić wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy, zwrócić kapitał akcjonariuszom lub wyemitować nowe akcje. Spółka monitoruje stan kapitałów stosując wskaźnik dźwigni, który jest liczony jako stosunek zadłużenia netto do sumy kapitałów powiększonych o zadłużenie netto. Do zadłużenia netto Spółka wlicza oprocentowane kredyty i pożyczki oraz zobowiązania z tytułu leasingu, pomniejszone o środki pieniężne i lokaty bankowe. 31 grudnia 2023 roku 31 grudnia 2022 roku tys. PLN tys. PLN Zobowiązania z tytułu leasingu 49 030 51 752 Minus środki pieniężne i lokaty (52 999) (48 282) Zadłużenie netto (3 969) 3 470 Kapitał własny 379 260 361 648 Kapitał i zadłużenie netto 375 291 365 118 Wskaźnik dźwigni -1,1% 1,0% Wskaźnik dźwigni mieści się celach wyznaczonych przez Zarząd Spółki. 8.8. Znaczące zdarzenia po dniu bilansowym Do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku, nie wystąpiły zdarzenia po dniu bilansowym, które nie zostały, a powinny być ujęte w niniejszym sprawozdaniu finansowym. 8.9. Znaczące zdarzenia dotyczące lat ubiegłych Do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego za okres 12 miesięcy zakończony w dniu 31 grudnia 2023 roku, nie wystąpiły zdarzenia dotyczące lat ubiegłych, które nie zostały, a powinny być ujęte w niniejszym sprawozdaniu finansowym. ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 72 Zatwierdzenie do publikacji przez Zarząd ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 73 Niniejsze sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Asseco Business Solutions S.A. w dniu 29 lutego 2024 roku. Zarząd: Imię i nazwisko Stanowisko/Funkcja Podpis Wojciech Barczentewicz Prezes Zarządu Piotr Masłowski Wiceprezes Zarządu Mariusz Lizon Członek Zarządu Renata Łukasik Członek Zarządu Jacek Lisowski Członek Zarządu Rafał Mróz Członek Zarządu ASSECO BUSINESS SOLUTIONS S.A. Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 według MSSF UE (w tysiącach złotych) 74 Artur Czabaj Osoba odpowiedzialna za prowadzenie ksiąg rachunkowych Dane kontaktowe: Asseco Business Solutions S.A. assecobs.pl/relacje-inwestorskie info@assecobs.pl Dane kontaktowe: Asseco Business Solutions S.A. assecobs.pl/relacje-inwestorskie info@assecobs.pl www.assecobs.pl