Tauron Polska Energia S.A.

Annual Report (ESEF) • Apr 18, 2024

259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMember259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMember259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31ifrs-full:ReserveOfCashFlowHedgesMember259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31ifrs-full:ReserveOfExchangeDifferencesOnTranslationMember259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMember259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember259400NAPDFBOTNCRL542021-12-31259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMember259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMember259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31ifrs-full:ReserveOfCashFlowHedgesMember259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31ifrs-full:ReserveOfExchangeDifferencesOnTranslationMember259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMember259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember259400NAPDFBOTNCRL542022-12-31ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMember259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMember259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31ifrs-full:ReserveOfCashFlowHedgesMember259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31ifrs-full:ReserveOfExchangeDifferencesOnTranslationMember259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMember259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember259400NAPDFBOTNCRL542023-12-31ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMember259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMember259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31ifrs-full:ReserveOfCashFlowHedgesMember259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31ifrs-full:ReserveOfExchangeDifferencesOnTranslationMember259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMember259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember259400NAPDFBOTNCRL542022-01-012022-12-31ifrs-full:NoncontrollingInterestsMember259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMember259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMember259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31ifrs-full:ReserveOfCashFlowHedgesMember259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31ifrs-full:ReserveOfExchangeDifferencesOnTranslationMember259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMember259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31ifrs-full:EquityAttributableToOwnersOfParentMember259400NAPDFBOTNCRL542023-01-012023-12-31ifrs-full:NoncontrollingInterestsMemberiso4217:PLNiso4217:PLNxbrli:shares Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodne z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 2 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW........................................................................4 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ...............................................................................5 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ - ciąg dalszy..........................................................6 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM..................................................................7 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH......................................................................8 INFORMACJE O GRUPIE KAPITAŁOWEJ ORAZ PODSTAWA SPORZĄDZENIA SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO.............................................................................................................................9 1.Informacje ogólne dotyczące Grupy Kapitałowej TAURON Polska Energia S.A. oraz jej jednostki dominującej..........9 2.Skład Grupy TAURON oraz wspólne przedsięwzięcia.................................................................................................10 3.Oświadczenie o zgodności...........................................................................................................................................11 4.Kontynuacja działalności..............................................................................................................................................12 5.Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji.....................................................................................................................12 6.Zasady (polityka) rachunkowości.................................................................................................................................12 7.Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach................................................................................13 8.Opublikowane standardy i zmiany do standardów, które nie weszły w życie do dnia bilansowego.............................14 9.Zmiany stosowanych zasad rachunkowości................................................................................................................15 10.Zmiany klimatu i ich wpływ na stosowane zasady rachunkowości...............................................................................16 11.Istotne zmiany przepisów prawa..................................................................................................................................18 SEGMENTY DZIAŁALNOŚCI............................................................................................................................................21 12.Informacje dotyczące segmentów działalności............................................................................................................21 12.1.Segmenty operacyjne.......................................................................................................................................23 12.2.Geograficzne obszary działalności....................................................................................................................24 UTRATA WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH..................................................................................................25 13.Utrata wartości aktywów niefinansowych.....................................................................................................................25 NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW................30 14.Przychody ze sprzedaży..............................................................................................................................................30 15.Rekompensaty.............................................................................................................................................................33 16.Koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług.......................................................................................34 16.1.Koszty według rodzajów....................................................................................................................................34 16.2.Koszty świadczeń pracowniczych .....................................................................................................................35 16.3.Koszty amortyzacji oraz odpisy aktualizujące...................................................................................................35 17.Pozostałe przychody i koszty operacyjne.....................................................................................................................36 18.Przychody i koszty finansowe......................................................................................................................................36 19.Koszty wynikające z leasingu.......................................................................................................................................37 20.Podatek dochodowy.....................................................................................................................................................37 20.1.Obciążenia podatkowe w sprawozdaniu z całkowitych dochodów...................................................................38 20.2.Uzgodnienie efektywnej stawki podatkowej......................................................................................................38 21.Działalność zaniechana................................................................................................................................................38 22.Zysk (strata) przypadający na jedną akcję...................................................................................................................40 NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ.......................40 23.Rzeczowe aktywa trwałe..............................................................................................................................................40 24.Prawa do użytkowania aktywów...................................................................................................................................43 25.Wartość firmy...............................................................................................................................................................44 26.Świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2.............................................................................................44 26.1.Długoterminowe świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2........................................................45 26.2.Krótkoterminowe świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2.......................................................45 26.3.Bilans praw do emisji CO2 w Rejestrze Unii Europejskiej.................................................................................45 27.Pozostałe aktywa niematerialne...................................................................................................................................46 28.Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach.........................................................................................................46 28.1.Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A................................................................................................................47 28.2.TAMEH HOLDING Sp. z o.o. i spółki zależne...................................................................................................48 29.Pożyczki udzielone na rzecz wspólnych przedsięwzięć...............................................................................................49 30.Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń.................................................................................................49 31.Pozostałe aktywa finansowe........................................................................................................................................51 32.Pozostałe aktywa niefinansowe...................................................................................................................................51 32.1.Długoterminowe pozostałe aktywa niefinansowe.............................................................................................52 32.2.Krótkoterminowe pozostałe aktywa niefinansowe............................................................................................52 33.Odroczony podatek dochodowy...................................................................................................................................52 34.Zapasy..........................................................................................................................................................................53 35.Należności od odbiorców.............................................................................................................................................54 36.Należności z tytułu pozostałych podatków i opłat........................................................................................................56 37.Środki pieniężne i ich ekwiwalenty...............................................................................................................................56 38.Kapitał własny..............................................................................................................................................................57 38.1.Kapitał podstawowy..........................................................................................................................................57 38.2.Prawa akcjonariuszy.........................................................................................................................................58 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 3 38.3.Kapitał zapasowy..............................................................................................................................................58 38.4.Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających.......................................................................58 38.5.Niepodzielony wynik finansowy oraz ograniczenia w wypłacie dywidendy.......................................................58 38.6.Udziały niekontrolujące.....................................................................................................................................58 39.Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty...................................................................................................59 40.Zobowiązania z tytułu zadłużenia.................................................................................................................................59 40.1.Kredyty i pożyczki.............................................................................................................................................60 40.2.Wyemitowane obligacje....................................................................................................................................61 40.3.Kowenanty w umowach dotyczących zadłużenia.............................................................................................62 40.4.Zobowiązanie z tytułu leasingu.........................................................................................................................62 41.Rezerwy na świadczenia pracownicze.........................................................................................................................62 42.Rezerwy na koszty demontażu środków trwałych i rekultywację terenu......................................................................64 42.1.Rezerwa na koszty likwidacji zakładów górniczych..........................................................................................64 42.2.Rezerwa na koszty rekultywacji i demontażu oraz likwidację środków trwałych..............................................65 43.Rezerwy na zobowiązania z tytułu świadectw pochodzenia energii i emisji CO2.........................................................65 44.Pozostałe rezerwy........................................................................................................................................................66 44.1.Rezerwa na bezumowne korzystanie z nieruchomości....................................................................................67 44.2.Rezerwy na umowy rodzące obciążenia...........................................................................................................68 44.3.Rezerwa na obniżenie płatności dla odbiorców................................................................................................68 44.4.Rezerwy na spory sądowe, roszczenia od kontrahentów i pozostałe rezerwy.................................................69 45.Rozliczenia międzyokresowe i dotacje rządowe..........................................................................................................69 45.1.Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje rządowe...........................................................................69 45.2.Rozliczenia międzyokresowe kosztów..............................................................................................................70 46.Zobowiązania wobec dostawców.................................................................................................................................70 47.Zobowiązania inwestycyjne..........................................................................................................................................70 48.Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego................................................................................................................71 49.Zobowiązania z tytułu pozostałych podatków i opłat....................................................................................................71 50.Pozostałe zobowiązania finansowe..............................................................................................................................71 51.Pozostałe zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe.............................................................................................72 NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH..............72 52.Istotne pozycje skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych.............................................................72 52.1.Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej.............................................................................72 52.2.Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej...........................................................................74 52.3.Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej...............................................................................74 52.4.Przepływy pieniężne z działalności zaniechanej...............................................................................................74 INSTRUMENTY FINANSOWE I ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM.................................................................75 53.Instrumenty finansowe.................................................................................................................................................75 53.1.Wartość bilansowa i wartość godziwa kategorii i klas instrumentów finansowych...........................................75 53.2.Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w sprawozdaniu z całkowitych dochodów w podziale na kategorie instrumentów finansowych................................................................................................................77 54.Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym........................................................................................................78 54.1.Ryzyko kredytowe.............................................................................................................................................79 54.1.1Ryzyko kredytowe związane z należnościami od odbiorców............................................................................79 54.1.2Ryzyko kredytowe związane ze środkami pieniężnymi i ich ekwiwalentami oraz z instrumentami pochodnymi 80 54.1.3Ryzyko kredytowe związane z udzielonymi pożyczkami..................................................................................80 54.1.4Ryzyko kredytowe związane z innymi należnościami finansowymi..................................................................80 54.2.Ryzyko związane z płynnością..........................................................................................................................81 54.3.Ryzyko rynkowe................................................................................................................................................82 54.3.1Ryzyko stopy procentowej................................................................................................................................83 54.3.2Ryzyko walutowe..............................................................................................................................................85 54.3.3Ryzyko zmian cen surowców i towarów w odniesieniu do towarowych instrumentów pochodnych.................86 55.Ryzyko operacyjne.......................................................................................................................................................87 INNE INFORMACJE...........................................................................................................................................................87 56.Zobowiązania warunkowe............................................................................................................................................87 57.Zabezpieczenia spłaty zobowiązań..............................................................................................................................90 58.Informacja o podmiotach powiązanych........................................................................................................................92 58.1.Transakcje ze wspólnymi przedsięwzięciami....................................................................................................92 58.2.Transakcje z udziałem spółek Skarbu Państwa................................................................................................92 58.3.Wynagrodzenie kadry kierowniczej...................................................................................................................93 59.Zarządzanie kapitałem i finansami...............................................................................................................................93 60.Wynagrodzenie biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego................................................................................94 61.Pozostałe istotne informacje........................................................................................................................................95 62.Zdarzenia następujące po dniu bilansowym................................................................................................................98 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część 4 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW Nota Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przychody ze sprzedaży 14 42 657 36 311 Rekompensaty 15 8 058 484 Koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług 16 (45 627) (34 854) Zysk brutto ze sprzedaży 5 088 1 941 Koszty sprzedaży 16 (766) (528) Koszty ogólnego zarządu 16 (701) (558) Pozostałe przychody i koszty operacyjne 17 260 86 Udział w zyskach/(stratach) wspólnych przedsięwzięć 28 (487) 128 Zysk operacyjny 3 394 1 069 Koszty odsetkowe od zadłużenia 18 (797) (591) Przychody finansowe i pozostałe koszty finansowe 18 (295) (368) Zysk przed opodatkowaniem 2 302 110 Podatek dochodowy 20 (624) (319) Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej 1 678 (209) Zysk netto z działalności zaniechanej 21 − 75 Zysk (strata) netto 1 678 (134) Wycena instrumentów zabezpieczających 38.4 (287) 187 Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej 2 17 Podatek dochodowy 20 55 (36) Pozostałe całkowite dochody z działalności kontynuowanej podlegające przeklasyfikowaniu w wynik finansowy (230) 168 Zyski (straty) aktuarialne 41 (133) 68 Podatek dochodowy 20 25 (12) Udział w pozostałych całkowitych dochodach wspólnych przedsięwzięć (1) − Pozostałe całkowite dochody z działalności kontynuowanej nie podlegające przeklasyfikowaniu w wynik finansowy (109) 56 Pozostałe całkowite dochody z działalności zaniechanej 21 − 18 Pozostałe całkowite dochody netto (339) 242 Łączne całkowite dochody 1 339 108 Zysk (strata) netto przypadający: Akcjonariuszom jednostki dominującej 1 673 (134) Udziałom niekontrolującym 5 − Całkowity dochód przypadający: Akcjonariuszom jednostki dominującej 1 334 108 Udziałom niekontrolującym 5 − Podstawowy zysk (strata) na jedną akcję (w złotych): z zysku (straty) netto za okres przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 22 0,95 (0,08) z zysku (straty) netto z działalności kontynuowanej za okres przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 0,95 (0,12) Rozwodniony zysk (strata) na jedną akcję (w złotych): z zysku (straty) netto za okres przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 22 0,95 (0,08) z zysku (straty) netto z działalności kontynuowanej za okres przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 0,95 (0,12) Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część 5 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ Nota Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 AKTYWA Aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe 23 31 872 29 731 Prawa do użytkowania aktywów 24 2 164 1 996 Wartość firmy 25 26 26 Świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2 do umorzenia 26.1 24 55 Pozostałe aktywa niematerialne 27 848 726 Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach 28 169 682 Pożyczki udzielone na rzecz wspólnych przedsięwzięć 29 357 206 Instrumenty pochodne 30 149 390 Pozostałe aktywa finansowe 31 278 301 Pozostałe aktywa niefinansowe 32.1 707 268 Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 33 759 672 37 353 35 053 Aktywa obrotowe Świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2 do umorzenia 26.2 702 597 Zapasy 34 1 483 1 118 Należności od odbiorców 35 5 341 3 819 Należności z tytułu podatku dochodowego 48 105 518 Należności z tytułu pozostałych podatków i opłat 36 794 803 Instrumenty pochodne 30 275 459 Pozostałe aktywa finansowe 31 2 449 478 Pozostałe aktywa niefinansowe 32.2 207 790 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 37 1 084 1 678 Aktywa zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży 5 7 12 445 10 267 SUMA AKTYWÓW 49 798 45 320 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część 6 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ - CIĄG DALSZY Nota Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 PASYWA Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał podstawowy 38.1 8 763 8 763 Kapitał zapasowy 38.3 3 076 3 009 Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających 38.4 218 450 Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej 62 60 Zyski zatrzymane/(Niepokryte straty) 38.5 5 796 4 299 17 915 16 581 Udziały niekontrolujące 38.6 38 33 Kapitał własny ogółem 17 953 16 614 Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania z tytułu zadłużenia 40 14 544 15 959 Rezerwy na świadczenia pracownicze 41 650 494 Rezerwy na koszty demontażu środków trwałych i rekultywację terenu 42 209 157 Rozliczenia międzyokresowe i dotacje rządowe 45 607 571 Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego 33 1 212 1 200 Instrumenty pochodne 30 169 10 Zobowiązania inwestycyjne 47 152 60 Pozostałe zobowiązania finansowe 50 32 59 Pozostałe zobowiązania niefinansowe 1 1 17 576 18 511 Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu zadłużenia 40 2 871 528 Zobowiązania wobec dostawców 46 2 088 2 246 Zobowiązania inwestycyjne 47 555 707 Rezerwy na świadczenia pracownicze 41 104 92 Rezerwy na zobowiązania z tytułu świadectw pochodzenia energii i emisji CO2 43 3 744 3 692 Pozostałe rezerwy 44 843 387 Rozliczenia międzyokresowe i dotacje rządowe 45 351 513 Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego 48 19 17 Zobowiązania z tytułu pozostałych podatków i opłat 49 1 030 324 Instrumenty pochodne 30 644 331 Pozostałe zobowiązania finansowe 50 640 514 Pozostałe zobowiązania niefinansowe 51 1 379 843 Zobowiązania związane z aktywami zaklasyfikowanymi jako przeznaczone do sprzedaży 1 1 14 269 10 195 Zobowiązania razem 31 845 28 706 SUMA PASYWÓW 49 798 45 320 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część 7 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM Nota Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Udziały niekontrolujące Razem kapitał własny Kapitał podstawowy Kapitał zapasowy Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej Zyski zatrzymane/ (Niepokryte straty) Razem Stan na 1 stycznia 2022 8 763 2 749 299 43 4 637 16 491 33 16 524 Podział zysków z lat ubiegłych − 260 − − (260) − − − Dywidenda − − − − − − (3) (3) Nabycie jednostki zależnej − − − − − − (15) (15) Nabycie udziałów niekontrolujących − − − − (18) (18) 18 − Transakcje z właścicielami − 260 − − (278) (18) − (18) Strata netto − − − − (134) (134) − (134) Pozostałe całkowite dochody − − 151 17 74 242 − 242 Łączne całkowite dochody − − 151 17 (60) 108 − 108 Stan na 31 grudnia 2022 8 763 3 009 450 60 4 299 16 581 33 16 614 Podział zysków z lat ubiegłych 38.3 − 67 − − (67) − − − Transakcje z właścicielami − 67 − − (67) − − − Zysk netto − − − − 1 673 1 673 5 1 678 Pozostałe całkowite dochody − − (232) 2 (109) (339) − (339) Łączne całkowite dochody − − (232) 2 1 564 1 334 5 1 339 Stan na 31 grudnia 2023 8 763 3 076 218 62 5 796 17 915 38 17 953 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do skonsolidowanego sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część 8 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH Nota Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej Zysk przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej i zaniechanej 52.1 2 302 133 Udział w (zyskach)/stratach wspólnych przedsięwzięć 487 (128) Amortyzacja 52.1 2 226 2 216 Odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych 52.1 26 214 Odpis grupy do zbycia z tytułu przeszacowania do wartości godziwej − 460 Aktualizacja wartości udzielonych pożyczek (151) 14 Różnice kursowe (330) 102 Odsetki i prowizje 800 591 Wycena instrumentów pochodnych 604 229 Pozostałe korekty zysku przed opodatkowaniem 38 (30) Zmiana stanu kapitału obrotowego 52.1 (1 180) (486) Podatek dochodowy zapłacony 52.1 (206) (540) Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej 4 616 2 775 Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych 52.2 (4 841) (3 879) Nabycie aktywów finansowych (16) (28) Udzielenie pożyczek − (120) Utrata kontroli nad spółką zależną − (216) Pozostałe wydatki − (14) Razem płatności (4 857) (4 257) Sprzedaż rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych 63 28 Zbycie aktywów finansowych − 180 Dywidendy otrzymane − 72 Pozostałe wpływy − 1 Razem wpływy 63 281 Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (4 794) (3 976) Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej Wykup dłużnych papierów wartościowych (170) (170) Spłata kredytów/pożyczek 52.3 (6 758) (6 067) Nabycie udziałów niekontrolujących − (1 061) Odsetki zapłacone 52.3 (697) (500) Spłata zobowiązań leasingowych (105) (126) Pozostałe płatności (8) (36) Razem płatności (7 738) (7 960) Wpływy z tytułu zaciągnięcia kredytów/pożyczek 52.3 7 982 9 440 Otrzymane dotacje 36 38 Pozostałe 6 − Razem wpływy 8 024 9 478 Środki pieniężne netto z działalności finansowej 286 1 518 Zwiększenie/(zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów 108 317 Różnice kursowe netto 25 (24) Środki pieniężne na początek okresu 37 940 623 Środki pieniężne na koniec okresu, w tym: 37 1 048 940 o ograniczonej możliwości dysponowania 37 372 322 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 9 INFORMACJE O GRUPIE KAPITAŁOWEJ ORAZ PODSTAWA SPORZĄDZENIA SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO 1. Informacje ogólne dotyczące Grupy Kapitałowej TAURON Polska Energia S.A. oraz jej jednostki dominującej Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. („Grupa”, „Grupa Kapitałowa”, „Grupa TAURON”) składa się z TAURON Polska Energia S.A. („jednostka dominująca”, „Spółka”, „Spółka dominująca”) i jej spółek zależnych. TAURON Polska Energia S.A., mająca siedzibę w Katowicach przy ul. ks. Piotra Ściegiennego 3 , w Polsce, prowadzi działalność w formie spółki akcyjnej, zawiązanej aktem notarialnym w dniu 6 grudnia 2006 roku. Do dnia 16 listopada 2007 roku Spółka działała pod firmą Energetyka Południe S.A. Spółka nie zmieniała nazwy ani innych danych identyfikujących w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku. Jednostka dominująca jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Katowice-Wschód Wydział VIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000271562. Czas trwania jednostki dominującej oraz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej jest nieoznaczony. Działalność prowadzona jest na podstawie odpowiednich koncesji przyznanych poszczególnym jednostkom wchodzącym w skład Grupy. Podstawowy przedmiot działalności Grupy TAURON jest odzwierciedlony w podziale na segmenty: Wytwarzanie (segment obejmujący wytwarzanie energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych oraz wytwarzanie energii cieplnej), Odnawialne źródła energii, Dystrybucja, Sprzedaż oraz działalność pozostała – w tym obsługa klienta, o czym szerzej w nocie 12 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy obejmuje rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku oraz zawiera dane porównawcze za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku. Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd w dniu 16 kwietnia 2024 roku. Skład Zarządu W skład Zarządu na dzień 1 stycznia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2023 roku wchodzili: •Paweł Szczeszek – Prezes Zarządu, •Patryk Demski – Wiceprezes Zarządu, •Bogusław Rybacki – Wiceprezes Zarządu, •Krzysztof Surma – Wiceprezes Zarządu, •Tomasz Szczegielniak – Wiceprezes Zarządu, •Artur Warzocha – Wiceprezes Zarządu. Po dniu bilansowym Rada Nadzorcza odwołała z dniem 13 lutego 2024 roku: •Pawła Szczeszka ze stanowiska Prezesa Zarządu, •Patryka Demskiego ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu, •Bogusława Rybackiego ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu, •Tomasza Szczegielniaka ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu, •Artura Warzochę ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu. Jednocześnie Rada Nadzorcza delegowała od dnia 14 lutego 2024 roku Członka Rady Nadzorczej – Panią Karolinę Muchę-Kuś do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu Spółki w okresie do dnia powołania nowego Prezesa Zarządu, jednak nie dłuższym niż trzy miesiące, licząc od dnia delegowania. W dniu 29 lutego 2024 roku Rada Nadzorcza Spółki powołała z dniem 7 marca 2024 roku następujące osoby do składu Zarządu Spółki VII wspólnej kadencji: •Grzegorza Lota na stanowisko Prezesa Zarządu, •Piotra Gołębiowskiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Handlu, •Michała Orłowskiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Zarządzania Majątkiem i Rozwoju, •Krzysztofa Surmę na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Finansów. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 10 W związku z zakończeniem z dniem 31 grudnia 2023 roku VI wspólnej kadencji Zarządu Spółki Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o odwołaniu z dniem 6 marca 2024 roku ze składu Zarządu TAURON Polska Energia S.A. Krzysztofa Surmy – Wiceprezesa Zarządu ds. Finansów. W związku z powołaniem wyżej wymienionych osób do składu Zarządu Spółki, Rada Nadzorcza podjęła uchwałę w sprawie zakończenia z dniem 6 marca 2024 roku czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu Spółki przez delegowanego Członka Rady Nadzorczej – Karolinę Muchę-Kuś. W skład Zarządu na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji wchodzili: •Grzegorz Lot – Prezes Zarządu, •Piotr Gołębiowski – Wiceprezes Zarządu, •Michał Orłowski – Wiceprezes Zarządu, •Krzysztof Surma – Wiceprezes Zarządu. 2.Skład Grupy TAURON oraz wspólne przedsięwzięcia Na dzień 31 grudnia 2023 roku TAURON Polska Energia S.A. posiadała bezpośrednio i pośrednio udziały i akcje w następujących istotnych spółkach zależnych: Lp. Nazwa spółki Siedziba Udział TAURON Polska Energia S.A. w kapitale spółki Spółka posiadająca bezpośrednio udziały w kapitale/ Komplementariusz WYTWARZANIE 1 TAURON Wytwarzanie S.A. Jaworzno 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 2 TAURON Ciepło Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 3 TAURON Serwis Sp. z o.o. Jaworzno 95,61% TAURON Wytwarzanie S.A. 4 Łagisza Grupa TAURON Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Wytwarzanie S.A. 5 TAURON Inwestycje Sp. z o.o.1 Będzin 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 6 Energetyka Cieszyńska Sp. z o.o.2 Cieszyn 100,00% TAURON Ciepło Sp. z o.o. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII 7 TAURON Ekoenergia Sp. z o.o. Jelenia Góra 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 8 TEC1 Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 9 TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 10 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno I sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 11 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno II sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 12 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno III sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 13 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno IV sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 14 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno V sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 15 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno VI sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 16 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością EW Śniatowo sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 17 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością EW Dobrzyń sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 18 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością EW Gołdap sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 19 TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Ino 1 sp.k. Katowice 100,00% TEC1 Sp. z o.o. 20 WIND T2 Sp. z o.o. Postomino 100,00% TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. 21 "MEGAWATT S.C." Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. 22 TAURON Inwestycje Sp. z o.o.1 Będzin 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 23 Wind T4 Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. 24 Wind T30MW Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. 25 FF Park PV 1 Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. 26 Windpower Gamów Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. 27 AE ENERGY 7 Sp. z o.o. Kępice 100,00% TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. DYSTRYBUCJA 28 TAURON Dystrybucja S.A. Kraków 99,77% TAURON Polska Energia S.A. 29 TAURON Dystrybucja Pomiary Sp. z o.o. Tarnów 99,77% TAURON Dystrybucja S.A. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 11 SPRZEDAŻ 30 TAURON Sprzedaż Sp. z o.o. Kraków 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 31 TAURON Sprzedaż GZE Sp. z o.o. Gliwice 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 32 TAURON Czech Energy s.r.o. Ostrawa, Republika Czeska 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 33 TAURON Nowe Technologie S.A. Wrocław 100,00% TAURON Polska Energia S.A. POZOSTAŁE 34 TAURON Obsługa Klienta Sp. z o.o. Wrocław 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 35 Kopalnia Wapienia Czatkowice Sp. z o.o. Krzeszowice 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 36 Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. Warszawa 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 37 Finanse Grupa TAURON Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 38 Bioeko Grupa TAURON Sp. z o.o. Stalowa Wola 100,00% TAURON Wytwarzanie S.A. 39 Usługi Grupa TAURON Sp. z o.o. Tarnów 99,77% TAURON Dystrybucja S.A. 40 TAURON Ubezpieczenia Sp. z o.o. Katowice 100,00% TAURON Polska Energia S.A. 1Działalność TAURON Inwestycje Sp. z o.o. klasyfikowana jest w dwóch segmentach: w segmencie Odnawialne źródła energii oraz w segmencie Wytwarzanie. 2Po dniu bilansowym, w dniu 3 stycznia 2024 roku zarejestrowano inkorporację spółki Energetyka Cieszyńska Sp. z o.o. przez TAURON Ciepło Sp. z o.o. Zmiany w składzie Grupy w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa realizuje, w ramach ogłoszonego w 2019 roku Zielonego Zwrotu TAURONA oraz przyjętej w 2022 roku Strategii Grupy TAURON na lata 2022-2030 z perspektywą do 2050 roku, projekty inwestycyjne mające na celu zrównoważoną transformację Grupy w kierunku neutralności klimatycznej. Jednym z działań Grupy w ramach przyjętej Strategii jest nabywanie udziałów w spółkach, w ramach których realizowane będą ww. projekty. Opis zmian Wpływ na Grupę TAURON Objęcie kontroli nad spółką WIND T2 Sp. z o.o. W dniu 5 grudnia 2023 roku spółka zależna TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. nabyła 100% udziałów w spółce WIND T2 Sp. z o.o. Nabycie spółki ma na celu realizację przez TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. inwestycji w postaci budowy farmy wiatrowej o mocy 24 MW. Ujęcie transakcji jako nabycie aktywów Objęcie kontroli nad spółką AE ENERGY 7 Sp. z o.o. W dniu 21 grudnia 2023 spółka zależna TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. nabyła 100% udziałów w spółce AE ENERGY 7 Sp. z o.o. Nabycie spółki ma na celu realizację przez TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. inwestycji w postaci budowy farmy fotowoltaicznej o mocy 90 MW. Ujęcie transakcji jako nabycie aktywów Inkorporacja spółek AVAL-1 Sp. z o.o., Polpower Sp. z o.o. oraz WIND T1 Sp. z o.o. przez spółkę TAURON Ekoenergia Sp. z o.o. W dniu 11 kwietnia 2023 roku została zarejestrowana inkorporacja spółek AVAL-1 Sp. z o.o. i Polpower Sp. z o.o. przez TAURON Ekoenergia Sp. z o.o. W dniu 2 października 2023 roku została zarejestrowana inkorporacja spółki WIND T1 Sp. z o.o. przez TAURON Ekoenergia Sp. z o.o. Brak wpływu Na dzień 31 grudnia 2023 roku udział TAURON Polska Energia S.A. w kapitale i organie stanowiącym pozostałych istotnych spółek zależnych i współzależnych nie uległ zmianie od dnia 31 grudnia 2022 roku. Na dzień 31 grudnia 2023 roku TAURON Polska Energia S.A. posiadała udział pośredni i bezpośredni w następujących istotnych spółkach współzależnych w segmencie Wytwarzanie: Lp. Nazwa spółki Siedziba Udział TAURON Polska Energia S.A. w kapitale i organie stanowiącym spółki Spółka posiadająca bezpośrednio udziały w kapitale 1 Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A. Stalowa Wola 50,00% TAURON Inwestycje Sp. z o.o. 2 TAMEH HOLDING Sp. z o.o. Dąbrowa Górnicza 50,00% TAURON Polska Energia S.A. 3 TAMEH POLSKA Sp. z o.o. Dąbrowa Górnicza 50,00% TAMEH HOLDING Sp. z o.o. 4 TAMEH Czech s.r.o. Ostrawa, Republika Czeska 50,00% TAMEH HOLDING Sp. z o.o. 3.Oświadczenie o zgodności Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez Unię Europejską („UE”). MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości („RMSR”) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej. Spółki Grupy oraz jednostka dominująca prowadzą swoje księgi rachunkowe i sporządzają sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez UE, z wyjątkiem TAURON Czech Energy s.r.o., która prowadzi swoje księgi rachunkowe oraz sporządza sprawozdania finansowe zgodnie Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 12 z zasadami rachunkowości obowiązującymi w Republice Czeskiej oraz spółek Łagisza Grupa TAURON Sp. z o.o., Energetyka Cieszyńska Sp. z o.o., TEC1 Sp. z o.o., FF PARK PV1 Sp. z o.o., „MEGAWATT S.C.” Sp. z o.o., WIND T4 Sp. z o.o., Windpower Gamów Sp. z o.o., Wind T30MW Sp. z o.o., WIND T2 Sp. z o.o., AE Energy 7 Sp. z o.o. i TAURON Ubezpieczenia Sp. z o.o., które prowadzą swoje księgi rachunkowe oraz sporządzają sprawozdania finansowe zgodnie z Ustawą o rachunkowości. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera korekty nie zawarte w księgach rachunkowych jednostek Grupy wprowadzone w celu doprowadzenia niniejszego sprawozdania skonsolidowanego do zgodności z MSSF zatwierdzonymi przez UE. 4.Kontynuacja działalności Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Grupę w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. w okresie nie krótszym niż 1 rok od dnia bilansowego. Na dzień zatwierdzenia do publikacji niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Grupę. Grupa identyfikuje i aktywnie zarządza ryzykiem płynności rozumianym jako możliwość utraty lub ograniczenie zdolności do regulowania bieżących wydatków. Grupa posiada pełną zdolność do regulowania swoich zobowiązań w terminie ich płatności. Na dzień bilansowy Grupa posiada dostępne finansowanie w ramach zawartych umów finansowania, co zostało opisane w nocie 54.2 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W ramach zarządzania kapitałem i finansami, Grupa monitoruje w szczególności wskaźnik zadłużenia Grupy, co zostało opisane szerzej w nocie 59 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W obszarze płynności, finansowania i zabezpieczenia kontynuowania działalności operacyjnej, Zarząd po przeanalizowaniu sytuacji finansowej Spółki i Grupy, nie identyfikuje ryzyka dla kontynuacji działalności w przewidywanej przyszłości, tj. w okresie nie krótszym niż 1 rok od dnia bilansowego. 5.Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji Walutą funkcjonalną jednostki dominującej i spółek zależnych, z wyjątkiem TAURON Czech Energy s.r.o. objętych niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym oraz walutą prezentacji niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski. Walutą funkcjonalną TAURON Czech Energy s.r.o. jest korona czeska („CZK”). Pozycje sprawozdań finansowych TAURON Czech Energy s.r.o. są przeliczane przy użyciu odpowiednich kursów wymiany na walutę prezentacji Grupy TAURON. Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych („PLN”), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w milionach PLN („mln PLN”). 6.Zasady (polityka) rachunkowości Istotne zasady rachunkowości przedstawiono w poszczególnych notach niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, za wyjątkiem zasad konsolidacji oraz rozliczania nabycia przedsięwzięć (w tym pod wspólną kontrolą), które zostały przedstawione poniżej. Zasady konsolidacji oraz rozliczanie nabycia przedsięwzięć (w tym pod wspólną kontrolą): Konsolidacja Za jednostki zależne uznaje się te jednostki, w odniesieniu do których jednostka dominująca, bezpośrednio lub pośrednio poprzez swoje jednostki zależne sprawuje kontrolę. Jednostki zależne podlegają konsolidacji metodą pełną od dnia objęcia kontroli do dnia utraty kontroli. Sprawozdania finansowe jednostek zależnych sporządzane są za ten sam okres sprawozdawczy, co sprawozdanie jednostki dominującej, w oparciu o jednolite zasady rachunkowości. Salda i transakcje pomiędzy jednostkami Grupy, w tym niezrealizowane zyski i straty (jeżeli nie wskazują na utratę wartości) wynikające z transakcji w ramach Grupy są eliminowane. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 13 Nabycia przedsięwzięć Objęcie kontroli nad przedsięwzięciem rozlicza się metodą przejęcia. Na dzień przejęcia jednostka przejmująca ujmuje możliwe do zidentyfikowania nabyte aktywa oraz przejęte zobowiązania i wycenia je w wartościach godziwych. Nadwyżka sumy przekazanej zapłaty za przejęcie, kwoty wszelkich niekontrolujących udziałów w jednostce przejmowanej oraz wartości godziwej na dzień przejęcia uprzednio posiadanego udziału w jednostce przejmowanej, nad kwotą netto ustalonej na dzień przejęcia wartości godziwych możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów, przejętych zobowiązań i zobowiązań warunkowych stanowi wartość firmy. W przypadku gdy wspomniana różnica jest ujemna, to Grupa dokonuje ponownej oceny identyfikacji oraz wyceny możliwych do zidentyfikowania aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych jednostki przejmowanej oraz wartości godziwej zapłaty i ujmuje od razu w sprawozdaniu z całkowitych dochodów ewentualną nadwyżkę pozostałą po dokonaniu ponownej oceny (zysk z okazyjnego nabycia). W przypadku, gdy nabyte aktywa nie stanowią przedsięwzięcia w rozumieniu MSSF 3 Połączenia jednostek Grupa rozlicza transakcje jako nabycie aktywów. Nabycia przedsięwzięć pod wspólną kontrolą Skarbu Państwa Transakcje połączenia jednostek gospodarczych znajdujących się pod wspólną kontrolą Skarbu Państwa (tj. podmioty łączące się były zarówno przed, jak i po transakcji kontrolowane przez Skarb Państwa) rozliczane są metodą łączenia udziałów na zasadach opisanych poniżej. Sprawozdanie finansowe po połączeniu odzwierciedla fakt ciągłości wspólnej kontroli oraz nie odzwierciedla zmian wartości aktywów netto do wartości godziwych (lub też rozpoznania nowych aktywów) lub wyceny wartości firmy, ponieważ żaden z łączących się podmiotów nie jest w istocie nabywany. Sprawozdanie finansowe przygotowywane jest tak, jakby łączące się podmioty były połączone ze sobą od dnia objęcia ich wspólną kontrolą. Różnica pomiędzy wartością księgową aktywów netto rozpoznanych w wyniku połączenia a wartością udziałów rozpoznawanych dotychczas w księgach spółki przejmującej lub przekazaną zapłatą zostaje rozpoznana w kapitale własnym spółki przejmującej. 7.Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach W procesie stosowania polityki rachunkowości największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa, który wpływa na wielkości wykazywane w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Założenia tych szacunków opierają się na najlepszej wiedzy Zarządu odnośnie bieżących i przyszłych działań oraz zdarzeń w poszczególnych obszarach. W okresie objętym niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym nie miały miejsca istotne zmiany wielkości szacunkowych oraz metodologii dokonywania szacunków, które miałyby wpływ na okres bieżący lub na okresy przyszłe, inne niż te opisane w dalszej części niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Nierozłączną składową modeli stosowanych w procesie dokonywania szacunków stanowią kwestie klimatyczne, w szczególności w zakresie przeprowadzanych testów na utratę wartości aktywów niefinansowych, okresów użyteczności ekonomicznej aktywów niefinansowych oraz szacunków rezerw na zobowiązania wynikające z nałożonych na Grupę obowiązków związanych z ochroną środowiska i przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym. Wpływ kwestii klimatycznych na niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe został przedstawiony w nocie 10. Niepewność wielkości szacunkowych niesie ryzyko znaczącej korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań. Pozycje skonsolidowanego sprawozdania finansowego, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, informacje w zakresie dokonanych szacunków i osądów kierownictwa, w tym przyjętych kluczowych założeń i analiz wrażliwości na zmiany tych założeń opisano w poszczególnych notach niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Istotne szacunki dotyczą odpisów na aktywa niefinansowe ujmowane w wyniku przeprowadzanych testów na utratę wartości (nota 13), odpisów na zapasy (nota 34) oraz tworzonych rezerw (noty 41-44). Poza powyższym, Grupa dokonuje istotnych szacunków w zakresie ujmowanych zobowiązań warunkowych, w szczególności w zakresie spraw sądowych, w których spółki Grupy są stroną (nota 56). Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 14 8.Opublikowane standardy i zmiany do standardów, które nie weszły w życie do dnia bilansowego Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu lub zmiany do standardu, które zostały opublikowane, lecz nie weszły w życie do dnia 31 grudnia 2023 roku. •Zmiany do standardów wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską i nie weszły w życie do dnia bilansowego Spółka zidentyfikowała i przeanalizowała zatwierdzone przez Unię Europejską zmiany do standardów, które nie weszły w życie do dnia bilansowego. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji, Spółka nie zakończyła prac nad oceną wpływu wprowadzenia zmian do standardów na stosowaną przez Grupę politykę rachunkowości. Na podstawie przeprowadzonych dotychczas analiz oszacowany wstępnie wpływ na stosowaną politykę rachunkowości został opisany w poniższej tabeli. Standard Opis zmian do standardów oraz ich wpływ na politykę rachunkowości Grupy Data wejścia w życie w UE (okresy roczne rozpoczynające się dnia lub po tej dacie) Zmiany do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych – Klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe i długoterminowe oraz Klasyfikacja zobowiązań jako krótko-terminowe i długoterminowe – odroczenie daty wejścia w życie oraz Zobowiązania długoterminowe powiązane z warunkami. Zgodnie ze zmianami do MSR 1, zobowiązania klasyfikuje się jako długoterminowe, jeżeli jednostka ma prawo do odroczenia rozliczenia zobowiązania o co najmniej 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego. Oczekiwania jednostki nie wpływają na klasyfikację. Spółka posiada na dzień bilansowy zaciągnięte finansowanie w ramach umów z Konsorcjami banków o charakterze finansowania odnawialnego, o wartości bilansowej 2 567 mln PLN. Na dzień 31 grudnia 2023 roku wszystkie transze pociągnięte w ramach umów kredytów o charakterze odnawialnym klasyfikowane są jako zobowiązania długoterminowe, w oparciu o oczekiwania Spółki w zakresie terminu ich spłaty. Począwszy od 1 stycznia 2024 roku klasyfikacja będzie oparta na terminie dostępności finansowania, tj. dacie obowiązywania umów, która przypada na lata 2026-2027, tym samym zgodnie ze zmianami do MSR 1 powyższe zobowiązania będą nadal klasyfikowane jako zobowiązanie długoterminowe. Ponadto Spółka posiada na dzień bilansowy zobowiązania z tytułu obligacji hybrydowych obejmujące dwa okresy finansowania. Na dzień 31 grudnia 2023 roku zobowiązanie z tytułu wyemitowanych obligacji hybrydowych objętych przez Europejski Bank Inwestycyjny o wartości bilansowej 775 mln PLN klasyfikowane jest jako krótkoterminowe ze względu na zamiar wykupu po pierwszym okresie finansowania, tj. w grudniu 2024 roku. Wykup po pierwszym okresie finansowania jest również uwzględniony w modelu wyceny zobowiązania jako najlepszy szacunek przepływów zgodnie z warunkami finansowania, uwzględniającymi również możliwość wcześniejszej spłaty. W ocenie Spółki zmiany do MSR 1 wpłyną na klasyfikację powyższych zobowiązań, ponieważ klasyfikacja będzie zależna od terminu wykupu obligacji zgodnie z warunkami emisji, bez względu na planowany ich wykup w grudniu 2024 roku. Od 1 stycznia 2024 roku Spółka będzie klasyfikowała wspomniane obligacje jako długoterminowe. 1 stycznia 2024 Zmiany do MSSF 16 Leasing: Zobowiązanie z tytułu leasingu w przypadku sprzedaży i leasingu zwrotnego Zmiany do MSSF 16 dotyczą sposobu wyceny zobowiązania z tytułu transakcji sprzedaży i leasingu zwrotnego. Implementowane zmiany wymagają, aby sprzedawca-leasingobiorca wycenił zobowiązanie z tytułu leasingu wynikające z leasingu zwrotnego w taki sposób, aby nie ujmować żadnej kwoty zysku lub straty związanej z prawem użytkowania zachowanym przez sprzedawcę-leasingobiorcę. W szczególności oznacza to uznanie, iż w przypadku leasingu zwrotnego zobowiązanie do wnoszenia zmiennych opłat leasingowych spełnia definicję zobowiązania leasingowego. Na dzień bilansowy Grupa nie jest stroną umów leasingu zwrotnego i nie identyfikuje istotnego wpływu zmian do MSSF 16 na stosowaną dotychczas politykę rachunkowości. 1 stycznia 2024 •Zmiany do standardów wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, które nie zostały jeszcze zatwierdzone przez Unię Europejską i nie weszły w życie do dnia bilansowego MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe (Data wejście w życie według standardu: 1 stycznia 2016 - Komisja Europejska postanowiła nie rozpoczynać procesu zatwierdzania tego tymczasowego standardu do stosowania na terenie UE do czasu wydania ostatecznej wersji standardu). Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości pracuje nad standardem dotyczącym działalności regulowanej. Standard ma na celu określenie modelu dla ujęcia księgowego aktywów i zobowiązań związanych z działalnością regulowaną. Nowy standard, jeśli zostanie wydany, zastąpi MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe. Według projektu standardu, standard ma mieć zastosowanie w przypadku jednostek będących stroną umowy określającej stawki regulowane, którymi jednostka obciąża swoich klientów za dostarczane dobra i usługi oraz gdy część łącznego wynagrodzenia za dostarczane w danym okresie dobra i usługi obciąża klientów poprzez regulowane stawki w innym okresie (powstają tzw. różnice czasowe). Grupa monitoruje prace prowadzone przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości nad ostateczną wersją standardu dotyczącego aktywów i zobowiązań regulacyjnych pod kątem określenia wpływu na Grupę TAURON, szczególnie w segmencie Dystrybucji. Na dzień zatwierdzenia niniejszego Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 15 skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji nie została wydana ostateczna wersja standardu. Grupa dokona oceny wpływu standardu na wyniki finansowe oraz sytuację finansową Grupy po wydaniu przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości ostatecznej wersji standardu. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji Spółka nie zakończyła jeszcze prac nad oceną wpływu wprowadzenia zmian do standardów na stosowaną przez Grupę politykę rachunkowości. Przeprowadzone dotychczas analizy wskazują, iż następujące zmiany do standardów nie spowodują istotnego wpływu na stosowaną dotychczas politykę rachunkowości: Standard Data wejścia w życie według standardu, niezatwierdzone przez UE (okresy roczne rozpoczynające się dnia lub po tej dacie) Zmiany do MSR 7 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych oraz MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji: Dodatkowe ujawnienia dotyczące umów finansowych z dostawcami 1 stycznia 2024 Zmiany do MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdania finansowe oraz MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach: Sprzedaż lub wniesienie aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem oraz późniejsze zmiany data wejścia w życie zmian została odroczona Zmiany do MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany walut obcych: Brak możliwości wymiany walut 1 stycznia 2025 MSSF 18 Prezentacja i ujawnienia w sprawozdaniach finansowych 1 stycznia 2027 Daty wejścia w życie są datami wynikającymi z treści standardów ogłoszonych przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Daty stosowania standardów w Unii Europejskiej mogą różnić się od dat stosowania wynikających z treści standardów i są ogłaszane w momencie zatwierdzenia do stosowania przez Unię Europejską. 9.Zmiany stosowanych zasad rachunkowości Zasady (polityka) rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku, z wyjątkiem zastosowania nowych standardów oraz zmian do standardów wymienionych poniżej. Standard Zmiany Data wejścia w życie w UE (okresy roczne rozpoczynające się dnia lub po tej dacie) MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe; Zmiany do MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe: pierwsze zastosowanie MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe Zmiany do MSSF 9 Instrumenty finansowe – informacje porównawcze MSSF 17 definiuje umowy ubezpieczeniowe jako umowy, w myśl których jedna ze stron (ubezpieczyciel) przejmuje znaczące ryzyko ubezpieczeniowe od drugiej strony (ubezpieczonego), wyrażając zgodę na zrekompensowanie ubezpieczonemu negatywnego wpływu określonego niepewnego przyszłego zdarzenia. Standard stosuje się do wszystkich rodzajów umów ubezpieczeniowych niezależnie od charakteru działalności jednostki, która je zawiera, jak również do pewnych gwarancji i instrumentów finansowych z uznaniowym udziałem w zyskach. Równocześnie standard przewiduje szereg wyłączeń ze stosowania MSSF 17 w odniesieniu m.in. do umów ubezpieczenia, w których jednostka występuje jako ubezpieczony i umów gwarancji finansowych. Zmiany do MSSF 17 oraz zmiany do MSSF 9 wprowadzono w celu zwiększenia przydatności informacji porównawczych przedstawianych przy pierwszym zastosowaniu MSSF 17 i MSSF 9. Zakresem tej zmiany objęte są aktywa finansowe związane ze zobowiązaniami ubezpieczeniowymi, które do tej pory nie zostały przekształcone zgodnie z MSSF 9. Grupa przeprowadziła analizę, w wyniku której oceniła, iż zawarte przez nią umowy nie spełniają definicji umów ubezpieczeniowych w rozumieniu MSSF 17 bądź podlegają wyłączeniom przewidzianym w standardzie. 1 stycznia 2023 Zmiany do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych i Stanowiska Praktycznego 2: Ujawnianie informacji dotyczących zasad (polityki) rachunkowości Zmiany do MSR 1 mają na celu zwiększenie przydatności prezentowanych ujawnień dotyczących zasad (polityki) rachunkowości poprzez zastąpienie wymogu ujawniania przez jednostki znaczących zasad rachunkowości wymogiem ujawniania istotnych zasad rachunkowości oraz dodanie wytycznych dotyczących sposobu, w jaki jednostki stosują zasadę istotności przy podejmowaniu decyzji dotyczących ujawniania zasad (polityki) rachunkowości. Grupa dokonała analizy ujawnień dotyczących zasad (polityki) rachunkowości, na podstawie której dostosowała w niezbędnym zakresie ujawnienia do zmienionych wymogów MSR 1, w szczególności w zakresie poszerzenia ujawnień dotyczących najistotniejszych w okresie sprawozdawczym transakcji Grupy i eliminacji informacji, które nie mają istotnego wpływu na decyzje użytkowników skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 1 stycznia 2023 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 16 Zmiany do MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów: Definicja wartości szacunkowych Zmiany do MSR 8 wyjaśniają rozróżnienie pomiędzy zmianami wartości szacunkowych i zmianami zasad (polityki) rachunkowości a korektami błędów oraz precyzują, w jaki sposób jednostki stosują techniki wyceny i wykorzystują dane wejściowe do ustalania wartości szacunkowych. Wprowadzona zmiana ma charakter doprecyzowujący i nie ma istotnego wpływu na politykę rachunkowości Grupy i niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe. 1 stycznia 2023 Zmiany do MSR 12 Podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań wynikający z pojedynczej transakcji Zmiany do MSR 12 ograniczyły zakres wyjątku dotyczącego początkowego ujęcia składnika aktywów i zobowiązań przewidzianego w MSR 12 Podatek dochodowy, tak aby nie miał on już zastosowania do transakcji, które prowadzą do równych dodatnich i ujemnych różnic przejściowych. Zmiana nie ma wpływu na politykę rachunkowości Grupy i niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Grupa każdorazowo tworzyła aktywo i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego w momencie powstania różnicy przejściowej (w szczególności w zakresie różnic przejściowych wynikających z początkowego ujęcia zobowiązania z tytułu leasingu oraz prawa do użytkowania aktywów) i nie korzystała z wyjątku dotyczącego początkowego ujęcia. 1 stycznia 2023 Zmiany do MSR 12 Podatek dochodowy: Międzynarodowa Reforma Podatkowa – Modelowe Zasady Filaru II Zmiany do MSR 12 wymagają m.in. ujawnienia informacji o bieżących obciążeniach podatkowych związanych z podatkami dochodowymi z Filaru II Dyrektywy BEPS 2.0 (dot. globalnego minimalnego opodatkowania). W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek wchodzących w skład grup międzynarodowych i krajowych, który zakłada wprowadzenie globalnego podatku minimalnego. Ustawa prawdopodobnie zostanie przyjęta przez Radę Ministrów w trzecim kwartale 2024 roku. Globalny podatek minimalny jest to rozwiązanie, które ma zapobiegać unikaniu opodatkowania przez największe przedsiębiorstwa międzynarodowe (roczny obrót 750 mln EUR), poprzez przenoszenie dochodów do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych. Zgodnie z projektem, największe grupy przedsiębiorstw, zarówno międzynarodowe, jak i krajowe, będą musiały każdego roku sprawdzać, czy ich efektywny poziom opodatkowania dochodu w poszczególnych jurysdykcjach nie jest niższy niż 15%. Na dzień zatwierdzenia do publikacji niniejszego sprawozdania finansowego Modelowe Zasady Filaru II nie zostały wprowadzone do stosowania w Polsce. Grupa dokona analizy wpływu zmian MSR 12 Podatek dochodowy: Międzynarodowa Reforma Podatkowa – Modelowe Zasady Filaru II po wprowadzeniu Modelowych Zasad Filaru II w Polsce. 1 stycznia 2023 10.Zmiany klimatu i ich wpływ na stosowane zasady rachunkowości Postępujące zmiany klimatu i wynikające z nich zmiany w otoczeniu biznesowym coraz bardziej istotnie wpływają na działalność Grupy TAURON. W szczególności należy zwrócić uwagę, że walka ze zmianami klimatu przekłada się na zmieniające się otoczenie prawne Grupy, w tym przepisy prawa unijnego i krajowego zwiększające stopniowo wymogi względem przedsiębiorstw w zakresie ochrony środowiska i wprowadzające ograniczenia dla paliw kopalnych. Powyższe zmiany mają przełożenie na wzrost kosztów działalności, w szczególności w obszarze wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych, na co wpływ mają zwłaszcza rosnące ceny uprawnień do emisji CO2. Kwestie związane ze zmianami klimatu mają także coraz większy wpływ na zdolność jednostek do pozyskiwania finansowania działalności, jak również na możliwość pozyskiwania nowych klientów i inwestorów. Wpływ zmian klimatycznych na działalność Grupy to również występowanie zjawisk atmosferycznych i zmiennych warunków pogodowych i ich wpływ na możliwość generowania przychodów oraz możliwość generowania korzyści ekonomicznych przez posiadane przez Grupę aktywa. Zmianie ulegają także postawy i oczekiwania klientów, co nie pozostaje bez wpływu na oferowane przez Grupę produkty i usługi. Mając na uwadze wyzwania i ryzyka, jakie generuje dla Grupy zmieniające się otoczenie rynkowe, w 2022 roku przyjęta została przez Zarząd Spółki Strategia Grupy TAURON na lata 2022-2030 z perspektywą do 2050 roku (“Strategia”). Strategia jest odpowiedzią na wyzwania wynikające z aktualnej i prognozowanej sytuacji na rynku i w sektorze elektroenergetycznym, w szczególności związanej z transformacją branży elektroenergetycznej oraz nowymi rozwiązaniami wspierającymi tę transformację. Jednym z trzech priorytetów, na jakich oparta została Strategia Grupy, jest zrównoważona działalność, zakładająca transformację Grupy w kierunku neutralności klimatycznej oraz obniżenie emisyjności i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Działania Grupy skoncentrowane są na zwiększeniu mocy zainstalowanej w energetyce odnawialnej oraz utrzymaniu wielkości mocy i poprawie efektywności energetyki wodnej, a także wyjściu z energetyki węglowej oraz transformacji ciepłownictwa w kierunku źródeł nisko- i zeroemisyjnych. Obecnie realizowana Strategia i model biznesowy Grupy TAURON wpisują się w ustalenia Porozumienia Paryskiego zakładające ograniczenie średniej globalnej temperatury do wartości poniżej 2⁰C względem poziomu z czasów przedindustrialnych oraz dążenie do nieprzekroczenia temperatury o więcej niż 1,5⁰C. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 17 Wpływ kwestii klimatycznych na wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach Kwestie klimatyczne wpływają na wielkości szacunkowe i założenia przyjmowane w procesie dokonywania szacunków przez Grupę oraz na profesjonalny osąd kierownictwa, który wpływa na wielkości wykazywane w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Kwestie klimatyczne stanowią nierozłączną składową modeli stosowanych w procesie dokonywania szacunków i przyjętych założeń odnośnie przyszłości. Wpływ kwestii klimatycznych na wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach został opisany w nocie 7 oraz w poszczególnych notach objaśniających niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W ocenie Grupy kwestie klimatyczne miały najistotniejszy wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku w poniższym zakresie. Kwestia Nota Opis wpływu Wpływ kwestii związanych z ochroną klimatu na przeprowadzone testy na utratę wartości niefinansowych aktywów trwałych 13 Grupa uwzględniła, w ramach przyjętych założeń będących podstawą oszacowania przyszłych przepływów pieniężnych w przeprowadzonych testach na utratę wartości, aktualne jak również planowane zmiany regulacji mające na celu osiągnięcie założonych przez Unię Europejską celów klimatycznych, w tym w szczególności pakiet „REPowerEU” i wchodzące w skład pakietu „FIT for 55”: reformę rynku handlu uprawnieniami EU ETS i reformę rezerwy stabilności rynkowej. Ponadto, w roku 2023 weszły w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2413 dotycząca promowania energii ze źródeł odnawialnych, zakładająca stopniowy wzrost udziału energii odnawialnej w Unii Europejskiej w sektorze ogrzewania i chłodzenia do roku 2030 oraz Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1791 w sprawie efektywności energetycznej, zobowiązująca państwa członkowskie do osiągniecia określonych poziomów oszczędności w zakresie zużycia energii do roku 2030. Uwzględnione w ramach założeń do testów zmiany regulacji mające na celu ochronę klimatu przełożyły się w szczególności na szacowane poziomy cen energii elektrycznej, uprawnień do emisji CO2 i węgla, jak również na przyjęte założenia w zakresie wolumenów i struktury produkcji energii przez jednostki wytwórcze Grupy. Założenia w zakresie testów na utratę wartości, w tym założenia dotyczące kwestii klimatycznych zostały opisane szczegółowo w nocie 13 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Wpływ kwestii klimatycznych na okresy ekonomicznej użyteczności aktywów niefinansowych 13 23 27 Okres ekonomicznej użyteczności oraz wartość rezydualna rzeczowych aktywów trwałych oraz aktywów niematerialnych podlegają weryfikacji co najmniej na koniec każdego roku obrotowego. Weryfikacja uwzględnia m.in. wpływ kwestii klimatycznych, w szczególności w segmentach Wytwarzanie, narażonym na ryzyka zwiększonych obowiązków regulacyjnych, ograniczania działalności aktywów wytwarzających energię elektryczną w źródłach konwencjonalnych i ryzyko wyższych koszów działalności, oraz Odnawialne Źródła Energii, na które wpływają funkcjonujące mechanizmy wsparcia oraz stosowane technologie. Na dzień 31 grudnia 2023 roku wszystkie konwencjonalne aktywa wytwórcze oparte na paliwie węglowym mają, w linii ze Strategią Grupy okresy ekonomicznej użyteczności kończące się przed 2050 rokiem. Wyniki weryfikacji okresów ekonomicznej użyteczności wskazały m.in. na zasadność skrócenia do 2040 roku okresu eksploatacji bloku 910 MW w Jaworznie, co wynika z niekorzystnych zmian dla sektora elektroenergetycznego opartego na węglu wynikających z Polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Założenia w zakresie przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności jednostek wytwórczych zostały opisane szczegółowo w nocie 13 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Realizacja inwestycji w Obszarze OZE oraz zmiana miksu źródeł wytwórczych 2 23 61 Cele Grupy w dążeniu do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku realizowane są przede wszystkim poprzez plan inwestycyjny zwiększający moce zainstalowane OZE. Grupa realizuje, w ramach ogłoszonego w 2019 roku Zielonego Zwrotu TAURONA oraz przyjętej w 2022 roku Strategii, projekty inwestycyjne mające na celu zrównoważoną transformację Grupy w kierunku neutralności klimatycznej. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa oddała do użytkowania pierwszy etap farmy fotowoltaicznej Mysłowice-Dziećkowice o mocy 37 MW, zrealizowany przez spółkę zależną TAURON Inwestycje Sp. z o.o. Ponadto Grupa w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku realizowała budowę farm wiatrowych:  Mierzyn o mocy 58,5 MW (w ramach spółki MEGAWATT S.C. Sp. z o.o.),  Warblewo o mocy 30 MW (w ramach spółki WIND T30MW Sp. z o.o.),  Nowa Brzeźnica o mocy 19,6 MW (w ramach spółki Wind T4 Sp. z o.o.),  Gamów o mocy 33 MW (w ramach spółki Windpower Gamów Sp. z o.o.), oraz budowę farmy fotowoltaicznej Proszówek (w ramach spółki FF PARK PV 1 Sp. z o.o.) o mocy 55 MW. W grudniu 2023 roku spółka TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. nabyła 100% udziałów w spółce Wind T2 Sp. z o.o., w ramach której realizowana będzie budowa farmy wiatrowej Sieradz o mocy 23,8 MW oraz 100% udziałów w spółce AE Energy 7 Sp. z o.o., w ramach której realizowana będzie budowa farmy fotowoltaicznej Postomino o mocy 90 MW. Rozpoczęto także drugi etap realizacji farmy fotowoltaicznej Mysłowice-Dziećkowice o mocy 65 MW oraz realizację farmy fotowoltaicznej Bałków o mocy 54 MW. Grupa dąży do redukcji emisji gazów cieplarnianych, co stanowi jeden z celów pośrednich w walce ze zmianami klimatu, poprzez inwestycje w nisko- i zeroemisyjne źródła energii, ale także dzięki trwałemu wyłączaniu wyeksploatowanych jednostek konwencjonalnych, bądź ich wydzieleniu z Grupy TAURON. Pod koniec 2022 roku Grupa zbyła aktywa segmentu Wydobycie, zaprzestając działalności w obszarze wydobycia węgla kamiennego. W 2023 roku w Grupie TAURON przeprowadzane były prace mające na celu realizację programu rządowego transformacji polskiego sektora elektroenergetycznego („Program NABE”), który miał na celu wydzielenie aktywów węglowych ze spółek energetycznych z udziałem Skarbu Państwa i zmniejszenie udziału konwencjonalnych mocy wytwórczych energetyki w miksie paliwowym Grupy. Do dnia bilansowego nie spełniły się warunki zawieszające pozwalające na zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży akcji TAURON Wytwarzanie S.A. na rzecz Skarbu Państwa. W dniu 20 lutego 2024 roku Zarząd Spółki podjął uchwałę w sprawie zamknięcia w Spółce programu wydzielenia wytwórczych aktywów węglowych Grupy TAURON do NABE. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 18 Adaptacja Grupy do zmian klimatycznych, wpływ zmian klimatu i zjawisk pogodowych na przychody i nakłady inwestycyjne Grupy 12.1 47 Polityka Klimatyczna Grupy TAURON określa podstawowe priorytety w zakresie adaptacji do zmian klimatu. Stopniowe dostosowywanie majątku produkcyjnego do konsekwencji ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz zmienności warunków pogodowych, w szczególności w przypadku obszarów biznesowych wrażliwych na zmienność temperatury, opadów i siły wiatru, jest realizowane w ramach systemowego podejścia do zarządzania majątkiem. Ryzyka związane ze zmianą klimatu są również uwzględniane podczas podejmowania decyzji o nowych działalnościach lub inwestycjach. Konsekwencje ekstremalnych zjawisk pogodowych najsilniej są odczuwalne wobec spółek z segmentu OZE oraz Dystrybucja. Na poziom produkcji i sprzedaży energii elektrycznej wytwarzanej w odnawialnych źródłach energii mają wpływ pory roku i warunki meteorologiczne. Susza hydrologiczna oraz dłuższe okresy bezopadowe okresowo objawiają się brakiem możliwości produkcji energii elektrycznej w elektrowniach wodnych, jednak ze względu na fakt posiadania elektrowni zbiornikowych, a nie tylko przepływowych Grupa ocenia, że nie jest krytycznie narażona na zagrożenia związane z brakiem wody i nie mają one istotnego wpływu na wyniki testów na utratę wartości w zakresie CGU Woda. W segmencie Dystrybucja wzrost częstotliwości i intensywności huraganów oraz silnych wiatrów z towarzyszącymi im incydentalnie trąbami powietrznymi i wyładowaniami atmosferycznymi, mogą skutkować w skrajnych przypadkach awariami masowymi, a w konsekwencji zrywaniem linii energetycznych, a także okresowymi i punktowymi zalaniami. Dla infrastruktury napowietrznej niekorzystne jest również częstsze występowanie temperatur oscylujących wokół zera stopni Celsjusza, co rodzi ryzyko zwiększenia częstotliwości wystąpienia awarii na skutek osadzania się mokrego śniegu lub oblodzenia oraz osłabienia drzewostanów. Jest to mitygowane podejmowanymi działaniami, mającymi na celu m.in. zwiększanie udziału linii kablowych do napowietrznych. Biorąc pod uwagę rolę infrastruktury, Grupa dąży do zwiększenia elastyczności i odporności infrastruktury sieciowej, w tym poprzez inwestycje w digitalizację i w podnoszenie jakości i wydajności świadczonych usług, co zostało również uwzględnione w przyszłych przepływach pieniężnych na potrzeby testów na utratę wartości. Nakłady inwestycyjne w segmencie Dystrybucja stanowią najistotniejszy odsetek ponoszonych przez Grupę nakładów inwestycyjnych, w 2023 roku nakłady w wysokości 2 762 mln PLN stanowiły 63% nakładów inwestycyjnych Grupy. Podobnie, Dystrybucja generuje najistotniejsze zobowiązania do poniesienia nakładów inwestycyjnych na budowę nowych przyłączy oraz modernizację i odtworzenie sieci (na dzień 31 grudnia 2023 roku i 31 grudnia 2022 roku odpowiednio 2 609 mln PLN i 2 649 mln PLN). Konsekwencje ocieplania się klimatu najsilniej są odczuwalne wobec spółek produkujących i sprzedających ciepło (segment Wytwarzanie), co przekłada się na zmniejszenie zapotrzebowania na dostawy ciepła na cele grzewcze. Finansowanie na cele inwestycji służących minimalizowaniu negatywnego wpływu działalności Grupy na klimat 40 Grupa pozyskuje finansowanie z przeznaczeniem środków na cele inwestycyjne służące minimalizowaniu negatywnego wpływu działalności Grupy TAURON na klimat. Zgodnie z warunkami części umów, Spółka jest zobowiązana do realizacji wskazanych typów inwestycji (w tym budowy nowych odnawialnych źródeł energii), bądź dotrzymania określonych wskaźników zrównoważonego rozwoju obrazujących wzrost poziomu generacji energii ze źródeł odnawianych lub redukcję emisyjności w skali Grupy, których wykonanie potwierdza stosownymi raportami przekazywanymi do instytucji finansowych, a prawidłowość obliczeń wskaźników zrównoważonego rozwoju jest potwierdzana przez niezależnego zewnętrznego audytora. Dodatkowo, w części umów finansowania Grupa zobowiązała się, że nie przeznaczy środków na finansowanie działalności związanej z wytwarzaniem energii ze źródeł węglowych. Niezależnie od innych zapisów, Grupa realizuje działania zgodnie z zasadami polityki środowiskowej, klimatycznej i społecznej. W ocenie Grupy posiadane przez Grupę finansowanie powiązane z celami zrównoważonego rozwoju nie zawiera wbudowanych instrumentów pochodnych. Rozpoznanie rezerw na skutki wymogów prawnych związanych z koniecznością umorzenia uprawnień do emisji CO2 i świadectw pochodzenia energii 43 Na podstawie obowiązujących przepisów prawnych, Grupa rozpoznała w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym rezerwy na wymogi dotyczące umorzenia uprawnień do emisji CO2 oraz świadectw pochodzenia energii. W zakresie obowiązku umorzenia uprawnień do emisji CO2 Grupa zrealizowała w 2023 roku mniejszą emisję CO2 w stosunku do roku poprzedniego o 2 942 991 Mg EUA, co wynikało w szczególności z niższej produkcji oraz zwiększenia udziału produkcji przez najbardziej efektywne kosztowo jednostki produkcyjne. Równocześnie ze względu na wzrost cen nabywanych uprawnień na poczet umorzenia, koszty rezerwy wzrosły o 365 mln PLN w stosunku do roku porównywalnego. W zakresie rezerw związanych z koniecznością umorzenia świadectw pochodzenia energii, koszty Grupy spadły w stosunku do okresu porównywalnego o 338 mln PLN, co jest w głównej mierze skutkiem zmian prawnych skutkujących obniżeniem obowiązku umorzenia w 2023 roku świadectw pochodzenia energii ze źródeł odnawialnych. Rozpoznanie rezerw w związku z obowiązkiem rekultywacji, demontażu i likwidacji środków trwałych 42 W związku z ciążącymi na spółkach Grupy wymogami prawnymi oraz zobowiązaniami umownymi Grupa tworzy rezerwę na szacunkowe koszty demontażu, w tym w odniesieniu do farm wiatrowych i fotowoltaicznych, jak również na likwidację rzeczowych aktywów trwałych i koszty przeprowadzenia rekultywacji miejsca, w którym środki trwałe się znajdowały, w przypadku, gdy istnieje zobowiązanie wynikające z nabycia lub używania składników rzeczowego majątku trwałego. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku nastąpił wzrost rezerwy na demontaż farm wiatrowych i fotowoltaicznych związany z rozpoznaniem rezerw w zakresie realizowanej budowy farmy wiatrowej Mierzyn oraz farmy fotowoltaicznej Proszówek w łącznej kwocie 21 mln PLN oraz wzrost rezerwy na likwidację środków trwałych związany z dotworzeniem rezerwy w spółce z segmentu Wytwarzanie w kwocie 34 mln PLN. 11.Istotne zmiany przepisów prawa W 2022 oraz 2023 roku weszły w życie przepisy mające na celu ograniczenie cen energii elektrycznej oraz ochronę odbiorców energii elektrycznej przed wzrostem cen, które istotnie wpływały na działalność Grupy TAURON w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 19 Akt prawny i kluczowe założenia Ustawa z dnia 7 października 2022 roku o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku ("Ustawa o ochronie odbiorców") Ustawa z dnia 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku ("Ustawa o środkach nadzwyczajnych") Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną („Rozporządzenie”) Zamrożenie w 2023 roku ceny energii elektrycznej na poziomie z 2022 roku dla gospodarstw domowych do wysokości zużycia energii elektrycznej określonej w Ustawie o ochronie odbiorców na podstawowym poziomie 3000 kWh. Ustanowienie rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych z tytułu stosowania w 2023 roku zamrożonych cen energii elektrycznej w wysokości iloczynu energii elektrycznej objętej zamrożonymi cenami i różnicy między ceną energii wynikającą z taryfy energii elektrycznej zatwierdzonej przez Prezesa URE na 2023 rok a zamrożonymi cenami energii elektrycznej. Wprowadzenie stałej ceny za obrót energią elektryczną stosowanej do 31 grudnia 2023 roku, tzw. ceny maksymalnej na określonym poziomie 785 PLN/MWh (693 PLN/MWh w czwartym kwartale 2023 roku) dla jednostek samorządu terytorialnego, małych i średnich przedsiębiorstw i podmiotów użyteczności publicznej oraz 693 PLN/MWh w przypadku odbiorców w gospodarstwach domowych, Ustanowienie systemu rekompensat (wyliczanych w zależności od rodzaju odbiorcy i momentu zawarcia umowy) wypłacanych co miesiąc, za wypłatę których odpowiada Zarządca Rozliczeń S.A. Narzucenie na wytwórców energii elektrycznej (zarówno w obszarze wytwarzania konwencjonalnego, jak i odnawialnych źródeł energii) oraz przedsiębiorstwa obrotu obowiązku przekazania odpisów na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny („Fundusz”), z przeznaczeniem na wypłatę rekompensat, które ustanawia Ustawa o środkach nadzwyczajnych, w sytuacji, gdy wyżej wskazane podmioty uzyskują z tytułu sprzedaży energii elektrycznej ceny przewyższające limity cenowe obliczone zgodnie z przepisami rozporządzenia do ww. ustawy. Ustanowienie maksymalnego łącznego limitu wydatków z Funduszu oraz limitu w poszczególnych latach objętych ustawą. Wprowadzenie mechanizmu obniżenia kwoty zobowiązań gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną w rozliczeniach za 2023 rok. Na podstawie Rozporządzenia kwota rocznych płatności klienta z grupy taryfowej G, który spełni jeden z warunków określonych w Rozporządzeniu, zostanie obniżona o 125,34 PLN. W dniu 31 grudnia 2023 roku weszła w życie Ustawa z dnia 7 grudnia 2023 roku o zmianie ustawy w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła. Zgodnie z przepisami ww. ustawy rozwiązania w zakresie odbiorców uprawnionych, cen maksymalnych oraz rekompensat wynikające z Ustawy o ochronie odbiorców oraz Ustawy o środkach nadzwyczajnych zostały przedłużone do końca czerwca 2024 roku w niezmienionej formie. Jednocześnie wprowadzono nowe limity zużycia dla okresu pierwszego półrocza 2024 roku, w przypadku odbiorców w gospodarstwach domowych wynoszące 1500 KWh. Rekompensaty dla przedsiębiorstw energetycznych z tytułu stosowania w pierwszym półroczu 2024 roku cen zamrożonych będą wyliczane z uwzględnieniem aktualnej taryfy dla energii elektrycznej zatwierdzonej przez Prezesa URE na 2024 rok. Główne założenia i skutki powyższych aktów prawnych dla niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego przedstawia poniższa tabela. Wpływ wybranych aktów prawnych na skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku Nota Przychody z umów z klientami Zgodnie z regulacjami Ustawy o ochronie odbiorców oraz Ustawy o środkach nadzwyczajnych spółki segmentu Sprzedaż oraz spółka segmentu Dystrybucja stosowały w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku w stosunku do wskazanych w ww. ustawach grup odbiorców ceny sprzedaży energii elektrycznej oraz usług dystrybucyjnych nieprzekraczające cen maksymalnych określonych w ww. ustawach. Zgodnie z Rozporządzeniem spółki segmentu Sprzedaż, na podstawie przeprowadzonej analizy dotyczącej szacowanej liczby klientów, którzy skorzystają z mechanizmu obniżenia kwoty zobowiązań, ujęły szacowane pomniejszenie kwoty przychodów z umów z klientami w łącznej wysokości 574 mln PLN. 14 44.3 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 20 Przychody i należności z tytułu rekompensat Spółki segmentu Sprzedaż ujęły w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku na podstawie Ustawy o środkach nadzwyczajnych i Ustawy o ochronie odbiorców rekompensaty dotyczące dostaw energii elektrycznej w wysokości 6 910 mln PLN. W ramach powyższych rekompensat do dnia bilansowego spółki otrzymały kwotę 3 820 mln PLN, a kwota 1 484 mln PLN została rozliczona z otrzymanymi zaliczkami na rekompensaty. Spółka segmentu Dystrybucja ujęła w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku na podstawie Ustawy o ochronie odbiorców rekompensaty dotyczące sprzedaży usług dystrybucyjnych w wysokości 1 038 mln PLN. W ramach powyższych rekompensat do dnia bilansowego spółka otrzymała kwotę 652 mln PLN, a kwota 198 mln PLN została rozliczona z otrzymanymi zaliczkami na rekompensaty. Na dzień 31 grudnia 2023 roku Grupa posiadała należności z tytułu rekompensat wynikających z Ustawy o środkach nadzwyczajnych i Ustawy o ochronie odbiorców w kwocie 1 863 mln PLN, które zaprezentowano w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Pozostałe aktywa finansowe, w tym: kwota 1 675 mln PLN dotyczy spółek segmentu Sprzedaż, w tym kwota 69 mln PLN dotyczy rekompensat ujętych w przychodach 2022 roku, a kwota 1 606 mln PLN rekompensat ujętych w ramach przychodów 2023 roku. Po dniu bilansowym spółki segmentu Sprzedaż otrzymały kwotę 1 399 mln PLN, a kwota 141 mln PLN została rozliczona z otrzymanymi zaliczkami na rekompensaty. Termin realizacji pozostałej części należności w kwocie 135 mln PLN przypada po dniu zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji. kwota 188 mln PLN dotyczy rekompensat ujętych w ramach przychodów w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku przez spółkę segmentu Dystrybucja. Po dniu bilansowym spółka segmentu Dystrybucja otrzymała kwotę 126 mln PLN. Termin realizacji pozostałej części należności w kwocie 62 mln PLN przypada po dniu zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji. 15, 31 Zaliczki na rekompensaty W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku na podstawie zapisów Ustawy o ochronie odbiorców oraz Ustawy o środkach nadzwyczajnych spółki segmentu Sprzedaż otrzymały zaliczki w łącznej kwocie 1 647 mln PLN. Dodatkowo w roku 2022 spółki segmentu Sprzedaż otrzymały zaliczki w kwocie 337 mln PLN. Do dnia bilansowego spółki segmentu Sprzedaż rozliczyły zaliczki w kwocie 1 619 mln PLN (w tym kwota 1 484 mln PLN w zakresie rekompensat stanowiących przychód 2023 roku). Zaliczki w kwocie 224 mln PLN podlegają zwrotowi i na dzień bilansowy zostały zaprezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w ramach pozycji Pozostałe zobowiązania finansowe. Powyższe zobowiązania zostały spłacone po dniu bilansowym. Pozostała cześć otrzymanych zaliczek w kwocie 141 mln PLN, których termin rozliczenia przypada po dniu bilansowym, zaprezentowane zostały w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Rozliczenia międzyokresowe i dotacje rządowe. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku na podstawie zapisów Ustawy o ochronie odbiorców spółka segmentu Dystrybucja otrzymała zaliczki na rekompensaty w zakresie sprzedaży usług dystrybucyjnych w łącznej kwocie 252 mln PLN. Do dnia bilansowego spółka rozliczyła zaliczki w kwocie 198 mln PLN. Pozostała część zaliczek w kwocie 54 mln PLN podlega zwrotowi i na dzień bilansowy została zaprezentowana w ramach pozycji Pozostałe zobowiązania finansowe. Powyższe zobowiązania zostały spłacone po dniu bilansowym. 45.1, 50 Koszty wpłat na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny Na podstawie wprowadzonego w Ustawie o środkach nadzwyczajnych obowiązku w zakresie przekazania środków na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny („Fundusz”) spółki Grupy ujęły w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku koszty odpisów na Fundusz w łącznej kwocie 832 mln PLN (z czego w ramach segmentów: Sprzedaż 753 mln PLN, Wytwarzanie 55 mln PLN, OZE 8 mln PLN oraz w ramach pozostałej działalności 16 mln PLN). Koszty odpisu na Fundusz ujęte zostały w ramach kosztów Podatków i opłat w działalności operacyjnej Grupy. Podlegające wpłacie odpisy na Fundusz, których termin przekazania przypada po dniu bilansowym, w kwocie 330 mln PLN, zaprezentowane zostały w pozycji Pozostałe zobowiązania niefinansowe w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej. W październiku oraz grudniu 2023 roku opublikowane zostały Komunikaty Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki („Prezes URE”) z wyjaśnieniami dotyczącymi przepisów Ustawy o środkach nadzwyczajnych, w związku z planowanym rozpoczęciem kontroli dokonywania odpisu na Fundusz. Z powyższych komunikatów wynika, iż w interpretacji Prezesa URE w kalkulacji odpisu na Fundusz powinny być brane pod uwagę „hipotetyczne” przychody, jakie spółki segmentu Sprzedaż uzyskałyby w wyniku stosowania w rozliczeniu z klientami cen wynikających z obowiązujących taryf, cenników i umów, mimo iż zgodnie z zapisami Ustawy o środkach nadzwyczajnych dla klientów uprawnionych spółki stosują ceny maksymalne. Stanowisko to w ocenie Grupy nie jest prawidłowe. Grupa nie utworzyła rezerwy na ewentualny spór z Prezesem URE uznając, że prawdopodobieństwo wystąpienia sporu w tym zakresie z Prezesem URE oraz prawdopodobieństwo przegrania takiego sporu jest mniejsze od prawdopodobieństwa jego rozstrzygnięcia na korzyść Grupy. 16.1, 51, 56 Rezerwy Grupa na dzień bilansowy rozpoznała w segmencie Sprzedaż rezerwę w kwocie 574 mln PLN na skutki Rozporządzenia, które wprowadziło mechanizm obniżenia zobowiązań gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych w rozliczeniach za 2023 rok o kwotę 125,34 PLN, po spełnieniu jednego z warunków określonych w Rozporządzeniu. 44.3 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 21 SEGMENTY DZIAŁALNOŚCI 12.Informacje dotyczące segmentów działalności Grupa prezentuje informacje dotyczące segmentów działalności zgodnie z MSSF 8 Segmenty operacyjne za bieżący okres sprawozdawczy oraz okres porównywalny. Organizacja i zarządzanie Grupą odbywają się w podziale na segmenty, uwzględniające rodzaj oferowanych wyrobów i usług. Każdy z segmentów stanowi strategiczną jednostkę gospodarczą, oferującą inne wyroby i obsługującą inne rynki. Grupa stosuje takie same zasady rachunkowości dla wszystkich segmentów operacyjnych. Grupa rozlicza transakcje między segmentami w taki sposób, jakby dotyczyły one podmiotów niepowiązanych, czyli przy zastosowaniu bieżących cen rynkowych. Przychody z tytułu transakcji pomiędzy segmentami są eliminowane w procesie konsolidacji. Koszty ogólnego zarządu jednostki dominującej po wyeliminowaniu kosztów wynikających z transakcji wewnątrzgrupowych są prezentowane w kosztach nieprzypisanych. Koszty ogólnego zarządu jednostki dominującej ponoszone są na rzecz całej Grupy i nie można ich bezpośrednio przyporządkować do jednego segmentu operacyjnego. Aktywa segmentu nie zawierają podatku odroczonego, należności z tytułu podatku dochodowego oraz aktywów finansowych, z wyjątkiem należności od odbiorców i innych należności finansowych, aktywów z tytułu dodatniej wyceny towarowych pochodnych instrumentów finansowych oraz środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, które stanowią aktywa segmentu. Zobowiązania segmentu nie zawierają podatku odroczonego, zobowiązania z tytułu podatku dochodowego oraz zobowiązań finansowych, z wyjątkiem zobowiązań wobec dostawców, zobowiązań inwestycyjnych, zobowiązań z tytułu wynagrodzeń oraz zobowiązań z tytułu ujemnej wyceny towarowych pochodnych instrumentów finansowych, które stanowią zobowiązania segmentu. Finansowanie Grupy (łącznie z kosztami i przychodami finansowymi) oraz podatek dochodowy są monitorowane na poziomie Grupy i nie ma miejsca ich alokacja do segmentów. Żaden z segmentów operacyjnych Grupy nie został połączony z innym segmentem w celu stworzenia sprawozdawczych segmentów operacyjnych. Zarząd monitoruje oddzielnie wyniki operacyjne segmentów w celu podejmowania decyzji dotyczących alokacji zasobów, oceny skutków tej alokacji oraz wyników działalności. Podstawą oceny wyników działalności jest EBITDA oraz zysk lub strata na działalności operacyjnej. Przez EBITDA Grupa rozumie EBIT powiększony o amortyzację oraz odpisy na aktywa niefinansowe. Do odpisów na aktywa niefinansowe Grupa TAURON zalicza odpisy na aktywa niefinansowe jednostek konsolidowanych metodą pełną oraz udział w odpisach na aktywa niefinansowe jednostek wycenianych metodą praw własności. Przez EBIT Grupa rozumie zysk/(stratę) przed opodatkowaniem, przychodami i kosztami finansowymi, tj. zysk/(stratę) operacyjną. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 22 Segmenty operacyjne Przedmiot działalności Spółki zależne/ Spółki ujmowane metodą praw własności Wytwarzanie Wytwarzanie energii elektrycznej w źródłach konwencjonalnych, w tym w kogeneracji. Produkcja, dystrybucja i sprzedaż ciepła TAURON Wytwarzanie S.A. TAURON Ciepło Sp. z o.o. TAURON Serwis Sp. z o.o. Łagisza Grupa TAURON Sp. z o.o. Energetyka Cieszyńska Sp. z o.o.1 TAURON Inwestycje Sp. z o.o. 2 TAMEH HOLDING Sp. z o.o.3 TAMEH POLSKA Sp. z o.o.3 TAMEH Czech s.r.o.3 Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A.3 Odnawialne źródła energii Wytwarzanie energii elektrycznej w źródłach odnawialnych TAURON Ekoenergia Sp. z o.o. TEC1 Sp. z o.o. TAURON Zielona Energia Sp. z o.o. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno I sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno II sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno III sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno IV sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno V sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Mogilno VI sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością EW Śniatowo sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością EW Dobrzyń sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością EW Gołdap sp.k. TEC1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Ino 1 sp.k. WIND T2 Sp. z o.o. AE ENERGY 7 Sp. z o.o. „MEGAWATT S.C.” Sp. z o.o. WIND T4 Sp. z o.o. WIND T30MW Sp. z o.o. FF Park PV 1 Sp. z o.o. Windpower Gamów Sp. z o.o. TAURON Inwestycje Sp. z o.o. 2 Dystrybucja Dystrybucja energii elektrycznej TAURON Dystrybucja S.A. TAURON Dystrybucja Pomiary Sp. z o.o. Sprzedaż Handel hurtowy energią elektryczną, jak również obrót prawami do emisji CO2 i świadectwami pochodzenia oraz sprzedaż energii elektrycznej do krajowych odbiorców końcowych lub podmiotów dokonujących dalszej odsprzedaży energii elektrycznej TAURON Polska Energia S.A. TAURON Sprzedaż Sp. z o.o. TAURON Sprzedaż GZE Sp. z o.o. TAURON Czech Energy s.r.o. TAURON Nowe Technologie S.A. 1 Po dniu bilansowym, w dniu 3 stycznia 2024 roku zarejestrowano inkorporację spółki Energetyka Cieszyńska Sp. z o.o. przez TAURON Ciepło Sp. z o.o. 2 TAURON Inwestycje Sp. z o.o. klasyfikuje w segmencie Odnawialne źródła energii działalność związaną z wytwarzaniem energii w źródłach fotowoltaicznych, natomiast w segmencie Wytwarzanie działalność związaną z prowadzeniem projektów inwestycyjnych oraz badawczo-rozwojowych w zakresie wytwarzania energii ze źródeł innych niż odnawialne. 3 Spółki ujmowane metodą praw własności. Oprócz powyższych głównych segmentów działalności, Grupa TAURON prowadzi również działalność w obszarze wydobycia kamienia wapiennego na potrzeby energetyki, hutnictwa, budownictwa i drogownictwa oraz w obszarze produkcji sorbentów przeznaczonych do instalacji odsiarczania spalin metodą mokrą oraz do wykorzystania w kotłach fluidalnych (Kopalnia Wapienia Czatkowice Sp. z o.o.). Jako pozostała działalność Grupy traktowana jest również działalność spółek TAURON Obsługa Klienta Sp. z o.o., Finanse Grupa TAURON Sp. z o.o., Bioeko Grupa TAURON Sp. z o.o., Usługi Grupa TAURON Sp. z o.o., Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. oraz TAURON Ubezpieczenia Sp. z o.o. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 23 12.1.Segmenty operacyjne Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Segmenty operacyjne Pozostałe Pozycje nieprzypisane / Eliminacje Razem Wytwarzanie Odnawialne źródła energii Dystrybucja Sprzedaż Przychody Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych 9 217 126 5 731 27 240 343 − 42 657 Sprzedaż między segmentami 4 108 624 6 003 8 563 1 199 (20 497) − Przychody segmentu ogółem 13 325 750 11 734 35 803 1 542 (20 497) 42 657 Rekompensaty 83 − 1 038 6 937 − − 8 058 EBIT, w tym: 347 261 2 197 522 96 (29) 3 394 Udział w zysku/(stracie) wspólnych przedsięwzięć (487) − − − − − (487) Amortyzacja (510) (170) (1 326) (51) (178) 3 (2 232) Odpisy aktualizujące 1 (520) − (5) 5 1 − (519) EBITDA 1 377 431 3 528 568 273 (32) 6 145 EBIT 3 394 Przychody/(koszty) finansowe (1 092) (1 092) Zysk/(strata) przed opodatkowaniem 2 302 Podatek dochodowy (624) (624) Zysk/(strata) netto za okres 1 678 Aktywa i zobowiązania Aktywa segmentu, w tym: 10 023 3 971 24 189 8 550 1 317 − 48 050 Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach 169 − − − − − 169 Aktywa nieprzypisane 1 748 1 748 Aktywa ogółem 49 798 Zobowiązania segmentu 5 024 272 2 522 3 473 795 − 12 086 Zobowiązania nieprzypisane 19 759 19 759 Zobowiązania ogółem 31 845 Pozostałe informacje dotyczące segmentu Nakłady inwestycyjne 2 568 593 2 762 109 332 − 4 364 1 Odpisy aktualizujące obejmują udział Grupy w odpisach aktualizujących wartość aktywów niefinansowych wspólnych przedsięwzięć w kwocie 308 mln PLN. 2 Nakłady inwestycyjne obejmują nakłady na rzeczowe aktywa trwałe, aktywa niematerialne oraz prawa do użytkowania aktywów z wyłączeniem nabycia praw do emisji CO2 oraz praw majątkowych pochodzenia energii. Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Segmenty operacyjne Pozostałe Pozycje nieprzypisane / Eliminacje Razem działalność kontynuowana Działalność zaniechana Razem działalność kontynuowana i zaniechana Wytwarzanie Odnawialne źródła energii Dystrybucja Sprzedaż Przychody Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych 5 586 166 3 667 26 260 275 − 35 954 1 387 37 341 Sprzedaż między segmentami 5 530 743 3 915 8 960 1 106 (20 254) − − − Sprzedaż do/z działalności zaniechanej 10 − 29 271 47 − 357 (357) − Przychody segmentu ogółem 11 126 909 7 611 35 491 1 428 (20 254) 36 311 1 030 37 341 Rekompensaty 2 − − 482 − − 484 − 484 EBIT, w tym: (1 307) 292 1 679 550 163 (308) 1 069 50 1 119 Udział w zysku/(stracie) wspólnych przedsięwzięć 128 − − - − − 128 − 128 Amortyzacja (446) (182) (1 257) (46) (134) 5 (2 060) (156) (2 216) Odpisy aktualizujące (82) (2) (3) 2 (1) − (86) (595) (681) EBITDA (779) 476 2 939 594 298 (313) 3 215 801 4 016 EBIT 1 069 50 1 119 Przychody/(koszty) finansowe (959) (959) (27) (986) Zysk/(strata) przed opodatkowaniem 110 23 133 Podatek dochodowy (319) (319) 52 (267) Zysk/(strata) netto za okres (209) 75 (134) Aktywa i zobowiązania Aktywa segmentu, w tym: 10 157 2 910 22 174 6 701 1 156 − 43 098 − 43 098 Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach 682 − − − − − 682 − 682 Aktywa nieprzypisane 2 222 2 222 − 2 222 Aktywa ogółem 45 320 − 45 320 Zobowiązania segmentu 4 621 204 2 170 2 868 682 − 10 545 − 10 545 Zobowiązania nieprzypisane 18 161 18 161 − 18 161 Zobowiązania ogółem 28 706 − 28 706 Pozostałe informacje dotyczące segmentu Nakłady inwestycyjne 1 383 459 2 137 75 391 − 3 445 517 3 962 1 Nakłady inwestycyjne obejmują nakłady na rzeczowe aktywa trwałe, aktywa niematerialne oraz prawa do użytkowania aktywów z wyłączeniem nabycia praw do emisji CO2 oraz praw majątkowych pochodzenia energii. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 24 W poniższej tabeli przedstawiono informację w zakresie działalności zaniechanej za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku. Rok zakończony 31 grudnia 2022 Działalność zaniechana Wydobycie Pozycje nieprzypisane / Eliminacje Razem działalność zaniechana Przychody Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych 1 387 − 1 387 Sprzedaż do/z działalności zaniechanej 1 293 (1 650) (357) Przychody segmentu ogółem 2 680 (1 650) 1 030 EBIT 490 (440) 50 Amortyzacja (156) − (156) Odpisy aktualizujące (135) (460) (595) EBITDA 781 20 801 EBIT 50 Przychody/(koszty) finansowe (27) (27) Zysk/(strata) przed opodatkowaniem 23 Podatek dochodowy 52 52 Zysk/(strata) netto za okres 75 Pozostałe informacje dotyczące segmentu Nakłady inwestycyjne * 517 − 517 * Nakłady inwestycyjne obejmują nakłady na rzeczowe aktywa trwałe, aktywa niematerialne oraz prawa do użytkowania aktywów z wyłączeniem nabycia praw do emisji CO2 oraz praw majątkowych pochodzenia energii. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku przychody ze sprzedaży na Towarowej Giełdzie Energii realizowane w segmencie Sprzedaż i Wytwarzanie przez Izbę Rozliczeniową Giełd Towarowych S.A., stanowiły 20% łącznych przychodów Grupy i wynosiły 8 523 mln PLN. W okresie porównywalnym przychody te, realizowane w segmencie Sprzedaż i Wytwarzanie, stanowiły 16% łącznych przychodów Grupy z działalności kontynuowanej i wynosiły 5 958 mln PLN. 12.2.Geograficzne obszary działalności Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przychody ze sprzedaży z działalności kontynuowanej, w tym: 42 657 36 311 Polska 41 904 34 510 Czechy 748 1 213 Wielka Brytania 5 11 Niemcy − 509 Belgia − 68 Przychody ze sprzedaży z działalności zaniechanej, w tym: − 1 030 Polska − 955 Czechy − 73 Pozostałe kraje − 2 Razem 42 657 37 341 Działalność Grupy w przeważającym zakresie prowadzona jest na terytorium Polski. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku przychody osiągnięte w kraju stanowiły 98%, a w okresie porównywalnym przychody osiągnięte w kraju z działalności kontynuowanej wynosiły 95%. Przychody ze sprzedaży od podmiotów zagranicznych w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku dotyczyły w głównej mierze sprzedaży energii elektrycznej, która stanowiła 99% przychodów na rzecz podmiotów zagranicznych. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku przychody ze sprzedaży od podmiotów zagranicznych dotyczyły w głównej mierze sprzedaży energii elektrycznej oraz sprzedaży uprawnień do emisji CO2, która stanowiła odpowiednio 67% oraz 33% przychodów z działalności kontynuowanej na rzecz podmiotów zagranicznych. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 25 UTRATA WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH 13.Utrata wartości aktywów niefinansowych WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Wartość firmy podlega corocznemu testowi sprawdzającemu, czy nastąpiła utrata wartości oraz każdorazowo, gdy występują przesłanki. Pozostałe niefinansowe aktywa trwałe podlegają testowi na utratę wartości, gdy istnieją przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości. W ramach testu na utratę wartości Grupa dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne („CGU”), do którego dany składnik aktywów należy. W celu przeprowadzenia testu na utratę wartości, wartość firmy powstała w wyniku połączenia lub nabycia jednostek zostaje w chwili rozpoznania przypisana do poszczególnych ośrodków lub zespołów ośrodków wypracowujących środki pieniężne. Informacje dotyczące określenia CGU, do którego alokowana zostaje wartość firmy zawiera nota 25. Wartość odzyskiwalna składnika aktywów lub CGU odpowiada wyższej z dwóch: wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości użytkowej. Jeśli wartość bilansowa składnika aktywów/CGU jest wyższa niż jego wartość odzyskiwalna, ma miejsce utrata wartości i dokonuje się wówczas odpisu do ustalonej wartości odzyskiwalnej. Odpis z tytułu utraty wartości w pierwszej kolejności przypisuje się do wartości firmy, pozostałą kwotę odpisu alokuje się do poszczególnych aktywów wchodzących w skład CGU do udziału wartości bilansowej poszczególnych aktywów w wartości bilansowej CGU, przy czym w wyniku alokacji odpisu wartość bilansowa składnika aktywów nie może być niższa od najwyższej z trzech kwot: wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia, wartości użytkowej i zera. W przypadku kiedy przesłanki, z uwagi na które w okresach poprzednich został ujęty odpis z tytułu utraty wartości, już nie występują, odpis ten zostaje odwrócony bądź zmniejszony. Odpis z tytułu utraty wartości dotyczący wartości firmy nie podlega odwróceniu. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa ocenia na każdy dzień bilansowy, czy nastąpiły obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika niefinansowych aktywów trwałych. W ramach analizy wystąpienia przesłanek analizowane są zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne. W trakcie przeprowadzania testu na utratę wartości Grupa dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej. Oszacowanie wartości użytkowej jednostek generujących przepływy pieniężne odbywa się w oparciu o ich przyszłe przepływy pieniężne, które następnie przy zastosowaniu stopy dyskontowej koryguje się do wartości bieżącej. W ramach kalkulacji wartości użytkowej przyjmuje się szereg założeń, o czym szerzej poniżej. Na dzień 31 grudnia 2023 roku przeprowadzono analizę przesłanek mogących świadczyć o utracie wartości aktywów niefinansowych. W wyniku przeprowadzonej analizy zidentyfikowano poniższe zdarzenia rynkowe, które mogą mieć wpływ na zmianę założeń przyjmowanych w testach na utratę wartości w stosunku do założeń użytych w testach na utratę wartości przeprowadzonych na dzień 31 grudnia 2022 roku, a tym samym mogące mieć wpływ na ocenę utraty wartości: •spadek zapotrzebowania na energię elektryczną w 2023 roku w stosunku do 2022 roku o 3,4%; •niższa generacja energii elektrycznej w źródłach opalanych węglem kamiennym w 2023 roku w stosunku do 2022 roku o 12,7%; •spadek średniej ceny energii elektrycznej dla kontraktu terminowego BASE (Y+1) z poziomu 1111,69 PLN/MWh w 2022 roku do poziomu 641,95 PLN/MWh w 2023 roku (-42,3%); •spadek średniej ceny energii elektrycznej na rynku SPOT z poziomu 785,25 PLN/MWh w 2022 roku do poziomu 512,09 PLN/MWh w 2023 roku (-34,8%); •spadek średniej ceny węgla w portach ARA w 2022 roku ze średniej na poziomie 223,40 USD/Mg do poziomu 126,44 USD/Mg w 2023 roku (-43,4%); •spadek średniej ceny gazu dla kontraktu terminowego BASE (Y+1) z poziomu 605,66 PLN/MWh w 2022 roku do poziomu 266,49 PLN/MWh w 2023 roku (-56%); •wzrost średniej ceny uprawnień do emisji CO2 z poziomu 81,31 EUR/Mg w 2022 roku do poziomu 85,26 EUR/Mg w 2023 roku (+4,9%); •utrzymywanie się negatywnych nastrojów gospodarczych, niskie odczyty indeksów PMI w Europie oraz projekcje NBP zakładające niższą dynamikę PKB w latach 2024-2025 od wieloletniej średniej dla polskiej gospodarki. W związku z powyższymi zmianami i spadkiem poziomów cenowych nastąpiła korekta prognoz w stosunku do przyjmowanych założeń w testach na utratę wartości, przeprowadzonych na dzień 31 grudnia 2022 roku w następującym zakresie: •spadek prognozowanych średnich cen energii elektrycznej BASE w latach 2024-2026 o średnio 25,2% w stosunku do założeń przyjętych w testach na utratę wartości na dzień 31 grudnia 2022 roku; •spadek prognozowanych średnich cen węgla kamiennego w dostawie w latach 2024-2026 o średnio 29,2% w stosunku do założeń przyjętych w testach na utratę wartości na dzień 31 grudnia 2022 roku; •spadek prognozowanych średnich cen gazu BASE w latach 2024-2026 średnio o 48,5% w stosunku do założeń przyjętych w testach na utratę wartości na dzień 31 grudnia 2022 roku; Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 26 •spadek prognozowanych cen CO2 dla lat 2024-2026 średnio o 3,4% dla kontraktów na rynku EU ETS w stosunku do założeń przyjętych w testach na utratę wartości na dzień 31 grudnia 2022 roku. Korekta powyższych prognoz przełożyła się na spadek prognozowanych, modelowych marż dla lat 2024-2026 średnio o 52,6% dla modelowego bloku klasy 1000 MW oraz o 134,6% dla bloków klasy 200 MW w stosunku do założeń przyjętych w testach na utratę wartości na dzień 31 grudnia 2022 roku. Zidentyfikowane powyżej przesłanki utraty wartości dotyczą głównie aktywów wytwórczych Grupy z segmentu Wytwarzanie z konwencjonalnych źródeł energii: CGU Wytwarzanie-Węgiel, CGU ZW Katowice, CGU ZW Tychy, CGU ZW Bielsko-Biała, CGU ZW Obszar Ciepłowni Lokalnych, CGU ECI Wytwarzanie oraz segmentu Wytwarzanie z odnawialnych źródeł energii (OZE): CGU Wytwarzanie-Biomasa, CGU Elektrownie wodne, CGU Elektrownie wiatrowe, CGU Elektrownie fotowoltaiczne. Zidentyfikowane przesłanki utraty wartości nie dotyczą aktywów Grupy z segmentu Wytwarzanie z konwencjonalnych źródeł energii w zakresie CGU Przesył oraz aktywów Grupy z segmentu Dystrybucja ze względu na funkcjonujący model taryfowy oraz równoczesny brak zmian w regulacjach Urzędu Regulacji Energetyki (URE) w odniesieniu do testów na utratę wartości przeprowadzonych na dzień 31 grudnia 2022 roku. W segmencie Sprzedaż brak jest istotnych aktywów trwałych, które objęte byłyby testem. Zidentyfikowane i opisane powyżej przesłanki utraty wartości nie dotyczą segmentu Pozostałe. Przeprowadzone na dzień 31 grudnia 2023 roku testy wymagały oszacowania wartości użytkowej jednostek generujących przepływy pieniężne, w oparciu o ich przyszłe przepływy pieniężne, które następnie przy zastosowaniu stopy dyskontowej zostały skorygowane do wartości bieżącej. Testy na utratę wartości dla zidentyfikowanych CGU z segmentu Wytwarzanie z konwencjonalnych źródeł energii oraz z segmentu Wytwarzanie z odnawialnych źródeł energii (OZE) zostały przeprowadzone na bazie szacowanych przepływów pieniężnych obejmujących cały okres ich funkcjonowania. Wykorzystanie prognoz dłuższych niż 5-letnie wynika w szczególności z długotrwałych procesów inwestycyjnych w branży energetycznej. Założenia makroekonomiczne i sektorowe przyjmowane do prognoz aktualizowane są tak często, jak występują obserwowane na rynku przesłanki do ich zmiany. Prognozy uwzględniają także znane na dzień przeprowadzenia testu zmiany w otoczeniu prawnym. Kluczowe założenia przyjęte w testach na dzień 31 grudnia 2023 roku: Założenia cenowe, bilansu mocy i poziomu zapotrzebowania na energię elektryczną zostały opracowane przy uwzględnieniu bieżących uwarunkowań rynkowych i zaktualizowane w zakresie lat 2024-2026. Długoterminowe założenia rynkowe są kierunkowo zbieżne z obowiązującymi rządowymi dokumentami strategicznymi: Krajowy plan na rzecz energii i klimatu oraz Polityka energetyczna Polski do 2040 roku. Prognozowane ceny energii elektrycznej są wynikiem modelowania długoterminowego wykorzystującego dobowo-godzinowy model rynku energii elektrycznej. W trakcie aktualizacji prognoz brano również pod uwagę zewnętrzne źródła i benchmarki głównie w zakresie cen paliw i CO2. Kategoria Opis Węgiel W latach 2024-2026 prognoza zakłada spadek cen węgla o 45,5% w stosunku do średniej ceny indeksu PSCMI1 obliczonej dla 2023 roku. Dla tego okresu przyjęto założenie o stabilizującej się sytuacji popytowo-podażowej na światowych rynkach węgla, w szczególności w portach ARA wspieranej spadającymi cenami gazu ziemnego i LNG. W związku z obniżającym się popytem, spowodowanym zmniejszającą się generacją energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych oraz koniecznością uwzględniania w krajowych ścieżkach cen węgla kamiennego trendów światowych (ujęto wygaszanie kopalń węgla kamiennego, zgodnie z umową społeczną określającą terminy zamykania kopalń), po 2026 roku założono występowanie stałej ceny węgla, na poziomie niższym o blisko 5,4% w stosunku do prognozowanej średniej ceny w latach 2024-2026. Energia elektryczna Prognoza cen energii elektrycznej BASE zakłada spadek o 25,4% dla 2024 roku w stosunku do średniej ceny referencyjnego kontraktu BASE (Y+1) uzyskanej w 2023 roku. W okresie 2025-2030 średnia cena BASE jest również niższa o 5,3% od średniej ceny referencyjnej uzyskanej w 2023 roku. Obserwowana zmiana struktury wytwarzania energii elektrycznej i wzrost udziału odnawialnych źródeł energii obniża poziom cen energii elektrycznej na rynku hurtowym, w szczególności na rynku SPOT. Na rynku terminowym prognozowane poziomy cen BASE uwzględniają koszty wytwarzania ze źródeł konwencjonalnych. CO2 Przyjęto wzrostową ścieżkę ceny uprawnień do emisji CO2 jednak dla 2024 roku ze względu na obserwowane spowolnienie gospodarcze i krótkoterminowy spadek zapotrzebowania na CO2 prognoza zakłada cenę niższą o 8,8% w stosunku do średniej ceny odnotowanej w 2023 roku. W okresie 2025-2030 ceny CO2 rosną o średnio 5,7% ze względu na utrzymanie planów realizacji ambitnych celów klimatycznych i przedłużone działanie mechanizmu Rezerwy Stabilności Rynkowej do 2030 roku. Przyjęto limity emisji CO2 dla produkcji ciepła zgodne z rozporządzeniem Rady Ministrów, które skorygowano o poziom darmowych uprawnień. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 27 Gaz ziemny W związku z obserwowaną stabilizacją sytuacji popytowo-podażowej na światowych rynkach gazu, założono dla ceny w 2024 roku spadek o około 22,2% w stosunku do średniej ceny referencyjnego kontraktu BASE (Y+1) uzyskanej w 2023 roku. W latach 2025-2040 założono dalszy spadek cen gazu średniorocznie o około 1%. Dla podanego okresu przyjęto założenia o długotrwałym zapełnianiu luki popytowej na omawiany surowiec w Europie poprzez stabilne przepływy gazu z Norweskiego Szelfu Kontynentalnego oraz dostawy LNG. Polska realizowała będzie import gazu poprzez Baltic Pipe oraz dwa terminale LNG (oddanie do użytkowania terminala FSRU w Gdańsku jest planowane w perspektywie 2027/2028 roku), czego efektem będzie wysoka korelacja cen gazu w Polsce z indeksami europejskimi. Na spadek cen w długoterminowej perspektywie będzie miał wpływ prognozowany spadek zapotrzebowania wynikający z prognozowanego zastępowania gazu ziemnego wodorem oraz dalszym wzrostem udziału OZE w miksie energetycznym krajów Unii Europejskiej. Rynek Mocy Założono płatności za moc do końca 2028 roku dla istniejących jednostek węglowych niespełniających kryterium EPS 550 (dla których jednostkowa emisyjność przekracza 550 kg/MWh). Dla jednostek, które zawarły kontrakty wieloletnie do dnia 31 grudnia 2019 roku, a nie spełniają kryterium EPS 550 założono utrzymanie płatności do końca obowiązywania kontraktu. Zgodnie z osiągniętym porozumieniem Rady Europejskiej z dnia 17 października 2023 roku w zakresie reformy modelu rynku energii założono wprowadzenie derogacji w zakresie obowiązywania limitów emisji CO2 w jednostkach ubiegających się o wsparcie z Rynku Mocy i w konsekwencji wydłużenie okresu możliwego wsparcia dla tego typu jednostek z czerwca 2025 roku do końca 2028 roku. W prognozach założono przychody z Rynku Mocy po 2025 roku w konsekwencji wydłużenia wsparcia do końca 2028 roku. Przychody z tego tytułu dotyczą 8 bloków klasy 200 MW w Oddziałach Jaworzno III, Łaziska oraz bloków w Oddziale Siersza i Łagisza w latach 2025-2028. Dodatkowo w roku 2026 założono przychody z Rynku Mocy dla 2 bloków w Oddziale Jaworzno II. Przyjęta średnia cena w wydłużonym okresie wynosi 322,65 PLN/kW przy czym założono spadek cen w kolejnych latach począwszy od 2027 roku średnio o 22% r/r. Dla wydłużonego okresu funkcjonowania założono, że praca bloków determinowana będzie zapotrzebowaniem w KSE. Okres ekonomicznej użyteczności jednostek wytwórczych W CGU Wytwarzanie-Węgiel zmianie uległy planowane okresy funkcjonowania jednostek wytwórczych. W odniesieniu do testów CGU opracowanych na dzień 31 grudnia 2022 roku wydłużono pracę bloków klasy 200 MW w Elektrowni Jaworzno III, Łaziska oraz bloków fluidalnych w Elektrowni Siersza. Skróceniu uległ natomiast okres eksploatacji bloku 7 w Elektrowni Nowe Jaworzno oraz jednostek niebędących Jednostkami Wytwórczymi Centralnie Dysponowanymi w Oddziale Jaworzno II. Poniżej wykaz założeń w zakresie przyjętych do testów CGU okresów ekonomicznej użyteczności dla jednostek wytwórczych:  Elektrownia Jaworzno II – bloki 1, 2 i 3 do końca 2026 roku;  Elektrownia Jaworzno III – bloki 1, 2, 3, 4, 5 i 6 do roku 2028;  Elektrownia Nowe Jaworzno – blok 7 do 2040 roku;  Elektrownia Łagisza – blok 10 do roku 2035;  Elektrownia Łaziska – bloki 9, 10, 11 i 12 do roku 2028;  Elektrownia Siersza – bloki 1 i 2 do roku 2028. Skrócenie okresu eksploatacji bloku 910 MW wynika z niekorzystnych zmian dla sektora elektroenergetycznego opartego na węglu wynikających z Polityki klimatycznej Unii Europejskiej. W komunikacie opublikowanym 6 lutego 2024 roku Komisja Europejska złożyła propozycję ogólnounijnego celu klimatycznego na 2040 rok na poziomie 90% redukcji emisji CO2 netto (w stosunku do roku 1990). Skrócenie czasu pracy Oddziału Jaworzno II podyktowane zostało niekorzystnymi wynikami generowanymi na poziomie marży po koszcie zmiennym z uwagi na realizowane aktualnie dostawy ciepła z tego Oddziału na potrzeby odbiorców komunalnych. Wycofanie z eksploatacji z końcem 2026 roku wynika z konieczności dostawy pary technologicznej na potrzeby bloku 910 MW. Zgodnie z aktualnym harmonogramem realizacji inwestycji polegającej na budowie nowego dedykowanego źródła pary technologicznej dla wskazanego bloku źródło może rozpocząć produkcję początkiem 2027 roku. Dla pozostałych jednostek wytwórczych brak zmian w stosunku do przyjętych założeń na dzień 31 grudnia 2022 roku:  CGU ZW Katowice, CGU ZW Tychy, CGU ZW Bielsko-Biała, CGU ZW Obszar Ciepłowni Lokalnych, CGU ECI Wytwarzanie: zakłady wytwórcze do roku 2049;  CGU Elektrownie wodne do roku 2072;  CGU Elektrownie wiatrowe do roku 2047;  CGU Elektrownie fotowoltaiczne do roku 2048. Świadectwa pochodzenia energii Przyjęto ścieżkę cenową dla świadectw pochodzenia oraz obowiązki umorzenia w kolejnych latach na bazie zapisów ustawy o OZE oraz prognozy bilansu systemu. Prognoza cen zielonych certyfikatów zakłada spadek o 49,1% dla 2024 roku w stosunku do średniej ceny indeksu TGEozea uzyskanego w 2023 roku. W okresie 2025-2030 prognoza cen zielonych certyfikatów rośnie średniorocznie o 14,8%. Dla błękitnych certyfikatów założono nieznaczny wzrost cen o 0,1% dla roku 2024 względem ceny indeksu TGEozebio ukształtowanego w roku 2023. W okresie 2025-2030 prognoza cen błękitnych certyfikatów zakłada średnioroczny spadek o 2,7%. Prognoza cen białych certyfikatów zakłada wzrost ceny w roku 2024 o 5,6%, względem 2023 roku. W okresie 2025-2030 prognoza cen białych certyfikatów rośnie średniorocznie o 2,1%. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 28 OZE W zakresie Obszaru OZE uwzględniono istniejące systemy wsparcia (system świadectw pochodzenia, system aukcyjny, system taryf gwarantowanych FIT/FIP, system gwarancji pochodzenia), z których najistotniejsze znaczenie ma system świadectw pochodzenia. W ramach tego systemu, dla energii zielonej uwzględniono ograniczone okresy wsparcia, zgodnie z założeniami zapisów ustawy o OZE określającej nowe mechanizmy przyznawania wsparcia dla energii elektrycznej wytworzonej w tego typu źródłach. Okres wsparcia został ograniczony do 15 lat liczonych od momentu wprowadzenia do sieci po raz pierwszy energii elektrycznej, za którą przysługiwało świadectwo pochodzenia. Wynagrodzenia Założono wzrost wynagrodzeń w oparciu o wzrost płacy minimalnej oraz przyjętą stopę inflacji z efektem na kolejne lata prognozy finansowej. WACC Przyjęto poziom średniego ważonego kosztu kapitału (WACC) kształtujący się w okresie projekcji dla poszczególnych CGU między 7,37%-11,47% w ujęciu nominalnym po opodatkowaniu. Metodologia kalkulacji stopy dyskontowej nie uległa zmianie w stosunku do testu na utratę wartości przeprowadzonego na dzień 31 grudnia 2022 roku. WACC regulacyjny WACC przyjęty do kalkulacji przychodu regulowanego w roku 2024 wynosi 10,475% (brutto), w okresie 2025 -2033 oraz w okresie rezydualnym 8,478% (brutto). Poza rzeczowym majątkiem trwałym testowane CGU obejmowały również aktywa niematerialne oraz prawa do użytkowania aktywów. Wyniki testów na utratę wartości W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa ujęła w ramach wyniku na działalności kontynuowanej odpisy aktualizujące dotyczące niefinansowych aktywów trwałych będące wynikiem testów na utratę wartości aktywów przeprowadzonych na dzień 31 grudnia 2023 roku. Wartość odzyskiwalna tej grupy aktywów odpowiada ich wartości użytkowej. Odpisy aktualizujące obciążyły w głównej mierze koszt własny sprzedaży. Odpis aktualizujący ujęty w wyniku testów przeprowadzonych w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku dotyczy następujących jednostek generujących przepływy pieniężne: CGU Spółka Poziom stopy dyskontowej (po opodatkowaniu) przyjęty w testach na dzień: Wartość odzyskiwalna Kwota ujętego odpisu 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Stan na 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2023 CGU Wytwarzanie-Węgiel TAURON Wytwarzanie S.A. 11,47% 12,24% 2 620 (23) Razem (23) Przeprowadzone testy na dzień 31 grudnia 2023 roku nie wykazały konieczności ujęcia odpisów z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych ze względu na zidentyfikowaną wyższą wartość użytkową CGU w stosunku do ich wartości bilansowej, z wyjątkiem CGU Wytwarzanie-Węgiel. Konieczność ujęcia odpisów z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych w CGU Wytwarzanie-Węgiel wynika ze spadku planowanej marży na sprzedaży energii elektrycznej. Dodatkowo w ramach analizy przesłanek utraty wartości aktywów zidentyfikowano możliwość utraty wartości udziałów w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o. ze względu na wydane przez Sąd Okręgowy w Ostrawie w dniu 19 grudnia 2023 roku postanowienia o ogłoszeniu niewypłacalności spółki TAMEH Czech s.r.o. Przedmiotem działalności TAMEH Czech s.r.o. jest produkcja mediów energetycznych dla huty Liberty Ostrava a.s, która jest jedynym klientem spółki. Ogłoszenie niewypłacalności związane jest z nieuregulowaniem zobowiązań wobec spółki przez Liberty Ostrava a.s. Właścicielem 100% udziałów w TAMEH Czech s.r.o. jest TAMEH HOLDING Sp. z o.o. - spółka współzależna od Spółki, w której Spółka posiada 50% udziałów. Grupa przed przeprowadzeniem testów na utratę wartości udziałów w TAMEH HOLDING Sp. z o.o. ujęła swój udział w stracie wspólnego przedsięwzięcia, stosując metodę praw własności, co zostało opisane szerzej w nocie 28 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Umowa wspólników przewiduje funkcjonowanie spółki celowej TAMEH HOLDING Sp. z o.o. do roku 2029 z możliwością wydłużenia funkcjonowania na kolejne lata. Zgodnie z zapisami umowy, TAMEH HOLDING Sp. z o.o. wypłaca dywidendę do wspólników na podstawie zatwierdzonego przez strony umowy planu dywidendowego. W zakresie testu na utratę wartości udziałów w TAMEH HOLDING Sp. z o.o., przeprowadzono analizę scenariuszową w oparciu o przewidywane przyszłe przepływy z dywidend, w której nie uwzględniono przepływów z TAMEH Czech s.r.o. w związku z ogłoszeniem niewypłacalności spółki przez Sąd Okręgowy w Ostrawie. Grupa uznaje, iż TAMEH HOLDING Sp. z o.o. posiada i będzie posiadać zdolność do wypłacania dywidend. W analizie przyjęto następujące scenariusze: •zatwierdzony przez wspólników plan dywidendowy w zakresie działalności TAMEH POLSKA Sp. z o.o. dla lat 2024-2029 oraz zbycie majątku w 2030 roku, Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 29 •skorygowany plan dywidendowy wynikający ze stopniowego ograniczania nakładów oraz działalności spółki prowadzącego do likwidacji majątku w 2030 roku, •zatwierdzony przez wspólników plan dywidendowy w zakresie działalności TAMEH POLSKA Sp. z o.o. dla lat 2024-2029 oraz kontynuację działalności spółki po tym okresie. Wszystkie trzy powyższe scenariusze w ocenie Spółki według osądu na obecny moment mają takie samo prawdopodobieństwo realizacji i tym samym przypisana im waga jest sobie równa. Spółka Poziom stopy dyskontowej (po opodatkowaniu) przyjęty w testach na dzień: Wartość bilansowa Wartość odzyskiwalna Kwota ujętego odpisu 31 grudnia 2023 31 grudnia 2022 Stan na 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2023 TAMEH HOLDING Sp. z o.o. 10,53% 11,74% 169 231 − − Grupa na dzień bilansowy 31 grudnia 2023 roku posiada należności z tytułu dywidendy z TAMEH HOLDING Sp. z o.o. w kwocie 32 mln PLN. Wartość odzyskiwalna przewyższa wartość bilansową udziałów wraz z należnością z tytuły dywidendy. Analiza wrażliwości W tabelach poniżej zaprezentowano oszacowany wpływ zmiany kluczowych czynników na wartość odzyskiwalną testowanych CGU. Dla aktywów wytwarzających energię elektryczną z konwencjonalnych źródeł energii analizowanym kluczowym czynnikiem jest Clean Dark Spread („CDS”) z uwagi na to, że zmiana cen energii elektrycznej z reguły jest konsekwencją zmian cen węgla i uprawnień do emisji CO2. CDS jest to wysokość marży pierwszego stopnia uzyskiwana przez elektrownie węglowe bądź elektrociepłownie wyliczona jako różnica ceny energii elektrycznej oraz modelowych kosztów zmiennych (koszt paliwa, koszt CO2) związanych z produkcją energii elektrycznej z węgla. W ramach analizy wrażliwości uwzględniono zmianę struktury CDS z uwagi na planowane stopniowe wyłączanie z eksploatacji bloków klasy 200 MW w okresie do roku 2028 zgodnie z założeniami przyjętymi do testów. Zmiana założenia wyrównująca wartość odzyskiwalną z wartością bilansową Parametr CGU Wytwarzanie Węgiel CGU ZW Katowice CGU ZW Tychy CGU ZW Bielsko-Biała CGU OCL CGU ECI Zmiana CDS w okresie prognozy 0,7% -15,3% -63,2% -18,5% n.d. n.d. Zmiana cen ciepła w okresie prognozy n.d. -6,1% -14,9% -5,4% -2% -0,9% Zmiana WACC (netto) -0,46 p.p 4,34 p.p 9,36 p.p. 5,59 p.p 734,58 p.p. 3,76 p.p. Dla aktywów wytwarzających energię elektryczną ze źródeł odnawialnych analizowanym kluczowym czynnikiem jest cena energii elektrycznej z uwagi na jej bezpośredni wpływ na przepływy pieniężne danego CGU. Parametr Zmiana założenia wyrównująca wartość odzyskiwalną z wartością bilansową CGU Elektrownie wodne CGU Elektrownie wiatrowe CGU Elektrownie fotowoltaiczne Zmiana cen energii elektrycznej w okresie prognozy -22,4% -49,1% -3,7% Zmiana WACC (netto) 6,21 p.p. 21,48 p.p. 0,55 p.p. W zakresie analizy wrażliwości dla CGU Biomasa zmiana ww. parametrów nie wpływa na wynik testu ze względu na brak zaplanowanej w projekcjach produkcji energii elektrycznej oraz fakt objęcia w latach poprzednich odpisem aktualizującym całości rzeczowego majątku trwałego przypisanego do CGU Biomasa. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 30 NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW 14.Przychody ze sprzedaży WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Przychody z umów z klientami są ujmowane w momencie spełnienia (lub w trakcie spełniania) zobowiązania do wykonania świadczenia poprzez przekazanie przyrzeczonego towaru (tj. składnika aktywów) lub wykonania usługi klientowi. Przekazanie składnika aktywów następuje w momencie, gdy klient uzyskuje kontrolę nad tym składnikiem aktywów, zaś w przypadku sprzedaży energii elektrycznej oraz paliwa gazowego przychód ujmuje się w momencie sprzedaży energii elektrycznej z fizyczną dostawą na rynku hurtowym bądź poboru energii przez odbiorcę końcowego (klienta) w punkcie poboru. Jednocześnie, przychody z umów z klientami nie są ujmowane w przypadku sprzedaży energii do innego przedsiębiorstwa energetycznego i jednoczesnego odkupu sprzedanego wolumenu energii od tego przedsiębiorstwa w tym samym okresie rozliczeniowym (wymiana), a wynik takiej transakcji jest ujmowany w sprawozdaniu z całkowitych dochodów w kwocie netto. Przychody wycenia się w wartości, jaką Grupa spodziewa się otrzymać, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług (VAT), podatek akcyzowy i inne podatki od sprzedaży lub opłaty oraz rabaty i upusty. Przychód obejmuje tylko wpływy korzyści ekonomicznych otrzymane lub należne na rachunek własny jednostki. Kwoty uzyskane w imieniu stron trzecich, gdzie Grupa działa jako agent, takie jak podatki od sprzedaży, podatki od towarów i usług nie stanowią korzyści ekonomicznych, jakie płyną do jednostki i nie prowadzą do zwiększenia kapitału własnego. Kwot tych nie ujmuje się zatem w przychodzie. Jeżeli Spółka działa jako agent, kwotę ujmowaną jako przychód stanowi należna jej prowizja i nie obejmuje ona kwot otrzymanych w imieniu zleceniodawcy. Przykładami tego typu przychodów są: •opłaty przejściowe, opłata OZE, opłata mocowa oraz opłata kogeneracyjna pobierane od odbiorcy końcowego energii elektrycznej, a następnie przekazywane do Operatora Systemu Przesyłowego; •przychody z usług serwisowych w ramach umów sprzedaży produktów i usług połączonych z dodatkowymi usługami. W przypadku towarów przychód rozpoznaje się, gdy Grupa przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami w stopniu, w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec towarów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli. Przychody ze sprzedaży wyrobów wytworzonych w trakcie dostosowania składnika aktywów do miejsca i warunków potrzebnych do rozpoczęcia jego funkcjonowania zgodnie z zamierzeniami zarządu (np. próbna produkcja wytworzona w trakcie testowania) ujmuje się w przychodach ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów. Do przychodów danego roku obrotowego zalicza się również zarachowane przychody, które z uwagi na stosowany system rozliczeń odbiorców nie zostały zmierzone i zafakturowane. Najistotniejsze przychody Grupa osiąga ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż, usług dystrybucyjnych w segmencie Dystrybucja oraz energii elektrycznej i ciepła w segmencie Wytwarzanie. Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż Spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż uzyskują przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych od odbiorców detalicznych oraz od odbiorców hurtowych. W tym segmencie uzyskiwane są również przychody z tytułu usługi konserwacji oświetlenia drogowego. Na każdy dzień bilansowy, z zachowaniem zasady ostrożności, dokonywany jest szacunek kwoty przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych dotyczących roku obrotowego, które z uwagi na ustalony w umowach z odbiorcami cykl rozliczeniowy oraz fakt, że fakturowanie jest dokonywane dla znacznej liczby odbiorców w okresach odmiennych od okresów sprawozdawczych, zostaną zafakturowane w roku następnym. Rodzaje szacunków kwot przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych dokonywanych w spółkach Grupy należących do segmentu Sprzedaż przedstawiono poniżej. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 31 Rodzaj doszacowania Opis Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej Doszacowanie dla odbiorców niezafakturowanych na dany dzień bilansowy Odczyty układów pomiarowo-rozliczeniowych dotyczące wielkości sprzedanej energii elektrycznej w handlu detalicznym oraz jej fakturowanie są dokonywane w dużej mierze w okresach odmiennych od okresów sprawozdawczych. W związku z powyższym, na dzień bilansowy wyznaczane są odpowiednie szacunki sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucji. Doszacowanie wyznaczane jest w systemie bilingowym w oparciu o średniodobowe zużycie energii elektrycznej w okresie od dnia ostatniego odczytu rzeczywistego do dnia bilansowego. Doszacowanie dla odbiorców rozliczanych z zastosowaniem płatności prognozowych Na każdy dzień bilansowy, dokonywane jest doszacowanie sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych, któremu podlegają odbiorcy posiadający 6-miesięczne lub 12-miesięczne okresy rozliczeniowe z zastosowaniem płatności prognozowych w okresach pomiędzy odczytami wskazań układów pomiarowo - rozliczeniowych. Doszacowanie wyznaczane jest w systemie bilingowym w oparciu o średniodobowe zużycie energii elektrycznej w okresie od dania ostatniego odczytu do dnia bilansowego oraz jednocześnie dokonywane jest doszacowanie wystawionych prognoz, zapewniające ich współmierne rozłożenie do danego okresu bilansowego. Doszacowanie przychodów dla odbiorców, dla których sprzedaż realizowana jest według cen z Towarowej Giełdy Energii lub/i rynku bilansującego Doszacowaniem objęci są odbiorcy, dla których sprzedaż energii elektrycznej, zgodnie z zawartymi umowami, realizowana jest według cen z Towarowej Giełdy Energii lub/i rynku bilansującego. Na każdy dzień bilansowy, dla odbiorców, dla których zostało naliczone doszacowanie niezafakturowanej sprzedaży energii elektrycznej w systemie bilingowym, wyznaczane jest doszacowanie stanowiące różnicę pomiędzy cenami przyjętymi do naliczenia doszacowania a cenami, które zostaną przyjęte do zafakturowania sprzedaży. Doszacowanie wynikające z uzgodnienia bilansu energii Na każdy dzień bilansowy spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż dokonują uzgodnienia bilansu energii elektrycznej, określając szacowany wolumen niezbilansowania po stronie zakupu lub sprzedaży. W ramach tego doszacowania ujmowana jest kwota zwiększająca lub zmniejszająca przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, wyznaczona jako iloczyn oszacowanego wolumenu niezbilansowania i średnioważonej ceny zakupu energii elektrycznej na rynku bilansującym. Przychody ze sprzedaży paliwa gazowego Doszacowanie dla odbiorców niezafakturowanych na dany dzień bilansowy Odczyty układów pomiarowo-rozliczeniowych dotyczące wielkości sprzedanego paliwa gazowego w handlu detalicznym oraz jej fakturowanie są dokonywane w dużej mierze w okresach odmiennych od okresów sprawozdawczych. W związku z powyższym, na dzień bilansowy wyznaczane są odpowiednie szacunki sprzedaży paliwa gazowego i usług dystrybucji. Doszacowanie sprzedaży paliwa gazowego wyliczane jest w systemie bilingowym w oparciu o średniodobowe zużycie paliwa gazowego w okresie od dnia ostatniego odczytu rzeczywistego do dnia bilansowego. Doszacowanie sprzedaży usług dystrybucyjnych wyznaczane jest jako różnica pomiędzy kosztami zakupu usług dystrybucyjnych paliwa gazowego a zafakturowanymi przychodami ze sprzedaży usług dystrybucyjnych. Doszacowanie przychodów dla odbiorców, dla których sprzedaż realizowana jest według cen z Towarowej Giełdy Energii lub/i rynku bilansującego Doszacowaniem objęci są odbiorcy, dla których sprzedaż paliwa gazowego, zgodnie z zawartymi umowami, realizowana jest według cen z Towarowej Giełdy Energii i/lub rynku bilansującego. Na każdy dzień bilansowy, dla odbiorców, dla których zostało naliczone doszacowanie niezafakturowanej sprzedaży paliwa gazowego w systemie bilingowym, wyznaczane jest doszacowanie stanowiące różnicę pomiędzy cenami przyjętymi do naliczenia doszacowania a cenami, które zostaną przyjęte do zafakturowania sprzedaży. Doszacowanie wynikające z uzgodnienia bilansu gazu Na każdy dzień bilansowy spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż dokonują uzgodnienia bilansu paliwa gazowego, określając szacowany wolumen niezbilansowania po stronie zakupu lub sprzedaży. W ramach tego doszacowania ujmowana jest kwota zwiększająca lub zmniejszająca przychody ze sprzedaży paliwa gazowego, wyznaczona jako iloczyn oszacowanego wolumenu niezbilansowania i średniomiesięcznej ceny rozliczenia bilansowania gazu wysokometanowego publikowanej przez Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. Przychody ze sprzedaży usług dystrybucji energii elektrycznej w segmencie Dystrybucja W przychodach ze sprzedaży usług Grupa prezentuje przede wszystkim przychody związane z działalnością dystrybucyjną. Za moment sprzedaży usług dystrybucji energii elektrycznej przyjmuje się moment dostarczenia tej usługi do odbiorcy, rejestrowany przez licznik energii elektrycznej, z uwzględnieniem prognozowanego zużycia energii oraz doszacowania przychodów, które z uwagi na stosowany system rozliczeń odbiorców nie zostały zmierzone i zafakturowane. Na każdy dzień bilansowy dokonywany jest szacunek kwoty przychodów ze sprzedaży usług dystrybucyjnych dotyczącej danego roku obrotowego, która, z uwagi na ustalony w umowach z odbiorcami cykl rozliczeniowy dłuższy niż jeden miesiąc, zostanie zafakturowana w roku kolejnym. Przychody z hurtowej sprzedaży energii elektrycznej w segmencie Wytwarzanie Hurtowa sprzedaż i zakup energii elektrycznej do kontrahentów prowadzona jest w ramach następujących kierunków: •Rynek Transakcji Terminowych (RTT), Rynek Dnia Następnego (RDN) i Rynek Dnia Bieżącego (RDB), •Rynek Bilansujący (RB). Kontrakty zawarte w ramach RTT i RDN są zgłaszane do Operatora Systemu Przesyłowego (OSP) na dzień przed dniem dostawy jako deklarowana ilość energii elektrycznej, którą spółka jest zobowiązana dostarczyć. Kontrakty zawarte w ramach Rynku Dnia Bieżącego zgłaszane są w dniu dostawy. Operator Systemu Przesyłowego ostatecznie decyduje o faktycznym wolumenie do wyprodukowania energii, biorąc pod uwagę bieżące zapotrzebowanie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE). W przypadku gdy zapotrzebowanie na energię elektryczną Operatora jest większe od deklarowanego przez wytwórcę wolumenu produkcji energii elektrycznej, OSP zwiększa generację jednostek centralnie dysponowanych (JWCD) (przyrosty - dodatkowa sprzedaż energii do OSP w ramach RB), w przypadku gdy zapotrzebowanie na energię elektryczną jest mniejsze od wolumenu energii deklarowanej, OSP zmniejsza generację JWCD (dodatkowy zakup energii od OSP). Rozliczenia wynikające z decyzji Operatora realizowane są w ramach Rynku Bilansującego. Hurtowa sprzedaż energii elektrycznej z jednostek wytwórczych niecentralnie dysponowanych (jednostki wytwórcze poniżej 100 MW) odbywa się na podobnych zasadach. Od 15 grudnia 2022 roku zgodnie z umową o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, nastąpiło przejęcie przez TAURON Wytwarzanie S.A. odpowiedzialności za bilansowanie handlowe jednostek niecentralnie dysponowanych z obszaru działania OSD. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 32 Faktury za sprzedaż i zakup energii elektrycznej z Rynku Bilansującego wystawiane są w oparciu o raporty ze scentralizowanego systemu bilansującego sprzedaż w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Rozliczenia te dokonywane są w cyklu dekadowym. Przychody ze sprzedaży energii cieplnej w segmencie Wytwarzanie Przychody wyceniane są w oparciu o aktualne taryfy dla ciepła, zafakturowane wielkości zamówionej mocy cieplnej, ciepła, nośnika ciepła, należności z tytułu ponoszonych przez sprzedawcę kosztów udostępniania pomieszczeń, wielkość przekroczenia, inne faktyczne zużycie produktów według stawek opłat i cen zawartych w obowiązujących taryfach. Sprzedaż ciepła prowadzona jest w oparciu o odczyty układów pomiarowo-rozliczeniowych dokonywanych we wskazanych dniach roboczych każdego miesiąca kalendarzowego, w związku z tym na potrzeby sprawozdawcze wykonywane jest doszacowanie sprzedaży od daty odczytu do końca miesiąca. Sprzedaż doszacowania dla każdego punktu odczytowego liczona jest na podstawie algorytmu: •doszacowanie dla zużycia ciepła na cele centralnego ogrzewania zależy w sposób bezpośredni od zużycia ciepła w okresie wzorcowym, temperatury zewnętrznej oraz ilości dni doszacowania do końca miesiąca; •doszacowanie dla zużycia ciepła na cele ciepłej wody użytkowej zależy w sposób bezpośredni od zużycia ciepła w okresie wzorcowym oraz ilości dni doszacowania do końca miesiąca; •doszacowanie dla nośnika ciepła zależy w sposób bezpośredni od zużycia ciepła w okresie wzorcowym oraz ilości dni doszacowania do końca miesiąca. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa TAURON dokonuje szacunków przychodów, jak zostało opisane powyżej, z czego najistotniejszy szacunek dotyczy doszacowania przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż. Na dzień 31 grudnia 2023 roku doszacowanie przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż wyniosło 2 005 mln PLN, przy czym uwzględniając odwrócenie szacunków z roku poprzedniego wpływ na wynik finansowy 2023 roku wyniósł 1 181 mln PLN. Na dzień 31 grudnia 2023 roku doszacowanie przychodów ze sprzedaży paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż wyniosło 62 mln PLN, przy czym uwzględniając odwrócenie szacunków z roku poprzedniego wpływ na wynik finansowy 2023 roku wyniósł (10) mln PLN. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Razem przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów przed wyłączeniem akcyzy, w tym 31 736 28 280 Podatek akcyzowy (102) (49) Przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów 31 634 28 231 Energia elektryczna 28 596 25 134 Energia cieplna 1 298 860 Gaz 1 286 1 092 Uprawnienia do emisji CO2 64 635 Świadectwa pochodzenia energii i podobne 149 258 Pozostałe towary, produkty i materiały 241 252 Przychody ze sprzedaży usług 10 945 8 013 Usługi dystrybucyjne i handlowe 9 736 6 933 Rynek Mocy 692 646 Usługi konserwacji oświetlenia drogowego 159 130 Opłaty za przyłączanie odbiorców 105 111 Pozostałe usługi 253 193 Pozostałe przychody 78 67 Razem przychody ze sprzedaży 42 657 36 311 W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku w stosunku do okresu porównywalnego nastąpił wzrost przychodów ze sprzedaży, a główne zmiany dotyczyły przychodów ze sprzedaży następujących produktów, towarów i usług: •Energia elektryczna – wzrost będący wypadkową w efekcie uzyskania wyższych cen oraz niższego wolumenu sprzedanej energii elektrycznej. Wzrost przeciętnej ceny jest z jednej strony efektem wzrostu rynkowych cen energii elektrycznej w okresie kontraktacji, a z drugiej uregulowania poziomu ceny w roku 2023 dla wybranych grup klientów na poziomie wyższym aniżeli ceny, jakie były stosowane w okresie porównywalnym. Niższy wolumen wynika w głównej mierze z niższego zapotrzebowania ze strony klientów Grupy, w tym w segmencie sprzedaży detalicznej; •Energia cieplna – wzrost głównie z uwagi na znaczący wzrost cen w taryfach ciepła zatwierdzonych przez Prezesa URE, będących pochodną istotnego wzrostu cen uprawnień do emisji CO2 i węgla; •Gaz – wzrost głównie z uwagi na znaczący wzrost cen w stosunku do okresu porównywalnego, w efekcie zmian cen zakontraktowanych w ciągu 2022 roku na poczet dostaw w roku 2023, przy jednoczesnym spadku wolumenu sprzedaży; •Usługi dystrybucyjne i handlowe – wzrost w konsekwencji wzrostu stawki usługi dystrybucyjnej i przesyłowej przy jednoczesnym spadku wolumenu usługi dystrybucyjnej. W zakresie przychodów ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 nastąpił spadek w związku z wystąpieniem w okresie porównywalnym zdarzenia jednorazowego w postaci awarii bloku 910 MW w Jaworznie. Grupa, mając na celu wykorzystanie powstałej w związku z awarią nadwyżki uprawnień na cele umorzeniowe innej instalacji Grupy oraz dopasowanie terminu dostawy uprawnień i wydatku pieniężnego, dokonała w pierwszym kwartale 2022 roku sprzedaży Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 33 1 717 000 EUA z jednoczesnym odkupem tego wolumenu w produkcie terminowym EUA MAR’23. Przychody ze sprzedaży powyższych uprawnień wyniosły 604 mln PLN. Przychody ze sprzedaży w podziale na segmenty operacyjne przedstawiono w poniższych tabelach. Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Wytwarzanie Odnawialne źródła energii Dystrybucja Sprzedaż Pozostałe Razem Przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów 8 318 117 2 22 968 229 31 634 Energia elektryczna 6 995 − − 21 539 62 28 596 Energia cieplna 1 298 − − − − 1 298 Gaz − − − 1 286 − 1 286 Uprawnienia do emisji CO2 − − − 64 − 64 Świadectwa pochodzenia energii i podobne 22 117 − 2 8 149 Pozostałe towary, produkty i materiały 3 − 2 77 159 241 Przychody ze sprzedaży usług 880 9 5 690 4 265 101 10 945 Usługi dystrybucyjne i handlowe 336 − 5 484 3 916 − 9 736 Rynek Mocy 525 7 − 160 − 692 Usługi konserwacji oświetlenia drogowego − − − 159 − 159 Opłaty za przyłączanie odbiorców − − 105 − − 105 Pozostałe usługi 19 2 101 30 101 253 Pozostałe przychody 19 − 39 7 13 78 Razem przychody ze sprzedaży 9 217 126 5 731 27 240 343 42 657 Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Wytwarzanie Odnawialne źródła energii Dystrybucja Sprzedaż Pozostałe Razem Przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów 4 858 158 3 22 969 243 28 231 Energia elektryczna 3 920 1 − 21 131 82 25 134 Energia cieplna 860 − − − − 860 Gaz − − − 1 092 − 1 092 Uprawnienia do emisji CO2 − − − 635 − 635 Świadectwa pochodzenia energii i podobne 77 157 − 13 11 258 Pozostałe towary, produkty i materiały 1 − 3 98 150 252 Przychody ze sprzedaży usług 724 8 3 657 3 557 67 8 013 Usługi dystrybucyjne i handlowe 258 − 3 474 3 201 − 6 933 Rynek Mocy 446 6 − 194 − 646 Usługi konserwacji oświetlenia drogowego − − − 130 − 130 Opłaty za przyłączanie odbiorców − − 111 − − 111 Pozostałe usługi 20 2 72 32 67 193 Pozostałe przychody 14 − 36 5 12 67 Razem przychody ze sprzedaży 5 596 166 3 696 26 531 322 36 311 Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej w podziale na grupy klientów przedstawiono w poniższej tabeli. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej 28 596 25 134 Sprzedaż detaliczna 18 214 14 733 Klienci strategiczni 4 477 2 237 Klienci biznesowi 7 956 7 062 Klienci masowi - Grupa G 4 072 3 646 Klienci masowi - MSP 1 651 1 520 Pozostali 156 317 Podatek akcyzowy (98) (49) Sprzedaż hurtowa 9 522 9 738 Pozostałe 860 663 15.Rekompensaty Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Rekompensaty energia elektryczna 6 910 465 Rekompensaty usługi dystrybucyjne energii elektrycznej 1 038 − Rekompensaty paliwo gazowe 27 17 Rekompensaty energia cieplna i usługi dystrybucyjne energii cieplnej 83 2 Razem 8 058 484 Rekompensaty zostały opisane szerzej w nocie 11 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 34 16.Koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Grupa prezentuje koszty w układzie funkcjonalnym (kalkulacyjnym). Do kosztów w układzie funkcjonalnym zalicza się: •koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług poniesiony w danym okresie sprawozdawczym, w tym utworzenie odpisów aktualizujących wartość rzeczowych aktywów trwałych, aktywów niematerialnych, praw do użytkowania aktywów, należności oraz zapasów skorygowany o koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby, •całość poniesionych w okresie sprawozdawczym kosztów sprzedaży i ogólnego zarządu (wykazywane odrębnie w sprawozdaniu z całkowitych dochodów). Koszty, które można bezpośrednio przyporządkować przychodom osiągniętym przez Grupę, wpływają na wynik finansowy Grupy za ten okres sprawozdawczy, w którym przychody te wystąpiły. Koszty, które można jedynie w sposób pośredni przyporządkować przychodom lub innym korzyściom osiąganym przez Grupę, wpływają na wynik finansowy Grupy w części, w której dotyczą danego okresu sprawozdawczego, zapewniając ich współmierność do przychodów lub innych korzyści ekonomicznych. 16.1.Koszty według rodzajów Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Amortyzacja (2 232) (2 060) Odpisy aktualizujące niefinansowe aktywa trwałe (26) (79) Zużycie materiałów i energii (5 119) (4 636) Usługi dystrybucyjne (2 917) (1 527) Usługi konserwacji i remontowe (316) (239) Pozostałe usługi obce (942) (686) Koszt obowiązku umorzenia uprawnień do emisji CO2 (3 461) (3 096) Odpis na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny (832) − Pozostałe podatki i opłaty (798) (815) Koszty świadczeń pracowniczych (3 194) (2 630) Odpis aktualizujący zapasy (185) (7) Odpis aktualizujący należności od odbiorców (79) 8 Koszty rezerwy na umowy rodzące obciążenia 91 (91) Pozostałe koszty rodzajowe (162) (121) Razem koszty według rodzaju (20 172) (15 979) Zmiana stanu zapasów i rozliczeń międzyokresowych − 3 Koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby 841 764 Koszty sprzedaży 766 528 Koszty ogólnego zarządu 701 558 Wartość sprzedanych towarów i materiałów (27 763) (20 728) Koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług (45 627) (34 854) W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku w stosunku do okresu porównywalnego główne zmiany kosztu sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług dotyczyły: •wzrostu kosztów zużycia materiałów i energii, głównie wskutek wyższych kosztów zużywanego na potrzeby produkcji energii elektrycznej i ciepła paliwa węglowego, co w najistotniejszym stopniu wynika ze zmiany cen węgla zakontraktowanego w ciągu 2022 roku na poczet dostaw w 2023 roku; •wzrostu kosztu usług dystrybucyjnych, co wynika m.in. ze wzrostu średniej stawki na usługi przesyłowe nabywane od PSE S.A.; •wzrostu kosztu usług konserwacji i remontowych oraz pozostałych usług obcych, co wynika ze zwiększonego zakresu prac konserwacyjno - remontowych oraz serwisowych w spółkach segmentu Wytwarzanie oraz wzrostu kosztu jednostkowych usług w zakresie m.in. wycinki drzew, infolinii zewnętrznej. Dodatkowo w roku 2023 Grupa nabyła usługi budowlane na potrzeby budowy farmy fotowoltaicznej ujęte w aktywach Grupy poprzez koszty świadczeń na własne potrzeby; •wzrostu kosztu obowiązku umorzenia uprawnień do emisji CO2, co wynika ze wzrostu ceny uprawnień do emisji CO2 uwzględnionych w kalkulacji rezerwy przy jednoczesnym spadku emisji CO2 jednostek wytwórczych Grupy, w konsekwencji niższej produkcji energii elektrycznej oraz zwiększenia udziału produkcji przez najbardziej efektywne kosztowo jednostki produkcyjne; Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 35 •poniesienia przez Grupę TAURON w bieżącym okresie kosztów odpisów na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny w wysokości 832 mln PLN w konsekwencji wejścia w życie Ustawy z 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku; •wzrostu kosztów świadczeń pracowniczych, czego główną przyczyną jest ujęcie skutków podpisanych ze stroną społeczną porozumień płacowych; •ujęcia odpisu aktualizującego wartość posiadanych zapasów paliwa węglowego w spółce TAURON Wytwarzanie S.A. (segment Wytwarzanie) w wysokości 176 mln PLN, co zostało szerzej opisane w nocie 34 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego; •wzrostu wartości sprzedanych towarów i materiałów, co wynika głównie ze wzrostu cen energii elektrycznej i gazu nabywanego w celu ich odsprzedaży przy jednoczesnym spadku wolumenu. 16.2.Koszty świadczeń pracowniczych Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Wynagrodzenia (2 385) (2 041) Koszty ubezpieczeń społecznych (466) (398) Koszty świadczeń po okresie zatrudnienia, w tym: (107) (99) Rezerwa na świadczenia emerytalne, rentowe i podobne (11) (16) Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (2) (3) Koszty pracowniczych programów emerytalnych (94) (80) Odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (65) (59) Nagrody jubileuszowe (59) 54 Pozostałe koszty świadczeń pracowniczych (112) (87) Razem (3 194) (2 630) Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży (1 959) (1 620) Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży (383) (290) Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu (466) (363) Pozycje ujęte w koszcie wytworzenia świadczeń na potrzeby własne (386) (357) 16.3.Koszty amortyzacji oraz odpisy aktualizujące Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Amortyzacja, w tym ujęta w pozycji: (2 232) (2 060) Koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług (2 055) (1 922) Koszty sprzedaży (97) (67) Koszty ogólnego zarządu (53) (44) Koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby (27) (27) Odpis aktualizujący, w tym ujęty w pozycji: (26) (79) Koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług (31) (79) Koszty sprzedaży 7 2 Koszty ogólnego zarządu (2) (2) Razem (2 258) (2 139) W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku, w wyniku przeprowadzonych na dzień 31 grudnia 2023 roku testów na utratę wartości, Grupa ujęła odpisy aktualizujące w segmencie Wytwarzanie w łącznej wysokości 23 mln PLN. Testy na utratę wartości zostały szerzej opisane w nocie 13 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 36 17.Pozostałe przychody i koszty operacyjne Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Otrzymane lub należne kary, grzywny, odszkodowania 286 30 Pozostałe dotacje/ Przychody z rozliczenia dotacji i nieodpłatnego otrzymania środków trwałych równolegle do amortyzacji 65 38 Wynik ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych oraz koszty szkód w majątku trwałym 16 (12) Nadwyżka (utworzenia)/ rozwiązania pozostałych rezerw (57) 1 Koszty postępowania sądowego oraz kary i odszkodowania (10) (10) Odpisanie zaniechanych inwestycji i produkcji (4) (2) Wynik na utracie kontroli nad spółką Wsparcie Grupa TAURON Sp. z o.o. − 67 Pozostałe przychody operacyjne 28 32 Pozostałe koszty operacyjne (64) (58) Razem 260 86 Wartość otrzymanych kar, grzywien i odszkodowań wynika w głównej mierze z ujęcia w ramach pozostałych przychodów operacyjnych otrzymanej przez spółkę TAURON Wytwarzanie S.A. gwarancji należytego wykonania kontraktu w kwocie 240 mln PLN w ramach zawartej ugody z wykonawcą budowy bloku 910 MW w Jaworznie, co zostało opisane szerzej w nocie 61 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Mając na uwadze brak przypisania w ugodzie kwot do poszczególnych tytułów odszkodowawczych, gwarancja została ujęta w ramach pozostałych przychodów operacyjnych Grupy. 18.Przychody i koszty finansowe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Przychody i koszty finansowe obejmują głównie przychody i koszty dotyczące: •odsetek i odwracania dyskonta oraz przychodów z tytułu udziału w zyskach innych jednostek, •aktualizacji wartości instrumentów finansowych, z wyłączeniem: - aktualizacji instrumentów finansowych ujmowanej w pozostałych całkowitych dochodach i odnoszonej na kapitał z aktualizacji wyceny oraz - pochodnych towarowych instrumentów finansowych objętych zakresem MSSF 9 Instrumenty finansowe, z których zyski/straty z tytułu zmiany wyceny i realizacji prezentowane są w działalności operacyjnej, w której ujmowane są wyniki na powiązanym z nimi obrocie towarami, •różnic kursowych, za wyjątkiem różnic kursowych ujętych w wartości początkowej środka trwałego, w stopniu w jakim są uznawane za korektę kosztów odsetek, •pozostałych pozycji związanych z działalnością finansową. Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na moment początkowego ujęcia na walutę funkcjonalną według średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień. Na dzień bilansowy pozycje pieniężne są przeliczane przy zastosowaniu kursu zamknięcia (dla jednostek, których walutą funkcjonalną jest PLN za kurs zamknięcia przyjmuje się kurs średni ustalony dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień). Następujące kursy zostały przyjęte dla potrzeb wyceny bilansowej: Waluta Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 EUR 4,3480 4,6899 USD 3,9350 4,4018 CZK 0,1759 0,1942 Powstałe z rozliczenia oraz z przeliczenia na dzień bilansowy różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w wyniku finansowym w pozycji przychodów (kosztów) finansowych, z wyjątkiem przypadku gdy są kapitalizowane w wartości aktywów. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 37 Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przychody i koszty z tytułu instrumentów finansowych (1 034) (931) Koszty odsetkowe (797) (591) Strata na instrumentach pochodnych (800) (219) Różnice kursowe 299 (124) Prowizje związane z kredytami i papierami dłużnymi (18) (24) Aktualizacja wartości udzielonych pożyczek 151 (14) Przychody odsetkowe 111 75 Przychody z tytułu dywidendy 1 14 Pozostałe 19 (48) Pozostałe przychody i koszty finansowe (58) (28) Odsetki od świadczeń pracowniczych (36) (31) Odsetki z tytułu dyskonta pozostałych rezerw (9) (8) Pozostałe przychody finansowe 12 22 Pozostałe koszty finansowe (25) (11) Razem, w tym w sprawozdaniu z całkowitych dochodów: (1 092) (959) Koszty odsetkowe od zadłużenia (797) (591) Przychody finansowe i pozostałe koszty finansowe (295) (368) Wzrost kosztów odsetkowych wynika z wyższego poziomu średniorocznego wykorzystania finansowania zewnętrznego oraz ogólnie wyższego poziomu stóp bazowych w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku w stosunku do okresu porównywalnego. Wzrost poziomu stóp bazowych jest częściowo kompensowany poprzez zawarte instrumenty zabezpieczające IRS. Kwota kosztów odsetkowych wykazana w tabeli uwzględnia powyższy efekt zabezpieczenia. Strata na instrumentach pochodnych w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku związana jest w głównej mierze z umocnieniem kursu złotego, co przełożyło się na spadek wyceny oraz wyniku na bieżącym rozliczeniu walutowych instrumentów pochodnych. Umocnienie kursu złotego w 2023 roku wpłynęło również na wystąpienie dodatnich różnic kursowych w bieżącym okresie, które związane są głównie z wyceną finansowania zewnętrznego w EUR. W okresie porównywalnym wystąpiła ujemna zmiana wyceny powyższego finansowania, co było główną przyczyną powstania ujemnych różnic kursowych. Aktualizacja wartości udzielonych pożyczek dotyczy pożyczek udzielonych wspólnemu przedsięwzięciu Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. Na dzień 31 grudnia 2023 roku w wyniku przeprowadzonych analiz uwzględniających prognozę przyszłych przepływów pieniężnych wspólnego przedsięwzięcia, Grupa oszacowała, że wartość godziwa tych pożyczek uległa zwiększeniu. Wzrost wyceny w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku wyniósł 151 mln PLN. 19.Koszty wynikające z leasingu Poniższa tabela prezentuje całkowite obciążenie wyniku finansowego z tytułu umów leasingu, w których leasingobiorcą są spółki Grupy. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Koszty leasingu ujętego zgodnie z MSSF 16 Leasing, w tym: (177) (180) Amortyzacja aktywów z tytułu prawa do użytkowania (111) (124) Koszty odsetek od zobowiązań z tytułu leasingu (66) (56) Koszty leasingu, co do którego zastosowano praktyczne wyłączenie z MSSF 16 Leasing, w tym: (10) (11) Koszty leasingów krótkoterminowych (4) (6) Zmienne opłaty leasingowe nieujęte w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu (6) (5) Razem (187) (191) 20.Podatek dochodowy WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Podatek bieżący Podatek dochodowy wykazany w wyniku finansowym okresu obejmuje rzeczywiste obciążenie podatkowe za dany okres sprawozdawczy poszczególnych spółek, ustalone zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ewentualne korekty rozliczeń podatkowych za lata ubiegłe. Podatek odroczony Grupa ujmuje zobowiązania i ustala aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego w związku z przejściowymi różnicami między wykazywaną w księgach rachunkowych wartością aktywów i zobowiązań a ich wartością podatkową oraz stratą podatkową możliwą do odliczenia w przyszłości. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 38 Aktywa z tytułu podatku dochodowego wykazywane są tylko wtedy, gdy ich realizacja jest prawdopodobna, tj. gdy przewiduje się, iż w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na wykorzystanie aktywa. Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujętych w pozostałych całkowitych dochodach lub bezpośrednio w kapitale własnym, jest ujmowany odpowiednio w pozostałych całkowitych dochodach lub w kapitale własnym. Aktywa z tytułu podatku odroczonego oraz zobowiązanie z tytułu podatku odroczonego spółek tworzących w danym roku obrotowym Podatkową Grupę Kapitałową są kompensowane ze względu na fakt, iż spółki te składają wspólną deklarację podatkową. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa ocenia na każdy dzień bilansowy realizowalność oraz weryfikuje nieujęte aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Grupa nie ujmuje w pełnej kwocie aktywa z tytułu podatku odroczonego, głównie spółki z segmentu Wytwarzanie, w związku z brakiem prognoz uzasadniających możliwość jego realizacji. 20.1.Obciążenia podatkowe w sprawozdaniu z całkowitych dochodów Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Bieżący podatek dochodowy (621) (434) Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego (611) (447) Korekty dotyczące bieżącego podatku dochodowego z lat ubiegłych (10) 13 Odroczony podatek dochodowy (3) 115 Podatek dochodowy wykazywany w wyniku finansowym (624) (319) Podatek dochodowy dotyczący pozostałych całkowitych dochodów, w tym: 80 (48) podlegających przeklasyfikowaniu w wynik finansowy 55 (36) nie podlegających przeklasyfikowaniu w wynik finansowy 25 (12) W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku TAURON Polska Energia S.A. oraz wybrane spółki zależne rozliczały podatek dochodowy za rok 2023 w ramach Podatkowej Grupy Kapitałowej zarejestrowanej w dniu 28 grudnia 2022 roku („PGK”). Umowa Podatkowej Grupy Kapitałowej na lata 2023-2025 została zarejestrowana przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w dniu 28 grudnia 2022 roku. Podatkową Grupę Kapitałową tworzą Spółka i wybrane spółki zależne. Główne spółki tworzące Podatkową Grupę Kapitałową od dnia 1 stycznia 2023 roku to: TAURON Polska Energia S.A., TAURON Dystrybucja S.A., TAURON Sprzedaż Sp. z o.o., TAURON Sprzedaż GZE Sp. z o.o., TAURON Obsługa Klienta Sp. z o.o., TAURON Ekoenergia Sp. z o.o., TAURON Ciepło Sp. z o.o., TAURON Zielona Energia Sp. z o.o., TAURON Nowe Technologie S.A. i Kopalnia Wapienia Czatkowice Sp. z o.o. Bieżące obciążenie Grupy z tytułu podatku dochodowego w kwocie 611 mln PLN dotyczy w głównej mierze PGK w kwocie 338 mln PLN oraz spółki TAURON Wytwarzanie S.A. nienależącej do PGK w kwocie 176 mln PLN. W okresie porównywalnym TAURON Polska Energia S.A. oraz spółki zależne rozliczały podatek dochodowy indywidualnie. 20.2.Uzgodnienie efektywnej stawki podatkowej Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Zysk/(strata) przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej 2 302 110 Zysk/(strata) przed opodatkowaniem z działalności zaniechanej − 23 Podatek według ustawowej stawki podatkowej obowiązującej w Polsce, wynoszącej 19% (437) (25) Korekty dotyczące podatku dochodowego z lat ubiegłych (10) 13 Odmienna stawka podatkowa w spółce TAURON Czech Energy s.r.o. (48) - Udział w wyniku wspólnych przedsięwzięć (93) 24 Podatkowy efekt transakcji reorganizacyjnych Grupy TAURON − (12) Odpis grupy do zbycia do wartości godziwej − (87) Przychody i koszty trwale niepodatkowe (92) (81) Zmiany szacunku w podatku odroczonym 63 (101) Pozostałe (7) 2 Podatek według efektywnej stawki podatkowej wynoszącej 27% (2022: 201%) (624) (267) Podatek dochodowy (obciążenie) wykazany w wyniku finansowym, w tym: (624) (267) dotyczący działalności kontynuowanej (624) (319) dotyczący działalności zaniechanej − 52 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 39 21.Działalność zaniechana WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Jako działalność zaniechaną Grupa prezentuje wyniki i przepływy środków pieniężnych grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży lub która została zbyta, jeśli grupa ta spełnia następujące warunki: •stanowi odrębną, ważną dziedzinę działalności lub geograficzny obszar działalności, •jest częścią pojedynczego, skoordynowanego planu zbycia odrębnej, ważnej dziedziny działalności lub geograficznego obszaru działalności, lub •jest jednostką zależną nabytą wyłącznie z zamiarem jej odsprzedaży. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa ujmuje odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w momencie początkowego lub późniejszego przeszacowania składnika aktywów (lub grupy do zbycia) do wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia. Grupa dokonuje oszacowania wartości godziwej grupy do zbycia. Na dzień 31 grudnia 2023 roku Grupa nie posiadała istotnych aktywów (lub grup do zbycia) zaklasyfikowanych jako przeznaczone do sprzedaży. W 2022 roku Grupa na dzień dokonania zaklasyfikowania aktywów netto TAURON Wydobycie S.A. do grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży, dokonała jej wyceny do wartości godziwej. Wartość godziwa, mając na uwadze otrzymaną od Skarbu Państwa ofertę zakupu akcji na poziomie 1 PLN została oszacowana na poziomie 0 PLN. Cena transakcji na poziomie 1 PLN została ustalona w następstwie wyceny akcji TAURON Wydobycie S.A. przeprowadzonej metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych opartych na długoterminowych projekcjach finansowych obejmujących lata 2022-2049 przez zewnętrzny, niezależny podmiot doradczy. Grupa szacowała, że transakcje zawierane przez Grupę ze spółką zależną, której działalność klasyfikowana była jako działalność zaniechana, dokonywane w ramach podstawowej działalności operacyjnej będą kontynuowane po zbyciu spółki zależnej. W związku z tym przychody i koszty spółek Grupy wynikające z transakcji z grupą do zbycia prezentowane były w ramach wyniku z działalności kontynuowanej, z odpowiednią korektą konsolidacyjną ujętą w ramach działalności zaniechanej. Pozostałe przychody i koszty, w tym finansowe wynikające z transakcji Grupy z działalnością zaniechaną w ocenie Grupy nie będą kontynuowane. . W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa nie zaniechała żadnej działalności. W okresie porównywalnym działalność zaniechaną stanowiła działalność spółki klasyfikowanej w ramach segmentu Wydobycie, nad którą Grupa utraciła kontrolę w dniu 31 grudnia 2022 roku w wyniku zbycia przez Spółkę 100% jej udziałów. Wartość godziwa grupy do zbycia była niższa niż jej ówczesna wartość księgowa, Grupa ujęła więc odpis aktualizujący z tytułu przeszacowania grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży do wartości godziwej w łącznej wysokości 460 mln PLN. Odpis pomniejszył wartość niefinansowych aktywów trwałych w ramach grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży. Wynik na utracie kontroli nad spółką TAURON Wydobycie S.A. wyniósł 1 PLN i był równy cenie sprzedaży. Aktywa netto zbywanej spółki na dzień utraty kontroli, tj. 31 grudnia 2022 roku po dokonaniu odpisu wynosiły 0 PLN. Tabela poniżej przedstawia wyniki działalności zaniechanej w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku. Rok zakończony 31 grudnia 2022 Segment Wydobycie Korekty konsolidacyjne/ Odpis do wartości godziwej Działalność zaniechana Przychody ze sprzedaży 2 680 (1 650) 1 030 Koszt sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług (1 867) 1 630 (237) Zysk brutto ze sprzedaży z działalności zaniechanej 813 (20) 793 Koszty sprzedaży (110) 13 (97) Koszty ogólnego zarządu (206) 25 (181) Pozostałe przychody i koszty operacyjne (7) 2 (5) Odpis z tytułu przeszacowania do wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży − (460) (460) Zysk operacyjny z działalności zaniechanej 490 (440) 50 Przychody i koszty finansowe (347) 320 (27) Zysk przed opodatkowaniem na działalności zaniechanej 143 (120) 23 Podatek dochodowy 52 − 52 Zysk netto z działalności zaniechanej 195 (120) 75 Zyski aktuarialne 22 − 22 Podatek dochodowy (4) − (4) Pozostałe całkowite dochody z działalności zaniechanej nie podlegające przeklasyfikowaniu w wynik finansowy 18 − 18 Łączne całkowite dochody z działalności zaniechanej 213 (120) 93 Zysk netto z działalności zaniechanej przypadający: Akcjonariuszom jednostki dominującej 195 (120) 75 Całkowity dochód z działalności zaniechanej przypadający: Akcjonariuszom jednostki dominującej 213 (120) 93 Zysk na jedną akcję podstawowy i rozwodniony (w złotych): z zysku netto z działalności zaniechanej za okres przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 0,04 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 40 22.Zysk (strata) przypadający na jedną akcję WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Zysk (strata) netto na akcję dla każdego okresu obliczany jest poprzez podzielenie zysku (straty) netto przypadającego zwykłym akcjonariuszom jednostki dominującej za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji zwykłych w danym okresie sprawozdawczym. Wyliczenie zysku rozwodnionego na jedną akcję jest zgodne z wyliczeniem zysku przypadającego na jedną akcję, jednak w wyliczeniu należy uwzględnić także występowanie rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Zysk (strata) netto za rok obrotowy przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 1 673 (134) Zysk (strata) netto za rok obrotowy z działalności kontynuowanej przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 1 673 (209) Liczba akcji zwykłych 1 752 549 394 1 752 549 394 Zysk (strata) na jedną akcję podstawowy i rozwodniony przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej (w złotych) 0,95 (0,08) Zysk (strata) na jedną akcję podstawowy i rozwodniony z działalności kontynuowanej przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej (w złotych) 0,95 (0,12) NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ 23.Rzeczowe aktywa trwałe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Kluczowe dla Grupy środki trwałe w poszczególnych segmentach to: •w obszarze Wytwarzanie: - kotły wraz z urządzeniami pomocniczymi, turbiny z generatorami, transformatory i stacje ciepłownicze, a także urządzenia do rozładunku, magazynowania i transportu paliwa, pompownie, instalacje odsiarczania i stacje uzdatniania wody, wytwornice pary, rozdzielnie, składowiska odpadów, magazyny i budynki, rozdzielnie najwyższych napięć; •w obszarze Odnawialnych źródeł energii: - elektrownie wiatrowe, farmy fotowoltaiczne, turbozespoły wodne, budynki elektrowni wodnych oraz jazy, zapory i urządzenia hydrotechniczne. •w obszarze Dystrybucja: - linie elektroenergetyczne o łącznej długości około 248 tysięcy km; - stacje elektroenergetyczne (około 63 tysiące sztuk); - transformatory (około 60 tysięcy sztuk). Rzeczowe aktywa trwałe wycenia się według kosztu pomniejszonego o skumulowane odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu utraty wartości. Koszt obejmuje: •cenę nabycia lub koszt wytworzenia; •koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania; •przewidywany koszt demontażu, usunięcia rzeczowych aktywów trwałych oraz przywrócenia do stanu pierwotnego miejsca, w którym dany składnik aktywów się znajduje (politykę rachunkowości w zakresie tworzenia rezerw na te koszty przedstawiono w nocie 42 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego); •koszty finansowania zewnętrznego. Na dzień nabycia składnika rzeczowych aktywów trwałych są identyfikowane i wyodrębniane wszystkie istotne elementy wchodzące w skład danego składnika aktywów, mające różny okres ekonomicznej użyteczności (komponenty). Komponentem składników rzeczowych aktywów trwałych są również koszty remontów kapitalnych, przeglądów okresowych oraz koszty wymiany głównych części składowych. Grupa ujmuje jako odrębne pozycje rzeczowych aktywów trwałych specjalistyczne części zamienne oraz sprzęt serwisujący, jeżeli ich okres użytkowania wynosi więcej niż 1 rok. Podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych stanowi cena nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego pomniejszone o jego wartość rezydualną. Amortyzacja następuje na podstawie planu amortyzacji określającego przewidywany okres użytkowania środka trwałego. Rzeczowe aktywa trwałe (w tym komponenty) są amortyzowane liniowo przez ich przewidywany okres użytkowania, z wyjątkiem gruntów, które nie podlegają amortyzacji. Specjalistyczne części zamienne oraz sprzęt serwisujący są amortyzowane przez okres użytkowania środka trwałego, którego dotyczą. Koszty finansowania zewnętrznego aktywowane w ramach składników aktywów Koszty finansowania zewnętrznego są kapitalizowane jako część kosztu wytworzenia lub ceny nabycia dostosowywanych składników aktywów trwałych. Na koszty finansowania zewnętrznego składają się przede wszystkim odsetki od finansowania specyficznego i ogólnego wyliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej oraz różnice kursowe powstałe w związku z finansowaniem w walucie obcej w stopniu, w jakim uznawane są za korektę kosztów odsetek. Kapitalizacji podlega także efektywna część zabezpieczenia dla kontraktów spełniających warunki rachunkowości zabezpieczeń i zawieranych w związku z finansowaniem budowy aktywów trwałych. Kwotę kosztów ogólnego finansowania zewnętrznego podlegającą aktywowaniu określa się poprzez zastosowanie stopy kapitalizacji do nakładów poniesionych na dostosowywane składniki aktywów. Stopa kapitalizacji stanowi średnią ważoną stopę wszystkich kosztów finansowania zewnętrznego dotyczących finansowania zewnętrznego stanowiących zobowiązania w danym okresie, ale innych niż finansowanie specyficzne. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 41 Nieodpłatnie otrzymane środki trwałe i opłaty przyłączeniowe oraz dotacje do aktywów Nieodpłatnie otrzymane środki trwałe oraz opłaty przyłączeniowe ujmowane są początkowo w cenie nabycia odpowiadającej szacowanej wartości godziwej lub wartości otrzymanych środków pieniężnych stanowiących dotacje do aktywów. Przychody z tytułu nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych sfinansowanych z dotacji są wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i rozpoznawane jako pozostałe przychody operacyjne w sposób współmierny do odpowiadających im kosztów amortyzacji otrzymanych lub nabytych składników rzeczowych aktywów trwałych. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Utrata wartości Grupa ocenia na każdy dzień bilansowy, czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika rzeczowych aktywów trwałych. Testy na utratę wartości rzeczowych aktywów trwałych są przeprowadzane zgodnie z polityką rachunkowości określoną w nocie 13 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Średnie pozostałe okresy użytkowania poszczególnych grup środków trwałych Grupa rodzajowa Średni pozostały okres amortyzacji w latach Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej 20 lat Urządzenia techniczne i maszyny 11 lat Inne środki trwałe 4 lata Metoda amortyzacji, okres użytkowania oraz wartość rezydualna rzeczowych aktywów trwałych podlegają weryfikacji, co najmniej na koniec każdego roku obrotowego, a ewentualne korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywane są z efektem od początku okresu sprawozdawczego, w którym zakończono weryfikację. Wspomniana weryfikacja uwzględnia wpływ kwestii klimatycznych, w tym ryzyk związanych ze zmianami regulacji prawnych czy ograniczeniami co do okresu użytkowania aktywów. Przeprowadzona w 2023 roku weryfikacja okresów ekonomicznej użyteczności rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych wpłynęła w segmencie Dystrybucja na spadek kosztów amortyzacji o 26 mln PLN, a w segmencie Wytwarzanie na ich wzrost o 24 mln PLN. Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Grunty Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej Urządzenia techniczne i maszyny Inne środki trwałe Środki trwałe w budowie Rzeczowe aktywa trwałe razem WARTOŚĆ BRUTTO Bilans otwarcia 146 31 457 24 968 930 1 820 59 321 Zakup bezpośredni − − − 3 3 622 3 625 Koszty finansowania zewnętrznego − − − − 54 54 Rozliczenie środków trwałych w budowie 3 1 986 1 337 63 (3 389) − Sprzedaż − (6) (100) (11) (8) (125) Likwidacja − (65) (231) (14) − (310) Nieodpłatne otrzymanie 4 48 44 − − 96 Koszty komponentów remontowych − − − − 313 313 Wytworzenie we własnym zakresie − − − − 46 46 Koszty demontażu farm wiatrowych i fotowoltaicznych − 11 12 − 21 44 Pozostałe zmiany − (1) (23) − (13) (37) Bilans zamknięcia 153 33 430 26 007 971 2 466 63 027 SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) Bilans otwarcia − (13 790) (15 020) (692) (88) (29 590) Amortyzacja za okres − (977) (927) (58) − (1 962) Odpisy aktualizujące − (8) (17) − (7) (32) Sprzedaż − 2 89 11 − 102 Likwidacja − 58 228 14 − 300 Pozostałe zmiany − (2) (18) 1 46 27 Bilans zamknięcia − (14 717) (15 665) (724) (49) (31 155) WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU 146 17 667 9 948 238 1 732 29 731 WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU 153 18 713 10 342 247 2 417 31 872 w tym segmenty operacyjne: Wytwarzanie 46 2 372 3 523 24 408 6 373 Odnawialne źródła energii 1 905 1 261 2 549 2 718 Dystrybucja 90 14 569 5 328 166 1 422 21 575 Inne segmenty oraz pozostała działalność 16 867 230 55 38 1 206 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 42 Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Grunty Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej Urządzenia techniczne i maszyny Wyrobiska górnicze Inne środki trwałe Środki trwałe w budowie Rzeczowe aktywa trwałe razem WARTOŚĆ BRUTTO Bilans otwarcia 144 31 221 25 948 280 978 1 773 60 344 Zakup bezpośredni − 5 5 2 − 2 862 2 874 Koszty finansowania zewnętrznego − − − − − 28 28 Rozliczenie środków trwałych w budowie 2 1 741 964 − 45 (2 752) − Sprzedaż − 1 (115) − (14) (2) (130) Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia (3) (1 487) (1 691) (408) (71) (304) (3 964) Likwidacja − (57) (107) (138) (14) − (316) Nieodpłatne otrzymanie − 27 1 − − − 28 Nabycie jednostki zależnej 3 30 2 − − − 35 Koszty komponentów remontowych − − − − − 152 152 Wytworzenie we własnym zakresie − − − 270 − 76 346 Koszty demontażu farm wiatrowych oraz likwidacji zakładów górniczych − (100) (15) − − − (115) Pozostałe zmiany − 76 (24) − − (13) 39 Bilans zamknięcia 146 31 457 24 968 6 924 1 820 59 321 SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) Bilans otwarcia − (14 276) (15 840) (105) (728) (221) (31 170) Amortyzacja za okres − (896) (892) (110) (59) − (1 957) Odpisy aktualizujące − (47) (30) (52) (1) (60) (190) Sprzedaż − (1) 114 − 14 − 127 Likwidacja − 50 98 138 14 − 300 Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia − 1 395 1 531 129 66 179 3 300 Pozostałe zmiany − (15) (1) − 2 14 − Bilans zamknięcia − (13 790) (15 020) − (692) (88) (29 590) WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU 144 16 945 10 108 175 250 1 552 29 174 WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU 146 17 667 9 948 6 232 1 732 29 731 w tym segmenty operacyjne: Wytwarzanie 46 2 460 3 503 − 20 352 6 381 Odnawialne źródła energii 1 903 1 191 − 2 74 2 171 Dystrybucja 83 13 559 5 065 − 177 1 193 20 077 Inne segmenty oraz pozostała działalność 16 745 189 6 33 113 1 102 W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa dokonała zakupu rzeczowych aktywów trwałych (wliczając skapitalizowane koszty finansowania zewnętrznego) w kwocie 3 679 mln PLN. Największe zakupy dokonane zostały w związku z inwestycjami w następujących segmentach operacyjnych. Segment operacyjny Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Dystrybucja 2 696 2 082 Odnawialne źródła energii 547 367 Wytwarzanie 206 166 Średnia stopa kapitalizacji kosztów finansowania zewnętrznego w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku wyniosła 5,1%, a w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku wyniosła 4,7%. Wzrost wartości rzeczowych aktywów trwałych w segmencie Odnawialne Źródła Energii związany jest ze zwiększaniem mocy w OZE w ramach realizacji przyjętej przez Grupę Strategii. Wzrost wartości rzeczowych aktywów trwałych w segmencie Dystrybucja związany jest głównie z budową nowych przyłączy oraz modernizacją istniejących sieci. Główne zadania inwestycyjne realizowane przez Grupę w roku obrotowym 2023 opisane zostały w punkcie 1.7. Sprawozdania Zarządu z działalności TAURON Polska Energia S.A. oraz Grupy Kapitałowej TAURON za rok obrotowy 2023. Odpisy aktualizujące rzeczowe aktywa trwałe miały wpływ na wynik w następujących segmentach operacyjnych: Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Wytwarzanie Dystrybucja Razem Zwiększenie netto odpisów aktualizujących (28) (4) (32) Łączny wpływ na wynik okresu (28) (4) (32) Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Działalność kontynuowana Działalność zaniechana Razem Wytwarzanie Dystrybucja Wydobycie Zwiększenie netto odpisów aktualizujących (59) (3) (128) (190) Łączny wpływ na wynik okresu, w tym: (59) (3) (128) (190) Działalność kontynuowana (59) (3) − (62) Działalność zaniechana − − (128) (128) Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 43 Dodatkowo, w okresie porównywalnym Grupa dokonała wyceny do wartości godziwej aktywów netto TAURON Wydobycie S.A. w związku z klasyfikacją jako grupa do zbycia przeznaczona do sprzedaży, w wyniku czego ujęła odpis aktualizujący w wysokości 460 mln PLN, który pomniejszył wartość niefinansowych aktywów trwałych w ramach grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży. 24.Prawa do użytkowania aktywów WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Umowę lub część umowy najmu, dzierżawy albo inną umowę lub część umowy o podobnym charakterze, na mocy której przekazuje się prawo do kontroli użytkowania składnika aktywów przez dany okres w zamian za wynagrodzenie, klasyfikuje się jako leasing. Klasyfikacji leasingu dokonuje się na dzień rozpoczęcia leasingu, w oparciu o treść ekonomiczną umowy, nie zaś o jej formę prawną. Spółka klasyfikuje jako leasing prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz służebności, których przedmiotem jest korzystanie z urządzeń służących do przesyłu energii i ciepła (służebność przesyłu). Z dniem rozpoczęcia leasingu ujmuje się składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu. Składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania wycenia się według kosztu obejmującego: •kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu, •wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia leasingu lub przed tą datą, pomniejszone o związane z leasingiem otrzymane kwoty lub pokryte przez leasingodawcę koszty (zachęty leasingowe), •wszelkie poniesione przez leasingobiorcę początkowe koszty bezpośrednie, •szacunek kosztów demontażu i usunięcia bazowego składnika aktywów, przeprowadzenia renowacji miejsca, w którym się znajdował, lub przeprowadzenia renowacji do stanu wymaganego przez warunki leasingu. Po początkowym ujęciu składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania wyceniany jest według kosztu pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości oraz skorygowanego z tytułu aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu. Zasady amortyzacji aktywów będących przedmiotem leasingu są spójne z zasadami stosowanymi przy amortyzacji aktywów będących własnością Grupy. Przy braku wystarczającej pewności, że Grupa uzyska tytuł własności przed końcem okresu leasingu, dany składnik aktywów umarza się przez krótszy z dwóch okresów: okres leasingu lub okres użytkowania. Spółka nie stosuje wymogów MSSF 16 Leasing w odniesieniu do klasy aktywów w stosunku do leasingów krótkoterminowych, które w dniu rozpoczęcia mają okres leasingu nie dłuższy niż 12 miesięcy. Grupa stosuje zwolnienie ze stosowania MSSF 16 Leasing w odniesieniu do leasingów, których bazowy składnik aktywów ma wartość nieprzekraczającą 20 tysięcy złotych. Wyboru zwolnienia dla leasingów, w przypadku których bazowy składnik aktywów ma niską wartość Grupa może dokonać w odniesieniu do poszczególnych leasingów, w szczególności Grupa nie stosuje zwolnienia dla aktywów niskocennych w przypadku prawa wieczystego użytkowania gruntu. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa w dacie rozpoczęcia leasingu wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania m.in. w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe są dyskontowane z zastosowaniem stopy procentowej leasingu, jeżeli stopę tę można z łatwością ustalić. W przeciwnym razie Grupa stosuje krańcową stopę procentową, zgodnie z przyjętą do stosowania metodyką. Grupa stosuje podejście portfelowe do leasingów o podobnych cechach, dotyczących jednolitych aktywów, wykorzystywanych w podobny sposób. Rozliczając umowy leasingu metodą portfelową, Grupa stosuje szacunki i założenia odpowiadające rozmiarowi i składowi posiadanego portfela, w tym w postaci szacunku średniego ważonego okresu trwania leasingu. Grupa stosuje podejście portfelowe w szczególności dla umów najmu, dzierżawy i innych umów spełniających kryteria uznania za leasing dotyczących pomieszczeń i gruntów dla celów montażu infrastruktury cieplnej i elektroenergetycznej. Dla określenia okresu leasingu m.in. dla umów na czas nieokreślony Grupa dokonuje szacunku. Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Grunty Prawo użytkowania wieczystego gruntu Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej Urządzenia techniczne i maszyny Środki transportu Służebności przesyłu Prawa do użytkowania aktywów w przygotowaniu Prawa do użytkowania aktywów razem WARTOŚĆ BRUTTO Bilans otwarcia 796 1 136 249 16 12 175 5 2 389 Zakup 72 − − − − 27 13 112 Rozliczenie praw do użytkowania aktywów w przygotowaniu − − − − − 11 (11) − Zwiększenie z tytułu nowej umowy leasingu 116 − 9 − 8 − − 133 Zwiększenie/(zmniejszenie) z tytułu zmian leasingu 12 (7) 26 3 − − − 34 Likwidacja (9) − (5) − (6) − − (20) Pozostałe zmiany 6 − − − − 7 1 14 Bilans zamknięcia 993 1 129 279 19 14 220 8 2 662 SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) Bilans otwarcia (102) (167) (71) (4) (5) (44) − (393) Amortyzacja za okres (41) (34) (22) (2) (4) (8) − (111) Odpisy aktualizujące − (1) − − − − − (1) Likwidacja 2 − 2 − 5 − − 9 Pozostałe zmiany (2) − − − − − − (2) Bilans zamknięcia (143) (202) (91) (6) (4) (52) − (498) WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU 694 969 178 12 7 131 5 1 996 WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU 850 927 188 13 10 168 8 2 164 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 44 Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Grunty Prawo użytkowania wieczystego gruntu Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej Urządzenia techniczne i maszyny Środki transportu Służebności przesyłu Prawa do użytkowania aktywów w przygotowaniu Prawa do użytkowania aktywów razem WARTOŚĆ BRUTTO Bilans otwarcia 618 1 200 212 112 11 150 6 2 309 Zakup 124 − 18 − − 5 11 158 Rozliczenie praw do użytkowania aktywów w przygotowaniu − − − − − 12 (12) − Zwiększenie z tytułu nowej umowy leasingu 48 − 14 23 4 − − 89 Zwiększenie/(zmniejszenie) z tytułu zmian leasingu 11 (7) 6 3 1 − − 14 Likwidacja (4) (1) (2) (43) (3) − − (53) Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia (1) (58) (6) (79) (3) − − (147) Nabycie jednostki zależnej − 4 − − − − − 4 Pozostałe zmiany − (2) 7 − 2 8 − 15 Bilans zamknięcia 796 1 136 249 16 12 175 5 2 389 SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) Bilans otwarcia (71) (134) (51) (66) (4) (37) − (363) Amortyzacja za okres (33) (38) (20) (23) (3) (7) − (124) Odpisy aktualizujące − − (1) (7) − − − (8) Likwidacja 2 − − 42 2 − − 46 Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia − 5 1 50 1 − − 57 Pozostałe zmiany − − − − (1) − − (1) Bilans zamknięcia (102) (167) (71) (4) (5) (44) − (393) WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU 547 1 066 161 46 7 113 6 1 946 WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU 694 969 178 12 7 131 5 1 996 25.Wartość firmy WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Wartość firmy wycenia się według wartości początkowej (ustalonej zgodnie z polityką rachunkowości przedstawioną w nocie 6) pomniejszonej o skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Wartość firmy nie podlega amortyzacji, lecz testowana jest na utratę wartości. Na dzień przejęcia nabyta wartość firmy jest alokowana do każdego z ośrodków wypracowujących środki pieniężne, które mogą skorzystać z synergii połączenia. Każdy ośrodek, lub zespół ośrodków, do którego została przypisana wartość firmy odpowiada w Grupie TAURON najniższemu poziomowi, na którym wartość firmy jest monitorowana na wewnętrzne potrzeby zarządcze oraz jest nie większy niż jeden segment operacyjny Grupy TAURON. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Wartość firmy podlega testowi na utratę wartości corocznie oraz na każdy dzień bilansowy, na który występują stosowne przesłanki. Test na utratę wartości w odniesieniu do wartości firmy przeprowadza się zgodnie z zasadami rachunkowości przedstawionymi w nocie 13. Segment operacyjny Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Dystrybucja 26 26 Razem 26 26 Utrata wartości bilansowej wartości firmy Test przeprowadzono w odniesieniu do aktywów netto powiększonych o wartość firmy. Podstawę wyceny wartości odzyskiwalnej segmentu Dystrybucja stanowiła jej wartość użytkowa. W ramach przeprowadzonego testu na dzień 31 grudnia 2023 roku nie zidentyfikowano ryzyka utraty wartości firmy przypisanej do CGU Dystrybucja ze względu na przepływy oparte o WACC regulacyjny, który zgodnie z regulacjami pokrywa koszty. W zakresie analizy wrażliwości żadna realnie możliwa zmiana założeń przyjętych do przeprowadzenia testu nie wpływa na utratę wartości firmy. 26.Świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2 WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji gazów klasyfikowane jako aktywa niematerialne obejmują: •świadectwa pochodzenia energii wytworzonej ze źródeł odnawialnych (OZE), a także prawa majątkowe wynikające ze świadectw efektywności energetycznej, otrzymane lub nabyte z zamiarem umorzenia w związku ze sprzedażą energii elektrycznej odbiorcom finalnym; •prawa do emisji CO2 otrzymane lub nabywane z zamiarem spełnienia obowiązku wynikającego z emisji CO2. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 45 Grupa klasyfikuje świadectwa pochodzenia energii oraz prawa do emisji CO2 na podstawie intencji co do sposobu ich przeznaczenia określonej w dniu nabycia (z możliwością późniejszej reklasyfikacji) jako: •aktywa niematerialne krótkoterminowe – świadectwa pochodzenia energii oraz prawa do emisji gazów desygnowane na własne potrzeby, w przypadku gdy Grupa ma zamiar umorzyć je w celu spełnienia obowiązku za rok bieżący; •aktywa niematerialne długoterminowe – świadectwa pochodzenia energii oraz prawa do emisji gazów desygnowane na własne potrzeby, dla których celem jest wypełnienie obowiązku przedstawienia do umorzenia za lata kolejne. Zasady wyceny tych aktywów na moment początkowego ujęcia są następujące: Nabyte Przyznane/ Otrzymane nieodpłatnie Rozchód Świadectwa pochodzenia Cena nabycia Wartość godziwa z ostatniego dnia miesiąca wyprodukowania energii kwalifikowanej lub z ostatniego dnia miesiąca, w którym zostały przyznane świadectwa efektywności energetycznej, a w przypadku zawartych umów lub porozumień sprzedaży – wartość godziwa wynikająca z tych dokumentów FIFO „pierwsze weszło, pierwsze wyszło” Prawa do emisji CO2 Cena nabycia Wartość nominalna (tj. zero) W pierwszej kolejności otrzymane nieodpłatnie, a następnie nabyte (wg FIFO „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”) Rozchód posiadanych świadectw pochodzenia energii oraz praw do emisji CO2 (w korespondencji z rozliczeniem kwoty rezerwy) następuje na dzień umorzenia tych praw. Zasady tworzenia rezerw z tytułu obowiązku przedstawienia świadectw pochodzenia energii oraz rezerw na zobowiązania z tytułu emisji CO2 przedstawiono w nocie 43. . 26.1.Długoterminowe świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2 Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Świadectwa pochodzenia energii Prawa do emisji CO2 Razem Świadectwa pochodzenia energii Prawa do emisji CO2 Razem Bilans otwarcia 42 13 55 200 244 444 Zakup bezpośredni 4 8 12 19 11 30 Reklasyfikacja (30) (13) (43) (177) (242) (419) Bilans zamknięcia 16 8 24 42 13 55 26.2.Krótkoterminowe świadectwa pochodzenia energii i prawa do emisji CO2 Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Świadectwa pochodzenia energii Prawa do emisji CO2 Razem Świadectwa pochodzenia energii Prawa do emisji CO2 Razem Bilans otwarcia 245 352 597 151 6 157 Zakup bezpośredni 423 3 380 3 803 372 1 797 2 169 Wytworzenie we własnym zakresie 143 − 143 227 − 227 Umorzenie (734) (3 150) (3 884) (635) (1 494) (2 129) Reklasyfikacja 30 13 43 130 43 173 Bilans zamknięcia 107 595 702 245 352 597 26.3.Bilans praw do emisji CO2 w Rejestrze Unii Europejskiej Rok zakończony 31 grudnia 2023 Bilans uprawnień Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Mg EUA Mg EUA Uprawnienia na rejestrze na początek roku 2 392 840 2 188 000 Uprawnienia umorzone: emisja poprzedniego roku (12 968 941) (7 141 170) emisja bieżącego roku (167 653) − Przydział nieodpłatnych uprawnień 137 243 138 010 Uprawnienia nabyte na rynku wtórnym 14 100 000 12 999 000 Uprawnienia sprzedane na rynek wtórny (1 659 000) (5 791 000) Uprawnienia na rejestrze na koniec roku 1 834 489 2 392 840 Wolumen nabytych uprawnień do emisji CO2 w powyższej tabeli dotyczy uprawnień do emisji CO2 nabytych na potrzeby umorzeniowe Grupy TAURON oraz w ramach portfela tradingowego. Sprzedaż dotyczy co do zasady portfela tradingowego oraz ewentualnej sprzedaży uprawnień do emisji CO2 nabytych pierwotnie na potrzeby umorzeniowe Grupy TAURON i sprzedanych w związku z działaniami restrukturyzacyjnymi. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 46 27.Pozostałe aktywa niematerialne WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Główne pozycje ujęte w ramach pozostałych aktywów niematerialnych to oprogramowanie, koncesje, patenty, licencje i podobne wartości. Składniki pozostałych aktywów niematerialnych wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o skumulowane odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości. Pozostałe aktywa niematerialne, z wyjątkiem nieoddanych do użytkowania, są amortyzowane przez szacowany okres użytkowania. Podstawą naliczania amortyzacji jest wartość początkowa pomniejszona o wartość rezydualną. Wartość rezydualną uwzględnia się przy ustalaniu podstawy naliczania odpisów amortyzacyjnych, jeżeli w odniesieniu do danego aktywa istnieje aktywny rynek lub strona trzecia zobowiązała się do zakupu składnika aktywów w momencie zakończenia okresu jego użytkowania. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Utrata wartości Grupa ocenia na każdy dzień bilansowy czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika aktywów niematerialnych. Testy na utratę wartości aktywów niematerialnych są przeprowadzane zgodnie z polityką rachunkowości określoną w nocie 13. Okres i metoda amortyzacji oraz wartość rezydualna podlegają weryfikacji nie rzadziej niż na koniec każdego roku obrotowego. Wszelkie zmiany wynikające z przeprowadzonej weryfikacji ujmuje się jako zmianę szacunków, a ewentualna korekta odpisów amortyzacyjnych dokonywana jest z efektem od początku okresu sprawozdawczego, w którym zakończono weryfikację. Okresy użytkowania Dla poszczególnych grup pozostałych aktywów niematerialnych przyjęto następujące średnie pozostałe okresy użytkowania: Grupa rodzajowa Średni pozostały okres amortyzacji w latach Oprogramowanie, koncesje, patenty, licencje i podobne wartości 4 lata Inne 12 lat Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Koszty zakończonych prac rozwojowych Oprogramowanie, koncesje, patenty, licencje i podobne wartości Inne aktywa niematerialne Aktywa niematerialne nie oddane do użytkowania Aktywa niematerialne razem WARTOŚĆ BRUTTO Bilans otwarcia 18 1 207 259 167 1 651 Zakup bezpośredni − − − 283 283 Rozliczenie aktywów nie oddanych do użytkowania 1 348 24 (373) − Sprzedaż/Likwidacja (1) (56) (1) − (58) Pozostałe zmiany − − 1 (2) (1) Bilans zamknięcia 18 1 499 283 75 1 875 SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) Bilans otwarcia (8) (785) (132) − (925) Amortyzacja za okres (3) (144) (12) − (159) Sprzedaż/Likwidacja − 56 1 − 57 Bilans zamknięcia (11) (873) (143) − (1 027) WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU 10 422 127 167 726 WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU 7 626 140 75 848 Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Koszty zakończonych prac rozwojowych Oprogramowanie, koncesje, patenty, licencje i podobne wartości Inne aktywa niematerialne Aktywa niematerialne nie oddane do użytkowania Aktywa niematerialne razem WARTOŚĆ BRUTTO Bilans otwarcia 17 1 045 223 71 1 356 Zakup bezpośredni − − − 329 329 Rozliczenie aktywów nie oddanych do użytkowania 3 191 30 (224) − Sprzedaż/Likwidacja (2) (12) (1) (10) (25) Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia − (17) − − (17) Pozostałe zmiany − − 7 1 8 Bilans zamknięcia 18 1 207 259 167 1 651 SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) Bilans otwarcia (8) (686) (122) − (816) Amortyzacja za okres (2) (122) (11) − (135) Sprzedaż/Likwidacja 2 12 1 − 15 Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia − 11 − − 11 Bilans zamknięcia (8) (785) (132) − (925) WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU 9 359 101 71 540 WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU 10 422 127 167 726 28.Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Wspólne ustalenia umowne Grupy zaklasyfikowane jako wspólne przedsięwzięcia są ujmowane metodą praw własności. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 47 Przy zastosowaniu metody praw własności, wartość początkową inwestycji w cenie nabycia zwiększa się lub zmniejsza o udział w zyskach/stratach oraz udział w pozostałych całkowitych dochodach wspólnego przedsięwzięcia od dnia przejęcia (ujmowany odpowiednio w wyniku finansowym lub w pozostałych całkowitych dochodach Grupy). Wypłaty z zysku wypracowanego przez wspólne przedsięwzięcie, pomniejszają wartość bilansową inwestycji. Jeżeli udział Grupy w stratach wspólnego przedsięwzięcia jest równy lub wyższy od jej udziału we wspólnym przedsięwzięciu, Grupa zaprzestaje ujmowania swojego udziału w dalszych stratach. W sytuacji gdy Grupa wnosi lub sprzedaje aktywa wspólnemu przedsięwzięciu, które zatrzymuje te aktywa, Grupa ujmuje tylko tę część zysku lub straty, która przypada na udziały innych inwestorów we wspólnym przedsięwzięciu, chyba że wniesienie lub sprzedaż aktywów wskazuje na spadek możliwej do uzyskania wartości netto aktywów obrotowych lub na wystąpienie utraty wartości aktywów trwałych. W przypadku, gdy Grupa nabywa aktywa od wspólnego przedsięwzięcia, nie ujmuje ona przypadającej na nią części zysków z tytułu tej transakcji do czasu odsprzedania tych aktywów niezależnemu podmiotowi trzeciemu. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa określa rodzaj wspólnego ustalenia umownego, którego jest stroną, w zależności od praw i obowiązków stron tego ustalenia. Na podstawie analizy praw i obowiązków Grupa ocenia, że posiada współkontrolę nad wspólnymi ustaleniami umownymi, mając prawo do aktywów netto. W konsekwencji udziały w Grupie Kapitałowej TAMEH HOLDING Sp. z o.o. oraz w Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. klasyfikowane są jako wspólne przedsięwzięcia. Utrata wartości Po zastosowaniu metody praw własności, włącznie z ujęciem strat wspólnego przedsięwzięcia, udział we wspólnych przedsięwzięciach testowany jest na utratę wartości w przypadku wystąpienia przesłanek wskazujących na możliwość wystąpienia utraty lub odwrócenia uprzednio ujętego odpisu. Na dzień bilansowy Spółka oceniła, że w zakresie udziałów w TAMEH HOLDING Sp. z o.o. wystąpiły przesłanki wskazujące na konieczność przeprowadzenia testów na utratę wartości udziałów. Testy na utratę wartości udziałów we wspólnych przedsięwzięciach są przeprowadzane zgodnie z polityką rachunkowości określoną w nocie 13. Stan na 31 grudnia 2023 lub za rok zakończony 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 lub za rok zakończony 31 grudnia 2022 Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A. TAMEH HOLDING Sp. z o.o. 1 Razem Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A. TAMEH HOLDING Sp. z o.o. 1 Razem Aktywa trwałe (długoterminowe) 1 657 1 209 2 866 1 714 1 909 3 628 Aktywa obrotowe (krótkoterminowe), w tym: 287 874 1 161 488 1 982 2 494 środki pieniężne i ich ekwiwalenty 88 182 270 81 113 194 Zobowiązania długoterminowe (-), w tym: (1 972) (271) (2 243) (2 055) (543) (2 558) zobowiązania z tytułu zadłużenia (1 966) (32) (1 998) (2 015) (408) (2 418) Zobowiązania krótkoterminowe (-), w tym: (565) (1 392) (1 957) (688) (1 903) (2 630) zobowiązania z tytułu zadłużenia (108) (368) (476) (109) (190) (299) Razem aktywa netto (593) 420 (173) (541) 1 445 934 Udział w aktywach netto (50%) (297) 210 (87) (271) 723 467 Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach − 169 169 − 682 682 Przychody ze sprzedaży 1 409 3 970 5 379 2 507 4 823 7 376 Zysk (strata) netto, w tym: (50) (975) (1 025) 28 255 315 Amortyzacja (62) (157) (219) (65) (201) (266) Odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych − (616) (616) − − − Odpisy aktualizujące wartość należności − (447) (447) − − − Przychody z tytułu odsetek 3 8 11 1 8 9 Koszty z tytułu odsetek (161) (48) (209) (154) (61) (215) Podatek dochodowy − (28) (28) − (59) (59) Rozpoznany udział w zysku (stracie) wspólnych przedsięwzięć − (487) (487) − 128 128 1Zaprezentowane informacje dotyczą grupy kapitałowej TAMEH HOLDING Sp. z o.o. Wartość posiadanego udziału w TAMEH HOLDING Sp. z o.o. jest różna od wartości aktywów netto przypadających Grupie, ze względu na fakt, iż cena nabycia udziałów TAMEH HOLDING Sp. z o.o. została skalkulowana przy uwzględnieniu wartości godziwej udziału wnoszonego do wspólnego przedsięwzięcia przez spółki Grupy ArcelorMittal. 28.1.Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A. Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A. jest spółką celową utworzoną w 2010 roku z inicjatywy TAURON Polska Energia S.A. oraz PGNiG S.A., poprzez którą partnerzy zrealizowali inwestycję polegającą na budowie bloku gazowo-parowego w Stalowej Woli opalanego gazem ziemnym o mocy elektrycznej brutto 450 MWe i mocy cieplnej netto 240 MWt. W dniu 30 września 2020 roku Elektrociepłownia Stalowa Wola została oddana do eksploatacji. TAURON Polska Energia S.A. posiada pośredni udział na poziomie 50% w kapitale spółki i w organie stanowiącym wykonywany poprzez TAURON Inwestycje Sp. z o.o. (kapitał własny spółki powstał w drodze objęcia przez wspólników po 50% udziałów za łączną kwotę 48 mln PLN). W związku z faktem, iż w trakcie 2015 roku, dotychczasowy udział w stratach wspólnego przedsięwzięcia oraz korekta wyników z transakcji pomiędzy spółkami Grupy a wspólnym przedsięwzięciem przewyższyły wartość posiadanych udziałów we wspólnym przedsięwzięciu, Spółka zaprzestała ujmowania udziału w dalszych stratach wspólnego przedsięwzięcia. Dodatkowo, Spółka posiada należności z tytułu udzielonych pożyczek na rzecz Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. w wartości bilansowej 357 mln PLN, o czym szerzej w nocie 29 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Podpisanie porozumienia do listu intencyjnego w sprawie Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 48 W dniu 25 lipca 2023 roku zostało podpisane porozumienie („Porozumienie”) do listu intencyjnego zawartego w sierpniu 2021 roku w sprawie Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. Porozumienie zostało zawarte pomiędzy Spółką, spółkami zależnymi TAURON Wytwarzanie S.A. i TAURON Inwestycje Sp. z o.o. (obecny właściciel 50% akcji Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A.), Orlen S.A. (następca prawny dotychczasowej strony listu intencyjnego, tj. Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A.) i PGNiG TERMIKA S.A. (podmiot wchodzący obecnie w skład Grupy Orlen). Intencją stron Porozumienia było potwierdzenie zamiaru kontynuowania, po zmianach właścicielskich, planowanych w liście intencyjnym rozmów dotyczących potencjalnej transakcji zbycia przez Grupę TAURON na rzecz Grupy Orlen zaangażowania kapitałowego w Elektrociepłownię Stalowa Wola S.A. oraz wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. przez Spółkę, w tym ewentualnego wypracowania akceptowalnego dla stron sposobu przeprowadzenia potencjalnej transakcji oraz jej rozliczenia. Porozumienie wyłączyło z rozmów TAURON Wytwarzanie S.A., włączyło TAURON Inwestycje Sp. z o.o. oraz dostosowało zasady współpracy do nowej sytuacji prawnej i faktycznej. W Porozumieniu wskazano ponadto, że sposób rozliczenia potencjalnej transakcji, który strony mają wypracować, może uwzględniać np. ewentualne zbycie 100% akcji spółki PGNiG TERMIKA Energetyka Przemysłowa S.A. z siedzibą w Jastrzębiu Zdroju należących do PGNiG TERMIKA S.A. na rzecz Spółki lub spółek z Grupy TAURON. 28.2.TAMEH HOLDING Sp. z o.o. i spółki zależne W 2014 roku została zawarta umowa wspólników pomiędzy Grupą TAURON i Grupą ArcelorMittal w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o., która odpowiada za zadania inwestycyjne i operacyjne w obszarze energetyki przemysłowej. Umowa została zawarta na okres 15 lat z możliwością jej przedłużenia. Obie grupy kapitałowe posiadają w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o. po 50% udziałów. TAMEH HOLDING Sp. z o.o. jest właścicielem 100% udziałów w TAMEH Polska Sp. z o.o., którą utworzyły wniesione aportem przez Grupę TAURON: Zakład Wytwarzania Nowa oraz Elektrownia Blachownia, a także wniesiona przez Grupę ArcelorMittal − Elektrociepłownia w Krakowie. Ponadto, TAMEH HOLDING Sp. z o.o. posiada 100% udziałów w TAMEH Czech s.r.o., którą tworzy Elektrociepłownia w Ostrawie. W dniu 5 października 2023 roku Zgromadzenie Wspólników TAMEH HOLDING Sp. z o.o. zdecydowało o przeznaczeniu kwoty 64 mln PLN na wypłatę dywidendy dla udziałowców. Udział Grupy we wspólnym przedsięwzięciu TAMEH HOLDING Sp. z o.o. został pomniejszony o wartość dywidendy przypadającej dla Grupy w kwocie 32 mln PLN. W dniu 14 grudnia 2023 roku został złożony przez spółkę TAMEH Czech s.r.o. we właściwym Sądzie w Ostrawie wniosek o ogłoszenie niewypłacalności. W dniu 22 grudnia 2023 roku Spółka powzięła informację o wydaniu w dniu 19 grudnia 2023 roku przez Sąd Okręgowy w Ostrawie postanowienia o ogłoszeniu niewypłacalności spółki TAMEH Czech s.r.o. Złożenie wniosku o ogłoszenie niewypłacalności przez TAMEH Czech s.r.o. jest spowodowane nieregulowaniem zobowiązań wobec spółki przez spółkę Liberty Ostrava a.s., która jest jedynym klientem TAMEH Czech s.r.o. Po dniu bilansowym podjęte zostały przez Spółkę kroki prawne w zakresie złożenia, na podstawie umowy wspólników, oświadczenia o przyjęciu przez Spółkę oferty kupna przez wspólnika (Grupę ArcelorMital) posiadanych przez Spółkę udziałów w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o., co zostało opisane szerzej w nocie 62 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W ocenie Grupy na dzień bilansowy nie zostały spełnione kryteria MSSF 5 w zakresie klasyfikacji posiadanych przez Grupę udziałów w TAMEH HOLDING Sp. z o.o. jako aktywów do zbycia zaklasyfikowanych jako przeznaczone do sprzedaży. Na dzień bilansowy Grupa dokonała wyceny posiadanych udziałów w TAMEH HOLDING Sp. z o.o. metodą praw własności, na poziomie 169 mln PLN. Ujęcie udziału w wyniku TAMEH HOLDING Sp. z o.o. przełożyło się na obciążenie wyniku operacyjnego Grupy w kwocie 487 mln PLN. Obniżenie wyceny posiadanych udziałów w TAMEH HOLDING Sp. z o.o. wynika w głównej mierze z konieczności rozpoznania, z uwagi na niewypłacalność TAMEH Czech s.r.o., przypadającego na Grupę udziału w odpisach na należności TAMEH Czech s.r.o. od Liberty Ostrava a.s. oraz udziału w odpisach z tytułu utraty wartości niefinansowego majątku trwałego TAMEH Czech s.r.o., rozpoznanych na zasadach zgodnych z Polityką Rachunkowości Grupy TAURON, co obciążyło wynik operacyjny Grupy w łącznej kwocie 532 mln PLN. Mając na uwadze, iż w ocenie Grupy wystąpiły przesłanki utraty wartości, Grupa przeprowadziła na dzień bilansowy testy na utratę wartości posiadanego zaangażowania w TAMEH HOLDING Sp. z o.o., co zostało opisane szerzej w nocie 13 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W wyniku przeprowadzonych testów Grupa nie zidentyfikowała konieczności dokonywania odpisów aktualizujących, z uwagi na fakt, iż wartość odzyskiwalna zaangażowania w TAMEH HOLDING Sp. z o.o., oszacowana w ramach testów na utratę wartości, przewyższa jego wartość bilansową. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 49 W zakresie należności z tytułu dywidendy od TAMEH HOLDING Sp. z o.o. w kwocie 32 mln PLN, na podstawie przeprowadzonych analiz Grupa oceniła, że na dzień bilansowy ma ona charakter długoterminowy. 29.Pożyczki udzielone na rzecz wspólnych przedsięwzięć WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Pożyczki udzielone na rzecz wspólnego przedsięwzięcia nie spełniają kryteriów uznania za inwestycje netto we wspólne przedsięwzięcie. Pożyczki klasyfikowane są do kategorii aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa szacuje wartość godziwą pożyczek klasyfikowanych jako wyceniane w wartości godziwej. Metodologia wyceny została opisana w nocie 53.1 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Termin spłaty Stopa oprocen- towania Kapitał do spłaty oraz naliczone umownie odsetki Wartość bilansowa Kapitał do spłaty oraz naliczone umownie odsetki Wartość bilansowa Pożyczki udzielone EC Stalowa Wola S.A. 726 357 685 206 30.06.2033 stała Razem, w tym: 726 357 685 206 Długoterminowe 357 206 Na dzień bilansowy, w wyniku przeprowadzonych analiz uwzględniających prognozę przyszłych przepływów pieniężnych wspólnego przedsięwzięcia, Grupa oszacowała, iż wartość godziwa pożyczek udzielonych wspólnemu przedsięwzięciu Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. wzrosła do poziomu 357 mln PLN. 30.Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Instrumenty pochodne Pochodne instrumenty finansowe objęte zakresem MSSF 9 Instrumenty finansowe zalicza się do aktywów/zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, z wyjątkiem instrumentów pochodnych stanowiących instrumenty zabezpieczające i objętych rachunkowością zabezpieczeń. Umowy kupna lub sprzedaży składników niefinansowych, które mogą być rozliczone netto, zawierane i utrzymywane w celu otrzymania lub dostarczenia składników niefinansowych zgodnie z oczekiwanymi przez jednostkę potrzebami jako wyłączone z zakresu MSSF 9 Instrumenty finansowe nie podlegają wycenie na dzień bilansowy. Instrumenty pochodne zaliczone do kategorii „aktywów/zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy” są wyceniane w wartości godziwej, uwzględniając ich wartość rynkową na dzień bilansowy. Zmiany w wartości godziwej tych instrumentów są ujmowane w wyniku okresu (towarowe instrumenty pochodne w przychodach/kosztach operacyjnych, pozostałe instrumenty pochodne w przychodach/kosztach finansowych). Instrumenty pochodne wykazuje się jako aktywa, gdy ich wartość jest dodatnia i jako zobowiązania – gdy ich wartość jest ujemna. Rachunkowość zabezpieczeń Grupa stosuje zasady rachunkowości w odniesieniu do instrumentów zabezpieczających objętych rachunkowością zabezpieczeń według MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena. W celu zabezpieczenia się przed ryzykiem związanym ze zmianami stóp procentowych Grupa korzysta z finansowych instrumentów pochodnych typu swap procentowy (Interest Rate Swap). Instrumenty te zabezpieczają przepływy środków pieniężnych związane z zadłużeniem Grupy. Transakcje te są objęte rachunkowością zabezpieczeń. W momencie ustanowienia zabezpieczenia Grupa formalnie wyznacza i dokumentuje powiązanie zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmuje się w następujący sposób: •część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym, które stanowią efektywne zabezpieczenie ujmuje się bezpośrednio w pozostałych całkowitych dochodach oraz •nieefektywną część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w wyniku finansowym jako zysk lub stratę bieżącego okresu. Ujęte w pozostałych całkowitych dochodach zyski/straty z wyceny instrumentu zabezpieczającego ujmuje się bezpośrednio jako zysk lub stratę bieżącego okresu w momencie, w którym pozycja zabezpieczana wpływa na zysk lub stratę bieżącego okresu lub zalicza się do początkowego kosztu nabycia składnika aktywów (kapitalizacja kosztów finansowania zewnętrznego). W przypadku IRS korygowane są odpowiednio koszty odsetkowe z tytułu zadłużenia . PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa dokonuje oszacowania wartości godziwej na każdy dzień bilansowy. Metodologia została przedstawiona w tabeli poniżej. Na każdy dzień bilansowy Grupa bada efektywność zabezpieczenia. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 50 Instrument Metodologia ustalania wartości godziwej Stan na 31 grudnia 2023 Instrumenty pochodne objęte rachunkowością zabezpieczeń IRS Różnica zdyskontowanych odsetkowych przepływów pieniężnych opartych o zmienną stopę procentową oraz o stałą stopę procentową. Dane wejściowe stanowi krzywa stóp procentowych z serwisu Refinitiv. Instrumenty IRS (Interest Rate Swap) służą zabezpieczeniu części ryzyka stopy procentowej w stosunku do przepływów pieniężnych związanych z ekspozycją na WIBOR 6M wyznaczonych w ramach dynamicznej strategii zarządzania ryzykiem, tj.: • odsetek od kredytu o wartości nominalnej 750 mln PLN, na okresy rozpoczynające się odpowiednio od lipca 2020 roku, wygasające w grudniu 2024 roku; • odsetek od obligacji i kredytu o łącznej wartości nominalnej 2 920 mln PLN, na okresy rozpoczynające się w grudniu 2019 roku, wygasające kolejno do 2029 roku. Zgodnie z warunkami transakcji, Spółka płaci odsetki naliczone na podstawie stałej stopy procentowej w PLN, równocześnie otrzymując płatności według zmiennej stopy procentowej w PLN. Instrumenty pochodne wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy nieobjęte rachunkowością zabezpieczeń CCIRS Różnica zdyskontowanych odsetkowych przepływów pieniężnych strumienia płaconego i strumienia otrzymywanego, w dwóch różnych walutach, wyrażona w walucie wyceny. Dane wejściowe stanowią krzywe stóp procentowych, basis spready oraz fixing NBP dla odpowiednich walut z serwisu Refinitiv. Instrumenty pochodne CCIRS (Coupon Only Cross Currency Swap fixed-fixed) polegają na wymianie płatności odsetkowych od łącznej kwoty nominalnej 500 mln EUR. Termin zapadalności transakcji upływa w lipcu 2027 roku. Zgodnie z warunkami transakcji, Spółka płaci odsetki naliczone na podstawie stałej stopy procentowej w PLN, równocześnie otrzymując płatności według stałej stopy procentowej w EUR. Instrumenty pochodne CCIRS mające na celu zabezpieczenie przepływów walutowych wygenerowanych przez płatności odsetkowe od wyemitowanych euroobligacji. Forward/futures towarowy Wartość godziwa transakcji terminowych na zakup i sprzedaż uprawnień do emisji CO2, energii elektrycznej oraz innych towarów ustalana jest w oparciu o ceny notowane na aktywnym rynku lub w oparciu o przepływy pieniężne stanowiące różnicę pomiędzy indeksem referencji cenowej (krzywą forward) i ceną kontraktu. Instrumenty pochodne (forward/futures) towarowe obejmują transakcje terminowe na zakup i sprzedaż uprawnień do emisji CO2 i innych towarów. Forward walutowy Różnica zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych pomiędzy ceną terminową na dzień wyceny a ceną transakcyjną, przemnożona przez wartość nominalną kontraktu w walucie obcej. Dane wejściowe stanowią fixing NBP i krzywa stóp procentowych implikowana z transakcji fx swap dla odpowiedniej waluty z serwisu Refinitiv. Instrumenty pochodne typu forward walutowy obejmują transakcje terminowe mające na celu zabezpieczenie przepływów walutowych wygenerowanych z tytułu prowadzonej działalności. Wycenę instrumentów pochodnych na poszczególne dni bilansowe prezentuje poniższa tabela. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Ogółem Odniesiono w wynik finansowy Odniesiono w kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających Ogółem Odniesiono w wynik finansowy Odniesiono w kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających Aktywa Zobowiązania Aktywa Zobowiązania Instrumenty pochodne objęte rachunkowością zabezpieczeń IRS 299 − 28 271 592 − 34 558 Instrumenty pochodne wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy CCIRS − (9) (9) − 21 − 21 − Forward/futures towarowy 125 (125) − − 236 (232) 4 − Forward walutowy − (679) (679) − − (109) (109) − Razem 424 (813) 849 (341) Długoterminowe 149 (169) 390 (10) Krótkoterminowe 275 (644) 459 (331) Instrumenty pochodne wykazane w powyższej tabeli zawierają kontrakty terminowe objęte zakresem MSSF 9 Instrumenty finansowe. Instrumenty pochodne nabywane i utrzymywane w celu zabezpieczenia własnych potrzeb są wyłączone z zakresu MSSF 9 Instrumenty finansowe i nie podlegają wycenie na dzień bilansowy. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 51 31.Pozostałe aktywa finansowe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Do pozostałych aktywów finansowych Grupa zalicza m.in. należności z tytułu rekompensat, udziały i akcje, lokaty, wadia, kaucje oraz zabezpieczenia przekazane, w tym depozyty z tytułu rozliczeń na giełdach zagranicznych i środki wniesione w ramach Funduszu Gwarancyjnego do Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych S.A. w związku z zawartymi przez Spółkę transakcjami na Towarowej Giełdzie Energii. Na moment początkowego ujęcia aktywa finansowe są klasyfikowane do odpowiedniej kategorii aktywów finansowych i odpowiednio wyceniane. Zasady klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych zgodnie z MSSF 9 Instrumenty finansowe zostały opisane w nocie 53 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Wycena aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej wymaga oszacowania przez Grupę na każdy dzień bilansowy wartości godziwej. Metodologia kalkulacji wartości godziwej została przedstawiona w nocie 53 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Wycena aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wymaga oszacowania przez Grupę na każdy dzień bilansowy oczekiwanych strat kredytowych. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Należność z tytułu rekompensat 1 919 465 Udziały i akcje 225 211 Lokaty i depozyty Funduszu Likwidacji Zakładów Górniczych 3 3 Inne należności finansowe, w tym: 580 100 Wadia, kaucje, zabezpieczenia przekazane 531 94 Dywidendy należne 32 − Pozostałe 17 6 Razem 2 727 779 Długoterminowe 278 301 Krótkoterminowe 2 449 478 Należności z tytułu rekompensat dotyczą w głównej mierze: •rekompensat spółek segmentu Sprzedaż w zakresie sprzedaży energii elektrycznej za lata 2022 i 2023 w łącznej kwocie 1 675 mln PLN, •rekompensat spółki segmentu Dystrybucja w zakresie sprzedaży usługi dystrybucyjnej za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku w kwocie 188 mln PLN, przysługujących powyższym spółkom na podstawie przepisów prawa, które ustanowiły system rekompensat, co zostało opisane szerzej w nocie 11 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Wzrost kwoty wadiów, kaucji, zabezpieczeń przekazanych związany jest w głównej mierze z przekazaniem przez Spółkę na rzecz Banku Gospodarstwa Krajowego („BGK”), w miejsce obowiązującej wcześniej gwarancji bankowej, kaucji pieniężnej, w celu zabezpieczenia wierzytelności BGK wynikających z umowy pożyczki zawartej w dniu 8 marca 2018 roku pomiędzy pożyczkobiorcą Elektrociepłownią Stalowa Wola S.A. a BGK oraz ORLEN S.A. (dawniej: PGNiG S.A.), o czym szerzej w nocie 57 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Na dzień 31 grudnia 2023 roku kwota wniesionej kaucji wynosiła 346 mln PLN. Na dzień bilansowy Spółka ujęła odpis na oczekiwane straty kredytowe na przekazaną kaucję w wysokości 14 mln PLN. 32.Pozostałe aktywa niefinansowe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Grupa ujmuje jako pozostałe aktywa niefinansowe rozliczenia międzyokresowe, zaliczki na: środki trwałe w budowie, aktywa niematerialne oraz zapasy, które jako aktywa niepieniężne nie podlegają dyskontowaniu oraz koszty pozyskania umów i koszty rabatów. Koszty pozyskania umów są kapitalizowane, jeśli Grupa oczekuje, że zostaną odzyskane. Dozwolone jest natychmiastowe ujęcie kosztów pozyskania umów w kosztach, jeśli okres amortyzacji aktywa wynosi do jednego roku. Aktywo amortyzowane jest przez okres przekazywania dóbr lub świadczenia usług. W przypadku, gdy koszty dotyczą więcej niż jednej umowy, amortyzacja powinna uwzględniać bieżące i przewidywane umowy. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 52 32.1.Długoterminowe pozostałe aktywa niefinansowe Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Zaliczki na środki trwałe w budowie oraz aktywa niematerialne, w tym: 615 229 związane z budową farm wiatrowych i fotowoltaicznych 587 211 Należność z tytułu Odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Cen 35 − Koszty pozyskania umów i koszty rabatów 32 7 Rozliczenia międzyokresowe prowizji z tytułu zadłużenia 8 12 Ubezpieczenia majątkowe i deliktowe 2 10 Pozostałe 15 10 Razem 707 268 32.2.Krótkoterminowe pozostałe aktywa niefinansowe Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Zaliczki na dostawy, w tym: 127 723 związane z dostawą węgla 123 716 Koszty rozliczane w czasie, w tym: 67 62 Koszty pozyskania umów i koszty rabatów 31 14 Ubezpieczenia majątkowe i deliktowe 18 32 Usługi informatyczne i telekomunikacyjne 12 11 Pozostałe 13 5 Razem 207 790 Spadek salda zaliczek na dostawy węgla związany jest z rozliczeniem do dnia bilansowego dostaw węgla zakontraktowanego przez Spółkę na rynku krajowym i zagranicznym na potrzeby spółek wytwórczych Grupy oraz częściowym zwrotem wniesionych zaliczek. 33.Odroczony podatek dochodowy Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością rzeczowych aktywów trwałych, aktywów niematerialnych oraz praw do użytkowania aktywów 2 019 1 918 z tytułu odmiennego momentu podatkowego uznania przychodu i kosztu sprzedaży produktów i usług 964 760 od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością aktywów finansowych 139 220 od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością praw majątkowych pochodzenia energii 7 15 pozostałe 37 38 Razem 3 166 2 951 Aktywa z tytułu podatku odroczonego od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością rzeczowych aktywów trwałych, aktywów niematerialnych oraz praw do użytkowania aktywów 493 673 od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością aktywów i zobowiązań finansowych 608 505 od rezerw bilansowych i rozliczeń międzyokresowych 945 742 z tytułu odmiennego momentu podatkowego uznania przychodu i kosztu sprzedaży produktów i usług 863 667 od strat podatkowych 54 104 z tytułu nieodpłatnie otrzymanej infrastruktury energetycznej i otrzymanych opłat przyłączeniowych 6 6 pozostałe 58 63 Razem 3 027 2 760 Nierozpoznane aktywa z tytułu podatku odroczonego (314) (337) Rozpoznane aktywa z tytułu podatku odroczonego 2 713 2 423 Po skompensowaniu sald na poziomie spółek z Grupy Kapitałowej podatek odroczony Grupy prezentowany jest jako: Aktywo z tytułu podatku odroczonego 759 672 Zobowiązanie z tytułu podatku odroczonego (1 212) (1 200) Na dzień 31 grudnia 2023 roku aktywa z tytułu podatku odroczonego oraz zobowiązania z tytułu podatku odroczonego spółek, które począwszy od 2023 roku tworzą Podatkową Grupę Kapitałową, zostały skompensowane, ze względu na fakt, iż spółki te składają od 2023 roku wspólną deklarację podatkową. Grupa ocenia na każdy dzień bilansowy realizowalność aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. W wyniku przeprowadzonej na dzień bilansowy oceny nie rozpoznano aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wysokości 314 mln PLN, głównie w zakresie spółki z segmentu Wytwarzanie. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 53 Zmiana stanu zobowiązania i aktywa z tytułu podatku odroczonego Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego Aktywa z tytułu podatku odroczonego Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego Aktywa z tytułu podatku odroczonego Bilans otwarcia 2 951 2 423 2 659 2 041 Zmiana stanu: w korespondencji z wynikiem finansowym 261 258 249 418 w korespondencji z pozostałymi całkowitymi dochodami (54) 26 36 (16) nabycie/(zbycie) jednostek zależnych oraz pozostałe zmiany 8 6 7 (20) Bilans zamknięcia 3 166 2 713 2 951 2 423 34.Zapasy WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Zapasy Grupy obejmują głównie zapasy węgla dla celów produkcyjnych. Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia lub kosztu wytworzenia i wartości netto możliwej do uzyskania. Uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych nabywane z przeznaczeniem do sprzedaży i realizacji w krótkim terminie zysku wynikającego ze zmienności cen rynkowych wyceniane są na każdy dzień bilansowy w wartości godziwej. Wycena rozchodu zapasów dokonywana jest metodą średniej ważonej, za wyjątkiem zapasów świadectw pochodzenia energii i praw do emisji CO2, których rozchód dokonywany jest metodą „pierwsze weszło, pierwsze wyszło” (FIFO). PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Wycena zapasów wymaga oszacowania wartości netto możliwej do uzyskania. Jest to szacowana cena sprzedaży możliwa do osiągnięcia w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o szacowane koszty dokończenia produkcji oraz szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku. Materiały i inne surowce przeznaczone do wykorzystania w procesie produkcji, w tym w szczególności zapasy węgla, nie są odpisywane do kwoty niższej od ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, jeżeli oczekuje się, że wyroby gotowe, do produkcji których będą wykorzystane, zostaną sprzedane w wysokości ceny nabycia lub kosztu wytworzenia lub powyżej ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. Jeżeli spadek cen materiałów wskazuje na to, że cena nabycia lub koszt wytworzenia wyrobów gotowych będą wyższe od wartości netto możliwej do uzyskania, wartość materiałów odpisuje się do poziomu wartości netto możliwej do uzyskania, która szacowana jest na poziomie kosztu ich odtworzenia. Wycena zapasu uprawnień do emisji CO2 w wartości godziwej opiera się na cenach notowanych na aktywnym rynku. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Wartość brutto Węgiel 1 375 841 Prawa do emisji CO2 11 2 Pozostałe zapasy 298 292 Razem 1 684 1 135 Odpis do wartości netto możliwej do uzyskania Węgiel (176) − Pozostałe zapasy (25) (17) Razem (201) (17) Wartość godziwa Prawa do emisji CO2 − 2 Wartość netto możliwa do uzyskania Węgiel 1 199 841 Prawa do emisji CO2 11 − Pozostałe zapasy 273 275 Razem 1 483 1 118 Przeprowadzone na dzień bilansowy analizy wykazały zasadność ujęcia odpisu aktualizującego wartość posiadanych zapasów paliwa węglowego w spółce TAURON Wytwarzanie S.A. (segment Wytwarzanie) w kwocie 176 mln PLN. Ujęcie odpisu jest pochodną sytuacji rynkowej, tj. znaczącego spadku rynkowych cen paliwa węglowego na przełomie 2023 i 2024 roku. W kontekście powyższego spadku cen Grupa oceniła, iż w przypadku części jednostek wytwórczych TAURON Wytwarzanie S.A. wartość zapasu paliwa węglowego przewyższa możliwe do uzyskania ceny sprzedaży energii elektrycznej wytwarzanej z tych zapasów, co w przypadku tych jednostek przełożyło się na konieczność dokonania na dzień 31 grudnia 2023 roku odpisu aktualizującego wartość zapasu węgla zakupionego przez Grupę w ramach prowadzonego w latach 2022-2023 procesu kontraktacji. W zakresie jednostki wytwórczej, w stosunku do której Grupa Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 54 zakłada produkcję energii elektrycznej jedynie pod wymuszenia operatora, mając na uwadze, iż zgodnie z obowiązującymi regulacjami produkcja taka zakłada pokrycie kosztów paliwa węglowego, Grupa nie dokonuje odpisu aktualizującego węgla, za wyjątkiem sytuacji wystąpienia odstępstw od zakładanego planu produkcyjnego. Dokonany odpis został skalkulowany w kwocie różnicy pomiędzy dotychczasową wartością bilansową posiadanych przez TAURON Wytwarzanie S.A. zapasów paliwa węglowego a kosztem ich odtworzenia, opartym na aktualnych na dzień bilansowy cenach rynkowych węgla. Odpis został skalkulowany przy uwzględnieniu przypisania zapasów węgla do poszczególnych lokalizacji jednostek wytwórczych TAURON Wytwarzanie S.A. 35.Należności od odbiorców WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Należności od odbiorców obejmują należności zafakturowane oraz należności zarachowane na poczet przychodów, w tym doszacowane przychody, które z uwagi na stosowany system rozliczeń odbiorców nie zostały zmierzone i zafakturowane. Politykę rachunkowości w zakresie przychodów zarachowanych opisano w nocie 14. Należności od odbiorców są wyceniane według kwot pierwotnie zafakturowanych lub oszacowanych, w tym zgodnie z metodologią opisaną w nocie 54 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego (uwzględniając wpływ dyskontowania, jeżeli jest istotny), z uwzględnieniem odpisu aktualizującego. Odpis z tytułu utraty wartości tworzy się na należnościach zarówno przeterminowanych, jak i nieprzeterminowanych w oparciu o ważoną prawdopodobieństwem oczekiwaną stratę kredytową, jaka zostanie poniesiona w szczególności w przypadku wystąpienia któregokolwiek z poniższych zdarzeń: •nastąpi opóźnienie płatności powyżej 90 dni, •dłużnik zostanie postawiony w stan likwidacji albo upadłości albo restrukturyzacji, •należności skierowane zostaną na drogę egzekucji administracyjnej, postępowania sądowego albo egzekucji sądowej. Przebieg procesu szacowania wysokości odpisu aktualizującego należności dzieli się na następujące etapy: •weryfikacja sald kontrahentów, •aktualizacja ratingów dla kontrahentów strategicznych, •aktualizacja parametrów modelu kalkulacji odpisów, •uwzględnienie wpływu zabezpieczeń na wysokość odpisu, •weryfikacja parametrów modelu kalkulacji odpisów, •finalna kalkulacja odpisu. Dla należności od odbiorców Grupa wydzieliła portfel kontrahentów strategicznych (kontrahent o wartości należności przekraczającej 2 mln PLN) oraz portfel pozostałych kontrahentów. Dla portfela kontrahentów strategicznych ryzyko niewypłacalności kontrahentów strategicznych jest oceniane w oparciu o ratingi nadane kontrahentom z wykorzystaniem wewnętrznego modelu scoringowego, odpowiednio przekształcone na prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania. Oczekiwana strata kredytowa, zgodnie z MSSF 9 Instrumenty finansowe, kalkulowana jest przy uwzględnieniu szacunków w zakresie potencjalnych odzysków z tytułu wniesionych zabezpieczeń. W przypadku należności od pozostałych kontrahentów oczekuje się, że dane w zakresie historycznej spłacalności odzwierciedlają ryzyko kredytowe (z uwzględnieniem korekty forward-looking), jakie ponoszone będzie w okresach przyszłych. Oczekiwane straty kredytowe dla tej grupy kontrahentów oszacowane zostały z wykorzystaniem macierzy wiekowania należności oraz przypisanych do poszczególnych przedziałów i grup (między innymi należności dochodzone na drodze sądowej, należności od kontrahentów w upadłości) wskaźników procentowych pozwalających na oszacowanie wartości należności od odbiorców, co do których oczekuje się, że nie zostaną spłacone. Stopę odzysku przyjętą w zakresie należności handlowych od pozostałych kontrahentów na dzień 31 grudnia 2023 roku przedstawia poniższa tabela. Nieprzeterminowane Przeterminowane <30 dni 30-90 dni 90-180 dni 180- 360 dni >360 dni 99,91% 98,53% 91,64% 33,51% 14,6% 4,6% W celu uwzględnienia wpływu czynników przyszłych (w odniesieniu do kontrahentów strategicznych oraz pozostałych) Grupa koryguje parametry związane z prawdopodobieństwem niewypełnienia zobowiązania wykorzystując notowania instrumentów Credit Default Swap dla poszczególnych ratingów. Probability of Default implikowane jest z notowań instrumentów Credit Default Swap w horyzoncie dwuletnim oraz półrocznym, uśrednione dla kontrahentów ocenionych w ramach danego ratingu. Odpisy aktualizujące wartość należności ujmuje się w tych kategoriach kosztów, które odpowiadają funkcji składnika aktywów, tj. w kosztach działalności operacyjnej lub kosztach finansowych – zależnie od rodzaju należności, której dotyczy. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Zgodnie z wymogami MSSF 9 Instrumenty finansowe Grupa szacuje wielkość odpisów aktualizujących wartość należności od odbiorców z tytułu oczekiwanych strat kredytowych. Metodologia kalkulacji odpisów została opisana powyżej. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 55 Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Wartość brutto Należności od odbiorców, w tym: 5 324 3 795 Doszacowanie przychodów z tytułu energii elektrycznej oraz usługi dystrybucyjnej 2 120 925 Należności dochodzone na drodze sądowej 265 232 Razem 5 589 4 027 Odpis aktualizujący Należności od odbiorców (82) (62) Należności dochodzone na drodze sądowej (166) (146) Razem (248) (208) Wartość netto Należności od odbiorców 5 242 3 733 Należności dochodzone na drodze sądowej 99 86 Razem, w tym: 5 341 3 819 Krótkoterminowe 5 341 3 819 Wiekowanie należności od odbiorców na dzień 31 grudnia 2023 roku Nie przeterminowane Przeterminowane Razem <30 dni 30-90 dni 90-180 dni 180-360 dni >360 dni Wartość przed uwzględnieniem odpisu aktualizującego 4 841 326 96 42 84 200 5 589 Kontrahenci strategiczni 1 338 48 7 3 28 66 1 490 Kontrahenci masowi 3 503 278 89 39 56 134 4 099 Odpis aktualizujący (17) (6) (9) (28) (58) (130) (248) Kontrahenci strategiczni (14) (1) − (3) (18) (32) (68) Kontrahenci masowi (3) (5) (9) (25) (40) (98) (180) Wartość netto 4 824 320 87 14 26 70 5 341 Kontrahenci strategiczni 1 324 47 7 − 10 34 1 422 Kontrahenci masowi 3 500 273 80 14 16 36 3 919 Wiekowanie należności od odbiorców na dzień 31 grudnia 2022 roku Nie przeterminowane Przeterminowane Razem <30 dni 30-90 dni 90-180 dni 180-360 dni >360 dni Wartość przed uwzględnieniem odpisu aktualizującego 3 510 195 56 25 44 197 4 027 Kontrahenci strategiczni 1 389 13 7 2 10 68 1 489 Kontrahenci masowi 2 121 182 49 23 34 129 2 538 Odpis aktualizujący (17) (5) (9) (17) (31) (129) (208) Kontrahenci strategiczni (8) (1) − (2) (7) (33) (51) Kontrahenci masowi (9) (4) (9) (15) (24) (96) (157) Wartość netto 3 493 190 47 8 13 68 3 819 Kontrahenci strategiczni 1 381 12 7 − 3 35 1 438 Kontrahenci masowi 2 112 178 40 8 10 33 2 381 Zmiana stanu odpisów aktualizujących należności od odbiorców Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Bilans otwarcia (208) (258) Utworzenie (56) (3) Wykorzystanie 12 5 Rozwiązanie 4 48 Bilans zamknięcia (248) (208) Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 56 Podział odpisów aktualizujących według portfeli kontrahentów na dzień 31 grudnia 2023 roku Należności dochodzone na drodze sądowej Razem Należności od odbiorców Postępowania sądowe i egzekucyjne Postępowania upadłościowe Kontrahenci masowi (62) (74) (44) (180) Kontrahenci strategiczni (20) (28) (20) (68) Łącznie kontrahenci (82) (102) (64) (248) Podział odpisów aktualizujących według portfeli kontrahentów na dzień 31 grudnia 2022 roku Należności dochodzone na drodze sądowej Razem Należności od odbiorców Postępowania sądowe i egzekucyjne Postępowania upadłościowe Kontrahenci masowi (46) (68) (43) (157) Kontrahenci strategiczni (16) (17) (18) (51) Łącznie kontrahenci (62) (85) (61) (208) 36.Należności z tytułu pozostałych podatków i opłat WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Rozrachunki z tytułu pozostałych podatków i opłat prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmują: •Rozrachunki z tytułu VAT i akcyzy; •Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych i ubezpieczeń społecznych; •Opłaty środowiskowe i inne rozliczenia publiczno-prawne. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Należności z tytułu podatku VAT 793 791 Należności z tytułu akcyzy − 1 Pozostałe 1 11 Razem 794 803 37.Środki pieniężne i ich ekwiwalenty WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują w szczególności środki pieniężne w banku i w kasie oraz lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności nieprzekraczającym trzech miesięcy oraz depozyty przekazane do Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych S.A. w związku z zawartymi przez Spółkę transakcjami na Towarowej Giełdzie Energii. Środki pieniężne wykazuje się w wartości nominalnej. W przypadku środków zgromadzonych na rachunkach bankowych wartość nominalna na dzień bilansowy obejmuje odsetki doliczone przez bank lub naliczone we własnym zakresie przez spółkę. Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w rachunku przepływów pieniężnych składa się z określonych powyżej środków pieniężnych i ich ekwiwalentów skorygowanych o saldo wyceny środków pieniężnych w walutach obcych na dzień bilansowy oraz o pozostałe środki, które w ocenie Spółki nie stanowią środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w tym: 1 084 1 678 środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania, w tym: 392 1 047 zabezpieczenie rozliczeń z Izbą Rozliczeniową Giełd Towarowych S.A. 217 725 środki pieniężne na rachunkach VAT (split payment) 172 318 rachunki bankowe związane z otrzymanymi dotacjami 2 1 Zabezpieczenie rozliczeń z Izbą Rozliczeniową Giełd Towarowych S.A. (20) (725) Cash pool (15) (37) Różnice kursowe (1) 24 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty wykazane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych 1 048 940 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 57 38.Kapitał własny WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Kapitał podstawowy Kapitał podstawowy wykazuje się w wysokości określonej w statucie jednostki dominującej i wpisanej w rejestrze sądowym. Kapitał zapasowy Na pokrycie straty Spółki będącej spółką akcyjną tworzony jest kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału podstawowego. Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających wynika z wyceny instrumentów Interest Rate Swap zabezpieczających ryzyko stopy procentowej z tytułu zadłużenia. Ustalony jest w wysokości wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w skutecznej części zabezpieczenia przepływów pieniężnych, z uwzględnieniem podatku odroczonego. Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej Pozycje sprawozdań finansowych jednostek zagranicznych (TAURON Czech Energy s.r.o.) są przeliczane na walutę prezentacji w następujący sposób: •aktywa i zobowiązania zostały przeliczone na walutę prezentacji po kursie średnim Narodowego Banku Polski z dnia bilansowego, •przychody i koszty zostały przeliczone po kursie średnim NBP z dnia transakcji lub średnim z danego okresu, jeżeli nie występowały znaczące wahania kursów w danym okresie. Wynikające z tego przeliczenia różnice kursowe zostały ujęte w pozostałych całkowitych dochodach. Zyski zatrzymane/(Niepokryte straty) Zyski zatrzymane/(Niepokryte straty) obejmują: •niepodzielone wyniki finansowe lat ubiegłych, •kapitały rezerwowe i zapasowe spółek zależnych powstałe po dacie nabycia kontroli, •rozliczenie nabycia/połączenia spółek będących pod wspólną kontrolą przy zastosowaniu metody łączenia udziałów, •zyski i straty aktuarialne dotyczące rezerw na świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia ujmowane poprzez pozostałe całkowite dochody, •wpływ korekt związanych z zastosowaniem MSSF, takie jak m.in. różnice z przeszacowania środków trwałych do wartości godziwej jako zakładanego kosztu na dzień przyjęcia MSSF lub zastosowaniem zwolnień MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości po raz pierwszy. Udziały niekontrolujące Odrębną pozycję kapitału własnego stanowią kapitały (udziały) niekontrolujące. Wartość początkową tych kapitałów ustala się w wysokości odpowiadającej im wartości godziwej aktywów netto lub w wartości godziwej udziałów niekontrolujących, ustalonej na dzień rozpoczęcia sprawowania kontroli i zwiększa się lub zmniejsza odpowiednio o zmiany w aktywach netto spółek zależnych. Decyzje odnośnie początkowej wyceny udziałów niekontrolujących podejmuje się dla każdej transakcji oddzielnie. 38.1.Kapitał podstawowy Kapitał podstawowy na dzień 31 grudnia 2023 roku Seria/ emisja Rodzaj akcji Liczba akcji Wartość nominalna akcji (w PLN) Wartość serii/emisji wg wartości nominalnej Sposób pokrycia kapitału AA na okaziciela 1 589 438 762 5 7 947 gotówka/aport BB imienne 163 110 632 5 816 aport Razem 1 752 549 394 8 763 Struktura akcjonariatu na dzień 31 grudnia 2023 roku i na dzień 31 grudnia 2022 roku (według najlepszej wiedzy Spółki) Akcjonariusz Liczba akcji Wartość nominalna akcji Udział w kapitale podstawowym (%) Udział w liczbie głosów (%) Skarb Państwa 526 848 384 2 634 30,06% 30,06% KGHM Polska Miedź S.A. 182 110 566 911 10,39% 10,39% Nationale - Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny 88 742 929 444 5,06% 5,06% Pozostali akcjonariusze 954 847 515 4 774 54,49% 54,49% Razem 1 752 549 394 8 763 100% 100% Na dzień 31 grudnia 2023 roku wartość kapitału podstawowego, liczba akcji, wartość nominalna akcji oraz struktura akcjonariatu, według najlepszej wiedzy Spółki, nie uległy zmianie w porównaniu do struktury na dzień 31 grudnia 2022 roku. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 58 38.2.Prawa akcjonariuszy Prawo głosu akcjonariuszy dysponujących powyżej 10% ogółu głosów w Spółce zostaje ograniczone w ten sposób, że żaden z nich nie może wykonywać na Walnym Zgromadzeniu więcej niż 10% ogółu głosów w Spółce. Ograniczenie to nie dotyczy Skarbu Państwa i podmiotów zależnych od Skarbu Państwa w okresie, w którym Skarb Państwa wraz z podmiotami zależnymi od Skarbu Państwa posiada liczbę akcji Spółki uprawniającą do wykonywania co najmniej 25% ogółu głosów w Spółce. Szerzej na temat ograniczeń w wykonywaniu prawa głosu zostało przedstawione w punkcie 9.6. Sprawozdania Zarządu z działalności TAURON Polska Energia S.A. oraz Grupy Kapitałowej TAURON za rok obrotowy 2023. 38.3.Kapitał zapasowy Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Kwoty z podziału wyników lat ubiegłych 3 076 3 009 Razem kapitał zapasowy 3 076 3 009 Zwiększenie wartości kapitału zapasowego w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku wynika z podziału zysku netto Spółki za rok obrotowy 2022 w wysokości 67 mln PLN. W dniu 28 marca 2023 roku Zarząd Spółki podjął decyzję o rekomendowaniu przeznaczenia w całości zysku netto za 2022 rok w kwocie 67 mln PLN na zasilenie kapitału zapasowego Spółki. W dniu 10 maja 2023 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki podjęło uchwałę zgodnie z rekomendacją Zarządu. Kapitał zapasowy Spółki do wysokości jednej trzeciej wysokości kapitału podstawowego Spółki, tj. do kwoty 2 921 mln PLN, może zostać użyty jedynie na pokrycie straty. 38.4.Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających ` Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Bilans otwarcia 450 299 Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających (287) 187 Podatek odroczony 55 (36) Bilans zamknięcia 218 450 Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających wynika z wyceny instrumentów Interest Rate Swap (IRS) zabezpieczających ryzyko stopy procentowej z tytułu zadłużenia, co zostało szerzej opisane w nocie 30 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Dla zawartych transakcji zabezpieczających Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń. Na dzień 31 grudnia 2023 roku w kapitale z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających Grupa rozpoznała kwotę 218 mln PLN. Kwota ta stanowi aktywo z tytułu wyceny instrumentów IRS na dzień bilansowy w kwocie 299 mln PLN, skorygowane o część wyceny dotyczącą naliczonych na dzień bilansowy odsetek z tytułu zadłużenia z uwzględnieniem podatku odroczonego. 38.5.Niepodzielony wynik finansowy oraz ograniczenia w wypłacie dywidendy Podziałowi nie podlegają kwoty wyniku z lat ubiegłych powstałe w wyniku rozliczenia połączenia z jednostkami zależnymi, jak również zyski i straty aktuarialne dotyczące rezerw na świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia ujmowane poprzez pozostałe całkowite dochody. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji nie istnieją inne ograniczenia dotyczące wypłaty dywidendy. 38.6.Udziały niekontrolujące Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Bilans otwarcia 33 33 Udział w wyniku jednostek zależnych 5 − Nabycie jednostki zależnej − (15) Nabycie udziałów niekontrolujących − 18 Dywidendy dla udziałów niekontrolujących − (3) Bilans zamknięcia 38 33 Na dzień bilansowy udziały niekontrolujące dotyczą w głównej mierze spółki TAURON Dystrybucja S.A. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 59 39.Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Dywidendy wypłacone udziałowcom niekontrolującym przez jednostki zależne − (3) W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym Spółka nie zaproponowała do wypłaty, ani nie wypłaciła dywidendy dla akcjonariuszy Spółki. 40.Zobowiązania z tytułu zadłużenia WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Zobowiązania z tytułu zadłużenia obejmują: kredyty bankowe, pożyczki, wyemitowane obligacje oraz zobowiązania z tytułu leasingu. •Kredyty bankowe, pożyczki, wyemitowane obligacje W momencie początkowego ujęcia kredyty, pożyczki i wyemitowane obligacje wycenia się w wartości godziwej pomniejszonej o koszty transakcyjne oraz dyskonta lub premie. Po początkowym ujęciu zobowiązania te wyceniane są według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowe. . •Leasing Umowę lub część umowy najmu, dzierżawy albo inną umowę lub część umowy o podobnym charakterze, na mocy której przekazuje się prawo do kontroli użytkowania składnika aktywów (bazowego składnika aktywów) przez dany okres w zamian za wynagrodzenie, klasyfikuje się jako leasing. Zobowiązanie z tytułu leasingu wycenia się w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty, zdyskontowanych z zastosowaniem stopy procentowej leasingu określonej w umowie (jeżeli jej ustalenie jest możliwe) lub krańcowej stopy procentowej. Opłaty leasingowe zawarte w wycenie zobowiązania leasingowego obejmują: - stałe opłaty leasingowe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe, - zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia, - kwoty, których zapłacenia przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarancji wartości końcowej bazowego składnika aktywów, - cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można założyć, że leasingobiorca z niej skorzysta, - kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI W ramach wyceny zobowiązań według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej Grupa dokonuje oszacowania oczekiwanych przepływów pieniężnych, uwzględniając wszystkie warunki umowy instrumentu finansowego, w tym możliwość wcześniejszej spłaty. Na dzień bilansowy wcześniejszy wykup obligacji został uwzględniony w wycenie zobowiązań z tytułu emisji obligacji hybrydowych w ramach umów zawartych z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym oraz Bankiem Gospodarstwa Krajowego, w związku z zamiarem wykupu obligacji po zakończeniu pierwszego okresu finansowania. W przypadku obligacji hybrydowych o wartości nominalnej 190 mln EUR na dzień bilansowy termin dostępności finansowania po dwóch okresach finansowania przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego, jednak Spółka klasyfikuje zobowiązanie jako krótkoterminowe zgodnie z intencją w zakresie spłaty zobowiązania, tj. po pierwszym okresie finansowania przypadającym w grudniu 2024 roku. W przypadku umowy kredytowej, zgodnie z którą okres ciągnienia transz kredytu może wynosić poniżej lub powyżej 12 miesięcy, gdy finansowanie dostępne w ramach umowy ma charakter odnawialny, a termin dostępności przekracza 1 rok, Grupa klasyfikuje transze zgodnie z zamiarem i możliwością utrzymywania finansowania w ramach umowy, tj. jako zobowiązanie długoterminowe lub krótkoterminowe. Na dzień bilansowy ciągnienia w ramach tych umów klasyfikowane były jako zobowiązania długoterminowe. Krańcowa stopa procentowa leasingu szacowana jest jako średnioważony koszt długu Grupy TAURON skorygowany o indywidualny rating spółek z uwzględnieniem podziału na okresy trwania leasingu. . Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Kredyty i pożyczki 9 203 8 010 Obligacje niepodporządkowane 4 854 5 256 Obligacje podporządkowane 1 918 1 966 Zobowiązania z tytułu leasingu 1 440 1 255 Razem 17 415 16 487 Długoterminowe 14 544 15 959 Krótkoterminowe 2 871 528 Grupa TAURON pozyskuje finansowanie z przeznaczeniem środków na cele inwestycyjne wspierające minimalizowanie negatywnego wpływu działalności Grupy TAURON na klimat. Zestawienie zaangażowania pozyskanego przez Grupę w zakresie inwestycji proklimatycznych zostało przedstawione w punkcie E 3.2.1. Sprawozdania na temat informacji niefinansowych Grupy Kapitałowej TAURON za 2023 rok. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 60 40.1.Kredyty i pożyczki Zaciągnięte kredyty i pożyczki na dzień 31 grudnia 2023 roku Waluta Stopa oprocentowania Wartość kredytów, pożyczek na dzień bilansowy Z tego o terminie spłaty przypadającym w okresie (od dnia bilansowego): w walucie w złotych poniżej 3 miesięcy od 3 do 12 miesięcy od 1 roku do 2 lat od 2 lat do 3 lat od 3 lat do 5 lat powyżej 5 lat PLN zmienna 7 972 7 972 15 1 600 167 914 2 908 2 368 stała 1 134 1 134 39 60 579 79 81 296 Razem PLN 9 106 9 106 54 1 660 746 993 2 989 2 664 Razem 9 106 54 1 660 746 993 2 989 2 664 Odsetki zwiększające wartość bilansową 97 Razem 9 203 Zaciągnięte kredyty i pożyczki na dzień 31 grudnia 2022 roku Waluta Stopa oprocentowania Wartość kredytów, pożyczek na dzień bilansowy Z tego o terminie spłaty przypadającym w okresie (od dnia bilansowego): w walucie w złotych poniżej 3 miesięcy od 3 do 12 miesięcy od 1 roku do 2 lat od 2 lat do 3 lat od 3 lat do 5 lat powyżej 5 lat PLN zmienna 6 738 6 738 38 2 854 177 4 102 1 565 stała 1 180 1 180 35 78 94 556 95 322 Razem PLN 7 918 7 918 73 80 948 733 4 197 1 887 Razem 7 918 73 80 948 733 4 197 1 887 Odsetki zwiększające wartość bilansową 92 Razem 8 010 Specyfikacja zaciągniętych kredytów i pożyczek na dzień 31 grudnia 2023 roku i na 31 grudnia 2022 roku Kredytodawca/ pożyczkodawca Oprocentowanie Waluta Termin spłaty Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Konsorcja banków zmienne PLN 2024 1 2 567 3 271 Bank Gospodarstwa Krajowego zmienne PLN 2024 749 − 2024-2033 1 001 1 001 Europejski Bank Inwestycyjny stałe PLN 2024 61 141 2024-2027 103 133 2025-2040 404 405 zmienne 2025-2040 1 222 1 222 2026-2041 1 226 − Intesa Sanpaolo S.p.A. zmienne PLN 2024 772 775 SMBC BANK EU AG stałe PLN 2025 500 499 Erste Group Bank AG zmienne PLN 2026 506 507 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zmienne PLN 2024-2025 5 8 stałe 2024-2027 5 6 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej stałe PLN 2024-2029 67 − Pozostałe kredyty i pożyczki 15 42 Razem 9 203 8 010 1Transze klasyfikowane jako zobowiązanie długoterminowe. Spółka posiada na dzień bilansowy dostępne umowy kredytów zawarte w latach 2020 i 2022 z konsorcjami banków, w których okres ciągnienia poszczególnych transz kredytów może wynosić poniżej 12 miesięcy, jednak finansowanie ma charakter odnawialny, a termin dostępności przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego. Ze względu na zamiar i możliwość utrzymywania finansowania w ramach wspomnianych umów przez okres przekraczający 12 miesięcy od dnia bilansowego na dzień 31 grudnia 2023 roku i 31 grudnia 2022 roku ciągnienia klasyfikowane były jako zobowiązania długoterminowe. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa dokonała następujących transakcji odnośnie kredytów i pożyczek (w wartości nominalnej), bez kredytów w rachunku bieżącym: Kredytodawca Rok zakończony 31 grudnia 2023 Ciągnienie Spłata Konsorcja banków 7 410 (8 100) Europejski Bank Inwestycyjny 1 200 (111) Bank Gospodarstwa Krajowego 1 500 (750) Pozostałe umowy 82 (7) Razem, w tym: 10 192 (8 968) Przepływy pieniężne 7 982 (6 758) Rozliczenie netto (bez przepływu środków pieniężnych) 2 210 (2 210) Po dniu bilansowym, Spółka dokonała ciągnień w ramach dostępnych kredytów w łącznej kwocie 150 mln PLN oraz dokonała spłaty transz w łącznej kwocie 1 050 mln PLN. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 61 Podpisanie umów kredytów W dniu 16 lutego 2023 roku Spółka zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę kredytu obrotowego w odnawialnej linii kredytowej na kwotę 750 mln PLN. W dniu 24 lutego 2023 roku Spółka dokonała ciągnienia całości dostępnego finansowania, które zostało spłacone w dniu 2 października 2023 roku, a umowa wygasła. W dniu 3 października 2023 roku zawarta została z Bankiem Gospodarstwa Krajowego nowa umowa kredytu obrotowego w odnawialnej linii kredytowej na kwotę 750 mln PLN z terminem spłaty 3 października 2024 roku. W dniu 25 października 2023 roku Spółka dokonała ciągnienia całości dostępnego finansowania. Po dniu bilansowym, w dniu 10 stycznia 2024 roku Spółka zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę kredytu na kwotę 750 mln PLN, której spłata nastąpi w latach 2027-2032. W ramach umowy Spółka będzie mogła dokonywać ciągnień w 2-letnim okresie dostępności, a kredyt może być uruchamiany w transzach w okresie udostępnienia do 10 stycznia 2026 roku. Kredyty w rachunku bieżącym W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku na podstawie zawartych aneksów do umowy kredytu w rachunku bieżącym kwota limitu została zwiększona z 250 mln PLN do 500 mln PLN, a termin spłaty wydłużony do dnia 2 października 2024 roku. Spółka posiada również dostępny limit finansowania w ramach umowy kredytu w rachunku bieżącym do kwoty 4 mln EUR z terminem zapadalności do 31 grudnia 2024 roku. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz 31 grudnia 2022 roku Spółka nie posiadała zadłużenia w ramach umów kredytów w rachunku bieżącym. 40.2.Wyemitowane obligacje Emitent Inwestor Oprocentowanie Waluta Wartość nominalna wyemitowanych obligacji w walucie Termin wykupu Wartość bilansowa Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 TAURON Polska Energia S.A. Bank Gospodarstwa Krajowego zmienne, oparte o WIBOR 6M PLN 500 2024-2028 501 602 420 2024-2029 421 491 Obligacje serii A (TPE1025) zmienne, oparte o WIBOR 6M PLN 1 000 2025 1 011 1 014 Euroobligacje stałe EUR 500 2027 2 192 2 362 Finanse Grupa TAURON Sp. z o.o. Inwestorzy międzynarodowi stałe EUR 168 2029 729 787 Obligacje niepodporządkowane 4 854 5 256 TAURON Polska Energia S.A. Bank Gospodarstwa Krajowego zmienne, oparte o WIBOR 6M PLN 400 20312 401 401 Europejski Bank Inwestycyjny stałe1 EUR 190 20342 775 851 PLN 400 20302 396 381 PLN 350 20302 346 333 Obligacje podporządkowane 1 918 1 966 Razem wyemitowane obligacje 6 772 7 222 1W przypadku obligacji hybrydowych (podporządkowanych) objętych przez Europejski Bank Inwestycyjny wyróżnia się dwa okresy finansowania. W pierwszym okresie oprocentowanie jest stałe, natomiast w drugim okresie oprocentowanie jest zmienne oparte o stopę bazową (EURIBOR/WIBOR) powiększoną o ustaloną marżę. 2W przypadku obligacji podporządkowanych termin wykupu uwzględnia dwa okresy finansowania. Terminy wykupu zaprezentowane w powyższej tabeli to ostateczne terminy wykupu wynikające z umowy, po dwóch okresach finansowania. Wycena oraz klasyfikacja obligacji na dzień bilansowy uwzględnia wcześniejszy wykup, w związku z zamiarem wykupu obligacji po zakończeniu pierwszego okresu finansowania (w latach 2024, 2025 i 2026). Obligacje niepodporządkowane Euroobligacje o wartości nominalnej 500 mln EUR zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym Giełdy Papierów Wartościowych w Londynie (London Stock Exchange), natomiast obligacje TPE1025 o wartości nominalnej 1 000 mln PLN są notowane w alternatywnym systemie obrotu Catalyst prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Obligacje hybrydowe podporządkowane Obligacje objęte przez Europejski Bank Inwestycyjny („EBI”) o wartości nominalnej 190 mln EUR oraz 750 mln PLN, a także przez Bank Gospodarstwa Krajowego („BGK”) o wartości nominalnej 400 mln PLN mają charakter podporządkowany, co oznacza, że w przypadku upadłości lub likwidacji emitenta, zobowiązania wynikające z obligacji będą miały pierwszeństwo zaspokojenia jedynie przed wierzytelnościami akcjonariuszy Spółki. To z kolei pozytywnie wpływa na poziom wskaźnika zadłużenie netto/EBITDA, ponieważ obligacje są wyłączone z kalkulacji tego wskaźnika, stanowiącego kowenant w części umów finansowania zawartych przez Spółkę. Ponadto 50% kwoty obligacji podporządkowanych zostało zaliczone przez agencję ratingową jako kapitał w modelu ratingowym, co ma korzystny wpływ na ocenę ratingową Grupy TAURON. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 62 Spółka posiada dodatkowo dostępne finansowanie w ramach programu emisji obligacji podporządkowanych, który został zawarty w 2021 roku z Bankiem Gospodarstwa Krajowego do kwoty 450 mln PLN, które nie było wykorzystywane przez Spółkę. 40.3.Kowenanty w umowach dotyczących zadłużenia Podpisane z bankami umowy nakładają na Spółkę zobowiązania natury prawno-finansowej (kowenanty), stosowane standardowo w tego rodzaju transakcjach. Kluczowym kowenantem jest wskaźnik zadłużenie netto/EBITDA (dla umów kredytów długoterminowych oraz krajowych programów emisji obligacji), który określa poziom zadłużenia pomniejszonego o środki pieniężne w relacji do generowanej EBITDA. Kowenant zadłużenie netto/EBITDA dla banków jest badany na bazie danych skonsolidowanych na dzień 30 czerwca i 31 grudnia, a jego dopuszczalna wartość, w zależności od zapisów umów finansowania, wynosi 3,5 lub 4,0. Zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia 2023 roku wskaźnik zadłużenie netto/EBITDA wyniósł 2,11, w związku z czym kowenant został dotrzymany. Na koniec okresu porównywalnego kowenant także został dotrzymany. 40.4.Zobowiązanie z tytułu leasingu Zobowiązanie z tytułu leasingu Grupy dotyczy przede wszystkim prawa wieczystego użytkowania gruntu, umów za zajęcie pasa drogowego, umów najmu i dzierżawy gruntów, służebności przesyłu oraz najmu pomieszczeń biurowych, magazynowych oraz pod infrastrukturę energetyczną lub cieplną. Wiekowanie zobowiązania z tytułu leasingu Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 do 1 roku 122 106 od 1 do 5 lat 434 363 od 5 do 10 lat 472 401 od 10 do 20 lat 813 711 powyżej 20 lat 831 775 Wartość niezdyskontowana opłat leasingowych 2 672 2 356 Dyskonto (1 232) (1 101) Wartość bieżąca opłat leasingowych 1 440 1 255 Umowy leasingu niespełniające warunków uznania za leasing finansowy zgodnie z definicją zawartą w umowach finansowania 1 440 1 255 41.Rezerwy na świadczenia pracownicze WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Zgodnie z zakładowymi systemami wynagradzania pracownicy spółek Grupy mają prawo do następujących świadczeń po okresie zatrudnienia: •odpraw emerytalno-rentowych - wypłacanych jednorazowo, w momencie przejścia na emeryturę lub rentę, •odpraw pośmiertnych, •świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Powyższe rezerwy stanowią program określonych świadczeń po okresie zatrudnienia. Pracownicy spółek Grupy są również uprawnieni do nagród jubileuszowych, które są wypłacane po przepracowaniu określonej liczby lat. Wartość bieżąca rezerw na świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia oraz rezerw na nagrody jubileuszowe jest obliczana na koniec każdego roku obrotowego przez niezależnego aktuariusza przy zastosowaniu metod aktuarialnych. Rezerwy obliczane są metodą indywidualną, dla każdego pracownika osobno. Naliczone zobowiązania są równe zdyskontowanym płatnościom, które w przyszłości zostaną dokonane, z uwzględnieniem rotacji zatrudnienia i dotyczą okresu do dnia bilansowego. Informacje demograficzne oraz informacje o rotacji zatrudnienia oparte są o dane historyczne. Zyski i straty aktuarialne z wyceny zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia ujmowane są w całości w pozostałych całkowitych dochodach (skumulowana kwota ujmowana jest w zyskach zatrzymanych), natomiast zyski i straty aktuarialne od nagród jubileuszowych odnoszone są do wyniku finansowego. Pozostałe zwiększenia i zmniejszenia stanu rezerw ujmowane są w kosztach operacyjnych w przypadku pracowników, pozostałych kosztach/przychodach operacyjnych w przypadku emerytów i rencistów oraz w ciężar kosztów finansowych w części dotyczącej odsetek stanowiących odwrócenie dyskonta rezerw. Zgodnie z MSR 19 Świadczenia pracownicze Grupa ujmuje również rezerwy na świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy w następstwie programów dobrowolnych odejść. Wycena świadczeń opiera się na przewidywanej liczbie pracowników, którzy przyjmą propozycję rozwiązania stosunku pracy oraz oszacowanej wartości odprawy. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Rezerwy na świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia oraz na nagrody jubileuszowe zostały oszacowane przy wykorzystaniu metod aktuarialnych. Główne założenia przyjęte przez aktuariusza na dzień bilansowy do wyliczenia kwoty zobowiązania są następujące: Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 63 Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Stopa dyskontowa (%) 5,2% 6,73% Przewidywany długoterminowy wskaźnik inflacji (%) 3,50% 2,50% Wskaźnik rotacji pracowników (%) 0,5% - 9,2% 0,5% - 11,0% Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń (%) 6,5% w 2024; 4,0% w 2025 2,5 % w latach kolejnych 12,5% w 2023, 4,2% w 2024, 2,5% w kolejnych latach Przewidywana stopa wzrostu wartości odpisu na ZFŚS (%) 6,3% 4,80% Pozostały średni okres zatrudnienia 8,05 – 14,58 7,71 - 20,21 Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Rezerwa na świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia oraz na nagrody jubileuszowe 743 572 Rezerwa na świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz pozostałe rezerwy pracownicze 11 14 Razem 754 586 Długoterminowe 650 494 Krótkoterminowe 104 92 Rezerwy na świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia oraz na nagrody jubileuszowe Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Rezerwa na świadczenia emerytalne, rentowe i podobne ZFŚS Nagrody jubileuszowe Rezerwy razem Rezerwa na świadczenia emerytalne, rentowe i podobne ZFŚS Nagrody jubileuszowe Rezerwy razem Bilans otwarcia 252 88 232 572 352 118 404 874 Koszty bieżącego zatrudnienia 11 2 13 26 22 3 28 53 Zyski i straty aktuarialne, w tym: 59 74 46 179 (52) (30) (76) (158) powstałe na skutek zmian założeń finansowych 29 57 22 108 (45) (23) (41) (109) powstałe na skutek zmian założeń demograficznych − 7 1 8 (1) (11) 6 (6) powstałe na skutek innych zmian 30 10 23 63 (6) 4 (41) (43) Wypłacone świadczenia (24) (4) (42) (70) (25) (6) (46) (77) Koszty odsetek 15 6 15 36 15 5 17 37 Reklasyfikacja do zobowiązań związanych z aktywami do zbycia − − − − (60) (2) (95) (157) Bilans zamknięcia 313 166 264 743 252 88 232 572 Długoterminowe 261 160 228 649 208 83 198 489 Krótkoterminowe 52 6 36 94 44 5 34 83 Analiza wrażliwości Na dzień 31 grudnia 2023 roku została przeprowadzona analiza wrażliwości wyników wyceny na zmianę stopy dyskonta finansowego oraz na zmiany planowanych wzrostów podstaw w przedziale -1,0 p.p./+1,0 p.p. Poniższa tabela prezentuje salda poszczególnych tytułów rezerw i odchylenia od wartości bilansowej przy zmienionych założeniach. Stopa dyskontowa Tytuł rezerwy Wartość bilansowa na dzień 31 grudnia 2023 Stopa dyskontowa Planowane wzrosty podstaw -1,0 p.p. +1,0 p.p. -1,0 p.p. +1,0 p.p. saldo odchylenie saldo odchylenie saldo odchylenie saldo odchylenie Odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne 313 335 22 293 (20) 292 (21) 336 23 Koszty odpisu na ZFŚS 166 195 29 143 (23) 142 (24) 196 30 Nagrody jubileuszowe 264 281 17 250 (14) 252 (12) 279 15 Razem 743 811 68 686 (57) 686 (57) 811 68 wpływ na wynik finansowy (17) 14 12 (15) wpływ na pozostałe całkowite dochody (51) 43 45 (53) Grupa dokonuje podziału rezerw na długo i krótkoterminowe na podstawie szacunków dotyczących rozkładu wypłat w czasie przygotowanego przy pomocy technik aktuarialnych. Okresy zapadalności rezerw na świadczenia pracownicze Rok Odprawy emerytalne, rentowe i podobne ZFŚS Nagrody jubileuszowe Razem rezerwy 2024 52 6 36 94 2025 23 6 29 58 2026 23 6 27 56 2027 23 6 25 54 2028 21 6 22 49 Pozostałe lata 171 136 125 432 Razem 313 166 264 743 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 64 42.Rezerwy na koszty demontażu środków trwałych i rekultywację terenu WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Rezerwa na koszty likwidacji zakładów górniczych Rezerwa na koszty likwidacji zakładów górniczych dotyczy zakładów górniczych, w odniesieniu do których istnieje obowiązek likwidacji i przywrócenia terenów zakładów górniczych do stanu zgodnego z decyzją rekultywacyjną po zakończeniu eksploatacji. Rezerwa ustalana jest w oparciu o szacunki przyszłych kosztów likwidacji i przywrócenia terenów zakładu górniczego do stanu zgodnego z decyzją rekultywacyjną po zakończeniu eksploatacji opracowywane przez niezależnych ekspertów z uwzględnieniem dyskonta oraz salda tworzonego zgodnie z odrębnymi przepisami Funduszu Likwidacji Zakładów Górniczych. Podstawą szacowania wielkości rezerwy są opracowania sporządzone w oparciu o prognozy eksploatacji złoża (dla obiektów górniczych) oraz analizy technologiczno-ekonomiczne. Rezerwa na koszty rekultywacji i demontażu oraz likwidację środków trwałych Grupa tworzy rezerwę na szacunkowe koszty demontażu, w tym w odniesieniu do farm wiatrowych i fotowoltaicznych, w oparciu o szacunki przyszłych kosztów likwidacji opracowywane przez niezależnych ekspertów z uwzględnieniem dyskonta, ale także na likwidację środków trwałych i koszty przeprowadzenia rekultywacji miejsca, w którym środki trwałe się znajdowały, w przypadku, gdy istnieje zobowiązanie wynikające z nabycia lub używania składników rzeczowego majątku trwałego. Rezerwa ujmowana jest drugostronnie zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe jako składnik wartości środków trwałych, a zmiany szacunków ujmowane są zgodnie z interpretacją KIMSF 1 Zmiany istniejących zobowiązań z tytułu wycofania z eksploatacji, rekultywacji i zobowiązań o podobnym charakterze, tj. jako korekty salda rezerwy oraz skapitalizowanych przyszłych kosztów likwidacji. Skorygowana wartość składnika aktywów podlegająca amortyzacji jest amortyzowana w ciągu jego okresu użytkowania. Jeśli jednak zmiany wartości zobowiązania następują po zakończeniu okresu użytkowania składnika aktywów, którego dotyczą, wszystkie późniejsze zmiany wartości rezerwy ujmuje się w zysku lub stracie w miarę ich powstawania. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa szacuje wysokość tworzonych rezerw w oparciu o przyjęte założenia, metodologię i sposób kalkulacji właściwy dla danego tytułu rezerw, oceniając prawdopodobieństwo wydatkowania środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne oraz określając wiarygodny poziom kwoty niezbędnej do spełnienia obowiązku. Grupa tworzy rezerwy, gdy prawdopodobieństwo wydatkowania środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne jest większe niż 50%. Szacując poziom rezerw na dzień 31 grudnia 2023 roku, Grupa przyjęła szacunek stopy dyskontowej na poziomie 5,2% oraz przewidywany wskaźnik inflacji na poziomie 6,5% w 2024 roku, 4% w 2025 roku oraz od roku 2026 na poziomie przewidywanego długoterminowego wskaźnika inflacji w wysokości 2,5%. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Rezerwa na koszty likwidacji zakładów górniczych Rezerwa na koszty rekultywacji i demontażu oraz likwidację środków trwałych Rezerwy razem Rezerwa na koszty likwidacji zakładów górniczych Rezerwa na koszty rekultywacji i demontażu oraz likwidację środków trwałych Rezerwy razem Bilans otwarcia 4 139 143 257 145 402 Odwrócenie dyskonta − 8 8 8 6 14 Zmiana stopy dyskontowej 4 26 30 (114) (34) (148) Utworzenie/(rozwiązanie) netto 1 55 56 − 26 26 Wykorzystanie − (7) (7) − (4) (4) Reklasyfikacja do zobowiązań związanych z aktywami do zbycia − − − (147) − (147) Pozostałe zmiany − (11) (11) − − − Bilans zamknięcia 9 210 219 4 139 143 Długoterminowe 9 185 194 4 123 127 Krótkoterminowe − 25 25 − 16 16 W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w ramach pozycji Rezerwy na koszy demontażu środków trwałych i rekultywację terenu, Grupa wykazuje długoterminową część rezerw na koszty demontażu środków trwałych i rekultywację terenu łącznie z długoterminową częścią pozostałych rezerw. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Rezerwy na koszty demontażu środków trwałych i rekultywację terenu 194 127 Pozostałe rezerwy 15 30 Razem w sprawozdaniu z sytuacji finansowej 209 157 42.1. Rezerwa na koszty likwidacji zakładów górniczych Rezerwa na dzień bilansowy tworzona jest w odniesieniu do odkrywkowego zakładu górniczego w Kopalni Wapienia Czatkowice Sp. z o.o. na bazie szacunku przewidywanych kosztów likwidacji obiektów i przywrócenia terenów zakładu górniczego do stanu zgodnego z decyzją rekultywacyjną po zakończeniu eksploatacji. Spadek rezerwy w okresie porównywalnym związany jest w głównej mierze z utratą kontroli przez Grupę nad spółką TAURON Wydobycie S.A. (obecnie Południowy Koncern Węglowy S.A.). Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 65 42.2.Rezerwa na koszty rekultywacji i demontażu oraz likwidację środków trwałych W ramach rezerwy na koszty rekultywacji i demontażu oraz likwidację środków trwałych Grupa ujmuje następujące rezerwy tworzone przez spółki z segmentu Wytwarzanie i Odnawialne źródła energii: Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Rezerwa na rekultywację składowisk popiołów Rezerwa na demontaż farm wiatrowych i fotowoltaicznych Rezerwa na koszty likwidacji środków trwałych Rezerwy razem Rezerwa na rekultywację składowisk popiołów Rezerwa na demontaż farm wiatrowych i fotowoltaicznych Rezerwa na koszty likwidacji środków trwałych Rezerwy razem Bilans otwarcia 18 103 18 139 18 105 22 145 Odwrócenie dyskonta 1 6 1 8 1 4 1 6 Zmiana stopy dyskontowej 3 23 − 26 (4) (29) (1) (34) Utworzenie/(rozwiązanie) netto − 21 34 55 3 23 − 26 Wykorzystanie − − (7) (7) − − (4) (4) Pozostałe zmiany − (11) − (11) − − − − Bilans zamknięcia 22 142 46 210 18 103 18 139 Długoterminowe 21 139 25 185 18 103 2 123 Krótkoterminowe 1 3 21 25 − − 16 16 43.Rezerwy na zobowiązania z tytułu świadectw pochodzenia energii i emisji CO2 WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Rezerwa na zobowiązania z tytułu emisji CO2 Grupa tworzy rezerwę na koszty umorzenia uprawień do emisji CO2. Rezerwa na zobowiązania z tytułu emisji gazów objętych systemem uprawnień do emisji jest tworzona wówczas, gdy rzeczywista emisja za dany rok obrotowy wskazuje na przewidywany niedobór uprawnień w odniesieniu do przyznanych nieodpłatnie uprawnień do emisji, z uwzględnieniem przypisania uprawnień do emisji na instalacje przynależne do poszczególnych spółek segmentu Wytwarzanie. W 2023 roku na mocy zmian w przepisach prawa wprowadzony został nowy termin rozliczenia wielkości emisji za dany rok, tj. 30 września kolejnego roku. Przed zmianą spółki Grupy objęte systemem EU ETS były zobowiązane umorzyć uprawnienie za każdą emitowaną w danym roku tonę dwutlenku węgla do 30 kwietnia kolejnego roku. Zmiany mają zastosowanie od 2024 roku, również w odniesieniu do obowiązku rozliczenia emisji za 2023 rok. Rezerwa tworzona jest w ciężar kosztów operacyjnych (podatki i opłaty) w wysokości: •w części pokrytej posiadanymi na dzień bilansowy uprawnieniami: - w wartości zerowej - w przypadku uprawnień otrzymanych nieodpłatnie, - w cenie nabycia - w przypadku zakupionych uprawnień; •w części niepokrytej posiadanymi na dzień bilansowy uprawnieniami: - w pierwszej kolejności w wartościach wynikających z zawartych transakcji terminowych na zakup uprawnień z przeznaczeniem pod spełnienie obowiązku za rok bieżący, - następnie w wartości rynkowej uprawnień brakujących do spełnienia obowiązku na dzień bilansowy lub w wartości ewentualnej kary - zgodnie z zamiarem odnośnie sposobu wypełnienia obowiązku, przy uwzględnieniu intencji Grupy odnośnie przeznaczenia uprawnień na cele umorzenia za dany rok obrotowy w momencie ich zakupu. W dacie umorzenia uprawnień następuje wyksięgowanie uprawnień do emisji zakwalifikowanych jako krótkoterminowe aktywa niematerialne w korespondencji z rezerwą na zobowiązania z tytułu emisji gazów. Rezerwa z tytułu obowiązku przedstawienia świadectw pochodzenia energii Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się obrotem energią elektryczną i jej odsprzedażą do odbiorcy finalnego mają obowiązek zakupu i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia energii elektrycznej oraz świadectw efektywności energetycznej lub uiszczenia opłaty zastępczej. W celu wypełnienia obowiązku przedstawienia do umorzenia praw lub uiszczenia opłaty zastępczej Grupa na koniec okresów sprawozdawczych tworzy rezerwę na koszty wypełnienia tego obowiązku. Rezerwę z tytułu obowiązku przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej w źródłach odnawialnych oraz świadectw efektywności energetycznej ujmuje się: •w części pokrytej posiadanymi na dzień bilansowy świadectwami pochodzenia oraz świadectwami efektywności energetycznej: - w wartości posiadanych świadectw, •w części niepokrytej posiadanymi na dzień bilansowy świadectwami pochodzenia oraz świadectwami efektywności energetycznej: - w pierwszej kolejności w wartościach wynikających z zawartych transakcji terminowych na zakup świadectw z przeznaczeniem pod spełnienie obowiązku za rok bieżący, - następnie w wartości rynkowej świadectw niezbędnych do spełnienia obowiązku na dzień bilansowy lub w wysokości opłaty zastępczej - zgodnie z zamiarem odnośnie sposobu wypełnienia obowiązku, przy uwzględnieniu intencji Grupy odnośnie przeznaczenia świadectw pochodzenia oraz świadectw efektywności energetycznej na cele umorzenia za dany rok obrotowy w momencie ich wytworzenia lub zakupu. Rezerwa tworzona jest w ciężar kosztów operacyjnych. Rozliczenie kwoty rezerwy oraz umorzenie praw majątkowych następuje na podstawie wydanej decyzji prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o umorzeniu przedstawionych przez spółkę świadectw pochodzenia energii elektrycznej lub też w związku z uiszczeniem opłaty zastępczej. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 66 Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Rezerwa na zobowiązania z tytułu emisji CO2 Rezerwa z tytułu obowiązku przedstawienia świadectw pochodzenia energii Rezerwy razem Rezerwa na zobowiązania z tytułu emisji CO2 Rezerwa z tytułu obowiązku przedstawienia świadectw pochodzenia energii Rezerwy razem Bilans otwarcia 3 128 564 3 692 1 493 397 1 890 Nabycie jednostki zależnej − − − 33 1 34 Utworzenie 3 461 588 4 049 3 135 924 4 059 Rozwiązanie − (12) (12) (39) (10) (49) Wykorzystanie (3 150) (835) (3 985) (1 494) (748) (2 242) Bilans zamknięcia 3 439 305 3 744 3 128 564 3 692 Koszty dotyczące utworzenia rezerwy na zobowiązania z tytułu emisji CO2 w związku z obowiązkiem wynikającym z emisji CO2 za dany rok obrotowy przedstawia tabela: Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 wolumen wartość wolumen wartość Emisja (Mg CO2) 10 052 787 12 995 778 Uprawnienia do emisji CO2 (EUA): otrzymane nieodpłatnie 137 243 − 138 010 − nabyte, zakontrakowane i brakujące 9 915 544 3 456 12 857 768 3 114 Koszt utworzenia/(rozwiązania) rezerwy na zobowiązania z tytułu emisji CO2 za bieżący rok 10 052 787 3 456 12 995 778 3 114 Łączny koszt utworzenia netto rezerwy na zobowiązania z tytułu emisji CO2 za lata 2023 i 2022 obejmuje również aktualizację rezerwy za rok poprzedni. Wzrost kosztu utworzenia rezerwy na zobowiązania z tytułu emisji CO2 w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku w porównaniu do okresu porównywalnego wynika ze wzrostu cen uprawnień do emisji CO2, przy jednoczesnym spadku emisji CO2 jednostek wytwórczych Grupy, w konsekwencji niższej produkcji oraz zwiększenia udziału produkcji przez najbardziej efektywne kosztowo jednostki produkcyjne. Spadek kosztu utworzenia rezerwy z tytułu obowiązku przedstawienia świadectw pochodzenia energii w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku w porównaniu do okresu porównywalnego wynika głównie ze zmian regulacyjnych. W lipcu 2022 roku zostało opublikowane Rozporządzenie w sprawie zmiany wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2023 roku, zgodnie z którym wielkość udziału dla zielonych certyfikatów na rok 2023, w porównaniu do roku 2022, została obniżona z 18,5% do 12%. 44.Pozostałe rezerwy WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Pozostałe rezerwy obejmują: •Rezerwę na bezumowne korzystanie z nieruchomości Grupa tworzy rezerwy na wszystkie zgłoszone roszczenia właścicieli nieruchomości, na których usytuowane są obiekty energetyczne lub technologiczne, sieci dystrybucyjne oraz instalacje ciepłownicze, w kwocie prawdopodobnych kosztów (wraz z naliczonymi odsetkami, jeżeli można je oszacować w sposób wiarygodny) odszkodowań z tego tytułu należnych właścicielom nieruchomości do dnia bilansowego. Grupa nie tworzy rezerw na potencjalne niezgłoszone roszczenia właścicieli gruntów o nieuregulowanym stanie korzystania z tych gruntów, w tym na ustanowienie służebności przesyłu lub służebności gruntowych. Utworzenie i rozwiązanie rezerwy odnoszone jest w pozostałe koszty/przychody operacyjne oraz w części dotyczącej naliczonych odsetek do kosztów/przychodów finansowych. •Rezerwę na umowy rodzące obciążenia Jeżeli Grupa jest stroną umowy, na podstawie której nieuniknione koszty wypełnienia obowiązku przeważają nad korzyściami, które będą uzyskane na jej mocy, obecny obowiązek wynikający z umowy Grupa ujmuje i wycenia jako rezerwę. Na nieuniknione koszty wynikające z umowy składają się co najmniej koszty netto zakończenia umowy, odpowiadające kwocie niższej spośród kwot kosztów wypełnienia umowy i kosztów wszelkich odszkodowań lub kar wynikających z jej niewypełnienia. Koszty wypełnienia umowy obejmują zarówno przyrostowe koszty wypełnienia umowy np. robociznę i materiały, jak również przypisanie innych kosztów, które odnoszą się bezpośrednio do wypełnienia umów (na przykład przypisanie odpisów amortyzacyjnych do składnika rzeczowych aktywów trwałych wykorzystywanego między innymi do wypełnienia tej umowy). W przypadku kontraktów na sprzedaż energii koszty wypełnienia umowy uwzględniają koszty wyprodukowania bądź zakupu energii niezbędnej do realizacji kontraktu. W ramach kosztów wyprodukowania energii Grupa uwzględnia w szczególności koszty zużycia węgla oraz umorzenia uprawnień do emisji CO2, niezbędnych do wyprodukowania energii. •Rezerwę na obniżenie płatności dla odbiorców będącą skutkiem wejścia w życie Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną, które wprowadziło mechanizm obniżenia zobowiązań gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych w rozliczeniach za 2023 rok o kwotę 125,34 PLN, po spełnieniu jednego z warunków określonych w tym Rozporządzeniu. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 67 •Pozostałe tytuły rezerw, które dotyczą głównie spraw sądowych, roszczeń od kontrahentów lub innych podmiotów, potencjalnych kar wynikających z postępowań administracyjnych Urzędu Regulacji Energetyki i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz rozliczeń podatkowych. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa szacuje wysokość tworzonych rezerw w oparciu o przyjęte założenia, metodologię i sposób kalkulacji właściwy dla danego tytułu rezerw, oceniając prawdopodobieństwo wydatkowania środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne oraz określając wiarygodny poziom kwoty niezbędnej do spełnienia obowiązku. Grupa tworzy rezerwy, gdy prawdopodobieństwo wydatkowania środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne jest większe niż 50%. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Rezerwa na bezumowne korzystanie z nieruchomości Rezerwy na umowy rodzące obciążenia Rezerwa na obniżenie płatności dla odbiorców Rezerwy na spory sądowe, roszczenia od kontrahentów i pozostałe rezerwy Rezerwy razem Rezerwa na bezumowne korzystanie z nieruchomości Rezerwy na umowy rodzące obciążenia Rezerwy na spory sądowe, roszczenia od kontrahentów i pozostałe rezerwy Rezerwy razem Bilans otwarcia 75 200 − 126 401 74 416 163 653 Utworzenie/(Rozwiązanie) netto 1 3 574 44 622 2 1 158 (6) 1 154 Wykorzystanie (1) (168) − (15) (184) (1) (1 374) (24) (1 399) Reklasyfikacja do zobowiązań związanych z aktywami do zbycia − − − − − − − (7) (7) Pozostałe zmiany − − − (6) (6) − − − − Bilans zamknięcia 75 35 574 149 833 75 200 126 401 Długoterminowe − − − 15 15 − 4 26 30 Krótkoterminowe 75 35 574 134 818 75 196 100 371 W skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w ramach pozycji Pozostałe rezerwy, Grupa wykazuje krótkoterminową część pozostałych rezerw łącznie z krótkoterminową częścią rezerw na koszty demontażu środków trwałych i rekultywację terenu. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Pozostałe rezerwy 818 371 Rezerwy na koszty demontażu środków trwałych i rekultywację terenu 25 16 Razem w sprawozdaniu z sytuacji finansowej 843 387 44.1.Rezerwa na bezumowne korzystanie z nieruchomości Spółki Grupy tworzą rezerwy na wszystkie zgłoszone roszczenia właścicieli nieruchomości, na których usytuowane są sieci dystrybucyjne oraz instalacje ciepłownicze. Na dzień 31 grudnia 2023 roku rezerwa z tego tytułu wynosiła 75 mln PLN i dotyczyła segmentów: •Wytwarzanie – 38 mln PLN; •Dystrybucja – 37 mln PLN. W 2012 roku podmiot trzeci wystąpił wobec TAURON Ciepło S.A. (obecnie TAURON Ciepło Sp. z o.o.) z roszczeniami z tytułu uregulowania stanów prawnych urządzeń przesyłowych przebiegających przez jego nieruchomości. Spółka kwestionuje zarówno zasadność tych roszczeń, jak i zasadność dokonanych potrąceń z bieżącymi zobowiązaniami wobec spółki z tytułu dostaw ciepła. W konsekwencji spółka wystąpiła na drogę postępowania sądowego celem dochodzenia bieżących należności wobec dłużnika. W dalszym toku postępowania zostanie zweryfikowana kwota ewentualnych roszczeń tego podmiotu z tytułu regulowania stanów prawnych urządzeń przesyłowych spółki. W związku z toczącym się sporem, mając na uwadze przyjętą politykę rachunkowości, rozpoznana została rezerwa na szacowane koszty powyższego roszczenia. Mając na uwadze toczący się spór sądowy, uwzględniając zapisy MSR 37.92 Grupa nie ujawnia wszystkich informacji związanych z ww. kwestią, a wymaganych przez MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 68 44.2.Rezerwy na umowy rodzące obciążenia Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Segment Wytwarzanie Segment Sprzedaż Rezerwy na umowy rodzące obciążenia razem Segment Wytwarzanie Segment Sprzedaż Rezerwy na umowy rodzące obciążenia razem Rezerwa na kontrakty na sprzedaż energii na rynku terminowym Rezerwa na kontrakty na sprzedaż energii do wybranych grup klientów Rezerwa na kontrakty na sprzedaż energii na rynku terminowym Rezerwa na kontrakty na sprzedaż energii w związku z postojem bloku 910 MW Rezerwa na kontrakty na sprzedaż energii do wybranych grup klientów Bilans otwarcia 91 109 200 − 289 127 416 Utworzenie − 38 38 1 097 − 113 1 210 Rozwiązanie (29) (6) (35) − (43) (9) (52) Wykorzystanie (62) (106) (168) (1 006) (246) (122) (1 374) Bilans zamknięcia − 35 35 91 − 109 200 Długoterminowe − − − − − 4 4 Krótkoterminowe − 35 35 91 − 105 196 Na dzień bilansowy 31 grudnia 2023 roku Grupa rozpoznaje rezerwy na umowy rodzące obciążenia w kwocie 35 mln PLN w segmencie Sprzedaż. Rezerwy zostały zawiązane na umowy sprzedaży energii elektrycznej, w przypadku których przychody ze sprzedaży nie pokrywają w pełni kosztów ponoszonych w związku z koniecznością wyprodukowania bądź nabycia energii elektrycznej niezbędnej do realizacji tych kontraktów. Utworzona rezerwa dotyczy w głównej mierze klientów będących prosumentami w ramach systemu net-metering, tj. rozliczanych według modelu obligującego tzw. sprzedawcę zobowiązanego do pokrywania kosztów opłat dystrybucyjnych za energię pobraną przez prosumenta z tzw. wirtualnego magazynu. Konieczność utworzenia rezerwy dotyczącej powyższych klientów w kwocie 34 mln PLN wynika z braku pokrycia przez spółki segmentu Sprzedaż kosztów powyższych opłat dystrybucyjnych wartością energii elektrycznej otrzymanej za darmo od prosumentów w związku z wprowadzonymi w ramach tego systemu regulacjami. Dodatkowo w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa wykorzystała w związku z realizacją kontraktów rezerwę utworzoną na dzień 31 grudnia 2022 roku w kwocie 109 mln PLN na umowy sprzedaży energii elektrycznej i gazu, w przypadku których osiągnięte przychody ze sprzedaży nie pokrywały w pełni kosztów ponoszonych w związku z koniecznością wyprodukowania energii elektrycznej niezbędnej do realizacji tych kontraktów bądź jej nabycia. Utworzona rezerwa dotyczyła wyłącznie klientów z cennikami GD (Gospodarstwa Domowe), a konieczność jej utworzenia wynikała głównie ze wzrostu kosztów pozyskania energii elektrycznej dla zabezpieczenia wolumenu sprzedaży dla klientów posiadających cenniki ze stałą ceną sprzedaży. Ponadto w ramach segmentu Wytwarzanie w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku Grupa ujęła skutki wykorzystania oraz częściowego rozwiązania rezerwy utworzonej na dzień 31 grudnia 2022 roku w kwocie 91 mln PLN, w stosunku do kontraktów na sprzedaż energii elektrycznej na rynku terminowym. Kalkulacja rezerwy oparta była na różnicy cen pomiędzy zakontraktowaną ceną sprzedaży w ramach zawartych transakcji na rynku terminowym, a nieuniknionym kosztem wytworzenia energii ze źródeł wytwórczych Grupy. Pierwotnie utworzona rezerwa dotyczyła sprzedaży przez spółkę z segmentu Wytwarzanie wolumenu 1,1 TWh energii elektrycznej na rynku terminowym w 2023 roku. Częściowe rozwiązanie rezerwy wynika z niższego kosztu wytworzenia energii niż wynikało z szacunków ujętych w sprawozdaniu na dzień 31 grudnia 2022 roku. Na dzień 31 grudnia 2023 Grupa nie zidentyfikowała, aby posiadała kontrakty sprzedaży energii elektrycznej na rynku terminowym, które spełniałyby definicję kontraktów rodzących obciążenie. 44.3.Rezerwa na obniżenie płatności dla odbiorców Na dzień 31 grudnia 2023 roku w segmencie Sprzedaż Grupa rozpoznała rezerwę w łącznej wysokości 574 mln PLN na skutki obniżenia zobowiązań odbiorców wobec przedsiębiorstw energetycznych, w związku z wejściem w życie Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną („Rozporządzenie”). Rozporządzenie wprowadziło mechanizm obniżenia kwoty zobowiązań gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną w rozliczeniach za 2023 rok. Na podstawie Rozporządzenia kwota rocznych płatności gospodarstw domowych, które spełniły jeden z warunków określonych w Rozporządzeniu, z tytułu zakupu energii elektrycznej w 2023 roku zostanie obniżona o 125,34 PLN. Na dzień bilansowy przyjęty sposób rozliczenia z klientami obowiązku wynikającego z Rozporządzenia zakładał wystawianie począwszy od stycznia 2024 roku, wraz z ostatnią fakturą rozliczeniową za rok 2023, not uznaniowych na kwotę 125,34 PLN dla uprawnionych klientów. Jednocześnie spółki segmentu Sprzedaż wystąpiły do Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o interpretację przepisów podatkowych w zakresie określenia, w jaki sposób kwota 125,34 PLN powinna wpływać na podstawę opodatkowania VAT sprzedaży energii elektrycznej realizowanej przez spółki i w konsekwencji na wysokość VAT należnego. W dniu 27 lutego 2024 roku wydane zostały interpretacje indywidualne przepisów prawa podatkowego, zgodnie z którymi kwota 125,34 PLN jest kwotą brutto, a więc zawiera w sobie kwotę podatku VAT, a tym samym każde rozliczenie Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 69 kwoty 125,34 PLN powinno skutkować dokonywaniem przez spółki kalkulacji obniżenia podstawy opodatkowania oraz w konsekwencji kwoty podatku VAT należnego z tytułu realizowanych transakcji sprzedaży energii elektrycznej. W ocenie Grupy otrzymanie przez spółki powyższych interpretacji stanowi zdarzenie po dniu bilansowym wskazujące na stan zaistniały po zakończeniu roku 2023, które nie wymaga dokonania korekt w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Grupa szacuje, iż prawo pomniejszenia podatku VAT należnego zgodnie z powyższymi interpretacjami przełoży się na pomniejszenie kosztów Grupy wynikających z Rozporządzenia w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2024 roku o łączną kwotę 107 mln PLN. 44.4.Rezerwy na spory sądowe, roszczenia od kontrahentów i pozostałe rezerwy Istotne rezerwy ujęte w ramach pozostałych rezerw zostały opisane poniżej. Segment operacyjny Opis Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Rezerwa na podatek od nieruchomości Wytwarzanie Rezerwa na ryzyko gospodarcze w zakresie podatku od nieruchomości dotyczące aktywów stanowiących infrastrukturę kolejową. 14 12 Dystrybucja Rezerwa na ryzyko gospodarcze w zakresie podatku od nieruchomości dotyczące majątku sieciowego. 30 31 Rezerwa na wzrost wynagrodzenia za służebności przesyłu Dystrybucja Rezerwa dotyczy ryzyka zwiększonych opłat za służebność przesyłu dla infrastruktury energetycznej zlokalizowanej na terenach nadleśnictw, w związku ze zmianą charakteru gruntów z terenów leśnych na grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku spółka z segmentu Dystrybucja wykorzystała i rozwiązała rezerwę w wysokości odpowiednio 6 mln PLN i 5 mln PLN. 10 21 Rezerwa na zwrot nienależnego świadczenia Dystrybucja Rezerwa dotyczy ryzyka wynikającego z wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 czerwca 2023 roku w sprawie o zwrot przez spółkę z segmentu Dystrybucja nienależnego świadczenia wynikającego z ponoszonych przez kontrahenta opłat za usługę dystrybucyjną. 21 - 45.Rozliczenia międzyokresowe i dotacje rządowe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje rządowe W ramach rozliczeń międzyokresowych przychodów i dotacji rządowych Grupa ujmuje głównie otrzymane dotacje i dopłaty na nabycie rzeczowych aktywów trwałych oraz dofinansowania prac rozwojowych. Otrzymane dotacje i dopłaty na nabycie rzeczowych aktywów trwałych ujmowane są w wartości otrzymanych środków pieniężnych i rozpoznawane są jako pozostałe przychody operacyjne w sposób współmierny do odpowiadających im kosztów amortyzacji składników rzeczowych aktywów trwałych. Dotyczy to w szczególności umorzonych częściowo pożyczek i kredytów oraz rozliczenia wyceny kredytów preferencyjnych. Rozliczenia międzyokresowe kosztów Rozliczenia międzyokresowe bierne są zobowiązaniami przypadającymi do zapłaty za dobra lub usługi, które zostały otrzymane/wykonane, ale nie zostały opłacone, zafakturowane, oraz kwoty należne pracownikom w szczególności z tytułu premii i niewykorzystanych urlopów. Mimo, iż czasami konieczne jest oszacowanie kwoty lub terminu zapłaty rozliczeń międzyokresowych biernych, stopień niepewności jest na ogół znacznie mniejszy niż w przypadku rezerw. 45.1.Rozliczenia międzyokresowe przychodów i dotacje rządowe Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Rozliczenia międzyokresowe przychodów 229 390 Zaliczki na rekompensaty 141 337 Darowizny, dopłaty na nabycie oraz nieodpłatnie otrzymane środki trwałe 78 47 Pozostałe 10 6 Dotacje rządowe 566 556 Otrzymane dopłaty w ramach funduszy europejskich 492 493 Rozliczenie wyceny kredytów i pożyczek preferencyjnych 41 27 Umorzenie pożyczek z funduszy środowiskowych 22 24 Pozostałe 11 12 Razem 795 946 Długoterminowe 606 571 Krótkoterminowe 189 375 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 70 Zaliczki na rekompensaty w kwocie 141 mln PLN dotyczą otrzymanych przez spółki segmentu Sprzedaż na podstawie przepisów prawa rekompensat, których termin rozliczenia przypada po dniu bilansowym. Powyższe zaliczki opisane zostały szerzej w nocie 11 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Grupa ocenia, że spełnia warunki określone w umowach dotacji i nie identyfikuje ryzyka ich zwrotu. 45.2.Rozliczenia międzyokresowe kosztów Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Rozliczenia międzyokresowe z tytułu premii 81 66 Rozliczenia międzyokresowe z tytułu niewykorzystanych urlopów 43 32 Opłaty z tytułu ochrony środowiska 13 17 Pozostałe rozliczenia międzyokresowe kosztów 26 23 Razem 163 138 Długoterminowe 1 − Krótkoterminowe 162 138 46.Zobowiązania wobec dostawców WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Grupa stosuje uproszczone metody wyceny zobowiązań finansowych, które zwykle wyceniane są według zamortyzowanego kosztu, jeżeli nie spowoduje to zniekształcenia informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym, w szczególności w przypadku, gdy okres do momentu uregulowania zobowiązania nie jest długi. Zobowiązania, w odniesieniu do których stosowane są uproszczenia, wyceniane są w momencie początkowego ujęcia i w okresie późniejszym, w tym na koniec okresu sprawozdawczego, w kwocie wymagającej zapłaty. Zobowiązania wobec dostawców oraz wybrane pozostałe zobowiązania finansowe (nota 50) wyceniane są więc w kwocie wymagającej zapłaty, ze względu na nieistotny wpływ dyskonta. Segment operacyjny Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Wytwarzanie 790 728 Odnawialne źródła energii 23 26 Dystrybucja, w tym: 621 419 wobec spółki Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 491 343 Sprzedaż 544 983 Pozostałe 110 90 Razem 2 088 2 246 47.Zobowiązania inwestycyjne Segment operacyjny Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Wytwarzanie 99 107 Odnawialne źródła energii 45 31 Dystrybucja 265 389 Sprzedaż 25 3 Pozostałe 273 237 Razem 707 767 Długoterminowe 152 60 Krótkoterminowe 555 707 Zobowiązania do poniesienia nakładów inwestycyjnych Na dzień 31 grudnia 2023 roku i na dzień 31 grudnia 2022 roku Grupa zobowiązała się ponieść nakłady na rzeczowe aktywa trwałe i aktywa niematerialne odpowiednio w wysokości 4 239 mln PLN oraz 4 551 mln PLN, z czego największe pozycje przedstawiono w poniższej tabeli. Segment operacyjny Przedmiot umowy / nazwa projektu inwestycyjnego Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Dystrybucja Budowa nowych przyłączy 1 867 2 039 Modernizacja i odtworzenie istniejących sieci 742 610 Odnawialne źródła energii Budowa farm wiatrowych 663 947 Budowa farm fotowoltaicznych 241 233 Wytwarzanie Rozbudowa źródeł ciepła o nowe moce 74 88 Budowa Bloku 910 MW w Jaworznie i prace dodatkowe − 44 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 71 48.Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego Należności z tytułu podatku dochodowego w kwocie 105 mln PLN dotyczą: •Podatkowej Grupy Kapitałowej („PGK”), która na dzień 31 grudnia 2023 roku posiadała należności z tytułu podatku dochodowego w kwocie 94 mln PLN, stanowiące nadwyżkę zapłaconych zaliczek w kwocie 432 mln PLN nad obciążeniem podatkowym PGK w kwocie 338 mln PLN, •spółek nie wchodzących w skład PGK, w kwocie 11 mln PLN. Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego w kwocie 19 mln PLN dotyczą spółek spoza PGK, z czego najistotniejszą pozycję w kwocie 15 mln PLN stanowi zobowiązanie spółki TAURON Czech Energy s.r.o. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku spółki Grupy TAURON wchodzące w 2023 roku w skład PGK rozliczały podatek dochodowy indywidualnie. 49.Zobowiązania z tytułu pozostałych podatków i opłat Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Zobowiązania z tytułu podatku VAT 743 105 Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń społecznych 207 164 Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych 58 41 Pozostałe 22 14 Razem 1 030 324 Wzrost zobowiązań z tytułu podatku VAT ma związek z: •przywróceniem z dniem 1 stycznia 2023 roku 23% stawki podatku VAT na energię elektryczną, cieplną oraz gaz (do 31 grudnia 2022 roku obniżona stawka wynosiła 5%), •wejściem w życie z dniem 1 kwietnia 2023 roku przepisów wprowadzających odwrotne obciążenie podatkiem VAT transakcji w zakresie m.in. handlu energią elektryczną oraz uprawnieniami do emisji CO2, obejmujących w szczególności transakcje zakupu przez spółki Grupy energii elektrycznej na giełdzie. 50.Pozostałe zobowiązania finansowe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Pozostałe zobowiązania finansowe klasyfikowane do zobowiązań wycenianych według zamortyzowanego kosztu ujmuje się początkowo według wartości godziwej, skorygowanej o koszty transakcyjne. Po początkowym ujęciu pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane są w wysokości zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej. W przypadku nieistotnego wpływu dyskonta pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane są w kwocie wymagającej zapłaty. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Na każdy dzień bilansowy Grupa szacuje wartość godziwą zobowiązań wycenianych w wartości godziwej. Metodologia kalkulacji wartości godziwej została przedstawiona w nocie 53 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Zobowiązania z tytułu rekompensat 278 116 Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 225 183 Wadia, kaucje, zabezpieczenia otrzymane 83 81 Depozyty uzupełniające z tytułu rozliczeń giełdowych − 41 Pozostałe 86 152 Razem 672 573 Długoterminowe 32 59 Krótkoterminowe 640 514 Zobowiązania z tytułu rekompensat w kwocie 278 mln PLN wynikają z konieczności częściowego zwrotu otrzymanych w 2022 i 2023 roku na podstawie przepisów prawa zaliczek na rekompensaty i dotyczą: •spółek segmentu Sprzedaż, które na dzień bilansowy posiadały zobowiązanie do zwrotu 224 mln PLN, •spółki segmentu Dystrybucja, która na dzień bilansowy posiadała zobowiązanie do zwrotu 54 mln PLN. Powyższe zobowiązania opisane zostały szerzej w nocie 11 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 72 51.Pozostałe zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Pozostałe zobowiązania niefinansowe obejmują w szczególności nadpłaty otrzymane od klientów oraz zobowiązania z tytułu otrzymanych zaliczek, które będą rozliczone poprzez dostawę towarów, usług lub rzeczowych aktywów trwałych. Pozostałe zobowiązania niefinansowe ujmowane są w kwocie wymagającej zapłaty. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Wpłaty kontrahentów dotyczące przyszłych okresów 1 049 821 Nadpłaty od klientów 603 484 Przedpłaty na poczet opłaty przyłączeniowej 334 226 Pozostałe 112 111 Pozostałe zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe, w tym: 330 22 Odpisy na Fundusz Wypłaty Różnicy Cen 330 21 Razem 1 379 843 Zobowiązania z tytułu odpisów na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny związane są z ujęciem przez spółki Grupy, na podstawie przepisów Ustawy z dnia 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku, kosztów odpisów na Fundusz, co zostało opisane szerzej w nocie 11 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 52.Istotne pozycje skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Sprawozdanie z przepływów pieniężnych sporządzane jest metodą pośrednią. 52.1.Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej Zysk przed opodatkowaniem Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Zysk przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej 2 302 110 Zysk przed opodatkowaniem z działalności zaniechanej − 23 Razem 2 302 133 Amortyzacja Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Amortyzacja w działalności kontynuowanej 2 226 2 060 Amortyzacja w działalności zaniechanej − 156 Razem 2 226 2 216 Dla celów prezentacji w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych amortyzacja ujęta w ramach kosztów rodzajowych w kwocie 2 232 mln PLN korygowana jest o koszty amortyzacji odniesione na wartość nakładów inwestycyjnych w kwocie 6 mln PLN. Odpisy aktualizujące wartość niefinansowych aktywów trwałych Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Odpisy aktualizujące w działalności kontynuowanej 26 79 Odpisy aktualizujące w działalności zaniechanej − 135 Razem 26 214 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 73 Zmiana stanu kapitału obrotowego Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Zmiana stanu należności (3 422) (1 286) Bilansowa zmiana stanu należności od odbiorców (1 522) (497) Zmiana stanu należności z tytułu rekompensat (1 454) (465) Zmiana stanu innych należności finansowych (448) 7 Zbycie jednostek zależnych − (336) Pozostałe korekty 2 5 Zmiana stanu zapasów (389) (707) Bilansowa zmiana stanu zapasów (365) (575) Zbycie jednostek zależnych − (94) Korekta o przesunięcie zapasów do/z rzeczowych aktywów trwałych (24) (38) Zmiana stanu zobowiązań z wyjątkiem kredytów i pożyczek 1 186 1 561 Bilansowa zmiana stanu zobowiązań wobec dostawców (154) 1 004 Zmiana stanu zobowiązań z tytułu wynagrodzeń, ubezpieczeń i pozostałych zobowiązań finansowych 95 57 Bilansowa zmiana stanu zobowiązań niefinansowych 536 270 Zmiana stanu zobowiązań podatkowych za wyjątkiem podatku dochodowego 706 (305) Korekta o zmianę stanu podatku od towarów i usług dotycząca zobowiązań inwestycyjnych (4) 62 Korekta pozostałych zobowiązań finansowych o wycenę gwarancji 24 (27) Nabycie jednostki zależnej − (14) Zbycie jednostek zależnych − 546 Pozostałe korekty (17) (32) Zmiana stanu pozostałych aktywów długo- i krótkoterminowych 464 (1 258) Bilansowa zmiana stanu pozostałych aktywów niefinansowych długo i krótkoterminowych 144 (787) Zmiana stanu należności podatkowych za wyjątkiem podatku dochodowego 9 (511) Zmiana stanu praw do emisji CO2 długo i krótkoterminowych (238) (115) Zmiana stanu świadectw pochodzenia energii długo i krótkoterminowych 164 64 Korekta o zmianę stanu zaliczek na nabycie rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych 386 115 Zbycie jednostek zależnych − (28) Pozostałe korekty (1) 4 Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych i dotacji rządowych (276) 293 Bilansowa zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych i dotacji rządowych (126) 339 Korekta o nieodpłatnie otrzymane rzeczowe aktywa trwałe, aktywa niematerialne i prawa do użytkowania (102) (36) Korekta o otrzymane dotacje i zwrócone dotacje (44) (37) Nabycie jednostki zależnej − (15) Zbycie jednostek zależnych − 43 Pozostałe korekty (4) (1) Zmiana stanu rezerw 552 1 468 Bilansowa zmiana stanu rezerw długo i krótkoterminowych 728 984 Korekta o zyski/straty aktuarialne od rezerw po okresie zatrudnienia ujmowane w pozostałe całkowite dochody (133) 96 Korekta o rezerwy ujmowane w korespondencji z rzeczowymi aktywami trwałymi i pozostałymi aktywami niefinansowymi (44) 97 Nabycie jednostki zależnej − (36) Zbycie jednostek zależnych − 331 Pozostałe korekty 1 (4) Zmiana stanu zabezpieczeń przekazanych do IRGiT 705 (557) Razem (1 180) (486) Podatek dochodowy zapłacony W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku podatek dochodowy zapłacony wykazany w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych wyniósł 206 mln PLN. Spółki Grupy zapłaciły 694 mln PLN z tytułu rozliczenia podatku dochodowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku, z czego najistotniejsza kwota 432 mln PLN została zapłacona przez Podatkową Grupę Kapitałową. Równocześnie Spółki Grupy otrzymały zwrot podatku w kwocie 573 mln PLN oraz dokonały dopłaty podatku z tytułu rozliczenia podatku dochodowego za rok 2022 w kwocie 85 mln PLN. Spółki należące w 2023 roku do Podatkowej Grupy Kapitałowej rozliczały podatek dochodowy za rok 2022 indywidualnie. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku podatek dochodowy zapłacony wyniósł 540 mln PLN. Spółki Grupy zapłaciły 914 mln PLN z tytułu zaliczek podatku dochodowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 74 Równocześnie Grupa otrzymała zwrot podatku z tytułu rozliczenia Podatkowej Grupy Kapitałowej za rok 2021 w kwocie 374 mln PLN. 52.2.Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych (3 743) (2 982) Wydatki na nabycie aktywów niematerialnych (283) (359) Zmiana stanu zobowiązań inwestycyjnych skorygowanych o VAT (57) 86 Zmiana stanu zaliczek (386) (115) Koszty remontów oraz wytworzenie we własnym zakresie (363) (498) Pozostałe (9) (11) Razem (4 841) (3 879) 52.3.Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej Spłata kredytów/pożyczek Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Spłata transz kredytów wobec: Konsorcja banków (5 890) (5 950) Europejski Bank Inwestycyjny (111) (111) Bank Gospodarstwa Krajowego (750) − Pozostałe (7) (6) Razem (6 758) (6 067) Odsetki zapłacone Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Odsetki zapłacone od dłużnych papierów wartościowych (231) (274) Odsetki zapłacone od kredytów (513) (240) Odsetki zapłacone od leasingu (5) (10) Razem (749) (524) stanowiące wydatek inwestycyjny (52) (24) stanowiące wydatek finansowy (697) (500) Grupa prezentuje poniesione koszty finansowania zewnętrznego aktywowane w bieżącym okresie na składniki aktywów jako wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych w przepływach z działalności inwestycyjnej. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku zapłacone odsetki stanowiące koszty finansowania zewnętrznego, które podlegały kapitalizacji w wartości rzeczowych aktywów trwałych i aktywów niematerialnych wyniosły 52 mln PLN, natomiast w okresie porównywalnym 24 mln PLN. Zaciągnięte kredyty Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Uruchomienie przez Spółkę finansowania w ramach umów kredytów: Konsorcja banków 5 200 7 340 Europejski Bank Inwestycyjny 1 200 1 600 Bank Gospodarstwa Krajowego 1 500 − Erste Group Bank AG − 500 Pozostałe 82 − Razem 7 982 9 440 52.4.Przepływy pieniężne z działalności zaniechanej W skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych Grupa prezentuje łącznie przepływy środków pieniężnych z działalności kontynuowanej i zaniechanej. W bieżącym roku obrotowym nie wystąpiła działalność zaniechana. Przepływy środków pieniężnych netto w okresie porównywalnym, które można przyporządkować do działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej działalności zaniechanej przedstawia poniższa tabela. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 75 Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przepływy z działalności operacyjnej − 651 Przepływy z działalności inwestycyjnej − (509) Przepływy z działalności finansowej − (41) Zwiększenie/(zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów z działalności zaniechanej − 101 INSTRUMENTY FINANSOWE I ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM 53.Instrumenty finansowe WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Aktywa finansowe posiadane przez Grupę zgodnie z MSSF 9 Instrumenty finansowe klasyfikowane są do następujących kategorii instrumentów finansowych: •aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie; •aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Na dzień bilansowy Grupa nie posiadała żadnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Aktywa finansowe zgodnie z MSSF 9 Instrumenty finansowe klasyfikowane są na moment początkowego ujęcia w oparciu o charakterystykę przepływów pieniężnych (test SPPI) oraz model biznesowy, w oparciu o który dane aktywo finansowe jest zarządzane. Grupa wycenia instrumenty kapitałowe zgodnie z MSSF 9 Instrumenty finansowe w wartości godziwej przez wynik finansowy. Grupa TAURON dzieli zobowiązania finansowe na następujące kategorie: •zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, •pozostałe zobowiązania finansowe, wyceniane na kolejne dni bilansowe według zamortyzowanego kosztu. PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI Grupa dokonuje osądu w zakresie klasyfikacji instrumentów finansowych. Na każdy dzień bilansowy Grupa wycenia do wartości godziwej aktywa i zobowiązania zaklasyfikowane do aktywów i zobowiązań wycenianych w wartości godziwej oraz ujawnia wartość godziwą pozostałych instrumentów finansowych. Metodologia wyceny wartości godziwej została przedstawiona poniżej. Grupa dokonuje odpisu z tytułu oczekiwanej utraty wartości w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych, a następnie aktualizuje wartość odpisu na każdy dzień sprawozdawczy. Grupa ujmuje odpis na oczekiwane straty kredytowe na składnikach aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie, w tym głównie na należności od odbiorców. Metodologia wyceny została opisana w nocie 35 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 53.1.Wartość bilansowa i wartość godziwa kategorii i klas instrumentów finansowych Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Kategorie i klasy aktywów finansowych Wartość bilansowa Wartość godziwa Wartość bilansowa Wartość godziwa 1 Aktywa finansowe wycenianie według zamortyzowanego kosztu 7 820 4 352 Należności od odbiorców 5 341 5 341 3 819 3 819 Lokaty i depozyty 3 3 3 3 Należność z tytułu rekompensat 1 919 1 919 465 465 Inne należności finansowe 557 557 65 65 2 Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez wynik finansowy 1 814 2 387 Instrumenty pochodne 125 125 257 257 Udziały i akcje 225 225 211 211 Pożyczki udzielone 357 357 206 206 Inne należności finansowe 23 23 35 35 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 084 1 084 1 678 1 678 3 Instrumenty pochodne zabezpieczające 299 299 592 592 4 Aktywa finansowe wyłączone z zakresu MSSF 9 Instrumenty finansowe 169 682 Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach 169 682 Razem aktywa finansowe, w tym w sprawozdaniu z sytuacji finansowej: 10 102 8 013 Aktywa trwałe 953 1 579 Udziały i akcje we wspólnych przedsięwzięciach 169 682 Pożyczki udzielone na rzecz wspólnych przedsięwzięć 357 206 Instrumenty pochodne 149 390 Pozostałe aktywa finansowe 278 301 Aktywa obrotowe 9 149 6 434 Należności od odbiorców 5 341 3 819 Instrumenty pochodne 275 459 Pozostałe aktywa finansowe 2 449 478 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 084 1 678 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 76 Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Kategorie i klasy zobowiązań finansowych Wartość bilansowa Wartość godziwa Wartość bilansowa Wartość godziwa 1 Zobowiązania finansowe wycenianie według zamortyzowanego kosztu 19 442 18 818 Kredyty i pożyczki preferencyjne 73 73 8 8 Kredyty i pożyczki udzielane na warunkach rynkowych 9 130 9 142 8 001 7 928 Kredyty w rachunku bieżącym − − 1 1 Wyemitowane obligacje 6 772 6 590 7 222 6 828 Zobowiązania wobec dostawców 2 092 2 092 2 246 2 246 Pozostałe zobowiązania finansowe 424 424 348 348 Zobowiązania inwestycyjne 707 707 767 767 Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 225 225 183 183 Zobowiązania z tytułu umów ubezpieczenia 19 19 42 42 2 Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej przez wynik finansowy 813 341 Instrumenty pochodne 813 813 341 341 3 Zobowiązania finansowe wyłączone z zakresu MSSF 9 Instrumenty finansowe 1 441 1 256 Zobowiązania z tytułu leasingu 1 441 1 256 Razem zobowiązania finansowe, w tym w sprawozdaniu z sytuacji finansowej: 21 696 20 415 Zobowiązania długoterminowe 14 897 16 088 Zobowiązania z tytułu zadłużenia 14 544 15 959 Instrumenty pochodne 169 10 Zobowiązania inwestycyjne 152 60 Pozostałe zobowiązania finansowe 32 59 Zobowiązania krótkoterminowe 6 799 4 327 Zobowiązania z tytułu zadłużenia 2 871 528 Zobowiązania wobec dostawców 2 088 2 246 Zobowiązania inwestycyjne 555 707 Instrumenty pochodne 644 331 Pozostałe zobowiązania finansowe 640 514 Zobowiązania związane z aktywami zaklasyfikowanymi jako przeznaczone do sprzedaży 1 1 Opis metodologii wyceny wartości godziwej instrumentów finansowych oraz przypisanie poziomu hierarchii wartości godziwej został przedstawiony w tabelach poniżej. Klasy aktywów/zobowiązań finansowych Poziom hierarchii wartości godziwej Metodologia ustalania wartości godziwej Aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej Instrumenty pochodne, w tym: Pochodne instrumenty finansowe zostały wycenione zgodnie z metodologią opisaną w nocie 30 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. IRS i CCIRS 2 Kontrakty walutowe forward 2 Kontrakty towarowe (forward, futures) 1 Udziały i akcje 3 Grupa co do zasady dokonuje szacunku wartości godziwej posiadanych udziałów i akcji w spółkach nienotowanych na aktywnych rynkach metodą skorygowanych aktywów netto, biorąc pod uwagę posiadany udział w aktywach netto i korygując wartość o istotne czynniki wpływające na wycenę takie jak dyskonto z tytułu braku kontroli oraz dyskonto z tytułu ograniczonej płynności powyższych instrumentów. Grupa w uzasadnionych przypadkach może przyjąć koszt historyczny jako akceptowalne przybliżenie wartości godziwej udziałów i akcji, w sytuacji gdy w ocenie Grupy kluczowe czynniki wpływające na wartość udziałów nie zmieniły się na dzień bilansowy w stosunku do momentu początkowego ujęcia. Pożyczki udzielone 3 Wycena wartości godziwej pożyczek udzielonych wspólnemu przedsięwzięciu dokonana została jako bieżąca wartość przyszłych przepływów pieniężnych, które uwzględniają oszacowanie przepływów, które będą generowane przez pożyczkobiorcę w przyszłości. Stopa dyskontowa bazuje na koszcie kapitału własnego oczekiwanego dla profilu działalności prowadzonej przez pożyczkobiorcę. Zobowiązania finansowe, dla których wartość godziwa jest ujawniana Kredyty i pożyczki oraz wyemitowane obligacje 2 Zobowiązania z tytułu zadłużenia o stałej stopie procentowej zostały wycenione w wartości godziwej. Wycena wartości godziwej dokonana została jako bieżąca wartość przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych aktualnie obowiązującą stopą procentową dla danych obligacji czy kredytów, tzn. przy zastosowaniu rynkowych stóp procentowych. Wartość godziwa pozostałych instrumentów finansowych na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz 31 grudnia 2022 roku (poza wyłączonymi z zakresu MSSF 9 Instrumenty finansowe) nie odbiegała istotnie od wartości prezentowanych w sprawozdaniach finansowych za poszczególne okresy z następujących powodów: Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 77 •w odniesieniu do instrumentów krótkoterminowych ewentualny efekt dyskonta nie jest istotny; •instrumenty te dotyczą transakcji zawieranych na warunkach rynkowych. Udziały i akcje w jednostkach współzależnych wyłączone z zakresu MSSF 9 Instrumenty finansowe wyceniane są metodą praw własności. Zmiana stanu aktywów finansowych, których wycena do wartości godziwej klasyfikowana jest na poziomie 3 hierarchii wartości godziwej Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Nienotowane udziały i akcje Pożyczki udzielone Nienotowane udziały i akcje Pożyczki udzielone Bilans otwarcia 211 206 141 99 Zyski/ (straty) za okres ujęte w przychodach/kosztach finansowych − 151 (25) (13) Zakup /aport / udzielenie pożyczki 14 − 101 120 Pozostałe zmiany − − (6) − Bilans zamknięcia 225 357 211 206 W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku, ani też w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku, nie miały miejsca przesunięcia pomiędzy poziomami hierarchii wartości godziwej. 53.2.Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w sprawozdaniu z całkowitych dochodów w podziale na kategorie instrumentów finansowych Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Aktywa / zobowiązania wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu Instrumenty zabezpieczające Aktywa / zobowiązania finansowe wyłączone z zakresu MSSF 9 Razem Dywidendy 1 − − − − 1 Przychody/(Koszty) z tytułu odsetek 57 54 (958) 227 (66) (686) Różnice kursowe 24 (2) 277 − − 299 Odpisy aktualizujące/ aktualizacja wartości 1 (448) (16) 38 − − (426) Prowizje związane z kredytami i papierami dłużnymi − − (18) − − (18) Zysk/(strata) ze zbycia inwestycji − (3) − − − (3) Wynik na zrealizowanych pochodnych instrumentach finansowych 2 (201) − − − − (201) Przychody/(koszty) finansowe netto (567) 33 (661) 227 (66) (1 034) Aktualizacja wartości (5) (79) − − − (84) Wynik na zrealizowanych pochodnych instrumentach finansowych2 (7) − − − − (7) Przychody/(koszty) operacyjne netto (12) (79) − − − (91) Zmiana wyceny IRS − − − (287) − (287) Pozostałe całkowite dochody − − − (287) − (287) 1 W ramach zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu wykazano zobowiązania z tytułu ujęcia oczekiwanych strat kredytowych od wystawionych gwarancji. 2 Grupa ujmuje przychody i koszty z tytułu instrumentów pochodnych towarowych w działalności operacyjnej. Przychody i koszty z tytułu pozostałych instrumentów pochodnych ujmowane są w przychodach/kosztach finansowych. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 78 Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Aktywa / zobowiązania wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu Instrumenty zabezpieczające Aktywa / zobowiązania finansowe wyłączone z zakresu MSSF 9 Razem Dywidendy 14 − − − − 14 Przychody/(Koszty) z tytułu odsetek 33 42 (682) 145 (54) (516) Różnice kursowe (21) 1 (104) − − (124) Odpisy aktualizujące/ aktualizacja wartości 1 (266) 2 (24) − − (288) Prowizje związane z kredytami i papierami dłużnymi − − (24) − − (24) Zysk/(strata) ze zbycia inwestycji 1 (4) − − − (3) Wynik na zrealizowanych pochodnych instrumentach finansowych 2 10 − − − − 10 Przychody/(koszty) finansowe netto (229) 41 (834) 145 (54) (931) Aktualizacja wartości 13 8 − − − 21 Wynik na zrealizowanych pochodnych instrumentach finansowych 2 (18) − − − − (18) Przychody/(koszty) operacyjne netto (5) 8 − − − 3 Zmiana wyceny IRS − − − 187 − 187 Pozostałe całkowite dochody − − − 187 − 187 1 W ramach zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu wykazano zobowiązania z tytułu ujęcia oczekiwanych strat kredytowych od wystawionych gwarancji. 2 Grupa ujmuje przychody i koszty z tytułu instrumentów pochodnych towarowych w działalności operacyjnej. Przychody i koszty z tytułu pozostałych instrumentów pochodnych ujmowane są w przychodach/kosztach finansowych. 54.Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym Rodzaje ryzyk związanych z instrumentami finansowymi, na jakie narażona jest Grupa TAURON wraz z opisem ekspozycji na ryzyko i sposobu zarządzania ryzykiem prezentuje poniższa tabela. Ekspozycja na ryzyko Zarządzanie ryzykiem Regulacja Ryzyko kredytowe Możliwość poniesienia straty z tytułu niewywiązania się partnerów handlowych z zobowiązań kontraktowych. Ekspozycja kredytowa dzieli się na ekspozycję z tytułu płatności (kwota jaka może zostać utracona w wyniku braku zapłaty za towar lub usługę) i ekspozycję zastąpienia (kwota jaka może zostać utracona w wyniku niezrealizowania dostawy towaru lub wykonania usługi). Zarządzanie ryzykiem kredytowym ma na celu ograniczanie strat wynikających z pogorszenia sytuacji finansowej kontrahentów Grupy TAURON oraz minimalizację ryzyka wystąpienia ekspozycji kredytowych zagrożonych utratą wartości. Transakcje handlowe o istotnej wartości poprzedza ocena wiarygodności kredytowej kontrahenta, obejmująca analizę ekonomiczno-finansową podmiotu. Na podstawie przeprowadzonej oceny kontrahentowi przyznaje się limit kredytowy, stanowiący ograniczenie maksymalnej ekspozycji kredytowej rozumianej jako kwota, która może zostać utracona, jeśli kontrahent nie wywiąże się ze swoich zobowiązań umownych w określonym czasie (z uwzględnieniem wartości wniesionych zabezpieczeń). Ekspozycję kredytową wylicza się na aktualny dzień i dzieli się ją na ekspozycję z tytułu płatności i ekspozycję zastąpienia. Grupa TAURON posiada zdecentralizowany system zarządzania ryzykiem kredytowym, co oznacza, iż każdy właściciel ryzyka w sposób aktywny odpowiada za zarządzanie ryzykiem kredytowym, jakie powstaje w obrębie jego zakresu działalności, jednak kontrola, monitorowanie oraz raportowanie odbywa się na poziomie Spółki. Funkcjonująca Polityka Zarządzania Ryzykiem Kredytowym w Grupie TAURON określa zasady zarządzania mające skutecznie zminimalizować wpływ tego ryzyka na realizację celów strategicznych Grupy. Na podstawie wartości ekspozycji oraz oceny kondycji finansowej poszczególnych klientów wartość ryzyka kredytowego, na jakie narażona jest Grupa TAURON, jest wyliczana z wykorzystaniem metod statystycznych, według których oblicza się wartość narażoną na ryzyko na podstawie rozkładu prawdopodobieństwa straty całkowitej. Polityka zarządzania ryzykiem kredytowym w Grupie TAURON Ryzyko płynności Możliwość utraty lub ograniczenia zdolności do regulowania bieżących wydatków ze względu na nieadekwatną wielkość lub strukturę płynnych aktywów w stosunku do zobowiązań krótkoterminowych lub niedostateczny poziom rzeczywistych wpływów netto z działalności operacyjnej. Sytuacja płynnościowa Grupy TAURON jest na bieżąco monitorowana pod kątem ewentualnych odchyleń od zakładanych planów, a dostępność zewnętrznych źródeł finansowania, których kwota istotnie przewyższa oczekiwane zapotrzebowanie w krótkim okresie, mityguje ryzyko utraty płynności. W tym celu Spółka stosuje określone zasady wyznaczania pozycji płynnościowej zarówno poszczególnych spółek, jak i całej Grupy TAURON, co pozwala zabezpieczyć środki na pokrycie ewentualnej luki płynnościowej, zarówno poprzez alokację środków pomiędzy spółkami (mechanizm cash pool), jak również z wykorzystaniem finansowania zewnętrznego. Spółka zarządza również ryzykiem finansowania rozumianym jako brak możliwości pozyskania nowego finansowania, wzrost kosztów finansowania oraz ryzyko wypowiedzenia dotychczasowych umów finansowania. W ramach minimalizacji ryzyka finansowania Spółka prowadzi politykę pozyskiwania finansowania dla Grupy TAURON z odpowiednim wyprzedzeniem w stosunku do planowanej daty jego wykorzystania, tj. do 12 miesięcy przed planowanym zapotrzebowaniem. Taka polityka ma na celu przede wszystkim zapewnienie elastycznego doboru źródeł finansowania i wykorzystania sprzyjających warunków rynkowych, a także zmniejszenie ryzyka konieczności zaciągnięcia nowych zobowiązań na niekorzystnych warunkach finansowych. Polityka zarządzania płynnością finansową Grupy TAURON Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 79 Ekspozycja na ryzyko Zarządzanie ryzykiem Regulacja Ryzyko rynkowe - ryzyko zmian stóp procentowych i kursów walutowych Możliwość negatywnego wpływu na wyniki Grupy poprzez wahania wartości godziwej instrumentów finansowych lub zmianę przyszłych przepływów pieniężnych z nimi związanych na skutek zmian stóp procentowych lub kursów walutowych. Polityka zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie TAURON wprowadza zasady rachunkowości zabezpieczeń, które określają zasady i rodzaje rachunkowości zabezpieczeń oraz ujęcie księgowe instrumentów zabezpieczających i pozycji zabezpieczanych w ramach rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSSF. Grupa TAURON zarządza ryzykiem walutowym i ryzykiem stopy procentowej w oparciu o opracowaną i przyjętą do stosowania Politykę zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie TAURON oraz zatwierdzoną przez Zarząd Tolerancję na ryzyko, Limit globalny na ryzyko finansowe wraz z jego dekompozycją na poszczególne rodzaje ryzyka finansowego. Głównym celem zarządzania tymi ryzykami jest minimalizacja wrażliwości przepływów pieniężnych Grupy TAURON na czynniki ryzyka finansowego oraz minimalizacja kosztów finansowych i kosztów zabezpieczenia w ramach transakcji z wykorzystaniem instrumentów pochodnych. Spółka dla transakcji zabezpieczających ryzyko stopy procentowej w przypadkach, w których jest to możliwe i ekonomicznie uzasadnione, wykorzystuje instrumenty pochodne, których charakterystyka pozwala na zastosowanie rachunkowości zabezpieczeń. Polityka zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie TAURON Ryzyko rynkowe - ryzyko zmian cen Nieplanowana zmienność wyniku operacyjnego Grupy TAURON wynikająca z fluktuacji cen rynków towarowych w poszczególnych obszarach działalności handlowej Grupy TAURON. W celu efektywnego zarządzania stworzono system zarządzania ryzykiem handlowym powiązany organizacyjnie i informacyjnie z funkcjonującą na poziomie Grupy TAURON strategią zabezpieczenia pozycji handlowej. Polityka wprowadza system wczesnego ostrzegania oraz system limitowania ekspozycji na ryzyko w poszczególnych obszarach handlowych. Podstawową miarę operacyjną ryzyka rynkowego w Grupie TAURON stanowi miara wartości narażonej na ryzyko (Value at Risk) określająca maksymalną dopuszczalną zmianę wartości pozycji w zadanym horyzoncie czasowym i na określonym poziomie prawdopodobieństwa. Polityka zarządzania ryzykiem handlowym w Grupie TAURON 54.1.Ryzyko kredytowe Poniższa tabela przedstawia główne klasy instrumentów finansowych, w których powstaje ekspozycja na ryzyko kredytowe. Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe wynikająca z aktywów finansowych Grupy TAURON jest równa ich wartościom bilansowym. Klasy instrumentów finansowych Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Należności od odbiorców 5 341 3 819 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 084 1 678 Instrumenty pochodne 424 849 Pożyczki udzielone 357 206 Lokaty i depozyty 3 3 Inne należności finansowe 580 100 Dodatkowo, Grupa ponosi ryzyko kredytowe z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń, które zostały opisane w nocie 57 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 54.1.1Ryzyko kredytowe związane z należnościami od odbiorców Grupa posiada należności od dwóch grup odbiorców: odbiorcy instytucjonalni oraz odbiorcy indywidualni. Poniższa tabela przedstawia procentowy udział poszczególnych grup w łącznej kwocie należności od odbiorców. Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Odbiorcy instytucjonalni 52,03% 74,01% Odbiorcy indywidualni 47,97% 25,99% Razem 100% 100% W Grupie nie występują istotne koncentracje ryzyka kredytowego związanego z działalnością podstawową. Największą pozycję należności od odbiorców stanowi należność od PSE S.A., a udział w saldzie należności od odbiorców wynosi odpowiednio na dzień 31 grudnia 2023 roku – 3,16% oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku – 4,92%. Grupa na bieżąco monitoruje ryzyko kredytowe generowane w ramach prowadzonej działalności zgodnie z Polityką Zarządzania Ryzykiem Kredytowym w Grupie TAURON. W wyniku przeprowadzanej analizy wiarygodności kredytowej kontrahentów o istotnej ekspozycji kredytowej, zawieranie transakcji handlowych skutkujących wzrostem ekspozycji kredytowej powyżej przyznanego limitu ekspozycji, co do zasady wymaga ustanowienia zabezpieczenia. Wiekowanie należności od odbiorców oraz informacje odnośnie odpisów aktualizujących należności od odbiorców zaprezentowano w nocie 35 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 80 54.1.2Ryzyko kredytowe związane ze środkami pieniężnymi i ich ekwiwalentami oraz z instrumentami pochodnymi Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Zarządzanie ryzykiem kredytowym związanym ze środkami pieniężnymi Grupa realizuje poprzez dywersyfikację banków, w których mogą być deponowane nadwyżki środków pieniężnych, jednocześnie ograniczając koszty utrzymywania gotówki na rachunkach. Są to banki posiadające oceny ratingowe na poziomie inwestycyjnym. Udział trzech banków, w których Grupa posiada największe salda środków pieniężnych, na dzień 31 grudnia 2023 roku wynosił 87%. Instrumenty pochodne Podmioty, z którymi Spółka zawiera transakcje pochodne w celu zabezpieczenia przed ryzykiem związanym ze zmianami stóp procentowych i kursów walutowych, działają w sektorze finansowym. Są to banki posiadające oceny ratingowe na poziomie inwestycyjnym. Spółka dywersyfikuje banki, z którymi zawiera transakcje pochodne. Instrumenty pochodne, dla których aktywem bazowym są aktywa niefinansowe, objęte zakresem MSSF 9 Instrumenty finansowe, dotyczą transakcji typu futures (rynek giełdowy) i forward (rynek pozagiełdowy). Zgodnie z regulacjami giełdowymi funkcjonują odpowiednie mechanizmy zabezpieczające – depozyty początkowe i uzupełniające. W ramach depozytów uzupełniających Spółka na bieżąco przekazuje i otrzymuje środki pieniężne z tytułu zmiany wyceny instrumentów, co oznacza, że na dzień bilansowy w przypadku transakcji futures ryzyko kredytowe zasadniczo nie występuje. W przypadku instrumentów pozagiełdowych występuje ryzyko kredytowe związane z możliwością niewypłacalności drugiej strony umowy. W związku z tym, transakcje handlowe o istotnej wartości poprzedza ocena wiarygodności kredytowej kontrahenta, obejmująca analizę ekonomiczno-finansową podmiotu. Na podstawie przeprowadzonej oceny kontrahentowi przyznaje się limit kredytowy, stanowiący ograniczenie maksymalnej ekspozycji kredytowej. Zawieranie transakcji handlowych skutkujących wzrostem ekspozycji kredytowej powyżej przyznanego limitu ekspozycji, co do zasady wymaga ustanowienia zabezpieczenia zgodnie z Polityką Zarządzania Ryzykiem Kredytowym w Grupie TAURON. . 54.1.3Ryzyko kredytowe związane z udzielonymi pożyczkami Wycena pożyczek klasyfikowanych jako wyceniane w wartości godziwej następuje przy zastosowaniu metody zdyskontowanych przepływów pieniężnych, z uwzględnieniem ryzyka kredytowego. Pożyczki udzielone przez Spółkę wspólnemu przedsięwzięciu Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. zabezpieczone są przez weksle in blanco wraz z deklaracjami wekslowymi. 54.1.4Ryzyko kredytowe związane z innymi należnościami finansowymi Inne należności finansowe Grupy na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku dotyczą w głównej mierze odbiorców instytucjonalnych (udział odpowiednio 98,06% i 96,84%). Na dzień 31 grudnia 2023 roku główną pozycję innych należności finansowych stanowi kaucja pieniężna o wartości bilansowej 332 mln PLN na zabezpieczenie wierzytelności BGK, o czym szerzej w nocie 31 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz zabezpieczenie przekazane przez spółkę zależną TAURON Wytwarzanie S.A. do PSE S.A. w kwocie 134 mln PLN. Odnośnie innych należności finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie na dzień bilansowy Grupa szacuje odpis aktualizujący. Wiekowanie innych należności finansowych na dzień 31 grudnia 2023 roku wycenianych w zamortyzowanym koszcie Nie przeterminowane Przeterminowane Razem <30 dni 30-90 dni 90-180 dni 180-360 dni >360 dni Wartość przed uwzględnieniem odpisu aktualizującego 543 3 34 2 52 174 808 Odpis aktualizujący (18) (3) (2) (2) (52) (174) (251) Wartość netto 525 − 32 − − − 557 Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 81 Wiekowanie innych należności finansowych na dzień 31 grudnia 2022 roku wycenianych w zamortyzowanym koszcie Nie przeterminowane Przeterminowane Razem <30 dni 30-90 dni 90-180 dni 180-360 dni >360 dni Wartość przed uwzględnieniem odpisu aktualizującego 68 4 2 3 6 169 252 Odpis aktualizujący (3) (4) (2) (3) (6) (169) (187) Wartość netto 65 − − − − − 65 Zmiana stanu odpisów aktualizujących inne należności finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Bilans otwarcia (187) (175) Utworzenie (65) (13) Rozwiązanie 1 1 Bilans zamknięcia (251) (187) 54.2.Ryzyko związane z płynnością Grupa utrzymuje równowagę pomiędzy ciągłością, elastycznością i kosztem finansowania poprzez korzystanie z różnych źródeł finansowania, które pozwalają na zarządzanie ryzykiem płynności i skutecznie minimalizują negatywne skutki jego materializacji. Spółka prowadzi politykę dywersyfikacji instrumentów finansowania, ale przede wszystkim dąży do zabezpieczenia finansowania i utrzymania zdolności spółek Grupy TAURON do wywiązywania się z bieżących, jak i przyszłych zobowiązań w okresie krótko i długoterminowym. Zarządzanie ryzykiem płynności jest powiązane z planowaniem i monitorowaniem przepływów pieniężnych w krótkim i długim okresie i podejmowaniu czynności dla zapewnienia środków finansowych na prowadzenie działalności spółek Grupy. Grupa TAURON prowadzi scentralizowaną politykę w zakresie zarządzania finansami, dzięki czemu możliwe jest efektywne zarządzanie obszarem w ramach całej Grupy. W Grupie została wdrożona między innymi Polityka zarządzania płynnością finansową Grupy TAURON, dzięki której następuje optymalizacja zarządzania pozycją płynnościową Grupy i tym samym zmniejsza się ryzyko utraty płynności przez Grupę, jak i każdą ze spółek wchodzących w skład Grupy TAURON oraz zmniejsza się koszty finansowe. Poprzez wdrożenie odpowiednich standardów prognozowania możliwe staje się ustalenie precyzyjnej pozycji płynnościowej Grupy TAURON pozwalającej na optymalizację doboru momentu pozyskania finansowania oraz terminu zapadalności i rodzajów instrumentów lokacyjnych, a także odpowiedniego poziomu rezerwy płynnościowej. Dodatkowo, w celu zminimalizowania możliwości wystąpienia zakłóceń przepływów środków pieniężnych oraz ryzyka utraty płynności Grupa TAURON stosuje mechanizm cash pool. Dzięki funkcjonowaniu struktury cash pool spółki Grupy TAURON, posiadające krótkotrwałe niedobory środków, mogą korzystać ze środków spółek wykazujących nadwyżki finansowe, bez konieczności pozyskiwania finansowania zewnętrznego. W ocenie Grupy wystąpienie na dzień bilansowy ujemnego kapitału obrotowego netto, nie generuje ryzyka w zakresie płynności, mając na uwadze, iż Grupa posiada dostępne finansowanie w ramach zawartych umów. Umowy jednostki dominującej z dostępnym na dzień bilansowy finansowaniem oraz wykorzystaniem środków zostały przedstawione w poniżej tabeli. Rodzaj finansowania Cel / przeznaczenie Rok zakończenia okresu dostępności środków Waluta Stan na 31 grudnia 2023 Dostępny limit w walucie (PLN/EUR) Wykorzystany limit program emisji obligacji podporządkowanych wydatki bieżące i inwestycyjne 2024 PLN 450 - kredyty odnawialne wydatki bieżące i inwestycyjne, z wyłączeniem aktywów węglowych 2027 PLN 4 000 2 400 2026 PLN 500 160 kredyty w rachunku wydatki bieżące 2024 PLN 500 - EUR 4 - Środki dostępne na podstawie umów finansowania wskazanych w tabeli powyżej, mogą być wykorzystywane na cele inwestycyjne i ogólnokorporacyjne, w tym na zabezpieczenie bieżącej sytuacji płynnościowej Grupy. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 82 Po dniu bilansowym: •w dniu 10 stycznia 2024 roku Spółka zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę kredytu na kwotę 750 mln PLN. W ramach umowy kredytu Spółka będzie mogła dokonywać ciągnień w 2-letnim okresie dostępności. Środki udostępnione w ramach umowy kredytu zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków Grupy TAURON związanych z finansowaniem lub refinansowaniem wydatków w obszarze odnawialnych źródeł energii oraz rozwojem sieci dystrybucyjnych (nota 40.1 i 62); •w dniu 6 marca 2024 roku Spółka zawarła również aneks do dokumentacji programu emisji obligacji podporządkowanych do kwoty 450 mln PLN zawartego w 2021 roku z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Aneks wydłuża do 39 miesięcy od daty podpisania dokumentacji, tj. od 11 marca 2021 roku, okres umożliwiający przeprowadzenie emisji obligacji podporządkowanych. Prowadzona polityka w zakresie pozyskiwania źródeł finansowania umożliwia przede wszystkim zwiększenie możliwości otrzymania finansowania na ogólne cele korporacyjne i wydatki inwestycyjne, obniżenie kosztu kapitału zewnętrznego, ograniczenie ustanawiania ilości i form zabezpieczeń na majątku Grupy TAURON oraz kowenantów wymaganych przez instytucje finansowe, a także wpływa na zmniejszenie kosztów administracyjnych. Model finansowania korporacyjnego umożliwia również pozyskiwanie źródeł finansowania niedostępnych dla pojedynczych spółek. W 2023 roku Grupa posiadała pełną zdolność do regulowania swoich zobowiązań w terminie ich płatności. Tabele poniżej przedstawiają wiekowanie wymagalności zobowiązań finansowych Grupy według niezdyskontowanych umownych płatności. Zobowiązania finansowe na dzień 31 grudnia 2023 roku Wartość bilansowa Umowne niezdyskontowane płatności Z tego umowne niezdyskontowane płatności o terminie spłaty przypadającym w okresie (od dnia bilansowego) poniżej 3 miesięcy od 3 do 12 miesięcy od 1 roku do 2 lat od 2 lat do 3 lat od 3 lat do 5 lat powyżej 5 lat Zobowiązania finansowe niebędące instrumentami pochodnymi Oprocentowane kredyty i pożyczki oraz wyemitowane obligacje 15 975 (18 719) (189) (3 368) (3 209) (1 890) (5 930) (4 133) Zobowiązania wobec dostawców 2 092 (2 092) (2 087) (2) (2) (1) − − Zobowiązania inwestycyjne 707 (725) (504) (50) (68) (70) (33) − Inne zobowiązania finansowe 668 (668) (617) (22) (16) (7) (2) (4) Zobowiązania z tytułu leasingu 1 441 (2 673) (87) (35) (114) (110) (210) (2 117) Pochodne zobowiązania finansowe Instrumenty pochodne-towarowe 125 − − − − − − − Instrumenty pochodne-walutowe 679 (679) (368) (162) (135) (14) − − Instrumenty pochodne-CCIRS 9 (20) − (5) (5) (5) (5) − Razem 21 696 (25 576) (3 852) (3 644) (3 549) (2 097) (6 180) (6 254) * Wycena instrumentów pochodnych towarowych na zagranicznych giełdach przekłada się na bieżąco na wielkość wnoszonych depozytów uzupełniających, co ogranicza wartość umownych przyszłych płatności. Zobowiązania finansowe na dzień 31 grudnia 2022 roku Wartość bilansowa Umowne niezdyskontowane płatności Z tego umowne niezdyskontowane płatności o terminie spłaty przypadającym w okresie (od dnia bilansowego) poniżej 3 miesięcy od 3 do 12 miesięcy od 1 roku do 2 lat od 2 lat do 3 lat od 3 lat do 5 lat powyżej 5 lat Zobowiązania finansowe niebędące instrumentami pochodnymi Oprocentowane kredyty i pożyczki oraz wyemitowane obligacje 15 232 (18 317) (165) (1 017) (2 728) (3 158) (7 802) (3 447) Zobowiązania wobec dostawców 2 246 (2 246) (2 246) − − − − − Zobowiązania inwestycyjne 767 (767) (636) (71) (17) (17) (26) − Inne zobowiązania finansowe 573 (573) (485) (30) (35) (6) (6) (11) Zobowiązania z tytułu leasingu 1 256 (2 357) (76) (30) (95) (91) (177) (1 888) Pochodne zobowiązania finansowe Instrumenty pochodne-towarowe 232 (92) (69) (23) − − − − Instrumenty pochodne-walutowe 109 (109) (39) (67) (3) − − − Razem 20 415 (24 461) (3 716) (1 238) (2 878) (3 272) (8 011) (5 346) * Wycena instrumentów pochodnych towarowych na zagranicznych giełdach przekłada się na bieżąco na wielkość wnoszonych depozytów uzupełniających, co ogranicza wartość umownych przyszłych płatności. 54.3.Ryzyko rynkowe Grupa identyfikuje następujące rodzaje ryzyka rynkowego, na które jest narażona: •ryzyko stopy procentowej; •ryzyko walutowe; •ryzyko cen surowców i towarów w odniesieniu do towarowych instrumentów pochodnych. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 83 54.3.1Ryzyko stopy procentowej Pozycje oprocentowane według stopy zmiennej narażają Grupę na zmianę przepływów pieniężnych w wyniku zmiany stóp procentowych. Pozycje oprocentowane według stopy stałej narażają Grupę na zmianę wartości godziwej w przypadku pozycji wycenianych w wartości godziwej. Ryzyko zmiany wartości godziwej w wyniku zmiany stóp procentowych dotyczy instrumentów pochodnych IRS i CCIRS oraz pożyczek udzielonych na rzecz Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. Grupa jest również narażona na materializację ryzyka związanego z utraconymi korzyściami w związku ze spadkiem stóp procentowych w przypadku zadłużenia o stałym oprocentowaniu lub ze wzrostem stóp procentowych w przypadku posiadanych aktywów o stałym oprocentowaniu, jednak zmiany te nie są ujmowane w sprawozdaniu finansowym. Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest ograniczenie do poziomu akceptowalnego przez Grupę niekorzystnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na przepływy pieniężne oraz minimalizacja kosztów finansowych. Ze względu na stosowaną przez Grupę dynamiczną strategię zarządzania ryzykiem finansowym, w której pozycję zabezpieczaną stanowią przepływy związane z ekspozycją na zmienną stopę procentową WIBOR 6M ryzyko zmiany stóp procentowych związane z zadłużeniem o zmiennej stopie procentowej dla części przepływów odsetkowych zostało ograniczone poprzez zawarte transakcje zabezpieczające IRS, o czym szerzej w nocie 30 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Transakcje IRS zawierane w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej są objęte rachunkowością zabezpieczeń. Instrumenty finansowe w podziale na rodzaj oprocentowania Stan na 31 grudnia 2023 Instrumenty finansowe Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Oprocentowane według stałej stopy Oprocentowane według zmiennej stopy Razem Oprocentowane według stałej stopy Oprocentowane według zmiennej stopy Razem Aktywa finansowe Lokaty i depozyty − 3 3 3 − 3 Pożyczki udzielone wyceniane w wartości godziwej 357 − 357 206 − 206 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty − 893 893 − 1 619 1 619 Instrumenty pochodne-IRS − 299 299 − 592 592 Instrumenty pochodne-CCIRS − − − − 21 21 Zobowiązania finansowe Kredyty w rachunku bieżącym − − − 1 − 1 Kredyty i pożyczki preferencyjne 68 5 73 − 8 8 Kredyty i pożyczki udzielane na warunkach rynkowych 1 073 8 057 9 130 1 187 6 814 8 001 Wyemitowane obligacje 4 438 2 334 6 772 4 715 2 507 7 222 Zobowiązania z tytułu leasingu 1 441 − 1 441 1 256 − 1 256 Instrumenty pochodne-CCIRS − 9 9 − − − W ramach zobowiązań finansowych oprocentowanych według zmiennej stopy wykazane zostały kredyty i obligacje o oprocentowaniu zmiennym o łącznej wartości nominalnej 3 670 mln PLN, których zmiany przepływów pieniężnych z tytułu płatności odsetkowych zostały zabezpieczone przez zawarcie transakcji typu swap procentowy. Odpowiednio, transakcje zabezpieczające zostały również zaprezentowane jako instrumenty oprocentowane według zmiennej stopy. Pozostałe instrumenty finansowe Grupy, które nie zostały ujęte w powyższej tabeli, nie są oprocentowane i w związku z tym nie podlegają ryzyku stopy procentowej. Analiza wrażliwości Na potrzeby analizy wrażliwości na zmiany czynników ryzyka rynkowego Grupa wykorzystuje metodę analizy scenariuszowej. Grupa wykorzystuje scenariusze eksperckie odzwierciedlające subiektywną ocenę Grupy odnośnie kształtowania się pojedynczych czynników ryzyka rynkowego w przyszłości. Przedmiotem analizy zostały objęte wyłącznie te pozycje, które spełniają definicję instrumentów finansowych zgodnie z MSSF. W analizie wrażliwości instrumentów pochodnych Spółka mierzy i monitoruje ryzyko stopy procentowej za pomocą miary BPV (Basis Point Value), pokazującej zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych na skutek równoległego przesunięcia krzywej dochodowości o 0,01% (jeden punkt bazowy). W analizie wrażliwości na ryzyko stopy procentowej pozostałych instrumentów finansowych Spółka stosuje równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych o potencjalną możliwą zmianę referencyjnych stóp procentowych w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego, tj. o średnie poziomy referencyjnych stóp procentowych w danym roku. Grupa identyfikuje ekspozycję na ryzyko zmian stóp procentowych WIBOR, EURIBOR, ESTRON oraz LIBOR USD, przy czym na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku narażenie na zmianę stopy EURIBOR, ESTRON i LIBOR USD było nieistotne. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 84 Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto oraz pozostałych całkowitych dochodów brutto Grupy na racjonalne możliwe do zaistnienia zmiany stóp procentowych w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego, przy założeniu niezmienności innych czynników ryzyka. Stan na 31 grudnia 2023 Analiza wrażliwości na ryzyko stopy procentowej na 31 grudnia 2023 roku Stan na 31 grudnia 2022 Klasy instrumentów finansowych Stan na 31 grudnia 2023 Analiza wrażliwości na ryzyko stopy procentowej na 31 grudnia 2023 roku Stan na 31 grudnia 2022 Analiza wrażliwości na ryzyko stopy procentowej na 31 grudnia 2022 roku Wartość bilansowa Wartość narażona na ryzyko Wynik finansowy / Pozostałe całkowite dochody Wartość bilansowa Wartość narażona na ryzyko Wynik finansowy / Pozostałe całkowite dochody WIBOR +651 pb WIBOR -651 pb WIBOR +630 pb WIBOR -630 pb Aktywa finansowe Pożyczki udzielone wyceniane w wartości godziwej 357 357 (149) 277 206 206 (78) 146 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 084 830 54 (54) 1 678 1 509 95 (95) Instrumenty pochodne 424 299 1 (1) 849 613 1 (1) Zobowiązania finansowe Kredyty i pożyczki preferencyjne 73 5 − − 8 8 (1) 1 Kredyty i pożyczki udzielane na warunkach rynkowych 9 130 8 057 (525) 525 8 001 6 814 (429) 429 Wyemitowane obligacje 6 772 2 334 (152) 152 7 222 2 507 (158) 158 Instrumenty pochodne 813 9 − − 341 − − − RAZEM (771) 899 (570) 638 * Wrażliwość pozostałych całkowitych dochodów dotyczy finansowych instrumentów pochodnych typu swap procentowy (Interest Rate Swap) objętych rachunkowością zabezpieczeń, o czym szerzej w nocie 30 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Ekspozycja na ryzyko na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku jest reprezentatywna dla ekspozycji Grupy na ryzyko w trakcie okresów rocznych poprzedzających te daty. Reforma wskaźników referencyjnych Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 roku w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniającego dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 („Rozporządzenie BMR”), które nakłada nowe wymogi prawne związane z opracowywaniem i stosowaniem wskaźników referencyjnych, banki zostały zobligowane do dodania do umów klauzuli awaryjnej na wypadek czasowego lub trwałego zaprzestania wyznaczania stopy bazowej lub zmiany metody jej obliczania. Postanowienia klauzuli awaryjnej określają alternatywną stopę bazową lub sposób jej ustalenia, zapewniając jednocześnie dalszą wykonalność umowy w oparciu o formułę zmiennego oprocentowania. W związku z reformą wskaźników referencyjnych w Polsce, w tym w związku z wprowadzeniem na polskim rynku alternatywnego wskaźnika referencyjnej stopy procentowej, którego danymi wejściowymi są informacje reprezentujące transakcje overnight, została powołana Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR). Prace NGR mają na celu zapewnienie wiarygodności, przejrzystości i rzetelności opracowywania i stosowania nowego wskaźnika referencyjnej stopy procentowej zgodnie z Rozporządzeniem BMR. We wrześniu 2022 roku Komitet Sterujący NGR podjął decyzję o wyborze indeksu WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) bazującego na parametrach transakcji depozytów jednodniowych, jako alternatywnego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej dla rynku złotego. W lutym 2023 roku Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała, że indeks WIRON stał się wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej w rozumieniu Rozporządzenia BMR. W październiku 2023 roku Komitet Sterujący NGR podjął decyzje o przesunięciu terminu zakończenia przejścia ze wskaźnika WIBOR na wskaźnik WIRON na koniec 2027 roku. Na dzień 31 grudnia 2023 roku Grupa nie posiada zawartych instrumentów finansowych opartych o WIRON. W zakresie stóp procentowych będących przedmiotem wpływu reformy wskaźników referencyjnych stóp procentowych, których przejście na zmienione wskaźniki nastąpi najpóźniej na koniec 2027 roku, Grupa identyfikuje na dzień 31 grudnia 2023 roku ekspozycję na ryzyka związane z planowanym zastąpieniem stawki referencyjnej WIBOR. Na dzień 31 grudnia 2023 roku Grupa TAURON posiadała umowy zadłużenia, z oprocentowaniem zmiennym, w których wykorzystywane są odpowiednie stawki referencyjne WIBOR, w zakresie których okres finansowania przekracza datę graniczną dla możliwości korzystania ze stawki WIBOR, tj. koniec 2027 roku, co zostało zaprezentowane w notach 40.1 i 40.2 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W zakresie umów finansowania, które będą obowiązywały w dacie granicznej dla możliwości korzystania ze stawki WIBOR, mają one odpowiednie zapisy dotyczące zastosowania stawek referencyjnych, bądź też Spółka prowadzi obecnie prace nad odpowiednim implementowaniem takich zapisów do właściwych umów. Ponadto Grupa posiada na dzień bilansowy zawarte instrumenty pochodne IRS, objęte rachunkowością zabezpieczeń, opisane szerzej w nocie 30 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, których termin realizacji częściowo przekracza datę graniczną dla możliwości korzystania ze stawki WIBOR, tj. koniec 2027 roku. W ocenie Grupy w zakresie powyższych instrumentów pochodnych IRS reforma wskaźników referencyjnych nie będzie miała istotnego wpływu na Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 85 koszty Grupy oraz efektywność zabezpieczenia, mając na uwadze symetryczną zmianę wskaźnika w instrumentach zabezpieczających i zabezpieczanych. Większość zobowiązań Grupy TAURON z tytułu zaciągniętych kredytów i wyemitowanych obligacji posiada terminy zapadalności przypadające przed terminem zastąpienia stawki referencyjnej (w przypadku obligacji hybrydowych przy uwzględnieniu wykupu po pierwszym okresie finansowania) do końca 2027 roku, tj. przed datą ostatecznego terminu przejścia na nowe wskaźniki referencyjne. Podobnie, większość zawartych na dzień 31 grudnia 2023 roku instrumentów IRS zostanie rozliczona do końca 2027 roku. Informacje na temat posiadanych przez Grupę na dzień 31 grudnia 2023 roku zobowiązań opartych o wskaźnik WIBOR 6M oraz kontraktów zabezpieczających ryzyko stopy procentowej w odniesieniu do stawki WIBOR 6M, z terminem spłaty po 2027 roku przedstawia tabela poniżej. Instrument finansowy Inwestor / kredytodawca Wskaźnik referencyjny Waluta Termin wykupu, spłaty lub realizacji po dacie przejścia Wartość nominalna zobowiązania / Wycena IRS Stan na 31 grudnia 2023 obligacje Bank Gospodarstwa Krajowego WIBOR 6M PLN 2028 100 2028-2029 140 kredyt Bank Gospodarstwa Krajowego WIBOR 6M PLN 2028-2033 600 Europejski Bank Inwestycyjny WIBOR 6M PLN 2028-2041 2 023 Razem wartość nominalna kredytów i obligacji zapadających do spłaty po 2027 roku 2 863 Interest Rate Swaps (IRS) Instytucje finansowe WIBOR 6M PLN 2028-2029 22 Instrumenty IRS, których realizacja nastąpi po 2027 roku i których wycena wartości godziwej (w części dotyczącej okresu po 2027 roku) na dzień 31 grudnia 2023 roku wynosiła 22 mln PLN, dotyczą wymiany płatności odsetkowych od łącznej wartości nominalnej zobowiązania w wysokości 740 mln PLN. Grupa nie posiada istotnych aktywów finansowych opartych o zmienną stopę procentową bazującą na stawce referencyjnej objętej reformą wskaźników referencyjnych. Biorąc pod uwagę termin przejścia na nową stawkę referencyjną (koniec 2027 roku) oraz trwające prace nad odpowiednim implementowaniem klauzul awaryjnych do właściwych umów, ryzyko braku możliwości kontynuacji funkcjonowania wspomnianych umów, czy też ryzyko dodatkowych kosztów, wpływające m.in. na ryzyko płynności oraz ryzyko istotnych niekorzystnych zmian przepływów pieniężnych w wyniku zmiany stóp referencyjnych Grupa ocenia jako niskie. Grupa monitoruje zakres potencjalnych zmian, jednak ze względu na termin obowiązkowego przejścia dokona oszacowania całkowitego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy TAURON na dalszym etapie zaawansowania prac. 54.3.2Ryzyko walutowe W spółkach Grupy TAURON występuje ekspozycja na ryzyko walutowe transakcyjne i translacyjne. Spółki Grupy narażone są na zmiany kursów walutowych w związku z ich działalnością operacyjną i finansową. Poniższe tabele prezentują ekspozycję Grupy na ryzyko walutowe w podziale na poszczególne klasy instrumentów finansowych. Istotna ekspozycja dotyczy zmiany kursu EUR/PLN oraz CZK/PLN. Ekspozycja Grupy na zmiany kursu pozostałych walut nie jest istotna. Stan na 31 grudnia 2023 Klasy instrumentów finansowych Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Wartość bilansowa EUR CZK Wartość bilansowa EUR CZK w walucie w PLN w walucie w PLN w walucie w PLN w walucie w PLN Aktywa finansowe Należności od odbiorców 5 341 4 15 46 8 3 819 11 52 104 20 Instrumenty pochodne 424 29 125 − − 849 50 236 − − Inne należności finansowe 580 − 1 51 9 100 − 1 41 8 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 084 11 47 53 9 1 678 20 92 77 15 Razem 44 188 150 26 81 381 222 43 Zobowiązania finansowe Wyemitowane obligacje 6 772 850 3 696 − − 7 222 853 4 000 − − Zobowiązania wobec dostawców 2 092 12 53 10 2 2 246 9 42 8 2 Zobowiązania inwestycyjne 707 27 119 − − 767 − 1 − − Instrumenty pochodne 813 29 125 − − 341 49 232 − − Pozostałe zobowiązania finansowe 424 2 9 1 − 348 11 49 2 − Razem 920 4 002 11 2 922 4 324 10 2 Pozycja walutowa netto (876) (3 814) 139 24 (841) (3 943) 212 41 Grupa TAURON wykorzystuje w ramach zarządzania ryzykiem walutowym kontrakty terminowe typu forward. Celem zawieranych transakcji było zabezpieczenie Grupy przed ryzykiem walutowym powstającym w toku prowadzonej działalności handlowej, przede wszystkim z tytułu zakupu uprawnień do emisji CO2 oraz w toku działalności inwestycyjnej związanej z realizacją projektów w obszarze odnawialnych źródeł energii, a także zabezpieczanie ekspozycji walutowej generowanej przez płatności odsetkowe od pozyskanego finansowania w EUR. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 86 Uprawnienia do emisji CO2 nabywane są celem wypełnienia obowiązku umorzeniowego przez instalacje Grupy. W związku z emisją CO2 za dany okres sprawozdawczy Grupa tworzy rezerwę na zobowiązania z tytułu obowiązku umorzenia uprawnień do emisji CO2 w wysokości posiadanych i zakontraktowanych do zakupu w EUR uprawnień do emisji CO2. Tym samym wartość rezerwy narażona jest na ryzyko zmiany kursu EUR/PLN. Kontrakty walutowe związane z zakupami uprawnień do emisji CO2 zabezpieczają przepływy Grupy wynikające z zakupu uprawnień. Wycena w wartości godziwej walutowych kontraktów terminowych typu forward oraz kontraktów CCIRS narażona jest na ryzyko zmian kursu EUR/PLN. Transakcje zawierane w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem walutowym nie są objęte rachunkowością zabezpieczeń. Analiza wrażliwości Na potrzeby analizy wrażliwości na zmiany czynników ryzyka rynkowego Grupa wykorzystuje metodę analizy scenariuszowej. Grupa wykorzystuje scenariusze eksperckie odzwierciedlające subiektywną ocenę Grupy odnośnie kształtowania się pojedynczych czynników ryzyka rynkowego w przyszłości. Przedmiotem analizy zostały objęte wyłącznie te pozycje, które spełniają definicję instrumentów finansowych zgodnie z MSSF. Potencjalne możliwe zmiany kursów walutowych są określone w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego i zostały obliczone na podstawie rocznych zmienności implikowanych dla opcji walutowych kwotowanych na rynku międzybankowym dla danej pary walut z daty bilansowej lub w przypadku braku dostępnych kwotowań rynkowych na podstawie zmienności historycznych za okres jednego roku przed datą bilansową. Grupa identyfikuje ekspozycję na ryzyko zmian kursów walutowych EUR/PLN, CZK/PLN, USD/PLN, GBP/PLN. Istotne narażenie na ryzyko występuje w przypadku EUR, głównie ze względu na finansowanie zewnętrzne zaciągnięte w EUR oraz zawarte walutowe kontrakty terminowe. Pozostałe waluty nie generują istotnego ryzyka dla Grupy. Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto oraz pozostałych całkowitych dochodów brutto Grupy na racjonalne możliwe do zaistnienia zmiany kursu walutowego EUR/PLN w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego, przy założeniu niezmienności innych czynników ryzyka. Stan na 31 grudnia 2023 Analiza wrażliwości na ryzyko walutowe na 31 grudnia 2023 roku Stan na 31 grudnia 2022 Klasy instrumentów finansowych Stan na 31 grudnia 2023 Analiza wrażliwości na ryzyko walutowe na 31 grudnia 2023 roku Stan na 31 grudnia 2022 Analiza wrażliwości na ryzyko walutowe na 31 grudnia 2022 roku Wartość bilansowa Wartość narażona na ryzyko kurs EUR/PLN +7,35% kurs EUR/PLN -7,35% Wartość bilansowa Wartość narażona na ryzyko kurs EUR/PLN +8,45% kurs EUR/PLN -8,45% Aktywa finansowe Należności od odbiorców 5 341 15 1 (1) 3 819 52 4 (4) Instrumenty pochodne 424 125 9 (9) 849 257 42 (42) Inne należności finansowe 580 1 − − 100 1 − − Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 084 47 3 (3) 1 678 92 8 (8) Zobowiązania finansowe Wyemitowane obligacje 6 772 3 696 (272) 272 7 222 4 000 (338) 338 Zobowiązania wobec dostawców 2 092 53 (4) 4 2 246 42 (4) 4 Zobowiązania inwestycyjne 707 119 (9) 9 767 1 − − Instrumenty pochodne 813 813 495 (495) 341 341 480 (480) Pozostałe zobowiązania finansowe 424 9 (1) 1 348 49 (4) 4 Razem 222 (222) 188 (188) Ekspozycja na ryzyko na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień 31 grudnia 2022 roku jest reprezentatywna dla ekspozycji Grupy na ryzyko w trakcie okresów rocznych poprzedzających te daty. 54.3.3Ryzyko zmian cen surowców i towarów w odniesieniu do towarowych instrumentów pochodnych Grupa zawiera transakcje pochodne, dla których instrumentem bazowym są towary lub surowce. Narażenie Grupy na ryzyko cenowe w odniesieniu do towarowych instrumentów pochodnych wiąże się z ryzykiem wahań wartości godziwej tych instrumentów na skutek zmian cen surowców/towarów, na których te instrumenty są oparte. Grupa ogranicza ryzyko cenowe związane z towarowymi instrumentami pochodnymi poprzez zawieranie transakcji przeciwstawnych. Ryzyko ogranicza się do otwartych transakcji na zakup lub sprzedaż danego towaru lub surowca, tzn. dotyczy niezbilansowanej pozycji w portfelu. Na dzień 31 grudnia 2023 roku portfel zawartych kontraktów jest w całości zbilansowany. Minimalizuje to ryzyko rynkowe w portfelu towarowych instrumentów pochodnych. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 87 55.Ryzyko operacyjne Ryzyko operacyjne handlowe zarządzane jest na poziomie Grupy TAURON. Grupa zarządza ryzykiem handlowym w oparciu o opracowaną i przyjętą do stosowania Politykę zarządzania ryzykiem handlowym w Grupie TAURON, która wprowadza system wczesnego ostrzegania oraz system limitowania ekspozycji na ryzyko w poszczególnych obszarach handlowych. Spółki Grupy narażone są na działanie i niekorzystny wpływ czynników ryzyka związanego ze zmiennością wyników finansowych oraz przepływów pieniężnych wyrażonych w walucie krajowej z tytułu zmian cen towarów. Poniższa tabela przedstawia analizę wrażliwości wpływu 10% zmiany kosztów zakupu podstawowych surowców i towarów Grupy, do których zalicza się energia elektryczna, węgiel oraz uprawnienia do emisji CO2 na poziom wyniku EBITDA Grupy. Towar Wpływ na poziom EBITDA Rok zakończony 31 grudnia 2023 roku Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku Koszt zakupu +10% -10% Koszt zakupu +10% -10% Energia elektryczna 25 937 (2 594) 2 594 18 817 (1 882) 1 882 Węgiel 4 276 (428) 428 3 232 (323) 323 Uprawnienia do emisji CO2 3 461 (346) 346 3 089 (309) 309 INNE INFORMACJE 56.Zobowiązania warunkowe Powództwa związane z wypowiedzeniem umów długoterminowych Powództwa związane z wypowiedzeniem umów długoterminowych przeciwko spółce zależnej Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. W 2015 roku spółki należące do grup Polenergia oraz Wind Invest wytoczyły przeciwko spółce Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. powództwa o stwierdzenie bezskuteczności złożonych przez Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. oświadczeń o wypowiedzeniu umów zawartych z ww. spółkami na zakup energii elektrycznej i praw majątkowych. W toku postępowań sądowych spółki powodowe rozszerzają powództwa poprzez zgłaszanie roszczeń odszkodowawczych i roszczeń z kar umownych związanych z wypowiedzeniem umów bądź składają odrębne pozwy o zapłatę odszkodowań. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji wysokość żądanych w pozwach odszkodowań wynosi: spółki grupy Polenergia –136 mln PLN (w tym Amon Sp. z o.o. – 90 mln PLN, Talia Sp. z o.o.– 46 mln PLN); spółki grupy Wind Invest – 533 mln PLN. W sprawie z powództw spółek Amon Sp. z o.o. i Talia Sp. z o.o. zostały wydane wyroki częściowe i wstępne (wyrok z dnia 25 lipca 2019 roku w sprawie z powództwa Amon Sp. o.o. oraz wyrok z dnia 6 marca 2020 roku, uzupełniony przez sąd w dniu 8 września 2020 roku w sprawie z powództwa Talia Sp. z o.o.), w których sądy ustaliły, że oświadczenia Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. o wypowiedzeniu umów długoterminowych zawartych pomiędzy Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. i Amon Sp. z o.o. oraz zawartych pomiędzy Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. i Talia Sp. z o.o. na zakup energii elektrycznej i praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia są bezskuteczne i nie wywołują skutku prawnego w postaci rozwiązania obu umów, skutkiem czego umowy te po okresie wypowiedzenia, tj. po dniu 30 kwietnia 2015 roku pozostają w mocy co do wszystkich postanowień i wiążą strony. Sądy uznały ponadto, żądania Amon Sp. z o.o. i Talia Sp. z o.o. zapłaty odszkodowania za usprawiedliwione co do zasady, przy czym nie przesądziły o wysokości ewentualnego odszkodowania. Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. złożyła apelacje od wyroków. Zarówno w sprawie z powództwa Amon Sp. z o.o. jak i Talia Sp. z o.o. Sądy Apelacyjne oddaliły apelacje spółki Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. Wyroki Sądów Apelacyjnych, a w konsekwencji wyroki wydane przez sądy pierwszej instancji są prawomocne. Wyroki te nie zasądzają od Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. żadnego odszkodowania na rzecz powodów. Nie zgadzając się z wyrokami Sądów Apelacyjnych, Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. w obu sprawach złożyła skargi kasacyjne. W sprawie z powództwa Talia Sp. z o.o. w dniu 28 lutego 2023 roku Sąd Najwyższy przyjął skargę kasacyjną do rozpoznania. Dnia 29 września 2023 roku odbyło się posiedzenie niejawne Sądu Najwyższego w składzie trzyosobowym, nie wydano jednak orzeczenia i odroczono postępowanie bez wskazywania terminu. W sprawie z powództwa Amon Sp. z o.o. Sąd Najwyższy przyjął sprawę do rozpoznania w dniu 26 września 2023 roku. Powyższe prawomocne, częściowe i wstępne wyroki w sprawie z powództwa Talia Sp. z o.o. i Amon Sp. z o.o., nie zmieniają oceny Grupy, zgodnie z którą szanse ostatecznego przegrania sprawy o odszkodowanie na rzecz Talia Sp. z o.o. i Amon Sp. z o.o. nie są wyższe od szansy jej wygrania, w związku z czym nie tworzy się rezerwy na koszty z nim związane. W dniu 31 marca 2023 roku Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. wniosła pozew o zapłatę przeciwko Amon Sp. z o.o. do Sądu Okręgowego w Gdańsku. Przedmiotem żądania pozwu jest zapłata przez Amon Sp. z o.o. na rzecz Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. łącznej kwoty 62 mln PLN z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz kosztami procesu, na co składają się żądanie zapłaty kar umownych w kwocie 56 mln PLN, naliczonych na podstawie umowy sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia będących potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii – Farmie Wiatrowej w miejscowości Łukaszów oraz żądanie zapłaty odszkodowania w kwocie 6 mln PLN z tytułu niewykonywania umowy sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii – Farmie Wiatrowej w miejscowości Łukaszów, zawartych pomiędzy Amon Sp. z o.o. oraz Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. w dniu 23 grudnia 2009 roku. Wniesienie pozwu przez Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. wynika z faktu, że po dniu wydania wyroku przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku, tj. po dniu 17 listopada 2022 roku oddalającego apelację Polska Energia- Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 88 Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o., Amon Sp. z o.o., pomimo skierowania wezwania przez Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o., nie wykonał obowiązku wynikającego z prawomocnego wyroku poprzez przystąpienie do realizowania ww. umów z Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. Postanowieniem z dnia 2 maja 2023 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku postanowił pozostawić pozew Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. bez nadawania dalszego biegu. Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. podjęła i planuje podjąć kolejne kroki prawne wobec tej decyzji sądu, która w ocenie spółki wydana została bez podstawy prawnej. Żaden z przepisów procedury cywilnej nie przewiduje pozostawienia złożonego prawidłowo i opłaconego pozwu, z którego wprost wynika żądanie rozstrzygnięcia sporu o charakterze sprawy cywilnej, bez nadawania mu dalszego biegu. Sprawa w toku. W dniu 28 grudnia 2023 roku Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. wniosła pozew przeciwko spółce Talia Sp. z o.o. przed Sądem Okręgowym w Warszawie o zapłatę łącznej kwoty 75 mln PLN z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Kwota ta obejmuje kary umowne w odniesieniu do umowy sprzedaży tzw. zielonych certyfikatów, w łącznej kwocie 42 mln PLN za brak przekazywania przez Talia Sp. z o.o. praw majątkowych uzyskiwanych w związku z produkcją energii elektrycznej od czerwca 2019 roku do kwietnia 2023 roku. Żądana kwota obejmuje także odszkodowanie kontraktowe w odniesieniu do umowy dotyczącej sprzedaży energii elektrycznej, w łącznej kwocie 33 mln PLN z tytułu szkody poniesionej wobec braku sprzedaży do Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. energii elektrycznej w okresie od dnia 21 grudnia 2021 roku do dnia 30 kwietnia 2023 roku. Roszczenia Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. związane są z niewykonywaniem umów przez Talia Sp. z o.o. pomimo prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego jaki zapadł 20 grudnia 2021 roku. Odpis pozwu nie został jeszcze doręczony do Talia Sp. z o.o. W sprawie z wniosku spółki Pękanino Wind Invest Sp. z o.o. o udzielenie zabezpieczenia roszczeń o ustalenie, że wypowiedzenia umów długoterminowych złożonych przez Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. są bezskuteczne, Sąd Apelacyjny w Warszawie w dniu 6 listopada 2019 roku częściowo uwzględnił wniosek o zabezpieczenie poprzez nakazanie Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. wykonywania w całości postanowień umów na dotychczasowych warunkach, zgodnie z ich treścią, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania z powództwa Pękanino Wind Invest Sp. z o.o. przeciwko Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o., toczącej się przed Sądem Okręgowym w Warszawie. Postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia jest prawomocne. Postanowienie to nie przesądza merytorycznie o zasadności powództwa, co może nastąpić dopiero w prawomocnym wyroku, a jedynie tymczasowo reguluje stosunki stron na czas trwania postępowania. Pozostałe postępowania toczą się przed sądami pierwszej instancji (w tym jedno postępowanie, które zostało skierowane mocą wyroku sądu drugiej instancji do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji). Uwzględniając aktualny stan spraw sądowych i okoliczności im towarzyszące, Grupa ocenia, iż szanse przegrania pozostałych spraw sądowych związanych z powództwami zarówno w zakresie stwierdzenia bezskuteczności oświadczeń o wypowiedzeniu umów, jak i roszczeń odszkodowawczych nie są wyższe od szans wygrania przedmiotowych spraw, w związku z czym nie tworzy rezerwy na koszty z nimi związane. Powództwo związane z wypowiedzeniem umów długoterminowych przeciwko TAURON Polska Energia S.A. W latach 2017 i 2018 spółki należące do grup Polenergia oraz Wind Invest wytoczyły przeciwko spółce TAURON Polska Energia S.A. pozwy o zapłatę odszkodowania oraz o ustalenie odpowiedzialności za szkody, które mogą wyniknąć w przyszłości z czynów niedozwolonych, w tym z czynów nieuczciwej konkurencji. Podstawą faktyczną żądań pozwów, według twierdzeń stron powodowych, jest wypowiedzenie przez spółkę zależną Polska Energia-Pierwsza Kompania Handlowa Sp. z o.o. umów długoterminowych na zakup energii elektrycznej i praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia oraz rzekome kierowanie przez TAURON Polska Energia S.A. tym procesem. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji wysokość żądanych w pozwach odszkodowań wynosi: spółki grupy Polenergia – 180 mln PLN, spółki grupy Wind Invest – 351 mln PLN. Ponadto, spółki powodowe wskazują w swych pozwach na następujące wartości szacowanych szkód, które mogą powstać w przyszłości: spółki grupy Polenergia – 265 mln PLN, spółki grupy Wind Invest – 1 119 mln PLN. Sądem właściwym dla rozpoznania pozwów jest Sąd Okręgowy w Katowicach. Wszystkie postępowania toczą się przed sądami pierwszej instancji. Postępowania toczone z powództw grupy Wind Invest toczą się z wyłączeniem jawności. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji szanse Grupy na uzyskanie pozytywnego rozstrzygnięcia w sporach należy ocenić pozytywnie, tj. szanse przegranej nie są wyższe niż szanse wygranej. Roszczenie wobec Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. (dawniej PGE EJ 1 Sp. z o.o.) TAURON Polska Energia S.A. jako były udziałowiec, posiadający do dnia sprzedaży tj. 26 marca 2021 roku, 10% udziałów w kapitale zakładowym spółki Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. jest wraz z pozostałymi byłymi udziałowcami tej spółki (PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., KGHM Polska Miedź S.A. i ENEA S.A.) stroną porozumienia z Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. regulującego kwestie potencjalnych zobowiązań i świadczeń stron wynikających z przyszłego potencjalnego rozstrzygnięcia sporu Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. z konsorcjum w składzie WorleyParsons Nuclear Services JSC, WorleyParsons International Inc, WorleyParsons Group Inc (dalej: „konsorcjum WorleyParsons"). W 2015 roku konsorcjum WorleyParsons, będące wykonawcą badań w ramach procesu inwestycyjnego związanego z budową elektrowni jądrowej przez Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. zgłosiło w wezwaniu do zapłaty względem Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. roszczenia na łączną kwotę 92 mln PLN a następnie skierowało pozew na kwotę około 59 mln PLN, rozszerzony w 2017 i 2019 roku do kwoty około 128 mln PLN. Zgodnie z porozumieniem, wspólnicy proporcjonalnie do uprzednio posiadanych ilości udziałów w Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. odpowiadają za zobowiązania lub proporcjonalnie przysługują im świadczenia potencjalnie powstałe w wyniku rozstrzygnięcia sporu z konsorcjum WorleyParsons do nieprzekraczalnego poziomu roszczeń wraz z odsetkami ustalonymi na dzień 26 marca 2021 roku, wynoszącego odpowiednio 140 mln PLN w przypadku roszczeń kierowanych przez konsorcjum WorleyParsons w stosunku do Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. oraz 71 mln PLN w odniesieniu do roszczeń podniesionych przez Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. w stosunku do konsorcjum WorleyParsons. Zgodnie z najlepszą wiedzą Grupy, Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. nie uznało zgłoszonych w stosunku do niej roszczeń, a ewentualne ich zasądzenie przez sąd uważa za mało prawdopodobne. Grupa nie tworzy rezerwy w związku z powyższymi zdarzeniami. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 89 Roszczenia od Huty Łaziska S.A. W związku z połączeniem Spółki z Górnośląskim Zakładem Elektroenergetycznym S.A. („GZE”) – TAURON Polska Energia S.A. została stroną sporu sądowego z Hutą Łaziska S.A. („Huta”) przeciwko GZE i Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prezesa URE. Pozwem z dnia 12 marca 2007 roku Huta domaga się od GZE i Skarbu Państwa - Prezesa URE (in solidum) zasądzenia kwoty 182 mln PLN z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za rzekome szkody wywołane niewykonaniem przez GZE postanowienia Prezesa URE z dnia 12 października 2001 roku dotyczącego wznowienia przez GZE dostaw energii elektrycznej do Huty. W sprawie tej zapadły korzystne dla GZE wyroki sądu pierwszej i drugiej instancji, jednakże wyrokiem z dnia 29 listopada 2011 roku Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego i przekazał sprawę temuż Sądowi do ponownego rozpoznania. W dniu 5 czerwca 2012 roku Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu Okręgowego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu. Wyrokiem z dnia 28 maja 2019 roku Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił w całości powództwo Huty oraz orzekł o zwrocie przez Hutę na rzecz każdego z pozwanych kosztów postępowania. Huta wniosła apelację (datowaną na 25 lipca 2019 roku), zaskarżając powyższy wyrok w całości oraz wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanych na rzecz Huty kosztów postępowania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji. W odpowiedzi na apelację z dnia 9 sierpnia 2019 roku Spółka wniosła o oddalenie apelacji w całości jako oczywiście bezpodstawnej oraz zasądzenie od Huty na rzecz Spółki kosztów postępowania apelacyjnego. Wyrokiem z dnia 9 lutego 2022 roku apelacja Huty została oddalona, zasądzono także m.in. na rzecz Spółki zwrot kosztów postępowania apelacyjnego. Wyrok jest prawomocny. W dniu 13 października 2022 roku Huta wniosła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Zarówno Spółka, jak i Skarb Państwa złożyli odpowiedzi na tę skargę podkreślając, w pierwszym rzędzie, brak podstaw do jej przyjęcia do rozpoznania przez Sąd Najwyższy. Do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do Spółki nie zostało doręczone postanowienie Sądu Najwyższego o przyjęciu lub odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej Huty do rozpoznania. Na podstawie przeprowadzonej analizy prawnej roszczeń, jak również biorąc pod uwagę powyższy wyrok, Grupa uważa, że są one bezzasadne, a ryzyko konieczności ich zaspokojenia nikłe. W rezultacie Spółka nie utworzyła rezerwy na koszty związane z tymi roszczeniami. Sprawa z powództwa ENEA S.A. Sprawa z powództwa ENEA S.A. („ENEA”) przeciwko TAURON Polska Energia S.A., zawisła od 2016 roku przed Sądem Okręgowym w Katowicach, a obecnie przed Sądem Apelacyjnym w Katowicach, dotyczy zapłaty kwoty 17 mln PLN z odsetkami ustawowymi od dnia 30 czerwca 2015 roku do dnia zapłaty. Podstawą faktyczną roszczenia ENEA są zarzuty dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia Spółki w związku z możliwymi błędami w zakresie wyznaczenia danych pomiarowo – rozliczeniowych przez ENEA Operator Sp. z o.o., stanowiących podstawę rozliczeń ENEA i Spółki ze spółką Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. z tytułu niezbilansowania na rynku bilansującym w okresie od stycznia do grudnia 2012 roku. W toku postępowania na wniosek ENEA nastąpiło dopozwanie sprzedawców, dla których TAURON Polska Energia S.A. pełniła funkcję podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe w tym spółek zależnych Spółki, tj.: TAURON Sprzedaż Sp. z o.o. oraz TAURON Sprzedaż GZE Sp. z o.o. Roszczenie o zapłatę przez powyższe spółki zależne, wynoszące łącznie 8 mln PLN, wraz z ustawowymi odsetkami zostało zgłoszone przez stronę powodową na wypadek oddalenia powództwa przeciwko TAURON Polska Energia S.A. W dniu 22 marca 2021 roku Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił w całości powództwo ENEA oraz orzekł o obowiązku zwrotu przez ENEA na rzecz Spółki kosztów postępowania. Wyrok nie jest prawomocny. ENEA wniosła apelację od ww. orzeczenia. Do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji, do Spółki nie zostało doręczone zawiadomienie o wyznaczeniu terminu rozprawy apelacyjnej. Spółka nie utworzyła rezerwy, ponieważ uważa, że ryzyko niekorzystnego rozstrzygnięcia sprawy dla Spółki wynosi poniżej 50%. Postępowania wszczęte przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Wobec spółek z segmentu Sprzedaż toczą się postępowania administracyjne. Spółki na bieżąco składają wyjaśnienia w sprawach i podejmują działania naprawcze. W zakresie postępowań wszczętych w sprawie wymierzenia kar pieniężnych wobec spółki z segmentu Sprzedaż, dotyczących wypełnienia obowiązków w zakresie umorzenia świadectw pochodzenia energii z OZE i z kogeneracji za rok 2014, dla których Prezes URE wydał decyzje nakładające kary pieniężne, spółka utworzyła rezerwy na toczące się postępowania w łącznej wysokości 3 mln PLN. W zakresie postępowań wszczętych przez Prezesa UOKiK i zakończonych wydaniem decyzji zobowiązujących wobec spółek z segmentu Sprzedaż w sprawach o uznanie postanowień wzorca umów za niedozwolone w związku ze stosowanym przez spółki mechanizmem naliczania opłat jednorazowych za wcześniejsze rozwiązanie umowy bądź cennika, spółki utworzyły rezerwy na zwrot opłat jednorazowych, pobranych od klientów za przedterminowe zerwanie cenników oraz na koszty obsługi realizacji postanowień w ramach decyzji zobowiązujących. Na dzień 31 grudnia 2023 roku stan rezerw wynosi 1 mln PLN. Poza powyższymi postępowaniami spółki nie tworzą rezerw na potencjalne kary związane z pozostałymi wszczętymi postępowaniami, ponieważ w ocenie Zarządów spółek ryzyko niekorzystnego rozstrzygnięcia spraw i nałożenia kary jest niskie. Bezumowne korzystanie z nieruchomości Spółki należące do Grupy nie posiadają tytułów prawnych do wszystkich gruntów, na których usytuowane są sieci dystrybucyjne, instalacje ciepłownicze oraz związane z nimi urządzenia. W przyszłości Grupa może być zobowiązana do ponoszenia kosztów z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, jednak należy zaznaczyć, iż ryzyko utraty majątku jest znikome. Grupa tworzy rezerwę na wszystkie zgłoszone spory sądowe w tym zakresie. Nie jest tworzona rezerwa na potencjalne nie zgłoszone roszczenia właścicieli gruntów o nieuregulowanym statusie ze względu na brak szczegółowej ewidencji nieuregulowanych gruntów i w konsekwencji brak możliwości wiarygodnego oszacowania kwoty potencjalnych roszczeń. Biorąc jednak pod uwagę dotychczasową historię zgłoszonych roszczeń i koszty ponoszone z tego tytułu w latach ubiegłych, ryzyko związane z koniecznością poniesienia istotnych kosztów z tego tytułu można uznać za niewielkie. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 90 Na zgłoszone spory sądowe na dzień bilansowy zostały utworzone rezerwy w wysokości 75 mln PLN ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w ramach pozostałych rezerw (nota 44.1). Komunikat Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki dotyczący przepisów ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku W dniu 27 października 2023 roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki („Prezes URE”) opublikował komunikat z wyjaśnieniami dotyczącymi przepisów ustawy z dnia 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku („Ustawa o środkach nadzwyczajnych”) w związku z planowanym rozpoczęciem kontroli dokonywania odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny („Odpis”). W komunikacie Prezes URE odniósł się w szczególności do sposobu wyznaczania średnioważonej ceny rynkowej sprzedaży energii elektrycznej w kalkulacji Odpisu, wskazując, iż powinna być ona wyliczona w oparciu o cenę z umowy sprzedaży lub z zatwierdzonej taryfy co do cen i stawek dotyczących roku 2023, mimo stosowania w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi cen maksymalnych wynikających z Ustawy o środkach nadzwyczajnych. Jednocześnie w kolejnym komunikacie opublikowanym w dniu 14 grudnia 2023 roku Prezes URE zmienił treść poprzedniego komunikatu w zakresie informacji o planowanych kontrolach, informując że kontrole dotyczące weryfikacji składanych przez podmioty zobowiązane sprawozdań z dokonywania Odpisu zostaną poprzedzone postępowaniami wyjaśniającymi w trybie art. 28 ustawy Prawo energetyczne. Z powyższych komunikatów wynika, iż w interpretacji Prezesa URE w kalkulacji Odpisu powinny być brane pod uwagę „hipotetyczne” przychody jakie spółki segmentu Sprzedaż uzyskałyby w wyniku stosowania w rozliczeniu z klientami cen wynikających z obowiązujących taryf, cenników i umów, mimo iż zgodnie z zapisami Ustawy o środkach nadzwyczajnych dla klientów uprawnionych spółki stosują ceny maksymalne. Stanowisko to w ocenie Grupy nie jest prawidłowe, na co wskazują będące w posiadaniu Grupy analizy prawne. Grupa nie utworzyła w związku powyższym rezerwy na ewentualny spór z Prezesem URE uznając, że prawdopodobieństwo wystąpienia sporu w tym zakresie z Prezesem URE oraz prawdopodobieństwo przegrania takiego sporu jest mniejsze od prawdopodobieństwa jego rozstrzygnięcia na korzyść Grupy. 57.Zabezpieczenia spłaty zobowiązań W ramach prowadzonej działalności Grupa stosuje wiele form zabezpieczeń dla własnych zobowiązań oraz zobowiązań wspólnych przedsięwzięć z tytułu zawieranych umów i transakcji. Główne rodzaje zabezpieczeń, poza zabezpieczeniami transakcji zawieranymi przez Grupę na Towarowej Giełdzie Energii S.A. opisanymi z uwagi na ich istotność w dalszej części niniejszej noty, przedstawiono poniżej. Rodzaj zabezpieczenia Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Oświadczenia o poddaniu się egzekucji1 18 506 16 095 Pełnomocnictwa do rachunków bankowych 1 990 600 Gwarancje korporacyjne 1 169 1 605 Weksle in blanco 622 597 Gwarancje bankowe 293 512 Poręczenia udzielone 270 618 Zastawy na udziałach2 169 682 Pozostałe 32 35 1 Na dzień 31 grudnia 2023 roku pozycja obejmuje zabezpieczenia dotyczące umów, dla których na dzień bilansowy zobowiązania zostały spłacone, w łącznej wysokości 2 285 mln PLN. 2 Zastawy na udziałach dotyczą zastawów rejestrowych i zastawu finansowego ustanowionych przez Spółkę na udziałach we wspólnym przedsięwzięciu TAMEH HOLDING Sp. z o.o. Na dzień 31 grudnia 2023 roku główne pozycje zabezpieczeń stanowią: •oświadczenie o poddaniu się egzekucji do łącznej maksymalnej kwoty 4 800 mln PLN z terminem obowiązywania do dnia 30 listopada 2030 roku, podpisane przez Spółkę w związku z zawarciem w dniu 15 lipca 2022 roku umowy kredytu konsorcjalnego na kwotę 4 000 mln PLN; •gwarancje korporacyjne i poręczenia udzielone na zabezpieczenie zobowiązań wynikających z umów zawartych w związku z realizacją projektów OZE. Na dzień bilansowy wartość zabezpieczeń w ramach gwarancji korporacyjnych wynosi 98 mln EUR (426 mln PLN), a w ramach poręczeń udzielonych 217 mln PLN; •gwarancja korporacyjna udzielona przez Spółkę w 2014 roku celem zabezpieczenia obligacji Finanse Grupa TAURON Sp. z o.o. (tzw. NSV). Gwarancja obowiązuje do dnia 3 grudnia 2029 roku, tj. dnia wykupu obligacji i opiewa na kwotę 168 mln EUR (730 mln PLN), a beneficjentami gwarancji są inwestorzy private placement, którzy nabyli wyemitowane obligacje; •gwarancja bankowa do kwoty 50 mln PLN wystawiona na zlecenie Spółki, na zabezpieczenie wierzytelności BGK wynikających z umowy pożyczki zawartej w dniu 8 marca 2018 roku pomiędzy pożyczkobiorcą Elektrociepłownią Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 91 Stalowa Wola S.A. a BGK oraz ORLEN S.A. (dawniej: PGNiG S.A.), z terminem obowiązywania gwarancji od dnia 18 grudnia 2023 roku do dnia 11 marca 2024 roku. W dniu 11 grudnia 2023 roku wygasła gwarancja bankowa do kwoty 457 mln PLN, w miejsce której, w celu zabezpieczenia wierzytelności BGK wynikających z powyższej umowy pożyczki, na mocy umowy kaucji z dnia 8 grudnia 2023 roku zawartej pomiędzy Spółką a BGK, w dniu 11 grudnia 2023 roku Spółka przekazała kaucję pieniężną w wysokości 426 mln PLN. W związku ze spłatą raty pożyczki przez Elektrociepłownię Stalowa Wola S.A. i przyjęciem przez BGK gwarancji bankowej do kwoty 50 mln PLN, do dnia bilansowego kaucja została częściowo zwrócona. Na dzień 31 grudnia 2023 roku kwota przekazanej kaucji wynosiła 346 mln PLN. Powyższa kaucja wykazana została w nocie 31 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego w ramach pozostałych aktywów finansowych. Po dniu bilansowym w ramach zabezpieczenia wierzytelności BGK wynikających z powyżej opisanej umowy pożyczki, miały miejsce zdarzenia obejmujące w szczególności wystawienie gwarancji bankowej na kwotę 300 mln PLN z terminem obowiązywania do dnia 11 marca 2025 roku, w wyniku którego nastąpił dalszy częściowy zwrot kaucji pieniężnej w kwocie 325 mln PLN, zawarcie nowej umowy poręczenia z BGK do maksymalnej kwoty 54 mln PLN z terminem obowiązywania do dnia 11 marca 2025 roku oraz przekazanie do BGK dodatkowej kaucji pieniężnej w wysokości 21 mln PLN. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji wierzytelności BGK wynikające z umowy pożyczki zawartej w dniu 8 marca 2018 roku są zabezpieczane: gwarancją bankową do kwoty 300 mln PLN, poręczeniem do maksymalnej kwoty 54 mln PLN oraz wniesioną kaucja w kwocie 42 mln PLN (tj. zabezpieczenia do łącznej kwoty 396 mln PLN). Zabezpieczenie transakcji zawieranych na Towarowej Giełdzie Energii S.A. w Grupie TAURON Rodzaj zabezpieczenia Opis Oświadczenia o poddaniu się egzekucji W dniu 15 czerwca 2023 roku podpisane zostało oświadczenie o poddaniu się egzekucji na zabezpieczenie zobowiązań Spółki wobec Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych S.A. („IRGiT”) do kwoty 6 000 mln PLN, z terminem obowiązywania do dnia 30 czerwca 2027 roku. Zobowiązania spółki zależnej TAURON Wytwarzanie S.A. wobec IRGiT zabezpieczone zostały oświadczeniem o poddaniu się egzekucji podpisanym przez TAURON Wytwarzanie S.A. do kwoty 2 000 mln PLN, z terminem obowiązywania do dnia 30 czerwca 2025 roku. Gwarancje bankowe Na dzień 31 grudnia 2023 roku i 31 grudnia 2022 roku obowiązywały gwarancje bankowe w łącznej wysokości odpowiednio 280 mln PLN i 176 mln PLN. Po dniu bilansowym na rzecz IRGiT wystawione zostały aneksy do gwarancji bankowych oraz nowe gwarancje bankowe stanowiące zabezpieczenie zobowiązań Spółki. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji obowiązują gwarancje bankowe w łącznej wysokości 95 mln PLN, z terminami ważności przypadającymi maksymalnie do dnia 12 maja 2024 roku. Umowa kompensacji depozytów zabezpieczających Na mocy umowy określającej zasady ustanawiania zabezpieczenia finansowego zawartej z IRGiT, w Grupie TAURON stosuje się mechanizm kompensacji depozytów zabezpieczających. W zakresie dokonywanych transakcji, wymagane przez IRGiT depozyty zabezpieczające naliczane są od pozycji skompensowanych w ramach Grupy, co przekłada się na zmniejszenie środków zaangażowanych w skali Grupy w utrzymywanie zabezpieczeń wymaganych przez IRGiT. Przeniesienie uprawnień do emisji CO2 Przeniesienie uprawnień do emisji CO2 na rzecz IRGiT ustanawiane jest w celu pokrycia zobowiązań Grupy z tytułu należnych wpłat na depozyt zabezpieczający. Na dzień 31 grudnia 2023 roku Grupa nie posiadała zdeponowanych uprawnień do emisji CO2 na rachunku IRGiT. Po dniu bilansowym miały miejsce następujące zdarzenia: w dniach 4 stycznia i 28 lutego 2024 roku Spółka zdeponowała na rachunku IRGiT posiadane uprawnienia do emisji CO2 odpowiednio w ilości 28 000 i 340 000 ton; w dniu 1 lutego 2024 roku, na mocy opisanej powyżej umowy określającej zasady ustanawiania zabezpieczenia finansowego dla Grupy oraz porozumienia zawartego pomiędzy Spółką i spółką zależną TAURON Wytwarzanie S.A., TAURON Wytwarzanie S.A. przeniosła na rzecz IRGiT uprawnienia będące jej własnością w łącznej ilości 1 105 000 ton na zabezpieczenie zobowiązań Spółki z tytułu należnych wpłat na depozyt zabezpieczający. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji całkowita ilość uprawnień do emisji CO2 zdeponowanych przez Grupę na rachunku IRGiT wynosi 1 473 000 ton. Wartość bilansowa aktywów stanowiących zabezpieczenie spłaty zobowiązań Grupy Wartość bilansowa aktywów stanowiących zabezpieczenie spłaty zobowiązań Grupy na dzień 31 grudnia 2023 roku wyniosła 5 mln PLN, a na dzień 31 grudnia 2022 roku 345 mln PLN, z czego główną pozycję stanowiły pozostałe aktywa niefinansowe – środki wpłacone w ramach zaliczek na dostawy węgla w wysokości 342 mln PLN. Zabezpieczenie środków na pokrycie przyszłych kosztów likwidacji Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 92 Na dzień bilansowy Fundusz Likwidacji Zakładów Górniczych tworzony w celu zabezpieczenia środków na pokrycie przyszłych kosztów likwidacji dotyczy spółki zależnej Kopalnia Wapienia Czatkowice Sp. z o.o. 58.Informacja o podmiotach powiązanych 58.1.Transakcje ze wspólnymi przedsięwzięciami Grupa posiada wspólne przedsięwzięcia: Elektrociepłownię Stalowa Wola S.A. oraz grupę kapitałową TAMEH HOLDING Sp. z o.o., które zostały szerzej opisane w nocie 28 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Łączna wartość transakcji ze spółkami będącymi pod wspólną kontrolą została przedstawiona w tabeli poniżej. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przychody 223 966 Koszty (563) (557) Główną pozycję rozrachunków ze spółkami będącymi pod wspólną kontrolą stanowią pożyczki udzielone Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. (nota 29). Spółka udzieliła również zabezpieczeń wspólnym przedsięwzięciom poprzez zastaw na udziałach TAMEH HOLDING Sp. z o.o. oraz wystawioną na zlecenie Spółki gwarancję bankową i przekazaną przez Spółkę kaucję pieniężną na zabezpieczenie zobowiązania Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. z tytułu pożyczki (nota 31 i 57). 58.2.Transakcje z udziałem spółek Skarbu Państwa Głównym akcjonariuszem Grupy jest Skarb Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z tym spółki Skarbu Państwa są traktowane jako podmioty powiązane. Łączna wartość transakcji ze spółkami Skarbu Państwa została przedstawiona w tabeli poniżej. Przychody i koszty Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Przychody 5 257 3 830 Koszty (8 897) (5 646) Należności i zobowiązania Stan na 31 grudnia 2023 Stan na 31 grudnia 2022 Należności * 665 519 Zobowiązania 1 042 982 *Na dzień 31 grudnia 2023 roku pozycja należności w powyższej tabeli obejmuje zaliczki na zakup środków trwałych w wysokości 5 mln PLN. Spośród spółek Skarbu Państwa największymi klientami Grupy Kapitałowej TAURON Polska Energia S.A. w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 byli ENERGA-OPERATOR S.A., PSE S.A., Polska Grupa Górnicza S.A. oraz TAURON Wydobycie S.A (obecnie Południowy Koncern Węglowy S.A). Największe transakcje zakupu Grupa dokonała od PSE S.A., TAURON Wydobycie S.A (obecnie Południowego Koncernu Węglowego S.A.) oraz Polskiej Grupy Górniczej S.A. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku największymi klientami Grupy Kapitałowej TAURON Polska Energia S.A byli: KGHM Polska Miedź S.A, PSE S.A oraz Polska Grupa Górnicza S.A. Największe transakcje zakupu Grupa dokonała od PSE S.A, Polskiej Grupy Górniczej S.A. oraz Węglokoks S.A. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku transakcje zakupu od TAURON Wydobycie S.A. (obecnie Południowego Koncernu Węglowego S.A) stanowiły transakcje wewnątrzgrupowe. Grupa Kapitałowa dokonuje istotnych transakcji na rynkach energii za pośrednictwem Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych S.A. Z uwagi na fakt, iż jednostka ta zajmuje się jedynie organizacją obrotu giełdowego, transakcji zakupu i sprzedaży dokonywanych za jej pośrednictwem nie traktuje się jako transakcji z podmiotem powiązanym. Transakcje ze spółkami Skarbu Państwa dotyczą głównie działalności operacyjnej Grupy i dokonywane są na warunkach rynkowych. Powyższe tabele nie zawierają transakcji z bankami pod kontrolą Skarbu Państwa, które zgodnie z MSR 24 Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych, jako instytucje zapewniające finansowanie, nie są uznawane za podmioty powiązane. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 93 58.3.Wynagrodzenie kadry kierowniczej Wysokość wynagrodzeń oraz innych świadczeń członków Zarządu, Rad Nadzorczych i pozostałych członków głównej kadry kierowniczej jednostki dominującej oraz spółek zależnych, wypłaconych i należnych do wypłaty w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku oraz w okresie porównywalnym przedstawia poniższa tabela. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Jednostka dominująca Jednostki zależne Jednostka dominująca Jednostki zależne Zarząd jednostki 10 31 7 24 Krótkoterminowe świadczenia (wraz z narzutami) 9 30 6 24 Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy 1 1 1 − Rada nadzorcza jednostki 1 2 1 2 Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (płace i narzuty) 1 2 1 2 Pozostali członkowie głównej kadry kierowniczej 15 60 13 52 Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (płace i narzuty) 14 57 12 51 Inne 1 3 1 1 Razem 26 93 21 78 Zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości Grupa tworzy rezerwy na świadczenia przysługujące członkom Zarządu z tytułu rozwiązania umów o zarządzanie i pozostałym członkom głównej kadry kierowniczej z tytułu rozwiązania stosunku pracy, które mogą być wypłacone lub należne do wypłaty w kolejnych okresach sprawozdawczych. Powyższa tabela uwzględnia kwoty wypłacone i należne do wypłaty do dnia 31 grudnia 2023 roku. W razie rozwiązania umowy o zarządzanie, Członkom Zarządu Spółki przysługuje, na warunkach w niej określonych, odprawa pod warunkiem pełnienia funkcji przez okres co najmniej dwunastu miesięcy przed rozwiązaniem umowy o świadczenie usług zarządzania. Ponadto po ustaniu pełnienia funkcji w Zarządzie Spółki, Członkom Zarządu, którzy pełnili funkcję przez okres co najmniej sześć miesięcy, przysługuje odszkodowanie za przestrzeganie zakazu konkurencji. 59.Zarządzanie kapitałem i finansami Spółka prowadzi scentralizowaną politykę w zakresie zarządzania finansami, dzięki czemu możliwe jest efektywne zarządzanie niniejszym obszarem w ramach całej Grupy TAURON. Głównymi narzędziami umożliwiającymi skuteczne zarządzanie są odpowiednie regulacje wewnątrzkorporacyjne, a także funkcjonująca w Grupie TAURON usługa cash pool oraz pożyczki wewnątrzgrupowe. Dodatkowo system zarządzania finansami jest wspomagany polityką w zakresie zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie TAURON oraz polityką ubezpieczeniową Grupy TAURON. W tych obszarach Spółka pełni funkcję zarządzającego oraz decydującego o kierunkach podejmowanych działań, umożliwiając ustanawianie odpowiednich limitów ekspozycji na ryzyko. Informacje dotyczące zarządzania finansami opisano w punkcie 7.3. Sprawozdania Zarządu z działalności TAURON Polska Energia S.A. oraz Grupy Kapitałowej TAURON za rok obrotowy 2023. W 2023 roku Spółka i Grupa TAURON posiadały pełną zdolność do regulowania swoich zobowiązań w terminie ich płatności. Głównym celem zarządzania kapitałem Grupy jest utrzymanie dobrego ratingu kredytowego i bezpiecznych wskaźników kapitałowych, które wspierałyby działalność operacyjną Grupy i zwiększałyby wartość dla jej akcjonariuszy. Spółka monitoruje przede wszystkim wskaźnik zadłużenia Grupy definiowany jako relacja zadłużenia finansowego netto do EBITDA. Zadłużenie finansowe netto Grupy TAURON jest definiowane w poszczególnych umowach finansowania i zasadniczo oznacza zobowiązanie do zapłaty lub zwrotu pieniędzy z tytułu kredytów, pożyczek i dłużnych papierów wartościowych oraz z tytułu leasingu finansowego (w rozumieniu zapisów standardu MSR 17 Leasing), z wyłączeniem zobowiązań z tytułu obligacji podporządkowanych oraz pomniejszone o środki pieniężne oraz inwestycje krótkoterminowe o okresie zapadalności do 1 roku. EBITDA oznacza zysk lub stratę z działalności operacyjnej Grupy TAURON powiększony o amortyzację oraz odpisy na aktywa niefinansowe. Spółka ma możliwość, wg własnego wyboru, nieuwzględniania w kalkulacji wskaźnika zadłużenia, finansowania zaciągniętego przez spółki celowe realizujące projekty OZE w formule project finance (o ile takie zadłużenie nie ma regresu do Spółki), przy jednoczesnym wyłączaniu wartości EBITDA i środków pieniężnych danej spółki celowej. Dodatkowo na potrzeby części umów finansowania monitorowane są wskaźniki zrównoważonego rozwoju w postaci wskaźnika przyrostu mocy OZE oraz wskaźnika redukcji emisji CO2. Wartości wskaźników są monitorowane przez instytucje finansujące Grupę oraz agencje ratingowe i mają wpływ na możliwość oraz koszt pozyskania finansowania, a także ocenę wiarygodności kredytowej Spółki. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 94 Na dzień bilansowy wartość wskaźnika zadłużenia kształtowała się na poziomie 2,11, co mieści się w warunkach umów finansowania. Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Kredyty i pożyczki 7 392 7 765 Obligacje niepodporządkowane 4 645 5 041 Zobowiązania z tytułu zadłużenia długoterminowe 12 037 12 806 Kredyty i pożyczki 1 811 245 Obligacje niepodporządkowane 209 215 Zobowiązania z tytułu zadłużenia krótkoterminowe 2 020 460 Razem zadłużenie 14 057 13 266 Zobowiązania warunkowe traktowane jako równoważne zadłużeniu w dokumentacji finansowania − 187 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1 084 1 678 Zadłużenie netto 12 973 11 775 EBITDA 6 145 4 016 Zysk (strata) z działalności operacyjnej 3 394 1 119 Amortyzacja (2 232) (2 216) Odpisy aktualizujące (519) (681) Dług netto / EBITDA 2,11 2,93 Zmianę stanu zobowiązań z tytułu zadłużenia prezentuje poniższa tabela. Zobowiązania z tytułu zadłużenia Rok zakończony 31 grudnia 2023 Rok zakończony 31 grudnia 2022 Bilans otwarcia 16 487 14 151 obligacje podporządkowane (1 966) (1 972) zadłużenie z tytułu leasingu (poza spełniającym warunki MSR 17 Leasing) (1 255) (1 235) Bilans otwarcia - zadłużenie w kalkulacji wskaźnika zadłużenia 13 266 10 944 Wpływy z tytułu zaciągniętego zadłużenia 7 982 9 440 otrzymane finansowanie 7 982 9 440 Naliczenie odsetek 801 622 odniesione do rachunku wyników 749 598 kapitalizacja na rzeczowe aktywa trwałe i aktywa niematerialne 52 24 Płatności z tytułu zadłużenia (7 782) (6 887) wykup dłużnych papierów wartościowych (170) (170) spłaty kapitału (6 758) (6 067) zapłacone raty leasingowe (105) (126) odsetki zapłacone (697) (500) odsetki zapłacone aktywowane na zadania inwestycyjne (52) (24) Ujęcie/(spłata) zobowiązania z tytułu nabycia udziałów niekontrolujących − (1 061) Zmiana stanu zadłużenia w rachunku bieżącym oraz cash pool 22 13 Ujęcie nowych umów leasingowych oraz zmian umów leasingowych 170 103 Zmiana wyceny zadłużenia (332) 76 Utrata kontroli nad jednostkami zależnymi − (83) Nabycie jednostek zależnych 69 94 Pozostałe zmiany niepieniężne (2) 19 Bilans zamknięcia 17 415 16 487 obligacje podporządkowane (1 918) (1 966) zadłużenie z tytułu leasingu (poza spełniającym warunki MSR 17 Leasing) (1 440) (1 255) Bilans zamknięcia - zadłużenie w kalkulacji wskaźnika zadłużenia 14 057 13 266 60.Wynagrodzenie biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego Informacja na temat wynagrodzenia biegłego rewidenta została zaprezentowana w punkcie 6. Sprawozdania Zarządu z działalności TAURON Polska Energia S.A. oraz Grupy Kapitałowej TAURON za rok obrotowy 2023. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 95 61.Pozostałe istotne informacje Realizacja rządowego programu transformacji polskiego sektora elektroenergetycznego W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku, w Grupie TAURON przeprowadzone zostały prace mające na celu realizację zainicjowanego w kwietniu 2021 roku przez Ministerstwo Aktywów Państwowych programu rządowego transformacji polskiego sektora elektroenergetycznego („Program NABE”). Program miał na celu wydzielenie aktywów węglowych ze spółek energetycznych z udziałem Skarbu Państwa na warunkach określonych przez MAP w dokumencie pn. „Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce. Wydzielenie wytwórczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa”. Program NABE zakładał nabycie przez Skarb Państwa od PGE Polskiej Grupy Energetycznej S.A., ENEA S.A., TAURON Polska Energia S.A. oraz Energa S.A. wszystkich aktywów związanych z wytwarzaniem energii w elektrowniach zasilanych węglem kamiennym i brunatnym, w tym spółek serwisowych świadczących usługi na ich rzecz. W celu realizacji transakcji w Grupie TAURON przeprowadzona została reorganizacja wewnętrzna mająca na celu integrację aktywów przewidzianych do wydzielenia w ramach jednego podmiotu, tj. spółki TAURON Wytwarzanie S.A. W Grupie TAURON przeprowadzono całokształt działań reorganizacyjnych, zapewniając pełną zdolność operacyjną spółkom, które zostały przeznaczone do wydzielenia ze struktur Grupy TAURON, zgodnie z założeniami Programu NABE. W dniu 14 lipca 2023 roku Spółka, w ramach realizacji Programu NABE, otrzymała od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Aktywów Państwowych propozycję niewiążącego dokumentu („Dokument”) podsumowującego warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa wszystkich posiadanych przez Spółkę akcji spółki TAURON Wytwarzanie S.A. Dokument w szczególności zawierał propozycję ceny nabycia akcji TAURON Wytwarzanie S.A., kluczowe warunki ekonomiczno-prawne przeprowadzenia transakcji, w tym kluczowe postanowienia przedwstępnej umowy sprzedaży oraz przyrzeczonej umowy sprzedaży, a także proponowany mechanizm rozliczenia zadłużenia TAURON Wytwarzanie S.A. wobec Spółki. Wartość przedsiębiorstwa TAURON Wytwarzanie S.A. (Enterprise Value) została ustalona według mechanizmu locked-box na dzień 30 września 2022 roku. Otrzymany Dokument nie stanowił oferty ani zobowiązania do zawarcia jakiejkolwiek umowy. Na wartość transakcji określoną w Dokumencie składały się dwa elementy: cena za akcje TAURON Wytwarzanie S.A. („Cena Sprzedaży”) na poziomie 1 PLN oraz wartość zadłużenia TAURON Wytwarzanie S.A. w stosunku do Spółki na dzień nabycia akcji przez Skarb Państwa („Dzień Zamknięcia”), które miało podlegać spłacie. W związku z faktem, iż otrzymany przez Spółkę Dokument przewidywał zmniejszenie zadłużenia TAURON Wytwarzanie S.A. do zakładanego w ramach transakcji poziomu, w dniu 18 sierpnia 2023 roku zostało zarejestrowane podwyższenie kapitału zakładowego spółki TAURON Wytwarzanie S.A. o kwotę 7 mln PLN dokonane poprzez emisję 652 000 akcji o wartości 10 PLN i cenie emisyjnej 1000 PLN każda. Pokrycie podwyższenia kapitału zakładowego TAURON Wytwarzanie S.A. nastąpiło poprzez potrącenie (konwersję) części istniejącego zadłużenia TAURON Wytwarzanie S.A. wobec Spółki w kwocie 652 mln PLN. W dniu 10 sierpnia 2023 roku Spółka oraz Skarb Państwa podpisały dokument („Term Sheet”) podsumowujący kluczowe warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa wszystkich posiadanych przez Spółkę akcji spółki TAURON Wytwarzanie S.A. celem utworzenia NABE. Kluczowe warunki brzegowe zawarte w podpisanym Term Sheet były zbieżne z warunkami Dokumentu, opisanymi powyżej. Term Sheet określał również warunki, od spełnienia których uzależnione było zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży akcji TAURON Wytwarzanie S.A. na rzecz Skarbu Państwa. Do dnia bilansowego nie spełniły się warunki zawieszające pozwalające na zawarcie umowy przedwstępnej. W dniu 16 lutego 2024 rok Rządowe Centrum Legislacji ogłosiło zakończenie prac i wycofanie projektu ustawy o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania NABE, mającej kluczowe znaczenie w zakresie zapewnienia przyszłego finansowania NABE i stanowiącej jeden z warunków zawieszających podpisania umowy przyrzeczonej sprzedaży akcji TAURON Wytwarzanie S.A. W dniu 20 lutego 2024 roku Zarząd Spółki podjął uchwałę w sprawie zamknięcia w Spółce programu wydzielenia wytwórczych aktywów węglowych Grupy TAURON do NABE. Na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji, w ocenie Spółki nie zostały spełnione kryteria MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana w zakresie klasyfikacji posiadanych przez Spółkę akcji spółki TAURON Wytwarzanie S.A. jako aktywów do zbycia zaklasyfikowanych jako przeznaczone do sprzedaży. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku nie obserwowano istotnego wpływu pandemii COVID-19 na Grupę TAURON, w tym na poziom zapotrzebowania na energię elektryczną wśród klientów Grupy TAURON, kształtowanie się Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 96 cen rynku energii elektrycznej i produktów powiązanych oraz tendencji w poziomie należności przeterminowanych klientów Grupy. Sytuacja związana z pandemią COVID-19 w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku nie wpływała na działalność operacyjną poszczególnych Obszarów Biznesowych Grupy TAURON. W dniu 1 lipca 2023 roku na terenie Polski został zniesiony stan zagrożenia epidemicznego spowodowany zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Wpływ agresji Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy na bieżącą i przyszłą działalność Grupy TAURON Grupa TAURON, dostrzegając skalę zagrożeń związanych z zaistniałą sytuacją, na bieżąco monitorowała wpływ wojny na terenie Ukrainy i podejmowała działania mające na celu minimalizację potencjalnych skutków materializacji ryzyka, jak również utrzymanie ciągłości działania infrastruktury krytycznej. Grupa TAURON nie posiadała aktywów zlokalizowanych na terenie Ukrainy, Rosji oraz Białorusi, w związku z czym Grupa TAURON nie identyfikowała bezpośrednich skutków wojny na własną działalność biznesową. W zakresie ryzyka finansowego i ryzyka braku płynności, Grupa na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego do publikacji posiadała wystarczające środki finansowe umożliwiające jej regulowanie bieżących zobowiązań, a także prowadzenie rozpoczętych działań inwestycyjnych. W ocenie Grupy TAURON pośrednie konsekwencje wojny, które miały bądź mogły mieć wpływ na Grupę TAURON w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2023 roku są następujące: •wdrożenie w 2022 roku na rok 2023 a także w 2023 roku na rok 2024 regulacji krajowych nakierowanych na ograniczanie zapotrzebowania na energię elektryczną, wprowadzanie mechanizmów ograniczania wzrostów cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych, wprowadzanie ograniczeń marży dla wytwórców energii elektrycznej i spółek obrotu, w tym dalsze interwencje regulacyjne w zakresie wsparcia odbiorców energii elektrycznej procedowane w 2023 roku. Działania mitygujące w zakresie kształtowania projektów regulacji prowadzone były poprzez konsultacje m.in. w ramach organizacji branżowych. Podejmowano również działania w zakresie dostosowania strategii handlowej Grupy TAURON do zmian w otoczeniu regulacyjnym oraz działania mające na celu techniczno-operacyjne wdrożenie rozwiązań nałożonych przez te regulacje. Wpływ najistotniejszych zmian przepisów prawa na sytuację finansową i wyniki Grupy został opisany szerzej w nocie 11 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, •spadek wolumenu sprzedaży energii i jej dystrybucji w wyniku ograniczenia aktywności gospodarczej polskich przedsiębiorców w części wynikającej z wystąpienia wojny na terytorium Ukrainy. W zakresie mitygacji ryzyka Grupa TAURON podejmowała działania w aspekcie handlowym (bilansowanie pozycji sprzedażowej oraz zmiany produktowe zmierzające do ograniczenia wpływu zmian zapotrzebowania na Grupę TAURON), •wzrost należności handlowych wynikający głównie z nominalnego wzrostu cen sprzedaży energii elektrycznej względem sytuacji obserwowanej w 2022 roku, •zmiana ponoszonych kosztów i generowanych przychodów z produkcji i sprzedaży energii elektrycznej w Grupie TAURON, m.in. w wyniku obserwowanego w 2022 roku kryzysu na rynku paliw energetycznych w części wynikającej z wystąpienia wojny na terytorium Ukrainy, a w tym w szczególności wynikających ze zmienności cen paliw i w konsekwencji zmienności cen energii elektrycznej. Powyższe konsekwencje i idące w ślad za nimi zmiany rynkowe przełożyły się i ujęte zostały w założeniach w ramach ostatnich przeprowadzonych przez Grupę testów na utratę wartości na dzień 31 grudnia 2023 roku. Wzrost sald należności oraz ryzyka w zakresie wypłacalności odbiorców uwzględnione zostały w wycenie należności. Zmienność cen paliw energetycznych, w szczególności węgla (wzrost cen w 2022 roku a następnie istotny spadek cen na przełomie 2023 i 2024 roku) oraz realizowany przez Grupę w 2022 i 2023 roku zakup węgla z importu miały przełożenie na konieczność utworzenia odpisu aktualizującego zapas węgla co zostało opisane w nocie 34 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Sytuacja związana z wojną na terytorium Ukrainy oraz jej wpływ na otoczenie rynkowe i regulacyjne nadal jest bardzo zmienna, a jej przyszłe skutki są trudne do precyzyjnego oszacowania. Będą one, w szczególności, uzależnione od skali i czasu trwania wojny, dalszego rozwoju sytuacji, w tym możliwej eskalacji działań wojennych, a także ich oddziaływania na stan gospodarki w Polsce i na świecie. W związku z wojną na Ukrainie, wpływ identyfikowanych ryzyk może być również uzależniony od dalszych działań regulacyjnych na poziomie Unii Europejskiej oraz na poziomie krajowym w zakresie wdrażania działań interwencyjnych, jak i kształtowania przyszłego rynku energii. Wejście w życie ugody z wykonawcą budowy bloku 910 MW w Jaworznie W dniu 25 kwietnia 2023 roku wypełniony został ostatni warunek zawieszający, w związku z czym weszła w życie ugoda zawarta w dniu 31 marca 2023 roku pomiędzy TAURON Wytwarzanie S.A. („Zamawiający”) i konsorcjum w składzie: RAFAKO S.A., MOSTOSTAL Warszawa S.A. oraz E003B7 Sp. z o.o. (łącznie: „Wykonawca”, Zamawiający i Wykonawca Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 97 łącznie jako „Strony”) w ramach mediacji przed Sądem Polubownym przy Prokuratorii Generalnej RP („Ugoda”), która ustaliła sposób zakończenia kontraktu na budowę bloku 910 MW w Jaworznie i dokonania wzajemnych rozliczeń z tego tytułu, a także aneks do kontraktu na budowę bloku 910 MW. Kluczowe postanowienia Ugody, które łącznie wpłynęły na zwiększenie wyniku Grupy o 251 mln PLN, są następujące: •TAURON Wytwarzanie S.A. ograniczył swoje roszczenia wobec RAFAKO S.A., Mostostal Warszawa S.A. oraz E003B7 Sp. z o.o. do kwoty 240 mln PLN, którą to kwotę zaspokoił w drodze ciągnienia z gwarancji należytego wykonania kontraktu udzielonej na zlecenie E003B7 Sp. z o.o. i która to kwota została wypłacona przez gwarantów w dniu 25 kwietnia 2023 roku; •Strony z chwilą podpisania Ugody dokonały odbioru i rozliczenia prac, które zostały wskazane w załączniku do Ugody. Zamawiający zapłacił kwotę 18 mln PLN netto Wykonawcy jako wynagrodzenie za ww. prace, które to wynagrodzenie zostało ustalone w łącznej wysokości 33 mln PLN netto, a które dla potrzeb wypłaty zostało pomniejszone o rozliczenie zaliczek oraz o kwotę zapłaconych faktur w łącznej wysokości 15 mln PLN netto. Rozliczenie kwoty wskazanej powyżej, łącznie z dotychczas już zapłaconym wynagrodzeniem Wykonawcy z kontraktu – oznacza rozliczenie całości prac zrealizowanych przez Wykonawcę w ramach kontraktu i Wykonawca nie będzie realizować żadnych dalszych prac objętych kontraktem; •Zamawiający zobowiązał się i nabył od Wykonawcy określone w Ugodzie aktywa i zapłacił Wykonawcy łącznie kwotę 12 mln PLN netto tytułem nabycia ww. aktywów; •Zamawiający zapłacił E003B7 Sp. z o.o., po dniu wejścia w życie Ugody, zryczałtowane wynagrodzenie w wysokości 10 mln PLN netto, w celu wykorzystania przez E003B7 Sp. z o.o. do doprowadzenia do wygaśnięcia roszczeń podwykonawców; •Strony ograniczyły zakres przedmiotowy kontraktu do prac dotychczas zrealizowanych i postanowiły, że z chwilą podpisania Ugody kontrakt uległ rozwiązaniu w niewykonanej części. Z chwilą wejścia w życie Ugody wygasła wszelka odpowiedzialność Wykonawcy związana z kontraktem, w szczególności gwarancja i rękojmia w stosunku do przedmiotu kontraktu oraz ustała wszelka odpowiedzialność Wykonawcy za wszelkie usterki, uszkodzenia i wady bloku 910 MW, w tym również te pojawiające się po dniu zawarcia Ugody. Na mocy aneksu do kontraktu, Strony uzgodniły ostateczną cenę kontraktu na kwotę 4 659 mln PLN netto. Rozwiązanie kontraktu zaskutkowało ustaniem wszystkich zobowiązań Stron wynikających z kontraktu; •TAURON Wytwarzanie S.A. i RAFAKO S.A. zgodnie z postanowieniami § 4 Ugody zawarły w dniu 4 grudnia 2023 roku ugodę z UNIQA Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. oraz InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group dotyczącą wypłaty przez ubezpieczycieli odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia związanego z wystąpieniem szkód majątkowych powstałych wskutek awarii bloku 910 MW, która miała miejsce w dniu 9 lutego 2020 roku. Zgodnie z ugodą z Ubezpieczycielami, została ustalona kwota odszkodowania w wysokości 30 mln PLN i która to kwota została wpłacona na rachunek TAURON Wytwarzanie S.A. w dniu 6 grudnia 2023 roku. Zgodnie z postanowieniami Ugody, RAFAKO S.A. uprawniona była do otrzymania kwoty 9 mln PLN, która miała zostać zapłacona przez TAURON Wytwarzanie S.A. po wypłacie odszkodowania przez Ubezpieczycieli na podstawie ugody z Ubezpieczycielami. Jednakże w wyniku zawartego pomiędzy TAURON Wytwarzanie S.A. oraz RAFAKO S.A. porozumienia o potrąceniu umownym wzajemnych wierzytelności, wierzytelność należna RAFAKO S.A. została pomniejszona o wierzytelność TAURON Wytwarzanie S.A w kwocie łącznie 3 mln PLN tytułem roszczenia TAURON Wytwarzanie S.A. powstałego wskutek zapłaty przez TAURON Wytwarzanie S.A. wierzytelności dalszych podwykonawców RAFAKO S.A. uczestniczących w realizacji kontraktu wpisanych w Ugodzie, jako wierzytelności zasadne i niewymagalne; •z chwilą wejścia w życie Ugody rozliczenia przewidziane w Ugodzie zaspokajają wszelkie wzajemne roszczenia Stron związane z realizacją kontraktu. Strony zrzekły się wzajemnie wszelkich roszczeń, powstałych w związku z okolicznościami, które wystąpiły do dnia zawarcia Ugody, w tym wzajemnych roszczeń jak również roszczeń RAFAKO S.A. i E003B7 Sp. z o.o. wobec TAURON Polska Energia S.A., wystosowanych w styczniu 2023 roku. Strony zobowiązały się nie dochodzić roszczeń podlegających zrzeczeniu w przyszłości niezależnie od tytułu prawnego lub podstawy faktycznej i prawnej. W dniu 19 czerwca 2023 roku Ugoda została zatwierdzona przez Sąd Okręgowy w Katowicach XIV Wydział Gospodarczy. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 98 62.Zdarzenia następujące po dniu bilansowym Podpisanie umowy kredytu Po dniu bilansowym, w dniu 10 stycznia 2024 roku Spółka zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę kredytu na kwotę 750 mln PLN, której spłata nastąpi w latach 2027-2032. W ramach umowy kredytu Spółka będzie mogła dokonywać ciągnień w 2-letnim okresie dostępności. Spółka będzie mogła wykorzystać środki po spełnieniu standardowych dla tego typu finansowania warunków zawieszających, a całość środków udostępnionych w ramach umowy kredytu zostanie przeznaczona na pokrycie wydatków Grupy TAURON związanych z finansowaniem lub refinansowaniem wydatków w obszarze odnawialnych źródeł energii oraz rozwojem sieci dystrybucyjnych. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji Spółka nie dokonała ciągnienia dostępnego finansowania w ramach umowy kredytu. Informacje dotyczące przyjęcia oferty kupna przez wspólnika wiodącego Grupy ArcelorMittal (AM Global Holding S.à r.l.) udziałów w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o. Po dniu bilansowym, w dniu 2 stycznia 2024 przedstawiciel Spółki, w obecności komornika protokołującego czynność doręczenia, pozostawił w siedzibie wspólnika wiodącego Grupy ArcelorMittal, tj. AM Global Holding S.à r.l. z siedzibą w Wielkim Księstwie Luksemburga („Wspólnik Wiodący”) oświadczenie o przyjęciu przez Spółkę oferty kupna przez Wspólnika Wiodącego 3 293 403 udziałów w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o., stanowiącej wspólne przedsięwzięcie Spółki oraz Grupy ArcelorMittal, za kwotę 598 mln PLN („Cena Sprzedaży”), na podstawie zawartej w dniu 11 sierpnia 2014 r. umowy wspólników pomiędzy spółkami z Grupy TAURON a spółkami z Grupy ArcelorMittal („Umowa Wspólników”). W Umowie Wspólników strony złożyły sobie nawzajem nieodwołalne oferty kupna i sprzedaży udziałów w TAMEH HOLDING Sp. z o.o. a każda ze stron miała prawo przyjąć nieodwołalną ofertę kupna złożoną przez drugą ze stron w sytuacjach i na warunkach określonych w Umowie Wspólników. Oświadczenie zostało złożone w związku z materializacją dnia 31 grudnia 2023 r. jednej z przesłanek wskazanych w Umowie Wspólników, która uprawnia Spółkę do skorzystania przez nią z oferty kupna złożonej jej w Umowie Wspólników. Zgodnie z Umową Wspólników przeniesienie własności udziałów następuje w momencie uznania rachunku bankowego wskazanego przez Spółkę kwotą równą Cenie Sprzedaży, co powinno nastąpić nie później niż 30 dnia roboczego od przyjęcia oferty przez Spółkę, czyli od dnia złożenia oświadczenia Wspólnikowi Wiodącemu. W dniu 4 stycznia 2024 roku Spółka otrzymała wiadomość przesłaną w imieniu Wspólnika Wiodącego, z której wynika, że Wspólnik Wiodący kwestionuje skuteczność doręczenia oświadczenia Spółki o przyjęciu oferty kupna przez Wspólnika Wiodącego udziałów w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o. W dniu 9 stycznia 2024 roku Spółka otrzymała od Wspólnika Wiodącego pismo, które w ocenie Wspólnika Wiodącego ma stanowić oświadczenie o przyjęciu oferty kupna przez Spółkę wszystkich należących do spółek z grupy kapitałowej ArcelorMittal udziałów w spółce TAMEH HOLDING Sp. z o.o. za kwotę 598 mln PLN. W dniu 12 stycznia 2024 roku Spółka przesłała do Wspólnika Wiodącego pismo, w którym wyraziła zgodę na przystąpienie do negocjacji w trybie określonym w Umowie Wspólników. Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku zgodne z MSSF zatwierdzonymi przez UE (w mln PLN) 99 Zarząd Spółki Katowice, dnia 16 kwietnia 2024 roku Grzegorz Lot – Prezes Zarządu Piotr Gołębiowski - Wiceprezes Zarządu Michał Orłowski - Wiceprezes Zarządu Krzysztof Surma – Wiceprezes Zarządu Oliwia Tokarczyk – Dyrektor Wykonawczy ds. Rachunkowości i Podatków