Business and Financial Review • Apr 22, 2024
Business and Financial Review
Open in ViewerOpens in native device viewer
Stanowisko Zarządu Eko Export S.A. ("Emitent", "Spółka") odnoszące się do wyrażonej przez firmę audytorską w raporcie z przeglądu skróconego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego obejmującego okres od 1 stycznia 2023 do 30 czerwca 2023 Grupy Kapitałowej Eko Export S.A. odmowy sformułowania wniosków z przeglądu przedmiotowego sprawozdania finansowego, zawierające również:
Raport z przeglądu skróconego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego obejmującego okres od 1 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. Eko Export S.A. przeprowadzonego przez niezależnego biegłego rewidenta Marcin Grzywacz Audyt Doradztwo Szkolenia z siedziba w Wólce Kozodawskiej ("Biegły Rewident") zawiera odmowę sformułowania wniosku z przeglądu wymienionego sprawozdania finansowego.
Biegły Rewident jako uzasadnienie odmowy sformułowania wniosku z przeglądu wymienionego sprawozdania finansowego podał:
"[A] Jednostka zależna Eko Sphere KZ z siedzibą w Kazachstanie, ujęta w konsolidacji metodą pełną, posiada majątek trwały, który w poprzednich okresach sprawozdawczych stanowił istotną część skonsolidowanej sumy bilansowej (nawet ponad 50%).
Majątek ten został wyceniony na koniec roku 2022 przez rzeczoznawcę majątkowego w Kazachstanie. Wycena ta nie była aktualizowana na 30 czerwca 2023 r. Wycena tego majątku, która przygotowana została w lokalnej walucie "Tenge" po przeliczeniu na polskie złote kursem średnim NBP obowiązującym na dzień 30 czerwca 2023 r. wykazuje kwotę ok. 32,5 mln zł (na koniec roku 2022 wg kursu z końca roku była to kwota: 34,2 mln zł). Naszym zdaniem
wartość wynikająca z powyższej wyceny rzeczoznawcy majątkowego może nie być właściwa. Wynika to z faktu, iż rzeczoznawca przygotował powyższą wycenę bazując w odniesieniu do większości wycenianych aktywów na metodzie kosztowej ("odtworzeniowej") natomiast w naszej ocenie metoda ta nie jest właściwa do wyceny powyższych aktywów ponieważ nie uwzględnia ona dyskonta, które wystąpiłoby w przypadku transakcji sprzedaży wynikającego chociażby z lokalizacji tych aktywów, faktu iż fabryka prowadzi działalność w istotnie ograniczonym zakresie oraz faktu, iż część urządzeń stanowią specjalistyczne urządzenia, co może ograniczać możliwości zawarcia transakcji sprzedaży. W naszej ocenie wycena aktywów zlokalizowanych w Kazachstanie powinna być przygotowana inną metodą, która umożliwi odniesienie się do rynkowych cen ustalanych w transakcjach sprzedaży.
Istotne jest również to, iż wycena rzeczoznawcy majątkowego przygotowana metodą kosztową bazuje na początkowym koszcie wytworzenia tych aktywów ujętym w księgach Eko Sphere KZ. Koszt ten natomiast jest znacznie wyższy niż wartość majątku ujęta w konsolidacji ponieważ w księgach jednostki zależnej jako element wartości początkowej tych środków trwałych ujęte zostały również odsetki od finansowania uzyskanego od jednostki dominującej na ich budowę/ zakup. Odsetki te zostały wyeliminowane w procesie konsolidacji z wartości początkowej aktywów. Tym samym z punktu widzenia danych skonsolidowanych przygotowana wycena aktywów bazująca na metodzie kosztowej (nawet w przypadku gdyby uznać tą metodą za poprawną) powinna w naszej ocenie bazować na początkowym koszcie wytworzenia tych aktywów ujętym w księgach Eko Sphere KZ skorygowanym o skapitalizowane w księgach jednostki zależnej odsetki od pożyczek otrzymanych.
W związku z powyższym Zarząd jednostki dominującej zdecydował, aby na koniec roku 2022 dla potrzeb konsolidacji objąć odpisem aktualizującym 100% wartości majątku trwałego będącego w posiadaniu jednostki zależnej Eko Sphere KZ. Skutki rozpoznanego odpisu obciążyły skonsolidowany wynik finansowy za rok 2022. Odpis ten został utrzymany na potrzeby konsolidacji na dzień 30 czerwca 2023 r.
W naszej ocenie wycena tego majątku przygotowana przez rzeczoznawcę majątkowego zatrudnionego w Kazachstanie jest wątpliwa i obarczona dużym ryzykiem z uwagi na specyfikę tych aktywów, ich lokalizację oraz brak realnej możliwości sprzedaży. Jednak na podstawie wykonanych procedur nie jesteśmy w stanie potwierdzić, iż zasadnym było rozpoznanie 100% odpisu aktualizującego te aktywa. W związku z powyższym nie jesteśmy w stanie potwierdzić, iż nie byłyby konieczne korekty rozpoznanych odpisów aktualizujących powyższych aktywów w przypadku przeprowadzenia przez Zarząd bardziej szczegółowej analizy ich wartości oraz możliwości sprzedaży.
W efekcie powyższego na dzień 30 czerwca 2023 r. oraz na dzień 31 grudnia 2022 r. nie jesteśmy się w stanie wypowiedzieć, na temat poprawności ujętych w procesie konsolidacji wycen powyższych rzeczowych aktywów trwałych będących w posiadaniu Grupy w Kazachstanie. Tym samym nie jesteśmy się w stanie wypowiedzieć, czy Grupa powinna w jakikolwiek sposób skorygować odpisy aktualizujące w odniesieniu do tych aktywów trwałych.
[B] W śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu ze sytuacji finansowej sporządzonym na dzień 30 czerwca 2023 r. Grupa wykazuje aktywa z tytułu podatku odroczonego w kwocie 618 tys. zł oraz rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego w kwocie 1 431 tys. zł. Grupa nie przygotowała jednak testów na utratę wartości rozpoznanego aktywa z tytułu podatku odroczonego (aktywo to pochodzi w całości z ksiąg jednostki dominującej), które to testy wskazywałyby możliwość wykorzystania rozpoznanego aktywa w najbliższym czasie. Natomiast aktualne wyniki oraz sytuacja finansowa Grupy oraz jednostki dominującej nie dają w naszej ocenie podstawy do założenia, że rozpoznane aktywo z tytułu podatku odroczonego będzie mogło zostać wykorzystane.
Ponadto w ramach procedur rewizyjnych nie uzyskaliśmy zgodnych z księgami rachunkowymi kalkulacji aktywa i zobowiązania z tytułu podatku odroczonego ujawnionych w danych wejściowych do konsolidacji w arkuszu konsolidacyjnym i pochodzących z jednostki zależnej Eko Sphere KZ - na dzień 30 czerwca 2023 r. oraz na dzień 31 grudnia 2022 r. Tu należy też zauważyć, iż większość rozpoznanej w śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego pochodzi z jednostki zależnej.
W związku z powyższym na podstawie przeprowadzonych procedur nie byliśmy w stanie zweryfikować poprawności naliczenia oraz wyceny podatków odroczonych ujętych w śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy sporządzonym na dzień 30 czerwca 2023 r.
[C] W śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej sporządzonym na dzień 30 czerwca 2023 r. Grupa wykazuje zapasy w kwocie 10 209 tys. zł, na który głównie składa się mikrosfera zakupiona w okresach wcześniejszych – ok. 99% posiadanej mikrosfery przy czym na dzień 30 czerwca 2023 r. Grupa posiada ok. 2 000 ton tego towaru. Mikrosfera ta jest głównie w magazynach Jednostki dominującej zlokalizowanych w Bielsku-Białej.
Podczas realizacji procedur przeglądu zwróciliśmy uwagę, iż od stycznia 2023 r. Jednostka dominująca nabywa mikrosferę od nowego dostawcy. Naszą uwagę zwróciło również to, iż mikrosfera sprzedawana w pierwszym półroczu 2023 to głównie właśnie mikrosfera nabywana od nowego dostawcy od stycznia 2023 r. W pierwszym półroczu 2023 r. Grupa sprzedała zaledwie kilkanaście ton mikrosfery nabytej w latach poprzednich. W związku z powyższym omówiliśmy z Zarządem Jednostki dominującej powyższą sytuację w celu ustalenia, czy mikrosfera składowana na zapasie i nabyta w latach poprzednich jest mikrosferą pełnowartościową i nie utraciła swoich właściwości.
Zarząd Jednostki dominującej wyjaśnił nam, iż mikrosfera jest produktem naturalnym używanym do coraz bardziej innowacyjnych zastosowań to wraz z wzrostem cen sprzedaży rosną też parametry jakościowe oczekiwane przez klientów. Proces ten w ostatnich latach ulegał gwałtownemu przyspieszeniu. W efekcie Zarząd Jednostki dominującej potwierdził, iż parametry większości posiadanej przez Grupę mikrosfery, która została nabyta w latach poprzednich, uniemożliwiają aktualnie jej sprzedaż jako samodzielny pełnowartościowy produkt. Natomiast mikrosfera ta może być stosowana jako dodatek w niewielkich ilościach do pełnowartościowych mikrosfer, bez istotnego wpływu na ogólną jakość produktu końcowego dostarczanego do Klienta.
Ponadto Zarząd Jednostki dominującej wyjaśnił, iż nie we wszystkich branżach wymagane są rygorystyczne normy jakościowe dla stosowanej mikrosfery. W niektórych branżach kolor produktu, obecność bakterii czy też zawartość soli nie mają aż takiego znaczenia i w takich branżach możliwy jest dodatek mikrosfery o niższych parametrach nawet w ilości 30 - 40% wagi ostatecznego produktu.
Ewidentnie mała rotacja mikrosfery nabytej w latach wcześniejszych jest aktualnie skutkiem bardzo niskiego wolumenu sprzedaży, który ma obecnie miejsce. Spadek sprzedaży w pierwszym półroczu 2023 w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego wyniósł ok. 60%. Jednak nie zmienia to faktu, iż Grupa nie posiada procedur ukierunkowanych na ocenę potencjalnej utraty wartości posiadanej mikrosfery i w efekcie Grupa nie dokonuje takiej oceny. Grupa nie posiada również żadnej polityki tworzenia, w takich przypadkach, odpisów aktualizujących wartość posiadanej mikrosfery.
W ramach analizy zdarzeń po dniu bilansowym zweryfikowaliśmy, iż w II półroczu 2023 roku, Jednostka dominująca sprzedała ok. 130 ton mikrosfery nabytej w latach wcześniejszych. Sprzedaż ta nastąpiła w formie domieszek do aktualnie nabywanej mikrosfery przy zachowaniu parametrów jakościowych wymaganych przez odbiorców. Na tej sprzedaży Jednostka dominująca według uzyskanych informacji wygenerowała dodatnią marżę. Jednak w pierwszych miesiącach 2024 r. sprzedaż mikrosfery nabytej w latach wcześniejszych wyniosła znów zaledwie kilkanaście ton.
W związku z nieprzygotowywaniem przez Jednostkę dominującą analizy utraty wartości posiadanej przez Grupę mikrosfery, brakiem odpowiedniej wdrożonej polityki rachunkowej w zakresie rozpoznawania takich odpisów w omawianej sytuacji oraz w związku z niewielką rotacją tej mikrosfery nabytej w latach wcześniejszych, nie jesteśmy się w stanie wypowiedzieć, czy zapas mikrosfery przedstawiony przez Grupę w śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 30 czerwca 2023 r. nie wymaga odpisów aktualizujących. Nie jesteśmy się również w stanie upewnić w zakresie powyższego przy wykorzystaniu alternatywnych procedur rewizyjnych.
[D] Ustalając skonsolidowane dane finansowe na dzień 30 czerwca 2023 r. Zarząd Jednostki dominującej przygotował arkusz konsolidacyjny. Po analizie danych wejściowych oraz wyłączeń konsolidacyjnych doszliśmy do wniosku, iż księgi rachunkowe jednostki zależnej nie są wiarygodne. Brak wiarygodności w naszej ocenie wynika z ujęcia w księgach jednostki zależnej istotnych transakcji, które zostały nam wyjaśnione jako "omyłkowe księgowania", a następnie zostały wyksięgowane. Ponadto zauważyliśmy, iż księgi rachunkowe jednostki zależnej nie są poprawnie i na bieżąco prowadzone co przejawia się w braku niektórych księgowań, które powinny być standardowo wykonywane przy zamknięciu okresu sprawozdawczego (np. wyceny otwartych pozycji walutowych). Zauważyliśmy też, iż sporządzając arkusz konsolidacyjny nie wszystkie rozrachunki i transakcje w ramach Grupy uzgadniały się ze sobą, w efekcie czego rozbieżności powstałe w wyniku ujęcia korekt konsolidacyjnych zostały odniesione w konsolidacji na kapitał własny. Ponieważ nie uzyskaliśmy informacji, które pozwoliłyby nam na wiarygodną weryfikację przyczyn powstawania tych rozbieżności, nie byliśmy w stanie upewnić się co do poprawności ujęcia tych rozbieżności.
W związku z powyższym przedyskutowaliśmy z Zarządem Jednostki dominującej z czego wynikają problemy z danymi uzyskiwanymi z Jednostki zależnej i uzyskaliśmy informację, iż powodem jest aktualnie ograniczone zaangażowanie osób prowadzących księgowość jednostki zależnej.
W związku z powyższym w naszej ocenie przygotowany arkusz konsolidacyjnych nie jest wiarygodny, a uzyskane dokumenty i wyjaśnienia nie pozwalają nam na potwierdzenie kwot ujętych w arkuszu konsolidacyjnym oraz śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym sporządzonym przez Grupę na dzień 30 czerwca 2023 r."
Wskazane przez Biegłego Rewidenta przyczyny uzasadniające odmowę wydania wniosku z przeglądu badania sprawozdania finansowego związane są z ogólną sytuacją finansową Spółki. W ocenie Zarządu jednak, przedmiotowa odmowa nie wpływa w żaden sposób na sprawozdania finansowe oraz informacje zawarte w sprawozdaniu są zgodne z przepisami prawa.
W związku z zaistniałą sytuacją Zarząd podejmuje oraz planuje podjąć następujące działania:
1) Zarząd jednostki dominującej uważa, iż wartość wynikająca z powyższej wyceny rzeczoznawcy majątkowego była właściwa. Rzeczoznawca przygotował powyższą wycenę bazując w odniesieniu do zdecydowanej większości wycenianych aktywów na metodzie kosztowej ("odtworzeniowej"). Natomiast w naszej ocenie metoda ta jest właściwą do wyceny aktywów stanowiących zabezpieczenie zaangażowania Spółki w Eko Sphere KZ ponieważ ze względu na brak możliwości wykonania wyceny metodą
wyceny rynkowej cen uzyskanych na podstawie dokonanych transakcji podobnych obiektów (zakładów przeróbki mikrosfer w Kazachstanie oraz Bliskim i Daleki Wschodzie). Wybrana metoda wyceny odzwierciedla aktualne koszty budowy zakładu produkcyjnego w danym miejscu i z określoną technologią oraz zdolnościami produkcyjnymi. W naszej ocenie wykonana wycena aktywów zlokalizowanych w Kazachstanie odzwierciedla w pełni wartość pozyskania podobnego obiektu. W celu weryfikacji ponowna wycena zostanie wykonana na dzień 31 grudnia 2023 roku.
Ponadto Zarząd jednostki dominującej informuje, iż nie we wszystkich branżach wymagane są rygorystyczne normy jakościowe dla stosowanej mikrosfery. W niektórych branżach kolor produktu, obecność bakterii czy też zawartość soli nie mają aż takiego znaczenia i w takich branżach możliwy jest dodatek mikrosfery o niższych parametrach nawet w ilości 30 - 40% wagi ostatecznego produktu.
W związku z powyższym, Zarząd jednostki dominującej planuje w pełni wykorzystanie posiadanych stanów magazynowych w ramach stopniowego zwiększania przychodów ze sprzedaży. Zwiększanie ilości sprzedaży mikrosfery spowoduje możliwość przyspieszenia zmniejszenia aktualnie posiadanych stanów magazynowych w ramach stosowania jej jako dodatek do pełnowartościowych mikrosfer.
4) Zarząd jednostki dominującej napotkał na poważne trudności związane z odejściem pracowników z działu księgowego oraz z niedotrzymaniem zobowiązań przez nową firmę księgową, z którą nawiązano współpracę w 2023 roku. Przyczyną tych trudności było ograniczone zaangażowanie osób odpowiedzialnych za prowadzenie księgowości w jednostce zależnej. To zdecydowanie istotny problem, który wymaga natychmiastowej uwagi i rozwiązania. Te wyzwania wpłynęły na proces przygotowania skonsolidowanych danych finansowych na dzień 30 czerwca 2023 roku. Zarząd jednostki dominującej podejmuje wszelkie możliwe działania, aby skorygować sytuację i zapewnić prawidłowe funkcjonowanie procesów księgowych. W związku z tym,
Zarząd realizuje działania w celu znalezienia nowej firmy księgowej, która będzie w stanie zapewnić niezbędną rzetelność i profesjonalizm w prowadzeniu ksiąg jednostki zależnej.
Jacek Dziedzic – Prezes Zarządu
Have a question? We'll get back to you promptly.